CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="ka" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ახალი ზელანდია - ვიკიპედია</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )kawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","იანვარი","თებერვალი","მარტი","აპრილი","მაისი","ივნისი","ივლისი","აგვისტო","სექტემბერი","ოქტომბერი","ნოემბერი","დეკემბერი"],"wgRequestId":"b3bf6af6-68e2-4e89-ae1e-97276bc489b7","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"ახალი_ზელანდია","wgTitle":"ახალი ზელანდია","wgCurRevisionId":4720314,"wgRevisionId":4720314,"wgArticleId":24897,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages with non-numeric formatnum arguments","ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით","ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით - იანვარი 2021", "გვერდები, რომლებიც იყენებენ ISBN magic ბმულებს","გასაახლებელი ინფოდაფა","გრაფიკული თარგები","ერთა თანამეგობრობის წევრი ქვეყნები","ახალი ზელანდია","ოკეანეთის ქვეყნები","ინგლისურენოვანი ქვეყნები","კონსტიტუციური მონარქიები","გაეროს წევრი სახელმწიფოები","კუნძულოვანი სახელმწიფოები"],"wgPageViewLanguage":"ka","wgPageContentLanguage":"ka","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ახალი_ზელანდია","wgRelevantArticleId":24897,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[], "wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":4720314,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ka","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ka"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":500000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q664","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled": false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.imagemap.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.imagemap","ext.tmh.player","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","mediawiki.toc", "skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.switcher","ext.gadget.pgnviewer","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ka&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.imagemap.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ka&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ka&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/1200px-Flag_of_New_Zealand.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/800px-Flag_of_New_Zealand.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="400"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/640px-Flag_of_New_Zealand.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="320"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ახალი ზელანდია - ვიკიპედია"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ka.m.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="რედაქტირება" href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ვიკიპედია (ka)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ka.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ka"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="ვიკიპედია-ის არხი Atom" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-ახალი_ზელანდია rootpage-ახალი_ზელანდია skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">შინაარსზე გადასვლა</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="საიტი"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="მთავარი მენიუ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > მთავარი მენიუ </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">მთავარი მენიუ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">დამალვა</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ნავიგაცია </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98" title="გახსენით მთავარი გვერდი [z]" accesskey="z">მთავარი გვერდი</a></li><li id="n-თემატური-ძიება" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98">თემატური ძიება</a></li><li id="n-რჩეული-სტატიები" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98">რჩეული სტატიები</a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" title="შემთხვევითი გვერდის გახსნა. [x]" accesskey="x">შემთხვევითი გვერდი</a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98">ახალი გვერდები</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> მონაწილეობა </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-ინფორმაცია" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98">ინფორმაცია</a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="სად გავიგოთ.">დახმარება</a></li><li id="n-ფორუმი" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98">ფორუმი</a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედიაში ბოლო ცვლილებების სია. [r]" accesskey="r">ბოლო ცვლილებები</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ვიკიპედია" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ka.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.5em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="თავისუფალი ენციკლოპედია" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ka.svg" width="130" height="14" style="width: 8.125em; height: 0.875em;"> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%AB%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ძიება ვიკიპედია [f]" accesskey="f"> ძიება </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ძიება ვიკიპედია" aria-label="ძიება ვიკიპედია" autocapitalize="sentences" title="ძიება ვიკიპედია [f]" accesskey="f" id="searchInput" > </div> <input type="hidden" name="title" value="სპეციალური:ძიება"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">ძიება</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="პირადი ხელსაწყოები"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="იერსახე"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="გვერდის შრიფტის ზომის, სიგანისა და ფერის შეცვლა" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="იერსახე" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > იერსახე </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ka.wikipedia.org&uselang=ka" class="">შემოწირულობები</a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%90&returnto=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98+%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" title="ჩვენ გთავაზობთ, შექმნათ ანგარიში და შეხვიდეთ სისტემაში; თუმცა ეს არ არის აუცილებელი" class="">ანგარიშის შექმნა</a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90&returnto=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98+%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" title="სასურველია დარეგისტრირდეთ, თუმცა აუცილებელი არ არის. [o]" accesskey="o" class="">შესვლა</a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="მეტი შესაძლებლობა" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="პირადი ხელსაწყოები" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > პირადი ხელსაწყოები </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="მომხმარებლის მენიუ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_ka.wikipedia.org&uselang=ka">შემოწირულობები</a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%90&returnto=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98+%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" title="ჩვენ გთავაზობთ, შექმნათ ანგარიში და შეხვიდეთ სისტემაში; თუმცა ეს არ არის აუცილებელი"> ანგარიშის შექმნა</a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%90&returnto=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98+%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" title="სასურველია დარეგისტრირდეთ, თუმცა აუცილებელი არ არის. [o]" accesskey="o"> შესვლა</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> გვერდები სისტემიდან გამოსული რედაქტორებისათვის <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" aria-label="რედაქტირების შესახებ მეტის გაგება">გაიგეთ მეტი</a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="რედაქტირებების სია შესრულებული ამ IP მისამართიდან [y]" accesskey="y">წვლილი</a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90" title="დისკუსია ამ ip მისამართის წაშლის შესახებ [n]" accesskey="n">განხილვა</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eდამალვა\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"ka\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Cdiv class=\"layout plainlinks\" align=\"right\"\u003E\u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.facebook.com/georgianwikipedia\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/18px-Facebook_icon.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"18\" height=\"18\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/27px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/36px-Facebook_icon.svg.png 2x\" data-file-width=\"256\" data-file-height=\"256\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.instagram.com/georgianwiki\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/17px-Instagram_icon.png\" decoding=\"async\" width=\"17\" height=\"17\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/26px-Instagram_icon.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Instagram_icon.png/34px-Instagram_icon.png 2x\" data-file-width=\"5001\" data-file-height=\"5001\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://www.twitter.com/georgianwiki\" rel=\"nofollow\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/12px-Twitter_logo_initial.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"12\" height=\"17\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/18px-Twitter_logo_initial.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Twitter_logo_initial.svg/24px-Twitter_logo_initial.svg.png 2x\" data-file-width=\"50\" data-file-height=\"69\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\n\u003Cp\u003E\u003Cbr /\u003E\n\u003C/p\u003E\n\u003Cdiv id=\"wle-banner\" class=\"plainlinks\" style=\"background:white; border:3px solid #21ABCD; margin: 0 auto 1em auto; font-size: 120%; overflow: hidden; text-align: center; padding: 0.5ex;\"\u003E\u003Cfigure class=\"mw-halign-left\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%9B_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98/2024/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94\" title=\"wmge:ვმ საქართველო/კონკურსები/2024/ვიკიპედიის აზიის თვე\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/100px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"100\" height=\"108\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/150px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/200px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png 2x\" data-file-width=\"512\" data-file-height=\"555\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E \u003Cfigure class=\"mw-halign-right\" typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/\" title=\"wmge:\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/90px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"90\" height=\"90\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/135px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg/180px-Wikimedia_User_Group_Georgia_Logo_Black_%28Official%29.svg.png 2x\" data-file-width=\"2329\" data-file-height=\"2329\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003Cfigcaption\u003E\u003C/figcaption\u003E\u003C/figure\u003E \u003Cb\u003Eჩაერთეთ კონკურსში \u003Cbr /\u003E\u003Cbig\u003E\u003Ca href=\"https://ge.wikimedia.org/wiki/%E1%83%95%E1%83%9B_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98/2024/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94\" class=\"extiw\" title=\"wmge:ვმ საქართველო/კონკურსები/2024/ვიკიპედიის აზიის თვე\"\u003E\u003Cfont color=\"#0000FF\"\u003E„ვიკიპედიის აზიის თვე“,\u003C/font\u003E\u003C/a\u003E\u003C/big\u003E \u003Cbr /\u003Eშექმენით სტატიები და მოიგეთ პრიზები!\u003C/b\u003E\u003C/div\u003E\n\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="საიტი"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="სარჩევი" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">სარჩევი</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">დამალვა</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">შესავალი</div> </a> </li> <li id="toc-სახელი_და_მისი_ეტიმოლოგია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#სახელი_და_მისი_ეტიმოლოგია"> <div class="vector-toc-text"> 1 სახელი და მისი ეტიმოლოგია </div> </a> <ul id="toc-სახელი_და_მისი_ეტიმოლოგია-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-გეოგრაფია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#გეოგრაფია"> <div class="vector-toc-text"> 2 გეოგრაფია </div> </a> <button aria-controls="toc-გეოგრაფია-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> სექცია „გეოგრაფია“-ის გაშლა/ჩაკეცვა </button> <ul id="toc-გეოგრაფია-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ძირითადი_გეოგრაფიული_მონაცემები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ძირითადი_გეოგრაფიული_მონაცემები"> <div class="vector-toc-text"> 2.1 ძირითადი გეოგრაფიული მონაცემები </div> </a> <ul id="toc-ძირითადი_გეოგრაფიული_მონაცემები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ბუნება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ბუნება"> <div class="vector-toc-text"> 2.2 ბუნება </div> </a> <ul id="toc-ბუნება-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-რელიეფი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#რელიეფი"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.1 რელიეფი </div> </a> <ul id="toc-რელიეფი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-კლიმატი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#კლიმატი"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.2 კლიმატი </div> </a> <ul id="toc-კლიმატი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-გეოლოგიური_აგებულება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#გეოლოგიური_აგებულება"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.3 გეოლოგიური აგებულება </div> </a> <ul id="toc-გეოლოგიური_აგებულება-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სასარგებლო_წიაღისეული" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#სასარგებლო_წიაღისეული"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.4 სასარგებლო წიაღისეული </div> </a> <ul id="toc-სასარგებლო_წიაღისეული-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-გარე_ზღვები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#გარე_ზღვები"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.5 გარე ზღვები </div> </a> <ul id="toc-გარე_ზღვები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-შიდა_წყლები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#შიდა_წყლები"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.6 შიდა წყლები </div> </a> <ul id="toc-შიდა_წყლები-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-წყლის_რესურსები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#წყლის_რესურსები"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.6.1 წყლის რესურსები </div> </a> <ul id="toc-წყლის_რესურსები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ნიადაგი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#ნიადაგი"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.7 ნიადაგი </div> </a> <ul id="toc-ნიადაგი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ცხოველთა_სამყარო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#ცხოველთა_სამყარო"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.8 ცხოველთა სამყარო </div> </a> <ul id="toc-ცხოველთა_სამყარო-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-მცენარეულობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#მცენარეულობა"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.9 მცენარეულობა </div> </a> <ul id="toc-მცენარეულობა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ეკოლოგია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#ეკოლოგია"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.10 ეკოლოგია </div> </a> <ul id="toc-ეკოლოგია-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ბუნებრივი_კატაკლიზმები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#ბუნებრივი_კატაკლიზმები"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.11 ბუნებრივი კატაკლიზმები </div> </a> <ul id="toc-ბუნებრივი_კატაკლიზმები-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-2010_წლის_მიწისძვრა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#2010_წლის_მიწისძვრა"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.11.1 2010 წლის მიწისძვრა </div> </a> <ul id="toc-2010_წლის_მიწისძვრა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-2011_წლის_მიწისძვრა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#2011_წლის_მიწისძვრა"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.11.2 2011 წლის მიწისძვრა </div> </a> <ul id="toc-2011_წლის_მიწისძვრა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ოზონის_შრის_პრობლემა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#ოზონის_შრის_პრობლემა"> <div class="vector-toc-text"> 2.2.11.3 ოზონის შრის პრობლემა </div> </a> <ul id="toc-ოზონის_შრის_პრობლემა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ქალაქები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ქალაქები"> <div class="vector-toc-text"> 2.3 ქალაქები </div> </a> <ul id="toc-ქალაქები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-დროის_სარტყელი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#დროის_სარტყელი"> <div class="vector-toc-text"> 2.4 დროის სარტყელი </div> </a> <ul id="toc-დროის_სარტყელი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ისტორია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ისტორია"> <div class="vector-toc-text"> 3 ისტორია </div> </a> <button aria-controls="toc-ისტორია-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> სექცია „ისტორია“-ის გაშლა/ჩაკეცვა </button> <ul id="toc-ისტორია-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-პოლინეზიური_პერიოდი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#პოლინეზიური_პერიოდი"> <div class="vector-toc-text"> 3.1 პოლინეზიური პერიოდი </div> </a> <ul id="toc-პოლინეზიური_პერიოდი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ევროპული_პერიოდი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ევროპული_პერიოდი"> <div class="vector-toc-text"> 3.2 ევროპული პერიოდი </div> </a> <ul id="toc-ევროპული_პერიოდი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-თანამედროვე_ისტორია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#თანამედროვე_ისტორია"> <div class="vector-toc-text"> 3.3 თანამედროვე ისტორია </div> </a> <ul id="toc-თანამედროვე_ისტორია-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-სახელმწიფო-პოლიტიკური_წყობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#სახელმწიფო-პოლიტიკური_წყობა"> <div class="vector-toc-text"> 4 სახელმწიფო-პოლიტიკური წყობა </div> </a> <button aria-controls="toc-სახელმწიფო-პოლიტიკური_წყობა-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> სექცია „სახელმწიფო-პოლიტიკური წყობა“-ის გაშლა/ჩაკეცვა </button> <ul id="toc-სახელმწიფო-პოლიტიკური_წყობა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-სახელმწიფო_წყობის_პრინციპები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#სახელმწიფო_წყობის_პრინციპები"> <div class="vector-toc-text"> 4.1 სახელმწიფო წყობის პრინციპები </div> </a> <ul id="toc-სახელმწიფო_წყობის_პრინციპები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სახელმწიფო_ხელისუფლების_უმაღლესი_ორგანოები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#სახელმწიფო_ხელისუფლების_უმაღლესი_ორგანოები"> <div class="vector-toc-text"> 4.2 სახელმწიფო ხელისუფლების უმაღლესი ორგანოები </div> </a> <ul id="toc-სახელმწიფო_ხელისუფლების_უმაღლესი_ორგანოები-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-სახელმწიფოს_მეთაური" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#სახელმწიფოს_მეთაური"> <div class="vector-toc-text"> 4.2.1 სახელმწიფოს მეთაური </div> </a> <ul id="toc-სახელმწიფოს_მეთაური-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-გენერალ-გუბერნატორი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#გენერალ-გუბერნატორი"> <div class="vector-toc-text"> 4.2.2 გენერალ-გუბერნატორი </div> </a> <ul id="toc-გენერალ-გუბერნატორი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-პარლამენტი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#პარლამენტი"> <div class="vector-toc-text"> 4.2.3 პარლამენტი </div> </a> <ul id="toc-პარლამენტი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-წარმომადგენელთა_პალატა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#წარმომადგენელთა_პალატა"> <div class="vector-toc-text"> 4.2.4 წარმომადგენელთა პალატა </div> </a> <ul id="toc-წარმომადგენელთა_პალატა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-მთავრობის_მეთაური" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#მთავრობის_მეთაური"> <div class="vector-toc-text"> 4.2.5 მთავრობის მეთაური </div> </a> <ul id="toc-მთავრობის_მეთაური-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-მინისტრთა_კაბინეტი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#მინისტრთა_კაბინეტი"> <div class="vector-toc-text"> 4.2.6 მინისტრთა კაბინეტი </div> </a> <ul id="toc-მინისტრთა_კაბინეტი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-აღმასრულებელი_საბჭო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#აღმასრულებელი_საბჭო"> <div class="vector-toc-text"> 4.2.7 აღმასრულებელი საბჭო </div> </a> <ul id="toc-აღმასრულებელი_საბჭო-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-სასამართლო_სისტემა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#სასამართლო_სისტემა"> <div class="vector-toc-text"> 4.3 სასამართლო სისტემა </div> </a> <ul id="toc-სასამართლო_სისტემა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-შიდა_პოლიტიკა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#შიდა_პოლიტიკა"> <div class="vector-toc-text"> 4.4 შიდა პოლიტიკა </div> </a> <ul id="toc-შიდა_პოლიტიკა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-საარჩევნო_სისტემა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#საარჩევნო_სისტემა"> <div class="vector-toc-text"> 4.4.1 საარჩევნო სისტემა </div> </a> <ul id="toc-საარჩევნო_სისტემა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ძირითადი_პოლიტიკური_პარტიები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#ძირითადი_პოლიტიკური_პარტიები"> <div class="vector-toc-text"> 4.4.2 ძირითადი პოლიტიკური პარტიები </div> </a> <ul id="toc-ძირითადი_პოლიტიკური_პარტიები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-საერთაშორისო_მდგომარეობა_და_საგარეო_პოლიტიკა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#საერთაშორისო_მდგომარეობა_და_საგარეო_პოლიტიკა"> <div class="vector-toc-text"> 4.5 საერთაშორისო მდგომარეობა და საგარეო პოლიტიკა </div> </a> <ul id="toc-საერთაშორისო_მდგომარეობა_და_საგარეო_პოლიტიკა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-საგარეო_პოლიტიკის_ძირითადი_პრინციპები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#საგარეო_პოლიტიკის_ძირითადი_პრინციპები"> <div class="vector-toc-text"> 4.5.1 საგარეო პოლიტიკის ძირითადი პრინციპები </div> </a> <ul id="toc-საგარეო_პოლიტიკის_ძირითადი_პრინციპები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-რეგიონალური_საკითხები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#რეგიონალური_საკითხები"> <div class="vector-toc-text"> 4.5.2 რეგიონალური საკითხები </div> </a> <ul id="toc-რეგიონალური_საკითხები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-სახელმწიფოებრივი_სიმბოლიკა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#სახელმწიფოებრივი_სიმბოლიკა"> <div class="vector-toc-text"> 4.6 სახელმწიფოებრივი სიმბოლიკა </div> </a> <ul id="toc-სახელმწიფოებრივი_სიმბოლიკა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-სახელმწიფო_დროშა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#სახელმწიფო_დროშა"> <div class="vector-toc-text"> 4.6.1 სახელმწიფო დროშა </div> </a> <ul id="toc-სახელმწიფო_დროშა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სახელმწიფო_გერბი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#სახელმწიფო_გერბი"> <div class="vector-toc-text"> 4.6.2 სახელმწიფო გერბი </div> </a> <ul id="toc-სახელმწიფო_გერბი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სახელმწიფო_ჰიმნი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#სახელმწიფო_ჰიმნი"> <div class="vector-toc-text"> 4.6.3 სახელმწიფო ჰიმნი </div> </a> <ul id="toc-სახელმწიფო_ჰიმნი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-შეიარაღებული_ძალები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#შეიარაღებული_ძალები"> <div class="vector-toc-text"> 5 შეიარაღებული ძალები </div> </a> <button aria-controls="toc-შეიარაღებული_ძალები-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> სექცია „შეიარაღებული ძალები“-ის გაშლა/ჩაკეცვა </button> <ul id="toc-შეიარაღებული_ძალები-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-პოლიცია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#პოლიცია"> <div class="vector-toc-text"> 5.1 პოლიცია </div> </a> <ul id="toc-პოლიცია-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ეროვნული_უსაფრთხოების_სამსახურები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ეროვნული_უსაფრთხოების_სამსახურები"> <div class="vector-toc-text"> 5.2 ეროვნული უსაფრთხოების სამსახურები </div> </a> <ul id="toc-ეროვნული_უსაფრთხოების_სამსახურები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-მოსახლეობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#მოსახლეობა"> <div class="vector-toc-text"> 6 მოსახლეობა </div> </a> <button aria-controls="toc-მოსახლეობა-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> სექცია „მოსახლეობა“-ის გაშლა/ჩაკეცვა </button> <ul id="toc-მოსახლეობა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-დემოგრაფია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#დემოგრაფია"> <div class="vector-toc-text"> 6.1 დემოგრაფია </div> </a> <ul id="toc-დემოგრაფია-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-რელიგია" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#რელიგია"> <div class="vector-toc-text"> 6.1.1 რელიგია </div> </a> <ul id="toc-რელიგია-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ძირძველი_მოსახლეობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ძირძველი_მოსახლეობა"> <div class="vector-toc-text"> 6.2 ძირძველი მოსახლეობა </div> </a> <ul id="toc-ძირძველი_მოსახლეობა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-თანამედროვე_ისტორია_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#თანამედროვე_ისტორია_2"> <div class="vector-toc-text"> 6.2.1 თანამედროვე ისტორია </div> </a> <ul id="toc-თანამედროვე_ისტორია_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-თანამედროვე_დემოგრაფიული_მდგომარეობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#თანამედროვე_დემოგრაფიული_მდგომარეობა"> <div class="vector-toc-text"> 6.2.2 თანამედროვე დემოგრაფიული მდგომარეობა </div> </a> <ul id="toc-თანამედროვე_დემოგრაფიული_მდგომარეობა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სოციალურ-ეკონომიკური_პრობლემები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#სოციალურ-ეკონომიკური_პრობლემები"> <div class="vector-toc-text"> 6.2.3 სოციალურ-ეკონომიკური პრობლემები </div> </a> <ul id="toc-სოციალურ-ეკონომიკური_პრობლემები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-სასაუბრო_ენები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#სასაუბრო_ენები"> <div class="vector-toc-text"> 6.3 სასაუბრო ენები </div> </a> <ul id="toc-სასაუბრო_ენები-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-მაორების_ენა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#მაორების_ენა"> <div class="vector-toc-text"> 6.3.1 მაორების ენა </div> </a> <ul id="toc-მაორების_ენა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ახალზელანდიური_ნიშნების_ენა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#ახალზელანდიური_ნიშნების_ენა"> <div class="vector-toc-text"> 6.3.2 ახალზელანდიური ნიშნების ენა </div> </a> <ul id="toc-ახალზელანდიური_ნიშნების_ენა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული_დაყოფა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული_დაყოფა"> <div class="vector-toc-text"> 7 ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული დაყოფა </div> </a> <button aria-controls="toc-ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული_დაყოფა-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> სექცია „ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული დაყოფა“-ის გაშლა/ჩაკეცვა </button> <ul id="toc-ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული_დაყოფა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ადმინისტრაციული_დაყოფა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ადმინისტრაციული_დაყოფა"> <div class="vector-toc-text"> 7.1 ადმინისტრაციული დაყოფა </div> </a> <ul id="toc-ადმინისტრაციული_დაყოფა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ახალი_ზელანდიის_გარე_კუნძულები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ახალი_ზელანდიის_გარე_კუნძულები"> <div class="vector-toc-text"> 7.2 ახალი ზელანდიის გარე კუნძულები </div> </a> <ul id="toc-ახალი_ზელანდიის_გარე_კუნძულები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ახალი_ზელანდიის_სამეფო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ახალი_ზელანდიის_სამეფო"> <div class="vector-toc-text"> 7.3 ახალი ზელანდიის სამეფო </div> </a> <ul id="toc-ახალი_ზელანდიის_სამეფო-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ეკონომიკა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ეკონომიკა"> <div class="vector-toc-text"> 8 ეკონომიკა </div> </a> <button aria-controls="toc-ეკონომიკა-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> სექცია „ეკონომიკა“-ის გაშლა/ჩაკეცვა </button> <ul id="toc-ეკონომიკა-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ფულადი_სისტემა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ფულადი_სისტემა"> <div class="vector-toc-text"> 8.1 ფულადი სისტემა </div> </a> <ul id="toc-ფულადი_სისტემა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-საბანკო_სისტემა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#საბანკო_სისტემა"> <div class="vector-toc-text"> 8.2 საბანკო სისტემა </div> </a> <ul id="toc-საბანკო_სისტემა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სოფლის_მეურნეობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#სოფლის_მეურნეობა"> <div class="vector-toc-text"> 8.3 სოფლის მეურნეობა </div> </a> <ul id="toc-სოფლის_მეურნეობა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-საწარმოო_თევზჭერა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#საწარმოო_თევზჭერა"> <div class="vector-toc-text"> 8.4 საწარმოო თევზჭერა </div> </a> <ul id="toc-საწარმოო_თევზჭერა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სამრეწველო_პროდუქციის_წარმოება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#სამრეწველო_პროდუქციის_წარმოება"> <div class="vector-toc-text"> 8.5 სამრეწველო პროდუქციის წარმოება </div> </a> <ul id="toc-სამრეწველო_პროდუქციის_წარმოება-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ენერგეტიკა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ენერგეტიკა"> <div class="vector-toc-text"> 8.6 ენერგეტიკა </div> </a> <ul id="toc-ენერგეტიკა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-საერთაშორისო_ვაჭრობა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#საერთაშორისო_ვაჭრობა"> <div class="vector-toc-text"> 8.7 საერთაშორისო ვაჭრობა </div> </a> <ul id="toc-საერთაშორისო_ვაჭრობა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ტურიზმი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ტურიზმი"> <div class="vector-toc-text"> 8.8 ტურიზმი </div> </a> <ul id="toc-ტურიზმი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ტრანსპორტი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ტრანსპორტი"> <div class="vector-toc-text"> 8.9 ტრანსპორტი </div> </a> <ul id="toc-ტრანსპორტი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-საერთაშორისო_ინვესტიციები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#საერთაშორისო_ინვესტიციები"> <div class="vector-toc-text"> 8.10 საერთაშორისო ინვესტიციები </div> </a> <ul id="toc-საერთაშორისო_ინვესტიციები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-კავშირგაბმულობა_და_კომუნიკაციები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#კავშირგაბმულობა_და_კომუნიკაციები"> <div class="vector-toc-text"> 8.11 კავშირგაბმულობა და კომუნიკაციები </div> </a> <ul id="toc-კავშირგაბმულობა_და_კომუნიკაციები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-სოციალური_სფერო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#სოციალური_სფერო"> <div class="vector-toc-text"> 9 სოციალური სფერო </div> </a> <button aria-controls="toc-სოციალური_სფერო-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> სექცია „სოციალური სფერო“-ის გაშლა/ჩაკეცვა </button> <ul id="toc-სოციალური_სფერო-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-განათლება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#განათლება"> <div class="vector-toc-text"> 9.1 განათლება </div> </a> <ul id="toc-განათლება-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ჯანდაცვა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ჯანდაცვა"> <div class="vector-toc-text"> 9.2 ჯანდაცვა </div> </a> <ul id="toc-ჯანდაცვა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-კულტურა_და_საზოგადოება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#კულტურა_და_საზოგადოება"> <div class="vector-toc-text"> 10 კულტურა და საზოგადოება </div> </a> <button aria-controls="toc-კულტურა_და_საზოგადოება-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> სექცია „კულტურა და საზოგადოება“-ის გაშლა/ჩაკეცვა </button> <ul id="toc-კულტურა_და_საზოგადოება-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ხელოვნება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ხელოვნება"> <div class="vector-toc-text"> 10.1 ხელოვნება </div> </a> <ul id="toc-ხელოვნება-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ლიტერატურა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#ლიტერატურა"> <div class="vector-toc-text"> 10.1.1 ლიტერატურა </div> </a> <ul id="toc-ლიტერატურა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-კინოხელოვნება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#კინოხელოვნება"> <div class="vector-toc-text"> 10.1.2 კინოხელოვნება </div> </a> <ul id="toc-კინოხელოვნება-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-არქიტექტურა" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#არქიტექტურა"> <div class="vector-toc-text"> 10.1.3 არქიტექტურა </div> </a> <ul id="toc-არქიტექტურა-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-მაორების_ტრადიციული_ხელოვნება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#მაორების_ტრადიციული_ხელოვნება"> <div class="vector-toc-text"> 10.1.4 მაორების ტრადიციული ხელოვნება </div> </a> <ul id="toc-მაორების_ტრადიციული_ხელოვნება-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-მუზეუმები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#მუზეუმები"> <div class="vector-toc-text"> 10.2 მუზეუმები </div> </a> <ul id="toc-მუზეუმები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ბიბლიოთეკები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ბიბლიოთეკები"> <div class="vector-toc-text"> 10.3 ბიბლიოთეკები </div> </a> <ul id="toc-ბიბლიოთეკები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-მეცნიერება" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#მეცნიერება"> <div class="vector-toc-text"> 10.4 მეცნიერება </div> </a> <ul id="toc-მეცნიერება-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სამზარეულო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#სამზარეულო"> <div class="vector-toc-text"> 10.5 სამზარეულო </div> </a> <ul id="toc-სამზარეულო-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-მასობრივი_საინფორმაციო_საშუალებები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#მასობრივი_საინფორმაციო_საშუალებები"> <div class="vector-toc-text"> 10.6 მასობრივი საინფორმაციო საშუალებები </div> </a> <ul id="toc-მასობრივი_საინფორმაციო_საშუალებები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ეროვნული_სიმბოლოები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ეროვნული_სიმბოლოები"> <div class="vector-toc-text"> 10.7 ეროვნული სიმბოლოები </div> </a> <ul id="toc-ეროვნული_სიმბოლოები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სპორტი" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#სპორტი"> <div class="vector-toc-text"> 10.8 სპორტი </div> </a> <ul id="toc-სპორტი-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-დღესასწაულები_და_სამახსოვრო_დღეები" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#დღესასწაულები_და_სამახსოვრო_დღეები"> <div class="vector-toc-text"> 10.9 დღესასწაულები და სამახსოვრო დღეები </div> </a> <ul id="toc-დღესასწაულები_და_სამახსოვრო_დღეები-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ლიტერატურა_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ლიტერატურა_2"> <div class="vector-toc-text"> 11 ლიტერატურა </div> </a> <ul id="toc-ლიტერატურა_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-რესურსები_ინტერნეტში" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#რესურსები_ინტერნეტში"> <div class="vector-toc-text"> 12 რესურსები ინტერნეტში </div> </a> <ul id="toc-რესურსები_ინტერნეტში-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-სქოლიო" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#სქოლიო"> <div class="vector-toc-text"> 13 სქოლიო </div> </a> <ul id="toc-სქოლიო-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="სარჩევი" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="სარჩევის დამალვა/ჩვენება" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > სარჩევის დამალვა/ჩვენება </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">ახალი ზელანდია</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="სხვაენოვან სტატიაზე გადასვლა. ხელმისაწვდომია 269 ენაზე" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-269" aria-hidden="true" > 269 ენა </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B0_%D2%BF%D1%8B%D1%86" title="Зеландиа ҿыц — აფხაზური" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Зеландиа ҿыц" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="აფხაზური" class="interlanguage-link-target">Аԥсшәа</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Seulandia_Bar%C3%B4" title="Seulandia Barô — აჩეხური" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Seulandia Barô" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="აჩეხური" class="interlanguage-link-target">Acèh</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="რჩეული სტატია"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Nieu-Seeland" title="Nieu-Seeland — აფრიკაანსი" lang="af" hreflang="af" data-title="Nieu-Seeland" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="აფრიკაანსი" class="interlanguage-link-target">Afrikaans</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Neuseeland" title="Neuseeland — შვეიცარიული გერმანული" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Neuseeland" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="შვეიცარიული გერმანული" class="interlanguage-link-target">Alemannisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%92%E1%8B%8D_%E1%8B%9A%E1%88%8B%E1%8A%95%E1%8B%B5" title="ኒው ዚላንድ — ამჰარული" lang="am" hreflang="am" data-title="ኒው ዚላንድ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="ამჰარული" class="interlanguage-link-target">አማርኛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target">Pangcah</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Nueva_Zelanda" title="Nueva Zelanda — არაგონული" lang="an" hreflang="an" data-title="Nueva Zelanda" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="არაგონული" class="interlanguage-link-target">Aragonés</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Niws%C3%A6land" title="Niwsæland — ძველი ინგლისური" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Niwsæland" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="ძველი ინგლისური" class="interlanguage-link-target">Ænglisc</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A5%88%E0%A4%82%E0%A4%A1" title="न्यूजीलैंड — ანგიკა" lang="anp" hreflang="anp" data-title="न्यूजीलैंड" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="ანგიკა" class="interlanguage-link-target">अंगिका</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%8A%D9%88%D8%B2%D9%8A%D9%84%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="نيوزيلندا — არაბული" lang="ar" hreflang="ar" data-title="نيوزيلندا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="არაბული" class="interlanguage-link-target">العربية</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A2%DC%9D%DC%98_%DC%99%DC%9D%DC%A0%DC%A2%DC%95" title="ܢܝܘ ܙܝܠܢܕ — არამეული" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܢܝܘ ܙܝܠܢܕ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="არამეული" class="interlanguage-link-target">ܐܪܡܝܐ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%8A%D9%88%D8%B2%D9%8A%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="نيوزيلاندا — Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="نيوزيلاندا" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target">الدارجة</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%8A%D9%88%D8%B2%D9%8A%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="نيوزيلاندا — Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="نيوزيلاندا" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target">مصرى</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%89%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%A3%E0%A7%8D%E0%A6%A1" title="নিউজিলেণ্ড — ასამური" lang="as" hreflang="as" data-title="নিউজিলেণ্ড" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="ასამური" class="interlanguage-link-target">অসমীয়া</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Nueva_Zelanda" title="Nueva Zelanda — ასტურიული" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Nueva Zelanda" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="ასტურიული" class="interlanguage-link-target">Asturianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Newzelanda" title="Newzelanda — Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Newzelanda" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target">Kotava</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Nu_Zelandia" title="Nu Zelandia — აიმარა" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Nu Zelandia" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="აიმარა" class="interlanguage-link-target">Aymar aru</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Yeni_Zelandiya" title="Yeni Zelandiya — აზერბაიჯანული" lang="az" hreflang="az" data-title="Yeni Zelandiya" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="აზერბაიჯანული" class="interlanguage-link-target">Azərbaycanca</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="نیوزیلند — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="نیوزیلند" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target">تۆرکجه</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D2%A3%D1%8B_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Яңы Зеландия — ბაშკირული" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Яңы Зеландия" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="ბაშკირული" class="interlanguage-link-target">Башҡортса</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Selandia_Anyar" title="Selandia Anyar — ბალინური" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Selandia Anyar" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="ბალინური" class="interlanguage-link-target">Basa Bali</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Neiseeland" title="Neiseeland — Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Neiseeland" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target">Boarisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Naujuoj%C4%97_Zeland%C4%97j%C4%97" title="Naujuojė Zelandėjė — Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Naujuojė Zelandėjė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target">Žemaitėška</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bbc mw-list-item"><a href="https://bbc.wikipedia.org/wiki/Selandia_Baru" title="Selandia Baru — Batak Toba" lang="bbc" hreflang="bbc" data-title="Selandia Baru" data-language-autonym="Batak Toba" data-language-local-name="Batak Toba" class="interlanguage-link-target">Batak Toba</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Nueva_Zelanda" title="Nueva Zelanda — Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Nueva Zelanda" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target">Bikol Central</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%8F" title="Новая Зеландыя — ბელარუსული" lang="be" hreflang="be" data-title="Новая Зеландыя" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ბელარუსული" class="interlanguage-link-target">Беларуская</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%97%D1%8D%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%8F" title="Новая Зэляндыя — Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Новая Зэляндыя" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target">Беларуская (тарашкевіца)</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Niu-S%C3%A9lan" title="Niu-Sélan — Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Niu-Sélan" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target">Betawi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Нова Зеландия — ბულგარული" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Нова Зеландия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ბულგარული" class="interlanguage-link-target">Български</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A5%88%E0%A4%82%E0%A4%A1" title="न्यूजीलैंड — Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="न्यूजीलैंड" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target">भोजपुरी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Niusilan" title="Niusilan — ბისლამა" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Niusilan" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="ბისლამა" class="interlanguage-link-target">Bislama</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — ბამბარა" lang="bm" hreflang="bm" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="ბამბარა" class="interlanguage-link-target">Bamanankan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%89%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A1" title="নিউজিল্যান্ড — ბენგალური" lang="bn" hreflang="bn" data-title="নিউজিল্যান্ড" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="ბენგალური" class="interlanguage-link-target">বাংলা</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%93%E0%BD%B2%E0%BD%A0%E0%BD%B4%E0%BC%8B%E0%BD%9B%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%BA%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%8C%E0%BD%B2%E0%BC%8D" title="ནིའུ་ཛི་ལེན་ཌི། — ტიბეტური" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ནིའུ་ཛི་ལེན་ཌི།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="ტიბეტური" class="interlanguage-link-target">བོད་ཡིག</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%89%E0%A6%9C%E0%A6%BF%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A1" title="নিউজিল্যান্ড — Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="নিউজিল্যান্ড" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Bishnupriya" class="interlanguage-link-target">বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Zeland-Nevez" title="Zeland-Nevez — ბრეტონული" lang="br" hreflang="br" data-title="Zeland-Nevez" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="ბრეტონული" class="interlanguage-link-target">Brezhoneg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Novi_Zeland" title="Novi Zeland — ბოსნიური" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Novi Zeland" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ბოსნიური" class="interlanguage-link-target">Bosanski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Selandia_Baru" title="Selandia Baru — Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Selandia Baru" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target">Batak Mandailing</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D1%8D%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Шэнэ Зеланд — Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Шэнэ Зеланд" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target">Буряад</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Nova_Zelanda" title="Nova Zelanda — კატალანური" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Nova Zelanda" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="კატალანური" class="interlanguage-link-target">Català</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Nueva_Zelanda" title="Nueva Zelanda — Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Nueva Zelanda" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target">Chavacano de Zamboanga</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Ni%C5%AB-s%C4%83%CC%A4-l%C3%A0ng" title="Niū-să̤-làng — Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Niū-să̤-làng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target">閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8" title="Керла Зеланди — ჩეჩნური" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Керла Зеланди" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="ჩეჩნური" class="interlanguage-link-target">Нохчийн</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Nuzeland" title="Nuzeland — სებუანო" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Nuzeland" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="სებუანო" class="interlanguage-link-target">Cebuano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/Nuebu_Silan" title="Nuebu Silan — ჩამორო" lang="ch" hreflang="ch" data-title="Nuebu Silan" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="ჩამორო" class="interlanguage-link-target">Chamoru</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A2%E1%8F%A4%E1%8F%8F%E1%8E%A2%E1%8E%B4%E1%8F%82%E1%8F%97" title="ᎢᏤᏏᎢᎴᏂᏗ — ჩეროკი" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎢᏤᏏᎢᎴᏂᏗ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="ჩეროკი" class="interlanguage-link-target">ᏣᎳᎩ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — ჩეიენი" lang="chy" hreflang="chy" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="ჩეიენი" class="interlanguage-link-target">Tsetsêhestâhese</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="نیوزیلاند — ცენტრალური ქურთული" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="نیوزیلاند" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="ცენტრალური ქურთული" class="interlanguage-link-target">کوردی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Nova_Zilanda" title="Nova