CINXE.COM
Chrześcijańskie wyznania wiary – Wikipedia, wolna encyklopedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Chrześcijańskie wyznania wiary – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"a314cce1-46bd-4fde-9776-2f3ddbc93968","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Chrześcijańskie_wyznania_wiary","wgTitle":"Chrześcijańskie wyznania wiary","wgCurRevisionId":72629505,"wgRevisionId":72629505,"wgArticleId":2067092,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Kontrola autorytatywna potrzebuje polskiej etykiety","Patrystyka","Dogmatyka"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Chrześcijańskie_wyznania_wiary","wgRelevantArticleId":2067092,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[], "wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":72629505,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q183770","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled": false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements", "mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints", "ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Meister_von_San_Apollinare_Nuovo_in_Ravenna_001.jpg/1200px-Meister_von_San_Apollinare_Nuovo_in_Ravenna_001.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="784"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Meister_von_San_Apollinare_Nuovo_in_Ravenna_001.jpg/800px-Meister_von_San_Apollinare_Nuovo_in_Ravenna_001.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="523"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Meister_von_San_Apollinare_Nuovo_in_Ravenna_001.jpg/640px-Meister_von_San_Apollinare_Nuovo_in_Ravenna_001.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="418"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Chrześcijańskie wyznania wiary – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Chrześcijańskie_wyznania_wiary rootpage-Chrześcijańskie_wyznania_wiary skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie+wyznania+wiary" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie+wyznania+wiary" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie+wyznania+wiary" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie+wyznania+wiary" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Historia</span> </div> </a> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Znaczenie_symboli_wiary" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Znaczenie_symboli_wiary"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Znaczenie symboli wiary</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Znaczenie_symboli_wiary-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Znaczenie symboli wiary</span> </button> <ul id="toc-Znaczenie_symboli_wiary-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Zastosowanie_chrzcielne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Zastosowanie_chrzcielne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Zastosowanie chrzcielne</span> </div> </a> <ul id="toc-Zastosowanie_chrzcielne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zastosowanie_doktrynalne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Zastosowanie_doktrynalne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Zastosowanie doktrynalne</span> </div> </a> <ul id="toc-Zastosowanie_doktrynalne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zastosowanie_eucharystyczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Zastosowanie_eucharystyczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Zastosowanie eucharystyczne</span> </div> </a> <ul id="toc-Zastosowanie_eucharystyczne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-«Symbol»_wiary_jako_wtajemniczenie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#«Symbol»_wiary_jako_wtajemniczenie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>«Symbol» wiary jako wtajemniczenie</span> </div> </a> <ul id="toc-«Symbol»_wiary_jako_wtajemniczenie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wyznanie_wiary_a_zbawienie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Wyznanie_wiary_a_zbawienie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Wyznanie wiary a zbawienie</span> </div> </a> <ul id="toc-Wyznanie_wiary_a_zbawienie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Historyczny_rozwój_wyznań_wiary" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historyczny_rozwój_wyznań_wiary"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Historyczny rozwój wyznań wiary</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historyczny_rozwój_wyznań_wiary-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Historyczny rozwój wyznań wiary</span> </button> <ul id="toc-Historyczny_rozwój_wyznań_wiary-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Nowy_Testament_i_Ojcowie_apostolscy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nowy_Testament_i_Ojcowie_apostolscy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Nowy Testament i Ojcowie apostolscy</span> </div> </a> <ul id="toc-Nowy_Testament_i_Ojcowie_apostolscy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ojcowie_Kościoła" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ojcowie_Kościoła"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Ojcowie Kościoła</span> </div> </a> <ul id="toc-Ojcowie_Kościoła-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Wyznania_chrzcielne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Wyznania_chrzcielne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2.1</span> <span>Wyznania chrzcielne</span> </div> </a> <ul id="toc-Wyznania_chrzcielne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wyznania_prywatne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Wyznania_prywatne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2.2</span> <span>Wyznania prywatne</span> </div> </a> <ul id="toc-Wyznania_prywatne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Symbole_strzegące_ortodoksji_wiary" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Symbole_strzegące_ortodoksji_wiary"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Symbole strzegące ortodoksji wiary</span> </div> </a> <ul id="toc-Symbole_strzegące_ortodoksji_wiary-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Symbol_Apostolski" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Symbol_Apostolski"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.1</span> <span>Symbol Apostolski</span> </div> </a> <ul id="toc-Symbol_Apostolski-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nicejski" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Nicejski"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.2</span> <span>Nicejski</span> </div> </a> <ul id="toc-Nicejski-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nicejsko-konstantynopolitański" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Nicejsko-konstantynopolitański"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.3</span> <span>Nicejsko-konstantynopolitański</span> </div> </a> <ul id="toc-Nicejsko-konstantynopolitański-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kształtowanie_się_symboli_–_tabela" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Kształtowanie_się_symboli_–_tabela"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3.4</span> <span>Kształtowanie się symboli – tabela</span> </div> </a> <ul id="toc-Kształtowanie_się_symboli_–_tabela-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Chrześcijańskie wyznania wiary</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 54 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-54" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">54 języki</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%82%D9%8A%D8%AF%D8%A9_%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="عقيدة دينية – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="عقيدة دينية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%B5_%D4%B5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D6%82%D5%B8%D5%B5_%D5%80%D5%A1%D6%82%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D5%B5_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A8" title="Հայ Եկեղեցւոյ Հաւատոյ Հանգանակը – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Հայ Եկեղեցւոյ Հաւատոյ Հանգանակը" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Cr%C3%A8d%C3%B4" title="Crèdô – franko-prowansalski" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Crèdô" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="franko-prowansalski" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Creu" title="Creu – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Creu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Arovia" title="Arovia – guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Arovia" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%96%D0%BC%D0%B2%D0%B0%D0%BB_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%8B" title="Сімвал веры – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Сімвал веры" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%8B%D0%BC%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D1%8C_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%8B" title="Сымбаль веры – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Сымбаль веры" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%B2%D0%BE%D0%BB_%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D1%8F%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0" title="Символ на вярата – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Символ на вярата" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Kredo" title="Kredo – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Kredo" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Credo" title="Credo – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Credo" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Kr%C3%A9do" title="Krédo – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Krédo" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Credo" title="Credo – korsykański" lang="co" hreflang="co" data-title="Credo" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsykański" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Bekendelsesskrift" title="Bekendelsesskrift – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Bekendelsesskrift" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Christliche_Glaubensbekenntnisse" title="Christliche Glaubensbekenntnisse – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Christliche Glaubensbekenntnisse" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Usutunnistus" title="Usutunnistus – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Usutunnistus" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Christian_creed" title="Christian creed – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Christian creed" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Credo" title="Credo – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Credo" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Kredo" title="Kredo – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Kredo" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%AF%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="اعتقادنامه – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="اعتقادنامه" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Tr%C3%BAarj%C3%A1ttan" title="Trúarjáttan – farerski" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Trúarjáttan" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farerski" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Credo_(christianisme)" title="Credo (christianisme) – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Credo (christianisme)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Credo" title="Credo – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Credo" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%8B%A0%EC%A1%B0" title="신조 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="신조" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BF%D5%B8_%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF" title="Հավատո հանգանակ – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Հավատո հանգանակ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Kredo" title="Kredo – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Kredo" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Credo" title="Credo – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Credo" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Tr%C3%BAarj%C3%A1tning_(kristni)" title="Trúarjátning (kristni) – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Trúarjátning (kristni)" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BD%D1%96%D0%BC_%D1%81%D0%B8%D0%BC%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%8B" title="Сенім символы – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Сенім символы" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Kanuni_ya_Imani" title="Kanuni ya Imani – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Kanuni ya Imani" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Symbolum_(religio_Christiana)" title="Symbolum (religio Christiana) – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Symbolum (religio Christiana)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Tic%C4%ABbas_apliecin%C4%81jums" title="Ticības apliecinājums – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Ticības apliecinājums" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Hitvall%C3%A1s" title="Hitvallás – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Hitvallás" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%B1%D0%BE%D0%BB_%D0%BD%D0%B0_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0" title="Симбол на верата – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Симбол на верата" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/In_Teotlahtolneltoconi" title="In Teotlahtolneltoconi – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="In Teotlahtolneltoconi" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Geloofsbelijdenis" title="Geloofsbelijdenis – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Geloofsbelijdenis" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E4%BF%A1%E6%9D%A1" title="信条 – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="信条" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Trosbekjennelse" title="Trosbekjennelse – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Trosbekjennelse" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Truvedkjenning" title="Truvedkjenning – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Truvedkjenning" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Cr%C3%A9do" title="Crédo – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Crédo" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Credo" title="Credo – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Credo" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D3%B0%D1%88%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D0%BC%D0%B0%D1%88%D1%8B%D0%BD_%D3%B1%D0%B6%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%B6%D0%B5" title="Ӱшанымашын ӱжватаже – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Ӱшанымашын ӱжватаже" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Credo" title="Credo – pikardyjski" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Credo" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="pikardyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Credo_(cristianismo)" title="Credo (cristianismo) – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Credo (cristianismo)" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Crez" title="Crez – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Crez" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Cretta" title="Cretta – retoromański" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Cretta" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="retoromański" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%B2%D0%BE%D0%BB_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%8B" title="Символ веры – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Символ веры" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Kr%C3%A9do" title="Krédo – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Krédo" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Veroizpoved" title="Veroizpoved – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Veroizpoved" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%B1%D0%BE%D0%BB_%D0%B2%D1%98%D0%B5%D1%80%D0%B5" title="Симбол вјере – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Симбол вјере" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Uskontunnustus" title="Uskontunnustus – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Uskontunnustus" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Trosbek%C3%A4nnelse" title="Trosbekännelse – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Trosbekännelse" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A8%E0%AE%AE%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AF%88_%E0%AE%85%E0%AE%B1%E0%AE%BF%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AF%88" title="நம்பிக்கை அறிக்கை – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="நம்பிக்கை அறிக்கை" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Ament%C3%BC" title="Amentü – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Amentü" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%B2%D0%BE%D0%BB_%D0%B2%D1%96%D1%80%D0%B8" title="Символ віри – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Символ віри" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q183770#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dyskusja:Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Dyskusja o zawartości tej strony (strona nie istnieje) [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&oldid=72629505" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&id=72629505&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FChrze%25C5%259Bcija%25C5%2584skie_wyznania_wiary"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FChrze%25C5%259Bcija%25C5%2584skie_wyznania_wiary"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie+wyznania+wiary"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Creeds" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q183770" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Meister_von_San_Apollinare_Nuovo_in_Ravenna_001.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Meister_von_San_Apollinare_Nuovo_in_Ravenna_001.jpg/320px-Meister_von_San_Apollinare_Nuovo_in_Ravenna_001.jpg" decoding="async" width="320" height="209" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Meister_von_San_Apollinare_Nuovo_in_Ravenna_001.jpg/480px-Meister_von_San_Apollinare_Nuovo_in_Ravenna_001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Meister_von_San_Apollinare_Nuovo_in_Ravenna_001.jpg/640px-Meister_von_San_Apollinare_Nuovo_in_Ravenna_001.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1338" /></a><figcaption><i>Procesja świętych męczenników</i> (<a href="/wiki/Bazylika_Sant%E2%80%99Apollinare_Nuovo_w_Rawennie" title="Bazylika Sant’Apollinare Nuovo w Rawennie">Sant’Apollinare Nuovo</a>, <a href="/wiki/Rawenna" title="Rawenna">Rawenna</a> 526). Męczeństwo jest uznawane za najdoskonalsza formą złożenia <i>wyznania wiary</i></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Modlitwy_drukowane_po_polsku_w_r._1475.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Modlitwy_drukowane_po_polsku_w_r._1475.JPG/220px-Modlitwy_drukowane_po_polsku_w_r._1475.JPG" decoding="async" width="220" height="378" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Modlitwy_drukowane_po_polsku_w_r._1475.JPG/330px-Modlitwy_drukowane_po_polsku_w_r._1475.