CINXE.COM

Kometa – Wikipedia, wolna encyklopedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Kometa – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"7fa7cab1-2386-4f92-a722-d30ef435c019","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Kometa","wgTitle":"Kometa","wgCurRevisionId":75215448,"wgRevisionId":75215448,"wgArticleId":3122,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Komety"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Kometa","wgRelevantArticleId":3122,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId" :75215448,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":60000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q3559","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready" ,"ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP", "ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/68/Comet_animation.gif"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/68/Comet_animation.gif"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Kometa – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Kometa"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Kometa"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Kometa rootpage-Kometa skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&amp;uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&amp;returnto=Kometa" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&amp;returnto=Kometa" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&amp;uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&amp;returnto=Kometa" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&amp;returnto=Kometa" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Etymologia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Etymologia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Etymologia</span> </div> </a> <ul id="toc-Etymologia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Komety_okresowe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Komety_okresowe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Komety okresowe</span> </div> </a> <ul id="toc-Komety_okresowe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Odkrywanie_i_obserwowanie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Odkrywanie_i_obserwowanie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Odkrywanie i obserwowanie</span> </div> </a> <ul id="toc-Odkrywanie_i_obserwowanie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Właściwości_fizyczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Właściwości_fizyczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Właściwości fizyczne</span> </div> </a> <ul id="toc-Właściwości_fizyczne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Skład_i_budowa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Skład_i_budowa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Skład i budowa</span> </div> </a> <ul id="toc-Skład_i_budowa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Parametry_orbit" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Parametry_orbit"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Parametry orbit</span> </div> </a> <ul id="toc-Parametry_orbit-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nazewnictwo_komet" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Nazewnictwo_komet"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Nazewnictwo komet</span> </div> </a> <ul id="toc-Nazewnictwo_komet-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Komety_w_historii_nauki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Komety_w_historii_nauki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Komety w historii nauki</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Komety_w_historii_nauki-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Komety w historii nauki</span> </button> <ul id="toc-Komety_w_historii_nauki-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Pierwsze_obserwacje_i_przemyślenia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pierwsze_obserwacje_i_przemyślenia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Pierwsze obserwacje i przemyślenia</span> </div> </a> <ul id="toc-Pierwsze_obserwacje_i_przemyślenia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Badania_ruchu_komet" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Badania_ruchu_komet"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Badania ruchu komet</span> </div> </a> <ul id="toc-Badania_ruchu_komet-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Badania_właściwości_fizycznych_komet" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Badania_właściwości_fizycznych_komet"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.3</span> <span>Badania właściwości fizycznych komet</span> </div> </a> <ul id="toc-Badania_właściwości_fizycznych_komet-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sondy_badające_komety" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sondy_badające_komety"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.4</span> <span>Sondy badające komety</span> </div> </a> <ul id="toc-Sondy_badające_komety-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Nietypowe_komety" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Nietypowe_komety"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Nietypowe komety</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Nietypowe_komety-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Nietypowe komety</span> </button> <ul id="toc-Nietypowe_komety-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Komety_bliskie_Słońcu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Komety_bliskie_Słońcu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>Komety bliskie Słońcu</span> </div> </a> <ul id="toc-Komety_bliskie_Słońcu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kometa_Shoemaker-Levy_9" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kometa_Shoemaker-Levy_9"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.2</span> <span>Kometa Shoemaker-Levy 9</span> </div> </a> <ul id="toc-Kometa_Shoemaker-Levy_9-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Najjaśniejsze_komety_XXI_wieku" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Najjaśniejsze_komety_XXI_wieku"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.3</span> <span>Najjaśniejsze komety XXI wieku</span> </div> </a> <ul id="toc-Najjaśniejsze_komety_XXI_wieku-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Wybrane_komety" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Wybrane_komety"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Wybrane komety</span> </div> </a> <ul id="toc-Wybrane_komety-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Komety_w_kulturze" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Komety_w_kulturze"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Komety w kulturze</span> </div> </a> <ul id="toc-Komety_w_kulturze-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Uwagi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Uwagi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Uwagi</span> </div> </a> <ul id="toc-Uwagi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Kometa</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 173 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-173" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">173 języki</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Komeet" title="Komeet – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Komeet" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Komet" title="Komet – szwajcarski niemiecki" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Komet" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="szwajcarski niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A7%E0%A5%82%E0%A4%AE%E0%A4%95%E0%A5%87%E0%A4%A4%E0%A5%81" title="धूमकेतु – angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="धूमकेतु" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Com%C4%93ta" title="Comēta – staroangielski" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Comēta" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="staroangielski" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B0%D9%86%D8%A8" title="مذنب – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="مذنب" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Cometa" title="Cometa – aragoński" lang="an" hreflang="an" data-title="Cometa" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragoński" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D6%82%D5%B8%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Գիսաւորներ – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Գիսաւորներ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A7%E0%A7%82%E0%A6%AE%E0%A6%95%E0%A7%87%E0%A6%A4%E0%A7%81" title="ধূমকেতু – asamski" lang="as" hreflang="as" data-title="ধূমকেতু" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="asamski" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Cometa" title="Cometa – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Cometa" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Jaguaveve" title="Jaguaveve – guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Jaguaveve" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Kometa" title="Kometa – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="Kometa" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%82%D9%84%D9%88_%D8%A7%D9%88%D9%84%D8%AF%D9%88%D8%B2" title="قویروقلو اولدوز – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="قویروقلو اولدوز" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A7%E0%A7%82%E0%A6%AE%E0%A6%95%E0%A7%87%E0%A6%A4%E0%A7%81" title="ধূমকেতু – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ধূমকেতু" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Kom%C3%A9t" title="Komét – banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Komét" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Tn%CC%82g-b%C3%B3e-chhi%E2%81%BF" title="Tn̂g-bóe-chhiⁿ – minnański" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tn̂g-bóe-chhiⁿ" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnański" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0" title="Комета – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Комета" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0" title="Камета – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Камета" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D1%8D%D1%82%D0%B0" title="Камэта – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Камэта" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%9A%E0%A5%8D%E0%A4%9B%E0%A4%B2_%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%BE" title="पुच्छल तारा – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="पुच्छल तारा" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Kometa" title="Kometa – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Kometa" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0" title="Комета – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Комета" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Komet" title="Komet – bawarski" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Komet" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="bawarski" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Kometa" title="Kometa – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Kometa" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Steredenn-lostek" title="Steredenn-lostek – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Steredenn-lostek" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D2%BA%D2%AF%D2%AF%D0%BB%D1%82%D1%8D%D0%B9_%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D0%BD" title="Һүүлтэй одон – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Һүүлтэй одон" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Cometa" title="Cometa – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Cometa" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%83%D1%82%D0%BB%C4%83_%D1%85%D3%B3%D1%80%D0%B5" title="Вутлă хӳре – czuwaski" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Вутлă хӳре" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="czuwaski" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Kometa" title="Kometa – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Kometa" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Comed" title="Comed – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Comed" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Komet" title="Komet – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Komet" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Komehta" title="Komehta – północnolapoński" lang="se" hreflang="se" data-title="Komehta" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="północnolapoński" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Komet" title="Komet – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Komet" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%8E%DE%A8%DE%82%DE%A8%DE%80%DE%A8%DE%8D%DE%A6" title="ގިނިހިލަ – malediwski" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ގިނިހިލަ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="malediwski" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%9A%E0%A5%8D%E0%A4%9B%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87_%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%BE" title="लामपुच्छ्रे तारा – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="लामपुच्छ्रे तारा" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Komeet" title="Komeet – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Komeet" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%BF%CE%BC%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%82" title="Κομήτης – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Κομήτης" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Cum%C3%A9ta" title="Cuméta – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Cuméta" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Comet" title="Comet – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Comet" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Cometa" title="Cometa – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Cometa" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Kometo" title="Kometo – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Kometo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Kometa" title="Kometa – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Kometa" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%86%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="دنباله‌دار – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="دنباله‌دار" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Jhaarru_(taara)" title="Jhaarru (taara) – hindi fidżyjskie" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Jhaarru (taara)" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="hindi fidżyjskie" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Com%C3%A8te" title="Comète – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Comète" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Komeet" title="Komeet – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Komeet" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Comete" title="Comete – friulski" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Comete" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friulski" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/C%C3%B3im%C3%A9ad" title="Cóiméad – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Cóiméad" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Reul_earballach" title="Reul earballach – szkocki gaelicki" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Reul earballach" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="szkocki gaelicki" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Cometa" title="Cometa – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Cometa" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%A7%E0%AB%82%E0%AA%AE%E0%AA%95%E0%AB%87%E0%AA%A4%E0%AB%81" title="ધૂમકેતુ – gudżarati" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ધૂમકેતુ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="gudżarati" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A7%E0%A5%81%E0%A4%AE%E0%A4%95%E0%A5%87%E0%A4%A4%E0%A5%82" title="धुमकेतू – konkani (Goa)" lang="gom" hreflang="gom" data-title="धुमकेतू" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="konkani (Goa)" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/So-p%C3%A1-s%C3%AAn" title="So-pá-sên – hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="So-pá-sên" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%98%9C%EC%84%B1" title="혜성 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="혜성" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B2" title="Գիսաստղ – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Գիսաստղ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A7%E0%A5%82%E0%A4%AE%E0%A4%95%E0%A5%87%E0%A4%A4%E0%A5%81" title="धूमकेतु – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="धूमकेतु" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Komet" title="Komet – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Komet" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gor mw-list-item"><a href="https://gor.wikipedia.org/wiki/Komet" title="Komet – gorontalo" lang="gor" hreflang="gor" data-title="Komet" data-language-autonym="Bahasa Hulontalo" data-language-local-name="gorontalo" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Hulontalo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Kometo" title="Kometo – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Kometo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Comet" title="Comet – igbo" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Comet" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="igbo" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Bandus" title="Bandus – ilokano" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Bandus" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilokano" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Komet" title="Komet – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Komet" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Cometa" title="Cometa – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Cometa" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Comete" title="Comete – interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Comete" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%8A%C3%A6%D0%B4%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%B4%D0%B6%D1%8B%D0%BD_%D1%81%D1%82%D1%8A%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Къæдзилджын стъалы – osetyjski" lang="os" hreflang="os" data-title="Къæдзилджын стъалы" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/UBhaqanyezi" title="UBhaqanyezi – zulu" lang="zu" hreflang="zu" data-title="UBhaqanyezi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="zulu" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Halastjarna" title="Halastjarna – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Halastjarna" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Cometa" title="Cometa – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Cometa" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A9%D7%91%D7%99%D7%98" title="שביט – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="שביט" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Kom%C3%A8t" title="Komèt – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Komèt" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%A7%E0%B3%82%E0%B2%AE%E0%B2%95%E0%B3%87%E0%B2%A4%E0%B3%81" title="ಧೂಮಕೇತು – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಧೂಮಕೇತು" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Kometa" title="Kometa – pampango" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Kometa" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampango" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%90" title="კომეტა – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="კომეტა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0" title="Комета – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Комета" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Steren_lostek" title="Steren lostek – kornijski" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Steren lostek" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="kornijski" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Nyotamkia" title="Nyotamkia – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Nyotamkia" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Kom%C3%A8t" title="Komèt – kreolski haitański" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Komèt" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="kreolski haitański" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0" title="Комета – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Комета" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Cumeta" title="Cumeta – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Cumeta" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Cometes" title="Cometes – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Cometes" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Kom%C4%93ta" title="Komēta – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Komēta" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Kom%C3%A9it" title="Koméit – luksemburski" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Koméit" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburski" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0" title="Комета – lezgijski" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Комета" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezgijski" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Kometa" title="Kometa – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Kometa" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Komeet" title="Komeet – limburski" lang="li" hreflang="li" data-title="Komeet" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburski" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Cometa" title="Cometa – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Cometa" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Komiettu" title="Komiettu – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Komiettu" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Cometa" title="Cometa – lombardzki" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Cometa" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombardzki" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/%C3%9Cst%C3%B6k%C3%B6s" title="Üstökös – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Üstökös" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0" title="Комета – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Комета" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/K%C3%B4meta" title="Kômeta – malgaski" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Kômeta" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaski" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A7%E0%B5%82%E0%B4%AE%E0%B4%95%E0%B5%87%E0%B4%A4%E0%B5%81" title="ധൂമകേതു – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ധൂമകേതു" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Kometa" title="Kometa – maltański" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Kometa" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="maltański" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A7%E0%A5%82%E0%A4%AE%E0%A4%95%E0%A5%87%E0%A4%A4%E0%A5%82" title="धूमकेतू – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="धूमकेतू" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%90" title="კომეტა – megrelski" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="კომეტა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="megrelski" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B2%D9%86%D8%A8" title="مزنب – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="مزنب" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Komet" title="Komet – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Komet" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Komet" title="Komet – minangkabu" lang="min" hreflang="min" data-title="Komet" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minangkabu" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Ch%C4%93ng-chi%C5%AB-s%C4%ADng" title="Chēng-chiū-sĭng – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Chēng-chiū-sĭng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%80%E1%80%BC%E1%80%9A%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%B6%E1%80%81%E1%80%BD%E1%80%94%E1%80%BA" title="ကြယ်တံခွန် – birmański" lang="my" hreflang="my" data-title="ကြယ်တံခွန်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmański" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Popocacitlalin" title="Popocacitlalin – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Popocacitlalin" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Komeet" title="Komeet – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Komeet" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%9B%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87_%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%BE" title="लामपुछ्रे तारा – nepalski" lang="ne" hreflang="ne" data-title="लामपुछ्रे तारा" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A4%83%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%83%E0%A4%A8%E0%A4%97%E0%A5%81" title="तःहाःनगु – newarski" lang="new" hreflang="new" data-title="तःहाःनगु" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="newarski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%BD%97%E6%98%9F" title="彗星 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="彗星" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0" title="Комета – czeczeński" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Комета" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="czeczeński" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Komeet" title="Komeet – północnofryzyjski" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Komeet" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="północnofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Komet" title="Komet – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Komet" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Komet" title="Komet – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Komet" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Conm%C3%A8te" title="Conmète – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Conmète" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Komete" title="Komete – novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Komete" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Cometa" title="Cometa – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Cometa" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Qorsaa" title="Qorsaa – oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Qorsaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Kometa" title="Kometa – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Kometa" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AA%E0%A9%82%E0%A8%9B%E0%A8%B2_%E0%A8%A4%E0%A8%BE%E0%A8%B0%E0%A8%BE" title="ਪੂਛਲ ਤਾਰਾ – pendżabski" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਪੂਛਲ ਤਾਰਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pendżabski" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%86%DA%86%DA%BE%D9%84_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="پونچھل سیارا – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="پونچھل سیارا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%86%E1%80%AC%E1%82%8F%E1%80%90%E1%80%B6%EA%A9%BB%E1%80%81%E1%80%BD%E1%80%B1%E1%80%AB%E1%80%94%E1%80%BA%E1%82%8F" title="ဆာႏတံꩻခွေါန်ႏ – Pa&#039;O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ဆာႏတံꩻခွေါန်ႏ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa&#039;O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%84%DA%A9%DB%8D_%D9%84%D8%B1%D9%88%D9%86%DA%A9%DB%8C_%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="لکۍ لرونکی ستوری – paszto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="لکۍ لرونکی ستوری" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paszto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Kamit" title="Kamit – jamajski" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Kamit" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="jamajski" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Com%C3%ABtta" title="Comëtta – piemoncki" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Comëtta" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="piemoncki" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Komeet" title="Komeet – dolnoniemiecki" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Komeet" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="dolnoniemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Cometa" title="Cometa – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Cometa" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Kometa" title="Kometa – karakałpacki" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Kometa" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="karakałpacki" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Komeet" title="Komeet – gwara kolońska" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Komeet" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="gwara kolońska" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Comet%C4%83" title="Cometă – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Cometă" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Aquchinchay" title="Aquchinchay – keczua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Aquchinchay" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keczua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0" title="Комета – rusiński" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Комета" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="rusiński" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0" title="Комета – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Комета" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0" title="Комета – jakucki" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Комета" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="jakucki" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A7%E0%A5%82%E0%A4%AE%E0%A4%95%E0%A5%87%E0%A4%A4%E0%A5%81%E0%A4%83" title="धूमकेतुः – sanskryt" lang="sa" hreflang="sa" data-title="धूमकेतुः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskryt" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Coudu" title="Coudu – sardyński" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Coudu" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardyński" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Komete" title="Komete – fryzyjski saterlandzki" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Komete" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="fryzyjski saterlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Kometa" title="Kometa – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Kometa" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Cumeta" title="Cumeta – sycylijski" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Cumeta" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sycylijski" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%80%E0%B6%BD%E0%B7%8A%E0%B6%9C%E0%B7%8F%E0%B6%AD%E0%B6%BB%E0%B7%94%E0%B7%80" title="වල්ගාතරුව – syngaleski" lang="si" hreflang="si" data-title="වල්ගාතරුව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="syngaleski" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Comet" title="Comet – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Comet" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%88%DA%87%DA%99_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="پوڇڙ تارا – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="پوڇڙ تارا" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Kom%C3%A9ta" title="Kométa – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Kométa" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Komet" title="Komet – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Komet" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%84%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="کلکدار – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="کلکدار" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0" title="Комета – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Комета" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Kometa" title="Kometa – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Kometa" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Kom%C3%A9t" title="Komét – sundajski" lang="su" hreflang="su" data-title="Komét" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundajski" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Komeetta" title="Komeetta – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Komeetta" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Komet" title="Komet – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Komet" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Kometa" title="Kometa – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Kometa" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%B5%E0%AE%BE%E0%AE%B2%E0%AF%8D%E0%AE%B5%E0%AF%86%E0%AE%B3%E0%AF%8D%E0%AE%B3%E0%AE%BF" title="வால்வெள்ளி – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="வால்வெள்ளி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Asmil_(tasnallunt)" title="Asmil (tasnallunt) – kabylski" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Asmil (tasnallunt)" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabylski" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0" title="Комета – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Комета" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A4%E0%B1%8B%E0%B0%95%E0%B0%9A%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95" title="తోకచుక్క – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="తోకచుక్క" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%87" title="ดาวหาง – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="ดาวหาง" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-din mw-list-item"><a href="https://din.wikipedia.org/wiki/Cier_ay%C9%94l" title="Cier ayɔl – dinka" lang="din" hreflang="din" data-title="Cier ayɔl" data-language-autonym="Thuɔŋjäŋ" data-language-local-name="dinka" class="interlanguage-link-target"><span>Thuɔŋjäŋ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0" title="Комета – tadżycki" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Комета" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tadżycki" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kuyruklu_y%C4%B1ld%C4%B1z" title="Kuyruklu yıldız – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kuyruklu yıldız" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Kometa" title="Kometa – turkmeński" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Kometa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="turkmeński" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0" title="Комета – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Комета" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%85_%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%92" title="دم دار سیارے – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="دم دار سیارے" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%82%DB%87%D9%8A%D8%B1%DB%87%D9%82%D9%84%DB%87%D9%82_%D9%8A%DB%87%D9%84%D8%AA%DB%87%D8%B2" title="قۇيرۇقلۇق يۇلتۇز – ujgurski" lang="ug" hreflang="ug" data-title="قۇيرۇقلۇق يۇلتۇز" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ujgurski" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Ndaundeiqsauqbaet" title="Ndaundeiqsauqbaet – czuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Ndaundeiqsauqbaet" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="czuang" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Cometa" title="Cometa – wenecki" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Cometa" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="wenecki" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/H%C3%A4ndt%C3%A4htaz" title="Händtähtaz – wepski" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Händtähtaz" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="wepski" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Sao_ch%E1%BB%95i" title="Sao chổi – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Sao chổi" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Stoele_al_cawe" title="Stoele al cawe – waloński" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Stoele al cawe" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="waloński" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%AC%83%E6%A7%8D" title="欃槍 – chiński klasyczny" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="欃槍" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="chiński klasyczny" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Kometa" title="Kometa – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Kometa" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%BD%97%E6%98%9F" title="彗星 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="彗星" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%90%D7%9E%D7%A2%D7%98" title="קאמעט – jidysz" lang="yi" hreflang="yi" data-title="קאמעט" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="jidysz" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%BD%97%E6%98%9F" title="彗星 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="彗星" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/%C5%A0lout%C5%BEvaizd%C4%97" title="Šloutžvaizdė – żmudzki" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Šloutžvaizdė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="żmudzki" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%BD%97%E6%98%9F" title="彗星 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="彗星" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Bintang_sapu" title="Bintang sapu – betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Bintang sapu" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Komet" title="Komet – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Komet" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fon mw-list-item"><a href="https://fon.wikipedia.org/wiki/Sunv%C3%ADv%C3%A1n%C9%94" title="Sunvívánɔ – fon" lang="fon" hreflang="fon" data-title="Sunvívánɔ" data-language-autonym="Fɔ̀ngbè" data-language-local-name="fon" class="interlanguage-link-target"><span>Fɔ̀ngbè</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rsk mw-list-item"><a href="https://rsk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0" title="Комета – Pannonian Rusyn" lang="rsk" hreflang="rsk" data-title="Комета" data-language-autonym="Руски" data-language-local-name="Pannonian Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Руски</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q3559#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Kometa" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Kometa" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Kometa"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Kometa"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Kometa" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Kometa" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;oldid=75215448" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&amp;page=Kometa&amp;id=75215448&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&amp;url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FKometa"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&amp;url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FKometa"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Kometa"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&amp;page=Kometa&amp;action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Comets" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Kometa" hreflang="pl"><span>Wikicytaty</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q3559" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Ten artykuł dotyczy <a href="/wiki/Cia%C5%82o_niebieskie" title="Ciało niebieskie">ciała niebieskiego</a>. Zobacz też: <a href="/wiki/Kometa_(ujednoznacznienie)" class="mw-disambig" title="Kometa (ujednoznacznienie)">inne znaczenia tego słowa</a>.