Introductie in het Nederlands

<!DOCTYPE html> <meta charset="utf-8"> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=0.86, maximum-scale=3.0, minimum-scale=0.86"> <html>  <head> <title>Introductie in het Nederlands | Elefen</title> <link rel="stylesheet" href="https://fonts.googleapis.com/css?family=Literata:400,400i,700,700i"> <link rel="stylesheet" href="/stilos.css"> </head> <body> <div id="logo"><a href="/"><img src="/imajes/logo.png" alt="Elefen | Lingua Franca Nova | LFN"></a></div> <div id="xef"><h1 id="introductie_in_het_nederlands">Introductie in het Nederlands</h1> <table> <tr> <th>Nederlands <th>Elefen <tr> <td>Lingua Franca Nova (‘Elefen’) is speciaal ontworpen om eenvoudig te zijn en makkelijk te leren voor internationale conversaties. De taal heeft verschillende positieve kwaliteiten: <td>Lingua Franca Nova (“elefen”) es un lingua desiniada per es vera simple, coerente, e fasil aprendeda, per comunica internasional. Lo ave cualias diversa: <tr> <td>1. Het heeft een beperkt aantal spraakklanken. Het lijkt enigszins op Italiaans of Spaans. <td>1. Lo ave un cuantia limitada de fonemes. Lo sona simil a italian o espaniol. <tr> <td>2. Het is fonetisch gespeld. Geen enkel kind hoeft jaren te studeren om onregelmatigheden te leren. <td>2. Lo es scriveda como lo sona. No enfante debe perde multe anios en studia esetas. <tr> <td>3. Het heeft een zeer eenvoudige en regelmatige grammatica, vergelijkbaar met de creolen van de wereld. <td>3. Lo ave un gramatica vera simple e coerente, simil a la creoles de la mundo. <tr> <td>4. Het heeft een beperkte en regelmatige hoeveelheid van productieve toevoegingen. <td>4. Lo ave un grupo limitada e tota coerente de afisas produinte per crea parolas nova. <tr> <td>5. Het heeft een goed gedefinieerde woord-volgorde, in vergelijking met de meeste talen. <td>5. Lo ave regulas bon definida per la ordina de parolas, como multe linguas major. <tr> <td>6. Het heeft een woorden-basis met die sterk gebaseerd is op moderne Romaanse talen. Deze talen zijn wijd verspreid en invloedrijk en hebben ook de Engelse taal sterk beinvloed. <td>6. Lo ave un lista de parolas fundida en la linguas romanica moderna. Esta linguas es comun e influosa, e ia contribui la parte major de parolas engles. <tr> <td>7. Het is ontworpen om op een natuurlijke manier Latijnse en Griekse technische woorden op te nemen, in feite ‘de wereldstandaard’. <td>7. Lo es desiniada per aseta natural la parolas tecnical de latina e elenica, comun tra la mundo. <tr> <td>8. Het is ontworpen om betrekkelijk natuurlijk opgepikt te worden door mensen die bekend zijn met Romaanse talen en is ook niet moeilijk voor anderen. <td>8. Lo es desiniada per apare “natural” per los ci comprende la linguas romanica, ma lo no es min fasil per otras. <tr> <td>Wij hoopen dat u Elefen interessant vindt. <td>Nos espera ce tu va gusta elefen! </table> <h2 id="de_basis">De basis</h2> <h3 id="alfabet_en_uitspraak">Alfabet