CINXE.COM
Simbolismo – Wikipédia, a enciclopédia livre
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="pt" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Simbolismo – Wikipédia, a enciclopédia livre</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )ptwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","janeiro","fevereiro","março","abril","maio","junho","julho","agosto","setembro","outubro","novembro","dezembro"],"wgRequestId":"b16a1935-1967-4666-bc76-46fbd5d5028f","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Simbolismo","wgTitle":"Simbolismo","wgCurRevisionId":69539265,"wgRevisionId":69539265,"wgArticleId":91338,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["!CS1 francês-fontes em língua (fr)","!CS1 inglês-fontes em língua (en)","!Predefinição Webarchive wayback links","!Páginas que usam hiperligações mágicas ISBN","Simbolismo","Arte moderna"],"wgPageViewLanguage":"pt","wgPageContentLanguage":"pt","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Simbolismo","wgRelevantArticleId":91338,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pt","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pt"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q164800","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.30"};RLSTATE={"ext.gadget.FeedbackHighlight-base":"ready","ext.gadget.keepPDU": "ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Topicon","ext.gadget.Metacaixa","ext.gadget.TitleRewrite","ext.gadget.ElementosOcultaveis","ext.gadget.FeedbackHighlight","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.NewVillagePump","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.charinsert", "ext.gadget.requestForAdminship","ext.gadget.WikiMiniAtlas","ext.gadget.PagesForDeletion","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","oojs-ui.styles.icons-media","oojs-ui-core.icons","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pt&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pt&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pt&modules=ext.gadget.FeedbackHighlight-base%2CkeepPDU&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pt&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.16"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/30/The_Death_of_the_Grave_Digger.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1667"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/30/The_Death_of_the_Grave_Digger.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1111"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="889"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Simbolismo – Wikipédia, a enciclopédia livre"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pt.m.wikipedia.org/wiki/Simbolismo"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Editar" href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipédia (pt)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pt.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Simbolismo"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pt"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="''Feed'' Atom Wikipédia" href="/w/index.php?title=Especial:Mudan%C3%A7as_recentes&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Simbolismo rootpage-Simbolismo skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltar para o conteúdo</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="''Site''"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menu principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mover para a barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ocultar</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navegação </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:P%C3%A1gina_principal" title="Visitar a página principal [z]" accesskey="z"><span>Página principal</span></a></li><li id="n-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Conte%C3%BAdo_destacado"><span>Conteúdo destacado</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Eventos_atuais" title="Informação temática sobre eventos atuais"><span>Eventos atuais</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Esplanada"><span>Esplanada</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Aleat%C3%B3ria" title="Carregar página aleatória [x]" accesskey="x"><span>Página aleatória</span></a></li><li id="n-portals" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:%C3%8Dndice"><span>Portais</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Informe_um_erro"><span>Informar um erro</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1ginas_especiais"><span>Páginas especiais</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Colaboração </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-welcome" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Boas-vindas"><span>Boas-vindas</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ajuda:P%C3%A1gina_principal" title="Um local reservado para auxílio."><span>Ajuda</span></a></li><li id="n-Páginas-de-testes-públicas" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ajuda:P%C3%A1gina_de_testes"><span>Páginas de testes públicas</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Portal_comunit%C3%A1rio" title="Sobre o projeto"><span>Portal comunitário</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Mudan%C3%A7as_recentes" title="Uma lista de mudanças recentes nesta wiki [r]" accesskey="r"><span>Mudanças recentes</span></a></li><li id="n-maintenance" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Manuten%C3%A7%C3%A3o"><span>Manutenção</span></a></li><li id="n-createpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ajuda:Guia_de_edi%C3%A7%C3%A3o/Como_come%C3%A7ar_uma_p%C3%A1gina"><span>Criar página</span></a></li><li id="n-newpages-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1ginas_novas"><span>Páginas novas</span></a></li><li id="n-contact-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Contato"><span>Contato</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:P%C3%A1gina_principal" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipédia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fr.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pt.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Especial:Pesquisar" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Pesquisar na Wikipédia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Busca</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Pesquisar na Wikipédia" aria-label="Pesquisar na Wikipédia" autocapitalize="sentences" title="Pesquisar na Wikipédia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Pesquisar"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Pesquisar</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Ferramentas pessoais"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspeto"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aspeto" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aspeto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pt.wikipedia.org&uselang=pt" class=""><span>Donativos</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Criar_conta&returnto=Simbolismo" title="É encorajado a criar uma conta e iniciar sessão; no entanto, não é obrigatório" class=""><span>Criar uma conta</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Entrar&returnto=Simbolismo" title="Aconselhamos-lhe a criar uma conta na Wikipédia, embora tal não seja obrigatório. [o]" accesskey="o" class=""><span>Entrar</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Mais opções" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas pessoais" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas pessoais</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu do utilizador" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pt.wikipedia.org&uselang=pt"><span>Donativos</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Criar_conta&returnto=Simbolismo" title="É encorajado a criar uma conta e iniciar sessão; no entanto, não é obrigatório"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Criar uma conta</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Entrar&returnto=Simbolismo" title="Aconselhamos-lhe a criar uma conta na Wikipédia, embora tal não seja obrigatório. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Entrar</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Páginas para editores sem sessão iniciada <a href="/wiki/Ajuda:Introduction" aria-label="Saiba mais sobre edição"><span>saber mais</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Minhas_contribui%C3%A7%C3%B5es" title="Uma lista de edições feitas a partir deste endereço IP [y]" accesskey="y"><span>Contribuições</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Minha_discuss%C3%A3o" title="Discussão sobre edições feitas a partir deste endereço IP [n]" accesskey="n"><span>Discussão</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eocultar\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"pt\" dir=\"ltr\"\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="''Site''"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Conteúdo" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Conteúdo</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">mover para a barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ocultar</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Início</div> </a> </li> <li id="toc-Etimologia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Etimologia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Etimologia</span> </div> </a> <ul id="toc-Etimologia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Origens_e_características" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Origens_e_características"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Origens e características</span> </div> </a> <ul id="toc-Origens_e_características-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Movimento" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Movimento"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Movimento</span> </div> </a> <ul id="toc-Movimento-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literatura" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Literatura"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Literatura</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Literatura-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar a subsecção Literatura</span> </button> <ul id="toc-Literatura-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Portugal" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Portugal"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Portugal</span> </div> </a> <ul id="toc-Portugal-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Brasil" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Brasil"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Brasil</span> </div> </a> <ul id="toc-Brasil-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Teatro" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Teatro"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Teatro</span> </div> </a> <ul id="toc-Teatro-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Artes_plásticas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Artes_plásticas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Artes plásticas</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Artes_plásticas-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar a subsecção Artes plásticas</span> </button> <ul id="toc-Artes_plásticas-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Pintura" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pintura"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Pintura</span> </div> </a> <ul id="toc-Pintura-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Características_marcantes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Características_marcantes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Características marcantes</span> </div> </a> <ul id="toc-Características_marcantes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Grupos_simbolistas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Grupos_simbolistas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Grupos simbolistas</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Grupos_simbolistas-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar a subsecção Grupos simbolistas</span> </button> <ul id="toc-Grupos_simbolistas-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Les_Nabis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Les_Nabis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span><i>Les Nabis</i></span> </div> </a> <ul id="toc-Les_Nabis-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-A_escola_de_Pont-Aven" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#A_escola_de_Pont-Aven"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>A escola de Pont-Aven</span> </div> </a> <ul id="toc-A_escola_de_Pont-Aven-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Principais_representantes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Principais_representantes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2.1</span> <span>Principais representantes</span> </div> </a> <ul id="toc-Principais_representantes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Escultura" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Escultura"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Escultura</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Escultura-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar a subsecção Escultura</span> </button> <ul id="toc-Escultura-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Principais_representantes_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Principais_representantes_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Principais representantes</span> </div> </a> <ul id="toc-Principais_representantes_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Galeria" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Galeria"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Galeria</span> </div> </a> <ul id="toc-Galeria-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ver_também" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ver_também"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Ver também</span> </div> </a> <ul id="toc-Ver_também-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Referências" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Referências"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Referências</span> </div> </a> <ul id="toc-Referências-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ligações_externas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ligações_externas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Ligações externas</span> </div> </a> <ul id="toc-Ligações_externas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Conteúdo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Índice" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Alternar o índice" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Alternar o índice</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Simbolismo</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ir para um artigo noutra língua. Disponível em 78 línguas" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-78" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">78 línguas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Simbolisme" title="Simbolisme — africanês" lang="af" hreflang="af" data-title="Simbolisme" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="africanês" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Symbolismus_(Bildende_Kunst)" title="Symbolismus (Bildende Kunst) — alemão suíço" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Symbolismus (Bildende Kunst)" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="alemão suíço" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%8A%D8%A9" title="رمزية — árabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="رمزية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="árabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%85%D8%B2%D9%8A%D9%87" title="الرمزيه — Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الرمزيه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Simbolismu" title="Simbolismu — asturiano" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Simbolismu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiano" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Simvolizm" title="Simvolizm — azerbaijano" lang="az" hreflang="az" data-title="Simvolizm" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbaijano" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%96%D0%BC%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Сімвалізм — bielorrusso" lang="be" hreflang="be" data-title="Сімвалізм" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="bielorrusso" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%8B%D0%BC%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BC_(%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%86%D1%82%D0%B2%D0%B0)" title="Сымбалізм (мастацтва) — Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Сымбалізм (мастацтва)" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D1%8A%D0%BC" title="Символизъм — búlgaro" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Символизъм" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="búlgaro" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Simbolizam" title="Simbolizam — bósnio" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Simbolizam" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bósnio" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Simbolisme" title="Simbolisme — catalão" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Simbolisme" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalão" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Symbolismus" title="Symbolismus — checo" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Symbolismus" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="checo" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Символизм — chuvash" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Символизм" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="chuvash" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Symbolaeth_(celf)" title="Symbolaeth (celf) — galês" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Symbolaeth (celf)" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="galês" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Symbolismen" title="Symbolismen — dinamarquês" lang="da" hreflang="da" data-title="Symbolismen" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dinamarquês" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Symbolismus_(Bildende_Kunst)" title="Symbolismus (Bildende Kunst) — alemão" lang="de" hreflang="de" data-title="Symbolismus (Bildende Kunst)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alemão" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%85%CE%BC%CE%B2%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82" title="Συμβολισμός — grego" lang="el" hreflang="el" data-title="Συμβολισμός" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grego" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Symbolism_(movement)" title="Symbolism (movement) — inglês" lang="en" hreflang="en" data-title="Symbolism (movement)" data-language-autonym="English" data-language-local-name="inglês" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Simbolismo_(arto)" title="Simbolismo (arto) — esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Simbolismo (arto)" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Simbolismo" title="Simbolismo — espanhol" lang="es" hreflang="es" data-title="Simbolismo" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="espanhol" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/S%C3%BCmbolism" title="Sümbolism — estónio" lang="et" hreflang="et" data-title="Sümbolism" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estónio" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Sinbolismo" title="Sinbolismo — basco" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Sinbolismo" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="basco" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="نمادگرایی — persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="نمادگرایی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Symbolismi" title="Symbolismi — finlandês" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Symbolismi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finlandês" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo destacado"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Symbolisme_(art)" title="Symbolisme (art) — francês" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Symbolisme (art)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francês" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Symbolisme" title="Symbolisme — frísico ocidental" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Symbolisme" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frísico ocidental" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Simbolismo" title="Simbolismo — galego" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Simbolismo" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galego" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A1%D7%99%D7%9E%D7%91%D7%95%D7%9C%D7%99%D7%96%D7%9D" title="סימבוליזם — hebraico" lang="he" hreflang="he" data-title="סימבוליזם" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebraico" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Simbolizam" title="Simbolizam — croata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Simbolizam" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Senbolis_(atizay)" title="Senbolis (atizay) — haitiano" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Senbolis (atizay)" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="haitiano" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Szimbolizmus" title="Szimbolizmus — húngaro" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Szimbolizmus" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="húngaro" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%AB%D5%B4%D5%BE%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Սիմվոլիզմ — arménio" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Սիմվոլիզմ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="arménio" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%B7%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6" title="Խորհրդապաշտութիւն — Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Խորհրդապաշտութիւն" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Simbolisme" title="Simbolisme — indonésio" lang="id" hreflang="id" data-title="Simbolisme" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonésio" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Simbolismo" title="Simbolismo — italiano" lang="it" hreflang="it" data-title="Simbolismo" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italiano" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E8%B1%A1%E5%BE%B4%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="象徴主義 — japonês" lang="ja" hreflang="ja" data-title="象徴主義" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonês" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="სიმბოლიზმი — georgiano" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სიმბოლიზმი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="georgiano" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC_(%D3%A9%D0%BD%D0%B5%D1%80)" title="Символизм (өнер) — cazaque" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Символизм (өнер)" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="cazaque" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%83%81%EC%A7%95%EC%A3%BC%EC%9D%98" title="상징주의 — coreano" lang="ko" hreflang="ko" data-title="상징주의" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coreano" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Sembol%C3%AEzm" title="Sembolîzm — curdo" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Sembolîzm" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="curdo" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Символизм — quirguiz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Символизм" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="quirguiz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Symbolismus_(artes)" title="Symbolismus (artes) — latim" lang="la" hreflang="la" data-title="Symbolismus (artes)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latim" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Symbolismus" title="Symbolismus — luxemburguês" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Symbolismus" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luxemburguês" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Simbolizmas" title="Simbolizmas — lituano" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Simbolizmas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituano" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Simbolisms" title="Simbolisms — letão" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Simbolisms" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letão" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%B1%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BC" title="Симболизам — macedónio" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Симболизам" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedónio" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%B1%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Симболизм — mongol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Симболизм" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongol" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%95%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A6" title="प्रतीकवाद — marata" lang="mr" hreflang="mr" data-title="प्रतीकवाद" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marata" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Symbolisme" title="Symbolisme — neerlandês" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Symbolisme" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="neerlandês" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Symbolisme" title="Symbolisme — norueguês nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Symbolisme" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norueguês nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Symbolisme" title="Symbolisme — norueguês bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Symbolisme" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norueguês bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AA%E0%A9%8D%E0%A8%B0%E0%A8%A4%E0%A9%80%E0%A8%95%E0%A8%B5%E0%A8%BE%E0%A8%A6_(%E0%A8%95%E0%A8%B2%E0%A8%BE)" title="ਪ੍ਰਤੀਕਵਾਦ (ਕਲਾ) — panjabi" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਪ੍ਰਤੀਕਵਾਦ (ਕਲਾ)" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="panjabi" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Symbolizm" title="Symbolizm — polaco" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Symbolizm" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polaco" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%85%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%B2%D9%85" title="سمبولزم — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="سمبولزم" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%85%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%B2%D9%85" title="سمبوليزم — pastó" lang="ps" hreflang="ps" data-title="سمبوليزم" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="pastó" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Simbolism" title="Simbolism — romeno" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Simbolism" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="romeno" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Символизм — russo" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Символизм" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russo" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Символизм — Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Символизм" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo destacado"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Simmulismu" title="Simmulismu — siciliano" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Simmulismu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="siciliano" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%8A" title="علامت نگاري — sindi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="علامت نگاري" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Simbolizam" title="Simbolizam — servo-croata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Simbolizam" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="servo-croata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Symbolism_(art)" title="Symbolism (art) — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Symbolism (art)" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Symbolizmus" title="Symbolizmus — eslovaco" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Symbolizmus" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="eslovaco" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Simbolizem_(umetnost)" title="Simbolizem (umetnost) — esloveno" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Simbolizem (umetnost)" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="esloveno" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%B1%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BC" title="Симболизам — sérvio" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Симболизам" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="sérvio" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Symbolismus" title="Symbolismus — Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Symbolismus" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Simbolik" title="Simbolik — sundanês" lang="su" hreflang="su" data-title="Simbolik" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundanês" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Symbolism" title="Symbolism — sueco" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Symbolism" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sueco" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AF%81%E0%AE%B1%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AF%80%E0%AE%9F%E0%AF%8D%E0%AE%9F%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%AE%E0%AF%8D_(%E0%AE%95%E0%AE%B2%E0%AF%88)" title="குறியீட்டியம் (கலை) — tâmil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="குறியீட்டியம் (கலை)" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tâmil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="ลัทธิสัญลักษณ์นิยม — tailandês" lang="th" hreflang="th" data-title="ลัทธิสัญลักษณ์นิยม" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tailandês" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Simbolismo_(sining)" title="Simbolismo (sining) — tagalo" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Simbolismo (sining)" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalo" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Sembolizm" title="Sembolizm — turco" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Sembolizm" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turco" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Символізм — ucraniano" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Символізм" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ucraniano" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA%DB%8C%D8%AA_(%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86)" title="علامتیت (فنون) — urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="علامتیت (فنون)" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Th%C6%A1_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_tr%C6%B0ng" title="Thơ tượng trưng — vietnamita" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Thơ tượng trưng" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamita" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%B1%A1%E5%BE%81%E4%B8%BB%E4%B9%89" title="象征主义 — wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="象征主义" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%B1%A1%E5%BE%81%E4%B8%BB%E4%B9%89" title="象征主义 — chinês" lang="zh" hreflang="zh" data-title="象征主义" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinês" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%B1%A1%E5%BE%B5%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="象徵主義 — cantonês" lang="yue" hreflang="yue" data-title="象徵主義" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="cantonês" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q164800#sitelinks-wikipedia" title="Editar hiperligações interlínguas" class="wbc-editpage">Editar hiperligações</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espaços nominais"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Simbolismo" title="Ver a página de conteúdo [c]" accesskey="c"><span>Artigo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discuss%C3%A3o:Simbolismo" rel="discussion" title="Discussão sobre o conteúdo da página [t]" accesskey="t"><span>Discussão</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Mudar a variante da língua" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">português</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vistas"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Simbolismo"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit" title="Editar esta página [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit" title="Editar o código-fonte desta página [e]" accesskey="e"><span>Editar código-fonte</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=history" title="Edições anteriores desta página. [h]" accesskey="h"><span>Ver histórico</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas de página"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ferramentas</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mover para a barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ocultar</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Mais opções" > <div class="vector-menu-heading"> Operações </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Simbolismo"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit" title="Editar esta página [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit" title="Editar o código-fonte desta página [e]" accesskey="e"><span>Editar código-fonte</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=history"><span>Ver histórico</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Geral </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1ginas_afluentes/Simbolismo" title="Lista de todas as páginas que contêm hiperligações para esta [j]" accesskey="j"><span>Páginas afluentes</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Altera%C3%A7%C3%B5es_relacionadas/Simbolismo" rel="nofollow" title="Mudanças recentes nas páginas para as quais esta contém hiperligações [k]" accesskey="k"><span>Alterações relacionadas</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pt.