CINXE.COM
Reptilioj - Vikipedio
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="eo" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Reptilioj - Vikipedio</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )eowikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januaro","februaro","marto","aprilo","majo","junio","julio","aŭgusto","septembro","oktobro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"db64d433-17b2-47e9-8daf-65b2f6748b30","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Reptilioj","wgTitle":"Reptilioj","wgCurRevisionId":8913192,"wgRevisionId":8913192,"wgArticleId":8440,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Paĝoj kun eksmodaj citŝablonoj","Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo","Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn","Legindaj artikoloj","Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB","Paĝoj kiuj uzas magiajn ligilojn por PubMed","Reptilioj"],"wgPageViewLanguage":"eo","wgPageContentLanguage":"eo","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Reptilioj","wgRelevantArticleId":8440,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true, "wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":8650828,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"eo","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"eo"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q10811","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["architecture","bitness","brands","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true, "wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.niceInfoboxes":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.gallery","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced", "ext.gadget.Rekta-ligilo-al-Komunejo","ext.gadget.DocTabs","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=eo&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.gadget.niceInfoboxes&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.3"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/43/Reptiles_2021_collage.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1088"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/43/Reptiles_2021_collage.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="725"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Reptiles_2021_collage.jpg/640px-Reptiles_2021_collage.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="580"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Reptilioj - Vikipedio"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//eo.m.wikipedia.org/wiki/Reptilioj"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redakti" href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedio (eo)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//eo.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Reptilioj"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedio Atom-fonto" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Reptilioj rootpage-Reptilioj skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltu al enhavo</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ĉefa menuo" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ĉefa menuo</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ĉefa menuo</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigado </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-desciption" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do"><span>Ĉefpaĝo</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portalo:Komunumo" title="Pri la projekto, kion vi povas fari, kie vi povas trovi ion"><span>Komunuma portalo</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Diskutejo"><span>Diskutejo</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Aktuala%C4%B5oj" title="Trovi fonajn informojn pri nunaj eventoj"><span>Aktualaĵoj</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj" title="Listo de la lastaj ŝanĝoj en la vikio. [r]" accesskey="r"><span>Lastaj ŝanĝoj</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Novaj_pa%C4%9Doj"><span>Novaj paĝoj</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Hazarda_pa%C4%9Do" title="Iri al hazarda paĝo [x]" accesskey="x"><span>Hazarda paĝo</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Helpo:Enhavo" title="La loko por eltrovi"><span>Helpo</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedio" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-eo.svg" style="width: 6.875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-eo.svg" width="109" height="13" style="width: 6.8125em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Ser%C4%89i" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Serĉi</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Serĉi tra Vikipedio" aria-label="Serĉi tra Vikipedio" autocapitalize="sentences" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specialaĵo:Serĉi"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Serĉi</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Personaj iloj"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aspekto" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aspekto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eo.wikipedia.org&uselang=eo" class=""><span>Donaci</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Reptilioj" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga" class=""><span>Krei konton</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Reptilioj" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o" class=""><span>Ensaluti</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Pliaj agordoj" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Personaj iloj" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Personaj iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menuo de uzanto" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eo.wikipedia.org&uselang=eo"><span>Donaci</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Reptilioj" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Krei konton</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Reptilioj" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Ensaluti</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Paĝoj por elsalutitaj redaktistoj <a href="/wiki/Helpo:Enkonduko" aria-label="Lernu pli pri redaktado"><span>Lernu pli</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Miaj_kontribuoj" title="Listo de redaktoj faritaj el ĉi tiu IPa adreso [y]" accesskey="y"><span>Kontribuoj</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Mia_diskutpa%C4%9Do" title="Diskuto pri redaktoj sub tiu ĉi IP adreso [n]" accesskey="n"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Enhavo" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Enhavo</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">kaŝi</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Komenco</div> </a> </li> <li id="toc-Evoluo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Evoluo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Evoluo</span> </div> </a> <ul id="toc-Evoluo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Klasigo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Klasigo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Klasigo</span> </div> </a> <ul id="toc-Klasigo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lamarko" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Lamarko"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Lamarko</span> </div> </a> <ul id="toc-Lamarko-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Morfologio_kaj_fiziologio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Morfologio_kaj_fiziologio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Morfologio kaj fiziologio</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Morfologio_kaj_fiziologio-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Morfologio kaj fiziologio subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Morfologio_kaj_fiziologio-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Cirkulado" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cirkulado"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Cirkulado</span> </div> </a> <ul id="toc-Cirkulado-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Metabolo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Metabolo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Metabolo</span> </div> </a> <ul id="toc-Metabolo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Spirsistemo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Spirsistemo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Spirsistemo</span> </div> </a> <ul id="toc-Spirsistemo-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Testudoj_kaj_emidoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Testudoj_kaj_emidoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3.1</span> <span>Testudoj kaj emidoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Testudoj_kaj_emidoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Sonproduktado" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sonproduktado"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Sonproduktado</span> </div> </a> <ul id="toc-Sonproduktado-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Aŭdado_ĉe_serpentoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Aŭdado_ĉe_serpentoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4.1</span> <span>Aŭdado ĉe serpentoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Aŭdado_ĉe_serpentoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Haŭto" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Haŭto"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>Haŭto</span> </div> </a> <ul id="toc-Haŭto-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mudo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Mudo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5.1</span> <span>Mudo</span> </div> </a> <ul id="toc-Mudo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ekskrecio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ekskrecio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.6</span> <span>Ekskrecio</span> </div> </a> <ul id="toc-Ekskrecio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Referencoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Referencoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Referencoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Referencoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literaturo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Literaturo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Literaturo</span> </div> </a> <ul id="toc-Literaturo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eksteraj_ligiloj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Eksteraj_ligiloj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Eksteraj ligiloj</span> </div> </a> <ul id="toc-Eksteraj_ligiloj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Enhavo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝaltu la enhavtabelon" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ŝaltu la enhavtabelon</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Reptilioj</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Iru al artikolo en alia lingvo. Havebla en 164 lingvo" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-164" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">164 lingvoj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Reptiel" title="Reptiel — afrikansa" lang="af" hreflang="af" data-title="Reptiel" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikansa" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Reptilien" title="Reptilien — svisgermana" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Reptilien" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="svisgermana" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B0%E1%88%B3%E1%89%A2_%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%88%B5%E1%88%B3" title="ተሳቢ እንስሳ — amhara" lang="am" hreflang="am" data-title="ተሳቢ እንስሳ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amhara" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Reptilia" title="Reptilia — aragona" lang="an" hreflang="an" data-title="Reptilia" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragona" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%B8%E0%A5%83%E0%A4%AA" title="सरिसृप — angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="सरिसृप" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%AD%D9%81" title="زواحف — araba" lang="ar" hreflang="ar" data-title="زواحف" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="araba" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%AD%D9%81" title="زواحف — Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="زواحف" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A7%B0%E0%A7%80%E0%A6%B8%E0%A7%83%E0%A6%AA" title="সৰীসৃপ — asama" lang="as" hreflang="as" data-title="সৰীসৃপ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="asama" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Reptilia" title="Reptilia — asturia" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Reptilia" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturia" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/S%C3%BCr%C3%BCn%C9%99nl%C9%99r" title="Sürünənlər — azerbajĝana" lang="az" hreflang="az" data-title="Sürünənlər" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbajĝana" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%86%D9%84%D8%B1" title="سوروننلر — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="سوروننلر" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%BA%D3%A9%D0%B9%D1%80%D3%99%D0%BB%D0%B5%D2%AF%D1%81%D0%B5%D0%BB%D3%99%D1%80" title="Һөйрәлеүселәр — baŝkira" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Һөйрәлеүселәр" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baŝkira" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Reptilia" title="Reptilia — balia" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Reptilia" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="balia" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Rept%C3%BClien" title="Reptülien — Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Reptülien" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Ruopl%C4%93" title="Ruoplē — Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Ruoplē" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Reptilya" title="Reptilya — Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Reptilya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%B7%D1%83%D0%BD%D1%8B" title="Паўзуны — belorusa" lang="be" hreflang="be" data-title="Паўзуны" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belorusa" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%B7%D1%83%D0%BD%D1%8B" title="Паўзуны — Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Паўзуны" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BB%D0%B5%D1%87%D1%83%D0%B3%D0%B8" title="Влечуги — bulgara" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Влечуги" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgara" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%B0%E0%A7%80%E0%A6%B8%E0%A7%83%E0%A6%AA" title="সরীসৃপ — bengala" lang="bn" hreflang="bn" data-title="সরীসৃপ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengala" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Stlejvil" title="Stlejvil — bretona" lang="br" hreflang="br" data-title="Stlejvil" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretona" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Reptili" title="Reptili — bosna" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Reptili" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosna" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D2%AF%D0%BB%D1%85%D0%B8%D0%B3%D1%88%D1%8D%D0%B4" title="Мүлхигшэд — Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Мүлхигшэд" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/R%C3%A8ptils" title="Rèptils — kataluna" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Rèptils" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataluna" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Muraghalas" title="Muraghalas — cebua" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Muraghalas" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebua" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A0%E1%8E%BE%E1%8F%93%E1%8F%82%E1%8F%8F%E1%8F%82%E1%8F%99%E1%8E%AF" title="ᎠᎾᏓᏂᏏᏂᏙᎯ — ĉeroka" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎠᎾᏓᏂᏏᏂᏙᎯ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="ĉeroka" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%B4%DB%86%DA%A9" title="خشۆک — sorana" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="خشۆک" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorana" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Plazi" title="Plazi — ĉeĥa" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Plazi" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ĉeĥa" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%83%D1%81%D0%B0_%C3%A7%D3%B3%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%B5%D0%BC" title="Шуса çӳрекенсем — ĉuvaŝa" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Шуса çӳрекенсем" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ĉuvaŝa" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Ymlusgiad" title="Ymlusgiad — kimra" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Ymlusgiad" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="kimra" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Krybdyr" title="Krybdyr — dana" lang="da" hreflang="da" data-title="Krybdyr" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dana" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Reptilien" title="Reptilien — germana" lang="de" hreflang="de" data-title="Reptilien" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="germana" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/L%C3%A3tatawo" title="Lãtatawo — evea" lang="ee" hreflang="ee" data-title="Lãtatawo" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="evea" class="interlanguage-link-target"><span>Eʋegbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%81%CF%80%CE%B5%CF%84%CE%AC" title="Ερπετά — greka" lang="el" hreflang="el" data-title="Ερπετά" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="greka" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Reptile" title="Reptile — angla" lang="en" hreflang="en" data-title="Reptile" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angla" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Reptilia" title="Reptilia — hispana" lang="es" hreflang="es" data-title="Reptilia" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hispana" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Roomajad" title="Roomajad — estona" lang="et" hreflang="et" data-title="Roomajad" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estona" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Narrasti" title="Narrasti — eŭska" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Narrasti" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="eŭska" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Retil" title="Retil — Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Retil" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="خزندگان — persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="خزندگان" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Matelijat" title="Matelijat — finna" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Matelijat" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finna" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Ruumaja" title="Ruumaja — Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Ruumaja" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Skri%C3%B0d%C3%BDr" title="Skriðdýr — feroa" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Skriðdýr" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="feroa" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Reptiles" title="Reptiles — franca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Reptiles" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="franca" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Krepdiarten" title="Krepdiarten — nord-frisa" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Krepdiarten" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="nord-frisa" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Reptilen" title="Reptilen — okcident-frisa" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Reptilen" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="okcident-frisa" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Reipt%C3%ADl" title="Reiptíl — irlanda" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Reiptíl" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Reptil" title="Reptil — Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Reptil" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/P%C3%A8ist" title="Pèist — skot-gaela" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Pèist" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="skot-gaela" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9ptiles" title="Réptiles — galega" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Réptiles" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galega" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Otyryr%C3%BDva" title="Otyryrýva — gvarania" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Otyryrýva" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="gvarania" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Reptilia" title="Reptilia — manksa" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Reptilia" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manksa" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%96%D7%95%D7%97%D7%9C%D7%99%D7%9D" title="זוחלים — hebrea" lang="he" hreflang="he" data-title="זוחלים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrea" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%B0%E0%A5%80%E0%A4%B8%E0%A5%83%E0%A4%AA" title="सरीसृप — hinda" lang="hi" hreflang="hi" data-title="सरीसृप" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hinda" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Reptile" title="Reptile — Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Reptile" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Gmazovi" title="Gmazovi — kroata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Gmazovi" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/%C5%81a%C5%BEaki" title="Łažaki — suprasoraba" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Łažaki" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="suprasoraba" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/R%C3%A8ptil" title="Rèptil — haitia kreola" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Rèptil" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="haitia kreola" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/H%C3%BCll%C5%91k" title="Hüllők — hungara" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Hüllők" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hungara" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Սողուններ — armena" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Սողուններ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armena" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Սողուններ — Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Սողուններ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Reptile" title="Reptile — Interlingvao" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Reptile" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Interlingvao" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Reptil" title="Reptil — indonezia" lang="id" hreflang="id" data-title="Reptil" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Paam%C4%A1uaq" title="Paamġuaq — eskima" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Paamġuaq" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="eskima" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Reptilia" title="Reptilia — iloka" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Reptilia" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="iloka" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Reptero" title="Reptero — Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Reptero" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Skri%C3%B0d%C3%BDr" title="Skriðdýr — islanda" lang="is" hreflang="is" data-title="Skriðdýr" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islanda" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Reptilia" title="Reptilia — itala" lang="it" hreflang="it" data-title="Reptilia" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="itala" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%88%AC%E8%99%AB%E9%A1%9E" title="爬虫類 — japana" lang="ja" hreflang="ja" data-title="爬虫類" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japana" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Reptail" title="Reptail — Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Reptail" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/respa" title="respa — Loĵbano" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="respa" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="Loĵbano" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/R%C3%A8ptil" title="Rèptil — java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Rèptil" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ქვეწარმავლები — kartvela" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ქვეწარმავლები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="kartvela" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Timraradin" title="Timraradin — kabila" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Timraradin" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabila" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Kp%C9%A9na_wena_atuu_a-lotu_y%C9%94%C9%94_y%C9%94" title="Kpɩna wena atuu a-lotu yɔɔ yɔ — Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Kpɩna wena atuu a-lotu yɔɔ yɔ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%83%D1%8B%D1%80%D1%8B%D0%BC%D0%B5%D0%BD_%D0%B6%D0%BE%D1%80%D2%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%88%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Бауырымен жорғалаушылар — kazaĥa" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Бауырымен жорғалаушылар" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazaĥa" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%B0%E0%B3%80%E0%B2%B8%E0%B3%83%E0%B2%AA" title="ಸರೀಸೃಪ — kanara" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಸರೀಸೃಪ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kanara" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%8C%8C%EC%B6%A9%EB%A5%98" title="파충류 — korea" lang="ko" hreflang="ko" data-title="파충류" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="korea" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%8B%D1%81%D1%81%D0%B8%D1%81%D1%81%D0%B5%D0%B7" title="Кыссиссез — Komi-Permyak" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Кыссиссез" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="Komi-Permyak" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Xijende" title="Xijende — kurda" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Xijende" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurda" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Kramvil" title="Kramvil — kornvala" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Kramvil" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="kornvala" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Reptilia" title="Reptilia — latino" lang="la" hreflang="la" data-title="Reptilia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latino" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Reptiller" title="Reptiller — luksemburga" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Reptiller" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburga" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Retil" title="Retil — Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Retil" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Reptiele" title="Reptiele — limburga" lang="li" hreflang="li" data-title="Reptiele" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburga" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Reptilia" title="Reptilia — Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Reptilia" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Retil" title="Retil — Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Retil" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Liny%C3%B3ka" title="Linyóka — lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Linyóka" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Ropliai" title="Ropliai — litova" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Ropliai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litova" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/R%C4%81pu%C4%BCi" title="Rāpuļi — latva" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Rāpuļi" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latva" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%B0%D1%87%D0%B8" title="Влекачи — makedona" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Влекачи" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedona" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%89%E0%B4%B0%E0%B4%97%E0%B4%82" title="ഉരഗം — malajalama" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഉരഗം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalama" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D3%A9%D0%BB%D1%85%D3%A9%D0%B3%D1%87" title="Мөлхөгч — mongola" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Мөлхөгч" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongola" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mnw mw-list-item"><a href="https://mnw.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%81%9F%E1%80%AC" title="မၟာ — Mon" lang="mnw" hreflang="mnw" data-title="မၟာ" data-language-autonym="ဘာသာမန်" data-language-local-name="Mon" class="interlanguage-link-target"><span>ဘာသာမန်</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/Reptilia" title="Reptilia — Western Mari" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Reptilia" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="Western Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Reptilia" title="Reptilia — malaja" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Reptilia" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaja" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%90%E1%80%BD%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%BD%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%90%E1%80%B9%E1%80%90%E1%80%9D%E1%80%AB" title="တွားသွားသတ္တဝါ — birma" lang="my" hreflang="my" data-title="တွားသွားသတ္တဝါ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birma" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87" title="خزنده — mazandarana" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="خزنده" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazandarana" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Rettile" title="Rettile — napola" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Rettile" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="napola" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Reptilien" title="Reptilien — platgermana" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Reptilien" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="platgermana" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Kroepdeers" title="Kroepdeers — Low Saxon" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Kroepdeers" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Low Saxon" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%B0%E0%A5%80%E0%A4%B8%E0%A5%83%E0%A4%AA" title="सरीसृप — nepala" lang="ne" hreflang="ne" data-title="सरीसृप" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepala" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%B2" title="रेप्ताइल — nevara" lang="new" hreflang="new" data-title="रेप्ताइल" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="nevara" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Reptielen" title="Reptielen — nederlanda" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Reptielen" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="nederlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Krypdyr" title="Krypdyr — novnorvega" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Krypdyr" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="novnorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Krypdyr" title="Krypdyr — dannorvega" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Krypdyr" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="dannorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Segagabi" title="Segagabi — nord-sota" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Segagabi" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="nord-sota" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Naaldlooshii_dadich%CA%BC%C3%ADzhii" title="Naaldlooshii dadichʼízhii — navaha" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Naaldlooshii dadichʼízhii" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="navaha" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Reptilia" title="Reptilia — okcitana" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Reptilia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="okcitana" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Munyuuqee" title="Munyuuqee — oroma" lang="om" hreflang="om" data-title="Munyuuqee" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oroma" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B8%D0%BB%D0%B4%D0%B6%D1%8B%D1%82%C3%A6" title="Хилджытæ — oseta" lang="os" hreflang="os" data-title="Хилджытæ" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="oseta" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AD%E0%A9%81%E0%A8%9C%E0%A9%B0%E0%A8%97%E0%A9%80" title="ਭੁਜੰਗੀ — panĝaba" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਭੁਜੰਗੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="panĝaba" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Gady" title="Gady — pola" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Gady" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="pola" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9tij" title="Rétij — Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Rétij" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%84%DB%92" title="کرلے — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="کرلے" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%BE%D9%88%DA%93%D9%86" title="خاپوړن — paŝtua" lang="ps" hreflang="ps" data-title="خاپوړن" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paŝtua" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9pteis" title="Répteis — portugala" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Répteis" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugala" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Suchuq" title="Suchuq — keĉua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Suchuq" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keĉua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Reptils" title="Reptils — romanĉa" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Reptils" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="romanĉa" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Reptil%C4%83" title="Reptilă — rumana" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Reptilă" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumana" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%BC%D1%8B%D0%BA%D0%B0%D1%8E%D1%89%D0%B8%D0%B5%D1%81%D1%8F" title="Пресмыкающиеся — rusa" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Пресмыкающиеся" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rusa" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D0%B7%D1%8B" title="Плазы — Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Плазы" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A4%A3-%E0%A4%B6%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A4%83" title="सर्पण-शीलः — sanskrito" lang="sa" hreflang="sa" data-title="सर्पण-शीलः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskrito" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%8B%D1%8B%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%B0%D1%87%D1%87%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Сыыллааччылар — jakuta" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Сыыллааччылар" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="jakuta" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Reptilia" title="Reptilia — sicilia" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Reptilia" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sicilia" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Reptile" title="Reptile — skota" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Reptile" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skota" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D9%BE%D9%BD%D8%A7%D8%A6%D9%84" title="ريپٽائل — sinda" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ريپٽائل" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sinda" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Reptil" title="Reptil — serbo-Kroata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Reptil" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-Kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Reptile" title="Reptile — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Reptile" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Plazy" title="Plazy — slovaka" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Plazy" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaka" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Plazilci" title="Plazilci — slovena" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Plazilci" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovena" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Dzinokambaira" title="Dzinokambaira — ŝona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Dzinokambaira" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="ŝona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Xamaarato" title="Xamaarato — somala" lang="so" hreflang="so" data-title="Xamaarato" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somala" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Zvarranik%C3%ABt" title="Zvarranikët — albana" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Zvarranikët" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albana" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BC%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D1%86%D0%B8" title="Гмизавци — serba" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Гмизавци" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serba" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9ptil" title="Réptil — sunda" lang="su" hreflang="su" data-title="Réptil" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sunda" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kr%C3%A4ldjur" title="Kräldjur — sveda" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kräldjur" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sveda" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Reptilia" title="Reptilia — svahila" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Reptilia" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="svahila" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%8A%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%B5%E0%AE%A9" title="ஊர்வன — tamila" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஊர்வன" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamila" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%B8%E0%B1%83%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="సరీసృపాలు — telugua" lang="te" hreflang="te" data-title="సరీసృపాలు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugua" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%BD" title="Хазандагон — taĝika" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Хазандагон" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="taĝika" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%99" title="สัตว์เลื้อยคลาน — taja" lang="th" hreflang="th" data-title="สัตว์เลื้อยคลาน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="taja" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Reptilya" title="Reptilya — tagaloga" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Reptilya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagaloga" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/Monumanu_ngaolo_pe_totolo" title="Monumanu ngaolo pe totolo — tongana" lang="to" hreflang="to" data-title="Monumanu ngaolo pe totolo" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="tongana" class="interlanguage-link-target"><span>Lea faka-Tonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Reptail" title="Reptail — Tokpisino" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Reptail" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="Tokpisino" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/S%C3%BCr%C3%BCngenler" title="Sürüngenler — turka" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Sürüngenler" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turka" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D3%A9%D0%B9%D1%80%D3%99%D0%BB%D2%AF%D1%87%D0%B5%D0%BB%D3%99%D1%80" title="Сөйрәлүчеләр — tatara" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Сөйрәлүчеләр" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatara" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D0%B7%D1%83%D0%BD%D0%B8" title="Плазуни — ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Плазуни" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%B2%D9%86%D8%AF%DB%81" title="خزندہ — urduo" lang="ur" hreflang="ur" data-title="خزندہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urduo" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Sudralib_yuruvchilar" title="Sudralib yuruvchilar — uzbeka" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Sudralib yuruvchilar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbeka" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Ujelijad" title="Ujelijad — Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Ujelijad" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt_b%C3%B2_s%C3%A1t" title="Động vật bò sát — vjetnama" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Động vật bò sát" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vjetnama" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Reptieln" title="Reptieln — West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Reptieln" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Cropante_biesse" title="Cropante biesse — valona" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Cropante biesse" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="valona" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Reptilia" title="Reptilia — varaja" lang="war" hreflang="war" data-title="Reptilia" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="varaja" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%88%AC%E8%9F%B2%E9%A1%9E" title="爬蟲類 — vua" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="爬蟲類" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vua" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ქვერქვენწეფი — Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ქვერქვენწეფი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A8%D7%A2%D7%A4%D7%98%D7%99%D7%9C%D7%99%D7%A2" title="רעפטיליע — jida" lang="yi" hreflang="yi" data-title="רעפטיליע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="jida" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Af%C3%A0y%C3%A0w%E1%BB%8D%CC%81" title="Afàyàwọ́ — joruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Afàyàwọ́" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="joruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Reptielen" title="Reptielen — Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Reptielen" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%88%AC%E8%A1%8C%E5%8A%A8%E7%89%A9" title="爬行动物 — ĉina" lang="zh" hreflang="zh" data-title="爬行动物" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ĉina" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/P%C3%A2-thi%C3%B4ng" title="Pâ-thiông — Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Pâ-thiông" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%88%AC%E8%9F%B2%E9%A1%9E" title="爬蟲類 — kantona" lang="yue" hreflang="yue" data-title="爬蟲類" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantona" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Isihuquzi" title="Isihuquzi — zulua" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Isihuquzi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="zulua" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q10811#sitelinks-wikipedia" title="Redakti interlingvajn ligilojn" class="wbc-editpage">Redakti ligilojn</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Nomspacoj"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Reptilioj" title="Vidi la artikolon [c]" accesskey="c"><span>Artikolo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Diskuto:Reptilioj" rel="discussion" title="Diskuto pri la artikolo [t]" accesskey="t"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝanĝi lingvan varianton" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Esperanto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vidoj"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&stable=1"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-current" class="collapsible selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&stable=0&redirect=no" title="Vidi ĉi tiu paĝo kun kontrolendaj ŝanĝoj [v]" accesskey="v"><span>Kontrolendaj ŝanĝoj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=history" title="Antaŭaj versioj de ĉi tiu paĝo. [h]" accesskey="h"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Iloj" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Iloj</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Pliaj opcioj" > <div class="vector-menu-heading"> Agoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&stable=1"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-more-current" class="collapsible selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&stable=0&redirect=no"><span>Kontrolendaj ŝanĝoj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=history"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ĝenerale </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kio_ligas_%C4%89i_tien%3F/Reptilioj" title="Listo de ĉiuj vikiaj paĝoj kiuj ligas ĉi tien [j]" accesskey="j"><span>Ligiloj ĉi tien</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Rilataj_%C5%9Dan%C4%9Doj/Reptilioj" rel="nofollow" title="Lastaj ŝanĝoj en paĝoj kiuj ligas al ĉi tiu paĝo [k]" accesskey="k"><span>Rilataj ŝanĝoj</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=eo" title="Alŝuti dosierojn [u]" accesskey="u"><span>Alŝuti dosieron</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Specialaj_pa%C4%9Doj" title="Listo de ĉiuj specialaj paĝoj [q]" accesskey="q"><span>Specialaj paĝoj</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&oldid=8913192" title="Porĉiama ligilo al ĉi versio de la paĝo"><span>Konstanta ligilo</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=info" title="Pli da informo pri ĉi tiu paĝo"><span>Informoj pri la paĝo</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Citi&page=Reptilioj&id=8913192&wpFormIdentifier=titleform" title="Informoj pri kiel citi ĉi tiun paĝon"><span>Citi ĉi tiun artikolon</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FReptilioj"><span>Akiri mallongigitan URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:QrCode&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FReptilioj"><span>Elŝutu QR-kodon</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Presi/elporti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Libro&bookcmd=book_creator&referer=Reptilioj"><span>Krei libron</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:DownloadAsPdf&page=Reptilioj&action=show-download-screen"><span>Elŝuti kiel PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&printable=yes" title="Presebla versio de tiu ĉi paĝo [p]" accesskey="p"><span>Presebla versio</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> En aliaj projektoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Reptilia" hreflang="en"><span>Vikimedia Komunejo</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-species mw-list-item"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Reptilia" hreflang="en"><span>Vikispecioj</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibooks mw-list-item"><a href="https://eo.wikibooks.org/wiki/Reptilioj" hreflang="eo"><span>Vikilibroj</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q10811" title="Ligilo al konektita datuma ero [g]" accesskey="g"><span>Ero en Vikidatumoj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aspekto</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">kaŝi</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-indicator-fr-review-status" class="mw-indicator"><indicator name="fr-review-status" class="mw-fr-review-status-indicator" id="mw-fr-revision-toggle"><span class="cdx-fr-css-icon-review--status--pending"></span><b>Pending</b></indicator></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">El Vikipedio, la libera enciklopedio</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><div id="mw-fr-revision-messages"><div id="mw-fr-revision-details" class="mw-fr-revision-details-dialog" style="display:none;"><div tabindex="0"></div><div class="cdx-dialog cdx-dialog--horizontal-actions"><header class="cdx-dialog__header cdx-dialog__header--default"><div class="cdx-dialog__header__title-group"><h2 class="cdx-dialog__header__title">Page version status</h2><p class="cdx-dialog__header__subtitle">Malneta versio</p></div><button class="cdx-button cdx-button--action-default cdx-button--weight-quiet 							cdx-button--size-medium cdx-button--icon-only cdx-dialog__header__close-button" aria-label="Close" onclick="document.getElementById("mw-fr-revision-details").style.display = "none";" type="submit"><span class="cdx-icon cdx-icon--medium 							cdx-fr-css-icon--close"></span></button></header><div class="cdx-dialog__body"><a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Reptilioj&oldid=8650828&diff=cur">2 ŝanĝoj</a> en ĉi tiu versio atendas <a href="/wiki/Helpo:Markitaj_versioj" title="Helpo:Markitaj versioj">kontrolon</a>. La <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Reptilioj&stable=1">stabila versio</a> estis <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Protokolo&type=review&page=Reptilioj">patrolita</a> je <i>4 mar. 2024</i>.</div></div><div tabindex="0"></div></div></div></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="eo" dir="ltr"><table style="position:relative; background:white; width:23em; -moz-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; -webkit-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; box-shadow: 4px 4px 4px #CCC;" class="taxobox"> <tbody><tr style="text-align:center;"> <th style="background-color: pink; position:relative; display:block;" class="kaplinio planto"><span style="position:absolute; right:0.2em; top:0.1em; font-size:70%;"><figure class="mw-default-size noresize" typeof="mw:File"><span title="Kiel legi la taksonomion"><img alt="Kiel legi la taksonomion" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Information-silk.svg/16px-Information-silk.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Information-silk.svg/24px-Information-silk.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Information-silk.svg/32px-Information-silk.svg.png 2x" data-file-width="16" data-file-height="16" usemap="#ImageMap_e935e2c72e583304" /></span><map name="ImageMap_e935e2c72e583304"><area href="/wiki/Vikipedio:Kiel_legi_la_taksonomion" shape="rect" coords="0,0,50,50" alt="Vikipedio:Kiel legi la taksonomion" title="Vikipedio:Kiel legi la taksonomion" /></map><figcaption>Kiel legi la taksonomion</figcaption></figure></span><b>Reptilioj</b> </th></tr> <tr> <td style="text-align:center;"><small>Troveblo de fosilioj: <a href="/wiki/Karbonio" title="Karbonio">Karbonio</a> - ĉi-epoko</small> </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Reptiles_2021_collage.