CINXE.COM
الزرادشتية - ويكيبيديا
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="ar" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>الزرادشتية - ويكيبيديا</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )arwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9", "٠\t١\t٢\t٣\t٤\t٥\t٦\t٧\t٨\t٩"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","يناير","فبراير","مارس","أبريل","مايو","يونيو","يوليو","أغسطس","سبتمبر","أكتوبر","نوفمبر","ديسمبر"],"wgRequestId":"cadd8aa4-4fc9-4156-963d-8250d6da3441","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"الزرادشتية","wgTitle":"الزرادشتية","wgCurRevisionId":69205581,"wgRevisionId":69205581,"wgArticleId":808151,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحات تستخدم امتداد JsonConfig","قالب أرشيف الإنترنت بوصلات واي باك","أخطاء الاستشهاد: التاريخ","الاستشهاد بمصادر باللغة الإنجليزية الأمريكية (en-us)","الاستشهاد بمصادر باللغة الإنجليزية (en)", "أخطاء الاستشهاد: روابط خارجية","أخطاء الاستشهاد: وسائط غير مدعومة","الصفحات التي تستخدم وصلات ISBN السحرية","مقالات تستعمل قوالب معلومات","صفحات تستخدم خاصية P361","صفحات بها بيانات ويكي بيانات","صفحات بها قالب:Ill-WD2 دون وصلات لغات","Articles with DMOZ links","صفحات بوصلات خارجية بالإنجليزية","صفحات بها شريط بوابات بأكثر من 10 بوابات","بوابة آسيا/مقالات متعلقة","بوابة أفغانستان/مقالات متعلقة","بوابة أوزبكستان/مقالات متعلقة","بوابة إيران/مقالات متعلقة","بوابة الأديان/مقالات متعلقة","بوابة الزرادشتية/مقالات متعلقة","بوابة الشرق الأوسط القديم/مقالات متعلقة", "بوابة الهند/مقالات متعلقة","بوابة الولايات المتحدة/مقالات متعلقة","بوابة طاجيكستان/مقالات متعلقة","بوابة كردستان/مقالات متعلقة","بوابة كندا/مقالات متعلقة","الزرادشتية","الدين في الإمبراطورية الساسانية","الدين في الهند","الدين في إيران","الدين في كردستان","ديانات إيرانية","ديانات توحيدية","ديانات هندية","فلسفة إيرانية","مجموعات عرقية في الشرق الأوسط"],"wgPageViewLanguage":"ar","wgPageContentLanguage":"ar","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"الزرادشتية","wgRelevantArticleId":808151,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags": {"accuracy":{"levels":2}}},"wgStableRevisionId":69205581,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ar","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"ar"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q9601","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.Site":"ready","ext.gadget.Font-Amiri":"ready", "ext.gadget.palestineTheme":"ready","ext.gadget.WMP-icons":"ready","ext.gadget.HideExLinkIcon":"ready","ext.gadget.Urgent-fixes":"ready","ext.gadget.color-definition":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp", "ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.events-loader","ext.gadget.ArabicAds","ext.gadget.LoadJS","ext.gadget.searchlang","ext.gadget.NoRefCopy","ext.gadget.exlinks","ext.gadget.content-support-loader","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.TemplateParamWizard","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ar&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ar&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ar&modules=ext.gadget.Font-Amiri%2CHideExLinkIcon%2CSite%2CUrgent-fixes%2CWMP-icons%2Ccolor-definition%2CpalestineTheme&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ar&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.17"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Faravahar.svg/1200px-Faravahar.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="643"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Faravahar.svg/800px-Faravahar.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="429"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Faravahar.svg/640px-Faravahar.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="343"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="الزرادشتية - ويكيبيديا"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ar.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="عدل" href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ويكيبيديا (ar)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ar.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="تلقيمة أتوم ويكيبيديا" href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%AA&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-الزرادشتية rootpage-الزرادشتية skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">انتقل إلى المحتوى</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="الموقع"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="القائمة الرئيسة" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="القائمة الرئيسية" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">القائمة الرئيسية</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">القائمة الرئيسية</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انقل للشريط الجانبي</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">أخف</button> </div> <div id="p-encyclopedia" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-encyclopedia" > <div class="vector-menu-heading"> الموسوعة </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3%D8%A9" title="زر الصفحة الرئيسية [z]" accesskey="z"><span>الصفحة الرئيسة</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D8%AB_%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="مطالعة سريعة لأهم الأحداث الجارية"><span>الأحداث الجارية</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="قائمة أحدث التغييرات في الويكي. [r]" accesskey="r"><span>أحدث التغييرات</span></a></li><li id="n-wrecentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A9/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%87%D9%85%D8%A9"><span>أحدث التغييرات الأساسية</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> تصفح </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-subjects" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%AA%D8%B5%D9%81%D8%AD"><span>المواضيع</span></a></li><li id="n-index" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3_%D8%B3%D8%B1%D9%8A%D8%B9"><span>أبجدي</span></a></li><li id="n-portals" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%AA%D8%B5%D9%81%D8%AD"><span>بوابات</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%B9%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%A6%D9%8A" title="حمل صفحة عشوائية [x]" accesskey="x"><span>مقالة عشوائية</span></a></li><li id="n-Kiwix" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%83%D9%8A%D9%88%D9%8A%D9%83%D8%B3"><span>تصفح من غير إنترنت</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D8%B5%D8%A9"><span>الصفحات الخاصة</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-contributing" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-contributing" > <div class="vector-menu-heading"> مشاركة </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%A7%D8%AA%D8%B5%D9%84_%D8%A8%D9%86%D8%A7"><span>تواصل مع ويكيبيديا</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D9%8A%D8%A7%D8%AA" title="حيث تجد المساعدة"><span>مساعدة</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D9%86"><span>الميدان</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3%D8%A9" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ويكيبيديا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ar.svg" style="width: 7em; height: 2.4375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ar.svg" width="105" height="22" style="width: 6.5625em; height: 1.375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A8%D8%AD%D8%AB" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ابحث في ويكيبيديا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>بحث</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ابحث في ويكيبيديا" aria-label="ابحث في ويكيبيديا" autocapitalize="sentences" title="ابحث في ويكيبيديا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="خاص:بحث"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">بحث</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="أدوات شخصية"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="المظهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغيير مظهر الصفحة، حجم الخط، العرض واللون" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="المظهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">المظهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=ar.wikipedia.org&uselang=ar" class=""><span>تبرع</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A1_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8&returnto=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="نشجعك على عمل حساب وتسجيل دخولك؛ لكنه غير ضروري على اي حال" class=""><span>إنشاء حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%AF%D8%AE%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85&returnto=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="يفضل أن تسجل الدخول، لكنه ليس إلزاميا. [o]" accesskey="o" class=""><span>دخول</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="المزيد من الخيارات" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="أدوات شخصية" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">أدوات شخصية</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="قائمة المستخدم" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=ar.wikipedia.org&uselang=ar"><span>تبرع</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A1_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8&returnto=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="نشجعك على عمل حساب وتسجيل دخولك؛ لكنه غير ضروري على اي حال"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>إنشاء حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%AF%D8%AE%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85&returnto=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="يفضل أن تسجل الدخول، لكنه ليس إلزاميا. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>دخول</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحات للمحررين الذين سجَّلوا خروجهم <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%A9" aria-label="تعلَّم المزيد بخصوص التحرير"><span>تعلَّم المزيد</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%87%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%8A" title="قائمة بتعديلات قام بها عنوان الآي بي [y]" accesskey="y"><span>مساهمات</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4%D9%8A" title="نقاش حول التعديلات من عنوان الأيبي هذا [n]" accesskey="n"><span>نقاش</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="الموقع"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="المحتويات" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">المحتويات</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انقل للشريط الجانبي</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">أخف</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">المقدمة</div> </a> </li> <li id="toc-نصوصها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#نصوصها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>نصوصها</span> </div> </a> <ul id="toc-نصوصها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-التاريخ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#التاريخ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>التاريخ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-التاريخ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ثبِّت القسم الفرعي التاريخ</span> </button> <ul id="toc-التاريخ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-بدايتها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#بدايتها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>بدايتها</span> </div> </a> <ul id="toc-بدايتها-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-الظهور" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#الظهور"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1.1</span> <span>الظهور</span> </div> </a> <ul id="toc-الظهور-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-التاريخ_القديم" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#التاريخ_القديم"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>التاريخ القديم</span> </div> </a> <ul id="toc-التاريخ_القديم-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-الاراء" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#الاراء"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.1</span> <span>الاراء</span> </div> </a> <ul id="toc-الاراء-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الاساطير" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#الاساطير"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.2</span> <span>الاساطير</span> </div> </a> <ul id="toc-الاساطير-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-غزو_الإسكندر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#غزو_الإسكندر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.3</span> <span>غزو الإسكندر</span> </div> </a> <ul id="toc-غزو_الإسكندر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-التاريخ_الوسيط" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#التاريخ_الوسيط"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>التاريخ الوسيط</span> </div> </a> <ul id="toc-التاريخ_الوسيط-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-تاثر_الزرادشتية_وتاليف_واقتباس_القصص_من_الاديان_الاخرى" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#تاثر_الزرادشتية_وتاليف_واقتباس_القصص_من_الاديان_الاخرى"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3.1</span> <span>تاثر الزرادشتية وتاليف واقتباس القصص من الاديان الاخرى</span> </div> </a> <ul id="toc-تاثر_الزرادشتية_وتاليف_واقتباس_القصص_من_الاديان_الاخرى-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-الاضافة_في_سيرة_القدسيين" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#الاضافة_في_سيرة_القدسيين"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3.1.1</span> <span>الاضافة في سيرة القدسيين</span> </div> </a> <ul id="toc-الاضافة_في_سيرة_القدسيين-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-بد_كتابة_كتب_الدينية" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#بد_كتابة_كتب_الدينية"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3.1.2</span> <span>بد كتابة كتب الدينية</span> </div> </a> <ul id="toc-بد_كتابة_كتب_الدينية-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تاريخ_كتابات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#تاريخ_كتابات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3.1.3</span> <span>تاريخ كتابات</span> </div> </a> <ul id="toc-تاريخ_كتابات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-التاريخ_الحديث" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#التاريخ_الحديث"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>التاريخ الحديث</span> </div> </a> <ul id="toc-التاريخ_الحديث-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الأعياد_في_الزرادشتية" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#الأعياد_في_الزرادشتية"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>الأعياد في الزرادشتية</span> </div> </a> <ul id="toc-الأعياد_في_الزرادشتية-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الزواج_في_الزرادشتية" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#الزواج_في_الزرادشتية"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span><b>الزواج في الزرادشتية</b></span> </div> </a> <ul id="toc-الزواج_في_الزرادشتية-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الموت_في_الزرادشتية" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#الموت_في_الزرادشتية"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7</span> <span>الموت في الزرادشتية</span> </div> </a> <ul id="toc-الموت_في_الزرادشتية-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-لغات_الزرادشتية" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#لغات_الزرادشتية"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.8</span> <span>لغات الزرادشتية</span> </div> </a> <ul id="toc-لغات_الزرادشتية-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-معتقدات_الزرادشتية" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#معتقدات_الزرادشتية"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>معتقدات الزرادشتية</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-معتقدات_الزرادشتية-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ثبِّت القسم الفرعي معتقدات الزرادشتية</span> </button> <ul id="toc-معتقدات_الزرادشتية-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-رموز_الزرادشتية" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#رموز_الزرادشتية"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>رموز الزرادشتية</span> </div> </a> <ul id="toc-رموز_الزرادشتية-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-الممارسات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#الممارسات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>الممارسات</span> </div> </a> <ul id="toc-الممارسات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الطقوس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#الطقوس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>الطقوس</span> </div> </a> <ul id="toc-الطقوس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الفلسفة_الأخلاقية" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#الفلسفة_الأخلاقية"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>الفلسفة الأخلاقية</span> </div> </a> <ul id="toc-الفلسفة_الأخلاقية-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-العلاقة_مع_الأديان_الأخرى" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#العلاقة_مع_الأديان_الأخرى"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>العلاقة مع الأديان الأخرى</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-العلاقة_مع_الأديان_الأخرى-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ثبِّت القسم الفرعي العلاقة مع الأديان الأخرى</span> </button> <ul id="toc-العلاقة_مع_الأديان_الأخرى-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-المانوية" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#المانوية"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>المانوية</span> </div> </a> <ul id="toc-المانوية-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-المجوس_في_اللغة_العربية" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#المجوس_في_اللغة_العربية"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>المجوس في اللغة العربية</span> </div> </a> <ul id="toc-المجوس_في_اللغة_العربية-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انظر_أيضًا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#انظر_أيضًا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>انظر أيضًا</span> </div> </a> <ul id="toc-انظر_أيضًا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مراجع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#مراجع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>مراجع</span> </div> </a> <ul id="toc-مراجع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مصادر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#مصادر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>مصادر</span> </div> </a> <ul id="toc-مصادر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-وصلات_خارجية" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#وصلات_خارجية"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>وصلات خارجية</span> </div> </a> <ul id="toc-وصلات_خارجية-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="المحتويات" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="جدول المحتويات" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تبديل عرض جدول المحتويات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تبديل عرض جدول المحتويات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">الزرادشتية</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="اذهب إلى المقالة في لغةٍ أخرى. مُتاحة في 146 لغة" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-146" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">146 لغة</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Zoroastrisme" title="Zoroastrisme – الأفريقانية" lang="af" hreflang="af" data-title="Zoroastrisme" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="الأفريقانية" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Zoroastrismus" title="Zoroastrismus – الألمانية السويسرية" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Zoroastrismus" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="الألمانية السويسرية" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Zoroastrismo" title="Zoroastrismo – الأراغونية" lang="an" hreflang="an" data-title="Zoroastrismo" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="الأراغونية" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%B8%E0%A5%80_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="पारसी धर्म – الأنجيكا" lang="anp" hreflang="anp" data-title="पारसी धर्म" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="الأنجيكا" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D9%87" title="زرادشتيه – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="زرادشتيه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%B0%E0%A6%A5%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A7%8D%E0%A7%B0%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%A6" title="জৰথুষ্ট্ৰবাদ – الأسامية" lang="as" hreflang="as" data-title="জৰথুষ্ট্ৰবাদ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="الأسامية" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Zoroastrismu" title="Zoroastrismu – الأسترية" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Zoroastrismu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="الأسترية" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Z%C9%99rd%C3%BC%C5%9Ft%C3%A7%C3%BCl%C3%BCk" title="Zərdüştçülük – الأذربيجانية" lang="az" hreflang="az" data-title="Zərdüştçülük" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="الأذربيجانية" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%A7" title="مزدیسنا – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="مزدیسنا" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Зороастризм – الباشكيرية" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Зороастризм" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="الباشكيرية" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Zuoruoastr%C4%97zmos" title="Zuoruoastrėzmos – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Zuoruoastrėzmos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Zoroastrianismo" title="Zoroastrianismo – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Zoroastrianismo" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D1%8B%D0%B7%D0%BC" title="Зараастрызм – البيلاروسية" lang="be" hreflang="be" data-title="Зараастрызм" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="البيلاروسية" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D1%8B%D0%B7%D0%BC" title="Зараастрызм – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Зараастрызм" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B7%D1%8A%D0%BC" title="Зороастризъм – البلغارية" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Зороастризъм" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="البلغارية" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%A5%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%A6" title="জরাথুস্ট্রবাদ – البنغالية" lang="bn" hreflang="bn" data-title="জরাথুস্ট্রবাদ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="البنغالية" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%9B%E0%BD%BC%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BD%B2%E0%BD%A0%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BD%BC%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8D" title="ཛོ་ར་སིའི་ཆོས་ལུགས། – التبتية" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཛོ་ར་སིའི་ཆོས་ལུགས།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="التبتية" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Zoroastregezh" title="Zoroastregezh – البريتونية" lang="br" hreflang="br" data-title="Zoroastregezh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="البريتونية" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Zoroastrizam" title="Zoroastrizam – البوسنية" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Zoroastrizam" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="البوسنية" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Zoroastrianisme" title="Zoroastrianisme – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Zoroastrianisme" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D1%8B%D0%BD_%D1%88%D0%B0%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Зороастрын шажан – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Зороастрын шажан" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Zoroastrisme" title="Zoroastrisme – الكتالانية" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Zoroastrisme" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="الكتالانية" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Зороастризм – الشيشانية" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Зороастризм" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="الشيشانية" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Sorowastrismo" title="Sorowastrismo – السيبيوانية" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Sorowastrismo" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="السيبيوانية" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B2%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%95%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="دینی زەردەشتی – السورانية الكردية" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="دینی زەردەشتی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="السورانية الكردية" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Zerd%C3%BC%C5%9Ftlik" title="Zerdüştlik – لغة تتار القرم" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Zerdüştlik" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="لغة تتار القرم" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Zoroastrismus" title="Zoroastrismus – التشيكية" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Zoroastrismus" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="التشيكية" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%C4%83%D1%80%D1%82%C4%83%D1%88" title="Сăртăш – التشوفاشي" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Сăртăш" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="التشوفاشي" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Zoroastriaeth" title="Zoroastriaeth – الويلزية" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Zoroastriaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="الويلزية" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Zarathustrianisme" title="Zarathustrianisme – الدانمركية" lang="da" hreflang="da" data-title="Zarathustrianisme" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="الدانمركية" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Zoroastrismus" title="Zoroastrismus – الألمانية" lang="de" hreflang="de" data-title="Zoroastrismus" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="الألمانية" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Zerdu%C5%9Ftiye" title="Zerduştiye – Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Zerduştiye" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%8A%DE%A7%DE%83%DE%A8%DE%90%DE%A9%DE%8B%DE%A9%DE%82%DE%B0" title="ފާރިސީދީން – المالديفية" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ފާރިސީދީން" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="المالديفية" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%96%CF%89%CF%81%CE%BF%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82" title="Ζωροαστρισμός – اليونانية" lang="el" hreflang="el" data-title="Ζωροαστρισμός" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="اليونانية" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Zoroastrianism" title="Zoroastrianism – الإنجليزية" lang="en" hreflang="en" data-title="Zoroastrianism" data-language-autonym="English" data-language-local-name="الإنجليزية" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Zoroastrismo" title="Zoroastrismo – الإسبرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Zoroastrismo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="الإسبرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Zoroastrismo" title="Zoroastrismo – الإسبانية" lang="es" hreflang="es" data-title="Zoroastrismo" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="الإسبانية" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Zoroastrism" title="Zoroastrism – الإستونية" lang="et" hreflang="et" data-title="Zoroastrism" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="الإستونية" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Zoroastrismo" title="Zoroastrismo – الباسكية" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Zoroastrismo" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="الباسكية" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Zoroastrismu" title="Zoroastrismu – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Zoroastrismu" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%A7" title="مزدیسنا – الفارسية" lang="fa" hreflang="fa" data-title="مزدیسنا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="الفارسية" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Zarathustralaisuus" title="Zarathustralaisuus – الفنلندية" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Zarathustralaisuus" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="الفنلندية" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Zoroastrism" title="Zoroastrism – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Zoroastrism" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Zoroastrisme" title="Zoroastrisme – الفرنسية" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Zoroastrisme" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="الفرنسية" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Soroastrismus" title="Soroastrismus – الفريزينية الشمالية" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Soroastrismus" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="الفريزينية الشمالية" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Soro%C3%A4strisme" title="Soroästrisme – الفريزيان" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Soroästrisme" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="الفريزيان" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/S%C3%B3r%C3%B3starachas" title="Sóróstarachas – الأيرلندية" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Sóróstarachas" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="الأيرلندية" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Zoroastrismo" title="Zoroastrismo – الجاليكية" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Zoroastrismo" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="الجاليكية" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Soro%C3%A1toro_jerovia" title="Soroátoro jerovia – الغوارانية" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Soroátoro jerovia" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="الغوارانية" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%9C%E0%AA%B0%E0%AA%A5%E0%AB%8B%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AB%80_%E0%AA%A7%E0%AA%B0%E0%AB%8D%E0%AA%AE" title="જરથોસ્તી ધર્મ – الغوجاراتية" lang="gu" hreflang="gu" data-title="જરથોસ્તી ધર્મ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="الغوجاراتية" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Zoroastra" title="Zoroastra – الهوسا" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Zoroastra" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="الهوسا" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%96%D7%95%D7%A8%D7%95%D7%90%D7%A1%D7%98%D7%A8%D7%99%D7%95%D7%AA" title="זורואסטריות – العبرية" lang="he" hreflang="he" data-title="זורואסטריות" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="العبرية" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%B8%E0%A5%80_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="पारसी धर्म – الهندية" lang="hi" hreflang="hi" data-title="पारसी धर्म" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="الهندية" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Zoroastrianism" title="Zoroastrianism – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Zoroastrianism" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Zoroastrizam" title="Zoroastrizam – الكرواتية" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Zoroastrizam" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="الكرواتية" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Zoroasztrizmus" title="Zoroasztrizmus – الهنغارية" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Zoroasztrizmus" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="الهنغارية" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B6%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Զրադաշտականություն – الأرمنية" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Զրադաշտականություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="الأرمنية" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B6%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6" title="Զրադաշտականութիւն – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Զրադաշտականութիւն" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Zoroastrismo" title="Zoroastrismo – اللّغة الوسيطة" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Zoroastrismo" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اللّغة الوسيطة" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Zoroastrianisme" title="Zoroastrianisme – الإندونيسية" lang="id" hreflang="id" data-title="Zoroastrianisme" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="الإندونيسية" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Zoroastrianism" title="Zoroastrianism – الإيجبو" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Zoroastrianism" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="الإيجبو" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Soroastrianismo" title="Soroastrianismo – الإيلوكو" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Soroastrianismo" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="الإيلوكو" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/S%C3%B3r%C3%B3ismi" title="Sóróismi – الأيسلندية" lang="is" hreflang="is" data-title="Sóróismi" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="الأيسلندية" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Zoroastrismo" title="Zoroastrismo – الإيطالية" lang="it" hreflang="it" data-title="Zoroastrismo" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="الإيطالية" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%BE%E3%83%AD%E3%82%A2%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC%E6%95%99" title="ゾロアスター教 – اليابانية" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ゾロアスター教" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="اليابانية" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Zoroaschrianizim" title="Zoroaschrianizim – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Zoroaschrianizim" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ზოროასტრიზმი – الجورجية" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ზოროასტრიზმი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="الجورجية" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Z%C3%A1rd%C3%BAshtiylik_dini" title="Zárdúshtiylik dini – الكارا-كالباك" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Zárdúshtiylik dini" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="الكارا-كالباك" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Zarathustra_%C5%8Bgb%C9%9By%C9%9B" title="Zarathustra ŋgbɛyɛ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Zarathustra ŋgbɛyɛ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Зороастризм – الكازاخستانية" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Зороастризм" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="الكازاخستانية" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9D%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B3%81%E0%B2%B7%E0%B3%8D%E0%B2%9F%E0%B3%8D%E0%B2%B0_%E0%B2%AE%E0%B2%A4" title="ಝರತುಷ್ಟ್ರ ಮತ – الكانادا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಝರತುಷ್ಟ್ರ ಮತ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="الكانادا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A1%B0%EB%A1%9C%EC%95%84%EC%8A%A4%ED%84%B0%EA%B5%90" title="조로아스터교 – الكورية" lang="ko" hreflang="ko" data-title="조로아스터교" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="الكورية" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Zerde%C5%9Ft%C3%AE" title="Zerdeştî – الكردية" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Zerdeştî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="الكردية" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Зороастризм – القيرغيزية" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Зороастризм" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="القيرغيزية" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالة مختارة"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Zoroastrismus" title="Zoroastrismus – اللاتينية" lang="la" hreflang="la" data-title="Zoroastrismus" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="اللاتينية" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Zoroastrizmo" title="Zoroastrizmo – اللادينو" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Zoroastrizmo" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="اللادينو" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Zoroastrisme" title="Zoroastrisme – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Zoroastrisme" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Zoroastrisme" title="Zoroastrisme – الليمبورغية" lang="li" hreflang="li" data-title="Zoroastrisme" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="الليمبورغية" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Zoroastrianesim" title="Zoroastrianesim – اللومبردية" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Zoroastrianesim" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="اللومبردية" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Zoroastrizmas" title="Zoroastrizmas – الليتوانية" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Zoroastrizmas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="الليتوانية" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Zoroastrisms" title="Zoroastrisms – اللاتفية" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Zoroastrisms" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="اللاتفية" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B7%D0%BC%D0%B0" title="Зороастризма – الموكشا" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Зороастризма" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="الموكشا" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Z%C3%B4r%C3%B4astrisma" title="Zôrôastrisma – الملغاشي" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Zôrôastrisma" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="الملغاشي" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BC" title="Зороастризам – المقدونية" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Зороастризам" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="المقدونية" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B8%E0%B5%8A%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%BB_%E0%B4%AE%E0%B4%A4%E0%B4%82" title="സൊറോസ്ട്രിയൻ മതം – المالايالامية" lang="ml" hreflang="ml" data-title="സൊറോസ്ട്രിയൻ മതം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="المالايالامية" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Зороастризм – المنغولية" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Зороастризм" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="المنغولية" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%B6%E0%A5%80_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="पारशी धर्म – الماراثية" lang="mr" hreflang="mr" data-title="पारशी धर्म" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="الماراثية" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Majusi" title="Majusi – الماليزية" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Majusi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="الماليزية" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/%C5%BBoroastrijani%C5%BCmu" title="Żoroastrijaniżmu – المالطية" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Żoroastrijaniżmu" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="المالطية" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Zoroastrismo" title="Zoroastrismo – الميرانديز" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Zoroastrismo" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="الميرانديز" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%87%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%9B%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%91%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%98%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%AC" title="ဇိုရိုရက်စထရာဘာသာ – البورمية" lang="my" hreflang="my" data-title="ဇိုရိုရက်စထရာဘာသာ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="البورمية" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%A7" title="مزدیسنا – المازندرانية" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="مزدیسنا" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="المازندرانية" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Zoroastrismus" title="Zoroastrismus – الألمانية السفلى" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Zoroastrismus" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="الألمانية السفلى" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%B8%E0%A5%80_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="पारसी धर्म – النيبالية" lang="ne" hreflang="ne" data-title="पारसी धर्म" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="النيبالية" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%86%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%B0_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="जोरोआस्तर धर्म – النوارية" lang="new" hreflang="new" data-title="जोरोआस्तर धर्म" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="النوارية" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Zoroastrisme" title="Zoroastrisme – الهولندية" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Zoroastrisme" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="الهولندية" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Parsisme" title="Parsisme – النرويجية نينورسك" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Parsisme" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="النرويجية نينورسك" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Zoroastrisme" title="Zoroastrisme – النرويجية بوكمال" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Zoroastrisme" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="النرويجية بوكمال" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Zoroastrisme" title="Zoroastrisme – الأوكسيتانية" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Zoroastrisme" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="الأوكسيتانية" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AA%E0%A8%BE%E0%A8%B0%E0%A8%B8%E0%A9%80_%E0%A8%A7%E0%A8%B0%E0%A8%AE" title="ਪਾਰਸੀ ਧਰਮ – البنجابية" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਪਾਰਸੀ ਧਰਮ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="البنجابية" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Zoroastrisme" title="Zoroastrisme – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Zoroastrisme" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Zaratusztrianizm" title="Zaratusztrianizm – البولندية" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Zaratusztrianizm" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="البولندية" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Zoroastrianism" title="Zoroastrianism – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Zoroastrianism" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%AA" title="زرتشتیت – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="زرتشتیت" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="زرتشتیان – البشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="زرتشتیان" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="البشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Zoroastrismo" title="Zoroastrismo – البرتغالية" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Zoroastrismo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="البرتغالية" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Zoroastrism" title="Zoroastrism – الرومانية" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Zoroastrism" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="الرومانية" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Зороастризм – الروسية" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Зороастризм" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="الروسية" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Зороастрізм – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Зороастрізм" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Зороастризм – الساخيّة" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Зороастризм" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="الساخيّة" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Zoruastrismu" title="Zoruastrismu – الصقلية" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Zoruastrismu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="الصقلية" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Zoroastrianism" title="Zoroastrianism – الأسكتلندية" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Zoroastrianism" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="الأسكتلندية" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA%D9%8A_%D9%85%D8%B0%DA%BE%D8%A8" title="زرتشتي مذھب – السندية" lang="sd" hreflang="sd" data-title="زرتشتي مذھب" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="السندية" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Zoroastrizam" title="Zoroastrizam – صربية-كرواتية" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Zoroastrizam" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صربية-كرواتية" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Zoroastrianism" title="Zoroastrianism – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Zoroastrianism" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Zoroastrizmus" title="Zoroastrizmus – السلوفاكية" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Zoroastrizmus" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="السلوفاكية" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%AA" title="زرتشتیت – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="زرتشتیت" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Zaratustrstvo" title="Zaratustrstvo – السلوفانية" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Zaratustrstvo" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="السلوفانية" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Uzoroasti" title="Uzoroasti – الشونا" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Uzoroasti" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="الشونا" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Zoroastrizmi" title="Zoroastrizmi – الألبانية" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Zoroastrizmi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="الألبانية" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BC" title="Зороастризам – الصربية" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Зороастризам" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="الصربية" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Zoroastrianisme" title="Zoroastrianisme – السوندانية" lang="su" hreflang="su" data-title="Zoroastrianisme" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="السوندانية" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Zoroastrism" title="Zoroastrism – السويدية" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Zoroastrism" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="السويدية" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Uzoroasta" title="Uzoroasta – السواحلية" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Uzoroasta" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="السواحلية" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AE%B0%E0%AE%A4%E0%AF%81%E0%AE%9A%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="சரதுசம் – التاميلية" lang="ta" hreflang="ta" data-title="சரதுசம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="التاميلية" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%9C%E0%B1%8A%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B0%A4%E0%B0%82" title="జొరాస్ట్రియన్ మతం – التيلوغوية" lang="te" hreflang="te" data-title="జొరాస్ట్రియన్ మతం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="التيلوغوية" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B7%D0%B4%D0%B0%D1%8F%D1%81%D0%BD%D0%BE" title="Маздаясно – الطاجيكية" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Маздаясно" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="الطاجيكية" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%8B%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ศาสนาโซโรอัสเตอร์ – التايلاندية" lang="th" hreflang="th" data-title="ศาสนาโซโรอัสเตอร์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="التايلاندية" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Zaratu%C5%9Ftra%C3%A7ylyk" title="Zaratuştraçylyk – التركمانية" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Zaratuştraçylyk" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="التركمانية" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Zoroastrianismo" title="Zoroastrianismo – التاغالوغية" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Zoroastrianismo" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="التاغالوغية" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Z%C9%99rdu%C5%A1ti%C9%99ti" title="Zərduštiəti – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Zərduštiəti" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Zerd%C3%BC%C5%9Ft%C3%A7%C3%BCl%C3%BCk" title="Zerdüştçülük – التركية" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Zerdüştçülük" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="التركية" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D3%99%D1%80%D0%B4%D3%A9%D1%88%D1%82%D0%BB%D0%B5%D0%BA" title="Зәрдөштлек – التترية" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Зәрдөштлек" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="التترية" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%87%D8%B4%D8%AA%D9%89%D9%84%D9%89%D9%83" title="زەردۇشتىلىك – الأويغورية" lang="ug" hreflang="ug" data-title="زەردۇشتىلىك" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="الأويغورية" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Зороастризм – الأوكرانية" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Зороастризм" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="الأوكرانية" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%AA" title="زرتشتیت – الأوردية" lang="ur" hreflang="ur" data-title="زرتشتیت" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="الأوردية" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Zardushtiylik" title="Zardushtiylik – الأوزبكية" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Zardushtiylik" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="الأوزبكية" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%8Fa_gi%C3%A1o" title="Hỏa giáo – الفيتنامية" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Hỏa giáo" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="الفيتنامية" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Zoroastrianismo" title="Zoroastrianismo – الواراي" lang="war" hreflang="war" data-title="Zoroastrianismo" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="الواراي" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%9C%E7%81%AB%E6%95%99" title="拜火教 – الوو الصينية" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="拜火教" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="الوو الصينية" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ზოროასტრიზმი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ზოროასტრიზმი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%96%D7%90%D7%A8%D7%90%D7%90%D7%A1%D7%98%D7%A8%D7%99%D7%96%D7%9D" title="זאראאסטריזם – اليديشية" lang="yi" hreflang="yi" data-title="זאראאסטריזם" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="اليديشية" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%A5%86%E6%95%99" title="祆教 – الصينية" lang="zh" hreflang="zh" data-title="祆教" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="الصينية" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E7%A5%86%E6%95%99" title="祆教 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="祆教" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Zoroaster-k%C3%A0u" title="Zoroaster-kàu – مين-نان الصينية" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Zoroaster-kàu" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مين-نان الصينية" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%91%A3%E7%BE%85%E4%BA%9E%E6%96%AF%E5%BE%B7%E6%95%99" title="瑣羅亞斯德教 – الكَنْتُونية" lang="yue" hreflang="yue" data-title="瑣羅亞斯德教" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="الكَنْتُونية" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q9601#sitelinks-wikipedia" title="تعديل وصلات اللغات" class="wbc-editpage">عدل الوصلات</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="نطاقات"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="اعرض صفحة المحتوى [c]" accesskey="c"><span>مقالة</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4:%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" rel="discussion" title="نقاش صفحة المحتوى [t]" accesskey="t"><span>نقاش</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="غيّر لهجة اللغة" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">العربية</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="معاينة"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9"><span>اقرأ</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit" title="عدل الكود المصدري لهذه الصفحة [e]" accesskey="e"><span>عدّل</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=history" title="النسخ السابقة لهذه الصفحة [h]" accesskey="h"><span>تاريخ</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="أدوات الصفحة"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="أدوات" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">أدوات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">أدوات</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انقل للشريط الجانبي</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">أخف</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="المزيد من الخيارات" > <div class="vector-menu-heading"> إجراءات </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9"><span>اقرأ</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit" title="عدل الكود المصدري لهذه الصفحة [e]" accesskey="e"><span>عدّل</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=history"><span>تاريخ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عام </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%A7%D8%B0%D8%A7_%D9%8A%D8%B5%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%A7/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="قائمة بكل صفحات الويكي التي تصل هنا [j]" accesskey="j"><span>ماذا يصل هنا</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A9/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" rel="nofollow" title="أحدث التغييرات في الصفحات الموصولة من هذه الصفحة [k]" accesskey="k"><span>تغييرات ذات علاقة</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//ar.wikipedia.org/wiki/ويكيبيديا:رفع" title="ارفع ملفات [u]" accesskey="u"><span>رفع ملف</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&oldid=69205581" title="وصلة دائمة لهذه النسخة من الصفحة"><span>وصلة دائمة</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=info" title="المزيد من المعلومات عن هذه الصفحة"><span>معلومات الصفحة</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF&page=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&id=69205581&wpFormIdentifier=titleform" title="معلومات عن كيفية الاستشهاد بالصفحة"><span>استشهد بهذه الصفحة</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%AA%D9%82%D8%B5%D9%8A%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B1&url=https%3A%2F%2Far.