CINXE.COM

Świdnica – Wikipedia, wolna encyklopedia

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Świdnica – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"41dfa0c2-2c9f-482d-a899-8cd07ab66efc","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Świdnica","wgTitle":"Świdnica","wgCurRevisionId":74991226,"wgRevisionId":74991226,"wgArticleId":21257,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Szablon cytowania czasopisma – brak numeru strony","Uniwersalny szablon cytowania – brak strony","Szablony cytowania – problemy – cytuj – strona główna","Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Artykuły z brakującymi przypisami od 2023-08","Artykuły z brakującymi przypisami od 2021-03","Artykuły z propozycjami tłumaczeń","Układ wielokolumnowy - 3 kolumny","Artykuły bez kryteriów dla list","Świdnica", "Miasta w województwie dolnośląskim","Miejscowości odznaczone Orderem Sztandaru Pracy I klasy","Miasta w Polsce lokowane w XIII wieku"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Świdnica","wgRelevantArticleId":21257,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":74991226,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":80000,"wgCoordinates":{"lat":50.844444,"lon":16.491667},"wgRelatedArticlesCompat":[], "wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q387396","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready", "skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler", "ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Ratusz_w_%C5%9Awidnicy_z_drona.jpg/1200px-Ratusz_w_%C5%9Awidnicy_z_drona.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="904"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Ratusz_w_%C5%9Awidnicy_z_drona.jpg/800px-Ratusz_w_%C5%9Awidnicy_z_drona.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="603"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Ratusz_w_%C5%9Awidnicy_z_drona.jpg/640px-Ratusz_w_%C5%9Awidnicy_z_drona.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="482"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Świdnica – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Świdnica rootpage-Świdnica skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&amp;uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&amp;returnto=%C5%9Awidnica" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&amp;returnto=%C5%9Awidnica" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&amp;uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&amp;returnto=%C5%9Awidnica" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&amp;returnto=%C5%9Awidnica" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Położenie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Położenie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Położenie</span> </div> </a> <ul id="toc-Położenie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Klimat_(1979-2015)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Klimat_(1979-2015)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Klimat (1979-2015)</span> </div> </a> <ul id="toc-Klimat_(1979-2015)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Demografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Demografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Demografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Demografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nazwa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Nazwa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Nazwa</span> </div> </a> <ul id="toc-Nazwa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Symbole_miasta" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Symbole_miasta"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Symbole miasta</span> </div> </a> <ul id="toc-Symbole_miasta-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Historia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Historia</span> </button> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Monarchia_Habsburgów" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Monarchia_Habsburgów"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Monarchia Habsburgów</span> </div> </a> <ul id="toc-Monarchia_Habsburgów-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-W_granicach_Prus_i_Niemiec" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#W_granicach_Prus_i_Niemiec"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>W granicach Prus i Niemiec</span> </div> </a> <ul id="toc-W_granicach_Prus_i_Niemiec-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-W_granicach_Polski" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#W_granicach_Polski"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>W granicach Polski</span> </div> </a> <ul id="toc-W_granicach_Polski-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Architektura" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Architektura"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Architektura</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Architektura-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Architektura</span> </button> <ul id="toc-Architektura-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Zabytki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Zabytki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Zabytki</span> </div> </a> <ul id="toc-Zabytki-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zieleń_miejska" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Zieleń_miejska"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Zieleń miejska</span> </div> </a> <ul id="toc-Zieleń_miejska-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Osiedla_mieszkalne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Osiedla_mieszkalne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>Osiedla mieszkalne</span> </div> </a> <ul id="toc-Osiedla_mieszkalne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Gospodarka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Gospodarka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Gospodarka</span> </div> </a> <ul id="toc-Gospodarka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Infrastruktura_techniczna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Infrastruktura_techniczna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Infrastruktura techniczna</span> </div> </a> <ul id="toc-Infrastruktura_techniczna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transport" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Transport</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Transport-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Transport</span> </button> <ul id="toc-Transport-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Transport_drogowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_drogowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>Transport drogowy</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport_drogowy-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Główne_drogi_w_mieście" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Główne_drogi_w_mieście"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1.1</span> <span>Główne drogi w mieście</span> </div> </a> <ul id="toc-Główne_drogi_w_mieście-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-„Łącznik”_Świdnica_–_autostrada_A4" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#„Łącznik”_Świdnica_–_autostrada_A4"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1.2</span> <span>„Łącznik” Świdnica – autostrada A4</span> </div> </a> <ul id="toc-„Łącznik”_Świdnica_–_autostrada_A4-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Drogowy_transport_zbiorowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Drogowy_transport_zbiorowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1.3</span> <span>Drogowy transport zbiorowy</span> </div> </a> <ul id="toc-Drogowy_transport_zbiorowy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Transport_kolejowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_kolejowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.2</span> <span>Transport kolejowy</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport_kolejowy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transport_lotniczy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_lotniczy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.3</span> <span>Transport lotniczy</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport_lotniczy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Turystyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Turystyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Turystyka</span> </div> </a> <ul id="toc-Turystyka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Edukacja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Edukacja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Edukacja</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Edukacja-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Edukacja</span> </button> <ul id="toc-Edukacja-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Uczelnie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Uczelnie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.1</span> <span>Uczelnie</span> </div> </a> <ul id="toc-Uczelnie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Szkoły_średnie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Szkoły_średnie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.2</span> <span>Szkoły średnie</span> </div> </a> <ul id="toc-Szkoły_średnie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Licea" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Licea"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.2.1</span> <span>Licea</span> </div> </a> <ul id="toc-Licea-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Technika" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Technika"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.2.2</span> <span>Technika</span> </div> </a> <ul id="toc-Technika-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Inne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Inne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.3</span> <span>Inne</span> </div> </a> <ul id="toc-Inne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Służba_zdrowia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Służba_zdrowia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Służba zdrowia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Służba_zdrowia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Służba zdrowia</span> </button> <ul id="toc-Służba_zdrowia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Przychodnie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Przychodnie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.1</span> <span>Przychodnie</span> </div> </a> <ul id="toc-Przychodnie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Szpitale" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Szpitale"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.2</span> <span>Szpitale</span> </div> </a> <ul id="toc-Szpitale-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kultura" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kultura"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Kultura</span> </div> </a> <ul id="toc-Kultura-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Media" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Media"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Media</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Media-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Media</span> </button> <ul id="toc-Media-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Telewizja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Telewizja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15.1</span> <span>Telewizja</span> </div> </a> <ul id="toc-Telewizja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Radio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Radio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15.2</span> <span>Radio</span> </div> </a> <ul id="toc-Radio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gazety" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gazety"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15.3</span> <span>Gazety</span> </div> </a> <ul id="toc-Gazety-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Administracja_i_władze" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Administracja_i_władze"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16</span> <span>Administracja i władze</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Administracja_i_władze-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Administracja i władze</span> </button> <ul id="toc-Administracja_i_władze-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Władze_miasta_w_kadencji_2018–2023" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Władze_miasta_w_kadencji_2018–2023"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16.1</span> <span>Władze miasta w kadencji 2018–2023</span> </div> </a> <ul id="toc-Władze_miasta_w_kadencji_2018–2023-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Urząd_miasta" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Urząd_miasta"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16.1.1</span> <span>Urząd miasta</span> </div> </a> <ul id="toc-Urząd_miasta-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rada_miasta" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Rada_miasta"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16.1.2</span> <span>Rada miasta</span> </div> </a> <ul id="toc-Rada_miasta-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Wojsko" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Wojsko"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17</span> <span>Wojsko</span> </div> </a> <ul id="toc-Wojsko-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Religia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Religia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">18</span> <span>Religia</span> </div> </a> <ul id="toc-Religia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sport" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Sport"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">19</span> <span>Sport</span> </div> </a> <ul id="toc-Sport-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Współpraca" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Współpraca"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">20</span> <span>Współpraca</span> </div> </a> <ul id="toc-Współpraca-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ludzie_związani_ze_Świdnicą" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ludzie_związani_ze_Świdnicą"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">21</span> <span>Ludzie związani ze Świdnicą</span> </div> </a> <ul id="toc-Ludzie_związani_ze_Świdnicą-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Świdnica_w_kulturze" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Świdnica_w_kulturze"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">22</span> <span>Świdnica w kulturze</span> </div> </a> <ul id="toc-Świdnica_w_kulturze-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">23</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">24</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">25</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">26</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Świdnica</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 46 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-46" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">46 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – minnański" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Świdnica" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnański" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B2%D1%96%D0%B4%D0%BD%D1%96%D1%86%D0%B0" title="Свідніца – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Свідніца" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Швидница – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Швидница" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica_(kapital_sa_powiat)" title="Świdnica (kapital sa powiat) – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Świdnica (kapital sa powiat)" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Sv%C3%ADdnice_(Polsko)" title="Svídnice (Polsko) – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Svídnice (Polsko)" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%86%CE%B9%CE%BD%CF%84%CE%BD%CE%AF%CF%84%CF%83%CE%B1" title="Σφιντνίτσα – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Σφιντνίτσα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Świdnica" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D9%88%DB%8C%D8%AF%D9%86%DA%AF%D8%AA%D8%B3%D8%A7" title="شویدنگتسا – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="شویدنگتسا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%8B%9C%EB%B9%84%EB%93%9C%EB%8B%88%EC%B0%A8" title="시비드니차 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="시비드니차" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BE%D5%AB%D5%A4%D5%B6%D5%AB%D6%81%D5%A1" title="Սվիդնիցա – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Սվիդնիցա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – górnołużycki" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="górnołużycki" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica_(Bassa_Slesia)" title="Świdnica (Bassa Slesia) – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Świdnica (Bassa Slesia)" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A9%D7%95%D7%95%D7%99%D7%93%D7%A0%D7%99%D7%A6%D7%94" title="שווידניצה – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="שווידניצה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – kaszubski" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="kaszubski" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Svid%C5%86ica" title="Svidņica – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Svidņica" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Svidnica" title="Svidnica – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Svidnica" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D1%9A%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Швидњица – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Швидњица" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Свидница – moksza" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Свидница" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="moksza" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica_(stad)" title="Świdnica (stad) – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Świdnica (stad)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Свидница – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Свидница" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awid%C5%84ica" title="Świdńica – śląski" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Świdńica" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="śląski" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D1%9A%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Свидњица – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Свидњица" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0" title="Свидница – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Свидница" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B2%D1%96%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D1%86%D1%8F" title="Свідниця – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Свідниця" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Świdnica" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%B8%8C%E7%BB%B4%E5%BE%B7%E5%B0%BC%E5%AF%9F" title="希维德尼察 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="希维德尼察" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q387396#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%C5%9Awidnica" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:%C5%9Awidnica" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%C5%9Awidnica"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%C5%9Awidnica"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/%C5%9Awidnica" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/%C5%9Awidnica" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;oldid=74991226" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&amp;page=%C5%9Awidnica&amp;id=74991226&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&amp;url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25C5%259Awidnica"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&amp;url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25C5%259Awidnica"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%C5%9Awidnica"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&amp;page=%C5%9Awidnica&amp;action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/%C5%9Awidnica" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/%C5%9Awidnica" hreflang="pl"><span>Wikipodróże</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q387396" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-coordinates" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span id="coordinates" class="coordinates plainlinks">Na mapach: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/30px-Geographylogo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&amp;pagename=%C5%9Awidnica&amp;params=50.844444444444_N_16.491666666667_E_type:city"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 50°50′40″N 16°29′30″E"><span class="latitude">50°50′40″N</span>&#160;<span class="longitude">16°29′30″E</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 50,844444 16,491667"><span class="latitude">50,844444</span>&#160;<span class="longitude">16,491667</span></span></span></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Ten artykuł dotyczy miasta na Dolnym Śląsku. Zobacz też: <a href="/wiki/%C5%9Awidnica_(ujednoznacznienie)" class="mw-disambig" title="Świdnica (ujednoznacznienie)">inne znaczenia nazwy Świdnica</a>.</span></div> <table class="infobox"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Świdnica</div> </caption> <tbody><tr style="background:#eee; color:black; text-align:center; font-style:italic; border-bottom:1px solid #aaa;"> <td colspan="2"><a href="/wiki/Miasta_w_Polsce" title="Miasta w Polsce">miasto</a> i <a href="/wiki/Gmina_miejska" title="Gmina miejska">gmina</a> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Ratusz_w_%C5%9Awidnicy_z_drona.jpg" class="mw-file-description" title="Ratusz w Świdnicy"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Ratusz_w_%C5%9Awidnicy_z_drona.jpg/240px-Ratusz_w_%C5%9Awidnicy_z_drona.jpg" decoding="async" width="240" height="181" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Ratusz_w_%C5%9Awidnicy_z_drona.jpg/360px-Ratusz_w_%C5%9Awidnicy_z_drona.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Ratusz_w_%C5%9Awidnicy_z_drona.jpg/480px-Ratusz_w_%C5%9Awidnicy_z_drona.jpg 2x" data-file-width="3889" data-file-height="2931" /></a></span><br /><a href="/wiki/Ratusz_w_%C5%9Awidnicy" title="Ratusz w Świdnicy">Ratusz w Świdnicy</a> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="ibox2"> <tbody><tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><span class="mw-no-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_%C5%9Awidnica_COA.svg" class="mw-file-description"><img alt="Herb" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/POL_%C5%9Awidnica_COA.svg/100px-POL_%C5%9Awidnica_COA.svg.png" decoding="async" width="100" height="116" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/POL_%C5%9Awidnica_COA.svg/150px-POL_%C5%9Awidnica_COA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/POL_%C5%9Awidnica_COA.svg/200px-POL_%C5%9Awidnica_COA.svg.png 2x" data-file-width="759" data-file-height="880" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><a href="/wiki/Herb_%C5%9Awidnicy" title="Herb Świdnicy">Herb</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Pa%C5%84stwo" title="Państwo">Państwo</a> </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/22px-Flag_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/33px-Flag_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/44px-Flag_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polska</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_Polski" title="Podział administracyjny Polski">Województwo</a> </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/POL_wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_flag.svg/22px-POL_wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_flag.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/POL_wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_flag.svg/33px-POL_wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/POL_wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_flag.svg/44px-POL_wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_flag.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="500" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie" title="Województwo dolnośląskie">dolnośląskie</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Powiat_(Polska)" title="Powiat (Polska)">Powiat</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Powiat_%C5%9Bwidnicki_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Powiat świdnicki (województwo dolnośląskie)">świdnicki</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Aglomeracja" title="Aglomeracja">Aglomeracja</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Aglomeracja_wa%C5%82brzyska" title="Aglomeracja wałbrzyska">wałbrzyska</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Prawa_miejskie" title="Prawa miejskie">Prawa miejskie</a> </th> <td> <p>1267 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Prezydent_miasta" title="Prezydent miasta">Prezydent</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Beata_Moskal-S%C5%82aniewska" title="Beata Moskal-Słaniewska">Beata Moskal-Słaniewska</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Pole_powierzchni" title="Pole powierzchni">Powierzchnia</a> </th> <td> <p>21,76 km² </p> </td></tr> <tr> <th>Wysokość </th> <td> <p>ok. 250 m n.p.m. </p> </td></tr> <tr> <th>Populacja&#160;<small>(01.01.2023)</small><br />•&#160;liczba&#160;ludności<br />•&#160;gęstość </th> <td> <p><br />53 423<sup id="cite_ref-populacja_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-populacja-1">[1]</a></sup><br />2455,1 os./km² </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Plan_numeracji_krajowej" title="Plan numeracji krajowej">Strefa numeracyjna</a> </th> <td> <p>74 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Kod_pocztowy" title="Kod pocztowy">Kod pocztowy</a> </th> <td> <p>58-100 i 58-105 Świdnica Śląska </p> </td></tr> <tr> <th><a href="https://pl.wikisource.org/wiki/Polskie_tablice_rejestracyjne" class="extiw" title="s:Polskie tablice rejestracyjne">Tablice rejestracyjne</a> </th> <td> <p>DSW </p> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie powiatu świdnickiego</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna powiatu świdnickiego"><img alt="Mapa konturowa powiatu świdnickiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Świdnica”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Powiat_%C5%9Bwidnicki_%28wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie%29_location_map.png/238px-Powiat_%C5%9Bwidnicki_%28wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie%29_location_map.png" decoding="async" width="238" height="227" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Powiat_%C5%9Bwidnicki_%28wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie%29_location_map.png/357px-Powiat_%C5%9Bwidnicki_%28wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie%29_location_map.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Powiat_%C5%9Bwidnicki_%28wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie%29_location_map.png/476px-Powiat_%C5%9Bwidnicki_%28wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie%29_location_map.png 2x" data-file-width="1224" data-file-height="1165" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:57.125744625745%;left:60.117267663442%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&amp;params=50.844444444444_N_16.491666666667_E_type:city_" title="Świdnica"><img alt="Świdnica" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:86px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-0.5em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">Świdnica</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie Polski</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna Polski"><img alt="Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Świdnica”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Poland_adm_location_map.svg/238px-Poland_adm_location_map.svg.png" decoding="async" width="238" height="231" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Poland_adm_location_map.svg/357px-Poland_adm_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Poland_adm_location_map.svg/476px-Poland_adm_location_map.svg.png 2x" data-file-width="861" data-file-height="837" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:67.008547008547%;left:25.155763239875%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&amp;params=50.844444444444_N_16.491666666667_E_type:city_" title="Świdnica"><img alt="Świdnica" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:120px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-0.5em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">Świdnica</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie województwa dolnośląskiego</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna województwa dolnośląskiego"><img alt="Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Świdnica”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Lower_Silesian_Voivodeship_location_map.svg/238px-Lower_Silesian_Voivodeship_location_map.svg.png" decoding="async" width="238" height="234" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Lower_Silesian_Voivodeship_location_map.svg/357px-Lower_Silesian_Voivodeship_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Lower_Silesian_Voivodeship_location_map.svg/476px-Lower_Silesian_Voivodeship_location_map.svg.png 2x" data-file-width="902" data-file-height="886" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:55.314647118011%;left:54.984967818428%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&amp;params=50.844444444444_N_16.491666666667_E_type:city_" title="Świdnica"><img alt="Świdnica" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:99px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-0.5em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">Świdnica</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-bottom:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"><span class="coordinates inline inline-and-top plainlinks"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/30px-Geographylogo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&amp;pagename=%C5%9Awidnica&amp;params=50.844444444444_N_16.491666666667_E_type:city"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 50°50′40″N 16°29′30″E"><span class="latitude">50°50′40″N</span>&#160;<span class="longitude">16°29′30″E</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 50,844444 16,491667"><span class="latitude">50,844444</span>&#160;<span class="longitude">16,491667</span></span></span></a></span> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/TERC" title="TERC">TERC</a> (<a href="/wiki/TERYT" title="TERYT">TERYT</a>) </th> <td> <p>0219011 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/SIMC" title="SIMC">SIMC</a> </th> <td> <p>0984657 </p> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); border-top:1px solid #aaa;"><div style="text-align:center;"><b>Urząd miejski</b></div>ul. Armii Krajowej 49<br />58-100 Świdnica </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:%C5%9Awidnica" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:%C5%9Awidnica" class="extiw" title="commons:Category:Świdnica">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Wikipodróże"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/28px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/42px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/56px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/%C5%9Awidnica" class="extiw" title="voy:Świdnica">Informacje w Wikipodróżach</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikinews.org/wiki/Kategoria:%C5%9Awidnica" title="Wikinews"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/28px-Wikinews-logo.svg.png" decoding="async" width="28" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/42px-Wikinews-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/56px-Wikinews-logo.svg.png 2x" data-file-width="759" data-file-height="415" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikinews.org/wiki/Kategoria:%C5%9Awidnica" class="extiw" title="n:Kategoria:Świdnica">Wiadomości w Wikinews</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/%C5%9Awidnica" title="Wikisłownik"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/28px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="28" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/42px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/56px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/%C5%9Awidnica" class="extiw" title="wikt:Świdnica">Hasło w Wikisłowniku</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" class="naglowek" style="text-align:center; border-top: 1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1)"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.um.swidnica.pl/">Strona internetowa</a> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center; border-top:1px solid #aaa;"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.swidnica.bip-gov.info.pl/">BIP</a> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Świdnica</b> (<a href="/wiki/%C5%81acina" title="Łacina">łac.