CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ایمنی‌شناسی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"bab353c4-7aca-4c95-88b2-597d2227a785","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"ایمنی‌شناسی","wgTitle":"ایمنی‌شناسی","wgCurRevisionId":37842761,"wgRevisionId":37842761,"wgArticleId":55401,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحه‌های دارای آرگومان تکراری در فراخوانی الگو","مقاله‌های با گزیده‌ها","مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی","پیوند رده انبار در ویکی‌داده است", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های EMU","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های چندگانه","مقاله‌های با گزیده‌های خراب","Pages using the JsonConfig extension","ایمنی‌شناسی","علوم پایه پزشکی"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ایمنی‌شناسی", "wgRelevantArticleId":55401,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q101929","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform", "platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit", "ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/60/Myoglobin.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1214"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Myoglobin.png/800px-Myoglobin.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="810"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Myoglobin.png/640px-Myoglobin.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="648"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ایمنی‌شناسی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-ایمنی‌شناسی rootpage-ایمنی‌شناسی skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-سیستم_ایمنی_بدن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#سیستم_ایمنی_بدن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>سیستم ایمنی بدن</span> </div> </a> <ul id="toc-سیستم_ایمنی_بدن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دفاع_اختصاصی_سیستم_ایمنی_بدن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#دفاع_اختصاصی_سیستم_ایمنی_بدن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>دفاع اختصاصی سیستم ایمنی بدن</span> </div> </a> <ul id="toc-دفاع_اختصاصی_سیستم_ایمنی_بدن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ایمنی_ذاتی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ایمنی_ذاتی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>ایمنی ذاتی</span> </div> </a> <ul id="toc-ایمنی_ذاتی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سلول‌های_ایمنی_ذاتی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#سلول‌های_ایمنی_ذاتی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>سلول‌های ایمنی ذاتی</span> </div> </a> <ul id="toc-سلول‌های_ایمنی_ذاتی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سلول‌های_کشنده_طبیعی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#سلول‌های_کشنده_طبیعی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>سلول‌های کشنده طبیعی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-سلول‌های_کشنده_طبیعی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های سلول‌های کشنده طبیعی</span> </button> <ul id="toc-سلول‌های_کشنده_طبیعی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ایمنی_هومورال" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ایمنی_هومورال"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۱</span> <span>ایمنی هومورال</span> </div> </a> <ul id="toc-ایمنی_هومورال-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ایمنی_سلولی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ایمنی_سلولی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۲</span> <span>ایمنی سلولی</span> </div> </a> <ul id="toc-ایمنی_سلولی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ایمنی_درمانی_یا_ایمونوتراپی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ایمنی_درمانی_یا_ایمونوتراپی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>ایمنی درمانی یا ایمونوتراپی</span> </div> </a> <ul id="toc-ایمنی_درمانی_یا_ایمونوتراپی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ایمنی‌شناسی_بالینی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ایمنی‌شناسی_بالینی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>ایمنی‌شناسی بالینی</span> </div> </a> <ul id="toc-ایمنی‌شناسی_بالینی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پانویس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پانویس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>پانویس</span> </div> </a> <ul id="toc-پانویس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">ایمنی‌شناسی</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۸۱ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-81" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۸۱ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Immunologie" title="Immunologie–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Immunologie" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Immunologie" title="Immunologie–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Immunologie" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B9%D8%A9" title="علم المناعة–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="علم المناعة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Inmunolox%C3%ADa" title="Inmunoloxía–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Inmunoloxía" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0mmunologiya" title="İmmunologiya–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="İmmunologiya" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Імуналогія–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Імуналогія" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%91%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Імуналёгія–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Імуналёгія" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Имунология–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Имунология" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Imunologija" title="Imunologija–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Imunologija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Immunologia" title="Immunologia–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Immunologia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Imunologie" title="Imunologie–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Imunologie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Immunologi" title="Immunologi–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Immunologi" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Immunologie" title="Immunologie–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Immunologie" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%BF%CF%83%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1" title="Ανοσολογία–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Ανοσολογία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Immunology" title="Immunology–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Immunology" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Imunologio" title="Imunologio–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Imunologio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Inmunolog%C3%ADa" title="Inmunología–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Inmunología" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Immunoloogia" title="Immunoloogia–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Immunoloogia" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Immunologia" title="Immunologia–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Immunologia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Immunologia" title="Immunologia–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Immunologia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Immunologie" title="Immunologie–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Immunologie" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Imunologjie" title="Imunologjie–فریولیایی" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Imunologjie" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="فریولیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Imdh%C3%ADoneola%C3%ADocht" title="Imdhíoneolaíocht–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Imdhíoneolaíocht" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Inmunolox%C3%ADa" title="Inmunoloxía–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Inmunoloxía" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%99%D7%9E%D7%95%D7%A0%D7%95%D7%9C%D7%95%D7%92%D7%99%D7%94" title="אימונולוגיה–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="אימונולוגיה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A4%BE_%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%BE%E0%A4%A8" title="प्रतिरक्षा विज्ञान–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="प्रतिरक्षा विज्ञान" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Imunologija" title="Imunologija–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Imunologija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Immunol%C3%B3gia" title="Immunológia–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Immunológia" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D5%A3%D5%AB%D5%A1" title="Իմունոլոգիա–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Իմունոլոգիա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Imunologi" title="Imunologi–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Imunologi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Imunologio" title="Imunologio–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Imunologio" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/%C3%93n%C3%A6misfr%C3%A6%C3%B0i" title="Ónæmisfræði–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Ónæmisfræði" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Immunologia" title="Immunologia–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Immunologia" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%85%8D%E7%96%AB%E5%AD%A6" title="免疫学–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="免疫学" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Imunologi" title="Imunologi–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Imunologi" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Иммунология–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Иммунология" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%A9%B4%EC%97%AD%ED%95%99" title="면역학–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="면역학" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Иммунология–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Иммунология" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Immunologie" title="Immunologie–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Immunologie" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Imunolojia" title="Imunolojia–Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Imunolojia" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Imunologija" title="Imunologija–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Imunologija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Imunolo%C4%A3ija" title="Imunoloģija–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Imunoloģija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Имунологија–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Имунологија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%A3%E0%B5%8B%E0%B4%B3%E0%B4%9C%E0%B4%BF" title="ഇമ്മ്യൂണോളജി–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഇമ്മ്യൂണോളജി" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%BB%D0%B0%D0%B0_%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%BB%D0%B0%D0%BB" title="Дархлаа судлал–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Дархлаа судлал" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Imunologi" title="Imunologi–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Imunologi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AC%DB%8C" title="ایمیونولوجی–مازندرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="ایمیونولوجی" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازندرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Immunologie" title="Immunologie–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Immunologie" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Immunologie" title="Immunologie–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Immunologie" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Immunologi" title="Immunologi–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Immunologi" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Immunologi" title="Immunologi–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Immunologi" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Immunologia" title="Immunologia–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Immunologia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Immunologia" title="Immunologia–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Immunologia" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AC%DB%8C" title="ایمیونولوجی–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ایمیونولوجی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%8A%D9%85%D9%8A%D9%88%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%D9%8A" title="ايميونولوژي–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ايميونولوژي" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Imunologia" title="Imunologia–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Imunologia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Imunologie" title="Imunologie–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Imunologie" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Иммунология–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Иммунология" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Imunologija" title="Imunologija–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Imunologija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B6%AD%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B6%BB%E0%B6%AB%E0%B7%80%E0%B7%9A%E0%B6%AF%E0%B6%BA" title="ප්‍රතිශක්තිකරණවේදය–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="ප්‍රතිශක්තිකරණවේදය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Immunology" title="Immunology–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Immunology" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Imunol%C3%B3gia" title="Imunológia–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Imunológia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Imunologija" title="Imunologija–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Imunologija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Imunologjia" title="Imunologjia–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Imunologjia" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Имунологија–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Имунологија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Immunologi" title="Immunologi–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Immunologi" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A8%E0%AF%8B%E0%AE%AF%E0%AF%86%E0%AE%A4%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="நோயெதிர்ப்பியல்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="நோயெதிர்ப்பியல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D1%82%D1%88%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D1%81%D3%A3" title="Масуниятшиносӣ–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Масуниятшиносӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B9%89%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="วิทยาภูมิคุ้มกัน–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="วิทยาภูมิคุ้มกัน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0mm%C3%BCnoloji" title="İmmünoloji–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="İmmünoloji" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Иммунология–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Иммунология" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Імунологія–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Імунологія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="مناعیات–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="مناعیات" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Immunologiya" title="Immunologiya–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Immunologiya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Mi%E1%BB%85n_d%E1%BB%8Bch_h%E1%BB%8Dc" title="Miễn