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Carregar_ficheiro" title="Carregar ficheiros [u]" accesskey="u"><span>Carregar ficheiro</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&oldid=69539265" title="Hiperligação permanente para esta revisão desta página"><span>Hiperligação permanente</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=info" title="Mais informações sobre esta página"><span>Informações da página</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Citar&page=Simbolismo&id=69539265&wpFormIdentifier=titleform" title="Informação sobre como citar esta página"><span>Citar esta página</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fpt.wikipedia.org%2Fwiki%2FSimbolismo"><span>Obter URL encurtado</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:QrCode&url=https%3A%2F%2Fpt.wikipedia.org%2Fwiki%2FSimbolismo"><span>Descarregar código QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimir/exportar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Livro&bookcmd=book_creator&referer=Simbolismo"><span>Criar um livro</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:DownloadAsPdf&page=Simbolismo&action=show-download-screen"><span>Descarregar como PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&printable=yes" title="Versão para impressão desta página [p]" accesskey="p"><span>Versão para impressão</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Noutros projetos </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Symbolism_(arts)" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q164800" title="Hiperligação para o elemento do repositório de dados [g]" accesskey="g"><span>Elemento Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas de página"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspeto"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aspeto</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mover para a barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ocultar</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Origem: Wikipédia, a enciclopédia livre.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pt" dir="ltr"><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:The_Death_of_the_Grave_Digger.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/The_Death_of_the_Grave_Digger.jpg/240px-The_Death_of_the_Grave_Digger.jpg" decoding="async" width="240" height="333" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/The_Death_of_the_Grave_Digger.jpg/360px-The_Death_of_the_Grave_Digger.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/The_Death_of_the_Grave_Digger.jpg/480px-The_Death_of_the_Grave_Digger.jpg 2x" data-file-width="550" data-file-height="764" /></a><figcaption><i>A morte do coveiro</i> de <a href="/wiki/Carlos_Schwabe" title="Carlos Schwabe">Carlos Schwabe</a> forma um compêndio visual dos temas fundamentais do simbolismo. <a href="/wiki/Morte" title="Morte">Morte</a>, <a href="/wiki/Anjo" title="Anjo">anjos</a>, neve e poses vexatórias e dramáticas dos personagens.</figcaption></figure> <p><b>Simbolismo</b> é um movimento <a href="/wiki/Liter%C3%A1rio" class="mw-redirect" title="Literário">literário</a> da poesia e das outras artes que surgiu na <a href="/wiki/Fran%C3%A7a" title="França">França</a>, no final do <span style="white-space:nowrap;">século XIX</span>, como oposição ao <a href="/wiki/Realismo" title="Realismo">realismo</a>, ao <a href="/wiki/Naturalismo" title="Naturalismo">naturalismo</a> e ao <a href="/wiki/Positivismo" title="Positivismo">positivismo</a> da época. Movido pelos ideais românticos, estendendo suas raízes à <a href="/wiki/Literatura" title="Literatura">literatura</a>, aos palcos teatrais, às <a href="/wiki/Artes_pl%C3%A1sticas" title="Artes plásticas">artes plásticas</a>. Como escola literária, teve suas origens na obra <i><a href="/wiki/As_Flores_do_Mal" title="As Flores do Mal">As Flores do Mal</a></i>, do poeta <a href="/wiki/Charles_Baudelaire" title="Charles Baudelaire">Charles Baudelaire</a>. Ademais, os trabalhos de <a href="/wiki/Edgar_Allan_Poe" title="Edgar Allan Poe">Edgar Allan Poe</a>, os quais Baudelaire admirava e traduziu para francês, foram de significativa influência, além de servirem como fontes de diversos <a href="/wiki/Tropo" title="Tropo">tropos</a> e imagens. Fundamentou-se principalmente na subjetividade, no irracional e na análise profunda da mensagem, a partir da sinestesia. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etimologia">Etimologia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=1" title="Editar secção: Etimologia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=1" title="Editar código-fonte da secção: Etimologia"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>O termo "simbolismo" é derivado da palavra "<a href="/wiki/S%C3%ADmbolo" title="Símbolo">símbolo</a>", que por sua vez deriva de <i>symbolum</i> em <a href="/wiki/Latim" title="Latim">latim</a>, um símbolo de fé e <i>symbolus</i>, um sinal de reconhecimento, da <a href="/wiki/L%C3%ADngua_grega_cl%C3%A1ssica" class="mw-redirect" title="Língua grega clássica">língua grega clássica</a> σύμβολον <i>symbolon</i>, um objeto cortado pela metade constituindo um sinal de reconhecimento.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span>[</span>1<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span>[</span>2<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span>[</span>3<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Origens_e_características"><span id="Origens_e_caracter.C3.ADsticas"></span>Origens e características</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=2" title="Editar secção: Origens e características" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=2" title="Editar código-fonte da secção: Origens e características"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>A partir de 1881, na <a href="/wiki/Fran%C3%A7a" title="França">França</a>, poetas, pintores, dramaturgos e escritores em geral, influenciados pelo <a href="/wiki/Misticismo" title="Misticismo">misticismo</a> advindo do grande intercâmbio com as artes, pensamento e religiões orientais, procuram refletir em suas produções a atmosfera presente nas viagens a que se dedicavam.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span>[</span>4<span>]</span></a></sup> No <i><a href="/wiki/Fin_de_si%C3%A8cle" title="Fin de siècle">fin de siècle</a></i>, os grandes fatores que contribuíram à disseminação do simbolismo foram o <a href="/wiki/Individualismo" title="Individualismo">individualismo</a> de origem <a href="/wiki/Iluminista" class="mw-redirect" title="Iluminista">iluminista</a> radical, defendendo-se ideias de <a href="/wiki/Igualdade_de_g%C3%AAnero" class="mw-redirect" title="Igualdade de gênero">igualdade de gênero</a>; o <a href="/wiki/Pessimismo" title="Pessimismo">pessimismo</a> filosófico, como o de <a href="/wiki/Schopenhauer" class="mw-redirect" title="Schopenhauer">Schopenhauer</a>; e a crença em uma realidade invisível, motivada pela busca dos simbolistas a temas <a href="/wiki/Inconsciente" title="Inconsciente">inconscientes</a>, pelas descobertas científicas como a dos <a href="/wiki/Raios_X" title="Raios X">raios X</a> e pelo <a href="/wiki/Ocultismo" title="Ocultismo">ocultismo</a>.<sup id="cite_ref-:0_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-5"><span>[</span>5<span>]</span></a></sup> </p><p>Marcadamente individualista e místico,<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span>[</span>6<span>]</span></a></sup> foi, com desdém, apelidado de "decadentismo" - clara alusão à <i>decadência</i> dos valores estéticos então vigentes e a uma certa afetação que neles deixava a sua marca.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span>[</span>7<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span>[</span>8<span>]</span></a></sup> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:%C3%89tienne_Carjat,_Portrait_of_Charles_Baudelaire,_circa_1862.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/%C3%89tienne_Carjat%2C_Portrait_of_Charles_Baudelaire%2C_circa_1862.jpg/200px-%C3%89tienne_Carjat%2C_Portrait_of_Charles_Baudelaire%2C_circa_1862.jpg" decoding="async" width="200" height="253" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/%C3%89tienne_Carjat%2C_Portrait_of_Charles_Baudelaire%2C_circa_1862.jpg/300px-%C3%89tienne_Carjat%2C_Portrait_of_Charles_Baudelaire%2C_circa_1862.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/%C3%89tienne_Carjat%2C_Portrait_of_Charles_Baudelaire%2C_circa_1862.jpg/400px-%C3%89tienne_Carjat%2C_Portrait_of_Charles_Baudelaire%2C_circa_1862.jpg 2x" data-file-width="2851" data-file-height="3600" /></a><figcaption><a href="/wiki/Charles_Baudelaire" title="Charles Baudelaire">Charles Baudelaire</a>, precursor do simbolismo.</figcaption></figure> <p>O simbolismo foi, no início, uma reação literária contrária ao <a href="/wiki/Naturalismo" title="Naturalismo">naturalismo</a> e <a href="/wiki/Realismo" title="Realismo">realismo</a>, movimentos anti-<a href="/wiki/Idealismo" title="Idealismo">idealistas</a> que exaltavam a realidade cotidiana, renunciando ao ideal.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span>[</span>9<span>]</span></a></sup> Também houve crítica contra o <a href="/wiki/Impressionismo" title="Impressionismo">impressionismo</a>. Pode-se dividir dois grandes ramos de simbolistas: o ramo idealista, em que artistas otimistas desejavam reformar a sociedade, com mudanças por meio do poder das imagens e pela promoção da iluminação pessoal; e o ramo decadente, de teor mais pessimista, em que os artistas criavam por razões pessoais e expressivas, celebrando o <a href="/wiki/Hedonismo" title="Hedonismo">hedonismo</a>, degeneração e escapismo da realidade cruel. Esses artistas polarizavam um ideal do <a href="/wiki/Feminino" class="mw-redirect" title="Feminino">feminino</a>, representando simbolicamente as mulheres tanto como virgens (mais por parte da vertente idealista) quanto como prostitutas (a exemplo do motivo de <i>femme fatale</i>).<sup id="cite_ref-:0_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-5"><span>[</span>5<span>]</span></a></sup> </p><p>A primeira declaração de agenda simbolista foi o <a href="/wiki/Manifesto_simbolista" title="Manifesto simbolista">manifesto simbolista</a> de <a href="/wiki/Jean_Mor%C3%A9as" title="Jean Moréas">Jean Moréas</a>, publicado em 18 de setembro de 1886, em que afirmava os simbolistas como "inimigos da instrução, da declamação, da falsa sensibilidade e da descrição objetiva".<sup id="cite_ref-:0_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-:0-5"><span>[</span>5<span>]</span></a></sup> Assinalava que a arte simbolista deveria "revestir a Ideia de uma forma sensível que, no entanto, não seria seu objetivo em si, mas que, embora servindo para expressar a Ideia, permaneceria sujeita":<i><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span>[</span>10<span>]</span></a></sup></i> </p> <dl><dd>"Nesta arte, as cenas da natureza, as ações dos seres humanos e todo o resto dos fenômenos existentes não serão nomeados com o objetivo de expressarem a si mesmos; serão plataformas sensíveis destinadas a encaixar e a mostrar suas afinidades esotéricas com os Ideais primordiais."</dd></dl> <p>Suas obras deveriam expressar ideias autenticamente, uma verdade transcendente. Os seguidores deste movimento acreditavam que a arte devia capturar as verdades mais absolutas, as quais podiam ser obtidas através de métodos indiretos e ambíguos. Dessa forma, escreviam armados de um estilo altamente sugestivo e metafórico. Assim, por exemplo, afirmava <a href="/wiki/Mallarm%C3%A9" class="mw-redirect" title="Mallarmé">Mallarmé</a>, de que a arte não deveria mostrar diretamente o objeto, mas sugeri-lo: "esse é o sonho. É o uso perfeito deste mistério que constitui o símbolo".<sup id="cite_ref-:0_5-3" class="reference"><a href="#cite_note-:0-5"><span>[</span>5<span>]</span></a></sup> </p><p>O primeiro escritor a se rebelar foi o poeta francês <a href="/wiki/Charles_Baudelaire" title="Charles Baudelaire">Charles Baudelaire</a>, hoje considerado patrono da lírica moderna e impulsionador de movimentos como o <a href="/wiki/Parnasianismo" title="Parnasianismo">Parnasianismo</a>, <a href="/wiki/Decadentismo" title="Decadentismo">Decadentismo</a>, <a href="/wiki/Modernismo" title="Modernismo">Modernismo</a> e o próprio simbolismo. Entre as suas obras mais proeminentes estão <i><a href="/wiki/As_flores_do_mal" class="mw-redirect" title="As flores do mal">As flores do mal</a></i>, <i><a href="/wiki/Le_Spleen_de_Paris" title="Le Spleen de Paris">Pequenos poemas em prosa</a></i> e <i><a href="/wiki/Para%C3%ADsos_Artificiais" title="Paraísos Artificiais">Paraísos Artificiais</a></i>, tão renovadoras para época que tiveram suas edições proibidas por serem consideradas imorais e obscuras, ao retratar sem meandros a <a href="/wiki/Sexualidade" class="mw-redirect" title="Sexualidade">sexualidade</a>, o uso de <a href="/wiki/Drogas" class="mw-redirect" title="Drogas">drogas</a> e o <a href="/wiki/Satanismo" title="Satanismo">satanismo</a>.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span>[</span>11<span>]</span></a></sup> Seu poema <i>Correspondências</i> (c. 1852-1856) foi um marco para o uso de analogias simbólicas e <a href="/wiki/Sinestesia" title="Sinestesia">sinestesia</a> no movimento simbolista.<sup id="cite_ref-:1_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-12"><span>[</span>12<span>]</span></a></sup> </p><p>Já a primeira descrição de uma obra simbolista está presente na crítica de <a href="/wiki/Albert_Aurier" title="Albert Aurier">Georges Aurier</a> à arte de <a href="/wiki/Paul_Gauguin" title="Paul Gauguin">Paul Gauguin</a> em 1896, em que a caracteriza como: "ideísta", porque seu ideal único é a expressão da ideia; "simbolista", porque expressa a ideia por meio de formas; além de "sintética", "subjetiva" e "decorativa" (que era no contexto o oposto de "imitativa"). "Ideísmo" frequentemente se referia na época ao pensamento <a href="/wiki/Neoplat%C3%B4nico" class="mw-redirect" title="Neoplatônico">neoplatônico</a>, em que os objetos são representações de um ideal para além da apreensão, e a obra de arte é vista como um "envelope" material para uma dimensão maior.<sup id="cite_ref-:1_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-:1-12"><span>[</span>12<span>]</span></a></sup> Aurier faz citações à <a href="/wiki/Alegoria_da_caverna" class="mw-redirect" title="Alegoria da caverna">alegoria da caverna</a> de Platão e às <a href="/w/index.php?title=Correspond%C3%AAncia_(teologia)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Correspondência (teologia) (página não existe)">correspondências</a> baudelairianas e de cunho <a href="/wiki/Esot%C3%A9rico" class="mw-redirect" title="Esotérico">esotérico</a> <a href="/wiki/Swedenborgianismo" title="Swedenborgianismo">swedenborgiano</a>.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span>[</span>13<span>]</span></a></sup> Ele cunhou o neologismo "ideísta" para distinguir o novo idealismo desses artistas, em relação ao "idealismo" como termo que já era frequentemente utilizado para se referir às pinturas grandiosas da Academia Francesa; <a href="/wiki/Jos%C3%A9phin_Peladan" title="Joséphin Peladan">Joséphin Peladan</a>, em seus salões de arte da Rose-Croix, também advogava pelo que chamava de "arte idealista" contra o naturalismo e realismo.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span>[</span>14<span>]</span></a></sup> </p><p>Os simbolistas foram separando-se do parnasianismo pois não partilhavam da devoção ao verso perfeito parnasiano. O simbolismo se inclinava mais para o <a href="/wiki/Hermetismo" title="Hermetismo">hermetismo</a>, desenvolvendo um modelo de versificação livre desdenhador da objetividade do <a href="/wiki/Parnasianismo" title="Parnasianismo">Parnasianismo</a>. Não obstante, várias características parnasianas foram assimiladas,<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span>[</span>15<span>]</span></a></sup> como o gosto pelo jogo de palavras, a musicalidade nos versos e, sobretudo, o lema de <a href="/wiki/Th%C3%A9ophile_Gautier" title="Théophile Gautier">Théophile Gautier</a> da <i>arte pela arte</i>. Os movimentos se fragmentaram completamente quando <a href="/wiki/Arthur_Rimbaud" title="Arthur Rimbaud">Arthur Rimbaud</a> e outros poetas (Círculo dos poetas Zúticos) se fartaram do estilo perfeccionista parnasiano,<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span>[</span>16<span>]</span></a></sup> publicando várias paródias sobre o modo de escrever de suas mais imponentes figuras.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span>[</span>17<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Movimento">Movimento</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=3" title="Editar secção: Movimento" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=3" title="Editar código-fonte da secção: Movimento"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>A poesia simbolista possui objetivos <a href="/wiki/Metaf%C3%ADsica" title="Metafísica">metafísicos</a>, além disso, busca a utilização da linguagem literária como instrumento de desenvolvimento <a href="/wiki/Cognitivo" class="mw-redirect" title="Cognitivo">cognitivo</a>, encontrando-se entre o <a href="/wiki/Mist%C3%A9rio" class="mw-disambig" title="Mistério">mistério</a> e o <a href="/wiki/Misticismo" title="Misticismo">misticismo</a>. Foi considerado, na época, uma corrente irmã gêmea obscura do <a href="/wiki/Romantismo" title="Romantismo">Romantismo</a>. Em relação ao estilo, baseavam seus esforços em encontrar uma musicalidade perfeita em <a href="/wiki/Rimas" title="Rimas">rimas</a>, deixando a beleza do <a href="/wiki/Verso" title="Verso">verso</a> em segundo plano. Dentre os principais aspectos estão:<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span>[</span>18<span>]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:F%C3%A9licien_Rops_-_Pornokrat%C3%A8s_-_1878_(2).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/F%C3%A9licien_Rops_-_Pornokrat%C3%A8s_-_1878_%282%29.jpg/220px-F%C3%A9licien_Rops_-_Pornokrat%C3%A8s_-_1878_%282%29.jpg" decoding="async" width="220" height="352" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/F%C3%A9licien_Rops_-_Pornokrat%C3%A8s_-_1878_%282%29.jpg/330px-F%C3%A9licien_Rops_-_Pornokrat%C3%A8s_-_1878_%282%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/F%C3%A9licien_Rops_-_Pornokrat%C3%A8s_-_1878_%282%29.jpg/440px-F%C3%A9licien_Rops_-_Pornokrat%C3%A8s_-_1878_%282%29.jpg 2x" data-file-width="1256" data-file-height="2010" /></a><figcaption><i>Pornocrates</i>, de <a href="/wiki/F%C3%A9licien_Rops" title="Félicien Rops">Félicien Rops</a>, gravura, 1878.