</a>&#160;<em lang="la">Svidnica</em><sup id="cite_ref-Adamy_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Adamy-2">[2]</a></sup>, <a href="/wiki/J%C4%99zyk_niemiecki" title="Język niemiecki">niem.</a>&#160;<em lang="de">Schweidnitz</em>, <a href="/wiki/J%C4%99zyk_czeski" title="Język czeski">cz.</a>&#160;<em lang="cs">Svídnice</em>) – <a href="/wiki/Miasto" title="Miasto">miasto</a> w <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie" title="Województwo dolnośląskie">województwie dolnośląskim</a>, siedziba <a href="/wiki/Powiat_%C5%9Bwidnicki_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Powiat świdnicki (województwo dolnośląskie)">powiatu świdnickiego</a>. Miasto leży historycznie na <a href="/wiki/Dolny_%C5%9Al%C4%85sk" title="Dolny Śląsk">Dolnym Śląsku</a>, na <a href="/wiki/Przedg%C3%B3rze_Sudeckie" title="Przedgórze Sudeckie">Przedgórzu Sudeckim</a>, nad rzeką <a href="/wiki/Bystrzyca_(dop%C5%82yw_Odry)" title="Bystrzyca (dopływ Odry)">Bystrzycą</a>. Świdnica wchodzi w skład <a href="/wiki/Aglomeracja_wa%C5%82brzyska" title="Aglomeracja wałbrzyska">aglomeracji wałbrzyskiej</a><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[3]</a></sup>. </p><p>Osada wspominana w 1243<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[4]</a></sup><sup id="cite_ref-poprzez_wieki_s9_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-poprzez_wieki_s9-5">[5]</a></sup>, po raz pierwszy wzmiankowana jako miasto 3 września 1267<sup id="cite_ref-poprzez_wieki_s9_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-poprzez_wieki_s9-5">[5]</a></sup>. Niegdyś stolica <a href="/wiki/Historia_%C5%9Awidnicy#Księstwa_świdnicko-jaworskie" title="Historia Świdnicy">księstwa świdnicko-jaworskiego</a>. Obecnie ośrodek przemysłowy<sup id="cite_ref-EncyPWN_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-EncyPWN-6">[6]</a></sup> (rozwinięty przemysł motoryzacyjny, elektrotechniczny, maszynowy oraz spożywczy), z jedynym w Polsce Muzeum Dawnego Kupiectwa oraz instytucjami kultury i oświaty<sup id="cite_ref-EncyPWN_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-EncyPWN-6">[6]</a></sup>, Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji. Według danych z 2017<sup id="cite_ref-Ludność2017_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ludność2017-7">[7]</a></sup> Świdnica była siódmym co do wielkości miastem województwa. Według danych <a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Urz%C4%85d_Statystyczny" title="Główny Urząd Statystyczny">GUS</a> z 1 stycznia 2023 r. liczba mieszkańców miasta wynosiła 53 423<sup id="cite_ref-populacja_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-populacja-1">[1]</a></sup> (78. miejsce w kraju). Świdnica ma największą w całym województwie gęstość zaludnienia, wynoszącą 2455 osób/km²<sup id="cite_ref-populacja_1-2" class="reference"><a href="#cite_note-populacja-1">[1]</a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Położenie"><span id="Po.C5.82o.C5.BCenie"></span>Położenie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Edytuj sekcję: Położenie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Położenie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Świdnica położona jest w południowej części <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie" title="Województwo dolnośląskie">województwa dolnośląskiego</a> w <a href="/wiki/Powiat_%C5%9Bwidnicki_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Powiat świdnicki (województwo dolnośląskie)">powiecie świdnickim</a> na <a href="/wiki/R%C3%B3wnina_%C5%9Awidnicka" title="Równina Świdnicka">Równinie Świdnickiej</a> nad <a href="/wiki/Bystrzyca_(dop%C5%82yw_Odry)" title="Bystrzyca (dopływ Odry)">Bystrzycą</a>. Leży na skraju <a href="/wiki/Sudety" title="Sudety">Sudetów</a> oraz <a href="/wiki/G%C3%B3ry_Wa%C5%82brzyskie" title="Góry Wałbrzyskie">Gór Wałbrzyskich</a> na wysokości od 225 do 265,9 m n.p.m. </p><p>Według danych z 1 stycznia 2012 powierzchnia miasta wynosiła 21,76&#160;km²<sup id="cite_ref-populacja_1-3" class="reference"><a href="#cite_note-populacja-1">[1]</a></sup> (270. miejsce w kraju). Miasto stanowi 2,93% powierzchni powiatu. </p><p>Według danych z 2002 Świdnica miała obszar 21,76&#160;km², w tym: użytki rolne 41%, użytki leśne 1%<sup id="cite_ref-pl-regioset_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-pl-regioset-8">[8]</a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Klimat_(1979-2015)"><span id="Klimat_.281979-2015.29"></span>Klimat (1979-2015)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Edytuj sekcję: Klimat (1979-2015)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Klimat (1979-2015)"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable collapsible" style="margin:auto;"> <caption>Średnia temperatura i opady dla Świdnicy </caption> <tbody><tr style="font-size:90%"> <th>Miesiąc </th> <th abbr="Styczeń">Sty </th> <th abbr="Luty">Lut </th> <th abbr="Marzec">Mar </th> <th abbr="Kwiecień">Kwi </th> <th abbr="Maj">Maj </th> <th abbr="Czerwiec">Cze </th> <th abbr="Lipiec">Lip </th> <th abbr="Sierpień">Sie </th> <th abbr="Wrzesień">Wrz </th> <th abbr="Październik">Paź </th> <th abbr="Listopad">Lis </th> <th abbr="Grudzień">Gru </th> <th style="border-left-width:medium">Roczna </th></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap">Rekordy maksymalnej temperatury [°C]</span> </th> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">13,7 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">16,6 </td> <td style="background:#FF8C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">20,2 </td> <td style="background:#FF3C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">28,6 </td> <td style="background:#FF2800;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">31,0 </td> <td style="background:#FF1400;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">33,5 </td> <td style="background:#FF1400;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">35,8 </td> <td style="background:#FF0000;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">37,3 </td> <td style="background:#FF1400;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">34,8 </td> <td style="background:#FF5000;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">25,2 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">17,4 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">13,6 </td> <td style="background:#FF0000;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">37,3 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap"><abbr class="abbr" title="Średnie maksymalne temperatury w dzień">Średnie temperatury w dzień [°C]</abbr></span> </th> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">1,3 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">2,6 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">7,2 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">13,2 </td> <td style="background:#FF8C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">18,6 </td> <td style="background:#FF6400;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">21,3 </td> <td style="background:#FF6400;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">23,3 </td> <td style="background:#FF6400;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">23,3 </td> <td style="background:#FF8C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">18,2 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">13,0 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">6,3 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">2,5 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">12,6 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap">Średnie dobowe temperatury [°C]</span> </th> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-1,6 </td> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-0,9 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">2,8 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">7,5 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">12,7 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">15,7 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">17,4 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">17,0 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">12,6 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">8,1 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">3,2 </td> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-0,2 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">7,9 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap"><abbr class="abbr" title="Średnie minimalne temperatury w nocy">Średnie temperatury w nocy [°C]</abbr></span> </th> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">−4,7 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-4,3 </td> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">−1,0 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">2,2 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">6,6 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">10,0 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">11,7 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">11,2 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">7,8 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">3,9 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">0,2 </td> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-3,0 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">3,4 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap">Rekordy minimalnej temperatury [°C]</span> </th> <td style="background:#00008C;color:#FFFFFF;font-size:85%;text-align:center;">−27,7 </td> <td style="background:#00008C;color:#FFFFFF;font-size:85%;text-align:center;">-25,7 </td> <td style="background:#00008C;color:#FFFFFF;font-size:85%;text-align:center;">−16,6 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-7.5 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-3.5 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">1.0 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">4.5 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">3.7 </td> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-0.2 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-7.2 </td> <td style="background:#00008C;color:#FFFFFF;font-size:85%;text-align:center;">-16.4 </td> <td style="background:#00008C;color:#FFFFFF;font-size:85%;text-align:center;">-24.8 </td> <td style="background:#00008C;color:#FFFFFF;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">−27,7 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap"><a href="/wiki/Opad_atmosferyczny" title="Opad atmosferyczny">Opady</a> [mm] </span> </th> <td style="background:#B4C8FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">34 </td> <td style="background:#C8DCFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">29 </td> <td style="background:#B4C8FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">37 </td> <td style="background:#B4C8FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">32 </td> <td style="background:#8CA0FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">54 </td> <td style="background:#788CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">68 </td> <td style="background:#5064FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">87 </td> <td style="background:#788CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">69 </td> <td style="background:#8CA0FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">50 </td> <td style="background:#B4C8FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">33 </td> <td style="background:#B4C8FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">35 </td> <td style="background:#B4C8FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">38 </td> <td style="background:#A0B4FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">566 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap">Średnia liczba dni z opadami</span> </th> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">10 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">8 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">10 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">8 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">10 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">12 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">12 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">10 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">9 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">7 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">9 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">10 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">115 </td></tr> <tr> <td colspan="14" style="text-align:center;font-size:88%"><i>Źródło: Na podstawie 35-lecia 1979-2013<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9">[9]</a></sup> </i> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demografia">Demografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Edytuj sekcję: Demografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Demografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Ludno%C5%9B%C4%87_%C5%9Awidnicy" title="Ludność Świdnicy">Ludność Świdnicy</a>.</i></div> <p>Według danych z 31 grudnia 2011 miasto miało 60 213 mieszkańców<sup id="cite_ref-gus_2013_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-gus_2013-10">[10]</a></sup>. </p><p>Dane z 30 czerwca 2016<sup id="cite_ref-um_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-um-11">[11]</a></sup>: </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Opis</th> <th colspan="2">Ogółem</th> <th colspan="2">Kobiety</th> <th colspan="2">Mężczyźni </th></tr> <tr> <td>Jednostka</td> <td>osób</td> <td>%</td> <td>osób</td> <td>%</td> <td>osób</td> <td>% </td></tr> <tr> <td>Populacja</td> <td>58 183</td> <td>100</td> <td>30 626</td> <td>52,6</td> <td>27 557</td> <td>47,4 </td></tr> <tr> <td>Gęstość zaludnienia<br />[mieszk./km²]</td> <td colspan="2">2742</td> <td colspan="2">1444,9</td> <td colspan="2">1297,1 </td></tr></tbody></table> <p>Piramida wieku mieszkańców Świdnicy w 2014<sup id="cite_ref-populacja2016_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-populacja2016-12">[12]</a></sup>. </p> <figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Piramida_wieku_Swidnica.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Piramida_wieku_Swidnica.png/600px-Piramida_wieku_Swidnica.png" decoding="async" width="600" height="480" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Piramida_wieku_Swidnica.png/900px-Piramida_wieku_Swidnica.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/47/Piramida_wieku_Swidnica.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="800" /></a><figcaption></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nazwa">Nazwa</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Edytuj sekcję: Nazwa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Nazwa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Polskie-nazwy_%C5%9Bl%C4%85skich_miejscowosci_z_patentu_Fryderyka_II_1750.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Polskie-nazwy_%C5%9Bl%C4%85skich_miejscowosci_z_patentu_Fryderyka_II_1750.jpg/220px-Polskie-nazwy_%C5%9Bl%C4%85skich_miejscowosci_z_patentu_Fryderyka_II_1750.jpg" decoding="async" width="220" height="184" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Polskie-nazwy_%C5%9Bl%C4%85skich_miejscowosci_z_patentu_Fryderyka_II_1750.jpg/330px-Polskie-nazwy_%C5%9Bl%C4%85skich_miejscowosci_z_patentu_Fryderyka_II_1750.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Polskie-nazwy_%C5%9Bl%C4%85skich_miejscowosci_z_patentu_Fryderyka_II_1750.jpg/440px-Polskie-nazwy_%C5%9Bl%C4%85skich_miejscowosci_z_patentu_Fryderyka_II_1750.jpg 2x" data-file-width="3773" data-file-height="3164" /></a><figcaption>Nazwa Świdnica wśród innych nazw śląskich miejscowości w urzędowym pruskim dokumencie z 1750 wydanym w <a href="/wiki/J%C4%99zyk_polski" title="Język polski">języku polskim</a> w <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlinie</a><sup id="cite_ref-taxae_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-taxae-13">[13]</a></sup>.</figcaption></figure> <p>Nazwa „Świdnica” wywodzi się od <a href="/wiki/J%C4%99zyk_staropolski" title="Język staropolski">staropolskiej</a> nazwy krzewu <a href="/wiki/Dere%C5%84_%C5%9Bwidwa" title="Dereń świdwa">świdwy</a> oznaczającej jeden z jadalnych rodzajów <a href="/wiki/Dere%C5%84" title="Dereń">derenia</a>. Jest to więc nazwa ściśle związana z położeniem topograficznym miasta. Miasto leży nad rzeką, a miejsce w którym gród się rozrósł porośnięte było krzewami derenia<sup id="cite_ref-Adamy_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-Adamy-2">[2]</a></sup>. Niemiecki nauczyciel Heinrich Adamy w swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 we <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocławiu</a> wymienia jako najwcześniejszą zanotowaną nazwę miejscowości w <a href="/wiki/%C5%81acina" title="Łacina">łacińskim</a> dokumencie z 1070 – <i>Svidnica</i><sup id="cite_ref-Adamy_2-2" class="reference"><a href="#cite_note-Adamy-2">[2]</a></sup>. </p><p>Nazwę miejscowości w zlatynizowanej <a href="/wiki/J%C4%99zyk_staropolski" title="Język staropolski">staropolskiej</a> formie <i>„Suidenicz”</i> wymienia spisany ok. 1300 średniowieczny łaciński utwór opisujący żywot <a href="/wiki/Jadwiga_%C5%9Al%C4%85ska" title="Jadwiga Śląska">świętej Jadwigi</a> <i><a href="/w/index.php?title=Vita_Sanctae_Hedwigis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vita Sanctae Hedwigis (strona nie istnieje)">Vita Sanctae Hedwigis</a></i><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14">[14]</a></sup>. W spisanym po łacinie dokumencie średniowiecznym z 1310 miasto wymienione jest pod zlatynizowaną <a href="/wiki/J%C4%99zyk_staropolski" title="Język staropolski">staropolską</a> nazwą <i>Swidennicz</i><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15">[15]</a></sup>. Miejscowość wymieniona została w <a href="/wiki/%C5%81acina" title="Łacina">łacińskim</a> dokumencie z 1342 gdzie miasto zanotowano jako <i>„Swydenicz”</i><sup id="cite_ref-CITEREFColmar_Grünhagen1870242_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFColmar_Grünhagen1870242-16">[16]</a></sup>. W roku 1613 śląski regionalista i historyk <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Henel" title="Mikołaj Henel">Mikołaj Henel</a> z <a href="/wiki/Prudnik" title="Prudnik">Prudnika</a> wymienił miejscowość w swoim dziele o geografii Śląska pt. <i>Silesiographia</i> podając jej łacińskie nazwy: <i>Swidnicia</i>, <i>Swidnicium</i><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17">[17]</a></sup>. Występujące od XV w. niemieckie formy <i>Schweidnitz</i> czy <i>Schweidenitz</i> stanowią adaptacje fonetyczne wcześniejszej nazwy słowiańskiej. </p><p>Jeszcze w 1750 nazwa „Swidnica” wymieniona jest w języku polskim przez <a href="/wiki/Fryderyk_II_Wielki" title="Fryderyk II Wielki">Fryderyka II</a> pośród innych miast śląskich w zarządzeniu urzędowym wydanym dla mieszkańców Śląska<sup id="cite_ref-taxae_13-1" class="reference"><a href="#cite_note-taxae-13">[13]</a></sup>. Polską nazwę <i>Świdnica</i> w książce <i>Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej</i> wydanej w <a href="/wiki/G%C5%82og%C3%B3wek" title="Głogówek">Głogówku</a> w 1847 wymienił śląski pisarz <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Lompa" title="Józef Lompa">Józef Lompa</a><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18">[18]</a></sup>. <i>Świdnica</i> wymieniona jest również w 1896 przez śląskiego pisarza <a href="/wiki/Konstanty_Damrot" title="Konstanty Damrot">Konstantego Damrota</a><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19">[19]</a></sup>. <a href="/wiki/S%C5%82ownik_geograficzny_Kr%C3%B3lestwa_Polskiego" title="Słownik geograficzny Królestwa Polskiego">Słownik geograficzny Królestwa Polskiego</a> wydany na przełomie XIX i XX wieku notuje nazwę miasta pod polską nazwą <i>Świdnica</i> oraz niemiecką <i>Schweidnitz</i><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20">[20]</a></sup>. Obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 7 maja 1946<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21">[21]</a></sup> </p><p>Czasem spotyka się nazwę Świdnica Śląska, lecz jest ona nieoficjalna i nieurzędowa. Funkcjonuje ona przede wszystkim z uwagi na nazwy placówek pocztowych miasta, np.: „UP Świdnica Śląska 1” przy pl. Grunwaldzkim<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22">[22]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Symbole_miasta">Symbole miasta</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Edytuj sekcję: Symbole miasta" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Symbole miasta"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Herb_nad_ksi%C4%85%C5%BC%C4%99c%C4%85_lo%C5%BC%C4%85_IMG_3242_krz.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Herb_nad_ksi%C4%85%C5%BC%C4%99c%C4%85_lo%C5%BC%C4%85_IMG_3242_krz.JPG/220px-Herb_nad_ksi%C4%85%C5%BC%C4%99c%C4%85_lo%C5%BC%C4%85_IMG_3242_krz.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Herb_nad_ksi%C4%85%C5%BC%C4%99c%C4%85_lo%C5%BC%C4%85_IMG_3242_krz.JPG/330px-Herb_nad_ksi%C4%85%C5%BC%C4%99c%C4%85_lo%C5%BC%C4%85_IMG_3242_krz.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Herb_nad_ksi%C4%85%C5%BC%C4%99c%C4%85_lo%C5%BC%C4%85_IMG_3242_krz.JPG/440px-Herb_nad_ksi%C4%85%C5%BC%C4%99c%C4%85_lo%C5%BC%C4%85_IMG_3242_krz.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption><a href="/wiki/Herb_%C5%9Awidnicy" title="Herb Świdnicy">Herb</a> nad książęcą lożą w <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pokoju_w_%C5%9Awidnicy" title="Kościół Pokoju w Świdnicy">Kościele Pokoju</a></figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/Herb_%C5%9Awidnicy" title="Herb Świdnicy">Herb Świdnicy</a> – obecny herb nawiązuje do dawnego herbu księstwa świdnickiego z 1452. Został przyjęty przez Radę Miejską w dniu 28 stycznia 1999. Na tarczy podzielonej na cztery równe pola, w czarnych polach – pierwszym i czwartym – znajduje się złota <a href="/wiki/Korona_(atrybut)" title="Korona (atrybut)">korona</a>, w drugim polu srebrnym czerwony <a href="/wiki/Gryf" title="Gryf">gryf</a>, a w trzecim srebrnym polu czarny <a href="/wiki/Dzik_euroazjatycki" title="Dzik euroazjatycki">dzik</a>. Gryf znajdujący się na tarczy herbowej w srebrnym polu symbolizuje dzielność rycerską. Dzik jest znakiem odwagi i męskości, natomiast korona jest symbolem władzy i zwycięstwa.</li> <li><a href="/wiki/Hejna%C5%82_%C5%9Awidnicy" title="Hejnał Świdnicy">Hejnał Świdnicy</a> – uchwałę o ustanowieniu hejnału Rada Miejska w Świdnicy przyjęła 29 czerwca 2000. Autorem jest świdnicki kompozytor <a href="/w/index.php?title=Marek_Banaszczyk&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Marek Banaszczyk (strona nie istnieje)">Marek Banaszczyk</a><sup id="cite_ref-W1_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-W1-23">[23]</a></sup><sup id="cite_ref-UM_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-UM-24">[24]</a></sup>.</li> <li>Logo miasta – logo przedstawia panoramę miasta z wyróżniającą się wieżą oraz czarną wstęgą symbolizującą szlak komunikacyjny, co nawiązuje do korzystnego położenia miasta. W dolnej części umieszczone zostało hasło „Rynek z tradycjami” odwołujące się do kilkusetletnich tradycji handlowych Świdnicy oraz do starej, zabytkowej części miasta<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25">[25]</a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Edytuj sekcję: Historia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:%C5%9Awidnica,_Katedra_%C5%9Bw._Stanis%C5%82awa_i_%C5%9Bw._Wac%C5%82awa_-_fotopolska.eu_(219242).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/%C5%9Awidnica%2C_Katedra_%C5%9Bw._Stanis%C5%82awa_i_%C5%9Bw._Wac%C5%82awa_-_fotopolska.eu_%28219242%29.jpg/220px-%C5%9Awidnica%2C_Katedra_%C5%9Bw._Stanis%C5%82awa_i_%C5%9Bw._Wac%C5%82awa_-_fotopolska.eu_%28219242%29.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/%C5%9Awidnica%2C_Katedra_%C5%9Bw._Stanis%C5%82awa_i_%C5%9Bw._Wac%C5%82awa_-_fotopolska.eu_%28219242%29.jpg/330px-%C5%9Awidnica%2C_Katedra_%C5%9Bw._Stanis%C5%82awa_i_%C5%9Bw._Wac%C5%82awa_-_fotopolska.eu_%28219242%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/%C5%9Awidnica%2C_Katedra_%C5%9Bw._Stanis%C5%82awa_i_%C5%9Bw._Wac%C5%82awa_-_fotopolska.eu_%28219242%29.jpg/440px-%C5%9Awidnica%2C_Katedra_%C5%9Bw._Stanis%C5%82awa_i_%C5%9Bw._Wac%C5%82awa_-_fotopolska.eu_%28219242%29.jpg 2x" data-file-width="1300" data-file-height="863" /></a><figcaption><a href="/wiki/Katedra_%C5%9Bw._Stanis%C5%82awa_i_%C5%9Bw._Wac%C5%82awa_w_%C5%9Awidnicy" title="Katedra św. Stanisława i św. Wacława w Świdnicy">Katedra św. Stanisława i św. Wacława</a> (<i>XIV w.</i>)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Schweidnitz_im_Grundt_(Merian).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Schweidnitz_im_Grundt_%28Merian%29.jpg/220px-Schweidnitz_im_Grundt_%28Merian%29.jpg" decoding="async" width="220" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Schweidnitz_im_Grundt_%28Merian%29.jpg/330px-Schweidnitz_im_Grundt_%28Merian%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Schweidnitz_im_Grundt_%28Merian%29.jpg/440px-Schweidnitz_im_Grundt_%28Merian%29.jpg 2x" data-file-width="2079" data-file-height="1702" /></a><figcaption><a href="/wiki/Matth%C3%A4us_Merian" title="Matthäus Merian">Matthäus Merian</a> <i>Schweidnitz</i> 1650 r. <i>(„Topographia Bohemiae, Moraviae et Silesiae”</i> – <a href="/wiki/Martin_Zeiller" title="Martin Zeiller">Martin Zeiller</a>)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Schweidnitz_im_Prospect_(Merian).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Schweidnitz_im_Prospect_%28Merian%29.jpg/220px-Schweidnitz_im_Prospect_%28Merian%29.jpg" decoding="async" width="220" height="126" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Schweidnitz_im_Prospect_%28Merian%29.jpg/330px-Schweidnitz_im_Prospect_%28Merian%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Schweidnitz_im_Prospect_%28Merian%29.jpg/440px-Schweidnitz_im_Prospect_%28Merian%29.jpg 2x" data-file-width="2151" data-file-height="1235" /></a><figcaption><a href="/wiki/Matth%C3%A4us_Merian" title="Matthäus Merian">Matthäus Merian</a> <i>Schweidnitz</i> 1650 r.; <i>(„Topographia Bohemiae, Moraviae et Silesiae”</i> – <a href="/wiki/Martin_Zeiller" title="Martin Zeiller">Martin Zeiller</a>)</figcaption></figure> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Historia_%C5%9Awidnicy" title="Historia Świdnicy">Historia Świdnicy</a>.