CINXE.COM
آدام فرگوسن - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>آدام فرگوسن - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"84e662ce-59df-438c-b724-76f70753ff81","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"آدام_فرگوسن","wgTitle":"آدام فرگوسن","wgCurRevisionId":38926973,"wgRevisionId":38926973,"wgArticleId":1132726,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["مقاله‌ها با اچ‌کاردها","مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی","پیوند رده انبار در ویکی‌داده است","مقاله‌های با پیوند پروژه گوتنبرگ","پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CANTICN","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ICCU","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LNB","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLA","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLG","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NTA","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های PLWABN","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SELIBR","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VcBA","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های KULTURNAV","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های DTBIO","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CINII","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های RERO", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SNAC-ID","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های Trove","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF","داده‌های کتابخانه‌ای با ۲۸ عنصر","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های چندگانه","مقاله‌های دارای واژگان به زبان فرانسوی","مقاله‌های دارای واژگان به زبان عبری","مقاله‌های دارای واژگان به زبان لاتین","اعضای انجمن سلطنتی ادینبرو","اعضای فرهنگستان علوم پروس","افراد جنگ جانشینی اتریش اهل بریتانیا","اهالی پرث و کینروز","پیشنمازهای نظامی اهل اسکاتلند", "تاریخ‌نگاران اهل اسکاتلند","دانشگاهیان دانشگاه ادینبرو","دانش‌آموختگان دانشگاه ادینبرو","دانش‌آموختگان دانشگاه سنت اندروز","درگذشتگان ۱۸۱۶ (میلادی)","روحانیان اهل اسکاتلند","زادگان ۱۷۲۳ (میلادی)","سربازان اهل اسکاتلند","سربازان اهل بریتانیا","فیلسوفان اجتماعی","فیلسوفان اخلاق","فیلسوفان اهل اسکاتلند","فیلسوفان تاریخ","فیلسوفان دین","فیلسوفان روان‌شناسی","فیلسوفان سیاسی","فیلسوفان عصر روشنگری","فیلسوفان فرهنگ","فیلسوفان طبیعی","کتابدارهای اهل اسکاتلند","مقاله‌نویسان اهل اسکاتلند","منتقدان اجتماعی","فیلسوفان اقتصاد","فیلسوفان جنگ", "فیلسوفان سده ۱۸ (میلادی) اهل بریتانیا"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"آدام_فرگوسن","wgRelevantArticleId":1132726,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":5000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true, "wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q183094","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP", "ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e2/ProfAdamFerguson.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1436"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e2/ProfAdamFerguson.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="957"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="766"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="آدام فرگوسن - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-آدام_فرگوسن rootpage-آدام_فرگوسن skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85+%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85+%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85+%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85+%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">آدام فرگوسن</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۳۲ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-32" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۳۲ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%85_%D9%81%D9%8A%D8%B1%D8%BA%D8%B3%D9%88%D9%86" title="آدم فيرغسون–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="آدم فيرغسون" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%85_%D9%81%D9%8A%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D9%88%D9%86" title="آدم فيرجسون–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="آدم فيرجسون" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferquson" title="Adam Ferquson–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Adam Ferquson" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D8%A7%D8%AF%DB%95%D9%85_%D9%81%DB%8E%D8%B1%DA%AF%D8%B3%DB%86%D9%86" title="ئادەم فێرگسۆن–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئادەم فێرگسۆن" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Adhamh_MacFhearghais" title="Adhamh MacFhearghais–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Adhamh MacFhearghais" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%93%D7%9D_%D7%A4%D7%A8%D7%92%D7%95%D7%A1%D7%95%D7%9F" title="אדם פרגוסון–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="אדם פרגוסון" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%A4%D5%A1%D5%B4_%D5%96%D5%A5%D6%80%D5%A3%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%B8%D5%B6" title="Ադամ Ֆերգյուսոն–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ադամ Ֆերգյուսոն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%80%E3%83%A0%E3%83%BB%E3%83%95%E3%82%A1%E3%83%BC%E3%82%AC%E3%82%BD%E3%83%B3" title="アダム・ファーガソン–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アダム・ファーガソン" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%A0%EB%8D%A4_%ED%8D%BC%EA%B1%B0%EC%8A%A8" title="애덤 퍼거슨–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="애덤 퍼거슨" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B5%D1%80%D0%B3%D1%8E%D1%81%D0%BE%D0%BD,_%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC" title="Фергюсон, Адам–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Фергюсон, Адам" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Adam_Ferguson" title="Adam Ferguson–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Adam Ferguson" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0%D0%BC_%D0%A4%D0%B5%D1%80%D2%91%D1%8E%D1%81%D0%BE%D0%BD" title="Адам Ферґюсон–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Адам Ферґюсон" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9A%E5%BD%93%C2%B7%E7%A6%8F%E6%A0%BC%E6%A3%AE" title="亚当·福格森–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="亚当·福格森" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q183094#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86&oldid=38926973" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86&id=38926973&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A2%25D8%25AF%25D8%25A7%25D9%2585_%25D9%2581%25D8%25B1%25DA%25AF%25D9%2588%25D8%25B3%25D9%2586"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A2%25D8%25AF%25D8%25A7%25D9%2585_%25D9%2581%25D8%25B1%25DA%25AF%25D9%2588%25D8%25B3%25D9%2586"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Adam_Ferguson" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86" hreflang="fa"><span>ویکی‌گفتاورد</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q183094" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox biography vcard"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above"><div class="fn">آدام فرگوسن</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:ProfAdamFerguson.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/ProfAdamFerguson.jpg/225px-ProfAdamFerguson.jpg" decoding="async" width="225" height="269" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/ProfAdamFerguson.jpg/338px-ProfAdamFerguson.