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25B2%25D8%25B1%25D8%25A7%25D8%25AF%25D8%25B4%25D8%25AA%25D9%258A%25D8%25A9"><span>احصل على مسار مختصر</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:QrCode&url=https%3A%2F%2Far.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25B2%25D8%25B1%25D8%25A7%25D8%25AF%25D8%25B4%25D8%25AA%25D9%258A%25D8%25A9"><span>تنزيل رمز الاستجابة السريعة</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> طباعة/تصدير </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8&bookcmd=book_creator&referer=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9"><span>إنشاء كتاب</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:DownloadAsPdf&page=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=show-download-screen"><span>تحميل PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&printable=yes" title="نسخة للطباعة لهذه الصفحة [p]" accesskey="p"><span>نسخة للطباعة</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> في مشاريع أخرى </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Zoroastrianism" hreflang="en"><span>ويكيميديا كومنز</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q9601" title="وصلة إلى المادة المرتبطة في مستودع البيانات المركزي [g]" accesskey="g"><span>عنصر ويكي بيانات</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="أدوات الصفحة"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="المظهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">المظهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انقل للشريط الجانبي</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">أخف</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">من ويكيبيديا، الموسوعة الحرة</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="ar" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r69534358">.mw-parser-output .entete.aerostat{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7e/Picto_infobox_aerostat.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.aikido{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Aikido_pictogram.svg/40px-Aikido_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.alpinisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/df/Picto_infobox_alpinisme.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arbitre{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Referee_football_pictogram.svg/35px-Referee_football_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Archery_pictogram.svg/35px-Archery_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.archives2{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Picto_infobox_archives.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arduino,.mw-parser-output .entete.electro{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Arduino_ftdi_chip-1.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.artiste{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f3/Picto_infobox_artiste.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.artsmartiauxjap{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/81/Picto_infobox_samourai.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.association{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Collaboration_logo_infobox.svg/50px-Collaboration_logo_infobox.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.athletisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Athletics_pictogram.svg/40px-Athletics_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.audio{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Gnome-speakernotes.png/35px-Gnome-speakernotes.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.auteur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1e/Picto_infobox_auteur.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.autogire{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e6/Picto_Autogyro.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.automobile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Picto_infobox_automobil.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.avion{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Airplane_silhouette_white.svg/40px-Airplane_silhouette_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.aviron{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Rowing_pictogram.svg/35px-Rowing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.badminton{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Badminton_pictogram.svg/35px-Badminton_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.baseball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Baseball_pictogram.svg/35px-Baseball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.basket-ball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f4/Picto_Infobox_Basketball.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.bd{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2c/Picto_infobox_comicballoon.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.biathlon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Biathlon_pictogram.svg/40px-Biathlon_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.biere{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/04/Picto_infobox_beer.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.book,.mw-parser-output .entete.universite{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/42/Picto_infobox_book.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.boxe{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Boxing_pictogram.svg/35px-Boxing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.calendrier{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Almanacco.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.camera{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Camera-photo.svg/120px-Camera-photo.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.canada{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6a/Picto_infobox_Canada.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cardinal{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/03/Picto_infobox_cardinal.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.catch{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/79/Picto_infobox_catch.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.chateau{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5c/Picto_infobox_chateau.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.chimie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Picto_infobox_chemistry_HUN.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cinema{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ea/Picto_infobox_cinema.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.commonwealth{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/db/Picto_infobox_Commonwealth.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.communication{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a2/Picto_infobox_antenna.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cyclisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Cycling_%28road%29_pictogram.svg/45px-Cycling_%28road%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.deportation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Picto_Infobox_deportation.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.diplomatie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Picto_infobox_ambassade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.disney{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d3/Picto_infobox_Disney.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.droit{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Balance%2C_by_David.svg/40px-Balance%2C_by_David.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.drone-civil{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Picto_infobox_civil_drone.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.echecs{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Chess_pictogram.svg/35px-Chess_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.egypte-antique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cc/Picto_infobox_ancient_Egypt.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.entreprise{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Factory_black.png/40px-Factory_black.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.entreprise-blanc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Factory_white.png/40px-Factory_white.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.equitation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Equestrian_pictogram.svg/35px-Equestrian_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escalade{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e1/Picto_infobox_escalade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escalade{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f4/Picto_infobox_alpinisme-escalade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escrime{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Fencing_pictogram.svg/35px-Fencing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.espagne{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/11/Picto_Infobox_Coat_of_Arms_of_Spain.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.eveque{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/Picto_infobox_bishop.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.factory{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/ff/Picto_infobox_enterprise.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.floorball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Floorball_pictogram.svg/35px-Floorball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.fondeur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Cross_country_skiing_pictogram.svg/40px-Cross_country_skiing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.football{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f8/Infobox_Football_pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.footballblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/86/Picto_infobox_fotbal_2.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.footUS{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4e/Picto_Foot_US.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.futsal{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Futsal_pictogram.svg/35px-Futsal_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.golf{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Golf_pictogram.svg/35px-Golf_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.grappe{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/73/Icone_oenobox.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.gymnastique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Gymnastics_%28artistic%29_pictogram.svg/35px-Gymnastics_%28artistic%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.handball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Handball_pictogram_white.svg/35px-Handball_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.handballblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Handball_pictogram.svg/35px-Handball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.helicoptere{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fa/Picto_infobox_helicopter.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hockey{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ee/Picto_Infobox_Ice_hockey.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hockey-sur-gazon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Field_hockey_pictogram.svg/35px-Field_hockey_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hospitaliers{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1e/Picto_infobox_Hospitaliers.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.humain{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/82/Picto_infobox_manwoman.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.informatique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ae/Picto-infoboxinfo.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.internet{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Web-browser-openclipart.svg/45px-Web-browser-openclipart.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.israel-judaisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a5/Picto_infobox_israel-judaisme.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeu{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/90/Picto_infobox_Game.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeu-role{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d8/Picto_infobox_Jeu_de_rôle.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeuvideo,.mw-parser-output .entete.jeuvideov3{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Kontrollikon_1.0d_-_Grey.svg/35px-Kontrollikon_1.0d_-_Grey.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.judo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Judo_pictogram.svg/40px-Judo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.karate{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Karate_pictogram.svg/40px-Karate_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.kayak{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Canoeing_%28flatwater%29_pictogram.svg/35px-Canoeing_%28flatwater%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.kickboxing{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Kickboxing_pictogram.svg/40px-Kickboxing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.lutte{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Wrestling_pictogram.svg/40px-Wrestling_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.macintosh{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/20/Picto_infobox_Macintosh.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.malte{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e4/Picto_infobox_Malte.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.map{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7a/Picto_infobox_map.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.medecine{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/Picto_infobox_med.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.mets{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Picto_infobox_mets.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.militaire{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/03/Picto_infobox_military.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.money,.mw-parser-output .entete.money_coin{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Money_Coin_Icon.svg/40px-Money_Coin_Icon.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.montreal-metro,.mw-parser-output .entete.metro{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Picto_infobox_Mtl_metro.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.montreal-train{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Picto_infobox_Mtl_train.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.moteur-avion{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9c/Picto_Infobox_moteur_d%27avion.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.mosque{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Picto_infobox_Mosque.svg/35px-Picto_infobox_Mosque.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.musee,.mw-parser-output .entete.museum,.mw-parser-output .entete.papyrus{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1b/Picto_infobox_papyrus.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.musique,.mw-parser-output .entete.music{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/60/Picto_infobox_music.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.natation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Swimming_pictogram_white.png/35px-Swimming_pictogram_white.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.nations-unies{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3a/Picto_infobox_UN.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.omnisports{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Sport3_icone.svg/35px-Sport3_icone.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.palace{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Pictogram_infobox_palace.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.paralympique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Picto_infobox_Paralympics.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.persofiction{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/37/Picto_infobox_masks.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.petrole{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Picto_Infobox_Oil.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.planeur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/54/Picto_infobox_planeur.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.plateforme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Picto_Infobox_Oil_Platform.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.poker{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Crystal_Clear_app_Cardgame-3.svg/50px-Crystal_Clear_app_Cardgame-3.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.presse{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/39/Picto_infobox_journal-ar.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.pretendant{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5f/Picto_infobox_pr%C3%A9tendant_%C3%A0_un_tr%C3%B4ne.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.projet,.mw-parser-output .entete.project{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cb/Picto_infobox_tools.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.psychologie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/77/Picto_infobox_psycho.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.quebec{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/21/Picto_infobox_Quebec.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.recherche{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c1/Picto_infobox_detective.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rinkhockey{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Roller_hockey_pictogram.svg/35px-Roller_hockey_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rome-antique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3c/Picto_infobox_Roman_military_banner.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.route{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e7/Infobox_road_pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rugby{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/06/Picto_Infobox_Rugby.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rugbyblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Rugby_union_pictogram.svg/35px-Rugby_union_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.satellite{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8d/Picto_infobox_satellite.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sautski{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Ski_jumping_pictogram.svg/40px-Ski_jumping_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.science-fiction{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ed/Picto_infobox_fliyingsaucer.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.serie-video{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Logo_television_blanc.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.ski-alpin{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Alpine_skiing_pictogram.svg/40px-Alpine_skiing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.snooker{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Cue_sports_pictogram.svg/40px-Cue_sports_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.software{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fe/Picto_infobox_software.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sport{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8e/Picto_infobox_Olympic.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sport-automobile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/af/Picto_infobox_sport_auto.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.squash{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Squash_pictogram.svg/35px-Squash_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.stadium{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Stadium.svg/40px-Stadium.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.starwars{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f7/Star_Wars_Infobox_Pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.surf{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Surfing_pictogram.svg/35px-Surfing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.taekwondo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Taekwondo_pictogram.svg/40px-Taekwondo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.television{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a6/Picto_infobox_TV-T%26PC.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.templiers{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/30/Picto_infobox_Templiers.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Tennis_pictogram_white.svg/35px-Tennis_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis-de-table{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Table_tennis_pictogram_white.svg/40px-Table_tennis_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis-de-tableblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Table_tennis_pictogram.svg/35px-Table_tennis_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.timbre{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/Picto_infobox_Stamps.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.train{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3f/Infobox_train.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.triathlon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Triathlon_pictogram.svg/40px-Triathlon_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.ultimate{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Ultimate_pictogram.svg/70px-Ultimate_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.union-europeenne{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c0/Picto_Infobox_Europe.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.video{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Tango-video-x-generic.png/35px-Tango-video-x-generic.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.voile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Sailing_pictogram.svg/40px-Sailing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.volleyball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Volleyball_%28indoor%29_pictogram.svg/35px-Volleyball_%28indoor%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.water-polo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Water_polo_pictogram.svg/40px-Water_polo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r69600238">.mw-parser-output .infobox2{font-size:90%;clear:left;float:left;width:280px!important;margin:1px 1em 1px 0!important;line-height:1.6em;border-radius:1px}.mw-parser-output .entete{background-position:right center;background-repeat:no-repeat;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .infobox2 .entete{vertical-align:middle;text-align:center;font-size:150%;font-weight:bolder;line-height:1.6em}.mw-parser-output .infobox2 .media{height:35px;vertical-align:middle;text-align:center;font-weight:bolder}.mw-parser-output .infobox2 td{width:auto;vertical-align:top;padding-right:2px}.mw-parser-output .infobox2 th{vertical-align:top}.mw-parser-output .infobox2 th[scope="col"]{text-align:center;word-wrap:normal}.mw-parser-output .infobox2 th[scope="row"]{text-align:right;word-wrap:normal;vertical-align:top;padding-right:2px;max-width:30%;width:30%}.mw-parser-output .infobox2 caption{font-size:larger;margin-left:inherit}.mw-parser-output .infobox2.bordered{border-collapse:collapse}.mw-parser-output .infobox2.bordered td,.mw-parser-output .infobox2.bordered th{border:solid 1px #c8ccd1}.mw-parser-output .infobox2.bordered .borderless td,.mw-parser-output .infobox2.bordered .borderless th{border:0}.mw-parser-output .infobox2{background-color:#f8f9fa;border:solid 1px #c8ccd1;color:#202122}.mw-parser-output .infobox2 .entete{background-color:#E1E1E1;color:#000000}.mw-parser-output .infobox2 th[scope="col"]{background-color:#E1E1E1}.mw-parser-output .infobox2 th[scope="row"]{background-color:#F3F3F3}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox2{background-color:#212529!important;border:solid 1px #4b5156!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox2 .entete{background-color:#303540!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox2 td{background-color:#212529!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox2 th[scope="col"]:not(.entete){background-color:#343a40!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox2 th[scope="row"]{background-color:#2c3034!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox2 .navigation-only{border-top:2px #E1E1E1 dotted!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox2 a:link{text-decoration:initial!important;color:var(--color-progressive)!important}}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox2{background-color:#212529!important;border:solid 1px #4b5156!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox2 .entete{background-color:#303540!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox2 td{background-color:#212529!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox2 th[scope="col"]:not(.entete){background-color:#343a40!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox2 th[scope="row"]{background-color:#2c3034!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox2 .navigation-only{border-top:2px #E1E1E1 dotted!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox2 a:link{text-decoration:initial!important;color:var(--color-progressive)!important}}</style> <table class="infobox2 infobox" cellspacing="3px"> <tbody><tr> <th colspan="2"> <table style="text-align:center; width:100%; border-spacing:0px;"> <tbody><tr class="entete defaut" style="background-color:#CCAA99;"> <td style="width:10%;"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/ReligijneSymbole2.svg/40px-ReligijneSymbole2.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/ReligijneSymbole2.svg/60px-ReligijneSymbole2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/ReligijneSymbole2.svg/80px-ReligijneSymbole2.svg.png 2x" data-file-width="1250" data-file-height="1250" /></span><figcaption></figcaption></figure> </td> <td style="width:80%; color:#000000;">الزرادشتية </td> <td style="width:10%;"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ed/Pix.gif" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" data-file-width="1" data-file-height="1" /></span><figcaption></figcaption></figure> </td></tr></tbody></table> </th></tr> <tr><td colspan="2" align="center"><div><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Faravahar.svg" class="mw-file-description" title="فارافاهار شعار الديانة الزرادشتية."><img alt="فارافاهار شعار الديانة الزرادشتية." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Faravahar.svg/280px-Faravahar.svg.png" decoding="async" width="280" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Faravahar.svg/420px-Faravahar.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Faravahar.svg/560px-Faravahar.svg.png 2x" data-file-width="560" data-file-height="300" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%B1" title="فارافاهار">فارافاهار</a> شعار الديانة الزرادشتية.</figcaption></figure></div><div><small><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%B1" title="فارافاهار">فارافاهار</a> شعار الديانة الزرادشتية.</small></div> </td></tr><tr> <td colspan="2"></td> </tr><tr> <th class="sm_th" style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">الدين</th> <td class="sm_td" style="">الزرادشتية</td> </tr><tr> <th class="sm_th" style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">المؤسس</th> <td class="sm_td" style=""><a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">زرادشت</a></td> </tr><tr> <th class="sm_th" style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">مَنشأ</th> <td class="sm_td" style=""><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="بلاد فارس">بلاد فارس</a> (<a href="/wiki/%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="إيران">إيران</a> اليوم)</td> </tr><tr> <th class="sm_th" style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">الأصل</th> <td class="sm_td" style=""><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="أديان إيرانية">أديان إيرانية</a> <span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q9601#P361" title="تعديل قيمة خاصية (P361) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P361) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></td> </tr><tr> <th class="sm_th" style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">العقائد الدينية القريبة</th> <td class="sm_td" style=""><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%A7%D9%83%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="الكاكائية">اليارسانية</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="المانوية">المانوية</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B2%D8%AF%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="المزدكية">المزدكية</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%D8%AB%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="الميثرائية">الميثرائية</a>.</td> </tr><tr> <th class="sm_th" style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">عدد المعتنقين</th> <td class="sm_td" style="">110,000 - 120,000<sup id="cite_ref-Roshan_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Roshan-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td> </tr><tr> <th class="sm_th" style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">الامتداد</th> <td class="sm_td" style=""><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%D9%8A%D8%A7" title="غرب آسيا">غرب آسيا</a>: (<span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/23px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/35px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/46px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="إيران">إيران</a>: <a href="/wiki/%D9%8A%D8%B2%D8%AF_(%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8%D8%A9)" title="يزد (محافظة)">محافظة يزد</a>، <a href="/wiki/%D9%83%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_(%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8%D8%A9)" title="كرمان (محافظة)">محافظة كرمان</a>) <br /> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/23px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/35px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/45px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF" title="الهند">الهند</a>: (<a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%85%D8%A8%D8%A7%D9%8A" title="مومباي">مومباي</a>)<br /> </p> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D8%A9" title="الأمم المتحدة"><img alt="الأمم المتحدة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_the_United_Nations.svg/23px-Flag_of_the_United_Nations.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_the_United_Nations.svg/35px-Flag_of_the_United_Nations.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_the_United_Nations.svg/45px-Flag_of_the_United_Nations.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span> بعض الدول الأخرى</td> </tr><tr> <td class="navigation-only" colspan="2" style="border-top: 2px #CCAA99 dotted; font-size: 80%; background:inherit; text-align: left;"><span class="plainlinks" style="float:right;"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=0"><span style="color:var(--color-base--hover, #555);">تعديل مصدري</span></a> - <a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&veaction=edit"><span style="color:var(--color-base--hover, #555);">تعديل</span></a> </span> <span typeof="mw:File"><a href="//ar.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%B9%D9%82%D9%8A%D8%AF%D8%A9_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="طالع توثيق القالب"><img alt="طالع توثيق القالب" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/12px-Info_Simple.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/18px-Info_Simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/24px-Info_Simple.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></td></tr> </tbody></table> <p><b>الزرادشتية</b> وتعرف <b>بالمجوسية الزرادشتية</b> وهي إحدى أديان <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%88%D8%B3" title="مجوس">المجوسية</a> ولم يبقَ غيرها، وهي ديانة <a href="/wiki/%D9%85%D8%AB%D9%86%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="مثنوية">مثنوية</a> <a href="/wiki/%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="إيران">إيرانية</a> قديمة <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة دينية">وفلسفة دينية</a> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%8A%D8%A7" title="آسيا">آسيوية</a>. كانت الدين الرسمي للإمبراطوريات <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AE%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الإمبراطورية الأخمينية">الأخمينية</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AB%D9%8A%D8%A9" title="الإمبراطورية الفرثية">والبارثية</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الإمبراطورية الساسانية">والساسانية</a>.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> وتعد واحدة من أقدم <a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%86_(%D9%85%D8%B9%D8%AA%D9%82%D8%AF)" title="دين (معتقد)">الديانات</a> في العالم والتي لم تنقطع ممارستها. إذ ظهرت في <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="بلاد فارس">بلاد فارس</a> قبل 3500 سنة.<sup id="cite_ref-:0_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> يقدس الزرادشتيون <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B1" title="نار">النار</a>، وهناك عدة آراء حول ذلك منها الارتباط بين قداسة النار وقداسة الشمس نتيجة التأثر ب<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%D8%AB%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="الميثرائية">الميثرائية</a> وعبادة <a href="/wiki/%D9%85%D9%8A%D8%AB%D8%B1%D8%A7" class="mw-redirect" title="ميثرا">ميثرا</a> إله الشمس الفارسي،<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ومنها أن النار ترمز للنور مقابل الظلمة أو الخير مقابل الشر.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>بناءً على تعاليم <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">زرادشت</a>، لديها <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%88%D9%86" title="علم الكون">علم الكون</a> مزدوج للخير والشر في إطار <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF" title="علم الوجود">علم الوجود</a> التوحيدي وعلم الأمور الأخيرة الذي يتنبئ بالانتصار النهائي للخير على الشر. تمجّد الزرادشتية إله الحكمة غير المخلوق والخير المعروف باسم <i><a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D8%A7" title="أهورامزدا">أهورامزدا</a></i> <abbr>بمعنى</abbr> "سيد الحكمة" باعتباره الكائن الأسمى وهو في صراع أزلي مع إله الشر <a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D8%B1%D9%8A%D9%85%D8%A7%D9%86" title="أهريمان">أهريمان</a>.<sup id="cite_ref-iranicaonline.org_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-iranicaonline.org-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-dx.doi.org_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-dx.doi.org-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-dx.doi.org_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-dx.doi.org-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-iranicaonline.org_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-iranicaonline.org-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>مع جذور محتملة تعود إلى الألفية الثانية قبل الميلاد، تدخل الزرادشتية التاريخ المسجل في منتصف <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86_6_%D9%82_%D9%85" title="القرن 6 ق م">القرن السادس قبل الميلاد</a>.<sup id="cite_ref-iranicaonline.org_9-2" class="reference"><a href="#cite_note-iranicaonline.org-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> كان بمثابة دين الدولة <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="بلاد فارس">للإمبراطوريات الإيرانية القديمة</a> لأكثر من ألف عام (حوالي <a href="/wiki/600_%D9%82_%D9%85" title="600 ق م">600 قبل الميلاد</a> إلى <a href="/wiki/650" title="650">650 م</a>، لكنه انخفض منذ <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86_7" title="القرن 7">القرن السابع الميلادي</a> وما بعده كنتيجة مباشرة <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA%D8%AD_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A_%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="الفتح الإسلامي لفارس">للفتح الإسلامي لبلاد فارس</a> (<a href="/wiki/633" title="633">633</a>-<a href="/wiki/654" title="654">654 م</a>)،.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> تشير التقديرات الأخيرة إلى أن العدد الحالي <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">للزرادشتيين</a> في العالم يتراوح بين 110.000 و 120.000 على الأكثر، يعيش غالبية هذا الرقم في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF" title="الهند">الهند</a> <a href="/wiki/%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="إيران">وإيران</a> <a href="/wiki/%D8%A3%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%83%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="أمريكا الشمالية">وأمريكا الشمالية</a>؛ يعتقد أن عددهم آخذٌ في الانخفاض. ومع ذلك، هناك حاجة إلى مزيد من الدراسات لتأكيد ذلك، حيث أن الأرقام آخذة في الارتفاع أيضًا في بعض المناطق.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>مرت الديانة الزرادشتية في عصور مختلفة لتغيرات في عقيدة ومماراستها الدينية واكبرها كان في عصر الاسلامي ,ذكر الباحث آرثر كريتنس المختص في تاريخ الفرس بأنه مما يدل على تعرض <a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%82" title="أبستاق">الأفستا</a> للتحريف وحذف قسم منه وادخال فيه عقائد وتشريعات جديدة هو اننا تصورنا التي كتبت بعد الساسانين من جهة وبين الزرادشتية التي تدلنا علبها المصادر غير الايرانية من جهة أخرى ظهر لنا الاختلاف واضحا مما يدل على أن الزراشدية قد تعرضت لانهيار مروع بسبب سقوط الدولة الساسانية على ايدي المسلمين فوجد رجال الدين الزراشتي أنفسهم بين الاستلام او العمل لانقاد دينهم فقالوا بمجهود عظيم لمنع تحلل وانهيار الزراشدية، فكان عملهم ان تصرفوا في الافستا بالزيادة والنقصان فحذفوا منه العقيدة الزورانية وقضوا على فكرة عبادة الشمس لتقوية التوحيد في الديانة الزراشدية واحدثوا تعديلات اخرى<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نصوصها"><span id=".D9.86.D8.B5.D9.88.D8.B5.D9.87.D8.A7"></span>نصوصها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=1" title="عدل القسم: نصوصها"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>وأهم نصوص الديانة هي نصوص <a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%82" title="أبستاق">الآفستا</a>، التي تتضمن كتابات زرادشت المعروفة باسم الجاثاس، وهي قصائد طقوسية <a href="/wiki/%D8%BA%D9%85%D9%88%D8%B6_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A" title="غموض تاريخي">غامضة</a> تحدد مفاهيم الدين، والتي هي في ياسنا، خدمة العبادة الرئيسية للزرادشتية الحديثة. قسمت الفلسفة الدينية لزرادشت الآلهة الإيرانية المبكرة للتقاليد البدائية الهندية الإيرانية إلى انبثاق العالم الطبيعي مثل <i><a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="أهورا">أهورا</a></i> <a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%88%D9%87%D8%A7" title="ديوها">وديوها</a>، هذه الأخيرة لا تعتبر مستحقة للعبادة. أعلن <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">زرادشت</a> أن <a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D8%A7" title="أهورامزدا">أهورامزدا</a> كانت الخالق الأسمى، والقوة الإبداعية والداعمة للكون من خلال <i>آشا (الحق/الحقيقة)</i>، وأن البشر مُنحوا الاختيار بين دعم <a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D8%A7" title="أهورامزدا">أهورامزدا</a> أو عدمه، مما يجعلهم مسؤولين في النهاية عن اختياراتهم. على الرغم من أن <a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D8%A7" title="أهورامزدا">أهورامزدا</a> ليس لديه قوة تنافس متساوية، إلا أن <i><a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D8%B1%D9%8A%D9%85%D8%A7%D9%86" title="أهريمان">أهريمان</a></i> (روح / عقلية مدمرة)، التي ولدت قواها من <i>أكا مانا</i> (التفكير الشرير)، تعتبر القوة المناهضة الرئيسية للدين، وتقف ضد <i>امشاسفندان</i> (الروح الإبداعية / عقلية). طور الأدب الفارسي الأوسط <a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D8%A7" title="أهورامزدا">أهورامزدا</a> إلى أبعد من ذلك <i><a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D8%B1%D9%8A%D9%85%D8%A7%D9%86" title="أهريمان">أهريمان</a></i>، يتقدم به ليكون الخصم المباشر <a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D8%A7" title="أهورامزدا">لأهورامزدا</a>. </p><p>بالإضافة إلى ذلك، فإن قوة الحياة التي نشأت من <a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D8%A7" title="أهورامزدا">أهورامزدا</a>، والمعروفة باسم <i>آشا</i> (الحقيقة ، النظام الكوني)، تقف في مواجهة <i>دروج</i> (الباطل والخداع). تعتبر <a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D8%A7" title="أهورامزدا">أهورامزدا</a> خيرة تمامًا ولا ينبع شر من الإله. تعمل <a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D8%A7" title="أهورامزدا">أهورامزدا</a> في <i>جاتاج</i> (عالم المواد المرئية) و<i>مانواج</i> (العالم الروحي والعقلي غير المرئي) من خلال السبعة (ستة عند استبعاد امشاسفندان"(الروح الإبداعية / عقلية)"). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="التاريخ"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.8A.D8.AE"></span>التاريخ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=2" title="عدل القسم: التاريخ"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="بدايتها"><span id=".D8.A8.D8.AF.D8.A7.D9.8A.D8.AA.D9.87.D8.A7"></span>بدايتها</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=3" title="عدل القسم: بدايتها"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="الظهور"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.B8.D9.87.D9.88.D8.B1"></span>الظهور</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=4" title="عدل القسم: الظهور"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Ceremonial_bowl_with_Zoroastrian_themes._03.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Ceremonial_bowl_with_Zoroastrian_themes._03.jpg/220px-Ceremonial_bowl_with_Zoroastrian_themes._03.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Ceremonial_bowl_with_Zoroastrian_themes._03.jpg/330px-Ceremonial_bowl_with_Zoroastrian_themes._03.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Ceremonial_bowl_with_Zoroastrian_themes._03.jpg/440px-Ceremonial_bowl_with_Zoroastrian_themes._03.jpg 2x" data-file-width="5854" data-file-height="3901" /></a><figcaption>وعاء احتفالي بموضوعات زرادشتية</figcaption></figure> <p>ظهرت في <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="بلاد فارس">بلاد فارس</a> قبل 3500 سنة <sup id="cite_ref-:0_3-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> في المنطقة الشرقية من <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AE%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الإمبراطورية الأخمينية">الإمبراطورية الأخمينية</a> عندما قام الفيلسوف <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">زرادشت</a> بتبسيط <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%AB%D9%8A%D9%88%D9%86" title="بانثيون">مجمع الآلهة</a> الفارسي القديم إلى <a href="/wiki/%D9%85%D8%AB%D9%86%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="مثنوية">مثنوية كونية</a>: سبتامينو (العقلية التقدمية) وأنكرامينو (قوى الظلام أو الشر) تحت <a href="/wiki/%D8%A5%D9%84%D9%87" title="إله">إله</a> واحد وهو <a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D8%A7" title="أهورامزدا">أهورامزدا</a> (الحكمة المضيئة).<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="التاريخ_القديم"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.8A.D8.AE_.D8.A7.D9.84.D9.82.D8.AF.D9.8A.D9.85"></span>التاريخ القديم</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=5" title="عدل القسم: التاريخ القديم"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="الاراء"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.A7.D8.B1.D8.A7.D8.A1"></span>الاراء</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=6" title="عدل القسم: الاراء"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Map_of_the_Achaemenid_Empire.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Map_of_the_Achaemenid_Empire.jpg/250px-Map_of_the_Achaemenid_Empire.jpg" decoding="async" width="250" height="121" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Map_of_the_Achaemenid_Empire.jpg/375px-Map_of_the_Achaemenid_Empire.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Map_of_the_Achaemenid_Empire.jpg/500px-Map_of_the_Achaemenid_Empire.jpg 2x" data-file-width="1314" data-file-height="635" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AE%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الإمبراطورية الأخمينية">الإمبراطوريَّة الأخمينية</a> في أقصى اتساع لها، كانت الزرادشتية دين الإمبراطورية مع التسامح مع أتباع المعتقدات الأخري <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%87%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="اليهودية">كاليهودية</a> <a href="/wiki/%D9%88%D8%AB%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="وثنية">والوثنية</a>.