CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="gl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Ateísmo - Wikipedia, a enciclopedia libre</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )glwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","xaneiro","febreiro","marzo","abril","maio","xuño","xullo","agosto","setembro","outubro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"0ddd8568-df5c-4af0-997a-8e83c5a15e4a","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Ateísmo","wgTitle":"Ateísmo","wgCurRevisionId":6853557,"wgRevisionId":6853557,"wgArticleId":51382,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Todos os artigos con ligazóns externas rotas","Artigos con ligazóns externas rotas desde xaneiro de 2023","Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN","Artigos que toda Wikipedia debería ter (máis de 30 kB)","Wikiproxecto 1000 artigos de calidade para alumnado de 12 a 16 anos/Filosofía","Artigos que toda Wikipedia debería ter (Relixión)","Ateísmo","Irrelixión"],"wgPageViewLanguage":"gl","wgPageContentLanguage":"gl","wgPageContentModel":"wikitext", "wgRelevantPageName":"Ateísmo","wgRelevantArticleId":51382,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"gl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"gl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q7066","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"], "GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.gadget.PortalClass":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp", "ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.charinsert","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=gl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=ext.gadget.PortalClass%2Ccharinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Atheismsymbol_endorsed_by_AAI.svg/1200px-Atheismsymbol_endorsed_by_AAI.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1200"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Atheismsymbol_endorsed_by_AAI.svg/800px-Atheismsymbol_endorsed_by_AAI.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Atheismsymbol_endorsed_by_AAI.svg/640px-Atheismsymbol_endorsed_by_AAI.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="640"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Ateísmo - Wikipedia, a enciclopedia libre"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//gl.m.wikipedia.org/wiki/Ate%C3%ADsmo"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Editar" href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (gl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//gl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Ate%C3%ADsmo"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.gl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Fonte Atom de novas de Wikipedia" href="/w/index.php?title=Especial:Cambios_recentes&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Ateísmo rootpage-Ateísmo skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltar ao contido</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menú principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Menú principal </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menú principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">agochar</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navegación </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portada" title="Visitar a páxina principal [z]" accesskey="z">Portada</a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_da_comunidade" title="Información acerca do proxecto, do que pode facer e dos lugares onde atopar as cousas">Portal da comunidade</a></li><li id="n-A-Taberna" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:A_Taberna">A Taberna</a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Actualidade" title="Información acerca de acontecementos de actualidade">Actualidade</a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Cambios_recentes" title="A lista de modificacións recentes no wiki [r]" accesskey="r">Cambios recentes</a></li><li id="n-Artigos-de-calidade" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Artigos_de_calidade">Artigos de calidade</a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Ao_chou" title="Cargar unha páxina ao chou [x]" accesskey="x">Páxina ao chou</a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Axuda" title="O lugar para informarse">Axuda</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Portada" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="a Wikipedia en galego" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-gl.svg" width="118" height="13" style="width: 7.375em; height: 0.8125em;"> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Especial:Procurar" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Procurar neste wiki [f]" accesskey="f"> Procura </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Procurar en Wikipedia" aria-label="Procurar en Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Procurar neste wiki [f]" accesskey="f" id="searchInput" > </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Procurar"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Procurar</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Ferramentas persoais"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparencia"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Cambia a aparencia do tamaño da fonte, o ancho e a cor da páxina" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aparencia" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Aparencia </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gl.wikipedia.org&uselang=gl" class="">Doazóns</a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Crear_unha_conta&returnto=Ate%C3%ADsmo" title="É recomendable que cree unha conta e acceda ao sistema, se ben non é obrigatorio" class="">Crear unha conta</a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Iniciar_sesi%C3%B3n&returnto=Ate%C3%ADsmo" title="É recomendable que se rexistre, se ben non é obrigatorio [o]" accesskey="o" class="">Acceder ao sistema</a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Máis opcións" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas persoais" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Ferramentas persoais </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menú de usuario" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gl.wikipedia.org&uselang=gl">Doazóns</a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Crear_unha_conta&returnto=Ate%C3%ADsmo" title="É recomendable que cree unha conta e acceda ao sistema, se ben non é obrigatorio"> Crear unha conta</a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Iniciar_sesi%C3%B3n&returnto=Ate%C3%ADsmo" title="É recomendable que se rexistre, se ben non é obrigatorio [o]" accesskey="o"> Acceder ao sistema</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Páxinas para os editores sen a sesión iniciada <a href="/wiki/Axuda:Introduci%C3%B3n" aria-label="Máis información sobre a edición">máis información</a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:As_mi%C3%B1as_contribuci%C3%B3ns" title="Unha lista das modificacións feitas desde este enderezo IP [y]" accesskey="y">Contribucións</a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:A_mi%C3%B1a_conversa" title="Conversa acerca de edicións feitas desde este enderezo IP [n]" accesskey="n">Conversa</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Contidos" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Contidos</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">agochar</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Inicio</div> </a> </li> <li id="toc-Definicións_e_distincións" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Definicións_e_distincións"> <div class="vector-toc-text"> 1 Definicións e distincións </div> </a> <button aria-controls="toc-Definicións_e_distincións-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Mostrar ou agochar a subsección "Definicións e distincións" </button> <ul id="toc-Definicións_e_distincións-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Alcance" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Alcance"> <div class="vector-toc-text"> 1.1 Alcance </div> </a> <ul id="toc-Alcance-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Implícito_vs._explícito" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Implícito_vs._explícito"> <div class="vector-toc-text"> 1.2 Implícito vs. explícito </div> </a> <ul id="toc-Implícito_vs._explícito-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Positivo_vs._negativo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Positivo_vs._negativo"> <div class="vector-toc-text"> 1.3 Positivo vs. negativo </div> </a> <ul id="toc-Positivo_vs._negativo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Definición_como_imposible_ou_transitorio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Definición_como_imposible_ou_transitorio"> <div class="vector-toc-text"> 1.4 Definición como imposible ou transitorio </div> </a> <ul id="toc-Definición_como_imposible_ou_transitorio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Conceptos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Conceptos"> <div class="vector-toc-text"> 2 Conceptos </div> </a> <button aria-controls="toc-Conceptos-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Mostrar ou agochar a subsección "Conceptos" </button> <ul id="toc-Conceptos-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Ateísmo_práctico" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ateísmo_práctico"> <div class="vector-toc-text"> 2.1 Ateísmo práctico </div> </a> <ul id="toc-Ateísmo_práctico-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ateísmo_teórico" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ateísmo_teórico"> <div class="vector-toc-text"> 2.2 Ateísmo teórico </div> </a> <ul id="toc-Ateísmo_teórico-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Argumentos_ontolóxicos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Argumentos_ontolóxicos"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.1 Argumentos ontolóxicos </div> </a> <ul id="toc-Argumentos_ontolóxicos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Argumentos_epistemolóxicos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Argumentos_epistemolóxicos"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.2 Argumentos epistemolóxicos </div> </a> <ul id="toc-Argumentos_epistemolóxicos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Argumentos_metafísicos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Argumentos_metafísicos"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.3 Argumentos metafísicos </div> </a> <ul id="toc-Argumentos_metafísicos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Argumentos_lóxicos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Argumentos_lóxicos"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.4 Argumentos lóxicos </div> </a> <ul id="toc-Argumentos_lóxicos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Redución_da_relixión" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Redución_da_relixión"> <div class="vector-toc-text"> 2.3 Redución da relixión </div> </a> <ul id="toc-Redución_da_relixión-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ateísmo_nas_relixións" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ateísmo_nas_relixións"> <div class="vector-toc-text"> 2.4 Ateísmo nas relixións </div> </a> <ul id="toc-Ateísmo_nas_relixións-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Filosofías_ateas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Filosofías_ateas"> <div class="vector-toc-text"> 3 Filosofías ateas </div> </a> <ul id="toc-Filosofías_ateas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ateísmo,_relixión_e_moral" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ateísmo,_relixión_e_moral"> <div class="vector-toc-text"> 4 Ateísmo, relixión e moral </div> </a> <button aria-controls="toc-Ateísmo,_relixión_e_moral-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Mostrar ou agochar a subsección "Ateísmo, relixión e moral" </button> <ul id="toc-Ateísmo,_relixión_e_moral-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Crenzas_e_comportamentos_sociais" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Crenzas_e_comportamentos_sociais"> <div class="vector-toc-text"> 4.1 Crenzas e comportamentos sociais </div> </a> <ul id="toc-Crenzas_e_comportamentos_sociais-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ateísmo_e_irrelixión" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ateísmo_e_irrelixión"> <div class="vector-toc-text"> 4.2 Ateísmo e irrelixión </div> </a> <ul id="toc-Ateísmo_e_irrelixión-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mandamentos_divinos_e_ética" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mandamentos_divinos_e_ética"> <div class="vector-toc-text"> 4.3 Mandamentos divinos e ética </div> </a> <ul id="toc-Mandamentos_divinos_e_ética-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Crítica_da_relixión" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Crítica_da_relixión"> <div class="vector-toc-text"> 4.4 Crítica da relixión </div> </a> <ul id="toc-Crítica_da_relixión-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Etimoloxía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Etimoloxía"> <div class="vector-toc-text"> 5 Etimoloxía </div> </a> <ul id="toc-Etimoloxía-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> 6 Historia </div> </a> <button aria-controls="toc-Historia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Mostrar ou agochar a subsección "Historia" </button> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Relixión_índica_temperá" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Relixión_índica_temperá"> <div class="vector-toc-text"> 6.1 Relixión índica temperá </div> </a> <ul id="toc-Relixión_índica_temperá-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Antigüidade_clásica" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Antigüidade_clásica"> <div class="vector-toc-text"> 6.2 Antigüidade clásica </div> </a> <ul id="toc-Antigüidade_clásica-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Alta_Idade_Media_e_Renacemento" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Alta_Idade_Media_e_Renacemento"> <div class="vector-toc-text"> 6.3 Alta Idade Media e Renacemento </div> </a> <ul id="toc-Alta_Idade_Media_e_Renacemento-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Idade_Moderna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Idade_Moderna"> <div class="vector-toc-text"> 6.4 Idade Moderna </div> </a> <ul id="toc-Idade_Moderna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Desde_1900" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Desde_1900"> <div class="vector-toc-text"> 6.5 Desde 1900 </div> </a> <ul id="toc-Desde_1900-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Outros_desenvolvementos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Outros_desenvolvementos"> <div class="vector-toc-text"> 6.6 Outros desenvolvementos </div> </a> <ul id="toc-Outros_desenvolvementos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Novo_ateísmo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Novo_ateísmo"> <div class="vector-toc-text"> 6.7 Novo ateísmo </div> </a> <ul id="toc-Novo_ateísmo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Demografía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Demografía"> <div class="vector-toc-text"> 7 Demografía </div> </a> <button aria-controls="toc-Demografía-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Mostrar ou agochar a subsección "Demografía" </button> <ul id="toc-Demografía-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Por_áreas_xeográficas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Por_áreas_xeográficas"> <div class="vector-toc-text"> 7.1 Por áreas xeográficas </div> </a> <ul id="toc-Por_áreas_xeográficas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Relixiosidade_e_educación" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Relixiosidade_e_educación"> <div class="vector-toc-text"> 7.2 Relixiosidade e educación </div> </a> <ul id="toc-Relixiosidade_e_educación-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Relixiosidade_e_intelixencia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Relixiosidade_e_intelixencia"> <div class="vector-toc-text"> 7.3 Relixiosidade e intelixencia </div> </a> <ul id="toc-Relixiosidade_e_intelixencia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Notas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Notas"> <div class="vector-toc-text"> 8 Notas </div> </a> <ul id="toc-Notas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Véxase_tamén" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Véxase_tamén"> <div class="vector-toc-text"> 9 Véxase tamén </div> </a> <button aria-controls="toc-Véxase_tamén-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Mostrar ou agochar a subsección "Véxase tamén" </button> <ul id="toc-Véxase_tamén-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bibliografía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografía"> <div class="vector-toc-text"> 9.1 Bibliografía </div> </a> <ul id="toc-Bibliografía-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Outros_artigos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Outros_artigos"> <div class="vector-toc-text"> 9.2 Outros artigos </div> </a> <ul id="toc-Outros_artigos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ligazóns_externas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ligazóns_externas"> <div class="vector-toc-text"> 9.3 Ligazóns externas </div> </a> <ul id="toc-Ligazóns_externas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Contidos" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Mostrar ou agochar a táboa de contidos" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Mostrar ou agochar a táboa de contidos </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Ateísmo</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ir a un artigo noutra lingua. Dispoñible en 171 linguas" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-171" aria-hidden="true" > 171 linguas </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Ate%C3%AFsme" title="Ateïsme – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Ateïsme" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target">Afrikaans</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Atheismus" title="Atheismus – alemán suízo" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Atheismus" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="alemán suízo" class="interlanguage-link-target">Alemannisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Ate%C3%ADsmo" title="Ateísmo – aragonés" lang="an" hreflang="an" data-title="Ateísmo" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragonés" class="interlanguage-link-target">Aragonés</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Gel%C4%93afl%C4%93asnes" title="Gelēaflēasnes – inglês antigo" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Gelēaflēasnes" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="inglês antigo" class="interlanguage-link-target">Ænglisc</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%A4%E0%A4%BE" title="नास्तिकता – angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="नास्तिकता" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angika" class="interlanguage-link-target">अंगिका</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AF" title="إلحاد – árabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="إلحاد" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="árabe" class="interlanguage-link-target">العربية</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AF" title="إلحاد – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="إلحاد" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target">الدارجة</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AF" title="الحاد – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الحاد" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target">مصرى</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A6%A4%E0%A6%BE" title="নাস্তিকতা – assamés" lang="as" hreflang="as" data-title="নাস্তিকতা" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="assamés" class="interlanguage-link-target">অসমীয়া</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Ate%C3%ADsmu" title="Ateísmu – asturiano" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Ateísmu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiano" class="interlanguage-link-target">Asturianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Alkiskeva" title="Alkiskeva – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Alkiskeva" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target">Kotava</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Ateizm" title="Ateizm – acerbaixano" lang="az" hreflang="az" data-title="Ateizm" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="acerbaixano" class="interlanguage-link-target">Azərbaycanca</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="آتئیزم – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="آتئیزم" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target">تۆرکجه</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Атеизм – baxkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Атеизм" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baxkir" class="interlanguage-link-target">Башҡортса</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Atheismus" title="Atheismus – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Atheismus" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target">Boarisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Ate%C4%97zmos" title="Ateėzmos – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Ateėzmos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target">Žemaitėška</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Ateismo" title="Ateismo – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Ateismo" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target">Bikol Central</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D1%8D%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Атэізм – belaruso" lang="be" hreflang="be" data-title="Атэізм" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belaruso" class="interlanguage-link-target">Беларуская</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D1%8D%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Атэізм – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Атэізм" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target">Беларуская (тарашкевіца)</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Kaga%27_betuhan" title="Kaga' betuhan – Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Kaga' betuhan" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target">Betawi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B7%D1%8A%D0%BC" title="Атеизъм – búlgaro" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Атеизъм" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="búlgaro" class="interlanguage-link-target">Български</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Ateisma" title="Ateisma – Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Ateisma" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target">Banjar</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%A6" title="নাস্তিক্যবাদ – bengalí" lang="bn" hreflang="bn" data-title="নাস্তিক্যবাদ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalí" class="interlanguage-link-target">বাংলা</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A3%E0%BE%B7%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BD%BA%E0%BD%91%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A8%E0%BE%B2%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%BC%E0%BC%8D" title="ལྷ་མེད་སྨྲ་བ་པོ། – tibetano" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ལྷ་མེད་སྨྲ་བ་པོ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tibetano" class="interlanguage-link-target">བོད་ཡིག</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Dizoueegezh" title="Dizoueegezh – bretón" lang="br" hreflang="br" data-title="Dizoueegezh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretón" class="interlanguage-link-target">Brezhoneg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Ateizam" title="Ateizam – bosníaco" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Ateizam" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosníaco" class="interlanguage-link-target">Bosanski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Ateisme" title="Ateisme – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Ateisme" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target">Batak Mandailing</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Атеизм – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Атеизм" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target">Буряад</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Ateisme" title="Ateisme – catalán" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Ateisme" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalán" class="interlanguage-link-target">Català</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Атеизм – checheno" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Атеизм" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="checheno" class="interlanguage-link-target">Нохчийн</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Ateyismo" title="Ateyismo – cebuano" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Ateyismo" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuano" class="interlanguage-link-target">Cebuano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%8E%D8%AE%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="بێخوایی – kurdo central" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="بێخوایی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="kurdo central" class="interlanguage-link-target">کوردی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Ateisimu" title="Ateisimu – corso" lang="co" hreflang="co" data-title="Ateisimu" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="corso" class="interlanguage-link-target">Corsu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Ateizm" title="Ateizm – Crimean Tatar" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Ateizm" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Crimean Tatar" class="interlanguage-link-target">Qırımtatarca</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Ateismus" title="Ateismus – checo" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Ateismus" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="checo" class="interlanguage-link-target">Čeština</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Атеизм – chuvaxo" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Атеизм" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="chuvaxo" class="interlanguage-link-target">Чӑвашла</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Anffyddiaeth" title="Anffyddiaeth – galés" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Anffyddiaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="galés" class="interlanguage-link-target">Cymraeg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="artigo recomendado"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Ateisme" title="Ateisme – dinamarqués" lang="da" hreflang="da" data-title="Ateisme" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dinamarqués" class="interlanguage-link-target">Dansk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Atheismus" title="Atheismus – alemán" lang="de" hreflang="de" data-title="Atheismus" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alemán" class="interlanguage-link-target">Deutsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Ateizm" title="Ateizm – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Ateizm" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target">Zazaki</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Ateisme" title="Ateisme – Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Ateisme" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target">Kadazandusun</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%B8%CE%B5%CF%8A%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82" title="Αθεϊσμός – grego" lang="el" hreflang="el" data-title="Αθεϊσμός" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grego" class="interlanguage-link-target">Ελληνικά</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Atheism" title="Atheism – inglés" lang="en" hreflang="en" data-title="Atheism" data-language-autonym="English" data-language-local-name="inglés" class="interlanguage-link-target">English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Ateismo" title="Ateismo – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ateismo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target">Esperanto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Ate%C3%ADsmo" title="Ateísmo – español" lang="es" hreflang="es" data-title="Ateísmo" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="español" class="interlanguage-link-target">Español</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Ateism" title="Ateism – estoniano" lang="et" hreflang="et" data-title="Ateism" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoniano" class="interlanguage-link-target">Eesti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Ateismo" title="Ateismo – éuscaro" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Ateismo" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="éuscaro" class="interlanguage-link-target">Euskara</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="خداناباوری – persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="خداناباوری" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target">فارسی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Ateismi" title="Ateismi – finés" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Ateismi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finés" class="interlanguage-link-target">Suomi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Ateism" title="Ateism – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Ateism" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target">Võro</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Gudloysi" title="Gudloysi – feroés" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Gudloysi" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="feroés" class="interlanguage-link-target">Føroyskt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Ath%C3%A9isme" title="Athéisme – francés" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Athéisme" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francés" class="interlanguage-link-target">Français</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Atheismus" title="Atheismus – frisón setentrional" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Atheismus" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="frisón setentrional" class="interlanguage-link-target">Nordfriisk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Ateisim" title="Ateisim – friulano" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Ateisim" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friulano" class="interlanguage-link-target">Furlan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Ate%C3%AFsme" title="Ateïsme – frisón occidental" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Ateïsme" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frisón occidental" class="interlanguage-link-target">Frysk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Aindiachas" title="Aindiachas – irlandés" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Aindiachas" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandés" class="interlanguage-link-target">Gaeilge</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/At%C3%A9yism" title="Atéyism – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Atéyism" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target">Kriyòl gwiyannen</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Neo-dhiadhaireachd" title="Neo-dhiadhaireachd – gaélico escocés" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Neo-dhiadhaireachd" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="gaélico escocés" class="interlanguage-link-target">Gàidhlig</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Tup%C3%A3re_jerovia%27%E1%BB%B9" title="Tupãre jerovia'ỹ – guaraní" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Tupãre jerovia'ỹ" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guaraní" class="interlanguage-link-target">Avañe'ẽ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%A4%E0%AA%BF%E0%AA%95%E0%AA%B5%E0%AA%BE%E0%AA%A6" title="નાસ્તિકવાદ – guxarati" lang="gu" hreflang="gu" data-title="નાસ્તિકવાદ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="guxarati" class="interlanguage-link-target">ગુજરાતી</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Anjeeys" title="Anjeeys – manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Anjeeys" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manx" class="interlanguage-link-target">Gaelg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Mulhidanci" title="Mulhidanci – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Mulhidanci" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target">Hausa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/V%C3%BB-s%E1%B9%B3%CC%80n-lun" title="Vû-sṳ̀n-lun – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Vû-sṳ̀n-lun" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target">客家語 / Hak-kâ-ngî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/H%C5%8D%CA%BBole_Akua" title="Hōʻole Akua – hawaiano" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Hōʻole Akua" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="hawaiano" class="interlanguage-link-target">Hawaiʻi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%AA%D7%90%D7%99%D7%96%D7%9D" title="אתאיזם – hebreo" lang="he" hreflang="he" data-title="אתאיזם" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebreo" class="interlanguage-link-target">עברית</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%A4%E0%A4%BE" title="नास्तिकता – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="नास्तिकता" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target">हिन्दी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Naastiktaa_(Atheism)" title="Naastiktaa (Atheism) – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Naastiktaa (Atheism)" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target">Fiji Hindi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Ateizam" title="Ateizam – croata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Ateizam" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croata" class="interlanguage-link-target">Hrvatski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Ateyis" title="Ateyis – crioulo haitiano" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Ateyis" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="crioulo haitiano" class="interlanguage-link-target">Kreyòl ayisyen</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Ateizmus" title="Ateizmus – húngaro" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Ateizmus" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="húngaro" class="interlanguage-link-target">Magyar</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%A9%D5%A5%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Աթեիզմ – armenio" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Աթեիզմ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armenio" class="interlanguage-link-target">Հայերեն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Atheismo" title="Atheismo – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Atheismo" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target">Interlingua</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Ateisme" title="Ateisme – indonesio" lang="id" hreflang="id" data-title="Ateisme" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonesio" class="interlanguage-link-target">Bahasa Indonesia</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Ateisme" title="Ateisme – Interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Ateisme" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="Interlingue" class="interlanguage-link-target">Interlingue</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Ateismo" title="Ateismo – ilocano" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Ateismo" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilocano" class="interlanguage-link-target">Ilokano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Ateismo" title="Ateismo – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Ateismo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target">Ido</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Tr%C3%BAleysi" title="Trúleysi – islandés" lang="is" hreflang="is" data-title="Trúleysi" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandés" class="interlanguage-link-target">Íslenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Ateismo" title="Ateismo – italiano" lang="it" hreflang="it" data-title="Ateismo" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italiano" class="interlanguage-link-target">Italiano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%84%A1%E7%A5%9E%E8%AB%96" title="無神論 – xaponés" lang="ja" hreflang="ja" data-title="無神論" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="xaponés" class="interlanguage-link-target">日本語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Ietiyizim" title="Ietiyizim – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Ietiyizim" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target">Patois</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/caurceisi%27o" title="caurceisi'o – lojban" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="caurceisi'o" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="lojban" class="interlanguage-link-target">La .lojban.</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/At%C3%A9isme" title="Atéisme – xavanés" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Atéisme" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="xavanés" class="interlanguage-link-target">Jawa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ათეიზმი – xeorxiano" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ათეიზმი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="xeorxiano" class="interlanguage-link-target">ქართული</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Ticcufert" title="Ticcufert – cabila" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Ticcufert" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="cabila" class="interlanguage-link-target">Taqbaylit</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Ateyiizim" title="Ateyiizim – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Ateyiizim" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target">Kabɩyɛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Ci_A%CC%B1gwaza" title="Ci A̱gwaza – tyap" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Ci A̱gwaza" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="tyap" class="interlanguage-link-target">Tyap</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Атеизм – kazako" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Атеизм" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazako" class="interlanguage-link-target">Қазақша</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%AC%B4%EC%8B%A0%EB%A1%A0" title="무신론 – coreano" lang="ko" hreflang="ko" data-title="무신론" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coreano" class="interlanguage-link-target">한국어</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Ate%C3%AEzm" title="Ateîzm – kurdo" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Ateîzm" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdo" class="interlanguage-link-target">Kurdî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Атеизм – kirguiz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Атеизм" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirguiz" class="interlanguage-link-target">Кыргызча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Atheismus" title="Atheismus – latín" lang="la" hreflang="la" data-title="Atheismus" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latín" class="interlanguage-link-target">Latina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Atheismus" title="Atheismus – luxemburgués" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Atheismus" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luxemburgués" class="interlanguage-link-target">Lëtzebuergesch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Атеизм – lezguio" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Атеизм" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezguio" class="interlanguage-link-target">Лезги</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Ateisme" title="Ateisme – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Ateisme" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target">Lingua Franca Nova</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Athe%C3%AFsme" title="Atheïsme – limburgués" lang="li" hreflang="li" data-title="Atheïsme" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburgués" class="interlanguage-link-target">Limburgs</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Ateismu" title="Ateismu – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Ateismu" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target">Lombard</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%AD%E0%BA%B0%E0%BB%80%E0%BA%97%E0%BA%A7%E0%BA%B0%E0%BA%99%E0%BA%B4%E0%BA%8D%E0%BA%BB%E0%BA%A1" title="ອະເທວະນິຍົມ – laosiano" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ອະເທວະນິຍົມ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laosiano" class="interlanguage-link-target">ລາວ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Ateizmas" title="Ateizmas – lituano" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Ateizmas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituano" class="interlanguage-link-target">Lietuvių</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Ateisms" title="Ateisms – letón" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Ateisms" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letón" class="interlanguage-link-target">Latviešu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%8C" title="Атеизмась – moksha" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Атеизмась" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="moksha" class="interlanguage-link-target">Мокшень</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Ateisma" title="Ateisma – malgaxe" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Ateisma" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaxe" class="interlanguage-link-target">Malagasy</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Ateisme" title="Ateisme – minangkabau" lang="min" hreflang="min" data-title="Ateisme" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minangkabau" class="interlanguage-link-target">Minangkabau</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BC" title="Атеизам – macedonio" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Атеизам" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedonio" class="interlanguage-link-target">Македонски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A8%E0%B4%BF%E0%B4%B0%E0%B5%80%E0%B4%B6%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%B0%E0%B4%B5%E0%B4%BE%E0%B4%A6%E0%B4%82" title="നിരീശ്വരവാദം – malabar" lang="ml" hreflang="ml" data-title="നിരീശ്വരവാദം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malabar" class="interlanguage-link-target">മലയാളം</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Атеизм – mongol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Атеизм" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongol" class="interlanguage-link-target">Монгол</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mnw mw-list-item"><a href="https://mnw.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%92%E1%80%B1%E1%80%9D%E1%80%9D%E1%80%AB%E1%80%92" title="အဒေဝဝါဒ – Mon" lang="mnw" hreflang="mnw" data-title="အဒေဝဝါဒ" data-language-autonym="ဘာသာမန်" data-language-local-name="Mon" class="interlanguage-link-target">ဘာသာမန်</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%A4%E0%A4%BE" title="नास्तिकता – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="नास्तिकता" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target">मराठी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Ateisme" title="Ateisme – malaio" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Ateisme" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaio" class="interlanguage-link-target">Bahasa Melayu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Atei%C5%BCmu" title="Ateiżmu – maltés" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Ateiżmu" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="maltés" class="interlanguage-link-target">Malti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Ate%C3%ADsmo" title="Ateísmo – mirandés" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Ateísmo" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirandés" class="interlanguage-link-target">Mirandés</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%92%E1%80%B1%E1%80%9D%E1%80%9D%E1%80%AB%E1%80%92" title="အဒေဝဝါဒ – birmano" lang="my" hreflang="my" data-title="အဒေဝဝါဒ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmano" class="interlanguage-link-target">မြန်မာဘာသာ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="آتئیسم – mazandaraní" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="آتئیسم" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazandaraní" class="interlanguage-link-target">مازِرونی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Ahte%C5%8Dmatiliztli" title="Ahteōmatiliztli – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Ahteōmatiliztli" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target">Nāhuatl</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Atheismus" title="Atheismus – baixo alemán" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Atheismus" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="baixo alemán" class="interlanguage-link-target">Plattdüütsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Ateisme" title="Ateisme – baixo saxón" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Ateisme" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="baixo saxón" class="interlanguage-link-target">Nedersaksies</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%A4%E0%A4%BE" title="नास्तिकता – nepalí" lang="ne" hreflang="ne" data-title="नास्तिकता" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalí" class="interlanguage-link-target">नेपाली</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%83%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%83" title="द्यःख्यालः – newari" lang="new" hreflang="new" data-title="द्यःख्यालः" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="newari" class="interlanguage-link-target">नेपाल भाषा</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Athe%C3%AFsme" title="Atheïsme – neerlandés" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Atheïsme" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="neerlandés" class="interlanguage-link-target">Nederlands</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Ateisme" title="Ateisme – noruegués nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Ateisme" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="noruegués nynorsk" class="interlanguage-link-target">Norsk nynorsk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Ateisme" title="Ateisme – noruegués bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Ateisme" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="noruegués bokmål" class="interlanguage-link-target">Norsk bokmål</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Ate%C3%AFsme" title="Ateïsme – occitano" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Ateïsme" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="occitano" class="interlanguage-link-target">Occitan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%A8%E0%AC%BE%E0%AC%B8%E0%AD%8D%E0%AC%A4%E0%AC%BF%E0%AC%95%E0%AC%A4%E0%AC%BE" title="ନାସ୍ତିକତା – odiá" lang="or" hreflang="or" data-title="ନାସ୍ତିକତା" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="odiá" class="interlanguage-link-target">ଓଡ଼ିଆ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A8%E0%A8%BE%E0%A8%B8%E0%A8%A4%E0%A8%BF%E0%A8%95%E0%A8%A4%E0%A8%BE" title="ਨਾਸਤਿਕਤਾ – panxabí" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਨਾਸਤਿਕਤਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="panxabí" class="interlanguage-link-target">ਪੰਜਾਬੀ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Ate%C3%ADsmo" title="Ateísmo – papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Ateísmo" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papiamento" class="interlanguage-link-target">Papiamentu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/At%C3%A9ime" title="Atéime – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Atéime" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target">Picard</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artigo bo"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Ateizm" title="Ateizm – polaco" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Ateizm" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polaco" class="interlanguage-link-target">Polski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Ateism" title="Ateism – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Ateism" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target">Piemontèis</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DA%BE%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85" title="ایتھیازم – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="ایتھیازم" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target">پنجابی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D8%B2%D9%85" title="اتيزم – paxto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="اتيزم" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paxto" class="interlanguage-link-target">پښتو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Ate%C3%ADsmo" title="Ateísmo – portugués" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Ateísmo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugués" class="interlanguage-link-target">Português</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Athismu" title="Athismu – quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Athismu" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="quechua" class="interlanguage-link-target">Runa Simi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Ateism" title="Ateism – romanés" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Ateism" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="romanés" class="interlanguage-link-target">Română</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artigo bo"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Атеизм – ruso" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Атеизм" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ruso" class="interlanguage-link-target">Русский</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Атеізм – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Атеізм" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target">Русиньскый</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Атеизм – iacuto" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Атеизм" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="iacuto" class="interlanguage-link-target">Саха тыла</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Ateismu" title="Ateismu – sardo" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Ateismu" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardo" class="interlanguage-link-target">Sardu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Atiismu" title="Atiismu – siciliano" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Atiismu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="siciliano" class="interlanguage-link-target">Sicilianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Atheism" title="Atheism – escocés" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Atheism" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="escocés" class="interlanguage-link-target">Scots</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%D9%8A%D8%AA" title="لامذهبيت – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="لامذهبيت" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target">سنڌي</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Ateizam" title="Ateizam – serbocroata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Ateizam" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbocroata" class="interlanguage-link-target">Srpskohrvatski / српскохрватски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B6%AF%E0%B7%9A%E0%B7%80%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B6%AF%E0%B6%BA" title="අදේවවාදය – cingalés" lang="si" hreflang="si" data-title="අදේවවාදය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="cingalés" class="interlanguage-link-target">සිංහල</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Atheism" title="Atheism – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Atheism" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target">Simple English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Ateizmus" title="Ateizmus – eslovaco" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Ateizmus" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="eslovaco" class="interlanguage-link-target">Slovenčina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Ateizem" title="Ateizem – esloveno" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Ateizem" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="esloveno" class="interlanguage-link-target">Slovenščina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Ateizmi" title="Ateizmi – albanés" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Ateizmi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanés" class="interlanguage-link-target">Shqip</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="artigo bo"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BC" title="Атеизам – serbio" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Атеизам" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbio" class="interlanguage-link-target">Српски / srpski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Ateism" title="Ateism – sueco" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Ateism" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sueco" class="interlanguage-link-target">Svenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Ukanamungu" title="Ukanamungu – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Ukanamungu" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target">Kiswahili</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Atejizm" title="Atejizm – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Atejizm" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target">Ślůnski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%B1%E0%AF%88%E0%AE%AE%E0%AE%B1%E0%AF%81%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%81" title="இறைமறுப்பு – támil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இறைமறுப்பு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="támil" class="interlanguage-link-target">தமிழ்</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%82" title="నాస్తికత్వం – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="నాస్తికత్వం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target">తెలుగు</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Атеизм – taxico" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Атеизм" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="taxico" class="interlanguage-link-target">Тоҷикӣ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="อเทวนิยม – tailandés" lang="th" hreflang="th" data-title="อเทวนิยม" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tailandés" class="interlanguage-link-target">ไทย</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Ateismo" title="Ateismo – tagalo" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Ateismo" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalo" class="interlanguage-link-target">Tagalog</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Ateizm" title="Ateizm – turco" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Ateizm" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turco" class="interlanguage-link-target">Türkçe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Атеизм – tártaro" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Атеизм" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tártaro" class="interlanguage-link-target">Татарча / tatarça</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%89%D9%86%D8%B3%D9%89%D8%B2%D9%84%D9%89%D9%82" title="دىنسىزلىق – uigur" lang="ug" hreflang="ug" data-title="دىنسىزلىق" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="uigur" class="interlanguage-link-target">ئۇيغۇرچە / Uyghurche</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D1%97%D0%B7%D0%BC" title="Атеїзм – ucraíno" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Атеїзм" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ucraíno" class="interlanguage-link-target">Українська</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%81%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="دہریت – urdú" lang="ur" hreflang="ur" data-title="دہریت" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdú" class="interlanguage-link-target">اردو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Ateizm" title="Ateizm – uzbeko" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Ateizm" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbeko" class="interlanguage-link-target">Oʻzbekcha / ўзбекча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Ateizm" title="Ateizm – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Ateizm" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target">Vepsän kel’</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_v%C3%B4_th%E1%BA%A7n" title="Chủ nghĩa vô thần – vietnamita" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Chủ nghĩa vô thần" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamita" class="interlanguage-link-target">Tiếng Việt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Ateyisse" title="Ateyisse – valón" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Ateyisse" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="valón" class="interlanguage-link-target">Walon</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Ateismo" title="Ateismo – waray-waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Ateismo" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waray-waray" class="interlanguage-link-target">Winaray</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%97%A0%E7%A5%9E%E8%AE%BA" title="无神论 – chinés wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="无神论" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="chinés wu" class="interlanguage-link-target">吴语</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ათეიზმი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ათეიზმი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target">მარგალური</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%98%D7%A2%D7%99%D7%96%D7%9D" title="אטעיזם – yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אטעיזם" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="yiddish" class="interlanguage-link-target">ייִדיש</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%9C%E2%B4%B0%E2%B5%94%E2%B4%B0%E2%B4%BD%E2%B5%93%E2%B5%9B%E2%B5%9C" title="ⵜⴰⵔⴰⴽⵓⵛⵜ – tamazight marroquí estándar" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵜⴰⵔⴰⴽⵓⵛⵜ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="tamazight marroquí estándar" class="interlanguage-link-target">ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%97%A0%E7%A5%9E%E8%AE%BA" title="无神论 – chinés" lang="zh" hreflang="zh" data-title="无神论" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinés" class="interlanguage-link-target">中文</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/B%C3%BB-s%C3%AEn-l%C5%ABn" title="Bû-sîn-lūn – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Bû-sîn-lūn" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target">閩南語 / Bân-lâm-gú</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%84%A1%E7%A5%9E%E8%AB%96" title="無神論 – cantonés" lang="yue" hreflang="yue" data-title="無神論" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="cantonés" class="interlanguage-link-target">粵語</a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7066#sitelinks-wikipedia" title="Editar as ligazóns interlingüísticas" class="wbc-editpage">Editar as ligazóns</a></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espazos de nomes"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ate%C3%ADsmo" title="Ver o contido da páxina [c]" accesskey="c">Artigo</a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Conversa:Ate%C3%ADsmo" rel="discussion" title="Conversa acerca do contido desta páxina [t]" accesskey="t">Conversa</a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cambiar a variante de lingua" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >galego </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vistas"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ate%C3%ADsmo">Ler</a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v">Editar</a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit" title="Editar o código fonte desta páxina [e]" accesskey="e">Editar a fonte</a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=history" title="Versións anteriores desta páxina [h]" accesskey="h">Ver o historial</a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas das páxinas"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >Ferramentas </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ferramentas</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">agochar</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Máis opcións" > <div class="vector-menu-heading"> Accións </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Ate%C3%ADsmo">Ler</a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v">Editar</a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit" title="Editar o código fonte desta páxina [e]" accesskey="e">Editar a fonte</a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=history">Ver o historial</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Xeral </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1xinas_que_ligan_con_esta/Ate%C3%ADsmo" title="Lista de todas as páxinas do wiki que ligan cara a aquí [j]" accesskey="j">Páxinas que ligan con esta</a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Cambios_relacionados/Ate%C3%ADsmo" rel="nofollow" title="Cambios recentes nas páxinas ligadas desde esta [k]" accesskey="k">Cambios relacionados</a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1xinas_especiais" title="Lista de todas as páxinas especiais [q]" accesskey="q">Páxinas especiais</a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&oldid=6853557" title="Ligazón permanente a esta versión desta páxina">Ligazón permanente</a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=info" title="Máis información sobre esta páxina">Información da páxina</a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Cita&page=Ate%C3%ADsmo&id=6853557&wpFormIdentifier=titleform" title="Información sobre como citar esta páxina">Citar esta páxina</a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fgl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAte%25C3%25ADsmo">Xerar URL acurtado</a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:QrCode&url=https%3A%2F%2Fgl.wikipedia.org%2Fwiki%2FAte%25C3%25ADsmo">Descargar o código QR</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimir/exportar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Libro&bookcmd=book_creator&referer=Ate%C3%ADsmo">Crear un libro</a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:DownloadAsPdf&page=Ate%C3%ADsmo&action=show-download-screen">Descargar como PDF</a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&printable=yes" title="Versión para imprimir da páxina [p]" accesskey="p">Versión para imprimir</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Noutros proxectos </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Atheism" hreflang="en">Wikimedia Commons</a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7066" title="Ligazón ao elemento conectado no repositorio de datos [g]" accesskey="g">Elemento de Wikidata</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas das páxinas"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparencia"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aparencia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">agochar</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-03-1000" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><a href="//gl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Lista_de_artigos_que_toda_Wikipedia_deber%C3%ADa_ter" title="Este é un dos 1000 artigos que toda Wikipedia debería ter"><img alt="Este é un dos 1000 artigos que toda Wikipedia debería ter" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/AD_%2B30.svg/22px-AD_%2B30.svg.png" decoding="async" width="22" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/AD_%2B30.svg/33px-AD_%2B30.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/AD_%2B30.svg/44px-AD_%2B30.svg.png 2x" data-file-width="10" data-file-height="10" /></a></div></div> <div id="mw-indicator-04-1000_artigos_icona_título" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><a href="//gl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Wikiproxecto_1000_artigos_de_calidade_para_alumnado_de_12_a_16_anos" title="1000 12/16"><img alt="1000 12/16" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Hezkuntza_Programa_12-16_ikonoa.png/19px-Hezkuntza_Programa_12-16_ikonoa.png" decoding="async" width="19" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Hezkuntza_Programa_12-16_ikonoa.png/28px-Hezkuntza_Programa_12-16_ikonoa.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Hezkuntza_Programa_12-16_ikonoa.png/38px-Hezkuntza_Programa_12-16_ikonoa.png 2x" data-file-width="747" data-file-height="794" /></a></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Na Galipedia, a Wikipedia en galego.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="gl" dir="ltr"> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Atheismsymbol_endorsed_by_AAI.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Atheismsymbol_endorsed_by_AAI.svg/220px-Atheismsymbol_endorsed_by_AAI.svg.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Atheismsymbol_endorsed_by_AAI.svg/330px-Atheismsymbol_endorsed_by_AAI.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Atheismsymbol_endorsed_by_AAI.svg/440px-Atheismsymbol_endorsed_by_AAI.svg.png 2x" data-file-width="336" data-file-height="336" /></a><figcaption>Símbolo deseñado pola <a href="/wiki/Alianza_Atea_Internacional" title="Alianza Atea Internacional">Alianza Atea Internacional</a> en 2007.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Dawkins_at_UT_Austin.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Dawkins_at_UT_Austin.jpg/220px-Dawkins_at_UT_Austin.jpg" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Dawkins_at_UT_Austin.jpg/330px-Dawkins_at_UT_Austin.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Dawkins_at_UT_Austin.jpg/440px-Dawkins_at_UT_Austin.jpg 2x" data-file-width="1067" data-file-height="1600" /></a><figcaption><a href="/wiki/Richard_Dawkins" title="Richard Dawkins">Richard Dawkins</a>, importante impulsor do ateísmo.</figcaption></figure> O ateísmo é o rexeitamento á <a href="/wiki/Crenza" title="Crenza">crenza</a> na existencia dunha ou máis <a href="/wiki/Deidade" title="Deidade">deidades</a>.<a href="#cite_note-eb2011-atheism-1">[1]</a><a href="#cite_note-encyc-philosophy-2">[2]</a> En sentido estrito, é a postura expresa na que non existe ningún deus.<a href="#cite_note-RoweRoutledge-3">[3]</a><a href="#cite_note-encyc-unbelief-def-issues-4">[4]</a><a href="#cite_note-oxdicphil-5">[5]</a> Nun sentido máis amplo, é a ausencia de crenza en que exista algunha deidade.<a href="#cite_note-encyc-unbelief-def-issues-4">[4]</a><a href="#cite_note-oxdicphil-5">[5]</a><a href="#cite_note-religioustolerance-6">[6]</a><a href="#cite_note-7">[7]</a> Oponse o <a href="/wiki/Te%C3%ADsmo_(filosof%C3%ADa)" title="Teísmo (filosofía)">teísmo</a>,<a href="#cite_note-reldef-8">[8]</a><a href="#cite_note-OED-theism-9">[9]</a> que na súa forma máis xeral é a crenza na <a href="/w/index.php?title=Existencia_de_deus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Existencia de deus (a páxina aínda non existe)">existencia de polo menos unha deidade</a>.<a href="#cite_note-OED-theism-9">[9]</a><a href="#cite_note-10">[10]</a><a href="#cite_note-11">[11]</a> O termo ateo provén etimoloxicamente do latín athĕus e este do grego <a href="https://gl.wiktionary.org/wiki/%E1%BC%84%CE%B8%CE%B5%CE%BF%CF%82" class="extiw" title="wikt:ἄθεος">ἄθεος</a>, que significa 'sen deus(es)' e foi empregado de forma pexorativa para referirse a quen rexeitaba aos deuses adorados pola súa sociedade.<a href="#cite_note-drachmann-12">[12]</a> Co xurdimento e a difusión do <a href="/w/index.php?title=Librepensamento&action=edit&redlink=1" class="new" title="Librepensamento (a páxina aínda non existe)">librepensamento</a>, o <a href="/w/index.php?title=Escepticismo_cient%C3%ADfico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Escepticismo científico (a páxina aínda non existe)">escepticismo científico</a> e o subsecuente incremento da <a href="/w/index.php?title=Cr%C3%ADtica_da_relixi%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Crítica da relixión (a páxina aínda non existe)">crítica da relixión</a>, diminuíu o alcance do termo. As primeiras persoas en identificarse a si mesmas coa palabra «ateo» viviron na <a href="/wiki/Ilustraci%C3%B3n" title="Ilustración">Ilustración</a> durante o século xviii.<a href="#cite_note-FOOTNOTEArmstrong1999-13">[13]</a> A <a href="/wiki/Revoluci%C3%B3n_francesa" class="mw-redirect" title="Revolución francesa">revolución francesa</a>, notable polo seu "ateísmo sen precedentes", presenciou o primeiro gran movemento político da historia en avogar pola supremacía da razón humana.<a href="#cite_note-HancockLambert-14">[14]</a> Os argumentos a favor do ateísmo abarcan desde aspectos filosóficos a perspectivas sociais e históricas. As razóns para non crer en deidades inclúen argumentos de ausencia de <a href="/w/index.php?title=Existencia_de_Deus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Existencia de Deus (a páxina aínda non existe)">evidencia empírica</a>,<a href="#cite_note-logical-15">[15]</a><a href="#cite_note-16">[16]</a> o <a href="/w/index.php?title=Problema_do_mal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Problema do mal (a páxina aínda non existe)">problema do mal</a>, o <a href="/w/index.php?title=Argumento_das_revelaci%C3%B3ns_inconsistentes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Argumento das revelacións inconsistentes (a páxina aínda non existe)">argumento das revelacións inconsistentes</a>, o rexeitamento a conceptos <a href="/wiki/Falseamento" title="Falseamento">infalsables</a> e o <a href="/w/index.php?title=Argumento_da_non_crenza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Argumento da non crenza (a páxina aínda non existe)">argumento da non crenza</a>, entre outros.<a href="#cite_note-logical-15">[15]</a><a href="#cite_note-Drange-1996-17">[17]</a> Aínda que algúns ateos adoptaron filosofías <a href="/wiki/Secularismo" title="Secularismo">seculares</a> (como o <a href="/wiki/Humanismo_(filosof%C3%ADa)" title="Humanismo (filosofía)">humanismo</a> e o <a href="/wiki/Escepticismo" title="Escepticismo">escepticismo</a>),<a href="#cite_note-honderich-18">[18]</a><a href="#cite_note-19">[19]</a> non existe unha ideoloxía ou conxunto de conduta único ao que todos os ateos se adhiran.<a href="#cite_note-20">[20]</a> Moitos deles sosteñen que o ateísmo é unha cosmovisión máis <a href="/wiki/Navalla_de_Occam" class="mw-redirect" title="Navalla de Occam">parsimoniosa</a> que o teísmo e que por tanto a <a href="/w/index.php?title=Carga_da_proba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carga da proba (a páxina aínda non existe)">carga da proba</a> non recae en quen non cre na existencia de deuses, senón que é o crente quen debe xustificar o seu teísmo.<a href="#cite_note-21">[21]</a> Dado que as nocións de ateísmo varían, as estimacións precisas de cantos ateos existen no globo son unha tarefa complexa.<a href="#cite_note-Martin2007-22">[22]</a> Segundo unha estimación feita en 2007, os ateos representaban o 2,3 % da poboación mundial, ademais dun 11,9 % de <a href="/wiki/Irrelixi%C3%B3n" title="Irrelixión">non relixiosos</a> (ateos non incluídos).<a href="#cite_note-eb2007-demographics-23">[23]</a> Nunha enquisa de <a href="/w/index.php?title=WIN/GIA&action=edit&redlink=1" class="new" title="WIN/GIA (a páxina aínda non existe)">WIN/GIA</a> de 2012 preguntouse «Independentemente de se asiste a un lugar de culto ou non, diría vostede que é unha persoa relixiosa, non relixiosa ou un ateo convencido?». O 59 % da poboación mundial identificouse como relixiosa, un 23 % non relixiosa e un 13 % declarouse atea convencida. Os ateos están concentrados principalmente en <a href="/wiki/Asia_Oriental" title="Asia Oriental">Asia Oriental</a>, especialmente a <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Popular_da_China" title="República Popular da China">China</a> (47 %) e o <a href="/wiki/Xap%C3%B3n" title="Xapón">Xapón</a> (31 %), e en <a href="/wiki/Europa_Occidental" title="Europa Occidental">Europa Occidental</a> (cunha media do 14 %), onde sobresae <a href="/wiki/Francia" title="Francia">Francia</a> (29 %). En comparación co mesmo estudo realizado no 2005, en sete anos a relixiosidade diminuíu nove puntos porcentuais mentres que os ateos aumentaron tres nos países en común.<a href="#cite_note-gallup2012-24">[24]</a> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Definicións_e_distincións">Definicións e distincións</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=1" title="Editar a sección: «Definicións e distincións»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=1" title="Editar o código fonte da sección: Definicións e distincións">editar a fonte</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Ate%C3%ADsmoImpl%C3%ADcitoExpl%C3%ADcito.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Ate%C3%ADsmoImpl%C3%ADcitoExpl%C3%ADcito.svg/220px-Ate%C3%ADsmoImpl%C3%ADcitoExpl%C3%ADcito.svg.png" decoding="async" width="220" height="128" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Ate%C3%ADsmoImpl%C3%ADcitoExpl%C3%ADcito.svg/330px-Ate%C3%ADsmoImpl%C3%ADcitoExpl%C3%ADcito.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Ate%C3%ADsmoImpl%C3%ADcitoExpl%C3%ADcito.svg/440px-Ate%C3%ADsmoImpl%C3%ADcitoExpl%C3%ADcito.svg.png 2x" data-file-width="977" data-file-height="567" /></a><figcaption>Diagrama que mostra as relacións entre as definicións entre o ateísmo <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo_d%C3%A9bil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ateísmo débil (a páxina aínda non existe)">débil</a>/<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo_forte&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ateísmo forte (a páxina aínda non existe)">forte</a> e implícito/explícito. Os ateos explícitos positivos/fortes (na dereita) afirman que «ao menos existe unha deidade» é unha afirmación falsa. Os ateos explícitos negativos/débiles (na dereita) rexeitan ou rehúyen a crenza que existe algunha deidade, sen afirmar en efecto que «ao menos unha deidade existe» é falso. Os ateos implícitos negativos/débiles (na esquerda) inclúen a persoas que non cren nunha deidade, pero non rexeitaron conscientemente tal crenza: nenos pequenos, persoas que non foron expostas a ideas teístas e algúns agnósticos. Os tamaños no diagrama non indican os tamaños relativos dentro dunha poboación.</figcaption></figure> Non existe consenso sobre cal é a mellor maneira de definir e dividir ao ateísmo.<a href="#cite_note-eb1911-atheism-25">[25]</a> Entre os aspectos en disputa atópase a pregunta a que entidades sobrenaturais se opón, se é unha afirmación per se ou só a ausencia dela e se require un rexeitamento explícito e deliberado ou non. Considerase compatible co <a href="/wiki/Agnosticismo" title="Agnosticismo">agnosticismo</a>,<a href="#cite_note-agnosticism-compatible-26">[26]</a><a href="#cite_note-flint-agnostic-atheism-27">[27]</a><a href="#cite_note-encyc-unbelief-compatible-28">[28]</a><a href="#cite_note-martin-agnosticism-entails-29">[29]</a><a href="#cite_note-barker-agnostic-atheism-30">[30]</a><a href="#cite_note-besant-open-to-new-truth-31">[31]</a><a href="#cite_note-holyoake-question-of-probability-32">[32]</a> pero tamén diferente.<a href="#cite_note-eb2011-atheism-critique-33">[33]</a><a href="#cite_note-eb2011concise-atheism-34">[34]</a><a href="#cite_note-eb1911-atheism-sceptical-35">[35]</a> O termo ateísmo, na súa noción etimolóxica refírese á falta de crenza na existencia de calquera <a href="/wiki/Deus" title="Deus">deus</a>, que é a definición máis aceptada no ámbito filosófico. Con todo, existen outras definicións máis ou menos amplas do termo, na súa maioría xurdidas da <a href="/wiki/Cultura_popular" title="Cultura popular">cultura popular</a>. O termo provén do adxectivo <a href="/wiki/Lingua_grega" title="Lingua grega">grego</a> ἄθεος (transliteración: atheos), que significaba ‘sen <a href="/wiki/Deus" title="Deus">deus</a>’ (en calquera dos deus sentidos, de non crer nun ou máis deuses ou de non veneralos debidamente); sendo ἀ- a a partícula negativa ‘non’ ou ‘sen’; e θεός (transliteración theós: ‘deus’). Dentro desta definición son ateístas tanto as persoas que negan a existencia de deuses, como as que sen creren en deus ningún, non negan a súa existencia. Porén, unha noción frecuente da palabra exclúe a estes últimos, diferenciándoos como <a href="/wiki/Agnosticismo" title="Agnosticismo">agnósticos</a>, e considerando ateísta só a quen negan explicitamente a existencia de todo deus. Moitos autodenominados agnósticos néganse a recoñecérense como ateístas. No seu sentido filosófico máis estrito, o ateísmo inclúe aquelas persoas que declaran non creren en ningún deus determinado (como <a href="/wiki/Brahma" title="Brahma">Brahma</a> ou <a href="/wiki/Al%C3%A1" title="Alá">Alá</a>) pero cren no <a href="/wiki/Sobrenatural" title="Sobrenatural">sobrenatural</a>, como o <a href="/w/index.php?title=Qi_(enerx%C3%ADa)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qi (enerxía) (a páxina aínda non existe)">Qi</a> <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Popular_da_China" title="República Popular da China">chinés</a> ou a <a href="/wiki/Astrolox%C3%ADa" title="Astroloxía">astroloxía</a>. É importante distinguir o ateísmo da falta de <a href="/wiki/Relixi%C3%B3n" title="Relixión">relixión</a>, xa que existen relixións que negan ou non mencionan a existencia de deus algún, e que por conseguinte, son ateas. Coma exemplo podemos citar o <a href="/wiki/Xainismo" title="Xainismo">xainismo</a>, o <a href="/wiki/Budismo" title="Budismo">budismo</a>, o <a href="/wiki/Tao%C3%ADsmo" title="Taoísmo">taoísmo</a> ou o <a href="/wiki/Confucianismo" title="Confucianismo">confucianismo</a><a href="#cite_note-Comte1-36">[36]</a>. No entanto, no uso popular da palabra estas persoas están excluídas, xa que a cultura popular considera ás veces o ateísmo como <a href="/wiki/Sinonimia" title="Sinonimia">sinónimo</a> de <a href="/wiki/Escepticismo" title="Escepticismo">escepticismo</a> <a href="/wiki/Ciencia" title="Ciencia">científico</a>. A pesar do xurdimento de elementos relixiosos na conduta dos ateístas, e das comunidades ateístas, é importante resaltar que o ateísmo non é unha <a href="/wiki/Relixi%C3%B3n" title="Relixión">relixión</a> por si mesma, senón unha postura filosófica, ideolóxica ou persoal respecto á existencia de deuses. Como os conceptos sobre a definición do ateísmo varían, é difícil determinar cantos ateos existen no mundo actualmente con precisión. Segundo unha estimación, ao redor do 2,3% da poboación mundial descríbese coma atea, porén, o 11,9% descríbese coma non-relixiosa. De acordo con outra estimación, as taxas de persoas que se autodeclaran coma ateas son máis altas nos países occidentais, aínda que tamén varíe abondo en grao nese grupo: Estados Unidos (4%), Italia (7%), España (11%), Reino Unido (17%), Alemaña (20%) e Francia (32%). Segundo unha enquisa do 2015 do Gallup, os países coas maiores porcentaxes de ateos son: China (61%), Xapón (31%) e República Checa (30%). Propúxose unha variedade de categorías para diferenciar as súas diferentes formas. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Alcance">Alcance</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=2" title="Editar a sección: «Alcance»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=2" title="Editar o código fonte da sección: Alcance">editar a fonte</a>]</div> Parte da ambigüidade e controversia existente en definir ateísmo xorde da dificultade de lograr un consenso na definición de palabras como <a href="/wiki/Deidade" title="Deidade">deidade</a> ou <a href="/wiki/Deus" title="Deus">deus</a>. A pluralidade extrema de diferentes <a href="/w/index.php?title=Concepci%C3%B3ns_de_deus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Concepcións de deus (a páxina aínda non existe)">concepcións de deus</a> e deidade levou a diferentes ideas respecto a súa aplicación. Na Antigüidade clásica, os romanos acusaron os cristiáns de ser ateos por non adorar ás súas deidades <a href="/wiki/Paganismo" title="Paganismo">pagás</a>. De forma gradual e a medida que este uso diminuía, empezouse entender ao <a href="/wiki/Te%C3%ADsmo_(filosof%C3%ADa)" title="Teísmo (filosofía)">teísmo</a> como a crenza en calquera divindade, sexa a propia ou non.<a href="#cite_note-FOOTNOTEMartin2006-37">[37]</a> Con respecto ao rango dos fenómenos rexeitados, o ateísmo pode rexeitar desde a existencia das deidades, ata a existencia de calquera concepto <a href="/wiki/Espiritualidade" title="Espiritualidade">espiritual</a>, <a href="/wiki/Sobrenatural" title="Sobrenatural">sobrenatural</a> ou <a href="/w/index.php?title=Transcendente&action=edit&redlink=1" class="new" title="Transcendente (a páxina aínda non existe)">transcendente</a>, tales como aqueles do <a href="/wiki/Budismo" title="Budismo">budismo</a>, <a href="/wiki/Hindu%C3%ADsmo" title="Hinduísmo">hinduísmo</a>, <a href="/wiki/Xainismo" title="Xainismo">xainismo</a> e <a href="/wiki/Tao%C3%ADsmo" title="Taoísmo">taoísmo</a>.<a href="#cite_note-eb2011-Rejection-of-all-religious-beliefs-38">[38]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Implícito_vs._explícito">Implícito vs. explícito</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=3" title="Editar a sección: «Implícito vs. explícito»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=3" title="Editar o código fonte da sección: Implícito vs. explícito">editar a fonte</a>]</div> <div class="detail principal"> <dl><dd>Artigo principal: <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo_impl%C3%ADcito_e_expl%C3%ADcito&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ateísmo implícito e explícito (a páxina aínda non existe)">Ateísmo implícito e explícito</a>.</dd></dl></div> As definicións de ateísmo varían segundo o grao de reflexión que unha persoa debe ter respecto dos deuses para ser considerada atea. Algunhas definicións inclúen á simple ausencia de crenza en que algún deus exista. Esta definición extensa incluiría aos recentemente nados e aquelas persoas que non foron expostas a ideas teístas. Xa en 1772, o <a href="/wiki/Bar%C3%B3n_de_Holbach" class="mw-redirect" title="Barón de Holbach">barón de Holbach</a> dixo que «Todos os nenos nacen ateos; non teñen nin idea de Deus».<a href="#cite_note-39">[39]</a> Similarmente, <a href="/w/index.php?title=George_H._Smith&action=edit&redlink=1" class="new" title="George H. Smith (a páxina aínda non existe)">George H. Smith</a> (1979) suxeriu que: «O home que non coñece ao teísmo é un ateo porque non cre nun deus. Esta categoría tamén incluiría ao neno que ten a capacidade conceptual para aprender os problemas implicados, pero que aínda non é consciente deles. O feito de que este neno non crea nun deus cualifícao como ateo».<a href="#cite_note-40">[40]</a> Smith acuñou o termo ateísmo implícito para referir a «a ausencia de crenza teísta sen un rexeitamento consciente» e ateísmo explícito para a definición máis común da incredulidade consciente. <a href="/w/index.php?title=Ernest_Nagel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ernest Nagel (a páxina aínda non existe)">Ernest Nagel</a> contradí a definición de Smith como simple «ausencia de teísmo», recoñecendo só o ateísmo explícito como o verdadeiro «ateísmo».<a href="#cite_note-Nagel1959-41">[41]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Positivo_vs._negativo">Positivo vs. negativo</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=4" title="Editar a sección: «Positivo vs. negativo»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=4" title="Editar o código fonte da sección: Positivo vs. negativo">editar a fonte</a>]</div> Filósofos como <a href="/w/index.php?title=Antony_Flew&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antony Flew (a páxina aínda non existe)">Antony Flew</a><a href="#cite_note-presumption-42">[42]</a> e <a href="/w/index.php?title=Michael_Martin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael Martin (a páxina aínda non existe)">Michael Martin</a><a href="#cite_note-FOOTNOTEMartin2006-37">[37]</a> diferenciaron o <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo_forte&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ateísmo forte (a páxina aínda non existe)">ateísmo positivo</a> (forte) co <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo_d%C3%A9bil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ateísmo débil (a páxina aínda non existe)">ateísmo negativo</a> (débil). O ateísmo positivo é a afirmación consciente que os deuses non existen. O ateísmo negativo inclúe todas as outras formas do <a href="/wiki/Non_te%C3%ADsmo" title="Non teísmo">non teísmo</a>. De acordo a esta clasificación, quenquera que non sexa teísta é un ateo negativo ou positivo. Os termos forte e débil son relativamente recentes, mentres que os termos positivo e negativo teñen unha orixe anterior e usáronse (de maneiras lixeiramente diferentes) na literatura filosófica<a href="#cite_note-presumption-42">[42]</a> e en apoloxéticas católicas.<a href="#cite_note-43">[43]</a> Baixo esta división do ateísmo, a maioría dos agnósticos serían ateos negativos. Mentres que hai quen afirma, como <a href="/w/index.php?title=Michael_Martin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael Martin (a páxina aínda non existe)">Michael Martin</a>, que o agnosticismo implica un ateísmo negativo,<a href="#cite_note-martin-agnosticism-entails-29">[29]</a> varios agnósticos consideran que a súa postura é distinta ao ateísmo,<a href="#cite_note-Kenny2006-44">[44]</a><a href="#cite_note-45">[45]</a> pois poden considerar a este último non máis xustificado que o teísmo ou que require de igual convicción.<a href="#cite_note-Kenny2006-44">[44]</a> A declaración que o coñecemento, xa sexa a favor ou en contra, da existencia dos deuses é inalcanzable, enténdese ás veces coa implicación que o ateísmo tamén require un <a href="/w/index.php?title=Salto_de_fe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Salto de fe (a páxina aínda non existe)">salto de fe</a>.<a href="#cite_note-46">[46]</a><a href="#cite_note-47">[47]</a> As respostas comúns inclúen que as proposicións relixiosas non demostradas merecen tanta incredulidade como todas as proposicións sen probas<a href="#cite_note-48">[48]</a> e que a improbabilidade da existencia divina non implica que a posibilidade contraria teña a mesma probabilidade de ser certa.<a href="#cite_note-49">[49]</a> O filósofo escocés <a href="/w/index.php?title=J._J._C._Smart&action=edit&redlink=1" class="new" title="J. J. C. Smart (a páxina aínda non existe)">J. J. C. Smart</a> argumentou que «en ocasións unha persoa autenticamente atea pode describirse a si mesma, mesmo apaixonadamente, como agnóstica debido á xeneralización irracional do <a href="/w/index.php?title=Escepticismo_filos%C3%B3fico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Escepticismo filosófico (a páxina aínda non existe)">escepticismo filosófico</a> que nos prohibe dicir que sabemos algo sobre calquera cousa, a excepción quizais das verdades das matemáticas e a lóxica formal».<a href="#cite_note-stanford-50">[50]</a> Para algúns ateos, como o filósofo <a href="/wiki/Fernando_Savater" title="Fernando Savater">Fernando Savater</a>, o agnosticismo é unha forma covarde e inconsecuente de ateísmo.<a href="#cite_note-51">[51]</a> Por conseguinte, algúns autores ateos como <a href="/wiki/Richard_Dawkins" title="Richard Dawkins">Richard Dawkins</a> prefiren diferenciar ás posturas teístas, ateas e agnósticas de acordo á súa posición dentro dun <a href="/w/index.php?title=Espectro_de_probabilidade_te%C3%ADsta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Espectro de probabilidade teísta (a páxina aínda non existe)">espectro de probabilidade teísta</a>, é dicir, a probabilidade de verdade que cada quen asigna á afirmación «Deus existe».<a href="#cite_note-FOOTNOTEDawkins200650-52">[52]</a> No persoal declárase «agnóstico na mesma medida en que o son respecto das fadas no fondo do xardín».<a href="#cite_note-53">[53]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Definición_como_imposible_ou_transitorio">Definición como imposible ou transitorio</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=5" title="Editar a sección: «Definición como imposible ou transitorio»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=5" title="Editar o código fonte da sección: Definición como imposible ou transitorio">editar a fonte</a>]</div> Anterior ao século XVIII, a existencia de Deus aceptábase tan universalmente no mundo occidental que mesmo se cuestionaba a posibilidade do ateísmo auténtico. Baixo o contexto do <a href="/wiki/Innatismo" title="Innatismo">innatismo</a> teísta, a idea de que todas as persoas cren en Deus desde o nacemento, estaba a connotación de que os ateos simplemente eran teístas en negación.<a href="#cite_note-54">[54]</a> Ademais existe a crenza de que os ateos rapidamente cren en Deus en momentos de crises, se <a href="/w/index.php?title=Conversi%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conversión (a páxina aínda non existe)">converten</a> <a href="/w/index.php?title=Conversi%C3%B3n_in_artigo_mortis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conversión in artigo mortis (a páxina aínda non existe)">in artigo mortis</a> (xusto antes de morrer) ou que «<a href="/w/index.php?title=Non_hai_ateos_nas_trincheiras&action=edit&redlink=1" class="new" title="Non hai ateos nas trincheiras (a páxina aínda non existe)">non hai ateos nas trincheiras</a>».<a href="#cite_note-55">[55]</a> Con todo, existiron contraexemplos, entre eles casos de ateos literalmente nas trincheiras.<a href="#cite_note-56">[56]</a> Mesmo se cuestionou a necesidade da palabra ateísmo: <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6856698">.mw-parser-output .flexquote{display:flex;flex-direction:column;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border-left:3px solid var(--border-color-subtle,#c8ccd1);font-size:90%;margin:1em 4em;padding:.4em .8em}.mw-parser-output .flexquote>.flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .flexquote>.flex>.quote{width:100%}.mw-parser-output .flexquote>.flex>.separator{border-left:1px solid var(--border-color-subtle,#c8ccd1);border-top:1px solid var(--border-color-subtle,#c8ccd1);margin:.4em .8em}.mw-parser-output .flexquote>.cite{text-align:right}@media all and (max-width:600px){.mw-parser-output .flexquote>.flex{flex-direction:column}}</style> <blockquote class="flexquote"> <div class="flex"> <div class="quote">De feito, «ateísmo» é un termo que non debería existir. Absolutamente ninguén necesita identificarse a si mesmo como un «non-<a href="/wiki/Astrolox%C3%ADa" title="Astroloxía">astrólogo</a>» ou «non-<a href="/wiki/Alquimista" class="mw-redirect" title="Alquimista">alquimista</a>». Non temos palabras para as persoas que dubidan que Elvis aínda vive ou que os alieníxenas cruzaron a galaxia só para molestar granxeiros e os seus gandos. O ateísmo non é máis nada que os ruídos que as persoas sensatas manifestan na presenza de crenzas relixiosas inxustificadas.<a href="#cite_note-FOOTNOTEHarris2006[httpbooksgooglecomidypyMZlkgHGICpgPA51dqNooneeverneedstoidentifyhimselfasa22non-astrologer22ora22non-alchemistffalse_51]-57">[57]</a></div> </div><div class="cite"><a href="/w/index.php?title=Carta_a_una_naci%C3%B3n_cristiana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carta a una nación cristiana (a páxina aínda non existe)">Carta a una nación cristiana</a>, <a href="/w/index.php?title=Sam_Harris&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sam Harris (a páxina aínda non existe)">Sam Harris</a></div> </blockquote> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Conceptos">Conceptos</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=6" title="Editar a sección: «Conceptos»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=6" title="Editar o código fonte da sección: Conceptos">editar a fonte</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:D%27Holbach.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/D%27Holbach.jpg/220px-D%27Holbach.jpg" decoding="async" width="220" height="347" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/D%27Holbach.jpg/330px-D%27Holbach.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/D%27Holbach.jpg/440px-D%27Holbach.jpg 2x" data-file-width="758" data-file-height="1194" /></a><figcaption><a href="/wiki/Bar%C3%B3n_de_Holbach" class="mw-redirect" title="Barón de Holbach">Paul Henri Thiry, Baron d'Holbach</a>, un defensor do ateísmo do século XVIII. <blockquote class="templatequote">A fonte da desdita do home é a ignorancia da natureza. A pertinacia con que se aferra a opinións cegas imbuídas na súa infancia, as que se entretexen coa súa propia existencia, o consecuente prexuízo que deforma a súa mente, que prevén a súa expansión, que o somete á escravitude da ficción, xorde para condenalo ao erro incesante.<a href="#cite_note-58">[58]</a><div class="templatequotecite">—<a href="/w/index.php?title=Syst%C3%A8me_de_la_Nature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Système de la Nature (a páxina aínda non existe)">Système de la Nature</a></div> </blockquote></figcaption></figure> A clasificación máis ampla do fundamento ateo é a súa división entre ateísmo práctico e teórico. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ateísmo_práctico">Ateísmo práctico</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=7" title="Editar a sección: «Ateísmo práctico»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=7" title="Editar o código fonte da sección: Ateísmo práctico">editar a fonte</a>]</div> <div class="detail principal"> <dl><dd>Artigo principal: <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo_pr%C3%A1ctico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ateísmo práctico (a páxina aínda non existe)">Ateísmo práctico</a>.</dd></dl></div> Considérase ao ateísmo práctico como unha forma de actuar na que os ateos prácticos ou <a href="/w/index.php?title=Pragmatismo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pragmatismo (a páxina aínda non existe)">pragmáticos</a> viven coma se non existisen deuses, de ser posible explicando fenómenos naturais sen necesidade de referencias divinas. Aínda que nesta postura non se nega explicitamente a existencia de ningún deus, si pode considerarse innecesaria ou inútil; para os ateos prácticos de existir algunha deidade esta non provería <a href="/w/index.php?title=Sentido_da_vida&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sentido da vida (a páxina aínda non existe)">sentido</a> á vida nin influenciaría na vida cotiá.<a href="#cite_note-Zdybicka-p19-21-59">[59]</a><a href="#cite_note-60">[60]</a> Unha forma de ateísmo práctico con implicacións para a <a href="/wiki/Comunidade_cient%C3%ADfica" title="Comunidade científica">comunidade científica</a> é o <a href="/w/index.php?title=Naturalismo_(filosof%C3%ADa)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Naturalismo (filosofía) (a páxina aínda non existe)">naturalismo metodolóxico</a>: segundo o xeólogo <a href="/w/index.php?title=Steven_Schafersman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Steven Schafersman (a páxina aínda non existe)">Steven Schafersman</a>, a «tácita adopción ou suposición do naturalismo filosófico dentro do <a href="/wiki/M%C3%A9todo_cient%C3%ADfico" title="Método científico">método científico</a> con ou sen a plena aceptación ou crenza en el».<a href="#cite_note-neps-61">[61]</a> O ateísmo pragmático pode tomar diversas formas: <ul><li>Ausencia de motivación relixiosa: a crenza en deuses non impele a acción moral, relixiosa ou calquera outro tipo de actuar.</li> <li>Exclusión activa dos problemas divinos e relixiosos da procura intelectual e acción práctica.</li> <li>Indiferenza: a ausencia de interese nos problemas divinos e relixiosos.</li> <li>Descoñecemento do concepto de deidade.<a href="#cite_note-Zdybicka-p19-21-59">[59]</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ateísmo_teórico">Ateísmo teórico</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=8" title="Editar a sección: «Ateísmo teórico»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=8" title="Editar o código fonte da sección: Ateísmo teórico">editar a fonte</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Argumentos_ontolóxicos">Argumentos ontolóxicos</h4>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=9" title="Editar a sección: «Argumentos ontolóxicos»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=9" title="Editar o código fonte da sección: Argumentos ontolóxicos">editar a fonte</a>]</div> O ateísmo teórico explicitamente expón argumentos contra a existencia de deuses e refuta os <a href="/w/index.php?title=Existencia_de_Deus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Existencia de Deus (a páxina aínda non existe)">argumentos teístas comúns</a>, tales como o <a href="/w/index.php?title=Argumento_teleol%C3%B3xico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Argumento teleolóxico (a páxina aínda non existe)">argumento do deseño</a> ou a <a href="/w/index.php?title=Aposta_de_Pascal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aposta de Pascal (a páxina aínda non existe)">aposta de Pascal</a>. É principalmente unha ontoloxía, concretamente unha <a href="/w/index.php?title=Fisicalismo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fisicalismo (a páxina aínda non existe)">ontoloxía física</a>. <div class="detail principal"> <dl><dd>Véxase tamén: <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo_agn%C3%B3stico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ateísmo agnóstico (a páxina aínda non existe)">Ateísmo agnóstico</a>, <a href="/w/index.php?title=Non_cognitivismo_teol%C3%B3xico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Non cognitivismo teolóxico (a páxina aínda non existe)">Non cognitivismo teolóxico</a> e <a href="/w/index.php?title=Aposta_de_Smith&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aposta de Smith (a páxina aínda non existe)">Aposta de Smith</a>.</dd></dl></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Argumentos_epistemolóxicos">Argumentos epistemolóxicos</h4>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=10" title="Editar a sección: «Argumentos epistemolóxicos»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=10" title="Editar o código fonte da sección: Argumentos epistemolóxicos">editar a fonte</a>]</div> O ateísmo <a href="/w/index.php?title=Epistemol%C3%B3xico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Epistemolóxico (a páxina aínda non existe)">epistemolóxico</a> sostén que as persoas non poden coñecer a Deus ou determinar a súa existencia. Fundaméntase no <a href="/wiki/Agnosticismo" title="Agnosticismo">agnosticismo</a>, que toma unha variedade de formas. Na filosofía da <a href="/wiki/Inmanencia" title="Inmanencia">inmanencia</a>, a divindade é unha entidade inseparable do mundo, que inclúe á mente propia, e cada <a href="/wiki/Conciencia" title="Conciencia">conciencia</a> individual está contida no <a href="/w/index.php?title=Suxeito_(filosof%C3%ADa)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suxeito (filosofía) (a páxina aínda non existe)">suxeito</a>. De acordo a esta forma de agnosticismo, a limitación na perspectiva humana prevén calquera inferencia obxectiva desde a crenza nun deus á afirmación da súa existencia independente do crente. O agnosticismo racionalista de <a href="/wiki/Immanuel_Kant" title="Immanuel Kant">Immanuel Kant</a> e os pensadores da <a href="/wiki/Ilustraci%C3%B3n" title="Ilustración">Ilustración</a> só aceptan o coñecemento deducido a través da razón humana; esta forma de ateísmo afirma que os deuses non son identificables por medio algún, polo que a súa existencia xamais poderá chegarse a coñecer. O <a href="/wiki/Escepticismo" title="Escepticismo">escepticismo</a>, baseado nas ideas de <a href="/wiki/David_Hume" title="David Hume">David Hume</a>, afirma que a certeza sobre calquera asunto é imposible, polo que nunca ninguén poderá saber de forma segura se un deus existe ou non. Hume, con todo, sostivo que tales conceptos <a href="/wiki/Metaf%C3%ADsica" title="Metafísica">metafísicos</a> imperceptibles deben rexeitarse como un «sofismo e unha ilusión».<a href="#cite_note-hume-metaphysics-62">[62]</a> Existe debate respecto se o agnosticismo debese clasificarse dentro do ateísmo, xa que tamén pode considerarse como unha cosmovisión independente e fundamental.<a href="#cite_note-Zdybicka-p19-21-59">[59]</a> Outras formulacións ateas poden clasificarse como epistemolóxicas ou <a href="/wiki/Ontolox%C3%ADa" title="Ontoloxía">ontolóxicas</a>, como o <a href="/wiki/Positivismo_l%C3%B3xico" class="mw-redirect" title="Positivismo lóxico">positivismo lóxico</a> e o <a href="/w/index.php?title=Ignosticismo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ignosticismo (a páxina aínda non existe)">ignosticismo</a>, que afirma que termos elementais tales como «Deus» e frases como «Deus é todopoderoso» carecen de significado ou intelixibilidade. O <a href="/w/index.php?title=Non_cognitivismo_teol%C3%B3xico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Non cognitivismo teolóxico (a páxina aínda non existe)">non cognitivismo teolóxico</a> sostén que a afirmación «Deus existe» non expresa unha proposición, senón unha frase sen sentido ou cognitivamente baleira. De maneira similar, existe debate se tal postura pode clasificarse como unha forma de ateísmo ou agnosticismo. Os filósofos <a href="/w/index.php?title=Alfred_Jules_Ayer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alfred Jules Ayer (a páxina aínda non existe)">A. J. Ayer</a> e <a href="/w/index.php?title=Theodore_M._Drange&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theodore M. Drange (a páxina aínda non existe)">Theodore M. Drange</a> rexeitan ambas as categorías, declarando que ambas as correntes aceptan que «Deus existe» é unha proposición, polo que separan ao non cognotivismo nunha categoría propia.<a href="#cite_note-63">[63]</a><a href="#cite_note-64">[64]</a> <div class="detail principal"> <dl><dd>Véxase tamén: <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo_agn%C3%B3stico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ateísmo agnóstico (a páxina aínda non existe)">Ateísmo agnóstico</a> e <a href="/w/index.php?title=Non_cognitivismo_teol%C3%B3xico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Non cognitivismo teolóxico (a páxina aínda non existe)">Non cognitivismo teolóxico</a>.</dd></dl></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Argumentos_metafísicos">Argumentos metafísicos</h4>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=11" title="Editar a sección: «Argumentos metafísicos»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=11" title="Editar o código fonte da sección: Argumentos metafísicos">editar a fonte</a>]</div> A autora Zofia Zdybicka escribiu: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6856698"> <blockquote class="flexquote"> <div class="flex"> <div class="quote">O ateísmo <a href="/wiki/Metaf%C3%ADsica" title="Metafísica">metafísico</a> [...] inclúe a todas as doutrinas que sosteñen o monismo metafísico (a homoxeneidade da realidade). Pode ser: a) Absoluto: un rexeitamento absoluto á existencia de Deus asociado co monismo <a href="/wiki/Materialismo" title="Materialismo">materialista</a> (en todas as súas correntes, tanto as antigas como as modernas). b) Relativo: o rexeitamento implícito de Deus en todas as filosofías que, aínda que aceptan a existencia dun absoluto, conciben a ese absoluto carente de todas as calidades propias de Deus: transcendencia, personalidade propia e unidade. Está asociado co monismo idealista (<a href="/wiki/Pante%C3%ADsmo" title="Panteísmo">panteísmo</a>, <a href="/w/index.php?title=Panente%C3%ADsmo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Panenteísmo (a páxina aínda non existe)">panenteísmo</a>, <a href="/wiki/De%C3%ADsmo" title="Deísmo">deísmo</a>).<a href="#cite_note-Zdybicka-p19-21-59">[59]</a></div> </div> </blockquote> <div class="detail principal"> <dl><dd>Véxase tamén: <a href="/w/index.php?title=Monismo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Monismo (a páxina aínda non existe)">Monismo</a> e <a href="/w/index.php?title=Fisicalismo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fisicalismo (a páxina aínda non existe)">Fisicalismo</a>.</dd></dl></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Epikouros_BM_1843.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Epikouros_BM_1843.jpg/220px-Epikouros_BM_1843.jpg" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Epikouros_BM_1843.jpg/330px-Epikouros_BM_1843.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Epikouros_BM_1843.jpg/440px-Epikouros_BM_1843.jpg 2x" data-file-width="2533" data-file-height="3800" /></a><figcaption>É que Deus quere previr o mal, pero non é capaz? Entón non é omnipotente. É capaz, pero non desexa facelo? Entón é malévolo. É capaz e desexa facelo? De onde xorde entón o mal? É que non é capaz nin desexa facelo? Entón por que chamalo Deus?<a href="#cite_note-FOOTNOTEHume1779-65">[65]</a> -<a href="/w/index.php?title=Problema_do_mal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Problema do mal (a páxina aínda non existe)">Paradoxo de Epicuro</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Argumentos_lóxicos">Argumentos lóxicos</h4>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=12" title="Editar a sección: «Argumentos lóxicos»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=12" title="Editar o código fonte da sección: Argumentos lóxicos">editar a fonte</a>]</div> O ateísmo lóxico afirma que varias das concepcións dos deuses, tales como o <a href="/w/index.php?title=Deus_persoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deus persoa (a páxina aínda non existe)">Deus persoal</a> das relixións <a href="/w/index.php?title=Relixi%C3%B3n_abrah%C3%A1mica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Relixión abrahámica (a páxina aínda non existe)">abrahámicas</a> como o <a href="/wiki/Cristianismo" title="Cristianismo">cristianismo</a>, posúen calidades loxicamente inconsistentes entre si. Tal ateísmo presenta argumentos dedutivos contra a <a href="/w/index.php?title=Existencia_de_Deus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Existencia de Deus (a páxina aínda non existe)">existencia de Deus</a>, que sinalan a incompatibilidade entre os atributos divinos, tales como perfección, <a href="/w/index.php?title=Deidade_creadora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deidade creadora (a páxina aínda non existe)">creador do mundo</a>, <a href="/w/index.php?title=Inmutabilidade&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inmutabilidade (a páxina aínda non existe)">inmutabilidade</a>, <a href="/wiki/Omnisciencia" title="Omnisciencia">omnisciencia</a>, <a href="/w/index.php?title=Omnipresenza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omnipresenza (a páxina aínda non existe)">omnipresenza</a>, <a href="/w/index.php?title=Omnipotencia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omnipotencia (a páxina aínda non existe)">omnipotencia</a>, <a href="/w/index.php?title=Omnibenevolencia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omnibenevolencia (a páxina aínda non existe)">omnibenevolencia</a>, <a href="/w/index.php?title=Transcendencia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Transcendencia (a páxina aínda non existe)">transcendencia</a>, personalidade, <a href="/wiki/Sobrenatural" title="Sobrenatural">sobrenatural</a>, <a href="/wiki/Xustiza" title="Xustiza">xusto</a> e <a href="/wiki/Misericordia" title="Misericordia">misericordioso</a>.<a href="#cite_note-logical-15">[15]</a> O ateísmo <a href="/w/index.php?title=Teodicea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teodicea (a páxina aínda non existe)">teodiceo</a> afirma que o mundo como o coñecemos non pode reconciliarse coas calidades comunmente atribuídas a Deus ou os deuses polos teólogos. Argumentan que a existencia dunha <a href="/wiki/Deidade" title="Deidade">deidade</a> <a href="/wiki/Omnisciencia" title="Omnisciencia">omnisciente</a>, <a href="/w/index.php?title=Omnipresente&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omnipresente (a páxina aínda non existe)">omnipresente</a>, <a href="/w/index.php?title=Omnipotencia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omnipotencia (a páxina aínda non existe)">omnipotente</a> e <a href="/w/index.php?title=Omnibenevolencia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omnibenevolencia (a páxina aínda non existe)">omnibenevolente</a> non é compatible cun mundo no que existe o <a href="/wiki/Mal_(filosof%C3%ADa)" title="Mal (filosofía)">mal</a> e o <a href="/wiki/Sufrimento" title="Sufrimento">sufrimento</a> (<a href="/w/index.php?title=Argumento_do_mal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Argumento do mal (a páxina aínda non existe)">argumento do mal</a>), e no que o amor divino está oculto a tantas persoas (<a href="/w/index.php?title=Argumento_da_non_crenza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Argumento da non crenza (a páxina aínda non existe)">argumento do ocultamento divino</a>).<a href="#cite_note-Drange-1996-17">[17]</a> Un argumento similar ao do mal atribúeselle a <a href="/wiki/Siddhartha_Gautama" title="Siddhartha Gautama">Siddhartha Gautama</a> (véxase <a href="/w/index.php?title=Du%E1%B8%A5kha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Duḥkha (a páxina aínda non existe)">duḥkha</a>),<a href="#cite_note-66">[66]</a> sabio de cuxas ensinos se fundou o <a href="/wiki/Budismo" title="Budismo">budismo</a>.<a href="#cite_note-67">[67]</a> <div class="detail principal"> <dl><dd>Véxase tamén: <a href="/w/index.php?title=Existencia_de_Deus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Existencia de Deus (a páxina aínda non existe)">Existencia de Deus#Argumentos en contra da existencia de Deus</a>.