CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nn" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Det tyske keisardømet – Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nnwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmyt","wgMonthNames":["","januar","februar","mars","april","mai","juni","juli","august","september","oktober","november","desember"],"wgRequestId":"74cab426-a788-4fdb-bb87-5784b3a7afda","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Det_tyske_keisardømet","wgTitle":"Det tyske keisardømet","wgCurRevisionId":3524900,"wgRevisionId":3524900,"wgArticleId":98109,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Sider med Webarchive-mal som lenker til Wayback Machine","Sider som nyttar magiske ISBN-lenkjer","Artiklar med autoritetsdata","Tidlegare monarki i Europa","1800-talet","1900-talet","Det tyske keisardømet","Utvalde artiklar 2019"],"wgPageViewLanguage":"nn","wgPageContentLanguage":"nn","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Det_tyske_keisardømet","wgRelevantArticleId":98109,"wgIsProbablyEditable":true, "wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nn","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nn"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q43287","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false, "wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.new-section","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging", "ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nn&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nn&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nn&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/1200px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/800px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/640px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Det tyske keisardømet – Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nn.m.wikipedia.org/wiki/Det_tyske_keisard%C3%B8met"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Endre" href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nn)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nn.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Det_tyske_keisard%C3%B8met"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nn"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-kjelde" href="/w/index.php?title=Spesial:Siste_endringar&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Det_tyske_keisardømet rootpage-Det_tyske_keisardømet skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Hopp til innhald</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Nettstad"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hovudmeny" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hovudmeny</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hovudmeny</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">flytt til sidefeltet</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">gøym</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigering </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hovudside" title="Gå til hovudsida [z]" accesskey="z"><span>Hovudside</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Arbeidskontoret" title="Om prosjektet, kva du kan gjera, kvar du finn saker og ting"><span>Arbeidskontoret</span></a></li><li id="n-samfunnshuset" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Samfunnshuset"><span>Samfunnshuset</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesial:Siste_endringar" title="Liste over dei siste endringane som er gjorde på wikien. [r]" accesskey="r"><span>Siste endringar</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesial:Tilfeldig_side" title="Vis ei tilfeldig side [x]" accesskey="x"><span>Tilfeldig side</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hjelp:Innhald" title="Hjelp til å bruke alle funksjonane."><span>Hjelp</span></a></li><li id="n-kontakt" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-query" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-query emptyPortlet" > <div class="vector-menu-heading"> Eksterne søk </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> På andre prosjekt </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/German_Empire" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q43287" title="Lenkje til tilknytt element [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-element</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hovudside" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="det frie oppslagsverket" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nn.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Spesial:S%C3%B8k" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Søk gjennom Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Søk</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Søk i Wikipedia" aria-label="Søk i Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Søk gjennom Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Spesial:Søk"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Søk</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Personlege verktøy"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Utsjånad"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Endre skriftstørrelse, bredde og farge på siden." > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Utsjånad" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Utsjånad</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nn.wikipedia.org&uselang=nn" class=""><span>Gåver</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Spesial:Opprett_konto&returnto=Det+tyske+keisard%C3%B8met" title="Me oppfordrar til at du oppretter ein konto og loggar inn, men det er ikkje påkravd." class=""><span>Opprett konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Spesial:Logg_inn&returnto=Det+tyske+keisard%C3%B8met" title="Det er ikkje obligatorisk å logga inn, men medfører mange fordelar. [o]" accesskey="o" class=""><span>Logg inn</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Fleire val" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Personlege verktøy" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Personlege verktøy</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Brukarmeny" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nn.wikipedia.org&uselang=nn"><span>Gåver</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesial:Opprett_konto&returnto=Det+tyske+keisard%C3%B8met" title="Me oppfordrar til at du oppretter ein konto og loggar inn, men det er ikkje påkravd."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Opprett konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesial:Logg_inn&returnto=Det+tyske+keisard%C3%B8met" title="Det er ikkje obligatorisk å logga inn, men medfører mange fordelar. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Logg inn</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Sider for utlogga bidragsytarar <a href="/wiki/Hjelp:Introduksjon" aria-label="Lær meir om redigering"><span>lær meir</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesial:Bidraga_mine" title="Liste over endringar gjorde frå denne IP-adressa [y]" accesskey="y"><span>Bidrag</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesial:Diskusjonssida_mi" title="Diskusjon om endringar gjorde av denne ip-adressa [n]" accesskey="n"><span>Diskusjon</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Nettstad"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Innhald" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Innhald</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">flytt til sidefeltet</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">gøym</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Byrjinga</div> </a> </li> <li id="toc-Namn" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Namn"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Namn</span> </div> </a> <ul id="toc-Namn-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bismarck_grunnlegg_riket" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bismarck_grunnlegg_riket"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Bismarck grunnlegg riket</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Bismarck_grunnlegg_riket-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Vis/skjul underseksjonen Bismarck grunnlegg riket</span> </button> <ul id="toc-Bismarck_grunnlegg_riket-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Tyskland_oppstår_som_ei_industrimakt" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tyskland_oppstår_som_ei_industrimakt"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Tyskland oppstår som ei industrimakt</span> </div> </a> <ul id="toc-Tyskland_oppstår_som_ei_industrimakt-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Statane_i_riket" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Statane_i_riket"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Statane i riket</span> </div> </a> <ul id="toc-Statane_i_riket-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bismarck-perioden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bismarck-perioden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Bismarck-perioden</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Bismarck-perioden-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Vis/skjul underseksjonen Bismarck-perioden</span> </button> <ul id="toc-Bismarck-perioden-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Økonomi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Økonomi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Økonomi</span> </div> </a> <ul id="toc-Økonomi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ideologi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ideologi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Ideologi</span> </div> </a> <ul id="toc-Ideologi-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Kulturkampf" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Kulturkampf"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.1</span> <span>Kulturkampf</span> </div> </a> <ul id="toc-Kulturkampf-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Samfunnsreform" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Samfunnsreform"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.2</span> <span>Samfunnsreform</span> </div> </a> <ul id="toc-Samfunnsreform-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nasjonal_samling" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Nasjonal_samling"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.3</span> <span>Nasjonal samling</span> </div> </a> <ul id="toc-Nasjonal_samling-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kleindeutschland" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Kleindeutschland"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2.4</span> <span>Kleindeutschland</span> </div> </a> <ul id="toc-Kleindeutschland-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Germanisering" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Germanisering"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Germanisering</span> </div> </a> <ul id="toc-Germanisering-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lov" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Lov"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Lov</span> </div> </a> <ul id="toc-Lov-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Året_med_tre_keisarar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Året_med_tre_keisarar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Året med tre keisarar</span> </div> </a> <ul id="toc-Året_med_tre_keisarar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vilhelm-perioden" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Vilhelm-perioden"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Vilhelm-perioden</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Vilhelm-perioden-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Vis/skjul underseksjonen Vilhelm-perioden</span> </button> <ul id="toc-Vilhelm-perioden-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Keisaren_tilbake_til_makta_og_oppseiinga_av_Bismarck" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Keisaren_tilbake_til_makta_og_oppseiinga_av_Bismarck"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Keisaren tilbake til makta og oppseiinga av Bismarck</span> </div> </a> <ul id="toc-Keisaren_tilbake_til_makta_og_oppseiinga_av_Bismarck-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Innanriks" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Innanriks"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Innanriks</span> </div> </a> <ul id="toc-Innanriks-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Utanriks" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Utanriks"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Utanriks</span> </div> </a> <ul id="toc-Utanriks-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Den_første_verdskrigen_og_slutten_på_riket" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Den_første_verdskrigen_og_slutten_på_riket"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Den første verdskrigen og slutten på riket</span> </div> </a> <ul id="toc-Den_første_verdskrigen_og_slutten_på_riket-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Arv" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Arv"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Arv</span> </div> </a> <ul id="toc-Arv-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Landområde_i_dag" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Landområde_i_dag"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Landområde i dag</span> </div> </a> <ul id="toc-Landområde_i_dag-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kjelder" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kjelder"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Kjelder</span> </div> </a> <ul id="toc-Kjelder-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Litteratur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Litteratur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Litteratur</span> </div> </a> <ul id="toc-Litteratur-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Innhald" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Vis/skjul innhaldslista" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Vis/skjul innhaldslista</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Det tyske keisardømet</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Gå til ein artikkel på eit anna språk. Tilgjengeleg på 116 språk" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-116" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">116 språk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Det_tyske_keiserrike" title="Det tyske keiserrike – norsk bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Det tyske keiserrike" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norsk bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kejsard%C3%B6met_Tyskland" title="Kejsardömet Tyskland – svensk" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kejsardömet Tyskland" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="svensk" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="tilrådd artikkel"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Tyske_Kejserrige" title="Tyske Kejserrige – dansk" lang="da" hreflang="da" data-title="Tyske Kejserrige" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dansk" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Duitse_Keiserryk" title="Duitse Keiserryk – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Duitse Keiserryk" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Deutsches_Kaiserreich" title="Deutsches Kaiserreich – sveitsertysk" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Deutsches Kaiserreich" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="sveitsertysk" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Germanisce_Rice" title="Germanisce Rice – gammalengelsk" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Germanisce Rice" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="gammalengelsk" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%B5%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="القيصرية الألمانية – arabisk" lang="ar" hreflang="ar" data-title="القيصرية الألمانية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabisk" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Imperio_Alem%C3%A1n" title="Imperio Alemán – aragonsk" lang="an" hreflang="an" data-title="Imperio Alemán" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragonsk" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Imperiu_alem%C3%A1n" title="Imperiu alemán – asturisk" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Imperiu alemán" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturisk" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Almaniya_imperiyas%C4%B1" title="Almaniya imperiyası – aserbajdsjansk" lang="az" hreflang="az" data-title="Almaniya imperiyası" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="aserbajdsjansk" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%BA%D9%88" title="آلمان ایمپیراتورلوغو – søraserbajdsjansk" lang="azb" hreflang="azb" data-title="آلمان ایمپیراتورلوغو" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="søraserbajdsjansk" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%AF" title="জার্মান সাম্রাজ্য – bengali" lang="bn" hreflang="bn" data-title="জার্মান সাম্রাজ্য" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengali" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Tek-%C3%AC-ch%C3%AC_T%C3%A8-kok" title="Tek-ì-chì Tè-kok – minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tek-ì-chì Tè-kok" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B" title="Германия империяһы – basjkirsk" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Германия империяһы" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="basjkirsk" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Германская імперыя – belarusisk" lang="be" hreflang="be" data-title="Германская імперыя" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belarusisk" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%8F%D0%BC%D0%B5%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D1%8D%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Нямецкая імпэрыя – belarusisk (klassisk ortografi)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Нямецкая імпэрыя" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="belarusisk (klassisk ortografi)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Германска империя – bulgarsk" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Германска империя" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgarsk" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Njema%C4%8Dko_Carstvo" title="Njemačko Carstvo – bosnisk" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Njemačko Carstvo" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosnisk" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Impalaeriezh_alaman" title="Impalaeriezh alaman – bretonsk" lang="br" hreflang="br" data-title="Impalaeriezh alaman" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretonsk" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B8%D0%BD_%D1%8D%D0%B7%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8D_%D0%B3%D2%AF%D1%80%D1%8D%D0%BD" title="Германиин эзэнтэ гүрэн – burjatisk" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Германиин эзэнтэ гүрэн" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="burjatisk" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Imperi_Alemany" title="Imperi Alemany – katalansk" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Imperi Alemany" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalansk" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/N%C4%9Bmeck%C3%A9_c%C3%ADsa%C5%99stv%C3%AD" title="Německé císařství – tsjekkisk" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Německé císařství" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="tsjekkisk" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Ymerodraeth_yr_Almaen" title="Ymerodraeth yr Almaen – walisisk" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Ymerodraeth yr Almaen" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walisisk" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="god artikkel"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Deutsches_Kaiserreich" title="Deutsches Kaiserreich – tysk" lang="de" hreflang="de" data-title="Deutsches Kaiserreich" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="tysk" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Saksa_keisririik" title="Saksa keisririik – estisk" lang="et" hreflang="et" data-title="Saksa keisririik" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estisk" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B5%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%91%CF%85%CF%84%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1" title="Γερμανική Αυτοκρατορία – gresk" lang="el" hreflang="el" data-title="Γερμανική Αυτοκρατορία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="gresk" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/German_Empire" title="German Empire – engelsk" lang="en" hreflang="en" data-title="German Empire" data-language-autonym="English" data-language-local-name="engelsk" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Imperio_alem%C3%A1n" title="Imperio alemán – spansk" lang="es" hreflang="es" data-title="Imperio alemán" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="spansk" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="god artikkel"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Germana_Imperiestra_Regno" title="Germana Imperiestra Regno – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Germana Imperiestra Regno" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Alemaniar_Inperioa" title="Alemaniar Inperioa – baskisk" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Alemaniar Inperioa" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskisk" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="امپراتوری آلمان – persisk" lang="fa" hreflang="fa" data-title="امپراتوری آلمان" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persisk" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Empire_allemand" title="Empire allemand – fransk" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Empire allemand" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="fransk" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/D%C3%BAtske_Keizerryk" title="Dútske Keizerryk – vestfrisisk" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Dútske Keizerryk" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="vestfrisisk" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Impireacht_na_Gearm%C3%A1ine" title="Impireacht na Gearmáine – irsk" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Impireacht na Gearmáine" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irsk" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Impireachd_na_Gearmailte" title="Impireachd na Gearmailte – skotsk-gælisk" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Impireachd na Gearmailte" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="skotsk-gælisk" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Imperio_Alem%C3%A1n" title="Imperio Alemán – galisisk" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Imperio Alemán" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galisisk" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%8F%85%EC%9D%BC_%EC%A0%9C%EA%B5%AD" title="독일 