CINXE.COM
Jerusalema reĝlando - Vikipedio
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="eo" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Jerusalema reĝlando - Vikipedio</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )eowikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januaro","februaro","marto","aprilo","majo","junio","julio","aŭgusto","septembro","oktobro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"900b4411-61f1-4bec-97af-616fe116c74f","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Jerusalema_reĝlando","wgTitle":"Jerusalema reĝlando","wgCurRevisionId":8878634,"wgRevisionId":8878634,"wgArticleId":226782,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Nenombraj signifoj de nombraj parametroj","Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo","Elstaraj artikoloj de nekonata dato","Elstaraj artikoloj","Artikoloj de la semajno en 2008","Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn","Reĝoj de Jerusalemo","Krucistaj ŝtatoj","Historio de Jerusalemo","Historio de Israelo","Historio de Sirio","Historio de Libano","Historio de Jordanio","Eksaj reĝlandoj en Azio","Administraj unuoj fonditaj en 1090-1099", "Aperis en 1099","Administraj unuoj malfonditaj en 1290-1299","1291"],"wgPageViewLanguage":"eo","wgPageContentLanguage":"eo","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Jerusalema_reĝlando","wgRelevantArticleId":226782,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":8878634,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"eo","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"eo"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":90000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage", "wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q55502","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.niceInfoboxes":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init": "ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.Rekta-ligilo-al-Komunejo","ext.gadget.DocTabs","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=eo&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.gadget.niceInfoboxes&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Map_Crusader_states_1135-eo.svg/1200px-Map_Crusader_states_1135-eo.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1632"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Map_Crusader_states_1135-eo.svg/800px-Map_Crusader_states_1135-eo.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1088"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Map_Crusader_states_1135-eo.svg/640px-Map_Crusader_states_1135-eo.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="870"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Jerusalema reĝlando - Vikipedio"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//eo.m.wikipedia.org/wiki/Jerusalema_re%C4%9Dlando"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redakti" href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedio (eo)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//eo.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Jerusalema_re%C4%9Dlando"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedio Atom-fonto" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Jerusalema_reĝlando rootpage-Jerusalema_reĝlando skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltu al enhavo</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ĉefa menuo" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ĉefa menuo</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ĉefa menuo</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigado </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-desciption" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do"><span>Ĉefpaĝo</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portalo:Komunumo" title="Pri la projekto, kion vi povas fari, kie vi povas trovi ion"><span>Komunuma portalo</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Diskutejo"><span>Diskutejo</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Aktuala%C4%B5oj" title="Trovi fonajn informojn pri nunaj eventoj"><span>Aktualaĵoj</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj" title="Listo de la lastaj ŝanĝoj en la vikio. [r]" accesskey="r"><span>Lastaj ŝanĝoj</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Novaj_pa%C4%9Doj"><span>Novaj paĝoj</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Hazarda_pa%C4%9Do" title="Iri al hazarda paĝo [x]" accesskey="x"><span>Hazarda paĝo</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Helpo:Enhavo" title="La loko por eltrovi"><span>Helpo</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedio" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-eo.svg" style="width: 6.875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-eo.svg" width="109" height="13" style="width: 6.8125em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Ser%C4%89i" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Serĉi</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Serĉi tra Vikipedio" aria-label="Serĉi tra Vikipedio" autocapitalize="sentences" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specialaĵo:Serĉi"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Serĉi</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Personaj iloj"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aspekto" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aspekto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eo.wikipedia.org&uselang=eo" class=""><span>Donaci</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Jerusalema+re%C4%9Dlando" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga" class=""><span>Krei konton</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Jerusalema+re%C4%9Dlando" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o" class=""><span>Ensaluti</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Pliaj agordoj" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Personaj iloj" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Personaj iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menuo de uzanto" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eo.wikipedia.org&uselang=eo"><span>Donaci</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Jerusalema+re%C4%9Dlando" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Krei konton</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Jerusalema+re%C4%9Dlando" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Ensaluti</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Paĝoj por elsalutitaj redaktistoj <a href="/wiki/Helpo:Enkonduko" aria-label="Lernu pli pri redaktado"><span>Lernu pli</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Miaj_kontribuoj" title="Listo de redaktoj faritaj el ĉi tiu IPa adreso [y]" accesskey="y"><span>Kontribuoj</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Mia_diskutpa%C4%9Do" title="Diskuto pri redaktoj sub tiu ĉi IP adreso [n]" accesskey="n"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Enhavo" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Enhavo</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">kaŝi</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Komenco</div> </a> </li> <li id="toc-La_estiĝo_de_reĝlando_kaj_frua_historio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#La_estiĝo_de_reĝlando_kaj_frua_historio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>La estiĝo de reĝlando kaj frua historio</span> </div> </a> <ul id="toc-La_estiĝo_de_reĝlando_kaj_frua_historio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-La_vivo_en_la_frua_reĝlando" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#La_vivo_en_la_frua_reĝlando"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>La vivo en la frua reĝlando</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-La_vivo_en_la_frua_reĝlando-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli La vivo en la frua reĝlando subsekcio</span> </button> <ul id="toc-La_vivo_en_la_frua_reĝlando-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Loĝigado_de_Transmarejo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Loĝigado_de_Transmarejo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Loĝigado de Transmarejo</span> </div> </a> <ul id="toc-Loĝigado_de_Transmarejo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-La_vivstilo_de_la_transmaraj_frankoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#La_vivstilo_de_la_transmaraj_frankoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>La vivstilo de la transmaraj frankoj</span> </div> </a> <ul id="toc-La_vivstilo_de_la_transmaraj_frankoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eŭropanoj_kaj_la_vivo_en_la_urboj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Eŭropanoj_kaj_la_vivo_en_la_urboj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Eŭropanoj kaj la vivo en la urboj</span> </div> </a> <ul id="toc-Eŭropanoj_kaj_la_vivo_en_la_urboj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Muslimoj_kaj_la_orientaj_kristanoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Muslimoj_kaj_la_orientaj_kristanoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Muslimoj kaj la orientaj kristanoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Muslimoj_kaj_la_orientaj_kristanoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nobelaro_kaj_feŭda_sistemo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nobelaro_kaj_feŭda_sistemo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Nobelaro kaj feŭda sistemo</span> </div> </a> <ul id="toc-Nobelaro_kaj_feŭda_sistemo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-La_registaro_kaj_oficista_aparataro" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#La_registaro_kaj_oficista_aparataro"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>La registaro kaj oficista aparataro</span> </div> </a> <ul id="toc-La_registaro_kaj_oficista_aparataro-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ekonomio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ekonomio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.7</span> <span>Ekonomio</span> </div> </a> <ul id="toc-Ekonomio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Arkitekturo_kaj_arto" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Arkitekturo_kaj_arto"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.8</span> <span>Arkitekturo kaj arto</span> </div> </a> <ul id="toc-Arkitekturo_kaj_arto-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-12-a_jarcento" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#12-a_jarcento"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>12-a jarcento</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-12-a_jarcento-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli 12-a jarcento subsekcio</span> </button> <ul id="toc-12-a_jarcento-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Edessa_kaj_Damasko" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Edessa_kaj_Damasko"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Edessa kaj Damasko</span> </div> </a> <ul id="toc-Edessa_kaj_Damasko-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Veno_de_Baldueno_la_3-a" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Veno_de_Baldueno_la_3-a"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Veno de Baldueno la 3-a</span> </div> </a> <ul id="toc-Veno_de_Baldueno_la_3-a-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Alianco_kun_Bizanco" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Alianco_kun_Bizanco"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Alianco kun Bizanco</span> </div> </a> <ul id="toc-Alianco_kun_Bizanco-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Amaŭrio_la_1-a_kaj_kvin_ekspedicioj_en_Egiption" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Amaŭrio_la_1-a_kaj_kvin_ekspedicioj_en_Egiption"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Amaŭrio la 1-a kaj kvin ekspedicioj en Egiption</span> </div> </a> <ul id="toc-Amaŭrio_la_1-a_kaj_kvin_ekspedicioj_en_Egiption-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Muslima_ofensivo_kaj_falo_de_la_reĝlando" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Muslima_ofensivo_kaj_falo_de_la_reĝlando"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Muslima ofensivo kaj falo de la reĝlando</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Muslima_ofensivo_kaj_falo_de_la_reĝlando-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Muslima ofensivo kaj falo de la reĝlando subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Muslima_ofensivo_kaj_falo_de_la_reĝlando-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Falo_de_Jerusalemo_kaj_la_tria_krucmilito" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Falo_de_Jerusalemo_kaj_la_tria_krucmilito"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Falo de Jerusalemo kaj la tria krucmilito</span> </div> </a> <ul id="toc-Falo_de_Jerusalemo_kaj_la_tria_krucmilito-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-13-a_jarcento" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#13-a_jarcento"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>13-a jarcento</span> </div> </a> <ul id="toc-13-a_jarcento-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Bibliografio</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vidu_ankaŭ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Vidu_ankaŭ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Vidu ankaŭ</span> </div> </a> <ul id="toc-Vidu_ankaŭ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Referencoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Referencoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Referencoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Referencoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eksteraj_ligiloj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Eksteraj_ligiloj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Eksteraj ligiloj</span> </div> </a> <ul id="toc-Eksteraj_ligiloj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Enhavo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝaltu la enhavtabelon" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ŝaltu la enhavtabelon</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Jerusalema reĝlando</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Iru al artikolo en alia lingvo. Havebla en 72 lingvo" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-72" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">72 lingvoj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Reino_de_Cherusalem" title="Reino de Cherusalem — aragona" lang="an" hreflang="an" data-title="Reino de Cherusalem" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragona" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%85%D9%84%D9%83%D8%A9_%D8%A8%D9%8A%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="مملكة بيت المقدس — araba" lang="ar" hreflang="ar" data-title="مملكة بيت المقدس" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="araba" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%85%D9%84%D9%83%D8%A9_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%84%D9%8A%D9%85" title="مملكة اورشليم — Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="مملكة اورشليم" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Yerus%C9%99lim_krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Yerusəlim krallığı — azerbajĝana" lang="az" hreflang="az" data-title="Yerusəlim krallığı" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbajĝana" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%84%DB%8C%D9%85_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C%D8%BA%DB%8C" title="اورشلیم شاهلیغی — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="اورشلیم شاهلیغی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%B5%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%9E%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Іерусалімскае каралеўства — belorusa" lang="be" hreflang="be" data-title="Іерусалімскае каралеўства" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belorusa" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%99%D0%B5%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Йерусалимско кралство — bulgara" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Йерусалимско кралство" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgara" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%87%E0%A6%B0%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%AE_%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%AF" title="জেরুসালেম রাজ্য — bengala" lang="bn" hreflang="bn" data-title="জেরুসালেম রাজ্য" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengala" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Rouantelezh_Jeruzalem" title="Rouantelezh Jeruzalem — bretona" lang="br" hreflang="br" data-title="Rouantelezh Jeruzalem" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretona" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Regne_de_Jerusalem" title="Regne de Jerusalem — kataluna" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Regne de Jerusalem" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataluna" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%82%D9%88%D8%AF%D8%B3" title="شانشینی قودس — sorana" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="شانشینی قودس" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorana" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Jeruzal%C3%A9msk%C3%A9_kr%C3%A1lovstv%C3%AD" title="Jeruzalémské království — ĉeĥa" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Jeruzalémské království" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ĉeĥa" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Teyrnas_Jeriwsalem" title="Teyrnas Jeriwsalem — kimra" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Teyrnas Jeriwsalem" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="kimra" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Kongeriget_Jerusalem" title="Kongeriget Jerusalem — dana" lang="da" hreflang="da" data-title="Kongeriget Jerusalem" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dana" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/K%C3%B6nigreich_Jerusalem" title="Königreich Jerusalem — germana" lang="de" hreflang="de" data-title="Königreich Jerusalem" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="germana" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%99%CE%B5%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%AE%CE%BC" title="Βασίλειο της Ιερουσαλήμ — greka" lang="el" hreflang="el" data-title="Βασίλειο της Ιερουσαλήμ" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="greka" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Kingdom_of_Jerusalem" title="Kingdom of Jerusalem — angla" lang="en" hreflang="en" data-title="Kingdom of Jerusalem" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angla" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Reino_de_Jerusal%C3%A9n" title="Reino de Jerusalén — hispana" lang="es" hreflang="es" data-title="Reino de Jerusalén" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hispana" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Jeruusalemma_kuningriik" title="Jeruusalemma kuningriik — estona" lang="et" hreflang="et" data-title="Jeruusalemma kuningriik" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estona" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Jerusalemgo_Erresuma_Latindarra" title="Jerusalemgo Erresuma Latindarra — eŭska" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Jerusalemgo Erresuma Latindarra" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="eŭska" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%84%DB%8C%D9%85" title="پادشاهی اورشلیم — persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="پادشاهی اورشلیم" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Jerusalemin_kuningaskunta" title="Jerusalemin kuningaskunta — finna" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Jerusalemin kuningaskunta" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finna" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Royaume_de_J%C3%A9rusalem" title="Royaume de Jérusalem — franca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Royaume de Jérusalem" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="franca" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Reino_de_Xerusal%C3%A9n" title="Reino de Xerusalén — galega" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Reino de Xerusalén" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galega" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%9E%D7%9C%D7%9B%D7%AA_%D7%99%D7%A8%D7%95%D7%A9%D7%9C%D7%99%D7%9D" title="ממלכת ירושלים — hebrea" lang="he" hreflang="he" data-title="ממלכת ירושלים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrea" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Jeruzalemsko_Kraljevstvo" title="Jeruzalemsko Kraljevstvo — kroata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Jeruzalemsko Kraljevstvo" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Jeruzs%C3%A1lemi_Kir%C3%A1lys%C3%A1g" title="Jeruzsálemi Királyság — hungara" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Jeruzsálemi Királyság" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hungara" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%B2%D5%A5%D5%B4%D5%AB_%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Երուսաղեմի թագավորություն — armena" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Երուսաղեմի թագավորություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armena" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Kerajaan_Yerusalem" title="Kerajaan Yerusalem — indonezia" lang="id" hreflang="id" data-title="Kerajaan Yerusalem" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Konungsr%C3%ADki%C3%B0_Jer%C3%BAsalem" title="Konungsríkið Jerúsalem — islanda" lang="is" hreflang="is" data-title="Konungsríkið Jerúsalem" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islanda" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Regno_di_Gerusalemme" title="Regno di Gerusalemme — itala" lang="it" hreflang="it" data-title="Regno di Gerusalemme" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="itala" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A8%E3%83%AB%E3%82%B5%E3%83%AC%E3%83%A0%E7%8E%8B%E5%9B%BD" title="エルサレム王国 — japana" lang="ja" hreflang="ja" data-title="エルサレム王国" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japana" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D" title="იერუსალიმის სამეფო — kartvela" lang="ka" hreflang="ka" data-title="იერუსალიმის სამეფო" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="kartvela" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%98%88%EB%A3%A8%EC%82%B4%EB%A0%98_%EC%99%95%EA%B5%AD" title="예루살렘 왕국 — korea" lang="ko" hreflang="ko" data-title="예루살렘 왕국" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="korea" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Keyaniya_Or%C5%9Fel%C3%AEm%C3%AA" title="Keyaniya Orşelîmê — kurda" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Keyaniya Orşelîmê" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurda" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B5%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BC_%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D1%83%D0%B3%D1%83" title="Иерусалим королдугу — kirgiza" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Иерусалим королдугу" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiza" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Regnum_Hierosolymitanum" title="Regnum Hierosolymitanum — latino" lang="la" hreflang="la" data-title="Regnum Hierosolymitanum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latino" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Regno_de_Geruzal%C3%A8mme" title="Regno de Geruzalèmme — Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Regno de Geruzalèmme" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Jeruzal%C4%97s_karalyst%C4%97" title="Jeruzalės karalystė — litova" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Jeruzalės karalystė" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litova" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Jeruzalemes_Karaliste" title="Jeruzalemes Karaliste — latva" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Jeruzalemes Karaliste" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latva" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%BE_%D0%9A%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Ерусалимско Кралство — makedona" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Ерусалимско Кралство" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedona" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Kerajaan_Jerusalem" title="Kerajaan Jerusalem — malaja" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Kerajaan Jerusalem" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaja" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/K%C3%B6nigriek_Jerusalem" title="Königriek Jerusalem — platgermana" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Königriek Jerusalem" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="platgermana" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Koninkrijk_Jeruzalem" title="Koninkrijk Jeruzalem — nederlanda" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Koninkrijk Jeruzalem" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="nederlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Konged%C3%B8met_Jerusalem" title="Kongedømet Jerusalem — novnorvega" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Kongedømet Jerusalem" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="novnorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Kongeriket_Jerusalem" title="Kongeriket Jerusalem — dannorvega" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Kongeriket Jerusalem" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="dannorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Reyaume_de_J%C3%A9rusalem" title="Reyaume de Jérusalem — Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Reyaume de Jérusalem" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Reiaume_de_Jerusal%C3%A8m" title="Reiaume de Jerusalèm — okcitana" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Reiaume de Jerusalèm" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="okcitana" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Kr%C3%B3lestwo_Jerozolimskie" title="Królestwo Jerozolimskie — pola" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Królestwo Jerozolimskie" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="pola" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%84%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%DB%81%D8%AA" title="یروشلم بادشاہت — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="یروشلم بادشاہت" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AF_%D8%A8%D9%8A%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_%D9%BE%D8%A7%DA%86%D8%A7%D9%87%D9%8A" title="د بيت المقدس پاچاهي — paŝtua" lang="ps" hreflang="ps" data-title="د بيت المقدس پاچاهي" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paŝtua" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Reino_de_Jerusal%C3%A9m" title="Reino de Jerusalém — portugala" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Reino