dịch học–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Miễn dịch học" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Immunolohiya" title="Immunolohiya–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Immunolohiya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%85%8D%E7%96%AB%E5%AD%A6" title="免疫学–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="免疫学" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="იმუნოლოგია–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="იმუნოლოგია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%85%8D%E7%96%AB%E5%AD%A6" title="免疫学–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="免疫学" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Bi%C3%A1n-e%CC%8Dk-ha%CC%8Dk" title="Bián-e̍k-ha̍k–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Bián-e̍k-ha̍k" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%85%8D%E7%96%AB%E5%AD%B8" title="免疫學–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="免疫學" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q101929#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&oldid=37842761" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&id=37842761&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A7%25DB%258C%25D9%2585%25D9%2586%25DB%258C%25E2%2580%258C%25D8%25B4%25D9%2586%25D8%25A7%25D8%25B3%25DB%258C"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A7%25DB%258C%25D9%2585%25D9%2586%25DB%258C%25E2%2580%258C%25D8%25B4%25D9%2586%25D8%25A7%25D8%25B3%25DB%258C"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Immunology" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q101929" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40023308">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:left!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar a{white-space:nowrap}.mw-parser-output .sidebar-wraplinks a{white-space:normal}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:right;clear:right;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding-bottom:0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em 0}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding-top:0.2em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding-top:0.4em;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.4em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding-top:0}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.4em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:left;font-size:115%}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-navbar{padding-top:0.6em}.mw-parser-output .sidebar-collapse .mw-collapsible-toggle{margin-top:0.2em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{text-align:right;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}@media(max-width:720px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}@media screen{@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-list-title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar:not(.notheme) .sidebar-title-with-pretitle{background:transparent!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .sidebar .sidebar-title-with-pretitle a{color:var(--color-progressive)!important}}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sidebar{display:none!important}}</style><table class="sidebar sidebar-collapse nomobile sidebar-wraplinks" style="border:1px solid #A2B8BF"><tbody><tr><td class="sidebar-pretitle">بخشی از مجموعه مباحث دربارهٔ</td></tr><tr><th class="sidebar-title-with-pretitle" style="background:#82C3D8; padding:0.2em; font-size:175%; font-weight:bold;"><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="بیوشیمی">بیوشیمی</a></th></tr><tr><td class="sidebar-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Myoglobin.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Myoglobin.png/220px-Myoglobin.png" decoding="async" width="220" height="223" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Myoglobin.png/330px-Myoglobin.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Myoglobin.png/440px-Myoglobin.png 2x" data-file-width="1159" data-file-height="1173" /></a></span><div class="sidebar-caption" style="padding:0 0 0.8em;"><b>زیست‌شیمی</b></div></td></tr><tr><td class="sidebar-above" style="padding:0.15em 0.15em 0.25em; display:block; background-color: transparent; border-color: #A2B8BF"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><div class="hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست مقاله‌های بیوشیمی (صفحه وجود ندارد)">فهرست</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دورنمای بیوشیمی (صفحه وجود ندارد)">دورنما</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="پیشینه بیوشیمی (صفحه وجود ندارد)">پیشینه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding:0.2em; border-bottom:1px solid #A2B8BF"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:center;font-size:100%;font-weight:bold;">مفاهیم کلیدی</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="زیست‌مولکول">زیست‌مولکول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="آنزیم">آنزیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%98%D9%86" title="بیان ژن">بیان ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="سوخت‌وساز">سوخت‌وساز</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding:0.2em; border-bottom:1px solid #A2B8BF"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:center;font-size:100%;font-weight:bold;">فهرست بیوشیمی‌دانان</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="بیوشیمی‌دان">بیوشیمی‌دان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست بیوشیمی‌دانان (صفحه وجود ندارد)">فهرست بیوشیمی‌دانان</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding:0.2em; border-bottom:1px solid #A2B8BF"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:center;font-size:100%;font-weight:bold;">واژه‌نامه</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="واژه‌نامه زیست‌شناسی (صفحه وجود ندارد)">واژه‌نامه زیست‌شناسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="واژه‌نامه اصطلاحات شیمی (صفحه وجود ندارد)">واژه‌نامه شیمی</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding:0.2em; border-bottom:1px solid #A2B8BF"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:center;font-size:100%;font-weight:bold;">سنتز شیمیایی</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"><div class="excerpt-block"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37692104">.mw-parser-output .excerpt-hat .mw-editsection-like{font-style:normal}</style><div class="excerpt"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2_%DA%98%D9%86_%D9%85%D8%B5%D9%86%D9%88%D8%B9%DB%8C" title="سنتز ژن مصنوعی">سنتز ژن مصنوعی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biomimetic_synthesis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biomimetic synthesis (صفحه وجود ندارد)">Biomimetic synthesis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bioretrosynthesis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bioretrosynthesis (صفحه وجود ندارد)">Bioretrosynthesis</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2" title="بیوسنتز">بیوسنتز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chemosynthesis_(nanotechnology)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chemosynthesis (nanotechnology) (صفحه وجود ندارد)">Chemosynthesis</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2_%D9%87%D9%85%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="سنتز هم‌گرا">سنتز هم‌گرا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Custom_peptide_synthesis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Custom peptide synthesis (صفحه وجود ندارد)">Custom peptide synthesis</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%85" title="فرایند مستقیم">فرایند مستقیم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Divergent_synthesis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Divergent synthesis (صفحه وجود ندارد)">Divergent synthesis</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2" title="الکتروسنتز">الکتروسنتز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%86" title="سنتز نامتقارن">سنتز نامتقارن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fully_automated_synthesis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fully automated synthesis (صفحه وجود ندارد)">Fully automated synthesis</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="سنتز گرمابی">سنتز گرمابی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Laser_ablation_synthesis_in_solution&action=edit&redlink=1" class="new" title="Laser ablation synthesis in solution (صفحه وجود ندارد)">LASiS</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="سنتز مکانیکی">سنتز مکانیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2_%DB%8C%DA%A9%D8%AC%D8%A7" title="سنتز یکجا">سنتز یکجا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2_%D8%A2%D9%84%DB%8C" title="سنتز آلی">سنتز آلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%BE%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D8%AF" title="تولید پپتید">تولید پپتید</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA" title="پرتوساخت">پرتوساخت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="آنالیز سنتز برگشتی">Retrosynthesis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Semisynthesis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Semisynthesis (صفحه وجود ندارد)">Semisynthesis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Solid-phase_synthesis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Solid-phase synthesis (صفحه وجود ندارد)">Solid-phase synthesis</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2_%D8%B3%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AA%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%84" title="سنتز سولوترمال">سنتز سولوترمال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9" title="سنتز جامع">سنتز جامع</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Volume_combustion_synthesis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Volume combustion synthesis (صفحه وجود ندارد)">Volume combustion synthesis</a></li></ul></div></div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-content" style="padding:0.2em; border-bottom:1px solid #A2B8BF"> <div class="sidebar-list mw-collapsible mw-collapsed"><div class="sidebar-list-title" style="text-align:center;font-size:100%;font-weight:bold;">رشته‌های بیوشیمی</div><div class="sidebar-list-content mw-collapsible-content hlist"><div class="excerpt-block"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r37692104"><div class="excerpt"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" title="زیست‌شناسی مولکولی">زیست‌شناسی مولکولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="سلول‌شناسی">سلول‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زیست‌شناسی شیمیایی">زیست‌شناسی شیمیایی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AA%D9%88%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84" title="شیمی بیواورتوگونال">شیمی بیواورتوگونال</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="شیمی دارویی">شیمی دارویی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="داروشناسی">داروشناسی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="شیمی بالینی">شیمی بالینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D8%A8" title="شیمی اعصاب">شیمی اعصاب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bioorganic_chemistry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bioorganic chemistry (صفحه وجود ندارد)">Bioorganic chemistry</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bioorganometallic_chemistry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bioorganometallic chemistry (صفحه وجود ندارد)">Bioorganometallic chemistry</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="شیمی معدنی زیستی">شیمی معدنی زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="شیمی‌فیزیک زیستی">شیمی‌فیزیک زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="باکتری‌شناسی">باکتری‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="انگل‌شناسی">انگل‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ویروس‌شناسی">ویروس‌شناسی</a></li> <li>ایمنی‌شناسی</li></ul></div></div></div></div></td> </tr><tr><td class="sidebar-below hlist" style="background-color: #82C3D8; border-color: #A2B8BF"> <ul><li><span class="nowrap"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="رده:بیوشیمی">رده</a></span></li></ul></td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="الگو:نوار کناری زیست‌شیمی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="بحث الگو:نوار کناری زیست‌شیمی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:نوار کناری زیست‌شیمی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:MRSA,_Ingestion_by_Neutrophil.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/MRSA%2C_Ingestion_by_Neutrophil.jpg/220px-MRSA%2C_Ingestion_by_Neutrophil.jpg" decoding="async" width="220" height="230" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/MRSA%2C_Ingestion_by_Neutrophil.jpg/330px-MRSA%2C_Ingestion_by_Neutrophil.