Zilanda — კორსიკული" lang="co" hreflang="co" data-title="Nova Zilanda" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="კორსიკული" class="interlanguage-link-target">Corsu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Ya%C3%B1%C4%B1_Zelandiya" title="Yañı Zelandiya — ყირიმულ-თურქული" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Yañı Zelandiya" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ყირიმულ-თურქული" class="interlanguage-link-target">Qırımtatarca</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Nov%C3%BD_Z%C3%A9land" title="Nový Zéland — ჩეხური" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Nový Zéland" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ჩეხური" class="interlanguage-link-target">Čeština</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Now%C3%B4_Zelandzk%C3%B4" title="Nowô Zelandzkô — კაშუბური" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Nowô Zelandzkô" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="კაშუბური" class="interlanguage-link-target">Kaszëbsczi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%8A_%EA%99%80%D1%94%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8A" title="Новъ Ꙁєландъ — საეკლესიო სლავური" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Новъ Ꙁєландъ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="საეკლესიო სლავური" class="interlanguage-link-target">Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%C3%87%C4%95%D0%BD%C4%95_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8" title="Çĕнĕ Зеланди — ჩუვაშური" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Çĕнĕ Зеланди" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ჩუვაშური" class="interlanguage-link-target">Чӑвашла</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Seland_Newydd" title="Seland Newydd — უელსური" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Seland Newydd" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="უელსური" class="interlanguage-link-target">Cymraeg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — დანიური" lang="da" hreflang="da" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="დანიური" class="interlanguage-link-target">Dansk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="კარგი სტატია"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Neuseeland" title="Neuseeland — გერმანული" lang="de" hreflang="de" data-title="Neuseeland" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="გერმანული" class="interlanguage-link-target">Deutsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Zelanda_Newiye" title="Zelanda Newiye — Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Zelanda Newiye" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target">Zazaki</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Nowoseelandska" title="Nowoseelandska — ქვემოსორბული" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Nowoseelandska" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="ქვემოსორბული" class="interlanguage-link-target">Dolnoserbski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target">Kadazandusun</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1" title="न्युजिल्याण्ड — Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="न्युजिल्याण्ड" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target">डोटेली</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%82%DE%A8%DE%87%DE%AA%DE%92%DE%A8%DE%8D%DE%AD%DE%82%DE%B0%DE%91%DE%AA" title="ނިއުޒިލޭންޑު — დივეჰი" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ނިއުޒިލޭންޑު" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="დივეჰი" class="interlanguage-link-target">ދިވެހިބަސް</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — ევე" lang="ee" hreflang="ee" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="ევე" class="interlanguage-link-target">Eʋegbe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CE%AD%CE%B1_%CE%96%CE%B7%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CE%AF%CE%B1" title="Νέα Ζηλανδία — ბერძნული" lang="el" hreflang="el" data-title="Νέα Ζηλανδία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ბერძნული" class="interlanguage-link-target">Ελληνικά</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="კარგი სტატია"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — ინგლისური" lang="en" hreflang="en" data-title="New Zealand" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ინგლისური" class="interlanguage-link-target">English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="კარგი სტატია"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Nov-Zelando" title="Nov-Zelando — ესპერანტო" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Nov-Zelando" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="ესპერანტო" class="interlanguage-link-target">Esperanto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="კარგი სტატია"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Nueva_Zelanda" title="Nueva Zelanda — ესპანური" lang="es" hreflang="es" data-title="Nueva Zelanda" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ესპანური" class="interlanguage-link-target">Español</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Uus-Meremaa" title="Uus-Meremaa — ესტონური" lang="et" hreflang="et" data-title="Uus-Meremaa" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="ესტონური" class="interlanguage-link-target">Eesti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Zeelanda_Berria" title="Zeelanda Berria — ბასკური" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Zeelanda Berria" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="ბასკური" class="interlanguage-link-target">Euskara</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Nueva_Zelanda" title="Nueva Zelanda — Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Nueva Zelanda" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target">Estremeñu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="نیوزیلند — სპარსული" lang="fa" hreflang="fa" data-title="نیوزیلند" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="სპარსული" class="interlanguage-link-target">فارسی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Niw-Zilannda" title="Niw-Zilannda — ფულა" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Niw-Zilannda" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="ფულა" class="interlanguage-link-target">Fulfulde</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="რეკომენდირებული სტატია"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Uusi-Seelanti" title="Uusi-Seelanti — ფინური" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Uusi-Seelanti" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ფინური" class="interlanguage-link-target">Suomi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Vahts%C3%B5n%C3%B5_Meremaa" title="Vahtsõnõ Meremaa — Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Vahtsõnõ Meremaa" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target">Võro</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Niusiladi" title="Niusiladi — ფიჯი" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Niusiladi" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="ფიჯი" class="interlanguage-link-target">Na Vosa Vakaviti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/N%C3%BDs%C3%A6land" title="Nýsæland — ფარერული" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Nýsæland" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ფარერული" class="interlanguage-link-target">Føroyskt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="კარგი სტატია"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Nouvelle-Z%C3%A9lande" title="Nouvelle-Zélande — ფრანგული" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Nouvelle-Zélande" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ფრანგული" class="interlanguage-link-target">Français</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Nov%C3%A8la-Z%C3%A8landa" title="Novèla-Zèlanda — Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Novèla-Zèlanda" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target">Arpetan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Nei-Sialun" title="Nei-Sialun — ჩრდილოფრიზიული" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Nei-Sialun" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="ჩრდილოფრიზიული" class="interlanguage-link-target">Nordfriisk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Gnove_Zelande" title="Gnove Zelande — ფრიულური" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Gnove Zelande" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="ფრიულური" class="interlanguage-link-target">Furlan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Nij-Seel%C3%A2n" title="Nij-Seelân — დასავლეთფრიზიული" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Nij-Seelân" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="დასავლეთფრიზიული" class="interlanguage-link-target">Frysk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Nua-Sh%C3%A9alainn" title="An Nua-Shéalainn — ირლანდიური" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Nua-Shéalainn" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ირლანდიური" class="interlanguage-link-target">Gaeilge</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Eni_Zelandiya" title="Eni Zelandiya — გაგაუზური" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Eni Zelandiya" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="გაგაუზური" class="interlanguage-link-target">Gagauz</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Nouv%C3%A8l-Z%C3%A9lann" title="Nouvèl-Zélann — Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Nouvèl-Zélann" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target">Kriyòl gwiyannen</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Sealainn_Nuadh" title="Sealainn Nuadh — შოტლანდიური გელური" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Sealainn Nuadh" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="შოტლანდიური გელური" class="interlanguage-link-target">Gàidhlig</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="რჩეული სტატია"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Nova_Zelandia" title="Nova Zelandia — გალისიური" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Nova Zelandia" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="გალისიური" class="interlanguage-link-target">Galego</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Sel%C3%A1nda_Pyahu" title="Selánda Pyahu — გუარანი" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Selánda Pyahu" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="გუარანი" class="interlanguage-link-target">Avañe'ẽ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%9D%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A4%82%E0%A4%A1" title="न्यूझीलंड — Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="न्यूझीलंड" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target">गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%BD%F0%90%8C%B9%F0%90%8C%BF%F0%90%8C%BE%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%83_%F0%90%8D%83%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%85%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BB%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BD%F0%90%8C%B3" title="𐌽𐌹𐌿𐌾𐌹𐍃 𐍃𐌰𐌹𐍅𐌰𐌻𐌰𐌽𐌳 — გოთური" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌽𐌹𐌿𐌾𐌹𐍃 𐍃𐌰𐌹𐍅𐌰𐌻𐌰𐌽𐌳" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="გოთური" class="interlanguage-link-target">𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%AF%E0%AB%81%E0%AA%9D%E0%AA%BF%E0%AA%B2%E0%AB%87%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%A1" title="ન્યુઝિલેન્ડ — გუჯარათი" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ન્યુઝિલેન્ડ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="გუჯარათი" class="interlanguage-link-target">ગુજરાતી</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Teelynn_Noa" title="Yn Teelynn Noa — მენური" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Teelynn Noa" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="მენური" class="interlanguage-link-target">Gaelg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — ჰაუსა" lang="ha" hreflang="ha" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="ჰაუსა" class="interlanguage-link-target">Hausa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="New Zealand" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target">客家語 / Hak-kâ-ngî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/N%C5%ABkilani" title="Nūkilani — ჰავაიური" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Nūkilani" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="ჰავაიური" class="interlanguage-link-target">Hawaiʻi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A0%D7%99%D7%95_%D7%96%D7%99%D7%9C%D7%A0%D7%93" title="ניו זילנד — ებრაული" lang="he" hreflang="he" data-title="ניו זילנד" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ებრაული" class="interlanguage-link-target">עברית</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%9C%E0%A4%BC%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A5%88%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1" title="न्यूज़ीलैण्ड — ჰინდი" lang="hi" hreflang="hi" data-title="न्यूज़ीलैण्ड" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ჰინდი" class="interlanguage-link-target">हिन्दी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target">Fiji Hindi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Novi_Zeland" title="Novi Zeland — ხორვატული" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Novi Zeland" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="ხორვატული" class="interlanguage-link-target">Hrvatski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Nowoseelandska" title="Nowoseelandska — ზემოსორბული" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Nowoseelandska" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="ზემოსორბული" class="interlanguage-link-target">Hornjoserbsce</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Nouv%C3%A8l_Zelann" title="Nouvèl Zelann — ჰაიტიური კრეოლი" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Nouvèl Zelann" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="ჰაიტიური კრეოლი" class="interlanguage-link-target">Kreyòl ayisyen</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/%C3%9Aj-Z%C3%A9land" title="Új-Zéland — უნგრული" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Új-Zéland" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="უნგრული" class="interlanguage-link-target">Magyar</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%86%D5%B8%D6%80_%D4%B6%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%AB%D5%A1" title="Նոր Զելանդիա — სომხური" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Նոր Զելանդիա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="სომხური" class="interlanguage-link-target">Հայերեն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%86%D5%B8%D6%80_%D4%B6%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%BF%D5%A1" title="Նոր Զելանտա — Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Նոր Զելանտա" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target">Արեւմտահայերէն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Nove_Zelanda" title="Nove Zelanda — ინტერლინგუალური" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Nove Zelanda" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ინტერლინგუალური" class="interlanguage-link-target">Interlingua</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — იბანი" lang="iba" hreflang="iba" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="იბანი" class="interlanguage-link-target">Jaku Iban</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Selandia_Baru" title="Selandia Baru — ინდონეზიური" lang="id" hreflang="id" data-title="Selandia Baru" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ინდონეზიური" class="interlanguage-link-target">Bahasa Indonesia</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Nov-Zeland" title="Nov-Zeland — ინტერლინგი" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Nov-Zeland" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="ინტერლინგი" class="interlanguage-link-target">Interlingue</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — იგბო" lang="ig" hreflang="ig" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="იგბო" class="interlanguage-link-target">Igbo</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Baro_a_Selanda" title="Baro a Selanda — ილოკო" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Baro a Selanda" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ილოკო" class="interlanguage-link-target">Ilokano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B5%D1%80%D0%B4%D0%B0_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8" title="Керда Зеланди — ინგუშური" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Керда Зеланди" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ინგუშური" class="interlanguage-link-target">ГӀалгӀай</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Nova-Zelando" title="Nova-Zelando — იდო" lang="io" hreflang="io" data-title="Nova-Zelando" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="იდო" class="interlanguage-link-target">Ido</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/N%C3%BDja-Sj%C3%A1land" title="Nýja-Sjáland — ისლანდიური" lang="is" hreflang="is" data-title="Nýja-Sjáland" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ისლანდიური" class="interlanguage-link-target">Íslenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Nuova_Zelanda" title="Nuova Zelanda — იტალიური" lang="it" hreflang="it" data-title="Nuova Zelanda" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="იტალიური" class="interlanguage-link-target">Italiano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%93%82%E1%90%85_%E1%93%B0%E1%93%9A%E1%93%90" title="ᓂᐅ ᓰᓚᓐ — ინუკტიტუტი" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᓂᐅ ᓰᓚᓐ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="ინუკტიტუტი" class="interlanguage-link-target">ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%8B%E3%83%A5%E3%83%BC%E3%82%B8%E3%83%BC%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%83%89" title="ニュージーランド — იაპონური" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ニュージーランド" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="იაპონური" class="interlanguage-link-target">日本語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Nyuu_Ziilant" title="Nyuu Ziilant — Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Nyuu Ziilant" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target">Patois</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/zis._poi_cnino" title="zis. poi cnino — ლოჟბანი" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="zis. poi cnino" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="ლოჟბანი" class="interlanguage-link-target">La .lojban.</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Niu_S%C3%A9lan" title="Niu Sélan — იავური" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Niu Sélan" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="იავური" class="interlanguage-link-target">Jawa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Ja%C5%84a_Zelandiya" title="Jańa Zelandiya — ყარაყალფახური" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Jańa Zelandiya" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="ყარაყალფახური" class="interlanguage-link-target">Qaraqalpaqsha</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Ziland_Tamaynut" title="Ziland Tamaynut — კაბილური" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Ziland Tamaynut" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="კაბილური" class="interlanguage-link-target">Taqbaylit</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%89%D3%80%D1%8D" title="ЗиландыщӀэ — ყაბარდოული" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="ЗиландыщӀэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="ყაბარდოული" class="interlanguage-link-target">Адыгэбзэ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Seeland%C9%A9_K%C9%A9fal%CA%8A%CA%8A" title="Seelandɩ Kɩfalʊʊ — Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Seelandɩ Kɩfalʊʊ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target">Kabɩyɛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Zi%CC%B1lan_A%CC%B1fai" title="Zi̱lan A̱fai — ტიაპი" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Zi̱lan A̱fai" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="ტიაპი" class="interlanguage-link-target">Tyap</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Selandia_Anyar" title="Selandia Anyar — Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Selandia Anyar" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target">Kumoring</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D2%A3%D0%B0_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Жаңа Зеландия — ყაზახური" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Жаңа Зеландия" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ყაზახური" class="interlanguage-link-target">Қазақша</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%93%E1%9E%BC%E1%9E%9C%E1%9F%82%E1%9E%9B%E1%9E%A0%E1%9F%92%E1%9E%9F%E1%9F%81%E1%9E%A1%E1%9E%84%E1%9F%8B" title="នូវែលហ្សេឡង់ — ქმერული" lang="km" hreflang="km" data-title="នូវែលហ្សេឡង់" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="ქმერული" class="interlanguage-link-target">ភាសាខ្មែរ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%A8%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B3%82_%E0%B2%9C%E0%B3%80%E0%B2%B2%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%8D" title="ನ್ಯೂ ಜೀಲ್ಯಾಂಡ್ — კანადა" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ನ್ಯೂ ಜೀಲ್ಯಾಂಡ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="კანადა" class="interlanguage-link-target">ಕನ್ನಡ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%89%B4%EC%A7%88%EB%9E%9C%EB%93%9C" title="뉴질랜드 — კორეული" lang="ko" hreflang="ko" data-title="뉴질랜드" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="კორეული" class="interlanguage-link-target">한국어</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D1%8B_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Джангы Зеландия — ყარაჩაულ-ბალყარული" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Джангы Зеландия" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="ყარაჩაულ-ბალყარული" class="interlanguage-link-target">Къарачай-малкъар</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%9B%DA%88" title="نیوزی لینٛڈ — ქაშმირული" lang="ks" hreflang="ks" data-title="نیوزی لینٛڈ" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="ქაშმირული" class="interlanguage-link-target">कॉशुर / کٲشُر</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Zelendaya_N%C3%BB" title="Zelendaya Nû — ქურთული" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Zelendaya Nû" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="ქურთული" class="interlanguage-link-target">Kurdî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%8B%D0%BB%D1%8C_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Выль Зеландия — კომი" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Выль Зеландия" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="კომი" class="interlanguage-link-target">Коми</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Mordir_Nowydh" title="Mordir Nowydh — კორნული" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Mordir Nowydh" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="კორნული" class="interlanguage-link-target">Kernowek</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%96%D0%B0%D2%A3%D1%8B_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Жаңы Зеландия — ყირგიზული" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Жаңы Зеландия" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ყირგიზული" class="interlanguage-link-target">Кыргызча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Nova_Zelandia" title="Nova Zelandia — ლათინური" lang="la" hreflang="la" data-title="Nova Zelandia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ლათინური" class="interlanguage-link-target">Latina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Mueva_Zelanda" title="Mueva Zelanda — ლადინო" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Mueva Zelanda" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ლადინო" class="interlanguage-link-target">Ladino</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Neis%C3%A9iland" title="Neiséiland — ლუქსემბურგული" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Neiséiland" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="ლუქსემბურგული" class="interlanguage-link-target">Lëtzebuergesch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D3%80%D0%B8%D0%B9%D0%B8_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="ЦӀийи Зеландия — ლეზგიური" lang="lez" hreflang="lez" data-title="ЦӀийи