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/ProfAdamFerguson.jpg/450px-ProfAdamFerguson.jpg 2x" data-file-width="540" data-file-height="646" /></a></span><div class="infobox-caption">نقاشی آدام فرگوسن توسط <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%A7_%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88%D9%84%D8%AF%D8%B2" title="جاشوا رینولدز">جاشوا رینولدز</a> در ۱۷۸۲</div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">زادهٔ</th><td class="infobox-data">۲۰ ژوئن ۱۷۲۳<br /><div style="display:inline" class="birthplace"><a href="/w/index.php?title=Logierait&action=edit&redlink=1" class="new" title="Logierait (صفحه وجود ندارد)">Logierait</a>، <a href="/w/index.php?title=Perthshire&action=edit&redlink=1" class="new" title="Perthshire (صفحه وجود ندارد)">Perthshire</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="اسکاتلند">اسکاتلند</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">درگذشت</th><td class="infobox-data">۲۲ فوریهٔ ۱۸۱۶ (۹۲ سال)<br /><div style="display:inline" class="deathplace"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="سنت اندروز">سنت اندروز</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%81" title="فایف">فایف</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="اسکاتلند">اسکاتلند</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">ملیت</th><td class="infobox-data category"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="مردم اسکاتلندی">مردم اسکاتلندی</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">محل تحصیل</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A8%D8%B1%D9%88" title="دانشگاه ادینبرو">دانشگاه ادینبرو</a><br /><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B3%D9%86%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B2" class="mw-redirect" title="دانشگاه سنت‌اندروز">دانشگاه سنت‌اندروز</a></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">دوره</th><td class="infobox-data category"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="عصر روشنگری">عصر روشنگری</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">حیطه</th><td class="infobox-data category">Western Philosophy</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%DB%8C" title="فهرست مکتب‌های فلسفی">مکتب</a></th><td class="infobox-data category"><a href="/w/index.php?title=Scottish_Common_Sense_Realism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Scottish Common Sense Realism (صفحه وجود ندارد)">Scottish Common Sense Realism</a><br /><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="روشنگری اسکاتلند">روشنگری اسکاتلند</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">محل کار</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A8%D8%B1%D9%88" title="دانشگاه ادینبرو">دانشگاه ادینبرو</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">علایق اصلی</div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="جامعه‌شناسی">جامعه‌شناسی</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="فلسفه سیاسی">فلسفه سیاسی</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82" title="فلسفه اخلاق">فلسفه اخلاق</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="تاریخ">تاریخ</a></td></tr><tr class="note"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align: center; font-size: 95%;"> <div style="line-height: 1.6em; font-weight: bold; font-size: 100%; text-align: right;"><div>تأثیرگرفته از</div></div> <ul class="mw-collapsible-content" style="font-size: 105%; margin-top: 0; margin-bottom: 0; line-height: inherit; text-align: right; list-style: none none; margin-right: 0;"><li style="line-height: inherit; margin: 0"><div class="center" style="width:auto; margin-left:auto; margin-right:auto;"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D8%AF%D9%88_%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D9%88" class="mw-redirect" title="شارل دو مونتسکیو">شارل دو مونتسکیو</a></div></li></ul> </div></td></tr><tr class="note"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align: center; font-size: 95%;"> <div style="line-height: 1.6em; font-weight: bold; font-size: 100%; text-align: right;"><div>تأثیرگذار بر</div></div> <ul class="mw-collapsible-content" style="font-size: 105%; margin-top: 0; margin-bottom: 0; line-height: inherit; text-align: right; list-style: none none; margin-right: 0;"><li style="line-height: inherit; margin: 0"><div class="center" style="width:auto; margin-left:auto; margin-right:auto;"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="دوگالد استوارت">دوگالد استوارت</a></div></li></ul> </div></td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr></tbody></table> <p><b>آدام فرگوسن</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Adam Ferguson</bdi></span>) (زاده ۲۰ ژانویه ۱۷۲۳ و متوفی ۲۲ فوریه ۱۸۱۶) مورخ و فیلسوف اخلاق مدار اسکاتلندی در <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="روشنگری اسکاتلند">عصر روشنگری اسکاتلند</a> و یکی از بنیادگذاران جامعه‌شناسی بود. </p> <div style="clear:both;"></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> </div> <ul><li>Hill, Lisa. "Adam Ferguson and the Paradox of Progress and Decline," <i>History of Political Thought</i> 1997 18(4): 677-706</li> <li><a href="/w/index.php?title=David_Kettler&action=edit&redlink=1" class="new" title="David Kettler (صفحه وجود ندارد)">Kettler, David</a> <i>Adam Ferguson: His Social and Political Thought.</i> New Brunswick: Transaction, 2005.</li> <li><a href="/w/index.php?title=James_McCosh&action=edit&redlink=1" class="new" title="James McCosh (صفحه وجود ندارد)">James McCosh</a>, <i><a href="/w/index.php?title=The_Scottish_Philosophy&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Scottish Philosophy (صفحه وجود ندارد)">The Scottish Philosophy</a></i> (1875)</li> <li>This article incorporates text from a publication now in the public domain : Cousin, John William (1910). <i>A Short Biographical Dictionary of English Literature.</i> London, J. M. Dent & Sons; New York, E. P. Dutton.</li></ul> <ul><li>Oz-Salzberger, Fania. "Introduction" in <i>Adam Ferguson, An Essay on the History of Civil Society,</i> edited by F. Oz-Salzberger, Cambridge: Cambridge University Press, 1995</li> <li>Oz-Salzberger, Fania. <i>Translating the Enlightenment: Scottish Civic Discourse in Eighteenth-Century Germany,</i> (Oxford: Clarendon Press, 1995)</li> <li>Danga Vileisis: <i>Der unbekannte Beitrag Adam Fergusons zum materialistischen Geschichtsverständnis von <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3" title="کارل مارکس">کارل مارکس</a></i>. In: <i>Beiträge zur Marx-Engels-Forschung. Neue Folge 2009</i>. Argument Verlag, Hamburg 2010, S. 7-60 <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-3-88619-669-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-3-88619-669-2">978-3-88619-669-2</a></li> <li><i>Adam Ferguson</i> <i><a href="/w/index.php?title=Routledge_Encyclopedia_of_Philosophy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Routledge Encyclopedia of Philosophy (صفحه وجود ندارد)">Routledge Encyclopedia of Philosophy</a></i> 1998</li> <li>Broadie, Alexander, ed. <i>The Scottish Enlightenment: An Anthology</i> (2001) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.amazon.com/dp/0862417384">excerpt and text search</a></li> <li>Ferguson, Adam. <i>Ferguson: An Essay on the History of Civil Society</i> (Cambridge Texts in the History of Political Thought) ed. by Fania Oz-Salzberger (1996) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.amazon.com/dp/0521447364">excerpt and text search</a></li> <li>Ferguson, Adam. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://oll.libertyfund.org/index.php?option=com_staticxt&staticfile=show.php?title=1428&Itemid=28"><i> An Essay on the History of Civil Society</i> (1767)</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: پیوند به بیرون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/34px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="34" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/68px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به <i><b><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86" class="extiw" title="q:آدام فرگوسن">آدام فرگوسن</a></b></i> در ویکی‌گفتاورد موجود است.</div></div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39940593"><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r38264903"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌انبار">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Adam_Ferguson" class="extiw" title="commons:Category:Adam Ferguson">آدام فرگوسن</a></span> موجود است.