CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available" lang="gl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Ver o código fonte de "Cancro" - Wikipedia, a enciclopedia libre</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )glwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":true,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","xaneiro","febreiro","marzo","abril","maio","xuño","xullo","agosto","setembro","outubro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"ccaf6054-6844-4664-ad76-cf3c720f0dcb","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Cancro","wgTitle":"Cancro","wgCurRevisionId":6788754,"wgRevisionId":0,"wgArticleId":16671,"wgIsArticle":false,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"edit","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":[],"wgPageViewLanguage":"gl","wgPageContentLanguage":"gl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Cancro","wgRelevantArticleId":16671,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"gl","pageLanguageDir":"ltr", "pageVariantFallbacks":"gl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.gadget.PortalClass":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready", "skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.charinsert.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.edit.collapsibleFooter","site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.charinsert","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.charinsert","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=ext.charinsert.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=gl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=ext.gadget.PortalClass%2Ccharinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="noindex,nofollow,max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Ver o código fonte de "Cancro" - Wikipedia, a enciclopedia libre"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//gl.m.wikipedia.org/wiki/Cancro"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Editar" href="/w/index.php?title=Cancro&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (gl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//gl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Cancro"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.gl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Fonte Atom de novas de Wikipedia" href="/w/index.php?title=Especial:Cambios_recentes&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Cancro rootpage-Cancro skin-vector-2022 action-edit"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltar ao contido</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menú principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menú principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menú principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">agochar</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navegación </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portada" title="Visitar a páxina principal [z]" accesskey="z"><span>Portada</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_da_comunidade" title="Información acerca do proxecto, do que pode facer e dos lugares onde atopar as cousas"><span>Portal da comunidade</span></a></li><li id="n-A-Taberna" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:A_Taberna"><span>A Taberna</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Actualidade" title="Información acerca de acontecementos de actualidade"><span>Actualidade</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Cambios_recentes" title="A lista de modificacións recentes no wiki [r]" accesskey="r"><span>Cambios recentes</span></a></li><li id="n-Artigos-de-calidade" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Artigos_de_calidade"><span>Artigos de calidade</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Ao_chou" title="Cargar unha páxina ao chou [x]" accesskey="x"><span>Páxina ao chou</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Axuda" title="O lugar para informarse"><span>Axuda</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Portada" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="a Wikipedia en galego" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-gl.svg" width="118" height="13" style="width: 7.375em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Especial:Procurar" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Procurar neste wiki [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Procura</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Procurar en Wikipedia" aria-label="Procurar en Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Procurar neste wiki [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Procurar"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Procurar</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Ferramentas persoais"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparencia"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Cambia a aparencia do tamaño da fonte, o ancho e a cor da páxina" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aparencia" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aparencia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gl.wikipedia.org&uselang=gl" class=""><span>Doazóns</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Crear_unha_conta&returnto=Cancro&returntoquery=action%3Dedit" title="É recomendable que cree unha conta e acceda ao sistema, se ben non é obrigatorio" class=""><span>Crear unha conta</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Iniciar_sesi%C3%B3n&returnto=Cancro&returntoquery=action%3Dedit" title="É recomendable que se rexistre, se ben non é obrigatorio [o]" accesskey="o" class=""><span>Acceder ao sistema</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Máis opcións" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas persoais" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas persoais</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menú de usuario" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gl.wikipedia.org&uselang=gl"><span>Doazóns</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Crear_unha_conta&returnto=Cancro&returntoquery=action%3Dedit" title="É recomendable que cree unha conta e acceda ao sistema, se ben non é obrigatorio"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Crear unha conta</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Iniciar_sesi%C3%B3n&returnto=Cancro&returntoquery=action%3Dedit" title="É recomendable que se rexistre, se ben non é obrigatorio [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Acceder ao sistema</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Páxinas para os editores sen a sesión iniciada <a href="/wiki/Axuda:Introduci%C3%B3n" aria-label="Máis información sobre a edición"><span>máis información</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:As_mi%C3%B1as_contribuci%C3%B3ns" title="Unha lista das modificacións feitas desde este enderezo IP [y]" accesskey="y"><span>Contribucións</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:A_mi%C3%B1a_conversa" title="Conversa acerca de edicións feitas desde este enderezo IP [n]" accesskey="n"><span>Conversa</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Ver o código fonte de "Cancro"</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Este artigo só existe nesta lingua. Engade o artigo para outra linguas." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-0" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Engadir linguas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="uls-after-portlet-link"></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espazos de nomes"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Cancro" title="Ver o contido da páxina [c]" accesskey="c"><span>Artigo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Conversa:Cancro" rel="discussion" title="Conversa acerca do contido desta páxina [t]" accesskey="t"><span>Conversa</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cambiar a variante de lingua" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">galego</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vistas"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Cancro"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Cancro&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-edit" class="selected collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Cancro&action=edit" title="Editar o código fonte desta páxina"><span>Editar a fonte</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Cancro&action=history" title="Versións anteriores desta páxina [h]" accesskey="h"><span>Ver o historial</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas das páxinas"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Ferramentas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ferramentas</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">agochar</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Máis opcións" > <div class="vector-menu-heading"> Accións </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Cancro"><span>Ler</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Cancro&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="selected collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Cancro&action=edit" title="Editar o código fonte desta páxina [e]" accesskey="e"><span>Editar a fonte</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Cancro&action=history"><span>Ver o historial</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Xeral </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1xinas_que_ligan_con_esta/Cancro" title="Lista de todas as páxinas do wiki que ligan cara a aquí [j]" accesskey="j"><span>Páxinas que ligan con esta</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Cambios_relacionados/Cancro" rel="nofollow" title="Cambios recentes nas páxinas ligadas desde esta [k]" accesskey="k"><span>Cambios relacionados</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1xinas_especiais" title="Lista de todas as páxinas especiais [q]" accesskey="q"><span>Páxinas especiais</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Cancro&action=info" title="Máis información sobre esta páxina"><span>Información da páxina</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fgl.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3DCancro%26action%3Dedit"><span>Xerar URL acurtado</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:QrCode&url=https%3A%2F%2Fgl.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3DCancro%26action%3Dedit"><span>Descargar o código QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Noutros proxectos </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q12078" title="Ligazón ao elemento conectado no repositorio de datos [g]" accesskey="g"><span>Elemento de Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas das páxinas"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparencia"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aparencia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">agochar</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle">← <a href="/wiki/Cancro" title="Cancro">Cancro</a></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><p>Non tes os permisos necesarios para editar esta páxina, pola seguinte razón: </p> <div class="permissions-errors"><div class="mw-permissionerror-globalblocking-blockedtext-range"><b>O teu enderezo IP está nun rango que foi <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Global_blocks" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/Global blocks">bloqueado en todos os wikis da Fundación Wikimedia</a>.</b> <p><a href="/wiki/Usuario:Jon_Kolbert" title="Usuario:Jon Kolbert">‪Jon Kolbert‬</a> realizou o bloqueo. O motivo achegado é <i><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/NOP" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/NOP">Open proxy/Webhost</a>: See the <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/WM:OP/H" class="extiw" title="m:WM:OP/H">help page</a> if you are affected </i>. </p> <ul><li>Inicio do bloqueo: 27 de agosto de 2023 ás 15:12</li> <li>Caducidade do bloqueo: 27 de agosto de 2028 ás 15:12</li></ul> <p>O teu enderezo IP actual é 8.222.208.146. O rango bloqueado é 8.222.128.0/17. </p><p>Por favor, inclúe todos estes detalles nas consultas que fagas. Se cres que o teu bloqueo foi un erro, podes atopar información adicional e instrucións na política global sobre a <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/No_open_proxies" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/No open proxies">prohibición de proxies abertos</a>. </p> Pola contra, para debater sobre o bloqueo <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Global" class="extiw" title="m:Steward requests/Global">publica unha solicitude de revisión en Meta-Wiki</a>. Tamén podes enviar un correo electrónico á cola do <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/VRT" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/VRT">equipo voluntario de resposta</a> dos <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Stewards" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/Stewards">stewards</a> no enderezo <kbd>stewards@wikimedia.org</kbd>, incluíndo todos os detalles anteriores.