</span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Comet_C2020F3_NEOWISE_over_California_desert_landscape.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Comet_C2020F3_NEOWISE_over_California_desert_landscape.png/350px-Comet_C2020F3_NEOWISE_over_California_desert_landscape.png" decoding="async" width="350" height="525" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Comet_C2020F3_NEOWISE_over_California_desert_landscape.png/525px-Comet_C2020F3_NEOWISE_over_California_desert_landscape.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Comet_C2020F3_NEOWISE_over_California_desert_landscape.png/700px-Comet_C2020F3_NEOWISE_over_California_desert_landscape.png 2x" data-file-width="1600" data-file-height="2400" /></a><figcaption>Kometa <b><a href="/wiki/C/2020_F3_(NEOWISE)" title="C/2020 F3 (NEOWISE)">C/2020 F3 (NEOWISE)</a></b> widziana w Kalifornii 7 lipca 2020 roku.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Frame"><a href="/wiki/Plik:Comet_animation.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/68/Comet_animation.gif" decoding="async" width="200" height="200" class="mw-file-element" data-file-width="200" data-file-height="200" /></a><figcaption>Animacja przedstawiająca ruch komety okresowej (A – gwiazda, B – orbita najdalszej planety, C – kometa)</figcaption></figure> <p><b>Kometa</b> – małe, lodowo-skalne porowate ciało, składające się z gazów, lodu i materii skalnej, które zbliżając się do gwiazdy (na mniej więcej odległości 2 <a href="/wiki/Jednostka_astronomiczna" title="Jednostka astronomiczna">AU</a>), uwalnia pył i gruz oraz gaz ze swojej powierzchni, tworząc dwa warkocze kometarne - jeden jonowy składający się ze zjonizowanych cząsteczek odpychanych przez ciśnienie słoneczne oraz pyłowy tworzony przez pył i fragmenty skał. </p><p>Rozmiary <a href="/wiki/J%C4%85dro_kometarne" title="Jądro kometarne">jąder kometarnych</a> mieszczą się zwykle w przedziale od kilku metrów do kilkudziesięciu km, za to <a href="/wiki/Koma_(astronomia)" title="Koma (astronomia)">koma</a> może osiągać średnicę rzędu setek tysięcy, a nawet milionów kilometrów. Z kolei długość <a href="/wiki/Warkocz_kometarny" title="Warkocz kometarny">warkocza kometarnego</a> może sięgać nawet kilkadziesiąt milionów kilometrów (najdłuższy potwierdzony warkocz jonowy miała <a href="/wiki/C/2006_P1_(McNaught)" title="C/2006 P1 (McNaught)">kometa McNaughta</a><sup id="cite_ref-:2_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-:2-1">[1]</a></sup>). Pomimo olbrzymich rozmiarów, zarówno głowa, jak i <a href="/wiki/Warkocz_kometarny" title="Warkocz kometarny">warkocz komety</a> charakteryzują się bardzo niską <a href="/wiki/G%C4%99sto%C5%9B%C4%87" title="Gęstość">gęstością</a>, o kilka rzędów wielkości niższą od gęstości <a href="/wiki/Powietrze" title="Powietrze">powietrza</a>. </p><p>W skład <a href="/wiki/J%C4%85dro_kometarne" title="Jądro kometarne">jądra kometarnego</a> wchodzi głównie zmrożony pył, drobne fragmenty skalne oraz <a href="/wiki/L%C3%B3d" title="Lód">lód</a>, przy czym najczęściej jest to lód wodny zmieszany z zestalonym <a href="/wiki/Tlenek_w%C4%99gla" title="Tlenek węgla">tlenkiem węgla</a> i <a href="/wiki/Dwutlenek_w%C4%99gla" title="Dwutlenek węgla">dwutlenkiem węgla</a>, <a href="/wiki/Metan" title="Metan">metanem</a>, <a href="/wiki/Formaldehyd" class="mw-redirect" title="Formaldehyd">formaldehydem</a> i <a href="/wiki/Amoniak" title="Amoniak">amoniakiem</a> i niewielką domieszką innych substancji. </p><p>Tradycyjny podział małych ciał <a href="/wiki/Uk%C5%82ad_S%C5%82oneczny" title="Układ Słoneczny">Układu Słonecznego</a> na emitujące gaz, poruszające się po wydłużonych orbitach komety i nieaktywne, krążące po bardziej kołowych orbitach (głównie między Marsem a Jowiszem) <a href="/wiki/Planetoida" title="Planetoida">planetoidy</a>, uległ z początkiem XXI wieku zatarciu. Odkryto wtedy całe spektrum obiektów o niejednoznacznej charakterystyce, m.in.: </p> <ul><li><a href="/wiki/Komety_pasa_g%C5%82%C3%B3wnego" title="Komety pasa głównego">komety pasa głównego</a>, które poruszają się po orbitach typowych dla planetoid, wykazując jednocześnie od czasu do czasu aktywność (emisję materii) typową dla komet,</li> <li><a href="/wiki/Planetoida" title="Planetoida">planetoidy</a>, które wiele lat po odkryciu gwałtownie wykształciły typowe dla komet warkocze (np. <a href="/wiki/(6478)_Gault" title="(6478) Gault">6478 Gault</a>),</li> <li><a href="/wiki/Damokloidy" title="Damokloidy">damokloidy</a> – planetoidy będące prawdopodobnie "wygasłymi" kometami.</li></ul> <p>Wśród typowych komet wyróżniamy komety krótkookresowe, wracające do Słońca nie rzadziej niż raz na 200 lat, które prawdopodobnie pochodzą z <a href="/wiki/Pas_Kuipera" title="Pas Kuipera">Pasa Kuipera</a> i <a href="/wiki/Dysk_rozproszony" title="Dysk rozproszony">Dysku Rozproszonego</a> oraz komety długookresowe przylatujące do nas z zewnętrznych obszarów <a href="/wiki/Uk%C5%82ad_S%C5%82oneczny" title="Układ Słoneczny">Układu Słonecznego</a> – <a href="/wiki/Dysk_rozproszony" title="Dysk rozproszony">dysku rozproszonego</a> i <a href="/wiki/Ob%C5%82ok_Oorta" title="Obłok Oorta">Obłoku Oorta</a>. W 2020 roku w Układzie Słonecznym zidentyfikowano także pierwszą kometę międzygwiazdową (przybywającą do nas z innego układu planetarnego) - obecnie dwie takie komety są znane<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[2]</a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etymologia">Etymologia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Edytuj sekcję: Etymologia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Etymologia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Słowo „kometa” pochodzi od <a href="/wiki/%C5%81acina" title="Łacina">łacińskiego</a> <i>cometes</i>, które zostało zaczerpnięte od <a href="/wiki/J%C4%99zyk_grecki" title="Język grecki">greckiego</a> κομήτης (<i>komētēs</i>) oznaczającego „długowłosa”. Jako pierwszy określenia <i>komētēs</i> użył <a href="/wiki/Arystoteles" title="Arystoteles">Arystoteles</a>, opisując je jako „gwiazdy z włosami”<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[3]</a></sup>. </p><p>Jeszcze w XIX wieku słowo kometa w <a href="/wiki/J%C4%99zyk_polski" title="Język polski">języku polskim</a> było rodzaju męskiego: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74506874">.mw-parser-output div.cytat{display:table;border:1px solid #a2a9b1;padding:0;margin-top:0.5em;margin-bottom:0.8em;background:#f8f9fa}.mw-parser-output div.cytat>blockquote{margin:0;padding:0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo{text-align:right;padding:0 1em 0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo::before{content:"— "}.mw-parser-output div.cytat.środek{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output div.cytat.prawy{float:right;clear:right;margin-left:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.lewy{float:left;clear:left;margin-right:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.prawy:not([style]),.mw-parser-output div.cytat.lewy:not([style]){max-width:25em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}</style><div class="cytat środek"> <blockquote> <p>Dziś oczy i myśl wszystkich pociąga do siebie<br /> Nowy gość dostrzeżony niedawno na niebie:<br /> Był to kometa pierwszej wielkości i mocy,<br /> Zjawił się na zachodzie, leciał ku północy </p> </blockquote> <div class="cytat-zrodlo"><a href="/wiki/Adam_Mickiewicz" title="Adam Mickiewicz">Adam Mickiewicz</a>,&#32;<i><a href="/wiki/Pan_Tadeusz" title="Pan Tadeusz">Pan Tadeusz</a></i>, księga VIII</div> </div> <p>Z objaśnień poety – „Pamiętny kometa roku 1811”. Mowa o komecie <a href="/wiki/C/1811_F1" title="C/1811 F1">C/1811 F1</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Komety_okresowe">Komety okresowe</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Edytuj sekcję: Komety okresowe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Komety okresowe"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Kometa_okresowa" title="Kometa okresowa">Komety okresowe</a> powracają do centrum <a href="/wiki/Uk%C5%82ad_planetarny" title="Układ planetarny">układu planetarnego</a> regularnie lub nieregularnie (np. kometa Halleya), poruszając się po <a href="/wiki/Orbita" title="Orbita">orbitach</a> <a href="/wiki/Elipsa" title="Elipsa">eliptycznych</a>. W jednym z ognisk takiej <a href="/wiki/Elipsa" title="Elipsa">elipsy</a> znajduje się <a href="/wiki/Gwiazda" title="Gwiazda">gwiazda</a>, rzadko <a href="/wiki/Planeta" title="Planeta">planeta</a> (przykładowo <a href="/wiki/Jowisz" title="Jowisz">Jowisz</a>), ale tylko po przechwyceniu. W porównaniu do planet, orbity komet okresowych są silnie eliptyczne<sup id="cite_ref-:0_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-4">[4]</a></sup>. </p><p>Komety nieokresowe to komety pojawiające się układzie planetarnym tylko raz, bądź takie, których przelot był pierwszym odnotowanym przez człowieka. Ich tor ma kształt <a href="/wiki/Parabola_(matematyka)" title="Parabola (matematyka)">paraboli</a> lub <a href="/wiki/Hiperbola_(matematyka)" title="Hiperbola (matematyka)">hiperboli</a> z gwiazdą w ognisku tej krzywej. Oddziaływanie grawitacyjne komet z <a href="/wiki/Gazowy_olbrzym" title="Gazowy olbrzym">gazowymi olbrzymami</a> może zmienić jej <a href="/wiki/Orbita" title="Orbita">orbitę</a> i okres jej obiegu<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5">[5]</a></sup>, co miało miejsce w przypadku <a href="/wiki/Kometa_Halleya" title="Kometa Halleya">komety Halleya</a>. </p><p>Komety długookresowe (zbliżające się do Słońca rzadziej niż co 200 lat<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">[6]</a></sup>) pochodzą prawdopodobnie z Obłoku Oorta, nazwanego tak na cześć <a href="/wiki/Jan_Oort" title="Jan Oort">Jana Hendrika Oorta</a>, który jako pierwszy postawił hipotezę dotyczącą istnienia chmury małych obiektów<sup id="cite_ref-Oort_J_H_The_structure_of_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Oort_J_H_The_structure_of-7">[7]</a></sup> w odległości od 50&#160;000 do 200&#160;000 <a href="/wiki/Jednostka_astronomiczna" title="Jednostka astronomiczna">au</a> od Słońca. Komety krótkookresowe pochodzą z bliższego <a href="/wiki/Pas_Kuipera" title="Pas Kuipera">Pasa Kuipera</a>, ale zdarzają się pochodzące z <a href="/wiki/Pas_planetoid" title="Pas planetoid">pasa planetoid</a><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[8]</a></sup>. </p><p>Zbliżenie się komety do <a href="/wiki/S%C5%82o%C5%84ce" title="Słońce">Słońca</a> jest wynikiem zaburzenia jej orbity przez <a href="/wiki/Grawitacja" title="Grawitacja">oddziaływanie grawitacyjne</a> innych ciał, co powoduje, że niektóre kierują się w pobliże <a href="/wiki/S%C5%82o%C5%84ce" title="Słońce">Słońca</a>, wchodząc na <a href="/wiki/Orbita" title="Orbita">orbity</a> <a href="/wiki/Elipsa" title="Elipsa">eliptyczne</a> lub poruszając się po <a href="/wiki/Parabola_(matematyka)" title="Parabola (matematyka)">paraboli</a> lub <a href="/wiki/Hiperbola_(matematyka)" title="Hiperbola (matematyka)">hiperboli</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Odkrywanie_i_obserwowanie">Odkrywanie i obserwowanie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Edytuj sekcję: Odkrywanie i obserwowanie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Odkrywanie i obserwowanie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na ogół komety, przebywając daleko od <a href="/wiki/S%C5%82o%C5%84ce" title="Słońce">Słońca</a>, jako małe <a href="/wiki/Cia%C5%82o_niebieskie" title="Ciało niebieskie">ciała niebieskie</a> nie są obserwowane nawet przez wielkie teleskopy, ani obserwatoria i są odkrywane dopiero po zbliżeniu się do niego, gdy rozwinie się koma<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9">[9]</a></sup>. Niektóre komety są nawet na początku uznawane za planetoidy, ale poprawki ostatecznie klasyfikują takie obiekty jako właśnie komety. Nowe komety są stale odkrywane dzięki obserwacjom <a href="/wiki/Niebo" title="Niebo">nieba</a> z wykorzystaniem <a href="/wiki/Teleskop" title="Teleskop">teleskopów</a> o szerokim polu widzenia. Badaniami tego typu zajmują się zawodowi <a href="/wiki/Astronomia" title="Astronomia">astronomowie</a> oraz amatorzy z całego świata. Dzięki wykonywaniu wielu zdjęć możliwe jest dostrzeżenie komety poruszającej się na tle nieruchomych gwiazd<sup id="cite_ref-:2_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-:2-1">[1]</a></sup>. Zazwyczaj są to niepozorne, ciemne, rozmyte plamki, czasem z delikatnie zarysowanym warkoczem. Wiele komet zostaje również odkrywanych przez amatorów. W 2003 roku powstała organizacja <a href="/wiki/Sungrazer_Project" title="Sungrazer Project">Sungrazer Project</a>, która zrzesza pasjonatów, poszukujących <a href="/wiki/Komety_muskaj%C4%85ce_S%C5%82o%C5%84ce" title="Komety muskające Słońce">komet muskających Słońce</a> na zdjęciach przesłanych z sondy <a href="/wiki/SOHO_(sonda_kosmiczna)" title="SOHO (sonda kosmiczna)">SOHO</a>. W obecnych czasach ciężko jest wyprzedzić automatyczne przeglądy nieba i odkryć amatorsko kometę za pomocą teleskopu, lornetki czy też gołym okiem. Komety cieszą się ogólnym zainteresowaniem wśród ludzi, zwłaszcza jeśli kometa będzie dobrze widoczna i jasna. Większość komet jest obserwowanych przez <a href="/wiki/Teleskop_optyczny" title="Teleskop optyczny">teleskopy</a>, a ich <a href="/wiki/Peryhelium" title="Peryhelium">peryhelia</a> znajdują się blisko orbity <a href="/wiki/Mars" title="Mars">Marsa</a> lub <a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia">Ziemi</a>. W ciągu roku odkrywanych jest około 20 komet na tyle jasnych, by można je było dostrzec za pomocą amatorskiego sprzętu, np. <a href="/wiki/Lorneta" title="Lorneta">lornetki</a> czy <a href="/wiki/Teleskop_optyczny" title="Teleskop optyczny">teleskopu</a>. Jasne, widoczne gołym okiem obiekty, nie są częstym widokiem na niebie<sup id="cite_ref-:2_1-2" class="reference"><a href="#cite_note-:2-1">[1]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Właściwości_fizyczne"><span id="W.C5.82a.C5.9Bciwo.C5.9Bci_fizyczne"></span>Właściwości fizyczne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Edytuj sekcję: Właściwości fizyczne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Właściwości fizyczne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W czasie zbliżania się komety do wnętrza układu planetarnego, <a href="/wiki/Promieniowanie" title="Promieniowanie">promieniowanie</a> gwiazdy centralnej powoduje <a href="/wiki/Topnienie" title="Topnienie">topienie</a> i <a href="/wiki/Parowanie" title="Parowanie">parowanie</a> zewnętrznych warstw jądra, złożonych z <a href="/wiki/L%C3%B3d" title="Lód">lodu</a>, skał oraz wielu innych składników. Strumienie pyłu i gazu formują rozrzedzoną <a href="/wiki/Atmosfera" title="Atmosfera">atmosferę</a>, nazywaną komą, która wystawiona jest na oddziaływanie <a href="/wiki/Ci%C5%9Bnienie_promieniowania" title="Ciśnienie promieniowania">ciśnienia promieniowania</a> oraz wiatru słonecznego. <a href="/wiki/Jonizacja" title="Jonizacja">Zjonizowane</a> cząsteczki i bardzo drobny pył jest odpychany w kierunku od Słońca, poruszając się zgodnie z liniami <a href="/wiki/Pole_magnetyczne" title="Pole magnetyczne">pola magnetycznego</a>. Pył porusza się wolniej, przez co warkocz pyłowy często jest zakrzywiony, wskazując kierunek orbity. Jądro komety ma <a href="/wiki/%C5%9Arednica" title="Średnica">średnicę</a> od kilku metrów (komety o takich rozmiarach niemal natychmiast w momencie przejścia peryhelium się rozpadają) do kilkudziesięciu&#160;km (największą znaną kometą jest <a href="/w/index.php?title=C/2014_UN271_Bernardienelli-Bernstein&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="C/2014 UN271 Bernardienelli-Bernstein (strona nie istnieje)">C/2014 UN271 (Bernardinelli-Bernstein)</a>, mająca średnicę 117 km), natomiast <a href="/wiki/%C5%9Arednica" title="Średnica">średnica</a> <a href="/wiki/Koma_(astronomia)" title="Koma (astronomia)">komy</a> wynosi od 50 tysięcy do 250 tysięcy km<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10">[10]</a></sup><sup id="cite_ref-:1_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-11">[11]</a></sup>. </p><p>Szacuje się, że kometa w pobliżu peryhelium, traci kilka ton gazu i pyłu na sekundę<sup id="cite_ref-:1_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-:1-11">[11]</a></sup>. </p><p>Zarówno koma, jak i warkocz są podświetlane przez Słońce, dzięki czemu są doskonale widoczne z Ziemi, kiedy kometa znajdzie się w centrum Układu Słonecznego. Pył rozprasza światło słoneczne, podczas kiedy zjonizowane cząsteczki świecą wskutek rozgrzania do wysokiej <a href="/wiki/Temperatura" title="Temperatura">temperatury</a>. </p><p>Jądra komet są bardzo ciemnymi obiektami. Sonda <a href="/wiki/Giotto_(sonda_kosmiczna)" title="Giotto (sonda kosmiczna)">Giotto</a> zmierzyła <a href="/wiki/Albedo" title="Albedo">albedo</a> jądra <a href="/wiki/Kometa_Halleya" title="Kometa Halleya">komety Halleya</a> na 4%, a <a href="/wiki/Deep_Space_1" title="Deep Space 1">Deep Space 1</a> – <a href="/wiki/19P/Borrelly" title="19P/Borrelly">komety Borrelly’ego</a> na 2,4–3%<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12">[a]</a></sup>. Słońce uwalnia lotne substancje z jądra komety, pozostawiając <a href="/wiki/Zwi%C4%85zki_organiczne" title="Związki organiczne">związki organiczne</a> złożone z długich łańcuchów <a href="/wiki/W%C4%99giel_(pierwiastek)" title="Węgiel (pierwiastek)">węglowych</a>, które są zwykle czarne, co przyspiesza nagrzewanie komety podczas przejścia przez wewnętrzne obszary układu planetarnego. </p><p> W 1996 r. zaobserwowano, że komety emitują <a href="/wiki/Promieniowanie_rentgenowskie" title="Promieniowanie rentgenowskie">promieniowanie rentgenowskie</a><sup id="cite_ref-First_X_Rays_from_a_Comet_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-First_X_Rays_from_a_Comet-13">[12]</a></sup>. Źródłem promieniowania rentgenowskiego mogą być zderzenia rozpędzonych jonów pochodzących z wiatru słonecznego z <a href="/wiki/Atom" title="Atom">atomami</a> zawartymi w atmosferze komety, co prowadzi do emisji w zakresie promieniowania rentgenowskiego oraz dalekiego <a href="/wiki/Ultrafiolet" title="Ultrafiolet">ultrafioletu</a><sup id="cite_ref-Probing_space_weather_with_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-Probing_space_weather_with-14">[13]</a></sup>. Zdarza się, że orbita komety przecina ziemską bądź przechodzi bardzo blisko niej. W wyniku tego okruchy pozostawione przez kometę, wlatują w ziemską atmosferę, przez co powstaje <a href="/wiki/Deszcz_meteor%C3%B3w" title="Deszcz meteorów">deszcz meteorów</a><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15">[14]</a></sup>.</p><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Comet-pl.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Comet-pl.svg/240px-Comet-pl.svg.png" decoding="async" width="240" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Comet-pl.svg/360px-Comet-pl.