de Jerusalém" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugala" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Regatul_Ierusalimului" title="Regatul Ierusalimului — rumana" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Regatul Ierusalimului" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumana" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B5%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%B2%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Иерусалимское королевство — rusa" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Иерусалимское королевство" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rusa" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Kinrick_o_Jerusalem" title="Kinrick o Jerusalem — skota" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Kinrick o Jerusalem" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skota" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Jeruzalemsko_Kraljevstvo" title="Jeruzalemsko Kraljevstvo — serbo-Kroata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Jeruzalemsko Kraljevstvo" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-Kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Jeruzalemsk%C3%A9_kr%C3%A1%C4%BEovstvo" title="Jeruzalemské kráľovstvo — slovaka" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Jeruzalemské kráľovstvo" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaka" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Jeruzalemsko_kraljestvo" title="Jeruzalemsko kraljestvo — slovena" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Jeruzalemsko kraljestvo" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovena" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D1%99%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B0_%D0%88%D0%B5%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BC" title="Краљевина Јерусалим — serba" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Краљевина Јерусалим" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serba" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Kungariket_Jerusalem" title="Kungariket Jerusalem — sveda" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Kungariket Jerusalem" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sveda" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%8E%E0%AE%B0%E0%AF%81%E0%AE%9A%E0%AE%B2%E0%AF%87%E0%AE%AE%E0%AF%8D_%E0%AE%AA%E0%AF%87%E0%AE%B0%E0%AE%B0%E0%AE%9A%E0%AF%81" title="எருசலேம் பேரரசு — tamila" lang="ta" hreflang="ta" data-title="எருசலேம் பேரரசு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamila" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%A1" title="ราชอาณาจักรเยรูซาเลม — taja" lang="th" hreflang="th" data-title="ราชอาณาจักรเยรูซาเลม" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="taja" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Kaharian_ng_Herusalem" title="Kaharian ng Herusalem — tagaloga" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Kaharian ng Herusalem" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagaloga" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kud%C3%BCs_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Kudüs Krallığı — turka" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kudüs Krallığı" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turka" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%84%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B5_%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%96%D0%B2%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE" title="Єрусалимське королівство — ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Єрусалимське королівство" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%AA_%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%84%D9%85" title="مملکت یروشلم — urduo" lang="ur" hreflang="ur" data-title="مملکت یروشلم" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urduo" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Jerusalem" title="Vương quốc Jerusalem — vjetnama" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Vương quốc Jerusalem" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vjetnama" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Rwey%C3%A5me_crustin_d%27_Djeruzalem" title="Rweyåme crustin d' Djeruzalem — valona" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Rweyåme crustin d' Djeruzalem" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="valona" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%80%B6%E8%B7%AF%E6%92%92%E5%86%B7%E7%8E%8B%E5%9B%BD" title="耶路撒冷王国 — vua" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="耶路撒冷王国" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vua" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A8_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%94" title="იერუსალიმიშ ომაფე — Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="იერუსალიმიშ ომაფე" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%80%B6%E8%B7%AF%E6%92%92%E5%86%B7%E7%8E%8B%E5%9C%8B" title="耶路撒冷王國 — ĉina" lang="zh" hreflang="zh" data-title="耶路撒冷王國" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ĉina" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/I%C3%A2-l%C5%8D%CD%98-sat-l%C3%A9ng_%C3%94ng-kok" title="Iâ-lō͘-sat-léng Ông-kok — Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Iâ-lō͘-sat-léng Ông-kok" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q55502#sitelinks-wikipedia" title="Redakti interlingvajn ligilojn" class="wbc-editpage">Redakti ligilojn</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Nomspacoj"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Jerusalema_re%C4%9Dlando" title="Vidi la artikolon [c]" accesskey="c"><span>Artikolo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Diskuto:Jerusalema_re%C4%9Dlando" rel="discussion" title="Diskuto pri la artikolo [t]" accesskey="t"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝanĝi lingvan varianton" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Esperanto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vidoj"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Jerusalema_re%C4%9Dlando"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=history" title="Antaŭaj versioj de ĉi tiu paĝo. [h]" accesskey="h"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Iloj" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Iloj</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Pliaj opcioj" > <div class="vector-menu-heading"> Agoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Jerusalema_re%C4%9Dlando"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=history"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ĝenerale </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kio_ligas_%C4%89i_tien%3F/Jerusalema_re%C4%9Dlando" title="Listo de ĉiuj vikiaj paĝoj kiuj ligas ĉi tien [j]" accesskey="j"><span>Ligiloj ĉi tien</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Rilataj_%C5%9Dan%C4%9Doj/Jerusalema_re%C4%9Dlando" rel="nofollow" title="Lastaj ŝanĝoj en paĝoj kiuj ligas al ĉi tiu paĝo [k]" accesskey="k"><span>Rilataj ŝanĝoj</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=eo" title="Alŝuti dosierojn [u]" accesskey="u"><span>Alŝuti dosieron</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Specialaj_pa%C4%9Doj" title="Listo de ĉiuj specialaj paĝoj [q]" accesskey="q"><span>Specialaj paĝoj</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&oldid=8878634" title="Porĉiama ligilo al ĉi versio de la paĝo"><span>Konstanta ligilo</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=info" title="Pli da informo pri ĉi tiu paĝo"><span>Informoj pri la paĝo</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Citi&page=Jerusalema_re%C4%9Dlando&id=8878634&wpFormIdentifier=titleform" title="Informoj pri kiel citi ĉi tiun paĝon"><span>Citi ĉi tiun artikolon</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FJerusalema_re%25C4%259Dlando"><span>Akiri mallongigitan URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:QrCode&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FJerusalema_re%25C4%259Dlando"><span>Elŝutu QR-kodon</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Presi/elporti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Libro&bookcmd=book_creator&referer=Jerusalema+re%C4%9Dlando"><span>Krei libron</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:DownloadAsPdf&page=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=show-download-screen"><span>Elŝuti kiel PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&printable=yes" title="Presebla versio de tiu ĉi paĝo [p]" accesskey="p"><span>Presebla versio</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> En aliaj projektoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Kingdom_of_Jerusalem" hreflang="en"><span>Vikimedia Komunejo</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q55502" title="Ligilo al konektita datuma ero [g]" accesskey="g"><span>Ero en Vikidatumoj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aspekto</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">kaŝi</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">El Vikipedio, la libera enciklopedio</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="eo" dir="ltr"><table class="infobox geography" style="margin-left:0.5em; background-color:#F5F5F5; border-collapse: collapse; float: right; font-size:90 %; width:23em; -moz-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; -webkit-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; box-shadow: 4px 4px 4px #CCC;"> <tbody><tr> <td align="center" colspan="2" style="background-color:#E9E9E9; font-size:170%;" class="kaplinio mapo"><b>Jerusalema reĝlando</b> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; background-color:#e4dcf6; color:#000000;">Origina nomo: </th></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; background-color:#F0E0FF; color:#000000; font-family:Monotype Corsiva, serif;">Roiaume de Jherusalem<br />Regnum Hierosolimitanum </th></tr> <tr> <td colspan="2"> <table width="100%" style="background-color: #fff; border-top: 1px solid #CCC; font-size:111%;"> <tbody><tr> <td width="25%" style="text-align: left;vertical-align:top"><a href="/wiki/Fatima_kaliflando" class="mw-redirect" title="Fatima kaliflando">←</a> <span class="framedpicture"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Rectangular_green_flag.svg" class="mw-file-description" title="Fatima kaliflando"><img alt="Fatima kaliflando" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Rectangular_green_flag.svg/25px-Rectangular_green_flag.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Rectangular_green_flag.svg/38px-Rectangular_green_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Rectangular_green_flag.svg/50px-Rectangular_green_flag.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> </td> <td width="50%" style="text-align: center;vertical-align:top"><b><a href="/wiki/1099" title="1099">1099</a> – <a href="/wiki/1291" title="1291">1291</a></b> </td> <td width="25%" style="text-align: right;vertical-align:top"><span class="framedpicture"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Sultanate_of_mamlucks_flag.png" class="mw-file-description" title="Mameluka sultanlando"><img alt="Mameluka sultanlando" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Sultanate_of_mamlucks_flag.png/25px-Sultanate_of_mamlucks_flag.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Sultanate_of_mamlucks_flag.png/38px-Sultanate_of_mamlucks_flag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Sultanate_of_mamlucks_flag.png/50px-Sultanate_of_mamlucks_flag.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="200" /></a></span></span> <a href="/wiki/Mameluka_sultanlando" class="mw-redirect" title="Mameluka sultanlando">→</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td align="center" style="background-color:#fff;"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Flag_of_the_Kingdom_of_Jerusalem.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Flag_of_the_Kingdom_of_Jerusalem.jpg/110px-Flag_of_the_Kingdom_of_Jerusalem.jpg" decoding="async" width="110" height="83" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/18/Flag_of_the_Kingdom_of_Jerusalem.jpg 1.5x" data-file-width="128" data-file-height="96" /></a></span> </p> </td> <td align="center" style="background-color:#fff;"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Blason_Royaume_de_J%C3%A9rusalem.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Blason_Royaume_de_J%C3%A9rusalem.svg/90px-Blason_Royaume_de_J%C3%A9rusalem.svg.png" decoding="async" width="90" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Blason_Royaume_de_J%C3%A9rusalem.svg/135px-Blason_Royaume_de_J%C3%A9rusalem.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Blason_Royaume_de_J%C3%A9rusalem.svg/180px-Blason_Royaume_de_J%C3%A9rusalem.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="660" /></a></span> </p> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; background-color:#e4dcf6; color:#000000;"><b><a href="/wiki/Krucistaj_%C5%9Dtatoj" title="Krucistaj ŝtatoj">Krucista ŝtato</a> • historia lando</b> </th></tr> <tr> <td colspan="3" style="background-color: #eaeaea; border-top: 1px solid #CCC; text-align: center;"><b>Geografio</b> <table width="100%" style="background-color: #fff; border-top: 1px solid #CCC;padding-bottom:0;"> <tbody><tr> <td colspan="2" style="text-align:center;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Map_Crusader_states_1135-eo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Map_Crusader_states_1135-eo.svg/296px-Map_Crusader_states_1135-eo.svg.png" decoding="async" width="296" height="403" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Map_Crusader_states_1135-eo.svg/444px-Map_Crusader_states_1135-eo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Map_Crusader_states_1135-eo.svg/592px-Map_Crusader_states_1135-eo.svg.png 2x" data-file-width="978" data-file-height="1330" /></a></span> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td width="35%" style="border: 1px solid #CCC;"><span style="margin-left:.2em"><a href="/wiki/%C4%88efurbo" title="Ĉefurbo">Ĉefurbo</a>:</span> </td> <td style="border: 1px solid #CCC;"><div style="margin-left:.2em"><a href="/wiki/Jerusalemo" title="Jerusalemo">Jerusalemo</a> (1099 – 1187)<br /><a href="/wiki/Akko" title="Akko">Akko</a> (1191 – 1291)</div> </td></tr> <tr> <td colspan="3" style="background-color: #eaeaea; border-top: 1px solid #CCC; border-bottom: 1px solid #CCC; text-align: center;"><b>Loĝantaro</b> </td></tr> <tr> <td style="border: 1px solid #CCC;"><div style="margin-left:.2em">Kvanto de loĝantoj:</div> </td> <td style="border: 1px solid #CCC;"><div style="margin-left:.2em">proksimume 250 000 homoj sur provincoj<br />90 000 -  120 000 eŭropanoj </div> </td></tr> <tr> <td style="border: 1px solid #CCC;"><div style="margin-left:.2em">Nacia konsisto:</div> </td> <td style="border: 1px solid #CCC;"><div style="margin-left:.2em"><a href="/wiki/Frankoj" title="Frankoj">frankoj</a> (proksimume 25 % el la suma populacio), <a href="/wiki/Araboj" title="Araboj">araboj</a>, <a href="/wiki/Judoj" title="Judoj">judoj</a>, <a href="/wiki/Grekoj" title="Grekoj">grekoj</a>, <a href="/w/index.php?title=Sirianoj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sirianoj (paĝo ne ekzistas)">sirianoj</a>, ka.</div> </td></tr> <tr> <td style="border: 1px solid #CCC;"><div style="margin-left:.2em"><a href="/wiki/Lingvo" title="Lingvo">Lingvoj</a>:</div> </td> <td style="border: 1px solid #CCC;"><div style="margin-left:.2em"><a href="/wiki/Latina" class="mw-redirect" title="Latina">latina</a>, <a href="/wiki/Malnovfranca" class="mw-redirect" title="Malnovfranca">malnovfranca</a>, <a href="/wiki/Itala" class="mw-disambig" title="Itala">itala</a>, <a href="/wiki/Greka" class="mw-redirect" title="Greka">greka</a>, <a href="/wiki/Araba" class="mw-redirect" title="Araba">araba</a></div> </td></tr> <tr> <td style="border: 1px solid #CCC;"><div style="margin-left:.2em"><a href="/wiki/Religio" title="Religio">Religio</a>:</div> </td> <td style="border: 1px solid #CCC;"><div style="margin-left:.2em"><a href="/wiki/Romkatolika_eklezio" class="mw-redirect" title="Romkatolika eklezio">romkatolika</a>, <a href="/wiki/Ortodoksismo" title="Ortodoksismo">orientaj ortodoksistoj</a>, <a href="/wiki/Orienta_eklezio" class="mw-redirect" title="Orienta eklezio">orienta eklezio</a>, <a href="/wiki/Judismo" title="Judismo">judismo</a>, <a href="/wiki/Islamo" title="Islamo">islamo</a></div> </td></tr> <tr> <td colspan="3" style="background-color: #eaeaea; border-top: 1px solid #CCC; border-bottom: 1px solid #CCC; text-align: center;"><b>Ŝtat-strukturo</b> </td></tr> <tr> <td style="border: 1px solid #CCC;"><div style="margin-left:.2em"><a href="/wiki/Listo_de_formoj_de_registaro" title="Listo de formoj de registaro">Ŝtat-strukturo</a>:</div> </td> <td style="border: 1px solid #CCC;"><div style="margin-left:.2em"><a href="/wiki/Monarkio" title="Monarkio">monarkio</a></div> </td></tr> <tr> <td style="border: 1px solid #CCC;"><div style="margin-left:.2em"><a href="/wiki/Monunuo" class="mw-redirect" title="Monunuo">Monunuo</a>:</div> </td> <td style="border: 1px solid #CCC;"><div style="margin-left:.2em"><a href="/wiki/Deniero" title="Deniero">deniero</a></div> </td></tr> <tr> <td style="border: 1px solid #CCC;"><div style="margin-left:.2em">Estiĝo:</div> </td> <td style="border: 1px solid #CCC;margin: 1em"><div style="margin-left:.2em"><a href="/wiki/1099" title="1099">1099</a> (okupo de <a href="/wiki/Sankta_Lando" title="Sankta Lando">Sankta Lando</a> fare de krucistoj en la paso de la <a href="/wiki/Unua_krucmilito" title="Unua krucmilito">unua krucmilito</a>)</div> </td></tr> <tr> <td style="border: 1px solid #CCC;"><div style="margin-left:.2em">Pereo:</div> </td> <td style="border: 1px solid #CCC;"><div style="margin-left:.2em"><a href="/wiki/1291" title="1291">1291</a> (falo de <a href="/wiki/Akko" title="Akko">Akko</a> en la manojn de <a href="/wiki/Mamelukoj" class="mw-redirect" title="Mamelukoj">mamelukoj</a>)</div> </td></tr> <tr> <td colspan="2"> <table width="99%" style="text-align:left; margin:0 auto;"> <tbody><tr> <td width="51%" valign="top"><span id="antaŭ-post"></span><b>Antaŭaj ŝtatoj:</b> <table style="margin-right:.5em;margin-left:-3px"> <tbody><tr> <td><span class="framedpicture"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Rectangular_green_flag.svg" class="mw-file-description" title="Fatima kaliflando"><img alt="Fatima kaliflando" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Rectangular_green_flag.svg/25px-Rectangular_green_flag.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Rectangular_green_flag.svg/38px-Rectangular_green_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Rectangular_green_flag.svg/50px-Rectangular_green_flag.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span></td> <td><a href="/wiki/Fatima_kaliflando" class="mw-redirect" title="Fatima kaliflando">Fatima kaliflando</a> </td></tr> </tbody></table> </td> <td valign="top"><b>Postsekvaj ŝtatoj:</b> <table style="margin-left:-3px"> <tbody><tr> <td><span class="framedpicture"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Sultanate_of_mamlucks_flag.png" class="mw-file-description" title="Mameluka sultanlando"><img alt="Mameluka sultanlando" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Sultanate_of_mamlucks_flag.png/25px-Sultanate_of_mamlucks_flag.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Sultanate_of_mamlucks_flag.png/38px-Sultanate_of_mamlucks_flag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Sultanate_of_mamlucks_flag.png/50px-Sultanate_of_mamlucks_flag.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="200" /></a></span></span></td> <td><a href="/wiki/Mameluka_sultanlando" class="mw-redirect" title="Mameluka sultanlando">Mameluka sultanlando</a> </td></tr> </tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="3" style="background-color: #eaeaea; border-top: 1px solid #CCC; text-align: center;"><b>Elstaraj historiaj eventoj</b> </td></tr> <tr> <td colspan="3" style="background-color: #eaeaea; border-top: 1px solid #CCC; text-align: center;"><b>Diplomatiaj rilatoj</b> </td></tr> </tbody></table> </td></tr><tr><td class="shangu-shablonon infoboximage" colspan="2" style="text-align:center;padding:0.2em"><div class="noprint toccolours" style="border:2px solid #a2a9b1;padding:5px;background-color:#E9E9E9;color:black;font-size:xx-small;font-weight:normal"><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vikipedio:Informkestoj" title="Vikipedio:Informkestoj"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/15px-Information_icon.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/23px-Information_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/30px-Information_icon.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></a><figcaption></figcaption></figure><span class="noprint plainlinksneverexpand" style="text-align:center"><a href="/wiki/%C5%9Cablono:Informkesto_pereinta_%C5%9Dtato" title="Ŝablono:Informkesto pereinta ŝtato">v</a> • <a href="/wiki/%C5%9Cablono-Diskuto:Informkesto_pereinta_%C5%9Dtato" title="Ŝablono-Diskuto:Informkesto pereinta ŝtato">d</a> • <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Cablono%3AInformkesto_pereinta_%C5%9Dtato&action=edit">r</a></span></div></td></tr> </tbody></table> <p><b>Jerusalema reĝlando</b> (<a href="/wiki/Malnovfranca_lingvo" title="Malnovfranca lingvo">malnovfrance</a> <span class="fremdlingve" lang="fr" dir="ltr" title="franca lingvo"><i>Roiaume de Jherusalem</i></span>, <a href="/wiki/Latina_lingvo" title="Latina lingvo">latine</a> <span class="fremdlingve" lang="la" dir="ltr" title="latina lingvo"><i>Regnum Hierosolimitanum</i></span>) estis <a href="/wiki/Krucistaj_%C5%9Dtatoj" title="Krucistaj ŝtatoj">krucista ŝtato</a> fondita en la <a href="/wiki/Sankta_Lando" title="Sankta Lando">Sankta Lando</a> post la <a href="/wiki/Unua_krucmilito" title="Unua krucmilito">unua krucmilita ekspedicio</a> en la jaro <a href="/wiki/1099" title="1099">1099</a>. La nova <a href="/wiki/Kristanismo" title="Kristanismo">kristana</a> reĝlando havis fermitajn aliancojn kun <a href="/wiki/Okcidenta_E%C5%ADropo" title="Okcidenta Eŭropo">okcidenteŭropaj</a> <a href="/wiki/Monarkio" title="Monarkio">monarkioj</a> kaj kompare kun ili ĝi estis relative malgranda kaj malforta ŝtato, kiu devis esti ofte ekonomie kaj soldate subtenata el Eŭropo. Post la falo de <a href="/wiki/Graflando_de_Edessa" class="mw-redirect" title="Graflando de Edessa">graflando de Edessa</a> en la manojn de <a href="/wiki/Zeng%C3%AD" class="mw-redirect" title="Zengí">Zengí</a>, la <a href="/wiki/Mosulo" title="Mosulo">mosula</a> <a href="/wiki/Atabego" title="Atabego">atabego</a>, estis en la jaro <a href="/wiki/1146" title="1146">1146</a> proklamita de <a href="/wiki/Papo" title="Papo">papo</a> <a href="/wiki/E%C5%ADgeno_la_2-a" title="Eŭgeno la 2-a">Eŭgeno la 2-a</a> la <a href="/wiki/Dua_krucmilito" class="mw-redirect" title="Dua krucmilito">dua krucmilito</a> por defendi la <a href="/wiki/Baziliko_de_Sankta_tombo" class="mw-redirect" title="Baziliko de Sankta tombo">sanktan tombon</a>. Tiu ĉi ekspedicio eltiris kaj sieĝis <a href="/wiki/Damasko" title="Damasko">Damaskon</a>, sed ĝi finiĝis nefame. La <a href="/wiki/4-an_de_julio" class="mw-redirect" title="4-an de julio">4-an de julio</a> de la jaro <a href="/wiki/1187" title="1187">1187</a>, okdek ok jaroj post la konkero de <a href="/wiki/Jerusalemo" title="Jerusalemo">Jerusalemo</a> fare de la krucistoj, sultano <a href="/wiki/Saladin" class="mw-redirect" title="Saladin">Saladin</a> venkis la reĝon <a href="/wiki/Guy_de_Lusignan" title="Guy de Lusignan">Guy de Lusignan</a> en <a href="/wiki/Batalo_apud_Hatt%C3%ADn" class="mw-redirect" title="Batalo apud Hattín">batalo apud Hattín</a> kaj poste li komencis grandan ofenzivon kontraŭ krucistoj en <a href="/wiki/Levantenio" title="Levantenio">Levantenio</a>. Sekve estis el Eŭropo sendita la <a href="/wiki/Tria_krucmilito" class="mw-redirect" title="Tria krucmilito">tria krucmilito</a>, en kiu partoprenis interalie la angla reĝo <a href="/wiki/Rikardo_la_1-a_(Anglio)" title="Rikardo la 1-a (Anglio)">Rikardo la 1-a Leona Koro</a>, la reĝo de <a href="/wiki/Francio" title="Francio">Francio</a> <a href="/wiki/Filipo_la_2-a_(Francio)" title="Filipo la 2-a (Francio)">Filipo Aŭgusto</a> kaj la romia-germana imperiestro <a href="/wiki/Frederiko_la_1-a_(Sankta_Romia_Imperio)" title="Frederiko la 1-a (Sankta Romia Imperio)">Frederiko Barbarosa</a>. La krucmilito daŭris tri jarojn kaj eŭropanoj akiris reen per batalo la <a href="/wiki/Palestino" title="Palestino">palestinan</a> marbordon, sed al ceteraj antaŭaj krucistaj ŝtatoj en <a href="/wiki/Cisjordanio" title="Cisjordanio">Cisjordanio</a> kaj Jerusalemo mem ili jam armee ne havis fortojn. Jerusalema reĝlando estis reduktita al malgranda strio de lando apud la mediteranea marbordo, reganta nur kelkajn urbojn kaj kun nova ĉefurbo <a href="/wiki/Akko" title="Akko">Akko</a>, ĝis kiam ĝi estis en la jaro <a href="/wiki/1291" title="1291">1291</a> definitive neniigita fare de <a href="/wiki/%C4%A4alil" title="Ĥalil">Ĥalil</a>, la <a href="/wiki/Mamelukoj" class="mw-redirect" title="Mamelukoj">mameluka</a> sultano. </p><p>La reĝlando prenis la teritoriojn de hodiaŭa <a href="/wiki/Israelo" title="Israelo">Israelo</a>, <a href="/wiki/Cisjordanio" title="Cisjordanio">Cisjordanio</a> kaj <a href="/wiki/Gaza_Sektoro" class="mw-redirect" title="Gaza Sektoro">Gaza Sektoro</a>. Apartenis al ĝi ankaŭ teritoriojn de hodiaŭa <a href="/wiki/Libano" title="Libano">Libano</a> norde, <a href="/wiki/Sinajo" title="Sinajo">Sinajo</a> sude kaj parto de hodiaŭa <a href="/wiki/Jordanio" title="Jordanio">Jordanio</a> kaj <a href="/wiki/Sirio" title="Sirio">Sirio</a>. La krucistoj same provis disvastigi siajn teritoriojn je <a href="/wiki/Fatima_kaliflando" class="mw-redirect" title="Fatima kaliflando">Fatima kaliflando</a>, sed sensukcese. La palestinaj krucistoj estis forte ligitaj al siaj najbaroj, precipe al la <a href="/wiki/Armena_re%C4%9Dlando_en_Kilikio" title="Armena reĝlando en Kilikio">Armena reĝlando en Kilikio</a> kaj <a href="/wiki/Bizanca_Imperio" class="mw-redirect" title="Bizanca Imperio">Bizanca Imperio</a>, danke al kiuj la latinaj krucistoj parte "<a href="/wiki/Oriento" title="Oriento">orientizis sin</a>". </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="La_estiĝo_de_reĝlando_kaj_frua_historio"><span id="La_esti.C4.9Do_de_re.C4.9Dlando_kaj_frua_historio"></span>La estiĝo de reĝlando kaj frua historio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=1" title="Redakti sekcion: La estiĝo de reĝlando kaj frua historio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=1" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: La estiĝo de reĝlando kaj frua historio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r8860200">.mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;padding:0.5em;font-style:italic}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#202122;color:white;border:1px solid #333333}html.skin-theme-clientpref-light .