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gutenberg.org/author/Adam+Ferguson">کارهای Adam Ferguson</a> در <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%AA%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="پروژه گوتنبرگ">پروژه گوتنبرگ</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120509201627/http://socserv2.socsci.mcmaster.ca/~econ/ugcm/3ll3/ferguson/civil.html"><i>An Essay on the History of Civil Society</i></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://oll.libertyfund.org/index.php?option=com_staticxt&staticfile=show.php?person=4096&Itemid=28">Adam Ferguson</a> at <a rel="nofollow" class="external text" href="http://oll.libertyfund.org/Home3/index.php"><i>The Online Library of Liberty</i></a></li> <li>Notes on Ferguson's Moral Philosophy Lectures + various publications <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.bard.edu/contestedlegacies/kettler/works.shtml">[۱]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160303201727/http://www.bard.edu/contestedlegacies/kettler/works.shtml">بایگانی‌شده</a> در ۳ مارس ۲۰۱۶ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q183094#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q183094#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="راهنما:داده‌های کتابخانه‌ای">داده‌های کتابخانه‌ای</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q183094#identifiers" title="ویرایش در ویکی‌داده"><img alt="ویرایش در ویکی‌داده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">عمومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="آی‌اس‌ان‌آی (شناسه)">ISNI</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/000000010898732X">1</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C" title="برگه‌دان مستند مجازی بین‌المللی">ویاف</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/49279367">1</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/4434151051949833530006">2</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/49279367">ورلدکت (از طریق ویاف)</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کتابخانه‌های ملی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bncatalogo.cl/F?func=direct&local_base=red10&doc_number=000157463">شیلی</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX1051668">اسپانیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb122381269">فرانسه</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb122381269">(داده‌ها)</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://cantic.bnc.cat/registre/981058519161906706">کاتالونیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/118686798">آلمان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opac.sbn.it/nome/RAVV064456">ایتالیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007297461605171">اسرائیل</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/names/n79065503">ایالات متحده آمریکا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F?func=direct&local_base=lnc10&doc_number=000034564&P_CON_LNG=ENG">لتونی</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00521601">ژاپن</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=jn19990002225&CON_LNG=ENG">جمهوری چک</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nla.gov.au/anbd.aut-an35080948">استرالیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.nlg.gr/resource/authority/record152450">یونان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p068349092">هلند</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/KHW/makwww.exe?BM=1&NU=1&IM=4&WI=9810583036905606">لهستان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://libris.kb.se/auth/270454">سوئد</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opac.vatlib.it/auth/detail/495_98726">واتیکان</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نهادهای پژوهش هنری</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://kulturnav.org/0b1f57f5-2907-40fb-9d68-a19cf2e58279">کولتورناو (نروژ)</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.deutsche-biographie.de/pnd118686798.html?language=en">آلمان</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پایگاه‌های دادهٔ علمی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/author/DA00825245?l=en">ساینی (ژاپن)</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.worldcat.org/fast/37570/">کاربرد چندوجهی اصطلاحات موضوعی</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B1%D9%88_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="ریرو (شناسه)">ریرو (سوئیس)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.rero.ch/02-A003237976">1</a></span></li></ul></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6cf9nrv">شبکه‌های اجتماعی و محتوای بایگانی شونده</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%DA%A9_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="سوداک (شناسه)">سوداک (فرانسه)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/030629470">1</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%88" title="تروو">تروو (استرالیا)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://trove.nla.gov.au/people/820744">1</a></span></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="عصر_روشنگری" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="الگو:عصر روشنگری"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:عصر روشنگری (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:عصر روشنگری"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="عصر_روشنگری" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="عصر روشنگری">عصر روشنگری</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="موضوعات" style="font-size:114%;margin:0 4em">موضوعات</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="بی‌خدایی در عصر روشنگری">بی‌خدایی در عصر روشنگری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="سرمایه‌داری">سرمایه‌داری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="آزادی مدنی">آزادی مدنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B6%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="ضدروشنگری">ضدروشنگری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%DA%A9%D8%B1_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="تفکر انتقادی">تفکر انتقادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="دادارباوری">دادارباوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دموکراسی">دموکراسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%B1%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تجربه‌گرایی">تجربه‌گرایی</a></li> <li><span lang="fr" dir="rtl" title="متن به زبان فرانسوی"><bdi><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="دایرةالمعارف‌نویسان">دایرةالمعارف‌نویسان</a></bdi></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1" title="دیکتاتوری منور">دیکتاتوری منور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="بازار آزاد">بازار آزاد</a>s</li> <li><i lang="he-Latn" dir="rtl" title="متن به زبان عبری"><bdi><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="هاسکالا">هاسکالا</a></bdi></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انسان‌گرایی">انسان‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1" title="حقوق بشر">حقوق بشر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="لیبرالیسم کلاسیک">لیبرالیسم کلاسیک</a></li> <li><span lang="fr" dir="rtl" title="متن به زبان فرانسوی"><bdi><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="آزادی، برابری، برادری">آزادی، برابری، برادری</a></bdi></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9_%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C" title="شک دکارتی">شک دکارتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ملی‌گرایی">ملی‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="فلسفه طبیعی">فلسفه طبیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87)" title="عینی‌گرایی (فلسفه)">عینی‌گرایی (فلسفه)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="عقلانیت">عقلانیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="خردگرایی">خردگرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%82%D9%84" title="عقل">عقل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="فروکاست‌گرایی">فروکاست‌گرایی</a></li> <li><span lang="la" dir="rtl" title="متن به زبان لاتین"><bdi><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A6%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%B4" title="جرئت اندیشیدن داشته باش">جرئت اندیشیدن داشته باش</a></bdi></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85" title="علم">علم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="روش