제국 – koreansk" lang="ko" hreflang="ko" data-title="독일 제국" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreansk" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%AF%D5%A1%D5%B5%D5%BD%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Գերմանական կայսրություն – armensk" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Գերմանական կայսրություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armensk" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8_%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF" title="जर्मन साम्राज्य – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="जर्मन साम्राज्य" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="god artikkel"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Njema%C4%8Dko_Carstvo" title="Njemačko Carstvo – kroatisk" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Njemačko Carstvo" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="kroatisk" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Germana_Imperio" title="Germana Imperio – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Germana Imperio" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Kekaisaran_Jerman" title="Kekaisaran Jerman – indonesisk" lang="id" hreflang="id" data-title="Kekaisaran Jerman" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonesisk" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/%C3%9E%C3%BDska_keisarad%C3%A6mi%C3%B0" title="Þýska keisaradæmið – islandsk" lang="is" hreflang="is" data-title="Þýska keisaradæmið" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandsk" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Impero_tedesco" title="Impero tedesco – italiensk" lang="it" hreflang="it" data-title="Impero tedesco" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italiensk" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%A7%D7%99%D7%A1%D7%A8%D7%95%D7%AA_%D7%94%D7%92%D7%A8%D7%9E%D7%A0%D7%99%D7%AA" title="הקיסרות הגרמנית – hebraisk" lang="he" hreflang="he" data-title="הקיסרות הגרמנית" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebraisk" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="გერმანიის იმპერია – georgisk" lang="ka" hreflang="ka" data-title="გერმანიის იმპერია" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="georgisk" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F%D1%81%D1%8B" title="Герман империясы – kasakhisk" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Герман империясы" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kasakhisk" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Anpi_Alman" title="Anpi Alman – haitisk" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Anpi Alman" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="haitisk" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C3%8Emperatoriya_Alman%C3%AE" title="Împeratoriya Almanî – kurdisk" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Împeratoriya Almanî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdisk" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Mper_Tud%C3%ABsch" title="Mper Tudësch – ladinsk" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Mper Tudësch" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="ladinsk" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%88%E0%BA%B1%E0%BA%81%E0%BA%81%E0%BA%B0%E0%BA%A7%E0%BA%B1%E0%BA%94%E0%BB%80%E0%BA%A2%E0%BA%8D%E0%BA%A5%E0%BA%B0%E0%BA%A1%E0%BA%B1%E0%BA%99" title="ຈັກກະວັດເຢຍລະມັນ – laotisk" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ຈັກກະວັດເຢຍລະມັນ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laotisk" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Imperium_Germanicum_(1871-1918)" title="Imperium Germanicum (1871-1918) – latin" lang="la" hreflang="la" data-title="Imperium Germanicum (1871-1918)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latin" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/V%C4%81cijas_Imp%C4%93rija" title="Vācijas Impērija – latvisk" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Vācijas Impērija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latvisk" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D0%B4%D0%B8%D0%BD_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Германиядин империя – lezghian" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Германиядин империя" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezghian" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Vokietijos_imperija" title="Vokietijos imperija – litauisk" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Vokietijos imperija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litauisk" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Segondo_Reich" title="Segondo Reich – ligurisk" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Segondo Reich" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="ligurisk" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/D%C3%BCtsj_Kezerriek" title="Dütsj Kezerriek – limburgsk" lang="li" hreflang="li" data-title="Dütsj Kezerriek" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburgsk" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Impero_Deutx" title="Impero Deutx – lingua franca nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Impero Deutx" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="lingua franca nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Imperi_todesch" title="Imperi todesch – lombardisk" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Imperi todesch" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombardisk" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/N%C3%A9met_Cs%C3%A1sz%C3%A1rs%C3%A1g" title="Német Császárság – ungarsk" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Német Császárság" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ungarsk" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%A6%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Германско Царство – makedonsk" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Германско Царство" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedonsk" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Empira_Alem%C3%A0na" title="Empira Alemàna – madagassisk" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Empira Alemàna" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="madagassisk" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%A8_%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF" title="जर्मन साम्राज्य – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="जर्मन साम्राज्य" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="გერმანიაშ იმპერია – mingrelsk" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="გერმანიაშ იმპერია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="mingrelsk" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="امبراطورية المانيا – egyptisk arabisk" lang="arz" hreflang="arz" data-title="امبراطورية المانيا" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egyptisk arabisk" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="آلمان امپراتوری – mazanderani" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="آلمان امپراتوری" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazanderani" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Empayar_Jerman" title="Empayar Jerman – malayisk" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Empayar Jerman" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malayisk" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%8B_%D0%A5%D0%B0%D0%B0%D0%BD%D1%82_%D0%A3%D0%BB%D1%81" title="Германы Хаант Улс – mongolsk" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Германы Хаант Улс" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolsk" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%82%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%A1%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%AB%E1%80%9A%E1%80%AC" title="ဂျာမန်အင်ပါယာ – burmesisk" lang="my" hreflang="my" data-title="ဂျာမန်အင်ပါယာ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="burmesisk" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Duitse_Keizerrijk" title="Duitse Keizerrijk – nederlandsk" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Duitse Keizerrijk" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="nederlandsk" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%89%E3%82%A4%E3%83%84%E5%B8%9D%E5%9B%BD" title="ドイツ帝国 – japansk" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ドイツ帝国" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japansk" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%B9%D0%BD_%D1%88%D1%83%D1%80%D0%B5" title="Девтойн шуре – tsjetsjensk" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Девтойн шуре" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="tsjetsjensk" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Sjiisk_Keiserrik" title="Sjiisk Keiserrik – nordfrisisk" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Sjiisk Keiserrik" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="nordfrisisk" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Emp%C3%A8ri_Alemand" title="Empèri Alemand – oksitansk" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Empèri Alemand" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksitansk" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Germaniya_imperiyasi" title="Germaniya imperiyasi – usbekisk" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Germaniya imperiyasi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="usbekisk" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85%D9%86_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA" title="جرمن سلطنت – vestpunjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="جرمن سلطنت" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="vestpunjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Imperio_Alem%C3%A1n" title="Imperio Alemán – papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Imperio Alemán" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85%D9%86_%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%8A" title="جرمن سترواکي – pashto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="جرمن سترواکي" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="pashto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Joerman_Empaya" title="Joerman Empaya – jamaicansk kreolengelsk" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Joerman Empaya" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="jamaicansk kreolengelsk" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%85%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%97%E1%9E%96%E1%9E%A2%E1%9E%B6%E1%9E%9B%E1%9F%92%E1%9E%9B%E1%9E%BA%E1%9E%98%E1%9F%89%E1%9E%84%E1%9F%8B" title="ចក្រភពអាល្លឺម៉ង់ – khmer" lang="km" hreflang="km" data-title="ចក្រភពអាល្លឺម៉ង់" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="khmer" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/D%C3%BC%C3%BCtsch_Kaiserriek" title="Düütsch Kaiserriek – lågtysk" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Düütsch Kaiserriek" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="lågtysk" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Cesarstwo_Niemieckie" title="Cesarstwo Niemieckie – polsk" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Cesarstwo Niemieckie" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polsk" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Imp%C3%A9rio_Alem%C3%A3o" title="Império Alemão – portugisisk" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Império Alemão" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugisisk" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Germaniya_imperiyas%C4%B1" title="Germaniya imperiyası – karakalpakisk" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Germaniya imperiyası" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="karakalpakisk" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Imperiul_German" title="Imperiul German – rumensk" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Imperiul German" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumensk" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%A3%D0%BC%D0%B5%D1%86%D0%BA%D0%B5_%D1%86%D1%A3%D1%81%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Нѣмецке цѣсарство – rusinsk" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Нѣмецке цѣсарство" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="rusinsk" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Германская империя – russisk" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Германская империя" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="russisk" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Imp%C3%A8riu_tedescu" title="Impèriu tedescu – sardinsk" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Impèriu tedescu" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardinsk" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/German_Empire" title="German Empire – skotsk" lang="sco" hreflang="sco" data-title="German Empire" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skotsk" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Perandoria_Gjermane" title="Perandoria Gjermane – albansk" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Perandoria Gjermane" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albansk" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/German_Empire" title="German Empire – enkel engelsk" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="German Empire" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="enkel engelsk" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Nemeck%C3%A9_cis%C3%A1rstvo_(1871_%E2%80%93_1918)" title="Nemecké cisárstvo (1871 – 1918) – slovakisk" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Nemecké cisárstvo (1871 – 1918)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovakisk" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Nem%C5%A1ko_cesarstvo" title="Nemško cesarstvo – slovensk" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Nemško cesarstvo" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovensk" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Niymiecke_Cys%C5%8Frstwo" title="Niymiecke Cysŏrstwo – schlesisk" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Niymiecke Cysŏrstwo" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="schlesisk" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%8C%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%86%D8%B1%DB%8C%DB%95%D8%AA%DB%8C%DB%8C_%D8%A6%DB%95%DA%B5%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ئیمپراتۆریەتیی ئەڵمانی – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئیمپراتۆریەتیی ئەڵمانی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%BE_%D1%86%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Немачко царство – serbisk" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Немачко царство" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbisk" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Njema%C4%8Dko_Carstvo" title="Njemačko Carstvo – serbokroatisk" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Njemačko Carstvo" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbokroatisk" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Saksan_keisarikunta" title="Saksan keisarikunta – finsk" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Saksan keisarikunta" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finsk" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Imperyong_Aleman" title="Imperyong Aleman – tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Imperyong Aleman" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AF%86%E0%AE%B0%E0%AF%81%E0%AE%AE%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%AA%E0%AF%8D_%E0%AE%AA%E0%AF%87%E0%AE%B0%E0%AE%B0%E0%AE%9A%E0%AF%81" title="செருமானியப் பேரரசு – tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="செருமானியப் பேரரசு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%BC%D0%B0%D0%BD_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F%D1%81%D0%B5" title="Алман империясе – tatarisk" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Алман империясе" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarisk" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="จักรวรรดิเยอรมัน – thai" lang="th" hreflang="th" data-title="จักรวรรดิเยอรมัน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%BE%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%B8_%D0%9E%D0%BB%D0%BC%D0%BE%D0%BD" title="Имперотурии Олмон – tadsjikisk" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Имперотурии Олмон" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tadsjikisk" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Alman_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Alman İmparatorluğu – tyrkisk" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Alman İmparatorluğu" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="tyrkisk" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/German_imperi%C3%BDasy" title="German imperiýasy – turkmensk" lang="tk" hreflang="tk" data-title="German imperiýasy" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="turkmensk" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%96%D0%BC%D0%B5%D1%86%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%96%D1%8F" title="Німецька імперія – ukrainsk" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Німецька імперія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrainsk" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85%D9%86_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA" title="جرمن سلطنت – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="جرمن سلطنت" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Inpero_Zerm%C3%A0nego" title="Inpero Zermànego – venetiansk" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Inpero Zermànego" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="venetiansk" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Germanijan_imperii" title="Germanijan imperii – vepsisk" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Germanijan imperii" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="vepsisk" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đế quốc Đức – vietnamesisk" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Đế quốc Đức" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamesisk" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%B7%E6%84%8F%E5%BF%97%E5%B8%9D%E5%9C%8B" title="德意志帝國 – klassisk kinesisk" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="德意志帝國" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="klassisk kinesisk" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Imperyo_han_Alemanya" title="Imperyo han Alemanya – waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Imperyo han Alemanya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%B7%E6%84%8F%E5%BF%97%E5%B8%9D%E5%9B%BD" title="德意志帝国 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="德意志帝国" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Il%E1%BA%B9%CC%80_%E1%BB%8Cbal%C3%BAay%C3%A9_J%E1%BA%B9%CC%81m%C3%A1n%C3%AC" title="Ilẹ̀ Ọbalúayé Jẹ́mánì – joruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ilẹ̀ Ọbalúayé Jẹ́mánì" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="joruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%B7%E6%84%8F%E5%BF%97%E5%B8%9D%E5%9C%8B" title="德意志帝國 – kantonesisk" lang="yue" hreflang="yue" data-title="德意志帝國" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantonesisk" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%BE%B7%E6%84%8F%E5%BF%97%E5%B8%9D%E5%9C%8B" title="德意志帝國 – kinesisk" lang="zh" hreflang="zh" data-title="德意志帝國" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="kinesisk" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q43287#sitelinks-wikipedia" title="Endra mellomspråklege lenkjer" class="wbc-editpage">Endra lenkjer</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Namnerom"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Det_tyske_keisard%C3%B8met" title="Vis innhaldssida [c]" accesskey="c"><span>Artikkel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Diskusjon:Det_tyske_keisard%C3%B8met" rel="discussion" title="Diskusjon om innhaldssida [t]" accesskey="t"><span>Diskusjon</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Endre språkvariant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">norsk nynorsk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Visningar"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Det_tyske_keisard%C3%B8met"><span>Les</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit" title="Endre sida [v]" accesskey="v"><span>Endre</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit" title="Endre kjeldekoden til sida [e]" accesskey="e"><span>Endre wikiteksten</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=history" title="Eldre versjonar av sida [h]" accesskey="h"><span>Sjå historikken</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sideverktøy"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Verktøy" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Verktøy</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Verktøy</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">flytt til sidefeltet</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">gøym</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Flere alternativer" > <div class="vector-menu-heading"> Handlingar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Det_tyske_keisard%C3%B8met"><span>Les</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit" title="Endre sida [v]" accesskey="v"><span>Endre</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit" title="Endre kjeldekoden til sida [e]" accesskey="e"><span>Endre wikiteksten</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=history"><span>Sjå historikken</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ålment </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesial:Lenkjer_hit/Det_tyske_keisard%C3%B8met" title="Liste over alle wikisidene som har lenkjer hit [j]" accesskey="j"><span>Lenkjer hit</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesial:Relaterte_endringar/Det_tyske_keisard%C3%B8met" rel="nofollow" title="Nylege endringar på sider denne sida lenkjar til [k]" accesskey="k"><span>Relaterte endringar</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nn" title="Last opp filer [u]" accesskey="u"><span>Last opp fil</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Spesial:Spesialsider" title="Liste over spesialsider [q]" accesskey="q"><span>Spesialsider</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&oldid=3524900" title="Fast lenkje til denne versjonen av sida"><span>Fast lenkje</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=info" title="Meir informasjon om sida"><span>Sideinformasjon</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesial:Siter&page=Det_tyske_keisard%C3%B8met&id=3524900&wpFormIdentifier=titleform" title="Informasjon om korleis ein siterer denne sida"><span>Siter denne sida</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnn.wikipedia.org%2Fwiki%2FDet_tyske_keisard%25C3%25B8met"><span>Hent kort URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesial:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnn.wikipedia.org%2Fwiki%2FDet_tyske_keisard%25C3%25B8met"><span>Last ned QR-kode</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Skriv ut/eksporter </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesial:Bok&bookcmd=book_creator&referer=Det+tyske+keisard%C3%B8met"><span>Opprett ei bok</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Spesial:DownloadAsPdf&page=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=show-download-screen"><span>Last ned som PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&printable=yes" title="Utskriftsversjon av sida [p]" accesskey="p"><span>Utskriftsversjon</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sideverktøy"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Utsjånad"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Utsjånad</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">flytt til sidefeltet</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">gøym</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nn" dir="ltr"><table class="infobox" style="border-spacing: 1px; padding: 0px 0px; width: 290px; font-size:85%; line-height:130%;" cellspacing="1px"> <tbody><tr> <td colspan="2" style="text-align:center; background:inherit; color:black; font-weight:bold; font-size:larger"><i>Deutsches Reich</i> <br />Det tyske keisardømet </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="vertical-align:middle; text-align:center; border:solid #aaa; border-width:1px 0px; padding:.2em 0em; background:#EFEFEF; color:black;"> <table width="100%" style="text-align:center; margin:0 auto; background:none;color:black;"> <tbody><tr> <td width="50px" style="border:0; vertical-align:middle; font-size:30%; line-height: 100%;"><a href="#før-etter"><span style="font-size:300%;">↓</span></a> </td> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; font-size:118%; border:0"><b>1871–1918</b> </td> <td width="50px" style="border:0; vertical-align: middle; text-align:right; line-height: 100%; font-size:30%;"><a href="#før-etter"><span style="font-size:300%;">↓</span></a> </td></tr></tbody></table> </th></tr> <tr class="mergedtoprow"> <td colspan="2" class="karttable"> <table width="100%" style="text-align:center; margin:0 auto; background:none; color:black;"> <tbody><tr> <td width="55%" style="text-align:center; vertical-align:middle"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flag_of_Germany_(1867%E2%80%931918).svg" class="mw-file-description" title="Flagg"><img alt="Flagg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/125px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png" decoding="async" width="125" height="83" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/188px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/250px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </td> <td width="45%" style="text-align:center; vertical-align:middle"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Wappen_Deutsches_Reich_-_Reichsadler_1889.png" class="mw-file-description" title="Våpen"><img alt="Våpen" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Wappen_Deutsches_Reich_-_Reichsadler_1889.png/85px-Wappen_Deutsches_Reich_-_Reichsadler_1889.png" decoding="async" width="85" height="106" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Wappen_Deutsches_Reich_-_Reichsadler_1889.png/128px-Wappen_Deutsches_Reich_-_Reichsadler_1889.