CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Spira – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"a39b3239-e9e2-40d1-a4c0-52673ee0e2fb","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Spira","wgTitle":"Spira","wgCurRevisionId":75078102,"wgRevisionId":75078102,"wgArticleId":453982,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Artykuły wymagające uzupełnienia źródeł od 2016-07","Artykuły z propozycjami tłumaczeń","Spira","Miasta w Nadrenii-Palatynacie"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Spira","wgRelevantArticleId":453982,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75078102,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgCoordinates":{"lat":49.316667,"lon":8.433333},"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q6829","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.22"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/150906-Speyer-05.jpg/1200px-150906-Speyer-05.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/150906-Speyer-05.jpg/800px-150906-Speyer-05.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/150906-Speyer-05.jpg/640px-150906-Speyer-05.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Spira – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Spira"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Spira&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Spira"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="auth.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Spira rootpage-Spira skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Główne menu" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne"><span>Strony specjalne</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Spira" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Spira" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Spira" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Spira" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Położenie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Położenie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Położenie</span> </div> </a> <ul id="toc-Położenie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Historia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Historia</span> </button> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Okres_przedrzymski" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Okres_przedrzymski"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Okres przedrzymski</span> </div> </a> <ul id="toc-Okres_przedrzymski-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Okres_rzymski" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Okres_rzymski"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Okres rzymski</span> </div> </a> <ul id="toc-Okres_rzymski-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Okres_średniowiecza" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Okres_średniowiecza"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Okres średniowiecza</span> </div> </a> <ul id="toc-Okres_średniowiecza-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Okres_reformacji" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Okres_reformacji"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Okres reformacji</span> </div> </a> <ul id="toc-Okres_reformacji-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Okres_francusko-bawarski" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Okres_francusko-bawarski"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Okres francusko-bawarski</span> </div> </a> <ul id="toc-Okres_francusko-bawarski-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Okres_wojen_światowych" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Okres_wojen_światowych"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Okres wojen światowych</span> </div> </a> <ul id="toc-Okres_wojen_światowych-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Zabytki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zabytki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Zabytki</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Zabytki-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Zabytki</span> </button> <ul id="toc-Zabytki-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Kościoły" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kościoły"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Kościoły</span> </div> </a> <ul id="toc-Kościoły-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Muzea" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Muzea"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Muzea</span> </div> </a> <ul id="toc-Muzea-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Władze_miasta" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Władze_miasta"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Władze miasta</span> </div> </a> <ul id="toc-Władze_miasta-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gospodarka_i_transport" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Gospodarka_i_transport"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Gospodarka i transport</span> </div> </a> <ul id="toc-Gospodarka_i_transport-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kultura_i_edukacja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kultura_i_edukacja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Kultura i edukacja</span> </div> </a> <ul id="toc-Kultura_i_edukacja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Osoby_urodzone_w_Spirze" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Osoby_urodzone_w_Spirze"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Osoby urodzone w Spirze</span> </div> </a> <ul id="toc-Osoby_urodzone_w_Spirze-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Współpraca" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Współpraca"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Współpraca</span> </div> </a> <ul id="toc-Współpraca-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Spis treści" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Spira</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 80 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-80" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">80 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Speyer" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – szwajcarski niemiecki" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Speyer" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="szwajcarski niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%B5%E1%8D%93%E1%8B%A8%E1%88%AD" title="ስፓየር – amharski" lang="am" hreflang="am" data-title="ስፓየር" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amharski" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%A8%D8%A7%D9%8A%D8%B1" title="شباير – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="شباير" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Espira_(Alemanya)" title="Espira (Alemanya) – aragoński" lang="an" hreflang="an" data-title="Espira (Alemanya)" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragoński" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Speyer" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B4%D9%BE%DB%8C%D8%B1" title="اشپیر – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="اشپیر" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BF%D0%B0%D0%B9%D0%B5%D1%80" title="Шпайер – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Шпайер" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BF%D0%B0%D0%B5%D1%80" title="Шпаер – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Шпаер" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BF%D0%B0%D0%B5%D1%80" title="Шпаер – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Шпаер" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BF%D0%B0%D0%B9%D0%B5%D1%80" title="Шпайер – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Шпайер" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Speyer" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Espira_(Alemanya)" title="Espira (Alemanya) – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Espira (Alemanya)" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Kreisfreie_Stadt_Speyer" title="Kreisfreie Stadt Speyer – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Kreisfreie Stadt Speyer" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/%C5%A0p%C3%BDr" title="Špýr – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Špýr" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Speyer" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Speyer" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – pensylwański" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Speyer" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="pensylwański" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Speyer" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Speyer" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%80%CE%AC%CE%B9%CE%B5%CF%81" title="Σπάιερ – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Σπάιερ" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Speyer" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Espira" title="Espira – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Espira" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Speyer" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Spira" title="Spira – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Spira" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B4%D9%BE%DB%8C%D8%B1" title="اشپیر – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="اشپیر" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Spire_(ville)" title="Spire (ville) – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Spire (ville)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Spiers" title="Spiers – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Spiers" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%8A%88%ED%8C%8C%EC%9D%B4%EC%96%B4" title="슈파이어 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="슈파이어" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%87%D5%BA%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80" title="Շպայեր – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Շպայեր" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Speyer" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Speyer" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Speyer" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BF%D0%B0%D0%B9%D0%B5%D1%80" title="Шпайер – osetyjski" lang="os" hreflang="os" data-title="Шпайер" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Speyer" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Spira_(Germania)" title="Spira (Germania) – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Spira (Germania)" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A9%D7%A4%D7%99%D7%99%D7%A8" title="שפייר – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="שפייר" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A8%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="შპაიერი – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="შპაიერი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Speyer" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – kurdyjski" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Speyer" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Speyer" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Spira_(urbs)" title="Spira (urbs) – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Spira (urbs)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/%C5%A0peiere" title="Špeiere – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Špeiere" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – luksemburski" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Speyer" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburski" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/%C5%A0pejeris" title="Špejeris – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Špejeris" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Speyer" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BF%D0%B0%D1%98%D0%B5%D1%80" title="Шпајер – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Шпајер" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – malgaski" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Speyer" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaski" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Speyer" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B7%E3%83%A5%E3%83%91%E3%82%A4%E3%82%A2%E3%83%BC" title="シュパイアー – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="シュパイアー" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – północnofryzyjski" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Speyer" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="północnofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Speyer" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Speyer" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Speyer" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – palatynacki" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Speyer" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="palatynacki" class="interlanguage-link-target"><span>Pälzisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – piemoncki" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Speyer" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="piemoncki" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – dolnoniemiecki" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Speyer" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="dolnoniemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Speyer" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Speyer" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BF%D0%B0%D0%B9%D0%B5%D1%80" title="Шпайер – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Шпайер" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Speyer" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – fryzyjski saterlandzki" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Speyer" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="fryzyjski saterlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Speyer" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Speyer" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Speyer" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – śląski" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Speyer" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="śląski" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BF%D0%B0%D1%98%D0%B5%D1%80" title="Шпајер – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Шпајер" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Speyer" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Speyer" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Speyer" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BF%D0%B0%D0%B9%D0%B5%D1%80" title="Шпайер – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Шпайер" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%8A%E0%B9%84%E0%B8%9B%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ชไปเออร์ – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="ชไปเออร์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Speyer" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%BF%D0%B0%D1%94%D1%80" title="Шпаєр – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Шпаєр" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Speyer" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – wolapik" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Speyer" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="wolapik" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Speyer" title="Speyer – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Speyer" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%96%BD%E6%B4%BE%E5%B0%94" title="施派尔 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="施派尔" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%96%BD%E6%B4%BE%E7%88%BE" title="施派爾 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="施派爾" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%96%BD%E6%B4%BE%E5%B0%94" title="施派尔 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="施派尔" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q6829#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Spira" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dyskusja:Spira&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Dyskusja o zawartości tej strony (strona nie istnieje) [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Spira"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spira&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Spira"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spira&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Spira" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Spira" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spira&oldid=75078102" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spira&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Spira&id=75078102&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSpira"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSpira"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Spira"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Spira&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spira&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Speyer" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/Spira" hreflang="pl"><span>Wikipodróże</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q6829" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-coordinates" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span id="coordinates" class="coordinates plainlinks">Na mapach: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/30px-Geographylogo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&pagename=Spira&params=49.316666666667_N_8.4333333333333_E_type:city"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 49°19′N 8°26′E"><span class="latitude">49°19′N</span> <span class="longitude">8°26′E</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 49,316667 8,433333"><span class="latitude">49,316667</span> <span class="longitude">8,433333</span></span></span></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="metadata plainlinks mbox mbox-content" tabindex="0"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r75537638">.mw-parser-output .mbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);border-left:10px solid var(--color-progressive,#36c);background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);box-sizing:border-box;margin:0 10%0.5em 10%;display:grid;padding:.3em;gap:.3em;grid-template-columns:60px 1fr;align-items:center;word-break:break-word}.mw-parser-output .mbox.with-iconright{grid-template-columns:60px 1fr min-content}.mw-parser-output .mbox.without-icon{grid-template-columns:1fr}.mw-parser-output .mbox.without-icon.with-iconright{grid-template-columns:1fr min-content}.mw-parser-output .mbox-iconright,.mw-parser-output .mbox-icon{justify-self:center}.mw-parser-output .mbox-icon img{max-width:100%;object-fit:contain}.mw-parser-output .mbox p{font-size:inherit;padding:0;margin:0.5em 0}.mw-parser-output .mbox-text>p:first-child{margin-top:0}.mw-parser-output .mbox-text>p:last-child{margin-bottom:0}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .mbox{margin-left:0;margin-right:0}}@media(max-width:600px){.mw-parser-output .mbox{width:100%}}@media(max-width:450px){.mw-parser-output .mbox-iconright{grid-row:2;grid-column:1/span 2;justify-self:end}.mw-parser-output .mbox.with-iconright{grid-template-columns:40px 1fr}.mw-parser-output .mbox.without-icon.with-iconright{grid-template-columns:1fr}.mw-parser-output .mbox{grid-template-columns:40px 1fr;font-size:0.85rem}}.mw-parser-output .mbox+.mbox{margin-top:calc(-0.5em + 2px)}.mw-parser-output .mbox.mbox-serious{border-left-color:#d33}.mw-parser-output .mbox.mbox-content{border-left-color:#f28500}.mw-parser-output .mbox.mbox-notice{border-left-color:var(--color-progressive,#36c)}.mw-parser-output .mbox.mbox-merge{border-left-color:#9932cc}body.ns-6 .mw-parser-output .mbox{width:unset;max-width:unset;margin-left:0;margin-right:0}</style> <div class="mbox-icon"> <div><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Weryfikowalno%C5%9B%C4%87" title="Wikipedia:Weryfikowalność"><img alt="Wikipedia:Weryfikowalność" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/50px-Question_book-4.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/75px-Question_book-4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/100px-Question_book-4.svg.png 2x" data-file-width="262" data-file-height="204" /></a></span></div></div> <div class="mbox-text"> <b>Ten artykuł od 2016-07 wymaga <a href="/wiki/Wikipedia:Weryfikowalno%C5%9B%C4%87" title="Wikipedia:Weryfikowalność">zweryfikowania</a> podanych informacji.</b><div class="hide-when-compact">Należy podać wiarygodne źródła w formie <a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">przypisów bibliograficznych</a>.<br /><small>Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.