CINXE.COM
پایتون (زبان برنامهنویسی) - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>پایتون (زبان برنامهنویسی) - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"8173377b-79c8-4f49-b3f2-25631c10c6f0","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"پایتون_(زبان_برنامهنویسی)","wgTitle":"پایتون (زبان برنامهنویسی)","wgCurRevisionId":40641948,"wgRevisionId":40641948,"wgArticleId":27413,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","مقالههای دارای الگوی یادکرد-ویکی","صفحههای دارای یادکرد بدون عنوان یادکرد", "صفحههای دارای ارجاعی که پیوند اینترنتیشان برهنه است","نگهداری CS1: url-status","صفحات ویکیپدیا با الگوهای محافظت نادرست","مقالههای دارای واژگان به زبان انگلیسی","صفحههایی که از پانویس با پارامترهای نامعلوم استفاده میکنند","صفحههایی که از جعبه پیوند به پروژههای خواهر با فضای نام نامنطبق با ویکیداده استفاده میکنند","صفحههایی که از جعبه پیوند به پروژههای خواهر با پیوند پنهان ویکیداده استفاده میکنند","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای BNF","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای GND","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای J9U", "مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای LCCN","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NKC","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای FAST","مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای SUDOC","ویکیسازی رباتیک","پایتون (زبان برنامهنویسی)","اختراعهای هلندی","زبانهای اسکریپتنویسی","زبانهای برنامهنویسی آموزشی","زبانهای برنامهنویسی اسکریپتی","زبانهای برنامهنویسی ساختهشده در ۱۹۹۱ (میلادی)","زبانهای برنامهنویسی سطح بالا","زبانهای برنامهنویسی شیءگرا","زبانهای برنامهنویسی کلاس محور","زبانهای برنامهنویسی ماشینی پویا", "زبانهای برنامهنویسی متنگرا","زبانهای برنامهنویسی همروند","زبانهای برنامهنویسی","فناوری اطلاعات در هلند","کامپایلرها و مفسرهای آزاد","نرمافزارهای آزاد چندسکویی","نرمافزارهای چندسکویی","زبانهای برنامهنویسی تطبیق الگو"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"پایتون_(زبان_برنامهنویسی)","wgRelevantArticleId":27413,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir": "rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q28865","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.pygments":"ready", "mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.pygments.view","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents", "ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.pygments%2CwikimediaBadges%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Python-logo-notext.svg/1200px-Python-logo-notext.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1315"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Python-logo-notext.svg/800px-Python-logo-notext.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="877"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Python-logo-notext.svg/640px-Python-logo-notext.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="701"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="پایتون (زبان برنامهنویسی) - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکیپدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکیپدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-پایتون_زبان_برنامهنویسی rootpage-پایتون_زبان_برنامهنویسی skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پسزمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکینویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکیپدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکیپدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکیپدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکیپدیا" aria-label="جستجو در ویکیپدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکیپدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" title="از شما دعوت میشود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" title="توصیه میشود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینههای بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" title="از شما دعوت میشود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" title="توصیه میشود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحههایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایشکردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایشها انجام شده از این نشانی آیپی [y]" accesskey="y"><span>مشارکتها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایشهای این نشانی آیپی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-تاریخچه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#تاریخچه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>تاریخچه</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-تاریخچه-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخشهای تاریخچه</span> </button> <ul id="toc-تاریخچه-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-خصوصیات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خصوصیات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۱</span> <span>خصوصیات</span> </div> </a> <ul id="toc-خصوصیات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-فلسفه_برنامهنویسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#فلسفه_برنامهنویسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>فلسفه برنامهنویسی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-فلسفه_برنامهنویسی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخشهای فلسفه برنامهنویسی</span> </button> <ul id="toc-فلسفه_برنامهنویسی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-واژههای_ابداعی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#واژههای_ابداعی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱</span> <span>واژههای ابداعی</span> </div> </a> <ul id="toc-واژههای_ابداعی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-نام_گذاری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#نام_گذاری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>نام گذاری</span> </div> </a> <ul id="toc-نام_گذاری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دستور_زبان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#دستور_زبان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>دستور زبان</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-دستور_زبان-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخشهای دستور زبان</span> </button> <ul id="toc-دستور_زبان-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-دندانه_دار_نوشتن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دندانه_دار_نوشتن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۱</span> <span>دندانه دار نوشتن</span> </div> </a> <ul id="toc-دندانه_دار_نوشتن-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-حکمها_و_روند_کنترل" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#حکمها_و_روند_کنترل"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۲</span> <span>حکمها و روند کنترل</span> </div> </a> <ul id="toc-حکمها_و_روند_کنترل-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-عبارتها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#عبارتها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۳</span> <span>عبارتها</span> </div> </a> <ul id="toc-عبارتها-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-متدها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#متدها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۳.۱</span> <span>متدها</span> </div> </a> <ul id="toc-متدها-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-آشنایی_با_متدهای_نمونه_(Instance_method)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#آشنایی_با_متدهای_نمونه_(Instance_method)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۳.۱.۱</span> <span>آشنایی با متدهای نمونه (Instance method)</span> </div> </a> <ul id="toc-آشنایی_با_متدهای_نمونه_(Instance_method)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-آشنایی_با_متدهای_کلاس_(Class_method)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#آشنایی_با_متدهای_کلاس_(Class_method)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۳.۱.۲</span> <span>آشنایی با متدهای کلاس (Class method)</span> </div> </a> <ul id="toc-آشنایی_با_متدهای_کلاس_(Class_method)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-آشنایی_با_متدهای_استاتیک_(Static_method)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#آشنایی_با_متدهای_استاتیک_(Static_method)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۳.۱.۳</span> <span>آشنایی با متدهای استاتیک (Static method)</span> </div> </a> <ul id="toc-آشنایی_با_متدهای_استاتیک_(Static_method)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-نوع_دهی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#نوع_دهی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۴</span> <span>نوع دهی</span> </div> </a> <ul id="toc-نوع_دهی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-متغیرها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#متغیرها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۵</span> <span>متغیرها</span> </div> </a> <ul id="toc-متغیرها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-عملگرهای_مقایسهای" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#عملگرهای_مقایسهای"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۶</span> <span>عملگرهای مقایسهای</span> </div> </a> <ul id="toc-عملگرهای_مقایسهای-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-عملکردهای_ریاضی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#عملکردهای_ریاضی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۷</span> <span>عملکردهای ریاضی</span> </div> </a> <ul id="toc-عملکردهای_ریاضی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تغییر_دادن_مقدار_متغیر_با_عملگر_ریاضی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تغییر_دادن_مقدار_متغیر_با_عملگر_ریاضی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۸</span> <span>تغییر دادن مقدار متغیر با عملگر ریاضی</span> </div> </a> <ul id="toc-تغییر_دادن_مقدار_متغیر_با_عملگر_ریاضی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ماژولها_در_پایتون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ماژولها_در_پایتون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۹</span> <span>ماژولها در پایتون</span> </div> </a> <ul id="toc-ماژولها_در_پایتون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-نمونه_کد_پایتون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#نمونه_کد_پایتون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>نمونه کد پایتون</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-نمونه_کد_پایتون-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخشهای نمونه کد پایتون</span> </button> <ul id="toc-نمونه_کد_پایتون-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-برنامه_سلام_دنیا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#برنامه_سلام_دنیا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۱</span> <span>برنامه سلام دنیا</span> </div> </a> <ul id="toc-برنامه_سلام_دنیا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-برنامه_محاسبهٔ_فاکتوریل_غیر_بازگشتی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#برنامه_محاسبهٔ_فاکتوریل_غیر_بازگشتی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۲</span> <span>برنامه محاسبهٔ فاکتوریل غیر بازگشتی</span> </div> </a> <ul id="toc-برنامه_محاسبهٔ_فاکتوریل_غیر_بازگشتی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-برنامه_محاسبهٔ_فاکتوریل_بازگشتی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#برنامه_محاسبهٔ_فاکتوریل_بازگشتی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۳</span> <span>برنامه محاسبهٔ فاکتوریل بازگشتی</span> </div> </a> <ul id="toc-برنامه_محاسبهٔ_فاکتوریل_بازگشتی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-پیادهسازی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پیادهسازی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>پیادهسازی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-پیادهسازی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخشهای پیادهسازی</span> </button> <ul id="toc-پیادهسازی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-پیادهسازی_مرجع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پیادهسازی_مرجع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۱</span> <span>پیادهسازی مرجع</span> </div> </a> <ul id="toc-پیادهسازی_مرجع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیادهسازیهای_دیگر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پیادهسازیهای_دیگر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۲</span> <span>پیادهسازیهای دیگر</span> </div> </a> <ul id="toc-پیادهسازیهای_دیگر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیادهسازیهای_پشتیبانی_نشده" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پیادهسازیهای_پشتیبانی_نشده"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۳</span> <span>پیادهسازیهای پشتیبانی نشده</span> </div> </a> <ul id="toc-پیادهسازیهای_پشتیبانی_نشده-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کامپایلرهای_تقابلی_به_زبانهای_دیگر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کامپایلرهای_تقابلی_به_زبانهای_دیگر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۴</span> <span>کامپایلرهای تقابلی به زبانهای دیگر</span> </div> </a> <ul id="toc-کامپایلرهای_تقابلی_به_زبانهای_دیگر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-توسعه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#توسعه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>توسعه</span> </div> </a> <ul id="toc-توسعه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کتابخانه_استاندارد" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#کتابخانه_استاندارد"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>کتابخانه استاندارد</span> </div> </a> <ul id="toc-کتابخانه_استاندارد-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-محیطهای_ویرایشگر_کد_پایتون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#محیطهای_ویرایشگر_کد_پایتون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>محیطهای ویرایشگر کد پایتون</span> </div> </a> <ul id="toc-محیطهای_ویرایشگر_کد_پایتون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-واسط_گرافیکی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#واسط_گرافیکی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>واسط گرافیکی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-واسط_گرافیکی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخشهای واسط گرافیکی</span> </button> <ul id="toc-واسط_گرافیکی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-نمونه_کد_تکینتر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#نمونه_کد_تکینتر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۱</span> <span>نمونه کد تکینتر</span> </div> </a> <ul id="toc-نمونه_کد_تکینتر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نمونه_کد_ترتل_(turtle)_گرافیکس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#نمونه_کد_ترتل_(turtle)_گرافیکس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۲</span> <span>نمونه کد ترتل (turtle) گرافیکس</span> </div> </a> <ul id="toc-نمونه_کد_ترتل_(turtle)_گرافیکس-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-تصاویر_کشیده_شده_با_ترتل" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#تصاویر_کشیده_شده_با_ترتل"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰.۲.۱</span> <span>تصاویر کشیده شده با ترتل</span> </div> </a> <ul id="toc-تصاویر_کشیده_شده_با_ترتل-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-کاربرد" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#کاربرد"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>کاربرد</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-کاربرد-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخشهای کاربرد</span> </button> <ul id="toc-کاربرد-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-مقبولیت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مقبولیت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱.۱</span> <span>مقبولیت</span> </div> </a> <ul id="toc-مقبولیت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-برنامههایی_که_کاملاً_یا_بخشی_از_آنها_با_پایتون_نوشته_شدهاست" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#برنامههایی_که_کاملاً_یا_بخشی_از_آنها_با_پایتون_نوشته_شدهاست"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱.۲</span> <span>برنامههایی که کاملاً یا بخشی از آنها با پایتون نوشته شدهاست</span> </div> </a> <ul id="toc-برنامههایی_که_کاملاً_یا_بخشی_از_آنها_با_پایتون_نوشته_شدهاست-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-زبانهای_متأثر_از_پایتون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#زبانهای_متأثر_از_پایتون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۲</span> <span>زبانهای متأثر از پایتون</span> </div> </a> <ul id="toc-زبانهای_متأثر_از_پایتون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-واژهنامه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#واژهنامه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۴</span> <span>واژهنامه</span> </div> </a> <ul id="toc-واژهنامه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۵</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-برای_مطالعهٔ_بیشتر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#برای_مطالعهٔ_بیشتر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۶</span> <span>برای مطالعهٔ بیشتر</span> </div> </a> <ul id="toc-برای_مطالعهٔ_بیشتر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۷</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">پایتون (زبان برنامهنویسی)</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقالهای به یک زبان دیگر بروید. به ۱۱۲ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-112" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۱۱۲ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Python_(programmeertaal)" title="Python (programmeertaal)–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Python (programmeertaal)" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Python_(Programmiersprache)" title="Python (Programmiersprache)–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Python (Programmiersprache)" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Python" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%8A%D8%AB%D9%88%D9%86_(%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A8%D8%B1%D9%85%D8%AC%D8%A9)" title="بايثون (لغة برمجة)–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="بايثون (لغة برمجة)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%A5%E0%A6%A8" title="পাইথন–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="পাইথন" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Python" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Python_(proqramla%C5%9Fd%C4%B1rma_dili)" title="Python (proqramlaşdırma dili)–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Python (proqramlaşdırma dili)" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="پایتون–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="پایتون" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–بالیایی" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Python" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="بالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/Python_(%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8F)" title="Python (мова праграмавання)–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Python (мова праграмавання)" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Python" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Python" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%A5%E0%A4%A8" title="पाइथन–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="पाइथन" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%87%E0%A6%A5%E0%A6%A8_(%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A6%BF%E0%A6%82_%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B7%E0%A6%BE)" title="পাইথন (প্রোগ্রামিং ভাষা)–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="পাইথন (প্রোগ্রামিং ভাষা)" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Python_(lavar_programmi%C3%B1)" title="Python (lavar programmiñ)–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Python (lavar programmiñ)" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Python_(programski_jezik)" title="Python (programski jezik)–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Python (programski jezik)" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bug mw-list-item"><a href="https://bug.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–بوگینس" lang="bug" hreflang="bug" data-title="Python" data-language-autonym="Basa Ugi" data-language-local-name="بوگینس" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Ugi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Python" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Python_(programming_language)" title="Python (programming language)–سبویی" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Python (programming language)" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="سبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%86%D9%86_(%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%DB%95%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%95%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C)" title="پایتۆن (زمانی بەرنامەسازی)–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="پایتۆن (زمانی بەرنامەسازی)" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Python" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Python_(iaith_raglennu)" title="Python (iaith raglennu)–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Python (iaith raglennu)" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Python_(programmeringssprog)" title="Python (programmeringssprog)–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Python (programmeringssprog)" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Python_(Programmiersprache)" title="Python (Programmiersprache)–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Python (Programmiersprache)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Python" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Python_(programming_language)" title="Python (programming language)–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Python (programming language)" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Python_(programlingvo)" title="Python (programlingvo)–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Python (programlingvo)" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Python" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Python_(programmeerimiskeel)" title="Python (programmeerimiskeel)–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Python (programmeerimiskeel)" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Python_(informatika)" title="Python (informatika)–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Python (informatika)" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Python_(ohjelmointikieli)" title="Python (ohjelmointikieli)–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Python (ohjelmointikieli)" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–فیجیایی" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Python" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Python_(langage)" title="Python (langage)–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Python (langage)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Python" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%AA%E0%AA%BE%E0%AA%AF%E0%AA%A5%E0%AB%8B%E0%AA%A8(%E0%AA%AA%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AB%8B%E0%AA%97%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%AE%E0%AA%BF%E0%AA%82%E0%AA%97_%E0%AA%AD%E0%AA%BE%E0%AA%B7%E0%AA%BE)" title="પાયથોન(પ્રોગ્રામિંગ ભાષા)–گجراتی" lang="gu" hreflang="gu" data-title="પાયથોન(પ્રોગ્રામિંગ ભાષા)" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="گجراتی" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Python_programming_language" title="Python programming language–هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Python programming language" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%99%D7%99%D7%AA%D7%95%D7%9F" title="פייתון–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="פייתון" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%A5%E0%A4%A8" title="पाइथन–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="पाइथन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Python_(programski_jezik)" title="Python (programski jezik)–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Python (programski jezik)" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Python_(programoz%C3%A1si_nyelv)" title="Python (programozási nyelv)–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Python (programozási nyelv)" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Python" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Python_(linguage_de_programmation)" title="Python (linguage de programmation)–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Python (linguage de programmation)" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Python_(bahasa_pemrograman)" title="Python (bahasa pemrograman)–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Python (bahasa pemrograman)" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Python" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Python_(forritunarm%C3%A1l)" title="Python (forritunarmál)–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Python (forritunarmál)" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Python" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="Python" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/paiton" title="paiton–لوجبان" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="paiton" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="لوجبان" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90)" title="პაითონი (პროგრამირების ენა)–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="პაითონი (პროგრამირების ენა)" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Python_(Programmalast%C4%B1r%C4%B1w_tili)" title="Python (Programmalastırıw tili)–قرهقالپاقی" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Python (Programmalastırıw tili)" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="قرهقالپاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Python" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%95%E1%9E%B6%E1%9E%99%E1%9E%90%E1%9E%BB%E1%9E%93" title="ផាយថុន–خمری" lang="km" hreflang="km" data-title="ផាយថុន" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="خمری" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%8C%8C%EC%9D%B4%EC%8D%AC" title="파이썬–کرهای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="파이썬" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کرهای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Python_(ziman%C3%AA_bernamesaziy%C3%AA)" title="Python (zimanê bernamesaziyê)–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Python (zimanê bernamesaziyê)" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Python" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Python_(lingua_programmandi)" title="Python (lingua programmandi)–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Python (lingua programmandi)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Python" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/Python_(%E0%BA%9E%E0%BA%B2%E0%BA%AA%E0%BA%B2%E0%BA%81%E0%BA%B2%E0%BA%99%E0%BA%82%E0%BA%BD%E0%BA%99%E0%BB%82%E0%BA%9B%E0%BA%BC%E0%BB%81%E0%BA%81%E0%BA%BC%E0%BA%A1)" title="Python (ພາສາການຂຽນໂປຼແກຼມ)–لائوسی" lang="lo" hreflang="lo" data-title="Python (ພາສາການຂຽນໂປຼແກຼມ)" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="لائوسی" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Python" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Python_(programm%C4%93%C5%A1anas_valoda)" title="Python (programmēšanas valoda)–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Python (programmēšanas valoda)" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%98%D1%82%D0%BE%D0%BD_(%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%98%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BA)" title="Пајтон (програмски јазик)–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Пајтон (програмски јазик)" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%88%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%BA_(%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B5%8B%E0%B4%97%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B4%BF%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%8D_%E0%B4%AD%E0%B4%BE%E0%B4%B7)" title="പൈത്തൺ (പ്രോഗ്രാമിങ്ങ് ഭാഷ)–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="പൈത്തൺ (പ്രോഗ്രാമിങ്ങ് ഭാഷ)" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Python" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%A5%E0%A5%89%E0%A4%A8" title="पायथॉन–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="पायथॉन" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Python" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/Python_(programming_language)" title="Python (programming language)–برمهای" lang="my" hreflang="my" data-title="Python (programming language)" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمهای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Python_(Programmeerspraak)" title="Python (Programmeerspraak)–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Python (Programmeerspraak)" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%A5%E0%A4%A8_(%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BF%E0%A4%99_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE)" title="पाइथन (प्रोगामिङ भाषा)–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="पाइथन (प्रोगामिङ भाषा)" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Python_(programmeertaal)" title="Python (programmeertaal)–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Python (programmeertaal)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–نروژی نینُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Python" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نینُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–نروژی بوکمُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Python" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوکمُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%94%DF%8A%DF%8C%DF%95%DF%90%DF%B2%DF%AC" title="ߔߊߌߕߐ߲߬–نکو" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߔߊߌߕߐ߲߬" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="نکو" class="interlanguage-link-target"><span>ߒߞߏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%AA%E0%AC%BE%E0%AC%87%E0%AC%A5%E0%AC%A8%E0%AD%8D_(%E0%AC%AA%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AD%8B%E0%AC%97%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%BE%E0%AC%AE%E0%AC%BF%E0%AC%82_%E0%AC%AD%E0%AC%BE%E0%AC%B7%E0%AC%BE)" title="ପାଇଥନ୍ (ପ୍ରୋଗ୍ରାମିଂ ଭାଷା)–اوریهای" lang="or" hreflang="or" data-title="ପାଇଥନ୍ (ପ୍ରୋଗ୍ରାମିଂ ଭାଷା)" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="اوریهای" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AA%E0%A8%BE%E0%A8%88%E0%A8%A5%E0%A8%A8_(%E0%A8%AA%E0%A9%8D%E0%A8%B0%E0%A9%8B%E0%A8%97%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%AE%E0%A8%BF%E0%A9%B0%E0%A8%97_%E0%A8%AD%E0%A8%BE%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A8%BE)" title="ਪਾਈਥਨ (ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਿੰਗ ਭਾਸ਼ਾ)–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਪਾਈਥਨ (ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਿੰਗ ਭਾਸ਼ਾ)" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Python" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%AA%DA%BE%D9%86_(%DA%A9%D9%85%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%B9%D8%B1_%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C)" title="پائیتھن (کمپیوٹر بولی)–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="پائیتھن (کمپیوٹر بولی)" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Python" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Python" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Python" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Python" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Python" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%AF%E1%B1%9F%E1%B1%AD%E1%B1%9B%E1%B1%B7%E1%B1%9A%E1%B1%B1_(%E1%B1%AF%E1%B1%A8%E1%B1%B3%E1%B1%9C%E1%B1%BD%E1%B1%A8%E1%B1%9F%E1%B1%A2%E1%B1%A4%E1%B1%9D_%E1%B1%AF%E1%B1%9F%E1%B1%B9%E1%B1%A8%E1%B1%A5%E1%B1%A4)" title="ᱯᱟᱭᱛᱷᱚᱱ (ᱯᱨᱳᱜᱽᱨᱟᱢᱤᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ)–سانتالی" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱯᱟᱭᱛᱷᱚᱱ (ᱯᱨᱳᱜᱽᱨᱟᱢᱤᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ)" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="سانتالی" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Python_(programmin_leid)" title="Python (programmin leid)–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Python (programmin leid)" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Python_programski_jezik" title="Python programski jezik–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Python programski jezik" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/Python_(programming_language)" title="Python (programming language)–شانی" lang="shn" hreflang="shn" data-title="Python (programming language)" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="شانی" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B6%BA%E0%B7%92%E0%B6%AD%E0%B6%B1%E0%B7%8A" title="පයිතන්–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="පයිතන්" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Python_(programming_language)" title="Python (programming language)–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Python (programming language)" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Python_(programovac%C3%AD_jazyk)" title="Python (programovací jazyk)–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Python (programovací jazyk)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Python_(programski_jezik)" title="Python (programski jezik)–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Python (programski jezik)" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Python" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Python_(%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%98%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%BA)" title="Python (програмски језик)–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Python (програмски језик)" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Python_(programspr%C3%A5k)" title="Python (programspråk)–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Python (programspråk)" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Python_(Lugha_ya_programu)" title="Python (Lugha ya programu)–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Python (Lugha ya programu)" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AF%88%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AF%8D" title="பைத்தான்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பைத்தான்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%88%E0%B0%A5%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D_(%E0%B0%95%E0%B0%82%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%82%E0%B0%9F%E0%B0%B0%E0%B1%8D_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B7)" title="పైథాన్ (కంప్యూటర్ భాష)–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="పైథాన్ (కంప్యూటర్ భాష)" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Python" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B9%84%E0%B8%9E%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%99" title="ภาษาไพทอน–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="ภาษาไพทอน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Python_(wikang_pamprograma)" title="Python (wikang pamprograma)–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Python (wikang pamprograma)" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Python" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Python" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%8A%D8%B3%D9%88%D9%86" title="پايسون–اویغوری" lang="ug" hreflang="ug" data-title="پايسون" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="اویغوری" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Python" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%AA%DA%BE%D9%86_(%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%86%DA%AF_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86)" title="پائیتھن (پروگرامنگ زبان)–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="پائیتھن (پروگرامنگ زبان)" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Python" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Python_(ng%C3%B4n_ng%E1%BB%AF_l%E1%BA%ADp_tr%C3%ACnh)" title="Python (ngôn ngữ lập trình)–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Python (ngôn ngữ lập trình)" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Python_(lingaedje_%C3%A9ndjolike)" title="Python (lingaedje éndjolike)–والونی" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Python (lingaedje éndjolike)" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="والونی" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Python_(programming_language)" title="Python (programming language)–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Python (programming language)" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="Python" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="Python" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E8%9F%92%E8%AA%9E" title="蟒語–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="蟒語" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Python" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/Python" title="Python–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="Python" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q28865#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بینزبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=history" title="نسخههای پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینههای بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عملها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="فهرست همهٔ صفحههایی که به این صفحه پیوند میدهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحههایی که این صفحه به آنها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکیپدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پروندههای دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحههای ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحههای ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&oldid=40641948" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29&id=40641948&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%25BE%25D8%25A7%25DB%258C%25D8%25AA%25D9%2588%25D9%2586_%28%25D8%25B2%25D8%25A8%25D8%25A7%25D9%2586_%25D8%25A8%25D8%25B1%25D9%2586%25D8%25A7%25D9%2585%25D9%2587%25E2%2580%258C%25D9%2586%25D9%2588%25DB%258C%25D8%25B3%25DB%258C%29"><span>دریافت نشانی کوتاهشده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%25BE%25D8%25A7%25DB%258C%25D8%25AA%25D9%2588%25D9%2586_%28%25D8%25B2%25D8%25A8%25D8%25A7%25D9%2586_%25D8%25A8%25D8%25B1%25D9%2586%25D8%25A7%25D9%2585%25D9%2587%25E2%2580%258C%25D9%2586%25D9%2588%25DB%258C%25D8%25B3%25DB%258C%29"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخهبرداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29&action=show-download-screen"><span>بارگیری بهصورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژههای دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Python_(programming_language)" hreflang="en"><span>ویکیانبار</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-mediawiki mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Python" hreflang="en"><span>مدیاویکی</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikifunctions mw-list-item"><a href="https://www.wikifunctions.org/wiki/Z610" hreflang="en"><span>ویکیتوابع</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q28865" title="پیوند به آیتم متصلشدۀ مخزن دادهها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکیداده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox vevent"><caption class="infobox-title summary">پایتون</caption><tbody><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Python-logo-notext.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Python-logo-notext.svg/121px-Python-logo-notext.svg.png" decoding="async" width="121" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Python-logo-notext.svg/182px-Python-logo-notext.