</figcaption></figure> <dl><dt>Subjetivismo</dt></dl> <p>A visão objetiva da realidade não desperta mais interesse, e, sim, está focalizada sob o ponto de vista de um único indivíduo. Dessa forma, é uma poesia que se opõe à poética parnasiana e se reaproxima da estética romântica, porém, mais do que voltar-se para o coração, os simbolistas procuram o mais profundo do "eu" e buscam o inconsciente, o sonho.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span>[</span>19<span>]</span></a></sup> </p> <dl><dt>Musicalidade</dt></dl> <p>A musicalidade é uma das características mais destacadas da estética simbolista, segundo o ensinamento de um dos mestres do simbolismo francês, <a href="/wiki/Paul_Verlaine" title="Paul Verlaine">Paul Verlaine</a>, que em seu poema "Art Poétique", afirma: <i>De la musique avant toute chose...</i> ("A música antes de mais nada...") Para conseguir aproximação da poesia com a música, os simbolistas lançaram mão de alguns recursos, como por exemplo a <a href="/wiki/Alitera%C3%A7%C3%A3o" title="Aliteração">aliteração</a>, que consiste na repetição sistemática de um mesmo fonema consonantal, e a <a href="/wiki/Asson%C3%A2ncia" title="Assonância">assonância</a>, caracterizada pela repetição de fonemas vocálicos.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span>[</span>20<span>]</span></a></sup> </p> <dl><dt>Transcendentalismo</dt></dl><p> Um dos princípios básicos dos simbolistas era sugerir através das palavras sem nomear objetivamente os elementos da realidade. Ênfase no imaginário e na fantasia. Para interpretar a realidade, os simbolistas se valem da intuição e não da razão ou da lógica. Preferem o vago, o indefinido ou impreciso. O fato de preferirem as palavras <i>névoa</i>, <i>neblina</i>, e palavras do gênero, transmite a ideia de uma <b>obsessão pelo branco</b> (outra característica do simbolismo) como podemos observar no poema de <a href="/wiki/Cruz_e_Sousa" title="Cruz e Sousa">Cruz e Sousa</a>:<sup id="cite_ref-ReferenceB_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceB-21"><span>[</span>21<span>]</span></a></sup></p><blockquote><p>"Ó Formas alvas, brancas, Formas claras </p><p>De luares, de neves, de neblinas!... </p><p>Ó Formas vagas, fluidas, cristalinas... </p><p>Incensos dos turíbulos das aras..." </p><p> [...]</p></blockquote><p>Dado esse poema de Cruz e Sousa, percebe-se claramente uma obsessão pelo branco, sendo relatado com grande constância no simbolismo.<sup id="cite_ref-ReferenceB_21-1" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceB-21"><span>[</span>21<span>]</span></a></sup> </p><dl><dt>Filosofia</dt></dl> <p>A <a href="/wiki/Schopenhauer" class="mw-redirect" title="Schopenhauer">estética de Schopenhauer</a> e o simbolismo possuíam preocupações comuns; ambos tendiam a considerar a Arte como um refúgio contemplativo do mundo da luta e da <a href="/wiki/Vontade" title="Vontade">vontade</a>. Como resultado desse desejo de um refúgio artístico, os simbolistas utilizaram temas característicos do <a href="/wiki/Misticismo" title="Misticismo">misticismo</a>, um senso agudo de <a href="/wiki/Mortalidade" class="mw-redirect" title="Mortalidade">mortalidade</a> e do poder maligno da <a href="/wiki/Sexualidade" class="mw-redirect" title="Sexualidade">sexualidade</a>, que Albert Samain definiu como "fruto da morte sobre a árvore da vida".<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span>[</span>22<span>]</span></a></sup> O poema <i>Les fenêtres</i> de Mallarmé expressa com êxito esses temas tão prezados pela estética simbolista.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span>[</span>23<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literatura">Literatura</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=4" title="Editar secção: Literatura" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=4" title="Editar código-fonte da secção: Literatura"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Os temas são místicos, espirituais, ocultos. Abusa-se da <a href="/wiki/Sinestesia" title="Sinestesia">sinestesia</a>, sensação produzida pela interpenetração de órgãos sensoriais: "cheiro doce" ou "grito vermelho", das <i>aliterações</i> (repetição de letras ou sílabas numa mesma oração: "Na messe que estremece") e das <i>assonâncias</i>, repetição fônica das vogais: repetição da vogal "e" no mesmo exemplo de aliteração, tornando os textos poéticos simbolistas profundamente musicais.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span>[</span>24<span>]</span></a></sup> </p><p>No Brasil o simbolismo tem início em 1893 com a publicação de dois livros: Missal (prosa) e Broquéis (poesia), ambos de <a href="/wiki/Cruz_e_Sousa" title="Cruz e Sousa">Cruz e Sousa</a>. Estende-se até o ano de 1922, data da <a href="/wiki/Semana_de_Arte_Moderna" title="Semana de Arte Moderna">Semana de Arte Moderna</a>.<sup id="cite_ref-The_Romantic_Agony_1930_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-The_Romantic_Agony_1930-25"><span>[</span>25<span>]</span></a></sup> </p><p>Em <a href="/wiki/Portugal" title="Portugal">Portugal</a> liga-se às atividades das revistas Os <i>Insubmissos</i> e <i>Boêmia Nova</i>, fundadas por estudantes de <a href="/wiki/Coimbra" title="Coimbra">Coimbra</a>, entre eles <a href="/wiki/Eug%C3%A9nio_de_Castro" title="Eugénio de Castro">Eugénio de Castro</a>, que, ao publicar um volume de versos intitulado <i>Oaristos</i>, instaurou essa nova estética em Portugal. Contudo, o consolidador estará, a esse tempo, residindo verdadeiramente no Oriente - trata-se do poeta <a href="/wiki/Camilo_Pessanha" title="Camilo Pessanha">Camilo Pessanha</a>, venerado pelos jovens poetas que irão constituir a chamada geração <a href="/wiki/Orfeu" title="Orfeu">Orfeu</a>. O movimento simbolista durou aproximadamente até 1915, altura em que se iniciou o <a href="/wiki/Modernismo" title="Modernismo">modernismo</a>.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span>[</span>26<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Portugal">Portugal</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=5" title="Editar secção: Portugal" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=5" title="Editar código-fonte da secção: Portugal"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Com a publicação de <i>Oaristos</i>, de Eugênio de Castro, em 1890, inicia-se oficialmente o simbolismo português, durando até 1915, época do surgimento da geração Orfeu, que desencadeia a revolução modernista no país, em muitos aspectos baseada nas conquistas da nova estética.<sup id="cite_ref-The_Romantic_Agony_1930_25-1" class="reference"><a href="#cite_note-The_Romantic_Agony_1930-25"><span>[</span>25<span>]</span></a></sup> </p><p>Conhecidos como adeptos do nefelibatismo (espécie de adaptação portuguesa do decadentismo e do simbolismo francês), e, portanto como nefelibatas (pessoas que andam com a cabeça nas nuvens), os poetas simbolistas portugueses vivenciam um momento múltiplo e vário, de intensa agitação social, política, cultural e artística. Com o episódio do ultimato inglês, aceleram-se as manifestações nacionalistas e republicanas, que culminarão com a <a href="/wiki/Implanta%C3%A7%C3%A3o_da_Rep%C3%BAblica_Portuguesa" title="Implantação da República Portuguesa">Proclamação da República</a>, em 1910.<sup id="cite_ref-The_Romantic_Agony_1930_25-2" class="reference"><a href="#cite_note-The_Romantic_Agony_1930-25"><span>[</span>25<span>]</span></a></sup> </p><p>Portanto, os principais autores desse estilo em Portugal seguem linhas diversas, que vão do esteticismo de Eugênio de Castro ao nacionalismo de Antônio Nobre e outros, até atingirem maioridade estilística com Camilo Pessanha: o mais importante poeta simbolista português. Os nomes de maior destaque no simbolismo português são: <a href="/wiki/Camilo_Pessanha" title="Camilo Pessanha">Camilo Pessanha</a>, <a href="/wiki/Ant%C3%B3nio_Nobre" title="António Nobre">António Nobre</a>, <a href="/wiki/Augusto_Gil" title="Augusto Gil">Augusto Gil</a> e <a href="/wiki/Eug%C3%A9nio_de_Castro" title="Eugénio de Castro">Eugénio de Castro</a>.<sup id="cite_ref-The_Romantic_Agony_1930_25-3" class="reference"><a href="#cite_note-The_Romantic_Agony_1930-25"><span>[</span>25<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Brasil">Brasil</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=6" title="Editar secção: Brasil" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=6" title="Editar código-fonte da secção: Brasil"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r69236695">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/17px-Magnifying_glass_01.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/26px-Magnifying_glass_01.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/34px-Magnifying_glass_01.svg.png 2x" data-file-width="663" data-file-height="659" /></span></span> Ver artigo principal: <a href="/wiki/Simbolismo_no_Brasil" title="Simbolismo no Brasil">Simbolismo no Brasil</a></div> <p>No <a href="/wiki/Brasil" title="Brasil">Brasil</a>, três grandes poetas destacaram-se dentro do movimento simbolista: <a href="/wiki/Augusto_dos_Anjos" title="Augusto dos Anjos">Augusto dos Anjos</a> , <a href="/wiki/Cruz_e_Sousa" title="Cruz e Sousa">Cruz e Sousa</a> e <a href="/wiki/Alphonsus_de_Guimar%C3%A3es" class="mw-redirect" title="Alphonsus de Guimarães">Alphonsus de Guimaraens</a>, autor de <i>Sete dores de Maria</i>.<sup id="cite_ref-Janeiro_1961_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-Janeiro_1961-27"><span>[</span>27<span>]</span></a></sup> Com Cruz e Sousa, a angústia de sua condição, reflete-se no comentário de <a href="/wiki/Manuel_Bandeira" title="Manuel Bandeira">Manuel Bandeira</a>: "<i>Não há</i> (na literatura brasileira) <i>gritos mais dilacerantes, suspiros mais profundos do que os seus</i>". São também escritores que merecem atenção: <a href="/wiki/Raul_de_Leoni" title="Raul de Leoni">Raul de Leoni</a>, <a href="/wiki/Emiliano_Perneta" title="Emiliano Perneta">Emiliano Perneta</a>, <a href="/wiki/Da_Costa_e_Silva" class="mw-redirect" title="Da Costa e Silva">Da Costa e Silva</a>, <a href="/wiki/Dario_Persiano_de_Castro_Vellozo" title="Dario Persiano de Castro Vellozo">Dario Vellozo,</a> <a href="/wiki/Arthur_de_Salles" class="mw-redirect" title="Arthur de Salles">Arthur de Salles</a>, Ernãni Rosas, Petion de Villar, <a href="/wiki/Marcelo_Gama" title="Marcelo Gama">Marcelo Gama</a>, <a href="/wiki/Maranh%C3%A3o_Sobrinho" title="Maranhão Sobrinho">Maranhão Sobrinho</a>, Saturnino de Meireles, Pedro Kikerry, <a href="/wiki/Alceu_Wamosy" class="mw-redirect" title="Alceu Wamosy">Alceu Wamosy</a>, <a href="/wiki/Eduardo_Guimar%C3%A3es" title="Eduardo Guimarães">Eduardo Guimarães</a>, <a href="/wiki/Gilka_Machado" title="Gilka Machado">Gilka Machado</a>, Onestaldo de Penafort e <a href="/wiki/L%C3%ADvio_Barreto" title="Lívio Barreto">Lívio Barreto</a>.<sup id="cite_ref-Janeiro_1961_27-1" class="reference"><a href="#cite_note-Janeiro_1961-27"><span>[</span>27<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Teatro">Teatro</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=7" title="Editar secção: Teatro" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=7" title="Editar código-fonte da secção: Teatro"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Petrutxca_de_Fokine-1911.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Petrutxca_de_Fokine-1911.jpg/260px-Petrutxca_de_Fokine-1911.jpg" decoding="async" width="260" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Petrutxca_de_Fokine-1911.jpg/390px-Petrutxca_de_Fokine-1911.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Petrutxca_de_Fokine-1911.jpg/520px-Petrutxca_de_Fokine-1911.jpg 2x" data-file-width="1311" data-file-height="810" /></a><figcaption>Encenação de <a href="/wiki/Alexandre_Benois" class="mw-redirect" title="Alexandre Benois">Alexandre Benois</a> para a peça de <a href="/wiki/Igor_Stravinsky" class="mw-redirect" title="Igor Stravinsky">Stravinsky</a> <i><a href="/wiki/Petrushka" title="Petrushka">Petrushka</a></i> em 1911.</figcaption></figure> <p>Buscaram os autores, dentre os quais o belga <a href="/wiki/Maurice_Maeterlinck" title="Maurice Maeterlinck">Maeterlinck</a>, o <a href="/wiki/Italianos" title="Italianos">italiano</a> <a href="/wiki/Gabriele_D%27Annunzio" class="mw-redirect" title="Gabriele D'Annunzio">Gabriele D'Annunzio</a> e o <a href="/wiki/Noruegu%C3%AAs" class="mw-redirect" title="Norueguês">norueguês</a> <a href="/wiki/Henrik_Ibsen" title="Henrik Ibsen">Ibsen</a>, levar ao palco não personagens propriamente ditos, mas alegorias a representar sentimento, ideia - em peças onde o cenário (som, luz, ambiente, etc.) tenham maior destaque.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span>[</span>28<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span>[</span>29<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Artes_plásticas"><span id="Artes_pl.C3.A1sticas"></span>Artes plásticas</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=8" title="Editar secção: Artes plásticas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=8" title="Editar código-fonte da secção: Artes plásticas"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pintura">Pintura</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=9" title="Editar secção: Pintura" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=9" title="Editar código-fonte da secção: Pintura"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Paul_Gauguin_031.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Paul_Gauguin_031.jpg/220px-Paul_Gauguin_031.jpg" decoding="async" width="220" height="411" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Paul_Gauguin_031.jpg/330px-Paul_Gauguin_031.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Paul_Gauguin_031.jpg/440px-Paul_Gauguin_031.jpg 2x" data-file-width="2250" data-file-height="4208" /></a><figcaption>Gauguin simbolista</figcaption></figure> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69236695"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/17px-Magnifying_glass_01.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/26px-Magnifying_glass_01.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/34px-Magnifying_glass_01.svg.png 2x" data-file-width="663" data-file-height="659" /></span></span> Ver artigo principal: <a href="/wiki/Pintura_do_simbolismo" title="Pintura do simbolismo">Pintura do simbolismo</a></div> <p>No âmbito da pintura, <a href="/wiki/Gustave_Moreau" title="Gustave Moreau">Gustave Moreau</a> foi um dos principais expoentes do simbolismo. Suas pinturas mais conhecidas são "Júpiter e Semele", "Europa e o touro" e "Os unicórnios". <a href="/wiki/Odilon_Redon" title="Odilon Redon">Odilon Redon</a>, outro artista francês, produziu obras seminais como "O carro de Apolo" e "<a href="/wiki/Druida" title="Druida">Druida</a>". </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:On_the_Edge_of_the_Sea.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/On_the_Edge_of_the_Sea.jpg/220px-On_the_Edge_of_the_Sea.jpg" decoding="async" width="220" height="292" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/On_the_Edge_of_the_Sea.jpg/330px-On_the_Edge_of_the_Sea.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/On_the_Edge_of_the_Sea.jpg/440px-On_the_Edge_of_the_Sea.jpg 2x" data-file-width="1055" data-file-height="1400" /></a><figcaption><a href="/wiki/Pierre_Puvis_de_Chavannes" title="Pierre Puvis de Chavannes">Pierre Puvis de Chavannes</a>, <i>Jeunes Filles au Bord de la Mer</i>, 1879, <a href="/wiki/Mus%C3%A9e_d%27Orsay" class="mw-redirect" title="Musée d'Orsay">Musée d'Orsay</a>, Paris.</figcaption></figure> <p>Oriundo do <a href="/wiki/Impressionismo" title="Impressionismo">Impressionismo</a>, <a href="/wiki/Paul_Gauguin" title="Paul Gauguin">Paul Gauguin</a> deixa-se influenciar pelas pinturas japonesas que aparecem na Europa, provocando verdadeiro choque cultural, abandonando as técnicas ainda vigentes nas telas do movimento onde se iniciou, como a perspectiva, pintando apenas em formas bidimensionais. A temática alegórica passa a dominar, a partir de 1890. Ao artista não bastava pintar a realidade, mas demonstrar na tela a essência sentimental dos personagens. </p><p>Ainda na França, outros artistas, como <a href="/wiki/Gustave_Moreau" title="Gustave Moreau">Gustave Moreau</a>, <a href="/wiki/Odilon_Redon" title="Odilon Redon">Odilon Redon</a>, <a href="/wiki/Maurice_Denis" title="Maurice Denis">Maurice Denis</a>, <a href="/wiki/Paul_S%C3%A9rusier" title="Paul Sérusier">Paul Sérusier</a> e <a href="/wiki/Aristide_Maillol" title="Aristide Maillol">Aristide Maillol</a>, aderem à nova estética. Na Áustria, usando de motivos eminentemente europeus do estilo <a href="/wiki/Rococ%C3%B3" title="Rococó">rococó</a>, <a href="/wiki/Gustav_Klimt" title="Gustav Klimt">Gustav Klimt</a> é outro que, assim como Gauguin, torna-se conhecido e apreciado. Na Bélgica, <a href="/wiki/Jean_Delville" title="Jean Delville">Jean Delville</a> proporá a "arte idealista" dentro desse movimento.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span>[</span>30<span>]</span></a></sup> O <a href="/wiki/Noruega" title="Noruega">norueguês</a> <a href="/wiki/Edvard_Munch" title="Edvard Munch">Edvard Munch</a>, autor do célebre quadro "<i>O grito</i>", alia-se primeiro ao simbolismo, antes de tornar-se um dos prodígios do <a href="/wiki/Expressionismo" title="Expressionismo">Expressionismo</a>. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Visconti,_Eliseu_-_Recompensa_de_S%C3%A3o_Sebasti%C3%A3o_-_%C3%93leo_sobre_tela_-_2,18_x_1,33_m_-_1898.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Visconti%2C_Eliseu_-_Recompensa_de_S%C3%A3o_Sebasti%C3%A3o_-_%C3%93leo_sobre_tela_-_2%2C18_x_1%2C33_m_-_1898.jpg/220px-Visconti%2C_Eliseu_-_Recompensa_de_S%C3%A3o_Sebasti%C3%A3o_-_%C3%93leo_sobre_tela_-_2%2C18_x_1%2C33_m_-_1898.jpg" decoding="async" width="220" height="364" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Visconti%2C_Eliseu_-_Recompensa_de_S%C3%A3o_Sebasti%C3%A3o_-_%C3%93leo_sobre_tela_-_2%2C18_x_1%2C33_m_-_1898.jpg/330px-Visconti%2C_Eliseu_-_Recompensa_de_S%C3%A3o_Sebasti%C3%A3o_-_%C3%93leo_sobre_tela_-_2%2C18_x_1%2C33_m_-_1898.