CINXE.COM
მართლმადიდებლობა - ვიკიპედია
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="ka" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>მართლმადიდებლობა - ვიკიპედია</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )kawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","იანვარი","თებერვალი","მარტი","აპრილი","მაისი","ივნისი","ივლისი","აგვისტო","სექტემბერი","ოქტომბერი","ნოემბერი","დეკემბერი"],"wgRequestId":"e76ca43c-a4dd-4871-8be0-ec3df8d2f785","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"მართლმადიდებლობა","wgTitle":"მართლმადიდებლობა","wgCurRevisionId":4710706,"wgRevisionId":4710706,"wgArticleId":74692,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["გვერდები, რომლებიც იყენებენ ISBN magic ბმულებს","თარგი წიგნი/გვერდები","მართლმადიდებლობა"], "wgPageViewLanguage":"ka","wgPageContentLanguage":"ka","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"მართლმადიდებლობა","wgRelevantArticleId":74692,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":4710706,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ka","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ka"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader": true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q3333484","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges": "ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.switcher","ext.gadget.pgnviewer","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ka&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ka&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ka&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1375"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg/800px-Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="916"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg/640px-Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="733"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="მართლმადიდებლობა - ვიკიპედია"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ka.m.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="რედაქტირება" href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ვიკიპედია (ka)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ka.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ka"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="ვიკიპედია-ის არხი Atom" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-მართლმადიდებლობა rootpage-მართლმადიდებლობა skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">შინაარსზე გადასვლა</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="საიტი"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="მთავარი მენიუ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">მთავარი მენიუ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">მთავარი მენიუ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">დამალვა</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ნავიგაცია </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98" title="გახსენით მთავარი გვერდი [z]" accesskey="z"><span>მთავარი გვერდი</span></a></li><li id="n-თემატური-ძიება" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98"><span>თემატური ძიება</span></a></li><li id="n-რჩეული-სტატიები" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98"><span>რჩეული სტატიები</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" title="შემთხვევითი გვერდის გახსნა. [x]" accesskey="x"><span>შემთხვევითი გვერდი</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98"><span>ახალი გვერდები</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> მონაწილეობა </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-ინფორმაცია" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98"><span>ინფორმაცია</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="სად გავიგოთ."><span>დახმარება</span></a></li><li id="n-ფორუმი" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98"><span>ფორუმი</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედიაში ბოლო ცვლილებების სია. [r]" accesskey="r"><span>ბოლო ცვლილებები</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ვიკიპედია" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ka.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.5em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="თავისუფალი ენციკლოპედია" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ka.svg" width="130" height="14" style="width: 8.125em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ძიება ვიკიპედია [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>ძიება</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ძიება ვიკიპედია" aria-label="ძიება ვიკიპედია" autocapitalize="sentences" title="ძიება ვიკიპედია [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="სპეციალური:ძიება"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">ძიება</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="პირადი ხელსაწყოები"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="იერსახე"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="გვერდის შრიფტის ზომის, სიგანისა და ფერის შეცვლა" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="იერსახე" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">იერსახე</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ka.wikipedia.org&uselang=ka" class=""><span>შემოწირულობები</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%90&returnto=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ჩვენ გთავაზობთ, შექმნათ ანგარიში და შეხვიდეთ სისტემაში; თუმცა ეს არ არის აუცილებელი" class=""><span>ანგარიშის შექმნა</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90&returnto=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="სასურველია დარეგისტრირდეთ, თუმცა აუცილებელი არ არის. [o]" accesskey="o" class=""><span>შესვლა</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="მეტი შესაძლებლობა" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="პირადი ხელსაწყოები" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">პირადი ხელსაწყოები</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="მომხმარებლის მენიუ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ka.wikipedia.org&uselang=ka"><span>შემოწირულობები</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%90&returnto=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ჩვენ გთავაზობთ, შექმნათ ანგარიში და შეხვიდეთ სისტემაში; თუმცა ეს არ არის აუცილებელი"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ანგარიშის შექმნა</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90&returnto=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="სასურველია დარეგისტრირდეთ, თუმცა აუცილებელი არ არის. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>შესვლა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> გვერდები სისტემიდან გამოსული რედაქტორებისათვის <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" aria-label="რედაქტირების შესახებ მეტის გაგება"><span>გაიგეთ მეტი</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="რედაქტირებების სია შესრულებული ამ IP მისამართიდან [y]" accesskey="y"><span>წვლილი</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90" title="დისკუსია ამ ip მისამართის წაშლის შესახებ [n]" accesskey="n"><span>განხილვა</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eდამალვა\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"ka\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv class=\"layout plainlinks\" align=\"right\"\u003E\u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.facebook.com/georgianwikipedia\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/18px-Facebook_icon.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"18\" height=\"18\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/27px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/36px-Facebook_icon.svg.png 2x\" data-file-width=\"256\" data-file-height=\"256\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.instagram.com/georgianwiki\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/17px-Instagram_icon.png\" decoding=\"async\" width=\"17\" height=\"17\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/26px-Instagram_icon.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/34px-Instagram_icon.png 2x\" data-file-width=\"5001\" data-file-height=\"5001\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.twitter.com/georgianwiki\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/12px-Twitter_logo_initial.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"12\" height=\"17\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/18px-Twitter_logo_initial.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/24px-Twitter_logo_initial.svg.png 2x\" data-file-width=\"50\" data-file-height=\"69\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\n\u003Cp\u003E\u003Cbr /\u003E\n\u003C/p\u003E\n\u003Cdiv id=\"wle-banner\" class=\"plainlinks\" style=\"background:white; border:3px solid #21ABCD; margin: 0 auto 1em auto; font-size: 120%; overflow: hidden; text-align: center; padding: 0.5ex;\"\u003E\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%9B_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98/2024/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94\" title=\"wmge:ვმ საქართველო/კონკურსები/2024/ვიკიპედიის აზიის თვე\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/100px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"100\" height=\"108\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/150px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/200px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png 2x\" data-file-width=\"512\" data-file-height=\"555\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E \u003Cfigure class=\"mw-halign-right\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/\" title=\"wmge:\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/90px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"90\" height=\"90\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/135px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/180px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png 2x\" data-file-width=\"2329\" data-file-height=\"2329\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E \u003Cb\u003Eჩაერთეთ კონკურსში \u003Cbr /\u003E\u003Cbig\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%9B_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98/2024/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94\" class=\"extiw\" title=\"wmge:ვმ საქართველო/კონკურსები/2024/ვიკიპედიის აზიის თვე\"\u003E\u003Cfont color=\"#0000FF\"\u003E„ვიკიპედიის აზიის თვე“,\u003C/font\u003E\u003C/a\u003E\u003C/big\u003E \u003Cbr /\u003Eშექმენით სტატიები და მოიგეთ პრიზები!\u003C/b\u003E\u003C/div\u003E\n\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="საიტი"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="სარჩევი" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">სარჩევი</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">დამალვა</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">შესავალი</div> </a> </li> <li id="toc-საეკლესიო_წყობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#საეკლესიო_წყობა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>საეკლესიო წყობა</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-საეკლესიო_წყობა-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „საეკლესიო წყობა“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-საეკლესიო_წყობა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-მართლმადიდებლური_ეკლესიები_დიპტიხის_მიხედვით" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#მართლმადიდებლური_ეკლესიები_დიპტიხის_მიხედვით"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>მართლმადიდებლური ეკლესიები დიპტიხის მიხედვით</span> </div> </a> <ul id="toc-მართლმადიდებლური_ეკლესიები_დიპტიხის_მიხედვით-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-იერარქია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#იერარქია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>იერარქია</span> </div> </a> <ul id="toc-იერარქია-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-მსოფლიო_საეკლესიო_კრებები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#მსოფლიო_საეკლესიო_კრებები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>მსოფლიო საეკლესიო კრებები</span> </div> </a> <ul id="toc-მსოფლიო_საეკლესიო_კრებები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-მოძღვრება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#მოძღვრება"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>მოძღვრება</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-მოძღვრება-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „მოძღვრება“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-მოძღვრება-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-წმინდა_წერილი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#წმინდა_წერილი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>წმინდა წერილი</span> </div> </a> <ul id="toc-წმინდა_წერილი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-წმინდა_გადმოცემა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#წმინდა_გადმოცემა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>წმინდა გადმოცემა</span> </div> </a> <ul id="toc-წმინდა_გადმოცემა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-საღვთო_საიდუმლონი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#საღვთო_საიდუმლონი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>საღვთო საიდუმლონი</span> </div> </a> <ul id="toc-საღვთო_საიდუმლონი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-წმინდანთა_თაყვანისცემა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#წმინდანთა_თაყვანისცემა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>წმინდანთა თაყვანისცემა</span> </div> </a> <ul id="toc-წმინდანთა_თაყვანისცემა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ხატების_თაყვანისცემა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ხატების_თაყვანისცემა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>ხატების თაყვანისცემა</span> </div> </a> <ul id="toc-ხატების_თაყვანისცემა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ეკლესია_და_ტაძარი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ეკლესია_და_ტაძარი"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>ეკლესია და ტაძარი</span> </div> </a> <ul id="toc-ეკლესია_და_ტაძარი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ლიტურგია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ლიტურგია"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>ლიტურგია</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ლიტურგია-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>სექცია „ლიტურგია“-ის გაშლა/ჩაკეცვა</span> </button> <ul id="toc-ლიტურგია-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-დღესასწაულები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#დღესასწაულები"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>დღესასწაულები</span> </div> </a> <ul id="toc-დღესასწაულები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ლოცვა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ლოცვა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>ლოცვა</span> </div> </a> <ul id="toc-ლოცვა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-მონასტრები_და_ბერმონაზვნობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#მონასტრები_და_ბერმონაზვნობა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>მონასტრები და ბერმონაზვნობა</span> </div> </a> <ul id="toc-მონასტრები_და_ბერმონაზვნობა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-მართლმადიდებლური_კულტურა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#მართლმადიდებლური_კულტურა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>მართლმადიდებლური კულტურა</span> </div> </a> <ul id="toc-მართლმადიდებლური_კულტურა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-გალერეა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#გალერეა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>გალერეა</span> </div> </a> <ul id="toc-გალერეა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ლიტერატურა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ლიტერატურა"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>ლიტერატურა</span> </div> </a> <ul id="toc-ლიტერატურა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-რესურსები_ინტერნეტში" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#რესურსები_ინტერნეტში"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>რესურსები ინტერნეტში</span> </div> </a> <ul id="toc-რესურსები_ინტერნეტში-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სქოლიო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#სქოლიო"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>სქოლიო</span> </div> </a> <ul id="toc-სქოლიო-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="სარჩევი" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="სარჩევის დამალვა/ჩვენება" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">სარჩევის დამალვა/ჩვენება</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">მართლმადიდებლობა</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="სხვაენოვან სტატიაზე გადასვლა. ხელმისაწვდომია 53 ენაზე" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-53" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">53 ენა</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%A9_%D8%A3%D8%B1%D8%AB%D9%88%D8%B0%D9%83%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="مسيحية أرثوذكسية — არაბული" lang="ar" hreflang="ar" data-title="مسيحية أرثوذكسية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="არაბული" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%88%D9%83%D8%B3%D9%8A%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D9%82%D9%8A%D9%87" title="ارتودوكسيه شرقيه — Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="ارتودوكسيه شرقيه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C5%9E%C9%99rqi_ortodoks_xristianl%C4%B1q" title="Şərqi ortodoks xristianlıq — აზერბაიჯანული" lang="az" hreflang="az" data-title="Şərqi ortodoks xristianlıq" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="აზერბაიჯანული" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%B5_%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B5" title="Православие дине — ბაშკირული" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Православие дине" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="ბაშკირული" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D0%B5" title="Праваслаўе — ბელარუსული" lang="be" hreflang="be" data-title="Праваслаўе" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ბელარუსული" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D0%B5" title="Праваслаўе — Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Праваслаўе" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%B5" title="Православие — ბულგარული" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Православие" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ბულგარული" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Pravoslavlje" title="Pravoslavlje — ბოსნიური" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Pravoslavlje" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ბოსნიური" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D0%BD%D1%8D%D0%BD_%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0_%D1%88%D0%B0%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Үнэн алдарта шажан — Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Үнэн алдарта шажан" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Cristianisme_ortodox" title="Cristianisme ortodox — კატალანური" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Cristianisme ortodox" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="კატალანური" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%80%D1%82%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD_%D0%BA%D0%B5%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D0%B0" title="Ортодоксан керсталла — ჩეჩნური" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Ортодоксан керсталла" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="ჩეჩნური" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Ortodoksl%C4%B1q" title="Ortodokslıq — ყირიმულ-თურქული" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Ortodokslıq" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ყირიმულ-თურქული" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Pravoslav%C3%AD" title="Pravoslaví — ჩეხური" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Pravoslaví" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ჩეხური" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%A5" title="Православиѥ — საეკლესიო სლავური" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Православиѥ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="საეკლესიო სლავური" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8" title="Православи — ჩუვაშური" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Православи" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ჩუვაშური" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CE%9F%CF%81%CE%B8%CF%8C%CE%B4%CE%BF%CE%BE%CE%BF%CF%82_%CE%A7%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82" title="Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός — ბერძნული" lang="el" hreflang="el" data-title="Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ბერძნული" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Eastern_Orthodoxy" title="Eastern Orthodoxy — ინგლისური" lang="en" hreflang="en" data-title="Eastern Orthodoxy" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ინგლისური" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Ortodoksismo" title="Ortodoksismo — ესპერანტო" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ortodoksismo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="ესპერანტო" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Ortodoxia_bizantina" title="Ortodoxia bizantina — ესპანური" lang="es" hreflang="es" data-title="Ortodoxia bizantina" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ესპანური" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/%C3%95igeusk" title="Õigeusk — ესტონური" lang="et" hreflang="et" data-title="Õigeusk" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="ესტონური" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Kristautasun_ortodoxo" title="Kristautasun ortodoxo — ბასკური" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Kristautasun ortodoxo" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="ბასკური" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="مسیحیت ارتدکس شرقی — სპარსული" lang="fa" hreflang="fa" data-title="مسیحیت ارتدکس شرقی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="სპარსული" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Christianisme_orthodoxe" title="Christianisme orthodoxe — ფრანგული" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Christianisme orthodoxe" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ფრანგული" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Pravoslavlje" title="Pravoslavlje — ხორვატული" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Pravoslavlje" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="ხორვატული" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%88%D6%82%D5%B2%D5%B2%D5%A1%D6%83%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Ուղղափառություն — სომხური" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ուղղափառություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="სომხური" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Ortodoksi_Timur" title="Ortodoksi Timur — ინდონეზიური" lang="id" hreflang="id" data-title="Ortodoksi Timur" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ინდონეზიური" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Ortodoxismo" title="Ortodoxismo — იდო" lang="io" hreflang="io" data-title="Ortodoxismo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="იდო" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%8F%99%EB%B0%A9%EC%A0%95%EA%B5%90" title="동방정교 — კორეული" lang="ko" hreflang="ko" data-title="동방정교" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="კორეული" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Christianitas_Orthodoxa" title="Christianitas Orthodoxa — ლათინური" lang="la" hreflang="la" data-title="Christianitas Orthodoxa" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ლათინური" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Pareiztic%C4%ABba" title="Pareizticība — ლატვიური" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Pareizticība" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ლატვიური" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Kristianisma_%C3%B4rt%C3%B4d%C3%B4ksa" title="Kristianisma ôrtôdôksa — მალაგასიური" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Kristianisma ôrtôdôksa" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="მალაგასიური" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D0%BB%D0%B5_%D1%82%D1%8B%D0%BD" title="Танле тын — Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Танле тын" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%B5" title="Православие — მაკედონური" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Православие" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="მაკედონური" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%93%E0%B5%BC%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%A1%E0%B5%8B%E0%B5%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C_%E0%B4%B8%E0%B4%AD%E0%B4%95%E0%B5%BE" title="ഓർത്തഡോൿസ് സഭകൾ — მალაიალამური" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഓർത്തഡോൿസ് സഭകൾ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="მალაიალამური" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Ortodoxia" title="Ortodoxia — ოქსიტანური" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Ortodoxia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ოქსიტანური" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%83%D1%8B%D1%80%D0%BD%C3%A6%D0%B3_%D0%B4%D0%B8%D0%BD" title="Растуырнæг дин — ოსური" lang="os" hreflang="os" data-title="Растуырнæг дин" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ოსური" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Prawos%C5%82awie" title="Prawosławie — პოლონური" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Prawosławie" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="პოლონური" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Cristianismo_ortodoxo" title="Cristianismo ortodoxo — პორტუგალიური" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Cristianismo ortodoxo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="პორტუგალიური" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%B5" title="Православие — რუსული" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Православие" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="რუსული" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%94" title="Православіє — Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Православіє" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Orthodox_Christianity" title="Orthodox Christianity — შოტლანდიური" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Orthodox Christianity" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="შოტლანდიური" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Pravoslavlje" title="Pravoslavlje — სერბულ-ხორვატული" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Pravoslavlje" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="სერბულ-ხორვატული" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%95%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B6%A9%E0%B7%9C%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E0%B7%83%E0%B7%8A_%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%92_%E0%B6%B0%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%B8%E0%B6%BA" title="ඕර්තඩොක්ස් ක්රිස්තියානි ධර්මය — სინჰალური" lang="si" hreflang="si" data-title="ඕර්තඩොක්ස් ක්රිස්තියානි ධර්මය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="სინჰალური" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%99%D0%B5" title="Православље — სერბული" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Православље" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="სერბული" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Ortodox_kristendom" title="Ortodox kristendom — შვედური" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Ortodox kristendom" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="შვედური" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Waorthodoksi" title="Waorthodoksi — სუაჰილი" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Waorthodoksi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="სუაჰილი" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%B5%D2%B3%D0%B8%D1%8F%D1%82%D0%B8_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D3%A3" title="Масеҳияти православӣ — ტაჯიკური" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Масеҳияти православӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="ტაჯიკური" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Do%C4%9Fu_Ortodoksluk" title="Doğu Ortodoksluk — თურქული" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Doğu Ortodoksluk" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="თურქული" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/Pravoslawl%C4%B1q" title="Pravoslawlıq — თათრული" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Pravoslawlıq" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="თათრული" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%27%D1%8F" title="Православ'я — უკრაინული" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Православ'я" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="უკრაინული" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Pravoslavlik" title="Pravoslavlik — უზბეკური" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Pravoslavlik" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="უზბეკური" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მართმადიდებელობა — Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="მართმადიდებელობა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%9C%E6%AD%A3%E6%95%99" title="东正教 — ჩინური" lang="zh" hreflang="zh" data-title="东正教" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ჩინური" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q3333484#sitelinks-wikipedia" title="ენათშორისი ბმულების რედაქტირება" class="wbc-editpage">ბმულების რედაქტირება</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="სახელთა სივრცე"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="იხილეთ შიგთავსის გვერდი [c]" accesskey="c"><span>სტატია</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" rel="discussion" title="გვერდის შიგთავსის განხილვა [გ]" accesskey="გ"><span>განხილვა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ენის ვარიანტის შეცვლა" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ქართული</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="გადახედვა"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90"><span>შემოწმებული სტატია</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit" title="ამ გვერდის რედაქტირება [v]" accesskey="v"><span>რედაქტირება</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit" title="ამ გვერდის წყაროს კოდის რედაქტირება [e]" accesskey="e"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=history" title="ამ გვერდის ბოლო ვერსიები [ი]" accesskey="ი"><span>ისტორია</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ინსტრუმენტები გვერდებისთვის"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ხელსაწყოები" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ხელსაწყოები</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ხელსაწყოები</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">დამალვა</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> მოქმედებები </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90"><span>შემოწმებული სტატია</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit" title="ამ გვერდის რედაქტირება [v]" accesskey="v"><span>რედაქტირება</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit" title="ამ გვერდის წყაროს კოდის რედაქტირება [e]" accesskey="e"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=history"><span>ისტორია</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> ძირითადი </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:WhatLinksHere/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ყველა ვიკი გვერდის სია, რომლებშიც ეს გვერდია მითითებული [j]" accesskey="j"><span>ბმულები გვერდზე</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:RecentChangesLinked/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" rel="nofollow" title="ბოლო ცვლილებები ამ გვერდთან დაკავშირებულ გვერდებზე [k]" accesskey="k"><span>დაკავშირებული ცვლილებები</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ყველა სპეციალური გვერდის სია [q]" accesskey="q"><span>სპეციალური გვერდები</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&oldid=4710706" title="მუდმივი ბმული გვერდის ამ ვერსიაზე"><span>მუდმივი ბმული</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=info" title="მეტი ინფორმაცია ამ გვერდის შესახებ"><span>გვერდის ინფორმაცია</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:CiteThisPage&page=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&id=4710706&wpFormIdentifier=titleform" title="ინფორმაცია ამ გვერდის ციტირების შესახებ"><span>გვერდის ციტირება</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fka.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E1%2583%259B%25E1%2583%2590%25E1%2583%25A0%25E1%2583%2597%25E1%2583%259A%25E1%2583%259B%25E1%2583%2590%25E1%2583%2593%25E1%2583%2598%25E1%2583%2593%25E1%2583%2594%25E1%2583%2591%25E1%2583%259A%25E1%2583%259D%25E1%2583%2591%25E1%2583%2590"><span>შემოკლებული URL-ის მიღება</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:QrCode&url=https%3A%2F%2Fka.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E1%2583%259B%25E1%2583%2590%25E1%2583%25A0%25E1%2583%2597%25E1%2583%259A%25E1%2583%259B%25E1%2583%2590%25E1%2583%2593%25E1%2583%2598%25E1%2583%2593%25E1%2583%2594%25E1%2583%2591%25E1%2583%259A%25E1%2583%259D%25E1%2583%2591%25E1%2583%2590"><span>QR-კოდის ჩამოტვირთვა</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> ბეჭდვა/ექსპორტი </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98&bookcmd=book_creator&referer=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90"><span>წიგნის შექმნა</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:DownloadAsPdf&page=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=show-download-screen"><span>გადაწერა PDF ფორმატში</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&printable=yes" title="ამ გვერდის დასაბეჭდი ვერსია [p]" accesskey="p"><span>დასაბეჭდი ვერსია</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> სხვა პროექტებში </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Eastern_Orthodoxy" hreflang="en"><span>ვიკისაწყობი</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q3333484" title="მონაცემთა საცავის დაკავშირებული ელემენტის ბმული [g]" accesskey="g"><span>ვიკიმონაცემების ელემენტი</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ინსტრუმენტები გვერდებისთვის"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="იერსახე"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">იერსახე</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">დამალვა</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ka" dir="ltr"><table style="margin: 0px 0px 1em 1em; border: 1px solid #998844; clear: both; float:right;" align="right" cellpadding="0" cellspacing="0"> <tbody><tr> <td style="background:#FAD6A5; padding: 0px 5px 3px 5px; text-align: center;" align="center"><b><a class="mw-selflink selflink">მართლმადიდებლობა</a></b> </td></tr> <tr> <td style="background:#ffeebb;"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg/230px-Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg" decoding="async" width="230" height="263" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg/345px-Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg/460px-Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg 2x" data-file-width="873" data-file-height="1000" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td></tr> <tr> <th style="background:#E2725B; font-size: 95%; border-top: 1px solid #aaaaaa; border-bottom: 1px solid #aaaaaa; padding: 0px 5px 0px 5px;"><a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" class="mw-redirect" title="წმინდა წერილი">წმინდა წერილი</a> </th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%AB%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%97%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%90" title="ძველი აღთქმა">ძველი აღთქმა</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%97%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%90" title="ახალი აღთქმა">ახალი აღთქმა</a> (<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="სახარება">სახარება</a>) </td></tr> <tr> <th style="background:#E2725B; font-size: 95%; border-top: 1px solid #aaaaaa; border-bottom: 1px solid #aaaaaa; padding: 0px 5px 0px 5px;">ისტორია </th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="მოციქულების ეპოქა (ჯერ არაა დაწერილი)">მოციქულების ეპოქა</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%98" title="ეკლესიის დევნის პერიოდი">ეკლესიის დევნის პერიოდი</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%93_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ქრისტიანობის სახელმწიფო რელიგიად გამოცხადება">ქრისტიანობის სახელმწიფო რელიგიად გამოცხადება</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%90" title="დიდი სქიზმა">დიდი სქიზმა</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 85%; font-weight: bold; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><small><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ქრისტიანობის ისტორია (ჯერ არაა დაწერილი)">კიდევ...