CINXE.COM

Ցրված սկավառակ - Վիքիպեդիա

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hy" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Ցրված սկավառակ - Վիքիպեդիա</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hywikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Հունվար","Փետրվար","Մարտ","Ապրիլ","Մայիս","Հունիս","Հուլիս","Օգոստոս","Սեպտեմբեր","Հոկտեմբեր","Նոյեմբեր","Դեկտեմբեր"],"wgRequestId":"ffb34727-3eb8-4390-9c2e-98ccf3acd9d2","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Ցրված_սկավառակ","wgTitle":"Ցրված սկավառակ","wgCurRevisionId":9148722,"wgRevisionId":9148722,"wgArticleId":64784,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Արեգակնային համակարգ","Տրանսնեպտունային մարմիններ"],"wgPageViewLanguage":"hy","wgPageContentLanguage":"hy","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Ցրված_սկավառակ","wgRelevantArticleId":64784,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit": [],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hy","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hy"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":6000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q180380","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false, "wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.relatedIcons":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ondemand-pgn","ext.gadget.ArmSpelling","ext.gadget.HotCat","ext.gadget.Provelt","ext.gadget.easyTranslate","ext.gadget.edittop","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader", "ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&amp;modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hy&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&amp;modules=ext.gadget.relatedIcons&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hy&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Ցրված սկավառակ - Վիքիպեդիա"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hy.m.wikipedia.org/wiki/%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Խմբագրել" href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Վիքիպեդիա (hy)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hy.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Վիքիպեդիա Atom Սնուցում" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Ցրված_սկավառակ rootpage-Ցրված_սկավառակ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Հիմնական ընտրացանկ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Հիմնական ընտրացանկ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Հիմնական ընտրացանկ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Նավարկում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Գլխավոր-էջ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB"><span>Գլխավոր էջ</span></a></li><li id="n-browse" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A8%D5%BD%D5%BF_%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB"><span>Կատեգորիաներ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A7%D5%BB" title="Այցելեք պատահական էջ [x]" accesskey="x"><span>Պատահական հոդված</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8"><span>Նոր էջեր</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B8%D5%B6%D5%A9%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%AF_%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տեղեկություններ ընթացիկ իրադարձությունների մասին"><span>Ընթացիկ իրադարձություններ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Մասնակցել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Էությունը" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8"><span>Էությունը</span></a></li><li id="n-Խորհրդարան" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%B0%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6"><span>Խորհրդարան</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%BB%D5%AB%D5%B6%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Վիքիում կատարված վերջին փոփոխությունների ցանկը [r]" accesskey="r"><span>Վերջին փոփոխություններ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" title="Վիքիպեդիա նախագծի ուղեցույց"><span>Օգնություն</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A7%D5%BB" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Վիքիպեդիա" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hy.svg" style="width: 8.625em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hy.svg" width="150" height="15" style="width: 9.375em; height: 0.9375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%88%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%A5%D5%AC" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Որոնել</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" aria-label="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում" autocapitalize="sentences" title="Որոնել Վիքիպեդիա կայքում [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Սպասարկող:Որոնել"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Որոնել</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Անձնական գործիքներ"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Արտաքին տեսք" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Արտաքին տեսք</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&amp;uselang=hy" class=""><span>Նվիրաբերել</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&amp;returnto=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE+%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։" class=""><span>Ստեղծել հաշիվ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&amp;returnto=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE+%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o" class=""><span>Մտնել</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Այլ ընտրանքներ" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Անձնական գործիքներ" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Անձնական գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Օգտվողի ընտրացանկ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_hy.wikipedia.org&amp;uselang=hy"><span>Նվիրաբերել</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CreateAccount&amp;returnto=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE+%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF" title="Խորհուրդ է տրվում ստեղծել մասնակցային հաշիվ և մուտք գործել համակարգ, սակայն դա անելը պարտադիր չէ։"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Ստեղծել հաշիվ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%84%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D6%81%D5%AB%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%BF%D6%84&amp;returnto=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE+%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF" title="Կոչ ենք անում մտնել համակարգ, սակայն դա պարտադիր չէ [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Մտնել</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Էջեր չգրանցված խմբագիրների համար <a href="/wiki/%D5%95%D5%A3%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6:%D4%B3%D5%AC%D5%AD%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" aria-label="Learn more about editing"><span>իմանալ ավելին</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A4%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Ներդրումներ</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BB%D5%B4%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="IP-հասցեից կատարված խմբագրումների քննարկում [n]" accesskey="n"><span>Քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Բովանդակություն" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Բովանդակություն</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">թաքցնել</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Ներածություն</div> </a> </li> <li id="toc-Ձևավորում" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ձևավորում"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Ձևավորում</span> </div> </a> <ul id="toc-Ձևավորում-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ուղեծրեր" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ուղեծրեր"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Ուղեծրեր</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ուղեծրեր-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle Ուղեծրեր subsection</span> </button> <ul id="toc-Ուղեծրեր-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Պերիհելի" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Պերիհելի"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Պերիհելի</span> </div> </a> <ul id="toc-Պերիհելի-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Արտառոցներ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Արտառոցներ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Արտառոցներ</span> </div> </a> <ul id="toc-Արտառոցներ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Դասական_և_Ցրված_սկավառակի_մարմինների_համեմատություն" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Դասական_և_Ցրված_սկավառակի_մարմինների_համեմատություն"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Դասական