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Python-logo-notext.svg/242px-Python-logo-notext.svg.png 2x" data-file-width="115" data-file-height="126" /></a></span></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="پارادایم برنامهنویسی">پارادایم برنامهنویسی</a></th><td class="infobox-data">چند الگویی: <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B9%DB%8C" title="برنامهنویسی تابعی">تابعی</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="برنامهنویسی دستوری">دستوری</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7" class="mw-redirect" title="برنامهنویسی شیگرا">شیگرا</a>،<a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="متن باز">متن باز</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%DA%98%D9%88%D8%A7%DA%A9_(%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C)" class="mw-redirect" title="پژواک (برنامهنویسی رایانهای)">پژواکی</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;"><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="طراحی نرمافزار">طراحی شده توسط</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%AF%D9%88_%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%85" title="خیدو فان روسوم">خیدو فان روسوم</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%87_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="توسعهدهنده نرمافزار">توسعهدهنده</a></th><td class="infobox-data organiser">بنیاد نرمافزاری پایتون</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;">ظهوریافته در</th><td class="infobox-data">۲۰ فوریه ۱۹۹۱<span class="noprint">؛ ۳۳ سال پیش</span><span style="display:none"> (<span class="bday dtstart published updated">۱۹۹۱-20}}</span>)</span></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="white-space: nowrap;"><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="چرخه زندگی انتشار نرمافزار">انتشار پایدار</a></th><td class="infobox-data"><div style="margin:0px;">3.13.0<sup id="cite_ref-wikidata-9fd6de1cf76d42f947dac2058c4a4276e73cd716-v3_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-wikidata-9fd6de1cf76d42f947dac2058c4a4276e73cd716-v3-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <span class="mw-valign-text-top" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q28865?uselang=fa#P348" title="ویرایش در ویکیداده"><img alt="ویرایش در ویکیداده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> / ۷ اکتبر ۲۰۲۴<span class="noprint">؛ ۴۹ روز پیش</span><span style="display:none"> (<span class="bday dtstart published updated">۲۰۲۴-07}}</span>)</span></div></td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9" class="mw-redirect" title="سیستم انواع">شیوه نوعدهی</a></div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%BE%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="تایپدهی اردکی">اردکی</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9#بررسی_گونهای_پویا" class="mw-redirect" title="سیستم انواع">پویا</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AC%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="تدریجی (صفحه وجود ندارد)">تدریجی</a> (از پایتون(3.5))<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4" title="بنسازه رایانش">بنسازه رایانش</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%B3%DA%A9%D9%88%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="چندسکویی">چندسکویی</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="پروانه نرمافزار">پروانه</a></th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87%D9%94_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="پروانهٔ بنیاد نرمافزار پایتون (صفحه وجود ندارد)">پروانهٔ بنیاد نرمافزار پایتون</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D9%85_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87" title="پسوند نام پرونده">پسوند(های) نام پرونده</a></div></th><td class="infobox-data"><div style="direction: ltr; text-align:left;">قبل از ویرایش 3.5: .py, .pyc, .pyd, .pyo ,<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br />از ویرایش 3.5:.pyw, .pyz<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-left:0.65em;">وبگاه</th><td class="infobox-data"><div style="direction: ltr; text-align:left;"><span class="url"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://python.org">python<wbr />.org</a></span></div></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #eee;"><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="پیادهسازی زبان برنامهنویسی (صفحه وجود ندارد)">پیادهسازیهای</a> بزرگ</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="سیپایتون">سیپایتون</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="آیرون پایتون">آیرون پایتون</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="جایتون">جایتون</a>، <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="میکرو پایتون">میکرو پایتون</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%A7" title="نامبا">نامبا</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%DB%8C" title="پایپای">پایپای</a>، <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%BE%D8%B4%D8%AA%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="پایتون بدون پشته (صفحه وجود ندارد)">پایتون بدون پشته</a></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #eee;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C#گویش" title="زبان برنامهنویسی">گویش</a></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%DB%8C" title="پایپای">آر پایتون</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="سایتون">سایتون</a><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #eee;">متأثر از</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div style="direction:ltr"> <p><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان برنامهنویسی ایبیسی">ایبیسی</a>،<sup id="cite_ref-faq-created_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-faq-created-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="ایدا (زبان برنامهنویسی)">ایدا</a>،<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D9%84%DB%B6%DB%B8" title="الگول۶۸">الگول۶۸</a>,<sup id="cite_ref-98-interview_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-98-interview-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84" title="ایپیال">ایپیال</a>،<sup id="cite_ref-python.org_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-python.org-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="سی (زبان برنامهنویسی)">سی</a>،<sup id="cite_ref-AutoNT-1_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-1-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/C%2B%2B" title="C++">C++</a>,<sup id="cite_ref-classmix_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-classmix-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%DB%8C%D9%88" title="سیالیو">سیالیو</a>،<sup id="cite_ref-effbot-call-by-object_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-effbot-call-by-object-12"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Dylan_(programming_language)" class="mw-redirect" title="Dylan (programming language)">دیلن</a>،<sup id="cite_ref-AutoNT-2_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-2-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%87%D8%B3%DA%A9%D9%84_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="هسکل (زبان برنامهنویسی)">هسکل</a>،<sup id="cite_ref-AutoNT-3_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-3-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="آیکون (زبان برنامهنویسی)">آیکون</a>،<sup id="cite_ref-AutoNT-4_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-4-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%A7_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="جاوا (زبان برنامهنویسی)">جاوا</a>،<sup id="cite_ref-AutoNT-5_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-5-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%BE" title="لیسپ">لیسپ</a>،<sup id="cite_ref-AutoNT-6_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-6-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AC%D9%88%D9%84%D8%A7_%DB%B3" title="ماجولا ۳">ماجولا ۳</a>,<sup id="cite_ref-classmix_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-classmix-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%84" title="پرل">پرل</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84" title="استاندارد امال">استاندارد امال</a><sup id="cite_ref-python.org_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-python.org-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> </div></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color: #eee;">تأثیر گذاشته بر</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div style="direction:ltr"> <p><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%88%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="گرووی (زبان برنامهنویسی)">گرووی</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="بو (زبان برنامهنویسی)">بو</a>، <a href="/wiki/Cobra_(programming_language)" class="mw-redirect" title="Cobra (programming language)">کبرا</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%AA" title="کافیاسکریپت">کافیاسکریپت</a>،<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="دی (زبان برنامهنویسی)">D</a>, <a href="/wiki/%D8%A7%D9%81_%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%BE" title="اف شارپ">اف شارپ</a>، <a href="/wiki/Genie_(programming_language)" class="mw-redirect" title="Genie (programming language)">جینی</a>،<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="گو (زبان برنامهنویسی)">گو</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%A7_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%AA" class="mw-redirect" title="جاوا اسکریپت">جاوا اسکریپت</a>،<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="جولیا">جولیا</a>،<sup id="cite_ref-Julia_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-Julia-22"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/w/index.php?title=Nim_(programming_language)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nim (programming language) (صفحه وجود ندارد)">نیم</a>، رینگ،<sup id="cite_ref-The_Ring_programming_language_and_other_languages_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-The_Ring_programming_language_and_other_languages-23"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="روبی (زبان برنامهنویسی)">روبی</a>،<sup id="cite_ref-bini_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-bini-24"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%81%D8%AA_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="سوئیفت (زبان برنامهنویسی)">سوئیفت</a><sup id="cite_ref-lattner2014_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-lattner2014-25"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-below hlist"><hr /> <ul><li class="mw-empty-elt"></li></ul> <span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikibooks-logo-en-noslogan.svg/16px-Wikibooks-logo-en-noslogan.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikibooks-logo-en-noslogan.svg/24px-Wikibooks-logo-en-noslogan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikibooks-logo-en-noslogan.svg/32px-Wikibooks-logo-en-noslogan.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="400" /></span></span> <a href="https://en.wikibooks.org/wiki/Python_Programming" class="extiw" title="wikibooks:Python Programming">Python Programming </a> در ویکیکتاب <small>(انگلیسی)</small></td></tr></tbody></table><p><b>پایتون</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>: <span lang="en" title="متن به زبان انگلیسی"><bdi>Python</bdi></span>) یک <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان برنامهنویسی">زبان برنامهنویسی</a> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%A1%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="برنامهنویسی شیءگرا">شیءگرا</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="متن باز">متن باز</a>،<a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="زبان تفسیری">تفسیری</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%B7%D8%AD_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="زبان برنامهنویسی سطح بالا">سطح بالا</a>، و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان برنامهنویسی عمومی">همه منظوره</a> است، که <a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%AF%D9%88_%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%85" title="خیدو فان روسوم">خیدو فان روسوم</a><sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>a<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> آن را طراحی کردهاست، و اولین بار در سال ۱۹۹۱ منتشر شدهاست. فلسفه اصلی طراحی پایتون «خوانایی بالای کد» است و <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D9%81%D8%A7%D8%B5%D9%84%D9%87_%D8%AE%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="نویسه فاصله خالی">نویسههای فاصله خالی</a> در آن معنادار هستند و مکرر استفاده میشوند. ساختار زبانی و دیدگاه <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%A1%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="برنامهنویسی شیءگرا">شیءگرا</a> در پایتون به گونهای طراحی شدهاست که به برنامهنویس امکان نوشتن کد منطقی و واضح (بدون ابهام) را برای پروژههای کوچک و بزرگ میدهد.<sup id="cite_ref-AutoNT-7_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-7-27"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>کلمات کلیدی و اصلی این زبان بهصورت حداقلی تهیه شدهاند و در مقابل کتابخانههایی که در اختیار کاربر است بسیار وسیع هستند. </p><p>برخلاف برخی زبانهای برنامهنویسی رایج دیگر که بلاکهای کد در آکولاد تعریف میشوند (بهویژه زبانهایی که از نحو <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="سی (زبان برنامهنویسی)">زبان سی</a> پیروی میکنند) در زبان پایتون از <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%87" class="mw-redirect" title="نویسه">نویسه</a> فاصله و جلو بردن متن برنامه برای مشخص کردن بلاکهای کد استفاده میشود. به این معنی که تعدادی یکسان از <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%87" class="mw-redirect" title="نویسه">نویسه</a> فاصله در ابتدای سطرهای هر بلاک قرار میگیرند و این تعداد در بلاکهای کد درونیتر افزایش مییابد. بدین ترتیب بلاکهای کد به صورت خودکار ظاهری مرتب دارند. </p><p>در پایتون مدلهای مختلف برنامهنویسی (از جمله <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%A1%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="برنامهنویسی شیءگرا">شیگرا</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="برنامهنویسی دستوری">برنامهنویسی دستوری</a> و تابع محور) را پشتیبانی میشود و برای مشخص کردن نوع متغیرها از یک سامانهٔ پویا استفاده میشود. </p><p>این زبان از <a href="/wiki/%D9%85%D9%81%D8%B3%D8%B1_(%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87)" class="mw-redirect" title="مفسر (رایانه)">زبانهای برنامهنویسی مفسر</a> بوده و بهصورت کامل یک <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%A1%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="برنامهنویسی شیءگرا">زبان شیءگرا</a> است که در ویژگیها با زبانهای تفسیری <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%84" title="پرل">پرل</a>، <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="روبی (زبان برنامهنویسی)">روبی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D9%85_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="اسکیم (زبان برنامهنویسی)">اسکیم</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%AA%D8%A7%DA%A9" title="اسمالتاک">اسمالتاک</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84" title="تیسیال">تیسیال</a> مشابهت دارد و از مدیریت خودکار حافظه استفاده میکند.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>زبان پایتون ۲ رسماً از سال ۲۰۲۰ دیگر پشتیبانی نمیشود و پایتون ۲٫۷٫۱۸ آخرین نسخهٔ پایتون ۲٫۷ و همچنین پایتون ۲ است و ازاین به بعد دیگر هیچ وصلهٔ امنیتیای یا بهبود دیگری در این نسخه داده نخواهد شد.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>با پایان پشتیبانی از پایتون ۲ فقط پایتون ۳ نسخههای بعدی آن پشتیبانی خواهند شد.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>پایتون پروژهای <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="نرمافزار آزاد">آزاد</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2" title="متنباز">متنباز</a> توسعهیافتهاست و توسط بنیاد نرمافزار پایتون مدیریت میگردد. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تاریخچه"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE.DA.86.D9.87"></span>تاریخچه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: تاریخچه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Guido_van_Rossum_OSCON_2006.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Guido_van_Rossum_OSCON_2006.jpg/220px-Guido_van_Rossum_OSCON_2006.jpg" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Guido_van_Rossum_OSCON_2006.jpg/330px-Guido_van_Rossum_OSCON_2006.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Guido_van_Rossum_OSCON_2006.jpg/440px-Guido_van_Rossum_OSCON_2006.jpg 2x" data-file-width="2336" data-file-height="3504" /></a><figcaption>طراح زبان پایتون <a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%AF%D9%88_%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%85" title="خیدو فان روسوم">خیدو فان روسوم</a></figcaption></figure> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="تاریخچه پایتون">تاریخچه پایتون</a></div> <p>پایتون اواخر <a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%87_%DB%B1%DB%B9%DB%B8%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="دهه ۱۹۸۰ (میلادی)">دهه ۱۹۸۰ (میلادی)</a><sup id="cite_ref-venners-interview-pt-1_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-venners-interview-pt-1-34"><span class="cite-bracket">[</span>۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در مؤسسه ملی تحقیقات ریاضی و رایانه<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>b<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cwi.nl/">CWI</a>) در کشور <a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="هلند">هلند</a> توسعه داده شد. </p><p>هدف <a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%AF%D9%88_%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%85" title="خیدو فان روسوم">خیدو</a> از توسعهٔ پایتون ایجاد جانشینی برای <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان برنامهنویسی ایبیسی">زبان برنامهنویسی ایبیسی</a> بود<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> که قابلیت پردازش <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AB%D9%86%D8%A7_(%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="استثنا (برنامهنویسی)">استثناها</a> را داشته باشد.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>پیادهسازی پایتون در دسامبر ۱۹۸۹ آغاز شد.<sup id="cite_ref-timeline-of-python_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-timeline-of-python-38"><span class="cite-bracket">[</span>۳۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> خیدو طراح اصلی پایتون است و نقش مداوم او در تصمیمگیری پیرامون اهداف پایتون، باعث شد که انجمن پایتون به او لقب <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87_%D8%AC%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="دیکتاتور خیرخواه جاویدان">دیکتاتور خیرخواه جاویدان</a><sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>c<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> را بدهد.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> فان روسوم تا ۱۲ ژوئیه ۲۰۱۸ مسئولیت رهبری پروژهٔ پایتون را به عهده داشت. در آن زمان او اعلام کرد که از مسئولیت خود به عنوان <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87_%D8%AC%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="دیکتاتور خیرخواه جاویدان">دیکتاتور خیرخواه جاویدان</a> کنارهمیگیرد.<sup id="cite_ref-lj-bdfl-resignation_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-lj-bdfl-resignation-41"><span class="cite-bracket">[</span>۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در حال حاضر، او مسئولیت رهبری پروژهٔ پایتون را به یک انجمن راهبری<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>d<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پنج عضوی که خود نیز یکی از اعضای آن است دادهاست.<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>۴۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>۴۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>در ژانویهٔ ۲۰۱۹ توسعه دهندگان فعال هستهٔ پایتون نیک کولان،<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>e<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برت کانون،<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>f<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بری وارساو،<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>g<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> کارول ویلینگ،<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>h<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و خیدو فان روسوم را به عنوان اعضای انجمن انتخاب کردند.<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>۴۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>از آن زمان خیدو فان روسوم از نامزدی برای انجمن ۲۰۲۰ صرف نظر کردهاست.<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>۴۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>پایتون ۲٫۰ در ۱۶ اکتبر ۲۰۰۰ با ویژگیهای مهم و جدید بسیاری منتشر شدکه شامل <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8%D9%87" title="بازیافت حافظه">بازیافت حافظه</a> با قابلیت <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="شناسایی دور">شناسایی دور</a><sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>i<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و پشتیبانی از <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%AF" class="mw-redirect" title="یونیکد">یونیکد</a> بود.<sup id="cite_ref-newin-2.0_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-newin-2.0-53"><span class="cite-bracket">[</span>۴۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>پایتون ۳٫۰ در ۳ دسامبر ۲۰۰۸ منتشر شد این نسخه بازنویسی عمدهای از نسخهٔ قبل بود که <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D9%82%D8%A8%D8%B1%D9%88" title="سازگاری عقبرو">سازگاری عقبرو</a><sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>j<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> را شکسته بود.<sup id="cite_ref-3.0-release_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-3.0-release-55"><span class="cite-bracket">[</span>۴۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>بسیاری از ویژگیهای عمدهٔ آن به پایتون 2.6.x<sup id="cite_ref-pep-3000_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-pep-3000-56"><span class="cite-bracket">[</span>۴۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و 2.7.x <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84" title="پیشانتقال">پیشانتقال</a> داده شدند. نسخههای منتشر شده از پایتون ۳ ابزار <code>2to3</code> را دارند که کار ترجمهٔ کد پایتون ۲ به پایتون ۳ را (حداقل تا حدودی) انجام میدهد.<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>۴۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>از سال ۲۰۱۵ مقرر شد نسخههای پایتون ۲٫۷ تنها تا سال ۲۰۲۰ پشتیبانی شوند.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>۴۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>۴۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خصوصیات"><span id=".D8.AE.D8.B5.D9.88.D8.B5.DB.8C.D8.A7.D8.AA"></span>خصوصیات</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: خصوصیات"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>فهرست برخی از تغییرات عمده پایتون ۳٫۰: </p> <ul><li>تغییر پرینت چون یک تابع غیرقابل انتقال است نه یک توضیح. این باعث میشود که تغییر یک ماژول برای استفاده از یک تابع پرینت متفاوت، آسان باشد و بنابراین ایجاد نحو منظمتر میشود. در پایتون ۲٫۶ این امکان با تایپ کردن</li></ul> <p><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="kn">from</span> <span class="err">–</span> <span class="n">future</span> <span class="err">–</span> <span class="kn">import</span> <span class="nn">print</span> <span class="err">–</span> <span class="n">function</span></code> فراهم شد. </p> <ul><li>در پایتون ۳٫۱۰ ویژگی match ارائه شد که این ویژگی در جهت عدم وجود switch بود که رضایت کاربران را در پی داشت، به سینتکس match توجه کنید:</li></ul> <div class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr mw-highlight-lines" dir="ltr"><pre><span></span><span class="linenos" data-line="1"></span><span class="n">http_code</span> <span class="o">=</span> <span class="mi">418</span> <span class="linenos" data-line="2"></span><span class="k">match</span> <span class="n">http_code</span><span class="p">:</span> <span class="linenos" data-line="3"></span> <span class="k">case</span> <span class="mi">200</span><span class="p">:</span> <span class="linenos" data-line="4"></span> <span class="nb">print</span><span class="p">(</span><span class="s2">"OK"</span><span class="p">)</span> <span class="linenos" data-line="5"></span> <span class="n">do_something_good</span><span class="p">()</span> <span class="linenos" data-line="6"></span> <span class="k">case</span> <span class="mi">404</span><span class="p">:</span> <span class="linenos" data-line="7"></span> <span class="nb">print</span><span class="p">(</span><span class="s2">"Not Found"</span><span class="p">)</span> <span class="linenos" data-line="8"></span> <span class="n">do_something_bad</span><span class="p">()</span> <span class="linenos" data-line="9"></span> <span class="k">case</span> <span class="mi">418</span><span class="p">:</span> <span class="linenos" data-line="10"></span> <span class="nb">print</span><span class="p">(</span><span class="s2">"I'm a teapot"</span><span class="p">)</span> <span class="linenos" data-line="11"></span> <span class="n">make_coffee</span><span class="p">()</span> <span class="linenos" data-line="12"></span> <span class="k">case</span><span class="w"> </span><span class="k">_</span><span class="p">:</span> <span class="linenos" data-line="13"></span> <span class="nb">print</span><span class="p">(</span><span class="s2">"Code not found"</span><span class="p">)</span> </pre></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="فلسفه_برنامهنویسی"><span id=".D9.81.D9.84.D8.B3.D9.81.D9.87_.D8.A8.D8.B1.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87.E2.80.8C.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.B3.DB.8C"></span>فلسفه برنامهنویسی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: فلسفه برنامهنویسی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پایتون یک زبان برنامهنویسی چند پارادایمی است به طوریکه هم <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%A1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="شیءگرایی">شیء گرایی</a><sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>k<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%D9%87" title="برنامهنویسی ساختیافته">برنامهنویسی ساختیافته</a><sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>l<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> را کاملاً پوشش میدهد و هم بسیاری از خصوصیات پایتون برنامهنویسی <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="برنامهنویسی جنبهگرا">جنبه گرا</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B9%DB%8C" title="برنامهنویسی تابعی">تابعی</a> (مثل پشتیبانی از <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="فرا برنامهنویسی">فرا برنامهنویسی</a><sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>m<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>)<sup id="cite_ref-AutoNT-13_63-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-13-63"><span class="cite-bracket">[</span>۵۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> را پوشش میدهد.<sup id="cite_ref-AutoNT-14_64-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-14-64"><span class="cite-bracket">[</span>۵۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پارادایمهای برنامهنویسی دیگر نیز به وسیلهٔ افزونهها پشتیبانی شدهاند. مثل <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%DB%8C" title="برنامهنویسی منطقی">برنامهنویسی منطقی</a>.<sup id="cite_ref-AutoNT-17_65-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-17-65"><span class="cite-bracket">[</span>۵۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>پایتون از تایپ پویا و ترکیبی از شمارش مرجع و یک حلقه کشف و بازیافت قسمتهای هدر رفته حافظه برای <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8%D9%87" title="مدیریت حافظه">مدیریت حافظه</a>، استفاده میکند.<sup id="cite_ref-Reference_counting_66-0" class="reference"><a href="#cite_note-Reference_counting-66"><span class="cite-bracket">[</span>۵۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یک ویژگی مهم پایتون تحلیل نام پویا است که روشها و نام متغیرها را در طول اجرای برنامه به هم ملحق میکند. </p><p>طرح پایتون به پشتیبانی محدود برای <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B9%DB%8C" title="برنامهنویسی تابعی">برنامهنویسی تابعی</a> به سُنَت <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%BE" title="لیسپ">زبان لیسپ</a>، ارائه شد. به همین منظور پایتون دارای توابع <code>filter</code>, <code>map</code>, و <code>reduce</code> و عبارتهای <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_(%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B2%D8%A7%D8%B9%DB%8C)" title="فهرست (نوع داده انتزاعی)">لیست</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86%DB%8C" title="آرایه انجمنی">دیکشنری</a>، مجموعه و <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%AF_(%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="مولد (برنامهنویسی)">جنراتور</a> است.<sup id="cite_ref-AutoNT-59_67-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-59-67"><span class="cite-bracket">[</span>۵۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> اگرچه، تشابههای عمدهای بین پایتون و زبان خانواده لیسپ وجود دارد. این کتابخانه دو ماژول دارد (ایترتولز<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>n<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و فانکتولز<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>o<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>) که ابزارهای تابعی را با اقتباس از <a href="/wiki/%D9%87%D8%B3%DA%A9%D9%84_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="هسکل (زبان برنامهنویسی)">هسکل</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84" title="استاندارد امال">استاندارد امال</a> پیادهسازی میکند.<sup id="cite_ref-AutoNT-18_70-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-18-70"><span class="cite-bracket">[</span>۵۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>فلسفهٔ اصلی پایتون در سند <a href="/wiki/%D8%B0%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="ذن پایتون">ذن پایتون</a> <i>پیئیپی ۲۰</i> خلاصه شدهاست که شامل گزینههای زیر است:<sup id="cite_ref-PEP20_71-0" class="reference"><a href="#cite_note-PEP20-71"><span class="cite-bracket">[</span>۵۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="div-col columns column-count column-count-۲" style="column-count: 2; -moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2; آری"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37969212">.mw-parser-output .divbox{padding:1em;margin:0.5em}.mw-parser-output .divbox .divbox-heading{width:auto;margin-left:auto;margin-right:auto;font-weight:bold;text-align:center}.mw-parser-output .divbox-amber{background-color:#ffffcc;border:1px solid #663300}.mw-parser-output .divbox-berk{background-color:#b78727;border:1px solid #0f4d92}.mw-parser-output .divbox-black{background-color:black;border:1px solid white;color:white;font-weight:bold}.mw-parser-output .divbox-bloodred{background-color:#ff3333;border:1px solid #cc0000;font-weight:bold}.mw-parser-output .divbox-blue{background-color:#dee;border:1px solid #0000cc}.mw-parser-output .divbox-brown{background-color:#f2deb8;border:1px solid #663300}.mw-parser-output .divbox-darkgreen{background-color:#006a4d;color:#ffffff;border:4px solid #ffffff;border-radius:5em;box-shadow:0.1em 0.1em 0.5em rgba(0,0,0,0.75)}.mw-parser-output .divbox-docgreen{background-color:#ecfcf4;border:1px solid #aaaaaa}.mw-parser-output .divbox-double{background-color:inherit;border:1px double #000000;letter-spacing:0.5em}.mw-parser-output .divbox-email{font-weight:bold;margin-left:2em;border:black solid 1px;border-style:dotted solid dotted solid;background:palegreen}.mw-parser-output .divbox-fawn{border:1px solid #cd853f;background-color:#fff8dc;border-radius:10px}.mw-parser-output .divbox-forest{background-color:#b5dbaf;border:1px solid #006633}.mw-parser-output .divbox-gold{background-color:#cc0;border:1px solid #f00}.mw-parser-output .divbox-gray,.mw-parser-output .divbox-grey{background-color:#eeeeee;border:1px solid #999999}.mw-parser-output .divbox-gray99,.mw-parser-output .divbox-grey99{background-color:#f9f9f9;border:1px solid #dddddd}.mw-parser-output .divbox-grayh,.mw-parser-output .divbox-greyh{background:transparent;border:solid 4px lightgray;border-left:none;border-right:none;color:gray}.mw-parser-output .divbox-green{background-color:#ccffcc;border:1px solid #009900}.mw-parser-output .divbox-greenv{background:transparent;border:solid 8px lightgreen;border-top:none;border-bottom:none}.mw-parser-output .divbox-ivory{border:1px solid #0000ff;background-color:#fffff0;border-radius:10px}.mw-parser-output .divbox-lavender{background-color:#e6e6fa;font-size:11pt;border:1px solid #7d00b3}.mw-parser-output .divbox-lightblue{background-color:#f0f8ff;border:1px solid #7cb9e8}.mw-parser-output .divbox-lilac{background-color:#c8a2c8;border:1px solid silver}.mw-parser-output .divbox-n{border:7px solid #0ff0ff;background-color:#f0fff0;border-radius:25px}.mw-parser-output .divbox-navy{background-color:#aadbe0;border:1px solid #00477b}.mw-parser-output .divbox-none{border:1px hidden}.mw-parser-output .divbox-nyanza{background-color:#e9ffdb;font-size:11pt;border:1px solid #7d00b3}.mw-parser-output .divbox-orange{background-color:#ffdeb5;border:1px solid #ff6600}.mw-parser-output .divbox-plain{background-color:inherit;border:1px solid #000000}.mw-parser-output .divbox-purple{background-color:#ffdaff;border:1px solid #7d00b3}.mw-parser-output .divbox-red{background-color:#ffcccc;border:1px solid #cc0000}.mw-parser-output .divbox-sia{background-color:#cccccc;border:1px solid #6881b9}.mw-parser-output .divbox-siaaa{background-color:#d5dceb;border:1px solid #6881b9}.mw-parser-output .divbox-simar{background-color:#f2deb8;border:4px solid #810541;border-radius:5em}.mw-parser-output .divbox-teal{background-color:#008080;border:1px solid #40e0d0}.mw-parser-output .divbox-thistle{background-color:#d8bfd8;font-size:11pt;border:1px solid #7d00b3}.mw-parser-output .divbox-tt{background-color:transparent;color:darkblue;border:1px solid grey}.mw-parser-output .divbox-wdl{background-color:#cee3f6;border:1px solid #cee3f6}.mw-parser-output .divbox-white{background-color:#ffffff;border:1px solid #000000}.mw-parser-output .divbox-wordperfect{background-color:blue;color:white;border:1px solid #0000cc}.mw-parser-output .divbox-email,.mw-parser-output .divbox-tt,.mw-parser-output .divbox-wordperfect{font-family:monospace,monospace}.mw-parser-output .divbox-yellow{background-color:#ffffcc;border:1px solid #ffcc00}</style> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r37969212"> </div> <p>به جای اینکه تمام عملکرد پایتون در هستهٔ آن متمرکز باشد طوری طراحی شدهاست که به خوبی از افزونهها پشتیبانی کند. این ویژگی پایتون که آن را محبوب کردهاست، راهی برای اضافه کردن <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C" class="mw-redirect" title="ایپیآی">ایپیآی</a> به نرمافزارهای موجود بودهاست. ایدهٔ فان روسوم از زبانی با هستهٔ کوچک و کتابخانهٔ استاندارد بزرگ با مفسر افزونهپذیر، ریشه در سرخوردگی او از زبان <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان برنامهنویسی ایبیسی">ایبیسی</a> دارد.<sup id="cite_ref-venners-interview-pt-1_34-1" class="reference"><a href="#cite_note-venners-interview-pt-1-34"><span class="cite-bracket">[</span>۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>یکی از اهداف پایتون داشتن نحو سادهتر و منظمتر است؛ به همین دلیل برای روششناسی کد فقط یک انتخاب در مقابل توسعهدهنده قرار میدهد. روش پایتون در مقابل روش پرل (بیش از یک روش برای انجام آن وجود دارد) قرار دارد و فلسفهٔ طراحی آن چنین است «باید یک راه – و ترجیحاً فقط یک راه - آشکار برای انجام هر کاری وجود داشته باشد.».<sup id="cite_ref-PEP20_71-1" class="reference"><a href="#cite_note-PEP20-71"><span class="cite-bracket">[</span>۵۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> الکس مارتلی<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>p<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> که نویسندهٔ کتابهای مربوط به پایتون است. مینویسد: «در فرهنگ پایتون «هوشمندانه» توصیف کردن چیزی ستایش بهشمار <i>نمیرود</i>.»<sup id="cite_ref-AutoNT-19_73-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-19-73"><span class="cite-bracket">[</span>۵۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>هدف دیگر طراحی زبان آسان کردن توسعهپذیری است. ماژولهایی که تازه ساخته شدهاند، بهسادگی در C و C++ نوشته میشوند. پایتون همچنین میتواند به عنوان زبان توسعه برای ماژولها و کاربردهای موجود که به برنامه واسط قابل برنامهریزی نیاز دارد، استفاده شود. توسعه دهندگان پایتون سعی کردند از <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%DB%8C%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87#وقت_بهینهسازی" title="بهینهسازی برنامه">بهینهسازی</a> زود هنگام اجتناب کنند و <a href="/wiki/%D9%88%D8%B5%D9%84%D9%87_(%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4)" title="وصله (رایانش)">وصلههای</a> غیر حساس سیپایتون که باعث افزایش سرعت نهایی میشد را اضافه نکردند.<sup id="cite_ref-AutoNT-20_74-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-20-74"><span class="cite-bracket">[</span>۵۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> هرگاه برای برنامهنویس پایتون سرعت اهمیت داشت، او میتواند توابع زمانبر را به ماژولهای افزونهای ببرد و آنها را به زبانهایی مثل سی بنویسد یا از <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%DB%8C" title="پایپای">پایپای</a> استفاده کند که نوعی <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%84_%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D8%A7" title="کامپایل درجا">کامپایلر درجا</a> است. از <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="سایتون">سایتون</a> که اسکریپت پایتون را به سی ترجمه میکند نیز میتوان استفاده کرد. </p><p>به کاربران و علاقهمندان پایتون مخصوصاً آنان که باتجربه و آگاه به حساب میآیند پایتونیستا<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">[</span>q<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> گفته میشود.<sup id="cite_ref-AutoNT-27_76-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-27-76"><span class="cite-bracket">[</span>۵۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-AutoNT-25_77-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-25-77"><span class="cite-bracket">[</span>۶۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>این زبان در مقایسه با زبانهای دیگر، دارای سرعت کمتری است. این زبان سطح بالایی است و مانند زبانهای C، رابطه خوبی با سختافزار ندارد. کارهایی که نیاز به <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8%D9%87_%DA%A9%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%85%D8%AF%D8%AA" title="حافظه کوتاهمدت">حافظه کوتاه مدت</a> دارند را نمیتوان برای زبان پایتون مناسب دانست. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="واژههای_ابداعی"><span id=".D9.88.D8.A7.DA.98.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A7.D8.A8.D8.AF.D8.A7.D8.B9.DB.8C"></span>واژههای ابداعی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: واژههای ابداعی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>یک واژه ابداعی رایج در انجمن پایتون، واژهٔ پایتونیک<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>r<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> است که محدوده معنایی وسیعی را در رابطه با <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%DA%A9_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="سبک برنامهنویسی">سبک برنامهنویسی</a> در بر میگیرد. کدی پایتونیک است که از <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="اصطلاح برنامهنویسی">اصطلاحات</a> پایتون به خوبی استفاده کرده باشد به طوری که شیوایی در زبان را نشان دهد و مطابق فلسفهٔ مینیمالیستی و خوانایی بالا در پایتون باشد. در مقابل کد آنپایتونیک<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>s<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> کدی است که فهم آن مشکل است یا مثل رونویسیای از زبان دیگری باشد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نام_گذاری"><span id=".D9.86.D8.A7.D9.85_.DA.AF.D8.B0.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>نام گذاری</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: نام گذاری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>نام پایتون از گروه کمدین بریتانیایی <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مانتی پایتان">مانتی پایتون</a> که سازندهٔ پایتون، خیدو فان روسوم، به آن علاقهمند بود، گرفته شدهاست. اشاره به مانتی پایتان در فرهنگ پایتون و کدهای آن به وفور دیده میشود؛<sup id="cite_ref-tutorial-chapter1_80-0" class="reference"><a href="#cite_note-tutorial-chapter1-80"><span class="cite-bracket">[</span>۶۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>برای مثال در پایتون spam and eggs، به جای <a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="فوبار">فوبار</a> به عنوان <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AD%D9%88%DB%8C" title="متغیر فرانحوی">متغیرهای فرانحوی</a> به کار میرود.<sup id="cite_ref-tutorial-chapter1_80-1" class="reference"><a href="#cite_note-tutorial-chapter1-80"><span class="cite-bracket">[</span>۶۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-AutoNT-26_81-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-26-81"><span class="cite-bracket">[</span>۶۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>در مستندسازی رسمی پایتون نیز به روالهای مانتی پایتون اشاره میشود.<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>۶۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>۶۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="دستور_زبان"><span id=".D8.AF.D8.B3.D8.AA.D9.88.D8.B1_.D8.B2.D8.A8.D8.A7.D9.86"></span>دستور زبان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: دستور زبان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D8%B9%D8%AF_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="قواعد زبان پایتون">قواعد زبان پایتون</a></div><p>خوانایی بالا از اهداف زبان پایتون است؛ بنابراین طرح بندی آن مرتب و بدون حشو و زوائد است و اغلب از کلمات کلیدی انگلیسی استفاده میکند، در حالی که زبانها دیگر از نقطهگذاری استفاده میکنند. پایتون نسبت به زبانهای ساخت یافته سنتی، مثل <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_C" class="mw-redirect" title="زبان C">C</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%84_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="پاسکال (زبان برنامهنویسی)">پاسکال</a> استثناءهای نحوی و موارد خاص کمتری دارد.<sup id="cite_ref-AutoNT-52_84-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-52-84"><span class="cite-bracket">[</span>۶۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و این اجازه را به برنامه نوسان میدهند که خلاقانه تر کدنویسی کنند و از تولید کدهای طولانی پرهیز کنند، زیرا کدهای طولانی میتواند سبب سنگین تر شدن برنامهها در هنگام خروجی گرفتن نیز باشد. </p><figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Python_add5_syntax.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Python_add5_syntax.svg/360px-Python_add5_syntax.svg.png" decoding="async" width="360" height="269" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Python_add5_syntax.svg/540px-Python_add5_syntax.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Python_add5_syntax.svg/720px-Python_add5_syntax.svg.png 2x" data-file-width="602" data-file-height="449" /></a><figcaption>کدهای پایتون ۲ همراه با <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%86%D8%AD%D9%88" class="mw-redirect" title="برجستهسازی نحو">برجستهسازی نحو</a>.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دندانه_دار_نوشتن"><span id=".D8.AF.D9.86.D8.AF.D8.A7.D9.86.D9.87_.D8.AF.D8.A7.D8.B1_.D9.86.D9.88.D8.B4.D8.AA.D9.86"></span>دندانه دار نوشتن</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: دندانه دار نوشتن"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D8%B9%D8%AF_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86#دندانه_دار_نوشتن" title="قواعد زبان پایتون">قواعد_زبان_پایتون § دندانه_دار_نوشتن</a></div> <p>پایتون برای جداکردن بلوک کد به جای استفاده کردن از <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%B9#زبانهای_آکولادی_(Bracket)" title="فهرست زبانهای برنامهنویسی بر پایه نوع">آکولاد</a> از تورفتگی <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D9%81%D8%A7%D8%B5%D9%84%D9%87_%D8%AE%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="نویسه فاصله خالی">فاصله خالی</a> استفاده میکند. برای شروع بلوک کد یک پله تورفتگی را بیشتر میکنیم و برای اتمام آن یک پله بلوک کد را کمتر میکنیم.<sup id="cite_ref-AutoNT-53_85-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-53-85"><span class="cite-bracket">[</span>۶۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پس ساختار ظاهری برنامه نمایش دهندهٔ ساختار معنایی آن است.<sup id="cite_ref-guttag_86-0" class="reference"><a href="#cite_note-guttag-86"><span class="cite-bracket">[</span>۶۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این ویژگیای که به نام قاعدهٔ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/en:Off-side_rule" class="extiw" title="w:en:Off-side rule">آف-ساید</a> نیز شناخته میشود و در بعضی از زبانها وجود دارد ولی در بیشتر زبانهای برنامهنویسی وجود تورفتگی معنای خاصی نمیدهد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="حکمها_و_روند_کنترل"><span id=".D8.AD.DA.A9.D9.85.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_.D9.88_.D8.B1.D9.88.D9.86.D8.AF_.DA.A9.D9.86.D8.AA.D8.B1.D9.84"></span>حکمها و روند کنترل</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: حکمها و روند کنترل"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>حکمهای پایتون شامل: </p> <ul><li>کلمه مقدار دهی (توکن '=' , علامت مساوی) برای مقدار دهی به متغیرها به کار میرود.</li> <li>کلمه <code>if</code> که برای ایجاد شرط در برنامه استفاده میشود. (اگر شرط برقرار بود کار مورد نظر را انجام بده) کلمه <code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="k">else</span></code> به معنای در غیر اینصورت هست و در صورت برقرار نبودن شرط اجرا میشود و کلمه <code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="k">elif</span></code>(کوتاه شده else-if) به معنا در غیر اینصورت اگر شرط دیگر برقرار بود کار دیگر را انجام بده.</li> <li>کلمه <code>for</code> برای ایجاد حلقههای تکرار در پایتون استفاده میشود که به یک شی قابل شمارش نیاز دارد.</li> <li>کلمه <code>while</code> نیز برای ایجاد حلقههای تکرار شونده استفاده میشود با این تفاوت که به جای یک شی قابل شمارش(iterable) یک شرط میگیرد، و تا زمانیکه شرط برقرار باشد کاری را تکرار میکند.</li> <li><code>کلمه try</code> برای مدیریت خطاها استفاده میشود و با دو کلمهٔ <code>except</code> یا <code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="k">finally</span></code> به کار گرفته شود.</li> <li><code>کلمه raise</code> برای بالاآوردن (ایجاد) یک خطا استفاده میشود.</li> <li><code>کلمه class</code> که برای ساخت نمونه و کلاسهای جدید توسط کاربر به کاربر میرود.</li> <li>کلمه <code>def</code> که برای ایجاد یک تابع یا (Function) به کار میرود.</li> <li>کلمه <code>with</code> که برای مدیریت منابع به کار میرود این کلمه در حقیقت برای راحتی کار و عدم نیاز به نوشتن try و except و finally به کار میرود.</li> <li>کلمه <code>break</code> این کلمه را تنها در داخل حلقه میشود نوشت و حلقه را بهطور کامل قطع میکند و خارج میشود.</li> <li><code>کلمه continue</code> این کلمه نیز تنها در داخل حلقه استفاده میشود و هنگام برخورد مفسر به این کلمه به iterate بعدی پرش میکند و حلقه از بالا شروع میشود.</li> <li>کلمه <code>del</code> که برای پاک کردن متغیرها از آن استفاده میشود. این کلمه اسم متغیر را از فضا نام برنامه پاک میکند.</li> <li>کلمه <code>pass</code> ساده شده این دستور میشود کاری نکن.</li> <li>کلمه <code>assert</code> که هنگام دیباگ کردن استفاده میشود. شرطی که باید اتفاق بیافتد را بررسی میکند.</li> <li><code>کلمه yield</code> که از آن در توابع مولد (جنراتور) به جای <code>return</code> استفاده میشود.</li> <li>کلمه <code>print</code> که در پایتون ۳ تبدیل به تابع <code>print()</code> شد. (<a href="#خصوصیات">#خصوصیات</a>)</li> <li>کلمه <code>import</code> که برای وارد کردن ماژول استفاده میشود.</li> <li>کلمه <code>return</code> که برای برگرداندن مقادیر در تابع استفاده میشود.</li></ul> <p>سی پایتون استمرار را پشتیبانی نمیکند و مطابق نظر <a href="/wiki/%D8%AE%D9%8E%D9%88%D8%AF%D9%88_%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%88%D9%85" class="mw-redirect" title="خَودو فان روسوم">خَودو فان روسوم</a> هرگز نخواهد کرد. در ورژنهای قبلی مولد تکرار کند بود چون اطلاعات تنها در یک جهت از مولد عبور میکردند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="عبارتها"><span id=".D8.B9.D8.A8.D8.A7.D8.B1.D8.AA.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>عبارتها</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: عبارتها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>.