</a></small> </td></tr> <tr> <th style="background:#E2725B; font-size: 95%; border-top: 1px solid #aaaaaa; border-bottom: 1px solid #aaaaaa; padding: 0px 5px 0px 5px;"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="საიდუმლონი">საიდუმლონი</a> </th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ნათლისღება">ნათლისღება</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="მირონცხება">მირონცხება</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სინანული">სინანული</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ქორწინება">ქორწინება</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90" title="ზეთის კურთხევა">ზეთის კურთხევა</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მღვდლობა">მღვდლობა</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90" class="mw-redirect" title="ევქარისტია">ევქარისტია</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 85%; font-weight: bold; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><small><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ქრისტიანობის მიმდინარეობები (ჯერ არაა დაწერილი)">კიდევ...</a></small> </td></tr> <tr> <th style="background:#E2725B; font-size: 95%; border-top: 1px solid #aaaaaa; border-bottom: 1px solid #aaaaaa; padding: 0px 5px 0px 5px;">ღვთისმეტყველება </th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" class="mw-redirect" title="შობა">შობა</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%9B%E1%83%90" title="ჯვარცმა">ჯვარცმა</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ამაღლება">ამაღლება</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94" title="ანტიქრისტე">ანტიქრისტე</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 85%; font-weight: bold; text-align: right; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><small><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ქრისტიანული ღვთისმეტყველება (ჯერ არაა დაწერილი)">კიდევ...</a></small> </td></tr> <tr> <th style="background:#E2725B; font-size: 95%; border-top: 1px solid #aaaaaa; border-bottom: 1px solid #aaaaaa; padding: 0px 5px 0px 5px;">ლიტურგია და ღვთისმსახურება </th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="ლიტურგია">ლიტურგია</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%AF%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="დაუჯდომელი">დაუჯდომელი</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98" title="კონდაკი">კონდაკი</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%90_(%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90)" title="აიაზმა (რელიგია)">ნაკურთხი წყალი</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="კანკელი">კანკელი</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%98" title="დიპტიქი">დიპტიქი</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%90" title="იესოს ლოცვა">იესოს ლოცვა</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98_(%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90)" title="კონდაკი (ჰიმნოგრაფია)">კონდაკი (ჰიმნოგრაფია)</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="პარაკლისი">პარაკლისი</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="სეფისკვერი">სეფისკვერი</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="საცეცხლური">საცეცხლური</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ტროპარი">ტროპარი</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="ომოფორი">ომოფორი</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98" title="რიპიდი">რიპიდი</a> </td></tr> <tr> <th style="background:#E2725B; border-top: 1px solid #aaaaaa; border-bottom: 1px solid #aaaaaa; padding: 0px 5px 0px 5px;">სხვადასხვა </th></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="კატეგორია:ქრისტიანობა">ქრისტიანობა</a> </td></tr> <tr> <td style="font-size: 90%; padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb;"><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98:%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="პორტალი:ქრისტიანობა">პორტალი</a> </td></tr> <tr> <td style="padding: 0px 5px 0px 5px; background: #ffeebb; text-align:center;"><div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-weight:normal; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;">დაფა: <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="თარგი:ორთოდოქსია"><span title="იხილე თარგი">იხ.</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="თარგის განხილვა:ორთოდოქსია (ჯერ არაა დაწერილი)"><span style="color: #002bb8;" title="თარგის განხილვა">განხ.</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90&action=edit"><span style="color: #002bb8;" title="შეგიძლიათ თარგის რედაქტირება. გამოიყენეთ წინასწარი გადახედვის ღილაკი შენახვამდე">რედ.</span></a></div> </td></tr></tbody></table> <p><b>მართლმადიდებლობა</b> (<a href="/wiki/%E1%83%AB%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ძველი ბერძნული ენა">ძვ. ბერძნ.</a> <i>ορθός</i>, „მართალი, სწორხაზოვანი“ <i>δόξα</i> „თაყვანისცემა“ <i>δοκείν</i> „რწმენა“) — <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ქრისტიანობა">ქრისტიანობის</a> მიმართულება, რომელიც ინახავს ქრისტიანულ პრაქტიკას და მოძღვრებას, რომელიც ჩამოყალიბდა შვიდ <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="მსოფლიო საეკლესიო კრება">მსოფლიო კრებაზე</a> <a href="/wiki/325" title="325">325</a>-<a href="/wiki/787" title="787">787</a> წლებში მწვალებლებთან ბრძოლაში, სადაც მიიღეს ქრისტიანობის ძირითადი დოგმატები. </p><p>მართლმადიდებლობა დასაბამს <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="მოციქულები">მოციქულების</a> ხანიდან იღებს და დღემდე თავს მიიჩნევს <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D" title="სარწმუნოების სიმბოლო">სარწმუნოების სიმბოლოში</a> ნახსენებ ერთ წმინდა, კათოლიკე და სამოციქულო ეკლესიად. რაც შეეხება სხვა ეკლესიებს, რომლებთანაც მას არ აქვს ევქარისტიული კავშირი, ისინი გაიაზრებიან არა ერთი, კათოლიკე და სამოციქულო ეკლესიის განშტოებებად (ერთი არასოდეს დაშლილა), არამედ მისგან ჩამოშორებულებად (განდგომილებად) ისტორიის განმავლობაში. ამჟამად მსოფლიოში 260 მილიონამდე მართლმადიდებელია,<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> მართლმადიდებლობა გაბატონებულ რწმენას წარმოადგენს <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90" title="უკრაინა">უკრაინაში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუმინეთი">რუმინეთში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საბერძნეთი">საბერძნეთში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%98" title="ბელარუსი">ბელარუსში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="სერბეთი">სერბეთში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ბულგარეთი">ბულგარეთში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველოში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90" title="მოლდოვა">მოლდოვაში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="ჩრდილოეთი მაკედონია">ჩრდილოეთ მაკედონიაში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98" title="კვიპროსი">კვიპროსსა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%9D" title="მონტენეგრო">მონტენეგროში</a>.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="საეკლესიო_წყობა"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.94.E1.83.99.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.98.E1.83.9D_.E1.83.AC.E1.83.A7.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90"></span>საეკლესიო წყობა</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=1" title="სექციის რედაქტირება:საეკლესიო წყობა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: საეკლესიო წყობა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ავტოკეფალური მართლმადიდებელი ეკლესიები">ავტოკეფალური მართლმადიდებელი ეკლესიები</a>.</span></span></div> <p>მართლმადიდებელი ეკლესიის ორგანიზაცია ეფუძნებოდა ხუთმმართველობის პრინციპს. მსოფლიო კრებებმა, რომლებიც პერიოდულად იმართებოდა სხვადასხვა დოგმატური და ორგანიზაციული საკითხების გადასაწყვეტად, გამოავლინა ხუთი ავტორიტეტული ქალაქი, რომლებიც <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="რომის იმპერია">რომის იმპერიის</a> მთელ ტერიტორიას მოიცავდნენ: <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="რომი">რომი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98" title="კონსტანტინოპოლი">კონსტანტინოპოლი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ალექსანდრია">ალექსანდრია</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90" title="ანტიოქია">ანტიოქია</a> და <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98" title="იერუსალიმი">იერუსალიმი</a> თავიანთი დიოცეზებით აერთიანებდნენ მთელს საქრისტიანოს. დიდი იყო რომის ავტორიტეტი, როგორც იმპერიის სატახტო ქალაქისა და მოციქულების — პეტრესა და პავლეს მოწამებრივი აღსასრულის ადგილისა. ერთ-ერთ მსოფლიო კრებაზე დადგინდა, რომ <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98" title="კონსტანტინოპოლი">კონსტანტინოპოლი</a>, როგორც ახალი სატახტო, ახალ რომად, ხოლო მისი პატრიარქი, მსოფლიო პატრიარქად წოდებულიყო. ამ დროიდან ჩაეყარა საფუძველი რომსა და კონსტანტინოპოლს შორის უთანხმოებას, რაც საბოლოოდ <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%90" class="mw-redirect" title="სქიზმა">სქიზმაში</a> გადაიზარდა. უთანხმოებანი, დაწყებული IX საუკუნიდან, ძირითადად პოლიტიკურ-ორგანიზაციული იყო, რასაც დოგმატური დაემატა. </p><p>აღმოსავლეთში ყველა ეკლესია თანასწორად ითვლებოდა. არც ერთ ეკლესიას არ შეეძლო მეორის დამოძღვრა ჭეშმარიტებაში. თუ რამ დოგმატური გადაწყვეტილება იყო მისაღები ან დასაზუსტებელი, ყველანი იკრიბებოდნენ და მიაჩნდათ, რომ მათზე კვლავ გადმოდიოდა სულიწმიდის მადლი. ეს ტრადიცია გაგრძელდა მსოფლიო საეკლესიო კრებებზეც. </p><p>ხუთმმართველობა საფუძვლად დაედო ეკლესიათა <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="ავტოკეფალია">ავტოკეფალიის</a> პრინციპს. ეკლესიის საზღვრები სახელმწიფოს საზღვრებს დაემთხვა, მართლმადიდებელმა ეკლესიამ ერთ სახელმწიფოში გაბატონებული პოზიცია დაიკავა: გახდა სახელმწიფო რელიგია, მოექცა სამეფო სახლის მეურვეობის ქვეშ. ამგვარ ვითარებაში სასიკეთო ის იყო, რომ ეკლესიამ მყუდრო თავშესაფარი პოვა ხელისუფლების ჩრდილქვეშ, რამაც შესაძლებლობა მისცა, ხელისუფლების დახმარებით, დაუბრკოლებლად დაენერგა ქრისტიანული მოძღვრება მთელი ქვეყნის მასშტაბით, ხელი შეეწყო ენის, მწიგნობრობის, არქიტექტურის განვითარებისთვის. <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველოს</a> მაგალითზე ეს მეტად თვალსაჩინოა. მეორე მხრივ, ეკლესიის მოწყობას ნაციონალურ საფუძველზე კითხვის ნიშნის ქვეშ აყენებს მის საყოველთაოობას, ეკლესიის კათოლიკეობას უპირისპირდება ფილეტურობა ანუ ეკლესიის გააზრება და მოწყობა ეთნიკური პრინციპით, საბოლოო საზრისით - ბერძნული ეკლესია, ქართული ეკლესია, რუსული ეკლესია და ა. შ. </p><p>ტრადიციულად მართლმადიდებელი ქვეყნებია: <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D" title="საქართველო">საქართველო</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="სერბეთი">სერბეთი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ბულგარეთი">ბულგარეთი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუმინეთი">რუმინეთი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საბერძნეთი">საბერძნეთი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98" title="კვიპროსი">კვიპროსი</a>. დღეს მართლმადიდებელი ეკლესია თექვსმეტი ავტოკეფალური და ოთხი ავტონომიური ეკლესიის იურისდიქციით დღეს მთელ მსოფლიოშია განფენილი. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="მართლმადიდებლური_ეკლესიები_დიპტიხის_მიხედვით"><span id=".E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.97.E1.83.9A.E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.93.E1.83.98.E1.83.93.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.9A.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98_.E1.83.94.E1.83.99.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.98.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98_.E1.83.93.E1.83.98.E1.83.9E.E1.83.A2.E1.83.98.E1.83.AE.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.AE.E1.83.94.E1.83.93.E1.83.95.E1.83.98.E1.83.97"></span>მართლმადიდებლური ეკლესიები დიპტიხის მიხედვით</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=2" title="სექციის რედაქტირება:მართლმადიდებლური ეკლესიები დიპტიხის მიხედვით" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: მართლმადიდებლური ეკლესიები დიპტიხის მიხედვით"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%98" title="დიპტიქი">დიპტიქი</a>.</span></span></div> <ol><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კონსტანტინოპოლის მართლმადიდებელი ეკლესია">კონსტანტინოპოლის მართლმადიდებელი ეკლესია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ალექსანდრიის მართლმადიდებელი ეკლესია">ალექსანდრიის მართლმადიდებელი ეკლესია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ანტიოქიის მართლმადიდებელი ეკლესია">ანტიოქიის მართლმადიდებელი ეკლესია</a> XX საუკუნემდე ლიტურგია ტარდებოდა <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" class="mw-redirect" title="არამეული ენა">არამეულ ენაზე</a>, ახლა უმეტესად <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="არაბული ენა">არაბულ ენაზე</a>.</li> <li><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="იერუსალიმის მართლმადიდებელი ეკლესია">იერუსალიმის მართლმადიდებელი ეკლესია</a> ლიტურგია ძირითადად <a href="/wiki/%E1%83%AB%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ძველი ბერძნული ენა">ძველ ბერძნულ ენაზე</a> ტარდება.</li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="სერბეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">სერბეთის მართლმადიდებელი ეკლესია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="რუმინეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">რუმინეთის მართლმადიდებელი ეკლესია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ბულგარეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">ბულგარეთის მართლმადიდებელი ეკლესია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" class="mw-redirect" title="საქართველოს მართლმადიდებელი სამოციქულო ეკლესია">საქართველოს მართლმადიდებელი სამოციქულო ეკლესია</a> — მიიჩნევს, რომ ისტორიულად ეკუთვნის მე-6 ადგილი</li> <li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კვიპროსის მართლმადიდებელი ეკლესია">კვიპროსის მართლმადიდებელი ეკლესია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ელადის მართლმადიდებელი ეკლესია">ელადის მართლმადიდებელი ეკლესია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="პოლონეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">პოლონეთის მართლმადიდებელი ეკლესია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ალბანეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">ალბანეთის მართლმადიდებელი ეკლესია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ჩეხეთისა და სლოვაკეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">ჩეხეთისა და სლოვაკეთის მართლმადიდებელი ეკლესია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="უკრაინის მართლმადიდებელი ეკლესია">უკრაინის მართლმადიდებელი ეკლესია</a> — არ ცნობს რუსეთის საპატრიარქო<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ამერიკის მართლმადიდებელი ეკლესია">ამერიკის მართლმადიდებელი ეკლესია</a> — არ ცნობს კონსტანტინოპოლის საპატრიარქო.</li></ol> <p><b>ავტონომიური ეკლესიები:</b> </p> <ol><li><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="სინაის მთის ეკლესია (ჯერ არაა დაწერილი)">სინაის მთის ეკლესია</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ფინეთის მართლმადიდებელი ეკლესია (ჯერ არაა დაწერილი)">ფინეთის მართლმადიდებელი ეკლესია</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="იაპონიის მართლმადიდებელი ეკლესია (ჯერ არაა დაწერილი)">იაპონიის მართლმადიდებელი ეკლესია</a> – არ ცნობს კონსტანტინოპოლის საპატრიარქო</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ესტონეთის სამოციქულო მართლმადიდებელი ეკლესია (ჯერ არაა დაწერილი)">ესტონეთის სამოციქულო მართლმადიდებელი ეკლესია</a> – ავტონომიას არ ცნობს რუსეთის საპატრიარქო</li> <li><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჩინეთის მართლმადიდებელი ეკლესია (ჯერ არაა დაწერილი)">ჩინეთის მართლმადიდებელი ეკლესია</a> – ავტონომიას არ ცნობს კონსტანტინოპოლის საპატრიარქო</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="იერარქია"><span id=".E1.83.98.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.A5.E1.83.98.E1.83.90"></span>იერარქია</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=3" title="სექციის რედაქტირება:იერარქია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: იერარქია"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>მართლმადიდებელ საეკლესიო სამყაროს არ ჰყავს ერთიანი მეთაური მიწიერი იერარქის სახით. ავტოკეფალური ეკლესიების მეთაურები არიან პატრიარქები ან მიტროპოლიტები და მთავარეპისკოპოსები, რომლებიც ორგანიზაციულად სრულიად დამოუკიდებელნი არიან და სხვა რომელიმე ეკლესიისგან ჩაურევლად მართავენ მათდამი რწმუნებულ ეკლესიას. ერთიანობა არის არა ორგანიზაციული, არამედ ევქარისტიული და დოგმატური. კონსტანტინოპოლის პატრიარქი მხოლოდ ნომინალურად, ტრადიციის ძალით ატარებს მნსოფლიო პატრიარქის ტიტულს ტიტულს და არ წარმოადგენს განსაკუთრებულ ავტორიტეტს დოგმატურ საკითხებში. </p><p>მართლმადიდებლური მოძღვრებით ეკლესიის თავია ქრისტე. საეკლესიო იერარქიის ავტორიტეტი დაფუძნებულია ეკლესიის თავის — იესო ქრისტესგან მომდინარე უწყვეტ ხელდასხმაზე მოციქულთა ხანიდან დღემდე. პირველი ეპისკოპოსები თავად მოციქულები იყვნენ. ქრისტემ ისინი მოციქულებრივი მსახურებისათვის მოიხმო, მათთან იყო სამი წლის განმავლობაში და შემდეგ მიმადლა მათ სულიწმინდა, რათა მოწაფეებს ცოდვათა მიტევება შესძლებოდათ.უფალმა წარგზავნა ისინი „ყოველთა ერთათვის“ საქადაგებლად. ღმერთმა მოციქულები მახარებელ მეთევზეებად და მქადაგებლებად აქცია. გამორჩეულობისა და მისიის გამო გახდნენ ადამიანები ქრისტეს მოციქულები. წმინდა წერილში არაფერია ნათქვამი იმის თაობაზე, შეასრულა თუ არა უფალმა რაიმე წესი მოციქულებისათვის სამღვდელო მსახურების მინიჭებისას. უფალი თავად არის ეკლესიის საიდუმლოებების დამაარსებელი, მაგრამ მათ არ აღასრულებს, იგი თავის ნების გამოვლენით ასრულებს იმას, რისთვისაც ეკლესიის მისტერიები არსებობს. </p><p>მიუხედავად ადგილობრივი და ისტორიის განმავლობაში წარმოქმნილი განსხვავებებისა, ეკლესიის მმართველობის პრინციპი არ შეცვლილა. ეკლესიის მსახურის ხარისხი განიზომება ეკლესიის ძირითად საიდუმლო ქმედებაში — ევქარისტიაში მონაწილეობის ხარისხით. </p><p>საეკლესიო იერარქია სამ ხარისხად განიყოფება: <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98" title="ეპისკოპოსი">ეპისკოპოსი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="მღვდელი">მღვდელი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="დიაკვანი">დიაკვანი</a>. წმინდა მამათა ნაშრომების მიხედვით ეს სამი საფეხური მჭიდროდ უკავშირდება სულიერი ცხოვრების სამ ეტაპს — განწმენდა, განათლება და სრულყოფა. დიონისე არეოპაგელის თხზულების მიხედვით ეპისკოპოსის ხარისხს ეწოდება სრულყოფილი და მისტიკურად სრულყოფილი, მღვდლობისას — განმანათლებელი და ნათლისკენ წარმმართველი, ხოლო დიაკვნების ხარისხს განმწმენდელი და განმარჩეველი. სამღვდელოების მსახურება ლიტურგიკული, განმანათლებლური და სრულმყოფელია, რადგან საიდუმლოებებით მიმდინარეობს სულის განვითარება. ეს იმას ნიშნავს, რომ სამღვდელო მსახურებანი არა მხოლოდ აღესრულება, არამედ განსწმენდს, ანათლებს და სრულყოფს (განაღმრთობს) ადამიანს.