</i></div> <p>Podczas prac archeologicznych prowadzonych na terenie powiatu świdnickiego odkryto w Świdnicy ślady osady plemion z kręgu <a href="/wiki/Kultura_%C5%82u%C5%BCycka" title="Kultura łużycka">kultury łużyckiej</a> oraz rozległe <a href="/wiki/Cmentarzysko" title="Cmentarzysko">cmentarzysko</a> <a href="/wiki/Poch%C3%B3wek_cia%C5%82opalny" title="Pochówek ciałopalny">ciałopalne</a> z bogato wyposażonymi grobami. Około 700 lat p.n.e. w okolicach dzisiejszej ul. Piekarskiej istniała wioska rybacka, nieopodal której znajdowała się przeprawa przez Bystrzycę. Po okresie <a href="/wiki/Wielka_w%C4%99dr%C3%B3wka_lud%C3%B3w" title="Wielka wędrówka ludów">wielkich migracji ludów</a> na obszarze tym gospodarowało plemię <a href="/wiki/%C5%9Al%C4%99%C5%BCanie" title="Ślężanie">Ślężan</a>. Około 990 obszar obecnej Świdnicy został włączony do <a href="/wiki/Polanie" title="Polanie">państwa Polan</a> przez księcia <a href="/wiki/Mieszko_I" title="Mieszko I">Mieszka I</a>, a od 1164 należał do księstwa wrocławskiego. </p><p>W XI lub w XII wieku istniała tutaj drewniana osada targowa z kościołem, którą zlokalizowano przy przejściu przez Bystrzycę podsudeckiego szlaku handlowego łączącego Ruś i Niemcy, który istniał od czasów rzymskich<sup id="cite_ref-a1000_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-a1000-26">[26]</a></sup>, która w XII w. przekształciła się w kasztelanię piastowską<sup id="cite_ref-popol_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-popol-27">[27]</a></sup>. Nie jest znana dokładna data uzyskania przez Świdnicę praw miejskich, pierwsza wzmianka historyczna z 1267 mówi o osadzie typu miejskiego, a z 1274 o wójcie świdnickim. Najstarsza <a href="/wiki/Piecz%C4%99%C4%87" title="Pieczęć">pieczęć</a> miejska z 1280 ukazuje kroczącego <a href="/wiki/Gryf" title="Gryf">gryfa</a>. Inicjatorem lokacji była księżna <a href="/wiki/Anna_Przemy%C5%9Blidka" title="Anna Przemyślidka">Anna</a> – żona <a href="/wiki/Henryk_II_Pobo%C5%BCny" title="Henryk II Pobożny">Henryka Pobożnego</a>, albo jej syn <a href="/wiki/Henryk_III_Bia%C5%82y" title="Henryk III Biały">Henryk III</a>. Za rządów <a href="/wiki/Ksi%C4%85%C5%BC%C4%99ta_wroc%C5%82awscy" title="Książęta wrocławscy">książąt wrocławskich</a> 1242–1290 Świdnica otrzymała szereg przywilejów przyśpieszających rozwój miasta. Nota historyczna z 1284 wspomina o istnieniu szkoły miejskiej, trzy lata później do miasta przybyli <a href="/wiki/Zakony_i_zgromadzenia_franciszka%C5%84skie" title="Zakony i zgromadzenia franciszkańskie">franciszkanie</a>. W latach 1291–1392 Świdnica pełniła funkcję stolicy niezależnego księstwa świdnicko-jaworskiego, którym rządzili <a href="/wiki/Ksi%C4%85%C5%BC%C4%99ta_%C5%9Bwidnicko-jaworscy" title="Książęta świdnicko-jaworscy">książęta piastowscy</a> i które uczynili jednym z najpotężniejszych na Śląsku<sup id="cite_ref-a1000_26-1" class="reference"><a href="#cite_note-a1000-26">[26]</a></sup>. Dzięki tym sprzyjającym okolicznościom Świdnica rozwijała się dosyć szybko, dynamicznie rozwijały się rzemiosło oraz handel. Ten ostatni wspomagało nadane w 1285 tzw. prawo mili. Również w tym roku rozpoczęto budowę murów miejskich z bramami (przypuszcza się, że pierwotnie istniały tylko Bramy Dzierżoniowska i Strzegomska), a w 1284 powstała pierwsza szkoła. W 1290 miasto uzyskało prawo bicia własnej monety, tzw. <a href="/wiki/Floren" title="Floren">florenów</a>. W 1300 wprowadzono tzw. <a href="/wiki/U%C5%82askawienie" title="Ułaskawienie">prawo łaski</a>, z okresu którego pochodzi wiele kapliczek i <a href="/wiki/Krzy%C5%BC_pokutny" title="Krzyż pokutny">krzyży pojednania</a>, tzw. pokutnych. W pierwszych latach XIV Świdnica była pod względem wielkości trzecim miastem na Śląsku (po Wrocławiu i Legnicy) i liczyła ok. 9500 mieszkańców<sup id="cite_ref-a1000_26-2" class="reference"><a href="#cite_note-a1000-26">[26]</a></sup>. W tym czasie dotarła do miasta inkwizycja dominikańska, w 1315 po raz pierwszy dokonano egzekucji, na stosie spalono 50 osób, w tym kobiety i dzieci<sup id="cite_ref-a1000_26-3" class="reference"><a href="#cite_note-a1000-26">[26]</a></sup>. W latach 1329–1336 rozbudowano miejski <a href="/wiki/Ratusz" title="Ratusz">ratusz</a>, położono kamień węgielny pod nowy kościół 1330 oraz wydano nakaz, aby wszyscy świdniccy mieszczanie mieli jakiś wyuczony zawód (1340). W 1344 rozpoczęto brukowanie miejskich ulic. Rozwoju miasta nie powstrzymały: wielki pożar w 1313, po którym zaprowadzono księgi miejskie; nieudane wielotygodniowe oblężenie miasta przez <a href="/wiki/Jan_Luksemburski" title="Jan Luksemburski">Jana Luksemburskiego</a> w 1345<sup id="cite_ref-a1000_26-4" class="reference"><a href="#cite_note-a1000-26">[26]</a></sup>, ani pożar 31 lipca 1361, w wyniku którego spłonęła cała zabudowa, a po którym miasto lokowano ponownie na prawie magdeburskim (1363) nadanym przez <a href="/wiki/Bolko_II_Ma%C5%82y" title="Bolko II Mały">Bolka II</a><sup id="cite_ref-popol_27-1" class="reference"><a href="#cite_note-popol-27">[27]</a></sup>. </p><p>Pod koniec panowania Bolka II w 1368 Świdnica była stolicą księstwa rozciągającego się od Czech po Wielkopolskę, <a href="/wiki/G%C3%B3rny_%C5%9Al%C4%85sk" title="Górny Śląsk">Górny Śląsk</a> i wschodnie przedmieścia <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlina</a>. W 1389 miał miejsce bunt mieszczan wywołany próbą przejęcia przez patrycjat części dochodu z opłat wnoszonych przez rzemieślników na rzecz cechów<sup id="cite_ref-a1000_26-5" class="reference"><a href="#cite_note-a1000-26">[26]</a></sup>. W końcu XIV wieku Świdnica była drugim po <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocławiu</a> miastem <a href="/wiki/%C5%9Al%C4%85sk" title="Śląsk">Śląska</a>, posiadając 0,9&#160;km² powierzchni i od 6 do 8 tysięcy mieszkańców. W obrębie murów miejskich było prawie 500 budynków (w tym zamek, dom kupiecki oraz kramy), a drugie tyle na przedmieściach. Mury obronne miasta posiadały siedem bram: Dolną (pierwotnie Dzierżoniowska, na obecnym pl. Wolności), Strzegomską (ob. ul. Basztowa; pierwotnie znajdowała się bliżej ul. Kotlarskiej i została przeniesiona w nowe miejsce w 1443), Witoszowską (u zbiegu ul. Łukowej i pl. Grunwaldzkiego), Kraszowicką (u zbiegu ul. Trybunalskiej i al. Niepodległości), Poszewniczą (Poszewników, zwana później Piotrową, u zbiegu ul. Bohaterów Getta i ul. M. Konopnickiej), Kapturową (u zbiegu ul. Franciszkańskiej i pl. św. Małgorzaty) oraz przebitą w 1360 Bramę Mikołajską (zwaną też Furtą Szkolną, zlokalizowaną między Bramami Dolną i Kraszowicką)<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28">[28]</a></sup>. W latach 1323–1485 do bram dobudowano kaplice. </p><p>Miasto słynęło z produkcji <a href="/wiki/Piwo" title="Piwo">piwa</a>, w <a href="/wiki/Praga" title="Praga">Pradze</a>, <a href="/wiki/Toru%C5%84" title="Toruń">Toruniu</a>, <a href="/wiki/Piwnica_%C5%9Awidnicka_we_Wroc%C5%82awiu" title="Piwnica Świdnicka we Wrocławiu">Wrocławiu</a>, <a href="/wiki/Brzeg_(miasto)" title="Brzeg (miasto)">Brzegu</a>, <a href="/wiki/Ole%C5%9Bnica" title="Oleśnica">Oleśnicy</a>, <a href="/wiki/Heidelberg" title="Heidelberg">Heidelbergu</a>, <a href="/wiki/Piza" title="Piza">Pizie</a> i <a href="/wiki/Piwnica_%C5%9Awidnicka_w_Krakowie" title="Piwnica Świdnicka w Krakowie">Krakowie</a> istniały specjalne „Piwnice Świdnickie”, gdzie podawano piwo warzone w Świdnicy<sup id="cite_ref-popol_27-2" class="reference"><a href="#cite_note-popol-27">[27]</a></sup>. W latach 1380–1382 na rynkach europejskich doszło do konfliktu, po którym świdnickie piwo ostatecznie wywalczyło sobie miejsce na europejskich stołach. Ponadto miasto nad Bystrzycą było znane także z innych wyrobów, takich jak noże, <a href="/wiki/Sukno" title="Sukno">sukno</a>, płótna. Odbywały się tutaj także duże targi bydła, rozwijało się także winiarstwo. </p><p>W 1392 po śmierci <a href="/wiki/Agnieszka_Habsbur%C5%BCanka_(zm._1392)" title="Agnieszka Habsburżanka (zm. 1392)">Agnieszki</a> – wdowy po <a href="/wiki/Bolko_II_Ma%C5%82y" title="Bolko II Mały">Bolku II</a> – na mocy układu z 1353 Świdnica przeszła w ręce królów czeskich, choć już za życia księżnej Agnieszki czescy starostowie z ramienia króla Wacława IV sprawowali współrządy nad miastem. W 1429 mieszczanie obronili się przed najazdem <a href="/wiki/Husytyzm" title="Husytyzm">husytów</a>, razem z Wrocławiem Świdnica tworzyła koalicję antyhusycką<sup id="cite_ref-a1000_26-6" class="reference"><a href="#cite_note-a1000-26">[26]</a></sup>. W 1452 ustanowiono nowy herb, który był używany do 1966. W 1457 rada miejska doprowadziła do wycofania nadanych <a href="/wiki/%C5%BBydzi" title="Żydzi">Żydom</a> przywilejów i zakazała im pobytu w granicach miasta. W czasach rządów <a href="/wiki/Maciej_Korwin" title="Maciej Korwin">Macieja Korwina</a> jako króla czeskiego rozpoczęto budowę dodatkowego pierścienia umocnień, którą zakończono w początku XVI w. W tym czasie w Świdnicy, liczącej wtedy nieco ponad 12 tysięcy mieszkańców, działało ponad 650 zakładów rzemieślniczych. W 1504 w mieście powstała jedna z najstarszych na Śląsku loterii miejskich, a rok później uruchomiono pierwszy <a href="/wiki/Papiernia_(zak%C5%82ad_przemys%C5%82owy)" title="Papiernia (zakład przemysłowy)">młyn papierniczy</a>. W latach 1517–1528 w piwnicach ratusza bito <a href="/wiki/P%C3%B3%C5%82grosz_%C5%9Bwidnicki" title="Półgrosz świdnicki">półgrosze świdnickie</a>, które miały mniejszą wartość od ówczesnych <a href="/wiki/P%C3%B3%C5%82grosz" title="Półgrosz">półgroszy</a> polskich. Fakt ten doprowadził do wielkiej afery i reformy monetarnej w 1526. Szacuje się, że piwnice ratusza świdnickiego w ciągu 12 lat opuściło 77 mln sztuk półgroszówek. W 1520 wybuchło powstanie rzemieślników skupionych w <a href="/wiki/Cech" title="Cech">cechach</a>, którzy zaprotestowali przeciw rabunkowej polityce <a href="/wiki/Patrycjat_(%C5%9Bredniowiecze_i_nowo%C5%BCytno%C5%9B%C4%87)" title="Patrycjat (średniowiecze i nowożytność)">patrycjatu</a>. Przywódcy ruchu zostali zwabieni podstępnie do Wrocławia i tam straceni; pomimo tego patrycjat nie odzyskał już całkowitej władzy nad miastem, a wręcz został zmuszony do wprowadzenia ustępstw m.in. członkowie cechów mieli prawo kontroli ksiąg rachunkowych oraz akceptacji nowych podatków nakładanych na podlegające Świdnicy 18 wsi<sup id="cite_ref-a1000_26-7" class="reference"><a href="#cite_note-a1000-26">[26]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Monarchia_Habsburgów"><span id="Monarchia_Habsburg.C3.B3w"></span>Monarchia Habsburgów</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=7" title="Edytuj sekcję: Monarchia Habsburgów" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Monarchia Habsburgów"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Początki panowania Habsburgów (od 1526) zapisały się wielkim pożarem w 1528, podczas którego spłonęła zachodnia część miasta wraz z ratuszem miejskim i zamkiem królewskim. Wraz z niezbędną odbudową miasta podniesiono poziom higieny i zdrowia. Już od XIII wieku w mieście pracował medyk, działały łaźnie miejskie, a od 1403 funkcjonował nawet okulista. </p><p>Istniało także stanowisko fizyka miejskiego, nadzorującego stan sanitarny Świdnicy. W 1560 wydano zarządzenie zakazujące hodowli krów, świń, wylewania ścieków przed domy, mycia się w miejskich fontannach i studniach oraz wyrzucania śmieci i odpadków na ulice. Zakazy te miały chronić miasto przed epidemią, jednakże okazały się nieskuteczne. Zarazy i inne masowe choroby zdziesiątkowały mieszkańców w 1413, 1497 i 1585. </p><p>W latach 1600–1601 wybudowano pierwszy drewniany wodociąg miejski (w 1672 przebudowany na kamienny). W 1611 uruchomiono pocztę konną łączącą Wrocław i Drezno, w Świdnicy wyznaczono tzw. pierwsze <a href="/wiki/Staja" title="Staja">staje</a><sup id="cite_ref-popol_27-3" class="reference"><a href="#cite_note-popol-27">[27]</a></sup>, Świdnica liczyła wówczas 9 tysięcy mieszkańców, rok później król polski uprzywilejował Świdnicę w handlu bydłem z Rzecząpospolitą<sup id="cite_ref-slownik_29-0" class="reference"><a href="#cite_note-slownik-29">[29]</a></sup>, w mieście działało wówczas 1188 rzemieślników<sup id="cite_ref-a1000_26-8" class="reference"><a href="#cite_note-a1000-26">[26]</a></sup>. W tym czasie <a href="/wiki/Katedra_%C5%9Bw._Stanis%C5%82awa_i_%C5%9Bw._Wac%C5%82awa_w_%C5%9Awidnicy" title="Katedra św. Stanisława i św. Wacława w Świdnicy">kościół św. Stanisława i św. Wacława</a> wzbogacił się o wieżę o wysokości 103 m, będącą świadectwem bogactwa i zamożności miasta. Przed <a href="/wiki/Wojna_trzydziestoletnia" title="Wojna trzydziestoletnia">wojną trzydziestoletnią</a> Świdnica była szybko rozbudowującym się miastem z dobrze rozwiniętym handlem i rzemiosłem. Istniały: 14 kościołów, szpital, ratusz, apteki, zakłady rzemieślnicze w liczbie 168, fontanny, mennica, ogrody, łaźnie, szkoły, a wszystko to skryte za podwójnym rzędem murów obronnych. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Friedensk-Schweidnitz.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Friedensk-Schweidnitz.jpg/220px-Friedensk-Schweidnitz.jpg" decoding="async" width="220" height="169" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Friedensk-Schweidnitz.jpg/330px-Friedensk-Schweidnitz.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Friedensk-Schweidnitz.jpg/440px-Friedensk-Schweidnitz.jpg 2x" data-file-width="1907" data-file-height="1468" /></a><figcaption><a href="/wiki/Friedrich_Bernhard_Werner" title="Friedrich Bernhard Werner">Friedrich Bernhard Werner</a>: „Śląskie domy modlitwy” (<i>1748 – 52</i>) – <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pokoju_w_%C5%9Awidnicy" title="Kościół Pokoju w Świdnicy">Kościół Pokoju</a> (<i>XVII w.</i>)</figcaption></figure> <p>W trakcie trwania <a href="/wiki/Wojna_trzydziestoletnia" title="Wojna trzydziestoletnia">wojny trzydziestoletniej</a> miasto było wielokrotnie oblegane, czego skutkami były znacznie niszczące miasto pożary oraz wybuch epidemii, który doprowadził do spadku liczby ludności o 40%<sup id="cite_ref-popol_27-4" class="reference"><a href="#cite_note-popol-27">[27]</a></sup> oraz upadku rzemiosła i handlu. Odbudowę miasta przerwał jeden z największych w historii miasta pożarów w 1716. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="W_granicach_Prus_i_Niemiec">W granicach Prus i Niemiec</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=8" title="Edytuj sekcję: W granicach Prus i Niemiec" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: W granicach Prus i Niemiec"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W wyniku <a href="/wiki/Wojna_o_sukcesj%C4%99_austriack%C4%85" title="Wojna o sukcesję austriacką">pierwszej wojny śląskiej</a>, <a href="/wiki/Monarchia_Habsburg%C3%B3w" title="Monarchia Habsburgów">Monarchia Habsburgów</a> utraciła <a href="/wiki/%C5%9Al%C4%85sk" title="Śląsk">Śląsk</a> wraz ze Świdnicą na rzecz <a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_Prus" title="Królestwo Prus">Królestwa Prus</a>, co miało wpływ na obniżenie znaczenia gospodarczego i powolny upadek miasta. W 1741 dokonano modernizacji i rozbudowy fortyfikacji<sup id="cite_ref-a1000_26-9" class="reference"><a href="#cite_note-a1000-26">[26]</a></sup>. Na przełomie XVII/XVIII wieku pod Świdnicą wybuchł bunt chłopski, wojska pruskie stłumiły bunt i surowo ukarały chłopów. Podczas <a href="/wiki/Wojna_siedmioletnia" title="Wojna siedmioletnia">wojny siedmioletniej</a> Świdnica była oblegana przez wojska austriackie, a następnie pruskie, co doprowadziło do znacznych zniszczeń. Pod koniec XVIII w. w mieście pojawiły się pierwsze manufaktury, między innymi skórzana i papiernicza. W 1807 miasto zajęły wojska napoleońskie, w tym samym roku w mieście wprowadzono olejne oświetlenie ulic (w 1863 zamienione na gazowe)<sup id="cite_ref-popol_27-5" class="reference"><a href="#cite_note-popol-27">[27]</a></sup>. W 1811 rozpoczęło działalność miejskie gimnazjum, a w 1822 teatr. Po <a href="/wiki/Wojna_prusko-austriacka" title="Wojna prusko-austriacka">wojnie prusko-austriackiej w 1866</a> Świdnicę ogłoszono miastem otwartym, a rok później rozpoczęto likwidację fotyfikacji<sup id="cite_ref-slownik_29-1" class="reference"><a href="#cite_note-slownik-29">[29]</a></sup>. Po zwycięstwie nad Francją i zjednoczeniu Niemiec w 1871 wzrosło tempo uprzemysłowienia, w mieście powstały wytwórnie tkanin lnianych i bawełnianych, zamszu oraz fabryka liczników elektrycznych. Konsekwencją tego procesu był dynamiczny rozwój przestrzenny i architektoniczny miasta. Już w 1844 Świdnica uzyskała połączenie kolejowe z <a href="/wiki/Jaworzyna_%C5%9Al%C4%85ska" title="Jaworzyna Śląska">Jaworzyną Śląską</a>, w 1855 z <a href="/wiki/Dzier%C5%BConi%C3%B3w" title="Dzierżoniów">Dzierżoniowem</a>, w 1898 z Wrocławiem przez Kobierzyce, a w 1904 z Jedliną-Zdrojem<sup id="cite_ref-a1000_26-10" class="reference"><a href="#cite_note-a1000-26">[26]</a></sup>. Do 1914 zabudowa wykroczyła daleko poza mury starego miasta, przybierając wokół pierścienia dawnych murów obronnych wielkomiejski charakter. Krajobraz miasta wzbogacił się o szereg reprezentacyjnych gmachów publicznych, obiektów architektury rezydencjonalnej i zieleni miejskiej o wysokiej jakości. Według spisu z 1910 miasto liczyło sobie 31&#160;329 mieszkańców, w tym 61% ewangelików, 38,5% katolików i 0,5% wyznania mojżeszowego<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30">[30]</a></sup>. W 1911 do Świdnicy dotarł pierwszy gaz przesłany z <a href="/wiki/Gazownia_w_Wa%C5%82brzychu" title="Gazownia w Wałbrzychu">gazowni miejskiej w Wałbrzychu</a>, co znacząco przyspieszyło rozwój miasta<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31">[31]</a></sup>. Pomiędzy 1918 a 1939 w mieście działała największa na Śląsku spółka handlująca artykułami kolonialnymi. </p><p>W listopadzie 1932 roku naziści w wyborach parlamentarnych zdobyli 35% głosów, a w wyborach samorządowych w 1933 r. 41,75%<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32">[32]</a></sup>. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zorganizowali w Świdnicy podobóz obozu koncentracyjnego <a href="/wiki/Gro%C3%9F-Rosen" title="Groß-Rosen">Groß-Rosen</a> oraz trzy jenieckie oddziały robocze obozu w Zgorzelcu i obóz <a href="/wiki/Roboty_przymusowe_w_III_Rzeszy" title="Roboty przymusowe w III Rzeszy">pracy przymusowej</a><sup id="cite_ref-slownik_29-2" class="reference"><a href="#cite_note-slownik-29">[29]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="W_granicach_Polski">W granicach Polski</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=9" title="Edytuj sekcję: W granicach Polski" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: W granicach Polski"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wojska radzieckie wkroczyły do Świdnicy 8 maja 1945, byli to żołnierze <a href="/wiki/52_Armia_(ZSRR)" title="52 Armia (ZSRR)">52 Armii</a> <a href="/wiki/1_Front_Ukrai%C5%84ski" title="1 Front Ukraiński">1 Frontu Ukraińskiego</a><sup id="cite_ref-ency_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-ency-33">[33]</a></sup>. Po zakończeniu <a href="/wiki/II_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="II wojna światowa">II wojny światowej</a> miasto zostało zajęte przez <a href="/wiki/Armia_Czerwona" title="Armia Czerwona">Armię Czerwoną</a> (przy obecnym pl. 1000-lecia żołnierze radzieccy wznieśli obelisk ku czci Armii Czerwonej<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34">[34]</a></sup>) i znalazło się na terytorium Polski. Nastąpił napływ ludności z Polski centralnej i wschodniej oraz wysiedleńców z <a href="/wiki/Kresy_Wschodnie" title="Kresy Wschodnie">Kresów Wschodnich</a>. W 1961 miasto liczyło 40&#160;873 mieszkańców i stanowiło ważny ośrodek administracyjno-usługowy i kulturalny<sup id="cite_ref-a1000_26-11" class="reference"><a href="#cite_note-a1000-26">[26]</a></sup>. </p><p>W okresie <a href="/wiki/Polska_Rzeczpospolita_Ludowa" title="Polska Rzeczpospolita Ludowa">PRL</a> została częściowo rozebrana zabytkowa substancja budowlana Starego Miasta (m.in. przestała istnieć zabudowa ulic Siostrzanej i Pańskiej), a na przedmieściach rozwinięto na dużą skalę ekstensywną zabudowę osiedlową w technologii <a href="/wiki/Technologia_wielkop%C5%82ytowa" title="Technologia wielkopłytowa">wielkiej płyty</a><sup id="cite_ref-skala_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-skala-35">[35]</a></sup>. W 1974 w uznaniu wkładu w budownictwo socjalistycznej ojczyzny i z okazji 30-lecia Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej miasto zostało odznaczone <a href="/wiki/Order_Sztandaru_Pracy" title="Order Sztandaru Pracy">Orderem Sztandaru Pracy</a> I klasy<sup id="cite_ref-przew_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-przew-36">[36]</a></sup>. Istotna część miasta została zajęta na potrzeby wojsk radzieckich – w latach 1984–1990 ulokowano tu dowództwo <a href="/wiki/P%C3%B3%C5%82nocna_Grupa_Wojsk" title="Północna Grupa Wojsk">Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej</a>. </p><p><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_Polski_(1975%E2%80%931998)" title="Podział administracyjny Polski (1975–1998)">W latach 1975–1998</a> miasto administracyjnie należało do <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_wa%C5%82brzyskie" title="Województwo wałbrzyskie">województwa wałbrzyskiego</a>. Od 1999 miasto należy do <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie" title="Województwo dolnośląskie">województwa dolnośląskiego</a> ze stolicą we <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocławiu</a>. W październiku 2013 Świdnica wstąpiła do <a href="/wiki/Aglomeracja_wa%C5%82brzyska" title="Aglomeracja wałbrzyska">aglomeracji wałbrzyskiej</a><sup id="cite_ref-aglo_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-aglo-37">[37]</a></sup>. </p><p>W okresie 1945–1989 istniały tu duże zakłady produkcyjne, utworzone w większości na bazie znacjonalizowanych przedsiębiorstw niemieckich, m.in.: <a href="/wiki/Wagony_%C5%9Awidnica" title="Wagony Świdnica">Fabryka Wagonów Świdnica</a>, <a href="/wiki/Fabryka_Aparatury_Pomiarowej_Pafal" title="Fabryka Aparatury Pomiarowej Pafal">Zakłady Wytwórcze Aparatury Precyzyjnej „Mera-Pafal”</a>, <a href="/wiki/Zak%C5%82ady_Elektrotechniki_Motoryzacyjnej_%E2%80%9EElmot%E2%80%9D" title="Zakłady Elektrotechniki Motoryzacyjnej „Elmot”">Zakłady Elektroniki Samochodowej Elmot</a>, <a href="/wiki/%C5%9Awidnicka_Fabryka_Pomp" title="Świdnicka Fabryka Pomp">Świdnicka Fabryka Urządzeń Przemysłowych</a>, <a href="/w/index.php?title=Dolno%C5%9Bl%C4%85skie_Zak%C5%82ady_Bia%C5%82osk%C3%B3rniczo-R%C4%99kawicznicze_%E2%80%9ERenifer%E2%80%9D&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dolnośląskie Zakłady Białoskórniczo-Rękawicznicze „Renifer” (strona nie istnieje)">Dolnośląskie Zakłady Białoskórniczo-Rękawicznicze „Renifer”</a>, <a href="/w/index.php?title=Dolno%C5%9Bl%C4%85skie_Zak%C5%82ady_Magnezytowe&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dolnośląskie Zakłady Magnezytowe (strona nie istnieje)">Dolnośląskie Zakłady Magnezytowe</a>, <a href="/w/index.php?title=Dolno%C5%9Bl%C4%85skie_Fabryki_Mebli&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dolnośląskie Fabryki Mebli (strona nie istnieje)">Dolnośląskie Fabryki Mebli</a> oraz <a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnickie_Zak%C5%82ady_Artyku%C5%82%C3%B3w_Technicznych&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Świdnickie Zakłady Artykułów Technicznych (strona nie istnieje)">Świdnickie Zakłady Artykułów Technicznych</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Architektura">Architektura</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=10" title="Edytuj sekcję: Architektura" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Architektura"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Zabytki">Zabytki</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=11" title="Edytuj sekcję: Zabytki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zabytki"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:SM_%C5%9Awidnica_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pokoju_ID_597647.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/SM_%C5%9Awidnica_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pokoju_ID_597647.jpg/220px-SM_%C5%9Awidnica_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pokoju_ID_597647.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/SM_%C5%9Awidnica_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pokoju_ID_597647.jpg/330px-SM_%C5%9Awidnica_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pokoju_ID_597647.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/SM_%C5%9Awidnica_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pokoju_ID_597647.jpg/440px-SM_%C5%9Awidnica_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pokoju_ID_597647.jpg 2x" data-file-width="3831" data-file-height="2554" /></a><figcaption><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pokoju_w_%C5%9Awidnicy" title="Kościół Pokoju w Świdnicy">Ewangelicko-augsburski Kościół Pokoju</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Swidnica_-_Kosciol_Pokoju-_wnetrze_03.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Swidnica_-_Kosciol_Pokoju-_wnetrze_03.jpg/220px-Swidnica_-_Kosciol_Pokoju-_wnetrze_03.jpg" decoding="async" width="220" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Swidnica_-_Kosciol_Pokoju-_wnetrze_03.jpg/330px-Swidnica_-_Kosciol_Pokoju-_wnetrze_03.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Swidnica_-_Kosciol_Pokoju-_wnetrze_03.jpg/440px-Swidnica_-_Kosciol_Pokoju-_wnetrze_03.jpg 2x" data-file-width="4729" data-file-height="2985" /></a><figcaption>Kościół Pokoju – wnętrze</figcaption></figure> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobne artykuły: <a href="/wiki/Zabytki_w_%C5%9Awidnicy" title="Zabytki w Świdnicy">Zabytki w Świdnicy</a>&#32;i&#160;<a href="/wiki/Zabytkowe_kamienice_w_%C5%9Awidnicy" title="Zabytkowe kamienice w Świdnicy">Zabytkowe kamienice w Świdnicy</a>.</i></div> <p>W Świdnicy znajduje się <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pokoju_w_%C5%9Awidnicy" title="Kościół Pokoju w Świdnicy">kościół Pokoju</a> wzniesiony w systemie <a href="/wiki/Szachulec" title="Szachulec">szachulcowym</a> w 1657, wpisany na <a href="/wiki/Lista_%C5%9Bwiatowego_dziedzictwa_UNESCO" title="Lista światowego dziedzictwa UNESCO">listę światowego dziedzictwa UNESCO</a> w 2001. W 1905 została wzniesiona w stylu neoromańsko-bizantyjskim <a href="/wiki/Cerkiew_%C5%9Bw._Miko%C5%82aja_Cudotw%C3%B3rcy_w_%C5%9Awidnicy" title="Cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy w Świdnicy">cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy</a>, będąca dawną ewangelicką kaplicą cmentarną. </p><p>Świdnica z racji swego historycznego znaczenia posiada wiele cennych zabytków architektury sakralnej, mieszczańskiej, jak i przemysłowej. Uniknięcie zniszczeń w czasie <a href="/wiki/II_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="II wojna światowa">II wojny światowej</a> pozwoliło zachować drugi co do wielkości (po <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocławiu</a>) zespół zabytkowej architektury na Dolnym Śląsku. Jej wschodni fragment uległ częściowemu wyburzeniu i został zastąpiony przez socjalistyczną architekturę mieszkaniową niskiej jakości, przez co spójność urbanistyczna całego kompleksu uległa nieodwracalnemu zniszczeniu. W 1967, podczas rozbiórki bloku śródrynkowego, doprowadzono do zawalenia się wieży ratuszowej, która została odbudowana w latach 2010–2012. Mimo to do dziś przetrwało wiele zabytkowych domów, głównie na Rynku i przylegających do niego ulicach. Od kilku lat starówka jest sukcesywnie restaurowana, a zatwierdzony przez Radę Miejską plan rewitalizacji i rewaloryzacji starego miasta zakłada kompleksowe prace renowacyjnej miejskiej starówki. Nocą wiele obiektów starego miasta jest iluminowanych<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2023-08">&#91;<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny&#160;przypis</a>&#93;</sup>. </p><p>Miasto przez lata było dużym ośrodkiem przemysłowym i gospodarczym. Spuścizną po okresie uprzemysłowienia jest kilkanaście zabytków techniki i architektury przemysłowej. </p><p>W Świdnicy znajdują się także historyczny <a href="/wiki/Cmentarz_%C5%BCydowski_w_%C5%9Awidnicy" title="Cmentarz żydowski w Świdnicy">cmentarz żydowski</a> oraz zespół barokowych rzeźb na Rynku. </p><p>Miasto Świdnica jest jednym ze współzałożycieli <a href="/wiki/Liga_Polskich_Miast_i_Miejsc_UNESCO" title="Liga Polskich Miast i Miejsc UNESCO">Ligi Polskich Miast i Miejsc UNESCO</a>, powołanej 26 czerwca 2004<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2021-03">&#91;<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny&#160;przypis</a>&#93;</sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Zieleń_miejska"><span id="Ziele.C5.84_miejska"></span>Zieleń miejska</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=12" title="Edytuj sekcję: Zieleń miejska" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zieleń miejska"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Parki_w_%C5%9Awidnicy" title="Parki w Świdnicy">Parki w Świdnicy</a>.</i></div> <p>Świdnica jest miastem o stosunkowo dużym udziale zieleni miejskiej w ogólnej powierzchni miasta. Istnieje tutaj kilkanaście <a href="/wiki/Park" title="Park">parków</a>, <a href="/wiki/Skwer" title="Skwer">skwerów</a>, liczne są klomby i zadrzewienia przy placach i ulicach świdnickich. </p><p>Parki miejskie<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2023-08">&#91;<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny&#160;przypis</a>&#93;</sup>: </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Park_Miejski_M%C5%82odzie%C5%BCowy._Widok_od_A.Krajowej.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Park_Miejski_M%C5%82odzie%C5%BCowy._Widok_od_A.Krajowej.jpg/220px-Park_Miejski_M%C5%82odzie%C5%BCowy._Widok_od_A.Krajowej.jpg" decoding="async" width="220" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Park_Miejski_M%C5%82odzie%C5%BCowy._Widok_od_A.Krajowej.jpg/330px-Park_Miejski_M%C5%82odzie%C5%BCowy._Widok_od_A.Krajowej.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Park_Miejski_M%C5%82odzie%C5%BCowy._Widok_od_A.Krajowej.jpg/440px-Park_Miejski_M%C5%82odzie%C5%BCowy._Widok_od_A.Krajowej.jpg 2x" data-file-width="3934" data-file-height="2975" /></a><figcaption>Park Młodzieżowy, widok od ulicy Armii Krajowej</figcaption></figure> <ul><li>Park Centralny</li> <li>Park Pionierów</li> <li>Park Młodzieżowy</li> <li>Park Saperów</li> <li>Park Ułanów</li> <li>Park Sikorskiego</li> <li>Park Strzelnica</li> <li>Park Szkolny</li> <li>Park Harcerski</li></ul> <p>W dniu 28 lipca 1995, uchwałą Rady Miejskiej, ochroną objęto 77 drzew spełniających kryteria do uznania ich za pomniki przyrody<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38">[38]</a></sup>, spośród 223 zaproponowanych. Park Młodzieżowy przy ulicy Armii Krajowej dysponuje największą liczbą <a href="/wiki/Pomnik_przyrody" title="Pomnik przyrody">pomników przyrody</a>. Znajduje się tam 12 drzew objętych ochroną. Wśród owych roślin można wyróżnić gatunki takie jak: <a href="/wiki/Platan_klonolistny" title="Platan klonolistny">platan klonolistny</a>, <a href="/wiki/Cis_pospolity" title="Cis pospolity">cis pospolity</a>, <a href="/wiki/%C5%BBywotnik_olbrzymi" title="Żywotnik olbrzymi">żywotnik olbrzymi</a>, <a href="/wiki/Sosna_czarna" title="Sosna czarna">sosna czarna</a>, <a href="/wiki/Mi%C5%82orz%C4%85b_dwuklapowy" title="Miłorząb dwuklapowy">miłorząb dwuklapowy</a>, <a href="/wiki/D%C4%85b_szypu%C5%82kowy" title="Dąb szypułkowy">dąb szypułkowy</a>, <a href="/wiki/Topola_czarna" title="Topola czarna">topola czarna</a>, <a href="/wiki/Buk_zwyczajny" title="Buk zwyczajny">buk zwyczajny</a>, <a href="/wiki/Klon_zwyczajny" title="Klon zwyczajny">klon zwyczajny</a>, srebrzysty <a href="/wiki/Kasztanowiec_pospolity" title="Kasztanowiec pospolity">kasztanowiec biały</a><sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2023-08">&#91;<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny&#160;przypis</a>&#93;</sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Osiedla_mieszkalne">Osiedla mieszkalne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=13" title="Edytuj sekcję: Osiedla mieszkalne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Osiedla mieszkalne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Świdnica nie jest podzielona między jednostki pomocnicze. Wyróżnia się tylko jedną część miasta: <a href="/wiki/Kraszowice_(%C5%9Awidnica)" title="Kraszowice (Świdnica)">Kraszowice</a>. Ponadto funkcjonuje zwyczajowy podział na osiedla: </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:3698viki_%C5%9Awidnica._Foto_Barbara_Maliszewska.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/3698viki_%C5%9Awidnica._Foto_Barbara_Maliszewska.jpg/220px-3698viki_%C5%9Awidnica._Foto_Barbara_Maliszewska.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/3698viki_%C5%9Awidnica._Foto_Barbara_Maliszewska.jpg/330px-3698viki_%C5%9Awidnica._Foto_Barbara_Maliszewska.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/3698viki_%C5%9Awidnica._Foto_Barbara_Maliszewska.jpg/440px-3698viki_%C5%9Awidnica._Foto_Barbara_Maliszewska.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1339" /></a><figcaption><a href="/wiki/Zabytkowe_kamienice_w_%C5%9Awidnicy" title="Zabytkowe kamienice w Świdnicy">Kamienice mieszczańskie</a> w rynku Starego Miasta</figcaption></figure> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobna strona: <a href="/wiki/Kategoria:Dzielnice_i_osiedla_%C5%9Awidnicy" title="Kategoria:Dzielnice i osiedla Świdnicy">Kategoria:Dzielnice i osiedla Świdnicy</a>.</i></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Stare_Miasto_(%C5%9Awidnica)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stare Miasto (Świdnica) (strona nie istnieje)">Stare Miasto</a></li> <li><a href="/wiki/Kraszowice_(%C5%9Awidnica)" title="Kraszowice (Świdnica)">Kraszowice</a></li> <li><a href="/wiki/Osiedle_Kolonia_(%C5%9Awidnica)" title="Osiedle Kolonia (Świdnica)">Osiedle Kolonia</a></li> <li><a href="/wiki/Osiedle_M%C5%82odych_(%C5%9Awidnica)" title="Osiedle Młodych (Świdnica)">Osiedle Młodych</a></li> <li><a href="/wiki/Osiedle_Piast%C3%B3w_(%C5%9Awidnica)" title="Osiedle Piastów (Świdnica)">Osiedle Piastów</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Osiedle_%C5%9Awierkowe_(%C5%9Awidnica)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Osiedle Świerkowe (Świdnica) (strona nie istnieje)">Osiedle Świerkowe</a></li> <li><a href="/wiki/Osiedle_S%C5%82owia%C5%84skie_(%C5%9Awidnica)" title="Osiedle Słowiańskie (Świdnica)">Osiedle Słowiańskie</a></li> <li><a href="/wiki/Osiedle_Zarzecze_(%C5%9Awidnica)" title="Osiedle Zarzecze (Świdnica)">Osiedle Zarzecze</a></li> <li><a href="/wiki/Osiedle_Zawisz%C3%B3w_(%C5%9Awidnica)" title="Osiedle Zawiszów (Świdnica)">Osiedle Zawiszów</a></li> <li><a href="/wiki/Osiedle_Zwierzynieckie_(%C5%9Awidnica)" title="Osiedle Zwierzynieckie (Świdnica)">Osiedle Zwierzynieckie</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gospodarka">Gospodarka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=14" title="Edytuj sekcję: Gospodarka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Gospodarka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PL_Swidnica_Pafal.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/PL_Swidnica_Pafal.JPG/220px-PL_Swidnica_Pafal.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/PL_Swidnica_Pafal.JPG/330px-PL_Swidnica_Pafal.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/PL_Swidnica_Pafal.JPG/440px-PL_Swidnica_Pafal.JPG 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a><figcaption><a href="/wiki/Fabryka_Aparatury_Pomiarowej_Pafal" title="Fabryka Aparatury Pomiarowej Pafal">Fabryka Aparatury pomiarowej „Pafal”</a></figcaption></figure> <p>W okresie <a href="/wiki/Polska_Rzeczpospolita_Ludowa" title="Polska Rzeczpospolita Ludowa">PRL</a> w mieście funkcjonowała m.in. Fabryka Wagonów Towarowych i Urządzeń Przemysłowych produkująca m.in. wyposażenie cukrowni, zakłady przemysłu elektrotechnicznego, precyzyjnego, skórzanego, meblowego i wełnianego<sup id="cite_ref-Przewodnik_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-Przewodnik-39">[39]</a></sup>. Po transformacji ustrojowej część zakładów postawiona została w stan upadłości. </p><p>Od kwietnia 2004 na terenie miasta istnieje podstrefa <a href="/wiki/Wa%C5%82brzyska_Specjalna_Strefa_Ekonomiczna" title="Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna">Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej</a> „Invest Park”. Od czerwca 2005 budowę fabryki rozpoczął „Electrolux”, zakończyły się również prace budowlane fabryki <a href="/wiki/Colgate-Palmolive" title="Colgate-Palmolive">Colgate-Palmolive</a>. Na terenie Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej „Invest Park” ulokowały się też – „Klingenburg International” Sp. z o.o. (producent urządzeń klimatyzacyjnych i wentylacyjnych), „Nifco Poland” Sp z o.o. (producent pierścieni, nitów i zacisków z tworzyw sztucznych) oraz Galess Sp. z o.o. (usługi galwanizerskie). Poza podstrefą inwestycje typu „greenfield” rozpoczęły – „IMP Comfort” Sp. z o.o. (producent tkanin technicznych) i „Krause” Sp. z o.o. (producent drabin i rusztowań aluminiowych), w 2008 na terenie strefy powstała nowa siedziba <a href="/wiki/Sonel" title="Sonel">Sonel</a> S.A. Swoje siedziby posiadają polski producent z branży AGD <a href="/w/index.php?title=Solgaz&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Solgaz (strona nie istnieje)">Solgaz</a>, oraz producent tworzyw sztucznych DBI Plastic Polska. Dystrybucję oraz produkcję prowadzi przedsiębiorstwo M&amp;J Świdnica, producent m.in. majonezu Świdnickiego. W Świdnicy znajduje się także fabryka wagonów należąca do amerykańskiego koncernu <a href="/w/index.php?title=The_Greenbrier_Companies&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Greenbrier Companies (strona nie istnieje)">The Greenbrier Companies</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;">&#65279;<a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7738224#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q7738224">(inne języki)</a></span> (dawniej <a href="/wiki/Wagony_%C5%9Awidnica" title="Wagony Świdnica">Wagony Świdnica</a> SA). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Infrastruktura_techniczna">Infrastruktura techniczna</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=15" title="Edytuj sekcję: Infrastruktura techniczna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Infrastruktura techniczna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PL_%C5%9Awidnica_-_MZEC.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/PL_%C5%9Awidnica_-_MZEC.jpg/220px-PL_%C5%9Awidnica_-_MZEC.jpg" decoding="async" width="220" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/PL_%C5%9Awidnica_-_MZEC.jpg/330px-PL_%C5%9Awidnica_-_MZEC.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/PL_%C5%9Awidnica_-_MZEC.jpg/440px-PL_%C5%9Awidnica_-_MZEC.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1440" /></a><figcaption>Miejski Zakład Energetyki Cieplnej</figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/%C5%9Awidnickie_Przedsi%C4%99biorstwo_Wodoci%C4%85g%C3%B3w_i_Kanalizacji" title="Świdnickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji">Świdnickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji</a> (spółka z udziałem miasta zaopatrująca w wodę mieszkańców miasta Świdnica) zarządza siecią wodociągową łącznej długości 173&#160;km, na której wykonanych jest 2671 przyłączy do budynków. Na sieci kanalizacyjnej o długości 147&#160;km wykonanych jest 2766 przyłączy do budynków. Miasto Świdnica zaopatrywane jest z dwóch ujęć wody podziemnych: przy ul. Bokserskiej oraz w Pszennie<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2023-08">&#91;<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny&#160;przypis</a>&#93;</sup>.</li> <li><a href="/wiki/Miejski_Zak%C5%82ad_Energetyki_Cieplnej_%C5%9Awidnica" title="Miejski Zakład Energetyki Cieplnej Świdnica">Miejski Zakład Energetyki Cieplnej w Świdnicy</a> zaopatruje w ciepło ponad 40% ogółu mieszkań i podmiotów gospodarczych<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2023-08">&#91;<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny&#160;przypis</a>&#93;</sup> w Świdnicy. Ciepło jest produkowane w sześciu ciepłowniach przy ul. Pogodnej, Bohaterów Getta, Saperów, Sikorskiego, Zarzecze (planowane wyburzenie 2017)<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40">[40]</a></sup>, Zawiszów.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Transport">Transport</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=16" title="Edytuj sekcję: Transport" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Transport_drogowy">Transport drogowy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=17" title="Edytuj sekcję: Transport drogowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport drogowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:%C5%9Awidnica_-_fotopolska.eu_(198178).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/%C5%9Awidnica_-_fotopolska.eu_%28198178%29.jpg/220px-%C5%9Awidnica_-_fotopolska.eu_%28198178%29.jpg" decoding="async" width="220" height="108" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/%C5%9Awidnica_-_fotopolska.eu_%28198178%29.jpg/330px-%C5%9Awidnica_-_fotopolska.eu_%28198178%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/%C5%9Awidnica_-_fotopolska.eu_%28198178%29.jpg/440px-%C5%9Awidnica_-_fotopolska.eu_%28198178%29.jpg 2x" data-file-width="1500" data-file-height="735" /></a><figcaption>Ulica Szarych Szeregów – jedna z głównych dróg wjazdowych do Świdnicy. Widok w kierunku <a href="/wiki/Pszenno" title="Pszenno">Pszenna</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Główne_drogi_w_mieście"><span id="G.C5.82.C3.B3wne_drogi_w_mie.C5.9Bcie"></span>Główne drogi w mieście</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=18" title="Edytuj sekcję: Główne drogi w mieście" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Główne drogi w mieście"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Obszar miasta Świdnicy stanowi węzeł dróg wojewódzkich i krajowych<sup id="cite_ref-geoportal_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-geoportal-41">[41]</a></sup>: </p> <ul><li><a href="/wiki/Droga_krajowa_nr_35_(Polska)" title="Droga krajowa nr 35 (Polska)">Droga krajowa nr 35</a> (<a href="/wiki/Bielany_Wroc%C5%82awskie" title="Bielany Wrocławskie">Bielany Wrocławskie</a> k. <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocławia</a> – Świdnica – <a href="/wiki/Wa%C5%82brzych" title="Wałbrzych">Wałbrzych</a> – <a href="/wiki/Mierosz%C3%B3w" title="Mieroszów">Mieroszów</a> – <a href="/wiki/Goli%C5%84sk" title="Golińsk">Golińsk</a>)</li> <li><a href="/wiki/Droga_wojew%C3%B3dzka_nr_382" title="Droga wojewódzka nr 382">Droga wojewódzka nr 382</a> (<a href="/wiki/Strzegom" title="Strzegom">Strzegom</a> – <a href="/wiki/Dzier%C5%BConi%C3%B3w" title="Dzierżoniów">Dzierżoniów</a> – <a href="/wiki/Z%C4%85bkowice_%C5%9Al%C4%85skie" title="Ząbkowice Śląskie">Ząbkowice Śląskie</a>)</li> <li><a href="/wiki/Droga_wojew%C3%B3dzka_nr_379" title="Droga wojewódzka nr 379">Droga wojewódzka nr 379</a> (Świdnica – <a href="/wiki/Wa%C5%82brzych" title="Wałbrzych">Wałbrzych</a>)</li></ul> <p>Ponadto, ze Świdnicy wybiegają drogi lokalne do <a href="/wiki/Bystrzyca_G%C3%B3rna" title="Bystrzyca Górna">Bystrzycy Górnej</a>, <a href="/wiki/Wiry_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Wiry (województwo dolnośląskie)">Wirów</a>, <a href="/wiki/%C5%BBar%C3%B3w" title="Żarów">Żarowa</a>, <a href="/wiki/Witosz%C3%B3w_Dolny" title="Witoszów Dolny">Witoszowa Dolnego</a> oraz <a href="/wiki/Jaworzyna_%C5%9Al%C4%85ska" title="Jaworzyna Śląska">Jaworzyny Śląskiej</a><sup id="cite_ref-geoportal_41-1" class="reference"><a href="#cite_note-geoportal-41">[41]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="„Łącznik”_Świdnica_–_autostrada_A4"><span id=".E2.80.9E.C5.81.C4.85cznik.E2.80.9D_.C5.9Awidnica_.E2.80.93_autostrada_A4"></span>„Łącznik” Świdnica – autostrada A4</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=19" title="Edytuj sekcję: „Łącznik” Świdnica – autostrada A4" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: „Łącznik” Świdnica – autostrada A4"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Świdnica położona jest w odległości około 30 kilometrów od <a href="/wiki/Autostrada_A4_(Polska)" title="Autostrada A4 (Polska)">autostrady A4</a>, do której dojazd ułatwia otwarta w 2011 <a href="/wiki/Droga_powiatowa" title="Droga powiatowa">droga powiatowa</a> nr 3396D omijająca tereny zabudowane (w tym <a href="/wiki/%C5%BBar%C3%B3w" title="Żarów">Żarów</a>), potocznie zwana „łącznikiem”<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42">[42]</a></sup>. </p><p>Projekt pod nazwą „Budowa drogi powiatowej nr 3396D na odcinku pomiędzy drogą krajową nr 5 a drogą wojewódzką nr 382 i ul. Stęczyńskiego w Świdnicy” realizowany był z udziałem dofinansowania z funduszy europejskich w ramach Działania 3.1 Infrastruktura drogowa, w Priorytecie 3 Rozwój infrastruktury transportowej na Dolnym Śląsku(„Transport”) <a href="/wiki/Regionalny_program_operacyjny" title="Regionalny program operacyjny">Regionalnego Programu Operacyjnego</a> <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie" title="Województwo dolnośląskie">Województwa Dolnośląskiego</a> na lata 2007–2013. Całkowity koszt inwestycji wyniósł blisko 109 mln zł (z czego ok. 89 mln zł pochłonęła budowa jezdni), co klasyfikuje ją jako jedną z największych inwestycji realizowanych ze środków wojewódzkich i największą w historii powiatu w Polsce. Budowa współfinansowana była przez 6 samorządów: powiat świdnicki – główny inwestor, urząd marszałkowski, miasto Świdnica oraz gminy: <a href="/wiki/%C5%9Awidnica_(gmina_wiejska_w_wojew%C3%B3dztwie_dolno%C5%9Bl%C4%85skim)" title="Świdnica (gmina wiejska w województwie dolnośląskim)">Świdnica</a>, <a href="/wiki/%C5%BBar%C3%B3w_(gmina)" title="Żarów (gmina)">Żarów</a> i <a href="/wiki/Jaworzyna_%C5%9Al%C4%85ska_(gmina)" title="Jaworzyna Śląska (gmina)">Jaworzyna Śląska</a>. Nawierzchnia drogi wykonana została z <a href="/wiki/Beton" title="Beton">betonu</a> cementowego 30/37, a podbudowa z chudego betonu. Dzięki decyzji o wykonaniu nawierzchni betonowej zamiast, klasycznie, bitumicznej, zyskano drogę o lepszych właściwościach bez zwiększania kosztu jej budowy oraz wydłużoną, pięcioletnią gwarancję od wykonawcy. Jedno z rond na budowanej trasie zostało wykonane w technologii betonowej i był to pierwszy, eksperymentalny obiekt tego typu na obszarze Polski. Realizacja inwestycji przyczyniła się do znacznego skrócenia czasu przejazdu, a w konsekwencji do spadku kosztów czasu pasażerów (oszczędność kosztów czasu w przewozach pasażerskich) i do spadku kosztów czasu kierowców zawodowych (oszczędność kosztów czasu w przewozach towarowych). Łączne oszczędności czasu pasażerów i kierowców (niezdyskontowane) wyniosły w 2012 wg obliczeń autorów branżowego czasopisma „Drogownictwo” 12,4 mld zł<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43">[43]</a></sup>. </p><p>W najbliższych latach planowana jest również budowa drogi ekspresowej S5 pomiędzy planowanym węzłem Sobótka (z planowaną trasą S8) oraz węzłem Bolków (istniejąca droga ekspresowa S3). Jednym z węzłów tego odcinka będzie węzeł Świdnica znajdujący się na północ od miasta.<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44">[44]</a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Drogowy_transport_zbiorowy">Drogowy transport zbiorowy</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=20" title="Edytuj sekcję: Drogowy transport zbiorowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=20" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Drogowy transport zbiorowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Transport_miejski" title="Transport miejski">Komunikacją miejską</a> wewnątrz miasta i do okolicznych miejscowości zajmuje się <a href="/wiki/Miejskie_Przedsi%C4%99biorstwo_Komunikacyjne_w_%C5%9Awidnicy" title="Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Świdnicy">Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne</a>. Według stanu na lipiec 2024 roku MPK obsługiwało 18 linii <a href="/wiki/Autobus" title="Autobus">autobusowych</a><sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45">[45]</a></sup>. </p><p>Linie autobusowe<sup id="cite_ref-autonazwa1_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-autonazwa1-46">[46]</a></sup>: </p> <ul><li>linia nr 1: Świdnica ul. Strzelińska – ul. E. Platter/<a href="/wiki/Komor%C3%B3w_(powiat_%C5%9Bwidnicki)" title="Komorów (powiat świdnicki)">Komorów</a>,</li> <li>linia nr 2: Świdnica ul. Strzelińska – ul. B. Krzywoustego</li> <li>lina nr 3: Świdnica ul. Słowiańska – ul. E. Platter</li> <li>linia nr 4: Świdnica al. Colgate – ul. M. Kopernika</li> <li>linia nr 5: Świdnica ul. B. Krzywoustego – ul. M. Kopernika</li> <li>linia nr 6: Świdnica ul. E. Plater – ul. M. Kopernika/<a href="/wiki/Pszenno" title="Pszenno">Pszenno</a>,</li> <li>linia nr 7: Świdnica ul. E. Plater – ul. B. Krzywoustego,</li> <li>linia nr 8: Świdnica ul. Sikorskiego - ul. Strzelińska</li> <li>linia nr 9: Świdnica ul. E. Plater - ul. Wschodnia,</li> <li>linia nr 10: Świdnica pl. Św. Małgorzaty - <a href="/wiki/Witosz%C3%B3w_Dolny" title="Witoszów Dolny">Witoszów Dolny</a> – <a href="/wiki/Witosz%C3%B3w_G%C3%B3rny" title="Witoszów Górny">Witoszów Górny</a> – <a href="/wiki/Pogorza%C5%82a" title="Pogorzała">Pogorzała</a> <a href="/wiki/Modlisz%C3%B3w" title="Modliszów">– Modliszów</a>,</li> <li>linia nr 11: Świdnica ul. Leśna Szpital - ul. M. Kopernika</li> <li>linia nr 12: Świdnica ul. Pogodna - Inżynierska</li> <li>linia nr 13: Świdnica ul. E. Plater - ul. Inżynierska,</li> <li>linia nr 20 Świdnica pl. Grunwaldzki – <a href="/wiki/Bole%C5%9Bcin_(powiat_%C5%9Bwidnicki)" title="Boleścin (powiat świdnicki)">Boleścin</a> – <a href="/wiki/Krzczon%C3%B3w_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Krzczonów (województwo dolnośląskie)">Krzczonów</a> – <a href="/wiki/Grodziszcze_(powiat_%C5%9Bwidnicki)" title="Grodziszcze (powiat świdnicki)">Grodziszcze</a> – <a href="/wiki/Krzy%C5%BCowa_(powiat_%C5%9Bwidnicki)" title="Krzyżowa (powiat świdnicki)">Krzyżowa</a> – <a href="/wiki/Wierusz%C3%B3w_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Wieruszów (województwo dolnośląskie)">Wieruszów</a>,</li> <li>linia nr 30: Świdnica ul. Strzegomska/E. Leclerc – <a href="/wiki/Burkat%C3%B3w" title="Burkatów">Burkatów</a> – <a href="/wiki/Bystrzyca_Dolna" title="Bystrzyca Dolna">Bystrzyca Dolna</a> – <a href="/wiki/Bystrzyca_G%C3%B3rna" title="Bystrzyca Górna">Bystrzyca Górna</a> – <a href="/wiki/Lubach%C3%B3w" title="Lubachów">Lubachów</a>,</li> <li>linia nr 41: Świdnica pl. św. Małgorzaty – <a href="/wiki/Pszenno" title="Pszenno">Pszenno</a> – <a href="/wiki/K%C4%85tki_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Kątki (województwo dolnośląskie)">Kątki</a> – <a href="/wiki/Zebrzyd%C3%B3w" title="Zebrzydów">Zebrzydów</a> – <a href="/wiki/Marcinowice_(powiat_%C5%9Bwidnicki)" title="Marcinowice (powiat świdnicki)">Marcinowice</a>,</li> <li>linia nr 43: Świdnica pl. św. Małgorzaty – <a href="/wiki/Pszenno" title="Pszenno">Pszenno</a> – <a href="/wiki/Wilk%C3%B3w_(powiat_%C5%9Bwidnicki)" title="Wilków (powiat świdnicki)">Wilków</a> – <a href="/wiki/Niegosz%C3%B3w" title="Niegoszów">Niegoszów</a> – <a href="/wiki/Pank%C3%B3w" title="Panków">Panków</a> – <a href="/wiki/%C5%9Amia%C5%82owice" title="Śmiałowice">Śmiałowice</a> – <a href="/wiki/Klecin" title="Klecin">Klecin</a> – <a href="/wiki/Stefanowice_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Stefanowice (województwo dolnośląskie)">Stefanowice</a> – <a href="/wiki/Grusz%C3%B3w_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Gruszów (województwo dolnośląskie)">Gruszów</a> – <a href="/wiki/Marcinowice_(powiat_%C5%9Bwidnicki)" title="Marcinowice (powiat świdnicki)">Marcinowice</a>,</li> <li>linia nr 60: Świdnica pl. św. Małgorzaty – <a href="/wiki/Opoczka_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Opoczka (województwo dolnośląskie)">Opoczka</a> – <a href="/wiki/Bojanice_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Bojanice (województwo dolnośląskie)">Bojanice</a> – <a href="/wiki/Lutomia_Dolna" title="Lutomia Dolna">Lutomia Dolna</a> – <a href="/wiki/Lutomia_G%C3%B3rna" title="Lutomia Górna">Lutomia Górna</a> – <a href="/wiki/Stachowice" title="Stachowice">Stachowice</a>,</li></ul> <p>Od września 2018 roku MPK Świdnica, poza systemem <a href="/wiki/Publiczny_transport_zbiorowy" title="Publiczny transport zbiorowy">publicznego transportu zbiorowego</a> świadczy komercyjne przewozy <a href="/wiki/Autobus_niskopod%C5%82ogowy" title="Autobus niskopodłogowy">autobusami niskopodłogowymi</a> typu miejskiego na linii nr 31A: Świdnica pl. św. Małgorzaty – <a href="/wiki/%C5%9Awiebodzice" title="Świebodzice">Świebodzice</a> – <a href="/wiki/Wa%C5%82brzych" title="Wałbrzych">Wałbrzych</a> ul. Wysockiego<sup id="cite_ref-31A-miasto_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-31A-miasto-47">[47]</a></sup>. Kursy umożliwiają dojazd na pociągi <a href="/wiki/Express_InterCity_Premium" title="Express InterCity Premium">Express Intercity Premium</a> zatrzymujące się na stacji <a href="/wiki/Wa%C5%82brzych_Miasto" title="Wałbrzych Miasto">Wałbrzych Miasto</a><sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48">[48]</a></sup>. Od 17 marca 2020 roku kurs ten został zawieszony do odwołania w związku z pandemią <a href="/wiki/COVID-19" title="COVID-19">COVID-19</a><sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49">[49]</a></sup>. </p><p>Od 1 lipca 2024 nastąpiły duże zmiany w liniach autobusowych, znikły trasy okrężne 50 i 52.<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50">[50]</a></sup> </p><p>Do 2016 funkcjonowało <a href="/wiki/Przedsi%C4%99biorstwo_Komunikacji_Samochodowej_w_%C5%9Awidnicy" title="Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Świdnicy">Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Świdnicy</a>, powstałe z przekształcenia oddziału <a href="/wiki/Pa%C5%84stwowa_Komunikacja_Samochodowa" title="Państwowa Komunikacja Samochodowa">Państwowej Komunikacji Samochodowej</a> obsługujące linie regionalne i dalekobieżne w wybranych kierunkach<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51">[51]</a></sup>. Aktualnie (październik 2017) regionalny i dalekobieżny transport autobusowy ze świdnickiego dworca autobusowego prowadzą prywatni przewoźnicy w następujących kierunkach (miejscowości docelowe)<sup id="cite_ref-CP_52-0" class="reference"><a href="#cite_note-CP-52">[52]</a></sup>: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72799541">.mw-parser-output .uklad-wielokolumnowy dl,.mw-parser-output .uklad-wielokolumnowy ol,.mw-parser-output .uklad-wielokolumnowy ul{margin-top:0}.mw-parser-output .uklad-wielokolumnowy.uklad-nieprzenosny>div,.mw-parser-output .uklad-wielokolumnowy.uklad-nieprzenosny li{break-inside:avoid}</style> <div class="uklad-wielokolumnowy" style="column-count: 3; column-width: 10em;"> <ul><li><a href="/wiki/Bielawa" title="Bielawa">Bielawa</a></li> <li><a href="/wiki/Buk%C3%B3w_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Buków (województwo dolnośląskie)">Buków</a></li> <li><a href="/wiki/Dzier%C5%BConi%C3%B3w" title="Dzierżoniów">Dzierżoniów</a></li> <li><a href="/wiki/Gola_%C5%9Awidnicka" title="Gola Świdnicka">Gola Świdnicka</a></li> <li><a href="/wiki/Jawor_(miasto)" title="Jawor (miasto)">Jawor</a></li> <li><a href="/wiki/Jaworzyna_%C5%9Al%C4%85ska" title="Jaworzyna Śląska">Jaworzyna Śląska</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%82obrzeg" title="Kołobrzeg">Kołobrzeg</a></li> <li><a href="/wiki/Kij%C3%B3w" title="Kijów">Kijów</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%81a%C5%BCany" title="Łażany">Łażany</a></li> <li><a href="/wiki/Mielno" title="Mielno">Mielno</a></li> <li><a href="/wiki/Mrowiny" title="Mrowiny">Mrowiny</a></li> <li><a href="/wiki/Pastuch%C3%B3w" title="Pastuchów">Pastuchów</a></li> <li><a href="/wiki/Pogorzelica_(gmina_Rewal)" title="Pogorzelica (gmina Rewal)">Pogorzelica</a></li> <li><a href="/wiki/Praga" title="Praga">Praga</a></li> <li><a href="/wiki/Przy%C5%82%C4%99g%C3%B3w" title="Przyłęgów">Przyłęgów</a></li> <li><a href="/wiki/Roztoka_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Roztoka (województwo dolnośląskie)">Roztoka</a></li> <li><a href="/wiki/Sady_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Sady (województwo dolnośląskie)">Sady</a></li> <li><a href="/wiki/Sob%C3%B3tka_(miasto)" title="Sobótka (miasto)">Sobótka</a></li> <li><a href="/wiki/Strzegom" title="Strzegom">Strzegom</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awiebodzice" title="Świebodzice">Świebodzice</a></li> <li><a href="/wiki/Olsztyn" title="Olsztyn">Olsztyn</a></li> <li><a href="/wiki/Unie%C5%9Bcie" title="Unieście">Unieście</a></li> <li><a href="/wiki/Walim_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Walim (województwo dolnośląskie)">Walim</a></li> <li><a href="/wiki/Wa%C5%82brzych" title="Wałbrzych">Wałbrzych</a></li> <li><a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawa</a></li> <li><a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocław</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBar%C3%B3w" title="Żarów">Żarów</a></li></ul> </div> <p>Właścicielem centrum przesiadkowego (dworca autobusowego zintegrowanego z dworcem kolejowym <a href="/wiki/%C5%9Awidnica_Miasto" title="Świdnica Miasto">Świdnica Miasto</a>) jest samorząd miejski<sup id="cite_ref-CP_52-1" class="reference"><a href="#cite_note-CP-52">[52]</a></sup>. Budowa centrum trwała 5 lat i kosztowała 25 milionów złotych<sup id="cite_ref-PRW_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-PRW-53">[53]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Transport_kolejowy">Transport kolejowy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=21" title="Edytuj sekcję: Transport kolejowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=21" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport kolejowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kolej funkcjonuje w Świdnicy od 1844<sup id="cite_ref-wyborcza-wrocław_54-0" class="reference"><a href="#cite_note-wyborcza-wrocław-54">[54]</a></sup>. Główną stacją jest <a href="/wiki/%C5%9Awidnica_Miasto" title="Świdnica Miasto">Świdnica Miasto</a>, wybudowana w 1861, a następnie przebudowana w latach 1903–1905<sup id="cite_ref-wyborcza-wrocław_54-1" class="reference"><a href="#cite_note-wyborcza-wrocław-54">[54]</a></sup>. Przebiegają przez nią: <a href="/wiki/Linia_kolejowa_nr_137" title="Linia kolejowa nr 137">linia kolejowa nr 137</a> łącząca <a href="/wiki/Katowice_(stacja_kolejowa)" title="Katowice (stacja kolejowa)">Katowice</a> z <a href="/wiki/Legnica_(stacja_kolejowa)" title="Legnica (stacja kolejowa)">Legnicą</a> oraz <a href="/wiki/Linia_kolejowa_nr_771" title="Linia kolejowa nr 771">linia nr 771</a> łącząca ze stacją <a href="/wiki/%C5%9Awidnica_Przedmie%C5%9Bcie" title="Świdnica Przedmieście">Świdnica Przedmieście</a>. Ta druga położona jest na <a href="/wiki/Linia_kolejowa_nr_266/285" title="Linia kolejowa nr 266/285">linii nr 285</a> z <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw_G%C5%82%C3%B3wny" title="Wrocław Główny">Wrocławia</a> do <a href="/wiki/Jedlina-Zdr%C3%B3j_(stacja_kolejowa)" title="Jedlina-Zdrój (stacja kolejowa)">Jedliny-Zdroju</a>. Po 22 latach przerwy, 12 czerwca 2022 oddano do użytku zrewitalizowaną część linii przez Sobótkę<sup id="cite_ref-st1_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-st1-55">[55]</a></sup>. Po odcinku Świdnica Miasto – <a href="/wiki/Jedlina-Zdr%C3%B3j_(stacja_kolejowa)" title="Jedlina-Zdrój (stacja kolejowa)">Jedlina-Zdrój</a> pociągi pojechały 24 czerwca 2022. </p><p>Według stanu na rok 2024 z połączeń pasażerskich przez Świdnicę kursują pociągi <a href="/wiki/Koleje_Dolno%C5%9Bl%C4%85skie" title="Koleje Dolnośląskie">Kolei Dolnośląskich</a>, a także pociągi TLK <a href="/wiki/PKP_Intercity" title="PKP Intercity">PKP Intercity</a> w relacji <a href="/wiki/Jelenia_G%C3%B3ra" title="Jelenia Góra">Jelenia Góra</a> – <a href="/wiki/Krak%C3%B3w_G%C5%82%C3%B3wny" title="Kraków Główny">Kraków Główny</a>. W grudniu 2013 Koleje Dolnośląskie uruchomiły bezpośrednie połączenie <a href="/wiki/%C5%9Awidnica_Miasto" title="Świdnica Miasto">Świdnica Miasto</a> – <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw_G%C5%82%C3%B3wny" title="Wrocław Główny">Wrocław Główny</a> (przez <a href="/wiki/Jaworzyna_%C5%9Al%C4%85ska" title="Jaworzyna Śląska">Jaworzynę Śląską</a>, w której następuje zmiana kierunku jazdy). Również to połączenie obsługiwane jest przez autobusy szynowe. Jednocześnie oddano do użytku wyremontowany budynek dworca Świdnica Miasto<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56">[56]</a></sup>. Od 12 czerwca 2022 r. połączenia do Wrocławia zostały poprowadzone przez nowo zrewitalizowaną <a href="/wiki/Linia_kolejowa_nr_266/285" title="Linia kolejowa nr 266/285">linię kolejową nr 285</a>, Świdnica w tym dniu zyskała nowe połączenie do/z <a href="/wiki/Trzebnica" title="Trzebnica">Trzebnicy</a><sup id="cite_ref-st1_55-1" class="reference"><a href="#cite_note-st1-55">[55]</a></sup>. </p><p>W czasach stacjonowania w Świdnicy <a href="/wiki/Armia_Czerwona" title="Armia Czerwona">Armii Czerwonej</a> miasto posiadało bezpośrednie połączenie kolejowe z <a href="/wiki/Moskwa" title="Moskwa">Moskwą</a><sup id="cite_ref-wyborcza-wrocław_54-2" class="reference"><a href="#cite_note-wyborcza-wrocław-54">[54]</a></sup>. </p><p>Trasa <a href="/wiki/Kamieniec_Z%C4%85bkowicki" title="Kamieniec Ząbkowicki">Kamieniec Ząbkowicki</a> – <a href="/wiki/Legnica" title="Legnica">Legnica</a> wykorzystywana jest także w ruchu towarowym. Wyprowadzone są od niej bocznice do Miejskiego Zakładu Energetyki Cieplnej oraz zakładów Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Ruch towarowy w Świdnicy odbywa się również na linii Świdnica Miasto – Świdnica Przedmieście – <a href="/wiki/Pszenno" title="Pszenno">Pszenno</a>, z której też wyprowadzone są bocznice do zakładów przemysłowych – największa do Fabryki Wagonów. </p><p>Zlokalizowane w mieście stacje kolejowe to: </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Swidnica_miasto_2014_02_20.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Swidnica_miasto_2014_02_20.jpg/220px-Swidnica_miasto_2014_02_20.jpg" decoding="async" width="220" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Swidnica_miasto_2014_02_20.jpg/330px-Swidnica_miasto_2014_02_20.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Swidnica_miasto_2014_02_20.jpg/440px-Swidnica_miasto_2014_02_20.jpg 2x" data-file-width="2480" data-file-height="1124" /></a><figcaption>Dworzec kolejowy <a href="/wiki/%C5%9Awidnica_Miasto" title="Świdnica Miasto">Świdnica Miasto</a></figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/%C5%9Awidnica_Miasto" title="Świdnica Miasto">Świdnica Miasto</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awidnica_Przedmie%C5%9Bcie" title="Świdnica Przedmieście">Świdnica Przedmieście</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awidnica_Zawisz%C3%B3w" title="Świdnica Zawiszów">Świdnica Zawiszów</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awidnica_Kraszowice" title="Świdnica Kraszowice">Świdnica Kraszowice</a> (nieczynna)</li></ul> <p>W roku 2023 stacja Świdnica Miasto obsługiwała 2000 pasażerów dziennie<sup id="cite_ref-utk24_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-utk24-57">[57]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Transport_lotniczy">Transport lotniczy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=22" title="Edytuj sekcję: Transport lotniczy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=22" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport lotniczy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W Świdnicy nie ma lotniska, które mogłoby obsługiwać loty pasażerskie. Najbliższe lotnisko pasażerskie <a href="/wiki/Port_lotniczy_Wroc%C5%82aw-Strachowice" title="Port lotniczy Wrocław-Strachowice">Wrocław-Strachowice</a> jest oddalone o 55&#160;km. W pobliskich <a href="/wiki/%C5%9Awiebodzice" title="Świebodzice">Świebodzicach</a> znajduje się lądowisko dla <a href="/wiki/Awionetka" title="Awionetka">awionetek</a>, które może przyjmować niewielkie samoloty. </p><p>W 2007 przy ul. Leśnej otwarto sanitarne <a href="/wiki/L%C4%85dowisko_%C5%9Awidnica" title="Lądowisko Świdnica">Lądowisko Świdnica</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Turystyka">Turystyka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=23" title="Edytuj sekcję: Turystyka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=23" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Turystyka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Swidnica_Rynek_fontanna.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Swidnica_Rynek_fontanna.jpg/170px-Swidnica_Rynek_fontanna.jpg" decoding="async" width="170" height="221" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Swidnica_Rynek_fontanna.jpg/255px-Swidnica_Rynek_fontanna.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Swidnica_Rynek_fontanna.jpg/340px-Swidnica_Rynek_fontanna.jpg 2x" data-file-width="1934" data-file-height="2513" /></a><figcaption>Fontanna na rynku świdnickim</figcaption></figure> <p>W punkcie Informacji turystycznej przy ul. Wewnętrznej 2 turyści mogą uzyskać informacje dotyczące bazy hotelowo-gastronomicznej, o organizowanych imprezach czy o historii Świdnicy. Informacja oferuje również do sprzedaży albumy fotograficzne miasta, foldery, mapy, oraz liczne pamiątki związane ze Świdnicą. W 2014 uruchomiono wypożyczalnię rowerów miejskich<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2023-08">&#91;<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny&#160;przypis</a>&#93;</sup>. </p> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Pomnik_Sraj%C4%85cego_Ch%C5%82opka_pod_%C5%9Awidnic%C4%85" title="Pomnik Srającego Chłopka pod Świdnicą">Pomnik Srającego Chłopka pod Świdnicą</a>.</i></div> <p>Na obrzeżach miasta znajduje się jedyny w Europie pomnik mężczyzny, który ze spuszczonymi spodniami siedzi na ceglanym wychodku załatwiając potrzebę fizjologiczną, zwany <i>Srającym Chłopkiem</i> (lub bardziej swojsko <i>Bolkiem Myślicielem</i>). Ufundowany został w 1928 przez mieszkańców miasta z okazji powstania miejskich wodociągów, pierwotnie znajdował się przy ulicy Bokserskiej obok pierwszego budynku tej firmy. Po wybudowaniu oczyszczalni ścieków na rogatkach miasta został przeniesiony do <a href="/wiki/Zawisz%C3%B3w" title="Zawiszów">Zawiszowa</a>, 1&#160;km od Świdnicy, przed oczyszczalnię ścieków „Bystrzyca”. Parokrotnie przemalowywany, obecnie stoi na wolnym powietrzu (przedtem zamknięty w altance)<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2023-08">&#91;<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny&#160;przypis</a>&#93;</sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Edukacja">Edukacja</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=24" title="Edytuj sekcję: Edukacja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=24" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Edukacja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W Świdnicy są 2 żłobki, 9 przedszkoli, 7 szkół podstawowych, a ponadto<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2023-08">&#91;<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny&#160;przypis</a>&#93;</sup>: </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Uczelnie">Uczelnie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=25" title="Edytuj sekcję: Uczelnie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=25" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Uczelnie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Wy%C5%BCsza_Szko%C5%82a_Techniczno-Ekonomiczna_w_%C5%9Awidnicy" title="Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna w Świdnicy">Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna</a> (dawniej Wyższa Szkoła Technologii Teleinformatycznych)</li> <li><a href="/wiki/Spo%C5%82eczna_Akademia_Nauk_w_%C5%81odzi" title="Społeczna Akademia Nauk w Łodzi">Społeczna Akademia Nauk w Łodzi</a> Wydział Zamiejscowy w Świdnicy.