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Visconti%2C_Eliseu_-_Recompensa_de_S%C3%A3o_Sebasti%C3%A3o_-_%C3%93leo_sobre_tela_-_2%2C18_x_1%2C33_m_-_1898.jpg/440px-Visconti%2C_Eliseu_-_Recompensa_de_S%C3%A3o_Sebasti%C3%A3o_-_%C3%93leo_sobre_tela_-_2%2C18_x_1%2C33_m_-_1898.jpg 2x" data-file-width="447" data-file-height="739" /></a><figcaption><a href="/wiki/Eliseu_Visconti" title="Eliseu Visconti">Eliseu Visconti</a> - Recompensa de São Sebastião, 1898.</figcaption></figure> <p>No Brasil, o movimento simbolista influenciou a obra de pintores como <a href="/wiki/Eliseu_Visconti" title="Eliseu Visconti">Eliseu Visconti</a> e <a href="/wiki/Rodolfo_Amoedo" title="Rodolfo Amoedo">Rodolfo Amoedo</a>. A tela "Recompensa de São Sebastião", de Eliseu Visconti, medalha de ouro na <a href="/wiki/Exposi%C3%A7%C3%A3o_Universal_de_Saint_Louis" class="mw-redirect" title="Exposição Universal de Saint Louis">Exposição Universal de Saint Louis</a>, em 1904, é um exemplo da influência simbolista nas artes plásticas do <a href="/wiki/Brasil" title="Brasil">Brasil</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Características_marcantes"><span id="Caracter.C3.ADsticas_marcantes"></span>Características marcantes</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=10" title="Editar secção: Características marcantes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=10" title="Editar código-fonte da secção: Características marcantes"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Do ponto de vista pictórico, as características mais relevantes são as seguintes: </p> <dl><dt>Técnicas</dt> <dd>O intuito dos artistas simbolistas é o de criar uma pintura autônoma em relação à realidade, opondo-se fortemente ao realismo, onde cada símbolo possui uma significação própria a partir das perspectivas do espectador e ou pintor. Não existe uma leitura única, mas sim a transmissão de coisas distintas que a obra conceda a cada indivíduo.</dd> <dt>Cor</dt> <dd>Às vezes se utilizam de cores fortes e pastéis para ressaltar o sentido onírico do sobrenatural.</dd></dl> <dl><dt>Temática</dt> <dd>Perdura o interesse pelo subjetivo, pelo irracional, similaridades compartilhadas também com o <a href="/wiki/Romantismo" title="Romantismo">Romantismo</a>.<sup id="cite_ref-ReferenceA_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-31"><span>[</span>31<span>]</span></a></sup></dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Grupos_simbolistas">Grupos simbolistas</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=11" title="Editar secção: Grupos simbolistas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=11" title="Editar código-fonte da secção: Grupos simbolistas"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Les_Nabis"><i>Les Nabis</i></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=12" title="Editar secção: Les Nabis" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=12" title="Editar código-fonte da secção: Les Nabis"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69236695"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/17px-Magnifying_glass_01.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/26px-Magnifying_glass_01.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/34px-Magnifying_glass_01.svg.png 2x" data-file-width="663" data-file-height="659" /></span></span> Ver artigo principal: <a href="/wiki/Les_Nabis" title="Les Nabis">Les Nabis</a></div> <p>Como consequência do simbolismo, surge o grupo de <a href="/wiki/Les_Nabis" title="Les Nabis">Les Nabis</a>. Possui a particularidade de ter formas mais simplificadas e cores mais puras. A arte torna-se uma realidade autônoma do real, pois nela estão patentes emoções, sentimentos e ideologias.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span>[</span>32<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="A_escola_de_Pont-Aven">A escola de Pont-Aven</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=13" title="Editar secção: A escola de Pont-Aven" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=13" title="Editar código-fonte da secção: A escola de Pont-Aven"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69236695"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/17px-Magnifying_glass_01.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/26px-Magnifying_glass_01.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Magnifying_glass_01.svg/34px-Magnifying_glass_01.svg.png 2x" data-file-width="663" data-file-height="659" /></span></span> Ver artigo principal: <a href="/wiki/Escola_de_Pont-Aven" title="Escola de Pont-Aven">Escola de Pont-Aven</a></div> <p>Desde <a href="/wiki/1873" title="1873">1873</a> a cidade de <a href="/wiki/Pont-Aven" title="Pont-Aven">Pont-Aven</a> era frequentada pelos alunos da Escola de Belas Artes de Paris. Em <a href="/wiki/1886" title="1886">1886</a>, <a href="/wiki/Paul_Gauguin" title="Paul Gauguin">Gauguin</a> aporta e em <a href="/wiki/1888" title="1888">1888</a> se instala um grupo de pintores dispostos a seguir seus ensinamentos na Academia. Participam da exposição do <a href="/w/index.php?title=Caf%C3%A9_Volpini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Café Volpini (página não existe)">Café Volpini</a> em <a href="/wiki/1889" title="1889">1889</a>. Neste mesmo ano, Gauguin segue para o <a href="/wiki/Taiti" title="Taiti">Taiti</a> e por consequência o grupo se desvanece. As vertentes desta Escola constituíram-se pela vontade de sintetizar formas, compêndios que se moviam entre o <a href="/wiki/Impressionismo" title="Impressionismo">Impressionismo</a> e o simbolismo.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span>[</span>33<span>]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Principais_representantes">Principais representantes</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=14" title="Editar secção: Principais representantes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=14" title="Editar código-fonte da secção: Principais representantes"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Franz_von_Stuck_004.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Franz_von_Stuck_004.jpg/220px-Franz_von_Stuck_004.jpg" decoding="async" width="220" height="354" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Franz_von_Stuck_004.jpg/330px-Franz_von_Stuck_004.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Franz_von_Stuck_004.jpg/440px-Franz_von_Stuck_004.jpg 2x" data-file-width="1576" data-file-height="2536" /></a><figcaption><i>O pecado</i> por <i>Franz Stuck</i></figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/Gustave_Moreau" title="Gustave Moreau">Gustave Moreau</a> (1826–1898): Prolífico desenhista e de grande virtuosismo técnico. Narrador de visões únicas e oníricas. Sua fonte de inspiração maior era a mitologia.<sup id="cite_ref-Kaplan_Oxford_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kaplan_Oxford-34"><span>[</span>34<span>]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/Gustav_Klimt" title="Gustav Klimt">Gustav Klimt</a> (1862–1918): Um dos maiores e mais importantes representantes do simbolismo, cujas obras mais destacadas são <i>O beijo</i>, <i>Palas Atenea</i>, <i>Judith I</i>, <i> As três idades da mulher</i>, <i>Nuda Veritas</i> e <i>Dânae</i>. A maioria de seus quadros está carregada de um sentido lírico-decorativo e retrata <a href="/wiki/Femme_fatale" class="mw-redirect mw-disambig" title="Femme fatale">mulheres fatais</a>, jovens e sensuais.<sup id="cite_ref-FOOTNOTEFliedl199414_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEFliedl199414-35"><span>[</span>35<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTESabarsky198318_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTESabarsky198318-36"><span>[</span>36<span>]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/Odilon_Redon" title="Odilon Redon">Odilon Redon</a> (1840–1916): Representa o mágico, o visionário e fabuloso. <i>O sonho</i>, <i>A Esfinge</i>, <i>O nascimento de Vênus</i>, <i>As flores do mal</i>, <i>Mulher e flores</i>.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span>[</span>37<span>]</span></a></sup><sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span>[</span>38<span>]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/Carlos_Schwabe" title="Carlos Schwabe">Carlos Schwabe</a>: Um pintor de grande imaginação. Transmitia com maestria imagens oníricas. O precursor do <a href="/wiki/Modernismo_(arte)" class="mw-redirect" title="Modernismo (arte)">modernismo</a>. <i>Spleen e ideal</i>, <i>A boda do poeta e da musa</i>.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span>[</span>39<span>]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/Franz_von_Stuck" title="Franz von Stuck">Franz von Stuck</a> (1863—1928): Tornou-se conhecido por cartuns para Blätter Fliegende, e por decorações de livros. Durante 1889 exibiu suas primeiras pinturas, quando ganhou uma medalha de ouro do The Guardian. Obras mais conhecidas: <i>O pecado</i>.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span>[</span>40<span>]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Escultura">Escultura</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=15" title="Editar secção: Escultura" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=15" title="Editar código-fonte da secção: Escultura"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>O simbolismo possui uma estética acadêmica, e se relaciona mais às realizações esculturais de vanguarda. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Principais_representantes_2">Principais representantes</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=16" title="Editar secção: Principais representantes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=16" title="Editar código-fonte da secção: Principais representantes"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Jean-Joseph Carriès (<a href="/wiki/1855" title="1855">1855</a>-<a href="/wiki/1894" title="1894">1894</a>)</li> <li>Charles Van der Stappen (<a href="/wiki/1843" title="1843">1843</a>-<a href="/wiki/1910" title="1910">1910</a>)</li> <li>George Minne (<a href="/wiki/1866" title="1866">1866</a>-<a href="/wiki/1914" title="1914">1914</a>)</li> <li><a href="/wiki/Auguste_Rodin" title="Auguste Rodin">Auguste Rodin</a> (<a href="/wiki/1840" title="1840">1840</a>-<a href="/wiki/1917" title="1917">1917</a>)</li> <li><a href="/wiki/Antoine_Bourdelle" title="Antoine Bourdelle">Antoine Bourdelle</a> (<a href="/wiki/1861" title="1861">1861</a>-<a href="/wiki/1929" title="1929">1929</a>)</li> <li><a href="/wiki/Max_Klinger" title="Max Klinger">Max Klinger</a> (<a href="/wiki/1857" title="1857">1857</a>-<a href="/wiki/1920" title="1920">1920</a>)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Galeria">Galeria</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=17" title="Editar secção: Galeria" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=17" title="Editar código-fonte da secção: Galeria"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional" style="max-width: 1421px;"> <li class="gallerybox" style="width: 195px"> <div class="thumb" style="width: 190px; height: 190px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Gustav_Klimt_-_Allegory_of_Sculpture_-_1889.jpg" class="mw-file-description" title="Gustav Klimt, Alegoria de Skulptur, 1889"><img alt="Gustav Klimt, Alegoria de Skulptur, 1889" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Gustav_Klimt_-_Allegory_of_Sculpture_-_1889.jpg/114px-Gustav_Klimt_-_Allegory_of_Sculpture_-_1889.jpg" decoding="async" width="114" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Gustav_Klimt_-_Allegory_of_Sculpture_-_1889.jpg/170px-Gustav_Klimt_-_Allegory_of_Sculpture_-_1889.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Gustav_Klimt_-_Allegory_of_Sculpture_-_1889.jpg/227px-Gustav_Klimt_-_Allegory_of_Sculpture_-_1889.jpg 2x" data-file-width="6704" data-file-height="9438" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Gustav_Klimt" title="Gustav Klimt">Gustav Klimt</a>, Alegoria de Skulptur, 1889</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 195px"> <div class="thumb" style="width: 190px; height: 190px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Toorop,_De_drie_bruiden,_78x98_non_bruid_helbruid.jpg" class="mw-file-description" title="Jan Toorop, As Três Noivas, 1893"><img alt="Jan Toorop, As Três Noivas, 1893" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Toorop%2C_De_drie_bruiden%2C_78x98_non_bruid_helbruid.jpg/160px-Toorop%2C_De_drie_bruiden%2C_78x98_non_bruid_helbruid.jpg" decoding="async" width="160" height="129" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Toorop%2C_De_drie_bruiden%2C_78x98_non_bruid_helbruid.jpg/240px-Toorop%2C_De_drie_bruiden%2C_78x98_non_bruid_helbruid.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Toorop%2C_De_drie_bruiden%2C_78x98_non_bruid_helbruid.jpg/320px-Toorop%2C_De_drie_bruiden%2C_78x98_non_bruid_helbruid.jpg 2x" data-file-width="1417" data-file-height="1144" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Jan Toorop, <i>As Três Noivas</i>, 1893</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 195px"> <div class="thumb" style="width: 190px; height: 190px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Fernand_Khnopff_-_Incense_-_Google_Art_Project.jpg" class="mw-file-description" title="Fernand Khnopff, Incenso, 1898"><img alt="Fernand Khnopff, Incenso, 1898" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Fernand_Khnopff_-_Incense_-_Google_Art_Project.jpg/91px-Fernand_Khnopff_-_Incense_-_Google_Art_Project.jpg" decoding="async" width="91" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Fernand_Khnopff_-_Incense_-_Google_Art_Project.jpg/137px-Fernand_Khnopff_-_Incense_-_Google_Art_Project.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Fernand_Khnopff_-_Incense_-_Google_Art_Project.jpg/182px-Fernand_Khnopff_-_Incense_-_Google_Art_Project.jpg 2x" data-file-width="1786" data-file-height="3135" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Fernand_Khnopff" title="Fernand Khnopff">Fernand Khnopff</a>, <i>Incenso</i>, 1898</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 195px"> <div class="thumb" style="width: 190px; height: 190px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Bussiere,Gaston_-_Salammbo,_1907.jpg" class="mw-file-description" title="Salammbô (1907) de Gaston Bussière"><img alt="Salammbô (1907) de Gaston Bussière" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Bussiere%2CGaston_-_Salammbo%2C_1907.jpg/130px-Bussiere%2CGaston_-_Salammbo%2C_1907.jpg" decoding="async" width="130" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Bussiere%2CGaston_-_Salammbo%2C_1907.jpg/194px-Bussiere%2CGaston_-_Salammbo%2C_1907.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Bussiere%2CGaston_-_Salammbo%2C_1907.jpg/259px-Bussiere%2CGaston_-_Salammbo%2C_1907.jpg 2x" data-file-width="830" data-file-height="1024" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><i><a href="/wiki/Salammb%C3%B4" title="Salammbô">Salammbô</a></i> (1907) de <a href="/w/index.php?title=Gaston_Bussi%C3%A8re&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gaston Bussière (página não existe)">Gaston Bussière</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 195px"> <div class="thumb" style="width: 190px; height: 190px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Swan_princess.jpg" class="mw-file-description" title="Mikhail Vrubel, A Princesa Cisne, 1900"><img alt="Mikhail Vrubel, A Princesa Cisne, 1900" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Swan_princess.jpg/103px-Swan_princess.jpg" decoding="async" width="103" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Swan_princess.jpg/155px-Swan_princess.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Swan_princess.jpg/206px-Swan_princess.jpg 2x" data-file-width="355" data-file-height="550" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Mikhail_Vrubel" title="Mikhail Vrubel">Mikhail Vrubel</a>, <i>A Princesa Cisne</i>, 1900</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 195px"> <div class="thumb" style="width: 190px; height: 190px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Stuck_Susanna.jpg" class="mw-file-description" title="Franz von Stuck, Susanna und die beiden Alten, 1913"><img alt="Franz von Stuck, Susanna und die beiden Alten, 1913" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Stuck_Susanna.jpg/116px-Stuck_Susanna.jpg" decoding="async" width="116" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Stuck_Susanna.jpg/174px-Stuck_Susanna.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Stuck_Susanna.jpg/232px-Stuck_Susanna.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="4127" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Franz_von_Stuck" title="Franz von Stuck">Franz von Stuck</a>, <i>Susanna und die beiden Alten</i>, 1913</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 195px"> <div class="thumb" style="width: 190px; height: 190px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:La_vetta_-_Cesare_Saccaggi.jpg" class="mw-file-description" title=""O cume", uma obra simbolista do pintor italiano Cesare Saccaggi". O cume da montanha é representado por esta figura humana suntuosamente vestida, com edelvais na mão, à qual um jovem vestido de trapos e exausto no ato de fazer seu último esforço tenta dolorosamente agarrar-se; esta é uma cena que traduz um conceito típico da filosofia alemã do século XIX, o de "esforço" (Streben): enquanto a figura impassível simboliza a meta inatingível, o jovem exausto é o símbolo do desejo do homem de se superar na continuação e para estabelecer metas cada vez maiores e mais difíceis."