և Ցրված սկավառակի մարմինների համեմատություն</span> </div> </a> <ul id="toc-Դասական_և_Ցրված_սկավառակի_մարմինների_համեմատություն-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ուշագրավ_Ցրված_սկավառակի_մարմիններ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ուշագրավ_Ցրված_սկավառակի_մարմիններ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Ուշագրավ Ցրված սկավառակի մարմիններ</span> </div> </a> <ul id="toc-Ուշագրավ_Ցրված_սկավառակի_մարմիններ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Բովանդակություն" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Ցրված սկավառակ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 60 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-60" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">60 լեզու</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Verstrooide_skyf" title="Verstrooide skyf – աֆրիկաանս" lang="af" hreflang="af" data-title="Verstrooide skyf" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="աֆրիկաանս" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%B5_%D9%85%D8%AA%D9%81%D8%B1%D9%82" title="قرص متفرق – արաբերեն" lang="ar" hreflang="ar" data-title="قرص متفرق" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="արաբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B5%D1%8F%D0%BD%D1%8B_%D0%B4%D1%8B%D1%81%D0%BA" title="Рассеяны дыск – բելառուսերեն" lang="be" hreflang="be" data-title="Рассеяны дыск" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="բելառուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%81%D0%B5%D1%8F%D0%BD%D1%8B_%D0%B4%D1%8B%D1%81%D0%BA" title="Расьсеяны дыск – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Расьсеяны дыск" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D0%BD_%D0%B4%D0%B8%D1%81%D0%BA" title="Разреден диск – բուլղարերեն" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Разреден диск" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="բուլղարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Raspr%C5%A1eni_disk" title="Raspršeni disk – բոսնիերեն" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Raspršeni disk" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="բոսնիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Disc_dispers" title="Disc dispers – կատալաներեն" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Disc dispers" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="կատալաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%B3%DA%A9%DB%8C_%D8%A8%DA%B5%D8%A7%D9%88" title="دیسکی بڵاو – սորանի քրդերեն" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="دیسکی بڵاو" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="սորանի քրդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Rozpt%C3%BDlen%C3%BD_disk" title="Rozptýlený disk – չեխերեն" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Rozptýlený disk" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="չեխերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Y_Ddisgen_Wasgaredig" title="Y Ddisgen Wasgaredig – ուելսերեն" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Y Ddisgen Wasgaredig" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ուելսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Scattered_Disk_Object" title="Scattered Disk Object – գերմաներեն" lang="de" hreflang="de" data-title="Scattered Disk Object" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="գերմաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B5%CE%AF%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%BF_%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CE%BA%CE%BF%CF%81%CF%80%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%BF%CF%85_%CE%B4%CE%AF%CF%83%CE%BA%CE%BF%CF%85" title="Αντικείμενο διασκορπισμένου δίσκου – հունարեն" lang="el" hreflang="el" data-title="Αντικείμενο διασκορπισμένου δίσκου" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="հունարեն" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Scattered_disc" title="Scattered disc – անգլերեն" lang="en" hreflang="en" data-title="Scattered disc" data-language-autonym="English" data-language-local-name="անգլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Disa_disko" title="Disa disko – էսպերանտո" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Disa disko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="էսպերանտո" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Disco_disperso" title="Disco disperso – իսպաներեն" lang="es" hreflang="es" data-title="Disco disperso" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="իսպաներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Disko_sakabanatua" title="Disko sakabanatua – բասկերեն" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Disko sakabanatua" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="բասկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%B3%DA%A9_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%AF%D9%87" title="دیسک پراکنده – պարսկերեն" lang="fa" hreflang="fa" data-title="دیسک پراکنده" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="պարսկերեն" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Hajanainen_kiekko" title="Hajanainen kiekko – ֆիններեն" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Hajanainen kiekko" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ֆիններեն" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Disque_des_objets_%C3%A9pars" title="Disque des objets épars – ֆրանսերեն" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Disque des objets épars" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ֆրանսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Disco_disperso" title="Disco disperso – գալիսերեն" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Disco disperso" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="գալիսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Apu%27a_ha%27e%C3%B1o" title="Apu&#039;a ha&#039;eño – գուարանի" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Apu&#039;a ha&#039;eño" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="գուարանի" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%93%D7%99%D7%A1%D7%A7_%D7%94%D7%9E%D7%A4%D7%95%D7%96%D7%A8" title="הדיסק המפוזר – եբրայերեն" lang="he" hreflang="he" data-title="הדיסק המפוזר" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="եբրայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%96%E0%A4%B0%E0%A4%BE_%E0%A4%9A%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="बिखरा चक्र – հինդի" lang="hi" hreflang="hi" data-title="बिखरा चक्र" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="հինդի" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Sz%C3%B3rt_korong" title="Szórt korong – հունգարերեն" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Szórt korong" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="հունգարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Piringan_tersebar" title="Piringan tersebar – ինդոնեզերեն" lang="id" hreflang="id" data-title="Piringan tersebar" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ինդոնեզերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Disco_diffuso" title="Disco diffuso – իտալերեն" lang="it" hreflang="it" data-title="Disco diffuso" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="իտալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%95%A3%E4%B9%B1%E5%86%86%E7%9B%A4%E5%A4%A9%E4%BD%93" title="散乱円盤天体 – ճապոներեն" lang="ja" hreflang="ja" data-title="散乱円盤天体" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ճապոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/A%E1%B9%ADebsi_yettuzuzren" title="Aṭebsi yettuzuzren – կաբիլերեն" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Aṭebsi yettuzuzren" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="կաբիլերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%82%B0%EB%9E%80%EC%9B%90%EB%B0%98" title="산란원반 – կորեերեն" lang="ko" hreflang="ko" data-title="산란원반" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="կորեերեն" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Corpora_transneptuniana_dispersa" title="Corpora transneptuniana dispersa – լատիներեն" lang="la" hreflang="la" data-title="Corpora transneptuniana dispersa" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="լատիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Scattered_disk_object" title="Scattered disk object – լյուքսեմբուրգերեն" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Scattered disk object" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="լյուքսեմբուրգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Disch_Sparnegat" title="Disch Sparnegat – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Disch Sparnegat" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Izklied%C4%93tais_disks" title="Izkliedētais disks – լատվիերեն" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Izkliedētais