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/MRSA%2C_Ingestion_by_Neutrophil.jpg/440px-MRSA%2C_Ingestion_by_Neutrophil.jpg 2x" data-file-width="2356" data-file-height="2466" /></a><figcaption>باکتری <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%88%DA%A9%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%B3_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A6%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="استافیلوکوکوس اورئوس">استافیلوکوکوس اورئوس</a> (زرد) توسط <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%81%DB%8C%D9%84" title="نوتروفیل">نوتروفیل</a> (بنفش) بلعیده می‌شود.</figcaption></figure> <p><b>ایمنی‌شناسی</b> یا <b>ایمونولوژی</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: <span title="انگلیسی-language text"><span lang="en" dir="ltr">Immunology</span></span>) یکی از رشته‌های تخصصی پزشکی است که به بررسی انواع واکنش ایمنی جانداران در برابر <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%DA%98%D9%86" title="آنتی‌ژن">آنتی‌ژن‌های</a> بیگانه و روند ایجاد مصونیت در برابر عوامل بیماری‌زا می‌پردازد. این علم هم به جنبه‌های <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="فیزیولوژی">فیزیولوژیک</a> پاسخ دفاعی بدن به عوامل بیگانه، و هم به جنبه‌های پاتولوژیک سیستم ایمنی، مانند <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="بیماری خودایمنی">بیماریهای خودایمنی</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="آلرژی">حساسیت</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="کمبود ایمنی">نقص ایمنی</a>، <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86" title="واکسیناسیون">واکسیناسیون</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B9%D8%B6%D9%88" title="پیوند عضو">پیوند اعضاء</a> و تحقیقات و درمان در زمینه <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86" title="سرطان">سرطان</a> می‌پردازد. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سیستم_ایمنی_بدن"><span id=".D8.B3.DB.8C.D8.B3.D8.AA.D9.85_.D8.A7.DB.8C.D9.85.D9.86.DB.8C_.D8.A8.D8.AF.D9.86"></span>سیستم ایمنی بدن</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: سیستم ایمنی بدن"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سیستم ایمنی بدن، سیستمی پیچیده و بسیار دقیقی است که شامل اعضاء متنوع، با عملکردی متفاوت و مرتبط می‌باشند که در صورت کوچک‌ترین تداخل و ناهماهنگی در انجام وظایف اعضای آن، امکان پیدایش اختلالات و ظهور عوارضی وخیم و بعضاً غیرقابل برگشت وجود دارد. از جمله اعضاء اصلی و فرعی این سیستم می‌توان به سلولها (مانند <a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA" title="لنفوسیت">لنفوسیتها</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA" title="مونوسیت">مونوسیتها</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%81%D8%A7%DA%98" title="ماکروفاژ">ماکروفاژها</a> و سلولهای فرعی و تخصصی دیگر)، بافت‌ها (بافتهای لنفاوی، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4%DB%8C" title="بافت پوششی">بافت پوششی</a> و …) و مولکول‌های محلول در خون (مانند <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%AA%D9%86" title="پادتن">آنتی‌بادی‌ها</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%DA%A9%D9%85%D9%BE%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="سامانه کمپلمان">کمپلمان</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%86" title="سیتوکین">سیتوکاینها</a> و …) اشاره کرد. </p><p>بخش‌های مختلف سیستم ایمنی بدن: </p><p>آدنوئیدها: شامل دو غده کوچک هستند که در قسمت پشتی بینی قرار دارند. </p><p><a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D8%B2_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86" title="مغز استخوان">مغز استخوان</a>: بافت نرم و اسفنج‌شکلی است که در حفره‌های استخوانی یافت می‌شود. </p><p><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="گره‌های لنفاوی">گره‌های لنفاوی</a>: اندام‌های کوچک لوبیاشِکلی که در تمام بدن وجود دارند و از طریق رگ‌های لنفاوی به هم متصل می‌شوند. </p><p><a href="/wiki/%D8%B1%DA%AF_%D9%84%D9%86%D9%81%DB%8C" title="رگ لنفی">عروق لنفاوی</a>: شبکه‌ای از کانال‌ها در سراسر بدن هستند که لنفوسیت‌ها و مایع لنف را در سراسر بدن به گردش در می‌آورند. </p><p>لکه‌های پی‌یری: سلول‌هایی از جنس بافت لنفاوی هستند که در روده کوچک یافت می‌شوند. </p><p><a href="/wiki/%D8%B7%D8%AD%D8%A7%D9%84" title="طحال">طحال</a>: اندامی به اندازه یک مشت است که در حفره شکمی قرار دارد. </p><p><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B3" title="تیموس">تیموس</a>: غده‌ای است که از دو لوب تشکیل شده و در جلوی نای و پشت استخوان سینه قرار می‌گیرد. </p><p><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%B2%D9%87" title="لوزه">لوزه‌ها</a>: دو توده بیضی‌شکل که در قسمت پشت گلو جای دارند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="دفاع_اختصاصی_سیستم_ایمنی_بدن"><span id=".D8.AF.D9.81.D8.A7.D8.B9_.D8.A7.D8.AE.D8.AA.D8.B5.D8.A7.D8.B5.DB.8C_.D8.B3.DB.8C.D8.B3.D8.AA.D9.85_.D8.A7.DB.8C.D9.85.D9.86.DB.8C_.D8.A8.D8.AF.D9.86"></span>دفاع اختصاصی سیستم ایمنی بدن</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: دفاع اختصاصی سیستم ایمنی بدن"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در این مکانیسم، علاوه بر <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%81%D8%A7%DA%98" title="ماکروفاژ">ماکروفاژها</a> (در بافت) نوعی از <a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%84_%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF" title="گلبول سفید">گلبول‌های سفید</a> به نام <a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA" title="لنفوسیت">لنفوسیت‌ها</a> نقش دارند که از <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="یاخته بنیادی">سلول‌های بنیادین</a> <a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D8%B2_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86" title="مغز استخوان">مغز استخوان</a> (مغز قرمز استخوان) حاصل می‌شوند. لنفوسیت‌ها به‌طور اختصاصی عمل می‌کنند؛ یعنی نوع خاصی از عوامل بیگانه را شناسایی کرده و از بین می‌برند. لنفوسیت‌ها پس از به وجود آمدن نابالغ هستند و برای کسب ویژگی‌های لازم برای شناسایی و مبارزه با <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A8" title="میکروب">میکروب‌ها</a> باید تکامل یابند. بر اساس محل کسب تکامل، لنفوسیت‌ها را به دو دستهٔ <a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA_%D8%A8%DB%8C" title="لنفوسیت بی">لنفوسیت‌های B</a> و <a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA_%D8%AA%DB%8C" title="لنفوسیت تی">لنفوسیت‌های T</a> تقسیم می‌کنند. لنفوسیت‌های B در مغز استخوان و لنفوسیت‌های T در <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B3" title="تیموس">تیموس</a> تخصص یافته‌اند. </p><p>لنفوسیت‌های بالغ، توانایی شناسایی مولکول‌ها و سلول‌های خودی را از بیگانه و نیز مقابله با عوامل بیگانه را به‌دست می‌آورند و وارد جریان خون می‌شوند. لنفوسیت‌ها بر سطح خود، دارای گیرنده‌هایی هستند که از لحاظ شکل هندسی، مکمل نوع خاصی از <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%DA%98%D9%86" title="آنتی‌ژن">آنتی‌ژن</a>-که بر سطح عوامل بیگانه قرار دارد-است؛ به این ترتیب، هر لنفوسیت، با داشتن نوع خاصی گیرنده، آنتی‌ژن خاصی را شناسایی کرده و از بین می‌برد؛ به همین دلیل است که می‌گوییم که لنفوسیت‌ها به‌طور اختصاصی عمل می‌کنند. برخی از لنفوسیت‌ها بین <a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D9%81" title="لنف">لنف</a> و خون در گردش‌اند، و برخی دیگر در <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="گره‌های لنفاوی">گره‌های لنفی</a>، <a href="/wiki/%D8%B7%D8%AD%D8%A7%D9%84" title="طحال">طحال</a>، <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%B2%D9%87" title="لوزه">لوزه‌ها</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B3" title="آپاندیس">آپاندیس</a> جمع می‌شوند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ایمنی_ذاتی"><span id=".D8.A7.DB.8C.D9.85.D9.86.DB.8C_.D8.B0.D8.A7.D8.AA.DB.8C"></span>ایمنی ذاتی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: ایمنی ذاتی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ایمنی ذاتی، اولین خط دفاعی در برابر میکروب‌ها و عوامل خارجی است. مکانیسم‌های ایمنی ذاتی، قبل از برخورد با میکروب‌ها و شکل‌گیری پاسخ‌های ایمنی اکتسابی صورت می‌گیرد. ایمنی ذاتی به لحاظ تکاملی، قدیمی‌ترین سازوکار دفاعی در برابر میکروب‌ها به‌شمار می‌رود و همگام با میکروب‌ها تکامل یافته تا از تمام جانداران پرسلولی، نظیر گیاهان و حشرات، در برابر عفونت‌ها محافظت نماید. اهمیت ایمنی ذاتی، در پاسخ اولیه به میکروب‌ها است که مانع از بروز عفونت در میزبان شده یا آن را کنترل و حذف می‌کند. اهمیت ایمنی ذاتی در دفاع میزبان، در مطالعاتی به اثبات رسیده‌است که نشان می‌دهند مهار یا کاهش کارکرد هر یک از مکانیسم‌های ایمنی ذاتی، سبب افزایش چشمگیر استعداد ابتلا به عفونت‌ها می‌شود حتی اگر سیستم ایمنی تطبیقی، سالم و دارای عملکرد باشد. بسیاری از میکروب‌های بیماری‌زا راهکارهایی را برای مقابله با ایمنی ذاتی کسب کرده‌اند، و این راهکارها برای قدرت بیماری‌زایی میکروب‌های مذکور اهمیت حیاتی دارند. در عفونت با این قبیل میکروب‌ها، دفاع‌های ایمنی ذاتی می‌توانند عفونت را در حالت مهارشده نگه دارند تا پاسخ‌های ایمنی تطبیقی فعال شوند. پاسخ‌های ایمنی تطبیقی-که قوی‌تر و تخصصی‌تر هستند-قادر به از‌بین‌بردن میکروب‌هایی هستند که در برابر مکانیسم‌های دفاعی ایمنی ذاتی مقاومت می‌کنند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سلول‌های_ایمنی_ذاتی"><span id=".D8.B3.D9.84.D9.88.D9.84.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A7.DB.8C.D9.85.D9.86.DB.8C_.D8.B0.D8.A7.D8.AA.DB.8C"></span>سلول‌های ایمنی ذاتی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: سلول‌های ایمنی ذاتی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سیستم ایمنی ذاتی، شامل سدهای اپی‌تلیال، سلول‌های در گردش، سلول‌های بافتی و پروتئین‌های پلاسما، نوتروفیل‌ها، فاگوسیت‌های تک‌هسته‌ای و سلول‌های کشنده طبیعی (NK) هستند؛ این سلول‌ها به عوامل خارجی که از سدهای اپی‌تلیال عبور کرده و وارد بافت‌ها یا گردش خون شده‌اند هجوم می‌برند؛ اگر میکروب‌ها به گردش خون وارد شوند، توسط طیفی از پروتئین‌های پلاسما مورد هجوم قرار می‌گیرند. پروتئین‌های اصلی ایمنی ذاتی در گردش خون، پروتئین‌های سیستم کمپلمان و سایر پروتئین‌های پلاسما هستند که ساختارهای میکروبی را شناسایی می‌کنند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سلول‌های_کشنده_طبیعی"><span id=".D8.B3.D9.84.D9.88.D9.84.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.DA.A9.D8.B4.D9.86.D8.AF.D9.87_.D8.B7.D8.A8.DB.8C.D8.B9.DB.8C"></span>سلول‌های کشنده طبیعی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: سلول‌های کشنده طبیعی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سلولهای NK، رده‌ای از سلول‌های مرتبط با لنفوسیت‌ها هستند که سلول‌های آلوده را شناسایی می‌کنند و با کشتن مستقیم این سلول‌ها یا ترشح سایتوکاین‌های التهابی، پاسخ می‌دهند. سلول‌های NK، شامل ۵ تا ۲۰٪ از سلول‌های تک‌هسته‌ای خون و طحال هستند؛ اصطلاح کشنده طبیعی، به این معنی است که اگر این سلول‌ها را از خون یا طحال جدا کنند، بدون نیاز به فعال‌سازی اضافی، می‌توانند سلول‌های هدف مختلف را بکُشند و نیازی به وجود خاطره نمی‌باشد.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ایمنی_هومورال"><span id=".D8.A7.DB.8C.D9.85.D9.86.DB.8C_.D9.87.D9.88.D9.85.D9.88.D8.B1.D8.A7.D9.84"></span>ایمنی هومورال</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: ایمنی هومورال"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Antibody.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Antibody.svg/220px-Antibody.svg.png" decoding="async" width="220" height="311" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Antibody.svg/330px-Antibody.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Antibody.svg/440px-Antibody.svg.png 2x" data-file-width="255" data-file-height="360" /></a><figcaption>آنتی‌ژن و پادتن (آنتی‌بادی) مکمل آن</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="ایمنی هومورال">ایمنی هومورال</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بخشی از دفاع اختصاصی است که به مبارزه با <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باکتری">باکتری‌ها</a> و <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="ویروس">ویروس‌های</a> موجود در مایعات بدن می‌پردازد و در آن، لنفوسیت‌های B نقش دارند. لنفوسیت‌های B هنگامی که برای نخستین بار یه <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%DA%98%D9%86" title="آنتی‌ژن">آنتی‌ژنی</a> متصل می‌شوند، رشد می‌یابند، تقسیم می‌شوند و طی تغییراتی به <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="پلاسموسیت">پلاسموسیت</a> و سلول‌های B خاطره تبدیل می‌شوند. پلاسموسیت‌ها پروتئین‌هایی به نام <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%AA%D9%86" title="پادتن">پادتن</a> ترشح می‌کنند که در خون محلول هستند. هر نوع پادتن به به نوع خاصی آنتی‌ژن متصل می‌شود و آن را از بین می‌برد. شیوه عمل پادتن‌ها گوناگون است؛ در بسیاری از موارد، پادتن با اتصال به آنتی‌ژن‌های سطح عامل بیگانه، از اتصال آن به سایر سلول‌های بدن جلوگیری می‌کند، و موجب می‌شود که میکروب به آسانی توسط ماکروفاژ بلعیده شود. سلول‌های B خاطره نیز در بدن در حالت آماده‌باش می‌مانند و در صورت برخورد دوباره با همان آنتی‌ژن، تعداد بیشتری پلاسموسیت و مقدار کمی سلول خاطره تولید می‌کنند. در نتیجه، پادتن با مقدار و سرعت بیشتر تولید می‌گردد و مبارزه با شدت بیشتری انجام می‌گیرد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ایمنی_سلولی"><span id=".D8.A7.DB.8C.D9.85.D9.86.DB.8C_.D8.B3.D9.84.D9.88.D9.84.DB.8C"></span>ایمنی سلولی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: ایمنی سلولی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>مکانیسم <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="ایمنی سلولی">ایمنی سلولی</a> به مبارزه با <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="سلول">سلول‌های</a> آلوده به <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="ویروس">ویروس</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باکتری">باکتری</a> و نیز <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86" title="سرطان">سلول‌های سرطانی</a> می‌پردازد؛ در این روش، لنفوسیت‌های T نقش دارند؛ این سلول‌ها پس از اتصال با آنتی‌ژنی خاص، تکثیر شده و انواعی از سلول‌های T را به وجود می‌آورند: </p> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA_%D8%AA%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%86%D8%AF%D9%87" title="لنفوسیت تی کشنده">لنفوسیت تی کشنده</a> (سیتوتوکسیک): این سلول‌ها توانایی شناسایی و حملهٔ مستقیم را به سلول آلوده یا سرطانی دارند؛ آن‌ها با ترشح <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="پروتئین">پروتئینی</a> به نام پرفورین، منافذی را در این سلول‌ها ایجاد می‌کنند که به مرگ آن‌ها می‌انجامد.</li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA_%D8%AA%DB%8C_%DA%A9%D9%85%DA%A9%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87" title="لنفوسیت تی کمک‌کننده">لنفوسیت تی کمک‌کننده</a>: فراوان‌ترین نوع لنفوسیت‌های T می‌باشد که به اعمال دستگاه ایمنی کمک می‌کند؛ این سلول‌ها هدف ویروس <a href="/wiki/HIV" class="mw-redirect" title="HIV">HIV</a> هستند.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_T_%D8%AA%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D9%81%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="سلول‌های T تضعیف‌کننده (صفحه وجود ندارد)">لنفوسیت تی تضعیف‌کننده</a>: این سلول‌ها اعمال سلول‌های T کشنده و کمک‌کننده را کنترل می‌کنند و به پاسخ ایمنی خاتمه می‌دهند و از پاسخ‌های بیش از حد شدید، جلوگیری می‌کنند. <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Immune_response2.