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Reptiles_2021_collage.jpg/300px-Reptiles_2021_collage.jpg" decoding="async" width="300" height="272" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Reptiles_2021_collage.jpg/450px-Reptiles_2021_collage.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Reptiles_2021_collage.jpg/600px-Reptiles_2021_collage.jpg 2x" data-file-width="750" data-file-height="680" /></a></span><br /><small><div style="text-align:center"></div></small> </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <th style="background-color: pink;"><b><a href="/wiki/Biologia_klasado" title="Biologia klasado">Biologia klasado</a></b> </th></tr> <tr style="text-align:center;"> <td> <table style="margin:0 auto; text-align:left; background:white; border-collapse:separate; border-spacing:2px;"> <tbody><tr valign="top"> <td>Regno: </td> <td><a href="/wiki/Bestoj" title="Bestoj">Bestoj</a> <i>Animalia</i><br /><small></small> </td></tr> <tr valign="top"> <td>Filumo: </td> <td><a href="/wiki/%C4%A4orduloj" title="Ĥorduloj">Ĥorduloj</a> <i>Chordata</i><br /><small></small> </td></tr> <tr valign="top"> <td>Subfilumo: </td> <td><a href="/wiki/Vertebruloj" title="Vertebruloj">Vertebruloj</a> <i>Vertebrata</i><br /><small></small> </td></tr> <tr valign="top"> <td>Infrafilumo: </td> <td><a href="/wiki/Makzeluloj" class="mw-redirect" title="Makzeluloj">Makzeluloj</a> <i>Gnathostomata</i><br /><small></small> </td></tr> <tr valign="top"> <td>Superklaso: </td> <td><a href="/wiki/Kvarpieduloj" class="mw-redirect" title="Kvarpieduloj">Kvarpieduloj</a> <i>Tetrapoda</i><br /><small></small> </td></tr> <tr valign="top"> <td>Grandklaso: </td> <td><a href="/wiki/Amniuloj" class="mw-redirect" title="Amniuloj">Amniuloj</a> <i>Amniota</i><br /><small></small> </td></tr> <tr valign="top"> <td>Klaso: </td> <td><b>Reptilioj</b> <i>Reptilia</i><br /><small><a href="/wiki/Laurenti" class="mw-redirect" title="Laurenti">Laurenti</a>, <a href="/wiki/1768" title="1768">1768</a></small> </td></tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="background-color: white;"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Global_Reptile_Biodiversity.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Global_Reptile_Biodiversity.png/300px-Global_Reptile_Biodiversity.png" decoding="async" width="300" height="235" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Global_Reptile_Biodiversity.png/450px-Global_Reptile_Biodiversity.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Global_Reptile_Biodiversity.png/600px-Global_Reptile_Biodiversity.png 2x" data-file-width="4080" data-file-height="3200" /></a><figcaption></figcaption></figure><div style="background-color: pink; text-align:center"><small></small></div> </th></tr> <tr> <th style="background-color: pink;"><div style="text-align:center">Aliaj Vikimediaj projektoj</div> </th></tr> <tr> <td colspan="2" align="center" class="infoboximage"><div class="noprint toccolours" style="float:none;vertical-align: top; padding:0; font-size: 90%; text-align:center;"> <table style="background:transparent;"> <tbody><tr style="background:white; text-align:center; border-top:1px solid #aaa; font-size:x-small;"> <td width="1%"><span typeof="mw:File"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/" title="wikispecies:"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/20px-Wikispecies-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/30px-Wikispecies-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/40px-Wikispecies-logo.svg.png 2x" data-file-width="941" data-file-height="1103" /></a></span> </td> <td width="98%"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Reptilia" class="extiw" title="wikispecies:Reptilia">Sistematiko en Vikispecioj</a> </td></tr></tbody></table></div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" align="center" class="infoboximage"><div class="noprint toccolours" style="float:none;vertical-align: top; padding:0; font-size: 90%; text-align:center;"> <table style="background:transparent;"> <tbody><tr style="background:white; text-align:center; border-top:1px solid #aaa; border-bottom:1px solid #aaa; font-size:x-small;"> <td width="1%"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/" title="commons:"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/17px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="17" height="23" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/26px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/34px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td width="98%"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Reptilia" class="extiw" title="commons:Category:Reptilia">Komunejo pri Reptilioj </a> </td></tr></tbody></table></div> </td></tr> <tr><td class="shangu-shablonon infoboximage" colspan="2" style="text-align:center;padding:0"><div class="noprint toccolours" style="border:2px solid #a2a9b1;padding:5px;background-color:pink;color:black;font-size:xx-small;font-weight:normal"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q10811" title="d:Q10811"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/15px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/23px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a><figcaption></figcaption></figure><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Projekto:%C5%9Cablonoj" title="Projekto:Ŝablonoj"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/15px-Information_icon.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/23px-Information_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/30px-Information_icon.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></a><figcaption></figcaption></figure><span class="noprint plainlinksneverexpand" style="text-align:center"><a href="/wiki/%C5%9Cablono:Taksonomio" title="Ŝablono:Taksonomio">v</a> • <a href="/wiki/%C5%9Cablono-Diskuto:Taksonomio" title="Ŝablono-Diskuto:Taksonomio">d</a> • <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Cablono%3ATaksonomio&action=edit">r</a></span></div></td></tr> </tbody></table> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Reptile003d.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Reptile003d.jpg/299px-Reptile003d.jpg" decoding="async" width="299" height="424" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Reptile003d.jpg/449px-Reptile003d.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Reptile003d.jpg/599px-Reptile003d.jpg 2x" data-file-width="9604" data-file-height="13600" /></a><figcaption>Reptilioj, de <i>Nouveau Larousse Illustré</i> , 1897-1904, rimarku la inkludon de <a href="/wiki/Amfibioj" title="Amfibioj">amfibioj</a> (sub la <a href="/wiki/Krokodilo" title="Krokodilo">krokodiloj</a>)</figcaption></figure> <p><b>Reptilioj</b> (<i>Reptilia</i>)<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> estas <a href="/wiki/Klaso_(biologio)" title="Klaso (biologio)">klaso</a> de <a href="/wiki/Vertebrulo" class="mw-redirect" title="Vertebrulo">vertebruloj</a>, kiu enhavas la nuntempajn <a href="/wiki/Testudo" class="mw-redirect" title="Testudo">testudojn</a>, <a href="/wiki/Krokodilo" title="Krokodilo">krokodilojn</a>, <a href="/wiki/Serpento" class="mw-redirect" title="Serpento">serpentojn</a>, <a href="/wiki/Lacerto" title="Lacerto">lacertojn</a> kaj <a href="/wiki/Tuataro" title="Tuataro">tuatarojn</a>, ties <a href="/wiki/Formortinta" class="mw-redirect" title="Formortinta">formortintajn</a> parencojn, kaj kelkaj el la formortintaj prauloj de mamuloj. Pro sia evolucia historio kaj la diverseco de formortintaj formoj, la valideco de la klaso ne estas jam universale eltenita en sciencaj fakaj etosoj, kvankam en la praktiko, ĝi restas uzata de kelkaj biologoj kaj plej mezedukitaj homoj, ĉefe ĉe amaskomunikilaro. La studado de reptilioj, historie kombinita kun tiu de amfibioj, estas nomata <a href="/wiki/Herpetologio" title="Herpetologio">herpetologio</a>. </p><p>Temas pri <a href="/wiki/Vertebrulo" class="mw-redirect" title="Vertebrulo">vertebruloj</a>, kun ŝanĝiĝanta korpotemperaturo, spirantaj per pulmoj. Kelkaj estas senpiedaj (sed descendaj de kvarpieduloj), aliaj posedas kvar mallongajn krurojn, tial ili rampas ĉe la tero kaj estas komunuze nomataj <b>rampuloj</b> pro ĉi tiu kvalito. <b>Reptilohaŭto</b> estas seka kun malgranda nombro da glandoj, epidermo tre korniĝinta; ĝi estas ŝatata por produktado de <a href="/wiki/Valizo" title="Valizo">valizoj</a>. </p><p><b>Reptilioj</b> estas <a href="/wiki/Tetrapodoj" title="Tetrapodoj">tetrapodoj</a> kaj <a href="/wiki/Amniuloj" class="mw-redirect" title="Amniuloj">amniuloj</a>, bestoj kies <a href="/wiki/Embrio" title="Embrio">embrion</a> ĉirkaŭas amnia membrano, kaj membroj de la klaso <b><a href="/wiki/Sauropsida" title="Sauropsida">Sauropsida</a></b>. Modernaj reptiloj loĝas ĉe ĉiuj kontinentoj kun la escepto de <a href="/wiki/Antarkto" title="Antarkto">Antarkto</a>. Hodiaŭ ilin reprezentas kvar travivintaj ordoj: </p> <ul><li><b><a href="/wiki/Krokodiluloj" title="Krokodiluloj">Krokodiluloj</a> <i>Crocodilia</i></b> (<a href="/wiki/Krokodilo" title="Krokodilo">krokodilo</a>, <a href="/wiki/Gavialo" title="Gavialo">gavialoj</a>, <a href="/wiki/Kajmano" title="Kajmano">kajmanoj</a> kaj <a href="/wiki/Aligatoro" title="Aligatoro">aligatoroj</a>): 25 specioj</li> <li><b><a href="/wiki/Sfenodontuloj" class="mw-redirect" title="Sfenodontuloj">Sfenodontuloj</a> <i>Sphenodontia</i></b> (<a href="/wiki/Sfenodonto" class="mw-redirect" title="Sfenodonto">sfenodontoj</a> de <a href="/wiki/Nov-Zelando" title="Nov-Zelando">Nov-Zelando</a>): 1 specio</li> <li><b><a href="/wiki/Skvamuloj" title="Skvamuloj">Skvamuloj</a> <i>Squamata</i></b> (<a href="/wiki/Lacerto" title="Lacerto">lacertoj</a>, <a href="/wiki/Serpento" class="mw-redirect" title="Serpento">serpentoj</a> kaj <a href="/wiki/Amfisbenoj" title="Amfisbenoj">amfisbenoj</a> <i>amphisbaenia</i>): ĉirkaŭ 9,600 specioj</li> <li><b><a href="/wiki/Testuduloj" title="Testuduloj">Testuduloj</a> <i>Testudines</i></b> (<a href="/wiki/Testudo" class="mw-redirect" title="Testudo">testudoj</a> kaj <a href="/wiki/Kelonio" title="Kelonio">kelonioj</a>): ĉirkaŭ 400 specioj</li></ul> <p>Malkiel <a href="/wiki/Amfibioj" title="Amfibioj">amfibioj</a>, reptiloj ne havas akvolarvan etapon. Plej multe reptiloj estas ovo-demetuloj, kvankam kelkaj specioj de skvamuloj estas <a href="/wiki/Vivonaskulo" class="mw-redirect" title="Vivonaskulo">vivonaskuloj</a>, kiel estis kelkaj formortintaj akvokladoj<sup id="cite_ref-S12_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-S12-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> —la feto disvolviĝas ene de la patrino, enhavante <a href="/wiki/Placento" title="Placento">placenton</a> pli ol <a href="/wiki/Ovokonko" class="mw-redirect" title="Ovokonko">ovokonko</a>. Kiel amniuloj, reptiliaj ovoj estas ĉirkaŭataj de membranoj por protektado kaj transporto, kiuj adaptigis ilin al reproduktado sur seka tero. Multaj el la vivonaskaj specioj nutras siajn <a href="/wiki/Feto" title="Feto">fetojn</a> tra variaj formoj de placentoj similaj al tiuj de <a href="/wiki/Mamuloj" title="Mamuloj">mamuloj</a>, kaj kelkaj havigas komencan zorgon al siaj idoj. <a href="/wiki/Vivanta_taksono" title="Vivanta taksono">Vivantaj</a> reptilioj gamas laŭgrande el eta <a href="/wiki/Geko" title="Geko">geko</a>, <i>Sphaerodactylus ariasae</i>, kiu povas kreskiĝis nur ĝis 17 mm al la <a href="/wiki/Mara_krokodilo" title="Mara krokodilo">Mara krokodilo</a>, <i>Crocodylus porosus</i>, kiu povas atingi ĝis 6 m de longo kaj pezas ĉirkaŭ 1000 kg. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Evoluo">Evoluo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit&section=1" title="Redakti sekcion: Evoluo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit&section=1" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Evoluo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Galapagos_giant_tortoise_feeding.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Galapagos_giant_tortoise_feeding.jpg/301px-Galapagos_giant_tortoise_feeding.jpg" decoding="async" width="301" height="261" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Galapagos_giant_tortoise_feeding.jpg/452px-Galapagos_giant_tortoise_feeding.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Galapagos_giant_tortoise_feeding.jpg/602px-Galapagos_giant_tortoise_feeding.jpg 2x" data-file-width="1860" data-file-height="1614" /></a><figcaption><a href="/wiki/Galapaga_testudo" title="Galapaga testudo">Galapaga testudo</a> manĝanta</figcaption></figure> <p>Kiam oni konsideras la evoluon de reptilioj ("rampuloj"), estas pli logike grupigi ilin en: </p><p>Grupo 1 (testud-devenaj): </p> <ul><li><a href="/wiki/Testudo" class="mw-redirect" title="Testudo">Testuduloj</a> (testudoj);</li></ul> <p>Grupo 2 (lacert-devenaj): </p> <ul><li><a href="/wiki/Lacerto" title="Lacerto">Lacertojn</a> (igvanoj, etaj lacertoj, kameleonoj/ĥameleonoj, serpentoj, ktp);</li> <li><a href="/wiki/Krokodilulo" class="mw-redirect" title="Krokodilulo">Krokodiluloj</a> (krokodiloj, aligatoroj, gavialoj) kune kun <a href="/wiki/Birdo" class="mw-redirect" title="Birdo">Birdoj</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Klasigo">Klasigo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit&section=2" title="Redakti sekcion: Klasigo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit&section=2" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Klasigo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Paraphyletic.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Paraphyletic.svg/335px-Paraphyletic.svg.png" decoding="async" width="335" height="224" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Paraphyletic.svg/503px-Paraphyletic.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Paraphyletic.svg/670px-Paraphyletic.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="335" /></a><figcaption>Blue, la aro de la reptilioj.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Crotalus_viridis_Southern_Pacific_Rattlesnake_Juvenile.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Crotalus_viridis_Southern_Pacific_Rattlesnake_Juvenile.jpg/220px-Crotalus_viridis_Southern_Pacific_Rattlesnake_Juvenile.jpg" decoding="async" width="220" height="211" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Crotalus_viridis_Southern_Pacific_Rattlesnake_Juvenile.jpg/330px-Crotalus_viridis_Southern_Pacific_Rattlesnake_Juvenile.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Crotalus_viridis_Southern_Pacific_Rattlesnake_Juvenile.jpg/440px-Crotalus_viridis_Southern_Pacific_Rattlesnake_Juvenile.jpg 2x" data-file-width="552" data-file-height="530" /></a><figcaption>Juna specimeno de sudpacifika <a href="/wiki/Krotalo" title="Krotalo">krotalo</a> en <a href="/wiki/Kalifornio" title="Kalifornio">Kalifornio</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Couleuvre_collier_62.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Couleuvre_collier_62.JPG/220px-Couleuvre_collier_62.JPG" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Couleuvre_collier_62.JPG/330px-Couleuvre_collier_62.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Couleuvre_collier_62.JPG/440px-Couleuvre_collier_62.JPG 2x" data-file-width="945" data-file-height="945" /></a><figcaption><a href="/wiki/Natriko" title="Natriko">Natriko</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Chrysopelea_ornata.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Chrysopelea_ornata.jpg/220px-Chrysopelea_ornata.jpg" decoding="async" width="220" height="265" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Chrysopelea_ornata.jpg/330px-Chrysopelea_ornata.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Chrysopelea_ornata.jpg/440px-Chrysopelea_ornata.