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#F9F9F9;color:black;border:1px solid #AAAAAA}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#202122;color:white;border:1px solid #333333}}</style> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikoloj <a href="/wiki/Unua_krucmilito" title="Unua krucmilito">Unua krucmilito</a> kaj <a href="/wiki/Sie%C4%9Do_de_Jerusalemo_(1099)" title="Sieĝo de Jerusalemo (1099)">Sieĝo de Jerusalemo (1099)</a>.</div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:1099jerusalem.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/1099jerusalem.jpg/200px-1099jerusalem.jpg" decoding="async" width="200" height="209" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/1099jerusalem.jpg/300px-1099jerusalem.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/1099jerusalem.jpg/400px-1099jerusalem.jpg 2x" data-file-width="766" data-file-height="802" /></a><figcaption>Sieĝo de Jerusalemo fare de krucistoj en la jaro 1099</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Godfrey_of_Bouillon,_holding_a_pollaxe._(Manta_Castle,_Cuneo,_Italy).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Godfrey_of_Bouillon%2C_holding_a_pollaxe._%28Manta_Castle%2C_Cuneo%2C_Italy%29.jpg/200px-Godfrey_of_Bouillon%2C_holding_a_pollaxe._%28Manta_Castle%2C_Cuneo%2C_Italy%29.jpg" decoding="async" width="200" height="327" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Godfrey_of_Bouillon%2C_holding_a_pollaxe._%28Manta_Castle%2C_Cuneo%2C_Italy%29.jpg/300px-Godfrey_of_Bouillon%2C_holding_a_pollaxe._%28Manta_Castle%2C_Cuneo%2C_Italy%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Godfrey_of_Bouillon%2C_holding_a_pollaxe._%28Manta_Castle%2C_Cuneo%2C_Italy%29.jpg/400px-Godfrey_of_Bouillon%2C_holding_a_pollaxe._%28Manta_Castle%2C_Cuneo%2C_Italy%29.jpg 2x" data-file-width="450" data-file-height="735" /></a><figcaption>Godefroi de Bouillon kiel Ŝirmanto de sankta tombo</figcaption></figure> <p>En la jaro <a href="/wiki/1095" title="1095">1095</a> papo <a href="/wiki/Urbano_la_1-a" title="Urbano la 1-a">Urbano la 1-a</a> dum <a href="/w/index.php?title=Koncilio_en_Clermont&action=edit&redlink=1" class="new" title="Koncilio en Clermont (paĝo ne ekzistas)">koncilio en Clermont</a> proklamis la <a href="/wiki/Unua_krucmilito" title="Unua krucmilito">unuan krucmilitan marŝon kontraŭ nekreduloj</a> kun celo helpi la orientajn kristanojn en batalo kontraŭ antaŭeniro de <a href="/wiki/Sel%C4%9Dukaj_turkoj" class="mw-redirect" title="Selĝukaj turkoj">selĝukaj turkoj</a> en <a href="/wiki/Anatolio" title="Anatolio">Anatolio</a>. Tamen Sankta lando fariĝis la ĉefa celo de intereso de tiu ĉi soldata ekspedicio. Sekve estis ekspediciita militmarŝo orienten kaj kulmino de la <a href="/wiki/Unua_krucmilito" title="Unua krucmilito">krucmilito</a> estis la <a href="/wiki/Sie%C4%9Do_de_Jerusalemo_(1099)" title="Sieĝo de Jerusalemo (1099)">sieĝo de Jerusalemo</a> en julio de <a href="/wiki/1099" title="1099">1099</a>. <sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ankoraŭ antaŭ la konkero de la urbo mem bruletis inter krucistoj disputo pri la estonta statuto de Jerusalemo kaj post ties konkero ĝi ekbrulis plene. Por solvi tiun ĉi demandon kunvenis <a href="/wiki/Koncilio" title="Koncilio">koncilio</a>, kiun partoprenis la plej superaj ekleziaj altranguloj kaj soldataraj komandantoj. <a href="/wiki/Kavaliro" title="Kavaliro">Kavaliroj</a> kaj profanaj partoprenantoj de la ekspedicio opiniis, ke estus elektota laŭregula reĝo, sed la pastraro oponis, ke la registaro devus esti pure <a href="/wiki/Teokratio" title="Teokratio">teokrata</a> kaj en pozicion de la reganto de urbo ĝi realigis episkopon Arnoldon Malecorn. La nobelaro rifuzis tion, ĉar ili ne volis rezigni pri sia parto de la konkero de Sankta lando utile al la eklezio, sed ili devis serĉi ian kandidaton inter si. Ĉefaj kandidatoj fariĝis du antaŭaj gvidantoj de la unua krucmilito: malsupralorena duko <a href="/wiki/Godefroi_de_Bouillon" class="mw-redirect" title="Godefroi de Bouillon">Godefroi de Bouillon</a> kaj <a href="/w/index.php?title=Raimond_la_4-a_de_Toulouse&action=edit&redlink=1" class="new" title="Raimond la 4-a de Toulouse (paĝo ne ekzistas)">Raimond de Saint-Gilles</a>, grafo el <a href="/wiki/Toulouse" class="mw-redirect" title="Toulouse">Toulouse</a>. Utile al Raimond atestis lia granda riĉeco, li plie ombrigis la ceterajn krucistajn gvidantojn per sia aĝo kaj spertoj. Krom tio li estis proksima parenco, en la tempo de la atako kontraŭ Jerusalemo jam mortinta, papa legato <a href="/w/index.php?title=Adh%C3%A9mar_Le_Puy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adhémar Le Puy (paĝo ne ekzistas)">Adhémar Le Puy</a>, kiu uzis inter la partoprenantoj de la ekspedicio grandan seriozecon. Raimond spite al tio ne pruviĝis kiel armeestro, ĉe <a href="/wiki/Normanoj" title="Normanoj">normanaj</a> partoprenantoj de la ekspedicio li ne estis ŝatata kaj subtenis lin eĉ ne parton de propraj soldatoj, kiuj post la konkero de Jerusalemo volis reveni reen Eŭropon. Raimon estis tial devigita jam plu ne klopodi pri la regado super Jerusalemo. La koncilio poste turniĝis al lia rivalo Godefroi. Tiu akceptis la proponon, sed li rifuzis titolon <i>reĝo</i> kaj akceptis sole titolon <i>Ŝirmanto de Sankta tombo</i> (<span class="fremdlingve" lang="la" dir="ltr" title="latina lingvo"><i>Advocatus Sancti Sepulchri</i></span>) kun kaŭzigo, ke <i>"neniu estus portinta oran kronon en la urbo, kie Kristo portis <a href="/wiki/Dornokrono" title="Dornokrono">Dornokronon</a>"</i>. Sed Raimond estis pro tiu ĉi venko de Godefroi kolerigita, li rifuzis agnoski lian aŭtoritaton kaj konkeris <a href="/wiki/Turo_de_Davido" title="Turo de Davido">jerusaleman citadelon</a>. La nove destinita Ŝirmanto de Sankta tombo postulis, ke la citadelo estu tuj transdonita al li, sed la grafo de Toulouse malrapidis. Sed fine li transdonis Turon de Davido al <a href="/w/index.php?title=Pierre_de_Narbonne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pierre de Narbonne (paĝo ne ekzistas)">Pierre de Narbonne</a>, la provensala episkopo, kiu estis aliancano de Raimond. Sed la episkopo ne volis partopreni en la disputo de grandpotenculoj kaj li transdonis armistice la citadelon al Godefroi de Bouillon. Raimond de Saint-Gilles, ne atendinta tiun ĉi tiron, furioziĝinte diris, ke <i>"li jam ne ĝojas pri estimo, pri kiu li pretendas, kaj ke li jam ne povas resti ĉi tie..."</i> Sekve la grafo fortiris eĉ kun sia soldataro el Jerusalemo ĝis <a href="/wiki/Jeri%C4%A5o" title="Jeriĥo">Jeriĥo</a>. Nova jerusalema ĉefepiskopo estis elektita klera, sed aroganta kaj nepopulara <a href="/w/index.php?title=Arnoul_de_Chocques&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arnoul de Chocques (paĝo ne ekzistas)">Arnoul de Chocques</a>. </p><p>Kiam Godefroi ekregis, li devis stariĝi al senpera minaco en aspekto de grandega armeo de <a href="/wiki/Fatima_kaliflando" class="mw-redirect" title="Fatima kaliflando">fatima kaliflando</a> subgvide de <a href="/wiki/Veziro" title="Veziro">veziro</a> <a href="/w/index.php?title=Al-Afdal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Afdal (paĝo ne ekzistas)">al-Afdal</a>, kiu militmarŝis por denove konkeri Jerusalemon. La malamikiĝintaj eŭropaj kavaliroj tiel denove unuiĝis kaj ekmarŝis kun la armeo en suma nombro dek du mil kavaliroj kaj naŭ mil infanteriaj soldatoj renkonte al egiptoj. Al-Afdal, kiu estis certa pro sia superforto, malrapidis kun antaŭenmarŝo kaj atendis egiptan ŝiparon, kiu devis provizi lian armeon. La krucistoj, kiuj ekmarŝis renkonte al la islamanoj, ekatakis frumatene la duoblan malamikan soldataron. En la armeo de al-Afdal eksplodis paniko kaj la egiptoj kun grandaj perdoj ekretiriĝis al fortikaĵo <a href="/wiki/Askalono" class="mw-redirect" title="Askalono">Askalono</a>. La veziro mem sukcesis fuĝi el la batalo. Per tiu ĉi venko la krucista venko estis finita kaj Jerusalema reĝlando estis certigita. </p><p>Komence de la jaro <a href="/wiki/1100" title="1100">1100</a> la krucistoj finis disputojn kun lokaj arabaj <a href="/wiki/Emiro" title="Emiro">emiroj</a>, kiuj rifuzis agnoski la krucistojn kiel siajn <a href="/wiki/Fe%C5%ADdo" title="Feŭdo">feŭdajn senjorojn</a>. Godefroi de Bouillon ekmarŝis printempe de 1100 por helpi al <a href="/w/index.php?title=Tankred_Galilea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tankred Galilea (paĝo ne ekzistas)">Tankred</a>, la <a href="/w/index.php?title=Galilea_princlando&action=edit&redlink=1" class="new" title="Galilea princlando (paĝo ne ekzistas)">galilean princon</a>, en regionon de <a href="/wiki/Transjordanio" title="Transjordanio">Transjordanio</a>, kiun ili sekve subjugis. Survoje reen ĝis Jerusalemo Godefroi ricevis mesaĝon pri alveno de granda venecia floto. La Ŝirmanto de Sankta tombo tial rapidis al urbo <a href="/wiki/Jafo" title="Jafo">Jafo</a>, por ke li renkontiĝu kun venecianoj kaj interkonsentis kun ili la armean kunlaboron. Godefroi poste grave malsaniĝis kaj forveturis nur kun malgranda taĉmento ĝis Jerusalemo, dum ĉiuj liaj komandantoj, inter ili ankaŭ nova jerusalema <a href="/wiki/Patriarko" title="Patriarko">patriarko</a> <a href="/w/index.php?title=Daimbert_de_Pizo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Daimbert de Pizo (paĝo ne ekzistas)">Daimbert de Pizo</a>, komune kun soldataro plifortigita je la veneciaj fortoj elmarŝis kontraŭ haveno <a href="/wiki/%C4%A4ajfo" title="Ĥajfo">Ĥajfo</a>. La unua krucista reganto de Jerusalemo Godefroi de Bouillon mortis la <a href="/wiki/18-an_de_julio" class="mw-redirect" title="18-an de julio">18-an de julio</a> <a href="/wiki/1100" title="1100">1100</a> kaj komandanto de lia garnizono rapide sendis mesaĝiston ĝis <a href="/wiki/Edessa" class="mw-redirect" title="Edessa">Edessa</a> al <a href="/wiki/Baldueno_la_1-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Baldueno la 1-a Jerusalema">Baldueno de Bouillon</a>, la frato de Godefroi, por ke li venu ĝis Jerusalemo kaj transprenu la heredaĵon. Pri la morto de Godefroi en sieĝejo antaŭ Ĥaifo eksciis ankaŭ la patriarko Daimbert de Piza, kiu havis siajn proprajn ambicojn. La patriarko skribis leteron al antioĥa princo Bohemundo postulante lin, por ke li kiel eble plej baldaŭ alveturu al li kaj samtempe en la letero kiel la jerusalema patriarko li malpermesis al Baldueno vojaĝon ĝis Jerusalemo. Sed <a href="/wiki/Bohemundo_de_Tarent" title="Bohemundo de Tarent">Bohemundo de Tarent</a> neniam ricevis la leteron de Daimbert kaj nelonge post tio li estis militkaptita dum pli malgranda batalo kontraŭ turkoj. <a href="/wiki/Baldueno_de_Boulogne" class="mw-redirect" title="Baldueno de Boulogne">Baldueno de Boulogne</a> dum nomumis sian kuzon en Edessa <a href="/wiki/Baldueno_la_2-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Baldueno la 2-a Jerusalema">Balduenon Le Bourg</a> kiel sia sekvanto kaj la 2-an de oktobro li ekiris al Jerusalemo. Patriarko Daimbert dume vane atendis la alvenon de sia aliancano el <a href="/wiki/Antio%C4%A5io" title="Antioĥio">Antioĥio</a>, kiun li ne ĝisatendis, anstataŭ li alveturis Baldueno, kiu estis bonvenigita de pilgrimantoj eĉ de siaj samlandanoj el <a href="/wiki/Loreno" title="Loreno">Loreno</a>. La malvenkita Daimbert tial retiriĝis en monaĥejon sur <a href="/wiki/Monto_Siono" class="mw-redirect" title="Monto Siono">monto Siono</a>. Baldueno pli poste invitis lin ĝis la urbo kaj konfirmis lin en funkcio de la patriarko, per kio li egaligis rilatojn kaj Daimbert kronis lin en <a href="/wiki/1100" title="1100">1100</a> dum Kristnasko en <a href="/wiki/Betle%C4%A5emo" class="mw-redirect" title="Betleĥemo">Betleĥemo</a> je <i>reĝo</i>. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Baldwin_I_of_Jerusalem.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Baldwin_I_of_Jerusalem.gif/200px-Baldwin_I_of_Jerusalem.gif" decoding="async" width="200" height="184" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/17/Baldwin_I_of_Jerusalem.gif 1.5x" data-file-width="246" data-file-height="226" /></a><figcaption>Kronado de la unua jerusalema reĝo Baldueno la 1-a</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Baldueno_la_1-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Baldueno la 1-a Jerusalema">Reĝo Baldueno la 1-a</a> sukcese disvastigis la teritorion de sia ŝtato; li konkeris havenurbojn <a href="/wiki/Akko" title="Akko">Akkon</a> (<a href="/wiki/1104" title="1104">1104</a>) kaj <a href="/wiki/Bejruto" title="Bejruto">Bejruton</a> (<a href="/wiki/1110" title="1110">1110</a>). En la jaro <a href="/wiki/1111" title="1111">1111</a> la krucistan <a href="/wiki/Outremer" title="Outremer">Transmarejon</a> vizitis kiel la unua eŭropa reganto la norvega reĝo <a href="/wiki/Sigurdo_la_1-a_Jorsalfar" class="mw-redirect" title="Sigurdo la 1-a Jorsalfar">Sigurdo</a>, nomata ekde tiu tempo <span class="fremdlingve" lang="no" dir="ltr" title="norvega lingvo"><i>Jorsalfar</i></span>, en la <a href="/wiki/Malnovnorvega_lingvo" class="mw-redirect" title="Malnovnorvega lingvo">malnovnorvega lingvo</a> <i>Jórsalafari</i> (tiu, kiu tiris en Jerusalemon) - kaj partoprenis ankaŭ komune kun la krucistoj la sieĝadon de <a href="/wiki/Sidono" class="mw-redirect" title="Sidono">Sidono</a>, kiu post la trimonata sieĝado kapitulacis. Pro tio la krucistoj priregis escepte de haveno <a href="/wiki/Tiro" class="mw-disambig" title="Tiro">Tiro</a> la tuta palestinan marbordon. </p><p>Baldueno la 1-a ankaŭ uzis sian statuson de feŭda senjoro por pluaj <a href="/wiki/Krucistaj_%C5%9Dtatoj" title="Krucistaj ŝtatoj">krucistaj ŝtatoj</a> norde, <a href="/wiki/Edessa_graflando" class="mw-redirect" title="Edessa graflando">Edessa graflando</a> (kiun li fondis), <a href="/wiki/Antio%C4%A5a_princlando" class="mw-redirect" title="Antioĥa princlando">Antioĥa princlando</a> kaj post la konkero de <a href="/wiki/Tripolo_(Libano)" title="Tripolo (Libano)">Tripolo</a> en la jaro <a href="/wiki/1109" title="1109">1109</a> ankaŭ <a href="/wiki/Tripola_graflando" class="mw-redirect" title="Tripola graflando">Tripolan graflandon</a>. La reĝo kelkfoje sukcese repuŝis atakojn de arabaj soldataroj el Egiptio en kelke da bataloj proksime de Ramlo kaj sur pluaj lokoj sudoriente de la lando kaj en la jaro <a href="/wiki/1113" title="1113">1113</a> ankaŭ turkajn atakojn el <a href="/wiki/Mezopotamio" title="Mezopotamio">ĝazira</a> <a href="/wiki/Mosulo" title="Mosulo">Mosulo</a> kaj <a href="/wiki/Sirio" title="Sirio">siria</a> <a href="/wiki/Damasko" title="Damasko">Damasko</a>. Sed jam en la jaro <a href="/wiki/1102" title="1102">1102</a> la krucistoj suferis malvenkon, el kiu Baldueno nur apenaŭ eliris. La reĝo ankaŭ celis sian politikon al ekspandema direkto kaj ofte li atakis la arabajn teritoriojn malantaŭ <a href="/wiki/Jordano" title="Jordano">Jordano</a>, kiujn li ne hezitis rabi. La krucistoj konkeris regionon de <a href="/wiki/Moabo" title="Moabo">Moabo</a> kaj <a href="/w/index.php?title=Idumejo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Idumejo (paĝo ne ekzistas)">Idumejo</a>, kie en la jaro <a href="/wiki/1115" title="1115">1115</a> ili fondis burgon <a href="/wiki/Krak_de_Montr%C3%A9al" title="Krak de Montréal">Krak de Montréal</a>. Lia dura antaŭenmarŝo baldaŭ ĝisatendis aprezon eĉ de reprezentantoj de la eklezio, kun kiuj li estis (frunte kun patriarko Daimbert) plimulte en disputo. </p><p>Nombro de loĝantoj de la okcidenta <a href="/wiki/Rito" title="Rito">rito</a>, da kiuj estis en Sankta Lando en la prekrucistaj tempoj tre malmulte, komencis ascendi kaj pluaj superfortoj por la novaj reĝlandoj alportis <a href="/w/index.php?title=Krucmilito_el_la_jaro_1101&action=edit&redlink=1" class="new" title="Krucmilito el la jaro 1101 (paĝo ne ekzistas)">krucmilito el la jaro 1101</a>. Italaj urbaj ŝtatoj <a href="/wiki/Venecia_respubliko" title="Venecia respubliko">Venecia respubliko</a>, <a href="/wiki/Pisa" class="mw-redirect" title="Pisa">Pisa</a> aŭ <a href="/wiki/%C4%9Cenova_respubliko" class="mw-redirect" title="Ĝenova respubliko">Ĝenova respubliko</a> komencis ludi en la krucistaj ŝtatoj gravan rolon. Itala ŝiparo helpis la krucistojn dum la konkero de la palestinaj havenoj, rekompenco pro la armea helpo estis por ili aldono de komercaj kvartaloj en tiuj ĉi nove konkeritaj urboj; italoj plu helpis kun plialtigado de latina populacio. Post armea militiro en <a href="/wiki/Transjordanio" title="Transjordanio">Transjordanio</a> en <a href="/wiki/1115" title="1115">1115</a> estis denove enloĝigita <a href="/wiki/Jerusalemo" title="Jerusalemo">Jerusalemo</a>, kaj nome precipe de krucistaj vilaĝanoj el Eŭropo kaj de enlandaj kristanoj. Sed Jerusalema reĝlando suferis pro geografia distanco de la okcidenta Eŭropo kaj ties orienta limo ne estis ideala por defendlinio. Plimulto de teritorioj, kiujn tiutempe la jerusalema reĝo priregis, troviĝis en zono de teritorioj inter <a href="/wiki/Mediteraneo" title="Mediteraneo">Mediteraneo</a> kaj rivero <a href="/wiki/Jordano" title="Jordano">Jordano</a>. La landoj malantaŭ ĝi estis ofta okazejo de atakoj kaj armeaj kunpuŝiĝoj. </p><p><a href="/wiki/Baldueno_la_1-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Baldueno la 1-a Jerusalema">Baldueno la 1-a Jerusalema</a> mortis en la jaro <a href="/wiki/1118" title="1118">1118</a>, eĉ ne lasinte heredanton. Lia laŭleĝa sekvanto tial fariĝis lia nevo, <a href="/wiki/Graflando_de_Edessa" class="mw-redirect" title="Graflando de Edessa">grafo el Edessa</a>, Baldueno Le Bourg, kiu surtroniĝis kiel <a href="/wiki/Baldueno_la_2-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Baldueno la 2-a Jerusalema">Baldueno la 2-a</a>. Tiu ankaŭ montriĝis esti kapabla reganto, li sukcese defendis la reĝlandon kontraŭ invado de la selĝukaj turkoj kaj fatimaj egiptoj kaj plu li disvastigis la teritorion de Jerusalema reĝlando. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Baldwin_II_ceeding_the_Temple_of_Salomon_to_Hugues_de_Payens_and_Gaudefroy_de_Saint-Homer.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Baldwin_II_ceeding_the_Temple_of_Salomon_to_Hugues_de_Payens_and_Gaudefroy_de_Saint-Homer.jpg/200px-Baldwin_II_ceeding_the_Temple_of_Salomon_to_Hugues_de_Payens_and_Gaudefroy_de_Saint-Homer.jpg" decoding="async" width="200" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Baldwin_II_ceeding_the_Temple_of_Salomon_to_Hugues_de_Payens_and_Gaudefroy_de_Saint-Homer.jpg/300px-Baldwin_II_ceeding_the_Temple_of_Salomon_to_Hugues_de_Payens_and_Gaudefroy_de_Saint-Homer.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Baldwin_II_ceeding_the_Temple_of_Salomon_to_Hugues_de_Payens_and_Gaudefroy_de_Saint-Homer.jpg/400px-Baldwin_II_ceeding_the_Temple_of_Salomon_to_Hugues_de_Payens_and_Gaudefroy_de_Saint-Homer.jpg 2x" data-file-width="1275" data-file-height="827" /></a><figcaption>Baldueno la 2-a estas transdonanta la templon de Salomono en la manojn de <a href="/w/index.php?title=Huguens_de_Payns&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huguens de Payns (paĝo ne ekzistas)">Huguens de Payns</a>, la unua grandmajstro de ordeno de templanoj</figcaption></figure> <p>La venecia surmara subteno ebligis al <a href="/wiki/Frankoj" title="Frankoj">frankoj</a> konsideri pri atako kontraŭ iu el la lastaj arabaj enklavoj sur la palestina marbordo. Kiel verŝajnaj estis urboj <a href="/wiki/Askalono" class="mw-redirect" title="Askalono">Askalono</a> aŭ <a href="/wiki/Tiro" class="mw-disambig" title="Tiro">Tiro</a>. Urbo Askalono estis strategie signifa, sed por la komerco ĝi havis nur randan signifon, dume Tiro estis riĉa komerca centrejo. La venecianoj tial realigis atakon ĝuste kontraŭ Tiro kaj tiu vere en la jaro <a href="/wiki/1124" title="1124">1124</a> falis. La veneciaj komercistoj en la urbo akiris propran kvartalon, preĝejojn kaj juĝejan aŭtonomion. </p><p>Dum la regado de Baldueno la 2-a estiĝis en Sankta Lando la unuaj <a href="/wiki/Kavaliraj_ordenoj" class="mw-redirect" title="Kavaliraj ordenoj">kavaliraj ordenoj</a> kaj plu pliprofundiĝis la influo de Jerusalemo super la <a href="/wiki/Krucistaj_%C5%9Dtatoj" title="Krucistaj ŝtatoj">krucistaj ŝtatoj</a> <a href="/wiki/Edessa_graflando" class="mw-redirect" title="Edessa graflando">Edessa</a> kaj <a href="/wiki/Antio%C4%A5a_princlando" class="mw-redirect" title="Antioĥa princlando">Antioĥa princlando</a>, kie Baldueno la 2-a fariĝis regento anstataŭ iliaj indisponitaj regantoj. La reĝo mem estis tamen dum sia regado kelkfoje malvenkita kaj militkaptita fare de <a href="/wiki/Sel%C4%9Dukoj" title="Selĝukoj">selĝukoj</a>, sed lia regenteco kaj regado en Jerusalemo ne suferis pro tio. La filinoj de Baldueno estis poste edzinigitaj en la regantajn familiojn en <a href="/wiki/Antio%C4%A5a_princlando" class="mw-redirect" title="Antioĥa princlando">Antioĥa princlando</a> kaj <a href="/wiki/Graflando_de_Tripolo" title="Graflando de Tripolo">graflando de Tripolo</a>, lia plej aĝa filino Melisenda estis post la morto de Baldueno heredonta la kronon en Jerusalemo. Al la Baldueno la 2-a kaj al reĝa konsilantaro estis klare, ke la princino ne povus regi sola, ili do tial klopodis certigi por ŝi avantaĝan nupton. Kun peto pri la elekto de konvena kandidato sur la jerusalema trono ili turniĝis al la franca reĝo <a href="/wiki/Ludoviko_la_6-a_(Francio)" title="Ludoviko la 6-a (Francio)">Ludoviko la 6-a</a>. Reĝo Ludoviko, kiel eblan jerusaleman reĝon, rekomendis <a href="/w/index.php?title=Fulko_la_1-a_Jerusalema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fulko la 1-a Jerusalema (paĝo ne ekzistas)">Fulkon la 5-an</a>, grafon el Anjou kaj kapon de potenca dinastio de <a href="/wiki/An%C4%B5uo#Dinastio_Anĵuo" title="Anĵuo">Anĵuo</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="La_vivo_en_la_frua_reĝlando"><span id="La_vivo_en_la_frua_re.C4.9Dlando"></span>La vivo en la frua reĝlando</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=2" title="Redakti sekcion: La vivo en la frua reĝlando" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=2" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: La vivo en la frua reĝlando"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Jerusalem_map.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Jerusalem_map.jpg/200px-Jerusalem_map.jpg" decoding="async" width="200" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Jerusalem_map.jpg/300px-Jerusalem_map.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/30/Jerusalem_map.jpg 2x" data-file-width="348" data-file-height="348" /></a><figcaption><a href="/wiki/Jerusalemo" title="Jerusalemo">Jerusalemo</a> en la tempoj de <a href="/wiki/Krucmilitoj" title="Krucmilitoj">krucmilitoj</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Loĝigado_de_Transmarejo"><span id="Lo.C4.9Digado_de_Transmarejo"></span>Loĝigado de Transmarejo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=3" title="Redakti sekcion: Loĝigado de Transmarejo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=3" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Loĝigado de Transmarejo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Stabila konsistero de la palestina loĝantaro estis ĉiam vilaĝanoj. Oni taksas, ke en tiama tempo vivis en <a href="/wiki/Vila%C4%9Do" title="Vilaĝo">vilaĝoj</a> proksimume kvaronmiliono plejparte de indiĝenaj loĝantoj. La vilaĝanoj estis plejparte <a href="/wiki/Islamano" title="Islamano">islamanoj</a>, sed en la ĉirkaŭaĵo de <a href="/wiki/Betle%C4%A5emo" class="mw-redirect" title="Betleĥemo">Betleĥemo</a>, <a href="/wiki/Ramlo" title="Ramlo">Ramlo</a>, <a href="/wiki/Gaza-urbo" title="Gaza-urbo">Gazo</a>, <a href="/wiki/Kerako" class="mw-redirect" title="Kerako">Kerako</a> kaj orienta Galileo superis kristanoj. La ĉirkaŭaĵo de la nove fondataj <a href="/wiki/Kategorio:Krucistaj_burgoj" title="Kategorio:Krucistaj burgoj">krucistaj burgoj</a> estis loĝigata de la kristanoj, kiuj havis apartajn privilegiojn kaj devojn: ili havis permesite noti sin kiel urbanoj kaj ili donis parton de rikolto kaj parton de militakiraĵo, kiun ili akiris je la islamanoj - el kio rezultas, ke krom la kamparanoj ili estis ankaŭ soldatoj. </p><p>Post la konkero de <a href="/wiki/Sankta_Lando" title="Sankta Lando">Sankta Lando</a> fare de la krucistoj la konsisto de la loĝantaro en la urboj principer ŝanĝiĝis. Post la <a href="/wiki/Unua_krucmilito" title="Unua krucmilito">unua krucmilito</a> restis sur <a href="/wiki/Proksima_Oriento" title="Proksima Oriento">Proksima Oriento</a> pertakse proksimume 10000 krucistoj-pilgrimantoj kaj malgranda nombro de <a href="/wiki/Kavaliro" title="Kavaliro">kavaliroj</a>. Estis do necese akiri por la nova reĝlando novajn loĝigantojn el Eŭropo. Fine de la <a href="/wiki/1180-aj_jaroj" title="1180-aj jaroj">okdekaj jaroj</a> de la <a href="/wiki/12-a_jarcento" title="12-a jarcento">12-a jarcento</a> vivis en <a href="/wiki/Outremer" title="Outremer">Transmarejo</a> 90.000 ĝis 120.000 eŭropanoj. La okcidentaj vilaĝanoj loĝigadis precipe grandajn havenurbojn, precipe <a href="/wiki/Akko" title="Akko">Akkon</a> (kiu havis pertakse preskaŭ 40.000 loĝantojn) kaj <a href="/wiki/Tiro" class="mw-disambig" title="Tiro">Tiron</a> (30.000 loĝantojn). La loĝigado de Jerusalemo, malplena pro murdado, estis jam malfacila, ĉar ĝi estis nek komerca centro nek centrejo de metia produktado, la novajn loĝantojn plie mallogis ties negastema dezerta ĉirkaŭaĵo. Por loĝigi la urbon la jerusalemaj reĝoj klopodis logi koloniistojn per eksterordinaraj privilegioj. En la tempo de <a href="/wiki/Batalo_apud_Hatt%C3%ADn" class="mw-redirect" title="Batalo apud Hattín">batalo apud Hattín</a> Jerusalemo havis proksimume 20.000 loĝantojn. Spite al tio, ke <a href="/w/index.php?title=Latinanoj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Latinanoj (paĝo ne ekzistas)">latinanoj</a> prezentis eble kvaronon de ĉiuj loĝantoj en la tuta Jerusalema reĝlando, en la urboj ili kreis plimulton. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="La_vivstilo_de_la_transmaraj_frankoj">La vivstilo de la transmaraj frankoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=4" title="Redakti sekcion: La vivstilo de la transmaraj frankoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=4" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: La vivstilo de la transmaraj frankoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Jerusalem_Dome_of_the_rock_BW_13.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Jerusalem_Dome_of_the_rock_BW_13.JPG/200px-Jerusalem_Dome_of_the_rock_BW_13.JPG" decoding="async" width="200" height="134" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Jerusalem_Dome_of_the_rock_BW_13.JPG/300px-Jerusalem_Dome_of_the_rock_BW_13.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Jerusalem_Dome_of_the_rock_BW_13.JPG/400px-Jerusalem_Dome_of_the_rock_BW_13.JPG 2x" data-file-width="3812" data-file-height="2556" /></a><figcaption><small><a href="/wiki/Kupolo_de_la_Roko" title="Kupolo de la Roko">Kupolo de la Roko</a> en templa parto de Jerusalemo, konstruita en 691 de bizancaj konstruistoj laŭ ordono de kalifo <a href="/w/index.php?title=Abd_al-Malik&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abd al-Malik (paĝo ne ekzistas)">Abd al-Malik</a>. La krucistoj malĝuste konsideris, ke la Kupolo de la Roko estas la <a href="/wiki/Templo_de_Salomono" title="Templo de Salomono">templo de Salomono</a>.