disks" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="լատվիերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%B0%D0%BD_%D0%94%D0%B8%D1%81%D0%BA" title="Расеан Диск – մակեդոներեն" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Расеан Диск" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="մակեդոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Cakera_terserak" title="Cakera terserak – մալայերեն" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Cakera terserak" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="մալայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Scattered_disk_object" title="Scattered disk object – հոլանդերեն" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Scattered disk object" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="հոլանդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Den_spreidde_skiva" title="Den spreidde skiva – նոր նորվեգերեն" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Den spreidde skiva" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="նոր նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Den_spredte_skiven" title="Den spredte skiven – գրքային նորվեգերեն" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Den spredte skiven" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="գրքային նորվեգերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ընտրյալ հոդված"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Dysk_rozproszony" title="Dysk rozproszony – լեհերեն" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Dysk rozproszony" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="լեհերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%DA%BE%D9%84%D8%B1%DB%8C%D8%A7_%DA%86%DA%BE%D9%86%D8%A7" title="کھلریا چھنا – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="کھلریا چھنا" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B4%D9%84%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D8%B3%DA%A9" title="ویشلی دیسک – փուշթու" lang="ps" hreflang="ps" data-title="ویشلی دیسک" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="փուշթու" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Disco_disperso" title="Disco disperso – պորտուգալերեն" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Disco disperso" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="պորտուգալերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Discul_%C3%AEmpr%C4%83%C8%99tiat" title="Discul împrăștiat – ռումիներեն" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Discul împrăștiat" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ռումիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B5%D1%8F%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D0%B4%D0%B8%D1%81%D0%BA" title="Рассеянный диск – ռուսերեն" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Рассеянный диск" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ռուսերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Rasejani_disk" title="Rasejani disk – սերբա-խորվաթերեն" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Rasejani disk" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="սերբա-խորվաթերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Scattered_disc" title="Scattered disc – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Scattered disc" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Rozpt%C3%BDlen%C3%BD_disk" title="Rozptýlený disk – սլովակերեն" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Rozptýlený disk" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="սլովակերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Razpr%C5%A1eni_disk" title="Razpršeni disk – սլովեներեն" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Razpršeni disk" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="սլովեներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%B5%D1%98%D0%B0%D0%BD%D0%B8_%D0%B4%D0%B8%D1%81%D0%BA" title="Расејани диск – սերբերեն" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Расејани диск" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="սերբերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Scattered_disc" title="Scattered disc – շվեդերեն" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Scattered disc" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="շվեդերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%96%E0%B8%9A%E0%B8%AB%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2" title="แถบหินกระจาย – թայերեն" lang="th" hreflang="th" data-title="แถบหินกระจาย" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="թայերեն" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Da%C4%9F%C4%B1n%C4%B1k_disk" title="Dağınık disk – թուրքերեն" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Dağınık disk" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="թուրքերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D3%99%D1%87%D0%B5%D0%BB%D0%B3%D3%99%D0%BD_%D0%B4%D0%B8%D1%81%D0%BA" title="Чәчелгән диск – թաթարերեն" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Чәчелгән диск" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="թաթարերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%B7%D1%81%D1%96%D1%8F%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%B4%D0%B8%D1%81%D0%BA" title="Розсіяний диск – ուկրաիներեն" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Розсіяний диск" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ուկրաիներեն" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%C4%A9a_ph%C3%A2n_t%C3%A1n" title="Đĩa phân tán – վիետնամերեն" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Đĩa phân tán" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="վիետնամերեն" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%A6%BB%E6%95%A3%E7%9B%98" title="离散盘 – վու չինարեն" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="离散盘" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="վու չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%98" title="მორღვაფილი დისკი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="მორღვაფილი დისკი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%9B%A2%E6%95%A3%E7%9B%A4" title="離散盤 – չինարեն" lang="zh" hreflang="zh" data-title="離散盤" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="չինարեն" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/S%C3%A0n-lo%C4%81n_%C3%AE%E2%81%BF-po%C3%A2%E2%81%BF" title="Sàn-loān îⁿ-poâⁿ – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Sàn-loān îⁿ-poâⁿ" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%BB%83%E9%81%93%E9%9B%A2%E6%95%A3%E5%A4%A9%E9%AB%94" title="黃道離散天體 – կանտոներեն" lang="yue" hreflang="yue" data-title="黃道離散天體" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="կանտոներեն" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q180380#sitelinks-wikipedia" title="Խմբագրել միջլեզվային հղումները" class="wbc-editpage">Փոխել հղումները</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Անվանատարածքներ"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF" title="Դիտել հոդվածը [c]" accesskey="c"><span>Հոդված</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%94%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF" rel="discussion" title="Քննարկումներ այս էջի բովանդակության մասին [t]" accesskey="t"><span>քննարկում</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">հայերեն</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Դիտումները"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;action=history" title="Այս էջի խմբագրումների պատմությունը [h]" accesskey="h"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Գործիքներ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Գործիքներ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Գործիքներ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">թաքցնել</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Այլ ընտրանքներ" > <div class="vector-menu-heading"> Գործողություններ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF"><span>Կարդալ</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;veaction=edit" title="Խմբագրել այս էջը [v]" accesskey="v"><span>Խմբագրել</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;action=edit" title="Խմբագրել այս էջի ելատեքստը [e]" accesskey="e"><span>Խմբագրել կոդը</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;action=history"><span>Դիտել պատմությունը</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ընդհանուր </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%B1%D5%B5%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%B0%D5%B2%D5%BE%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF" title="Այս էջին հղվող բոլոր վիքի էջերի ցանկը [j]" accesskey="j"><span>Այստեղ հղվող էջերը</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%AB%D6%83%D5%B8%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8/%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF" rel="nofollow" title="Այս էջից կապված էջերի վերջին փոփոխությունները [k]" accesskey="k"><span>Կապված փոփոխություններ</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A7%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Բոլոր սպասարկող էջերի ցանկը [q]" accesskey="q"><span>Սպասարկող էջեր</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;oldid=9148722" title="Էջի այս տարբերակի մշտական հղում"><span>Մշտական հղում</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;action=info" title="Վիճակագրական տվյալներ էջի մասին"><span>Էջի վիճակագրություն</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:CiteThisPage&amp;page=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;id=9148722&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Տեղեկատվություն, թե ինչպես պետք է մեջբերել այս էջը"><span>Մեջբերել այս էջը</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D5%2591%25D6%2580%25D5%25BE%25D5%25A1%25D5%25AE_%25D5%25BD%25D5%25AF%25D5%25A1%25D5%25BE%25D5%25A1%25D5%25BC%25D5%25A1%25D5%25AF"><span>Ստանալ կարճ URL հասցե</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fhy.