</dd></dl></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Redución_da_relixión">Redución da relixión</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=13" title="Editar a sección: «Redución da relixión»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=13" title="Editar o código fonte da sección: Redución da relixión">editar a fonte</a>]</div> O filósofo <a href="/wiki/Ludwig_Feuerbach" title="Ludwig Feuerbach">Ludwig Feuerbach</a><a href="#cite_note-68">[68]</a> e o pai da psicanálise <a href="/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud">Sigmund Freud</a> argumentaron que Deus e outras crenzas relixiosas <a href="/w/index.php?title=Reduci%C3%B3n_(filosof%C3%ADa)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Redución (filosofía) (a páxina aínda non existe)">non son máis que</a> invencións humanas creadas para satisfacer variados desexos ou necesidades psicolóxicas e emocionais. Esta postura é compartida por moitos <a href="/wiki/Budismo" title="Budismo">budistas</a>.<a href="#cite_note-69">[69]</a> <a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Karl Marx</a> e <a href="/wiki/Friedrich_Engels" title="Friedrich Engels">Friedrich Engels</a>, influenciados por Feuerbach, argüíron que estas crenzas cumpren funcións sociais utilizadas por quen está no poder para oprimir á clase traballadora. De acordo con <a href="/wiki/Mikhail_Bakunin" title="Mikhail Bakunin">Mikhail Bakunin</a>, «a idea de Deus implica a abdicación da razón e da xustiza humana; é a negación máis decisiva da liberdade humana, e leva necesariamente á escravitude dos homes, tanto na teoría como na práctica». Bakunin investiu o soado aforismo de <a href="/wiki/Voltaire" title="Voltaire">Voltaire</a> «Se Deus non existise, sería necesario inventalo», escribindo en resposta: «se deus existise realmente, habería que facelo desaparecer».<a href="#cite_note-70">[70]</a> <div class="detail principal"> <dl><dd>Véxase tamén: <a href="/w/index.php?title=Orixe_das_relixi%C3%B3ns&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orixe das relixións (a páxina aínda non existe)">Orixe das relixións</a>, <a href="/w/index.php?title=Psicolox%C3%ADa_evolucionista_da_relixi%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Psicoloxía evolucionista da relixión (a páxina aínda non existe)">Psicoloxía evolucionista da relixión</a> e <a href="/wiki/Psicolox%C3%ADa_da_relixi%C3%B3n" title="Psicoloxía da relixión">Psicoloxía da relixión</a>.</dd></dl></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ateísmo_nas_relixións">Ateísmo nas relixións</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=14" title="Editar a sección: «Ateísmo nas relixións»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=14" title="Editar o código fonte da sección: Ateísmo nas relixións">editar a fonte</a>]</div> O ateísmo é aceptable dentro dalgúns sistemas de crenzas relixiosas e espirituais, como o <a href="/wiki/Hindu%C3%ADsmo" title="Hinduísmo">hinduísmo</a>, o <a href="/wiki/Xainismo" title="Xainismo">xainismo</a>, o <a href="/wiki/Budismo" title="Budismo">budismo</a>, o <a href="/w/index.php?title=Sinte%C3%ADsmo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sinteísmo (a páxina aínda non existe)">sinteísmo</a> e o <a href="/w/index.php?title=Movemento_raeliano&action=edit&redlink=1" class="new" title="Movemento raeliano (a páxina aínda non existe)">raelismo</a>,<a href="#cite_note-71">[71]</a> os <a href="/wiki/Novos_movementos_relixiosos" title="Novos movementos relixiosos">movementos</a> <a href="/wiki/Neopaganismo" title="Neopaganismo">neopagáns</a>,<a href="#cite_note-Neopaganism-72">[72]</a> como o <a href="/wiki/Wicca" title="Wicca">wicca</a>,<a href="#cite_note-Wicca-73">[73]</a> e as <a href="/w/index.php?title=Relixi%C3%B3ns_non_te%C3%ADstas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Relixións non teístas (a páxina aínda non existe)">relixións non teístas</a>. As escolas <a href="/w/index.php?title=%C3%81stika_e_n%C3%A1stika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ástika e nástika (a páxina aínda non existe)">āstikas</a> do hinduísmo sosteñen que o ateísmo é un camiño válido cara á <a href="/w/index.php?title=Moksha_(hinduismo)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Moksha (hinduismo) (a páxina aínda non existe)">moksha</a>, pero extremadamente dificultoso, xa que os ateos non poden esperar ningunha axuda da <a href="/w/index.php?title=Deidades_hind%C3%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deidades hindú (a páxina aínda non existe)">divina providencia</a> na súa viaxe.<a href="#cite_note-74">[74]</a> O xainismo cre que o universo é eterno e non ten necesidade dun creador, con todo venérase aos <a href="/w/index.php?title=Tirthankara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tirthankara (a páxina aínda non existe)">tirthankaras</a>, que poden transcender o tempo e o espazo<a href="#cite_note-devdutt-75">[75]</a> e teñen maior poder que o deus <a href="/wiki/Indra" title="Indra">Indra</a>.<a href="#cite_note-76">[76]</a> O <a href="/w/index.php?title=Budismo_ateo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Budismo ateo (a páxina aínda non existe)">budismo secular</a> non defende a crenza en deuses. O budismo temperán era ateo, pois o camiño de <a href="/wiki/Siddhartha_Gautama" title="Siddhartha Gautama">Buda Gautama</a> non supón deuses. <a href="/w/index.php?title=Concepto_de_deus_no_budismo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Concepto de deus no budismo (a páxina aínda non existe)">Concepcións posteriores</a> do budismo consideran ao propio Buda unha divindade, o que suxire que os seus seguidores poden obter a divindade, e reverencian aos <a href="/w/index.php?title=Bodhisattva&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bodhisattva (a páxina aínda non existe)">bodhisattvas</a><a href="#cite_note-77">[77]</a> e o <a href="/wiki/Siddhartha_Gautama" title="Siddhartha Gautama">Buda eterno</a>. <div class="detail principal"> <dl><dd>Véxase tamén: <a href="/w/index.php?title=Relixi%C3%B3ns_non_te%C3%ADstas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Relixións non teístas (a páxina aínda non existe)">Relixións non teístas</a>.</dd></dl></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Filosofías_ateas">Filosofías ateas</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=15" title="Editar a sección: «Filosofías ateas»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=15" title="Editar o código fonte da sección: Filosofías ateas">editar a fonte</a>]</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Jean-Paul_Sartre_FP.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Jean-Paul_Sartre_FP.JPG/200px-Jean-Paul_Sartre_FP.JPG" decoding="async" width="200" height="172" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Jean-Paul_Sartre_FP.JPG/300px-Jean-Paul_Sartre_FP.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Jean-Paul_Sartre_FP.JPG/400px-Jean-Paul_Sartre_FP.JPG 2x" data-file-width="571" data-file-height="491" /></a><figcaption><a href="/wiki/Jean-Paul_Sartre" title="Jean-Paul Sartre">Jean-Paul Sartre</a> (1905-1980), filósofo e literato francés.</figcaption></figure> O ateísmo <a href="/w/index.php?title=Axiolox%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Axioloxía (a páxina aínda non existe)">axiolóxico</a> ou construtivista rexeita a existencia de deuses en favor dun «absoluto máis elevado», tales como a <a href="/wiki/Humanidade" title="Humanidade">humanidade</a>. Esta forma de ateísmo favorece ao home como a fonte absoluta da ética e os valores, e permite aos individuos resolver os seus problemas morais sen recorrer a seres sobrenaturais. <a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Karl Marx</a> e <a href="/wiki/Sigmund_Freud" title="Sigmund Freud">Sigmund Freud</a> usaron este razoamento para comunicar mensaxes de liberación, desenvolvemento pleno e felicidade liberada.<a href="#cite_note-Zdybicka-p19-21-59">[59]</a> Unha das críticas ao ateísmo máis comúns foi a idea contraria, que negar a existencia dun deus conduce ao <a href="/w/index.php?title=Relativismo_moral&action=edit&redlink=1" class="new" title="Relativismo moral (a páxina aínda non existe)">relativismo moral</a>, o que deixaría ao ateo sen fundamento moral ou ético<a href="#cite_note-misconceptions-78">[78]</a> e volvería o súa <a href="/w/index.php?title=Sentido_da_vida&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sentido da vida (a páxina aínda non existe)">vida en absurda</a> e miserable.<a href="#cite_note-79">[79]</a> <a href="/wiki/Blaise_Pascal" title="Blaise Pascal">Blaise Pascal</a> argüíu esta postura no seu <a href="/w/index.php?title=Pens%C3%A9es&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pensées (a páxina aínda non existe)">Pensées</a>.<a href="#cite_note-80">[80]</a> <a href="/wiki/Jean-Paul_Sartre" title="Jean-Paul Sartre">Jean-Paul Sartre</a> identificouse a si mesmo como «<a href="/w/index.php?title=Existencialismo_ateo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Existencialismo ateo (a páxina aínda non existe)">existencialista ateo</a>»,<a href="#cite_note-FOOTNOTESartre200628-81">[81]</a><a href="#cite_note-FOOTNOTESartre2004127-82">[82]</a> menos preocupado en negar a existencia de Deus que en demostrar que «é necesario que o home se atope a si mesmo e convénzase de que nada pode salvalo de si mesmo, así sexa unha proba valedoira da existencia de Deus».<a href="#cite_note-FOOTNOTESartre200669-83">[83]</a><a href="#cite_note-FOOTNOTESartre200145-84">[84]</a> Para Sartre, este ateísmo «declara que se Deus non existe, hai polo menos un ser no que a existencia precede á esencia, un ser que existe antes de poder ser definido por ningún concepto, e que este ser é o home ou, como di <a href="/wiki/Martin_Heidegger" title="Martin Heidegger">Heidegger</a>, a realidade humana».<a href="#cite_note-FOOTNOTESartre200628-81">[81]</a><a href="#cite_note-FOOTNOTESartre2004127-82">[82]</a> A consecuencia práctica deste ateísmo foi descrita por Sartre como a inexistencia de mandatos a priori ou valores absolutos que poidan ser invocados para gobernar a conduta humana, e que os humanos están «condenados» a inventalos por si mesmos, o que fai ao home absolutamente «responsable de todo o que fai».<a href="#cite_note-FOOTNOTESartre200132-85">[85]</a> <div class="detail principal"> <dl><dd>Véxase tamén: <a href="/w/index.php?title=Existencialismo_ateo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Existencialismo ateo (a páxina aínda non existe)">Existencialismo ateo</a> e <a href="/w/index.php?title=Humanismo_secular&action=edit&redlink=1" class="new" title="Humanismo secular (a páxina aínda non existe)">Humanismo secular</a>.</dd></dl></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ateísmo,_relixión_e_moral">Ateísmo, relixión e moral</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=16" title="Editar a sección: «Ateísmo, relixión e moral»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=16" title="Editar o código fonte da sección: Ateísmo, relixión e moral">editar a fonte</a>]</div> <div class="detail principal"> <dl><dd>Artigo principal: <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo_e_relixi%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ateísmo e relixión (a páxina aínda non existe)">Ateísmo e relixión</a>.</dd></dl></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Crenzas_e_comportamentos_sociais">Crenzas e comportamentos sociais</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=17" title="Editar a sección: «Crenzas e comportamentos sociais»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=17" title="Editar o código fonte da sección: Crenzas e comportamentos sociais">editar a fonte</a>]</div> O sociólogo <a href="/w/index.php?title=Phil_Zuckerman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phil Zuckerman (a páxina aínda non existe)">Phil Zuckerman</a> analizou en 2009 os estudos sociolóxicos existentes sobre a irrelixiosidade e concluíu que o benestar social está correlacionado positivamente coa <a href="/wiki/Irrelixi%C3%B3n" title="Irrelixión">irrelixión</a>. Descubriu que hai unha menor taxa de ateísmo e irrelixiosidade en nacións pobres e menos desenvolvidas (especialmente en África e Suramérica) que nas democracias ricas e industrializadas.<a href="#cite_note-86">[86]</a><a href="#cite_note-87">[87]</a> Os seus descubrimentos en relación ao ateísmo nos <a href="/wiki/Estados_Unidos_de_Am%C3%A9rica" title="Estados Unidos de América">Estados Unidos</a> foi que, comparados cos seus compatriotas relixiosos, «as persoas ateas e irrelixiosas» son menos <a href="/wiki/Nacionalistas" class="mw-redirect" title="Nacionalistas">nacionalistas</a>, <a href="/wiki/Prexu%C3%ADzo" title="Prexuízo">prexuiciosas</a>, <a href="/wiki/Antisemitismo" title="Antisemitismo">antisemitas</a>, <a href="/wiki/Racismo" title="Racismo">racistas</a>, <a href="/wiki/Dogma" title="Dogma">dogmáticas</a>, <a href="/wiki/Etnocentrismo" title="Etnocentrismo">etnocéntricas</a>, <a href="/w/index.php?title=Pechada_de_mente&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pechada de mente (a páxina aínda non existe)">pechadas de mente</a> e <a href="/wiki/Autoritarismo" title="Autoritarismo">autoritarias</a>, e nos estados coas maiores porcentaxes de ateos, a taxa de asasinatos está baixo á media; pola contra, nos estados máis relixiosos, esta é superior á media.<a href="#cite_note-Zuckerman-88">[88]</a><a href="#cite_note-Guardian-89">[89]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ateísmo_e_irrelixión">Ateísmo e irrelixión</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=18" title="Editar a sección: «Ateísmo e irrelixión»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=18" title="Editar o código fonte da sección: Ateísmo e irrelixión">editar a fonte</a>]</div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Lightmatter_buddha3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Lightmatter_buddha3.jpg/170px-Lightmatter_buddha3.jpg" decoding="async" width="170" height="255" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Lightmatter_buddha3.jpg/255px-Lightmatter_buddha3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/05/Lightmatter_buddha3.jpg 2x" data-file-width="320" data-file-height="480" /></a><figcaption>O <a href="/wiki/Budismo" title="Budismo">budismo</a> é descrito ás veces como <a href="/w/index.php?title=Relixi%C3%B3ns_non_te%C3%ADstas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Relixións non teístas (a páxina aínda non existe)">non teísta</a> debido a <a href="/w/index.php?title=Concepto_de_deus_no_budismo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Concepto de deus no budismo (a páxina aínda non existe)">a súa ausencia</a> dunha <a href="/w/index.php?title=Deidade_creadora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deidade creadora (a páxina aínda non existe)">deidade creadora</a>, pero esa pode ser unha opinión demasiado simplista.<a href="#cite_note-90">[90]</a></figcaption></figure> Asúmese a miúdo que as persoas que se autoidentifican como ateas son irrelixiosas, pero de feito algunhas seitas das relixións principais rexeitan a existencia dunha deidade persoal e <a href="/w/index.php?title=Deidade_creadora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deidade creadora (a páxina aínda non existe)">creadora</a>.<a href="#cite_note-winston2-91">[91]</a> Nos anos recentes, certas denominacións relixiosas acumularon un número crecente de seguidores abertamente ateos, tales como o xudaísmo <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo_xudeu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ateísmo xudeu (a páxina aínda non existe)">ateo</a> e <a href="/w/index.php?title=Xuda%C3%ADsmo_humanista&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xudaísmo humanista (a páxina aínda non existe)">humanista</a><a href="#cite_note-92">[92]</a><a href="#cite_note-93">[93]</a> e o <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo_cristi%C3%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ateísmo cristián (a páxina aínda non existe)">ateísmo cristián</a>.<a href="#cite_note-94">[94]</a><a href="#cite_note-95">[95]</a><a href="#cite_note-96">[96]</a> O sentido estrito do ateísmo positivo non leva ningunha crenza particular á parte de afirmar a inexistencia dos deuses; deste xeito, os ateos poden albergar calquera número de crenzas espirituais. Pola mesma razón, os ateos poden soster unha ampla variedade de crenzas éticas, que van desde o <a href="/w/index.php?title=Universalismo_moral&action=edit&redlink=1" class="new" title="Universalismo moral (a páxina aínda non existe)">universalismo moral</a> do <a href="/wiki/Humanismo_(filosof%C3%ADa)" title="Humanismo (filosofía)">humanismo</a>, que afirma que un mesmo código moral debese aplicarse consistentemente a todos os humanos, ata o <a href="/w/index.php?title=Nihilismo_moral&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nihilismo moral (a páxina aínda non existe)">nihilismo moral</a>, que sostén que a moralidade carece de sentido.<a href="#cite_note-97">[97]</a> Filósofos como <a href="/wiki/Slavoj_%C5%BDi%C5%BEek" title="Slavoj Žižek">Slavoj Žižek</a>,<a href="#cite_note-98">[98]</a> <a href="/w/index.php?title=Alain_de_Botton&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alain de Botton (a páxina aínda non existe)">Alain de Botton</a>,<a href="#cite_note-99">[99]</a> <a href="/w/index.php?title=Alexander_Bard&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alexander Bard (a páxina aínda non existe)">Alexander Bard</a> e <a href="/w/index.php?title=Jan_S%C3%B6derqvist&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jan Söderqvist (a páxina aínda non existe)">Jan Söderqvist</a><a href="#cite_note-100">[100]</a> defenderon que os ateos deben recuperar a relixión como un acto de resistencia contra o teísmo e non permitir que a relixión sexa precisamente un inxusto monopolio dos teístas. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mandamentos_divinos_e_ética">Mandamentos divinos e ética</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=19" title="Editar a sección: «Mandamentos divinos e ética»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=19" title="Editar o código fonte da sección: Mandamentos divinos e ética">editar a fonte</a>]</div> De acordo ao <a href="/w/index.php?title=Dilema_de_Eutifr%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dilema de Eutifrón (a páxina aínda non existe)">dilema de Eutifrón</a> de <a href="/wiki/Plat%C3%B3n" title="Platón">Platón</a>, o papel dos deuses en diferenciar o bo do malvado é innecesario ou arbitrario. O <a href="/w/index.php?title=Teor%C3%ADa_do_mandamento_divino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teoría do mandamento divino (a páxina aínda non existe)">argumento de que a moral debe provir de Deus</a> e que non pode existir sen un sabio creador, usouse persistentemente no debate político, mais non no ámbito filosófico.<a href="#cite_note-101">[101]</a><a href="#cite_note-Kant_CPR_A811-102">[102]</a> Consideráronse principios morais tales como «Matar é malo» como <a href="/w/index.php?title=Lei_divina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lei divina (a páxina aínda non existe)">leis divinas</a> que requiren un lexislador e xuíz divino. Con todo, moitos ateos argumentan que tratar lexislativamente á moralidade constitúe unha <a href="/w/index.php?title=Falsa_analox%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Falsa analoxía (a páxina aínda non existe)">falsa analoxía</a> e que esta non depende dun lexislador da mesma maneira que as leis o fan.<a href="#cite_note-103">[103]</a> <a href="/wiki/Friedrich_Nietzsche" title="Friedrich Nietzsche">Friedrich Nietzsche</a> defendeu a existencia dunha moral independente das crenzas teístas e afirmou que a moral baseada en Deus «posúe verdade só se Deus é verdadeiro: mantense ou esborrallase xunto á crenza en Deus».<a href="#cite_note-Fortin_&_Benestad-104">[104]</a><a href="#cite_note-Craig_&_Moreland-105">[105]</a><a href="#cite_note-Miller-106">[106]</a> Existen <a href="/w/index.php?title=%C3%89tica_normativa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ética normativa (a páxina aínda non existe)">sistemas éticos normativos</a> que non requiren de principios ou mandamentos dados por unha deidade. Entre eles están a <a href="/w/index.php?title=%C3%89tica_das_virtudes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ética das virtudes (a páxina aínda non existe)">ética das virtudes</a>, o <a href="/w/index.php?title=Contrato_social&action=edit&redlink=1" class="new" title="Contrato social (a páxina aínda non existe)">contrato social</a>, a <a href="/w/index.php?title=%C3%89tica_kantiana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ética kantiana (a páxina aínda non existe)">ética kantiana</a>, o <a href="/wiki/Utilitarismo" title="Utilitarismo">utilitarismo</a> e o <a href="/wiki/Obxectivismo" class="mw-disambig" title="Obxectivismo">obxectivismo</a>. <a href="/w/index.php?title=Sam_Harris&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sam Harris (a páxina aínda non existe)">Sam Harris</a> propuxo que a prescrición moral (procura de regras éticas) non é un asunto exclusivo da filosofía, senón que tamén pode ser abordada significativamente pola <a href="/w/index.php?title=Ciencia_da_moral&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ciencia da moral (a páxina aínda non existe)">ciencia da moral</a>. Con todo, como calquera corpo científico esta debe responder á crítica encarnada pola <a href="/w/index.php?title=Falacia_naturista&action=edit&redlink=1" class="new" title="Falacia naturista (a páxina aínda non existe)">falacia naturista</a>.<a href="#cite_note-107">[107]</a> Os filósofos <a href="/w/index.php?title=Susan_Neiman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Susan Neiman (a páxina aínda non existe)">Susan Neiman</a><a href="#cite_note-108">[108]</a> e <a href="/w/index.php?title=Julian_Baggini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Julian Baggini (a páxina aínda non existe)">Julian Baggini</a>,<a href="#cite_note-109">[109]</a> entre outros, sosteñen que comportarse eticamente unicamente debido a un mandato divino non é unha conduta ética auténtica, senón soamente unha obediencia cega. Baggini argúe que o ateísmo é un fundamento superior para a ética e afirma que é necesario un marco moral externo a imperativos relixiosos para avaliar a moralidade dos imperativos per se: ser capaz de discernir, por exemplo, que «Debes roubar» é inmoral incluso cando a relixión propia o ordena; e sostén que os ateos, por tanto, teñen a vantaxe de estar máis inclinados a realizar tales cuestionamentos éticos que os relixiosos.<a href="#cite_note-110">[110]</a> O <a href="/wiki/Filosof%C3%ADa_pol%C3%ADtica" title="Filosofía política">filósofo político</a> contemporáneo inglés <a href="/w/index.php?title=Martin_Cohen_(fil%C3%B3sofo)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Martin Cohen (filósofo) (a páxina aínda non existe)">Martin Cohen</a> ofreceu o exemplo histórico do uso dos mandatos bíblicos en favor da <a href="/wiki/Tortura" title="Tortura">tortura</a> e a <a href="/wiki/Escravitude" title="Escravitude">escravitude</a> como evidencia de que as ordes relixiosas seguen os costumes políticos e sociais, e non ao revés; pero tamén observou que a mesma tendencia parece replicarse nos supostamente fríos e obxectivos filósofos.<a href="#cite_note-111">[111]</a> Cohen ampla este argumento con máis detalle en Filosofía política: desde <a href="/wiki/Plat%C3%B3n" title="Platón">Platón</a> a <a href="/wiki/Mao_Tse_Tung" title="Mao Tse Tung">Mao</a>, onde argumenta que o <a href="/wiki/Cor%C3%A1n" title="Corán">Corán</a> desempeñou un papel en perpetuar os códigos sociais de principios do século VII a pesar dos cambios posteriores na sociedade segrar.<a href="#cite_note-112">[112]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Crítica_da_relixión">Crítica da relixión</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=20" title="Editar a sección: «Crítica da relixión»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=20" title="Editar o código fonte da sección: Crítica da relixión">editar a fonte</a>]</div> Algúns ateos prominentes, recentemente <a href="/w/index.php?title=Christopher_Hitchens&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christopher Hitchens (a páxina aínda non existe)">Christopher Hitchens</a>, <a href="/w/index.php?title=Daniel_Dennett&action=edit&redlink=1" class="new" title="Daniel Dennett (a páxina aínda non existe)">Daniel Dennett</a>, <a href="/w/index.php?title=Sam_Harris&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sam Harris (a páxina aínda non existe)">Sam Harris</a> e <a href="/wiki/Richard_Dawkins" title="Richard Dawkins">Richard Dawkins</a>, precedidos por pensadores como <a href="/wiki/Bertrand_Russell" title="Bertrand Russell">Bertrand Russell</a>, <a href="/w/index.php?title=Robert_G._Ingersoll&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert G. Ingersoll (a páxina aínda non existe)">Robert G. Ingersoll</a>, <a href="/wiki/Voltaire" title="Voltaire">Voltaire</a> e o novelista <a href="/wiki/Jos%C3%A9_Saramago" title="José Saramago">José Saramago</a>, criticaron as relixións denunciando aspectos nocivos das prácticas e doutrinas relixiosas.<a href="#cite_note-113">[113]</a> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Karl_Marx.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Karl_Marx.jpg/170px-Karl_Marx.jpg" decoding="async" width="170" height="199" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Karl_Marx.jpg/255px-Karl_Marx.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Karl_Marx.jpg/340px-Karl_Marx.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="1500" /></a><figcaption><a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Karl Marx</a> (1818-1883), teórico político e sociólogo prusiano (Alemaña).</figcaption></figure> <a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Karl Marx</a> escribiu: «A miseria relixiosa é á vez a expresión da miseria real e a protesta contra a miseria real. A relixión é o suspiro da criatura oprimida, o sentimento dun mundo sen corazón, así como o espírito dunha situación sen alma. É o <a href="/w/index.php?title=Opio_do_pobo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Opio do pobo (a páxina aínda non existe)">opio do pobo</a>. Necesítase a abolición da relixión entendida como felicidade ilusoria do pobo para que poida darse a súa felicidade real. A esixencia de renunciar ás ilusións sobre a súa condición é a esixencia de renunciar a unha condición que necesita de ilusións. A crítica á relixión é, por tanto, en xerme, a crítica do val de bágoas, cuxo halo o constitúe a relixión».<a href="#cite_note-114">[114]</a><a href="#cite_note-115">[115]</a> <a href="/wiki/Vladimir_Lenin" class="mw-redirect" title="Vladimir Lenin">Vladimir Lenin</a> dixo que «cada idea relixiosa e cada idea de Deus é vileza indescritible [...] do tipo máis perigoso, 'contaxio' da clase máis abominable. Millóns de pecados, accións noxentas , actos de violencia e contaxios biolóxicos [...] son por lonxe menos perigosos que a sutil e espiritual idea de Deus ataviado dos máis intelixentes disfraces ideolóxicos».<a href="#cite_note-MartinAmis-116">[116]</a> Existe correlación entre o <a href="/wiki/Fundamentalismo" title="Fundamentalismo">fundamentalismo relixioso</a>, a <a href="/wiki/Relixi%C3%B3n" title="Relixión">relixión extrínseca</a> (cando se fomenta a relixión porque serve a intereses ocultos),<a href="#cite_note-Moreira-almeida2006-117">[117]</a> o <a href="/wiki/Autoritarismo" title="Autoritarismo">autoritarismo</a>, o <a href="/wiki/Dogmatismo" title="Dogmatismo">dogmatismo</a> e os prexuízos.<a href="#cite_note-118">[118]</a> <a href="/w/index.php?title=Sam_Harris&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sam Harris (a páxina aínda non existe)">Sam Harris</a> critica a dependencia da relixión occidental da autoridade divina, que ve como unha guía cara ao autoritarismo e o dogmatismo.<a href="#cite_note-FOOTNOTEHarris2006a-119">[119]</a> Utilizáronse estas razóns xunto a feitos históricos, tales como as <a href="/wiki/Cruzadas" title="Cruzadas">cruzadas</a>, a <a href="/wiki/Inquisici%C3%B3n" title="Inquisición">inquisición</a>, a <a href="/wiki/Caza_de_bruxas" title="Caza de bruxas">caza de bruxas</a> e os numerosos <a href="/wiki/Terrorismo" title="Terrorismo">atentados terroristas</a>, como probas dos perigos da relixión e réplica aos supostos efectos positivos da crenza na relixión.<a href="#cite_note-120">[120]</a> Os crentes contraargumentan dicindo que os <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo_de_estado&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ateísmo de estado (a páxina aínda non existe)">réximes que apoiaron ao ateísmo</a>, tales como a <a href="/wiki/Uni%C3%B3n_Sovi%C3%A9tica" title="Unión Soviética">Unión Soviética</a>, tamén foron culpables de asasinatos en masa.<a href="#cite_note-John_S._Feinberg,_Paul_D._Feinberg-121">[121]</a><a href="#cite_note-Totalitarianism_and_Atheism-122">[122]</a> En resposta, ateos como Sam Harris e Richard Dawkins manifestaron que as atrocidades de Stalin non foron influenciados polo seu ateísmo, senón o <a href="/wiki/Marxismo" title="Marxismo">marxismo</a> dogmático, e que aínda que Stalin e Mao casualmente eran ateos, eles non actuaron no nome do ateísmo; a diferenza das primeiras, que foron xustificadas pola relixión.<a href="#cite_note-FOOTNOTEDawkins2006291-123">[123]</a><a href="#cite_note-124">[124]</a> <div class="detail principal"> <dl><dd>Véxase tamén: <a href="/w/index.php?title=Cr%C3%ADtica_a_relixi%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Crítica a relixión (a páxina aínda non existe)">Crítica a relixión</a>, <a href="/w/index.php?title=Cr%C3%ADtica_o_ate%C3%ADsmo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Crítica o ateísmo (a páxina aínda non existe)">Crítica o ateísmo</a>, <a href="/w/index.php?title=%C3%89tica_laica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ética laica (a páxina aínda non existe)">Ética laica</a> e <a href="/w/index.php?title=Moral_laica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Moral laica (a páxina aínda non existe)">Moral laica</a>.</dd></dl></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etimoloxía">Etimoloxía</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=21" title="Editar a sección: «Etimoloxía»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=21" title="Editar o código fonte da sección: Etimoloxía">editar a fonte</a>]</div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Ephesians_2,12_-_Greek_atheos.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Ephesians_2%2C12_-_Greek_atheos.jpg/220px-Ephesians_2%2C12_-_Greek_atheos.jpg" decoding="async" width="220" height="93" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Ephesians_2%2C12_-_Greek_atheos.jpg 1.5x" data-file-width="320" data-file-height="135" /></a><figcaption>A palabra grega αθεοι (atheoi), tal e como aparece na <a href="/w/index.php?title=Ep%C3%ADstola_aos_efesios&action=edit&redlink=1" class="new" title="Epístola aos efesios (a páxina aínda non existe)">Epístola aos efesios</a> (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://bibref.hebtools.com/?book=%20Ephesians&verse=2:12&src=!">2:12</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161013133157/http://bibref.hebtools.com/?book=%20Ephesians&verse=2:12&src=%21">Arquivado</a> 13 de outubro de 2016 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.) do papiro 46 de comezos do século III. Polo xeral, traducida como «[aqueles] sen Deus».<a href="#cite_note-125">[125]</a></figcaption></figure> Na <a href="/wiki/Grecia_antiga" title="Grecia antiga">antiga Grecia</a> temperá, o adxectivo atheos (ἄθεος, do prefixo negativo ἀ- + θεός «deus») significaba «sen deus(es)». Foi usado ao principio como un termo censurador que aproximadamente quería dicir «malvado» ou «impío». No século V <a href="/wiki/Antes_de_Cristo" title="Antes de Cristo">antes da nosa era</a>, a palabra comezou a indicar unha <a href="/wiki/Irrelixi%C3%B3n" title="Irrelixión">irrelixiosidade</a> máis deliberada e activa no sentido de «cortar lazos cos deuses» ou «negar aos deuses». Logo, o termo ἀσεβής (asebēs) empezou a ser aplicado contra aqueles que blasfemamente negaban ou faltaban o respecto aos deuses locais, mesmo se eles crían noutros deuses. É por iso que as traducións modernas de textos clásicos ás veces reproducen atheos como ateo. Como substantivo abstracto, estaba tamén o termo ἀθεότης (atheotēs), «ateísmo». <a href="/wiki/Marcus_Tullius_Cicero" class="mw-redirect" title="Marcus Tullius Cicero">Cicerón</a> transliteró a palabra grega pola <a href="/wiki/Lat%C3%ADn" class="mw-redirect" title="Latín">latina</a> átheos. Usouse frecuentemente o termo no debate entre os <a href="/w/index.php?title=Cristianismo_primitivo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cristianismo primitivo (a páxina aínda non existe)">primeiros cristiáns</a> e os <a href="/wiki/Relixi%C3%B3n_da_Grecia_antiga" title="Relixión da Grecia antiga">helenistas</a>, cada lado aplicándoo, en sentido pexorativo, ao bando contrario.<a href="#cite_note-drachmann-12">[12]</a> O termo en inglés atheist (ateo, do francés athée), no sentido de «aquel [...] que nega existencia en Deus ou deuses»,<a href="#cite_note-126">[126]</a> precede a atheism (ateísmo en inglés), achándose o seu primeiro uso en 1566<a href="#cite_note-127">[127]</a> e logo en 1571.<a href="#cite_note-128">[128]</a> O uso de atheist como etiqueta de falta de relixiosidade pode rastrexarse ata 1577.<a href="#cite_note-129">[129]</a> Atheism provén da adopción do francés athéisme<a href="#cite_note-mw-online-130">[130]</a> e aparece ao redor de 1587.<a href="#cite_note-Golding-131">[131]</a> Un traballo anterior, de ao redor de 1534, usou o termo atheonism (equivalente a ateonismo).<a href="#cite_note-132">[132]</a><a href="#cite_note-133">[133]</a> Posteriormente xurdiron palabras relacionadas: deist (deísta) en 1621,<a href="#cite_note-1621Deist-134">[134]</a> theist (<a href="/wiki/Te%C3%ADsmo_(filosof%C3%ADa)" title="Teísmo (filosofía)">teísta</a>) en 1662,<a href="#cite_note-135">[135]</a> deism (<a href="/wiki/De%C3%ADsmo" title="Deísmo">deísmo</a>) en 1675<a href="#cite_note-1675Deism-136">[136]</a> e theism (teísmo) en 1678.<a href="#cite_note-137">[137]</a> Desde o comezo deist e deism levaron os seus sentidos modernos. En cambio, o termo theism contrastouse con deism (teísmo e deísmo respectivamente). <a href="/wiki/Karen_Armstrong" title="Karen Armstrong">Karen Armstrong</a> escribe que «Durante os séculos XVI e XVII, a palabra “ateo aínda era reservada exclusivamente para xerar <a href="/w/index.php?title=Pol%C3%A9mica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polémica (a páxina aínda non existe)">polémica</a>. [...] O termo “ateo” era un insulto. Ninguén soñaría con chamarse a si mesmo ateo».<a href="#cite_note-KArmstrong-138">[138]</a> A metade do século XVII supoñíase aínda que era imposible non crer en Deus;<a href="#cite_note-139">[139]</a> ser ateo significaba non aceptar a concepción do divino daquel momento.<a href="#cite_note-140">[140]</a> A palabra «ateísmo» foi empregada orixinalmente para describir unha crenza autodeclarada na Europa de finais do século XVIII, que denotaba especificamente o descreemento no deus <a href="/wiki/Monote%C3%ADsta" class="mw-redirect" title="Monoteísta">monoteísta</a> <a href="/wiki/Relixi%C3%B3ns_abrah%C3%A1micas" title="Relixións abrahámicas">abrahámico</a>.<a href="#cite_note-adevism-141">[141]</a> No século XX, a <a href="/wiki/Globalizaci%C3%B3n" title="Globalización">globalización</a> contribuíu á expansión do termo para referirse ao rexeitamento de todas as deidades, aínda que é común nas sociedades occidentais describilo simplemente como a «non crenza en Deus [deus abrahámico]».<a href="#cite_note-mmartin-142">[142]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=22" title="Editar a sección: «Historia»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=22" title="Editar o código fonte da sección: Historia">editar a fonte</a>]</div> <div class="detail principal"> <dl><dd>Artigo principal: <a href="/w/index.php?title=Historia_do_ate%C3%ADsmo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Historia do ateísmo (a páxina aínda non existe)">Historia do ateísmo</a>.</dd></dl></div> Aínda que o termo ateísmo orixinouse en <a href="/wiki/Francia" title="Francia">Francia</a> no século XVI,<a href="#cite_note-mw-online-130">[130]</a><a href="#cite_note-Golding-131">[131]</a> ideas que hoxe poden recoñecerse como ateas documéntanse desde o <a href="/wiki/Per%C3%ADodo_v%C3%A9dico" class="mw-redirect" title="Período védico">período védico</a> e a <a href="/wiki/Antig%C3%BCidade_cl%C3%A1sica" title="Antigüidade clásica">Antigüidade clásica</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Relixión_índica_temperá">Relixión índica temperá</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=23" title="Editar a sección: «Relixión índica temperá»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=23" title="Editar o código fonte da sección: Relixión índica temperá">editar a fonte</a>]</div> Atópanse escolas ateas no pensamento índico temperán e existiron desde os tempos da <a href="/wiki/Vedismo" title="Vedismo">relixión védica</a>.<a href="#cite_note-143">[143]</a> Entre as seis escolas <a href="/w/index.php?title=%C3%81stika_e_n%C3%A1stika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ástika e nástika (a páxina aínda non existe)">ortodoxas</a> da filosofía hindú, o <a href="/w/index.php?title=Samkhya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samkhya (a páxina aínda non existe)">samkhya</a>, a escola filosófica máis antiga non acepta a Deus, e o <a href="/w/index.php?title=Mimams%C3%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mimamsá (a páxina aínda non existe)">mimamsá</a> tempero tamén rexeitou a noción de Deus.<a href="#cite_note-144">[144]</a> Este último non só non aceptou a deus, senón que afirmou que a mesma acción humana era suficiente para crear as circunstancias necesarias para o goce dos seus froitos.<a href="#cite_note-145">[145]</a> O <a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A1rvaka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chárvaka (a páxina aínda non existe)">chárvaka</a>, a escola filosófica antiteísta e completamente <a href="/w/index.php?title=Materialista&action=edit&redlink=1" class="new" title="Materialista (a páxina aínda non existe)">materialista</a> que se orixinou na <a href="/wiki/India" title="India">India</a> sobre o século -VI é probablemente a escola de filosofía máis explicitamente atea da India, similar á <a href="/wiki/Escola_cirenaica" class="mw-redirect" title="Escola cirenaica">escola cirenaica</a> grega. Esta rama da filosofía india é clasificada como <a href="/w/index.php?title=N%C3%A1stika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nástika (a páxina aínda non existe)">heterodoxa</a> debido ao seu rexeitamento á autoridade dos <a href="/wiki/Vedas" class="mw-redirect" title="Vedas">Vedas</a> e por tanto non é considerada parte das seis escolas ortodoxas do hinduísmo, pero é notable como evidencia dun movemento materialista dentro do hinduísmo.<a href="#cite_note-146">[146]</a> Chatterjee e Datta explican que o noso entendemento da filosofía chárvaka é fragmentaria, baseado en gran medida sobre a crítica das súas ideas por outras escolas e en que non é unha tradición vivente: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r6856698"> <blockquote class="flexquote"> <div class="flex"> <div class="quote">Aínda que o materialismo nalgunha forma ou outra estivo sempre presente na India, e referencias ocasionais son atopadas nos Vedas, a literatura budista, as epopeas, así como nas últimas obras filosóficas, non atopamos ningún traballo sistemático sobre o materialismo, nin ningunha escola organizada de seguidores, como posúen outras escolas filosóficas. Pero case todos os traballos doutras escolas expuxeron, para a súa refutación, o punto de vista materialista. O noso coñecemento do materialismo índico é principalmente a base destes.<a href="#cite_note-147">[147]</a></div> </div> </blockquote> Outras filosofías indias xeralmente consideradas como ateas inclúen o <a href="/w/index.php?title=Samkhya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samkhya (a páxina aínda non existe)">samkhya clásico</a> e o <a href="/w/index.php?title=Mimams%C3%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mimamsá (a páxina aínda non existe)">purva mimamsá</a>. O rexeitamento a un Deus <a href="/w/index.php?title=Deus_persoa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deus persoa (a páxina aínda non existe)">persoa</a> e creador tamén se observa no <a href="/wiki/Xainismo" title="Xainismo">xainismo</a> e no <a href="/wiki/Budismo" title="Budismo">budismo</a> da India.<a href="#cite_note-Joshi-148">[148]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Antigüidade_clásica">Antigüidade clásica</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=24" title="Editar a sección: «Antigüidade clásica»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=24" title="Editar o código fonte da sección: Antigüidade clásica">editar a fonte</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Socrates_Louvre.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Socrates_Louvre.jpg/170px-Socrates_Louvre.jpg" decoding="async" width="170" height="227" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Socrates_Louvre.jpg/255px-Socrates_Louvre.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Socrates_Louvre.jpg/340px-Socrates_Louvre.jpg 2x" data-file-width="1944" data-file-height="2592" /></a><figcaption>Na <a href="/wiki/Apolox%C3%ADa_(Plat%C3%B3n)" title="Apoloxía (Platón)">Apoloxía</a> de <a href="/wiki/Plat%C3%B3n" title="Platón">Platón</a>, <a href="/wiki/S%C3%B3crates" title="Sócrates">Sócrates</a> (na imaxe) foi acusado por <a href="/w/index.php?title=Meleto&action=edit&redlink=1" class="new" title="Meleto (a páxina aínda non existe)">Meleto</a> de non crer nos deuses.</figcaption></figure> O ateísmo occidental ten as súas raíces na <a href="/wiki/Filosof%C3%ADa_grega" title="Filosofía grega">filosofía grega</a> <a href="/wiki/Presocr%C3%A1ticos" title="Presocráticos">presocrática</a>, pero non xurdiu como unha visión do mundo declarada senón ata finais da <a href="/wiki/Ilustraci%C3%B3n" title="Ilustración">Ilustración</a>.<a href="#cite_note-149">[149]</a> O filósofo grego <a href="/wiki/Di%C3%A1goras_de_Melos" title="Diágoras de Melos">Diágoras</a> do século V a. C. coñéceselle como o «primeiro ateo»<a href="#cite_note-150">[150]</a> e é sinalado como tal en <a href="/w/index.php?title=De_natura_deorum&action=edit&redlink=1" class="new" title="De natura deorum (a páxina aínda non existe)">De natura deorum</a> por <a href="/wiki/Marcus_Tullius_Cicero" class="mw-redirect" title="Marcus Tullius Cicero">Cicerón</a>.<a href="#cite_note-CIC-151">[151]</a> Os <a href="/wiki/Atomismo" title="Atomismo">atomistas</a> como <a href="/wiki/Dem%C3%B3crito_de_Abdera" class="mw-redirect" title="Demócrito de Abdera">Demócrito</a> tentaron explicar o mundo dunha maneira puramente <a href="/wiki/Materialismo" title="Materialismo">materialista</a>, sen facer referencia ao espiritual ou o místico. <a href="/wiki/Critias" title="Critias">Critias</a> considerou á relixión como unha invención humana usada para asustar ás persoas co fin de que seguisen ordes morais<a href="#cite_note-eb2007-study-of-religion-152">[152]</a> e <a href="/wiki/Pr%C3%B3dico_de_Ceos" title="Pródico de Ceos">Pródico</a> tamén parece facer declaracións ateas na súa obra. <a href="/w/index.php?title=Filodemo_de_Gadara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Filodemo de Gadara (a páxina aínda non existe)">Filodemo</a> relatou que Pródico cría en que «os deuses da crenza popular non existen nin saben nada, pero o home primitivo [deidificou por admiración] os froitos da terra e practicamente todo o que contribuía á súa existencia». En ocasións considerouse ateo a <a href="/wiki/Prot%C3%A1goras_de_Abdera" title="Protágoras de Abdera">Protágoras</a>, pero realmente sostivo posturas agnósticas: «Con respecto aos deuses, non teño medios para saber se existen ou non ou que clase de seres poden ser. Moitas cousas preveñen o coñecemento, incluíndo a escuridade do tema e a brevidade da vida humana».<a href="#cite_note-153">[153]</a> No <a href="/wiki/S%C3%A9culo_-III" title="Século -III">século III a.C.</a> os filósofos gregos <a href="/wiki/Teodoro_o_Ateo" title="Teodoro o Ateo">Teodoro o Ateo</a><a href="#cite_note-CIC-151">[151]</a><a href="#cite_note-154">[154]</a> e <a href="/w/index.php?title=Estrat%C3%B3n_de_L%C3%A1mpsaco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Estratón de Lámpsaco (a páxina aínda non existe)">Estratón de Lámpsaco</a><a href="#cite_note-155">[155]</a> non crían que existiran os deuses. Os compatriotas de <a href="/wiki/S%C3%B3crates" title="Sócrates">Sócrates</a> (470-399 a. C.) asociárono coas tendencias da filosofía presocráticas cara á investigación natural e o rexeitamento das explicacións divinas dos fenómenos. Aínda que esta impresión malinterpreta o seu pensamento, así foi caracterizado na comedia Nubes de <a href="/wiki/Arist%C3%B3fanes" title="Aristófanes">Aristófanes</a> e logo foi <a href="/w/index.php?title=Xu%C3%ADzo_de_S%C3%B3crates&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xuízo de Sócrates (a páxina aínda non existe)">acusado e executado</a> por <a href="/w/index.php?title=Impiedad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Impiedad (a páxina aínda non existe)">impiedad</a> e corromper á mocidade. No xuízo Sócrates negou vehemente que fose ateo e a academia contemporánea prové poucas razóns para dubidar desta declaración.<a href="#cite_note-156">[156]</a><a href="#cite_note-157">[157]</a> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Pergamonmuseum_-_Antikensammlung_-_Portrait_-_B%C3%BCste_20.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Pergamonmuseum_-_Antikensammlung_-_Portrait_-_B%C3%BCste_20.jpg/170px-Pergamonmuseum_-_Antikensammlung_-_Portrait_-_B%C3%BCste_20.jpg" decoding="async" width="170" height="251" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Pergamonmuseum_-_Antikensammlung_-_Portrait_-_B%C3%BCste_20.jpg/255px-Pergamonmuseum_-_Antikensammlung_-_Portrait_-_B%C3%BCste_20.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Pergamonmuseum_-_Antikensammlung_-_Portrait_-_B%C3%BCste_20.jpg/340px-Pergamonmuseum_-_Antikensammlung_-_Portrait_-_B%C3%BCste_20.jpg 2x" data-file-width="1467" data-file-height="2168" /></a><figcaption><a href="/wiki/Epicuro" title="Epicuro">Epicuro</a>, filósofo grego.</figcaption></figure> <a href="/wiki/Ev%C3%A9mero" title="Evémero">Evémero</a> (<a href="/wiki/Circa" title="Circa">c</a>. 300 a. C.) publicou a súa idea de que os deuses só eran as <a href="/w/index.php?title=Deificaci%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deificación (a páxina aínda non existe)">deificacións</a> de antigos gobernantes, conquistadores e fundadores do pasado e que os seus cultos e relixións eran en esencia a continuación de reinos desaparecidos e estruturas políticas pasadas.<a href="#cite_note-158">[158]</a> Aínda que non era estritamente ateo, criticóuselle posteriormente por propagar « o ateísmo en todo o mundo habitado ao arrasar aos deuses».<a href="#cite_note-159">[159]</a> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Sextus.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Sextus.jpg/170px-Sextus.jpg" decoding="async" width="170" height="230" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Sextus.jpg/255px-Sextus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Sextus.jpg/340px-Sextus.jpg 2x" data-file-width="379" data-file-height="512" /></a><figcaption><a href="/wiki/Sexto_Emp%C3%ADrico" title="Sexto Empírico">Sexto Empírico</a>, médico e filósofo grego.</figcaption></figure> <a href="/wiki/Epicuro_de_Samos" class="mw-redirect" title="Epicuro de Samos">Epicuro</a> (341-270 a. C.) tamén foi un personaxe importante na historia do ateísmo. Apoiándose nas ideas atomistas de Demócrito, avogou por unha filosofía materialista segundo a cal o universo está gobernado por leis de causalidade sen ningunha necesidade de intervención divina (véxase <a href="/wiki/Determinismo_nas_ciencias_naturais" title="Determinismo nas ciencias naturais">determinismo científico</a>). Aínda que afirmou que as deidades existían, cría que eran indiferentes á existencia humana. O fin dos <a href="/wiki/Epicure%C3%ADsmo" title="Epicureísmo">epicúreos</a> era obter a paz mental e un importante medio para logralo era expoñer o medo á ira divina como un sentimento irracional. Tamén negaban a existencia <a href="/wiki/Escatolox%C3%ADa" title="Escatoloxía">despois da morte</a> e a necesidade de sentir medo polos castigos do <a href="/w/index.php?title=Inframundo_grego&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inframundo grego (a páxina aínda non existe)">Hades</a>.<a href="#cite_note-160">[160]</a> O filósofo romano <a href="/wiki/Sexto_Emp%C3%ADrico" title="Sexto Empírico">Sexto Empírico</a> (s. III) sostivo que se debe suspender o xuízo (<a href="/w/index.php?title=Epoj%C3%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Epojé (a páxina aínda non existe)">epojé</a>) acerca de case todas as crenzas (unha forma de escepticismo coñecida como <a href="/w/index.php?title=Escepticismo_filos%C3%B3fico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Escepticismo filosófico (a páxina aínda non existe)">pirronismo</a>), que non había nada inherentemente malvado e a <a href="/wiki/Ataraxia" title="Ataraxia">ataraxia</a> («paz mental») é posible mediante a abstención do xuízo. A cantidade relativamente grande das súas obras sobreviventes tivo unha influencia duradeira nos filósofos posteriores.<a href="#cite_note-gordonstein-161">[161]</a> O significado de «ateo» cambiou ao longo da Antigüidade clásica. Os primeiros cristiáns foron etiquetaxes como ateos polos non cristiáns por mor da súa falta de fe nos deuses pagáns.<a href="#cite_note-cathencyc-atheism-162">[162]</a> Durante o <a href="/wiki/Imperio_Romano" title="Imperio Romano">Imperio Romano</a>, os cristiáns foron executados pola súa negación dos <a href="/w/index.php?title=Deuses_e_personaxes_da_mitolox%C3%ADa_romana&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deuses e personaxes da mitoloxía romana (a páxina aínda non existe)">deuses romanos</a> e o culto ao emperador. <a href="/wiki/Teodosio_I" title="Teodosio I">Teodosio I</a> no ano 381 converteu ao cristianismo na <a href="/w/index.php?title=Estado_confesional&action=edit&redlink=1" class="new" title="Estado confesional (a páxina aínda non existe)">relixión oficial</a> do Imperio e a <a href="/wiki/Herex%C3%ADa" title="Herexía">herexía</a> converteuse nun crime punible.<a href="#cite_note-163">[163]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Alta_Idade_Media_e_Renacemento">Alta Idade Media e Renacemento</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=25" title="Editar a sección: «Alta Idade Media e Renacemento»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=25" title="Editar o código fonte da sección: Alta Idade Media e Renacemento">editar a fonte</a>]</div> Durante a <a href="/wiki/Alta_Idade_Media" title="Alta Idade Media">Alta Idade Media</a>, o <a href="/w/index.php?title=Mundo_isl%C3%A1mico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mundo islámico (a páxina aínda non existe)">mundo islámico</a> experimentou unha <a href="/w/index.php?title=Idade_de_Ouro_do_islam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Idade de Ouro do islam (a páxina aínda non existe)">Idade de Ouro</a>. Da man de avances na ciencia e filosofía, as terras de <a href="/wiki/Arabia" class="mw-redirect" title="Arabia">Arabia</a> e <a href="/wiki/Persia" title="Persia">Persia</a> produciron francos racionalistas e ateos, entre eles <a href="/w/index.php?title=Ibn_al-Warraq&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn al-Warraq (a páxina aínda non existe)">Ibn al-Warraq</a> (século IX), <a href="/w/index.php?title=Ibn_al-Rawandi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn al-Rawandi (a páxina aínda non existe)">Ibn al-Rawandi</a> (827-911), <a href="/w/index.php?title=Muhammad_ibn_Zakariya_al-Razi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muhammad ibn Zakariya al-Razi (a páxina aínda non existe)">Al-Razi</a> (854-925) e <a href="/w/index.php?title=Al-Ma%CA%BFarri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Maʿarri (a páxina aínda non existe)">Al-Maʿarri</a> (973-1058). Al-Ma'arri ensinou que a relixión é tan só un «mito inventado polos antigos»<a href="#cite_note-Nicholson318-164">[164]</a> e que hai persoas «de dúas clases: aquelas con cerebros, pero sen relixión, e aquelas con relixión, pero sen cerebro».<a href="#cite_note-165">[165]</a> A pesar de ser escritores relativamente prolíficos, case ningún dos seus escritos sobreviviron e os poucos que o fixeron foi preservado na súa maioría a través de citas e fragmentos en obras posteriores por <a href="/wiki/Apolox%C3%A9tica" title="Apoloxética">apoloxéticos</a> musulmáns no seu intento por refutalos.<a href="#cite_note-166">[166]</a> Ademais, outros eruditos da Idade de Ouro asociáronse co pensamento racionalista e o ateísmo, aínda que a actual atmosfera intelectual do mundo islámico e a escasa evidencia sobrevivente fai deste punto un obxecto de debate. <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:William_of_Ockham.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/William_of_Ockham.jpg/170px-William_of_Ockham.jpg" decoding="async" width="170" height="237" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/ff/William_of_Ockham.jpg 1.5x" data-file-width="200" data-file-height="279" /></a><figcaption><a href="/wiki/William_de_Ockham" title="William de Ockham">Guillerme de Ockham</a> (c. 1287-1347), frade <a href="/w/index.php?title=Orde_dos_Freires_Menores&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orde dos Freires Menores (a páxina aínda non existe)">franciscano</a> e <a href="/wiki/Escol%C3%A1stica_(filosof%C3%ADa)" title="Escolástica (filosofía)">escolástico</a> inglés.</figcaption></figure> A divulgación de puntos de vista ateos era rara en Europa durante a <a href="/wiki/Alta_Idade_Media" title="Alta Idade Media">Alta Idade Media</a> e a <a href="/wiki/Idade_Media" title="Idade Media">Idade Media</a> (véxase <a href="/w/index.php?title=Inquisici%C3%B3n_medieval&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inquisición medieval (a páxina aínda non existe)">Inquisición medieval</a>), mentres que a <a href="/wiki/Metaf%C3%ADsica" title="Metafísica">metafísica</a> e a <a href="/wiki/Teolox%C3%ADa" title="Teoloxía">teoloxía</a> eran os intereses dominantes no concernente á relixión.