</div></div><hr /> <p>Podes ver e copiar o código fonte desta páxina. </p><textarea readonly="" accesskey="," id="wpTextbox1" cols="80" rows="25" style="" class="mw-editfont-monospace" lang="gl" dir="ltr" name="wpTextbox1">{{1000}} {{Sen referencias|data=maio de 2013}} {{Outros homónimos|Cáncer}} {{Doenza |mome = Cancro/Cáncer |imaxe = |pé = FIGURA A: Células normais danadas de modo irreversíbel son eliminadas a través da [[apoptose]]. FIGURA B: Células canceríxenas evitan a apoptose e continúan a multiplicarse. |DiseasesDB = 28843 |CID10 = |CID9 = |CIDO = |OMIM = |MedlinePlus = 001289 |eMedicine_asunto = |eMedicine_tema = |MeshName = Cancer |MeSH_número = C04 }} O '''cancro''' ou '''cáncer'''<ref>{{DRAG|cáncer}}</ref> é o nome popular do que tecnicamente se denomina como [[neoplasia]] maligna, e refírese xenericamente ás doenzas en que determinado grupo de [[célula]]s do corpo se divide de forma descontrolada, invadindo os tecidos adxacentes ou distantes. É causada por [[mutación]]s no [[Ácido desoxirribonucleico|ADN]], que poden ser hereditarias pero máis frecuentemente son adquiridas ao longo da vida. Entre os factores que aumentan o risco de cancro inclúense a exposición excesiva á radiación solar ([[tumores da pel|cancros de pel]]), algúns virus ([[tumores do pene|cancro de pene]], [[tumores do útero|colo do útero]], algúns [[linfoma]]s). Non obstante as causas previsibles máis importantes do cancro son o [[tabaco]] ([[tumores do pulmón|cancros de pulmón]] e [[tumores da vexiga|vexiga]]) e o [[alcohol]] ([[tumores do estómago|cancro de estómago]] e do [[tumores do páncreas|páncreas]]). O cancro pode ter diversos síntomas e por veces é asintomático ata unha fase avanzada. A perda de peso rápida con falta de apetito está moitas veces asociada á neoplasia maligna. O diagnóstico só se pode comprobar pola análise de tecido recollido en [[biopsia]] pola [[anatomía patolóxica]]. Calquera masa anormal, sangradura urinaria, intestinal, ou na [[tose]] é suxestiva e deberá ser examinada por un médico. As persoas de idade avanzada están en maior risco e deben ser examinadas regularmente. Hoxe en día, un 40 % dos casos de cancro son curables ou permiten unha supervivencia prolongada. Con todo, case todos os casos de bo prognóstico continúan a ser os de detección precoz: o cancro diagnosticado en fase avanzada aínda resulta case sempre na morte do paciente, con poucas excepcións. O [[4 de febreiro]] de cada ano celébrase o [[Día Mundial contra o Cancro]]. == Neoplasia e cancro == Os [[tumor]]es [[neoplásico]]s son calquera masa de células que xorden por divisións inadecuadas dunha célula nai orixinal (multiplicación clonal), na cal a expresión dos xenes que regulaban esa división están alterados. O cancro é entendido como a grave situación patolóxica clínica que se xera por unha neoplasia, a cal se clasifica como maligna debido á situación clínica que orixina, potencialmente fatal. === Tumores malignos e benignos === O tumor maligno ou cancro distínguese do tumor benigno principalmente porque o primeiro pon a vida do doente en risco e o segundo, xeralmente, non. A gran maioría dos tumores malignos é invasivo, e a súa infiltración progresiva en estruturas adxacentes ou distantes a través de [[metástase]]s é o que crea disfuncións nos órganos invadidos e mais reaccións inmunitarias ás lesións, que levan á insuficiencia ou malfunción de órganos vitais e á morte. Así e todo, non todos os cancros son invasivos. Algúns tumores son considerados malignos a pesar de seren en todo semellantes aos benignos porque producen graves danos na produción de [[hormona]]s (como tal, o [[feocromocitoma]]), mentres outros comprimen órganos debido ás limitacións ao seu crecemento como os tumores do [[cerebro]] que non se poden expandir debido ao [[cranio]] e acaban comprimindo o cerebro, o que resulta na morte. As neoplasias benignas en xeral non se transforman en malignas (aínda que existen numerosas excepcións) e poden polo tanto manterse no corpo do paciente, mais xeralmente recoméndase a retirada por motivos estéticos. Porén, en casos raros as neoplasias de comportamento benigno poden levar á morte se o seu crecemento, por azar, comprimise mecanicamente unha [[arteria]], [[vea]] ou [[nervio]] importante, por exemplo. === Metástase === As células cancerosas poden tamén desprenderse do tecido neoplásico orixinal e, a través da corrente sanguínea, linfática ou a través doutros líquidos ([[peritoneo|peritoneal]], [[Pleura (anatomía)|pleural]]) instalárense noutros órganos distantes da localización inicial, o que se denomina [[metástase]]s. A metastasización constitúe a fase do cancro cuxo tratamento é máis difícil e cando é obtido menos éxito na recuperación dos pacientes. O paciente con cancro debe, sempre que se poida, ser operado o máis axiña posíbel para a extracción do tecido ou do órgano afectado, seguido dun tratamento de [[quimioterapia]] ou [[radioterapia]]. == Cancro como doenza xenética == O cancro é fundamentalmente unha doenza xenética. En células normais, o crecemento celular está controlado por diversos factores, ou hormonas, liberadas por células adxacentes ou distantes. Deste xeito, un tecido consegue medrar ou atrofiar en resposta a demandas aumentadas ou diminuídas da súa función. Hai varios factores que promoven o crecemento e multiplicación celulares, algúns sistémicos, como a [[hormona do crecemento]], hormonas da tiroide ([[t3]]/[[t4]]), [[insulina]], e outros factores locais, como as citocinas. A progresión do cancro non é máis que a desactivación de determinados xenes e a hiperexpresión doutros, dando orixe a células independentes da regulación local e central do organismo, que se dividen sen inhibición. Outras mutacións noutros xenes poden dar entón novas capacidades invasivas ás células neoplásicas, xa que todas as células do organismo posúen o [[xenoma]] completo e polo tanto a capacidade de produciren calquera [[proteína]], desde que os xenes correspondentes se activan (neste caso por mutación). Así, unha célula da [[Tecido cartilaxinoso|cartilaxe]] ([[condrocito]]) neoplásica pode sufrir unha mutación, que lle permite formar proteínas que provocan a formación de novos vasos sanguíneos, a pesar de que tal xene nunca se expresa na célula normal. Varias das síndromes de cancro familiares son causadas por estar xa mutado nesas familias algún xene importante na progresión ou iniciación tumoral. Máis frecuentemente están mutados os xenes de supresión tumoral (ver adiante) en que son necesarias dúas mutacións en ambas as copias (unha do pai, outra da nai) para que haxa desactivación. Se o individuo herda do pai unha copia defectuosa, é moito máis doado que ocorra a mutación soamente na copia materna que nos dous [[alelo]]s. Un dos feitos máis intrigantes en [[oncoloxía]] é a restrición de determinadas mutacións a determinados tipos de cancro: case todos os cancros teñen apenas unha, dúas ou tres vías de progresión con mutacións de determinados xenes, en canto que noutros órganos a progresión se dá por mutacións en xenes diferentes. Talvez se dá este feito porque en determinados tecidos funcionan principalmente determinados [[oncoxene]]s e [[xene supresor de tumores|xenes supresores tumorais]], e non outros, mais a causa exacta permanece escura. == ADN e mutacións == A actividade de cada [[célula]] ou [[tecido (bioloxía)|tecido]] está dirixida polo seu ADN. Ao longo da [[embrioxénese]], á medida que se orixinan do [[cigoto]] células cada vez máis diferenciadas, algúns xenes tórnanse activos en canto que se silencian outros, conforme coa función final da célula. Mais cada célula mantén sempre unha copia do xenoma completo no seu núcleo. As cadeas de ADN son fráxiles e son modificadas facilmente por químicas ou radiación. Existen, con todo, proteínas reparadoras de erros do ADN que reducen a un mínimo a taxa de erros ou mutacións. A maior cantidade de erros ocorre durante a [[división celular]], pola necesidade de duplicar cada [[cromosoma]], de modo que cada célula filla teña unha copia. Continúan, con todo a seren feitos algúns erros, unha simple base movida xa constitúe unha mutación. Ao longo da vida, millóns de células do noso corpo sofren pequenas mutacións, esas células normalmente autodestrúense ordenaaos pola actividade de proteínas xeradas a partir de [[xene]]s antitumorais do ADN, como por exemplo o [[p53]]. Ningunha célula se torna neoplásica cunha soa mutación. Normalmente son necesarias varias para que haxa desregulación do ciclo celular e proliferación excesiva, e aínda outras máis para que haxa invasión dos órganos adxacentes ou distantes. A mutación non letal do ADN constitúe a orixe do cancro. Calquera célula morre se está suxeita a lesións extensas no seu ADN, ao lesionárense os xenes fundamentais para a súa sobrevivencia. As células son máis vulnerables ás mutacións durante a división celular con duplicación do ADN. Esta é a base da [[radioterapia]]: se as células tumorais se dividen moito máis axiña, serán máis vulnerábeis á radiación letal. Con todo, a radiación ou outros agresións en pequenas cantidades probabelmente damnificarán menos os xenes fundamentais e con igual probabilidade afectarán a xenes envolvidos na regulación da proliferación celular. O ADN é un polímero con catro tipos diferentes de bases: [[adenina]], [[timina]], [[guanina]] e [[citosina]]. A serie de bases é traducida en secuencias proteicas de acordo cos tipos de bases (cada [[aminoácido]] corresponde a unha serie de tres bases). Diferentes secuencias de aminoácidos con diferentes propiedades químicas leva a diferentes comportamentos das proteínas. A substitución ou eliminación dunha única base pode levar a proteínas diferentes, máis cantidade producida dunha proteína ou silenciamento do [[xene]]. Outros tipos de mutacións son as quebras cromosómicas, que son reparadas ás veces por cambio dos fragmentos quebrados en [[cromosoma]]s diferentes do habitual, con efectos ao nivel da expresión xénica. Existen varias [[proteína]]s que corrixen os erros no ADN. Se os xenes destas proteínas sufriren mutacións, poden ser inutilizadas, ocorrendo unha maior taxa de mutacións subsecuente -fenómeno denominado [[Inestabilidade xenómica|inestabilidade xenética]]. == Causas das mutacións == A mutación do ADN pode ser debida a varios factores: # Radiación: a [[raios ultravioleta|radiación UV]] provoca directamente danos do ADN, con formación de dímeros de bases. Estes son corrixidos sen problemas a maioría das veces, mais poden ser reparados erroneamente coa substitución por unha [[base nitroxenada|base]] diferente. A radiación de alta enerxía (raios [[gamma]], [[beta]] e [[alfa]]) tamén causa mutacións. A orixe máis significativa desta radiación non son as centrais ou accidentes nucleares, senón a [[radiación cósmica]], partículas xeradas en [[furado negro|furados negros]] ou [[supernova]]s que viaxan millares de [[ano luz|anos luz]] acabando por causar cancros nos seres vivos da Terra. # [[Hidrocarburo aromático policíclico|Hidrocarburos aromáticos policíclicos]]: os hidrocarburos como aqueles presentes en calquera tipo de fume (tabaco principalmente), causan mutacións no ADN. Son os máis potentes [[carcinóxeno]]s que están presentes en concentración significativa nos ambientes humanos. # Outros produtos químicos: por exemplo [[arilamina]]s (colorante industrial) no cancro da vexiga, [[aflatoxina]] ([[toxina]] de [[fungo (bioloxía)|fungo]]) no carcinoma hepatocelular. # Irritación crónica: a irritación crónica con morte e división celulares constantes ofrece a maior taxa de mutacións debido á maior probabilidade de erros no ADN durante a súa replicación ou durante a división celular. Por exemplo a [[hepatite]] crónica por [[alcoholismo]], a [[pancreatite]] crónica por alcoholismo ou a [[cistite]] crónica por infección. # [[Virus]]: algúns virus causan mutacións no ADN ao inseriren o seu [[xenoma]] no da célula de forma arbitraria, ou ao produciren proteínas que estimulan a proliferación da célula a partir de oncoxenes do xenoma do propio virus. Algúns exemplos son o [[virus Epstein-Barr]], que causa a [[doenza do beixo]] (algúns tipos de linfomas e carcinomas nasofarinxeais), [[Papilomavirus]], que causa a [[verruga]] e o [[condiloma acuminado]] (carcinomas do [[pene]] e [[útero|colo do útero]]), [[HTLV-1]] (linfoma de células T), virus da [[Hepatite B]] e C (carcinoma hepatocelular), virus do [[sarcoma de Kaposi]] (un virus da familia do [[Herpes]] que causa cancro nos vasos de imunodeprimidos, en especial na [[SIDA]]). # Bacterias: a infección do estómago crónica con ''[[Helicobacter pylori]]'' predispón ao desenvolvemento de cancro do estómago e a linfomas asociados á [[mucosa]] (MALTomas). Dun xeito ou doutro, o tumor comeza basicamente cando hai un dano no [[ácido desoxirribonucleico|ADN]], causado por calquera dos factores anteriores, e que non se repara polos sistemas de [[reparación do ADN]] existentes en todas as células, xerando unha [[mutación]]. Dependendo do lugar en que ocorre a mutación na molécula de ADN, este defecto pode causar un desequilibrio no [[ciclo celular]], desencadeando unha reprodución acelerada e descontrolada de células. == Xenes tipicamente mutados no cancro == Calquera tumor está constituído pola proxenie dunha única célula que acumulou mutacións en xenes suficientes para evadir os mecanismos antitumorais e para gañar autonomía na replicación. Existen basicamente catro clases de xenes importantes na patoxenia do cancro: * [[Oncoxene]]s: son xenes que normalmente están envolvidos na proliferación celular (cando son normais son [[protooncoxene]]s). Se sufriren mutacións que aumentan a súa actividade transfórmanse en oncoxenes, e aumenta a proliferación celular. Así por exemplo un [[receptor (bioquímica)|receptor]] activado por unha hormona de crecemento é un protooncoxene, mais se o xene dese receptor for mutado de modo que o receptor pasar a estar activado mesmo sen hormona ligada, é un oncoxene e hai proliferación independente da hormona. Normalmente basta unha destas mutacións nunha das dúas copias de cada xene en cada célula para ser eficaz -mecanismo [[dominante]]. ** Algúns exemplos de oncoxenes: **# [[MYC]]: [[factor de transcrición]] nuclear