</figcaption></figure><p> يظنُّ الباحثون أنَّ أصول الديانة الزرادشتية في نظام عقائدي ديني شاع بين <a href="/wiki/%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%AA_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="لغات هندوإيرانية">الشعوب الهندوإيرانيَّة</a> مع بداية <a href="/wiki/%D8%A3%D9%84%D9%81%D9%8A%D8%A9_2_%D9%82.%D9%85" title="ألفية 2 ق.م">الألفيَّة الثانية قبل الميلاد</a>،<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ورغم أنَّ الأدبيات الزرادشتية تُعِيد أصول الديانة إلى <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">زرادشت</a>، الذي عاش في القرن العاشر قبل الميلاد وفق الأساطير الزرادشتية،<sup id="cite_ref-Atlas_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-Atlas-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Zoroastrianism_Tomb_Sulaymaniyah_province_21.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Zoroastrianism_Tomb_Sulaymaniyah_province_21.JPG/220px-Zoroastrianism_Tomb_Sulaymaniyah_province_21.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Zoroastrianism_Tomb_Sulaymaniyah_province_21.JPG/330px-Zoroastrianism_Tomb_Sulaymaniyah_province_21.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Zoroastrianism_Tomb_Sulaymaniyah_province_21.JPG/440px-Zoroastrianism_Tomb_Sulaymaniyah_province_21.JPG 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a><figcaption>معبد زرادشتي قديم في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%8A%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="السليمانية">السليمانية</a> يظهر عليه صورة النبي <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">زرادشت</a>.</figcaption></figure><p>إلا أنَّ الرأي المستقر بين الباحثين هو أنَّ زرادشت مصلح ديني أكثر من كونه مؤسس دين، بل أنَّ بعض نصوص الآفستا سبقت زرادشت بمدةٍ طويلةٍ، ومما لا شكَّ فيه أن زرادشت حاول إنهاء <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A2%D9%84%D9%87%D8%A9" title="تعدد الآلهة">تعدُّد الآلهة</a> الموجود آنذاك في <a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B1_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="أساطير فارسية">الديانة الإيرانيَّة القديمة</a>، وحاول استبداله بنظام عقائدي <a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D9%88%D8%AD%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="ديانات توحيدية">توحيدي</a>، وتركت جهوده الإصلاحيَّة تأثيراً عظيماً، وهو ما أدَّى بعد قرون عدَّة إلى انبثاق ديانة إيرانيَّة جديدة نُسِبت إلى زرادشت. وأوَّل إشارة إلى الديانة الزرادشتيَّة وصلت إلينا تعود إلى <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86_5_%D9%82_%D9%85" title="القرن 5 ق م">القرن الخامس قبل الميلاد</a>، في «<a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE_%D9%87%D9%8A%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%AA%D8%B3" title="تاريخ هيرودوتس">تاريخ</a>» <a href="/wiki/%D9%87%D9%8A%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%AA" title="هيرودوت">هيرودوتس</a> المؤرخ الإغريقي، وأتمَّ هيرودوتس تأليف كتابه في 440 قبل الميلاد تقريباً، وتضمَّن كتابه وصفاً للمجتمع الفارسي القديم وعرضاً لبعض السلوكيات الدينيَّة المتعلقة بالزرادشتيَّة، ويُعدُّ تاريخ هيرودوتس مصدراً رئيسياً لدراسة الزرادشتيَّة في تلك الفترة من تاريخها، خاصةً ما يتعلَّق بدور الكهنة المجوس (Magi). وفقاً لما نقله هيرودوتس فما حُرِّف لاحقاً في اللغة العربية - لفظاً ومعنى - إلى المجوس يشير إلى كهنة إحدى <a href="/wiki/%D9%85%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D9%88%D9%86" title="ميديون">القبائل الميدية</a> السبعة، وكانت شعوب <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%B6%D8%A8%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الهضبة الإيرانية">الهضبة الإيرانية</a> تُعرَف بالميدية قبل انبثاق <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AE%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الإمبراطورية الأخمينية">الإمبراطورية الأخمينية</a>، ويشير بالتحديد إلى طائفة الزرفانية المتأثِّرة بالتقليد الكهنوتي في أديان <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%86%D9%89_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85" title="الشرق الأدنى القديم">الشرق الأدنى القديم</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AD%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%A8%D9%8A%D8%B6_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7" title="البحر الأبيض المتوسط">والبحر المتوسط</a>، وكان لهذه الطائفة بالغ التأثير في بلاط الحكام الميديين. عقب توحيد الممالك الميديَّة والفارسيَّة في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AE%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الإمبراطورية الأخمينية">إمبراطورية جديدة</a> تحت سلطة <a href="/wiki/%D9%83%D9%88%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%A8%D9%8A%D8%B1" title="كورش الكبير">كورش الأكبر</a> تقلص نفوذ كهنة الزرفانية في إدارة السلطة، واستمرَّ الأمر كذلك في عهد خليفته وابنه <a href="/wiki/%D9%82%D9%85%D8%A8%D9%8A%D8%B2_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A" title="قمبيز الثاني">قمبيز الثاني</a>، خاصةً بعد ذرء الكهنة بذور حركة معارضة للسلطة الجديدة. وفقاً لهيرودوتس بعد أن فقد الكهنة نفوذهم عملوا على إثارة تمرِّد ضد قمبيز الثاني، وايدوا زعم <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%8A%D8%A7" title="بارديا">بارديا</a> في الحكم، الذي زعم كونه الابن الأصغر لكورش رغم ظن المؤرخين انه في الواقع كاهن متلبس.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بدءً من عهد <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D9%84" title="دارا الأول">دارا الأول</a> استؤنف تقليد الإخلاص إلى <a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D8%A7" title="أهورامزدا">أهورامزدا</a> المألوف عند الحكام الميديين، كما نجد في <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4_%D8%A8%D9%8A%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86" title="نقش بيستون">نقش بيستون</a>، ولم يحتل أهورامزدا هذه المكانة لدى الاخمينيين قبل داريوس، مع ان ديانة داريوس غير معروفة تحديدا كون عبادة اهورامزدا في تلك الفترة ليست محصورة في تعاليم زرادشت. عددٌ من النصوص التي تُضَمُّ اليوم إلى خلاصة الآفيستا يُقدَّر زمن تأليفها في العصر الأخميني، وفي هذ العصر طُوِّر <a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D9%88%D9%8A%D9%85_%D9%87%D8%AC%D8%B1%D9%8A_%D8%B4%D9%85%D8%B3%D9%8A" title="تقويم هجري شمسي">التقويم الزرادشتي</a>. </p><div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="الاساطير"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.A7.D8.B3.D8.A7.D8.B7.D9.8A.D8.B1"></span>الاساطير</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=7" title="عدل القسم: الاساطير"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Farvahar001.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Farvahar001.JPG/250px-Farvahar001.JPG" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Farvahar001.JPG/375px-Farvahar001.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Farvahar001.JPG/500px-Farvahar001.JPG 2x" data-file-width="1300" data-file-height="977" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%B1" title="فارافاهار">فارافاهار</a> هو رمز الديانة الزرادشتية ويحوي صورة لزرادشت على شكل طائر، الصورة مأخوذة في <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D8%B4%D9%8A%D8%AF" title="تخت جمشيد">بيرسيبوليس</a></figcaption></figure> <p>وفقاً للأساطير الزرادشتية المتأخِّرة المُدوَّنة في «<i>دنكارد</i>» و«<i>كتاب أردافيراف</i>» فُقِدَت العديد من النصوص الدينية المُقدَّسة نتيجة لاجتياح قوات <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%83%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%83%D8%A8%D8%B1" title="الإسكندر الأكبر">الإسكندر الأكبر</a> مدينة <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D8%B4%D9%8A%D8%AF" title="تخت جمشيد">تخت جمشيد</a> وتدمير المكتبة الملكية فيها.<sup id="cite_ref-مولد_تلقائيا1_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-مولد_تلقائيا1-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> يعامل المؤرخون هذه الأساطير بحذر، مع ذلك فإنَّ زعم إتلاف النصوص الزرادشتية المُقدَّسة يؤازره ما دوَّنه <a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%82%D9%84%D9%8A" title="ديودور الصقلي">ديودور الصقلِّي</a> في «<i>بايبلوتيكا هيستوريكا</i>» (<i>Bibliotheca Historica</i>) أن جيوش الإسكندر بالفعل دمرت كتب الزرادشتية المُقدَّسة، لكنَّه لم يذكر شيئاً عن تدمير مكتبة ملكية. وفي عام 1882 وثَّق سكولزه - عالم آثار - بقايا حريق تحت قصر <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B4%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D9%84" title="خشايارشا الأول">خشايارشا الأوَّل</a>، وقد يُنظَر إلى هذه البقايا كدليل محتمل على صحَّة الأسطورة. أمَّا بقيَّة القصص المدوَّنة في «<i>دنكارد</i>» فهي ذات طابع خيالي ويُرجَّح كونها مُختلَقة، كالحديث عن نصوص مقدَّسة مكتوبة بحبر ذهبي على ورق نفيس، ولا دليل آخر على تدمير مكتبة ملكية لذا يفترض المؤرخون أن هذه القصة مبتدعة أيضاً. مثَّل غزو الأسكندر تهديداً للعقائد الزرادشتيَّة حيث استبدلت في مناطق عديدة من الإمبراطورية الأخمينية <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Hellenistic_religion" class="extiw" title="en:Hellenistic religion">بعقائد هلنستية</a>، لكنَّ الزرادشتيَّة لا زالت بعيدة جداً عن الاندثار فاستمرَّت ممارستها في كثير من مراكز الإمبراطورية السابقة، وعلى وجه التحديد استمر وجودها في مناطق <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%86%D8%A7%D8%B6%D9%88%D9%84" title="الأناضول">الأناضول</a> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%AF%D9%8A%D9%86" title="بلاد الرافدين">وبلاد الرافدين</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%88%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="القوقاز">والقوقاز</a>. في <a href="/wiki/%D9%85%D9%85%D9%84%D9%83%D8%A9_%D9%83%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D9%88%D9%83%D9%8A%D8%A7" title="مملكة كبادوكيا">مملكة كابادوكيا</a> - التي كانت في السابق مستعمرة فارسية تابعة للإمبراطورية الأخمينية في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%86%D8%A7%D8%B6%D9%88%D9%84" title="الأناضول">آسيا الصغرى</a> - لم تواجه الزرادشتية منافسة هلنستية نظراً لعزلة المملكة وانقطاع صلاتها مع إيران، وسجَّل فيها <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%88" class="mw-redirect" title="سترابو">سترابو</a> وجود معابد تتوسطها نار يحرص الكهنة على بقاءها محترقة إلى الأزل.<sup id="cite_ref-books.google.nl_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-books.google.nl-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="غزو_الإسكندر"><span id=".D8.BA.D8.B2.D9.88_.D8.A7.D9.84.D8.A5.D8.B3.D9.83.D9.86.D8.AF.D8.B1"></span>غزو الإسكندر</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=8" title="عدل القسم: غزو الإسكندر"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>لم تسترجع الزرادشتيَّة مكانتها بعد غزو الإسكندر حتى نهاية <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AB%D9%8A%D8%A9" title="الإمبراطورية الفرثية">العصر البارثي</a>،<sup id="cite_ref-مولد_تلقائيا1_23-1" class="reference"><a href="#cite_note-مولد_تلقائيا1-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> مع ذلك في هذه الفترة وجِدَ شكل من الزرادشتيَّة في <a href="/wiki/%D9%85%D9%85%D9%84%D9%83%D8%A9_%D8%A3%D8%B1%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A7_(%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9)" title="مملكة أرمينيا (القديمة)">الأساطير الأرمينية القديمة</a>.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> أوَّل إحياء للسيطرة الزرادشتية كان في منطقة القوقاز الذي روَّج فيها <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الإمبراطورية الساسانية">الساسانيون</a> الزرفانيةَ بنجاح، وبعد سيطرة الساسانيين على بارثيا عادت الزرادشتيَّة لتسيطر على كامل الهضبة الإيرانيَّة مجدداً. بسبب العلاقة السيئة بين الساسانيين <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الإمبراطورية الرومانية">والإمبراطورية الرومانية</a> في عهدها المسيحي والبيزنطيَّة لاحقاً لم يتقبَّل الساسانيون <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="مسيحية غربية">المسيحية الرومانيَّة</a>، وتعرَّض معتنقيها للاضطهاد،<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> لكنَّ <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%A9_%D8%B4%D8%B1%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="مسيحية شرقية">المسيحية الشرقية</a> ازدهرت في <a href="/wiki/%D9%85%D9%85%D9%84%D9%83%D8%A9_%D8%A5%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D8%A7" title="مملكة إيبيريا">جورجيا</a> على وجه الخصوص وأصبحت الديانة الرئيسية هناك متفوقةً على الزرادشتيَّة التي انحسرت مع الزمن.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="التاريخ_الوسيط"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.8A.D8.AE_.D8.A7.D9.84.D9.88.D8.B3.D9.8A.D8.B7"></span>التاريخ الوسيط</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=9" title="عدل القسم: التاريخ الوسيط"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تراجعت الزرادشتية منذ القرن السابع بعد <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA%D8%AD_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A_%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="الفتح الإسلامي لفارس">الفتح الإسلامي لفارس</a> في الفترة ما بين عام <a href="/wiki/633" title="633">633</a> وعام <a href="/wiki/654" title="654">654</a>.<sup id="cite_ref-lap6_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-lap6-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-khan6_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-khan6-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-khan15_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-khan15-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-sana48_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-sana48-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> وقامت الأنظمة الإسلامية بتدمير <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%B1" title="معبد نار">معابد النار</a>.<sup id="cite_ref-hou100_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-hou100-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> وكان الزرادشتيون الذين يعيشون تحت الحكم الإسلامي مطالبين بدفع ضريبة تسمى <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D9%8A%D8%A9" title="جزية">الجزية</a>.<sup id="cite_ref-hou100_34-1" class="reference"><a href="#cite_note-hou100-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-boy148_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-boy148-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-ann205_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-ann205-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="تاثر_الزرادشتية_وتاليف_واقتباس_القصص_من_الاديان_الاخرى"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.AB.D8.B1_.D8.A7.D9.84.D8.B2.D8.B1.D8.A7.D8.AF.D8.B4.D8.AA.D9.8A.D8.A9_.D9.88.D8.AA.D8.A7.D9.84.D9.8A.D9.81_.D9.88.D8.A7.D9.82.D8.AA.D8.A8.D8.A7.D8.B3_.D8.A7.D9.84.D9.82.D8.B5.D8.B5_.D9.85.D9.86_.D8.A7.D9.84.D8.A7.D8.AF.D9.8A.D8.A7.D9.86_.D8.A7.D9.84.D8.A7.D8.AE.D8.B1.D9.89"></span>تاثر الزرادشتية وتاليف واقتباس القصص من الاديان الاخرى</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=10" title="عدل القسم: تاثر الزرادشتية وتاليف واقتباس القصص من الاديان الاخرى"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="الاضافة_في_سيرة_القدسيين"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.A7.D8.B6.D8.A7.D9.81.D8.A9_.D9.81.D9.8A_.D8.B3.D9.8A.D8.B1.D8.A9_.D8.A7.D9.84.D9.82.D8.AF.D8.B3.D9.8A.D9.8A.D9.86"></span>الاضافة في سيرة القدسيين</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=11" title="عدل القسم: الاضافة في سيرة القدسيين"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>الإيمان بزراغوسترا كنبي.</i> عندما تفاعل الزرادشتيون في الدول الأخمينية والبارثية (الأرساسية) والساسانية مع <a href="/wiki/%D9%8A%D9%87%D9%88%D8%AF" title="يهود">اليهود</a> والمسيحيين، بدأوا في تطوير سيرة قديسة أو سيرة مقدسة لزرادوشترا (زرادشت) مماثلة في موضوعاتها لتلك الخاصة <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%89_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="موسى في الإسلام">بموسى</a> <a href="/wiki/%D8%B9%D9%8A%D8%B3%D9%89_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%85" title="عيسى بن مريم">وعيسى.</a> قام "اللاهوتيون" المجوس <i>هربدان بإعدام</i> الغاس للحصول على تفاصيل يمكن أن تُنسب إلى حياته وأوقاته ومهمته وأتباعه. تم استكمال سير القديسين في العصر الساساني بمقارنات مع <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="السيرة النبوية">السيرة</a> أو النص عن حياة النبي محمد بين القرنين السابع والثالث عشر. في هذا التقليد الذي تم تقديسه في العصور الوسطى حول زاراوشترا باعتباره نبي إيران القديمة ومؤسس الديانة الزرادشتية وبما أن الزرادشتيين تحملوا قرونًا من وضع الأقلية بين المسلمين والمسيحيين والهندوس، فقد أصبحت سيرة القديسين هذه ذات شعبية متزايدة، لأنها وفرت أرضية مشتركة مع أتباع الديانات الأخرى، وخاصة الإسلام، الذي بموجبه أصبح الزرادشتيون يُنظر إليهم على أنهم "ديمي" محميون. أقلية."<sup id="cite_ref-مولد_تلقائيا3_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-مولد_تلقائيا3-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="بد_كتابة_كتب_الدينية"><span id=".D8.A8.D8.AF_.D9.83.D8.AA.D8.A7.D8.A8.D8.A9_.D9.83.D8.AA.D8.A8_.D8.A7.D9.84.D8.AF.D9.8A.D9.86.D9.8A.D8.A9"></span>بد كتابة كتب الدينية</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=12" title="عدل القسم: بد كتابة كتب الدينية"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>عندما فقد الزرادشتيون السيطرة السياسية على إيران لصالح العرب المسلمين في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86_7" title="القرن 7">القرن السابع</a>، وبعد ذلك بدأ الزرادشتيون في اعتناق الإسلام ببطء ولكن بثبات، حاول المجوس الحفاظ على معتقداتهم وتقاليدهم وتقاليدهم عن طريق كتابتها، أولاً <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9" title="اللغة الفارسية القديمة">باللغة الفارسية الوسطى</a> وبعد ذلك باللغة الفارسية الوسطى. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="اللغة الفارسية">الفارسية الجديدة</a>. قام منوششهر جوانجمان (القرن التاسع)، أحد المجوس الكبار في مقاطعتي فارس <a href="/wiki/%D9%83%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86" title="كرمان">وكرمان</a>، بتجميع كتاب " داديستان دينيغ " "كتاب الأحكام الدينية" و "رسائل <i>ناماجيها</i> ". قام شقيقه زادسبرام ، ساحر سيركان، بتأليف "المختارات" البهلوية <i>ويزيداجيها</i> . أنتج مردانفاروكس أوهرمزدادان (أيضًا خلال القرن التاسع) كتاب شكند غومانيغ  "عرض يبدد الشك" باللغة البهلوية للدفاع عن الزرادشتية ومهاجمة اليهودية والمسيحية والمانوية والإسلام باعتبارها "دين شرير" <i>أجدين</i> . دفاع آخر عن الزرادشتية، <i>كتاب جيزستاج</i> أباليش "كتاب عن أباليش الملعون"، تم وضعه في السياق السردي لنقاش لاهوتي أجري في قصر الخليفة العباسي المأمون (<a href="/wiki/813" title="813">813</a>-<a href="/wiki/833" title="833">833</a>) وارتبط بالزرادشتية. إدانة المرتد الزرادشتي. قام اثنان <i>من هدينان بيشوباي</i> “أمير المؤمنين [الزرادشتيين]” في فارس، أدفارروباي فاروقزادان (أوائل القرن التاسع) وأدورباد إيمدان (أوائل القرن العاشر) بتجميع أجزاء من كتاب دينكارد الفارسي الأوسط “أعمال الدين”. تم تنقيح النص الكوني والأخروي الرئيسي للزرادشتية، وهو Bundahišn "[كتاب] الخلق البدائي" في عام <a href="/wiki/1078" title="1078">1078</a>. كما أن Arda Wirāz nāmag "كتاب Wirāz الصالح"، على الرغم من أنه يعتمد على مواد العصر الساساني، إلا أنه بقي أيضًا حتى القرن التاسع أو التاسع. تنقيح القرن العاشر ويحافظ على وصف رحلة روحية عبر الجنة، والنسيان، والجحيم. تشمل النصوص الطقسية التي جمعها المجوس في العصور الوسطى مع انخفاض شعبية الزرادشتية النص القصير Čīmī kustīg “معنى الحبل المقدس”، والذي لا يزال موجودًا في كل من عمليات الترحيل السري البهلوي والبازند. من بين التعاليم الدينية الموجودة هناك كتاب Čīdag handarz ī pōryōtkēšān "اختيار نصائح الحكماء القدماء" الذي يرجع تاريخه إلى القرن التاسع. ويحمل الكتاب أيضًا عنوان <i>باند ناماج</i> "كتاب النصائح"، ويقدم ملخصًا للقيم والمعتقدات والممارسات الدينية. يغطي كتاب <i>بهلوي ريفيات المصاحب لـ دادستان إي دينيغ</i> "الرسالة الفارسية الوسطى المصاحبة لكتاب الأحكام الدينية" المعتقدات والطقوس والشريعة الدينية خلال أواخر القرن التاسع أو أوائل القرن العاشر. تمت مناقشة الشروط الدينية ومتطلبات الطقوس أيضًا في Šāyest nē šāyest  “الصحيح وغير المناسب” مع نصوصه التكميلية، والتي على الرغم من أنها تعتمد على مواد الفترة الساسانية، إلا أنها تعود إلى القرن التاسع أيضًا كما أنتج المجوس الذين يعيشون في إيران تحت الحكم الإسلامي أدب <i>البازند</i> (أي "[نص] مع تعليق"). تشمل صلوات بازاند <i>اسم Paywand</i> أو Asirwād <i>،</i> والذي يكون بمثابة البركة لمراسم الزواج. استمر هذا التقليد من قبل كاهن فارسي يُدعى نيريوسانغ دافال (أواخر القرن الحادي عشر أو أوائل القرن الثاني عشر)، الذي قام بنسخ كتب بهلوية مختارة بالخط الأفستي لجعلها في متناول المجوس الذين يمكنهم قراءة الأفستا، ولكن ليس الفارسية الوسطى. تشمل نصوص البازاند الأخرى التي كتبها المجوس الهنود <i>بيتيت باشماني</i> (انظر الاعترافات ط .) "قانون الندم"، <i>ديباتشي</i> أو "التلاوات التمهيدية" <i>لأفريناجان</i> ، عفرين، <i>دوا</i> ، <i>نيرانج</i> ، <i>سيتايسني</i> ، وغيرها من الصلوات والدعوات التي يتم تلاوتها بانتظام (انظر، على سبيل المثال، ، كانجا).<sup id="cite_ref-مولد_تلقائيا3_37-1" class="reference"><a href="#cite_note-مولد_تلقائيا3-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="تاريخ_كتابات"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.8A.D8.AE_.D9.83.D8.AA.D8.A7.D8.A8.D8.A7.D8.AA"></span>تاريخ كتابات</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=13" title="عدل القسم: تاريخ كتابات"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div><p> أقدم كتابات هذه الديانة ترجع إلى <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86_9" title="القرن 9">القرن التاسع</a> الميلادي؛ أي: بعد الإسلام، أو بعد بعثة النبي صلى الله عليه وسلم بـ 200 سنة تقريبًا. فعلى الرغم من أن تاريخ الزردشتية قبل دعوة نبي صلى الله عليه وسلم، إلا أن مصادرهم قد كتبت بعد ظهور الإسلام <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%86" class="mw-redirect mw-disambig" title="قرن">بقرنين</a> وزيادة. وبعد أن ظهر الإسلام على دولة الساسانية، وهزم الفرس، وسيطر على بلاد فارس؛ كانت القوة والغلبة للإسلام، فالواقع أنهم كتبوا مصادرهم التي فيها وصف صلاتهم وعباداتهم، تحت ظل الإسلام، متأثرين بتعاليمه وشرائعه، والعادة أن المهزوم يقتبس من المنتصر الكثير. قد نص عدد من المراجع والدراسات على أن الزرادشتية أخذت من الإسلام، بعد أن سيطر الإسلام على دولة فارس، وعدلوا في دياناتهم ليقربوها إلى التوحيد، ليحاجوا أهل الديانات الأخرى وخصوصًا الإسلام.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Pundole_Agiary_Udvada.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Pundole_Agiary_Udvada.jpg/174px-Pundole_Agiary_Udvada.jpg" decoding="async" width="174" height="227" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Pundole_Agiary_Udvada.jpg/262px-Pundole_Agiary_Udvada.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Pundole_Agiary_Udvada.jpg/349px-Pundole_Agiary_Udvada.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="650" /></a><figcaption>معبد نيران زرادشتي حديث في غربي الهند</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="التاريخ_الحديث"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.8A.D8.AE_.D8.A7.D9.84.D8.AD.D8.AF.D9.8A.D8.AB"></span>التاريخ الحديث</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=14" title="عدل القسم: التاريخ الحديث"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r64185648">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">طالع أيضًا: <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D8%B3%D8%A8_%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%83%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="قائمة البلدان حسب عدد السكان الزرادشتية">قائمة البلدان حسب عدد السكان الزرادشتية</a></div><p>رغم الانحسار الضخم في العصور الوسطى بسبب <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA%D8%AD_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A_%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="الفتح الإسلامي لفارس">الفتح الإسلامي لبلاد فارس</a>، ما زالت الزرادشتيَّة تمارس حتى اليوم، وأكبر تجمُّع لمعتنقي الديانة في هذا العصر يوجد في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF" title="الهند">الهند</a>. ويمكن تصنيف الزرادشتيَّة في العصر الحديث إلى ثلاثة أصناف (طوائف) وهي الإحيائيَّة والتقدميَّة والتقليديَّة. التقليديون - يُعرفون أيضاً بالإنعزاليون - لا يسمحون <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%84_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="تحول ديني">بالتحوِّل</a> إلى ديانتهم، ولا يتقبلون في مجتمعهم من لم يلد زرادشتياً، ويكوِّن <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%8A%D9%88%D9%86" title="بارسيون">البارسيُّون</a> غالبيَّة هذه الطائفة، ويقبلون إلى جانب <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="الغات (الصفحة غير موجودة)">الغات</a> والآفيستا النصوص المتأخِّرة المكتوبة <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%87%D9%84%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="اللغة البهلوية">بالبهلوية</a>.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> والبارسيُّون عنصر مهم في التقدُّم الاقتصادي في الهند منذ <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86_19" title="القرن 19">القرن التاسع عشر</a>، واشتهروا بتفوُّقهم التعليمي ودورهم الفعَّال في المجتمع. </p><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Farvahar_in_Sollentuna.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Farvahar_in_Sollentuna.jpg/186px-Farvahar_in_Sollentuna.jpg" decoding="async" width="186" height="248" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Farvahar_in_Sollentuna.jpg/279px-Farvahar_in_Sollentuna.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Farvahar_in_Sollentuna.jpg/372px-Farvahar_in_Sollentuna.jpg 2x" data-file-width="768" data-file-height="1024" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%B1" title="فارافاهار">فارافاهار</a> في في معبد <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">زرادشتي</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%8A%D8%AF" title="السويد">السويد</a></figcaption></figure> <p>تشير التقديرات الحديثة عام <a href="/wiki/2012" title="2012">2012</a> إلى أن العدد الحالي للزرادشتيين في العالم يتراوح بين 110,000 إلى 120,000 شخص،<sup id="cite_ref-Roshan_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-Roshan-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> حيث يعيش معظمهم في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF" title="الزرادشتية في الهند">الهند</a> وفي <a href="/wiki/%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="إيران">إيران</a>، إلى جانب مجتمعات أقل عدداً في المهجر في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D8%A9" title="الولايات المتحدة">الولايات المتحدة</a> <a href="/wiki/%D9%83%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="كندا">وكندا</a> <a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A7" title="أستراليا">وأستراليا</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D9%84%D9%83%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D8%A9" title="المملكة المتحدة">والمملكة المتحدة</a> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%83%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="باكستان">وباكستان</a>، ويُعتقد أن عددهم في انخفاض.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>وهناك مجتمعات زرادشتيَّة صغيرة نسبياً في <a href="/wiki/%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="إيران">إيران</a> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%8A%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%B7%D9%89" title="آسيا الوسطى">وآسيا الوسطى</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%88%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="القوقاز">والقوقاز</a>. في <a href="/wiki/%D8%A3%D8%B1%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="أرمينيا">أرمينيا</a> لم يعد هناك وجود للزرادشتيين، وآخر ذكر للزرادشتية فيها يعود إلى عشرينيات القرن العشرين.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> المغتربين من هذه المناطق ومن الهند في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D8%A9" title="الولايات المتحدة">الولايات المتحدة</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D9%84%D9%83%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D8%A9" title="المملكة المتحدة">والمملكة المتحدة</a> <a href="/wiki/%D9%83%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="كندا">وكندا</a> <a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A7" title="أستراليا">وأستراليا</a> كوَّنوا مجتمعات دينية ذات طابع «<a href="/wiki/%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D8%AB%D8%A9" title="حداثة">حداثي</a>» مختلف عن الموطن الأصل، ومن هؤلاء من يعتنق الطائفة الإحيائية أو الطائفة التقدمية. التقدميُّون - ويُعرَفون أيضاً بالإصلاحيون - يقبلون بالغات <a href="/w/index.php?title=%D9%8A%D8%A7%D8%B4%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ياشت (الصفحة غير موجودة)">والياشت</a> <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%8A%D8%B3%D8%A8%D8%B1%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="فيسبرد (الصفحة غير موجودة)">والفيسبرد</a> - جميعها أجزاء من الآفيستا - كنصوص مُقدَّسة، أمَّا الإحيائيون فلا يعترفون بقدسية الأجزاء غير المنسوبة إلى زرادشت نفسه، بمعنى أنَّهم يكتفون بالغات فقط مع الاستعانة بالنصوص الأخرى فيما يتعلق بالغاتات طالما لا يوجد تناقض بينهما. </p><p>استجابة لطلبٍ من حكومة <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D8%AC%D9%8A%D9%83%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="طاجيكستان">طاجيكستان</a> أعلنت <a href="/wiki/%D9%8A%D9%88%D9%86%D8%B3%D9%83%D9%88" title="يونسكو">اليونسكو</a> عام 2003 ذكرى مرور ثلاثة آلاف سنة على بداية الديانة الزرادشتية صاحبها فعاليات خاصَّة حول العالم. وفي 2011 أعلن أنجمان وهو <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D8%A8%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="موبد (الصفحة غير موجودة)">موبد</a> - وهي رتبة رجل دين في الزرادشتية - <a href="/wiki/%D8%B7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="طهران">طهران</a> تعيين أول موبد امرأة (موبديار) في إيران <a href="/wiki/%D8%A3%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%83%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="أمريكا الشمالية">وأمريكا الشمالية</a>، وتمثُّل الحادثة سابقة في تاريخ الزرادشتيَّة.<sup id="cite_ref-parsikhabar.net_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-parsikhabar.net-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>انحسرت الديانة الزرادشتية على مرِّ تاريخها بشكل كبير حيث قدر عددهم في 2006 بين 124,00 إلى 190,000 نسمة، وينتشرون في المناطق الاتية:<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF" title="الزرادشتية في الهند">69,601 زرادشتي</a> في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF" title="الهند">الهند</a> حسب إحصاء <a href="/wiki/2001" title="2001">2001</a> يتكونون من قوميتين وهما <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%8A%D9%88%D9%86" title="بارسيون">بارسي</a> <a href="/wiki/%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="إيران">وإيراني</a>.</li> <li>5,000 زرادشتي في <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%83%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="باكستان">باكستان</a> يتركزون في مدينة <a href="/wiki/%D9%83%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%B4%D9%8A" title="كراتشي">كراتشي</a>، وازداد عددهم في السنوات الأخيرة بشكل كبير بعد هجرة الكثير من زرادشتي إيران إلى باكستان.</li> <li>ما بين 18,000 إلى 25,000 زرداشتي في قارة <a href="/wiki/%D8%A3%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%83%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="أمريكا الشمالية">أمريكا الشمالية</a>.</li> <li>21,400 زرادشتي في <a href="/wiki/%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="إيران">إيران</a>، حيث يتواجدون بشكل خاص في مدن <a href="/wiki/%D9%8A%D8%B2%D8%AF" title="يزد">يزد</a> <a href="/wiki/%D9%83%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86" title="كرمان">وكرمان</a> <a href="/wiki/%D8%B4%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%B2" title="شيراز">وشيراز</a> أضافة إلى العاصمة <a href="/wiki/%D8%B7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="طهران">طهران</a> كما يوجد لهم نائب في البرلمان الأيراني</li> <li>10,000 زرادشتي في مناطق <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%8A%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%B7%D9%89" title="آسيا الوسطى">أسيا الوسطى</a> وخصوصا في منطقة (<a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%AE" title="بلخ">بلخ</a> الواقعة في شمال أفغانستان وفي جمهورية <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D8%AC%D9%8A%D9%83%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="طاجيكستان">طاجيكستان</a>) والتي كانت موطن الديانة المجوسية سابقا.</li> <li>جالية كبيرة في أستراليا يقدر عددهم 3,500 وخصوصا في مدينة <a href="/wiki/%D8%B3%D9%8A%D8%AF%D9%86%D9%8A" title="سيدني">سيدني</a>.</li> <li>عدد قليل منهم في مدن شمال عراق <a href="/wiki/%D9%83%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="كردستان العراق">كردستان العراق</a></li> <li>في <a href="/wiki/%D8%A3%D8%B1%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="أرمينيا">أرمينيا</a> في الاگز (قرى جبل ارارت وداخل العاصمة يريفان) <sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Zoroastrianism_by_country_%282006%29.svg/892px-Zoroastrianism_by_country_%282006%29.svg.png" decoding="async" width="892" height="453" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Zoroastrianism_by_country_%282006%29.svg/1338px-Zoroastrianism_by_country_%282006%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Zoroastrianism_by_country_%282006%29.svg/1784px-Zoroastrianism_by_country_%282006%29.svg.png 2x" data-file-width="2754" data-file-height="1398" /></span><figcaption></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="الأعياد_في_الزرادشتية"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.A3.D8.B9.D9.8A.D8.A7.D8.AF_.D9.81.D9.8A_.D8.A7.D9.84.D8.B2.D8.B1.D8.A7.D8.AF.D8.B4.D8.AA.D9.8A.D8.A9"></span>الأعياد في الزرادشتية</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=15" title="عدل القسم: الأعياد في الزرادشتية"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:JashnSadeh1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/JashnSadeh1.jpg/220px-JashnSadeh1.jpg" decoding="async" width="220" height="148" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/JashnSadeh1.jpg/330px-JashnSadeh1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/JashnSadeh1.jpg/440px-JashnSadeh1.jpg 2x" data-file-width="603" data-file-height="407" /></a><figcaption>الحدث السنوي لـ "جاشن سديه" في <a href="/wiki/%D8%B7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="طهران">طهران</a>.</figcaption></figure> <p>لدى الديانة الزردشتية العديد من الأعياد من أشهرها <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="نوروز">النوروز</a>، وهو عيد بداية العام وأوانه الاعتدال الربيعي، وقد عرفته الأقوام الإيرانية منذ القدم، ولا يزال يعد عيدا قوميا في إيران اليوم <a href="/wiki/%D9%83%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="كردستان">وكردستان</a> إذ يكون بداية السنة <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%8A%D9%88%D9%86" title="آريون">الآرية</a> وكذلك بقية الدول التي يعيشون فيها العيد المجيد 21 آذار وهو من أهم الأعياد. لهم کثیر من الاعیاد، لکل السنة حسب تاریخ الفارسی 12 أشهر. وفي أي شهر بالاقل أحد الایام عید. ومهرجان (بالفارسی=مهرگان) عید کبیر فی 16 من شهر <a href="/wiki/%D9%85%D9%8A%D8%B2%D8%A7%D9%86_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" title="ميزان (شهر)">مهر</a> القدیمی و10 من شهر مهر حسب التاریخ الفارسي الحدیث. ومن اعیادهم تیرجان (بالفارسی= تیرگان) وآذرجان (آذرگان) واسبندجان (اسپندارمزگان) وبهمنجنه ودیجان (دیگان) واردیبهشت جان (اردیبهشتگان). </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Parsee_Wedding_1905.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Parsee_Wedding_1905.jpg/220px-Parsee_Wedding_1905.jpg" decoding="async" width="220" height="151" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Parsee_Wedding_1905.jpg/330px-Parsee_Wedding_1905.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Parsee_Wedding_1905.jpg/440px-Parsee_Wedding_1905.jpg 2x" data-file-width="735" data-file-height="503" /></a><figcaption>حفل زواج زرادشتي في إيران عام <a href="/wiki/1905" title="1905">1905م</a>.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="الزواج_في_الزرادشتية"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.B2.D9.88.D8.A7.D8.AC_.D9.81.D9.8A_.D8.A7.D9.84.D8.B2.D8.B1.D8.A7.D8.AF.D8.B4.D8.AA.D9.8A.D8.A9"></span><b>الزواج في الزرادشتية</b></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=16" title="عدل القسم: الزواج في الزرادشتية"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>يعتبر الزرادشتيون ان <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">زرادشت</a> يفضل المتزوج على الأعزب والوالد على من ليس لديه أولاد. كما ان الطلاق محرم في الديانة الزرادشتية. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="الموت_في_الزرادشتية"><span id=".D8.A7.D9.84.D9.85.D9.88.D8.AA_.D9.81.D9.8A_.D8.A7.D9.84.D8.B2.D8.B1.D8.A7.D8.AF.D8.B4.D8.AA.D9.8A.D8.A9"></span>الموت في الزرادشتية</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=17" title="عدل القسم: الموت في الزرادشتية"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Zoroastrian_cemetery_of_Yazd_02.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Zoroastrian_cemetery_of_Yazd_02.jpg/220px-Zoroastrian_cemetery_of_Yazd_02.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Zoroastrian_cemetery_of_Yazd_02.jpg/330px-Zoroastrian_cemetery_of_Yazd_02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Zoroastrian_cemetery_of_Yazd_02.jpg/440px-Zoroastrian_cemetery_of_Yazd_02.jpg 2x" data-file-width="4928" data-file-height="3264" /></a><figcaption>المقابر الزرادشتية في <a href="/wiki/%D9%8A%D8%B2%D8%AF" title="يزد">يزد</a>.</figcaption></figure> <p>يؤمن الزرادشتيون أن الروح تهيم لمدة ثلاثة أيام بعد الوفاة قبل أن تنتقل إلى العالم الأخر، يؤمن الزرادشتيون بالحساب حيث انهم يعتقدون أن الزرادشتي الصالح سيخلد في الجنة إلى جانب زرادشت في حين ان الفاسق سيخلد في النار إلى جانب الشياطين. </p><p>للزرادشتيين طقوس خاصة للدفن، إذ يكرهون فكرة اختلاط الجسد المادي بعناصر الحياة؛ الماء والتراب والهواء والنار حتى لا يلوثها، لذا فهم يتركون جثامين الموتى للطيور الجارحة على أبراج خاصة تسمى <a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AC_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%85%D8%AA" title="أبراج الصمت">أبراج الصمت</a> أو (<i>دخنه</i>) باللغة الفارسية حيث يقوم بهذه الطقوس رجال دين معينون ثم بعد أن تاكل الطيور جثة الميت توضع العظام في فجوة خاصة في هذا البرج دون دفنها. </p><p>إلا أن الزردشتيين الذين يعيشون في مجتمعات لا يمكنهم فيها ممارسة شعيرة الدفن هذه - وعملا بنصيحة <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">زرادشت</a> في الانسجام مع المجتمعات التي يعيشون فيها - يلجؤون إلى وضع جثمان الميت في صندوق معدني محكم الغلق ويدفن في قبر عادي مما يضمن عدم تلويثه لعناصر الحياة الثلاثة؛ بما لا يتعارض مع معتقدهم ولا مع القوانين المدنية في الدول التي يعيشون فيها. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="لغات_الزرادشتية"><span id=".D9.84.D8.BA.D8.A7.D8.AA_.D8.A7.D9.84.D8.B2.D8.B1.D8.A7.D8.AF.D8.B4.D8.AA.D9.8A.D8.A9"></span>لغات الزرادشتية</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=18" title="عدل القسم: لغات الزرادشتية"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اللغة الافستية وهي لغة ذات صلات وثيقة بالسنسكريتية (لغة هندية قديمة)، ويستعمل الزرادشتيون حاليا لغة <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="اللغة الدرية">داري</a> (مختلفة عن <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="الداري الأفغانية (الصفحة غير موجودة)">الداري الأفغانية</a>)، كما أن الزرادشتيون في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF" title="الهند">الهند</a> يتحدثون اللغة <a href="/wiki/%D9%83%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="كجرات">الغوجراتية</a> <a href="/wiki/%D9%83%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="كردستان العراق">وفي كردستان العراق</a> يتكلمون <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%B1%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="اللغة الكردية">اللغة الكردية</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="معتقدات_الزرادشتية"><span id=".D9.85.D8.B9.D8.AA.D9.82.D8.AF.D8.A7.D8.AA_.D8.A7.D9.84.D8.B2.D8.B1.D8.A7.D8.AF.D8.B4.D8.AA.D9.8A.D8.A9"></span>معتقدات الزرادشتية</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=19" title="عدل القسم: معتقدات الزرادشتية"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Zoroastrian_Fire_Temple,_Yazd.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Zoroastrian_Fire_Temple%2C_Yazd.jpg/220px-Zoroastrian_Fire_Temple%2C_Yazd.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Zoroastrian_Fire_Temple%2C_Yazd.jpg/330px-Zoroastrian_Fire_Temple%2C_Yazd.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Zoroastrian_Fire_Temple%2C_Yazd.jpg/440px-Zoroastrian_Fire_Temple%2C_Yazd.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="425" /></a><figcaption>معبد نار زرادشتي في <a href="/wiki/%D9%8A%D8%B2%D8%AF" title="يزد">يزد</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%90%D1%82%D1%8F%D1%88%D0%B3%D1%8F%D1%85.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%90%D1%82%D1%8F%D1%88%D0%B3%D1%8F%D1%85.jpg/220px-%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%90%D1%82%D1%8F%D1%88%D0%B3%D1%8F%D1%85.jpg" decoding="async" width="220" height="56" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%90%D1%82%D1%8F%D1%88%D0%B3%D1%8F%D1%85.jpg/330px-%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%90%D1%82%D1%8F%D1%88%D0%B3%D1%8F%D1%85.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%90%D1%82%D1%8F%D1%88%D0%B3%D1%8F%D1%85.jpg/440px-%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0_%D0%90%D1%82%D1%8F%D1%88%D0%B3%D1%8F%D1%85.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="765" /></a><figcaption>أروقة معبد حريق أتياشغا، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%83%D9%88" title="باكو">باكو</a>، <a href="/wiki/%D8%A3%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="أذربيجان">أذربيجان</a>.</figcaption></figure> <p>من خصائص هذا الدين تقديس عناصر الطبيعة. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%85%D8%B3" title="الشمس">وللشمس</a> عند الزرادشتية حُرمة عظيمة، غير أنَّ <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B1" title="نار">النار</a> أعظم شأنًا، لذلك دخلت كعاملٍ رئيسيٍّ في عباداتهم. وبُيوتُ النَّار عندهم هي مراكز العبادة والتقديس. </p><p>يعتقد <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%88%D8%B3" title="مجوس">المجوس</a> بوجود إلهٍ للخير والنور، خالقٍ يُسمّونه «<a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D8%A7" title="أهورامزدا">أهورامزدا</a>»، وقوه للشر والظُلمة يُسمّونه «آهرمان» ولكنَّهُ ليس بمُستوى أهورامزدا. فالزرادشتيَّة بهذا تقومُ على الثنويَّة والنزاع الدائم بين إله الخير وقوه الشر، لكنَّ النصر في النهاية سيكون للإله الأوَّل بما يبذله <a href="/wiki/%D8%A5%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="إنسان">الإنسان</a> من أعمالٍ حسنةٍ للتغلُّب على روح الشَّر.<sup id="cite_ref-مولد_تلقائيا2_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-مولد_تلقائيا2-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>هناك اعتقاد خاطئ ساد بين أتباع <a href="/wiki/%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D8%A5%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="أديان إبراهيمية">الأديان الإبراهيمية</a> أن الزرادشتيين يعبدون <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B1" title="نار">النار</a>، ولكنهم في الحقيقة يعتبرون النار <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%A1" title="ماء">والماء</a> أدوات من طقوس الطهارة الروحية. </p><p>أفكار <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">زرادشت</a> أدت إلى تبلور دين رسمي يحمل إسمه قرابة <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86_6_%D9%82_%D9%85" title="القرن 6 ق م">القرن السادس قبل الميلاد</a>،.<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> هناك اختلافات كبيرة بين <a href="/wiki/%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D8%A5%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="أديان إبراهيمية">الأديان الإبراهيمية</a> والزرادشتية، إذ يظل الزرادشتيون أقرب <a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="ديانات هندية">للأديان الهندية القديمة</a>،،<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> والديانة الزرداشتية نفسها، تأثرت بالفلسفة الدينية <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%84" title="بلاد بابل">لحضارة بابل</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="العراق">العراقية</a> القديمة. </p><p>كانت الزرادشتية <a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9" title="دين الدولة">دين الدولة</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="الإمبراطورية الفارسية">للإمبراطوريات الفارسية</a> ما قبل الإسلام لأكثر من ألف عام، ومن حوالي عام 600 قبل الميلاد إلى عام 650 بعد الميلاد. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Zoroastrian_house_around_Yazd.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Zoroastrian_house_around_Yazd.jpg/220px-Zoroastrian_house_around_Yazd.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Zoroastrian_house_around_Yazd.jpg/330px-Zoroastrian_house_around_Yazd.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Zoroastrian_house_around_Yazd.jpg/440px-Zoroastrian_house_around_Yazd.jpg 2x" data-file-width="4928" data-file-height="3264" /></a><figcaption>معبد زرادشتي حول <a href="/wiki/%D9%8A%D8%B2%D8%AF" title="يزد">يزد</a>.</figcaption></figure> <ul><li>الزرادشتيَّة (المجوسيَّة) من أديان الفرس القديمة؛ حيث يَعتقد الزرادشتيون بوجود إلهٍ للخير يسمُّونه «أهورامزدا» ربّ الخير، ويقولون: إنه إله النور. وفي عقيدتهم أيضًا يوجد مصدر للشرِّ يسمُّونه «آهرمان»، ومعناه الخبيث أو القوى الخبيثة، وهو إله الظلمة.</li> <li>وتؤمن الزرادشتية ان النفس الإنسانية تنقسم إلى قسمين:</li></ul> <dl><dt>(القوة المقدسة)</dt> <dd>والتي تدعمها سبع فضائل عليا (<a href="/wiki/%D8%AD%D9%83%D9%85%D8%A9" title="حكمة">الحكمة</a> <a href="/wiki/%D8%AD%D9%83%D9%85%D8%A9" title="حكمة">والشجاعة</a> <a href="/wiki/%D8%AD%D9%83%D9%85%D8%A9" title="حكمة">والعفة</a> <a href="/wiki/%D8%AD%D9%83%D9%85%D8%A9" title="حكمة">والعمل</a> <a href="/wiki/%D8%A5%D8%AE%D9%84%D8%A7%D8%B5" title="إخلاص">والإخلاص</a> <a href="/wiki/%D8%A3%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A9_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="أمانة (توضيح)">والأمانة</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%B1%D9%85_(%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3)" title="الكرم (تونس)">والكرم</a>) هذه الفضائل بمثابة <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7%D9%83" title="ملاك">الملائكة</a>، وتدفع هذه الفضائل القوة المقدسة النفس البشرية إلى الخير والنور والحياة والحق.</dd> <dt>(القوة الدنيا)</dt> <dd><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Zoroastrian_women_Sharifabad_Ardakan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Zoroastrian_women_Sharifabad_Ardakan.jpg/220px-Zoroastrian_women_Sharifabad_Ardakan.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Zoroastrian_women_Sharifabad_Ardakan.jpg/330px-Zoroastrian_women_Sharifabad_Ardakan.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Zoroastrian_women_Sharifabad_Ardakan.jpg/440px-Zoroastrian_women_Sharifabad_Ardakan.jpg 2x" data-file-width="1080" data-file-height="607" /></a><figcaption>المرأة الزرادشتية في <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%8A%D9%81_%D8%A3%D8%A8%D8%A7%D8%AF" title="شريف أباد">شريف أباد</a> <a href="/wiki/%D8%A3%D8%B1%D8%AF%D9%83%D8%A7%D9%86" title="أردكان">بأردكان</a>.</figcaption></figure><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Zoroastrian_themes,_Yazd_(7)_(28680481041).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%287%29_%2828680481041%29.jpg/220px-Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%287%29_%2828680481041%29.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%287%29_%2828680481041%29.jpg/330px-Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%287%29_%2828680481041%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%287%29_%2828680481041%29.jpg/440px-Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%287%29_%2828680481041%29.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>أساطير زرادشتية.</figcaption></figure>وتساند هذه القوة سبع رذائل (<a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%82" title="نفاق">النفاق</a> <a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%81%D8%B3" title="خداع النفس">والخديعة</a> <a href="/wiki/%D8%AE%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A9" title="خيانة">والخيانة</a> <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D9%81" title="خوف">والجبن</a> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D9%84" title="بخل">والبخل</a> <a href="/wiki/%D8%B8%D9%84%D9%85" title="ظلم">والظلم</a> <a href="/wiki/%D9%82%D8%AA%D9%84" title="قتل">وإزهاق الروح</a>) وهي بمثابة <a href="/wiki/%D8%B4%D9%8A%D8%B7%D8%A7%D9%86" title="شيطان">شياطين</a>، وتدفع هذه القوة الخبيثة المتكونة من النقص في النفس البشرية إلى الشر والظلام والموت والخداع، ويبقى هذا الصراع قائماً بين هاتين القوتين داخل النفس البشرية إلى أن يصل الإنسان إلى النقاء.</dd> <dd>الديانة الزرادشتية تؤمن بالعقاب <a href="/wiki/%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="نهاية الزمان">واليوم الاخر</a> <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD" title="روح">وبالروح</a> ووجودها، ويعتقدون إن الفاني هو الجسد وليس الروح، وإن الروح ستبقى في منطقة وسطى بين النار والجنة في منطقة تدعى البرزخ، وأن اعتقادهم راسخ بالجنة والنار والصراط وميزان الأعمال.</dd></dl> <ul><li>الجحيم في الديانة الزرادشتية يختلف في وصفه عن الأديان الأخرى، فالديانة الزرادشتية تقول بأن الجحيم عبارة عن منطقة باردة وفيها أنواع من الحيوانات المتوحشة التي سوف تعاقب المذنبين بما اقترفت أيديهم من إثم في الدنيا.</li> <li>الزرادشتية تحث الإنسان على التمسك بالفكر الصادق والقول الصادق والعمل الصالح للوصول إلى ذاته وليضمن سعادته فالإنسان كائن حر وعليه اطاعة الاله الوحد، كما أن الزرادشتية تحرم الرهبانية بكل أنواعها.</li> <li>للماء والنار أهمية في الطقوس الزرادشتية والنصوص المقدسة تعتبر ان الماء والنار يمثلان حياة مستقلة بحد ذاتها ولا يخلو المعبد الزرادشتي من هذين العنصرين فالنار تعد الوسط الذي يزود الإنسان بالحكمة وان الماء يعتبر مصدر هذه الحكمة.</li> <li>حافظ العراقيون على ديانتهم السامية - البابلية الموروثة والقائمة على عبادة الآلهة الممثلة للكواكب وقوى الطبيعة والمنقسمة عموماً إلى ثنائية قوى الخير والنور وقوى الشر والظلام. علماً أن هذه الثنائية البابلية هي التي اثرت في الإيرانيين وديانتهم الزرادشتية.</li></ul> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:ZoroastrianismSymbol.