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>ეპისკოპოსის ხარისხი არ იცვლება იმის მიხედვით, თუ რა ტიტული მიენიჭება მას — მთავარეპისკოპოსის, მიტროპოლიტის (დიდი ქალაქის ეპისკოპოსი) თუ პატრიარქის (ადგილობრივი ავტოკეფალური ეკლესიის მეთაური). ეპისკოპოსობა საეკლესიო იერარქიის უმაღლესი საფეხურია, რომლის პრეროგატივებია: ლიტურგიის აღსრულება, ეპისკოპოსების, მღვდლებისა და დიაკვნების ხელდასხმა, წმიდა მირონის კურთხევა, მირონცხების აღსრულება, ტაძრების კურთხევა და სატფურება. ეპისკოპოსები მონაწილეობენ პატრიარქის კურთხევაში. ეპისკოპოსს ემორჩილება მის საეპისკოპოსოში (ეპარქიაში) შემავალი ეკლესიები, სასწავლებლები, მონასტრები. ეპისკოპოსად კურთხევის აუცილებელი პირობაა უქორწინებლობა — ეპისკოპოსი შავი სამღვდელოებიდან უნდა იყოს, ანუ — ბერი. </p><p>მღვდელს ხელდასხმის შემდეგ ენიჭება ლიტურგიის აღსრულების, აღსარების მიღების, ცოდვათა მიტევების (ქრისტეს სახელით), ზიარების გაცემის, ნათლისცემის, წესის აგების, ქრისტიანულ ზნეობაში დამოძღვრის, ქადაგებისა და სწავლების უფლება. </p><p>დიაკვანი მღვდელმსახურების დაბალი საფეხურის წოდებაა. იგი დამოუკიდებელი ხარისხია და არ გულისხმობს მომდევნო საფეხურად მღვდლობას (როგორც ხშირად ფიქრობენ). დიაკონოს ბერძნული სიტყვაა და ნიშნავს „მომსახურეს“. დიაკვნის მოვალეობაა ემსახუროს მღვდელს ლიტურგიისა და სხვა საიდუმლოებების (ნათლობა, ქორწინება, წესის აგება...) აღსრულებაში. მას აქვს საკურთხეველში შესვლის, კვერექსების კითხვის, საკმევად საცეცხლურის ხელში პყრობის უფლება. დიაკვანს ევალება, ასევე, სამეთვალყურეო სამსახური, ეკლესიაში წესრიგისთვის თვალის დევნება. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="მსოფლიო_საეკლესიო_კრებები"><span id=".E1.83.9B.E1.83.A1.E1.83.9D.E1.83.A4.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.9D_.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.94.E1.83.99.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.98.E1.83.9D_.E1.83.99.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>მსოფლიო საეკლესიო კრებები</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=4" title="სექციის რედაქტირება:მსოფლიო საეკლესიო კრებები" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: მსოფლიო საეკლესიო კრებები"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>მსოფლიო საეკლესიო კრება უმაღლესი ძალაუფლებით აღჭურვილი ორგანოა მართლმადიდებელ ეკლესიაში, რომლის დოგმატურ გადაწყვეტილებებს შეუმცდარის და უცდომელის სტატუსი გააჩნიათ. მართლმადიდებელი ეკლესია შვიდ მსოფლიო საეკლესიო კრებას აღიარებს: <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ნიკეის პირველი საეკლესიო კრება">ნიკეის კრება 325 წ</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="კონსტანტინოპოლის პირველი საეკლესიო კრება">კონსტანტინოპოლის 381 წ</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" class="mw-redirect" title="მესამე მსოფლიო საეკლესიო კრება">ეფესოს 431 წ</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" class="mw-redirect" title="ქალკედონის მსოფლიო საეკლესიო კრება">ქალკედონის 451 წ</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="კონსტანტინოპოლის მეორე საეკლესიო კრება">კონსტანტინოპოლის 553 წ</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="კონსტანტინოპოლის მესამე საეკლესიო კრება">კონსტანტინოპოლის 680–681 წწ</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ნიკეის მეორე საეკლესიო კრება">ნიკეის 787 წ</a>. ამათ გარდა მსოფლიო კრების კანონების ტოლფარდი ავტორიტეტი აქვს მინიჭებული <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="კონსტანტინოპოლის მესამე საეკლესიო კრება">კონსტანტინოპოლის კრების</a> მიერ მიღებულ 102 კანონს, რომელსაც ტრულის, მეექვსე, ან მეხუთე – მეექვსე კრების სახელით იხსენიებენ. ეს კრებები მოიწვიეს ერეტიკული ცრუსწავლებების დაგმობის, დოგმატების ავტორიტეტულად გადმოცემისა და კანონიკური საკითხების გადაწყვეტისათვის. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Ecumenical_Councils.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Ecumenical_Councils.jpg/220px-Ecumenical_Councils.jpg" decoding="async" width="220" height="280" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Ecumenical_Councils.jpg/330px-Ecumenical_Councils.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Ecumenical_Councils.jpg/440px-Ecumenical_Councils.jpg 2x" data-file-width="592" data-file-height="754" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="მსოფლიო საეკლესიო კრება">მსოფლიო საეკლესიო კრებების</a> ამსახველი ხატი.</figcaption></figure> <p>მართლმადიდებლური ეკლესიოლოგია და ეკლესიის ისტორია ამოწმებენ, რომ უმაღლესი საეკლესიო ხელისუფლების მატარებელი არის მსოფლიო ეპისკოპატი – მოციქულთა კრების მემკვიდრე, ხოლო მსოფლიო კრება არის ყველაზე სრულყოფილი საშუალება მსოფლიო ეპისკოპატის უფლებამოსილების ეკლესიაში განხორციელებისათვის. მსოფლიო კრებათა პირველსახეა მოციქულთა კრება იერუსალიმში. მსოფლიო კრების შემადგენლობის, უფლებამოსილების და მოწვევის პირობებთან დაკავშირებით საბოლოოდ დადგენილი დოგმატური ან კანონიკური განსაზღვრებები ან მისი მოწვევის უფლებამოსილი ინსტანციები არ არსებობს. ეს იმითაა განპირობებული, რომ მსოფლიო კრებაში მართლმადიდებლური ეკლესიოლოგია საეკლესიო ძალმოსილების უმაღლეს ინსტანციას ჭვრეტს, რომელიც უშუალოდ სულიწმინდის მიერ იმართება და შეუძლებელია რაიმე სახის რეგლამენტაციას დაექვემდებაროს. თუმცა კი მსოფლიო კრების შესახებ კანონიკური განსაზღვრებების არქონა ხელს არ უშლის იმ ისტორიული ცნობებისა და გარემოებების თავმოყრა-განზოგადების საფუძვეზე, რომელთა პირობებშიც მოიწვეოდა ხოლმე მსოფლიო კრება, ეკლესიის სტრუქტურასა და ცხოვრებაში არსებული ამ მეტად ქარიზმატული ინსტიტუტის ზოგიერთი ძირითადი შტრიხის გამოვლენას. </p><p>მსოფლიო კრებების კომპეტენცია უპირველეს ყოვლისა იყო სადავო დოგმატური საკითხების გადაწყვეტა. ესაა სწორედ მსოფლიო და არა ადგილობრივი კრებების უპირატესი და თითქმის ექსკლუზიური უფლება. წმინდა წერილისა და საეკლესიო გარდამოცემაზე დაყრდნობით კრებათა მამებმა დაამხეს ერეტიკული გაუკუღმართებანი, დაუპირისპირეს რა მათ კრებათა განსაზღვრებების საშუალებით სარწმუნოების მართლმადიდებლური აღსარება. მათ ოროსებში დაცული შვიდი მსოფლიო საეკლესიო კრების დოგმატური განსაზღვრებები თემატურად ერთიანდება. მასში სრულიად იშლება ტრინიტარული და ქრისტოლოგიური სწავლება. კრებათა სიმბოლოებსა და ოროსებში დოგმატების გადმოცემა უცდომელია, რაც ქრისტიანობაში აღიარებულ ეკლესიის უცდომელობას გამოხატავს. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="მოძღვრება"><span id=".E1.83.9B.E1.83.9D.E1.83.AB.E1.83.A6.E1.83.95.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.90"></span>მოძღვრება</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=5" title="სექციის რედაქტირება:მოძღვრება" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: მოძღვრება"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>აღმოსავლეთის მართლმადიდებელი ეკლესიები, განსაკუთრებით კი ალექსანდრიისა, არსებობის პირველი სამი საუკუნის განმავლობაში არ ცდილობდნენ მოძღვრების სისტემატური სახით ფორმულირებას, მას არ გააჩნდა სისტემური განსაზღვრებები რწმენის დოგმატებისა. პირველი ქრისტიანების მიერ ჭეშმარიტება მოიაზრებოდა და განიცდებოდა როგორც ბუნებრივი, თავისთავად მოცემული, და შესაბამისად, ის არ საჭიროებდა რაიმენაირ თეორიულ განმარტებებს. მართლმადიდებელ ეკლესიაში დოგმატური გადაწყვეტილებების მხოლოდ შეზღუდული რაოდენობაა სავალდებულო, ეს მოიცავს <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D" title="სარწმუნოების სიმბოლო">სარწმუნოების სიმბოლოს</a>, შვიდი მსოფლიო კრების გადაწყვეტილებებს. მართლმადიდებლური მოძღვრება ამით არ შემოიფარგლება, თუმცა რწმენის ყველა ფაქტი, მათი მნიშვნელობის მიუხედავად, დოგმატად არ ჩამოყალიბებულა, სისტემატიზაციის პრეცედენტი იყო იოანე დამასკელის <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D_%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90" title="წყარო ცოდნისა">წყარო ცოდნისა</a>, მაგრამ მოგვიანებით, როდესაც საჭიროებამ მოითხოვა მართლმადიდებლობას წარმოედგინა თავისი დოქტრინა სისტემატიზებული სახით, დამასკელის შრომა საკმარისი არ აღმოჩნდა, რადგან ის არ მოიცავდა მთლიან მოძღვრებას. მართლმადიდებლური მოძღვრების ერთიანი სისტემატიზებული გადმოცემა. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:John_of_Damascus.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/John_of_Damascus.jpg/220px-John_of_Damascus.jpg" decoding="async" width="220" height="319" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/John_of_Damascus.jpg/330px-John_of_Damascus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/83/John_of_Damascus.jpg 2x" data-file-width="350" data-file-height="508" /></a><figcaption>წმინდა <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="იოანე დამასკელი">იოანე დამასკელი</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="წმინდა_წერილი"><span id=".E1.83.AC.E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.93.E1.83.90_.E1.83.AC.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.9A.E1.83.98"></span>წმინდა წერილი</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=6" title="სექციის რედაქტირება:წმინდა წერილი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: წმინდა წერილი"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="ბიბლია">ბიბლია</a>.</span></span></div> <p>მართლმადიდებლური მოძღვრება ეყრდნობა ბიბლიას. ბიბლია ბერძნული სიტყვაა და ნიშნავს წიგნებს (ταβιβλια). შედგება 66 წიგნისაგან – 39 ძველი აღთქმის, 27 – ახლისა. იგულისხმება არა ნებისმიერი, არამედ მხოლოდ და მხოლოდ ღვთივშთაგონებული და სულიწმიდის მადლით აღვსილი წიგნების კრებული. გარდა ამისა, ბერძნული ბიბლიის სამოცდაათისეულ თარგმანში – სეპტუაგინტაში – შესულია ძველი აღთქმის ზოგიერთი წიგნი (აპოკრიფები), რომელთაც ეკლესია არ აღიარებს კანონიკურ წიგნებად, მაგრამ მიიჩნევს აღმზრდელობითად და სასარგებლოდ. ეს თარგმანი შეიქმნა ალექსანდრიელი ებრაელებისათვის ძვ.წ. IV საუკუნეში, რომელთაც დავიწყებული ჰქონდათ მშობლიური ენა და ბერძნულად მეტყვეებდნენ. სამოცდაათისეული კი იმიტომ ეწოდება, რომ გადმოცემის თანახმად,შეცდომებისგან თავის დასაცავად ის ერთმანეთისგან დამოუკიდებლად თარგმნა 70-მა სასულიერო პირმა, შემდგომ კი ერთმანეთს შედარდა. </p><p> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:St_Luke_%26_St_John,_from_The_Adysh_Gospels.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/St_Luke_%26_St_John%2C_from_The_Adysh_Gospels.jpg/220px-St_Luke_%26_St_John%2C_from_The_Adysh_Gospels.jpg" decoding="async" width="220" height="311" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/St_Luke_%26_St_John%2C_from_The_Adysh_Gospels.jpg/330px-St_Luke_%26_St_John%2C_from_The_Adysh_Gospels.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/St_Luke_%26_St_John%2C_from_The_Adysh_Gospels.jpg/440px-St_Luke_%26_St_John%2C_from_The_Adysh_Gospels.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="848" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98" title="ადიშის ოთხთავი">ადიშის ოთხთავი</a>.</figcaption></figure> <p>ბიბლიაში აღწერილი თავდაპირველი ამბები წინაისტორიულ ხანას შეეხებიან, როდესაც დამწერლობა ჯერ არ არსებობდა. უზენაესი ღმერთი – ყოვლადწმიდა სამება – ეცხადებოდა სათნო და მართალ ადამიანებს, რჩეულ პიროვნებებს და აუწყებდა სიბრძნეს და მეცნიერებას.ხანგრძლივი პერიოდის განმავლობაში (1500-2000 წელი) ბიბლიის ცალკეული ნაწილები სხვადასხვა ადამიანების მიერ იწერებოდა. ეს მრავალრიცხოვანი ნაწილები მოგვიანებით ერთ წიგნად გააერთიანეს. </p><p>რაც შეეხება ახალ აღთქმას, იესო ნაზარეველი ორი ათასი წლის წინ დაიბადა, როდესაც ძველი აღთქმის წიგნები უკვე დიდი ხნის წინათ იყო დაწერილი. თავდაპირველად უწყება მის შესახებ აგრეთვე ზეპირად ვრცელდებოდა. მათემ, მარკოზმა, ლუკამ და იოანემ ოთხი სახარება იესოს ცხოვრების მოწმობებზე დაყრდნობით დაწერეს, რომლების თვითმხილველთა მიერ იყო დატოვებული. სახარებაში აღწერილი ამბები – ბეთლემში იესოს შობის, მისი ცხოვრების და სასწაულების შესახებ ქ. შ. 100 წლამდე დაიწერა. როგორც ჩანს, ოთხივე სახარება იესოს ცხოვრებისა და მოძღვრების აღწერისას ერთსა და იმავე ზეპირ გადმოცემებს ეყრდნობა. </p><p>ბიბლიის წიგნთა თავებად და მუხლებად დაყოფა შედარებით გვიანდელი მოვლენაა და კონკორდანსის ანუ სასურველ ადგილთა ადვილად მოძიების საშუალებათა შექმნის იდეამ, ზოგადად, — კითხვისა და აღქმის პროცესის გაიოლებისათვის ზრუნვამ განაპირობა. ცალკეული წიგნები ჯერ თავებად დაიყო, შემდეგ მუხლებად (მოცემული თავის ფარგლებში). მუხლობრივი დაყოფის ის სისტემა, რითაც დღეს ვსარგებლობთ, XVI ს-ში დასავლეთ ევროპაში შეიმუშავეს.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="წმინდა_გადმოცემა"><span id=".E1.83.AC.E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.93.E1.83.90_.E1.83.92.E1.83.90.E1.83.93.E1.83.9B.E1.83.9D.E1.83.AA.E1.83.94.E1.83.9B.E1.83.90"></span>წმინდა გადმოცემა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=7" title="სექციის რედაქტირება:წმინდა გადმოცემა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: წმინდა გადმოცემა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>მართლმადიდებლური მოძღვრება გარდა ბიბლიისა ეფუძნება წმინდა გადმოცემას. წმინდა გადმოცემა – ესაა რწმენა და ცოდნა, რომელიც მოციქულებმა თავად <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94" title="იესო ქრისტე">იესო ქრისტესგან</a> მიიღეს და მოციქულთა დროიდან მოყოლებული <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90)" title="ეკლესია (ნაგებობა)">ეკლესიაში</a> თაობიდან თაობას გადაეცემოდა. წმინდა გადმოცემა შეიცავს მოციქულთა წესებს, მსოფლიო და ადგილობრივი კრებების დოგმატურ და პრაქტიკულ გადაწყვეტილებებს, წმინდა გადმოცემის ნაწილია ასევე წმინდა მამათა ნაშრომები, საეკლესიო კანონები და ლიტურგიკული წიგნები, მოწამეთა აქტები. თავდაპირველად, გარდა <a href="/wiki/%E1%83%AB%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%97%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%90" title="ძველი აღთქმა">ძველი აღთქმისა</a>, ქრისტიანული მოძღვრების შემცვველი ტექსტები ზეპირად ვრცელდებოდა, მაგრამ I საუკუნის II ნახევარშივე მათ წერილობითი სახე მიიღეს. </p><p>გადმოცემა, როგორც სულიწმინდის მარადიული და უცვლელი ყოფნა ეკლესიაში, არის ყველაზე უფრო ღრმა საფუძველი მისი ყოფიერებისა, ამიტომ გადმოცემა მოიცავს ეკლესიის მთელ ცხოვრებას იმდენად, რომ თვით წმინდა წერილი გვევლინება მიერ ერთ-ერთ ფორმად. თუ ეკლესია დაკარგავს თავის გადმოცემებს, იგი შეწყვეტს იმად ყოფნას, როგორიც არის, რამეთუ სამსახური ახალი აღთქმისა არის სამსახური სულისა „დაწერილი არა მელნითა, არამედ სულითა ღმრთისა ცხოველისათა, არა ფიცართა შინა ქვისათა, არამედ ფიცართა შინა გულისა ხორციელისათა“.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>თუ წარმოვიდგენთ, რომ რაიმე მიზეზის გამო ეკლესია დაკარგავს ყველა თავის წიგნს, ე. ი. ძველ და ახლა აღთქმას, წმინდა მამათა თხზულებებს, ღვთისმსახურების წიგნებს, გადმოცემები აღადგენს წიგნებს, არა სიტყვასიტყვით, არამედ სხვა ენით, მაგარმ ეს იქნება „ერთ გზის მოცემული წმინდა სარწმუნოებისა“<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, გამოვლინებული იგივე ერთიანი სულით, რომელიც უცვლელად მოქმედებს ეკლესიაში. წმინდა წერიი არ არის უფრო ღრმა და უფრო მნიშვნელოვანი, ვიდრე წმინდა გადმოცემები, არამედ ის მისი ერთ–ერთი ფორმაა.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ეს ფორმა უფრო ძვირფასი და მოსახერხებელია შესანახად, ასევე გამოსაყენებლად, მაგრამ თუ წმინდა წერილს ამოვიღებთ წმინდა გადმოცემების ნაკადიდან, იგი ვერ იქნება გაგებული სწორად ვერავითარი მეცნიერული გამოკვლევებით. წმინდა წერილი კი არ არის ეკლესიის წყარო, არამედ წმინდა გადმოცემები. თავისი ისტორიის პირველი რამდენიმე წლის განმავლობაში ეკლესიას ახალი აღთქმის წერილი არ ჰქონდა და მხოლოდ გადმოცემით ცხოვრობდა, რომლის დასაცავად მოწოდებუნი იყვნენ მორწმუნენი პავლე მოციქულის ეპისტოლეში „ამიერიდან, ძმანო, მტკიცედ ჰსდექით და შეიკრძალეთ მოძღვრება ესე, რომელიც გისწავიეს გინა სიტყვითა, გინა წიგნითა ჩვენითა“.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>მართლმადიდებლური სწავლებით, წმინდა გადმოცემა არ არის მექანიკური, პასიური და ავტომატური პროცესი რამე სიბრძნის გადაცემისა, დაკავშირებული შორეულ წარსულთან. იმისათვის რომ იცხოვრო გადმოცემაში, საკმარისი არაა სარწმუნოებრივი სწავლების ინტელექტუალური აღიარება, რადგან გადმოცემა რაღაც უფრო მეტია, ვიდრე უბრალო კრებული აბსტრაქტული დებულებებისა. ეს ცხოვრებაა, შეხვედრაა ქრისტესთან სულიწმინდაში. გადმოცემა არა მხოლოდ ინახება ეკლესიაში, არამედ ის ცოცხლობს ეკლესიაში, გადმოცემა ესაა ცხოვრება სულიწმინდისა ეკლესიაში.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="საღვთო_საიდუმლონი"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.A6.E1.83.95.E1.83.97.E1.83.9D_.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.98.E1.83.93.E1.83.A3.E1.83.9B.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.9C.E1.83.98"></span>საღვთო საიდუმლონი</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=8" title="სექციის რედაქტირება:საღვთო საიდუმლონი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: საღვთო საიდუმლონი"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="საიდუმლონი">საიდუმლონი</a>.</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:GreekOrthodoxBaptism1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/GreekOrthodoxBaptism1.jpg/220px-GreekOrthodoxBaptism1.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/GreekOrthodoxBaptism1.jpg/330px-GreekOrthodoxBaptism1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/GreekOrthodoxBaptism1.jpg/440px-GreekOrthodoxBaptism1.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="666" /></a><figcaption> მართლმადიდებლური ნათლობა.</figcaption></figure> <p>მართლმადიდებელ ეკლესიაში სრულდება შვიდი ძირითადი საიდუმლო: </p> <ol><li><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ნათლისღება">ნათლისღება</a> — ძირითადი აქტი, რომლითაც ადამიანი ქრისტიანად ითვლება, არის ნათლობა. ნათლობის რიტუალს წინ უძღვის კათაკმევლობის პერიოდი, რომლის განმავლობაში ახალმოქცეული ემზადება ნათლისღებისთვის, ეცნობა ძირითად ჭეშმარიტებებს, სწავლობს მრწამსს, ესწრება საკვირაო ლიტურგიას, ოღონდ არა ბოლომდე. კათაკმევლობის პერიოდი განსაზღვრული არ არის. ასევე განუსაზღვრელია ასაკი ადამიანისა, რომელიც ინათლება. ნათლისღება ხდება წყალში სამჯერ შთაფვლით ან სხურებით, უკიდურეს გამონაკლის შემთხვევებში — ქვიშით. ნათლობის რიტალს აღავლენს <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="მღვდელი">მღვდელი</a>. მართლმადიდებლური მოძღვრების მიხედვით, მონათლული განიწმინდება ცოდვებისგან და ხდება ქრისტეს ეკლესიის წევრი. მართლმადიდებლობა ნათლისღებას სულიერ შობად, მეორედ დაბადებად მიიჩნევს და ის მხოლოდ ერთხელ ხდება ადამიანის ცხოვრებაში.</li> <li><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="მირონცხება">მირონცხება</a> — ნათლობის შემდეგ ხდება წმინდა <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="მირონი">მირონის</a> ცხება, რაც მონათლულს <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90" class="mw-redirect" title="სული წმიდა">სულიწმიდის</a> მეშვეობით ანიჭებს სასიცოცხლო ძალას. მირონცხება უშალოდ მოსდევს ნათლისღებას და მის ნაწილად აღიქმება, თუმცა ცალკე საიდუმლოა.