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Modlitwy_drukowane_po_polsku_w_r._1475.JPG/440px-Modlitwy_drukowane_po_polsku_w_r._1475.JPG 2x" data-file-width="463" data-file-height="796" /></a><figcaption><i>Wierzę w Boga</i> wśród innych modlitw wydrukowanych po polsku w 1475 roku we <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocławiu</a>. Ilustracja z <i><a href="https://pl.wikisource.org/wiki/Encyklopedia_staropolska" class="extiw" title="s:Encyklopedia staropolska">Encyklopedii staropolskiej</a></i> <a href="/wiki/Zygmunt_Gloger" title="Zygmunt Gloger">Zygmunta Glogera</a></figcaption></figure> <p><b>Chrześcijańskie wyznania wiary</b> lub <b>symbole wiary</b>, to zazwyczaj krótkie i zwięzłe, układane przez <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_(teologia)" title="Kościół (teologia)">wspólnotę uczniów Chrystusa</a> zbiory podstawowych wierzeń. Tradycja spisywania krótkich formuł <i>wyznania wiary</i> sięga czasów <a href="/wiki/Aposto%C5%82" title="Apostoł">apostolskich</a>, szereg z nich można odnaleźć już w pismach <a href="/wiki/Nowy_Testament" title="Nowy Testament">nowotestamentalnych</a>. </p><p>Oficjalne wyznanie Wiary Kościoła katolickiego to <a href="/wiki/Nicejsko-konstantynopolita%C5%84skie_wyznanie_wiary" title="Nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary">Skład Wiary nicejsko-konstantynopolitański</a> (Credo)<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1">[1]</a></sup><sup id="cite_ref-:0_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-2">[2]</a></sup>. Tekst ten jest powszechnie używany przez wszystkie Kościoły chrześcijańskie tak Wschodu jak i Zachodu<sup id="cite_ref-:0_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-2">[2]</a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Historia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Najstarsza polska wersja drukowana tekstu ukazała się w 1475 roku we <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocławiu</a>. Została wydrukowana wraz z modlitwą „<a href="/wiki/Ojcze_nasz" title="Ojcze nasz">Ojcze nasz</a>” i „<a href="/wiki/Zdrowa%C5%9B_Maryjo" title="Zdrowaś Maryjo">Zdrowaś Mario</a>” w tzw. <i>„Statutach Elyana”</i> (łac. „<a href="/wiki/Statuta_synodalia_episcoporum_Wratislaviensium" title="Statuta synodalia episcoporum Wratislaviensium">Statuta Synodalia Episcoporum Wratislaviensium</a>”) opublikowanych w pierwszej oficynie wrocławskiej <a href="/wiki/Kasper_Elyan" title="Kasper Elyan">Kaspra Elyana</a><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[3]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Znaczenie_symboli_wiary">Znaczenie symboli wiary</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Znaczenie symboli wiary" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Znaczenie symboli wiary"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Zastosowanie_chrzcielne">Zastosowanie chrzcielne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Zastosowanie chrzcielne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zastosowanie chrzcielne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Najwcześniejsze teksty wyznań wiary służyły jako rodzaj osobistej deklaracji wiary w to, co przyjmowało się wraz ze <a href="/wiki/Chrzest" title="Chrzest">chrztem</a>. Treść oczywiście nie była dowolnie dobierana przez osobę chrzczoną, lecz była odpowiedzią na apostolski <a href="/wiki/Kerygmat" title="Kerygmat">kerygmat</a>, <a href="/wiki/Objawienie" title="Objawienie">zwiastujący</a> tajemnice Chrystusa i <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_(teologia)" title="Kościół (teologia)">Kościoła</a>. Teksty <i>wyznań</i> w poszczególnych wspólnotach lokalnych, zazwyczaj bardzo krótkie by były łatwe do zapamiętania dla ludzi niewykształconych, wyrażały wspólną wiarę całej wspólnoty <i>Kościoła powszechnego</i> (<i>Ekklesia katholiké</i>). W każdym miejscu <a href="/wiki/Ekumenizm" title="Ekumenizm">Oikumene</a>, w każdym Kościele należącym do świata chrześcijańskiego wyznawano jedną, wspólną wiarę. Ułożone według schematu trynitarnego wczesne wyznania wiary z II w., jak <i><a href="/wiki/Wyznanie_wiary_z_Listu_Aposto%C5%82%C3%B3w" title="Wyznanie wiary z Listu Apostołów">Wyznanie wiary z Listu Apostołów</a></i>, czy <a href="/wiki/Wyznanie_wiary_z_Der-Balizeh" title="Wyznanie wiary z Der-Balizeh">Wyznanie wiary z Der-Balizeh</a>, pokazują jak od samego początku chrześcijaństwa treścią tej wiary była <a href="/wiki/Tr%C3%B3jca_%C5%9Awi%C4%99ta" title="Trójca Święta">Trójca Święta</a>. Są one echem tych pierwszych wyznań wiary, które były odpowiedzią na <a href="/wiki/Kerygmat" title="Kerygmat">kerygmat</a> <a href="/wiki/Aposto%C5%82" title="Apostoł">apostolski</a> (por. <a href="/wiki/List_do_Rzymian" title="List do Rzymian">Rz</a> 10,9), a jeszcze wcześniej reakcją na nauczanie samego Jezusa, objawiającego tajemnicę swojej Osoby i swej <a href="/wiki/Zbawienie" title="Zbawienie">zbawczej</a> misji (por. <a href="/wiki/Ewangelia_Jana" title="Ewangelia Jana">J</a> 6,35-38<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[4]</a></sup>)<sup id="cite_ref-CAM_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-CAM-5">[5]</a></sup>. </p><p>Wraz z krzepnięciem życia pierwotnych wspólnot chrześcijańskich, wyznanie wiary szybko nabrało charakteru streszczenia katechezy przedchrzcielnej. Wtedy też – z powodów praktycznych – formuły wyznań zaczęły mieć postać pytań. Kandydat-<a href="/wiki/Katechumenat" title="Katechumenat">katechumen</a> wyznawał wobec Kościoła wiarę, którą od tegoż Kościoła otrzymał i z jaką zamierzał przyjąć <a href="/wiki/Chrzest" title="Chrzest">chrzest</a>. Ten chrzcielny charakter <i>wyznania wiary</i> tłumaczy, dlaczego w pierwszych, najstarszych formułach nie ma w ogóle mowy o Eucharystii – <i>wtajemniczano</i> w nią dopiero po wyznaniu wiary, a dokładniej już po samym chrzcie. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Nocera4.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Nocera4.jpg/240px-Nocera4.jpg" decoding="async" width="240" height="192" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Nocera4.jpg/360px-Nocera4.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Nocera4.jpg/480px-Nocera4.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="1024" /></a><figcaption>Baptysterium z VI w. dla chrztu przez zanurzenie, Nocera Superiore we Włoszech</figcaption></figure> <p>Powiązanie wyznania wiary ze chrztem widać u <a href="/wiki/Cyprian_z_Kartaginy" title="Cyprian z Kartaginy">Św. Cypriana</a> (zm. <a href="/wiki/258" title="258">258</a>). Mówił on o <i>udzielaniu chrztu za pomocą symbolu</i> (<i>symbolo baptizare</i>) i odnosił formułę wyznania do pytań chrzcielnych. W IV w. katechezy przed-chrzcielne były ułożone według planu, który korespondował z kolejnością prawd wiary zawartych w <i>symbolu</i>, jak np. katechezy <a href="/wiki/Cyryl_Jerozolimski" title="Cyryl Jerozolimski">Cyryla Jerozolimskiego</a><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">[6]</a></sup>, <a href="/wiki/Jan_Chryzostom" title="Jan Chryzostom">Jana Chryzostoma</a><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7">[7]</a></sup> czy <a href="/wiki/Teodor_z_Mopsuestii" title="Teodor z Mopsuestii">Teodora z Mopsuestii</a>. <a href="/wiki/Ambro%C5%BCy_z_Mediolanu" title="Ambroży z Mediolanu">Św. Ambroży</a> i <a href="/wiki/Augustyn_z_Hippony" title="Augustyn z Hippony">Augustyn z Hippony</a> komentowali go w trakcie katechumenatu, na etapie kiedy katechumeni otrzymywali symbol wiary – <i>traditio symboli</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Zastosowanie_doktrynalne">Zastosowanie doktrynalne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Zastosowanie doktrynalne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zastosowanie doktrynalne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wraz z pojawieniem się wśród ochrzczonych poważnych <a href="/wiki/Herezja" title="Herezja">heterodoksalnych</a> poglądów w odniesieniu do najważniejszych prawd <a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo" title="Chrześcijaństwo">chrześcijaństwa</a>, formuły <i>wyznania wiary</i> zaczęły być używane jako narzędzie obrony przeciw błędom. Dlatego w ciągu pierwszych stuleci, oprócz pełnienia ważnej roli w przygotowaniu do chrztu, stały się one także <i>zasadą wiary</i>, <i>kartą</i> wspólnoty Kościoła, mającą strzec ortodoksji jej członków. </p><p>Do zmiany punktu ciężkości dołożyło się stopniowe odchodzenie od <a href="/wiki/Katechumenat" title="Katechumenat">katechumenatu</a>. Zanikł on zupełnie na przełomie VIII i IX wieku, a wraz z nim <a href="/wiki/Katecheza" title="Katecheza">katecheza</a> chrzcielna dokonywana ustnie w kontekście <a href="/wiki/Liturgia" title="Liturgia">liturgicznym</a><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[8]</a></sup>. <i>Credo</i> zaczęło służyć jako pisemne źródło pomocne do sprowadzania błędnowierców na właściwe drogi<sup id="cite_ref-CAM_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-CAM-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9">[9]</a></sup>. W tym celu, w poszczególnych regionach, dodawano do wyznań pewne prawdy, których nie było w symbolach używanych w innych regionach. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Zastosowanie_eucharystyczne">Zastosowanie eucharystyczne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Zastosowanie eucharystyczne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zastosowanie eucharystyczne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kolejnym krokiem po uzyskaniu przez <i>wyznanie wiary</i> roli reguły ortodoksyjności, ustalanej przez <a href="/wiki/Biskup" title="Biskup">biskupów</a>, <a href="/wiki/Synod" title="Synod">synody</a> i <a href="/wiki/Sob%C3%B3r_powszechny" title="Sobór powszechny">sobory</a>, było włączenie go do <a href="/wiki/Msza" title="Msza">Eucharystii</a>. Uznaje się, że zwyczaj odmawiania <a href="/wiki/Nicejsko-konstantynopolita%C5%84skie_wyznanie_wiary" title="Nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary">Symbolu nicejskiego</a> w czasie liturgii eucharystycznej jako pierwszy wprowadził <a href="/wiki/Piotr_Folusznik" title="Piotr Folusznik">Piotr Folusznik</a>, który był <a href="/wiki/Patriarcha_Antiochii" title="Patriarcha Antiochii">patriarchą Antiochii</a> w latach 471 – 488. Z <a href="/wiki/Syria" title="Syria">Syrii</a> ten zwyczaj liturgiczny został przeniesiony na chrześcijański Zachód i tam się rozprzestrzenił, poczynając od <a href="/wiki/Hiszpania" title="Hiszpania">Hiszpanii</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="«Symbol»_wiary_jako_wtajemniczenie"><span id=".C2.ABSymbol.C2.BB_wiary_jako_wtajemniczenie"></span>«Symbol» wiary jako wtajemniczenie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: «Symbol» wiary jako wtajemniczenie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: «Symbol» wiary jako wtajemniczenie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%82aci%C5%84ski" title="Kościół łaciński">Kościele łacińskim</a> bardzo wcześnie na określenie <i>wyznania wiary</i> zaczęto używać słowa <i>symbol</i>. Prekursorami byli <a href="/wiki/Tertulian" title="Tertulian">Tertulian</a>, który znany jest jako ojciec teologicznej terminologii łacińskiej, i <a href="/wiki/Cyprian" title="Cyprian">Cyprian</a>. </p><p>Do słownika teologicznego <a href="/wiki/Ko%C5%9Bcio%C5%82y_wschodnie" title="Kościoły wschodnie">Kościołów wschodnich</a> słowo to trafiło dopiero w połowie IV wieku. Wcześniej wyznania wiary nazywano <i>wykładem wiary</i> (<span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku greckim (Ελληνικά)">gr.</abbr>)</span> μάθημα /<i>mathema</i>/, έκθεσις πίστεως /<i>ekthesis pisteos</i>/). Jako jeden z pierwszych terminu <i>symbol</i> użył synod w <a href="/wiki/Laodycea_(Frygia)" title="Laodycea (Frygia)">Laodycei</a> (kan. 7). Użycie tego słowa pisarze tłumaczyli tym, że był to <i>znak rozpoznania</i>, <i>formuła wtajemniczenia</i>. <i>Symbol wiary</i> był formułą, poprzez którą wtajemniczano katechumenów w wiarę oraz znakiem ukazującym, że jest ona prawdziwa. Inni autorzy, jak <a href="/wiki/Augustyn_z_Hippony" title="Augustyn z Hippony">Augustyn z Hippony</a>, widzieli w symbolu skrót prawdziwej wiary<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10">[10]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wyznanie_wiary_a_zbawienie">Wyznanie wiary a zbawienie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Wyznanie wiary a zbawienie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wyznanie wiary a zbawienie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Zgodnie ze słowami <a href="/wiki/Pawe%C5%82_z_Tarsu" title="Paweł z Tarsu">św. Pawła</a> o tym, że wyznawanie ustami wiary <i>prowadzi do zbawienia</i> (<a href="/wiki/List_do_Rzymian" title="List do Rzymian">Rz</a> 10,9), zarówno w sensie liturgicznym jak doktrynalnym, <i>wyznanie wiary</i> jest rzeczywistością ściśle powiązaną ze zbawieniem. Przy chrzcie, ortodoksja <i>wyznania</i> może być nawet kwestią ważności <a href="/wiki/Sakrament" title="Sakrament">sakramentu</a>. W rozumieniu wyznania jako <i>reguły wiary</i>, poprawność <a href="/wiki/Dogmat" title="Dogmat">dogmatyczna</a> – zgodnie ze starodawną zasadą <i>lex orandi, lex credendi</i> (<i>reguła modlitwy regułą wiary</i>) – jest świadectwem duchowej prawdziwości modlitwy. W skrajnych przypadkach, odstępstwo od ortodoksji wiary może być znakiem duchowego odstępstwa od Chrystusa i dania wiary komuś, kto się za niego podaje – <a href="/wiki/Antychryst" title="Antychryst">antychrystowi</a>. <a href="/wiki/Tomasz_z_Akwinu" title="Tomasz z Akwinu">Tomasz z Akwinu</a> nauczał, że diabeł najpierw próbował zniszczyć dzieło Chrystusa w świecie przez <a href="/wiki/Tyran" title="Tyran">tyranów</a> – despotów, którzy zabijali cieleśnie chrześcijan jako <a href="/wiki/M%C4%99czennik" title="Męczennik">męczenników</a>, następnie zaś przez heretyków, dzięki którym wielu wiernych zabijanych jest przez szatana duchowo<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11">[11]</a></sup>. </p><p>To powiązanie <i>wyznań wiary</i> z tajemnicą <a href="/wiki/Odkupienie" title="Odkupienie">odkupienia</a> tłumaczy dramatyczne sytuacje w Kościele, gdy wokół pewnych prawd wiary powstają długotrwałe nieraz konflikty. Jednym z pierwszych tego typu konfliktów był spór znamienitego teologa, <a href="/wiki/Hipolit_Rzymski" title="Hipolit Rzymski">św. Hipolita</a> (II w.), z kolejnymi biskupami Rzymu. Również fakt, że w okresie <a href="/wiki/Reformacja" title="Reformacja">Reformacji</a> w obronie ortodoksji wiary wiele osób dobrowolnie poniosło śmierć, nie chcąc się wyrzec prawd wiary katolickiej. W samej Anglii jest obecnie ponad 350 beatyfikowanych męczenników katolickich tego okresu. Gdy, z kolei, na krótko władzę przejęła katolicka królowa, na śmierć gotowi byli ci, którzy chcieli widzieć Anglię protestancką. W tym świetle można także próbować zrozumieć trwający do dziś spór o <i><a href="/wiki/Filioque" title="Filioque">Filioque</a></i>. A także przygotowanie i wygłoszenie w 1968 r. przez Pawła VI <i><a href="/wiki/Wyznanie_wiary_Ludu_Bo%C5%BCego" title="Wyznanie wiary Ludu Bożego">Wyznania wiary Ludu Bożego</a></i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historyczny_rozwój_wyznań_wiary"><span id="Historyczny_rozw.C3.B3j_wyzna.C5.84_wiary"></span>Historyczny rozwój wyznań wiary</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Historyczny rozwój wyznań wiary" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historyczny rozwój wyznań wiary"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nowy_Testament_i_Ojcowie_apostolscy">Nowy Testament i Ojcowie apostolscy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Nowy Testament i Ojcowie apostolscy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Nowy Testament i Ojcowie apostolscy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wyznania spotykane w <a href="/wiki/Nowy_Testament" title="Nowy Testament">Nowym Testamencie</a> dotyczą Chrystusa jako <a href="/wiki/Syn_Bo%C5%BCy" title="Syn Boży">Syna Bożego</a> i <a href="/wiki/Kyrios_(teologia)" title="Kyrios (teologia)">Pana</a> (<a href="/wiki/1._List_do_Koryntian" title="1. List do Koryntian">1 Kor</a> 12,3: <i>κύριος Ιησους</i> /<i>kyrios Iesous</i>/. Tak w <a href="/wiki/List_do_Rzymian" title="List do Rzymian">Rz</a> 10,9; <a href="/wiki/List_do_Hebrajczyk%C3%B3w" title="List do Hebrajczyków">Hbr</a> 4,14; <a href="/wiki/1._List_Jana" title="1. List Jana">1 J</a> 4,15. <a href="/wiki/Dzieje_Apostolskie" title="Dzieje Apostolskie">Dzieje Apostolskie</a> 8,37 (tekst zachodni) przekazują wyznanie wiary wysokiego urzędnika królowej <a href="/wiki/Etiopski_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ortodoksyjny" title="Etiopski Kościół Ortodoksyjny">etiopskiej</a>, którego diakon Filip spotkał na drodze w <a href="/wiki/Samaria_(kraina)" title="Samaria (kraina)">Samarii</a>: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74506874">.mw-parser-output div.cytat{display:table;border:1px solid #a2a9b1;padding:0;margin-top:0.5em;margin-bottom:0.8em;background:#f8f9fa}.mw-parser-output div.cytat>blockquote{margin:0;padding:0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo{text-align:right;padding:0 1em 0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo::before{content:"— "}.mw-parser-output div.cytat.środek{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output div.cytat.prawy{float:right;clear:right;margin-left:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.lewy{float:left;clear:left;margin-right:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.prawy:not([style]),.mw-parser-output div.cytat.lewy:not([style]){max-width:25em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output div.cytat{background-color:#202122;border-color:#2e3136}}</style><div class="cytat"> <blockquote> <p>Oto woda – powiedział dworzanin – cóż przeszkadza, abym został ochrzczony? Odpowiedział Filip: Można, jeśli wierzysz z całego serca. Odparł mu: Wierzę, że Jezus Chrystus jest Synem Bożym. </p> </blockquote> </div> <p>Tym wyznaniom często towarzyszyło przywołanie wydarzeń z życia Jezusa, których lista była stała: Jego dziewicze poczęcie, ukrzyżowanie za Poncjusza Piłata, Jego zmartwychwstanie (por. 1 Kor 15, 3-5). Znajdujemy je także w <a href="/wiki/Listy_Ignacego" title="Listy Ignacego">listach Ignacego Antiocheńskiego</a>: <i>Do Efezjan</i> 18,2; <i>Do kościoła w Smyrnie</i> I; <i>Do kościoła w Trallach</i> 9,1; <i>Do Magnezjan</i> II. </p><p>Znane są też formuły wiary z dwoma członami, odwołujące się do <a href="/wiki/B%C3%B3g_Ojciec" title="Bóg Ojciec">Boga Ojca</a> oraz do <a href="/wiki/Jezus_Chrystus" title="Jezus Chrystus">Jezusa Chrystusa</a> np. 1 Kor 8,6 i <a href="/wiki/2._List_do_Tymoteusza" title="2. List do Tymoteusza">2 Tm</a> 4,1. Oto przekład dosłowny wyznania zapisanego przez św. Pawła w liście do wspólnoty w <a href="/wiki/Korynt" title="Korynt">Koryncie</a>, oddający zwięzłość formuły i paralelizm między wyznaniem wiary w Ojca i Syna. <a href="/wiki/Aposto%C5%82" title="Apostoł">Apostoł</a> przeciwstawiając się <a href="/wiki/Politeizm" title="Politeizm">politeizmowi</a> panującemu w społeczeństwie, wyznaje: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p>Lecz dla nas tylko jeden Bóg, Ojciec,<br />z którego wszystko i my dla Niego, </p><p>i jeden <a href="/wiki/Kyrios_(teologia)" title="Kyrios (teologia)">Pan</a>, Jezus <a href="/wiki/Pomazaniec" title="Pomazaniec">Chrystus</a>,<br />przez którego wszystko i my przez Niego (1 Kor 8, 5-6; por. <a href="/wiki/Ewangelia_Jana" title="Ewangelia Jana">J 1,3</a>). </p> </blockquote> </div> <p>Występują też formuły trynitarne, odwołujące się do nakazu Jezusa, by udzielać <a