<sup id="cite_ref-PEP465_87-0" class="reference"><a href="#cite_note-PEP465-87"><span class="cite-bracket">[</span>۶۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Python3.5Changelog_88-0" class="reference"><a href="#cite_note-Python3.5Changelog-88"><span class="cite-bracket">[</span>۶۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>از پایتون ۳٫۸ نحو <code>:=</code>، که با نام عملگر والروس<sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span class="cite-bracket">[</span>t<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> شناخته میشود، توصیف شد؛ که مقادیر را به متغییرها تخصیص میدهد.<sup id="cite_ref-Python3.8Changelog_90-0" class="reference"><a href="#cite_note-Python3.8Changelog-90"><span class="cite-bracket">[</span>۷۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>در پایتون <code> == </code> مقدار را مقایسه میکند در مقابل جاوا که برای اعداد مقدار را مقایسه میکند.<sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">[</span>۷۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">[</span>۷۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در پایتون میتوان مقایسه را به صورت زنجیره ای انجام داد: مثلاً به صورت مقابل <code>a <= b <= c</code>.</li> <li>در پایتون لغات <code>and</code>, <code>or</code>, <code>not</code> عملگرهای منطقی نام دارند.</li> <li>در پایتون راهی کوتاه برای ساخت دنبالهها و iterableها وجود دارد به نام comprehension، که در پایتون لیست کامپرهنشن، دیکشنری کامپرهنشن، ست کامپرهنشن و جنراتور کامپرهنشن به ترتیب برای ایجاد نوعهای دادهای لیست (لیست)، دیکشنری (dict)، ست (set) و تیوپل (tuple) به کار میرود. <b>نکته:</b>البته چون تیوپلها تغییرناپذیر (immutable) هستند یعنی نمیتوان بدون تغییر در رفرنس آنها مقدار جدیدی به آنها اضافه کرد نوع دادهای حاصله از کامپرهنشن آنها ژنراتور میباشد که یک (lazy iterable) هست.</li> <li><sup id="cite_ref-AutoNT-59_67-1" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-59-67"><span class="cite-bracket">[</span>۵۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>توابع بینام که با به کار بردن عبارتهای لامبدا (lambda) تعریف میشود. در این توابع نمیتوان از return استفاده کرد. <ul><li>عبارتهای شرطی تودرتو که به صورت <code>x if c else y</code> نوشته میشوند.<sup id="cite_ref-AutoNT-60_93-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-60-93"><span class="cite-bracket">[</span>۷۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul></li> <li>پایتون بین لیست و تیوپل تمایز قائل میشود. لیستها به صورت <code>[1, 2, 3]</code> نوشته میشوند و تغییرپذیر هستند؛ به همین دلیل نمیتواند به عنوان کلید دیکشنری استفاده شود. (کلیدهای دیکشنری باید تغییرناپذیر باشند) تیولها به صورت <code>(1, 2, 3)</code> نوشته میشوند، تغییرناپذیر هستند، تمام اعضای آن نیز باید تغییرناپذیر باشند و میتواند به عنوان کلی استفاده شوند. عملگر <code>+</code> میتواند برای به هم چسباندن دو تاپل استفاده شود.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="متدها"><span id=".D9.85.D8.AA.D8.AF.D9.87.D8.A7"></span>متدها</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: متدها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>زبان پایتون دارای سه نوع متد میباشد: </p> <ul><li>Class method</li> <li>Instance method</li> <li>Static method</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="آشنایی_با_متدهای_نمونه_(Instance_method)"><span id=".D8.A2.D8.B4.D9.86.D8.A7.DB.8C.DB.8C_.D8.A8.D8.A7_.D9.85.D8.AA.D8.AF.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.86.D9.85.D9.88.D9.86.D9.87_.28Instance_method.29"></span>آشنایی با متدهای نمونه (Instance method)</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: آشنایی با متدهای نمونه (Instance method)"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>این متدها جز رایجترین و قدرتمندترین متدهای زبان برنامهنویسی پایتون میباشند، این توابع از پارامتر self به عنوان اولین آرگومان در ورودی استفاده میکنند، جالب است بدانید که بدیهی ست که استفاده از سایر ورودیها امکانپذیر است و با استفاده از self که به Instance کلاس اشاره میکند، دسترسی به سایر متدها و attributesهای کلاس امکانپذیر است. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="آشنایی_با_متدهای_کلاس_(Class_method)"><span id=".D8.A2.D8.B4.D9.86.D8.A7.DB.8C.DB.8C_.D8.A8.D8.A7_.D9.85.D8.AA.D8.AF.D9.87.D8.A7.DB.8C_.DA.A9.D9.84.D8.A7.D8.B3_.28Class_method.29"></span>آشنایی با متدهای کلاس (Class method)</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=12" title="ویرایش بخش: آشنایی با متدهای کلاس (Class method)"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>این نوع از توابع با بهکارگیری از دکوراتور داخلی (builtin) classmethod@ ایجاد (و شناخته) میشوند. کلاس متد پارامتر cls را به عنوان اولین آرگومان در ورودی میپذیرند (مثل حالت قبل استفاده از سایر ورودیها نیز امکانپذیر است). cls به اشیای درون کلاس اشاره میکند و نه نمونه ساخته شده از آن، بنابراین Class methodها میتوانند وضعیت کلاس را تغییر دهند. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="آشنایی_با_متدهای_استاتیک_(Static_method)"><span id=".D8.A2.D8.B4.D9.86.D8.A7.DB.8C.DB.8C_.D8.A8.D8.A7_.D9.85.D8.AA.D8.AF.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A7.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.AA.DB.8C.DA.A9_.28Static_method.29"></span>آشنایی با متدهای استاتیک (Static method)</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=13" title="ویرایش بخش: آشنایی با متدهای استاتیک (Static method)"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>این متدها با استفاده از دکوراتور staticmethod@ ایجاد (و شناخته) میشوند. در ورودی این نوع متدها پارامتر معناداری مانند cls یا self وجود ندارد اما مانند تمام متدها امکان دریافت ورودی را دارند. </p><p>این متدهای کاربرد زیادی در برنامهنویسی پایتون ندارند و به جای آنها میتوان از module functions (توابعی که در یک ماژول دیگر قرار دارد، مثلاً ماژول utils) استفاده کرد. </p><p>متدهای استاتیک نیز به کلاسها محدود هستند اما نمیتوانند state کلاس یا نمونه ساخته شده از کلاس را تغییر دهند و تنها به دادههایی که به آنها دسترسی دارند محدود شدهاند. در کل، متدهای استاتیک اطلاعاتی از state کلاس یا نمونه ساخته شده از کلاس ندارند. استاتیک متدها در حقیقت چیزی جز یک callable در یک کلاس نیستند که برای دسترسی به آنها نیازی به نمونه سازی از کلاس نیست. </p><p>کاربرد متدهای استاتیک در مواقعی است که تابع وظیفه پردازش مجزایی از سایر فعالیت اعضای کلاس را بر عهده دارد و نیاز به بیشتر برای ایجاد متدهای کاربردی یا محاسباتی است. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="نوع_دهی"><span id=".D9.86.D9.88.D8.B9_.D8.AF.D9.87.DB.8C"></span>نوع دهی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=14" title="ویرایش بخش: نوع دهی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پایتون از <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B9%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DA%A9%DB%8C" title="نوعدهی اردکی">نوع دهی اردکی</a> استفاده میکند. محدودیت تایپ در زمان کامپایل چک نمیشود؛ بنابراین عمل گرهای روی یک شیء ممکن است شکست بخورند، به این مفهوم که شیء داده شده از یک تایپ مناسب نیست. با اینکه اجباری در تایپ دهی ایستا نیست. نوع دهی پایتون <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B9%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%88_%D8%B3%D8%B3%D8%AA" class="mw-redirect" title="نوعدهی نیرومند و سست">نیرومند</a> است؛ به همین دلیل اعمالی که به خوبی تعریف نشده باشند را منع میکند؛ مانند جمع کردن یک متغیر رشته با عدد. </p><p>پایتون به برنامه نویسان اجازه میدهد با استفاده از <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3_(%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="کلاس (برنامهنویسی)">کلاس</a>، نوعهای دلخواه خودشان را تعریف کنند. نمونههای جدید هر کلاس با فراخوانی آن کلاس ساخته میشوند؛ مثلاً <code><bdi>SpamClass()</bdi></code> یا <code><bdi>EggsClass()</bdi></code> و خود کلاسها نمونههایی از متاکلاس <code>type</code> هستند. </p><p>پایتون قبل از نسخهٔ ۳٫۰ دو نوع کلاس داشت یکی <i>شیوهٔ قدیم</i> <i>old-style</i> و دیگری <i>شیوهٔ جدید</i> <i>new-style</i>.<sup id="cite_ref-classy_94-0" class="reference"><a href="#cite_note-classy-94"><span class="cite-bracket">[</span>۷۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> نحو هر دو مشابه است تفاوت در این است که کلاس <code>object</code> مستقیماً به ارث برسد یا نه. تمام کلاسهای شیوهٔ جدید <code>object</code> را به ارث میبرند و نمونهای از <code>type</code> هستند) </p> <table class="wikitable" border="1"> <caption>کلاسهای پایتون </caption> <tbody><tr> <th>تایپ </th> <th>تغییرپذیری </th> <th>توصیف </th> <th>مثال نحو </th></tr> <tr> <td><code>ellipsis</code> </td> <td>تغییرناپذیر </td> <td>ایندکس در آرایه نامپای </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-text mw-content-ltr" style="" dir="ltr">...</code><br /><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="bp">Ellipsis</span></code> </td></tr> <tr> <td><code>NoneType</code><small><sup id="ref_الف" class="plainlinksneverexpand"><a href="#endnote_الف">∗</a></sup></small> </td> <td>تغییرناپذیر </td> <td>یک شیء که نشان دهندهٔ وجود نداشتن مقدار است و در زبانهای دیگر با نام null شناخته میشود (<a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1_%D9%87%DB%8C%DA%86%E2%80%8C%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="اشارهگر هیچمقدار">اشارهگر هیچمقدار</a>) </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="kc">None</span></code> </td></tr> <tr> <td><code>NotImplementedType</code><small><sup id="ref_الف" class="plainlinksneverexpand"><a href="#endnote_الف">∗</a></sup></small> </td> <td>تغییرناپذیر </td> <td>یک مکان نگهدارنده که میتواند از طریق اپراتورهای دارای بار اضافی برگردانده شود تا انواع عمل پشتیبانی نشده را نشان دهد. </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="bp">NotImplemented</span></code> </td></tr> <tr> <td><code>bool</code> </td> <td>تغییرناپذیر </td> <td>فقط میتواند دو مقدار به خود بگیرد: درست(True) یا نادرست(False) </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="kc">True</span></code><br /><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="kc">False</span></code> </td></tr> <tr> <th colspan="4">عدد<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95"><span class="cite-bracket">[</span>u<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th></tr> <tr> <td><code>int</code> </td> <td>تغییرناپذیر </td> <td>عدد صحیح </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="mi">42</span></code> </td></tr> <tr> <td><code>long</code> </td> <td>تغییرناپذیر </td> <td>وقتی ذخیره کردن یک <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD" title="عدد صحیح">عدد صحیح</a> سر ریز داشته باشد، با دقتی نامحدود <code>Long</code> بسط خواهد یافت (تنها در پایتون ۲) </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="mi">3457876312345678632235674225567773487</span><span class="n">L</span></code> </td></tr> <tr> <td><code>float</code> </td> <td>تغییرناپذیر </td> <td>عدد اعشاری </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="mf">3.1415927</span></code> </td></tr> <tr> <td><code>complex</code> </td> <td>تغییرناپذیر </td> <td><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%B7" title="عدد مختلط">عدد مختلط</a> با <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="عدد حقیقی">عدد حقیقی</a> و قسمت موهومی </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="mi">3</span><span class="o">+</span><span class="mf">2.7</span><span class="n">j</span></code> </td></tr> <tr> <th colspan="4">دنباله<sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96"><span class="cite-bracket">[</span>v<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th></tr> <tr> <td><code>bytearray</code> </td> <td>تغییرپذیر </td> <td>دنبالهای از بایتها </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="nb">bytearray</span><span class="p">(</span><span class="sa">b</span><span class="s1">'Some ASCII'</span><span class="p">)</span></code><br /><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="nb">bytearray</span><span class="p">(</span><span class="sa">b</span><span class="s2">"Some ASCII"</span><span class="p">)</span></code><br /><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="nb">bytearray</span><span class="p">([</span><span class="mi">119</span><span class="p">,</span> <span class="mi">105</span><span class="p">,</span> <span class="mi">107</span><span class="p">,</span> <span class="mi">105</span><span class="p">])</span></code> </td></tr> <tr> <td><code>bytes</code> </td> <td>تغییرناپذیر </td> <td>دنبالهای از بایتها </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="sa">b</span><span class="s1">'Some ASCI'</span></code><br /><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="sa">b</span><span class="s2">"Some ASCII"</span></code><br /><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="nb">bytes</span><span class="p">([</span><span class="mi">119</span><span class="p">,</span> <span class="mi">105</span><span class="p">,</span> <span class="mi">107</span><span class="p">,</span> <span class="mi">105</span><span class="p">])</span></code> </td></tr> <tr> <td><code>list</code> </td> <td>تغییرپذیر </td> <td>لیستی از اشیاء که ترتیب خاصی دارند و آن اشیاء میتوانند تایپهای مختلفی باشند. </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="p">[</span><span class="mf">4.0</span> <span class="p">,</span><span class="s1">'string'</span><span class="p">,</span> <span class="kc">False</span><span class="p">]</span></code> </td></tr> <tr> <td><code>str</code> </td> <td>تغییرناپذیر </td> <td><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87_(%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87)" title="رشته (علوم رایانه)">رشتهای</a> از کاراکترها </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="s1">'Wikipedia'</span></code><br /><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="s2">"Wikipedia"</span></code><br /> <div class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" dir="ltr"><pre><span></span><span class="sd">"""Spanning</span> <span class="sd">multiple</span> <span class="sd">lines"""</span> </pre></div> </td></tr> <tr> <td><code>tuple</code> </td> <td>تغییرناپذیر </td> <td>مثل <code>list</code>منتها تغییرناپذیر </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="p">(</span><span class="mf">4.0</span> <span class="p">,</span><span class="s1">'string'</span><span class="p">,</span> <span class="kc">True</span><span class="p">)</span></code> </td></tr> <tr> <th colspan="4">مجموعه<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>w<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th></tr> <tr> <td><code>frozenset</code> </td> <td>تغییرناپذیر </td> <td>مجموعه (مجموعه از اشیاء که بدون ترتیب تکرار هستند) در صورت هشبل بودن میتواند انواع مختلفی از اشیاء را همزمان بپذیرد. </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="nb">frozenset</span><span class="p">([</span><span class="mf">4.0</span><span class="p">,</span> <span class="s1">'string'</span><span class="p">,</span> <span class="kc">True</span><span class="p">])</span></code> </td></tr> <tr> <td><code>set</code> </td> <td>تغییرپذیر </td> <td>مثل <code>frozenset</code> منتها تغییرپذیر </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="p">{</span><span class="mf">4.0</span> <span class="p">,</span><span class="s1">'string'</span><span class="p">,</span> <span class="kc">True</span><span class="p">}</span></code> </td></tr> <tr> <th colspan="4">نگاشت<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>x<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th></tr> <tr> <td><code>dict</code> </td> <td>تغییرپذیر </td> <td>گروهی از جفتهای کلید و مقدار </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="p">{</span><span class="s2">"aboli.ig"</span><span class="p">:</span><span class="s2">"instagram"</span><span class="p">}</span></code> </td></tr> <tr> <th colspan="4">نوعهای قابل فراخوانی<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">[</span>y<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </th></tr> <tr> <td><code>range</code> </td> <td>تغییرناپذیر </td> <td>دنبالهای از اعداد است که معمولاً از آن برای حلقه با تعداد مشخصی از تکرار استفاده میشود<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>۷۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="nb">range</span><span class="p">(</span><span class="mi">1</span><span class="p">,</span> <span class="mi">10</span><span class="p">)</span></code><br /><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="nb">range</span><span class="p">(</span><span class="mi">10</span><span class="p">,</span> <span class="o">-</span><span class="mi">5</span><span class="p">,</span> <span class="o">-</span><span class="mi">2</span><span class="p">)</span></code> </td></tr> <tr> <td><code>generator</code> </td> <td>تغییرناپذیر </td> <td>توابع با سرعت و حجم کمتر از <code class="mw-highlight mw-highlight-lang-text mw-content-ltr" style="" dir="ltr">list</code> </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="p">(</span><span class="n">f</span> <span class="k">for</span> <span class="n">f</span> <span class="ow">in</span> <span class="nb">range</span><span class="p">(</span><span class="mi">10</span><span class="p">))</span></code> </td></tr> <tr> <th colspan="4">همه کلاسها در … </th></tr> <tr> <td><code>type</code> </td> <td>تغییرناپذیر </td> <td>کلاسها خودشان نمونههایی از کلاس <code>type</code> هستند (خودش یک نمونه از خودش است). </td> <td><code class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" style="" dir="ltr"><span class="nb">type</span><span class="p">(</span><span class="mi">7</span><span class="p">)</span></code><br /> <code class="mw-highlight mw-highlight-lang-text mw-content-ltr" style="" dir="ltr">type('wiki')</code> </td></tr></tbody></table> <p><cite id="endnote_الف"><a href="#ref_الف"><b>^</b></a></cite> مستقیما از طریق نام قابل دسترسی نیست. </p><p>پایتون همچنین به برنامهنویسها اجازه میدهد که تایپ دلخواه خود را تعریف کنند. این کار با استفاده از کلاسها امکانپذیر است و اغلب برای شیء گرایی در برنامهنویسی استفاده میشود. نمونههای جدید از کلاسها با صدا زدن کلاس ساخته میشوند و کلاسها خودشان نمونههایی از کلاس <code>type</code> هستند (خودش یک نمونه از خودش است). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="متغیرها"><span id=".D9.85.D8.AA.D8.BA.DB.8C.D8.B1.D9.87.D8.A7"></span>متغیرها</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=15" title="ویرایش بخش: متغیرها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در پایتون میتوان با ایجاد متغیرهایی کلاسهای بالا را ذخیره کرد. برای اینکار باید نام متغیر را مساوی مقدار قرار دهید؛ یعنی: <code>g = 2</code> که جی نام متغیر و ۲ مقدار متغیر است. برای آنکه از طریق خط فرمان مقدار را دریافت کنید، باید از <code>input</code> استفاده کنید که آن هم در یک متغیر ذخیره میشود: </p> <div class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" dir="ltr"><pre><span></span><span class="nb">input</span><span class="p">(</span><span class="s1">'enter str:'</span><span class="p">)</span> </pre></div> <p>پایتون ۲ بهطور خودکار از عدد استفاده میکند اما پایتون ۳ از رشته بهطور خودکار استفاده میکند. اگر میخواهید از کلاسهایی غیر از رشته استفاده کنید، باید از تبدیلگر استفاده کنید: </p> <div class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" dir="ltr"><pre><span></span><span class="nb">int</span><span class="p">(</span><span class="nb">input</span><span class="p">(</span><span class="s1">'enter age:'</span><span class="p">))</span> </pre></div> <p>اگر میخواهید چند متغیر را در یکخط بنویسید، باید ابتدا نام متغیرها و بعد مقادیر را بنویسید: </p> <div class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" dir="ltr"><pre><span></span><span class="n">f</span> <span class="p">,</span> <span class="n">g</span> <span class="p">,</span> <span class="n">h</span> <span class="o">=</span> <span class="mi">1</span> <span class="p">,</span> <span class="mi">2</span> <span class="p">,</span> <span class="mi">3</span> </pre></div> <p>اگر میخواهید به چند متغیر یک مقدار را نسبت دهید، باید ابتدا نام متغیرها و بعد مقدار را بنویسید: </p> <div class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" dir="ltr"><pre><span></span><span class="n">a</span> <span class="o">=</span> <span class="n">b</span> <span class="o">=</span> <span class="n">c</span> <span class="o">=</span> <span class="n">d</span> <span class="o">=</span> <span class="mi">1</span> </pre></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="عملگرهای_مقایسهای"><span id=".D8.B9.D9.85.D9.84.DA.AF.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D9.82.D8.A7.DB.8C.D8.B3.D9.87.E2.80.8C.D8.A7.DB.8C"></span>عملگرهای مقایسهای</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=16" title="ویرایش بخش: عملگرهای مقایسهای"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><code>== </code> برای تشخیص آنکه ورودی با مقدار مقدار دادهشده برابر است: <code>g == 2</code></li> <li><code><></code> (پایتون ۲) و <code>=!‎</code> (پایتون ۳) برای تشخیص مساوینبودن ورودی و مقدار دادهشده: <code>g != 2</code></li> <li>‎<code><</code> برای تشخیص بزرگتر بودن ورودی از مقدار و ‎<code>=<</code> برای تشخیص بزرگتر یا مساوی بودن ورودی از مقدار.</li> <li>‎<code>></code> برای تشخیص کوچکتر بودن ورودی از مقدار و ‎<code>=></code> برای تشخیص کوچکتر یا مساوی بودن ورودی از مقدار.</li> <li><code>is</code> برای تشخیص هماهنگی ورودی و مقدار و <code>is not</code> برای تشخیص هماهنگی نبودن</li> <li><code>in</code> برای تشخیص قرارداشتن مقدار در ورودی و <code>not in</code> برای تشخیص برعکس</li></ul> <p>در صورت درست بودن به ما <code>True</code> و در غیر این صورت، <code>False</code> میدهد </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="عملکردهای_ریاضی"><span id=".D8.B9.D9.85.D9.84.DA.A9.D8.B1.D8.AF.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B1.DB.8C.D8.A7.D8.B6.DB.8C"></span>عملکردهای ریاضی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=17" title="ویرایش بخش: عملکردهای ریاضی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در پایتون میتوان با عملگرهای ریاضی، عملهایی از جمله جمع، تفریق و ضرب و تقسیم را انجام داد: </p> <ul><li><code>+</code> برای جمع: <code>2+2</code></li> <li><code>-</code> برای تفریق: <code>2-2</code></li> <li><code>*</code> برای ضرب: <code>2*2</code></li> <li><code>**</code> برای بهتوان: <code>2**2</code></li> <li><code>/</code> برای تقسیم: <code>2/2</code>(در پایتون ۲ برای بهدست آوردن بخش اعشار، باید یا هردو یا یکی از اعداد را با نقطه یا نقطهصفر: ‎<code>7/2. 7.0/2.0 7.0/2</code> بگذاریم که در پایتون ۳ مشکل حل شد)</li> <li><code>//</code> برای <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC_%D9%82%D8%B3%D9%85%D8%AA" title="خارج قسمت">خارج قسمت</a> تقسیم: <code>2//2</code></li> <li><code>%</code> برای باقی مانده تقسیم: <code>2%2</code></li></ul> <p>این عملگرها بر روی <code>int</code>، <code>float</code> <code>str</code> و <code>list</code> کار میکنند. </p><p>همچنین عملگر <code>|</code> هم برای ادغام <code>dict</code>هادر پایتون ۳٬۹ اضافه شد. مثال: <code>{"key1":val1,"key2":val2}|{"key2":val2,"key3":val3}</code> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تغییر_دادن_مقدار_متغیر_با_عملگر_ریاضی"><span id=".D8.AA.D8.BA.DB.8C.DB.8C.D8.B1_.D8.AF.D8.A7.D8.AF.D9.86_.D9.85.D9.82.D8.AF.D8.A7.D8.B1_.D9.85.D8.AA.D8.BA.DB.8C.D8.B1_.D8.A8.D8.A7_.D8.B9.D9.85.D9.84.DA.AF.D8.B1_.D8.B1.DB.8C.D8.A7.D8.B6.DB.8C"></span>تغییر دادن مقدار متغیر با عملگر ریاضی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=18" title="ویرایش بخش: تغییر دادن مقدار متغیر با عملگر ریاضی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><code>=+</code> برای اضافه کردن به متغیر مثلاً <code>4=+i</code> یعنی ۴ تا به متغیر i اضافه کن.</li> <li><code>=-</code> برای کمکردن از متغیر مثلاً <code>4=-i</code> یعنی ۴ تا از متغیر i کم کن.</li> <li>و به همین ترتیب برای ضرب، بهتوان، تقسیم، خارج قسمت تقسیم و باقیمانده تقسیم ابتدا عملگر و سپس علامت مساوی را میگذاریم.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ماژولها_در_پایتون"><span id=".D9.85.D8.A7.DA.98.D9.88.D9.84.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_.D8.AF.D8.B1_.D9.BE.D8.A7.DB.8C.D8.AA.D9.88.D9.86"></span>ماژولها در پایتون</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=19" title="ویرایش بخش: ماژولها در پایتون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>«ماژول» به انگلیسی (Module) به فایلی میگویند که دارای دستورها و تعاریف پایتون است. یک فایل ماژول حاوی کدهای پایتون، برای مثال Test.py، یک ماژول نامیده میشود؛ برای مثال بیان شده، نام ماژول «Test» است. از ماژولها برای تکهتکه کردن برنامهها به فایلهای کوچک و با قابل مدیریت خیلی بهتر استفاده میشود. علاوه بر آن، ماژولها قابلیت استفاده مجدد از کد را فراهم میکنند. کاربران میتوانند به جای کپی کردن تعاریف در برنامههای گوناگون، توابع پر استفاده خود را تعریف و وارد کنند (ایمپورت). در ادامه، روش وارد کردن یک ماژول در پایتون آموزش داده خواهد شد. </p><p>برخی از کدها برای خلوتسازی پایتون، در ماژولها وارد شدهاست. </p><p> برای وارد کردن ماژول به سه روش از <code>import</code> استفاده میشود:</p><div class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" dir="ltr"><pre><span></span><span class="kn">import</span> <span class="o"><</span><span class="n">module</span> <span class="n">name</span><span class="o">></span> <span class="p">[</span><span class="k">as</span> <span class="o"><</span><span class="n">alias</span><span class="o">></span><span class="p">]</span> </pre></div><p> یا </p><div class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" dir="ltr"><pre><span></span><span class="kn">from</span> <span class="o"><</span><span class="n">module</span> <span class="n">name</span><span class="o">></span> <span class="kn">import</span> <span class="o">*</span> </pre></div><p> یا </p><div class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" dir="ltr"><pre><span></span><span class="kn">from</span> <span class="o"><</span><span class="n">module</span> <span class="n">name</span><span class="o">></span> <span class="kn">import</span> <span class="o"><</span><span class="n">definition</span> <span class="mi">1</span><span class="o">></span> <span class="p">[</span><span class="k">as</span> <span class="o"><</span><span class="n">alias</span> <span class="mi">1</span><span class="o">></span><span class="p">][,</span> <span class="o"><</span><span class="n">definition</span> <span class="mi">2</span><span class="o">></span> <span class="p">[</span><span class="k">as</span> <span class="o"><</span><span class="n">alias</span> <span class="mi">2</span><span class="o">></span><span class="p">]][,</span> <span class="o">...</span><span class="p">]</span> </pre></div> <p>برای ساختن ماژول، ابتدا کلاسها، توابع و متغیرهایی را در یک فایل ذخیره میکنیم و نام فایل را در <code><module name></code> قرار میدهیم. (کد فایل را لازم نیست وارد کنید) </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نمونه_کد_پایتون"><span id=".D9.86.D9.85.D9.88.D9.86.D9.87_.DA.A9.D8.AF_.D9.BE.D8.A7.DB.8C.D8.AA.D9.88.D9.86"></span>نمونه کد پایتون</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=20" title="ویرایش بخش: نمونه کد پایتون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="برنامه_سلام_دنیا"><span id=".D8.A8.D8.B1.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87_.D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85_.D8.AF.D9.86.DB.8C.D8.A7"></span>برنامه سلام دنیا</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=21" title="ویرایش بخش: برنامه سلام دنیا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div><p> برنامهٔ <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%C2%AB%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%8C_%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7!%C2%BB" title="برنامه «سلام، دنیا!»">برنامه «سلام، دنیا!»</a> زیر، با استفاده از کتابخانه استاندارد و جریانهای خروجی یک متن را به خروجی استاندارد ارسال مینماید</p><div class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" dir="ltr"><pre><span></span><span class="nb">print</span><span class="p">(</span><span class="s1">'Hello, world!'</span><span class="p">)</span> </pre></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="برنامه_محاسبهٔ_فاکتوریل_غیر_بازگشتی"><span id=".D8.A8.D8.B1.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87_.D9.85.D8.AD.D8.A7.D8.B3.D8.A8.D9.87.D9.94_.D9.81.D8.A7.DA.A9.D8.AA.D9.88.D8.B1.DB.8C.D9.84_.D8.BA.DB.8C.D8.B1_.D8.A8.D8.A7.D8.B2.DA.AF.D8.B4.D8.AA.DB.8C"></span>برنامه محاسبهٔ فاکتوریل غیر بازگشتی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=22" title="ویرایش بخش: برنامه محاسبهٔ فاکتوریل غیر بازگشتی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" dir="ltr"><pre><span></span><span class="n">n</span> <span class="o">=</span> <span class="nb">int</span><span class="p">(</span><span class="nb">input</span><span class="p">(</span><span class="s1">'Type a number, and its factorial will be printed: '</span><span class="p">))</span> <span class="k">if</span> <span class="n">n</span> <span class="o"><</span> <span class="mi">0</span><span class="p">:</span> <span class="k">raise</span> <span class="ne">ValueError</span><span class="p">(</span><span class="s1">'You must enter a non negative integer'</span><span class="p">)</span> <span class="n">fact</span> <span class="o">=</span> <span class="mi">1</span> <span class="k">for</span> <span class="n">i</span> <span class="ow">in</span> <span class="nb">range</span><span class="p">(</span><span class="mi">2</span><span class="p">,</span> <span class="n">n</span> <span class="o">+</span> <span class="mi">1</span><span class="p">):</span> <span class="n">fact</span> <span class="o">*=</span> <span class="n">i</span> <span class="nb">print</span><span class="p">(</span><span class="n">fact</span><span class="p">)</span> </pre></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="برنامه_محاسبهٔ_فاکتوریل_بازگشتی"><span id=".D8.A8.D8.B1.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87_.D9.85.D8.AD.D8.A7.D8.B3.D8.A8.D9.87.D9.94_.D9.81.D8.A7.DA.A9.D8.AA.D9.88.D8.B1.DB.8C.D9.84_.D8.A8.D8.A7.D8.B2.DA.AF.D8.B4.D8.AA.DB.8C"></span>برنامه محاسبهٔ فاکتوریل بازگشتی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=23" title="ویرایش بخش: برنامه محاسبهٔ فاکتوریل بازگشتی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" dir="ltr"><pre><span></span><span class="k">def</span> <span class="nf">fact</span><span class="p">(</span><span class="n">number</span><span class="p">):</span> <span class="k">if</span> <span class="n">number</span><span class="o">==</span><span class="mi">0</span><span class="p">:</span> <span class="k">return</span> <span class="mi">1</span> <span class="k">return</span> <span class="n">number</span> <span class="o">*</span> <span class="n">fact</span><span class="p">(</span><span class="n">number</span><span class="o">-</span><span class="mi">1</span><span class="p">)</span> <span class="n">n</span> <span class="o">=</span> <span class="nb">int</span><span class="p">(</span><span class="nb">input</span><span class="p">(</span><span class="s1">'Type a number, and its factorial will be printed: '</span><span class="p">))</span> <span class="k">if</span> <span class="n">n</span> <span class="o"><</span> <span class="mi">0</span><span class="p">:</span> <span class="k">raise</span> <span class="ne">ValueError</span><span class="p">(</span><span class="s1">'You must enter a non negative integer'</span><span class="p">)</span> <span class="nb">print</span><span class="p">(</span><span class="n">fact</span><span class="p">(</span><span class="n">n</span><span class="p">))</span> </pre></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیادهسازی"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.A7.D8.AF.D9.87.E2.80.8C.D8.B3.D8.A7.D8.B2.DB.8C"></span>پیادهسازی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=24" title="ویرایش بخش: پیادهسازی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پیادهسازی_مرجع"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.A7.D8.AF.D9.87.E2.80.8C.D8.B3.D8.A7.D8.B2.DB.8C_.D9.85.D8.B1.D8.AC.D8.B9"></span>پیادهسازی مرجع</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=25" title="ویرایش بخش: پیادهسازی مرجع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="سیپایتون">سیپایتون</a> رویهٔ اصلی پایتون است که در نشست C در استاندارد C۸۹ نوشته شد ولی از چند ویژگی نشست C۹۹ نیز استفاده کردهاست.<sup id="cite_ref-AutoNT-66_101-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-66-101"><span class="cite-bracket">[</span>۷۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> سیپایتون برنامههای پایتون را به یک <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%AF" title="بایتکد">بایتکد</a> میانی کامپایل میکند،<sup id="cite_ref-AutoNT-67_102-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-67-102"><span class="cite-bracket">[</span>۷۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> تا بعد از آن ماشین مجازی آن را اجرا کند.<sup id="cite_ref-AutoNT-68_103-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-68-103"><span class="cite-bracket">[</span>۷۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> سیپایتون با یک کتابخانه استاندارد بزرگ توزیع شدهاست، که به صورت مخلوطی از C و پایتون نوشته شدهاست. سیپایتون در ورژنهای مختلف روی پلتفرمهای زیادی کار میکند، مثل <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B2" title="مایکروسافت ویندوز">مایکروسافت ویندوز</a> و بیشتر سیستمهای پیشرفته یونیکس.<sup id="cite_ref-AutoNT-69_104-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-69-104"><span class="cite-bracket">[</span>۷۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> استفاده و توسعه آن روی پایگاههای محرمانه مانند آمیب، در کنار پایگاههای متداول مانند یونیکس یا مکینتاش، بهطور عمده در این نظر کمک شدهاست. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پیادهسازیهای_دیگر"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.A7.D8.AF.D9.87.E2.80.8C.D8.B3.D8.A7.D8.B2.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AF.DB.8C.DA.AF.D8.B1"></span>پیادهسازیهای دیگر</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=26" title="ویرایش بخش: پیادهسازیهای دیگر"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="جایتون">جایتون</a><sup id="cite_ref-105" class="reference"><a href="#cite_note-105"><span class="cite-bracket">[</span>z<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برنامههای پایتون را به <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%AF" title="بایتکد">کد بایت</a> جاوا کامپایل میکند که بدین ترتیب میتواند با هر <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%A7" title="ماشین مجازی جاوا">ماشین مجازی جاوا</a> اجرا شود همچنین این امکان فراهم میشود که توابع کتابخانهای کلاس جاوا از برنامه پایتون به کار گرفته شود. <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="آیرون پایتون">آیرون پایتون</a> از همین شیوه برای اجرای برنامههای پایتون روی <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8_%D8%AF%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%AA" title="چارچوب داتنت">چارچوب داتنت</a> استفاده میکند. </p><p><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="پای پای">پای پای</a><sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106"><span class="cite-bracket">[</span>aa<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یک مفسر سریع پایتون ۲٫۷ و ۳٫۶ است.<sup id="cite_ref-AutoNT-70_107-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-70-107"><span class="cite-bracket">[</span>۸۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پایپای نوعی <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%84_%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D8%A7" title="کامپایل درجا">کامپایلر درجاست</a> که باعث افزایش سرعت نسبت به سیپایتون میشود ولی در عوض از بسیاری از کتابخانهها که به زبان سی نوشته شدهاند نمیتوان با آن استفاده کرد.<sup id="cite_ref-AutoNT-71_108-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-71-108"><span class="cite-bracket">[</span>۸۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109"><span class="cite-bracket">[</span>۸۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>پایتون بدون پشته<sup id="cite_ref-110" class="reference"><a href="#cite_note-110"><span class="cite-bracket">[</span>ab<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ، انشعابی از سی پایتون است که ریز برنامهها را اجرا میکند و از پشته حافظه استفاده نمیکند. سی پایتون از <a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%84_%D9%85%D9%81%D8%B3%D8%B1_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%B1%DB%8C" title="قفل مفسر سراسری">قفل مفسر سراسری</a> استفاده میکند تا وقتی برنامه پایتون بدون پشته، وابسته به سیستم عامل است و میتواند به صورت همزمان اجرا شود، در هر لحظه فقط به یک زیر برنامه اجازه اجرا داده شود. پایتون برای استفاده در میکرو کنترلرها یا وظایف محدود دیگر پایگاههای مرجع، متناسبتر است. پیشبینی میشود که پایتون بدون پشته بتواند تقریباً روی همان پایگاهی که سی پایتون اجرا میشود، اجرا شود. پایپای نیز یک ورژن بدون پشته دارد.<sup id="cite_ref-AutoNT-73_111-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-73-111"><span class="cite-bracket">[</span>۸۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>میکرو پایتون<sup id="cite_ref-112" class="reference"><a href="#cite_note-112"><span class="cite-bracket">[</span>ac<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و سیرکیوت پایتون<sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113"><span class="cite-bracket">[</span>ad<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پیادهسازی پایتون ۳ای هستند که برای <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DA%A9%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%84%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1" title="ریزکنترلگر">ریزکنترلگرها</a> بهینه شدهاند.<sup id="cite_ref-114" class="reference"><a href="#cite_note-114"><span class="cite-bracket">[</span>۸۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>چندین برنامه در بسته <a href="/wiki/%D9%85%D9%81%D8%B3%D8%B1_(%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87)" class="mw-redirect" title="مفسر (رایانه)">مفسر</a> پایتون با برنامههای کاربردی (یا آغازگر) وجود دارد که مستقلاً اجرا میشوند مانند یونیکس، لینوکس، ویندوز، آمیگااواس ۴ یا مکاواس ده. بسیاری از <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%87_%D9%82%D8%B3%D9%85%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="کتابخانههای سه قسمتی (صفحه وجود ندارد)">کتابخانههای سه قسمتی</a> (و حتی بعضی از یک قسمتیها) فقط روی ویندوز، لینوکس، بیاسدی و مکاواس ده موجود هستند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پیادهسازیهای_پشتیبانی_نشده"><span id=".D9.BE.DB.8C.D8.A7.D8.AF.D9.87.E2.80.8C.D8.B3.D8.A7.D8.B2.DB.8C.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.BE.D8.B4.D8.AA.DB.8C.D8.A8.D8.A7.D9.86.DB.8C_.D9.86.D8.B4.D8.AF.D9.87"></span>پیادهسازیهای پشتیبانی نشده</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=27" title="ویرایش بخش: پیادهسازیهای پشتیبانی نشده"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>کامپایلرهای درجای دیگری که هماکنون پشتیبانی نمیشوند: </p> <ul><li>سایکو<sup id="cite_ref-115" class="reference"><a href="#cite_note-115"><span class="cite-bracket">[</span>ae<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یک کامپایل درجا بود که در زمان اجرا بایت کد را به کد ماشین، تبدیل میکرد. کد تولید شده، به <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="نوع داده">نوع داده</a> معینی اختصاص داده میشد و از کدهای استاندارد پایتون سریعتر بود.</li> <li>در سال ۲۰۰۹ گوگل پروژه ای را با نام Unladen Swallow آغاز کرد. هدف این پروژه سرعت بخشیدن به مفسر پایتون با استفاده از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%85" title="الالویام">الالویام</a> و بهبود قابلیت چندریسگی بود.<sup id="cite_ref-AutoNT-74_116-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-74-116"><span class="cite-bracket">[</span>۸۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <p><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%DB%8C%D8%A7" title="نوکیا">نوکیا</a> در سال ۲۰۰۵ یک مفسر پایتون برای موبایلهای <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DB%B6%DB%B0" title="اس۶۰">سری ۶۰</a> با نام PyS۶۰ منتشر کرد که شامل بسیاری از <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="برنامهنویسی پودمانی">ماژولهای</a> سیپایتون بود و همچنین ماژولهای اضافهای به منظور یکپارچه شدن با سیستمعامل <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="سیمبیان">سیمبیان</a> نیز داشت. این پروژه به روز نگاه داشته میشد تا روی همه سکوهای مختلف اس ۶۰ اجرا شود. <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DA%A9%DB%8C%D8%A7_%D8%A7%D9%86%DB%B9%DB%B0%DB%B0" title="نوکیا ان۹۰۰">نوکیا ان۹۰۰</a> نیز از پایتون همراه با کتابخانهٔ ویجتهای <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%DB%8C" title="جیتیکی">جیتیکی</a> پشتیبانی میکرد.<sup id="cite_ref-117" class="reference"><a href="#cite_note-117"><span class="cite-bracket">[</span>۸۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کامپایلرهای_تقابلی_به_زبانهای_دیگر"><span id=".DA.A9.D8.A7.D9.85.D9.BE.D8.A7.DB.8C.D9.84.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AA.D9.82.D8.A7.D8.A8.D9.84.DB.8C_.D8.A8.D9.87_.D8.B2.D8.A8.D8.A7.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AF.DB.8C.DA.AF.D8.B1"></span>کامپایلرهای تقابلی به زبانهای دیگر</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=28" title="ویرایش بخش: کامپایلرهای تقابلی به زبانهای دیگر"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>چندین کامپایلر به زبانهای سطح بالای شیء گرا وجود دارد خواه زبان مبدأ پایتون محدود نشده باشد خواه زیر مجموعههای محدود شدهٔ آن یا زبانهای مشابه پایتون باشند: </p> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="سایتون">سایتون</a> پایتون را به <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="سی (زبان برنامهنویسی)">C</a> و <a href="/wiki/C%2B%2B" title="C++">C++</a> کامپایل میکند.</li> <li>گرامپی<sup id="cite_ref-118" class="reference"><a href="#cite_note-118"><span class="cite-bracket">[</span>af<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> گوگل (آخرین انتشار در سال ۲۰۱۷) پایتون ۲ را به زبان <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="گو (زبان برنامهنویسی)">گو</a> کامپایل میکند.<sup id="cite_ref-119" class="reference"><a href="#cite_note-119"><span class="cite-bracket">[</span>۸۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-120" class="reference"><a href="#cite_note-120"><span class="cite-bracket">[</span>۸۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="آیرون پایتون">آیرون پایتون</a> از روش مشابهی استفاده میکند تا برنامهٔ نوشته شده با پایتون را بر .NET. <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9" title="زمان اجرای زبان مشترک">زمان اجرای زبان مشترک</a> اجرا کند.</li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="جایتون">جایتون</a> امکان استفاده از کلاسها کتابخانهٔ جاوا را از زبان پایتون فراهم میکند.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DA%86%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="مای اچدیال (صفحه وجود ندارد)">مای اچدیال</a><sup id="cite_ref-121" class="reference"><a href="#cite_note-121"><span class="cite-bracket">[</span>ag<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پایتون را به زبان <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%86%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84" title="ویاچدیال">ویاچدیال</a> کامپایل میکند.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%AA%DA%A9%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="نویتکا (صفحه وجود ندارد)">نویتکا</a><sup id="cite_ref-122" class="reference"><a href="#cite_note-122"><span class="cite-bracket">[</span>ah<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پایتون را به C++ کامپایل میکند.<sup id="cite_ref-123" class="reference"><a href="#cite_note-123"><span class="cite-bracket">[</span>۸۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%A7" title="نامبا">نامبا</a><sup id="cite_ref-124" class="reference"><a href="#cite_note-124"><span class="cite-bracket">[</span>ai<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%85" title="الالویام">الالویام</a> استفاده میکند تا کد پایتون را به <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AF_%D9%85%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="کد ماشین">کد ماشین</a> کامپایل کند.</li> <li><a href="/wiki/Pyjs" title="Pyjs">Pyjs</a> (آخرین انتشار در سال ۲۰۱۲) پایتون را به <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%A7_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%AA" class="mw-redirect" title="جاوا اسکریپت">جاوا اسکریپت</a> کامپایل میکند.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="پایرکس (صفحه وجود ندارد)">پایرکس</a><sup id="cite_ref-125" class="reference"><a href="#cite_note-125"><span class="cite-bracket">[</span>aj<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (آخرین انتشار در سال ۲۰۱۰) و <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="شد اسکین (صفحه وجود ندارد)">شِد اسکین</a><sup id="cite_ref-126" class="reference"><a href="#cite_note-126"><span class="cite-bracket">[</span>ak<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (آخرین انتشار در سال ۲۰۱۳) به ترتیب کد پایتون را به زبانهای C و C++ کامپایل میکنند.