</small></figcaption></figure> <p>La krucistoj, kiuj ekloĝis en Sankta Lando, iom post iom akceptis la vivstilon de la lokaj homoj. Ili komencis vesti sin kiel <a href="/wiki/Levantenio" title="Levantenio">levantenianoj</a>, se ili ŝanĝis siajn la vulgarajn <a href="/wiki/Lino" title="Lino">linajn</a> vestojn je leĝera aerema tolo. Kelkaj latinanoj lasis kreski al si la <a href="/wiki/Barbo" title="Barbo">barbon</a> kiel <a href="/wiki/Grekoj" title="Grekoj">grekoj</a> aŭ <a href="/w/index.php?title=Sirianoj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sirianoj (paĝo ne ekzistas)">sirianoj</a>, aliaj razis sin. Same eŭropajn akomodiĝis al la loka manĝadstilo, ekz. ili komencis uzi <a href="/wiki/Man%C4%9Dilaro" class="mw-redirect" title="Manĝilaro">manĝilarojn</a>. Sed diference de la naskiĝintaj araboj kaj grekoj, kiuj manĝis laŭ modelo de <a href="/wiki/Antikva_Romio" class="mw-redirect" title="Antikva Romio">antikvaj romianoj</a>, frankoj manĝonte ĉetabliĝis. <a href="/w/index.php?title=Fulcher_de_Chartres&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fulcher de Chartres (paĝo ne ekzistas)">Fulcher de Chartres</a>, la kronikisto de la unua krucmilito, skribis: </p> <dl><dd><i>"Ni, kiuj estis occidentanoj,</i> (okcidentaj almigrintoj, ankaŭ nomataj latinanoj aŭ frankoj - latine <span class="fremdlingve" lang="la" dir="ltr" title="latina lingvo"><i>Occident</i></span>) <i>nun fariĝis orientanoj</i> (latine <span class="fremdlingve" lang="la" dir="ltr" title="latina lingvo"><i>Orient</i></span>). <i>La devena romiano aŭ franko ĉi tie fariĝis galileano aŭ palestinano. Kaj homo, vivinta en Remeŝo aŭ Chartres, nun sentas sin esti civitano de Tiro aŭ Akko. Jam ni forgesis lokojn, kie ni naskiĝis. Multaj el ni jam ne plu konas ilin, aŭ ili certe ne parolas pri ili. Kelkaj el ni jam havas en tiu ĉi lando siajn domojn kaj siajn servistojn, kiuj apartenas al ili kvazaŭ pro hereda rajto. Aliaj edziĝis kun virino, kiu ne estas ilia samlandanino, sed ŝi estas ekzemple sirianino, armenino aŭ eĉ saracenino, kiu ricevis favoron de bapto. Kiu estis ĉi tie devene fremdulo, hodiaŭ estas samlandano."</i></dd></dl> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Europe_1142.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Europe_1142.jpg/200px-Europe_1142.jpg" decoding="async" width="200" height="145" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Europe_1142.jpg/300px-Europe_1142.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Europe_1142.jpg/400px-Europe_1142.jpg 2x" data-file-width="1327" data-file-height="959" /></a><figcaption>Eŭropaj ŝtatoj kaj <a href="/wiki/Proksima_Oriento" title="Proksima Oriento">Proksima Oriento</a> ĉirkaŭ la jaro <a href="/wiki/1142" title="1142">1142</a></figcaption></figure> <p>Sed malgraŭ tio ili tute ne rezignis pri sia <a href="/wiki/E%C5%ADropa_identeco" title="Eŭropa identeco">eŭropa identeco</a>. La palestinaj frankoj eĉ plu interkompreniĝis per la <a href="/wiki/Malnovfranca_lingvo" title="Malnovfranca lingvo">malnova franca</a> (la latina lingvo estis lingvo de <a href="/wiki/Klerulo" class="mw-redirect" title="Klerulo">kleruloj</a>, <a href="/wiki/Pastro" title="Pastro">pastraro</a> kaj oficaj dokumentoj) kaj plu ili anonciĝis al katolika <a href="/wiki/Konfesio" title="Konfesio">konfesio</a>. Sed ili perdis ankaŭ karakterizan religian <a href="/wiki/Fanatismo" class="mw-redirect" title="Fanatismo">fanatismon</a> kaj malamon rilate al alikredantoj, kiun abundis la nove venintaj pilgrimantoj. Tiuj ankaŭ, vidante la vivnivelon de siaj enlandaj samlandanoj, ne eliris el mirego. Male la vizitantoj el la oriento kaj ankaŭ la indiĝenaj araboj rigardis la frankojn senĉese kiel <a href="/wiki/Barbaro" class="mw-redirect" title="Barbaro">barbarojn</a>. Ankaŭ inter la okcidenta kaj la loka kulturo okazis nenia unuiĝo. Latinanoj plimulte ne interesiĝis pri la islama kulturo kaj iliaj okcidentaj kutimoj ne influis la enlandan kulturan vivon. </p><p>Sur alta nivelo estis en Jerusalema reĝlando kuracista zorgo. La eŭropaj kuracistoj akiradis konojn kaj spertojn de pli progresintaj <a href="/wiki/Judoj" title="Judoj">judoj</a> kaj <a href="/wiki/Araboj" title="Araboj">araboj</a> kaj en la fruaj jaroj de la krucista reĝlando frankoj preferis la lokajn kuracistojn antaŭ siaj samlandanoj. Kronikisto <a href="/wiki/Guillaume_de_Tiro" class="mw-redirect" title="Guillaume de Tiro">Guillaume de Tiro</a> skribis: </p> <dl><dd><i>"</i>(Frankoj)<i> malŝatas la konojn kaj la praktikon de niaj latinaj kuracistoj kaj ili kredas nur al la judoj, samaritanoj, sirianoj kaj saracenoj."</i></dd></dl> <p>En Jerusalemo troviĝis kvar malsanulejoj kaj propran malsanulejon havis ankaŭ ceteraj grandaj urboj kiel <a href="/wiki/Akko" title="Akko">Akko</a>, <a href="/w/index.php?title=Nabulo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nabulo (paĝo ne ekzistas)">Nabulo</a>, <a href="/wiki/Askalono" class="mw-redirect" title="Askalono">Askalono</a>, <a href="/wiki/Jafo" title="Jafo">Jafo</a> kaj <a href="/wiki/Tiro" class="mw-disambig" title="Tiro">Tiro</a>. Ĉiu malsanulejo havis kvar kuracistojn kaj kvar resanigistojn. Plimulton de la malsanulejoj administris <a href="/wiki/Malta_ordeno" class="mw-redirect" title="Malta ordeno">ordeno de johanitoj</a>, kies misio estis precipe zorgo pri la kristanaj pilgrimantoj. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Eŭropanoj_kaj_la_vivo_en_la_urboj"><span id="E.C5.ADropanoj_kaj_la_vivo_en_la_urboj"></span>Eŭropanoj kaj la vivo en la urboj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=5" title="Redakti sekcion: Eŭropanoj kaj la vivo en la urboj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=5" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Eŭropanoj kaj la vivo en la urboj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La nenobela eŭropa loĝantaro estis en Oriento en duspeca pozicio: rilate al la krucista senjoraro ili estis servutuloj kaj rilate al la indiĝenoj la reganta klaso. La nenobelaj latinanoj devenis el ĉiuj anguloj de Eŭropo kaj rapide ili akomodiĝis al ĉi tieaj kondiĉoj. Tiuj ĉi loĝantoj vivis plimulte en la urboj, kie ili akiris statuson de burĝanoj (france - <span class="fremdlingve" lang="fr" dir="ltr" title="franca lingvo"><i>bourgeois</i></span>). Tiuj rajtis proprumi senmoveblaĵojn, sed tiun ĉi postenon povis la nenobelaj eŭropanoj akiri enkadre de kelkaj privilegioj, eĉ kiam ili ekloĝis en vilaĝo ĉirkaŭ la nove fondataj burgoj. La burĝanoj estis ja anoj de <a href="/wiki/Socia_klaso" title="Socia klaso">socia klaso</a>, sed ili ne reprezentis liberan staton. </p><p>Frunte de la urbo staris <i>Urba konsilantaro</i> (latine <span class="fremdlingve" lang="la" dir="ltr" title="latina lingvo"><i>Curia Burgensium</i></span>, kiun nomumis la senjoro de la urbo kaj en kies frunto staris <a href="/wiki/Burggrafo" title="Burggrafo">burggrafo</a>. En kompetenco de Urba konsilantaro estis ankaŭ juĝi la orientajn kristanojn kaj islamanojn. En la havenurboj eksidis juĝejoj por surmaraj aferoj. En la grandaj komercaj centrejoj la italaj aĉetistoj havis ampleksaj privilegioj, kiuj havis propran aŭtonomion, preĝejojn kun pastro sendependa de la loka eklezio. Sed tiu ĉi posteno ne estis la sama en ĉiuj urboj kaj ĝi diferenciĝis en la unuopaj urboj. La komercistoj el <a href="/wiki/%C4%9Cenovo" title="Ĝenovo">Ĝenovo</a>, <a href="/wiki/Venecio" title="Venecio">Venecio</a>, <a href="/wiki/Pizo_(Italio)" title="Pizo (Italio)">Pizo</a>, sed ankaŭ el <a href="/wiki/Marsejlo" title="Marsejlo">Marsejlo</a> kaj <a href="/wiki/Amalfi" title="Amalfi">Amalfi</a> havis la plej signifan postenon en urboj kontrolataj fare de la krucistoj. </p><p>Aparta elemento en la italaj kvartaloj de la krucistaj urboj en Palestino estis komunumoj. Iliaj anoj sociale ne diferenciĝis de la ceteraj loĝantoj de urboj, sed ilia avantaĝa posteno en urbo estis reguligita per interkonsentoj kun la jerusalema reĝo, kiun en la tempoj de la konkero de la havenurboj helpis per leona parto la ŝiparoj de italaj ŝtatoj. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Muslimoj_kaj_la_orientaj_kristanoj">Muslimoj kaj la orientaj kristanoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=6" title="Redakti sekcion: Muslimoj kaj la orientaj kristanoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=6" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Muslimoj kaj la orientaj kristanoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Slaves_Zadib_Yemen_13th_century_BNF_Paris.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Slaves_Zadib_Yemen_13th_century_BNF_Paris.jpg/200px-Slaves_Zadib_Yemen_13th_century_BNF_Paris.jpg" decoding="async" width="200" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Slaves_Zadib_Yemen_13th_century_BNF_Paris.jpg/300px-Slaves_Zadib_Yemen_13th_century_BNF_Paris.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Slaves_Zadib_Yemen_13th_century_BNF_Paris.jpg/400px-Slaves_Zadib_Yemen_13th_century_BNF_Paris.jpg 2x" data-file-width="829" data-file-height="910" /></a><figcaption>Arabaj komercistoj kun sklavoj</figcaption></figure> <p>La islamanoj kreis majoritan tavolon de la loĝantaro en la vilaĝoj, dume el la urboj ili estis elpelitaj. Plimulto de ili anonciĝis al <a href="/wiki/%C5%9Cijaismo" title="Ŝijaismo">ŝijaisma</a> islamo agnoskante la fatiman kalifon en Kairo. En la enlando troviĝis ankaŭ <a href="/wiki/Sunao" title="Sunao">sunaistoj</a> kaj sude de la lando la krucistoj venis en kontakton kun <a href="/wiki/Bedueno" class="mw-redirect" title="Bedueno">beduenoj</a>, kun kiuj la krucistoj ligis kunlaboradon. Inter <a href="/wiki/Sidono" class="mw-redirect" title="Sidono">Sidono</a> kaj <a href="/wiki/Hebron" title="Hebron">Hebrono</a> estis vivantaj ŝijaismaj <a href="/wiki/Druzo" class="mw-disambig" title="Druzo">druzoj</a>, kun kiuj ili tenis neniajn kontaktojn. </p><p><a href="/wiki/Orienta_kristanismo" class="mw-redirect" title="Orienta kristanismo">Orientaj kristanoj</a> dekomence bonvenigis la krucistajn soldatarojn kiel siajn liberigantojn de la islama superregado. La siriaj jakobitoj, parolantaj arabe, sed kies liturgia lingvo estis la siria, rajtis resti en la urboj kaj ankaŭ en la vilaĝoj. La orientaj ortodoksuloj, inter kiuj apartenis precipe <a href="/wiki/Grekoj" title="Grekoj">grekoj</a>, parte ankaŭ <a href="/wiki/Armenoj" title="Armenoj">armenoj</a> kaj <a href="/w/index.php?title=Sirianoj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sirianoj (paĝo ne ekzistas)">sirianoj</a> ĝojis pro ŝirmo de la bizanca imperiestro, kvankam la lingvo de palestinaj grekoj estis plejparte la araba kaj en la urboj ili administris kelkajn memorigaĵojn. Sed la krucistoj plejparte ne fidis al ili. </p><p>La krucista regado signifis por la orientaj kristanoj certan ekonomian plibonigon rilate al la islama regado, ĉar la krucistoj tiom ne pezigis ilin pro impostoj kiel la judojn kaj la islamanojn, kiuj pagis la samajn sumojn same kiel dum la islamanoj. Tamen pro la religia vidpunkto la krucistoj rilate al alikredantoj ne estis tiom toleremaj kiel araboj antaŭ ili. Frankoj prenis al la lokaj kristanismaj komunumoj la preĝejojn kaj neniam ili konfidis al ili aŭtonomion, kiun la islamanoj ne obĵetis al ili. Sed la jerusalema patriarko postulis la obeemon de ĉiuj kristanoj sendiference, ĉar li sentis sin kiel la plej supera reprezentanto de la kristanaro en Sankta Lando. </p><p>Frankoj ligis tre amikajn rilatojn kun la kristanaj <a href="/wiki/Maronita_eklezio" title="Maronita eklezio">maronitoj</a>, kiuj vivis en la montaraj regionoj super Tripolo, kaj eĉ ili deĵoris en la jerusalema soldataro. En la jaro <a href="/wiki/1182" title="1182">1182</a> la maronitoj akceptis la aŭtoritaton de papo kaj ili estis envicigitaj en la latinan eklezion. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nobelaro_kaj_feŭda_sistemo"><span id="Nobelaro_kaj_fe.C5.ADda_sistemo"></span>Nobelaro kaj feŭda sistemo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=7" title="Redakti sekcion: Nobelaro kaj feŭda sistemo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=7" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Nobelaro kaj feŭda sistemo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Asia_minor_1140.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Asia_minor_1140.jpg/200px-Asia_minor_1140.jpg" decoding="async" width="200" height="216" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Asia_minor_1140.jpg/300px-Asia_minor_1140.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Asia_minor_1140.jpg/400px-Asia_minor_1140.jpg 2x" data-file-width="1078" data-file-height="1164" /></a><figcaption>Jerusalema reĝlando kaj la ceteraj <a href="/wiki/Krucistaj_%C5%9Dtatoj" title="Krucistaj ŝtatoj">krucistaj ŝtatoj</a> ĉirkaŭ la jaro <a href="/wiki/1140" title="1140">1140</a></figcaption></figure> <p>En Sanktan Landon kun la unua krucmilito venis plejparte etaj nobeloj, kiuj ne ludis en sia patrujo pli signifan politikan rolon kaj ili ne dependis tiel de la reĝo kiel la grandaj feŭduloj. Tio estis plejparte normanoj kaj francoj kaj la franca <a href="/wiki/Fe%C5%ADdismo" title="Feŭdismo">feŭda establo</a> estis en la krucistaj ŝtatoj fidele similigita. La baza unuo en la komuna organizaĵo estis <a href="/wiki/Fe%C5%ADdo" title="Feŭdo">feŭdo</a>, kiu estis donita al iu el la kavaliroj. La feŭdo estis kutime ia vilaĝo aŭ nur ties parto, se li devis dividiĝi pri ĝi kun alia kavaliro. La kavaliro havis el sia feŭdo financan <a href="/wiki/Rento" title="Rento">renton</a> kaj li korpigis ĉi tie juĝan potencon. Pli poste kelkaj kavaliroj kunigis pli da feŭdoj komune kaj estiĝis tiel <i>baronlandoj</i> (<span class="fremdlingve" lang="fr" dir="ltr" title="franca lingvo"><i>seigneurie</i></span> kaj markigo <span class="fremdlingve" lang="fr" dir="ltr" title="franca lingvo"><i>seigneur</i></span> en tiama nocio ĝi signifis "feŭda senjoro"). La barono poste povis dividi sian inter siajn kavalirojn-feŭdulojn. Ĉar en Oriento estis post la unua krucmilito pli da grundo, ol la nobelaj konkerintoj, kelkaj simplaj batalanto enpenetris inter la nobelaron - ekzemple la potenca familio de <a href="/w/index.php?title=Ibelinoj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibelinoj (paĝo ne ekzistas)">Ibelinoj</a> devenis el familio de pizaj komercistoj. </p><p>En duono de la <a href="/wiki/12-a_jarcento" title="12-a jarcento">12-a jarcento</a> estis en Jerusalema reĝlando ĉirkaŭ 20.000 nobeloj kaj 1.500 feŭduloj. Feŭdalismo en <a href="/wiki/Levantenio" title="Levantenio">Levantenio</a> en kelkaj aspektoj diferenciĝis de la sistemo en Eŭropo. Unue: feŭdo ĉi tie povis esti ankaŭ urbo aŭ urba kvartalo kaj enspezoj el ĝi. La alia diferencaĵo estis posteno de virino en la loka socio, kiu povis estis edzino de feŭdulo, feŭdulino, kaj ŝi povis ankaŭ heredi la feŭdojn (se ŝi ne havis viran parencon). </p><p>En la paso de ducentjara historio de Jerusalema reĝlando la potenco de feŭduloj trairis per grandaj ŝanĝoj. Dekomence de la krucista regado en Palestino la plej supera aŭtoritato estis la potenco de reĝo, kiu donis kaj prenis la feŭdojn kaj kiu havis ankaŭ la plej suprean juĝan potencon. La potenco de baronoj ekde la fino de la 12-a jarcento kreskis kaj en la <a href="/wiki/13-a_jarcento" title="13-a jarcento">13-a jarcento</a> la nobelaro jam en la reĝlando fakte regis. Signifan apogon de la reĝo en la lando kreis la reĝa posedaĵo, kiu kreis precipe grandurbojn Jerusalemo, Tiroso kaj Askalono - tiu okupis preskaŭ unu trionon de la lando, la reston okupis la senjorlandoj de baronoj. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="La_registaro_kaj_oficista_aparataro">La registaro kaj oficista aparataro</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=8" title="Redakti sekcion: La registaro kaj oficista aparataro" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=8" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: La registaro kaj oficista aparataro"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Jerusalema reĝlando estis monarkio hereda. La apogo de reĝo kaj samtempe ankaŭ lia opozicio estis <i>Reĝa konsilantaro</i> (<span class="fremdlingve" lang="la" dir="ltr" title="latina lingvo"><i>Curia regnis</i></span>), kiuj jam dum la kronado de la unua reĝo Baldueno la 1-a deklaris sian rajton la reĝon "elekti" - do en la praktiko konfirmi surtronigonton kaj la jerusalema patriarko gvidis la kronadceremonion. En la reĝaj konsilantaroj povis do partopreni ĉiuj <a href="/wiki/Vasalo" title="Vasalo">vasaloj</a> de la reĝo, eĉ kiam la plej gravan rolon ludis <a href="/wiki/Barono" title="Barono">baronoj</a> kun la plej grandaj posedaĵoj. En la konsilejo oni traktis pri ĉiuj politikaj, financaj, jurista kaj leĝara aferoj de Jerusalema reĝlando. Iliaj leĝpovoj estis neniel difinitaj kaj la lastan vorton havis do la reĝo. </p><p>La reĝo havis surflanke ankaŭ altajn oficirojn. Lia plej supera reprezentanto estis <i>seneskalo</i>, kiu havis kaj administran kaj ankaŭ artmean leĝpovon kaj li administris ankaŭ la impostojn. La plej supera komandanto de la armeo tuj post la reĝo estis <i>konstablo</i>, lia vickomandanto estis poste <i>marŝalo</i>. Pri la administraj aferoj, simile kiel en Eŭropo, zorgis <i>kanceliero</i> kaj la personan posedaĵon de la reĝo administris <i>ĉambristo</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ekonomio">Ekonomio</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=9" title="Redakti sekcion: Ekonomio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=9" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Ekonomio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table border="1" align="right" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0.5em 0 1em 1em; background: #ffffff; vertical-align:top; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%; width:35%; float:right"> <caption>Kronologio de la historio de Jerusalema reĝlando </caption> <tbody><tr> <td><a href="/wiki/1095" title="1095">1095</a> </td> <td>Papo <a href="/wiki/Urbano_la_2-a" title="Urbano la 2-a">Urbano la 2-a</a> proklamas la <a href="/wiki/Unua_krucmilito" title="Unua krucmilito">unuan krucmiliton</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1099" title="1099">1099</a> </td> <td>Krucistoj konkeris Jerusalemon de <a href="/wiki/Fatima_kaliflando" class="mw-redirect" title="Fatima kaliflando">Fatima kaliflando</a> fine de la <a href="/wiki/Unua_krucmilito" title="Unua krucmilito">unua krucmilito</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1099" title="1099">1099</a> </td> <td>La unua reprezentanto de nove konkeritaj teritorioj fariĝas <a href="/wiki/Godefroi_de_Bouillon" class="mw-redirect" title="Godefroi de Bouillon">Godefroi de Bouillon</a> ku titolo <i>Ŝirmanto de Sankta Tombo</i>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1100" title="1100">1100</a> </td> <td><a href="/wiki/Godefroi_de_Bouillon" class="mw-redirect" title="Godefroi de Bouillon">Godefroi de Bouillon</a> mortis kaj estis kronita la unua Jerusalema reĝo <a href="/wiki/Baldueno_la_1-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Baldueno la 1-a Jerusalema">Baldueno la 1-a</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1101" title="1101">1101</a><br /> </td> <td>Ekspediciita el Eŭropo subteniga <a href="/w/index.php?title=Krucmilito_el_1101&action=edit&redlink=1" class="new" title="Krucmilito el 1101 (paĝo ne ekzistas)">krucmilito el 1101</a> por krucistaj ŝtatoj. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1104" title="1104">1104</a><br /> </td> <td>Krucistoj konkeris <a href="/wiki/Akko" title="Akko">Akkon</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1110" title="1110">1110</a> </td> <td>Krucistoj konkeris <a href="/wiki/Bejruto" title="Bejruto">Bejruton</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1111" title="1111">1111</a> </td> <td>Krucistoj konkeris <a href="/wiki/Sidono" class="mw-redirect" title="Sidono">Sidonon</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1118" title="1118">1118</a> </td> <td>Reĝo <a href="/wiki/Baldueno_la_1-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Baldueno la 1-a Jerusalema">Baldueno la 1-a</a> mortis, surtroniĝis lia nevo, <a href="/wiki/Edessa_graflando" class="mw-redirect" title="Edessa graflando">grafo de Edessa</a> <a href="/wiki/Baldueno_la_2-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Baldueno la 2-a Jerusalema">Balduen Le Bourg</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1124" title="1124">1124</a> </td> <td>Krucistoj konkeris havenon <a href="/wiki/Tiro" class="mw-disambig" title="Tiro">Tiron</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1131" title="1131">1131</a> </td> <td><a href="/wiki/Baldueno_la_2-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Baldueno la 2-a Jerusalema">Baldueno la 2-a</a> mortis, surtroniĝis lia filino <a href="/wiki/Melisenda_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Melisenda Jerusalema">Melisenda</a> kaj <a href="/w/index.php?title=Fulko_la_1-a_Jerusalema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fulko la 1-a Jerusalema (paĝo ne ekzistas)">Fulko la 5-a de Anjou</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1134" title="1134">1134</a> </td> <td>Nesukcesa provo de <a href="/w/index.php?title=Graflando_Jaffa_kaj_Askalon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Graflando Jaffa kaj Askalon (paĝo ne ekzistas)">grafo de Jafo</a> pri palaca renverso kontraŭ reĝo <a href="/w/index.php?title=Fulko_la_1-a_Jerusalema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fulko la 1-a Jerusalema (paĝo ne ekzistas)">Fulko</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1143" title="1143">1143</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=Fulko_la_1-a_Jerusalema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fulko la 1-a Jerusalema (paĝo ne ekzistas)">Fulko la 1-a</a> mortis falinte de sur ĉevalo, surtroniĝis lia neplenkreska filo <a href="/w/index.php?title=Baldueno_la_3-a_Jerusalema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baldueno la 3-a Jerusalema (paĝo ne ekzistas)">Baldueno la 3-a</a>, regentino de la reĝlando fariĝis Melisenda, la patrino de la reĝo. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1144" title="1144">1144</a> </td> <td><a href="/wiki/Mosulo" title="Mosulo">Mosula</a> <a href="/wiki/Atabego" title="Atabego">atabego</a> <a href="/wiki/Zeng%C3%AD" class="mw-redirect" title="Zengí">Zengí</a> konkeris <a href="/wiki/Krucistaj_%C5%9Dtatoj" title="Krucistaj ŝtatoj">krucistan</a> <a href="/wiki/Edessa_graflando" class="mw-redirect" title="Edessa graflando">Edessan graflandon</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1146" title="1146">1146</a> </td> <td>Papo <a href="/wiki/E%C5%ADgeno_la_3-a" title="Eŭgeno la 3-a">Eŭgeno la 3-a</a> proklamis la <a href="/wiki/Dua_krucmilito" class="mw-redirect" title="Dua krucmilito">duan krucmiliton</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1147" title="1147">1147</a> </td> <td>En <a href="/wiki/Sankta_Lando" title="Sankta Lando">Sanktan landon</a> venis kontingento de la <a href="/wiki/Dua_krucmilito" class="mw-redirect" title="Dua krucmilito">dua krucmilito</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1148" title="1148">1148</a> </td> <td>La jerusalemaj soldataroj subtenataj de ekspedicio de la <a href="/wiki/Dua_krucmilito" class="mw-redirect" title="Dua krucmilito">dua krucmilito</a> nesukcese eksieĝis <a href="/wiki/Damasko" title="Damasko">Damaskon</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1158" title="1158">1158</a> </td> <td>Komenco de la bizanca-jerusalema alianco. Reĝo Baldueno la 3-a edziĝis kun Theodora, la bofilino de bizanca imperiestro <a href="/wiki/Manuelo_la_1-a_Komneno" title="Manuelo la 1-a Komneno">Manuelo la 1-a Komneno</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/10-a_de_februaro" title="10-a de februaro">10-a de februaro</a> <a href="/wiki/1162" title="1162">1162</a> </td> <td>Mortis <a href="/w/index.php?title=Baldueno_la_3-a_Jerusalema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baldueno la 3-a Jerusalema (paĝo ne ekzistas)">Baldueno la 3-a</a>, surtroniĝis lia malpli aĝa frato <a href="/wiki/Ama%C5%ADrio_la_1-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Amaŭrio la 1-a Jerusalema">Amaŭrio</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1163" title="1163">1163</a> </td> <td><a href="/wiki/Ama%C5%ADrio_la_1-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Amaŭrio la 1-a Jerusalema">Amaŭrio la 1-a</a> aranĝis militiron en Egiption subtenata de la Bizanca ŝiparo. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1174" title="1174">1174</a> </td> <td><a href="/wiki/Ama%C5%ADrio_la_1-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Amaŭrio la 1-a Jerusalema">Amaŭrio la 1-a</a> mortis, surtroniĝis <a href="/wiki/Baldueno_la_4-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Baldueno la 4-a Jerusalema">Baldueno la 4-a</a>, regento de la reĝlando fariĝis <a href="/w/index.php?title=Miles_de_Plancy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Miles de Plancy (paĝo ne ekzistas)">Miles de Plancy</a> kaj poste neoficiale <a href="/w/index.php?title=Raimondo_la_3-a_de_Tripolo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Raimondo la 3-a de Tripolo (paĝo ne ekzistas)">Raimondo la 3-a</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1180" title="1180">1180</a> </td> <td>Mortis <a href="/wiki/Listo_de_bizancaj_imperiestroj" class="mw-redirect" title="Listo de bizancaj imperiestroj">imperiestro</a> <a href="/wiki/Manuelo_la_1-a_Komneno" title="Manuelo la 1-a Komneno">Manuelo la 1-a</a> – la fino de Bizanca-Jerusalema alianco. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1185" title="1185">1185</a> </td> <td>Mortis <a href="/wiki/Baldueno_la_4-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Baldueno la 4-a Jerusalema">Baldueno la 4-a</a>, surtroniĝis la neplenkreska <a href="/w/index.php?title=Baldueno_la_5-a_Jerusalema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baldueno la 5-a Jerusalema (paĝo ne ekzistas)">Baldueno la 5-a</a>, regento de la reĝlando fariĝis denove Raimondo la 3-a. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1186" title="1186">1186</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=Baldueno_la_5-a_Jerusalema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baldueno la 5-a Jerusalema (paĝo ne ekzistas)">Baldueno la 5-a</a> mortis, surtroniĝis lia patrino <a href="/w/index.php?title=Sibilo_Jerusalema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sibilo Jerusalema (paĝo ne ekzistas)">Sibilo</a> kaj <a href="/wiki/Guy_de_Lusignan" title="Guy de Lusignan">Guy de Lusignan</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/4-a_de_julio" title="4-a de julio">4-a de julio</a> <a href="/wiki/1187" title="1187">1187</a> </td> <td><a href="/wiki/Batalo_apud_Hatt%C3%ADn" class="mw-redirect" title="Batalo apud Hattín">Batalo apud Hattín</a> – <a href="/wiki/Saladino" title="Saladino">Saladino</a> venkis la jerusaleman soldataron. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/A%C5%ADtuno" title="Aŭtuno">aŭtuno</a> de <a href="/wiki/1187" title="1187">1187</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=Baliano_de_Ibelino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baliano de Ibelino (paĝo ne ekzistas)">Baliano de Ibelino</a>, <a href="/w/index.php?title=Sie%C4%9Do_de_Jerusalemo_(1187)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sieĝo de Jerusalemo (1187) (paĝo ne ekzistas)">defendanto de Jerusalmeo</a>, transdonis la urbon al Saladino. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1187" title="1187">1187</a> </td> <td>Papo <a href="/wiki/Gregorio_la_8-a" title="Gregorio la 8-a">Gregorio la 8-a</a> proklamis la <a href="/wiki/Tria_krucmilito" class="mw-redirect" title="Tria krucmilito">trian krucmiliton</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1192" title="1192">1192</a> </td> <td><a href="/wiki/Tria_krucmilito" class="mw-redirect" title="Tria krucmilito">Tria krucmilito</a>, Jerusalema reĝlando estis parte rekonstruita, <a href="/wiki/Akko" title="Akko">Akko</a> fariĝis la ĉefurbo. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1192" title="1192">1192</a> </td> <td>La Jerusaleman kronon post morto de sia fratino ricevis <a href="/w/index.php?title=Isabelo_Jerusalema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Isabelo Jerusalema (paĝo ne ekzistas)">Isabelo</a> kaj <a href="/w/index.php?title=Konrado_de_Montferrat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konrado de Montferrat (paĝo ne ekzistas)">Konrado de Montferrat</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1192" title="1192">1192</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=Konrado_de_Montferrat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konrado de Montferrat (paĝo ne ekzistas)">Konrado la 1-a</a> estis murdita kaj nova edzo de Isabelo kaj la Jerusalema reĝo fariĝis <a href="/w/index.php?title=Henriko_de_Champagne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henriko de Champagne (paĝo ne ekzistas)">Henriko de Champagne</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1197" title="1197">1197</a> </td> <td>Mortis reĝo <a href="/w/index.php?title=Henriko_de_Champagne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henriko de Champagne (paĝo ne ekzistas)">Henriko de Champagne</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1198" title="1198">1198</a> </td> <td>Nova edzo de reĝino Isabelo fariĝis <a href="/w/index.php?title=Ama%C5%ADrio_la_2-a_de_Lusignan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amaŭrio la 2-a de Lusignan (paĝo ne ekzistas)">Amaŭrio la 2-a de Lusignan</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1198" title="1198">1198</a> </td> <td>Papo <a href="/wiki/Inocento_la_3-a" title="Inocento la 3-a">Inocento la 3-a</a> proklamis la <a href="/wiki/Kvara_krucmilito" title="Kvara krucmilito">kvaran krucmiliton</a>, sed tiu fine ne atingis la Sanktan Landon. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1205" title="1205">1205</a> </td> <td>Mortis reĝo <a href="/w/index.php?title=Ama%C5%ADrio_la_2-a_de_Lusignan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amaŭrio la 2-a de Lusignan (paĝo ne ekzistas)">Amaŭrio la 2-a de Lusignan</a> kaj reĝino <a href="/w/index.php?title=Isabelo_Jerusalema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Isabelo Jerusalema (paĝo ne ekzistas)">Isabelo Jerusalema</a>, la tronon heredis <a href="/w/index.php?title=Maria_de_Montferrat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maria de Montferrat (paĝo ne ekzistas)">Maria de Montferrat</a>, la neplenkreska filino de Isabelo, regento de la reĝlando fariĝis <a href="/w/index.php?title=Johano_de_Ibelino,_maljuna_sinjoro_de_Bejruto&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johano de Ibelino, maljuna sinjoro de Bejruto (paĝo ne ekzistas)">Johano de Ibelino</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1210" title="1210">1210</a><br /> </td> <td>Reĝino <a href="/w/index.php?title=Maria_de_Montferrat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maria de Montferrat (paĝo ne ekzistas)">Maria de Montferrat</a> estis edzinigita al <a href="/wiki/Johano_de_Brienne" title="Johano de Brienne">Johano de Brienne</a>, kiu fariĝis Jerusalema reĝo. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1212" title="1212">1212</a> </td> <td>Mortis reĝino <a href="/w/index.php?title=Maria_de_Montferrat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maria de Montferrat (paĝo ne ekzistas)">Maria de Montferrat</a>, surtroniĝis <a href="/wiki/Jolanda_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Jolanda Jerusalema">Jolanda</a>, la neplenkreska filino de Maria kaj Johano, regento de la reĝlando fariĝis ŝia patro <a href="/wiki/Johano_de_Brienne" title="Johano de Brienne">Johano de Brienne</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1213" title="1213">1213</a> </td> <td>Papo <a href="/wiki/Inocento_la_3-a" title="Inocento la 3-a">Inocento la 3-a</a> proklamis la <a href="/wiki/Kvina_krucmilito" class="mw-redirect" title="Kvina krucmilito">kvinan krucmiliton</a> kontraŭ Egiptio. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1221" title="1221">1221</a> </td> <td>La <a href="/wiki/Kvina_krucmilito" class="mw-redirect" title="Kvina krucmilito">kvina krucmilito</a> fiaskis. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1225" title="1225">1225</a><br /> </td> <td>Reĝino Jolanda estis edzinigita al imperiestro <a href="/wiki/Frederiko_la_2-a_(Sankta_Romia_Imperio)" title="Frederiko la 2-a (Sankta Romia Imperio)">Frederiko la 2-a</a>, kiu fariĝis Jerusalema reĝo. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1228" title="1228">1228</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=Konrado_la_2-a_Jerusalema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konrado la 2-a Jerusalema (paĝo ne ekzistas)">Konrado la 2-a</a> fariĝis la Jerusalema reĝo. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1228" title="1228">1228</a> </td> <td><a href="/wiki/Frederiko_la_2-a_(Sankta_Romia_Imperio)" title="Frederiko la 2-a (Sankta Romia Imperio)">Frederiko la 2-a</a> gvidis la <a href="/wiki/Sesa_krucmilito" class="mw-redirect" title="Sesa krucmilito">sesan krucmiliton</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1229" title="1229">1229</a> </td> <td>La <a href="/wiki/18-an_de_februaro" class="mw-redirect" title="18-an de februaro">18-an de februaro</a> <a href="/wiki/1229" title="1229">1229</a> fermis <a href="/wiki/Frederiko_la_2-a_(Sankta_Romia_Imperio)" title="Frederiko la 2-a (Sankta Romia Imperio)">Frederiko la 2-a</a> packontrakton por dek jaroj kun sultano <a href="/wiki/Al-Kamil" title="Al-Kamil">Al-Kamil</a> kaj la <a href="/wiki/17-an_de_majo" class="mw-redirect" title="17-an de majo">17-an de majo</a> de la sama jaro li enpaŝis en Jerusalemon. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1244" title="1244">1244</a> </td> <td>Ĥorezmaj taĉmentoj en servoj de Egiptio konkeris reen <a href="/wiki/Jerusalemo" title="Jerusalemo">Jerusalemon</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1248" title="1248">1248</a> </td> <td>Estis proklamita la <a href="/wiki/Sepa_krucmilito" title="Sepa krucmilito">sepa krucmilito</a> por rekonkero de <a href="/wiki/Jerusalemo" title="Jerusalemo">Jerusalemo</a>, kiun gvidis franca reĝo <a href="/w/index.php?title=Ludoviko_la_9-a_Sankta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ludoviko la 9-a Sankta (paĝo ne ekzistas)">Ludoviko la 9-a</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1254" title="1254">1254</a><br /> </td> <td>La <a href="/wiki/Sepa_krucmilito" title="Sepa krucmilito">sepa krucmilito</a> fiaskis. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1254" title="1254">1254</a> </td> <td>La Jerusalema reĝo fariĝis <a href="/w/index.php?title=Konrado&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konrado (paĝo ne ekzistas)">Konrado la 3-a</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1268" title="1268">1268</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=Konrado&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konrado (paĝo ne ekzistas)">Konrado la 3-a</a> estis ekzekutita, la reĝlando falis al <a href="/wiki/Kipra_re%C4%9Dlando" title="Kipra reĝlando">Kipra reĝo</a> <a href="/w/index.php?title=Hugo_la_3-a_Kipra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hugo la 3-a Kipra (paĝo ne ekzistas)">Hugo la 3-a</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1277" title="1277">1277</a><br /> </td> <td>Titolon de la Jerusalema reĝo aĉetis <a href="/wiki/Karolo_de_Anjou" class="mw-redirect" title="Karolo de Anjou">Karolo de Anjou</a>, sed li ne estis agnoskita kiel reĝo fare de parto de akkaj baronoj. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1284" title="1284">1284</a> </td> <td>Mortis reĝo <a href="/w/index.php?title=Hugo_la_3-a_Kipra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hugo la 3-a Kipra (paĝo ne ekzistas)">Hugo la 3-a</a> kaj surtroniĝis <a href="/w/index.php?title=Johano_la_1-a_Kipra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johano la 1-a Kipra (paĝo ne ekzistas)">Johano la 1-a Kipra</a>. </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1285" title="1285">1285</a> </td> <td>Mortis reĝo Johano la 1-a kaj kontraŭreĝo <a href="/wiki/Karolo_de_Anjou" class="mw-redirect" title="Karolo de Anjou">Karolo de Anjou</a>, sur Kipran-Kerusaleman tronon surtroniĝis <a href="/w/index.php?title=Henrkio_la_2-a_Kipra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henrkio la 2-a Kipra (paĝo ne ekzistas)">Henriko la 2-a</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/1291" title="1291">1291</a><br /> </td> <td><a href="/wiki/Mamelukoj" class="mw-redirect" title="Mamelukoj">Mamelukoj</a> konkeris ĉefurbon <a href="/wiki/Akko" title="Akko">Akkon</a> kaj Jeruzalema reĝlando finis. </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:KrakDesChevaliers.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/KrakDesChevaliers.jpg/200px-KrakDesChevaliers.jpg" decoding="async" width="200" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/KrakDesChevaliers.jpg/300px-KrakDesChevaliers.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/KrakDesChevaliers.jpg/400px-KrakDesChevaliers.jpg 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a><figcaption><a href="/wiki/Krak_des_Chevaliers" title="Krak des Chevaliers">Krak des Chevaliers</a> en hodiaŭa Sirio</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Belvoir_fortress.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Belvoir_fortress.JPG/200px-Belvoir_fortress.JPG" decoding="async" width="200" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Belvoir_fortress.JPG/300px-Belvoir_fortress.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Belvoir_fortress.JPG/400px-Belvoir_fortress.JPG 2x" data-file-width="1021" data-file-height="734" /></a><figcaption>Ruinoj de burgo <a href="/wiki/Belvoir" title="Belvoir">Belvoir</a></figcaption></figure> <p>Konsisto de la urboj en Jerusalema reĝlando, miksita kun la italaj komercistoj, kondukis al evoluo de <a href="/wiki/Ekonomiko" title="Ekonomiko">ekonomiko</a> prefere al la komerca ol al agrara direkto. <a href="/wiki/Agrikulturo" title="Agrikulturo">Agrikulturo</a> post falo de orientromia imperio stagnis, sed malgraŭ tio ĝi donis al la loĝantaro apud la marbordo nutraĵojn. La palestina enlando estis plimulte dezerta kaj la agrikulturo estis kulturebla nur sur kelke da lokoj en <a href="/wiki/Galileo_(regiono)" title="Galileo (regiono)">Galileo</a> kaj apud rivero <a href="/wiki/Jordano" title="Jordano">Jordano</a>, kie oni kulturis sudajn fruktojn. Kiel unu el malmultaj plantaĵoj, kiun la krucistoj importis al Oriento, estis <a href="/wiki/Vinbero" title="Vinbero">vinbero</a>. Ĉar la islamanoj drinki vinon ne rajtas, ili eĉ ne kulturis ĝin en siaj landoj. </p><p>La regiono de Palestino estis ĉiam en la historio la kultura kaj komerca krucvojiĝo; kaj nome precipe tiutempe, kiam la krucista <a href="/wiki/Outremer" title="Outremer">Transmarejo</a> fariĝis nodo de la komerco inter kristanisma Eŭropo kaj Oriento. La krucistoj devis eklerni komerci kun siaj islamaj najbaroj komerce eliri. La Siria enlando bezonis komerci kun Eŭropo, kien kondukis la vojo tra la palestinaj havenoj, el kio la krucistoj prenis pagojn. Necese estis ankaŭ certigi sekurecon al la islamaj karavanoj en la teritorio de Jerusalema reĝlando, loĝigado en la urboj kaj bona traktado. En la ekonomikon en la krucista reĝlando senĉese pli enpenetris <a href="/wiki/Templanoj" title="Templanoj">templanoj</a>, kiuj jam en la 12-a jarcento laboris kun kredumo kaj konstruis ampleksan reton de bankoj, en kiu ili donis servojn senrilate al nacieco kaj religio. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Arkitekturo_kaj_arto">Arkitekturo kaj arto</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=10" title="Redakti sekcion: Arkitekturo kaj arto" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=10" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Arkitekturo kaj arto"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Melisende-Psalter_f5v.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Melisende-Psalter_f5v.jpg/200px-Melisende-Psalter_f5v.jpg" decoding="async" width="200" height="272" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Melisende-Psalter_f5v.jpg/300px-Melisende-Psalter_f5v.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Melisende-Psalter_f5v.jpg/400px-Melisende-Psalter_f5v.jpg 2x" data-file-width="456" data-file-height="621" /></a><figcaption>Aperaĵo de la eniro de kristanoj en Jerusalemon el <a href="/wiki/Psalmo" title="Psalmo">psalmaro de Mesalinda</a></figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Church_of_the_Holy_Sepulchre_-_1149.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Church_of_the_Holy_Sepulchre_-_1149.jpg/200px-Church_of_the_Holy_Sepulchre_-_1149.jpg" decoding="async" width="200" height="249" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Church_of_the_Holy_Sepulchre_-_1149.jpg/300px-Church_of_the_Holy_Sepulchre_-_1149.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Church_of_the_Holy_Sepulchre_-_1149.jpg/400px-Church_of_the_Holy_Sepulchre_-_1149.jpg 2x" data-file-width="466" data-file-height="580" /></a><figcaption>Bildigo de Preĝejo de Sankta tombo en Jerusalemo post alikonstruo fare de krucistoj en la jaro 1149</figcaption></figure> <p>Plimulto de konstrua agado de la okcidentaj konkerintoj en Oriento koncentriĝis precipe al <a href="/wiki/Fortika%C4%B5o" title="Fortikaĵo">fortikaĵoj</a> kaj <a href="/wiki/Burgo" title="Burgo">burgoj</a>: <i><a href="/w/index.php?title=Krak_de_la_Moabitoj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Krak de la Moabitoj (paĝo ne ekzistas)">Krak de la Moabitoj</a></i> en <a href="/wiki/Kerak" title="Kerak">Kerak</a> kaj <i><a href="/wiki/Krak_de_Montr%C3%A9al" title="Krak de Montréal">Krak de Montréal</a></i> en <a href="/wiki/Transjordanio" title="Transjordanio">Transjordanio</a>, <i><a href="/wiki/Belvoir" title="Belvoir">Belvoir</a></i> proksime de <a href="/wiki/Tiberias" class="mw-redirect" title="Tiberias">Tiberias</a> en hodiaŭa norda <a href="/wiki/Israelo" title="Israelo">Israelo</a>, <a href="/wiki/Burgo" title="Burgo">burgo</a> <i><a href="/w/index.php?title=Ibelin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibelin (paĝo ne ekzistas)">Ibelin</a></i> proksime de Jafo, <a href="/wiki/Templanoj" title="Templanoj">templana</a> <a href="/wiki/Fortika%C4%B5o" title="Fortikaĵo">fortikaĵo</a> <i><a href="/w/index.php?title=La_Roche_Guillaume&action=edit&redlink=1" class="new" title="La Roche Guillaume (paĝo ne ekzistas)">La Roche Guillaume</a></i> en Turkio kaj precipe fama burgo de <a href="/wiki/Malta_ordeno" class="mw-redirect" title="Malta ordeno">ordeno de johanitoj</a> <i><a href="/wiki/Krak_des_Chevaliers" title="Krak des Chevaliers">Krak des Chevaliers</a></i> en hodiaŭa <a href="/wiki/Sirio" title="Sirio">Sirio</a> kaj multaj <a href="/wiki/Kategorio:Krucistaj_burgoj" title="Kategorio:Krucistaj burgoj">pluaj fortikaĵoj</a>. </p><p>Sed la krucistoj ne konstruis nur armean teknikon, sed ili celiĝis ankaŭ al preĝejoj, en kies konstruado krom aliaj partoprenis ankaŭ araboj kaj la loka loĝantaro. En Jerusalemo estis da preĝejoj dudek sep, en Tiro dek du kaj en Akko kvardek. </p><p>Dum la regado de krucistoj okazis alikonstruado kaj ampleksigo de <a href="/wiki/Baziliko_de_Sankta_tombo" class="mw-redirect" title="Baziliko de Sankta tombo">Baziliko de Sankta tombo</a>. Tiu ĉi alikonstruo arkitektone eliras el tiama franca kaj mediteranea arkitekturo kaj ĝi estas sintezo de malfrue <a href="/wiki/Romaniko" title="Romaniko">romanika</a> kaj frue <a href="/wiki/Gotiko" class="mw-disambig" title="Gotiko">gotikaj</a> elementoj. La alikonstruo kunigis ĉiujn en tiun tempon apartigitajn altarojn kaj ĝi estis finigita en la jaro <a href="/wiki/1149" title="1149">1149</a>. </p><p>La krucista arto kaj arkitekturo kombinis <a href="/wiki/Gotiko" class="mw-disambig" title="Gotiko">okcidentan gotikon</a> kun <a href="/wiki/Bizanca_stilo" class="mw-redirect" title="Bizanca stilo">bizanca stilo</a> kaj <a href="/wiki/Islama_arkitekturo" title="Islama arkitekturo">islama arkitekturo</a>. La grandaj urboj havis kutime <a href="/wiki/Banloko" class="mw-redirect" title="Banloko">banlokojn</a>, kiuj estis similaj al la turkaj aŭ al antikvaj romiaj banlokoj. Virinoj vizitis la banlokojn same ofte kiel viroj, do dufoje ĝis trifoje dumsemajne kaj ili baniĝis aparte de la viroj. En la domoj ne mankis progresite solvita sociaj ekipaĵoj, kiuj mankis en plimulto de tiamaj urboj en la mondo. </p><p>Unu el la plej fruaj ekzemploj de la krucista arto estas <a href="/w/index.php?title=Psalmaro_de_Mesalinda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Psalmaro de Mesalinda (paĝo ne ekzistas)">psalmaro de Mesalinda</a>, iluminita manuskripto farita inter la jaroj <a href="/wiki/1135" title="1135">1135</a> - <a href="/wiki/1143" title="1143">1143</a>, kiu hodiaŭ estas lokigita en <a href="/wiki/Brita_biblioteko" class="mw-redirect" title="Brita biblioteko">Brita biblioteko</a>. Sed polimulto da manuskriptoj el la krucista <a href="/wiki/Palestino" title="Palestino">Palestino</a> ne konserviĝis kaj se jes, do poste plimulte el la <a href="/wiki/13-a_jarcento" title="13-a jarcento">13-a jarcento</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="12-a_jarcento">12-a jarcento</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=11" title="Redakti sekcion: 12-a jarcento" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=11" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: 12-a jarcento"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Edessa_kaj_Damasko">Edessa kaj Damasko</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=12" title="Redakti sekcion: Edessa kaj Damasko" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=12" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Edessa kaj Damasko"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikoloj <a href="/w/index.php?title=Sie%C4%9Do_de_Edessa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sieĝo de Edessa (paĝo ne ekzistas)">Sieĝo de Edessa</a> kaj <a href="/wiki/Dua_krucmilito" class="mw-redirect" title="Dua krucmilito">Dua krucmilito</a>.</div> <p>Kiam en la jaro <a href="/wiki/1131" title="1131">1131</a> mortis reĝo <a href="/wiki/Baldueno_la_2-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Baldueno la 2-a Jerusalema">Baldueno la 2-a</a>, surtroniĝis lia filino <a href="/wiki/Melisenda_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Melisenda Jerusalema">Melisenda</a> kun sia edzo <a href="/w/index.php?title=Fulko_la_1-a_Jerusalema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fulko la 1-a Jerusalema (paĝo ne ekzistas)">Fulko de Anjou</a>, kiuj estis kronadumitaj en <a href="/wiki/Baziliko_de_Sankta_tombo" class="mw-redirect" title="Baziliko de Sankta tombo">Templo de Sankta tombo</a>. Dum ilia komuna regado Jerusalemo spertis la plej grandan ekonomian kaj kulturan progreson. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Urfaskyline.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Urfaskyline.jpg/200px-Urfaskyline.jpg" decoding="async" width="200" height="133" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Urfaskyline.jpg/300px-Urfaskyline.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Urfaskyline.jpg/400px-Urfaskyline.jpg 2x" data-file-width="879" data-file-height="583" /></a><figcaption>Vido al Edessa el urba citadelo</figcaption></figure> <p>Kiam la nova reĝo surtroniĝis, la nordaj <a href="/wiki/Krucistaj_%C5%9Dtatoj" title="Krucistaj ŝtatoj">krucistaj ŝtatoj</a> komencis <a href="/wiki/Subfoso" title="Subfoso">subfosi</a> la jerusaleman aŭtoritaton kaj komencis konduti pli sendependeme kaj fine ili turniĝis kontraŭ la jerusalema reĝo. La reĝo unue fortiris ĝis <a href="/wiki/Antio%C4%A5io" title="Antioĥio">Antioĥio</a>, kie intertempe princino Alice ekprenis la potencon kaj ne agnoskis la suverenecon de reĝo en Jerusalemo kaj antaŭenmarŝante norden Fulko renkontiĝis kun rezisto de <a href="/w/index.php?title=Ponso_la_1-a_de_Tripolo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ponso la 1-a de Tripolo (paĝo ne ekzistas)">Ponso</a>, la <a href="/wiki/Tripola_graflando" class="mw-redirect" title="Tripola graflando">tripola grafo</a> kaj Joscelino, grafo de Edessa. Danke al soldata superforto li eldevigis ilian retiriĝon kaj agnoskon de feŭda dependeco. Li poste surtronigis en <a href="/wiki/Antio%C4%A5ia_princlando" title="Antioĥia princlando">Antioĥian princlandon</a> <a href="/w/index.php?title=Raimondo_de_Poitiers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Raimondo de Poitiers (paĝo ne ekzistas)">Raimondon de Poitiers</a>. En tendaron de la rezistantoj de Fulko apartenis ankaŭ <a href="/w/index.php?title=Hugo_de_Le_Puiset&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hugo de Le Puiset (paĝo ne ekzistas)">Hugo de Le Puiset</a>, <a href="/w/index.php?title=Graflando_Jafo_kaj_Askalono&action=edit&redlink=1" class="new" title="Graflando Jafo kaj Askalono (paĝo ne ekzistas)">grafo de Jafo</a> kaj <a href="/w/index.php?title=Romain_de_Le_Puy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Romain de Le Puy (paĝo ne ekzistas)">Romain de Le Puy</a>, senjoro el Transjordanio, kiuj kontraŭ la reĝo nesukcese ekribelis. </p><p>Dum la regado de reĝo Fulko okazis ankaŭ konstruado de multaj defendburgoj sur sudaj limoj de Jerusalema reĝlando. Stabila politika kaj armea situacio ebligis pluan evoluon de la komerco kaj alvenon de pluaj eŭropaj vilaĝanoj. En la reĝlando entreprenis nenur komercistoj el Eŭropo, sed komencis ĉi tie agadi ankaŭ arabaj komercistoj el <a href="/wiki/Mezopotamio" title="Mezopotamio">Ĝaziro</a> kaj <a href="/wiki/Egiptio" title="Egiptio">Egiptio</a>. La palestinaj havenoj en la krucistaj manoj fariĝis centrejoj de la komerco inter la kristana Eŭropo kaj la araba Oriento. </p><p><a href="/wiki/Mosulo" title="Mosulo">Mosula</a> <a href="/wiki/Atabego" title="Atabego">atabego</a> <a href="/wiki/Zeng%C3%AD" class="mw-redirect" title="Zengí">Zengí</a> eluzis disputojn inter frankoj kaj li konkeris unu krucistan teritorion post la alia. La kulmino de lia militiro kontraŭ <a href="/wiki/Tripola_graflando" class="mw-redirect" title="Tripola graflando">Tripola graflando</a> kaj sieĝo de burgo <a href="/w/index.php?title=Montferrand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Montferrand (paĝo ne ekzistas)">Montferrand</a>, kie li militkaptis grafon de Tripolo kaj la reĝon mem, kiu alrapidis por helpi la tripolan grafon, ĉirkaŭis kun negranda taĉmento de liaj kavaliroj en fortikaĵo. Por ekmiro kaj de la krucistoj kaj de la islamanoj Zengí proponis kiel ŝanĝon kontraŭ la burgo honoran kapitulacion kaj tralason de la reĝo kaj liajn kunulojn kaj Fulko akceptis tion. La islamanoj akiris tiel la burgon de la granda strategia signifo. Zengí kaj Jerusalema reĝlando poste vivis en paco kaj la turka reganto turnis sian atentemon norden. </p><p>En eksterlanda politiko Fulko la 1-a estis modera kaj fine de la <a href="/wiki/1130-aj_jaroj" title="1130-aj jaroj">tridekaj jaroj</a> li fermis aliancon kun <a href="/wiki/Emiro" title="Emiro">emiro</a> de <a href="/wiki/Damasko" title="Damasko">Damasko</a>, kiu devis pagi al la reĝo 20000 bizantiojn ĉiumonate. La alianco estis celita precipe kontraŭ <a href="/wiki/Zengi" title="Zengi">Zengi</a>. Eŭropanoj vere konservis la aliancon kaj en <a href="/wiki/1139" title="1139">1139</a> la granda jerusalema soldataro ekmarŝis por helpi Damaskon, kiun eksieĝis Zengí. Tiu, konstatinte, ke la krucistoj proksimiĝas al la urbo, retiriĝis de Damasko senbatale. La emiro de Damasko Unur poste konfirmis pluan amikecon inter sia lando kaj Jerusalema reĝlando per vizito de la reĝo en Akko kaj en urboj Jafo kaj Jerusalemo. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Melisende_and_Fulk_of_Jerusalem.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Melisende_and_Fulk_of_Jerusalem.jpg/200px-Melisende_and_Fulk_of_Jerusalem.jpg" decoding="async" width="200" height="255" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d2/Melisende_and_Fulk_of_Jerusalem.jpg 1.5x" data-file-width="265" data-file-height="338" /></a><figcaption>Nupto de princino Melisenda kaj Fulko de Anjou, miniaturo de William de Tiro, <i>Histoire de la Conquête de Jérusalem</i></figcaption></figure> <p>En la jaro <a href="/wiki/1143" title="1143">1143</a> Fulko ĉasante falis de sur la ĉevalo kaj mortigis sin. Zengi tuj ekmarŝis kontraŭ la krucistaj ŝtatoj kaj en <a href="/wiki/1144" title="1144">1144</a> li konkeris <a href="/wiki/Graflando_de_Edessa" class="mw-redirect" title="Graflando de Edessa">graflandon de Edessa</a>. Reĝino <a href="/wiki/Melisenda_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Melisenda Jerusalema">Melisenda</a>, kiu nun fariĝis regentino anstataŭ sia pli aĝa neplenkreska filo, la estonta reĝo <a href="/w/index.php?title=Baldueno_la_3-a_Jerusalema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baldueno la 3-a Jerusalema (paĝo ne ekzistas)">Baldueno la 3-a</a> kaj Reĝa konsilantaro donis al ili kiel konsilanton baronon <a href="/w/index.php?title=Manass%C3%A8s_de_Hierges&action=edit&redlink=1" class="new" title="Manassès de Hierges (paĝo ne ekzistas)">Manassès de Hierges</a>, kiu post la morto de Fulko gvidis la jerusaleman soldataron. Sed en <a href="/wiki/1147" title="1147">1147</a> <a href="/wiki/Zeng%C3%AD" class="mw-redirect" title="Zengí">Zengí</a> estis fare de sia eŭnuĥo <a href="/wiki/Jaranke%C5%9D" title="Jarankeŝ">Jarankeŝ</a> murdita kaj la krucistoj atendis post lia morto disunuigon inter la islamanoj, kiuj batalos je la heredaĵo de Zengí. La nova jerusalema reĝo Baldueno la 3-a eksentis okazon kaj ekmarŝis kontraŭ Damasko, sed li atingis nenion per sia militiro kaj fine li retiriĝis reen ĝis Palestino. Je unu jaro pli poste aliris en la lando kontingento de la <a href="/wiki/Dua_krucmilito" class="mw-redirect" title="Dua krucmilito">dua krucmilito</a>. </p><p>Renkontiĝon de la gvidantoj de la ekspedicio en <a href="/wiki/Akko" title="Akko">Akko</a> en la jaro <a href="/wiki/1148" title="1148">1148</a> partoprenis la franca reĝo <a href="/wiki/Ludoviko_la_7-a_(Francio)" title="Ludoviko la 7-a (Francio)">Ludoviko la 7-a</a> kaj <a href="/wiki/Sankta_Romia_Imperio" title="Sankta Romia Imperio">germana</a> reĝo <a href="/wiki/Konrado_la_3-a_(Sankta_Romia_Imperio)" title="Konrado la 3-a (Sankta Romia Imperio)">Konrado la 3-a</a>. Kvankam kelkaj lokaj nobeloj, precipe poste la antioĥa princo <a href="/w/index.php?title=Raimondo_de_Poitiers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Raimondo de Poitiers (paĝo ne ekzistas)">Raimondo de Poitiers</a>, proponis ekataki <a href="/wiki/Halepo" title="Halepo">Halepon</a>, kiu, se oni sukcesis konkeri ĝin, fariĝus bona bazo por rekonkero de <a href="/wiki/Edessa" class="mw-redirect" title="Edessa">Edessa</a>. Sed la kunveno en Akko decidis pri militiro kontraŭ Damasko. Ne estas tute klare, kial la krucmilito devis direktiĝi al Damasko. Por la krucistoj venintaj kun la eŭropaj regantoj povis esti la nomo Damasko kunigita kun biblio, kio povis kaŭzi religian <a href="/wiki/E%C5%ADforio" title="Eŭforio">eŭforion</a>, dume la loko nomata Halepo diris al ili nenion. La jerusalemaj kavaliroj poste vidis eblecon rebonigi sian nesukcesan militiron, kiun ili entreprenis unu jaron antaŭe. Sed reĝo Fulko dum sia regado kun la damaska emiro fermis armisticon, kiu observis celon eviti al atentemo de la filo de Zengí kaj sekvanto <a href="/w/index.php?title=N%C3%BAr_ad-D%C3%ADn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Núr ad-Dín (paĝo ne ekzistas)">Núr ad-Dín</a>. La <a href="/wiki/Dua_krucmilito" class="mw-redirect" title="Dua krucmilito">dua krucmilito</a> poste vere ekmarŝis en la jaro <a href="/wiki/1148" title="1148">1148</a> al Damasko, por ke ĝi finiĝu post katastrofa sieĝo de Damasko per absoluta fiasko. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Veno_de_Baldueno_la_3-a">Veno de Baldueno la 3-a</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=13" title="Redakti sekcion: Veno de Baldueno la 3-a" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=13" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Veno de Baldueno la 3-a"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Seal_of_Baldwin_III_of_Jerusalem.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7a/Seal_of_Baldwin_III_of_Jerusalem.jpg" decoding="async" width="113" height="112" class="mw-file-element" data-file-width="113" data-file-height="112" /></a><figcaption>Sigelo de reĝo Baldueno la 3-a</figcaption></figure> <p>Post tio, kiam la krucistoj nesukcese provis konkeri Damaskon, la islama reganto <a href="/w/index.php?title=N%C3%BAr_ad-D%C3%ADn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Núr ad-Dín (paĝo ne ekzistas)">Núr ad-Dín</a> ekmarŝis kontraŭ <a href="/wiki/Antio%C4%A5io" title="Antioĥio">Antioĥio</a>. Princon Raimondon de Poitiers, komune kun liaj aliancanoj el sekto de <a href="/wiki/Asasinoj" title="Asasinoj">asasinoj</a> Núr ad-Dín la <a href="/wiki/29-an_de_junio" class="mw-redirect" title="29-an de junio">29-an de junio</a> <a href="/wiki/1148" title="1148">1148</a> ĉirkaŭis en lia tendaro apud <a href="/w/index.php?title=Fons_Murez&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fons Murez (paĝo ne ekzistas)">Fons Murez</a> kaj la tutan lian soldataron kun nombro de kvar mil da kavaliroj kaj mil da infanterianoj neniigis. Raimondo mem falis en la batalo. Nelonge post tio estis <a href="/wiki/Militkaptito" title="Militkaptito">militkaptita</a> la edessa grafo <a href="/w/index.php?title=Joscelino_la_2-a_de_Edessa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joscelino la 2-a de Edessa (paĝo ne ekzistas)">Joscelino la 2-a</a> kaj lia edzino la restan parton de la <a href="/wiki/Graflando_de_Edessa" class="mw-redirect" title="Graflando de Edessa">graflando de Edessa</a> vendis al <a href="/wiki/Bizanca_imperio" title="Bizanca imperio">Bizanca imperio</a>. Post la morto de la antioĥa princo kaj la militkapto de la edessa grafo estis ankaŭ murdita la tripola grafo Raimondo la 2-a, pro kio lia ŝtato estis ĵetita en la internan krizon. La jerusalema reĝo unue ekmarŝis liberigi Antioĥion de Núr ad-Dín kaj poste li fermis kun li armisticon, per kio li akiris ripoztempon por tio, por ke li povu trovi novajn regontojn por la nordaj krucistaj ŝtatoj. Kvankam Edessa graflando jam de fakto ne ekzistis, nova titola grafo fariĝis <a href="/w/index.php?title=Joscelino_la_3-a_de_Edessa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joscelino la 3-a de Edessa (paĝo ne ekzistas)">Joscelino la 3-a</a>, filo de Joscelino la 2-a. Baldueno la 3-a ankaŭ fariĝis gardanto de la nova grafo de Tripolo, kiu estis neplenkreska kaj anstataŭ li fakte regis lia patrino. Fine la reĝo klopodis elekti fianĉon por la vidviĝinta antioĥa princino Konstancia, sed pro ŝia rezistemo tio tiel tri jaroj ne sukcesis. Sed fine ŝi elektis <a href="/w/index.php?title=Renaud_de_Ch%C3%A2tillon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Renaud de Châtillon (paĝo ne ekzistas)">Renaud de Châtillon</a>, la neposedaĵhava franca kavaliro. </p><p>Kvankam Baldueno la 3-a estis jam dudekjara, li devis senĉese dividiĝi je la potenco kun sia patrino Melisenda. Baldueno tial eldevigis al si je la jerusalema patriarko sian kronadon kiel memreganto de la reĝlando. Li kaŭzis malfermitan konflikton pro tio kun Melisenda kaj ŝia aliancano <a href="/w/index.php?title=Manass%C3%A8s_de_Hierges&action=edit&redlink=1" class="new" title="Manassès de Hierges (paĝo ne ekzistas)">Manassès de Hierges</a>, en kiu Baldueno la 3-a venkis. La reĝino foriris en flankejon kaj Manassès de Hierges forlasis Proksiman Orienton. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Manuelcomnenus.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f7/Manuelcomnenus.jpg" decoding="async" width="175" height="185" class="mw-file-element" data-file-width="175" data-file-height="185" /></a><figcaption>La bizanca imperiestro Manuelo la 1-a Komneno laŭ kodekso el la jaro 1178</figcaption></figure> <p>En la jaro <a href="/wiki/1153" title="1153">1153</a> Baldueno la 3-a konkeris lastan lokon de la egipta potenco en Lavantenio - havenon <a href="/wiki/Askalono" class="mw-redirect" title="Askalono">Askalonon</a>. La urbon akiris per <a href="/wiki/Apana%C4%9Do" title="Apanaĝo">apanaĝo</a> <a href="/wiki/Ama%C5%ADrio_la_1-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Amaŭrio la 1-a Jerusalema">Amaŭrio la 1-a</a>, la malpli aĝa frato de la reĝo. Per la konkero de Askalono la krucistoj priregis la tutan palestinan marbordon. Sed la ekspedicio kostis la kason de reĝo grandan monon kaj en la tempo, kiam Núr ad-Dín estis konkeranta Damaskon, la jerusalema reĝo estis devigita nur rigardi. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Alianco_kun_Bizanco">Alianco kun Bizanco</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=14" title="Redakti sekcion: Alianco kun Bizanco" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=14" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Alianco kun Bizanco"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En la <a href="/wiki/1150-aj_jaroj" title="1150-aj jaroj">kvindekaj jaroj</a> de la <a href="/wiki/12-a_jarcento" title="12-a jarcento">12-a jarcento</a> la jerusalema politiko celis al pli varmaj rilatoj kun <a href="/wiki/Bizanca_imperio" title="Bizanca imperio">bizanca imperiestro</a>, kio estis konfirmita printempe de <a href="/wiki/1158" title="1158">1158</a> per <a href="/wiki/Nupto" title="Nupto">nupto</a> de reĝo Baldueno kun nevino de imperiestro <a href="/wiki/Manuelo_la_1-a_Komneno" title="Manuelo la 1-a Komneno">Manuelo la 1-a Komneno</a>. Sed tiutempe la nova antioĥa princo <a href="/w/index.php?title=Rena%C5%ADdo_de_Ch%C3%A2tillon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Renaŭdo de Châtillon (paĝo ne ekzistas)">Renaŭdo de Châtillon</a> komune kun la armenaj aliancanoj ekatakis kaj rabis la bizancan Kipron. Baldueno la 3-a distancis sin de Renaŭdo kaj aŭtune de <a href="/wiki/1158" title="1158">1158</a> imperiestro Manuelo ekmarŝis al oriento, por ke li faru rebonigon kun la armenoj kaj Antioĥio. La armena princo Thoros estis malvenkita kaj Renaŭdo estis devigita humiliĝi antaŭ la imperiestro kaj ĵuri la feŭdan fidelecon. </p><p>En la jaro <a href="/wiki/1159" title="1159">1159</a> mortis <a href="/w/index.php?title=Berta_de_Sulzbach&action=edit&redlink=1" class="new" title="Berta de Sulzbach (paĝo ne ekzistas)">Berta de Sulzbach</a>, edzino de Manuelo kaj la imperiestro turniĝis al la jerusalema reĝo, por ke li rekomendu al li kiel novan edzinon iun el la krucistaj nobelinoj. Baldueno rekomendis al li sian nevinon Melisenda-n, filinon de la tripola grafo, sed la imperiestro fine elektis Maria-n, filinon de la antioĥa princino Konstanca. La imperiestro incitis pro sia decido Balduenon la 3-an, la jerusaleman kaj la tripolan kortegon, sed la rilatoj baldaŭ denove egaliĝis. En la jaro <a href="/wiki/1163" title="1163">1163</a> Baldueno la 3-a malsaniĝis kaj en <a href="/wiki/Bejruto" title="Bejruto">Bejruto</a> li mortis. Ĉar li mortis seninfana, surtroniĝis lia malpli aĝa frato <a href="/wiki/Ama%C5%ADrio_la_1-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Amaŭrio la 1-a Jerusalema">Amaŭrio</a>, <a href="/w/index.php?title=Graflando_Jafo_kaj_Askalono&action=edit&redlink=1" class="new" title="Graflando Jafo kaj Askalono (paĝo ne ekzistas)">grafo el Jafo kaj Askalono</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Amaŭrio_la_1-a_kaj_kvin_ekspedicioj_en_Egiption"><span id="Ama.C5.ADrio_la_1-a_kaj_kvin_ekspedicioj_en_Egiption"></span>Amaŭrio la 1-a kaj kvin ekspedicioj en Egiption</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=15" title="Redakti sekcion: Amaŭrio la 1-a kaj kvin ekspedicioj en Egiption" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=15" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Amaŭrio la 1-a kaj kvin ekspedicioj en Egiption"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kiam Amaŭrio la 1-a surtroniĝis, Núr ad-Dín endanĝerigis ĉiujn <a href="/wiki/Krucistaj_%C5%9Dtatoj" title="Krucistaj ŝtatoj">krucistajn ŝtatojn</a> en <a href="/wiki/Proksima_Oriento" title="Proksima Oriento">Proksima Oriento</a> kaj la reĝo konsciis necesecon de la daŭrigo de la amika kurso al Bizanco. Sed samtempe li estis konvinkita pri neceseco ekkonkeri la fatiman Egiption, kiu jam kiel ŝtato estis tute disharmoniigita, sed malgraŭ tio ĝi estis riĉa kaj strategie signifa. Sed pri Egiptio interesiĝis ankaŭ Núr ad-Dín, kiu ĉi tie en la jaro <a href="/wiki/1163" title="1163">1163</a> helpis al detronigita veziro <a href="/w/index.php?title=%C5%9C%C3%A1var&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ŝávar (paĝo ne ekzistas)">Ŝávar</a> reen en sian oficejon. Sed Ŝávar fine turniĝis al Núr ad-Dín dorse kaj kuniĝis kun la jerusalema reĝo. Tiu en la jaro <a href="/wiki/1164" title="1164">1164</a> invadis en <a href="/wiki/Supra_Egiptio" class="mw-redirect" title="Supra Egiptio">Supran Egiption</a>, kie en fortikaĵo <a href="/w/index.php?title=Bilbajs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bilbajs (paĝo ne ekzistas)">Bilbajs</a>, norde de <a href="/wiki/Kairo" title="Kairo">Kairo</a>, ĉirkaŭis la armeon de Núr ad-Dín gvidata de <a href="/w/index.php?title=Asad_ad-D%C3%ADn_%C5%9C%C3%ADrk%C3%BAh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asad ad-Dín Ŝírkúh (paĝo ne ekzistas)">Asad ad-Dín Ŝírkúh</a>, la <a href="/wiki/Kurdoj" title="Kurdoj">kurda</a> <a href="/wiki/Emiro" title="Emiro">emiro</a>. Núr ad-Dín tial ekatakis kontraŭ la norda Sirio, li venkis super la unuiĝintaj tripolaj-antioĥaj soldataroj kaj la armenaj taĉmentoj kaj militkaptis iliajn komandantojn inkluzive de la antioĥa princo. </p><p>En la jaro <a href="/wiki/1167" title="1167">1167</a> Ŝírkúh en Damasko amasigis novan soldataron por militiro en Egiption, kie akompanis lin ankaŭ lia nevo <a href="/wiki/Sal%C3%A1h_ad-D%C3%ADn_Jus%C3%BAf_ben_Ajj%C3%BAb" class="mw-redirect" title="Saláh ad-Dín Jusúf ben Ajjúb">Saláh ad-Dín Jusúf ben Ajjúb</a>. La egipta veziro Ŝávar denove turniĝis al Jerusalema reĝlando kaj pagis al Amaŭrio la 1-a 400.000 denaroj pro la soldata helpo. Irante tra la <a href="/wiki/Sinajo" title="Sinajo">sinaja dezerto</a> Amaŭrio provis fortranĉi la islamanojn kaj preskaŭ li sukcesis neniigi la sirian armeon. Sed fine Ŝírkúh aliris ĝis Egiptio kaj kampadis sub <a href="/wiki/Piramidoj_de_Gizo" title="Piramidoj de Gizo">piramidoj en Giza</a> sur la okcidenta bordo de <a href="/wiki/Nilo" title="Nilo">Nilo</a>. Amaŭrio aliris al la orienta bordo je kelke da tagoj pli poste, ĝoje bonvenigata de Ŝávar. Post unu monato de atendado Amaŭrio, kies soldataro estis pli nombra, forpelis Ŝírkúh-on je 150 kilometroj suden de Kairo. Ĉi tie ili renkontiĝis en senrezulta batalo kaj la islamanoj komencis antaŭeniri reen norden, kie ili konkeris <a href="/wiki/Aleksandrio" title="Aleksandrio">Aleksandrion</a>. Tie la jerusaleman soldataroi sieĝis ilin. Sed Ŝírkúh nokte elglitis kun la soldataro kaj en la urbo restis nur Saláh ad-Dín kun malgranda taĉmento. Estiĝis <a href="/wiki/Pato" title="Pato">pata</a> situacio kaj fine Ŝírkúh proponis al Amaŭrio armisticon. Super Aleksandrio restis flirti la jerusalema flago kaj restis ĉi tie krucista taĉmento. Ŝávar estis devigita pagi al la reĝo ĉiujare altan <a href="/wiki/Tributo" class="mw-redirect" title="Tributo">tributon</a> por la armea ŝirmo. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:BnF_ms_fr9084_fol272.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/BnF_ms_fr9084_fol272.jpg/220px-BnF_ms_fr9084_fol272.jpg" decoding="async" width="220" height="248" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/98/BnF_ms_fr9084_fol272.jpg 1.5x" data-file-width="267" data-file-height="301" /></a><figcaption>Imperiestro Manuelo la 1-a estas akceptanta jerusalemajn emisarojn, miniaturo devenanta el la 13-a jarcento el Akko</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:All_Gizah_Pyramids.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/All_Gizah_Pyramids.jpg/220px-All_Gizah_Pyramids.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/All_Gizah_Pyramids.jpg/330px-All_Gizah_Pyramids.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/All_Gizah_Pyramids.jpg/440px-All_Gizah_Pyramids.jpg 2x" data-file-width="4372" data-file-height="2906" /></a><figcaption>Sub piramidoj en Giza kampadis monatojn armeestro de Núr ad-Dín, Asad ad-Dín Ŝírkúh</figcaption></figure> <p>Sed jam venontjare la krucistoj preparis novan ekspedicion ĝis Egiptio kaj en oktobro de <a href="/wiki/1168" title="1168">1168</a> pli malgranda kavalira taĉmento invadis en delton de nilo, kie ĝi masakris la lokan kristanan loĝantaron. Tiel estiĝis milito kontraŭ la antaŭ nelonga aliancano Ŝávar, ĉar li ne volis pagi la postulatan fare de la krucistoj tributon. Kiam poste reĝo Amaŭrio eksieĝis Kairon, egiptoj petis je helpo Núr ad-Dín-on. Tiu rapide sendis emiron Ŝírkúh-on kun la armeo ĝis Egiptio kaj tiu en januaro de <a href="/wiki/1169" title="1169">1169</a> devigis la jerusaleman soldataron, por ke ĝi retiriĝu ĝis Palestino. Ŝírkúh intertempe fariĝis nova egipta veziro kaj post lia morto transprenis tiun ĉi oficejon lia nevo Saláh ad-Dín Jusúf ben Ajjúb. </p><p>Amaŭrio kaj la bizanca imperiestro <a href="/wiki/Manuelo_la_1-a_Komneno" title="Manuelo la 1-a Komneno">Manuelo</a> konsideris la transprenon de potenco de Saláh ad-Dín en Egiptio komune kun Núr ad-Dín en Sirio kiel rompo de ekvilibro de fortoj. La imperiestro tial denove konspiris pluan egiptan militiron kaj promesis al la palestinaj frankoj ŝiparon kiel helpo. Sed la jerusalema armeo pro lastaj atakoj suferis grandajn perdojn kaj bezonis ian tempon por plenigi la staton. La bizancaj ŝipoj intertempe <a href="/wiki/Ankro_(%C5%9Dipo)" title="Ankro (ŝipo)">ankris</a> sur Kipro. Post longaj semajnoj krucista armeo vere ekiris el <a href="/wiki/Levantenio" title="Levantenio">Levantenio</a> kaj la grekaj ŝipoj tiel povis eknavigacii el la kipraj havenoj. La unuiĝinta bizanca-jerusalema ekspedicio ekatakis havenon <a href="/wiki/Damietta" class="mw-redirect" title="Damietta">Damietta</a>-on, per kio Saláh ad-Dín-on, kiu atendis atakon kontraŭ la urbo <a href="/w/index.php?title=Bilbajs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bilbajs (paĝo ne ekzistas)">Bilbajs</a>, ili sukcesis surprizi. Sed vintraj pluvoj kaj manko de provizoj malfortigis la atakantojn. La bizanca floto ankaŭ dum la tempo de atendado sur Kipro konsumis plimulton de siaj provizoj. Reĝo Amaŭrio ordonis por retiriĝi kaj retiriĝis same la ŝiparo de Manuelo, kiu estis survoje reen ĝis <a href="/wiki/Konstantinopolo" title="Konstantinopolo">Konstantinopolo</a> trafita per granda ŝtormo kaj grandparte neniigita. Per tio ankaŭ finiĝis kvin provoj de la krucistoj konkeri la teritoriojn en Egiptio. </p><p>Spite al la katastrofo, per kiu finiĝis la komuna entrepreno, la alianco de Amaŭrio kaj Manuelo estis senĉese retenata. En la jaro <a href="/wiki/1173" title="1173">1173</a> proponis al la jerusalemaj krucistoj aliancon kontraŭ Núr ad-Dín la islama sekto de <a href="/wiki/Asasinoj" title="Asasinoj">asasinoj</a>, kies <a href="/wiki/%C5%9Cej%C4%A5o" title="Ŝejĥo">ŝejĥo</a> estis tiutempe <a href="/w/index.php?title=Ra%C5%9D%C3%ADd_ad%E2%80%93D%C3%ADn_Sinan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Raŝíd ad–Dín Sinan (paĝo ne ekzistas)">Raŝíd ad–Dín Sinan</a>, inter la krucistoj konata kiel <a href="/w/index.php?title=Maljunulo_el_montaro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maljunulo el montaro (paĝo ne ekzistas)">Maljunulo el montaro</a>. Sed kontraŭ la alianco stariĝis <a href="/wiki/Templanoj" title="Templanoj">templanoj</a> kaj mortigis la asasinan mesaĝistaron. Amaŭrio la 1-a ekkoleregis, lasis la respondecajn templanojn aresti, per kio li rompis ilian netuŝeblecon kaj ĉe papo li eĉ postulis nuligon de la templana ordeno. La reĝo senkulpigis sin al Raŝídovi ad-Dín Sinan kaj Maljunulo el montaro akceptis la senkulpigon. En la jaro <a href="/wiki/1174" title="1174">1174</a> sultano <a href="/w/index.php?title=N%C3%BAr_ad-D%C3%ADn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Núr ad-Dín (paĝo ne ekzistas)">Núr ad-Dín</a> mortis kaj kelke da monatoj post li ankaŭ <a href="/wiki/Ama%C5%ADrio_la_1-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Amaŭrio la 1-a Jerusalema">Amaŭrio la 1-a</a>. Netutan semajnon post la morto de Amaŭrio kiel nova jerusalema reĝo estis kronita lia dektrijara filo kiel <a href="/wiki/Baldueno_la_4-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Baldueno la 4-a Jerusalema">Baldueno la 4-a</a>. La tempo ĝis la jaro <a href="/wiki/1180" title="1180">1180</a> estis plenigita per etaj interkvereloj inter Saláh ad-Dín kaj la nova reĝo. Nur post tio ili interkonsentis armisticon por du jaroj. En tiu jaro mortis ankaŭ imperiestro Manuelo la 1-a kaj pro lia morto Jerusalema reĝlando perdis la potencan aliancanon. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Muslima_ofensivo_kaj_falo_de_la_reĝlando"><span id="Muslima_ofensivo_kaj_falo_de_la_re.C4.9Dlando"></span>Muslima ofensivo kaj falo de la reĝlando</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=16" title="Redakti sekcion: Muslima ofensivo kaj falo de la reĝlando" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=16" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Muslima ofensivo kaj falo de la reĝlando"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:BaldwinIV.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/BaldwinIV.jpg/200px-BaldwinIV.jpg" decoding="async" width="200" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/BaldwinIV.jpg/300px-BaldwinIV.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/08/BaldwinIV.jpg 2x" data-file-width="306" data-file-height="288" /></a><figcaption>Ĉefepiskopo <a href="/wiki/Vilhelmo_de_Tiro" title="Vilhelmo de Tiro">Vilhelmo de Tiro</a> kaj Baldueno la 4-a, William estas distinganta ĉe la knabo simptomojn de lepro</figcaption></figure> <p>Amaŭrion sur la trono alternigis lia juna filo <a href="/wiki/Baldueno_la_4-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Baldueno la 4-a Jerusalema">Baldueno la 4-a</a>, sed ĉe kiu jam en la infanaĝo estis rimarkataj simptomojn de <a href="/wiki/Lepro" title="Lepro">lepro</a>. Sed Baldueno la 4-a eĉ spite al tio montriĝis esti tre decidema kaj energia reĝo kaj armeestro. Tiutempe jam plene montriĝis la divido de la reĝa kortego kaj la jerusalemaj baronoj en du opiniajn grupojn. La unuan grupon kreis precipe nobeloj, kiuj naskiĝis en <a href="/wiki/Sankta_Lando" title="Sankta Lando">Sankta Lando</a> kaj kies familioj ĉi tie vivis dum kelkaj generacioj. Kelkaj nove venintaj nobeloj diris al ili "Ĉevalidoj" pro iliaj kelkaj transprenitaj orientalaj kutimoj. Post la veno de Baldueno la 4-a tiuj ĉi nobeloj havis ankaŭ ĉe la kortego superecon. Iliaj ĉefaj reprezentantoj estis grafo de Tripolo <a href="/w/index.php?title=Raimondo_la_3-a_Tripola&action=edit&redlink=1" class="new" title="Raimondo la 3-a Tripola (paĝo ne ekzistas)">Raimondo la 3-a</a> kaj barono de Ramla kaj Nabulo <a href="/w/index.php?title=Baliano_de_Ibelino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baliano de Ibelino (paĝo ne ekzistas)">Baliano</a>. Ili pretekstis moderigitajn opiniojn por kunvivo kun la islamanoj kaj realigis rilate al ili ankaŭ de Bizanco pli renkontan politikon, armee celita por la defendo de lando. La alia grupo estis nobeloj, kiuj ne naskiĝis en Palestino, sed ili akiris ĉi tie senjorlandojn kaj en la araba mondo ili ne orientiĝis. Tiuj realigis rilate al la arabaj ŝtatoj atakeman kaj konkereman politikon kaj inter iliaj reprezentantoj apartenis fratoj <a href="/wiki/Guy_de_Lusignan" title="Guy de Lusignan">Guy</a> kaj <a href="/w/index.php?title=Ama%C5%ADrio_la_2-a_de_Lusignan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amaŭrio la 2-a de Lusignan (paĝo ne ekzistas)">Amaŭrio</a> <a href="/w/index.php?title=Lusignan_(nobela_familio)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lusignan (nobela familio) (paĝo ne ekzistas)">de Lusignan</a> kaj ankaŭ <a href="/w/index.php?title=Renaud_de_Ch%C3%A2tillon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Renaud de Châtillon (paĝo ne ekzistas)">Renaud de Châtillon</a>. Ekde la jaro <a href="/wiki/1180" title="1180">1180</a> la favorantoj de pli agresema politiko akiris signifajn postenojn en ŝtata administrado kaj poste ankaŭ la decidantan vorton ĉe la kortego, kiam Sibilo, fratino de la reĝo, edziniĝis kun <a href="/w/index.php?title=Graflando_de_Jafo_kaj_Askalono&action=edit&redlink=1" class="new" title="Graflando de Jafo kaj Askalono (paĝo ne ekzistas)">grafo el Jafo kaj Askalono</a> Guy de Lusignan. La kortega grupo de Guy ankaŭ sukcesis al la liberigita posteno de la jerusalema patriarko elekti <a href="/w/index.php?title=Heraklios_Jerusalema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heraklios Jerusalema (paĝo ne ekzistas)">Herakleion</a>, ĉefepiskopon de Caesarejo, dume Raimondo la 3-a kun siaj favorantoj realigis <a href="/wiki/Guillaume_de_Tiro" class="mw-redirect" title="Guillaume de Tiro">Guillaumon de Tiro</a>, la akkan ĉefepiskopon, kronikiston kaj edukiston de Baldueno la 4-an. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Schlacht_von_Montgisard_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Schlacht_von_Montgisard_2.jpg/200px-Schlacht_von_Montgisard_2.jpg" decoding="async" width="200" height="111" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Schlacht_von_Montgisard_2.jpg/300px-Schlacht_von_Montgisard_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Schlacht_von_Montgisard_2.jpg/400px-Schlacht_von_Montgisard_2.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1110" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Batalo_apud_Montgisard&action=edit&redlink=1" class="new" title="Batalo apud Montgisard (paĝo ne ekzistas)">Batalo apud Montgisard</a>: La malsana reĝo Baldueno la 4-a estas venkanta super Saladino</figcaption></figure> <p>En Egiptio intertempe kreskis post la morto de Núr ad-Dín la potenco de veziro <a href="/wiki/Sal%C3%A1h_ad-D%C3%ADn_Jus%C3%BAf_ben_Ajj%C3%BAb" class="mw-redirect" title="Saláh ad-Dín Jusúf ben Ajjúb">Saláh ad-Dín Jusúf ben Ajjúb</a>, pli poste konata kiel <a href="/wiki/Saladino" title="Saladino">Saladino</a>. Saladino unue komencis unuigi la islamanoj en Sirio kaj kunpuŝiĝis kun rezisto de la regantoj de <a href="/wiki/Halepo" title="Halepo">Halepo</a> kaj <a href="/wiki/Mosulo" title="Mosulo">Mosulo</a>, kiuj estis de la dinastio de <a href="/wiki/Zeng%C3%AD" class="mw-redirect" title="Zengí">Zengí</a>. La jerusalemaj krucistoj, kiuj la novan minacon de Saladino bone konsciis, ĉiuforte klopodis subteni la zengiajn regantojn kaj en la jaro <a href="/wiki/1176" title="1176">1176</a> ili sukcesis malkonsili Saladinon de atako kontraŭ Halepo. </p><p>Pro senĉesaj rabemaj incadoj de Renaŭdo de Châtillon kontraŭ komercaj karavanoj de araboj Saladino ekatakis kontraŭ Jerusalema reĝlando. En la frunton de la jerusalemaj soldataroj stariĝis Guy, bofrato de la reĝo, sed kiu montris nur sian hezitemon en batalo kaj liaj kontraŭuloj, frunte kun Raimondo la 3-a, devigis la reĝon revoki Guy-on el funkcio de komandanto. En la frunton spite al sia lepro stariĝis reĝo Baldueno persone kaj ŝakigis Guy-on de la sekvanteco por la trono per tio, ke li lasis kroni sian kvinjaran nevon kiel kronprincon. La vicreĝo fariĝis Raimondo la 3-a, kiu ankaŭ fariĝis la regento de reĝlando dum la tempo de neplenkreskeco de la juna Baldueno la 5-a kaj la komandanto de armeo. Raimondo la 3-a pruvis sian forton, kiam li forpelis Saladinon de sieĝo de Kerako, fortikaĵo de Renaŭdo de Châtillon, kie tiutempe okazis nupto de <a href="/w/index.php?title=Homfroi_la_4-a_de_Torono&action=edit&redlink=1" class="new" title="Homfroi la 4-a de Torono (paĝo ne ekzistas)">Homfroi</a>, lia duonpatra filo, kaj de Isabela, malpli aĝa fratino de la reĝo, kaj kie ankaŭ ĉeestis granda nombro de signifaj nuptogastoj el vicoj de baronoj. </p><p>En la jaro <a href="/wiki/1185" title="1185">1185</a> mortis la malsana reĝo <a href="/wiki/Baldueno_la_4-a_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Baldueno la 4-a Jerusalema">Baldueno la 4-a</a> kaj Raimondo la 3-a tiel povis plene ekpreni la regadon anstataŭ la juna reĝo el la firma pozicio de regento. Raimondo ankaŭ konkludis kun Saladino armisticon por kvar jaroj. Sed je unu jaro pli poste neatendite mortis la juna reĝo <a href="/w/index.php?title=Baldueno_la_5-a_Jerusalema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baldueno la 5-a Jerusalema (paĝo ne ekzistas)">Baldueno la 5-a</a> kaj Raimondo perdis siajn rajtojn por la regenteco. La potenco transiris al <a href="/w/index.php?title=Sibilo_Jerusalema&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sibilo Jerusalema (paĝo ne ekzistas)">Sibilo</a>, la patrino de la mortinta reĝo, kaj ŝian edzon Guy de Lusignan-on, kiuj post mallonga konflikto certigis la regadon en Jerusalemo. Raimondo la 3-a forveturis el Jerusalemo ĝis <a href="/wiki/Tiberiado" title="Tiberiado">Tiberiado</a>, kie li interkonsentis kun Saladino en reciproka armistico. La kortega flanko de batalavidaj nobeloj tiel ĉi venis reen al la potenco. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Falo_de_Jerusalemo_kaj_la_tria_krucmilito">Falo de Jerusalemo kaj la tria krucmilito</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=17" title="Redakti sekcion: Falo de Jerusalemo kaj la tria krucmilito" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=17" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Falo de Jerusalemo kaj la tria krucmilito"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikoloj <a href="/wiki/Batalo_apud_Hatt%C3%ADn" class="mw-redirect" title="Batalo apud Hattín">Batalo apud Hattín</a>, <a href="/w/index.php?title=Sie%C4%9Do_de_Jerusalemo_(1187)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sieĝo de Jerusalemo (1187) (paĝo ne ekzistas)">Sieĝo de Jerusalemo (1187)</a> kaj <a href="/wiki/Tria_krucmilito" class="mw-redirect" title="Tria krucmilito">Tria krucmilito</a>.