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Wappen_Deutsches_Reich_-_Reichsadler_1889.png/170px-Wappen_Deutsches_Reich_-_Reichsadler_1889.png 2x" data-file-width="1600" data-file-height="2000" /></a></span> </td></tr> <tr style="font-size: 95 %;"> <td style="border:0; text-align:center;">Flagg </td> <td style="border:0; text-align:center;">Våpen </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="vertical-align:top; text-align:center; font-size:95 %; border:1px solid #CCCCFF; border-width:1px 0px;"><b><a href="/wiki/Nasjonalsong" title="Nasjonalsong">Nasjonalsong</a></b><br /><i>Ingen</i><br /><b>Keisarsong</b><br />«<a href="/w/index.php?title=Heil_dir_im_Siegerkranz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heil dir im Siegerkranz (sida finst ikkje)">Heil dir im Siegerkranz</a>» </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center; font-size:95 %; padding:0.6em 0em 0.6em 0em; border:1px solid #CCCCFF; border-width:1px 0px;"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Deutsches_Reich_(1871-1918)-de.svg" class="mw-file-description" title="Plasseringa til Tyskland"><img alt="Plasseringa til Tyskland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg/250px-Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg.png" decoding="async" width="250" height="231" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg/375px-Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg/500px-Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg.png 2x" data-file-width="992" data-file-height="917" /></a><figcaption>Plasseringa til Tyskland</figcaption></figure><small>Områda til Det tyske riket i 1914 før <a href="/wiki/Den_f%C3%B8rste_verdskrigen" class="mw-redirect" title="Den første verdskrigen">den første verdskrigen</a>.</small> </td></tr> <tr> <td width="50%"><b><a href="/wiki/Historiske_hovudstader" title="Historiske hovudstader">Hovudstad</a></b> </td> <td width="50%"><a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlin</a> </td></tr> <tr> <td><b>Språk</b> </td> <td>offisielt: <a href="/wiki/Tysk" title="Tysk">Tysk</a><br /> Minoritetsspråk: <a href="/wiki/Dansk" title="Dansk">dansk</a>, <a href="/wiki/Fransk" title="Fransk">fransk</a>, <a href="/w/index.php?title=Austfrisisk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Austfrisisk (sida finst ikkje)">frisisk</a>, <a href="/wiki/Polsk" title="Polsk">polsk</a>, <a href="/wiki/Sorbisk" class="mw-redirect" title="Sorbisk">sorbisk</a> </td></tr> <tr class="mergedtoprow" style="border:1px solid #CCCCFF; border-width:1px 0px;"> <td><b><a href="/wiki/Styreform" class="mw-redirect" title="Styreform">Styreform</a></b> </td> <td><a href="/wiki/Konstitusjonelt_monarki" title="Konstitusjonelt monarki">Konstitusjonelt monarki</a> </td></tr> <tr class="mergedrow"> <td colspan="2"><b><a href="/w/index.php?title=Tyske_monarkar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tyske monarkar (sida finst ikkje)">Keisar</a></b> </td></tr> <tr class="mergedrow"> <td> - 1871–1888 </td> <td><a href="/wiki/Vilhelm_I_av_Tyskland" title="Vilhelm I av Tyskland">Vilhelm I</a> </td></tr> <tr class="mergedrow"> <td> - 1888 </td> <td><a href="/w/index.php?title=Fredrik_III_av_Tyskland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fredrik III av Tyskland (sida finst ikkje)">Fredrik III</a> </td></tr> <tr class="mergedrow"> <td> - 1888–1918 </td> <td><a href="/wiki/Vilhelm_II_av_Tyskland" title="Vilhelm II av Tyskland">Vilhelm II</a> </td></tr> <tr class="mergedrow"> <td colspan="2"><b><a href="/w/index.php?title=Kanslar_av_Tyskland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kanslar av Tyskland (sida finst ikkje)">Kanslar</a></b> </td></tr> <tr class="mergedrow"> <td> - 1871–1890 </td> <td><a href="/wiki/Otto_von_Bismarck" title="Otto von Bismarck">Otto von Bismarck</a> (første) </td></tr> <tr class="mergedbottomrow"> <td> - 8–9. november 1918 </td> <td><a href="/wiki/Friedrich_Ebert" title="Friedrich Ebert">Friedrich Ebert</a> (siste) </td></tr> <tr class="mergedtoprow"> <td><b>Historisk periode</b> </td> <td><a href="/w/index.php?title=Ny-imperialisme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ny-imperialisme (sida finst ikkje)">Ny-imperialisme</a> </td></tr> <tr class="mergedrow"> <td> - <a href="/wiki/Samlinga_av_Tyskland" title="Samlinga av Tyskland">Samling</a> </td> <td><a href="/wiki/18._januar" title="18. januar">18. januar</a> 1871 </td></tr> <tr class="mergedrow"> <td> - <a href="/w/index.php?title=Den_tyske_revolusjonen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Den tyske revolusjonen (sida finst ikkje)">Republikken erklært</a> </td> <td><a href="/wiki/9._november" title="9. november">9. november</a> 1918 </td></tr> <tr class="mergedbottomrow"> <td> - Formell abdisering </td> <td><a href="/wiki/28._november" title="28. november">28. november</a> 1918 </td></tr> <tr> <td colspan="2"><b><a href="/wiki/Areal" class="mw-redirect" title="Areal">Areal</a></b> </td></tr> <tr class="mergedbottomrow"> <td> - 1910 </td> <td>540 857,54 km² </td></tr> <tr class="mergedtoprow"> <td colspan="2"><b><a href="/wiki/Land_etter_folketal" class="mw-redirect" title="Land etter folketal">Innbyggjarar</a></b> </td></tr> <tr class="mergedrow"> <td> - 1871 est. </td> <td>41 058 792  </td></tr> <tr class="mergedrow"> <td> - 1890 est. </td> <td>49 428 470  </td></tr> <tr class="mergedrow"> <td> - 1910 est. </td> <td>64 925 993  </td></tr> <tr class="mergedbottomrow"> <td>     <a href="/wiki/Folketettleik" title="Folketettleik">Folketettleik</a> </td> <td>120 /km² </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/Valuta" title="Valuta">Valuta</a></b> </td> <td><a href="/w/index.php?title=Tyske_goldmark&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tyske goldmark (sida finst ikkje)">Goldmark</a> <small>(fram til 1914)</small><br /><a href="/w/index.php?title=Tyske_Papiermark&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tyske Papiermark (sida finst ikkje)">Papiermark</a> <small>(etter 1914)</small> </td></tr> <tr class="mergedtoprow" style="border-top:3px solid #CCCCFF;"> <td colspan="2"> <table width="100%" style="text-align:center; margin:0 auto;"> <tbody><tr> <td align="center" style="border:0; padding-bottom:0"><div id="før-etter"></div> <b>Føregjengar</b></td> <td align="center" style="border:0; padding-bottom:0;"><b>Etterfølgjarar</b> </td></tr> <tr> <td valign="top" align="center" style="border:0;"> <table width="100%" style="text-align:center; margin:0 auto; border:0;"> <tbody><tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flag_of_Germany_(1867%E2%80%931918).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/20px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/30px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/40px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:left;"><a href="/wiki/Det_nordtyske_forbundet" class="mw-redirect" title="Det nordtyske forbundet">Det nordtyske forbundet</a> </td></tr> <tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flag_of_Bavaria_(lozengy).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_Bavaria_%28lozengy%29.svg/20px-Flag_of_Bavaria_%28lozengy%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_Bavaria_%28lozengy%29.svg/30px-Flag_of_Bavaria_%28lozengy%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_Bavaria_%28lozengy%29.svg/40px-Flag_of_Bavaria_%28lozengy%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:left;"><a href="/wiki/Konged%C3%B8met_Bayern" title="Kongedømet Bayern">Kongedømet Bayern</a> </td></tr> <tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_K%C3%B6nigreich_W%C3%BCrttemberg.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Flagge_K%C3%B6nigreich_W%C3%BCrttemberg.svg/20px-Flagge_K%C3%B6nigreich_W%C3%BCrttemberg.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Flagge_K%C3%B6nigreich_W%C3%BCrttemberg.svg/30px-Flagge_K%C3%B6nigreich_W%C3%BCrttemberg.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Flagge_K%C3%B6nigreich_W%C3%BCrttemberg.svg/40px-Flagge_K%C3%B6nigreich_W%C3%BCrttemberg.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="300" /></a></span> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Konged%C3%B8met_W%C3%BCrttemberg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kongedømet Württemberg (sida finst ikkje)">Kongedømet Württemberg</a> </td></tr> <tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Baden_(1855%E2%80%931891).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Baden_%281855%E2%80%931891%29.svg/20px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Baden_%281855%E2%80%931891%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Baden_%281855%E2%80%931891%29.svg/30px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Baden_%281855%E2%80%931891%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Baden_%281855%E2%80%931891%29.svg/40px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Baden_%281855%E2%80%931891%29.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="300" /></a></span> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Storthertugd%C3%B8met_Baden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Storthertugdømet Baden (sida finst ikkje)">Storthertugdømet Baden</a> </td></tr> <tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Hessen_ohne_Wappen.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Hessen_ohne_Wappen.svg/20px-Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Hessen_ohne_Wappen.svg.png" decoding="async" width="20" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Hessen_ohne_Wappen.svg/30px-Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Hessen_ohne_Wappen.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Hessen_ohne_Wappen.svg/40px-Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Hessen_ohne_Wappen.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="400" /></a></span> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:left;"><a href="/w/index.php?title=Storhertugd%C3%B8met_Hessen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Storhertugdømet Hessen (sida finst ikkje)">Storhertugdømet Hessen</a> </td></tr> </tbody></table> </td> <td valign="top" align="center" style="border:0;"> <table width="100%" style="text-align:center; margin:0 auto; style="> <tbody><tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:right;"><a href="/wiki/Weimarrepublikken" title="Weimarrepublikken">Weimarrepublikken</a> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flag_of_Germany_(3-2).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Germany_%283-2%29.svg/20px-Flag_of_Germany_%283-2%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Germany_%283-2%29.svg/30px-Flag_of_Germany_%283-2%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Germany_%283-2%29.svg/40px-Flag_of_Germany_%283-2%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:right;"><a href="/w/index.php?title=Republikken_Alsace-Lorraine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Republikken Alsace-Lorraine (sida finst ikkje)">Republikken Alsace-Lorraine</a> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flag_of_the_Republic_of_Alsace-Lorraine.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Republic_of_Alsace-Lorraine.svg/20px-Flag_of_the_Republic_of_Alsace-Lorraine.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Republic_of_Alsace-Lorraine.svg/30px-Flag_of_the_Republic_of_Alsace-Lorraine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Republic_of_Alsace-Lorraine.svg/40px-Flag_of_the_Republic_of_Alsace-Lorraine.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="300" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:right;"><a href="/w/index.php?title=Fristaden_Danzig&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fristaden Danzig (sida finst ikkje)">Fristaden Danzig</a> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:POL_Gda%C5%84sk_flag.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/POL_Gda%C5%84sk_flag.svg/20px-POL_Gda%C5%84sk_flag.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/POL_Gda%C5%84sk_flag.svg/30px-POL_Gda%C5%84sk_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/POL_Gda%C5%84sk_flag.svg/40px-POL_Gda%C5%84sk_flag.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:right;"><a href="/wiki/Den_andre_polske_republikken" title="Den andre polske republikken">Den andre polske republikken</a> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flag_of_Poland.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/20px-Flag_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/30px-Flag_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/40px-Flag_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:right;"><a href="/wiki/Litauen" title="Litauen">Litauen</a> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flag_of_Lithuania_(1918%E2%80%931940).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Lithuania_%281918%E2%80%931940%29.svg/20px-Flag_of_Lithuania_%281918%E2%80%931940%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Lithuania_%281918%E2%80%931940%29.svg/30px-Flag_of_Lithuania_%281918%E2%80%931940%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Lithuania_%281918%E2%80%931940%29.svg/40px-Flag_of_Lithuania_%281918%E2%80%931940%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle; text-align:right;"><a href="/w/index.php?title=Saar_i_Folkeforbundet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saar i Folkeforbundet (sida finst ikkje)">Saar i Folkeforbundet</a> </td> <td style="border:0; padding:0; vertical-align:middle;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flag_of_Saar_1920-1935.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Flag_of_Saar_1920-1935.svg/20px-Flag_of_Saar_1920-1935.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Flag_of_Saar_1920-1935.svg/30px-Flag_of_Saar_1920-1935.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Flag_of_Saar_1920-1935.svg/40px-Flag_of_Saar_1920-1935.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span> </td></tr> </tbody></table> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="font-size:smaller;">Koloniane til Tyskland er ikkje teke med i areal og folketal.<br />Arealkjelde:<sup id="cite_ref-gem1900_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-gem1900-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Kjelde folketal:<sup id="cite_ref-pop1871_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-pop1871-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Det tyske keisardømet</b> (<a href="/wiki/Tysk" title="Tysk">tysk</a> <i>Deutsches Reich</i>, «Det tyske riket») er namnet på Tyskland frå <a href="/wiki/1871" title="1871">1871</a> til <a href="/wiki/1918" title="1918">1918</a>, då det var eit delvis <a href="/wiki/Konstitusjonelt_monarki" title="Konstitusjonelt monarki">konstitusjonelt monarki</a>. Det starta med <a href="/wiki/Samlinga_av_Tyskland" title="Samlinga av Tyskland">samlinga av Tyskland</a> då <a href="/wiki/Vilhelm_I_av_Tyskland" title="Vilhelm I av Tyskland">Vilhelm I</a> av <a href="/wiki/Konged%C3%B8met_Preussen" title="Kongedømet Preussen">Preussen</a> vart erklært <a href="/w/index.php?title=Tysk_keisar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tysk keisar (sida finst ikkje)">tysk keisar</a> (<a href="/wiki/18._januar" title="18. januar">18. januar</a> <a href="/wiki/1871" title="1871">1871</a>) og enda brått då <a href="/wiki/Weimarrepublikken" title="Weimarrepublikken">Den tyske republikken</a> vart utropt av <a href="/w/index.php?title=Philipp_Scheidemann&action=edit&redlink=1" class="new" title="Philipp Scheidemann (sida finst ikkje)">Philipp Scheidemann</a> (<a href="/wiki/9._november" title="9. november">9. november</a> <a href="/wiki/1918" title="1918">1918</a>) og formelt då <a href="/wiki/Vilhelm_II_av_Tyskland" title="Vilhelm II av Tyskland">Vilhelm II</a> abdiserte (<a href="/wiki/28._november" title="28. november">28. november</a> <a href="/wiki/1918" title="1918">1918</a>). Dei viktigaste grenselanda var <a href="/wiki/Det_russiske_riket" class="mw-redirect" title="Det russiske riket">Det russiske riket</a> i aust, <a href="/wiki/Den_tredje_franske_republikken" title="Den tredje franske republikken">Frankrike</a> i vest og <a href="/wiki/Austerrike-Ungarn" title="Austerrike-Ungarn">Austerrike-Ungarn</a> i sør. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Namn">Namn</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=1" title="Endre bolk: Namn" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=1" title="Rediger kildekoden til seksjonen Namn"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Det offisielle namnet på Tyskland frå 1871 til 1943 på tysk var <i>Deutsches Reich</i>,<sup id="cite_ref-1871const_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-1871const-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-1919const_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-1919const-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, medan det tyske uttrykket <i>Deutsches Kaiserreich</i> («Det tyske keisarriket») uoffisielt vert nytta for å skildre landet i perioden 1871 til 1918. For heile perioden frå 1871 til 1943 vert Det tyske riket òg berre kalla <i>Tyskland</i>. </p><p>Uttrykket <b>Det andre riket</b> (<i>Zweites Reich</i>) har i ettertid òg vorte nytta om denne perioden. Dette uttrykket vart populært hos den tyske nasjonalistiske historikaren <a href="/w/index.php?title=Arthur_Moeller_van_den_Bruck&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arthur Moeller van den Bruck (sida finst ikkje)">Arthur Moeller van den Bruck</a> i 1920-åra, der <a href="/wiki/Det_tysk-romerske_riket" title="Det tysk-romerske riket">Det tysk-romerske riket</a> vart rekna som «Det første riket», samstundes som han framheva ønsket om «Det tredje riket».<sup id="cite_ref-3rdreich_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-3rdreich-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dette uttrykket vart så nytta av <a href="/wiki/Nazi-Tyskland" class="mw-redirect" title="Nazi-Tyskland">Nazi-Tyskland</a> i propagandaen deira, og derfor har uttrykket fått negative konnotasjonar etter <a href="/wiki/Den_andre_verdskrigen" class="mw-redirect" title="Den andre verdskrigen">den andre verdskrigen</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bismarck_grunnlegg_riket">Bismarck grunnlegg riket</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=2" title="Endre bolk: Bismarck grunnlegg riket" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=2" title="Rediger kildekoden til seksjonen Bismarck grunnlegg riket"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="boilerplate seealso"> <dl><dd><i>For meir om dette emnet, sjå <a href="/wiki/Samlinga_av_Tyskland" title="Samlinga av Tyskland">Samlinga av Tyskland</a>.