en uitspraak</h3> <table> <tr> <th>Letter <th>Uitspraak <tr> <td>a <td>als aa in ‘aap’ <tr> <td>b <td>als b in ‘boef’ <tr> <td>c <td>als k in ‘kan’ <tr> <td>d <td>als d in ‘dom’ <tr> <td>e <td>als ee in ‘een’ of e in ‘en’ <tr> <td>f <td>als f in ‘af’ <tr> <td>g <td>als in het Duits <tr> <td>h <td>als h in ‘het’ <tr> <td>i <td>als ie in ‘zien’ of j in ‘ja’ <tr> <td>j <td>als in het Frans <tr> <td>l <td>als l in ‘lang’ <tr> <td>m <td>als m in ‘maan’ <tr> <td>n <td>als n in ‘nu’ <tr> <td>o <td>als o in ‘open’ of ‘of’ <tr> <td>p <td>als p in ‘paard’ <tr> <td>r <td>als in het Spaans <tr> <td>s <td>als s in ‘seg’ <tr> <td>t <td>als t in ‘toen’ <tr> <td>u <td>als oe in ‘moet’ of w in ‘waar’ <tr> <td>v <td>als v in ‘avond’ <tr> <td>x <td>als sj in ‘meisje’ <tr> <td>z <td>als z in ‘zon’ </table> <h3 id="woordvolgorde">Woordvolgorde</h3> onderwerp – werkwoord – voorwerp: <ul> <li>la fem ama la casa   ‘de vrouw houdt van het huis’ </ul> partikels – zelfstandig naamwoord – bijvoeglijke naamwoorden: <ul> <li>la casa grande   ‘het grote huis’ </ul> hulp werkwoorden – werkwoord – bijwoord: <ul> <li>me debe pasea atendente   ‘ik moet voorzichtig wandelen’ </ul> voorzetsel – zelfstandig naamwoord: <ul> <li>el es en la jardin   ‘hij/ze is in de tuin’ </ul> <h3 id="het_grammatica">Het grammatica</h3> -s (of -es na een medeklinker) vormt het meervoud van een zelfstandig naamwoord: <ul> <li>omes e femes   ‘mannen en vrouwen’ </ul> ia vormt de verleden tijd of een werkwoord: <ul> <li>tu ia labora   ‘jij werkte’ </ul> va vormt de toekomstige tijd van een werkwoord: <ul> <li>tu va labora   ‘jij gaat werken’ </ul> de voorwaardelijke wijs (optioneel): <ul> <li>si me pote, me ta vola   ‘als ik kon, zou ik vliegen’ </ul> Een werkwoord kan een ander volgen, als het hetzelfde onderwerp: <ul> <li>me vole compra un camisa   ‘ik wil een shirt kopen’ </ul> Intransitieve werkwoorden worden oorzakelijke, door simpelweg het toevoegen van een object: <ul> <li>me move   ‘ik beweeg’   →   me move la table   ‘ik verplaats de tafel’ </ul> Voeg -nte toe aan een werkwoord om het een actief deelwoord te maken, dat optreed als een bijvoeglijk naamwoord of een zelfstandig naamwoord: <ul> <li>donante   ‘geven; gever’ </ul> Voeg -da toe aan een werkwoord om het een passief deelwoord te maken, dat ook optreed als een bijvoeglijk naamwoord, of een zelfstandig naamwoord: <ul> <li>donada   ‘gegeven; cadeau’ </ul> Een werkwoord kan gebruikt worden als een zelfstandig naamwoord, net zoals het is: <ul> <li>nos dansa   ‘wij dansen’   →   la dansa   ‘de dans’ </ul> Een bijvoeglijk naamwoord kan gebruikt worden als een zelfstandig naamwoord op de zelfde manier: <ul> <li>un om saja   ‘een wijze man’   →   la sajas   ‘de wijzen’ </ul> Bijwoorden zijn identiek tot bijvoeglijke naamwoorden: <ul> <li>un om felis   ‘een genoeglijke man’   →   el dansa felis   ‘hij/zij dansen met genoegen’ </ul> Om een vraag te maken, te beginnen met een vraag woord of esce, en eindigen met een ?: <ul> <li>esce tu pote dansa?   ‘kunt u dansen?’ <li>cuando tu prefere come?   ‘wanneer ga je liever uit eten?’ </ul> <h3 id="enkele_nuttige_voorvoegsels">enkele nuttige voorvoegsels</h3> des-   =   ongedaan maken <ul> <li>infeta   ‘infecteren’   →   desinfeta   ‘desinfecteren’ </ul> re-   =   iets opnieuw doen <ul> <li>comensa   ‘beginnen’   →   recomensa   ‘opnieuw beginnen’ </ul> non-   =   het tegendeel van <ul> <li>felis   ‘gelukkig’   →   nonfelis   ‘ongelukkig’ </ul> <h3 id="enkele_nuttige_achtervoegsels">enkele nuttige achtervoegsels</h3> -or   =   zelfstandige naamwoorden van werkwoorden, bijvoeglijke naamwoorden, of zelfstandige naamwoorden: een persoon die, als onderdeel van zijn werk, doet iets of werkt met iets <ul> <li>dirije   ‘richten, besturen’   →   dirijor   ‘directeur’ <li>carne   ‘vlees’   →   carnor   ‘slager’ </ul> -ador   =   zelfstandige naamwoorden van werkwoorden, bijvoeglijke naamwoorden, of zelfstandige naamwoorden: een apparaat of machine die iets doet of werkt met iets <ul> <li>lava   ‘wassen’   →   lavador   ‘wasmachine’ <li>umida   ‘vochtig’   →   umidador   ‘luchtbevochtiger’ </ul> -eria   =   zelfstandige naamwoorden van werkwoorden, bijvoeglijke naamwoorden, of zelfstandige naamwoorden: een werkplek, een winkel, een kantoor <ul> <li>carne   ‘vlees’   →   carneria   ‘slagerij’ </ul> -able   =   in staat om het voorwerp te zijn van een actie <ul> <li>ama   ‘liefde’   →   amable   ‘lief, beminnelijk’ </ul> -eta   =   diminutief: kleine versie, jong van een dier, ondergoed <ul> <li>jaca   ‘jas’   →   jaceta   ‘vest’ </ul> -on   =   augmentatief: zeer grote versie, bovenkleding <ul> <li>avia   ‘vogel’   →   avion   ‘vliegtuig’ </ul> -ia   =   maakt een abstract zelfstandig naamwoord van een bijvoeglijk of zelfstandig naamwoord <ul> <li>madre   ‘moeder’   →   madria   ‘moederschap’ <li>vana   ‘ijdel’   →   vania   ‘ijdelheid, verwaandheid’ </ul> -i   =   iets te worden; te veroorzaken om iets te worden <ul> <li>roja   ‘rood’   →   roji   ‘rood worden; rood maken’ </ul> -i   =   een apparaat of machine te gebruiken <ul> <li>telefon   ‘telefoon’   →   telefoni   ‘telefoneren’ </ul> -i   =   om een fractie te vormen <ul> <li>des   ‘tien’   →   un desi   ‘een tiende’ </ul> <h2 id="sommige_zeer_fundamentele_woorden">Sommige zeer fundamentele woorden</h2> <div class="tables-de-presenta"> <table> <tr> <td>la <td>de, het <tr> <td>un <td>een <tr> <td>me <td>ik, mij, me <tr> <td>tu <td>jij, jou, je, u <tr> <td>el <td>hij, hem, zij, ze, haar (personen) <tr> <td>lo <td>het (dingen) <tr> <td>on <td>(mensen in het algemeen) <tr> <td>nos <td>wij, ons <tr> <td>vos <td>u, jullie <tr> <td>los <td>zij, ze <tr> <td>se <td>zichzelf <tr> <td>mea <td>mijn <tr> <td>tua <td>jouw <tr> <td>nosa <td>onze <tr> <td>vosa <td>jouw <tr> <td>sua <td>zijn, haar <tr> <td>– <td> <tr> <td>es <td>zijn <tr> <td>ave <td>hebben <tr> <td>dona <td>geven <tr> <td>dise <td>zeggen <tr> <td>vade <td>gaan <tr> <td>vole <td>wil <tr> <td>pote <td>kan <tr> <td>debe <td>moet <tr> <td>– <td> <tr> <td>esta <td>dit, deze <tr> <td>acel <td>dat, die <tr> <td>tota <td>alle <tr> <td>cada <td>elk <tr> <td>cadun <td>iedereen <tr> <td>multe <td>veel <tr> <td>alga <td>sommige, enige <tr> <td>algun <td>iemand <tr> <td>poca <td>weinig <tr> <td>nun <td>niemand <tr> <td>an <td>zelfs <tr> <td>– <td> <tr> <td>cual <td>die, wat <tr> <td>ce <td>dat <tr> <td>ci <td>wie <tr> <td>cuando <td>wanneer <tr> <td>cuanto <td>hoeveel <tr> <td>do <td>waar <tr> <td>como <td>hoe <tr> <td>perce <td>waarom <tr> <td>car <td>omdat <tr> <td>afin <td>zodat <tr> <td>– <td> <tr> <td>plu <td>meer <tr> <td>min <td>minder <tr> <td>ca <td>dan <tr> <td>e <td>en <tr> <td>o <td>of <tr> <td>ma <td>maar <tr> <td>si <td>als <tr> <td>– <td> <tr> <td>si! <td>ja! <tr> <td>no! <td>nee! <tr> <td>– <td> <tr> <td>a <td>om, naar <tr> <td>ante <td>voor <tr> <td>asta <td>bij, tot <tr> <td>con <td>met <tr> <td>contra <td>tegen, tegenover <tr> <td>de <td>van, uit van <tr> <td>en <td>in <tr> <td>entre <td>tussen <tr> <td>estra <td>buiten <tr> <td>par <td>van, door <tr> <td>per <td>voor <tr> <td>pos <td>achter, na <tr> <td>sin <td>zonder, behalve <tr> <td>sirca <td>om, rondom <tr> <td>su <td>onder <tr> <td>supra <td>over, boven <tr> <td>sur <td>op <tr> <td>tra <td>door <tr> <td>ultra <td>over, voorbij <tr> <td>– <td> <tr> <td>zero <td>0 <tr> <td>un <td>1 <tr> <td>du <td>2 <tr> <td>tre <td>3 <tr> <td>cuatro <td>4 <tr> <td>sinco <td>5 <tr> <td>ses <td>6 <tr> <td>sete <td>7 <tr> <td>oto <td>8 <tr> <td>nove <td>9 <tr> <td>des <td>10 <tr> <td>sento <td>100 <tr> <td>mil <td>1000 <tr> <td>– <td> <tr> <td>alo <td>hallo <tr> <td>bon dia <td>goede dag <tr> <td>bon note <td>goede nacht <tr> <td>como lo vade? <td>hoe gaat het? <tr> <td>bon <td>goed <tr> <td>mal <td>slecht <tr> <td>grasias <td>bedankt <tr> <td>adio <td>dag, tot ziens <tr> <td>– <td> <tr> <td>om <td>man <tr> <td>fem <td>vrouw <tr> <td>xica <td>meisje <tr> <td>xico <td>jongen <tr> <td>ami <td>vriend <tr> <td>ama <td>houden van <tr> <td>odia <td>haten <tr> <td>– <td> <tr> <td>oio <td>oog <tr> <td>vide <td>zien <tr> <td>orea <td>oor <tr> <td>oia <td>horen <tr> <td>boca <td>mond <tr> <td>testa <td>hoofd <tr> <td>mano <td>hand <tr> <td>dito <td>vinger, teen <tr> <td>pede <td>voet <tr> <td>colpa <td>slaan <tr> <td>pasea <td>lopen <tr> <td>core <td>rennen <tr> <td>– <td> <tr> <td>gato <td>kat <tr> <td>can <td>hond <tr> <td>cavalo <td>paard <tr> <td>bove <td>koe <tr> <td>porco <td>vogel <tr> <td>gal <td>kip <tr> <td>avia <td>vogel <tr> <td>pex <td>vis <tr> <td>flor <td>bloem <tr> <td>arbor <td>boom <tr> <td>– <td> <tr> <td>pais <td>land <tr> <td>site <td>stad <tr> <td>vila <td>dorp <tr> <td>casa <td>huis <tr> <td>ofisia <td>kantoor <tr> <td>otel <td>hotel <tr> <td>scola <td>school <tr> <td>restorante <td>restaurant <tr> <td>– <td> <tr> <td>auto <td>auto <tr> <td>tren <td>trein <tr> <td>avion <td>vliegtuig <tr> <td>barco <td>boot <tr> <td>bisicle <td>fiets <tr> <td>gida <td>leiden, autorijden <tr> <td>vola <td>vliegen <tr> <td>viaja <td>reizen <tr> <td>– <td> <tr> <td>sala <td>kamer <tr> <td>seja <td>stoel <tr> <td>table <td>tafel <tr> <td>leto <td>bed <tr> <td>telefon <td>telefoon <tr> <td>entra <td>ingaan <tr> <td>sorti <td>uitgaan <tr> <td>senta <td>zitten <tr> <td>usa <td>gebruiken <tr> <td>– <td> <tr> <td>camisa <td>hemd <tr> <td>pantalon <td>broek <tr> <td>falda <td>rok <tr> <td>roba <td>jurk <tr> <td>jaca <td>jas <tr> <td>sapato <td>schoen <tr> <td>xapo <td>hoed <tr> <td>porta <td>dragen <tr> <td>vesti <td>kleden <tr> <td>desvesti <td>uitkleden <tr> <td>– <td> <tr> <td>libro <td>boek <tr> <td>jornal <td>tijdschrift <tr> <td>pen <td>pen <tr> <td>nota <td>aantekening <tr> <td>leje <td>lezen <tr> <td>scrive <td>schrijven <tr> <td>– <td> <tr> <td>anio <td>jaar <tr> <td>mense <td>maand <tr> <td>dia <td>dag <tr> <td>ora <td>uur <tr> <td>minuto <td>minuut <tr> <td>secondo <td>seconde <tr> <td>– <td> <tr> <td>tas <td>kop <tr> <td>vitro <td>glas <tr> <td>plato <td>bord <tr> <td>force <td>vork <tr> <td>cotel <td>mes <tr> <td>culier <td>lepel <tr> <td>– <td> <tr> <td>carne <td>vlees <tr> <td>vejetal <td>groente <tr> <td>poma <td>appel <tr> <td>orania <td>sinaasappel <tr> <td>pan <td>brood <tr> <td>pasta <td>pasta <tr> <td>ris <td>rijst <tr> <td>cosini <td>koken <tr> <td>come <td>eten <tr> <td>– <td> <tr> <td>acua <td>water <tr> <td>te <td>thee <tr> <td>cafe <td>koffie <tr> <td>bir <td>bier <tr> <td>vino <td>wijn <tr> <td>bevi <td>drinken <tr> <td>– <td> <tr> <td>sol <td>zon <tr> <td>luna <td>maan <tr> <td>pluve <td>regen <tr> <td>neva <td>sneeuw <tr> <td>tera <td>aarde <tr> <td>mar <td>zee <tr> <td>– <td> <tr> <td>color <td>kleur <tr> <td>roja <td>rood <tr> <td>orania <td>oranje <tr> <td>jala <td>geel <tr> <td>verde <td>groen <tr> <td>blu <td>donkerblauw <tr> <td>azul <td>lichtblauw <tr> <td>blanca <td>wit <tr> <td>negra <td>zwart <tr> <td>brun <td>bruin <tr> <td>gris <td>grijs <tr> <td>– <td> <tr> <td>grande <td>groot <tr> <td>peti <td>klein <tr> <td>longa <td>lang <tr> <td>corta <td>kort <tr> <td>distante <td>ver <tr> <td>prosima <td>dichtbij <tr> <td>bela <td>mooi <tr> <td>fea <td>lelijk <tr> <td>– <td> <tr> <td>cara <td>duur <tr> <td>barata <td>goedkoop <tr> <td>custa <td>kosten <tr> <td>paia <td>betalen <tr> <td>compra <td>kopen <tr> <td>vende <td>verkopen <tr> <td>abrida <td>open <tr> <td>cluida <td>gesloten </table> </div> Traduida par George Boeree. </div> <div class="pede"> Esta paje es presentada con la lisensa <a href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">CC Attribution-Share Alike 4.0 International</a>. Lo ia es automatada jenerada de <a href="https://elefen.org/vici/introdui/nederlandes">la paje corespondente</a> en la Vici de Elefen a 11 agosto 2024 (12:40 UTC). </div> </body> </html>

CINXE.COM

Introductie in het Nederlands | Elefen