pro-proliferativo. A mutación pode aumentar a expresión deste xene e a proliferación. **# [[RET]]: receptor celular que pode sufrir mutación e tornarse autónomo. **# [[RAS]]: proteína de [[transdución de sinais|transdución de sinal]] proliferativo que se pode tornar autónoma (producindo continuamente sinal). * [[Xenes de supresión tumoral]]: son xenes que suprimen a proliferación se detectan anormalidades celulares. Son necesarias dúas mutacións que os desactivan, unha en cada copia do xene, xa que un xene é capaz de funcionar mesmo se o outro for desactivado -mecanismo [[recesivo]]. ** Algúns exemplos: **# [[Receptor do TGF-beta]]: receptor que inhibe o crecemento celular en resposta á citocina [[TGF-beta]]. **# [[RB]]: regula o ciclo celular. **# [[NF1]]: inhibición da transdución do sinal proliferativo polas RAS. **# [[APC]]: inhibe a transdución do sinal proliferativo. **# [[p53]]: inhibe o crecemento e multiplicación celular se detecta danos do ADN. Promove reparación dos danos en caso de que esta non sexa posible, desencadea a morte celular programada (apoptose). **# [[p16]]: inhibe a multiplicación celular de modo relacionado con p53. * Xenes que regulan a [[apoptose]]: xenes que promovan a apoptose poden sufrir mutacións (en ambos os alelos) desactivantes; en canto xenes que inhiben a apoptose poden sufrir mutacións que os tornan hiperactivos. ** Algúns exemplos: **# [[p53]]: tamén pertence a esta clase porque promove a apoptose se os danos do ADN son incorrixíbeis. **# [[BCL2]]: protexe a célula da apoptose. Pode sufrir mutación desactivante. **# [[BAX]]: promove a apoptose. * Xenes da reparación do ADN: se estes xenes estiveren desactivados, a taxa de mutacións pasa a ser moito maior, e polo tanto a probabilidade de haber mutacións noutros xenes das clases discutidas mais enriba é maior -inestabilidade xenética. == Epidemioloxía == Entre os factores de risco inclúense os factores xeográficos (máis cancro da pel en países tropicais que en nórdicos), étnicos, hábitos alimenticios, idade avanzada e xenes hereditarios que causan predisposición para o cancro. En países desenvolvidos o cancro compite coas doenzas cardiovasculares (principalmente [[infarto]]s coronarios e [[AVC]]s) como causa de morte principal. Unha en cada catro ou cinco persoas morrerá de cancro nestes países. Nos países do Europa e América do Norte. * '''Cancros máis frecuentes no home''': carcinoma da próstata (un terzo dos casos), pulmón (~15%), colon e recto (~10%), linfomas e leucemias non Hodgkins (~10%), vexiga (5%), [[melanoma maligno]] (4%), boca e farinxe, páncreas, ril (cada un 2-3%), outros (~20%). * '''Cancros máis mortais no home''' -porcentaxe das mortes por cancro: pulmón (~30%), colon e recto (~10%), próstata (10%), leucemias e linfomas non Hodgkins (~10%), páncreas (5%), vexiga, fígado, rin, esófago (cada un 2-3%), outros (~20%). * '''Cancros máis frecuentes na muller''': mama (un terzo), pulmón (~10%), colon e recto (~10%), útero, tiroide, páncreas, (cada un 2-3%), outros (~20%). * '''Cancros máis mortais na muller''': pulmón (~25%), mama (~15%), colon e recto (~10%), linfomas e leucemias non Hodgkins (~10%), páncreas (~5%), ovario (~5%), útero (~4%), outros (~25%). En Portugal os datos son semellantes á excepción do cancro do estómago, que é moito máis común debido a maior prevalencia de ''Helicobacter pylori'' e alcoholismo. Os cancros do pulmón e da vexiga son na súa maioría causados polo tabaco. Unha de cada oito mulleres terá cancro da mama, porén a maioría dos casos é diagnosticada nunha etapa curábel. == Progresión == Hai varias etapas na progresión dun cancro invasivo a partir dunha célula normal, cada etapa correspondendo a novas mutacións nun subgrupo das células que partillan a mutación anterior: # Proliferación independente: unha célula gaña mecanismos internos de estimulación ao crecemento en vez de responder a hormonas externas (mutación nun [[oncoxene]], e.g. [[RAS]]). Esta célula multiplícase. # Insensibilidade a factores inhibitorios externos: unha célula das que tiñan a mutación 1 sofre dúas novas mutacións (en ambas as copias do xene) que a liberta de factores que inhiben a proliferación, como produtos de xenes supresores tumorais. Esta célula multiplícase aínda máis rapidamente. # Evasión de [[apoptose]]: unha das células en 2 sofre mutacións nos dous xenes que levan gran número das súas células-irmás non mutadas á apoptose (morte celular). Esta célula divídese na mesa velocidade mais as súas células-fillas sobreviven en moito maior número. # Defectos na Reparación do ADN: desactivados os xenes de reparación de ADN nunha célula das de 3. Esta célula divídese á mesma velocidade mais as súas células fillas acumulan novas mutacións moito máis rápido. # Proliferación Ilimitada: unha das células de 4 gaña capacidade de estender os seus [[telómero]]s: a súa división é aínda máis rápida. # [[Anxioxénese]]: unha célula de 5 gaña capacidade de segregar proteínas que ''chaman'' a creación de novos vasos sanguíneos -menos [[necrose]] das súas células fillas debido á [[isquemia]] (falta de [[Osíxeno molecular|osíxeno]]) e novas vías de diseminación. # Capacidade de invasión e metastización: ganancia de función dos xenes que degradan a [[cápsula]] ([[colaxenase]]s entre outras [[encima]]s), ganancia de función de xenes correspondentes a receptores das membranas (silenciosos nas células normais proxenitoras) que permiten a invasión dos vasos sanguíneos ou linfáticos. Perda da adhesividade das células unhas ás outras (desactivación dos xenes correspondentes ás proteínas ligantes, como as [[integrina]]s). # Estabelecemento de células fillas noutros lugares do corpo e crecemento de masas neoplásicas nesas localizacións- metastización. == Clínica (sinais e síntomas) == Inicialmente o cancro produce síntomas xeralmente inespecíficos ou ata pode ser asintomático. Síntomas como masa localizada, sangradura urinaria, intestinal ou na [[tose]] son suxestivas. O cansazo e maila falta de apetito son universais. Poderá haber ocasionalmente crecemento de masa interna con obstrución da canle natural, como por exemplo os tumores no pescozo, que poden causar falta de ar ou difículdade de deglutición. Os síntomas característicos na fase avanzada son os da [[caquexia]]. Esta caracterízase pola perda rápida de peso, anemia, cansazo crónico, falta de apetito e perda da masa muscular. No 10% dos doentes con cancro, poderá tamén haber unha [[síndrome paraneoplásica]] con produción de hormonas, habendo síntomas relativos ao exceso desas hormonas (e.g. [[síndrome de Cushing]] ou [[hipercalcemia]]). É común que os tumores de células de glándulas produzan hormonas, mais tamén as poden producir moitos tipos de cancros de células neoplásicas, como o [[carcinoma de células pequenas do pulmón]]. Así e todo, en xeral os cancros só poden ser diagnósticos de tumores benignos de forma definitiva despois dunha análise