</i></dd></dl></div> <p>Skjult bak tanken om idealisme som gjev etter for realisme endra den tyske nasjonalismen seg raskt frå ein liberal og demokratisk karakter i 1848 til den <a href="/wiki/Konged%C3%B8met_Preussen" title="Kongedømet Preussen">prøyssiske</a> statsministeren <a href="/wiki/Otto_von_Bismarck" title="Otto von Bismarck">Otto von Bismarck</a> sin autoritære <i><a href="/w/index.php?title=Realpolitik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Realpolitik (sida finst ikkje)">realpolitik</a></i>. Bismarck ønska å samle dei rivaliserande tyske statane for å nå målet sitt om eit konservativt, prøyssiskdominert Tyskland. Etter tre krigar med militær suksess var det tyske folket overbevist om at dette var mogeleg. Desse krigane var <a href="/wiki/Den_andre_krigen_i_Schleswig" class="mw-redirect" title="Den andre krigen i Schleswig">den andre krigen i Schleswig</a> mot <a href="/wiki/Danmark" title="Danmark">Danmark</a> i 1864, <a href="/wiki/Den_austerriksk-pr%C3%B8yssiske_krigen" title="Den austerriksk-prøyssiske krigen">den austerriksk-prøyssiske krigen</a> mot <a href="/w/index.php?title=Det_austerrikske_riket&action=edit&redlink=1" class="new" title="Det austerrikske riket (sida finst ikkje)">Det austerrikske riket</a> i 1866 og <a href="/wiki/Den_fransk-pr%C3%B8yssiske_krigen" title="Den fransk-prøyssiske krigen">den fransk-prøyssiske krigen</a> mot <a href="/w/index.php?title=Det_andre_franske_riket&action=edit&redlink=1" class="new" title="Det andre franske riket (sida finst ikkje)">Det andre franske riket</a> i 1870–71. Under <a href="/w/index.php?title=Omleiringa_av_Paris&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omleiringa av Paris (sida finst ikkje)">omleiringa av Paris</a> i 1871 vart <a href="/wiki/Det_nordtyske_forbundet" class="mw-redirect" title="Det nordtyske forbundet">Det nordtyske forbundet</a> støtta av sine allierte frå Sør-Tyskland, og Det tyske riket vart oppretta då den prøyssiske kongen <a href="/wiki/Vilhelm_I_av_Tyskland" title="Vilhelm I av Tyskland">Vilhelm I</a> vart proklamert tysk keisar i Speglsalen i <a href="/wiki/Slottet_i_Versailles" title="Slottet i Versailles">Versailles</a>. Dette var audmjukande for franskmennene som kapitulerte berre nokre dagar seinare. </p><p>Bismarck sjølv gjorde klart eit utkast til ei grunnlov i 1866, <a href="/w/index.php?title=Den_nordtyske_grunnlova&action=edit&redlink=1" class="new" title="Den nordtyske grunnlova (sida finst ikkje)">den nordtyske grunnlova</a>, som i 1871 vart <a href="/w/index.php?title=Grunnlova_til_Det_tyske_riket&action=edit&redlink=1" class="new" title="Grunnlova til Det tyske riket (sida finst ikkje)">grunnlova til Det tyske riket</a> med nokre små endringar. Tyskland fekk då enkelte demokratiske trekk. Det nye riket hadde eit parlament med to hus. Underhuset, eller <i><a href="/wiki/Reichstag" title="Reichstag">Reichstag</a></i>, vart vald ved <a href="/w/index.php?title=Alminneleg_stemmerett&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alminneleg stemmerett (sida finst ikkje)">alminneleg mannleg avstemming</a>. Den opphavlege grunnlova frå 1871 vart derimot aldri endra for å få med veksten i dei mange urbane områda i riket. Då dei tyske byane utvida kraftig som følgje av industrialiseringa på slutten av 1800-talet og tidleg på 1900-talet vart derfor dei landlege områda kraftig overrepresentert. </p><p>Lovgjevinga kravde òg samtykke i <i><a href="/w/index.php?title=Bundesrat_i_Tyskland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bundesrat i Tyskland (sida finst ikkje)">Bundesrat</a></i>, eit statsråd som bestod av leiarane frå kvar enkelt delstat. Den utøvande makta var det keisaren som hadde, med <a href="/w/index.php?title=Kanslar_av_Tyskland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kanslar av Tyskland (sida finst ikkje)">kanslaren</a> som assistent. Kanslaren svarte berre for keisaren. Offisielt var kanslaren ei einmannsregjering og hadde ansvaret for at alle statssakene vart utført. I praksis fungerte dei forskjellige departementa, som handsama felt som finans, krig, utanriks osv, som uoffisielle forvaltingsministrar. Medan Reichstag hadde makt til å vedta, endre og avslå lovforslag, kunne dei ikkje sjølv føreslå nye lovar. Dette måtte kome via kanslaren. </p><p>Sjølv om dei forskjellige delstatane i riket i teorien hadde like mykje makt, var riket dominert av den største og mektigaste staten, Preussen. Preussen utgjorde 60 % av landområdet og to tredjedelar av innbyggjarane. Keisartrona gjekk òg i arv i <a href="/w/index.php?title=Huset_Hohenzollern&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huset Hohenzollern (sida finst ikkje)">Huset Hohenzollern</a>, som var kongar av Preussen. Bortsett frå åra 1872–1873 og 1892–1894, var kanslaren alltid samstundes statsminister i Preussen. Med 17 av 58 stemmer i Bundesrat, trengde <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlin</a> berre nokre frå stemmer frå dei mindre staten for å få full kontroll. </p><p>Medan dei andre delstatane hadde sine eigne styre, var militærstyrkane til dei mindre statane under prøyssisk kontroll. Militærstyrkane til større statar, som kongedøma <a href="/wiki/Konged%C3%B8met_Bayern" title="Kongedømet Bayern">Bayern</a> og <a href="/w/index.php?title=Konged%C3%B8met_Sachsen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kongedømet Sachsen (sida finst ikkje)">Sachsen</a> vart samkjørt etter prøyssiske prinsipp og i krigstid vart dei styrt av forbundsregjeringa. Sjølv om riket på mange måtar var autoritært var det lov å utvikle andre politiske parti. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fil:A_v_Werner_-_Kaiserproklamation_am_18_Januar_1871_(3._Fassung_1885).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/A_v_Werner_-_Kaiserproklamation_am_18_Januar_1871_%283._Fassung_1885%29.jpg/220px-A_v_Werner_-_Kaiserproklamation_am_18_Januar_1871_%283._Fassung_1885%29.jpg" decoding="async" width="220" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/A_v_Werner_-_Kaiserproklamation_am_18_Januar_1871_%283._Fassung_1885%29.jpg/330px-A_v_Werner_-_Kaiserproklamation_am_18_Januar_1871_%283._Fassung_1885%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/A_v_Werner_-_Kaiserproklamation_am_18_Januar_1871_%283._Fassung_1885%29.jpg/440px-A_v_Werner_-_Kaiserproklamation_am_18_Januar_1871_%283._Fassung_1885%29.jpg 2x" data-file-width="1482" data-file-height="1097" /></a><figcaption><i>Die Proklamation des Deutschen Kaiserreiches</i> av <a href="/wiki/Anton_von_Werner" title="Anton von Werner">Anton von Werner</a> (1877), syner proklameringa av Det tyske keisardømet (<a href="/wiki/18._januar" title="18. januar">18. januar</a> <a href="/wiki/1871" title="1871">1871</a> på <a href="/wiki/Versaillesslottet" class="mw-redirect" title="Versaillesslottet">Versaillesslottet</a>). Til venstre på podiet (i svart): Kronprinsen Fredrik (seinare <a href="/w/index.php?title=Fredrik_III_av_Tyskland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fredrik III av Tyskland (sida finst ikkje)">Fredrik III</a>), far hans keisar <a href="/wiki/Vilhelm_I_av_Tyskland" title="Vilhelm I av Tyskland">Vilhelm I</a> og <a href="/w/index.php?title=Fredrik_I_av_Baden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fredrik I av Baden (sida finst ikkje)">Fredrik I av Baden</a>, som skåler for den nye keisaren. I midten (i kvitt): <a href="/wiki/Otto_von_Bismarck" title="Otto von Bismarck">Otto von Bismarck</a>, den første kanslaren av Tyskland, <a href="/w/index.php?title=Helmuth_von_Moltke_den_eldre&action=edit&redlink=1" class="new" title="Helmuth von Moltke den eldre (sida finst ikkje)">Helmuth von Moltke den eldre</a>, den prøyssiske stabssjefen</figcaption></figure> <p>Utviklinga av Det tyske riket skjedde på liknande vis som utviklinga i <a href="/wiki/Italia" title="Italia">Italia</a>, som vart samla kort tid før Det tyske riket. Nokre av dei viktigaste elementa i Det tyske riket sin autoritære politiske struktur vart òg grunnlaget for den konservative moderniseringa i <a href="/w/index.php?title=Det_japanske_keisard%C3%B8met&action=edit&redlink=1" class="new" title="Det japanske keisardømet (sida finst ikkje)">Det japanske keisardømet</a> under <a href="/w/index.php?title=Tokugawa-shogunatet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tokugawa-shogunatet (sida finst ikkje)">Tokugawa</a> og bevaringa av den autoritære politiske strukturen under <a href="/wiki/Tsar" title="Tsar">tsarane</a> i Det russiske riket. </p><p>Ein faktor i den sosiale oppbygginga i desse styreformene hadde vore at godseigarane, <a href="/w/index.php?title=Junker&action=edit&redlink=1" class="new" title="Junker (sida finst ikkje)">Junkerane</a>, heldt på ein stor del av makta på grunn av mangel på revolusjonerande gjennombrot frå bøndene i kombinasjon med urbane område. </p><p>Bismarck sitt ønske var å halde fram med den autoritære politikken, men danne ein konstitusjonell fasade som skulle skjule han. I denne prosessen oppretta han eit system med ein alvorleg mangel. Det var ein stor vesensskilnad mellom det prøyssiske og det tyske valsystemet. Preussen hadde eit svært restriktivt tredelt vekta stemmesystem der den rikaste av dei tre klassane kunne stod for 85 % av stemmene, noko som sikra eit konservativt fleirtal. Som nemnd tidlegare så var kongen og (bortsett frå to unntak) statsministeren av Preussen også keisar og kanslar av riket, noko som tydde at dei same personane i desse posisjonane måtte søke fleirtal frå styresmakter som vart vald på heilt andre måtar i dei andre statane. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tyskland_oppstår_som_ei_industrimakt"><span id="Tyskland_oppst.C3.A5r_som_ei_industrimakt"></span>Tyskland oppstår som ei industrimakt</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=3" title="Endre bolk: Tyskland oppstår som ei industrimakt" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=3" title="Rediger kildekoden til seksjonen Tyskland oppstår som ei industrimakt"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Under leiinga til <a href="/wiki/Preussen" title="Preussen">Preussen</a> og kanslar <a href="/wiki/Otto_von_Bismarck" title="Otto von Bismarck">Bismarck</a> oppstod <a href="/wiki/Tyskland" title="Tyskland">Tyskland</a> som ein nasjon og ei verdsmakt. I 1871 vart dei 39 enkelte statane, etter mange hundreår med splid, endeleg samla. Kongane av <a href="/wiki/Sachsen" title="Sachsen">Sachsen</a> og <a href="/wiki/Bayern" title="Bayern">Bayern</a>, fyrstane, hertugane og kurfyrstane, <a href="/w/index.php?title=Hertugd%C3%B8met_Braunsxhweig&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hertugdømet Braunsxhweig (sida finst ikkje)">Braunschweig</a>, <a href="/wiki/Baden" title="Baden">Baden</a>, <a href="/wiki/Hannover" title="Hannover">Hannover</a>, <a href="/wiki/Mecklenburg" title="Mecklenburg">Mecklenburg</a>, <a href="/wiki/W%C3%BCrttemberg" title="Württemberg">Württemberg</a>, <a href="/wiki/Oldenburg" class="mw-disambig" title="Oldenburg">Oldenburg</a>, støtta alle kongen Preussen, keisaren. Dette oppfylte eit djupt ønske i den tyske sjela og gav tyskarane ei lagnadskjensle og stor optimisme. </p><p>I 1871 var det 41 millionar innbyggjarar i Det tyske-riket. I 1913 var det neste 68 millionar, ein auke på meir enn 50 %. Meir enn halvparten av desse budde i byar og landsbyar. Det var ikkje berre innbyggjartale som voks. Grunnlaget for ein sterk økonomi mot slutten av hundreåret var stål og kol, og Tyskland gjorde store framsteget med begge: </p> <ul><li>Stålproduksjonen vart tolvdobla på 30 år.</li> <li>Kolproduksjonen vart femdobla på 30 år.</li> <li>Industriproudkt vart firedobla.</li> <li>Eksportvarer vart tredobla.</li> <li>Eksport av kjemikal vart tredobla.</li> <li>Eksport av maskineri vart femdobla.</li></ul> <p>På 30 år auka Tyskland sin del av verdshandelen med ein tredjedel. I 1914 var Tyskland, etter USA, den mektigaste industrinasjonen i verda. Sjølve bilete på den tyske industrimakta var kanskje selskapet <a href="/wiki/Familien_Krupp" title="Familien Krupp">Krupp</a>. Den første Kruppfabrikken vart bygd i <a href="/wiki/Essen" title="Essen">Essen</a> i 1902. Tyskarane var henrykt over suksessen til Krupp og då grunnleggaren Alfred Krupp døydde var keisaren til stades i i den overdådige gravferda og kalla han «ein tyskar av tyskarar». I 1914 hadde selskapet 80 000 arbeidarar. Dei budde i Krupp-hus, Krupp-lækjarar tok imot borna deira på fødestova, borna gjekk på Krupp-skular, dei kjøpte maten sin i Krupp-butikkar, lånte bøker på Krupp-biblioteka, gifta seg i Krupp-kyrkjene og vart gravlagd på Krupp-gravplassen. Under Bismarck kom Tyskland nærare det ein dag ser på som sosialtrygd enn nokon annan nasjon. Tyske sjuke- og ulukkesforsikring, barselsstønad, kantiner, garderobar og pensjon før desse ein gong vart tenkt på i meir liberale land. Likevel var arbeidarlivet hardt. Stålfabrikkane hadde 12 timars dagar og ei arbeidsveke på 80 timar. Kvile og ferie var ikkje garantert. Det var fattigdom og opprør i Tyskland, som i andre industriland. </p><p>I 1912 var det marxistiske <a href="/wiki/Sozialdemokratische_Partei_Deutschlands" title="Sozialdemokratische Partei Deutschlands">Sozialdemokratische Partei Deutschlands</a> det største partiet i <a href="/wiki/Reichstag" title="Reichstag">Reichstag</a>, det tyske parlamentet. Men Reichstagen styrte ikkje Tyskland. Keisaren styrte Tyskland via embetsmennene sine, som han personleg tilsette. <a href="/wiki/Winston_Churchill" title="Winston Churchill">Winston Churchill</a> sa «Ingen bør døme Kaiser Vilhelm II utan å spørje seg, Kva skulle eg gjort i denne posisjonen?» </p><p>Den tyske keisaren var òg konge av Preussen, og det var den prøyssiske styrken som gjorde at dei andre tyske statane aksepterte det prøyssiske styret. Prøyssarane påverka heile nasjonen, men det var mest av alt den militære påverknaden som dominerte. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Statane_i_riket">Statane i riket</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=4" title="Endre bolk: Statane i riket" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=4" title="Rediger kildekoden til seksjonen Statane i riket"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Før <a href="/wiki/Samlinga_av_Tyskland" title="Samlinga av Tyskland">samlinga av Tyskland</a> bestod dei tyske områda av 39 <a href="/w/index.php?title=Forbundsstat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Forbundsstat (sida finst ikkje)">forbundsstatar</a>. Desse statane bestod av kongedøme, storhertugdøme, hertugdøme, fyrstedøme, frie hansabyar og eit keisarleg område. <a href="/wiki/Konged%C3%B8met_Preussen" title="Kongedømet Preussen">Kongedømet Preussen</a> var det største av statane og dekte om lag 60 % av heile Det tyske riket. </p><p>Fleire av desse statane hadde vorte suverene statar etter <a href="/wiki/Det_tysk-romerske_riket" title="Det tysk-romerske riket">Det tysk-romerske riket</a> vart løyst opp. Andre oppstod som suverene statar etter <a href="/wiki/Wienerkongressen" title="Wienerkongressen">Wienerkongressen</a> i <a href="/wiki/1815" title="1815">1815</a>. Områda var ikkje nødvendigvis samanhengande og fleire statar bestod av fleire fråskilde område, både som følgje av historiske erobringar og delingar av familiegreiner. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fil:Deutsches_Reich_(1871-1918)-de.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg/220px-Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg.png" decoding="async" width="220" height="203" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg/330px-Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg/440px-Deutsches_Reich_%281871-1918%29-de.svg.png 2x" data-file-width="992" data-file-height="917" /></a><figcaption>Medlemsstatar i Det tyske riket med <a href="/wiki/Konged%C3%B8met_Preussen" title="Kongedømet Preussen">Preussen</a> i blått</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fil:Karte_Deutsches_Reich,_Verwaltungsgliederung_1900-01-01.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Karte_Deutsches_Reich%2C_Verwaltungsgliederung_1900-01-01.png/220px-Karte_Deutsches_Reich%2C_Verwaltungsgliederung_1900-01-01.png" decoding="async" width="220" height="292" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Karte_Deutsches_Reich%2C_Verwaltungsgliederung_1900-01-01.png/330px-Karte_Deutsches_Reich%2C_Verwaltungsgliederung_1900-01-01.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Karte_Deutsches_Reich%2C_Verwaltungsgliederung_1900-01-01.png/440px-Karte_Deutsches_Reich%2C_Verwaltungsgliederung_1900-01-01.png 2x" data-file-width="5013" data-file-height="6654" /></a><figcaption></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fil:German_colonial.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/German_colonial.PNG/220px-German_colonial.PNG" decoding="async" width="220" height="96" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/German_colonial.PNG/330px-German_colonial.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/German_colonial.PNG/440px-German_colonial.PNG 2x" data-file-width="1425" data-file-height="625" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_koloniriket&action=edit&redlink=1" class="new" title="Det tyske koloniriket (sida finst ikkje)">Det tyske koloniriket</a> i 1914</figcaption></figure> <table style="text-align: left; border-collapse: collapse; line-height: 1.3em; font-size: 90%;"> <caption> </caption> <tbody><tr> <th colspan="2" bgcolor="#eeeee">Stat </th> <th bgcolor="#eeeee">Hovudstad </th></tr> <tr> <td colspan="3" bgcolor="#efefef" align="center"><b>Kongedøme</b> (<i>Königreiche</i>) </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flag_of_Prussia_(1892-1918).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Flag_of_Prussia_%281892-1918%29.svg/25px-Flag_of_Prussia_%281892-1918%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Flag_of_Prussia_%281892-1918%29.svg/38px-Flag_of_Prussia_%281892-1918%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Flag_of_Prussia_%281892-1918%29.svg/50px-Flag_of_Prussia_%281892-1918%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="540" /></a></span> </td> <td><b><a href="/wiki/Konged%C3%B8met_Preussen" title="Kongedømet Preussen">Preussen</a></b> (<i>Preußen</i>) </td> <td><a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlin</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flag_of_Bavaria_(striped).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Flag_of_Bavaria_%28striped%29.svg/25px-Flag_of_Bavaria_%28striped%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Flag_of_Bavaria_%28striped%29.svg/38px-Flag_of_Bavaria_%28striped%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Flag_of_Bavaria_%28striped%29.svg/50px-Flag_of_Bavaria_%28striped%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> </td> <td><b><a href="/wiki/Konged%C3%B8met_Bayern" title="Kongedømet Bayern">Bayern</a></b> </td> <td><a href="/wiki/M%C3%BCnchen" title="München">München</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_K%C3%B6nigreich_Sachsen_(1815-1918).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Flagge_K%C3%B6nigreich_Sachsen_%281815-1918%29.svg/25px-Flagge_K%C3%B6nigreich_Sachsen_%281815-1918%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Flagge_K%C3%B6nigreich_Sachsen_%281815-1918%29.svg/38px-Flagge_K%C3%B6nigreich_Sachsen_%281815-1918%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Flagge_K%C3%B6nigreich_Sachsen_%281815-1918%29.svg/50px-Flagge_K%C3%B6nigreich_Sachsen_%281815-1918%29.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Konged%C3%B8met_Sachsen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kongedømet Sachsen (sida finst ikkje)">Sachsen</a></b> </td> <td><a href="/wiki/Dresden" title="Dresden">Dresden</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_K%C3%B6nigreich_W%C3%BCrttemberg.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Flagge_K%C3%B6nigreich_W%C3%BCrttemberg.svg/25px-Flagge_K%C3%B6nigreich_W%C3%BCrttemberg.svg.png" decoding="async" width="25" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Flagge_K%C3%B6nigreich_W%C3%BCrttemberg.svg/38px-Flagge_K%C3%B6nigreich_W%C3%BCrttemberg.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Flagge_K%C3%B6nigreich_W%C3%BCrttemberg.svg/50px-Flagge_K%C3%B6nigreich_W%C3%BCrttemberg.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="300" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Konged%C3%B8met_W%C3%BCrttemberg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kongedømet Württemberg (sida finst ikkje)">Württemberg</a></b> </td> <td><a href="/wiki/Stuttgart" title="Stuttgart">Stuttgart</a> </td></tr> <tr> <td colspan="3" bgcolor="#efefef" align="center"><b>Storhertugdøme</b> (<i>Großherzogtümer</i>) </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Baden_(1855%E2%80%931891).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Baden_%281855%E2%80%931891%29.svg/25px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Baden_%281855%E2%80%931891%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Baden_%281855%E2%80%931891%29.svg/38px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Baden_%281855%E2%80%931891%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Baden_%281855%E2%80%931891%29.svg/50px-Flag_of_the_Grand_Duchy_of_Baden_%281855%E2%80%931891%29.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="300" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Storhertugd%C3%B8met_Baden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Storhertugdømet Baden (sida finst ikkje)">Baden</a></b> </td> <td><a href="/wiki/Karlsruhe" title="Karlsruhe">Karlsruhe</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Hessen_ohne_Wappen.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Hessen_ohne_Wappen.svg/25px-Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Hessen_ohne_Wappen.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Hessen_ohne_Wappen.svg/38px-Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Hessen_ohne_Wappen.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Hessen_ohne_Wappen.svg/50px-Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Hessen_ohne_Wappen.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="400" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Storhertugd%C3%B8met_Hessen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Storhertugdømet Hessen (sida finst ikkje)">Hessen</a></b> </td> <td><a href="/wiki/Darmstadt" title="Darmstadt">Darmstadt</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_Gro%C3%9Fherzogt%C3%BCmer_Mecklenburg.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Flagge_Gro%C3%9Fherzogt%C3%BCmer_Mecklenburg.svg/25px-Flagge_Gro%C3%9Fherzogt%C3%BCmer_Mecklenburg.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Flagge_Gro%C3%9Fherzogt%C3%BCmer_Mecklenburg.svg/38px-Flagge_Gro%C3%9Fherzogt%C3%BCmer_Mecklenburg.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Flagge_Gro%C3%9Fherzogt%C3%BCmer_Mecklenburg.svg/50px-Flagge_Gro%C3%9Fherzogt%C3%BCmer_Mecklenburg.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Mecklenburg-Schwerin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mecklenburg-Schwerin (sida finst ikkje)">Mecklenburg-Schwerin</a></b> </td> <td><a href="/wiki/Schwerin" title="Schwerin">Schwerin</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_Gro%C3%9Fherzogt%C3%BCmer_Mecklenburg.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Flagge_Gro%C3%9Fherzogt%C3%BCmer_Mecklenburg.svg/25px-Flagge_Gro%C3%9Fherzogt%C3%BCmer_Mecklenburg.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Flagge_Gro%C3%9Fherzogt%C3%BCmer_Mecklenburg.svg/38px-Flagge_Gro%C3%9Fherzogt%C3%BCmer_Mecklenburg.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Flagge_Gro%C3%9Fherzogt%C3%BCmer_Mecklenburg.svg/50px-Flagge_Gro%C3%9Fherzogt%C3%BCmer_Mecklenburg.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Mecklenburg-Strelitz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mecklenburg-Strelitz (sida finst ikkje)">Mecklenburg-Strelitz</a></b> </td> <td><a href="/wiki/Neustrelitz" title="Neustrelitz">Neustrelitz</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Civil_flag_of_Oldenburg.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Civil_flag_of_Oldenburg.svg/25px-Civil_flag_of_Oldenburg.svg.png" decoding="async" width="25" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Civil_flag_of_Oldenburg.svg/38px-Civil_flag_of_Oldenburg.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Civil_flag_of_Oldenburg.svg/50px-Civil_flag_of_Oldenburg.svg.png 2x" data-file-width="360" data-file-height="216" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Storhertugd%C3%B8met_Oldenburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Storhertugdømet Oldenburg (sida finst ikkje)">Oldenburg</a></b> </td> <td><a href="/wiki/Oldenburg" class="mw-disambig" title="Oldenburg">Oldenburg</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Sachsen-Weimar-Eisenach_(1813-1897).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Sachsen-Weimar-Eisenach_%281813-1897%29.svg/25px-Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Sachsen-Weimar-Eisenach_%281813-1897%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Sachsen-Weimar-Eisenach_%281813-1897%29.svg/38px-Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Sachsen-Weimar-Eisenach_%281813-1897%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Sachsen-Weimar-Eisenach_%281813-1897%29.svg/50px-Flagge_Gro%C3%9Fherzogtum_Sachsen-Weimar-Eisenach_%281813-1897%29.