</small><br /><small><i>Sprawdź w źródłach:</i> <span class="plainlinks"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/szukaj/Spira.html">Encyklopedia PWN</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?as_brr=0&as_pub=-icon&q=%22Spira%22">Google Books</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="http://scholar.google.com/scholar?q=%22Spira%22">Google Scholar</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://fbc.pionier.net.pl/search#fq={!tag=dcterms_accessRights}dcterms_accessRights%3A%22Dost%C4%99p%20otwarty%22&q=%22Spira%22">Federacja Bibliotek Cyfrowych</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://bazhum.muzhp.pl/simple_search_results?search_phrase=%22Spira%22">BazHum</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://yadda.icm.edu.pl/baztech/search/page.action?qt=SEARCH&q=c_0language_0eq.all*sc.article*c_0keywords_0eq.Spira*l_0*c_0fulltext_0eq.all">BazTech</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://rcin.org.pl/dlibra/results?q=%22Spira%22&action=SimpleSearchAction&type=-6&p=0">RCIN</a> • Internet Archive (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/texts?query=%22Spira%22">texts</a> / <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/inlibrary?query=%22Spira%22">inlibrary</a>)</span></small><br /><span style="color: var(--color-subtle, #54595d); font-size:80%"> Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon <a href="/wiki/Szablon:Dopracowa%C4%87" title="Szablon:Dopracować">{{Dopracować}}</a> z tego artykułu.</span></div> </div> </div> <table class="infobox"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r75562627">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Spira</div><div class="iboxt-2">Speyer</div> </caption> <tbody><tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:150906-Speyer-05.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/150906-Speyer-05.jpg/240px-150906-Speyer-05.jpg" decoding="async" width="240" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/150906-Speyer-05.jpg/360px-150906-Speyer-05.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/150906-Speyer-05.jpg/480px-150906-Speyer-05.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="ibox2"> <tbody><tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><span class="mw-no-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:DEU_Speyer_COA.svg" class="mw-file-description"><img alt="Herb" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/DEU_Speyer_COA.svg/120px-DEU_Speyer_COA.svg.png" decoding="async" width="100" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/DEU_Speyer_COA.svg/250px-DEU_Speyer_COA.svg.png 1.5x" data-file-width="512" data-file-height="614" /></a></span> </td> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border mw-no-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Flag_of_Speyer.svg" class="mw-file-description"><img alt="Flaga" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Flag_of_Speyer.svg/100px-Flag_of_Speyer.svg.png" decoding="async" width="100" height="60" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Flag_of_Speyer.svg/150px-Flag_of_Speyer.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Flag_of_Speyer.svg/200px-Flag_of_Speyer.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="300" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><a href="/wiki/Herb" title="Herb">Herb</a> </td> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><a href="/wiki/Flaga" title="Flaga">Flaga</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Pa%C5%84stwo" title="Państwo">Państwo</a> </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemcy</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Kraje_zwi%C4%85zkowe_Niemiec" title="Kraje związkowe Niemiec">Kraj związkowy</a> </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Rhineland-Palatinate.svg/22px-Flag_of_Rhineland-Palatinate.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Rhineland-Palatinate.svg/33px-Flag_of_Rhineland-Palatinate.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Rhineland-Palatinate.svg/44px-Flag_of_Rhineland-Palatinate.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Nadrenia-Palatynat" title="Nadrenia-Palatynat">Nadrenia-Palatynat</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Zarządzający </th> <td> <p>Stefanie Seiler<a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q55131942" class="extiw" title="d:Q55131942">↗</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Powierzchnia </th> <td> <p>42,58 km² </p> </td></tr> <tr> <th>Populacja <small>(31 grudnia 2009)</small><br />• liczba ludności<br />• gęstość </th> <td> <p><br />49 811<br />1170 os./km² </p> </td></tr> <tr> <th>Nr kierunkowy </th> <td> <p>06232 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Kod_pocztowy" title="Kod pocztowy">Kod pocztowy</a> </th> <td> <p>67346 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Tablica_rejestracyjna" title="Tablica rejestracyjna">Tablice rejestracyjne</a> </th> <td> <p>SP </p> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie Nadrenii-Palatynatu</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna Nadrenii-Palatynatu"><img alt="Mapa konturowa Nadrenii-Palatynatu, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Spira”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Rhineland-Palatinate_location_map.svg/238px-Rhineland-Palatinate_location_map.svg.png" decoding="async" width="238" height="316" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Rhineland-Palatinate_location_map.svg/357px-Rhineland-Palatinate_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Rhineland-Palatinate_location_map.svg/476px-Rhineland-Palatinate_location_map.svg.png 2x" data-file-width="930" data-file-height="1234" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:75.841817271118%;left:93.992811082801%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&params=49.316666666667_N_8.4333333333333_E_type:city_" title="Spira"><img alt="Spira" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:120px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-0.5em;right:5px;text-align:right;float:right"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">Spira</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie Niemiec</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna Niemiec"><img alt="Mapa konturowa Niemiec, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Spira”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Germany_location_map.svg/238px-Germany_location_map.svg.png" decoding="async" width="238" height="282" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Germany_location_map.svg/357px-Germany_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Germany_location_map.svg/476px-Germany_location_map.svg.png 2x" data-file-width="1073" data-file-height="1272" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:73.206751054852%;left:29.333333333333%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&params=49.316666666667_N_8.4333333333333_E_type:city_" title="Spira"><img alt="Spira" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:120px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-0.5em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">Spira</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-bottom:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"><span class="coordinates inline inline-and-top plainlinks"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/30px-Geographylogo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&pagename=Spira&params=49.316666666667_N_8.4333333333333_E_type:city"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 49°19′N 8°26′E"><span class="latitude">49°19′N</span> <span class="longitude">8°26′E</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 49,316667 8,433333"><span class="latitude">49,316667</span> <span class="longitude">8,433333</span></span></span></a></span> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Speyer" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/60px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Speyer" class="extiw" title="commons:Speyer">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/Spira" title="Wikisłownik"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/28px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="28" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/42px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/56px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/Spira" class="extiw" title="wikt:Spira">Hasło w Wikisłowniku</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/Spira" title="Wikipodróże"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/40px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/60px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/Spira" class="extiw" title="voy:Spira">Informacje w Wikipodróżach</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" class="naglowek" style="text-align:center; border-top: 1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1)"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.speyer.de/">Strona internetowa</a> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Spira</b><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_niemiecki" title="Język niemiecki">niem.</a> <em lang="de">Speyer</em>) – <a href="/wiki/Miasto_na_prawach_powiatu" title="Miasto na prawach powiatu">miasto na prawach powiatu</a> w <a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemczech</a>, położone nad <a href="/wiki/Ren" title="Ren">Renem</a> w kraju związkowym <a href="/wiki/Nadrenia-Palatynat" title="Nadrenia-Palatynat">Nadrenia-Palatynat</a>. Jedno z najstarszych miast Niemiec, na początku swojego istnienia nosiło nazwę <i>Civitas Nemetum</i>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Położenie"><span id="Po.C5.82o.C5.BCenie"></span>Położenie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Położenie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Położenie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Miasto leży na obszarze <a href="/wiki/Nizina_G%C3%B3rnore%C5%84ska" title="Nizina Górnoreńska">Niziny Górnoreńskiej</a> w regionie <a href="/wiki/Region_Rhein-Neckar-Odenwald" title="Region Rhein-Neckar-Odenwald">Rhein-Neckar-Odenwald</a> należącym do kraju związkowego <a href="/wiki/Nadrenia-Palatynat" title="Nadrenia-Palatynat">Nadrenia-Palatynat</a>. Wschodnią granicę miasta wyznacza brzeg rzeki <a href="/wiki/Ren" title="Ren">Ren</a>, będącej jednocześnie granicą kraju związkowego. Spira znajduje się ok. 20 kilometrów na południe od <a href="/wiki/Mannheim" title="Mannheim">Mannheim</a> i <a href="/wiki/Ludwigshafen_am_Rhein" title="Ludwigshafen am Rhein">Ludwigshafen am Rhein</a> oraz ok. 34 km na północ od miasta <a href="/wiki/Karlsruhe" title="Karlsruhe">Karlsruhe</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Historia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Okres_przedrzymski">Okres przedrzymski</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Okres przedrzymski" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Okres przedrzymski"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na obszarze dzisiejszej Spiry archeolodzy odkryli ślady osadnictwa sprzed 5000 lat. Później tereny te należały do <a href="/wiki/Celtowie" title="Celtowie">Celtów</a>. Z ok. 1500 r. p.n.e. pochodzi „<a href="/wiki/Z%C5%82oty_kapelusz" title="Złoty kapelusz">Złoty kapelusz</a>” – celtycki, kultowy przedmiot w kształcie nakrycia głowy, znaleziony w 1835 na <a href="/wiki/Pole_(rolnictwo)" title="Pole (rolnictwo)">polu</a> w <a href="/wiki/Schifferstadt" title="Schifferstadt">Schifferstadt</a> ok. 6 km na północ od miasta. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Okres_rzymski">Okres rzymski</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Okres rzymski" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Okres rzymski"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Po podbiciu tych terenów przez <a href="/wiki/Cesarstwo_Rzymskie" title="Cesarstwo Rzymskie">Rzymian</a> stało się częścią prowincji <a href="/wiki/Germania_Superior" title="Germania Superior">Germania Superior</a>. Obóz został wybudowany ok. 10 p.n.e. jako baza do dalszych podbojów na wschodnim brzegu <a href="/wiki/Ren" title="Ren">Renu</a>. Czynnikiem decydującym o lokalizacji w tym miejscu były klinowate wysokie brzegi rzeki, dzięki którym <a href="/wiki/Terasa_zalewowa" title="Terasa zalewowa">tereny zalewowe</a> znajdowały się przed lub za obozem, który stał się zalążkiem przyszłego miasta. Powstało ono ok. 75 r. Około 150 r. osada jako <i>Noviomagus</i> pojawiła się na mapie świata stworzonej przez <a href="/wiki/Klaudiusz_Ptolemeusz" title="Klaudiusz Ptolemeusz">Ptolemeusza</a>. Pod tą nazwą występuje też na mapie drogowej <i><a href="/wiki/Itinerarium_Antonina" title="Itinerarium Antonina">Itinerarium Antonina</a></i> powstałej na początku III wieku n.e. </p><p>W tym czasie <a href="/wiki/Plemiona_germa%C5%84skie" title="Plemiona germańskie">plemiona germańskie</a> osiedlające się na tych terenach nadały osadzie nazwę <i>Civitas Nemetum</i>. Germanie doprowadzili do rozwoju osady, która stała się centralnym punktem doliny <a href="/wiki/Ren" title="Ren">Renu</a>. W mieście powstawały drogi, rynek, budynki użyteczności publicznej, świątynie i teatry. Obecnie przy każdym remoncie drogowym w mieście lub budowie nowych obiektów budowniczowie znajdują pozostałości po dawnej osadzie. Liczne znaleziska znajdują się w Muzeum Historii Palatynatu (<i>Historisches Museum der Pfalz</i>); jednym z nich jest najstarsza w Niemczech zamknięta butelka <a href="/wiki/Wino" title="Wino">wina</a>. </p><p>Plemiona germańskie z drugiego brzegu Renu zaczęły w I wieku n.e. toczyć walki z Rzymianami, przedostając się przez rzekę najczęściej zimą. Podczas jednego z takich napadów w 275 miasto zostało zniszczone. Dopiero w IV wieku odbudowano je i ponownie umieszczono w nim garnizon wojska. Jako schronienie dla mieszkańców osady zbudowano na wzgórzu <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_(budynek)" title="Kościół (budynek)">kościół</a>. Ostatecznie miasto znalazło się pod kontrolą plemion germańskich, co znalazło swoje odbicie w nowej nazwie miasta (<i>Speyer</i>). </p><p>W dokumentach z 346 znajduje się informacja o <a href="/wiki/Diecezja_Spiry" title="Diecezja Spiry">diecezji Spira</a>. W mieście powstawały kościoły i <a href="/wiki/Klasztor" title="Klasztor">klasztory</a>, rozrastało się ono jako stolica biskupia. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Okres_średniowiecza"><span id="Okres_.C5.9Bredniowiecza"></span>Okres średniowiecza</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Okres średniowiecza" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Okres średniowiecza"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Speyer.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Speyer.jpg/220px-Speyer.jpg" decoding="async" width="220" height="118" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Speyer.jpg/330px-Speyer.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Speyer.jpg/440px-Speyer.jpg 2x" data-file-width="778" data-file-height="416" /></a><figcaption>Centrum miasta z widokiem na <a href="/wiki/Katedra_w_Spirze" title="Katedra w Spirze">katedrę</a></figcaption></figure> <p>W 969 cesarz <a href="/wiki/Otton_I_Wielki" title="Otton I Wielki">Otton I Wielki</a> nadał miastu immunitet, na mocy którego miasto było pod ochroną, kontrolą i władzą biskupów. W 1024 cesarzem został <a href="/wiki/Konrad_II_Salicki" title="Konrad II Salicki">Konrad II</a> z <a href="/wiki/Dynastia_salicka" title="Dynastia salicka">dynastii salickiej</a>, którego ojcem był <a href="/wiki/Henryk_ze_Spiry" title="Henryk ze Spiry">Henryk ze Spiry</a>. Krótko po swojej elekcji w 1024 postanowił wznieść największą świątynię świata zachodniochrześcijańskiego. <a href="/wiki/Katedra_w_Spirze" title="Katedra w Spirze">Katedra</a> została poświęcona w 1061, jednak prace budowlane ukończono dopiero w 1111. W tym czasie miasto przeżywało szybki rozwój, stając się jednym z głównych ośrodków politycznych i gospodarczych <a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99te_Cesarstwo_Rzymskie" title="Święte Cesarstwo Rzymskie">cesarstwa</a>, zwłaszcza za rządów dynastii salickiej (do 1125 roku). Rządy biskupów zakończył król <a href="/wiki/Adolf_z_Nassau" title="Adolf z Nassau">Adolf z Nassau</a>, nadając miastu status <a href="/wiki/Wolne_miasta_Rzeszy" title="Wolne miasta Rzeszy">wolnego miasta Rzeszy</a>. </p><p>W okresie <a href="/wiki/%C5%9Aredniowiecze" title="Średniowiecze">średniowiecza</a> w mieście znalazło schronienie wielu <a href="/wiki/%C5%BBydzi" title="Żydzi">Żydów</a>, nad którymi szczególną opiekę roztoczył cesarz <a href="/wiki/Henryk_IV_Salicki" title="Henryk IV Salicki">Henryk IV Salicki</a>. Biskup Spiry Rüdiger Huzmann zezwolił im na osiedlanie się w pobliżu katedry. W centrum ich dzielnicy zbudowano <a href="/wiki/Synagoga" title="Synagoga">synagogę</a>, której szczątki widoczne są do dziś. Mimo to w mieście co pewien czas dochodziło do pogromów; do najkrwawszych zalicza się pogrom z 3 maja 1096 związany z przejściem przez miasto <a href="/wiki/I_wyprawa_ludowa" title="I wyprawa ludowa">I wyprawy ludowej</a>, oraz z 1349, gdy Żydów oskarżono o wywołanie <a href="/wiki/Czarna_%C5%9Bmier%C4%87" title="Czarna śmierć">czarnej śmierci</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Okres_reformacji">Okres reformacji</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Okres reformacji" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Okres reformacji"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Speyer-1637-Merian.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Speyer-1637-Merian.jpg/290px-Speyer-1637-Merian.jpg" decoding="async" width="290" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Speyer-1637-Merian.jpg/435px-Speyer-1637-Merian.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Speyer-1637-Merian.jpg/580px-Speyer-1637-Merian.jpg 2x" data-file-width="4096" data-file-height="2173" /></a><figcaption>Spira w 1637 r.</figcaption></figure> <p>W pierwszej połowie XVI wieku Spira ponownie stała się ośrodkiem ważnych wydarzeń historycznych. Pięć spośród 30 zwołanych w XVI w. <a href="/wiki/Sejm_Rzeszy_(%C5%9Awi%C4%99te_Cesarstwo_Rzymskie)" title="Sejm Rzeszy (Święte Cesarstwo Rzymskie)">sejmów Rzeszy</a> odbyło się w tym właśnie mieście. Kluczowym dla historii miasta był drugi <a href="/wiki/Sejm_Rzeszy_w_Spirze" title="Sejm Rzeszy w Spirze">sejm w Spirze</a>, który odbył się w 1529<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Zdecydowano wtedy o umieszczeniu w mieście siedziby <a href="/wiki/S%C4%85d_Kameralny_Rzeszy" title="Sąd Kameralny Rzeszy">Sądu Kameralnego Rzeszy</a> (<i>Reichskammergericht</i>), który znajdował się tu do 1689. Również w czasie tego sejmu podjęto uchwałę zabraniającą przechodzenia na <a href="/wiki/Luteranizm" title="Luteranizm">luteranizm</a>, przeciwko niemu zaprotestowało sześć księstw i 14 miast. Od tego czasu zwolenników reformacji nazywa się <a href="/wiki/Protestantyzm" title="Protestantyzm">protestantami</a>. Posiedzenia sejmu były dla miasta wyzwaniem. Ciężar zapewnienia noclegów, jedzenia i ochrony dla uczestników sejmu spoczywał na władzach miasta i na jego mieszkańcach. Jednak takie wydarzenie przynosiło miastu znaczne zyski. </p><p>W trakcje działań <a href="/wiki/Wojna_trzydziestoletnia" title="Wojna trzydziestoletnia">wojny trzydziestoletniej</a> miasto pełniło funkcje <a href="/wiki/Lazaret" title="Lazaret">lazaretu</a>, było siedzibą <a href="/wiki/Poczta" title="Poczta">poczty</a> oraz obozowiskiem dla oddziałów wojsk przechodzących przez miasto. Było okupowane przez wojska hiszpańskie, szwedzkie, francuskie i cesarskie. Żołnierze opuścili miasto dopiero w 1650, pozostawiając po sobie długi, głód i choroby. </p><p>Miasto zostało ponownie zdobyte przez wojska francuskie w 1688 w wyniku działań <a href="/wiki/Wojna_Francji_z_Lig%C4%85_Augsbursk%C4%85" title="Wojna Francji z Ligą Augsburską">wojny palatynackiej</a>. Francuzi wypędzili z niego wszystkich mieszkańców, podpalili katedrę, kościoły, klasztory, zniszczono 700 domów, a mury miasta wysadzono. Odbudowa rozpoczęła się w 1698. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Okres_francusko-bawarski">Okres francusko-bawarski</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Okres francusko-bawarski" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Okres francusko-bawarski"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Speyer_vor_1750.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Speyer_vor_1750.jpg/330px-Speyer_vor_1750.jpg" decoding="async" width="290" height="177" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Speyer_vor_1750.jpg/500px-Speyer_vor_1750.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Speyer_vor_1750.jpg/960px-Speyer_vor_1750.jpg 2x" data-file-width="2500" data-file-height="1529" /></a><figcaption>Spira w 1750 r.</figcaption></figure> <p>Od 1792 miasto należało do <a href="/wiki/Francja" title="Francja">Francji</a>, w tym czasie było stolicą regionu w departamencie <a href="/w/index.php?title=Mont_Tonnerre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mont Tonnerre (strona nie istnieje)">Mont Tonnerre</a>. W wyniku postanowień <a href="/wiki/Kongres_wiede%C5%84ski" title="Kongres wiedeński">kongresu wiedeńskiego</a> miasto stało się częścią <a href="/wiki/Palatynat" title="Palatynat">Palatynatu</a>, którego władcą był <a href="/wiki/W%C5%82adcy_Bawarii" title="Władcy Bawarii">król Bawarii</a> <a href="/wiki/Maksymilian_I_J%C3%B3zef_Wittelsbach" title="Maksymilian I Józef Wittelsbach">Maksymilian I Józef Wittelsbach</a>. 