Зеландия" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="ლეზგიური" class="interlanguage-link-target">Лезги</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Zeland_Nova" title="Zeland Nova — Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Zeland Nova" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target">Lingua Franca Nova</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Nui-Zieland" title="Nui-Zieland — ლიმბურგული" lang="li" hreflang="li" data-title="Nui-Zieland" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="ლიმბურგული" class="interlanguage-link-target">Limburgs</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Neuva_Zelanda" title="Neuva Zelanda — Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Neuva Zelanda" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target">Ligure</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Nueva_Zelanda" title="Nueva Zelanda — Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Nueva Zelanda" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target">Ladin</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Noeuva_Zelanda" title="Noeuva Zelanda — Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Noeuva Zelanda" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target">Lombard</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BB%80%E0%BA%97%E0%BA%94%E0%BA%99%E0%BA%B4%E0%BA%A7%E0%BA%8A%E0%BA%B5%E0%BB%81%E0%BA%A5%E0%BA%99%E0%BA%94%E0%BB%8C" title="ປະເທດນິວຊີແລນດ໌ — ლაოსური" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ປະເທດນິວຊີແລນດ໌" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="ლაოსური" class="interlanguage-link-target">ລາວ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Naujoji_Zelandija" title="Naujoji Zelandija — ლიეტუვური" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Naujoji Zelandija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="ლიეტუვური" class="interlanguage-link-target">Lietuvių</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Jaunz%C4%93lande" title="Jaunzēlande — ლატვიური" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Jaunzēlande" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ლატვიური" class="interlanguage-link-target">Latviešu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A1" title="न्युजिल्यान्ड — მაითილი" lang="mai" hreflang="mai" data-title="न्युजिल्यान्ड" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="მაითილი" class="interlanguage-link-target">मैथिली</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Zelandy_Vaovao" title="Zelandy Vaovao — მალაგასიური" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Zelandy Vaovao" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="მალაგასიური" class="interlanguage-link-target">Malagasy</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Aotearoa" title="Aotearoa — მაორი" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Aotearoa" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="მაორი" class="interlanguage-link-target">Māori</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Selandia_Baru" title="Selandia Baru — მინანგკაბაუ" lang="min" hreflang="min" data-title="Selandia Baru" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="მინანგკაბაუ" class="interlanguage-link-target">Minangkabau</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нов Зеланд — მაკედონური" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Нов Зеланд" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="მაკედონური" class="interlanguage-link-target">Македонски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B8%E0%B5%80%E0%B4%B2%E0%B5%BB%E0%B4%A1%E0%B5%8D" title="ന്യൂസീലൻഡ് — მალაიალამური" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ന്യൂസീലൻഡ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="მალაიალამური" class="interlanguage-link-target">മലയാളം</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="რჩეული სტატია"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A8%D0%B8%D0%BD%D1%8D_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Шинэ Зеланд — მონღოლური" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Шинэ Зеланд" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="მონღოლური" class="interlanguage-link-target">Монгол</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%85%EA%AF%AD%EA%AF%8C%EA%AF%A8_%EA%AF%93%EA%AF%A4%EA%AF%91%EA%AF%A6%EA%AF%82%EA%AF%A6%EA%AF%9F" title="ꯅ꯭ꯌꯨ ꯓꯤꯑꯦꯂꯦꯟ — მანიპური" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯅ꯭ꯌꯨ ꯓꯤꯑꯦꯂꯦꯟ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="მანიპური" class="interlanguage-link-target">ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82_%E0%A4%9D%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A4%82%E0%A4%A1" title="न्यू झीलंड — მარათჰი" lang="mr" hreflang="mr" data-title="न्यू झीलंड" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="მარათჰი" class="interlanguage-link-target">मराठी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%A3_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8" title="У Зеланди — Western Mari" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="У Зеланди" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="Western Mari" class="interlanguage-link-target">Кырык мары</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — მალაიური" lang="ms" hreflang="ms" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="მალაიური" class="interlanguage-link-target">Bahasa Melayu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — მალტური" lang="mt" hreflang="mt" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="მალტური" class="interlanguage-link-target">Malti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Nuoba_Zel%C3%A1ndia" title="Nuoba Zelándia — მირანდული" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Nuoba Zelándia" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="მირანდული" class="interlanguage-link-target">Mirandés</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%94%E1%80%9A%E1%80%B0%E1%80%B8%E1%80%87%E1%80%AE%E1%80%9C%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="နယူးဇီလန်နိုင်ငံ — ბირმული" lang="my" hreflang="my" data-title="နယူးဇီလန်နိုင်ငံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="ბირმული" class="interlanguage-link-target">မြန်မာဘာသာ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%B4_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Од Зеландия — ერზია" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Од Зеландия" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ერზია" class="interlanguage-link-target">Эрзянь</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%88_%D8%B2%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="نو زیلند — მაზანდერანული" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="نو زیلند" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="მაზანდერანული" class="interlanguage-link-target">مازِرونی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/N%C3%B2va_Zelanna" title="Nòva Zelanna — ნეაპოლიტანური" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Nòva Zelanna" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="ნეაპოლიტანური" class="interlanguage-link-target">Napulitano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Niegseeland" title="Niegseeland — ქვემოგერმანული" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Niegseeland" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ქვემოგერმანული" class="interlanguage-link-target">Plattdüütsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Ni%27j-Zeelaand" title="Ni'j-Zeelaand — ქვემოსაქსონური" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Ni'j-Zeelaand" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ქვემოსაქსონური" class="interlanguage-link-target">Nedersaksies</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A1" title="न्युजिल्यान्ड — ნეპალური" lang="ne" hreflang="ne" data-title="न्युजिल्यान्ड" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="ნეპალური" class="interlanguage-link-target">नेपाली</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%81_%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A6" title="न्यु जिल्यान्द — ნევარი" lang="new" hreflang="new" data-title="न्यु जिल्यान्द" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="ნევარი" class="interlanguage-link-target">नेपाल भाषा</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Nieuw-Zeeland" title="Nieuw-Zeeland — ნიდერლანდური" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Nieuw-Zeeland" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ნიდერლანდური" class="interlanguage-link-target">Nederlands</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — ნორვეგიული ნიუნორსკი" lang="nn" hreflang="nn" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="ნორვეგიული ნიუნორსკი" class="interlanguage-link-target">Norsk nynorsk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — ნორვეგიული ბუკმოლი" lang="nb" hreflang="nb" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="ნორვეგიული ბუკმოლი" class="interlanguage-link-target">Norsk bokmål</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Novi_Selande" title="Novi Selande — Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Novi Selande" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target">Novial</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Nouvelle_Z%C3%A9lande" title="Nouvelle Zélande — Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Nouvelle Zélande" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target">Nouormand</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — ჩრდილოეთ სოთო" lang="nso" hreflang="nso" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="ჩრდილოეთ სოთო" class="interlanguage-link-target">Sesotho sa Leboa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/%C5%81eesd%C3%ADs%C3%AD_Bik%C3%A9yah" title="Łeesdísí Bikéyah — ნავახო" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Łeesdísí Bikéyah" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="ნავახო" class="interlanguage-link-target">Diné bizaad</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Aotearoa" title="Aotearoa — ოქსიტანური" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Aotearoa" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ოქსიტანური" class="interlanguage-link-target">Occitan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Uuzi_Zelandii" title="Uuzi Zelandii — Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Uuzi Zelandii" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target">Livvinkarjala</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Niwuu_Ziilaandi" title="Niwuu Ziilaandi — ორომო" lang="om" hreflang="om" data-title="Niwuu Ziilaandi" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="ორომო" class="interlanguage-link-target">Oromoo</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B3_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8" title="Ног Зеланди — ოსური" lang="os" hreflang="os" data-title="Ног Зеланди" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ოსური" class="interlanguage-link-target">Ирон</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A8%E0%A8%BF%E0%A8%8A%E0%A8%9C%E0%A8%BC%E0%A9%80%E0%A8%B2%E0%A9%88%E0%A8%82%E0%A8%A1" title="ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ — პენჯაბური" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="პენჯაბური" class="interlanguage-link-target">ਪੰਜਾਬੀ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — პამპანგა" lang="pam" hreflang="pam" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="პამპანგა" class="interlanguage-link-target">Kapampangan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Nueva_Zelandia" title="Nueva Zelandia — პაპიამენტო" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Nueva Zelandia" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="პაპიამენტო" class="interlanguage-link-target">Papiamentu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Nov%C3%A8le-Zilinde" title="Novèle-Zilinde — Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Novèle-Zilinde" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target">Picard</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcm mw-list-item"><a href="https://pcm.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — ნიგერიული კრეოლური" lang="pcm" hreflang="pcm" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Naijá" data-language-local-name="ნიგერიული კრეოლური" class="interlanguage-link-target">Naijá</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82-%E0%A4%9C%E0%A5%80%E0%A4%B2%E0%A5%88%E0%A4%82%E0%A4%A1" title="न्यू-जीलैंड — პალი" lang="pi" hreflang="pi" data-title="न्यू-जीलैंड" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="პალი" class="interlanguage-link-target">पालि</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Nyuu_Ziilan" title="Nyuu Ziilan — Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Nyuu Ziilan" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target">Norfuk / Pitkern</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Nowa_Zelandia" title="Nowa Zelandia — პოლონური" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Nowa Zelandia" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="პოლონური" class="interlanguage-link-target">Polski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Neuva_Zelanda" title="Neuva Zelanda — Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Neuva Zelanda" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target">Piemontèis</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%88" title="نیوزیلینڈ — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="نیوزیلینڈ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target">پنجابی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt mw-list-item"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CE%AD%CE%B1_%CE%96%CE%B7%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CE%AF%CE%B1" title="Νέα Ζηλανδία — Pontic" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Νέα Ζηλανδία" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="Pontic" class="interlanguage-link-target">Ποντιακά</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%8A%D9%88%D8%B2%D9%8A%D9%84%D9%8A%D9%86%DA%89" title="نيوزيلينډ — პუშტუ" lang="ps" hreflang="ps" data-title="نيوزيلينډ" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="პუშტუ" class="interlanguage-link-target">پښتو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Nova_Zel%C3%A2ndia" title="Nova Zelândia — პორტუგალიური" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Nova Zelândia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="პორტუგალიური" class="interlanguage-link-target">Português</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Musuq_Silantha" title="Musuq Silantha — კეჩუა" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Musuq Silantha" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="კეჩუა" class="interlanguage-link-target">Runa Simi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Nova_Zelanda" title="Nova Zelanda — რეტორომანული" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Nova Zelanda" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="რეტორომანული" class="interlanguage-link-target">Rumantsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rn mw-list-item"><a href="https://rn.wikipedia.org/wiki/Nouvelle-Z%C3%A9lande" title="Nouvelle-Zélande — რუნდი" lang="rn" hreflang="rn" data-title="Nouvelle-Zélande" data-language-autonym="Ikirundi" data-language-local-name="რუნდი" class="interlanguage-link-target">Ikirundi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Noua_Zeeland%C4%83" title="Noua Zeelandă — რუმინული" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Noua Zeelandă" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="რუმინული" class="interlanguage-link-target">Română</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/Nu%C3%A8ve_Zelanne" title="Nuève Zelanne — Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Nuève Zelanne" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target">Tarandíne</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Новая Зеландия — რუსული" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Новая Зеландия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="რუსული" class="interlanguage-link-target">Русский</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Новый Зеланд — Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Новый Зеланд" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target">Русиньскый</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Nuveli_Zelande" title="Nuveli Zelande — კინიარუანდა" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Nuveli Zelande" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="კინიარუანდა" class="interlanguage-link-target">Ikinyarwanda</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%9C%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%88%E0%A4%A3%E0%A5%8D%E0%A4%A1%E0%A5%8D" title="न्यूजिलैण्ड् — სანსკრიტი" lang="sa" hreflang="sa" data-title="न्यूजिलैण्ड्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="სანსკრიტი" class="interlanguage-link-target">संस्कृतम्</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D2%A5%D0%B0_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Саҥа Зеландия — იაკუტური" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Саҥа Зеландия" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="იაკუტური" class="interlanguage-link-target">Саха тыла</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%B1%E1%B1%A4%E1%B1%AD%E1%B1%A9%E1%B1%A1%E1%B1%A4%E1%B1%9E%E1%B1%AE%E1%B1%B1%E1%B1%B0" title="ᱱᱤᱭᱩᱡᱤᱞᱮᱱᱰ — სანტალი" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱱᱤᱭᱩᱡᱤᱞᱮᱱᱰ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="სანტალი" class="interlanguage-link-target">ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Noa_Zelanda" title="Noa Zelanda — სარდინიული" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Noa Zelanda" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="სარდინიული" class="interlanguage-link-target">Sardu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Nova_Zilanna" title="Nova Zilanna — სიცილიური" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Nova Zilanna" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="სიცილიური" class="interlanguage-link-target">Sicilianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — შოტლანდიური" lang="sco" hreflang="sco" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="შოტლანდიური" class="interlanguage-link-target">Scots</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%8A%D9%88%D8%B2%D9%8A%D9%84%D9%8A%D9%86%DA%8A" title="نيوزيلينڊ — სინდჰური" lang="sd" hreflang="sd" data-title="نيوزيلينڊ" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="სინდჰური" class="interlanguage-link-target">سنڌي</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Aotearoa" title="Aotearoa — ჩრდილოეთ საამური" lang="se" hreflang="se" data-title="Aotearoa" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="ჩრდილოეთ საამური" class="interlanguage-link-target">Davvisámegiella</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sg mw-list-item"><a href="https://sg.wikipedia.org/wiki/Fin%C3%AE_Zel%C3%A2nde" title="Finî Zelânde — სანგო" lang="sg" hreflang="sg" data-title="Finî Zelânde" data-language-autonym="Sängö" data-language-local-name="სანგო" class="interlanguage-link-target">Sängö</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Novi_Zeland" title="Novi Zeland — სერბულ-ხორვატული" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Novi Zeland" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="სერბულ-ხორვატული" class="interlanguage-link-target">Srpskohrvatski / српскохрватски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%B0%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%81%BC%E1%80%AD%E1%80%9D%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%81%B8%E1%80%AE%E1%82%87%E1%80%9C%E1%82%85%E1%81%BC%E1%80%BA%E1%82%87" title="မိူင်းၼိဝ်းၸီႇလႅၼ်ႇ — შანი" lang="shn" hreflang="shn" data-title="မိူင်းၼိဝ်းၸီႇလႅၼ်ႇ" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="შანი" class="interlanguage-link-target">ၽႃႇသႃႇတႆး </a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B1%E0%B7%80_%E0%B7%83%E0%B7%93%E0%B6%BD%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B6%BA" title="නව සීලන්තය — სინჰალური" lang="si" hreflang="si" data-title="නව සීලන්තය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="სინჰალური" class="interlanguage-link-target">සිංහල</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target">Simple English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Nov%C3%BD_Z%C3%A9land" title="Nový Zéland — სლოვაკური" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Nový Zéland" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="სლოვაკური" class="interlanguage-link-target">Slovenčina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Nova_Zelandija" title="Nova Zelandija — სლოვენური" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Nova Zelandija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="სლოვენური" class="interlanguage-link-target">Slovenščina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Niu_Sila" title="Niu Sila — სამოა" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Niu Sila" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="სამოა" class="interlanguage-link-target">Gagana Samoa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/U%C4%91%C4%91%C3%A2-Seeland" title="Uđđâ-Seeland — ინარი-საამური" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Uđđâ-Seeland" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ინარი-საამური" class="interlanguage-link-target">Anarâškielâ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — შონა" lang="sn" hreflang="sn" data-title="New Zealand" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="შონა" class="interlanguage-link-target">ChiShona</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — სომალიური" lang="so" hreflang="so" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="სომალიური" class="interlanguage-link-target">Soomaaliga</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Zelanda_e_Re" title="Zelanda e Re — ალბანური" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Zelanda e Re" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ალბანური" class="interlanguage-link-target">Shqip</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="რჩეული სტატია"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B8_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нови Зеланд — სერბული" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Нови Зеланд" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="სერბული" class="interlanguage-link-target">Српски / srpski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/N%C3%A4i-Seelound" title="Näi-Seelound — Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Näi-Seelound" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target">Seeltersk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Selandia_Anyar" title="Selandia Anyar — სუნდური" lang="su" hreflang="su" data-title="Selandia Anyar" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="სუნდური" class="interlanguage-link-target">Sunda</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Nya_Zeeland" title="Nya Zeeland — შვედური" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Nya Zeeland" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="შვედური" class="interlanguage-link-target">Svenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Nyuzilandi" title="Nyuzilandi — სუაჰილი" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Nyuzilandi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="სუაჰილი" class="interlanguage-link-target">Kiswahili</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Now%C5%8F_Zelandyj%C5%8F" title="Nowŏ Zelandyjŏ — Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Nowŏ Zelandyjŏ" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target">Ślůnski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target">Sakizaya</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%A8%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AF%82%E0%AE%9A%E0%AE%BF%E0%AE%B2%E0%AE%BE%E0%AE%A8%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%81" title="நியூசிலாந்து — ტამილური" lang="ta" hreflang="ta" data-title="நியூசிலாந்து" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="ტამილური" class="interlanguage-link-target">தமிழ்</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/New_zealand" title="New zealand — Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="New zealand" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target">Tayal</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%A8%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B3%82_%E0%B2%9D%E0%B2%BF%E0%B2%B2%E0%B3%86%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%8D" title="ನ್ಯೂ ಝಿಲೆಂಡ್ — Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ನ್ಯೂ ಝಿಲೆಂಡ್" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target">ತುಳು</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%82%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8D" title="న్యూజీలాండ్ — ტელუგუ" lang="te" hreflang="te" data-title="న్యూజీలాండ్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="ტელუგუ" class="interlanguage-link-target">తెలుగు</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Nova_Zel%C3%A1ndia" title="Nova Zelándia — ტეტუმი" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Nova Zelándia" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="ტეტუმი" class="interlanguage-link-target">Tetun</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F%D0%B8_%D0%9D%D0%B0%D0%B2" title="Зеландияи Нав — ტაჯიკური" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Зеландияи Нав" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="ტაჯიკური" class="interlanguage-link-target">Тоҷикӣ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A7%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C" title="ประเทศนิวซีแลนด์ — ტაილანდური" lang="th" hreflang="th" data-title="ประเทศนิวซีแลนด์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="ტაილანდური" class="interlanguage-link-target">ไทย</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%92%E1%8B%8D_%E1%8B%98%E1%8B%AD%E1%88%8B%E1%8A%95%E1%8B%B5" title="ኒው ዘይላንድ — ტიგრინია" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ኒው ዘይላንድ" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="ტიგრინია" class="interlanguage-link-target">ትግርኛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/T%C3%A4ze_Zelandi%C3%BDa" title="Täze Zelandiýa — თურქმენული" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Täze Zelandiýa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="თურქმენული" class="interlanguage-link-target">Türkmençe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target">Tagalog</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Nuj%C9%99_Zellandij%C9%99" title="Nujə Zellandijə — Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Nujə Zellandijə" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target">Tolışi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/Nu%CA%BBu_Sila" title="Nuʻu Sila — ტონგანური" lang="to" hreflang="to" data-title="Nuʻu Sila" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="ტონგანური" class="interlanguage-link-target">Lea faka-Tonga</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Niu_Silan" title="Niu Silan — ტოკ-პისინი" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Niu Silan" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="ტოკ-პისინი" class="interlanguage-link-target">Tok Pisin</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Yeni_Zelanda" title="Yeni Zelanda — თურქული" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Yeni Zelanda" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="თურქული" class="interlanguage-link-target">Türkçe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-trv mw-list-item"><a href="https://trv.