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/ZoroastrianismSymbol.PNG/220px-ZoroastrianismSymbol.PNG" decoding="async" width="220" height="232" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/71/ZoroastrianismSymbol.PNG 1.5x" data-file-width="267" data-file-height="282" /></a><figcaption>النار الموقدة، إحدى أهم شعارات الديانة الزرادشتية</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="رموز_الزرادشتية"><span id=".D8.B1.D9.85.D9.88.D8.B2_.D8.A7.D9.84.D8.B2.D8.B1.D8.A7.D8.AF.D8.B4.D8.AA.D9.8A.D8.A9"></span>رموز الزرادشتية</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=20" title="عدل القسم: رموز الزرادشتية"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>للزرادشتية رموز دينية، يعبرون بها عن الإيمان بمعتقداتهم، وتعد جزءاً من زيهم اليومي، أهمها: </p><p>1ـ الكوشتي Kushti وهوجعل فيه اثنان وسبعون خيطاً ترمز لأسفار «اليسنا» Yasna وهي تعقد مرات عديدة في اليوم تعبيراً عن تصميم الدين والأخلاقي معاً. </p><p>2ـ ارتداء قميص «الساندر» Sandre منذ سن البلوغ، ويرتدي الكهنة رداء أبيض وعمامة بيضاء وقناعاً على الفم أثناء تأدية الطقوس تجنباً لتلويث النار المقدسة بأنفاسهم. </p><p>3ـ صلاة الصبح «كاه هاون» وصلاة الظهر «كاه رقون» وصلاة العصر «كاه أزيرن» وصلاة الليل «كاه عيون سرتيرد» وصلاة الفجر «كاه اشهن: وهناك احتفالات وصلوات خاصة لجميع المناسبات الكبرى في الحياة: الميلاد والبلوغ والزواج والإنجاب والموت. </p><p>4ـ وضع الجثة فوق «أبراج الصمت» لتأكلها الطيور الجارحة وهناك طقوس وأعمال عبادة وتطهر. </p><p><b>الآلهة</b> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r64177691">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68652148">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;border-collapse:collapse;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:right!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding:0 0.4em 0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding:0.2em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding:0.4em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.8em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.5em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0.4em 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.8em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:left;font-size:115%;padding:0 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{padding:0 0.4em;text-align:center;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}.mw-parser-output .sidebar-list-title-c{padding:0 0.4em;text-align:center;margin:0 3.3em}@media(max-width:720px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}body.skin--responsive .mw-parser-output .sidebar a>img{max-width:none!important}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile nowraplinks" style="border: 1px solid ;"><tbody><tr><td class="sidebar-pretitle">جزء من <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="تصنيف:زرادشتية">سلسلة مقالات</a> عن</td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle"><a class="mw-selflink selflink">الزرادشتية</a></th></tr><tr><td class="sidebar-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Faravahar-Gold.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Faravahar-Gold.svg/180px-Faravahar-Gold.svg.png" decoding="async" width="180" height="85" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Faravahar-Gold.svg/270px-Faravahar-Gold.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Faravahar-Gold.svg/360px-Faravahar-Gold.svg.png 2x" data-file-width="530" data-file-height="250" /></a></span></td></tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="color:; background:; padding:0.1em;;color: var(--color-base)"><span style="color:; padding-left: 5px;">مقالات أساسية</span></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D8%A7" title="أهورامزدا">أهورامزدا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="زوران">زوران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">زرادشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D8%A7_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="آشا (توضيح)">آشا/آرتا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE_%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تاريخ إيران">تاريخ إيران</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="color:; background:; padding:0.1em;;color: var(--color-base)"><span style="color:; padding-left: 5px;">الملائكة والشياطين</span></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="امشاسفندان (الصفحة غير موجودة)">امشاسفندان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%8A%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="ايزدان">ایزدان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="أهورا">أهورا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%88%D9%87%D8%A7" title="ديوها">ديوها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D8%B1%D9%8A%D9%85%D8%A7%D9%86" title="أهريمان">أهريمان</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="color:; background:; padding:0.1em;;color: var(--color-base)"><span style="color:; padding-left: 5px;">الكتب المقدسة والعبادة</span></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%82" title="أبستاق">آفاستا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="یسنا (الصفحة غير موجودة)">یسنا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D8%A7%D8%AA%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="غاتها (الصفحة غير موجودة)">غاتها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%8A%D8%B3%D9%86%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="يسنا (الصفحة غير موجودة)">يسنا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D9%8A%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="وينديداد (الصفحة غير موجودة)">وينديداد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D9%8A%D8%B3%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ويسفراد (الصفحة غير موجودة)">ويسفراد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D8%B4%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="یشت (الصفحة غير موجودة)">یشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7" title="خورده آفاستا">خورده آفاستا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8-%D8%B2%D9%87%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="اب-زهر (الصفحة غير موجودة)">اب-زهر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D9%86%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="اهناوارينا (الصفحة غير موجودة)">اهناوارينا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D9%83%D8%A7%D8%B4%D9%85%D8%B1" title="سرو كاشمر">سرو كاشمر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%B1" title="معبد نار">معابد النار</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="color:; background:; padding:0.1em;;color: var(--color-base)"><span style="color:; padding-left: 5px;">التاريخ والعادات</span></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="زورانية">زورانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF%D9%83%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="مزدكية">مزدكية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%82%D9%88%D9%8A%D9%85_%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A&action=edit&redlink=1" class="new" title="تقويم زرادشتي (الصفحة غير موجودة)">تقويم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A3%D8%B9%D9%8A%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="أعياد الزرادشت (الصفحة غير موجودة)">أعياد ومناسبات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%AC_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="مراسيم الزواج في الزرادشتية">الزواج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%A3%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="المرأة في الزرادشتية">المرأة</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A2%D8%AE%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="علم آخر الزمان في الزرادشتية (الصفحة غير موجودة)">آخر الزمان</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="color:; background:; padding:0.1em;;color: var(--color-base)"><span style="color:; padding-left: 5px;">التبعية</span></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%8A%D9%88%D9%86" title="بارسيون">بارسيون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A%D9%88_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF" title="إيرانيو الهند">إيرانيو الهند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="الزرادشتية في إيران (الصفحة غير موجودة)">الزرادشتية في إيران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF" title="الزرادشتية في الهند">الزرادشتية في الهند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="نقد الزرادشتية">نقد الزرادشتية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B6%D8%B7%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="اضطهاد الزرادشتية (الصفحة غير موجودة)">اضطهاد الزرادشتية</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="color:; background:; padding:0.1em;;color: var(--color-base)"><span style="color:; padding-left: 5px;">انظر أيضاً</span></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%A8%D8%B1%D9%89" title="إيران الكبرى">إيران الكبرى</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AC_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%85%D8%AA" title="أبراج الصمت">أبراج الصمت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="المانوية">مانوية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="نوروز">نوروز</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-below"> <span class="metadata"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:P_religion_world.svg" class="mw-file-description"><img alt="شعار بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/P_religion_world.svg/31px-P_religion_world.svg.png" decoding="async" width="31" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/P_religion_world.svg/47px-P_religion_world.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/P_religion_world.svg/62px-P_religion_world.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86" title="بوابة:الأديان">بوابة الأديان</a></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67666671">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-اعرض"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="قالب:زرادشتية"><abbr title="عرض هذا القالب">ع</abbr></a></li><li class="nv-ناقش"><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="نقاش القالب:زرادشتية (الصفحة غير موجودة)"><abbr title="ناقش هذا القالب">ن</abbr></a></li><li class="nv-عدل"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit"><abbr title="عدل هذا القالب">ت</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <p>كان أكبر الآلهة في الدين السابق للدين الزردشتي <a href="/wiki/%D9%85%D9%8A%D8%AB%D8%B1%D8%A7" class="mw-redirect" title="ميثرا">ميثرا</a> إله الشمس، <a href="/wiki/%D8%A3%D9%86%D9%8A%D8%AA%D8%A7" title="أنيتا">وأنيتا</a> إلهة الخصب والأرض، وهَوْما الثور المقدس الذي مات ثم بعث حياً، ووهب الجنس البشري دمه شراباً ليسبغ عليه نعمة الخلود. وكان الإيرانيون الأولون يعبدونه بشرب عصير الهَوْما المسكر وهو عشب ينمو على سفوح جبالهم. وهال زردشت ما رأى من هذه الآلهة البدائية، وهذه الطقوس الخمرية، فثار على المجوس أي الكهنة الذين يصلون لتلك الآلهة ويقربون لها القرابين، وأعلن في شجاعة لا تقل عن شجاعة معاصريه عاموس وإشعيا أن ليس في العالم إلا إله واحد هو في بلاده أهورا- مزدا إله النور والسماء، وأن غيره من الآلهة ليست إلا مظاهر له وصفات من صفاته. ولعل دارا الأول حينما إعتنق الدين الجديد رأى فيه ديناً ملهماً لشعبه، ودعامة لحكومته، فشرع منذ تولى الملك يثير حرباً شعواء على العبادات القديمة وعلى الكهنة المجوس، وجعل الزردشتية دين الدولة. وكان الكتاب المقدس للدين الجديد هو مجموعة الكتب التي جمع فيها أصحاب النبي ومريدوه أقواله وأدعيته. وسمى أتباعه المتأخرين هذه الكتب الأبستا (الأبستاق)، وهي المعروفة عند العالم الغربي باسم الزند- أبستا، بناء على خطأ وقع فيه أحد العلماء المحدثين. ومما يروع القارئ غير الفارسي في هذه الأيام أن يعرف أن المجلدات الضخمة الباقية- وإن كانت أقل كثيراً من كتاب التوراة- ليست إلا جزءاً صغيراً مما أوحاه إلى زرثسترا إلهه. </p><p>وهذا الجزء الباقي يبدو للأجنبي الضيق الفكر كأنه خليط مهوش من الأدعية، والأناشيد، والأقاصيص، والوصفات، والطقوس الدينية، والقواعد الخلقية، تجلوها في بعض المواضع لغة ذات روعة، وإخلاص حار، وسمو خلقي، أو أغان تنم عن رقي وصلاح. وهي تشبه العهد القديم من الكتاب المقدس فيما تثيره في النفس من نشوة قوية. وفي وسع الدارس أن يجد في بعض أجزائها ما يجده في الرج- فدا من آلهة وآراء، ومن كلمات وتراكيب في بعض الأحيان. وتبلغ هذه من الكثرة حداً جعل بعض علماء الهنود يعتقدون أن الأبستاق ليست وحياً من عند أهورا- مزدا، بل هي مأخوذة من كتب الفِدا. ويعثر الإنسان في مواضع أخرى منها على فقرات من أصل بابلي قديم، كالفقرات التي تصف خلق الدنيا على ست مراحل (السماوات، فالماء، فالأرض، فالنبات، فالحيوان، فالإنسان)، وتسلسل الناس جميعاً من أبوين أولين، وإنشاء جنة على الأرض، وغضب الخالق على خلقه، واعتزامه أن يسلط عليهم طوفاناً يهلكهم جميعا إلا قلة صغيرة منهم. ولكن ما فيها من عناصر إيرانية خالصة يشتمل على كثير من الشواهد التي تكفي لصبغ الكتاب كله بالصبغة الفارسية العامة. فالفكرة السائدة فيه هي ثنائية العالم الذي يقوم على مسرحه صراع يدوم اثني عشر ألف عام بين الإله أهور- مزدا والشيطان أهرمان ؛ وأن أفضل الفضائل هما الطهر والأمانة وهما يؤديان إلى الحياة الخالدة ؛ وأن الموتى يجب أن لا يدفنوا أو يحرقوا، كما كان يفعل اليونان أو الهنود، بل يجب أن تلقى أجسامهم إلى الكلاب أو الطيور الجارحة. وكان إله زردشت في بادئ الأمر هو: «دائرة السماوات كلها» نفسها. فأهورا مزدا «يكتسي بقبة السماوات الصلبة يتخذها لباساً له؛ ... وجسمه هو الضوء والمجد الأعلى، وعيناه هما الشمس والقمر». ولما أن انتقل الدين في الأيام الأخيرة من الأنبياء إلى الساسة صُوّر الإله الأعظم في صورة ملك ضخم ذي جلال مهيب. وكان بوصفه خالق العالم وحاكمه يستعين بطائفة من الأرباب الصغار، كانت تصور أولا كأنها أشكال وقوى من أشكال الطبيعة وقواها- كالنار، والماء، والشمس، والقمر، والريح، والمطر. ولكن أكبر فخر لزردشت أن الصورة التي تصورها لإلهه هي أنه يسمو على كل شيء. وأنه عبَّر عن هذه الفكرة بعبارات لا تقل جلالاً عما جاء في سفر أيوب: هذا ما أسألك عنه فاصدقني الخبر يا أهورا مزدا: من ذا الذي رسم مسار الشموس والنجوم؟- ومن ذا الذي يجعل القمر يتزايد ويتضاءل؟ ... ومن ذا الذي رفع الأرض والسماء من تحتها وأمسك السماء أن تقع؟- من ذا الذي حفظ المياه والنباتات- ومن ذا الذي سخر للرياح والسحب سرعتها- ومن ذا الذي أخرج العقل الخيّر يا أهورا مزدا؟ وليس المقصود «بالعقل الخير» عقلاً إنسانياً ما، بل المقصود به حكمة إلهية لا تكاد تفترق في شيء عن «كلمة الله» يستخدمها أهورا مزدا واسطة لخلق الكائنات.[]<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Zartosht.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/ar/thumb/4/4a/Zartosht.jpg/170px-Zartosht.jpg" decoding="async" width="170" height="243" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/ar/thumb/4/4a/Zartosht.jpg/255px-Zartosht.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/ar/4/4a/Zartosht.jpg 2x" data-file-width="300" data-file-height="429" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">زرادشت</a> نبي الديانة الزرادشتية وخلفه <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%85%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%86%D8%AD%D8%A9" title="الشمس المجنحة">قرص الشمس</a>.</figcaption></figure> <p><b>صفات أهورا مزدا</b> </p><p>وكان <a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D8%A7" title="أهورامزدا">أهورا مزدا</a> كما وصفه زردشت سبعة مظاهر أو سبع صفات هي: النور، والعقل الطيب، والحق، والسلطان، والتقوى، والخير، والخلود. ولما كان أتباعه قد إعتادوا أن يعبدوا أرباباً متعددة فقد فسروا هذه الصفات على أنها أشخاص (سموهم أميشا إسبننا أو القديسين الخالدين) الذين خلقوا العالم ويسيطرون عليه بإشراف أهورا مزدا وإرشاده.<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><b>الثنائية</b> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Zoroastrian_themes,_Yazd_(9)_(28680480661).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%289%29_%2828680480661%29.jpg/220px-Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%289%29_%2828680480661%29.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%289%29_%2828680480661%29.jpg/330px-Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%289%29_%2828680480661%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%289%29_%2828680480661%29.jpg/440px-Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%289%29_%2828680480661%29.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">زرادشت</a> يمسك يد زوجته.</figcaption></figure> <p>ولقد كانت هذه العقائد وقت أن جاء بها زردشت قريبة كل القرب من عقيدة التوحيد، بل إنها حتى بعد أن أقحموا فيها أهرمان والأرواح ظل فيها من التوحيد بقدر ما في المسيحية بإبليسها وشياطينها وملائكتها. والحق أن الإنسان ليسمع في الديانة المسيحية الأولى أصداء كثيرة للثنائية الفارسية، لا تقل عما يسمع فيها من أصداء التزمت العبراني، أو الفلسفة اليونانية. </p><p>ولعل الفكرة الزردشتية عن الإله كانت ترضى عقلاً يهتم بدقائق الأشياء وتفاصيلها كعقل ماثيو آرنلد. ذلك أن أهورا مزدا، كان جماع قوى العالم التي تعمل للحق ؛ والأخلاق الفاضلة لا تكون إلا بالتعاون مع هذه القوى. هذا إلا أن في فكرة الثنائية بعض ما يبرر ما تراه في العالم من تناقض والتواء وانحراف عن طريق الحق لم تفسره قط فكرة التوحيد وإذا كان رجال الدين الزردشتيون يحاجون أحياناً كما يحُاجّ متصوفة الهنود والفلاسفة المدرسيون، بأن الشر لا وجود له في حقيقة الأمر، فإنهم في الواقع يعرضون على الناس ديناً يصلح كل الصلاحية لأن يمثل لأوساط الناس ما يصادفهم في الحياة من مشاكل خلقية تمثيلاً يقربها إلى عقولهم وتنطبع فيها انطباع الرواية المسرحية، وقد وعدوا أتباعهم بأن آخر فصل من هذه المسرحية سيكون خاتمة سعيدة- للرجل العادل. ذلك أن قوى الشر ستُغلب آخر الأمر ويكون مصيرها الفناء بعد أن يمر العالم بأربعة عهود طول كل منها ثلاثة آلاف عام يسيطر عليه فيها على التوالي أهورا مزدا وأهرمان. ويومئذ ينتصر الحق في كل مكان وينعدم الشر فلا يكون له من بعد وجود. ثم ينضم الصالحون إلى أهورا مزدا في الجنة ويسقط الخبيثون في هوة من الظلمة في خارجها يطعمون فيها أبد الدهر سُمَّاً زعافاً. </p><p><b>الملائكة والشياطين</b> </p><p><b>الملائكة</b> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87_%D8%A8%D8%B1_%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B7%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%8C_%D8%B7%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_-_panoramio.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87_%D8%A8%D8%B1_%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B7%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%8C_%D8%B7%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_-_panoramio.jpg/215px-%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87_%D8%A8%D8%B1_%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B7%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%8C_%D8%B7%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_-_panoramio.jpg" decoding="async" width="215" height="174" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87_%D8%A8%D8%B1_%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B7%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%8C_%D8%B7%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_-_panoramio.jpg/323px-%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87_%D8%A8%D8%B1_%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B7%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%8C_%D8%B7%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_-_panoramio.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87_%D8%A8%D8%B1_%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B7%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%8C_%D8%B7%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_-_panoramio.jpg/430px-%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87_%D8%A8%D8%B1_%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B7%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%8C_%D8%B7%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_-_panoramio.jpg 2x" data-file-width="3420" data-file-height="2773" /></a><figcaption>إغاثة الملاك في الزرادشتية، <a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="طاق بستان">طق بستان</a>.</figcaption></figure> <p>الزرادشتيون هم أوّل من اعتقد بأنّ لله <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7%D9%83" title="ملاك">ملائكة</a>، أو مساعدين للاله <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D8%A7" class="mw-redirect" title="اهورامزدا">اهورامزدا</a>. واعتبروا أنّ عددهم ستة، ويعرفون بـ «أميشا سبنتاس»، ومعناها «الخالدون المقدسون». </p><p><b>الملاك الحارس</b> </p><p>وكان لديهم فضلاً عن هذه الأرواح المقدسة كائنات أخرى هي <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7%D9%83" title="ملاك">الملائكة الحرّاس</a>. وقد إختص كل رجل وكل امرأة وكل طفل - حسب أصول اللاهوت الفارسي- بواحد منها. وكان الفارسي التقي يعتقد (ولعله كان في هذا الاعتقاد متأثراً بعقيدة <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%84" title="بلاد بابل">البابليين</a> في <a href="/wiki/%D8%B4%D9%8A%D8%B7%D8%A7%D9%86" title="شيطان">الشياطين</a>) أنه يوجد إلى جانب هؤلاء الملائكة والقديسين الخالدين الذين يعينون الناس على التحلي بالفضيلة سبعة شياطين (ديو) أو أرواح خبيثة تحوم في الهواء، وتغوي الناس على الدوام بارتكاب الجرائم والخطايا. وتشتبك أبد الدهر في حرب مع أهورامزدا ومع كل مظهر من مظاهر الحق والصلاح. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:A_Zoroastrian_Family_Teheran_1910.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/A_Zoroastrian_Family_Teheran_1910.JPG/220px-A_Zoroastrian_Family_Teheran_1910.JPG" decoding="async" width="220" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/A_Zoroastrian_Family_Teheran_1910.JPG/330px-A_Zoroastrian_Family_Teheran_1910.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/A_Zoroastrian_Family_Teheran_1910.JPG/440px-A_Zoroastrian_Family_Teheran_1910.JPG 2x" data-file-width="612" data-file-height="449" /></a><figcaption>عائلة زرادشتية طهران 1910م.</figcaption></figure> <p>وكان كبير هذه الزمرة من الشياطين أنكرا-مينبوما أو أهرمان أمير الظلمة وحاكم العالم السفلي. وهو الطراز الأسبق للشيطان الذي لا ينقطع عن فعل الشر، والذي يلوح أن اليهود أخذوا فكرته عن الفرس ثم أخذتها عنهم المسيحية. مثال ذلك أن أهرمان أمير الظلمة وحاكم العالم السفلي. وهو الطراز الأسبق للشيطان الذي لا ينقطع عن فعل الشر، والذي يلوح أن اليهود أخذوا فكرته عن الفرس ثم أخذتها عنهم المسيحية. مثال ذلك أن أهرمان هو الذي خلق الأفاعي، والحشرات المؤذية، والجراد، والنمل، والشتاء، والظلمة، والجريمة، والخطيئة، واللواط، والحيض، وغيرها من مصائب الحياة. وهذه الآثام التي أوجدها الشيطان هي التي خربت الجنة حيث وضع أهورا مزدا الجدين الأعليين للجنس البشري. ويبدو أن زردشت كان يعد هذه الأرواح الخبيثة آلهة زائفة، وأنها تجسيد خرافي من فعل العامة للقوى المعنوية المجردة التي تعترض رقى الإنسان. ولكن أتباعه رأوا أنه أيسر لهم أن يتصوروها كائنات حية فجسدوها وجعلوا لها صوراً مازالوا يضاعفونها حتى بلغت جملة الشياطين في الديانة الفارسية عدة ملايين. </p><p><b>الحور</b> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Zoroastrian_themes,_Yazd_(5)_(28680481821).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%285%29_%2828680481821%29.jpg/220px-Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%285%29_%2828680481821%29.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%285%29_%2828680481821%29.jpg/330px-Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%285%29_%2828680481821%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%285%29_%2828680481821%29.jpg/440px-Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%285%29_%2828680481821%29.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>تصوير <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">زرادشت</a> وزوجته في <a href="/wiki/%D9%8A%D8%B2%D8%AF" title="يزد">يزد</a>.</figcaption></figure> <p>وردت فكرة "وزان بهشت" وهي نساء جميلات في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%A9" class="mw-redirect" title="الجنة">الجنة</a> تشبه فكرة <a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%D8%B1_%D8%B9%D9%8A%D9%86" title="حور عين">الحورعين</a> في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="الإسلام">الإسلام</a> لمؤلف زرادشتي يدعي صاد دارا بونداهيش، في حين يري الخبراء بأن هذه الفكرة متأخرة دخيلة علي الزرادشتية لان قد تم تأليفها بين القرن:الثامن والتاسع حتى الرابع عشر والخامس عشر الميلادي أي بعد <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA%D8%AD_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A_%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="الفتح الإسلامي لفارس">الفتح الإسلامي لبلاد فارس</a>، مما أدي لتأثر الزرادشتية ب<a href="/wiki/%D9%8A%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D9%85%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="يوم القيامة في الإسلام">المعتقدات الآخروية الإسلامية</a> فيقول <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="استشراق">المستشرق</a> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%AB%D8%B1_%D8%AC%D9%81%D8%B1%D9%8A" title="آرثر جفري">ارثر جيفري</a> المفردات الأجنبية للقرآن الصفحة 119 «<span class="citationTemplate" style="font-size:1em"><span class="script-arabic">لكن إشارته إلى صاددارا بونداهيش كانت مؤسفة إلى حد ما، كما أشار دوزي، معترفًا بتأخر هذا العمل.</span></span>».<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>وكما ورد في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الموسوعة الإيرانية">الموسوعة الإيرانية</a>: «<span class="citationTemplate" style="font-size:1em"><span class="script-arabic">يوجد أيضًا صد دارا بونداهيش، في وقت لاحق إلى حد كبير (حوالي القرن الثامن إلى التاسع / القرن الرابع عشر إلى الخامس عشر</span></span>».<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="الممارسات"><span id=".D8.A7.D9.84.D9.85.D9.85.D8.A7.D8.B1.D8.B3.D8.A7.D8.AA"></span>الممارسات</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=21" title="عدل القسم: الممارسات"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Maneckji_Sett_Agiary_entrance.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Maneckji_Sett_Agiary_entrance.jpg/220px-Maneckji_Sett_Agiary_entrance.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Maneckji_Sett_Agiary_entrance.jpg/330px-Maneckji_Sett_Agiary_entrance.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Maneckji_Sett_Agiary_entrance.jpg/440px-Maneckji_Sett_Agiary_entrance.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>معبد النار الزرادشتي.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Zoroastrian_themes,_Yazd_(15)_(28726193986).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%2815%29_%2828726193986%29.jpg/220px-Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%2815%29_%2828726193986%29.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%2815%29_%2828726193986%29.jpg/330px-Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%2815%29_%2828726193986%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%2815%29_%2828726193986%29.jpg/440px-Zoroastrian_themes%2C_Yazd_%2815%29_%2828726193986%29.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">زرادشت</a> علي شكل طائر.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Giv-san_Jose.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Giv-san_Jose.jpg/220px-Giv-san_Jose.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Giv-san_Jose.jpg/330px-Giv-san_Jose.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Giv-san_Jose.jpg/440px-Giv-san_Jose.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="450" /></a><figcaption>معبد زرادشتي من الداخل.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Zartoshtian_dar_takhtesoleiman.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Zartoshtian_dar_takhtesoleiman.jpg/220px-Zartoshtian_dar_takhtesoleiman.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Zartoshtian_dar_takhtesoleiman.jpg/330px-Zartoshtian_dar_takhtesoleiman.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Zartoshtian_dar_takhtesoleiman.jpg/440px-Zartoshtian_dar_takhtesoleiman.jpg 2x" data-file-width="914" data-file-height="686" /></a><figcaption>مراسم الاحتفالات الدينية من الأزرار في تخت سليمان</figcaption></figure> <p>ينص <a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%86_(%D9%85%D8%B9%D8%AA%D9%82%D8%AF)" title="دين (معتقد)">الدين</a> الزرادشتي على أن المشاركة النشطة والأخلاقية في الحياة عن طريق الأفعال الجيدة النابعة من الفكر والكلمات الجيدة ضرورية لضمان السعادة والسيطرة على الفوضى. تشكل هذه المشاركة النشطة عنصرًا مركزيًا في مفهوم الإرادة الحرة الزرادشتي، وترفض الزرادشتية الأشكال المتطرفة من الزهد والرهبانية، ولكنها قد سمحت تاريخيًا بالتعبير بشكل معتدل عن هذه المفاهيم. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Wiki_Loves_Monuments_2018_Iran_-_Yazd_-_Atash_Behram-3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Wiki_Loves_Monuments_2018_Iran_-_Yazd_-_Atash_Behram-3.jpg/220px-Wiki_Loves_Monuments_2018_Iran_-_Yazd_-_Atash_Behram-3.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Wiki_Loves_Monuments_2018_Iran_-_Yazd_-_Atash_Behram-3.jpg/330px-Wiki_Loves_Monuments_2018_Iran_-_Yazd_-_Atash_Behram-3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Wiki_Loves_Monuments_2018_Iran_-_Yazd_-_Atash_Behram-3.jpg/440px-Wiki_Loves_Monuments_2018_Iran_-_Yazd_-_Atash_Behram-3.jpg 2x" data-file-width="5333" data-file-height="4000" /></a><figcaption>نصب تذكاري <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">لزرادشت</a> في يزد.</figcaption></figure> <p>في التقليد الزرادشتي، الحياة هي حالة مؤقتة من المُتوقع أن يشارك الإنسان فيها بشكل نشط في المعركة الدائمة بين الآشا والدروج. قبل ولادة الإنسان، تكون روحه (الأورفان) لا تزال متحدة مع الروح الشخصية/العليا (فرافاشي) التي كانت موجودة منذ أن خلق أهورامزدا الكون. تلعب الفرافاشي قبل انقسام الأورفان دورًا مساعدًا في الحفاظ على الخلق مع أهورامزدا. أما أثناء حياته، تلعب الفرافاشي دور المفاهيم الطموحة، والحماة الروحيين، كما يتم تبجيل سلالة الفرافاشي، والأسلاف الثقافيين والروحيين، والأبطال ولا يمكن طلب المساعدة منهم. في اليوم الرابع بعد الموت، تتحد الأورفان من جديد مع الفرافاشي الخاص بها، ويتم خلال ذلك جمع تجارب الحياة في العالم المادي من أجل المعركة المستمرة في العالم الروحي. </p><p>في القسم الأكبر من الزرادشتية، لا تُعد فكرة التقمص موجودة، على الأقل ليس قبل الوصول إلى مرحلة الفراشوكيريتي. يؤمن متبعو مذهب علم الوجد (بالأفستية: Ilm-e-Kshnoom) في الهند بالتقمص وهم نباتيون، بالإضافة إلى إيمانهم بالعديد من الآراء الحالية غير التقليدية، على الرغم من وجود تعليمات <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A" title="علم اللاهوت المسيحي">لاهوتية</a> عديدة تؤيد النباتية في التاريخ الزرادشتي وادعاءات بكون زرادشت نفسه نباتيًا. </p><p>في الزرادشتية، يُعتبر الماء والنار عوامل تدل على طهارة الطقوس، وتُعتبر طقوس التطهير المرتبطة بهما أساس المراسم. في علم أصل الكون الزرادشتي، الماء والنار هما العنصران الأساسيان الثاني والأخير على التوالي اللذان خُلقا، ويعتبر الكتاب المقدس أن أصل الماء نار. يُعتبر كل من الماء والنار أساسيين لاستمرار الحياة، ولكل منهما تمثال في ساحة معبد النار. عادة ما يصلي الزرادشتيون بحضور شكل من أشكال النار (التي يمكن اعتبارها حاضرة في أي مصدر من مصادر الضوء)، ويشكل الطقس الذي يتوج الفعل الأساسي في العبادة «تقوية الماء». تُعتبر النار وسيطًا تُكتسَب من خلاله البصيرة الروحية والحكمة، ويُعتبر الماء مصدر تلك الحكمة. يُشار أيضًا إلى <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B1_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="نار (توضيح)">النار</a> والماء على أنهما الآلهة أتار وأناهيتا اللتان كُرِّست شعائر وتراتيل العبادة من أجلهما. </p><p> تُعتبر الجثة فريسة للتحلل، على سبيل المثال، الدروج. وبالتالي يفرض الكتاب المقدس التخلص الآمن من الجثث بحيث لا تلوث الجثة الخلق الجيد. تُعتبر هذه الوصايا الأساس المذهبي للممارسات التقليدية المتلاشية بسرعة التي تشمل كشف الجثث على طيور القمام، وتُعرف هذه الممارسات باسم أبراج الصمت التي لا يوجد تعبير اصطلاحي يخصها في الكتاب المقدس أو التقاليد. يُطبق تقليد كشف الجثث حاليًا بشكل رئيسي من قبل المجتمعات الزرادشتية في شبه القارة الهندية، في أماكن يكون فيها ذلك قانونيًا، وحيث لا يؤدي التسميم باستخدام الديكلوفيناك إلى انقراض طيور القمام. تحرق بعض المجتمعات الزرادشتية موتاها أيضًا أو تدفنهم في قبور مغلقة بمادة النورة، إذ يعمد الزرادشتيون إلى التخلص من موتاهم بأكثر الطرق الممكنة محافَظة على <a href="/wiki/%D8%A8%D9%8A%D8%A6%D8%A9" title="بيئة">البيئة</a>.</p><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Ateshkadeh_yazd.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Ateshkadeh_yazd.jpg/420px-Ateshkadeh_yazd.jpg" decoding="async" width="420" height="315" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Ateshkadeh_yazd.jpg/630px-Ateshkadeh_yazd.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Ateshkadeh_yazd.jpg/840px-Ateshkadeh_yazd.jpg 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a><figcaption>بيت النار في مدينة <a href="/wiki/%D9%8A%D8%B2%D8%AF" title="يزد">يزد</a> الإيرانية</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="الطقوس"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.B7.D9.82.D9.88.D8.B3"></span>الطقوس</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=22" title="عدل القسم: الطقوس"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Parsi-navjote-sitting.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Parsi-navjote-sitting.jpg/142px-Parsi-navjote-sitting.jpg" decoding="async" width="142" height="252" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Parsi-navjote-sitting.jpg/212px-Parsi-navjote-sitting.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Parsi-navjote-sitting.jpg/283px-Parsi-navjote-sitting.jpg 2x" data-file-width="450" data-file-height="800" /></a><figcaption>بارسي نافجوت، مراسم دخول (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="معمودية">المعمودية</a>)</figcaption></figure> <p>هناك نوعان من الطقوس المركزية: طقوس النار وطقوس القربان «الهوما» والنار رمز <a href="/wiki/%D8%A3%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF%D8%A7" title="أهورامزدا">أهورامازدا</a>، ولابد أن تحفظ بعيداً عن التلوث في معبد النار، فلا تراها الشمس ولاعيون غير المؤمنين، وهناك عدد من النيران المقدسة يسهر عليها أوعلى خدمتها الكهنة. والنار الرئيسة هي «بهرام» أوملك النيران الذي يتوج على العرش وعند زيارة النار يضعون على جباههم علامة بالرماد رمزاً للتواضع والمساواة والقوة. والهوما نبات وإله على الأرض، وفي طقوس الهوما يسحق هذا الإله ومن عصيره يستخرج شراب الخلود. وفي هذه القرابين الخالية من الدماء يكون القربان في آن معاً هو الإله والكاهن والضحية يقوم المؤمن بتناوله مستبقاً بذلك القربان الذي سيقام في نهاية العام ويجعل جميع البشر خالدين. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Parsi-jashan-ceremony-1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Parsi-jashan-ceremony-1.jpg/200px-Parsi-jashan-ceremony-1.jpg" decoding="async" width="200" height="267" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Parsi-jashan-ceremony-1.jpg/301px-Parsi-jashan-ceremony-1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Parsi-jashan-ceremony-1.jpg/400px-Parsi-jashan-ceremony-1.jpg 2x" data-file-width="450" data-file-height="600" /></a><figcaption>بارسي <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="جاشان (الصفحة غير موجودة)">جاشان</a> وهو طقس زرادشتي لتبريك البيت الجديد</figcaption></figure> <p>وكان للزرادشتية تأثير عميق على تطور اليهودية منذ الخروج وما بعده، إضافة إلى تطوير بعض المعتقدات حول مملكة الله والحساب الأخير، والقيامة وابن الإنسان وأمير العالم والمخلص والكلمة وموت يسوع.. </p><p>وقد أدت الزرادشتية في الواقع دوراً رئيسياً على مسرح التاريخ الديني للعالم، فقد عرفت اليونان <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">زرادشت</a> واحترمته في عصر <a href="/wiki/%D8%A3%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%B7%D9%88%D9%86" title="أفلاطون">أفلاطون</a>، وانتشرت عبادة «<a href="/wiki/%D9%85%D9%8A%D8%AB%D8%B1%D8%A7" class="mw-redirect" title="ميثرا">ميثرا</a>» وأثارت الزرادشتية فكرة المخلص في الديانة <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%88%D8%B0%D9%8A%D8%A9" title="البوذية">البوذية</a> في صورة «<a href="/wiki/%D9%85%D9%8A%D8%AB%D8%B1%D8%A7" class="mw-redirect" title="ميثرا">ميثرا</a> <a href="/wiki/%D8%BA%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%85%D8%A7_%D8%A8%D9%88%D8%B0%D8%A7" title="غوتاما بوذا">بوذا</a>»، كما أثرت في تطور الإيمان اليهودي والمسيحي وصبغته بصبغتها، كما كان للزرادشتية تاثير كبير في الطوائف الباطنية من قرامطة وغيرهم، واعترفت بها البهائية وادعت أنها عثرت في «الزندافستا» على بشارات بظهور الباب والبهاء. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="الفلسفة_الأخلاقية"><span id=".D8.A7.D9.84.D9.81.D9.84.D8.B3.D9.81.D8.A9_.D8.A7.D9.84.D8.A3.D8.AE.D9.84.D8.A7.D9.82.D9.8A.D8.A9"></span>الفلسفة الأخلاقية</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=23" title="عدل القسم: الفلسفة الأخلاقية"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>لمّا صوّر الزردشتيون العالم في صورة ميدان يصطرع فيه الخير والشر، أيقظوا بعملهم هذا في خيال الشعب حافزاً قوياً مبعثه قوة خارجة عن القوى البشرية، يحض على الأخلاق الفاضلة ويصونها. وكانوا يمثلون النفس البشرية، كما يمثلون الكون، في صورة ميدان كفاح بين الأرواح الخيّرة والأرواح الشريرة ؛ وبذلك كان كل إنسان مقاتلاً، أراد ذلك أو لم يرده، في جيش الله أو في جيش الشيطان، وكان كل عمل يقوم به أو يغفله يرجح قضية أهورا مزدا أو قضية أهرمان. وتلك فلسفة فيها من المبادئ الأخلاقية ما يعجب به المرء أكثر مما يعجب بما فيها من مبادئ الدين - إذا سلمنا بأن الناس في حاجة إلى قوة غير القوى الطبيعية تهديهم إلى طريقهم الخُلق الكريم. فهي فلسفة تضفي على الحياة الإنسانية من المعنى ومن الكرامة ما لا تضفيه عليه النظرة العالمية القائلة بأن الإنسان ليس إلا حشرة دنيئة لا حول لها ولا طول (كما كان يقول أهل العصور الوسطى)، أو آلة تتحرك بنفسها كما يقول أهل هذه الأيام. ذلك أن بني الإنسان حسب تعاليم زردشت ليسوا مجرد بيادق تتحرك بغير إرادتها في هذه الحرب العالمية؛ بل كانت لهم إرادة حرة، لأن أهورا مزدا، كان يريدهم شخصيات تتمتع بكامل حقوقها، وفي مقدورهم أن يختاروا طريق النور أو طريق الكذب. فقد كان أهرمان هو الكذبة المخلدة، وكان كل كذاب خادماً له. </p><p>ونشأ من هذه الفكرة قانون أخلاقي مفصل رغم بساطته يدور كله حول القاعدة الذهبية وهي أن «الطبيعة لا تكون خيّرة إلا إذا منعت صاحبها أن يفعل بغيره ما ليس خيراً له هو نفسه». </p><p>وتقول الأبستاق أن على الإنسان واجبات ثلاثة. «أن يجعل العدو صديقاً وأن يجعل الخبيث طيباً، وأن يجعل الجاهل عالماً». وأعظم الفضائل عنده هي التقوى، ويأتي بعدها مباشرة الشرف والأمانة عملاً وقولاً. وحرّم أخذ الربا من الفرس، ولكنه جعل الوفاء بالدين واجباً يكاد أن يكون مقدساً. </p><p>ورأس الخطايا كلها (في الشريعة الأبستاقية كما هي في الشريعة الموسوية) هو الكفر. ولنا أن نحكم من العقوبات الصارمة التي كانت توقع على الملحدين بأن الإلحاد كان له وجود بين الفرس، وكان المرتدون عن الدين يعاقبون بالإعدام من غير توان. لكن ما أمر به السيد من إكرام ورحمة لم يكن يطبق من الوجهة العملية على الكفار، أي على الأجانب، لأن هؤلاء كانوا صنفاً منحطاً من الناس أظلهم أهورا- مزدا فلم يحبوا إلا بلادهم وحدها لكي لا يغزو بلاد الفرس. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Parsee_priest_costume,_Bombay_-_AMNH_-_DSC06246.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Parsee_priest_costume%2C_Bombay_-_AMNH_-_DSC06246.JPG/204px-Parsee_priest_costume%2C_Bombay_-_AMNH_-_DSC06246.JPG" decoding="async" width="204" height="272" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Parsee_priest_costume%2C_Bombay_-_AMNH_-_DSC06246.JPG/306px-Parsee_priest_costume%2C_Bombay_-_AMNH_-_DSC06246.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Parsee_priest_costume%2C_Bombay_-_AMNH_-_DSC06246.JPG/408px-Parsee_priest_costume%2C_Bombay_-_AMNH_-_DSC06246.JPG 2x" data-file-width="3240" data-file-height="4320" /></a><figcaption>زي الكاهن <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF" title="الزرادشتية في الهند">الزرادشتي</a> في <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%85%D8%A8%D8%A7%D9%8A" title="مومباي">مومباي</a>.</figcaption></figure> <p>ويقول هيرودوت أن الفرس: «يرون أنهم خير الناس جميعاً من جميع الوجوه». وهم يعتقدون أن غيرهم من الأمم تدنوا من الكمال بقدر ما يقرب موقعها الجغرافي من بلاد فارس، وأن «شر الناس أبعدهم عنها». إن لهذه الألفاظ نغمة حديثة وإنها لتنطبق على جميع الأمم في هذه الأيام. ولما كانت التقوى أعظم الفضائل على الإطلاق فإن أول ما يجب على الإنسان في هذه الحياة أن يعبد الله بالطهر والتضحية والصلاة. </p><p>ولم تك فارس الزردشتية تسمح بإقامة الهياكل أو الأصنام، بل كانوا ينشئون المذابح المقدسة على قمم الجبال، وفي القصور، أو في قلب المدن، وكانوا يوقدون النار فوقها تكريماً لأهورا- مزدا أو لغيره من صغار الآلهة. وكانوا يتخذون النار نفسها إلهاً يعبدونه ويسمونها أنار، ويعتقدون أنها ابن إله النور. وكانت كل أسرة تجتمع حول موقدها، تعمل على أن تظل نار بيتها متقدة لا تنطفئ أبدا، لأن ذلك من الطقوس المقررة في الدين. </p><p>وكانت الشمس نار السماوات الخالدة تعبد بوصفها أقصى ما يتمثل فيها أهورا- مزدا أو مثرا كما عبدها إخناتون في مصر. وقد جاء في كتابهم المقدس: «يجب أن تعظم شمس الصباح إلى وقت الظهيرة وشمس الظهيرة يجب أن تعظم إلى العصر، وشمس العصر يجب أن تعظم حتى المساء ... والذين لا يعظمون الشمس لا تحسب لهم أعمالهم الطيبة في ذلك اليوم». </p><p>وكانوا يقربون إلى الشمس، وإلى النار، وإلى أهورا- مزدا القرابين من الأزهار، والخبز، والفاكهة، والعطور، والثيران، والضأن، والجمال، والخيل، والحمير، وذكور الوعول. وكانوا في أقدم الأزمنة يقربون إليها الضحايا البشرية شأن غيرهم من الأمم. ولم يكن ينال الآلهة من هذه القرابين إلا رائحتها، أما ما يؤكل منها فقد كان يبقى للكهنة والمتعبدين، لأن الآلهة- على حد قول الكهنة- ليست في حاجة إلى أكثر من روح الضحية. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Incense_in_Chak_Chak.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Incense_in_Chak_Chak.jpg/211px-Incense_in_Chak_Chak.jpg" decoding="async" width="211" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Incense_in_Chak_Chak.jpg/317px-Incense_in_Chak_Chak.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Incense_in_Chak_Chak.jpg/422px-Incense_in_Chak_Chak.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="532" /></a><figcaption>عيدان بخور، يد ورمز زرادشتية في <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D9%83_%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D9%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="تشاك تشاك (الصفحة غير موجودة)">تشاك تشاك</a>، مقاطعة <a href="/wiki/%D9%8A%D8%B2%D8%AF" title="يزد">يزد</a> في <a href="/wiki/%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="إيران">ايران</a>.</figcaption></figure> <p>وظلت العادة الآرية القديمة عادة تقديم عصير الهوما المسكر قرباناً إلى الآلهة باقية بعد انتشار الدين الزردشتي بزمن طويل، وإن كان زردشت نفسه جهر بسخطه على هذه العادة، وإن لم يرد لها ذكر في الأبستاق. وكان الكهنة يحتسون بعض هذا العصير المقدس، ويوزعون ما بقي منه على المؤمنين المجتمعين للصلاة. فإذا حال الفقر بين الناس وبين تقديم هذه القرابين الشهية، استعاضوا عنها بالزلفى إلى الآلهة بالأدعية والصلوات. </p><p>وكان أهورا مزدا كما كان يهوه يحب الثناء ويتقبله، ومن ثم فقد وضع للمتقين من عباده طائفة رائعة من صفاته أضحت من الأوراد المحببة عند الفرس. فإذا ما وهب الفارسي حياة التقى والصدق كان في وسعه أن يلقى الموت في غير خوف ؛ ومهما يكن من الأغراض التي يهدف إليها الدين فإن هذا المطلب كان أحد مطالبه الخفية. </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r64177691"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67666675">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68652148"><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile nowraplinks"><tbody><tr><td class="sidebar-pretitle">جزء <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%86%D8%A7%D8%B6%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="تصنيف:العلوية الأناضولية">من سلسلة مقالات</a> عن <a href="/wiki/%D9%86%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="نزارية">نزارية</a>-<a href="/wiki/%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="إسماعيلية">إسماعيلية</a> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="باطنية">باطنية</a>، <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%88%D9%81%D9%8A%D8%A9" title="حروفية">حروفية</a>، <a href="/wiki/%D9%83%D9%8A%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="كيسانية">كيسانية</a> <a href="/wiki/%D8%B4%D9%8A%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D8%AB%D9%86%D8%A7_%D8%B9%D8%B4%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="شيعة اثنا عشرية">وشيعة اثنا عشرية</a></td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%86%D8%A7%D8%B6%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="العلوية الأناضولية">العلوية الأناضولية</a></th></tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="color: var(--color-base)">العقائد</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist '''[[العلوية الأناضولية]]'''" style="padding-top:0;"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82%E2%80%93%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%E2%80%93%D8%B9%D9%84%D9%8A&action=edit&redlink=1" class="new" title="الحق–محمد–علي (الصفحة غير موجودة)">الحق–محمد–علي</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q4993926#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q4993926"><sup class="reference" title="عنصر (Q4993926) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%E2%80%93%D8%B9%D9%84%D9%8A&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمد–علي (الصفحة غير موجودة)">محمد–علي</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q6932314#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q6932314"><sup class="reference" title="عنصر (Q6932314) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li>باطن <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2746654#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2746654"><sup class="reference" title="عنصر (Q2746654) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D9%8A%D8%B1%D9%88%D9%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="بويروك (الصفحة غير موجودة)">بويروك</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1622532#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1622532"><sup class="reference" title="عنصر (Q1622532) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D9%8A%D9%82%D8%A9_(%D8%B5%D9%88%D9%81%D9%8A%D8%A9)" title="طريقة (صوفية)">طريقة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%8A%D9%82%D8%A9_(%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81)" title="حقيقة (تصوف)">حقيقة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A9_(%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81)" title="معرفة (تصوف)">معرفة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF" title="وحدة الوجود">وحدة الوجود</a></li> <li>وحدة الموجود <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q30324235#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q30324235"><sup class="reference" title="عنصر (Q30324235) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%A1_(%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81)" title="بقاء (تصوف)">بقاء</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D8%A1_(%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81)" title="فناء (تصوف)">فناء</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%84_(%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%83)" title="حال (سلوك)">حال</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D8%B4%D9%81_(%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81)" title="كشف (تصوف)">كشف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%B3_(%D8%B5%D9%88%D9%81%D9%8A%D8%A9)" title="نفس (صوفية)">نفس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA_(%D8%B5%D9%88%D9%81%D9%8A%D8%A9)" title="كرامات (صوفية)">كرامات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%83%D8%A7%D9%85%D9%84" title="إنسان كامل">إنسان كامل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%B7%D8%A7%D8%A6%D9%81_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A9" title="اللطائف الستة">اللطائف الستة</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D8%A8%D8%B9%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="الأبواب الأربعة (الصفحة غير موجودة)">الأبواب الأربعة</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1271464#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1271464"><sup class="reference" title="عنصر (Q1271464) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li>دورة ‏</li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D9%88%D9%86_(%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81)" title="كون (تصوف)">كونيات</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="color: var(--color-base)"><a href="/wiki/%D9%85%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%B1%D9%88%D8%AD%D9%8A%D8%A9" title="ممارسة روحية">شعائر</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist '''[[العلوية الأناضولية]]'''" style="padding-top:0;"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%B1%D8%A9_(%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="الزيارة (إسلام)">زيارة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="تقية">تقية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B6%D8%B1%E2%80%93%D8%A5%D9%84%D9%8A%D8%A7%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="الخضر–إلياس (الصفحة غير موجودة)">الخضر–إلياس</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2371750#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2371750"><sup class="reference" title="عنصر (Q2371750) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="نوروز">نوروز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D9%8A%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="سايا (الصفحة غير موجودة)">سايا</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q6578580#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q6578580"><sup class="reference" title="عنصر (Q6578580) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%8A%D8%B4%D9%83%D9%86%D9%84%D9%88%D9%83_%D9%85%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%89&action=edit&redlink=1" class="new" title="ديشكنلوك ميدانى (الصفحة غير موجودة)">ديشكنلوك ميدانى</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q5320472#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q5320472"><sup class="reference" title="عنصر (Q5320472) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏ (محكمة الشعب)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%8A%D9%82%D9%89_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="موسيقى علوية (الصفحة غير موجودة)">موسيقى علوية</a></li> <li>مصاحبة <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q14628056#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q14628056"><sup class="reference" title="عنصر (Q14628056) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="color: var(--color-base)"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D9%86%D8%A7_%D8%B9%D8%B4%D8%B1" title="الأئمة الاثنا عشر">الأئمة الاثنا عشر</a></div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist '''[[العلوية الأناضولية]]'''" style="padding-top:0;"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A8%D9%86_%D8%A3%D8%A8%D9%8A_%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8" title="علي بن أبي طالب">علي بن أبي طالب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" title="الحسن بن علي">الحسن بن علي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%8A%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" title="الحسين بن علي">الحسين بن علي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%B2%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%A8%D8%AF%D9%8A%D9%86" title="علي زين العابدين">علي السجاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%82%D8%B1" title="محمد الباقر">محمد الباقر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82" title="جعفر الصادق">جعفر الصادق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%89_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%A7%D8%B8%D9%85" title="موسى الكاظم">موسى الكاظم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B6%D8%A7" title="علي الرضا">علي الرضا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF" title="محمد الجواد">محمد الجواد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%A7%D8%AF%D9%8A" title="علي الهادي">علي الهادي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B3%D9%83%D8%B1%D9%8A" title="الحسن العسكري">الحسن العسكري</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%8A" title="محمد بن الحسن المهدي">محمد بن الحسن المهدي</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="color: var(--color-base)">القيادة الدينية</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist '''[[العلوية الأناضولية]]'''" style="padding-top:0;"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%AF%D9%87_(%D9%84%D9%82%D8%A8_%D8%B5%D9%88%D9%81%D9%8A)" title="دده (لقب صوفي)">دده (لقب صوفي)</a></li> <li>المرشد <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q6939678#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q6939678"><sup class="reference" title="عنصر (Q6939678) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li>پير ‏</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="رهبر (الصفحة غير موجودة)">رهبر</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q613389#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q613389"><sup class="reference" title="عنصر (Q613389) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7_(%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%8A%D8%A9_%D8%A3%D9%86%D8%A7%D8%B6%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A9)" title="بابا (علوية أناضولية)">بابا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%A9" class="mw-redirect" title="درقاعة">درگاه</a></li> <li>جمع <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1053254#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1053254"><sup class="reference" title="عنصر (Q1053254) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%8A%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%85%D8%B9" title="بيت الجمع">بيت الجمع</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="color: var(--color-base)">شخصيات مؤثرة</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist '''[[العلوية الأناضولية]]'''" style="padding-top:0;"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AE%D9%8A_%D8%A3%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="أخي أوران">أخي أوران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%AC_%D8%A8%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%B4_%D9%88%D9%84%D9%8A" title="حاج بكتاش ولي">حاج بكتاش ولي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%8A" title="جلال الدين الرومي">جلال الدين الرومي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%88%D9%86%D9%88%D9%8A" title="صدر الدين القونوي">صدر الدين القونوي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%87%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%8A%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%8A" title="زاهد الجيلاني">زاهد الجيلاني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D9%8A_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%82" class="mw-redirect" title="ساري سالتوق">ساري سالتوق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D9%88%D9%86%D8%B3_%D8%A3%D9%85%D8%B1%D9%87" title="يونس أمره">يونس أمره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D8%AF%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A" title="صفي الدين الأردبيلي">صفي الدين الأردبيلي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%86%D8%B9%D9%8A%D9%85%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D9%8A" title="فضل الله نعيمي الاسترآبادي">فضل الله نعيمي الاسترآبادي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%89" title="صدر الدين موسى">صدر الدين موسى</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D9%86%D8%B3%D9%8A%D9%85%D9%8A" title="عماد الدين نسيمي">عماد الدين نسيمي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%88%D9%84%D9%8A" title="نعمة الله ولي">نعمة الله ولي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%8A%D8%AE_%D8%AC%D9%86%D9%8A%D8%AF" title="الشيخ جنيد">الشيخ جنيد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%8A%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D9%88%D9%8A" title="حيدر الصفوي">حيدر الصفوي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D9%85%D9%8A%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D9%88%D9%8A" title="علي ميرزا الصفوي">علي ميرزا الصفوي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D9%88%D9%8A" title="إسماعيل الصفوي">إسماعيل الصفوي</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%88%D8%B1_%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%AE%D9%84%D9%8A%D9%81%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="نور علي خليفة (الصفحة غير موجودة)">نور علي خليفة</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q29035290#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q29035290"><sup class="reference" title="عنصر (Q29035290) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%8A%D8%BA%D9%88%D8%B3%D8%B2_%D8%A7%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="قيغوسز ابدال (الصفحة غير موجودة)">قيغوسز ابدال</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q6380571#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q6380571"><sup class="reference" title="عنصر (Q6380571) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="عثمان بابا (الصفحة غير موجودة)">عثمان بابا</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7108893#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q7108893"><sup class="reference" title="عنصر (Q7108893) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86" title="بالم سلطان">بالم سلطان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%88%D9%84_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7" title="غول بابا">غول بابا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B3%D9%84%D9%8A%D9%85%D8%A7%D9%86" title="محمد بن سليمان">محمد بن سليمان</a></li> <li>علوي <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q808817#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q808817"><sup class="reference" title="عنصر (Q808817) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%83%D9%8A%D8%A9_%D8%AF%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7" title="تكية ديمير بابا">تكية ديمير بابا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7" title="أراباتي بابا">أراباتي بابا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%8A%D8%B1_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D8%A3%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="بير سلطان أبدال (الصفحة غير موجودة)">بير سلطان أبدال</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q557642#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q557642"><sup class="reference" title="عنصر (Q557642) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%83%D9%88%D9%84_%D9%86%D8%B3%D9%8A%D9%85%D9%8A&action=edit&redlink=1" class="new" title="كول نسيمي (الصفحة غير موجودة)">كول نسيمي</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q6442668#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q6442668"><sup class="reference" title="عنصر (Q6442668) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%8A%D8%AE_%D8%A8%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF" title="الشيخ بدر الدين محمود">الشيخ بدر الدين محمود</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%83%D9%84%D9%88%D8%B4_%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%D9%89&action=edit&redlink=1" class="new" title="بوركلوش مصطفى (الصفحة غير موجودة)">بوركلوش مصطفى</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q6101099#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q6101099"><sup class="reference" title="عنصر (Q6101099) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D8%A7%D9%83_%D9%83%D9%85%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="تورلاك كمال (الصفحة غير موجودة)">تورلاك كمال</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q12812239#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q12812239"><sup class="reference" title="عنصر (Q12812239) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="color: var(--color-base)"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%8A%D9%8A%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاريخ العلويين (الصفحة غير موجودة)">تاريخ العلويين</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q4716564#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q4716564"><sup class="reference" title="عنصر (Q4716564) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist '''[[العلوية الأناضولية]]'''" style="padding-top:0;"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%8A%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D9%88%D9%8A%D9%8A%D9%86_%D9%84%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%86%D9%8A_%D8%A5%D9%84%D9%89_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%8A%D8%B9%D9%8A" title="تحويل الصفويين لإيران من المذهب السني إلى الشيعي">تحويل الصفويين لإيران من المذهب السني إلى الشيعي</a></li> <li><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Shia_Sunni_relations#Persia" class="extiw" title="en:Shia Sunni relations">تاريخ الشيعة في بلاد فارس قبل وبعد الصفويين</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B0_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%88%D8%B3%D9%8A" class="mw-redirect" title="سنباذ المجوسي">سنباذ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%B1" title="مازيار">مازيار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="البابائية (الصفحة غير موجودة)">البابائية</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q940397#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q940397"><sup class="reference" title="عنصر (Q940397) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7_%D8%B9%D8%B4%D9%82" title="بابا عشق">بابا عشق</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%85%D8%B1%D8%AF_%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%D9%8A&action=edit&redlink=1" class="new" title="تمرد جلالي (الصفحة غير موجودة)">تمرد جلالي</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1052771#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1052771"><sup class="reference" title="عنصر (Q1052771) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B6%D8%B7%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D9%84%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%8A%D9%8A%D9%86_%D9%81%D9%8A_%D8%AA%D8%B1%D9%83%D9%8A%D8%A7" title="الاضطهاد العثماني للعلويين في تركيا">الاضطهاد العثماني للعلويين في تركيا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7_%D8%B2%D9%88%D9%86%D9%88%D9%86" title="تمرد بابا زونون">تمرد بابا زونون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%B1%D8%AF_%D9%83%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%84%D8%A8%D9%8A" title="تمرد كالندر جلبي">تمرد كالندر جلبي</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%85%D8%B1%D8%AF_%D9%86%D9%88%D8%B1_%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%AE%D9%84%D9%8A%D9%81%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="تمرد نور علي خليفة (الصفحة غير موجودة)">تمرد نور علي خليفة</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q29035290#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q29035290"><sup class="reference" title="عنصر (Q29035290) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D9%82%D9%84%D9%8A" title="عصيان شاه قلي">عصيان شاه قلي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%83%D8%A9_%D8%AC%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="معركة جالديران">معركة جالديران</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%85%D8%B1%D8%AF_%D8%A3%D8%A8%D8%A7%D8%B8%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="تمرد أباظة (الصفحة غير موجودة)">تمرد أباظة</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q15094110#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q15094110"><sup class="reference" title="عنصر (Q15094110) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%88%D9%8A%D9%88%D8%AC%D9%8A" title="مراد باشا القويوجي">مراد باشا القويوجي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="الواقعة الخيرية">الواقعة الخيرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%B1%D8%AF_%D9%83%D9%88%D8%AC%D9%83%D9%8A%D8%B1%D9%8A" title="تمرد كوجكيري">تمرد كوجكيري</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%B1%D8%AF_%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%8A%D9%85" title="تمرد درسيم">تمرد درسيم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%8A%D8%AF_%D8%B1%D8%B6%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="سيد رضا (الصفحة غير موجودة)">سيد رضا</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2166481#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2166481"><sup class="reference" title="عنصر (Q2166481) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%B2%D8%B1%D8%A9_%D9%85%D8%B1%D8%B9%D8%B4" title="مجزرة مرعش">مجزرة مرعش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D8%A8%D8%AD%D8%A9_%D8%AC%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%85" title="مذبحة جوروم">مذبحة جوروم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AC%D8%B2%D8%B1%D8%A9_%D8%B3%D9%8A%D9%88%D8%A7%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="مجزرة سيواس (الصفحة غير موجودة)">مجزرة سيواس</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q897808#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q897808"><sup class="reference" title="عنصر (Q897808) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%BA%D8%A8_%D8%B1%D8%A8%D8%B9_%D8%BA%D8%A7%D8%B2%D9%8A_%D8%B9%D8%A7%D9%85_1995" title="شغب ربع غازي عام 1995">شغب ربع غازي</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="color: var(--color-base)">الطرق الإسلامية ذات الصلة</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist '''[[العلوية الأناضولية]]'''" style="padding-top:0;"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="ملامتية">ملامتية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="قلندرية">قلندرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="قادرية">قادرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D9%83%D8%A8%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="أكبرية">أكبرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D8%A9" title="رفاعية">رفاعية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D9%88%D9%8A%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="أويسية">أويسية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4%D8%A8%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="نقشبندية">نقشبندية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="مولوية">مولوية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D9%87%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="زهيدية (الصفحة غير موجودة)">زهيدية</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q8064631#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q8064631"><sup class="reference" title="عنصر (Q8064631) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%B1%D9%8A%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="الطريقة الصفوية">الطريقة الصفوية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B4" title="قزلباش">قزلباش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D9%88%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="خلوتية">خلوتية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%B1%D9%8A%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="الطريقة البيرامية">الطريقة البيرامية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%84%D9%88%D9%8A%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="جلويتية (الصفحة غير موجودة)">جلويتية</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q4822086#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q4822086"><sup class="reference" title="عنصر (Q4822086) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="البابائية (الصفحة غير موجودة)">البابائية</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q940397#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q940397"><sup class="reference" title="عنصر (Q940397) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%88%D9%81%D9%8A%D8%A9" title="حروفية">حروفية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="نقطوية">نقطوية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B4%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="تشيبينية (الصفحة غير موجودة)">تشيبينية</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q266371#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q266371"><sup class="reference" title="عنصر (Q266371) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%8A%D8%A9" title="بكتاشية">بكتاشية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D9%8A%D8%AF%D8%A9_%D8%A8%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="العقيدة بكتاشية (الصفحة غير موجودة)">العقيدة بكتاشية</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q4881671#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q4881671"><sup class="reference" title="عنصر (Q4881671) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="جلالية (الصفحة غير موجودة)">جلالية</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1052771#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1052771"><sup class="reference" title="عنصر (Q1052771) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%AA%D9%84%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%8A%D8%A9" title="نعمتللاهية">نعمتللاهية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7" title="أراباتي بابا">أراباتي بابا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%AE%D8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="جواد نوربخش (الصفحة غير موجودة)">جواد نوربخش</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1397263#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1397263"><sup class="reference" title="عنصر (Q1397263) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%B1%D9%8A%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="الطريقة الغالبية (الصفحة غير موجودة)">الطريقة الغالبية</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3355491#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q3355491"><sup class="reference" title="عنصر (Q3355491) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content hlist"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="color: var(--color-base)">مجموعات أخرى مؤثرة</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist '''[[العلوية الأناضولية]]'''" style="padding-top:0;"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="إسماعيلية">إسماعيلية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="نزارية">نزارية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%8A%D9%88%D9%86_(%D8%B7%D8%A7%D8%A6%D9%81%D8%A9)" title="علويون (طائفة)">العلويون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%88%D9%86_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="موحدون دروز">موحدون دروز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="خرمية">خرمية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="البابية">البابية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="البهائية">البهائية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="يزدانية">يزدانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="يارسانية">يارسانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="يزيدية">يزيدية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D9%88%D9%86_%D9%81%D9%8A_%D8%A3%D8%B1%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="اليزيديون في أرمينيا">اليزيديون في أرمينيا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D8%A6%D8%A9" class="mw-redirect" title="صابئة">صابئة</a></li> <li>عشقية <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q4822136#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q4822136"><sup class="reference" title="عنصر (Q4822136) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%86%D9%88%D8%B5%D9%8A%D8%A9" title="غنوصية">غنوصية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B7_(%D8%B4%D8%B9%D8%A8)" title="الأنباط (شعب)">الأنباط</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="زرادشت">زرادشت</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">الزرادشتية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF%D9%83%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="مزدكية">مزدكية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="زورانية">زورانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="المندائية">المندائية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="المانوية">المانوية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="شامانية">شامانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%BA%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="تنغرية">تنغرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF" title="وحدة الموجود">وحدة الموجود</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-below plainlist"> <span class="metadata"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:IslamSymbolAllah.PNG" class="mw-file-description"><img alt="شعار بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/IslamSymbolAllah.PNG/15px-IslamSymbolAllah.PNG" decoding="async" width="15" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/IslamSymbolAllah.PNG/23px-IslamSymbolAllah.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/IslamSymbolAllah.PNG/31px-IslamSymbolAllah.PNG 2x" data-file-width="267" data-file-height="278" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="بوابة:الإسلام">بوابة الإسلام</a></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67666671"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-اعرض"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%86%D8%A7%D8%B6%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="قالب:العلوية الأناضولية"><abbr title="عرض هذا القالب">ع</abbr></a></li><li class="nv-ناقش"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%86%D8%A7%D8%B6%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="نقاش القالب:العلوية الأناضولية"><abbr title="ناقش هذا القالب">ن</abbr></a></li><li class="nv-عدل"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%86%D8%A7%D8%B6%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A9&action=edit"><abbr title="عدل هذا القالب">ت</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <p>وكان من العقائد المقررة أن أستواد إله الموت يعثر على كل إنسان أيا كان مقره ؛ فهو الباحث الواثق، الذي لا يستطيع الإفلات منه آدمي ولو كان من أولئك الذين يغوصون في باطن الأرض. كما فعل أفرسياب التركي الذي شاد له تحت أطباق الثرى قصراً من الحديد يبلغ ارتفاعه قدر قامة الإنسان ألف مرة، وأقام فيه مائة من الأعمدة، تدور في سمائه النجوم والقمر والشمس تغمره بأشعة النهار. وكان في هذا القصر يفعل كل ما يحلو له ويحيا أسعد حياة. ولكن لم يستطع رغم قوته وسحره أن يفر من أستواد ... كذلك لم يستطع النجاة منه من حفر الأرض الواسعة المستديرة التي تمتد أطرافها إلى أبعد الحدود كما فعل دهاق إذ طاف بالأرض شرقاً وغرباً يبحث عن الخلود فلم يعثر عليه. ولم يفده بأسه وقوته في النجاة من أستواد...ذلك أن أستواد المخاتل يأتي متخفياً إلى كل إنسان، لا يعظّم شخصاً، ولا يتقبل الثناء ولا الارتشاء، بل يهلك الناس بلا رحمة. </p><p>ولما كان من طبيعة الأديان أن ترهب وتنذر، كما تأسو وتبشر، فإن الفارسي رغم هذا كله لم يكن ينظر إلى الموت في غير رهبة إلا إذا كان جندياً يدافع عن قضية أهورا مزدا. فقد كان من وراء الموت، وهو أشد الخفايا كلها رهبة، وجحيم، وأعراف، وجنة. وكان لا بد لأرواح الموتى بأجمعها أن تجتاز قنطرة تصفى فيها، تجتازها الأرواح الطيبة فتصل في جانبها الثاني إلى «مسكن الفناء» حيث تلقاها وترحب بها «فتاة عذراء، ذات قوة وبهاء، وصدر ناهد، مليء»؛ وهناك تعيش مع أهورا- مزدا سعيدة منعمة إلى أبد الدهر. </p><p>أما الروح الخبيثة فلا تستطيع أن تجتاز القنطرة فتتردى في درك من الجحيم يتناسب عمقه مع ما اقترفت من ذنوب. ولم يكن هذا الجحيم مجرد دار سفلى تذهب إليها كل الأرواح طيبة كانت أو خبيثة كما تصفها الأديان الأقدم عهداً من الدين الزردشتي، بل كانت هاوية مظلمة مرعبة تعذب فيها الأرواح المذنبة أبد الآبدين. فإذا كانت حسنات الإنسان ترجح على سيئاته قاسى عذاباً مؤقتاً يطهره من الذنوب، وإذا كان قد إرتكب كثيراً من الخطايا ولكنه فعل الخير، لم يلبث في العذاب إلا إثني عشر ألف عام يرفع بعدها إلى السماء. </p><p>ويحدثنا الزردشتيون الصالحون بأن العالم يقترب من نهايته المحتومة ؛ ذلك بأن مولد زردشت كان بداية الحقبة العالمية التي طولها ثلاثة آلاف سنة، وبعد أن يخرج من صلبه في فترات مختلفة ثلاثة من النبيين ينشرون تعاليمه في أطراف العالم، يحلّ يوم الحساب الأخير، وتقوم مملكة أهورا- مزدا، ويهلك أهرمان هو وجميع قوى الشر هلاكاً لا قيام لها بعده. ويومئذ تبدأ الأرواح الطيبة جميعها حياة جديدة في عالم خال من الشرور والظلام والآلام: «فيُبعث الموتى، وتعود الحياة إلى الأجسام، وتترد فيها الأنفاس ... ويخلو العالم المادي كله إلى أبد الدهر من الشيخوخة والموت والفساد والانحلال». </p><p>وهنا أيضاً نستمع، كما نستمع في كتاب الموتى المصري، إلى التهديد بيوم الحساب الرهيب، وهو تهديد يلوح أنه انتقل من فلسفة الحشر الفارسية إلى الفلسفة اليهودية أيام أن كانت للفرس السيادة على فلسطين - ألا ما أروعه من وصف خليق بأن يرهب الأطفال فيصدعوا أوامر آبائهم! ولما كان من أغراض الدين أن ييسر ذلك الواجب الصعب الضروري، واجب تذليل الصغار على يد الكبار، فإن من حق الكهنة الزردشتيين أن نقرّ لهم بما كانوا عليه من مهارة في وضع قواعد الدين. </p><p>وإذا ما نظرنا إلى هذا الدين في مجموعهِ ألفيناه ديناً رائعاً أقل وحشية ونزعة حربية، وأقل وثنية وتخريفاً من الأديان المعاصرة له، وكان خليقاً بألا يُقضى عليه هذا القضاء العاجل. وأتى على هذا الدين حين من الدهر في عهد دارا الأول كان فيه المظهر الروحي لأمة في أوج عزها. ولكن بني الإنسان يولعون بالشعر أكثر من ولعهم بالمنطق، والناس يهلكون إذا خلت عقائدهم من بعض الأساطير. </p><p>ومن أجل هذا ظلت عبادة مثرا وأنيتا- إله الشمس وإلهة الإنبات والخصب والتوالد والأنوثة- ظلت هذه العبادة قائمة إلى جانب دين أهورا- مزدا الرسمي تجد لها أتباعاً مخلصين، وعاد إسماهما إلى الظهور من جديد في النقوش الملكية أيام أرت خشتر الثاني، وأخذ اسم مثرا بعدئذ يعظم ويقوى، كما أخذ أهورا- مزدا يضمحل. وما أن وافت القرون الأولى من التاريخ الميلادي حتى انتشرت عبادة مثرا الإله الشاب ذو الوجه الوسيم- الذي تعلو وجهه هالة من نور ترمز إلى الوحدة القديمة بينه وبين الشمس- في جميع أنحاء الدولة الرومانية، وكان انتشارها هذا من أسباب الاحتفال بعيد الميلاد عند المسيحيين. </p><p>ولو أن زردشت كان من المخلدين لتوارى خجلاً حين يرى تماثيل أنيتا أفرديتي الفرس، تقام في كثير من مدن الإمبراطورية الفارسية بعد بضعة قرون من وفاته. وما من شك في أنه كان يسوئه أن يجد صحفاً كثيرة من صحف وحيه قد خصها المجوس بطلاسم لشفاء المرضى والتنبؤ بالغيب والسحرز وذلك أن «الرجال العقلاء» أي كهنة المجوس قد غلبوا زردشت على أمره، كما يغلب الكهنة في آخر الأمر كل عاتٍ عاصياً كان أو زنديقاً، وذلك بأن يضموه إلى دينهم أو يستوعبوه فيه ؛ فسلكوا أولاً في عداد المجوس، ثم لم يلبثوا أن نسوا ذكره. </p><p>وما لبث هؤلاء المجوس بزهدهم وتقشفهم، واقتصارهم على زوجة واحدة، ومراعاتهم لمئات من الطقوس المقدسة، ومن تطهرهم بمئات الأساليب اتباعا لأوامر الدين وطقوسه، وبامتناعهم عن أكل اللحوم، وبملبسهم البسيط الذي لا تكلف ولا تظاهر فيه، ما لبث هؤلاء أن إشتهروا بالحكمة بين الشعوب الأجنبية، ومنهم اليونان أنفسهم، كما أصبح لهم على مواطنيهم سلطان لا تكاد تعرف له حدود. لقد أصبح ملوك الفرس أنفسهم من تلاميذهم، لا يقدمون على أمر ذي بال إلا بعد استشارتهم فيه، فقد كانت الطبقات العليا منهم حكماء، والسفلي متنبئين وسحرة، ينظرون في النجوم ويفسرون الأحلام ؛ وهل ثمة شاهد على كعبهم أكبر من أن اللفظ الإنجليزي المقابل لكلمة «السحر» Magic مشتق من إسمهم. </p><p>وأخذت العناصر الزردشتية في الديانة الفارسية تتضاءل عاماً بعد عام ؛ نعم إنها إنتعشت وقتاً ما أيام الأسرة الساسانية (226- 651 ب. م)، ولكن الفتح الإسلامي وغزو التتار قضيا عليها القضاء الأخير. ولا يوجد أثر للديانة الزردشتية في هذه الأيام إلا بين عشائر قليلة العدد في ولاية فارس، وبين البارسيين من الهنود الذين يبلغ عددهم تسعين ألفاً. ولا تزال هذه الجماعة حفيظة على كتبها المقدسة، تخلص لها وتدرسها، وتعبد النار والتراب، والأرض والماء، وتقدسها، وتعرض موتاها في «أبراج الصمت» للطيور الجارحة كي لا تدنس العناصر المقدسة بدفنها في الأرض أو حرقها في الهواء. وهم قوم ذوو أخلاق سامية وآداب رفيعة، وهم شاهد حي على فضل الدين الزردشتي وما له من أثر عظيم في تهذيب بني الإنسان وتمدينهم. </p><p><b>فلسفتها</b> </p><p>لعل ظهور زرادشت في منطقة جغرافية مجاورة للأراضي العربية، التي أشرقت على أرضها الرسالات السماوية كلها قد لعب دورًا بارزًا في أفكاره ومعتقداته، بل وفي سيرته التي يتناقلها أتباعه من بعده؛ حيث نلمح في بعض كلامه بعضا من ملامح التوحيد، والبعث، والجنة والنار، ولعل ذلك يرجع إلى الحنيفية دين إبراهيم -عليه السلام-، الذي كان منتشرًا في الجزيرة العربية، ولقد عامل المسلمون الزرادشتيين مثل معاملة أهل الكتاب. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="العلاقة_مع_الأديان_الأخرى"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.B9.D9.84.D8.A7.D9.82.D8.A9_.D9.85.D8.B9_.D8.A7.D9.84.D8.A3.D8.AF.D9.8A.D8.A7.D9.86_.D8.A7.D9.84.D8.A3.D8.AE.D8.B1.D9.89"></span>العلاقة مع الأديان الأخرى</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=24" title="عدل القسم: العلاقة مع الأديان الأخرى"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="المانوية"><span id=".D8.A7.D9.84.D9.85.D8.A7.D9.86.D9.88.D9.8A.D8.A9"></span>المانوية</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=25" title="عدل القسم: المانوية"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>كثيراً ما تُقارن الزرادشتية بديانة إيرانيَّة أخرى وهي <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="المانوية">المانوية</a>، مع أنَّ المانويَّة أقرب في تعاليمها إلى <a href="/wiki/%D8%BA%D9%86%D9%88%D8%B5%D9%8A%D8%A9" title="غنوصية">الديانات الغنوصية</a>، سطحياً تبدو هذه المقارنة ملائمة، فالمانوية تمتلك الصفات الرئيسيَّة التي تتميَّر بها الديانات الإيرانيَّة، فالمانوية - مثل الزرادشتيَّة - <a href="/wiki/%D9%85%D8%AB%D9%86%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="مثنوية">مثنوية</a> في تصوُّرها للعالم وتُقدِّس <a href="/w/index.php?title=%D9%8A%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AA%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="يازاتا (الصفحة غير موجودة)">اليازاتا</a> إلى درجة الألوهيَّة، لكنَّ المثنوية المانوية مختلفة في كونها <a href="/wiki/%D9%85%D8%AB%D9%86%D9%88%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D9%84)" title="مثنوية (فلسفة العقل)">ثنائيَّة الروح والمادَّة</a>، يمثِّل فيها الخير نتاج الروح والشر نتاج المادة، وهو ما ساهم في شيوع المانويَّة بين الروحانيين والمتصوِّفة، لملائمة هذه التصور الروحانيَّة المألوفة لديهم. على النقيض ليس هناك مكان للتصوُّف والزهد في الزرادشتيَّة، ولا إشارة في أدبياتها إلى مثنوية الروح والمادَّة،<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> والمثنوية في الزرادشتيَّة تشير إلى قوى الخير والشر - الآلهة والشياطين - في صراعهم المصيري. وفقاً لتعاليم <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A" title="ماني">ماني</a> فإنَّ العالم مادي وأجساد البشر مصنوعة من نفس مادَّة الشيطان، أمَّا في الزرادشتيَّة خالق العالم المادي هو أهورامزدا الذي لم يخلق شراً. ولهذه الاختلافات تعرَّض ماني وأتباعه إلى الاضطهاد من قبل الكهنة المجوس، والعلاقة بين رجال الدين من الديانتين تشوبها العداوة. يصف غيراردو نولي العلاقة بين الزرادشتيَّة والمانويَّة بالآتي: «<span class="citationTemplate" style="font-size:1em"><span class="script-arabic">يمكن الافتراض أنَّ أصول المانويَّة في التقاليد الدينيَّة الإيرانيَّة، وعلاقتها بالمازدانية أو الزرادشتية أشبه ما تكون بعلاقة المسيحية باليهودية</span></span>»،<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> على النقيض كتب والتر برونو هينينغ: «<span class="citationTemplate" style="font-size:1em"><span class="script-arabic">جدير بالذكر أنَّ ماني، الذي نشأ وقضى معظم حياته في إحدى أقاليم الإمبراطورية الفارسيَّة، والذي تعود أصول أمه إلى عائلة بارثية مشهورة، لم يلتفت إلى التقليد الميثولوجي الإيراني بتاتاً</span></span>».<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="المجوس_في_اللغة_العربية"><span id=".D8.A7.D9.84.D9.85.D8.AC.D9.88.D8.B3_.D9.81.D9.8A_.D8.A7.D9.84.D9.84.D8.BA.D8.A9_.D8.A7.D9.84.D8.B9.D8.B1.D8.A8.D9.8A.D8.A9"></span>المجوس في اللغة العربية</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=26" title="عدل القسم: المجوس في اللغة العربية"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r64185648"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">المقالة الرئيسة: <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%88%D8%B3" title="مجوس">مجوس</a></div> <p>كلمة «مجوس» معرَبة عن لفظة <i>مجوس</i> (جيم مصرية) (بالفارسية: مگوس) والتي تعني <i>مفسر الرؤى</i>، وهي من الألفاظ التي دخلت إلى اليونانية كذلك، حيث وردت لفظة «ماجي»، فيها، وهي جمع «مجوس». مجوس هي جمع لكلمة ماج وهي ديانتهم وأصحاب الديانة هم مجوس. معرب من کلمة ومنها کلمة مغاس - مغان وبگ وبیک. مگوس کلمة <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهلویه (الصفحة غير موجودة)">فهلویه</a> أو مِن <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="اللغة الفارسية">الفارسية</a> القدیمة أي الشخص الذي یُفسر الرؤى والأحلام ویُخبر أخبار الغیب کالمنجم والتنجیم. ومجوس أیضاً هو اسم رب عند <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B3_(%D9%82%D9%88%D9%85)" title="فرس (قوم)">الفرس</a> القدماء وهو رب القدرة. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انظر_أيضًا"><span id=".D8.A7.D9.86.D8.B8.D8.B1_.D8.A3.D9.8A.D8.B6.D9.8B.D8.A7"></span>انظر أيضًا</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=27" title="عدل القسم: انظر أيضًا"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="أديان إيرانية">أديان إيرانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84_%D8%AD%D8%B3%D8%A8_%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%83%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="قائمة الدول حسب عدد السكان الزرادشتية">قائمة البلدان حسب عدد السكان الزرادشتية</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مراجع"><span id=".D9.85.D8.B1.D8.A7.D8.AC.D8.B9"></span>مراجع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=28" title="عدل القسم: مراجع"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68964954">.mw-parser-output .reflist-wrap{overflow-y:auto;max-height:300px}.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:36em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:28em}.mw-parser-output .reflist-columns-4{column-width:20em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}@media print{.mw-parser-output .reflist{overflow-y:visible!important;max-height:none!important}}</style><div class="reflist-wrap"><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-Roshan-1"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-Roshan_1-0"><sup><i><b>ا</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Roshan_1-1"><sup><i><b>ب</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68982381">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free.id-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited.id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration.id-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription.id-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")left 0.1em center/12px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-free a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-limited a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-registration a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-subscription a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-size:contain;padding:0 1em 0 0}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#085;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}@media screen{.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911f}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911f}}</style><cite id="CITEREFRivetna" class="citation web cs1">Rivetna، Roshan. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170816062002/http://fezana.org/downloads/ZoroastrianWorldPopTable_FEZANA_Journal_Fall_2013.pdf">"The Zarathushti World, a 2012 Demographic Picture"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>Fezana.org</i>. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="http://fezana.org/downloads/ZoroastrianWorldPopTable_FEZANA_Journal_Fall_2013.pdf">الأصل</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> في 2017-08-16.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Fezana.org&rft.atitle=The+Zarathushti+World%2C+a+2012+Demographic+Picture&rft.aulast=Rivetna&rft.aufirst=Roshan&rft_id=http%3A%2F%2Ffezana.org%2Fdownloads%2FZoroastrianWorldPopTable_FEZANA_Journal_Fall_2013.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theosophical.org/publications/quest-magazine/1231">Zoroastrianism: History, Beliefs, and Practices</a> retrieved 13 June 2014] <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170818113150/https://www.theosophical.org/publications/1231">نسخة محفوظة</a> 18 أغسطس 2017 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-:0-3"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-:0_3-0"><sup><i><b>ا</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-:0_3-1"><sup><i><b>ب</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181007115358/http://www.bbc.co.uk:80/religion/religions/zoroastrian/ataglance/glance.shtml">"Zoroastrianism at a glance"</a>. <i>BBC</i>. 2009. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/religion/religions/zoroastrian/ataglance/glance.shtml">الأصل</a> في 7 أكتوبر 2018<span class="reference-accessdate">. اطلع عليه بتاريخ Jul 23 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=BBC&rft.atitle=Zoroastrianism+at+a+glance&rft.date=2009&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Freligion%2Freligions%2Fzoroastrian%2Fataglance%2Fglance.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D9%88%D9%8A%D8%A8" class="mw-redirect" title="قالب:استشهاد ويب">استشهاد ويب</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment">تحقق من التاريخ في: <code class="cs1-code">|تاريخ الوصول=</code> (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D8%A3%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF#bad_date" title="مساعدة:أخطاء الاستشهاد">مساعدة</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20231001133654/https://www.alghad.tv/%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%B1-%D8%BA%D8%B6%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%A2%D9%84%D9%87%D8%A9-%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%88%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%A7%D9%85%D8%B6%D8%A9/">"«النار».. غضب الآلهة والقوة الغامضة"</a>. <i>قناة الغد</i>. 16 مايو 2016. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.alghad.tv/%d8%a7%d9%84%d9%86%d8%a7%d8%b1-%d8%ba%d8%b6%d8%a8-%d8%a7%d9%84%d8%a2%d9%84%d9%87%d8%a9-%d9%88%d8%a7%d9%84%d9%82%d9%88%d8%a9-%d8%a7%d9%84%d8%ba%d8%a7%d9%85%d8%b6%d8%a9/">الأصل</a> في 2023-10-01<span class="reference-accessdate">. اطلع عليه بتاريخ <span class="nowrap">2023-08-30</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%AF&rft.atitle=%C2%AB%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%B1%C2%BB..+%D8%BA%D8%B6%D8%A8+%D8%A7%D9%84%D8%A2%D9%84%D9%87%D8%A9+%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%88%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%A7%D9%85%D8%B6%D8%A9&rft.date=2016-05-16&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.alghad.tv%2F%25d8%25a7%25d9%2584%25d9%2586%25d8%25a7%25d8%25b1-%25d8%25ba%25d8%25b6%25d8%25a8-%25d8%25a7%25d9%2584%25d8%25a2%25d9%2584%25d9%2587%25d8%25a9-%25d9%2588%25d8%25a7%25d9%2584%25d9%2582%25d9%2588%25d8%25a9-%25d8%25a7%25d9%2584%25d8%25ba%25d8%25a7%25d9%2585%25d8%25b6%25d8%25a9%2F&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230831182835/https://zahawi.org/?p=4986&lang=ar">"الديانة الميثرائية ومدى صلتها بالكٌرد ؟"</a>. <i>زەهاوی - Zahawi</i>. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://zahawi.org/?p=4986&lang=ar">الأصل</a> في 2023-08-31<span class="reference-accessdate">. اطلع عليه بتاريخ <span class="nowrap">2023-08-31</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%B2%DB%95%D9%87%D8%A7%D9%88%DB%8C+-+Zahawi&rft.atitle=%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%D8%AB%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9+%D9%88%D9%85%D8%AF%D9%89+%D8%B5%D9%84%D8%AA%D9%87%D8%A7+%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%8C%D8%B1%D8%AF+%D8%9F&rft_id=https%3A%2F%2Fzahawi.org%2F%3Fp%3D4986%26lang%3Dar&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230901013656/https://www.ibelieveinsci.com/%d8%a7%d9%84%d8%a2%d9%84%d9%87%d8%a9-%d8%a7%d9%84%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3%d9%8a%d8%a9/">"تعرف على الآلهة في الميثولوجيا الفارسية"</a>. <i>أنا أصدق العلم</i>. 11 أبريل 2023. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ibelieveinsci.com/%d8%a7%d9%84%d8%a2%d9%84%d9%87%d8%a9-%d8%a7%d9%84%d9%81%d8%a7%d8%b1%d8%b3%d9%8a%d8%a9/">الأصل</a> في 2023-09-01<span class="reference-accessdate">. اطلع عليه بتاريخ <span class="nowrap">2023-08-31</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%A3%D9%86%D8%A7+%D8%A3%D8%B5%D8%AF%D9%82+%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85&rft.atitle=%D8%AA%D8%B9%D8%B1%D9%81+%D8%B9%D9%84%D9%89+%D8%A7%D9%84%D8%A2%D9%84%D9%87%D8%A9+%D9%81%D9%8A+%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%D8%AB%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%8A%D8%A7+%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%8A%D8%A9&rft.date=2023-04-11&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ibelieveinsci.com%2F%25d8%25a7%25d9%2584%25d8%25a2%25d9%2584%25d9%2587%25d8%25a9-%25d8%25a7%25d9%2584%25d9%2581%25d8%25a7%25d8%25b1%25d8%25b3%25d9%258a%25d8%25a9%2F&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230830200550/https://www.diwanalarab.com/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D9%80%D8%AA%D9%8A%D9%80%D8%A9">"الزرادشـتيـة - ديوان العرب"</a>. <i>www.diwanalarab.com</i>. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.diwanalarab.com/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D9%80%D8%AA%D9%8A%D9%80%D8%A9">الأصل</a> في 2023-08-30<span class="reference-accessdate">. اطلع عليه بتاريخ <span class="nowrap">2023-08-30</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.diwanalarab.com&rft.atitle=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D9%80%D8%AA%D9%8A%D9%80%D8%A9+-+%D8%AF%D9%8A%D9%88%D8%A7%D9%86+%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.diwanalarab.com%2F%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25B2%25D8%25B1%25D8%25A7%25D8%25AF%25D8%25B4%25D9%2580%25D8%25AA%25D9%258A%25D9%2580%25D8%25A9&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230830200541/https://islamstory.com/ar/artical/20006/%C3%98%C2%A7%C3%99%C2%84%C3%98%C2%AF%C3%99%C2%8A%C3%98%C2%A7%C3%99%C2%86%C3%98%C2%A9_%C3%98%C2%A7%C3%99%C2%84%C3%98%C2%B2%C3%98%C2%B1%C3%98%C2%A7%C3%98%C2%AF%C3%98%C2%B4%C3%98%C2%AA%C3%99%C2%8A%C3%98%C2%A9_%C3%99%C2%81%C3%98%C2%B1%C3%99%C2%82_%C3%99%C2%88%C3%98%C2%A3%C3%98%C2%AF%C3%99%C2%8A%C3%98%C2%A7%C3%99%C2%86">"قصة الإسلام | الزرادشتية"</a>. <i>islamstory.com</i>. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://islamstory.com/ar/artical/20006/%C3%98%C2%A7%C3%99%C2%84%C3%98%C2%AF%C3%99%C2%8A%C3%98%C2%A7%C3%99%C2%86%C3%98%C2%A9_%C3%98%C2%A7%C3%99%C2%84%C3%98%C2%B2%C3%98%C2%B1%C3%98%C2%A7%C3%98%C2%AF%C3%98%C2%B4%C3%98%C2%AA%C3%99%C2%8A%C3%98%C2%A9_%C3%99%C2%81%C3%98%C2%B1%C3%99%C2%82_%C3%99%C2%88%C3%98%C2%A3%C3%98%C2%AF%C3%99%C2%8A%C3%98%C2%A7%C3%99%C2%86">الأصل</a> في 2023-08-30<span class="reference-accessdate">. اطلع عليه بتاريخ <span class="nowrap">2023-08-30</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=islamstory.com&rft.atitle=%D9%82%D8%B5%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85+%7C+%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&rft_id=https%3A%2F%2Fislamstory.com%2Far%2Fartical%2F20006%2F%25C3%2598%25C2%25A7%25C3%2599%25C2%2584%25C3%2598%25C2%25AF%25C3%2599%25C2%258A%25C3%2598%25C2%25A7%25C3%2599%25C2%2586%25C3%2598%25C2%25A9_%25C3%2598%25C2%25A7%25C3%2599%25C2%2584%25C3%2598%25C2%25B2%25C3%2598%25C2%25B1%25C3%2598%25C2%25A7%25C3%2598%25C2%25AF%25C3%2598%25C2%25B4%25C3%2598%25C2%25AA%25C3%2599%25C2%258A%25C3%2598%25C2%25A9_%25C3%2599%25C2%2581%25C3%2598%25C2%25B1%25C3%2599%25C2%2582_%25C3%2599%25C2%2588%25C3%2598%25C2%25A3%25C3%2598%25C2%25AF%25C3%2599%25C2%258A%25C3%2598%25C2%25A7%25C3%2599%25C2%2586&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-iranicaonline.org-9"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-iranicaonline.org_9-0"><sup><i><b>ا</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-iranicaonline.org_9-1"><sup><i><b>ب</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-iranicaonline.org_9-2"><sup><i><b>ج</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite id="CITEREFFoundation" class="mwgadget-numconv-skip citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Foundation, Encyclopaedia Iranica. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230519183024/https://www.iranicaonline.org/">"Welcome to Encyclopaedia Iranica"</a>. <i>iranicaonline.org</i> (بالإنجليزية الأمريكية). Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://iranicaonline.org/">the original</a> on 2023-05-19<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2023-08-09</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=iranicaonline.org&rft.atitle=Welcome+to+Encyclopaedia+Iranica&rft.aulast=Foundation&rft.aufirst=Encyclopaedia+Iranica&rft_id=https%3A%2F%2Firanicaonline.org%2F&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite id="CITEREFNigosian1993" class="mwgadget-numconv-skip citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Nigosian, Solomon Alexander (1993). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230811150248/https://books.google.com/books?id=p6c-TdNc69QC"><i>Zoroastrian Faith: Tradition and Modern Research</i></a> (بالإنجليزية). McGill-Queen's Press - MQUP. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%8A_%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%82%D9%8A%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%AA%D8%A8" title="النظام القياسي الدولي لترقيم الكتب">ISBN</a>:<a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7735-1133-0" title="خاص:مصادر كتاب/978-0-7735-1133-0"><bdi>978-0-7735-1133-0</bdi></a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=p6c-TdNc69QC">the original</a> on 2023-08-11.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Zoroastrian+Faith%3A+Tradition+and+Modern+Research&rft.pub=McGill-Queen%27s+Press+-+MQUP&rft.date=1993&rft.isbn=978-0-7735-1133-0&rft.aulast=Nigosian&rft.aufirst=Solomon+Alexander&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dp6c-TdNc69QC&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-dx.doi.org-11"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-dx.doi.org_11-0"><sup><i><b>ا</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-dx.doi.org_11-1"><sup><i><b>ب</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite id="CITEREFMitchell2001" class="citation journal cs1">Mitchell، Keith Bernard (15 فبراير 2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230811150057/https://dx.doi.org/10.1093/acref/9780195301731.013.47077">"Selina Boyce"</a>. <i>African American Studies Center</i>. Oxford University Press. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1093/acref/9780195301731.013.47077">الأصل</a> في 2023-08-11.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=African+American+Studies+Center&rft.atitle=Selina+Boyce&rft.date=2001-02-15&rft.aulast=Mitchell&rft.aufirst=Keith+Bernard&rft_id=http%3A%2F%2Fdx.doi.org%2F10.1093%2Facref%2F9780195301731.013.47077&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite id="CITEREFGrabbe2006" class="mwgadget-numconv-skip citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Grabbe, Lester L. (27 Jul 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230811150226/https://books.google.com/books?id=1cPeBAAAQBAJ"><i>A History of the Jews and Judaism in the Second Temple Period (vol. 1): The Persian Period (539-331BCE)</i></a> (بالإنجليزية). Bloomsbury Publishing. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%8A_%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%82%D9%8A%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%AA%D8%A8" title="النظام القياسي الدولي لترقيم الكتب">ISBN</a>:<a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-567-21617-5" title="خاص:مصادر كتاب/978-0-567-21617-5"><bdi>978-0-567-21617-5</bdi></a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=1cPeBAAAQBAJ">the original</a> on 2023-08-11.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+History+of+the+Jews+and+Judaism+in+the+Second+Temple+Period+%28vol.+1%29%3A+The+Persian+Period+%28539-331BCE%29&rft.pub=Bloomsbury+Publishing&rft.date=2006-07-27&rft.isbn=978-0-567-21617-5&rft.aulast=Grabbe&rft.aufirst=Lester+L.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D1cPeBAAAQBAJ&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite id="CITEREFPowickeHouraniRobinson1947" class="citation journal cs1">Powicke، M. R.؛ Hourani، A. H.؛ Robinson، Jacob (1947). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230811150600/https://dx.doi.org/10.2307/40197620">"Minorities in the Arab World"</a>. <i>International Journal</i>. ج. 3 ع. 1: 76. <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81_%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%B1%D8%B6_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%82%D9%85%D9%8A" title="معرف الغرض الرقمي">DOI</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F40197620">10.2307/40197620</a>. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%82%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%8A" title="الرقم التسلسلي القياسي الدولي">ISSN</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/issn/0020-7020">0020-7020</a>. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.2307/40197620">الأصل</a> في 2023-08-11.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=International+Journal&rft.atitle=Minorities+in+the+Arab+World&rft.volume=3&rft.issue=1&rft.pages=76&rft.date=1947&rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F40197620&rft.issn=0020-7020&rft.aulast=Powicke&rft.aufirst=M.+R.&rft.au=Hourani%2C+A.+H.&rft.au=Robinson%2C+Jacob&rft_id=http%3A%2F%2Fdx.doi.org%2F10.2307%2F40197620&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="mwgadget-numconv-skip citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20231020114630/https://www.nytimes.com/2006/09/06/us/06faith.html">"Zoroastrians Keep the Faith, and Keep Dwindling (Published 2006)"</a> (بالإنجليزية). 6 Sep 2006. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/2006/09/06/us/06faith.html">the original</a> on 2023-10-20<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2023-08-09</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Zoroastrians+Keep+the+Faith%2C+and+Keep+Dwindling+%28Published+2006%29&rft.date=2006-09-06&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2006%2F09%2F06%2Fus%2F06faith.html&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite id="CITEREFDeena2008" class="mwgadget-numconv-skip citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Deena (9 Dec 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230811150118/https://content.time.com/time/world/article/0,8599,1864931,00.html">"Breaking News, Analysis, Politics, Blogs, News Photos, Video, Tech Reviews"</a>. <i>Time</i> (بالإنجليزية الأمريكية). <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%82%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%8A" title="الرقم التسلسلي القياسي الدولي">ISSN</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/issn/0040-781X">0040-781X</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://content.time.com/time/world/article/0,8599,1864931,00.html">the original</a> on 2023-08-11<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2023-08-09</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Time&rft.atitle=Breaking+News%2C+Analysis%2C+Politics%2C+Blogs%2C+News+Photos%2C+Video%2C+Tech+Reviews&rft.date=2008-12-09&rft.issn=0040-781X&rft.au=Deena&rft_id=https%3A%2F%2Fcontent.time.com%2Ftime%2Fworld%2Farticle%2F0%2C8599%2C1864931%2C00.html&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-16">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230811150330/https://www.economist.com/middle-east-and-africa/2021/01/21/disenchanted-iranians-are-turning-to-other-faiths">"Disenchanted Iranians are turning to other faiths"</a>. <i>The Economist</i>. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%82%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%8A" title="الرقم التسلسلي القياسي الدولي">ISSN</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/issn/0013-0613">0013-0613</a>. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.economist.com/middle-east-and-africa/2021/01/21/disenchanted-iranians-are-turning-to-other-faiths">الأصل</a> في 2023-08-11<span class="reference-accessdate">. اطلع عليه بتاريخ <span class="nowrap">2023-08-09</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Economist&rft.atitle=Disenchanted+Iranians+are+turning+to+other+faiths&rft.issn=0013-0613&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.economist.com%2Fmiddle-east-and-africa%2F2021%2F01%2F21%2Fdisenchanted-iranians-are-turning-to-other-faiths&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220309095607/https://www.noor-book.com/%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AA%D8%AD%D8%B1%D9%8A%D9%81-%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D9%8A%D9%86-%D9%84%D9%84%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A-pdf">"كتاب تحريف الزرادشتيين للديانة الزرادشتية في العصر الإسلامي"</a>. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.noor-book.com/%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AA%D8%AD%D8%B1%D9%8A%D9%81-%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D9%8A%D9%86-%D9%84%D9%84%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A-pdf">الأصل</a> في 2022-03-09.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8+%D8%AA%D8%AD%D8%B1%D9%8A%D9%81+%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D9%8A%D9%86+%D9%84%D9%84%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9+%D9%81%D9%8A+%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.noor-book.com%2F%25D9%2583%25D8%25AA%25D8%25A7%25D8%25A8-%25D8%25AA%25D8%25AD%25D8%25B1%25D9%258A%25D9%2581-%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25B2%25D8%25B1%25D8%25A7%25D8%25AF%25D8%25B4%25D8%25AA%25D9%258A%25D9%258A%25D9%2586-%25D9%2584%25D9%2584%25D8%25AF%25D9%258A%25D8%25A7%25D9%2586%25D8%25A9-%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25B2%25D8%25B1%25D8%25A7%25D8%25AF%25D8%25B4%25D8%25AA%25D9%258A%25D8%25A9-%25D9%2581%25D9%258A-%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25B9%25D8%25B5%25D8%25B1-%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25A5%25D8%25B3%25D9%2584%25D8%25A7%25D9%2585%25D9%258A-pdf&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zoroastrian.org/articles/Good%20and%20Evil%20in%20the%20Gathas.htm">Good and Evil</a> retrieved 13 June 2014 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170317163110/http://zoroastrian.org/articles/Good%20and%20Evil%20in%20the%20Gathas.htm">نسخة محفوظة</a> 17 مارس 2017 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zoroastrian.org/articles/God%20in%20the%20Gathas.htm">God in the Gathas</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160911041312/http://zoroastrian.org/articles/God%20in%20the%20Gathas.htm">نسخة محفوظة</a> 11 سبتمبر 2016 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b></span> <span class="reference-text">Foltz, Richard (2013), Religions of Iran: From Prehistory to the Present, London: Oneworld publications, pp. 10-18. <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8/9781780743080" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-78074-308-0</a></span> </li> <li id="cite_note-Atlas-21"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-Atlas_21-0">^</a></b></span> <span class="reference-text">Patrick Karl O'Brien, ed. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ffZy5tDjaUkC&pg=PA45&dq="><i>Atlas of World History</i></a>, concise edn. (NY: Oxford UP, 2002),P. 45. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160910093525/https://books.google.com/books?id=ffZy5tDjaUkC&pg=PA45&dq=">نسخة محفوظة</a> 10 سبتمبر 2016 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-22">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="citation cs2"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200125005843/https://books.google.com/?id=dHIlhU4Gd5AC&pg=PA1&dq=cambises+and+smerdis+#v=onepage&q=cambises&f=false"><i>Resumen de la Historia Universal: escrito con su conocimiento, y aprobado ... – Joan Cortada i Sala – Google Libros</i></a>، Books.google.com.ar، 1867، مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/?id=dHIlhU4Gd5AC&pg=PA1&dq=cambises+and+smerdis+#v=onepage&q=cambises&f=false">الأصل</a> في 2020-01-25<span class="reference-accessdate">، اطلع عليه بتاريخ <span class="nowrap">2012-11-07</span></span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Resumen+de+la+Historia+Universal%3A+escrito+con+su+conocimiento%2C+y+aprobado+...+%E2%80%93+Joan+Cortada+i+Sala+%E2%80%93+Google+Libros&rft.pub=Books.google.com.ar&rft.date=1867&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DdHIlhU4Gd5AC%26pg%3DPA1%26dq%3Dcambises%2Band%2Bsmerdis%2B%23v%3Donepage%26q%3Dcambises%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-مولد_تلقائيا1-23"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-مولد_تلقائيا1_23-0"><sup><i><b>ا</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-مولد_تلقائيا1_23-1"><sup><i><b>ب</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Patrick Karl O'Brien, P. 45</span> </li> <li id="cite_note-books.google.nl-24"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-books.google.nl_24-0">^</a></b></span> <span class="reference-text">Mary Boyce. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.nl/books?id=a6gbxVfjtUEC&pg=PA84&dq=armenians+zoroastrianism+christianity&hl=nl&sa=X&ved=0CCgQ6AEwAWoVChMIi5zf656SxgIVgbMsCh1xBQB1#v=onepage&q=armenians%20zoroastrianism%20christianity&f=false"><i>Zoroastrians: Their Religious Beliefs and Practices</i></a> Psychology Press, 2001 (<span dir="rtl">ردمك <span dir="ltr"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0415239028" title="خاص:مصادر كتاب/978-0415239028">978-0415239028</a></span></span>), p. 85 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180612140821/https://books.google.nl/books?id=a6gbxVfjtUEC&pg=PA84&dq=armenians+zoroastrianism+christianity&hl=nl&sa=X&ved=0CCgQ6AEwAWoVChMIi5zf656SxgIVgbMsCh1xBQB1">نسخة محفوظة</a> 12 يونيو 2018 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-25">^</a></b></span> <span class="reference-text">Mary Boyce, P. 84</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-26">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite id="CITEREFWigram,_W._A.2004" class="citation cs2">Wigram, W. A. (2004)، <i>An introduction to the history of the Assyrian Church, or, The Church of the Sassanid Persian Empire, 100–640 A.D</i>، Gorgias Press، ص. 34، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%8A_%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%82%D9%8A%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%AA%D8%A8" title="النظام القياسي الدولي لترقيم الكتب">ISBN</a>:<a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8/1593331037" title="خاص:مصادر كتاب/1593331037"><bdi>1593331037</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=An+introduction+to+the+history+of+the+Assyrian+Church%2C+or%2C+The+Church+of+the+Sassanid+Persian+Empire%2C+100%E2%80%93640+A.D&rft.pages=34&rft.pub=Gorgias+Press&rft.date=2004&rft.isbn=1593331037&rft.au=Wigram%2C+W.+A.&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-27">^</a></b></span> <span class="reference-text">Dr Stephen H Rapp Jr. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.nl/books?id=T8VIBQAAQBAJ&pg=PA160&dq=zoroastrianism+in+georgia+decline&hl=nl&sa=X&ei=b_lXVfD4CYiS7AbDjYCoCg&ved=0CDkQ6AEwAw#v=onepage&q=zoroastrianism%20in%20georgia%20decline&f=false"><i>The Sasanian World through Georgian Eyes: Caucasia and the Iranian Commonwealth in Late Antique Georgian Literature</i></a> Ashgate Publishing, Ltd., 28 September 2014. (<span dir="rtl">ردمك <span dir="ltr"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8/1472425529" title="خاص:مصادر كتاب/1472425529">1472425529</a></span></span>), p. 160 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180803074307/https://books.google.nl/books?id=T8VIBQAAQBAJ&pg=PA160&dq=zoroastrianism+in+georgia+decline&hl=nl&sa=X&ei=b_lXVfD4CYiS7AbDjYCoCg&ved=0CDkQ6AEwAw">نسخة محفوظة</a> 03 أغسطس 2018 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-28">^</a></b></span> <span class="reference-text">Ronald Grigor Suny. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.nl/books?id=riW0kKzat2sC&pg=PA22&dq=zoroastrianism+in+east+georgia+second+established+religion&hl=nl&sa=X&ei=ivpXVc7wK5SV7Abr5IOYDw&ved=0CCkQ6AEwAA#v=onepage&q=zoroastrianism%20in%20east%20georgia%20second%20established%20religion&f=false"><i>The Making of the Georgian Nation</i></a> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B7%D8%A8%D8%B9%D8%A9_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D8%A9_%D8%A5%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="مطبعة جامعة إنديانا">مطبعة جامعة إنديانا</a>, 1994, (<span dir="rtl">ردمك <span dir="ltr"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0253209153" title="خاص:مصادر كتاب/0253209153">0253209153</a></span></span>), p. 22 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180803074404/https://books.google.nl/books?id=riW0kKzat2sC&pg=PA22&dq=zoroastrianism+in+east+georgia+second+established+religion&hl=nl&sa=X&ei=ivpXVc7wK5SV7Abr5IOYDw&ved=0CCkQ6AEwAA">نسخة محفوظة</a> 03 أغسطس 2018 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b></span> <span class="reference-text">Roger Rosen, Jeffrey Jay Foxx. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.nl/books?id=mEAjAQAAMAAJ&q=zoroastrianism+widely+practised+in+georgia&dq=zoroastrianism+widely+practised+in+georgia&hl=nl&sa=X&ei=-vtXVfH2HaOy7QbsqoPICA&ved=0CCgQ6AEwAQ"><i>The Georgian Republic, Volume 1992</i></a> Passport Books, 1992 p. 34 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180803074228/https://books.google.nl/books?id=mEAjAQAAMAAJ&q=zoroastrianism+widely+practised+in+georgia&dq=zoroastrianism+widely+practised+in+georgia&hl=nl&sa=X&ei=-vtXVfH2HaOy7QbsqoPICA&ved=0CCgQ6AEwAQ">نسخة محفوظة</a> 03 أغسطس 2018 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-lap6-30"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-lap6_30-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLapidus2002">Lapidus 2002</a>، صفحة 6</span> </li> <li id="cite_note-khan6-31"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-khan6_31-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhanbaghi2006">Khanbaghi 2006</a>، صفحة 6</span> </li> <li id="cite_note-khan15-32"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-khan15_32-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKhanbaghi2006">Khanbaghi 2006</a>، صفحة 15</span> </li> <li id="cite_note-sana48-33"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-sana48_33-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSanasarian2000">Sanasarian 2000</a>، صفحة 48</span> </li> <li id="cite_note-hou100-34"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-hou100_34-0"><sup><i><b>ا</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-hou100_34-1"><sup><i><b>ب</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHoutsma1936">Houtsma 1936</a>، صفحة 100, Volume 2</span> </li> <li id="cite_note-boy148-35"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-boy148_35-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBoyce2001">Boyce 2001</a>، صفحة 148</span> </li> <li id="cite_note-ann205-36"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-ann205_36-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLambton1981">Lambton 1981</a>، صفحة 205</span> </li> <li id="cite_note-مولد_تلقائيا3-37"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-مولد_تلقائيا3_37-0"><sup><i><b>ا</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-مولد_تلقائيا3_37-1"><sup><i><b>ب</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite id="CITEREFFoundation" class="mwgadget-numconv-skip citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Foundation, Encyclopaedia Iranica. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20240211172627/https://iranicaonline.org/">"Welcome to Encyclopaedia Iranica"</a>. <i>iranicaonline.org</i> (بالإنجليزية الأمريكية). Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://iranicaonline.org/">the original</a> on 2024-02-11<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2024-04-21</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=iranicaonline.org&rft.atitle=Welcome+to+Encyclopaedia+Iranica&rft.aulast=Foundation&rft.aufirst=Encyclopaedia+Iranica&rft_id=https%3A%2F%2Firanicaonline.org%2F&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-38">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20231211153018/https://islamqa.info/ar/answers/421237/%D9%83%D9%8A%D9%81-%D9%86%D9%81%D8%B3%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D9%8A%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9-%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85">"كيف نفسر التشابه بين الصلاة في الزرادشتية والإسلام؟! - الإسلام سؤال وجواب"</a>. <i>islamqa.info</i>. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://islamqa.info/ar/answers/421237/%D9%83%D9%8A%D9%81-%D9%86%D9%81%D8%B3%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D9%8A%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9-%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85">الأصل</a> في 2023-12-11<span class="reference-accessdate">. اطلع عليه بتاريخ <span class="nowrap">2024-04-21</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=islamqa.info&rft.atitle=%D9%83%D9%8A%D9%81+%D9%86%D9%81%D8%B3%D8%B1+%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%87+%D8%A8%D9%8A%D9%86+%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%A9+%D9%81%D9%8A+%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9+%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%9F%21+-+%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85+%D8%B3%D8%A4%D8%A7%D9%84+%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%A8&rft_id=https%3A%2F%2Fislamqa.info%2Far%2Fanswers%2F421237%2F%25D9%2583%25D9%258A%25D9%2581-%25D9%2586%25D9%2581%25D8%25B3%25D8%25B1-%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25AA%25D8%25B4%25D8%25A7%25D8%25A8%25D9%2587-%25D8%25A8%25D9%258A%25D9%2586-%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25B5%25D9%2584%25D8%25A7%25D8%25A9-%25D9%2581%25D9%258A-%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25B2%25D8%25B1%25D8%25A7%25D8%25AF%25D8%25B4%25D8%25AA%25D9%258A%25D8%25A9-%25D9%2588%25D8%25A7%25D9%2584%25D8%25A7%25D8%25B3%25D9%2584%25D8%25A7%25D9%2585&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-39">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180221103853/http://www.iranicaonline.org/articles/conversion-vii">"CONVERSION vii. Zoroastrian faith in mod. per. – Encyclopaedia Iranica"</a>. <i>Iranicaonline.org</i>. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://iranicaonline.org/articles/conversion-vii">الأصل</a> في 2018-02-21<span class="reference-accessdate">. اطلع عليه بتاريخ <span class="nowrap">2017-06-14</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Iranicaonline.org&rft.atitle=CONVERSION+vii.+Zoroastrian+faith+in+mod.+per.+%E2%80%93+Encyclopaedia+Iranica&rft_id=https%3A%2F%2Firanicaonline.org%2Farticles%2Fconversion-vii&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-40">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190930061709/https://www.nytimes.com/2006/09/06/us/06faith.html">"Zoroastrians Keep the Faith, and Keep Dwindling"</a>. <i>Laurie Goodstein</i>. 6 سبتمبر 2006. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/2006/09/06/us/06faith.html">الأصل</a> في 2019-09-30<span class="reference-accessdate">. اطلع عليه بتاريخ <span class="nowrap">2017-09-25</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Laurie+Goodstein&rft.atitle=Zoroastrians+Keep+the+Faith%2C+and+Keep+Dwindling&rft.date=2006-09-06&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2006%2F09%2F06%2Fus%2F06faith.html&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-41">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite id="CITEREFDeena_Guzder2008" class="citation journal cs1">Deena Guzder (9 ديسمبر 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190605162107/http://content.time.com:80/time/world/article/0,8599,1864931,00.html">"The Last of the Zoroastrians"</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%8A%D9%85_(%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%A9)" title="تايم (مجلة)">Time</a></i>. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="http://content.time.com/time/world/article/0,8599,1864931,00.html">الأصل</a> في 2019-06-05<span class="reference-accessdate">. اطلع عليه بتاريخ <span class="nowrap">2017-09-25</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Time&rft.atitle=The+Last+of+the+Zoroastrians&rft.date=2008-12-09&rft.au=Deena+Guzder&rft_id=http%3A%2F%2Fcontent.time.com%2Ftime%2Fworld%2Farticle%2F0%2C8599%2C1864931%2C00.html&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190605162107/http://content.time.com/time/world/article/0,8599,1864931,00.html">نسخة محفوظة</a> 5 يونيو 2019 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-42">^</a></b></span> <span class="reference-text">Anne Sofie Roald, Anh Nga Longva. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.nl/books?id=Ab0yAQAAQBAJ&pg=PA313&dq=armenians+were+zoroastrian&hl=nl&sa=X&ved=0CEYQ6AEwBWoVChMI49KPt6KSxgIVAo4sCh1evgDN#v=onepage&q=armenians%20were%20zoroastrian&f=false"><i>Religious Minorities in the Middle East: Domination, Self-Empowerment, Accommodation</i></a> BRILL, 11 November 2011, (<span dir="rtl">ردمك <span dir="ltr"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8/9004216847" title="خاص:مصادر كتاب/9004216847">9004216847</a></span></span>), p. 313 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180810042420/https://books.google.nl/books?id=Ab0yAQAAQBAJ&pg=PA313&dq=armenians+were+zoroastrian&hl=nl&sa=X&ved=0CEYQ6AEwBWoVChMI49KPt6KSxgIVAo4sCh1evgDN">نسخة محفوظة</a> 10 أغسطس 2018 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-parsikhabar.net-43"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-parsikhabar.net_43-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170710172254/https://parsikhabar.net/religion/the-jury-is-still-out-on-women-as-parsi-priests/2968/">"The Jury Is Still Out On Women as Parsi Priests"</a>. Parsi Khabar. 9 مارس 2011. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://parsikhabar.net/religion/the-jury-is-still-out-on-women-as-parsi-priests/2968/">الأصل</a> في 2017-07-10<span class="reference-accessdate">. اطلع عليه بتاريخ <span class="nowrap">2013-10-12</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Jury+Is+Still+Out+On+Women+as+Parsi+Priests&rft.pub=Parsi+Khabar&rft.date=2011-03-09&rft_id=https%3A%2F%2Fparsikhabar.net%2Freligion%2Fthe-jury-is-still-out-on-women-as-parsi-priests%2F2968%2F&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-44">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170703180328/http://www.amordad6485.blogfa.com/post-7098.aspx">"A group of 8 Zartoshti women received their Mobedyar Certificate from Anjoman Mobedan in Iran"</a>. <i>Amordad6485.blogfa.com</i>. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.amordad6485.blogfa.com/post/7098">الأصل</a> في 2017-07-03<span class="reference-accessdate">. اطلع عليه بتاريخ <span class="nowrap">2017-06-14</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Amordad6485.blogfa.com&rft.atitle=A+group+of+8+Zartoshti+women+received+their+Mobedyar+Certificate+from+Anjoman+Mobedan+in+Iran&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.amordad6485.blogfa.com%2Fpost%2F7098&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-45">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170629150349/http://www.parsinews.net/sedreh-pooshi-by-female-mobedyar-in-toronto-canada/3922.html?fb_source=pubv1">"Sedreh Pooshi by Female Mobedyar in Toronto Canada"</a>. <i>Parsinews.net</i>. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.parsinews.net/sedreh-pooshi-by-female-mobedyar-in-toronto-canada/3922.html?fb_source=pubv1">الأصل</a> في 2017-06-29<span class="reference-accessdate">. اطلع عليه بتاريخ <span class="nowrap">2017-06-14</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Parsinews.net&rft.atitle=Sedreh+Pooshi+by+Female+Mobedyar+in+Toronto+Canada&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.parsinews.net%2Fsedreh-pooshi-by-female-mobedyar-in-toronto-canada%2F3922.html%3Ffb_source%3Dpubv1&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-46">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite id="CITEREFGoodstein2006" class="mwgadget-numconv-skip citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Goodstein, Laurie (6 Sep 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171205070801/http://www.nytimes.com/2006/09/06/us/06faith.html">"Zoroastrians Keep the Faith, and Keep Dwindling"</a>. <i>The New York Times</i> (بالإنجليزية الأمريكية). <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%82%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%8A" title="الرقم التسلسلي القياسي الدولي">ISSN</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/issn/0362-4331">0362-4331</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/2006/09/06/us/06faith.html">the original</a> on 2017-12-05<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2017-12-28</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+New+York+Times&rft.atitle=Zoroastrians+Keep+the+Faith%2C+and+Keep+Dwindling&rft.date=2006-09-06&rft.issn=0362-4331&rft.aulast=Goodstein&rft.aufirst=Laurie&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2006%2F09%2F06%2Fus%2F06faith.html&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-47">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190513060540/http://www.rudaw.net/english/kurdistan/020620153">"http://www.rudaw.net/english/kurdistan/020620153"</a>. <i>www.rudaw.net</i>. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rudaw.net/english/kurdistan/020620153">الأصل</a> في 2019-05-13<span class="reference-accessdate">. اطلع عليه بتاريخ <span class="nowrap">2017-12-28</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.rudaw.net&rft.atitle=http%3A%2F%2Fwww.rudaw.net%2Fenglish%2Fkurdistan%2F020620153&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.rudaw.net%2Fenglish%2Fkurdistan%2F020620153&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D9%88%D9%8A%D8%A8" class="mw-redirect" title="قالب:استشهاد ويب">استشهاد ويب</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">روابط خارجية في <code class="cs1-code"><code class="cs1-code">|عنوان=</code></code> (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D8%A3%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF#param_has_ext_link" title="مساعدة:أخطاء الاستشهاد">مساعدة</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-مولد_تلقائيا2-48"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-مولد_تلقائيا2_48-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite id="CITEREFطقّوش،_مُحمَّد_سُهيل" class="citation book cs1">طقّوش، مُحمَّد سُهيل (<a href="/wiki/1424_%D9%87%D9%80" title="1424 هـ">1424هــ</a> - <a href="/wiki/2002" title="2002">2002م</a>). <i>تاريخ الخُلفاء الرَّاشدين: الفُتوحات والإنجازات السياسيَّة</i> (ط. الأولى). <a href="/wiki/%D8%A8%D9%8A%D8%B1%D9%88%D8%AA" title="بيروت">بيروت</a> - <a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86" title="لبنان">لُبنان</a>: دار النفائس. ص. 98.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE+%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8F%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%A1+%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%8E%D9%91%D8%A7%D8%B4%D8%AF%D9%8A%D9%86%3A+%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%8F%D8%AA%D9%88%D8%AD%D8%A7%D8%AA+%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AA+%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D9%8E%D9%91%D8%A9&rft.place=%D8%A8%D9%8A%D8%B1%D9%88%D8%AA+-+%D9%84%D9%8F%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86&rft.pages=98&rft.edition=%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D9%84%D9%89&rft.pub=%D8%AF%D8%A7%D8%B1+%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%81%D8%A7%D8%A6%D8%B3&rft.au=%D8%B7%D9%82%D9%91%D9%88%D8%B4%D8%8C+%D9%85%D9%8F%D8%AD%D9%85%D9%8E%D9%91%D8%AF+%D8%B3%D9%8F%D9%87%D9%8A%D9%84&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="قالب:استشهاد بكتاب">استشهاد بكتاب</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment">تحقق من التاريخ في: <code class="cs1-code">|سنة=</code> (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D8%A3%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF#bad_date" title="مساعدة:أخطاء الاستشهاد">مساعدة</a>) و</span><span class="cs1-visible-error citation-comment">الوسيط غير المعروف <code class="cs1-code">|الرقم المعياري=</code> تم تجاهله يقترح استخدام <code class="cs1-code">|ردمك=</code> (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D8%A3%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF#parameter_ignored_suggest" title="مساعدة:أخطاء الاستشهاد">مساعدة</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-49">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite id="CITEREFHinnel1997" class="citation cs2">Hinnel، J (1997)، <i>The Penguin Dictionary of Religion</i>، Penguin Books UK</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Penguin+Dictionary+of+Religion&rft.pub=Penguin+Books+UK&rft.date=1997&rft.aulast=Hinnel&rft.aufirst=J&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-50">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite id="CITEREFWinfried_Corduan2012" class="citation book cs1">Winfried Corduan (2012). <i>Neighboring Faiths: A Christian Introduction to World Religions</i>. InterVarsity Press. ص. 201.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Neighboring+Faiths%3A+A+Christian+Introduction+to+World+Religions&rft.pages=201&rft.pub=InterVarsity+Press&rft.date=2012&rft.au=Winfried+Corduan&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="قالب:استشهاد بكتاب">استشهاد بكتاب</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">الوسيط غير المعروف <code class="cs1-code">|الرقم المعياري=</code> تم تجاهله يقترح استخدام <code class="cs1-code">|ردمك=</code> (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D8%A3%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF#parameter_ignored_suggest" title="مساعدة:أخطاء الاستشهاد">مساعدة</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-51">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite id="CITEREFPaula_Hartz2009" class="citation book cs1">Paula Hartz (2009). <i>Zoroastrianism</i>. Infobase Publishing. ص. 43.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Zoroastrianism&rft.pages=43&rft.pub=Infobase+Publishing&rft.date=2009&rft.au=Paula+Hartz&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="قالب:استشهاد بكتاب">استشهاد بكتاب</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">الوسيط غير المعروف <code class="cs1-code">|الرقم المعياري=</code> تم تجاهله يقترح استخدام <code class="cs1-code">|ردمك=</code> (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D8%A3%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF#parameter_ignored_suggest" title="مساعدة:أخطاء الاستشهاد">مساعدة</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-52">^</a></b></span> <span class="reference-text">كتاب الديانة المجوسية - أحمد الكايد - البحرين - المطبعة الشرقية - الطبعة الاولى 2012</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-53">^</a></b></span> <span class="reference-text">كتاب الديانة المجوسية - أحمد الكايد - البحرين - المطبعة الشرقية - الطبعة الاولى 2012</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-54">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite class="mwgadget-numconv-skip citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230830195411/https://books.google.com.eg/books?id=Ak7fNiIDvFcC&pg=PA119&lpg=PA119&dq=but+his+reference+to+the+Sadder+Bundahism+was+rather+unfortunate,+as+Dozy+pointed+out,+owning+to+the+lateness+of+this+work&source=bl&ots=W3u4EVRCMk&sig=ACfU3U0Z7apnAMabPiL00o5UOVufhuDx7Q&hl=ar&sa=X&ved=2ahUKEwiNp6S5k4WBAxX0R_EDHVUTDZ4Q6AF6BAgaEAM"><i>The Foreign Vocabulary of the Qurʼān</i></a> (بالإنجليزية). BRILL. 2007. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%8A_%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%82%D9%8A%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%AA%D8%A8" title="النظام القياسي الدولي لترقيم الكتب">ISBN</a>:<a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-90-04-15352-3" title="خاص:مصادر كتاب/978-90-04-15352-3"><bdi>978-90-04-15352-3</bdi></a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com.eg/books?id=Ak7fNiIDvFcC&pg=PA119&lpg=PA119&dq=but+his+reference+to+the+Sadder+Bundahism+was+rather+unfortunate,+as+Dozy+pointed+out,+owning+to+the+lateness+of+this+work&source=bl&ots=W3u4EVRCMk&sig=ACfU3U0Z7apnAMabPiL00o5UOVufhuDx7Q&hl=ar&sa=X&ved=2ahUKEwiNp6S5k4WBAxX0R_EDHVUTDZ4Q6AF6BAgaEAM">the original</a> on 2023-08-30.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Foreign+Vocabulary+of+the+Qur%CA%BC%C4%81n&rft.pub=BRILL&rft.date=2007&rft.isbn=978-90-04-15352-3&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com.eg%2Fbooks%3Fid%3DAk7fNiIDvFcC%26pg%3DPA119%26lpg%3DPA119%26dq%3Dbut%2Bhis%2Breference%2Bto%2Bthe%2BSadder%2BBundahism%2Bwas%2Brather%2Bunfortunate%2C%2Bas%2BDozy%2Bpointed%2Bout%2C%2Bowning%2Bto%2Bthe%2Blateness%2Bof%2Bthis%2Bwork%26source%3Dbl%26ots%3DW3u4EVRCMk%26sig%3DACfU3U0Z7apnAMabPiL00o5UOVufhuDx7Q%26hl%3Dar%26sa%3DX%26ved%3D2ahUKEwiNp6S5k4WBAxX0R_EDHVUTDZ4Q6AF6BAgaEAM&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-55">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68982381"><cite id="CITEREFFoundation" class="mwgadget-numconv-skip citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Foundation, Encyclopaedia Iranica. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230519183024/https://www.iranicaonline.org/">"Welcome to Encyclopaedia Iranica"</a>. <i>iranicaonline.org</i> (بالإنجليزية الأمريكية). Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://iranicaonline.org/">the original</a> on 2023-05-19<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2023-08-30</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=iranicaonline.org&rft.atitle=Welcome+to+Encyclopaedia+Iranica&rft.aulast=Foundation&rft.aufirst=Encyclopaedia+Iranica&rft_id=https%3A%2F%2Firanicaonline.org%2F&rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-56">^</a></b></span> <span class="reference-text">جون ر. هينليس. <i><b>معجم الأديان: الدليل الكامل للأديان العالمية</b></i>. ترجمة: هاشم أحمد محمد. مراجعة: عبد الرحمن الشيخ. المشروع القومي للترجمة - العدد 1381. المركز القومي للترجمة، الهيئة العامة لشئون المطابع <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D8%A9_(%D8%AD%D9%8A)" title="الأميرية (حي)">الأميرية</a> - القاهرة. الطبعة الأولى - 2010. ص. 188. <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8/9789774794501" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-977-479-450-1</a></span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-57">^</a></b></span> <span class="reference-text">Gherardo Gnoli, “Manichaeism: An Overview”, in Encyclopedia of Religion, ed. Mircea Eliade (NY: MacMillan Library Reference USA, 1987), 9: 165.</span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-58">^</a></b></span> <span class="reference-text">Henning, W.B., The Book of Giants, BSOAS, Vol. XI, Part 1, 1943, pp. 52–74.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مصادر"><span id=".D9.85.D8.B5.D8.A7.D8.AF.D8.B1"></span>مصادر</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=29" title="عدل القسم: مصادر"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>كتاب موسوعة الفولكلور والأساطير العربية.</li> <li>دليل القارئ إلى الأدب العالمي. ليليان هيرلاندز، ج.د.بيرسي. ستيرلنج.أ. براون</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="وصلات_خارجية"><span id=".D9.88.D8.B5.D9.84.D8.A7.D8.AA_.D8.AE.D8.A7.D8.B1.D8.AC.D9.8A.D8.A9"></span>وصلات خارجية</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&action=edit&section=30" title="عدل القسم: وصلات خارجية"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://curlie.org/Society/Religion_and_Spirituality/Zoroastrianism">الزرادشتية</a> على <a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%84%D9%8A%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%AD" title="مشروع الدليل المفتوح">مشروع الدليل المفتوح</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zoroastrian.org">الجمعية الزرادشتية</a> <span class="languageicon" style="font-size:0.75em; font-weight:bold; color:var(--color-subtle, #54595d);">(بالإنجليزية)</span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.theosophical.org/publications/1231">الزرادشتية: التاريخ والمعتقدات والممارسات</a> <span class="languageicon" style="font-size:0.75em; font-weight:bold; color:var(--color-subtle, #54595d);">(بالإنجليزية)</span></li></ul> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r64177691"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68124052">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="مواضيع_دينية" style="padding:1px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67666671"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-اعرض"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%B9_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="قالب:مواضيع دينية"><abbr title="عرض هذا القالب">ع</abbr></a></li><li class="nv-ناقش"><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%B9_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="نقاش القالب:مواضيع دينية (الصفحة غير موجودة)"><abbr title="ناقش هذا القالب">ن</abbr></a></li><li class="nv-عدل"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%B9_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9&action=edit"><abbr title="عدل هذا القالب">ت</abbr></a></li></ul></div><div id="مواضيع_دينية" style="font-size:114%;margin:0 4em">مواضيع <a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%86_(%D9%85%D8%B9%D8%AA%D9%82%D8%AF)" title="دين (معتقد)">دينية</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%86_(%D9%85%D8%B9%D8%AA%D9%82%D8%AF)" title="دين (معتقد)">أديان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:9.0em; padding:0; background:transparent; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D8%A5%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="أديان إبراهيمية">أديان إبراهيمية</a> <sup>(<a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A9_%D8%A5%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%85" title="ملة إبراهيم">ملة إبراهيم</a>)</sup> </div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0;line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="الإسلام">الإسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="المندائية">المندائية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D9%8A%D9%81%D9%8A%D8%A9" title="حنيفية">الحنيفية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%88%D9%86_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="موحدون دروز">الموحدون الدروز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="راستافارية">الراستافارية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%8A%D8%A9_(%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A9)" title="السامرية (ديانة)">السامرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%86%D9%88%D8%B5%D9%8A%D8%A9" title="غنوصية">الغنوصية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%A9" title="المسيحية">المسيحية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%87%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="اليهودية">اليهودية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:9.0em; padding:0; background:transparent; line-height:1.4em;;background:#f7f7f7;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="ديانات هندية">الديانات الهندية</a> </div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0;line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%88%D8%B0%D9%8A%D8%A9" title="البوذية">البوذية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الجاينية">الجاينية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%8A%D8%AE%D9%8A%D8%A9" title="السيخية">السيخية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="الهندوسية">الهندوسية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%A7%D9%81%D8%A7%D9%84%D9%8A" title="يافالي">يافالية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:9.0em; padding:0; background:transparent; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="أديان إيرانية">الديانات الإيرانية</a> </div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0;line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">الزرادشتية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="المانوية">المانوية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF%D9%83%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="مزدكية">المزدكية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="يارسانية">اليارسانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="يزيدية">اليزيدية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="خرمية">الخرمية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:9.0em; padding:0; background:transparent; line-height:1.4em;;background:#f7f7f7;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%B3%D9%8A%D8%A7" title="أديان شرق آسيا">الديانات شرق آسيوية</a> </div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0;line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D9%83%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="شامانية كورية">الشامانية الكورية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="طاوية">الطاوية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D9%88%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B4%D9%8A%D8%A9" title="كونفوشية">الكونفشيوسية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:9.0em; padding:0; background:transparent; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%83%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%AC%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D8%A9" title="حركات دينية جديدة">الأديان الجديدة</a> </div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0;line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B1%D9%8A%D9%83%D9%8A%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="تنريكيوية">التنريكيوية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%AD%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A9_%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="توحيدية عالمية">التوحيدية العالمية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%A8%D8%AF%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="ديار الحياة الأبدية (الصفحة غير موجودة)">ديار الحياة الأبدية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="راستافارية">راستافارية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="البابية">البابية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="البهائية">البهائية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D8%A3%D8%B2%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="بابية أزلية">الأزلية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%AF%D9%8A%D8%AF" title="العصر الجديد">العصر الجديد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D8%A7%D9%88_%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="كاو دائية">كاو دائية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%83%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%BA%D9%8A%D9%88%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="كوندوغيوية (الصفحة غير موجودة)">الكوندوغيوية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%83%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D9%88" title="لكوان تاو">لكوان تاو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%AB%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%AC%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D8%A9" title="وثنية جديدة">الوثنية الجديدة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D9%83%D9%86%D9%83%D8%A7%D8%B1" title="إكنكار">إكنكار</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:9.0em; padding:0; background:transparent; line-height:1.4em;;background:#f7f7f7;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="شامانية">الأديان الأرواحية</a> </div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0;line-height:1.4em; width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D8%A5%D9%81%D8%B1%D9%8A%D9%82%D9%8A%D8%A9_%D8%A3%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="أديان إفريقية أمريكية">الأفرو-أمريكية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B1_%D8%A5%D9%81%D8%B1%D9%8A%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="أساطير إفريقية">الأفريقية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%AD%D9%8A%D8%A9" title="أرواحية">الأوراسية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A9_%D8%B4%D8%B9%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D8%B5%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="ديانة شعبية صينية">الصينية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%AA%D9%88" title="شنتو">شنتو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B9%D8%AA%D9%82%D8%AF%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D8%A7%D9%88%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="معتقدات جاوية (الصفحة غير موجودة)">جاوية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="الأساطير الأمريكية الأصلية">أمريكية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B1_%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A9" title="أساطير بولينيزية">بولينيزية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B1_%D8%B3%D9%83%D8%A7%D9%86_%D8%A3%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%84%D9%8A%D9%8A%D9%86" title="أساطير سكان أستراليا الأصليين">الإسترالية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%A8%D9%8A%D9%86" title="أساطير الفلبين">فلبنية</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86" title="تاريخ الأديان">الأديان القديمة</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:9.0em; padding:0; background:transparent; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7_%D9%82%D8%A8%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE" title="أديان ما قبل التاريخ">ديانات ما قبل التاريخ</a> </div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0;width:auto; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AC%D8%B1%D9%8A&action=edit&redlink=1" class="new" title="ديانات العصر الحجري (الصفحة غير موجودة)">ديانات العصر الحجري</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:9.0em; padding:0; background:transparent; line-height:1.4em;;background:#f7f7f7;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%86%D9%89_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85" title="ديانات الشرق الأدنى القديم">أديان الشرق الأوسط القديمة</a> </div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0;width:auto; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9" title="ديانات سامية قديمة">الديانات السامية القديمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B1_%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="أساطير مصرية">الديانات المصرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A9_%D8%AD%D8%B6%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%A7_%D8%A8%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9" title="ديانة حضارات ما بين النهرين القديمة">ديانات بلاد ما بين النهرين</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A9_%D9%86%D8%A8%D8%B7%D9%8A%D8%A9" title="ديانة نبطية">ديانة نبطية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0;padding-right:0;width:9.0em; padding:0; background:transparent; line-height:1.4em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A9_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88-%D8%A3%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="ديانة هندو-أوروبية بدائية">الديانات الهندو أوروبية</a> </div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0;width:auto; line-height:1.4em;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="الأديان الفيداوية التاريخية (الصفحة غير موجودة)">أديان فيداوية تاريخية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%8A%D8%AB%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="ميثرائية">الميثرانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B1_%D9%82%D9%84%D8%B7%D9%8A%D8%A9" title="أساطير قلطية">الكلتية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="أديان بلقانية قديمة (الصفحة غير موجودة)">البلقانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B1_%D8%A5%D8%BA%D8%B1%D9%8A%D9%82%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="أساطير إغريقية">اليونانية</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A3%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%B7%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D9%85%D8%AD%D8%AF%D8%AB%D8%A9" title="أفلاطونية محدثة">الأفلاطونية المحدثة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%86%D9%88%D8%B5%D9%8A%D8%A9" title="غنوصية">الغنوصية</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="أساطير رومانية">رومانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B1_%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A9" title="أساطير سلافية">السلافية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%AB%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%AC%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="وثنية جرمانية">الجرمانية</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">الجوانب</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7_%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" title="ما وراء الطبيعة">ما وراء الطبيعة</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">أفكار دينية</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%AD%D9%8A%D8%A9" title="أرواحية">الإحيائية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A2%D9%84%D9%87%D8%A9" title="تعدد الآلهة">الإشراكية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D9%88%D8%AD%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="ديانات توحيدية">التوحيدية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%A6%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="دراسة العقائد الدينية">دراسة الأديان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%AA" title="لاهوت">اللاهوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B0%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%8A_%D9%84%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86" title="الجذر التطوري للأديان">الأصل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86" title="تاريخ الأديان">التاريخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86" title="نمو الدين">النمو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%B7_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%85%D9%86%D9%8A&action=edit&redlink=1" class="new" title="خط الدين الزمني (الصفحة غير موجودة)">الخط الزمني</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="علاقة الإنسان بالدين (الصفحة غير موجودة)">علاقة الإنسان بالدين</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86" title="علم اجتماع الدين">الاجتماع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D9%86%D9%81%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86" title="علم نفس الأديان">علم النفس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86" title="فلسفة الدين">الفلسفة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86" title="مقارنة الأديان">المقارنة</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="نظريات الأديان (الصفحة غير موجودة)">النظريات</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">الدين والمجتمع</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86" title="نمو الدين">الانتشار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D8%B3%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%AF" title="قائمة الأديان حسب البلد">الديمغرافيا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B4%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D8%A9_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="الفاشية الجديدة والدين (الصفحة غير موجودة)">الفاشية الجديدة والدين</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%B1%D9%87%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%A8_%D9%84%D9%84%D9%85%D8%AA%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D9%86" title="إرهاب منسوب للمتدينين">الإرهاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="أصولية">الأصولية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D9%82%D9%84%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="أقليات دينية">الأقليات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%84_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="تحول ديني">التحول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%B5%D8%A8_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="تعصب ديني">التعصب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%8A%D9%85_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="تعليم ديني">التعليم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D8%A8_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="حرب دينية">الحرب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%AF" title="حرية الاعتقاد">حرية الاعتقاد</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D8%A9" title="الدين والسياسة">الدين والسياسة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AB%D9%84%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%B3%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86" title="المثلية الجنسية في الأديان">المثلية الجنسية في الأديان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%82%D8%A7%D9%82_(%D8%AF%D9%8A%D9%86)" title="انشقاق (دين)">الإنشقاق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF%D9%8A%D8%A9_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="تعددية دينية">التعددية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%82%D8%A8%D9%84_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A&action=edit&redlink=1" class="new" title="تقبل ديني (الصفحة غير موجودة)">التقبل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%81%D9%8A%D9%82_%D8%A8%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86" title="توفيق