<a href="#cite_note-Zdybicka_2005_4-167">[167]</a> Houbo, con todo, movementos dentro deste período que impulsaron concepcións <a href="/w/index.php?title=Heterodoxia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heterodoxia (a páxina aínda non existe)">heterodoxas</a> do deus cristián, incluídas diferentes consideracións da natureza, transcendencia e cognoscibilidade de Deus. Individuos e grupos, tales como <a href="/wiki/Xo%C3%A1n_Escoto_Er%C3%ADxena" title="Xoán Escoto Eríxena">Xoán Escoto Eríxena</a>, <a href="/w/index.php?title=David_de_Dinant&action=edit&redlink=1" class="new" title="David de Dinant (a páxina aínda non existe)">David de Dinant</a>, <a href="/w/index.php?title=Amalrico_de_Bena&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amalrico de Bena (a páxina aínda non existe)">Amalrico de Bena</a> e os <a href="/w/index.php?title=Irm%C3%A1ns_do_libre_esp%C3%ADrito&action=edit&redlink=1" class="new" title="Irmáns do libre espírito (a páxina aínda non existe)">Irmáns do libre espírito</a> mantiveron puntos de vista cristiáns con tendencias <a href="/wiki/Pante%C3%ADsmo" title="Panteísmo">panteístas</a>. <a href="/wiki/Nicol%C3%A1s_de_Cusa" title="Nicolás de Cusa">Nicolás de Cusa</a> sostivo unha forma de <a href="/w/index.php?title=Fide%C3%ADsmo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fideísmo (a páxina aínda non existe)">fideísmo</a> que chamou docta ignorantia («ignorancia aprendida»), que afirma que Deus está máis aló de toda categorización humana e por tanto o seu coñecemento limítase á conxectura. <a href="/wiki/William_de_Ockham" title="William de Ockham">Guillerme de Ockham</a> inspirou tendencias antimetafísicas coa súa limitación <a href="/wiki/Nominalismo" title="Nominalismo">nominalista</a> do coñecemento humano a obxectos concretos e afirmou que a <a href="/wiki/Esencia" title="Esencia">esencia</a> divina non pode ser aprehendida polo intelecto humano, xa sexa racional ou intuitivamente. Os seguidores de Ockham, como <a href="/w/index.php?title=Xo%C3%A1n_de_Mirecourt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xoán de Mirecourt (a páxina aínda non existe)">Xoán de Mirecourt</a> e <a href="/w/index.php?title=Nicolaus_de_Autricu%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nicolaus de Autricuía (a páxina aínda non existe)">Nicolaus de Autricuía</a> promoveron esta epistemoloxía. A división resultante entre <a href="/w/index.php?title=Fe_e_racionalidade&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fe e racionalidade (a páxina aínda non existe)">a fe e a razón</a> influíu posteriormente a teólogos radicais e <a href="/wiki/Reforma_protestante" title="Reforma protestante">reformistas</a> como <a href="/wiki/John_Wycliffe" title="John Wycliffe">John Wycliffe</a>, <a href="/wiki/Jan_Hus" title="Jan Hus">Jan Hus</a> e <a href="/wiki/Marti%C3%B1o_Lutero" title="Martiño Lutero">Martiño Lutero</a>.<a href="#cite_note-Zdybicka_2005_4-167">[167]</a> O <a href="/wiki/Renacemento" title="Renacemento">Renacemento</a> desempeñou un gran papel en ampliar o ámbito do <a href="/w/index.php?title=Librepensamento&action=edit&redlink=1" class="new" title="Librepensamento (a páxina aínda non existe)">librepensamento</a> e a investigación escéptica. Individuos como <a href="/wiki/Leonardo_da_Vinci" title="Leonardo da Vinci">Leonardo da Vinci</a> buscaron a experimentación como medio de explicación e opuxéronse aos <a href="/w/index.php?title=Argumento_ad_verecundiam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Argumento ad verecundiam (a páxina aínda non existe)">argumentos de autoridade</a> relixiosa. Outros críticos da relixión e a Igrexa durante este tempo inclúen a <a href="/wiki/Niccol%C3%B2_Machiavelli" title="Niccolò Machiavelli">Nicolás Maquiavelo</a>, <a href="/w/index.php?title=Bonaventure_des_P%C3%A9riers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bonaventure des Périers (a páxina aínda non existe)">Bonaventure des Périers</a>, <a href="/wiki/Michel_de_Montaigne" title="Michel de Montaigne">Michel de Montaigne</a> e <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Rabelais" title="François Rabelais">François Rabelais</a>.<a href="#cite_note-gordonstein-161">[161]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Idade_Moderna">Idade Moderna</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=26" title="Editar a sección: «Idade Moderna»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=26" title="Editar o código fonte da sección: Idade Moderna">editar a fonte</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Baruch_de_Spinoza.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Baruch_de_Spinoza.jpg/220px-Baruch_de_Spinoza.jpg" decoding="async" width="220" height="251" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/62/Baruch_de_Spinoza.jpg 1.5x" data-file-width="283" data-file-height="323" /></a><figcaption><a href="/wiki/Baruch_de_Spinoza" title="Baruch de Spinoza">Baruch de Spinoza</a> (1632-1677), unha das principais figuras do <a href="/wiki/Racionalismo" title="Racionalismo">racionalismo</a> e predecesor influente da <a href="/wiki/Ilustraci%C3%B3n" title="Ilustración">Ilustración</a>.<a href="#cite_note-168">[168]</a> Identificou á filosofía e a ciencia como os medios para descubrir e experimentar a Deus, en lugar do asombro e a submisión reverencial. Sinalou que as últimas só orixinan á superstición e a subordinación cega ás autoridades eclesiásticas; mentres que as primeiras conducen á iluminación, a liberdade e a benaventuranza verdadeira (a paz mental).<a href="#cite_note-169">[169]</a></figcaption></figure> O historiador <a href="/w/index.php?title=Geoffrey_Blainey&action=edit&redlink=1" class="new" title="Geoffrey Blainey (a páxina aínda non existe)">Geoffrey Blainey</a> escribiu que a <a href="/wiki/Reforma_protestante" title="Reforma protestante">reforma protestante</a> achandou o camiño para a crítica atea á autoridade da <a href="/wiki/Igrexa_cat%C3%B3lica" title="Igrexa católica">Igrexa católica</a>, quen á súa vez «discretamente inspirou a outros pensadores para que atacasen a autoridade das novas igrexas protestantes».<a href="#cite_note-170">[170]</a> O <a href="/wiki/De%C3%ADsmo" title="Deísmo">deísmo</a> gañou influencia en <a href="/wiki/Francia" title="Francia">Francia</a>, <a href="/wiki/Prusia" title="Prusia">Prusia</a> e <a href="/wiki/Inglaterra" title="Inglaterra">Inglaterra</a>. O filósofo <a href="/wiki/Baruch_de_Spinoza" title="Baruch de Spinoza">Baruch de Spinoza</a> foi «probablemente o primeiro autoproclamado “semiateo“ coñecido no mundo cristián da idade moderna» de acordo con Blainey. Spinoza cría que as leis da natureza explicaban o funcionamento do universo e en 1661 publicou o seu Korte Verhandeling van God, de mensch en deszelvs welstand (Tratado breve sobre Deus, o home e a felicidade).<a href="#cite_note-171">[171]</a> A <a href="/w/index.php?title=Cr%C3%ADtica_ao_cristianismo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Crítica ao cristianismo (a páxina aínda non existe)">crítica ao cristianismo</a> volveuse cada vez máis frecuente durante os séculos XVII e XVIII, especialmente en Francia e Inglaterra, onde ao parecer existiu malestar relixioso segundo fontes da época. Algúns pensadores protestantes, como <a href="/wiki/Thomas_Hobbes" title="Thomas Hobbes">Thomas Hobbes</a>, defenderon unha filosofía <a href="/wiki/Materialismo" title="Materialismo">materialista</a> e o escepticismo cara aos sucesos sobrenaturais, mentres que Spinoza rexeitou á <a href="/w/index.php?title=Divina_providencia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Divina providencia (a páxina aínda non existe)">divina providencia</a> en favor dun naturalismo <a href="/w/index.php?title=Panente%C3%ADsmo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Panenteísmo (a páxina aínda non existe)">panenteísta</a>. A fins do século XVII, apoiouse abertamente o <a href="/wiki/De%C3%ADsmo" title="Deísmo">deísmo</a> por parte de intelectuais como <a href="/w/index.php?title=John_Toland&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Toland (a páxina aínda non existe)">John Toland</a>, quen acuñou o termo «panteísta».<a href="#cite_note-172">[172]</a> O primeiro ateo explícito coñecido foi o <a href="/w/index.php?title=Cr%C3%ADtica_da_relixi%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Crítica da relixión (a páxina aínda non existe)">crítico da relixión</a> alemán <a href="/w/index.php?title=Matthias_Knutzen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Matthias Knutzen (a páxina aínda non existe)">Matthias Knutzen</a> a través dos seus tres escritos de 1674.<a href="#cite_note-173">[173]</a> Foi seguido por outros dous escritores: o filósofo exxesuita polaco <a href="/w/index.php?title=Kazimierz_%C5%81yszczy%C5%84ski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kazimierz Łyszczyński (a páxina aínda non existe)">Kazimierz Łyszczyński</a> e, nos anos 1720, o sacerdote francés <a href="/w/index.php?title=Jean_Meslier&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jean Meslier (a páxina aínda non existe)">Jean Meslier</a>.<a href="#cite_note-174">[174]</a> Co paso ao século XVIII, destacaron novos pensadores abertamente ateos, como o <a href="/wiki/Paul_Henri_Thiry_d%27Holbach" title="Paul Henri Thiry d'Holbach">barón d'Holbach</a>, <a href="/w/index.php?title=Jacques-Andr%C3%A9_Naigeon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jacques-André Naigeon (a páxina aínda non existe)">Jacques-André Naigeon</a> e outros <a href="/w/index.php?title=Materialismo_franc%C3%A9s&action=edit&redlink=1" class="new" title="Materialismo francés (a páxina aínda non existe)">materialistas franceses</a>.<a href="#cite_note-Holbach-SoN-175">[175]</a> <a href="/wiki/John_Locke" title="John Locke">John Locke</a> en contraste, aínda que defensor da tolerancia, exhortaba ás autoridades a non tolerar o ateísmo, pois cría que a negación da existencia de Deus socavaría a orde social e conduciría ao caos.<a href="#cite_note-176">[176]</a> <a href="/wiki/David_Hume" title="David Hume">David Hume</a> desenvolveu unha epistemoloxía <a href="/w/index.php?title=Escepticismo_filos%C3%B3fico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Escepticismo filosófico (a páxina aínda non existe)">escéptica</a> baseada no <a href="/wiki/Empirismo" title="Empirismo">empirismo</a> e a filosofía de <a href="/wiki/Immanuel_Kant" title="Immanuel Kant">Immanuel Kant</a> cuestionou fortemente sequera a posibilidade de obter coñecemento <a href="/wiki/Metaf%C3%ADsica" title="Metafísica">metafísico</a>. Ambos os filósofos obxectaron os cimentos da <a href="/w/index.php?title=Teolox%C3%ADa_natural&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teoloxía natural (a páxina aínda non existe)">teoloxía natural</a> e criticaron os argumentos clásicos da <a href="/w/index.php?title=Existencia_de_Deus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Existencia de Deus (a páxina aínda non existe)">existencia de Deus</a>. <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Feuerbach_Ludwig.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Feuerbach_Ludwig.jpg/170px-Feuerbach_Ludwig.jpg" decoding="async" width="170" height="221" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Feuerbach_Ludwig.jpg/255px-Feuerbach_Ludwig.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Feuerbach_Ludwig.jpg/340px-Feuerbach_Ludwig.jpg 2x" data-file-width="504" data-file-height="656" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Das_Wesen_des_Christentums&action=edit&redlink=1" class="new" title="Das Wesen des Christentums (a páxina aínda non existe)">Das Wesen des Christentums</a> (A esencia do cristianismo) (1841) de <a href="/wiki/Ludwig_Feuerbach" title="Ludwig Feuerbach">Ludwig Feuerbach</a> sería unha grande influencia para filósofos como <a href="/wiki/Friedrich_Engels" title="Friedrich Engels">Friedrich Engels</a>, Marx, <a href="/w/index.php?title=David_Friedrich_Strauss&action=edit&redlink=1" class="new" title="David Friedrich Strauss (a páxina aínda non existe)">David Strauss</a>, Nietzsche e Stirner. Feuerbach considerou a Deus un invento humano e ás actividades relixiosas unha forma de satisfacción de desexos. Grazas a esta obra considéraselle o pai da <a href="/w/index.php?title=Antropolox%C3%ADa_da_relixi%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antropoloxía da relixión (a páxina aínda non existe)">antropoloxía da relixión</a> moderna.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Voltaire-Baquoy.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Voltaire-Baquoy.gif/220px-Voltaire-Baquoy.gif" decoding="async" width="220" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Voltaire-Baquoy.gif/330px-Voltaire-Baquoy.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Voltaire-Baquoy.gif/440px-Voltaire-Baquoy.gif 2x" data-file-width="451" data-file-height="368" /></a><figcaption><a href="/wiki/Voltaire" title="Voltaire">Voltaire</a> (1694-1778), escritor e filósofo francés do Século das Luces. Criticou os abusos de poder da <a href="/wiki/Igrexa_cat%C3%B3lica" title="Igrexa católica">Igrexa católica</a> e avogou pola <a href="/wiki/Liberdade_de_culto" title="Liberdade de culto">liberdade de culto</a>, a <a href="/wiki/Liberdade_de_expresi%C3%B3n" title="Liberdade de expresión">liberdade de expresión</a> e a <a href="/w/index.php?title=Separaci%C3%B3n_Igrexa-Estado&action=edit&redlink=1" class="new" title="Separación Igrexa-Estado (a páxina aínda non existe)">separación Igrexa-Estado</a>.<a href="#cite_note-177">[177]</a></figcaption></figure> Blainey notou que aínda que se recoñece amplamente a gran contribución de <a href="/wiki/Voltaire" title="Voltaire">Voltaire</a> ao pensamento ateo da <a href="/wiki/Revoluci%C3%B3n_Francesa" title="Revolución Francesa">Revolución Francesa</a>, o filósofo francés consideraba que o temor a Deus desalentaba maiores disturbios, nas súas palabras «Se deus non existise, sería necesario inventalo».<a href="#cite_note-178">[178]</a> En <a href="/w/index.php?title=Reflections_on_the_Revolution_in_France&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reflections on the Revolution in France (a páxina aínda non existe)">Reflections on the Revolution in France</a> (Reflexións sobre a Revolución francesa) (1790), o filósofo <a href="/wiki/Edmund_Burke" title="Edmund Burke">Edmund Burke</a> denunciou ao ateísmo de ser unha «camarilla literaria» que formara «fai algúns anos unha especie de plan regular para destruír a relixión cristiá. Perseguiron esta meta cun grao de fervor que ata agora soo se descubrio polos propaladores de certo sistema de devoción. [...] Estes pais do ateísmo teñen un fanatismo propio». Con todo, Burke afirmou que «o home é por constitución un animal relixioso» e «o ateísmo está en contra non só da nosa razón, senón dos nosos instintos; e [...] non pode prevalecer por moito».<a href="#cite_note-179">[179]</a> O <a href="/wiki/Bar%C3%B3n_de_Holbach" class="mw-redirect" title="Barón de Holbach">barón d'Holbach</a> foi unha figura prominente da <a href="/wiki/Ilustraci%C3%B3n" title="Ilustración">Ilustración francesa</a> e lémbraselle principalmente polo seu ateísmo e os seus voluminosos escritos contra a relixión, dos cales o máis famoso foi <a href="/w/index.php?title=Syst%C3%A8me_de_la_Nature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Système de la Nature (a páxina aínda non existe)">Système de la Nature</a> (1770) e en menor medida <a href="/w/index.php?title=Le_christianisme_d%C3%A9voil%C3%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Le christianisme dévoilé (a páxina aínda non existe)">Le christianisme dévoilé</a> (O cristianismo desvelado). Tamén é importante a figura de <a href="/w/index.php?title=Jean_Meslier&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jean Meslier (a páxina aínda non existe)">Jean Meslier</a>, <a href="/wiki/Sacerdote" title="Sacerdote">sacerdote</a> católico da parroquia de <a href="/w/index.php?title=%C3%89tr%C3%A9pigny&action=edit&redlink=1" class="new" title="Étrépigny (a páxina aínda non existe)">Étrépigny</a> (preto de <a href="/wiki/Charleville-M%C3%A9zi%C3%A8res" title="Charleville-Mézières">Mézières</a>, <a href="/wiki/Ardenas" title="Ardenas">Ardenas</a>, <a href="/wiki/Francia" title="Francia">Francia</a>). Despois de traballar durante uns 40 anos con dilixencia e insospeitable aparencia de fe, ao morrer en <a href="/wiki/1729" title="1729">1729</a> deixou dúas sorprendentes cartas e unha grande obra de preto de 3500 páxinas impresas con argumentos contra a existencia de Deus, que foron posteriormente publicados por <a href="/wiki/Voltaire" title="Voltaire">Voltaire</a> en <a href="/wiki/1762" title="1762">1762</a>.<a href="#cite_note-fonnesu-180">[180]</a> Unha das metas da <a href="/wiki/Revoluci%C3%B3n_francesa" class="mw-redirect" title="Revolución francesa">Revolución francesa</a> foi a reestruturación e a subordinación do clero con respecto ao Estado a través da <a href="/w/index.php?title=Constituci%C3%B3n_civil_do_clero&action=edit&redlink=1" class="new" title="Constitución civil do clero (a páxina aínda non existe)">Constitución civil do clero</a>. Os intentos por facela cumprir levaron a violencia <a href="/wiki/Anticlericalismo" title="Anticlericalismo">anticlerical</a> e a expulsión de moitos clérigos de Francia, o que se prolongou ata a <a href="/w/index.php?title=Reacci%C3%B3n_de_Termidor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reacción de Termidor (a páxina aínda non existe)">Reacción de Termidor</a>. O grupo radical dos xacobinos tomou o poder pola forza en 1793, o que inaugurou o <a href="/wiki/Terror_(Francia)" title="Terror (Francia)">Reino do Terror</a>. Os xacobinos eran deístas e introduciron o <a href="/w/index.php?title=Culto_da_raz%C3%B3n_e_do_ser_supremo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Culto da razón e do ser supremo (a páxina aínda non existe)">Culto do ser supremo</a> como a nova relixión de estado en substitución ao <a href="/wiki/Catolicismo" title="Catolicismo">catolicismo</a>. Algúns ateos seguidores de <a href="/wiki/Jacques-Ren%C3%A9_H%C3%A9bert" title="Jacques-René Hébert">Jacques Hébert</a> buscaron establecer no seu lugar un <a href="/w/index.php?title=Culto_da_raz%C3%B3n_e_do_ser_supremo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Culto da razón e do ser supremo (a páxina aínda non existe)">Culto da razón</a>, unha forma de pseudorrelixión atea cunha deusa que personificaba á razón. O <a href="/wiki/Napole%C3%B3n_Bonaparte" class="mw-redirect" title="Napoleón Bonaparte">período napoleónico</a> proseguiu a institucionalización da secularización da sociedade francesa e expandiu a revolución ata o norte de Italia, coa esperanza de crear repúblicas influenciables. Durante a segunda metade do século XIX, o ateísmo alcanzou protagonismo baixo a influencia de filósofos <a href="/wiki/Racionalismo" title="Racionalismo">racionalistas</a> e <a href="/w/index.php?title=Librepensamento&action=edit&redlink=1" class="new" title="Librepensamento (a páxina aínda non existe)">librepensadores</a>. Moitos filósofos alemáns prominentes desta época negaron a existencia de deidades e foron críticos da relixión, tales como <a href="/wiki/Ludwig_Feuerbach" title="Ludwig Feuerbach">Ludwig Feuerbach</a>, <a href="/wiki/Arthur_Schopenhauer" title="Arthur Schopenhauer">Arthur Schopenhauer</a>, <a href="/w/index.php?title=Max_Stirner&action=edit&redlink=1" class="new" title="Max Stirner (a páxina aínda non existe)">Max Stirner</a>, <a href="/wiki/Karl_Marx" title="Karl Marx">Karl Marx</a> e <a href="/wiki/Friedrich_Nietzsche" title="Friedrich Nietzsche">Friedrich Nietzsche</a>.<a href="#cite_note-181">[181]</a> G.J. Holyoake foi a última persoa (1842) en ser encarcerada en Gran Bretaña debido a crenzas ateas.<a href="#cite_note-182">[182]</a> <a href="/w/index.php?title=Stephen_Law&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stephen Law (a páxina aínda non existe)">Stephen Law</a> afirma que Holyoake "acuñou orixinalmente o termo 'secularismo'".<a href="#cite_note-183">[183]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Desde_1900">Desde 1900</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=27" title="Editar a sección: «Desde 1900»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=27" title="Editar o código fonte da sección: Desde 1900">editar a fonte</a>]</div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Bezbozhnik_u_stanka_22-1929.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Bezbozhnik_u_stanka_22-1929.jpg/170px-Bezbozhnik_u_stanka_22-1929.jpg" decoding="async" width="170" height="238" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Bezbozhnik_u_stanka_22-1929.jpg/255px-Bezbozhnik_u_stanka_22-1929.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Bezbozhnik_u_stanka_22-1929.jpg/340px-Bezbozhnik_u_stanka_22-1929.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="2688" /></a><figcaption>Portada de <a href="/w/index.php?title=Bezbozhnik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bezbozhnik (a páxina aínda non existe)">Bezbozhnik</a> en 1929, revista da <a href="/w/index.php?title=Liga_dos_Ateos_Militantes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liga dos Ateos Militantes (a páxina aínda non existe)">Liga dos Ateos Militantes</a>. Móstrase o <a href="/w/index.php?title=Primeiro_Plan_Quinquenal_da_Uni%C3%B3n_Sovi%C3%A9tica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Primeiro Plan Quinquenal da Unión Soviética (a páxina aínda non existe)">primeiro plan quinquenal</a> da <a href="/wiki/Uni%C3%B3n_Sovi%C3%A9tica" title="Unión Soviética">Unión Soviética</a> esmagando aos deuses das <a href="/wiki/Relixi%C3%B3ns_abrah%C3%A1micas" title="Relixións abrahámicas">relixións abrahámicas</a>.</figcaption></figure> O ateísmo avanzou en moitas sociedades durante o século XX, especialmente na forma de ateísmo práctico. O pensamento ateo atopou aceptación nunha gran variedade doutras filosofías máis amplas, como o <a href="/wiki/Existencialismo" title="Existencialismo">existencialismo</a>, o <a href="/wiki/Obxectivismo" class="mw-disambig" title="Obxectivismo">obxectivismo</a>, o <a href="/w/index.php?title=Humanismo_secular&action=edit&redlink=1" class="new" title="Humanismo secular (a páxina aínda non existe)">humanismo secular</a>, o <a href="/wiki/Nihilismo" title="Nihilismo">nihilismo</a>, o <a href="/wiki/Anarquismo" title="Anarquismo">anarquismo</a>, o <a href="/wiki/Neopositivismo" title="Neopositivismo">positivismo lóxico</a>, o <a href="/wiki/Marxismo" title="Marxismo">marxismo</a>, o <a href="/wiki/Feminismo" title="Feminismo">feminismo</a><a href="#cite_note-184">[184]</a> e o <a href="/wiki/Racionalismo" title="Racionalismo">movemento racionalista</a> e científico. Ademais, xurdiu o <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo_de_Estado&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ateísmo de Estado (a páxina aínda non existe)">ateísmo de Estado</a> na Europa oriental e en Asia, concretamente na <a href="/wiki/Uni%C3%B3n_Sovi%C3%A9tica" title="Unión Soviética">Unión Soviética</a> baixo o mando de <a href="/wiki/Lenin" title="Lenin">Vladímir Lenin</a> e <a href="/wiki/Iosif_Stalin" title="Iosif Stalin">Iosif Stalin</a> e a <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Popular_da_China" title="República Popular da China">República Popular da China</a> liderada por <a href="/wiki/Mao_Zedong" class="mw-redirect" title="Mao Zedong">Mao Zedong</a>. A política atea ou <a href="/w/index.php?title=Antirrelixi%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antirrelixión (a páxina aínda non existe)">antirrelixiosa</a> soviética caracterizouse pola aprobación de <a href="/w/index.php?title=Lexislaci%C3%B3n_antirrelixiosa_na_Uni%C3%B3n_Sovi%C3%A9tica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lexislación antirrelixiosa na Unión Soviética (a páxina aínda non existe)">numerosas leis</a>, a prohibición da instrución relixiosa nas escolas e o nacemento da <a href="/w/index.php?title=Liga_dos_Ateos_Militantes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liga dos Ateos Militantes (a páxina aínda non existe)">Liga dos Ateos Militantes</a>.<a href="#cite_note-185">[185]</a><a href="#cite_note-Viking_p.494-186">[186]</a> Despois de Mao, o Partido Comunista Chinés permaneceu como unha organización atea e regulou, aínda que non prohibiu completamente, a práctica da relixión na China continental.<a href="#cite_note-187">[187]</a><a href="#cite_note-188">[188]</a><a href="#cite_note-189">[189]</a> Mentres que Geoffrey Blainey escribiu que «os líderes máis desapiadados da <a href="/wiki/Segunda_guerra_mundial" title="Segunda guerra mundial">segunda guerra mundial</a> foron ateos e seculares que eran intensamente hostís cara ao xudaísmo e o cristianismo»,<a href="#cite_note-190">[190]</a> Richard Madse sinalou que tanto <a href="/wiki/Adolf_Hitler" title="Adolf Hitler">Adolf Hitler</a> como <a href="/wiki/Iosif_Stalin" title="Iosif Stalin">Iosif Stalin</a> abriron e pecharon igrexas por un asunto de conveniencia política e Stalin suavizou a súa oposición ao cristianismo co fin de mellorar a aceptación pública do seu réxime durante a guerra.<a href="#cite_note-191">[191]</a> Blackford e Schüklenk escribiron que «a <a href="/wiki/Uni%C3%B3n_Sovi%C3%A9tica" title="Unión Soviética">Unión Soviética</a> foi innegablemente un <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo_de_Estado&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ateísmo de Estado (a páxina aínda non existe)">estado ateo</a>, e o mesmo aplica ao <a href="/wiki/Mao%C3%ADsmo" title="Maoísmo">maoísmo</a> chinés e ao fanático réxime dos <a href="/wiki/Khmer_vermellos" title="Khmer vermellos">khmer vermellos</a> de <a href="/wiki/Pol_Pot" title="Pol Pot">Pol Pot</a> en <a href="/wiki/Camboxa" title="Camboxa">Camboxa</a> na década de 1970. Iso, con todo, non demostra que as atrocidades realizadas por estes ditadores totalitarios fosen o resultado de crenzas ateas, levadas a cabo no nome do ateísmo ou motivadas fundamentalmente polos aspectos ateos dos pertinentes tipos de comunismo».<a href="#cite_note-192">[192]</a> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Honourable_Bertrand_Russell.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Honourable_Bertrand_Russell.jpg/170px-Honourable_Bertrand_Russell.jpg" decoding="async" width="170" height="252" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Honourable_Bertrand_Russell.jpg/255px-Honourable_Bertrand_Russell.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Honourable_Bertrand_Russell.jpg/340px-Honourable_Bertrand_Russell.jpg 2x" data-file-width="1255" data-file-height="1859" /></a><figcaption><a href="/wiki/Bertrand_Russell" title="Bertrand Russell">Bertrand Russell</a> (1872-1970), filósofo e lóxico inglés.</figcaption></figure> O <a href="/wiki/Neopositivismo" title="Neopositivismo">positivismo lóxico</a> e o <a href="/wiki/Cientificismo" class="mw-redirect" title="Cientificismo">cientificismo</a> achandaron o camiño para o <a href="/wiki/Neopositivismo" title="Neopositivismo">neopositivismo</a>, a <a href="/wiki/Filosof%C3%ADa_anal%C3%ADtica" title="Filosofía analítica">filosofía analítica</a>, o <a href="/w/index.php?title=Estruturalismo_(filosof%C3%ADa)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Estruturalismo (filosofía) (a páxina aínda non existe)">estruturalismo</a> e o <a href="/w/index.php?title=Naturalismo_(filosof%C3%ADa)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Naturalismo (filosofía) (a páxina aínda non existe)">naturalismo</a>. O neopositivismo e a filosofía analítica descartaron ao racionalismo clásico e á <a href="/wiki/Metaf%C3%ADsica" title="Metafísica">metafísica</a> en favor do <a href="/wiki/Empirismo" title="Empirismo">empirismo</a> estrito e do <a href="/wiki/Nominalismo" title="Nominalismo">nominalismo</a> epistemolóxico. Ateos como <a href="/wiki/Bertrand_Russell" title="Bertrand Russell">Bertrand Russell</a> rexeitaron enfaticamente a crenza en Deus. Nos seus primeiros traballos, <a href="/wiki/Ludwig_Wittgenstein" title="Ludwig Wittgenstein">Ludwig Wittgenstein</a> tentou separar a linguaxe metafísica e sobrenatural do discurso racional. <a href="/w/index.php?title=Alfred_Jules_Ayer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alfred Jules Ayer (a páxina aínda non existe)">Alfred Jules Ayer</a> afirmou a non verificabilidade e a carencia de significado das declaracións relixiosas e avogou polas ciencias empíricas. En relación a isto, o <a href="/w/index.php?title=Antropolox%C3%ADa_estruturalista&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antropoloxía estruturalista (a páxina aínda non existe)">estruturalismo aplicado</a> de <a href="/wiki/Claude_L%C3%A9vi-Strauss" title="Claude Lévi-Strauss">Lévi-Strauss</a> atribuíu a orixe da linguaxe relixiosa ao subconsciente humano e negou o seu significado transcendental. <a href="/w/index.php?title=J._N._Findlay&action=edit&redlink=1" class="new" title="J. N. Findlay (a páxina aínda non existe)">J. N. Findlay</a> e <a href="/w/index.php?title=J._J._C._Smart&action=edit&redlink=1" class="new" title="J. J. C. Smart (a páxina aínda non existe)">J. J. C. Smart</a> sostiveron que a existencia de Deus non é loxicamente necesaria. Os naturalistas e os <a href="/wiki/Materialismo" title="Materialismo">materialistas</a> <a href="/w/index.php?title=Monismo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Monismo (a páxina aínda non existe)">monistas</a> como <a href="/wiki/John_Dewey" title="John Dewey">John Dewey</a> consideraron ao mundo natural como a base de todo e negaron a <a href="/w/index.php?title=Existencia_de_Deus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Existencia de Deus (a páxina aínda non existe)">existencia de Deus</a> ou a <a href="/wiki/Inmortalidade" title="Inmortalidade">inmortalidade</a>.<a href="#cite_note-stanford-50">[50]</a><a href="#cite_note-193">[193]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Outros_desenvolvementos">Outros desenvolvementos</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=28" title="Editar a sección: «Outros desenvolvementos»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=28" title="Editar o código fonte da sección: Outros desenvolvementos">editar a fonte</a>]</div> Outros líderes loitaron contra o <a href="/wiki/Hindu%C3%ADsmo" title="Hinduísmo">hinduísmo</a> e os <a href="/wiki/Brahma" title="Brahma">brahmas</a> por discriminar e dividir á xente en nome da <a href="/w/index.php?title=Casta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Casta (a páxina aínda non existe)">casta</a> e a relixión.<a href="#cite_note-194">[194]</a> Isto púxose de relevo en 1956 cando <a href="/w/index.php?title=Periyar_E._V._Ramasamy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Periyar E. V. Ramasamy (a páxina aínda non existe)">E. V. Ramasamy</a>, un prominente activista ateo da <a href="/wiki/India" title="India">India</a> coñecido como Periyar, organizou a erección da estatua dun deus hindú nunha representación humilde e fixo declaracións <a href="/w/index.php?title=Antite%C3%ADsmo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antiteísmo (a páxina aínda non existe)">antiteístas</a>.<a href="#cite_note-195">[195]</a> <a href="/w/index.php?title=Vashti_McCollum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vashti McCollum (a páxina aínda non existe)">Vashti McCollum</a> converteuse nun emblema ateo en 1948 ao demandar ante a <a href="/wiki/Tribunal_Supremo_dos_Estados_Unidos" class="mw-redirect" title="Tribunal Supremo dos Estados Unidos">Corte Suprema dos Estados Unidos</a> a abolición da educación relixiosa nas escolas públicas do país.<a href="#cite_note-196">[196]</a> <a href="/wiki/Madalyn_Murray_O%27Hair" title="Madalyn Murray O'Hair">Madalyn Murray O'Hair</a> foi quizais unha das ateas estadounidense máis influentes. En 1963 presentou ante a Corte Suprema o caso <a href="/w/index.php?title=Murray_v._Curlett&action=edit&redlink=1" class="new" title="Murray v. Curlett (a páxina aínda non existe)">Murray v. Curlett</a>, a cal fallou a favor da prohibición da oración obrigatoria nas escolas públicas.<a href="#cite_note-197">[197]</a> En 1966 e en resposta ao movemento teolóxico de <a href="/w/index.php?title=Deus_esta_morto&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deus esta morto (a páxina aínda non existe)">Deus esta morto</a>, a revista <a href="/wiki/Time" title="Time">Time</a> preguntou «Esta morto Deus?»<a href="#cite_note-198">[198]</a> e revelou que case a metade de todas as persoas no mundo vivían baixo un poder <a href="/w/index.php?title=Antirrelixi%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antirrelixión (a páxina aínda non existe)">antirrelixioso</a> e millóns delas en África, Asia e América do Sur parecían carecer de coñecemento sobre o deus da teoloxía cristiá.<a href="#cite_note-199">[199]</a> A <a href="/w/index.php?title=Freedom_From_Religion_Foundation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Freedom From Religion Foundation (a páxina aínda non existe)">Freedom From Religion Foundation</a> foi fundada en 1976 por Anne Nicol Gaylor e a súa filla, <a href="/w/index.php?title=Annie_Laurie_Gaylor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Annie Laurie Gaylor (a páxina aínda non existe)">Annie Laurie Gaylor</a>, nos Estados Unidos de América, e concedéuselle recoñecemento nacional en 1978. Esta promove a <a href="/w/index.php?title=Separaci%C3%B3n_Igrexa-Estado&action=edit&redlink=1" class="new" title="Separación Igrexa-Estado (a páxina aínda non existe)">separación Igrexa-Estado</a>.<a href="#cite_note-aboutCalling-200">[200]</a><a href="#cite_note-201">[201]</a> Desde a caída do <a href="/wiki/Muro_de_Berl%C3%ADn" title="Muro de Berlín">Muro de Berlín</a>, o número de réximes activamente antirrelixiosos reduciuse considerablemente. En 2006, Timothy Shah do Pew Research Center observou «unha tendencia mundial entre todos os principais grupos relixiosos, onde os movementos baseados en Deus e na fe, en xeral, están a aumentar cada vez máis a súa confianza e influencia con respecto a movementos e ideoloxías seculares».<a href="#cite_note-202">[202]</a> Con todo, <a href="/w/index.php?title=Gregory_S._Paul&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gregory S. Paul (a páxina aínda non existe)">Gregory S. Paul</a> e Phil Zuckerman consideran que isto é un mito e suxiren que a situación real é moito máis complexa e matizada.<a href="#cite_note-203">[203]</a> No 2012, realizouse en Arlington, Virxinia a primeira conferencia de Women in Secularism (Mulleres no laicismo).<a href="#cite_note-204">[204]</a> A Secular Woman organizouse no 2012 como unha organización nacional dirixida a mulleres irrelixiosas.<a href="#cite_note-205">[205]</a> O movemento do <a href="/wiki/Feminismo_ateo" title="Feminismo ateo">feminismo ateo</a> comezou a enfocarse en loitar contra o <a href="/wiki/Sexismo" title="Sexismo">sexismo</a> e o <a href="/wiki/Acoso_sexual" title="Acoso sexual">acoso sexua</a>l.<a href="#cite_note-206">[206]</a> En agosto de 2012, Jennifer McCreight (a organizadora do <a href="/w/index.php?title=Boobquake&action=edit&redlink=1" class="new" title="Boobquake (a páxina aínda non existe)">Boobquake</a>) fundou un movemento ateo coñecido como Atheism Plus ou A+, que «aplica o escepticismo a todo, incluíndo os problemas sociais como o sexismo, racismo, política, pobreza e crime».<a href="#cite_note-207">[207]</a><a href="#cite_note-208">[208]</a><a href="#cite_note-209">[209]</a> En 2013 o primeiro monumento ateo erixido en propiedade do goberno estadounidense inaugurouse fronte ao xulgado de <a href="/w/index.php?title=Bradford_County,_Florida&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bradford County, Florida (a páxina aínda non existe)">Bradford County</a> (<a href="/wiki/Florida,_Estados_Unidos_de_Am%C3%A9rica" title="Florida, Estados Unidos de América">Florida</a>), á beira do <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Glassroth_v._Moore" class="extiw" title="en:Glassroth v. Moore">monumento dos dez mandamentos</a>. A obra foi financiada pola Stiefel Freethought Foundation e consiste nunha banca de 680 quilos de granito con citas inscritas de <a href="/wiki/Thomas_Jefferson" title="Thomas Jefferson">Thomas Jefferson</a>, <a href="/wiki/Benjamin_Franklin" title="Benjamin Franklin">Benjamin Franklin</a> e <a href="/wiki/Madalyn_Murray_O%27Hair" title="Madalyn Murray O'Hair">Madalyn Murray O'Hair</a>.<a href="#cite_note-210">[210]</a><a href="#cite_note-211">[211]</a><a href="#cite_note-212">[212]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Novo_ateísmo">Novo ateísmo</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=29" title="Editar a sección: «Novo ateísmo»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=29" title="Editar o código fonte da sección: Novo ateísmo">editar a fonte</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Four_Horsemen.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Four_Horsemen.jpg/220px-Four_Horsemen.jpg" decoding="async" width="220" height="276" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Four_Horsemen.jpg/330px-Four_Horsemen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Four_Horsemen.jpg/440px-Four_Horsemen.jpg 2x" data-file-width="608" data-file-height="762" /></a><figcaption>Os «<a href="/w/index.php?title=Novo_ate%C3%ADsmo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Novo ateísmo (a páxina aínda non existe)">Catro xinetes do Non-Apocalipse</a>» (en sentido horario desde esquina sup. esq.): <a href="/wiki/Richard_Dawkins" title="Richard Dawkins">Richard Dawkins</a>, <a href="/w/index.php?title=Christopher_Hitchens&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christopher Hitchens (a páxina aínda non existe)">Christopher Hitchens</a>, <a href="/w/index.php?title=Daniel_Dennett&action=edit&redlink=1" class="new" title="Daniel Dennett (a páxina aínda non existe)">Daniel Dennett</a> e <a href="/w/index.php?title=Sam_Harris&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sam Harris (a páxina aínda non existe)">Sam Harris</a>.</figcaption></figure> <div class="detail principal"> <dl><dd>Artigo principal: <a href="/w/index.php?title=Novo_ate%C3%ADsmo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Novo ateísmo (a páxina aínda non existe)">Novo ateísmo</a>.</dd></dl></div> O novo ateísmo é un movemento dalgúns escritores ateos <a href="/wiki/Anglosax%C3%B3ns" title="Anglosaxóns">anglosaxóns</a> de principios do século xxi que propugnan que «a relixión non debería simplemente tolerarse, senón que debe ser contrarrestada, criticada e exposta á argumentación racional onde queira que se manifeste a súa influencia».<a href="#cite_note-213">[213]</a> Usualmente recoñécese a <a href="/w/index.php?title=Sam_Harris&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sam Harris (a páxina aínda non existe)">Sam Harris</a>, <a href="/w/index.php?title=Daniel_C._Dennett&action=edit&redlink=1" class="new" title="Daniel C. Dennett (a páxina aínda non existe)">Daniel C. Dennett</a>, <a href="/wiki/Richard_Dawkins" title="Richard Dawkins">Richard Dawkins</a>, <a href="/w/index.php?title=Victor_J._Stenger&action=edit&redlink=1" class="new" title="Victor J. Stenger (a páxina aínda non existe)">Victor J. Stenger</a> e <a href="/w/index.php?title=Christopher_Hitchens&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christopher Hitchens (a páxina aínda non existe)">Christopher Hitchens</a> como líderes do recente movemento,<a href="#cite_note-214">[214]</a><a href="#cite_note-FOOTNOTEStenger2009-215">[215]</a> posto que varios dos seus libros superventas, publicados entre 2004 e 2007, conforman a base da maior parte do discurso do novo ateísmo.<a href="#cite_note-FOOTNOTEStenger2009-215">[215]</a> Este movemento busca disociarse do ateísmo político de masas que gañou forza en varias nacións no século XX. Nos seus libros, sinalouse aos atentados motivados pola relixión <a href="/wiki/Atentados_do_11_de_setembro_de_2001" title="Atentados do 11 de setembro de 2001">do 11-S</a> e o éxito parcial dos intentos do <a href="/wiki/Discovery_Institute" title="Discovery Institute">Discovery Institute</a> por <a href="/wiki/Caso_Kitzmiller" title="Caso Kitzmiller">cambiar nos Estados Unidos o currículo escolar en ciencias</a> e incluír ideas <a href="/wiki/Creacionismo_(pseudociencia)" title="Creacionismo (pseudociencia)">creacionistas</a>, co apoio de <a href="/wiki/George_W._Bush" title="George W. Bush">George W. Bush</a> en 2005, como mostras da necesidade de avanzar cara a unha sociedade atea.<a href="#cite_note-sharedvalues-216">[216]</a><a href="#cite_note-217">[217]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demografía">Demografía</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=30" title="Editar a sección: «Demografía»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=30" title="Editar o código fonte da sección: Demografía">editar a fonte</a>]</div> <div class="detail principal"> <dl><dd>Artigo principal: <a href="/w/index.php?title=Demograf%C3%ADa_do_ate%C3%ADsmo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Demografía do ateísmo (a páxina aínda non existe)">Demografía do ateísmo</a>.</dd></dl></div> Cuantificar o número de ateos no mundo é unha tarefa difícil. Os participantes de enquisas de crenzas relixiosas poden definir «ateísmo» de distintas maneiras ou trazar diferentes liñas entre ateísmo, <a href="/wiki/Irrelixi%C3%B3n" title="Irrelixión">irrelixión</a> e crenzas relixiosas e espirituais non teístas.<a href="#cite_note-218">[218]</a> Deste xeito, un hinduísta ateo identificaríase como hindú, a pesar de tamén ser ateo.<a href="#cite_note-219">[219]</a> Unha enquisa de 2010 publicada na <a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">Encyclopædia Britannica</a> descubriu que os irrelixiosos constituían o 9,6 % da poboación mundial e os ateos o 2,0 %, cunha ampla maioría asiática. Esta cifra non inclúe aos seguidores de relixións ateas, como certos budistas.<a href="#cite_note-eb-2010-220">[220]</a> A media da variación anual do ateísmo entre o 2000 e o 2010 foi de -0,17 %.<a href="#cite_note-eb-2010-220">[220]</a> Unha cifra maior estima o número de ateos e agnósticos totais en 1100 millóns.<a href="#cite_note-221">[221]</a> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Atheists_Agnostics_Zuckerman_en.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Atheists_Agnostics_Zuckerman_en.svg/500px-Atheists_Agnostics_Zuckerman_en.svg.png" decoding="async" width="500" height="221" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Atheists_Agnostics_Zuckerman_en.svg/750px-Atheists_Agnostics_Zuckerman_en.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Atheists_Agnostics_Zuckerman_en.svg/1000px-Atheists_Agnostics_Zuckerman_en.svg.png 2x" data-file-width="940" data-file-height="415" /></a><figcaption>Porcentaxe de ateos e agnósticos no mundo (2007).<a href="#cite_note-222">[222]</a></figcaption></figure> En termos mundiais, aínda que existen ateos e agnósticos en todos os países do mundo, o seu número é máis reducido en países pobres e menos desenvolvidos que nos países ricos e industrializados.<a href="#cite_note-223">[223]</a><a href="#cite_note-224">[224]</a> De acordo co psicólogo evolucionista Nigel Barber, o ateísmo florece onde a maioría das persoas se senten economicamente seguras, particularmente no <a href="/wiki/Modelo_n%C3%B3rdico" title="Modelo nórdico">modelo nórdico</a> e as <a href="/wiki/Socialdemocracia" title="Socialdemocracia">socialdemocracias</a> de Europa, xa que existe unha menor incerteza achega do futuro grazas ás extensas redes de seguridade social e a unha mellor atención médica que logran unha maior calidade e expectación de vida na súa poboación; en contraste coas nacións subdenvolvidas, onde virtualmente non hai ateos.<a href="#cite_note-225">[225]</a> O Global Index of Religiosity and Atheism (2012) de Gallup enquisou a 50 000 persoas en 57 países, preguntándolles «Independentemente de se asistes a un lugar de culto ou non, dirías que es unha persoa relixiosa, non relixiosa ou un ateo convencido?» O 59 % da poboación mundial identificouse como relixiosa, un 23 % non relixiosa e un 13 % declarouse atea convencida. Os ateos están concentrados principalmente na <a href="/wiki/Asia_Oriental" title="Asia Oriental">Asia Oriental</a>, especialmente a <a href="/wiki/China" class="mw-redirect" title="China">China</a> e o <a href="/wiki/Xap%C3%B3n" title="Xapón">Xapón</a>, e en <a href="/wiki/Europa_Occidental" title="Europa Occidental">Europa Occidental</a> (en media 14 %), onde sobresae Francia. Os dez países con maior proporción de «ateos convencidos» foron a China (47 %), o Xapón (31 %), a <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Checa" title="República Checa">República Checa</a> (30 %), Francia (29 %), <a href="/wiki/Corea_do_Sur" title="Corea do Sur">Corea do Sur</a> (15 %), <a href="/wiki/Alema%C3%B1a" title="Alemaña">Alemaña</a> (15 %), <a href="/wiki/Pa%C3%ADses_Baixos" title="Países Baixos">Países Baixos</a> (14 %), <a href="/wiki/Austria" title="Austria">Austria</a> (10 %), <a href="/wiki/Islandia" title="Islandia">Islandia</a> (10 %), <a href="/wiki/Australia" title="Australia">Australia</a> (10 %) e <a href="/wiki/Irlanda" title="Irlanda">Irlanda</a> (10 %). En contraste, a lista de dez países con maior porcentaxe de «persoas relixiosas» son <a href="/wiki/Ghana" title="Ghana">Ghana</a> (96 %), <a href="/wiki/Nixeria" title="Nixeria">Nixeria</a> (93 %), <a href="/wiki/Armenia" title="Armenia">Armenia</a> (92 %), <a href="/wiki/Fidxi" title="Fidxi">Fidxi</a> (92 %), <a href="/wiki/Macedonia_do_Norte" title="Macedonia do Norte">Macedonia do Norte</a> (90 %), <a href="/wiki/Roman%C3%ADa" title="Romanía">Romanía</a> (89 %), <a href="/wiki/Iraq" title="Iraq">Iraq</a> (88 %), <a href="/wiki/Kenya" title="Kenya">Kenya</a> (88 %), o <a href="/wiki/Per%C3%BA" title="Perú">Perú</a> (86 %) e o <a href="/wiki/Brasil" title="Brasil">Brasil</a> (85 %). En comparación co mesmo estudo realizado en 2005, en sete anos a relixiosidade diminuíu nove puntos porcentuais mentres que os ateos aumentaron tres nos países comúns a ambos os anos. O estudo tamén achou que a relixiosidade é maior entre os pobres, cunha diferenza de 17 puntos porcentuais entre o quinto (49 %) e primeiro quintil (66 %). De igual forma, os países son menos relixiosos conforme aumenta a súa prosperidade. A relixiosidade é menor entre aqueles con maior educación, aqueles con educación superior (52 %) son 16 puntos menos relixiosos que aqueles sen educación secundaria (68 %).<a href="#cite_note-gallup2012-24">[24]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Por_áreas_xeográficas">Por áreas xeográficas</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=31" title="Editar a sección: «Por áreas xeográficas»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=31" title="Editar o código fonte da sección: Por áreas xeográficas">editar a fonte</a>]</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Europe_No_Belief_enhanced.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Europe_No_Belief_enhanced.svg/300px-Europe_No_Belief_enhanced.svg.png" decoding="async" width="300" height="277" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Europe_No_Belief_enhanced.svg/450px-Europe_No_Belief_enhanced.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Europe_No_Belief_enhanced.svg/600px-Europe_No_Belief_enhanced.svg.png 2x" data-file-width="491" data-file-height="454" /></a><figcaption>Porcentaxe de cidadáns europeos que responderon «Non creo que existe algunha clase de espírito, deus ou forza suprema» no <a href="/w/index.php?title=Eurobar%C3%B3metro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eurobarómetro (a páxina aínda non existe)">eurobarómetro</a> de 2005.<a href="#cite_note-Eurobarometro-226">[226]</a></figcaption></figure> A edición de xuño de 2005 do <a href="/w/index.php?title=Eurobar%C3%B3metro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eurobarómetro (a páxina aínda non existe)">eurobarómetro</a> revelou que o 18 % da poboación europea identifícase con «Non creo que existe algunha clase de espírito, deus ou forza suprema», fronte ao 52 % que elixiu «Creo que existe un deus» e o 27 % que se decidiu por «Creo nalgunha clase de espírito ou forza suprema». Nun extremo sitúanse os <a href="/wiki/Francia" title="Francia">franceses</a> (33 % de ateísmo), os <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Checa" title="República Checa">checos</a> (30 %) e os <a href="/wiki/B%C3%A9lxica" title="Bélxica">belgas</a> e <a href="/wiki/Pa%C3%ADses_Baixos" title="Países Baixos">neerlandeses</a> (ambos no 27 %). No cabo oposto están <a href="/wiki/Polonia" title="Polonia">Polonia</a>, <a href="/wiki/Irlanda" title="Irlanda">Irlanda</a> (4 %) e <a href="/wiki/Roman%C3%ADa" title="Romanía">Romanía</a>. Móstranse ademais diferenzas por sexos, clases de idade, orientación política e nivel cultural: as mulleres, os maiores, os que se consideran de <a href="/wiki/Dereita_pol%C3%ADtica" title="Dereita política">dereitas</a> e aqueles de menor educación formal teñen unha maior tendencia a crer en deus.<a href="#cite_note-Eurobarometro-226">[226]</a> Unha enquisa realizada a fins do 2006 e publicada no <a href="/wiki/Financial_Times" title="Financial Times">Financial Times</a> estudou a poboación dos <a href="/wiki/Estados_Unidos_de_Am%C3%A9rica" title="Estados Unidos de América">Estados Unidos</a> e de cinco países europeos. A taxa máis baixa do ateísmo correspondeu aos Estados Unidos con tan só 4 %, mentres que en Europa estas foron considerablemente maiores: <a href="/wiki/Italia" title="Italia">Italia</a> (7 %), <a href="/wiki/Espa%C3%B1a" title="España">España</a> (11 %), <a href="/wiki/Gran_Breta%C3%B1a" title="Gran Bretaña">Gran Bretaña</a> (17 %), <a href="/wiki/Alema%C3%B1a" title="Alemaña">Alemaña</a> (20 %) e <a href="/wiki/Francia" title="Francia">Francia</a> (32 %).<a href="#cite_note-Harris-227">[227]</a> De acordo ao <a href="/w/index.php?title=Eurobar%C3%B3metro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eurobarómetro (a páxina aínda non existe)">eurobarómetro</a> do 2010, a porcentaxe da poboación que contestou «Non creo que existe algunha clase de espírito, deus ou forza suprema» varía desde Romanía (1 %), <a href="/wiki/Malta" title="Malta">Malta</a> (2 %), Chipre (3 %), Grecia (4 %), Polonia (5 %), ata Estonia (29 %), Países Baixos (30 %), Suecia (34 %), República Checa (37 %) e Francia (40 %), cunha media global do 20 % para a Unión Europea.<a href="#cite_note-228">[228]</a> De acordo co <a href="/wiki/Australian_Bureau_of_Statistics" title="Australian Bureau of Statistics">Australian Bureau of Statistics</a>, o 22 % dos <a href="/wiki/Australia" title="Australia">australianos</a> decláranse «sen relixión», unha categoría que inclúe aos ateos.<a href="#cite_note-abs-229">[229]</a> Entre o 64 e o 65 % dos <a href="/wiki/Xaponeses" class="mw-redirect" title="Xaponeses">xaponeses</a><a href="#cite_note-Martin2007-22">[22]</a> e o 81 % dos <a href="/wiki/Vietnamita" class="mw-redirect" title="Vietnamita">vietnamita</a><a href="#cite_note-Intelligence-230">[230]</a> son ateos, agnósticos ou non cren en deus algún. Nos Estados Unidos, houbo un incremento da identidade atea entre 1 e 5 puntos porcentuais entre os anos 2005 e 2012, e unha caída moito maior de 13 puntos naqueles que se chamaban «relixiosos», desde un 73 a un 60 %<a href="#cite_note-BBCViewpoints-231">[231]</a> De acordo a un informe do 2012 de <a href="/w/index.php?title=Pew_Research_Center&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pew Research Center (a páxina aínda non existe)">Pew Research Center</a>, o 2,4 % dos estadounidenses adultos identifícase como ateos, maior ao 1,6 % do 2007, e dentro dos non afiliados a unha relixión (19,6 %) os ateos representaban o 12 %.<a href="#cite_note-pew_2012-232">[232]</a> <div class="detail principal"> <dl><dd>Véxase tamén: <a href="/w/index.php?title=Relixi%C3%B3n_na_Uni%C3%B3n_Europea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Relixión na Unión Europea (a páxina aínda non existe)">Relixión na Unión Europea</a>, <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo_en_Hispanoam%C3%A9rica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ateísmo en Hispanoamérica (a páxina aínda non existe)">Ateísmo en Hispanoamérica</a> e <a href="/w/index.php?title=Irrelixi%C3%B3n_por_pa%C3%ADs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Irrelixión por país (a páxina aínda non existe)">Irrelixión por país</a>.</dd></dl></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Relixiosidade_e_educación">Relixiosidade e educación</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=32" title="Editar a sección: «Relixiosidade e educación»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=32" title="Editar o código fonte da sección: Relixiosidade e educación">editar a fonte</a>]</div> Un estudo dos Estados Unidos observou unha correlación positiva entre o nivel de educación e a <a href="/wiki/Irrelixi%C3%B3n" title="Irrelixión">irrelixión</a>, o <a href="/wiki/Agnosticismo" title="Agnosticismo">agnosticismo</a> e o ateísmo,<a href="#cite_note-Zuckerman-88">[88]</a> e unha enquisa na UE atopou unha correlación positiva entre o abandono escolar prematuro e a crenza nun deus.<a href="#cite_note-Eurobarometro-226">[226]</a> A diferenza entre ricos e pobres esténdese ao campo dos estudos; segundo o Global Index of Religiosity and Atheism elaborado por Gallup International en 2012, o grao de ateísmo entre os licenciados ascende ao 19 %, fronte ao 7 % dos que non teñen estudos, e o número de crentes diminúe a medida que sobe o nivel de estudos das persoas.<a href="#cite_note-Gallup2012-233">[233]</a> Tamén é común atopar altos niveis de escepticismo en países con gobernos <a href="/wiki/Socialismo" title="Socialismo">socialistas</a> (ver <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo_de_estado&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ateísmo de estado (a páxina aínda non existe)">ateísmo de estado</a>), como o son <a href="/wiki/Corea_do_Norte" title="Corea do Norte">Corea do Norte</a>, <a href="/wiki/Vietnam" title="Vietnam">Vietnam</a> e <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Popular_da_China" title="República Popular da China">China</a>, e por razóns históricas en <a href="/wiki/Rusia" title="Rusia">Rusia</a> (ver <a href="/wiki/Uni%C3%B3n_Sovi%C3%A9tica" title="Unión Soviética">URSS</a>). En 1914, James H. Leuba publicou que o 58 % de 1000 científicos estadounidenses expresaron «<a href="/w/index.php?title=Escepticismo_relixioso&action=edit&redlink=1" class="new" title="Escepticismo relixioso (a páxina aínda non existe)">escepticismo</a> ou dúbida na existencia do deus xudeocristián». O estudo repetiuse en 1996 e produciu unha porcentaxe similar do 61 %. En 1998 <a href="/wiki/Nature" title="Nature">Nature</a> publicou un artigo que suxire que a crenza nun <a href="/w/index.php?title=Deus_persoal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deus persoal (a páxina aínda non existe)">deus persoal</a> ou nun <a href="/wiki/Escatolox%C3%ADa" title="Escatoloxía">máis aló</a> estaba no seu punto máis baixo de todos os tempos entre os membros da <a href="/w/index.php?title=Academia_Nacional_de_Ciencias_dos_Estados_Unidos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Academia Nacional de Ciencias dos Estados Unidos (a páxina aínda non existe)">Academia Nacional de Ciencias dos Estados Unidos</a>: só o 7,0 % cría nun deus persoal, en contraste con máis do 85 % da poboación xeral nacional;<a href="#cite_note-234">[234]</a> aínda que este estudo foi criticado por <a href="/w/index.php?title=Rodney_Stark&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rodney Stark (a páxina aínda non existe)">Rodney Stark</a> e <a href="/w/index.php?title=Roger_Finke&action=edit&redlink=1" class="new" title="Roger Finke (a páxina aínda non existe)">Roger Finke</a> pola súa definición de crenza en deus: «Creo nun deus a quen podo rezar coa esperanza de recibir unha solución».<a href="#cite_note-Standard1-235">[235]</a> En 2009 o <a href="/w/index.php?title=Pew_Research_Center&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pew Research Center (a páxina aínda non existe)">Pew Research Center</a> cuantificou a relixiosidade entre os científicos membros do <a href="/w/index.php?title=Asociaci%C3%B3n_Estadounidense_para_o_Avance_da_Ciencia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asociación Estadounidense para o Avance da Ciencia (a páxina aínda non existe)">Asociación Estadounidense para o Avance da Ciencia</a> e atopou que «un pouco máis da metade dos científicos (51 %) cren nalgunha clase de deidade de poder superior; en concreto, 33 % dos científicos di crer en deus, mentres que un 18 % cre nun espírito universal».<a href="#cite_note-American_Academy-236">[236]</a> Unha enquisa publicada no <a href="/w/index.php?title=Journal_of_Xeral_Internal_Medicine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Journal of Xeral Internal Medicine (a páxina aínda non existe)">Journal of Xeral Internal Medicine</a> en 2005 informou que o 76 % dos médicos nos Estados Unido cría nun Deus, superior ao 7 % da Academia Nacional de Ciencias, pero aínda menor ao 85 % da poboación xeral. Aínda que case tan relixiosos como aquela, as súas relixións concretas a miúdo diferían das dos seus pacientes.