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — ტაროკო" lang="trv" hreflang="trv" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Seediq" data-language-local-name="ტაროკო" class="interlanguage-link-target">Seediq</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D2%A3%D0%B0_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Яңа Зеландия — თათრული" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Яңа Зеландия" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="თათრული" class="interlanguage-link-target">Татарча / tatarça</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — ტუმბუკა" lang="tum" hreflang="tum" data-title="New Zealand" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="ტუმბუკა" class="interlanguage-link-target">ChiTumbuka</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ty mw-list-item"><a href="https://ty.wikipedia.org/wiki/Aotearoa" title="Aotearoa — ტაიტური" lang="ty" hreflang="ty" data-title="Aotearoa" data-language-autonym="Reo tahiti" data-language-local-name="ტაიტური" class="interlanguage-link-target">Reo tahiti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%8B%D0%BB%D1%8C_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Выль Зеландия — უდმურტული" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Выль Зеландия" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="უდმურტული" class="interlanguage-link-target">Удмурт</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%DB%90%DA%AD%D9%89_%D8%B2%DB%90%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%89%D9%8A%DB%95" title="يېڭى زېلاندىيە — უიღურული" lang="ug" hreflang="ug" data-title="يېڭى زېلاندىيە" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="უიღურული" class="interlanguage-link-target">ئۇيغۇرچە / Uyghurche</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%96%D1%8F" title="Нова Зеландія — უკრაინული" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Нова Зеландія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="უკრაინული" class="interlanguage-link-target">Українська</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="რჩეული სტატია"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%88" title="نیوزی لینڈ — ურდუ" lang="ur" hreflang="ur" data-title="نیوزی لینڈ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ურდუ" class="interlanguage-link-target">اردو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Yangi_Zelandiya" title="Yangi Zelandiya — უზბეკური" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Yangi Zelandiya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="უზბეკური" class="interlanguage-link-target">Oʻzbekcha / ўзбекча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Nova_Ze%C5%82anda" title="Nova Zełanda — Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Nova Zełanda" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target">Vèneto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Uz%27_Zelandii" title="Uz' Zelandii — Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Uz' Zelandii" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target">Vepsän kel’</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — ვიეტნამური" lang="vi" hreflang="vi" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ვიეტნამური" class="interlanguage-link-target">Tiếng Việt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Nieuw-Z%C3%AAeland" title="Nieuw-Zêeland — West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Nieuw-Zêeland" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target">West-Vlams</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Nula-Sele%C3%A4ns" title="Nula-Seleäns — ვოლაპუკი" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Nula-Seleäns" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ვოლაპუკი" class="interlanguage-link-target">Volapük</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Novele-Zelande" title="Novele-Zelande — ვალონური" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Novele-Zelande" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="ვალონური" class="interlanguage-link-target">Walon</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Bag-o_nga_Zelanda" title="Bag-o nga Zelanda — ვარაი" lang="war" hreflang="war" data-title="Bag-o nga Zelanda" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="ვარაი" class="interlanguage-link-target">Winaray</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Seland-Gu-Bees" title="Seland-Gu-Bees — ვოლოფური" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Seland-Gu-Bees" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="ვოლოფური" class="interlanguage-link-target">Wolof</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%96%B0%E8%A5%BF%E5%85%B0" title="新西兰 — ვუ" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="新西兰" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ვუ" class="interlanguage-link-target">吴语</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Nyu_Zilend" title="Nyu Zilend — ქჰოსა" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Nyu Zilend" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="ქჰოსა" class="interlanguage-link-target">IsiXhosa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" title="ახალი ზელანდია — Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ახალი ზელანდია" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target">მარგალური</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A0%D7%99%D7%95_%D7%96%D7%99%D7%9C%D7%90%D7%A0%D7%93" title="ניו זילאנד — იდიში" lang="yi" hreflang="yi" data-title="ניו זילאנד" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="იდიში" class="interlanguage-link-target">ייִדיש</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — იორუბა" lang="yo" hreflang="yo" data-title="New Zealand" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="იორუბა" class="interlanguage-link-target">Yorùbá</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Saen_Saelanz" title="Saen Saelanz — Zhuang" lang="za" hreflang="za" data-title="Saen Saelanz" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="Zhuang" class="interlanguage-link-target">Vahcuengh</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="რჩეული სტატია"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Nieuw-Ze%C3%AAland" title="Nieuw-Zeêland — Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Nieuw-Zeêland" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target">Zeêuws</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%96%B0%E8%A5%BF%E5%85%B0" title="新西兰 — ჩინური" lang="zh" hreflang="zh" data-title="新西兰" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ჩინური" class="interlanguage-link-target">中文</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%96%B0%E8%A5%BF%E8%98%AD" title="新西蘭 — Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="新西蘭" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target">文言</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/New_Zealand" title="New Zealand — Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="New Zealand" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target">閩南語 / Bân-lâm-gú</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%90%E8%A5%BF%E8%98%AD" title="紐西蘭 — კანტონური" lang="yue" hreflang="yue" data-title="紐西蘭" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="კანტონური" class="interlanguage-link-target">粵語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/INyuzilandi" title="INyuzilandi — ზულუ" lang="zu" hreflang="zu" data-title="INyuzilandi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="ზულუ" class="interlanguage-link-target">IsiZulu</a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q664#sitelinks-wikipedia" title="ენათშორისი ბმულების რედაქტირება" class="wbc-editpage">ბმულების რედაქტირება</a></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="სახელთა სივრცე"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" title="იხილეთ შიგთავსის გვერდი [c]" accesskey="c">სტატია</a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" rel="discussion" title="გვერდის შიგთავსის განხილვა [გ]" accesskey="გ">განხილვა</a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ენის ვარიანტის შეცვლა" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >ქართული </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="გადახედვა"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90">შემოწმებული სტატია</a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit" title="ამ გვერდის რედაქტირება [v]" accesskey="v">რედაქტირება</a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit" title="ამ გვერდის წყაროს კოდის რედაქტირება [e]" accesskey="e">წყაროს რედაქტირება</a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=history" title="ამ გვერდის ბოლო ვერსიები [ი]" accesskey="ი">ისტორია</a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ინსტრუმენტები გვერდებისთვის"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ხელსაწყოები" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >ხელსაწყოები </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ხელსაწყოები</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">დამალვა</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> მოქმედებები </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90">შემოწმებული სტატია</a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit" title="ამ გვერდის რედაქტირება [v]" accesskey="v">რედაქტირება</a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit" title="ამ გვერდის წყაროს კოდის რედაქტირება [e]" accesskey="e">წყაროს რედაქტირება</a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=history">ისტორია</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> ძირითადი </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:WhatLinksHere/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" title="ყველა ვიკი გვერდის სია, რომლებშიც ეს გვერდია მითითებული [j]" accesskey="j">ბმულები გვერდზე</a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:RecentChangesLinked/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" rel="nofollow" title="ბოლო ცვლილებები ამ გვერდთან დაკავშირებულ გვერდებზე [k]" accesskey="k">დაკავშირებული ცვლილებები</a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ყველა სპეციალური გვერდის სია [q]" accesskey="q">სპეციალური გვერდები</a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&oldid=4720314" title="მუდმივი ბმული გვერდის ამ ვერსიაზე">მუდმივი ბმული</a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=info" title="მეტი ინფორმაცია ამ გვერდის შესახებ">გვერდის ინფორმაცია</a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:CiteThisPage&page=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&id=4720314&wpFormIdentifier=titleform" title="ინფორმაცია ამ გვერდის ციტირების შესახებ">გვერდის ციტირება</a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fka.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E1%2583%2590%25E1%2583%25AE%25E1%2583%2590%25E1%2583%259A%25E1%2583%2598_%25E1%2583%2596%25E1%2583%2594%25E1%2583%259A%25E1%2583%2590%25E1%2583%259C%25E1%2583%2593%25E1%2583%2598%25E1%2583%2590">შემოკლებული URL-ის მიღება</a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:QrCode&url=https%3A%2F%2Fka.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E1%2583%2590%25E1%2583%25AE%25E1%2583%2590%25E1%2583%259A%25E1%2583%2598_%25E1%2583%2596%25E1%2583%2594%25E1%2583%259A%25E1%2583%2590%25E1%2583%259C%25E1%2583%2593%25E1%2583%2598%25E1%2583%2590">QR-კოდის ჩამოტვირთვა</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> ბეჭდვა/ექსპორტი </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98&bookcmd=book_creator&referer=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98+%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90">წიგნის შექმნა</a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:DownloadAsPdf&page=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=show-download-screen">გადაწერა PDF ფორმატში</a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&printable=yes" title="ამ გვერდის დასაბეჭდი ვერსია [p]" accesskey="p">დასაბეჭდი ვერსია</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> სხვა პროექტებში </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/New_Zealand_/_Aotearoa" hreflang="en">ვიკისაწყობი</a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q664" title="მონაცემთა საცავის დაკავშირებული ელემენტის ბმული [g]" accesskey="g">ვიკიმონაცემების ელემენტი</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ინსტრუმენტები გვერდებისთვის"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="იერსახე"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">იერსახე</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">გადატანა გვერდით ზოლზე</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">დამალვა</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ka" dir="ltr"><table class="infobox geography vcard" style="width: 22em; font-size: 88%;border-top:3px solid #AAA;"><tbody><tr class="adr"> <th colspan="3" align="center" class="mergedtoprow" style="line-height:1.2em; padding:0.25em 0.33em 0.33em; font-size:1.25em; border:1px solid #AAA">ახალი ზელანდია<div style="padding-top:0.25em;"><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> New Zealand <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მაორი ენა">მაორი.</a> Aotearoa ახალი ზელანდია</div></th> </tr><tr class="mergedtoprow"> <td class="maptable" colspan="3" align="center" style="padding:0.5em 0;"><table align="center" style="width:100%; background:none;"><tbody><tr> <td align="center" style="width:58%; vertical-align:middle;"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_New_Zealand.svg" class="mw-file-description" title="ახალი ზელანდიის დროშა"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/125px-Flag_of_New_Zealand.svg.png" decoding="async" width="125" height="63" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/188px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/250px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></td> <td align="center" style="width:auto; vertical-align:middle;"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg" class="mw-file-description" title="ახალი ზელანდიის გერბი"><img alt="ახალი ზელანდიის" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg/85px-Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg.png" decoding="async" width="85" height="82" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg/128px-Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg/170px-Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg.png 2x" data-file-width="725" data-file-height="699" /></a></td> </tr><tr> <td align="center"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%90" title="ახალი ზელანდიის დროშა">დროშა</a></td> <td align="center"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%98" title="ახალი ზელანდიის გერბი">გერბი</a></td> </tr></tbody></table> </td> </tr><tr> <td class="ჰიმნი" colspan="3" style="line-height:1.2em; text-align:center;">ჰიმნი: <figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File"><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" style="width:220px;" data-durationhint="63" data-mwtitle="God_Defend_New_Zealand_instrumental.ogg" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/God_Defend_New_Zealand_instrumental.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/d6/God_Defend_New_Zealand_instrumental.ogg/God_Defend_New_Zealand_instrumental.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGod_Defend_New_Zealand_instrumental.ogg&lang=ba&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ba" label="башҡортса ‪(ba)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGod_Defend_New_Zealand_instrumental.ogg&lang=en&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en" label="English ‪(en)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGod_Defend_New_Zealand_instrumental.ogg&lang=he&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="he" label="עברית ‪(he)‬" data-dir="rtl" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGod_Defend_New_Zealand_instrumental.ogg&lang=jv&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="jv" label="Jawa ‪(jv)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGod_Defend_New_Zealand_instrumental.ogg&lang=ko&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ko" label="한국어 ‪(ko)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGod_Defend_New_Zealand_instrumental.ogg&lang=mi&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="mi" label="Māori ‪(mi)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGod_Defend_New_Zealand_instrumental.ogg&lang=mn&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="mn" label="монгол ‪(mn)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGod_Defend_New_Zealand_instrumental.ogg&lang=nl&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="nl" label="Nederlands ‪(nl)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGod_Defend_New_Zealand_instrumental.ogg&lang=pt-br&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="pt-BR" label="português do Brasil ‪(pt-br)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGod_Defend_New_Zealand_instrumental.ogg&lang=pt&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="pt" label="português ‪(pt)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AGod_Defend_New_Zealand_instrumental.ogg&lang=uk&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="uk" label="українська ‪(uk)‬" data-dir="ltr" /></audio><figcaption></figcaption></figure> "<a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%98" title="ახალი ზელანდიის ჰიმნი">ღმერთო დაიცავი ახალი ზელანდია</a>" "<a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%98" class="mw-redirect" title="დიდი ბრიტანეთის ჰიმნი">ღმერთო დაიფარე მეფე</a>"<a href="#cite_note-1">[1]</a><a href="#cite_note-AnthemProtocol-2">[2]</a> </td> </tr><tr> <td colspan="3" style="text-align:center; padding:0.6em 0em;"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:NZL_orthographic_NaturalEarth.svg" class="mw-file-description" title="ახალი ზელანდიის მდებარეობა"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/NZL_orthographic_NaturalEarth.svg/250px-NZL_orthographic_NaturalEarth.svg.png" decoding="async" width="250" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/NZL_orthographic_NaturalEarth.svg/375px-NZL_orthographic_NaturalEarth.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/NZL_orthographic_NaturalEarth.svg/500px-NZL_orthographic_NaturalEarth.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a><figcaption>ახალი ზელანდიის მდებარეობა</figcaption></figure> <div style="position:relative; top:0.3em;"></div> </td> </tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2">დედაქალაქი</td><td><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="უელინგტონი">უელინგტონი</a> <a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=41_17_S_174_27_E_type:country">41°17′ ს. გ. 174°27′ ა. გ. / 41.283° ს. გ. 174.450° ა. გ. / -41.283; 174.450</a> </td></tr> <tr class="mergedbottomrow"> <th colspan="2">უდიდესი ქალაქი</th> <td><a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="ოკლენდი">ოკლენდი</a></td></tr><tr> <th colspan="2" style="vertical-align:middle; white-space:nowrap;">ოფიციალური ენა</th> <td><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლისური</a> (95,9 %), <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" class="mw-redirect" title="მაორული ენა">მაორული</a> (4,2 %), <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" class="mw-redirect" title="ახალ ზელანდიური ნიშნების ენა">ახალ ზელანდიური ნიშნების ენა</a> (0,6 %)</td> </tr> <tr> <th colspan="2">მთავრობა</th> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%9D_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="საპარლამენტო დემოკრატია (ჯერ არაა დაწერილი)">საპარლამენტო დემოკრატია</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90" title="კონსტიტუციური მონარქია">კონსტიტუციური მონარქია</a></td> </tr><tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;"><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ინგლისის მონარქები">მონარქი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%96_III" title="ჩარლზ III">ჩარლზ III</a></td> </tr><tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A-%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="გენერალ-გუბერნატორი">გენერალ-გუბერნატორი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A1%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98" title="პეტსი რედი">პეტსი რედი</a></td> </tr><tr class="mergedbottomrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0-%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98" title="ახალი ზელანდიის პრემიერ-მინისტრი">პრემიერ-მინისტრი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="ჯასინდა არდერნი">ჯასინდა არდერნი</a></td> </tr><tr class="mergedtoprow"> <th colspan="3"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="ახალი ზელანდიის გეოგრაფია">ფართობი</a></th> </tr> <tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">სულ</td> <td>268 680 კმ2 (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" title="მსოფლიოს ქვეყნები ფართობის მიხედვით">75-ე</a>)</td> </tr><tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">წყალი (%)</td> <td>1.6<a href="#cite_note-3">[3]</a></td> </tr><tr class="mergedtoprow"> <th colspan="3">მოსახლეობა</th> </tr><tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">2012 შეფასებით</td> <td>4 433 100<a href="#cite_note-4">[4]</a> (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" class="mw-redirect" title="მსოფლიოს ქვეყნები მოსახლეობის მიხედვით">122-ე</a>)</td> </tr><tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;"> აღწერა</td> <td>4 242 051 </td> </tr><tr class="mergedbottomrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">სიმჭიდროვე</td> <td>15,79 კაცი/კმ2 (<a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%AD%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" title="ქვეყნების სია მოსახლეობის სიმჭიდროვის მიხედვით">202-ე</a>)</td> </tr><tr class="mergedtoprow"> <td colspan="2"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98" title="მთლიანი შიდა პროდუქტი">მშპ</a> (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98" title="მსყიდველობითი უნარის პარიტეტი">მუპ</a>)</td> <td>2008 შეფასებით</td> </tr> <tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">სულ</td> <td>$122.193 მილიარდი<a href="#cite_note-imf2-5">[5]</a> </td> </tr><tr class="mergedbottomrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">ერთ მოსახლეზე</td> <td>$27,668<a href="#cite_note-imf2-5">[5]</a> </td> </tr><tr> <td colspan="2"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ადამიანური განვითარების ინდექსი">აგი</a> (2011)</td> <td>0.908<a href="#cite_note-6">[6]</a> (ძალიან მაღალი) (<a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" title="ქვეყნების სია ადამიანის განვითარების ინდექსის მიხედვით">მე-5</a>)</td> </tr><tr> <th colspan="2" style="vertical-align:middle;">ვალუტა</th> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ახალზელანდიური დოლარი">ახალზელანდიური დოლარი</a> (<code><a href="/wiki/ISO_4217" title="ISO 4217">NZD</a></code>) </td> </tr><tr> <th colspan="2">დროის სარტყელი</th> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ახალი ზელანდიის დრო (ჯერ არაა დაწერილი)">NZST</a> (<a href="/wiki/UTC%2B12:00" title="UTC+12:00">UTC+12:00</a>) </td> </tr><tr class="mergedbottomrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">ზაფხულის (<a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D" title="ზაფხულის დრო">DST</a>)</td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ახალი ზელანდიის დრო (ჯერ არაა დაწერილი)">NZDT</a> (<a href="/wiki/UTC%2B13:00" title="UTC+13:00">UTC+13:00</a>) (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D" title="მსოფლიო კოორდინირებული დრო">UTC</a>)</td> </tr><tr> <th colspan="2"><a href="/wiki/ISO_3166-1" title="ISO 3166-1">ქვეყნის კოდი</a></th> <td>NZ</td> </tr><tr> <th colspan="2"><a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="ზედა დონის ეროვნული დომენი">Internet TLD</a></th> <td><a href="/wiki/.nz" title=".nz">.nz</a></td> </tr><tr> <th colspan="2"><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ქვეყნების სატელეფონო კოდების სია">სატელეფონო კოდი</a></th> <td><a href="/w/index.php?title=%2B64&action=edit&redlink=1" class="new" title="+64 (ჯერ არაა დაწერილი)">+64</a></td> </tr> </tbody></table> ახალი ზელანდია (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> New Zealand; <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მაორი ენა">მაორი.