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Immune_response2.svg/220px-Immune_response2.svg.png" decoding="async" width="220" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Immune_response2.svg/330px-Immune_response2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Immune_response2.svg/440px-Immune_response2.svg.png 2x" data-file-width="395" data-file-height="273" /></a><figcaption>روند پاسخ ایمنی</figcaption></figure></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA_%D8%AA%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D8%B7%D8%B1%D9%87" title="لنفوسیت تی خاطره">لنفوسیت تی خاطره</a>: این سلول‌ها در حالت آماده‌باش در بدن می‌مانند و طریقهٔ مبارزه با ویروس را به نسل‌های بعدی انتقال می‌دهند.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ایمنی_درمانی_یا_ایمونوتراپی"><span id=".D8.A7.DB.8C.D9.85.D9.86.DB.8C_.D8.AF.D8.B1.D9.85.D8.A7.D9.86.DB.8C_.DB.8C.D8.A7_.D8.A7.DB.8C.D9.85.D9.88.D9.86.D9.88.D8.AA.D8.B1.D8.A7.D9.BE.DB.8C"></span>ایمنی درمانی یا ایمونوتراپی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: ایمنی درمانی یا ایمونوتراپی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تمام روش‌های درمانی، همچون: جراحی، قطع اندام، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پرتودرمانی">پرتودرمانی</a> و شیمی‌درمانی، دارای عوارض زیادی از جمله، ریزش مو، تهوع، استفراغ، <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%B4" title="خارش">خارش</a> پوست و افزایش احتمال عفونت به دنبال تضعیف سیستم ایمنی می‌باشد؛ در حالی که روش‌های بیولوژیک، غیر تهاجمی و مؤثر می‌باشد. استفاده از ایمنی‌درمانی یا ایمونوتراپی در درمان سرطان، یکی از روش‌های مورد مطالعه و مؤثر محسوب می‌شود که در این روش، تمرکز بر تقویت سیستم ایمنی می‌باشد. تقویت سیستم ایمنی، موجب کاهش رشد و جلوگیری از گسترش سلول‌های سرطانی می‌گردد؛ از جمله، سلول‌های مؤثر سیستم ایمنی بدن علیه سلول‌های سرطانی، سلول‌های کشنده طبیعی (NK) می‌باشد که جزء سلول‌های مهم ایمنی ذاتی در درمان سرطان به حساب می‌آید.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ایمنی‌شناسی_بالینی"><span id=".D8.A7.DB.8C.D9.85.D9.86.DB.8C.E2.80.8C.D8.B4.D9.86.D8.A7.D8.B3.DB.8C_.D8.A8.D8.A7.D9.84.DB.8C.D9.86.DB.8C"></span>ایمنی‌شناسی بالینی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: ایمنی‌شناسی بالینی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ایمونولوژی بالینی، مطالعه بیماری‌های ناشی از اختلالات سیستم ایمنی بدن (شکست، اقدام نابجا و نیز رشد بدخیم از عناصر سلولی از سیستم) است؛ همچنین شامل بیماری‌های سیستم‌های دیگر بدن، که در آن‌ها واکنش <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%86" class="mw-redirect" title="سیستم ایمنی بدن">سیستم دفاعی بدن</a> نقشی در <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="آسیب‌شناسی">آسیب‌شناسی</a> و ویژگی‌های بالینی دارد. </p><p>بیماری‌های ناشی از اختلالات سیستم ایمنی بدن، دو دسته است: </p> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B5_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="نقص ایمنی">نقص ایمنی</a>، که در آن بخش‌هایی از سیستم ایمنی بدن موفق به ارائه پاسخ کافی (مثلاً بیماری گرانولوماتوز مزمن و بیماری‌های ایمنی اولیه) نمی‌شوند.</li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="خود ایمنی">خود ایمنی</a> که در آن سیستم ایمنی سلول‌های بدن میزبان خود را در حملات (نمونه‌ها عبارتند از <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%BE%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="لوپوس">لوپوس</a> اریتماتوی سیستمیک، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="آرتریت روماتوئید">آرتریت روماتوئید</a>، بیماری هاشیموتو و <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%86%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B3" title="میاستنی گراویس">میاستنی گراویس</a>) مورد هدف قرار می‌دهد.</li> <li>دیگر اختلالات سیستم ایمنی بدن شامل حساسیت‌های بی جای مختلف (مانند <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%85" title="آسم">آسم</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="آلرژی">آلرژی‌های</a> دیگر) که واکنش نامناسب به ترکیبات بی‌ضرر هستند.</li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%B2" title="ایدز">ایدز</a>، نقص ایمنی است که با سرکوب CD4 + ("یاور") سلول‌های T، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="سلول‌های دندریتیک">سلول‌های دندریتیک</a> و ماکروفاژها توسط ویروس نقص ایمنی انسان (HIV) است. ایمنی‌شناسان بالینی نیز راه‌هایی برای جلوگیری از تلاش سیستم ایمنی بدن برای پس زدن عضو پیوندی را مطالعه می‌کنند. </p> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-label="Navbox" style="padding:3px"><table class="nowraplinks navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="اصطلاحات_ایمنی‌شناسی" style="font-size:114%;margin:0 4em">اصطلاحات ایمنی‌شناسی</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em">ایمونولوژی: ایمنی‌شناسی. <p>سرولوژی: اندازه‌گیری آنتی‌بادی‌ها و سایر خواص ایمونولوژیک در سرم خون. ایمونوتراپی: روش درمانی برای برخی بیماری‌ها مانند سرطان است که با تحریک یا سرکوب پاسخ سیستم ایمنی عمل می‌کند. ایمونوهماتولوژی: یکی از شاخه‌های خون‌شناسی است که به مطالعهٔ واکنش‌های آنتی‌ژن-آنتی بادی برای تشخیص بیماری‌های خونی می‌پردازد. آلوژنیک: پیوند خون، سلول‌های بنیادی، مغز استخوان یا بافت‌های دیگر از فردی به فرد دیگر. آنتی‌ژن: به ترکیباتی گفته می‌شود که پس از ورود به بدن موجب برانگیختن واکنش‌های ایمنی می‌گردند. انروژنوس: آنتی‌ژن با منشأ داخلی. اگزوژنوس: آنتی‌ژن با منشأ خارجی. ایمونوژن (ایمونوژنیک): بخشی از یک آنتی‌ژن که می‌تواند با عملکردی شبیه به قفل و کلید سیستم ایمنی را به‌طور اختصاصی تحریک کنند. آنتی‌بادی (پادتن): پروتئینی که از گلبول‌های سفید ترشح می‌شود و موجب ایمنی زایی می‌شود. ایمونوگلبولین: آنتی‌بادی. هاپتن: مواد غیر ایمونوژنیکی که به تنهایی قادر به تولید آنتی‌بادی نیستند. اپی توپ: قسمتی از یک آنتی‌ژن که سیستم ایمنی را تحریک می‌کند. ایمونوژنیستی: قدرت ایمنی زایی یک ماده. گرانولوسیت: گلبول‌های سفید دارای گرانول شامل: نوتروفیل‌ها، ائوزینوفیل‌ها و بازوفیل‌ها. آگرانولوسیت: گلبول‌های سفید فاقد گرانول شامل: لنفوسیت‌ها و مونوسیت‌ها. نوتروپنی: تعداد کم گرانولوسیت‌ها. ماکروفاژ: مونوسیت‌های بافتی. پاراتوپ: جایگاه ایمونوگلوبین برای اتصال به آنتی‌ژن. اتوایمیون: خودایمنی. آلرژی: حساسیت، واکنش زیاد سیستم ایمنی بدن نسبت به عوامل گوناگون. آلرژن: نوعی آنتی‌ژن است که باعث واکنش غیرطبیعی و شدید دستگاه ایمنی می‌شود. آلرژنیسیته: توانایی یک مولکول در تحریک پاسخ سلولهای آلژی‌زا. آلرژنیک: مستعد ابتلا به آلرژی یا باعث حساسیت آلرژیک. سیستم کمپلمان: مجموعه‌ای از عوامل (کمپلمان‌ها) است که به سلول‌های ایمنی در از بین بردن سلول‌های بیگانه و تولید پادتن کمک می‌نماید. واریاسیون: تنوع. اُپسونین: مولکولی است که سلول‌های ایمنی (مانند ماکروفاژها) را برای فاگوسیت کردن یک آنتی‌ژن تحریک می‌کند. لنفوبلاست: سلول‌های B فعال. آنتی ژنیسیته: توانایی یک مولکول در اتصال به آنتی‌ژن اختصاصی خود. ایمونوژنیسیته: توانایی یک مولکول در تحریک پاسخ ایمنی اختصاصی. ایمیونیتی: توانایی برای مقاومت در برابر عفونت. لکوسیت: گلبول‌های سفید. موتاژن: هر عاملی مانند یک ماده شیمیایی یا اشعه که می‌تواند یک جهش شود. استم سل(stem cell): سلول‌های بنیادی. کمپلمان: پروتئین‌هایی که با ترشح آنزیم باکتری‌ها را تخریب می‌کنند. سیتوکین‌ها: پروتئین‌هایی که به وسیله لکوسیت‌ها تولید می‌شوند. ایروآلرژن: آلرژنی که در هوا معلق است. آنافیلاکسیک: واکنش آلرژیک شدید با تورم، مشکلات تنفسی و شوک. هیستامین: یک ماده شیمیایی طبیعی است که توسط ماست سل‌ها در بدن آغاز واکنش‌های آلرژیک که منجر به التهاب در نقاط آسیب دیده بدن آزاد می‌شود. ایمیون: با حضور آنتی‌بادی‌های خاص در برابر ارگانیسم‌های مربوطه در برابر یک عفونت خاص محافظت می‌شود. بازوفیل: یک نوع از سلول‌های سفید خون طبیعی که با آسیب مغز استخوان، عفونت‌های انگلی، یا واکنش‌های آلرژیک در بدن افزایش پیدا می‌کنند. ائوزینوفیل: یک نوع از سلول‌های سفید خون که واسطه واکنش‌های آلرژیک و انگل‌ها و باکتری‌ها دفاع از بدن در برابر عفونت. لنفوسیت: یک نوع از سلول‌های سفید خون که نقش مهمی در سیستم ایمنی بدن ایفا می‌کند. فلوکولاسیون (flocculation): لخته‌سازی. پروزون: مقدار آنتی‌بادی از آنتی‌ژن بیشتر باشد. پست زون: مقدار آنتی‌بادی کمتر از آنتی‌ژن باشد. اینترلوکین‌ها: سیتوکین‌های ساخته‌شده توسط انواع گویچه‌های سفید خون. اینترفرون: نوعی پروتئین که از سلول‌های میزبان آلوده به ویروس ساخته شده و موجب تحریک سیستم ایمنی و افزایش مقاومت بدن می‌شوند. آسپتیک(aseptic): پیشگیری از عفونت. سپتی سمی: انتشار باکتری‌های بیماری‌زا در خون. </p> آپوپتوز: مرگ برنامه‌ریزی شده سلول.</div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پانویس"><span id=".D9.BE.D8.A7.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.B3"></span>پانویس</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: پانویس"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">سید احسان، حسینی. تأثیر ژل رویال بر میزان سیتوتوکسیتی سلول‌های تک‌هسته‌ای خون محیطی علیه سلول‌های اریترولوسمی رده K562، پایان‌نامه ارشد ایمنی‌شناسی دانشکده دامپزشکی ارومیه، 1392، صفحه 35 تا 37.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Humors به معنای مایعات بدن؛ یعنی خون، لنف و مایع بین‌سلولی است.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">سید احسان حسینی، نوروز دلیرژ. ناهید افضل آهنگران، اثر ژل رویال بر میزان سلول‌کشی سلول‌های تک‌هسته‌ای خون محیطی و سلول سرطانی رده K562. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج. دوره ۱۸. شماره ۱۱، ص 869-878.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>ایمونولوژی سلولی و مولکولی ابوالعباس؛ نویسنده:<a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%84_%DA%A9._%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابول ک. عباس (صفحه وجود ندارد)">ابول عباس</a>؛ ترجمه مهرداد رشدی بنام، احمد مسعود؛ ناشر: کتاب میر؛ شابک: 964-6449-14-X</li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌انبار">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Immunology" class="extiw" title="commons:Category:Immunology">ایمنی‌شناسی</a></span> موجود است.</div></div> </div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="داده‌های_کتابخانه‌ای:_کتابخانه‌های_ملی_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q101929#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="داده‌های_کتابخانه‌ای:_کتابخانه‌های_ملی_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q101929#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="راهنما:داده‌های کتابخانه‌ای">داده‌های کتابخانه‌ای: کتابخانه‌های ملی</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q101929#identifiers" title="ویرایش در ویکی‌داده"><img alt="ویرایش در ویکی‌داده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX524904">اسپانیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11932098h">فرانسه</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11932098h">(داده‌ها)</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://esu.com.ua/search_articles.php?id=13298">اوکراین</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4026637-0">آلمان</a></span> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4072743-9">2</a></span></li></ul></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007548737305171">اسرائیل</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh86002614">ایالات متحده آمریکا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00567585">ژاپن</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph121051&CON_LNG=ENG">جمهوری چک</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="پزشکی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="الگو:پزشکی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="بحث الگو:پزشکی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:پزشکی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="پزشکی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="پزشکی">پزشکی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5_(%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" title="تخصص (پزشکی)">تخصص‌ها</a><br />و<br /><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%82_%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5" title="فوق تخصص">فوق تخصص‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="جراحی">جراحی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="جراحی عمومی">جراحی عمومی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="جراحی کولورکتال">جراحی کولورکتال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%82%D9%84%D8%A8" title="جراحی قلب">جراحی قلب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="جراحی سینه">جراحی سینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="جراحی کودکان">جراحی کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="جراحی پلاستیک">جراحی پلاستیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="جراحی انکولوژی">جراحی انکولوژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%82" title="جراحی عروق">جراحی عروق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B9%D8%B6%D9%88" title="پیوند عضو">جراحی پیوند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7" title="جراحی تروما">جراحی تروما</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%DA%86%D8%B4%D9%85" title="جراحی چشم">جراحی چشم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D8%B2_%D9%88_%D8%A7%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D8%A8" title="جراحی مغز و اعصاب">جراحی مغز و اعصاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%81%DA%A9_%D9%88_%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA" title="جراحی دهان و فک و صورت">جراحی دهان و فک و صورت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="اورولوژی">اورولوژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="پزشکی مردان">پزشکی مردان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%BE%D8%AF%DB%8C" title="ارتوپدی">ارتوپدی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA" title="جراحی دست">جراحی دست</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="جراحی شانه (صفحه وجود ندارد)">جراحی شانه</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%B4_%D9%88_%D8%AD%D9%84%D9%82_%D9%88_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="پزشکی گوش و حلق و بینی">جراحی گوش و حلق و بینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%88_%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="جراحی باروری و ناباروری">جراحی باروری و ناباروری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="پزشکی داخلی">داخلی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="آلرژی">آلرژی</a> / <a class="mw-selflink selflink">ایمنی‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%82" class="mw-redirect" title="پزشکی عروق">پزشکی عروق</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="کاردیولوژی">پزشکی قلب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%AF%D8%AF_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2_%D9%88_%D9%85%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="غدد درون‌ریز و متابولیسم">غدد درون‌ریز و متابولیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4" title="پزشکی گوارش">پزشکی گوارش</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%DA%A9%D8%A8%D8%AF" title="پزشکی کبد">پزشکی