</li> <li>پایتون<sup id="cite_ref-127" class="reference"><a href="#cite_note-127"><span class="cite-bracket">[</span>al<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> کد پایتون را به زبان C++ کامپایل میکند.<sup id="cite_ref-128" class="reference"><a href="#cite_note-128"><span class="cite-bracket">[</span>۹۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-129" class="reference"><a href="#cite_note-129"><span class="cite-bracket">[</span>۹۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%DB%8C#آرپایتون" title="پایپای">آرپایتون</a> میتواند به زبان C, کامپایل شود و برای ساختن مفسر پایپای پایتون استفاده میشود.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="توسعه"><span id=".D8.AA.D9.88.D8.B3.D8.B9.D9.87"></span>توسعه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=29" title="ویرایش بخش: توسعه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>توسعهٔ پایتون از طریق پیئیپی PEP به معنای پروپوزال بهینهسازی پایتون انجام میشود که سازوکار اولیه برای مطرح کردن ویژگیهای عمدهٔ جدید و جمعآوری ورودی جامعهٔ پایتون دربارهٔ مشکلات و مستندسازی طرح تصمیمگیریهای پایتون است؛<sup id="cite_ref-PepCite000_130-0" class="reference"><a href="#cite_note-PepCite000-130"><span class="cite-bracket">[</span>۹۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برای نمونه سبک برنامهنویسی پایتون در پیئیپی ۸ توضیح داده شدهاست.<sup id="cite_ref-131" class="reference"><a href="#cite_note-131"><span class="cite-bracket">[</span>۹۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> جامعهٔ پایتون و شورای مدیریتی پیئیپیها را بررسی میکنند.<sup id="cite_ref-PepCite000_130-1" class="reference"><a href="#cite_note-PepCite000-130"><span class="cite-bracket">[</span>۹۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> توسعهٔ این زبان متناظر با توسعهٔ پیادهسازی مرجع (سیپایتون) است. میلینگ لیست python-dev انجمن اولیه برای توسعهٔ این زبان است. مشکلات نرمافزاری آن در سایت ردیابی باگ روندآپ که در bugs.python.org میزبانی میشود مورد بحث قرار میگیرند.<sup id="cite_ref-AutoNT-21_132-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-21-132"><span class="cite-bracket">[</span>۹۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>تا سال ۲۰۱۷ توسعهٔ آن در <a href="/wiki/%D9%85%D8%AE%D8%B2%D9%86_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="مخزن نرمافزاری">مخزن نرمافزاری</a> ای <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_(%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%A8)" title="خودمیزبان (خدمات وب)">خود میزبان</a> انجام میشد که از <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84" title="مرکوریال">مرکوریال</a> استفاده میکرد ولی از ژانویهٔ سال ۲۰۱۷ کد منبع پایتون به <a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%D8%A8" title="گیتهاب">گیتهاب</a> منتقل شد.<sup id="cite_ref-py_dev_guide_133-0" class="reference"><a href="#cite_note-py_dev_guide-133"><span class="cite-bracket">[</span>۹۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>نسخههای رسمی سیپایتون به سه صورت جدا انتشار مییابند بسته به این که به کدام بخش از عدد نسخه افزوده میشود از هم متمایز میشوند: </p> <ul><li>انتشارهای ناسازگار عقبرو که در آنها اولین بخش شمارهٔ ورژن افزایش مییابد. این نسخهها به صورت نامتناوب منتشر میشوند؛ مثلاً نسخهٔ ۳٫۰ هشت سال بعد از نسخهٔ ۲٫۰ منتشر شد.</li> <li>انتشارهای عمده یا ویژگی که حدود هر ۱۸ ماه یکبار منتشر میشوند. البته انتظار میرود با انتشار پایتون ۳٫۹ این مدت زمان به یک سال برسد.<sup id="cite_ref-134" class="reference"><a href="#cite_note-134"><span class="cite-bracket">[</span>۹۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-135" class="reference"><a href="#cite_note-135"><span class="cite-bracket">[</span>۹۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> این انتشارها با نسخههای قبلی سازگارند ولی ویژگیهای جدید نیز دارند. در انتشارها قسمت دوم شمارهٔ نسخه افزایش مییابد هر نسخهٔ عمده چندین سال بعد از انتشار از نظر رفع اشکالات نرمافزاری پشتیبانی میشود.<sup id="cite_ref-release-schedule_136-0" class="reference"><a href="#cite_note-release-schedule-136"><span class="cite-bracket">[</span>۹۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>انتشارهای رفع اشکال<sup id="cite_ref-AutoNT-22_137-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-22-137"><span class="cite-bracket">[</span>۹۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> که ویژگی جدیدی ندارند و حدوداً هر سه ماه منتشر میشوند وقتی که اشکالات نرمافزاری به تعداد کافی از آخرین انتشار رفع شدند آسیبپذیریهای امنیتی نیز در این انتشارها وصله میشوند؛ سومین و آخرین قسمت شمارهٔ نسخه افزایش مییابد.<sup id="cite_ref-AutoNT-22_137-1" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-22-137"><span class="cite-bracket">[</span>۹۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کتابخانه_استاندارد"><span id=".DA.A9.D8.AA.D8.A7.D8.A8.D8.AE.D8.A7.D9.86.D9.87_.D8.A7.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D9.86.D8.AF.D8.A7.D8.B1.D8.AF"></span>کتابخانه استاندارد</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=30" title="ویرایش بخش: کتابخانه استاندارد"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پایتون یک کتابخانه استاندارد بزرگ دارد که از آن به عنوان یکی از بزرگترین توانایی پایتون یاد میشود،<sup id="cite_ref-AutoNT-86_138-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-86-138"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> مشروط به اینکه ابزارهای از پیش نوشته شده، با بسیاری از وظایف سازگار باشد. ماژولهای کتابخانه استاندارد میتوانند به شیوه ماژولهای نوشته شده در سی یا پایتون آرگومان دهی شوند. اخیراً کتابخانههای C++ به یک کتابخانه به نام Boost.Python رشد یافتهاست، برای ایجاد قابلیت همکاری بین C++ و پایتون. به دلیل تنوع گسترده در ابزارهای تولید شده توسط کتابخانه استاندارد، این کتابخانه با توانایی استفاده یک زبان سطح پایین ترکیب شده، مثل C و C++ که البته به عنوان واسط بین کتابخانههای دیگر است، پایتون میتواند یک واسط قوی بین زبانها و ابزارها باشد. </p><p>کتابخانهٔ استاندارد با تعداد زیاد فرمتها و پروتکلهایی که حمایت میکند (مانند <a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1_%DA%86%D9%86%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="چند دستور چند داده">امآیامدی</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%DA%A9%D9%84_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D9%85%D8%AA%D9%86" title="پروتکل انتقال ابرمتن">اچتیتیپی</a>)، خصوصاً برای نوشتن علائم اینترنت مناسب است. پایتون همچنین ماژولهایی برای ایجاد <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B7_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1" class="mw-redirect" title="واسط کاربر">واسط کاربر</a> گرافیکی، اتصال به پایگاه داده رابطهای، تولید اعداد شبه تصادفی، محاسبات با دقت دلخواه اعشاری،<sup id="cite_ref-AutoNT-88_139-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-88-139"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> دستکاری <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A8%D8%A7%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D9%87" title="عبارت باقاعده">عبارات با قاعده</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF" class="mw-redirect" title="آزمایش واحد">آزمایش واحد</a> دارد. بعضی از قسمتهای کتابخانهٔ استاندارد در سند مشخصات توضیح داده شدهاند. (مثل <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B7_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%B2_%D9%88%D8%A8" title="واسط دروازه کارساز وب">WSGI</a> <code>wsgiref</code> که پیرو PEP 333 است<sup id="cite_ref-AutoNT-89_140-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-89-140"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>) اما اکثریت ماژولها اینگونه نیستند. آنها از طریق کدها، اسناد داخلی، و دنباله تست شان (اگر موجود باشد) تعیین میشوند. اگر چه، به دلیل اینکه کد پایتون اکثر کتابخانههای استاندارد، چندسکویی است، فقط ماژولهای اندکی هستند که باید برای پیادهسازیهای دیگر تغییر داده شوند یا مجدّداً نوشته شوند. در نوامبر 2019 (PyPI) مخزن رسمی برای نرمافزارهای شخص سوم پایتون بالغ بر ۲۰۰۰۰۰ پکیج دارد.<sup id="cite_ref-141" class="reference"><a href="#cite_note-141"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پکیجهای پایتون در زمینههای گوناگونی کاربرد دارند: </p> <div class="div-col columns column-width" style="column-width: 22em; -moz-column-width: 22em; -webkit-column-width: 22em; آری"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="خودکارسازی">خودکارسازی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="آنالیز داده (صفحه وجود ندارد)">آنالیز داده</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="پایگاه داده">پایگاه داده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="سندپردازی">سندپردازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="رابط کاربر گرافیکی">رابط کاربر گرافیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D8%B4_%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="پردازش تصویر دیجیتال">پردازش تصویر</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86" title="یادگیری ماشین">یادگیری ماشین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%BE_%D9%85%D9%88%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D9%84" title="اپ موبایل">اپ موبایل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="چندرسانهای">چندرسانهای</a></li> <li>شبکه</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D9%87" title="علم محاسبه">محاسبهٔ علمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85" class="mw-redirect" title="مدیریت سیستم">مدیریت سیستم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%AA%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="ابزار تست نرمافزار">ابزار تست نرمافزارها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D8%B4_%D9%85%D8%AA%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="پردازش متن (صفحه وجود ندارد)">پردازش متن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D9%88%D8%A8" title="چارچوب نرمافزاری تحت وب">چارچوبهای نرمافزاری تحت وب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B4_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="تراش دادن داده">تراش دادن داده</a> وب<sup id="cite_ref-142" class="reference"><a href="#cite_note-142"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="محیطهای_ویرایشگر_کد_پایتون"><span id=".D9.85.D8.AD.DB.8C.D8.B7.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.DB.8C.D8.B1.D8.A7.DB.8C.D8.B4.DA.AF.D8.B1_.DA.A9.D8.AF_.D9.BE.D8.A7.DB.8C.D8.AA.D9.88.D9.86"></span><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%DB%8C%DA%A9%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="محیط یکپارچه توسعه نرمافزار">محیطهای ویرایشگر کد پایتون</a></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=31" title="ویرایش بخش: محیطهای ویرایشگر کد پایتون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Python%27s_IDLE.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Python%27s_IDLE.png/220px-Python%27s_IDLE.png" decoding="async" width="220" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Python%27s_IDLE.png/330px-Python%27s_IDLE.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Python%27s_IDLE.png/440px-Python%27s_IDLE.png 2x" data-file-width="908" data-file-height="742" /></a><figcaption>تصویری از محیط آیدیالئی ویرایشگر کد پیشفرض پایتون در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%88" title="اوبونتو">اوبونتو</a></figcaption></figure> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">همچنین ببینید: <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%DA%A9%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1#پایتون" title="مقایسه محیطهای یکپارچه توسعه نرمافزار">مقایسه محیطهای یکپارچه توسعه نرمافزار § پایتون</a></div><p>بیشتر <i><b>پیادهسازیهای</b></i> پایتون (شامل سی پایتون، اولین پیادهسازی) میتوانند مثل یک مفسر خط فرمان عمل کنند، برای زمانی که کاربر رشته شرط را وارد میکند و فوراً نتیجه را میپذیرد. خلاصه پایتون به عنوان یک برنامه واسط عمل میکند. وقتی صرف دیگر شیوههای اجرا (کامپایل کد بایت یا کامپایل کد محلی) به صورت یک رشته صرف ذخیره میشود، یک افزایش سرعت در هزینههای متقابل به وجود میآید، بنابراین آنها معمولاً فقط خارج از مفسر خط فرمان استفاده میشوند. (وقتی یک ماژول وارد میشود) </p><p>برنامههای واسط دیگر، امکانات تحت آن را در مفسر بیسیک افزایش میدهند، شامل <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A6%DB%8C_(%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86)" title="آیدیالئی (پایتون)">آیدیالئی</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="آیپایتون">آیپایتون</a>. وقتی عموماً از برنامه واسط پایتون پیروی میشود، خصوصیاتی مشابه تکمیل خودکار، نگه داشتن زمان اجرای برنامه و نشان دادن صرف پیادهسازی میشود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="واسط_گرافیکی"><span id=".D9.88.D8.A7.D8.B3.D8.B7_.DA.AF.D8.B1.D8.A7.D9.81.DB.8C.DA.A9.DB.8C"></span>واسط گرافیکی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=32" title="ویرایش بخش: واسط گرافیکی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>برای پایتون <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B7_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%DA%A9%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1" class="mw-redirect" title="واسط گرافیکی کاربر">واسط گرافیکی کاربرهای</a> بسیاری نوشته شدهاست که پرکاربردترین آنها به شرح زیر است:<sup id="cite_ref-143" class="reference"><a href="#cite_note-143"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-144" class="reference"><a href="#cite_note-144"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1" title="تکینتر">تیکینتر</a> (به صورت پیشفرض همراه با نسخههای استاندارد پایتون ارائه میشود و یک رابط شیءگرا برای ابزار <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tcl.tk/">Tcl/Tk</a> در محیط پایتون فراهم میکند)</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="پایکیوت">پایکیوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%DB%8C" title="پایجیتیکی">پایجیتیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DA%A9%D8%B3_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="وکس پایتون">وکس پایتون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="افالتیکی پای (صفحه وجود ندارد)">افالتیکی پای</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3_%D9%BE%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="افایکس پای (صفحه وجود ندارد)">افایکس پای</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%88%D9%BE%D9%86%E2%80%8C%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="پایاوپنجیال (صفحه وجود ندارد)">پایاوپنجیال</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="نمونه_کد_تکینتر"><span id=".D9.86.D9.85.D9.88.D9.86.D9.87_.DA.A9.D8.AF_.D8.AA.DA.A9.DB.8C.D9.86.D8.AA.D8.B1"></span>نمونه کد تکینتر</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=33" title="ویرایش بخش: نمونه کد تکینتر"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" dir="ltr"><pre><span></span><span class="kn">import</span> <span class="nn">tkinter</span> <span class="k">as</span> <span class="nn">tk</span> <span class="n">fenster</span> <span class="o">=</span> <span class="n">tk</span><span class="o">.</span><span class="n">Tk</span><span class="p">()</span> <span class="n">fenster</span><span class="o">.</span><span class="n">geometry</span><span class="p">(</span><span class="s2">"200x100"</span><span class="p">)</span> <span class="n">label</span> <span class="o">=</span> <span class="n">tk</span><span class="o">.</span><span class="n">Label</span><span class="p">(</span><span class="n">fenster</span><span class="p">,</span> <span class="n">text</span><span class="o">=</span><span class="s2">"Hallo Welt!"</span><span class="p">)</span> <span class="n">label</span><span class="o">.</span><span class="n">pack</span><span class="p">()</span> <span class="k">def</span> <span class="nf">befehl</span><span class="p">():</span> <span class="n">fenster</span><span class="o">.</span><span class="n">destroy</span><span class="p">()</span> <span class="n">button</span> <span class="o">=</span> <span class="n">tk</span><span class="o">.</span><span class="n">Button</span><span class="p">(</span><span class="n">fenster</span><span class="p">,</span> <span class="n">text</span><span class="o">=</span><span class="s2">"OK"</span><span class="p">,</span> <span class="n">command</span><span class="o">=</span><span class="n">befehl</span><span class="p">)</span> <span class="n">button</span><span class="o">.</span><span class="n">pack</span><span class="p">()</span> </pre></div> <figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tkinter_Hallo_Welt.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Tkinter_Hallo_Welt.png/184px-Tkinter_Hallo_Welt.png" decoding="async" width="184" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b6/Tkinter_Hallo_Welt.png 1.5x" data-file-width="244" data-file-height="186" /></a><figcaption>پنجرهای که با اجرای کد بالا نمایش داده میشود.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="نمونه_کد_ترتل_(turtle)_گرافیکس"><span id=".D9.86.D9.85.D9.88.D9.86.D9.87_.DA.A9.D8.AF_.D8.AA.D8.B1.D8.AA.D9.84_.28turtle.29_.DA.AF.D8.B1.D8.A7.D9.81.DB.8C.DA.A9.D8.B3"></span>نمونه کد ترتل (turtle) گرافیکس</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=34" title="ویرایش بخش: نمونه کد ترتل (turtle) گرافیکس"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-highlight mw-highlight-lang-python mw-content-ltr" dir="ltr"><pre><span></span><span class="kn">import</span> <span class="nn">turtle</span> <span class="kn">from</span> <span class="nn">turtle</span> <span class="kn">import</span> <span class="n">speed</span><span class="p">,</span> <span class="n">reset</span><span class="p">,</span> <span class="n">goto</span> <span class="n">speed</span><span class="p">(</span><span class="mi">0</span><span class="p">)</span> <span class="n">reset</span><span class="p">()</span> <span class="n">turtle</span><span class="o">.</span><span class="n">x</span> <span class="o">=</span> <span class="o">-</span><span class="mi">200</span> <span class="n">turtle</span><span class="o">.</span><span class="n">y</span> <span class="o">=</span> <span class="mi">200</span> <span class="k">while</span> <span class="n">turtle</span><span class="o">.</span><span class="n">y</span> <span class="o">!=</span> <span class="o">-</span><span class="mi">200</span><span class="p">:</span> <span class="n">goto</span><span class="p">(</span><span class="n">turtle</span><span class="o">.</span><span class="n">x</span><span class="p">,</span> <span class="n">turtle</span><span class="o">.</span><span class="n">y</span><span class="p">)</span> <span class="n">turtle</span><span class="o">.</span><span class="n">x</span> <span class="o">=</span> <span class="o">-</span> <span class="n">turtle</span><span class="o">.</span><span class="n">x</span> <span class="n">turtle</span><span class="o">.</span><span class="n">y</span> <span class="o">=</span> <span class="o">-</span> <span class="n">turtle</span><span class="o">.</span><span class="n">y</span> <span class="n">goto</span><span class="p">(</span><span class="n">turtle</span><span class="o">.</span><span class="n">x</span><span class="p">,</span> <span class="n">turtle</span><span class="o">.</span><span class="n">y</span><span class="p">)</span> <span class="n">goto</span><span class="p">(</span><span class="mi">0</span><span class="p">,</span> <span class="mi">0</span><span class="p">)</span> <span class="n">turtle</span><span class="o">.</span><span class="n">y</span> <span class="o">=</span> <span class="o">-</span> <span class="n">turtle</span><span class="o">.</span><span class="n">y</span> <span class="n">turtle</span><span class="o">.</span><span class="n">x</span> <span class="o">=</span> <span class="o">-</span> <span class="n">turtle</span><span class="o">.</span><span class="n">x</span> <span class="n">turtle</span><span class="o">.</span><span class="n">y</span> <span class="o">-=</span> <span class="mi">5</span> </pre></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Beispiel_f%C3%BCr_ein_Turtle-Muster.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Beispiel_f%C3%BCr_ein_Turtle-Muster.png/220px-Beispiel_f%C3%BCr_ein_Turtle-Muster.png" decoding="async" width="220" height="189" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Beispiel_f%C3%BCr_ein_Turtle-Muster.png/330px-Beispiel_f%C3%BCr_ein_Turtle-Muster.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Beispiel_f%C3%BCr_ein_Turtle-Muster.png/440px-Beispiel_f%C3%BCr_ein_Turtle-Muster.png 2x" data-file-width="731" data-file-height="627" /></a><figcaption>نتیجهٔ کد بالا</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="تصاویر_کشیده_شده_با_ترتل"><span id=".D8.AA.D8.B5.D8.A7.D9.88.DB.8C.D8.B1_.DA.A9.D8.B4.DB.8C.D8.AF.D9.87_.D8.B4.D8.AF.D9.87_.D8.A8.D8.A7_.D8.AA.D8.B1.D8.AA.D9.84"></span>تصاویر کشیده شده با ترتل</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=35" title="ویرایش بخش: تصاویر کشیده شده با ترتل"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional center"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Python_Kreis-Muster.png" class="mw-file-description" title="دایرهٔ رنگی"><img alt="دایرهٔ رنگی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Python_Kreis-Muster.png/120px-Python_Kreis-Muster.png" decoding="async" width="120" height="96" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Python_Kreis-Muster.png/180px-Python_Kreis-Muster.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Python_Kreis-Muster.png/240px-Python_Kreis-Muster.png 2x" data-file-width="882" data-file-height="708" /></a></span></div> <div class="gallerytext">دایرهٔ رنگی</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Python_Turtle_Muster_Stern.png" class="mw-file-description" title="ستاره"><img alt="ستاره" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Python_Turtle_Muster_Stern.png/120px-Python_Turtle_Muster_Stern.png" decoding="async" width="120" height="117" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Python_Turtle_Muster_Stern.png/180px-Python_Turtle_Muster_Stern.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Python_Turtle_Muster_Stern.png/240px-Python_Turtle_Muster_Stern.png 2x" data-file-width="297" data-file-height="289" /></a></span></div> <div class="gallerytext">ستاره</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Turtle-Programmierung.gif" class="mw-file-description" title="ترسیم مربع با ترتل"><img alt="ترسیم مربع با ترتل" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Turtle-Programmierung.gif/120px-Turtle-Programmierung.gif" decoding="async" width="120" height="103" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Turtle-Programmierung.gif/180px-Turtle-Programmierung.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Turtle-Programmierung.gif/240px-Turtle-Programmierung.gif 2x" data-file-width="338" data-file-height="290" /></a></span></div> <div class="gallerytext">ترسیم مربع با ترتل</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Barnsley_fern_-_turtle_-_py.jpg" class="mw-file-description" title="درخت"><img alt="درخت" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Barnsley_fern_-_turtle_-_py.jpg/120px-Barnsley_fern_-_turtle_-_py.jpg" decoding="async" width="120" height="105" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Barnsley_fern_-_turtle_-_py.jpg/180px-Barnsley_fern_-_turtle_-_py.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Barnsley_fern_-_turtle_-_py.jpg/240px-Barnsley_fern_-_turtle_-_py.jpg 2x" data-file-width="962" data-file-height="841" /></a></span></div> <div class="gallerytext">درخت</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کاربرد"><span id=".DA.A9.D8.A7.D8.B1.D8.A8.D8.B1.D8.AF"></span>کاربرد</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=36" title="ویرایش بخش: کاربرد"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>از سال ۲۰۰۳ پایتون طبق <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5_%D8%AA%DB%8C%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="شاخص تیوبی">شاخص تیوبی</a> یکی از ده زبان محبوب برنامهنویسی بودهاست و در فوریهٔ ۲۰۲۰ سومین زبان برنامهنویسی محبوب (بعد از c و جاوا) بودهاست.<sup id="cite_ref-145" class="reference"><a href="#cite_note-145"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>پایتون در سالهای ۲۰۰۷ ،۲۰۱۰ و ۲۰۱۸ به عنوان زبان برنامهنویسی سال انتخاب شدهاست.<sup id="cite_ref-AutoNT-34_146-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-34-146"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>سازمانهای بزرگی مثل گوگل،<sup id="cite_ref-quotes-about-python_147-0" class="reference"><a href="#cite_note-quotes-about-python-147"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یاهو،<sup id="cite_ref-AutoNT-29_148-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-29-148"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%86" title="سرن">سرن</a>،<sup id="cite_ref-AutoNT-30_149-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-30-149"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> فیسبوک،<sup id="cite_ref-150" class="reference"><a href="#cite_note-150"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ناسا<sup id="cite_ref-AutoNT-31_151-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-31-151"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از پایتون استفاده میکنند. ITA<sup id="cite_ref-AutoNT-33_152-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-33-152"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> نیز از پایتون برای بعضی از اجزای خود استفاده میکند. همچنین شبکهٔ اجتماعی <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%AA" title="ردیت">ردیت</a> نیز بهطور کامل در پایتون نوشته شدهاست.<sup id="cite_ref-153" class="reference"><a href="#cite_note-153"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>پایتون به عنوان یک زبان <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="اسکریپت نویسی">اسکریپت نویسی</a> میتواند در اپلیکیشنهای وب استفاده شود مثلاً استفاده از mod_wsgi برای وب سرور آپاچی.<sup id="cite_ref-AutoNT-35_154-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-35-154"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D9%88%D8%A8" title="چارچوب نرمافزاری تحت وب">چارچوبهای نرمافزاری تحت وب</a> مثل <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%88_(%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C)" title="جنگو (چارچوب نرمافزاری)">جنگو</a>،<sup id="cite_ref-155" class="reference"><a href="#cite_note-155"><span class="cite-bracket">[</span>am<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پایلونز،<sup id="cite_ref-156" class="reference"><a href="#cite_note-156"><span class="cite-bracket">[</span>an<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> توربوگیرز،<sup id="cite_ref-157" class="reference"><a href="#cite_note-157"><span class="cite-bracket">[</span>ao<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%AF%D9%88_(%D9%88%D8%A8_%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B1)" title="تورنادو (وب سرور)">تورنادو</a>،<sup id="cite_ref-158" class="reference"><a href="#cite_note-158"><span class="cite-bracket">[</span>ap<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%DA%A9" title="فلسک">فلسک</a>،<sup id="cite_ref-159" class="reference"><a href="#cite_note-159"><span class="cite-bracket">[</span>aq<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> باتل،<sup id="cite_ref-160" class="reference"><a href="#cite_note-160"><span class="cite-bracket">[</span>ar<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> زوپ<sup id="cite_ref-161" class="reference"><a href="#cite_note-161"><span class="cite-bracket">[</span>as<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> به توسعه دهندگان در نگهداری و طراحی اپلیکیشنهای پیچیده کمک میکنند. <a href="/wiki/Pyjs" title="Pyjs">Pyjs</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="آیرون پایتون">آیرون پایتون</a><sup id="cite_ref-162" class="reference"><a href="#cite_note-162"><span class="cite-bracket">[</span>at<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> میتوانند برای توسعهٔ اپلیکیشنهای ایجکس پایهٔ<sup id="cite_ref-163" class="reference"><a href="#cite_note-163"><span class="cite-bracket">[</span>au<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> سمت کلاینت استفاده شوند. از <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%DA%A9%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%85%DB%8C" title="اسکیوال الکمی">اسکیوال الکمی</a><sup id="cite_ref-164" class="reference"><a href="#cite_note-164"><span class="cite-bracket">[</span>av<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> میتوان در نگاشت دادهها بر پایگاه دادهٔ رابطهای استفاده شود. تویستد<sup id="cite_ref-165" class="reference"><a href="#cite_note-165"><span class="cite-bracket">[</span>aw<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یک فرم ورک برای برنامهنویسی ارتباط بین کامپیوترها است مثلاً <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%BE_%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%B3" class="mw-redirect" title="دراپ باکس">دراپ باکس</a> از آن استفاده میکند. </p><p>کتابخانههایی مثل <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%DB%8C" title="نامپای">نامپای</a>،<sup id="cite_ref-166" class="reference"><a href="#cite_note-166"><span class="cite-bracket">[</span>ax<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%DB%8C" title="سایپای">سایپای</a><sup id="cite_ref-167" class="reference"><a href="#cite_note-167"><span class="cite-bracket">[</span>ay<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="کتابخانه متپلات">متپلات</a><sup id="cite_ref-168" class="reference"><a href="#cite_note-168"><span class="cite-bracket">[</span>az<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>امکان استفادهٔ اثر بخش از پایتون در محاسبهٔ علمی را فراهم میآورد<sup id="cite_ref-cise_169-0" class="reference"><a href="#cite_note-cise-169"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-millman_170-0" class="reference"><a href="#cite_note-millman-170"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> همچنین کتابخانههای تخصصی <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="بایوپایتون">بایوپایتون</a><sup id="cite_ref-171" class="reference"><a href="#cite_note-171"><span class="cite-bracket">[</span>ba<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و آستروپای<sup id="cite_ref-172" class="reference"><a href="#cite_note-172"><span class="cite-bracket">[</span>bb<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> که در حوزهٔ خاصی کارایی دارند. <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C" title="نرمافزار ریاضی">نرمافزار ریاضی</a> سیج مث<sup id="cite_ref-173" class="reference"><a href="#cite_note-173"><span class="cite-bracket">[</span>bc<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> که دارای یک رابط کاربری دفترچه ای<sup id="cite_ref-174" class="reference"><a href="#cite_note-174"><span class="cite-bracket">[</span>bd<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> به زبان پایتون است: کتابخانهٔ این نرمافزار بسیاری از مباحث ریاضی را پوشش میدهد. مثل <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%B1" title="جبر">جبر</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="ترکیبیات">ترکیبیات</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%AF%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="محاسبات عددی">محاسبات عددی</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="نظریه اعداد">نظریهٔ اعداد</a> و <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="حسابان">حسابان</a>.<sup id="cite_ref-ICSE_175-0" class="reference"><a href="#cite_note-ICSE-175"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>پایتون در نرمافزارهای بسیاری به عنوان زبان اسکریپت نویسی استفاده میشود نرمافزارهایی مثل آباکوس که از روش اجزاء محدود استفاده میکند، فریکد که اجسام سه بعدی پارامتری را مدلسازی میکند. بستههای انیمیشن سه بعدی مثل تری دی مکس<sup id="cite_ref-176" class="reference"><a href="#cite_note-176"><span class="cite-bracket">[</span>be<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> , بلندر<sup id="cite_ref-177" class="reference"><a href="#cite_note-177"><span class="cite-bracket">[</span>bf<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> , سینما ۴بعدی، <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%DB%8C%D9%88_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C" title="لایتویو تریدی">لایتویو</a>، <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C_(%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1)" title="هودینی (نرمافزار)">هودینی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%AF%D8%B3%DA%A9_%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%A7" title="اتودسک مایا">مایا</a>، مودو<sup id="cite_ref-178" class="reference"><a href="#cite_note-178"><span class="cite-bracket">[</span>bg<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> , موشن بیلدر، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%AF%D8%B3%DA%A9_%D8%B3%D8%A7%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%AC" title="اتودسک سافتایمیج">سافتایمیج</a>، نرمافزار ایجاد جلوههای ویژه مثل نیوک<sup id="cite_ref-179" class="reference"><a href="#cite_note-179"><span class="cite-bracket">[</span>bh<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> , برنامهٔ دستکاری تصاویر دو بعدی مثل گیمپ<sup id="cite_ref-180" class="reference"><a href="#cite_note-180"><span class="cite-bracket">[</span>bi<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-181" class="reference"><a href="#cite_note-181"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D9%BE" title="اینکاسکیپ">اینکاسکیپ</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D8%B3" title="اسکربس">اسکربس</a> و <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D9%86%D8%AA_%D8%B4%D8%A7%D9%BE_%D9%BE%D8%B1%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="پینت شاپ پرو (صفحه وجود ندارد)">پینت شاپ پرو</a>،<sup id="cite_ref-AutoNT-38_182-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-38-182"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> نرمافزارهای نت نویسی مثل اسکور رایتر<sup id="cite_ref-183" class="reference"><a href="#cite_note-183"><span class="cite-bracket">[</span>bj<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و کپلا.<sup id="cite_ref-184" class="reference"><a href="#cite_note-184"><span class="cite-bracket">[</span>bk<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%D9%88_%D8%AF%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DA%AF%D8%B1" title="گنو دیباگر">گنو دیباگر</a> از پایتون برای پرینت زیبا<sup id="cite_ref-185" class="reference"><a href="#cite_note-185"><span class="cite-bracket">[</span>bl<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> استفاده میکند تا ساختارهای پیچیده مثل C++ کانتینر را نشان دهد. شرکت <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%B1%DB%8C" title="ازری">ازری</a><sup id="cite_ref-186" class="reference"><a href="#cite_note-186"><span class="cite-bracket">[</span>bm<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> هماکنون در حال ترقی دادن پایتون به عنوان بهترین انتخاب برای نوشتن فایل آغازگر در <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%A9_%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3" title="آرک جیآیاس">آرک جیآیاس</a><sup id="cite_ref-187" class="reference"><a href="#cite_note-187"><span class="cite-bracket">[</span>bn<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> است.<sup id="cite_ref-AutoNT-39_188-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-39-188"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> همچنین از پایتون در بازیهای ویدئویی استفاده میشود.<sup id="cite_ref-AutoNT-40_189-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-40-189"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-AutoNT-41_190-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-41-190"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> همچنین پایتون به عنوان اولین زبان از سه زبان <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DA%AF%D9%84_%D8%A7%D9%BE_%D8%A7%D9%86%D8%AC%DB%8C%D9%86" title="گوگل اپ انجین">گوگل اپ انجین</a> پذیرفته شدهاست دو زبان دیگر زبانهای <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%A7_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="جاوا (زبان برنامهنویسی)">جاوا</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="گو (زبان برنامهنویسی)">گو</a> هستند.<sup id="cite_ref-AutoNT-42_191-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-42-191"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>از پایتون استفاده وسیعی در صنعت <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="امنیت اطلاعات">امنیت اطلاعات</a> میشود. مثل توسعهٔ اکسپلویت.<sup id="cite_ref-AutoNT-49_192-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-49-192"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-AutoNT-50_193-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-50-193"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>پایتون در پروژههای هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی استفاده میشود کتابخانههایی که در این کار استفاده میشوند کتابخانههایی مثل <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%81%D9%84%D9%88" title="تنسورفلو">تنسورفلو</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%B3_(%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1)" class="mw-redirect" title="کرس (نرمافزار)">کرس</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%86" title="پایتورچ">پایتورچ</a> و سایکیت-لرن<sup id="cite_ref-194" class="reference"><a href="#cite_note-194"><span class="cite-bracket">[</span>bo<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> هستند.<sup id="cite_ref-whitepaper2015_195-0" class="reference"><a href="#cite_note-whitepaper2015-195"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-196" class="reference"><a href="#cite_note-196"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-197" class="reference"><a href="#cite_note-197"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> پایتون به عنوان زبان اسکریپت نویسی با معماری ماژولار و نحو ساده و ابزار پردازش متن قوی برای <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D8%B4_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="پردازش زبانهای طبیعی">پردازش زبانهای طبیعی</a> استفاده میشود.<sup id="cite_ref-AutoNT-47_198-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-47-198"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مقبولیت"><span id=".D9.85.D9.82.D8.A8.D9.88.D9.84.DB.8C.D8.AA"></span>مقبولیت</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=37" title="ویرایش بخش: مقبولیت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پایتون در بسیاری از <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84" title="سیستمعامل">سیستم عاملها</a> به عنوان جزء استاندارد وجود دارد. پایتون در سیستم عاملهای توزیع لینوکس،<sup id="cite_ref-199" class="reference"><a href="#cite_note-199"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> آمیگااواس ۴، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="فری بیاسدی">فری بیاسدی</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%AA%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C" title="نتبیاسدی">نتبیاسدی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%BE%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C" title="اوپنبیاسدی">اوپنبیاسدی</a> و <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B3" title="مکاواس">مکاواس</a> میتواند از طریق خط فرمان (ترمینال) استفاده شود. ردهت لینوکس و <a href="/wiki/%D9%81%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7" class="mw-redirect" title="فدورا">فدورا</a> هر دو از نصاب پایتونی <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7_(%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%A8)" title="آناکوندا (نصاب)">آناکوندا</a> استفاده میکنند. لینوکس <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%AA%D9%88" class="mw-redirect" title="جنتو">جنتو</a> از پایتون در سیستم مدیریت بسته، یعنی <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%AC" title="پورتج">پورتج</a><sup id="cite_ref-200" class="reference"><a href="#cite_note-200"><span class="cite-bracket">[</span>bp<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> استفاده میکند. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3" title="پاردوس">پاردوس</a> از آن برای مدیریت و در طول راهاندازی سیستم استفاده میکند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="برنامههایی_که_کاملاً_یا_بخشی_از_آنها_با_پایتون_نوشته_شدهاست"><span id=".D8.A8.D8.B1.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C.DB.8C_.DA.A9.D9.87_.DA.A9.D8.A7.D9.85.D9.84.D8.A7.D9.8B_.DB.8C.D8.A7_.D8.A8.D8.AE.D8.B4.DB.8C_.D8.A7.D8.B2_.D8.A2.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_.D8.A8.D8.A7_.D9.BE.D8.A7.DB.8C.D8.AA.D9.88.D9.86_.D9.86.D9.88.D8.B4.D8.AA.D9.87_.D8.B4.D8.AF.D9.87.E2.80.8C.D8.A7.D8.B3.D8.AA"></span>برنامههایی که کاملاً یا بخشی از آنها با پایتون نوشته شدهاست</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=38" title="ویرایش بخش: برنامههایی که کاملاً یا بخشی از آنها با پایتون نوشته شدهاست"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="اینستاگرام">اینستاگرام</a>:<sup id="cite_ref-201" class="reference"><a href="#cite_note-201"><span class="cite-bracket">[</span>bq<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> نرمافزار اشتراکگذاری تصاویر و ویدیوها</li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%AA_(%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1)" title="بیتتورنت (نرمافزار)">بیتتورنت (نرمافزار)</a>:<sup id="cite_ref-202" class="reference"><a href="#cite_note-202"><span class="cite-bracket">[</span>br<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> نرمافزار کلاینت برای فایلهای به اشتراک گذاشته شدهٔ همتا به همتا توسط پروتکل <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="بیتتورنت">بیتتورنت</a></li> <li>چندلر:<sup id="cite_ref-203" class="reference"><a href="#cite_note-203"><span class="cite-bracket">[</span>bs<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> مدیر اطلاعات شخصی شامل تقویم، میل، کارهای روزانه، یادداشتها و…</li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86_%DB%B4" title="تمدن ۴">تمدن ۴</a>: یک گیم کامپیوتری بر مبنای پایتون که از boost.python استفاده میکند</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%D9%85%D9%86" class="mw-redirect" title="میلمن">میلمن</a>:<sup id="cite_ref-204" class="reference"><a href="#cite_note-204"><span class="cite-bracket">[</span>bt<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یکی از معروفترین نرمافزارهای مرتبط با ایمیل</li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%85%D8%A8%DB%8C%D9%84%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="کمبیلو (صفحه وجود ندارد)">کمبیلو</a>:<sup id="cite_ref-205" class="reference"><a href="#cite_note-205"><span class="cite-bracket">[</span>bu<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> مدیر پایگاه داده و مرورگر <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88_(%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C)" title="گو (بازی)">بازیهای گو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%85%D9%88%DB%8C%D9%86" title="موینموین">موینموین</a>:<sup id="cite_ref-206" class="reference"><a href="#cite_note-206"><span class="cite-bracket">[</span>bv<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یکی از قدرتمندترین و معروفترین ویکیهای موجود</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D9%88%D9%86" title="پلون">پلون</a>:<sup id="cite_ref-207" class="reference"><a href="#cite_note-207"><span class="cite-bracket">[</span>bw<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یک ابزار مدیریتی محتوایی متن باز، قدرتمند و کاربر پسند</li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%AC" title="پورتج">پورتاژ</a>:<sup id="cite_ref-208" class="reference"><a href="#cite_note-208"><span class="cite-bracket">[</span>bx<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> قلب توزیع جنتو. یک مدیر بستهای سیستم لینوکس</li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%88%D9%BE" title="زوپ">زوپ</a>:<sup id="cite_ref-209" class="reference"><a href="#cite_note-209"><span class="cite-bracket">[</span>by<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یک پلتفرم شیء گرای مبتنی بر وب. زوپ شامل یک سرور نرمافزار به همراه پایگاه داده شیء گرا و یک رابط مدیریتی درونی مبتنی بر وب میباشد</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اسپیای (صفحه وجود ندارد)">اسپیای</a>:<sup id="cite_ref-210" class="reference"><a href="#cite_note-210"><span class="cite-bracket">[</span>bz<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یک محیط ویرایشگر کد رایگان، متن باز برای سیستمعاملهای ویندوز، لینوکس، مک که از وکسگلید<sup id="cite_ref-211" class="reference"><a href="#cite_note-211"><span class="cite-bracket">[</span>ca<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (طراحی رابط کاربر),پایچکر بلندر تریدی پشتیبانی میکند</li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%85_(%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1)" title="یام (نرمافزار)">یام</a>:<sup id="cite_ref-212" class="reference"><a href="#cite_note-212"><span class="cite-bracket">[</span>cb<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یک برنامه مدیریت بسته <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2" title="متنباز">متنباز</a> برای <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B9_%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%88%DA%A9%D8%B3" title="توزیع لینوکس">توزیعهای</a> سازگار با <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="آرپیام">آرپیام</a>.