بين الأديان">التوفيق</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%84%D8%A7%D8%B5%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="حلاصية (الصفحة غير موجودة)">الحلاصية</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AB%D9%8A%D9%88%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%A9" title="ثيوقراطية">الحكومة الدينية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9" title="دين الدولة">دين الدولة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%86%D9%81_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="عنف ديني">العنف</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B6%D8%B7%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="اضطهاد ديني">الإضطهاد</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%8A%D8%A9" title="هداية">الهداية</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%A8%D8%B1%D9%89" title="الإرسالية الكبرى">الإرسالية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%B4%D9%8A%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%AC%D9%8A%D9%84" title="تبشير بالإنجيل">التبشير</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="علمانية">العلمانية</a> <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="لادينية">واللادينية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%A3%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="لاأدرية">لاأدرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D8%B6%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86" title="معارضة الدين">معارضة الدين</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AF" title="إلحاد">إلحاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86" title="نقد الأديان">نقد الأديان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%81%D9%83%D9%8A%D9%83_%D8%A5%D9%8A%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D9%8A&action=edit&redlink=1" class="new" title="تفكيك إيجابي (الصفحة غير موجودة)">تفكيك إيجابي</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Positive_deconstruction" class="extiw" title="en:Positive deconstruction"><sup class="reference" title="Positive deconstruction (Q7233262)">[الإنجليزية]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%87%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="اليهودية الإنسانية">اليهودية الإنسانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%AD%D8%B3%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%AF" title="اللادينية حسب البلد">اللادينية حسب البلد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%8A%D8%B7%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%A5%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="شيطانية إلحادية">شيطانية إلحادية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D9%8A%D8%A9_(%D8%A2%D9%8A%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF)" title="موضوعية (آين راند)">الموضوعية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="إنسانية علمانية">إنسانية علمانية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="لاهوتية علمانية (الصفحة غير موجودة)">لاهوتية علمانية</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Secular_theology" class="extiw" title="en:Secular theology"><sup class="reference" title="Secular theology (Q7444786)">[الإنجليزية]</sup></a></span>‏</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A9" title="علمنة">علمنة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B5%D9%84_%D8%A8%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%86%D9%8A%D8%B3%D8%A9_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9" title="الفصل بين الكنيسة والدولة">الفصل بين الكنيسة والدولة</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">قوائم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="قائمة المواضيع الدينية (الصفحة غير موجودة)">مواضيع</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D8%B7%D8%B7_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%81%D8%B5%D9%8A%D9%84%D9%8A_%D9%84%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="المخطط التفصيلي للأديان (الصفحة غير موجودة)">المخططات التفصيلية</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="رمز ديني">الرموز الدينية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B4%D8%AE%D8%A7%D8%B5_%D8%A7%D9%84%D8%B0%D9%8A%D9%86_%D8%B5%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A7_%D8%B9%D9%84%D9%89_%D8%A3%D9%86%D9%87%D9%85_%D8%A2%D9%84%D9%87%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="قائمة الأشخاص الذين صوروا على أنهم آلهة (الصفحة غير موجودة)">قائمة الأشخاص الذين صوروا على أنهم آلهة</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A2%D9%84%D9%87%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="قائمة الآلهة (الصفحة غير موجودة)">الآلهة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%83%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%AC%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D8%A9" title="حركات دينية جديدة">الحركات الدينية الجديدة</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="قائمة العلماء الدينيون (الصفحة غير موجودة)">الباحثون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D9%83%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%AC%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%85%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE" title="أكبر التجمعات السلمية في التاريخ">التجمعات الكبرى</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D9%85%D8%A4%D8%B3%D8%B3%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%A6%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="قائمة مؤسسو العقائد الدينية (الصفحة غير موجودة)">المؤسسون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%A6%D8%AF" title="قائمة الديانات والعقائد">قائمة الديانات والعقائد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="قائمة التعداد الديني">التعداد الديني</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86" title="بوابة:الأديان">بوابة أديان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%A6%D8%AF" title="قائمة الديانات والعقائد">قائمة الديانات والعقائد</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r64177691"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68124052"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="الفلسفة" style="padding:1px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67666671"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-اعرض"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9" title="قالب:مواضيع الفلسفة"><abbr title="عرض هذا القالب">ع</abbr></a></li><li class="nv-ناقش"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9" title="نقاش القالب:مواضيع الفلسفة"><abbr title="ناقش هذا القالب">ن</abbr></a></li><li class="nv-عدل"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9&action=edit"><abbr title="عدل هذا القالب">ت</abbr></a></li></ul></div><div id="الفلسفة" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9" title="فلسفة">الفلسفة</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="الفروع" style="font-size:114%;margin:0 4em">الفروع</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="فروع" scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em">فروع</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84" title="فلسفة الجمال">فلسفة الجمال</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A9" title="نظرية المعرفة">نظرية المعرفة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%AA" title="أخلاقيات">أخلاقيات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82" class="mw-redirect" title="المنطق">المنطق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7_%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9" title="ما وراء الفلسفة">ما وراء الفلسفة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7_%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" title="ما وراء الطبيعة">ما وراء الطبيعة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9" title="فلسفة اللغة">فلسفة اللغة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D8%AA" title="فلسفة الرياضيات">فلسفة الرياضيات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D9%84" title="فلسفة العقل">فلسفة العقل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86" title="فلسفة الدين">فلسفة الدين</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85" title="فلسفة العلوم">فلسفة العلوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة سياسية">فلسفة سياسية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة اجتماعية">فلسفة اجتماعية</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="المدارس_الفكرية" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%AA" title="قائمة الفلسفات">المدارس الفكرية</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9" title="تاريخ الفلسفة">حسب العصر</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9" title="فلسفة قديمة">قديمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة غربية">غربية</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%B7%D9%89" title="فلسفة القرون الوسطى">القرون الوسطى</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%A9" title="فلسفة النهضة">النهضة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%AB%D8%A9_%D9%85%D8%A8%D9%83%D8%B1%D8%A9" title="فلسفة حديثة مبكرة">حديثة مبكرة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%AB%D8%A9" title="فلسفة حديثة">حديثة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A9" class="mw-redirect" title="فلسفة غربية معاصرة">معاصرة</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9" title="فلسفة قديمة">قديمة</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%B5%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة صينية">صينية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="مدرسة زراعية (الصفحة غير موجودة)">زراعية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D9%88%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B4%D9%8A%D8%A9" title="كونفوشية">كونفوشية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D8%B9%D9%88%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%B5%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9)" title="شرعوية (فلسفة صينية)">شرعوية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%A1" title="مدرسة الأسماء">المنطقيون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%87%D9%8A%D8%A9" title="موهية">موهية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%8A%D9%86_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="مدرسة اليين واليانغ (الصفحة غير موجودة)">طبيعانية صينية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="طاوية">طاوية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%BA%D9%8A%D8%B2%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="يانغيزم (الصفحة غير موجودة)">يانغيزم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%8A%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة يونانية">يونانية-</a><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86" title="فلسفة الرومان">رومانية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%85%D8%A7_%D9%82%D8%A8%D9%84_%D8%B3%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B7" title="فلسفة ما قبل سقراط">ما قبل سقراط</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%8A%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="المدرسة الأيونية">أيونية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%8A%D8%AB%D8%A7%D8%BA%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="فيثاغورية">فيثاغورية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="الإيلية">الإيلية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="الذرية">الذرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%81%D8%B3%D8%B7%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D9%88%D9%86" title="سفسطائيون">سفسطائيون</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="قورينية">قورينية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D9%84%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="كلبية">كلبية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%A5%D8%B1%D9%8A%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="مدرسة إريتريية (الصفحة غير موجودة)">مدرسة إريتريية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="المدرسة الميغارية">المدرسة الميغارية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D9%83%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A9_%D8%A3%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%B7%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="أكاديمية أفلاطونية">أكاديمية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="المدرسة المشائية">المدرسة المشائية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة هلنستية">فلسفة هلنستية</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%8A%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="بيرونية">بيرونية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="رواقية">رواقية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%A8%D9%8A%D9%82%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="إبيقورية">إبيقورية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%83%D9%88%D9%83%D9%8A%D8%A9_%D8%A3%D9%83%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="شكوكية أكاديمية">شكوكية أكاديمية</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%B7%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D9%88%D8%B3%D8%B7%D9%89" title="أفلاطونية وسطى">أفلاطونية وسطى</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%B3%D9%8A%D9%83%D8%B3%D8%AA%D9%8A&action=edit&redlink=1" class="new" title="مدرسة سيكستي (الصفحة غير موجودة)">مدرسة سيكستي</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%8A%D8%AB%D8%A7%D8%BA%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%AC%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="فيثاغورية جديدة (الصفحة غير موجودة)">فيثاغورية جديدة</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%81%D8%B3%D8%B7%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9_%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="سفسطائية ثانية (الصفحة غير موجودة)">سفسطائية ثانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%B7%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D9%85%D8%AD%D8%AF%D8%AB%D8%A9" title="أفلاطونية محدثة">أفلاطونية محدثة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%86%D9%8A%D8%B3%D8%A9" title="آباء الكنيسة">آباء الكنيسة</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة هندية">هندية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة هندوسية">هندوسية</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%AE%D9%8A%D8%A7" title="سامخيا">سامخيا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%8A%D8%A7%D9%8A%D8%A7" title="نيايا">نيايا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D9%8A%D8%B4%D9%8A%D8%B4%D9%8A%D9%83%D8%A7" title="فايشيشيكا">فايشيشيكا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D9%88%D8%BA%D8%A7_%D8%B3%D9%88%D8%AA%D8%B1%D8%A7" title="يوغا سوترا">يوغا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%8A%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%B3%D8%A7" title="ميمامسا">ميمامسا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AC%D9%8A%D9%81%D9%8A%D9%83%D8%A7" title="آجيفيكا">آجيفيكا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%AC%D9%86%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="آجنيانا (الصفحة غير موجودة)">آجنيانا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%83%D8%A7" title="شارفاكا">شارفاكا</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%AC%D8%A7%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة جاينية">جاينية</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A3%D9%86%D9%8A%D9%83%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AF%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="أنيكانتافادا (الصفحة غير موجودة)">أنيكانتافادا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%8A%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%AF%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="سيدفادا (الصفحة غير موجودة)">سيدفادا</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A8%D9%88%D8%B0%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة بوذية">بوذية</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A7%D8%AA%D8%A7" title="سونياتا">سونياتا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87%D9%8A%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%83%D8%A7" title="مادهياماكا">مادهياماكا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D9%88%D8%BA%D8%A7%D9%83%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="يوغاكارا">يوغاكارا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%8A%D9%83%D8%A7" title="سوترانتيكا">سوترانتيكا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%8A%D9%86_%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%83%D8%A7%E2%80%93%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D9%8A%D9%83%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="تباين سفاتانتريكا–براساجيكا (الصفحة غير موجودة)">سفاتانتريكا</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة إيرانية">فارسية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF%D9%83%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="مزدكية">مزدكية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%8A%D8%AB%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="ميثرائية">ميثرائية</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">الزرادشتية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="زورانية">زورانية</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%B7%D9%89" title="فلسفة القرون الوسطى">القرون الوسطى</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;">شرق آسيوية</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%88%D9%8A%D8%A9_%D8%AC%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D8%A9" title="طاوية جديدة">طاوية جديدة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B0%D9%8A%D8%A9_%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="بوذية تشان">تشان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%88%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B4%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D8%A9" title="الكونفوشية الجديدة">الكونفوشية الجديدة</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%83%D9%88%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B4%D9%8A%D8%A9_%D9%83%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="كونفوشية كورية (الصفحة غير موجودة)">كونفوشية كورية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة غربية">أوروبية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة مسيحية">مسيحية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D9%88%D8%BA%D8%B3%D8%B7%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="أوغسطينية">أوغسطينية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="مدرسية (فلسفة)">مدرسية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="توماوية">توماوية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%83%D9%88%D8%B7%D9%8A%D8%A9" title="سكوطية">سكوطية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D9%88%D9%83%D8%A7%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="أوكامية">أوكامية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="النهضة الإنسانية">النهضة الإنسانية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;">هندية</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%A7" title="فيدانتا">فيدانتا</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%AA%D8%B4%D9%8A%D8%A7_%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D8%A7_%D8%A3%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="آشنتشيا بيدا أبيدا (الصفحة غير موجودة)">آشنتشيا بيدا أبيدا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AF%D9%81%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D8%A7" title="أدفايتا">أدفايتا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بيدابيدا (الصفحة غير موجودة)">بيدابيدا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%81%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D8%A7_%D9%81%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D8%AA%D8%A7" title="دفايتا فيداتا">دفايتا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%8A%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%83%D8%A7_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%8A%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="نيمباركا سامبرادايا (الصفحة غير موجودة)">نيمباركا سامبرادايا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D9%88%D8%AF%D8%AF%D9%81%D9%8A%D8%AF%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="شوددفيدا (الصفحة غير موجودة)">شوددفيدا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%8A%D8%B4%D9%8A%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%81%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D8%A7" title="فيشيشتادفايتا">فيشيشتادفايتا</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A7-%D9%86%D9%8A%D8%A7%D9%8A%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="نافيا-نيايا (الصفحة غير موجودة)">نافيا-نيايا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة إسلامية">إسلامية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B1%D8%B3%D8%B7%D9%8A%D8%A9" title="أرسطية">أرسطية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="رشدية">رشدية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B3%D9%8A%D9%86%D8%A7" title="فلسفة ابن سينا">فلسفة ابن سينا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="إشراقية">إشراقية</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%84%D8%A7%D9%85" title="علم الكلام">علم الكلام</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%B5%D9%88%D9%81%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة صوفية">صوفية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%8A%D9%87%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة يهودية">يهودية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%AA_%D9%8A%D9%87%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9_%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A%D8%A9_(800-1400)" title="فلسفات يهودية إسلامية (800-1400)">يهودية إسلامية</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%AB%D8%A9" title="فلسفة حديثة">حديثة</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="لاسلطوية">لاسلطوية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%8A%D8%A9_%D9%83%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="واقعية كلاسيكية">واقعية كلاسيكية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D8%A9_%D9%88%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="جماعية وفردية (الصفحة غير موجودة)">جماعية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D8%A9_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8%D8%A9" title="سياسة محافظة">سياسة محافظة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AA%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="حتمية">حتمية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AB%D9%86%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D9%84_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B3%D8%AF" title="ثنائية العقل والجسد">ثنائية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%83%D9%88%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B4%D9%8A%D8%A9_%D8%A5%D9%8A%D8%AF%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="كونفوشية إيدو الجديدة (الصفحة غير موجودة)">كونفوشية إيدو الجديدة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="تجريبية (فلسفة)">تجريبية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="وجودية">وجودية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A3%D8%B3%D9%8A%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="تأسيسية">تأسيسية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A%D8%A9" title="التاريخية">التاريخية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="كلانية">كلانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="إنسانوية (فلسفة)">إنسانوية</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%87%D8%B6%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="مناهضة الإنسانية">مناهضة-</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AB%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="مثالية">مثالية</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AB%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9_%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82%D8%A9" title="مثالية مطلقة">مطلقة</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AB%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9_%D8%A8%D8%B1%D9%8A%D8%B7%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="مثالية بريطانية (الصفحة غير موجودة)">بريطانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AB%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9_%D8%A3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="مثالية ألمانية">ألمانية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AB%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9_%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="مثالية موضوعية (الصفحة غير موجودة)">موضوعية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AB%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9_%D8%B0%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="مثالية ذاتية">ذاتية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AB%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="المثالية المتعالية">متعالية</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="فردانية">فردانية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%83%D9%88%D9%83%D9%88%D8%AC%D8%A7%D9%83%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="كوكوجاكو (الصفحة غير موجودة)">كوكوجاكو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%8A%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9_%D9%83%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="ليبرالية كلاسيكية">ليبرالية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="مادية">مادية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%83%D8%A9_%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D8%AB%D9%8A%D8%A9" title="حركة حداثية">حداثية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AD%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="أحادية (فلسفة)">أحادية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" class="mw-redirect" title="طبيعانية (فلسفة)">طبيعانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D9%8A" title="حق طبيعي">حق طبيعي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="عدمية">عدمية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D9%88%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B4%D9%8A%D8%A9_%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%AB%D8%A9" title="كونفوشية حديثة">كونفوشية حديثة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D8%A9" title="الفلسفة المدرسية الجديدة">مدرسية جديدة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%BA%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="براغماتية">براغماتية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B8%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="علم الظواهر (فلسفة)">علم الظواهر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B6%D8%B9%D9%8A%D8%A9" title="وضعية">وضعية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B2%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="اختزالية">اختزالية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="عقلانية (فلسفة)">عقلانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%82%D8%AF_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A" title="عقد اجتماعي">عقد اجتماعي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="اشتراكية">اشتراكية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة متعالية">متعالية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%B9%D9%8A%D8%A9" title="نفعية">نفعية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;">منسوبة إلى أشخاص</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%83%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="ديكارتية">ديكارتية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D8%A7%D9%86%D8%B7%D9%8A%D8%A9" title="كانطية">كانطية</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%83%D8%A7%D9%86%D8%B7%D9%8A%D8%A9_%D8%AC%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D8%A9" title="كانطية جديدة">جديدة</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%8A%D9%86_%D9%83%D9%8A%D8%B1%D9%83%D8%BA%D9%88%D8%B1" title="فلسفة سورين كيركغور">كيركغورية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="كراوسية">كراوسية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%8A%D8%BA%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="هيغلية">هيغلية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%83%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة ماركسية">ماركسية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%8A%D9%88%D8%AA%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="نيوتنية">نيوتنية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%81%D8%B1%D9%8A%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D9%83_%D9%86%D9%8A%D8%AA%D8%B4%D9%87" title="فلسفة فريدريك نيتشه">نيتشيه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D9%8A%D9%86%D9%88%D8%B2%D9%8A%D8%A9" title="سبينوزية">سبينوزية</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A9" title="فلسفة معاصرة">معاصرة</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%AA%D8%AD%D9%84%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة تحليلية">تحليلية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82_%D8%AA%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="أخلاق تطبيقية">أخلاق تطبيقية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B3%D9%88%D9%8A%D8%A9_%D8%AA%D8%AD%D9%84%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="نسوية تحليلية">نسوية تحليلية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%83%D8%B3%D9%8A%D8%A9_%D8%AA%D8%AD%D9%84%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="ماركسية تحليلية">ماركسية تحليلية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%83%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A" title="الفكر الجماعي">جماعانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="عواقبية">عواقبية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D9%86%D9%82%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="عقلانية نقدية">عقلانية نقدية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%AA%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة تجريبية">فلسفة تجريبية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%AD%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%A9" title="دحوضية">دحوضية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A3%D8%B3%D9%8A%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="تأسيسية">تأسيسية</a> / <a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="تماسكية">تماسكية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="داخليانية">داخليانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B6%D8%B9%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="الوضعانية المنطقية">الوضعانية المنطقية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B6%D8%B9%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="وضعية قانونية">وضعية قانونية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D9%88%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="أخلاقيات فوقية">أخلاقيات فوقية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%8A%D8%A9_%D8%A3%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="واقعية أخلاقية">واقعية أخلاقية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D9%8A%D8%A9" title="نظرية المعرفة المتعلقة بالعلوم الطبيعية">نظرية المعرفة المتعلقة بالعلوم الطبيعية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82_%D9%85%D8%B9%D9%8A%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="أخلاق معيارية">أخلاق معيارية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة اللغة العادية">فلسفة اللغة العادية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%85%D8%A7_%D8%A8%D8%B9%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%AD%D9%84%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة ما بعد التحليلية">فلسفة ما بعد التحليلية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%83%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)&action=edit&redlink=1" class="new" title="سكونية (فلسفة) (الصفحة غير موجودة)">سكونية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D9%86_%D8%B1%D9%88%D9%84%D8%B2" title="جون رولز">رولزية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D9%8A%D8%A9" title="نظرية المعرفة الإصلاحية">نظرية المعرفة الإصلاحية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="نظامية (الصفحة غير موجودة)">نظامية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="علموية">علموية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%8A%D8%A9_%D8%B9%D9%84%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="واقعية علمية">واقعية علمية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%83%D9%88%D9%83%D9%8A%D8%A9_%D8%B9%D9%84%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="شكوكية علمية">شكوكية علمية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="نظرية المعاملات">نظرية المعاملات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%B9%D9%8A%D8%A9#تطوُّرات_القرن_العشرين" title="نفعية">نفعية معاصرة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D9%88_%D9%81%D9%8A%D9%8A%D9%86%D8%A7" title="تجريبيو فيينا">تجريبيو فيينا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%AF%D9%81%D9%8A%D8%BA_%D9%81%D9%8A%D8%AA%D8%BA%D9%86%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D9%8A%D9%86" title="لودفيغ فيتغنشتاين">فيتغنشتاينية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة قارية">قارية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D9%86%D9%82%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="نظرية نقدية">نظرية نقدية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D9%83%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="تفكيكية">تفكيكية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="وجودية">وجودية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%86%D8%B3%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة نسوية">نسوية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%83%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AA" title="مدرسة فرانكفورت">مدرسة فرانكفورت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A3%D9%88%D9%8A%D9%84_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="علم التأويل (فلسفة)">علم التأويل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%83%D8%B3%D9%8A%D8%A9_%D8%AC%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D8%A9" title="ماركسية جديدة">ماركسية جديدة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%AC%D8%AF%D9%8A%D8%AF%D8%A9" title="تاريخانية جديدة">تاريخانية جديدة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B8%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="علم الظواهر (فلسفة)">علم الظواهر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7_%D8%A8%D8%B9%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="ما بعد الإنسانية">ما بعد الإنسانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%85%D8%A7_%D8%A8%D8%B9%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D8%AB%D8%A9" title="فلسفة ما بعد الحداثة">ما بعد الحداثة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7_%D8%A8%D8%B9%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%86%D9%8A%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="ما بعد البنيوية">ما بعد البنيوية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9_(%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9)" class="mw-redirect" title="بنائية (اجتماع)">بنائية اجتماعية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D9%8A%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="بنيوية">بنيوية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%83%D8%B3%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="الماركسية الغربية">الماركسية الغربية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;">أخرى</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D9%83%D9%8A%D9%88%D8%AA%D9%88" title="مدرسة كيوتو">مدرسة كيوتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D9%8A%D8%A9_(%D8%A2%D9%8A%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF)" title="موضوعية (آين راند)">موضوعية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7_%D8%A8%D8%B9%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%82%D8%AF" title="ما بعد النقد">ما بعد النقد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="كونية روسية">كونية روسية</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%AA" title="قائمة الفلسفات">المزيد...</a></i></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="مواقف_فلسفية" style="font-size:114%;margin:0 4em">مواقف فلسفية</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84" title="فلسفة الجمال">فلسفة الجمال</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%AA%D8%B7%D8%A7%D9%82%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1" title="أستطاقية المشاعر">أستطاقية الاستجابة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%83%D9%84%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%86)" title="شكلية (فن)">شكلية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D9%85%D8%A4%D8%B3%D8%B3%D9%8A%D8%A9_%D9%84%D9%84%D9%81%D9%86" class="mw-redirect" title="نظرية مؤسسية للفن">مؤسسية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em"><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A9" title="نظرية المعرفة">نظرية المعرفة</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="تجريبية (فلسفة)">تجريبية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D9%8A%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="إيمانية">إيمانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D9%8A%D8%A9" title="نظرية المعرفة المتعلقة بالعلوم الطبيعية">طبيعية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A9_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%8A%D8%A9" title="انصرافية معرفية">انصرافية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="عقلانية (فلسفة)">عقلانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%83%D9%88%D9%83%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%8A%D8%A9" title="شكوكية فلسفية">شكوكية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%86%D8%A7" title="وحدة الأنا">وحدة الأنا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em"><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%AA" title="أخلاقيات">أخلاقيات</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="عواقبية">عواقبية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A9" title="الأخلاق الواجبة">الأخلاق الواجبة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%8A%D9%84%D8%A9" title="أخلاقيات الفضيلة">فضيلة</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em"><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%A9" title="حرية الإرادة">حرية الإرادة</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%82%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="توافقية (فلسفة)">توافقية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AA%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="حتمية">حتمية</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AA%D9%85%D9%8A%D8%A9_%D8%B5%D8%B9%D8%A8%D8%A9" title="حتمية صعبة">صعبة</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="لاتوافقية">لاتوافقية</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%82%D9%8A%D8%A9_%D8%B5%D8%B9%D8%A8%D8%A9" class="mw-redirect" title="لاتوافقية صعبة">صعبة</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%8A%D8%A9_(%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9)" title="فلسفة الحرية (وراء الطبيعة)">فلسفة الحرية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7_%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" title="ما وراء الطبيعة">ما وراء الطبيعة</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="الذرية">الذرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AB%D9%86%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D9%84_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B3%D8%AF" title="ثنائية العقل والجسد">ثنائية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AB%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="مثالية">مثالية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AD%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="أحادية (فلسفة)">أحادية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF%D9%8A" title="المذهب الطبيعي الوجودي">المذهب الطبيعي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة واقعية">واقعية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D9%84" title="فلسفة العقل">العقل</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="سلوكية">سلوكية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D8%A9_%D8%A5%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="مادية إقصائية">إقصائية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%AB%D8%A7%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="انبثاقية">انبثاقية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AD%D8%A8%D8%A9" title="ظاهراتية مصاحبة">ظاهراتية مصاحبة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B8%D8%A7%D8%A6%D9%81%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="وظائفية (فلسفة)">وظائفية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="موضوعية (فلسفة)">موضوعية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="ذاتية (فلسفة)">ذاتية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%8A%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="معيار (فلسفة)">معيارية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A9_%D8%A3%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="مطلقية أخلاقية">مطلقية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A9_%D8%A3%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="انصرافية أخلاقية">انصرافية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%D8%A8%D9%8A%D8%A9_(%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8_%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%8A)" title="النسبية (مذهب فلسفي)">نسبية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%D9%85%D9%8A%D8%A9_%D8%A3%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="عدمية أخلاقية">عدمية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%83%D9%88%D9%83%D9%8A%D8%A9_%D8%A3%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="شكوكية أخلاقية">شكوكية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A9_%D8%A3%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="شمولية أخلاقية">شمولية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF" title="علم الوجود">علم الوجود</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B9%D9%84_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="نظرية الفعل (فلسفة)">الفعل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AF%D8%AB_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="حدث (فلسفة)">حدث</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%8A%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%A9" title="فلسفة الصيرورة">الصيرورة</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em"><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9" title="واقع">واقع</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%8A%D8%A9" title="لاواقعية">لاواقعية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8_%D8%AA%D8%B5%D9%88%D8%B1%D9%8A" title="مذهب تصوري">مذهب تصوري</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AB%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="مثالية">مثالية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="مادية">مادية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D9%8A_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="المذهب الطبيعي (فلسفة)">المذهب الطبيعي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="اسمية">اسمية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="فيزيائية (فلسفة)">فيزيائية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة واقعية">واقعية</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="حسب_المناطققوائممتفرقات" style="font-size:114%;margin:0 4em"><div class="hlist"><ul><li>حسب المناطق</li><li>قوائم</li><li>متفرقات</li></ul></div></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em">حسب المناطق</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A5%D9%81%D8%B1%D9%8A%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة إفريقية">إفريقية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A3%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%88_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="أوبونتو (فلسفة)">أوبونتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%85%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9" title="فلسفة مصر القديمة">مصرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A5%D8%AB%D9%8A%D9%88%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة إثيوبية">إثيوبية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%B4%D8%B1%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة شرقية">شرقية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%B5%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة صينية">صينية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة هندية">هندية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A3%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة أندونيسية">أندونيسية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%8A%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة يابانية">يابانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%83%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة كورية">كورية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A8%D8%A7%D9%83%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="فلسفة باكستانية (الصفحة غير موجودة)">باكستانية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%AA%D8%A7%D9%8A%D9%88%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="الفلسفة في تايوان (الصفحة غير موجودة)">تايوانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%81%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة فيتنامية">فيتنامية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D8%B3%D8%B7" title="فلسفة الشرق الأوسط">شرق أوسطية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة إيرانية">إيرانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%8A%D9%87%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة يهودية">يهودية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%83" title="تصنيف:فلاسفة أتراك">تركية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة غربية">غربية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A3%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة أمريكية">أمريكية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A3%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="فلسفة أسترالية (الصفحة غير موجودة)">أسترالية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A8%D8%B1%D9%8A%D8%B7%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة بريطانية">بريطانية</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A5%D8%B3%D9%83%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="فلسفة إسكتلندية (الصفحة غير موجودة)">إسكتلندية</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D9%83%D9%86%D8%AF%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="الفلسفة في كندا (الصفحة غير موجودة)">كندية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%AA%D8%B4%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="فلسفة تشيكية (الصفحة غير موجودة)">تشيكية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%AF%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة دنماركية">دنماركية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%87%D9%88%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="فلسفة هولندية (الصفحة غير موجودة)">هولندية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة فرنسية">فرنسية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة ألمانية">ألمانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%8A%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة يونانية">يونانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A5%D9%8A%D8%B7%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة إيطالية">إيطالية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="الفلسفة في مالطا (الصفحة غير موجودة)">مالطية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="تاريخ الفلسفة في بولندا">بولندية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%81%D9%8A%D9%86%D9%8A%D9%88%D9%86" title="تصنيف:فلاسفة سلوفينيون">سلوفانية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A5%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="فلسفة إسبانية (الصفحة غير موجودة)">إسبانية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.6em;font-weight: normal;">متفرقات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A3%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A9_%D8%A3%D8%B5%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة أمريكية أصلية">الهنود الحمر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A2%D8%B2%D8%AA%D9%83" title="فلسفة الآزتك">الآزتك</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة رومانية">رومانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة روسية">روسية</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%8A%D9%88%D8%BA%D9%88%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="فلسفة يوغوسلافية (الصفحة غير موجودة)">يوغوسلافية</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em">قوائم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9" title="مسرد الفلسفة">مسرد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%8A%D8%A9" title="قائمة المدارس الفلسفية">مدارس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D9%83%D9%84%D8%A9_%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%8A%D8%A9" title="مشكلة فلسفية">مسائل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%AA" title="قائمة الفلسفات">فلسفات</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.8em">متفرقات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%AA%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة تطبيقية">فلسفة تطبيقية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82_%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D9%8A" title="حق طبيعي">حق طبيعي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%83%D9%8A%D9%85_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="حكيم (فلسفة)">حكيم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D9%86%D8%B8%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة نظرية">فلسفة نظرية</a> / <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%B9%D9%85%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="فلسفة عملية">فلسفة عملية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%A3%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9" title="المرأة في الفلسفة">المرأة في الفلسفة</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><b><span class="metadata"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:P_philosophy.svg" class="mw-file-description"><img alt="شعار بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/P_philosophy.svg/16px-P_philosophy.svg.png" decoding="async" width="16" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/P_philosophy.svg/24px-P_philosophy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/P_philosophy.svg/32px-P_philosophy.svg.png 