علمی">روش علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="سوسیالیسم">سوسیالیسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Universality_(philosophy)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Universality (philosophy) (صفحه وجود ندارد)">Universality</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Weimar_Classicism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Weimar Classicism (صفحه وجود ندارد)">Weimar Classicism</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="متفکران" style="font-size:114%;margin:0 4em">متفکران</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">انگلستان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%B2%D9%81_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%88%D9%86" title="جوزف ادیسون">جوزف ادیسون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Anthony_Ashley-Cooper,_3rd_Earl_of_Shaftesbury&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anthony Ashley-Cooper, 3rd Earl of Shaftesbury (صفحه وجود ندارد)">Anthony Ashley-Cooper</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3_%D8%A8%DB%8C%DA%A9%D9%86" title="فرانسیس بیکن">فرانسیس بیکن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85%DB%8C_%D8%A8%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%85" title="جرمی بنتام">جرمی بنتام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Anthony_Collins_(philosopher)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anthony Collins (philosopher) (صفحه وجود ندارد)">Anthony Collins</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%DA%AF%DB%8C%D8%A8%D9%88%D9%86" title="ادوارد گیبون">ادوارد گیبون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%DA%AF%D8%A7%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%86" title="ویلیام گادوین">ویلیام گادوین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%AA%D9%88%D9%86" title="جیمز هرینگتون">جیمز هرینگتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D9%87%D9%88%DA%A9" title="رابرت هوک">رابرت هوک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%A6%D9%84_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D9%86" title="ساموئل جانسون">ساموئل جانسون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A7%DA%A9" title="جان لاک">جان لاک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86" title="جان میلتون">جان میلتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%B2%D8%A7%DA%A9_%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%AA%D9%86" title="آیزاک نیوتن">آیزاک نیوتن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%BE%D9%88%D9%BE" title="الکساندر پوپ">الکساندر پوپ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Richard_Price&action=edit&redlink=1" class="new" title="Richard Price (صفحه وجود ندارد)">Richard Price</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%B2%D9%81_%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%84%DB%8C" title="جوزف پریستلی">جوزف پریستلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%A7_%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88%D9%84%D8%AF%D8%B2" title="جاشوا رینولدز">جاشوا رینولدز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Algernon_Sidney&action=edit&redlink=1" class="new" title="Algernon Sidney (صفحه وجود ندارد)">Algernon Sidney</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Matthew_Tindal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Matthew Tindal (صفحه وجود ندارد)">Matthew Tindal</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%D9%86%DA%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="جان ترنچارد">جان ترنچارد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C_%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%AA" title="مری ولستون‌کرافت">مری ولستون‌کرافت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فرانسه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%86_%D9%84%D9%88_%D8%B1%D9%88%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1" title="ژان لو رون دالامبر">ژان لو رون دالامبر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D9%87_%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C_%D8%AF%D9%88_%D9%88%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AF%D9%88_%D9%BE%D9%88%D9%84%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DA%98%D9%86%D8%B3%D9%88%D9%86" title="رنه لوئی دو ووایه دو پولمی دارژنسون">رنه لوئی دو ووایه دو پولمی دارژنسون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D9%84" title="پیر بل">پیر بل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%87" title="پیر بومارشه">پیر بومارشه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7_%D8%B4%D8%A7%D9%81%D9%88%D8%B1" title="نیکولا شافور">نیکولا شافور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D9%88_%D8%B4%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%87" title="امیلی دو شاتله">امیلی دو شاتله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%88%D9%86%D9%88_%D8%AF%D9%88_%DA%A9%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DA%A9" title="اتین بونو دو کندیاک">اتین بونو دو کندیاک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%AF%D9%88_%DA%A9%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%B3%D9%87" title="مارکی دو کندورسه">مارکی دو کندورسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D9%87_%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="رنه دکارت">رنه دکارت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88" title="دنی دیدرو">دنی دیدرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%B1_%D9%84%D9%88_%D8%A8%D9%88%D9%88%DB%8C%D9%87_%D8%AF%D9%88_%D9%81%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%84" title="برنار لو بوویه دو فونته‌نل">برنار لو بوویه دو فونته‌نل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%85%D9%BE_%D8%AF%DA%AF%D9%88%DA%98" title="الیمپ دگوژ">الیمپ دگوژ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D9%88%D8%AF_%D8%A2%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D9%87%D9%84%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="کلود آدرین هلوسیوس">کلود آدرین هلوسیوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%AE" title="بارون دولباخ">بارون دولباخ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Louis_de_Jaucourt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Louis de Jaucourt (صفحه وجود ندارد)">Louis de Jaucourt</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%88%D9%81%D8%B1%D9%87_%D8%AF%D9%88_%D9%84%D8%A7_%D9%85%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="ژولین اوفره دو لا متری">ژولین اوفره دو لا متری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%87" title="آنتوان لاووازیه">آنتوان لاووازیه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%B1%DA%98-%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C_%D9%84%DA%A9%D8%B1%DA%A9_%DA%A9%D9%86%D8%AA_%D8%AF%D9%88_%D8%A8%D9%88%D9%81%D9%88%D9%86" title="ژرژ-لوئی لکرک کنت دو بوفون">ژرژ-لوئی لکرک کنت دو بوفون</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%84_%D8%A8%D9%88%D9%86%D9%88_%D8%AF%D9%88_%D9%85%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="گابریل بونو دو مبلی">گابریل بونو دو مبلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sylvain_Mar%C3%A9chal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sylvain Maréchal (صفحه وجود ندارد)">Sylvain Maréchal</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%DB%8C%D9%87" title="ژان ملیه">ژان ملیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D8%AF%D9%88_%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D9%88" class="mw-redirect" title="شارل دو مونتسکیو">شارل دو مونتسکیو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%89tienne-Gabriel_Morelly&action=edit&redlink=1" class="new" title="Étienne-Gabriel Morelly (صفحه وجود ندارد)">Étienne-Gabriel Morelly</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%B2_%D9%BE%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%84" title="بلز پاسکال">بلز پاسکال</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%A7_%DA%A9%D9%86%D9%87" title="فرانسوا کنه">فرانسوا کنه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Guillaume_Thomas_Fran%C3%A7ois_Raynal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Guillaume Thomas François Raynal (صفحه وجود