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="723" /></a><figcaption><a href="/wiki/Krisopeleo" title="Krisopeleo">Krisopeleo</a>, <i>Chrysopelia ornata</i></figcaption></figure> <p>La reptilioj estas parafiletika aro. Tio signifas, ke ĝi ne enhavas prapatron kaj ĉiujn ties idojn, ĉar en ili estas la birdoj. Male ĝi estas evolua grado, kuniĝante ulojn kiuj intersimilas forme kaj ekologie. Ili do ne estas aro rigardata en <a href="/wiki/Arkreski%C4%9Do" class="mw-redirect" title="Arkreskiĝo">arkreskiĝa</a> klasigo. Kun la birdoj, ili estas la <a href="/wiki/Klado" title="Klado">klado</a> <b><a href="/wiki/Sauropsida" title="Sauropsida">Sauropsida</a></b>. </p><p>Klasigo ĝis la nivelo de ordoj, laŭ Benton 2004: </p> <ul><li><b>Serio <a href="/wiki/Amniuloj" class="mw-redirect" title="Amniuloj">Amniuloj</a> <i>Amniota</i></b> <ul><li><b>Klaso Sinapsidoj <i><a href="/wiki/Synapsida" title="Synapsida">Synapsida</a></i></b> <ul><li>Ordo <a href="/wiki/Pelycosauria" title="Pelycosauria">Pelycosauria</a><a href="/wiki/Parafiletika" title="Parafiletika">*</a></li> <li>Ordo <a href="/wiki/Terapsidoj" class="mw-redirect" title="Terapsidoj">Terapsidoj</a> <i>Therapsida</i> <ul><li><b>Klaso <a href="/wiki/Mamuloj" title="Mamuloj">Mamuloj</a> <i>Mammalia</i></b></li></ul></li></ul></li> <li><b>Klaso Reptilioj <i>Sauropsida</i></b> <ul><li><b>Subklaso <a href="/wiki/Anapsidoj" title="Anapsidoj">Anapsidoj</a> <i>Anapsida</i></b> <ul><li>Ordo <a href="/wiki/Testuduloj" title="Testuduloj">Testuduloj</a> <i>Testudines</i></li></ul></li> <li><b>Subklaso <a href="/wiki/Diapsidoj" title="Diapsidoj">Diapsidoj</a> <i>Diapsida</i></b> <ul><li>Ordo <a href="/wiki/Araeoscelidia" title="Araeoscelidia">Araeoscelidia</a></li> <li>Ordo <a href="/wiki/Younginiformes" title="Younginiformes">Younginiformes</a></li> <li><b>Infraklaso <a href="/wiki/Fi%C5%9Dosa%C5%ADroj" title="Fiŝosaŭroj">Fiŝosaŭroj</a> <i>Ichthyosauria</i></b></li> <li><b>Infraklaso <a href="/wiki/Lepidosa%C5%ADromorfoj" title="Lepidosaŭromorfoj">Lepidosaŭromorfoj</a> <i>Lepidosauromorpha</i></b> <ul><li>Superordo <a href="/wiki/Sa%C5%ADropterigoj" title="Saŭropterigoj">Saŭropterigoj</a> <i>Sauropterygia</i> <ul><li>Ordo <a href="/wiki/Plakodontoj" title="Plakodontoj">Plakodontoj</a> <i>Placodontia</i></li> <li>Ordo <a href="/wiki/Notosa%C5%ADroj" title="Notosaŭroj">Notosaŭroj</a> <i>Nothosauroidea</i></li> <li>Ordo <a href="/wiki/Pleziosa%C5%ADruloj" title="Pleziosaŭruloj">Pleziosaŭruloj</a> <i>Plesiosauria</i></li></ul></li> <li>Superordo <a href="/wiki/Lepidosa%C5%ADroj" title="Lepidosaŭroj">Lepidosaŭroj</a> <i>Lepidosauria</i> <ul><li>Ordo <a href="/wiki/Sphenodontida" class="mw-redirect" title="Sphenodontida">Sphenodontida</a> (<a href="/wiki/Tuataro" title="Tuataro">tuataro</a>)</li> <li>Ordo <a href="/wiki/Skvamuloj" title="Skvamuloj">Skvamuloj</a> <i>Squamata</i> (lacertuloj kaj serpentoj)</li></ul></li></ul></li> <li><b>Infraklaso <a href="/wiki/Arkosa%C5%ADromorfoj" title="Arkosaŭromorfoj">Arkosaŭromorfoj</a> <i>Archosauromorpha</i></b> <ul><li>Ordo <a href="/wiki/Prolacertoformaj" class="mw-redirect" title="Prolacertoformaj">Prolacertoformaj</a> <i>Prolacertiformes</i></li> <li>Divizio <a href="/wiki/Arkosa%C5%ADroj" title="Arkosaŭroj">Arkosaŭroj</a> <i>Archosauria</i> <ul><li>Subdivizio <a href="/wiki/Crurotarsi" title="Crurotarsi">Crurotarsi</a> <ul><li>Superordo <a href="/wiki/Krokodilomorfoj" title="Krokodilomorfoj">Krokodilomorfoj</a> <i>Crocodylomorpha</i> <ul><li>Ordo <a href="/wiki/Krokodiluloj" title="Krokodiluloj">Krokodiluloj</a> <i>Crocodylia</i></li></ul></li></ul></li> <li>Subdivizio <a href="/wiki/Avemetatarsalia" title="Avemetatarsalia">Avemetatarsalia</a> <ul><li>Infradivizio <a href="/wiki/Ornitodiroj" class="mw-redirect" title="Ornitodiroj">Ornitodiroj</a> <i>Ornithodira</i> <ul><li>Ordo <a href="/wiki/Flugsa%C5%ADroj" title="Flugsaŭroj">Flugsaŭroj</a> <i>Pterosauria</i></li> <li>Superordo <a href="/wiki/Dinosa%C5%ADro" class="mw-redirect" title="Dinosaŭro">Dinosaŭroj</a> <i>Dinosauria</i> <ul><li>Ordo <a href="/wiki/Sa%C5%ADriskioj" title="Saŭriskioj">Saŭriskioj</a> <i>Saurischia</i></li></ul></li></ul></li></ul></li></ul></li></ul></li></ul></li></ul></li> <li><b>Klaso <a href="/wiki/Birdo" class="mw-redirect" title="Birdo">Birdoj</a> <i>Aves</i></b> <ul><li>Ordo <a href="/wiki/Ornitiskioj" title="Ornitiskioj">Ornitiskioj</a> <i>Ornithischia</i></li></ul></li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lamarko">Lamarko</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit&section=3" title="Redakti sekcion: Lamarko" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit&section=3" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Lamarko"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Lamarko" class="mw-redirect" title="Lamarko">Lamarko</a> konsideris la reptiliojn (li inkludis <a href="/wiki/Amfibio" class="mw-redirect" title="Amfibio">amfibiojn</a> ene de la sama grupo) kiel <b>dekdua klaso</b> de organizo de <a href="/wiki/Animaloj" class="mw-redirect" title="Animaloj">animaloj</a> el la plej simplaj (<a href="/wiki/Senvertebrulo" class="mw-redirect" title="Senvertebrulo">senvertebruloj</a>) al la plej perfekta (la <a href="/wiki/Homo" title="Homo">homo</a>). Li difinis la reptiliojn kiel la unua grupo kun spirado per <a href="/wiki/Pulmo" title="Pulmo">pulmoj</a>, kvankam ankoraŭ kun malvarma sango, kiel la proksima grupo de <a href="/wiki/Fi%C5%9Do" class="mw-redirect" title="Fiŝo">fiŝoj</a>, pli proksima al senvertebruloj. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Morfologio_kaj_fiziologio">Morfologio kaj fiziologio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit&section=4" title="Redakti sekcion: Morfologio kaj fiziologio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit&section=4" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Morfologio kaj fiziologio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cirkulado">Cirkulado</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit&section=5" title="Redakti sekcion: Cirkulado" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit&section=5" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Cirkulado"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Wiki_varano.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Wiki_varano.jpg/240px-Wiki_varano.jpg" decoding="async" width="240" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Wiki_varano.jpg/360px-Wiki_varano.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/56/Wiki_varano.jpg 2x" data-file-width="404" data-file-height="240" /></a><figcaption>Termografia bildo de <a href="/wiki/Varano" title="Varano">varano</a>.</figcaption></figure> <p>Multaj reptilioj havas tri-ĉambran <a href="/wiki/Koro" title="Koro">koron</a> konsista el du koraj aŭrikloj, unu variebla partigita ventriklo, kaj du aortoj kiuj kondukas al oksigenhava <a href="/wiki/Cirkulado" class="mw-redirect" title="Cirkulado">cirkulado</a>. La grado de miksado de <a href="/wiki/Oksigeno" title="Oksigeno">oksigena</a> kaj neoksigena sangoj en la tri-ĉambra koro varias depende el la specio kaj fiziologia stato. Ĉe diferencaj kondiĉoj, neoksigena sango povas esti revenigita al la korpo aŭ oksigena sango povas esti revenigita al la <a href="/wiki/Pulmo" title="Pulmo">pulmoj</a>. Tiu variado en sangofluo hipoteze permesas pli efikan termoreguladon kaj pli longajn merĝotempojn ĉe akvaj specioj, sed oni ne pruvis, ke temas pri plitaŭgiga avantaĝo.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Estas esceptoj al la ĝenerala fiziologio. Ekzemple, <a href="/wiki/Krokodilo" title="Krokodilo">krokodiloj</a> havas anatomie kvar-ĉambran <a href="/wiki/Koro" title="Koro">koron</a>, sed ankaŭ havas du oksigenportajn aortojn kaj estas tiele kapablaj preterpasi nur sian pulman cirkuladon.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ankaŭ, kelkaj serpentaj kaj lacertaj specioj (ekz., pitonoj kaj varanoj) havas tri-ĉambrajn <a href="/wiki/Koro" title="Koro">korojn</a> kiuj iĝas porfunkcie kvar-ĉambraj koroj dum kuntiriĝo. Tio eblas pro muskola bordo kiu subdividas la ventriklon dum la ventrikla diastolo kaj komplete dividas ĝin dum la sistolo. Pro tiu bordo, kelkaj el tiuj <a href="/wiki/Skvamulo" class="mw-redirect" title="Skvamulo">skvamuloj</a> estas kapablaj produkti ventriklajn premodiferencojn kiuj egalas al tiuj viditaj en mamulaj kaj birdaj koroj.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Metabolo">Metabolo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit&section=6" title="Redakti sekcion: Metabolo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit&section=6" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Metabolo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Homeothermy-poikilothermy.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Homeothermy-poikilothermy.png/220px-Homeothermy-poikilothermy.png" decoding="async" width="220" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Homeothermy-poikilothermy.png/330px-Homeothermy-poikilothermy.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Homeothermy-poikilothermy.png/440px-Homeothermy-poikilothermy.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="700" /></a><figcaption>Eltenita energiproduktado (<a href="/wiki/%C4%B4ulo" title="Ĵulo">ĵuloj</a>) de tipa reptilio kontraŭ similgranda mamulo kiel funkcio de kerna korpa temperaturo. La mamulo havas multe pli altan pintoproduktadon, sed povas funkcii nur dum tre mallarĝa gamo de korpa temperaturo.</figcaption></figure> <p>Modernaj reptilioj montras kelkan formon de <i>ektotermiko</i> aŭ sango-malvarmeco, tiele ke ili havas limigitajn fiziologiajn rimedojn elteni la korpotemperaturon konstanta kaj ofte deprende el eksteraj fontoj de varmo. Pro malpli stabila kernotemperaturo ol tiu de <a href="/wiki/Birdoj" title="Birdoj">birdoj</a> kaj <a href="/wiki/Mamuloj" title="Mamuloj">mamuloj</a>, la reptilia biokemio postulas <a href="/wiki/Enzimo" title="Enzimo">enzimojn</a> kapablajn pluteni efikon super pli granda gamo de temperaturoj ol ĉe la kazo de sango-varmaj animaloj. Optimuma gamo de korpotemperaturo varias laŭ la specioj, sed estas tipe sub tiu de sango-varmaj animaloj; ĉe multaj lacertoj, ĝi falas en la gamo de 24°–35 °C,<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> dum tre varm-adaptitaj specioj, kiaj la uson-meksika <a href="/wiki/Dezerta_igvano" title="Dezerta igvano">dezerta igvano</a> <i>Dipsosaurus dorsalis</i>, povas havi optimumajn fiziologiajn temperaturojn en la mamula gamo, inter 35° kaj 40 °C.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dum la optimuma temperaturo estas ofte trovita kiam la animalo estas aktiva, la malaltaj baza metabolismo faras, ke korpotemperaturo falas rapide kiam la animalo estas neaktiva. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Spirsistemo">Spirsistemo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit&section=7" title="Redakti sekcion: Spirsistemo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit&section=7" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Spirsistemo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Crocodylidae-drawing.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Crocodylidae-drawing.jpg/300px-Crocodylidae-drawing.jpg" decoding="async" width="300" height="479" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Crocodylidae-drawing.jpg/450px-Crocodylidae-drawing.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Crocodylidae-drawing.jpg/600px-Crocodylidae-drawing.jpg 2x" data-file-width="690" data-file-height="1101" /></a><figcaption>De la supro: Kapo de amerika aligatoro (<i><a href="/wiki/Alligator_mississippiensis" class="mw-redirect" title="Alligator mississippiensis">Alligator mississippiensis</a></i>), <a href="/wiki/Nila_krokodilo" title="Nila krokodilo">nila krokodilo</a> (<i>Crocodylus niloticus</i>), kaj hinda <a href="/wiki/Gavialo" title="Gavialo">gavialo</a> (<i>Gavialis gangeticus</i>)</figcaption></figure> <p>Ĉiuj reptilioj spiras uzante <a href="/wiki/Pulmo" title="Pulmo">pulmojn</a>. Akvaj <a href="/wiki/Testudo" class="mw-redirect" title="Testudo">testudoj</a> disvolvis pli permeablan haŭton, kaj kelkaj specioj modifis sian <a href="/wiki/Kloako" class="mw-disambig" title="Kloako">kloakon</a> por pliigi la areon por <a href="/wiki/Gasa_inter%C5%9Dan%C4%9Do" title="Gasa interŝanĝo">gasa interŝanĝo</a>.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Eĉ kun tiuj adaptoj, spirado estas neniam tute plenumita sen pulmoj. Pulma aerumado estas plenumita diference en ĉiu ĉefa reptilia grupo. Ĉe <a href="/wiki/Squamata" class="mw-redirect" title="Squamata">skvamuloj</a>, la pulmoj estas aerumitaj preskaŭ ekskluzive pere de la aksa muskolaro. Tiu estas ankaŭ la sama muskolaro kiu estas uzata dum la movado. Pro tiu malfacilaĵo, plej granda parto de skvamuloj devas reteni sian spiradon dum intensa kurado. Kelkaj, tamen, trovis alian rimedon. Varanedoj, kaj ankaŭ kelkaj aliaj specioj de lacertoj, uzas <a href="/wiki/Bu%C5%9Do" title="Buŝo">buŝan</a> pumpadon kiel komplementon al sia normala "aksa spirado". Tio ebligas, ke la animaloj komplete plenigu siajn pulmojn dum intensa movado, kaj tiel restas aerobie aktivaj dum longa tempo. Oni scias, ke tupinambaj lacertoj posedas pra-<a href="/wiki/Toraka_diafragmo" title="Toraka diafragmo">diafragmon</a>, kiu separas la pulmokavaĵon el la interna kavaĵo. Kvankam ĝi fakte ne estas kapabla helpi la movadon, ĝi ebligas pli grandan pulmoŝvelon, forprenante la pezon de la internaĵoj el la pulmoj.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/Krokodilo" title="Krokodilo">Krokodiloj</a> fakte havas muskolan diafragmon, kiu estas simila al la mamula diafragmo. La diferenco estas ke la muskoloj ĉe la krokodila diafragmo puŝas la pubon (parto de la pelvo, kiu estas movebla ĉe krokodiluloj) reen, kio subenigas la hepaton, tiel liberigante lokon por ke la pulmoj etendiĝu. Tiu tipo de diafragma sistemo estis referencata kiel "<a href="/wiki/Hepato" title="Hepato">hepata</a> <a href="/wiki/Pi%C5%9Dto" title="Piŝto">piŝto</a>". La <a href="/wiki/Bronko" title="Bronko">aervojoj</a> formas nombrajn duoblajn tuboĉambrojn ene de ĉiu pulmo. Je enspiro kaj elspiro aero moviĝas tra la aervojoj en la sama direkto, tiel kreante unudirektan aerfluon tra la pulmoj. Simila sistemo troviĝas ĉe birdoj,<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> monitorlacertoj<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kaj igvanoj.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Al plej granda parto de reptilioj mankas duaranga <a href="/wiki/Palato" title="Palato">palato</a>, kio rezultas en la fakto, ke ili devas reteni sian spiradon dum englutado. Krokodiluloj evoluis ostecan duarangan palaton kiu ebligas al ili plue spiradi dum restas submerĝitaj (kaj protektas siajn cerbojn kontraŭ damaĝo dum la luktado kontraŭ la predo). Ankaŭ skinkoj (familio <a href="/wiki/Skinkedoj" title="Skinkedoj">Skinkedoj</a>) evoluis ostecan duarangan palaton, je variaj gradoj. Serpentoj adoptas diferencan alproksimiĝon kaj anstataŭe etendas siajn trakeojn. Iliaj trakeaj etendaĵoj elstaras kiel karneca pajleto, kiu ebligas al tiuj animaloj engluti grandajn predojn sen suferin pro asfiksio.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Testudoj_kaj_emidoj">Testudoj kaj emidoj</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit&section=8" title="Redakti sekcion: Testudoj kaj emidoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit&section=8" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Testudoj kaj emidoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Tortue_de_Floride_Amiens.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Tortue_de_Floride_Amiens.jpg/220px-Tortue_de_Floride_Amiens.jpg" decoding="async" width="220" height="164" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Tortue_de_Floride_Amiens.jpg/330px-Tortue_de_Floride_Amiens.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Tortue_de_Floride_Amiens.jpg/440px-Tortue_de_Floride_Amiens.jpg 2x" data-file-width="1701" data-file-height="1267" /></a><figcaption>Ruĝorela emido (<i>Trachemys scripta elegans</i>) prenante aeron.</figcaption></figure> <p>Kiel <a href="/wiki/Testudoj" class="mw-redirect" title="Testudoj">testudoj kaj emidoj</a> spiras estis objekto de multa studado. Ĝis nun, nur kelkaj specioj estis sufiĉe studita por havi ideon pri kiel tiuj testudoj <a href="/wiki/Spirado" title="Spirado">spiras</a>. La tre variaj rezultoj indikaj, ke testudoj kaj emidoj trovis varion de solvoj al tiu problemo. </p><p>La malfacilo estas ke plej granda parto de testudŝeloj estas rigidaj kaj permesas neniun tipon de etendon aŭ kuntiriĝon kion aliaj amniotoj uzas por aerumi siajn pulmojn. Kelkaj testudoj, kiel la Hindia punktolisemo (<i>Lissemys punctata</i>), havas tavolon de muskolo kiu ĉirkaŭas la pulmojn. Kiam ĝi kuntiriĝas, la testudo povas elspiri. Ripoze, la testudo povas retiri la menbrojn en la korpokavaĵon kaj forpeli aeron el la pulmoj. Kiam la testudo malretiras siajn membrojn, la premo ene de la pulmoj estas reduktita, kaj la testudo povas ensuĉi aeron. La testudaj pulmoj estas ligitaj al la interno de la pinto de la ŝelo (<a href="/wiki/Karapaco" title="Karapaco">karapaco</a>), kaj la malsupro de la pulmoj ligitaj (pere de konektiva histo) al la cetero de la internaĵoj. Uzante serion de specialaj muskoloj (iom ekvivalenta al <a href="/wiki/Toraka_diafragmo" title="Toraka diafragmo">diafragmo</a>), testudoj estas kapablaj movi siajn internaĵojn supren kaj malsupren, rezulte en efektiva spirado, ĉar multaj el tiuj muskoloj havas liiglojn kongrue kun ilia antaŭaj membroj (fakte multaj el la muskoloj etendiĝas en membropoŝojn dum la kuntiriĝo).<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Spirado dum movado estis studita en tri specioj, kaj ili montris diferencajn modelojn. Plenkreskaj inaj verdaj martestudoj ne spiras dum ili rampas laŭlonge de siaj nestostrandoj. Ili retenas sian spiradon dum surtera movado kaj spiras de tempo en tempo kiel ili ripozas. Nordamerikaj skatoltestudoj spiras kontinue dum movado, kaj la aeruma ciklo ne estas kunordigita kun la membromovado.<sup id="cite_ref-Landberg_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-Landberg-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tio okazas ĉar ili uzas siajn ventrajn muskolojn por spiri dum la movado. La lasta specio kiu estis studita estas la ruĝorela glittestudo, kiu ankaŭ spiras dum la movado, sed prenas pli malgrandajn spirojn dum la movado ol dum malgrandaj paŭzoj inter movaderoj, kio indikas, ke povas esti mekanika interfero inter la membromovado kaj la spiraparato. Ankaŭ skatoltestudoj estis observitaj kiam ili spiris dum ili estis komplete sigelitaj ene de siaj ŝeloj.<sup id="cite_ref-Landberg_15-1" class="reference"><a href="#cite_note-Landberg-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sonproduktado">Sonproduktado</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit&section=9" title="Redakti sekcion: Sonproduktado" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit&section=9" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Sonproduktado"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Tokay_Gecko.