</li> <li><a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ზიარება">ზიარება</a>, ანუ ევქარისტია — ყველა ქრისტიანი, სასულიერო თუ საერო პირი ეზიარება ქრისტეს სისხლს და ხორცს პურის და ღვინის სახით. ამით ის <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="წმინდა მისტერია">მისტიურად</a> მონაწილეობს <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90_(%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98)" title="საიდუმლო სერობა (რელიგიური რიტუალი)">საიდუმლო სერობაში</a>, როდესაც ქრისტემ თავის მოციქულებს გაუნაწილა უკვდავი სიცოცხლე. არ არის განსაზღვრული, თუ რა სიხშირით უნდა ეზიაროს მართლმადიდებელი.</li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სინანული">სინანული</a> — ქრისტიანი პერიოდულად აბარებს აღსარებას მღვდელს, რომელიც მას მიუტევებს ქრისტესა და ეკლესიის სახელით</li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ქორწინება">ქორწინება</a> — წყვილის შეუღლება რომ საეკლესიო წესით კანონიერი იყოს, ის საჭიროებს დადასტურებას მღვდლის მიერ</li> <li><a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90" title="ზეთის კურთხევა">ზეთის კურთხევა</a> — აღსრულდება მძიმე სნეულებაში მყოფი ქრისტიანის სულის და სხეულის საკურნებლად და იმ ცოდვების მისატევებლად, რაც მოუნანიებელი დარჩა სიკვდილის სარეცელზე მწოლარეს</li> <li><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მღვდლობა">მღვდლობა</a> — საიდუმლოს აღასრულებს <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" class="mw-redirect" title="მღვდელმთავარი">მღვდელმთავარი</a> იმ პირის მიმართ, რომელიც განწესებულია სასულიერო იერარქიის რომელიმე საფეხურის დასაკავებლად.</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="წმინდანთა_თაყვანისცემა"><span id=".E1.83.AC.E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.93.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.97.E1.83.90_.E1.83.97.E1.83.90.E1.83.A7.E1.83.95.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.AA.E1.83.94.E1.83.9B.E1.83.90"></span>წმინდანთა თაყვანისცემა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=9" title="სექციის რედაქტირება:წმინდანთა თაყვანისცემა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: წმინდანთა თაყვანისცემა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ეკლესია წმიდანებად შერაცხავს სარწმუნოებისთვის წამებულთ და ეკლესიისთვის განსაკუთრებულად ღვაწლმოსილ ადამიანებს - მათი ნეშტები თაყვანისცემის საგნებია, ისინი დაცულია ეკლესია–მონასტრებში საგანგებო ლუსკუმებში ან საკურთხევლის ტრაპეზის ქვეშ. </p><p>ქრისტიანული ეკლესიის უპირველესი წმიდანი <a href="/wiki/%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ღვთისმშობელი">ღვთისმშობელია</a>, რომელიც ყოვლად წმიდად იწოდება. <a href="/wiki/%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ღვთისმშობელი">ღვთისმშობელი</a>, მარადქალწული მარიამი, არის ყოველი ქრისტიანის, ვინც კი მას ლოცვისას მიმართავს, მეოხი მისი ძის წინაშე. მარიამის, როგორც ღვთისმშობლისა და მარადქალწულის, თაყვანისცემა ქრისტიანულ ეკლესიასა და საზოგადოებაში უძველესი დროიდან მოდის, მაგრამ საბოლოო დოგმატური განსაზღვრება 431 წელს <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ეფესოს საეკლესიო კრება">ეფესოს საეკლესიო კრებაზე</a> მიიღო, როგორც შედეგმა ქრისტეს ორბუნებოვნობის აღიარებისა. მართლმადიდებლური რწმენით, წმინდა მარიამი არ არის მხოლოდ საშუალება ღვთის ძის შობისა, მისი პატივი დამოუკიდებელი პატივია, როგორც ადამიანისა, რომელმაც შეგნებულად, უყოყმანო და უეჭველი რწმენით იტვირთა ეს საკაცობრიო ამოცანა, ღვთაებრივი განგების აღსრულება, ადამიანურად მძიმე, რადგან მისთვის ცნობილი უნდა ყოფილიყო, რომ მის სულში გაივლიდა მახვილი (ლუკა, 2:35), იგულისხმება მისი ძის აღსასრული ჯვარზე. </p><p>მოწამენი ისინი არიან, ვინც თავიანთი სიცოცხლით (სისხლით) დაამოწმეს ქრისტეს ჭეშმარიტება. მოწამენი დევნილების ხანიდან ჩნდებიან ეკლესიის ცხოვრებაში და მათმა მოწამებრივმა სიკვდილმა განამტკიცა რწმენაში ეკლესია. მოწამეთა შორის გამორჩეულნი და განსაკუთრებულად ცნობილნი არიან მოციქულთა თავად წოდებულები პეტრე და პავლე, <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98" title="წმინდა გიორგი">წმინდა გიორგი</a>, კაბადოკიელი მხედარი, რომელიც <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94" title="დიოკლეტიანე">დიოკლეტიანეს</a> დროს ეწამა და <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94" title="წმინდა ბარბარე">წმინდა ბარბარე</a>. წმიდანთა შორის არიან აღმსარებელნი, რომელნიც თუმცა იტანჯნენ სარწმუნოებისთვის, მაგრამ გადარჩნენ. ასეთია VI საუკუნის გამოჩენილი ღვთისმეტყველი წმ. <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%94_%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="მაქსიმე აღმსარებელი">მაქსიმე აღმსარებელი</a>, რომელმაც გადასახლებაში (კერძოდ, <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A9%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98" title="ლეჩხუმი">ლეჩხუმში</a>) დაასრულა სიცოცხლე. </p><p>წმიდანები მოიხსენებიან ქრისტიანის მიერ ყოველდღიურ ლოცვებში, მლოცველი შესთხოვს მათ მეოხებას მამაღმერთისა და ქრისტეს წინაშე. არსებობენ საყოველთაო ეკლესიის წმიდანები და ადგილობრივი ეკლესიების (საქართველოს, რუსეთის, რუმინეთის...) წმიდანები. საყოველთაო წმიდანებია: მოციქულნი, რომელთაგან უმეტესობამ მოწამებრივად დაასრულა სიცოცხლე; ძველი აღთქმის პატრიარქები; ეკლესიის მამები და ღვთისმეტყველნი, რომელთა ღვაწლმა სიწმიდე შეუნარჩუნა ეკლესიას, რომელთა მონაწილეობით ჩამოყალიბდა და დაიხვეწა ქრისტიანული მოძღვრება. </p><p>ეკლესიის რწმენით, წმიდანთა სულიერი ძალის აქტივიზაცია განსაკუთრებით საღვთო ლიტურგიის პროცესში ხდება: ისინი ანგელოზებთან ერთად მონაწილეობენ ღვთისმსახურებაში, ეკლესიის კედლებიდან გადმომყურე მათი ხატები მდუმარედ ესწრებიან ლიტურგიას. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ხატების_თაყვანისცემა"><span id=".E1.83.AE.E1.83.90.E1.83.A2.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.97.E1.83.90.E1.83.A7.E1.83.95.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.AA.E1.83.94.E1.83.9B.E1.83.90"></span>ხატების თაყვანისცემა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=10" title="სექციის რედაქტირება:ხატების თაყვანისცემა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: ხატების თაყვანისცემა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="ხატი">ხატი</a>.</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Sakartvelos_imedi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/ka/thumb/0/0e/Sakartvelos_imedi.jpg/350px-Sakartvelos_imedi.jpg" decoding="async" width="350" height="294" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/ka/thumb/0/0e/Sakartvelos_imedi.jpg/525px-Sakartvelos_imedi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/ka/0/0e/Sakartvelos_imedi.jpg 2x" data-file-width="563" data-file-height="473" /></a><figcaption>ხატი <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="საქართველოს იმედი">„საქართველოს იმედი“</a>.</figcaption></figure> <p>მართლმადიდებელი ეკლესია წარმოუდგენელია ქრისტეს, ღვთისმშობლისა და სხვა წმიდანების ხატების გარეშე. ისევე, როგორც სახარებები სიტყვიერად გადმოსცემენ იესოს, ღმერთკაცის მიმოსვლას მიწაზე, მის მიწიერ ცხოვრებას, ასევე ხატები სახიერად წარმოგვიდგენენ მას. </p><p>ქრისტეს ორბუნებოვნების დოგმატი და საიდუმლო, რაც, პრინციპში, ღვთის განხორციელება-განკაცების საიდუმლოა, საფუძვლად უდევს და ამართლებს ხატის არსებობას (შესაძლებლობას). ამავე დროს ხატი, თავის მხრივ, ადასტურებს განხორციელების საიდუმლოს. </p><p><a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ხატმებრძოლეობა">ხატმებრძოლეობამ</a>, რომელიც მთელი საუკუნენახევარი გრძელდებოდა მთელ ქრისტიანულ იმპერიაში (საქრისტიანოში), ღვთისმეტყველები აიძულა ხატებისთვის მეტაფიზიკური გამართლება მიეცათ. ხატების საზრისისა და მნიშვნელობის დასაბუთება იოანე დამასკელს (650-730) ეკუთვნის, რომელმაც პირველმა შეადგინა მართლმადიდებელი (სწორი) სარწმუნოების მოკლე კატეხიზისი. იმდენად მნიშვნელოვანია მართლმადიდებელი სამყაროსთვის ხატების თაყვანისცემა, რომ მისი აღდგენის თარიღი (843 წ.) <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მართლმადიდებლობის ზეიმი (ჯერ არაა დაწერილი)">მართლმადიდებლობის ზეიმის</a> სახელწოდებით არის შესული საეკლესიო კალენდარში და აღინიშნება დიდმარხვის პირველ კვირას. </p><p><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ნიკეის მეორე საეკლესიო კრება">მეშვიდე მსოფლიო კრებამ</a> ამგვარად შეაფასა და გამოხატა ხატების მიმართ ეკლესიის დამოკიდებულება: „ჩვენ უცვლელად ვინახავთ ყველა საეკლესიო გადმოცემას, წერილობით იქნება თუ არაწერილობით. ერთ-ერთი მათგანი გვავალებს შევქმნათ ფერწერული ხატები, რადგან ეს ეთანხმება სახარებისეულ ქადაგებას, ადასტურებს, რომ ქრისტე ჭეშმარიტად და არა მოჩვენებითად განკაცდა...“ </p><p>ხატი, პორტრეტისგან განსხვავებით, არ გამოხატავს ადამიანის მიწიერ მდგომარეობას ან მის ფსიქოლოგიას, თუნდაც სიღრმისეულ შინაგან სამყაროს. ხატი წარმოგვიდგენს წმიდანის განღმრთობილ სახეს სულიერი სხეულით, რომელსაც აღარ ეკარება სიკვდილის ხრწნილება. ხატი გამოხატავს წმიდანის ისეთ სახეს, როგორსაც მკვდრეთით აღმდგარი და მარადიულობას ნაზიარები ადამიანები შეიმოსავენ. ხატის სივრცეც არ არის ჩვეულებრივი, აქტუალური, სამგანზომილებიანი სივრცე, რომელშიც მოკვდავნი იმყოფებიან. მას არ აქვს უკანა პლანი, არ ჩანს სიღრმე, რაშიც რაიმე დაფარული იქნება, რაც აბსოლუტური ცოდნის განცდას ქმნის. ხატზე ყველაფერი ჩანს ერთდროულად, როგორც მარადისობაში, ანუ დრო სივრცედ არის ქცეული და ყველა დრო ერთჟამობაშია მოცემული, როგორც ერთი მარადიული წამი. ხატს არ ახასიათებს პერსპექტივა, როგორც ჩვეულებრივ ნახატს. ყველაფერი — ახლობელი და შორეული საგნები წინა პლანზეა. ხატზე არ ჩანს გარეგანი შუქის წყარო, რომელიც ჩრდილებს დააფენდა საგნებზე. ყველაფერი დაუსაბამო ღვთიურ ნათელშია განზავებული, როგორც ესაიას აქვს ნათქვამი მომავლის წინასწარმეტყველებაში: „აღარ გექნება შენ მზე დღის სინათლედ და მთვარის ნათება აღარ გაგინათებს, არამედ უფალი გეყოლება საუკუნო სინათლედ და შენი ღმერთი შენ დიდებად“ (ეს. 60:19). </p><p>ამრიგად, ხატზე გამოსახული წმიდანი და მის წინაშე მლოცველი სხვადასხვა განზომილებაში იმყოფებიან: განღმრთობილი წმიდანი სულიერად გარდაქმნილ სამყაროდან ეპასუხება მლოცველს, როგორც შუამავალი ამ წუთისოფელსა და ღვთის სასუფეველს შორის. ხატის საზრისი არის ლოცვა, ხოლო ლოცვა, თავის მხრივ, საიდუმლო რიტუალია. ამიტომ არავითარი საერთო ხატებს რელიგიური შინაარსის მხატვრობასთან არ აქვს. ეკლესია არ უარყოფს რელიგიურ მხატვრობას, მაგრამ მას არც რაიმე მნიშვნელობას ანიჭებს ქრისტიანის რელიგიურ ცხოვრებაში, რადგან მას არანაირი კავშირი არ აქვს ლოცვასთან, არის მხოლოდ და მხოლოდ ილუსტრაცია, რომელსაც ცნობისმოყვარეობის დაკმაყოფილების ფუნქცია აქვს. მის უკან არავითარი მეტაფიზიკური სინამდვილე არ არის. </p><p>ჩვეულებრივ, ეკლესიის კედლები მოხატულია ძველი და ახალი აღთქმის სცენებით გარკვეული წესის მიხედვით: გუმბათზე გამოსახავენ ქრისტე პანტოკრატორს (ყოვლისმპყრობელს) გადაშლილი წიგნით ხელში განკითხვის დღეს, საკურთხევლის აფსიდზე - ღვთისმშობელს ყრმით ხელში, როგორც ხიდს მიწასა და ცას შორის, საკურთხევლის კედლების ზემო რეგისტრზე ანგელოზებს, ქვემოთ — მოციქულებს, ეკლესიის მამებს — გრიგოლ ღვთისმეტყველს, ბასილი დიდს, იოანე ოქროპირს; კანკელზე ღვთისმშობლის, ქრისტეს და მთავარანგელოზთა ხატებია განლაგებული. დასავლეთის კედელზე გამოსახულია ღვთისმშობლის მიძინების სცენა. </p><p><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90" title="ფრესკა">ფრესკებს</a> არა აქვთ იგივე დანიშნულება, იგივე ღირსება, სიწმიდე და ძალა, რაც ხატებს. ისინი დამხმარე საშუალებებია წმიდა წერილის გასაგებად და გასახსენებლად. ამბობენ, ფრესკები წერაკითხვის უცოდინართა ბიბლია არისო. მართლაც, უბირი ადამიანები წარმართობის წრიდან ხატების მეშვეობით უკეთ ხვდებოდნენ განკაცების საიდუმლოებას, ვიდრე წიგნიდან. ამიტომაა, რომ ხატები და, საზოგადოდ, საეკლესიო ხელოვნება ასრულებდა მორწმუნეთა რწმენაში განმტკიცების ფუნქციას. </p><p>ხატების გარდა, ყოველ ადგილობრივ მართლმადიდებელ ეკლესიას საერთო და თავისი სიწმიდეები (მაგ., ღვთისმშობლის ხალენი, იოანე ნათლისმცემლის მუხლისთავი), ასევე სათაყვანო წმიდა ადგილები აქვს (იერუსალიმი, სინას მთა, ათონის მთა, მცხეთა). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ეკლესია_და_ტაძარი"><span id=".E1.83.94.E1.83.99.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.98.E1.83.90_.E1.83.93.E1.83.90_.E1.83.A2.E1.83.90.E1.83.AB.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.98"></span>ეკლესია და ტაძარი</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=11" title="სექციის რედაქტირება:ეკლესია და ტაძარი" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: ეკლესია და ტაძარი"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ტაძარი">ტაძარი</a>.</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Saint_Sava_Naos_leg_P.Cikovac.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Saint_Sava_Naos_leg_P.Cikovac.jpg/220px-Saint_Sava_Naos_leg_P.Cikovac.jpg" decoding="async" width="220" height="323" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Saint_Sava_Naos_leg_P.Cikovac.jpg/330px-Saint_Sava_Naos_leg_P.Cikovac.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Saint_Sava_Naos_leg_P.Cikovac.jpg/440px-Saint_Sava_Naos_leg_P.Cikovac.jpg 2x" data-file-width="3680" data-file-height="5408" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ბელგრადის წმინდა საბას ტაძარი">ბელგრადის წმინდა საბას ტაძარი</a> შიგნით.</figcaption></figure> <p>მართლმადიდებლური მოძღვრებით, ეკლესია არის ყველა წმიდის და ცოდვილის თავშესაფარი ამ სოფელში, როგორც <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ნოეს კიდობანი">ნოეს კიდობანი</a>. ეკლესია ხომალდია, რომელიც დაცურავს წუთისოფლის აბობოქრებულ ზღვაში და იფარებს თავის წიაღში მორწმუნეებს, რომელთაც თავისუფალი ნებით აირჩიეს თავიანთი ხვედრი, რათა ასულიყვნენ ხომალდში. ამიტომაც ადრექრისტიანული წარმოდგენით, ეკლესიის შენობის არსის განმსაზღვრელი ტიპი <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ბაზილიკა">ბაზილიკაა</a>, რომელსაც გემის ფორმა აქვს იმის ნიშნად, რომ ის მიაპობს ამაოების ტალღებს. არსად ის არ მკვიდრობს, მისი მკვიდრობა მხოლოდ გზაშია და გზას აქვს მიზანი —- ღვთის სასუფეველი და თავად არის, საბოლოო აზრით, თვითმიზანი. </p><p>თუ ეკლესია სადმე მკვიდრობს, ეს არის ცა, მაგრამ მას, ცის მკვიდრს, სოფელშიც ჰყავს თავისი შვილები. ცაში მკვიდრობის ამ იდეას გამოხატავს ცენტრალურგუმბათოვანი <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_(%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90)" title="ეკლესია (ნაგებობა)">ეკლესიები</a>, რომელთა <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98" title="გუმბათი">გუმბათი</a> მდგრადობის, უძრაობის, თითქოს ციური გუმბათის მიწაზე გარდამოსვლისა და მასზე დავანების განცდას ბადებს. VI საუკუნიდან ბაზილიკების გუმბათებით დაგვირგვინებამ თითქოს შეაჩერა ბაზილიკა-ხომალდის სვლა და მყარად დაამკვიდრა ერთ ადგილზე. ამით აღინიშნა დევნილებისგან თავდაღწეული და გამარჯვებული ეკლესიის სტატუსი, რაც არანაირად არ აუქმებს ეკლესიის, როგორც წუთისოფელში მსვლელი ხომალდისა იდეას. ის საძირკვლიანი სახლიც არის და ხომალდიც. თუმცა ხომალდის ცურვას თავისი საბოლოო მიზანი აქვს — სასუფეველი, რასაც ძველქრისტიანულ სიმბოლიკაში ღუზა გამოხატავს. </p><p>მას შემდეგ, რაც ქრისტიანობა <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="რომის იმპერია">რომის იმპერიის</a> ოფიციალური რელიგია გახდა, მზარდი მოთხოვნილების დასაკმაყოფილებლად დღის წესრიგში დადგა ეკლესიების მშენებლობა. შენობა ღვთისმსახურებას უნდა ყოფილიყო მისადაგებული, ამან განსაზღვრა მისი შიდა სივრცის ფორმა. მიუხედავად საეკლესიო შენობების განსხვავებებისა დროსა და სივრცეში, ეკლესიის შიდა სივრცე, ლიტურგიული საჭიროებიდან გამომდინარე, ორ ძირითად ნაწილად განიყოფება: ტერიტორია, რომელიც მრევლისთვის არის განკუთვნილი და ტერიტორია, რომელიც განკუთვნილია საკურთხევლისთვის. ისინი ერთმანეთისგან გამიჯნულია ტიხრით (კანკელით) იმის ნიშნად, რომ მრევლს არ აქვს უფლება შევიდეს იქ, სადაც აღესრულება საღვთო ლიტურგიის ყველაზე დიდი და წმიდა საიდუმლო (პურისა და ღვინის გარდაარსება ქრისტეს ხორცად და სისხლად). </p><p>ქრისტიანული ეკლესიის რამდენიმე ტიპი არსებობს: <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ბაზილიკა">ბაზილიკა</a>, ანუ სიგრძივი დაგეგმარების შენობა, რომელიც ხომალდის ასოციაციას იწვევს; ჯვარ-გუმბათიანი, გუმბათიანი ბაზილიკა; ცენტრალურ-გუმბათოვანი; წრიული (როტონდა); რვაკუთხა (ოქტოგონი) შენობები. ეკლესიის შენობა, როგორც წესი, საკურთხევლით აღმოსავლეთისკენ არის მიმართული, იმ მხარისკენ, საითაც, ჩვეულებრივ, მლოცველია მიპყრობილი. შენობას ადგას <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ჯვარი">ჯვარი</a>, ახლავს <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%9D" title="სამრეკლო">სამრეკლო</a>, რომელიც მის შორიახლო შენდება. ზარი, რომლის ხმა უნდა წვდებოდეს მორწმუნეებს, ამცნობს მათ ღვთისმსახურების — წირვა-ლოცვის დაწყებას. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ლიტურგია"><span id=".E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A2.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.92.E1.83.98.E1.83.90"></span>ლიტურგია</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=12" title="სექციის რედაქტირება:ლიტურგია" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: ლიტურგია"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Meister_der_Palastkapelle_in_Palermo_003.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Meister_der_Palastkapelle_in_Palermo_003.jpg/220px-Meister_der_Palastkapelle_in_Palermo_003.jpg" decoding="async" width="220" height="301" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Meister_der_Palastkapelle_in_Palermo_003.jpg/330px-Meister_der_Palastkapelle_in_Palermo_003.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Meister_der_Palastkapelle_in_Palermo_003.jpg/440px-Meister_der_Palastkapelle_in_Palermo_003.jpg 2x" data-file-width="1576" data-file-height="2158" /></a><figcaption> <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94_%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="იოანე ოქროპირი">იოანე ოქროპირისა</a> და და <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98" title="ბასილი დიდი">ბასილი დიდის</a> ხატი.</figcaption></figure> <p>მართლმადიდებლური ღვთისმსახურება ქმედებაში წარმოგვიდგენს ქრისტეს გზას შობიდან აღდგომამდე და მის მოძღვრებას. ქრისტიანობის პირველ საუკუნეებში გავრცელებული უამრავი სხვადასხვა ტიპის ლიტურგიებს შორის მართლმადიდებელ ეკლესიაში დღეს სამი სახის ლიტურგია სრულდება: <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94_%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="იოანე ოქროპირი">იოანე ოქროპირის</a> (მთელი წლის განმავლობაში), <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98" title="ბასილი დიდი">ბასილი დიდის</a> (მხოლოდ დიდმარხვის კვირადღეებში) და <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9A_I_(%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%98)" title="გრიგოლ I (პაპი)">გრიგოლ I</a>-სა პირველშეწირულის წირვის სახელწოდებით (დიდმარხვის ოთხშაბათ-პარასკევს). ბასილი დიდისა და იოანე ოქროპირის ლიტურგიები ერთმანეთისგან არსებითად არ განსხვავდება, მათ შორის სხვაობა მხოლოდ ზოგიერთ ლოცვაშია. პირველშეწირული ლიტურგია თავისებურია: ამ დროს არ ხდება ხორცისა და ღვინის გარდაარსება, მორწმუნენი წინა კვირას შეწირულს ეზიარებიან, რადგან დიდმარხვის ოთხშაბათ-პარასკევს ძღვენი არ შეიწირება. უძველესი ლიტურგიებიდან იაკობის ლიტურგია აღსრულდება <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98" title="იერუსალიმი">იერუსალიმის</a> ეკლესიაში წელიწადში ერთხელ. </p><p>ლიტურგიის საბოლოო მიზანია ქრისტეს ხორცისა და სისხლის <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ზიარება">ზიარებადა</a> იგი სამ ნაწილად განიყოფება. პირველ ნაწილში, რომელსაც პროსკომიდია (ბერძნ. „მომზადება“) ეწოდება, ხდება შემოწირული პროსფორების (საფუვრიანი პურის კვერების) კვეთა. ამ დროს იკითხება დასაწყისის და მოსამზადებელი ლოცვები. მეორე ნაწილს ეწოდება კათაკმეველთა ლიტურგია, იგი მთავრდება სამოციქულოსა და სახარების კითხვით, რასაც <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="კათაკმეველი">კათაკმეველნიც</a> ისმენენ (ძველად უშუალოდ სახარების წაკითხვის შემდეგ მღვდელი წარმოთქვამდა ქადაგებას წაკითხულის თემაზე. ახლა ეს ნაწილი გადატანილია ლიტურგიის ბოლოს). მღვდლის ძახილზე „კათაკმეველნო, განვედით!