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D5%2591%25D6%2580%25D5%25BE%25D5%25A1%25D5%25AE_%25D5%25BD%25D5%25AF%25D5%25A1%25D5%25BE%25D5%25A1%25D5%25BC%25D5%25A1%25D5%25AF"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Տպել/արտահանել </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:Book&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE+%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF"><span>Ստեղծել գիրք</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:DownloadAsPdf&amp;page=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;action=show-download-screen"><span>Ներբեռնել որպես PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;printable=yes" title="Այս էջի տպելու տարբերակ [p]" accesskey="p"><span>Տպելու տարբերակ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Այլ նախագծերում </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Scattered_disc_and_detached_objects" hreflang="en"><span>Վիքիպահեստ</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q180380" title="Հղում Վիքիտվյալի համապատասխան էջին [g]" accesskey="g"><span>Վիքիտվյալների տարր</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Արտաքին տեսք"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Արտաքին տեսք</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">տեղափոխել կողագոտի</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">թաքցնել</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hy" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9414691">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r9992997">.mw-parser-output .sidebar{width:22em;float:right;clear:right;margin:0.5em 0 1em 1em;background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid #aaa;padding:0.2em;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;border-collapse:collapse;display:table}body.skin-minerva .mw-parser-output .sidebar{display:table!important;float:right!important;margin:0.5em 0 1em 1em!important}.mw-parser-output .sidebar-subgroup{width:100%;margin:0;border-spacing:0}.mw-parser-output .sidebar-left{float:left;clear:left;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-none{float:none;clear:both;margin:0.5em 1em 1em 0}.mw-parser-output .sidebar-outer-title{padding:0 0.4em 0.2em;font-size:125%;line-height:1.2em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-top-image{padding:0.4em}.mw-parser-output .sidebar-top-caption,.mw-parser-output .sidebar-pretitle-with-top-image,.mw-parser-output .sidebar-caption{padding:0.2em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-pretitle{padding:0.4em 0.4em 0;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title,.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.2em 0.8em;font-size:145%;line-height:1.2em}.mw-parser-output .sidebar-title-with-pretitle{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-image{padding:0.2em 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-heading{padding:0.1em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content{padding:0 0.5em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-content-with-subgroup{padding:0.1em 0.4em 0.2em}.mw-parser-output .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-below{padding:0.3em 0.8em;font-weight:bold}.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-above,.mw-parser-output .sidebar-collapse .sidebar-below{border-top:1px solid #aaa;border-bottom:1px solid #aaa}.mw-parser-output .sidebar-navbar{text-align:right;font-size:115%;padding:0 0.4em 0.4em}.mw-parser-output .sidebar-list-title{padding:0 0.4em;text-align:left;font-weight:bold;line-height:1.6em;font-size:105%}.mw-parser-output .sidebar-list-title-c{padding:0 0.4em;text-align:center;margin:0 3.3em}@media(max-width:720px){body.mediawiki .mw-parser-output .sidebar{width:100%!important;clear:both;float:none!important;margin-left:0!important;margin-right:0!important}}</style><table class="sidebar nomobile nowraplinks" style="width: auto;"><caption class="sidebar-outer-title"><a href="/wiki/%D5%80%D5%A5%D5%BC%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D6%83%D5%B8%D6%84%D6%80_%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Հեռավոր փոքր մոլորակներ">Հեռավոր փոքր մոլորակների</a> տեսակներ</caption><tbody><tr><td class="sidebar-content" style="text-align: left;"> <ul><li><a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%B1%D5%B6%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D5%B6" title="Մերձնեպտունյան մարմին">Մերձնեպտունյան մարմիններ</a> <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BD%D5%B6%D5%A5%D6%80_(%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%AB%D5%A4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%AD%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A2)" title="Կենտավրոսներ (աստերոիդների խումբ)">Կենտավրոսներ</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%86%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB_%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B5%D5%A1%D6%81%D5%AB_%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%AB%D5%A4%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Նեպտունի տրոյացի աստերոիդներ">Նեպտունի տրոյացիներ</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D5%8F%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%B6%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տրանսնեպտունային մարմիններ">Տրանսնեպտունային մարմիններ</a> <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%B5%D5%BA%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%A3%D5%B8%D5%BF%D5%AB" title="Կոյպերի գոտի">Կոյպերի գոտու մարմիններ</a> <ul><li><a href="/wiki/%D5%94%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%AB%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%B8" title="Քյուբիվանո">Քյուբիվանոներ</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%8C%D5%A5%D5%A6%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%B6%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ռեզոնանսային տրանսնեպտունային մարմիններ">Ռեզոնանսային մարմիններ</a> <ul><li><a href="/wiki/%D5%8A%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%B8" title="Պլուտինո">Պլուտինոներ</a> (2:3 ռեզոնանս)</li></ul></li></ul></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Ցրված սկավառակի մարմիններ</a></li> <li><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BC%D5%A1%D5%B6%D5%B1%D5%B6%D5%A1%D6%81%D5%A1%D5%AE_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D5%B6" title="Առանձնացած մարմին">Առանձնացած մարմիններ</a></li> <li><a href="/wiki/%D5%95%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%AB_%D5%A1%D5%B4%D5%BA" title="Օորտի ամպ">Օորտի ամպի մարմիններ</a></li></ul></li></ul></td> </tr><tr><td class="sidebar-below" style="font-weight: normal;"> <sup>‡</sup>&#160;Տրանսնեպտունային <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%B3%D5%A1%D5%B3_%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF" title="Գաճաճ մոլորակ">գաճաճ մոլորակները</a> "<a href="/wiki/%D5%8A%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%B8%D5%AB%D5%A4" title="Պլուտոիդ">պլուտոիդներն</a>" են</td></tr><tr><td class="sidebar-navbar"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D5%80%D5%A5%D5%BC%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D6%83%D5%B8%D6%84%D6%80_%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կաղապար:Հեռավոր փոքր մոլարակներ"><span title="Դիտել կաղապարը">դ</span></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D5%80%D5%A5%D5%BC%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D6%83%D5%B8%D6%84%D6%80_%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Կաղապարի քննարկում:Հեռավոր փոքր մոլարակներ (դեռ գրված չէ)"><span title="Քննարկել կաղապարը">ք</span></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D5%80%D5%A5%D5%BC%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D6%83%D5%B8%D6%84%D6%80_%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80&amp;action=edit"><span