</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%B3" title="آباکوس">آباکوس</a>:<sup id="cite_ref-213" class="reference"><a href="#cite_note-213"><span class="cite-bracket">[</span>cc<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>نرمافزار شبیهسازی با روش <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D8%A7%D8%AC%D8%B2%D8%A7%D8%A1_%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF" title="روش اجزاء محدود">المان محدود</a> که امکان <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%AA" class="mw-redirect" title="اسکریپت">اسکریپتنویسی</a> به زبان پایتون را به کاربر میدهد.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="زبانهای_متأثر_از_پایتون"><span id=".D8.B2.D8.A8.D8.A7.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.AA.D8.A3.D8.AB.D8.B1_.D8.A7.D8.B2_.D9.BE.D8.A7.DB.8C.D8.AA.D9.88.D9.86"></span>زبانهای متأثر از پایتون</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=39" title="ویرایش بخش: زبانهای متأثر از پایتون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>طراحی و فلسفهٔ پایتون بر زبانهای زیادی تأثیر گذاشتهاست: </p> <ul><li>زبان <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="بو (زبان برنامهنویسی)">بو</a> از تورفتگی استفاده میکند همچنین سینتکس و مدل شیءگرایی آن مشابه پایتون است.<sup id="cite_ref-AutoNT-90_214-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-90-214"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="کبری (زبان برنامهنویسی)">کبرا</a> از تورفتگی و نحو مشابه استفاده میکند و در سند سپاسگزاری اش پایتون را به عنوان مورد اول در فهرست زبانهایی که از آن تأثیر پذیرفتهاست معرفی میکند.<sup id="cite_ref-AutoNT-91_215-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-91-215"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>نحو <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%81%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%AA" class="mw-redirect" title="کافی اسکریپت">کافی اسکریپت</a> زبانی که کامپایل تقابلی به جاوا اسکریپت میکند، از پایتون الهام گرفته شدهاست.</li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="گو (زبان برنامهنویسی)">گو</a> نیز با هدف سرعت کار زبان برنامهنویسیای پویا همچون پایتون نوشته شدهاست.<sup id="cite_ref-AutoNT-94_216-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-94-216"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و نحو آن در جدا کردن آرایهها مشابه پایتون است.</li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%88%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="گرووی (زبان برنامهنویسی)">گرووی</a> با هدف آوردن فلسفهٔ طراحی پایتون به جاوا توسعه داده شد.<sup id="cite_ref-AutoNT-95_217-0" class="reference"><a href="#cite_note-AutoNT-95-217"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>هدف از طراحی <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="جولیا">جولیا</a> این است که مثل پایتون باشد در برنامهنویسی عمومی قابل استفاده باشد.<sup id="cite_ref-Julia_22-1" class="reference"><a href="#cite_note-Julia-22"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>زبان برنامهنویسی نیم از تورفتگی استفاده میکند و همچنین نحوی مشابه با پایتون دارد.<sup id="cite_ref-218" class="reference"><a href="#cite_note-218"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>سازندهٔ <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="روبی (زبان برنامهنویسی)">روبی</a>، <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%87%DB%8C%D8%B1%D9%88_%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B3%D9%88%D9%85%D9%88%D8%AA%D9%88" title="یوکیهیرو ماتسوموتو">یوکیهیرو ماتسوموتو</a> گفتهاست «من زبان برنامهنویسی ای میخواهم که از پرل قدرتمند تر و از پایتون شیء گرا تر باشد و به همین دلیل است که تصمیم گرفتم زبان خودم را طراحی کنم.»<sup id="cite_ref-linuxdevcenter_219-0" class="reference"><a href="#cite_note-linuxdevcenter-219"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%81%D8%AA_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="سوئیفت (زبان برنامهنویسی)">سوئیفت</a> زبان برنامهنویسی ای که اپل آن را توسعه دادهاست نیز نحوی الهام گرفته شده از پایتون را دارد.<sup id="cite_ref-220" class="reference"><a href="#cite_note-220"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=40" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40381259">.mw-parser-output .portalbox{float:left;border:solid #aaa 1px;padding:0}.mw-parser-output .portalbox.tleft{margin:0.5em 1em 0.5em 0}.mw-parser-output .portalbox.tright{margin:0.5em 0 0.5em 1em}.mw-parser-output .portalbox>ul{display:table;box-sizing:border-box;padding:0.1em;max-width:175px;background:#f9f9f9;font-size:85%;line-height:110%;font-style:italic;font-weight:bold}.mw-parser-output .portalbox>ul>li{display:table-row}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:first-child{display:table-cell;padding:0.2em;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:last-child{display:table-cell;padding:0.2em 0.3em 0.2em 0.2em;vertical-align:middle}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}</style><div role="navigation" aria-label="درگاهها" class="noprint portalbox plainlist tleft"> <ul> <li><span><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:8bit-dynamiclist.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/8bit-dynamiclist.gif/28px-8bit-dynamiclist.gif" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1d/8bit-dynamiclist.gif 1.5x" data-file-width="32" data-file-height="32" /></a></span></span><span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="درگاه:برنامهنویسی">درگاه برنامهنویسی</a></span></li> <li><span><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Free_and_open-source_software_logo_(2009).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Free_and_open-source_software_logo_%282009%29.svg/28px-Free_and_open-source_software_logo_%282009%29.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Free_and_open-source_software_logo_%282009%29.svg/42px-Free_and_open-source_software_logo_%282009%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Free_and_open-source_software_logo_%282009%29.svg/56px-Free_and_open-source_software_logo_%282009%29.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span><span><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="درگاه:نرمافزار آزاد">درگاه نرمافزار آزاد</a></span></li></ul></div> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%DA%A9%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="مقایسه محیطهای یکپارچه توسعه نرمافزار">مقایسه محیطهای یکپارچه توسعه نرمافزار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="فهرست زبانهای برنامهنویسی">فهرست زبانهای برنامهنویسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="دادهکاوی با پایتون">دادهکاوی با پایتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="پایکیوت">پایکیوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%BE_(%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87)" class="mw-redirect" title="پیپ (مدیریت بسته)">پیپ (مدیریت بسته)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D8%B9%D8%AF_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="قواعد زبان پایتون">قواعد زبان پایتون</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="واژهنامه"><span id=".D9.88.D8.A7.DA.98.D9.87.E2.80.8C.D9.86.D8.A7.D9.85.D9.87"></span>واژهنامه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=41" title="ویرایش بخش: واژهنامه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-lower-alpha reflist-columns-3 mw-content-ltr" dir="ltr"> <ol class="references"> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text">Guido van Rossum</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text">Centrum Wiskunde & Informatica</span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text">Benevolent dictator for life</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text">steering council</span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text">Nick Coghlan</span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text">Brett Cannon</span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text">Barry Warsaw</span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text">Carol Willing</span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text">cycle-detecting garbage collector</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text">backward compatibility</span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text">Object-oriented programming</span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text">Structured programming</span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text">Metaprogramming</span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text">itertools</span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text">functools</span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text">Alex Martelli</span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text">Pythonista</span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text">pythonic</span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text">unpythonic</span> </li> <li id="cite_note-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-89">↑</a></span> <span class="reference-text">Walrus Operator</span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a></span> <span class="reference-text">number</span> </li> <li id="cite_note-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-96">↑</a></span> <span class="reference-text">Sequence</span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text">set</span> </li> <li id="cite_note-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98">↑</a></span> <span class="reference-text">mapping</span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text">Callable types</span> </li> <li id="cite_note-105"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-105">↑</a></span> <span class="reference-text">Jython</span> </li> <li id="cite_note-106"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-106">↑</a></span> <span class="reference-text">PyPy</span> </li> <li id="cite_note-110"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-110">↑</a></span> <span class="reference-text">Stackless Python</span> </li> <li id="cite_note-112"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-112">↑</a></span> <span class="reference-text">MicroPython</span> </li> <li id="cite_note-113"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-113">↑</a></span> <span class="reference-text">CircuitPython</span> </li> <li id="cite_note-115"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-115">↑</a></span> <span class="reference-text">Psyco</span> </li> <li id="cite_note-118"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-118">↑</a></span> <span class="reference-text">Grumpy</span> </li> <li id="cite_note-121"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-121">↑</a></span> <span class="reference-text">MyHDL</span> </li> <li id="cite_note-122"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-122">↑</a></span> <span class="reference-text">Nuitka</span> </li> <li id="cite_note-124"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-124">↑</a></span> <span class="reference-text">Numba</span> </li> <li id="cite_note-125"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-125">↑</a></span> <span class="reference-text">Pyrex</span> </li> <li id="cite_note-126"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-126">↑</a></span> <span class="reference-text">Shed Skin</span> </li> <li id="cite_note-127"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-127">↑</a></span> <span class="reference-text">Pythran</span> </li> <li id="cite_note-155"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-155">↑</a></span> <span class="reference-text">Django</span> </li> <li id="cite_note-156"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-156">↑</a></span> <span class="reference-text">Pylons</span> </li> <li id="cite_note-157"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-157">↑</a></span> <span class="reference-text">TurboGears</span> </li> <li id="cite_note-158"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-158">↑</a></span> <span class="reference-text">Tornado</span> </li> <li id="cite_note-159"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-159">↑</a></span> <span class="reference-text">Flask</span> </li> <li id="cite_note-160"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-160">↑</a></span> <span class="reference-text">Bottle</span> </li> <li id="cite_note-161"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-161">↑</a></span> <span class="reference-text">Zope</span> </li> <li id="cite_note-162"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-162">↑</a></span> <span class="reference-text">IronPython</span> </li> <li id="cite_note-163"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-163">↑</a></span> <span class="reference-text">Ajax-based</span> </li> <li id="cite_note-164"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-164">↑</a></span> <span class="reference-text">SQLAlchemy</span> </li> <li id="cite_note-165"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-165">↑</a></span> <span class="reference-text">Twisted</span> </li> <li id="cite_note-166"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-166">↑</a></span> <span class="reference-text">NumPy</span> </li> <li id="cite_note-167"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-167">↑</a></span> <span class="reference-text">SciPy</span> </li> <li id="cite_note-168"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-168">↑</a></span> <span class="reference-text">Matplotlib</span> </li> <li id="cite_note-171"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-171">↑</a></span> <span class="reference-text">Biopython</span> </li> <li id="cite_note-172"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-172">↑</a></span> <span class="reference-text">Astropy</span> </li> <li id="cite_note-173"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-173">↑</a></span> <span class="reference-text">SageMath</span> </li> <li id="cite_note-174"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-174">↑</a></span> <span class="reference-text">Notebook interface</span> </li> <li id="cite_note-176"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-176">↑</a></span> <span class="reference-text">3ds Max</span> </li> <li id="cite_note-177"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-177">↑</a></span> <span class="reference-text">Blender</span> </li> <li id="cite_note-178"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-178">↑</a></span> <span class="reference-text">Modo</span> </li> <li id="cite_note-179"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-179">↑</a></span> <span class="reference-text">Nuke</span> </li> <li id="cite_note-180"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-180">↑</a></span> <span class="reference-text">GIMP</span> </li> <li id="cite_note-183"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-183">↑</a></span> <span class="reference-text">scorewriter</span> </li> <li id="cite_note-184"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-184">↑</a></span> <span class="reference-text">capella</span> </li> <li id="cite_note-185"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-185">↑</a></span> <span class="reference-text">pretty printer</span> </li> <li id="cite_note-186"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-186">↑</a></span> <span class="reference-text">ESRI</span> </li> <li id="cite_note-187"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-187">↑</a></span> <span class="reference-text">ArcGIS</span> </li> <li id="cite_note-194"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-194">↑</a></span> <span class="reference-text">Scikit-learn</span> </li> <li id="cite_note-200"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-200">↑</a></span> <span class="reference-text">Portage</span> </li> <li id="cite_note-201"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-201">↑</a></span> <span class="reference-text">Instagram</span> </li> <li id="cite_note-202"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-202">↑</a></span> <span class="reference-text">BitTorrent</span> </li> <li id="cite_note-203"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-203">↑</a></span> <span class="reference-text">Chandler</span> </li> <li id="cite_note-204"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-204">↑</a></span> <span class="reference-text">Mailman</span> </li> <li id="cite_note-205"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-205">↑</a></span> <span class="reference-text">Kombilo</span> </li> <li id="cite_note-206"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-206">↑</a></span> <span class="reference-text">MoinMoin</span> </li> <li id="cite_note-207"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-207">↑</a></span> <span class="reference-text">Plone</span> </li> <li id="cite_note-208"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-208">↑</a></span> <span class="reference-text">Portage</span> </li> <li id="cite_note-209"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-209">↑</a></span> <span class="reference-text">zope</span> </li> <li id="cite_note-210"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-210">↑</a></span> <span class="reference-text">SPE</span> </li> <li id="cite_note-211"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-211">↑</a></span> <span class="reference-text">wxGlade</span> </li> <li id="cite_note-212"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-212">↑</a></span> <span class="reference-text">Yum</span> </li> <li id="cite_note-213"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-213">↑</a></span> <span class="reference-text">Abaqus</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=42" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r37199623"><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2 mw-content-ltr" dir="ltr"> <ol class="references"> <li id="cite_note-wikidata-9fd6de1cf76d42f947dac2058c4a4276e73cd716-v3-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-wikidata-9fd6de1cf76d42f947dac2058c4a4276e73cd716-v3_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://lwn.net/Articles/993191/">"Python 3.13 released"</a>; زمان بازیابی دادهها: 7 اکتبر 2024; زبان اثر یا نام: زبان انگلیسی; تاریخ انتشار: 7 اکتبر 2024; انتشارات خانگی: LWN.net.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0483/">"PEP 483 -- The Theory of Type Hints"</a>. <i>Python.org</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python.org&rft.atitle=PEP+483+--+The+Theory+of+Type+Hints&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0483%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">File extension .pyo was removed in Python 3.5. See <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0488/">PEP 0488</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHolth2014" class="citation web cs1">Holth, Moore (30 March 2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0441/">"PEP 0441 -- Improving Python ZIP Application Support"</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">12 November</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=PEP+0441+--+Improving+Python+ZIP+Application+Support&rft.date=2014-03-30&rft.aulast=Holth&rft.aufirst=Moore&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0441%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.bazel.build/versions/master/skylark/language.html">"Starlark Language"</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">25 May</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Starlark+Language&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.bazel.build%2Fversions%2Fmaster%2Fskylark%2Flanguage.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-faq-created-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-faq-created_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/faq/general.html#why-was-python-created-in-the-first-place">"Why was Python created in the first place?"</a>. <i>General Python FAQ</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 March</span> 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=General+Python+FAQ&rft.atitle=Why+was+Python+created+in+the+first+place%3F&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2Ffaq%2Fgeneral.html%23why-was-python-created-in-the-first-place&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://archive.adaic.com/standards/83lrm/html/lrm-11-03.html#11.3">"Ada 83 Reference Manual (raise statement)"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ada+83+Reference+Manual+%28raise+statement%29&rft_id=http%3A%2F%2Farchive.adaic.com%2Fstandards%2F83lrm%2Fhtml%2Flrm-11-03.html%2311.3&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-98-interview-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98-interview_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKuchling2006" class="citation web cs1">Kuchling, Andrew M. (22 December 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070501105422/http://www.amk.ca/python/writing/gvr-interview">"Interview with Guido van Rossum (July 1998)"</a>. <i>amk.ca</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.amk.ca/python/writing/gvr-interview">the original</a> on 1 May 2007<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">12 March</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=amk.ca&rft.atitle=Interview+with+Guido+van+Rossum+%28July+1998%29&rft.date=2006-12-22&rft.aulast=Kuchling&rft.aufirst=Andrew+M.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.amk.ca%2Fpython%2Fwriting%2Fgvr-interview&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-python.org-9"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-python.org_9-0">۹٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-python.org_9-1">۹٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/3/library/itertools.html">"itertools — Functions creating iterators for efficient looping — Python 3.7.1 documentation"</a>. <i>docs.python.org</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=docs.python.org&rft.atitle=itertools+%E2%80%94+Functions+creating+iterators+for+efficient+looping+%E2%80%94+Python+3.7.1+documentation&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2F3%2Flibrary%2Fitertools.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-1-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-1_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFvan_Rossum1993" class="citation journal cs1">van Rossum, Guido (1993). "An Introduction to Python for UNIX/C Programmers". <i>Proceedings of the NLUUG Najaarsconferentie (Dutch UNIX Users Group)</i>. <a href="/wiki/CiteSeerX_(identifier)" class="mw-redirect" title="CiteSeerX (identifier)">CiteSeerX</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.38.2023">10.1.1.38.2023</a></span>. <q>even though the design of C is far from ideal, its influence on Python is considerable.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proceedings+of+the+NLUUG+Najaarsconferentie+%28Dutch+UNIX+Users+Group%29&rft.atitle=An+Introduction+to+Python+for+UNIX%2FC+Programmers&rft.date=1993&rft_id=%2F%2Fciteseerx.ist.psu.edu%2Fviewdoc%2Fsummary%3Fdoi%3D10.1.1.38.2023%23id-name%3DCiteSeerX&rft.aulast=van+Rossum&rft.aufirst=Guido&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-classmix-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-classmix_11-0">۱۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-classmix_11-1">۱۱٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/tutorial/classes.html">"Classes"</a>. <i>The Python Tutorial</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">20 February</span> 2012</span>. <q>It is a mixture of the class mechanisms found in C++ and Modula-3</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Python+Tutorial&rft.atitle=Classes&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2Ftutorial%2Fclasses.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-effbot-call-by-object-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-effbot-call-by-object_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLundh" class="citation web cs1">Lundh, Fredrik. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191123043655/http://effbot.org/zone/call-by-object.htm">"Call By Object"</a>. <i>effbot.org</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://effbot.org/zone/call-by-object.htm">the original</a> on 23 November 2019<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 November</span> 2017</span>. <q>replace "CLU" with "Python", "record" with "instance", and "procedure" with "function or method", and you get a pretty accurate description of Python's object model.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=effbot.org&rft.atitle=Call+By+Object&rft.aulast=Lundh&rft.aufirst=Fredrik&rft_id=http%3A%2F%2Feffbot.org%2Fzone%2Fcall-by-object.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-2-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-2_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSimionato" class="citation web cs1">Simionato, Michele. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/download/releases/2.3/mro/">"The Python 2.3 Method Resolution Order"</a>. Python Software Foundation. <q>The C3 method itself has nothing to do with Python, since it was invented by people working on Dylan and it is described in a paper intended for lispers</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Python+2.3+Method+Resolution+Order&rft.pub=Python+Software+Foundation&rft.aulast=Simionato&rft.aufirst=Michele&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdownload%2Freleases%2F2.3%2Fmro%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-3-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-3_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKuchling" class="citation web cs1">Kuchling, A. M. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/howto/functional.html">"Functional Programming HOWTO"</a>. <i>Python v2.7.2 documentation</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 February</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python+v2.7.2+documentation&rft.atitle=Functional+Programming+HOWTO&rft.aulast=Kuchling&rft.aufirst=A.+M.&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2Fhowto%2Ffunctional.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-4-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-4_15-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSchemenauerPetersHetland2001" class="citation web cs1">Schemenauer, Neil; Peters, Tim; Hetland, Magnus Lie (18 May 2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0255/">"PEP 255 – Simple Generators"</a>. <i>Python Enhancement Proposals</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 February</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python+Enhancement+Proposals&rft.atitle=PEP+255+%E2%80%93+Simple+Generators&rft.date=2001-05-18&rft.aulast=Schemenauer&rft.aufirst=Neil&rft.au=Peters%2C+Tim&rft.au=Hetland%2C+Magnus+Lie&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0255%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-5-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-5_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSmithJewettMontanaroBaxter2004" class="citation web cs1">Smith, Kevin D.; Jewett, Jim J.; Montanaro, Skip; Baxter, Anthony (2 September 2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0318/">"PEP 318 – Decorators for Functions and Methods"</a>. <i>Python Enhancement Proposals</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">24 February</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python+Enhancement+Proposals&rft.atitle=PEP+318+%E2%80%93+Decorators+for+Functions+and+Methods&rft.date=2004-09-02&rft.aulast=Smith&rft.aufirst=Kevin+D.&rft.au=Jewett%2C+Jim+J.&rft.au=Montanaro%2C+Skip&rft.au=Baxter%2C+Anthony&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0318%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-6-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-6_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/3.2/tutorial/controlflow.html">"More Control Flow Tools"</a>. <i>Python 3 documentation</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">24 July</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python+3+documentation&rft.atitle=More+Control+Flow+Tools&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2F3.2%2Ftutorial%2Fcontrolflow.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://coffeescript.org/">"CoffeeScript"</a>. <i>coffeescript.org</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=coffeescript.org&rft.atitle=CoffeeScript&rft_id=https%3A%2F%2Fcoffeescript.org%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://wiki.gnome.org/action/show/Projects/Genie">"The Genie Programming Language Tutorial"</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">28 February</span> 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Genie+Programming+Language+Tutorial&rft_id=https%3A%2F%2Fwiki.gnome.org%2Faction%2Fshow%2FProjects%2FGenie&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.2ality.com/2013/02/javascript-influences.html">"Perl and Python influences in JavaScript"</a>. <i>www.2ality.com</i>. 24 February 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 May</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.2ality.com&rft.atitle=Perl+and+Python+influences+in+JavaScript&rft.date=2013-02-24&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.2ality.com%2F2013%2F02%2Fjavascript-influences.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRauschmayer" class="citation web cs1">Rauschmayer, Axel. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181226141123/http://speakingjs.com/es5/ch03.html%0A">"Chapter 3: The Nature of JavaScript; Influences"</a>. <i>O'Reilly, Speaking JavaScript</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://speakingjs.com/es5/ch03.html">the original</a> on 26 December 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 May</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=O%27Reilly%2C+Speaking+JavaScript&rft.atitle=Chapter+3%3A+The+Nature+of+JavaScript%3B+Influences&rft.aulast=Rauschmayer&rft.aufirst=Axel&rft_id=http%3A%2F%2Fspeakingjs.com%2Fes5%2Fch03.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Julia-22"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Julia_22-0">۲۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Julia_22-1">۲۲٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://julialang.org/blog/2012/02/why-we-created-julia">"Why We Created Julia"</a>. <i>Julia website</i>. February 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 June</span> 2014</span>. <q>We want something as usable for general programming as Python [...]</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Julia+website&rft.atitle=Why+We+Created+Julia&rft.date=2012-02&rft_id=https%3A%2F%2Fjulialang.org%2Fblog%2F2012%2F02%2Fwhy-we-created-julia&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-The_Ring_programming_language_and_other_languages-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-The_Ring_programming_language_and_other_languages_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRing_Team2017" class="citation web cs1">Ring Team (4 December 2017). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181225175312/http://ring-lang.sourceforge.net/doc1.6/introduction.html#ring-and-other-languages">"Ring and other languages"</a>. <i>ring-lang.net</i>. <a href="/w/index.php?title=Ring-lang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ring-lang (صفحه وجود ندارد)">ring-lang</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ring-lang.sourceforge.net/doc1.6/introduction.html#ring-and-other-languages">the original</a> on 25 December 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">29 January</span> 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=ring-lang.net&rft.atitle=Ring+and+other+languages&rft.date=2017-12-04&rft.au=Ring+Team&rft_id=http%3A%2F%2Fring-lang.sourceforge.net%2Fdoc1.6%2Fintroduction.html%23ring-and-other-languages&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-bini-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-bini_24-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBini2007" class="citation book cs1">Bini, Ola (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/practicaljrubyon0000bini/page/3"><i>Practical JRuby on Rails Web 2.0 Projects: bringing Ruby on Rails to the Java platform</i></a>. Berkeley: APress. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/practicaljrubyon0000bini/page/3">3</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بینالمللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-59059-881-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-59059-881-8"><bdi>978-1-59059-881-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Practical+JRuby+on+Rails+Web+2.0+Projects%3A+bringing+Ruby+on+Rails+to+the+Java+platform&rft.place=Berkeley&rft.pages=3&rft.pub=APress&rft.date=2007&rft.isbn=978-1-59059-881-8&rft.aulast=Bini&rft.aufirst=Ola&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fpracticaljrubyon0000bini%2Fpage%2F3&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-lattner2014-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-lattner2014_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLattner2014" class="citation web cs1">Lattner, Chris (3 June 2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nondot.org/sabre/">"Chris Lattner's Homepage"</a>. Chris Lattner<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 June</span> 2014</span>. <q>The Swift language is the product of tireless effort from a team of language experts, documentation gurus, compiler optimization ninjas, and an incredibly important internal dogfooding group who provided feedback to help refine and battle-test ideas. Of course, it also greatly benefited from the experiences hard-won by many other languages in the field, drawing ideas from Objective-C, Rust, Haskell, Ruby, Python, C#, CLU, and far too many others to list.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Chris+Lattner%27s+Homepage&rft.pub=Chris+Lattner&rft.date=2014-06-03&rft.aulast=Lattner&rft.aufirst=Chris&rft_id=http%3A%2F%2Fnondot.org%2Fsabre%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-7-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-7_27-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKuhlman" class="citation web cs1">Kuhlman, Dave. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120623165941/http://cutter.rexx.com/~dkuhlman/python_book_01.html">"A Python Book: Beginning Python, Advanced Python, and Python Exercises"</a>. Section 1.1. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.davekuhlman.org/python_book_01.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 23 June 2012.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+Python+Book%3A+Beginning+Python%2C+Advanced+Python%2C+and+Python+Exercises&rft.pages=Section+1.1&rft.aulast=Kuhlman&rft.aufirst=Dave&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.davekuhlman.org%2Fpython_book_01.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.digi.com/wiki/developer/index.php/Python_Garbage_Collection">Python Garbage Collection</a></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/2/library/gc.html">مستندات پایتون ۲ - زبالهروب</a></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/3/library/gc.html">مستندات پایتون ۲ - زبالهروب</a></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/doc/sunset-python-2/">"Sunsetting Python 2"</a>. <i>Python.org</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2019-09-22</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python.org&rft.atitle=Sunsetting+Python+2&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdoc%2Fsunset-python-2%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0373/">"PEP 373 -- Python 2.7 Release Schedule"</a>. <i>Python.org</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2019-09-22</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python.org&rft.atitle=PEP+373+--+Python+2.7+Release+Schedule&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0373%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://devguide.python.org/#status-of-python-branches">"Python Developer's Guide — Python Developer's Guide"</a>. <i>devguide.python.org</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2019-12-17</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=devguide.python.org&rft.atitle=Python+Developer%E2%80%99s+Guide+%E2%80%94+Python+Developer%27s+Guide&rft_id=https%3A%2F%2Fdevguide.python.org%2F%23status-of-python-branches&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-venners-interview-pt-1-34"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-venners-interview-pt-1_34-0">۳۳٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-venners-interview-pt-1_34-1">۳۳٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFVenners2003" class="citation web cs1">Venners, Bill (13 January 2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.artima.com/intv/pythonP.html">"The Making of Python"</a>. <i>Artima Developer</i>. Artima<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 March</span> 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Artima+Developer&rft.atitle=The+Making+of+Python&rft.date=2003-01-13&rft.aulast=Venners&rft.aufirst=Bill&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.artima.com%2Fintv%2FpythonP.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/license.html">«History and License»</a>. The Python Software Foundation. <bdi>مارس ۲۴, ۲۰۱۱</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافتشده در <bdi>۵ فروردین ۱۳۹۰</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=History+and+License&rft.pub=The+Python+Software+Foundation&rft.date=2011-03-24&rft_id=http%3A%2F%2Fdocs.python.org%2Flicense.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/faq/general.html#why-was-python-created-in-the-first-place">مستندات پایتون - پایتون برای چه ایجاد شد؟</a></span> </li> <li id="cite_note-timeline-of-python-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-timeline-of-python_38-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFvan_Rossum2009" class="citation web cs1">van Rossum, Guido (20 January 2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://python-history.blogspot.com/2009/01/brief-timeline-of-python.html">"A Brief Timeline of Python"</a>. <i>The History of Python</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">20 January</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+History+of+Python&rft.atitle=A+Brief+Timeline+of+Python&rft.date=2009-01-20&rft.aulast=van+Rossum&rft.aufirst=Guido&rft_id=https%3A%2F%2Fpython-history.blogspot.com%2F2009%2F01%2Fbrief-timeline-of-python.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text">مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «<bdi><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/w/index.php?oldid=417286773">Benevolent Dictator For Life</a></span></bdi>». در <i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="ویکیپدیای انگلیسی">دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی</a></i>، بازبینیشده در ۵ فروردین ۱۳۹۰.</span> </li> <li id="cite_note-lj-bdfl-resignation-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-lj-bdfl-resignation_41-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFairchild2018" class="citation magazine cs1">Fairchild, Carlie (12 July 2018). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.linuxjournal.com/content/guido-van-rossum-stepping-down-role-pythons-benevolent-dictator-life">"Guido van Rossum Stepping Down from Role as Python's Benevolent Dictator For Life"</a>. <i>Linux Journal</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 July</span> 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Linux+Journal&rft.atitle=Guido+van+Rossum+Stepping+Down+from+Role+as+Python%27s+Benevolent+Dictator+For+Life&rft.date=2018-07-12&rft.aulast=Fairchild&rft.aufirst=Carlie&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.linuxjournal.com%2Fcontent%2Fguido-van-rossum-stepping-down-role-pythons-benevolent-dictator-life&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.linuxjournal.com/content/guido-van-rossum-stepping-down-role-pythons-benevolent-dictator-life">"Guido van Rossum Stepping Down from Role as Python's Benevolent Dictator For Life | Linux Journal"</a>. <i>www.linuxjournal.com</i> (به انگلیسی).</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.linuxjournal.com&rft.atitle=Guido+van+Rossum+Stepping+Down+from+Role+as+Python%27s+Benevolent+Dictator+For+Life+%7C+Linux+Journal&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.linuxjournal.com%2Fcontent%2Fguido-van-rossum-stepping-down-role-pythons-benevolent-dictator-life&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190219031332/https://www.theinquirer.net/inquirer/news/3035842/python-boss-guido-van-rossum-steps-down-after-30-years">"Python boss Guido van Rossum steps down after 30 years"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=The_Inquirer&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Inquirer (صفحه وجود ندارد)">The Inquirer</a></i> (به انگلیسی). Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theinquirer.net/inquirer/news/3035842/python-boss-guido-van-rossum-steps-down-after-30-years">the original</a> on 19 February 2019<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">14 August</span> 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Inquirer&rft.atitle=Python+boss+Guido+van+Rossum+steps+down+after+30+years&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.theinquirer.net%2Finquirer%2Fnews%2F3035842%2Fpython-boss-guido-van-rossum-steps-down-after-30-years&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-8100/">"PEP 8100"</a>. <i>python</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">4 May</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=python&rft.atitle=PEP+8100&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-8100%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-8100/">"PEP 8100"</a>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">4 May</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=PEP+8100&rft.pub=Python+Software+Foundation&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-8100%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://discuss.python.org/t/steering-council-nomination-guido-van-rossum-2020-term/2657/11">https://discuss.python.org/t/steering-council-nomination-guido-van-rossum-2020-term/2657/11</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft_id=https%3A%2F%2Fdiscuss.python.org%2Ft%2Fsteering-council-nomination-guido-van-rossum-2020-term%2F2657%2F11&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_web" title="الگو:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Missing or empty <code class="cs1-code">|title=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#citation_missing_title" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-newin-2.0-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-newin-2.0_53-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKuchlingZadka2000" class="citation web cs1">Kuchling, A. M.; Zadka, Moshe (16 October 2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/whatsnew/2.0.html">"What's New in Python 2.0"</a>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">11 February</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=What%27s+New+in+Python+2.0&rft.pub=Python+Software+Foundation&rft.date=2000-10-16&rft.aulast=Kuchling&rft.aufirst=A.