microscópica de tecido recollido por [[biopsia]], pola anatomía patolóxica. == [[Anatomía patolóxica]] == [[Ficheiro:Adenocarcinoma highly differentiated (rectum) H&E magn 400x.jpg|miniatura|Adenocarcinoma do recto: células con varios tamaños, cores e núcleos con formas e condensacións atípicas.]] O aspecto microscópico das neoplasias malignas é variado. A maioría diferénciase pouco, ao contrario da maioría dos tumores benignos, ou sexa, as células neoplásicas máis malignas teñen máis aspecto de células embrionarias (sen diferenciación típica ou de diferenciación caótica) que do tecido ordenado de onde proveñen (anaplasia). Porén, algúns tipos de cancro poden presentar un aspecto ben diferenciado, por veces ata funcional. Ultimamente a distinción entre neoplasia benigna e maligna só pode ser feita a través da detección de indicios de invasión doutros tecidos. Así, un tumor que infiltre a súa [[Cápsula bacteriana|cápsula]] (ás veces tinguida con [[tinta chinesa]] para máis fácil identificación) será maligno, así como un tumor non encapsulado que se mestura libremente co tecido normal. Invasión dos microvasos sanguíneos e/ou linfáticos por células neoplásicas está considerado proba de invasión e carácter maligno do tumor. Algunhas características xerais que distinguen células neoplásicas probabelmente malignas de células normais ou benignas: [[pleomorfismo (citoloxía)|pleomorfismo]] celular (varias formas de células no mesmo tecido); grandes [[núcleo celular|núcleos]] relativamente ao citoplasma; núcleos con formas diversas; células xigantes con varios núcleos; [[nucléolo]]s prominentes; [[mitose]]s en elevado número; áreas de [[necrose]] e/ou [[apoptose]] extensas. Un tumor epitelial, aínda que non sexa invasivo, é considerado maligno se presenta varias destas características, e ten unha elevada probabilidade de invasión subsecuente se non for retirado -é un ''[[carcinoma in situ]]''-. As indicacións da anatomía patolóxica baséanse, máis que en diagnósticos exactos definitivos, en probabilidades de prognóstico de acordo coas características. Estas probabilidades foron determinadas en estudos exhaustivos. Isto é máis unha ciencia empírica que coñecemento de causas profundas que correlacionen as características ao prognóstico. == Tratamento == {{Aviso médico}} A dificultade do tratamento do cancro consiste en distinguir entre as células malignas e as células normais do corpo. Ambas proveñen da mesma orixe e son moi semellantes, de aí que [[sistema inmunitario]] non recoñece a ameaza. O tratamento da maioría dos cancros consiste na combinación de varias destas técnicas e non só nunha. Por exemplo, un tumor pode ser na súa maioría extirpado cirurxicamente mais só despois da redución do tamaño con quimioterapia, que pode ser utilizada novamente despois da cirurxía. === Cirurxía === A resección [[cirurxía|cirúrxica]] é posíbel se a masa estiver ben delimitada e fose minimamente invasiva, mais xa é imposíbel se o tumor estiver espallado por todo o corpo, ou en órganos vitais que non poden ser cortados. Moitas veces é difícil para o cirurxián determinar onde acaba a neoplasia e comeza o tecido normal, correndo o risco de ou ben cortar demasiado tecido normal e reducir a probabilidade do doente de sobrevivir á operación, ou ben non retirar a masa cancerosa na totalidade, diminuíndo a probabilidade de sobrevivencia ao cancro. A cirurxía é logo apenas usada no tratamento dos tumores que aínda están delimitados, por resección ou retirando o órgano completo (prostectomia no cancro da próstata, mastectomía no da mama). Con todo se o tumor invadir estruturas adxacentes que non poden ser extirpadas (e.g. unha [[arteria]] importante) o tumor é inextirpábel. === [[Quimioterapia]] === Baséase no feito de que as células tumorais se dividen moito máis axiña que as normais. Inxéctanse velenos no doente que interfiren coa [[síntese do ADN]] e matan as células en división. Con todo, hai efectos secundarios importantes naquelas células normais de crecemento rápido, como a mucosa gastrointestinal ([[diarrea]], [[náusea]]s, [[vómito]]s), [[folículo piloso|folículos pilosos]] (caída do [[cabelo]]) e outros. === [[Radioterapia]] === Tamén ataca ás células de crecemento rápido. As células tumorais, como teñen díficil de proteínas reparadoras do ADN, son máis vulnerábeis a doses de radiación de alta enerxía (raios X e gama). As súas doses letais son máis baixas que as das células normais. No entanto alén de efectos secundarios semellantes aos da quimioterapia, hai risco de desenvolvemento de novos tumores, a pesar de ser relativamente pequeno. === Novas técnicas === Ultimamente desenvolvéronse algúns [[fármaco]]s específicos que diminúen a actividade dalgunhas proteínas (traducidas de oncoxenes) cuxa alta actividade é importante na proliferación dalgúns tipos de cancro. A [[leucemia mieloide crónica]] é incluso curábel a través da administración dese novo tipo de fármacos. No futuro estes fármacos deberán ser máis relevantes. A utilización de [[toxina]]s acoladas a [[anticorpo]]s específicos de proteínas membranares comúns na superficie das células do tumor mais non de células normais tamén tiveron certo éxito. === Terapias alternativas === Moitos pacientes con prognóstico sombrío escollen terapias alternativas ou non-occidentais. Malia todo, non hai proba ningunha de que esas terapias melloren o prognóstico; a pesar de tamén non seren xeralmente nocivas, poden ser efectuadas por quen considerar paralelamente ao tratamento convencional. Se for escolla do paciente informado, e a pesar de probabelmente non teren ningún efecto directo, as terapias alternativas poderán ter un efecto [[placebo]], ou sexa, o doente considera que vai mellorar e está comprobado que pacientes máis optimistas e loitadores teñen mellor curso da súa doenza que os derrotistas. Substituír o tratamento convencional polo alternativo sería porén altamente desaconsellábel, xa que a medicina moderna xa consegue mellorar o prognóstico e ata curar moitas formas de cancro, e é imposíbel dicir ao certo como reaccionará un doente á terapia convencional. === [[Terapia paliativa]] === En casos en que non haxa cura, a única cousa que se pode facer é mellorar a calidade e duración da curta vida, con operacións cirúrxicas locais para retirar masas especialmente incómodas (que impidan o tracto aéreo por exemplo) e maila [[morfina]] e outros [[opioide]]s para controlar a [[dor]]. Con todo, existen raros casos de difícil explicación en que ocorreron mellorías significativas en doentes de fase terminal. == Prognóstico == O prognóstico do cancro en xeral é altamente variábel. Algúns tipos, como a maioría dos cancros pediátricos, [[Linfoma de Hodgkins]] e [[tumores da tiroide|Carcinomas da Tiroide]] teñen un prognóstico excelente, con cura, mesmo en estadios avanzados. Outros, como o carcinoma do páncreas ou o carcinoma de células pequenas do pulmón, aínda son