28 czerwca 1815 w mieście doszło do spotkania cara Rosji <a href="/wiki/Aleksander_I_Romanow" title="Aleksander I Romanow">Aleksandra I Romanowa</a>, cesarza Austrii <a href="/wiki/Franciszek_II_Habsburg" title="Franciszek II Habsburg">Franciszka II Habsburga</a> oraz króla Prus <a href="/wiki/Fryderyk_Wilhelm_III_Pruski" title="Fryderyk Wilhelm III Pruski">Fryderyka Wilhelma III Hohenzollerna</a>. W 1816 Spira stała się stolicą powiatu <i><a href="/w/index.php?title=Rheinkreis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rheinkreis (strona nie istnieje)">Rheinkreis</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2147860#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2147860">(inne języki)</a></span></i>. Ten status wiązał się ze wzrostem liczby organów administracyjnych, jakie zaczęły działać w mieście. Do połowy XIX wieku liczba ludności podwoiła się. Zaczęto wprowadzać w życie projekty budowlane. Rozpoczęto budowę mieszkań poza murami starożytnego miasta. Również port na <a href="/wiki/Ren" title="Ren">Renie</a> został rozbudowany i połączony z linią kolejową. Powstało wiele organizacji społecznych, edukacyjnych i charytatywnych. Miasto miało najlepszy system oświaty w <a href="/wiki/Palatynat" title="Palatynat">Palatynacie</a>. Mieszkańcy w większości mieli liberalne poglądy, co doprowadziło do konfliktu z królem i rządem Bawarii. Era wilhelmińska zapisała się w historii miasta licznymi budynkami. W 1904 konsekrowano <a href="/wiki/Ged%C3%A4chtniskirche_der_Protestation_w_Spirze" title="Gedächtniskirche der Protestation w Spirze"><i>Gedächtniskirche</i></a> (pl. Kościół Pamięci), który upamiętniać ma protest <a href="/wiki/Luteranizm" title="Luteranizm">luteran</a> w czasie sejmu 1529. Budowę tego kościoła wsparł finansowo sam cesarz <a href="/wiki/Wilhelm_II_Hohenzollern" title="Wilhelm II Hohenzollern">Wilhelm II Hohenzollern</a> oraz ewangelicy z całego świata. Pomimo takich źródeł finansowania tego projektu kościół został wybudowany według okrojonego projektu. Budowa tego kościoła spotkała się z protestem biskupa Spiry, który zebrał środki na budowę kościoła św. Józefa (<i>Josephskirche</i>) wybudowanego naprzeciw Kościoła Pamięci. Kolejnym ważnym budynkiem oddanym w tym czasie do użytku w mieście był budynek Muzeum Historii Palatynatu (<i>Historisches Museum der Pfalz</i>) oraz dworzec kolejowy. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Okres_wojen_światowych"><span id="Okres_wojen_.C5.9Bwiatowych"></span>Okres wojen światowych</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Okres wojen światowych" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Okres wojen światowych"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Speyer_um_1900.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Speyer_um_1900.jpg/290px-Speyer_um_1900.jpg" decoding="async" width="290" height="211" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Speyer_um_1900.jpg/435px-Speyer_um_1900.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Speyer_um_1900.jpg/580px-Speyer_um_1900.jpg 2x" data-file-width="3479" data-file-height="2530" /></a><figcaption>Spira w 1900 r.</figcaption></figure> <p>Spira nie ucierpiała znacząco w wyniku działań <a href="/wiki/I_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="I wojna światowa">I wojny światowej</a>. Po jej zakończeniu miasto zostało zajęte przez wojska francuskie. W tym czasie na terenie <a href="/wiki/Palatynat" title="Palatynat">Palatynatu</a> rozpoczęły się polityczne zabiegi zmierzające do stworzenia „Wolnego Palatynatu” (<i>Freie-Pfalz</i>), będącego samodzielnym państwem niezależnym od Niemiec. W mieście próbowano przeprowadzić pucz mający na celu przejęcie w nim władzy przez polityków popierających niepodległość. Po utworzeniu <a href="/wiki/Republika_Weimarska" title="Republika Weimarska">republiki weimarskiej</a> i włączeniu Palatynatu ponownie w skład Bawarii, znowu odezwały się głosy separatystyczne. W 1929 obchodzono rocznicę 400-lecia protestu luteran na sejmie w Spirze, uroczystości odbywały się pod nadzorem stacjonującego nadal w mieście wojska francuskiego. Żołnierze towarzyszyli również obchodom 900-lecia konsekracji <a href="/wiki/Katedra_w_Spirze" title="Katedra w Spirze">katedry</a>, które miały miejsce rok później. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Maximilianstra%C3%9FeSpeyer.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Maximilianstra%C3%9FeSpeyer.jpg/330px-Maximilianstra%C3%9FeSpeyer.jpg" decoding="async" width="290" height="387" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Maximilianstra%C3%9FeSpeyer.jpg/500px-Maximilianstra%C3%9FeSpeyer.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Maximilianstra%C3%9FeSpeyer.jpg/580px-Maximilianstra%C3%9FeSpeyer.jpg 2x" data-file-width="768" data-file-height="1024" /></a><figcaption>Główna ulica w Spirze z widoczną w dali katedrą</figcaption></figure> <p>Wraz z powstaniem <a href="/wiki/III_Rzesza" title="III Rzesza">III Rzeszy</a> w mieście do władzy doszli naziści. 9 listopada 1938, w czasie <a href="/wiki/Noc_kryszta%C5%82owa" title="Noc kryształowa">nocy kryształowej</a>, zburzono w Spirze synagogę, a jej ruiny pośpiesznie rozebrano. W niedługim czasie wszyscy Żydzi mieszkający w mieście zostali aresztowani, większość z nich została zamordowana. Działania <a href="/wiki/II_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="II wojna światowa">II wojny światowej</a> również nie doprowadziły do zniszczeń, jedynym budynkiem publicznym zniszczonym w wyniku spadającej bomby był dworzec kolejowy. Spira została zajęta przez wojska amerykańskie, wcześniej jednak Niemcom udało się wysadzić w powietrze most na <a href="/wiki/Ren" title="Ren">Renie</a>. Do czasu powstania <a href="/wiki/Republika_Federalna_Niemiec_(1949%E2%80%931990)" title="Republika Federalna Niemiec (1949–1990)">Republiki Federalnej Niemiec</a> miasto znajdowało się we <a href="/wiki/Okupacja_aliancka_Niemiec" title="Okupacja aliancka Niemiec">francuskiej strefie okupacyjnej</a>. Po raz kolejny w historii miasta stacjonowały w nim wojska francuskie. </p><p>W wyniku wzrostu gospodarczego lat 60. i 70. XX miasto znacznie się rozrosło. Wybudowano nowe osiedla mieszkaniowe, centra handlowe. Powstały nowe szkoły oraz budynki administracji publicznej. Centrum miasta przeszło gruntowny remont, główna ulica została zamieniona na deptak. 4 maja 1987 miasto odwiedził papież <a href="/wiki/Jan_Pawe%C5%82_II" title="Jan Paweł II">Jan Paweł II</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zabytki">Zabytki</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Zabytki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zabytki"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:SpeyererDom_vonSuedWesten.JPG" class="mw-file-description" title="Katedra"><img alt="Katedra" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/SpeyererDom_vonSuedWesten.JPG/120px-SpeyererDom_vonSuedWesten.JPG" decoding="async" width="120" height="101" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/SpeyererDom_vonSuedWesten.JPG/250px-SpeyererDom_vonSuedWesten.JPG 1.5x" data-file-width="2234" data-file-height="1888" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Katedra</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Altp%C3%B6rtel.jpg" class="mw-file-description" title="Brama miejska Altpörtel"><img alt="Brama miejska Altpörtel" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Altp%C3%B6rtel.jpg/120px-Altp%C3%B6rtel.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Altp%C3%B6rtel.jpg/250px-Altp%C3%B6rtel.jpg 1.5x" data-file-width="768" data-file-height="1024" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Brama miejska <i>Altpörtel</i></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Judenbad_Speyer_6_View_from_the_first_room_down.jpg" class="mw-file-description" title="Mykwa"><img alt="Mykwa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Judenbad_Speyer_6_View_from_the_first_room_down.jpg/120px-Judenbad_Speyer_6_View_from_the_first_room_down.jpg" decoding="async" width="120" height="82" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Judenbad_Speyer_6_View_from_the_first_room_down.jpg/250px-Judenbad_Speyer_6_View_from_the_first_room_down.jpg 1.5x" data-file-width="3264" data-file-height="2233" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Mykwa</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:SpeyerAlteM%C3%BCnz.JPG" class="mw-file-description" title="Sklep Alte Münze"><img alt="Sklep Alte Münze" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/SpeyerAlteM%C3%BCnz.JPG/120px-SpeyerAlteM%C3%BCnz.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/SpeyerAlteM%C3%BCnz.JPG/180px-SpeyerAlteM%C3%BCnz.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/SpeyerAlteM%C3%BCnz.JPG/240px-SpeyerAlteM%C3%BCnz.JPG 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Sklep <i>Alte Münze</i></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Historisches_Gebaeude_Fu%C3%9Fgaengerzone_Speyer_08_04_2012.JPG" class="mw-file-description" title="Ratusz"><img alt="Ratusz" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Historisches_Gebaeude_Fu%C3%9Fgaengerzone_Speyer_08_04_2012.JPG/120px-Historisches_Gebaeude_Fu%C3%9Fgaengerzone_Speyer_08_04_2012.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Historisches_Gebaeude_Fu%C3%9Fgaengerzone_Speyer_08_04_2012.JPG/250px-Historisches_Gebaeude_Fu%C3%9Fgaengerzone_Speyer_08_04_2012.JPG 1.5x" data-file-width="2608" data-file-height="1952" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Ratusz</div> </li> </ul> <p>Najważniejszym zabytkiem miasta jest największa w Europie wybudowana w stylu <a href="/wiki/Sztuka_roma%C5%84ska" title="Sztuka romańska">romańskim</a> na przełomie XI/XII w. <a href="/wiki/Katedra_w_Spirze" title="Katedra w Spirze">Katedra Najświętszej Marii Panny i św. Szczepana</a> (<i>St. Maria und St. Stephan</i>). Od 1981 <a href="/wiki/Katedra_cesarska" title="Katedra cesarska">katedra cesarska</a> znajduje się na <a href="/wiki/Lista_%C5%9Bwiatowego_dziedzictwa_UNESCO" title="Lista światowego dziedzictwa UNESCO">liście światowego dziedzictwa kultury UNESCO</a>. Katedra znajduje się na końcu głównej ulicy Spiry – Maximilianstraße, po przeciwnej stronie mieści się zachodnia brama miejska <i>Altpörtel</i>, pozostałość po dawnych murach miejskich, otwarta dla zwiedzających. W Spirze znajduje się również najstarsza w Niemczech <a href="/wiki/Mykwa_w_Spirze" title="Mykwa w Spirze">żydowska mykwa</a>. Do ciekawych zabytków miasta należą również: XVIII-wieczny ratusz oraz <i>Alte Münze</i> zabytkowy budynek sklepu. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kościoły"><span id="Ko.C5.9Bcio.C5.82y"></span>Kościoły</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Kościoły" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kościoły"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Josephskirche_Speyer_mit_Gedaechtniskirche.jpg" class="mw-file-description" title="Kościół św. Józefa (Josephskirche)"><img alt="Kościół św. Józefa (Josephskirche)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Josephskirche_Speyer_mit_Gedaechtniskirche.jpg/87px-Josephskirche_Speyer_mit_Gedaechtniskirche.jpg" decoding="async" width="87" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Josephskirche_Speyer_mit_Gedaechtniskirche.jpg/130px-Josephskirche_Speyer_mit_Gedaechtniskirche.