ندارد)">Guillaume Thomas François Raynal</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%AF%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D8%AF" title="مارکی دو ساد">مارکی دو ساد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%A8%D8%B1_%DA%98%D8%A7%DA%A9_%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%AF%D9%88" title="آن روبر ژاک تورگو">آن روبر ژاک تورگو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%AA%D8%B1" title="ولتر">ولتر</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ژنو</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B1%D9%85%D9%86_%D8%A2%D8%A8%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="فیرمن آبوزی">فیرمن آبوزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D8%A8%D9%88%D9%86%D9%87" title="شارل بونه">شارل بونه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jean-Jacques_Burlamaqui&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jean-Jacques Burlamaqui (صفحه وجود ندارد)">Jean-Jacques Burlamaqui</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jean-Louis_de_Lolme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jean-Louis de Lolme (صفحه وجود ندارد)">Jean-Louis de Lolme</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%88" title="پی‌یر پروو">پی‌یر پروو</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%86-%DA%98%D8%A7%DA%A9_%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%88" title="ژان-ژاک روسو">ژان-ژاک روسو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Antoine-Jacques_Roustan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antoine-Jacques Roustan (صفحه وجود ندارد)">Antoine-Jacques Roustan</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B1%D8%B3_%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%AA_%D8%AF%D9%88_%D8%B3%D9%88%D8%B3%D9%88%D8%B1" title="هورس بندیکت دو سوسور">هورس بندیکت دو سوسور</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jacob_Vernes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jacob Vernes (صفحه وجود ندارد)">Jacob Vernes</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jacob_Vernet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jacob Vernet (صفحه وجود ندارد)">Jacob Vernet</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آلمان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B3_%D9%87%D9%86%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D8%A8%D9%88%D9%87%D9%85%D8%B1" title="یوستوس هنینگ بوهمر">یوستوس هنینگ بوهمر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B4_%DA%AF%D8%A7%D9%88%D8%B3" title="کارل فریدریش گاوس">کارل فریدریش گاوس</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%88%D9%84%D9%81%DA%AF%D8%A7%D9%86%DA%AF_%D9%81%D9%88%D9%86_%DA%AF%D9%88%D8%AA%D9%87" title="یوهان ولفگانگ فون گوته">یوهان ولفگانگ فون گوته</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D9%88%D8%AA%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF_%D9%81%D9%88%D9%86_%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%B1" title="یوهان گوتفرید فون هردر">یوهان گوتفرید فون هردر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Theodor_Gottlieb_von_Hippel_the_Elder&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theodor Gottlieb von Hippel the Elder (صفحه وجود ندارد)">Theodor Gottlieb von Hippel</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%87%D9%84%D9%85_%D9%81%D9%88%D9%86_%D9%87%D9%88%D9%85%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%AA" title="ویلهلم فون هومبولت">ویلهلم فون هومبولت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A6%D9%84_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AA" title="ایمانوئل کانت">ایمانوئل کانت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%AA%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF_%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%AA%D8%B3" class="mw-redirect" title="گوتفرید لایبنیتس">گوتفرید لایبنیتس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%AA%D9%87%D9%88%D9%84%D8%AF_%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%85_%D9%84%D8%B3%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="گوتهولد افرایم لسینگ">گوتهولد افرایم لسینگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%81_%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%AA%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="جرج کریستف لیختنبرگ">جرج کریستف لیختنبرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%86" title="موسی مندلسون">موسی مندلسون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%A6%D9%84_%D9%81%D9%86_%D9%BE%D9%88%D9%81%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%81" title="زاموئل فن پوفندرف">زاموئل فن پوفندرف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B4_%D8%B4%DB%8C%D9%84%D8%B1" title="فریدریش شیلر">فریدریش شیلر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="کریستیان تومازیوس">کریستیان تومازیوس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gabriel_Wagner&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gabriel Wagner (صفحه وجود ندارد)">Gabriel Wagner</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Christian_Felix_Wei%C3%9Fe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christian Felix Weiße (صفحه وجود ندارد)">Christian Felix Weiße</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87%D8%A7%D9%88%D9%BE%D8%AA" title="آدام وایسهاوپت">آدام وایسهاوپت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%81_%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="کریستوف ماتین ویلند (صفحه وجود ندارد)">کریستوف ماتین ویلند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thomas_Wizenmann&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thomas Wizenmann (صفحه وجود ندارد)">Thomas Wizenmann</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%88%D9%84%D9%81" title="کریستیان ولف">کریستیان ولف</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Modern_Greek_Enlightenment&action=edit&redlink=1" class="new" title="Modern Greek Enlightenment (صفحه وجود ندارد)">یونان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Neophytos_Doukas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Neophytos Doukas (صفحه وجود ندارد)">Neophytos Doukas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Theoklitos_Farmakidis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theoklitos Farmakidis (صفحه وجود ندارد)">Theoklitos Farmakidis</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%BA%D8%A7%D8%B3_%D9%81%D8%B1%D8%A6%D9%88%D8%B3" title="ریغاس فرئوس">ریغاس فرئوس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Theophilos_Kairis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theophilos Kairis (صفحه وجود ندارد)">Theophilos Kairis</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%88%D8%B3_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%B3" title="آدامانتیوس کورائیس">آدامانتیوس کورائیس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ایرلند</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%84%DB%8C" title="جرج بارکلی">جرج بارکلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D8%A8%D9%88%DB%8C%D9%84" title="رابرت بویل">رابرت بویل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DA%A9" title="ادموند برک">ادموند برک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%DB%8C%DB%8C%D9%81%D8%AA" title="جاناتان سوییفت">جاناتان سوییفت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AF" title="جان تالند">جان تالند</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ایتالیا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="چزاره بکاریا">چزاره بکاریا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gaetano_Filangieri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gaetano Filangieri (صفحه وجود ندارد)">Gaetano Filangieri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ferdinando_Galiani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ferdinando Galiani (صفحه وجود ندارد)">Ferdinando Galiani</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DB%8C%DB%8C%D8%AC%DB%8C_%DA%AF%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="لوییجی گالوانی">لوییجی گالوانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Antonio_Genovesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antonio Genovesi (صفحه وجود ندارد)">Antonio