</a> Aotearoa) — <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="კუნძული">კუნძულოვანი</a> <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="ქვეყანა">ქვეყანა</a>, რომელიც მდებარეობს <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94" title="წყნარი ოკეანე">წყნარი ოკეანის</a> სამხრეთ-დასავლეთ ნაწილში. განლაგებულია ორ დიდ, — <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_(%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90)" class="mw-redirect" title="ჩრდილოეთი კუნძული (ახალი ზელანდია)">ჩრდილოეთ</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სამხრეთი კუნძული">სამხრეთ</a> კუნძულებზე, — მრავალ მცირე კუნძულზე. ქვეყნის დედაქალაქია <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="უელინგტონი">უელინგტონი</a>, უდიდესი ქალაქი — <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="ოკლენდი">ოკლენდი</a>. ახალი ზელანდიის მოსახლეობა 2013 წლის აღწერის მონაცემებით შეადგენს 4 242 048 ადამიანს<a href="#cite_note-cesus_2013-7">[7]</a>. ქვეყანა არის <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90" title="კონსტიტუციური მონარქია">კონსტიტუციური მონარქიისა</a> და საპარლამენტო დემოკრატიის პრინციპებზე აგებული და შედის განვითარებული ქვეყნების სიაში. ახალი ზელანდიის ერთ-ერთი ძირითადი თავისებურებაა მისი გეოგრაფიული იზოლირება. ქვეყნის უახლესი მეზობლებია — დასავლეთით <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="ავსტრალია">ავსტრალია</a>, გამოყოფილი <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90" title="ტასმანიის ზღვა">ტასმანიის ზღვით</a> (უმოკლესი მანძილი — დაახლოებით 1700 კმ); ჩრდილოეთით კუნძულოვანი ტერიტორიები — <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="ახალი კალედონია">ახალი კალედონია</a> (დაახლოებით 1400 კმ), <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90" title="ტონგა">ტონგა</a> (დაახლოებით 1800 კმ) და <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%AF%E1%83%98" title="ფიჯი">ფიჯი</a> (დაახლოებით 1900 კმ). <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="სახელი_და_მისი_ეტიმოლოგია"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.AE.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.98_.E1.83.93.E1.83.90_.E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.98_.E1.83.94.E1.83.A2.E1.83.98.E1.83.9B.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.92.E1.83.98.E1.83.90">სახელი და მისი ეტიმოლოგია</h2>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=1" title="სექციის რედაქტირება:სახელი და მისი ეტიმოლოგია" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=1" title="Edit section's source code: სახელი და მისი ეტიმოლოგია">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Detail_of_1657_map_Polus_Antarcticus_by_Jan_Janssonius,_showing_Nova_Zeelandia.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Detail_of_1657_map_Polus_Antarcticus_by_Jan_Janssonius%2C_showing_Nova_Zeelandia.png/220px-Detail_of_1657_map_Polus_Antarcticus_by_Jan_Janssonius%2C_showing_Nova_Zeelandia.png" decoding="async" width="220" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Detail_of_1657_map_Polus_Antarcticus_by_Jan_Janssonius%2C_showing_Nova_Zeelandia.png/330px-Detail_of_1657_map_Polus_Antarcticus_by_Jan_Janssonius%2C_showing_Nova_Zeelandia.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Detail_of_1657_map_Polus_Antarcticus_by_Jan_Janssonius%2C_showing_Nova_Zeelandia.png/440px-Detail_of_1657_map_Polus_Antarcticus_by_Jan_Janssonius%2C_showing_Nova_Zeelandia.png 2x" data-file-width="684" data-file-height="532" /></a><figcaption>1657 წლის რუკის დეტალი, რომელიც „ნოვა ზელანდიის“ დასავლეთ სანაპიროს ასახავს.</figcaption></figure> სახელი, რომელიც ქვეყანას მისცეს <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="მაორი">მაორებმა</a> აქ პირველი ევროპელების მოსვლამდე, არ შემორჩა, მაგრამ ცნობილია, რომ ჩრდილოეთ კუნძულს მაორები ეძახდნენ ტე იკა-ა-მაუის (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მაორი ენა">მაორი.</a> Te Ika-a-Māui), რომელიც შეიძლება გადაითარგმნოს, როგორც „მაუის კუთვნილი თევზი“. მაუი — ნახევარ ღმერთია მაორების ლეგენდებში, რომელმაც ოკეანეში დაიჭირა უზარმაზარი თევზი, რომელიც ამის შემდეგ გადაიქცა კუნძულად. სამხრეთ კუნძულს ჰქონდა ორი გავრცელებული სახელი: ტე ვაი პაუნამუ (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მაორი ენა">მაორი.</a> Te Wai Pounamu) და ტე ვაკა-ა-მაუი (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მაორი ენა">მაორი.</a> Te Waka a Māui). პირველი სახელი შეიძლება გადაითარგმნოს, როგორც „ნეფრიტის წყალი“, მეორე, როგორც „მაუის კუთვნილი ნავი“, რომელიც ასევე ეხება მაორების ლეგენდის ნახევარ ღმერთს. XX საუკუნის დასაწყისამდე ჩრდილოეთ კუნძული ადგილობრივი მაცხოვრებლების მიერ ხშირად მოიხსენიებოდა, როგორც აოტეაროა (<a href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7c/En-nz-Aotearoa.ogg" class="internal" title="En-nz-Aotearoa.ogg">Aotearoa</a> (<a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ვიკიპედია:მედია მაშველი">?</a><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:En-nz-Aotearoa.ogg" title="ფაილი:En-nz-Aotearoa.ogg">·i</a>)), რაც შეიძლება გადაითარგმნოს, როგორც „გრძელი თეთრი ღრუბლის ქვეყანა“ (roa = გრძელი, tea = თეთრი, ao = ღრუბელი) და მოგვიანებით ზუსტად ეს სახელი გახდა მიღებული მთელი ქვეყნის სახელად მაორელთა ენაზე. პირველი ევროპელი ზღვაოსანი, რომელიც იმყოფებოდა ამ ქვეყნის სანაპიროებზე იყო, <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ნიდერლანდელები">ნიდერლანდელი</a> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A_%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="აბელ ტასმანი">აბელ ტასმანი</a> და მან მას დაარქვა „Staten Landt“. ზუსტად ამ დასახელების ტრანსფორმირება მოახდინეს ნიდერლანდელმა კარტოგრაფებმა ლათინურზე Nova Zeelandia <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ნიდერლანდები">ნიდერლანდების</a> ერთ-ერთი პროვინციის — <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="ზელანდიის პროვინცია">ზელანდიის</a> (<a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ნიდერლანდური ენა">ნიდერლ.</a> Zeeland) და ნიდერლანდური დასახელების Nieuw Zeeland პატივსაცემად<a href="#cite_note-8">[8]</a>. მოგვიანებით <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" class="mw-redirect" title="დიდი ბრიტანეთი">ბრიტანელმა</a> ზღვაოსანმა <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%96_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98" title="ჯეიმზ კუკი">ჯეიმზ კუკმა</a> გამოიყენა ამ სახელის ინგლისური ვერსია New Zealand თავის ჩანაწერებში და ზუსტად ეს გახდა ქვეყნის ოფიციალური დასახელება. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="გეოგრაფია">გეოგრაფია</h2>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=2" title="სექციის რედაქტირება:გეოგრაფია" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=2" title="Edit section's source code: გეოგრაფია">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ძირითადი_გეოგრაფიული_მონაცემები"><span id=".E1.83.AB.E1.83.98.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.97.E1.83.90.E1.83.93.E1.83.98_.E1.83.92.E1.83.94.E1.83.9D.E1.83.92.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.A4.E1.83.98.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.98_.E1.83.9B.E1.83.9D.E1.83.9C.E1.83.90.E1.83.AA.E1.83.94.E1.83.9B.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98">ძირითადი გეოგრაფიული მონაცემები</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=3" title="სექციის რედაქტირება:ძირითადი გეოგრაფიული მონაცემები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=3" title="Edit section's source code: ძირითადი გეოგრაფიული მონაცემები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Mount_Cook,_NZ.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Mount_Cook%2C_NZ.jpg/250px-Mount_Cook%2C_NZ.jpg" decoding="async" width="250" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Mount_Cook%2C_NZ.jpg/375px-Mount_Cook%2C_NZ.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Mount_Cook%2C_NZ.jpg/500px-Mount_Cook%2C_NZ.jpg 2x" data-file-width="3921" data-file-height="2353" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90" title="კუკის მთა">კუკის მთის</a> ხედი <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" class="mw-redirect" title="სამხრეთ ალპები">სამხრეთ ალპებში</a> მდებარე სოფელ მაუნტ-კუკისკენ მიმავალი გზიდან. ახალი ზელანდიის <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სამხრეთი კუნძული">სამხრეთი კუნძულის</a> რელიეფი, უმეტესად მთიანია.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:New_Zealand_23_October_2002.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/New_Zealand_23_October_2002.jpg/250px-New_Zealand_23_October_2002.jpg" decoding="async" width="250" height="333" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/New_Zealand_23_October_2002.jpg/375px-New_Zealand_23_October_2002.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/New_Zealand_23_October_2002.jpg/500px-New_Zealand_23_October_2002.jpg 2x" data-file-width="4200" data-file-height="5600" /></a><figcaption>ახალი ზელანდი, ხედი კოსმოსიდან</figcaption></figure> ახალი ზელანდია მდებარეობს წყნარი ოკეანის სამხრეთ-დასავლეთ ნაწილში პოლინეზიურ სამკუთხედში <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D" title="წყლის ნახევარსფერო">წყლის ნახევარსფეროს</a> ცენტრალურ რაიონში. ქვეყნის ძირითად ტერიტორიას შეადგენს ორი კუნძული — სამხრეთი და ჩრდილოეთი კუნძული. კუნძულების დასავლეთ სანაპიროს გარს ეკვრის ტასმანიის ზღვა, ქვეყნის დანარჩენ სანაპიროებს — წყნარი ოკეანე. ორივე კუნძულს ყოფს <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%94" title="კუკის სრუტე">კუკის სრუტე</a>. ამ ორი ძირითადი კუნძულის გარდა, ახალ ზელანდიას ეკუთვნის დაახლოებით გაცილებით უფრო მცირე ფართობის მქონე 700 კუნძული, რომელთა შორის უმრავლესობა დაუსახლებელია. მათ შორის ყველაზე დიდებია: კუნძული <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სტიუარტის კუნძული">სტიუარტის კუნძული</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ანტიპოდის კუნძულები">ანტიპოდის კუნძულები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ოკლენდის კუნძულები">ოკლენდის კუნძულები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ბაუნტის კუნძულები">ბაუნტის კუნძულები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კემპბელის კუნძულები">კემპბელის კუნძულები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ჩატემის კუნძულები">ჩატემის კუნძულები</a> და <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კერმადეკის კუნძულები">კერმადეკის კუნძულები</a>. ქვეყნის საერთო <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="ფართობი">ფართობი</a> შეადგენს 268 680 კმ²-ს. ეს თავისი ზომებით ცოტათი პატარაა ვიდრე <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="იტალია">იტალია</a> ან <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="იაპონია">იაპონია</a>, მაგრამ ცოტათი დიდია <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" class="mw-redirect" title="დიდი ბრიტანეთი">დიდ ბრიტანეთზე</a>. ახალი ზელანდიის სანაპირო ზოლის სიგრძე შეადგენს 15 134 <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98" title="კილომეტრი">კილომეტრს</a>. სამხრეთი კუნძული — ახალი ზელანდიის უდიდესი კუნძულია და მე-12-ა <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97" title="კუნძულების სია ფართობის მიხედვით">კუნძულების სიდიდის მიხედვით</a> <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%90" title="პლანეტა">პლანეტაზე</a>, მისი ფართობი შეადგენს 150 437<a href="#cite_note-www2.stats.govt.nz-9">[9]</a> კმ²-ს. კუნძულზე ცხოვრობს ქვეყნის მოსახლეობის დაახლოებით ერთი მეოთხედი ნაწილი. კუნძულის გასწვრივ ჩრდილოეთიდან სამხრეთისკენ გადაჭიმულია ქედებიანი <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90" title="მთა">მთები</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სამხრეთი ალპები">სამხრეთი ალპები</a>, რომლის ყველაზე მაღალი მწვერვალია <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90" title="კუკის მთა">კუკის მთა</a> (<a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=43_35_44.69_S_170_8_27.75_E_">43°35′44″ ს. გ. 170°08′27″ ა. გ. / 43.5957472° ს. გ. 170.1410417° ა. გ. / -43.5957472; 170.1410417</a>, მეორე ოფიციალური სახელია — აორაკი) სიმაღლით 3754 <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98" title="მეტრი">მეტრი</a>. მის გარდა სამხრეთ კუნძულზე არის კიდევ 18 მწვერვალი 3000 მეტრზე მეტი სიმაღლით. კუნძულის აღმოსავლეთი ნაწილი უფრო დაბლობია და პრაქტიკულად მთლიანად დაკავებულია სასოფლო-სამეურნეო ნათესებით. კუნძულის დასავლეთი სანაპირო დასახლებულია უფრო ნაკლებად მჭიდროდ. აქ შემორჩენილია <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ბუნება">ბუნების</a> პრაქტიკულად ხელუხლებელი მცენარეულობისა და ცხოველთა სამყაროს მნიშვნელოვანი მასივები. დასავლეთი ნაწილი ასევე განთქმულია ბევრი <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98" title="ეროვნული პარკი">ეროვნული პარკებით</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98" title="ფიორდი">ფიორდებით</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A7%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="მყინვარი">მყინვარებით</a>, რომლებიც ეშვებიან სამხრეთი ალპების ფერდობებიდან პირდაპირ ტასმანიის ზღვაში. კუნძულის ყველაზე დიდი <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="ტბა">ტბაა</a> — <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94-%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="ტე-ანაუს ტბა">ტე-ანაუს ტბა</a> (ახალ ზელანდიაში ფართობით მეორე ტბა). ჩრდილოეთი კუნძული, ფართობით 113 729<a href="#cite_note-www2.stats.govt.nz-9">[9]</a> კმ², სიდიდით მე-14 კუნძულია პლანეტაზე. კუნძული გაცილებით ნაკლებად მთიანია, ვიდრე სამხრეთი კუნძული და უფრო მოსახერხებელია დასახლებული პუნქტებისა და საზღვაო პორტების შესაქმნელად, სწორედ ამიტომ მასზე ცხოვრობს მოსახლეობის დიდი ნაწილი და აქ მდებარეობენ ქვეყნის უდიდესი ქალაქები. ჩრდილოეთი კუნძულის ყველაზე მაღალი წერტილია აქტიური <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ვულკანი">ვულკანი</a> <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%B0%E1%83%A3" title="რუაპეჰუ">რუაპეჰუ</a> (<a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=39_16_S_175_34_E_">39°16′ ს. გ. 175°34′ ა. გ. / 39.267° ს. გ. 175.567° ა. გ. / -39.267; 175.567</a>) სიმაღლით 2797 მეტრი. ჩრდილოეთი კუნძული გამოირჩევა მაღალი ვულკანური აქტივობით: ქვეყნის ექვსი ვულკანური ზონიდან ხუთი მდებარეობს ჩრდილოეთ კუნძულზე. ჩრდილოეთი კუნძულის პირდაპირ ცენტრში მდებარეობს <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="ტაუპოს ტბა">ტაუპოს ტბა</a>, ყველაზე დიდი ტბა ახალ ზელანდიაში. მისგან იღებს თავის სათავეს <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94" title="მდინარე">მდინარე</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D_(%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94)&action=edit&redlink=1" class="new" title="უაიკატო (მდინარე) (ჯერ არაა დაწერილი)">უაიკატო</a>, რომლის სიგრძე შეადგენს 425 კილომეტრს და რომელიც ყველაზე გრძელი მდინარეა ახალ ზელანდიაში. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ბუნება">ბუნება</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=4" title="სექციის რედაქტირება:ბუნება" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=4" title="Edit section's source code: ბუნება">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="რელიეფი">რელიეფი</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=5" title="სექციის რედაქტირება:რელიეფი" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=5" title="Edit section's source code: რელიეფი">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის რელიეფი ძირითადად წარმოადგენს ზეგნებსა და მთებს. ქვეყნის ტერიტორიის 75 %-ზე მეტი განლაგებულია ზღვის დონიდან 200 მეტრზე მაღლა. ჩრდილოეთი კუნძულის მთების უმრავლესობა 1800 მეტრზე დაბალია. სამხრეთი კუნძულის 19 პიკი 3000 მეტრზე მაღლაა. ჩრდილოეთ კუნძულის სანაპირო ზონები წარმოდგენილია ვრცელი <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ხეობა">ხეობებით</a>. სამხრეთი კუნძულის დასავლეთ სანაპიროზე განლაგებულია ფიორდები. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="კლიმატი">კლიმატი</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=6" title="სექციის რედაქტირება:კლიმატი" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=6" title="Edit section's source code: კლიმატი">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="კლიმატი">კლიმატი</a> იცვლება ჩრდილოეთი კუნძულის ჩრდილოეთი ნაწილის თბილი <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სუბტროპიკული სარტყლები">სუბტროპიკული სარტყლებიდან</a>, სამხრეთი კუნძულის სამხრეთი და ცენტრალური რეგიონების до прохладного <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ზომიერი სარტყლები">ზომიერი სარტყლებამდე</a>; მთიან რაიონებში ჭარბობს მკაცრი ალპური კლიმატი. მაღალმთიანი სამხრეთ ალპების ჯაჭვი ყოფს ქვეყანას შუაზე და გზას უღობავს დასავლეთის ძლიერ <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ქარი">ქარებს</a>, შესაბამისად ყოფს მას ორ სხვადასხვა კლიმატურ ზონებად. სამხრეთ კუნძულის დასავლეთი სანაპირო — ქვეყნის ყველაზე ტენიანი ნაწილია; აღმოსავლეთი ნაწილი, რომელიც მდებარეობს მისგან სულ 100 კილომეტრში — ყველაზე მშრალი. <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97-%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="აღმოსავლეთ-ავსტრალიური დინება (ჯერ არაა დაწერილი)">აღმოსავლეთ-ავსტრალიური დინება</a>, რომელიც გადის ტასმანიის ზღვაზე ავსტრალიასა და ახალ ზელანდიას შორის, კუნძულებისა და ავსტრალიის აღმოსავლეთ სანაპიროს კლიმატს ხდის უფრო თბილსა და ტენიანს, ტროპიკულს სუბტროპიკულის ნაცვლად; ხელს უწყობს ტროპიკული ზღვის ფაუნის გავრცელებას სუბტროპიკულ რაიონებში ავსტრალიისა და ახალი ზელანდიის სამხრეთ-აღმოსავლეთ სანაპიროს გასწვრივ. ახალი ზელანდიის დიდ ნაწილში <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ატმოსფერული ნალექები">ატმოსფერული ნალექების</a> დონე შეადგენს 600-დან 1600 <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98" title="მილიმეტრი">მილიმეტრამდე</a> წელიწადში. ისინი ნაწილდებიან შედარებით თანაბრად წლის განმავლობაში, უფრო მშრალი ზაფხულის პერიოდის გამოკლებით. საშუალო წლიური <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="ტემპერატურა">ტემპერატურა</a> შეადგენს +10 °C-დან სამხრეთში, +16 °C-მდე ჩრდილოეთში. ყველაზე ცივი თვეა — ივლისი, ხოლო ყველაზე თბილი თვეებია — იანვარი და თებერვალი. ახალი ზელანდიის ჩრდილოეთით განსხვავება ზამთრისა და ზაფხულის ტემპერატურებს შორის არცთუ ისე მნიშვნელოვანია, მაგრამ სამხრეთში და მთისწინა რაიონებში სხვაობა აღწევს 14 °C. ქვეყნის მთიან რაიონებში სიმაღლის მატებასთან ერთად ტემპერატურა მკვეთრად ეშვება ქვემოთ, დაახლოებით 0,7 °C-ით თითოეულ 100 მეტრში. ქვეყნის უდიდეს ქალაქ ოკლენდში საშუალო წლიური ტემპერატურა შეადგენს + 15,1 °C-ს, ამასთან ყველაზე მაღალი დაფიქსირებული ტემპერატურა შეადგენს +30,5 °C-ს, ხოლო მინიმალური −2,5 °C-ს. ქვეყნის დედაქალაქ ველინგტონში, საშუალო წლიური ტემპერატურა შეადგენს +12,8 °C-ს, მაქსიმალური დაფიქსირებული ტემპერატურა +31,1 °C-ს, მინიმალური −1,9 °C-ს<a href="#cite_note-10">[10]</a>. ყველაზე დაბალი ტემპერატურა მთელ ოკეანეთში დაფიქსირებულია ზუსტად ახალ ზელანდიაში, რადგანაც ის მდებარეობს <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="ეკვატორი">ეკვატორიდან</a> ყველაზე შორს ოკეანეთის ქვეყნებს შორის (სამხრეთი განედის 47-ე პარალელამდე) ქალაქ რენფერლიში 1903 წლის 18 ივლისს და შეადგინა −25,6 °C. ახალი ზელანდიის ტემპერატურის აბსოლუტური მაქსიმუმი დაფიქსირდა სამხრეთი კუნძულის ჩრდილო-აღმოსავლეთში მდებარე ქალაქ რანგიორაში +42,4 °C, 43-ე და 44-ე პარალელებს შორის, 43-ესთან ახლოს. ტემპერატურის აბსოლუტური მინიმუმი და მაქსიმუმი ქვეყანაში დაფიქსირებულია სამხრეთის კუნძულზე, სადაც უფრო კონტინენტური კლიმატია, ვიდრე ჩრდილოეთ კუნძულზე. ტემპერატურათა სხვაობა კუნძულზე შეადგენს 68 °C-ს, ხოლო სამხრეთი კუნძულის ზედაპირის საშუალო წლიური ტემპერატურა შეადგენს +8,4 °C-ს. მზიანი საათების რაოდენობა წელიწადში შედარებით მაღალია, განსაკუთრებით იმ რაიონებში, რომლებიც დაცულია დასავლეთის ქარებისაგან. საშუალოდ ქვეყანაში ის შეადგენს 2000 საათზე ნაკლებს. ქვეყნის ბევრ ნაწილში მზის რადიაციის დონე ძალიან მაღალია. <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98" title="თოვლი">თოვლი</a> საკმაოდ იშვიათობაა ქვეყნის ჩრდილოეთი ნაწილის სანაპირო რაიონებში და სამხრეთ კუნძულის დასავლეთ ნაწილში. დანარჩენ რეგიონებში უმნიშვნელო და ხანმოკლე თოვლი შესაძლებელია მოვიდეს ზამთრის თვეებში. ღამის სუსხი ზამთრის პერიოდში შესაძლებელია მოხდეს ქვეყნის მთელ ტერიტორიაზე. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="გეოლოგიური_აგებულება">გეოლოგიური აგებულება</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=7" title="სექციის რედაქტირება:გეოლოგიური აგებულება" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=7" title="Edit section's source code: გეოლოგიური აგებულება">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Topography_of_new_zealand.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Topography_of_new_zealand.jpg/250px-Topography_of_new_zealand.jpg" decoding="async" width="250" height="322" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Topography_of_new_zealand.jpg/375px-Topography_of_new_zealand.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Topography_of_new_zealand.jpg/500px-Topography_of_new_zealand.jpg 2x" data-file-width="540" data-file-height="696" /></a><figcaption>ახალი ზელანდიის ტოპოგრაფიული რუკა</figcaption></figure> ახალი ზელანდიის შემადგენელი კუნძულები, მდებარეობენ წყნარი ოკეანის <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="სინკლინი">სინკლინის</a> სარტყელში ორ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ლითოსფერული ფილაქანი (ჯერ არაა დაწერილი)">ლითოსფერულ ფილაქანს</a> — <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="წყნარი ოკეანის ფილაქანი (ჯერ არაა დაწერილი)">წყნარი ოკეანის ფილაქანსა</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ავსტრალიის ფილაქანი (ჯერ არაა დაწერილი)">ავსტრალიის ფილაქანს</a> შორის. ხანგრძლივი ისტორიული პერიოდის განმავლობაში ამ ორ ფილაქანს შორის გარდატეხის ადგილი განიცდიდა რთულ გეოლოგიურ პროცესებს, რომელიც მუდმივად ცვლიდა <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98" title="დედამიწის ქერქი">დედამიწის ქერქის</a> სტრუქტურასა და ფორმას. სწორედ ამიტომ, წყნარი ოკეანის კუნძულების უმრავლესობისგან განსხვავებით, ახალი ზელანდიის კუნძულები წარმოქმნილია არა მხოლოდ ვულკანური აქტივობის შედეგად, არამედ დედამიწის ქერქის ერთი ნაწილის მეორესთან მიმართ უფრო მეტად ჩაწევის შედეგად და აგებულია სხვადასხვა შემადგენლობისა და ასაკის გეოლოგიური ჯიშებისაგან. აქტიური <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ტექტონიკა">ტექტონიკური</a> მოქმედება ამ რეგიონის დედამიწის ქერქში გრძელდება ჩვენი პლანეტის ფორმირების თანამედროვე გეოლოგიურ ეტაპზეც. მისი შედეგები შესამჩნევია ისტორიულად მოკლე ვადაშიც ევროპელების მიერ კუნძულების ათვისების დაწყებიდან. ასე მაგალითად, 1855 წლის დამანგრეველი მიწისძვრის შედეგად სანაპირო მოხაზულობამ ველინგტონთან ახლოს აიწია მეტრნახევარზე მეტად, ხოლო 1931 წელს, ასევე ძლიერი მიწისძვრის დროს ქალაქ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნეიპირი (ჯერ არაა დაწერილი)">ნეიპირთან</a> ახლოს წყლის ზედაპირიდან ამოიწია დაახლოებით 9 კმ² ხმელეთი. ახალი ზელანდიის მდებარეობა ისტორიულად დაკავშირებულია მის ტერიტორიაზე აქტიურ ვულკანურ მოქმედებებთან. მკვლევარები მის დასაწყისად ვარაუდობენ გვიანდელი <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="მიოცენი">მიოცენის</a> პერიოდს, ხოლო გაძლიერებული ვულკანური აქტივობის თანამედროვე ზონების ფორმირების პროცესი დამთავრდა გვიანდელი <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="პლიოცენი">პლიოცენის</a> პერიოდში. უდიდესი ვულკანური ამოფრქვევები, სავარაუდოდ, ხდებოდა გვიანდელი პლიოცენის პერიოდში — ადრეული <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98" title="პლეისტოცენი">პლეისტოცენი</a>, როდესაც დაახლოებით 5 მილიონი კუბური კილომეტრი ლავა შეიძლებოდა ამოფრქვეულიყო დედამიწის ზედაპირზე. თანამედროვე ეტაპზე გაძლიერებული ტექტონიკური აქტივობის ზონა, მასთან დაკავშირებული მიწისძვრების მაღალი რიცხვით არის სამხრეთი კუნძულის დასავლეთი სანაპირო და ჩრდილოეთი კუნძულის ჩრდილო-აღმოსავლეთი სანაპირო. ქვეყანაში მიწისძვრების ყოველწლიური რაოდენობა შეადგენს 15 000-მდე, მათ შორის უმრავლესობა მცირე ძალისაა და მხოლოდ ყოველწლიურად დაახლოებით 250 შეიძლება იყოს მიკუთვნებული შესამჩნევ ან ძლიერთა კატეგორიას<a href="#cite_note-11">[11]</a>. თანამედროვე ისტორიაში ყველაზე ძლიერი მიწისძვრა დაფიქსირდა 1855 წელს ველინგტონთან ახლოს, დაახლოებით 8,2 ბალის სიძლიერე; ყველაზე დამანგრეველი იყო მიწისძვრა ნეიპირის რაიონში, რომლის დროსაც დაიღუპა 256 ადამიანი. თანამედროვე ახალი ზელანდიის ვულკანური აქტივობა ისევ მაღალია და ქვეყნის ტერიტორიაზე აქტიურია 6 ვულკანური ზონა, რომელთაგან ხუთი მდებარეობს ჩრდილოეთ კუნძულზე. ტბა ტაუპოს რაიონში სავარაუდოდв 186 წელს ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მოხდა ადამიანების ისტორიაში უდიდესი დოკუმენტალურად დაფიქსირებული ვულკანური ამოფრქვევა<a href="#cite_note-12">[12]</a>. ამოფრქვევის შედეგები აღწერილია ისტორიულ ქრონიკებში ისეთ დაშორებულ ადგილებში, როგორებიცაა <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ჩინეთი">ჩინეთი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საბერძნეთი">საბერძნეთი</a>. ამოფრქვევის ადგილზე დღეისათვის განლაგებულია წყნარი ოკეანის უდიდესი <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A2%E1%83%99%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="მტკნარი წყალი">მტკნარი წყლის</a> ტბა ტაუპო, ფართობით, რომელიც <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="სინგაპური">სინგაპურის</a> ფართობს უტოლდება. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="სასარგებლო_წიაღისეული">სასარგებლო წიაღისეული</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=8" title="სექციის რედაქტირება:სასარგებლო წიაღისეული" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=8" title="Edit section's source code: სასარგებლო წიაღისეული">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდია მდებარეობს ინდო-ავსტრალიურ და წყნარი ოკეანის <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="სეისმოლოგია">სეისმოლოგიური</a> რგოლის საზღვარზე. მათი ურთიერთმოქმედების პროცესებმა, მათ შორის სამთო მასივების ჩქარმა ამოწევამ და ორი მილიონი წლის განმავლობაში აქტიურმა ვულკანურმა მოქმედებებმა, გამოავლინეს კუნძულების მიწის მასივების გეოლოგია. მიუხედავად სასარგებლო წიაღისეულის ნაირფეროვნებისა, წარმოებაში მუშავდება მხოლოდ <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="აირი">აირის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="ნავთობი">ნავთობის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%9D" title="ოქრო">ოქროს</a>, <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%98" title="ვერცხლი">ვერცხლის</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="რკინისებური ქვიშეული (ჯერ არაა დაწერილი)">რკინისებური ქვიშეულისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98_(%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98)" title="ნახშირი (წიაღისეული)">ნახშირის</a> საბადოები. ამას გარდა არსებობს <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%90" title="კირქვა">კირქვის</a> და <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%90" title="თიხა">თიხის</a> (მათ შორის ბენტონიტის თიხის) საკმაო მარაგი. <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ალუმინი">ალუმინი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ტიტანური რკინა (ჯერ არაა დაწერილი)">ტიტანური რკინა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98" title="სტიბიუმი">სტიბიუმი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="ქრომი">ქრომი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%98" title="სპილენძი">სპილენძი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90" title="თუთია">თუთია</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98" title="მანგანუმი">მანგანუმი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ვერცხლისწყალი">ვერცხლისწყალი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="ვოლფრამი">ვოლფრამი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90" title="პლატინა">პლატინა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98" title="ბარიტი">ბარიტი</a> და მთელი რიგი სხვა სასარგებლო წიაღისეული ასევე ხშირად გვხვდება, მაგრამ დაზვერვითი ინფორმაციით მათი სამრეწველო მარაგები დიდი არ არის. განსაკუთრებით უნდა აღინიშნოს, რომ ყველა საბადო და ყველა მოპოვებული <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98_(%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%90)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნეფრიტი (ქვა) (ჯერ არაა დაწერილი)">ნეფრიტი</a> 1997 წლიდან მართვაში გადაეცათ მაორებს, იმ მთავარ ისტორიულ როლთან დაკავშირებით, რომელშიც ნეფრიტის (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მაორი ენა">მაორი.</a> Pounamu) ნაკეთობა თამაშობს ამ ხალხის კულტურაში. ახალ ზელანდიაში ოქროს დამტკიცებული მარაგები შეადგენს 372 ტონას. 2002 წელს ოქროს მოპოვებამ შეადგინა 10 ტონაზე ცოტათი ნაკლები<a href="#cite_note-interpr-13">[13]</a>. ახალ ზელანდიაში ვერცხლის დამტკიცებული მარაგები შეადგენს 308 ტონას. 2002 წელს ვერცხლის მოპოვებამ შეადგინა თითქმის 29 ტონა<a href="#cite_note-interpr-13">[13]</a>. რკინისებური ქვიშეულის დამტკიცებული მარაგები შეადგენს 874 მილიონ ტონას. მისი საწარმოო მოპოვება დაიწყო XX საუკუნის 60-იან წლებში. 2002 წელს მოპოვებამ შეადგინა დაახლოებით 2,4 მილიონი ტონა<a href="#cite_note-14">[14]</a>. ახალ ზელანდიაში ბუნებრივი აირის დამტკიცებული მარაგები შეადგენს 68 მილიარდ მ³-ს. აირის საწარმოო მოპოვება დაიწყო 1970 წელს. 2005 წელს ბუნებრივი აირის მოპოვებამ ქვეყანაში საორიენტაციოდ შეადგინა 50 მილიონი მ³<a href="#cite_note-15">[15]</a>. საორიენტაციოდ ნავთობის მარაგი შეადგენს 14 მილიონ ტონას, მისი საწარმოო მოპოვება დაიწყო 1935 წელს. ქვეყანაში ნავთობის მოპოვება ბოლო წლებში საკმაოდ მცირდება<a href="#cite_note-16">[16]</a>. 2005 წელს ქვეყანაში ნავთობის მოპოვებამ შეადგინა 7 მილიონზე ცოტათი მეტი <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ბარელი">ბარელი</a><a href="#cite_note-17">[17]</a>. ქვანახშირის მოპოვების მოცულობა, რომელიც რამდენიმე ათეული წელია განუწყვეტლივ იზრდებოდა, დასტაბილიზირდა XXI საუკუნის პირველ ათწლეულში იმ პროგრამების მეშვეობით, რომლებიც მიმართული იყო მყარი საწვავის მოხმარების შემცირებაზე. მოპოვებული ქვანახშირის დაახლოებით მესამედი იგზავნება <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98" title="ექსპორტი">ექსპორტზე</a>. ქვეყანაში განაგრძობს მუშაობას 60 ქვანახშირის <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%A2%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="შახტა (ჯერ არაა დაწერილი)">შახტა</a><a href="#cite_note-18">[18]</a>. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="გარე_ზღვები">გარე ზღვები</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=9" title="სექციის რედაქტირება:გარე ზღვები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=9" title="Edit section's source code: გარე ზღვები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდია იზოლირებულია სხვა კუნძულებისგან და მატერიკებიდან დიდი მანძილით. მის დასავლეთ სანაპიროს გარს ეკვრის ტასმანიის ზღვა, რომელიც გამოყოფს ქვეყანას ავსტრალიისაგან 1700 კმ-ით. წყნარი ოკეანე გარს ეკვრის ქვეყნის აღმოსავლეთ სანაპიროს და გამოყოფს ქვეყანას უახლოესი მეზობლებისაგან — ჩრდილოეთით, ახალი კალედონიისაგან, 1000 კმ-ით; აღმოსავლეთით, <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94" title="ჩილე">ჩილესგან</a>, 8700 კმ-ით; და სამხრეთით <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90" title="ანტარქტიდა">ანტარქტიკისაგან</a> 2500 კმ-ით. ახალი ზელანდიის სანაპირო ზოლის სიგრძე შეადგენს 15 134 კმ-ს, <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="შიდა წყლები">შიდა წყლები</a> — 12 <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="საზღვაო მილი">საზღვაო მილს</a>. <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90" title="განსაკუთრებული ეკონომიკური ზონა">განსაკუთრებული ეკონომიკური ზონა</a> — 200 საზღვაო მილამდე. საზღვაო ექსკლუზიური ეკონომიკური ზონის ფართობი შეადგენს დაახლოებით 4 300 000 კმ²-ს<a href="#cite_note-sea-19">[19]</a>, რაც 15-ჯერ აღემატება ქვეყნის ხმელეთის ფართობს. ახალი ზელანდიის რაიონში არსებობს ორი მუდმივი საზღვაო დინება — თბილი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%97-%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="აღმოსავლეთ-ავსტრალიური დინება (ჯერ არაა დაწერილი)">აღმოსავლეთ-ავსტრალიური დინება</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ანტარქტიკული ცირკუმპოლარული დინება (ჯერ არაა დაწერილი)">ანტარქტიკული ცირკუმპოლარული დინება</a>. აღმოსავლეთ-ავსტრალიური დინება მიმართულია ჩრდილოეთით და ჩრდილო-აღმოსავლეთით გარს ეკვრის ჩრდილოეთის კუნძულის დასავლეთ ნაწილს. ანტარქტიკული ცირკუმპოლარული დინება შეიმჩნევა სამხრეთით და მისი ძირითადი ნაკადი მიემართება სამხრეთი კუნძულის სამხრეთით აღმოსავლეთის მიმართულებით. ქვეყნის სანაპირო წყლებში მდებარეობს 700-მდე მცირე კუნძული, მათი უმრავლესობა მდებარეობს 50 კმ-მდე მანძილზე ძირითადი კუნძულებიდან. საერთო რიცხვიდან მხოლოდ დაახლოებით 60-ზე შესაძლებელია ცხოვრება ან დასახლებულია დღეისათვის. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="შიდა_წყლები">შიდა წყლები</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=10" title="სექციის რედაქტირება:შიდა წყლები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=10" title="Edit section's source code: შიდა წყლები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალ ზელანდიაში განსაკუთრებული გეოლოგიური და გეოგრაფიული პირობების გამო ბევრი <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94" title="მდინარე">მდინარე</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="ტბა">ტბებია</a>. მდინარეების უმრავლესობა მოკლეა (50 კმ-ზე ნაკლები), ისინი სათავეს იღებენ მთებში და უცბათვე ეშვებიან დაბლობებში, სადაც მათი დინების სიჩქარე ნელდება. უაიკატო — ქვეყნის უდიდესი მდინარეა სიგრძით 425 კმ. ქვეყანაში ასევე მოედინება 33 მდინარე სიგრძით 100 კმ-ზე მეტი და 6 მდინარე სიგრძით 51 კმ-დან 95 კმ-მდე. ქვეყანაში მდინარეთა და სხვა შიდა წყლების გზების საერთო სიგრძე შეადგენს 425 000 კმ-ს. ახალ ზელანდიაში 3280 ტბაა წყლის სარკის 0,01 კმ² ფართზე მეტი<a href="#cite_note-offlakes1-20">[20]</a>, 229 ტბას აქვს წყლის სარკე 0,5 კმ²-ზე მეტი<a href="#cite_note-offlakes1-20">[20]</a> და 40-ს — 10 კმ²-ზე მეტი<a href="#cite_note-offlakes2-21">[21]</a>. ქვეყნის უდიდესი ტბაა — <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%91%E1%83%90" title="ტაუპოს ტბა">ტაუპოს ტბა</a> (ფართობი 623 კმ²), ყველაზე ღრმა ტბაა — <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9D" title="ჰაუროკო">ჰაუროკო</a> (სიღრმე — 462 მეტრი)<a href="#cite_note-teara_lakes-22">[22]</a>. ჩრდილოეთის კუნძულის ტბების უმრავლესობა წარმოქმნილია ვულკანური მოქმედების შედეგად, ხოლო სამხრეთი კუნძულის ტბების უმრავლესობა წარმოიქმნა მყინვართა აქტიურობით. ახალი ზელანდია — სამხრეთ ნახევარსფეროს ერთ-ერთი იშვიათი ქვეყანაა, რომელსაც თავის ტერიტორიაზე აქვს მყინვარი (ტასმანიის, ფოკსის, ფრანც-იოსებისა და სხვ.). ტასმანიის მყინვარი ქმნის ვიწრო ყინულოვან ენას სიგრძით 27 კმ, სიგანით ზოგან 3 კმ; მისი საერთო ფართობია 52 კმ². ზოგიერთ ნაწილში ის აღწევს სისქეს 610 მეტრს და არის ახალი ზელანდიის უდიდესი მყინვარი. <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="წყლის_რესურსები">წყლის რესურსები</h5>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=11" title="სექციის რედაქტირება:წყლის რესურსები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=11" title="Edit section's source code: წყლის რესურსები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალ ზელანდიაში განახლებული წყლის რესურსების წლის საშუალო მოცულობა სტატისტიკური მონაცემებით 1977—2001 წლებში შეფასებულია, როგორც 327 კმ³, რაც შეადგენს დაახლოებით 85 მ³/წელიწადში ერთ სულ მოსახლეზე<a href="#cite_note-wtr-23">[23]</a>. 2001 წელს მდინარეების ჩამონადენისა და ტბების რესურსები შეადგენდა დაახლოებით 320 კმ³-ს, მყინვართა რესურსები დაახლოებით 70 კმ³-ს, ატმოსფერული ტენის რესურსები დაახლოებით 400 კმ³-ს და მიწისქვეშა წყლების რესურსები საორიენტაციოდ შეფასებული იყო 613 კმ³<a href="#cite_note-wtr1-24">[24]</a>. წყლის რესურსების დაცვა და მართვა და მოსახლეობისა და ეკონომიკის ობიექტების წყალმომარაგების სისტემა ახალ ზელანდიაში არის ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების განკარგულებაში. წყალმეურნეობის კომპლექსის ძირითადი საწარმოო ფონდების ღირებულება შეფასებულია 1 მილიარდ ახალზელანდიურ დოლარზე მეტად. ცენტრალიზებული წყალმომარაგების სისტემები უზრუნველყოფობენ სასმელი წყლით დაახლოებით ქვეყნის მოსახლეობის 85 %-ს. ქვეყანაში მოხმარებული მტკნარი წყლის დაახლოებით 77 % მოიხმარება ირიგაციულ სისტემებში<a href="#cite_note-wtr2-25">[25]</a>. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="ნიადაგი">ნიადაგი</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=12" title="სექციის რედაქტირება:ნიადაგი" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=12" title="Edit section's source code: ნიადაგი">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> მთლიანად ქვეყნის <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%98" title="ნიადაგი">ნიადაგი</a> შედარებით ნაკლებად ნაყოფიერი და <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%98" title="ჰუმუსი">ჰუმუსით</a> ღარიბია. ყველაზე ხშირად გვხვდება შემდეგი სახის ნიადაგის ტიპები: <ul><li>მთის ტიპის ნიადაგი — მოიცავს ქვეყნის ტერიტორიის დაახლოებით ნახევარს (მათ შორის დაახლოებით 15 % მცენარეულობის გარეშე).</li> <li>ნიადაგის ყავისფერ-ნაცრისფერი ტიპი — ძირითადად გვხვდება სამხრეთის კუნძულის მთებსშუა დაბლობებში (ნაკლებპროდუქტიულია ნაყოფიერი მიწადმოქმედებისათვის, ძირითადად იყენებენ <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="საძოვარი">საძოვრად</a>).</li> <li>ნიადაგის ყვითელ-ნაცრისფერი ტიპი — დამახასიათებელია <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%98" class="mw-redirect" title="სტეპი">სტეპებიანი</a> რაიონებისა და შერეული ტყეებისათვის და გამოიყენება აქტიური მიწადმოქმედებისათვის.</li> <li>ნიადაგის ყვითელ-ყავისფერი ტიპი — დამახასიათებელია <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%98" title="ბორცვი">ბორცვიანი</a> ადგილებისათვის.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="ცხოველთა_სამყარო">ცხოველთა სამყარო</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=13" title="სექციის რედაქტირება:ცხოველთა სამყარო" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=13" title="Edit section's source code: ცხოველთა სამყარო">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:TeTuatahianui.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/TeTuatahianui.jpg/250px-TeTuatahianui.jpg" decoding="async" width="250" height="333" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/TeTuatahianui.jpg/375px-TeTuatahianui.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/TeTuatahianui.jpg/500px-TeTuatahianui.jpg 2x" data-file-width="994" data-file-height="1325" /></a><figcaption>ენდემური <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98_(%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98)" class="mw-redirect" title="კივი (ფრინველი)">კივი</a>, ქვეყნის ეროვნული სიმბოლოა.</figcaption></figure> ახალი ზელანდიის ხანგრძლივმა ისტორიულმა იზოლაციამ და საკმაო დაშორებამ სხვა კონტინენტებთან შექმნა უნიკალური და განუმეორებელი ბუნებრივი სამყარო, რომელიც განსხვავდება <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ენდემები">ენდემური</a> მცენარეებისა და ფრინველების დიდი რაოდენობით. ჯერ კიდევ დაახლოებით 1000 წლის წინ, კუნძულებზე ადამიანთა მუდმივი დასახლებების დაარსებამდე, ისტორიულად სრულიად არ არსებობდა <a href="/wiki/%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ძუძუმწოვრები">ძუძუმწოვრები</a>. გამონაკლისს შეადგენდა ორი სახეობა <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%AD%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="მწერიჭამია ხელფრთიანები">ღამურები</a> და სანაპირო წყლებში მობინადრე <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="ვეშაპისნაირნი">ვეშაპები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="ზღვის ლომი">ზღვის ლომები</a> და <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90" title="ზღვის კატა">ზღვის კატები</a>. ამ მიწებზე პირველი მუდმივი მაცხოვრებლების (პოლინეზიელები) გამოჩენასთან ერთად, კუნძულებზე გამოჩნდნენ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90_%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="პატარა ვირთხა (ჯერ არაა დაწერილი)">პატარა ვირთხები</a> და <a href="/wiki/%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9A%E1%83%98" title="ძაღლი">ძაღლები</a>. მოგვიანებით პირველმა ევროპელმა გადმოსახლებულებმა ჩამოიყვანეს <a href="/wiki/%E1%83%A6%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="ღორი">ღორები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="მსხვილი რქოსანი საქონელი">ძროხები</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="თხა (ჯერ არაა დაწერილი)">თხები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="თაგვისებრნი">თაგვები</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90" title="შინაური კატა">კატები</a>. ევროპული დასახლებების განვითარებამ XIX საუკუნეში ახალ ზელანდიაში გამოჩნდა სულ ახალი და ახალი <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ცხოველები">ცხოველების</a> სახეობები. ზოგიერთი მათგანის გამოჩენამ გამოიწვია უკიდურესად ნეგატიური ზეგავლენა კუნძულების <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90" title="ფლორა">ფლორაზე</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%90" title="ფაუნა">ფაუნაზე</a>. ამ ცხოველებს მიეკუთვნებიან <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%90" title="ვირთაგვა">ვირთხები</a>, კატები, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="ბოცვერი">ბოცვრები</a> (შემოიყვანეს ქვეყანაში ნადირობის განვითარებისათვის), <a href="/wiki/%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A7%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98" title="ყარყუმი">ყარყუმები</a> (შემოიყვანეს ქვეყანაში ბოცვრების პოპულაციის კონტროლისათვის). შემოიყვანეს აგრეთვე <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="ოპოსუმისებრნი">ოპოსუმები</a> ბეწვეულის წარმოების განვითარებისთვის. როდესაც ეს ცხოველები გარეთ თავისუფლად გაუშვეს, მათ დაიწყეს ბოძებზე აძრომა და მავთულების დაღრნა. შედეგად, ქალაქები რჩებოდა ელექტროენერგიის გარეშე, ხოლო ცხოველები იხოცებოდნენ. ოპოსუმების წინააღმდეგ აუცილებელი გახდა ყველა ბოძების ლითონის ფურცლებით შემოსვა. ადამიანებმა ასევე დაუფიქრებლად შეიყვანეს <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="შავი გედი (ჯერ არაა დაწერილი)">შავი გედები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="კოდალასებრნი">კოდალები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98" title="კანარის ჩიტი">კანარის ჩიტები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="ტოროლასებრნი">ტოროლები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="ბატისნაირნი">ბატები</a> (როგორც გარეული, ისევე შინაური) და ბევრი სხვა ფრინველთა სახეობები. ასევე ადამიანმა შეიყვანა ახალ ზელანდიაში <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="ირმისებრნი">ირმები</a>, ღორები და სხვა მსხვილი ძუძუმწოვრები, რომლებიც გაშვებული იქნა გარეთ თავისუფლებაზე, იმაზე დაყრდნობით, რომ ასე ტყეები უფრო ლამაზი შესახედაობის იქნებოდნენ. ირგვლივ მყოფ ბუნებაში მტრების არარსებობის გამო, ამ ცხოველების პოპულაციამ მიაღწია ისეთ რაოდენობას, რომ ახალი ზელანდიის ფლორისა და ფაუნის ბუნებრივი წარმომადგენლები მოხვდნენ სერიოზული საფრთხის ქვეშ. მხოლოდ ბოლო წლებში ახალი ზელანდიის ბუნების დაცვის უწყებების ძალისხმევით ზოგიერთი სანაპირო კუნძული განთავისუფლდა ამ ცხოველებისაგან, რამაც იმედი ჩასახა იქ ნატურალური ბუნებრივი პირობების შესანარჩუნებლად. ახალი ზელანდიის ფაუნის წარმომადგენლებიდან ყველაზე უფრო ცნობილია ფრინველები <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98_(%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98)" class="mw-redirect" title="კივი (ფრინველი)">კივი</a>, ქვეყნის ეროვნული სიმბოლო. ფრინველებს შორის ასევე აუცილებელია აღინიშნოს <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="კეა (ჯერ არაა დაწერილი)">კეა</a> (ანუ ნესტორი), <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%9D" title="კაკაპო">კაკაპო</a> (ანუ ბუსებრი თუთიყუში), <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="ტაკაჰე (ჯერ არაა დაწერილი)">ტაკაჰე</a> (ანუ უფრთო სულთანი). მხოლოდ ახალ ზელანდიაში შემორჩა 500 წლის წინ გიგანტური ფრენის უუნარო გადაშენებული ფრინველის <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%90" title="მოა">მოას</a> ჩონჩხი, რომლის სიმაღლე იყო 3,5 მ. ცოტათი გვიან, სავარაუდოდ დაახლოებით 200 წლის წინ გადაშენდა უდიდესი <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98" title="არწივი">არწივის</a> ცნობილი სახეობებიდან — <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="არწივი ჰაასტა (ჯერ არაა დაწერილი)">არწივი ჰაასტა</a>, რომელსაც აქვს 3 მეტრამდე გაშლილი ფრთების სიგრძე და 15 კგ-მდე წონა. ახალ ზელანდიაში არსებულ <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ქვეწარმავლები">ქვეწარმავლებს</a> შორის, შეიძლება აღინიშნოს <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ჰატერია">ჰატერია</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="სცინკისებრნი">სცინკა</a>. <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%AD%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="მწერიჭამიები">მწერიჭამიების</a> ერთადერთი წარმომადგენელი, რომელიც ქვეყანაში შემოყვანილია და ადაპტირებულია თავისუფალ პირობებში ბინადრობასთან, არის <a href="/w/index.php?title=%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ევროპული ზღარბი (ჯერ არაა დაწერილი)">ევროპული ზღარბი</a>. ახალ ზელანდიაში არ არის <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="გველები">გველები</a>, ხოლო <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ობობები">ობობებიდან</a> შხამიანია მხოლოდ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="კატიპო (ჯერ არაა დაწერილი)">კატიპო</a>. ქვეყნის მტკნარ წყალსაცავებში ბინადრობს თევზის 29 სახეობა, რომელთაგან 8 იმყოფება გადაშენების ზღვარზე<a href="#cite_note-wtr-23">[23]</a>(როგორც მაგალითად, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ახალზელანდიური პროტოტროქტი (ჯერ არაა დაწერილი)">ახალზელანდიური პროტოტროქტი</a>). სანაპირო ზღვებთან ბინადრობს 3000-დე თევზის სახეობა და ზღვის სხვა არსება. ახალ ზელანდიაში არის <a href="/wiki/%E1%83%AD%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AD%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90" class="mw-redirect" title="ჭიანჭველა">ჭიანჭველათა</a> 40 სახეობა. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="მცენარეულობა">მცენარეულობა</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=14" title="სექციის რედაქტირება:მცენარეულობა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=14" title="Edit section's source code: მცენარეულობა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის ფლორა ითვლის მცენარეულობის დაახლოებით 2000 სახეობას. ქვეყნის ტყეები იყოფა ორ ძირითად ტიპად — შერეული სუბტროპიკული და მარადმწვანე. ტყეებში დომინირებენ <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ლათინური ენა">ლათ.</a> Dacrycarpus dacrydioides. შენარჩუნებულია, თუმცა კი ტყეების საწარმოო ათვისების დროს მკვეთრად შემცირდა <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="აგათისი">აგათისის</a> (კაურის) (<a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ლათინური ენა">ლათ.</a> Agathis australis) ხე და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="კიპაროსის დაკრიდიუმი (ჯერ არაა დაწერილი)">კიპაროსის დაკრიდიუმი</a> (<a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ლათინური ენა">ლათ.</a> Dacrydium cupressinum). ხელოვნურ ტყეებში, რომელთა ფართობი მთლიანად შეადგენს დაახლოებით 2 მილიონ ჰექტარს, ძირითადად დარგულია <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ლათინური ენა">ლათ.</a> Pinus radiata, რომელიც შემოტანილია ახალ ზელანდიაში XIX საუკუნის შუაში. ამ ხეების დარგვამ კაინგაროა ფორესტის (Kaingaroa Forest) რაიონში შექმნა მსოფლიოში უდიდესი ხელოვნურად შექმნილი ტყე. ახალ ზელანდიას სხვა ქვეყნებთან შედარებით აქვს <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ლათინური ენა">ლათ.</a> Marchantiophyta-ის ყველაზე დიდი რაოდენობა. ქვეყნის ტერიტორიაზე არსებობს მათი 606 სახეობა, მათ შორის 50 %-ს შეადგენენ ენდემურები. ფართოდაა გავრცელებული <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="ხავსისნაირნი">ხავსები</a>, ახალი ზელანდიის ბრიოფლორა შედგება 523 სახეობის ხავსებისაგან. ბუნებაში არსებულ <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94" title="კესანე">კესანეს</a> დაახლოებით 70 ცნობილ სახეობებს შორის, ახალ ზელანდიაში დაახლოებით 30 არის ენდემური. პლანეტის სხვა ნაწილების კესანეებისგან განსხვავებით, ახალ ზელანდიაში ამ მცენარის მხოლოდ ორ სახეობას აქვს ლურჯი ფერი — <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ლათინური ენა">ლათ.</a> Myosotis antarctica-სა და <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ლათინური ენა">ლათ.</a> Myosotis capitata-ს<a href="#cite_note-flora77-26">[26]</a>. ახალი ზელანდიის ბუნებრივი ფლორის ყვავილბალახიანი მცენარეების 187 სახეობიდან 157 — ენდემურია. ახალ ზელანდიაში გვხვდება წარმოუდგენლად დიდი, მსგავსი კლიმატური პირობების სხვა ტერიტორიებისგან განსხვავებით, <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="გვიმრანაირნი">გვიმრების</a> რაოდენობა. <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ლათინური ენა">ლათ.