><img alt=""O cume", uma obra simbolista do pintor italiano Cesare Saccaggi". O cume da montanha é representado por esta figura humana suntuosamente vestida, com edelvais na mão, à qual um jovem vestido de trapos e exausto no ato de fazer seu último esforço tenta dolorosamente agarrar-se; esta é uma cena que traduz um conceito típico da filosofia alemã do século XIX, o de "esforço" (Streben): enquanto a figura impassível simboliza a meta inatingível, o jovem exausto é o símbolo do desejo do homem de se superar na continuação e para estabelecer metas cada vez maiores e mais difíceis." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/La_vetta_-_Cesare_Saccaggi.jpg/160px-La_vetta_-_Cesare_Saccaggi.jpg" decoding="async" width="160" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/La_vetta_-_Cesare_Saccaggi.jpg/240px-La_vetta_-_Cesare_Saccaggi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/La_vetta_-_Cesare_Saccaggi.jpg/320px-La_vetta_-_Cesare_Saccaggi.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="598" /></a></span></div> <div class="gallerytext">"<i>O cume",</i> uma obra simbolista do pintor italiano Cesare Saccaggi". O cume da montanha é representado por esta figura humana suntuosamente vestida, com edelvais na mão, à qual um jovem vestido de trapos e exausto no ato de fazer seu último esforço tenta dolorosamente agarrar-se; esta é uma cena que traduz um conceito típico da filosofia alemã do século XIX, o de "esforço" (Streben): enquanto a figura impassível simboliza a meta inatingível, o jovem exausto é o símbolo do desejo do homem de se superar na continuação e para estabelecer metas cada vez maiores e mais difíceis.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ver_também"><span id="Ver_tamb.C3.A9m"></span>Ver também</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=18" title="Editar secção: Ver também" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=18" title="Editar código-fonte da secção: Ver também"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Arte_vision%C3%A1ria" title="Arte visionária">Arte visionária</a></li> <li><a href="/wiki/Era_de_Prata_russa" title="Era de Prata russa">Era de Prata russa</a></li> <li><a href="/wiki/Jo%C3%A3o_Sim%C3%B5es_Lopes_Neto" title="João Simões Lopes Neto">João Simões Lopes Neto</a></li></ul> <h2 id="Referências" style="cursor: help;" title="Esta seção foi configurada para não ser editável diretamente. Edite a página toda ou a seção anterior em vez disso."><span id="Refer.C3.AAncias"></span>Referências</h2> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Laurence Hansen-Løve (2011). Hatier, ed. <i>La philosophie de A à Z</i> (em francês). Paris: [s.n.] p. 438. 480 páginas. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-2-218-94735-3" title="Especial:Fontes de livros/978-2-218-94735-3">978-2-218-94735-3</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASimbolismo&rft.au=Laurence+Hansen-L%C3%B8ve&rft.btitle=La+philosophie+de+A+%C3%A0+Z&rft.date=2011&rft.genre=book&rft.isbn=978-2-218-94735-3&rft.pages=438&rft.place=Paris&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.symbolisme.net/definition.html">«Symbolisme | Origines et définition»</a>. <i>www.symbolisme.net</i></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASimbolismo&rft.atitle=Symbolisme+%7C+Origines+et+d%C3%A9finition&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.symbolisme.net&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.symbolisme.net%2Fdefinition.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.etudes-litteraires.com/symbolisme.php">«Le symbolisme (seconde moitié du XIX et début du XX)»</a>. <i>etudes-litteraires.com</i> (em francês)</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASimbolismo&rft.atitle=Le+symbolisme+%28seconde+moiti%C3%A9+du+XIX+et+d%C3%A9but+du+XX%29&rft.genre=unknown&rft.jtitle=etudes-litteraires.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.etudes-litteraires.com%2Fsymbolisme.php&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Olds, Marshal C. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://digitalcommons.unl.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1027&context=modlangfrench">"Literary Symbolism"</a>, originally published (as Chapter 14) in <i>A Companion to Modernist Literature and Culture</i>, edited by David Bradshaw and Kevin J. H. Dettmar. Malden, MA : Blackwell Publishing, 2006. Pages 155–162.</span> </li> <li id="cite_note-:0-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-:0_5-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:0_5-1">b</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:0_5-2">c</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:0_5-3">d</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Facos, Michelle (22 de fevereiro de 2011). «Symbolism». <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Vk4WgsO2OZsC&newbks=0&printsec=frontcover&pg=PA339&hl=pt-BR"><i>An Introduction to Nineteenth-Century Art</i></a> (em inglês). [S.l.]: Taylor & Francis</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASimbolismo&rft.atitle=Symbolism&rft.aufirst=Michelle&rft.aulast=Facos&rft.btitle=An+Introduction+to+Nineteenth-Century+Art&rft.date=2011-02-22&rft.genre=bookitem&rft.pub=Taylor+%26+Francis&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DVk4WgsO2OZsC%26newbks%3D0%26printsec%3Dfrontcover%26pg%3DPA339%26hl%3Dpt-BR&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">Balakian, Anna, <i>The Symbolist Movement: a critical appraisal</i>. Random House, 1967, ch. 2.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">David Schimmelpenninck van der Oye, <i>Russian orientalism: Asia in the Russian mind from Peter the Great to the emigration</i>, New Haven: Yale UP, 2010, p. 211 (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Kk8XrtXe3IcC&lpg=PA211&dq=decadence%20synonymous%20with%20symbolism&pg=PA211#v=onepage&q=decadence%20symbolism&f=false">online</a>).</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wisegeek.com/what-was-the-decadent-movement-in-literature.htm">What was the decadent movement in literature</a></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Balakian, Anna, <i>The Symbolist Movement: a critical appraisal</i>. Random House, 1967, ch. 2</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Moréas, Jean (1886). <a class="external text" href="https://fr.wikisource.org/wiki/Page:Mor%C3%A9as_-_Les_Premi%C3%A8res_Armes_du_symbolisme,_1889.djvu/42">Le Manifeste du Symbolisme</a>, <i><a href="/wiki/Le_Figaro" title="Le Figaro">Le Figaro</a></i>.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Pratt, William. <i>The Imagist Poem, Modern Poetry in Miniature</i> (Story Line Press, 1963, expanded 2001). <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/1-58654-009-2" title="Especial:Fontes de livros/1-58654-009-2">1-58654-009-2</a></span> </li> <li id="cite_note-:1-12"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-:1_12-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-:1_12-1">b</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Vendelin, Carmen (12 de março de 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=CR--BAAAQBAJ&newbks=0&printsec=frontcover&pg=PA2&hl=pt-BR"><i>Strategic Ambiguity: The Obscure, Nebulous, and Vague in Symbolist Prints</i></a> (em inglês). [S.l.]: Lulu</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASimbolismo&rft.aufirst=Carmen&rft.aulast=Vendelin&rft.btitle=Strategic+Ambiguity%3A+The+Obscure%2C+Nebulous%2C+and+Vague+in+Symbolist+Prints&rft.date=2013-03-12&rft.genre=book&rft.pub=Lulu&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DCR--BAAAQBAJ%26newbks%3D0%26printsec%3Dfrontcover%26pg%3DPA2%26hl%3Dpt-BR&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Goldwater, Robert (2 de fevereiro de 2018). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=hzlMDwAAQBAJ&newbks=0&printsec=frontcover&pg=PA146&hl=pt-BR"><i>Symbolism</i></a> (em inglês). [S.l.]: Routledge</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASimbolismo&rft.aufirst=Robert&rft.aulast=Goldwater&rft.btitle=Symbolism&rft.date=2018-02-02&rft.genre=book&rft.pub=Routledge&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DhzlMDwAAQBAJ%26newbks%3D0%26printsec%3Dfrontcover%26pg%3DPA146%26hl%3Dpt-BR&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Sciortino, Cassandra (11 de agosto de 2010). «Armand Point's Eternal Chimera: The Florentine Quattrocento and Symbolist Currents in Britan, France, and Italy». In: Neginsky, Rosina. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=7WwnBwAAQBAJ&newbks=0&printsec=frontcover&pg=PA60&hl=pt-BR"><i>Symbolism, Its Origins and Its Consequences</i></a> (em inglês). [S.l.]: Cambridge Scholars Publishing</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASimbolismo&rft.atitle=Armand+Point%27s+Eternal+Chimera%3A+The+Florentine+Quattrocento+and+Symbolist+Currents+in+Britan%2C+France%2C+and+Italy&rft.aufirst=Cassandra&rft.aulast=Sciortino&rft.btitle=Symbolism%2C+Its+Origins+and+Its+Consequences&rft.date=2010-08-11&rft.genre=bookitem&rft.pub=Cambridge+Scholars+Publishing&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D7WwnBwAAQBAJ%26newbks%3D0%26printsec%3Dfrontcover%26pg%3DPA60%26hl%3Dpt-BR&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Untermeyer, Louis, Preface to <i>Modern American Poetry</i> Harcourt Brace & Co New York 1950</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><a class="external text" href="https://fr.wikisource.org/wiki/Album_zutique"><i>L'Album zutique</i></a></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">Arthur Rimbaud, <i><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/s:fr:Album_zutique" class="extiw" title="m:s:fr:Album zutique"><i>L'Album zutique</i></a></i></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text">Sandro Bocola: <i>Die Kunst der Moderne. Zur Struktur und Dynamik ihrer Entwicklung von Goya bis Beuys</i>. Prestel, München 1994, Seite 101, <a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/3791313878" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 3-7913-1387-8</a>.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r57042293">.mw-parser-output .smallcaps{font-variant:small-caps}</style><span class="smallcaps">Balakian, Anna</span>, <i>The Symbolist Movement: a critical appraisal</i>. Random House, 1967</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r57042293"><span class="smallcaps">Delvaille, Bernard</span>, <i>La poésie symboliste: anthologie</i>. <a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/2221501616" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 2-221-50161-6</a></span> </li> <li id="cite_note-ReferenceB-21"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-ReferenceB_21-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-ReferenceB_21-1">b</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r57042293"><span class="smallcaps"><a href="/wiki/Philippe_Jullian" title="Philippe Jullian">Jullian, Philippe</a></span>, <i>The Symbolists</i>. <a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/0714817392" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-7148-1739-2</a></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Luxure, fruit de mort à l'arbre de la vie... </i>, <a href="/w/index.php?title=Albert_Samain&action=edit&redlink=1" class="new" title="Albert Samain (página não existe)">Albert Samain</a>, "Luxure", in the publication <i>Au jardin de l'infante</i> (1889)</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">Stéphane Mallarmé, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://cage.ugent.be/~dc/Literature/Mallarme/Mal08.html"><i>Les fenêtres</i></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20041209140346/http://cage.ugent.be/~dc/Literature/Mallarme/Mal08.html">Arquivado em</a> 9 de dezembro de 2004, no <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r57042293"><span class="smallcaps">Houston, John Porter</span> e <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r57042293"><span class="smallcaps">Houston, Mona Tobin</span>, <i>French Symbolist Poetry: an anthology</i>. <a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/0253202507" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-253-20250-7</a></span> </li> <li id="cite_note-The_Romantic_Agony_1930-25"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-The_Romantic_Agony_1930_25-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-The_Romantic_Agony_1930_25-1">b</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-The_Romantic_Agony_1930_25-2">c</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-The_Romantic_Agony_1930_25-3">d</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r57042293"><span class="smallcaps">Praz, Mario</span>, <i>The Romantic Agony</i> (1930). <a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/0192810618" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-19-281061-8</a> * <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r57042293"><span class="smallcaps"><a href="/wiki/Arthur_Symons" title="Arthur Symons">Symons, Arthur</a></span>, <i>The Symbolist Movement in Literature</i> (1899, rev. 1919)</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text">Lino Neto, António; Almeida, João Miguel; Mendonça Leite, Rita. <i>António Lino Neto, perfil de uma intervenção pública: antología de textos (1894-1940)</i>. CEHR-UCP, 2011. pp. 54. <a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/9728361416" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9728361416</a></span> </li> <li id="cite_note-Janeiro_1961-27"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><i><b><a href="#cite_ref-Janeiro_1961_27-0">a</a></b></i></sup> <sup><i><b><a href="#cite_ref-Janeiro_1961_27-1">b</a></b></i></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r57042293"><span class="smallcaps">Monteiro, Clóvis</span> - <i>Esboços de história literária</i>. Livraria Acadêmica - Rio de Janeiro. 1961. pgs. 274-275.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><a class="external text" href="https://fr.wikisource.org/wiki/Le_Naturalisme_au_th%C3%A9%C3%A2tre">http://fr.wikisource.org/wiki/Le_Naturalisme_au_théâtre</a></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text">PELLOIS, Anne. Utopies symbolistes : Fictions théâtrales de l’Homme et de la Cité, thèse nouveau régime sous la direction de Bernadette Bost, Université Stendhal, Grenoble III, octobre 2006, <span style="white-space:nowrap"><abbr title="página(s)">p.</abbr> 123-133</span>.</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Cole, Brendan (10 de novembro de 2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com.br/books?id=AOqmBgAAQBAJ"><i>Jean Delville: Art between Nature and the Absolute</i></a> (em inglês). [S.l.]: Cambridge Scholars Publishing</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASimbolismo&rft.aufirst=Brendan&rft.aulast=Cole&rft.btitle=Jean+Delville%3A+Art+between+Nature+and+the+Absolute&rft.date=2014-11-10&rft.genre=book&rft.pub=Cambridge+Scholars+Publishing&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com.br%2Fbooks%3Fid%3DAOqmBgAAQBAJ&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-ReferenceA-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ReferenceA_31-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Delvaille, Bernard, <i>La poésie symboliste: anthologie</i>, introduction. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/2-221-50161-6" title="Especial:Fontes de livros/2-221-50161-6">2-221-50161-6</a></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text">Hanson, L. & Hanson, E., <i>Post-Impressionists</i> xi. p.<span class="nowrap"> </span>277</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r57042293"><span class="smallcaps">Lehmann, A.G.</span>, <i>The Symbolist Aesthetic in France 1885–1895</i>. Oxford: Basil Blackwell, 1950, 1968.</span> </li> <li id="cite_note-Kaplan_Oxford-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Kaplan_Oxford_34-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Julius Kaplan. "Moreau, Gustave". <i>Grove Art Online. Oxford Art Online</i>. Oxford University Press.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEFliedl199414-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEFliedl199414_35-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFFliedl1994">Fliedl 1994</a>, p. 14. The most important element of his fame is his reputation as a master of eroticism.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESabarsky198318-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESabarsky198318_36-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSabarsky1983">Sabarsky 1983</a>, p. 18.</span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text">Redon, Odilon, and Raphaël Bouvier (2014). <i>Odilon Redon</i>. p. 2.</span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text">Redon, Odilon (1988). <i>Odilon Redon: the Woodner Collection</i>. Washington, D.C.: Phillips Collection. unpaginated. <small><a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/20763694">20763694</a></span></small>.</span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text">Jumeau-Lafond, Jean-David, (1987), <i>Carlos Schwabe et le nouveau mysticisme", in </i>Un symboliste genevois : Carlos Schwabe<i>, exh. cat., Genève, musée d'Art et d'Histoire.</i></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Jung, C.G. (1967). <i>Symbols of Transformation</i> 2nd ed. [S.l.]: Princeton University Press. p. 8. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/978-0-691-09775-6" title="Especial:Fontes de livros/978-0-691-09775-6">978-0-691-09775-6</a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASimbolismo&rft.aufirst=C.G.