<a href="#cite_note-Physicians-237">[237]</a> <a href="/w/index.php?title=Frank_Sulloway&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frank Sulloway (a páxina aínda non existe)">Frank Sulloway</a> do <a href="/wiki/Instituto_de_Tecnolox%C3%ADa_de_Massachusetts" title="Instituto de Tecnoloxía de Massachusetts">Instituto de Tecnoloxía de Massachusetts</a> (MIT) e <a href="/w/index.php?title=Michael_Shermer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael Shermer (a páxina aínda non existe)">Michael Shermer</a> da <a href="/w/index.php?title=Universidade_Estatal_de_California&action=edit&redlink=1" class="new" title="Universidade Estatal de California (a páxina aínda non existe)">Universidade Estatal de California</a> dirixiron un estudo sobre unha mostra de adultos estadounidenses «acreditados» (o 12 % posuía un doutoramento e o 62 % un grao universitario): o 64 % cría en Deus, e existía unha correlación que indicaba que a convicción relixiosa diminuía a maior nivel educativo.<a href="#cite_note-FOOTNOTEShermer199976?79-238">[238]</a> O sociólogo Philip Schwadel atopou que maiores niveis educativos non só están asociados cun incremento na participación relixiosa e costumes relixiosos na vida cotiá, senón que tamén están correlacionados cunha maior tolerancia á oposición pública á relixión dos ateos e un maior escepticismo cara a «posturas relixiosas <a href="/w/index.php?title=Exclusivismo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Exclusivismo (a páxina aínda non existe)">exclusivistas</a> e o <a href="/w/index.php?title=Literalismo_b%C3%ADblico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Literalismo bíblico (a páxina aínda non existe)">literalismo bíblico</a>».<a href="#cite_note-239">[239]</a> Unha enquisa de 2010 atopou que aqueles que se identifican como ateos ou agnósticos teñen en media máis coñecementos sobre as relixións principais que os seus propios seguidores. Os non crentes obtiveron mellores resultados nas preguntas acerca dos principios centrais do protestantismo e do catolicismo. Só os fieis mormóns e xudeus acertaron tanto como os ateos e os agnósticos.<a href="#cite_note-religion_knowledge-240">[240]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Relixiosidade_e_intelixencia">Relixiosidade e intelixencia</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=33" title="Editar a sección: «Relixiosidade e intelixencia»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=33" title="Editar o código fonte da sección: Relixiosidade e intelixencia">editar a fonte</a>]</div> Tamén se examinou a relación entre a relixiosidade e a intelixencia. En 1958, o profesor <a href="/w/index.php?title=Michael_Argyle_(psic%C3%B3logo)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael Argyle (psicólogo) (a páxina aínda non existe)">Michael Argyle</a> da <a href="/wiki/Universidade_de_Oxford" title="Universidade de Oxford">Universidade de Oxford</a> analizou sete estudos que investigaban a relación entre a actitude relixiosa e o <a href="/wiki/Coeficiente_intelectual" class="mw-redirect" title="Coeficiente intelectual">coeficiente intelectual</a> (CI) dos estudantes escolares e universitarios dos Estados Unidos. Aínda que se atopou unha clara correlación negativa, a análise non identificou a causalidade, pero notou que factores como un contexto familiar autoritario e a clase social tamén desempeñaban un papel na relixiosidade.<a href="#cite_note-241">[241]</a> Unha <a href="/w/index.php?title=Revisi%C3%B3n_sistem%C3%A1tica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Revisión sistemática (a páxina aínda non existe)">revisión sistemática</a> do 2013 analizou os 63 estudos sobre o tema. 53 mostraban que a <a href="/w/index.php?title=Teor%C3%ADa_das_intelixencias_m%C3%BAltiples&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teoría das intelixencias múltiples (a páxina aínda non existe)">intelixencia analítica</a> estaba correlacionada negativamente coa relixiosidade, dos que 35 alcanzaron <a href="/w/index.php?title=Significaci%C3%B3n_estat%C3%ADstica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Significación estatística (a páxina aínda non existe)">significancia estatística</a>, mentres que outros 10 atoparon unha correlación positiva, aínda que destes últimos só foi significativa en dous. O <a href="/wiki/Metaan%C3%A1lise" title="Metaanálise">metaanálise</a> revelou que a relixiosidade está correlacionada negativamente coa intelixencia. Esta asociación é máis forte en adultos que en nenos e adolescentes en idade escolar. Dado o anterior, os seus autores propuxeron tres posibles explicacións: <ol><li>As persoas intelixentes non adoitan conformarse con facilidade, polo que é máis probable que resistan o <a href="/wiki/Dogma" title="Dogma">dogma</a> relixioso.</li> <li>As persoas intelixentes tenden a adoptar un estilo de pensamento analítico (oposto ao intuitivo), o cal se demostrou que mina as crenzas relixiosas.</li> <li>Moitas funcións da relixión, incluído o control compensatorio, a autorregulación, o autoengrandecemento e o apego seguro, tamén son outorgadas pola intelixencia. Polo que as persoas intelixentes poden ter menor necesidade de prácticas e crenzas relixiosas.<a href="#cite_note-242">[242]</a></li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notas">Notas</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=34" title="Editar a sección: «Notas»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=34" title="Editar o código fonte da sección: Notas">editar a fonte</a>]</div> <div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-eb2011-atheism-1"><a href="#cite_ref-eb2011-atheism_1-0">↑</a> <a href="#CITEREFNielsen2013">Nielsen 2013</a>: "No canto de dicir que un ateo é alguén que cre que é falsa ou probablemente falsa a probabilidade de que haxa un deus, unha caracterización máis adecuada do ateísmo consiste na máis complexa afirmación de que un ateo é alguén que rexeita a crenza en deus polo seguinte... porque un deus é antropomórfico, o ateo rexeita a crenza en deus, e que é falsa ou probablemente falsa que haxa un deus, un deus nonanfopomòrfico... para quen o concepto dun deus así é, xa sexa sen sentido, ininteligible, contraditorio e incomprensible ou incoherente, para o deus retratado por algúns teólogos ou filósofos... modernos ou contemporáneos, porque o concepto de deus en cuestión é tal que simplemente enmascara unha substancia atea, por exemplo, " Deus "é só outro nome para o amor, ou... un simbólico prazo para os ideais morais." </li> <li id="cite_note-encyc-philosophy-2"><a href="#cite_ref-encyc-philosophy_2-0">↑</a> <a href="#CITEREFEdwards2005">Edwards 2005</a>: "Na nosa definición, un 'ateo' é unha persoa que rexeita a crenza en deus, independentemente de se a súa razón do rexeitamento é que a afirmación de que 'Deus existe' exprese unha proposición falsa. A miúdo a xente adopta unha actitude de rexeitamento cara a unha posición por razóns distintas a que esta sexa unha proposición falsa. É común entre os filósofos contemporáneos, e de feito non era raro en séculos anteriores, rexeitar as posicións sobre a base de que carecen de significado. Ás veces, tamén, unha teoría é rexeitada por motivos tales como que é estéril, redundante ou caprichosa, e hai moitas outras consideracións, que en certos contextos, están xeralmente acordadas para constituír boas razóns para rexeitar unha afirmación". </li> <li id="cite_note-RoweRoutledge-3"><a href="#cite_ref-RoweRoutledge_3-0">↑</a> <a href="#CITEREFRowe1998">Rowe 1998</a>: "Tal como se entende, o ateísmo é a postura que afirma a inexistencia de deus. Polo que un ateo é alguén que non cre en deus, mentres que un teísta é alguén que si cre en deus. Outro significado de 'ateísmo' é simplemente non crer na existencia de deus, máis que a crenza positiva na inexistencia de deus. ...un ateo, no sentido amplo do termo, é alguén que non cre en ningunha das formas de divindade, non só no deus da teoloxía occidental tradicional." </li> <li id="cite_note-encyc-unbelief-def-issues-4">↑ <a href="#cite_ref-encyc-unbelief-def-issues_4-0">4,0</a> <a href="#cite_ref-encyc-unbelief-def-issues_4-1">4,1</a> <cite class="citation book">Harvey, Van A. Agnosticism and Atheism,</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Van+A.&rft.aulast=Harvey&rft.btitle=Agnosticism+and+Atheism&rft.genre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  in <a href="#CITEREFFlynn2007">Flynn 2007</a>, p. 35: "Os termos ateísmo e agnosticismo teñen diferentes definicións. Os dous collen a letra a ante os termos gregos theos ( divindade) e gnosis (saber) no sentido de que o ateísmo é simplemente a ausencia da crenza nos deuses e o agnosticismo non é máis que a falta de coñecemento dalgúns temas especificados. A segunda definición ten o ateísmo no sentido da negación explícita da existencia dos deuses e o agnosticismo como a posición dunha persoa que, debido á existencia dos deuses é incognoscible, suspende o xuízo con respecto eles ... o primeiro é o máis inclusivo e recoñece só dúas alternativas: ou se cre nos deuses ou un non o fai. En consecuencia, non hai unha terceira alternativa, como aqueles que se chaman a si mesmos agnósticos ás veces afirman. Na medida en que lles falta entender, son realmente ateos. Ademais, dado que a ausencia de crenza é a posición cognitiva en que nace todo o mundo, a carga da proba recae sobre aqueles que defenden a crenza relixiosa. Os partidarios da segunda definición, pola contra, consideran que a primeira definición é demasiado ampla, xa que inclúe os nenos desinformados xunto cos ateos agresivos e explícitos. En consecuencia, é pouco probable que o público a adopte." </li> <li id="cite_note-oxdicphil-5">↑ <a href="#cite_ref-oxdicphil_5-0">5,0</a> <a href="#cite_ref-oxdicphil_5-1">5,1</a> <cite class="citation encyclopaedia">Simon Blackburn, ed. (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780199541430.001.0001/acref-9780199541430-e-278?rskey=GC0Coc&result=279">"atheism"</a>. The Oxford Dictionary of Philosophy (2008 ed.). Oxford: Oxford University Press. Consultado o 21 de novembro de 2013. <q>Ou a falta de crenza que hai nun deus, ou a crenza de que non hai ningunha. Ás veces o pensamento mesmo para ser máis que un mero agnosticismo dogmático, aínda que hai ateos que replican que todo o mundo é un ateo sobre a maioría dos deuses, estes avanzan un paso máis aló.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=atheism&rft.btitle=The+Oxford+Dictionary+of+Philosophy&rft.date=2008&rft.edition=2008&rft.genre=bookitem&rft.place=Oxford&rft.pub=Oxford+University+Press&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oxfordreference.com%2Fview%2F10.1093%2Facref%2F9780199541430.001.0001%2Facref-9780199541430-e-278%3Frskey%3DGC0Coc%26result%3D279&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-religioustolerance-6"><a href="#cite_ref-religioustolerance_6-0">↑</a> A maioría dos dicionarios (vexa a consulta en OneLook para <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.onelook.com/?w=atheism&ls=a">"atheism"</a>) en primeiro lugar, unha das definicións máis estritas. <ul><li><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Dagobert_D._Runes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dagobert D. Runes (a páxina aínda non existe)">Runes, Dagobert D.(editor)</a> (1942). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110513234916/http://www.ditext.com/runes/a.html">Dictionary of Philosophy</a>. Nova Jersey: Littlefield, Adams & Co. Philosophical Library. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-06-463461-2" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-06-463461-2">0-06-463461-2</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ditext.com/runes/a.html">o orixinal</a> o 13 de maio de 2011. Consultado o 9 de abril de 2011. <q>(a) a crenza de que non hai deus, (b) Algúns filósofos chamaron "atea" porque non se fixeron á crenza nun deus persoal. O ateísmo neste sentido significa "non teísta". O antigo significado da palabra é unha tradución literal. Este último significado é un uso menos rigoroso do termo, aínda que amplamente actual na historia do pensamento.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Dagobert+D.%28editor%29&rft.aulast=Runes&rft.btitle=Dictionary+of+Philosophy&rft.date=1942&rft.genre=book&rft.isbn=0-06-463461-2&rft.place=Nova+Jersey&rft.pub=Littlefield%2C+Adams+%26+Co.+Philosophical+Library&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ditext.com%2Frunes%2Fa.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  – entry by <a href="/w/index.php?title=Vergilius_Ferm&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vergilius Ferm (a páxina aínda non existe)">Vergilius Ferm</a></li></ul> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> <cite class="citation encyclopaedia"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160911080901/http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/atheism">"Atheism"</a>. Oxford Dictionaries. Oxford University Press. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/atheism">o orixinal</a> o 11 de setembro de 2016. Consultado o 21 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Atheism&rft.btitle=Oxford+Dictionaries&rft.genre=bookitem&rft.pub=Oxford+University+Press&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oxforddictionaries.com%2Fdefinition%2Fenglish%2Fatheism&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-reldef-8"><a href="#cite_ref-reldef_8-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.as.ua.edu/rel/aboutreldefinitions.html">"Definitions: Atheism"</a>. Department of Religious Studies, University of Alabama. Consultado o 1 de decembro de 2012.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Definitions%3A+Atheism&rft.genre=unknown&rft.pub=Department+of+Religious+Studies%2C+University+of+Alabama&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.as.ua.edu%2Frel%2Faboutreldefinitions.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-OED-theism-9">↑ <a href="#cite_ref-OED-theism_9-0">9,0</a> <a href="#cite_ref-OED-theism_9-1">9,1</a> <cite class="citation book">Oxford English Dictionary (2nd ed.). 1989. <q>A crenza nunha deidade, ou deidades, en contraposición ao ateísmo</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Oxford+English+Dictionary&rft.date=1989&rft.edition=2nd&rft.genre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110514194441/http://www.merriam-webster.com/dictionary/theism">"Merriam-Webster Online Dictionary"</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.merriam-webster.com/dictionary/theism">o orixinal</a> o 14 de maio de 2011. Consultado o 9 de abril de 2011. <q>...a crenza na existencia dun deus ou deuses...</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Merriam-Webster+Online+Dictionary&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.merriam-webster.com%2Fdictionary%2Ftheism&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">↑</a> <cite class="citation web">Smart, J. J. C. ((Spring 2013 Edition), Edward N. Zalta (ed.)). The Stanford Encyclopedia of Philosophy, ed. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://plato.stanford.edu/archives/spr2013/entries/atheism-agnosticism/">""Atheism and Agnosticism""</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.au=Smart%2C+J.+J.+C.&rft.btitle=%22Atheism+and+Agnosticism%22&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fplato.stanford.edu%2Farchives%2Fspr2013%2Fentries%2Fatheism-agnosticism%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-drachmann-12">↑ <a href="#cite_ref-drachmann_12-0">12,0</a> <a href="#cite_ref-drachmann_12-1">12,1</a> <cite class="citation book">Drachmann, A. B. (1977 ("unha reimpresión inalterada da edición de 1922")). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=cguq-yNii_QC&dq=Atheism+in+Pagan+Antiquity&printsec=frontcover&q=">Atheism in Pagan Antiquity</a> (en inglés). Chicago: Ares Publishers. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-89005-201-8" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-89005-201-8">0-89005-201-8</a>. <q>Ateísmo e ateo son palabras formadas a partir de raíces gregas e con terminacións derivadas do grego. Con todo, non son gregas, a súa formación non está en consonancia coa linguaxe grega. En grego dise atheos e atheotēs. A estas as palabras en inglés ungodly (impío) e ungodliness (impiedade) corresponden con bastante exactitude. Exactamente da mesma maneira que impío, atheos foi utilizado como unha expresión de severa censura e condena moral. Este uso é antigo, e o máis antigo que se pode rastrexar. Non é senón ata máis tarde que o atopamos empregado para referirse a un credo filosófico determinado.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=A.+B.&rft.aulast=Drachmann&rft.btitle=Atheism+in+Pagan+Antiquity&rft.genre=book&rft.isbn=0-89005-201-8&rft.pub=Chicago%3A+Ares+Publishers&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3Dcguq-yNii_QC%26dq%3DAtheism%2Bin%2BPagan%2BAntiquity%26printsec%3Dfrontcover%26q%3D&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEArmstrong1999-13"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEArmstrong1999_13-0">↑</a> <a href="#CITEREFArmstrong1999">Armstrong 1999</a>. </li> <li id="cite_note-HancockLambert-14"><a href="#cite_ref-HancockLambert_14-0">↑</a> <cite class="citation book">Hancock, Ralph (1996). Rowman and Littlefield Publishers, ed. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=uPgQy3VJ3iIC">The Legacy of the French Revolution</a>. Lanham, Estados Unidos. p. 22. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0847678426" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0847678426">978-0847678426</a>. Consultado o 30 de maio de 2015.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Ralph&rft.aulast=Hancock&rft.btitle=The+Legacy+of+the+French+Revolution&rft.date=1996&rft.genre=book&rft.isbn=978-0847678426&rft.pages=22&rft.place=Lanham%2C+Estados+Unidos&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DuPgQy3VJ3iIC&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> , <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=uPgQy3VJ3iIC&pg=PA22">Extracto da páxina 22</a> </li> <li id="cite_note-logical-15">↑ <a href="#cite_ref-logical_15-0">15,0</a> <a href="#cite_ref-logical_15-1">15,1</a> <a href="#cite_ref-logical_15-2">15,2</a> <cite class="citation web">Varios autores. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.infidels.org/library/modern/nontheism/atheism/logical.html">"Logical Arguments for Atheism"</a>. The Secular Web Library. <a href="/w/index.php?title=Internet_Infidels&action=edit&redlink=1" class="new" title="Internet Infidels (a páxina aínda non existe)">Internet Infidels</a>. Consultado o 2 de outubro de 2012.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Logical+Arguments+for+Atheism&rft.au=Varios+autores&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Secular+Web+Library&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.infidels.org%2Flibrary%2Fmodern%2Fnontheism%2Fatheism%2Flogical.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">↑</a> <cite class="citation web">Shook, John R. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://shook.pragmatism.org/skepticismaboutthesupernatural.pdf">"Skepticism about the Supernatural"</a> (PDF). Consultado o 2 de outubro de 2012.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=John+R.&rft.aulast=Shook&rft.btitle=Skepticism+about+the+Supernatural&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fshook.pragmatism.org%2Fskepticismaboutthesupernatural.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Drange-1996-17">↑ <a href="#cite_ref-Drange-1996_17-0">17,0</a> <a href="#cite_ref-Drange-1996_17-1">17,1</a> <cite class="citation web"><a href="/w/index.php?title=Theodore_Drange&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theodore Drange (a páxina aínda non existe)">Drange, Theodore M.</a> (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.infidels.org/library/modern/theodore_drange/aeanb.html">"The Arguments From Evil and Nonbelief"</a>. Secular Web Library. <a href="/w/index.php?title=Internet_Infidels&action=edit&redlink=1" class="new" title="Internet Infidels (a páxina aínda non existe)">Internet Infidels</a>. Consultado o 2 de outubro de 2012.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=The+Arguments+From+Evil+and+Nonbelief&rft.aufirst=Theodore+M.&rft.aulast=Drange&rft.date=1996&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Secular+Web+Library&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.infidels.org%2Flibrary%2Fmodern%2Ftheodore_drange%2Faeanb.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-honderich-18"><a href="#cite_ref-honderich_18-0">↑</a> Honderich, Ted (Ed.) (1995). "Humanism". The Oxford Companion to Philosophy. Oxford University Press. p 376. <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0198661320" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-19-866132-0</a>. </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">↑</a> <cite class="citation book">Fales, Evan. Naturalism and Physicalism,</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Evan&rft.aulast=Fales&rft.btitle=Naturalism+and+Physicalism&rft.genre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  in <a href="#CITEREFMartin2006">Martin 2006</a>, pp. 122–131. </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">↑</a> <a href="#CITEREFBaggini2003">Baggini 2003</a>, pp. 3?4. </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">↑</a> <a href="#CITEREFStenger2007">Stenger 2007</a>, pp. 17–18, citing <cite class="citation book">Parsons, Keith M. (1989). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/godandtheburdeno0000pars">God and the Burden of Proof: Plantinga, Swinburne, and the Analytical Defense of Theism</a>. Amherst, Nova York: Prometheus Books. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-87975-551-5" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-87975-551-5">978-0-87975-551-5</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Keith+M.&rft.aulast=Parsons&rft.btitle=God+and+the+Burden+of+Proof%3A+Plantinga%2C+Swinburne%2C+and+the+Analytical+Defense+of+Theism&rft.date=1989&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-87975-551-5&rft.place=Amherst%2C+Nova+York&rft.pub=Prometheus+Books&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fgodandtheburdeno0000pars&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Martin2007-22">↑ <a href="#cite_ref-Martin2007_22-0">22,0</a> <a href="#cite_ref-Martin2007_22-1">22,1</a> <cite class="citation book">Zuckerman, Phil (2007). Martin, Michael T, ed. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=tAeFipOVx4MC&pg=PA56">The Cambridge Companion to Atheism</a>. Cambridge, Inglaterra: Cambridge University Press. p. 56. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-521-60367-6" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-521-60367-6">978-0-521-60367-6</a>. <a href="/wiki/Open_Library" title="Open Library">OL</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//openlibrary.org/books/OL22379448M">22379448M</a>. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Phil&rft.aulast=Zuckerman&rft.btitle=The+Cambridge+Companion+to+Atheism&rft.date=2007&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-521-60367-6&rft.pages=56&rft.place=Cambridge%2C+Inglaterra&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DtAeFipOVx4MC%26pg%3DPA56&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-eb2007-demographics-23"><a href="#cite_ref-eb2007-demographics_23-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/1360391/Religion-Year-In-Review-2007">"Worldwide Adherents of All Religions by Six Continental Areas, Mid-2007"</a>. Encyclopædia Britannica. 2007. Consultado o 21 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Worldwide+Adherents+of+All+Religions+by+Six+Continental+Areas%2C+Mid-2007&rft.date=2007&rft.genre=unknown&rft.pub=Encyclop%C3%A6dia+Britannica&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2FEBchecked%2Ftopic%2F1360391%2FReligion-Year-In-Review-2007&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  <ul><li>2.3% Atheists: Persons professing atheism, skepticism, disbelief, or irreligion, including the militantly antireligious (opposed to all religion).</li> <li>11.9% Nonreligious: Persons professing no religion, nonbelievers, agnostics, freethinkers, uninterested, or dereligionized secularists indifferent to all religion but not militantly so.</li></ul> </li> <li id="cite_note-gallup2012-24">↑ <a href="#cite_ref-gallup2012_24-0">24,0</a> <a href="#cite_ref-gallup2012_24-1">24,1</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131021065544/http://www.wingia.com/web/files/news/14/file/14.pdf">"Religiosity and Atheism Index"</a> (PDF). <a href="/wiki/Z%C3%BCrich" title="Zürich">Zürich</a>: <a href="/w/index.php?title=WIN/GIA&action=edit&redlink=1" class="new" title="WIN/GIA (a páxina aínda non existe)">WIN/GIA</a>. 27 de xullo de 2012. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wingia.com/web/files/news/14/file/14.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 21 de outubro de 2013. Consultado o 1 de outubro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Religiosity+and+Atheism+Index&rft.genre=unknown&rft.place=Z%C3%BCrich&rft.pub=WIN%2FGIA&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.wingia.com%2Fweb%2Ffiles%2Fnews%2F14%2Ffile%2F14.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-eb1911-atheism-25"><a href="#cite_ref-eb1911-atheism_25-0">↑</a> <cite class="citation encyclopaedia"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110512015453/http://www.1911encyclopedia.org/Atheism">"Atheism"</a>. Encyclopædia Britannica. 1911. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.1911encyclopedia.org/Atheism">o orixinal</a> o 12 de maio de 2011. Consultado o 9 de abril de 2011. <q>The term as generally used, however, is highly ambiguous. Its meaning varies (a) according to the various definitions of deity, and especially (b) according as it is (i.) deliberately adopted by a thinker as a description of his own theological standpoint, or (ii.) applied by one set of thinkers to their opponents. As to (a), it is obvious that atheism from the standpoint of the Christian is a very different conception as compared with atheism as understood by a Deist, a Positivist, a follower of Euhemerus or Herbert Spencer, or a Buddhist.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Atheism&rft.btitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica&rft.date=1911&rft.genre=bookitem&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.1911encyclopedia.org%2FAtheism&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-agnosticism-compatible-26"><a href="#cite_ref-agnosticism-compatible_26-0">↑</a> <a href="#CITEREFMartin1990">Martin 1990</a>, pp. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=MNZqCoor4eoC&pg=PA466&dq=%22compatible+with+negative+atheism%22">467–468</a>: "In the popular sense an agnostic neither believes nor disbelieves that God exists, while an atheist disbelieves that God exists. However, this common contrast of agnosticism with atheism will hold only if one assumes that atheism means positive atheism. In the popular sense, agnosticism is compatible with negative atheism. Since negative atheism by definition simply means not holding any concept of God, it is compatible with neither believing nor disbelieving in God." </li> <li id="cite_note-flint-agnostic-atheism-27"><a href="#cite_ref-flint-agnostic-atheism_27-0">↑</a> <a href="#CITEREFFlint1903">Flint 1903</a>, pp. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=DWMtAAAAYAAJ&pg=PA49&dq=%22The+atheist+may+however+be%22">49–51</a>: "The atheist may however be, and not unfrequently is, an agnostic. There is an agnostic atheism or atheistic agnosticism, and the combination of atheism with agnosticism which may be so named is not an uncommon one." </li> <li id="cite_note-encyc-unbelief-compatible-28"><a href="#cite_ref-encyc-unbelief-compatible_28-0">↑</a> <cite class="citation book">Holland, Aaron. "Agnosticism". The New Encyclopedia of Unbelief,</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Agnosticism&rft.aufirst=Aaron&rft.aulast=Holland&rft.btitle=The+New+Encyclopedia+of+Unbelief&rft.genre=bookitem&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  en <a href="#CITEREFFlynn2007">Flynn 2007</a>, p. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?ei=xvzhT-_WFIaQ8wSivd2GCA&id=YR4RAQAAIAAJ&dq=agnosticism+compatible+with+atheism&q=%22It+is+important+to+note+that+this+interpretation+of+agnosticism%22">34</a>: "It is important to note that this interpretation of agnosticism is compatible with theism or atheism, since it is only asserted that knowledge of God's existence is unattainable." </li> <li id="cite_note-martin-agnosticism-entails-29">↑ <a href="#cite_ref-martin-agnosticism-entails_29-0">29,0</a> <a href="#cite_ref-martin-agnosticism-entails_29-1">29,1</a> <a href="#CITEREFMartin2006">Martin 2006</a>, p. 2: "But agnosticism is compatible with negative atheism in that agnosticism entails negative atheism. Since agnostics do not believe in God, they are by definition negative atheists. This is not to say that negative atheism entails agnosticism. A negative atheist might disbelieve in God but need not." </li> <li id="cite_note-barker-agnostic-atheism-30"><a href="#cite_ref-barker-agnostic-atheism_30-0">↑</a> <a href="#CITEREFBarker2008">Barker 2008</a>, p. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=fAjPWYgIfCoC&pg=PA96&dq=%22both+an+atheist+and+an+agnostic%22">96</a>: "People are invariably surprised to hear me say I am both an atheist and an agnostic, as if this somehow weakens my certainty. I usually reply with a question like, "Well, are you a Republican or an American?" The two words serve different concepts and are not mutually exclusive. Agnosticism addresses knowledge; atheism addresses belief. The agnostic says, "I don't have a knowledge that God exists." The atheist says, "I don't have a belief that God exists." You can say both things at the same time. Some agnostics are atheistic and some are theistic." </li> <li id="cite_note-besant-open-to-new-truth-31"><a href="#cite_ref-besant-open-to-new-truth_31-0">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Annie_Wood_Besant&action=edit&redlink=1" class="new" title="Annie Wood Besant (a páxina aínda non existe)">Besant, Annie</a>. "Why Should Atheists Be Persecuted?". The atheistic platform, 12 lectures by C. Bradlaugh [and others].</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Why+Should+Atheists+Be+Persecuted%3F&rft.aufirst=Annie&rft.aulast=Besant&rft.btitle=The+atheistic+platform%2C+12+lectures+by+C.+Bradlaugh+%5Band+others%5D.&rft.genre=bookitem&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  in <a href="#CITEREFBradlaughBesantBradlaughMoss1884">Bradlaugh et al. 1884</a>, pp. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=jh8HAAAAQAAJ&pg=PA185&dq=%22The+Atheist+waits+for+proof+of+God%22">185–186</a>: "The Atheist waits for proof of God. Till that proof comes he remains, as his name implies, without God. His mind is open to every new truth, after it has passed the warder Reason at the gate." </li> <li id="cite_note-holyoake-question-of-probability-32"><a href="#cite_ref-holyoake-question-of-probability_32-0">↑</a> <cite class="citation journal"><a href="/w/index.php?title=George_Holyoake&action=edit&redlink=1" class="new" title="George Holyoake (a páxina aínda non existe)">Holyoake, George Jacob</a> (1842). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=BFY9AAAAYAAJ&pg=PA186">"Mr. Mackintosh's New God"</a>. <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/The_Oracle_of_Reason" class="extiw" title="w:The Oracle of Reason">The Oracle of Reason, Or, Philosophy Vindicated</a> 1 (23): 186. <q>On the contrary, I, as an Atheist, simply profess that I do not see sufficient reason to believe that there is a god. I do not pretend to know that there is no god. The whole question of god's existence, belief or disbelief, a question of probability or of improbability, not knowledge.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Mr.+Mackintosh%27s+New+God&rft.aufirst=George+Jacob&rft.aulast=Holyoake&rft.date=1842&rft.genre=article&rft.issue=23&rft.jtitle=The+Oracle+of+Reason%2C+Or%2C+Philosophy+Vindicated&rft.pages=186&rft.volume=1&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DBFY9AAAAYAAJ%26pg%3DPA186&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-eb2011-atheism-critique-33"><a href="#cite_ref-eb2011-atheism-critique_33-0">↑</a> <a href="#CITEREFNielsen2013">Nielsen 2013</a>:"atheism, in general, the critique and denial of metaphysical beliefs in God or spiritual beings. As such, it is usually distinguished from theism, which affirms the reality of the divine and often seeks to demonstrate its existence. Atheism is also distinguished from agnosticism, which leaves open the question whether there is a god or not, professing to find the questions unanswered or unanswerable." </li> <li id="cite_note-eb2011concise-atheism-34"><a href="#cite_ref-eb2011concise-atheism_34-0">↑</a> <cite class="citation encyclopaedia"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.merriam-webster.com/concise/atheism?show=0&t=1323944845">"Atheism"</a>. Encyclopædia Britannica Concise. Merriam Webster. Consultado o 15 de decembro de 2011. <q>Critique and denial of metaphysical beliefs in God or divine beings. Unlike agnosticism, which leaves open the question of whether there is a God, atheism is a positive denial. It is rooted in an array of philosophical systems.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Atheism&rft.btitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica+Concise&rft.genre=bookitem&rft.pub=Merriam+Webster&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.merriam-webster.com%2Fconcise%2Fatheism%3Fshow%3D0%26t%3D1323944845&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-eb1911-atheism-sceptical-35"><a href="#cite_ref-eb1911-atheism-sceptical_35-0">↑</a> <cite class="citation encyclopaedia"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110512015453/http://www.1911encyclopedia.org/Atheism">"Atheism"</a>. Encyclopædia Britannica. 1911. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.1911encyclopedia.org/Atheism">o orixinal</a> o 12 de maio de 2011. Consultado o 9 de abril de 2011. <q>But dogmatic atheism is rare compared with the sceptical type, which is identical with agnosticism in so far as it denies the capacity of the mind of man to form any conception of God, but is different from it in so far as the agnostic merely holds his judgment in suspense, though, in practice, agnosticism is apt to result in an attitude towards religion which is hardly distinguishable from a passive and unaggressive atheism.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Atheism&rft.btitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica&rft.date=1911&rft.genre=bookitem&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.1911encyclopedia.org%2FAtheism&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Comte1-36"><a href="#cite_ref-Comte1_36-0">↑</a> <cite class="citation book">Comte-Sponville, André (2006). Paidós Contextos, ed. El alma del ateísmo (Introducción a una espiritualidad sin Dios). p. 211. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-84-493-1938-9" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-84-493-1938-9">978-84-493-1938-9</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.au=Comte-Sponville%2C+Andr%C3%A9&rft.btitle=El+alma+del+ate%C3smo+%28Introducci%C3%B3n+a+una+espiritualidad+sin+Dios%29&rft.date=2006&rft.genre=book&rft.isbn=978-84-493-1938-9&rft.pages=211&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEMartin2006-37">↑ <a href="#cite_ref-FOOTNOTEMartin2006_37-0">37,0</a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTEMartin2006_37-1">37,1</a> <a href="#CITEREFMartin2006">Martin 2006</a>. </li> <li id="cite_note-eb2011-Rejection-of-all-religious-beliefs-38"><a href="#cite_ref-eb2011-Rejection-of-all-religious-beliefs_38-0">↑</a> <cite class="citation encyclopaedia"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110512015453/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/40634/atheism">"Atheism as rejection of religious beliefs"</a>. <a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">Encyclopædia Britannica</a> 1 (15th ed.). 2011. p. 666. 0852294735. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/40634/atheism">o orixinal</a> o 12 de maio de 2011. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Atheism+as+rejection+of+religious+beliefs&rft.btitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica&rft.date=2011&rft.edition=15th&rft.genre=bookitem&rft.pages=666&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2FEBchecked%2Ftopic%2F40634%2Fatheism&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-39"><a href="#cite_ref-39">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/wiki/Bar%C3%B3n_de_Holbach" class="mw-redirect" title="Barón de Holbach">d'Holbach, P. H. T.</a> (1772). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gutenberg.org/ebooks/7319">Good Sense</a>. Consultado o 7 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=P.+H.+T.&rft.aulast=d%27Holbach&rft.btitle=Good+Sense&rft.date=1772&rft.genre=book&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.gutenberg.org%2Febooks%2F7319&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-40"><a href="#cite_ref-40">↑</a> <a href="#CITEREFSmith1979">Smith 1979</a>, p. 14. </li> <li id="cite_note-Nagel1959-41"><a href="#cite_ref-Nagel1959_41-0">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Ernest_Nagel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ernest Nagel (a páxina aínda non existe)">Nagel, Ernest</a> (1959). "Philosophical Concepts of Atheism". Basic Beliefs: The Religious Philosophies of Mankind. Sheridan House. <q>Eu entendo por 'ateísmo' unha crítica e unha negación das principais afirmacións de todas as variedades de teísmo... o ateísmo non se identifica coa pura incredulidade... Por tanto, un neno que non recibiu ningunha instrución relixiosa e nunca oíu falar de Deus, non é un ateo -porque non está a negar ningunha afirmación teísta. Do mesmo xeito, no caso dun adulto que, se se retirou da fe do seu pai, sen reflexión ou debido á franca indiferenza cara a calquera asunto teolóxico, tampouco é un ateo -porque un adulto así non está a desafiar o teísmo nin profesando ningunha opinión sobre o tema.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Philosophical+Concepts+of+Atheism&rft.aufirst=Ernest&rft.aulast=Nagel&rft.btitle=Basic+Beliefs%3A+The+Religious+Philosophies+of+Mankind&rft.date=1959&rft.genre=bookitem&rft.pub=Sheridan+House&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  reprinted in Critiques of God, edited by Peter A. Angeles, Prometheus Books, 1997. </li> <li id="cite_note-presumption-42">↑ <a href="#cite_ref-presumption_42-0">42,0</a> <a href="#cite_ref-presumption_42-1">42,1</a> <a href="#CITEREFFlew1976">Flew 1976</a>, pp. 14ff: «Nesta interpretación convértese nun ateo: non alguén que afirme claramente a non existencia de Deus, senón alguén que simplemente non sexa un teísta. Imos, para unha pronta referencia futura, a introducir as etiquetas 'ateo positivo' para o primeiro e 'ateo negativo' para o segundo». </li> <li id="cite_note-43"><a href="#cite_ref-43">↑</a> <cite id="CITEREFMaritain" class="citation journal">Maritain, Jacques (xullo 1949). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051113062053/http://www.nd.edu/Departments/Maritain/jm3303.htm">"On the Meaning of Contemporary Atheism"</a>. The Review of Politics 11 (3): 267–280. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1017%2FS0034670500044168">10.1017/S0034670500044168</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nd.edu/Departments/Maritain/jm3303.htm">o orixinal</a> o 13 de novembro de 2005. Consultado o 07 de maio de 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=On+the+Meaning+of+Contemporary+Atheism&rft.aufirst=Jacques&rft.aulast=Maritain&rft.chron=xullo+1949&rft.genre=article&rft.issue=3&rft.jtitle=The+Review+of+Politics&rft.pages=267-280&rft.volume=11&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nd.edu%2FDepartments%2FMaritain%2Fjm3303.htm&rft_id=info%3Adoi%2F10.1017%2FS0034670500044168&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Kenny2006-44">↑ <a href="#cite_ref-Kenny2006_44-0">44,0</a> <a href="#cite_ref-Kenny2006_44-1">44,1</a> <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Anthony_Kenny&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anthony Kenny (a páxina aínda non existe)">Kenny, Anthony</a> (2006). "Why I Am Not an Atheist". <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/whatibelieve0000kenn">What I believe</a>. Continuum. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-8264-8971-0" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-8264-8971-0">0-8264-8971-0</a>. <q>=A verdadeira postura por defecto non é nin o teísmo nin o ateísmo, senón o agnosticismo... unha pretensión de coñecemento ten que estar fundamentada, a ignorancia só necesita ser confesada.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Why+I+Am+Not+an+Atheist&rft.aufirst=Anthony&rft.aulast=Kenny&rft.btitle=What+I+believe&rft.date=2006&rft.genre=bookitem&rft.isbn=0-8264-8971-0&rft.pub=Continuum&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fwhatibelieve0000kenn&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-45"><a href="#cite_ref-45">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.huffingtonpost.com/omar-baddar/why-im-not-an-atheist-the-case-for-agnosticism_b_3345544.html">"Why I'm Not an Atheist: The Case for Agnosticism"</a>. Huffington Post. 28 de maio de 2013. Consultado o 26 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Why+I%27m+Not+an+Atheist%3A+The+Case+for+Agnosticism&rft.genre=unknown&rft.pub=Huffington+Post&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.huffingtonpost.com%2Fomar-baddar%2Fwhy-im-not-an-atheist-the-case-for-agnosticism_b_3345544.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-46"><a href="#cite_ref-46">↑</a> <cite class="citation news"><a href="/w/index.php?title=Breda_O%27Brien&action=edit&redlink=1" class="new" title="Breda O'Brien (a páxina aínda non existe)">O'Brien, Breda</a> (7 de xullo de 2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110520132651/http://www.irishtimes.com/newspaper/opinion/2009/0725/1224251303564.html">"Many atheists I know would be certain of a high place in heaven"</a>. Irish Times. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.irishtimes.com/newspaper/opinion/2009/0725/1224251303564.html">o orixinal</a> o 20 de maio de 2011. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Many+atheists+I+know+would+be+certain+of+a+high+place+in+heaven&rft.aufirst=Breda&rft.aulast=O%27Brien&rft.chron=7+de+xullo+de+2009&rft.genre=article&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.irishtimes.com%2Fnewspaper%2Fopinion%2F2009%2F0725%2F1224251303564.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-47"><a href="#cite_ref-47">↑</a> <cite class="citation web">Matthew Warner (8 de xuño de 2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncregister.com/blog/matthew-warner/more-faith-to-be-an-atheist-than-a-christian">"More faith to be an atheist than a Christian"</a>. Consultado o 26 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.au=Matthew+Warner&rft.btitle=More+faith+to+be+an+atheist+than+a+Christian&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ncregister.com%2Fblog%2Fmatthew-warner%2Fmore-faith-to-be-an-atheist-than-a-christian&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-48"><a href="#cite_ref-48">↑</a> <a href="#CITEREFBaggini2003">Baggini 2003</a>, pp. 30–34. «Quen afirma seriamente que deberiamos dicir 'Eu non creo nin nego que o Papa é un robot', ou 'En canto a se comer ou non este anaco de chocolate converterame nun elefante son completamente agnóstico'. Ante a ausencia de boas razóns para crer esas afirmacións extravagantes, nós adecuadamente desconfiamos delas, non nos limitamos a suspender o xuízo.» </li> <li id="cite_note-49"><a href="#cite_ref-49">↑</a> <a href="#CITEREFBaggini2003">Baggini 2003</a>, p. 22. «A falta dunha proba non é razón para a suspensión da crenza. Isto é porque cando temos unha falta da proba absoluta podemos ter aínda evidencia abafadora ou unha explicación que é de lonxe moi superior ás alternativas». </li> <li id="cite_note-stanford-50">↑ <a href="#cite_ref-stanford_50-0">50,0</a> <a href="#cite_ref-stanford_50-1">50,1</a> <cite class="citation web">Smart, J.C.C. (9 de marzo de 2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://plato.stanford.edu/entries/atheism-agnosticism/">"Atheism and Agnosticism"</a>. Stanford Encyclopedia of Philosophy. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=J.C.C.&rft.aulast=Smart&rft.btitle=Atheism+and+Agnosticism&rft.genre=unknown&rft.pub=Stanford+Encyclopedia+of+Philosophy&rft_id=http%3A%2F%2Fplato.stanford.edu%2Fentries%2Fatheism-agnosticism%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-51"><a href="#cite_ref-51">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.es/books?id=xkH7cpftlfMC&pg=PA775">La conciencia trágica en/de la actual filosofía española</a>, Eloy Bueno de la Fuente. Homenaje al profesor Jaime García Alvarez en su 65 aniversario: Filosofía y Teología, Revista Agustiniana, p. 775 </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEDawkins200650-52"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEDawkins200650_52-0">↑</a> <a href="#CITEREFDawkins2006">Dawkins 2006</a>, p. 50. </li> <li id="cite_note-53"><a href="#cite_ref-53">↑</a> <a href="/w/index.php?title=The_God_Delusion&action=edit&redlink=1" class="new" title="The God Delusion (a páxina aínda non existe)">The God Delusion</a> p. 74 </li> <li id="cite_note-54"><a href="#cite_ref-54">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Ralph_Cudworth&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ralph Cudworth (a páxina aínda non existe)">Cudworth, Ralph</a> (1678). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/trueintellectual00cudw">The True Intellectual System of the Universe: the first part, wherein all the reason and philosophy of atheism is confuted and its impossibility demonstrated</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Ralph&rft.aulast=Cudworth&rft.btitle=The+True+Intellectual+System+of+the+Universe%3A+the+first+part%2C+wherein+all+the+reason+and+philosophy+of+atheism+is+confuted+and+its+impossibility+demonstrated&rft.date=1678&rft.genre=book&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Ftrueintellectual00cudw&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-55"><a href="#cite_ref-55">↑</a> See, for example: <cite class="citation news">Pressley, Sue Anne (8 de setembro de 1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/features/ohair090896.htm">"Atheist Group Moves Ahead Without O'Hair"</a>. The Washington Post. Consultado o 22 de outubro de 2014.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Atheist+Group+Moves+Ahead+Without+O%27Hair&rft.aufirst=Sue+Anne&rft.aulast=Pressley&rft.chron=8+de+setembro+de+1996&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Washington+Post&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.washingtonpost.com%2Fwp-srv%2Fstyle%2Ffeatures%2Fohair090896.htm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-56"><a href="#cite_ref-56">↑</a> <cite class="citation web">Lowder, Jeffery Jay (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110522025011/http://www.infidels.org/library/modern/jeff_lowder/society.html">"Atheism and Society"</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.infidels.org/library/modern/jeff_lowder/society.html">o orixinal</a> o 22 de maio de 2011. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Jeffery+Jay&rft.aulast=Lowder&rft.btitle=Atheism+and+Society&rft.date=1997&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.infidels.org%2Flibrary%2Fmodern%2Fjeff_lowder%2Fsociety.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHarris2006[httpbooksgooglecomidypyMZlkgHGICpgPA51dqNooneeverneedstoidentifyhimselfasa22non-astrologer22ora22non-alchemistffalse_51]-57"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHarris2006[httpbooksgooglecomidypyMZlkgHGICpgPA51dqNooneeverneedstoidentifyhimselfasa22non-astrologer22ora22non-alchemistffalse_51]_57-0">↑</a> <a href="#CITEREFHarris2006">Harris 2006</a>, p. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=ypyMZlkgHGIC&pg=PA51&dq=No+one+ever+needs+to+identify+himself+as+a+%22non-astrologer%22+or+a+%22non-alchemist&f=false">51</a>. </li> <li id="cite_note-58"><a href="#cite_ref-58">↑</a> Paul Henri Thiry, Baron d'Holbach, System of Nature; or, the Laws of the Moral and Physical World (London, 1797), Vol. 1, p. 25 </li> <li id="cite_note-Zdybicka-p19-21-59">↑ <a href="#cite_ref-Zdybicka-p19-21_59-0">59,0</a> <a href="#cite_ref-Zdybicka-p19-21_59-1">59,1</a> <a href="#cite_ref-Zdybicka-p19-21_59-2">59,2</a> <a href="#cite_ref-Zdybicka-p19-21_59-3">59,3</a> <a href="#cite_ref-Zdybicka-p19-21_59-4">59,4</a> <a href="#CITEREFZdybicka2005">Zdybicka 2005</a>, p. 19-21. </li> <li id="cite_note-60"><a href="#cite_ref-60">↑</a> <cite class="citation book">Gericke, Jaco (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/hebrewbiblephilo0000geri">The Hebrew Bible and Philosophy of Religion</a> (en inglés). Society of Biblical Literature. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/hebrewbiblephilo0000geri/page/352">352</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9781589837089" title="Especial:Fontes bibliográficas/9781589837089">9781589837089</a>. Consultado o 22 de xuño de 2014.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Jaco&rft.aulast=Gericke&rft.btitle=The+Hebrew+Bible+and+Philosophy+of+Religion&rft.date=2012&rft.genre=book&rft.isbn=9781589837089&rft.pages=352&rft.pub=Society+of+Biblical+Literature&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhebrewbiblephilo0000geri&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-neps-61"><a href="#cite_ref-neps_61-0">↑</a> <cite class="citation web">Schafersman, Steven D. (febreiro 1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:NSuw6hjn_w0J:www.tcnj.edu/~scholars/111%2520Evolution%2520FSP/NATURALISM%2520IS%2520AN%2520ESSENTIAL%2520PART%2520OF%2520SCIENCE%2520AND%2520CRITICAL%2520INQUIRY.doc+Naturalism+is+an+Essential+Part+of+Science+and+Critical+Inquiry&hl=en&gl=ca&pid=bl&srcid=ADGEESiOoQ0c8zeA-NUM5qRN7EZqXoJs8b3hGUyuOedNRD9OheY2WLJHpdgNCsxwDJ0iJVdxIhSyytGXR-RXodM3cV8JYd6mEmBRuSQhAsvgFyIDPrw2HT3KXZTEoujo4lXsMckPLn-U&sig=AHIEtbS7vrl9TTdgC7ZY94opxblINuXYMw&pli=1">"Naturalism is an Essential Part of Science and Critical Inquiry"</a>. Conference on Naturalism, Theism and the Scientific Enterprise. Department of Philosophy, The University of Texas. Consultado o 7 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Steven+D.&rft.aulast=Schafersman&rft.btitle=Naturalism+is+an+Essential+Part+of+Science+and+Critical+Inquiry&rft.genre=unknown&rft.pub=Conference+on+Naturalism%2C+Theism+and+the+Scientific+Enterprise.+Department+of+Philosophy%2C+The+University+of+Texas&rft_id=http%3A%2F%2Fdocs.google.com%2Fviewer%3Fa%3Dv%26q%3Dcache%3ANSuw6hjn_w0J%3Awww.tcnj.edu%2F~scholars%2F111%252520Evolution%252520FSP%2FNATURALISM%252520IS%252520AN%252520ESSENTIAL%252520PART%252520OF%252520SCIENCE%252520AND%252520CRITICAL%252520INQUIRY.doc%2BNaturalism%2Bis%2Ban%2BEssential%2BPart%2Bof%2BScience%2Band%2BCritical%2BInquiry%26hl%3Den%26gl%3Dca%26pid%3Dbl%26srcid%3DADGEESiOoQ0c8zeA-NUM5qRN7EZqXoJs8b3hGUyuOedNRD9OheY2WLJHpdgNCsxwDJ0iJVdxIhSyytGXR-RXodM3cV8JYd6mEmBRuSQhAsvgFyIDPrw2HT3KXZTEoujo4lXsMckPLn-U%26sig%3DAHIEtbS7vrl9TTdgC7ZY94opxblINuXYMw%26pli%3D1&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  Revisado en maio de 2007 </li> <li id="cite_note-hume-metaphysics-62"><a href="#cite_ref-hume-metaphysics_62-0">↑</a> <a href="#CITEREFHume1748">Hume 1748</a>, Part III: "If we take in our hand any volume; of divinity or school metaphysics, for instance; let us ask, Does it contain any abstract reasoning concerning quantity or number? No. Does it contain any experimental reasoning concerning matter of fact and existence? No. Commit it then to the flames: for it can contain nothing but sophistry and illusion." </li> <li id="cite_note-63"><a href="#cite_ref-63">↑</a> <a href="/w/index.php?title=Theodore_Drange&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theodore Drange (a páxina aínda non existe)">Drange, Theodore M.</a> (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.infidels.org/library/modern/theodore_drange/definition.html">Atheism, Agnosticism, Noncognitivism</a>. <a href="/w/index.php?title=Internet_Infidels&action=edit&redlink=1" class="new" title="Internet Infidels (a páxina aínda non existe)">Internet Infidels</a>, Secular Web Library. Retrieved 2007-APR-07. </li> <li id="cite_note-64"><a href="#cite_ref-64">↑</a> <a href="/w/index.php?title=Alfred_Ayer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alfred Ayer (a páxina aínda non existe)">Ayer, A. J.</a> (1946). Language, Truth and Logic. Dover. pp. 115–116. In a footnote, Ayer attributes this view to "Professor H. H. Price". </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHume1779-65"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHume1779_65-0">↑</a> <a href="#CITEREFHume1779">Hume 1779</a>. </li> <li id="cite_note-66"><a href="#cite_ref-66">↑</a> V.A. Gunasekara,<cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080102053643/http://www.buddhistinformation.com/buddhist_attitude_to_god.htm">"The Buddhist Attitude to God"</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.buddhistinformation.com/buddhist_attitude_to_god.htm">o orixinal</a> o 2 de xaneiro de 2008.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=The+Buddhist+Attitude+to+God&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.buddhistinformation.com%2Fbuddhist_attitude_to_god.htm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  In the Bhuridatta Jataka, "The Buddha argues that the three most commonly given attributes of God, viz. omnipotence, omniscience and benevolence towards humanity cannot all be mutually compatible with the existential fact of dukkha." </li> <li id="cite_note-67"><a href="#cite_ref-67">↑</a> <cite class="citation web"><a href="/wiki/C._George_Boeree" title="C. George Boeree">Boeree, George</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://webspace.ship.edu/cgboer/buddhaintro.html">"An Introduction to Buddhism"</a>. Shippensburg University. Consultado o 10 de setembro de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=George&rft.aulast=Boeree&rft.btitle=An+Introduction+to+Buddhism&rft.genre=unknown&rft.pub=Shippensburg+University&rft_id=http%3A%2F%2Fwebspace.ship.edu%2Fcgboer%2Fbuddhaintro.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-68"><a href="#cite_ref-68">↑</a> Feuerbach, Ludwig (1841) <a href="/w/index.php?title=The_Essence_of_Christianity&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Essence of Christianity (a páxina aínda non existe)">The Essence of Christianity</a> </li> <li id="cite_note-69"><a href="#cite_ref-69">↑</a> Walpola Rahula, What the Buddha Taught. Grove Press, 1974. Páxinas 51–52. </li> <li id="cite_note-70"><a href="#cite_ref-70">↑</a> <a href="/wiki/Mikhail_Bakunin" title="Mikhail Bakunin">Bakunin, Mijail</a> (2008), <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.es/books?id=Qlp5fW4pJP8C&printsec=frontcover&dq=Bakunin+Dios+y+el+Estado&hl=es&sa=X&ei=ZdO7U73YCayr0gXZ5ICgBg&ved=0CCEQ6AEwAA#v=onepage&q=Dios%20desaparecer&f=false">Dios y el Estado</a>, Madrid: El Viejo Topo; traduc. <a href="/wiki/Diego_Abad_de_Santill%C3%A1n" title="Diego Abad de Santillán">Diego Abad de Santillán</a>, <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/8496831914" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 84-96831-91-4</a>, pp. 120 e 124. </li> <li id="cite_note-71"><a href="#cite_ref-71">↑</a> <cite class="citation book">The Raelian Foundation (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140707122732/http://www.rael.org/request.php?1">Intelligent Design</a>. p. 312. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rael.org/request.php?1">o orixinal</a> o 07 de xullo de 2014. Consultado o 21 de maio de 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.au=The+Raelian+Foundation&rft.btitle=Intelligent+Design&rft.date=2005&rft.genre=book&rft.pages=312&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.rael.org%2Frequest.php%3F1&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Neopaganism-72"><a href="#cite_ref-Neopaganism_72-0">↑</a> <cite class="citation book">Johnson, Philip; et al. (2005). Claydon, David; et al., eds. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=RfGhUW8RdUIC&pg=PA194&dq=neopaganism+atheism#v=onepage&q&f=false">Religious and Non-Religious Spirituality in the Western World ("New Age")</a>. A New Vision, A New Heart, A Renewed Call 2 (William Carey Library). p. 194. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-87808-364-0" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-87808-364-0">978-0-87808-364-0</a>. <q>Although Neo-Pagans share common commitments to nature and spirit there is a diversity of beliefs and practices ... Some are atheists, others are polytheists (several gods exist), some are pantheists (all is God) and others are panentheists (all is in God).</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.au=Clifford%2C+Ross&rft.au=Lewis%2C+Mark&rft.au=Madsen%2C+Ole+Skjerbaek&rft.au=Morehead%2C+John+W.&rft.au=Mulholland%2C+Ken&rft.au=Payne%2C+Simeon&rft.au=Riecke%2C+Christina&rft.au=Smulo%2C+John&rft.aufirst=Philip&rft.aulast=Johnson&rft.btitle=Religious+and+Non-Religious+Spirituality+in+the+Western+World+%28%22New+Age%22%29&rft.date=2005&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-87808-364-0&rft.pages=194&rft.pub=William+Carey+Library&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DRfGhUW8RdUIC%26pg%3DPA194%26dq%3Dneopaganism%2Batheism%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Wicca-73"><a href="#cite_ref-Wicca_73-0">↑</a> <cite class="citation book">Matthews, Carol S. (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=stQQJlV9FT8C&pg=PA115&dq=neopaganism+atheism#v=onepage&q&f=false">New Religions</a>. Chelsea House Publishers. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-7910-8096-2" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-7910-8096-2">978-0-7910-8096-2</a>. <q>Non hai unha cosmovisión única que todos os neopagáns ou wiccanos adhiran. Unha fonte de información en liña indica que dependendo de como sexa definido o termo Deus, os neopaganos poderían ser clasificados como monoteístas, diteístas (dous deuses), politeístas, panteístas, ou ateos.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Carol+S.&rft.aulast=Matthews&rft.btitle=New+Religions&rft.date=2009&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-7910-8096-2&rft.pub=Chelsea+House+Publishers&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DstQQJlV9FT8C%26pg%3DPA115%26dq%3Dneopaganism%2Batheism%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-74"><a href="#cite_ref-74">↑</a> <cite class="citation book">Chakravarti, Sitansu (1991). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=J_-rASTgw8wC&pg=PA71&hl=en#v=onepage&q=atheist&f=false">Hinduism, a way of life</a>. Motilal Banarsidass Publ. p. 65. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-81-208-0899-7" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-81-208-0899-7">978-81-208-0899-7</a>. Consultado o 15 de xullo de 2014. <q>For the thoroughgoing atheist, the path is extremely difficult, if not lonely, for he can not develop any relationship of love with God, nor can he expect any divine help on the long and arduous journey.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Sitansu&rft.aulast=Chakravarti&rft.btitle=Hinduism%2C+a+way+of+life&rft.date=1991&rft.genre=book&rft.isbn=978-81-208-0899-7&rft.pages=65&rft.pub=Motilal+Banarsidass+Publ.&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DJ_-rASTgw8wC%26pg%3DPA71%26hl%3Den%23v%3Donepage%26q%3Datheist%26f%3Dfalse&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-devdutt-75"><a href="#cite_ref-devdutt_75-0">↑</a> <cite class="citation web">Pattanaik, Devdutt (18 de agosto de 2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120927173952/http://www.mid-day.com/specials/2009/aug/180809-Vardhamana-Mahavir-Jainism-Devlok-Play-24th-Tirthankara.htm">"63 worthy beings"</a>. Mid-day. Archived from the original on 27 de setembro de 2012. Consultado o 15 de xullo de 2014.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Devdutt&rft.aulast=Pattanaik&rft.btitle=63+worthy+beings&rft.genre=unknown&rft.pub=Mid-day&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mid-day.com%2Fspecials%2F2009%2Faug%2F180809-Vardhamana-Mahavir-Jainism-Devlok-Play-24th-Tirthankara.htm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-76"><a href="#cite_ref-76">↑</a> <cite class="citation book">Muni Nagraj. Āgama and Tripiṭaka: A Comparative Study : a Critical Study of the Jaina and the Buddhist Canonical Literature, Volume 1. Today & Tomorrow's Printers and Publishers. p. 203. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-81-7022-730-4" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-81-7022-730-4">978-81-7022-730-4</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.au=Muni+Nagraj&rft.btitle=%C4gama+and+Tripi%E1%B9aka%3A+A+Comparative+Study+%3A+a+Critical+Study+of+the+Jaina+and+the+Buddhist+Canonical+Literature%2C+Volume+1&rft.genre=book&rft.isbn=978-81-7022-730-4&rft.pages=203&rft.pub=Today+%26+Tomorrow%27s+Printers+and+Publishers&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-77"><a href="#cite_ref-77">↑</a> <cite class="citation book">Kedar, Nath Tiwari (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.vc/books?id=Jb0rCQD9NcoC&printsec=frontcover#v=onepage&q=atheism&f=false">Comparative Religion</a>. <a href="/w/index.php?title=Motilal_Banarsidass&action=edit&redlink=1" class="new" title="Motilal Banarsidass (a páxina aínda non existe)">Motilal Banarsidass</a>. p. 50. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/81-208-0293-4" title="Especial:Fontes bibliográficas/81-208-0293-4">81-208-0293-4</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Nath+Tiwari&rft.aulast=Kedar&rft.btitle=Comparative+Religion&rft.date=1997&rft.genre=book&rft.isbn=81-208-0293-4&rft.pages=50&rft.pub=Motilal+Banarsidass&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com.vc%2Fbooks%3Fid%3DJb0rCQD9NcoC%26printsec%3Dfrontcover%23v%3Donepage%26q%3Datheism%26f%3Dfalse&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-misconceptions-78"><a href="#cite_ref-misconceptions_78-0">↑</a> <cite class="citation web">Gleeson, David (10 de agosto de 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://articles.exchristian.net/2006/12/common-misconceptions-about-atheists.html">"Common Misconceptions About Atheists and Atheism"</a>. Consultado o 21 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=David&rft.aulast=Gleeson&rft.btitle=Common+Misconceptions+About+Atheists+and+Atheism&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Farticles.exchristian.net%2F2006%2F12%2Fcommon-misconceptions-about-atheists.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-79"><a href="#cite_ref-79">↑</a> <a href="#CITEREFSmith1979">Smith 1979</a>, p. 275 «Quizais a crítica máis común contra ao ateísmo é a afirmación que este leva inevitablemente á <a href="/w/index.php?title=Bancarrota_moral&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bancarrota moral (a páxina aínda non existe)">bancarrota moral</a>». </li> <li id="cite_note-80"><a href="#cite_ref-80">↑</a> <a href="/wiki/Blaise_Pascal" title="Blaise Pascal">Pascal, Blaise</a> (1669). <a href="/w/index.php?title=Pens%C3%A9es&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pensées (a páxina aínda non existe)">Pensées</a>, II: The Misery of Man Without God. </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESartre200628-81">↑ <a href="#cite_ref-FOOTNOTESartre200628_81-0">81,0</a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTESartre200628_81-1">81,1</a> <a href="#CITEREFSartre2006">Sartre 2006</a>, p. 28. </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESartre2004127-82">↑ <a href="#cite_ref-FOOTNOTESartre2004127_82-0">82,0</a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTESartre2004127_82-1">82,1</a> <a href="#CITEREFSartre2004">Sartre 2004</a>, p. 127. </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESartre200669-83"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESartre200669_83-0">↑</a> <a href="#CITEREFSartre2006">Sartre 2006</a>, p. 69. </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESartre200145-84"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESartre200145_84-0">↑</a> <a href="#CITEREFSartre2001">Sartre 2001</a>, p. 45. </li> <li id="cite_note-FOOTNOTESartre200132-85"><a href="#cite_ref-FOOTNOTESartre200132_85-0">↑</a> <a href="#CITEREFSartre2001">Sartre 2001</a>, p. 32. </li> <li id="cite_note-86"><a href="#cite_ref-86">↑</a> <cite class="citation book">Norris, Pippa and Ronald Inglehart (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sacredsecularrel0000norr">Sacred and Secular: Religion and Politics Worldwide</a>. Cambridge University Press.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.au=Norris%2C+Pippa+and+Ronald+Inglehart&rft.btitle=Sacred+and+Secular%3A+Religion+and+Politics+Worldwide&rft.date=2004&rft.genre=book&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsacredsecularrel0000norr&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-87"><a href="#cite_ref-87">↑</a> <cite class="citation book">Bruce, Steve (2003). Religion and Politics location=Cambridge, UK.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.au=Bruce%2C+Steve&rft.btitle=Religion+and+Politics+location%3DCambridge%2C+UK&rft.date=2003&rft.genre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Zuckerman-88">↑ <a href="#cite_ref-Zuckerman_88-0">88,0</a> <a href="#cite_ref-Zuckerman_88-1">88,1</a> <cite id="CITEREFZuckerman2009" class="citation journal">Zuckerman, Phil (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150608173754/http://pitweb.pitzer.edu/academics/wp-content/uploads/sites/38/2014/12/FAC-Zuckerman-Sociology-Compass.pdf">"Atheism, Secularity, and Well-Being: How the Findings of Social Science Counter Negative Stereotypes and Assumptions"</a> (PDF). Sociology Compass 3 (6): 949–971. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1111%2Fj.1751-9020.2009.00247.x">10.1111/j.1751-9020.2009.00247.x</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pitweb.pitzer.edu/academics/wp-content/uploads/sites/38/2014/12/FAC-Zuckerman-Sociology-Compass.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 08 de xuño de 2015. Consultado o 26 de maio de 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Atheism%2C+Secularity%2C+and+Well-Being%3A+How+the+Findings+of+Social+Science+Counter+Negative+Stereotypes+and+Assumptions&rft.aufirst=Phil&rft.aulast=Zuckerman&rft.date=2009&rft.genre=article&rft.issue=6&rft.jtitle=Sociology+Compass&rft.pages=949-971&rft.volume=3&rft_id=http%3A%2F%2Fpitweb.pitzer.edu%2Facademics%2Fwp-content%2Fuploads%2Fsites%2F38%2F2014%2F12%2FFAC-Zuckerman-Sociology-Compass.pdf&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1751-9020.2009.00247.x&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Guardian-89"><a href="#cite_ref-Guardian_89-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theguardian.com/commentisfree/belief/2010/sep/12/pope-benedict-atheism-secularism">"Societies without God are more benevolent"</a>. <a href="/wiki/The_Guardian" title="The Guardian">The Guardian</a>. 2 de setembro de 2010. Consultado o 21 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Societies+without+God+are+more+benevolent&rft.genre=unknown&rft.pub=The+Guardian&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fcommentisfree%2Fbelief%2F2010%2Fsep%2F12%2Fpope-benedict-atheism-secularism&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-90"><a href="#cite_ref-90">↑</a> <cite class="citation web">Wallace, B. Alan Ph.D. (November 1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304060920/http://www.alanwallace.org/Is%20Buddhism%20Really%20Nontheistic_.pdf">"Is Buddhism Really Non-Theistic?"</a> (PDF). National Conference of the American Academy of Religion lectures. Boston, MA. p. 8. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.alanwallace.org/is%20Buddhism%20Really%20Nontheistic_.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 04 de marzo de 2016. Consultado o 22 de xullo de 2014.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.au=Wallace%2C+B.+Alan+Ph.D.&rft.btitle=Is+Buddhism+Really+Non-Theistic%3F&rft.date=1999-11&rft.genre=unknown&rft.pages=8&rft.place=Boston%2C+MA&rft.series=National+Conference+of+the+American+Academy+of+Religion+lectures&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.alanwallace.org%2Fis%2520Buddhism%2520Really%2520Nontheistic_.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> "Thus, in lixeiro of the theoretical progression from the bhavaºga to the tath?gatagarbha to the primordial wisdom of the absolute space of reality, Buddhism is not so simply non-theistic as it may appear at first glance." </li> <li id="cite_note-winston2-91"><a href="#cite_ref-winston2_91-0">↑</a> <cite class="citation book">Winston, Robert (Ed.) (2004). Human. New York: DK Publishing, Inc. p. 299. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-7566-1901-7" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-7566-1901-7">0-7566-1901-7</a>. <q>A incredulidade existiu durante séculos. Por exemplo, o budismo e o xainismo foron chamados relixións ateas porque non avogan pola crenza nos deuses.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Robert+%28Ed.%29&rft.aulast=Winston&rft.btitle=Human&rft.date=2004&rft.genre=book&rft.isbn=0-7566-1901-7&rft.pages=299&rft.pub=New+York%3A+DK+Publishing%2C+Inc&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-92"><a href="#cite_ref-92">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110416143510/http://www.bbc.co.uk/religion/religions/judaism/subdivisions/humanistic.shtml">"Humanistic Judaism"</a>. BBC. 20 de xullo de 2006. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/religion/religions/judaism/subdivisions/humanistic.shtml">o orixinal</a> o 16 de abril de 2011. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Humanistic+Judaism&rft.genre=unknown&rft.pub=BBC&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Freligion%2Freligions%2Fjudaism%2Fsubdivisions%2Fhumanistic.shtml&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-93"><a href="#cite_ref-93">↑</a> <cite id="CITEREFLevin" class="citation journal">Levin, S. (maio 1995). "<a href="/w/index.php?title=Jewish_Atheism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jewish Atheism (a páxina aínda non existe)">Jewish Atheism</a>". New Humanist 110 (2): 13–15.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Jewish+Atheism&rft.aufirst=S.&rft.aulast=Levin&rft.chron=maio+1995&rft.genre=article&rft.issue=2&rft.jtitle=New+Humanist&rft.pages=13-15&rft.volume=110&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-94"><a href="#cite_ref-94">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/religion/religions/atheism/types/christianatheism.shtml">"Christian Atheism"</a>. BBC. 17 de maio de 2006. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Christian+Atheism&rft.genre=unknown&rft.pub=BBC&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Freligion%2Freligions%2Fatheism%2Ftypes%2Fchristianatheism.shtml&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-95"><a href="#cite_ref-95">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Thomas_J._J._Altizer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thomas J. J. Altizer (a páxina aínda non existe)">Altizer, Thomas J. J.</a> (1967). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060929171840/http://www.religion-online.org/showbook.asp?title=523">The Gospel of Christian Atheism</a>. London: Collins. pp. 102–103. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.religion-online.org/showbook.asp?title=523">o orixinal</a> o 29 de setembro de 2006. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Thomas+J.+J.&rft.aulast=Altizer&rft.btitle=The+Gospel+of+Christian+Atheism&rft.date=1967&rft.genre=book&rft.pages=102-103&rft.pub=London%3A+Collins&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.religion-online.org%2Fshowbook.asp%3Ftitle%3D523&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-96"><a href="#cite_ref-96">↑</a> <cite id="CITEREFLyas" class="citation journal">Lyas, Colin (xaneiro 1970). "On the Coherence of Christian Atheism". Philosophy: the Journal of the Royal Institute of Philosophy 45 (171): 1–19. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1017%2FS0031819100009578">10.1017/S0031819100009578</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=On+the+Coherence+of+Christian+Atheism&rft.aufirst=Colin&rft.aulast=Lyas&rft.chron=xaneiro+1970&rft.genre=article&rft.issue=171&rft.jtitle=Philosophy%3A+the+Journal+of+the+Royal+Institute+of+Philosophy&rft.pages=1-19&rft.volume=45&rft_id=info%3Adoi%2F10.1017%2FS0031819100009578&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-97"><a href="#cite_ref-97">↑</a> <a href="#CITEREFSmith1979">Smith 1979</a>, pp. 21–22 </li> <li id="cite_note-98"><a href="#cite_ref-98">↑</a> Slavoj Žižek: Less Than Nothing (2012) </li> <li id="cite_note-99"><a href="#cite_ref-99">↑</a> Alain de Botton: <a href="/w/index.php?title=Religion_for_Atheists&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religion for Atheists (a páxina aínda non existe)">Religion for Atheists</a> (2012) </li> <li id="cite_note-100"><a href="#cite_ref-100">↑</a> Alexander Bard and Jan Söderqvist: The Global Empire (2012) </li> <li id="cite_note-101"><a href="#cite_ref-101">↑</a> <a href="#CITEREFSmith1979">Smith 1979</a>, p. 275. «Entre os moitos mitos asociados coa relixión, ningún é tan difundido, ou con efectos máis desastrosos, que o mito que os valores morais non poden divorciarse da crenza dun deus». In <a href="/w/index.php?title=Dostoevsky&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dostoevsky (a páxina aínda non existe)">Dostoevsky</a>'s <a href="/wiki/Bratia_Karamazovy" title="Bratia Karamazovy">The Brothers Karamazov</a> (Book Eleven: Brother Ivan Fyodorovich, Chapter 4) existe o famoso argumento de que "se non hai Deus, todo está permitido.: "'Pero, que será entón dos homes? Pregunteille, 'sen Deus e a vida inmortal? Todas as cousas son lícitas entón, poden facer o que lles gusta?'" </li> <li id="cite_note-Kant_CPR_A811-102"><a href="#cite_ref-Kant_CPR_A811_102-0">↑</a> For <a href="/wiki/Immanuel_Kant" title="Immanuel Kant">Kant</a>, the presupposition of God, soul, and freedom was a practical concern, for "Morality, by itself, constitutes a system, but happiness does not, unless it is distributed in exact proportion to morality. This, however, is possible in an intelligible world only under a wise author and ruler. Reason compels us to admit such a ruler, together with life in such a world, which we must consider as future life, or else all moral laws are to be considered as idle dreams ..." (Critique of Pure Reason, A811). </li> <li id="cite_note-103"><a href="#cite_ref-103">↑</a> <a href="#CITEREFBaggini2003">Baggini 2003</a>, p. 38 </li> <li id="cite_note-Fortin_&_Benestad-104"><a href="#cite_ref-Fortin_&_Benestad_104-0">↑</a> <cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=19ccmx1W58IC&pg=PA16">Human Rights, Virtue, and the Common Good</a>. <a href="/w/index.php?title=Rowman_%26_Littlefield&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rowman & Littlefield (a páxina aínda non existe)">Rowman & Littlefield</a>. 1996. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-8476-8279-9" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-8476-8279-9">978-0-8476-8279-9</a>. Consultado o 9 de abril de 2011. <q>That problem was brought home to us with dazzling clarity by Nietzsche, who had reflected more deeply than any of his contemporaries on the implications of godlessness and come to the conclusion that a fatal contradiction lay at the heart of modern theological enterprise: it thought that Christian morality, which it wished to preserve, was independent of Christian dogma, which it rejected. This, in Nietzsche's mind, was an absurdity. It amounted to nothing less than dismissing the architect while trying to keep the building or getting rid of the lawgiver while claiming the protection of the law.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Human+Rights%2C+Virtue%2C+and+the+Common+Good&rft.date=1996&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-8476-8279-9&rft.pub=Rowman+%26+Littlefield&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3D19ccmx1W58IC%26pg%3DPA16&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Craig_&_Moreland-105"><a href="#cite_ref-Craig_&_Moreland_105-0">↑</a> <cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=g8bHRrVu3SsC&pg=PA392">The Blackwell Companion to Natural Theology</a>. <a href="/w/index.php?title=Wiley-Blackwell&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wiley-Blackwell (a páxina aínda non existe)">Wiley-Blackwell</a>. 11 de maio de 2009. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-1-4051-7657-6" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-1-4051-7657-6">978-1-4051-7657-6</a>. Consultado o 9 de abril de 2011. <q>Morality "has truth only if God is truth–it stands or falls with faith in God" (Nietzsche 1968, p. 70). The moral argument for the existence of God essentially takes Nietzsche's assertion as one of its premises: if there is no God, then "there are altogether no moral facts".</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=The+Blackwell+Companion+to+Natural+Theology&rft.genre=book&rft.isbn=978-1-4051-7657-6&rft.pub=Wiley-Blackwell&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3Dg8bHRrVu3SsC%26pg%3DPA392&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Miller-106"><a href="#cite_ref-Miller_106-0">↑</a> <cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=VgMB9-tMSMoC&pg=PA85">Victorian Subjects</a>. <a href="/wiki/Duke_University_Press" title="Duke University Press">Duke University Press</a>. 1991. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-8223-1110-2" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-8223-1110-2">978-0-8223-1110-2</a>. Consultado o 9 de abril de 2011. <q>Like other mid-nineteenth-century writers, George Eliot was not fully aware of the implications of her humanism, and, as Nietzsche saw, attempted the difficult task of upholding the Christian morality of altruism without faith in the Christian God.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Victorian+Subjects&rft.date=1991&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-8223-1110-2&rft.pub=Duke+University+Press&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DVgMB9-tMSMoC%26pg%3DPA85&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-107"><a href="#cite_ref-107">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=G._E._Moore&action=edit&redlink=1" class="new" title="G. E. Moore (a páxina aínda non existe)">Moore, G. E.</a> (1903). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110514054112/http://fair-use.org/g-e-moore/principia-ethica/s.13">Principia Ethica</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://fair-use.org/g-e-moore/principia-ethica/s.13">o orixinal</a> o 14 de maio de 2011. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=G.+E.&rft.aulast=Moore&rft.btitle=Principia+Ethica&rft.date=1903&rft.genre=book&rft_id=http%3A%2F%2Ffair-use.org%2Fg-e-moore%2Fprincipia-ethica%2Fs.13&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-108"><a href="#cite_ref-108">↑</a> <cite class="citation audio-visual"><a href="/w/index.php?title=Susan_Neiman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Susan Neiman (a páxina aínda non existe)">Susan Neiman</a> (6 de novembro de 2006). Beyond Belief Session 6 (Conference). <a href="/w/index.php?title=Salk_Institute&action=edit&redlink=1" class="new" title="Salk Institute (a páxina aínda non existe)">Salk Institute</a>, La Jolla, CA: The Science Network.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Beyond+Belief+Session+6&rft.genre=unknown&rft.place=Salk+Institute%2C+La+Jolla%2C+CA&rft.pub=The+Science+Network&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-109"><a href="#cite_ref-109">↑</a> <a href="#CITEREFBaggini2003">Baggini 2003</a>, p. 40 </li> <li id="cite_note-110"><a href="#cite_ref-110">↑</a> <a href="#CITEREFBaggini2003">Baggini 2003</a>, p. 43 </li> <li id="cite_note-111"><a href="#cite_ref-111">↑</a> 101 Ethical Dilemmas, 2nd edition, by Cohen, M., Routledge 2007, pp 184–5. (Cohen sinala particularmente que Platón e Aristóteles producían argumentos a favor da escravitude.) </li> <li id="cite_note-112"><a href="#cite_ref-112">↑</a> Political Philosophy from Plato to Mao, by Cohen, M, Second edition 2008 </li> <li id="cite_note-113"><a href="#cite_ref-113">↑</a> <a href="#CITEREFHarris2005">Harris 2005</a>, <a href="#CITEREFHarris2006">Harris 2006</a>, <a href="#CITEREFDawkins2006">Dawkins 2006</a>, <a href="#CITEREFHitchens2007">Hitchens 2007</a>, <a href="#CITEREFRussell1957">Russell 1957</a> </li> <li id="cite_note-114"><a href="#cite_ref-114">↑</a> Marx, Karl (1844). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/archive/marx/works/1843/critique-hpr/intro.htm">A Contribution to the Critique of Hegel's Philosophy of Right</a>, Deutsch-Französische Jahrbücher, febreiro. </li> <li id="cite_note-115"><a href="#cite_ref-115">↑</a> <a href="/w/index.php?title=Gerald_A._Cohen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gerald A. Cohen (a páxina aínda non existe)">Gerald A. Cohen</a>, "El opio del pueblo. Dios en Hegel, Feuerbach y Marx", en Si eres igualitarista, ¿cómo es que eres tan rico?, Paidos, 2001, <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/8449310938" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 84-493-1093-8</a>, pág. 109 </li> <li id="cite_note-MartinAmis-116"><a href="#cite_ref-MartinAmis_116-0">↑</a> Martin Amis; Koba the Dread; Vintage Books; London; 2003; <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9780099438021" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-09-943802-1</a>; p. 30–31 </li> <li id="cite_note-Moreira-almeida2006-117"><a href="#cite_ref-Moreira-almeida2006_117-0">↑</a> <cite id="CITEREFMoreira-almeidaNetoKoenig2006" class="citation journal">Moreira-almeida, A.; Neto, F.; Koenig, H. G. (2006). "Religiousness and mental health: a review". Revista Brasileira de Psiquiatria 28 (3): 242–250. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16924349">16924349</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1590%2FS1516-44462006005000006">10.1590/S1516-44462006005000006</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Religiousness+and+mental+health%3A+a+review&rft.au=Koenig%2C+H.+G.&rft.au=Neto%2C+F.&rft.aufirst=A.&rft.aulast=Moreira-almeida&rft.date=2006&rft.genre=article&rft.issue=3&rft.jtitle=Revista+Brasileira+de+Psiquiatria&rft.pages=242-250&rft.volume=28&rft_id=info%3Adoi%2F10.1590%2FS1516-44462006005000006&rft_id=info%3Apmid%2F16924349&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-118"><a href="#cite_ref-118">↑</a> Véxase por exemplo: <cite id="CITEREFKahoe" class="citation journal">Kahoe, R.D. (xuño 1977). "Intrinsic Religion and Authoritarianism: A Differentiated Relationship". Journal for the Scientific Study of Religion 16 (2): 179–182. <a href="/wiki/JSTOR" title="JSTOR">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/1385749">1385749</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.2307%2F1385749">10.2307/1385749</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Intrinsic+Religion+and+Authoritarianism%3A+A+Differentiated+Relationship&rft.aufirst=R.D.&rft.aulast=Kahoe&rft.chron=xu%C3%B1o+1977&rft.genre=article&rft.issue=2&rft.jtitle=Journal+for+the+Scientific+Study+of+Religion&rft.pages=179-182&rft.volume=16&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F1385749&rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F1385749&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  Véxase tamén: <cite id="CITEREFAltemeyerBruce1992" class="citation journal">Altemeyer, Bob; Bruce, Hunsberger (1992). "Authoritarianism, Religious Fundamentalism, Quest, and Prejudice". <a href="/w/index.php?title=International_Journal_for_the_Psychology_of_Religion&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Journal for the Psychology of Religion (a páxina aínda non existe)">International Journal for the Psychology of Religion</a> 2 (2): 113–133. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1207%2Fs15327582ijpr0202_5">10.1207/s15327582ijpr0202_5</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Authoritarianism%2C+Religious+Fundamentalism%2C+Quest%2C+and+Prejudice&rft.au=Bruce%2C+Hunsberger&rft.aufirst=Bob&rft.aulast=Altemeyer&rft.date=1992&rft.genre=article&rft.issue=2&rft.jtitle=International+Journal+for+the+Psychology+of+Religion&rft.pages=113-133&rft.volume=2&rft_id=info%3Adoi%2F10.1207%2Fs15327582ijpr0202_5&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEHarris2006a-119"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEHarris2006a_119-0">↑</a> <a href="#CITEREFHarris2006a">Harris 2006a</a>. </li> <li id="cite_note-120"><a href="#cite_ref-120">↑</a> <cite class="citation web"><a href="/w/index.php?title=Sam_Harris_(author)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sam Harris (author) (a páxina aínda non existe)">Harris, Sam</a> (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110516191405/http://www.truthdig.com/dig/print/200512_an_atheist_manifesto">"An Atheist Manifesto"</a>. <a href="/w/index.php?title=Truthdig&action=edit&redlink=1" class="new" title="Truthdig (a páxina aínda non existe)">Truthdig</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.truthdig.com/dig/print/200512_an_atheist_manifesto">o orixinal</a> o 16 de maio de 2011. Consultado o 9 de abril de 2011. <q>Nun mundo esnaquizado pola ignorancia, só o ateo négase a negar o obvio: a fe relixiosa promove a violencia humana nun grao asombroso.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Sam&rft.aulast=Harris&rft.btitle=An+Atheist+Manifesto&rft.date=2005&rft.genre=unknown&rft.pub=Truthdig&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.truthdig.com%2Fdig%2Fprint%2F200512_an_atheist_manifesto&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-John_S._Feinberg,_Paul_D._Feinberg-121"><a href="#cite_ref-John_S._Feinberg,_Paul_D._Feinberg_121-0">↑</a> <cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=Nl-f5SKq9mgC&pg=PA697">Ethics for a Brave New World, Second Edition (Updated and Expanded)</a>. <a href="/w/index.php?title=Greg_Koukl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Greg Koukl (a páxina aínda non existe)">Stand To Reason</a>. 4 de novembro de 2010. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-1-58134-712-8" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-1-58134-712-8">978-1-58134-712-8</a>. Consultado o 18 de outubro de 2007. <q>Fai máis de medio século, cando aínda era un neno, recordo escoitar a unha serie de anciáns ofrecer a seguinte explicación dos grandes desastres que ocorreran en Rusia: "Os homes esquecéronse de Deus; Por iso ocorreu todo isto. Desde entón pasei case 50 anos traballando na historia da nosa revolución; No proceso lin centos de libros, recompilei centos de testemuños persoais, e xa contribuín oito volumes dos meus propios esforzos para despexar os cascallos deixados por ese trastorno. Pero se se me pedise hoxe que formulase da maneira máis concisa posible a causa principal da revolución ruinosa que tragou a uns 60 millóns da nosa xente, non podería dicilo con máis precisión que repetir: «Os homes esquecéronse de Deus; Por iso ocorreu todo isto.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Ethics+for+a+Brave+New+World%2C+Second+Edition+%28Updated+and+Expanded%29&rft.genre=book&rft.isbn=978-1-58134-712-8&rft.pub=Stand+To+Reason&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DNl-f5SKq9mgC%26pg%3DPA697&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Totalitarianism_and_Atheism-122"><a href="#cite_ref-Totalitarianism_and_Atheism_122-0">↑</a> <cite class="citation web"><a href="/w/index.php?title=Dinesh_D%27Souza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinesh D'Souza (a páxina aínda non existe)">D'Souza, Dinesh</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071014184253/http://catholiceducation.org/articles/apologetics/ap0214.htm">"Answering Atheist's Arguments"</a>. Catholic Education Resource Center. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catholiceducation.org/articles/apologetics/ap0214.htm">o orixinal</a> o 14 de outubro de 2007. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Dinesh&rft.aulast=D%27Souza&rft.btitle=Answering+Atheist%27s+Arguments&rft.genre=unknown&rft.pub=Catholic+Education+Resource+Center&rft_id=http%3A%2F%2Fcatholiceducation.org%2Farticles%2Fapologetics%2Fap0214.htm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEDawkins2006291-123"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEDawkins2006291_123-0">↑</a> <a href="#CITEREFDawkins2006">Dawkins 2006</a>, p. 291. </li> <li id="cite_note-124"><a href="#cite_ref-124">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.edge.org/3rd_culture/harris06/harris06_index.html">10 myths and 10 truths about Atheism</a> Sam Harris </li> <li id="cite_note-125"><a href="#cite_ref-125">↑</a> A palabra {{lang|grc|αθεοι} }-en calquera das súas formas- non aparece en ningún outro lugar que na <a href="/wiki/Septuaginta" class="mw-redirect" title="Septuaginta">Septuaginta</a> ou o <a href="/wiki/Novo_Testamento" title="Novo Testamento">Novo Testamento</a>. <cite class="citation book">Robertson, A.T. (1960) [1932]. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ccel.org/r/robertson_at/wordpictures/htm/EPH2.RWP.html">"Ephesians: Chapter 2"</a>. Word Pictures in the New Testament (en inglés). Broadman Press. Consultado o 9 de abril de 2011. <q>Antiga palabra grega, non na LXX, só aquí no Novo Testamento. Ateos no sentido orixinal de estar sen Deus e tamén no sentido de hostilidade cara a Deus pola falta de adoración cara a el. Véxanse as palabras de Paulo en Rom 1:18-32.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Ephesians%3A+Chapter+2&rft.aufirst=A.T.&rft.aulast=Robertson&rft.btitle=Word+Pictures+in+the+New+Testament&rft.date=1960&rft.genre=bookitem&rft.pub=Broadman+Press&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ccel.org%2Fr%2Frobertson_at%2Fwordpictures%2Fhtm%2FEPH2.RWP.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-126"><a href="#cite_ref-126">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thefreedictionary.com/atheist">"atheist"</a>. American Heritage Dictionary of the English Language. 2009. Consultado o 21 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=atheist&rft.date=2009&rft.genre=unknown&rft.pub=American+Heritage+Dictionary+of+the+English+Language&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.thefreedictionary.com%2Fatheist&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-127"><a href="#cite_ref-127">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=John_Marshall_(priest)&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Marshall (priest) (a páxina aínda non existe)">Martiall, John</a> (1566). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=20snAQAAIAAJ&q=%22to%20entre#v=snippet&q=atheist&f=false">A Replie to Mr Calfhills Blasphemous Answer Made Against the Treatise of the Cross</a>. English recusant literature, 1558–1640 203. Louvain. p. 51. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=John&rft.aulast=Martiall&rft.btitle=A+Replie+to+Mr+Calfhills+Blasphemous+Answer+Made+Against+the+Treatise+of+the+Cross&rft.date=1566&rft.genre=book&rft.pages=51&rft.place=Louvain&rft.series=English+recusant+literature%2C+1558%931640&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D20snAQAAIAAJ%26q%3D%2522to%2520entre%23v%3Dsnippet%26q%3Datheist%26f%3Dfalse&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-128"><a href="#cite_ref-128">↑</a> Rendered as Atheistes: <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Arthur_Golding&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arthur Golding (a páxina aínda non existe)">Golding, Arthur</a> (1571). The Psalmes of David and others, with <a href="/wiki/Jean_Calvin" title="Jean Calvin">J. Calvin</a>'s commentaries. pp. Ep. Ded. 3. <q>Os ateistas din que ... non hai Deus.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Arthur&rft.aulast=Golding&rft.btitle=The+Psalmes+of+David+and+others%2C+with+J.+Calvin%27s+commentaries&rft.date=1571&rft.genre=book&rft.pages=Ep.+Ded.+3&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  Translated from Latin. </li> <li id="cite_note-129"><a href="#cite_ref-129">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Meredith_Hanmer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Meredith Hanmer (a páxina aínda non existe)">Hanmer, Meredith</a> (1577). The auncient ecclesiasticall histories of the first six hundred years after Christ, written by Eusebius, Socrates, and Evagrius. London. p. 63. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/oclc/55193813">55193813</a>. <q>A opinión que teñén de ser ateos, ou de homes sen Deus.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Meredith&rft.aulast=Hanmer&rft.btitle=The+auncient+ecclesiasticall+histories+of+the+first+six+hundred+years+after+Christ%2C+written+by+Eusebius%2C+Socrates%2C+and+Evagrius&rft.date=1577&rft.genre=book&rft.pages=63&rft.pub=London&rft_id=info%3Aoclcnum%2F55193813&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-mw-online-130">↑ <a href="#cite_ref-mw-online_130-0">130,0</a> <a href="#cite_ref-mw-online_130-1">130,1</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.merriam-webster.com/dictionary/atheism">"Merriam-Webster Online:Atheism"</a>. Consultado o 21 de novembro de 2013. <q>First Known Use: 1546</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Merriam-Webster+Online%3AAtheism&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.merriam-webster.com%2Fdictionary%2Fatheism&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Golding-131">↑ <a href="#cite_ref-Golding_131-0">131,0</a> <a href="#cite_ref-Golding_131-1">131,1</a> Rendered as Athisme: <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Philippe_de_Mornay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Philippe de Mornay (a páxina aínda non existe)">de Mornay, Philippe</a> (1581). A Woorke Concerning the Trewnesse of the Christian Religion: Against Atheists, Epicures, Paynims, Iewes, Mahumetists, and other infidels [De la vérite de la religion chréstienne (1581, Paris)]. Translated from French to English by <a href="/w/index.php?title=Arthur_Golding&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arthur Golding (a páxina aínda non existe)">Arthur Golding</a> & <a href="/w/index.php?title=Philip_Sidney&action=edit&redlink=1" class="new" title="Philip Sidney (a páxina aínda non existe)">Philip Sidney</a> and published in London, 1587. <q>Athisme, that is to say, vtter godlesnes.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Philippe&rft.aulast=de+Mornay&rft.btitle=A+Woorke+Concerning+the+Trewnesse+of+the+Christian+Religion%3A+Against+Atheists%2C+Epicures%2C+Paynims%2C+Iewes%2C+Mahumetists%2C+and+other+infidels&rft.date=1581&rft.genre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-132"><a href="#cite_ref-132">↑</a> <cite class="citation book">Vergil, Polydore (c. 1534). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=gW-gAAAAMAAJ&printsec=frontcover&dq=vergil+english+history#v=onepage&q=Godd%20would%20not&f=false">English history</a>. Consultado o 9 de abril de 2011. <q>Godd would not longe suffer this impietie, or rather atheonisme.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Polydore&rft.aulast=Vergil&rft.btitle=English+history&rft.genre=book&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DgW-gAAAAMAAJ%26printsec%3Dfrontcover%26dq%3Dvergil%2Benglish%2Bhistory%23v%3Donepage%26q%3DGodd%2520would%2520not%26f%3Dfalse&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-133"><a href="#cite_ref-133">↑</a> O <a href="/wiki/Oxford_English_Dictionary" title="Oxford English Dictionary">Oxford English Dictionary</a> tamén rexistra un aínda máis temperán, de construción irregular, atheonism, datado ao redor de 1534. As palabras posteriores e agora obsoletas athean e atheal datan de 1611 e 1612 respectivamente. <cite class="citation book">prep. by J. A. Simpson ... (1989). <a href="/wiki/Oxford_English_Dictionary" title="Oxford English Dictionary">The Oxford English Dictionary</a> (Second ed.). Oxford University Press, USA. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-19-861186-2" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-19-861186-2">0-19-861186-2</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.au=prep.+by+J.+A.+Simpson+...&rft.btitle=The+Oxford+English+Dictionary&rft.date=1989&rft.edition=Second&rft.genre=book&rft.isbn=0-19-861186-2&rft.pub=Oxford+University+Press%2C+USA&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-1621Deist-134"><a href="#cite_ref-1621Deist_134-0">↑</a> <cite id="CITEREFBurton1621" class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Robert_Burton_(scholar)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Burton (scholar) (a páxina aínda non existe)">Burton, Robert</a> (1621). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=cPgveWnCdRcC&printsec=frontcover&dq=anatomy+of+melancholy#v=onepage&q=deists&f=false">deist</a>. <a href="/w/index.php?title=The_Anatomy_of_Melancholy&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Anatomy of Melancholy (a páxina aínda non existe)">The Anatomy of Melancholy</a>. Part III, section IV. II. i. Consultado o 9 de abril de 2011. <q>Cousin-germans to these men are many of our great Philosophers and Deists</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Robert&rft.aulast=Burton&rft.btitle=deist&rft.date=1621&rft.genre=book&rft.pages=Part+III%2C+section+IV.+II.+i&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DcPgveWnCdRcC%26printsec%3Dfrontcover%26dq%3Danatomy%2Bof%2Bmelancholy%23v%3Donepage%26q%3Ddeists%26f%3Dfalse&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-135"><a href="#cite_ref-135">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Edward_Martin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Edward Martin (a páxina aínda non existe)">Martin, Edward</a> (1662). "Five Letters". His opinion concerning the difference between the Church of England and Geneva [etc.] London. p. 45. <q>To have said my office..twice a day..among Rebels, Theists, Atheists, Philologers, Wits, Masters of Reason, Puritanes [etc.].</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Five+Letters&rft.aufirst=Edward&rft.aulast=Martin&rft.btitle=His+opinion+concerning+the+difference+between+the+Church+of+England+and+Geneva+%5Betc.%5D&rft.date=1662&rft.genre=bookitem&rft.pages=45&rft.pub=London&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-1675Deism-136"><a href="#cite_ref-1675Deism_136-0">↑</a> <cite class="citation book">Bailey, Nathan (1675). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=CFBGAAAAYAAJ&pg=PT255&dq=deism#v=onepage&q=deism&f=false">An universal etymological English dictionary</a>. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Nathan&rft.aulast=Bailey&rft.btitle=An+universal+etymological+English+dictionary&rft.date=1675&rft.genre=book&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DCFBGAAAAYAAJ%26pg%3DPT255%26dq%3Ddeism%23v%3Donepage%26q%3Ddeism%26f%3Dfalse&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-137"><a href="#cite_ref-137">↑</a> "Secondly, that nothing out of nothing, in the sense of the atheistic objectors, viz. that nothing, which once was not, could by any power whatsoever be brought into being, is absolutely false; and that, if it were true, it would make no more against theism than it does against atheism ..." Cudworth, Ralph. The true intellectual system of the universe. 1678. Chapter V Section II p.73 </li> <li id="cite_note-KArmstrong-138"><a href="#cite_ref-KArmstrong_138-0">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/wiki/Karen_Armstrong" title="Karen Armstrong">Armstrong, Karen</a> (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/historyofgod00unse">A History of God</a>. London: Vintage. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-09-927367-5" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-09-927367-5">0-09-927367-5</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Karen&rft.aulast=Armstrong&rft.btitle=A+History+of+God&rft.date=1999&rft.genre=book&rft.isbn=0-09-927367-5&rft.pub=London%3A+Vintage&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhistoryofgod00unse&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-139"><a href="#cite_ref-139">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110721214126/http://www.investigatingatheism.info/historyseventeenth.html">"17th Century History – Investigating Atheism"</a>. Investigatingatheism.info. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.investigatingatheism.info/historyseventeenth.html">o orixinal</a> o 21 de xullo de 2011. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=17th+Century+History+%93+Investigating+Atheism&rft.genre=unknown&rft.pub=Investigatingatheism.info&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.investigatingatheism.info%2Fhistoryseventeenth.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-140"><a href="#cite_ref-140">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121018210353/http://www.foothill.edu/attach/bss/schaefers.ch9.pt2.ppt">"Google.co.uk"</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.foothill.edu/attach/bss/schaefers.ch9.pt2.ppt">o orixinal</a> o 18 de outubro de 2012. Consultado o 04 de xuño de 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Google.co.uk&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.foothill.edu%2Fattach%2Fbss%2Fschaefers.ch9.pt2.ppt&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-adevism-141"><a href="#cite_ref-adevism_141-0">↑</a> <cite id="CITEREFBritannica1911" class="citation journal">Britannica (1911). "Atheonism". <a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">Encyclopædia Britannica</a> (en inglés) (11th ed.). <q>En parte debido ao seu amplo uso na sociedade occidental monoteísta, o ateísmo adóitase describir como 'falta de fe en Deus', no canto dunha forma máis xeral como 'falta de crenza en deuses'. Unha clara distinción de cando en cando é elaborada nos escritos modernos entre estas dúas definicións, pero algúns usos arcaicos de ateísmo abarcan só a incredulidade no Deus singular, non nas deidades politeístas. É sobre esta base que o termo obsoleto <a href="/w/index.php?title=Adevismo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adevismo (a páxina aínda non existe)">adevismo</a> foi acuñado no século XIX para describir a ausencia de crenza nas deidades plurais.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Atheonism&rft.au=Britannica&rft.date=1911&rft.genre=article&rft.jtitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-mmartin-142"><a href="#cite_ref-mmartin_142-0">↑</a> Martin, Michael. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?vid=ISBN0521842700">The Cambridge Companion to Atheism</a>. Cambridge University Press. 2006. <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0521842700" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-521-84270-0</a>. </li> <li id="cite_note-143"><a href="#cite_ref-143">↑</a> <cite class="citation book">Pandian (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=B90uj14NHjMC&pg=PA64">India, that is, sidd</a>. Allied Publishers. p. 64. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-81-7023-561-3" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-81-7023-561-3">978-81-7023-561-3</a>. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.au=Pandian&rft.btitle=India%2C+that+is%2C+sidd&rft.date=1996&rft.genre=book&rft.isbn=978-81-7023-561-3&rft.pages=64&rft.pub=Allied+Publishers&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DB90uj14NHjMC%26pg%3DPA64&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-144"><a href="#cite_ref-144">↑</a> <cite class="citation book">Dasgupta, Surendranath (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=PoaMFmS1_lEC&pg=PA258">A history of Indian philosophy</a> 1. Motilal Banarsidass Publ. p. 258. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-81-208-0412-8" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-81-208-0412-8">978-81-208-0412-8</a>. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Surendranath&rft.aulast=Dasgupta&rft.btitle=A+history+of+Indian+philosophy&rft.date=1992&rft.genre=book&rft.isbn=978-81-208-0412-8&rft.pages=258&rft.pub=Motilal+Banarsidass+Publ.&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DPoaMFmS1_lEC%26pg%3DPA258&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-145"><a href="#cite_ref-145">↑</a> <cite class="citation book">Tripathi (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=zWFM_SaX24AC&pg=PA81">Psycho-Religious Studies of Man, Mind and Nature</a>. Global Vision Publishing House. p. 81. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-81-87746-04-1" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-81-87746-04-1">978-81-87746-04-1</a>. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.au=Tripathi&rft.btitle=Psycho-Religious+Studies+of+Man%2C+Mind+and+Nature&rft.date=2001&rft.genre=book&rft.isbn=978-81-87746-04-1&rft.pages=81&rft.pub=Global+Vision+Publishing+House&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DzWFM_SaX24AC%26pg%3DPA81&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-146"><a href="#cite_ref-146">↑</a> Sarvepalli Radhakrishnan and Charles A. Moore. A Sourcebook in Indian Philosophy. (<a href="/w/index.php?title=Princeton_University_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="Princeton University Press (a páxina aínda non existe)">Princeton University Press</a>: 1957, Twelfth Princeton Paperback printing 1989) pp. 227–249. <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0691019584" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-691-01958-4</a>. </li> <li id="cite_note-147"><a href="#cite_ref-147">↑</a> Satischandra Chatterjee and Dhirendramohan Datta. An Introduction to Indian Philosophy. Eighth Reprint Edition. (University of Calcutta: 1984). p. 55. </li> <li id="cite_note-Joshi-148"><a href="#cite_ref-Joshi_148-0">↑</a> <cite id="CITEREFJoshi1966" class="citation journal">Joshi, L.R. (1966). "A New Interpretation of Indian Atheism". Philosophy East and West 16 (3/4): 189–206. <a href="/wiki/JSTOR" title="JSTOR">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/1397540">1397540</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.2307%2F1397540">10.2307/1397540</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=A+New+Interpretation+of+Indian+Atheism&rft.aufirst=L.R.&rft.aulast=Joshi&rft.date=1966&rft.genre=article&rft.issue=3%2F4&rft.jtitle=Philosophy+East+and+West&rft.pages=189-206&rft.volume=16&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F1397540&rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F1397540&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-149"><a href="#cite_ref-149">↑</a> <a href="#CITEREFBaggini2003">Baggini 2003</a>, pp. 73?74. «O ateísmo ten as súas orixes na antiga Grecia, pero non xurdiu como un sistema de crenzas abertas e declaradas senón ata o final da Ilustración.» </li> <li id="cite_note-150"><a href="#cite_ref-150">↑</a> Solmsen, Friedrich (1942). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?vid=0blEqYn0npw5h4r_qPHc_fk&id=rLASAAAAIAAJ&pgis=1">Plato's Theology</a>. Cornell University Press. p 25. </li> <li id="cite_note-CIC-151">↑ <a href="#cite_ref-CIC_151-0">151,0</a> <a href="#cite_ref-CIC_151-1">151,1</a> «...nullos esse omnino Diagoras et Theodorus Cyrenaicus...» Cicerón, Marco Tulio: De natura deorum. Comentarios e texto en inglés de Richard D. McKirahan. Thomas Library, Bryn Mawr College, 1997, pág. 3. <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0929524896" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-929524-89-6</a> </li> <li id="cite_note-eb2007-study-of-religion-152"><a href="#cite_ref-eb2007-study-of-religion_152-0">↑</a> <cite class="citation encyclopaedia"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/497151/study-of-religion">"religion, study of"</a>. <a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">Encyclopædia Britannica</a>. 2007. Consultado o 2007-04-02.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=religion%2C+study+of&rft.btitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica&rft.date=2007&rft.genre=bookitem&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2FEBchecked%2Ftopic%2F497151%2Fstudy-of-religion&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-153"><a href="#cite_ref-153">↑</a> <cite class="citation book">Bremmer, Jan. Atheism in Antiquity,</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Jan&rft.aulast=Bremmer&rft.btitle=Atheism+in+Antiquity&rft.genre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  in <a href="#CITEREFMartin2006">Martin 2006</a>, pp. 12–13 </li> <li id="cite_note-154"><a href="#cite_ref-154">↑</a> Diogenes Laërtius, The Lives and Opinions of Eminent Philosophers, ii </li> <li id="cite_note-155"><a href="#cite_ref-155">↑</a> Cicero, Lucullus, 121. in Reale, G., A History of Ancient Philosophy. SUNY Press. (1985). </li> <li id="cite_note-156"><a href="#cite_ref-156">↑</a> <cite class="citation book">Bremmer, Jan. Atheism in Antiquity,</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Jan&rft.aulast=Bremmer&rft.btitle=Atheism+in+Antiquity&rft.genre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  in <a href="#CITEREFMartin2006">Martin 2006</a>, pp. 14–19 </li> <li id="cite_note-157"><a href="#cite_ref-157">↑</a> <cite class="citation book">Brickhouse, Thomas C.; Smith, Nicholas D. (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/routledgephiloso00bric">Routledge Philosophy Guidebook to Plato and the Trial of Socrates</a>. Routledge. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/routledgephiloso00bric/page/n122">112</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-415-15681-5" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-415-15681-5">0-415-15681-5</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.au=Smith%2C+Nicholas+D.&rft.aufirst=Thomas+C.&rft.aulast=Brickhouse&rft.btitle=Routledge+Philosophy+Guidebook+to+Plato+and+the+Trial+of+Socrates&rft.date=2004&rft.genre=book&rft.isbn=0-415-15681-5&rft.pages=112&rft.pub=Routledge&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Froutledgephiloso00bric&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  En particular, el sostén que a afirmación de que é un completo ateo contradi a outra parte da acusación, a de introducir «novas divindades </li> <li id="cite_note-158"><a href="#cite_ref-158">↑</a> Fragmentos do traballo Evémero na tradución ao latín de <a href="/wiki/Ennio" title="Ennio">Ennio</a> conserváronse nos escritos <a href="/wiki/Pais_da_Igrexa" class="mw-redirect" title="Pais da Igrexa">patrísticos</a> (por exemplo, os de <a href="/wiki/Lactancio" title="Lactancio">Lactancio</a> e <a href="/wiki/Eusebio_de_Cesarea" title="Eusebio de Cesarea">Eusebio de Cesarea</a>), todos o cales se basean en principios de fragmentos de <a href="/w/index.php?title=Diodoro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diodoro (a páxina aínda non existe)">Diodoro</a> 5,41-46 e 6.1. Testemuños, especialmente no contexto da crítica polémica, atópanse por exemplo, en <a href="/wiki/Cal%C3%ADmaco_(poeta)" title="Calímaco (poeta)">Calímaco</a>, Himno a Zeus 8. </li> <li id="cite_note-159"><a href="#cite_ref-159">↑</a> <a href="/wiki/Plutarco_de_Queronea" title="Plutarco de Queronea">Plutarco</a>, Moralia—Isis and Osiris <a rel="nofollow" class="external text" href="http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Plutarch/Moralia/Isis_and_Osiris*/B.html#23">23</a> </li> <li id="cite_note-160"><a href="#cite_ref-160">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://plato.stanford.edu/entries/epicurus/">"Epicurus (Stanford Encyclopedia of Philosophy)"</a>. Plato.stanford.edu. Consultado o 10 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Epicurus+%28Stanford+Encyclopedia+of+Philosophy%29&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Plato.stanford.edu&rft_id=http%3A%2F%2Fplato.stanford.edu%2Fentries%2Fepicurus%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-gordonstein-161">↑ <a href="#cite_ref-gordonstein_161-0">161,0</a> <a href="#cite_ref-gordonstein_161-1">161,1</a> Stein, Gordon (Ed.) (1980). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.positiveatheism.org/india/s1990c25.htm">The History of Freethought and Atheism</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070930024429/http://www.positiveatheism.org/india/s1990c25.htm">Arquivado</a> 30 de setembro de 2007 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.. An Anthology of Atheism and Rationalism. New York: Prometheus. Retrieved on 2007-APR-03. </li> <li id="cite_note-cathencyc-atheism-162"><a href="#cite_ref-cathencyc-atheism_162-0">↑</a> <a href="https://gl.wikisource.org/wiki/en:Catholic_Encyclopedia_(1913)/Atheism" class="extiw" title="s:en:Catholic Encyclopedia (1913)/Atheism">Atheism</a> en la Enciclopedia Católica de 1913. </li> <li id="cite_note-163"><a href="#cite_ref-163">↑</a> Maycock, A. L. and Ronald Knox (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=DmL8CljbqDwC">Inquisition from Its Establishment to the Great Schism: An Introductory Study</a>[<a href="/wiki/Wikipedia:Ligaz%C3%B3ns_mortas" title="Wikipedia:Ligazóns mortas">Ligazón morta</a>]. <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0766172902" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-7661-7290-2</a>. </li> <li id="cite_note-Nicholson318-164"><a href="#cite_ref-Nicholson318_164-0">↑</a> Reynold Alleyne Nicholson, 1962, A Literary History of the Arabs, page 318. Routledge </li> <li id="cite_note-165"><a href="#cite_ref-165">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120531175821/http://www.sdsmt.edu/student-orgs/tfs/reading/freethought/islam.html">Freethought Traditions in the Islamic World</a> by Fred Whitehead; also quoted in Cyril Glasse, (2001), The New Encyclopedia of Islam, p. 278. Rowman Altamira. </li> <li id="cite_note-166"><a href="#cite_ref-166">↑</a> Al-Zandaqa Wal Zanadiqa, by Mohammad Abd-El Hamid Al-Hamad, first edition 1999, Dar Al-Taliaa Al-Jadida, Syria (Arabic) </li> <li id="cite_note-Zdybicka_2005_4-167">↑ <a href="#cite_ref-Zdybicka_2005_4_167-0">167,0</a> <a href="#cite_ref-Zdybicka_2005_4_167-1">167,1</a> <a href="#CITEREFZdybicka2005">Zdybicka 2005</a>, p. 4 </li> <li id="cite_note-168"><a href="#cite_ref-168">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150422024536/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/560202/Benedict-de-Spinoza">"Benedict de Spinoza"</a>. Encyclopedia Britannica (en <a href="/wiki/Lingua_inglesa" title="Lingua inglesa">inglés</a>). 27 de maio de 2014. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/ebchecked/topic/560202/Benedict-de-Spinoza">o orixinal</a> o 22 de abril de 2015. Consultado o 11 de xuño de 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Benedict+de+Spinoza&rft.chron=27+de+maio+de+2014&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Encyclopedia+Britannica&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Febchecked%2Ftopic%2F560202%2FBenedict-de-Spinoza&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-169"><a href="#cite_ref-169">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://plato.stanford.edu/entries/spinoza/">"Baruch Spinoza"</a>. Stanford Encyclopedia of Philosophy (en <a href="/wiki/Lingua_inglesa" title="Lingua inglesa">inglés</a>). 15 de xullo de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Baruch+Spinoza&rft.chron=15+de+xullo+de+2013&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Stanford+Encyclopedia+of+Philosophy&rft_id=http%3A%2F%2Fplato.stanford.edu%2Fentries%2Fspinoza%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-170"><a href="#cite_ref-170">↑</a> Geoffrey Blainey; A Short History of Christianity; Viking; 2011; p.388 </li> <li id="cite_note-171"><a href="#cite_ref-171">↑</a> Geoffrey Blainey; A Short History of Christianity; Viking; 2011; p.343 </li> <li id="cite_note-172"><a href="#cite_ref-172">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.etymonline.com/index.php?term=pantheism">"Online Etymology Dictionary"</a>. Consultado o 26 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Online+Etymology+Dictionary&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.etymonline.com%2Findex.php%3Fterm%3Dpantheism&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-173"><a href="#cite_ref-173">↑</a> Winfried Schröder, en: Matthias Knutzen: Schriften und Materialien (2010), p. 8. Ver tamén a Rececca Moore en The Heritage of Western Humanism, Scepticism and Freethought (2011), chamando a Knutzen «o primeiro avogado aberto dunha perspectiva atea moderna». <a rel="nofollow" class="external text" href="http://reason.sdsu.edu/germany.html">online here</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120330182416/http://reason.sdsu.edu/germany.html">Arquivado</a> 30 de marzo de 2012 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. </li> <li id="cite_note-174"><a href="#cite_ref-174">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110603070530/http://ww3.wpunj.edu/newpol/issue40/Onfray40.htm">"Michel Onfray on Jean Meslier"</a>. William Paterson University. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ww3.wpunj.edu/newpol/issue40/Onfray40.htm">o orixinal</a> o 03 de xuño de 2011. Consultado o 7 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Michel+Onfray+on+Jean+Meslier&rft.genre=unknown&rft.pub=William+Paterson+University&rft_id=http%3A%2F%2Fww3.wpunj.edu%2Fnewpol%2Fissue40%2FOnfray40.htm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Holbach-SoN-175"><a href="#cite_ref-Holbach-SoN_175-0">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/wiki/Bar%C3%B3n_d%27Holbach" class="mw-redirect" title="Barón d'Holbach">d'Holbach, P. H. T.</a> (1770). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://fulltextarchive.com/page/The-System-of-Nature-Vol-21/">The System of Nature</a> 2. Consultado o 7 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=P.+H.+T.&rft.aulast=d%27Holbach&rft.btitle=The+System+of+Nature&rft.date=1770&rft.genre=book&rft_id=http%3A%2F%2Ffulltextarchive.com%2Fpage%2FThe-System-of-Nature-Vol-21%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-176"><a href="#cite_ref-176">↑</a> <a href="/w/index.php?title=Jeremy_Waldron&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jeremy Waldron (a páxina aínda non existe)">Jeremy Waldron</a>; God, Locke, and Equality: Christian Foundations in Locke's Political Thought; Cambridge, UK; 2002; p.217 </li> <li id="cite_note-177"><a href="#cite_ref-177">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://plato.stanford.edu/entries/voltaire/">"Voltaire"</a>. Stanford Encyclopedia of Philosophy (en <a href="/wiki/Lingua_inglesa" title="Lingua inglesa">inglés</a>). 31 de agosto de 2009.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Voltaire&rft.chron=31+de+agosto+de+2009&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Stanford+Encyclopedia+of+Philosophy&rft_id=http%3A%2F%2Fplato.stanford.edu%2Fentries%2Fvoltaire%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-178"><a href="#cite_ref-178">↑</a> Geoffrey Blainey; A Short History of Christianity; Viking; 2011; pp. 390–391 </li> <li id="cite_note-179"><a href="#cite_ref-179">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ebooks.adelaide.edu.au/b/burke/edmund/reflections-on-the-revolution-in-france/">Reflections on the Revolution in France</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131203033011/http://ebooks.adelaide.edu.au/b/burke/edmund/reflections-on-the-revolution-in-france/">Arquivado</a> 03 de decembro de 2013 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.; (1790) by <a href="/wiki/Edmund_Burke" title="Edmund Burke">Edmund Burke</a> </li> <li id="cite_note-fonnesu-180"><a href="#cite_ref-fonnesu_180-0">↑</a> Fonnesu, Luca (2006). "The problem of theodicy", pp. 766, in Haakonssen, Knud. The Cambridge History of Eighteenth-century Philosophy, vol. 2. Cambridge University Press. </li> <li id="cite_note-181"><a href="#cite_ref-181">↑</a> <cite class="citation book">Ray, Matthew Alun (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=BKz2FcDrFy0C&pg=PA1">Subjectivity and Irreligion: Atheism and Agnosticism in Kant, Schopenhauer, and Nietzsche</a>. Ashgate Publishing, Ltd. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-7546-3456-0" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-7546-3456-0">978-0-7546-3456-0</a>. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Matthew+Alun&rft.aulast=Ray&rft.btitle=Subjectivity+and+Irreligion%3A+Atheism+and+Agnosticism+in+Kant%2C+Schopenhauer%2C+and+Nietzsche&rft.date=2003&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-7546-3456-0&rft.pub=Ashgate+Publishing%2C+Ltd.&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DBKz2FcDrFy0C%26pg%3DPA1&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-182"><a href="#cite_ref-182">↑</a> <cite class="citation book">Law, Stephen (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/humanismveryshor0000laws">Humanism: A Very Short Introduction</a>. Oxford: Oxford University Press. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/humanismveryshor0000laws/page/23">23</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-19-955364-8" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-19-955364-8">978-0-19-955364-8</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Stephen&rft.aulast=Law&rft.btitle=Humanism%3A+A+Very+Short+Introduction&rft.date=2011&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-19-955364-8&rft.pages=23&rft.place=Oxford&rft.pub=Oxford+University+Press&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhumanismveryshor0000laws&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  Law notes that he may have also been the first imprisoned on such a charge. </li> <li id="cite_note-183"><a href="#cite_ref-183">↑</a> <cite class="citation book">Law, Stephen (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/humanismveryshor0000laws">Humanism: A Very Short Introduction</a>. Oxford: Oxford University Press. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/humanismveryshor0000laws/page/23">23</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-19-955364-8" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-19-955364-8">978-0-19-955364-8</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Stephen&rft.aulast=Law&rft.btitle=Humanism%3A+A+Very+Short+Introduction&rft.date=2011&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-19-955364-8&rft.pages=23&rft.place=Oxford&rft.pub=Oxford+University+Press&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhumanismveryshor0000laws&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-184"><a href="#cite_ref-184">↑</a> <cite class="citation book">Overall, Christine (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=tAeFipOVx4MC&pg=PA233&lpg=PA233&dq=%22Feminism+and+Atheism%22&q=%22Feminism%20and%20Atheism%22">Feminism and Atheism</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-521-84270-9" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-521-84270-9">978-0-521-84270-9</a>. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Christine&rft.aulast=Overall&rft.btitle=Feminism+and+Atheism&rft.date=2007&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-521-84270-9&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DtAeFipOVx4MC%26pg%3DPA233%26lpg%3DPA233%26dq%3D%2522Feminism%2Band%2BAtheism%2522%26q%3D%2522Feminism%2520and%2520Atheism%2522&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  in <a href="#CITEREFMartin2007">Martin 2007</a>, pp. 233–246 </li> <li id="cite_note-185"><a href="#cite_ref-185">↑</a> <a href="/w/index.php?title=Richard_Pipes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Richard Pipes (a páxina aínda non existe)">Richard Pipes</a>; Russia under the Bolshevik Regime; The Harvill Press; 1994; pp. 339–340 </li> <li id="cite_note-Viking_p.494-186"><a href="#cite_ref-Viking_p.494_186-0">↑</a> <a href="/w/index.php?title=Geoffrey_Blainey&action=edit&redlink=1" class="new" title="Geoffrey Blainey (a páxina aínda non existe)">Geoffrey Blainey</a>; <a href="/w/index.php?title=A_Short_History_of_Christianity&action=edit&redlink=1" class="new" title="A Short History of Christianity (a páxina aínda non existe)">A Short History of Christianity</a>; Viking; 2011; p. 494 </li> <li id="cite_note-187"><a href="#cite_ref-187">↑</a> Rowan Callick; Party Time - Who Runs China and How; Black Inc; 2013; p.112 </li> <li id="cite_note-188"><a href="#cite_ref-188">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.china-embassy.org/eng/zt/zjxy/t36492.htm">"White Paper—Freedom of Religious Belief in China"</a>. Embassy of the People's Republic of China in the United States of America. October 1997. Consultado o 5 de setembro de 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=White+Paper%94Freedom+of+Religious+Belief+in+China&rft.date=1997-10&rft.genre=unknown&rft.pub=Embassy+of+the+People%27s+Republic+of+China+in+the+United+States+of+America&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.china-embassy.org%2Feng%2Fzt%2Fzjxy%2Ft36492.htm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-189"><a href="#cite_ref-189">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90133.htm">"International Religious Freedom Report 2007 — China (includes Tibet, Hong Kong, and Macau)"</a>. U.S.Department of State. 2007. Consultado o 2 de outubro de 2007.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=International+Religious+Freedom+Report+2007+%94+China+%28includes+Tibet%2C+Hong+Kong%2C+and+Macau%29&rft.date=2007&rft.genre=unknown&rft.pub=U.S.Department+of+State&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.state.gov%2Fg%2Fdrl%2Frls%2Firf%2F2007%2F90133.htm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-190"><a href="#cite_ref-190">↑</a> <a href="/w/index.php?title=Geoffrey_Blainey&action=edit&redlink=1" class="new" title="Geoffrey Blainey (a páxina aínda non existe)">Geoffrey Blainey</a>; <a href="/w/index.php?title=A_Short_History_of_Christianity&action=edit&redlink=1" class="new" title="A Short History of Christianity (a páxina aínda non existe)">A Short History of Christianity</a>; Viking; 2011; p.543 </li> <li id="cite_note-191"><a href="#cite_ref-191">↑</a> <cite class="citation book">Madsen, Richard (2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=ZMd7AgAAQBAJ&lpg=PA172&pg=PA586">"Religion Under Communism"</a>. En Smith, S. A. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=ZMd7AgAAQBAJ&printsec=frontcover">The Oxford Handbook of the History of Communism</a>. Oxford University Press. p. 588. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9780199602056" title="Especial:Fontes bibliográficas/9780199602056">9780199602056</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Religion+Under+Communism&rft.aufirst=Richard&rft.aulast=Madsen&rft.btitle=The+Oxford+Handbook+of+the+History+of+Communism&rft.date=2014&rft.genre=bookitem&rft.isbn=9780199602056&rft.pages=588&rft.pub=Oxford+University+Press&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DZMd7AgAAQBAJ%26lpg%3DPA172%26pg%3DPA586&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-192"><a href="#cite_ref-192">↑</a> <cite class="citation book">Blackford, R.; Schüklenk, U. (2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=fR1rAAAAQBAJ&lpg=PA79&pg=PA85">"Myth 27 Many Atrocities Have Been Committed in the Name of Atheism"</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=fR1rAAAAQBAJ&printsec=frontcover">50 great myths about atheism</a>. John Wiley & Sons. p. 88. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9780470674048" title="Especial:Fontes bibliográficas/9780470674048">9780470674048</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Myth+27+Many+Atrocities+Have+Been+Committed+in+the+Name+of+Atheism&rft.au=Sch%C3%BCklenk%2C+U.&rft.aufirst=R.&rft.aulast=Blackford&rft.btitle=50+great+myths+about+atheism&rft.date=2013&rft.genre=bookitem&rft.isbn=9780470674048&rft.pages=88&rft.pub=John+Wiley+%26+Sons&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DfR1rAAAAQBAJ%26lpg%3DPA79%26pg%3DPA85&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-193"><a href="#cite_ref-193">↑</a> <a href="#CITEREFZdybicka2005">Zdybicka 2005</a>, p. 16 </li> <li id="cite_note-194"><a href="#cite_ref-194">↑</a> <cite class="citation book">Michael, S. M. (1999). "Dalit Visions of a Just Society". En S. M. Michael (ed.). Untouchable: Dalits in Modern India. Lynne Rienner Publishers. pp. 31–33. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/1-55587-697-8" title="Especial:Fontes bibliográficas/1-55587-697-8">1-55587-697-8</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Dalit+Visions+of+a+Just+Society&rft.aufirst=S.+M.&rft.aulast=Michael&rft.btitle=Untouchable%3A+Dalits+in+Modern+India&rft.date=1999&rft.genre=bookitem&rft.isbn=1-55587-697-8&rft.pages=31-33&rft.pub=Lynne+Rienner+Publishers&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-195"><a href="#cite_ref-195">↑</a> <cite class="citation web">The Modern Rationalist (ed.). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170607074338/http://new.modernrationalist.com/2015/02/periyar-and-indias-dravidian-movementa-strident-atheist-in-the-land-of-religion/">"Periyar and India’s Dravidian Movement:A strident Atheist in the Land of Religion"</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://new.modernrationalist.com/2015/02/periyar-and-indias-dravidian-movementa-strident-atheist-in-the-land-of-religion/">o orixinal</a> o 07 de xuño de 2017. Consultado o 25 de xuño do 2017. <q>There is no God. There is no God.There is no God at all. He who invented God is a fool. He who propagates God is a knave. He who worships God is a primitive.(galego Non hai Deus. Non hai Deus. Non hai Deus en absoluto. O que inventou a Deus é un necio. O que propaga a Deus é un adicto. O que adora a Deus é un primitivo.)</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Periyar+and+India%99s+Dravidian+Movement%3AA+strident+Atheist+in+the+Land+of+Religion&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fnew.modernrationalist.com%2F2015%2F02%2Fperiyar-and-indias-dravidian-movementa-strident-atheist-in-the-land-of-religion%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-196"><a href="#cite_ref-196">↑</a> <cite class="citation web">Martin, Douglas (26 agosto 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9805E1DB103EF935A1575BC0A9609C8B63">"Vashti McCollum, 93, Plaintiff In a Landmark Religion Suit - Obituary (Obit); Biography"</a>. The New York Times. Consultado o 25 de xuño do 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Douglas&rft.aulast=Martin&rft.btitle=Vashti+McCollum%2C+93%2C+Plaintiff+In+a+Landmark+Religion+Suit+-+Obituary+%28Obit%29%3B+Biography&rft.genre=unknown&rft.pub=The+New+York+Times&rft_id=http%3A%2F%2Fquery.nytimes.com%2Fgst%2Ffullpage.html%3Fres%3D9805E1DB103EF935A1575BC0A9609C8B63&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-197"><a href="#cite_ref-197">↑</a> <cite class="citation book">Jurinski, James (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=0Yq_z5LaCjsC&pg=PA48&lpg=PA48">Religion on Trial</a>. Walnut Creek, California: AltraMira Press. p. 48. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-7591-0601-0" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-7591-0601-0">0-7591-0601-0</a>. Consultado o 25 de xuño do 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=James&rft.aulast=Jurinski&rft.btitle=Religion+on+Trial&rft.date=2004&rft.genre=book&rft.isbn=0-7591-0601-0&rft.pages=48&rft.place=Walnut+Creek%2C+California&rft.pub=AltraMira+Press&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3D0Yq_z5LaCjsC%26pg%3DPA48%26lpg%3DPA48&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-198"><a href="#cite_ref-198">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.time.com/time/covers/0,16641,19660408,00.html">TIME Magazine cover</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130812213258/http://www.time.com/time/covers/0,16641,19660408,00.html">Arquivado</a> 12 de agosto de 2013 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. online. 8 de abril de 1966. Consultado 2007-04-17. </li> <li id="cite_note-199"><a href="#cite_ref-199">↑</a> "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,835309,00.html">Toward a Hidden God</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130827203533/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,835309,00.html">Arquivado</a> 27 de agosto de 2013 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.". Time Magazine online. 8 de abril de 1966. Consultado o 25 de xuño do 2017. </li> <li id="cite_note-aboutCalling-200"><a href="#cite_ref-aboutCalling_200-0">↑</a> <cite class="citation news">Erickson, Doug (25 de febreiro de 2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://host.madison.com/news/the-atheists-calling-the-madison-based-freedom-from-religion-foundation/article_85a849c9-f26a-50e8-8a04-cf8bc889d8a0.html">"The atheists' calling the Madison-based Freedom From Religion Foundation is taking its latest battle to the U.S. Supreme court. It's a milestone for the often-vilified but financially strong group, which has seen its membership grow to an all-time high"</a>. <a href="/w/index.php?title=Wisconsin_State_Journal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wisconsin State Journal (a páxina aínda non existe)">Wisconsin State Journal</a>. Consultado o 30 de xuño de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=The+atheists%27+calling+the+Madison-based+Freedom+From+Religion+Foundation+is+taking+its+latest+battle+to+the+U.S.+Supreme+court.+It%27s+a+milestone+for+the+often-vilified+but+financially+strong+group%2C+which+has+seen+its+membership+grow+to+an+all-time+high&rft.aufirst=Doug&rft.aulast=Erickson&rft.chron=25+de+febreiro+de+2010&rft.genre=article&rft.jtitle=Wisconsin+State+Journal&rft_id=http%3A%2F%2Fhost.madison.com%2Fnews%2Fthe-atheists-calling-the-madison-based-freedom-from-religion-foundation%2Farticle_85a849c9-f26a-50e8-8a04-cf8bc889d8a0.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-201"><a href="#cite_ref-201">↑</a> <cite class="citation web">Erickson, Doug (25 de febreiro de 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://host.madison.com/news/the-atheists-calling-the-madison-based-freedom-from-religion-foundation/article_85a849c9-f26a-50e8-8a04-cf8bc889d8a0.html">"The Atheists' Calling"</a>. <a href="/w/index.php?title=Wisconsin_State_Journal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wisconsin State Journal (a páxina aínda non existe)">Wisconsin State Journal</a>. Consultado o 21 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Doug&rft.aulast=Erickson&rft.btitle=The+Atheists%27+Calling&rft.genre=unknown&rft.pub=Wisconsin+State+Journal&rft_id=http%3A%2F%2Fhost.madison.com%2Fnews%2Fthe-atheists-calling-the-madison-based-freedom-from-religion-foundation%2Farticle_85a849c9-f26a-50e8-8a04-cf8bc889d8a0.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-202"><a href="#cite_ref-202">↑</a> "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://pewforum.org/Politics-and-Elections/Timothy-Samuel-Shah-Explains-Why-God-is-Winning.aspx">Timothy Samuel Shah Explains 'Why God is Winning'</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101021111513/http://pewforum.org/Politics-and-Elections/Timothy-Samuel-Shah-Explains-Why-God-is-Winning.aspx">Arquivado</a> 21 de outubro de 2010 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.." 2006-07-18. The Pew Forum on Religion and Public Life. Consultado el 07-04-2011. </li> <li id="cite_note-203"><a href="#cite_ref-203">↑</a> <cite id="CITEREFPaulZuckerman2007" class="citation journal"><a href="/w/index.php?title=Gregory_S._Paul&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gregory S. Paul (a páxina aínda non existe)">Paul, Gregory</a>; Zuckerman, Phil (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070513205846/http://edge.org/documents/archive/edge209.html#gp">"Why the Gods Are Not Winning"</a>. Edge 209. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.edge.org/documents/archive/edge209.html#gp">o orixinal</a> o 13 de maio de 2007. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Why+the+Gods+Are+Not+Winning&rft.au=Zuckerman%2C+Phil&rft.aufirst=Gregory&rft.aulast=Paul&rft.date=2007&rft.genre=article&rft.jtitle=Edge&rft.volume=209&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.edge.org%2Fdocuments%2Farchive%2Fedge209.html%23gp&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-204"><a href="#cite_ref-204">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130730235818/http://www.womeninsecularism.org/2012/">"Women in Secularism"</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.womeninsecularism.org/2012/">o orixinal</a> o 30 de xullo de 2013. Consultado o 22 de xullo do 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Women+in+Secularism&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.womeninsecularism.org%2F2012%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-205"><a href="#cite_ref-205">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20131121223333/http://www.secularwoman.org/about">"Secular Woman:About"</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.secularwoman.org/about">o orixinal</a> o 21 de novembro de 2013. Consultado o 21 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Secular+Woman%3AAbout&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.secularwoman.org%2Fabout&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-206"><a href="#cite_ref-206">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://freethoughtblogs.com/greta/2013/08/13/a-timeline-of-the-sexual-harassment-accusations/">"A Timeline of the Sexual Harassment Accusations"</a>. Consultado o 21 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=A+Timeline+of+the+Sexual+Harassment+Accusations&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Ffreethoughtblogs.com%2Fgreta%2F2013%2F08%2F13%2Fa-timeline-of-the-sexual-harassment-accusations%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-207"><a href="#cite_ref-207">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://freethoughtblogs.com/blaghag/2012/08/atheism/">"Blaghag: Atheism+"</a>. Consultado o 21 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Blaghag%3A+Atheism%2B&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Ffreethoughtblogs.com%2Fblaghag%2F2012%2F08%2Fatheism%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-208"><a href="#cite_ref-208">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://freethoughtblogs.com/blaghag/2012/08/how-i-unwittingly-infiltrated-the-boys-club-why-its-time-for-a-new-wave-of-atheism/">"How I unwittingly infiltrated the boys club, why it's time for a new wave of atheism"</a>. Consultado o 21 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=How+I+unwittingly+infiltrated+the+boys+club%2C+why+it%27s+time+for+a+new+wave+of+atheism&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Ffreethoughtblogs.com%2Fblaghag%2F2012%2F08%2Fhow-i-unwittingly-infiltrated-the-boys-club-why-its-time-for-a-new-wave-of-atheism%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-209"><a href="#cite_ref-209">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130822080733/http://atheismplus.com/faq.php">"About Atheism+"</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://atheismplus.com/faq.php">o orixinal</a> o 22 de agosto de 2013. Consultado o 21 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=About+Atheism%2B&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fatheismplus.com%2Ffaq.php&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-210"><a href="#cite_ref-210">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.alligator.org/news/local/article_f9a8713c-e2cf-11e2-b9d8-001a4bcf887a.html">"Alligator News"</a>. Consultado o 21 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Alligator+News&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.alligator.org%2Fnews%2Flocal%2Farticle_f9a8713c-e2cf-11e2-b9d8-001a4bcf887a.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-211"><a href="#cite_ref-211">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rawstory.com/rs/2013/06/29/atheists-unveil-monument-in-florida-and-promise-to-build-50-more">"Atheists unveil monument in Florida and promise to build 50 more"</a>. Consultado o 21 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Atheists+unveil+monument+in+Florida+and+promise+to+build+50+more&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.rawstory.com%2Frs%2F2013%2F06%2F29%2Fatheists-unveil-monument-in-florida-and-promise-to-build-50-more&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-212"><a href="#cite_ref-212">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.huffingtonpost.com/2013/05/31/atheist-monument-starke-florida_n_3368319.html">"Public Atheist Monument Going Up Near Courthouse In Starke, Florida, Is Country’s First"</a>. Consultado o 22 de xullo do 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Public+Atheist+Monument+Going+Up+Near+Courthouse+In+Starke%2C+Florida%2C+Is+Country%99s+First&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.huffingtonpost.com%2F2013%2F05%2F31%2Fatheist-monument-starke-florida_n_3368319.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-213"><a href="#cite_ref-213">↑</a> <cite class="citation news">Hooper, Simon. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100408094135/http://www.cnn.com/2006/WORLD/europe/11/08/atheism.feature/index.html">"The rise of the New Atheists"</a>. CNN. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cnn.com/2006/WORLD/europe/11/08/atheism.feature/index.html">o orixinal</a> o 2010-04-08. Consultado o 16 de marzo de 2010.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=The+rise+of+the+New+Atheists&rft.aufirst=Simon&rft.aulast=Hooper&rft.genre=article&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cnn.com%2F2006%2FWORLD%2Feurope%2F11%2F08%2Fatheism.feature%2Findex.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-214"><a href="#cite_ref-214">↑</a> <cite class="citation journal">Gribbin, Alice (22 de decembro de 2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newstatesman.com/blogs/the-staggers/2011/12/richard-dawkins-issue-hitchens">"Preview: The Four Horsemen of New Atheism reunited"</a>. <a href="/w/index.php?title=New_Statesman&action=edit&redlink=1" class="new" title="New Statesman (a páxina aínda non existe)">New Statesman</a>. Consultado o 13 de febreiro de 2012.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Preview%3A+The+Four+Horsemen+of+New+Atheism+reunited&rft.aufirst=Alice&rft.aulast=Gribbin&rft.chron=22+de+decembro+de+2011&rft.genre=article&rft.jtitle=New+Statesman&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.newstatesman.com%2Fblogs%2Fthe-staggers%2F2011%2F12%2Frichard-dawkins-issue-hitchens&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEStenger2009-215">↑ <a href="#cite_ref-FOOTNOTEStenger2009_215-0">215,0</a> <a href="#cite_ref-FOOTNOTEStenger2009_215-1">215,1</a> <a href="#CITEREFStenger2009">Stenger 2009</a>. </li> <li id="cite_note-sharedvalues-216"><a href="#cite_ref-sharedvalues_216-0">↑</a> <cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131207172239/http://lawreview.vermontlaw.edu/files/2012/02/13-Garfield-Book-2-Vol-33.pdf">"Vermont Law Review"</a> (PDF). Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://lawreview.vermontlaw.edu/files/2012/02/13-Garfield-Book-2-Vol-33.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 07 de decembro de 2013. Consultado o 21 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Vermont+Law+Review&rft.genre=article&rft_id=http%3A%2F%2Flawreview.vermontlaw.edu%2Ffiles%2F2012%2F02%2F13-Garfield-Book-2-Vol-33.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-217"><a href="#cite_ref-217">↑</a> <cite class="citation web">Richard Dawkins. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://the-geek.org/docs/dawkinskansas/">"El regalo de Dios a Kansas"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.au=Richard+Dawkins&rft.btitle=El+regalo+de+Dios+a+Kansas&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fthe-geek.org%2Fdocs%2Fdawkinskansas%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-218"><a href="#cite_ref-218">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110422093857/http://www.adherents.com/Religions_By_Adherents.html#Nonreligious">"Major Religions of the World Ranked by Number of Adherents, Section on accuracy of non-Religious Demographic Data"</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.adherents.com/Religions_By_Adherents.html#Nonreligious">o orixinal</a> o 22 de abril de 2011. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Major+Religions+of+the+World+Ranked+by+Number+of+Adherents%2C+Section+on+accuracy+of+non-Religious+Demographic+Data&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.adherents.com%2FReligions_By_Adherents.html%23Nonreligious&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-219"><a href="#cite_ref-219">↑</a> <cite class="citation book">Huxley, Andrew (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=YsUMTA4MebwC&pg=PA120">Religion, Law and Tradition: Comparative Studies in Religious Law</a>. Routledge. p. 120. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-7007-1689-0" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-7007-1689-0">978-0-7007-1689-0</a>. <a href="/wiki/Open_Library" title="Open Library">OL</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//openlibrary.org/books/OL7763963M">7763963M</a>. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Andrew&rft.aulast=Huxley&rft.btitle=Religion%2C+Law+and+Tradition%3A+Comparative+Studies+in+Religious+Law&rft.date=2002&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-7007-1689-0&rft.pages=120&rft.pub=Routledge&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DYsUMTA4MebwC%26pg%3DPA120&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-eb-2010-220">↑ <a href="#cite_ref-eb-2010_220-0">220,0</a> <a href="#cite_ref-eb-2010_220-1">220,1</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/1731588/Religion-Year-In-Review-2010/298437/Worldwide-Adherents-of-All-Religions">"Religion: Year in Review 2010: Worldwide Adherents of All Religions"</a>. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc. Consultado o 21 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Religion%3A+Year+in+Review+2010%3A+Worldwide+Adherents+of+All+Religions&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica+Online&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2FEBchecked%2Ftopic%2F1731588%2FReligion-Year-In-Review-2010%2F298437%2FWorldwide-Adherents-of-All-Religions&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-221"><a href="#cite_ref-221">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Hans_Joas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hans Joas (a páxina aínda non existe)">Joas, Hans</a>; Wiegandt, Klaus, eds. (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=rQTdki1xyK0C&pg=PA122">Secularization and the World Religions</a>. Liverpool University Press. p. 122 (footnote 1). <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-1-84631-187-1" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-1-84631-187-1">978-1-84631-187-1</a>. <a href="/wiki/Open_Library" title="Open Library">OL</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//openlibrary.org/books/OL25285702M">25285702M</a>. Consultado o 18 de abril de 2012.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Secularization+and+the+World+Religions&rft.date=2010&rft.genre=book&rft.isbn=978-1-84631-187-1&rft.pages=122+%28footnote+1%29&rft.pub=Liverpool+University+Press&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DrQTdki1xyK0C%26pg%3DPA122&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-222"><a href="#cite_ref-222">↑</a> (en inglés) Phil Zuckerman: Atheism: Contemporary Rates and Patterns, in: Michael Martin (ed.), The Cambridge Companion to Atheism, Cambridge University Press, 2007. </li> <li id="cite_note-223"><a href="#cite_ref-223">↑</a> Pippa Norris y Ronald Inglehart, Sacred and Secular: Religion and Politics Worldwide, Cambridge University Press, Nueva York, EEUU, 2004, <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/052183984X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-521-83984-X</a> </li> <li id="cite_note-224"><a href="#cite_ref-224">↑</a> Steve Bruce, Politics and Religion, Polity Press (Cambridge)/ Blackwell Publishing Ltd. (Oxford), Reino Unido, 2003, <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0745628192" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-7456-2819-2</a>, <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0745628206" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-7456-2820-6</a> </li> <li id="cite_note-225"><a href="#cite_ref-225">↑</a> Nigel Barber (2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.psychologytoday.com/blog/the-human-beast/201005/why-atheism-will-replace-religion">Why Atheism Will Replace Religion</a>. <a href="/w/index.php?title=Psychology_Today&action=edit&redlink=1" class="new" title="Psychology Today (a páxina aínda non existe)">Psychology Today</a>. Retrieved 2013-05-22. </li> <li id="cite_note-Eurobarometro-226">↑ <a href="#cite_ref-Eurobarometro_226-0">226,0</a> <a href="#cite_ref-Eurobarometro_226-1">226,1</a> <a href="#cite_ref-Eurobarometro_226-2">226,2</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.arquive.org/web/20110430163128/http://ec.europa.eu/public_opinion/arquives/ebs/ebs_225_report_en.pdf">"Social values, Science and Technology"</a> (PDF). Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/public_opinion/arquives/ebs/ebs_225_report_en.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 2011-04-30. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Social+values%2C+Science+and+Technology&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fec.europa.eu%2Fpublic_opinion%2Farquives%2Febs%2Febs_225_report_en.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Harris-227"><a href="#cite_ref-Harris_227-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130723125147/http://www.harrisinteractive.com/news/allnewsbydate.asp?NewsID=1131">"Religious Views and Beliefs Vary Greatly by Country, According to the Latest Financial Times/Harris Poll"</a>. Financial Times/Harris Interactive. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.harrisinteractive.com/news/allnewsbydate.asp?NewsID=1131">o orixinal</a> o 23 de xullo de 2013. Consultado o 25 de xullo do 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Religious+Views+and+Beliefs+Vary+Greatly+by+Country%2C+According+to+the+Latest+Financial+Times%2FHarris+Poll&rft.genre=unknown&rft.pub=Financial+Times%2FHarris+Interactive&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.harrisinteractive.com%2Fnews%2Fallnewsbydate.asp%3FNewsID%3D1131&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-228"><a href="#cite_ref-228">↑</a> <cite class="citation book"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110430163128/http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_225_report_en.pdf">Social values, Science and Technology</a> (PDF). Directorate General Research, European Union. 2010. p. 207. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_341_en.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 2011-04-30. Consultado o 25 de xullo do 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Social+values%2C+Science+and+Technology&rft.date=2010&rft.genre=book&rft.pages=207&rft.pub=Directorate+General+Research%2C+European+Union&rft_id=http%3A%2F%2Fec.europa.eu%2Fpublic_opinion%2Farchives%2Febs%2Febs_341_en.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-abs-229"><a href="#cite_ref-abs_229-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.abs.gov.au/ausstats/abs@.nsf/Lookup/2071.0main+features902012-2013">"Cultural Diversity in Australia"</a>. Australian Bureau of Statistics. 2012. Consultado o 25 de xullo do 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Cultural+Diversity+in+Australia&rft.date=2012&rft.genre=unknown&rft.pub=Australian+Bureau+of+Statistics&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.abs.gov.au%2Fausstats%2Fabs%40.nsf%2FLookup%2F2071.0main%2Bfeatures902012-2013&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Intelligence-230"><a href="#cite_ref-Intelligence_230-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://davesource.com/Fringe/Fringe/Religion/Average-intelligence-predicts-atheism-rates-across-137-nations-Lynn-et-al.pdf">"Average intelligence predicts atheism rates across 137 nations"</a> (PDF). 3 de xaneiro de 2008. Consultado o 25 de xullo do 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Average+intelligence+predicts+atheism+rates+across+137+nations&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fdavesource.com%2FFringe%2FFringe%2FReligion%2FAverage-intelligence-predicts-atheism-rates-across-137-nations-Lynn-et-al.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-BBCViewpoints-231"><a href="#cite_ref-BBCViewpoints_231-0">↑</a> <cite class="citation news"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/news/magazine-19262884">"BBC News – Viewpoints: Why is faith falling in the US?"</a>. <a href="/w/index.php?title=BBC_Online&action=edit&redlink=1" class="new" title="BBC Online (a páxina aínda non existe)">BBC Online</a>. 22 de agosto de 2012. Consultado o 28 de agosto de 2012.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=BBC+News+%93+Viewpoints%3A+Why+is+faith+falling+in+the+US%3F&rft.chron=22+de+agosto+de+2012&rft.genre=article&rft.jtitle=BBC+Online&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fnews%2Fmagazine-19262884&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-pew_2012-232"><a href="#cite_ref-pew_2012_232-0">↑</a> <cite class="citation web">Cary Funk, Greg Smith. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6QhAHAv1T?url=http://www.pewforum.org/files/2012/10/NonesOnTheRise-full.pdf">""Nones" on the Rise: One-in-Five Adults Have No Religious Affiliation"</a> (PDF). Pew Research Center. pp. 9, 42. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pewforum.org/files/2012/10/NonesOnTheRise-full.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 29 de xuño de 2014. Consultado o 21 de novembro do 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Greg+Smith&rft.aulast=Cary+Funk&rft.btitle=%22Nones%22+on+the+Rise%3A+One-in-Five+Adults+Have+No+Religious+Affiliation&rft.genre=unknown&rft.pages=9%2C+42&rft.pub=Pew+Research+Center&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.pewforum.org%2Ffiles%2F2012%2F10%2FNonesOnTheRise-full.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Gallup2012-233"><a href="#cite_ref-Gallup2012_233-0">↑</a> <cite class="citation web">El Confidencial (14 de agosto de 2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elconfidencial.com/alma-corazon-vida/2012-08-14/el-ateismo-crece-en-todos-los-paises-menos-en-espana_502838/">"El ateísmo crece en todos los países, menos en España"</a> (en <a href="/wiki/Lingua_castel%C3%A1" title="Lingua castelá">castelán</a>). Consultado o 25 de xullo d0 2017.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.au=El+Confidencial&rft.btitle=El+ate%C3smo+crece+en+todos+los+pa%C3ses%2C+menos+en+Espa%C3%B1a&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.elconfidencial.com%2Falma-corazon-vida%2F2012-08-14%2Fel-ateismo-crece-en-todos-los-paises-menos-en-espana_502838%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-234"><a href="#cite_ref-234">↑</a> <cite id="CITEREFLarsonLarry1998" class="citation journal">Larson, Edward J.; Larry, Witham (1998). "Correspondence: Leading scientists still reject God". Nature 394 (6691): 313–4. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9690462">9690462</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1038%2F28478">10.1038/28478</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Correspondence%3A+Leading+scientists+still+reject+God&rft.au=Larry%2C+Witham&rft.aufirst=Edward+J.&rft.aulast=Larson&rft.date=1998&rft.genre=article&rft.issue=6691&rft.jtitle=Nature&rft.pages=313-4&rft.volume=394&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2F28478&rft_id=info%3Apmid%2F9690462&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  Dispoñible en <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stephenjaygould.org/ctrl/news/file002.html">StephenJayGould.org</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140301051125/http://www.stephenjaygould.org/ctrl/news/file002.html">Arquivado</a> 01 de marzo de 2014 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>., Stephen Jay Gould archive. Consultado o 17-12-2006 </li> <li id="cite_note-Standard1-235"><a href="#cite_ref-Standard1_235-0">↑</a> <cite class="citation book">William H. Swatos; Daniel V. A. Olson, ed. (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=2P_RJqdUYBAC&pg=PA57&dq=He+wanted+to+show+that+men+of+science+were+irreligious.#v=onepage&q=He%20wanted%20to%20show%20that%20men%20of%20science%20were%20irreligious.&f=false">The Secularization Debate (chapter by Rodney Stark)</a>. <a href="/w/index.php?title=Rowman_%26_Littlefield&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rowman & Littlefield (a páxina aínda non existe)">Rowman & Littlefield</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-7425-0761-6" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-7425-0761-6">978-0-7425-0761-6</a>. Consultado o 19 de agosto de 2011. <q>Recentemente, publicáronse en Nature datos de series temporais bastante sorprendentes sobre as crenzas dos científicos. O criterio de Leuba para crer en Deus é tan estrito que excluiría unha porción substancial do clero "principal". Obviamente foi un truco intencional do seu parte. Quería demostrar que os homes de ciencia eran irrelixiosos.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=The+Secularization+Debate+%28chapter+by+Rodney+Stark%29&rft.date=2000&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-7425-0761-6&rft.pub=Rowman+%26+Littlefield&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3D2P_RJqdUYBAC%26pg%3DPA57%26dq%3DHe%2Bwanted%2Bto%2Bshow%2Bthat%2Bmen%2Bof%2Bscience%2Bwere%2Birreligious.%23v%3Donepage%26q%3DHe%2520wanted%2520to%2520show%2520that%2520men%2520of%2520science%2520were%2520irreligious.%26f%3Dfalse&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  <ul><li><cite class="citation book">Stark, Rodney; Finke, Roger. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ucpress.edu/book/9780520222021/acts-of-faith">Acts of Faith: Explaining the Human Side of Religion</a>. <a href="/w/index.php?title=University_of_California_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of California Press (a páxina aínda non existe)">University of California Press</a>. Consultado o 19 de agosto de 2011. <q>Recentemente, publicáronse en Nature datos de series temporais bastante sorprendentes sobre as crenzas dos científicos. O criterio de Leuba para crer en Deus é tan estrito que excluiría unha porción substancial do clero "principal". Obviamente foi un truco intencional do seu parte. Quería demostrar que os homes de ciencia eran irrelixiosos..</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.au=Finke%2C+Roger&rft.aufirst=Rodney&rft.aulast=Stark&rft.btitle=Acts+of+Faith%3A+Explaining+the+Human+Side+of+Religion&rft.genre=book&rft.pub=University+of+California+Press&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ucpress.edu%2Fbook%2F9780520222021%2Facts-of-faith&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li></ul> </li> <li id="cite_note-American_Academy-236"><a href="#cite_ref-American_Academy_236-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pewforum.org/2009/11/05/scientists-and-belief/">"Scientists and Belief"</a>. <a href="/w/index.php?title=Pew_Research_Center&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pew Research Center (a páxina aínda non existe)">Pew Research Center</a>. Consultado o 21 de novembro de 2013. <q>A survey of scientists who are members of the American Association for the Advancement of Science, conducted by the Pew Research Center for the People & the Press in May and June 2009, finds that members of this group are, on the whole, much less religious than the general public.1 Indeed, the survey shows that scientists are roughly half as likely as the general public to believe in God or a higher power. According to the poll, just over half of scientists (51%) believe in some form of deity or higher power; specifically, 33% of scientists say they believe in God, while 18% believe in a universal spirit or higher power.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Scientists+and+Belief&rft.genre=unknown&rft.pub=Pew+Research+Center&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.pewforum.org%2F2009%2F11%2F05%2Fscientists-and-belief%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Physicians-237"><a href="#cite_ref-Physicians_237-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://chronicle.uchicago.edu/050714/doctorsfaith.shtml">"Survey on physicians' religious beliefs shows majority faithful"</a>. <a href="/wiki/Universidade_de_Chicago" title="Universidade de Chicago">Universidade de Chicago</a>. Consultado o 8 de abril de 2011. <q>The first study of physician religious beliefs has found that 76 percent of doctors believe in God and 59 percent believe in some sort of afterlife. The survey, performed by researchers at the University and published in the July issue of the Journal of General Internal Medicine, found that 90 percent of doctors in the United States attend religious services at least occasionally compared to 81 percent of all adults.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.btitle=Survey+on+physicians%27+religious+beliefs+shows+majority+faithful&rft.genre=unknown&rft.pub=Universidade+de+Chicago&rft_id=http%3A%2F%2Fchronicle.uchicago.edu%2F050714%2Fdoctorsfaith.shtml&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEShermer199976?79-238"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEShermer199976?79_238-0">↑</a> <a href="#CITEREFShermer1999">Shermer 1999</a>, pp. 76?79. </li> <li id="cite_note-239"><a href="#cite_ref-239">↑</a> <cite class="citation journal">Schwadel, Philip (2011). "The Effects of Education on Americans' Religious Practices, Beliefs, and Affiliations". Review of Religious Research 53 (2): 161. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1007%2Fs13644-011-0007-4">10.1007/s13644-011-0007-4</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=The+Effects+of+Education+on+Americans%27+Religious+Practices%2C+Beliefs%2C+and+Affiliations&rft.aufirst=Philip&rft.aulast=Schwadel&rft.date=2011&rft.genre=article&rft.issue=2&rft.jtitle=Review+of+Religious+Research&rft.pages=161&rft.volume=53&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2Fs13644-011-0007-4&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-religion_knowledge-240"><a href="#cite_ref-religion_knowledge_240-0">↑</a> <cite class="citation news">Landsberg, Mitchell (28 de setembro de 2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://articles.latimes.com/2010/sep/28/nation/la-na-religion-survey-20100928">"Atheists, agnostics most knowledgeable about religion, survey says"</a>. Los Angeles Times. Consultado o 8 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Atheists%2C+agnostics+most+knowledgeable+about+religion%2C+survey+says&rft.aufirst=Mitchell&rft.aulast=Landsberg&rft.chron=28+de+setembro+de+2010&rft.genre=article&rft.jtitle=Los+Angeles+Times&rft_id=http%3A%2F%2Farticles.latimes.com%2F2010%2Fsep%2F28%2Fnation%2Fla-na-religion-survey-20100928&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-241"><a href="#cite_ref-241">↑</a> <cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Michael_Argyle_(psic%C3%B3logo)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael Argyle (psicólogo) (a páxina aínda non existe)">Argyle, Michael</a> (1958). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/religiousbehavio0000argy">Religious Behaviour</a>. Londres: Routledge and Kegan Paul. pp. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/religiousbehavio0000argy/page/93">93</a>–96. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-415-17589-5" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-415-17589-5">0-415-17589-5</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Michael&rft.aulast=Argyle&rft.btitle=Religious+Behaviour&rft.date=1958&rft.genre=book&rft.isbn=0-415-17589-5&rft.pages=93-96&rft.place=Londres&rft.pub=Routledge+and+Kegan+Paul&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Freligiousbehavio0000argy&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-242"><a href="#cite_ref-242">↑</a> <cite class="citation web">Rathi, Akshat (11 de agosto de 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://arstechnica.com/science/2013/08/new-meta-analysis-checks-the-correlation-between-intelligence-and-faith/">"New meta-analysis checks the correlation between intelligence and faith"</a>. Ars Technica. Consultado o 29 de maio de 2014.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Akshat&rft.aulast=Rathi&rft.btitle=New+meta-analysis+checks+the+correlation+between+intelligence+and+faith&rft.genre=unknown&rft.pub=Ars+Technica&rft_id=http%3A%2F%2Farstechnica.com%2Fscience%2F2013%2F08%2Fnew-meta-analysis-checks-the-correlation-between-intelligence-and-faith%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Véxase_tamén">Véxase tamén</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=35" title="Editar a sección: «Véxase tamén»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=35" title="Editar o código fonte da sección: Véxase tamén">editar a fonte</a>]</div> <table role="presentation" class="mbox-small plainlinks sistersitebox" style="background-color:var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);color:inherit"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></td> <td class="mbox-text plainlist"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Portada_galega" class="extiw" title="commons:Portada galega">Wikimedia Commons</a> ten máis contidos multimedia na categoría:  <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Atheism" class="extiw" title="commons:Category:Atheism">Ateísmo</a></td></tr> </tbody></table> <table role="presentation" class="mbox-small plainlinks sistersitebox" style="background-color:var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);color:inherit"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/40px-Wiktionary-logo.svg.png" decoding="async" width="40" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/60px-Wiktionary-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/80px-Wiktionary-logo.svg.png 2x" data-file-width="370" data-file-height="350" /></td> <td class="mbox-text plainlist">Vexa a entrada do <a href="https://gl.wiktionary.org/wiki/" class="extiw" title="wikt:">Galizionario</a> acerca de  <a href="https://gl.wiktionary.org/wiki/ate%C3%ADsmo" class="extiw" title="wikt:ateísmo">ateísmo</a></td></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bibliografía">Bibliografía</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=36" title="Editar a sección: «Bibliografía»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=36" title="Editar o código fonte da sección: Bibliografía">editar a fonte</a>]</div> <div class="refbegin references-column-count references-column-count-2" style="-moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2; column-count: 2;"> <ul><li><cite id="CITEREFBaggini2003" class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Julian_Baggini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Julian Baggini (a páxina aínda non existe)">Baggini, Julian</a> (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/atheismveryshort0000bagg">Atheism: A Very Short Introduction</a>. Oxford: Oxford University Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-19-280424-3" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-19-280424-3">0-19-280424-3</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Julian&rft.aulast=Baggini&rft.btitle=Atheism%3A+A+Very+Short+Introduction&rft.date=2003&rft.genre=book&rft.isbn=0-19-280424-3&rft.pub=Oxford%3A+Oxford+University+Press&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fatheismveryshort0000bagg&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite id="CITEREFDawkins2006" class="citation book"><a href="/wiki/Richard_Dawkins" title="Richard Dawkins">Dawkins, Richard</a> (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=yq1xDpicghkC&lpg=PP1&dq=The%20God%20Delusion&pg=PP1#v=onepage&q&f=true">The God Delusion</a>. Bantam Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-593-05548-9" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-593-05548-9">0-593-05548-9</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Richard&rft.aulast=Dawkins&rft.btitle=The+God+Delusion&rft.date=2006&rft.genre=book&rft.isbn=0-593-05548-9&rft.pub=Bantam+Press&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dyq1xDpicghkC%26lpg%3DPP1%26dq%3DThe%2520God%2520Delusion%26pg%3DPP1%23v%3Donepage%26q%26f%3Dtrue&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite id="CITEREFEdwards2005" class="citation encyclopaedia"><a href="/w/index.php?title=Paul_Edwards_(fil%C3%B3sofo)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paul Edwards (filósofo) (a páxina aínda non existe)">Edwards, Paul</a> (2005) [1967]. "Atheism". En Donald M. Borchert. <a href="/w/index.php?title=Encyclopedia_of_Philosophy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Encyclopedia of Philosophy (a páxina aínda non existe)">The Encyclopedia of Philosophy</a>. Vol. 1 (2nd ed.). MacMillan Reference USA (Gale). p. 359. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-02-865780-6" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-02-865780-6">978-0-02-865780-6</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Atheism&rft.aufirst=Paul&rft.aulast=Edwards&rft.btitle=The+Encyclopedia+of+Philosophy&rft.date=2005&rft.edition=2nd&rft.genre=bookitem&rft.isbn=978-0-02-865780-6&rft.pages=359&rft.pub=MacMillan+Reference+USA+%28Gale%29&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite id="CITEREFHarris2005" class="citation book"><a href="/w/index.php?title=%3DSam_Harris_(autor)&action=edit&redlink=1" class="new" title="=Sam Harris (autor) (a páxina aínda non existe)">Harris, Sam</a> (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/isbn_9780739453797">The End of Faith: Religion, Terror, and the Future of Reason</a>. W. W. Norton & Company.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Sam&rft.aulast=Harris&rft.btitle=The+End+of+Faith%3A+Religion%2C+Terror%2C+and+the+Future+of+Reason&rft.date=2005&rft.genre=book&rft.pub=W.+W.+Norton+%26+Company&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fisbn_9780739453797&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite id="CITEREFHarris" class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Sam_Harris_(autor)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sam Harris (autor) (a páxina aínda non existe)">Harris, Sam</a> (19 de setembro de 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=RlZATs3xD0gC&lpg=PP1&pg=PP1">Letter to a Christian Nation</a>. Knopf. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-307-27877-7" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-307-27877-7">978-0-307-27877-7</a>. <a href="/wiki/Open_Library" title="Open Library">OL</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//openlibrary.org/books/OL25353925M">25353925M</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Sam&rft.aulast=Harris&rft.btitle=Letter+to+a+Christian+Nation&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-307-27877-7&rft.pub=Knopf&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DRlZATs3xD0gC%26lpg%3DPP1%26pg%3DPP1&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite id="CITEREFHarris" class="citation journal"><a href="/w/index.php?title=Sam_Harris_(autor)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sam Harris (autor) (a páxina aínda non existe)">Harris, Sam</a> (abril 2006a). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.secularhumanism.org/index.php/articles/2863">"The Myth of Secular Moral Chaos"</a>. <a href="/w/index.php?title=Free_Inquiry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Free Inquiry (a páxina aínda non existe)">Free Inquiry</a> 26 (3). <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0272-0701">0272-0701</a>. Consultado o 21 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=The+Myth+of+Secular+Moral+Chaos&rft.aufirst=Sam&rft.aulast=Harris&rft.chron=abril+2006a&rft.genre=article&rft.issn=0272-0701&rft.issue=3&rft.jtitle=Free+Inquiry&rft.volume=26&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.secularhumanism.org%2Findex.php%2Farticles%2F2863&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.samharris.org/site/full_text/the-myth-of-secular-moral-chaos">alternate URL</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150224084447/http://www.samharris.org/site/full_text/the-myth-of-secular-moral-chaos/">Arquivado</a> 24 de febreiro de 2015 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</li> <li><cite id="CITEREFHume1779" class="citation book"><a href="/wiki/David_Hume" title="David Hume">Hume, David</a> (1779). <a href="https://gl.wikisource.org/wiki/Dialogues_Concerning_Natural_Religion" class="extiw" title="s:Dialogues Concerning Natural Religion">Dialogues Concerning Natural Religion</a>. London. <a href="/wiki/Open_Library" title="Open Library">OL</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//openlibrary.org/books/OL7145748M">7145748M</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=David&rft.aulast=Hume&rft.btitle=Dialogues+Concerning+Natural+Religion&rft.date=1779&rft.genre=book&rft.place=London&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite id="CITEREFHume1748" class="citation book"><a href="/wiki/David_Hume" title="David Hume">Hume, David</a> (1748). <a href="https://gl.wikisource.org/wiki/An_Enquiry_Concerning_Human_Understanding" class="extiw" title="s:An Enquiry Concerning Human Understanding">An Enquiry Concerning Human Understanding</a>. London.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=David&rft.aulast=Hume&rft.btitle=An+Enquiry+Concerning+Human+Understanding&rft.date=1748&rft.genre=book&rft.place=London&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite id="CITEREFMartin1990" class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Michael_Martin_(philosopher)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael Martin (philosopher) (a páxina aínda non existe)">Martin, Michael</a> (1990). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110519174319/http://books.google.ca/books?id=MNZqCoor4eoC&lpg=PP1&dq=Atheism%3A%20A%20Philosophical%20Justification&pg=PP1#v=onepage&q&f=true">Atheism: A Philosophical Justification</a>. Philadelphia: Temple University Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-87722-642-0" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-87722-642-0">978-0-87722-642-0</a>. <a href="/wiki/Open_Library" title="Open Library">OL</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//openlibrary.org/books/OL8110936M">8110936M</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.ca/books?id=MNZqCoor4eoC&lpg=PP1&dq=Atheism%3A%20A%20Philosophical%20Justification&pg=PP1#v=onepage&q&f=true">o orixinal</a> o 19 de maio de 2011. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Michael&rft.aulast=Martin&rft.btitle=Atheism%3A+A+Philosophical+Justification&rft.date=1990&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-87722-642-0&rft.place=Philadelphia&rft.pub=Temple+University+Press&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.ca%2Fbooks%3Fid%3DMNZqCoor4eoC%26lpg%3DPP1%26dq%3DAtheism%253A%2520A%2520Philosophical%2520Justification%26pg%3DPP1%23v%3Donepage%26q%26f%3Dtrue&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite id="CITEREFNielsen2013" class="citation encyclopaedia"><a href="/w/index.php?title=Kai_Nielsen_(philosopher)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kai Nielsen (philosopher) (a páxina aínda non existe)">Nielsen, Kai</a> (2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/40634/atheism">"Atheism"</a>. <a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">Encyclopædia Britannica</a>. Consultado o 25 de novembro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Atheism&rft.aufirst=Kai&rft.aulast=Nielsen&rft.btitle=Encyclop%C3%A6dia+Britannica&rft.date=2013&rft.genre=bookitem&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2FEBchecked%2Ftopic%2F40634%2Fatheism&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite id="CITEREFRowe1998" class="citation encyclopaedia"><a href="/w/index.php?title=William_L._Rowe&action=edit&redlink=1" class="new" title="William L. Rowe (a páxina aínda non existe)">Rowe, William L.</a> (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=lnuwFH_M5o0C&pg=PA530&lpg=PA530&dq=atheism+routledge#v=onepage&q=atheism%20routledge&f=false">"Atheism"</a>. En Edward Craig. <a href="/w/index.php?title=Routledge_Encyclopedia_of_Philosophy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Routledge Encyclopedia of Philosophy (a páxina aínda non existe)">Routledge Encyclopedia of Philosophy</a>. Taylor & Francis. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-415-07310-3" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-415-07310-3">978-0-415-07310-3</a>. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Atheism&rft.aufirst=William+L.&rft.aulast=Rowe&rft.btitle=Routledge+Encyclopedia+of+Philosophy&rft.date=1998&rft.genre=bookitem&rft.isbn=978-0-415-07310-3&rft.pub=Taylor+%26+Francis&rft_id=http%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DlnuwFH_M5o0C%26pg%3DPA530%26lpg%3DPA530%26dq%3Datheism%2Broutledge%23v%3Donepage%26q%3Datheism%2520routledge%26f%3Dfalse&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite id="CITEREFSartre2001" class="citation book"><a href="/wiki/Jean-Paul_Sartre" title="Jean-Paul Sartre">Sartre, Jean-Paul</a> (2001) [1946]. "Existentialism and Humanism". En Priest, Stephen. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/jeanpaulsartreba00sart">Jean-Paul Sartre: Basic Writings</a>. London: Routledge. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/jeanpaulsartreba00sart/page/n53">45</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-415-21367-3" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-415-21367-3">0-415-21367-3</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Existentialism+and+Humanism&rft.aufirst=Jean-Paul&rft.aulast=Sartre&rft.btitle=Jean-Paul+Sartre%3A+Basic+Writings&rft.date=2001&rft.genre=bookitem&rft.isbn=0-415-21367-3&rft.pages=45&rft.place=London&rft.pub=Routledge&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fjeanpaulsartreba00sart&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite id="CITEREFSartre2004" class="citation book"><a href="/wiki/Jean-Paul_Sartre" title="Jean-Paul Sartre">Sartre, Jean-Paul</a> (2004) [1946]. "An existentialist ethics". En Gensler, Harry J.; Spurgin, Earl W.; Swindal, James C. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/ethicscontempora00gens">Ethics: Contemporary Readings</a>. London: Routledge. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/ethicscontempora00gens/page/n138">127</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-415-25680-1" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-415-25680-1">0-415-25680-1</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=An+existentialist+ethics&rft.aufirst=Jean-Paul&rft.aulast=Sartre&rft.btitle=Ethics%3A+Contemporary+Readings&rft.date=2004&rft.genre=bookitem&rft.isbn=0-415-25680-1&rft.pages=127&rft.place=London&rft.pub=Routledge&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fethicscontempora00gens&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite id="CITEREFSartre2006" class="citation book"><a href="/wiki/Jean-Paul_Sartre" title="Jean-Paul Sartre">Sartre, Jean-Paul</a> (2006) [1946]. El existencialismo es un humanismo. México: UNAM. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9703235077" title="Especial:Fontes bibliográficas/9703235077">9703235077</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Jean-Paul&rft.aulast=Sartre&rft.btitle=El+existencialismo+es+un+humanismo&rft.date=2006&rft.genre=book&rft.isbn=9703235077&rft.place=M%C3%A9xico&rft.pub=UNAM&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite id="CITEREFSmith1979" class="citation book"><a href="/w/index.php?title=George_H._Smith&action=edit&redlink=1" class="new" title="George H. Smith (a páxina aínda non existe)">Smith, George H.</a> (1979). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/atheismcaseagain0000smit_c3p0">Atheism: The Case Against God</a>. Buffalo, Nova York: Prometheus Books. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-87975-124-X" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-87975-124-X">0-87975-124-X</a>. <a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//lccn.loc.gov/79002726">79002726</a>. <a href="/wiki/Open_Library" title="Open Library">OL</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//openlibrary.org/books/OL4401616M">4401616M</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=George+H.&rft.aulast=Smith&rft.btitle=Atheism%3A+The+Case+Against+God&rft.date=1979&rft.genre=book&rft.isbn=0-87975-124-X&rft.place=Buffalo%2C+Nova+York&rft.pub=Prometheus+Books&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fatheismcaseagain0000smit_c3p0&rft_id=info%3Alccn%2F79002726&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite id="CITEREFStenger2007" class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Victor_J._Stenger&action=edit&redlink=1" class="new" title="Victor J. Stenger (a páxina aínda non existe)">Stenger, Victor J.</a> (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/godfailedhypothe0000sten">God: The Failed Hypothesis—How Science Shows That God Does Not Exist</a>. Amherst, New York: Prometheus Books. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-1-59102-652-5" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-1-59102-652-5">978-1-59102-652-5</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Victor+J.&rft.aulast=Stenger&rft.btitle=God%3A+The+Failed+Hypothesis%94How+Science+Shows+That+God+Does+Not+Exist&rft.date=2007&rft.genre=book&rft.isbn=978-1-59102-652-5&rft.place=Amherst%2C+New+York&rft.pub=Prometheus+Books&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fgodfailedhypothe0000sten&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite id="CITEREFStenger" class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Victor_J._Stenger&action=edit&redlink=1" class="new" title="Victor J. Stenger (a páxina aínda non existe)">Stenger, Victor J.</a> (22 de setembro de 2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121011014538/http://www.colorado.edu/philosophy/vstenger/battle.html">The New Atheism: Taking a Stand for Science and Reason</a>. Prometheus. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/1-59102-751-9" title="Especial:Fontes bibliográficas/1-59102-751-9">1-59102-751-9</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.colorado.edu/philosophy/vstenger/battle.html">o orixinal</a> o 11 de outubro de 2012. Consultado o 23 de xullo de 2009.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.aufirst=Victor+J.&rft.aulast=Stenger&rft.btitle=The+New+Atheism%3A+Taking+a+Stand+for+Science+and+Reason&rft.genre=book&rft.isbn=1-59102-751-9&rft.pub=Prometheus&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.colorado.edu%2Fphilosophy%2Fvstenger%2Fbattle.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite id="CITEREFZdybicka2005" class="citation book">Zdybicka, Zofia J. (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ptta.pl/pef/haslaen/a/atheism.pdf">"Atheism"</a> (PDF). En Maryniarczyk, Andrzej. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ptta.pl/pef">Universal Encyclopedia of Philosophy</a> 1. Polish Thomas Aquinas Association. Consultado o 9 de abril de 2011.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AAte%C3smo&rft.atitle=Atheism&rft.aufirst=Zofia+J.&rft.aulast=Zdybicka&rft.btitle=Universal+Encyclopedia+of+Philosophy&rft.date=2005&rft.genre=bookitem&rft.pub=Polish+Thomas+Aquinas+Association&rft_id=http%3A%2F%2Fptta.pl%2Fpef%2Fhaslaen%2Fa%2Fatheism.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Outros_artigos">Outros artigos</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=37" title="Editar a sección: «Outros artigos»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=37" title="Editar o código fonte da sección: Outros artigos">editar a fonte</a>]</div> <ul><li><a href="/wiki/Apostas%C3%ADa" title="Apostasía">Apostasía</a></li> <li><a href="/wiki/Disteleolox%C3%ADa" title="Disteleoloxía">Disteleoloxía</a></li> <li><a href="/wiki/Polite%C3%ADsmo" title="Politeísmo">Politeísmo</a></li> <li><a href="/wiki/Alianza_Atea_Internacional" title="Alianza Atea Internacional">Alianza Atea Internacional</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ligazóns_externas">Ligazóns externas</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&veaction=edit&section=38" title="Editar a sección: «Ligazóns externas»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&action=edit&section=38" title="Editar o código fonte da sección: Ligazóns externas">editar a fonte</a>]</div> <dl><dt>En inglés</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iep.utm.edu/n-atheis">The New Atheists</a> en <a href="/w/index.php?title=The_Internet_Encyclopedia_of_Philosophy&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Internet Encyclopedia of Philosophy (a páxina aínda non existe)">The Internet Encyclopedia of Philosophy</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dmoztools.net/Society/Religion_and_Spirituality/Atheism/">Atheism</a><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170516164810/http://dmoztools.net/Society/Religion_and_Spirituality/Atheism/">Arquivado</a> 16 de maio de 2017 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Directorio de enlaces a organizacións e sitios webs.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/religion/religions/atheism/">Religion & Ethics—Atheism</a> en <a href="/w/index.php?title=Bbc.co.uk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bbc.co.uk (a páxina aínda non existe)">bbc.co.uk</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.infidels.org/library/">Secular Web library</a>, biblioteca de obras históricas e modernas.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150526145238/http://www.agreeley.com/articles/hardcore.html">The Demand for Religion</a>, un estudo sobre a demografía do ateísmo por Wolfgang Jagodzinski (Universidade de Colonia) e Andrew Greeley (Universidade de Chicago e Universidade de Arizona).</li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Ilustración" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Modelo:Ilustraci%C3%B3n" title="Modelo:Ilustración"><abbr title="Ver o modelo">v</abbr></a></li><li class="nv-conversa"><a href="/wiki/Conversa_modelo:Ilustraci%C3%B3n" title="Conversa modelo:Ilustración"><abbr title="Conversa do modelo">c</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a class="external text" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Modelo:Ilustraci%C3%B3n&action=edit"><abbr title="Editar o modelo">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Ilustración" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/Ilustraci%C3%B3n" title="Ilustración">Ilustración</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style=";"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Modelo:Navbox" title="Modelo:Navbox"><abbr title="Ver o modelo">v</abbr></a></li><li class="nv-conversa"><a href="/wiki/Conversa_modelo:Navbox" title="Conversa modelo:Navbox"><abbr title="Conversa do modelo">c</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a class="external text" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Modelo:Navbox&action=edit"><abbr title="Editar o modelo">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Conceptos" style="font-size:114%;margin:0 4em">Conceptos</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">ateísmo</a></li> <li><a href="/wiki/Capitalismo" title="Capitalismo">capitalismo</a></li> <li><a href="/wiki/Ciencia" title="Ciencia">ciencia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Clasicismo_de_Weimar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Clasicismo de Weimar (a páxina aínda non existe)">Clasicismo de Weimar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Contrailustraci%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Contrailustración (a páxina aínda non existe)">contrailustración</a></li> <li><a href="/wiki/De%C3%ADsmo" title="Deísmo">deísmo</a></li> <li><a href="/wiki/Democracia" title="Democracia">democracia</a></li> <li><a href="/wiki/Dereitos_humanos" title="Dereitos humanos">dereitos humanos</a></li> <li><a href="/wiki/Despotismo_ilustrado" title="Despotismo ilustrado">despotismo ilustrado</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=D%C3%BAbida_met%C3%B3dica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dúbida metódica (a páxina aínda non existe)">dúbida metódica</a></li> <li><a href="/wiki/Empirismo" title="Empirismo">empirismo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Enciclopedistas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Enciclopedistas (a páxina aínda non existe)">enciclopedistas</a></li> <li><a href="/wiki/Filosof%C3%ADa_da_natureza" title="Filosofía da natureza">filosofía da natureza</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Haskal%C3%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haskalá (a páxina aínda non existe)">Haskalá</a></li> <li><a href="/wiki/Humanismo_(filosof%C3%ADa)" title="Humanismo (filosofía)">humanismo</a></li> <li><a href="/wiki/Liberalismo_cl%C3%A1sico" title="Liberalismo clásico">liberalismo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Liberdades_civ%C3%ADs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liberdades civís (a páxina aínda non existe)">liberdades civís</a></li> <li><a href="/wiki/Libert%C3%A9,_%C3%A9galit%C3%A9,_fraternit%C3%A9" title="Liberté, égalité, fraternité">Liberté, égalité, fraternité</a></li> <li><a href="/wiki/Mercado_libre" title="Mercado libre">mercados libres</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%A9todo_cient%C3%ADfico" title="Método científico">método científico</a></li> <li><a href="/wiki/Nacionalismo" title="Nacionalismo">nacionalismo</a></li> <li><a href="/wiki/Obxectividade" title="Obxectividade">obxectividade</a></li> <li><a href="/wiki/Pensamento_cr%C3%ADtico" title="Pensamento crítico">pensamento crítico</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Racionalidade&action=edit&redlink=1" class="new" title="Racionalidade (a páxina aínda non existe)">racionalidade</a></li> <li><a href="/wiki/Racionalismo" title="Racionalismo">racionalismo</a></li> <li><a href="/wiki/Raz%C3%B3n" title="Razón">razón</a></li> <li><a href="/wiki/Reducionismo" title="Reducionismo">reducionismo</a></li> <li><a href="/wiki/Sapere_aude" title="Sapere aude">Sapere aude</a></li> <li><a href="/wiki/Socialismo" title="Socialismo">socialismo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Universal_(filosof%C3%ADa)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Universal (filosofía) (a páxina aínda non existe)">universal</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style=";"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-ver"><a href="/wiki/Modelo:Navbox" title="Modelo:Navbox"><abbr title="Ver o modelo">v</abbr></a></li><li class="nv-conversa"><a href="/wiki/Conversa_modelo:Navbox" title="Conversa modelo:Navbox"><abbr title="Conversa do modelo">c</abbr></a></li><li class="nv-editar"><a class="external text" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Modelo:Navbox&action=edit"><abbr title="Editar o modelo">e</abbr></a></li></ul></div><div id="Pensadores" style="font-size:114%;margin:0 4em">Pensadores</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Alemaña</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Justus_Henning_B%C3%B6hmer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Justus Henning Böhmer (a páxina aínda non existe)">Justus Henning Böhmer</a></li> <li><a href="/wiki/Johann_Wolfgang_von_Goethe" title="Johann Wolfgang von Goethe">Johann Wolfgang von Goethe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Johann_Gottfried_Herder&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johann Gottfried Herder (a páxina aínda non existe)">Johann Gottfried von Herder</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Theodor_Gottlieb_von_Hippel_the_Elder&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theodor Gottlieb von Hippel the Elder (a páxina aínda non existe)">Theodor Gottlieb von Hippel</a></li> <li><a href="/wiki/Wilhelm_von_Humboldt" title="Wilhelm von Humboldt">Wilhelm von Humboldt</a></li> <li><a href="/wiki/Immanuel_Kant" title="Immanuel Kant">Immanuel Kant</a></li> <li><a href="/wiki/Gotthold_Ephraim_Lessing" title="Gotthold Ephraim Lessing">Gotthold Ephraim Lessing</a></li> <li><a href="/wiki/Georg_Christoph_Lichtenberg" title="Georg Christoph Lichtenberg">Georg Christoph Lichtenberg</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Moses_Mendelssohn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Moses Mendelssohn (a páxina aínda non existe)">Moses Mendelssohn</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Samuel_von_Pufendorf&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samuel von Pufendorf (a páxina aínda non existe)">Samuel von Pufendorf</a></li> <li><a href="/wiki/Friedrich_Schiller" title="Friedrich Schiller">Friedrich Schiller</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Christian_Thomasius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christian Thomasius (a páxina aínda non existe)">Christian Thomasius</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gabriel_Wagner&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gabriel Wagner (a páxina aínda non existe)">Gabriel Wagner</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Christian_Felix_Wei%C3%9Fe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christian Felix Weiße (a páxina aínda non existe)">Christian Felix Weiße</a></li> <li><a href="/wiki/Christoph_Martin_Wieland" title="Christoph Martin Wieland">Christoph Martin Wieland</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thomas_Wizenmann&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thomas Wizenmann (a páxina aínda non existe)">Thomas Wizenmann</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Christian_Wolff_(fil%C3%B3sofo)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christian Wolff (filósofo) (a páxina aínda non existe)">Christian Wolff</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Ilustraci%C3%B3n_en_Espa%C3%B1a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ilustración en España (a páxina aínda non existe)">España</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Jos%C3%A9_Cadalso" title="José Cadalso">José Cadalso</a></li> <li><a href="/wiki/Carlos_III_de_Espa%C3%B1a" title="Carlos III de España">Carlos III</a></li> <li><a href="/wiki/Benito_Xer%C3%B3nimo_Feijoo" title="Benito Xerónimo Feijoo">Benito Xerónimo Feijoo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Leandro_Fern%C3%A1ndez_de_Morat%C3%ADn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Leandro Fernández de Moratín (a páxina aínda non existe)">Leandro Fernández de Moratín</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Valentin_de_Foronda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Valentin de Foronda (a páxina aínda non existe)">Valentin de Foronda</a></li> <li><a href="/wiki/Gaspar_Melchor_de_Jovellanos" title="Gaspar Melchor de Jovellanos">Gaspar Melchor de Jovellanos</a></li> <li><a href="/wiki/Mart%C3%ADn_Sarmiento" title="Martín Sarmiento">Martín Sarmiento</a></li> <li><a href="/wiki/Diego_de_Torres_Villarroel" title="Diego de Torres Villarroel">Diego de Torres Villarroel</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Estados Unidos de América</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Benjamin_Franklin" title="Benjamin Franklin">Benjamin Franklin</a></li> <li><a href="/wiki/Thomas_Jefferson" title="Thomas Jefferson">Thomas Jefferson</a></li> <li><a href="/wiki/James_Madison" title="James Madison">James Madison</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=George_Mason&action=edit&redlink=1" class="new" title="George Mason (a páxina aínda non existe)">George Mason</a></li> <li><a href="/wiki/Thomas_Paine" title="Thomas Paine">Thomas Paine</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Francia</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Jean_Le_Rond_d%27Alembert" title="Jean Le Rond d'Alembert">Jean Le Rond d'Alembert</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ren%C3%A9_Louis_de_Voyer_de_Paulmy_d%27Argenson&action=edit&redlink=1" class="new" title="René Louis de Voyer de Paulmy d'Argenson (a páxina aínda non existe)">René Louis d'Argenson</a></li> <li><a href="/wiki/Pierre_Bayle" title="Pierre Bayle">Pierre Bayle</a></li> <li><a href="/wiki/Pierre-Augustin_de_Beaumarchais" title="Pierre-Augustin de Beaumarchais">Pierre-Augustin de Beaumarchais</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nicolas_Chamfort&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nicolas Chamfort (a páxina aínda non existe)">Nicolas Chamfort</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%89milie_du_Ch%C3%A2telet" title="Émilie du Châtelet">Émilie du Châtelet</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%89tienne_Bonnot_de_Condillac&action=edit&redlink=1" class="new" title="Étienne Bonnot de Condillac (a páxina aínda non existe)">Étienne Bonnot de Condillac</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Marquis_de_Condorcet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marquis de Condorcet (a páxina aínda non existe)">Marquis de Condorcet</a></li> <li><a href="/wiki/Denis_Diderot" title="Denis Diderot">Denis Diderot</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bernard_Le_Bovier_de_Fontenelle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bernard Le Bovier de Fontenelle (a páxina aínda non existe)">Bernard Le Bovier de Fontenelle</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Claude_Adrien_Helv%C3%A9tius&action=edit&redlink=1" class="new" title="Claude Adrien Helvétius (a páxina aínda non existe)">Claude Adrien Helvétius</a></li> <li><a href="/wiki/Paul_Henri_Thiry_d%27Holbach" title="Paul Henri Thiry d'Holbach">Paul Henri Thiry d'Holbach</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Louis_de_Jaucourt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Louis de Jaucourt (a páxina aínda non existe)">Louis de Jaucourt</a></li> <li><a href="/wiki/Julien_Offray_de_La_Mettrie" title="Julien Offray de La Mettrie">Julien Offray de La Mettrie</a></li> <li><a href="/wiki/Georges-Louis_Leclerc" title="Georges-Louis Leclerc">Georges-Louis Leclerc</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gabriel_Bonnot_de_Mably&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gabriel Bonnot de Mably (a páxina aínda non existe)">Gabriel Bonnot de Mably</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sylvain_Mar%C3%A9chal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sylvain Maréchal (a páxina aínda non existe)">Sylvain Maréchal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jean_Meslier&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jean Meslier (a páxina aínda non existe)">Jean Meslier</a></li> <li><a href="/wiki/Montesquieu" title="Montesquieu">Montesquieu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C3%89tienne-Gabriel_Morelly&action=edit&redlink=1" class="new" title="Étienne-Gabriel Morelly (a páxina aínda non existe)">Étienne-Gabriel Morelly</a></li> <li><a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Quesnay" title="François Quesnay">François Quesnay</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Guillaume_Thomas_Fran%C3%A7ois_Raynal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Guillaume Thomas François Raynal (a páxina aínda non existe)">Guillaume Thomas François Raynal</a></li> <li><a href="/wiki/Marqu%C3%A9s_de_Sade" title="Marqués de Sade">Marqués de Sade</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Anne_Robert_Jacques_Turgot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anne Robert Jacques Turgot (a páxina aínda non existe)">Anne Robert Jacques Turgot</a></li> <li><a href="/wiki/Voltaire" title="Voltaire">Voltaire</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Grecia</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Neophytos_Doukas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Neophytos Doukas (a páxina aínda non existe)">Neophytos Doukas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Theoklitos_Farmakidis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theoklitos Farmakidis (a páxina aínda non existe)">Theoklitos Farmakidis</a></li> <li><a href="/wiki/Rigas_Feraios" title="Rigas Feraios">Rigas Feraios</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Theophilos_Kairis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theophilos Kairis (a páxina aínda non existe)">Theophilos Kairis</a></li> <li><a href="/wiki/Adamantios_Kora%C3%ADs" title="Adamantios Koraís">Adamantios Koraís</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Irlanda</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Robert_Boyle" title="Robert Boyle">Robert Boyle</a></li> <li><a href="/wiki/Edmund_Burke" title="Edmund Burke">Edmund Burke</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Toland&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Toland (a páxina aínda non existe)">John Toland</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Italia</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Cesare_Beccaria" title="Cesare Beccaria">Cesare Beccaria</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gaetano_Filangieri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gaetano Filangieri (a páxina aínda non existe)">Gaetano Filangieri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ferdinando_Galiani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ferdinando Galiani (a páxina aínda non existe)">Ferdinando Galiani</a></li> <li><a href="/wiki/Luigi_Galvani" title="Luigi Galvani">Luigi Galvani</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Antonio_Genovesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antonio Genovesi (a páxina aínda non existe)">Antonio Genovesi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Francesco_Mario_Pagano&action=edit&redlink=1" class="new" title="Francesco Mario Pagano (a páxina aínda non existe)">Francesco Mario Pagano</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Giovanni_Salvemini&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giovanni Salvemini (a páxina aínda non existe)">Giovanni Salvemini</a></li> <li><a href="/wiki/Pietro_Verri" title="Pietro Verri">Pietro Verri</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Países Baixos</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Balthasar_Bekker&action=edit&redlink=1" class="new" title="Balthasar Bekker (a páxina aínda non existe)">Balthasar Bekker</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pieter_de_la_Court&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pieter de la Court (a páxina aínda non existe)">Pieter de la Court</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Petrus_Cunaeus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Petrus Cunaeus (a páxina aínda non existe)">Petrus Cunaeus</a></li> <li><a href="/wiki/Hugo_Grotius" title="Hugo Grotius">Hugo Grotius</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fran%C3%A7ois_Hemsterhuis&action=edit&redlink=1" class="new" title="François Hemsterhuis (a páxina aínda non existe)">François Hemsterhuis</a></li> <li><a href="/wiki/Christiaan_Huygens" title="Christiaan Huygens">Christiaan Huygens</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Adriaan_Koerbagh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adriaan Koerbagh (a páxina aínda non existe)">Adriaan Koerbagh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Frederik_van_Leenhof&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frederik van Leenhof (a páxina aínda non existe)">Frederik van Leenhof</a></li> <li><a href="/wiki/Antoni_van_Leeuwenhoek" title="Antoni van Leeuwenhoek">Antoni van Leeuwenhoek</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bernard_Nieuwentyt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bernard Nieuwentyt (a páxina aínda non existe)">Bernard Nieuwentyt</a></li> <li><a href="/wiki/Baruch_Spinoza" class="mw-redirect" title="Baruch Spinoza">Baruch Spinoza</a></li> <li><a href="/wiki/Jan_Swammerdam" title="Jan Swammerdam">Jan Swammerdam</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hendrik_Wyermars&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hendrik Wyermars (a páxina aínda non existe)">Hendrik Wyermars</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Polonia</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Tadeusz_Czacki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tadeusz Czacki (a páxina aínda non existe)">Tadeusz Czacki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hugo_Ko%C5%82%C5%82%C4%85taj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hugo Kołłątaj (a páxina aínda non existe)">Hugo Kołłątaj</a></li> <li><a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_Konarski" title="Stanisław Konarski">Stanisław Konarski</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ignacy_Krasicki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ignacy Krasicki (a páxina aínda non existe)">Ignacy Krasicki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Julian_Ursyn_Niemcewicz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Julian Ursyn Niemcewicz (a páxina aínda non existe)">Julian Ursyn Niemcewicz</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stanis%C5%82aw_August_Poniatowski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stanisław August Poniatowski (a páxina aínda non existe)">Stanisław August Poniatowski</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=J%C4%99drzej_%C5%9Aniadecki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jędrzej Śniadecki (a páxina aínda non existe)">Jędrzej Śniadecki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stanis%C5%82aw_Staszic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stanisław Staszic (a páxina aínda non existe)">Stanisław Staszic</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=J%C3%B3zef_Wybicki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Józef Wybicki (a páxina aínda non existe)">Józef Wybicki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Andrzej_Stanis%C5%82aw_Za%C5%82uski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Andrzej Stanisław Załuski (a páxina aínda non existe)">Andrzej Stanisław Załuski</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=J%C3%B3zef_Andrzej_Za%C5%82uski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Józef Andrzej Załuski (a páxina aínda non existe)">Józef Andrzej Załuski</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Portugal</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Sebasti%C3%A3o_Jos%C3%A9_de_Carvalho_e_Melo" title="Sebastião José de Carvalho e Melo">Sebastião José de Carvalho e Melo</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Romanía</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ion_Budai-Deleanu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ion Budai-Deleanu (a páxina aínda non existe)">Ion Budai-Deleanu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dinicu_Golescu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dinicu Golescu (a páxina aínda non existe)">Dinicu Golescu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Petru_Maior&action=edit&redlink=1" class="new" title="Petru Maior (a páxina aínda non existe)">Petru Maior</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Samuil_Micu-Klein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samuil Micu-Klein (a páxina aínda non existe)">Samuil Micu-Klein</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gheorghe_%C8%98incai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gheorghe Șincai (a páxina aínda non existe)">Gheorghe Șincai</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Rusia</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Catarina_II_de_Rusia" title="Catarina II de Rusia">Catarina II</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Denis_Fonvizin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Denis Fonvizin (a páxina aínda non existe)">Denis Fonvizin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mikhail_Kheraskov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mikhail Kheraskov (a páxina aínda non existe)">Mikhail Kheraskov</a></li> <li><a href="/wiki/Mikhail_Lomonosov" title="Mikhail Lomonosov">Mikhail Lomonosov</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nikolay_Novikov&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nikolay Novikov (a páxina aínda non existe)">Nikolay Novikov</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Alexander_Radishchev&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alexander Radishchev (a páxina aínda non existe)">Alexander Radishchev</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yekaterina_Vorontsova-Dashkova&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yekaterina Vorontsova-Dashkova (a páxina aínda non existe)">Yekaterina Vorontsova-Dashkova</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Reino Unido (<a href="/wiki/Ilustraci%C3%B3n_escocesa" title="Ilustración escocesa">Escocia</a>)</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Joseph_Addison" title="Joseph Addison">Joseph Addison</a></li> <li><a href="/wiki/Francis_Bacon_(fil%C3%B3sofo)" title="Francis Bacon (filósofo)">Francis Bacon</a></li> <li><a href="/wiki/James_Beattie" title="James Beattie">James Beattie</a></li> <li><a href="/wiki/Jeremy_Bentham" title="Jeremy Bentham">Jeremy Bentham</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Joseph_Black&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joseph Black (a páxina aínda non existe)">Joseph Black</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hugh_Blair&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hugh Blair (a páxina aínda non existe)">Hugh Blair</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=James_Boswell&action=edit&redlink=1" class="new" title="James Boswell (a páxina aínda non existe)">James Boswell</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=James_Burnett,_Lord_Monboddo&action=edit&redlink=1" class="new" title="James Burnett, Lord Monboddo (a páxina aínda non existe)">James Burnett, Lord Monboddo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Anthony_Collins&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anthony Collins (a páxina aínda non existe)">Anthony Collins</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Adam_Ferguson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adam Ferguson (a páxina aínda non existe)">Adam Ferguson</a></li> <li><a href="/wiki/Edward_Gibbon" title="Edward Gibbon">Edward Gibbon</a></li> <li><a href="/wiki/Robert_Hooke" title="Robert Hooke">Robert Hooke</a></li> <li><a href="/wiki/David_Hume" title="David Hume">David Hume</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Francis_Hutcheson_(fil%C3%B3sofo)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Francis Hutcheson (filósofo) (a páxina aínda non existe)">Francis Hutcheson</a></li> <li><a href="/wiki/Samuel_Johnson" title="Samuel Johnson">Samuel Johnson</a></li> <li><a href="/wiki/John_Locke" title="John Locke">John Locke</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Millar_(fil%C3%B3sofo)&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Millar (filósofo) (a páxina aínda non existe)">John Millar</a></li> <li><a href="/wiki/Isaac_Newton" title="Isaac Newton">Isaac Newton</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=William_Ogilvie_of_Pittensear&action=edit&redlink=1" class="new" title="William Ogilvie of Pittensear (a páxina aínda non existe)">William Ogilvie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Richard_Price&action=edit&redlink=1" class="new" title="Richard Price (a páxina aínda non existe)">Richard Price</a></li> <li><a href="/wiki/Joseph_Priestley" title="Joseph Priestley">Joseph Priestley</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thomas_Reid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thomas Reid (a páxina aínda non existe)">Thomas Reid</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Anthony_Ashley-Cooper,_3rd_Earl_of_Shaftesbury&action=edit&redlink=1" class="new" title="Anthony Ashley-Cooper, 3rd Earl of Shaftesbury (a páxina aínda non existe)">Shaftesbury</a></li> <li><a href="/wiki/Adam_Smith" title="Adam Smith">Adam Smith</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dugald_Stewart&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dugald Stewart (a páxina aínda non existe)">Dugald Stewart</a></li> <li><a href="/wiki/Mary_Wollstonecraft" title="Mary Wollstonecraft">Mary Wollstonecraft</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Xenebra</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Firmin_Abauzit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Firmin Abauzit (a páxina aínda non existe)">Firmin Abauzit</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Charles_Bonnet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Charles Bonnet (a páxina aínda non existe)">Charles Bonnet</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jean-Jacques_Burlamaqui&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jean-Jacques Burlamaqui (a páxina aínda non existe)">Jean-Jacques Burlamaqui</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jean-Louis_de_Lolme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jean-Louis de Lolme (a páxina aínda non existe)">Jean-Louis de Lolme</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pierre_Pr%C3%A9vost&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pierre Prévost (a páxina aínda non existe)">Pierre Prévost</a></li> <li><a href="/wiki/Jean-Jacques_Rousseau" title="Jean-Jacques Rousseau">Jean-Jacques Rousseau</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Antoine-Jacques_Roustan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antoine-Jacques Roustan (a páxina aínda non existe)">Antoine-Jacques Roustan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Horace-B%C3%A9n%C3%A9dict_de_Saussure&action=edit&redlink=1" class="new" title="Horace-Bénédict de Saussure (a páxina aínda non existe)">Horace-Bénédict de Saussure</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jacob_Vernes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jacob Vernes (a páxina aínda non existe)">Jacob Vernes</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jacob_Vernet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jacob Vernet (a páxina aínda non existe)">Jacob Vernet</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/16px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/24px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/32px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="31" /> <a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Ilustraci%C3%B3n_(corrente_intelectual)" title="Categoría:Ilustración (corrente intelectual)">Categoría</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Control_de_autoridades" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Control_de_autoridades" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;"><a href="/wiki/Axuda:Control_de_autoridades" title="Axuda:Control de autoridades">Control de autoridades</a></th><td class="navbox-list navbox-odd plainlinks" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Main_Page" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a>: <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7066" class="extiw" title="wikidata:Q7066">Q7066</a></li> <li><a href="/wiki/Art_%26_Architecture_Thesaurus" title="Art & Architecture Thesaurus">AAT</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.getty.edu/vow/AATFullDisplay?find=&logic=AND&note=&subjectid=300055990">300055990</a></li> <li><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_Central_de_Florencia" title="Biblioteca Nacional Central de Florencia">BNCF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=18663">18663</a></li> <li><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_de_Espa%C3%B1a" title="Biblioteca Nacional de España">BNE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://datos.bne.es/resource/XX524722">XX524722</a></li> <li><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_de_Francia" title="Biblioteca Nacional de Francia">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11937191k">11937191k</a></li> <li><a href="/wiki/Grande_Enciclopedia_Rusa" title="Grande Enciclopedia Rusa">BRE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/1837142">1837142</a></li> <li><a href="/wiki/Gran_Enciclop%C3%A8dia_Catalana" title="Gran Enciclopèdia Catalana">GEC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0081622.xml">0081622</a></li> <li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4003364-8">4003364-8</a></li> <li><a href="/wiki/Dicionario_Hist%C3%B3rico_de_Su%C3%ADza" title="Dicionario Histórico de Suíza">HDS</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://hls-dhs-dss.ch/de/articles/017465">017465</a></li> <li><a href="/wiki/JSTOR" title="JSTOR">JSTOR</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/*/https://www.jstor.org/topic/atheism">atheism</a></li> <li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85009109">sh85009109</a></li> <li>MAG: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/*/https://academic.microsoft.com/v2/detail/2779783995">2779783995</a></li> <li><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Dieta" title="Biblioteca Nacional da Dieta">NDL</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00567940">00567940</a></li> <li><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_da_Rep%C3%BAblica_Checa" title="Biblioteca Nacional da República Checa">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph118651">ph118651</a></li> <li>Orthodox Encyclopedia: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pravenc.ru/text/76760.html">76760</a></li> <li><a href="/wiki/Biblioteca_t%C3%A9cnica_nacional_de_Praga" title="Biblioteca técnica nacional de Praga">PSH</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://psh.techlib.cz/skos/PSH2900">2900</a></li> <li><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/ateismo">ateismo</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Traído desde «<a dir="ltr" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ateísmo&oldid=6853557">https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ateísmo&oldid=6853557</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Especial:Categor%C3%ADas" title="Especial:Categorías">Categorías</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Ate%C3%ADsmo" title="Categoría:Ateísmo">Ateísmo</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Irrelixi%C3%B3n" title="Categoría:Irrelixión">Irrelixión</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Categorías agochadas: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Todos_os_artigos_con_ligaz%C3%B3ns_externas_rotas" title="Categoría:Todos os artigos con ligazóns externas rotas">Todos os artigos con ligazóns externas rotas</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Artigos_con_ligaz%C3%B3ns_externas_rotas_desde_xaneiro_de_2023" title="Categoría:Artigos con ligazóns externas rotas desde xaneiro de 2023">Artigos con ligazóns externas rotas desde xaneiro de 2023</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:P%C3%A1xinas_que_usan_ligaz%C3%B3ns_m%C3%A1xicas_ISBN" title="Categoría:Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN">Wikipedia:Páxinas que usan ligazóns máxicas ISBN</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Artigos_que_toda_Wikipedia_deber%C3%ADa_ter_(m%C3%A1is_de_30_kB)" title="Categoría:Artigos que toda Wikipedia debería ter (máis de 30 kB)">Artigos que toda Wikipedia debería ter (máis de 30 kB)</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikiproxecto_1000_artigos_de_calidade_para_alumnado_de_12_a_16_anos/Filosof%C3%ADa" title="Categoría:Wikiproxecto 1000 artigos de calidade para alumnado de 12 a 16 anos/Filosofía">Wikiproxecto 1000 artigos de calidade para alumnado de 12 a 16 anos/Filosofía</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Artigos_que_toda_Wikipedia_deber%C3%ADa_ter_(Relixi%C3%B3n)" title="Categoría:Artigos que toda Wikipedia debería ter (Relixión)">Artigos que toda Wikipedia debería ter (Relixión)</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> A última edición desta páxina foi o 4 de outubro de 2024 ás 16:27.</li> <li id="footer-info-copyright">Todo o texto está dispoñible baixo a <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">licenza Creative Commons recoñecemento compartir igual 4.0</a>; pódense aplicar termos adicionais. Consulte os <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/gl">termos de uso</a> para obter máis información. Wikipedia® é unha marca rexistrada da <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, unha organización sen fins lucrativos. </li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Normas de protección de datos</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Acerca_de">Acerca de Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Advertencia_xeral">Advertencias</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Código de conduta</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Desenvolvedores</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/gl.wikipedia.org">Estatísticas</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Declaración de cookies</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//gl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Ate%C3%ADsmo&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Vista móbil</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.canary-84779d6bf6-psplp","wgBackendResponseTime":2091,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.620","walltime":"1.867","ppvisitednodes":{"value":12715,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":411434,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":16869,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":16,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":260384,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":17,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1483.923 1 -total"," 53.35% 791.729 1 Modelo:Listaref"," 21.29% 315.858 77 Modelo:Cita_libro"," 17.05% 252.952 1 Modelo:Control_de_autoridades"," 12.71% 188.613 59 Modelo:Cita_web"," 3.28% 48.693 13 Modelo:Cita_publicación_periódica"," 3.12% 46.336 1 Modelo:Commonscat"," 3.08% 45.715 18 Modelo:Sfn"," 2.97% 44.091 2 Modelo:Irmáns"," 2.90% 42.996 6 Modelo:Navbox"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.809","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":8057910,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.canary-84779d6bf6-psplp","timestamp":"20241124174821","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Ate\u00edsmo","url":"https:\/\/gl.wikipedia.org\/wiki\/Ate%C3%ADsmo","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7066","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7066","author":{"@type":"Organization","name":"Colaboradores dos proxectos da Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-05-05T15:51:11Z","dateModified":"2024-10-04T16:27:43Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/ba\/Atheismsymbol_endorsed_by_AAI.svg","headline":"rexeitamento da crenza na existencia de Deus"}</script> </body> </html>