Genovesi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Francesco_Mario_Pagano&action=edit&redlink=1" class="new" title="Francesco Mario Pagano (صفحه وجود ندارد)">Francesco Mario Pagano</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Giovanni_Salvemini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giovanni Salvemini (صفحه وجود ندارد)">Giovanni Salvemini</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%88_%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="پیترو وری">پیترو وری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7_%D9%88%DB%8C%DA%A9%D9%88" title="جامباتیستا ویکو">جامباتیستا ویکو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">هلند</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Balthasar_Bekker&action=edit&redlink=1" class="new" title="Balthasar Bekker (صفحه وجود ندارد)">Balthasar Bekker</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pieter_de_la_Court&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pieter de la Court (صفحه وجود ندارد)">Pieter de la Court</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Petrus_Cunaeus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Petrus Cunaeus (صفحه وجود ندارد)">Petrus Cunaeus</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%DA%AF%D9%88_%DA%AF%D8%B1%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="هوگو گروتیوس">هوگو گروتیوس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fran%C3%A7ois_Hemsterhuis&action=edit&redlink=1" class="new" title="François Hemsterhuis (صفحه وجود ندارد)">François Hemsterhuis</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%88%DB%8C%DA%AF%D9%86%D8%B3" title="کریستیان هویگنس">کریستیان هویگنس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Adriaan_Koerbagh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adriaan Koerbagh (صفحه وجود ندارد)">Adriaan Koerbagh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Frederik_van_Leenhof&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frederik van Leenhof (صفحه وجود ندارد)">Frederik van Leenhof</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D9%86_%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%88%D9%86%D9%87%D9%88%DA%A9" title="آنتونی فان لیوونهوک">آنتونی فان لیوونهوک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bernard_Nieuwentyt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bernard Nieuwentyt (صفحه وجود ندارد)">Bernard Nieuwentyt</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AE_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B2%D8%A7" title="باروخ اسپینوزا">باروخ اسپینوزا</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%85" title="یان سوامردام">یان سوامردام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hendrik_Wyermars&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hendrik Wyermars (صفحه وجود ندارد)">Hendrik Wyermars</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Enlightenment_in_Poland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enlightenment in Poland (صفحه وجود ندارد)">لهستان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Tadeusz_Czacki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tadeusz Czacki (صفحه وجود ندارد)">Tadeusz Czacki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hugo_Ko%C5%82%C5%82%C4%85taj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hugo Kołłątaj (صفحه وجود ندارد)">Hugo Kołłątaj</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stanis%C5%82aw_Konarski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stanisław Konarski (صفحه وجود ندارد)">Stanisław Konarski</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ignacy_Krasicki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ignacy Krasicki (صفحه وجود ندارد)">Ignacy Krasicki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Julian_Ursyn_Niemcewicz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Julian Ursyn Niemcewicz (صفحه وجود ندارد)">Julian Ursyn Niemcewicz</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%88_%D8%A2%DA%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA_%D9%BE%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%81%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="استانیسواو آگوست پونیاتوفسکی">استانیسواو آگوست پونیاتوفسکی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="یندری شنیادیسکی">یندری شنیادیسکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stanis%C5%82aw_Staszic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stanisław Staszic (صفحه وجود ندارد)">Stanisław Staszic</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B2%D9%81_%D9%88%DB%8C%D8%A8%D8%AA%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="یوزف ویبتسکی">یوزف ویبتسکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Andrzej_Stanis%C5%82aw_Za%C5%82uski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Andrzej Stanisław Załuski (صفحه وجود ندارد)">Andrzej Stanisław Załuski</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=J%C3%B3zef_Andrzej_Za%C5%82uski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Józef Andrzej Załuski (صفحه وجود ندارد)">Józef Andrzej Załuski</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پرتغال</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Sebasti%C3%A3o_Jos%C3%A9_de_Carvalho_e_Melo,_1st_Marquis_of_Pombal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sebastião José de Carvalho e Melo, 1st Marquis of Pombal (صفحه وجود ندارد)">Sebastião José de Carvalho e Melo</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Romania</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ion_Budai-Deleanu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ion Budai-Deleanu (صفحه وجود ندارد)">Ion Budai-Deleanu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dinicu_Golescu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinicu Golescu (صفحه وجود ندارد)">Dinicu Golescu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Petru_Maior&action=edit&redlink=1" class="new" title="Petru Maior (صفحه وجود ندارد)">Petru Maior</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Samuil_Micu-Klein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samuil Micu-Klein (صفحه وجود ندارد)">Samuil Micu-Klein</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gheorghe_%C8%98incai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gheorghe Șincai (صفحه وجود ندارد)">Gheorghe Șincai</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Russian_Enlightenment&action=edit&redlink=1" class="new" title="Russian Enlightenment (صفحه وجود ندارد)">روسیه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="کاترین دوم">کاترین دوم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%B3_%D9%81%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="دنیس فونیزین (صفحه وجود ندارد)">دنیس فونیزین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%88%D8%AE_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="آنتیوخ کانتیمیر">آنتیوخ کانتیمیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%81" title="میخائیل خراسکوف">میخائیل خراسکوف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%84_%D9%84%D9%88%D9%85%D9%88%D9%86%D8%B3%D9%81" title="میخاییل لومونسف">میخاییل لومونسف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nikolay_Novikov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nikolay Novikov (صفحه وجود ندارد)">Nikolay Novikov</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B4%DA%86%D9%81" title="الکساندر رادیشچف">الکساندر رادیشچف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yekaterina_Vorontsova-Dashkova&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yekaterina Vorontsova-Dashkova (صفحه وجود ندارد)">Yekaterina Vorontsova-Dashkova</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">صربستان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D9%88%D9%88%DB%8C%DA%86" title="دوسیتی اوبرادوویچ">دوسیتی اوبرادوویچ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Avram_Mrazovi%C4%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avram Mrazović (صفحه وجود ندارد)">Avram Mrazović</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Enlightenment_in_Spain&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enlightenment in