کبد</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="پیرپزشکی">پیرپزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="خون‌شناسی">خون‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پزشکی بیمارستان">پزشکی بیمارستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D9%81%D9%88%D9%86%DB%8C_(%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" title="بیماری عفونی (تخصص پزشکی)">بیماری‌های عفونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="نفرولوژی">پزشکی کلیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%A8%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="عصب‌شناسی">پزشکی مغز و اعصاب</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نوروفیزیولوژی بالینی (صفحه وجود ندارد)">نوروفیزیولوژی بالینی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="سرطان‌شناسی">سرطان‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="پزشکی ریه">پزشکی ریه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="روماتولوژی">روماتولوژی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="پزشکی کودکان">کودکان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="نوزادشناسی">پزشکی نوزادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پزشکی نوجوانی">پزشکی نوجوانی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">آلرژی و ایمنی‌شناسی کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="کاردیولوژی">قلب کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="فوریت پزشکی کودکان">فوریت پزشکی کودکان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%BA%D8%AF%D8%AF_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="پزشکی غدد کودکان (صفحه وجود ندارد)">پزشکی غدد کودکان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="پزشکی گوارش کودکان (صفحه وجود ندارد)">پزشکی گوارش کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="خون‌شناسی">پزشکی خون کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D9%81%D9%88%D9%86%DB%8C_(%D8%AA%D8%AE%D8%B5%D8%B5_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" title="بیماری عفونی (تخصص پزشکی)">پزشکی عفونی کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="نفرولوژی">پزشکی کلیه کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%A8%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="عصب‌شناسی">نورولوژی کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="پزشکی ریه">پزشکی ریه کودکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="روماتولوژی">روماتولوژی کودکان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="جراحی زنان و زایمان">زنان و زایمان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="پزشکی زنان">پزشکی زنان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86" title="سرطان‌شناسی زنان">سرطان‌شناسی زنان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%88_%D8%AC%D9%86%DB%8C%D9%86" title="پزشکی مادر و جنین">پزشکی مادر و جنین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="پزشکی زایمان">پزشکی زایمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="پزشکی ناباروری">پزشکی ناباروری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="اورولوژی زنان (صفحه وجود ندارد)">اورولوژی زنان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B4%D8%AE%DB%8C%D8%B5_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="تشخیص پزشکی">تشخیصی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="رادیولوژی">رادیولوژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="پرتوشناسی مداخله‌ای">رادیولوژی مداخله‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="پزشکی هسته‌ای">پزشکی هسته‌ای</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="آسیب‌شناسی">آسیب‌شناسی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="آسیب‌شناسی تشریحی">تشریحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="آسیب‌شناسی بالینی">بالینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="شیمی بالینی">شیمی بالینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="آسیب‌شناسی سلولی">آسیب‌شناسی سلولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="میکروبیولوژی پزشکی">میکروبیولوژی پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%D8%AE%D9%88%D9%86" title="پزشکی انتقال خون">پزشکی انتقال خون</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="پزشکی اعتیاد (صفحه وجود ندارد)">پزشکی اعتیاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%B4%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="هوش‌بری">بیهوشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="پوست‌شناسی">پزشکی پوست</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%A8%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="پزشکی بلایا (صفحه وجود ندارد)">پزشکی بلایا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%BA%D9%88%D8%A7%D8%B5%DB%8C" title="پزشکی غواصی">پزشکی غواصی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8_%D8%A7%D9%88%D8%B1%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="طب اورژانس">طب اورژانس</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D9%85%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="پزشکی تجمع زیاد (صفحه وجود ندارد)">پزشکی تجمع زیاد</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="پزشکی خانواده">پزشکی خانواده</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پزشکی بیمارستان">پزشکی بیمارستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="مراقبت‌های ویژه پزشکی">مراقبت‌های ویژه پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="ژن‌شناسی پزشکی">ژن‌شناسی پزشکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AE%D8%AF%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مخدرشناسی (صفحه وجود ندارد)">مخدرشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="طب کار">طب کار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D9%85%E2%80%8C%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="چشم‌پزشکی">چشم‌پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86" title="پزشکی دهان">پزشکی دهان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%D8%B1%D8%AF" title="مدیریت درد">مدیریت درد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA_%D8%AA%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="مراقبت تسکینی">مراقبت تسکینی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B1%DA%AF%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سیاه‌رگ‌شناسی (صفحه وجود ندارد)">سیاه‌رگ‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9%DB%8C_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%AE%D8%B4%DB%8C" title="پزشکی فیزیکی و توانبخشی">پزشکی فیزیکی و توانبخشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="پیشگیری پزشکی">پزشکی پیشگیری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بهداشت زندان (صفحه وجود ندارد)">بهداشت زندان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="روان‌پزشکی">روان‌پزشکی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="روان‌پزشکی اعتیاد (صفحه وجود ندارد)">روان‌پزشکی اعتیاد</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پرتودرمانی">انکولوژی تابشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="پزشکی تناسلی (صفحه وجود ندارد)">پزشکی تناسلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="پزشکی جنسی">پزشکی جنسی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%B4%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="پزشکی بیماری‌های آمیزشی (صفحه وجود ندارد)">پزشکی بیماری‌های آمیزشی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%A8" title="پزشکی خواب">پزشکی خواب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%88%D8%B1%D8%B2%D8%B4%DB%8C" title="پزشکی ورزشی">پزشکی ورزشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B9%D8%B6%D9%88" title="پیوند عضو">پزشکی پیوند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="پزشکی گرمسیری">پزشکی گرمسیری</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B3%D9%81%D8%B1" title="پزشکی سفر">پزشکی سفر</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="آموزش پزشکی">آموزش پزشکی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%A9%D8%AF%D9%87_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="دانشکده پزشکی">دانشکده پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D9%88_%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="کارشناسی پزشکی و جراحی">کارشناسی پزشکی و جراحی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="کارشناسی علوم پزشکی (صفحه وجود ندارد)">کارشناسی علوم پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="کارشناسی ارشد پزشکی">کارشناسی ارشد پزشکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="کارشناسی ارشد جراحی (صفحه وجود ندارد)">کارشناسی ارشد جراحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="دکترای پزشکی">دکترای پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="دکتر پزشکی استیوپاتی">دکتر پزشکی استیوپاتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C-%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%86%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="ام‌دی-پی‌اچ‌دی">ام‌دی-پی‌اچ‌دی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">موضوعات مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="پزشکی جایگزین">پزشکی جایگزین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="پیراپزشکی">پیراپزشکی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="دندان‌پزشکی">دندان‌پزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="پاپزشکی">پاپزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="داروسازی">داروسازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%BE%DB%8C" title="فیزیوتراپی">فیزیوتراپی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" title="سرطان‌شناسی مولکولی">سرطان‌شناسی مولکولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="نانوپزشکی">نانوپزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C" title="پزشکی شخصی">پزشکی شخصی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="بهداشت عمومی">بهداشت عمومی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بهداشت روستایی (صفحه وجود ندارد)">بهداشت روستایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86" title="درمان">درمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8_%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C" title="طب سنتی">طب سنتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="دامپزشکی">دامپزشکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9" title="پزشک">پزشک</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9_%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%AF" title="پزشک ارشد">پزشک ارشد</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="تاریخ پزشکی">تاریخ پزشکی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="font-weight:bold;"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="رده:پزشکی">رده</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکی‌پروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه پزشکی">ویکی‌پروژه</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="درگاه:پزشکی">درگاه</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="زیست‌شناسی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Biology_nav" class="mw-redirect" title="الگو:Biology nav"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Biology_nav&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:Biology nav (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Biology_nav" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:Biology nav"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="زیست‌شناسی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زیست‌شناسی">زیست‌شناسی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زیست‌شناسی">زیست‌شناسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بررسی اجمالی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85" title="علم">علم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C" title="زندگی">زندگی</a></li> <li>خواص (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سازگاری (زیست‌شناسی)">سازگاری (زیست‌شناسی)</a>, <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="سوخت‌وساز">سوخت‌وساز</a>, <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%D8%AF" title="زیست‌شناسی رشد">زیست‌شناسی رشد</a>, <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87" title="سازه">سازه</a>, <a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="هم‌ایستایی (زیست‌شناسی)">هم‌ایستایی</a>, <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF%D9%85%D8%AB%D9%84" title="تولیدمثل">تولیدمثل</a>, <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B1%DA%A9_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C)" title="محرک (فیزیولوژی)">محرک (فیزیولوژی)</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="سازماندهی زیستی">سازماندهی زیستی</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%85" title="اتم">اتم</a> > <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول</a> > <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%DA%A9" title="اندامک">اندامک</a> > <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="سلول">سلول</a> > <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="بافت (زیست‌شناسی)">بافت (زیست‌شناسی)</a> > <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B6%D9%88_(%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="عضو (کالبدشناسی)">عضو (کالبدشناسی)</a> > <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="دستگاه زیستی">دستگاه زیستی</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="جاندار">جاندار</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="جمعیت (زیست‌شناسی)">جمعیت (زیست‌شناسی)</a> > <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="جامعه زیستی">جامعه زیستی</a> > <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بوم‌سازگان">بوم‌سازگان</a> > <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="زیست‌کره">زیست‌کره</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="فروکاست‌گرایی">فروکاست‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF%DA%AF%DB%8C_(%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85)" title="برآمدگی (فلسفه علم)">برآمدگی (فلسفه علم)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="مکانیک‌گرایی">مکانیک‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="روش علمی">روش علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="نظریه علمی">نظریه علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="قانون علمی">قانون علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%85%D8%AA%D8%A7" title="داوری همتا">داوری همتا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_biology_journals&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of biology journals (صفحه وجود ندارد)">Biology journals</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پایه شیمیایی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%85" title="اتم">اتم</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="آمینو اسید">آمینو اسید</a>s</li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="کربوهیدرات">کربوهیدرات</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="پیوند شیمیایی">پیوند شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عنصر شیمیایی">عنصر شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF" title="لیپید">لیپید</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="ماده (فیزیک)">ماده (فیزیک)</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="زیست‌شناسی کوانتومی">زیست‌شناسی کوانتومی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%D9%85%D8%B1" title="مونومر">مونومر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF" title="نوکلئیک اسید">نوکلئیک اسید</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8_%D8%A2%D9%84%DB%8C" title="ترکیب آلی">ترکیب آلی</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%86" title="پی‌اچ">پی‌اچ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%B1" title="پلیمر">پلیمر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="پروتئین">پروتئین</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8" title="آب">آب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="سلول">سلول</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%86%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%81%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%AA" title="آدنوزین تری‌فسفات">آدنوزین تری‌فسفات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="چرخه سلول">چرخه سلول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%DB%8C%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="نظریه یاخته">نظریه یاخته</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="پیام‌رسانی سلولی">پیام‌رسانی سلولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="تنفس سلولی">تنفس سلولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="آنزیم">آنزیم</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="یوکاریوت">یوکاریوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="تخمیر">تخمیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="سوخت‌وساز">سوخت‌وساز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D8%B2" title="میوز">میوز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B2" title="میتوز">میتوز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B2" title="فتوسنتز">فتوسنتز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="پروکاریوت">پروکاریوت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="ژنتیک">ژنتیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دی‌ان‌ای">دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="اپی‌ژنتیک">اپی‌ژنتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%DA%A9%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="زیست‌شناسی تکوینی فرگشتی">زیست‌شناسی تکوینی فرگشتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%98%D9%86" title="بیان ژن">بیان ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B8%DB%8C%D9%85_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%98%D9%86" title="تنظیم بیان ژن">تنظیم بیان ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D9%88%D9%85" title="ژنوم">ژنوم</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%AF%D9%84" title="قوانین مندل">قوانین مندل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D9%BE%D8%B3_%D8%A7%D8%B2_%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="اصلاح پس از رونویسی">اصلاح پس از رونویسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="فرگشت">فرگشت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سازگاری (زیست‌شناسی)">سازگاری (زیست‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%AF_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="اولین شواهد حیات">اولین شواهد حیات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B1%D8%AF_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="کارکرد (زیست‌شناسی)">کارکرد (زیست‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4_%DA%98%D9%86" title="رانش ژن">رانش ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%DA%98%D9%86" title="شارش ژن">شارش ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="تاریخ حیات">تاریخ حیات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="کلان‌فرگشت">کلان‌فرگشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D9%81%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA" title="خردفرگشت">خردفرگشت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%B4" title="جهش">جهش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="انتخاب طبیعی">انتخاب طبیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تبارزایی">تبارزایی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="گونه‌زایی">گونه‌زایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="آرایه‌شناسی (زیست‌شناسی)">آرایه‌شناسی (زیست‌شناسی)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="تنوع زیستی">تنوع زیستی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="آرکی‌ها">آرکی‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باکتری">باکتری</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="یوکاریوت">یوکاریوت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A8%DA%A9" title="جلبک">جلبک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جانوران">جانوران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%DA%86" title="قارچ">قارچ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87" title="گیاه">گیاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آغازیان">آغازیان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="ویروس">ویروس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شکل گیاه <br />و عملکرد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%88%D8%B3%D8%AA_(%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="روپوست (گیاه‌شناسی)">روپوست (گیاه‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84" title="گل">گل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" title="بافت زمینه">بافت زمینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DA%AF" title="برگ">برگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%A2%D8%A8%DA%A9%D8%B4" title="بافت آبکش">بافت آبکش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%82%D9%87" title="ساقه">ساقه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%87" title="ریشه">ریشه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87" title="جوانه">جوانه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="آوندداران">آوندداران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%A2%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="بافت آوندی">بافت آوندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA_%DA%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="بافت چوبی">بافت چوبی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شکل حیوانی<br /> و عملکرد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3" title="تنفس">تنفس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4_%D8%AE%D9%88%D9%86" title="دستگاه گردش خون">دستگاه گردش خون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2" title="دستگاه درون‌ریز">دستگاه درون‌ریز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="دستگاه گوارش انسان">دستگاه گوارش انسان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="هم‌ایستایی (زیست‌شناسی)">هم‌ایستایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="دستگاه ایمنی">دستگاه ایمنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Internal_environment&action=edit&redlink=1" class="new" title="Internal environment (صفحه وجود ندارد)">Internal environment</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="دستگاه ماهیچه‌ای">دستگاه ماهیچه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D8%B5%D8%A8%DB%8C" title="دستگاه عصبی">دستگاه عصبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C" title="دستگاه تناسلی">دستگاه تناسلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AA%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C" title="دستگاه تنفسی">دستگاه تنفسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="بوم‌شناسی">بوم‌شناسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%98%D8%A6%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="چرخه بیوژئوشیمی">چرخه بیوژئوشیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="برهم‌کنش زیستی">برهم‌کنش زیستی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%87" title="زیست‌توده">زیست‌توده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%A8%D9%88%D9%85" title="زیست‌بوم">زیست‌بوم</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D9%87" title="زیست‌کره">زیست‌کره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85" title="اقلیم">اقلیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85" title="تغییر اقلیم">تغییر اقلیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_(%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="جامعه (بوم‌شناسی)">جامعه (بوم‌شناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA" title="زیست‌شناسی حفاظت">زیست‌شناسی حفاظت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" title="بوم‌شناسی اکوسیستم">بوم‌شناسی اکوسیستم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="زیستگاه">زیستگاه</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%85" title="کنام">کنام</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="میکروبیوم‌ها">میکروبیوم‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="بوم‌شناسی جمعیت">بوم‌شناسی جمعیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="منبع (زیست‌شناسی)">منبع (زیست‌شناسی)</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/140px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" decoding="async" width="140" height="222" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/210px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/280px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 2x" data-file-width="1804" data-file-height="2856" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=List_of_research_methods_in_biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of research methods in biology (صفحه وجود ندارد)">Research <br /> methods</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تکنیک‌های<br /> آزمایشگاهی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="مهندسی ژنتیک">مهندسی ژنتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="تراریختی">تراریختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%B2_%DA%98%D9%84" title="الکتروفورز ژل">الکتروفورز ژل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="کروماتوگرافی">کروماتوگرافی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Centrifugation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Centrifugation (صفحه وجود ندارد)">Centrifugation</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" title="کشت سلول">کشت سلول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="توالی‌یابی دی‌ان‌ای">توالی‌یابی دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="ریزآرایه دی‌ان‌ای">ریزآرایه دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86_%D9%81%D9%84%D9%88%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%B3%D8%A8%D8%B2" title="پروتئین فلورسنت سبز">پروتئین فلورسنت سبز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1_(%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C)" title="وکتور (زیست‌شناسی مولکولی)">وکتور (زیست‌شناسی مولکولی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%B4_%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="سنجش آنزیمی">سنجش آنزیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="خالص‌سازی پروتئین">خالص‌سازی پروتئین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D9%84%DA%A9%D9%87_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="روش لکه غربی">روش لکه غربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D9%84%DA%A9%D9%87_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="روش لکه شمالی">روش لکه شمالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%86" title="لکه‌گذاری ساترن">لکه‌گذاری ساترن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A6%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87" title="اندونوکلئازهای محدودکننده">اندونوکلئازهای محدودکننده</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B2" title="واکنش زنجیره‌ای پلیمراز">واکنش زنجیره‌ای پلیمراز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Two-hybrid_screening&action=edit&redlink=1" class="new" title="Two-hybrid screening (صفحه وجود ندارد)">Two-hybrid screening</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%AA%D9%86%DB%8C" title="درون‌تنی">درون‌تنی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%AA%D9%86%DB%8C" title="برون‌تنی">برون‌تنی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="درون‌رایانه‌ای">درون‌رایانه‌ای</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تکنیک‌های میدانی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Belt_transect&action=edit&redlink=1" class="new" title="Belt transect (صفحه وجود ندارد)">Belt transect</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mark_and_recapture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mark and recapture (صفحه وجود ندارد)">mark and recapture</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%AD%D9%86%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%81_%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87" title="منحنی کشف گونه">منحنی کشف گونه</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شاخه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div class="error">Section 'Branches' not found</div> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">واژه‌نامه‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of biology (صفحه وجود ندارد)">Biology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_botanical_terms&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of botanical terms (صفحه وجود ندارد)">Botanical terms</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_ecology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of ecology (صفحه وجود ندارد)">Ecological terms</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Glossary_of_plant_morphology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glossary of plant morphology (صفحه وجود ندارد)">Plant morphology terms</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description"><img alt="نشان درگاه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:Biology&action=edit&redlink=1" class="new" title="درگاه:Biology (صفحه وجود ندارد)">درگاه Biology</a></span></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:زیست‌شناسی">رده:زیست‌شناسی</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Biology" class="extiw" title="commons:Category:Biology">Commons</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکی‌پروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه زیست‌شناسی">ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه زیست‌شناسی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ایمنی‌شناسی:_دستگاه_ایمنی_تطبیقی_لنفوسیت_و_مکمل" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C_%D9%84%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA" title="الگو:سیستم ایمنی لنفوسیت"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C_%D9%84%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:سیستم ایمنی لنفوسیت (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C_%D9%84%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:سیستم