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="341" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Sachsen-Weimar-Eisenach&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sachsen-Weimar-Eisenach (sida finst ikkje)">Sachsen-Weimar-Eisenach</a></b> </td> <td><a href="/wiki/Weimar" title="Weimar">Weimar</a> </td></tr> <tr> <td colspan="3" bgcolor="#efefef" align="center"><b>Hertugdøme</b> (<i>Herzogtümer</i>) </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_Herzogtum_Anhalt.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Flagge_Herzogtum_Anhalt.svg/25px-Flagge_Herzogtum_Anhalt.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Flagge_Herzogtum_Anhalt.svg/38px-Flagge_Herzogtum_Anhalt.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Flagge_Herzogtum_Anhalt.svg/50px-Flagge_Herzogtum_Anhalt.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </td> <td><b><a href="/wiki/Anhalt" title="Anhalt">Anhalt</a></b> </td> <td><a href="/wiki/Dessau" class="mw-redirect" title="Dessau">Dessau</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_Herzogtum_Braunschweig.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flagge_Herzogtum_Braunschweig.svg/25px-Flagge_Herzogtum_Braunschweig.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flagge_Herzogtum_Braunschweig.svg/38px-Flagge_Herzogtum_Braunschweig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flagge_Herzogtum_Braunschweig.svg/50px-Flagge_Herzogtum_Braunschweig.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Hertugd%C3%B8met_Braunschweig&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hertugdømet Braunschweig (sida finst ikkje)">Braunschweig</a></b> </td> <td><a href="/wiki/Braunschweig" title="Braunschweig">Braunschweig</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_(1826-1911).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281826-1911%29.svg/25px-Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281826-1911%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281826-1911%29.svg/38px-Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281826-1911%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281826-1911%29.svg/50px-Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281826-1911%29.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Sachsen-Altenburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sachsen-Altenburg (sida finst ikkje)">Sachsen-Altenburg</a></b> </td> <td><a href="/wiki/Altenburg" title="Altenburg">Altenburg</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_(1911-1920).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281911-1920%29.svg/25px-Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281911-1920%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281911-1920%29.svg/38px-Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281911-1920%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281911-1920%29.svg/50px-Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281911-1920%29.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Sachsen-Coburg_og_Gotha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sachsen-Coburg og Gotha (sida finst ikkje)">Sachsen-Coburg og Gotha</a></b> (<i>Sachsen-Coburg und Gotha</i>) </td> <td><a href="/wiki/Coburg" title="Coburg">Coburg</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_(1826-1911).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281826-1911%29.svg/25px-Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281826-1911%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281826-1911%29.svg/38px-Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281826-1911%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281826-1911%29.svg/50px-Flagge_Herzogtum_Sachsen-Coburg-Gotha_%281826-1911%29.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Sachsen-Meiningen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sachsen-Meiningen (sida finst ikkje)">Sachsen-Meiningen</a></b> (<i>Sachsen-Meiningen</i>) </td> <td><a href="/wiki/Meiningen" title="Meiningen">Meiningen</a> </td></tr> <tr> <td colspan="3" bgcolor="#efefef" align="center"><b>Fyrstedøme</b> (<i>Fürstentümer</i>) </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_F%C3%BCrstentum_Lippe.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flagge_F%C3%BCrstentum_Lippe.svg/25px-Flagge_F%C3%BCrstentum_Lippe.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flagge_F%C3%BCrstentum_Lippe.svg/38px-Flagge_F%C3%BCrstentum_Lippe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flagge_F%C3%BCrstentum_Lippe.svg/50px-Flagge_F%C3%BCrstentum_Lippe.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Fyrsted%C3%B8met_Lippe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fyrstedømet Lippe (sida finst ikkje)">Lippe</a></b> </td> <td><a href="/wiki/Detmold" title="Detmold">Detmold</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_F%C3%BCrstentum_Reu%C3%9F_j%C3%BCngere_Linie.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Flagge_F%C3%BCrstentum_Reu%C3%9F_j%C3%BCngere_Linie.svg/25px-Flagge_F%C3%BCrstentum_Reu%C3%9F_j%C3%BCngere_Linie.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Flagge_F%C3%BCrstentum_Reu%C3%9F_j%C3%BCngere_Linie.svg/38px-Flagge_F%C3%BCrstentum_Reu%C3%9F_j%C3%BCngere_Linie.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Flagge_F%C3%BCrstentum_Reu%C3%9F_j%C3%BCngere_Linie.svg/50px-Flagge_F%C3%BCrstentum_Reu%C3%9F_j%C3%BCngere_Linie.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="480" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Reuss,_den_yngre_linja&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reuss, den yngre linja (sida finst ikkje)">Reuss</a></b> (<i>Reuß Jüngerer Linie</i>) </td> <td><a href="/wiki/Gera" title="Gera">Gera</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_F%C3%BCrstentum_Reu%C3%9F_%C3%A4ltere_Linie.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Flagge_F%C3%BCrstentum_Reu%C3%9F_%C3%A4ltere_Linie.svg/25px-Flagge_F%C3%BCrstentum_Reu%C3%9F_%C3%A4ltere_Linie.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Flagge_F%C3%BCrstentum_Reu%C3%9F_%C3%A4ltere_Linie.svg/38px-Flagge_F%C3%BCrstentum_Reu%C3%9F_%C3%A4ltere_Linie.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Flagge_F%C3%BCrstentum_Reu%C3%9F_%C3%A4ltere_Linie.svg/50px-Flagge_F%C3%BCrstentum_Reu%C3%9F_%C3%A4ltere_Linie.svg.png 2x" data-file-width="510" data-file-height="405" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Reuss,_den_eldre_linja&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reuss, den eldre linja (sida finst ikkje)">Reuss, den eldre linja</a></b> (<i>Reuß ältere Linie</i>) </td> <td><a href="/wiki/Greiz" title="Greiz">Greiz</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_F%C3%BCrstentum_Schaumburg-Lippe.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flagge_F%C3%BCrstentum_Schaumburg-Lippe.svg/25px-Flagge_F%C3%BCrstentum_Schaumburg-Lippe.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flagge_F%C3%BCrstentum_Schaumburg-Lippe.svg/38px-Flagge_F%C3%BCrstentum_Schaumburg-Lippe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flagge_F%C3%BCrstentum_Schaumburg-Lippe.svg/50px-Flagge_F%C3%BCrstentum_Schaumburg-Lippe.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Schaumburg-Lippe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schaumburg-Lippe (sida finst ikkje)">Schaumburg-Lippe</a></b> </td> <td><a href="/w/index.php?title=B%C3%BCckeburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bückeburg (sida finst ikkje)">Bückeburg</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_F%C3%BCrstent%C3%BCmer_Schwarzburg.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Flagge_F%C3%BCrstent%C3%BCmer_Schwarzburg.svg/25px-Flagge_F%C3%BCrstent%C3%BCmer_Schwarzburg.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Flagge_F%C3%BCrstent%C3%BCmer_Schwarzburg.svg/38px-Flagge_F%C3%BCrstent%C3%BCmer_Schwarzburg.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Flagge_F%C3%BCrstent%C3%BCmer_Schwarzburg.svg/50px-Flagge_F%C3%BCrstent%C3%BCmer_Schwarzburg.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Schwarzburg-Rudolstadt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schwarzburg-Rudolstadt (sida finst ikkje)">Schwarzburg-Rudolstadt</a></b> </td> <td><a href="/wiki/Rudolstadt" title="Rudolstadt">Rudolstadt</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flagge_F%C3%BCrstent%C3%BCmer_Schwarzburg.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Flagge_F%C3%BCrstent%C3%BCmer_Schwarzburg.svg/25px-Flagge_F%C3%BCrstent%C3%BCmer_Schwarzburg.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Flagge_F%C3%BCrstent%C3%BCmer_Schwarzburg.svg/38px-Flagge_F%C3%BCrstent%C3%BCmer_Schwarzburg.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Flagge_F%C3%BCrstent%C3%BCmer_Schwarzburg.svg/50px-Flagge_F%C3%BCrstent%C3%BCmer_Schwarzburg.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Schwarzburg-Sondershausen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schwarzburg-Sondershausen (sida finst ikkje)">Schwarzburg-Sondershausen</a></b> </td> <td><a href="/wiki/Sondershausen" title="Sondershausen">Sondershausen</a> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flag_of_Germany_(3-2).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Germany_%283-2%29.svg/25px-Flag_of_Germany_%283-2%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Germany_%283-2%29.svg/38px-Flag_of_Germany_%283-2%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Germany_%283-2%29.svg/50px-Flag_of_Germany_%283-2%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Waldeck_og_Pyrmont&action=edit&redlink=1" class="new" title="Waldeck og Pyrmont (sida finst ikkje)">Waldeck og Pyrmont</a></b> </td> <td><a href="/w/index.php?title=Arolsen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arolsen (sida finst ikkje)">Arolsen</a> </td></tr> <tr> <td colspan="3" bgcolor="#efefef" align="center"><b>Frie hansabyar</b> (<i>Freie Hansestädte</i>) </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flag_of_Bremen.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Flag_of_Bremen.svg/25px-Flag_of_Bremen.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Flag_of_Bremen.svg/38px-Flag_of_Bremen.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Flag_of_Bremen.svg/50px-Flag_of_Bremen.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </td> <td colspan="2"><b><a href="/w/index.php?title=Staten_Bremen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Staten Bremen (sida finst ikkje)">Bremen</a></b> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flag_of_Hamburg.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_Hamburg.svg/25px-Flag_of_Hamburg.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_Hamburg.svg/38px-Flag_of_Hamburg.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_Hamburg.svg/50px-Flag_of_Hamburg.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </td> <td colspan="2"><b><a href="/wiki/Hamburg" title="Hamburg">Hamburg</a></b> </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flag_of_the_Free_City_of_L%C3%BCbeck.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Flag_of_the_Free_City_of_L%C3%BCbeck.svg/25px-Flag_of_the_Free_City_of_L%C3%BCbeck.svg.png" decoding="async" width="25" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Flag_of_the_Free_City_of_L%C3%BCbeck.svg/38px-Flag_of_the_Free_City_of_L%C3%BCbeck.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Flag_of_the_Free_City_of_L%C3%BCbeck.svg/50px-Flag_of_the_Free_City_of_L%C3%BCbeck.svg.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="800" /></a></span> </td> <td colspan="2"><b><a href="/w/index.php?title=Fristaden_L%C3%BCbeck&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fristaden Lübeck (sida finst ikkje)">Lübeck</a></b> </td></tr> <tr> <td colspan="3" bgcolor="#efefef" align="center"><b>Riksland</b> (<i>Reichsland</i>) </td></tr> <tr> <td><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fil:Flag_of_Germany_(1867%E2%80%931918).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/25px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/38px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/50px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </td> <td><b><a href="/w/index.php?title=Alsace-Lorraine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alsace-Lorraine (sida finst ikkje)">Alsace-Lorraine</a></b> (<i>Elsaß-Lothringen</i>) </td> <td><a href="/wiki/Strasbourg" title="Strasbourg">Straßburg</a> </td></tr></tbody></table> <p><br /> Kvar del av Det tyske riket sende representantar til Bundesrådet (<i><a href="/w/index.php?title=Bundesrat_i_Tyskland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bundesrat i Tyskland (sida finst ikkje)">Bundesrat</a></i>) og Riksdagen (<i><a href="/wiki/Reichstag" title="Reichstag">Reichstag</a></i>). </p><p>Forholdet mellom det sentrale styret i riket og dei forskjellige delstatane var noko flytande, og utvikla seg etter kva saker som dukka opp. Kor mykje keisaren til tider kunne blande seg inn i arvestridar eller uklåre arvefølgjerettar vart mykje debattert - til dømes arvestriden i <a href="/w/index.php?title=Fyrsted%C3%B8met_Lippe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fyrstedømet Lippe (sida finst ikkje)">Lippe-Detmold</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bismarck-perioden">Bismarck-perioden</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=5" title="Endre bolk: Bismarck-perioden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=5" title="Rediger kildekoden til seksjonen Bismarck-perioden"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fil:Otto_von_Bismarck.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Otto_von_Bismarck.JPG/220px-Otto_von_Bismarck.JPG" decoding="async" width="220" height="259" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Otto_von_Bismarck.JPG/330px-Otto_von_Bismarck.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Otto_von_Bismarck.JPG/440px-Otto_von_Bismarck.JPG 2x" data-file-width="806" data-file-height="949" /></a><figcaption>Otto von Bismarck</figcaption></figure> <p>Bismarck sin innanrikspolitikk spelte ei stor rolle i å forme den autoritære politiske kulturen i keisarriket. Tyskland var mindre oppteke av den politiske makta på kontinentet etter samlinga i 1871 og den delvis parlamentariske regjeringa utførte ei relativt glatt økonomisk og politisk omvelting ovanfrå, som var medverkande til at landet vart ein av dei førande industrimaktene i verda på denne tida. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Økonomi"><span id=".C3.98konomi"></span>Økonomi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=6" title="Endre bolk: Økonomi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=6" title="Rediger kildekoden til seksjonen Økonomi"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Industrialiseringa utvikla seg dynamisk i Tyskland og tyske fabrikantar byrja å ta over heimemarknaden frå britiske importvarer, i tillegg til at dei vart ein konkurrent til britane utanlands, særleg i <a href="/wiki/USA" title="USA">USA</a>. Den tyske tekstil- og metallindustrien hadde i byrjinga av <a href="/wiki/Den_fransk-pr%C3%B8yssiske_krigen" title="Den fransk-prøyssiske krigen">den fransk-prøyssiske krigen</a> gått forbi Storbritannia med organisatorisk og teknisk effektivitet, og tok over den tidlegare britiske marknaden på heimebane. Tyskland vart den dominerande økonomiske makta på kontinentet og var den nest største eksportøren i verda etter USA. Ved hundreårsskiftet produserte tyske metall- og ingeniørindustriar mange varer for den frie marknaden i Storbritannia. I <a href="/wiki/Den_f%C3%B8rste_verdskrigen" class="mw-redirect" title="Den første verdskrigen">den første verdskrigen</a> (1914–1918) produserte den tyske industrien militært utstyr som vart nytta i krigen. Dette inkluderte produksjon av gevær (<a href="/w/index.php?title=Gewehr_98&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gewehr 98 (sida finst ikkje)">Gewehr 98</a>), pistolar (P08 <a href="/w/index.php?title=Luger&action=edit&redlink=1" class="new" title="Luger (sida finst ikkje)">Luger</a>), maskingevær (<a href="/w/index.php?title=Maxim_maskingev%C3%A6r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maxim maskingevær (sida finst ikkje)">Maxim maskingevær</a>), bombekastarar (<a href="/w/index.php?title=Minenwerfer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Minenwerfer (sida finst ikkje)">Minenwerfer</a>), og andre typar tung og lett artilleri. I tillegg var tyskarane leiande innan fysikk og kjemi, og ein tredjedel av <a href="/wiki/Nobelpris" class="mw-redirect" title="Nobelpris">nobelprisane</a> gjekk til tyske vitskapsfolk og forskarar. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ideologi">Ideologi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=7" title="Endre bolk: Ideologi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=7" title="Rediger kildekoden til seksjonen Ideologi"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Etter at Tyskland formelt var samla i 1871 brukte Bismarck mykje tid på å på å skape ei eins nasjonalkjensle basert på den prøyssiske ideologien. Konservativ katolsk aktivisme og frigjering, med bakgrunn i den konservative vendinga til <a href="/wiki/Vatikanet" class="mw-redirect" title="Vatikanet">Vatikanet</a> under <a href="/wiki/Pave_Pius_IX" title="Pave Pius IX">pave Pius IX</a> og <a href="/wiki/Dogme" title="Dogme">dogmet</a> om <a href="/w/index.php?title=Paveleg_ufeilbarlegheit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paveleg ufeilbarlegheit (sida finst ikkje)">paveleg ufeilbarlegheit</a>, og radikalisme i arbeidarklassen, representert ved det nye <a href="/wiki/Sozialdemokratische_Partei_Deutschlands" title="Sozialdemokratische Partei Deutschlands">Sozialdemokratische Partei Deutschlands</a>, førte begge på mange måtar til uro for endringar av dei svært forskjellige delane av det tyske samfunnet på grunn av den raske endringa frå jordbruksbasert økonomi til moderne industriell kapitalisme under nasjonalistisk formyndarskap. </p><p>Styresmaktene prøvde først å utelate heilt både sosialistane eller katolikkane, men Bismarck sin «ris og ros»-metode førte etter kvart til at begge partar vart langt mildare. </p><p>Ein kan oppsummere ideologien til Bismarck i fire mål: <i><a href="/w/index.php?title=Kulturkampf&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kulturkampf (sida finst ikkje)">Kulturkampf</a></i>, samfunnsreform, nasjonal samling og <i><a href="/w/index.php?title=Kleindeutschland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kleindeutschland (sida finst ikkje)">Kleindeutschland</a></i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Kulturkampf">Kulturkampf</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=8" title="Endre bolk: Kulturkampf" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=8" title="Rediger kildekoden til seksjonen Kulturkampf"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Etter at dei katolske tyske statane i sør og nokre område i aust vart innlemma, vart <a href="/wiki/Den_romersk-katolske_kyrkja" class="mw-redirect" title="Den romersk-katolske kyrkja">den romersk-katolske kyrkja</a> representert ved <a href="/w/index.php?title=Deutsche_Zentrumspartei&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deutsche Zentrumspartei (sida finst ikkje)">Det katolske senterpartiet</a>, noko som tilsynelatande var ein stor trugsel til samlingsprosessen. Dei sørlege katolikkane, som i større grad enn innbyggjarane i nord kom frå eit mykje meir jordbruksbasert system og høyrte til klassar som bondestanden, handverkarar, handelsmenn, prestestanden og fyrsteleg aristokrati i småstatane, hadde i starten problem med å konkurrere med den industrielle effektiviteten og opninga av handelsmarknaden med <a href="/w/index.php?title=Zollverein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zollverein (sida finst ikkje)">Zollverein</a>. Romersk-katolske institusjonar vart hindra og Bismarck-regjeringa kjempa mot den katolske påverknaden på samfunnet. Etter 1817 gjorde derimot kampen mot sosialismen at Bismarck slo seg saman med Det katolske senterpartiet, og gjorde ein slutt på <i>Kulturkampf</i>, som hadde ført til langt større katolsk uro enn det hadde vore før samlinga og katolisismen i Tyskland vart heller styrkt enn svekka. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Samfunnsreform">Samfunnsreform</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=9" title="Endre bolk: Samfunnsreform" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=9" title="Rediger kildekoden til seksjonen Samfunnsreform"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>For å roe arbeidarklassen og svekke påverknaden til <a href="/wiki/Sosialisme" title="Sosialisme">sosialistgruppene</a> sette Bismarck motvillig i stand ein usedvanleg avansert <a href="/wiki/Velferdsstat" title="Velferdsstat">velferdsstat</a>. Sosialtrygdsystema som Bismarck innførte (helseomsorg i 1883, ulukkesforsikring i 1884, uføre- og alderspensjon i 1889) var på denne tida dei største i verda, og eksisterer til ein viss grad framleis i Tyskland i dag. <a href="/w/index.php?title=Hayek&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hayek (sida finst ikkje)">Hayek</a> hevda at desse institusjonane starta prosessen som gjorde at <a href="/wiki/Nasjonalsosialisme" class="mw-redirect" title="Nasjonalsosialisme">nasjonalsosialistane</a> kom til makta.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Nasjonal_samling">Nasjonal samling</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=10" title="Endre bolk: Nasjonal samling" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=10" title="Rediger kildekoden til seksjonen Nasjonal samling"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Bismarck klarte òg å jamne ut dei enorme skilnadane mellom dei tyske statane, som hadde utvikla seg sjølvstendig i mange hundreår, særleg innan lovgjeving. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Kleindeutschland">Kleindeutschland</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=11" title="Endre bolk: Kleindeutschland" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=11" title="Rediger kildekoden til seksjonen Kleindeutschland"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>To visjonar om kva landområde Det tyske riket skulle bestå av vart debattert medan Bismarck var kanslar. Ein visjon var eit <i><a href="/w/index.php?title=Gro%C3%9Fdeutschland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Großdeutschland (sida finst ikkje)">Großdeutschland</a></i> (Stortyskland), og den andre, som Bismarck føretrekte, var eit <i><a href="/w/index.php?title=Kleindeutschland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kleindeutschland (sida finst ikkje)">Kleindeutschland</a></i> (Vesletyskland). <i>Großdeutschland</i>, som særleg var støtta av liberale tyskarar og tyske nasjonalistar, var ein visjon av eit Tyskland som inkluderte austerrikske område (enkelte ønskte heile området Austerrike-Ungarn og andre berre dei tysktalande områda av Austerrike). <i>Kleindeutschland</i> var støtta av Bismarck og prøyssiske konservative. Sjølv om Kleindeutschland utgjorde millionar av ikkje-tyske innbyggjarar (hovudsakleg polakkar) meinte ein at det å innlemme Austerrike-Ungarn i Tyskland vill destabilisert nasjonen på grunn av enno fleire etniske minoritetar her. Ein frykta også at om ein sjølv berre innlemma den tyske delen av Austerrike, så vil dette svekke Preussen sin kontroll over nasjonen og føre til ein kraftig auke av katolikkar i nasjonen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Germanisering">Germanisering</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=12" title="Endre bolk: Germanisering" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=12" title="Rediger kildekoden til seksjonen Germanisering"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ein av konsekvensane av den nye politikken var å fjerne alle ikkje-tyske språk frå ålmenta, skular og akademiske kretsar for å presse den ikkje-tyske folkesetnaden til å anten forlate sin nasjonale identitet eller forlate landet. Denne prosessen vart kalla «<a href="/w/index.php?title=Germanisering&action=edit&redlink=1" class="new" title="Germanisering (sida finst ikkje)">germanisering</a>». Den strenge germaniseringspolitikken fekk ofte den motsette effekten ved å skape motstand, vanlegvis i form av heimeundervisning og tettare band i minoritetsgruppene. </p><p>Germaniseringa av særleg retta mot den større polske minoriteten i riket etter at Preussen fekk tildelt store område under <a href="/w/index.php?title=Delingane_av_Polen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Delingane av Polen (sida finst ikkje)">delingane av Polen</a>. Det vart innført lover som forbaud polakkar å byggje heimar i desse nye områda i Preussen<sup id="cite_ref-Geiss_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Geiss-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, innskrenka rettane til å snakke polsk i offentlege møte, og i 1908 vart det vedteke ei lov som gjorde at ein kunne kaste polakkar ut frå heimane sine<sup id="cite_ref-Geiss_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-Geiss-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ein busetnadskommisjon (<i>Ansiedlungskommission</i>) vart sett i stand og støtta av regjeringa i 1885 med mål om å fordele dei polskeigde landområda til tyske kolonistar. Polakkane grunnla derimot ein eigen organisasjon for å forsvare seg sjølv mot denne tyske kommisjonen. I 1880-åra vart 24 000 polakkar som ikkje hadde fått tysk borgarskap <a href="/w/index.php?title=Pr%C3%B8yssiske_deporteringar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prøyssiske deporteringar (sida finst ikkje)">kasta ut</a> av Polen til Russland. Denne handlinga vart kritisert av tyske venstreorienterte politiske parti og av Bismarck sjølv fordi ha frykta opprør av polakkane i den russiske delen av Polen. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Lov">Lov</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=13" title="Endre bolk: Lov" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=13" title="Rediger kildekoden til seksjonen Lov"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Den forskjellige rettshistoria og dei forskjellige rettssystema i statane i riket skapte enorme komplikasjonar, særleg for handel innan riket. Det vart innført ei felles handelsslov av Forbundet i 1861 (som vart teke opp av Riket med nokre endringar, og som framleis er i bruk i dag), men det var ingen slike likskapar for andre lover. </p><p>I 1871 vart ei felles strafferettslov <i>(Reichsstrafgesetzbuch)</i> innført. I 1877 vart det innført felles rettsprosedyrar i rettsssystemet (<i>Gerichtsverfassungsgesetz</i>), prosedyrar for sivilsaker (<i>Zivilprozessordnung</i>) og strafferett (<i>Strafprozessordnung</i>). I 1873 vart grunnlova endra slik at Riket kunne erstatte og endre dei sivile lovene i statane. I 1881 vart ein komité oppretta for å lage ei felles sivil lov, eit krevjande arbeid som skulle resultere i <i>Bürgerliches Gesetzbuch</i> (<a href="/w/index.php?title=BGB&action=edit&redlink=1" class="new" title="BGB (sida finst ikkje)">BGB</a>). Sjølv om det er gjort mange endringar er dette systemet i praksis framleis i bruk i Tyskland i dag. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Året_med_tre_keisarar"><span id=".C3.85ret_med_tre_keisarar"></span>Året med tre keisarar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=14" title="Endre bolk: Året med tre keisarar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=14" title="Rediger kildekoden til seksjonen Året med tre keisarar"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fil:FriedIII.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/FriedIII.jpg/220px-FriedIII.jpg" decoding="async" width="220" height="291" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/df/FriedIII.jpg 1.5x" data-file-width="299" data-file-height="396" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Fredrik_III_av_Tyskland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fredrik III av Tyskland (sida finst ikkje)">Fredrik III</a>, keisar i berre 99 dagar (9. mars-15. juni 1888)</figcaption></figure> <p>9. mars <a href="/wiki/1888" title="1888">1888</a> døydde Vilhelm I kort tid før han fylte 91 år, og sonen hans <a href="/w/index.php?title=Fredrik_III_av_Tyskland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fredrik III av Tyskland (sida finst ikkje)">Fredrik III</a> vart ny keisar. Fredrik var liberal og beundra den britiske grunnlova.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bandet hans til <a href="/wiki/Storbritannia" title="Storbritannia">Storbritannia</a> vart styrkt ved at han var gift med <a href="/w/index.php?title=Kronprinsesse_Victoria_av_Storbritannia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kronprinsesse Victoria av Storbritannia (sida finst ikkje)">prinsesse Victoria</a>, eldste barnet til <a href="/wiki/Victoria_av_Storbritannia" title="Victoria av Storbritannia">dronning Victoria</a>. Då han tok over trona håpte mange at han skulle liberalisere riket og gje parlamentet meir politisk makt. Då han sa opp <a href="/w/index.php?title=Robert_von_Puttkamer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert von Puttkamer (sida finst ikkje)">Robert von Puttkamer</a>, ein svært konservativ innanriksminister, den 8. juni var det eit teikn på dette og eit slag for Bismarck-administrasjonen. </p><p>Då han vart krona hadde derimot Fredrik fått ulækjeleg <a href="/w/index.php?title=Strupekreft&action=edit&redlink=1" class="new" title="Strupekreft (sida finst ikkje)">strupekreft</a>. Diagnosen hadde han fått året før, den 12. november 1887, av den britiske lækjaren Morell Mackenzie.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Fredrik døydde berre 99 dagar etter han tok over, 15. juni 1888. Dette førte til at sonen hans <a href="/wiki/Vilhelm_II_av_Tyskland" title="Vilhelm II av Tyskland">Vilhelm II</a> tok over som keisar. 1888 vert derfor stundom kalla «Året med tre keisarar» (tysk <i>Dreikaiserjahr</i>). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vilhelm-perioden">Vilhelm-perioden</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=15" title="Endre bolk: Vilhelm-perioden" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=15" title="Rediger kildekoden til seksjonen Vilhelm-perioden"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Keisaren_tilbake_til_makta_og_oppseiinga_av_Bismarck">Keisaren tilbake til makta og oppseiinga av Bismarck</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=16" title="Endre bolk: Keisaren tilbake til makta og oppseiinga av Bismarck" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=16" title="Rediger kildekoden til seksjonen Keisaren tilbake til makta og oppseiinga av Bismarck"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fil:Kohner_-_Kaiser_Wilhelm_II.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Kohner_-_Kaiser_Wilhelm_II.jpg/220px-Kohner_-_Kaiser_Wilhelm_II.jpg" decoding="async" width="220" height="335" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Kohner_-_Kaiser_Wilhelm_II.jpg/330px-Kohner_-_Kaiser_Wilhelm_II.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Kohner_-_Kaiser_Wilhelm_II.jpg/440px-Kohner_-_Kaiser_Wilhelm_II.jpg 2x" data-file-width="3360" data-file-height="5120" /></a><figcaption><a href="/wiki/Vilhelm_II_av_Tyskland" title="Vilhelm II av Tyskland">Vilhelm II av Tyskland</a>.<br />Oljemåleri av <a href="/w/index.php?title=Max_Koner&action=edit&redlink=1" class="new" title="Max Koner (sida finst ikkje)">Max Koner</a>, 1890</figcaption></figure> <p>Vilhelm II ønskte å få keisaren tilbake til makta i ei tid då andre monarki i Europa heller gav monarken status som ein slags gallionsfigur. Dette førte til at den ambisiøse keisaren kom i konflikt med Bismarck, som var trygg på sitt eige leiarskap og ikkje hadde nokre intensjonar om å gje frå seg makta til den unge keisaren, og heller ønskte at Vilhelm II skulle vere avhengig av han sjølv.<sup id="cite_ref-kurtz_p60_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-kurtz_p60-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ein stor skilnad mellom Vilhelm II og Bismarck var korleis dei handsama politiske kriser, særleg i 1889 då tyske kolgruvearbeidarar gjekk ut i streik i <a href="/wiki/%C3%98vre_Schlesien" title="Øvre Schlesien">Øvre Schlesien</a>. Bismarck kravde at Den tyske hæren skulle sendast der og slå ned streiken, men Vilhelm II ønskte ikkje dette.<sup id="cite_ref-sturmer_p63_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-sturmer_p63-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> I staden for fekk Vilhelm II regjeringa til å sende delegatar som forhandla med arbeidarane, og streiken enda utan bruk av vald.<sup id="cite_ref-sturmer_p63_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-sturmer_p63-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dette var byrjinga på ei stor kløft mellom Vilhelm II og Bismarck. Bismarck utfordra Vilhelm sitt krav om meir makt med å danne koalisjonar med politiske parti som Vilhelm ikkje likte.<sup id="cite_ref-kurtz_p60_10-1" class="reference"><a href="#cite_note-kurtz_p60-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Forholdet deira enda i krangel og Bismarck sa opp i mars 1890.<sup id="cite_ref-kurtz_p60_10-2" class="reference"><a href="#cite_note-kurtz_p60-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Då Bismarck tredde av som kanslar vart Vilhelm II den dominerande leiaren i Tyskland. I motsetnad til bestefaren Vilhelm I som overlet styret av landet til kanslaren, ønskte Vilhelm II aktivt å ta del i styringa og ønskte å verte ein kyndig leiar, ikkje berre til «pynt».<sup id="cite_ref-kurtz_p63_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-kurtz_p63-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vilhelm tok frivillig imot opplæring innan økonomi frå den kontroversielle <a href="/wiki/Walther_Rathenau" title="Walther Rathenau">Walther Rathenau</a>. Frå Rathenau lærte Vilhelm om europeisk økonomi, industri og finans.<sup id="cite_ref-kurtz_p63_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-kurtz_p63-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>På bilete og under offisielle opptreden passa Vilhelm II god på å gøyme den vanskapte venstrehanda si som han var fødd med. Vilhelm vart internasjonalt kjend for den aggressive utanrikspolitikken sin og dei strategiske tabbane som førte Det tyske riket ut i politisk isolasjon og seinare starta <a href="/wiki/Den_f%C3%B8rste_verdskrigen" class="mw-redirect" title="Den første verdskrigen">den første verdskrigen</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Innanriks">Innanriks</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=17" title="Endre bolk: Innanriks" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=17" title="Rediger kildekoden til seksjonen Innanriks"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fil:Reichstagsgebaeude.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Reichstagsgebaeude.jpg/220px-Reichstagsgebaeude.jpg" decoding="async" width="220" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Reichstagsgebaeude.jpg/330px-Reichstagsgebaeude.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Reichstagsgebaeude.jpg/440px-Reichstagsgebaeude.jpg 2x" data-file-width="3480" data-file-height="2572" /></a><figcaption><i><a href="/w/index.php?title=Reichstagbygningen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reichstagbygningen (sida finst ikkje)">Reichstag</a></i> frå 1890-åra eller tidleg i 1900-åra.</figcaption></figure> <p>Under Vilhelm II hadde ikkje Tyskland lenger ein sterk kanslar som Bismarck. Dei nye kanslarane hadde vanskar med å utføre rollene sine, særleg stillinga som <a href="/wiki/Statsminister_av_Preussen" class="mw-redirect" title="Statsminister av Preussen">statsminister av Preussen</a> som dei òg hadde i følgje den tyske grunnlova. Reformer som vart utført av kanslar <a href="/w/index.php?title=Leo_von_Caprivi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Leo von Caprivi (sida finst ikkje)">Caprivi</a> omhandla liberalisering av handel og mindre arbeidsløyse. Dette vart støtta av både keisaren og mange tyskarar, bortsett frå prøyssiske landeigarar, som frykta tap av land og makt. Dei starta mange kampanjar mot Caprivi og reformene hans.<sup id="cite_ref-kurtz_p67_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-kurtz_p67-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Medan dei prøyssiske aristokratane utfordra kravet om eit samla tysk rike i 1890-åra, utfordra fleire opprørske organisasjonar den autoritære konservative prøyssiske militarismen som gradvis vart innført i nasjonen. Enkelte lærarar stilte seg mot dei statlege skulane som dreiv militær utdanning og sette i staden opp sine eigne sjølvstendige og liberale skular som oppfordra til individualitet og fridom..<sup id="cite_ref-kurtz_p72_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-kurtz_p72-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Uansett hadde skulane i Det tyske riket svært høg standard og omhandla moderne utvikling.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Kunstnarar starta med eksperimentell kunst trass i keisar Vilhelm sitt krav om tradisjonell kunst. Han sa mellom anna at «kunst som ikkje følgjer reglane og grensene som eg har lagt ned kan ikkje lenger kallast kunst».<sup id="cite_ref-kurtz_p76_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-kurtz_p76-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Den farlegaste motstanden mot monarkiet kom frå det nyleg oppretta <a href="/wiki/Sozialdemokratische_Partei_Deutschlands" title="Sozialdemokratische Partei Deutschlands">Sozialdemokratische Partei Deutschlands</a> (SPD) i 1890-åra som støtta <a href="/wiki/Marxisme" title="Marxisme">marxismen</a>. Trugselen frå SPD mot det tyske monarkiet og industrialistar førte til at staten slo ned på sosialistiske tilhengjarar og innførte sosialreformer for å dempe spenningane. Dei store industriane i Tyskland hadde viktige sosialtrygdsystem og tok godt vare på sine tilsette så lenge dei ikkje var identifisert som sosialistar eller medlemmar av fagforeiningar. Dei gav pensjonar, sjukepengar og til og med busetnader til dei tilsette for å redusere sosial uro.<sup id="cite_ref-kurtz_p72_14-1" class="reference"><a href="#cite_note-kurtz_p72-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Vilhelm II la ned striden mot den romersk-katolske kyrkja og brukte all energien til regjeringa på å kjempe mot sosialismen.<sup id="cite_ref-kurtz_p56_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-kurtz_p56-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Denne politikken svikta då sosialdemokratane fekk ein tredjedel av stemmene i valet for Reichstag i 1912 og vart det største politiske partiet i Tyskland. Regjeringa vart verande hos forskjellige koalisjonar av høgrevridde liberale eller katolske geistlege og var sterkt avhengig av støtte frå keisaren. Den aukande militarismen som Vilhelm II innførte førte til at mange flykta frå Tyskland for å unngå militærteneste. Dei fleste flykta til USA. </p><p>Under den første verdskrigen tilfall makta i riket til eit tomanns diktatur i 1916 leia av den tyske overkommandoen, den framtidige <a href="/w/index.php?title=President_av_Tyskland&action=edit&redlink=1" class="new" title="President av Tyskland (sida finst ikkje)">presidenten</a> general <a href="/wiki/Paul_von_Hindenburg" title="Paul von Hindenburg">Paul von Hindenburg</a> og general <a href="/w/index.php?title=Erich_Ludendorff&action=edit&redlink=1" class="new" title="Erich Ludendorff (sida finst ikkje)">Erich Ludendorff</a>. Keisaren vart ikkje lenger sett på som ein helt av tyskarane, medan Hindenburg og Ludendorff vart sett på som verkelege heroiske leiarar. Keisaren vart verande den øvste tyske leiaren på papiret i to år til før han abdiserte etter krigen i 1918. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Utanriks">Utanriks</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=18" title="Endre bolk: Utanriks" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=18" title="Rediger kildekoden til seksjonen Utanriks"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="boilerplate seealso"> <dl><dd><i>For meir om dette emnet, sjå <a href="/w/index.php?title=Det_tyske_koloniriket&action=edit&redlink=1" class="new" title="Det tyske koloniriket (sida finst ikkje)">Det tyske koloniriket</a>.</i></dd></dl></div> <p>Vilhelm II ønskte at Tyskland skulle ha «sin stad i sola» som <a href="/w/index.php?title=Det_britiske_emperiet&action=edit&redlink=1" class="new" title="Det britiske emperiet (sida finst ikkje)">Det britiske emperiet</a> hadde og Tyskland prøvde å opprette koloniar i <a href="/wiki/Afrika" title="Afrika">Afrika</a> og <a href="/wiki/Stillehavet" title="Stillehavet">Stillehavet</a>(«<a href="/w/index.php?title=Nyimperialisme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nyimperialisme (sida finst ikkje)">nyimperialisme</a>»). Sidan mange av områda i Afrika alt var kolonisert, tok Tyskland dei gjenverande områda og oppretta <a href="/wiki/Tysk_S%C3%B8rvest-Afrika" title="Tysk Sørvest-Afrika">Tysk Sørvest-Afrika</a> (<a href="/wiki/Namibia" title="Namibia">Namibia</a>), <a href="/wiki/Kamerun" title="Kamerun">Tysk Kamerun</a> (<a href="/wiki/Kamerun" title="Kamerun">Kamerun</a>), <a href="/wiki/Togoland" class="mw-redirect" title="Togoland">Togoland</a> og <a href="/wiki/Tysk_Aust-Afrika" class="mw-redirect" title="Tysk Aust-Afrika">Tysk Aust-Afrika</a> (<a href="/wiki/Tanzania" title="Tanzania">Tanzania</a>). Tyskland klarte å få nokre øyar i Stillehavet og den <a href="/wiki/Kina" class="mw-redirect" title="Kina">kinesiske</a> hamnebyen <a href="/wiki/Qingdao" title="Qingdao">Qingdao</a>, for å konkurrere med britiske <a href="/wiki/Hong_Kong" class="mw-redirect" title="Hong Kong">Hong Kong</a> og det portugisiske <a href="/wiki/Macau" class="mw-redirect" title="Macau">Macau</a>. Dei afrikanske koloniane gav noko økonomisk gevinst, men koloniane i Stillehavet var til liten økonomisk nytte, og fungerte berre som ei offisiell spreiing av tyske landområde. Tyskland, finansiert av <a href="/w/index.php?title=Deutsche_Bank&action=edit&redlink=1" class="new" title="Deutsche Bank (sida finst ikkje)">Deutsche Bank</a>, bygde <a href="/w/index.php?title=Bagdadbanen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bagdadbanen (sida finst ikkje)">Bagdadbanen</a> i samarbeid med <a href="/wiki/Det_osmanske_riket" title="Det osmanske riket">Det osmanske riket</a> for å kunne opprette ei tysk hamn i <a href="/wiki/Midtausten" title="Midtausten">Midtausten</a>.<sup id="cite_ref-sturmer_p91_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-sturmer_p91-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bygginga av Bagdadbanen 1900–1911 var i starten støtta av <a href="/wiki/Storbritannia" title="Storbritannia">Storbritannia</a>, som meinte at dette ville auke handelen mellom sitt eige land og Tyskland. Etter kvart som tida gjekk innsåg derimot britane at Tyskland prøvde å få meir makt i Midtausten og kravde at dei stoppa vidare bygging av jernbanen, noko Tyskland og Det osmanske riket aksepterte. Bismarck var imot koloniseringa og meinte at TYskland burde få internasjonal makt ved å dominere Europa og danne eit tysk «<a href="/w/index.php?title=Mitteleuropa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mitteleuropa (sida finst ikkje)">Mitteleuropa</a>» (Mellom-Europa) ved å ta land frå <a href="/wiki/Det_russiske_riket" class="mw-redirect" title="Det russiske riket">Det russiske riket</a>, noko som ville gje Tyskland økonomiske ressursar og land å utnytte på kostnad av ikkje-tyske innbyggjarar. Vilhelm sine forsøk på å kolonisere dei gjenverande områda i Afrika og Stillehavet vart kritisert av tyske nasjonalistar og seinare av <a href="/wiki/Adolf_Hitler" title="Adolf Hitler">Adolf Hitler</a> fordi ein då ikkje greip høve til å byggje eit fullstendig europeisk Tyskland. </p><p>Den tyske kolonialismen under Vilhelm II førte Tyskland ut i konflikt og i faren for konflikt fleire gonger. Det første tilfellet var <a href="/w/index.php?title=Bokseroppr%C3%B8ret&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bokseropprøret (sida finst ikkje)">Bokseropprøret</a> i Qingdao der sivile kinesarar protesterte mot at tyskarane var der. Vilhelm kravde ein rask reaksjon og sa at kinesarane måtte tvingast til å minnast den tyske rå makta på same måte som andre minnast <a href="/w/index.php?title=Hunarane&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hunarane (sida finst ikkje)">hunarane</a>, ei utsegn som seinare vart nytta av krigsmotstandarar for å håne Tyskland under <a href="/wiki/Den_f%C3%B8rste_verdskrigen" class="mw-redirect" title="Den første verdskrigen">den første</a> og <a href="/wiki/Den_andre_verdskrigen" class="mw-redirect" title="Den andre verdskrigen">den andre verdskrigen</a>. Ved to høve gjekk Tyskland nesten til krig mot Frankrike over <a href="/wiki/Marokko" title="Marokko">Marokko</a>. </p><p>Den tyske kolonialismen førte til <a href="/w/index.php?title=Folkemordet_p%C3%A5_Herero_og_Namaqua&action=edit&redlink=1" class="new" title="Folkemordet på Herero og Namaqua (sida finst ikkje)">folkemordet på Herero og Namaqua</a> i <a href="/wiki/Tysk_S%C3%B8rvest-Afrika" title="Tysk Sørvest-Afrika">Tysk Sørvest-Afrika</a> (dagens Namibia). Då dei tok Sørvest-Afrika oppfordra tyskarane kvite nybyggjarar til å slå seg ned på landområda til stammene <a href="/wiki/Herero" title="Herero">herero</a> og <a href="/w/index.php?title=Namaqua&action=edit&redlink=1" class="new" title="Namaqua (sida finst ikkje)">namaqua</a>. Desse stammene vart så nytta som slavar, medan landområda deira vart plyndra for ressursar, særleg diamantar, av tyske kolonistar. I 1903 og 1904 gjorde hereroane og namaquaane opprør mot dei tyske kolonistane. General <a href="/w/index.php?title=Lothar_von_Trotha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lothar von Trotha (sida finst ikkje)">Lothar von Trotha</a> vart send til området for å slå ned opprøret og gav dei eit ultimatum om å forlate landområda sine eller verte skoten.