href="/wiki/Chrzest" title="Chrzest">chrztu</a> <i>w Imię Ojca i Syna i Ducha Świętego</i> <a href="/wiki/Ewangelia_Mateusza" title="Ewangelia Mateusza">Mt</a> 28,19 – np. u św. Pawła: <a href="/wiki/2._List_do_Koryntian" title="2. List do Koryntian">2 Kor</a> 13,13 a także u <a href="/wiki/Ojcowie_apostolscy" title="Ojcowie apostolscy">Ojców apostolskich</a>: w <a href="/wiki/Listy_Klemensa" title="Listy Klemensa">Liście św. Klemensa</a> 58,2 oraz u <a href="/wiki/Ignacy_Antioche%C5%84ski" title="Ignacy Antiocheński">Ignacego Antiocheńskiego</a> w <i>Liście do Magnezjan</i> 13,1.2<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12">[12]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ojcowie_Kościoła"><span id="Ojcowie_Ko.C5.9Bcio.C5.82a"></span>Ojcowie Kościoła</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Ojcowie Kościoła" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ojcowie Kościoła"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Wyznania_chrzcielne">Wyznania chrzcielne</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Wyznania chrzcielne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wyznania chrzcielne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wyznania II-go wieku były echem pierwotnych wyznań, tych powstałych z apostolskiego <a href="/wiki/Kerygmat" title="Kerygmat">kerygmatu</a>, zwiastującego i <a href="/wiki/Objawienie" title="Objawienie">objawiającego</a> tajemnice Chrystusa. Dwa przykłady krótkich tekstów wyjaśniają, jak bardzo prawdy wiary już wtedy były przekazywane w połączeniu z tajemnicą <a href="/wiki/Tr%C3%B3jca_%C5%9Awi%C4%99ta" title="Trójca Święta">Trójcy Świętej</a>. We wczesnym dziele o nazwie <i><a href="/wiki/List_Aposto%C5%82%C3%B3w" title="List Apostołów">List Apostołów</a></i>, powstałym w <a href="/wiki/Anatolia" title="Anatolia">Azji Mniejszej</a> ok. 160-170 r., znajdujemy następującą formułę wyznania: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p>/Wierzymy/...w Ojca panującego nad wszechświatem<br /> i w Jezusa Chrystusa,<br /> i w Ducha Świętego,<br /> i w święty Kościół,<br /> i w odpuszczenie grzechów. (<a href="/wiki/Wyznanie_wiary_z_Listu_Aposto%C5%82%C3%B3w" title="Wyznanie wiary z Listu Apostołów">Wyznanie wiary z Listu Apostołów</a>)<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13">[13]</a></sup> </p> </blockquote> </div> <p>Formuła <a href="/wiki/Wyznanie_wiary_z_Der-Balizeh" title="Wyznanie wiary z Der-Balizeh">wyznania wiary z Der-Balizeh</a> w Egipcie, najprawdopodobniej z II w., mogła stanowić część rytuału liturgicznego. Znajduje się ona na jednym z papirusów odnalezionych w tej miejscowości w <a href="/wiki/G%C3%B3rny_Egipt" title="Górny Egipt">Górnym Egipcie</a>: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p>Wierzę w Boga Ojca wszechwładcę<br /> i w jednorodzonego Syna Jego Pana naszego Jezusa Chrystusa,<br /> i w Ducha Świętego,<br /> i w ciała zmartwychwstanie,<br /> [jak wierzy] święty Kościół powszechny. </p> </blockquote> </div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Wyznania_prywatne">Wyznania prywatne</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Wyznania prywatne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wyznania prywatne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W następujących pismach Ojców <a href="/wiki/Apologia" title="Apologia">apologetów</a> znajdujemy wyznania wiary, które są ich osobistą refleksją teologiczną: 1 <i>Apologia</i> 61 <a href="/wiki/Justyn_M%C4%99czennik" title="Justyn Męczennik">św. Justyna</a>, <i>Adversus Haereses</i> I,10.1 <a href="/wiki/Ireneusz_z_Lyonu" title="Ireneusz z Lyonu">Ireneusza z Lyonu</a> czy <a href="/wiki/Tertulian" title="Tertulian">Tertuliana</a> <i>De praescriptione heareticorum</i>13<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14">[14]</a></sup> i <i>De virginibus velandis</i> 1<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15">[15]</a></sup>. Wymienione wyznania wiary były bardziej rozwinięte, wzbogacone o treści wiary i, podobnie jak czyniono to wcześniej, ułożone w schemacie trynitarnym, w ramach którego Ojcowie umieszczali rozbudowane wyznanie wiary w Chrystusa. Mają odniesienie do chrztu, jednak nie są wyznaniami chrzcielnymi. Ale nawet będąc prywatną refleksją, z założenia wyrażają regułę wiary Kościoła, <i>regula veritatis</i>. Z zastrzeżeniem Ireneusza z Lyonu (ok.140-202), że nie formuła czy tekst jest regułą wiary lecz sama wiara (Adv. Haer. II, 28,1). Jednak w następnych dziesięcioleciach zaczęto podchodzić do symboli jako do tekstów normatywnych. Prawdopodobnie właśnie na Soborze w Nicei doszło do utożsamienia tych dwóch rzeczywistości. </p><p><a href="/wiki/Augustyn_z_Hippony" title="Augustyn z Hippony">Augustyn z Hippony</a> podkreślał, że nie chce interpretować <a href="/wiki/Biblia" title="Biblia">Pisma Świętego</a> bez umocowania w społeczności Kościoła: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p>Nie daję wiary Ewangelii, dopóki mnie do tego nie pobudzi autorytet Kościoła powszechnego<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16">[16]</a></sup> </p> </blockquote> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Symbole_strzegące_ortodoksji_wiary"><span id="Symbole_strzeg.C4.85ce_ortodoksji_wiary"></span>Symbole strzegące ortodoksji wiary</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Symbole strzegące ortodoksji wiary" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Symbole strzegące ortodoksji wiary"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Współcześnie, dwoma najbardziej rozpowszechnionymi symbolami wiary są <i><a href="/wiki/Nicejsko-konstantynopolita%C5%84skie_wyznanie_wiary" title="Nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary">Nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary</a></i> wraz ze swym poprzednikiem <i><a href="/wiki/Nicejskie_wyznanie_wiary" title="Nicejskie wyznanie wiary">Nicejskim wyznaniem wiary</a></i> oraz starszy od nich <i>Symbol apostolski</i>. Ich pierwowzory powstały jako symbole chrzcielne. Na <a href="/wiki/Sob%C3%B3r_powszechny" title="Sobór powszechny">Soborach</a> nadano im znaczenie norm dla <a href="/wiki/Magisterium_Ko%C5%9Bcio%C5%82a" title="Magisterium Kościoła">nauczania wiary</a>. Wiara ustalona przez Ojców Kościoła, <i>zgodnie z Pismem</i> (por. <a href="/wiki/1._List_do_Koryntian" title="1. List do Koryntian">1 Kor</a> 15,4) i zapisana w formule symbolu stała się fundamentem ortodoksji. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Symbol_Apostolski">Symbol Apostolski</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: Symbol Apostolski" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Symbol Apostolski"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Apostolski_symbol_wiary" title="Apostolski symbol wiary">Apostolski symbol wiary</a> powstał jako credo chrzcielne najprawdopodobniej w Rzymie. Znany był już <a href="/wiki/Hipolit_Rzymski" title="Hipolit Rzymski">Hipolitowi Rzymskiemu</a> na początku III w. – zapisał go w dziele <i>Tradycja Apostolska</i>. Historycy wyodrębnili dwie wersje tego credo: starszą <a href="/wiki/J%C4%99zyk_grecki" title="Język grecki">grecką</a> «R» i młodszą <a href="/wiki/%C5%81acina" title="Łacina">łacińską</a>, nieco rozbudowaną wersję «T». Ta druga powstała z tekstu «R» w Galii w V wieku, prawdopodobnie inspirowana lokalnymi symbolami wschodnimi. Ostateczny kształt Symbol apostolski otrzymał w <a href="/wiki/Katechizm_Rzymski" title="Katechizm Rzymski">Katechizmie rzymskim</a> (1566). </p><p>Symbolowi od IV wieku towarzyszyła legenda o tym, że ułożyli go sami <a href="/wiki/Aposto%C5%82" title="Apostoł">Apostołowie</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Nicejski">Nicejski</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: Nicejski" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Nicejski"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Symbol, który miał się okazać jednym z najważniejszych w historii <a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo" title="Chrześcijaństwo">chrześcijaństwa</a>, nazywany <a href="/wiki/Nicejskie_wyznanie_wiary" title="Nicejskie wyznanie wiary">nicejskim wyznaniem wiary</a>, został przygotowany na <a href="/wiki/Sob%C3%B3r_nicejski_I" title="Sobór nicejski I">pierwszym Soborze powszechnym</a> – który się odbył w <a href="/wiki/Nicea" title="Nicea">Nicei</a> w 325 r. Ojcowie Soboru skorzystali z jednego z symboli chrzcielnych kościołów lokalnych, najprawdopodobniej z <a href="/wiki/Cezarea_(Izrael)" title="Cezarea (Izrael)">Cezarei</a> lub <a href="/wiki/Jerozolima" title="Jerozolima">Jerozolimy</a>. Przeciwdziałając błędom <a href="/wiki/Arianizm" title="Arianizm">arianizmu</a>, wzbogacili go o prawdy <a href="/wiki/Chrystologia" title="Chrystologia">chrystologiczne</a>. Wiarę we współistotność Boskiej natury Jezusa z naturą Boga Ojca, Sobór wyraził greckim terminem <i>homousios</i> – co po łacinie tłumaczy się <i>jednej substancji</i> – <i>unius substantiae</i>. Termin ten wyraża wiarę w to, że Jezus i Ojciec mają wspólną naturę Boską, są jednym Bogiem. Tajemnica trudna do pojęcia, dlatego powstało wiele błędnych doktryn, jak <a href="/wiki/Sabelianizm" title="Sabelianizm">sabelianizm</a>, <a href="/wiki/Apolinaryzm" title="Apolinaryzm">apolinaryzm</a>, <a href="/wiki/Modalizm_(herezja)" title="Modalizm (herezja)">modalizm</a> czy <a href="/wiki/Monarchianizm" title="Monarchianizm">monarchianizm</a> – wynikających z nieumiejętnego wyrażenia odrębności Osób, a jedności substancji, istoty w Bogu, który jest <a href="/wiki/Tr%C3%B3jca_%C5%9Awi%C4%99ta" title="Trójca Święta">troisty</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Nicejsko-konstantynopolitański"><span id="Nicejsko-konstantynopolita.C5.84ski"></span>Nicejsko-konstantynopolitański</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=16" title="Edytuj sekcję: Nicejsko-konstantynopolitański" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Nicejsko-konstantynopolitański"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ponad pół wieku później na kolejnym Soborze ułożono nową wersję symbolu, nazwanego <i>Konstantynopolitańskim</i> lub <a href="/wiki/Nicejsko-konstantynopolita%C5%84skie_wyznanie_wiary" title="Nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary">Nicejsko-konstantynopolitańskim</a>. Tym razem zdefiniowano relację Trzeciej Osoby Trójcy, czyli <a href="/wiki/Duch_%C5%9Awi%C4%99ty" title="Duch Święty">Ducha Świętego</a>, do Ojca i Syna- w odpowiedzi na błędy <a href="/wiki/Macedonianizm" title="Macedonianizm">Macedonianizmu</a>, który nie uznawał Boskiej natury Ducha Świętego, analogicznie do arianizmu, który nie uznawał Boskiej natury Syna. W symbolu umieszczono następujące słowa stwierdzające Bóstwo Ducha Świętego: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74506874"><div class="cytat"> <blockquote> <p>...który od Ojca pochodzi,<br /> który z Ojcem i z Synem wspólnie odbiera uwielbienie i chwałę. </p> </blockquote> </div> <p>Po kilku wiekach na Zachodzie dodano prawdę o pochodzeniu Ducha Świętego także od Syna, wstawiając w pierwszej linijce <i><a href="/wiki/Filioque" title="Filioque">Filioque</a></i> – <i>i Syna</i>. Dało to początek sporowi teologicznemu Wschodu chrześcijańskiego z Zachodem, trwającemu do dziś dnia. </p><p>Według badań historyków, choć Symbol konstantynopolitański jest podobny do nicejskiego, pierwowzorem nie był symbol antyariański, ogłoszony w Nicei, lecz symbol lokalnego Kościoła – prawdopodobnie w <a href="/wiki/Salamina_(Cypr)" title="Salamina (Cypr)">Salaminie</a> na <a href="/wiki/Cypr" title="Cypr">Cyprze</a>. Tekst prawie w takiej postaci jak ogłoszony w Konstantynopolu w 381 r., sześć lat wcześniej znał już biskup tego miasta <a href="/wiki/Epifaniusz_z_Salaminy" title="Epifaniusz z Salaminy">Epifaniusz</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Kształtowanie_się_symboli_–_tabela"><span id="Kszta.C5.82towanie_si.C4.99_symboli_.E2.80.93_tabela"></span>Kształtowanie się symboli – tabela</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=17" title="Edytuj sekcję: Kształtowanie się symboli – tabela" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kształtowanie się symboli – tabela"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th><b>w.</b> </th> <th><b>Zachód</b> </th> <th>† </th> <th><b>Rzym</b> </th> <th>† </th> <th><b>Wschód</b> </th> <th>† </th></tr> <tr> <td><i>I</i> </td> <td> </td> <td> </td> <td> <p><a href="/wiki/Piotr_Aposto%C5%82" title="Piotr Apostoł">Piotr</a> w <a href="/wiki/Rzym" title="Rzym">Rzymie</a> </p> </td> <td> </td> <td> </td> <td>Dwunastu <a href="/wiki/Aposto%C5%82" title="Apostoł">Apostołów</a><br /> <p>w <a href="/wiki/Jerozolima" title="Jerozolima">Jerozolimie</a> </p> </td></tr> <tr> <td><i>II</i> </td> <td> </td> <td> </td> <td> <p><a href="/wiki/Apostolski_symbol_wiary" title="Apostolski symbol wiary">Symb. apost.</a> «R»<br /> Rzym – II wiek </p> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td></tr> <tr> <td><i>III</i> </td> <td> </td> <td> </td> <td> <p><a href="/wiki/Hipolit_Rzymski" title="Hipolit Rzymski">Hipolit Rzymski</a>,<br /> pocz. III. – opisuje<br /> Symb. apost. «R»<br /> w <i>Tradycji Apostolskiej</i> </p> </td> <td> </td> <td> </td> <td> <p>Symbole lokalne<br /> <a href="/wiki/Antiochia" title="Antiochia">Antiochia Syr.</a>,<br /> <a href="/wiki/Mopsuestia" title="Mopsuestia">Mopswestia</a> i inne. </p> </td></tr> <tr> <td><i>IV</i> </td> <td> </td> <td> </td> <td> <p>Symb. apost. «R»<br /> w liście <a href="/wiki/Marceli_z_Ancyry" title="Marceli z Ancyry">Marcellusa z Ancyry</a><br /> ok. 340 r.,<br /> zachowany<br /> w <i>Panarionie Haer.</i><br /> <a href="/wiki/Epifaniusz_z_Salaminy" title="Epifaniusz z Salaminy">Epifaniusza z Salaminy</a> </p> </td> <td> <p><a href="/wiki/Nicejsko-konstantynopolita%C5%84skie_wyznanie_wiary" title="Nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary">Symbol nicejsko-konst.</a><br /> 381<br /> wzorowany na<br /> symbolu lokalnym<br /> <a href="/wiki/Cezarea_(Izrael)" title="Cezarea (Izrael)">Cezarei</a><br /> lub <a href="/wiki/Jerozolima" title="Jerozolima">Jerozolimy</a> </p> </td> <td> <p><a href="/wiki/Nicejskie_wyznanie_wiary" title="Nicejskie wyznanie wiary">Symbol nicejski</a><br /> 325<br /> wzorowany<br /> na symbolu lokalnym<br /> z <a href="/wiki/Salamina_(Cypr)" title="Salamina (Cypr)">Salaminy</a><br /> 374 r. </p> </td> <td> </td></tr> <tr> <td><i>V</i> </td> <td> <p>Symb. apost.<br /> «R» w <a href="/wiki/Hiszpania" title="Hiszpania">Hiszpanii</a><br /> <a href="/wiki/Galia" title="Galia">Galii</a> i <a href="/wiki/Brytania" title="Brytania">Brytanii</a>. </p> </td> <td> <p>Afryka Północna<br /> Symbol apost.«R»<br /> <a href="/wiki/Augustyn_z_Hippony" title="Augustyn z Hippony">Augustyn z Hippony</a> </p> </td> <td> <p>Rzym<br /> Symb. Nicejsko-konst.<br /> zastępuje Symb. apost.<br /> w liturgii <a href="/wiki/Chrzest" title="Chrzest">chrzcielnej</a>. </p> </td> <td> </td> <td> </td> <td> <p>Antiochia,<br /> ok. 480 r. <i>Symb. konstantynopolitański</i><br /> w Eucharystii,<br /> <a href="/wiki/Piotr_Folusznik" title="Piotr Folusznik">Piotr Folusznik</a> </p> </td></tr> <tr> <td><i>VI</i> </td> <td>Symb. apost. «T»<br /> <p><a href="/wiki/Cezary_z_Arles" title="Cezary z Arles">Cezary z Arles</a>,<br /> (zm. 542) </p><p><a href="/wiki/Toledo_(Hiszpania)" title="Toledo (Hiszpania)">Toledo</a>, 589<br /> <i>Symbol konstantynopolitański</i><br /> w Eucharystii<br /> (kan. 2) </p> </td> <td> <p>← ← ←wpływy wschodnich symboli lokalnych </p> </td> <td> </td> <td> <p><a href="/wiki/Konstantynopol" title="Konstantynopol">Konstantynopol</a><br /> Symb. nicejsko-konst.<br /> w <a href="/wiki/Msza" title="Msza">Eucharystii</a>,<br /> przed 518 r.<br /> </p> </td> <td> </td> <td> </td></tr> <tr> <td><i>VII</i> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td></tr> <tr> <td><i>VIII</i> </td> <td> </td> <td> </td> <td> <p>Symb. Apost. «T»<br /> w Rzymie<br /> w epoce <a href="/wiki/Karolingowie" title="Karolingowie">Karolingów</a>. </p> </td> <td> </td> <td> </td> <td> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=18" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Magisterium_Ko%C5%9Bcio%C5%82a" title="Magisterium Kościoła">magisterium Kościoła</a></li> <li><a href="/wiki/Kerygmat" title="Kerygmat">kerygmat</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=19" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.creeds.net/">Creeds of Christendom</a> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span> – strona poświęcona wyznaniom wiary chrześcijaństwa, z bogatym materiałem na temat wyznań protestanckich.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ekumenia.pl/index.php?D=7">Wyznania ekumeniczne</a> – strona <a href="/wiki/Polska_Rada_Ekumeniczna" title="Polska Rada Ekumeniczna">Polskiej Rady Ekumenicznej</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.orthodoxinfo.com/ecumenism/oberlin.aspx">Oberlin Statement</a> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span> – prawosławna wizja teologiczna Kościoła a ekumenizm – stanowisko prawosławnych Ameryki Płn., wydane w Oberlin w stanie Ohio w USA (1957 r.).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=20" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=20" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>P.-Th. Camelot, <i>Creeds</i>, w: <cite class="citation book"><i>Sacramentum Mundi. An Encyclopedia of Theology</i>. <a href="/wiki/Karl_Rahner" title="Karl Rahner">K. Rahner SJ</a>, C. Ernst, K. Smyth (red.), A. Darlap (red. tomu). Wyd. 5. T. 2. Londyn: Burns & Oats, 1973, s. 39. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0855321431" title="Specjalna:Książki/0855321431">ISBN <span class="isbn">0-85532-143-1</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Sacramentum+Mundi.+An+Encyclopedia+of+Theology&rft.edition=5&rft.pub=Burns+%26+Oats&rft.place=Londyn&rft.pages=39&rft.isbn=0-85532-143-1"></span></cite></li> <li><cite class="citation book">H. Denzinger, A. Schönmetzer: <i>Enchiridion symbolorum : definitionum et declarationum de rebus fidei et morum</i>. Wyd. 36. Freiburg/B: 1976.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Enchiridion+symbolorum+%3A+definitionum+et+declarationum+de+rebus+fidei+et+morum&rft.au=H.+Denzinger&rft.edition=36&rft.place=Freiburg%2FB"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&veaction=edit&section=21" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit&section=21" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">tekst łaciński i polski: <a rel="nofollow" class="external free" href="https://sanctus.pl/index.php?grupa=116&podgrupa=117#z13">https://sanctus.pl/index.php?grupa=116&podgrupa=117#z13</a></span> </li> <li id="cite_note-:0-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_2-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_2-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ordo.pallotyni.pl/index.php/zrozumie-liturgi/eucharystia/50-credo-wyznanie-wiary"><i>Credo (Wyznanie wiary)</i></a> [online], ordo.pallotyni.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-09-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Credo+%28Wyznanie+wiary%29&rft_id=https%3A%2F%2Fordo.pallotyni.pl%2Findex.php%2Fzrozumie-liturgi%2Feucharystia%2F50-credo-wyznanie-wiary" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Jerzy</span><span class="cite-name-initials" title="Jerzy" style="display:none">J.</span> </span><span class="cite-lastname">Oleksiński</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Jerzy</span><span class="cite-name-initials" title="Jerzy">J.