ایمنی لنفوسیت"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="ایمنی‌شناسی:_دستگاه_ایمنی_تطبیقی_لنفوسیت_و_مکمل" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">ایمنی‌شناسی</a>: <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C_%D8%AA%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="دستگاه ایمنی تطبیقی">دستگاه ایمنی تطبیقی</a> <a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA" title="لنفوسیت">لنفوسیت</a> و مکمل</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">لنفاوی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آنتی‌ژن‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%DA%98%D9%86" title="آنتی‌ژن">آنتی‌ژن</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%BE%D8%B1%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%DA%98%D9%86" title="سوپرآنتی‌ژن">سوپرآنتی‌ژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%B1%DA%98%D9%86" title="آلرژن">آلرژن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1_%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%DA%98%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="تغییر آنتی‌ژنی (صفحه وجود ندارد)">تغییر آنتی‌ژنی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%BE%D8%AA%D9%86" title="هاپتن">هاپتن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%BE" title="اپیتوپ">اپیتوپ</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%BE_%D8%AE%D8%B7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اپیتوپ خطی (صفحه وجود ندارد)">خطی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%BE_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اپیتوپ ساختاری (صفحه وجود ندارد)">ساختاری</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="میموتوپ (صفحه وجود ندارد)">میموتوپ</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%87_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D9%86" class="mw-redirect" title="ارائه پادگن">ارائه پادگن</a>/<a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84_%D8%B9%D8%B1%D8%B6%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%DA%98%D9%86" title="سلول عرضه‌کننده آنتی‌ژن">سلول عرضه‌کننده آنتی‌ژن</a></b>: <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="سلول‌های دندریتیک">سلول‌های دندریتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="درشت‌خوار">درشت‌خوار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA_%D8%A8%DB%8C" title="لنفوسیت بی">لنفوسیت بی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%DA%98%D9%86" title="ایمونوژن">ایمونوژن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پادتن‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%AA%D9%86" title="پادتن">پادتن</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%AA%D9%86_%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%DA%A9%D9%84%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84" class="mw-redirect" title="پادتن مونوکلونال">پادتن مونوکلونال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%BE%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%84%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84" title="آنتی‌بادی پلی‌کلونال">آنتی‌بادی پلی‌کلونال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="اتوآنتی‌بادی">اتوآنتی‌بادی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="میکروآنتی‌بادی (صفحه وجود ندارد)">میکروآنتی‌بادی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE_%D9%BE%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%84%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84_%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="پاسخ پلی‌کلونال سلول بی (صفحه وجود ندارد)">پاسخ پلی‌کلونال سلول بی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%BE_(%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="آلوتیپ (ایمنی‌شناسی) (صفحه وجود ندارد)">آلوتیپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%BE" title="ایزوتایپ">ایزوتایپ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="ایدیوتایپ (صفحه وجود ندارد)">ایدیوتایپ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%BE%D9%84%DA%A9%D8%B3_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="کمپلکس ایمنی">کمپلکس ایمنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%BE" title="پاراتوپ">پاراتوپ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ایمنی در برابر<br />تحمل</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i>فعال:</i> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C_(%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)" title="ایمنی (پزشکی)">ایمنی (پزشکی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="خودایمنی">خودایمنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="آلوایمنی (صفحه وجود ندارد)">آلوایمنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="آلرژی">آلرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AA" title="بیش‌حساسیت">بیش‌حساسیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%A8" title="التهاب">التهاب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B7%D8%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="واکنش متقاطع (صفحه وجود ندارد)">واکنش متقاطع</a></li> <li><i>غیرفعال:</i> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%85%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="تحمل ایمنی">تحمل</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%85%D9%84_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="تحمل مرکزی">مرکزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%85%D9%84_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C" title="تحمل محیطی">محیطی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="بی‌پاسخی کلونال (صفحه وجود ندارد)">بی‌پاسخی کلونال</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B0%D9%81_%DA%A9%D9%84%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="حذف کلونال (صفحه وجود ندارد)">حذف کلونال</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%AD%D9%85%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="تحمل ایمنی در بارداری (صفحه وجود ندارد)">تحمل در بارداری</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="کمبود ایمنی">کمبود ایمنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="امتیاز ایمنی">امتیاز ایمنی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="ایمونوژنتیک">ایمونوژنتیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%BA_%D9%85%DB%8C%D9%84_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بلوغ میل ترکیبی (صفحه وجود ندارد)">بلوغ میل ترکیبی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%87%D8%B4_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="جهش سوماتیک (صفحه وجود ندارد)">جهش سوماتیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%B4_%DA%A9%D9%84%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="گزینش کلونال (صفحه وجود ندارد)">گزینش کلونال</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8%DB%8C_V(D)J" title="نوترکیبی V(D)J">نوترکیبی V(D)J</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%A7%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="تنوع اتصالی (صفحه وجود ندارد)">تنوع اتصالی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B9%D9%88%DB%8C%D8%B6_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="تعویض کلاس ایمونوگلوبولین (صفحه وجود ندارد)">تعویض کلاس ایمونوگلوبولین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%81%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مجموعه سازگاری بافتی اصلی">مجموعه سازگاری بافتی اصلی</a>/<a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D9%86_%DA%AF%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%84_%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="پادگن گلبول سفید انسانی">پادگن گلبول سفید انسانی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA" title="لنفوسیت">لنفوسیتها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" title="ایمنی سلولی">ایمنی سلولی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA_%D8%AA%DB%8C" title="لنفوسیت تی">لنفوسیت تی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="ایمنی هومورال">ایمنی هومورال</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%AA_%D8%A8%DB%8C" title="لنفوسیت بی">لنفوسیت بی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84_%DA%A9%D8%B4%D9%86%D8%AF%D9%87_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="سلول کشنده طبیعی">سلول کشنده طبیعی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مواد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%86" title="سیتوکین">سیتوکینها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%BE%D8%B3%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="اپسونین">اپسونین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="سیتولیزین (صفحه وجود ندارد)">سیتولیزین</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="داروشناسی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="الگو:فارماکولوژی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:فارماکولوژی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:فارماکولوژی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="داروشناسی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="داروشناسی">داروشناسی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;"><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF_(%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C)" title="لیگاند (بیوشیمی)">لیگاند (بیوشیمی)</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="تحریکی" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;">تحریکی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="آگونیست">آگونیست</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Endogenous_agonist&action=edit&redlink=1" class="new" title="Endogenous agonist (صفحه وجود ندارد)">Endogenous agonist</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Irreversible_agonist&action=edit&redlink=1" class="new" title="Irreversible agonist (صفحه وجود ندارد)">Irreversible agonist</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D8%B3%D8%A8%DB%8C" title="آگونیست نسبی">آگونیست نسبی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Superagonist&action=edit&redlink=1" class="new" title="Superagonist (صفحه وجود ندارد)">Superagonist</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Physiological_agonism_and_antagonism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Physiological agonism and antagonism (صفحه وجود ندارد)">Physiological agonist</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="بازدارنده" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;">بازدارنده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87" title="آنتاگونیست گیرنده">آنتاگونیست گیرنده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87" title="آنتاگونیست گیرنده">آنتاگونیست گیرنده</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Irreversible_antagonist&action=edit&redlink=1" class="new" title="Irreversible antagonist (صفحه وجود ندارد)">Irreversible antagonist</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Physiological_agonism_and_antagonism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Physiological agonism and antagonism (صفحه وجود ندارد)">Physiological antagonist</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D8%B9%DA%A9%D9%88%D8%B3" title="آگونیست معکوس">آگونیست معکوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="بازدارنده آنزیم">بازدارنده آنزیم</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88" title="دارو">دارو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%82%D9%84_%D8%B9%D8%B5%D8%A8%DB%8C" title="ناقل عصبی">ناقل عصبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="آگونیست-آنتاگونیست">آگونیست-آنتاگونیست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A8%D8%B1" title="داروبر">داروبر</a></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="فارماکودینامیک">فارماکودینامیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="فعالیت_در_گیرنده" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;">فعالیت در گیرنده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%B9%D9%85%D9%84" class="mw-redirect" title="مکانیسم عمل">مکانیسم عمل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87_%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4" title="شیوه واکنش">شیوه واکنش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Molecular_binding&action=edit&redlink=1" class="new" title="Molecular binding (صفحه وجود ندارد)">Binding</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87_(%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C)" title="گیرنده (بیوشیمی)">گیرنده (بیوشیمی)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Desensitization_(pharmacology)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Desensitization (pharmacology) (صفحه وجود ندارد)">Desensitization (pharmacology)</a></li> </div></td></tr></tbody></table><div> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="دیگر_اثرات_لیگاند" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;">دیگر اثرات لیگاند</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>گزینش‌پذیری (<a href="/w/index.php?title=Binding_selectivity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Binding selectivity (صفحه وجود ندارد)">Binding</a>, <a href="/w/index.php?title=Functional_selectivity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Functional selectivity (صفحه وجود ندارد)">Functional</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Pleiotropy_(drugs)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pleiotropy (drugs) (صفحه وجود ندارد)">Pleiotropy (drugs)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Non-specific_effect_of_vaccines&action=edit&redlink=1" class="new" title="Non-specific effect of vaccines (صفحه وجود ندارد)">Non-specific effect of vaccines</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%88%D8%A8" title="اثر نامطلوب">اثر نامطلوب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA" title="سمیت">سمیت</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%B9%D8%B5%D8%A8%DB%8C" title="سمیت‌عصبی">سمیت‌عصبی</a>)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="تحلیل" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;">تحلیل</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Dose%E2%80%93response_relationship&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dose–response relationship (صفحه وجود ندارد)">Dose–response relationship</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D9%87_%D9%87%DB%8C%D9%84" title="معادله هیل">معادله هیل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Schild_plot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schild plot (صفحه وجود ندارد)">Schild plot</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84%D9%87_%D9%87%DB%8C%D9%84" title="معادله هیل">معادله هیل</a></li> <li><a href="/wiki/IC50" title="IC50">معادله چنگ-پروسوف</a></li> <li>روش‌ها (<a href="/w/index.php?title=Organ_bath&action=edit&redlink=1" class="new" title="Organ bath (صفحه وجود ندارد)">Organ bath</a>, <a