&rft.aulast=Jung&rft.btitle=Symbols+of+Transformation&rft.date=1967&rft.edition=2nd&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-691-09775-6&rft.pages=8&rft.pub=Princeton+University+Press&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=19" title="Editar secção: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=19" title="Editar código-fonte da secção: Bibliografia"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="-moz-column-count: 3; -webkit-column-count: 3; column-count: 3;"> <ul><li><i>The Oxford Companion to French Literature</i>, Sir Paul Harvey e J. E. Heseltine, eds., (Oxford, 1959) <a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/0198661045" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-19-866104-5</a></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r57042293"><span class="smallcaps"><a href="/wiki/Edmund_Wilson" title="Edmund Wilson">Wilson, Edmond</a></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.archive.org/details/axelscastle030404mbp"><i>Axel's Castle: A Study in the Imaginative Literature of 1870–1930</i></a> (<a href="/wiki/Internet_Archive" title="Internet Archive">Internet Archive</a>). <a href="/wiki/Especial:Fontes_de_livros/9781598530131" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-59853-013-1</a> (Library of America)</li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ligações_externas"><span id="Liga.C3.A7.C3.B5es_externas"></span>Ligações externas</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&veaction=edit&section=20" title="Editar secção: Ligações externas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Simbolismo&action=edit&section=20" title="Editar código-fonte da secção: Ligações externas"><span>editar código-fonte</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r69325977">@media(max-width:768px){.mw-parser-output .mobile-stack{width:100%!important;float:none!important;margin:10px auto!important;text-align:center!important;box-sizing:border-box!important}.mw-parser-output .mobile-stack .image-container{float:none!important;display:inline-block;padding-bottom:10px}.mw-parser-output .mobile-stack .text-container{margin-left:0!important}}</style><div class="noprint mobile-stack" style="clear: right; border: solid #aaa 1px; margin: 0 0 1em 1em; font-size: 90%; background: var(--background-color-neutral-subtle, #f9f9f9); color: inherit; width: 238px; padding: 5px; spacing: 0; text-align: left; float: right;"> <div class="image-container" style="float: left; vertical-align:middle; margin: 0 10px 0 5px;"><figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/60px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span><figcaption></figcaption></figure></div> <div class="text-container" style="margin-left: 30px; line-height:normal; vertical-align:middle;">O <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/P%C3%A1gina_principal" class="extiw" title="commons:Página principal">Commons</a> possui uma <i>categoria</i> com imagens e outros ficheiros sobre <b><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Symbolist_paintings?uselang=pt">Simbolismo</a></span></b></div> </div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69325977"><div class="noprint mobile-stack" style="clear: right; border: solid #aaa 1px; margin: 0 0 1em 1em; font-size: 90%; background: var(--background-color-neutral-subtle, #f9f9f9); color: inherit; width: 238px; padding: 5px; spacing: 0; text-align: left; float: right;"> <div class="image-container" style="float: left; vertical-align:middle; margin: 0 10px 0 5px;"><figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/34px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="34" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/68px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span><figcaption></figcaption></figure></div> <div class="text-container" style="margin-left: 30px; line-height:normal; vertical-align:middle;">O <a href="/wiki/Wikiquote" title="Wikiquote">Wikiquote</a> tem citações relacionadas a <i><b><a href="https://pt.wikiquote.org/wiki/Simbolismo" class="extiw" title="q:Simbolismo">Simbolismo</a></b></i>.</div></div> <ul><li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.symbolismus.com">«Collection of German Symbolist art»</a>. The <a href="/w/index.php?title=James_(Jack)_Daulton&action=edit&redlink=1" class="new" title="James (Jack) Daulton (página não existe)">Jack Daulton</a> Collection</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASimbolismo&rft.btitle=Collection+of+German+Symbolist+art&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.symbolismus.com&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li> <li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.poetes.com/textes/ver_poemau.pdf">«<i>Les Poètes maudits</i>»</a> <span style="font-size:85%;">(PDF)</span>. by <a href="/wiki/Paul_Verlaine" title="Paul Verlaine">Paul Verlaine</a> (em francês)</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fpt.wikipedia.org%3ASimbolismo&rft.btitle=Les+Po%C3%A8tes+maudits&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.poetes.com%2Ftextes%2Fver_poemau.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20020802071729/http://artmagick.com/default.aspx">ArtMagick The Symbolist Gallery</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tendreams.org/symbolism-art.htm">What is Symbolism in Art</a>Ten Dreams Galleries – extensive article on Symbolism</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://serdar-hizli-art.com/modern_painting/symbolism.htm">Symbolism</a><a href="/wiki/Gustave_Moreau" title="Gustave Moreau">Gustave Moreau</a>, <a href="/wiki/Puvis_de_Chavannes" class="mw-redirect" title="Puvis de Chavannes">Puvis de Chavannes</a>, <a href="/wiki/Odilon_Redon" title="Odilon Redon">Odilon Redon</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://digitalcommons.unl.edu/modlangfrench/28/">Literary Symbolism</a>Published in <i>A Companion to Modernist Literature and Culture</i> (2006)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://pastranec.net/arte/sigloxix/simbol.htm">Arte do século XIX: Simbolismo</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101119162601/http://arteseleccion.com/movimientos-es/simbolismo-155">O Simbolismo em poucas palavras</a></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r69328899">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:0 auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Pós-Impressionismo" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:brown; color:white;"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Predefini%C3%A7%C3%A3o:P%C3%B3s-Impressionismo" title="Predefinição:Pós-Impressionismo"><abbr title="Ver esta predefinição" style="background:brown; color:white;;;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">v</abbr></a></li><li class="nv-discutir"><a href="/w/index.php?title=Predefini%C3%A7%C3%A3o_Discuss%C3%A3o:P%C3%B3s-Impressionismo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Predefinição Discussão:Pós-Impressionismo (página não existe)"><abbr title="Discutir esta predefinição" style="background:brown; color:white;;;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a class="external text" href="https://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=Predefini%C3%A7%C3%A3o:P%C3%B3s-Impressionismo&action=edit"><abbr title="Editar esta predefinição" style="background:brown; color:white;;;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Pós-Impressionismo" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/P%C3%B3s-Impressionismo" class="mw-redirect" title="Pós-Impressionismo"><span style="color:white;">Pós-Impressionismo</span></a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:brown; color:white;;width:1%">Movimentos do <br /> Século XIX</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Neoimpressionismo" title="Neoimpressionismo">Neoimpressionismo</a></li> <li><a href="/wiki/Divisionismo" title="Divisionismo">Divisionismo</a></li> <li><a href="/wiki/Pontilhismo" title="Pontilhismo">Pontilhismo</a></li> <li><a href="/wiki/Cloisonnisme" title="Cloisonnisme">Cloisonnisme</a></li> <li><a href="/wiki/Les_Nabis" title="Les Nabis">Les Nabis</a></li> <li><a href="/wiki/Sintetismo" title="Sintetismo">Sintetismo</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Simbolismo</a></li> <li><a href="/wiki/Art_Nouveau" class="mw-redirect" title="Art Nouveau">Art Nouveau</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:brown; color:white;;width:1%">Artistas</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Cuno_Amiet" title="Cuno Amiet">Cuno Amiet</a></li> <li><a href="/wiki/Charles_Angrand" title="Charles Angrand">Charles Angrand</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89mile_Bernard" title="Émile Bernard">Émile Bernard</a></li> <li><a href="/wiki/Edvard_Munch" title="Edvard Munch">Edvard Munch</a></li> <li><a href="/wiki/Pierre_Bonnard" title="Pierre Bonnard">Pierre Bonnard</a></li> <li><a href="/wiki/Marius_Borgeaud" title="Marius Borgeaud">Marius Borgeaud</a></li> <li><a href="/wiki/Paul_C%C3%A9zanne" title="Paul Cézanne">Paul Cézanne</a></li> <li><a href="/wiki/Henri-Edmond_Cross" title="Henri-Edmond Cross">Henri-Edmond Cross</a></li> <li><a href="/wiki/Maurice_Denis" title="Maurice Denis">Maurice Denis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Georges_Dufr%C3%A9noy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georges Dufrénoy (página não existe)">Georges Dufrénoy</a></li> <li><a href="/wiki/Paul_Gauguin" title="Paul Gauguin">Paul Gauguin</a></li> <li><a href="/wiki/Hippolyte_Petitjean" title="Hippolyte Petitjean">Hippolyte Petitjean</a></li> <li><a href="/wiki/Paul_Ranson" title="Paul Ranson">Paul Ranson</a></li> <li><a href="/wiki/Odilon_Redon" title="Odilon Redon">Odilon Redon</a></li> <li><a href="/wiki/Henri_Rousseau" title="Henri Rousseau">Henri Rousseau</a></li> <li><a href="/wiki/Ren%C3%A9_Sch%C3%BCtzenberger" title="René Schützenberger">René Schützenberger</a></li> <li><a href="/wiki/Paul_S%C3%A9rusier" title="Paul Sérusier">Paul Sérusier</a></li> <li><a href="/wiki/Georges_Seurat" title="Georges Seurat">Georges Seurat</a></li> <li><a href="/wiki/Paul_Signac" title="Paul Signac">Paul Signac</a></li> <li><a href="/wiki/Henri_de_Toulouse-Lautrec" title="Henri de Toulouse-Lautrec">Henri de Toulouse-Lautrec</a></li> <li><a href="/wiki/Charles_Laval" title="Charles Laval">Charles Laval</a></li> <li><a href="/wiki/Georges_Lemmen" title="Georges Lemmen">Georges Lemmen</a></li> <li><a href="/wiki/Maximilien_Luce" title="Maximilien Luce">Maximilien Luce</a></li> <li><a href="/wiki/Paul_Ranson" title="Paul Ranson">Paul Ranson</a></li> <li><a href="/wiki/Vincent_van_Gogh" title="Vincent van Gogh">Vincent van Gogh</a></li> <li><a href="/wiki/Th%C3%A9o_van_Rysselberghe" title="Théo van Rysselberghe">Théo van Rysselberghe</a></li> <li><a href="/wiki/F%C3%A9lix_Vallotton" title="Félix Vallotton">Félix Vallotton</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89douard_Vuillard" title="Édouard Vuillard">Édouard Vuillard</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:brown; color:white;;width:1%">Movimentos do <br /> Século XX</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Fauvismo" title="Fauvismo">Fauvismo</a></li> <li><a href="/wiki/Die_Br%C3%BCcke_(grupo_art%C3%ADstico)" title="Die Brücke (grupo artístico)">Die Brücke</a></li> <li><a href="/wiki/Der_Blaue_Reiter" title="Der Blaue Reiter">Der Blaue Reiter</a></li> <li><a href="/wiki/Expressionismo" title="Expressionismo">Expressionismo</a></li> <li><a href="/wiki/Cubismo" title="Cubismo">Cubismo</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:brown; color:white;;width:1%">Artistas</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Georges_Braque" title="Georges Braque">Georges Braque</a></li> <li><a href="/wiki/Charles_Camoin" title="Charles Camoin">Charles Camoin</a></li> <li><a href="/wiki/Andr%C3%A9_Derain" title="André Derain">André Derain</a></li> <li><a href="/wiki/Raoul_Dufy" title="Raoul Dufy">Raoul Dufy</a></li> <li><a href="/wiki/Henri_Matisse" title="Henri Matisse">Henri Matisse</a></li> <li><a href="/wiki/Albert_Gleizes" title="Albert Gleizes">Albert Gleizes</a></li> <li><a href="/wiki/Ernst_Ludwig_Kirchner" title="Ernst Ludwig Kirchner">Ernst Ludwig Kirchner</a></li> <li><a href="/wiki/Karl_Schmidt-Rottluff" title="Karl Schmidt-Rottluff">Karl Schmidt-Rottluff</a></li> <li><a href="/wiki/Wassily_Kandinsky" title="Wassily Kandinsky">Wassily Kandinsky</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sonia_Lewitska&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sonia Lewitska (página não existe)">Sonia Lewitska</a></li> <li><a href="/wiki/Franz_Marc" title="Franz Marc">Franz Marc</a></li> <li><a href="/wiki/Jean_Metzinger" title="Jean Metzinger">Jean Metzinger</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Henri_Ottmann&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henri Ottmann (página não existe)">Henry Ottmann</a></li> <li><a href="/wiki/Francis_Picabia" title="Francis Picabia">Francis Picabia</a></li> <li><a href="/wiki/Pablo_Picasso" title="Pablo Picasso">Pablo Picasso</a></li> <li><a href="/wiki/Robert_Antoine_Pinchon" title="Robert Antoine Pinchon">Robert Antoine Pinchon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Henriette_Tirman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henriette Tirman (página não existe)">Henriette Tirman</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jean_Marchand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jean Marchand (página não existe)">Jean Marchand</a></li> <li><a href="/wiki/Othon_Friesz" title="Othon Friesz">Othon Friesz</a></li> <li><a href="/wiki/N%C3%ADna_Tryggvad%C3%B3ttir" title="Nína Tryggvadóttir">Nína Tryggvadóttir</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:brown; color:white;;width:1%">Exposições</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Soci%C3%A9t%C3%A9_des_Artistes_Ind%C3%A9pendants" title="Société des Artistes Indépendants">Artistes Indépendants</a></li> <li><a href="/wiki/Les_XX" title="Les XX">Les XX</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Volpini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Volpini (página não existe)">Volpini</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Le_Barc_de_Boutteville&action=edit&redlink=1" class="new" title="Le Barc de Boutteville (página não existe)">Le Barc de Boutteville</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=La_Libre_Esth%C3%A9tique&action=edit&redlink=1" class="new" title="La Libre Esthétique (página não existe)">La Libre Esthétique</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ambroise_Vollard&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ambroise Vollard (página não existe)">Ambroise Vollard</a></li> <li><a href="/wiki/Salon_d%27Automne" title="Salon d'Automne">Salon d'Automne</a></li> <li><a href="/wiki/Salon_des_Ind%C3%A9pendants" class="mw-redirect" title="Salon des Indépendants">Salon des Indépendants</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Salon_des_Cent&action=edit&redlink=1" class="new" title="Salon des Cent (página não existe)">Salon des Cent</a></li> <li><a href="/wiki/Salon_des_Tuileries" title="Salon des Tuileries">Salon des Tuileries</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:brown; color:white;;width:1%">Críticos</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/F%C3%A9lix_F%C3%A9n%C3%A9on" title="Félix Fénéon">Félix Fénéon</a></li> <li><a href="/wiki/Albert_Aurier" title="Albert Aurier">Albert Aurier</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:brown; color:white;;width:1%">Ver também</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Impressionismo" title="Impressionismo">Impressionismo</a></li> <li><a href="/wiki/Modernismo" title="Modernismo">Modernismo</a></li> <li><a href="/wiki/Arte_moderna" title="Arte moderna">Arte moderna</a></li> <li><a href="/wiki/Secess%C3%A3o_de_Viena" title="Secessão de Viena">Secessionismo</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r69328899"><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Narrativa" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Predefini%C3%A7%C3%A3o:Narrativa" title="Predefinição:Narrativa"><abbr title="Ver esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">v</abbr></a></li><li class="nv-discutir"><a href="/w/index.php?title=Predefini%C3%A7%C3%A3o_Discuss%C3%A3o:Narrativa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Predefinição Discussão:Narrativa (página não existe)"><abbr title="Discutir esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">d</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a class="external text" href="https://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=Predefini%C3%A7%C3%A3o:Narrativa&action=edit"><abbr title="Editar esta predefinição" style=";;background:none transparent;border:none;-moz-box-shadow:none;-webkit-box-shadow:none;box-shadow:none; padding:0;">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Narrativa" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Narrativa" title="Narrativa">Narrativa</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Personagem_fict%C3%ADcia" title="Personagem fictícia">Personagem</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Antagonista_(literatura)" title="Antagonista (literatura)">Antagonista</a></li> <li><a href="/wiki/Anti-her%C3%B3i" title="Anti-herói">Anti-herói</a></li> <li><a href="/wiki/Arqui-inimigo" title="Arqui-inimigo">Arqui-inimigo</a></li> <li><a href="/wiki/Arco_de_personagem" title="Arco de personagem">Arco de personagem</a></li> <li><a href="/wiki/Caracteriza%C3%A7%C3%A3o" title="Caracterização">Caracterização</a></li> <li><a href="/wiki/Deuteragonista" title="Deuteragonista">Deuteragonista</a></li> <li><a href="/wiki/Falso_protagonista" title="Falso protagonista">Falso protagonista</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Foil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Foil (página não existe)">Foil</a></i></li> <li><a href="/wiki/Her%C3%B3i_tr%C3%A1gico" title="Herói trágico">Herói trágico</a></li> <li><a href="/wiki/Protagonista" title="Protagonista">Protagonista</a></li> <li><a href="/wiki/Personagem_modelo" title="Personagem modelo">Personagem modelo</a></li> <li><a href="/wiki/Ator_coadjuvante" title="Ator coadjuvante">Personagem coadjuvante</a></li> <li><a