</span></span>, <i>I nie ustali w walce</i>, Warszawa: Nasza Księgarnia, 1980, s. 52, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/831007610X" title="Specjalna:Książki/831007610X">ISBN <span class="isbn">83-10-07610-X</span></a>, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/830955231">830955231</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.place=Warszawa&rft.aufirst=Jerzy&rft.aulast=Oleksi%C5%84ski&rft.date=1980&rft.isbn=83-10-07610-X&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=I+nie+ustali+w+walce&rft.pub=Nasza+Ksi%C4%99garnia&rft_id=info%3Aoclcnum%2F830955231" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Odpowiedział im Jezus: <i>Jam jest chleb życia. Kto do Mnie przychodzi, nie będzie łaknął; a kto we Mnie wierzy, nigdy pragnąć nie będzie. Powiedziałem wam jednak: Widzieliście Mnie, a przecież nie wierzycie. Wszystko, co Mi daje Ojciec, do Mnie przyjdzie, a tego, który do Mnie przychodzi, precz nie odrzucę, ponieważ z nieba zstąpiłem nie po to, aby pełnić swoją wolę, ale wolę Tego, który Mnie posłał</i>.</span> </li> <li id="cite_note-CAM-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CAM_5-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CAM_5-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text">Por. P.-Th. Camelot, <i>Creeds</i>, w: <cite class="citation book"><i>Sacramentum Mundi. An Encyclopedia of Theology</i>. <a href="/wiki/Karl_Rahner" title="Karl Rahner">K. Rahner SJ</a>, C. Ernst, K. Smyth (red.), A. Darlap (red. tomu). Wyd. 5. T. 2. Londyn: Burns & Oats, 1973, s. 38. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0855321431" title="Specjalna:Książki/0855321431">ISBN <span class="isbn">0-85532-143-1</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Sacramentum+Mundi.+An+Encyclopedia+of+Theology&rft.edition=5&rft.pub=Burns+%26+Oats&rft.place=Londyn&rft.pages=38&rft.isbn=0-85532-143-1"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Katechezy przedchrzcielne i mistagogiczne</i>. Wojciech Kania (tł.), Jacek Bojarski OP (wstęp), Mateusz Bogucki <a href="/wiki/Dominikanie" title="Dominikanie">OP</a> (oprac.), Warszawskie Towarzystwo Teologiczne. Kraków: Wyd. „M”, 2000, s. 394, seria: Biblioteka Ojców Kościoła 14. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8372212643" title="Specjalna:Książki/8372212643">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">83-7221-264-3</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Katechezy+przedchrzcielne+i+mistagogiczne&rft.pub=Wyd.+%E2%80%9EM%E2%80%9D&rft.place=Krak%C3%B3w&rft.pages=394&rft.series=Biblioteka+Ojc%C3%B3w+Ko%C5%9Bcio%C5%82a+14&rft.isbn=8372212643"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Por. <cite class="citation book"><i>Katechezy chrzcielne, homilie katechetyczne do tych, którzy mają być oświeceni oraz do neofitów</i>. Wojciech Kania (przekład z jęz. <a href="/wiki/J%C4%99zyk_grecki" title="Język grecki">greckiego</a>), <a href="/wiki/Marek_Starowieyski" title="Marek Starowieyski">Marek Starowieyski</a> (wstęp i oprac.). Lublin: Kerygma, 1993, s. 131, seria: U Źródeł Katechumenatu 1.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Katechezy+chrzcielne%2C+homilie+katechetyczne+do+tych%2C+kt%C3%B3rzy+maj%C4%85+by%C4%87+o%C5%9Bwieceni+oraz+do+neofit%C3%B3w&rft.pub=Kerygma&rft.place=Lublin&rft.pages=131&rft.series=U+%C5%B9r%C3%B3de%C5%82+Katechumenatu+1"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">Por. J. Auginet, <i>Catechesis</i>, w: <cite class="citation book"><i>Sacramentum Mundi. An Encyclopedia of Theology</i>. <a href="/wiki/Karl_Rahner" title="Karl Rahner">K. Rahner SJ</a>, C. Ernst, K. Smyth (red.). Wyd. 5. T. 1. Londyn: Burns & Oats, 1973, s. 264. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0855321423" title="Specjalna:Książki/0855321423">ISBN <span class="isbn">0-85532-142-3</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Sacramentum+Mundi.+An+Encyclopedia+of+Theology&rft.edition=5&rft.pub=Burns+%26+Oats&rft.place=Londyn&rft.pages=264&rft.isbn=0-85532-142-3"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Por. powiedzenie C.H. Turnera: <i>Starożytne wyznania wiary były wyznaniami dla katechumenów, nowe wyznania wiary były wyznaniami dla biskupów</i></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Por. Kazanie 213,1</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Por. Tomasz z Akwinu, <i>Contra errores Graecorum</i>, Pars 2, Prologus. Polski przekład: Sprostowanie błędów greckich, w: Tenże, Dzieła wybrane, przeł. i opr. <a href="/wiki/Jacek_Salij" title="Jacek Salij">J. Salij</a> <a href="/wiki/Dominikanie" title="Dominikanie">OP</a>, Poznań 1984 Wydawnictwo „W drodze”.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Por. przekład polski w: <cite class="citation book"><i>Pierwsi świadkowie. Pisma <a href="/wiki/Ojcowie_apostolscy" title="Ojcowie apostolscy">Ojców Apostolskich</a></i>. <a href="/wiki/Anna_%C5%9Awiderk%C3%B3wna" title="Anna Świderkówna">Anna Świderkówna</a> (przekł.), <a href="/wiki/Marek_Starowieyski" title="Marek Starowieyski">Marek Starowieyski</a> (oprac.). Kraków: Wydawnictwo „M”, 1998, seria: Biblioteka Ojców Kościoła 10. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8387243213" title="Specjalna:Książki/8387243213">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">83-87243-21-3</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Pierwsi+%C5%9Bwiadkowie.+Pisma+%5B%5BOjcowie+apostolscy%7COjc%C3%B3w+Apostolskich%5D%5D&rft.pub=Wydawnictwo+%E2%80%9EM%E2%80%9D&rft.place=Krak%C3%B3w&rft.series=Biblioteka+Ojc%C3%B3w+Ko%C5%9Bcio%C5%82a+10&rft.isbn=8387243213"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Apokryfy Nowego Testamentu</i>, t. 3, <i>Listy i Apokalipsy chrześcijańskie</i>, pod redakcją <a href="/wiki/Marek_Starowieyski" title="Marek Starowieyski">Marka Starowieyskiego</a>, Kraków 2001, s. 30</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">Wydanie krytyczne: <i>Tertuliani Opera, Pars I. Opera Catholica. Adversus Marcionem</i>. ed. E. Dekkers, R. Willems, R. F. Refoulé, G.F. Diercks, Aem. Kroymann, Brepols, <a href="/wiki/Corpus_Christianorum" title="Corpus Christianorum">CCL</a> 1, <a href="/wiki/Turnhout" title="Turnhout">Turnhout</a> 1954.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Wydanie krytyczne: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.brepols.net/Pages/ShowProduct.aspx?prod_id=IS-9782503000213-1">Tertuliani Opera, Pars II. Opera Montanistica</a></i>, wyd. E. Dekkers, Brepols <a href="/wiki/Corpus_Christianorum" title="Corpus Christianorum">CCL</a> 2, Turnhout 1954. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9782503000213" title="Specjalna:Książki/9782503000213">ISBN <span class="isbn">978-2-503-00021-3</span></a></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">Ego vero evangelio non crederem, nisi me catholicae Ecclesiae commovet auctoritas. (<i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.augustinus.it/latino/contro_lettera_mani/index.htm">Contra epistolam Manichaei quam vocant fundamenti liber unus</a></i>, 5.6; <a href="/wiki/Corpus_Scriptorum_Ecclesiasticorum_Latinorum" title="Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum">CSEL</a> 25, 197[22-23]; PL 42, 176); tłumaczenie własne. Por. <a href="/wiki/Katechizm_Ko%C5%9Bcio%C5%82a_Katolickiego" class="mw-redirect" title="Katechizm Kościoła Katolickiego">KKK</a> 119.</span> </li> </ol></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary" title="Szablon:Chrześcijańskie wyznania wiary"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary" title="Dyskusja szablonu:Chrześcijańskie wyznania wiary"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a class="mw-selflink selflink">Chrześcijańskie wyznania wiary</a></div><div class="mw-collapsible-content"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Chrzcielne przed <a href="/wiki/Wielka_schizma_wschodnia" title="Wielka schizma wschodnia">1054 r.</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Nicejskie_wyznanie_wiary" title="Nicejskie wyznanie wiary">Nicejskie</a></li> <li><a href="/wiki/Nicejsko-konstantynopolita%C5%84skie_wyznanie_wiary" title="Nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary">Nicejsko-konstantynopolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Apostolski_symbol_wiary" title="Apostolski symbol wiary">Apostolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wyznanie_wiary_z_Der-Balizeh" title="Wyznanie wiary z Der-Balizeh">Der-Balizeh</a></li> <li><a href="/wiki/Wyznanie_wiary_z_Listu_Aposto%C5%82%C3%B3w" title="Wyznanie wiary z Listu Apostołów">Epistula Apostolorum</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Lokalne przed <a href="/wiki/Wielka_schizma_wschodnia" title="Wielka schizma wschodnia">1054 r.</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Wyznanie_jerozolimskie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wyznanie jerozolimskie (strona nie istnieje)">Wyznanie jerozolimskie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wyznanie_z_Cezarei&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wyznanie z Cezarei (strona nie istnieje)">Wyznanie z Cezarei</a></li> <li><a href="/wiki/Wyznanie_antioche%C5%84skie" title="Wyznanie antiocheńskie">Wyznanie antiocheńskie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wyznanie_cypryjskie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wyznanie cypryjskie (strona nie istnieje)">Wyznanie cypryjskie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wyznanie_mopswestyjskie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wyznanie mopswestyjskie (strona nie istnieje)">Wyznanie mopswestyjskie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wyznanie_synodu_w_Toledo_(400)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wyznanie synodu w Toledo (400) (strona nie istnieje)">Wyznanie synodu w Toledo (400)</a></li> <li><a href="/wiki/Chalcedo%C5%84skie_wyznanie_wiary" title="Chalcedońskie wyznanie wiary">Chalcedońskie wyznanie wiary</a> (451)</li> <li><a href="/wiki/Symbol_toleda%C5%84ski_(675)" title="Symbol toledański (675)">Symbol toledański (675)</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Prywatne przed <a href="/wiki/Wielka_schizma_wschodnia" title="Wielka schizma wschodnia">1054 r.