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Josephskirche_Speyer_mit_Gedaechtniskirche.jpg/174px-Josephskirche_Speyer_mit_Gedaechtniskirche.jpg 2x" data-file-width="1269" data-file-height="1750" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Kościół św. Józefa (<i>Josephskirche</i>)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Gedaechtniskirche_Speyer_Dach.jpg" class="mw-file-description" title="Kościół Pamięci (Gedächtniskirche)"><img alt="Kościół Pamięci (Gedächtniskirche)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Gedaechtniskirche_Speyer_Dach.jpg/120px-Gedaechtniskirche_Speyer_Dach.jpg" decoding="async" width="104" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Gedaechtniskirche_Speyer_Dach.jpg/250px-Gedaechtniskirche_Speyer_Dach.jpg 1.5x" data-file-width="1856" data-file-height="2132" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Kościół Pamięci (<i>Gedächtniskirche</i>)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Dreifaltigkeitskirche_Speyer.jpg" class="mw-file-description" title="Kościół św. Trójcy (Dreifaltigkeitskirche)"><img alt="Kościół św. Trójcy (Dreifaltigkeitskirche)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Dreifaltigkeitskirche_Speyer.jpg/96px-Dreifaltigkeitskirche_Speyer.jpg" decoding="async" width="96" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Dreifaltigkeitskirche_Speyer.jpg/143px-Dreifaltigkeitskirche_Speyer.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Dreifaltigkeitskirche_Speyer.jpg/191px-Dreifaltigkeitskirche_Speyer.jpg 2x" data-file-width="1347" data-file-height="1690" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Kościół św. Trójcy (<i>Dreifaltigkeitskirche</i>)</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:SpeyerHeiliggeistkirche.JPG" class="mw-file-description" title="Kościół św. Ducha (Heiliggeistkirche)"><img alt="Kościół św. Ducha (Heiliggeistkirche)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/SpeyerHeiliggeistkirche.JPG/120px-SpeyerHeiliggeistkirche.JPG" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/SpeyerHeiliggeistkirche.JPG/250px-SpeyerHeiliggeistkirche.JPG 1.5x" data-file-width="2448" data-file-height="3264" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Kościół św. Ducha (<i>Heiliggeistkirche</i>)</div> </li> </ul> <p><b>Rzymskokatolickie:</b> </p> <ul><li>kościół św. Józefa (<i>Josephskirche</i>) – wybudowany na początku XX wieku (1912–1914) jako odpowiedź katolików na budowę Kościoła Pamięci</li> <li>kościół św. Germana (<i>St. German</i>) – najstarszy kościół w mieście z VII wieku</li> <li>kościół św. Bernarda (<i>Bernhardskirche</i>)</li> <li>kościół św. Jadwigi (<i>St. Hedwig</i>)</li> <li>kościół św. Konrada (<i>St. Konrad</i>)</li> <li>kościół św. Otto (<i>St. Otto</i>)</li></ul> <p><b>Protestanckie:</b> </p> <ul><li><a href="/wiki/Ged%C3%A4chtniskirche_der_Protestation_w_Spirze" title="Gedächtniskirche der Protestation w Spirze">kościół Pamięci (<i>Gedächtniskirche der Protestation</i>)</a> – wybudowany na początku XX w. kościół upamiętniający wystąpienie Marcina Lutra na sejmie Rzeszy</li> <li>kościół św. Trójcy (<i>Dreifaltigkeitskirche</i>) – z XVIII w.</li> <li>kościół św. Ducha (<i>Heiliggeistkirche</i>)</li> <li>kościół Chrystusowy (<i>Christuskirche</i>)</li> <li>kościół św. Jana (<i>Johanneskirche</i>)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Muzea">Muzea</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Muzea" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Muzea"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Speyer_BW_2.JPG" class="mw-file-description" title="Muzeum Historii Palatynatu"><img alt="Muzeum Historii Palatynatu" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Speyer_BW_2.JPG/120px-Speyer_BW_2.JPG" decoding="async" width="120" height="85" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Speyer_BW_2.JPG/250px-Speyer_BW_2.JPG 1.5x" data-file-width="3580" data-file-height="2536" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Muzeum Historii Palatynatu</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Speyer_(DerHexer)_2010-12-19_054.jpg" class="mw-file-description" title="Złote nakrycie głowy z epoki brązu w Muzeum Historii Palatynatu"><img alt="Złote nakrycie głowy z epoki brązu w Muzeum Historii Palatynatu" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Speyer_%28DerHexer%29_2010-12-19_054.jpg/120px-Speyer_%28DerHexer%29_2010-12-19_054.jpg" decoding="async" width="87" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Speyer_%28DerHexer%29_2010-12-19_054.jpg/250px-Speyer_%28DerHexer%29_2010-12-19_054.jpg 1.5x" data-file-width="2200" data-file-height="3013" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Złote nakrycie głowy z epoki brązu w Muzeum Historii Palatynatu</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:742_technik_museum_speyer.jpg" class="mw-file-description" title="Boeing 747 w Muzeum Techniki"><img alt="Boeing 747 w Muzeum Techniki" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/742_technik_museum_speyer.jpg/120px-742_technik_museum_speyer.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/742_technik_museum_speyer.jpg/180px-742_technik_museum_speyer.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/742_technik_museum_speyer.jpg/240px-742_technik_museum_speyer.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Boeing 747 w Muzeum Techniki</div> </li> </ul> <ul><li>Muzeum Historii Palatynatu (<i>Historisches Museum der Pfalz</i>)</li> <li><a href="/wiki/Technik-Museum_Speyer" class="mw-redirect" title="Technik-Museum Speyer">Muzeum Techniki</a> (<i>Technik-Museum Speyer</i>)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Władze_miasta"><span id="W.C5.82adze_miasta"></span>Władze miasta</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Władze miasta" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Władze miasta"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:SpeyerCityHall.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/SpeyerCityHall.JPG/250px-SpeyerCityHall.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/SpeyerCityHall.JPG/330px-SpeyerCityHall.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/SpeyerCityHall.JPG/500px-SpeyerCityHall.JPG 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a><figcaption>Ratusz</figcaption></figure> <p>Rada Miasta składa się z 44 członków, w wyborach 2009 wyniki kształtowały się następująco: </p> <ul><li><a href="/wiki/Unia_Chrze%C5%9Bcija%C5%84sko-Demokratyczna_(Niemcy)" title="Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna (Niemcy)">CDU</a> – 15 miejsc</li> <li><a href="/wiki/Socjaldemokratyczna_Partia_Niemiec" title="Socjaldemokratyczna Partia Niemiec">SDP</a> – 10 miejsc</li> <li>Speyerer Wählergruppe – 6 miejsc</li> <li><a href="/wiki/Sojusz_90/Zieloni" title="Sojusz 90/Zieloni">Zieloni</a> – 6 miejsce</li> <li><a href="/wiki/Republikanie_(Niemcy)" title="Republikanie (Niemcy)">REP</a> – 1 miejsce</li> <li>WGR – 3 miejsca</li> <li><a href="/wiki/Wolna_Partia_Demokratyczna" title="Wolna Partia Demokratyczna">FDP</a> – 2 miejsca</li> <li><a href="/wiki/Die_Linke" title="Die Linke">Die Linke</a> – 1 miejsca</li></ul> <p>Burmistrzem od 1995 był Werner Schineller z CDU. Od 2009 jest nim Hansjörg Eger. Siedzibą władz miasta jest ratusz. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gospodarka_i_transport">Gospodarka i transport</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Gospodarka i transport" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Gospodarka i transport"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Rheinbruecke_Speyer_A61.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Rheinbruecke_Speyer_A61.jpg/330px-Rheinbruecke_Speyer_A61.jpg" decoding="async" width="300" height="148" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Rheinbruecke_Speyer_A61.jpg/500px-Rheinbruecke_Speyer_A61.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Rheinbruecke_Speyer_A61.jpg/960px-Rheinbruecke_Speyer_A61.jpg 2x" data-file-width="3449" data-file-height="1705" /></a><figcaption>Most nad Renem w Spirze, autostrada A61</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Flugplatz_Speyer.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Flugplatz_Speyer.jpg/300px-Flugplatz_Speyer.jpg" decoding="async" width="300" height="106" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Flugplatz_Speyer.jpg/450px-Flugplatz_Speyer.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Flugplatz_Speyer.jpg/600px-Flugplatz_Speyer.jpg 2x" data-file-width="2220" data-file-height="785" /></a><figcaption>Lotnisko Speyer</figcaption></figure> <p>W Spirze znajdują się duże przedsiębiorstwa przemysłu elektronicznego (<a href="/w/index.php?title=Tyco_Electronics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tyco Electronics (strona nie istnieje)">Tyco Electronics</a>), maszynowego (Loeser GmbH), chemicznego (Thor GmbH), kolejowego (<a href="/wiki/Mann%2BHummel" title="Mann+Hummel">Mann+Hummel</a>). W ostatnim czasie najbardziej rozwijającą się dziedziną gospodarki jest turystyka. Miasto jest siedzibą wielu instytucji regionalnych i ponadregionalnych, takich jak: <a href="/wiki/Diecezja_Spiry" title="Diecezja Spiry">diecezja Spira</a>; <a href="/w/index.php?title=Ewangelicki_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Palatynatu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ewangelicki Kościół Palatynatu (strona nie istnieje)">Ewangelicki Kościół Palatynatu</a> (<i>Evangelische Kirche der Pfalz</i>); Izba Obrachunkowa Nadrenii-Palatynatu (<i>Landesrechnungshof Rheinland-Pfalz</i>); Niemiecki Instytut Administracji Publicznej (<i>Deutsches Forschungsinstitut für öffentliche Verwaltung</i>); Rolnicze Ubezpieczenie Społeczne (<i><a href="/w/index.php?title=Landwirtschaftliche_Sozialversicherung&action=edit&redlink=1" class="new" title="Landwirtschaftliche Sozialversicherung (strona nie istnieje)">Landwirtschaftliche Sozialversicherung</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1577277#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1577277">(inne języki)</a></span></i>) Hesji, Nadrenii-Palatynatu i Saary; Niemieckie Ubezpieczenia Rentowo-Emerytalne Nadrenii-Palatynatu (<i><a href="/w/index.php?title=Deutsche_Rentenversicherung_Rheinland-Pfalz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deutsche Rentenversicherung Rheinland-Pfalz (strona nie istnieje)">Deutsche Rentenversicherung Rheinland-Pfalz</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1203792#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1203792">(inne języki)</a></span></i>). </p><p>Spira ma bezpośrednie połączenie z międzynarodową siecią dróg ekspresowych i autostrad. <a href="/wiki/Droga_krajowa_B9_(Niemcy)" title="Droga krajowa B9 (Niemcy)">Droga krajowa B9</a> znajdująca się w północnej części miasta łączy je bezpośrednio