</li> <li><a href="/wiki/Wy%C5%BCsze_Seminarium_Duchowne_Diecezji_%C5%9Awidnickiej" title="Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Świdnickiej">Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Świdnickiej</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Szkoły_średnie"><span id="Szko.C5.82y_.C5.9Brednie"></span>Szkoły średnie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=26" title="Edytuj sekcję: Szkoły średnie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=26" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Szkoły średnie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Licea">Licea</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=27" title="Edytuj sekcję: Licea" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=27" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Licea"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Liceum Ogólnokształcące Szkoła Mistrzostwa Sportowego w Kolarstwie</li> <li><a href="/wiki/I_Liceum_Og%C3%B3lnokszta%C5%82c%C4%85ce_im._Jana_Kasprowicza_w_%C5%9Awidnicy" title="I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kasprowicza w Świdnicy">I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kasprowicza</a></li> <li><a href="/wiki/II_Liceum_Og%C3%B3lnokszta%C5%82c%C4%85ce_im._Stefana_Banacha_w_%C5%9Awidnicy" title="II Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Banacha w Świdnicy">II Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Banacha</a></li> <li><a href="/wiki/II_Liceum_Og%C3%B3lnokszta%C5%82c%C4%85ce_im._Stefana_Banacha_w_%C5%9Awidnicy" title="II Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Banacha w Świdnicy">Zespół Szkół Ogólnokształcących</a></li> <li><a href="/wiki/III_Liceum_Og%C3%B3lnokszta%C5%82c%C4%85ce_im._Marii_Sk%C5%82odowskiej-Curie_w_%C5%9Awidnicy" title="III Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie w Świdnicy">III Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Technika">Technika</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=28" title="Edytuj sekcję: Technika" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=28" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Technika"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Zespół Szkół Hotelarsko-Turystycznych im. Tony Halika</li> <li>Zespół Szkół Ekonomicznych im. Wincentego Stysia</li> <li>Zespół Szkół Mechanicznych im. Mikołaja Kopernika</li> <li><a href="/wiki/Zesp%C3%B3%C5%82_Szk%C3%B3%C5%82_Budowlano-Elektrycznych_w_%C5%9Awidnicy" title="Zespół Szkół Budowlano-Elektrycznych w Świdnicy">Zespół Szkół Budowlano-Elektrycznych im. Jana III Sobieskiego</a></li> <li>Zespół Szkół nr 1</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Inne">Inne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=29" title="Edytuj sekcję: Inne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=29" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Inne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Szkoła Policealna Służb Społecznych (dawne Studium Medyczne)</li> <li>Społeczna Szkoła Podstawowa, Gimnazjum i Przedszkole – Akademia Przedszkolaka</li> <li><a href="/w/index.php?title=M%C5%82odzie%C5%BCowy_Dom_Kultury_w_%C5%9Awidnicy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Młodzieżowy Dom Kultury w Świdnicy (strona nie istnieje)">Młodzieżowy Dom Kultury im. Mieczysława Kozara-Słobódzkiego</a></li> <li>Żłobek Misie Tulisie sfinansowany ze środków Unii Europejskiej, Budżetu Państwa i prywatnego właściciela.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Służba_zdrowia"><span id="S.C5.82u.C5.BCba_zdrowia"></span>Służba zdrowia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=30" title="Edytuj sekcję: Służba zdrowia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=30" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Służba zdrowia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W Świdnicy funkcjonuje 12 przychodni, 17 aptek, szpital, wiele prywatnych praktyk lekarskich. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:597696_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_%C5%9Awidnica_D%C5%82uga_45_dom_Pod_Bykami_2.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/597696_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_%C5%9Awidnica_D%C5%82uga_45_dom_Pod_Bykami_2.JPG/170px-597696_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_%C5%9Awidnica_D%C5%82uga_45_dom_Pod_Bykami_2.JPG" decoding="async" width="170" height="227" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/597696_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_%C5%9Awidnica_D%C5%82uga_45_dom_Pod_Bykami_2.JPG/255px-597696_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_%C5%9Awidnica_D%C5%82uga_45_dom_Pod_Bykami_2.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/597696_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_%C5%9Awidnica_D%C5%82uga_45_dom_Pod_Bykami_2.JPG/340px-597696_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_%C5%9Awidnica_D%C5%82uga_45_dom_Pod_Bykami_2.JPG 2x" data-file-width="3672" data-file-height="4896" /></a><figcaption>Apteka „Pod Bykami” mieści się w kamienicy przy ul. Długiej 45 – prawdopodobnie najstarszej w mieście<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58">[58]</a></sup></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Przychodnie">Przychodnie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=31" title="Edytuj sekcję: Przychodnie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=31" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przychodnie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Nr 1 – NZOZ „Ars Medica”</li> <li>Nr 2 – NZOZ „Mieszko”</li> <li>Nr 4 – NZOZ „Eskulap”</li> <li>Nr 5 – NZOZ „BH Med”</li> <li>Nr 6 – NZOZ „Kolmed”</li> <li>Nr 7 – NZOZ „Medyk”</li> <li>Nr 8 – NZOZ „AR-Vita”</li> <li>Przychodnia Rehabilitacyjna</li> <li>Przychodnia dla Dzieci</li> <li>Poradnia Rehabilitacyjna</li> <li>Poradnia Odwykowa</li> <li>Przyzakładowy Zakład Opieki Zdrowotnej</li> <li>Zakład Balneologiczny<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2023-08">&#91;<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny&#160;przypis</a>&#93;</sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Szpitale">Szpitale</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=32" title="Edytuj sekcję: Szpitale" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=32" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Szpitale"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Regionalny Specjalistyczny Szpital Powiatowy „Latawiec” – jest to szpital położony na peryferiach miasta, w jego południowo-zachodniej części. Posiada lądowisko dla helikopterów.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kultura">Kultura</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=33" title="Edytuj sekcję: Kultura" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=33" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kultura"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pa%C5%82ac_Opat%C3%B3w_Lubi%C4%85skich_w_%C5%9Awidnicy_01aw.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Pa%C5%82ac_Opat%C3%B3w_Lubi%C4%85skich_w_%C5%9Awidnicy_01aw.jpg/220px-Pa%C5%82ac_Opat%C3%B3w_Lubi%C4%85skich_w_%C5%9Awidnicy_01aw.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Pa%C5%82ac_Opat%C3%B3w_Lubi%C4%85skich_w_%C5%9Awidnicy_01aw.jpg/330px-Pa%C5%82ac_Opat%C3%B3w_Lubi%C4%85skich_w_%C5%9Awidnicy_01aw.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Pa%C5%82ac_Opat%C3%B3w_Lubi%C4%85skich_w_%C5%9Awidnicy_01aw.jpg/440px-Pa%C5%82ac_Opat%C3%B3w_Lubi%C4%85skich_w_%C5%9Awidnicy_01aw.jpg 2x" data-file-width="4123" data-file-height="2321" /></a><figcaption>Pałac Opatów Lubiąskich, obecnie Miejska Biblioteka Publiczna</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PL_%C5%9Awidnica_-_Muzeum_Dawnego_Kupiectwa,_entrance.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/PL_%C5%9Awidnica_-_Muzeum_Dawnego_Kupiectwa%2C_entrance.jpg/220px-PL_%C5%9Awidnica_-_Muzeum_Dawnego_Kupiectwa%2C_entrance.jpg" decoding="async" width="220" height="184" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/PL_%C5%9Awidnica_-_Muzeum_Dawnego_Kupiectwa%2C_entrance.jpg/330px-PL_%C5%9Awidnica_-_Muzeum_Dawnego_Kupiectwa%2C_entrance.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/PL_%C5%9Awidnica_-_Muzeum_Dawnego_Kupiectwa%2C_entrance.jpg/440px-PL_%C5%9Awidnica_-_Muzeum_Dawnego_Kupiectwa%2C_entrance.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1672" /></a><figcaption>Muzeum Dawnego Kupiectwa</figcaption></figure> <p>Przed II wojną światową miasto było siedzibą <a href="/wiki/Teatr_Miejski_w_%C5%9Awidnicy" title="Teatr Miejski w Świdnicy">Teatru Krajowego w Świdnicy</a>, a Państwowy Teatr Świdnica działał do ok. 1951. W mieście działają <a href="/wiki/%C5%9Awidnicki_O%C5%9Brodek_Kultury" title="Świdnicki Ośrodek Kultury">Świdnicki Ośrodek Kultury</a>, Miejska Biblioteka Publiczna, 1 kino, kilkanaście galerii, liczne stowarzyszenia, kółka artystyczne itp. </p><p>Do instytucji kultury w Świdnicy należą: </p> <ul><li>Świdnicki Ośrodek Kultury<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59">[59]</a></sup></li> <li>Miejska Biblioteka Publiczna</li> <li><a href="/wiki/Muzeum_Dawnego_Kupiectwa_w_%C5%9Awidnicy" title="Muzeum Dawnego Kupiectwa w Świdnicy">Muzeum Dawnego Kupiectwa</a></li> <li><a href="/wiki/Muzeum_Broni_i_Militari%C3%B3w_w_%C5%9Awidnicy" title="Muzeum Broni i Militariów w Świdnicy">Muzeum Broni i Militariów</a></li> <li>Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna filia w Świdnicy</li> <li>Młodzieżowy Dom Kultury im. Mieczysława Kozara-Słobódzkiego (powstał w l. 50 jako Dom Harcerza, od 1957 jako Dom Kultury Dzieci i Młodzieży, od <a href="/wiki/1975" title="1975">1975</a> jako MDK)<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60">[60]</a></sup></li> <li>Kino <a href="/wiki/Multikino" title="Multikino">Multikino</a> w Galerii Świdnickiej – 4 sale, ul. Miłego Dnia 1<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61">[61]</a></sup></li> <li>Towarzystwo Regionalne Ziemi Świdnickiej</li> <li>Klub Osiedlowy Spółdzielni Mieszkaniowej przy ul. M. Skłodowskiej-Curie 23</li></ul> <p>Lista imprez kulturalno-rozrywkowych odbywających się cyklicznie w Świdnicy: </p> <ul><li>Czas na teatr / Teatr na czasie</li> <li>Dni Gór (do 2021)</li> <li>Dni Świdnicy</li> <li><a href="/wiki/Festiwal_Bachowski_%C5%9Awidnica" title="Festiwal Bachowski Świdnica">Festiwal Bachowski</a><sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62">[62]</a></sup></li> <li>Festiwal Filmów Dokumentalnych „Okiem Młodych”<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63">[63]</a></sup></li> <li>Festiwal Piosenki Przedszkolnej</li> <li>Festiwal Teatru Otwartego</li> <li>Festyn Sobótkowy</li> <li>Forum Teatrów Niezależnych „Transformacje”</li> <li>Giełda Staroci, Numizmatów i Osobliwości</li> <li>Konkurs Recytatorski „Pegazik”</li> <li>Ogólnopolski Konkurs Recytatorski</li> <li>Otwarta Scena Amatora</li> <li>Przegląd muzyczny „Truskawka”</li> <li>Salon Poezji</li> <li>Świdnicka Środa Literacka</li> <li>Świdnicki Festiwal Filmowy „Spektrum”<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64">[64]</a></sup></li> <li>Świdnicki Przegląd Zespołów Kolędniczych</li> <li>Świdnickie Noce Jazzowe</li> <li>Wielka Rapsodia Świdnica.</li></ul> <p>Większość tych imprez organizuje Świdnicki Ośrodek Kultury, który jest animatorem życia kulturalnego w mieście. </p><p>Świdnica od 4 października 2003 nosi tytuł Stolicy Dziecięcych Marzeń, który nadała jej Międzynarodowa Kapituła <a href="/wiki/Order_U%C5%9Bmiechu" title="Order Uśmiechu">Orderu Uśmiechu</a> na swoim pierwszym w historii posiedzeniu poza Warszawą<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2021-03">&#91;<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny&#160;przypis</a>&#93;</sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Media">Media</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=34" title="Edytuj sekcję: Media" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=34" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Media"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Świdnica posiada własną telewizję, radio internetowe oraz kilka tytułów lokalnej prasy<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2023-08">&#91;<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny&#160;przypis</a>&#93;</sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Telewizja">Telewizja</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=35" title="Edytuj sekcję: Telewizja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=35" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Telewizja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Telewizja Teletop Sudety</li> <li>Interaktywna Telewizja Świdnica ITVS</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Radio">Radio</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=36" title="Edytuj sekcję: Radio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=36" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Radio"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Radio Świdnica</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gazety">Gazety</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=37" title="Edytuj sekcję: Gazety" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=37" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Gazety"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Doba.pl<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65">[65]</a></sup></li> <li><a href="/wiki/Wiadomo%C5%9Bci_%C5%9Awidnickie" title="Wiadomości Świdnickie">Wiadomości Świdnickie</a><sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66">[66]</a></sup></li> <li>Swidnica24.pl<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67">[67]</a></sup></li> <li>„Tygodnik Świdnicki”</li> <li>„Expressem”</li> <li>„Wiadomości Świdnica – NaszeMiasto.pl”</li> <li>„Niedziela” (edycja świdnicka)</li> <li>„Moja Świdnica”</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Administracja_i_władze"><span id="Administracja_i_w.C5.82adze"></span>Administracja i władze</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=38" title="Edytuj sekcję: Administracja i władze" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=38" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Administracja i władze"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Swidnica_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Swidnica_01.jpg/220px-Swidnica_01.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Swidnica_01.jpg/330px-Swidnica_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Swidnica_01.jpg/440px-Swidnica_01.jpg 2x" data-file-width="6016" data-file-height="4000" /></a><figcaption><a href="/wiki/Ratusz_w_%C5%9Awidnicy" title="Ratusz w Świdnicy">Ratusz</a></figcaption></figure> <p>Świdnica ma status <a href="/wiki/Gmina_miejska" title="Gmina miejska">gminy miejskiej</a>. Rada Miejska w Świdnicy składa się z 23 radnych<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68">[68]</a></sup>. Organem wykonawczym samorządu jest <a href="/wiki/Prezydent_miasta" title="Prezydent miasta">prezydent miasta</a>, którym obecnie jest <a href="/wiki/Beata_Moskal-S%C5%82aniewska" title="Beata Moskal-Słaniewska">Beata Moskal-Słaniewska</a>. </p><p>Miasto jest też siedzibą samorządu <a href="/wiki/Powiat_%C5%9Bwidnicki_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Powiat świdnicki (województwo dolnośląskie)">powiatu świdnickiego</a>. </p><p>Mieszkańcy Świdnicy wybierają <a href="/wiki/Pose%C5%82" title="Poseł">posłów</a> z <a href="/wiki/Okr%C4%99g_wyborczy_nr_2_do_Sejmu_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Okręg wyborczy nr 2 do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej">okręgu wyborczego nr 2</a>, <a href="/wiki/Senator" title="Senator">senatorów</a> z <a href="/wiki/Okr%C4%99g_wyborczy_nr_4_do_Senatu_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Okręg wyborczy nr 4 do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej">okręgu wyborczego nr 4</a>, natomiast członków <a href="/wiki/Parlament_Europejski" title="Parlament Europejski">Parlamentu Europejskiego</a> z <a href="/wiki/Okr%C4%99g_wyborczy_nr_12_do_Parlamentu_Europejskiego_w_Polsce" title="Okręg wyborczy nr 12 do Parlamentu Europejskiego w Polsce">okręgu wyborczego nr 12</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Władze_miasta_w_kadencji_2018–2023"><span id="W.C5.82adze_miasta_w_kadencji_2018.E2.80.932023"></span>Władze miasta w kadencji 2018–2023</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=39" title="Edytuj sekcję: Władze miasta w kadencji 2018–2023" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=39" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Władze miasta w kadencji 2018–2023"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Urząd_miasta"><span id="Urz.C4.85d_miasta"></span>Urząd miasta</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=40" title="Edytuj sekcję: Urząd miasta" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=40" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Urząd miasta"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Prezydent_miasta" title="Prezydent miasta">Prezydent miasta</a> – Beata Moskal-Słaniewska<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2023-08">&#91;<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny&#160;przypis</a>&#93;</sup></li> <li>zastępcy prezydenta miasta – Krystian Werecki, Szymon Chojnowski</li> <li>sekretarz miasta – Maciej Rataj, skarbnik miasta – Kacper Siwek</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Rada_miasta">Rada miasta</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=41" title="Edytuj sekcję: Rada miasta" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=41" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Rada miasta"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Przewodniczący rady miasta – Jan Dzięcielski, wiceprzewodniczący rady – Joanna Gadzińska, Rafał Fasuga, Lech Bokszczanin<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2023-08">&#91;<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny&#160;przypis</a>&#93;</sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Wojsko">Wojsko</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=42" title="Edytuj sekcję: Wojsko" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=42" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wojsko"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Świdnica ze względu na swoje położenie i posiadaną infrastrukturę wojskową była do początku lat 90. XX w. dużym garnizonem wojskowym. Na terenie miasta znajdowało się kilka kompleksów koszarowych, zajmowanych przez <a href="/wiki/Garnizon_%C5%9Awidnica" title="Garnizon Świdnica">garnizon Wojska Polskiego</a> oraz <a href="/wiki/Garnizony_Armii_Radzieckiej_na_terytorium_Polski" title="Garnizony Armii Radzieckiej na terytorium Polski">garnizon Armii Radzieckiej</a>. W budynkach byłych koszar znajdują się m.in. siedziba starostwa powiatowego, urzędu miasta, urzędu skarbowego i zakładu ubezpieczeń społecznych<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2023-08">&#91;<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny&#160;przypis</a>&#93;</sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Religia">Religia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=43" title="Edytuj sekcję: Religia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=43" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Religia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:2020_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_zielono%C5%9Bwi%C4%85tkowy_%C5%9Bw._Antoniego_w_%C5%9Awidnicy_1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/2020_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_zielono%C5%9Bwi%C4%85tkowy_%C5%9Bw._Antoniego_w_%C5%9Awidnicy_1.jpg/220px-2020_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_zielono%C5%9Bwi%C4%85tkowy_%C5%9Bw._Antoniego_w_%C5%9Awidnicy_1.jpg" decoding="async" width="220" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/2020_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_zielono%C5%9Bwi%C4%85tkowy_%C5%9Bw._Antoniego_w_%C5%9Awidnicy_1.jpg/330px-2020_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_zielono%C5%9Bwi%C4%85tkowy_%C5%9Bw._Antoniego_w_%C5%9Awidnicy_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/2020_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_zielono%C5%9Bwi%C4%85tkowy_%C5%9Bw._Antoniego_w_%C5%9Awidnicy_1.jpg/440px-2020_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_zielono%C5%9Bwi%C4%85tkowy_%C5%9Bw._Antoniego_w_%C5%9Awidnicy_1.jpg 2x" data-file-width="4542" data-file-height="3270" /></a><figcaption><a href="/wiki/Zesp%C3%B3%C5%82_poklasztorny_kapucyn%C3%B3w_w_%C5%9Awidnicy" title="Zespół poklasztorny kapucynów w Świdnicy">Zespół poklasztorny kapucynów</a> z 1680 oraz dawny kościół św. Antoniego wybudowany w latach 1682–1688, współcześnie <a href="/wiki/Zb%C3%B3r_Ko%C5%9Bcio%C5%82a_Zielono%C5%9Bwi%C4%85tkowego_w_%C5%9Awidnicy" title="Zbór Kościoła Zielonoświątkowego w Świdnicy">kościół zielonoświątkowy</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PL_%C5%9Awidnica_-_Church_of_St._Nicholas.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/PL_%C5%9Awidnica_-_Church_of_St._Nicholas.jpg/220px-PL_%C5%9Awidnica_-_Church_of_St._Nicholas.jpg" decoding="async" width="220" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/PL_%C5%9Awidnica_-_Church_of_St._Nicholas.jpg/330px-PL_%C5%9Awidnica_-_Church_of_St._Nicholas.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/PL_%C5%9Awidnica_-_Church_of_St._Nicholas.jpg/440px-PL_%C5%9Awidnica_-_Church_of_St._Nicholas.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1550" /></a><figcaption><a href="/wiki/Cerkiew_%C5%9Bw._Miko%C5%82aja_Cudotw%C3%B3rcy_w_%C5%9Awidnicy" title="Cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy w Świdnicy">Cerkiew prawosławna pw. św. Mikołaja Cudotwórcy</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_adwentyst%C3%B3w_dnia_si%C3%B3dmego.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_adwentyst%C3%B3w_dnia_si%C3%B3dmego.jpg/220px-Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_adwentyst%C3%B3w_dnia_si%C3%B3dmego.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_adwentyst%C3%B3w_dnia_si%C3%B3dmego.jpg/330px-Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_adwentyst%C3%B3w_dnia_si%C3%B3dmego.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_adwentyst%C3%B3w_dnia_si%C3%B3dmego.jpg/440px-Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_adwentyst%C3%B3w_dnia_si%C3%B3dmego.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a><figcaption>Siedziba <a href="/wiki/Zb%C3%B3r_Ko%C5%9Bcio%C5%82a_Adwentyst%C3%B3w_Dnia_Si%C3%B3dmego_w_%C5%9Awidnicy" title="Zbór Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Świdnicy">zboru Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego</a></figcaption></figure> <p>Od 2004 siedziba <a href="/wiki/Diecezja_%C5%9Bwidnicka" title="Diecezja świdnicka">diecezji świdnickiej</a>. Od 2015 w Świdnicy rezyduje biskup diecezji wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69">[69]</a></sup>. </p><p>Na terenie miasta działalność religijną prowadzą następujące kościoły i związki wyznaniowe: </p> <ul><li><a href="/wiki/Katolicyzm" title="Katolicyzm">Katolicyzm</a>: <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_katolicki_w_Polsce" title="Kościół katolicki w Polsce">Kościół rzymskokatolicki</a> – 7 parafii, wchodzące w skład dwóch dekanatów: <a href="/wiki/Dekanat_%C5%9Awidnica-Wsch%C3%B3d" title="Dekanat Świdnica-Wschód">Świdnica – Wschód</a> oraz <a href="/wiki/Dekanat_%C5%9Awidnica-Zach%C3%B3d" title="Dekanat Świdnica-Zachód">Świdnica – Zachód</a>.</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_greckokatolicki_w_Polsce" title="Kościół greckokatolicki w Polsce">Kościół greckokatolicki</a> – <a href="/wiki/Parafia_greckokatolicka_Zwiastowania_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_%C5%9Awidnicy" title="Parafia greckokatolicka Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Świdnicy">parafia Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny</a><sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70">[70]</a></sup></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Polskokatolicki_w_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Kościół Polskokatolicki w Rzeczypospolitej Polskiej">Kościół Polskokatolicki</a> – <a href="/wiki/Parafia_%C5%9Bw._Antoniego_z_Padwy_w_%C5%9Awidnicy" title="Parafia św. Antoniego z Padwy w Świdnicy">parafia św. Antoniego z Padwy</a><sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71">[71]</a></sup>.</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Prawos%C5%82awie" title="Prawosławie">Prawosławie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Polski_Autokefaliczny_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Prawos%C5%82awny" title="Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny">Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny</a>: <ul><li><a href="/wiki/Parafia_%C5%9Bw._Miko%C5%82aja_w_%C5%9Awidnicy" title="Parafia św. Mikołaja w Świdnicy">Parafia św. Mikołaja</a></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Protestantyzm" title="Protestantyzm">Protestantyzm</a>: <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Adwentyst%C3%B3w_Dnia_Si%C3%B3dmego_w_RP" title="Kościół Adwentystów Dnia Siódmego w RP">Kościół Adwentystów Dnia Siódmego w RP</a>: <ul><li><a href="/wiki/Zb%C3%B3r_Ko%C5%9Bcio%C5%82a_Adwentyst%C3%B3w_Dnia_Si%C3%B3dmego_w_%C5%9Awidnicy" title="Zbór Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Świdnicy">zbór w Świdnicy</a><sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72">[72]</a></sup></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ewangelicko-Augsburski_w_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Kościół Ewangelicko-Augsburski w Rzeczypospolitej Polskiej">Kościół Ewangelicko-Augsburski</a>: <ul><li><a href="/wiki/Parafia_Ewangelicko-Augsburska_w_%C5%9Awidnicy" title="Parafia Ewangelicko-Augsburska w Świdnicy">Parafia w Świdnicy</a> – <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pokoju_w_%C5%9Awidnicy" title="Kościół Pokoju w Świdnicy">Kościół Pokoju</a><sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73">[73]</a></sup></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Zielono%C5%9Bwi%C4%85tkowy_w_RP" title="Kościół Zielonoświątkowy w RP">Kościół Zielonoświątkowy</a>: <ul><li><a href="/wiki/Zb%C3%B3r_Ko%C5%9Bcio%C5%82a_Zielono%C5%9Bwi%C4%85tkowego_w_%C5%9Awidnicy" title="Zbór Kościoła Zielonoświątkowego w Świdnicy">zbór w Świdnicy</a><sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74">[74]</a></sup></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awiadkowie_Jehowy" title="Świadkowie Jehowy">Świadkowie Jehowy</a>: <ul><li>cztery zbory: Miasto, Osiedle (w tym grupa ukraińskojęzyczna), Zarzecze, Zawiszów (<a href="/wiki/Sala_kr%C3%B3lestwa" title="Sala królestwa">Sala Królestwa</a> ul. Stawki 7)<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75">[75]</a></sup><sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76">[76]</a></sup></li></ul></li></ul> <p>inne niezabytkowe kościoły: </p> <ul><li><ul><li>kościół rzym.kat. pw. św. Andrzeja Boboli</li> <li>kościół rzym.kat. pw. św. Ducha (Osiedle Zawiszów)</li> <li>kościół rzym.kat. pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa (Kraszowice)</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Marii_Panny_Kr%C3%B3lowej_Polski_w_%C5%9Awidnicy" title="Kościół Najświętszej Marii Panny Królowej Polski w Świdnicy">kościół rzym.kat. pw. Najświętszej Marii Panny Królowej Polski</a></li> <li>kościół rzym.kat. tygodniowy pw. Miłosierdzia Bożego (Osiedle Młodych)</li> <li>kościół rzym.kat. pw. Miłosierdzia Bożego (Osiedle Zarzecze)</li> <li><a href="/wiki/Cerkiew_%C5%9Bw._Miko%C5%82aja_Cudotw%C3%B3rcy_w_%C5%9Awidnicy" title="Cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy w Świdnicy">cerkiew prawosławna pw. św. Mikołaja</a>, <a href="/wiki/Parafia_%C5%9Bw._Miko%C5%82aja_w_%C5%9Awidnicy" title="Parafia św. Mikołaja w Świdnicy">parafialna</a></li> <li>kościół Adwentystów Dnia Siódmego</li> <li>kościół Polskokatolicki pw. św. Antoniego</li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sport">Sport</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=44" title="Edytuj sekcję: Sport" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=44" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Sport"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="metadata plainlinks mbox mbox-content" tabindex="0"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r75358068">.mw-parser-output .mbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);border-left:10px solid var(--color-progressive,#36c);background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);box-sizing:border-box;margin:0 10%0.5em 10%;display:grid;padding:.3em;gap:.3em;grid-template-columns:60px 1fr;align-items:center;word-break:break-word}.mw-parser-output .mbox.with-iconright{grid-template-columns:60px 1fr min-content}.mw-parser-output .mbox.without-icon{grid-template-columns:1fr}.mw-parser-output .mbox-iconright,.mw-parser-output .mbox-icon{justify-self:center}.mw-parser-output .mbox-icon img{max-width:100%;object-fit:contain}.mw-parser-output .mbox p{font-size:inherit}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .mbox{margin-left:0;margin-right:0}}@media(max-width:600px){.mw-parser-output .mbox{width:100%}}@media(max-width:450px){.mw-parser-output .mbox-iconright{grid-row:2;grid-column:1/span 2;justify-self:end}.mw-parser-output .mbox.with-iconright{grid-template-columns:40px 1fr}.mw-parser-output .mbox{grid-template-columns:40px 1fr;font-size:0.85rem}}.mw-parser-output .mbox+.mbox{margin-top:calc(-0.5em + 2px)}.mw-parser-output .mbox.mbox-serious{border-left-color:#d33}.mw-parser-output .mbox.mbox-content{border-left-color:#f28500}.mw-parser-output .mbox.mbox-notice{border-left-color:var(--color-progressive,#36c)}.mw-parser-output .mbox.mbox-merge{border-left-color:#9932cc}body.ns-6 .mw-parser-output .mbox{width:unset;max-width:unset}</style> <div class="mbox-icon"> <div><span class="notpageimage skin-invert-image" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/OOjs_UI_icon_listBullet-ltr.svg/35px-OOjs_UI_icon_listBullet-ltr.svg.png" decoding="async" width="35" height="35" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/OOjs_UI_icon_listBullet-ltr.svg/53px-OOjs_UI_icon_listBullet-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/OOjs_UI_icon_listBullet-ltr.svg/70px-OOjs_UI_icon_listBullet-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span></div></div> <div class="mbox-text"><b>Ta sekcja wymaga określenia jasnych kryteriów wyboru.</b><div class="hide-when-compact"><small>Kryteria powinny być poparte <a href="/wiki/Wikipedia:Weryfikowalno%C5%9B%C4%87" title="Wikipedia:Weryfikowalność">źródłami</a>, nie mogą naruszać zasady <a href="/wiki/Wikipedia:Neutralny_punkt_widzenia" title="Wikipedia:Neutralny punkt widzenia">neutralnego punktu widzenia</a>, należy też <a href="/wiki/Wikipedia:Unikaj_pustos%C5%82owia" title="Wikipedia:Unikaj pustosłowia">unikać pustosłowia</a>. Zapoznaj się również z <a href="/wiki/Wikipedia:Zasady_tworzenia_list" title="Wikipedia:Zasady tworzenia list">zasadami tworzenia list</a>.</small><br /><span style="color: var(--color-subtle, #54595d); font-size:80%">Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w <a href="/wiki/Dyskusja:%C5%9Awidnica" title="Dyskusja:Świdnica">dyskusji tej sekcji</a>.</span><br /><span style="color: var(--color-subtle, #54595d); font-size:80%"> Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon <a href="/wiki/Szablon:Dopracowa%C4%87" title="Szablon:Dopracować">{{Dopracować}}</a> z tej sekcji.