</div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Guido_di_Lusignano.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Guido_di_Lusignano.jpg/200px-Guido_di_Lusignano.jpg" decoding="async" width="200" height="276" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Guido_di_Lusignano.jpg/300px-Guido_di_Lusignano.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Guido_di_Lusignano.jpg/400px-Guido_di_Lusignano.jpg 2x" data-file-width="1092" data-file-height="1509" /></a><figcaption>La jerusalema reĝo <a href="/wiki/Guy_de_Lusignan" title="Guy de Lusignan">Guy de Lusignan</a>, bildo de Francois Edouard Picot</figcaption></figure> <p>Guy de Lusignan montriĝis kiel malbona kaj nedecidema reganto. La proksima aliancano de la reĝo Renaŭdo de Châtillon denove ekatakis kontraŭ saracena karavano kaj li forhaŭlis la militkaptitajn komercistojn kaj la varon ĝis <a href="/wiki/Kerako" class="mw-redirect" title="Kerako">Kerako</a>. Saladino prenis tiun ĉi agadon kiel pretekston al milito kaj li komenciĝis prepariĝi al batalo. La nobeloj estis indignitaj pro la agado de Renaŭdo kaj <a href="/w/index.php?title=Raimondo_la_3-a_de_Tripolo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Raimondo la 3-a de Tripolo (paĝo ne ekzistas)">Raimondo la 3-a de Tripolo</a> kaj <a href="/wiki/Antio%C4%A5a_princlando" class="mw-redirect" title="Antioĥa princlando">antioĥa princo</a> <a href="/w/index.php?title=Bohemundo_la_3-a_de_Antio%C4%A5io&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bohemundo la 3-a de Antioĥio (paĝo ne ekzistas)">Bohemundo la 3-a</a> rifuzis havi kun la nova milito kontraŭ Saladino ion ajn komunan. Sed Guy de Lusignan komencis en la ĉirkaŭaĵo de <a href="/wiki/Nazareto" title="Nazareto">Nazareto</a> amasigi la plenan soldataron. La tripola grafo Raimondo fine aliĝis al la soldataro ankaŭ. Sed en la sekvanta batalo apud hattinaj anguloj la <a href="/wiki/4-an_de_julio" class="mw-redirect" title="4-an de julio">4-an de julio</a> <a href="/wiki/1187" title="1187">1187</a> Saladino venkis super la jerusalema soldataro kaj militkaptis la reĝon kaj la ceterajn gvidantojn. Raimondo la 3-a, Baliano de Ibelino, Reginaldo de Sidono, patriarko Heraklio, la titola grafo de Edessa Joscelino la 3-a kaj proksimume tri miloj da pluaj kristanoj sukcesis liberiĝi. Renaud de Châtillon estis ekzekutita fare de Saladino kaj Guy de Lusignan kun la ceteraj estis kun honoroj forkondukitaj en militkaptitecon. Poste Saladino jam konkeris unu krucistan teritorion post la alia kaj la <a href="/wiki/2-an_de_oktobro" class="mw-redirect" title="2-an de oktobro">2-an de oktobro</a> <a href="/w/index.php?title=Sie%C4%9Do_de_Jerusalemo_(1187)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sieĝo de Jerusalemo (1187) (paĝo ne ekzistas)">falis Jerusalemo mem</a>, sole kelke da urboj kaj burgoj restis en la krucistaj manoj kiel haveno Tiro, kiun defendis onklo de Baldueno la 5-a <a href="/w/index.php?title=Konrado_de_Montferrat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konrado de Montferrat (paĝo ne ekzistas)">Konrado de Montferrat</a>, kiu venis el <a href="/wiki/Konstantinopolo" title="Konstantinopolo">Konstantinopolo</a>, urbo <a href="/wiki/Antio%C4%A5io" title="Antioĥio">Antioĥio</a>, <a href="/wiki/Tripolo" title="Tripolo">Tripolo</a> kaj burgoj <a href="/w/index.php?title=Beufort&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beufort (paĝo ne ekzistas)">Beufort</a>, <a href="/w/index.php?title=Chastel_Blanc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chastel Blanc (paĝo ne ekzistas)">Chastel Blanc</a>, <a href="/w/index.php?title=Marqab&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marqab (paĝo ne ekzistas)">Marqab</a>, <a href="/wiki/Tortosa" title="Tortosa">Tortosa</a> a <a href="/wiki/Krak_des_Chevaliers" title="Krak des Chevaliers">Krak des Chevaliers</a>. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Conrad-Picot.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Conrad-Picot.jpg/200px-Conrad-Picot.jpg" decoding="async" width="200" height="295" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Conrad-Picot.jpg/300px-Conrad-Picot.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Conrad-Picot.jpg/400px-Conrad-Picot.jpg 2x" data-file-width="1289" data-file-height="1904" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Konrado_de_Montferrat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konrado de Montferrat (paĝo ne ekzistas)">Konrado de Montferrat</a>, defendanto de Tiro, bildo de Francois Edouard Picot</figcaption></figure> <p>La perdo de <a href="/wiki/Jerusalemo" title="Jerusalemo">Jerusalemo</a> aŭtune de la jaro <a href="/wiki/1187" title="1187">1187</a> finigis por ia tempo la ekzistadon de Jerusalema reĝlando. Multaj loĝantoj fuĝis antaŭ Saladino ĝis Tiro, Tripolo aŭ Egiptio, de kie ili revenis reen en Eŭropon. La kristanoj, kiuj falis en la manojn de Saladino, povis elaĉeti sin; tiuj, kiuj ne povis pagi sin dé la islamanoj, falis en <a href="/wiki/Sklaveco" title="Sklaveco">sklavecon</a>. En la konkeritaj teritorioj okazis granda ŝanĝo en la konsisto de loĝantaro. La kristanoj de la okcidenta rito devis foriri kaj sur ilian postenon venis islamanoj. La orientaj kristanoj povis resti, same kiel judoj, kies posteno eĉ rilate al la krucista regado pliboniĝis. La falo de Jerusalemo tremigis la tutan Eŭropon. Oni diras, ke papo <a href="/wiki/Urbano_la_3-a" title="Urbano la 3-a">Urbano la 3-a</a> tiam mortis pro malĝojo, sed estas tre verŝajne, ke mortonte li ne havis tempon ekscii pri tiu ĉi malvenko. Lia sekvanto <a href="/wiki/Gregorio_la_8-a" title="Gregorio la 8-a">Gregorio la 8-a</a> turniĝis al la eŭropaj reĝoj kun apelo, por ke ili revoku batalojn inter si jah unuiĝu en novan <a href="/wiki/Krucmilito" class="mw-redirect" title="Krucmilito">krucmiliton</a>. En Sanktan Landon post tio, kiam komencis veni la unuaj fuĝintoj kun informoj pri la katastrofo en Transmarejo, komencis flui pli malgrandaj armigitaj kontingentoj por helpi la krucistojn en Palestinon. Kiel la unua en Proksiman Orienton alrapidis <a href="/wiki/Normanoj" title="Normanoj">normanaj</a> ŝipoj de la sicila reĝo <a href="/wiki/Vilhelmo_la_2-a_(Sicilio)" title="Vilhelmo la 2-a (Sicilio)">Vilhelmo la 2-a</a> kaj signife ili helpis dum defendo de Tiro kaj Tripolo. Pli poste alnavigaciis ŝipoj el <a href="/wiki/Danio" title="Danio">Danio</a>, <a href="/wiki/Flandrio" title="Flandrio">Flandrio</a> kaj <a href="/wiki/Anglio" title="Anglio">Anglio</a> kaj ankaŭ kontribuis ŝiparoj de la italaj urbaj ŝtatoj. En kelke de pli postaj jaroj surlande kaj surmare ekis direkte al Sankta Lando grandegaj soldataroj de la eŭropaj monarkoj, inkluzive de kontingento de la franca reĝo <a href="/wiki/Filipo_la_2-a_(Francio)" title="Filipo la 2-a (Francio)">Filipo la 2-a Aŭgusto</a>, la angla reĝo <a href="/wiki/Rikardo_la_1-a_(Anglio)" title="Rikardo la 1-a (Anglio)">Rikardo la 1-a Leona koro</a> kaj la romia-germana imperiestro <a href="/wiki/Frederiko_la_1-a_(Sankta_Romia_Imperio)" title="Frederiko la 1-a (Sankta Romia Imperio)">Frederiko la 1-a Barbaroso</a>. En la historion tiuj ĉi malpli grandaj kaj pli grandaj apartigitaj migrantaj ekspedicioj enpaŝis sub kompleksa nomo la <a href="/wiki/Tria_krucmilito" class="mw-redirect" title="Tria krucmilito">tria krucmilito</a>. </p><p>Somere de la jaro <a href="/wiki/1188" title="1188">1188</a> Saladino tralasis reĝon Guy de Lusignan-on kaj tiu ekiris ĝis <a href="/wiki/Tiro" class="mw-disambig" title="Tiro">Tiro</a>. Sed la defendantoj de urbo kaj ties agnoskata komandanto <a href="/w/index.php?title=Konrado_de_Monferrat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konrado de Monferrat (paĝo ne ekzistas)">Konrado de Monferrat</a> rifuzis enlasi lin en la urbon kaj agnoski lin kiel reĝon. Sed Guy ne volis resti sidi senagade sub remparoj de Tiro kaj kun aro da siaj soldatoj kaj helpe de la piza ŝiparo li ekatakis <a href="/wiki/Akko" title="Akko">Akkon</a>. Pase de la tempo Guy ricevis pli da subtenaj fortoj de la lokaj frankoj, eĉ aliĝis al li ankaŭ Konrado, kaj pli poste ankaŭ de eŭropaj subtenaj fortoj el Francio kaj Anglio, frunte kun regantoj de ambaŭ landoj. La urbo kapitulacis al la krucistoj la <a href="/wiki/12-an_de_julio" class="mw-redirect" title="12-an de julio">12-an de julio</a> <a href="/wiki/1191" title="1191">1191</a>. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Folio_from_The_book_of_knowledge_of_ingenious_mechanical_devices_(1354_Mamluk_copy)._Part_of_a_water_clock_(detail).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Folio_from_The_book_of_knowledge_of_ingenious_mechanical_devices_%281354_Mamluk_copy%29._Part_of_a_water_clock_%28detail%29.jpg/200px-Folio_from_The_book_of_knowledge_of_ingenious_mechanical_devices_%281354_Mamluk_copy%29._Part_of_a_water_clock_%28detail%29.jpg" decoding="async" width="200" height="170" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/71/Folio_from_The_book_of_knowledge_of_ingenious_mechanical_devices_%281354_Mamluk_copy%29._Part_of_a_water_clock_%28detail%29.jpg 1.5x" data-file-width="229" data-file-height="195" /></a><figcaption>Persa miniaturo el araba kodekso el fino de la 12-a jarcento apartenanta onidire al Saladino</figcaption></figure> <p>Post la konkero de urbo eksplodis denove disputo inter Guy kaj Konrado pri tio, kiu devas esti la nova jerusalema reĝo. Sed tiu ne intencis rezigni pri sia posteno. Rilate al tio, ke la edzino de Guy, reĝino Sibilo estis mortinta, laŭ multaj nobeloj li perdis siajn rajtojn por la reĝa titolo. La titolo tiel aŭtomate transiris al Isabelo, la fratino de Sibilo, kiu estis edziniĝinta al Homfroi la 4-a de Torono. Konrado lasis Isabelon kun Homfroi divorcigi kaj poste li mem edzigis sin kun ŝi, pro kio li fariĝis aspiranto je la trono. La eŭropaj reĝoj perigis kompromison: Guy de Lusignan devis ĝismorte resti la reĝo kaj Konrado kun Isabelo estis fariĝontaj liaj sekvantoj. Sed la faktan regadon en la lando tenis la angla reĝo Rikardo. </p><p>La franca reĝo Filipo fornavigaciis el Akko la <a href="/wiki/31-an_de_julio" class="mw-redirect" title="31-an de julio">31-an de julio</a> <a href="/wiki/1191" title="1191">1191</a>. Rikardo la 1-a restis ankoraŭ la tutan unu jaron ĝis oktobro de <a href="/wiki/1192" title="1192">1192</a> kaj fine li interkonsentis kun Saladino pri la kvinjara armistico, kiam la krucistoj devis teni la palestinan marbordon ĝis urbo <a href="/wiki/Jafo" title="Jafo">Jafo</a>. Jerusalemo devis fariĝi pilgrima loko libere alirebla por la kristanoj. La interkonsento estis konfirmita la <a href="/wiki/2-an_de_septembro" class="mw-redirect" title="2-an de septembro">2-an de septembro</a> <a href="/wiki/1192" title="1192">1192</a> kaj Rikardo la 1-a ekiris al vojaĝo Eŭropon. Sed intertempe denove ekflamis spiteco inter Guy, sur kies flanko stariĝis <a href="/wiki/Pizo" class="mw-disambig" title="Pizo">pizanoj</a> kaj Konrado, kiun subtenis <a href="/wiki/%C4%9Cenovo" title="Ĝenovo">ĝenovanoj</a>. Rikardo Leona koro ekkonstatinte, ke Konrado havas multe pli da favorantoj, nomumis lin la reĝo kaj Guy-on li dum rekompensis per Kipro, kiun li survoje al Sankta Lando konkeris je Bizanca imperio kaj kiun li turne vendis al <a href="/wiki/Templanoj" title="Templanoj">templanoj</a>, do Guy devis unue aĉeti ĝin de ili. Per tio li igis estiĝi novan krucistan ŝtaton - <a href="/wiki/Kipra_re%C4%9Dlando" title="Kipra reĝlando">Kipran reĝlandon</a>. Sed Konrado de Montferrat estis post nelonge en Tiro murdita. Ordonon al lia murdo donis <a href="/w/index.php?title=Maljunulo_el_montaro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maljunulo el montaro (paĝo ne ekzistas)">Maljunulo el montaro</a>. </p><p>Vidvino Isabelo estis poste edzinigita kun <a href="/w/index.php?title=Henriko_de_Champagne&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henriko de Champagne (paĝo ne ekzistas)">Henriko de Champagne</a>, la nevo de Rikardo. Henriko estis neniam kronita je reĝo, malgraŭ tio li fakte regis en Palestino. Post la mortoj de Saladino en la jaro <a href="/wiki/1193" title="1193">1193</a> kaj de la Guy de Lusignan je unu jaro pli poste li plifortigis sian pozicion kaj interkonsentis kun la frato de Guy, la kipra reĝo <a href="/w/index.php?title=Ama%C5%ADrio_la_2-a_de_Lusignan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amaŭrio la 2-a de Lusignan (paĝo ne ekzistas)">Amaŭrio la 2-a</a>, kiu ne pretendis la jerusaleman tronon. Filino de Henriko kaj Isabelo estis pli poste edzinigita al <a href="/w/index.php?title=Hugo_la_1-a_Kipra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hugo la 1-a Kipra (paĝo ne ekzistas)">Hugo la 1-a Kipra</a>, la filo de Amaŭrio, per kio estiĝis nova jerusalema reganta dinastio. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="13-a_jarcento">13-a jarcento</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=18" title="Redakti sekcion: 13-a jarcento" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=18" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: 13-a jarcento"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Al-Kamil_Muhammad_al-Malik_and_Frederick_II_Holy_Roman_Emperor.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7c/Al-Kamil_Muhammad_al-Malik_and_Frederick_II_Holy_Roman_Emperor.jpg" decoding="async" width="191" height="393" class="mw-file-element" data-file-width="191" data-file-height="393" /></a><figcaption>Imperiestro <a href="/wiki/Frederiko_la_2-a_(Sankta_Romia_Imperio)" title="Frederiko la 2-a (Sankta Romia Imperio)">Frederiko la 2-a</a> (maldekstre) dum renkontiĝo kun sultano <a href="/wiki/Al-Kamil" title="Al-Kamil">Al-Kamil</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Blason_Royaume_de_J%C3%A9rusalem.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Blason_Royaume_de_J%C3%A9rusalem.svg/200px-Blason_Royaume_de_J%C3%A9rusalem.svg.png" decoding="async" width="200" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Blason_Royaume_de_J%C3%A9rusalem.svg/300px-Blason_Royaume_de_J%C3%A9rusalem.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Blason_Royaume_de_J%C3%A9rusalem.svg/400px-Blason_Royaume_de_J%C3%A9rusalem.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="660" /></a><figcaption>Blazono de Jerusalema reĝlando</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Armoiries_Chypre_J%C3%A9rusalem.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Armoiries_Chypre_J%C3%A9rusalem.svg/200px-Armoiries_Chypre_J%C3%A9rusalem.svg.png" decoding="async" width="200" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Armoiries_Chypre_J%C3%A9rusalem.svg/300px-Armoiries_Chypre_J%C3%A9rusalem.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Armoiries_Chypre_J%C3%A9rusalem.svg/400px-Armoiries_Chypre_J%C3%A9rusalem.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="660" /></a><figcaption>Blazono de la unuiĝinta reĝlando jerusalema kaj kipra</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Armoiries_Chypre_1393.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Armoiries_Chypre_1393.svg/200px-Armoiries_Chypre_1393.svg.png" decoding="async" width="200" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Armoiries_Chypre_1393.svg/300px-Armoiries_Chypre_1393.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Armoiries_Chypre_1393.svg/400px-Armoiries_Chypre_1393.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="660" /></a><figcaption>Blazono de reĝlando de Kipro, Armenio kaj Jerusalemo, post la jaro 1393</figcaption></figure> <p>La sekvantaj cent jaroj Jerusalema reĝlando estis ĉirkaŭita fare de la siria teritorio. Kontraŭe al la stato antaŭ Hattín kaj la ofensivo de Saladino ĝi estis nur torso. La ĉefurbo transloĝiĝis en la havenurbon <a href="/wiki/Akko" title="Akko">Akkon</a> kaj ĝi kontrolis regionon de marbordo de la hodiaŭa norda Israelo sude kaj la suda kaj la centra Libano kaj kontriolis urbojn <a href="/wiki/Jafo" title="Jafo">Jafo</a>, <a href="/wiki/Arsuf" title="Arsuf">Arsuf</a>, <a href="/wiki/Tiro" class="mw-disambig" title="Tiro">Tiro</a>, <a href="/wiki/Sidono" class="mw-redirect" title="Sidono">Sidono</a> kaj <a href="/wiki/Bejruto" title="Bejruto">Bejruto</a>. Super kelkaj urboj kiel <a href="/wiki/Askalono" class="mw-redirect" title="Askalono">Askalono</a> kaj kelkaj pluaj fortikaĵoj transprenis kontrolon <a href="/wiki/Tripola_graflando" class="mw-redirect" title="Tripola graflando">Tripola graflando</a> kaj <a href="/wiki/Antio%C4%A5a_princlando" class="mw-redirect" title="Antioĥa princlando">Antioĥa princlando</a>. Fakte jam en Sankan Landon ne fluis okcidentaj koloniistoj kaj male la lokaj nobeloj foriradis en Kipran reĝlandon kaj novajn krucistajn ŝtatojn. </p><p>La nova reĝo Henriko de Champagne mortis en la jaro <a href="/wiki/1197" title="1197">1197</a> kaj vidvino Isabelo edziniĝis kvarfojon, nome al frato de sia eksa bofrato Amaŭrio la 2-a de Lusignan. Post tio, kiam la tria krucmilito finiĝis per fiasko, estis planita la <a href="/wiki/Kvara_krucmilito" title="Kvara krucmilito">kvara krucmilito</a>, kiun gvidis <a href="/w/index.php?title=Bonifaco_de_Montferrat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bonifaco de Montferrat (paĝo ne ekzistas)">Bonifaco</a>, la frato de Konrado kaj Vilhelmo de Montferrat. Sed tiu ĉi krucmilito en la jaro <a href="/wiki/1204" title="1204">1204</a> konkeris kaj rabis <a href="/wiki/Konstantinopolo" title="Konstantinopolo">Konstantinopolon</a>, la ĉefurbon de Bizanca imperio kaj la krucistoj ĉi tie establis centrejon de <a href="/wiki/Latina_imperio" title="Latina imperio">Latina imperio</a>. La partoprenantoj de tiu ĉi ekspedicio neniam venis en Sanktan Landon. </p><p>Post la morto de Amaŭrio kaj Isabelo la nova jerusalema reĝino fariĝis la juna filino de Isabelo kaj Konrado - <a href="/w/index.php?title=Mario_de_Montferrat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mario de Montferrat (paĝo ne ekzistas)">Mario de Montferrat</a>, kiu estis edzinigita al multe pli aĝa kaj neposedaĵhava eŭropa kavaliro <a href="/wiki/Johano_de_Brienne" title="Johano de Brienne">Johano de Brienne</a>. Sed dum nasko de filino de Johano Mario mortis dumnaske kaj Johano regis plu kiel regento. Johano poste edziĝis kun Stefanio, la filino de <a href="/wiki/Armena_re%C4%9Dlando_en_Kilikio" title="Armena reĝlando en Kilikio">armena reĝo en Kilikio</a> kaj partoprenis en la armenaj-antioĥaj disputoj sur flanko de armenoj. En la jaro <a href="/wiki/1217" title="1217">1217</a> estis prklamita la <a href="/wiki/Kvina_krucmilito" class="mw-redirect" title="Kvina krucmilito">kvina krucmilito</a> kaj en septembro de tiu jaro alnavigaciis en Akkon la aŭstra duko <a href="/wiki/Leopoldo_la_6-a_Babenberga" class="mw-redirect" title="Leopoldo la 6-a Babenberga">Leopoldo la 6-a</a>, la hungara reĝo <a href="/wiki/Andreo_la_2-a_(Hungario)" title="Andreo la 2-a (Hungario)">Andreo la 2-a</a> kaj la kipra reĝo Hugo. Sed ili atingis nenion per komuna militiro kaj la eksterlandaj aliancanoj fine fornavigaciis el Palestino. En pluaj jaroj jam la kvina krucmilito fakte ne okazis en <a href="/wiki/Sankta_Lando" title="Sankta Lando">Sankta Lando</a>. </p><p>En la jaro <a href="/wiki/1225" title="1225">1225</a> la juna filino Johano de Brienne <a href="/wiki/Jolanda_Jerusalema" class="mw-redirect" title="Jolanda Jerusalema">Jolanda Jerusalema</a> edziniĝis kun romia-germana imperiestro <a href="/wiki/Frederiko_la_2-a_(Sankta_Romia_Imperio)" title="Frederiko la 2-a (Sankta Romia Imperio)">Frederiko la 2-a Ŝtaŭfa</a> el dinastio de <a href="/wiki/%C5%9Cta%C5%ADfoj" title="Ŝtaŭfoj">Ŝtaŭfoj</a>. Tiu detronigis Johanon de Brienne el la jerusalema trono kaj en la jaro <a href="/wiki/1227" title="1227">1227</a> li fornavigaciis <a href="/wiki/Outremer" title="Outremer">Orienton</a>. Liaj rilatoj kun <a href="/wiki/Papa_%C5%9Dtato" class="mw-redirect" title="Papa ŝtato">papa ŝtato</a> ne estis la plej bonaj kaj tial li estis poste fare de papo ekskomunikita, sed tio ne ĝenis lin kaj je unu jaro pli poste li albordiĝis sur Kipro. Sed la imperiestro atingis prefere la diplomatajn ol la soldatajn rezultojn. En la jaro <a href="/wiki/1229" title="1229">1229</a> li diskutis kun la egipta sultano al-Kamil el dinastio de Ajjubidoj. En Jafo ambaŭ regantoj la <a href="/wiki/11-an_de_februaro" class="mw-redirect" title="11-an de februaro">11-an de februaro</a> <a href="/wiki/1229" title="1229">1229</a> fermis interkonsenton pri la reveno de Jerusalemo sub la regadon de kristanoj, sed la islamanoj havis en la urbo la religian liberecon kaj moskeon de Omar kaj al-Aksá-on ili havis ankaŭ en siaj manoj. Sed malgraŭ tio li rikoltis nek ĉe la jerusalemaj kristanoj nek ĉe la eklezio en Eŭropo nenian admiron kaj ankoraŭ la saman jaron li revenis Italion. Post lia forveturo en Palestino kaj sur Kipro eksplodis ribelo, en kies frunto staris <a href="/wiki/Klano" title="Klano">klano</a> de <a href="/w/index.php?title=Ibelinoj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibelinoj (paĝo ne ekzistas)">Ibelinoj</a>, kontraŭ la aŭtoritato de imperiestro kaj en <a href="/wiki/1230" title="1230">1230</a> ili sukcesis foririgi la oficistojn de imperiestro el Kipro. Sed tuj kiam pasis la armistico interkonsentita de Frederiko, la <a href="/w/index.php?title=Kvarismedaj_turkoj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kvarismedaj turkoj (paĝo ne ekzistas)">kvarismedaj turkoj</a> kun egiptanoj denove konkeris la nefortikigitan Jerusalemon. En pluaj jaroj jam la kvina krucmilito en Sankta Lando fakte ne okazis. En <a href="/wiki/1239" title="1239">1239</a> alnavigaciis la navara reĝo <a href="/w/index.php?title=Teobaldo_la_1-a_Navarra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teobaldo la 1-a Navarra (paĝo ne ekzistas)">Teobaldo de Champagne</a>, kiu denove konkeris Jerusalemon kaj helpis la krucistojn dum sieĝado de Askalono, sed jam la sekvantan jaron li fornavigaciis el la lando. En oktobro de <a href="/wiki/1240" title="1240">1240</a> alvenis en Sanktan Landon <a href="/w/index.php?title=Rikardo_de_Kornvalo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rikardo de Kornvalo (paĝo ne ekzistas)">Rikardo de Kornvalo</a>, la rekta reprezentanto de imperiestro Frederiko la 1-a kaj liaj interesoj. Rikardo kvietigis la konfliktojn inter akkaj baronoj kaj ilian reziston kontraŭ la romia-germana potenco en la reĝlando, li disvastigis la teritoriojn de Jerusalema reĝlando kaj fermis avantaĝan armisticcon kun la islamanoj. Sed tuj kiam Rikardo de Cornwall forveturis, la baronoj ekatakis kontraŭ la germana garnizono en Tiro kaj ili devigis ĝin kapitulaci. </p><p>En <a href="/wiki/1242" title="1242">1242</a> estis elektita regentino de la reĝlando anstataŭ la neplenkreska reĝo <a href="/w/index.php?title=Konrado_la_4-a_%C5%9Cta%C5%ADfa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konrado la 4-a Ŝtaŭfa (paĝo ne ekzistas)">Konrado la 2-a</a>, kiu estis atingonta la aĝon por sia memstara regado en <a href="/wiki/1244" title="1244">1244</a>, la kipra reĝino Alice. Sed tiu baldaŭ mortis, do al ŝia posteno venis la leĝere influebla kipra reĝo Henriko, kiu ricevis titolon <i>Senjoro de Jerusalemo</i> (<span class="fremdlingve" lang="fr" dir="ltr" title="franca lingvo"><i>Seigneur de Jérusalem</i></span>). La baronoj firmigis sian potencon kaj la regadon en la reĝlando ili koncentris en siajn manojn. Tiro estis elprenita el la reĝa influo kaj donita al <a href="/w/index.php?title=Filipo_de_Montfort&action=edit&redlink=1" class="new" title="Filipo de Montfort (paĝo ne ekzistas)">Filipo de Montfort</a> kaj la akka komunumo estis disigita. Jerusalemo la <a href="/wiki/23-an_de_a%C5%ADgusto" class="mw-redirect" title="23-an de aŭgusto">23-an de aŭgusto</a> <a href="/wiki/1244" title="1244">1244</a> falis en la manojn de ĥorezmaj soldataroj en la egiptaj servoj kaj la lokaj kristanoj estis elpelitaj. En oktobro de la sama jaro la akka kavalira armeo subiĝis al egiptaj-ĥorezmaj fortoj kaj la reĝlando jam neniam rekonsciiĝis el tiu vundo. Tiu ĉi batalo estadas ankaŭ iam markata kiel "la dua Hattín". </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Louis_IX.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Louis_IX.jpg/200px-Louis_IX.jpg" decoding="async" width="200" height="257" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Louis_IX.jpg/300px-Louis_IX.