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Comet-pl.svg/480px-Comet-pl.svg.png 2x" data-file-width="1240" data-file-height="720" /></a><figcaption>Budowa komety (nie w skali)</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Skład_i_budowa"><span id="Sk.C5.82ad_i_budowa"></span>Skład i budowa</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Edytuj sekcję: Skład i budowa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Skład i budowa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Komety najwięcej zawierają wody, stanowiącej około 75-80% składu chemicznego. Resztę składu stanowi <a href="/wiki/Czad_(zwi%C4%85zek_chemiczny)" class="mw-redirect" title="Czad (związek chemiczny)">czad</a>, <a href="/wiki/Dwutlenek_w%C4%99gla" title="Dwutlenek węgla">dwutlenek węgla</a>, <a href="/wiki/Metan" title="Metan">metan</a>, <a href="/wiki/Amoniak" title="Amoniak">amoniak</a> i <a href="/wiki/Aldehyd_mr%C3%B3wkowy" title="Aldehyd mrówkowy">formaldehyd</a>. Jądro kometarne pokryte jest czarną skorupą mającą grubość zwykle kilku cm (niekiedy kilka m). W skład tej skorupy wchodzą krzemiany, sklejone organicznymi związkami <a href="/wiki/W%C4%99giel_(pierwiastek)" title="Węgiel (pierwiastek)">węgla</a>. Poniżej znajduje się gruba na kilka metrów warstwa lodu i pyłu. Wyniki badań lądownika <a href="/wiki/Philae_(l%C4%85downik)" title="Philae (lądownik)">Philae</a>, wykazały, że <a href="/wiki/Woda" title="Woda">woda</a> pochodząca z komety <a href="/wiki/67P/Czuriumow-Gierasimienko" title="67P/Czuriumow-Gierasimienko">67P/Czuriumow-Gierasimienko</a>, posiada stosunek <a href="/wiki/Wod%C3%B3r" title="Wodór">wodoru</a> do <a href="/wiki/Deuter" title="Deuter">deuteru</a> 3 razy większy w porównaniu na Ziemi. To wskazuje na to, że <a href="/wiki/Woda" title="Woda">woda</a> na <a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia">Ziemi</a> nie pochodzi z komet, przynajmniej nie takich, jak <a href="/wiki/67P/Czuriumow-Gierasimienko" title="67P/Czuriumow-Gierasimienko">67P</a><sup id="cite_ref-:1_11-2" class="reference"><a href="#cite_note-:1-11">[11]</a></sup><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16">[15]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Parametry_orbit">Parametry orbit</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Edytuj sekcję: Parametry orbit" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Parametry orbit"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Comet_Diagram_text_stripped.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Comet_Diagram_text_stripped.png/220px-Comet_Diagram_text_stripped.png" decoding="async" width="220" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Comet_Diagram_text_stripped.png/330px-Comet_Diagram_text_stripped.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c6/Comet_Diagram_text_stripped.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="277" /></a><figcaption>Warkocze komety ustawiają się w kierunku od Słońca, choć warkocz pyłowy „zostaje w tyle”</figcaption></figure> <p>Komety są klasyfikowane według <a href="/wiki/Okres_(fizyka)" title="Okres (fizyka)">okresu</a> obiegu na <a href="/wiki/Kometa_kr%C3%B3tkookresowa" title="Kometa krótkookresowa">krótkookresowe</a> (okresowe), które całą orbitę pokonują w czasie mniejszym niż 200 lat oraz <a href="/wiki/Kometa_d%C5%82ugookresowa" title="Kometa długookresowa">długookresowe</a> z większym czasem obiegu. Komety obu tych rodzajów są trwale związane grawitacyjnie z gwiazdą. Szczególną klasę stanowią komety, których orbity znajdują się w <a href="/wiki/Pas_planetoid" title="Pas planetoid">pasie planetoid</a><sup id="cite_ref-IAU_bulletin_IB74_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-IAU_bulletin_IB74-17">[16]</a></sup>. Komety nieokresowe pojawiają się w centrum układu planetarnego tylko raz, poruszając się po torach parabolicznych lub hiperbolicznych i potem opuszczają układ planetarny na zawsze. </p><p>Współczesne obserwacje pozwoliły na wykrycie kilku komet poruszających się po hiperbolach, których obecność można przypisać grawitacyjnemu oddziaływaniu Jowisza. Jeżeli komety dotarły do Układu Słonecznego z przestrzeni międzygwiezdnej, powinny poruszać się z prędkościami typowymi dla względnego ruchu gwiazd (dziesiątki kilometrów na sekundę). Takie obiekty mają dodatnią całkowitą <a href="/wiki/Energia_mechaniczna" title="Energia mechaniczna">energię mechaniczną</a> i poruszają się po szczególnie wydłużonych torach hiperbolicznych. Szacunki wskazują, że w ciągu jednego stulecia w obszarze wyznaczanym przez orbitę Jowisza mogą pojawić się cztery komety hiperboliczne. Szacunek jest na tyle niepewny, że faktyczna ich liczba może być różna o jeden lub dwa rzędy wielkości. </p><p><a href="/wiki/Kometa_Enckego" title="Kometa Enckego">Kometa Enckego</a> jest kometą okresową o jednym z najkrótszych czasów obiegu wokół Słońca. Jej orbita nigdy nie pozwala tej komecie na oddalenie się od gwiazdy centralnej na odległość większą niż promień orbity Jowisza. Komety o tak krótkich okresach pochodzą prawdopodobnie z <a href="/wiki/Pas_Kuipera" title="Pas Kuipera">Pasa Kuipera</a>, choć obecnie przeważa pogląd, że <a href="/wiki/Kometa_kr%C3%B3tkookresowa" title="Kometa krótkookresowa">komety krótkookresowe</a> pochodzą z położonego za <a href="/wiki/Pas_Kuipera" title="Pas Kuipera">Pasem Kuipera</a>, choć znacznie bliżej od <a href="/wiki/Ob%C5%82ok_Oorta" title="Obłok Oorta">Obłoku Oorta</a>, <a href="/wiki/Dysk_rozproszony" title="Dysk rozproszony">Dysku Rozproszonego</a><sup id="cite_ref-:1_11-3" class="reference"><a href="#cite_note-:1-11">[11]</a></sup>. Źródłem <a href="/wiki/Kometa_d%C5%82ugookresowa" title="Kometa długookresowa">komet długookresowych</a> jest zapewne <a href="/wiki/Ob%C5%82ok_Oorta" title="Obłok Oorta">Obłok Oorta</a>. Astronomowie postawili szereg hipotez dotyczących mechanizmów prowadzących do wytrącania komet z ich orbit w kierunku centrum układu planetarnego. Według niektórych badaczy źródłem perturbacji mogą być bliskie przejścia innych gwiazd poruszających się po orbitach wokół centrum <a href="/wiki/Droga_Mleczna" title="Droga Mleczna">Drogi Mlecznej</a>. </p><p>Mała <a href="/wiki/Masa_(fizyka)" title="Masa (fizyka)">masa</a> komet oraz duża eliptyczność orbit prowadzi „gwiazdy z warkoczami” w pobliże <a href="/wiki/Gazowy_olbrzym" title="Gazowy olbrzym">gazowych olbrzymów</a> Układu Słonecznego. Ruch komet może zostać zaburzony przez oddziaływania grawitacyjne największych planet. Najważniejszym źródłem takiego oddziaływania jest Jowisz, którego masa jest dwa razy większa niż suma mas wszystkich innych planet. </p><p>Wiele komet okresowych <a href="/wiki/Zagubione_komety" title="Zagubione komety">„zgubiono”</a>, gdyż ich orbity nie były znane dość dokładnie, aby możliwe było precyzyjne wyznaczenie ich przyszłego toru. Niektóre odkryte komety po przeprowadzeniu dokładnych obliczeń okazują się być znanymi z przeszłości. Przykładem może być kometa <a href="/wiki/11P/Tempel-Swift-LINEAR" title="11P/Tempel-Swift-LINEAR">11P/Tempel-Swift-LINEAR</a>, odkryta w roku 1869 i zagubiona po 1908 na skutek oddziaływania Jowisza. Ponownie dostrzeżono ją w roku 2001 podczas obserwacji prowadzonych w projekcie <a href="/wiki/Lincoln_Near-Earth_Asteroid_Research" title="Lincoln Near-Earth Asteroid Research">LINEAR</a><sup id="cite_ref-Kronk2001-2005_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kronk2001-2005-18">[17]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nazewnictwo_komet">Nazewnictwo komet</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Edytuj sekcję: Nazewnictwo komet" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Nazewnictwo komet"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Do XX wieku nazwy nadawane kometom były tworzone według różnych zasad. W nazwach większości komet umieszczano rok pojawienia się na niebie oraz dodatkowe określenia przypisywane najjaśniejszym, np. „<a href="/wiki/C/1680_V1" title="C/1680 V1">Wielka Kometa z 1680</a>” (kometa Kircha), „<a href="/wiki/C/1882_R1" title="C/1882 R1">Wielka Kometa Wrześniowa z 1882</a>, „<a href="/wiki/C/1910_A1" title="C/1910 A1">Wielka Kometa Dzienna z 1910</a>” („Wielka Kometa Styczniowa z 1910”). Po tym jak <a href="/wiki/Edmond_Halley" title="Edmond Halley">Edmond Halley</a> stwierdził, że komety z lat 1531, 1607 i 1682 odpowiadają kolejnym przelotom jednego ciała przez centrum Układu Słonecznego i przewidział jej powrót na rok 1759, została ona nazwana <a href="/wiki/Kometa_Halleya" title="Kometa Halleya">kometą Halleya</a>. Na tej samej zasadzie nazwano kolejne odkryte komety okresowe, czyli <a href="/wiki/Kometa_Enckego" title="Kometa Enckego">kometę Enckego</a><sup id="cite_ref-encke2p_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-encke2p-19">[18]</a></sup> i <a href="/wiki/3D/Biela" title="3D/Biela">kometę Bieli</a><sup id="cite_ref-Kronk_3D_Biela_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kronk_3D_Biela-20">[19]</a></sup>, nazwane tak na cześć astronomów, którzy jako pierwsi obliczyli ich orbity. Potem przyjęto zasadę, że dla komet okresowych nazwa ma pochodzić od jej pierwszego odkrywcy. </p><p>Na początku XX w. przyjęto jednolity system nazewnictwa komet, który obowiązuje do dziś. Komety nazywane są od nazwisk maksymalnie trzech pierwszych odkrywców, którzy zaobserwowali je niezależnie od siebie. W ciągu ostatnich kilku lat wiele komet odkryto dzięki pracy zespołów astronomów stosujących do tego celu specjalne teleskopy. W takiej sytuacji w nazwie komety umieszcza się nazwę instrumentu badawczego, np. <a href="/wiki/C/1983_H1_(IRAS-Araki-Alcock)" title="C/1983 H1 (IRAS-Araki-Alcock)">Kometa IRAS-Araki-Alcock</a>, odkryta przez satelitę <a href="/wiki/IRAS" title="IRAS">IRAS</a> oraz astronomów amatorów <a href="/w/index.php?title=Genichi_Araki&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Genichi Araki (strona nie istnieje)">Genichi Araki</a> i <a href="/wiki/George_Alcock" title="George Alcock">George’a Alcocka</a>. Jeżeli jeden badacz lub zespół astronomów odkryli więcej niż jedną kometę, do ich nazw dodawano kolejne numery, np. komety od <a href="/wiki/192P/Shoemaker-Levy" title="192P/Shoemaker-Levy">Shoemaker-Levy 1</a> do <a href="/wiki/Shoemaker-Levy_9" title="Shoemaker-Levy 9">Shoemaker-Levy 9</a>. </p><p>Współcześnie automatyczne sondy odkrywają tak wiele komet, że taki system nazewnictwa okazuje się niepraktyczny. Do sierpnia 2005 r. sonda <a href="/wiki/SOHO_(sonda_kosmiczna)" title="SOHO (sonda kosmiczna)">SOHO</a> zaobserwowała 1000 nowych komet<sup id="cite_ref-The_SOHO_1000th_Comet_Contest_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-The_SOHO_1000th_Comet_Contest-21">[20]</a></sup>. W takiej sytuacji zapewnienie każdej komecie unikalnej nazwy stało się mało praktyczne. W zamian wprowadzono system jednolitych oznaczeń, który pozwala na unikanie pomyłek. </p><p>Przed rokiem 1994 kometom nadawano najpierw oznaczenie prowizoryczne, składające się z roku odkrycia oraz małej litery wskazującej na kolejność odkrycia w danym roku. Np. <a href="/wiki/C/1969_Y1_(Bennett)" title="C/1969 Y1 (Bennett)">kometa Bennetta 1969i</a> została odkryta jako dziewiąta w roku 1969. Po określeniu czasu przejścia przez <a href="/wiki/Peryhelium" title="Peryhelium">peryhelium</a> orbity, czyli momentu największego zbliżenia komety do Słońca, nadawano jej oznaczenie oparte na roku, w którym przechodzi ona przez ten punkt. Za rokiem dodawano liczbę <a href="/wiki/Rzymski_system_zapisywania_liczb" title="Rzymski system zapisywania liczb">cyframi rzymskimi</a>, określającą kolejność wśród komet przechodzących przez peryhelium w tym samym roku. Kometa Benetta 1969i otrzymała oznaczenie definitywne Kometa Bennetta 1970 II, bo jako druga przeszła przez peryhelium w roku 1970<sup id="cite_ref-arnett_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-arnett-22">[21]</a></sup>. </p><p>Stały wzrost liczby odkrywanych komet doprowadził do zmiany tej procedury nadawania oznaczeń. W roku 1994 <a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowa_Unia_Astronomiczna" title="Międzynarodowa Unia Astronomiczna">Międzynarodowa Unia Astronomiczna</a> przyjęła nowy sposób oznaczania komet. Obecnie kometom nadaje się oznaczenie pochodzące od roku jej odkrycia, litery oznaczającej połówkę miesiąca dla daty odkrycia oraz kolejnego numeru dla wszystkich komet odkrytych w ciągu tego okresu. Podobny system przyjęto wcześniej dla <a href="/wiki/Planetoida" title="Planetoida">planetoid</a>. Czwarta kometa odkryta w drugiej połowie lutego 2006&#160;r. otrzymuje w ten sposób oznaczenie 2006&#160;D4. Jeśli kometa długookresowa była obserwowana kilka razy, otrzyma oznaczenie P/, np. <a href="/wiki/153P/Ikeya-Zhang" title="153P/Ikeya-Zhang">153P-Ikeya-Zhang</a> była obserwowana już przez chińskich astronomów w XVII wieku. Wprowadzono też specjalne przedrostki oznaczające typ komety: </p> <ul><li>P/ – kometa okresowa,</li> <li>C/ – kometa nieokresowa</li> <li>X/ – kometa, dla której nie udało się określić dokładnej orbity,</li> <li>D/ – zagubiona kometa lub taka, która uległa zniszczeniu,</li> <li>A/ – kometa, która potem okazała się innym obiektem (<a href="/wiki/Planetoida" title="Planetoida">planetoidą</a>, <a href="/wiki/Planeta_kar%C5%82owata" title="Planeta karłowata">planetą karłowatą</a> itp.)</li></ul> <p>Po drugim przejściu przez peryhelium kometom okresowym nadawany jest numer określający kolejność ich odkryć<sup id="cite_ref-CSBN_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-CSBN-23">[22]</a></sup>. <a href="/wiki/Kometa_Halleya" title="Kometa Halleya">Kometa Halleya</a>, jako pierwsza uznana za okresową, ma oznaczenie 1P/1682 Q1, a <a href="/wiki/Kometa_Hale%E2%80%99a-Boppa" title="Kometa Hale’a-Boppa">kometa Hale’a-Boppa</a> jest oznaczona jako C/1995 O1. </p><p>Niektóre obiekty mają nadany numer jako planetoidy, ale są również oznaczone jako komety okresowe: </p> <ul><li><a href="/wiki/(2060)_Chiron" title="(2060) Chiron">(2060) Chiron</a> (95P/Chiron),</li> <li><a href="/wiki/(4015)_Wilson-Harrington" title="(4015) Wilson-Harrington">(4015) Wilson-Harrington</a> (107P/Wilson-Harrington),</li> <li><a href="/wiki/(7968)_Elst-Pizarro" title="(7968) Elst-Pizarro">(7968) Elst-Pizarro</a> (133P/Elst-Pizarro),</li> <li><a href="/wiki/(60558)_Echeclus" title="(60558) Echeclus">(60558) Echeclus</a> (174P/Echeclus),</li> <li><a href="/wiki/(118401)_LINEAR" title="(118401) LINEAR">(118401) LINEAR</a> (176P/LINEAR).</li></ul> <p>zobacz też: <a href="/wiki/(1566)_Ikar" title="(1566) Ikar">(1566) Ikar</a>, <a href="/wiki/(3200)_Phaethon" title="(3200) Phaethon">(3200) Phaethon</a>, <a href="/wiki/(196256)_2003_EH1" title="(196256) 2003 EH1">(196256) 2003 EH<sub>1</sub></a> oraz <a href="/wiki/Damokloidy" title="Damokloidy">Damokloidy</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Komety_w_historii_nauki">Komety w historii nauki</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Edytuj sekcję: Komety w historii nauki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Komety w historii nauki"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pierwsze_obserwacje_i_przemyślenia"><span id="Pierwsze_obserwacje_i_przemy.C5.9Blenia"></span>Pierwsze obserwacje i przemyślenia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Edytuj sekcję: Pierwsze obserwacje i przemyślenia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Pierwsze obserwacje i przemyślenia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W starożytności powszechne było przekonanie, że komety wieszczą nieszczęście. Nagłe pojawienie się jasnej komety na firmamencie interpretowano jako atak bóstw lub innych nadnaturalnych bytów zamieszkujących niebiosa skierowany przeciw mieszkańcom Ziemi. Niektórzy naukowcy sądzą, że występujące w starożytnych tekstach nawiązania do „spadających gwiazd” obecne w <a href="/wiki/Epos_o_Gilgameszu" title="Epos o Gilgameszu">eposie o Gilgameszu</a>, <a href="/wiki/Apokalipsa_%C5%9Bw._Jana" title="Apokalipsa św. Jana">Apokalipsie</a> lub <a href="/wiki/Ksi%C4%99ga_Henocha" title="Księga Henocha">Księdze Henocha</a> mogą odnosić się do komet lub <a href="/wiki/Bolid" title="Bolid">bolidów</a>. Pojawienie się w 44 r. p.n.e. <a href="/wiki/C/-43_K1" title="C/-43 K1">jasnej komety</a> powiązano z zabójstwem <a href="/wiki/Gajusz_Juliusz_Cezar" title="Gajusz Juliusz Cezar">Juliusza Cezara</a> kilka miesięcy wcześniej. </p><p>W pierwszej części <i>Meteorologii</i> <a href="/wiki/Arystoteles" title="Arystoteles">Arystoteles</a> przedstawił swoje poglądy dotyczące komet, które w kulturze europejskiej stały się podstawą wiedzy na ich temat przez kolejne dwa tysiące lat. Grecki astronom odrzucił stwierdzenia kilku wcześniejszych filozofów, którzy sądzili, że komety są planetami lub mają z nimi jakiś związek. Arystoteles zauważył, że planety poruszają się zawsze w pasie ograniczonym przez gwiazdozbiory <a href="/wiki/Zodiak" title="Zodiak">Zodiaku</a>, podczas kiedy komety mogą pojawić się na dowolnej części sfery niebieskiej<sup id="cite_ref-Arystoteles350_p.n.e._24-0" class="reference"><a href="#cite_note-Arystoteles350_p.n.e.-24">[23]</a></sup>. Według Arystotelesa komety miały być zjawiskiem zachodzącym w górnych warstwach atmosfery, gdzie gorące i suche opary miały czasami zbierać się i płonąć. Podobnie grecki filozof tłumaczył nie tylko pojawianie się komet, ale również meteorów, ich rojów oraz <a href="/wiki/Zorza_polarna" title="Zorza polarna">zorzy polarnej</a>. Według niego również <a href="/wiki/Droga_Mleczna" title="Droga Mleczna">Droga Mleczna</a> była tak naprawdę zjawiskiem atmosferycznym<sup id="cite_ref-Arystoteles350_p.n.e.2_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-Arystoteles350_p.n.e.2-25">[24]</a></sup>. </p><p>Kilku późniejszych filozofów starożytnych kwestionowało tezy Arystotelesa. <a href="/wiki/Seneka_M%C5%82odszy" title="Seneka Młodszy">Seneka Młodszy</a> w jednej z ksiąg „Naturales quaestiones” zauważył, że komety poruszają się po niebie w sposób regularny, a ich ruch nie jest zakłócany przez wiatr, co jest typowe dla większości <a href="/wiki/Zjawisko_meteorologiczne" title="Zjawisko meteorologiczne">zjawisk meteorologicznych</a>. Seneka stwierdził, że planety, owszem, zawsze pojawiają się na tle Zodiaku, ale nie ma żadnego logicznego powodu, aby ciało do nich podobne nie mogło się znajdować na innej części sfery niebieskiej, tym bardziej że wiedza na temat ciał niebieskich jest bardzo ograniczona<sup id="cite_ref-Sagan1985-s23-24_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-Sagan1985-s23-24-26">[25]</a></sup>. Poglądy na naturę komet propagowane przez Arystotelesa uznawano za bardziej wiarygodne do XVI w., kiedy potwierdzono, że komety znajdują się poza atmosferą Ziemi. </p><p>W roku 1577 na niebie przez kilka miesięcy widoczna była jasna kometa. Duński astronom <a href="/wiki/Tycho_Brahe" title="Tycho Brahe">Tycho Brahe</a>, w oparciu o swoje pomiary połączone z informacjami od innych badaczy, stwierdził, że kometa nie wykazuje dającej się zmierzyć <a href="/wiki/Paralaksa" title="Paralaksa">paralaksy</a>. Według jego obliczeń „gwiazda z warkoczem” znajdowała się przynajmniej cztery razy dalej od Ziemi niż Księżyc<sup id="cite_ref-ESO_part_I_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-ESO_part_I-27">[26]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Badania_ruchu_komet">Badania ruchu komet</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Edytuj sekcję: Badania ruchu komet" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Badania ruchu komet"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Newton_Comet1680.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Newton_Comet1680.jpg/300px-Newton_Comet1680.jpg" decoding="async" width="300" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Newton_Comet1680.jpg/450px-Newton_Comet1680.