</span></div></div> </div> <p>W Świdnicy działa wiele klubów sportowych, największe z nich to: </p> <ul><li>KS Neptun Świdnica - pływanie</li> <li>KS Tytan – kulturystyka, fitness</li> <li>Akademia Piłkarska Świdnica – piłka nożna chłopców</li> <li><a href="/wiki/Polonia_%C5%9Awidnica" title="Polonia Świdnica">MKS Polonia Świdnica</a> – piłka nożna, boks, akrobatyka sportowa</li> <li><a href="/wiki/MKS_%C5%9Awidnica" title="MKS Świdnica">MKS Świdnica</a> – <a href="/wiki/Pi%C5%82ka_siatkowa" title="Piłka siatkowa">siatkówka</a> kobiet</li> <li>Hermes Świdnica – Świdnicki Klub Biegacza</li> <li>Biegowa Świdnica</li> <li>Świdnicki Klub Piłki Ręcznej (ŚKPR) – piłka ręczna</li> <li>Klub Sportowy GRYF Świdnica <a href="/wiki/Pi%C5%82ka_no%C5%BCna" title="Piłka nożna">piłka nożna</a> chłopców</li> <li><a href="/wiki/Polonia_%C5%9Awidnica_(pi%C5%82ka_no%C5%BCna)" title="Polonia Świdnica (piłka nożna)">Polonia Świdnica</a> – piłka nożna</li> <li>UKS Taekwon-do Gryf – sekcja Taekwon-do (6–14 lat) oraz sekcja MMA (powyżej 14 roku życia)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ak-sudecki.pl/">Automobilklub Sudecki</a></li> <li>Klub Karate Kyokushinkai Świdnica</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.kravmaga-wroclaw.pl/">Akademia Obrony "Saggita"</a> – krav maga, strzelectwo IPSC</li> <li>Gambit Świdnica – szachy</li> <li>Okręgowy Związek Akrobatyki Sportowej</li> <li>Polski Związek Wędkarski</li> <li>KKS Śnieżne Wrony Świdnica – koszykówka</li> <li>Sportowy Klub Taekwon-do Tiger</li> <li>Grupa Capoeira Esporao</li> <li>Świdnicki Klub Aikido</li> <li>GLKS Świdnica</li> <li>Black Griffin Świdnica Rugby Club</li> <li>Dolnośląski Klub Curlingowy „Dzik” Świdnica<sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77">[77]</a></sup></li> <li>Odyńce Świdnica -hokej na lodzie<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78">[78]</a></sup></li></ul> <p>Od wielu lat w mieście Świdnica odbywa się rajd samochodowy cyklu Rajdowych Samochodowych Mistrzostw Polski. Dawniej odbywał się pod nazwą <a href="/wiki/Rajd_Elmot" title="Rajd Elmot">Rajd Elmot</a>, obecnie jest to Rajd Świdnicki Krause. Organizatorem jest <a href="/w/index.php?title=Automobilklub_Sudecki&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Automobilklub Sudecki (strona nie istnieje)">Automobilklub Sudecki</a><sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79">[79]</a></sup>. </p><p>Największe sukcesy odnosił w sekcji siatkówki kobiet klub MKS Świdnica. Od najmłodszych lat trenowała w nim <a href="/wiki/Dorota_%C5%9Awieniewicz-Brandt" title="Dorota Świeniewicz-Brandt">Dorota Świeniewicz</a>, dwukrotna złota medalistka mistrzostw Europy. Ze Świdnicy pochodzi także siatkarka <a href="/wiki/Anna_Werbli%C5%84ska" title="Anna Werblińska">Anna Werblińska</a><sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80">[80]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Współpraca"><span id="Wsp.C3.B3.C5.82praca"></span>Współpraca</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=45" title="Edytuj sekcję: Współpraca" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=45" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Współpraca"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Miejscowości partnerskie:<sup id="cite_ref-:0_81-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-81">[81]</a></sup> </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr bgcolor="#e6e6e6"> <th>Miasto </th> <th>Kraj </th> <th>Data podpisania umowy </th></tr> <tr align="left" style="font-size: 90%; background:#ffffff;"> <td><a href="/wiki/Biberach_an_der_Ri%C3%9F" title="Biberach an der Riß">Biberach an der Riß</a></td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemcy</a></td> <td align="center">1990 </td></tr> <tr align="left" style="font-size: 90%; background:#ffffff;"> <td><a href="/wiki/Police_nad_Metuj%C3%AD" title="Police nad Metují">Police nad Metují</a></td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/22px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/33px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/44px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Czechy" title="Czechy">Czechy</a></td> <td align="center">1994 </td></tr> <tr align="left" style="font-size: 90%; background:#ffffff;"> <td><a href="/wiki/Trutnov" title="Trutnov">Trutnov</a></td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/22px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/33px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/44px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Czechy" title="Czechy">Czechy</a></td> <td align="center">1998 </td></tr> <tr align="left" style="font-size: 90%; background:#ffffff;"> <td><a href="/wiki/Kazincbarcika" title="Kazincbarcika">Kazincbarcika</a></td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/22px-Flag_of_Hungary.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/33px-Flag_of_Hungary.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/44px-Flag_of_Hungary.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/W%C4%99gry" title="Węgry">Węgry</a></td> <td align="center">1999 </td></tr> <tr align="left" style="font-size: 90%; background:#ffffff;"> <td><a href="/wiki/Ni%C5%BCyn" title="Niżyn">Niżyn</a></td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/22px-Flag_of_Ukraine.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/33px-Flag_of_Ukraine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/44px-Flag_of_Ukraine.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Ukraina" title="Ukraina">Ukraina</a></td> <td align="center">10.12.2001 </td></tr> <tr align="left" style="font-size: 90%; background:#ffffff;"> <td><a href="/wiki/Rejon_%C5%9Bwi%C4%99cia%C5%84ski" title="Rejon święciański">Rejon święciański</a></td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/22px-Flag_of_Lithuania.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/33px-Flag_of_Lithuania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/44px-Flag_of_Lithuania.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Litwa" title="Litwa">Litwa</a></td> <td align="center">2002 </td></tr> <tr align="left" style="font-size: 90%; background:#ffffff;"> <td><a href="/wiki/Iwano-Frankiwsk" title="Iwano-Frankiwsk">Iwano-Frankiwsk</a></td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/22px-Flag_of_Ukraine.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/33px-Flag_of_Ukraine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/44px-Flag_of_Ukraine.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Ukraina" title="Ukraina">Ukraina</a></td> <td align="center">19.09.2008 </td></tr> <tr align="left" style="font-size: 90%; background:#ffffff;"> <td><a href="/wiki/Maldegem" title="Maldegem">Maldegem</a></td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg/22px-Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg/33px-Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg/44px-Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Belgia" title="Belgia">Belgia</a></td> <td align="center">2012<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82">[82]</a></sup> </td></tr> <tr align="left" style="font-size: 90%; background:#ffffff;"> <td><a href="/wiki/Kobuleti" title="Kobuleti">Kobuleti</a><sup id="cite_ref-autonazwa2_83-0" class="reference"><a href="#cite_note-autonazwa2-83">[83]</a></sup></td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/22px-Flag_of_Georgia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/33px-Flag_of_Georgia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/44px-Flag_of_Georgia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Gruzja" title="Gruzja">Gruzja</a></td> <td align="center">23.08.2019 </td></tr> <tr align="left" style="font-size: 90%; background:#ffffff;"> <td><a href="/wiki/Uchaud" title="Uchaud">Uchaud</a><sup id="cite_ref-autonazwa2_83-1" class="reference"><a href="#cite_note-autonazwa2-83">[83]</a></sup></td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/22px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/33px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/44px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/Francja" title="Francja">Francja</a></td> <td align="center">23.08.2019 </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ludzie_związani_ze_Świdnicą"><span id="Ludzie_zwi.C4.85zani_ze_.C5.9Awidnic.C4.85"></span>Ludzie związani ze Świdnicą</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=46" title="Edytuj sekcję: Ludzie związani ze Świdnicą" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=46" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ludzie związani ze Świdnicą"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Z tym tematem związana jest kategoria: <a href="/wiki/Kategoria:Ludzie_zwi%C4%85zani_ze_%C5%9Awidnic%C4%85" title="Kategoria:Ludzie związani ze Świdnicą">Ludzie związani ze Świdnicą</a>.</i></div><div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span>&#160;</span><i>Z tym tematem związana jest kategoria: <a href="/wiki/Kategoria:Ludzie_urodzeni_w_%C5%9Awidnicy" title="Kategoria:Ludzie urodzeni w Świdnicy">Ludzie urodzeni w Świdnicy</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Świdnica_w_kulturze"><span id=".C5.9Awidnica_w_kulturze"></span>Świdnica w kulturze</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=47" title="Edytuj sekcję: Świdnica w kulturze" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=47" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Świdnica w kulturze"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Dwutomową powieść historyczną pt. <i>Rapsodia świdnicka</i> osadzoną w latach 1339–1404, w okresie zmierzchu dominowania wpływów polskich na <a href="/wiki/Dolny_%C5%9Al%C4%85sk" title="Dolny Śląsk">Dolnym Śląsku</a>, poświęcił Świdnicy <a href="/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_Jan_Grabski" title="Władysław Jan Grabski">Władysław Jan Grabski</a>. Ukończona w 1953, otrzymała zezwolenie cenzury na publikację pod koniec 1955 (<a href="/wiki/Pallottinum" title="Pallottinum">Wydawnictwo Pallottinum w Poznaniu</a>)<sup id="cite_ref-Grabski_84-0" class="reference"><a href="#cite_note-Grabski-84">[84]</a></sup>. W 1985 ukazało się jej siódme wydanie.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=48" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=48" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%C5%81aweczka_Marii_Cunitz_w_%C5%9Awidnicy" title="Ławeczka Marii Cunitz w Świdnicy">Ławeczka Marii Cunitz w Świdnicy</a></li> <li><a href="/wiki/11_Dywizja_(Cesarstwo_Niemieckie)" title="11 Dywizja (Cesarstwo Niemieckie)">11 Dywizja Cesarstwa Niemieckiego</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=49" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=49" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-populacja-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-populacja_1-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-populacja_1-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-populacja_1-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-populacja_1-3">d</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-lastname">GUS</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2023-roku,7,20.html"><i>Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2023 roku</i></a> [online], stat.gov.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-07-23]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aulast=GUS&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Powierzchnia+i+ludno%C5%9B%C4%87+w+przekroju+terytorialnym+w+2023+roku&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fstat.gov.pl%2Fobszary-tematyczne%2Fludnosc%2Fludnosc%2Fpowierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2023-roku%2C7%2C20.html" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Adamy-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Adamy_2-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Adamy_2-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Adamy_2-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Heinrich</span><span class="cite-name-initials" title="Heinrich" style="display:none">H.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Adamy</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Heinrich</span><span class="cite-name-initials" title="Heinrich">H.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/10535/edition/9787/content"><i>Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit</i></a>, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s.&#160;8, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/456751858">456751858</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.place=Breslau&amp;rft.edition=2&amp;rft.aufirst=Heinrich&amp;rft.aulast=Adamy&amp;rft.date=1888&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Die+schlesischen+Ortsnamen%2C+ihre+Entstehung+und+Bedeutung.+Ein+Bild+aus+der+Vorzeit&amp;rft.pub=Verlag+von+Priebatsch%E2%80%99s+Buchhandlung&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F456751858&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.sbc.org.pl%2Fdlibra%2Fpublication%2F10535%2Fedition%2F9787%2Fcontent" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku niemieckim (Deutsch)">niem.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.ph/20140508130358/http://aglomeracja-walbrzyska.pl/aglomeracja-walbrzyska"><i>Aglomeracja wałbrzyska</i></a> [online], aglomeracja-walbrzyska.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2018-01-13]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aglomeracja-walbrzyska.pl/aglomeracja-walbrzyska">adresu</a> 2014-05-08]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Aglomeracja+wa%C5%82brzyska&amp;rft_id=http%3A%2F%2Faglomeracja-walbrzyska.pl%2Faglomeracja-walbrzyska" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Agnieszka Dudzińska,&#32;Dobiesław Karst,&#32;Stanisław Kotełko,&#32;Jadwiga Makota,&#32;Wiesław Rośkowicz:&#32;<i>Dzieje Świdnicy w datach</i>.&#32;2009,&#32;s.&#32;9. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788392788843" title="Specjalna:Książki/9788392788843">ISBN&#160;<span class="isbn">978-83-927888-4-3</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Dzieje+%C5%9Awidnicy+w+datach&amp;rft.au=Agnieszka+Dudzi%C5%84ska&amp;rft.date=2009&amp;rft.pages=9&amp;rft.isbn=978-83-927888-4-3"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-poprzez_wieki_s9-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-poprzez_wieki_s9_5-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-poprzez_wieki_s9_5-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Krzysztof Czarnecki,&#32;Jarosław Komorowski,&#32;Jadwiga Makota,&#32;Wiesław Rośkowicz,&#32;Radosław Skowron,&#32;Waldemar Skórski:&#32;<i>Świdnica poprzez wieki</i>.&#32;Wrocław&#58;&#32;Typoscript,&#32;1991,&#32;s.&#32;9. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8385417001" title="Specjalna:Książki/8385417001">ISBN&#160;<span class="isbn">83-85417-00-1</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%C5%9Awidnica+poprzez+wieki&amp;rft.au=Krzysztof+Czarnecki&amp;rft.date=1991&amp;rft.pub=Typoscript&amp;rft.place=Wroc%C5%82aw&amp;rft.pages=9&amp;rft.isbn=83-85417-00-1"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-EncyPWN-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-EncyPWN_6-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-EncyPWN_6-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web open-access"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3984475"><i>Świdnica</i></a>, [w:] <i><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">Encyklopedia PWN</a></i> [online], <a href="/wiki/Wydawnictwo_Naukowe_PWN" title="Wydawnictwo Naukowe PWN">Wydawnictwo Naukowe PWN</a><span class="accessdate"> [dostęp 2012-07-18]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=unknown&amp;rft.atitle=%C5%9Awidnica&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.jtitle=%5B%5BWydawnictwo+Naukowe+PWN%5D%5D&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fencyklopedia.pwn.pl%2Fhaslo%2F%3B3984475" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Ludność2017-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ludność2017_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/ludnosc-stan-i-struktura-w-przekroju-terytorialnym-stan-w-dniu-30-06-2017-r-,6,22.html">Dane GUS na dzień 30 czerwca 2017</a>.</span> </li> <li id="cite_note-pl-regioset-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pl-regioset_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.regioset.pl/">Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset</a>.&#32;regioset.pl.&#32;[dostęp 2010-09-14].&#32;<span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ecad.eu/">European Climate Assessment &amp; Dataset</a>.&#32;[dostęp 2014-08-27].</cite></span> </li> <li id="cite_note-gus_2013-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-gus_2013_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2013-r-,7,10.html"><em>Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013</em></a>.&#32;„Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym”,&#32;2013-07-26.&#32;Warszawa:&#32;Główny Urząd Statystyczny.&#32;<span class="issn"><a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/1505-5507">1505-5507</a></span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Powierzchnia+i+ludno%C5%9B%C4%87+w+przekroju+terytorialnym+w+2013&amp;rft.jtitle=Powierzchnia+i+Ludno%C5%9B%C4%87+w+Przekroju+Terytorialnym&amp;rft.date=2013-07-26&amp;rft.issn=1505-5507&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fstat.gov.pl%2Fobszary-tematyczne%2Fludnosc%2Fludnosc%2Fpowierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2013-r-%2C7%2C10.html"><span style="display: none;">&#160;</span></span><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet="">brak numeru strony</span></span> </li> <li id="cite_note-um-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-um_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><span class="cite-lastname">l</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/ludnosc-stan-i-struktura-oraz-ruch-naturalny-w-przekroju-terytorialnym-stanu-w-dniu-30-06-2016-r-,6,20.html"><i>Ludność. Stan i struktura oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stanu w dniu 30.06.2016)</i></a>, „stat.gov.pl”<span class="accessdate"> [dostęp 2017-05-17]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft.atitle=Ludno%C5%9B%C4%87.+Stan+i+struktura+oraz+ruch+naturalny+w+przekroju+terytorialnym+%28stanu+w+dniu+30.06.2016%29&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.jtitle=stat.gov.pl&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fstat.gov.pl%2Fobszary-tematyczne%2Fludnosc%2Fludnosc%2Fludnosc-stan-i-struktura-oraz-ruch-naturalny-w-przekroju-terytorialnym-stanu-w-dniu-30-06-2016-r-%2C6%2C20.html" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-populacja2016-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-populacja2016_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.polskawliczbach.pl/Swidnica"><i>Świdnica w liczbach</i></a> [online], Polska w liczbach<span class="accessdate"> [dostęp 2016-01-06]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=unknown&amp;rft.atitle=%C5%9Awidnica+w+liczbach&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.jtitle=Polska+w+liczbach&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.polskawliczbach.pl%2FSwidnica" style="display:none">&#160;</span>, liczba ludności na podstawie danych GUS.</cite></span> </li> <li id="cite_note-taxae-13"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-taxae_13-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-taxae_13-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sbc.org.pl/dlibra/doccontent?id=26222&amp;from=FBC">Pruski dokument z roku 1750 ustalający urzędowe opłaty na Śląsku <i>Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">„Monumenta Poloniae Historica”, Tom IV, Akademia Umiejętności w Krakowie, Lwów 1884, „Vita Sanctae Hedwigis”, s. 549.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Georg Korn, <i>Breslauer Urkundenbuch</i>, Erster Theil, Breslau, Verlag von Wilhelm Gottlieb Korn 1870, s. 82.</span> </li> <li id="cite_note-CITEREFColmar_Grünhagen1870242-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFColmar_Grünhagen1870242_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFColmar_Grünhagen1870">Colmar Grünhagen 1870 ↓</a></span>, s.&#160;242.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Detlef&#32;Haberland:&#32;<i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bibliotekacyfrowa.pl/dlibra/publication/31994/edition/37152">Die „Silesiographia” und „Breslo-Graphia” von Nicolaus Henel von Hennenfeld</a></i>.&#32;Arkadiusz Cencora, Diana Codogni-Łańcucka.&#32;Wrocław&#58;&#32;Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu,&#32;2011,&#32;s.&#32;181. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788391059524" title="Specjalna:Książki/9788391059524">ISBN&#160;<span class="isbn">978-83-910595-2-4</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Die+%E2%80%9ESilesiographia%E2%80%9D+und+%E2%80%9EBreslo-Graphia%E2%80%9D+von+Nicolaus+Henel+von+Hennenfeld&amp;rft.aulast=Haberland&amp;rft.aufirst=Detlef&amp;rft.pub=Biblioteka+Uniwersytecka+we+Wroc%C5%82awiu&amp;rft.place=Wroc%C5%82aw&amp;rft.pages=181&amp;rft.isbn=978-83-910595-2-4&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bibliotekacyfrowa.pl%2Fdlibra%2Fpublication%2F31994%2Fedition%2F37152"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/J%C3%B3zef_Lompa" title="Józef Lompa">Józef Lompa</a>, <i>Krótki rys jeografii Śląska dla nauki początkowej</i>, Głogówek 1847, s. 11.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Konstanty_Damrot" title="Konstanty Damrot">Konstanty Damrot</a>, <i>Die älteren Ortsnamen Schlesiens, ihre Entstehung und Bedeutung: mit einem Anhange über die schlesisch-polnischen Personennamen: Beiträge zur schlesischen Geschichte und Volkskunde</i>, Verlag von Felix Kasprzyk, Beuthen 1896.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_XI/645">Świdnica w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego Tom XI, s. 645</a>.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text">Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i <a href="/wiki/Ministerstwo_Ziem_Odzyskanych" title="Ministerstwo Ziem Odzyskanych">Ziem Odzyskanych</a> z dnia 7 maja 1946 (<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP19460440085">M.P. z&#160;1946&#160;r. nr&#160;44,&#32;poz.&#160;85</a></span>).</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://placowki.poczta-polska.pl/">Wyszukiwarka placówek pocztowych Poczty Polskiej</a>.</span> </li> <li id="cite_note-W1-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-W1_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://wieza.swidnica.pl/pl/wczoraj-i-dzis/ciekawostki/28-dwa-hejnaly">Dwa hejnały</a>.&#32;[w:] <i>Wieża Świdnica</i> [on-line].&#32;[dostęp 2019-01-13].</cite></span> </li> <li id="cite_note-UM-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-UM_24-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://um.swidnica.pl/pages/pl/moje-miasto/symbole-swidnicy.php">Symbole Świdnicy</a>.&#32;[w:] <i>Moje miasto</i> [on-line].&#32;Urząd Miejski w Świdnicy.&#32;[dostęp 2019-01-13].</cite></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://um.swidnica.pl/pages/pl/moje-miasto/symbole-swidnicy.php">Symbole Świdnicy</a>.&#32;[w:] <i>Moje miasto</i> [on-line].&#32;Urząd Miejski w Świdnicy.&#32;[dostęp 2019-01-13].</cite></span> </li> <li id="cite_note-a1000-26"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-a1000_26-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-a1000_26-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-a1000_26-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-a1000_26-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-a1000_26-4">e</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-a1000_26-5">f</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-a1000_26-6">g</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-a1000_26-7">h</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-a1000_26-8">i</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-a1000_26-9">j</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-a1000_26-10">k</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-a1000_26-11">l</a></sup></span> <span class="reference-text"><i>Miasta polskie w Tysiącleciu</i>, przewodn. kom. red. Stanisław Pazyra, <a href="/wiki/Zak%C5%82ad_Narodowy_im._Ossoli%C5%84skich" title="Zakład Narodowy im. Ossolińskich">Zakład Narodowy imienia Ossolińskich</a>, Wrocław – Warszawa – Kraków, 1965–1967, tom II, s. 592–595.</span> </li> <li id="cite_note-popol-27"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-popol_27-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-popol_27-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-popol_27-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-popol_27-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-popol_27-4">e</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-popol_27-5">f</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Janusz_Czerwi%C5%84ski_(geomorfolog)" title="Janusz Czerwiński (geomorfolog)">Janusz Czerwiński</a>, Ryszard Chanas: <i>Dolny Śląsk – przewodnik</i>. Warszawa: Sport i Turystyka, 1977, s. 178–186.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://muzeum-kupiectwa.pl/index.php?page=fortyfikacje-swidnicy">Fortyfikacje Świdnicy, Muzeum Kupiectwa w Świdnicy</a>.</span> </li> <li id="cite_note-slownik-29"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-slownik_29-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-slownik_29-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-slownik_29-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><i>Słownik geograficzno-krajoznawczy Polski</i>, <span class="cite-name-full">Elżbieta</span><span class="cite-name-initials" title="Elżbieta" style="display:none">E.</span>&#160;<span class="cite-lastname">Bajkiewicz-Grabowska</span> (red.), <span class="cite-name-full">Iwona</span><span class="cite-name-initials" title="Iwona" style="display:none">I.</span>&#160;<span class="cite-lastname">Swenson</span> (red.), <span class="cite-name-full">Zofia</span><span class="cite-name-initials" title="Zofia" style="display:none">Z.</span>&#160;<span class="cite-lastname">Aleksandrowicz</span>, Warszawa: PWN, 1998, s.&#160;838, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8301126779" title="Specjalna:Książki/8301126779">ISBN&#160;<span class="isbn">83-01-12677-9</span></a>, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/830195866">830195866</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=S%C5%82ownik+geograficzno-krajoznawczy+Polski&amp;rft.isbn=83-01-12677-9&amp;rft.place=Warszawa&amp;rft.pub=PWN&amp;rft.date=1998&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F830195866" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Świdnica. Zarys monografii miasta</i>.&#32;Wrocław&#58;&#32;Silesia,&#32;1995,&#32;s.&#32;179. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8385689362" title="Specjalna:Książki/8385689362">ISBN&#160;<span class="isbn">83-85689-36-2</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%C5%9Awidnica.+Zarys+monografii+miasta&amp;rft.date=1995&amp;rft.pub=Silesia&amp;rft.place=Wroc%C5%82aw&amp;rft.pages=179&amp;rft.isbn=83-85689-36-2"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.is/20150104140606/http://www.wroclaw.psgaz.pl/onas/historia/zg_wa/1776_1935">Polska Spółka Gazownicza, Oddział Wrocław</a>.</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text">Joanna Banaś, <i>Jak Temida uległa swastyce</i>, „aleHistoria. Gazeta Wyborcza” 11 grudnia 2017.</span> </li> <li id="cite_note-ency-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ency_33-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><i><a href="/wiki/Wielka_encyklopedia_powszechna_PWN" title="Wielka encyklopedia powszechna PWN">Wielka encyklopedia powszechna PWN</a></i>, tom 11, s. 338.</span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text">Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa, <i>Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939–1945</i>, Sport i Turystyka 1988, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8321727093" title="Specjalna:Książki/8321727093">ISBN&#160;<span class="isbn">83-217-2709-3</span></a>, s. 775.</span> </li> <li id="cite_note-skala-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-skala_35-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Cyprian Skała, <i>Świdnica i okolice</i>, Wyd. Plan, Jelenia Góra, 2005, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8360044139" title="Specjalna:Książki/8360044139">ISBN&#160;<span class="isbn">83-60044-13-9</span></a>, s. 10, 15.</span> </li> <li id="cite_note-przew-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-przew_36-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Janina Rutkowska, <i>Mały przewodnik po Polsce</i>, Wydawnictwo „Sport i Turystyka”, Warszawa 1975, s. 281.</span> </li> <li id="cite_note-aglo-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-aglo_37-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://wartowiedziec.pl/serwis-glowny/aktualnosci/19862-aglomeracja-wabrzyska-poszerzona-o-siedem-gmin-z-terenu-powiatu-widnickiego">Aglomeracja wałbrzyska powiększona o siedem gmin z terenu powiatu świdnickiego</a>.&#32;Wartowiedziec.pl.&#32;[dostęp 2024-10-18].</cite></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text">Kopia Uchwały Nr XVI/152/95 Rady Miejskiej w Świdnicy z dnia 28 lipca 1995.</span> </li> <li id="cite_note-Przewodnik-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Przewodnik_39-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Praca zbiorowa:&#32;<i>Mały przewodnik po Polsce. Hasło „Świdnica”</i>.&#32;Warszawa&#58;&#32;1980,&#32;s.&#32;281.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Ma%C5%82y+przewodnik+po+Polsce.+Has%C5%82o+%E2%80%9E%C5%9Awidnica%E2%80%9D&amp;rft.au=Praca+zbiorowa&amp;rft.place=Warszawa&amp;rft.pages=281"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://swidnica24.pl/wyburza-kotlownie-na-zarzeczu-w-swidnicy/">„Wyburzą kotłownię na Zarzeczu w Świdnicy” Świdnica24.pl 20 września 2016</a>.</span> </li> <li id="cite_note-geoportal-41"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-geoportal_41-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-geoportal_41-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://mapy.geoportal.gov.pl/imap/">Geoportal krajowy</a>.&#32;geoportal.gov.pl.&#32;[dostęp 2017-10-25].&#32;<span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gazetawroclawska.pl/artykul/466256,droga-z-a4-do-swidnicy-otwarta,id,t.html"><i>Droga z A4 do Świdnicy otwarta</i></a> [online], gazetawroclawska.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2017-11-21]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Droga+z+A4+do+%C5%9Awidnicy+otwarta&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.gazetawroclawska.pl%2Fartykul%2F466256%2Cdroga-z-a4-do-swidnicy-otwarta%2Cid%2Ct.html" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Ł.</span><span class="cite-name-initials" style="display:none">Ł.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Malinowski</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Ł.</span><span class="cite-name-initials">Ł.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-63f0050e-d364-46d2-a3c0-6892181bf6fc"><i>Budowa drogi powiatowej nr 3396D jako regionalny czynnik rozwojowy</i></a>, „Drogownictwo”, nr 7–8, 2014<span class="accessdate"> [dostęp 2016-12-01]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=article&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.date=2014&amp;rft.jtitle=Drogownictwo&amp;rft.atitle=Budowa+drogi+powiatowej+nr+3396D+jako+regionalny+czynnik+rozwojowy&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fyadda.icm.edu.pl%2Fbaztech%2Felement%2Fbwmeta1.element.baztech-63f0050e-d364-46d2-a3c0-6892181bf6fc" style="display:none">&#160;</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">1 stycznia</span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w czasopiśmie</span></span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gov.pl/web/gddkia-wroclaw/wskazalismy-wariant-budowy-s5-pomiedzy-sobotka-a-bolkowem"><i>Wskazaliśmy wariant budowy S5 pomiędzy Sobótką a Bolkowem - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Wrocław - Portal Gov.pl</i></a> [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział Wrocław<span class="accessdate"> [dostęp 2023-12-13]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Wskazali%C5%9Bmy+wariant+budowy+S5+pomi%C4%99dzy+Sob%C3%B3tk%C4%85+a+Bolkowem+-+Generalna+Dyrekcja+Dr%C3%B3g+Krajowych+i+Autostrad-+Oddzia%C5%82+Wroc%C5%82aw+-+Portal+Gov.pl&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.gov.pl%2Fweb%2Fgddkia-wroclaw%2Fwskazalismy-wariant-budowy-s5-pomiedzy-sobotka-a-bolkowem" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://rozklad.mpk.swidnica.pl/"><i>Internetowy rozkład jazdy autobusow</i></a> [online], rozklad.mpk.swidnica.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-07-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Internetowy+rozk%C5%82ad+jazdy+autobusow&amp;rft_id=https%3A%2F%2Frozklad.mpk.swidnica.pl%2F" style="display:none">&#160;</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-autonazwa1-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-autonazwa1_46-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mpk.swidnica.pl/index.php/rozklad-podstawowy/"><i>Rozkład Podstawowy – MPK Świdnica</i></a> [online], mpk.swidnica.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-05-06]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Rozk%C5%82ad+Podstawowy+%E2%80%93+MPK+%C5%9Awidnica&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mpk.swidnica.pl%2Findex.php%2Frozklad-podstawowy%2F" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-31A-miasto-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31A-miasto_47-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://archive.fo/AkRiT">List czytelnika: Dlaczego linią 31A nie można jeździć po mieście?</a>.&#32;[w:] <i>doba.pl</i> [on-line].&#32;2018-10-30.&#32;[dostęp 2018-11-16].&#32;[zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doba.pl/dsw/artykul/komentarze/22815/15/">tego adresu</a>].</cite></span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://archive.fo/jzl0b">Linia 31A Świdnica – Wałbrzych startuje. Znamy szczegóły!</a>.&#32;[w:] <i>walbrzych.dlawas.info</i> [on-line].&#32;2018-08-30.&#32;[dostęp 2018-11-17].&#32;[zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://walbrzych.dlawas.info/wiadomosci/linia-31a-swidnica-walbrzych-startuje-znamy-szczegoly/cid,17656,a">tego adresu</a>&#32;(2018-11-17)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mpk.swidnica.pl/index.php/2020/03/17/zawieszenie-linii-31a/"><i>Zawieszenie linii 31a – MPK Świdnica</i></a> [online], www.mpk.swidnica.