2x" data-file-width="656" data-file-height="629" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9" title="بوابة:فلسفة">بوابة فلسفة</a></b></li> <li><b><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span title="تصنيف"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9" title="تصنيف:فلسفة">تصنيف</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r64177691"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68124052"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="الزرادشتية_حسب_البلد" style="padding:1px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67666671"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-اعرض"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D8%AD%D8%B3%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%AF" title="قالب:الزرادشتية حسب البلد"><abbr title="عرض هذا القالب">ع</abbr></a></li><li class="nv-ناقش"><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D8%AD%D8%B3%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="نقاش القالب:الزرادشتية حسب البلد (الصفحة غير موجودة)"><abbr title="ناقش هذا القالب">ن</abbr></a></li><li class="nv-عدل"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D8%AD%D8%B3%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%AF&action=edit"><abbr title="عدل هذا القالب">ت</abbr></a></li></ul></div><div id="الزرادشتية_حسب_البلد" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84_%D8%AD%D8%B3%D8%A8_%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%83%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="قائمة الدول حسب عدد السكان الزرادشتية">الزرادشتية حسب البلد</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مجتمعات تقليدية</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A3%D8%B1%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="الزرادشتية في أرمينيا (الصفحة غير موجودة)">أرمينيا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A3%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%AC%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="الزرادشتية في أذربيجان (الصفحة غير موجودة)">أذربيجان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%8A%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="الزرادشتية في الصين (الصفحة غير موجودة)">الصين</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A3%D9%88%D8%B2%D8%A8%D9%83%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="الزرادشتية في أوزبكستان">أوزبكستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D9%83%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="الزرادشتية في كردستان (الصفحة غير موجودة)">كردستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="الزرادشتية في باكستان">باكستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="الزرادشتية في إيران (الصفحة غير موجودة)">إيران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF" title="الزرادشتية في الهند">الهند</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شتات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0;padding:0;"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A3%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="الزرادشتية في أستراليا (الصفحة غير موجودة)">أستراليا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D9%83%D9%86%D8%AF%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="الزرادشتية في كندا (الصفحة غير موجودة)">كندا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%B3%D9%86%D8%BA%D8%A7%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="الزرادشتية في سنغافورة (الصفحة غير موجودة)">سنغافورة</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D9%84%D9%83%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="الزرادشتية في المملكة المتحدة (الصفحة غير موجودة)">المملكة المتحدة</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="الزرادشتية في الولايات المتحدة (الصفحة غير موجودة)">الولايات المتحدة</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r64177691"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68124052"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="الحياة_الآخرة" style="padding:1px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67666671"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-اعرض"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%A9" title="قالب:الجنة"><abbr title="عرض هذا القالب">ع</abbr></a></li><li class="nv-ناقش"><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="نقاش القالب:الجنة (الصفحة غير موجودة)"><abbr title="ناقش هذا القالب">ن</abbr></a></li><li class="nv-عدل"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%A9&action=edit"><abbr title="عدل هذا القالب">ت</abbr></a></li></ul></div><div id="الحياة_الآخرة" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A2%D8%AE%D8%B1%D8%A9_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9)" title="الحياة الآخرة (فلسفة)">الحياة الآخرة</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D8%A5%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="أديان إبراهيمية">أديان إبراهيمية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%87%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="اليهودية">اليهودية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A8%D8%B9" title="السماوات السبع">السماوات السبع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="عرش الله">عرش الرحمن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%AF%D9%86" title="جنات عدن">جنات عدن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D9%85%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%87%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="يوم القيامة في اليهودية">يوم القيامة في اليهودية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%8A%D9%88%D9%84" title="شيول">شيول</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%A9" title="المسيحية">المسيحية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%A9" title="الفردوس في المسيحية">الفردوس في المسيحية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A8%D8%B9" title="السماوات السبع">السماوات السبع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="عرش الله">عرش الله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AD%D9%8A%D9%85" title="جحيم">جحيم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%8A%D9%85%D8%A8%D9%88" title="ليمبو">ليمبو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%83%D9%8A%D8%A9_%D9%88%D9%85%D9%84%D9%83%D9%88%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="الملكية وملكوت الله">الملكية وملكوت الله</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%8A%D9%85%D8%A8%D9%88" title="ليمبو">ليمبو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%AF%D9%86" title="جنات عدن">جنات عدن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3_(%D8%AC%D9%86%D8%A7%D9%86)" title="فردوس (جنان)">فردوس (جنان)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1" title="المطهر">المطهر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%A9_%D8%AD%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%AD%D9%8A%D9%85" title="آراء مسيحية حول الجحيم">آراء مسيحية حول الجحيم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="الإسلام">الإسلام</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B2%D8%AE_(%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="برزخ (إسلام)">برزخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D9%86%D9%85" title="جهنم">جهنم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="الجنة في الإسلام">الجنة في الإسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AA%D9%87%D9%89" title="سدرة المنتهى">سدرة المنتهى</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%81_(%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9)" title="الأعراف (منطقة)">الأعراف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D8%B7" title="صراط">صراط</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%D9%85%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="مورمونية">مورمونية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Degrees_of_glory&action=edit&redlink=1" class="new" title="Degrees of glory (الصفحة غير موجودة)">Celestial Kingdom</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Degrees_of_glory&action=edit&redlink=1" class="new" title="Degrees of glory (الصفحة غير موجودة)">Terrestrial Kingdom</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Degrees_of_glory&action=edit&redlink=1" class="new" title="Degrees of glory (الصفحة غير موجودة)">Telestial Kingdom</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Spirit_world_(Latter_Day_Saints)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Spirit world (Latter Day Saints) (الصفحة غير موجودة)">Spirit world</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D9%81%D9%8A_%D8%A3%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A8%D8%A7" title="الدين في أوروبا">أوروبا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B1_%D9%82%D9%84%D8%B7%D9%8A%D8%A9" title="أساطير قلطية">علم الأساطير الكلتية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Celtic_Otherworld&action=edit&redlink=1" class="new" title="Celtic Otherworld (الصفحة غير موجودة)">الاسكتلندية</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Annwn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Annwn (الصفحة غير موجودة)">Annwn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C3%ADr_na_n%C3%93g&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tír na nÓg (الصفحة غير موجودة)">Tír na nÓg</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mag_Mell&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mag Mell (الصفحة غير موجودة)">Mag Mell</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Donn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Donn (الصفحة غير موجودة)">Tech Duinn</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%B7%D9%8A%D9%82%D9%8A%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="الفينية البلطيقية (الصفحة غير موجودة)">الفينية البلطيقية</a> <span style="font-size: smaller; font-style: normal; font-weight: normal;" class="noprint"> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q5450726#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q5450726"><sup class="reference" title="عنصر (Q5450726) في لغات أخرى">[لغات أخرى]</sup></a></span>‏</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Tuonela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tuonela (الصفحة غير موجودة)">Tuonela</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B1_%D8%AC%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="أساطير جرمانية">الجرمانية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D9%83%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="أسكارد">أسكارد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=F%C3%B3lkvangr&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fólkvangr (الصفحة غير موجودة)">Fólkvangr</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="فالهالا">فالهالا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Neorxnawang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Neorxnawang (الصفحة غير موجودة)">Neorxnawang</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Giml%C3%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gimlé (الصفحة غير موجودة)">Gimlé</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hel_(location)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hel (location) (الصفحة غير موجودة)">Helheimr</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%BA%D8%B1%D9%8A%D9%82" title="أساطير الإغريق">اليونانية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%84%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%8A" title="العالم السفلي اليوناني">العالم السفلي اليوناني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D9%84%D9%8A%D8%B3%D9%8A%D9%88%D9%86" title="إليسيون">إليسيون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D8%A8%D9%88%D8%B3_(%D8%A5%D9%84%D9%87_%D8%A5%D8%BA%D8%B1%D9%8A%D9%82%D9%8A)" title="إيريبوس (إله إغريقي)">إيريبوس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Orcus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orcus (الصفحة غير موجودة)">Orcus</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Asphodel_Meadows&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asphodel Meadows (الصفحة غير موجودة)">Asphodel Meadows</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Myth_of_Er&action=edit&redlink=1" class="new" title="Myth of Er (الصفحة غير موجودة)">Myth of Er</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B9%D9%84%D9%89_%D9%85%D9%86%D8%B2%D9%84%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%A9_(%D8%A5%D9%85%D8%A8%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D9%86)" title="أعلى منزلة في الجنة (إمبيرين)">أعلى منزلة في الجنة (إمبيرين)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="تارتاروس">تارتاروس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%83%D9%8A%D9%86" title="جزر المباركين">جزر المباركين</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D9%88%D8%AB%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A9" title="وثنية سلافية">السلافية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Vyraj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vyraj (الصفحة غير موجودة)">Iriy</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شرق آسيا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%88%D8%B0%D9%8A%D8%A9" title="البوذية">البوذية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Desire_realm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Desire realm (الصفحة غير موجودة)">Desire Realm</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%83%D8%A7" title="ناراكا">ناراكا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Preta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Preta (الصفحة غير موجودة)">Pretaloka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Animals_in_Buddhism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Animals in Buddhism (الصفحة غير موجودة)">Animal world</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Human_beings_in_Buddhism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Human beings in Buddhism (الصفحة غير موجودة)">Human world</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D9%88%D8%B1%D8%A7_(%D8%A8%D9%88%D8%B0%D9%8A%D8%A9)" title="أسورا (بوذية)">أسورا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Deva_(Buddhism)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deva (Buddhism) (الصفحة غير موجودة)">Heaven</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Buddhist_cosmology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Buddhist cosmology (الصفحة غير موجودة)">Form Realm</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Brahm%C4%81_(Buddhism)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Brahmā (Buddhism) (الصفحة غير موجودة)">Brahmā worlds</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="نرفانا">نرفانا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="الهندوسية">الهندوسية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%83%D8%A7_(%D9%85%D9%81%D9%87%D9%88%D9%85)" title="لوكا (مفهوم)">14 planetary systems</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%8A%D8%B4%D8%A7" title="شيشا">Ādi Śeṣa</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D8%A7%D9%85" title="سوارغام">سوارغام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%83" title="ناراك">Naraka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vaikuntha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vaikuntha (الصفحة غير موجودة)">Vaikuntha</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D9%83%D8%A7%D9%8A%D9%84%D8%A7%D8%B4" title="جبل كايلاش">جبل كايلاش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Goloka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Goloka (الصفحة غير موجودة)">Goloka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Akshardham_(religion)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Akshardham (religion) (الصفحة غير موجودة)">Akshardham</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الجاينية">الجاينية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Trilok_(Jainism)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trilok (Jainism) (الصفحة غير موجودة)">Three Worlds</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Jain_cosmology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jain cosmology (الصفحة غير موجودة)">Urdhva Loka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jain_cosmology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jain cosmology (الصفحة غير موجودة)">Madhya Loka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Naraka_(Jainism)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Naraka (Jainism) (الصفحة غير موجودة)">Adho Loka</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%8A%D8%AE%D9%8A%D8%A9" title="السيخية">السيخية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Sach_Khand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sach Khand (الصفحة غير موجودة)">Sach Khand</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="طاوية">طاوية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Grotto-heavens&action=edit&redlink=1" class="new" title="Grotto-heavens (الصفحة غير موجودة)">Grotto-heavens</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B1_%D8%B5%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="أساطير صينية">أساطير صينية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Tian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tian (الصفحة غير موجودة)">Tian</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%88_(%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%B3%D9%81%D9%84%D9%8A)" title="ديو (عالم سفلي)">ديو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Youdu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Youdu (الصفحة غير موجودة)">Youdu</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D8%B1_%D9%8A%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="أساطير يابانية">أساطير يابانية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%8A%D9%88%D9%85%D9%8A" title="يومي">يومي</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a class="mw-selflink selflink">الزرادشتية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Chinvat_Bridge&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chinvat Bridge (الصفحة غير موجودة)">Chinvat Bridge</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hamistagan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hamistagan (الصفحة غير موجودة)">Hamistagan</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%BA%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="تنغرية">تنغرية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=U%C3%A7mag&action=edit&redlink=1" class="new" title="Uçmag (الصفحة غير موجودة)">Uçmag</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tamag&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tamag (الصفحة غير موجودة)">Tamağ</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="مجموعات دينية رئيسية">مجموعات دينية رئيسية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%A3%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%83%D8%A7" title="وسط أمريكا">وسط أمريكا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%8A%D9%83%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%86" title="ميكتلان">ميكتلان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="تاموانشان">تاموانشان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AB%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%A9_%D8%B9%D8%B4%D8%B1_%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%A1" title="ثلاثة عشر سماء">ثلاثة عشر سماء</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%83%D8%A7%D9%86" title="تلالوكان">تلالوكان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%8A%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7" title="شيبالبا">شيبالبا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/w/index.php?title=Plains_Indians&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plains Indians (الصفحة غير موجودة)">Plains Indians</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Happy_hunting_ground&action=edit&redlink=1" class="new" title="Happy hunting ground (الصفحة غير موجودة)">Happy hunting ground</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A8%D9%8A_(%D8%B4%D8%B9%D8%A8)" title="توبي (شعب)">توبي</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>أرض بدون شر</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D8%A7" title="ويكا">ويكا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=The_Summerland&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Summerland (الصفحة غير موجودة)">The Summerland</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D8%AB%D9%8A%D9%88%D8%B5%D9%88%D9%81%D9%8A%D8%A9" title="ثيوصوفية">ثيوصوفية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=The_Summerland&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Summerland (الصفحة غير موجودة)">Summerland</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Devachan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Devachan (الصفحة غير موجودة)">Devachan</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%8A%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%D8%A7" class="mw-redirect" title="نيرفانا">نيرفانا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8em"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A9_%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%8A%D9%8A%D9%86" title="ديانة قدماء المصريين">ديانة قدماء المصريين</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%88" title="آرو">آرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AA" title="دوات">دوات</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <dl><dd><a href="/wiki/%D8%A3%D9%84%D9%81%D9%8A%D8%A9_(%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%A9)" title="ألفية (مسيحية)">ألفية</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AF%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84%D8%A9" title="أدب المدينة الفاضلة">أدب المدينة الفاضلة</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%D9%8A%D9%85%D8%A9" title="الوحدة العظيمة">الوحدة العظيمة</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B0%D9%87%D8%A8%D9%8A" title="عصر ذهبي">عصر ذهبي</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Arcadia_(utopia)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arcadia (utopia) (الصفحة غير موجودة)">Arcadia</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%A3%D9%81%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%86" title="أفالون">أفالون</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Guf&action=edit&redlink=1" class="new" title="Guf (الصفحة غير موجودة)">The Guf</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A6%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%AD" title="بئر الأرواح">بئر الأرواح</a></dd> <dd><a href="/w/index.php?title=Plane_(esotericism)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plane (esotericism) (الصفحة غير موجودة)">Existential planes</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%B3%D9%81%D9%84%D9%8A" title="عالم سفلي">عالم سفلي</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D8%A7%D9%83%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="قائمة الأماكن الأسطورية">قائمة الأماكن الأسطورية</a></dd></dl> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r64177691"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68124052"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="أماكن_العبادة" style="padding:1px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67666671"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-اعرض"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A3%D9%85%D8%A7%D9%83%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D8%A9" title="قالب:أماكن العبادة"><abbr title="عرض هذا القالب">ع</abbr></a></li><li class="nv-ناقش"><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A3%D9%85%D8%A7%D9%83%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="نقاش القالب:أماكن العبادة (الصفحة غير موجودة)"><abbr title="ناقش هذا القالب">ن</abbr></a></li><li class="nv-عدل"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A3%D9%85%D8%A7%D9%83%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D8%A9&action=edit"><abbr title="عدل هذا القالب">ت</abbr></a></li></ul></div><div id="أماكن_العبادة" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D8%A9" title="دار عبادة">أماكن العبادة</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B0%D9%83%D8%A7%D8%B1" title="مشارق الأذكار">مشارق الأذكار</a> (البهائية)</li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AA_(%D9%85%D8%B9%D8%A8%D8%AF)" title="وات (معبد)">وات</a> (البوذية)</li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D9%86%D9%8A%D8%B3%D8%A9" title="كنيسة">كنيسة</a> (المسيحية)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Heathen_hofs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heathen hofs (الصفحة غير موجودة)">Hof</a> (الوثنية)</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D9%8A" title="معبد هندوسي">معبد هندوسي</a> (الهندوسية)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Jain_temple&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jain temple (الصفحة غير موجودة)">Jain temple/basadi</a> (الجاينية)</li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D9%86%D9%8A%D8%B3" title="كنيس">كنيس</a> (اليهودية)</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF" title="مسجد">مسجد</a> (الإسلام)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%8A%D9%86%D8%AC%D8%A7" title="جينجا">جينجا</a> (الشنتوية)</li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A9" title="كردوارة">كردوارة</a> (السيخية)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Taoist_temple&action=edit&redlink=1" class="new" title="Taoist temple (الصفحة غير موجودة)">Taoist temple</a> (<a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="طاوية">طاوية</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Magic_circle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magic circle (الصفحة غير موجودة)">Magic circle</a> (<a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D8%A7" title="ويكا">ويكا</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%B1" title="معبد نار">معبد نار</a> (<a class="mw-selflink selflink">الزرادشتية</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Sun_temple&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sun temple (الصفحة غير موجودة)">Sun temple</a> (مُختلفة)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r64177691"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68124052"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="ضبط_استنادي_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=عدلها_في_ويكي_بيانات&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q9601#identifiers&#124;class=noprint&#124;عدلها_في_ويكي_بيانات" style="padding:1px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="ضبط_استنادي_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=عدلها_في_ويكي_بيانات&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q9601#identifiers&#124;class=noprint&#124;عدلها_في_ويكي_بيانات" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%B6%D8%A8%D8%B7_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%AF%D9%8A" title="ويكيبيديا:ضبط استنادي">ضبط استنادي</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q9601#identifiers" title="عدلها في ويكي بيانات"><img alt="عدلها في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:12%">وطنية</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4173393-9">الملف الاستنادي المتكامِل (GND)</a></span></li><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85150018">مكتبة الكونغرس (LCNAF)</a></span></li><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11947457f">المكتبة الوطنية الفرنسية (BnF)</a></span></li><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00574936">مكتبة البرلمان القومي الياباني (NDL)</a></span></li><li><span class="uid"><span class="explain" title="zoroastrismus"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph127671&CON_LNG=ENG">قاعدة البيانات الوطنية التشيكية (NLCR AUT)</a></span></span></li><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nli.org.il/ar/authorities/987007536540205171">المكتبة القومية الإسرائيلية (J9U)</a></span></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:12%">أخرى</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://islamansiklopedisi.org.tr/mecusilik">دائرة المعارف الإسلامية التركية (TDVIA)</a></span></li></ul></div></td></tr></tbody></table></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68409654">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageleft{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68510355">.mw-parser-output .sister-box .side-box-abovebelow{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .sister-box .side-box-abovebelow>b{display:block}.mw-parser-output .sister-box .side-box-text>ul{border-top:1px solid #aaa;padding:0.1em 0;width:217px;margin:0 auto}.mw-parser-output .sister-box .side-box-text>ul>li{min-height:25px;padding:0;margin:0}.mw-parser-output .sister-logo{display:inline-block;width:25px;line-height:25px;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .sister-link{display:inline-block;margin-left:2px;width:190px;vertical-align:middle}</style><div role="navigation" class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67666675"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/22px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="22" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/33px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">في كومنز مواد ذات صلة بـ <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Zoroastrianism" class="extiw" title="c:Zoroastrianism"><b>الزرادشتية</b></a>.</div></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68268331">.mw-parser-output .portalbox{padding:0;margin:0.5em 0;display:table;box-sizing:border-box;max-width:20ch;list-style:none}.mw-parser-output .portalborder{border:solid #aaa 1px;padding:0.1em;background:#f9f9f9}.mw-parser-output .portalbox-entry{display:table-row;font-size:85%;line-height:110%;height:1.9em;font-style:italic;font-weight:bold}.mw-parser-output .portalbox-image{display:table-cell;padding:0.2em;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .portalbox-link{display:table-cell;padding:0.2em 0.2em 0.2em 0.3em;vertical-align:middle}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .portalleft{clear:left;float:left;margin:0.5em 1em 0.5em 0}.mw-parser-output .portalright{clear:right;float:right;margin:0.5em 0 0.5em 1em}}.mw-parser-output #bandeau-portail{clear:both;line-height:1.9em;padding:3px;margin:2px 0;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);text-align:center;border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}.mw-parser-output #liste-portail{padding:3px;text-align:center;margin-right:0;clear:both}.mw-parser-output #liste-portail li,.mw-parser-output #bandeau-portail li{display:inline}.mw-parser-output .bandeau-portail-element{white-space:nowrap;margin:auto 1.5em}.mw-parser-output .bandeau-portail-icone{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .bandeau-portail-texte>a:nth-child(1){font-weight:700}.mw-parser-output .ns-14 #bandeau-portail{width:242px;float:left;font-size:96%;text-align:right;margin:0;clear:left}.mw-parser-output .ns-14 #bandeau-portail li{margin-right:-17px}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .portalbox{background:transparent}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .pane{background:transparent}}</style><ul role="navigation" aria-label="Portals" class="noprint bandeau-portail" id="bandeau-portail"> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:ContinentAsia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/ContinentAsia.svg/32px-ContinentAsia.svg.png" decoding="async" width="32" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/ContinentAsia.svg/48px-ContinentAsia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/ContinentAsia.svg/64px-ContinentAsia.svg.png 2x" data-file-width="505" data-file-height="374" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A2%D8%B3%D9%8A%D8%A7" title="بوابة:آسيا">بوابة آسيا</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Flag_of_the_Taliban_(Shahada_v2).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_the_Taliban_%28Shahada_v2%29.svg/32px-Flag_of_the_Taliban_%28Shahada_v2%29.svg.png" decoding="async" width="32" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_the_Taliban_%28Shahada_v2%29.svg/48px-Flag_of_the_Taliban_%28Shahada_v2%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_the_Taliban_%28Shahada_v2%29.svg/64px-Flag_of_the_Taliban_%28Shahada_v2%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A3%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بوابة:أفغانستان">بوابة أفغانستان</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Flag_of_Uzbekistan_(Constitution.uz).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Flag_of_Uzbekistan_%28Constitution.uz%29.svg/32px-Flag_of_Uzbekistan_%28Constitution.uz%29.svg.png" decoding="async" width="32" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Flag_of_Uzbekistan_%28Constitution.uz%29.svg/48px-Flag_of_Uzbekistan_%28Constitution.uz%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Flag_of_Uzbekistan_%28Constitution.uz%29.svg/64px-Flag_of_Uzbekistan_%28Constitution.uz%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A3%D9%88%D8%B2%D8%A8%D9%83%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بوابة:أوزبكستان">بوابة أوزبكستان</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Flag_of_Iran.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/32px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="32" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/48px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/64px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="بوابة:إيران">بوابة إيران</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:P_religion_world.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/P_religion_world.svg/31px-P_religion_world.svg.png" decoding="async" width="31" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/P_religion_world.svg/47px-P_religion_world.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/P_religion_world.svg/62px-P_religion_world.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86" title="بوابة:الأديان">بوابة الأديان</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:ZoroastrianismSymbol.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/ZoroastrianismSymbol.PNG/26px-ZoroastrianismSymbol.PNG" decoding="async" width="26" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/ZoroastrianismSymbol.PNG/40px-ZoroastrianismSymbol.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/ZoroastrianismSymbol.PNG/53px-ZoroastrianismSymbol.PNG 2x" data-file-width="267" data-file-height="282" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="بوابة:الزرادشتية">بوابة الزرادشتية</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Babylonlion.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Babylonlion.JPG/32px-Babylonlion.JPG" decoding="async" width="32" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Babylonlion.JPG/48px-Babylonlion.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Babylonlion.JPG/64px-Babylonlion.JPG 2x" data-file-width="248" data-file-height="218" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85" title="بوابة:الشرق الأوسط القديم">بوابة الشرق الأوسط القديم</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Flag_of_India.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/32px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="32" height="21" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/48px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/64px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF" title="بوابة:الهند">بوابة الهند</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Flag_of_the_United_States.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/32px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="32" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/48px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/64px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D8%A9" title="بوابة:الولايات المتحدة">بوابة الولايات المتحدة</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Flag_of_Tajikistan.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/32px-Flag_of_Tajikistan.svg.png" decoding="async" width="32" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/48px-Flag_of_Tajikistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/64px-Flag_of_Tajikistan.svg.png 2x" data-file-width="560" data-file-height="280" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B7%D8%A7%D8%AC%D9%8A%D9%83%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بوابة:طاجيكستان">بوابة طاجيكستان</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Kurdish_Flag_(10_by_19_Proportion).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Kurdish_Flag_%2810_by_19_Proportion%29.svg/32px-Kurdish_Flag_%2810_by_19_Proportion%29.svg.png" decoding="async" width="32" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Kurdish_Flag_%2810_by_19_Proportion%29.svg/48px-Kurdish_Flag_%2810_by_19_Proportion%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Kurdish_Flag_%2810_by_19_Proportion%29.svg/64px-Kurdish_Flag_%2810_by_19_Proportion%29.svg.png 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1347" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D9%83%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بوابة:كردستان">بوابة كردستان</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Flag_of_Canada.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/32px-Flag_of_Canada.svg.png" decoding="async" width="32" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/48px-Flag_of_Canada.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/64px-Flag_of_Canada.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D9%83%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="بوابة:كندا">بوابة كندا</a></span></li></ul></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">مجلوبة من «<a dir="ltr" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=الزرادشتية&oldid=69205581">https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=الزرادشتية&oldid=69205581</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%AA%D8%B5%D9%81%D8%AD" title="ويكيبيديا:تصفح">تصنيفات</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="تصنيف:الزرادشتية">الزرادشتية</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="تصنيف:الدين في الإمبراطورية الساسانية">الدين في الإمبراطورية الساسانية</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF" title="تصنيف:الدين في الهند">الدين في الهند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D9%81%D9%8A_%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تصنيف:الدين في إيران">الدين في إيران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D9%81%D9%8A_%D9%83%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تصنيف:الدين في كردستان">الدين في كردستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="تصنيف:ديانات إيرانية">ديانات إيرانية</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D9%88%D8%AD%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="تصنيف:ديانات توحيدية">ديانات توحيدية</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="تصنيف:ديانات هندية">ديانات هندية</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D8%A9_%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="تصنيف:فلسفة إيرانية">فلسفة إيرانية</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D9%82%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D8%B3%D8%B7" title="تصنيف:مجموعات عرقية في الشرق الأوسط">مجموعات عرقية في الشرق الأوسط</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">تصنيفات مخفية: <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%AF_JsonConfig" title="تصنيف:صفحات تستخدم امتداد JsonConfig">صفحات تستخدم امتداد JsonConfig</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8_%D8%A3%D8%B1%D8%B4%D9%8A%D9%81_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA_%D8%A8%D9%88%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83" title="تصنيف:قالب أرشيف الإنترنت بوصلات واي باك">قالب أرشيف الإنترنت بوصلات واي باك</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A3%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF:_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE" title="تصنيف:أخطاء الاستشهاد: التاريخ">أخطاء الاستشهاد: التاريخ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%AC%D9%84%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A9_(en-us)" title="تصنيف:الاستشهاد بمصادر باللغة الإنجليزية الأمريكية (en-us)">الاستشهاد بمصادر باللغة الإنجليزية الأمريكية (en-us)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%AC%D9%84%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A9_(en)" title="تصنيف:الاستشهاد بمصادر باللغة الإنجليزية (en)">الاستشهاد بمصادر باللغة الإنجليزية (en)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A3%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF:_%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%8A%D8%A9" title="تصنيف:أخطاء الاستشهاد: روابط خارجية">أخطاء الاستشهاد: روابط خارجية</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A3%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF:_%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D8%B7_%D8%BA%D9%8A%D8%B1_%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%88%D9%85%D8%A9" title="تصنيف:أخطاء الاستشهاد: وسائط غير مدعومة">أخطاء الاستشهاد: وسائط غير مدعومة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%8A_%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85_%D9%88%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AA_ISBN_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%AD%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="تصنيف:الصفحات التي تستخدم وصلات ISBN السحرية">الصفحات التي تستخدم وصلات ISBN السحرية</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D9%84_%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A8_%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA" title="تصنيف:مقالات تستعمل قوالب معلومات">مقالات تستعمل قوالب معلومات</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D8%B5%D9%8A%D8%A9_P361" title="تصنيف:صفحات تستخدم خاصية P361">صفحات تستخدم خاصية P361</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A_%D8%A8%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA" title="تصنيف:صفحات بها بيانات ويكي بيانات">صفحات بها بيانات ويكي بيانات</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%87%D8%A7_%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:Ill-WD2_%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%AA" title="تصنيف:صفحات بها قالب:Ill-WD2 دون وصلات لغات">صفحات بها قالب:Ill-WD2 دون وصلات لغات</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:Articles_with_DMOZ_links" title="تصنيف:Articles with DMOZ links">Articles with DMOZ links</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%88%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%8A%D8%A9_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%AC%D9%84%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A9" title="تصنيف:صفحات بوصلات خارجية بالإنجليزية">صفحات بوصلات خارجية بالإنجليزية</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%87%D8%A7_%D8%B4%D8%B1%D9%8A%D8%B7_%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%A3%D9%83%D8%AB%D8%B1_%D9%85%D9%86_10_%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="تصنيف:صفحات بها شريط بوابات بأكثر من 10 بوابات">صفحات بها شريط بوابات بأكثر من 10 بوابات</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8%A2%D8%B3%D9%8A%D8%A7/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة آسيا/مقالات متعلقة">بوابة آسيا/مقالات متعلقة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8%A3%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة أفغانستان/مقالات متعلقة">بوابة أفغانستان/مقالات متعلقة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8%A3%D9%88%D8%B2%D8%A8%D9%83%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة أوزبكستان/مقالات متعلقة">بوابة أوزبكستان/مقالات متعلقة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8%A5%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة إيران/مقالات متعلقة">بوابة إيران/مقالات متعلقة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%86/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة الأديان/مقالات متعلقة">بوابة الأديان/مقالات متعلقة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة الزرادشتية/مقالات متعلقة">بوابة الزرادشتية/مقالات متعلقة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة الشرق الأوسط القديم/مقالات متعلقة">بوابة الشرق الأوسط القديم/مقالات متعلقة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة الهند/مقالات متعلقة">بوابة الهند/مقالات متعلقة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D8%A9/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة الولايات المتحدة/مقالات متعلقة">بوابة الولايات المتحدة/مقالات متعلقة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8%B7%D8%A7%D8%AC%D9%8A%D9%83%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة طاجيكستان/مقالات متعلقة">بوابة طاجيكستان/مقالات متعلقة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D9%83%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة كردستان/مقالات متعلقة">بوابة كردستان/مقالات متعلقة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D9%83%D9%86%D8%AF%D8%A7/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة كندا/مقالات متعلقة">بوابة كندا/مقالات متعلقة</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> آخر تعديل لهذه الصفحة كان يوم 4 يناير 2025، الساعة 11:43.</li> <li id="footer-info-copyright">النصوص متاحة تحت <a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%86%D8%B5_%D8%B1%D8%AE%D8%B5%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D8%B9%D9%8A:_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%AE%D9%8A%D8%B5_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AB%D9%84_4.0" title="ويكيبيديا:نص رخصة المشاع الإبداعي: النسبة-الترخيص بالمثل 4.0">رخصة المشاع الإبداعي الملزمة بنسبة العمل لمؤلفه وبترخيص الأعمال المشتقة بالمثل 4.0</a>؛ قد تُطبّق شروط إضافية. استخدامُك هذا الموقع هو موافقةٌ على <a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use" class="extiw" title="foundation:Special:MyLanguage/Policy:Terms of Use">شروط الاستخدام</a> <a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy" class="extiw" title="foundation:Special:MyLanguage/Policy:Privacy policy">وسياسة الخصوصية</a>. ويكيبيديا ® هي علامة تجارية مسجلة <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">لمؤسسة ويكيميديا</a>، وهي منظمة غير ربحية.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/ar">سياسة الخصوصية</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%B9%D9%86">حول ويكيبيديا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%A5%D8%AE%D9%84%D8%A7%D8%A1_%D9%85%D8%B3%D8%A4%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A9_%D8%B9%D8%A7%D9%85">إخلاء مسؤولية</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">القواعد السلوكية</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">المطورون</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ar.wikipedia.org">إحصائيات</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بيان تعريف الارتباطات</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ar.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نسخة للأجهزة المحمولة</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>بحث</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ابحث في ويكيبيديا"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="خاص:بحث"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">بحث</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="المحتويات" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تبديل عرض جدول المحتويات" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تبديل عرض جدول المحتويات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">الزرادشتية</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>146 لغة</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>أضف موضوعًا</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6ff899887-58l2j","wgBackendResponseTime":208,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"2.368","walltime":"3.009","ppvisitednodes":{"value":8113,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":505904,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":12014,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":94,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":227609,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":40,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1937.247 1 -total"," 24.64% 477.305 42 قالب:Ill-WD2"," 23.98% 464.478 1 قالب:العلوية_الأناضولية"," 23.78% 460.743 1 قالب:شريط_جانبي_مخفي"," 22.01% 426.417 1 قالب:مراجع"," 19.95% 386.443 1 قالب:عقيدة_دينية"," 13.96% 270.504 20 قالب:شريط"," 13.10% 253.779 1 قالب:ص.م/فتح"," 11.25% 217.861 18 قالب:استشهاد_ويب"," 6.47% 125.286 1 قالب:شريط_بوابات"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.898","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":11276198,"limit":52428800},"limitreport-logs":"review \"باطن\", id: Q2746654\nreview \"وحدة الموجود\", id: Q30324235\nreview \"مصاحبة\", id: Q14628056\nreview \"المرشد\", id: Q6939678\nreview \"جمع\", id: Q1053254\nreview \"علوي\", id: Q808817\nreview \"عشقية\", id: Q4822136\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-5577bc46ff-cq5w7","timestamp":"20250218143246","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0627\u0644\u0632\u0631\u0627\u062f\u0634\u062a\u064a\u0629","url":"https:\/\/ar.wikipedia.org\/wiki\/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%AA%D9%8A%D8%A9","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q9601","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q9601","author":{"@type":"Organization","name":"\u0627\u0644\u0645\u0633\u0627\u0647\u0645\u0648\u0646 \u0641\u064a \u0645\u0634\u0627\u0631\u064a\u0639 \u0648\u064a\u0643\u064a\u0645\u064a\u062f\u064a\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0624\u0633\u0633\u0629 \u0648\u064a\u0643\u064a\u0645\u064a\u062f\u064a\u0627","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-11-15T00:42:20Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/77\/Faravahar.svg","headline":"\u062f\u064a\u0627\u0646\u0629 \u0641\u0627\u0631\u0633\u064a\u0629 \u062a\u0648\u062d\u064a\u062f\u064a\u0629 \u0642\u062f\u064a\u0645\u0629\u060c \u062a\u0623\u0633\u0633\u062a \u0645\u0646 \u0642\u0628\u0644 \u0632\u0631\u0627\u062f\u0634\u062a \u0641\u064a \u0627\u0644\u0642\u0631\u0646 \u0627\u0644\u0633\u0627\u062f\u0633 \u0642\u0628\u0644 \u0627\u0644\u0645\u064a\u0644\u0627\u062f"}</script> </body> </html>