</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Atanazja%C5%84skie_wyznanie_wiary" class="mw-redirect" title="Atanazjańskie wyznanie wiary">Atanazjańskie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wyznanie_wiary_Grzegorza_Cudotw%C3%B3rcy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wyznanie wiary Grzegorza Cudotwórcy (strona nie istnieje)">Grzegorza Cudotwórcy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fides_Damasi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fides Damasi (strona nie istnieje)">Damazego</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Clemens_Trinitas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Clemens Trinitas (strona nie istnieje)">Clemens Trinitas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wyznanie_Hieronima&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wyznanie Hieronima (strona nie istnieje)">Hieronima</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Komentarz_do_Symbolu_wiary_wg_%C5%9Bw._Augustyna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Komentarz do Symbolu wiary wg św. Augustyna (strona nie istnieje)">Augustyna z Hippony</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Wyznania wiary po <a href="/wiki/Wielka_schizma_wschodnia" title="Wielka schizma wschodnia">1054 r.</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Filioque" title="Filioque">Filioque - sobory lyoński II i florencki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wyznanie_wiary_Dozyteusza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wyznanie wiary Dozyteusza (strona nie istnieje)">Wyznanie wiary Dozyteusza</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row">Wyznania okresu <a href="/wiki/Reformacja" title="Reformacja">reformacji</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Trydenckie_wyznanie_wiary&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trydenckie wyznanie wiary (strona nie istnieje)">Trydenckie</a></li> <li><a href="/wiki/Wyznanie_augsburskie" title="Wyznanie augsburskie">Augsburskie</a></li> <li><a href="/wiki/95_tez" title="95 tez">95 tez</a></li> <li><a href="/wiki/Konfesja_sandomierska" title="Konfesja sandomierska">Sandomierskie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wyznanie_helweckie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wyznanie helweckie (strona nie istnieje)">Helweckie</a></li> <li><a href="/wiki/Konfesja_westminsterska" title="Konfesja westminsterska">Westminsterskie</a></li> <li><a href="/wiki/Konfesja_belgijska" title="Konfesja belgijska">Belgijskie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wyznanie_francuskie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wyznanie francuskie (strona nie istnieje)">Francuskie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Deklaracja_Richmond&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deklaracja Richmond (strona nie istnieje)">Deklaracja Richmond</a></li> <li><a href="/wiki/39_artyku%C5%82%C3%B3w" title="39 artykułów">39 artykułów</a></li> <li><a href="/wiki/Szkockie_wyznanie_wiary" title="Szkockie wyznanie wiary">Szkockie wyznanie wiary</a></li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row">Wyznania post-reformacyjne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Londy%C5%84skie_Wyznanie_Wiary_z_1689_roku" title="Londyńskie Wyznanie Wiary z 1689 roku">Wyznanie baptystów (1689)</a></li> <li><a href="/wiki/Konfesja_dordrechcka" title="Konfesja dordrechcka">Konfesja dordrechcka</a></li> <li><a href="/wiki/Kanony_z_Dort" title="Kanony z Dort">Kanony z Dort</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wyznanie_ameryka%C5%84sko-korea%C5%84skiego_ko%C5%9Bcio%C5%82a_prezbiterian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wyznanie amerykańsko-koreańskiego kościoła prezbiterian (strona nie istnieje)">Wyznanie prezbiterian (amer-koreań.)</a></li></ul> </td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row">Wyznania ogólne XX w.</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Przysi%C4%99ga_antymodernistyczna" title="Przysięga antymodernistyczna">Przysięga antymodernistyczna</a></li> <li><a href="/wiki/Wyznanie_wiary_Ludu_Bo%C5%BCego" title="Wyznanie wiary Ludu Bożego">Wyznanie wiary Ludu Bożego</a></li> <li><a href="/wiki/Wyznanie_Wiary_Chrze%C5%9Bcijan_Wiary_Ewangelicznej" title="Wyznanie Wiary Chrześcijan Wiary Ewangelicznej">Chrześcijanie wiary ewangelicznej</a></li></ul> </td></tr><tr class="a8"><th class="navbox-group opis" scope="row">Wyznania ekumeniczne XX w.</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Deklaracja_z_Balamand" title="Deklaracja z Balamand">Deklaracja z Balamand</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Deklaracja_Paw%C5%82a_VI_i_Szenudy_III&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deklaracja Pawła VI i Szenudy III (strona nie istnieje)">Pawła VI i Szenudy III</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Komunikat_z_Oberlin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Komunikat z Oberlin (strona nie istnieje)">Komunikat z Oberlin</a></li> <li><a href="/wiki/Wsp%C3%B3lna_deklaracja_o_usprawiedliwieniu" title="Wspólna deklaracja o usprawiedliwieniu">Wspólna deklaracja o usprawiedliwieniu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Deklaracja_o_chrzcie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deklaracja o chrzcie (strona nie istnieje)">Deklaracja o chrzcie</a></li> <li><a href="/wiki/Konkordia_Leuenberska" title="Konkordia Leuenberska">Konkordia Leuenberska</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Karta_ekumeniczna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karta ekumeniczna (strona nie istnieje)">Karta ekumeniczna</a></li></ul> </td></tr><tr class="a9"><th class="navbox-group opis" scope="row">Polskie wyznania ekumeniczne XX w.</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Konfesja_polska&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konfesja polska (strona nie istnieje)">Konfesja polska</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dokument_lutera%C5%84sko-reformowany&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dokument luterańsko-reformowany (strona nie istnieje)">Dokument luterańsko-reformowany</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dokument_lutera%C5%84sko-metodystyczny&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dokument luterańsko-metodystyczny (strona nie istnieje)">Dokument luterańsko-metodystyczny</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Deklaracja_o_wzajemnym_uznaniu_chrztu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deklaracja o wzajemnym uznaniu chrztu (strona nie istnieje)">Deklaracja o wzajemnym uznaniu chrztu</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description">creed</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4021200-2">4021200-2</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_%C5%81otwy" title="Biblioteka Narodowa Łotwy">LNB</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F?func=direct&local_base=lnc10&doc_number=000071929&P_CON_LNG=ENG">000071929</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=trosbekjennelse">trosbekjennelse</a></span></li></ul> </div></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Chrześcijańskie_wyznania_wiary&oldid=72629505">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Chrześcijańskie_wyznania_wiary&oldid=72629505</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Patrystyka" title="Kategoria:Patrystyka">Patrystyka</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Dogmatyka" title="Kategoria:Dogmatyka">Dogmatyka</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Kontrola_autorytatywna_potrzebuje_polskiej_etykiety" title="Kategoria:Kontrola autorytatywna potrzebuje polskiej etykiety">Kontrola autorytatywna potrzebuje polskiej etykiety</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 20 sty 2024, 22:54.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-65496f48b4-qxhlc","wgBackendResponseTime":142,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.365","walltime":"0.459","ppvisitednodes":{"value":4791,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":32739,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":5912,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":6,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":28679,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":2,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 379.220 1 -total"," 30.83% 116.912 1 Szablon:Chrześcijańskie_wyznania_wiary"," 29.85% 113.194 1 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 26.43% 100.226 1 Szablon:Przypisy"," 22.64% 85.867 7 Szablon:Cytuj_książkę"," 14.93% 56.610 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 11.77% 44.640 6 Szablon:Cytat"," 6.94% 26.309 2 Szablon:Cytuj"," 5.76% 21.830 3 Szablon:Lang"," 2.45% 9.286 1 Szablon:ISBN"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.196","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3556288,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6ff99495b7-rqm8m","timestamp":"20241106004014","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Chrze\u015bcija\u0144skie wyznania wiary","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Chrze%C5%9Bcija%C5%84skie_wyznania_wiary","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q183770","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q183770","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2010-08-12T23:33:58Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/38\/Meister_von_San_Apollinare_Nuovo_in_Ravenna_001.jpg","headline":"Formu\u0142y s\u0142owne (symbole) zawieraj\u0105ce podstawowe twierdzenia wiary chrze\u015bcija\u0144skiej"}</script> </body> </html>