<sup id="cite_ref-BBC120104_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-BBC120104-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>}} </p><p>Totalt vart 65 000 frå Herero (80 % av heile stamma) og 10 000 frå Namaque (halvparten av heile stamma) myrda. Det tyske riket forsvarte handlingane sine for resten av verda ved å hevde at Herero ikkje kunne vernast av <a href="/w/index.php?title=Genevekonvensjonen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genevekonvensjonen (sida finst ikkje)">Genevekonvensjonen</a> fordi Herero ikkje var verkelge menneske, men «undermenneske». Denne metoden med umenneskeleggjere folk for å forsvare folkemord vart seinare nytta av <a href="/wiki/Nazi-Tyskland" class="mw-redirect" title="Nazi-Tyskland">Nazi-Tyskland</a> fleire år seinare. I motsetnad til nazistane såg ikkje tyskarane på alle ikkje-kvite menneske som umenneskelege og hadde mellom anna fleire afrikanarar i dei tyske kolonihærane kalla <a href="/w/index.php?title=Askari&action=edit&redlink=1" class="new" title="Askari (sida finst ikkje)">Askari</a>. Målet var spesifikt å fjerne Herero og Namaque frå Tysk Sørvest-Afrika av frykt for fleire opprør som kunne destabilisere dei tyske koloniane i Aust-Afrika. <a href="/wiki/SN" class="mw-redirect" title="SN">SN</a> fordømde offisielt folkemordet i 1985, etterfølgd av den tyske regjeringa i 2004. </p><p>Tyskland sin fiendtlege innstilling mot Frankrike, og Tyskland sin støtte av <a href="/wiki/Austerrike-Ungarn" title="Austerrike-Ungarn">Austerrike-Ungarn</a> sin okkupasjon av <a href="/wiki/Bosnia-Herzegovina" class="mw-redirect" title="Bosnia-Herzegovina">Bosnia-Herzegovina</a> i 1908, førte til at Tyskland mista det tidlegare gode forholdet til Russland, og høve til ein allianse med Storbritannia forsvann då dei følgde det russiske monarkiet sin motstand mot den aggressive haldninga til Tyskland. I 1914 hadde Vilhelm sin utanrikspolitikk ført til at Tyskland var isolert med berre ein lojal alliert igjen, Austerrike-Ungarn, som stort sett var avhengig av støtte frå Tyskland for å verne om den svekka makta over riket sitt på grunn av etnisk nasjonalisme rundt om i riket. Tyskland sin andre offisielle allierte, <a href="/wiki/Konged%C3%B8met_Italia" title="Kongedømet Italia">Kongedømet Italia</a>, hadde vorte stadig meir lunken og likeglad til Tyskland og var berre ein alliert på papiret. Dei såg større fordelar med å gå inn i ein allianse som gjorde at dei kunne få tilbake dei italienske områda frå Austerrike-Ungarn. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Den_første_verdskrigen_og_slutten_på_riket"><span id="Den_f.C3.B8rste_verdskrigen_og_slutten_p.C3.A5_riket"></span>Den første verdskrigen og slutten på riket</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=19" title="Endre bolk: Den første verdskrigen og slutten på riket" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=19" title="Rediger kildekoden til seksjonen Den første verdskrigen og slutten på riket"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="boilerplate seealso"> <dl><dd><i>For meir om dette emnet, sjå <a href="/w/index.php?title=Tyskland_under_f%C3%B8rste_verdskrigen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tyskland under første verdskrigen (sida finst ikkje)">Tyskland under første verdskrigen</a>.</i></dd></dl></div> <p>Etter mordet på den austerriksk-ungarske erkehertugen av Austerrike-Este, <a href="/w/index.php?title=Frans_Ferdinand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frans Ferdinand (sida finst ikkje)">Frans Ferdinand</a> av den bosniske serbaren <a href="/wiki/Gavrilo_Princip" title="Gavrilo Princip">Gavrilo Princip</a> gav keisar Vilhelm II full støtte til den austerriksk-ungarske keisaren <a href="/w/index.php?title=Frans_Josef&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frans Josef (sida finst ikkje)">Frans Josef</a> til å invadere <a href="/wiki/Serbia" title="Serbia">Serbia</a>, som dei gav skulda for drapet. Den tyske regjeringa rekna ikkje med at det skulle utvikle seg til ein storkrig sidan Serbia i starten godtok mange av krava til Austerrike-Ungarn, og om ein krig braut ut, så trudde dei at han ville halde seg i regionen. Dei rekna òg med at Russland, som ikkje lenger var sint på grunn av Austerrike-Ungarn sin okkupasjon av Bosnia i 1908, ikkje ville risikere krig mot Austerrike-Ungarn om Tyskland kravde at russarane ikkje skulle gå til åtak. Dette skar seg derimot då Russland erklærte krig mot Austerrike-Ungarn. Frankrike og Storbritannia gjekk inn på Russland si side, som <a href="/wiki/Trippelententen" title="Trippelententen">Trippelententen</a>, og Det tyske riket og Europa stod overfor ein massiv krig. </p><p>Tyskland starta krigen med å rette mål mot Frankrike, den store rivalen deira. Tyskland såg Frankrike som den største trugselen på det europeiske kontinentet sidan dei kunne mobilisere langt raskare enn Russland og grensa til det viktigaste industriområdet i Tyskland, <a href="/wiki/Rheinland" class="mw-redirect" title="Rheinland">Rheinland</a>. I motsetnad til Storbritannia og Russland gjekk franskmennene først og fremst til krig mot Tyskland som hemn for at Frankrike tapte <a href="/w/index.php?title=Alsace-Lorraine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alsace-Lorraine (sida finst ikkje)">Alsace-Lorraine</a> til Tyskland i 1871. Den tyske overkommandoen visste at Frankrike ville gå inn i Alsace-Lorraine. Tyskland ønskte ikkje lengre kampar langs grensa mot Frankrike og innførte i staden <a href="/w/index.php?title=Schlieffen_Plan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schlieffen Plan (sida finst ikkje)">Schlieffen Plan</a>, ein militær strategi for å råke Frankrike ved å invadere <a href="/wiki/Belgia" title="Belgia">Belgia</a> og <a href="/wiki/Luxembourg" title="Luxembourg">Luxembourg</a>, så sveipe sørover mot <a href="/wiki/Paris" title="Paris">Paris</a> og til slutt omringe og knuse dei franske styrkane langs den fransk-tyske grensa. Etter å ha slått Frankrike ville Tyskland så vende mot Russland. Denne strategien ville krenke den offisielle statusen til Belgia og Luxembourg som nøytrale land. Strategien var i starten ein suksess og den tyske hæren flytta seg raskt sørover frå Belgia og Luxembourg og kom seg nesten til Paris. Ved elva <a href="/wiki/Marne" title="Marne">Marne</a> gjorde derimot den franske hæren kraftig motstand for å forsvare hovudstaden i <a href="/wiki/Det_f%C3%B8rste_slaget_ved_Marne" title="Det første slaget ved Marne">det første slaget ved Marne</a>, noko som gjorde at den tyske hæren trekte seg tilbake. </p><p>Etterverknaden etter det første slaget ved Marne var ein langvarig stillstand mellom den tyske hæren og dei allierte der ein nytta skyttergravskrig. Forsøk på å bryte seg lenger inn i Frankrike slo feil etter store tap i dei to slaga ved <a href="/wiki/Ypres" class="mw-redirect" title="Ypres">Ypres</a>. Den tyske stabssjefen <a href="/w/index.php?title=Erich_von_Falkenhayn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Erich von Falkenhayn (sida finst ikkje)">Erich von Falkenhayn</a> valde å gå bort frå Schlieffen Plan og heller fokusere på å slite ned den franske hæren. Falkenhayn valde den gamle byen <a href="/wiki/Verdun" title="Verdun">Verdun</a> som mål fordi Verdun hadde vore ein av dei siste byane som stod imot den tyske hæren i 1870, og Falkenhayn visste at på grunn av nasjonalkjensla til franskmennene ville dei prøve å gjere kva som helst for at tyskarane ikkje skulle ta byen. Falkenhayn tenkte at om franskmennene tapte meir enn tyskarane ville dei halde fram med å sende forsterkingar til området og til slutt ville den franske hæren «blø kvitt» og så la den tyske hæren ta Frankrike utan store problem. I 1916 starta <a href="/wiki/Slaget_ved_Verdun" title="Slaget ved Verdun">slaget ved Verdun</a> og franskmennene i Verdun var konstant bombardert av granatar og åtak med giftgass. Franskmennene tapte stort mot den overveldande store tyske hæren. Falkenhayn spådom om at franskmennene kom til å tape fleire styrkar enn den britiske slo derimot feil. Falkenhayn vart erstatta av <a href="/w/index.php?title=Erich_Ludendorff&action=edit&redlink=1" class="new" title="Erich Ludendorff (sida finst ikkje)">Erich Ludendorff</a> og utan løysing i sikte ved Verdun trekte den tyske hæren seg tilbake i desember 1916. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fil:Map_Treaty_of_Brest-Litovsk-en.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Map_Treaty_of_Brest-Litovsk-en.jpg/220px-Map_Treaty_of_Brest-Litovsk-en.jpg" decoding="async" width="220" height="342" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Map_Treaty_of_Brest-Litovsk-en.jpg/330px-Map_Treaty_of_Brest-Litovsk-en.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Map_Treaty_of_Brest-Litovsk-en.jpg/440px-Map_Treaty_of_Brest-Litovsk-en.jpg 2x" data-file-width="589" data-file-height="916" /></a><figcaption>Grensene vert trekt opp under <a href="/w/index.php?title=Brest-Litovsk-traktaten&action=edit&redlink=1" class="new" title="Brest-Litovsk-traktaten (sida finst ikkje)">Brest-Litovsk-traktaten</a>.</figcaption></figure> <p>Medan det meste for den tyske hæren gjekk i stå ved vestfronten, hadde dei stor suksess ved austfronten. Den dårleg organiseringa av russiske hæren, samt mangelen på forsyningar, gjorde at den tyske og den austerriksk-ungarske hæren kunne rykke stadig austover. Tyskarane utnytta den politiske ustabiliteten i Russland og eit ønske om å ende krigen. I 1916 let den tyske regjeringa den russiske <a href="/wiki/Kommunist" class="mw-redirect" title="Kommunist">kommunistiske</a> <a href="/wiki/Bolsjevik" title="Bolsjevik">bolsjevikleiaren</a> <a href="/wiki/Vladimir_Lenin" title="Vladimir Lenin">Vladimir Lenin</a> få lov å reise gjennom Tyskland frå <a href="/wiki/Sveits" title="Sveits">Sveits</a> og inn i Russland. Tyskland trudde at Lenin ville skape enno meir politisk uro og at Russland slik ikkje lenger kunne halde fram krigen og den tyske hæren kunne fokusere på vestfronten. </p><p>I 1917 vart tsaren kasta frå den russiske trona og seinare vart ei bolsjevikregjering danna under Lenin. Lenin valde å ende krigen mot Tyskland, Austerrike-Ungarn, Det osmanske riket og Bulgaria for å handsame den indre uroa i landet. I 1918 medførte <a href="/w/index.php?title=Brest-Litovsk-traktaten&action=edit&redlink=1" class="new" title="Brest-Litovsk-traktaten (sida finst ikkje)">Brest-Litovsk-traktaten</a> til at bolsjevikregjeringa gav enorme område til Tyskland og Det osmanske riket mot at ein slutta krigen ved austfronten. Dette inkluderte heile dagens <a href="/wiki/Baltikum" title="Baltikum">Baltikum</a> (Estland, Latvia og Litauen) som vart gjeve til den tyske okkupasjonsstyresmakta <i><a href="/w/index.php?title=Ober_Ost&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ober Ost (sida finst ikkje)">Ober Ost</a></i>, samt <a href="/wiki/Kviterussland" class="mw-redirect" title="Kviterussland">Kviterussland</a> og <a href="/wiki/Ukraina" title="Ukraina">Ukraina</a>. Tyskland oppnådde då omsider det langvarige ønsket om eit «Mitteleuropa», og kunne no fokusere på å ta vestfronten. </p><p>På kolonifronten hadde Tyskland blanda resultat. Mange av dei tyske koloniane fall til britiske og franske hærane, men i Tysk Aust-Afrika klarte leiaren av kolonihæren der, general <a href="/w/index.php?title=Paul_Emil_von_Lettow-Vorbeck&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paul Emil von Lettow-Vorbeck (sida finst ikkje)">Paul Emil von Lettow-Vorbeck</a> å gjennomføre eit imponerande felttog med det innfødde <a href="/w/index.php?title=Askari&action=edit&redlink=1" class="new" title="Askari (sida finst ikkje)">Askari</a>-folket som han styrte. Lettow-Vorbeck nytta geriljaraid mot dei britiske styrkane i Kenya og Rhodesia, samt invaderte det portugisiske <a href="/wiki/Mosambikk" class="mw-redirect" title="Mosambikk">Mosambikk</a> for å gje styrkane sine forsyningar og hente inn fleire Askari-soldatar. Etter krigen var hæren hans den einaste som fekk løyve til ein sigersparade under <a href="/w/index.php?title=Brandenburger_Tor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Brandenburger Tor (sida finst ikkje)">Brandenburger Tor</a>. </p><p>Trass i suksess på austfronten i 1918 klarte ikkje Tyskland å få til noko meir på vestfronten. Det var tre årsaker til dette. Den første var krigsutmatting då dei tyske soldatane hadde vore på slagmarka konstant utan å få avlasting og klarte ikkje å bryte gjennom den britiske og franske hæren i mars og april 1918, trass i forsterkingar frå austfronten. Den andre var sivil uro. Det meste av forsyningar vart sende til fronten og sidan britane sin handelsblokkade til sjøs vart tilhøva for sivile tyskarar stadig dårlegare. Matprisane skaut først i vêret, og seinare vart det innført rasjonering. Vinteren 1916–17 vart kalla «kålrotvinteren». I løpet av krigen mista om lag 750 000 sivile tyskarar livet på grunn av feilernæring.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Mange tyskarar ville ha ein slutt på krigen og fleire og fleire tyskarar vende seg mot venstresida, som Det sosialdemokratiske partiet og det meir radikale Sjølvstendige sosialdemokratiske pariet som kravde ein slutt på krigen. Då ein tysk <a href="/wiki/Ub%C3%A5t" class="mw-redirect" title="Ubåt">ubåt</a> overraskande gjekk til åtak på det amerikanske linjeskipet <a href="/w/index.php?title=RMS_%C2%ABLusitania%C2%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="RMS «Lusitania» (sida finst ikkje)">RMS «Lusitania»</a> i 1915 med amerikanske sivile om bord (sjølv om tyskarane mistenkte at det frakta forsyningar til britane) og Tyskland så erklærte uavgrensa undersjøisk krigføring mot Storbritannia i 1917 gjekk USA inn i krigen. Dette var avgjerande for krigen fordi tyskarane, i motsetnad til britane og franskmennene, var ikkje dei amerikanske styrkane krigstrøtte. </p><p>I november 1918, med <a href="/w/index.php?title=Den_tyske_revolusjonen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Den tyske revolusjonen (sida finst ikkje)">indre opprør</a>, ein stilleståande krig, eit <a href="/wiki/Austerrike-Ungarn" title="Austerrike-Ungarn">Austerrike-Ungarn</a> som fall frå kvarandre på grunn av etniske spenningar, og press frå den tyske overkommandoen, abdiserte keisar Vilhelm II frå trona i lag med den tyske overkommandoen, og let den nye regjeringa styrt av <a href="/wiki/Sozialdemokratische_Partei_Deutschlands" title="Sozialdemokratische Partei Deutschlands">Sozialdemokratische Partei Deutschlands</a> ta skulda og be om våpenkvile den <a href="/wiki/11._november" title="11. november">11. november</a> <a href="/wiki/1918" title="1918">1918</a>, som markerte slutten på den første verdskrigen og Det tyske keisardømet. Riket vart etterfølgd av det demokratiske, men langt frå feilfrie, <a href="/wiki/Weimarrepublikken" title="Weimarrepublikken">Weimarrepublikken</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Arv">Arv</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=20" title="Endre bolk: Arv" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=20" title="Rediger kildekoden til seksjonen Arv"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Det tyske keisardømet etterlet ei arv av blanda skjebner for Tyskland og Europa. Under Bismarck vart dei tyske statane endeleg samla, men vart verande ein prøyssiskdominert stat og inneheldt ikkje det tyske Austerrike. Den prøyssiske militarismen og opprettinga av koloniriket skapte eit negativt syn på staten, særleg etter <a href="/w/index.php?title=Folkemordet_p%C3%A5_Herero_og_Namaqua&action=edit&redlink=1" class="new" title="Folkemordet på Herero og Namaqua (sida finst ikkje)">folkemordet på Herero og Namaqua</a> og årsakene til første verdskrigen. Sjølv om Det tyske riket innførte mange samfunnsreformer som pressefridom og eit velferdssystem, dreiv dei samstundes open rasistisk diskriminering av ikkje-tyskarar, noko som har ført til at enkelte historikarar har kalla det ein <a href="/wiki/Apartheid" title="Apartheid">apartheidstat</a><sup id="cite_ref-Martin_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-Martin-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dei hadde eit moderne valsystem for Reichstag, som representerte alle vaksne menn. Dette gjorde at dei tyske sosialistane og det katolske senterpartiet fekk viktige roller i den tyske politikken, sjølv om begge meir eller mindre offisielt vart sett på som «fiendar av riket». </p><p>Historia om Det tyske riket vert i Tyskland hugsa som ein periode der vitskapen, kunsten og litteraturen blømde. <a href="/wiki/Thomas_Mann" title="Thomas Mann">Thomas Mann</a> gav ut romanen sin <i><a href="/w/index.php?title=Buddenbrooks&action=edit&redlink=1" class="new" title="Buddenbrooks (sida finst ikkje)">Buddenbrooks</a></i> i 1901. <a href="/wiki/Theodor_Mommsen" title="Theodor Mommsen">Theodor Mommsen</a> fekk <a href="/wiki/Nobelprisen_i_litteratur" title="Nobelprisen i litteratur">nobelprisen i litteratur</a> eit år seinare for den romerske historia si. Målarar som gruppene <a href="/wiki/Der_Blaue_Reiter" title="Der Blaue Reiter">Der Blaue Reiter</a> og <a href="/wiki/Die_Br%C3%BCcke" title="Die Brücke">Die Brücke</a> lagde viktige bidrag til moderne kunst. <a href="/w/index.php?title=Allgemeine_Elektricit%C3%A4ts-Gesellschaft&action=edit&redlink=1" class="new" title="Allgemeine Elektricitäts-Gesellschaft (sida finst ikkje)">AEG</a> sitt turbinbygg i Berlin av <a href="/w/index.php?title=Peter_Behrens&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peter Behrens (sida finst ikkje)">Peter Behrens</a> frå 1909 vert rekna som ein milepåle i klassisk moderne arkitektur og eit glimrande døme på funksjonalisme. Den store suksessen innan vitskap, økonomi og samfunn i denne <i><a href="/w/index.php?title=Gr%C3%BCnderzeit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gründerzeit (sida finst ikkje)">Gründerzeit</a></i>, eller grunnleggande epoken, gjer at Vilhelm-perioden stundom vert sett på som ein gullalder. </p><p>Innan økonomi la Kaiserzeit grunnlaget som gjorde at Tyskland vart ein av dei leiande økonomiske statsmaktene i verda. Særleg jern- og kolindustrien i <a href="/wiki/Ruhromr%C3%A5det" title="Ruhrområdet">Ruhrområdet</a>, <a href="/wiki/Saarland" title="Saarland">Saarland</a> og <a href="/wiki/%C3%98vre_Schlesien" title="Øvre Schlesien">Øvre Schlesien</a> medverka mykje til denne prosessen. Den første bilen vart bygd av <a href="/w/index.php?title=Karl_Benz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karl Benz (sida finst ikkje)">Karl Benz</a> i 1886. Den enorme veksten innan industriproduksjon og industripotensial førte òg med seg ei rask urbanisering av Tyskland, og Tyskland vart eit land der størsteparten av innbyggjarane levde i byar. </p><p>At riket støtta <a href="/wiki/Austerrike-Ungarn" title="Austerrike-Ungarn">Austerrike-Ungarn</a> sin invasjon av <a href="/wiki/Serbia" title="Serbia">Serbia</a> mot <a href="/wiki/Russland" title="Russland">Russland</a> sin vilje er av mange historikarar sett på som ein av dei viktigaste årsakene til hendingane som førte til den første verdskrigen. Tapet og etterverknadane etter den første verdskrigen og dei store økonomiske tapa og landområda som gjekk tapt med <a href="/wiki/Versailles-traktaten" class="mw-redirect" title="Versailles-traktaten">Versailles-traktaten</a> førte til enorm forgreining av den nye tyske republikken, som det om kva den tyske staten var og korleis han skulle styrast. Konservative, liberale, sosialistar, nasjonalistar, katolikkar og protestantar hadde alle sine eigne tolkingar, noko som førte til eit oppstykka politisk og sosialt klima i Tyskland etter riket kollapsa. </p><p><i><a href="/w/index.php?title=Sonderweg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sonderweg (sida finst ikkje)">Sonderweg</a></i>-spørsmålet har vorte mykje debattert av historikarar om i kva grad den tyske politikken og samfunnet i Det tyske keisardømet gjorde at <a href="/wiki/Nazi-Tyskland" class="mw-redirect" title="Nazi-Tyskland">Nazi-Tyskland</a> var uunngåeleg eller ikkje. Enkelte historikarar, som <a href="/w/index.php?title=Historikaren_Fritz_Fischer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Historikaren Fritz Fischer (sida finst ikkje)">Fritz Fischer</a>, <a href="/w/index.php?title=Hans-Ulrich_Wehler&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hans-Ulrich Wehler (sida finst ikkje)">Hans-Ulrich Wehler</a> og <a href="/w/index.php?title=Wolfgang_Mommsen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wolfgang Mommsen (sida finst ikkje)">Wolfgang Mommsen</a>, har hevda at under Det tyske riket vart ein «førmoderne» aristokratisk elite nedfelt i det tyske samfunnet og medførte at Weimarrepublikken var dømd til å slå feil sjølv før det oppstod. Andre historikarar, som <a href="/w/index.php?title=Gerhard_Ritter&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gerhard Ritter (sida finst ikkje)">Gerhard Ritter</a>, har hevda at berre første verdskrig og etterverknadane etter krigen opna dørene for <a href="/wiki/Nazisme" title="Nazisme">nazismen</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Landområde_i_dag"><span id="Landomr.C3.A5de_i_dag"></span>Landområde i dag</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=21" title="Endre bolk: Landområde i dag" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=21" title="Rediger kildekoden til seksjonen Landområde i dag"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>I tillegg til dagens Tyskland høyrer store delar av Det tyske keisardømet i dag til mange andre europeiske land: </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Tysk namn</th> <th>Land</th> <th>Region </th></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Alsace-Lorraine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alsace-Lorraine (sida finst ikkje)">Elsass-Lothringen</a></td> <td><a href="/wiki/Frankrike" title="Frankrike">Frankrike</a></td> <td>Dei då tysktalande departementa <a href="/wiki/Bas-Rhin" title="Bas-Rhin">Bas-Rhin</a> og <a href="/wiki/Haut-Rhin" title="Haut-Rhin">Haut-Rhin</a> (<a href="/wiki/Alsace" title="Alsace">Alsace</a>) og <a href="/wiki/Moselle" title="Moselle">Moselle</a> (nordaust i <a href="/wiki/Regionen_Lorraine" title="Regionen Lorraine">Lorraine</a>) </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Eupen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eupen (sida finst ikkje)">Eupen</a> und <a href="/w/index.php?title=Malmedy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Malmedy (sida finst ikkje)">Malmédy</a><br /></td> <td><a href="/wiki/Belgia" title="Belgia">Belgia</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=Eupen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eupen (sida finst ikkje)">Eupen</a> og <a href="/w/index.php?title=Malmedy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Malmedy (sida finst ikkje)">Malmedy</a>, to byar og dei omliggande kommunane i <a href="/w/index.php?title=Provinsen_Li%C3%A8ge&action=edit&redlink=1" class="new" title="Provinsen Liège (sida finst ikkje)">provinsen Liège</a>, på grensa til Tyskland. </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=S%C3%B8r-Jylland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sør-Jylland (sida finst ikkje)">Nordschleswig</a></td> <td><a href="/wiki/Danmark" title="Danmark">Danmark</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=S%C3%B8r-Jylland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sør-Jylland (sida finst ikkje)">Sør-Jylland</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Regionen_Hlu%C4%8D%C3%ADn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Regionen Hlučín (sida finst ikkje)">Hultschiner Ländchen</a> (<a href="/w/index.php?title=Sudetenland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sudetenland (sida finst ikkje)">Sudetenland</a> som strekte seg langs grensa til Tyskland høyrde til <a href="/wiki/Austerrike-Ungarn" title="Austerrike-Ungarn">Austerrike-Ungarn</a>)</td> <td><a href="/wiki/Tsjekkia" title="Tsjekkia">Tsjekkia</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=Regionen_Hlu%C4%8D%C3%ADn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Regionen Hlučín (sida finst ikkje)">Regionen Hlučín</a>, på grensa til <a href="/wiki/Polen" title="Polen">Polen</a> i <a href="/wiki/Schlesien" title="Schlesien">Schlesien</a>. Tyskarane vart deportert frå dette området (og heile Sudetenland) etter den andre verdskrigen </td></tr> <tr> <td>Sentral og Aust-<a href="/w/index.php?title=Provinsen_Pommern&action=edit&redlink=1" class="new" title="Provinsen Pommern (sida finst ikkje)">Pommern</a>, <a href="/wiki/Schlesien" title="Schlesien">Schlesien</a>, <a href="/w/index.php?title=Regionen_Neumark&action=edit&redlink=1" class="new" title="Regionen Neumark (sida finst ikkje)">Ostbrandenburg</a>, <a href="/w/index.php?title=Warmia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Warmia (sida finst ikkje)">Ermland</a>, <a href="/w/index.php?title=Masuria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Masuria (sida finst ikkje)">Masuren</a>, <a href="/w/index.php?title=Vest-Preussen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vest-Preussen (sida finst ikkje)">Westpreußen</a>, Sør-<a href="/wiki/Aust-Preussen" title="Aust-Preussen">Ostpreußen</a><br />Òg <a href="/w/index.php?title=Provinsen_Posen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Provinsen Posen (sida finst ikkje)">Posen (Wartheland)</a>.