Spain (صفحه وجود ندارد)">اسپانیا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Jos%C3%A9_Cadalso&action=edit&redlink=1" class="new" title="José Cadalso (صفحه وجود ندارد)">José Cadalso</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%B3_%D8%B3%D9%88%D9%85" title="کارلوس سوم">کارلوس سوم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Benito_Jer%C3%B3nimo_Feij%C3%B3o_y_Montenegro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Benito Jerónimo Feijóo y Montenegro (صفحه وجود ندارد)">Benito Jerónimo Feijóo y Montenegro</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%88_%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B2_%D8%AF_%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="لیندرو فرناندز د موراتین">لیندرو فرناندز د موراتین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Valentin_de_Foronda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Valentin de Foronda (صفحه وجود ندارد)">Valentin de Foronda</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gaspar_Melchor_de_Jovellanos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gaspar Melchor de Jovellanos (صفحه وجود ندارد)">Gaspar Melchor de Jovellanos</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mart%C3%ADn_Sarmiento&action=edit&redlink=1" class="new" title="Martín Sarmiento (صفحه وجود ندارد)">Martín Sarmiento</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Diego_de_Torres_Villarroel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diego de Torres Villarroel (صفحه وجود ندارد)">Diego de Torres Villarroel</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="روشنگری اسکاتلند">اسکاتلند</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=James_Beattie_(poet)&action=edit&redlink=1" class="new" title="James Beattie (poet) (صفحه وجود ندارد)">James Beattie</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%B2%D9%81_%D8%A8%D9%84%DA%A9" title="جوزف بلک">جوزف بلک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hugh_Blair&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hugh Blair (صفحه وجود ندارد)">Hugh Blair</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%84" title="جیمز بازول">جیمز بازول</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=James_Burnett,_Lord_Monboddo&action=edit&redlink=1" class="new" title="James Burnett, Lord Monboddo (صفحه وجود ندارد)">James Burnett</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%B2" title="رابرت برنز">رابرت برنز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=William_Cullen&action=edit&redlink=1" class="new" title="William Cullen (صفحه وجود ندارد)">William Cullen</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">آدام فرگوسن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thomas_Gordon_(writer)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thomas Gordon (writer) (صفحه وجود ندارد)">Thomas Gordon</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C%D8%AF_%D9%87%DB%8C%D9%88%D9%85" title="دیوید هیوم">دیوید هیوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3_%D9%87%D8%A7%DA%86%D8%B3%D9%88%D9%86" title="فرانسیس هاچسون">فرانسیس هاچسون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D9%87%D8%A7%D8%AA%D9%86" title="جیمز هاتن">جیمز هاتن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D9%85%DB%8C%D9%84" title="جیمز میل">جیمز میل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Millar_(philosopher)&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Millar (philosopher) (صفحه وجود ندارد)">John Millar</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%B2%D8%A7%DA%A9_%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%AA%D9%86" title="آیزاک نیوتن">آیزاک نیوتن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=William_Ogilvie_of_Pittensear&action=edit&redlink=1" class="new" title="William Ogilvie of Pittensear (صفحه وجود ندارد)">William Ogilvie</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%81%DB%8C%D8%B1" title="جان پلی‌فیر">جان پلی‌فیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="توماس رید">توماس رید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA" title="آدام اسمیت">آدام اسمیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="دوگالد استوارت">دوگالد استوارت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=American_Enlightenment&action=edit&redlink=1" class="new" title="American Enlightenment (صفحه وجود ندارد)">ایالات متحده</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%86" title="بنجامین فرانکلین">بنجامین فرانکلین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%AC%D9%81%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%86" title="توماس جفرسون">توماس جفرسون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%88%D9%86" title="جیمز مدیسون">جیمز مدیسون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D9%85%DB%8C%D8%B3%D9%88%D9%86" title="جرج میسون">جرج میسون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="توماس پین">توماس پین</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="2"><div><div style="position:relative;"> <div style="position:absolute;right:0;"><b><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="الگو:رمانتیسیسم">الگو:رمانتیسیسم</a> →</b></div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="رده:عصر روشنگری">رده:عصر روشنگری</a></li></ul> </div></div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐5767f597fb‐srlhv Cached time: 20241127230145 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [] CPU time usage: 0.611 seconds Real time usage: 0.938 seconds Preprocessor visited node count: 3056/1000000 Post‐expand include size: 111902/2097152 bytes Template argument size: 5520/2097152 bytes Highest expansion depth: 16/100 Expensive parser function count: 29/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 17456/5000000 bytes Lua time usage: 0.372/10.000 seconds Lua memory usage: 16789383/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 744.042 1 -total 28.16% 209.556 1 الگو:Infobox_philosopher 26.76% 199.130 1 الگو:Infobox_person 19.42% 144.462 2 الگو:Side_box 17.34% 129.042 5 الگو:Lang 17.18% 127.814 1 الگو:مستند_کردن 16.11% 119.839 1 الگو:انگلیسی 15.82% 117.743 1 الگو:ویکی‌انبار-رده 15.66% 116.487 1 الگو:به_زبان_دیگر 15.30% 113.862 1 الگو:پروژه_خواهر --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:1132726:|#|:idhash:canonical and timestamp 20241127230145 and revision id 38926973. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=آدام_فرگوسن&oldid=38926973">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=آدام_فرگوسن&oldid=38926973</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A8%D8%B1%D9%88" title="رده:اعضای انجمن سلطنتی ادینبرو">اعضای انجمن سلطنتی ادینبرو</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="رده:اعضای فرهنگستان علوم پروس">اعضای فرهنگستان علوم پروس</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="رده:افراد جنگ جانشینی اتریش اهل بریتانیا">افراد جنگ جانشینی اتریش اهل بریتانیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D8%AB_%D9%88_%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="رده:اهالی پرث و کینروز">اهالی پرث و کینروز</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="رده:پیشنمازهای نظامی اهل اسکاتلند">پیشنمازهای نظامی اهل اسکاتلند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="رده:تاریخ‌نگاران اهل اسکاتلند">تاریخ‌نگاران اهل اسکاتلند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A8%D8%B1%D9%88" title="رده:دانشگاهیان دانشگاه ادینبرو">دانشگاهیان دانشگاه ادینبرو</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%E2%80%8C%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%AE%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A8%D8%B1%D9%88" title="رده:دانش‌آموختگان دانشگاه ادینبرو">دانش‌آموختگان دانشگاه ادینبرو</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%E2%80%8C%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%AE%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="رده:دانش‌آموختگان دانشگاه سنت اندروز">دانش‌آموختگان دانشگاه سنت اندروز</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DB%B1%DB%B8%DB%B1%DB%B6_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:درگذشتگان ۱۸۱۶ (میلادی)">درگذشتگان ۱۸۱۶ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="رده:روحانیان