href="/wiki/Tritagonista" title="Tritagonista">Tritagonista</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Enredo" title="Enredo">Enredo</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/A%C3%A7%C3%A3o_(narrativa)" title="Ação (narrativa)">Ação</a></li> <li><a href="/wiki/Analepse" title="Analepse">Analepse</a> / <a href="/wiki/Flashforward" title="Flashforward">Prolepse</a></li> <li><a href="/wiki/Arco_de_hist%C3%B3ria" title="Arco de história">Arco de história</a></li> <li><a href="/wiki/Arma_de_Chekhov" title="Arma de Chekhov">Arma de Chekhov</a></li> <li><a href="/wiki/Clich%C3%AA" title="Clichê">Clichê</a></li> <li><a href="/wiki/Cliffhanger_(roteiro)" title="Cliffhanger (roteiro)">Cliffhanger</a></li> <li><a href="/wiki/Conflito_(narrativa)" title="Conflito (narrativa)">Conflito</a></li> <li><i><a href="/wiki/Deus_ex_machina" title="Deus ex machina">Deus ex machina</a></i></li> <li><a href="/wiki/Di%C3%A1logo" title="Diálogo">Diálogo</a></li> <li><a href="/wiki/Dispositivo_de_enredo" title="Dispositivo de enredo">Dispositivo de enredo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eucat%C3%A1strofe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eucatástrofe (página não existe)">Eucatástrofe</a></li> <li><i><a href="/wiki/Foreshadowing" title="Foreshadowing">Foreshadowing</a></i></li> <li><a href="/wiki/Hist%C3%B3ria_de_fundo" title="História de fundo">História de fundo</a></li> <li><i><a href="/wiki/In_medias_res" title="In medias res">In medias res</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=Justi%C3%A7a_po%C3%A9tica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Justiça poética (página não existe)">Justiça poética</a></li> <li><i><a href="/wiki/Kish%C5%8Dtenketsu" title="Kishōtenketsu">Kishōtenketsu</a></i></li> <li><a href="/wiki/Narrativa_moldura" title="Narrativa moldura">Narrativa moldura</a></li> <li><a href="/wiki/Profecia_autorrealiz%C3%A1vel" title="Profecia autorrealizável">Profecia autorrealizável</a></li> <li><a href="/wiki/Pista_falsa" title="Pista falsa">Pista falsa</a></li> <li><i><a href="/wiki/Plot_twist" title="Plot twist">Plot twist</a></i></li> <li><a href="/wiki/Ritmo_(narrativa)" title="Ritmo (narrativa)">Ritmo</a></li> <li><a href="/wiki/Subenredo" title="Subenredo">Subenredo</a></li> <li><a href="/wiki/Suspense" title="Suspense">Suspense</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Texto_expositivo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Texto expositivo (página não existe)">Texto expositivo</a></li> <li><a href="/wiki/Tropo" title="Tropo">Tropo</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Ambienta%C3%A7%C3%A3o" title="Ambientação">Ambientação</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Crossover_(fic%C3%A7%C3%A3o)" title="Crossover (ficção)">Crossover</a></li> <li><a href="/wiki/Distopia" title="Distopia">Distopia</a></li> <li><a href="/wiki/Hist%C3%B3ria_alternativa" title="História alternativa">História alternativa</a></li> <li><a href="/wiki/Lugar_fict%C3%ADcio" title="Lugar fictício">Lugar fictício</a></li> <li><a href="/wiki/Ucronia" title="Ucronia">Ucronia</a></li> <li><a href="/wiki/Utopia" title="Utopia">Utopia</a></li> <li><a href="/wiki/Worldbuilding" title="Worldbuilding">Worldbuilding</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Tema</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ironia" title="Ironia">Ironia</a></li> <li><a href="/wiki/Met%C3%A1fora" title="Metáfora">Metáfora</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Motivo_(narrativa)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Motivo (narrativa) (página não existe)">Motivo</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Estilo_liter%C3%A1rio" class="mw-redirect" title="Estilo literário">Estilo</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Alegoria" title="Alegoria">Alegoria</a></li> <li><a href="/wiki/Al%C3%ADvio_c%C3%B4mico" title="Alívio cômico">Alívio cômico</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Bathos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bathos (página não existe)">Bathos</a></i></li> <li><a href="/wiki/Dic%C3%A7%C3%A3o" title="Dicção">Dicção</a></li> <li><a href="/wiki/Figura_de_linguagem" title="Figura de linguagem">Figura de linguagem</a></li> <li><a href="/wiki/Atmosfera_(literatura)" title="Atmosfera (literatura)">Atmosfera</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Imag%C3%A9tica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Imagética (página não existe)">Imagética</a></li> <li><a href="/wiki/Modo_(literatura)" title="Modo (literatura)">Modo</a></li> <li><a href="/wiki/Narra%C3%A7%C3%A3o" class="mw-redirect" title="Narração">Narração</a></li> <li><a href="/wiki/Suspens%C3%A3o_de_descren%C3%A7a" title="Suspensão de descrença">Suspensão de descrença</a></li> <li><a class="mw-selflink-fragment" href="#Literatura">Simbolismo</a></li> <li><a href="/wiki/Tom_(literatura)" title="Tom (literatura)">Tom</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Estrutura_narrativa" title="Estrutura narrativa">Estrutura</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Ato" title="Ato">Ato</a> (<a href="/wiki/Estrutura_de_tr%C3%AAs_atos" title="Estrutura de três atos">Estrutura de três atos</a>)</li> <li><a href="/wiki/Cl%C3%ADmax" title="Clímax">Clímax</a></li> <li><a href="/wiki/Narrativa_linear" class="mw-redirect" title="Narrativa linear">Linear</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Narrativa_n%C3%A3o_linear&action=edit&redlink=1" class="new" title="Narrativa não linear (página não existe)">Não linear</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Forma_(literatura)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Forma (literatura) (página não existe)">Forma</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Banda_desenhada" title="Banda desenhada">Banda desenhada</a></li> <li><a href="/wiki/Contos_de_fadas" class="mw-redirect" title="Contos de fadas">Contos de fadas</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89pico_(g%C3%A9nero)" title="Épico (género)">Épico</a></li> <li><a href="/wiki/F%C3%A1bula" title="Fábula">Fábula</a></li> <li><a href="/wiki/Folclore" title="Folclore">Folclore</a></li> <li><a href="/wiki/Lenda" title="Lenda">Lenda</a></li> <li><a href="/wiki/Miniconto" title="Miniconto">Miniconto</a></li> <li><a href="/wiki/Novela" title="Novela">Novela</a></li> <li><a href="/wiki/Par%C3%A1bola_(figura_de_estilo)" title="Parábola (figura de estilo)">Parábola</a></li> <li><a href="/wiki/Pe%C3%A7a_teatral" title="Peça teatral">Peça teatral</a></li> <li><a href="/wiki/Poema" title="Poema">Poema</a></li> <li><a href="/wiki/Romance#O_romance_moderno" title="Romance">Romance</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/G%C3%AAnero_liter%C3%A1rio" title="Gênero literário">Gênero</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/A%C3%A7%C3%A3o_(g%C3%AAnero)" title="Ação (gênero)">Ação</a></li> <li><a href="/wiki/Romance_de_aventura" title="Romance de aventura">Aventura</a></li> <li><i><a href="/wiki/Cyberpunk" title="Cyberpunk">Cyberpunk</a></i></li> <li><a href="/wiki/Arte_er%C3%B3tica" title="Arte erótica">Erótico</a></li> <li><a href="/wiki/Fantasia_(g%C3%AAnero)" title="Fantasia (gênero)">Fantasia</a></li> <li><a href="/wiki/Fic%C3%A7%C3%A3o_cient%C3%ADfica" title="Ficção científica">Ficção científica</a></li> <li><a href="/wiki/Fic%C3%A7%C3%A3o_especulativa" title="Ficção especulativa">Ficção especulativa</a></li> <li><a href="/wiki/Fic%C3%A7%C3%A3o_hist%C3%B3rica" title="Ficção histórica">Ficção histórica</a></li> <li><a href="/wiki/Literatura_g%C3%B3tica" title="Literatura gótica">Gótico</a></li> <li><a href="/wiki/Lenda_urbana" title="Lenda urbana">Lenda urbana</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mist%C3%A9rio_(literatura)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mistério (literatura) (página não existe)">Mistério</a></li> <li><a href="/wiki/N%C3%A3o_fic%C3%A7%C3%A3o" title="Não ficção">Não ficção</a></li> <li><a href="/wiki/Realismo_m%C3%A1gico" title="Realismo mágico">Realismo mágico</a></li> <li><a href="/wiki/Romance" title="Romance">Romance</a></li> <li><a href="/wiki/S%C3%A1tira" title="Sátira">Sátira</a></li> <li><a href="/wiki/Super-her%C3%B3i" title="Super-herói">Superaventura</a></li> <li><a href="/wiki/Terror_(g%C3%AAnero)" title="Terror (gênero)">Terror</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Narra%C3%A7%C3%A3o" class="mw-redirect" title="Narração">Narração</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Elipse_(narrativa)" title="Elipse (narrativa)">Elipse</a></li> <li><a href="/wiki/Narrativa_em_primeira_pessoa" title="Narrativa em primeira pessoa">Em primeira pessoa</a></li> <li><a href="/wiki/Fluxo_de_consci%C3%AAncia" title="Fluxo de consciência">Fluxo de consciência</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fluxo_de_inconsci%C3%AAncia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fluxo de inconsciência (página não existe)">Fluxo de inconsciência</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Multiperspectividade&action=edit&redlink=1" class="new" title="Multiperspectividade (página não existe)">Multiperspectividade</a></li> <li><a href="/wiki/Narrador_n%C3%A3o_confi%C3%A1vel" title="Narrador não confiável">Não confiável</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Relacionado</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Autor" title="Autor">Autor</a></li> <li><a href="/wiki/Monomito" title="Monomito">Monomito</a></li> <li><a href="/wiki/Narratologia" title="Narratologia">Narratologia</a></li> <li><a href="/wiki/Narra%C3%A7%C3%A3o_de_hist%C3%B3rias" title="Narração de histórias">Narração de histórias</a></li> <li><a href="/wiki/Teoria_da_literatura" title="Teoria da literatura">Teoria da literatura</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><b><a href="/wiki/Portal:Literatura" title="Portal:Literatura">Portal da Literatura</a></b></div></td></tr></tbody></table></div> <ul class="noprint navigation-box" style="border-top: solid silver 1px; border-right: solid silver 1px; border-bottom:1px solid silver; border-left: solid silver 1px; padding:3px; background-color: #F9F9F9; text-align: center; margin-top:10px; margin-left: 0; clear: both;"><li style="display: inline;"><span style="white-space: nowrap; margin: auto 1.5em"><span style="margin-right: 0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:Nuvola_apps_package_graphics.png" title="Portal da arte"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Nuvola_apps_package_graphics.png/25px-Nuvola_apps_package_graphics.png" decoding="async" width="25" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Nuvola_apps_package_graphics.png/38px-Nuvola_apps_package_graphics.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Nuvola_apps_package_graphics.png/50px-Nuvola_apps_package_graphics.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span></span> <span style="font-weight:bold"><a href="/wiki/Portal:Arte" title="Portal:Arte">Portal da arte</a></span></span></li> <li style="display: inline;"><span style="white-space: nowrap; margin: auto 1.5em"><span style="margin-right: 0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ficheiro:FreeCiv_B.great_library.png" title="Portal da literatura"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/FreeCiv_B.great_library.png/25px-FreeCiv_B.great_library.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/FreeCiv_B.great_library.png/38px-FreeCiv_B.great_library.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d0/FreeCiv_B.great_library.png 2x" data-file-width="50" data-file-height="34" /></a></span></span> <span style="font-weight:bold"><a href="/wiki/Portal:Literatura" title="Portal:Literatura">Portal da literatura</a></span></span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐ext.codfw.main‐6f7954f7b5‐v6nnc Cached time: 20250211211606 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.405 seconds Real time usage: 0.524 seconds Preprocessor visited node count: 3674/1000000 Post‐expand include size: 68846/2097152 bytes Template argument size: 2516/2097152 bytes Highest expansion depth: 18/100 Expensive parser function count: 4/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 45511/5000000 bytes Lua time usage: 0.093/10.000 seconds Lua memory usage: 3361911/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 374.287 1 -total 41.27% 154.461 1 Predefinição:Referências 15.97% 59.767 7 Predefinição:Citar_livro 14.85% 55.573 4 Predefinição:Artigo_principal 10.32% 38.636 2 Predefinição:Navbox 10.20% 38.165 4 Predefinição:Citar_web 9.86% 36.914 1 Predefinição:Pós-Impressionismo 6.86% 25.682 2 Predefinição:Link 6.38% 23.897 1 Predefinição:Portal3 5.86% 21.927 2 Predefinição:Portal3/Portais --> <!-- Saved in parser cache with key ptwiki:pcache:91338:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250211211606 and revision id 69539265. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Obtida de "<a dir="ltr" href="https://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=Simbolismo&oldid=69539265">https://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=Simbolismo&oldid=69539265</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Especial:Categorias" title="Especial:Categorias">Categorias</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categoria:Simbolismo" title="Categoria:Simbolismo">Simbolismo</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:Arte_moderna" title="Categoria:Arte moderna">Arte moderna</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Categorias ocultas: <ul><li><a href="/wiki/Categoria:!CS1_franc%C3%AAs-fontes_em_l%C3%ADngua_(fr)" title="Categoria:!CS1 francês-fontes em língua (fr)">!CS1 francês-fontes em língua (fr)</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!CS1_ingl%C3%AAs-fontes_em_l%C3%ADngua_(en)" title="Categoria:!CS1 inglês-fontes em língua (en)">!CS1 inglês-fontes em língua (en)</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!Predefini%C3%A7%C3%A3o_Webarchive_wayback_links" title="Categoria:!Predefinição Webarchive wayback links">!Predefinição Webarchive wayback links</a></li><li><a href="/wiki/Categoria:!P%C3%A1ginas_que_usam_hiperliga%C3%A7%C3%B5es_m%C3%A1gicas_ISBN" title="Categoria:!Páginas que usam hiperligações mágicas ISBN">!Páginas que usam hiperligações mágicas ISBN</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Esta página foi editada pela última vez às 23h48min de 10 de fevereiro de 2025.</li> <li id="footer-info-copyright">Este texto é disponibilizado nos termos da licença <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pt">Atribuição-CompartilhaIgual 4.0 Internacional (CC BY-SA 4.0) da Creative Commons</a>; pode estar sujeito a condições adicionais. Para mais detalhes, consulte as <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">condições de utilização</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/pt-br">Política de privacidade</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Sobre">Sobre a Wikipédia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikip%C3%A9dia:Aviso_geral">Avisos gerais</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Código de conduta</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Programadores</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pt.wikipedia.org">Estatísticas</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Declaração sobre ''cookies''</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pt.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Simbolismo&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Versão móvel</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Busca</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Pesquisar na Wikipédia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Pesquisar"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Pesquisar</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Conteúdo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Alternar o índice" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Alternar o índice</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Simbolismo</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>78 línguas</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Adicionar tópico</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6f5945bd9d-5hxkp","wgBackendResponseTime":134,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.405","walltime":"0.524","ppvisitednodes":{"value":3674,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":68846,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2516,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":4,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":45511,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 374.287 1 -total"," 41.27% 154.461 1 Predefinição:Referências"," 15.97% 59.767 7 Predefinição:Citar_livro"," 14.85% 55.573 4 Predefinição:Artigo_principal"," 10.32% 38.636 2 Predefinição:Navbox"," 10.20% 38.165 4 Predefinição:Citar_web"," 9.86% 36.914 1 Predefinição:Pós-Impressionismo"," 6.86% 25.682 2 Predefinição:Link"," 6.38% 23.897 1 Predefinição:Portal3"," 5.86% 21.927 2 Predefinição:Portal3/Portais"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.093","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3361911,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-ext.codfw.main-6f7954f7b5-v6nnc","timestamp":"20250211211606","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Simbolismo","url":"https:\/\/pt.wikipedia.org\/wiki\/Simbolismo","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q164800","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q164800","author":{"@type":"Organization","name":"Contribuidores dos projetos da Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Funda\u00e7\u00e3o Wikimedia, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-05-11T21:11:12Z","dateModified":"2025-02-10T23:48:09Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/30\/The_Death_of_the_Grave_Digger.jpg","headline":"movimento art\u00edstico"}</script> </body> </html>