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-08-06]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Zawieszenie+linii+31a+%E2%80%93+MPK+%C5%9Awidnica&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mpk.swidnica.pl%2Findex.php%2F2020%2F03%2F17%2Fzawieszenie-linii-31a%2F" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Michał</span><span class="cite-name-initials" title="Michał" style="display:none">M.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Nadolski</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Michał</span><span class="cite-name-initials" title="Michał">M.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://swidnica24.pl/2024/06/od-lipca-duze-zmiany-w-swidnickiej-komunikacji-miejskiej-sprawdz-jak-pojada-autobusy-mapy/"><i>Od lipca duże zmiany w świdnickiej komunikacji miejskiej. Sprawdź, jak pojadą autobusy &#x5b;MAPY&#x5d; - Swidnica24.pl - wydarzenia, informacje, rozrywka, kultura, polityka, wywiady, wypadki</i></a> [online], 10 czerwca 2024<span class="accessdate"> [dostęp 2024-07-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Micha%C5%82&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Od+lipca+du%C5%BCe+zmiany+w+%C5%9Bwidnickiej+komunikacji+miejskiej.+Sprawd%C5%BA%2C+jak+pojad%C4%85+autobusy+%5BMAPY%5D+-+Swidnica24.pl+-+wydarzenia%2C+informacje%2C+rozrywka%2C+kultura%2C+polityka%2C+wywiady%2C+wypadki&amp;rft.date=2024-06-10&amp;rft.aulast=Nadolski&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fswidnica24.pl%2F2024%2F06%2Fod-lipca-duze-zmiany-w-swidnickiej-komunikacji-miejskiej-sprawdz-jak-pojada-autobusy-mapy%2F" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://phototrans.pl/24,6,0,Przedsi__biorstwo_Komunikacji_Samochodowej_w___widnicy_Sp__z_o_o_.html">Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Świdnicy</a>.&#32;phototrans.eu.&#32;[dostęp 2017-10-25].&#32;<span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-CP-52"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CP_52-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CP_52-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171025201104/http://um.swidnica.pl/media/Zbiorczy_rozklad_jazdy_pazdziernik_-_CP_w_Swidnicy.pdf">Zbiorczy rozkład jazdy – Centrum Przesiadkowe w Świdnicy</a>.&#32;um.swidnica.pl.&#32;[dostęp 2017-10-25].&#32;[zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://um.swidnica.pl/media/Zbiorczy_rozklad_jazdy_pazdziernik_-_CP_w_Swidnicy.pdf">tego adresu</a>&#32;(2017-10-25)].&#32;<span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-PRW-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-PRW_53-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Michał Wyszowski&#58;&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.is/sUEpH">Świdnica: Centrum przesiadkowe już gotowe</a>.&#32;radiowroclaw.pl,&#32;2015-08-25.&#32;[dostęp 2017-10-25].&#32;[zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.radiowroclaw.pl/articles/view/44778/Centrum-przesiadkowe-w-Swidnicy-jest-juz-gotowe">tego adresu</a>&#32;(2017-10-25)].&#32;<span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-wyborcza-wrocław-54"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-wyborcza-wrocław_54-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-wyborcza-wrocław_54-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-wyborcza-wrocław_54-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Mateusz</span><span class="cite-name-initials" title="Mateusz" style="display:none">M.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Kokoszkiewicz</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Mateusz</span><span class="cite-name-initials" title="Mateusz">M.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/1,35754,15140833,Swidnica_cieszy_sie_z_wyremontowanego_dworca__ZDJECIA_.html"><i>Świdnica cieszy się z wyremontowanego dworca</i></a> [online], wroclaw.wyborcza.pl, 15 grudnia 2013<span class="accessdate"> [dostęp 2017-10-27]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=Mateusz&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=%C5%9Awidnica+cieszy+si%C4%99+z+wyremontowanego+dworca&amp;rft.date=2013-12-15&amp;rft.aulast=Kokoszkiewicz&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwroclaw.wyborcza.pl%2Fwroclaw%2F1%2C35754%2C15140833%2CSwidnica_cieszy_sie_z_wyremontowanego_dworca&#95;_ZDJECIA_.html" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-st1-55"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-st1_55-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-st1_55-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Bartosz Senderek&#58;&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://wroclife.pl/artykul/736/inauguracyjny-przejazd-na-trasie-wroclaw-sobotka-swidnica-entuzjastyczne-powitanie-pociagow-po-22-latach-przerwy-zdjecia">Inauguracyjny przejazd na trasie Wrocław – Sobótka – Świdnica. Entuzjastyczne powitanie pociągów po 22 latach przerwy</a>.&#32;WrocLife,&#32;22–06–06.&#32;[dostęp 2022-06-13].</cite></span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://swidnica24.pl/dworzec-otwarty-pociag-z-wroclawia-przywitany-foto/"><i>Dworzec otwarty, pociąg z Wrocławia przywitany Swidnica24.pl</i></a> [online], swidnica24.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2017-11-21]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Dworzec+otwarty%2C+poci%C4%85g+z+Wroc%C5%82awia+przywitany+Swidnica24.pl&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fswidnica24.pl%2Fdworzec-otwarty-pociag-z-wroclawia-przywitany-foto%2F" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-utk24-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-utk24_57-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Urząd Transportu Kolejowego&#58;&#32;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dane.utk.gov.pl/download/7/100602/Wymianapasazerskawrazzrankingiemnastrone2023aktualizacjazatrzyman04072024.xlsx">Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2023</a>.&#32;[dostęp 2024-07-14].</cite></span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://muzeum-kupiectwa.pl/index.php?page=apteka-pod-bykami"><i>Muzeum Kupiectwa – Apteka „Pod Bykami”</i></a> [online], muzeum-kupiectwa.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-09]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Muzeum+Kupiectwa+%E2%80%93+Apteka+%E2%80%9EPod+Bykami%E2%80%9D&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fmuzeum-kupiectwa.pl%2Findex.php%3Fpage%3Dapteka-pod-bykami" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sok.com.pl/"><i>Świdnicki Ośrodek Kultury &#x7c; Strona internetowa Świdnickiego Ośrodka Kultury</i></a> [online], sok.com.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2016-05-24]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=%C5%9Awidnicki+O%C5%9Brodek+Kultury+%7C+Strona+internetowa+%C5%9Awidnickiego+O%C5%9Brodka+Kultury&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sok.com.pl%2F" style="display:none">&#160;</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://mdk.swidnica.pl/misja-mdk/historia/">Oficjalna strona MDK w Świdnicy</a></span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://multikino.pl/repertuar/swidnica"><i>Świdnica</i></a> [online], multikino.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2022-11-23]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=%C5%9Awidnica&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fmultikino.pl%2Frepertuar%2Fswidnica" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bach.pl/"><i>2016 intro &#x7c; XVII Międzynarodowy Festiwal Bachowski 2016</i></a> [online], www.bach.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2016-05-24]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=2016+intro+%7C+XVII+Mi%C4%99dzynarodowy+Festiwal+Bachowski+2016&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bach.pl%2F" style="display:none">&#160;</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-lastname">l</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.okiemmlodych.pl/"><i>Okiem Młodych</i></a> [online], www.okiemmlodych.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2016-05-24]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aulast=l&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Okiem+M%C5%82odych&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.okiemmlodych.pl%2F" style="display:none">&#160;</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://spektrumfestiwal.pl/spektrum/"><i>Spektrum</i></a> [online], Spektrum<span class="accessdate"> [dostęp 2016-05-24]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Spektrum&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fspektrumfestiwal.pl%2Fspektrum%2F" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doba.pl/dsw"><i>Doba.pl dobrze poinformowani</i></a> [online], doba.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2022-11-23]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Doba.pl+dobrze+poinformowani&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fdoba.pl%2Fdsw" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mojemiasto.swidnica.pl/?page_id=123">Lokalna prasa</a>.</span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://swidnica24.pl/"><i>Swidnica24.pl – wydarzenia, rozrywka, kultura, polityka, wypadki – Świdnica</i></a> [online], 31 lipca 2016<span class="accessdate"> [dostęp 2022-11-23]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.date=2016-07-31&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Swidnica24.pl+%E2%80%93+wydarzenia%2C+rozrywka%2C+kultura%2C+polityka%2C+wypadki+%E2%80%93+%C5%9Awidnica&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fswidnica24.pl%2F" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text">Zarządzenie Nr 78 Wojewody Dolnośląskiego z dnia 29 marca 2010 ws. ustalenia liczby radnych (Dz. Urz. Woj. Dolnośląskiego z 2010 Nr 63, poz. 966).</span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">TVP3 Wrocław – Telewizja Polska</span><span class="cite-name-initials" title="TVP3 Wrocław – Telewizja Polska" style="display:none">T.W.– T.P.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">S.A.</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">TVP3 Wrocław – Telewizja Polska</span><span class="cite-name-initials" title="TVP3 Wrocław – Telewizja Polska">T.W.– T.P.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://wroclaw.tvp.pl/19158368/swidnica-ma-dwoch-biskupow-konsekracja-ks-pytla."><i>Świdnica ma dwóch biskupów. Konsekracja ks. Pytla</i></a> [online], wroclaw.tvp.pl<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aufirst=TVP3+Wroc%C5%82aw+%E2%80%93+Telewizja+Polska&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=%C5%9Awidnica+ma+dw%C3%B3ch+biskup%C3%B3w.+Konsekracja+ks.+Pytla&amp;rft.aulast=S.A.&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwroclaw.tvp.pl%2F19158368%2Fswidnica-ma-dwoch-biskupow-konsekracja-ks-pytla." style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cerkiew.net.pl/parafie-i-dekanaty/dekanat-wroclawski/"><i>Dekanat wrocławki</i></a> [online], cerkiew.net.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Dekanat+wroc%C5%82awki&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cerkiew.net.pl%2Fparafie-i-dekanaty%2Fdekanat-wroclawski%2F" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://polskokatolicki.pl/STRUKTURA/diecezja_wroclawska.htm"><i>Diecezja wrocławska</i></a> [online], polskokatolicki.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Diecezja+wroc%C5%82awska&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fpolskokatolicki.pl%2FSTRUKTURA%2Fdiecezja_wroclawska.htm" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://adwent.pl/kontakt/zbory/"><i>Zbory</i></a> [online], adwent.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Zbory&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fadwent.pl%2Fkontakt%2Fzbory%2F" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.luteranie.pl/swidnica/"><i>Świdnica</i></a> [online], luteranie.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=%C5%9Awidnica&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.luteranie.pl%2Fswidnica%2F" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-74">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kz.pl/znajdz-swoj-kosciol/"><i>Znajdź Kościół</i></a> [online], kz.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Znajd%C5%BA+Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fkz.pl%2Fznajdz-swoj-kosciol%2F" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text">Dane według <cite class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://apps.jw.org/ui/P/meeting-search.html#/weekly-meetings"><i>wyszukiwarki zborów</i></a>, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy <a href="/wiki/Jw.org" title="Jw.org">jw.org</a><span class="accessdate"> [dostęp 2018-01-19]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.place=na+oficjalnej+stronie+%C5%9Awiadk%C3%B3w+Jehowy+%5B%5Bjw.org%5D%5D&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=wyszukiwarki+zbor%C3%B3w&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fapps.jw.org%2Fui%2FP%2Fmeeting-search.html%23%2Fweekly-meetings" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-76">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.walbrzyszek.com/wznawiaja-dzialalnosc-publiczna-58548"><i>Wznawiają działalność publiczną</i></a> [online], walbrzyszek.com, 29 czerwca 2022<span class="accessdate"> [dostęp 2022-06-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.date=2022-06-29&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Wznawiaj%C4%85+dzia%C5%82alno%C5%9B%C4%87+publiczn%C4%85&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.walbrzyszek.com%2Fwznawiaja-dzialalnosc-publiczna-58548" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-77">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://curling.swidnica.pl/"><i>Curling Świdnica</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2023-03-18]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Curling+%C5%9Awidnica&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fcurling.swidnica.pl%2F" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-lastname">g</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.osir.swidnica.pl/2023/03/06/hokejowe-mistrzostwa-za-nami-foto/"><i>Hokejowe mistrzostwa za nami! (FOTO) – ŚOSiR, Świdnicki, Ośrodek, Sportu, Rekreacji</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2023-03-18]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.aulast=g&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Hokejowe+mistrzostwa+za+nami%21+%28FOTO%29+%E2%80%93+%C5%9AOSiR%2C+%C5%9Awidnicki%2C+O%C5%9Brodek%2C+Sportu%2C+Rekreacji&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.osir.swidnica.pl%2F2023%2F03%2F06%2Fhokejowe-mistrzostwa-za-nami-foto%2F" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ak-sudecki.pl/automobilklub-sudecki-laureatem-swidnickiego-gryfa-2014/"><i>Automobilklub Sudecki laureatem Świdnickiego Gryfa 2014!</i></a> [online], Automobilklub Sudecki<span class="accessdate"> [dostęp 2023-01-27]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Automobilklub+Sudecki+laureatem+%C5%9Awidnickiego+Gryfa+2014%21&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fak-sudecki.pl%2Fautomobilklub-sudecki-laureatem-swidnickiego-gryfa-2014%2F" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.tauronliga.pl/news/id/43361.html"><i>Plebiscyt na przyjmującą 15-lecia Tauron Ligi: Anna Werblińska</i></a> [online], orlenliga.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-01-27]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Plebiscyt+na+przyjmuj%C4%85c%C4%85+15-lecia+Tauron+Ligi%3A+Anna+Werbli%C5%84ska&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.tauronliga.pl%2Fnews%2Fid%2F43361.html" style="display:none">&#160;</span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:0-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:0_81-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://um.swidnica.pl/pages/pl/moje-miasto/miasta-partnerskie.php"><i>miasta partnerskie</i></a> [online], um.swidnica.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-05-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=miasta+partnerskie&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fum.swidnica.pl%2Fpages%2Fpl%2Fmoje-miasto%2Fmiasta-partnerskie.php" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://bruksela.msz.gov.pl/pl/aktualnosci/swidnica_maldegem">Obustronna umowa partnerska między Świdnicą a Maldegem</a></span> </li> <li id="cite_note-autonazwa2-83"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-autonazwa2_83-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autonazwa2_83-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://um.swidnica.pl/pages/posts/nowe-miasta-partnerskie-swidnicy-3202.php"><i>Nowe miasta partnerskie Świdnicy</i></a> [online], um.swidnica.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-05-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Nowe+miasta+partnerskie+%C5%9Awidnicy&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fum.swidnica.pl%2Fpages%2Fposts%2Fnowe-miasta-partnerskie-swidnicy-3202.php" style="display:none">&#160;</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Grabski-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Grabski_84-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a href="/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_Jan_Grabski" title="Władysław Jan Grabski">Władysław Jan Grabski</a>:&#32;<i>Rapsodia Świdnicka</i>.&#32;Warszawa&#58;&#32;<a href="/wiki/Instytut_Wydawniczy_%E2%80%9EPax%E2%80%9D" title="Instytut Wydawniczy „Pax”">Instytut Wydawniczy „Pax”</a>,&#32;1971.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Rapsodia+%C5%9Awidnicka&amp;rft.au=%5B%5BW%C5%82adys%C5%82aw+Jan+Grabski%5D%5D&amp;rft.pub=%5B%5BInstytut+Wydawniczy+%E2%80%9EPax%E2%80%9D%5D%5D&amp;rft.place=Warszawa"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=50" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=50" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book" id="CITEREFColmar_Grünhagen1870">Colmar&#32;Grünhagen:&#32;<i>Codex Diplomaticus Silesiae T.9 Urkunden der Stadt Brieg</i>.&#32;Breslau&#58;&#32;Josef Max &amp; COMP.,&#32;1870.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Codex+Diplomaticus+Silesiae+T.9+Urkunden+der+Stadt+Brieg&amp;rft.aulast=Gr%C3%BCnhagen&amp;rft.aufirst=Colmar&amp;rft.pub=Josef+Max+%26+COMP.&amp;rft.place=Breslau"></span></cite></li> <li><i>Raport o stanie miasta</i>, Praca zbiorowa. UM Świdnica 1999</li> <li>„Strategia Rozwoju Miasta Świdnicy ze szczególnym uwzględnieniem strategii mieszkaniowej na lata 2000–2015”, Praca zbiorowa. Uniconsult, Warszawa 1999</li> <li><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Cyprian</span><span class="cite-name-initials" title="Cyprian" style="display:none">C.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Skała</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Cyprian</span><span class="cite-name-initials" title="Cyprian">C.</span></span>, <i>Dolny Śląsk</i>, Bielsko-Biała: Pascal, 2005, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8373045236" title="Specjalna:Książki/8373045236">ISBN&#160;<span class="isbn">83-7304-523-6</span></a>, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/749240208">749240208</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.place=Bielsko-Bia%C5%82a&amp;rft.aufirst=Cyprian&amp;rft.aulast=Ska%C5%82a&amp;rft.date=2005&amp;rft.isbn=83-7304-523-6&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Dolny+%C5%9Al%C4%85sk&amp;rft.pub=Pascal&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F749240208" style="display:none">&#160;</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><i>Świdnica-Mini informator</i>, Praca zbiorowa UM Świdnica. IT Świdnica 2002</li> <li><i>Świdnica</i>, W. Rośkowicz, Mirwal Art. Wałbrzych 1997, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8390736365" title="Specjalna:Książki/8390736365">ISBN&#160;<span class="isbn">83-907363-6-5</span></a>.</li> <li><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Waldemar</span><span class="cite-name-initials" title="Waldemar" style="display:none">W.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Brygier</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Waldemar</span><span class="cite-name-initials" title="Waldemar">W.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Cyprian</span><span class="cite-name-initials" title="Cyprian" style="display:none">C.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Skała</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Cyprian</span><span class="cite-name-initials" title="Cyprian">C.</span></span>, Potocka-Brygier, Katarzyna, <i>Dolny Śląsk na weekend</i>, Bielsko-Biała: Pascal, 2005, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8373044205" title="Specjalna:Książki/8373044205">ISBN&#160;<span class="isbn">83-7304-420-5</span></a>, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/750047510">750047510</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.place=Bielsko-Bia%C5%82a&amp;rft.aufirst=Waldemar&amp;rft.aulast=Brygier&amp;rft.date=2005&amp;rft.isbn=83-7304-420-5&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Dolny+%C5%9Al%C4%85sk+na+weekend&amp;rft.pub=Pascal&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F750047510" style="display:none">&#160;</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><i>Świdnica. Panorama miasta</i>, W. Zdziarski, Marago Bydgoszcz, 2002</li> <li><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Cyprian</span><span class="cite-name-initials" title="Cyprian" style="display:none">C.</span>&#160;</span><span class="cite-lastname">Skała</span><span class="cite-name-after" style="display:none">&#160;<span class="cite-name-full">Cyprian</span><span class="cite-name-initials" title="Cyprian">C.</span></span>, <i>Sudety</i>, Bielsko-Biała: Pascal, 2006, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8373045821" title="Specjalna:Książki/8373045821">ISBN&#160;<span class="isbn">83-7304-582-1</span></a>, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/749639427">749639427</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=book&amp;rft.place=Bielsko-Bia%C5%82a&amp;rft.aufirst=Cyprian&amp;rft.aulast=Ska%C5%82a&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=83-7304-582-1&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=Sudety&amp;rft.pub=Pascal&amp;rft_id=info%3Aoclcnum%2F749639427" style="display:none">&#160;</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></li> <li><i>Świdnica</i>. Plan miasta. wyd. PPWK Warszawa-Wrocław 1993</li> <li>Marcin Wolny, <i>Ludność niemiecka w Świdnicy po II wojnie światowej, cz. 1, Lata 1945–1950</i>, „Rocznik Świdnicki”, t. 29:2001, s. 118–143</li> <li>Marcin Wolny, <i>Ludność niemiecka w Świdnicy po II wojnie światowej, cz. 2, Lata 1950–1959</i>, „Rocznik Świdnicki”, t. 30:2002, s. 80–93</li> <li>Marcin Wolny, <i>Ludność żydowska w Świdnicy w latach 1945–1970</i>, „Rocznik Świdnicki”, t. 31:2003, s. 128–157</li> <li><i>Świdnica. Zarys monografii miasta</i>, red. Wacław Korta, Wrocław-Świdnica 1995, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8385689362" title="Specjalna:Książki/8385689362">ISBN&#160;<span class="isbn">83-85689-36-2</span></a>.</li> <li><i>Atlas historyczny miast polskich. Świdnica</i>, wprow. Marta Młynarska-Kaletynowa, Wrocław 2008, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788322929599" title="Specjalna:Książki/9788322929599">ISBN&#160;<span class="isbn">978-83-229-2959-9</span></a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;veaction=edit&amp;section=51" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;action=edit&amp;section=51" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.um.swidnica.pl/">Strona Urzędu Miejskiego Świdnicy</a></li> <li><cite class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_XI/645"><i>Świdnica</i></a>, [w:] <a href="/wiki/S%C5%82ownik_geograficzny_Kr%C3%B3lestwa_Polskiego" title="Słownik geograficzny Królestwa Polskiego"><i>Słownik geograficzny Królestwa Polskiego</i></a>, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s.&#160;645<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft.gengre=bookitem&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.btitle=S%C5%82ownik+geograficzny+Kr%C3%B3lestwa+Polskiego&amp;rft.atitle=%C5%9Awidnica&amp;rft.place=Warszawa&amp;rft.date=1890" style="display:none">&#160;</span>.</cite></li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Miasta_wojew%C3%B3dztwa_dolno%C5%9Bl%C4%85skiego" title="Szablon:Miasta województwa dolnośląskiego"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Miasta_wojew%C3%B3dztwa_dolno%C5%9Bl%C4%85skiego&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Miasta województwa dolnośląskiego (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Miasta_wojew%C3%B3dztwa_dolno%C5%9Bl%C4%85skiego&amp;action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Miasta <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie" title="Województwo dolnośląskie">województwa dolnośląskiego</a></div><div class="mw-collapsible-content"><div class="flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Miasta powiatowe</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Boles%C5%82awiec" title="Bolesławiec">Bolesławiec</a></li> <li><a href="/wiki/Dzier%C5%BConi%C3%B3w" title="Dzierżoniów">Dzierżoniów</a></li> <li><a href="/wiki/G%C5%82og%C3%B3w" title="Głogów">Głogów</a></li> <li><a href="/wiki/G%C3%B3ra_(miasto)" title="Góra (miasto)">Góra</a></li> <li><a href="/wiki/Jawor_(miasto)" title="Jawor (miasto)">Jawor</a></li> <li><a href="/wiki/Jelenia_G%C3%B3ra" title="Jelenia Góra">Jelenia Góra</a></li> <li><a href="/wiki/Kamienna_G%C3%B3ra" title="Kamienna Góra">Kamienna Góra</a></li> <li><a href="/wiki/K%C5%82odzko" title="Kłodzko">Kłodzko</a></li> <li><a href="/wiki/Legnica" title="Legnica">Legnica</a></li> <li><a href="/wiki/Luba%C5%84_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Lubań (województwo dolnośląskie)">Lubań</a></li> <li><a href="/wiki/Lubin" title="Lubin">Lubin</a></li> <li><a href="/wiki/Lw%C3%B3wek_%C5%9Al%C4%85ski" title="Lwówek Śląski">Lwówek Śląski</a></li> <li><a href="/wiki/Milicz" title="Milicz">Milicz</a></li> <li><a href="/wiki/Ole%C5%9Bnica" title="Oleśnica">Oleśnica</a></li> <li><a href="/wiki/O%C5%82awa" title="Oława">Oława</a></li> <li><a href="/wiki/Polkowice" title="Polkowice">Polkowice</a></li> <li><a href="/wiki/Strzelin" title="Strzelin">Strzelin</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Aroda_%C5%9Al%C4%85ska" title="Środa Śląska">Środa Śląska</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Świdnica</a></li> <li><a href="/wiki/Trzebnica" title="Trzebnica">Trzebnica</a></li> <li><a href="/wiki/Wa%C5%82brzych" title="Wałbrzych">Wałbrzych</a></li> <li><a href="/wiki/Wo%C5%82%C3%B3w" title="Wołów">Wołów</a></li> <li><a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocław</a></li> <li><a href="/wiki/Z%C4%85bkowice_%C5%9Al%C4%85skie" title="Ząbkowice Śląskie">Ząbkowice Śląskie</a></li> <li><a href="/wiki/Zgorzelec" title="Zgorzelec">Zgorzelec</a></li> <li><a href="/wiki/Z%C5%82otoryja" title="Złotoryja">Złotoryja</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Miasta gminne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Bardo_(miasto)" title="Bardo (miasto)">Bardo</a></li> <li><a href="/wiki/Bielawa" title="Bielawa">Bielawa</a></li> <li><a href="/wiki/Bierut%C3%B3w" title="Bierutów">Bierutów</a></li> <li><a href="/wiki/Bogatynia" title="Bogatynia">Bogatynia</a></li> <li><a href="/wiki/Bogusz%C3%B3w-Gorce" title="Boguszów-Gorce">Boguszów-Gorce</a></li> <li><a href="/wiki/Bolk%C3%B3w" title="Bolków">Bolków</a></li> <li><a href="/wiki/Brzeg_Dolny" title="Brzeg Dolny">Brzeg Dolny</a></li> <li><a href="/wiki/Bystrzyca_K%C5%82odzka" title="Bystrzyca Kłodzka">Bystrzyca Kłodzka</a></li> <li><a href="/wiki/Chocian%C3%B3w" title="Chocianów">Chocianów</a></li> <li><a href="/wiki/Chojn%C3%B3w" title="Chojnów">Chojnów</a></li> <li><a href="/wiki/Duszniki-Zdr%C3%B3j" title="Duszniki-Zdrój">Duszniki-Zdrój</a></li> <li><a href="/wiki/G%C5%82uszyca" title="Głuszyca">Głuszyca</a></li> <li><a href="/wiki/Gryf%C3%B3w_%C5%9Al%C4%85ski" title="Gryfów Śląski">Gryfów Śląski</a></li> <li><a href="/wiki/Jaworzyna_%C5%9Al%C4%85ska" title="Jaworzyna Śląska">Jaworzyna Śląska</a></li> <li><a href="/wiki/Jedlina-Zdr%C3%B3j" title="Jedlina-Zdrój">Jedlina-Zdrój</a></li> <li><a href="/wiki/Jelcz-Laskowice" title="Jelcz-Laskowice">Jelcz-Laskowice</a></li> <li><a href="/wiki/Kamieniec_Z%C4%85bkowicki" title="Kamieniec Ząbkowicki">Kamieniec Ząbkowicki</a></li> <li><a href="/wiki/Karpacz" title="Karpacz">Karpacz</a></li> <li><a href="/wiki/K%C4%85ty_Wroc%C5%82awskie" title="Kąty Wrocławskie">Kąty Wrocławskie</a></li> <li><a href="/wiki/Kowary" title="Kowary">Kowary</a></li> <li><a href="/wiki/Kudowa-Zdr%C3%B3j" title="Kudowa-Zdrój">Kudowa-Zdrój</a></li> <li><a href="/wiki/L%C4%85dek-Zdr%C3%B3j" title="Lądek-Zdrój">Lądek-Zdrój</a></li> <li><a href="/wiki/Le%C5%9Bna" title="Leśna">Leśna</a></li> <li><a href="/wiki/Lubawka" title="Lubawka">Lubawka</a></li> <li><a href="/wiki/Lubomierz" title="Lubomierz">Lubomierz</a></li> <li><a href="/wiki/Mierosz%C3%B3w" title="Mieroszów">Mieroszów</a></li> <li><a href="/wiki/Mi%C4%99dzyb%C3%B3rz" title="Międzybórz">Międzybórz</a></li> <li><a href="/wiki/Mi%C4%99dzylesie" title="Międzylesie">Międzylesie</a></li> <li><a href="/wiki/Mi%C4%99kinia" title="Miękinia">Miękinia</a></li> <li><a href="/wiki/Mirsk" title="Mirsk">Mirsk</a></li> <li><a href="/wiki/Niemcza" title="Niemcza">Niemcza</a></li> <li><a href="/wiki/Nowa_Ruda" title="Nowa Ruda">Nowa Ruda</a></li> <li><a href="/wiki/Nowogrodziec" title="Nowogrodziec">Nowogrodziec</a></li> <li><a href="/wiki/Oborniki_%C5%9Al%C4%85skie" title="Oborniki Śląskie">Oborniki Śląskie</a></li> <li><a href="/wiki/Olszyna" title="Olszyna">Olszyna</a></li> <li><a href="/wiki/Piechowice" title="Piechowice">Piechowice</a></li> <li><a href="/wiki/Pie%C5%84sk" title="Pieńsk">Pieńsk</a></li> <li><a href="/wiki/Pieszyce" title="Pieszyce">Pieszyce</a></li> <li><a href="/wiki/Pi%C5%82awa_G%C3%B3rna" title="Piława Górna">Piława Górna</a></li> <li><a href="/wiki/Polanica-Zdr%C3%B3j" title="Polanica-Zdrój">Polanica-Zdrój</a></li> <li><a href="/wiki/Prochowice" title="Prochowice">Prochowice</a></li> <li><a href="/wiki/Prusice" title="Prusice">Prusice</a></li> <li><a href="/wiki/Przemk%C3%B3w" title="Przemków">Przemków</a></li> <li><a href="/wiki/Radk%C3%B3w" title="Radków">Radków</a></li> <li><a href="/wiki/Siechnice" title="Siechnice">Siechnice</a></li> <li><a href="/wiki/Sob%C3%B3tka_(miasto)" title="Sobótka (miasto)">Sobótka</a></li> <li><a href="/wiki/Stronie_%C5%9Al%C4%85skie" title="Stronie Śląskie">Stronie Śląskie</a></li> <li><a href="/wiki/Strzegom" title="Strzegom">Strzegom</a></li> <li><a href="/wiki/Syc%C3%B3w" title="Syców">Syców</a></li> <li><a href="/wiki/Szczawno-Zdr%C3%B3j" title="Szczawno-Zdrój">Szczawno-Zdrój</a></li> <li><a href="/wiki/Szczytna" title="Szczytna">Szczytna</a></li> <li><a href="/wiki/Szklarska_Por%C4%99ba" title="Szklarska Poręba">Szklarska Poręba</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Acinawa" title="Ścinawa">Ścinawa</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awiebodzice" title="Świebodzice">Świebodzice</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awierad%C3%B3w-Zdr%C3%B3j" title="Świeradów-Zdrój">Świeradów-Zdrój</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awierzawa" title="Świerzawa">Świerzawa</a></li> <li><a href="/wiki/Twardog%C3%B3ra" title="Twardogóra">Twardogóra</a></li> <li><a href="/wiki/W%C4%85sosz_(miasto)" title="Wąsosz (miasto)">Wąsosz</a></li> <li><a href="/wiki/W%C4%99gliniec" title="Węgliniec">Węgliniec</a></li> <li><a href="/wiki/Wi%C4%85z%C3%B3w" title="Wiązów">Wiązów</a></li> <li><a href="/wiki/Wle%C5%84" title="Wleń">Wleń</a></li> <li><a href="/wiki/Wojciesz%C3%B3w" title="Wojcieszów">Wojcieszów</a></li> <li><a href="/wiki/Zawid%C3%B3w" title="Zawidów">Zawidów</a></li> <li><a href="/wiki/Zi%C4%99bice" title="Ziębice">Ziębice</a></li> <li><a href="/wiki/Z%C5%82oty_Stok" title="Złoty Stok">Złoty Stok</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBar%C3%B3w" title="Żarów">Żarów</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBmigr%C3%B3d" title="Żmigród">Żmigród</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_COA.svg" class="mw-file-description" title="Herb województwa dolnośląskiego"><img alt="Herb województwa