title="Խմբագրել կաղապարը">խ</span></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <p><b>Ցրված սկավառակ</b> - <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Արեգակնային համակարգ">Արեգակնային համակարգի</a> հեռավոր շրջան, նոսր բնակեցված <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%AB_%D6%83%D5%B8%D6%84%D6%80_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D5%B6" title="Արեգակնային համակարգի փոքր մարմին">Արեգակնային համակարգի փոքր մարմիններով</a>, որոնք հիմնականում կազմված են <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%BC%D5%B8%D6%82%D5%B5%D6%81" title="Սառույց">սառույցից</a>։ Այսպիսի մարմինները անվանում են <b>ցրված սկավառակի մարմիններ</b> (անգլերեն՝ <i>SDO</i><sup>*</sup>, <i>scattered disc object</i>), նրանք պատկանում են <a href="/wiki/%D5%8F%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%B6%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տրանսնեպտունային մարմիններ">տրանսնեպտունային մարմինների</a> (ՏՆՄ) մեծ խմբի ենթաբազմությանը։ Ցրված սկավառակի ներքին մասը (<a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF" title="Արեգակ">Արեգակին</a> մոտ) մասնակիորեն ծածկում է <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%B5%D5%BA%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%A3%D5%B8%D5%BF%D5%AB" title="Կոյպերի գոտի">Կոյպերի գոտին</a>, իսկ նրա արտաքին մասը, համեմատած Կոյպերի գոտու հետ, շատ ավելի հեռու է տարածվում <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF" title="Արեգակ">Արեգակից</a> և շատ ավելի բարձր և ցածր <a href="/wiki/%D4%BD%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D6%80" title="Խավարածիր">խավարածրի</a> հարթությունից։ </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ձևավորում"><span id=".D5.81.D6.87.D5.A1.D5.BE.D5.B8.D6.80.D5.B8.D6.82.D5.B4"></span>Ձևավորում</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Խմբագրել բաժինը. Ձևավորում" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;action=edit&amp;section=1" title="Edit section&#039;s source code: Ձևավորում"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ցրված սկավառակի ծագումը մինչև այսօր մնում է անհայտ, չնայած դրան աստղագետների մոտ գերակշռում է այն կարծիքը, թե այն ձևավորվել է, երբ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%B5%D5%BA%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%A3%D5%B8%D5%BF%D5%AB" title="Կոյպերի գոտի">Կոյպերի գոտու</a> մարմինները «ցրվել են» արտաքին մոլորակների հետ ձգողական փոխազդեցոության հետևանքով, հիմնականում <a href="/wiki/%D5%86%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Նեպտուն">Նեպտունի</a> հետ, ձեռք բերելով մեծ <a href="/wiki/%D4%B7%D6%84%D5%BD%D6%81%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%AB%D5%BF%D5%A5%D5%BF" title="Էքսցենտրիսիտետ">էքսցենտրիսիտետներ</a> և ուղեծրի թեքում։ Այն դեպքում, երբ Կոյպերի գոտին հիշեցնում է համեմատաբար տափակ և կլոր <a href="/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%80" title="Թոր">թոր</a>, որը տեղաբաշխված է 30-ից 44 <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80" title="Աստղագիտական միավոր">ա. մ.</a> հեռավորության վրա Արեգակից, որին պատկանող մարմինները գտնվում են առանձին շրջանաձև ուղեծրերի (<a href="/wiki/%D5%94%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%AB%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%B8" title="Քյուբիվանո">քյուբիվանո</a>) կամ մի փոքր էլիպտիկ <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%B2%D5%A5%D5%AE%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BC%D5%A5%D5%A6%D5%B8%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D5%BD" title="Ուղեծրային ռեզոնանս">ռեզոնանսային ուղեծրերի</a> վրա (2:3 - <a href="/wiki/%D5%8A%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%B8" title="Պլուտինո">պլուտինո</a>, և 1:2)։ Ցրված սկավառակը համեմատած Կոյպերի գոտուն անհամեմատ անկանոն միջավայր է։ Ցրված սկավառակի մարմինները շատ հաճախ կարող են «ճանապարհորդել» «ուղղահայաց» համարյա նույն տարածությունների վրա ինչպես և «հորիզոնականով», օրինակ <a href="/wiki/%D4%B7%D6%80%D5%AB%D5%BD" title="Էրիս">Էրիսը</a>։ Մոդելավորումը ցույց է տալիս, որ ցրված սկավառակի մարմինների ուղեծրերը կարող են լինել անկայուն և փոփոխական, և որ այս մարմինների հետագա ճակատագիրն է անընդհատ դուրս մղվել Արեգակնային համակարգի կենտրոնից <a href="/wiki/%D5%95%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%AB_%D5%A1%D5%B4%D5%BA" title="Օորտի ամպ">Օորտի ամպ</a> կամ ավելի հեռու։ </p><p>Գոյություն ունի ենթադրություն, որ <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BD" class="mw-redirect" title="Կենտավրոս">կենտավրոսները</a> կարող են լինել պարզապես մարմիններ, որոնք նման են Ցրված սկավառակի մարմիններին, որոնք դուրս էին մղվել Կոյպերի գոտուց ոչ թե դուրս այլ ներս, և դարձել են «ներնեպտունային» մարմիններ. Իրականում, որոշ մարմիններ, ինչպես օրինակ <a href="/w/index.php?title=(29981)_1999_TD10&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="(29981) 1999 TD10 (դեռ գրված չէ)">(29981) 1999 TD<sub>10</sub></a>, իրենց գոյությամբ աղճատում են այս երկու ընտանիքների միջև սահմանը, որը հանդիսանում է <a href="/wiki/%D5%86%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Նեպտուն">Նեպտունի</a> ուղեծիրը։ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ուղեծրեր"><span id=".D5.88.D6.82.D5.B2.D5.A5.D5.AE.D6.80.D5.A5.D6.80"></span>Ուղեծրեր</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Խմբագրել բաժինը. Ուղեծրեր" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;action=edit&amp;section=2" title="Edit section&#039;s source code: Ուղեծրեր"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:TheKuiperBelt_100AU_SDO.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/TheKuiperBelt_100AU_SDO.svg/400px-TheKuiperBelt_100AU_SDO.svg.png" decoding="async" width="400" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/TheKuiperBelt_100AU_SDO.svg/600px-TheKuiperBelt_100AU_SDO.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/TheKuiperBelt_100AU_SDO.svg/800px-TheKuiperBelt_100AU_SDO.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="400" /></a><figcaption>Ցրված սկավառակի և <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%B5%D5%BA%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%A3%D5%B8%D5%BF%D5%AB" title="Կոյպերի գոտի">Կոյպերի գոտու</a> մարմինները</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Պերիհելի"><span id=".D5.8A.D5.A5.D6.80.D5.AB.D5.B0.D5.A5.D5.AC.D5.AB"></span><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BA%D5%B8%D5%AF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6_%D6%87_%D5%BA%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6" title="Ապոկենտրոն և պերիկենտրոն">Պերիհելի</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Խմբագրել բաժինը. Պերիհելի" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;action=edit&amp;section=3" title="Edit section&#039;s source code: Պերիհելի"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Արտառոցներ"><span id=".D4.B1.D6.80.D5.BF.D5.A1.D5.BC.D5.B8.D6.81.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Արտառոցներ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Խմբագրել բաժինը. Արտառոցներ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;action=edit&amp;section=4" title="Edit section&#039;s source code: Արտառոցներ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Դասական_և_Ցրված_սկավառակի_մարմինների_համեմատություն"><span id=".D4.B4.D5.A1.D5.BD.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D6.87_.D5.91.D6.80.D5.BE.D5.A1.D5.AE_.D5.BD.D5.AF.D5.A1.D5.BE.D5.A1.D5.BC.D5.A1.D5.AF.D5.AB_.D5.B4.D5.A1.D6.80.D5.B4.D5.AB.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.B0.D5.A1.D5.B4.D5.A5.D5.B4.D5.A1.D5.BF.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6"></span>Դասական և Ցրված սկավառակի մարմինների համեմատություն</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Խմբագրել բաժինը. Դասական և Ցրված սկավառակի մարմինների համեմատություն" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;action=edit&amp;section=5" title="Edit section&#039;s source code: Դասական և Ցրված սկավառակի մարմինների համեմատություն"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%BF%D5%AF%D5%A5%D6%80:TheKuiperBelt_100AU_SDO_stats.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/TheKuiperBelt_100AU_SDO_stats.svg/400px-TheKuiperBelt_100AU_SDO_stats.svg.png" decoding="async" width="400" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/TheKuiperBelt_100AU_SDO_stats.svg/600px-TheKuiperBelt_100AU_SDO_stats.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/TheKuiperBelt_100AU_SDO_stats.svg/800px-TheKuiperBelt_100AU_SDO_stats.