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Newton_Comet1680.jpg/600px-Newton_Comet1680.jpg 2x" data-file-width="1506" data-file-height="701" /></a><figcaption>Tor komety z 1680 daje się dopasować do <a href="/wiki/Parabola_(matematyka)" title="Parabola (matematyka)">paraboli</a> (ilustracja z <i><a href="/wiki/Matematyczne_zasady_filozofii_naturalnej" title="Matematyczne zasady filozofii naturalnej">Principia Mathematica</a></i> <a href="/wiki/Isaac_Newton" title="Isaac Newton">Newtona</a>)</figcaption></figure> <p>Pomiary Tychona Brahe udowodniły, że komety znajdują się w przestrzeni pozaziemskiej, ale nierozwiązana została kwestia ich ruchu, którą rozważano przez następne stulecie. W roku 1609 uczeń duńskiego astronoma – <a href="/wiki/Johannes_Kepler" title="Johannes Kepler">Jan Kepler</a> – wykazał, że planety nie krążą wokół Słońca po torach mających postać okręgów. Dokładne pomiary pozwoliły wykazać, że planety poruszają się po torach eliptycznych, zgodnie z <a href="/wiki/Prawa_Keplera" title="Prawa Keplera">prawami Keplera</a>. Jednak komety, zdaniem duńskiego astronoma, poruszały się po liniach prostych. <a href="/wiki/Galileusz" title="Galileusz">Galileusz</a>, mimo że był zwolennikiem kopernikańskiego obrazu Wszechświata, odrzucał pomiary paralaksy wykonane przez Tychona Brahe. Włoski astronom sądził, że komety znajdują się w ziemskiej atmosferze i poruszają się po liniach prostych<sup id="cite_ref-Prasar_part_II_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-Prasar_part_II-28">[27]</a></sup>. </p><p>Jako pierwszy związek między ruchami planet i komet dostrzegł <a href="/wiki/William_Lower" title="William Lower">William Lower</a><sup id="cite_ref-ESO_part_I_27-1" class="reference"><a href="#cite_note-ESO_part_I-27">[26]</a></sup> w roku 1610. Jego zdaniem do komet również należało stosować prawa Keplera. W następnych dekadach wielu astronomów, takich jak <a href="/wiki/Pierre_Petit" title="Pierre Petit">Pierre Petit</a>, <a href="/wiki/Giovanni_Alfonso_Borelli" title="Giovanni Alfonso Borelli">Giovanni Borelli</a>, <a href="/wiki/Adrien_Auzout" title="Adrien Auzout">Adrien Auzout</a>, <a href="/wiki/Robert_Hooke" title="Robert Hooke">Robert Hooke</a>, <a href="/wiki/Johann_Baptist_Cysatus" title="Johann Baptist Cysatus">Johann Baptist Cysat</a> i <a href="/wiki/Giovanni_Cassini" title="Giovanni Cassini">Giovanni Cassini</a> popierało koncepcję parabolicznych lub eliptycznych torów komet. Z drugiej strony badacze tacy jak <a href="/wiki/Christiaan_Huygens" title="Christiaan Huygens">Christian Huygens</a> czy <a href="/wiki/Jan_Heweliusz" title="Jan Heweliusz">Jan Heweliusz</a> byli przekonani, że „gwiazdy z warkoczami” poruszają się po liniach prostych<sup id="cite_ref-Prasar_part_II_28-1" class="reference"><a href="#cite_note-Prasar_part_II-28">[27]</a></sup>. </p><p>Ostateczne rozstrzygnięcie przyniosła <a href="/wiki/C/1680_V1" title="C/1680 V1">jasna kometa</a>, odkryta 14 listopada 1680 r. przez <a href="/wiki/Gottfried_Kirch" title="Gottfried Kirch">Gottfrieda Kircha</a>. Astronomowie w całej Europie śledzili jej ruch przez kilka miesięcy. W roku 1681 <a href="/wiki/Saksonia" title="Saksonia">saksoński</a> pastor <a href="/wiki/Georg_Samuel_D%C3%B6rffel" title="Georg Samuel Dörffel">Georg Samuel Doerfel</a> przedstawił obliczenia pozwalające na dopasowanie toru komety do paraboli ze Słońcem w ognisku. W roku 1687 <a href="/wiki/Isaac_Newton" title="Isaac Newton">Isaac Newton</a> wydał dzieło <i><a href="/wiki/Matematyczne_zasady_filozofii_naturalnej" title="Matematyczne zasady filozofii naturalnej">Principia Mathematica</a></i>. Teoria grawitacji pozwalała na pełne wyjaśnienie ruchu komet, zarówno okresowych, jak i nieokresowych. Jako przykładu w obliczeniach Newton użył toru komety z roku 1680<sup id="cite_ref-Newton1687_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-Newton1687-29">[28]</a></sup>. </p><p>W roku 1705 <a href="/wiki/Edmond_Halley" title="Edmond Halley">Edmond Halley</a> zastosował metodę obliczeń zaproponowaną przez Newtona dla 24 komet, które zaobserwowano w latach od 1337 do 1698. Okazało się, że parametry orbitalne komet z lat 1531, 1607 i 1682 były podobne. Halley doszedł do wniosku, że była to jedna kometa, która odwiedzała centrum Układu Słonecznego co 75 lat. Dalsze obliczenia Halleya wykazały, że zmiany parametrów orbity wynikały z perturbacji grawitacyjnych powodowanych przez oddziaływania <a href="/wiki/Jowisz" title="Jowisz">Jowisza</a> i <a href="/wiki/Saturn" title="Saturn">Saturna</a>. Halley przewidział, że kometa pojawi się ponownie w latach 1758–1759<sup id="cite_ref-Halley_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-Halley-30">[29]</a></sup>. Wcześniej Robert Hooke uznał komety z lat 1664 i 1618 za jeden obiekt<sup id="cite_ref-cytuj_książkę_imię_Samuel_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-cytuj_książkę_imię_Samuel-31">[30]</a></sup>, Jean-Dominique Cassini podejrzewał, że komety z lat 1577, 1665, i 1680 odpowiadały kolejnym odwiedzinom innej komety okresowej<sup id="cite_ref-Sagan_s_42_43_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-Sagan_s_42_43-32">[31]</a></sup>. Obaj się mylili. Halley jako pierwszy poprawnie przewidział powrót komety. Obliczenia te zostały powtórzone przez trzech francuskich matematyków <a href="/wiki/Alexis_Clairaut" title="Alexis Clairaut">Alexisa Clairauta</a>, <a href="/wiki/J%C3%A9r%C3%B4me_Lalande" title="Jérôme Lalande">Josepha Lalande</a> i <a href="/wiki/Nichole-Reine_Lepaute" title="Nichole-Reine Lepaute">Nicole-Reine Lepaute</a>, którzy wykonali je z większą dokładnością. Według ich szacunków kometa miała przejść przez peryhelium w roku 1759. Datę podali z dokładnością miesiąca<sup id="cite_ref-Sagan_s_83_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-Sagan_s_83-33">[32]</a></sup>. Kiedy kometa powróciła w pobliże Słońca zgodnie z przewidywaniami, nazwano ją na cześć nieżyjącego już wtedy Edmonda Halleya. Obecnie nosi ona oficjalne oznaczenie <b>1P/Halley</b> i kolejny raz zawita na ziemskim niebie w roku 2061. </p><p>Kometa Halleya dzięki jasności mogła być za każdym razem obserwowana <a href="/wiki/Go%C5%82e_oko" title="Gołe oko">gołym okiem</a>, co pozwoliło na zebranie bogatych historycznych zapisków. Kolejne komety okresowe odkrywano już z pomocą teleskopów. Jako druga za kometą okresową została uznana <a href="/wiki/Kometa_Enckego" title="Kometa Enckego">kometa Enckego</a> (oznaczenie <b>2P/Encke</b>). W latach 1819–1821 niemiecki matematyk i fizyk <a href="/wiki/Johann_Franz_Encke" title="Johann Franz Encke">Johann Franz Encke</a> obliczył orbity dla komet z lat 1786, 1795, 1805 i 1818, co pozwoliło mu stwierdzić, że tak naprawdę była to ta sama kometa. Encke przewidział jej powrót w roku 1822<sup id="cite_ref-encke2p_19-1" class="reference"><a href="#cite_note-encke2p-19">[18]</a></sup>. Przed końcem wieku pary i elektryczności znano siedemnaście komet okresowych. Do kwietnia 2006 r. astronomowie sklasyfikowali 175 komet okresowych, z których kilka w tym czasie uległo zniszczeniu lub zaginęło w bezmiarze kosmosu. W <a href="/wiki/Efemerydy_(astronomia)" title="Efemerydy (astronomia)">efemerydzie</a> komety są czasami oznaczane symbolem <span style="font-size:large; line-height:1">☄</span>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Badania_właściwości_fizycznych_komet"><span id="Badania_w.C5.82a.C5.9Bciwo.C5.9Bci_fizycznych_komet"></span>Badania właściwości fizycznych komet</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Edytuj sekcję: Badania właściwości fizycznych komet" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Badania właściwości fizycznych komet"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Według Newtona komety miały być niezbyt wielkimi, sztywnymi i jednorodnymi bryłami, odpornymi na uderzenia. Według angielskiego fizyka komety cechowało podobieństwo do planet, ale miały większą swobodę ruchu i mogły poruszać się po wydłużonych eliptycznych orbitach. Warkocz komet miał być zdaniem Newtona strugą rozrzedzonego gazu, wytwarzanego w głowie komety na skutek działania ciepła słonecznego. Według niego komety były niezbędne, aby zapewnić Ziemi nowe dostawy wilgoci traconej na skutek parowania. Newton uważał, że bez takiego uzupełnienia wody planeta szybko zamieniłaby się w pustynię. Według ojca teorii grawitacji również powietrze na Ziemi miało pochodzić z wyziewów wytwarzanych przez komety. </p><p>Inni naukowcy sądzili, że komety mogą być niezbędne, aby dostarczyć Słońcu paliwo: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat środek"> <blockquote> <p>Aby poruszyć z tego wielkiego ciągu parowania<br /> Odświeżająca wilgoć na ciałach niebieskich,<br /> Poprzez ich długie eliptyczne wiatry; być może<br /> By użyć gasnącemu słońcu nowego paliwa,<br /> Aby rozświetliło światy i nakarmiło eteryczny ogień. </p> </blockquote> <div class="cytat-zrodlo">James Thomson,&#32;<i>Pory roku (The Seasons)</i> (1730; 1748)<sup id="cite_ref-From_his_huge_vapouring_train_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-From_his_huge_vapouring_train-34">[33]</a></sup></div> </div> <p>Jednak w wieku XVIII niektórzy badacze stawiali inne hipotezy dotyczące natury komet. W roku 1755 <a href="/wiki/Immanuel_Kant" title="Immanuel Kant">Immanuel Kant</a> postawił tezę, zgodnie z którą komety byłyby zbudowane z substancji lotnych, których gwałtowne parowanie podczas przejścia przez peryhelium było źródłem astronomicznego widowiska<sup id="cite_ref-Sagan_s_77_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-Sagan_s_77-35">[34]</a></sup>. W roku 1836 niemiecki matematyk <a href="/wiki/Friedrich_Wilhelm_Bessel" title="Friedrich Wilhelm Bessel">Friedrich Wilhelm Bessel</a> po obserwacji przejścia przez peryhelium komety Halleya w roku 1835 doszedł do wniosku, że strugi gazu wytwarzane przez głowę komety mogą na zasadzie odrzutu generować <a href="/wiki/Si%C5%82a_ci%C4%85gu" title="Siła ciągu">siłę ciągu</a> dość dużą, aby w dający się zmierzyć sposób <a href="/wiki/Efekty_niegrawitacyjne" title="Efekty niegrawitacyjne">zaburzyć ruch komety</a>. Bessel w ten sposób tłumaczył niezgodności toru komety Enckego z obliczeniami zakładającymi istnienie wyłącznie perturbacji wynikających z oddziaływania grawitacyjnego<sup id="cite_ref-Sagan_s_117_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-Sagan_s_117-36">[35]</a></sup>. </p><p>W znaczący sposób obraz komet zmienił się w latach 1864–1866, kiedy włoski astronom <a href="/wiki/Giovanni_Schiaparelli" title="Giovanni Schiaparelli">Giovanni Schiaparelli</a> obliczył orbitę <a href="/wiki/Perseidy" title="Perseidy">Perseidów</a>, czyli deszczu meteorów regularnie pojawiającego się w atmosferze Ziemi. Okazało się, że parametry orbity odpowiadają <a href="/wiki/109P/Swift-Tuttle" title="109P/Swift-Tuttle">komecie Swift-Tuttle</a>. Związek między deszczami meteorów a kometami stał się oczywisty, kiedy w 1872 r. Ziemia weszła w rój meteorów pochodzących z komety Biela. W roku 1846 kometa Biela podczas przejścia przez peryhelium rozpadała się na dwa fragmenty, a po 1852 nigdy już jej nie dostrzeżono<sup id="cite_ref-Kronk_3D_Biela_20-1" class="reference"><a href="#cite_note-Kronk_3D_Biela-20">[19]</a></sup>. Astronomowie doszli do wniosku, że składała się ona z kosmicznego gruzu połączonego lodem w jedną zmrożoną bryłę. </p><p>Model ten zakwestionowano w połowie XX w., bo był sprzeczny z obserwacjami ogromnych ilości gazów wytwarzanych przez komety podczas kolejnych przejść w pobliżu Słońca. W roku 1950 <a href="/wiki/Fred_Whipple" title="Fred Whipple">Fred Lawrence Whipple</a> zaproponował model, zgodnie z którym kometa była górą lodu zanieczyszczonego pyłem oraz skalnymi odłamkami<sup id="cite_ref-Whipple_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-Whipple-37">[36]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sondy_badające_komety"><span id="Sondy_badaj.C4.85ce_komety"></span>Sondy badające komety</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Edytuj sekcję: Sondy badające komety" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Sondy badające komety"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wystrzelone przez <a href="/wiki/Europejska_Agencja_Kosmiczna" title="Europejska Agencja Kosmiczna">Europejską Agencję Kosmiczną</a> sonda <a href="/wiki/Giotto_(sonda_kosmiczna)" title="Giotto (sonda kosmiczna)">Giotto</a> oraz dwie sondy startujące z <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Socjalistycznych_Republik_Radzieckich" title="Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich">ZSRR</a> <a href="/wiki/Program_Wega" title="Program Wega">Wega 1</a> i <a href="/wiki/Program_Wega" title="Program Wega">Wega 2</a> przekazały na Ziemię obraz jądra oraz strumieni gazu uwalniającego się z lodu. Sonda Giotto w 1986 roku dotarła w pobliże komety Halleya i minęła jej jądro z prędkością ponad 60&#160;km/s. 21 września 2001 sonda NASA <a href="/wiki/Deep_Space_1" title="Deep Space 1">Deep Space 1</a> zbadała w podobny sposób <a href="/wiki/19P/Borrelly" title="19P/Borrelly">kometę Borrelly’ego</a>, potwierdzając, że podobnie wyglądają inne „gwiazdy z warkoczami”. </p><p>Komety powstały w zewnętrznych obszarach układów planetarnych. Proces mieszania materiału wewnątrz dysku protoplanetarnego doprowadził do przemieszczenia na zewnątrz drobnych krystalicznych ziaren minerałów, które powstały w pobliżu rodzącej się gwiazdy<sup id="cite_ref-The_building_blocks_of_planets_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-The_building_blocks_of_planets-38">[37]</a></sup>. </p><p>Od roku 2002 trwają spory dotyczące ilości lodu obecnego w kometach. Zespół NASA kontrolujący Deep Space 1 uzyskał obrazy wysokiej rozdzielczości, na których była widoczna kometa Borrelly'ego. Według badaczy mimo obecności strumieni gazu, powierzchnia komety jest ciepła i twarda, co stało w sprzeczności z założeniem, że jej powierzchnię pokrywa lód: </p><p>„Spektrum sugeruje, że powierzchnia jest ciepła i sucha. Zaskakujący jest brak śladów lodu wodnego.” (Laurence Soderblom z.S. Geological Survey). </p><p>Według badaczy wygląd komety da się wytłumaczyć długotrwałym działaniem Słońca. Lód na powierzchni stopił się i powstała skorupa zasłaniająca znajdujące się pod spodem zasoby wody<sup id="cite_ref-NASA_Spacecraft_Finds_Comet_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-NASA_Spacecraft_Finds_Comet-39">[38]</a></sup>. </p><p>Sonda <a href="/wiki/Stardust_(sonda_kosmiczna)" title="Stardust (sonda kosmiczna)">Stardust</a> wystrzelona w roku 1999 zebrała w styczniu 2004 cząsteczki z komy komety <a href="/wiki/Wild_2" title="Wild 2">Wild 2</a>. Na Ziemi próbki wylądowały w styczniu 2006 r. Claudia Alexander, badaczka uczestnicząca w programie Rosetta w należącym do NASA Laboratorium Napędów Odrzutowych (<a href="/wiki/Jet_Propulsion_Laboratory" title="Jet Propulsion Laboratory">Jet Propulsion Laboratory</a>), stwierdziła, że jej modele wskazują na bardzo dużą aktywność strumieni gazu wyrzucanego z komety. Obserwacje potwierdziły ich znaczą ilość na komecie oraz obecność po ciemnej stronie. Zdaniem Alexander strumienie mogą mieć dość siły, aby wyrwać z komety spore głazy. Kometa Wild 2 podczas oglądania z bliska niewiele przypominała zmrożoną hałdę kosmicznego gruzu<sup id="cite_ref-Britt2004_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-Britt2004-40">[39]</a></sup>. </p><p>W czerwcu 2005 r. sonda <a href="/wiki/Deep_Impact" title="Deep Impact">Deep Impact</a> wystrzeliła w kierunku <a href="/wiki/Tempel_1" title="Tempel 1">komety Tempel 1</a> pocisk, który wybił w jądrze <a href="/wiki/Krater_uderzeniowy" title="Krater uderzeniowy">krater</a>. Obserwacje efektów kolizji z sondy Deep Impact oraz Rosetta miały posłużyć lepszemu zrozumieniu budowy komet. Obrazy uzyskane z sondy Deep Impact wykazały, że na powierzchni komety nie ma zbyt wiele lodu, który znajduje się na niewielkim obszarze. Większa część komet pokryta jest warstwą minerałów. Para i inne gazy wydostają się z wnętrza komety poprzez strumienie, które zasilają komę<sup id="cite_ref-NASA_s_Deep_Impact_Team_Reports_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-NASA_s_Deep_Impact_Team_Reports-41">[40]</a></sup>. </p><p>Sonda <a href="/wiki/Rosetta_(sonda_kosmiczna)" title="Rosetta (sonda kosmiczna)">Rosetta</a> weszła w sierpniu 2014 roku na orbitę <a href="/wiki/67P/Czuriumow-Gierasimienko" title="67P/Czuriumow-Gierasimienko">komety 67P/Czuriumow-Gierasimienko</a>, po czym w dniu 12 listopada tego samego roku umieściła na jej powierzchni lądownik <a href="/wiki/Philae_(l%C4%85downik)" title="Philae (lądownik)">Philae</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nietypowe_komety">Nietypowe komety</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Edytuj sekcję: Nietypowe komety" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Nietypowe komety"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kometa Enckego w peryhelium znajduje się bliżej Słońca niż Merkury, natomiast w <a href="/wiki/Aphelium" title="Aphelium">aphelium</a> zbliża się w pobliże orbity Jowisza, co oznacza, że jej orbita jest bardzo eliptyczna. </p><p>Na drugim biegunie znajduje się kometa <a href="/wiki/29P/Schwassmann-Wachmann" title="29P/Schwassmann-Wachmann">29P/Schwassmann-Wachmann</a>, której orbita przypomina okrąg. Odległość tej komety od Słońca mieści się między promieniami orbit Jowisza i <a href="/wiki/Saturn" title="Saturn">Saturna</a><sup id="cite_ref-Kronk_29P_Schwassmann_Wachmann_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kronk_29P_Schwassmann_Wachmann-42">[41]</a></sup>. Podobnie jest w przypadku obiektu <a href="/wiki/(2060)_Chiron" title="(2060) Chiron">(2060) Chiron</a>, który został początkowo uznany za planetoidę, ale potem zauważono, że otacza go rozrzedzona koma. Chiron krąży po prawie kołowej orbicie, która zawiera się między orbitami Saturna i Urana; obiekty tego typu nazywa się obecnie <a href="/wiki/Centaury_(planetoidy)" title="Centaury (planetoidy)">centaurami</a>. Za planetoidę uznano początkowo również kometę <a href="/wiki/137P/Shoemaker-Levy" title="137P/Shoemaker-Levy">137P/Shoemaker-Levy</a><sup id="cite_ref-Kronk_137P_Shoemaker_Levy_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kronk_137P_Shoemaker_Levy-43">[42]</a></sup>. Postawiono hipotezę, według której niektóre <a href="/wiki/Planetoidy_bliskie_Ziemi" title="Planetoidy bliskie Ziemi">planetoidy bliskie Ziemi</a> mogą być wypalonymi jądrami komet, które pozbyły się składników lotnych. </p><p>Astronomowie zaobserwowali kilka przypadków rozpadu komety na mniejsze fragmenty. W roku 1846 <a href="/wiki/3D/Biela" title="3D/Biela">kometa Biela</a> rozpadła się na dwa fragmenty podczas przejścia przez peryhelium. W roku 1852 ostatni raz dostrzeżono przejście w pobliżu Słońca tych dwóch fragmentów zniszczonego jądra. W latach 1872 i 1885 na niebie pojawiły się roje meteorów, które pokrywały się z czasem przelotu zniszczonej komety<sup id="cite_ref-The_Andromedids_Bielids_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-The_Andromedids_Bielids-44">[43]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Komety_bliskie_Słońcu"><span id="Komety_bliskie_S.C5.82o.C5.84cu"></span>Komety bliskie Słońcu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Edytuj sekcję: Komety bliskie Słońcu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Komety bliskie Słońcu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Inną grupę komet stanowią <a href="/wiki/Komety_muskaj%C4%85ce_S%C5%82o%C5%84ce" title="Komety muskające Słońce">komety muskające Słońce</a>. Przechodzą one niezwykle blisko gwiazdy, co powoduje ich gwałtowne niszczenie. Przykładem może być <a href="/wiki/Kometa_Ikeya-Seki" title="Kometa Ikeya-Seki">kometa Ikeya-Seki</a>, której jądro w roku 1965 rozpadło się na trzy fragmenty tuż przed największym zbliżeniem do Słońca. Obserwacje sondy SOHO przyczyniły się do okrycia wielu innych komet, które przelatują w pobliżu Słońca. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kometa_Shoemaker-Levy_9">Kometa Shoemaker-Levy 9</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Edytuj sekcję: Kometa Shoemaker-Levy 9" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kometa Shoemaker-Levy 9"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Shoemaker-Levy_9_on_1994-05-17.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Shoemaker-Levy_9_on_1994-05-17.png/220px-Shoemaker-Levy_9_on_1994-05-17.png" decoding="async" width="220" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Shoemaker-Levy_9_on_1994-05-17.png/330px-Shoemaker-Levy_9_on_1994-05-17.