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Tokay_Gecko.jpg/180px-Tokay_Gecko.jpg" decoding="async" width="180" height="248" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Tokay_Gecko.jpg/270px-Tokay_Gecko.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Tokay_Gecko.jpg/360px-Tokay_Gecko.jpg 2x" data-file-width="1038" data-file-height="1433" /></a><figcaption>Makul-geko, <i>Gekko gecko</i>. Kelkaj <a href="/wiki/Gekuloj" title="Gekuloj">gekoj</a> posedas verajn <a href="/wiki/Vo%C4%89kordoj" title="Voĉkordoj">voĉkordojn</a>.</figcaption></figure> <p>Kompare kun ranoj, birdoj kaj mamuloj, reptilioj estas malpli voĉprodukta. Sonproduktado estas kutime limigita al <a href="/wiki/Fajfo" title="Fajfo">fajfado</a>, kiu estas produktita pere de forpelo de aero tra parte fermita <a href="/wiki/Gloto" title="Gloto">gloto</a> kaj tio ne estas konsiderata kiel vera voĉo. La kapablo voĉi ekzistas en krokodiluloj, kelkaj lacertoj kaj testudoj; kaj tipe konsistas en vibrado de faldecaj strukturoj en la <a href="/wiki/Laringo" title="Laringo">laringo</a> aŭ gloto. Kelkaj <a href="/wiki/Gekuloj" title="Gekuloj">gekoj</a> kaj testudoj posedas verajn <a href="/wiki/Vo%C4%89kordoj" title="Voĉkordoj">voĉkordojn</a>, kiuj havas <a href="/wiki/Elastino" title="Elastino">elastin</a>-riĉan konektivan histon.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Aŭdado_ĉe_serpentoj"><span id="A.C5.ADdado_.C4.89e_serpentoj"></span>Aŭdado ĉe serpentoj</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit&section=10" title="Redakti sekcion: Aŭdado ĉe serpentoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit&section=10" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Aŭdado ĉe serpentoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Aŭdado ĉe homoj dependas el tri partoj de la orelo; la ekstera orelo kiu direktas sonondojn en la orelkanalon, la meza orelo kiu transmisias venintajn sonondojn al la interna orelo, kaj la interna orelo kiu helpas en aŭdado kaj por ekvilibro. Malkiel ĉe homoj kaj ĉe aliaj animaloj, serpentoj posedas nek eksteran orelon, nek mezan orelon, nek timpanon, sed havas internan orelan strukturon kun <a href="/wiki/Kokleo_(organo)" title="Kokleo (organo)">kokleo</a> rekte konektita al iliaj makzeloj.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ili kapablas senti la vibradon generitan el la sonondoj en siaj makzeloj dum ili moviĝas surgrunde. Tion faras la uzado de mekanikaj riceviloj, sensoricevilaj nervoj kiuj iras laŭlonge de la korpo de serpentoj direktante la vibradon laŭlonge de la spinaj nervoj al la cerbo. Serpentoj havas sensivan aŭdan percepton kaj povas koni el kiu direkto sono farita venas kaj tiel ili povas sensi la proksimecon de predo aŭ de predanto, sed estas ankoraŭ neklare kiel sensivaj serpentoj perceptas la sonondoj kiuj veturas tra la aero.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Haŭto"><span id="Ha.C5.ADto"></span>Haŭto</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit&section=11" title="Redakti sekcion: Haŭto" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit&section=11" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Haŭto"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Lacertae_skin.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Lacertae_skin.jpg/220px-Lacertae_skin.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Lacertae_skin.jpg/330px-Lacertae_skin.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Lacertae_skin.jpg/440px-Lacertae_skin.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>Haŭto de sablolacerto, (<i>Lacerta agilis</i>), montranta <a href="/wiki/Skvamuloj" title="Skvamuloj">skvamreptiliajn</a> tipajn <a href="/wiki/Skvamo" title="Skvamo">skvamojn</a>.</figcaption></figure> <p>Reptilia haŭto estas kovrita per korneca <a href="/wiki/Epidermo" title="Epidermo">epidermo</a>, kio faras ĝin akvoprotekta kaj ebligas, ke reptilioj povas vivi sur seka tero, kontraste kun amfibioj. Kompare kun la mamula haŭto, tiu de reptilioj estas pli fajna kaj al ĝi mankas la dika <a href="/wiki/Dermo" title="Dermo">derma</a> tavolo kiu produktas <a href="/wiki/Ledo" title="Ledo">ledon</a> en mamuloj.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Eksponitaj partoj de reptilioj estas protektitaj pere de <a href="/wiki/Skvamo" title="Skvamo">skvamoj</a> aŭ ŝildaĵoj, foje kun osteca bazo (ostodermoj), formante kvazaŭ <a href="/wiki/Arma%C4%B5o" title="Armaĵo">armaĵojn</a>. Ĉe <a href="/wiki/Lepidosa%C5%ADroj" title="Lepidosaŭroj">lepidosaŭroj</a>, kiel ĉe lacertoj kaj serpentoj, la tuta haŭto estas kovrita per koincidaj <a href="/wiki/Epidermo" title="Epidermo">epidermaj</a> skvamoj. Tiaj skvamoj estis iam supozitaj tipaj de la klaso <i>Reptilia</i> kiel tuto, sed nun oni scias, ke ili estas nur en lepidosaŭroj. La skvamoj ekzistantaj ĉe testudoj kaj krokodiloj estas de <a href="/wiki/Dermo" title="Dermo">derma</a>, anstataŭ de epiderma, origino kaj estas propre referencataj kiel ŝildetoj. Ĉe testudoj, la korpo estas ŝirmita ene de forta ŝelo komponita de fuzoota ŝildetoj. Ĉar ili ne havas dikan dermon, reptilia ledo ne estas tiom forta kiom la mamula ledo. Ĝi estas fakte uzata en ledaj varoj por dekoracia celo, nome por ŝuoj, zonoj kaj mansakoj, precipe de krokodila haŭto. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Mudo">Mudo</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit&section=12" title="Redakti sekcion: Mudo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit&section=12" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Mudo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Reptilioj mudigas sian haŭton pere de procezo nomita "ekdizo" kiu okazas kontinue tra ilia tuta vivo. Pli precize, pli junaj reptilioj tendencas mudi unufoje ĉiun 5an–6an semajnon kaj estante plenkreskuloj 3–4 fojojn jare.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Pli junaj reptilioj mudas pli pro siaj pli rapida kreskoproporcio. Post la atingo de plenkreska grando, la frekvenco mudi draste malpliiĝas. La procezo ekdizo konsistas en la formado de nova tavolo de haŭto sub la malnova tavolo. <a href="/wiki/Proteinolizo" title="Proteinolizo">Proteinolizaj</a> enzimoj kaj <a href="/wiki/Limfo" title="Limfo">limfa fluaĵo</a> estas sekreciataj inter la malnova kaj nova tavoloj de haŭto. Poste, tio forigas la malnovan haŭton disde la nova, kio ebligas la okazigon de la mudo.<sup id="cite_ref-Dermatological_Diseases_in_Lizards_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-Dermatological_Diseases_in_Lizards-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Serpentoj mudas el la kapo ĝis la vosto, dum lacertoj mudas laŭ "makula modelo".<sup id="cite_ref-Dermatological_Diseases_in_Lizards_22-1" class="reference"><a href="#cite_note-Dermatological_Diseases_in_Lizards-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Disekdizo, ofta haŭtomalsano ĉe serpentoj kaj lacertoj, okazas kiam ekdizo, aŭ mudo, malsukcesas.<sup id="cite_ref-Veterinary_Nursing_of_Exotic_Pets_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-Veterinary_Nursing_of_Exotic_Pets-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Estas nombraj tialoj kial mudo malsukcesas kaj ili povas rilati al maltaŭgaj humideco kaj temperaturo, nutraj mankoj, dehidratiĝo kaj traŭmataj vundoj.<sup id="cite_ref-Dermatological_Diseases_in_Lizards_22-2" class="reference"><a href="#cite_note-Dermatological_Diseases_in_Lizards-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nutraj mankoj malpliigas proteinolizajn enzimojn dum dehidratiĝo malpliigas limfajn fluaĵojn por separi la haŭtotavolojn. Traŭmataj vundoj aliflanke, formas cikatrojn kiuj ne permesas la formadon de novaj skvamoj kaj rompas la procezon de ekdizo.<sup id="cite_ref-Veterinary_Nursing_of_Exotic_Pets_23-1" class="reference"><a href="#cite_note-Veterinary_Nursing_of_Exotic_Pets-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ekskrecio">Ekskrecio</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit&section=13" title="Redakti sekcion: Ekskrecio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit&section=13" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Ekskrecio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Ekskrecio" title="Ekskrecio">Ekskrecio</a> estas farita ĉefe de du malgrandaj <a href="/wiki/Reno" title="Reno">renoj</a>. Ĉe diapsedoj, <a href="/wiki/Ureata_acido" title="Ureata acido">ureata acido</a> estas la ĉefa <a href="/wiki/Nitrogeno" title="Nitrogeno">nitrogena</a> kromprodukto; testudoj, kiel <a href="/wiki/Mamuloj" title="Mamuloj">mamuloj</a>, ekskrecias ĉefe <a href="/wiki/Ureo" title="Ureo">ureon</a>. Malkiel la renoj de mamuloj kaj birdoj, reptiliaj renoj estas malkapablaj produkti likvan ureon pli koncentritan ol ilia korpa fluaĵo. Tio okazas ĉar al ili mankas specializita strukturo nomita Anso de Henle, kiu estas en la <a href="/wiki/Nefrono" title="Nefrono">nefronoj</a> de birdoj kaj mamuloj. Pro tio, multaj reptilioj uzas la <a href="/wiki/Kojlo" title="Kojlo">kojlon</a> por helpi en la reabsorbado de akvo. Kelkaj estas ankaŭ kapablaj preni akvon stokitan en la <a href="/wiki/Urina_veziko" title="Urina veziko">veziko</a>. Ankaŭ troaj saloj estas ekskreciataj pere de nazaj kaj langaj <a href="/wiki/Salglando" title="Salglando">salglandoj</a> en kelkaj reptilioj. </p><p>En ĉiuj reptilioj kaj la urinogeneraj duktoj kaj la <a href="/wiki/Anuso" title="Anuso">anuso</a> malpleniĝas en organo nomita <a href="/wiki/Kloako" class="mw-disambig" title="Kloako">kloako</a>. Ĉe kelkaj reptilioj, mezventra mureto en la kloako povas malfermiĝi al urina veziko, sed ne ĉiuj. Ĝi estas en ĉiuj testudoj kaj emidoj same kiel ĉe plej granda parto de lacertoj, sed ĝi mankas ĉe la <a href="/wiki/Varano" title="Varano">varanoj</a>, kaj ĉe la senkruraj lacertoj. Ĝi forestas en serpentoj, aligatoroj kaj krokodiloj.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Multaj testudoj, emidoj kaj lacertoj havas proporcie tre grandajn vezikojn. <a href="/wiki/Charles_Darwin" title="Charles Darwin">Charles Darwin</a> jam notis, ke la Galapaga testudo havas vezikon kiu povas stoki ĝis 20% de sia korpopezo.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tiaj adaptoj estas la rezulto de medioj kiel foraj insuloj kaj dezertoj kie akvo estas tre malabunda.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup class="reference" style="white-space:nowrap;">:143</sup> Aliaj dezert-loĝantaj reptilioj havas grandajn vezikojn kiuj povas stoki longan akvorezervejon por ĝis kelkaj monatoj kaj helpi en <a href="/wiki/Osmoregado" title="Osmoregado">osmoregado</a>.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Testudoj havas du aŭ pliajn kromajn urinvezikojn, flanke de la kolo de la urina veziko kaj dorse de la pubo, okupante gravan parton de siaj korpokavaĵo.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Iliaj vezikoj estas ankaŭ kutime dulobigitaj kun maldekstra kaj dekstra sekcioj. La dekstra sekcio estas sub la hepato, kiu evitas, je grandaj ŝtonoj restu en tiu loko dum la maldekstra sekcio plej verŝajne povas havi vezikajn ŝtonojn.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r7988355">@media all and (max-width:720px){.mw-parser-output .mod-gallery{width:100%!important}}.mw-parser-output .mod-gallery{display:table}.mw-parser-output .mod-gallery-default{background:transparent;margin-top:0.3em}.mw-parser-output .mod-gallery-center{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .mod-gallery-left{float:left}.mw-parser-output .mod-gallery-right{float:right}.mw-parser-output .mod-gallery-none{float:none}.mw-parser-output .mod-gallery-collapsible{width:100%}.mw-parser-output .mod-gallery .title,.mw-parser-output .mod-gallery .main,.mw-parser-output .mod-gallery .footer{display:table-row}.mw-parser-output .mod-gallery .title>div{display:table-cell;padding:0.2em 0 0.6em 1.6em;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .mod-gallery .main>div{display:table-cell}.mw-parser-output .mod-gallery .gallery{line-height:1.35em}.mw-parser-output .mod-gallery .footer>div{display:table-cell;padding:0.2em 0 0.6em 1.6em;text-align:right;font-size:80%;line-height:1em}.mw-parser-output .mod-gallery .title>div *,.mw-parser-output .mod-gallery .footer>div *{overflow:visible}.mw-parser-output .mod-gallery .gallerybox img{background:none!important}.mw-parser-output .mod-gallery .bordered-images .thumb img{border:solid #eaecf0 1px}.mw-parser-output .mod-gallery .whitebg .thumb{background:#fff!important}</style><div class="mod-gallery mod-gallery-default mod-gallery-center"><div class="title"><div>Fotoj</div></div><div class="main"><div><ul class="gallery mw-gallery-packed nochecker bordered-images whitebg"> <li class="gallerybox" style="width: 264px"> <div class="thumb" style="width: 262px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Chamaelio_calyptratus.jpg" class="mw-file-description" title="Kameleono."><img alt="Kameleono." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Chamaelio_calyptratus.jpg/393px-Chamaelio_calyptratus.jpg" decoding="async" width="262" height="175" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Chamaelio_calyptratus.jpg/590px-Chamaelio_calyptratus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Chamaelio_calyptratus.jpg/786px-Chamaelio_calyptratus.jpg 2x" data-file-width="1536" data-file-height="1024" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center>Kameleono.</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 235.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 233.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Graeca_034.jpg" class="mw-file-description" title="Testudo."><img alt="Testudo." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Graeca_034.jpg/350px-Graeca_034.jpg" decoding="async" width="234" height="175" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Graeca_034.jpg/524px-Graeca_034.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Graeca_034.jpg/699px-Graeca_034.jpg 2x" data-file-width="1127" data-file-height="845" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center>Testudo.</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 240px"> <div class="thumb" style="width: 238px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Astrochelis_radiata1.jpg" class="mw-file-description" title="Testudo."><img alt="Testudo." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Astrochelis_radiata1.jpg/357px-Astrochelis_radiata1.jpg" decoding="async" width="238" height="175" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Astrochelis_radiata1.jpg/535px-Astrochelis_radiata1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Astrochelis_radiata1.jpg/713px-Astrochelis_radiata1.jpg 2x" data-file-width="762" data-file-height="560" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center>Testudo.</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 269.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 267.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Chlamydosaurus_kingii.jpg" class="mw-file-description" title="Koluma lacerto Chlamydosaurus kingii."><img alt="Koluma lacerto Chlamydosaurus kingii." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Chlamydosaurus_kingii.jpg/401px-Chlamydosaurus_kingii.jpg" decoding="async" width="268" height="175" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Chlamydosaurus_kingii.jpg/601px-Chlamydosaurus_kingii.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Chlamydosaurus_kingii.jpg/802px-Chlamydosaurus_kingii.jpg 2x" data-file-width="1179" data-file-height="771" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><center><a href="/wiki/Kolumo" title="Kolumo">Koluma</a> <a href="/wiki/Lacerto" title="Lacerto">lacerto</a> <i>Chlamydosaurus kingii</i>.</center></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 289.33333333333px"> <div class="thumb" style="width: 287.33333333333px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Bazyliszek_-_Basiliscus_plumifrons_-_ZOO_Warszawa.JPG" class="mw-file-description" title="Basiliscus plumifrons en Bestoĝardeno de Varsovio."><img alt="Basiliscus plumifrons en Bestoĝardeno de Varsovio." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Bazyliszek_-_Basiliscus_plumifrons_-_ZOO_Warszawa.JPG/431px-Bazyliszek_-_Basiliscus_plumifrons_-_ZOO_Warszawa.JPG" decoding="async" width="288" height="175" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Bazyliszek_-_Basiliscus_plumifrons_-_ZOO_Warszawa.JPG/647px-Bazyliszek_-_Basiliscus_plumifrons_-_ZOO_Warszawa.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Bazyliszek_-_Basiliscus_plumifrons_-_ZOO_Warszawa.JPG/862px-Bazyliszek_-_Basiliscus_plumifrons_-_ZOO_Warszawa.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="973" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><i>Basiliscus plumifrons</i> en Bestoĝardeno de Varsovio.