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="400" /></a><figcaption>Ցրված սկավառակի մարմիններ համեմատած դասական մարմինների հետ</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ուշագրավ_Ցրված_սկավառակի_մարմիններ"><span id=".D5.88.D6.82.D5.B7.D5.A1.D5.A3.D6.80.D5.A1.D5.BE_.D5.91.D6.80.D5.BE.D5.A1.D5.AE_.D5.BD.D5.AF.D5.A1.D5.BE.D5.A1.D5.BC.D5.A1.D5.AF.D5.AB_.D5.B4.D5.A1.D6.80.D5.B4.D5.AB.D5.B6.D5.B6.D5.A5.D6.80"></span>Ուշագրավ Ցրված սկավառակի մարմիններ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Խմբագրել բաժինը. Ուշագրավ Ցրված սկավառակի մարմիններ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>խմբագրել</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;action=edit&amp;section=6" title="Edit section&#039;s source code: Ուշագրավ Ցրված սկավառակի մարմիններ"><span>խմբագրել կոդը</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable"> <caption>Հետաքրքրական Ցրված սկավառակի մարմինների ցանկ </caption> <tbody><tr> <th>Մշտական<br />անվանումը </th> <th>Պայմանական<br />անվանումը </th> <th>Բացարձակ աստղային մեծություն </th> <th><a href="/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%A2%D5%A5%D5%A4%D5%B8" title="Ալբեդո">Ալբեդո</a> </th> <th>Հասարակածային<br />շառավիղ<br /><small>(կմ)</small> </th> <th>Ուղեծրի <a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%AE_%D5%AF%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%B6%D6%81%D6%84" title="Մեծ կիսաառանցք">մեծ կիսաառանցքը</a><br /><small>(ա. մ.)</small> </th> <th>Հայտնաբերման<br />ամսաթիվը </th> <th>Հայտնաբերողը </th> <th>Տրամագծի չափման միջոցը </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D4%B7%D6%80%D5%AB%D5%BD" title="Էրիս">Էրիս</a> </td> <td><a href="/wiki/%D4%B7%D6%80%D5%AB%D5%BD" title="Էրիս">2003 UB<sub>313</sub></a> </td> <td>−1,12 </td> <td>0,86 ± 0,07 </td> <td>2400 ± 100 </td> <td>67,7 </td> <td><a href="/wiki/2003" title="2003">2003</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B5%D6%84%D5%AC_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%B6&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Մայքլ Բրաուն (դեռ գրված չէ)">Մայքլ Բրաուն</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%89%D5%A1%D5%A4_%D5%8F%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%AD%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%B8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Չադ Տրուխիլիո (դեռ գրված չէ)">Չադ Տրուխիլիո</a> և <a href="/w/index.php?title=%D4%B4%D6%87%D5%AB%D5%A4_%D5%8C%D5%A1%D5%A2%D5%AB%D5%B6%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D6%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Դևիդ Ռաբինովից (դեռ գրված չէ)">Դևիդ Ռաբինովից</a> </td> <td>ուղիղ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/(90377)_%D5%8D%D5%A5%D5%A4%D5%B6%D5%A1" title="(90377) Սեդնա">Սեդնա</a> </td> <td><a href="/wiki/(90377)_%D5%8D%D5%A5%D5%A4%D5%B6%D5%A1" title="(90377) Սեդնա">2003 VB<sub>12</sub></a> </td> <td>1,6 </td> <td> </td> <td>1180 - 1800 </td> <td>525,606 </td> <td>2003 </td> <td><a href="/w/index.php?title=%D5%84%D5%A1%D5%B5%D6%84%D5%AC_%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%B8%D6%82%D5%B6&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Մայքլ Բրաուն (դեռ գրված չէ)">Մայքլ Բրաուն</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%89%D5%A1%D5%A4_%D5%8F%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%AD%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%B8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Չադ Տրուխիլիո (դեռ գրված չէ)">Չադ Տրուխիլիո</a> և <a href="/w/index.php?title=%D4%B4%D6%87%D5%AB%D5%A4_%D5%8C%D5%A1%D5%A2%D5%AB%D5%B6%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D6%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Դևիդ Ռաբինովից (դեռ գրված չէ)">Դևիդ Ռաբինովից</a> </td> <td> </td></tr> <tr> <td> </td> <td><a href="/w/index.php?title=2004_XR190&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="2004 XR190 (դեռ գրված չէ)">2004 XR<sub>190</sub></a> </td> <td>4,5 </td> <td> </td> <td>500 - 1000 </td> <td>57,5 </td> <td><a href="/wiki/2004" title="2004">2004</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=%D4%BC%D5%AB%D5%B6_%D4%B1%D5%AC%D5%A5%D5%B6&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Լին Ալեն (դեռ գրված չէ)">Լին Ալեն</a> </td> <td> </td></tr> <tr> <td>15874 </td> <td><a href="/wiki/(15874)_1996_TL66" title="(15874) 1996 TL66">1996 TL<sub>66</sub></a> </td> <td>5,4 </td> <td>0,10? </td> <td>~630 </td> <td>82,9 </td> <td><a href="/wiki/1996" title="1996">1996</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=%D4%B4%D6%87%D5%AB%D5%A4_%D5%8B%D5%B8%D6%82%D5%AB%D5%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Դևիդ Ջուիտ (դեռ գրված չէ)">Դևիդ Ջուիտ</a>, <a href="/w/index.php?title=%D5%8B%D5%A5%D5%B5%D5%B6_%D4%BC%D5%B8%D6%82&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ջեյն Լու (դեռ գրված չէ)">Ջեյն Լու</a> և <a href="/w/index.php?title=%D5%8B%D5%B8%D6%82%D5%B6_%D5%89%D5%A5%D5%B6&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ջուն Չեն (դեռ գրված չէ)">Ջուն Չեն</a> </td> <td>ջերմային </td></tr> <tr> <td>48639 </td> <td><a href="/w/index.php?title=(48639)_1995_TL8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="(48639) 1995 TL8 (դեռ գրված չէ)">1995 TL<sub>8</sub></a> </td> <td>5,28 և 7,0 (կրկնակի մարմին) </td> <td>0,09 (ենթադրա- <br /> բար) </td> <td>~350 և ~160 </td> <td>52,2 </td> <td><a href="/wiki/1995" title="1995">1995</a> </td> <td><a href="/wiki/%D5%8D%D6%83%D5%A5%D5%B5%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%B8%D5%B9_%D5%AE%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D6%80" title="Սփեյսուոչ ծրագիր">Սփեյսուոչ ծրագիր</a> (<a href="/w/index.php?title=%D4%B1%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A1_%D4%B3%D5%AC%D5%AB%D5%BD%D5%B8%D5%B6&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Արիանա Գլիսոն (դեռ գրված չէ)">Արիանա Գլիսոն</a>) </td> <td>ենթադրված <br /> ալբեդո </td></tr></tbody></table> <table class="navbox" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td style="padding:2px"><table class="nowraplinks hlist collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Կաղապար:Արեգակնային համակարգ"><span title="Դիտել կաղապարը" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;">դ</span></a></li><li class="nv-talk"><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%B4:%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Կաղապարի քննարկում:Արեգակնային համակարգ"><span title="Քննարկել կաղապարը" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;">ք</span></a></li><li class="nv-edit"><a class="external text" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80:%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3&amp;action=edit"><span title="Խմբագրել կաղապարը" style=";;background:none transparent;color:inherit;border:none;">խ</span></a></li></ul></div><div style="font-size:114%"><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Արեգակնային համակարգ">Արեգակնային համակարգ</a></div></th></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><figure class="mw-default-size noresize" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6d/Solar_System_XXVII.png" decoding="async" width="598" height="36" class="mw-file-element" data-file-width="598" data-file-height="36" usemap="#ImageMap_d6183241bca6c450" /></span><map name="ImageMap_d6183241bca6c450"><area href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF" shape="circle" coords="0,0,90,35" alt="Արեգակ" title="Արեգակ" /><area href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" shape="circle" coords="112,18,6" alt="Մերկուրի" title="Մերկուրի" /><area href="/wiki/%D5%8E%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A1_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" shape="circle" coords="153,18,8" alt="Վեներա" title="Վեներա" /><area href="/wiki/%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%B6" shape="circle" coords="203,8,4" alt="Լուսին" title="Լուսին" /><area href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%AB%D6%80" shape="circle" coords="194,18,8" alt="Երկիր" title="Երկիր" /><area href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%AB_%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" shape="circle" coords="239,13,3" alt="Ֆոբոս և Դեյմոս" title="Ֆոբոս և Դեյմոս" /><area href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%BD_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" shape="circle" coords="233,18,8" alt="Մարս" title="Մարս" /><area href="/wiki/%D5%8D%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%BD" shape="circle" coords="271,18,8" alt="Սերես" title="Սերես" /><area href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%AB%D5%A4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%A3%D5%B8%D5%BF%D5%AB" shape="rect" coords="256,0,288,35" alt="Աստերոիդների գոտի" title="Աստերոիդների գոտի" /><area href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A5%D6%80_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" shape="circle" coords="316,18,15" alt="Յուպիտեր" title="Յուպիտեր" /><area href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" shape="circle" coords="329,5,6" alt="Յուպիտերի արբանյակներ" title="Յուպիտերի արբանյակներ" /><area href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" shape="circle" coords="372,18,10" alt="Սատուրն" title="Սատուրն" /><area