+M.&rft.au=Zadka%2C+Moshe&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2Fwhatsnew%2F2.0.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3.0-release-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3.0-release_55-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/download/releases/3.0/">"Python 3.0 Release"</a>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">8 July</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Python+3.0+Release&rft.pub=Python+Software+Foundation&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdownload%2Freleases%2F3.0%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-pep-3000-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-pep-3000_56-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFvan_Rossum2006" class="citation web cs1">van Rossum, Guido (5 April 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160303231513/https://www.python.org/dev/peps/pep-3000/">"PEP 3000 – Python 3000"</a>. <i>Python Enhancement Proposals</i>. Python Software Foundation. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-3000/">the original</a> on 3 March 2016<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">27 June</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python+Enhancement+Proposals&rft.atitle=PEP+3000+%E2%80%93+Python+3000&rft.date=2006-04-05&rft.aulast=van+Rossum&rft.aufirst=Guido&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-3000%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/3/library/2to3.html">"Automated Python 2 to 3 code translation — Python Documentation"</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">11 February</span> 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Automated+Python+2+to+3+code+translation+%E2%80%94+Python+Documentation&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2F3%2Flibrary%2F2to3.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://legacy.python.org/dev/peps/pep-0373/">"PEP 373 -- Python 2.7 Release Schedule"</a>. <i>python.org</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 January</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=python.org&rft.atitle=PEP+373+--+Python+2.7+Release+Schedule&rft_id=https%3A%2F%2Flegacy.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0373%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0466/">"PEP 466 -- Network Security Enhancements for Python 2.7.x"</a>. <i>python.org</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">9 January</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=python.org&rft.atitle=PEP+466+--+Network+Security+Enhancements+for+Python+2.7.x&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0466%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-13-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-13_63-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFThe_Cain_Gang_Ltd." class="citation web cs1">The Cain Gang Ltd. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090530030205/http://www.python.org/community/pycon/dc2004/papers/24/metaclasses-pycon.pdf">"Python Metaclasses: Who? Why? When?"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/community/pycon/dc2004/papers/24/metaclasses-pycon.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 30 May 2009<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">27 June</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Python+Metaclasses%3A+Who%3F+Why%3F+When%3F&rft.au=The+Cain+Gang+Ltd.&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fcommunity%2Fpycon%2Fdc2004%2Fpapers%2F24%2Fmetaclasses-pycon.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-14-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-14_64-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/3.0/reference/datamodel.html#special-method-names">"3.3. Special method names"</a>. <i>The Python Language Reference</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">27 June</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Python+Language+Reference&rft.atitle=3.3.+Special+method+names&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2F3.0%2Freference%2Fdatamodel.html%23special-method-names&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-17-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-17_65-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://sites.google.com/site/pydatalog/">"PyDatalog"</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 July</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=PyDatalog&rft_id=https%3A%2F%2Fsites.google.com%2Fsite%2Fpydatalog%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Reference_counting-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Reference_counting_66-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/extending/extending.html#reference-counts">"Extending and Embedding the Python Interpreter: Reference Counts"</a> (به انگلیسی). Docs.python.org<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 5,</span> 2020</span>. <q>Since Python makes heavy use of <code>malloc()</code> and <code>free()</code>, it needs a strategy to avoid memory leaks as well as the use of freed memory. The chosen method is called <i>reference counting</i>.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Extending+and+Embedding+the+Python+Interpreter%3A+Reference+Counts&rft.pub=Docs.python.org&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2Fextending%2Fextending.html%23reference-counts&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-59-67"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-AutoNT-59_67-0">۵۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AutoNT-59_67-1">۵۴٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHettinger2002" class="citation web cs1">Hettinger, Raymond (30 January 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0289/">"PEP 289 – Generator Expressions"</a>. <i>Python Enhancement Proposals</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 February</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python+Enhancement+Proposals&rft.atitle=PEP+289+%E2%80%93+Generator+Expressions&rft.date=2002-01-30&rft.aulast=Hettinger&rft.aufirst=Raymond&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0289%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-18-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-18_70-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/3/library/itertools.html">"6.5 itertools – Functions creating iterators for efficient looping"</a>. Docs.python.org<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 November</span> 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=6.5+itertools+%E2%80%93+Functions+creating+iterators+for+efficient+looping&rft.pub=Docs.python.org&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2F3%2Flibrary%2Fitertools.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-PEP20-71"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-PEP20_71-0">۵۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-PEP20_71-1">۵۶٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPeters2004" class="citation web cs1">Peters, Tim (19 August 2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0020/">"PEP 20 – The Zen of Python"</a>. <i>Python Enhancement Proposals</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">24 November</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python+Enhancement+Proposals&rft.atitle=PEP+20+%E2%80%93+The+Zen+of+Python&rft.date=2004-08-19&rft.aulast=Peters&rft.aufirst=Tim&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0020%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-19-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-19_73-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMartelliRavenscroftAscher2005" class="citation book cs1">Martelli, Alex; Ravenscroft, Anna; Ascher, David (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://shop.oreilly.com/product/9780596007973.do"><i>Python Cookbook, 2nd Edition</i></a>. <a href="/wiki/O%27Reilly_Media" class="mw-redirect" title="O'Reilly Media">O'Reilly Media</a>. p. 230. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بینالمللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-596-00797-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-596-00797-3"><bdi>978-0-596-00797-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Python+Cookbook%2C+2nd+Edition&rft.pages=230&rft.pub=O%27Reilly+Media&rft.date=2005&rft.isbn=978-0-596-00797-3&rft.aulast=Martelli&rft.aufirst=Alex&rft.au=Ravenscroft%2C+Anna&rft.au=Ascher%2C+David&rft_id=http%3A%2F%2Fshop.oreilly.com%2Fproduct%2F9780596007973.do&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-20-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-20_74-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140130021902/http://ebeab.com/2014/01/21/python-culture/">"Python Culture"</a>. <i>ebeab</i>. January 21, 2014. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ebeab.com/2014/01/21/python-culture/">the original</a> on January 30, 2014.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=ebeab&rft.atitle=Python+Culture&rft.date=2014-01-21&rft_id=http%3A%2F%2Febeab.com%2F2014%2F01%2F21%2Fpython-culture%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-27-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-27_76-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGoodger" class="citation web cs1">Goodger, David. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140527204143/http://python.net/~goodger/projects/pycon/2007/idiomatic/handout.html">"Code Like a Pythonista: Idiomatic Python"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://python.net/~goodger/projects/pycon/2007/idiomatic/handout.html">the original</a> on 27 May 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">24 March</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Code+Like+a+Pythonista%3A+Idiomatic+Python&rft.aulast=Goodger&rft.aufirst=David&rft_id=http%3A%2F%2Fpython.net%2F~goodger%2Fprojects%2Fpycon%2F2007%2Fidiomatic%2Fhandout.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-25-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-25_77-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180323193347/http://python.net/crew/mwh/hacks/objectthink.html">"How to think like a Pythonista"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://python.net/crew/mwh/hacks/objectthink.html">the original</a> on 23 March 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">8 July</span> 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=How+to+think+like+a+Pythonista&rft_id=http%3A%2F%2Fpython.net%2Fcrew%2Fmwh%2Fhacks%2Fobjectthink.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-tutorial-chapter1-80"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-tutorial-chapter1_80-0">۶۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-tutorial-chapter1_80-1">۶۱٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/tutorial/appetite.html">"Whetting Your Appetite"</a>. <i>The Python Tutorial</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">20 February</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Python+Tutorial&rft.atitle=Whetting+Your+Appetite&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2Ftutorial%2Fappetite.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-26-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-26_81-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://stackoverflow.com/questions/5033906/in-python-should-i-use-else-after-a-return-in-an-if-block">"In Python, should I use else after a return in an if block?"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=Stack_Overflow&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stack Overflow (صفحه وجود ندارد)">Stack Overflow</a></i>. Stack Exchange. 17 February 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">6 May</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Stack+Overflow&rft.atitle=In+Python%2C+should+I+use+else+after+a+return+in+an+if+block%3F&rft.date=2011-02-17&rft_id=https%3A%2F%2Fstackoverflow.com%2Fquestions%2F5033906%2Fin-python-should-i-use-else-after-a-return-in-an-if-block&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLutz2009" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Lutz, Mark (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=1HxWGezDZcgC&pg=PA17"><i>Learning Python: Powerful Object-Oriented Programming</i></a> (به انگلیسی). O'Reilly Media, Inc. p. 17. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بینالمللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-4493-7932-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-4493-7932-2"><bdi>978-1-4493-7932-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Learning+Python%3A+Powerful+Object-Oriented+Programming&rft.pages=17&rft.pub=O%27Reilly+Media%2C+Inc.&rft.date=2009&rft.isbn=978-1-4493-7932-2&rft.aulast=Lutz&rft.aufirst=Mark&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D1HxWGezDZcgC%26pg%3DPA17&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-83">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFehily2002" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Fehily, Chris (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=carqdIdfVlYC&pg=PR15"><i>Python</i></a> (به انگلیسی). Peachpit Press. p. xv. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بینالمللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-201-74884-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-201-74884-0"><bdi>978-0-201-74884-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Python&rft.pages=xv&rft.pub=Peachpit+Press&rft.date=2002&rft.isbn=978-0-201-74884-0&rft.aulast=Fehily&rft.aufirst=Chris&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DcarqdIdfVlYC%26pg%3DPR15&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-52-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-52_84-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/faq/general.html#is-python-a-good-language-for-beginning-programmers">"Is Python a good language for beginning programmers?"</a>. <i>General Python FAQ</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 March</span> 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=General+Python+FAQ&rft.atitle=Is+Python+a+good+language+for+beginning+programmers%3F&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2Ffaq%2Fgeneral.html%23is-python-a-good-language-for-beginning-programmers&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-53-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-53_85-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180218162410/http://www.secnetix.de/~olli/Python/block_indentation.hawk">"Myths about indentation in Python"</a>. Secnetix.de. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.secnetix.de/~olli/Python/block_indentation.hawk">the original</a> on 18 February 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 April</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Myths+about+indentation+in+Python&rft.pub=Secnetix.de&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.secnetix.de%2F~olli%2FPython%2Fblock_indentation.hawk&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-guttag-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-guttag_86-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGuttag2016" class="citation book cs1">Guttag, John V. (2016-08-12). <i>Introduction to Computation and Programming Using Python: With Application to Understanding Data</i>. MIT Press. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بینالمللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-262-52962-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-262-52962-4"><bdi>978-0-262-52962-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Introduction+to+Computation+and+Programming+Using+Python%3A+With+Application+to+Understanding+Data&rft.pub=MIT+Press&rft.date=2016-08-12&rft.isbn=978-0-262-52962-4&rft.aulast=Guttag&rft.aufirst=John+V.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-PEP465-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-PEP465_87-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0465/">"PEP 0465 -- A dedicated infix operator for matrix multiplication"</a>. <i>python.org</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 January</span> 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=python.org&rft.atitle=PEP+0465+--+A+dedicated+infix+operator+for+matrix+multiplication&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0465%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Python3.5Changelog-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Python3.5Changelog_88-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/downloads/release/python-351/">"Python 3.5.1 Release and Changelog"</a>. <i>python.org</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 January</span> 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=python.org&rft.atitle=Python+3.5.1+Release+and+Changelog&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdownloads%2Frelease%2Fpython-351%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Python3.8Changelog-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Python3.8Changelog_90-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/3.8/whatsnew/3.8.html">"What's New in Python 3.8"</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">14 October</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=What%27s+New+in+Python+3.8&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2F3.8%2Fwhatsnew%2F3.8.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-91">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.oracle.com/javase/specs/jls/se8/html/jls-15.html#jls-15.21.1">"Chapter 15. Expressions - 15.21.1. Numerical Equality Operators == and !="</a>. <a href="/w/index.php?title=Oracle_Corporation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oracle Corporation (صفحه وجود ندارد)">Oracle Corporation</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">28 August</span> 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Chapter+15.+Expressions+-+15.21.1.+Numerical+Equality+Operators+%3D%3D+and+%21%3D&rft.pub=Oracle+Corporation&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.oracle.com%2Fjavase%2Fspecs%2Fjls%2Fse8%2Fhtml%2Fjls-15.html%23jls-15.21.1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-92">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.oracle.com/javase/specs/jls/se8/html/jls-15.html#jls-15.21.3">"Chapter 15. Expressions - 15.21.3. Reference Equality Operators == and !="</a>. Oracle Corporation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">28 August</span> 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Chapter+15.+Expressions+-+15.21.3.+Reference+Equality+Operators+%3D%3D+and+%21%3D&rft.pub=Oracle+Corporation&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.oracle.com%2Fjavase%2Fspecs%2Fjls%2Fse8%2Fhtml%2Fjls-15.html%23jls-15.21.3&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-60-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-60_93-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFvan_RossumHettinger2003" class="citation web cs1">van Rossum, Guido; Hettinger, Raymond (7 February 2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0308/">"PEP 308 – Conditional Expressions"</a>. <i>Python Enhancement Proposals</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 July</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python+Enhancement+Proposals&rft.atitle=PEP+308+%E2%80%93+Conditional+Expressions&rft.date=2003-02-07&rft.aulast=van+Rossum&rft.aufirst=Guido&rft.au=Hettinger%2C+Raymond&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0308%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-classy-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-classy_94-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/reference/datamodel.html#new-style-and-classic-classes">"The Python Language Reference, section 3.3. New-style and classic classes, for release 2.7.1"</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">12 January</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Python+Language+Reference%2C+section+3.3.+New-style+and+classic+classes%2C+for+release+2.7.1&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2Freference%2Fdatamodel.html%23new-style-and-classic-classes&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/3/library/stdtypes.html#typesseq-range">"Built-in Types"</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 October</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Built-in+Types&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2F3%2Flibrary%2Fstdtypes.html%23typesseq-range&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-66-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-66_101-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFvan_Rossum2001" class="citation web cs1">van Rossum, Guido (5 June 2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0007/">"PEP 7 – Style Guide for C Code"</a>. <i>Python Enhancement Proposals</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">24 November</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python+Enhancement+Proposals&rft.atitle=PEP+7+%E2%80%93+Style+Guide+for+C+Code&rft.date=2001-06-05&rft.aulast=van+Rossum&rft.aufirst=Guido&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0007%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-67-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-67_102-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/3/library/dis.html#python-bytecode-instructions">"CPython byte code"</a>. Docs.python.org<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">16 February</span> 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=CPython+byte+code&rft.pub=Docs.python.org&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2F3%2Flibrary%2Fdis.html%23python-bytecode-instructions&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-68-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-68_103-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120806094951/http://www.troeger.eu/teaching/pythonvm08.pdf">"Python 2.5 internals"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.troeger.eu/teaching/pythonvm08.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 6 August 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 April</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Python+2.5+internals&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.troeger.eu%2Fteaching%2Fpythonvm08.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-69-104"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-69_104-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oreilly.com/pub/a/oreilly/frank/rossum_1099.html">"An Interview with Guido van Rossum"</a>. Oreilly.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">24 November</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=An+Interview+with+Guido+van+Rossum&rft.pub=Oreilly.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oreilly.com%2Fpub%2Fa%2Foreilly%2Ffrank%2Frossum_1099.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-70-107"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-70_107-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pypy.org/compat.html">"PyPy compatibility"</a>. Pypy.org<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 December</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=PyPy+compatibility&rft.pub=Pypy.org&rft_id=https%3A%2F%2Fpypy.org%2Fcompat.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-71-108"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-71_108-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://speed.pypy.org/">"speed comparison between CPython and Pypy"</a>. Speed.pypy.org<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 December</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=speed+comparison+between+CPython+and+Pypy&rft.pub=Speed.pypy.org&rft_id=http%3A%2F%2Fspeed.pypy.org%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-109">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFShaw2018" class="citation web cs1">Shaw, Anthony (2018-03-30). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://hackernoon.com/which-is-the-fastest-version-of-python-2ae7c61a6b2b">"Which is the fastest version of Python?"</a>. Hacker Noon<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2019-12-20</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Which+is+the+fastest+version+of+Python%3F&rft.pub=Hacker+Noon&rft.date=2018-03-30&rft.aulast=Shaw&rft.aufirst=Anthony&rft_id=https%3A%2F%2Fhackernoon.com%2Fwhich-is-the-fastest-version-of-python-2ae7c61a6b2b&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-73-111"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-73_111-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://doc.pypy.org/en/latest/stackless.html">"Application-level Stackless features — PyPy 2.0.2 documentation"</a>. Doc.pypy.org<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">17 July</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Application-level+Stackless+features+%E2%80%94+PyPy+2.0.2+documentation&rft.pub=Doc.pypy.org&rft_id=http%3A%2F%2Fdoc.pypy.org%2Fen%2Flatest%2Fstackless.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-114"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-114">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://education.lego.com/en-us/support/mindstorms-ev3/python-for-ev3">"Python-for-EV3"</a>. <i>LEGO Education</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">17 April</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=LEGO+Education&rft.atitle=Python-for-EV3&rft_id=https%3A%2F%2Feducation.lego.com%2Fen-us%2Fsupport%2Fmindstorms-ev3%2Fpython-for-ev3&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-74-116"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-74_116-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://code.google.com/p/unladen-swallow/wiki/ProjectPlan">"Plans for optimizing Python"</a>. <i>Google Project Hosting</i>. 15 December 2009<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">24 September</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Google+Project+Hosting&rft.atitle=Plans+for+optimizing+Python&rft.date=2009-12-15&rft_id=https%3A%2F%2Fcode.google.com%2Fp%2Funladen-swallow%2Fwiki%2FProjectPlan&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-117"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-117">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stochasticgeometry.ie/2010/04/29/python-on-the-nokia-n900/">"Python on the Nokia N900"</a>. <i>Stochastic Geometry</i>. 2010-04-29.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Stochastic+Geometry&rft.atitle=Python+on+the+Nokia+N900&rft.date=2010-04-29&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.stochasticgeometry.ie%2F2010%2F04%2F29%2Fpython-on-the-nokia-n900%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-119"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-119">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://github.com/google/grumpy">"google/grumpy"</a>. 10 April 2020 – via GitHub.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=google%2Fgrumpy&rft.date=2020-04-10&rft_id=https%3A%2F%2Fgithub.com%2Fgoogle%2Fgrumpy&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-120"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-120">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opensource.google/projects/">"Projects"</a>. <i>opensource.google</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=opensource.google&rft.atitle=Projects&rft_id=https%3A%2F%2Fopensource.google%2Fprojects%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-123"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-123">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nuitka.net/">"Nuitka Home | Nuitka Home"</a>. <i>nuitka.net</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">18 August</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=nuitka.net&rft.atitle=Nuitka+Home+%7C+Nuitka+Home&rft_id=http%3A%2F%2Fnuitka.net%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-128"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-128">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBorderies2019" class="citation web cs1">Borderies, Olivier (24 January 2019). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://medium.com/@olivier.borderies/pythran-python-at-c-speed-518f26af60e8">"Pythran: Python at C++ speed !"</a>. <i>Medium</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Medium&rft.atitle=Pythran%3A+Python+at+C%2B%2B+speed+%21&rft.date=2019-01-24&rft.aulast=Borderies&rft.aufirst=Olivier&rft_id=https%3A%2F%2Fmedium.com%2F%40olivier.borderies%2Fpythran-python-at-c-speed-518f26af60e8&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-129"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-129">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pythran.readthedocs.io/en/latest/">"Pythran — Pythran 0.9.5 documentation"</a>. <i>pythran.readthedocs.io</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=pythran.readthedocs.io&rft.atitle=Pythran+%E2%80%94+Pythran+0.9.5+documentation&rft_id=https%3A%2F%2Fpythran.readthedocs.io%2Fen%2Flatest%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-PepCite000-130"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-PepCite000_130-0">۹۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-PepCite000_130-1">۹۲٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFWarsawHyltonGoodger2000" class="citation web cs1">Warsaw, Barry; Hylton, Jeremy; Goodger, David (13 June 2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0001/">"PEP 1 – PEP Purpose and Guidelines"</a>. <i>Python Enhancement Proposals</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 April</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python+Enhancement+Proposals&rft.atitle=PEP+1+%E2%80%93+PEP+Purpose+and+Guidelines&rft.date=2000-06-13&rft.aulast=Warsaw&rft.aufirst=Barry&rft.au=Hylton%2C+Jeremy&rft.au=Goodger%2C+David&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0001%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-131"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-131">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0008/">"PEP 8 -- Style Guide for Python Code"</a>. <i>Python.org</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python.org&rft.atitle=PEP+8+--+Style+Guide+for+Python+Code&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0008%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-21-132"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-21_132-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCannon" class="citation web cs1">Cannon, Brett. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090601134342/http://www.python.org/dev/intro/">"Guido, Some Guys, and a Mailing List: How Python is Developed"</a>. <i>python.org</i>. Python Software Foundation. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/intro/">the original</a> on 1 June 2009<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">27 June</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=python.org&rft.atitle=Guido%2C+Some+Guys%2C+and+a+Mailing+List%3A+How+Python+is+Developed&rft.aulast=Cannon&rft.aufirst=Brett&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fintro%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-py_dev_guide-133"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-py_dev_guide_133-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/devguide/">"Python Developer's Guide"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Python+Developer%27s+Guide&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2Fdevguide%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-134"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-134">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0602/">"PEP 602 -- Annual Release Cycle for Python"</a>. <i>Python.org</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">6 November</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python.org&rft.atitle=PEP+602+--+Annual+Release+Cycle+for+Python&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0602%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-135"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-135">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://lwn.net/Articles/802777/">"Changing the Python release cadence [LWN.net]"</a>. <i>lwn.net</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">6 November</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=lwn.net&rft.atitle=Changing+the+Python+release+cadence+%5BLWN.net%5D&rft_id=https%3A%2F%2Flwn.net%2FArticles%2F802777%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-release-schedule-136"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-release-schedule_136-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFNorwitz2002" class="citation web cs1">Norwitz, Neal (8 April 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://mail.python.org/pipermail/python-dev/2002-April/022739.html">"[Python-Dev] Release Schedules (was Stability & change)"</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">27 June</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%26%2391%3BPython-Dev%26%2393%3B+Release+Schedules+%28was+Stability+%26+change%29&rft.date=2002-04-08&rft.aulast=Norwitz&rft.aufirst=Neal&rft_id=https%3A%2F%2Fmail.python.org%2Fpipermail%2Fpython-dev%2F2002-April%2F022739.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-22-137"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-AutoNT-22_137-0">۹۹٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-AutoNT-22_137-1">۹۹٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAahzBaxter2001" class="citation web cs1">Aahz; Baxter, Anthony (15 March 2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0006/">"PEP 6 – Bug Fix Releases"</a>. <i>Python Enhancement Proposals</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">27 June</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python+Enhancement+Proposals&rft.atitle=PEP+6+%E2%80%93+Bug+Fix+Releases&rft.date=2001-03-15&rft.au=Aahz&rft.au=Baxter%2C+Anthony&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0006%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-86-138"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-86_138-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPiotrowski2006" class="citation web cs1">Piotrowski, Przemyslaw (July 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oracle.com/technetwork/articles/piotrowski-pythoncore-084049.html">"Build a Rapid Web Development Environment for Python Server Pages and Oracle"</a>. <i>Oracle Technology Network</i>. Oracle<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">12 March</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Oracle+Technology+Network&rft.atitle=Build+a+Rapid+Web+Development+Environment+for+Python+Server+Pages+and+Oracle&rft.date=2006-07&rft.aulast=Piotrowski&rft.aufirst=Przemyslaw&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oracle.com%2Ftechnetwork%2Farticles%2Fpiotrowski-pythoncore-084049.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-88-139"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-88_139-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBatista2003" class="citation web cs1">Batista, Facundo (17 October 2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0327/">"PEP 327 – Decimal Data Type"</a>. <i>Python Enhancement Proposals</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">24 November</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python+Enhancement+Proposals&rft.atitle=PEP+327+%E2%80%93+Decimal+Data+Type&rft.date=2003-10-17&rft.aulast=Batista&rft.aufirst=Facundo&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0327%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-89-140"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-89_140-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFEby2003" class="citation web cs1">Eby, Phillip J. (7 December 2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/dev/peps/pep-0333/">"PEP 333 – Python Web Server Gateway Interface v1.0"</a>. <i>Python Enhancement Proposals</i>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 February</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Python+Enhancement+Proposals&rft.atitle=PEP+333+%E2%80%93+Python+Web+Server+Gateway+Interface+v1.0&rft.date=2003-12-07&rft.aulast=Eby&rft.aufirst=Phillip+J.&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdev%2Fpeps%2Fpep-0333%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-141"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-141">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDebill" class="citation web cs1">Debill, Erik. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.modulecounts.com/">"Module Counts"</a>. <i>ModuleCounts</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 November</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=ModuleCounts&rft.atitle=Module+Counts&rft.aulast=Debill&rft.aufirst=Erik&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.modulecounts.com%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-142"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-142">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200512230756/https://likegeeks.com/python-web-scraping/">"20+ Python Web Scraping Examples (Beautiful Soup & Selenium) - Like Geeks"</a>. <i>likegeeks.com</i>. 5 December 2017. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://likegeeks.com/python-web-scraping/">the original</a> on 12 May 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">12 March</span> 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=likegeeks.com&rft.atitle=20%2B+Python+Web+Scraping+Examples+%28Beautiful+Soup+%26+Selenium%29+-+Like+Geeks&rft.date=2017-12-05&rft_id=https%3A%2F%2Flikegeeks.com%2Fpython-web-scraping%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-143"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-143">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://wiki.python.org/moin/GUI%20Programming%20in%20Python">«GUI Programming in Python»</a>. The Python Wiki. <bdi>۲۰۱۰-۱۰-۱۰</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافتشده در <bdi>۵ فروردین ۱۳۹۰</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=GUI+Programming+in+Python&rft.pub=The+Python+Wiki&rft.date=2010-10-10&rft_id=http%3A%2F%2Fwiki.python.org%2Fmoin%2FGUI%2520Programming%2520in%2520Python&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-144"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-144">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110806013051/http://www.python.org/doc//current/faq/gui.html">«Graphic User Interface FAQ»</a>. Python Software Foundation. <bdi>مارس ۱۳, ۲۰۱۰</bdi>. بایگانیشده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/doc//current/faq/gui.html">اصلی</a> در ۶ اوت ۲۰۱۱<span class="reference-accessdate">. دریافتشده در <bdi>۵ فروردین ۱۳۹۰</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Graphic+User+Interface+FAQ&rft.pub=Python+Software+Foundation&rft.date=2010-03-13&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fdoc%2F%2Fcurrent%2Ffaq%2Fgui.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-145"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-145">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tiobe.com/tiobe-index/">"TIOBE Index"</a>. TIOBE - The Software Quality Company<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">7 March</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=TIOBE+Index&rft.pub=TIOBE+-+The+Software+Quality+Company&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tiobe.com%2Ftiobe-index%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-34-146"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-34_146-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFTIOBE_Software_Index2015" class="citation web cs1">TIOBE Software Index (2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tiobe.com/index.php/paperinfo/tpci/Python.html">"TIOBE Programming Community Index Python"</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 September</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=TIOBE+Programming+Community+Index+Python&rft.date=2015&rft.au=TIOBE+Software+Index&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tiobe.com%2Findex.php%2Fpaperinfo%2Ftpci%2FPython.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-quotes-about-python-147"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-quotes-about-python_147-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/about/quotes/">"Quotes about Python"</a>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">8 January</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Quotes+about+Python&rft.pub=Python+Software+Foundation&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fabout%2Fquotes%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-29-148"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-29_148-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://wiki.python.org/moin/OrganizationsUsingPython">"Organizations Using Python"</a>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 January</span> 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Organizations+Using+Python&rft.pub=Python+Software+Foundation&rft_id=https%3A%2F%2Fwiki.python.org%2Fmoin%2FOrganizationsUsingPython&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-30-149"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-30_149-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation journal cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://cdsweb.cern.ch/journal/CERNBulletin/2006/31/News%20Articles/974627?ln=en">"Python: the holy grail of programming"</a>. <i>CERN Bulletin</i>. CERN Publications (31/2006). 31 July 2006<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">11 February</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=CERN+Bulletin&rft.atitle=Python%3A+the+holy+grail+of+programming&rft.issue=31%2F2006&rft.date=2006-07-31&rft_id=http%3A%2F%2Fcdsweb.cern.ch%2Fjournal%2FCERNBulletin%2F2006%2F31%2FNews%2520Articles%2F974627%3Fln%3Den&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-150"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-150">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://developers.facebook.com/blog/post/301">"Tornado: Facebook's Real-Time Web Framework for Python - Facebook for Developers"</a>. <i>Facebook for Developers</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2018-06-19</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Facebook+for+Developers&rft.atitle=Tornado%3A+Facebook%27s+Real-Time+Web+Framework+for+Python+-+Facebook+for+Developers&rft_id=https%3A%2F%2Fdevelopers.facebook.com%2Fblog%2Fpost%2F301&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-31-151"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-31_151-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFShafer2003" class="citation web cs1">Shafer, Daniel G. (17 January 2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/about/success/usa/">"Python Streamlines Space Shuttle Mission Design"</a>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">24 November</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Python+Streamlines+Space+Shuttle+Mission+Design&rft.pub=Python+Software+Foundation&rft.date=2003-01-17&rft.aulast=Shafer&rft.aufirst=Daniel+G.&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.python.org%2Fabout%2Fsuccess%2Fusa%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-33-152"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-33_152-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFTaft2007" class="citation web cs1">Taft, Darryl K. (5 March 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eweek.com/c/a/Application-Development/Python-Slithers-into-Systems/">"Python Slithers into Systems"</a>. <i>eWeek.com</i>. Ziff Davis Holdings<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">24 September</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=eWeek.com&rft.atitle=Python+Slithers+into+Systems&rft.date=2007-03-05&rft.aulast=Taft&rft.aufirst=Darryl+K.