dolnośląskiego" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/POL_wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_COA.svg/60px-POL_wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_COA.svg.png" decoding="async" width="60" height="71" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/POL_wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_COA.svg/90px-POL_wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_COA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/POL_wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_COA.svg/120px-POL_wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie_COA.svg.png 2x" data-file-width="744" data-file-height="875" /></a></span> </p> </div></div><div class="hlist navbox-below below"> <ul><li><a href="/wiki/Wikiprojekt:Dolny_%C5%9Al%C4%85sk" title="Wikiprojekt:Dolny Śląsk">Wikiprojekt:Dolny Śląsk</a></li></ul> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Powiat_%C5%9Bwidnicki_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Szablon:Powiat świdnicki (województwo dolnośląskie)"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Powiat_%C5%9Bwidnicki_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Powiat świdnicki (województwo dolnośląskie) (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Powiat_%C5%9Bwidnicki_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)&amp;action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Powiat_%C5%9Bwidnicki_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Powiat świdnicki (województwo dolnośląskie)">Powiat świdnicki (województwo dolnośląskie)</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Miasto" title="Miasto">Miasta</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Jaworzyna_%C5%9Al%C4%85ska" title="Jaworzyna Śląska">Jaworzyna Śląska</a></li> <li><a href="/wiki/Strzegom" title="Strzegom">Strzegom</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Świdnica</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awiebodzice" title="Świebodzice">Świebodzice</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBar%C3%B3w" title="Żarów">Żarów</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gmina_miejska" title="Gmina miejska">Gminy miejskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">Świdnica</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awiebodzice" title="Świebodzice">Świebodzice</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gmina_miejsko-wiejska" title="Gmina miejsko-wiejska">Gminy miejsko-wiejskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Jaworzyna_%C5%9Al%C4%85ska_(gmina)" title="Jaworzyna Śląska (gmina)">Jaworzyna Śląska</a></li> <li><a href="/wiki/Strzegom_(gmina)" title="Strzegom (gmina)">Strzegom</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBar%C3%B3w_(gmina)" title="Żarów (gmina)">Żarów</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gmina_wiejska" title="Gmina wiejska">Gminy wiejskie</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Dobromierz_(gmina)" title="Dobromierz (gmina)">Dobromierz</a></li> <li><a href="/wiki/Marcinowice_(gmina)" title="Marcinowice (gmina)">Marcinowice</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awidnica_(gmina_wiejska_w_wojew%C3%B3dztwie_dolno%C5%9Bl%C4%85skim)" title="Świdnica (gmina wiejska w województwie dolnośląskim)">Świdnica</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_powiat_%C5%9Bwidnicki_(dolno%C5%9Bl%C4%85ski)_COA.svg" class="mw-file-description" title="Herb powiatu świdnickiego"><img alt="Herb powiatu świdnickiego" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/POL_powiat_%C5%9Bwidnicki_%28dolno%C5%9Bl%C4%85ski%29_COA.svg/60px-POL_powiat_%C5%9Bwidnicki_%28dolno%C5%9Bl%C4%85ski%29_COA.svg.png" decoding="async" width="60" height="71" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/POL_powiat_%C5%9Bwidnicki_%28dolno%C5%9Bl%C4%85ski%29_COA.svg/90px-POL_powiat_%C5%9Bwidnicki_%28dolno%C5%9Bl%C4%85ski%29_COA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/POL_powiat_%C5%9Bwidnicki_%28dolno%C5%9Bl%C4%85ski%29_COA.svg/120px-POL_powiat_%C5%9Bwidnicki_%28dolno%C5%9Bl%C4%85ski%29_COA.svg.png 2x" data-file-width="744" data-file-height="879" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Powiat_%C5%9Bwidnicki_(dawny)" title="Szablon:Powiat świdnicki (dawny)"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Powiat_%C5%9Bwidnicki_(dawny)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Powiat świdnicki (dawny) (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Powiat_%C5%9Bwidnicki_(dawny)&amp;action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Powiat_%C5%9Bwidnicki_(wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie)" title="Powiat świdnicki (województwo dolnośląskie)">Powiat świdnicki</a> (1946–1975)</div><div class="mw-collapsible-content"><div class="hlist navbox-above above"> <ul><li>Siedziba powiatu – <a class="mw-selflink selflink">Świdnica</a></li></ul> </div><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo" title="Województwo">Przynależność wojewódzka</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_wroc%C5%82awskie_(1946%E2%80%931975)" title="Województwo wrocławskie (1946–1975)">woj. wrocławskie</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gmina_miejska" title="Gmina miejska">Miasta</a> (1945–75)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Jaworzyna_%C5%9Al%C4%85ska" title="Jaworzyna Śląska">Jaworzyna Śląska</a> (od 1954)</li> <li><a href="/wiki/Strzegom" title="Strzegom">Strzegom</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Świdnica</a> (do 1948 <a href="/wiki/Powiat_grodzki" title="Powiat grodzki">→</a>)</li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awiebodzice" title="Świebodzice">Świebodzice</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBar%C3%B3w" title="Żarów">Żarów</a> (od 1954)</li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gmina_wiejska" title="Gmina wiejska">Gminy wiejskie</a><br />(1945–54 i 1973–75)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Bojanice_(gmina)" title="Bojanice (gmina)">Bojanice</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/Domanice_(gmina_w_wojew%C3%B3dztwie_wroc%C5%82awskim)" title="Domanice (gmina w województwie wrocławskim)">Domanice</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/Gocza%C5%82k%C3%B3w_(gmina)" title="Goczałków (gmina)">Goczałków</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/Jaworzyna_%C5%9Al%C4%85ska_(gmina)" title="Jaworzyna Śląska (gmina)">Jaworzyna Śląska</a></li> <li><a href="/wiki/Lutomia_(gmina)" title="Lutomia (gmina)">Lutomia</a> (od 1973)</li> <li><a href="/wiki/Marcinowice_(gmina)" title="Marcinowice (gmina)">Marcinowice</a></li> <li><a href="/wiki/Pszenno_(gmina)" title="Pszenno (gmina)">Pszenno</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/S%C5%82otwina_(gmina)" title="Słotwina (gmina)">Słotwina</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/Stanowice_(gmina)" title="Stanowice (gmina)">Stanowice</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/Strzegom_(gmina)" title="Strzegom (gmina)">Strzegom</a> (od 1973)</li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awidnica_(gmina_wiejska_w_wojew%C3%B3dztwie_dolno%C5%9Bl%C4%85skim)" title="Świdnica (gmina wiejska w województwie dolnośląskim)">Świdnica</a> (od 1973)</li> <li><a href="/wiki/%C5%BBar%C3%B3w_(gmina)" title="Żarów (gmina)">Żarów</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gromada_(podzia%C5%82_administracyjny)" title="Gromada (podział administracyjny)">Gromady</a> (1954–72)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Boles%C5%82awice_(gromada_w_powiecie_%C5%9Bwidnickim)" title="Bolesławice (gromada w powiecie świdnickim)">Bolesławice</a> (1954–61)</li> <li><a href="/wiki/Bystrzyca_G%C3%B3rna_(gromada)" title="Bystrzyca Górna (gromada)">Bystrzyca Górna</a> (1954–68)</li> <li><a href="/wiki/Ciernie_(gromada)" title="Ciernie (gromada)">Ciernie</a> (1954–68)</li> <li><a href="/wiki/Domanice_(gromada_w_powiecie_%C5%9Bwidnickim)" title="Domanice (gromada w powiecie świdnickim)">Domanice</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Gocza%C5%82k%C3%B3w_(gromada)" title="Goczałków (gromada)">Goczałków</a> (1954–68)</li> <li><a href="/wiki/Granica_(gromada)" title="Granica (gromada)">Granica</a> (1954–59)</li> <li><a href="/wiki/Grodziszcze_(gromada)" title="Grodziszcze (gromada)">Grodziszcze</a> (1954–68)</li> <li><a href="/wiki/Jarosz%C3%B3w_(gromada)" title="Jaroszów (gromada)">Jaroszów</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Jaworzyna_%C5%9Al%C4%85ska_(gromada_1954)" title="Jaworzyna Śląska (gromada 1954)">Jaworzyna Śląska</a> (1954)</li> <li><a href="/wiki/Jaworzyna_%C5%9Al%C4%85ska_(gromada_1961%E2%80%931972)" title="Jaworzyna Śląska (gromada 1961–1972)">Jaworzyna Śląska</a> (1961–72)</li> <li><a href="/wiki/Lutomia_(gromada)" title="Lutomia (gromada)">Lutomia</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Marcinowice_(gromada_w_powiecie_%C5%9Bwidnickim)" title="Marcinowice (gromada w powiecie świdnickim)">Marcinowice</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Pastuch%C3%B3w_(gromada)" title="Pastuchów (gromada)">Pastuchów</a> (1954–61)</li> <li><a href="/wiki/Pszenno_(gromada)" title="Pszenno (gromada)">Pszenno</a> (1954–68)</li> <li><a href="/wiki/S%C5%82otwina_(gromada)" title="Słotwina (gromada)">Słotwina</a> (1961–62)</li> <li><a href="/wiki/Stanowice_(gromada)" title="Stanowice (gromada)">Stanowice</a> (1954–68)</li> <li><a href="/wiki/Strzegom_(gromada)" title="Strzegom (gromada)">Strzegom</a> (1960–72)</li> <li><a href="/wiki/Strzelce_(gromada_w_powiecie_%C5%9Bwidnickim)" title="Strzelce (gromada w powiecie świdnickim)">Strzelce</a> (1954–61)</li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awidnica_(gromada_w_powiecie_%C5%9Bwidnickim)" title="Świdnica (gromada w powiecie świdnickim)">Świdnica</a> (1968–72)</li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awiebodzice_(gromada)" title="Świebodzice (gromada)">Świebodzice</a> (1968–72)</li> <li><a href="/wiki/Wiry_(gromada_w_powiecie_%C5%9Bwidnickim)" title="Wiry (gromada w powiecie świdnickim)">Wiry</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Witk%C3%B3w_(gromada_w_powiecie_%C5%9Bwidnickim)" title="Witków (gromada w powiecie świdnickim)">Witków</a> (1954–61)</li> <li><a href="/wiki/Witosz%C3%B3w_Dolny_(gromada_1954%E2%80%931961)" title="Witoszów Dolny (gromada 1954–1961)">Witoszów Dolny</a> (1954–61)</li> <li><a href="/wiki/Witosz%C3%B3w_Dolny_(gromada_1962%E2%80%931972)" title="Witoszów Dolny (gromada 1962–1972)">Witoszów Dolny</a> (1962–72)</li> <li><a href="/wiki/%C5%BBar%C3%B3w_(gromada_1954)" title="Żarów (gromada 1954)">Żarów</a> (1954)</li> <li><a href="/wiki/%C5%BBar%C3%B3w_(gromada_1954%E2%80%931972)" title="Żarów (gromada 1954–1972)">Żarów</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/%C5%BB%C3%B3%C5%82kiewka_(gromada_w_powiecie_%C5%9Bwidnickim)" title="Żółkiewka (gromada w powiecie świdnickim)">Żółkiewka</a> (1954–59)</li></ul> </td></tr></tbody></table></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Dawne_powiaty_pruskiej_prowincji_%C5%9Al%C4%85sk" title="Szablon:Dawne powiaty pruskiej prowincji Śląsk"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Dawne_powiaty_pruskiej_prowincji_%C5%9Al%C4%85sk" title="Dyskusja szablonu:Dawne powiaty pruskiej prowincji Śląsk"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Dawne_powiaty_pruskiej_prowincji_%C5%9Al%C4%85sk&amp;action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Podział administracyjny <a href="/wiki/%C5%9Al%C4%85sk_(prowincja)" title="Śląsk (prowincja)">Prowincji Śląsk</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Rejencja_legnicka" title="Rejencja legnicka">Rejencja legnicka</a><br />(1815-1945)</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a1_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty miejskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/G%C5%82og%C3%B3w" title="Głogów">Glogau</a> <small>(od 1920)</small></li> <li><a href="/wiki/G%C3%B6rlitz" title="Görlitz">Görlitz</a> <small>(od 1873)</small></li> <li><a href="/wiki/Zielona_G%C3%B3ra" title="Zielona Góra">Grünberg</a> <small>(1922-1933)</small></li> <li><a href="/wiki/Jelenia_G%C3%B3ra" title="Jelenia Góra">Hirschberg</a> <small>(od 1922)</small></li> <li><a href="/wiki/Legnica" title="Legnica">Liegnitz</a> <small>(od 1874)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a1_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty ziemskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Powiat_Bolkenhain" title="Powiat Bolkenhain">Bolkenhain</a> <small>(1820-1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Bunzlau" title="Powiat Bunzlau">Bunzlau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Fraustadt" title="Powiat Fraustadt">Fraustadt</a> <small>(od 1938)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Freystadt" title="Powiat Freystadt">Freystadt</a> <small>(do 1932 i od 1933)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Glogau" title="Powiat Glogau">Glogau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Goldberg" title="Powiat Goldberg">Goldberg</a> <small>(do 1818, od 1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Goldberg-Haynau" title="Powiat Goldberg-Haynau">Goldberg-Haynau</a> <small>(1818-1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_G%C3%B6rlitz_(%C5%9Al%C4%85sk)" title="Powiat Görlitz (Śląsk)">Görlitz</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Gr%C3%BCnberg" title="Powiat Grünberg">Grünberg</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Hirschberg_im_Riesengebirge" title="Powiat Hirschberg im Riesengebirge">Hirschberg im Riesengebirge</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Hoyerswerda" title="Powiat Hoyerswerda">Hoyerswerda</a> <small>(od 1825)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Jauer" title="Powiat Jauer">Jauer</a> <small>(do 1932 i od 1933)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Landeshut" title="Powiat Landeshut">Landeshut</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Lauban" title="Powiat Lauban">Lauban</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Liegnitz" title="Powiat Liegnitz">Liegnitz</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_L%C3%B6wenberg" title="Powiat Löwenberg">Löwenberg</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_L%C3%BCben" title="Powiat Lüben">Lüben</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Rothenburg_(Oberlausitz)" title="Powiat Rothenburg (Oberlausitz)">Rothenburg (Oberlausitz)</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Sagan" title="Powiat Sagan">Sagan</a> <small>(do 1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Sch%C3%B6nau" title="Powiat Schönau">Schönau</a> <small>(1818-1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Sprottau" title="Powiat Sprottau">Sprottau</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Rejencja_opolska" title="Rejencja opolska">Rejencja opolska</a><br />(1815-1945)</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty miejskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Bytom" title="Bytom">Beuthen O.S.</a> <small>(od 1890)</small></li> <li><a href="/wiki/Gliwice" title="Gliwice">Gleiwitz</a> <small>(od 1897)</small></li> <li><a href="/wiki/Zabrze" title="Zabrze">Hindenburg</a> <small>(od 1927)</small></li> <li><a href="/wiki/Katowice" title="Katowice">Kattowitz</a> <small>(1897-1922)</small></li> <li><a href="/wiki/Chorz%C3%B3w" title="Chorzów">Königshütte</a> <small>(1898-1922)</small></li> <li><a href="/wiki/Nysa" title="Nysa">Neisse</a> <small>(od 1911)</small></li> <li><a href="/wiki/Opole" title="Opole">Oppeln</a> <small>(od 1899)</small></li> <li><a href="/wiki/Racib%C3%B3rz" title="Racibórz">Ratibor</a> <small>(od 1904)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a2_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty ziemskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Powiat_Beuthen" title="Powiat Beuthen">Beuthen</a> <small>(do 1927)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Beuthen-Tarnowitz" title="Powiat Beuthen-Tarnowitz">Beuthen-Tarnowitz</a> <small>(od 1927)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Cosel" title="Powiat Cosel">Cosel</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Falkenberg_O.S." title="Powiat Falkenberg O.S.">Falkenberg O.S.</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Gro%C3%9F_Strehlitz" title="Powiat Groß Strehlitz">Groß Strehlitz</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Grottkau" title="Powiat Grottkau">Grottkau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Guttentag" title="Powiat Guttentag">Guttentag</a> <small>(1922-1939)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Hindenburg_O.S." title="Powiat Hindenburg O.S.">Hindenburg O.S.</a> <small>(1873-1926, do 1915 <i>Zabrze</i>)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Kattowitz" title="Powiat Kattowitz">Kattowitz</a> <small>(od 1873)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Kreuzburg" title="Powiat Kreuzburg">Kreuzburg</a> <small>(od 1820)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_g%C5%82ubczycki_(1818%E2%80%931945)" title="Powiat głubczycki (1818–1945)">Leobschütz</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Lublinitz" title="Powiat Lublinitz">Lublinitz</a> <small>(do 1922 i od 1939)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Neisse" title="Powiat Neisse">Neisse</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Neustadt_O.S." title="Powiat Neustadt O.S.">Neustadt</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Oppeln" title="Powiat Oppeln">Oppeln</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Ple%C3%9F" title="Powiat Pleß">Pleß</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Ratibor_(1818%E2%80%931945)" title="Powiat Ratibor (1818–1945)">Ratibor</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Rosenberg_O.S." title="Powiat Rosenberg O.S.">Rosenberg O.S.</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Rybnik" title="Powiat Rybnik">Rybnik</a> <small>(1818–1927)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Tarnowitz" title="Powiat Tarnowitz">Tarnowitz</a> <small>(1873-1927)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Tost-Gleiwitz" title="Powiat Tost-Gleiwitz">Tost-Gleiwitz</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Rejencja_wroc%C5%82awska" title="Rejencja wrocławska">Rejencja wrocławska</a><br />(1815-1945)</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a3_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty miejskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Breslau</a></li> <li><a href="/wiki/Brzeg_(miasto)" title="Brzeg (miasto)">Brieg</a> <small>(od 1907)</small></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Schweidnitz</a> <small>(od 1899)</small></li> <li><a href="/wiki/Wa%C5%82brzych" title="Wałbrzych">Waldenburg</a> <small>(od 1924)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a3_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty ziemskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Powiat_Breslau" title="Powiat Breslau">Breslau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Brieg" title="Powiat Brieg">Brieg</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Frankenstein" title="Powiat Frankenstein">Frankenstein</a> <small>(od 1820)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Glatz" title="Powiat Glatz">Glatz</a> <small>(od 1820)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Gro%C3%9F_Wartenberg" title="Powiat Groß Wartenberg">Groß Wartenberg</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Guhrau" title="Powiat Guhrau">Guhrau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Habelschwerdt" title="Powiat Habelschwerdt">Habelschwerdt</a> <small>(od 1820)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Kreuzburg" title="Powiat Kreuzburg">Kreuzburg</a> <small>(do 1820)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Militsch" title="Powiat Militsch">Militsch</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_M%C3%BCnsterberg" title="Powiat Münsterberg">Münsterberg</a> <small>(1820-1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Namslau" title="Powiat Namslau">Namslau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Neumarkt" title="Powiat Neumarkt">Neumarkt</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Neurode" title="Powiat Neurode">Neurode</a> <small>(1854-1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Nimptsch" title="Powiat Nimptsch">Nimptsch</a> <small>(1820-1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Oels" title="Powiat Oels">Oels</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Ohlau" title="Powiat Ohlau">Ohlau</a> <small>(do 1932 i od 1933)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Reichenbach" title="Powiat Reichenbach">Reichenbach</a> <small>(od 1820)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Schweidnitz" title="Powiat Schweidnitz">Schweidnitz</a> <small>(od 1820)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Steinau" title="Powiat Steinau">Steinau</a> <small>(do 1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Strehlen" title="Powiat Strehlen">Strehlen</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Striegau" title="Powiat Striegau">Striegau</a> <small>(1820-1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Trebnitz" title="Powiat Trebnitz">Trebnitz</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Waldenburg" title="Powiat Waldenburg">Waldenburg</a> <small>(od 1820)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Wohlau" title="Powiat Wohlau">Wohlau</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Rejencja_dzier%C5%BConiowska" title="Rejencja dzierżoniowska">Rejencja dzierżoniowska</a><br />(1815-1820)</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a4_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty miejskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><i>brak</i></li></ul> </td></tr><tr class="a4_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty ziemskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Powiat_Bolkenhain" title="Powiat Bolkenhain">Bolkenhain</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Frankenstein" title="Powiat Frankenstein">Frankenstein</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Hirschberg_im_Riesengebirge" title="Powiat Hirschberg im Riesengebirge">Hirschberg im Riesengebirge</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Glatz" title="Powiat Glatz">Glatz</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Habelschwerdt" title="Powiat Habelschwerdt">Habelschwerdt</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Jauer" title="Powiat Jauer">Jauer</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Landeshut" title="Powiat Landeshut">Landeshut</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_M%C3%BCnsterberg" title="Powiat Münsterberg">Münsterberg</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Nimptsch" title="Powiat Nimptsch">Nimptsch</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Reichenbach" title="Powiat Reichenbach">Reichenbach</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Schweidnitz" title="Powiat Schweidnitz">Schweidnitz</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Sch%C3%B6nau" title="Powiat Schönau">Schönau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Striegau" title="Powiat Striegau">Striegau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Waldenburg" title="Powiat Waldenburg">Waldenburg</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Wappen_Preu%C3%9Fische_Provinzen_-_Schlesien.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Wappen_Preu%C3%9Fische_Provinzen_-_Schlesien.png/70px-Wappen_Preu%C3%9Fische_Provinzen_-_Schlesien.png" decoding="async" width="70" height="85" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Wappen_Preu%C3%9Fische_Provinzen_-_Schlesien.png/105px-Wappen_Preu%C3%9Fische_Provinzen_-_Schlesien.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Wappen_Preu%C3%9Fische_Provinzen_-_Schlesien.png/140px-Wappen_Preu%C3%9Fische_Provinzen_-_Schlesien.png 2x" data-file-width="648" data-file-height="787" /></a></span> </p> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-g"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a>&#160;(<span class="description"><a href="/wiki/Gmina_miejska" title="Gmina miejska">gmina miejska</a></span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/159532744">159532744</a></span></li><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/n86137391">n86137391</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4053841-2">4053841-2</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb145560331">145560331</a></span></li><li><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_Universitaire_de_Documentation" title="Système Universitaire de Documentation">SUDOC</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/076335445">076335445</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ge131021">ge131021</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&amp;local_base=NLX10&amp;find_code=UID&amp;request=987007567243705171">987007567243705171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3984475.html">3984475</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/Swidnica">place/Swidnica</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>:&#8201;<span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&amp;url_prefix=https://snl.no/&amp;id=%C5%A0widnica">Šwidnica</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>:&#8201;<span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0064767.xml">0064767</a></span></li></ul> </div></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Świdnica&amp;oldid=74991226">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Świdnica&amp;oldid=74991226</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:%C5%9Awidnica" title="Kategoria:Świdnica">Świdnica</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Miasta_w_wojew%C3%B3dztwie_dolno%C5%9Bl%C4%85skim" title="Kategoria:Miasta w województwie dolnośląskim">Miasta w województwie dolnośląskim</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Miejscowo%C5%9Bci_odznaczone_Orderem_Sztandaru_Pracy_I_klasy" title="Kategoria:Miejscowości odznaczone Orderem Sztandaru Pracy I klasy">Miejscowości odznaczone Orderem Sztandaru Pracy I klasy</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Miasta_w_Polsce_lokowane_w_XIII_wieku" title="Kategoria:Miasta w Polsce lokowane w XIII wieku">Miasta w Polsce lokowane w XIII wieku</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_czasopisma_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania czasopisma – brak numeru strony">Szablon cytowania czasopisma – brak numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Uniwersalny_szablon_cytowania_%E2%80%93_brak_strony" title="Kategoria:Uniwersalny szablon cytowania – brak strony">Uniwersalny szablon cytowania – brak strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablony_cytowania_%E2%80%93_problemy_%E2%80%93_cytuj_%E2%80%93_strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Kategoria:Szablony cytowania – problemy – cytuj – strona główna">Szablony cytowania – problemy – cytuj – strona główna</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_brakuj%C4%85cymi_przypisami_od_2023-08" title="Kategoria:Artykuły z brakującymi przypisami od 2023-08">Artykuły z brakującymi przypisami od 2023-08</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_brakuj%C4%85cymi_przypisami_od_2021-03" title="Kategoria:Artykuły z brakującymi przypisami od 2021-03">Artykuły z brakującymi przypisami od 2021-03</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_propozycjami_t%C5%82umacze%C5%84" title="Kategoria:Artykuły z propozycjami tłumaczeń">Artykuły z propozycjami tłumaczeń</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Uk%C5%82ad_wielokolumnowy_-_3_kolumny" title="Kategoria:Układ wielokolumnowy - 3 kolumny">Układ wielokolumnowy - 3 kolumny</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_bez_kryteri%C3%B3w_dla_list" title="Kategoria:Artykuły bez kryteriów dla list">Artykuły bez kryteriów dla list</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 18 paź 2024, 17:13.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Awidnica&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b8d669998-q4955","wgBackendResponseTime":213,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.394","walltime":"1.778","ppvisitednodes":{"value":27181,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":304233,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":37428,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":23,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":31,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":114785,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":5,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1438.362 1 -total"," 16.08% 231.237 37 Szablon:Cytuj"," 15.34% 220.594 1 Szablon:Polskie_miasto_infobox"," 12.70% 182.670 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 10.13% 145.718 8 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 8.42% 121.108 1 Szablon:Miasta_województwa_dolnośląskiego"," 7.84% 112.828 14 Szablon:Cytuj_stronę"," 6.07% 87.310 1 Szablon:Średnia_temperatura_i_opady"," 5.21% 74.939 7 Szablon:Cytuj_książkę"," 4.66% 66.972 1 Szablon:Infobox_mapa_lokalizacyjna"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.588","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":7256999,"limit":52428800},"limitreport-logs":"\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = table#1 {\n [\"value\"] = true,\n}\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = table#1 {\n [\"value\"] = true,\n}\nJednostka nie zawiera poszukiwanej właściwości 'P41'\n{{#invoke:Moduł:Mapa|Infobox}}\nwspółrzędne = \"50°50′40″N 16°29′30″E\"\nargumenty = table#1 {\n [\"category\"] = \"Polskie miasto infobox\",\n [\"geohack\"] = \"type:city\",\n}\nmap = \"powiat świdnicki (województwo dolnośląskie)\"\nmap = \"dolnośląskie\"\nmap = \"Polska\"\nmap = \"powiat świdnicki (województwo dolnośląskie)\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „Świdnica”\",\n [\"description\"] = \"Świdnica\",\n [\"latitude\"] = 50.844444444444,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=50.844444444444_N_16.491666666667_E_type:city_\",\n [\"longitude\"] = 16.491666666667,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"blisko centrum na prawo\",\n [\"rx\"] = 143.07909703899,\n [\"ry\"] = 129.40567983971,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 60.117267663442,\n [\"y\"] = 57.125744625745,\n}\nmap = \"Polska\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „Świdnica”\",\n [\"description\"] = \"Świdnica\",\n [\"latitude\"] = 50.844444444444,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=50.844444444444_N_16.491666666667_E_type:city_\",\n [\"longitude\"] = 16.491666666667,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"po lewej nieco na dole\",\n [\"rx\"] = 59.870716510903,\n [\"ry\"] = 155.03489681051,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 25.155763239875,\n [\"y\"] = 67.008547008547,\n}\nmap = \"dolnośląskie\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „Świdnica”\",\n [\"description\"] = \"Świdnica\",\n [\"latitude\"] = 50.844444444444,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=50.844444444444_N_16.491666666667_E_type:city_\",\n [\"longitude\"] = 16.491666666667,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"w centrum\",\n [\"rx\"] = 130.86422340786,\n [\"ry\"] = 129.31362537118,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 54.984967818428,\n [\"y\"] = 55.314647118011,\n}\n\n== selectProperty ==\nrank = \"najlepsza\"\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n#prop B = 1\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"stat gov pl\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"Drogownictwo\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-68db4b6789-6wgj9","timestamp":"20241126073729","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u015awidnica","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/%C5%9Awidnica","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q387396","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q387396","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-07-22T13:41:33Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/5\/51\/Ratusz_w_%C5%9Awidnicy_z_drona.jpg","headline":"miasto i gmina w wojew\u00f3dztwie dolno\u015bl\u0105skim"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10