href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" shape="circle" coords="381,7,6" alt="Սատուրնի արբանյակներ" title="Սատուրնի արբանյակներ" /><area href="/wiki/%D5%88%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B6_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" shape="circle" coords="418,18,9" alt="Ուրան (մոլորակ)" title="Ուրան (մոլորակ)" /><area href="/wiki/%D5%88%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" shape="circle" coords="427,10,6" alt="Ուրանի արբանյակներ" title="Ուրանի արբանյակներ" /><area href="/wiki/%D5%86%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" shape="circle" coords="471,10,3" alt="Նեպտունի արբանյակներ" title="Նեպտունի արբանյակներ" /><area href="/wiki/%D5%86%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6" shape="circle" coords="462,18,12" alt="Նեպտուն" title="Նեպտուն" /><area href="/wiki/%D5%8A%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" shape="circle" coords="508,13,3" alt="Պլուտոնի արբանյակներ" title="Պլուտոնի արբանյակներ" /><area href="/wiki/%D5%8A%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%B8%D5%B6" shape="circle" coords="504,18,8" alt="Պլուտոն" title="Պլուտոն" /><area href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%B5%D5%BA%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%A3%D5%B8%D5%BF%D5%AB" shape="rect" coords="492,0,527,35" alt="Կոյպերի գոտի" title="Կոյպերի գոտի" /><area href="/wiki/%D4%B4%D5%AB%D5%BD%D5%B6%D5%B8%D5%B4%D5%AB%D5%A1" shape="circle" coords="544,14,3" alt="Դիսնոմիա" title="Դիսնոմիա" /><area href="/wiki/%D4%B7%D6%80%D5%AB%D5%BD" shape="circle" coords="540,18,8" alt="Էրիս" title="Էրիս" /><area href="/wiki/%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF" shape="rect" coords="528,0,567,35" alt="Ցրված սկավառակ" title="Ցրված սկավառակ" /><area href="/wiki/%D5%95%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%AB_%D5%A1%D5%B4%D5%BA" shape="rect" coords="568,0,597,35" alt="Օորտի ամպ" title="Օորտի ամպ" /></map><figcaption></figcaption></figure></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group">Աստղ</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;text-align:left;"><div style="padding:0em 0.25em"><b><a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF" title="Արեգակ">Արեգակ</a></b></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group"><a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF" title="Մոլորակ">Մոլորակներ</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;text-align:left;"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D5%84%D5%A5%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" title="Մերկուրի (մոլորակ)">Մերկուրի</a> · <a href="/wiki/%D5%8E%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A1_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" title="Վեներա (մոլորակ)">Վեներա</a> · <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D5%AB%D6%80" title="Երկիր">Երկիր</a> · <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%BD_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" title="Մարս (մոլորակ)">Մարս</a> · <i><a href="/wiki/%D5%8D%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%BD" title="Սերես">Սերես</a></i> · <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A5%D6%80_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" title="Յուպիտեր (մոլորակ)">Յուպիտեր</a> · <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" title="Սատուրն (մոլորակ)">Սատուրն</a> · <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B6_(%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF)" title="Ուրան (մոլորակ)">Ուրան</a> · <a href="/wiki/%D5%86%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Նեպտուն">Նեպտուն</a> · <i><a href="/wiki/%D5%8A%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%B8%D5%B6" title="Պլուտոն">Պլուտոն</a></i> · <i><a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D5%A1" title="Հոմեա">Հոմեա</a></i> · <i><a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A5" title="Մակեմակե">Մակեմակե</a></i> · <i><a href="/wiki/%D4%B7%D6%80%D5%AB%D5%BD" title="Էրիս">Էրիս</a></i></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group"><i><a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%B3%D5%A1%D5%B3_%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF" title="Գաճաճ մոլորակ">Գաճաճ մոլորակի</a></i> <b>թեկնածուներ</b></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;text-align:left;"><div style="padding:0em 0.25em"><i> <a href="/wiki/(90377)_%D5%8D%D5%A5%D5%A4%D5%B6%D5%A1" title="(90377) Սեդնա">Սեդնա</a> · <a href="/wiki/(90482)_%D5%95%D6%80%D5%AF" title="(90482) Օրկ">Օրկ</a> · <a href="/wiki/(50000)_%D4%BF%D5%BE%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80" title="(50000) Կվավար">Կվավար</a> · <a href="/wiki/225088_%D4%B3%D5%B8%D5%B6%D5%A3%D5%A3%D5%B8%D5%B6%D5%A3" title="225088 Գոնգգոնգ">Գոնգգոնգ</a></i></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group"><b>Մոլորակների խոշոր <a href="/wiki/%D4%B2%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF" title="Բնական արբանյակ">արբանյակներ</a></b></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;text-align:left;"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%B6" title="Լուսին">Լուսին</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%B8_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Կալիստո (արբանյակ)">Կալիստո</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%A4_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Գանիմեդ (արբանյակ)">Գանիմեդ</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Եվրոպա (արբանյակ)">Եվրոպա</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D4%BB%D5%B8_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Իո (արբանյակ)">Իո</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%B6_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Տիտան (արբանյակ)">Տիտան</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D4%B7%D5%B6%D6%81%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%A4_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Էնցելադ (արբանյակ)">Էնցելադ</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%B4%D5%A1%D5%BD_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Միմաս (արբանյակ)">Միմաս</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D5%A9_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Հաբեթ (արբանյակ)">Հաբեթ</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D4%B9%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%BD_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Թետիս (արբանյակ)">Թետիս</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D4%B4%D5%AB%D5%B8%D5%B6%D5%A1_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Դիոնա (արբանյակ)">Դիոնա</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D5%8C%D5%A5%D5%A1_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Ռեա (արբանյակ)">Ռեա</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D5%95%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%B6_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Օբերոն (արբանյակ)">Օբերոն</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Տիտանիա (արբանյակ)">Տիտանիա</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%AB%D5%A5%D5%AC_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Արիել (արբանյակ)">Արիել</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D5%B4%D5%A2%D6%80%D5%AB%D5%A5%D5%AC_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Ումբրիել (արբանյակ)">Ումբրիել</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D5%84%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%A1_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Միրանդա (արբանյակ)">Միրանդա</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D5%8F%D6%80%D5%AB%D5%BF%D5%B8%D5%B6_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Տրիտոն (արբանյակ)">Տրիտոն</a><span style="white-space:nowrap; font-weight:bold;">&#160;·</span> <a href="/wiki/%D5%94%D5%A1%D6%80%D5%B8%D5%B6_(%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF)" title="Քարոն (արբանյակ)">Քարոն</a></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group"><b><a href="/wiki/%D4%B2%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF" title="Բնական արբանյակ">Արբանյակներ</a></b> / <a href="/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D6%85%D5%B2%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Մոլորակների օղակներ">Օղակներ</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;text-align:left;"><div style="padding:0em 0.25em"><i><a href="/wiki/%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%B6" title="Լուսին">Երկրի</a> · <a href="/wiki/%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%AB_%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Մարսի արբանյակներ">Մարսի</a> · <a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Յուպիտերի արբանյակներ">Յուպիտերի</a>/<a href="/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D6%85%D5%B2%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Յուպիտերի