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Shoemaker-Levy_9_on_1994-05-17.png/440px-Shoemaker-Levy_9_on_1994-05-17.png 2x" data-file-width="2775" data-file-height="839" /></a><figcaption>Formacja fragmentów jądra komety Shoemaker-Levy 9 zmierza w kierunku Jowisza</figcaption></figure> <p>Odkryta w 1993 roku kometa <a href="/wiki/Shoemaker-Levy_9" title="Shoemaker-Levy 9">Shoemaker-Levy 9</a> nie mieściła się w definicji tych ciał niebieskich. Kiedy pierwszy raz ją zaobserwowano stwierdzono, że jej orbita w jednym ze swoich ognisk nie miała Słońca, jak wszystkie inne komety, ale Jowisza. W roku 1992 w <a href="/wiki/Apsyda_(astronomia)" title="Apsyda (astronomia)">peryjowium</a> doszło do jej rozpadu na kilka fragmentów. Kolejna pętla orbity tej komety została tak zacieśniona, że jej następne peryjowium znalazło się wewnątrz planety. W czerwcu 1994, w ciągu 6 dni, kolejne fragmenty Shoemaker-Levy 9 wdzierały się do atmosfery Jowisza, powodując eksplozje, które obserwowali astronomowie oraz sondy badające w tym czasie odległe obszary Układu Słonecznego. Taka kolizja komety z planetą była obserwowana po raz pierwszy. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Najjaśniejsze_komety_XXI_wieku"><span id="Najja.C5.9Bniejsze_komety_XXI_wieku"></span>Najjaśniejsze komety XXI wieku</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Edytuj sekcję: Najjaśniejsze komety XXI wieku" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Najjaśniejsze komety XXI wieku"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:HyakutakeXRay.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/HyakutakeXRay.jpg/240px-HyakutakeXRay.jpg" decoding="async" width="240" height="241" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/HyakutakeXRay.jpg/360px-HyakutakeXRay.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/HyakutakeXRay.jpg/480px-HyakutakeXRay.jpg 2x" data-file-width="698" data-file-height="700" /></a><figcaption>Obraz <a href="/wiki/Kometa_Hyakutake" title="Kometa Hyakutake">komety Hyakutake</a> w promieniach <a href="/wiki/Promieniowanie_rentgenowskie" title="Promieniowanie rentgenowskie">rentgenowskich</a></figcaption></figure> <p>W XXI wieku w Polsce można było dostrzec gołym okiem kilkanaście komet – były to m.in.: </p> <ol><li><a href="/wiki/C/2006_P1_(McNaught)" title="C/2006 P1 (McNaught)">C/2006 P1 (McNaught)</a> – w maksimum miała około −6 mag i była widoczna w dzień kilka stopni od Słońca. Przez kilka wieczorów w styczniu 2007 była widoczna wyraźnie gołym okiem (z kilkustopniowym złocistym warkoczem) tuż nad horyzontem, kilkanaście-kilkadziesiąt minut po zachodzie Słońca – w tym czasie jedynym jaśniejszym od niej obiektem na niebie była Wenus.</li> <li>C/2011 W3 (Lovejoy) – w 2011 roku osiągnęła wyjątkową jasność -4 mag, stając się obiektem bez problemu widocznym <a href="/wiki/Go%C5%82e_oko" title="Gołe oko">gołym okiem</a>.</li> <li><a href="/wiki/C/2023_A3_(Tsuchinshan-ATLAS)" title="C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS)">C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS)</a> – 9 października 2024, w wyniku rozpraszania światła do przodu, jej jasność wyniosła -3,7 mag. Nie była wówczas widoczna, gdyż była w bardzo bliskiej odległości do Słońca na niebie.</li> <li><a href="/wiki/C/2020_F3_(NEOWISE)" title="C/2020 F3 (NEOWISE)">C/2020 F3 (NEOWISE)</a> - w lipcu 2020 osiągnęła jasność 0 mag, przez co była świetnie widoczna gołym okiem<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45">[44]</a></sup>.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Wybrane_komety">Wybrane komety</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Edytuj sekcję: Wybrane komety" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wybrane komety"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Zobacz też: <a href="/wiki/Komety_odkryte_przez_Polak%C3%B3w" title="Komety odkryte przez Polaków">Komety odkryte przez Polaków</a>.</i></div> <p>Zestawienie wybranych komet: </p> <ul><li><a href="/wiki/Kometa_Enckego" title="Kometa Enckego">Kometa Enckego</a></li> <li><a href="/wiki/Kometa_Halleya" title="Kometa Halleya">Kometa Halleya</a></li> <li><a href="/wiki/109P/Swift-Tuttle" title="109P/Swift-Tuttle">109P/Swift-Tuttle</a></li> <li><a href="/wiki/55P/Tempel-Tuttle" title="55P/Tempel-Tuttle">55P/Tempel-Tuttle</a></li> <li><a href="/wiki/Shoemaker-Levy_9" title="Shoemaker-Levy 9">Shoemaker-Levy 9</a> (zderzenie z <a href="/wiki/Jowisz" title="Jowisz">Jowiszem</a> 16–22 lipca 1994)</li> <li><a href="/wiki/Tempel_1" title="Tempel 1">Tempel 1</a> – cel sondy kosmicznej <a href="/wiki/Deep_Impact" title="Deep Impact">Deep Impact</a></li> <li><a href="/wiki/67P/Czuriumow-Gierasimienko" title="67P/Czuriumow-Gierasimienko">67P/Czuriumow-Gierasimienko</a> – cel misji <a href="/wiki/Rosetta_(sonda_kosmiczna)" title="Rosetta (sonda kosmiczna)"><i>Rosetta</i></a><sup id="cite_ref-Rosetta_Project_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rosetta_Project-46">[45]</a></sup><sup id="cite_ref-Rosetta_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-Rosetta-47">[46]</a></sup></li></ul> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Tapestry_of_bayeux10.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Tapestry_of_bayeux10.jpg/240px-Tapestry_of_bayeux10.jpg" decoding="async" width="240" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/36/Tapestry_of_bayeux10.jpg 1.5x" data-file-width="277" data-file-height="288" /></a><figcaption>Detal Tkaniny z Bayeux upamiętniający pojawienie się Komety Halleya</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Komety_w_kulturze">Komety w kulturze</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Edytuj sekcję: Komety w kulturze" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Komety w kulturze"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Przez wewnętrzną część Układu Słonecznego przelatuje każdego roku kilkaset niewielkich komet, ale tylko kilka zostaje zauważonych przez opinię publiczną. W każdej dekadzie pojawia się przeciętnie jedna kometa, którą można dostrzec gołym okiem na nocnym niebie. W przeszłości jasne komety stawały się pożywką dla ludzkiego strachu, prowadząc do wybuchów paniki i histerii, bo powszechne było przekonanie, że stanowią dla mieszkańców Ziemi znak przed nadejściem jakiejś katastrofy. </p><p>Przed wynalezieniem teleskopów pojawienie się na niebie gwiazdy z warkoczem było dla ludzi nagłym wydarzeniem. Potem kometa tak samo szybko znikała z pola widzenia. Starożytni <a href="/wiki/Astrologia" title="Astrologia">astrolodzy</a> uznawali pojawienie się komety za zły znak oznaczający rychłą <a href="/wiki/%C5%9Amier%C4%87" title="Śmierć">śmierć</a> króla albo jakąś katastrofę. Starożytne teksty, takie jak np. <a href="/wiki/Chi%C5%84ska_Republika_Ludowa" title="Chińska Republika Ludowa">chińskie</a> zapiski na kościach do wróżenia, sugerują, że ludzie dostrzegali komety od tysiącleci. </p><p>Jednym z najbardziej znanych <a href="/wiki/Artefakt_(archeologia)" title="Artefakt (archeologia)">artefaktów</a>, na którym przedstawiono <a href="/wiki/Kometa_Halleya" title="Kometa Halleya">kometę Halleya</a>, jest <a href="/wiki/Tkanina_z_Bayeux" title="Tkanina z Bayeux">Tkanina z Bayeux</a> przedstawiająca podbój <a href="/wiki/Wyspy_Brytyjskie" title="Wyspy Brytyjskie">Wysp Brytyjskich</a> przez <a href="/wiki/Normanowie" title="Normanowie">Normanów</a> w roku 1066. Przypadkiem miało to miejsce w tym samym roku<sup id="cite_ref-Britain_s_Bayeux_Tapestry_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-Britain_s_Bayeux_Tapestry-48">[47]</a></sup>. </p><p>W roku 1910 podczas przejścia przez peryhelium komety Halleya, Ziemia znalazła się w jej warkoczu. Dyletantyzm dziennikarzy spowodował, że gazety opublikowały błędne informacje na temat domniemanego zagrożenia powodowanego przez <a href="/wiki/Cyjan_(zwi%C4%85zek_chemiczny)" title="Cyjan (związek chemiczny)">cyjan</a> zawarty w gazach pochodzących z komety, co wywołało wśród czytelników poczucie zagrożenia<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49">[48]</a></sup>. W roku 1997 podczas przejścia przez peryhelium <a href="/wiki/Kometa_Hale%E2%80%99a-Boppa" title="Kometa Hale’a-Boppa">komety Hale’a-Boppa</a> kilkudziesięciu wyznawców kultu <a href="/wiki/Heaven%E2%80%99s_Gate" title="Heaven’s Gate">Heaven’s Gate</a> popełniło masowe samobójstwo, wierząc, że w ten sposób mogą dostać się na <a href="/wiki/Statek_kosmiczny" title="Statek kosmiczny">statek kosmiczny</a>, ukrywający się w jej warkoczu<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50">[49]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="infobox noprint plainlinks"> <tbody><tr> <td style="text-align: center; font-weight: bold;">Informacje w&#160;<a href="/wiki/Wikipedia:Projekty_siostrzane" title="Wikipedia:Projekty siostrzane">projektach siostrzanych</a></td> </tr> <tr> <td><span style="margin:1px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/13px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="13" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/26px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></span> &#160;<span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Comets?uselang=pl"><b>Multimedia</b></a></span>&#160;w <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a></td> </tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Wikisource-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/15px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/23px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/30px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></a></span> &#160;<b><a href="https://pl.wikisource.org/wiki/Kometa" class="extiw" title="s:Kometa">Teksty źródłowe</a></b>&#160;w <a href="/wiki/Wiki%C5%BAr%C3%B3d%C5%82a" title="Wikiźródła">Wikiźródłach</a></td> </tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Wikiquote-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/15px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/23px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/30px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a></span> &#160;<b><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Kometa" class="extiw" title="q:Kometa">Cytaty</a></b>&#160;w <a href="/wiki/Wikicytaty" title="Wikicytaty">Wikicytatach</a></td> </tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:WiktionaryPl_nodesc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/15px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="15" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/23px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/30px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></a></span> &#160;<b><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/kometa" class="extiw" title="wikt:kometa">Definicje słownikowe</a></b>&#160;w <a href="/wiki/Wikis%C5%82ownik" title="Wikisłownik">Wikisłowniku</a></td> </tr> </tbody></table> <ul><li><a href="/wiki/Komety_muskaj%C4%85ce_S%C5%82o%C5%84ce" title="Komety muskające Słońce">komety muskające Słońce</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_komet_nieokresowych" title="Lista komet nieokresowych">lista komet nieokresowych</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_komet_okresowych" title="Lista komet okresowych">lista komet okresowych</a></li> <li><a href="/wiki/Rodziny_komet" title="Rodziny komet">rodziny komet</a></li> <li><a href="/wiki/HD_209458_b" title="HD 209458 b">HD 209458 b</a> – planeta z warkoczem</li> <li><a href="/wiki/Komeciarz" title="Komeciarz">Komeciarz</a></li> <li><a href="/wiki/Egzokometa" title="Egzokometa">egzokometa</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Uwagi">Uwagi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=20" title="Edytuj sekcję: Uwagi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=20" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Uwagi"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection refsection-uwagi ll-script ll-script-uwagi"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Dla porównania <a href="/wiki/Asfalt" title="Asfalt">asfalt</a> odbija 7% światła, które na niego pada.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=21" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=21" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-:2-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:2_1-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:2_1-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:2_1-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Andrew</span><span class="cite-name-initials" title="Andrew" style="display:none">A.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Fazekas</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Andrew</span><span class="cite-name-initials" title="Andrew">A.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Radosław</span><span class="cite-name-initials" title="Radosław" style="display:none">R.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Kosarzycki</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Radosław</span><span class="cite-name-initials" title="Radosław">R.</span></span>, <i>Pod gwiazdami: przewodnik po nocnym niebie</i>, Warszawa: Burda Media Polska Sp. z o.o, 2019, s.&#160;122-125, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788380536128" title="Specjalna:Książki/9788380536128">ISBN&#160;<span class="isbn">978-83-8053-612-8</span></a><span class="accessdate"> [dostęp 2024-04-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.place=Warszawa&amp;rft.aufirst=Andrew&amp;rft.aulast=Fazekas&amp;rft.date=2019&amp;rft.isbn=978-83-8053-612-8&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Pod+gwiazdami%3A+przewodnik+po+nocnym+niebie&amp;rft.pub=Burda+Media+Polska+Sp.+z+o.o" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Piotr</span><span class="cite-name-initials" title="Piotr" style="display:none">P.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Guzik</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Piotr</span><span class="cite-name-initials" title="Piotr">P.</span></span><span class="cite-at-al" title="Piotr Guzik; Michał Drahus; Krzysztof Rusek; Wacław Waniak; Giacomo Cannizzaro; Inés Pastor-Marazuela"> i inni</span>, <i>Initial characterization of interstellar comet 2I/Borisov</i>, „Nature Astronomy”, 4, styczeń 2020, s.&#160;53-57<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=2020-01&amp;rft.jtitle=Nature+Astronomy&amp;rft.volume=4&amp;rft.atitle=Initial+characterization+of+interstellar+comet+2I%2FBorisov" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.etymonline.com/word/comet"><i>comet &#x7c; Etymology of comet by etymonline</i></a> [online], www.etymonline.com<span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-11]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=comet+%7C+Etymology+of+comet+by+etymonline&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.etymonline.com%2Fword%2Fcomet" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:0-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:0_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Astronomia ogólna, 2020, Hannu Karttunen</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Leonid&#32;Elenin&#58;&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://spaceobs.org/en/2011/03/07/vliyanie-planet-gigantov-na-orbitu-komety-c2010-x1-elenin/">Influence of giant planets on the orbit of comet C/2010 X1</a>.&#32;2011-03-07.&#32;[dostęp 2017-12-28].</cite></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pds.jpl.nasa.gov/planets/special/smbod.htm">Small Bodies Profile</a> NASA/JPL.</span> </li> <li id="cite_note-Oort_J_H_The_structure_of-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Oort_J_H_The_structure_of_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal nourl"><i>Oort, J. H. &#x27;&#x27;The structure of the cloud of comets surrounding the Solar System and a hypothesis concerning its origin&#x27;&#x27;</i>, „Bulletin of the Astronomical Institutes of the Netherlands”, Vol XI (No. 408), NASA Astrophysics Data System, 91-110.1950., <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://adsabs.harvard.edu/abs/1950BAN....11...91O">1950BAN....11...91O</a><span class="accessdate"> [dostęp 2006-07-05]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.volume=Vol+XI&amp;rft.pub=NASA+Astrophysics+Data+System&amp;rft.jtitle=Bulletin+of+the+Astronomical+Institutes+of+the+Netherlands&amp;rft.atitle=Oort%2C+J.+H.+%27%27The+structure+of+the+cloud+of+comets+surrounding+the+Solar+System+and+a+hypothesis+concerning+its+origin%27%27&amp;rft.edition=No.+408" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">Amazing Space: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20160310193408/http://amazingspace.org/news/archive/2014/03/ill-02.php">Sources of comets</a>.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Imke&#32;Pater, de,&#32;Jack J.&#32;Lissauer:&#32;<i>Planetary Sciences</i>.&#32;Cambridge University Press,&#32;2001. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780521482196" title="Specjalna:Książki/9780521482196">ISBN&#160;<span class="isbn isbn-ulepszony">978-0-521-48219-6</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Planetary+Sciences&amp;rft.aulast=Pater%2C+de&amp;rft.aufirst=Imke&amp;rft.date=2001&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.isbn=9780521482196"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.snexplores.org/article/comet-biggest-nucleus-solar-system-bernardinelli-bernstein"><i>Behold: The biggest known comet in our solar system</i></a> [online], snexplores.org<span class="accessdate"> [dostęp 2024-04-23]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Behold%3A+The+biggest+known+comet+in+our+solar+system&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.snexplores.org%2Farticle%2Fcomet-biggest-nucleus-solar-system-bernardinelli-bernstein" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:1-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:1_11-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:1_11-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:1_11-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:1_11-3">d</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Hannu</span><span class="cite-name-initials" title="Hannu" style="display:none">H.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Karttunen</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Hannu</span><span class="cite-name-initials" title="Hannu">H.</span></span><span class="cite-at-al" title="Hannu Karttunen, Pekka Kröger, Heikki Oja, Markku Poutanen, Karl Johan Donner, Marek Muciek, Rafał Iwański"> i inni red.</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/title/1204357330"><i>Astronomia ogólna</i></a>, Wydanie I - dodruk 1, Warszawa: PWN, 2020, s.&#160;204-207, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788301208080" title="Specjalna:Książki/9788301208080">ISBN&#160;<span class="isbn">978-83-01-20808-0</span></a>, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/1204357330">1204357330</a><span class="accessdate"> [dostęp 2024-04-06]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.isbn=978-83-01-20808-0&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Astronomia+og%C3%B3lna&amp;rft.place=Warszawa&amp;rft.pub=PWN&amp;rft.date=2020&amp;rft.edition=Wydanie+I+-+dodruk+1&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F1204357330&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.worldcat.org%2Ftitle%2F1204357330" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-First_X_Rays_from_a_Comet-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-First_X_Rays_from_a_Comet_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/rosat/hyakutake.html">First X-Rays from a Comet Discovered</a>.&#32;[dostęp 2006-03-05].