“, კათაკმეველნი გადიან ეკლესიიდან, რადგან მათ არა აქვთ უფლება დაესწრონ მართალთა ლიტურგიას, როდესაც სრულდება ჟამისწირვის გადამწყვეტი საიდუმლო — კვეთილი პროსფორებისა და შემოწირული ღვინის გარდაქმნა ქრისტეს ხორცად და სისხლად. საკუთრივ ევქარისტიის საიდუმლო ქმედება (რიტუალი) იწყება „რომელნი ქერუბიმთას“ საგალობელით, რომელიც მოუწოდებს მღვდელმსახურთ აღივსონ ღვთის შიშით და დაუტეონ ყველა ამქვეყნიური ზრახვა და საზრუნავი და ქერუბიმებს (ანგელოზთა უმაღლესი დასი) მიმსგავსებულნი შეუდგნენ მსახურებას. პურისა და ღვინის საიდუმლო (უხილავი) გარდაქმნა ქრისტეს ხორცად და სისხლად ხდება საკურთხეველში სულიწმიდის მოხმობით (ეპიკლესისი). </p><p>წმიდა ნაწილს ჯერ სამღვდელონი ეზიარებიან დახურულ საკურთხეველში. შემდეგ მღვდელს წმიდა ნაწილი ბარძიმ-ფეშხუმით გამოაქვს აღსავლის კარიდან ტაძარში და აზიარებს მრევლს. ბარძიმ-ფეშხუმის წმ. ტრაპეზზე გადაბრძანების შემდეგ მღვდელი წარმოთქვამს ქადაგებას, განმარტავს რა სახარების საკითხავს და ილაპარაკებს წმიდანის ღვაწლზე, რომელსაც ახსენებს იმ დღეს ეკლესია, დამოძღვრავს მრევლს, ამთხვევინებს ჯვარზე და დაითხოვს. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="დღესასწაულები"><span id=".E1.83.93.E1.83.A6.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.A1.E1.83.AC.E1.83.90.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98"></span>დღესასწაულები</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=13" title="სექციის რედაქტირება:დღესასწაულები" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=13" title="Edit section's source code: დღესასწაულები"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ამ ეტაპზე მართლმადიდებელი ეკლესიების უმრავლესობა იერუსალიმის, რუსეთის, სერბეთისა და საქართველოს ეკლესიების გამოკლებით საღვთისმსახურო პრაქტიკაში <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="გრიგორიანული კალენდარი">გრიგორიანულ კალენდარსიყენებს</a>, მაგრამ აღდგომის თარიღს ძველი, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="იულიიუსის კალენდარი (ჯერ არაა დაწერილი)">იულიუსის კალენდრით</a> ადგენს. </p><p>საკუთრივ საეკლესიო წელიწადი იწყება <a href="/wiki/1_%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="1 სექტემბერი">1 სექტემბერს</a> (ახალი სტილით 14 სექტემბერს). საეკლესიო წელიწადი შედგება ყოველდღიური ღვთისმსახურებისგან და დღესასწაულებისგან. მთელი წლის განმავლობაში ეკლესია იხსენებს წმიდანებს, თითოეულ მათგანს თავისი დღე აქვს განკუთვნილი. დღესასწაულები დაწესებულია: </p> <ol><li>ქრისტეს ამქვეყნიური ცხოვრების მნიშვნელოვანი მოვლენების აღსანიშვანად, ასეთებია <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" class="mw-redirect" title="შობა">შობა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ნათლისღება">ნათლისღება</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%90" title="მირქმა">მირქმა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%93%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90" title="აღდგომა">აღდგომა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ამაღლება">ამაღლება</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ფერისცვალება">ფერისცვალება</a></li> <li>ღვთისმშობლის თაყვანსაცემად: შობა, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%93_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ტაძრად მიყვანება (ჯერ არაა დაწერილი)">ტაძრად მიყვანება</a>, <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ხარება">ხარება</a>, მიძინება</li> <li>უსხეულო ძალთა (ანგელოზთა და მთავარანგელოზთა) და წმიდანთა თაყვანსაცემად,</li> <li>ეკლესიის ცხოვრების მნიშვნელოვანი ფაქტების სამახსოვროდ — <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%97%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="სულთმოფენობა">სულთმოფენობა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ჯვართამაღლება">ჯვართამაღლება</a>, მსოფლიო კრებები და სხვა მოვლენები</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ლოცვა"><span id=".E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.AA.E1.83.95.E1.83.90"></span>ლოცვა</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=14" title="სექციის რედაქტირება:ლოცვა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=14" title="Edit section's source code: ლოცვა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="metadata" id="spoiler" style="background-color:#f9f9f9;margin-bottom:0.2%; border-top:0; border-bottom:1px dotted #8BCBFF; padding: 2px 0px 2px 0px;padding-top:5px;padding-bottom:5px;padding-left:1%;"><span><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Searchtool-80%25.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/15px-Searchtool-80%25.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/23px-Searchtool-80%25.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Searchtool-80%25.png/30px-Searchtool-80%25.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span> <span>მთავარი სტატია: <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%90" title="ლოცვა">ლოცვა</a>.</span></span></div> <p>ლოცვას წმიდა მამები „ჭეშმარიტ ღვთისმეტყველებას“ უწოდებენ, ანუ ლოცვა ქრისტიანული მოძღვრების ერთგვარი გამოხატულებაა. ლოცვა არ არის მხოლოდ მონოლოგი მლოცველისა, ლოცვაში უფლის პასუხიც მონაწილეობს. მართლმადიდებლისთვის ლოცვა მისი ცხოვრების განუყოფელი ნაწილია. იგი დღეში ორჯერ მაინც (დილით ადგომისას და საღამოთი, ძილის წინ) ლოცულობს ხატებისა და ანთებული სანთლის წინ. დაწესებულია ლოცვები ასევე ყოველი საქმის დაწყების წინ და დასრულების შემდეგ, საზრდელის მიღების წინ და საზრდელის მიღების შემდეგ, ტაძარში შესვლისას, <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%90_%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9B_%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90" title="ლოცვა ეფრემ ასურისა">ლოცვა ეფრემ ასურისა</a> სინანულისთვის და სხვა შემთხვევებისთვის. დილის ლოცვებში მლოცველი ავედრებს იესო ქრისტეს სამოციქული ეკლესიას, ღვთივ დაცულ ერს, საეკლესიო იერარქიას, თავის მოძღვარს, თავის მშობლებს, ნათესავებსა და მეგობრებს, მოხუცებულთ და ყრმათ, დავრდომილებს, ტყვეობასა და საპყრობილეში მყოფთ, ქრისტიანობის გამო დევნილთ; მლოცველი წყალობას გამოითხოვს უფლისგან თავისი მაჭირვებლებისთვის, რომლებიც უსჯულოებას სჩადიან მის მიმართ, ევედრება მას არ დასაჯოს ისინი, არამედ მოაქციოს სიკეთისკენ. მლოცველი არ ივიწყებს მართლმადიდებლობის უარმყოფელთ და შესთხოვს უფალს, მოაქციოს ისინი. მლოცველი ლოცულობს გარდაცვლილთა სულებისთვის — მშობლები და ღვიძლი ნათესავები იქნებიან თუ ახლობელ-მეგობრები. ყოველ მლოცველს, ჩვეულებრივ, თავის შესავედრებელთა სია აქვს და მათ ჯანმრთელობას თუ სულის განათლებას შეავედრებს უფალს. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="მონასტრები_და_ბერმონაზვნობა"><span id=".E1.83.9B.E1.83.9D.E1.83.9C.E1.83.90.E1.83.A1.E1.83.A2.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98_.E1.83.93.E1.83.90_.E1.83.91.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.9B.E1.83.9D.E1.83.9C.E1.83.90.E1.83.96.E1.83.95.E1.83.9C.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90"></span>მონასტრები და ბერმონაზვნობა</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=15" title="სექციის რედაქტირება:მონასტრები და ბერმონაზვნობა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=15" title="Edit section's source code: მონასტრები და ბერმონაზვნობა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ბერმონაზვნური და სამონასტრო ცხოვრება მართლმადიდებლობის მუდმივი თანამდევია. მისი ტრადიციულობა და ერთგულება ადრექრისტიანული ხანისადმი ამაშიც გამოიხატება. </p><p>ბერმონაზვნობის განსაკუთრებით განდეგილური სახე გამოწვეული იყო მრავალწილად იმ გარემოებით, რომელიც შეიქნა ეკლესიაში ქრისტიანობის ლეგალიზაციისა და მისთვის პრივილეგიების მინიჭების შემდეგ და, საზოგადოდ, მისი ტრიუმფის პირობებში. ჭეშმარიტ რწმენასთან ნაკლებად დაკავშირებული მოტივებით ერობა მოაწყდა ეკლესიას და სეკულარიზაციის საფრთხე შეუქმნა მას. აზრიც გავრცელდა, რომ წუთისოფელში ხსნა შეუძლებელი იყო და მორწმუნე უნდა გასცლოდა ამ სოფელს. გაჩნდა ამ წუთისოფლის ცოდვილობის გამძაფრებული განცდა. </p><p>ადამიანს, ადამიანთა ჯგუფს, გაუჩნდა მოთხოვნილება, მიეძღვნა მთელი თავისი ცხოვრება ასკეტური და მჭვრეტელობითი მოღვაწეობისთვის განდგომილებასა და მარტომყოფობაში. ისინი ტოვებენ მშობლიურ სახლს, ქალაქს, მშობლებს, ნათესავ-მეგობრებს და უკაცრიელ ადგილებში, უდაბნოებში, გადახვეწილნი მთელ ცხოვრებას თავიანთი სულისა და ყველა ადამიანის სახსნელად ლოცვა-ვედრებაში ატარებენ. ბერმონაზვნობა რამდენიმე ტიპისაა. არიან განდეგილნი და მარტომყოფნი, დაყუდებულნი; არიან საზოგადოებებად გაერთიანებულნი, რომლებიც ემორჩილებიან სამონასტრო ცხოვრების კანონს. ასკეტიზმი აქ ნაკლებია, სამაგიეროდ, ისინი ეწევიან როგორც ფიზიკურ, ისე ინტელექტუალურ-შემოქმედებით შრომას (ხელნაწერთა გადაწერა, ხატწერა და სხვ.), ასევე ქველმოქმედებას. დროთა ვითარებაში მონასტრები კულტურულ ცენტრებად გადაიქცა. </p><p>ადრეულ ხანაში განდეგილობა და მონასტრები ეკლესიისგან დამოუკიდებლად არსებობდა, მაგრამ თანდათან ეკლესიამ კონტროლი დაამყარა მონასტრებზე, შეუქმნა რა მათ წესდება, რომლის მიხედვითაც უნდა ეცხოვრათ და ემოღვაწათ. წუთისოფლისგან განდგომილ ბერებს უშუალო კავშირი არა აქვთ საეკლესიო იერარქიასთან, ისინი არ ეკუთვნიან სამღვდელოებას, თუ, რა თქმა უნდა, არ იქნებიან ნაკურთხნი მღვდლებად, რათა შეძლონ ღვთისმსახურების აღსრულება. მაგრამ მათი სტატუსი არ იცვლება: ისინი რჩებიან ე. წ. შავ სამღვდელოებად, განსხვავებით თეთრი სამღვდელოებისა, რომელიც ერში (სოფელში) მოღვაწეობს და საეროებს ემსახურება. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="მართლმადიდებლური_კულტურა"><span id=".E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.97.E1.83.9A.E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.93.E1.83.98.E1.83.93.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.9A.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98_.E1.83.99.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.A2.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.90"></span>მართლმადიდებლური კულტურა</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=16" title="სექციის რედაქტირება:მართლმადიდებლური კულტურა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=16" title="Edit section's source code: მართლმადიდებლური კულტურა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>წარსულში მართლმადიდებლურ ხელოვნებას, როგორც გარკვეული ტიპის რელიგიური კულტურის გამოხატულებას, ღრმად ჰქონდა გადგმული ფესვი როგორც ელიტარულ, ისე ხალხურ ყოფაში. საუკუნეთა განმავლობაში მან ბევრი მხატვრული ძეგლი დატოვა ხელოვნების ძირითად დარგებში (ხუროთმოძღვრება, მწერლობა, ფერწერა, მუსიკა), რაც, თავისთავად, კულტურის დიდი მონაპოვარია. </p><p>მიუხედავად ამისა, დაწყებული ხუროთმოძღვრებით და მხატვრობით დამთავრებული, მართლმადიდებლური ხელოვნება თავისი არსით საკრალურია, კერძოდ, ლიტურგიულია, რაც იმას ნიშნავს, რომ ხელოვნების დარგები, რომლებიც კი შეიძლება გამოყენებული იქნენ ღვთისმსახურებაში, ემსახურებიან ერთ რამეს — ღვთაებრივი სინამდვილის, ქრისტიანულ ჭეშმარიტებათა თუ საიდუმლოთა თვალსაჩინოებას, ლიტურგიის პროცესში მისი სიღრმეების წვდომას. არქიტექტურა ეკლესიის შენობის გარე და შიდა სივრცის მოწყობით უზრუნველყოფს ღვთისმსახურებისთვის სათანადო ატმოსფეროს შექმნას (ცის ჩამოტანას მიწაზე). ნებისმიერი ტიპის (ბაზილიკა, ჯვარგუმბათოვანი...) მართლმადიდებლური ეკლესია სხვადასხვაგვარად გამოხატავს ღვთის სახლის, განკაცების, ღვთის მიწაზე მყოფობის და, ზოგადად, მატერიის განსულიერების იდეას. ეკლესიის შიდა სივრცეში არაფერია ისეთი (ფრესკების ჩათვლით), რომელიც არ ატარებდეს სიმბოლურ მნიშვნელობას, რაც, თავისთავად, კულტურის (თუ ხელოვნების) უმაღლესი გამოხატულებაა. სიმბოლურია ლიტურგიის ყოველი ეპიზოდი, სიმბოლურია შესამოსელით შემოსილ მღვდელმსახურთა ყოველი მოქმედება, შესვლაგამოსვლა, ხმის თანაბარზომიერად ამაღლება და დაწევა. სიტყვიერ ტექსტს, რომელიც შეადგენს ლიტურგიის ლოგოსურ სხეულს, შექმნილს წმიდა წერილისა და საკრალური ტექსტებისგან, თან ახლავს გალობა, რომელსაც თითქოს (საკმევლის კვამლთან ერთად) გუმბათზე გამოსახულ ქრისტემდე მიაქვს კრებულის ლოცვა-ვედრება. სიტყვას, რომელიც ლიტურგიის გულისგულია, ენაცვლება ხატებისა და ფრესკების უსიტყვო მეტყველება, ისინი განასრულებენ სიტყვით გამოუთქმელ რეალობას. </p><p>მიუხედავად იმისა, რომ საეკლესიო ნივთები — ეკლესიის შენობა იქნება იგი, ჭურჭელი თუ წიგნი — საკრალობით მოსილი ნივთებია, ისინი მაინც გარეგან შემკობას საჭიროებენ ისევ და ისევ მათდამი პიეტეტის ნიშნად. საეკლესიო ხელოვნება აქ იყენებს საერო გამოცდილებას: ეკლესიებს ამკობს ჩუქურთმებით, სხვადასხვა რეალურ თუ მითურ ცხოველთა გამოსახულებებით, რომელთაც ნაკლებად ან საერთოდ არა აქვთ სიმბოლურ-რელიგიური დანიშნულება, არ გამოხატავენ რელიგიურ ჭეშმარიტებებს. წმიდა წერილის ხელნაწერები იმკობა მინიატურებით, რომლებიც მხოლოდ და მხოლოდ ილუსტრაციებია და არამც და არამც თაყვანისცემის ობიექტები, ანუ ხატები. საეკლესიო ჭურჭელი (ბარძიმი, დროშები, სამწერობლები...) მზადდება როგორც ხელოვნების ნიმუშები თავიანთი საგნობრივი და მხატვრული ფორმით. სამღვდელო შესამოსელი იქარგება ოქრომკედით, მშვენდება მცენარეული და აბსტრაქტული ორნამენტებით, რომლებიც დიდებულებას ანიჭებს მას. </p><p>საერთო მოძღვრებისა და ლიტურგიული პრაქტიკის მიუხედავად ყოველი ადგილობრივი ეკლესია თავისი კულტურული სპეციფიკით გამოირჩევა, რასაც ზოგჯერ არა მარტო ეთნიკური, არამედ რელიგიური ხასიათიც აქვს. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="გალერეა"><span id=".E1.83.92.E1.83.90.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.90"></span>გალერეა</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=17" title="სექციის რედაქტირება:გალერეა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=17" title="Edit section's source code: გალერეა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional" style="max-width: 815px;"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Saint_Basil_Moscow_crop.jpg" class="mw-file-description" title="რუსეთი: ვასილი ნეტარის ტაძარი მოსკოვი"><img alt="რუსეთი: ვასილი ნეტარის ტაძარი მოსკოვი" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Saint_Basil_Moscow_crop.jpg/94px-Saint_Basil_Moscow_crop.jpg" decoding="async" width="94" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Saint_Basil_Moscow_crop.jpg/142px-Saint_Basil_Moscow_crop.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Saint_Basil_Moscow_crop.jpg/189px-Saint_Basil_Moscow_crop.jpg 2x" data-file-width="1773" data-file-height="2253" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><b><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთი</a></b>: <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ვასილი ნეტარის ტაძარი">ვასილი ნეტარის ტაძარი</a> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98" title="მოსკოვი">მოსკოვი</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:De%C4%8Dani3.jpg" class="mw-file-description" title="სერბეთი (კოსოვო): ვისოკი დეჩანის მონასტერი"><img alt="სერბეთი (კოსოვო): ვისოკი დეჩანის მონასტერი" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/De%C4%8Dani3.jpg/120px-De%C4%8Dani3.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/De%C4%8Dani3.jpg/180px-De%C4%8Dani3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/De%C4%8Dani3.jpg/240px-De%C4%8Dani3.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><b><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="სერბეთი">სერბეთი</a></b> (<a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9D" title="კოსოვო">კოსოვო</a>): <a href="/w/index.php?title=%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ვისოკი დეჩანის მონასტერი (ჯერ არაა დაწერილი)">ვისოკი დეჩანის მონასტერი</a> </div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Moni_Varlaam_BW_2017-10-07_09-19-06.jpg" class="mw-file-description" title="საბერძნეთი: მეტეორა"><img alt="საბერძნეთი: მეტეორა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Moni_Varlaam_BW_2017-10-07_09-19-06.jpg/120px-Moni_Varlaam_BW_2017-10-07_09-19-06.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Moni_Varlaam_BW_2017-10-07_09-19-06.jpg/180px-Moni_Varlaam_BW_2017-10-07_09-19-06.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Moni_Varlaam_BW_2017-10-07_09-19-06.jpg/240px-Moni_Varlaam_BW_2017-10-07_09-19-06.jpg 2x" data-file-width="6016" data-file-height="4000" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><b><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საბერძნეთი">საბერძნეთი</a></b>: <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="მეტეორას მონასტრები">მეტეორა</a> </div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Saint_Sophia_Cathedral_in_Kyiv_2006.jpg" class="mw-file-description" title="უკრაინა: კიევის წმინდა სოფიას მონასტერი კიევი,"><img alt="უკრაინა: კიევის წმინდა სოფიას მონასტერი კიევი," src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Saint_Sophia_Cathedral_in_Kyiv_2006.jpg/90px-Saint_Sophia_Cathedral_in_Kyiv_2006.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Saint_Sophia_Cathedral_in_Kyiv_2006.jpg/135px-Saint_Sophia_Cathedral_in_Kyiv_2006.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Saint_Sophia_Cathedral_in_Kyiv_2006.jpg/180px-Saint_Sophia_Cathedral_in_Kyiv_2006.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1600" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><b><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90" title="უკრაინა">უკრაინა</a></b>: <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="კიევის წმინდა სოფიას მონასტერი (ჯერ არაა დაწერილი)">კიევის წმინდა სოფიას მონასტერი</a> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98" title="კიევი">კიევი</a>,</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:%D0%A1%D0%B2_%D0%9A%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82.JPG" class="mw-file-description" title="ჩრდილოეთი მაკედონია: ოჰრიდის წმინდა პანტელეიმონის ტაძარი ოჰრიდი"><img alt="ჩრდილოეთი მაკედონია: ოჰრიდის წმინდა პანტელეიმონის ტაძარი ოჰრიდი" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/%D0%A1%D0%B2_%D0%9A%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82.JPG/120px-%D0%A1%D0%B2_%D0%9A%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/%D0%A1%D0%B2_%D0%9A%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82.JPG/180px-%D0%A1%D0%B2_%D0%9A%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/%D0%A1%D0%B2_%D0%9A%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82.JPG/240px-%D0%A1%D0%B2_%D0%9A%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82.JPG 2x" data-file-width="3648" data-file-height="2736" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><b><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="ჩრდილოეთი მაკედონია">ჩრდილოეთი მაკედონია</a></b>: <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9D%E1%83%B0%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ოჰრიდის წმინდა პანტელეიმონის ტაძარი (ჯერ არაა დაწერილი)">ოჰრიდის წმინდა პანტელეიმონის ტაძარი</a> <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%B0%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98" title="ოჰრიდი">ოჰრიდი</a> </div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Nazaret_Gabrielskirche_BW_11.JPG" class="mw-file-description" title="ისრაელი: ნაზარეთის ხარების ტაძარი ნაზარეთი"><img alt="ისრაელი: ნაზარეთის ხარების ტაძარი ნაზარეთი" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Nazaret_Gabrielskirche_BW_11.JPG/120px-Nazaret_Gabrielskirche_BW_11.JPG" decoding="async" width="120" height="94" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Nazaret_Gabrielskirche_BW_11.JPG/180px-Nazaret_Gabrielskirche_BW_11.