օղակներ"><span class="Unicode">∅</span></a> · <a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Սատուրնի արբանյակներ">Սատուրնի</a>/<a href="/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%B6%D5%AB_%D6%85%D5%B2%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Սատուրնի օղակներ"><span class="Unicode">∅</span></a> · <a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ուրանի արբանյակներ">Ուրանի</a>/<a href="/wiki/%D5%88%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D6%85%D5%B2%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Ուրանի օղակներ"><span class="Unicode">∅</span></a> · <a href="/wiki/%D5%86%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Նեպտունի արբանյակներ">Նեպտունի</a>/<a href="/wiki/%D5%86%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB_%D6%85%D5%B2%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Նեպտունի օղակներ"><span class="Unicode">∅</span></a> · <a href="/wiki/%D5%8A%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%B8%D5%B6%D5%AB_%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Պլուտոնի արբանյակներ">Պլուտոնի</a> · <a href="/wiki/%D5%80%D5%B8%D5%B4%D5%A5%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Հոմեայի արբանյակներ">Հոմեայի</a> · <a href="/wiki/%D4%B4%D5%AB%D5%BD%D5%B6%D5%B8%D5%B4%D5%AB%D5%A1" title="Դիսնոմիա">Էրիսի</a></i></div></td></tr><tr style="height:2px"><td colspan="2"></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%B2%D5%A1%D6%84%D5%A1%D6%80" title="Աստղաքար">Աստղաքարեր</a> · <a href="/wiki/%D5%93%D5%B8%D6%84%D6%80_%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF" title="Փոքր մոլորակ">Փոքր մոլորակներ</a> · <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%AB%D5%A4" class="mw-redirect" title="Աստերոիդ">Աստերոիդներ</a>/<a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%AB%D5%A4%D5%AB_%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%B6" class="mw-redirect" title="Աստերոիդի լուսին">Աստերոիդի լուսիններ</a> · <a href="/wiki/%D5%8F%D6%80%D5%B8%D5%B5%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Տրոյացիներ">Տրոյացիներ</a> · <a href="/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BD%D5%B6%D5%A5%D6%80" class="mw-redirect" title="Կենտավրոսներ">Կենտավրոսներ</a> · <a href="/wiki/%D5%8F%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%B6%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" class="mw-redirect" title="Տրանսնեպտունյան մարմիններ">Տրանսնեպտունյան մարմիններ</a> (<a href="/wiki/%D5%8A%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%B8" title="Պլուտինո">Պլուտինոներ</a> · <a href="/wiki/%D5%94%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%AB%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%B8" title="Քյուբիվանո">Քյուբիվանոներ</a>) · <a href="/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D5%AF%D5%AC%D5%B8%D5%AB%D5%A4" title="Դամոկլոիդ">Դամոկլոիդներ</a> · <a href="/wiki/%D4%B3%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%B2" title="Գիսաստղ">Գիսաստղներ</a> · <a href="/wiki/%D5%8F%D5%AB%D5%A5%D5%A6%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D6%83%D5%B8%D5%B7%D5%AB" title="Տիեզերական փոշի">Տիեզերական փոշի</a> · <a href="/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%AB_%D6%83%D5%B8%D6%84%D6%80_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D5%B6" title="Արեգակնային համակարգի փոքր մարմին">Փոքր մարմիններ</a> · <a href="/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%AD%D5%B4%D5%A2%D5%AB_%D5%B4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Երկրային խմբի մոլորակներ">Երկրային խմբի մոլորակներ</a> · <a href="/wiki/%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%AB%D5%A4%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%A3%D5%B8%D5%BF%D5%AB" title="Աստերոիդների գոտի">Աստերոիդների գոտի</a> · <a href="/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%BD%D5%AF%D5%A1" title="Գազային հսկա">Գազային հսկաներ</a> · <a href="/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%B5%D5%BA%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%A3%D5%B8%D5%BF%D5%AB" title="Կոյպերի գոտի">Կոյպերի գոտի</a> · <a class="mw-selflink selflink">Ցրված սկավառակ</a> · <a href="/wiki/%D5%95%D5%B8%D6%80%D5%BF%D5%AB_%D5%A1%D5%B4%D5%BA" title="Օորտի ամպ">Օորտի ամպ</a></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐59856bd7d8‐qsbqq Cached time: 20241119185043 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.153 seconds Real time usage: 0.210 seconds Preprocessor visited node count: 236/1000000 Post‐expand include size: 29828/2097152 bytes Template argument size: 12/2097152 bytes Highest expansion depth: 6/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 9594/5000000 bytes Lua time usage: 0.066/10.000 seconds Lua memory usage: 932829/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 142.901 1 -total 67.02% 95.774 1 Կաղապար:Հեռավոր_փոքր_մոլարակներ 63.76% 91.110 1 Կաղապար:Sidebar 32.82% 46.902 1 Կաղապար:Արեգակնային_համակարգ 30.24% 43.219 1 Կաղապար:Navbox 2.17% 3.095 18 Կաղապար:· 1.98% 2.823 4 Կաղապար:Unicode --> <!-- Saved in parser cache with key hywiki:pcache:64784:|#|:idhash:canonical and timestamp 20241119185043 and revision id 9148722. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Ստացված է «<a dir="ltr" href="https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ցրված_սկավառակ&amp;oldid=9148722">https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ցրված_սկավառակ&amp;oldid=9148722</a>» էջից</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%A1%D5%BD%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%B8%D5%B2:%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8" title="Սպասարկող:Կատեգորիաները">Կատեգորիաներ</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%A3%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3" title="Կատեգորիա:Արեգակնային համակարգ">Արեգակնային համակարգ</a></li><li><a href="/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%A1:%D5%8F%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%B6%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Կատեգորիա:Տրանսնեպտունային մարմիններ">Տրանսնեպտունային մարմիններ</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Այս էջը վերջին անգամ փոփոխվել է 21 փետրվարի 2024-ի ժամը 21:05-ին:</li> <li id="footer-info-copyright">Տեքստը հասանելի է <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hy">Քրիեյթիվ Քոմոնս Հղման-Համանման տարածման</a> թույլատրագրի ներքո, առանձին դեպքերում հնարավոր են հավելյալ պայմաններ։ Մանրամասնությունների համար այցելեք՝ <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Օգտագործման պայմաններ</a>։</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Գաղտնիության քաղաքականություն</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B7%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8">Վիքիպեդիայի մասին</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D5%8E%D5%AB%D6%84%D5%AB%D5%BA%D5%A5%D5%A4%D5%AB%D5%A1:%D4%B1%D5%A6%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BD%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%81">Հրաժարագրեր</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ծրագրավորողներ</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hy.wikipedia.org">Վիճակագրություն</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie statement</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hy.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Տեսքը բջջայինով</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-688fc9465-gm8rb","wgBackendResponseTime":180,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.153","walltime":"0.210","ppvisitednodes":{"value":236,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":29828,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":12,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":6,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":9594,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 142.901 1 -total"," 67.02% 95.774 1 Կաղապար:Հեռավոր_փոքր_մոլարակներ"," 63.76% 91.110 1 Կաղապար:Sidebar"," 32.82% 46.902 1 Կաղապար:Արեգակնային_համակարգ"," 30.24% 43.219 1 Կաղապար:Navbox"," 2.17% 3.095 18 Կաղապար:·"," 1.98% 2.823 4 Կաղապար:Unicode"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.066","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":932829,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-59856bd7d8-qsbqq","timestamp":"20241119185043","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0551\u0580\u057e\u0561\u056e \u057d\u056f\u0561\u057e\u0561\u057c\u0561\u056f","url":"https:\/\/hy.wikipedia.org\/wiki\/%D5%91%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE_%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q180380","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q180380","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2012-01-10T15:09:08Z","dateModified":"2024-02-21T21:05:42Z"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10