z <a href="/wiki/Mannheim" title="Mannheim">Mannheim</a> i <a href="/wiki/Karlsruhe" title="Karlsruhe">Karlsruhe</a>. <a href="/wiki/Autostrada_A61_(Niemcy)" title="Autostrada A61 (Niemcy)">Autostrada A61</a> przebiegająca przez południową część miasta umożliwia przejazd aż do granicy z <a href="/wiki/Holandia" title="Holandia">Holandią</a>. <a href="/wiki/Droga_krajowa_B39_(Niemcy)" title="Droga krajowa B39 (Niemcy)">Droga krajowa B39</a> umożliwia szybki dojazd do <a href="/wiki/Heilbronn" title="Heilbronn">Heilbronn</a>. Około 20 km od miasta przebiega <a href="/wiki/Deutsche_Weinstra%C3%9Fe" title="Deutsche Weinstraße">Deutsche Weinstraße</a> (<i>Niemiecki Szlak Wina</i>). Niedaleko miasta przebiega <a href="/wiki/Autostrada_A6_(Niemcy)" title="Autostrada A6 (Niemcy)">Autostrada A6</a> łącząca <a href="/wiki/Francja" title="Francja">Francję</a> z <a href="/wiki/Czechy" title="Czechy">Czechami</a>. </p><p>W mieście znajduje się stacja kolejowa z dworcem <a href="/wiki/Speyer_Hauptbahnhof" title="Speyer Hauptbahnhof">Speyer Hauptbahnhof</a> łącząca miasto pociągami regionalnymi z <a href="/wiki/W%C3%B6rth_am_Rhein" title="Wörth am Rhein">Wörth am Rhein</a> i <a href="/wiki/Bruchsal" title="Bruchsal">Bruchsal</a> przez <a href="/wiki/Germersheim" title="Germersheim">Germersheim</a>. Co dwie godziny odjeżdżają regionalne pociągi do <a href="/wiki/Karlsruhe" title="Karlsruhe">Karlsruhe</a> i <a href="/wiki/Moguncja" title="Moguncja">Moguncji</a>. Co godzinę odjeżdża również <a href="/wiki/S-Bahn_RheinNeckar" class="mw-redirect" title="S-Bahn RheinNeckar">S-Bahn</a> do <a href="/wiki/Mannheim" title="Mannheim">Mannheim</a>. </p><p><a href="/w/index.php?title=Lotnisko_Speyer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lotnisko Speyer (strona nie istnieje)">Lotnisko Speyer</a> obsługuje samoloty sportowe oraz małe samoloty należące do osób prywatnych, jak również helikoptery i sterowce. Obok lotniska znajduje się Muzeum Techniki (<i>Technikmuseum</i>). </p><p>Miasto leży na <a href="/wiki/Droga_%C5%9Bw._Jakuba" title="Droga św. Jakuba">szlaku pielgrzymkowym św. Jakuba</a> prowadzącym do <a href="/wiki/Santiago_de_Compostela" title="Santiago de Compostela">Santiago de Compostela</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kultura_i_edukacja">Kultura i edukacja</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: Kultura i edukacja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kultura i edukacja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Speyer_BW_3.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Speyer_BW_3.JPG/330px-Speyer_BW_3.JPG" decoding="async" width="300" height="204" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Speyer_BW_3.JPG/500px-Speyer_BW_3.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Speyer_BW_3.JPG/960px-Speyer_BW_3.JPG 2x" data-file-width="3772" data-file-height="2564" /></a><figcaption>Centrum Spiry – Maximilianstraße</figcaption></figure> <p>Spira posiada sześć bibliotek w tym bibliotekę diecezjalną oraz Ewangelickiego Kościoła Palatynatu. Od 1990 w mieście funkcjonuje teatr dzieci i młodzieży. Przedstawienia są również organizowane w hali miejskiej. Także w ratuszu odbywają się przedstawienia teatralne, kabaretowe oraz koncerty. W okresie wakacyjnym w mieście odbywa się festiwal muzyki kościelnej. W drugi weekend lipca odbywa się Święto <a href="/wiki/Precel" title="Precel">Precla</a> <i>Speyerer Brezelfest</i>. W drugi weekend września odbywa się Święto Miasta <i>Speyerer Altstadtfest</i>. Jak w większości niemieckich miast w okresie adwentu na głównej ulicy miasta odbywa się kiermasz świąteczny. </p><p>W mieście znajdują się placówki edukacyjne od poziomu podstawowego do wyższego. Najważniejszym ośrodkiem edukacyjnym jest Niemiecka Wyższa Szkoła Administracji Publicznej w Spirze (<i>Deutsche Hochschule für Verwaltungswissenschaften Speyer</i>). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Osoby_urodzone_w_Spirze">Osoby urodzone w Spirze</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: Osoby urodzone w Spirze" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Osoby urodzone w Spirze"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Johann_Joachim_Becher" title="Johann Joachim Becher">Johann Joachim Becher</a> – alchemik</li> <li><a href="/wiki/Anselm_Feuerbach" title="Anselm Feuerbach">Anselm Feuerbach</a> (1829-1880) – malarz</li> <li><a href="/wiki/Carl_Jakob_Adolf_Christian_Gerhardt" title="Carl Jakob Adolf Christian Gerhardt">Carl Gerhardt</a> (1833-1902) – lekarz</li> <li><a href="/wiki/Helmut_Bantz" title="Helmut Bantz">Helmut Bantz</a> (1921-2004) – sportowiec</li> <li><a href="/wiki/Elke_Schall" title="Elke Schall">Elke Schall</a> (1973) – tenisistka stołowa</li> <li><a href="/wiki/Jochen_K%C3%BChner" title="Jochen Kühner">Jochen Kühner</a> (1980) – wioślarz</li> <li><a href="/wiki/Matthias_Langkamp" title="Matthias Langkamp">Matthias Langkamp</a> (1984) – piłkarz</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Współpraca"><span id="Wsp.C3.B3.C5.82praca"></span>Współpraca</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=16" title="Edytuj sekcję: Współpraca" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Współpraca"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Spira współpracuje z wieloma miastami europejskim, <a href="/wiki/Miasta_partnerskie" title="Miasta partnerskie">umowy partnerskie</a> podpisano obecnie z: </p> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Francja" title="Francja"><img alt="Francja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/40px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/60px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Chartres" title="Chartres">Chartres</a>, <a href="/wiki/Francja" title="Francja">Francja</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Polska" title="Polska"><img alt="Polska" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/22px-Flag_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/33px-Flag_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/44px-Flag_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /></a></span></span> <a href="/wiki/Gniezno" title="Gniezno">Gniezno</a>, <a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polska</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Izrael" title="Izrael"><img alt="Izrael" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/22px-Flag_of_Israel.svg.png" decoding="async" width="22" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/33px-Flag_of_Israel.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/44px-Flag_of_Israel.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="800" /></a></span></span> <a href="/wiki/Jawne" title="Jawne">Jawne</a>, <a href="/wiki/Izrael" title="Izrael">Izrael</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Rwanda" title="Rwanda"><img alt="Rwanda" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Flag_of_Rwanda.svg/22px-Flag_of_Rwanda.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Flag_of_Rwanda.svg/33px-Flag_of_Rwanda.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Flag_of_Rwanda.svg/44px-Flag_of_Rwanda.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/w/index.php?title=Karengera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karengera (strona nie istnieje)">Karengera</a>, <a href="/wiki/Rwanda" title="Rwanda">Rwanda</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Rosja" title="Rosja"><img alt="Rosja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Kursk" title="Kursk">Kursk</a>, <a href="/wiki/Rosja" title="Rosja">Rosja</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/W%C5%82ochy" title="Włochy"><img alt="Włochy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/40px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/60px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span></span> <a href="/wiki/Rawenna" title="Rawenna">Rawenna</a>, <a href="/wiki/W%C5%82ochy" title="Włochy">Włochy</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wielka_Brytania" title="Wielka Brytania"><img alt="Wielka Brytania" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/40px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/60px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Spalding_(Wielka_Brytania)" title="Spalding (Wielka Brytania)">Spalding</a>, <a href="/wiki/Wielka_Brytania" title="Wielka Brytania">Wielka Brytania</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy"><img alt="Niemcy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Wormacja" title="Wormacja">Wormacja</a>, <a href="/wiki/Nadrenia-Palatynat" title="Nadrenia-Palatynat">Nadrenia-Palatynat</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=17" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/zeszyty/zeszyt_12.pdf">Nazewnictwo geograficzne świata</a></i>. T. 12: Europa Część II. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2010, s. 150. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788325408251" title="Specjalna:Książki/9788325408251">ISBN <span class="isbn">978-83-254-0825-1</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Nazewnictwo+geograficzne+%C5%9Bwiata&rft.au=Komisja+Standaryzacji+Nazw+Geograficznych+poza+Granicami+RP&rft.date=2010&rft.pub=G%C5%82%C3%B3wny+Urz%C4%85d+Geodezji+i+Kartografii&rft.place=Warszawa&rft.pages=150&rft.isbn=978-83-254-0825-1&rft_id=http%3A%2F%2Fksng.gugik.gov.pl%2Fpliki%2Fzeszyty%2Fzeszyt_12.pdf"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wiw.pl/historia/dziejepanstw/074-146.asp"><i>Dzieje państw – Historia – Wirtualny Wszechświat</i></a> [online], wiw.