case sempre fatais. Para a maioría dos tipos de cancro, con todo, o prognóstico depende do [[estadio]]. Este é unha análise feita xeralmente pola anatomía patolóxica, que infire polas características morfolóxicas do tumor cal é o estadio de progresión e polo tanto cal é o prognóstico. A maioría dos tumores xa extensamente metastisados son incurábeis e a terapéutica é apenas paliativa, ou sexa diminuír o desconforto do doente, principalmente con opioides. No total, preto do 40% dos casos de cancro resultan en remisión prolongada ou cura. Estes inclúen as formas xa curábeis e os estadios iniciais da maioría dos outros tipos. Entre os 60% de casos que resultan en morte inexorábel, inclúense algunhas formas incurábeis en calquera estadio ([[tumores da tiroide|carcinoma anaplásico da tiroide]] ou [[glioblastoma multiforme]] un tumor do cerebro), ademais dos casos de estadio máis avanzado da maioría das formas. O prognóstico en anos é moitas veces apenas unha predición calculada. Os doentes con formas máis agresivas poden vivir menos dun ano, mentres que a maioría vivirá algúns anos máis após o diagnóstico, se se acompaña de terapia. Unha gran minoría, en crecemento co progreso da Medicina, será curada ou terá remisións durante máis de 10 anos. == Nomenclatura == O termo ''neoplasia'' é [[Lingua grega|grego]] e refírese a "novo crecemento". ''Cancer'' é o nome en [[Lingua latina|latín]] de [[cangrexo]]. Os varios tipos de neoplasia maligna son clasificados de acordo co tipo de célula de orixe e a morfoloxía microscópica. * Tumores de células do [[mesénquima]] son [[sarcoma]]s, e tenden a metastizar polo sangue: [[liposarcoma]] (morfoloxía semellante aos [[adipocito]]s); [[fibrosarcoma]] (semellante a [[fibrocito]]s); [[rabdomiosarcoma]]([[músculo esquelético]]), [[leiomiosarcoma]] ([[músculo liso]]. * Tumores de células epiteliais son [[carcinoma]]s: adenocarcinomas se teñen morfoloxía glandular, carcinomas epidermoides (ou de células escamosas) se son constituídos de células semellantes ás da pel, con [[queratina]]; carcinoma hepatocelular, carcinoma de células renais. * [[Linfoma]]s e [[leucemia]]s son tumores das células do [[sangue]] e [[linfa]], as cales teñen orixe na medula ósea. Se a maioría das células neoplásicas se concentran en órganos linfoides son linfomas, se están na [[medula ósea]] son leucemias. * De células xerminativas como [[teratoma]] [[seminoma]], e outros (véxase [[tumores do ovario]] e [[tumores do testículo]]. * De células neuroendócrinas: os tumores [[carcinoide]]s. * De células dos endotelios: [[hemanxiosarcoma]]s (vasos sanguíneos), linfanxiosarcomas ([[vaso linfático|vasos linfáticos]]), colanxiosarcomas (vasos biliares) == Notas == {{Listaref}} == Véxase tamén == === Outros artigos === * [[Melanoma maligno]], unha neoplasia invasiva dos [[melanocito]]s da [[pel]]. * [[Tumores da tiroide]], neoplasias das [[célula]]s da [[glándula]] [[tiroide]]. === Ligazóns externas === * {{l-medlineplus|Cancer}} {{es}} {{Control de autoridades}} [[Categoría:Cancro]] [[Categoría:Artigos que toda Wikipedia debería ter (Ciencia)]] </textarea><div class="templatesUsed"><div class="mw-templatesUsedExplanation"><p>Modelos usados nesta páxina: </p></div><ul> <li><a href="/wiki/Modelo:1000" title="Modelo:1000">Modelo:1000</a> (<a href="/w/index.php?title=Modelo:1000&action=edit" title="Modelo:1000">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/Modelo:Ambox" title="Modelo:Ambox">Modelo:Ambox</a> (<a href="/w/index.php?title=Modelo:Ambox&action=edit" title="Modelo:Ambox">ver o código fonte</a>) (semiprotexido)</li><li><a href="/wiki/Modelo:Aviso_m%C3%A9dico" title="Modelo:Aviso médico">Modelo:Aviso médico</a> (<a href="/w/index.php?title=Modelo:Aviso_m%C3%A9dico&action=edit" title="Modelo:Aviso médico">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/Modelo:Cita_web" title="Modelo:Cita web">Modelo:Cita web</a> (<a href="/w/index.php?title=Modelo:Cita_web&action=edit" title="Modelo:Cita web">ver o código fonte</a>) (semiprotexido)</li><li><a href="/wiki/Modelo:Control_de_autoridades" title="Modelo:Control de autoridades">Modelo:Control de autoridades</a> (<a href="/w/index.php?title=Modelo:Control_de_autoridades&action=edit" title="Modelo:Control de autoridades">ver o código fonte</a>) (semiprotexido)</li><li><a href="/wiki/Modelo:DRAG" title="Modelo:DRAG">Modelo:DRAG</a> (<a href="/w/index.php?title=Modelo:DRAG&action=edit" title="Modelo:DRAG">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/Modelo:DRAG-PdP" title="Modelo:DRAG-PdP">Modelo:DRAG-PdP</a> (<a href="/w/index.php?title=Modelo:DRAG-PdP&action=edit" title="Modelo:DRAG-PdP">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/Modelo:Doenza" title="Modelo:Doenza">Modelo:Doenza</a> (<a href="/w/index.php?title=Modelo:Doenza&action=edit" title="Modelo:Doenza">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/Modelo:Es" title="Modelo:Es">Modelo:Es</a> (<a href="/w/index.php?title=Modelo:Es&action=edit" title="Modelo:Es">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/Modelo:Icona_en_t%C3%ADtulo" title="Modelo:Icona en título">Modelo:Icona en título</a> (<a href="/w/index.php?title=Modelo:Icona_en_t%C3%ADtulo&action=edit" title="Modelo:Icona en título">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/Modelo:Ifsubst" title="Modelo:Ifsubst">Modelo:Ifsubst</a> (<a href="/w/index.php?title=Modelo:Ifsubst&action=edit" title="Modelo:Ifsubst">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/Modelo:Infobox" title="Modelo:Infobox">Modelo:Infobox</a> (<a href="/w/index.php?title=Modelo:Infobox&action=edit" title="Modelo:Infobox">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/Modelo:L-medlineplus" title="Modelo:L-medlineplus">Modelo:L-medlineplus</a> (<a href="/w/index.php?title=Modelo:L-medlineplus&action=edit" title="Modelo:L-medlineplus">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/Modelo:Listaref" title="Modelo:Listaref">Modelo:Listaref</a> (<a href="/w/index.php?title=Modelo:Listaref&action=edit" title="Modelo:Listaref">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/Modelo:Outros_hom%C3%B3nimos" title="Modelo:Outros homónimos">Modelo:Outros homónimos</a> (<a href="/w/index.php?title=Modelo:Outros_hom%C3%B3nimos&action=edit" title="Modelo:Outros homónimos">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/Modelo:Sen_referencias" title="Modelo:Sen referencias">Modelo:Sen referencias</a> (<a href="/w/index.php?title=Modelo:Sen_referencias&action=edit" title="Modelo:Sen referencias">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Argumentos" title="Módulo:Argumentos">Módulo:Argumentos</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Argumentos&action=edit" title="Módulo:Argumentos">ver o código fonte</a>) (semiprotexido)</li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Citas" title="Módulo:Citas">Módulo:Citas</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Citas&action=edit" title="Módulo:Citas">ver