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Louis_IX.jpg/400px-Louis_IX.jpg 2x" data-file-width="598" data-file-height="768" /></a><figcaption>La franca reĝo <a href="/wiki/Ludoviko_la_9-a_(Francio)" title="Ludoviko la 9-a (Francio)">Ludoviko la 9-a Sankta</a></figcaption></figure> <p>El haveno <a href="/wiki/Aigues-Mortes" title="Aigues-Mortes">Aigues-Mortes</a> en la jaro <a href="/wiki/1248" title="1248">1248</a> elnavigaciis frunte de la <a href="/wiki/Sepa_krucmilito" title="Sepa krucmilito">sepa krucmilito</a>, celita denove al Egiptio, la franca reĝo <a href="/wiki/Ludoviko_la_9-a_(Francio)" title="Ludoviko la 9-a (Francio)">Ludoviko la 9-a Sankta</a>. Sed la krucistoj estis en Egiptio malvenkitaj kaj Ludoviko kun kelke da francaj kaj kipraj nobeloj estis militkaptita. En la jaro <a href="/wiki/1250" title="1250">1250</a> la reĝo estis por elaĉetmono 400000 <a href="/wiki/Deniero" title="Deniero">denieroj</a> tralasita kaj li foriris ĝis Akko. </p><p>En la tempo, kiam Ludoviko la 9-a estis tralasita el la militkaptiteco, estas venantaj en antaŭon de la eŭropa historio <a href="/wiki/Mamelukoj" class="mw-redirect" title="Mamelukoj">mamelukoj</a>. Tiuj faris palacan renverson kaj establis tiel en Egiptio <a href="/wiki/Mameluka_sultanlando" class="mw-redirect" title="Mameluka sultanlando">mamelukan sultanlandon</a>. La franca reĝo restadis en <a href="/wiki/Outremer" title="Outremer">Transmarejo</a> la tutajn kvar jarojn, dum kiuj li fakte regis al Jerusalema reĝlando. </p><p>Post la forveturo de Ludoviko la 9-a en <a href="/wiki/1254" title="1254">1254</a> reen Francion mortis la juna reĝo <a href="/w/index.php?title=Konrado_la_4-a_%C5%9Cta%C5%ADfa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konrado la 4-a Ŝtaŭfa (paĝo ne ekzistas)">Konrado la 4-a</a> el la <a href="/wiki/%C5%9Cta%C5%ADfoj" title="Ŝtaŭfoj">ŝtaŭfa</a> dinastio kaj lia heredanto fariĝis lia dujara filo <a href="/w/index.php?title=Konradino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konradino (paĝo ne ekzistas)">Konrado la 3-a</a>. En Jerusalema reĝlando intertempe eksplodis nova <a href="/wiki/Intercivitana_milito" class="mw-redirect" title="Intercivitana milito">intercivitana milito</a>: <a href="/wiki/Pizo" class="mw-disambig" title="Pizo">Pizanoj</a> komune kun <a href="/wiki/Templanoj" title="Templanoj">templanoj</a> stariĝis kontraŭ <a href="/wiki/Venecia_respubliko" title="Venecia respubliko">venecianoj</a>, subtenataj de la familio de Ibelinoj kaj de <a href="/w/index.php?title=Provensalio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Provensalio (paĝo ne ekzistas)">provensalanoj</a>. En stratoj de la ĉefurbo oni batalis, sur maroj batalis inter si la italaj ŝiparoj kaj diversaj intersaj grupoj rivalis je la restantaj urboj, kiujn la kristanoj ankoraŭ priregis. </p><p>En la historio de Proksima Oriento komencis senĉese pli entrepreni <a href="/wiki/Mongoloj" title="Mongoloj">mongoloj</a>. Ĉar inter la mongoloj estis granda kvanto de <a href="/wiki/Nestorianismo" title="Nestorianismo">nestorianismaj kristanoj</a>, la kristanaj regantoj en <a href="/wiki/Armena_re%C4%9Dlando_en_Kilikio" title="Armena reĝlando en Kilikio">Kilikio</a> kaj <a href="/wiki/Antio%C4%A5a_princlando" class="mw-redirect" title="Antioĥa princlando">Antioĥio</a> volonte agnoskis la mongolajn <a href="/wiki/%C4%A4ano" title="Ĥano">ĥanojn</a> kiel siajn feŭdulojn. Sed la samon la baronoj en Jerusalema reĝlando rifuzis. La mongola ĥano <a href="/wiki/H%C3%BCleg%C3%BC" class="mw-redirect" title="Hülegü">Hülegü</a>, kiu fondis la mongolan <a href="/wiki/Il%C4%A5anlando" title="Ilĥanlando">ilĥanlandon</a> en <a href="/wiki/Persio" class="mw-redirect" title="Persio">Persio</a>, postulis <a href="/wiki/Servuteco" title="Servuteco">servutecon</a> ankaŭ de la mamelukoj en Egiptio. Tiuj rifuzis tion kaj decidiĝis por milito. Sed Hülegü estis post morto de sia frato tro okupita en Persio kaj la mameluka sultano <a href="/w/index.php?title=Kutuz&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kutuz (paĝo ne ekzistas)">Kutuz</a> en la jaro <a href="/wiki/1260" title="1260">1260</a> venkis en <a href="/wiki/Galileo_(regiono)" title="Galileo (regiono)">Galileo</a> apud <a href="/w/index.php?title=Ajn_%C4%9Calud&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ajn Ĝalud (paĝo ne ekzistas)">Ajn Ĝalud</a> super malpli fortaj mongolaj soldataroj gvidataj de kristana generalo Ketgugha. La jerusalemaj baronoj, kiuj interne estis tre malamikiĝintaj, ja permesis al la mamelukoj liberan traveturon tra ilia teritorio, sed alie ili konservis neŭtralecon. La potencaj centrejoj Mosulo kaj Halepo sekve denove revenis sub la islaman regadon. La mongoloj limigis sin al la regado en Persio kaj la krucistoj en Palestino jam ne povis fidi al ilia soldata helpo. </p><p>Ankoraŭ en la jaro <a href="/wiki/1260" title="1260">1260</a> la mameluka sultano Kutuz estis murdita fare de sia armeestro <a href="/wiki/Bajbars" class="mw-redirect" title="Bajbars">Bajbars</a>, kiu venis sur lian postenon. Tiu je tri jaroj poste komencis ampleksan ofensivon kontraŭ la krucistoj kaj ekatakis rekte kontraŭ Akko. Tiu la krucistoj sukcesis, precipe danke al helpo de la krucistoj el <a href="/wiki/Kipra_re%C4%9Dlando" title="Kipra reĝlando">Kipra reĝlando</a> konservi. Sed Bajbars, nomata Panter, ĝis la jaro <a href="/wiki/1268" title="1268">1268</a> okupis la krucistajn apogpunktojn <a href="/wiki/%C4%88emara_Cezareo" title="Ĉemara Cezareo">Ĉemara Cezareo</a>, <a href="/wiki/Haifo" class="mw-redirect" title="Haifo">Haifo</a>, <a href="/w/index.php?title=Torono&action=edit&redlink=1" class="new" title="Torono (paĝo ne ekzistas)">Torono</a>, <a href="/wiki/Arsuf" title="Arsuf">Arsuf</a> kaj la tutan teritorion de Galileo. Sed la plej bona sukceso de Bajbars estis konkero de Antioĥio, kiu estis ŝirmo de la okcidentaj krucistoj seninterrompe dum 170 jaroj. Ununura helpo, kiu venis el Eŭropo, estis malgranda kontingento frunte kun la angla princo <a href="/wiki/Eduardo_la_1-a_(Anglio)" title="Eduardo la 1-a (Anglio)">Eduardo la 1-a</a>. Tiu, kiam li estis eksciinta tre malbonan situacion en Palestino, interkonsentigis en la jaro <a href="/wiki/1271" title="1271">1271</a> kun Bajbars pacon por dek aúx dek unu jaroj kaj poste, kiam li estis eskapinta al la provo je atenco, revenis Eŭropon. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:SiegeOfAcre1291.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/SiegeOfAcre1291.jpg/200px-SiegeOfAcre1291.jpg" decoding="async" width="200" height="254" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/SiegeOfAcre1291.jpg/300px-SiegeOfAcre1291.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/SiegeOfAcre1291.jpg/400px-SiegeOfAcre1291.jpg 2x" data-file-width="1145" data-file-height="1457" /></a><figcaption>En bataloj sur remparoj de Akko en 1291 persone partoprenis ankaŭ grandmajstroj de kavaliraj ordenoj de johanitoj kaj templanoj</figcaption></figure> <p>Post la foriro de princo Eduardo la akkonaj baronoj komencis solvi demandon pri la sekvanteco sur la jerusalema trono. Post la morto de <a href="/w/index.php?title=Konradino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konradino (paĝo ne ekzistas)">Konrado la 3-a</a> en la jaro <a href="/wiki/1268" title="1268">1268</a> la trono estis falonta al la kipra reĝo <a href="/w/index.php?title=Hugo_la_3-a_Kipra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hugo la 3-a Kipra (paĝo ne ekzistas)">Hugo la 3-a</a> el la kipra branĉo de la familio de Lusignanoj, sed alia aspirantino je la trono, la titola princino antioĥa, Maria, vendis siajn rajtojn al la trono al <a href="/wiki/Karolo_de_Anjou" class="mw-redirect" title="Karolo de Anjou">Karolo de Anjou</a>, la <a href="/wiki/Ekzekutisto" title="Ekzekutisto">ekzekutisto</a> de Konrado la 3-a, kaj tiu sendis ĝis Akko sian reprezentanton <a href="/w/index.php?title=Rogero_de_San_Severino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rogero de San Severino (paĝo ne ekzistas)">Rogeron de San Severino</a>. La reĝlando tiel dividiĝis en du tendarojn. Dum urboj Tiro kaj Bejruto anonciĝis al Hugo la 3-a, Akko, Sidono kaj la templanoj agnoskis kiel sian reĝon, nome ĝis lia morto en la jaro <a href="/wiki/1285" title="1285">1285</a>, kiam eĉ la resto de reĝlando agnoskis kiel laŭleĝan reĝon <a href="/w/index.php?title=Henriko_la_2-a_Kipra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Henriko la 2-a Kipra (paĝo ne ekzistas)">Henrikon</a>, la filon de Hugo. Henriko lasis sin en la jaro <a href="/wiki/1286" title="1286">1286</a> en Akko kroni sin la jerusalema reĝo, kio estis lasta glora evento en la krucista ĉefurbo. </p><p>En la sama tempo estis enpaŝanta en Palestinon la soldataro de nova mameluka sultano <a href="/w/index.php?title=Kalavuno&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kalavuno (paĝo ne ekzistas)">Kalavuno</a>, kiu estis decidiĝinta forpeli la latinajn krucistojn el <a href="/wiki/Levantenio" title="Levantenio">Levantenio</a>, kiu en la jaro <a href="/wiki/1287" title="1287">1287</a> konkeris <a href="/w/index.php?title=Lakatio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lakatio (paĝo ne ekzistas)">Lakation</a> kaj la <a href="/wiki/19-an_de_aprilo" class="mw-redirect" title="19-an de aprilo">19-an de aprilo</a> <a href="/wiki/1289" title="1289">1289</a> prirabis Tripolon. En Akko aliris sur la veneciaj galeroj ununuraj fortoj el Eŭropo - taĉmento de la itala vilaĝanoj senditaj de la papo. Sed ili similigis pilgrimantajn krucistojn el tempoj de <a href="/w/index.php?title=Petro_Pilgrimanto&action=edit&redlink=1" class="new" title="Petro Pilgrimanto (paĝo ne ekzistas)">Petro Pilgrimanto</a> kaj <a href="/w/index.php?title=Gautier_Sans-Avoir&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gautier Sans-Avoir (paĝo ne ekzistas)">Gautier Sans-Avoir</a>. Post tio, kiam la nove venintaj italoj komencis murdi en Akko la islamanojn, Kalavuno akceptis tion kiel pretekston por efektivigi intencon forpeli definitive la kristanojn el Proksima Oriento. Kiam Kalavuno en la jaro <a href="/wiki/1290" title="1290">1290</a> mortis, liajn planojn transprenis lia filo <a href="/w/index.php?title=Kalil&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kalil (paĝo ne ekzistas)">al-Aŝraf Kalil</a>, kiu la <a href="/wiki/5-an_de_aprilo" class="mw-redirect" title="5-an de aprilo">5-an de aprilo</a> <a href="/wiki/1291" title="1291">1291</a> eksieĝis <a href="/wiki/Akko" title="Akko">Akkon</a>. Vendrede la <a href="/wiki/18-an_de_majo" class="mw-redirect" title="18-an de majo">18-an de majo</a> <a href="/wiki/1291" title="1291">1291</a> la sultano konkeris Akkon (sed eblas renkontiĝi eĉ kun la dato la <a href="/wiki/17-an_de_majo" class="mw-redirect" title="17-an de majo">17-an de majo</a>). Ankoraŭ la plenajn dek tagojn rezistis la akka citadelo, kiun defendis la templanoj. La loĝantoj, kiuj ne savis sin per fuĝo sur la kipraj ŝipoj, estis parte murditaj, parte cenditaj en sklavecon. </p><p>La epopeo de Jerusalema reĝlando sur <a href="/wiki/Azio" title="Azio">azia</a> tero, daŭranta preskaŭ du cent jaroj, finiĝis. Sed <a href="/wiki/Kipra_re%C4%9Dlando" title="Kipra reĝlando">Kipra reĝlando</a>, kun kiu Akko ekde la tempoj de Hugo la 3-a kreis union, supervivis multajn pluajn dekjarojn. Dum la plenaj sep cent jaroj ĝis nuntempo kelkaj eŭropaj monarkoj kaj nobeloj portas titolon <i>Jerusalema reĝo</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografio">Bibliografio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=19" title="Redakti sekcion: Bibliografio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=19" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Bibliografio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Věra Hrochová. <i>Křižáci v Levantě</i> ["Krucistoj en Levantenio"]. Praha: Mladá Fronta, 1975.</li> <li>Věra Hrochová; Miroslav Hroch. <i>Křižáci ve Svaté zemi</i> ["Krucistoj en la Sankta Lando"]. Praha: Mladá fronta, 1996. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/8020406212" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 80-204-0621-2</a>.</li> <li>Věra Hrochová. <i>Křížové výpravy ve světle soudobých kronik</i> ["La krucmilitoj en la lumo de nuntempaj kronikoj"]. Praha: Státní pedagogické nakladatelství, 1982.</li> <li><a href="/wiki/Amin_Maalouf" title="Amin Maalouf">Amin Maalouf</a>. <i>Les Croisades vues par les Arabes</i> ["La krucmilitoj vidataj de la araboj"]. 1983.</li> <li>Steven Runciman. <i>A history of the Crusades I-III</i> ["Historio de la krucmilitoj 1 ĝis 3"]. Harmondsworth: <a href="/wiki/Penguin_Books" title="Penguin Books">Penguin Books</a>, 1965.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vidu_ankaŭ"><span id="Vidu_anka.C5.AD"></span>Vidu ankaŭ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=20" title="Redakti sekcion: Vidu ankaŭ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=20" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Vidu ankaŭ"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Jerusalemo" title="Jerusalemo">Jerusalemo</a></li> <li><a href="/wiki/Krucmilitoj" title="Krucmilitoj">Krucmilitoj</a></li> <li><a href="/wiki/Edessa_graflando" class="mw-redirect" title="Edessa graflando">Edessa graflando</a></li> <li><a href="/wiki/Antio%C4%A5a_princlando" class="mw-redirect" title="Antioĥa princlando">Antioĥa princlando</a></li> <li><a href="/wiki/Tripola_graflando" class="mw-redirect" title="Tripola graflando">Tripola graflando</a></li> <li><a href="/wiki/Latina_imperio" title="Latina imperio">Latina imperio</a></li> <li><a href="/wiki/Tesalonika_re%C4%9Dlando" title="Tesalonika reĝlando">Tesalonika reĝlando</a></li> <li><a href="/wiki/A%C4%A5aja_princlando" class="mw-redirect" title="Aĥaja princlando">Aĥaja princlando</a></li> <li><a href="/wiki/Atena_duklando" title="Atena duklando">Atena duklando</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Duklando_Naksos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Duklando Naksos (paĝo ne ekzistas)">Duklando Naksos</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Referencoj">Referencoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=21" title="Redakti sekcion: Referencoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=21" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Referencoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist references-small" style="padding-right: 6px;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">↑</a> <span class="reference-text">La Unua Krucmilito kaj aparte ties kulmino, la <a href="/wiki/Sie%C4%9Do_de_Jerusalemo_(1099)" title="Sieĝo de Jerusalemo (1099)">sieĝo de Jerusalemo</a> en julio de <a href="/wiki/1099" title="1099">1099</a>, estas vaste dokumentita en unua- kaj duarangaj fontoj. Vidu ekzemple <a href="/wiki/Angle" class="mw-redirect" title="Angle">angle</a> Thomas Asbridge, <i>The First Crusade: A New History</i> ["La Unua Krucmilito: Nova Historio"] (Oksfordo: 2004); Christopher Tyerman, <i>God's War: A New History of the Crusades</i> ["Dia Milito: Nova Historio de la Krucmilitoj"] (eldonejo <a href="/wiki/Penguin_Books" title="Penguin Books">Penguin Books</a>: 2006); kaj Jonathan Riley-Smith, <i>The First Crusade and the Idea of Crusading</i> ["La Unua Krucmilito kaj la ideo de krucmilitado"] (Pensilvanio: 1991).</span> </li> </ol></div> <p><span class="plainlinks"><i>En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo <a class="external text" href="https://cs.wikipedia.org/w/index.php?title=Jeruzal%C3%A9msk%C3%A9+kr%C3%A1lovstv%C3%AD&oldid=2098843">Jeruzalémské království</a> en la ĉeĥa Vikipedio. </i></span> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Eksteraj_ligiloj">Eksteraj ligiloj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&veaction=edit&section=22" title="Redakti sekcion: Eksteraj ligiloj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&action=edit&section=22" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Eksteraj ligiloj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint" id="aliaj_projektoj" style="float: right; clear: right; width: 250px; border: 1px solid #aaa; padding: 4px; font-size: 90%; background: #f9f9f9;"> <ul class="noarchive"><li class="commons"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Kingdom_of_Jerusalem?uselang=eo">Kategorio Jerusalema reĝlando en la <span>Vikimedia Komunejo</span></a> (Multrimedaj datumoj)</span> </li></ul> </div> <ul><li><a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newadvent.org/cathen/08361a.htm">Latin Kingdom of Jerusalem (1099-1291)</a> - Artikolo en Katolika enciklopedio</li> <li><a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.heraldica.org/topics/national/jerusale.htm">Latin Kingdom of Jerusalem</a> en <i>heraldica.org</i></li> <li><a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://lexicorient.com/e.o/jerusalem_kingd.htm">Kingdom of Jerusalem</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080209014554/http://lexicorient.com/e.o/jerusalem_kingd.htm">Arkivigite je</a> 2008-02-09 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Looklex Encyclopaedia</li> <li><a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fotw.us/flags/crus-kj.html">Kingdom of Jerusalem 1099-1291</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080218114731/http://www.fotw.us/flags/crus-kj.html">Arkivigite je</a> 2008-02-18 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.the-orb.net/textbooks/crusade/jerusalem.html">The Kingdom of Jerusalem</a></li> <li><a href="/wiki/Germana_lingvo" title="Germana lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">germane</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://de.encarta.msn.com/encyclopedia_761576528/Königreich_Jerusalem.html">Königreich Jerusalem</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081007110616/http://de.encarta.msn.com/encyclopedia_761576528/K%C3%B6nigreich_Jerusalem.html">Arkivigite je</a> 2008-10-07 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a href="/wiki/Franca_lingvo" title="Franca lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">france</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cosmovisions.com/ChronoRoyaumeJerusalem.htm">Le royaume latin de Jérusalem</a></li> <li><a href="/wiki/Franca_lingvo" title="Franca lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">france</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://fr.shvoong.com/books/27305-les-croisades-et-le-royaume/">Les Croisades Et Le Royaume De Jerusalem</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080223132844/http://fr.shvoong.com/books/27305-les-croisades-et-le-royaume/">Arkivigite je</a> 2008-02-23 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a href="/wiki/Itala_lingvo" title="Itala lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">itale</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pbmstoria.it/dizionari/storia_ant/g/g027.htm">REGNO DI GERUSALEMME</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080229220916/http://www.pbmstoria.it/dizionari/storia_ant/g/g027.htm">Arkivigite je</a> 2008-02-29 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a href="/wiki/Rusa_lingvo" title="Rusa lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">ruse</span></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://dnevnik.bigmir.net/view_article/community/39935/">Иерусалимское королевство</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080326004352/http://dnevnik.bigmir.net/view_article/community/39935/">Arkivigite je</a> 2008-03-26 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li></ul> <p><br /> </p> <div style="position:absolute; z-index:100; right:10px; top:45px;" class="titola_ikono noprint"> <div style="position: relative; width: 14px; height: 14px;"> <div style="position: absolute; top: 0px; left: 0px; font-size: 100px; overflow: hidden; line-height: 100px; z-index: 3; font-size:150pt;"><a href="/wiki/Vikipedio:Elstaraj_artikoloj" title="Vikipedio:Elstaraj artikoloj"><span title="Ĉi tiu artikolo plenumas laŭ redaktantoj de Esperanto-Vikipedio kriteriojn por elstara artikolo."></span></a></div> <div style="position: absolute; top: 0px; left: 0px; z-index: 2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vikipedio:Elstaraj_artikoloj" title="Ĉi tiu artikolo plenumas laŭ redaktantoj de Esperanto-Vikipedio kriteriojn por elstara artikolo."><img alt="Ĉi tiu artikolo plenumas laŭ redaktantoj de Esperanto-Vikipedio kriteriojn por elstara artikolo." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/14px-Cscr-featured.svg.png" decoding="async" width="14" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/21px-Cscr-featured.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/28px-Cscr-featured.svg.png 2x" data-file-width="466" data-file-height="443" /></a></span></div> </div> </div> <table class="noprint plainlinks" style="margin: 0 10%; border-collapse: collapse; background: #FBFBFB; border: 1px solid #aaa; border-left: 10px solid #66CC44;"> <tbody><tr> <td style="padding: 2px 0px 2px 0.5em;text-align: center;"> <div style="padding: 0.25em 0.5em;width:52px;"> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File"><span title="Elstara artikolo"><img alt="Elstara artikolo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Qsicon_Exzellent.svg/24px-Qsicon_Exzellent.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Qsicon_Exzellent.svg/36px-Qsicon_Exzellent.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Qsicon_Exzellent.svg/48px-Qsicon_Exzellent.svg.png 2x" data-file-width="24" data-file-height="24" /></span><figcaption>Elstara artikolo</figcaption></figure></div></td> <td style="padding: 0.25em 0.5em;width: 100%;">Ĉi tiu artikolo estis je la <i>nekonata dato</i> akceptita en la liston de <a href="/wiki/Vikipedio:Elstaraj_artikoloj" title="Vikipedio:Elstaraj artikoloj">elstaraj artikoloj</a>.</td> </tr> </tbody></table> <table class="noprint plainlinks" style="margin: 0 10%; border-collapse: collapse; background: #FBFBFB; border: 1px solid #aaa; border-left: 10px solid #66CC44; font-size:90%"> <tbody><tr> <td style="padding: 2px 0px 2px 0.5em;text-align: center;"> <div style="padding: 0.25em 0.5em;width:52px;"> <span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Weeks_featured_article.png/45px-Weeks_featured_article.png" decoding="async" width="45" height="45" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Weeks_featured_article.png/68px-Weeks_featured_article.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Weeks_featured_article.png/90px-Weeks_featured_article.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="400" /></span></span></div></td> <td style="padding: 0.25em 0.5em;width: 100%;">Tiu ĉi artikolo estis <a href="/wiki/Vikipedio:Artikolo_de_la_semajno" title="Vikipedio:Artikolo de la semajno">artikolo de la semajno</a> en la <a href="/wiki/Vikipedio:Artikolo_de_la_semajno/2008/09" class="mw-redirect" title="Vikipedio:Artikolo de la semajno/2008/09">09-a semajno</a> de la jaro <a href="/wiki/Vikipedio:Artikolo_de_la_semajno/2008" title="Vikipedio:Artikolo de la semajno/2008">2008</a>.</td> </tr> </tbody></table> <div class="noprint" style="clear:both; margin-top:0px; border: 1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); padding: 0px; font-size: 90%; background: var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa); color:inherit"> <table> <tbody><tr> <td class="navbox-group"><a href="/wiki/Norma_datumaro" title="Norma datumaro">Bibliotekoj</a> </td> <td class="plainlinks hlist" style="font-size: 80%;"> <ul><li><a href="/wiki/Helpo:Bibliotekoj" title="Helpo:Bibliotekoj">PeEnEo</a>: <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/?curid=226782">226782</a></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Komuna_Norma_Datumaro" title="Komuna Norma Datumaro">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4028588-1">4028588-1</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Kontrolnumero_de_la_Kongresa_Biblioteko_de_Usono" title="Kontrolnumero de la Kongresa Biblioteko de Usono">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/names/n93067731,">sh85069906 n93067731, sh85069906</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/VIAF" title="VIAF">VIAF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/152593141">152593141</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/LIBRIS" title="LIBRIS">LIBRIS</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://libris.kb.se/auth/167923">167923</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_la_%C4%88e%C4%A5a_Respubliko" title="Nacia Biblioteko de la Ĉeĥa Respubliko">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ge129449">ge129449</a></span></li></ul> </td></tr></tbody></table> </div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Elŝutita el "<a dir="ltr" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Jerusalema_reĝlando&oldid=8878634">https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Jerusalema_reĝlando&oldid=8878634</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kategorioj" title="Specialaĵo:Kategorioj">Kategorioj</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Re%C4%9Doj_de_Jerusalemo" title="Kategorio:Reĝoj de Jerusalemo">Reĝoj de Jerusalemo</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Krucistaj_%C5%9Dtatoj" title="Kategorio:Krucistaj ŝtatoj">Krucistaj ŝtatoj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Historio_de_Jerusalemo" title="Kategorio:Historio de Jerusalemo">Historio de Jerusalemo</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Historio_de_Israelo" title="Kategorio:Historio de Israelo">Historio de Israelo</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Historio_de_Sirio" title="Kategorio:Historio de Sirio">Historio de Sirio</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Historio_de_Libano" title="Kategorio:Historio de Libano">Historio de Libano</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Historio_de_Jordanio" title="Kategorio:Historio de Jordanio">Historio de Jordanio</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Eksaj_re%C4%9Dlandoj_en_Azio" title="Kategorio:Eksaj reĝlandoj en Azio">Eksaj reĝlandoj en Azio</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Administraj_unuoj_fonditaj_en_1090-1099" title="Kategorio:Administraj unuoj fonditaj en 1090-1099">Administraj unuoj fonditaj en 1090-1099</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Aperis_en_1099" title="Kategorio:Aperis en 1099">Aperis en 1099</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Administraj_unuoj_malfonditaj_en_1290-1299" title="Kategorio:Administraj unuoj malfonditaj en 1290-1299">Administraj unuoj malfonditaj en 1290-1299</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:1291" title="Kategorio:1291">1291</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Kaŝitaj kategorioj: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Nenombraj_signifoj_de_nombraj_parametroj" title="Kategorio:Nenombraj signifoj de nombraj parametroj">Nenombraj signifoj de nombraj parametroj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Listo_de_arkivitaj_pa%C4%9Doj_de_Retarkivo" title="Kategorio:Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo">Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Elstaraj_artikoloj_de_nekonata_dato" title="Kategorio:Elstaraj artikoloj de nekonata dato">Elstaraj artikoloj de nekonata dato</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Elstaraj_artikoloj" title="Kategorio:Elstaraj artikoloj">Elstaraj artikoloj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Artikoloj_de_la_semajno_en_2008" title="Kategorio:Artikoloj de la semajno en 2008">Artikoloj de la semajno en 2008</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Pa%C4%9Doj_kiuj_uzas_ISBNajn_magiajn_ligilojn" title="Kategorio:Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn">Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Ĉi tiu paĝo estis lastafoje redaktita je 07:22, 8 okt. 2024.</li> <li id="footer-info-copyright">La teksto disponeblas laŭ la permesilo <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo">Krea Komunaĵo Atribuite-Samkondiĉe 4.0 Neadaptita</a>; eble aldonaj kondiĉoj aplikeblas. Vidu la <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">uzkondiĉojn</a> por detaloj.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Regularo pri respekto de la privateco</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedio:Enkonduko">Pri Vikipedio</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedio:Malgarantio">Malgarantioj</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Programistoj</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/eo.wikipedia.org">Statistikoj</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Deklaro pri kuketoj</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//eo.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Jerusalema_re%C4%9Dlando&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Poŝtelefona vido</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.canary-84779d6bf6-nb2j4","wgBackendResponseTime":770,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.335","walltime":"0.548","ppvisitednodes":{"value":3572,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":29133,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":4827,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":2833,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 297.015 1 -total"," 49.84% 148.019 1 Ŝablono:Informkesto_pereinta_ŝtato"," 11.81% 35.070 1 Ŝablono:Projektoj"," 11.09% 32.938 1 Ŝablono:Banderolo-P948"," 10.01% 29.740 1 Ŝablono:Ŝanĝu_ŝablonon"," 6.01% 17.861 1 Ŝablono:Bibliotekoj"," 4.86% 14.445 3 Ŝablono:Ĉefartikolo"," 4.67% 13.870 6 Ŝablono:Webarchiv"," 4.26% 12.640 1 Ŝablono:Tradukita"," 3.75% 11.137 12 Ŝablono:Fremdlingve"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.064","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":2506109,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.canary-84779d6bf6-nb2j4","timestamp":"20241125070101","ttl":3600,"transientcontent":true}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Jerusalema re\u011dlando","url":"https:\/\/eo.wikipedia.org\/wiki\/Jerusalema_re%C4%9Dlando","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q55502","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q55502","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-12-28T17:42:32Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/01\/Map_Crusader_states_1135-eo.svg"}</script> </body> </html>