&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Probing_space_weather_with-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Probing_space_weather_with_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060928023137/http://www.kvi.nl/~bodewits/"><i>Probing space weather with comets</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2006-03-05]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kvi.nl/~bodewits">adresu</a> 2006-09-28]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Probing+space+weather+with+comets&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.kvi.nl%2F~bodewits" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.urania.edu.pl/komety/komety.html"><i>Komety &#x7c; Urania - Postępy Astronomii</i></a> [online], www.urania.edu.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-11]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Komety+%7C+Urania+-+Post%C4%99py+Astronomii&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.urania.edu.pl%2Fkomety%2Fkomety.html" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://geojournals-pgi-gov-pl.translate.goog/pg/article/view/20841?_x_tr_sl=auto&amp;_x_tr_tl=pl&amp;_x_tr_hl=pl"><i>Komety i ich budowa &#124; Żbik &#124; Przegląd Geologiczny</i></a> [online], translate.goog<span class="accessdate"> [dostęp 2024-04-23]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Komety+i+ich+budowa+%26%23124%3B+%C5%BBbik+%26%23124%3B+Przegl%C4%85d+Geologiczny&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fgeojournals-pgi-gov-pl.translate.goog%2Fpg%2Farticle%2Fview%2F20841%3F_x_tr_sl%3Dauto%26_x_tr_tl%3Dpl%26_x_tr_hl%3Dpl" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-IAU_bulletin_IB74-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-IAU_bulletin_IB74_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text">IAU bulletin IB74.</span> </li> <li id="cite_note-Kronk2001-2005-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Kronk2001-2005_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Gary W. Kronk&#58;&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://cometography.com">Cometography ‘11P/Tempel-Swift-LINEAR’</a>.&#32;2001–2005.&#32;[dostęp 2006-03-05].&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-encke2p-19"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-encke2p_19-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-encke2p_19-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text">Kronk, ‘2P/Encke’.</span> </li> <li id="cite_note-Kronk_3D_Biela-20"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Kronk_3D_Biela_20-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Kronk_3D_Biela_20-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text">Kronk, ‘3D/Biela’.</span> </li> <li id="cite_note-The_SOHO_1000th_Comet_Contest-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-The_SOHO_1000th_Comet_Contest_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://soho.nascom.nasa.gov/comet1000/">The SOHO 1000th Comet Contest</a>.&#32;Solar and Heliospheric Observatory,&#32;2005.&#32;[dostęp 2006-03-05].&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-arnett-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-arnett_22-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Bill&#32;Arnett&#58;&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nineplanets.org/names.html">Astronomical Names</a>.&#32;2000.&#32;[dostęp 2006-03-05].&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CSBN-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CSBN_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.minorplanetcenter.net/iau/lists/CometResolution.html"><i>Cometary Designation System</i></a> [online], Committee on Small Body Nomenclature, 1994<span class="accessdate"> [dostęp 2014-08-01]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.date=1994&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Cometary+Designation+System&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.minorplanetcenter.net%2Fiau%2Flists%2FCometResolution.html" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Arystoteles350_p.n.e.-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Arystoteles350_p.n.e._24-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Arystoteles:&#32;<i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://classics.mit.edu/Aristotle/meteorology.1.i.html">Meteorologia l. 1. c. 6.</a></i>.&#32;350 p.n.e..<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Meteorologia+l.+1.+c.+6.&amp;rft.au=Arystoteles&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fclassics.mit.edu%2FAristotle%2Fmeteorology.1.i.html"></span>&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-Arystoteles350_p.n.e.2-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Arystoteles350_p.n.e.2_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Arystoteles:&#32;<i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://classics.mit.edu/Aristotle/meteorology.1.i.html">Meteorologia l. 1. c. 7.</a></i>.&#32;350 p.n.e..<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Meteorologia+l.+1.+c.+7.&amp;rft.au=Arystoteles&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fclassics.mit.edu%2FAristotle%2Fmeteorology.1.i.html"></span>&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-Sagan1985-s23-24-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Sagan1985-s23-24_26-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Carl&#32;Sagan,&#32;Ann&#32;Druyan:&#32;<i>Comet</i>.&#32;Nowy Jork&#58;&#32;Random House,&#32;1985,&#32;s.&#32;23–24. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0394549082" title="Specjalna:Książki/0394549082">ISBN&#160;<span class="isbn">0-394-54908-2</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Comet&amp;rft.aulast=Sagan&amp;rft.aufirst=Carl&amp;rft.date=1985&amp;rft.pub=Random+House&amp;rft.place=Nowy+Jork&amp;rft.pages=23%E2%80%9324&amp;rft.isbn=0-394-54908-2"></span>&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-ESO_part_I-27"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ESO_part_I_27-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ESO_part_I_27-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eso.org/public/events/astro-evt/hale-bopp/comet-history-1/">A Brief History of Comets, part I</a></i>.&#32;<a href="/wiki/Europejskie_Obserwatorium_Po%C5%82udniowe" title="Europejskie Obserwatorium Południowe">Europejskie Obserwatorium Południowe</a>,&#32;2003.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Brief+History+of+Comets%2C+part+I&amp;rft.pub=%5B%5BEuropejskie+Obserwatorium+Po%C5%82udniowe%5D%5D&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.eso.org%2Fpublic%2Fevents%2Fastro-evt%2Fhale-bopp%2Fcomet-history-1%2F"></span>&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-Prasar_part_II-28"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Prasar_part_II_28-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Prasar_part_II_28-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Subodh</span><span class="cite-name-initials" title="Subodh" style="display:none">S.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Mahanti</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Subodh</span><span class="cite-name-initials" title="Subodh">S.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130216065710/http://www.vigyanprasar.gov.in/dream/apr2001/comets.htm"><i>Development of Cometary Thought, Part II</i></a> [online], Vigyan Prasar Science Portal, 2001<span class="accessdate"> [dostęp 2014-08-01]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vigyanprasar.gov.in/dream/apr2001/comets.htm">adresu</a> 2013-02-16]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Subodh&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Development+of+Cometary+Thought%2C+Part+II&amp;rft.date=2001&amp;rft.aulast=Mahanti&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.vigyanprasar.gov.in%2Fdream%2Fapr2001%2Fcomets.htm" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Newton1687-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Newton1687_29-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">I.S.&#32;Newton:&#32;<i>Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica</i>.&#32;Londyn&#58;&#32;Josephi Streater,&#32;1687,&#32;s.&#32;Lib. 3, Prop. 41.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Philosophi%C3%A6+Naturalis+Principia+Mathematica&amp;rft.aulast=Newton&amp;rft.aufirst=I.S.&amp;rft.pub=Josephi+Streater&amp;rft.place=Londyn&amp;rft.pages=Lib.+3%2C+Prop.+41"></span>&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Halley-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Halley_30-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Edmundo&#32;Halleio.&#32;<em>Astronomiæ Cometicæ Synopsis</em>.&#32;„Philosophical Transactions”.&#32;1705 numer 24.&#32;s.&#32;1882–1899.&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Astronomi%C3%A6+Cometic%C3%A6+Synopsis&amp;rft.jtitle=Philosophical+Transactions&amp;rft.aulast=Halleio&amp;rft.aufirst=Edmundo&amp;rft.pages=1882%E2%80%931899"><span style="display: none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-cytuj_książkę_imię_Samuel-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-cytuj_książkę_imię_Samuel_31-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Samuel&#32;Pepys:&#32;<i>The Diary of Samuel Pepys, M.A., F.R.S</i>.&#32;Londyn&#58;&#32;George Bell &amp; Sons,&#32;1893.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Diary+of+Samuel+Pepys%2C+M.A.%2C+F.R.S&amp;rft.aulast=Pepys&amp;rft.aufirst=Samuel&amp;rft.pub=George+Bell+%26+Sons&amp;rft.place=Londyn"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span>, 1 marca 1664/5.</span> </li> <li id="cite_note-Sagan_s_42_43-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Sagan_s_42_43_32-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Carl&#32;Sagan,&#32;Ann&#32;Druyan:&#32;<i>Comet</i>.&#32;Nowy Jork&#58;&#32;Random House,&#32;1985,&#32;s.&#32;42–43. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0394549082" title="Specjalna:Książki/0394549082">ISBN&#160;<span class="isbn">0-394-54908-2</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Comet&amp;rft.aulast=Sagan&amp;rft.aufirst=Carl&amp;rft.date=1985&amp;rft.pub=Random+House&amp;rft.place=Nowy+Jork&amp;rft.pages=42%E2%80%9343&amp;rft.isbn=0-394-54908-2"></span>&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Sagan_s_83-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Sagan_s_83_33-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Carl&#32;Sagan,&#32;Ann&#32;Druyan:&#32;<i>Comet</i>.&#32;Nowy Jork&#58;&#32;Random House,&#32;1985,&#32;s.&#32;83. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0394549082" title="Specjalna:Książki/0394549082">ISBN&#160;<span class="isbn">0-394-54908-2</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Comet&amp;rft.aulast=Sagan&amp;rft.aufirst=Carl&amp;rft.date=1985&amp;rft.pub=Random+House&amp;rft.place=Nowy+Jork&amp;rft.pages=83&amp;rft.isbn=0-394-54908-2"></span>&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-From_his_huge_vapouring_train-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-From_his_huge_vapouring_train_34-0">↑</a></span> <span class="reference-text">„From his huge vapouring train perhaps to shake <dl><dd>Reviving moisture on the numerous orbs,</dd> <dd>Thro’ which his long ellipsis winds; perhaps</dd> <dd>To lend new fuel to declining suns,</dd> <dd>To light up worlds, and feed th’ ethereal fire.” <dl><dd><dl><dd>–<a href="/wiki/James_Thomson_(1700%E2%80%931748)" title="James Thomson (1700–1748)">James Thomson</a>, <i>The Seasons</i> (1730; 1748).</dd></dl></dd></dl></dd></dl> </span></li> <li id="cite_note-Sagan_s_77-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Sagan_s_77_35-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Carl&#32;Sagan,&#32;Ann&#32;Druyan:&#32;<i>Comet</i>.&#32;Nowy Jork&#58;&#32;Random House,&#32;1985,&#32;s.&#32;77. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0394549082" title="Specjalna:Książki/0394549082">ISBN&#160;<span class="isbn">0-394-54908-2</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Comet&amp;rft.aulast=Sagan&amp;rft.aufirst=Carl&amp;rft.date=1985&amp;rft.pub=Random+House&amp;rft.place=Nowy+Jork&amp;rft.pages=77&amp;rft.isbn=0-394-54908-2"></span>&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Sagan_s_117-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Sagan_s_117_36-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Carl&#32;Sagan,&#32;Ann&#32;Druyan:&#32;<i>Comet</i>.&#32;Nowy Jork&#58;&#32;Random House,&#32;1985,&#32;s.&#32;117. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0394549082" title="Specjalna:Książki/0394549082">ISBN&#160;<span class="isbn">0-394-54908-2</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Comet&amp;rft.aulast=Sagan&amp;rft.aufirst=Carl&amp;rft.date=1985&amp;rft.pub=Random+House&amp;rft.place=Nowy+Jork&amp;rft.pages=117&amp;rft.isbn=0-394-54908-2"></span>&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Whipple-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Whipple_37-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">F.L.&#32;Whipple.&#32;<em>A Comet Model I. The Acceleration of Comet Encke</em>.&#32;„Astrophysical Journal”,&#32;s.&#32;375–394,&#32;1950.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=A+Comet+Model+I.+The+Acceleration+of+Comet+Encke&amp;rft.jtitle=Astrophysical+Journal&amp;rft.date=1950&amp;rft.issue=111&amp;rft.aulast=Whipple&amp;rft.aufirst=F.L.&amp;rft.pages=375%E2%80%93394"><span style="display: none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-The_building_blocks_of_planets-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-The_building_blocks_of_planets_38-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Roy&#32;van Boekel.&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://ukads.nottingham.ac.uk/cgi-bin/nph-bib_query?bibcode=2004Natur.432..479V&amp;db_key=AST"><em>The building blocks of planets within the ‘terrestrial’ region of protoplanetary disks</em></a>.&#32;„<a href="/wiki/Nature" title="Nature">Nature</a>”.&#32;423.&#32;s.&#32;479.&#32;[dostęp 2007-01-08].</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=The+building+blocks+of+planets+within+the+%E2%80%98terrestrial%E2%80%99+region+of+protoplanetary+disks&amp;rft.jtitle=%5B%5BNature%5D%5D&amp;rft.volume=423&amp;rft.aulast=van+Boekel&amp;rft.aufirst=Roy&amp;rft.pages=479&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fukads.nottingham.ac.uk%2Fcgi-bin%2Fnph-bib_query%3Fbibcode%3D2004Natur.432..479V%26amp%3Bdb_key%3DAST"><span style="display: none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-NASA_Spacecraft_Finds_Comet-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-NASA_Spacecraft_Finds_Comet_39-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jpl.nasa.gov/releases/2002/release_2002_80.html">NASA Spacecraft Finds Comet Has Hot, Dry Surface</a>.&#32;JPL,&#32;2002.&#32;[dostęp 2006-03-05].</cite></span> </li> <li id="cite_note-Britt2004-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Britt2004_40-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Robert Roy&#32;Britt&#58;&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080513002831/http://www.space.com/scienceastronomy/stardust_results_040617.html">Strange Comet Unlike Anything Known</a>.&#32;Space.com,&#32;2004-06-17.&#32;[dostęp 2007-02-03].&#32;[zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.space.com/scienceastronomy/stardust_results_040617.html">tego adresu</a>&#32;(2008-05-13)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-NASA_s_Deep_Impact_Team_Reports-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-NASA_s_Deep_Impact_Team_Reports_41-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.brown.edu/Administration/News_Bureau/2005-06/05-072.html">NASA’s ‘Deep Impact’ Team Reports First Evidence of Cometary Ice</a>.&#32;Brown University.&#32;[dostęp 2007-02-02].</cite></span> </li> <li id="cite_note-Kronk_29P_Schwassmann_Wachmann-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Kronk_29P_Schwassmann_Wachmann_42-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Kronk, '29P/Schwassmann-Wachmann 1'.</span> </li> <li id="cite_note-Kronk_137P_Shoemaker_Levy-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Kronk_137P_Shoemaker_Levy_43-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Kronk, '137P/Shoemaker-Levy 2'.</span> </li> <li id="cite_note-The_Andromedids_Bielids-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-The_Andromedids_Bielids_44-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170228040647/http://meteorshowersonline.com/showers/andromedids.html">The Andromedids („Bielids”)</a>.&#32;Gary W. Kronk.&#32;[dostęp 2009-06-02].&#32;[zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://meteorshowersonline.com/showers/andromedids.html">tego adresu</a>&#32;(2017-02-28)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/do-trzech-razy-sztuka-kometa-c-2020-f3-neowise-duzo-zdjec"><i>Do trzech razy sztuka: kometa C/2020 F3 (NEOWISE) - zdjęcia &#124; Urania - Postępy Astronomii</i></a> [online], urania.edu.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-04-23]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Do+trzech+razy+sztuka%3A+kometa+C%2F2020+F3+%28NEOWISE%29+-+zdj%C4%99cia+%26%23124%3B+Urania+-+Post%C4%99py+Astronomii&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.urania.edu.pl%2Fwiadomosci%2Fdo-trzech-razy-sztuka-kometa-c-2020-f3-neowise-duzo-zdjec" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Rosetta_Project-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rosetta_Project_46-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sp.ph.ic.ac.uk/Rosetta/mission.html"><i>Rosetta Project</i></a> [online], The Imperial College, wrzesień 2002<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.date=2002-09&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Rosetta+Project&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sp.ph.ic.ac.uk%2FRosetta%2Fmission.html" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Rosetta-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Rosetta_47-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://sci.esa.int/rosetta/"><i>Rosetta</i></a> [online], European Space Agency<span class="accessdate"> [dostęp 2014-01-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Rosetta&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fsci.esa.int%2Frosetta%2F" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Britain_s_Bayeux_Tapestry-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Britain_s_Bayeux_Tapestry_48-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bayeuxtapestry.org.uk/">Britain’s Bayeux Tapestry, scene 1</a>.&#32;Reading Museum Service,&#32;2000–2004.&#32;[dostęp 2005-03-22].&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text">„Astronomowie uspokoili opinię podaniem do wiadomości, że gęstość materii w „ogonie” – a raczej w „warkoczu” – komety jest mniejsza niż w najdoskonalszej próżni, jaką można osiągnąć w najlepszych laboratoriach świata.” <a href="/wiki/Ludwik_Zajdler" title="Ludwik Zajdler">Ludwik Zajdler</a>, <i>Atlantyda</i>, rozdział <i>A może kometa?</i>.</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.history.com/this-day-in-history/heavens-gate-cult-members-found-dead">Heaven’s Gate cult members found dead</a>.&#32;history.com,&#32;2020-10-01.&#32;[dostęp 2020-10-01].&#32;<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;veaction=edit&amp;section=22" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Kometa&amp;action=edit&amp;section=22" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <dl><dt>Polskojęzyczne</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pkim.org">Strona <i>Pracowni Komet i Meteorów</i></a></li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <a href="/wiki/Karolina_G%C5%82owacka" title="Karolina Głowacka">Karolina Głowacka</a> i Michał Drahus, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=PslwylOb2uk">Komety – skąd przychodzą i dokąd zmierzają kosmiczni wędrowcy?</a></i>, kanał „Radio Naukowe” na <a href="/wiki/YouTube" title="YouTube">YouTube</a>, 16 lutego 2023 [dostęp 2023-09-21].