اهل اسکاتلند">روحانیان اهل اسکاتلند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DB%B1%DB%B7%DB%B2%DB%B3_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:زادگان ۱۷۲۳ (میلادی)">زادگان ۱۷۲۳ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="رده:سربازان اهل اسکاتلند">سربازان اهل اسکاتلند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B3%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="رده:سربازان اهل بریتانیا">سربازان اهل بریتانیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="رده:فیلسوفان اجتماعی">فیلسوفان اجتماعی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82" title="رده:فیلسوفان اخلاق">فیلسوفان اخلاق</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="رده:فیلسوفان اهل اسکاتلند">فیلسوفان اهل اسکاتلند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="رده:فیلسوفان تاریخ">فیلسوفان تاریخ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="رده:فیلسوفان دین">فیلسوفان دین</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:فیلسوفان روان‌شناسی">فیلسوفان روان‌شناسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:فیلسوفان سیاسی">فیلسوفان سیاسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="رده:فیلسوفان عصر روشنگری">فیلسوفان عصر روشنگری</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF" title="رده:فیلسوفان فرهنگ">فیلسوفان فرهنگ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="رده:فیلسوفان طبیعی">فیلسوفان طبیعی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="رده:کتابدارهای اهل اسکاتلند">کتابدارهای اهل اسکاتلند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="رده:مقاله‌نویسان اهل اسکاتلند">مقاله‌نویسان اهل اسکاتلند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="رده:منتقدان اجتماعی">منتقدان اجتماعی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF" title="رده:فیلسوفان اقتصاد">فیلسوفان اقتصاد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%DA%AF" title="رده:فیلسوفان جنگ">فیلسوفان جنگ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="رده:فیلسوفان سده ۱۸ (میلادی) اهل بریتانیا">فیلسوفان سده ۱۸ (میلادی) اهل بریتانیا</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%A7_%D8%A7%DA%86%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7" title="رده:مقاله‌ها با اچ‌کاردها">مقاله‌ها با اچ‌کاردها</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:پیوند رده انبار در ویکی‌داده است">پیوند رده انبار در ویکی‌داده است</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%AA%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="رده:مقاله‌های با پیوند پروژه گوتنبرگ">مقاله‌های با پیوند پروژه گوتنبرگ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_ISNI" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_VIAF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNE" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_CANTICN" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CANTICN">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CANTICN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_GND" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_ICCU" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ICCU">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ICCU</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_J9U" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_LCCN" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_LNB" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LNB">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LNB</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NDL" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NKC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NLA" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NLG" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLG">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLG</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NTA" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NTA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NTA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_PLWABN" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های PLWABN">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های PLWABN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SELIBR" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SELIBR">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SELIBR</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_VcBA" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VcBA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VcBA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_KULTURNAV" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های KULTURNAV">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های KULTURNAV</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_DTBIO" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های DTBIO">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های DTBIO</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_CINII" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CINII">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CINII</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_FAST" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_RERO" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های RERO">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های RERO</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SNAC-ID" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SNAC-ID">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SNAC-ID</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SUDOC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_Trove" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های Trove">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های Trove</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_WorldCat-VIAF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%DB%B2%DB%B8_%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1" title="رده:داده‌های کتابخانه‌ای با ۲۸ عنصر">داده‌های کتابخانه‌ای با ۲۸ عنصر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های چندگانه">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های چندگانه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان فرانسوی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان فرانسوی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان عبری">مقاله‌های دارای واژگان به زبان عبری</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان لاتین">مقاله‌های دارای واژگان به زبان لاتین</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۵ فوریهٔ ۲۰۲۴ ساعت ۰۵:۵۹ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-889fb78f4-hvtrt","wgBackendResponseTime":172,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.611","walltime":"0.938","ppvisitednodes":{"value":3056,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":111902,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":5520,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":29,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":17456,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 744.042 1 -total"," 28.16% 209.556 1 الگو:Infobox_philosopher"," 26.76% 199.130 1 الگو:Infobox_person"," 19.42% 144.462 2 الگو:Side_box"," 17.34% 129.042 5 الگو:Lang"," 17.18% 127.814 1 الگو:مستند_کردن"," 16.11% 119.839 1 الگو:انگلیسی"," 15.82% 117.743 1 الگو:ویکی‌انبار-رده"," 15.66% 116.487 1 الگو:به_زبان_دیگر"," 15.30% 113.862 1 الگو:پروژه_خواهر"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.372","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":16789383,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-5767f597fb-srlhv","timestamp":"20241127230145","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0622\u062f\u0627\u0645 \u0641\u0631\u06af\u0648\u0633\u0646","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%86","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q183094","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q183094","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2012-07-14T06:18:25Z","dateModified":"2024-02-25T05:59:22Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/e\/e2\/ProfAdamFerguson.jpg"}</script> </body> </html>