o código fonte</a>) (semiprotexido)</li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Citas/COinS" title="Módulo:Citas/COinS">Módulo:Citas/COinS</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Citas/COinS&action=edit" title="Módulo:Citas/COinS">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Citas/Configuration" title="Módulo:Citas/Configuration">Módulo:Citas/Configuration</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Citas/Configuration&action=edit" title="Módulo:Citas/Configuration">ver o código fonte</a>) (semiprotexido)</li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Citas/Identifiers" title="Módulo:Citas/Identifiers">Módulo:Citas/Identifiers</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Citas/Identifiers&action=edit" title="Módulo:Citas/Identifiers">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Citas/Utilities" title="Módulo:Citas/Utilities">Módulo:Citas/Utilities</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Citas/Utilities&action=edit" title="Módulo:Citas/Utilities">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Citas/Validaci%C3%B3nDatas" title="Módulo:Citas/ValidaciónDatas">Módulo:Citas/ValidaciónDatas</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Citas/Validaci%C3%B3nDatas&action=edit" title="Módulo:Citas/ValidaciónDatas">ver o código fonte</a>) (semiprotexido)</li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Citas/Whitelist" title="Módulo:Citas/Whitelist">Módulo:Citas/Whitelist</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Citas/Whitelist&action=edit" title="Módulo:Citas/Whitelist">ver o código fonte</a>) (semiprotexido)</li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Control_de_autoridades" title="Módulo:Control de autoridades">Módulo:Control de autoridades</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Control_de_autoridades&action=edit" title="Módulo:Control de autoridades">ver o código fonte</a>) (semiprotexido)</li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Control_de_autoridades/conf" title="Módulo:Control de autoridades/conf">Módulo:Control de autoridades/conf</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Control_de_autoridades/conf&action=edit" title="Módulo:Control de autoridades/conf">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Infobox" title="Módulo:Infobox">Módulo:Infobox</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Infobox&action=edit" title="Módulo:Infobox">ver o código fonte</a>) (semiprotexido)</li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Medbar" title="Módulo:Medbar">Módulo:Medbar</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Medbar&action=edit" title="Módulo:Medbar">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Medbar/conf" title="Módulo:Medbar/conf">Módulo:Medbar/conf</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Medbar/conf&action=edit" title="Módulo:Medbar/conf">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Message_box" title="Módulo:Message box">Módulo:Message box</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Message_box&action=edit" title="Módulo:Message box">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Message_box/configuraci%C3%B3n" title="Módulo:Message box/configuración">Módulo:Message box/configuración</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Message_box/configuraci%C3%B3n&action=edit" title="Módulo:Message box/configuración">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Navbar" title="Módulo:Navbar">Módulo:Navbar</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Navbar&action=edit" title="Módulo:Navbar">ver o código fonte</a>) (semiprotexido)</li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Navbox" title="Módulo:Navbox">Módulo:Navbox</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Navbox&action=edit" title="Módulo:Navbox">ver o código fonte</a>) (semiprotexido)</li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:No_globals" title="Módulo:No globals">Módulo:No globals</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:No_globals&action=edit" title="Módulo:No globals">ver o código fonte</a>) (semiprotexido)</li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:ResolveEntityId" title="Módulo:ResolveEntityId">Módulo:ResolveEntityId</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:ResolveEntityId&action=edit" title="Módulo:ResolveEntityId">ver o código fonte</a>) (semiprotexido)</li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Taxonbar" title="Módulo:Taxonbar">Módulo:Taxonbar</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Taxonbar&action=edit" title="Módulo:Taxonbar">ver o código fonte</a>) (semiprotexido)</li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Taxonbar/conf" title="Módulo:Taxonbar/conf">Módulo:Taxonbar/conf</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Taxonbar/conf&action=edit" title="Módulo:Taxonbar/conf">editar</a>) </li><li><a href="/wiki/M%C3%B3dulo:Yesno" title="Módulo:Yesno">Módulo:Yesno</a> (<a href="/w/index.php?title=M%C3%B3dulo:Yesno&action=edit" title="Módulo:Yesno">editar</a>) </li></ul></div><p id="mw-returnto">Volver a «<a href="/wiki/Cancro" title="Cancro">Cancro</a>».</p> <noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Traído desde «<a dir="ltr" href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Cancro">https://gl.wikipedia.org/wiki/Cancro</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks catlinks-allhidden" data-mw="interface"></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Normas de protección de datos</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Acerca_de">Acerca de Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Advertencia_xeral">Advertencias</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Código de conduta</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Desenvolvedores</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/gl.wikipedia.org">Estatísticas</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Declaración de cookies</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//gl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Cancro&action=edit&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Vista móbil</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-79d9bc49cc-xxhfj","wgBackendResponseTime":183,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.004","walltime":"0.006","ppvisitednodes":{"value":17,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":814,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":0,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":2,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 0.000 1 -total"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-79d9bc49cc-xxhfj","timestamp":"20241202215714","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> </body> </html>