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-12-21]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Dzieje+pa%C5%84stw+%E2%80%93+Historia+%E2%80%93+Wirtualny+Wszech%C5%9Bwiat&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.wiw.pl%2Fhistoria%2Fdziejepanstw%2F074-146.asp" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Spira&veaction=edit&section=18" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Spira&action=edit&section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.speyer.de">oficjalna strona miasta</a></li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r75675918">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) table,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) tbody{display:block;overflow:visible;width:100%;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .inner-standard tbody tr{display:flex;flex-direction:column}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .inner-standard tbody tr .opis{text-align:left}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) table{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) table table{margin:0;padding:0;border:0 none #000;padding-left:2em;width:100%}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Nadrenia-Palatynat" title="Szablon:Nadrenia-Palatynat"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Nadrenia-Palatynat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Nadrenia-Palatynat (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Nadrenia-Palatynat&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Nadrenia-Palatynat" title="Nadrenia-Palatynat">Nadrenia-Palatynat</a> <i>(Rheinland-Pfalz)</i></div><div class="mw-collapsible-content"><div class="hlist navbox-above above"> <ul><li><b>Siedziba kraju związkowego: <a href="/wiki/Moguncja" title="Moguncja">Moguncja</a> <i>(Mainz)</i></b></li></ul> </div><div class="flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Miasta na prawach powiatu</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Frankenthal_(Pfalz)" title="Frankenthal (Pfalz)">Frankenthal (Pfalz)</a></li> <li><a href="/wiki/Kaiserslautern" title="Kaiserslautern">Kaiserslautern</a></li> <li><a href="/wiki/Koblencja" title="Koblencja">Koblencja</a> <i>(Koblenz)</i></li> <li><a href="/wiki/Landau_in_der_Pfalz" title="Landau in der Pfalz">Landau in der Pfalz</a></li> <li><a href="/wiki/Ludwigshafen_am_Rhein" title="Ludwigshafen am Rhein">Ludwigshafen am Rhein</a></li> <li><a href="/wiki/Moguncja" title="Moguncja">Moguncja</a> <i>(Mainz)</i></li> <li><a href="/wiki/Neustadt_an_der_Weinstra%C3%9Fe" title="Neustadt an der Weinstraße">Neustadt an der Weinstraße</a></li> <li><a href="/wiki/Pirmasens" title="Pirmasens">Pirmasens</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Spira</a> <i>(Speyer)</i></li> <li><a href="/wiki/Trewir" title="Trewir">Trewir</a> <i>(Trier)</i></li> <li><a href="/wiki/Wormacja" title="Wormacja">Wormacja</a> <i>(Worms)</i></li> <li><a href="/wiki/Zweibr%C3%BCcken" title="Zweibrücken">Zweibrücken</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Powiat_Ahrweiler" title="Powiat Ahrweiler">Ahrweiler</a></li> <li><a href="/wiki/Landkreis_Altenkirchen_(Westerwald)" title="Landkreis Altenkirchen (Westerwald)">Altenkirchen</a></li> <li><a href="/wiki/Landkreis_Alzey-Worms" title="Landkreis Alzey-Worms">Alzey-Worms</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Bad_D%C3%BCrkheim" title="Powiat Bad Dürkheim">Bad Dürkheim</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Bad_Kreuznach" title="Powiat Bad Kreuznach">Bad Kreuznach</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Bernkastel-Wittlich" title="Powiat Bernkastel-Wittlich">Bernkastel-Wittlich</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Birkenfeld" title="Powiat Birkenfeld">Birkenfeld</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Cochem-Zell" title="Powiat Cochem-Zell">Cochem-Zell</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Donnersberg" title="Powiat Donnersberg">Donnersberg</a></li> <li><a href="/wiki/Eifelkreis_Bitburg-Pr%C3%BCm" title="Eifelkreis Bitburg-Prüm">Eifelkreis Bitburg-Prüm</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Germersheim" title="Powiat Germersheim">Germersheim</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Kaiserslautern" title="Powiat Kaiserslautern">Kaiserslautern</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Kusel" title="Powiat Kusel">Kusel</a></li> <li><a href="/wiki/Landkreis_Mainz-Bingen" title="Landkreis Mainz-Bingen">Mainz-Bingen</a></li> <li><a href="/wiki/Landkreis_Mayen-Koblenz" title="Landkreis Mayen-Koblenz">Mayen-Koblenz</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Neuwied" title="Powiat Neuwied">Neuwied</a></li> <li><a href="/wiki/Rhein-Hunsr%C3%BCck-Kreis" title="Rhein-Hunsrück-Kreis">Rhein-Hunsrück</a></li> <li><a href="/wiki/Rhein-Lahn-Kreis" title="Rhein-Lahn-Kreis">Rhein-Lahn</a></li> <li><a href="/wiki/Rhein-Pfalz-Kreis" title="Rhein-Pfalz-Kreis">Rhein-Pfalz</a></li> <li><a href="/wiki/Landkreis_S%C3%BCdliche_Weinstra%C3%9Fe" title="Landkreis Südliche Weinstraße">Südliche Weinstraße</a></li> <li><a href="/wiki/Landkreis_S%C3%BCdwestpfalz" title="Landkreis Südwestpfalz">Südwestpfalz</a></li> <li><a href="/wiki/Landkreis_Trier-Saarburg" title="Landkreis Trier-Saarburg">Trier-Saarburg</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Vulkaneifel" title="Powiat Vulkaneifel">Vulkaneifel</a></li> <li><a href="/wiki/Westerwaldkreis" title="Westerwaldkreis">Westerwald</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Flag_of_Rhineland-Palatinate.svg" class="mw-file-description" title="flaga Nadrenii-Palatynatu"><img alt="flaga Nadrenii-Palatynatu" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Rhineland-Palatinate.svg/75px-Flag_of_Rhineland-Palatinate.svg.png" decoding="async" width="75" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Rhineland-Palatinate.svg/113px-Flag_of_Rhineland-Palatinate.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Rhineland-Palatinate.svg/150px-Flag_of_Rhineland-Palatinate.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </p> </div></div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r75562624">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-g"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description">gmina miejska w Niemczech</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/312797396">312797396</a></span></li><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/n80050034">n80050034</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4056179-3">4056179-3</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11865575d">11865575d</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ge130900">ge130900</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007548067005171">987007548067005171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3978244.html">3978244</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/Speyer">place/Speyer</a></span></li> <li><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/spira">spira</a></span></li> <li><a href="/wiki/Nationalencyklopedin" title="Nationalencyklopedin">NE.se</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ne.se/uppslagsverk/encyklopedi/lång/speyer">speyer</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=Speyer">Speyer</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0024971.xml">0024971</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=Speyer">Speyer</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://auth.wikimedia.org/loginwiki/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Spira&oldid=75078102">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Spira&oldid=75078102</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Spira" title="Kategoria:Spira">Spira</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Miasta_w_Nadrenii-Palatynacie" title="Kategoria:Miasta w Nadrenii-Palatynacie">Miasta w Nadrenii-Palatynacie</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_wymagaj%C4%85ce_uzupe%C5%82nienia_%C5%BAr%C3%B3de%C5%82_od_2016-07" title="Kategoria:Artykuły wymagające uzupełnienia źródeł od 2016-07">Artykuły wymagające uzupełnienia źródeł od 2016-07</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_propozycjami_t%C5%82umacze%C5%84" title="Kategoria:Artykuły z propozycjami tłumaczeń">Artykuły z propozycjami tłumaczeń</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 29 paź 2024, 16:25.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Spira&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Spira</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>80 języków</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Dodaj temat</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-66c7bc9456-bfvcj","wgBackendResponseTime":145,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.724","walltime":"1.075","ppvisitednodes":{"value":4572,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":58855,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":8770,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":23,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":15,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":25351,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":9,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 930.239 1 -total"," 31.47% 292.736 1 Szablon:Miejscowość_infobox"," 25.15% 233.909 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 11.64% 108.292 1 Szablon:Nadrenia-Palatynat"," 11.17% 103.925 1 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 9.93% 92.382 1 Szablon:Dopracować"," 7.90% 73.526 13 Szablon:Infobox_wiersz_dodaj"," 7.60% 70.669 8 Szablon:Infobox_wiersz"," 7.32% 68.058 1 Szablon:Mbox"," 7.13% 66.337 1 Szablon:Przypisy"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.382","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6554304,"limit":52428800},"limitreport-logs":"\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = table#1 {\n [\"value\"] = true,\n}\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = table#1 {\n [\"value\"] = true,\n}\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n{{#invoke:Moduł:Mapa|Infobox}}\nwspółrzędne = \"49°19′N 08°26′E\"\nargumenty = table#1 {\n [\"category\"] = \"Miejscowość infobox\",\n [\"geohack\"] = \"type:city\",\n}\nmap = \"DE-RP\"\nmap = \"Niemcy\"\nmap = \"DE-RP\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „Spira”\",\n [\"description\"] = \"Spira\",\n [\"latitude\"] = 49.316666666667,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=49.316666666667_N_8.4333333333333_E_type:city_\",\n [\"longitude\"] = 8.4333333333333,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"blisko prawej krawiędzi na dole\",\n [\"rx\"] = 223.70289037707,\n [\"ry\"] = 239.50682793537,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 93.992811082801,\n [\"y\"] = 75.841817271118,\n}\nmap = \"Niemcy\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „Spira”\",\n [\"description\"] = \"Spira\",\n [\"latitude\"] = 49.316666666667,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=49.316666666667_N_8.4333333333333_E_type:city_\",\n [\"longitude\"] = 8.4333333333333,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"na dole po lewej\",\n [\"rx\"] = 69.813333333333,\n [\"ry\"] = 206.54537732844,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 29.333333333333,\n [\"y\"] = 73.206751054852,\n}\n\n== selectProperty ==\nrank = \"najlepsza\"\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n#prop B = 1\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6df8dbf59d-7hcbj","timestamp":"20250330104748","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Spira","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Spira","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q6829","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q6829","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-03-13T20:16:07Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/9\/93\/150906-Speyer-05.jpg","headline":"miasto na prawach powiatu w Niemczech nad Renem w kraju zwi\u0105zkowym Nadrenia-Palatynat"}</script> </body> </html>