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Nazaret_Gabrielskirche_BW_11.JPG/240px-Nazaret_Gabrielskirche_BW_11.JPG 2x" data-file-width="3134" data-file-height="2452" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><b><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ისრაელი">ისრაელი</a></b>: <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნაზარეთის ხარების ტაძარი (ჯერ არაა დაწერილი)">ნაზარეთის ხარების ტაძარი</a> <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ნაზარეთი">ნაზარეთი</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Almaty-kazakhstan_3.jpg" class="mw-file-description" title="ყაზახეთი: ალმათის ამაღლების კათედრალი ალმათი"><img alt="ყაზახეთი: ალმათის ამაღლების კათედრალი ალმათი" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Almaty-kazakhstan_3.jpg/90px-Almaty-kazakhstan_3.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Almaty-kazakhstan_3.jpg/135px-Almaty-kazakhstan_3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Almaty-kazakhstan_3.jpg/180px-Almaty-kazakhstan_3.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1600" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><b><a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ყაზახეთი">ყაზახეთი</a></b>: <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ალმათის ამაღლების კათედრალი (ჯერ არაა დაწერილი)">ალმათის ამაღლების კათედრალი</a> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98" title="ალმათი">ალმათი</a> </div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:UspenskiAtNight.jpg" class="mw-file-description" title="ფინეთი: ჰელსინკის ღვთისმშობლის კათედრალი ჰელსინკი"><img alt="ფინეთი: ჰელსინკის ღვთისმშობლის კათედრალი ჰელსინკი" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/UspenskiAtNight.jpg/83px-UspenskiAtNight.jpg" decoding="async" width="83" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/UspenskiAtNight.jpg/125px-UspenskiAtNight.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/UspenskiAtNight.jpg/167px-UspenskiAtNight.jpg 2x" data-file-width="765" data-file-height="1100" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><b><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ფინეთი">ფინეთი</a></b>: <a href="/w/index.php?title=%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჰელსინკის ღვთისმშობლის კათედრალი (ჯერ არაა დაწერილი)">ჰელსინკის ღვთისმშობლის კათედრალი</a> <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%98" title="ჰელსინკი">ჰელსინკი</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Nikolai-do.jpg" class="mw-file-description" title="იაპონია: ტოკიოს აღდგომის ტაძარი ტოკიო"><img alt="იაპონია: ტოკიოს აღდგომის ტაძარი ტოკიო" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Nikolai-do.jpg/120px-Nikolai-do.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Nikolai-do.jpg/180px-Nikolai-do.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Nikolai-do.jpg/240px-Nikolai-do.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><b><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="იაპონია">იაპონია</a></b>: <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%93%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ტოკიოს აღდგომის ტაძარი (ჯერ არაა დაწერილი)">ტოკიოს აღდგომის ტაძარი</a> <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9D" title="ტოკიო">ტოკიო</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:St_Michaels_Cathedral_-_Sitka_-_back.JPG" class="mw-file-description" title="აშშ: ალასკის მიქაელ მთავარანგელოზის ეკლესია"><img alt="აშშ: ალასკის მიქაელ მთავარანგელოზის ეკლესია" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/St_Michaels_Cathedral_-_Sitka_-_back.JPG/120px-St_Michaels_Cathedral_-_Sitka_-_back.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/St_Michaels_Cathedral_-_Sitka_-_back.JPG/180px-St_Michaels_Cathedral_-_Sitka_-_back.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/St_Michaels_Cathedral_-_Sitka_-_back.JPG/240px-St_Michaels_Cathedral_-_Sitka_-_back.JPG 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><b><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%A8" class="mw-redirect" title="აშშ">აშშ</a></b>: <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%9A_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ალასკის მიქაელ მთავარანგელოზის ეკლესია (ჯერ არაა დაწერილი)">ალასკის მიქაელ მთავარანგელოზის ეკლესია</a> </div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ლიტერატურა"><span id=".E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A2.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.A2.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.90"></span>ლიტერატურა</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=18" title="სექციის რედაქტირება:ლიტერატურა" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=18" title="Edit section's source code: ლიტერატურა"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="book" style="font-style:normal"> „რელიგიები საქართველოში“, თბილისი: <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%AE%E1%83%9D_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="საქართველოს სახალხო დამცველი">სახალხო დამცველის ბიბლიოთეკა</a>, 2008. — გვ. 120-127, <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/978-9941-0-0902-0" title="სპეციალური:BookSources/978-9941-0-0902-0">978-9941-0-0902-0</a>.</cite></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="რესურსები_ინტერნეტში"><span id=".E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.A1.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98_.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.A2.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.9C.E1.83.94.E1.83.A2.E1.83.A8.E1.83.98"></span>რესურსები ინტერნეტში</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=19" title="სექციის რედაქტირება:რესურსები ინტერნეტში" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=19" title="Edit section's source code: რესურსები ინტერნეტში"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.martlmadidebeli-qristianoba.com/">მართლმადიდებელი ქრისტიანობა</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081013133446/http://www.martlmadidebeli-qristianoba.com/">დაარქივებული</a> 2008-10-13 საიტზე <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. - მართლმადიდებელი რესურსების კატალოგი ინტერნეტში.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://patriarchate.ge/?action=martl_ekle">საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="სქოლიო"><span id=".E1.83.A1.E1.83.A5.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.9D"></span>სქოლიო</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&veaction=edit&section=20" title="სექციის რედაქტირება:სქოლიო" class="mw-editsection-visualeditor"><span>რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&section=20" title="Edit section's source code: სქოლიო"><span>წყაროს რედაქტირება</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist" style="font-size: 90%; list-style-type: decimal;"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pewforum.org/2017/11/08/orthodox-christianity-in-the-21st-century/">„Orthodox Christianity in the 21st Century“</a></span> </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pewforum.org/2017/11/08/orthodox-christianitys-geographic-center-remains-in-central-and-eastern-europe/">„Orthodox Christianity's geographic center remains in Central and Eastern Europe“</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="web" style="font-style:normal">Younger, Katherine.  (8 November 2019) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.eurozine.com/the-changing-dilemmas-of-ukrainian-orthodoxy/">The changing dilemmas of Ukrainian Orthodoxy</a>. <small style="color:grey">ციტირების თარიღი: 4 October 2024</small></cite></span> </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">↑</a> <span class="reference-text">„მართლმადიდებლური ფსიქოთერაპია“, მიტროპოლიტი იეროთეოს ვლახოსი, თბილისი, 2010</span> </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> <span class="reference-text">"ბიბლიის ენციკლოპედია:გაერთიანებული ბიბლიური საზოგადოება", <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/9992813512" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 99928-13-51-2</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.orthodoxy.ge/tserili/mtatsmindeli/2korintelta1-7.htm">/ კორ.3.3–6</a></span> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.orthodoxy.ge/tserili/mtatsmindeli/1iuda.htm">/ იუდ.1.3</a></span> </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.orthodoxy.ge/apologetika/sadziebeli/sadziebeli15.htm">/ საძიებელი სექტანტურ სწავლებათა წინააღმდეგ 15. წმიდა გადმოცემა</a></span> </li> <li id="cite_note-9"><a href="#cite_ref-9">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.orthodoxy.ge/tserili/mtatsmindeli/2tesalonikelta.htm">/ 2 თეს. 2,15</a></span> </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://azbyka.ru/tserkov/duhovnaya_zhizn/osnovy/sofroniy_starets_siluan_afonskiy_06-all.shtml#Head4/">სილუან ათონელის ცხოვრება</a></span> </li> </ol></div></div> <div style="float:center; clear:center;"> <div style="position: relative;"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Christianity_Branches_without_text.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Christianity_Branches_without_text.svg/700px-Christianity_Branches_without_text.svg.png" decoding="async" width="700" height="264" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Christianity_Branches_without_text.svg/1050px-Christianity_Branches_without_text.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Christianity_Branches_without_text.svg/1400px-Christianity_Branches_without_text.svg.png 2x" data-file-width="2416" data-file-height="911" /></a></span> </p> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:680px; top: 43.1px;"><span style="display: inline-block; -moz-transform: rotate(-90deg); -ms-transform: rotate(-90deg); -o-transform: rotate(-90deg); -webkit-transform: rotate(-90deg); transform: rotate(-90deg);"><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="პროტესტანტიზმი">პროტესტანტიზმი</a></span></div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:568px; top: 13px;"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="რესტავრაციონიზმი (ჯერ არაა დაწერილი)"><span style="color:teal;">რესტავრაციონიზმი</span></a></div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:568px; top: 29.1px;"><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ბაპტიზმი"><span style="color:olive;">ბაპტიზმი</span></a></div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:568px; top: 45.9px;"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="კალვინიზმი"><span style="color:darkgreen;">კალვინიზმი</span></a></div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:568px; top: 62.7px;"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" class="mw-redirect" title="ანგლიკანობა"><span style="color:#007FFF;">ანგლიკანობა</span></a></div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:568px; top: 76.7px;"><a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ლუთერანობა"><span style="color:green;">ლუთერანობა</span></a></div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:568px; top: 110.3px;"><i><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="რომის კათოლიკური ეკლესია"><span style="color:red;">რომის კათოლიკური ეკლესია</span></a></i></div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:568px; top: 135.5px;"><i><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="აღმოსავლეთის კათოლიკური ეკლესიები"><span style="color:red;">აღმოსავლეთის კათოლიკური ეკლესიები</span></a></i></div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:568px; top: 174.7px;"><a class="mw-selflink selflink"><span style="color:blue;">მართლმადიდებლობა</span></a></div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:568px; top: 193.6px;"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="არაქალკედონური მართლმადიდებელი ეკლესიები"><span style="color:purple;">არაქალკედონური ეკლესიები</span></a></div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:568px; top: 229.3px;"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="აღმოსავლეთის ასურული ეკლესია"><span style="background-color:აღმოსავლეთის ასურული ეკლესია;color:orange;">ასურეთის ეკლესია</span></a></div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:309px; top: 20px;"><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="პროტესტანტული რეფორმაცია">პროტესტანტული რეფორმაცია</a></div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:309px; top: 34px;"><i>(XVI საუკუნე)</i></div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:183px; top: 51.5px;"><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%90" title="დიდი სქიზმა">დიდი სქიზმა</a></div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:183px; top: 65.5px;"><i>(XI საუკუნე)</i></div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:8px; top: 211.1px;"><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ეფესოს საეკლესიო კრება">ეფესოს კრება</a> 431</div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:8px; top: 234.2px;"><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ქალკედონის საეკლესიო კრება">ქალკედონის კრება</a> 451</div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:11.5px; top: 125px;"><span style="color:gray;"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ადრეული ქრისტიანობა (ჯერ არაა დაწერილი)">ადრეული ქრისტიანობა</a></span></div></div> <div style="font-size: 7pt; line-height: 10px;"><div style="position: absolute; text-align: center; left:414px; top: 118px;">უნია</div></div></div> <p><br /> </p> <table cellspacing="0" class="navbox" style="border-spacing:0;;"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="width:100%;border-spacing:0;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th scope="col" style=";" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-weight:normal; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="თარგი:მართლმადიდებლური სწავლება"><span title="იხილე თარგი">ხ</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="თარგის განხილვა:მართლმადიდებლური სწავლება (ჯერ არაა დაწერილი)"><span style="color: #002bb8;" title="თარგის განხილვა">გ</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit"><span style="color: #002bb8;" title="შეგიძლიათ თარგის რედაქტირება. გამოიყენეთ წინასწარი გადახედვის ღილაკი შენახვამდე.">რ</span></a></div></div><div class="" style="font-size:110%;"> <a class="mw-selflink selflink">მართლმადიდებლობა</a></div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="სათნოებანი (ჯერ არაა დაწერილი)">სამი საღვთისეტყველო<br /> სათნოება</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="სარწმუნოება (ჯერ არაა დაწერილი)">სარწმუნოება</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="სასოება (ჯერ არაა დაწერილი)">სასოება</a> • <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სიყვარული">სიყვარული</a> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="საიდუმლონი">ახალი აღთქმის <br />შვიდი საიდუმლო </a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ნათლისღება">ნათლისღება</a> • <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="მირონცხება">მირონცხება</a>• <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ზიარება">ზიარება</a> • <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სინანული">სინანული</a> • <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მღვდლობა">მღვდლობა</a> • <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ქორწინება">ქორწინება</a> • <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90" title="ზეთის კურთხევა">ზეთის კურთხევა</a> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%AD%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="სულიწმინდის შვიდი ნიჭი (ჯერ არაა დაწერილი)">სული წმინდის <br />შვიდი ნიჭი</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ღვთის შიში (ჯერ არაა დაწერილი)">ღვთის შიში </a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ღვთისმსახურება (ჯერ არაა დაწერილი)">ღვთისმსახურება</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AB%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ძლიერება (ჯერ არაა დაწერილი)">ძლიერება</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ზრახვა (ჯერ არაა დაწერილი)">ზრახვა</a> • <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="მეცნიერება">მეცნიერება</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="გულისხმისყოფა (ჯერ არაა დაწერილი)">გულისხმისყოფა</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="სიბრძე (ჯერ არაა დაწერილი)">სიბრძე</a> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%90_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90_%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ცხრა ნაყოფი სულისა წმინდისა (ჯერ არაა დაწერილი)">ცხრა ნაყოფი<br />სულისა წმინდისა</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სიყვარული">სიყვარული</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="სიხარული (ჯერ არაა დაწერილი)">სიხარული</a> • <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მშვიდობა">მშვიდობა</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="სულგრძელება (ჯერ არაა დაწერილი)">სულგრძელება</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%99%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="სიტკბოება (ჯერ არაა დაწერილი)">სიტკბოება</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="სახიერება (ჯერ არაა დაწერილი)">სახიერება</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="სარწმუნოება (ჯერ არაა დაწერილი)">სარწმუნოება</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="მყუდროება (ჯერ არაა დაწერილი)">მყუდროება</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="მოთმინება (ჯერ არაა დაწერილი)">მოთმინება</a> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="შვიდნი მოწყალებათა საქმენი ხორციელნი (ჯერ არაა დაწერილი)">შვიდნი მოწყალებათა <br />საქმენი ხორციელი</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p>ჭმევა