</td> <td><a href="/wiki/Polen" title="Polen">Polen</a></td> <td>den nordlege og vestlege delen av landet, inkludert <a href="/wiki/Pommern" title="Pommern">Pommern</a>, <a href="/wiki/Schlesien" title="Schlesien">Schlesien</a>, <a href="/w/index.php?title=Lubusz_Land&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lubusz Land (sida finst ikkje)">Lubusz Land</a>, <a href="/w/index.php?title=Ermelandskemasuriske_voivodskap&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ermelandskemasuriske voivodskap (sida finst ikkje)">Ermeland og Masuria</a>. Alle tyskarar vart deportert frå desse områda etter den andre verdskrigen. </td></tr> <tr> <td>Nord-<a href="/w/index.php?title=Aust-Prussia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aust-Prussia (sida finst ikkje)">Ostpreußen</a> med <a href="/wiki/K%C3%B6nigsberg" title="Königsberg">Königsberg</a></td> <td><a href="/wiki/Russland" title="Russland">Russland</a></td> <td><a href="/wiki/Kaliningrad_oblast" title="Kaliningrad oblast">Kaliningrad oblast</a> ein enklave ved Austersjøen. Alle tyskarar vart deportert frå området etter den andre verdskrigen. </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=Regionen_Klaip%C4%97da&action=edit&redlink=1" class="new" title="Regionen Klaipėda (sida finst ikkje)">Memelland</a> med <a href="/wiki/Klaip%C4%97da" title="Klaipėda">Memel (by)</a></td> <td><a href="/wiki/Litauen" title="Litauen">Litauen</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=Regionen_Klaip%C4%97da&action=edit&redlink=1" class="new" title="Regionen Klaipėda (sida finst ikkje)">regionen Klaipėda</a>, inkludert kystbyen <a href="/wiki/Klaip%C4%97da" title="Klaipėda">Klaipėda</a>. Alle tyskarar vart deportert frå området etter den andre verdskrigen. </td></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kjelder">Kjelder</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=22" title="Endre bolk: Kjelder" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=22" title="Rediger kildekoden til seksjonen Kjelder"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small"> <ul><li><i>Denne artikkelen bygger på «<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/German_Empire" class="extiw" title="en:German Empire">German Empire</a>» frå <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Main_Page" class="extiw" title="en:Main Page">Wikipedia på engelsk</a>, den 9. juni 2008.</i> <ul><li><i><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Main_Page" class="extiw" title="en:Main Page">Wikipedia på engelsk</a> oppgav desse kjeldene:</i></li></ul></li></ul> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3318915">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-gem1900-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-gem1900_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gemeindeverzeichnis.de/gem1900/gem1900.htm?gem1900_2.htm">«German Empire: administrative subdivision and municipalities, 1900 to 1910»</a> (på tysk)<span class="reference-accessdate">. Henta 8. juni 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fnn.wikipedia.org%3ADet+tyske+keisard%C3%B8met&rft.btitle=German+Empire%3A+administrative+subdivision+and+municipalities%2C+1900+to+1910&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.gemeindeverzeichnis.de%2Fgem1900%2Fgem1900.htm%3Fgem1900_2.htm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-pop1871-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pop1871_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.deutsche-schutzgebiete.de/einwohner.htm">«Population statistics of the German Empire, 1871»</a> (på tysk)<span class="reference-accessdate">. Henta 8. juni 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fnn.wikipedia.org%3ADet+tyske+keisard%C3%B8met&rft.btitle=Population+statistics+of+the+German+Empire%2C+1871&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.deutsche-schutzgebiete.de%2Feinwohner.htm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-1871const-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1871const_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://verfassungen.de/de/de67-18/verfassung71.htm">«Grunnlova til Det tyske riket: <i>Bismarck-grunnlova</i>»</a> (på tysk). 16. april 1871.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fnn.wikipedia.org%3ADet+tyske+keisard%C3%B8met&rft.btitle=Grunnlova+til+Det+tyske+riket%3A+Bismarck-grunnlova&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fverfassungen.de%2Fde%2Fde67-18%2Fverfassung71.htm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-1919const-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1919const_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://verfassungen.de/de/de67-18/verfassung71.htm">«Grunnlova til Det tyske riket: <i>Weimar-grunnlova</i>»</a> (på tysk). 11. august 1919.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fnn.wikipedia.org%3ADet+tyske+keisard%C3%B8met&rft.btitle=Grunnlova+til+Det+tyske+riket%3A+Weimar-grunnlova&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fverfassungen.de%2Fde%2Fde67-18%2Fverfassung71.htm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-3rdreich-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3rdreich_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Moeller van den Bruck, Arthur (1923). <i><a href="/w/index.php?title=Das_Dritte_Reich&action=edit&redlink=1" class="new" title="Das Dritte Reich (sida finst ikkje)">Das Dritte Reich</a></i> (på tysk).</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fnn.wikipedia.org%3ADet+tyske+keisard%C3%B8met&rft.au=Moeller+van+den+Bruck%2C+Arthur&rft.btitle=Das+Dritte+Reich&rft.date=1923&rft.genre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">F.A. Hayek, <i>The Road to Serfdom</i></span> </li> <li id="cite_note-Geiss-7"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Geiss_7-0">7,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Geiss_7-1">7,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Imannuel Geiss, Der polnische Grenzstreifen 1914-1918. Ein Beitrag zur deutschen Kriegszielpolitik im Ersten Weltkrieg, Hamburg/Lübeck 1960</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Martin Kitchen (2000). <i>Cambridge Illustrated History of Germany</i>. Cambridge University Press. s. 214. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Spesial:Bokkjelder/978-0521794329" title="Spesial:Bokkjelder/978-0521794329">978-0521794329</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fnn.wikipedia.org%3ADet+tyske+keisard%C3%B8met&rft.au=Martin++Kitchen&rft.btitle=Cambridge+Illustrated+History+of+Germany&rft.date=2000&rft.genre=book&rft.isbn=978-0521794329&rft.pages=214&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Denis Judd (1976). <i>Eclipse of Kings</i>. Stein & Day. s. 13. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Spesial:Bokkjelder/978-0685701195" title="Spesial:Bokkjelder/978-0685701195">978-0685701195</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fnn.wikipedia.org%3ADet+tyske+keisard%C3%B8met&rft.au=Denis+Judd&rft.btitle=Eclipse+of+Kings&rft.date=1976&rft.genre=book&rft.isbn=978-0685701195&rft.pages=13&rft.pub=Stein+%26+Day&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-kurtz_p60-10"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-kurtz_p60_10-0">10,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-kurtz_p60_10-1">10,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-kurtz_p60_10-2">10,2</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Kurtz, Harold (1970). <i>The Second Reich: Kaiser Wilhelm II and his Germany</i>. McGraw-Hill. s. 60. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Spesial:Bokkjelder/978-0070356535" title="Spesial:Bokkjelder/978-0070356535">978-0070356535</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fnn.wikipedia.org%3ADet+tyske+keisard%C3%B8met&rft.au=Kurtz%2C+Harold&rft.btitle=The+Second+Reich%3A+Kaiser+Wilhelm+II+and+his+Germany&rft.date=1970&rft.genre=book&rft.isbn=978-0070356535&rft.pages=60&rft.pub=McGraw-Hill&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-sturmer_p63-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-sturmer_p63_11-0">11,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-sturmer_p63_11-1">11,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Stürmer, Michael (2000). <i>The German Empire: 1870–1918</i>. New York: <a href="/w/index.php?title=Random_House&action=edit&redlink=1" class="new" title="Random House (sida finst ikkje)">Random House</a>. s. 63. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/Spesial:Bokkjelder/0679640908" title="Spesial:Bokkjelder/0679640908">0679640908</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fnn.wikipedia.org%3ADet+tyske+keisard%C3%B8met&rft.au=St%C3%BCrmer%2C+Michael&rft.btitle=The+German+Empire%3A+1870%931918&rft.date=2000&rft.genre=book&rft.isbn=0679640908&rft.pages=63&rft.place=New+York&rft.pub=Random+House&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-kurtz_p63-12"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-kurtz_p63_12-0">12,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-kurtz_p63_12-1">12,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Kurtz, Harold (1970) 63</span> </li> <li id="cite_note-kurtz_p67-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-kurtz_p67_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Kurtz, Harold (1970) 67</span> </li> <li id="cite_note-kurtz_p72-14"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-kurtz_p72_14-0">14,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-kurtz_p72_14-1">14,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Kurtz, Harold (1970) 72</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Lüke, Martina G.: Zwischen Tradition und Aufbruch. Deutschunterricht und Lesebuch im Deutschen Kaiserreich. Frankfurt am Main 2007, <a href="/wiki/Spesial:Bokkjelder/9783631564080" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-3-631-56408-0</a>.</span> </li> <li id="cite_note-kurtz_p76-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-kurtz_p76_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Kurtz, Harold (1970) 76</span> </li> <li id="cite_note-kurtz_p56-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-kurtz_p56_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Kurtz, Harold (1970) 56</span> </li> <li id="cite_note-sturmer_p91-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-sturmer_p91_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Stürmer, Michael (2000) 91</span> </li> <li id="cite_note-BBC120104-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-BBC120104_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/Africa/3388901.stm">Tyskland beklagar folkemordet i Namibia</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061219115945/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/Africa/3388901.stm">Arkivert</a> 2006-12-19 ved <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>., <i><a href="/wiki/BBC_News" title="BBC News">BBC News</a></i>, 12. januar 2004</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Tysk historisk museum. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dhm.de/lemo/html/wk1/wirtschaft/versorgung/index.html">«1914–18: Lebensmittelversorgung»</a> (på tysk).</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fnn.wikipedia.org%3ADet+tyske+keisard%C3%B8met&rft.au=Tysk+historisk+museum&rft.btitle=1914%9318%3A+Lebensmittelversorgung&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dhm.de%2Flemo%2Fhtml%2Fwk1%2Fwirtschaft%2Fversorgung%2Findex.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Martin-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Martin_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Martin Kitchen, A History of Modern Germany, 1800-2000 Blackwell Publishing 2006, side 130</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Litteratur">Litteratur</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&veaction=edit&section=23" title="Endre bolk: Litteratur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>endre</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&action=edit&section=23" title="Rediger kildekoden til seksjonen Litteratur"><span>endre wikiteksten</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Aronson, Theo. <i>The Kaisers</i>. London: Cassell, 1971.</li> <li>Blackbourn, David and Eley, Geoff. <i>The Peculiarities Of German History: Bourgeois Society and Politics In Nineteenth-Century Germany</i>. New York: Oxford University Press, 1984 <a href="/wiki/Spesial:Bokkjelder/0198730586" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-19-873058-6</a>.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Gordon_A._Craig&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gordon A. Craig (sida finst ikkje)">Craig, Gordon</a>. <i>Germany: 1866-1945</i>, Oxford : Clarendon Press, 1978 <a href="/wiki/Spesial:Bokkjelder/0198221134" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-19-822113-4</a>.</li> <li><a href="/wiki/Fritz_Fischer" title="Fritz Fischer">Fischer, Fritz</a>. <i>From Kaiserreich to Third Reich: Elements of Continuity in German History, 1871-1945</i>. (omsett og med introduksjon av Roger Fletcher) London: Allen & Unwin, 1986. <a href="/wiki/Spesial:Bokkjelder/0049430432" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-04-943043-2</a>.</li> <li><a href="/wiki/Fritz_Fischer" title="Fritz Fischer">Fischer, Fritz</a>. <i>War of Illusions: German Policies from 1911 to 1914</i>. (translated from the German by Marian Jackson) New York: Norton, 1975. <a href="/wiki/Spesial:Bokkjelder/0393054802" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-393-05480-2</a>.</li> <li>Jefferies, Mattew. <i>Imperial Culture in Germany, 1871-1918</i>. New York and London: Palgrave, 2003. 1-4039-0421-9.</li> <li>Lüke, Martina G.: <i>Zwischen Tradition und Aufbruch. Deutschunterricht und Lesebuch im Deutschen Kaiserreich</i>. Frankfurt am Main 2007, <a href="/wiki/Spesial:Bokkjelder/9783631564080" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-3-631-56408-0</a>.</li> <li>Nipperdey, Thomas. <i>Deutsche Geschichte 1800 - 1918. Arbeitswelt und Bürgergeist. Machtstaat vor der Demokratie. 3 vols.</i> Beck: München, 1998, <a href="/wiki/Spesial:Bokkjelder/9783406440380" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-3-406-44038-0</a>.</li> <li>Retallack, James. <i>Germany In The Age of Kaiser Wilhelm II</i>, Houndmills, Basingstoke, Hampshire : Macmillan ; New York : St. Martin's Press, 1996 <a href="/wiki/Spesial:Bokkjelder/0312160313" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-312-16031-3</a>.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Gerhard_Ritter&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gerhard Ritter (sida finst ikkje)">Ritter, Gerhard</a>. <i>The Sword and the Scepter; the Problem of Militarism in Germany</i>. (omsett til engelsk frå tysk av Heinz Norden) Coral Gables: University of Miami Press 1969-73.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Michael_St%C3%BCrmer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael Stürmer (sida finst ikkje)">Stürmer, Michael</a>. <i>The German Empire, 1870-1918</i>. New York: Random House, 2000. <a href="/wiki/Spesial:Bokkjelder/0679640908" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-679-64090-8</a>.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Wolfgang_Mommsen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wolfgang Mommsen (sida finst ikkje)">Mommsen, Wolfgang</a>. <i>Imperial Germany 1867-1918: Politics, Culture, and Society in an Authoritarian Sate</i>. (omsett av Richard Deveson frå <i>Der Autoritäre Nationalstaat</i>) London: Arnold, 1995. <a href="/wiki/Spesial:Bokkjelder/0340645342" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-340-64534-2</a>.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Hans-Ulrich_Wehler&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hans-Ulrich Wehler (sida finst ikkje)">Wehler, Hans-Ulrich</a>. <i>The German Empire, 1871-1918</i>. (omsett frå tysk av Kim Traynor) Leamington Spa, Warwickshire: Berg Publishers, 1985. <a href="/wiki/Spesial:Bokkjelder/0907582222" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-907582-22-2</a>.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Gregor_Schollgen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gregor Schollgen (sida finst ikkje)">Gregor Schollgen</a>. <i>Escape into War? The Foreign Policy of Imperial Germany</i>. UK: Berg, 1990. <a href="/wiki/Spesial:Bokkjelder/0854962751" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-85496-275-1</a>.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Imanuel_Geiss&action=edit&redlink=1" class="new" title="Imanuel Geiss (sida finst ikkje)">Imanuel Geiss</a>. <i>German Foreign Policy 1871-1914</i>. USA: Routledge and Kegan Paul, 1976. <a href="/wiki/Spesial:Bokkjelder/0710083033" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-7100-8303-3</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3515230">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3559440">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd;color:black}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd;color:black}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf;color:black}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf;color:black}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff;color:black}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7;color:black}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent;color:black}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Autoritetsdata" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Autoritetsdata" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Autoritetsdata" title="Autoritetsdata">Autoritetsdata</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/identities/lccn-sh85-054578">WorldCat</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/305549089">VIAF</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/7509421-6">GND</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85054578">LCCN</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119347320">BNF</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb119347320">BNF (data)</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/027268942">SUDOC</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Henta frå «<a dir="ltr" href="https://nn.wikipedia.org/w/index.php?title=Det_tyske_keisardømet&oldid=3524900">https://nn.wikipedia.org/w/index.php?title=Det_tyske_keisardømet&oldid=3524900</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Kategori:Kategoriar" title="Kategori:Kategoriar">Kategoriar</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Tidlegare_monarki_i_Europa" title="Kategori:Tidlegare monarki i Europa">Tidlegare monarki i Europa</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:1800-talet" title="Kategori:1800-talet">1800-talet</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:1900-talet" title="Kategori:1900-talet">1900-talet</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Det_tyske_keisard%C3%B8met" title="Kategori:Det tyske keisardømet">Det tyske keisardømet</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Utvalde_artiklar_2019" title="Kategori:Utvalde artiklar 2019">Utvalde artiklar 2019</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Gøymde kategoriar: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Sider_med_Webarchive-mal_som_lenker_til_Wayback_Machine" title="Kategori:Sider med Webarchive-mal som lenker til Wayback Machine">Sider med Webarchive-mal som lenker til Wayback Machine</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Sider_som_nyttar_magiske_ISBN-lenkjer" title="Kategori:Sider som nyttar magiske ISBN-lenkjer">Sider som nyttar magiske ISBN-lenkjer</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Artiklar_med_autoritetsdata" title="Kategori:Artiklar med autoritetsdata">Artiklar med autoritetsdata</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Denne sida vart sist endra den 18. januar 2024 kl. 17:01.</li> <li id="footer-info-copyright">All tekst er tilgjengeleg under <a rel="nofollow" class="external text" href="http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.no">Creative Commons-lisensen Namngjeving/Del på same vilkåra</a>. Sjå <a href="/wiki/Wikipedia:Vilk%C3%A5r" class="mw-redirect" title="Wikipedia:Vilkår">Vilkår</a> for detaljar.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Personvern</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Om">Om Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Atterhald">Atterhald</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Retningsliner for åtferd</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Utviklarar</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nn.wikipedia.org">Statistikk</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Fråsegn om informasjonskapslar</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nn.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Det_tyske_keisard%C3%B8met&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">For mobil</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-697b7966c5-2ms7c","wgBackendResponseTime":203,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.503","walltime":"0.772","ppvisitednodes":{"value":2602,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":60711,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":6572,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":6,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":21124,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 525.389 1 -total"," 46.55% 244.557 1 Mal:Autoritetsdata"," 28.78% 151.220 1 Mal:Fotnoteliste"," 15.59% 81.915 5 Mal:Kjelde_www"," 8.53% 44.840 1 Mal:Infoboks_tidlegare_land2"," 6.58% 34.552 1 Mal:Statar_i_Det_tyske_riket_-_tabell"," 5.25% 27.591 5 Mal:Kjelde_bok"," 3.54% 18.616 3 Mal:Detaljar"," 2.20% 11.550 3 Mal:Emne"," 1.23% 6.441 15 Mal:Klikk2"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.171","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3114572,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-694cf4987f-vz69k","timestamp":"20241126085810","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Det tyske keisard\u00f8met","url":"https:\/\/nn.wikipedia.org\/wiki\/Det_tyske_keisard%C3%B8met","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q43287","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q43287","author":{"@type":"Organization","name":"Bidragsytarar til Wikimedia-prosjekta"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-06-09T19:19:09Z","dateModified":"2024-01-18T16:01:55Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/1f\/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg"}</script> </body> </html>