</div> </li> </ul></div></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Referencoj">Referencoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit&section=14" title="Redakti sekcion: Referencoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit&section=14" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Referencoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist references-small" style="-moz-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-count:2; padding-right: 6px;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://vortaro.net/#reptilioj">reptilioj en vortaro.net</a></span> </li> <li id="cite_note-S12-2"><a href="#cite_ref-S12_2-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;">Sander, P. Martin. (2012). “Reproduction in early amniotes”, <i>Science</i> <b>337</b> (6096), <span style="white-space:nowrap;">p. 806–808</span>. <a href="/wiki/Cifereca_objekta_identigilo" title="Cifereca objekta identigilo">doi</a>:<a href="//doi.org/10.1126/science.1224301" class="extiw" title="doi:10.1126/science.1224301">10.1126/science.1224301</a>.</cite><span style="display:none;"> </span></span> </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">↑</a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;"> (2002) “The Physiological and Evolutionary Significance of Cardiovascular Shunting Patterns in Reptiles”, <i>News in Physiological Sciences</i> <b>17</b>, <span style="white-space:nowrap;">p. 241–245</span>.</cite><span style="display:none;"> </span> </span> </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">↑</a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;"> (1997) “From anatomy to angioscopy: 164 years of crocodilian cardiovascular research, recent advances, and speculations”, <i>Comparative Biochemistry and Physiology A</i> <b>188</b> (1), <span style="white-space:nowrap;">p. 51–62</span>. <a href="/wiki/Cifereca_objekta_identigilo" title="Cifereca objekta identigilo">doi</a>:<a href="//doi.org/10.1016/S0300-9629(96)00255-1" class="extiw" title="doi:10.1016/S0300-9629(96)00255-1">10.1016/S0300-9629(96)00255-1</a>.</cite><span style="display:none;"> </span> </span> </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;"> (2003) “Ventricular haemodynamics in Python molurus: separation of pulmonary and systemic pressures”, <i>The Journal of Experimental Biology</i> <b>206</b> (Pt 23), <span style="white-space:nowrap;">p. 4242–4245</span>. <a href="/wiki/Cifereca_objekta_identigilo" title="Cifereca objekta identigilo">doi</a>:<a href="//doi.org/10.1242/jeb.00681" class="extiw" title="doi:10.1242/jeb.00681">10.1242/jeb.00681</a>.</cite><span style="display:none;"> </span> </span> </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">↑</a> <span class="reference-text">Huey, R.B. & Bennett, A.F. (1987): Phylogenetic studies of coadaptation: Preferred temperatures versus optimal performance temperatures of lizards. <i>Evolution</i> No. 4, vol 5: paĝoj 1098-1115 <a rel="nofollow" class="external text" href="http://faculty.washington.edu/hueyrb/pdfs/Coadaptation_Evolution.pdf">PDF</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220911080152/http://faculty.washington.edu/hueyrb/pdfs/Coadaptation_Evolution.pdf">Arkivigite je</a> 2022-09-11 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> <span class="reference-text">Huey, R.B. (1982): Temperature, physiology, and the ecology of reptiles. Side 25-91. In Gans, C. & Pough, F.H. (red), <i>Biology of the Reptili</i> No. 12, Physiology (C). Academic Press, London.<a rel="nofollow" class="external text" href="http://faculty.washington.edu/hueyrb/pdfs/temp_phys_ecol_rep_1982.pdf">artikkel</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220419174304/http://faculty.washington.edu/hueyrb/pdfs/temp_phys_ecol_rep_1982.pdf">Arkivigite je</a> 2022-04-19 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Orenstein-2001">Orenstein, Ronald.  (2001) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/turtlestortoises0000oren">Turtles, Tortoises & Terrapins: Survivors in Armor</a></i>. Firefly Books. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9781552096055" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-55209-605-5</a>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-9"><a href="#cite_ref-9">↑</a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;"> (2003) “<a rel="nofollow" class="external text" href="https://semanticscholar.org/paper/40cdb976a769e620ea800e48811e17b764605644">Structure of the posthepatic septum and its influence on visceral topology in the tegu lizard, <i>Tupinambis merianae</i> (Teidae: Reptilia)</a>”, <i>Journal of Morphology</i> <b>258</b> (2), <span style="white-space:nowrap;">p. 151–157</span>. <a href="/wiki/Cifereca_objekta_identigilo" title="Cifereca objekta identigilo">doi</a>:<a href="//doi.org/10.1002/jmor.10136" class="extiw" title="doi:10.1002/jmor.10136">10.1002/jmor.10136</a>. 9901649.</cite><span style="display:none;"> </span> </span> </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;"> (2010) “<a rel="nofollow" class="external text" href="https://semanticscholar.org/paper/37c634784d8e19318b506280f8b8a7893d675902">Unidirectional airflow in the lungs of alligators</a>”, <i>Science</i> <b>327</b> (5963), <span style="white-space:nowrap;">p. 338–340</span>. <a href="/wiki/Cifereca_objekta_identigilo" title="Cifereca objekta identigilo">doi</a>:<a href="//doi.org/10.1126/science.1180219" class="extiw" title="doi:10.1126/science.1180219">10.1126/science.1180219</a>. <a href="/wiki/Bibliografia_kodo" title="Bibliografia kodo">Bibkodo</a>:<a href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2010Sci...327..338F/abstract" class="extiw" title="bibcode:2010Sci...327..338F">2010Sci...327..338F</a>. 206522844.</cite><span style="display:none;"> </span> </span> </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">↑</a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;"> (2013) “<a rel="nofollow" class="external text" href="http://nrs.harvard.edu/urn-3:HUL.InstRepos:32631102">Unidirectional pulmonary airflow patterns in the savannah monitor lizard</a>”, <i>Nature</i> <b>506</b> (7488), <span style="white-space:nowrap;">p. 367–370</span>. <a href="/wiki/Cifereca_objekta_identigilo" title="Cifereca objekta identigilo">doi</a>:<a href="//doi.org/10.1038/nature12871" class="extiw" title="doi:10.1038/nature12871">10.1038/nature12871</a>. <a href="/wiki/Bibliografia_kodo" title="Bibliografia kodo">Bibkodo</a>:<a href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2014Natur.506..367S/abstract" class="extiw" title="bibcode:2014Natur.506..367S">2014Natur.506..367S</a>. 4456381.</cite><span style="display:none;"> </span> </span> </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">↑</a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;"> (2014) “New insight into the evolution of the vertebrate respiratory system and the discovery of unidirectional airflow in iguana lungs”, <i><a href="/wiki/Proceedings_of_the_National_Academy_of_Sciences" title="Proceedings of the National Academy of Sciences">Proceedings of the National Academy of Sciences</a></i> <b>111</b> (48), <span style="white-space:nowrap;">p. 17218–17223</span>. <a href="/wiki/Cifereca_objekta_identigilo" title="Cifereca objekta identigilo">doi</a>:<a href="//doi.org/10.1073/pnas.1405088111" class="extiw" title="doi:10.1073/pnas.1405088111">10.1073/pnas.1405088111</a>. <a href="/wiki/Bibliografia_kodo" title="Bibliografia kodo">Bibkodo</a>:<a href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2014PNAS..11117218C/abstract" class="extiw" title="bibcode:2014PNAS..11117218C">2014PNAS..11117218C</a>.</cite><span style="display:none;"> </span> <span style="position:relative; top:-2px; left:4px; white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Malferma_atingo" title="Malferma atingo"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Open_Access_logo_PLoS_transparent.svg/9px-Open_Access_logo_PLoS_transparent.svg.png" decoding="async" width="9" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Open_Access_logo_PLoS_transparent.svg/14px-Open_Access_logo_PLoS_transparent.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Open_Access_logo_PLoS_transparent.svg/18px-Open_Access_logo_PLoS_transparent.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">↑</a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;"> (Januaro 1982) “<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.researchgate.net/publication/241830127">Gross anatomy of snakes.</a>”, <i>Veterinary Medicine/Small Animal Clinician</i>.</cite><span style="display:none;"> </span> </span> </li> <li id="cite_note-14"><a href="#cite_ref-14">↑</a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;"> (2014) “<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zora.uzh.ch/id/eprint/100716/7/LysonEtAl_NatCommun2014_Vol5_OriginVentilationApparatusTurtles_Supplem_s1.pdf">Origin of the unique ventilatory apparatus of turtles</a>”, <i>Nature Communications</i> <b>5</b>, <span style="white-space:nowrap;">p. 5211</span>. <a href="/wiki/Cifereca_objekta_identigilo" title="Cifereca objekta identigilo">doi</a>:<a href="//doi.org/10.1038/ncomms6211" class="extiw" title="doi:10.1038/ncomms6211">10.1038/ncomms6211</a>. <a href="/wiki/Bibliografia_kodo" title="Bibliografia kodo">Bibkodo</a>:<a href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2014NatCo...5.5211L/abstract" class="extiw" title="bibcode:2014NatCo...5.5211L">2014NatCo...5.5211L</a>.</cite><span style="display:none;"> </span> <span style="position:relative; top:-2px; left:4px; white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Malferma_atingo" title="Malferma atingo"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Open_Access_logo_PLoS_transparent.svg/9px-Open_Access_logo_PLoS_transparent.svg.png" decoding="async" width="9" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Open_Access_logo_PLoS_transparent.svg/14px-Open_Access_logo_PLoS_transparent.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Open_Access_logo_PLoS_transparent.svg/18px-Open_Access_logo_PLoS_transparent.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="1000" /></a></span></span></span> </li> <li id="cite_note-Landberg-15">↑ <a href="#cite_ref-Landberg_15-0"><sup>15,0</sup></a> <a href="#cite_ref-Landberg_15-1"><sup>15,1</sup></a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;"> (2003) “Lung ventilation during treadmill locomotion in a terrestrial turtle, <i>Terrapene carolina</i>”, <i>Journal of Experimental Biology</i> <b>206</b> (19), <span style="white-space:nowrap;">p. 3391–3404</span>. <a href="/wiki/Cifereca_objekta_identigilo" title="Cifereca objekta identigilo">doi</a>:<a href="//doi.org/10.1242/jeb.00553" class="extiw" title="doi:10.1242/jeb.00553">10.1242/jeb.00553</a>.</cite><span style="display:none;"> </span> </span> </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">↑</a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;">Russell, Anthony P.; Bauer, Aaron M. (2020). “Vocalization by extant nonavian reptiles: A synthetic overview of phonation and the vocal apparatus”, <i>The Anatomical Record: Advances in Integrative Anatomy and Evolutionary Biology</i> <b>304</b> (7), <span style="white-space:nowrap;">p. 1478–1528</span>. <a href="/wiki/Cifereca_objekta_identigilo" title="Cifereca objekta identigilo">doi</a>:<a href="//doi.org/10.1002/ar.24553" class="extiw" title="doi:10.1002/ar.24553">10.1002/ar.24553</a>. 225069598.</cite><span style="display:none;"> </span> </span> </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;">Capshaw, Grace; Willis, Katie L.; Han, Dawei; Bierman, Hilary S..  (2020) Rosenfeld, Cheryl S.; Hoffmann, Frauke: <i>Neuroendocrine Regulation of Animal Vocalization</i>. Academic Press, <span style="white-space:nowrap;">p. 101–118</span>. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780128151600" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0128151600</a>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">↑</a> <span class="reference-text">Christensen, C. B., Christensen-Dalsgaard, J., Brandt, C., & Madsen, P. T. (2012). Hearing with an atympanic ear: Good vibration and poor sound-pressure detection in the royal python, Python regius. Journal of Experimental Biology, 215(2), 331–342. <a rel="nofollow" class="external free" href="https://doi.org/10.1242/jeb.062539">https://doi.org/10.1242/jeb.062539</a></span> </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">↑</a> <span class="reference-text">YOUNG, BRUCE A. “A REVIEW OF SOUND PRODUCTION AND HEARING IN SNAKES, WITH A DISCUSSION OF INTRASPECIFIC ACOUSTIC COMMUNICATION IN SNAKES.” Journal of the Pennsylvania Academy of Science, vol. 71, no. 1, 1997, pp. 39–46, <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.jstor.org/stable/44149431">http://www.jstor.org/stable/44149431</a>. Alirita la 8an de Majo 2022</span> </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">↑</a> <span class="reference-text">Hildebran, M. & Goslow, G. (2001): Analysis of Vertebrate Structure. 5th edition. John Wiley & sons inc, New York. 635 pp. <small>(<a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780471295051" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-471-29505-1</a>)</small></span> </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;">Paterson, Sue.  (17a de Decembro 2007) <i>Skin Diseases of Exotic Pets</i>. Blackwell Science, Ltd., <span style="white-space:nowrap;">p. 74–79</span>. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780470752432" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9780470752432</a>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Dermatological_Diseases_in_Lizards-22">↑ <a href="#cite_ref-Dermatological_Diseases_in_Lizards_22-0"><sup>22,0</sup></a> <a href="#cite_ref-Dermatological_Diseases_in_Lizards_22-1"><sup>22,1</sup></a> <a href="#cite_ref-Dermatological_Diseases_in_Lizards_22-2"><sup>22,2</sup></a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;"> (Julio 2012) “Dermatological Diseases in Lizards”, <i>The Veterinary Journal</i> <b>193</b> (1), <span style="white-space:nowrap;">p. 38–45</span>. <a href="/wiki/Cifereca_objekta_identigilo" title="Cifereca objekta identigilo">doi</a>:<a href="//doi.org/10.1016/j.tvjl.2012.02.001" class="extiw" title="doi:10.1016/j.tvjl.2012.02.001">10.1016/j.tvjl.2012.02.001</a>.</cite><span style="display:none;"> </span> </span> </li> <li id="cite_note-Veterinary_Nursing_of_Exotic_Pets-23">↑ <a href="#cite_ref-Veterinary_Nursing_of_Exotic_Pets_23-0"><sup>23,0</sup></a> <a href="#cite_ref-Veterinary_Nursing_of_Exotic_Pets_23-1"><sup>23,1</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;">Girling, Simon.  (26a de Junio 2013) <i>Veterinary Nursing of Exotic Pets</i>, <span style="white-space:nowrap;">2‑a eldono</span>, Blackwell Publishing, Ltd.. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9781118782941" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9781118782941</a>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;">Herbert W. Rand.  (1950) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/stream/chordates00rand/#page/276/mode/1up/search/bladder">The Chordates</a></i>. Balkiston.</cite></span> </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;">P.J. Bentley.  (14-a de marto 2013) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=U0D3BwAAQBAJ&pg=PA143">Endocrines and Osmoregulation: A Comparative Account in Vertebrates</a></i>. Springer Science & Business Media. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9783662050149" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-3-662-05014-9</a>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-26"><a href="#cite_ref-26">↑</a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;">Paré, Jean (11a de Januaro 2006). “<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ivis.org/proceedings/navc/2006/SAE/600.pdf?LA=1">Reptile Basics: Clinical Anatomy 101</a>”, <i>Proceedings of the North American Veterinary Conference</i> <b>20</b>, <span style="white-space:nowrap;">p. 1657–1660</span>.</cite><span style="display:none;"> </span></span> </li> <li id="cite_note-27"><a href="#cite_ref-27">↑</a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;"> (2007-04-15) “The urinary bladder as a physiological reservoir that moderates dehydration in a large desert lizard, the Gila monster Heloderma suspectum”, <i>Journal of Experimental Biology</i> (en) <b>210</b> (8), <span style="white-space:nowrap;">p. 1472–1480</span>. <a href="/wiki/Cifereca_objekta_identigilo" title="Cifereca objekta identigilo">doi</a>:<a href="//doi.org/10.1242/jeb.003061" class="extiw" title="doi:10.1242/jeb.003061">10.1242/jeb.003061</a>.</cite><span style="display:none;"> </span> </span> </li> <li id="cite_note-28"><a href="#cite_ref-28">↑</a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;"> (Februaro 2015) “<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ivis.org/advances/wyneken/16.pdf?LA">Urogenital System</a>”, <i>Anatomy of Sea Turtles</i> <b>1</b>, <span style="white-space:nowrap;">p. 153–165</span>.</cite><span style="display:none;"> </span> </span> </li> <li id="cite_note-29"><a href="#cite_ref-29">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Divers-2005">Divers, Stephen J..  (2005) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=7Ai4BKhi0VUC">Reptile Medicine and Surgery</a></i>. Amsterdam: Elsevier Health Sciences, <span style="white-space:nowrap;">p. 481, 597</span>. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9781416064770" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9781416064770</a>.</cite> </span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literaturo">Literaturo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit&section=15" title="Redakti sekcion: Literaturo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit&section=15" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Literaturo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Lamarko (<a href="/wiki/Lamarck" class="mw-redirect" title="Lamarck">Lamarck</a>), <i>Filozofio zoologia</i>, 1809. SAT-Broŝurservo, 1987. Tradukis Valo. (paĝo 127).