მშიერთა • სმევა მწურვალთა • შემოსვა შიშველთა • შეწყნარება უცხოთა • მოკითხვა სნეულთა • მიხედვა პატიმართა • მიცვალებულთა დაფლვა </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="შვიდნი მოწყალებათა საქმენი სულიერნი (ჯერ არაა დაწერილი)">შვიდნი მოწყალებათა <br />საქმენი სულიერნი</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <p>მოქცევა ცოდვილთა • სწავლება უმეცართა • განმართვა დაბრკოლებულთა • ნუგეშინისცემა მწუხარეთა • მოთმინებით ატანა უსამართლოებისა • მიტევება შემცოდეთა (თანანადებთა) • ღმერთთან ვედრება მოყვასთა საცხოვნებლად </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AA%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ცოდვა (ჯერ არაა დაწერილი)">შვიდი მომაკვდინებელი ცოდვა</a> <br />და მათი წამალი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%97%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="სასთნოება (ჯერ არაა დაწერილი)">შვიდი სათნოება</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ამპარტავნება (ჯერ არაა დაწერილი)">ამპარტავნება</a>-<a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="სიმდაბლე (ჯერ არაა დაწერილი)">სიმდაბლე</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ანგარება (ჯერ არაა დაწერილი)">ანგარება</a>-<a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="მოწყალება (ჯერ არაა დაწერილი)">მოწყალება</a> • <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%AB%E1%83%95%E1%83%90" title="სიძვა">სიძვა</a>-<a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" class="mw-redirect" title="უმანკოება">უმანკოება</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="მრისხანება (ჯერ არაა დაწერილი)">მრისხანება</a>-<a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="სიმშვიდე (ჯერ არაა დაწერილი)">სიმშვიდე</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A7%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნაყროვანება (ჯერ არაა დაწერილი)">ნაყროვანება</a>-<a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="მარხულობა (ჯერ არაა დაწერილი)">მარხულობა</a> • <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="შური">შური </a>-<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სიყვარული">სიყვარული</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="მიმომწილველობა (ჯერ არაა დაწერილი)">მიმომწილველობა</a>-<a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="სასოება (ჯერ არაა დაწერილი)">სასოება</a> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" style=";" colspan="2"><div> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%98" class="mw-redirect" title="მრწამსი">მრწამსი</a> • <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ათი მცნება">ათი მცნება</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%90_%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ცხრა ნეტარება (ჯერ არაა დაწერილი)">ცხრა ნეტარება</a></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table cellspacing="0" class="navbox" style="border-spacing:0;;"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="width:100%;border-spacing:0;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th scope="col" style=";" class="navbox-title" colspan="3"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-weight:normal; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="თარგი:მართლმადიდებლობა"><span title="იხილე თარგი">ხ</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="თარგის განხილვა:მართლმადიდებლობა"><span title="თარგის განხილვა">გ</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit"><span style="color: #002bb8;" title="შეგიძლიათ თარგის რედაქტირება. გამოიყენეთ წინასწარი გადახედვის ღილაკი შენახვამდე.">რ</span></a></div></div><div class="" style="font-size:110%;"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ავტოკეფალური მართლმადიდებელი ეკლესიები">მართლმადიდებელი ეკლესიები</a></div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;"><div class="center"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="ავტოკეფალია">ავტოკეფალური</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ალბანეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">ალბანეთის</a> • <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ალექსანდრიის მართლმადიდებელი ეკლესია">ალექსანდრიის</a> • <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ამერიკის მართლმადიდებელი ეკლესია">ამერიკის</a> • <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ანტიოქიის მართლმადიდებელი ეკლესია">ანტიოქიის</a> • <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ბულგარეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">ბულგარეთის</a> • <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ელადის მართლმადიდებელი ეკლესია">ელადის</a> • <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="იერუსალიმის მართლმადიდებელი ეკლესია">იერუსალიმის</a> • <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კვიპროსის მართლმადიდებელი ეკლესია">კვიპროსის</a> • <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კონსტანტინოპოლის მართლმადიდებელი ეკლესია">კონსტანტინოპოლის</a> • <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="პოლონეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">პოლონეთის</a> • <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="რუმინეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">რუმინეთის</a> • <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">რუსეთის</a>• <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="საქართველოს სამოციქულო ავტოკეფალური მართლმადიდებელი ეკლესია">საქართველოს</a> • <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="სერბეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">სერბეთის</a> • <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="უკრაინის მართლმადიდებელი ეკლესია">უკრაინის</a> • <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ჩეხეთისა და სლოვაკეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">ჩეხეთისა და სლოვაკეთის</a> </p> </div></td><td class="navbox-image" style="width:0%;padding:0px 0px 0px 2px;" rowspan="5"><div> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:OrthodoxCross(black,contoured).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/OrthodoxCross%28black%2Ccontoured%29.svg/80px-OrthodoxCross%28black%2Ccontoured%29.svg.png" decoding="async" width="80" height="119" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/OrthodoxCross%28black%2Ccontoured%29.svg/120px-OrthodoxCross%28black%2Ccontoured%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/OrthodoxCross%28black%2Ccontoured%29.svg/160px-OrthodoxCross%28black%2Ccontoured%29.svg.png 2x" data-file-width="390" data-file-height="580" /></a></span></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;"><div class="center"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ავტონომიური ეკლესია">ავტონომიური</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ესტონეთის მართლმადიდებელი სამოციქულო ეკლესია">ესტონეთის</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="იაპონიის მართლმადიდებელი ეკლესია (ჯერ არაა დაწერილი)">იაპონიის</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="სინაის მართლმადიდებელი ეკლესია (ჯერ არაა დაწერილი)">სინაის</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ფინეთის მართლმადიდებელი ეკლესია (ჯერ არაა დაწერილი)">ფინეთის</a> </p> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;"><div class="center">თვითმართველი<br />ეკლესიები <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%9D" class="mw-redirect" title="კონსტანტინოპოლის საპატრიარქო">კს</a>-ში</div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="რუსული ტრადიციის დასავლეთ ევროპის ეგზარქატი (ჯერ არაა დაწერილი)">დასავლეთ ევროპის</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="უკრაინული მართლმადიდებელი ეკლესია კანადაში (ჯერ არაა დაწერილი)">უკრაინული ეკლესია კანადაში</a> • <b>სხვა</b>: • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბესარაბიის მიტროპოლია (ჯერ არაა დაწერილი)">ბესარაბიის</a> • <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="მაკედონიის მართლმადიდებელი ეკლესია">მაკედონიის</a> </p> </div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table cellspacing="0" class="navbox" style="border-spacing:0;;"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="width:100%;border-spacing:0;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th scope="col" style=";" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-weight:normal; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="თარგი:მართლმადიდებელი ეკლესიების მეთაურები"><span title="იხილე თარგი">ხ</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="თარგის განხილვა:მართლმადიდებელი ეკლესიების მეთაურები (ჯერ არაა დაწერილი)"><span style="color: #002bb8;" title="თარგის განხილვა">გ</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit"><span style="color: #002bb8;" title="შეგიძლიათ თარგის რედაქტირება. გამოიყენეთ წინასწარი გადახედვის ღილაკი შენახვამდე.">რ</span></a></div></div><div class="" style="font-size:110%;"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ავტოკეფალური მართლმადიდებელი ეკლესიები">ავტოკეფალური მართლმადიდებელი ეკლესიების მოქმედი მეთაურები</a></div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94_I_(%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98)" title="ბართლომე I (კონსტანტინოპოლის პატრიარქი)">ბართლომე I</a> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კონსტანტინოპოლის მართლმადიდებელი ეკლესია">კონსტანტინოპოლი</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94_II_(%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98)" title="თეოდორე II (ალექსანდრიის პატრიარქი)">თეოდორე II</a> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ალექსანდრიის მართლმადიდებელი ეკლესია">ალექსანდრია</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94_X_(%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98)" title="იოანე X (ანტიოქიის პატრიარქი)">იოანე X</a> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ანტიოქიის მართლმადიდებელი ეკლესია">ანტიოქია</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1_III_(%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98)" title="თეოფილოს III (იერუსალიმის პატრიაქრი)">თეოფილოს III</a> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="იერუსალიმის მართლმადიდებელი ეკლესია">იერუსალიმი</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94_I_(%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98)" title="კირილე I (მოსკოვის პატრიარქი)">კირილე I</a> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">რუსეთი</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90_II" title="ილია II">ილია II</a> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="საქართველოს სამოციქულო ავტოკეფალური მართლმადიდებელი ეკლესია">საქართველო</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94_(%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98)" class="mw-redirect" title="პორფირიე (სერბეთის პატრიარქი)">პორფირიე</a> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="სერბეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">სერბეთი</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_(%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98)" title="დანიელი (რუმინეთის პატრიარქი)">დანიელი</a> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="რუმინეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">რუმინეთი</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_(%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98)&action=edit&redlink=1" class="new" title="დანილი (ბულგარეთის პატრიარქი) (ჯერ არაა დაწერილი)">დანილი</a> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ბულგარეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">ბულგარეთი</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1_II_(%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98)" title="ქრიზოსტომოს II (კვიპროსის მთავარეპისკოპოსი)">ქრიზოსტომოს II</a> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კვიპროსის მართლმადიდებელი ეკლესია">კვიპროსი</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%94_II" title="იერონიმე II">იერონიმე II</a> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ელადის მართლმადიდებელი ეკლესია">საბერძნეთი</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98_(%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98)" title="ანასტასი (ალბანეთის მთავარეპისკოპოსი)">ანასტასი</a> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ალბანეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">ალბანეთი</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90_(%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98)" title="საბა (პოლონეთის მიტროპოლიტი)">საბა</a> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="პოლონეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">პოლონეთი</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94_(%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98)" title="ქრისტეფორე (ჩეხეთისა და სლოვაკეთის მიტროპოლიტი)">ქრისტეფორე</a> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ჩეხეთისა და სლოვაკეთის მართლმადიდებელი ეკლესია">ჩეხეთი და სლოვაკეთი</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90_(%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98)" title="იონა (ამერიკის მიტროპოლიტი)">იონა</a> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ამერიკის მართლმადიდებელი ეკლესია">ამერიკა</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94_(%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%9D)" title="ეპიფანე (დუმენკო)">ეპიფანე</a> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="უკრაინის მართლმადიდებელი ეკლესია">უკრაინა</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-even hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> <p><small>ამჟამად <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="უკრაინის მართლმადიდებელი ეკლესია">უკრაინის ეკლესიის</a> ავტოკეფალიას აღიარებენ: <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კონსტანტინოპოლის მართლმადიდებელი ეკლესია">კონსტანტინოპოლის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ელადის მართლმადიდებელი ეკლესია">ელადის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ალექსანდრიის მართლმადიდებელი ეკლესია">ალექსანდრიის</a> და <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="კვიპროსის მართლმადიდებელი ეკლესია">კვიპროსის</a> ეკლესიები.</small> </p> </div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget \"ReferenceTooltips\" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See \u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgets\u003E.");});</script><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">მოძიებულია „<a dir="ltr" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=მართლმადიდებლობა&oldid=4710706">https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=მართლმადიდებლობა&oldid=4710706</a>“-დან</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სპეციალური:კატეგორიები">კატეგორია</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="კატეგორია:მართლმადიდებლობა">მართლმადიდებლობა</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">დამალული კატეგორია: <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98,_%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%AA_%E1%83%98%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9C_ISBN_magic_%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A1" title="კატეგორია:გვერდები, რომლებიც იყენებენ ISBN magic ბმულებს">გვერდები, რომლებიც იყენებენ ISBN magic ბმულებს</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:თარგი წიგნი/გვერდები">თარგი წიგნი/გვერდები</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ეს გვერდი ბოლოს დარედაქტირდა: 10:22, 15 ოქტომბერი 2024.</li> <li id="footer-info-copyright"><div>ტექსტი ვრცელდება <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Creative_Commons_Attribution-ShareAlike_4.0_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიის ტექსტი">Creative Commons Attribution-ShareAlike ლიცენზიით</a> და შესაძლოა არსებობდეს დამატებითი პირობები. ამ საიტის გამოყენებით, თქვენ ეთანხმებით <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">გამოყენების პირობებსა</a> და <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Privacy_policy">კონფიდენციალურობის პოლიტიკას</a>.</div> <div>ვიკიპედია® არის არაკომერციული ორგანიზაცია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>-ის რეგისტრირებული სავაჭრო ნიშანი.</div> <div class="noprint"><br /><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ვიკიპედია:ფორუმი/დახმარება">დაგვიკავშირდით</a></div></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">კონფიდენციალურობის პოლიტიკა</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%91">ვიკიპედიის შესახებ</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98:%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%90">პასუხისმგებლობის უარყოფა</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">ქცევის კოდექსი</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">შემქმნელები</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ka.wikipedia.org">სტატისტიკა</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">მზა ფაილების პოლიტიკა</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ka.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">მობილური ვერსია</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b8d669998-c5f84","wgBackendResponseTime":223,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.279","walltime":"0.375","ppvisitednodes":{"value":3206,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":116815,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":48539,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":4,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":16427,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 168.797 1 -total"," 13.74% 23.196 1 თარგი:წიგნი"," 12.64% 21.339 1 თარგი:ქრისტიანობის_მიმდინარეობები"," 10.54% 17.794 3 თარგი:ნავდაფა"," 10.16% 17.142 1 თარგი:სქოლიო"," 9.70% 16.378 19 თარგი:Image_label_small"," 9.55% 16.114 1 თარგი:ISBN"," 8.69% 14.670 1 თარგი:მართლმადიდებელი_ეკლესიების_პატრიარქები"," 8.27% 13.966 1 თარგი:მართლმადიდებლური_სწავლება"," 7.87% 13.285 7 თარგი:მთავარი"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.004","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":622209,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-587f7d4878-dbs6m","timestamp":"20241120200351","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u10db\u10d0\u10e0\u10d7\u10da\u10db\u10d0\u10d3\u10d8\u10d3\u10d4\u10d1\u10da\u10dd\u10d1\u10d0","url":"https:\/\/ka.wikipedia.org\/wiki\/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q3333484","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q3333484","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-11-08T08:47:13Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/5\/52\/Jesus-Christ-from-Hagia-Sophia.jpg"}</script> </body> </html>