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.eweek.com%2Fc%2Fa%2FApplication-Development%2FPython-Slithers-into-Systems%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-153"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-153">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation cs2"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://github.com/reddit-archive/reddit"><i>GitHub - reddit-archive/reddit: historical code from reddit.com.</i></a>, The Reddit Archives, 2019-03-19<span class="reference-accessdate">, retrieved <span class="nowrap">2019-03-20</span></span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=GitHub+-+reddit-archive%2Freddit%3A+historical+code+from+reddit.com.&rft.pub=The+Reddit+Archives&rft.date=2019-03-19&rft_id=https%3A%2F%2Fgithub.com%2Freddit-archive%2Freddit&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-35-154"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-35_154-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://w3techs.com/technologies/details/pl-python/all/all">"Usage statistics and market share of Python for websites"</a>. 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">18 December</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Usage+statistics+and+market+share+of+Python+for+websites&rft.date=2012&rft_id=http%3A%2F%2Fw3techs.com%2Ftechnologies%2Fdetails%2Fpl-python%2Fall%2Fall&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-cise-169"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-cise_169-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFOliphant2007" class="citation journal cs1">Oliphant, Travis (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200615193226/https://www.h2desk.com/blog/python-scientific-computing/">"Python for Scientific Computing"</a>. <i>Computing in Science and Engineering</i>. <b>9</b> (3): 10–20. <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A8%DA%A9%D8%AF" title="بیبکد">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2007CSE.....9c..10O">2007CSE.....9c..10O</a>. <a href="/wiki/CiteSeerX_(identifier)" class="mw-redirect" title="CiteSeerX (identifier)">CiteSeerX</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.474.6460">10.1.1.474.6460</a></span>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1109%2FMCSE.2007.58">10.1109/MCSE.2007.58</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بینالمللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1521-9615">1521-9615</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.h2desk.com/blog/python-scientific-computing/">the original</a> on 15 June 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">25 August</span> 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Computing+in+Science+and+Engineering&rft.atitle=Python+for+Scientific+Computing&rft.volume=9&rft.issue=3&rft.pages=10-20&rft.date=2007&rft_id=%2F%2Fciteseerx.ist.psu.edu%2Fviewdoc%2Fsummary%3Fdoi%3D10.1.1.474.6460%23id-name%3DCiteSeerX&rft.issn=1521-9615&rft_id=info%3Adoi%2F10.1109%2FMCSE.2007.58&rft_id=info%3Abibcode%2F2007CSE.....9c..10O&rft.aulast=Oliphant&rft.aufirst=Travis&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.h2desk.com%2Fblog%2Fpython-scientific-computing%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-millman-170"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-millman_170-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMillmanAivazis2011" class="citation journal cs1">Millman, K. Jarrod; Aivazis, Michael (2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.computer.org/csdl/mags/cs/2011/02/mcs2011020009.html">"Python for Scientists and Engineers"</a>. <i>Computing in Science and Engineering</i>. <b>13</b> (2): 9–12. <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A8%DA%A9%D8%AF" title="بیبکد">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2011CSE....13b...9M">2011CSE....13b...9M</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1109%2FMCSE.2011.36">10.1109/MCSE.2011.36</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Computing+in+Science+and+Engineering&rft.atitle=Python+for+Scientists+and+Engineers&rft.volume=13&rft.issue=2&rft.pages=9-12&rft.date=2011&rft_id=info%3Adoi%2F10.1109%2FMCSE.2011.36&rft_id=info%3Abibcode%2F2011CSE....13b...9M&rft.aulast=Millman&rft.aufirst=K.+Jarrod&rft.au=Aivazis%2C+Michael&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.computer.org%2Fcsdl%2Fmags%2Fcs%2F2011%2F02%2Fmcs2011020009.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ICSE-175"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ICSE_175-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation cs2"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200615180428/http://visual.icse.us.edu.pl/methodology/why_Sage.html"><i>Science education with SageMath</i></a>, Innovative Computing in Science Education, archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://visual.icse.us.edu.pl/methodology/why_Sage.html">the original</a> on 15 June 2020<span class="reference-accessdate">, retrieved <span class="nowrap">22 April</span> 2019</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Science+education+with+SageMath&rft.pub=Innovative+Computing+in+Science+Education&rft_id=http%3A%2F%2Fvisual.icse.us.edu.pl%2Fmethodology%2Fwhy_Sage.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-181"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-181">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130717070814/http://gimp-win.sourceforge.net/faq.html">"Installers for GIMP for Windows - Frequently Asked Questions"</a>. 26 July 2013. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://gimp-win.sourceforge.net/faq.html">the original</a> on 17 July 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">26 July</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Installers+for+GIMP+for+Windows+-+Frequently+Asked+Questions&rft.date=2013-07-26&rft_id=http%3A%2F%2Fgimp-win.sourceforge.net%2Ffaq.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-38-182"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-38_182-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080319061519/http://www.jasc.com/support/customercare/articles/psp9components.asp">"jasc psp9components"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jasc.com/support/customercare/articles/psp9components.asp">the original</a> on 19 March 2008.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=jasc+psp9components&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.jasc.com%2Fsupport%2Fcustomercare%2Farticles%2Fpsp9components.asp&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-39-188"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-39_188-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://webhelp.esri.com/arcgisdesktop/9.2/index.cfm?TopicName=About_getting_started_with_writing_geoprocessing_scripts">"About getting started with writing geoprocessing scripts"</a>. <i>ArcGIS Desktop Help 9.2</i>. Environmental Systems Research Institute. 17 November 2006<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">11 February</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=ArcGIS+Desktop+Help+9.2&rft.atitle=About+getting+started+with+writing+geoprocessing+scripts&rft.date=2006-11-17&rft_id=http%3A%2F%2Fwebhelp.esri.com%2Farcgisdesktop%2F9.2%2Findex.cfm%3FTopicName%3DAbout_getting_started_with_writing_geoprocessing_scripts&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-40-189"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-40_189-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCCP_porkbelly2010" class="citation web cs1">CCP porkbelly (24 August 2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140111155537/http://community.eveonline.com/news/dev-blogs/stackless-python-2.7/">"Stackless Python 2.7"</a>. <i>EVE Community Dev Blogs</i>. <a href="/w/index.php?title=CCP_Games&action=edit&redlink=1" class="new" title="CCP Games (صفحه وجود ندارد)">CCP Games</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://community.eveonline.com/news/dev-blogs/stackless-python-2.7/">the original</a> on 11 January 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">23 August</span> 2020</span>. <q>As you may know, EVE has at its core the programming language known as Stackless Python.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=EVE+Community+Dev+Blogs&rft.atitle=Stackless+Python+2.7&rft.date=2010-08-24&rft.au=CCP+porkbelly&rft_id=http%3A%2F%2Fcommunity.eveonline.com%2Fnews%2Fdev-blogs%2Fstackless-python-2.7%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-41-190"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-41_190-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFCaudill2005" class="citation web cs1">Caudill, Barry (20 September 2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101202164144/http://www.2kgames.com/civ4/blog_03.htm">"Modding Sid Meier's Civilization IV"</a>. <i>Sid Meier's Civilization IV Developer Blog</i>. <a href="/w/index.php?title=Firaxis_Games&action=edit&redlink=1" class="new" title="Firaxis Games (صفحه وجود ندارد)">Firaxis Games</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.2kgames.com/civ4/blog_03.htm">the original</a> on 2 December 2010. <q>we created three levels of tools … The next level offers Python and XML support, letting modders with more experience manipulate the game world and everything in it.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Sid+Meier%27s+Civilization+IV+Developer+Blog&rft.atitle=Modding+Sid+Meier%27s+Civilization+IV&rft.date=2005-09-20&rft.aulast=Caudill&rft.aufirst=Barry&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.2kgames.com%2Fciv4%2Fblog_03.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-42-191"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-42_191-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100715145616/http://code.google.com/apis/documents/docs/1.0/developers_guide_python.html">"Python Language Guide (v1.0)"</a>. <i>Google Documents List Data API v1.0</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://code.google.com/apis/documents/docs/1.0/developers_guide_python.html">the original</a> on 15 July 2010.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Google+Documents+List+Data+API+v1.0&rft.atitle=Python+Language+Guide+%28v1.0%29&rft_id=https%3A%2F%2Fcode.google.com%2Fapis%2Fdocuments%2Fdocs%2F1.0%2Fdevelopers_guide_python.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-49-192"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-49_192-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090216134332/http://immunitysec.com/products-immdbg.shtml">"Immunity: Knowing You're Secure"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.immunitysec.com/products-immdbg.shtml">the original</a> on 16 February 2009.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Immunity%3A+Knowing+You%27re+Secure&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.immunitysec.com%2Fproducts-immdbg.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-50-193"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-50_193-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.coresecurity.com/">"Core Security"</a>. <i>Core Security</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Core+Security&rft.atitle=Core+Security&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.coresecurity.com%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-whitepaper2015-195"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-whitepaper2015_195-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDeanMongaGhemawat2015" class="citation web cs1"><a href="/w/index.php?title=Jeff_Dean_(computer_scientist)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jeff Dean (computer scientist) (صفحه وجود ندارد)">Dean, Jeff</a>; Monga, Rajat; et al. (9 November 2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://download.tensorflow.org/paper/whitepaper2015.pdf">"TensorFlow: Large-scale machine learning on heterogeneous systems"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>TensorFlow.org</i>. Google Research<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 November</span> 2015</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=TensorFlow.org&rft.atitle=TensorFlow%3A+Large-scale+machine+learning+on+heterogeneous+systems&rft.date=2015-11-09&rft.aulast=Dean&rft.aufirst=Jeff&rft.au=Monga%2C+Rajat&rft.au=Ghemawat%2C+Sanjay&rft_id=http%3A%2F%2Fdownload.tensorflow.org%2Fpaper%2Fwhitepaper2015.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-196"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-196">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPiatetsky" class="citation web cs1">Piatetsky, Gregory. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.kdnuggets.com/2018/05/poll-tools-analytics-data-science-machine-learning-results.html/2">"Python eats away at R: Top Software for Analytics, Data Science, Machine Learning in 2018: Trends and Analysis"</a>. <i>KDnuggets</i>. KDnuggets<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">30 May</span> 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=KDnuggets&rft.atitle=Python+eats+away+at+R%3A+Top+Software+for+Analytics%2C+Data+Science%2C+Machine+Learning+in+2018%3A+Trends+and+Analysis&rft.aulast=Piatetsky&rft.aufirst=Gregory&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.kdnuggets.com%2F2018%2F05%2Fpoll-tools-analytics-data-science-machine-learning-results.html%2F2&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-197"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-197">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://scikit-learn.org/stable/testimonials/testimonials.html">"Who is using scikit-learn? — scikit-learn 0.20.1 documentation"</a>. <i>scikit-learn.org</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=scikit-learn.org&rft.atitle=Who+is+using+scikit-learn%3F+%E2%80%94+scikit-learn+0.20.1+documentation&rft_id=https%3A%2F%2Fscikit-learn.org%2Fstable%2Ftestimonials%2Ftestimonials.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-47-198"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-47_198-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nltk.org/">"Natural Language Toolkit — NLTK 3.5b1 documentation"</a>. <i>www.nltk.org</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.nltk.org&rft.atitle=Natural+Language+Toolkit+%E2%80%94+NLTK+3.5b1+documentation&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nltk.org%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-199"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-199">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://docs.python.org/3/using/unix.html">"Python Setup and Usage"</a>. Python Software Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 January</span> 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Python+Setup+and+Usage&rft.pub=Python+Software+Foundation&rft_id=https%3A%2F%2Fdocs.python.org%2F3%2Fusing%2Funix.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_web" title="الگو:Cite web">cite web</a>}}</code>: نگهداری CS1: url-status (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_CS1:_url-status" title="رده:نگهداری CS1: url-status">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-90-214"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-90_214-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081211062108/http://boo.codehaus.org/Gotchas+for+Python+Users">"Gotchas for Python Users"</a>. <i>boo.codehaus.org</i>. Codehaus Foundation. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://boo.codehaus.org/Gotchas+for+Python+Users">the original</a> on 11 December 2008<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">24 November</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=boo.codehaus.org&rft.atitle=Gotchas+for+Python+Users&rft_id=http%3A%2F%2Fboo.codehaus.org%2FGotchas%2Bfor%2BPython%2BUsers&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-91-215"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-91_215-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFEsterbrook" class="citation web cs1">Esterbrook, Charles. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080208141002/http://cobra-language.com/docs/acknowledgements/">"Acknowledgements"</a>. <i>cobra-language.com</i>. Cobra Language. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://cobra-language.com/docs/acknowledgements/">the original</a> on 8 February 2008<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">7 April</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=cobra-language.com&rft.atitle=Acknowledgements&rft.aulast=Esterbrook&rft.aufirst=Charles&rft_id=http%3A%2F%2Fcobra-language.com%2Fdocs%2Facknowledgements%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-94-216"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-94_216-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKincaid2009" class="citation news cs1">Kincaid, Jason (10 November 2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://techcrunch.com/2009/11/10/google-go-language/">"Google's Go: A New Programming Language That's Python Meets C++"</a>. <i>TechCrunch</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">29 January</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=TechCrunch&rft.atitle=Google%27s+Go%3A+A+New+Programming+Language+That%27s+Python+Meets+C%2B%2B&rft.date=2009-11-10&rft.aulast=Kincaid&rft.aufirst=Jason&rft_id=https%3A%2F%2Ftechcrunch.com%2F2009%2F11%2F10%2Fgoogle-go-language%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AutoNT-95-217"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AutoNT-95_217-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFStrachan2003" class="citation web cs1">Strachan, James (29 August 2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070405085722/http://radio.weblogs.com/0112098/2003/08/29.html">"Groovy – the birth of a new dynamic language for the Java platform"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://radio.weblogs.com/0112098/2003/08/29.html">the original</a> on 5 April 2007<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">11 June</span> 2007</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Groovy+%E2%80%93+the+birth+of+a+new+dynamic+language+for+the+Java+platform&rft.date=2003-08-29&rft.aulast=Strachan&rft.aufirst=James&rft_id=http%3A%2F%2Fradio.weblogs.com%2F0112098%2F2003%2F08%2F29.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-218"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-218">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFYegulalp2017" class="citation web cs1">Yegulalp, Serdar (16 January 2017). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.infoworld.com/article/3157745/application-development/nim-language-draws-from-best-of-python-rust-go-and-lisp.html">"Nim language draws from best of Python, Rust, Go, and Lisp"</a>. <i>InfoWorld</i>. <q>Nim's syntax is strongly reminiscent of Python's, as it uses indented code blocks and some of the same syntax (such as the way if/elif/then/else blocks are constructed).</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=InfoWorld&rft.atitle=Nim+language+draws+from+best+of+Python%2C+Rust%2C+Go%2C+and+Lisp&rft.date=2017-01-16&rft.aulast=Yegulalp&rft.aufirst=Serdar&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.infoworld.com%2Farticle%2F3157745%2Fapplication-development%2Fnim-language-draws-from-best-of-python-rust-go-and-lisp.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-linuxdevcenter-219"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-linuxdevcenter_219-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.linuxdevcenter.com/pub/a/linux/2001/11/29/ruby.html">"An Interview with the Creator of Ruby"</a>. Linuxdevcenter.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 December</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=An+Interview+with+the+Creator+of+Ruby&rft.pub=Linuxdevcenter.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.linuxdevcenter.com%2Fpub%2Fa%2Flinux%2F2001%2F11%2F29%2Fruby.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-220"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-220">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLattner2014" class="citation web cs1"><a href="/w/index.php?title=Chris_Lattner&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chris Lattner (صفحه وجود ندارد)">Lattner, Chris</a> (3 June 2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nondot.org/sabre">"Chris Lattner's Homepage"</a>. Chris Lattner<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 June</span> 2014</span>. <q>I started work on the Swift Programming Language in July of 2010. I implemented much of the basic language structure, with only a few people knowing of its existence. A few other (amazing) people started contributing in earnest late in 2011, and it became a major focus for the Apple Developer Tools group in July 2013 [...] drawing ideas from Objective-C, Rust, Haskell, Ruby, Python, C#, CLU, and far too many others to list.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Chris+Lattner%27s+Homepage&rft.pub=Chris+Lattner&rft.date=2014-06-03&rft.aulast=Lattner&rft.aufirst=Chris&rft_id=http%3A%2F%2Fnondot.org%2Fsabre&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="برای_مطالعهٔ_بیشتر"><span id=".D8.A8.D8.B1.D8.A7.DB.8C_.D9.85.D8.B7.D8.A7.D9.84.D8.B9.D9.87.D9.94_.D8.A8.DB.8C.D8.B4.D8.AA.D8.B1"></span>برای مطالعهٔ بیشتر</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=43" title="ویرایش بخش: برای مطالعهٔ بیشتر"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDowney2012" class="citation book cs1">Downey, Allen B. (May 2012). <i>Think Python: How to Think Like a Computer Scientist</i> (Version 1.6.6 ed.). <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بینالمللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-72596-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-72596-5"><bdi>978-0-521-72596-5</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Think+Python%3A+How+to+Think+Like+a+Computer+Scientist&rft.edition=Version+1.6.6&rft.date=2012-05&rft.isbn=978-0-521-72596-5&rft.aulast=Downey&rft.aufirst=Allen+B.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFHamilton2008" class="citation news cs1">Hamilton, Naomi (5 August 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081229095320/http://www.computerworld.com.au/index.php/id%3B66665771">"The A-Z of Programming Languages: Python"</a>. <i>Computerworld</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.computerworld.com.au/index.php/id;66665771">the original</a> on 29 December 2008<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">31 March</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Computerworld&rft.atitle=The+A-Z+of+Programming+Languages%3A+Python&rft.date=2008-08-05&rft.aulast=Hamilton&rft.aufirst=Naomi&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.computerworld.com.au%2Findex.php%2Fid%3B66665771&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLutz2013" class="citation book cs1">Lutz, Mark (2013). <i>Learning Python</i> (5th ed.). O'Reilly Media. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بینالمللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-596-15806-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-596-15806-4"><bdi>978-0-596-15806-4</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Learning+Python&rft.edition=5th&rft.pub=O%27Reilly+Media&rft.date=2013&rft.isbn=978-0-596-15806-4&rft.aulast=Lutz&rft.aufirst=Mark&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPilgrim2004" class="citation book cs1">Pilgrim, Mark (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/diveintopython0000pilg"><i>Dive into Python</i></a>. Apress. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بینالمللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-59059-356-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-59059-356-1"><bdi>978-1-59059-356-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dive+into+Python&rft.pub=Apress&rft.date=2004&rft.isbn=978-1-59059-356-1&rft.aulast=Pilgrim&rft.aufirst=Mark&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fdiveintopython0000pilg&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPilgrim2009" class="citation book cs1">Pilgrim, Mark (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/diveintopython30000pilg"><i>Dive into Python 3</i></a>. Apress. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بینالمللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-4302-2415-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-4302-2415-0"><bdi>978-1-4302-2415-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dive+into+Python+3&rft.pub=Apress&rft.date=2009&rft.isbn=978-1-4302-2415-0&rft.aulast=Pilgrim&rft.aufirst=Mark&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fdiveintopython30000pilg&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSummerfield2009" class="citation book cs1">Summerfield, Mark (2009). <i>Programming in Python 3</i> (2nd ed.). Addison-Wesley Professional. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بینالمللی کتاب">ISBN</a> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-321-68056-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-321-68056-3"><bdi>978-0-321-68056-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Programming+in+Python+3&rft.edition=2nd&rft.pub=Addison-Wesley+Professional&rft.date=2009&rft.isbn=978-0-321-68056-3&rft.aulast=Summerfield&rft.aufirst=Mark&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86+%28%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C%29" class="Z3988"></span></li></ul> <p><br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&action=edit&section=44" title="ویرایش بخش: پیوند به بیرون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="navigation" aria-labelledby="sister-projects" class="metadata plainlinks sistersitebox plainlist mbox-small" style="border:1px solid #aaa;padding:0;background:#f9f9f9"><div style="padding:0.75em 0;text-align:center"><b style="display:block">پایتون</b>در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="ویکیپدیا:پروژههای خواهر ویکیمدیا"><span id="sister-projects">پروژههای خواهر</span></a> ویکیپدیا</div><ul style="border-top:1px solid #aaa;padding:0.75em 0;width:217px;margin:0 auto"><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Python_(programming_language)" class="extiw" title="c:Category:Python (programming language)">در میان تصاویر و رسانهها</a> از ویکیانبار</span></li><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/27px-Wikiversity_logo_2017.svg.png" decoding="async" width="27" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/41px-Wikiversity_logo_2017.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/54px-Wikiversity_logo_2017.svg.png 2x" data-file-width="626" data-file-height="512" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://fa.wikiversity.org/wiki/Python" class="extiw" title="v:Python">در میان مراجع</a> از ویکیدانشگاه</span></li></ul></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Wikibooks-logo-fa.svg/40px-Wikibooks-logo-fa.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Wikibooks-logo-fa.svg/60px-Wikibooks-logo-fa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Wikibooks-logo-fa.svg/80px-Wikibooks-logo-fa.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="400" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">ویکیکتاب دارای کتابی پیرامون موضوع <i><b><a href="https://en.wikibooks.org/wiki/fa:%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" class="extiw" title="wikibooks:fa:کتاب عصر پایتون">کتاب عصر پایتون</a></b></i> است</div></div> </div> <ul><li><span class="official-website"><span class="url"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.python.org/">وبگاه رسمی</a></span></span></li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="پایتون" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="الگو:زبان برنامهنویسی پایتون"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="بحث الگو:زبان برنامهنویسی پایتون"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:زبان برنامهنویسی پایتون"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="پایتون" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">پایتون</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پیادهسازیها و گویشها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=CircuitPython&action=edit&redlink=1" class="new" title="CircuitPython (صفحه وجود ندارد)">CircuitPython</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=CLPython&action=edit&redlink=1" class="new" title="CLPython (صفحه وجود ندارد)">CLPython</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="سیپایتون">سیپایتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="سایتون">سایتون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=MicroPython&action=edit&redlink=1" class="new" title="MicroPython (صفحه وجود ندارد)">MicroPython</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%A7" title="نامبا">نامبا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="آیرون پایتون">آیرون پایتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="جایتون">جایتون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Psyco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Psyco (صفحه وجود ندارد)">Psyco</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%DB%8C" title="پایپای">پایپای</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Python_for_S60&action=edit&redlink=1" class="new" title="Python for S60 (صفحه وجود ندارد)">Python for S60</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shed_Skin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shed Skin (صفحه وجود ندارد)">Shed Skin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stackless_Python&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stackless Python (صفحه وجود ندارد)">Stackless Python</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=List_of_Python_software&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of Python software (صفحه وجود ندارد)">more</a>...</i></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="6" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Python-logo-notext.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Python-logo-notext.svg/55px-Python-logo-notext.svg.png" decoding="async" width="55" height="60" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Python-logo-notext.svg/83px-Python-logo-notext.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Python-logo-notext.svg/110px-Python-logo-notext.svg.png 2x" data-file-width="115" data-file-height="126" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7_%DB%8C%DA%A9%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="محیط یکپارچه توسعه نرمافزار">محیط یکپارچه توسعه نرمافزار</a> و ویرایشگرها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%DA%A9%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="مقایسه محیطهای یکپارچه توسعه نرمافزار">مقایسه محیطهای یکپارچه توسعه نرمافزار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9_(%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1)" title="اریک (نرمافزار)">اریک (نرمافزار)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A6%DB%8C_(%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86)" title="آیدیالئی (پایتون)">آیدیالئی (پایتون)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%85" title="پایچارم">پایچارم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D9%88" title="پایدو">پایدو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ninja-IDE&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ninja-IDE (صفحه وجود ندارد)">Ninja-IDE</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="جینی">جینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%BE" title="مونودولاپ">مونودولاپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%BE%D8%B3" title="اکلیپس">اکلیپس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%B1(%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="اسپایدر(نرمافزار) (صفحه وجود ندارد)">اسپایدر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%85" title="پایچارم">پایچارم</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%DA%A9%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%87_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1#پایتون" title="مقایسه محیطهای یکپارچه توسعه نرمافزار">مقایسه محیطهای یکپارچه توسعه نرمافزار</a>...</i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="رده:کتابخانههای پایتون">کتابخانهها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%DB%8C%D9%88%D8%AA" title="پایکیوت">پایکیوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%DB%8C" title="پایجیتیکی">پایجیتیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1" title="تکینتر">تکینتر</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86" title="رده:کتابخانههای علمی پایتون">کتابخانههای علمی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="کتابخانه متپلات">کتابخانه متپلات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%DB%8C" title="نامپای">نامپای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B3_(%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1)" title="پانداس (نرمافزار)">پانداس (نرمافزار)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%A7%DB%8C" title="سایپای">سایپای</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%DB%8C%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="سایکیت (صفحه وجود ندارد)">سایکیت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فریمورکهای وب پایتون</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%88_(%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C)" title="جنگو (چارچوب نرمافزاری)">جنگو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=CherryPy&action=edit&redlink=1" class="new" title="CherryPy (صفحه وجود ندارد)">CherryPy</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%DA%A9" title="فلسک">فلسک</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">موضوعات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B7_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%B2_%D9%88%D8%A8" title="واسط دروازه کارساز وب">واسط دروازه کارساز وب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="3"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_Python_software&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of Python software (صفحه وجود ندارد)">software (list)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Python_Software_Foundation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Python Software Foundation (صفحه وجود ندارد)">Python Software Foundation</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Python_Conference&action=edit&redlink=1" class="new" title="Python Conference (صفحه وجود ندارد)">PyCon</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="رده:پایتون (زبان برنامهنویسی)">رده:پایتون (زبان برنامهنویسی)</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="زبانهای_برنامهنویسی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="الگو:زبانهای برنامهنویسی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="بحث الگو:زبانهای برنامهنویسی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:زبانهای برنامهنویسی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="زبانهای_برنامهنویسی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان برنامهنویسی">زبانهای برنامهنویسی</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="گاهشمار زبانهای برنامهنویسی (صفحه وجود ندارد)">گاهشمار</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="زبان اسمبلی">زبان اسمبلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="اسکالا">اسکالا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84" title="ایپیال">ایپیال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="بیسیک">بیسیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="سی (زبان برنامهنویسی)">سی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%2B%2B" class="mw-redirect" title="سی++">سی++</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%BE" title="سی شارپ">سی شارپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B3%DA%A9%D9%84_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="هسکل (زبان برنامهنویسی)">هسکل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%84" title="کوبول">کوبول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%B1%D9%86" class="mw-redirect" title="فورترن">فورترن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%A7_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="جاوا (زبان برنامهنویسی)">جاوا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%AA" title="جاوااسکریپت">جاوااسکریپت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%BE" title="لیسپ">لیسپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%84%D9%88%DA%AF" title="پرولوگ">پرولوگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%84_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="پاسکال (زبان برنامهنویسی)">پاسکال</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%84" title="پرل">پرل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%86%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C" title="پیاچپی">پیاچپی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">پایتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="روبی (زبان برنامهنویسی)">روبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%88%D8%A7%D9%84_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%DB%8C%DA%A9_%D8%AF%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%AA" title="ویژوال بیسیک داتنت">ویژوال بیسیک داتنت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%AA%D8%A7%DA%A9" title="اسمالتاک">اسمالتاک</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="فهرست زبانهای برنامهنویسی">بیشتر...</a></b></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:زبانهای برنامهنویسی">رده:زبانهای برنامهنویسی</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_neutral_vote.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ غیرمقاله"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Symbol_neutral_vote.svg/16px-Symbol_neutral_vote.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Symbol_neutral_vote.svg/23px-Symbol_neutral_vote.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Symbol_neutral_vote.svg/31px-Symbol_neutral_vote.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="مقایسه زبانهای برنامهنویسی">مقایسه</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_list_class.svg" class="mw-file-description" title="مقالهٔ درجه فهرست"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Symbol_list_class.svg/16px-Symbol_list_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Symbol_list_class.svg/23px-Symbol_list_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Symbol_list_class.svg/31px-Symbol_list_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <b>فهرستها</b> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="فهرست زبانهای برنامهنویسی">فهرست زبانهای برنامهنویسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%B9" title="فهرست زبانهای برنامهنویسی بر پایه نوع">زبانها بر پایه نوع</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D9%86%D8%B3%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست زبانهای برنامهنویسی بر پایه نسل (صفحه وجود ندارد)">بر پایه نسل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%BA%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبانهای برنامهنویسی غیر انگلیسی (صفحه وجود ندارد)">زبانهای غیر انگلیسی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="نرمافزار_آزاد_و_متنباز" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D9%88_%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2" title="الگو:نرمافزار آزاد و متنباز"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D9%88_%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2" title="بحث الگو:نرمافزار آزاد و متنباز"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D9%88_%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:نرمافزار آزاد و متنباز"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="نرمافزار_آزاد_و_متنباز" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D9%88_%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2" title="نرمافزار آزاد و متنباز">نرمافزار آزاد و متنباز</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">عمومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D9%81%D8%AA" title="کپیلفت">کپیلفت</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="فهرست رویدادهای نرمافزار آزاد">رویدادها</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="نرمافزار آزاد">نرمافزار آزاد</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="تعریف نرمافزار آزاد">تعریف نرمافزار آزاد</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="مجانی در مقابل آزاد">مجانی در مقابل آزاد</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D9%88_%D9%85%D8%AA%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B2" class="mw-redirect" title="فهرست بستههای نرمافزاری آزاد و متن باز">فهرست بستههای نرمافزاری آزاد و متن باز</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2" title="نرمافزار متنباز">نرمافزار متنباز</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">خانوادههای<br /><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84" title="سیستمعامل">سیستمعامل</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84_%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B3" class="mw-redirect" title="سیستمعامل تحقیقاتی ایاراواس">AROS</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="بیاسدی">بیاسدی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="کانتیکی">کانتیکی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86_(%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84)" title="داروین (سیستمعامل)">داروین</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B3" class="mw-redirect" title="ایسیاواس">eCos</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B3" title="فریداس">فریداس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%D9%88" title="گنو">گنو</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%88_(%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84)" title="هایکو (سیستمعامل)">هایکو</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%81%D8%B1%D9%86%D9%88" title="اینفرنو">اینفرنو</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%88%DA%A9%D8%B3" title="لینوکس">لینوکس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9_(%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87)" title="ماک (هسته)">ماک</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="مینیکس">مینیکس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%BE%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3" class="mw-redirect" title="اپنسولاریس">اپنسولاریس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D9%86_%DB%B9_%D8%A7%D8%B2_%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%84" title="پلان ۹ از آزمایشگاههای بل">پلان ۹ از آزمایشگاههای بل</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B3" class="mw-redirect" title="ریاکتاواس">ریاکتاواس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=TUD:OS&action=edit&redlink=1" class="new" title="TUD:OS (صفحه وجود ندارد)">TUD:OS</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D9%88_%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="توسعه نرمافزارهای آزاد و متنباز (صفحه وجود ندارد)">توسعه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%BE%D8%B3" title="اکلیپس">اکلیپس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="فری بیسیک">فری بیسیک</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="پاسکال آزاد (صفحه وجود ندارد)">پاسکال آزاد</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="جیسیسی">جیسیسی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%A7_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="جاوا (زبان برنامهنویسی)">جاوا</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B3%D8%B7%D8%AD_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="ماشین مجازی سطح پایین">الالویام</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%A7_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="لوا (زبان برنامهنویسی)">لوا</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%86%D8%AA%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%B2" title="نتبینز">نتبینز</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%DB%B6%DB%B4_%D8%A8%D8%A7%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="۶۴ باز (صفحه وجود ندارد)">۶۴ باز</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%84_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="پرل (زبان برنامهنویسی)">پرل</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%86%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="پیاچپی (زبان برنامهنویسی)">پیاجپی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a class="mw-selflink selflink">پایتون</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8_%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87_%D8%B1%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="چارچوب ترجمه رز (صفحه وجود ندارد)">رز</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="روبی (زبان برنامهنویسی)">روبی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84" title="تیسیال">تیسیال</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D9%88_%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاریخچه نرمافزار آزاد و متنباز (صفحه وجود ندارد)">تاریخچه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%D9%88#تاریخچه" title="گنو">گنو</a> <span style="font-weight:bold;">·</span> <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%88_(%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%E2%80%8C%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84)&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاریخچه هایکو (سیستمعامل) (صفحه وجود ندارد)">هایکو</a> <span style="font-weight:bold;">·</span> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%88%DA%A9%D8%B3" title="تاریخچه لینوکس">تاریخچه لینوکس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D8%A7" title="موزیلا">موزیلا</a> (<a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاریخچه مجموعه کاربردی موزیلا (صفحه وجود ندارد)">تاریخچه مجموعه کاربردی موزیلا</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%84%D8%A7_%D9%81%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%81%D8%A7%DA%A9%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاریخچه موزلا فایرفاکس (صفحه وجود ندارد)">فایرفاکس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D9%85%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D8%A7_%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاریخچه موزیلا تاندربیرد (صفحه وجود ندارد)">تاندربیرد</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سازمانها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D9%BE%D8%A7%DA%86%DB%8C" title="بنیاد نرمافزار آپاچی">بنیاد نرمافزار آپاچی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF" title="اندروید">اندروید</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D9%84%D9%86%D8%AF%D8%B1" title="بنیاد بلندر">بنیاد بلندر</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%BE%D8%B3" title="بنیاد اکلیپس">بنیاد اکلیپس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C" title="بنیاد فریبیاسدی">بنیاد فریبیاسدی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%BE%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="بنیاد اپنبیاسدی">بنیاد اپنبیاسدی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D8%AA%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بنیاد نتبیاسدی (صفحه وجود ندارد)">بنیاد نتبیاسدی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF._%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="میزکار آزاد. اوارجی (صفحه وجود ندارد)">میزکار آزاد. اوارجی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="بنیاد نرمافزار آزاد">بنیاد نرمافزار آزاد</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="بنیاد نرمافزار آزاد اروپا">اروپا</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="بنیاد نرمافزار آزاد هند (صفحه وجود ندارد)">هند</a> <span style="font-weight:bold;">·</span> <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بنیاد نرمافزار آزاد آمریکای لاتین (صفحه وجود ندارد)">آمریکای لاتین</a>) <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D9%87%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="جنبش نرمافزار آزاد هند (صفحه وجود ندارد)">جنبش نرمافزار آزاد هند</a> <span style="font-weight:bold;">·</span> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%DA%AF%D9%86%D9%88%D9%85" title="بنیاد گنوم">بنیاد گنوم</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%DA%AF%D9%86%D9%88" title="پروژه گنو">پروژه گنو</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DA%AF%D9%84_%DA%A9%D8%AF" class="mw-redirect" title="گوگل کد">گوگل کد</a> <span style="font-weight:bold;">·</span> <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A6%DB%8C_%D8%A6%DB%8C._%D9%88%DB%8C.