href="/w/index.php?title=Ligand_binding_assay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ligand binding assay (صفحه وجود ندارد)">Ligand binding assay</a>, <a href="/w/index.php?title=Patch-clamp&action=edit&redlink=1" class="new" title="Patch-clamp (صفحه وجود ندارد)">Patch-clamp</a>)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="متریک‌ها" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;">متریک‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Efficacy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Efficacy (صفحه وجود ندارد)">Efficacy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Intrinsic_activity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Intrinsic activity (صفحه وجود ندارد)">Intrinsic activity</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%AB%D8%B1" title="قدرت اثر">قدرت اثر</a> (<a href="/w/index.php?title=EC50&action=edit&redlink=1" class="new" title="EC50 (صفحه وجود ندارد)">EC50</a>, <a href="/wiki/IC50" title="IC50">IC50</a>, <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B2_%D9%85%D8%A4%D8%AB%D8%B1_(%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="دوز مؤثر (داروشناسی)">دوز مؤثر (داروشناسی)</a>, <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7_%D8%AF%D9%88%D8%B2_%DA%A9%D8%B4%D9%86%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="متوسط دوز کشنده">متوسط دوز کشنده</a>، <a href="/w/index.php?title=Median_toxic_dose&action=edit&redlink=1" class="new" title="Median toxic dose (صفحه وجود ندارد)">TD50</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Therapeutic_index&action=edit&redlink=1" class="new" title="Therapeutic index (صفحه وجود ندارد)">Therapeutic index</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AB%D8%A7%D8%A8%D8%AA_%D8%AA%D9%81%DA%A9%DB%8C%DA%A9" title="ثابت تفکیک">ثابت تفکیک</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%A7%DA%A9%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="فارماکوکینتیک">فارماکوکینتیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="متریک‌ها" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;">متریک‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Loading_dose&action=edit&redlink=1" class="new" title="Loading dose (صفحه وجود ندارد)">Loading dose</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D9%85_%D8%AA%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B9" title="حجم توزیع">حجم توزیع</a> (<a href="/w/index.php?title=Initial_volume_of_distribution&action=edit&redlink=1" class="new" title="Initial volume of distribution (صفحه وجود ندارد)">Initial</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rate_of_infusion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rate of infusion (صفحه وجود ندارد)">Rate of infusion</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9_%D8%A7%D8%AB%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88" title="شروع اثر دارو">شروع اثر دارو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%B9%D9%85%D8%B1_(%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="نیمه‌عمر (داروشناسی)">نیمه‌عمر (داروشناسی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="پیوند پروتئینی">پیوند پروتئینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%85%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="فراهمی زیستی">فراهمی زیستی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="LADME" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;">LADME</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/ADME" class="mw-redirect" title="ADME">(L)ADME</a>: (<a href="/w/index.php?title=Liberation_(pharmacology)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liberation (pharmacology) (صفحه وجود ندارد)">Liberation</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Absorption_(pharmacokinetics)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Absorption (pharmacokinetics) (صفحه وجود ندارد)">Absorption</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Distribution_(pharmacology)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Distribution (pharmacology) (صفحه وجود ندارد)">Distribution</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88" title="متابولیسم دارو">متابولیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%81%D8%B9" title="دفع">دفع</a> (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="کلیرانس">کلیرانس</a>)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Compartment_(pharmacokinetics)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Compartment (pharmacokinetics) (صفحه وجود ندارد)">Compartment</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bioequivalence&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bioequivalence (صفحه وجود ندارد)">Bioequivalence</a></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;">شاخه‌های<br />وابسته</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="علوم_اعصاب_و_روان‌شناسی" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D8%A8" title="علوم اعصاب">علوم اعصاب</a> و <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="روان‌شناسی">روان‌شناسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <li><a href="/w/index.php?title=Neuropsychopharmacology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Neuropsychopharmacology (صفحه وجود ندارد)">Neuropsychopharmacology</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="نوروفارماکولوژی">نوروفارماکولوژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="روان داروشناسی">روان داروشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="الکتروفیزیولوژی">الکتروفیزیولوژی</a></li> </div></td></tr></tbody></table><div> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="پزشکی" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="پزشکی">پزشکی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Clinical_pharmacology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Clinical pharmacology (صفحه وجود ندارد)">Clinical pharmacology</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="داروسازی">داروسازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="شیمی دارویی">شیمی دارویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="همه‌گیرشناسی دارویی">همه‌گیرشناسی دارویی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="زیست‌شیمی_و_ژنتیک" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="زیست‌شیمی">زیست‌شیمی</a> و <a href="/wiki/%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="ژنتیک">ژنتیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Pharmacoinformatics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pharmacoinformatics (صفحه وجود ندارد)">Pharmacoinformatics</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%A7%DA%A9%D9%88%DA%98%D9%86%D9%88%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="فارماکوژنومیک">فارماکوژنومیک</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="سم‌شناسی" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="سم‌شناسی">سم‌شناسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Pharmacotoxicology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pharmacotoxicology (صفحه وجود ندارد)">Pharmacotoxicology</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%88%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="نوروتوکسین">نوروتوکسین</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="داروپژوهی" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%DB%8C" title="داروپژوهی">داروپژوهی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Classical_pharmacology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Classical pharmacology (صفحه وجود ندارد)">Classical pharmacology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reverse_pharmacology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reverse pharmacology (صفحه وجود ندارد)">Reverse pharmacology</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Photopharmacology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Photopharmacology (صفحه وجود ندارد)">Photopharmacology</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">ایمنی‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="زیست‌شناسی سلولی">زیست‌شناسی سلولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="فیزیولوژی">فیزیولوژی</a></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;">جستارهای وابسته</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <li><a href="/w/index.php?title=Coinduction_(anaesthetics)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Coinduction (anaesthetics) (صفحه وجود ندارد)">Coinduction (anaesthetics)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Combination_therapy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Combination therapy (صفحه وجود ندارد)">Combination therapy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%84%D9%88%DA%AF_%D8%B9%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%8C_(%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C)" title="آنالوگ عملکردی (شیمی)">آنالوگ عملکردی (شیمی)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Polypharmacology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polypharmacology (صفحه وجود ندارد)">Polypharmacology</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شیمی‌درمانی">شیمی‌درمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7" title="فهرست داروها">فهرست داروها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=WHO_list_of_essential_medicines&action=edit&redlink=1" class="new" title="WHO list of essential medicines (صفحه وجود ندارد)">WHO list of essential medicines</a></li> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="تحمل_و_مقاومت" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;">تحمل و مقاومت</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D9%85%D9%84_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="تحمل دارویی">تحمل دارویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C" title="تاکی‌فیلاکسی">تاکی‌فیلاکسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="مقاومت دارویی">مقاومت دارویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%AA%DB%8C%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="مقاومت آنتی‌بیوتیکی">مقاومت آنتی‌بیوتیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA_%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="مقاومت چنددارویی">مقاومت چنددارویی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="داروشناسی_ضدمیکروبی" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: center;">داروشناسی ضدمیکروبی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Antimicrobial_pharmacodynamics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antimicrobial pharmacodynamics (صفحه وجود ندارد)">Antimicrobial pharmacodynamics</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D8%B8%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87_%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C" title="غلظت بازدارنده حداقلی">غلظت بازدارنده حداقلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="مهارگر باکتری">مهارگر باکتری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Minimum_bactericidal_concentration&action=edit&redlink=1" class="new" title="Minimum bactericidal concentration (صفحه وجود ندارد)">Minimum bactericidal concentration</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D8%B4" title="باکتری‌کش">باکتری‌کش</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ایمنی‌شناسی&oldid=37842761">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ایمنی‌شناسی&oldid=37842761</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:Pages_using_the_JsonConfig_extension&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:Pages using the JsonConfig extension (صفحه وجود ندارد)">Pages using the JsonConfig extension</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:ایمنی‌شناسی">ایمنی‌شناسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C" title="رده:علوم پایه پزشکی">علوم پایه پزشکی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88" title="رده:صفحه‌های دارای آرگومان تکراری در فراخوانی الگو">صفحه‌های دارای آرگومان تکراری در فراخوانی الگو</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="رده:مقاله‌های با گزیده‌ها">مقاله‌های با گزیده‌ها</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:پیوند رده انبار در ویکی‌داده است">پیوند رده انبار در ویکی‌داده است</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNE" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_EMU" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های EMU">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های EMU</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_GND" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_J9U" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_LCCN" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NDL" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NKC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های چندگانه">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های چندگانه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8" title="رده:مقاله‌های با گزیده‌های خراب">مقاله‌های با گزیده‌های خراب</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲ سپتامبر ۲۰۲۳ ساعت ۱۹:۲۱ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-mlwhb","wgBackendResponseTime":147,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.663","walltime":"0.839","ppvisitednodes":{"value":1504,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":196520,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":989,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":14,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":55192,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 642.591 1 -total"," 38.33% 246.273 1 الگو:کناری_زیست‌شیمی"," 37.29% 239.626 1 الگو:Sidebar_with_collapsible_lists"," 21.13% 135.754 23 الگو:Navbox"," 17.91% 115.085 1 الگو:به_انگلیسی"," 17.57% 112.897 1 الگو:به_زبان_دیگر"," 17.38% 111.672 3 الگو:Excerpt"," 17.22% 110.679 1 الگو:Lang"," 10.64% 68.368 1 الگو:ویکی‌انبار-رده"," 10.03% 64.440 1 الگو:پروژه_خواهر"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.385","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":13934000,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-7dfc65b666-7w2zz","timestamp":"20241028122619","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0627\u06cc\u0645\u0646\u06cc\u200c\u0634\u0646\u0627\u0633\u06cc","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q101929","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q101929","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-10-25T13:10:34Z","dateModified":"2023-09-02T19:21:15Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/6\/60\/Myoglobin.png","headline":"\u0634\u0627\u062e\u0647 \u067e\u0632\u0634\u06a9\u06cc \u0645\u0637\u0627\u0644\u0639\u0647 \u0633\u06cc\u0633\u062a\u0645 \u0627\u06cc\u0645\u0646\u06cc \u0628\u062f\u0646"}</script> </body> </html>