</li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=8qb1dEq7xfo">Komety</a></i>, kanał <a href="/wiki/Astronarium" title="Astronarium">Astronarium</a> na <a href="/wiki/YouTube" title="YouTube">YouTube</a>, 10 grudnia 2015 [dostęp 2023-11-09].</li></ul> <dl><dt>Anglojęzyczne</dt></dl> <ul><li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171122021745/https://solarsystem.nasa.gov/planets/comets">Komety</a>.&#32;[w:] <i>Solar System Exploration</i> [on-line].&#32;NASA.&#32;[dostęp 2017-12-28].&#32;[zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://solarsystem.nasa.gov/planets/comets">tego adresu</a>&#32;(2017-11-22)].</cite></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cometography.com/">Cometography.com</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www2.ess.ucla.edu/~jewitt/comet.html">Strona Davida Jewitta o kometach</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.pl/books?id=I1c3AQAAMAAJ">ESSAY ON COMETS</a>, which gained the first of Dr. Fellowes’s prizes, proposed to those who had attended the University of Edinburgh within the last twelve years. By David Milne. Publisher: Edinburgh, Printed for A. Black; 1828</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://minorplanetcenter.net/iau/lists/CometLists.html">Listy komet na stronie Minor Planet Center</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aerith.net/index.html">Seiichi Yoshida’s Comet Information website</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.icq.eps.harvard.edu/">International Comet Quarterly</a></li> <li><a href="/wiki/Europejskie_Obserwatorium_Po%C5%82udniowe" title="Europejskie Obserwatorium Południowe">Europejskie Obserwatorium Południowe</a>. „A Brief History of Comets” (2003): <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.eso.org/public/events/astro-evt/hale-bopp/comet-history-1/">Part I</a>,</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.eso.org/public/events/astro-evt/hale-bopp/comet-history-2/">Part II</a>.</li></ul></li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Otwarty_dost%C4%99p" title="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać"><img alt="publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/8px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png" decoding="async" width="8" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/12px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Open_Access_logo_green_alt2.svg/16px-Open_Access_logo_green_alt2.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span> Justin Dowd, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=EnnPJXbKt0U">Could comets be the source of life on Earth?</a></i>, kanał TED-Ed na <a href="/wiki/YouTube" title="YouTube">YouTube</a>, 28 października 2014 [dostęp 2024-09-02].</li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Uk%C5%82ad_S%C5%82oneczny" title="Szablon:Układ Słoneczny"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Uk%C5%82ad_S%C5%82oneczny&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Układ Słoneczny (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Uk%C5%82ad_S%C5%82oneczny&amp;action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Uk%C5%82ad_S%C5%82oneczny" title="Układ Słoneczny">Układ Słoneczny</a></div><div class="mw-collapsible-content"><div class="hlist navbox-above above"> <figure class="mw-default-size noresize" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Solar_System_XXX.png" decoding="async" width="635" height="36" class="mw-file-element" data-file-width="635" data-file-height="36" usemap="#ImageMap_1e6d462bed742c1c" /></span><map name="ImageMap_1e6d462bed742c1c"><area href="/wiki/S%C5%82o%C5%84ce" shape="circle" coords="0,0,90,35" alt="Słońce" title="Słońce" /><area href="/wiki/Merkury" shape="circle" coords="112,18,6" alt="Merkury" title="Merkury" /><area href="/wiki/Wenus" shape="circle" coords="153,18,8" alt="Wenus" title="Wenus" /><area href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyc" shape="circle" coords="203,8,4" alt="Księżyc" title="Księżyc" /><area href="/wiki/Ziemia" shape="circle" coords="194,18,8" alt="Ziemia" title="Ziemia" /><area href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyce_Marsa" shape="circle" coords="239,13,3" alt="Fobos i Deimos" title="Fobos i Deimos" /><area href="/wiki/Mars" shape="circle" coords="233,18,8" alt="Mars" title="Mars" /><area href="/wiki/(1)_Ceres" shape="circle" coords="271,18,8" alt="Ceres" title="Ceres" /><area href="/wiki/Pas_planetoid" shape="rect" coords="256,0,288,35" alt="Pas planetoid" title="Pas planetoid" /><area href="/wiki/Jowisz" shape="circle" coords="316,18,15" alt="Jowisz" title="Jowisz" /><area href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyce_Jowisza" shape="circle" coords="329,5,6" alt="Księżyce Jowisza" title="Księżyce Jowisza" /><area href="/wiki/Saturn" shape="circle" coords="372,18,10" alt="Saturn" title="Saturn" /><area href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyce_Saturna" shape="circle" coords="381,7,6" alt="Księżyce Saturna" title="Księżyce Saturna" /><area href="/wiki/Uran" shape="circle" coords="418,18,9" alt="Uran" title="Uran" /><area href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyce_Urana" shape="circle" coords="427,10,6" alt="Księżyce Urana" title="Księżyce Urana" /><area href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyce_Neptuna" shape="circle" coords="471,10,3" alt="Księżyce Neptuna" title="Księżyce Neptuna" /><area href="/wiki/Neptun" shape="circle" coords="462,18,12" alt="Neptun" title="Neptun" /><area href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyce_Plutona" shape="circle" coords="508,13,3" alt="Księżyce Plutona" title="Księżyce Plutona" /><area href="/wiki/(134340)_Pluton" shape="circle" coords="504,18,8" alt="Pluton" title="Pluton" /><area href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyce_Haumei" shape="circle" coords="539,13,3" alt="Księżyce Haumei" title="Księżyce Haumei" /><area href="/wiki/(136108)_Haumea" shape="circle" coords="535,18,8" alt="Haumea" title="Haumea" /><area href="/wiki/S/2015_(136472)_1" shape="circle" coords="569,13,3" alt="S/2015 (136472) 1" title="S/2015 (136472) 1" /><area href="/wiki/(136472)_Makemake" shape="circle" coords="564,18,8" alt="Makemake" title="Makemake" /><area href="/wiki/Pas_Kuipera" shape="rect" coords="492,0,573,35" alt="Pas Kuipera" title="Pas Kuipera" /><area href="/wiki/Dysnomia_(ksi%C4%99%C5%BCyc)" shape="circle" coords="601,14,3" alt="Dysnomia" title="Dysnomia" /><area href="/wiki/(136199)_Eris" shape="circle" coords="597,18,8" alt="Eris" title="Eris" /><area href="/wiki/(90377)_Sedna" shape="circle" coords="626,18,8" alt="Sedna" title="Sedna" /><area href="/wiki/Dysk_rozproszony" shape="rect" coords="574,0,610,35" alt="Dysk rozproszony" title="Dysk rozproszony" /><area href="/wiki/Ob%C5%82ok_Oorta" shape="rect" coords="611,0,635,35" alt="Obłok Oorta" title="Obłok Oorta" /></map><figcaption></figcaption></figure> </div><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><td colspan="2" class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><b><a href="/wiki/S%C5%82o%C5%84ce" title="Słońce">Słońce</a></b></li> <li><a href="/wiki/Heliosfera" title="Heliosfera">Heliosfera</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Planeta" title="Planeta">Planety</a> (<a href="/wiki/Naturalny_satelita" title="Naturalny satelita">☾</a> <a href="/wiki/Pier%C5%9Bcienie_planetarne" title="Pierścienie planetarne">∅</a>)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Merkury" title="Merkury">Merkury</a></li> <li><a href="/wiki/Wenus" title="Wenus">Wenus</a></li> <li><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia">Ziemia</a> <ul><li><a href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyc" title="Księżyc">☾</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Mars" title="Mars">Mars</a> <ul><li><a href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyce_Marsa" title="Księżyce Marsa">☾</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Jowisz" title="Jowisz">Jowisz</a> <ul><li><a href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyce_Jowisza" title="Księżyce Jowisza">☾</a></li> <li><a href="/wiki/Pier%C5%9Bcienie_Jowisza" title="Pierścienie Jowisza">∅</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Saturn" title="Saturn">Saturn</a> <ul><li><a href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyce_Saturna" title="Księżyce Saturna">☾</a></li> <li><a href="/wiki/Pier%C5%9Bcienie_Saturna" title="Pierścienie Saturna">∅</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Uran" title="Uran">Uran</a> <ul><li><a href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyce_Urana" title="Księżyce Urana">☾</a></li> <li><a href="/wiki/Pier%C5%9Bcienie_Urana" title="Pierścienie Urana">∅</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Neptun" title="Neptun">Neptun</a> <ul><li><a href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyce_Neptuna" title="Księżyce Neptuna">☾</a></li> <li><a href="/wiki/Pier%C5%9Bcienie_Neptuna" title="Pierścienie Neptuna">∅</a></li></ul></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Planeta_kar%C5%82owata" title="Planeta karłowata">Planety karłowate</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/(1)_Ceres" title="(1) Ceres">(1) Ceres</a></li> <li><a href="/wiki/(134340)_Pluton" title="(134340) Pluton">(134340) Pluton</a> <ul><li><a href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyce_Plutona" title="Księżyce Plutona">☾</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/(136108)_Haumea" title="(136108) Haumea">(136108) Haumea</a> <ul><li><a href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyce_Haumei" title="Księżyce Haumei">☾</a></li> <li><a href="/wiki/(136108)_Haumea#Pierścień" title="(136108) Haumea">∅</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/(136472)_Makemake" title="(136472) Makemake">(136472) Makemake</a> <ul><li><a href="/wiki/S/2015_(136472)_1" title="S/2015 (136472) 1">☾</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/(136199)_Eris" title="(136199) Eris">(136199) Eris</a> <ul><li><a href="/wiki/Dysnomia_(ksi%C4%99%C5%BCyc)" title="Dysnomia (księżyc)">☾</a></li></ul></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Ma%C5%82e_cia%C5%82o_Uk%C5%82adu_S%C5%82onecznego" title="Małe ciało Układu Słonecznego">Małe ciała<br />Układu Słonecznego</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a4_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Planetoida" title="Planetoida">Planetoidy</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a4_1_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Kategoria:Grupy_i_rodziny_planetoid" title="Kategoria:Grupy i rodziny planetoid">Grupy i rodziny planetoid</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Planetoidy_bliskie_Ziemi" title="Planetoidy bliskie Ziemi">planetoidy bliskie Ziemi</a></li> <li><b><a href="/wiki/Pas_planetoid" title="Pas planetoid">pas planetoid</a></b></li> <li><a href="/wiki/Troja%C5%84czycy" title="Trojańczycy">trojańczycy</a></li> <li><a href="/wiki/Centaury_(planetoidy)" title="Centaury (planetoidy)">centaury</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_planetoid_troja%C5%84skich_Neptuna" title="Lista planetoid trojańskich Neptuna">trojańczycy Neptuna</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4_1_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Zobacz też</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Ksi%C4%99%C5%BCyc_planetoidy" title="Księżyc planetoidy">księżyce planetoid</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_ponumerowanych_planetoid" title="Lista ponumerowanych planetoid">lista ponumerowanych planetoid</a></li> <li><a href="/wiki/Meteoroid" title="Meteoroid">meteoroidy</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a4_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Obiekt_transneptunowy" title="Obiekt transneptunowy">Obiekty<br />transneptunowe</a></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a4_2_1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Pas_Kuipera" title="Pas Kuipera">Pas Kuipera</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Plutonek" title="Plutonek">plutonki</a> <ul><li><a href="/wiki/(90482)_Orkus" title="(90482) Orkus">Orkus</a></li> <li><a href="/wiki/(208996)_2003_AZ84" title="(208996) 2003 AZ84">2003 AZ<sub>84</sub></a></li> <li><a href="/wiki/(28978)_Iksjon" title="(28978) Iksjon">Iksjon</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Cubewano" title="Cubewano">cubewana</a> <ul><li><a href="/wiki/(90568)_2004_GV9" title="(90568) 2004 GV9">2004 GV<sub>9</sub></a></li> <li><a href="/wiki/(307261)_2002_MS4" title="(307261) 2002 MS4">2002 MS<sub>4</sub></a></li> <li><a href="/wiki/(120347)_Salacia" title="(120347) Salacia">Salacia</a></li> <li><a href="/wiki/(20000)_Waruna" title="(20000) Waruna">Waruna</a></li> <li><a href="/wiki/(55637)_2002_UX25" title="(55637) 2002 UX25">2002 UX<sub>25</sub></a></li> <li><a href="/wiki/(50000)_Quaoar" title="(50000) Quaoar">Quaoar</a></li> <li><a href="/wiki/(174567)_Varda" title="(174567) Varda">Varda</a></li> <li><a href="/wiki/(55565)_2002_AW197" title="(55565) 2002 AW197">2002 AW<sub>197</sub></a></li></ul></li></ul> </td></tr><tr class="a4_2_2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Dysk_rozproszony" title="Dysk rozproszony">Dysk rozproszony</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/(523692)_2014_EZ51" title="(523692) 2014 EZ51">2014 EZ<sub>51</sub></a></li> <li><a href="/wiki/(532037)_2013_FY27" title="(532037) 2013 FY27">2013 FY<sub>27</sub></a></li> <li><a href="/w/index.php?title=2021_DR15&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="2021 DR15 (strona nie istnieje)">2021 DR<sub>15</sub></a></li> <li><a href="/wiki/(225088)_Gonggong" title="(225088) Gonggong">Gonggong</a></li> <li><a href="/wiki/2018_VG18" title="2018 VG18">2018 VG<sub>18</sub></a></li></ul> </td></tr><tr class="a4_2_3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Obiekt_od%C5%82%C4%85czony" title="Obiekt odłączony">Obiekty odłączone</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/(90377)_Sedna" title="(90377) Sedna">Sedna</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a4_3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a class="mw-selflink selflink">Komety</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li>Lista <a href="/wiki/Lista_komet_okresowych" title="Lista komet okresowych">komet okresowych</a> i <a href="/wiki/Lista_komet_nieokresowych" title="Lista komet nieokresowych">nieokresowych</a></li> <li><a href="/wiki/Damokloidy" title="Damokloidy">damokloidy</a></li> <li><b><a href="/wiki/Ob%C5%82ok_Oorta" title="Obłok Oorta">Obłok Oorta</a></b></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table><div class="hlist navbox-below below"> <dl><dt>Zobacz też</dt> <dd><a href="/wiki/Powstanie_i_ewolucja_Uk%C5%82adu_S%C5%82onecznego" title="Powstanie i ewolucja Układu Słonecznego">powstanie i ewolucja Układu Słonecznego</a></dd> <dd><a href="/wiki/Cia%C5%82o_niebieskie" title="Ciało niebieskie">ciała niebieskie</a></dd> <dd>lista obiektów w Układzie Słonecznym ze względu na <ul><li><a href="/wiki/Lista_obiekt%C3%B3w_w_Uk%C5%82adzie_S%C5%82onecznym" title="Lista obiektów w Układzie Słonecznym">orbitę</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_obiekt%C3%B3w_w_Uk%C5%82adzie_S%C5%82onecznym_ze_wzgl%C4%99du_na_promie%C5%84" title="Lista obiektów w Układzie Słonecznym ze względu na promień">promień</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_obiekt%C3%B3w_w_Uk%C5%82adzie_S%C5%82onecznym_ze_wzgl%C4%99du_na_mas%C4%99" title="Lista obiektów w Układzie Słonecznym ze względu na masę">masę</a></li></ul></dd></dl> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a>&#160;(<span class="description">typ obiektu astronomicznego</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/sh85028854">sh85028854</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4031833-3">4031833-3</a></span></li><li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Web_NDL_Authorities" class="extiw" title="de:Web NDL Authorities">NDL</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00571621">00571621</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11931717c">11931717c</a></span></li><li><a href="/wiki/Centralna_Biblioteka_Narodowa_we_Florencji" title="Centralna Biblioteka Narodowa we Florencji">BNCF</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=32692">32692</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph121744">ph121744</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&amp;local_base=NLX10&amp;find_code=UID&amp;request=987007543255405171">987007543255405171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/comet-astronomy">topic/comet-astronomy</a></span></li> <li><a href="/wiki/The_Canadian_Encyclopedia" title="The Canadian Encyclopedia">The Canadian Encyclopedia</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/comet/">comet</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3219" class="extiw" title="d:Property:P3219">Universalis</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/cometes/">cometes</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>:&#8201;<span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&amp;url_prefix=https://snl.no/&amp;id=komet">komet</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0092164.xml">0092164</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>:&#8201;<span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&amp;url_prefix=https://lex.dk/&amp;id=komet">komet</a></span></li></ul> </div></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kometa&amp;oldid=75215448">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kometa&amp;oldid=75215448</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategoria</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Komety" title="Kategoria:Komety">Komety</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryta kategoria: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 12 lis 2024, 10:26.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Kometa&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-7494d5f4d9-dwhk6","wgBackendResponseTime":168,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.723","walltime":"0.917","ppvisitednodes":{"value":15455,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":100575,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":18725,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":5,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":60676,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":7,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 783.048 1 -total"," 19.46% 152.359 1 Szablon:Układ_Słoneczny"," 18.99% 148.713 1 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 15.18% 118.857 14 Szablon:Cytuj"," 14.40% 112.760 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 13.98% 109.493 12 Szablon:Cytuj_stronę"," 13.50% 105.711 11 Szablon:Cytuj_książkę"," 4.63% 36.270 2 Szablon:Cytat"," 4.42% 34.617 1 Szablon:Inne_znaczenia"," 3.31% 25.934 37 Szablon:R"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.358","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4692723,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Nature Astronomy\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Bulletin of the Astronomical Institutes of the Netherlands\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-54f95c77b8-nscqd","timestamp":"20241112093008","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Kometa","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Kometa","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q3559","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q3559","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-09-10T19:50:54Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/6\/68\/Comet_animation.gif","headline":"ma\u0142e cia\u0142o niebieskie z ogonem"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10