&action=edit&redlink=1" class="new" title="کیدیئی ئی. وی. (صفحه وجود ندارد)">کیدیئی ئی. وی.</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%88%DA%A9%D8%B3" title="بنیاد لینوکس">بنیاد لینوکس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D8%A7" title="بنیاد موزیلا">بنیاد موزیلا</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D8%B6%D8%A7_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="بنیاد فضا زمین متنباز (صفحه وجود ندارد)">بنیاد فضا زمین متنباز</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2" title="پیشگامان متنباز">پیشگامان متنباز</a> <span style="font-weight:bold;">·</span> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%D8%B3%E2%80%8C%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AC" title="سورسفورج">سورسفرج</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بنیاد سیمبیان (صفحه وجود ندارد)">بنیاد سیمبیان</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%81._%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بنیاد اکسایپیاف. اوارجی (صفحه وجود ندارد)">بنیاد اکسایپیاف. اوارجی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بنیاد استانداردهای اکسامپیپی (صفحه وجود ندارد)">بنیاد استانداردهای اکسامپیپی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%DA%A9%D8%B3._%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بنیاد اکس. اوارجی (صفحه وجود ندارد)">بنیاد اکس. اوارجی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بنیاد نرمافزار پایتون (صفحه وجود ندارد)">بنیاد نرمافزار پایتون</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="پروانه نرمافزار آزاد">پروانهها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A2%D9%BE%D8%A7%DA%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="اجازهنامه آپاچی">آپاچی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="پروانه نرمافزار بوست">بوست</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اجازهنامه هنری (صفحه وجود ندارد)">اجازهنامه هنری</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="اجازهنامه بیاسدی">بیاسدی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C_%D9%87%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%DA%AF%D9%86%D9%88" class="mw-redirect" title="اجازهنامه عمومی همگانی گنو">گنو جیپیال</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84" class="mw-redirect" title="الجیپیال">گنو الجیپیال</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="پروانه آیاسسی">آیاسسی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%DB%8C" title="پروانه امآیتی">امآیتی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%87%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D8%A7" title="پروانه همگانی موزیلا">پروانه همگانی موزیلا</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%88_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B2" title="اجازهنامه کرییتیو کامنز">اجازهنامهٔ مشترکات خلاقانه</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%B2%D8%AF%D9%84%DB%8C%D8%A8" title="پروانه زدلیب">زدلیب</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%87%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%BE%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="پروانه همگانی اکلیپس (صفحه وجود ندارد)">پروانه همگانی اکلیپس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%81_%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF_%D8%B4%D8%AF%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست افاساف تأیید شده (صفحه وجود ندارد)">فهرست نرمافزارهای آزاد تأیید شده</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="مالکیت عمومی">مالکیت عمومی</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">استانداردهای اجازهنامه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="تعریف نرمافزار آزاد">تعریف نرمافزار آزاد</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%87%D9%86%D9%85%D9%88%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="رهنمودهای نرمافزار آزاد دبیان">رهنمودهای نرمافزار آزاد دبیان</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">چالشها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D9%84%DA%A9%D9%87_%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="لکه دودویی">لکه دودویی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="مدیریت حقوق دیجیتال">مدیریت حقوق دیجیتال</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%DA%A9%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="سختافزار گرافیکی و افاواس (صفحه وجود ندارد)">سختافزار گرافیکی و افاواس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=License_proliferation&action=edit&redlink=1" class="new" title="License proliferation (صفحه وجود ندارد)">License proliferation</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=Mozilla_Corporation_software_rebranded_by_the_Debian_project&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mozilla Corporation software rebranded by the Debian project (صفحه وجود ندارد)">Mozilla software rebranding</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="نرمافزار مالکیتی">نرمافزار مالکیتی</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%88_%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%88%DA%A9%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="اختلافات اسسیاو لینوکس (صفحه وجود ندارد)">اختلافات اسسیاو لینوکس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="نرمافزارهای امنیتی متنباز (صفحه وجود ندارد)">امنیت</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D8%AB%D8%A8%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%88_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ثبت اختراعات نرمافزار و نرمافزار آزاد (صفحه وجود ندارد)">ثبت نرمافزار</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="محدودیتهای سختافزاری (صفحه وجود ندارد)">محدودیتهای سختافزاری</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%AF" title="محاسبات قابل اعتماد">محاسبات قابل اعتماد</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="اجازهنامه ویرال (صفحه وجود ندارد)">اجازهنامهٔ ویروسی</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">موضوعهای دیگر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبارتهای جایگزین برای نرمافزار آزاد (صفحه وجود ندارد)">عبارتهای جایگزین</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="انجمن نرمافزار آزاد (صفحه وجود ندارد)">انجمن</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B9_%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%88%DA%A9%D8%B3" title="توزیع لینوکس">توزیع لینوکس</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%A8_(%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1)" title="انشعاب (توسعه نرمافزار)">انشعاب</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="جنبش نرمافزار آزاد">جنبش نرمافزار آزاد</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2_%D9%86%D9%85%D9%88%D8%AF%D9%86_%D9%85%D8%B4%D8%AE%D8%B5%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%81%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="پیمان متنباز نمودن مشخصات مایکروسافت (صفحه وجود ندارد)">پیمان متنباز نمودن مشخصات مایکروسافت</a> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B3" title="انقلاب اواس">انقلاب اواس</a></i> <span style="font-weight:bold;">·</span>  <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%87_%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B2_%D9%88_%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="مقایسه متنباز و متنبسته (صفحه وجود ندارد)">مقایسه با متنبسته</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="چارچوب_نرمافزاری_تحت_وب" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D9%88%D8%A8" title="الگو:چارچوبهای نرمافزاری تحت وب"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D9%88%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:چارچوبهای نرمافزاری تحت وب (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D9%88%D8%A8" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:چارچوبهای نرمافزاری تحت وب"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="چارچوب_نرمافزاری_تحت_وب" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%AD%D8%AA_%D9%88%D8%A8" title="چارچوب نرمافزاری تحت وب">چارچوب نرمافزاری تحت وب</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%AA" title="ایاسپیداتنت">ایاسپیداتنت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%AA_%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="ایاسپیداتنت امویسی">ایاسپیداتنت امویسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%AA" title="ایاسپیداتنت"> ASP.NET Web Forms</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=ASP.NET_Dynamic_Data&action=edit&redlink=1" class="new" title="ASP.NET Dynamic Data (صفحه وجود ندارد)">ASP.NET Dynamic Data</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Base_One_Foundation_Component_Library&action=edit&redlink=1" class="new" title="Base One Foundation Component Library (صفحه وجود ندارد)">BFC</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D9%88%DA%A9" title="داتنتنیوک">داتنتنیوک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=MonoRail_(software)&action=edit&redlink=1" class="new" title="MonoRail (software) (صفحه وجود ندارد)">MonoRail</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=OpenRasta&action=edit&redlink=1" class="new" title="OpenRasta (صفحه وجود ندارد)">OpenRasta</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Umbraco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Umbraco (صفحه وجود ندارد)">Umbraco</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%AF_%D9%81%DB%8C%D9%88%DA%98%D9%86" class="mw-redirect" title="کلد فیوژن">کلد فیوژن</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=ColdSpring_Framework&action=edit&redlink=1" class="new" title="ColdSpring Framework (صفحه وجود ندارد)">ColdSpring</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fusebox_(programming)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fusebox (programming) (صفحه وجود ندارد)">Fusebox</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mach-II&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mach-II (صفحه وجود ندارد)">Mach-II</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Model-Glue&action=edit&redlink=1" class="new" title="Model-Glue (صفحه وجود ندارد)">Model-Glue</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=OnTap&action=edit&redlink=1" class="new" title="OnTap (صفحه وجود ندارد)">onTap</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=ColdFusion_on_Wheels&action=edit&redlink=1" class="new" title="ColdFusion on Wheels (صفحه وجود ندارد)">on Wheels</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%BE_%D9%85%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%84%DB%8C" title="لیسپ معمولی">لیسپ معمولی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=CL-HTTP&action=edit&redlink=1" class="new" title="CL-HTTP (صفحه وجود ندارد)">CL-HTTP</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=SymbolicWeb&action=edit&redlink=1" class="new" title="SymbolicWeb (صفحه وجود ندارد)">SymbolicWeb</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=UnCommon_Web&action=edit&redlink=1" class="new" title="UnCommon Web (صفحه وجود ندارد)">UnCommon Web</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Weblocks&action=edit&redlink=1" class="new" title="Weblocks (صفحه وجود ندارد)">Weblocks</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%2B%2B" class="mw-redirect" title="سی++">سی++</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=CppCMS&action=edit&redlink=1" class="new" title="CppCMS (صفحه وجود ندارد)">CppCMS</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wt_(web_toolkit)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wt (web toolkit) (صفحه وجود ندارد)">Wt</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%A7_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="جاوا (زبان برنامهنویسی)">جاوا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%BE%D8%A7%DA%86%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%B3" title="آپاچی استراتس">آپاچی استراتس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=AppFuse&action=edit&redlink=1" class="new" title="AppFuse (صفحه وجود ندارد)">AppFuse</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Flexive&action=edit&redlink=1" class="new" title="Flexive (صفحه وجود ندارد)">Flexive</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%88%D8%A8_%DA%AF%D9%88%DA%AF%D9%84" title="ابزار وب گوگل">ابزار وب گوگل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Grails_(framework)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Grails (framework) (صفحه وجود ندارد)">Grails</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="وادین">وادین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=ItsNat&action=edit&redlink=1" class="new" title="ItsNat (صفحه وجود ندارد)">ItsNat</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B1_%D9%81%DB%8C%D8%B3%D8%B2" title="جاواسرور فیسز">جاواسرور فیسز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jspx-bay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jspx-bay (صفحه وجود ندارد)">Jspx</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Makumba_(framework)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Makumba (framework) (صفحه وجود ندارد)">Makumba</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=OpenXava&action=edit&redlink=1" class="new" title="OpenXava (صفحه وجود ندارد)">OpenXava</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1%DA%A9" title="پلی فریمورک">پلی فریمورک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rich_AJAX_Platform&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rich AJAX Platform (صفحه وجود ندارد)">Eclipse RAP</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reasonable_Server_Faces&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reasonable Server Faces (صفحه وجود ندارد)">Reasonable Server Faces</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=RIFE&action=edit&redlink=1" class="new" title="RIFE (صفحه وجود ندارد)">RIFE</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%B3%DB%8C%D9%85" title="جی باس سیم">Seam</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%86%DA%AF_%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1%DA%A9" title="اسپرینگ فریمورک">اسپرینگ فریمورک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stripes_(framework)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stripes (framework) (صفحه وجود ندارد)">Stripes</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%BE%D8%A7%DA%86%DB%8C_%D8%AA%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="آپاچی تپستری">Tapestry</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=WebWork&action=edit&redlink=1" class="new" title="WebWork (صفحه وجود ندارد)">WebWork</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Apache_Wicket&action=edit&redlink=1" class="new" title="Apache Wicket (صفحه وجود ندارد)">Wicket</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=ZK_(framework)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ZK (framework) (صفحه وجود ندارد)">ZK</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=ICEfaces&action=edit&redlink=1" class="new" title="ICEfaces (صفحه وجود ندارد)">ICEfaces</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=WaveMaker&action=edit&redlink=1" class="new" title="WaveMaker (صفحه وجود ندارد)">WaveMaker</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="اسکالا">اسکالا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Lift_(web_framework)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lift (web framework) (صفحه وجود ندارد)">Lift (web framework)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C_%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1%DA%A9" title="پلی فریمورک">پلی فریمورک</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%AA" title="جاوااسکریپت">جاوااسکریپت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ample_SDK&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ample SDK (صفحه وجود ندارد)">Ample SDK</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8_%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%AA_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%BE" title="چارچوب جاوااسکریپت پروتوتایپ">چارچوب جاوااسکریپت پروتوتایپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D9%88_(%D8%A2%DA%98%D8%A7%DA%A9%D8%B3)" title="ریکو (آژاکس)">Rico</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Script.aculo.us&action=edit&redlink=1" class="new" title="Script.aculo.us (صفحه وجود ندارد)">script.aculo.us</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=SproutCore&action=edit&redlink=1" class="new" title="SproutCore (صفحه وجود ندارد)">SproutCore</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D8%A6%D8%B1%DB%8C" title="جیکوئری">جیکوئری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AC%D9%88" title="دوجو">دوجو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1_%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3" title="امبر جیاس">امبر جیاس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%84_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="پرل (زبان برنامهنویسی)">پرل</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Catalyst_(software)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Catalyst (software) (صفحه وجود ندارد)">Catalyst</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dancer_(software)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dancer (software) (صفحه وجود ندارد)">Dancer</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gantry_(software)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gantry (software) (صفحه وجود ندارد)">Gantry</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Interchange_(software)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Interchange (software) (صفحه وجود ندارد)">Interchange</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mason_(Perl)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mason (Perl) (صفحه وجود ندارد)">Mason</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Maypole_framework&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maypole framework (صفحه وجود ندارد)">Maypole</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mojolicious&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mojolicious (صفحه وجود ندارد)">Mojolicious</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Poet_(software)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Poet (software) (صفحه وجود ندارد)">Poet</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=WebGUI&action=edit&redlink=1" class="new" title="WebGUI (صفحه وجود ندارد)">WebGUI</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%86%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="پیاچپی (زبان برنامهنویسی)">پیاچپی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=AppFlower&action=edit&redlink=1" class="new" title="AppFlower (صفحه وجود ندارد)">AppFlower</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%86%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C" title="کیکپیاچپی">کیکپیاچپی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%B1" title="کدایگنایتر">کدایگنایتر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D9%84" title="دروپال">دروپال</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%DB%8C%DB%B1%DB%B0%DB%B7(%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%AA_%D8%AA%D8%AD%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%A8)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ایی۱۰۷(سیستم مدیرت تحتوب) (صفحه وجود ندارد)">ایی۱۰۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%86%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C" title="فیولپیاچپی">فیولپیاچپی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Helium_(framework)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Helium (framework) (صفحه وجود ندارد)">Helium</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D8%B1%D8%AF(%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="هرد(نرمافزار) (صفحه وجود ندارد)">هرد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D9%85%D9%84%D8%A7" title="جوملا">جوملا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%85_(%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8_%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DA%86%E2%80%8C%D9%BE%DB%8C)" class="mw-redirect" title="لیتیوم (چهارچوب پیاچپی)">Lithium</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Midgard_(software)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Midgard (software) (صفحه وجود ندارد)">Midgard</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="مادایکس">مادایکس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qcodo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qcodo (صفحه وجود ندارد)">Qcodo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Seagull_PHP_Framework&action=edit&redlink=1" class="new" title="Seagull PHP Framework (صفحه وجود ندارد)">Seagull</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%BE" title="سیلوراسترایپ">سیلوراسترایپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D9%81%D9%88%D9%86%DB%8C" title="سیمفونی">سیمفونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%BE%D9%88%DB%B3" title="تایپو۳">تایپو۳</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%BE%D8%B1%D8%B3" title="وردپرس">وردپرس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xaraya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xaraya (صفحه وجود ندارد)">Xaraya</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%DB%8C_(%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C)" title="یی (چارچوب نرمافزاری)">یی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8_%D8%B2%D9%86%D8%AF" title="چارچوب زند">چارچوب زند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zeta_Components&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zeta Components (صفحه وجود ندارد)">Zeta Components</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%84" title="لاراول">لاراول</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%84%D8%B1_%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="فلر فریمورک (صفحه وجود ندارد)">فلر فریمورک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%86_(%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C)" title="فلکون (چارچوب نرمافزاری)">فلکون</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a class="mw-selflink selflink">پایتون</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=CherryPy&action=edit&redlink=1" class="new" title="CherryPy (صفحه وجود ندارد)">CherryPy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%88_(%DA%86%D8%A7%D8%B1%DA%86%D9%88%D8%A8_%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C)" title="جنگو (چارچوب نرمافزاری)">جنگو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%DA%A9" title="فلسک">فلسک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nevow&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nevow (صفحه وجود ندارد)">Nevow</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=TurboGears&action=edit&redlink=1" class="new" title="TurboGears (صفحه وجود ندارد)">TurboGears</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Plone_(software)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plone (software) (صفحه وجود ندارد)">Plone</a></li> <li><a href="/wiki/Pyjs" title="Pyjs">Pyjamas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pylons_(Web_framework)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pylons (Web framework) (صفحه وجود ندارد)">Pylons</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pyramid_(web_framework)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyramid (web framework) (صفحه وجود ندارد)">Pyramid</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Web2py&action=edit&redlink=1" class="new" title="Web2py (صفحه وجود ندارد)">web2py</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zope&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zope (صفحه وجود ندارد)">Zope</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%AF%D9%88_(%D9%88%D8%A8_%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%B1)" title="تورنادو (وب سرور)">تورنادو (وب سرور)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="روبی (زبان برنامهنویسی)">روبی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C_%D8%A2%D9%86_%D8%B1%DB%8C%D9%84%D8%B2" title="روبی آن ریلز">روبی آن ریلز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Merb&action=edit&redlink=1" class="new" title="Merb (صفحه وجود ندارد)">Merb</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sinatra_(software)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sinatra (software) (صفحه وجود ندارد)">Sinatra</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hobo_(software)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hobo (software) (صفحه وجود ندارد)">Hobo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Camping_(microframework)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Camping (microframework) (صفحه وجود ندارد)">Camping</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nitro_(web_framework)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nitro (web framework) (صفحه وجود ندارد)">Nitro</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ramaze&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ramaze (صفحه وجود ندارد)">Ramaze</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%AA%D8%A7%DA%A9" title="اسمالتاک">اسمالتاک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=AIDA/Web&action=edit&redlink=1" class="new" title="AIDA/Web (صفحه وجود ندارد)">AIDA/Web</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Seaside_(software)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Seaside (software) (صفحه وجود ندارد)">Seaside</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر زبانها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Oracle_Application_Express&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oracle Application Express (صفحه وجود ندارد)">Application Express</a> (<a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84/%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%DA%A9%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%84" title="پیال/اسکیوال">پیال/اسکیوال</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=HAppS&action=edit&redlink=1" class="new" title="HAppS (صفحه وجود ندارد)">HAppS</a> (<a href="/wiki/%D9%87%D8%B3%DA%A9%D9%84_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="هسکل (زبان برنامهنویسی)">هسکل</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Kepler_(software)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kepler (software) (صفحه وجود ندارد)">Kepler</a> (<a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%A7_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" class="mw-redirect" title="لوا (زبان برنامهنویسی)">لوا</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=OpenACS&action=edit&redlink=1" class="new" title="OpenACS (صفحه وجود ندارد)">OpenACS</a> (<a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84" title="تیسیال">تیسیال</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=SproutCore&action=edit&redlink=1" class="new" title="SproutCore (صفحه وجود ندارد)">SproutCore</a> (<a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%AA" title="جاوااسکریپت">جاوااسکریپت</a>/<a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="روبی (زبان برنامهنویسی)">روبی</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Yaws_(web_server)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yaws (web server) (صفحه وجود ندارد)">Yaws</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%86%DA%AF" title="ارلنگ">ارلنگ</a>)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="دادههای_کتابخانهای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکیداده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q28865#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکیداده" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="دادههای_کتابخانهای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکیداده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q28865#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکیداده" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="راهنما:دادههای کتابخانهای">دادههای کتابخانهای</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q28865#identifiers" title="ویرایش در ویکیداده"><img alt="ویرایش در ویکیداده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کتابخانههای ملی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb13560465c">فرانسه</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb13560465c">(دادهها)</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4434275-5">آلمان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007563637105171">اسرائیل</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh96008834">ایالات متحده آمریکا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph170668&CON_LNG=ENG">جمهوری چک</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.worldcat.org/fast/1084736/">کاربرد چندوجهی اصطلاحات موضوعی</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%DA%A9_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="سوداک (شناسه)">سوداک (فرانسه)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/051626225">1</a></span></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐6d4657894d‐7h2g4 Cached time: 20241125085932 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 2.689 seconds Real time usage: 5.626 seconds Preprocessor visited node count: 11699/1000000 Post‐expand include size: 395212/2097152 bytes Template argument size: 13342/2097152 bytes Highest expansion depth: 31/100 Expensive parser function count: 66/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 527207/5000000 bytes Lua time usage: 1.896/10.000 seconds Lua memory usage: 26349327/52428800 bytes Lua Profile: MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::match 480 ms 25.0% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::gsub 420 ms 21.9% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::callParserFunction 160 ms 8.3% ? 140 ms 7.3% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::getEntity 100 ms 5.2% recursiveClone <mwInit.lua:45> 100 ms 5.2% dataWrapper <mw.lua:672> 80 ms 4.2% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::getExpandedArgument 60 ms 3.1% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::find 40 ms 2.1% <mwInit.lua:45> 40 ms 2.1% [others] 300 ms 15.6% Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 5119.236 1 -total 30.30% 1550.926 2 الگو:پانویس 23.17% 1186.039 33 الگو:Code 23.04% 1179.657 115 الگو:Cite_web 9.96% 510.055 2 الگو:Infobox 9.23% 472.449 1 الگو:Infobox_programming_language 6.88% 351.961 1 الگو:Infobox_software/simple 6.10% 312.490 4 الگو:Wikidata 2.14% 109.694 4 الگو:Navbox 2.13% 108.954 1 الگو:انگلیسی --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:idhash:27413-0!canonical and timestamp 20241125085932 and revision id 40641948. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=پایتون_(زبان_برنامهنویسی)&oldid=40641948">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=پایتون_(زبان_برنامهنویسی)&oldid=40641948</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:ردهها">ردهها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)" title="رده:پایتون (زبان برنامهنویسی)">پایتون (زبان برنامهنویسی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="رده:اختراعهای هلندی">اختراعهای هلندی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:زبانهای اسکریپتنویسی">زبانهای اسکریپتنویسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4%DB%8C" title="رده:زبانهای برنامهنویسی آموزشی">زبانهای برنامهنویسی آموزشی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%AA%DB%8C" title="رده:زبانهای برنامهنویسی اسکریپتی">زبانهای برنامهنویسی اسکریپتی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:زبانهای برنامهنویسی ساختهشده در ۱۹۹۱ (میلادی)">زبانهای برنامهنویسی ساختهشده در ۱۹۹۱ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%D8%B7%D8%AD_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="رده:زبانهای برنامهنویسی سطح بالا">زبانهای برنامهنویسی سطح بالا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%A1%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="رده:زبانهای برنامهنویسی شیءگرا">زبانهای برنامهنویسی شیءگرا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D9%85%D8%AD%D9%88%D8%B1" title="رده:زبانهای برنامهنویسی کلاس محور">زبانهای برنامهنویسی کلاس محور</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%BE%D9%88%DB%8C%D8%A7" title="رده:زبانهای برنامهنویسی ماشینی پویا">زبانهای برنامهنویسی ماشینی پویا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7" title="رده:زبانهای برنامهنویسی متنگرا">زبانهای برنامهنویسی متنگرا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF" title="رده:زبانهای برنامهنویسی همروند">زبانهای برنامهنویسی همروند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:زبانهای برنامهنویسی">زبانهای برنامهنویسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF" title="رده:فناوری اطلاعات در هلند">فناوری اطلاعات در هلند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%85%D9%81%D8%B3%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="رده:کامپایلرها و مفسرهای آزاد">کامپایلرها و مفسرهای آزاد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%B3%DA%A9%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="رده:نرمافزارهای آزاد چندسکویی">نرمافزارهای آزاد چندسکویی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D8%B1%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%B3%DA%A9%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="رده:نرمافزارهای چندسکویی">نرمافزارهای چندسکویی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D9%82_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88" title="رده:زبانهای برنامهنویسی تطبیق الگو">زبانهای برنامهنویسی تطبیق الگو</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">ردههای پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="رده:مقالههای دارای الگوی یادکرد-ویکی">مقالههای دارای الگوی یادکرد-ویکی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D8%B9%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF" title="رده:صفحههای دارای یادکرد بدون عنوان یادکرد">صفحههای دارای یادکرد بدون عنوان یادکرد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:صفحههای دارای ارجاعی که پیوند اینترنتیشان برهنه است">صفحههای دارای ارجاعی که پیوند اینترنتیشان برهنه است</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_CS1:_url-status" title="رده:نگهداری CS1: url-status">نگهداری CS1: url-status</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D8%A7_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8%D8%AA_%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="رده:صفحات ویکیپدیا با الگوهای محافظت نادرست">صفحات ویکیپدیا با الگوهای محافظت نادرست</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقالههای دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقالههای دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحههایی که از پانویس با پارامترهای نامعلوم استفاده میکنند">صفحههایی که از پانویس با پارامترهای نامعلوم استفاده میکنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D8%A8%D8%A7_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B7%D8%A8%D9%82_%D8%A8%D8%A7_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحههایی که از جعبه پیوند به پروژههای خواهر با فضای نام نامنطبق با ویکیداده استفاده میکنند">صفحههایی که از جعبه پیوند به پروژههای خواهر با فضای نام نامنطبق با ویکیداده استفاده میکنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%BE%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحههایی که از جعبه پیوند به پروژههای خواهر با پیوند پنهان ویکیداده استفاده میکنند">صفحههایی که از جعبه پیوند به پروژههای خواهر با پیوند پنهان ویکیداده استفاده میکنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNF" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای BNF">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای BNF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_GND" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای GND">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای GND</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_J9U" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای J9U">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای J9U</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_LCCN" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای LCCN">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NKC" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NKC">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای NKC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_FAST" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای FAST">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای FAST</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SUDOC" title="رده:مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای SUDOC">مقالههای ویکیپدیا همراه شناسههای SUDOC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="رده:ویکیسازی رباتیک">ویکیسازی رباتیک</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرینبار در ۲۰ نوامبر ۲۰۲۴ ساعت ۱۷:۱۸ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشتهها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکیپدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکیمدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکیپدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیبنامهها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آییننامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعهدهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b8d669998-w4zdz","wgBackendResponseTime":182,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"2.689","walltime":"5.626","ppvisitednodes":{"value":11699,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":395212,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":13342,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":31,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":66,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":527207,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 5119.236 1 -total"," 30.30% 1550.926 2 الگو:پانویس"," 23.17% 1186.039 33 الگو:Code"," 23.04% 1179.657 115 الگو:Cite_web"," 9.96% 510.055 2 الگو:Infobox"," 9.23% 472.449 1 الگو:Infobox_programming_language"," 6.88% 351.961 1 الگو:Infobox_software/simple"," 6.10% 312.490 4 الگو:Wikidata"," 2.14% 109.694 4 الگو:Navbox"," 2.13% 108.954 1 الگو:انگلیسی"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"1.896","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":26349327,"limit":52428800},"limitreport-profile":[["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::match","480","25.0"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::gsub","420","21.9"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::callParserFunction","160","8.3"],["?","140","7.3"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getEntity","100","5.2"],["recursiveClone \u003CmwInit.lua:45\u003E","100","5.2"],["dataWrapper \u003Cmw.lua:672\u003E","80","4.2"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getExpandedArgument","60","3.1"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::find","40","2.1"],["\u003CmwInit.lua:45\u003E","40","2.1"],["[others]","300","15.6"]]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-6d4657894d-7h2g4","timestamp":"20241125085932","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u067e\u0627\u06cc\u062a\u0648\u0646 (\u0632\u0628\u0627\u0646 \u0628\u0631\u0646\u0627\u0645\u0647\u200c\u0646\u0648\u06cc\u0633\u06cc)","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C)","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q28865","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q28865","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-03-01T15:38:17Z","dateModified":"2024-11-20T17:18:06Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/c\/c3\/Python-logo-notext.svg","headline":"\u0632\u0628\u0627\u0646 \u0628\u0631\u0646\u0627\u0645\u0647\u200c\u0646\u0648\u06cc\u0633\u06cc \u0633\u0637\u062d \u0628\u0627\u0644\u0627 \u0648 \u0647\u0645\u0647\u200c\u0645\u0646\u0638\u0648\u0631\u0647"}</script> </body> </html>