</li> <li>Colbert, Edwin H. (1969). Evolution of the Vertebrates (2nd ed.). New York: John Wiley and Sons Inc. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0471164666" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-471-16466-6</a>.</li> <li>Klein, Wilfied; Abe, Augusto; Andrade, Denis; Perry, Steven (2003). "Structure of the posthepatic septum and its influence on visceral topology in the tegu lizard, Tupinambis merianae (Teidae: Reptilia)". Journal of Morphology 258 (2): 151–157. doi:10.1002/jmor.10136. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14518009?dopt=Abstract">PMID 14518009</a>.</li> <li>Landberg, Tobias; Mailhot, Jeffrey; Brainerd, Elizabeth (2003). "Lung ventilation during treadmill locomotion in a terrestrial turtle, Terrapene carolina". Journal of Experimental Biology 206 (19): 3391–3404. doi:10.1242/jeb.00553. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12939371?dopt=Abstract">PMID 12939371</a>.</li> <li>Laurin, Michel kaj Gauthier, Jacques A.: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://tolweb.org/Diapsida/14866/2000.06.22">Diapsida. Lizards, <i>Sphenodon</i>, crocodylians, birds, and their extinct relatives</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130505132652/http://tolweb.org/Diapsida/14866/2000.06.22">Arkivigite je</a> 2013-05-05 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, Versio de 22a de Junio 2000; parto de The Tree of Life Web Project</li> <li>Orenstein, Ronald (2001). Turtles, Tortoises & Terrapins: Survivors in Armor. Firefly Books. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/155209605X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-55209-605-X</a>.</li> <li>Pianka, Eric; Vitt, Laurie (2003). Lizards Windows to the Evolution of Diversity. University of California Press. pp. 116–118. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0520234014" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-520-23401-4</a>.</li> <li>Pough, Harvey; Janis, Christine; Heiser, John (2005). Vertebrate Life. Pearson Prentice Hall. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0131453106" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-13-145310-6</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Eksteraj_ligiloj">Eksteraj ligiloj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&veaction=edit&section=16" title="Redakti sekcion: Eksteraj ligiloj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reptilioj&action=edit&section=16" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Eksteraj ligiloj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint" id="aliaj_projektoj" style="float: right; clear: right; width: 250px; border: 1px solid #aaa; padding: 4px; font-size: 90%; background: #f9f9f9;"> <ul class="noarchive"><li class="commons"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Reptilia?uselang=eo">Reptilioj en la <span>Vikimedia Komunejo</span></a> (Multrimedaj datumoj)</span></li><li class="commons"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Reptilia?uselang=eo">Kategorio Reptilioj en la <span>Vikimedia Komunejo</span></a> (Multrimedaj datumoj)</span></li><li class="species"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Reptilia" class="extiw" title="wikispecies:Reptilia">Reptilioj en <span>Vikispecioj</span></a> (Kolekto pri ĉiuj vivantaj estuloj)</li><li class="books"><a href="https://eo.wikibooks.org/wiki/Reptilioj" class="extiw" title="b:Reptilioj">Reptilioj en <span>Vikilibroj</span></a> (Pedagogiaj libroj) </li></ul> </div><div class="noprint tright portal" style="border:solid #aaa 1px;text-align:center;margin:0.5em 0 0.5em 1em;"> <table style="background:#f9f9f9;font-size:90%;line-height:110%;max-width:210px;padding:1ex;"> <tbody><tr valign="middle"><td style="text-align:center;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Morpho_didius_Male_Dos_MHNT.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Portala ikono" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Morpho_didius_Male_Dos_MHNT.jpg/32px-Morpho_didius_Male_Dos_MHNT.jpg" decoding="async" width="32" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Morpho_didius_Male_Dos_MHNT.jpg/48px-Morpho_didius_Male_Dos_MHNT.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Morpho_didius_Male_Dos_MHNT.jpg/64px-Morpho_didius_Male_Dos_MHNT.jpg 2x" data-file-width="5410" data-file-height="4032" /></a></span></td><td style="padding:0 1ex;vertical-align:middle;font-style:italic;font-weight:bold;"><a href="/wiki/Portalo:Biologio" title="Portalo:Biologio"><span style="color:white; padding:0.5px .7ex; display: block; background: #6495ED">Portalo pri Biologio</span></a></td></tr> <tr valign="middle"><td style="text-align:center;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Lioness_updated.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Portala ikono" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Lioness_updated.jpg/32px-Lioness_updated.jpg" decoding="async" width="32" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Lioness_updated.jpg/48px-Lioness_updated.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Lioness_updated.jpg/64px-Lioness_updated.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a></span></td><td style="padding:0 1ex;vertical-align:middle;font-style:italic;font-weight:bold;"><a href="/wiki/Portalo:Zoologio" title="Portalo:Zoologio"><span style="color:white; padding:0.5px .7ex; display: block; background: #4682b4">Portalo pri Zoologio</span></a></td></tr></tbody></table></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external free" href="http://tolweb.org/tree?group=Amniota&contgroup=Terrestrial_Vertebrates">http://tolweb.org/tree?group=Amniota&contgroup=Terrestrial_Vertebrates</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070927181949/http://tolweb.org/tree?group=Amniota&contgroup=Terrestrial_Vertebrates">Arkivigite je</a> 2007-09-27 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.nhf.dk/">http://www.nhf.dk/</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external free" href="http://cheni.0086e.net/qiu/class_reptile/">http://cheni.0086e.net/qiu/class_reptile/</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051027004806/http://cheni.0086e.net/qiu/class_reptile/">Arkivigite je</a> 2005-10-27 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.monato.be/2002/007902.html">LAST: LITOVIO: Reptilioj en la domo</a> el <a href="/wiki/Monato_(gazeto)" title="Monato (gazeto)"><i>Monato</i></a> (2002/11, p. 16)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.whozoo.org/herps/herpphylogeny.html">Reptilia Filogenetiko</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biodiversitylibrary.org/item/23742">Reptiliaj bildoj</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wildreach.com/reptile/">Sri Lanka Wild Life Information Database</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://carlgans.org/biology-reptilia-online/">Biologio de Reptilioj</a> estas reta kopio de la kompleta teksto de 22voluma 13,000-paĝa studo pri la stato de enketado pri reptilioj.</li></ul> <p><br /> </p> <div style="position:absolute; z-index:100; right:10px; top:45px;" class="titola_ikono noprint"> <div style="position: relative; width: 14px; height: 14px;"> <div style="position: absolute; top: 0px; left: 0px; font-size: 100px; overflow: hidden; line-height: 100px; z-index: 3; font-size:150pt;"><a href="/wiki/Vikipedio:Legindaj_artikoloj" title="Vikipedio:Legindaj artikoloj"><span title="Ĉi tiu artikolo plenumas laŭ redaktantoj de Esperanto-Vikipedio kriteriojn por leginda artikolo."></span></a></div> <div style="position: absolute; top: 0px; left: 0px; z-index: 2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vikipedio:Legindaj_artikoloj" title="Ĉi tiu artikolo plenumas laŭ redaktantoj de Esperanto-Vikipedio kriteriojn por leginda artikolo."><img alt="Ĉi tiu artikolo plenumas laŭ redaktantoj de Esperanto-Vikipedio kriteriojn por leginda artikolo." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Qsicon_lesenswert.svg/14px-Qsicon_lesenswert.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Qsicon_lesenswert.svg/21px-Qsicon_lesenswert.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Qsicon_lesenswert.svg/28px-Qsicon_lesenswert.svg.png 2x" data-file-width="24" data-file-height="24" /></a></span></div> </div> </div> <table class="noprint plainlinks" style="margin: 0 10%; border-collapse: collapse; background: #FBFBFB; border: 1px solid #aaa; border-left: 10px solid #1e90ff;"> <tbody><tr> <td style="padding: 2px 0px 2px 0.5em;text-align: center;"> <div style="padding: 0.25em 0.5em;width:52px;"> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File"><span title="Leginda artikolo"><img alt="Leginda artikolo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Qsicon_lesenswert.svg/24px-Qsicon_lesenswert.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Qsicon_lesenswert.svg/36px-Qsicon_lesenswert.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Qsicon_lesenswert.svg/48px-Qsicon_lesenswert.svg.png 2x" data-file-width="24" data-file-height="24" /></span><figcaption>Leginda artikolo</figcaption></figure></div></td> <td style="padding: 0.25em 0.5em;width: 100%;">Ĉi tiu artikolo estis je la <a href="/wiki/26-a_de_novembro" title="26-a de novembro">26-a de novembro</a> <a href="/wiki/2023" title="2023">2023</a> akceptita en la liston de <a href="/wiki/Vikipedio:Legindaj_artikoloj" title="Vikipedio:Legindaj artikoloj">legindaj artikoloj</a>.</td> </tr> </tbody></table> <div style="position:absolute; z-index:100; right:20px; top:-40px; background-color:transparent" class="metadata" id="featured-star"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vikipedio:Listo_de_havendaj_artikoloj" title="Tiu ĉi artikolo apartenas al la aro de la mil plej gravaj artikoloj"><img alt="Tiu ĉi artikolo apartenas al la aro de la mil plej gravaj artikoloj" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0a/1000HA.png" decoding="async" width="36" height="36" class="mw-file-element" data-file-width="36" data-file-height="36" /></a></span></div> <div class="noprint" style="clear:both; margin-top:0px; border: 1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); padding: 0px; font-size: 90%; background: var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa); color:inherit"> <table> <tbody><tr> <td class="navbox-group"><a href="/wiki/Norma_datumaro" title="Norma datumaro">Bibliotekoj</a> </td> <td class="plainlinks hlist" style="font-size: 80%;"> <ul><li><a href="/wiki/Helpo:Bibliotekoj" title="Helpo:Bibliotekoj">PeEnEo</a>: <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/?curid=8440">8440</a></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Komuna_Norma_Datumaro" title="Komuna Norma Datumaro">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4076664-0">4076664-0</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Kontrolnumero_de_la_Kongresa_Biblioteko_de_Usono" title="Kontrolnumero de la Kongresa Biblioteko de Usono">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/names/sh85112964">sh85112964</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_universitaire_de_documentation" title="Système universitaire de documentation">SUDOC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/027242544">027242544</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_Francio" title="Nacia Biblioteko de Francio">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11932757v">11932757v</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_Dieto" title="Nacia Biblioteko de Dieto">NDL</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00563034">00563034</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_la_%C4%88e%C4%A5a_Respubliko" title="Nacia Biblioteko de la Ĉeĥa Respubliko">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph115742">ph115742</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_Hispanio" title="Nacia Biblioteko de Hispanio">BNE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://datos.bne.es/resource/XX526813">XX526813</a></span></li></ul> </td></tr></tbody></table> </div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐7c479b968‐kq44h Cached time: 20241118081055 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, vary‐page‐id, show‐toc] CPU time usage: 0.415 seconds Real time usage: 0.621 seconds Preprocessor visited node count: 6048/1000000 Post‐expand include size: 46816/2097152 bytes Template argument size: 12579/2097152 bytes Highest expansion depth: 11/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 28337/5000000 bytes Lua time usage: 0.118/10.000 seconds Lua memory usage: 3241035/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 455.113 1 -total 29.94% 136.280 1 Ŝablono:Taksonomio 27.11% 123.359 1 Ŝablono:Referencoj 11.27% 51.277 1 Ŝablono:Bildgalerio 10.20% 46.434 1 Ŝablono:Projektoj 7.41% 33.723 16 Ŝablono:Citaĵo_el_gazeto 6.78% 30.853 14 Ŝablono:Cite_journal 6.72% 30.598 1 Ŝablono:Ŝanĝu_ŝablonon 6.46% 29.410 1 Ŝablono:Bibliotekoj 4.88% 22.223 7 Ŝablono:Citaĵo_el_libro --> <!-- Saved in parser cache with key eowiki:pcache:idhash:8440-0!canonical and timestamp 20241118081055 and revision id 8913192. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Elŝutita el "<a dir="ltr" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Reptilioj&oldid=8913192">https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Reptilioj&oldid=8913192</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kategorioj" title="Specialaĵo:Kategorioj">Kategorio</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Reptilioj" title="Kategorio:Reptilioj">Reptilioj</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Kaŝitaj kategorioj: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Pa%C4%9Doj_kun_eksmodaj_cit%C5%9Dablonoj" title="Kategorio:Paĝoj kun eksmodaj citŝablonoj">Paĝoj kun eksmodaj citŝablonoj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Listo_de_arkivitaj_pa%C4%9Doj_de_Retarkivo" title="Kategorio:Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo">Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Pa%C4%9Doj_kiuj_uzas_ISBNajn_magiajn_ligilojn" title="Kategorio:Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn">Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Legindaj_artikoloj" title="Kategorio:Legindaj artikoloj">Legindaj artikoloj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Havendaj_artikoloj_pli_grandaj_ol_30_kB" title="Kategorio:Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB">Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Pa%C4%9Doj_kiuj_uzas_magiajn_ligilojn_por_PubMed" title="Kategorio:Paĝoj kiuj uzas magiajn ligilojn por PubMed">Paĝoj kiuj uzas magiajn ligilojn por PubMed</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Ĉi tiu paĝo estis lastafoje redaktita je 19:01, 6 nov. 2024.</li> <li id="footer-info-copyright">La teksto disponeblas laŭ la permesilo <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo">Krea Komunaĵo Atribuite-Samkondiĉe 4.0 Neadaptita</a>; eble aldonaj kondiĉoj aplikeblas. Vidu la <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">uzkondiĉojn</a> por detaloj.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Regularo pri respekto de la privateco</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedio:Enkonduko">Pri Vikipedio</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedio:Malgarantio">Malgarantioj</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Programistoj</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/eo.wikipedia.org">Statistikoj</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Deklaro pri kuketoj</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//eo.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Reptilioj&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Poŝtelefona vido</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5fb746f978-vw2f4","wgBackendResponseTime":248,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.415","walltime":"0.621","ppvisitednodes":{"value":6048,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":46816,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":12579,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":11,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":28337,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 455.113 1 -total"," 29.94% 136.280 1 Ŝablono:Taksonomio"," 27.11% 123.359 1 Ŝablono:Referencoj"," 11.27% 51.277 1 Ŝablono:Bildgalerio"," 10.20% 46.434 1 Ŝablono:Projektoj"," 7.41% 33.723 16 Ŝablono:Citaĵo_el_gazeto"," 6.78% 30.853 14 Ŝablono:Cite_journal"," 6.72% 30.598 1 Ŝablono:Ŝanĝu_ŝablonon"," 6.46% 29.410 1 Ŝablono:Bibliotekoj"," 4.88% 22.223 7 Ŝablono:Citaĵo_el_libro"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.118","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3241035,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7c479b968-kq44h","timestamp":"20241118081055","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Reptilioj","url":"https:\/\/eo.wikipedia.org\/wiki\/Reptilioj","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q10811","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q10811","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-02-16T18:32:22Z","dateModified":"2024-11-06T19:01:53Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/43\/Reptiles_2021_collage.jpg","headline":"klaso de la vertebruloj"}</script> </body> </html>