</a> Cyathea dealbata (ქვეყანაში ასევე ცნობილია, როგორც ვერცხლის გვიმრა) არის ერთ-ერთი საერთო მიღებული ეროვნული სიმბოლო და გამოსახულია ქვეყნის ეროვნულ გერბზე. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="ეკოლოგია">ეკოლოგია</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=15" title="სექციის რედაქტირება:ეკოლოგია" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=15" title="Edit section's source code: ეკოლოგია">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Torrent_Bay_(1).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Torrent_Bay_%281%29.jpg/250px-Torrent_Bay_%281%29.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Torrent_Bay_%281%29.jpg/375px-Torrent_Bay_%281%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Torrent_Bay_%281%29.jpg/500px-Torrent_Bay_%281%29.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სამხრეთი კუნძული">სამხრეთ კუნძულზე</a> მდებარე, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A_%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98" title="აბელ ტასმანის ეროვნული პარკი">აბელ ტასმანის ეროვნული პარკის</a> ტორენტის სანაპირო.</figcaption></figure> ახალი ზელანდიის ერთ-ერთი ძირითადი სიმბოლოა მისი განსაკუთრებით შენახული მწვანე და სუფთა (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> Green and Clean New Zealand) და 100 %-იანი სუფთა (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> 100% Pure New Zealand) იმიჯი<a href="#cite_note-eco1-27">[27]</a>. ზუსტად ამიტომ გარემო პირობების დაცვისა და შენახვის საკითხები არის ერთ-ერთი უპირატესი ქვეყნის განვითარებაში. 2005 წელს ახალი ზელანდია გახდა მსოფლიოში პირველი ქვეყანა, რომელშიც შემოიღეს ნახშირბადის გადასახადი<a href="#cite_note-eco3-28">[28]</a>. ერთ-ერთ მთავარ პერსპექტიულ მიმართულებად იგეგმება უკვე 2020 წლისთვის მსოფლიოში პირველ ქვეყნად გახდომა, რომელსაც ექნება ნეიტრალური ბალანსი ატმოსფეროში ნახშირბადის გამოყოფის მხრივ, და მასთან ერთად მსოფლიოში ყველაზე სუფთა ქვეყნის სტატუსის მიღების მიღწევის აღიარება<a href="#cite_note-eco37-29">[29]</a>. <table class="wikitable collapsible collapsed"> <tbody><tr> <th>ახალი ზელანდიის ეროვნული პარკები </th></tr> <tr> <th>დასახელება </th> <th>დაარსების წელი </th> <th>ფართობი, კმ² </th> <th class="unsortable">წყარო </th></tr> <tr> <td>ეროვნული პარკი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%94_%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ტე ურევერა (ჯერ არაა დაწერილი)">ტე ურევერა</a> </td> <td style="text-align:right">1954. </td> <td style="text-align:right">2127 </td> <td align="center" style="padding:0"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Lake_Waikaremoana.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Lake_Waikaremoana.jpg/220px-Lake_Waikaremoana.jpg" decoding="async" width="220" height="47" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Lake_Waikaremoana.jpg/330px-Lake_Waikaremoana.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Lake_Waikaremoana.jpg/440px-Lake_Waikaremoana.jpg 2x" data-file-width="6490" data-file-height="1384" /></a><figcaption>Lake Waikaremoana</figcaption></figure> </td></tr> <tr> <td>ეროვნული პარკი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ტონგარირო (ჯერ არაა დაწერილი)">ტონგარირო</a> </td> <td style="text-align:right">1887. </td> <td style="text-align:right">796 </td> <td align="center" style="padding:0"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Tongariro_Mahuia_River_n.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Tongariro_Mahuia_River_n.jpg/220px-Tongariro_Mahuia_River_n.jpg" decoding="async" width="220" height="331" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Tongariro_Mahuia_River_n.jpg/330px-Tongariro_Mahuia_River_n.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Tongariro_Mahuia_River_n.jpg/440px-Tongariro_Mahuia_River_n.jpg 2x" data-file-width="660" data-file-height="993" /></a><figcaption>Tongariro Mahuia River</figcaption></figure> </td></tr> <tr> <td>ეროვნული პარკი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ვანგანუი (ჯერ არაა დაწერილი)">ვანგანუი</a> </td> <td style="text-align:right">1986. </td> <td style="text-align:right">742 </td> <td align="center" style="padding:0"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Whanganui_River.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Whanganui_River.jpg/220px-Whanganui_River.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Whanganui_River.jpg/330px-Whanganui_River.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Whanganui_River.jpg/440px-Whanganui_River.jpg 2x" data-file-width="993" data-file-height="660" /></a><figcaption>Whanganui River</figcaption></figure> </td></tr> <tr> <td>ეროვნული პარკი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ეგმონტი (ჯერ არაა დაწერილი)">ეგმონტი</a> </td> <td style="text-align:right">1900. </td> <td style="text-align:right">335 </td> <td align="center" style="padding:0"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Mt_Taranaki.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Mt_Taranaki.JPG/220px-Mt_Taranaki.JPG" decoding="async" width="220" height="111" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Mt_Taranaki.JPG/330px-Mt_Taranaki.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Mt_Taranaki.JPG/440px-Mt_Taranaki.JPG 2x" data-file-width="535" data-file-height="271" /></a><figcaption>Mt Taranaki</figcaption></figure> </td></tr> <tr> <td>ეროვნული პარკი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="კაჰურანგი (ჯერ არაა დაწერილი)">კაჰურანგი</a> </td> <td style="text-align:right">1996. </td> <td style="text-align:right">4520 </td> <td align="center" style="padding:0"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:HeaphyRiver.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/HeaphyRiver.jpg/220px-HeaphyRiver.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/HeaphyRiver.jpg/330px-HeaphyRiver.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/HeaphyRiver.jpg/440px-HeaphyRiver.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>HeaphyRiver</figcaption></figure> </td></tr> <tr> <td>ეროვნული პარკი <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A_%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="აბელ ტასმანი">აბელ ტასმანი</a> </td> <td style="text-align:right">1942. </td> <td style="text-align:right">225 </td> <td align="center" style="padding:0"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:AbelTasmanNP.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/AbelTasmanNP.jpg/220px-AbelTasmanNP.jpg" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/AbelTasmanNP.jpg/330px-AbelTasmanNP.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/AbelTasmanNP.jpg/440px-AbelTasmanNP.jpg 2x" data-file-width="1440" data-file-height="2160" /></a><figcaption>AbelTasmanNP</figcaption></figure> </td></tr> <tr> <td>ეროვნული პარკი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9C-%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A1%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნელსონ-ლეიკსი (ჯერ არაა დაწერილი)">ნელსონ-ლეიკსი</a> </td> <td style="text-align:right">1956. </td> <td style="text-align:right">1018 </td> <td align="center" style="padding:0"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Lake_Rotoroa.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Lake_Rotoroa.jpg/220px-Lake_Rotoroa.jpg" decoding="async" width="220" height="145" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Lake_Rotoroa.jpg/330px-Lake_Rotoroa.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Lake_Rotoroa.jpg/440px-Lake_Rotoroa.jpg 2x" data-file-width="993" data-file-height="655" /></a><figcaption>Lake Rotoroa</figcaption></figure> </td></tr> <tr> <td>ეროვნული პარკი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="პაპაროა (ჯერ არაა დაწერილი)">პაპაროა</a> </td> <td style="text-align:right">1987. </td> <td style="text-align:right">306 </td> <td align="center" style="padding:0"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Pancake_Rocks,_Punakaiki.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Pancake_Rocks%2C_Punakaiki.jpg/220px-Pancake_Rocks%2C_Punakaiki.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Pancake_Rocks%2C_Punakaiki.jpg/330px-Pancake_Rocks%2C_Punakaiki.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Pancake_Rocks%2C_Punakaiki.jpg/440px-Pancake_Rocks%2C_Punakaiki.jpg 2x" data-file-width="4186" data-file-height="2780" /></a><figcaption>Pancake Rocks, Punakaiki</figcaption></figure> </td></tr> <tr> <td>ეროვნული პარკი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="არტურს პასი (ჯერ არაა დაწერილი)">არტურს პასი</a> </td> <td style="text-align:right">1929. </td> <td style="text-align:right">1144 </td> <td align="center" style="padding:0"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:NZ_arthurs_pass_SI.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/NZ_arthurs_pass_SI.jpg/220px-NZ_arthurs_pass_SI.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/NZ_arthurs_pass_SI.jpg/330px-NZ_arthurs_pass_SI.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/NZ_arthurs_pass_SI.jpg/440px-NZ_arthurs_pass_SI.jpg 2x" data-file-width="1400" data-file-height="1050" /></a><figcaption>NZ arthurs pass SI</figcaption></figure> </td></tr> <tr> <td>ეროვნული პარკი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93_%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="უესტლენდ ტაი პოუტინი (ჯერ არაა დაწერილი)">უესტლენდ ტაი პოუტინი</a> </td> <td style="text-align:right">1960. </td> <td style="text-align:right">1175 </td> <td align="center" style="padding:0"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Franz_Josef_glacier.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Franz_Josef_glacier.JPG/220px-Franz_Josef_glacier.JPG" decoding="async" width="220" height="207" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Franz_Josef_glacier.JPG/330px-Franz_Josef_glacier.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Franz_Josef_glacier.JPG/440px-Franz_Josef_glacier.JPG 2x" data-file-width="558" data-file-height="525" /></a><figcaption>Franz Josef glacier</figcaption></figure> </td></tr> <tr> <td>ეროვნული პარკი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%A2_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="აორაკი/მაუნტ კუკი (ჯერ არაა დაწერილი)">აორაკი/მაუნტ კუკი</a> </td> <td style="text-align:right">1953. </td> <td style="text-align:right">707 </td> <td align="center" style="padding:0"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Hooker_Valley_Pano_MC.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Hooker_Valley_Pano_MC.jpg/220px-Hooker_Valley_Pano_MC.jpg" decoding="async" width="220" height="122" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Hooker_Valley_Pano_MC.jpg/330px-Hooker_Valley_Pano_MC.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Hooker_Valley_Pano_MC.jpg/440px-Hooker_Valley_Pano_MC.jpg 2x" data-file-width="3613" data-file-height="2000" /></a><figcaption>Hooker Valley Pano MC</figcaption></figure> </td></tr> <tr> <td>ეროვნული პარკი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%A2-%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მაუნტ-ასპაირინგი (ჯერ არაა დაწერილი)">მაუნტ-ასპაირინგი</a> </td> <td style="text-align:right">1964. </td> <td style="text-align:right">3555 </td> <td align="center" style="padding:0"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Matukituki_valley.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Matukituki_valley.jpg/220px-Matukituki_valley.jpg" decoding="async" width="220" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Matukituki_valley.jpg/330px-Matukituki_valley.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Matukituki_valley.jpg/440px-Matukituki_valley.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="502" /></a><figcaption>Matukituki valley</figcaption></figure> </td></tr> <tr> <td>ეროვნული პარკი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ფიორდლენდი (ჯერ არაა დაწერილი)">ფიორდლენდი</a> </td> <td style="text-align:right">1952. </td> <td style="text-align:right">12519 </td> <td align="center" style="padding:0"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:MilfordSound.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/MilfordSound.jpg/220px-MilfordSound.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/MilfordSound.jpg/330px-MilfordSound.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/MilfordSound.jpg/440px-MilfordSound.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1364" /></a><figcaption>MilfordSound</figcaption></figure> </td></tr> <tr> <td>ეროვნული პარკი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="რაკიურა (ჯერ არაა დაწერილი)">რაკიურა</a> </td> <td style="text-align:right">2002. </td> <td style="text-align:right">1500 </td> <td align="center" style="padding:0"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Stewart_Island_Rakiura_Track.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Stewart_Island_Rakiura_Track.jpg/220px-Stewart_Island_Rakiura_Track.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Stewart_Island_Rakiura_Track.jpg/330px-Stewart_Island_Rakiura_Track.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Stewart_Island_Rakiura_Track.jpg/440px-Stewart_Island_Rakiura_Track.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>Stewart Island Rakiura Track</figcaption></figure> </td></tr></tbody></table> ქვეყნის კანონმდებლობა განსაზღვრავს დაახლოებით ბუნებრივი ტერიტორიის 60 ტიპს, რომლებიც განეკუთვნებიან დაცვასა და შენახვას, მათ შორის ყველაზე მსხვილი და მნიშვნელოვანი ფორმებია <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98" title="ეროვნული პარკი">ეროვნული პარკები</a> (მათ შორის საზღვაო პარკები), ბუნებრივი, სამეცნიერო, ეკოლოგიური და ტურისტული <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ნაკრძალი">ნაკრძალები</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="რეზერვატი (ჯერ არაა დაწერილი)">რეზერვატები</a>. ქვეყანაში შექმნილია 14 ეროვნული პარკი<a href="#cite_note-eco4-30">[30]</a>, 4 საზღვაო პარკი<a href="#cite_note-eco5-31">[31]</a>, 21 საზღვაო და სანაპირო ნაკრძალი<a href="#cite_note-eco6-32">[32]</a> და 3000-ზე მეტი რეზერვატი. ეროვნული პარკების, დაცვის ქვეშ მყოფი ნაკრძალებისა და ბუნებრივი ტერიტორიების საერთო ფართობი შეადგენს დაახლოებით 6,5 მილიონ ჰექტარს ანუ ქვეყნის საერთო ტერიტორიის დაახლოებით 25 %-ს<a href="#cite_note-eco7-33">[33]</a>. ქვეყანაში ფუნქციონირებს რამდენიმე <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98" title="ზოოპარკი">ზოოპარკი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98" title="ბოტანიკური ბაღი">ბოტანიკური ბაღი</a>, რომელთაგან ყველაზე დიდია ოკლენდის ზოოპარკი, რომელიც გახსნილია 1922 წელს და თავის ტერიტორიაზე ინახავს ცხოველთა 170 სახეობაზე მეტს. ანას გარდა, მსხვილი ზოოპარკები გახსნილია ქალაქებში ველინგტონი და ოკლენდი, და ერთადერთი ზოოპარკი ცხოველთა თავისუფალი შენახვით მუშაობს კრაისტჩერჩში. უნიკალური პარკი შეიქმნა ქალაქ <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%98" title="უანგარეი">უანგარეისთან</a> ახლოს, რომელიც სპეციალიზებულია <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="დიდი კატები">დიდი კატების</a> ქვეოჯახის ცხოველთა შენახვისათვის. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="ბუნებრივი_კატაკლიზმები">ბუნებრივი კატაკლიზმები</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=16" title="სექციის რედაქტირება:ბუნებრივი კატაკლიზმები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=16" title="Edit section's source code: ბუნებრივი კატაკლიზმები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="2010_წლის_მიწისძვრა">2010 წლის მიწისძვრა</h5>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=17" title="სექციის რედაქტირება:2010 წლის მიწისძვრა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=17" title="Edit section's source code: 2010 წლის მიწისძვრა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ძლიერი <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%AB%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%90" title="მიწისძვრა">მიწისძვრა</a> <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90" title="რიხტერის სკალა">მაგნიტუდით</a> 7,1 ბალი მოხდა ახალი ზელანდიის სამხრეთ კუნძულზე არსებულ <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="კენტერბერის რეგიონი">კენტერბერის რეგიონში</a> 4 სექტემბერს, ადგილობრივი დროით 4 საათსა და 35 წუთზე (<a href="/wiki/UTC%2B12:00" title="UTC+12:00">UTC+12:00</a>). <a href="/w/index.php?title=%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ეპიცენტრი (ჯერ არაა დაწერილი)">ეპიცენტრი</a> მდებარეობდა 40 კმ-ით<a href="#cite_note-GeoNet_article-34">[34]</a> კრაისტჩერჩიდან დასავლეთით, ქალაქ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="დარფილდი (ჯერ არაა დაწერილი)">დარფილდთან</a> ახლოს. <a href="/w/index.php?title=%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჰიპოცენტრი (ჯერ არაა დაწერილი)">ჰიპოცენტრი</a> მდებარეობდა სულ 10 კმ სიღრმეზე. <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="2011_წლის_მიწისძვრა">2011 წლის მიწისძვრა</h5>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=18" title="სექციის რედაქტირება:2011 წლის მიწისძვრა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=18" title="Edit section's source code: 2011 წლის მიწისძვრა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> მიწისძვრა მაგნიტუდით 6,3 ბალი მოხდა 22 თებერვალს ახალი ზელანდიის ნაპირებთან. მიწისძვრის ეპიცენტრი მდებარეობდა ქვეყნის სიდიდით მეორე ქალაქ კრაისტჩერჩთან უშუალო სიახლოვეს სამხრეთის კუნძულზე. დაიღუპა 147 ადამიანი. J.P. Morgan-ის მონაცემებით, მიწისძვრა ახალ ზელანდიაში სადაზღვევო კომპანიებს შეიძლება დაუჯდეთ 12 მილიარდი დოლარი. <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="ოზონის_შრის_პრობლემა">ოზონის შრის პრობლემა</h5>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=19" title="სექციის რედაქტირება:ოზონის შრის პრობლემა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=19" title="Edit section's source code: ოზონის შრის პრობლემა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> გიგანტური <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ოზონის ხვრელი">ოზონის ხვრელის</a> არსებობის გამო <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90" title="ანტარქტიდა">ანტარქტიდის</a> თავზე, ახალ ზელანდიაში არსებობს ძალიან ძლიერი ულტრაიისფერი გამოსხივება. როგორც წესი, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="კანის კიბო (ჯერ არაა დაწერილი)">კანის კიბო</a> არის ყველაზე გავრცელებული კიბოს ფორმა ახალ ზელანდიაში. ყოველწლიურად რეგისტრირებულია ამ ავადმყოფობის 67 ათასი შემთხვევა, იმ დროს, როდესაც სხვა ტიპის კიბოსნაირი დაავადებების მხოლოდ 16 ათასი შემთხვევაა წელიწადში. <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90" title="მელანომა">მელანომით</a> დაავადებულთა რაოდენობა ახალ ზელანდიაში და ავსტრალიაში დაახლოებით ოთხჯერ მაღალია, ვიდრე <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90" title="კანადა">კანადაში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%A8" class="mw-redirect" title="აშშ">აშშ</a>-ში და <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" class="mw-redirect" title="დიდი ბრიტანეთი">დიდ ბრიტანეთში</a>. სიტუაცია მწვავდება იმით, რომ ბევრი მაცხოვრებელი — ბრიტანელთა შთამომავალია, რომლებიც ყოველთვის განსხვავდებოდნენ ღია კანის ფერით. ხოლო ღია კანის ფერის მქონე ადამიანს ახალ ზელანდიაში გასარუჯად ყოფნის 15 წუთიც. ღია კანის ფერის მქონე ადამიანმა აუცილებელია გამოიყენოს დამცავი კრემი<a href="#cite_note-35">[35]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ქალაქები">ქალაქები</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=20" title="სექციის რედაქტირება:ქალაქები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=20" title="Edit section's source code: ქალაქები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Auckland_Harbour_View_08_(5642802992).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Auckland_Harbour_View_08_%285642802992%29.jpg/250px-Auckland_Harbour_View_08_%285642802992%29.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Auckland_Harbour_View_08_%285642802992%29.jpg/375px-Auckland_Harbour_View_08_%285642802992%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Auckland_Harbour_View_08_%285642802992%29.jpg/500px-Auckland_Harbour_View_08_%285642802992%29.jpg 2x" data-file-width="5192" data-file-height="3467" /></a><figcaption>ოკლენდის ცათამბჯენები <a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98_(%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90)&action=edit&redlink=1" class="new" title="დევონპორტი (ახალი ზელანდია) (ჯერ არაა დაწერილი)">დევონპორტიდან</a>.</figcaption></figure> 1989 წელს ადგილობრივი თვითმმართველობის რეფორმის შემდეგ ტერმინმა „city“ (თარგმანი ინგლისურიდან „ქალაქი“) ახალ ზელანდიაში მიიღო ორი მნიშვნელობა. 1989 წლამდე ნებისმიერი ქალაქის საბჭო (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> borough council), რომლის მოსახლეობის რაოდენობა იყო 20 ათასზე მეტი, იწოდებოდა როგორც „city“. საბჭოების საზღვრები თითქმის ყოველთვის შეესაბამებოდა დასახლებული პუნქტების საზღვრებს, ამიტომ ქალაქის ტერიტორიებსა (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> urban area) და ადგილობრივი თვითმართველობის რაიონებს (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> local government area) შორის სხვაობა იყო მინიმალური. 1989 წელს ადგილობრივი თვითმართველობის სტრუქტურები მნიშვნელოვნად გაუმჯობესდა. ახალი ოლქები და ქალაქის საბჭოები (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> city council) გახდნენ ფართობით უფრო დიდნი და ისინი უკვე ფლობდნენ არა მარტო ქალაქის, არამედ სასოფლო მიწებსაც. ბევრი დასახლებული ადგილები, რომლებშიც ადრე არსებობდნენ ქალაქის საბჭოები, უკვე იმართებოდა საოლქო საბჭოების მიერ (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> district council). სიტყვა „city“ მას მერე გამოიყენება იმ ძირითადი საქალაქო ტერიტორიების აღწერისათვის, რომლებიც არ იყვნენ დამოკიდებული ადგილობრივი თვითმართველობის ორგანოების საზღვრებზე. <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Rawhiti_Terrace,_view_of_Wellington_(4).JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Rawhiti_Terrace%2C_view_of_Wellington_%284%29.JPG/250px-Rawhiti_Terrace%2C_view_of_Wellington_%284%29.JPG" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Rawhiti_Terrace%2C_view_of_Wellington_%284%29.JPG/375px-Rawhiti_Terrace%2C_view_of_Wellington_%284%29.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Rawhiti_Terrace%2C_view_of_Wellington_%284%29.JPG/500px-Rawhiti_Terrace%2C_view_of_Wellington_%284%29.JPG 2x" data-file-width="4000" data-file-height="3000" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="უელინგტონი">უელინგტონის</a> ხედი „რაუჰიტი ტერას“-იდან.</figcaption></figure> ახალი ზელანდიის სტატისტიკის ბიურო ტერმინს „საქალაქო ტერიტორიები“ (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> urban areas) იყენებს სტატისტიკური მიზნებისათვის. საქალაქო ტერიტორიებს ეკუთვნის მსხვილი ქალაქები (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> cities), პატარა დასახლებული პუნქტები (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> towns) და სხვა <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="კონურბაცია">კონურბაციები</a>, რომელთა მოსახლეობის რაოდენობა სჭარბობს 1000 ადამიანს. ახალი ზელანდიის საქალაქო ტერიტორიები ქმნიან ქალაქის მოსახლეობას. 2001 წლის მოსახლეობის აღწერის მიხედვით ქვეყნის მოსახლეობის 86 %-მდე ცხოვრობდა ქალაქებში. გამოიყოფა საქალაქო ტერიტორიის სამი კლასი: <ul><li>ძირითადი საქალაქო ტერიტორიები (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> main urban areas), რომელთა მოსახლეობის რაოდენობა 30 ათას ადამიანზე მეტია. სულ მათი რაოდენობაა 16, და ახალზელანდიელები ეძახიან მას უბრალოდ „city“.</li> <li>მეორეხარისხობრივი საქალაქო ტერიტორიები (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> secondary urban areas), რომელთა მოსახლეობის რაოდენობა შეადგენს 10-დან 30 ათასამდე ადამიანს. სულ არსებობს 14 ასეთი ტერიტორია.</li> <li>უმნიშვნელო საქალაქო ტერიტორიები (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> Minor urban areas), რომელთა მოსახლეობის რაოდენობა შეადგენს 1-დან 10 ათასამდე ადამიანს.</li></ul> <table class="wikitable sortable"> <tbody><tr> <th align="left">უდიდესი ქალაქები და დასახლებული პუნქტები</th> <th>მოსახლეობა (2007)</th> <th>კოორდინატები </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="ოკლენდი">ოკლენდი</a></td> <td align="right">1 294 000</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=36_50_48.20_S_174_45_54.59_E_">36°50′48″ ს. გ. 174°45′54″ ა. გ. / 36.8467222° ს. გ. 174.7651639° ა. გ. / -36.8467222; 174.7651639</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="უელინგტონი">უელინგტონი</a></td> <td align="right">379 000</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=41_17_11.44_S_174_46_34.78_E_">41°17′11″ ს. გ. 174°46′34″ ა. გ. / 41.2865111° ს. გ. 174.7763278° ა. გ. / -41.2865111; 174.7763278</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%98" title="კრაისტჩერჩი">კრაისტჩერჩი</a></td> <td align="right">378 700</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=43_31_53.89_S_172_38_11.92_E_">43°31′53″ ს. გ. 172°38′11″ ა. გ. / 43.5316361° ს. გ. 172.6366444° ა. გ. / -43.5316361; 172.6366444</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90)" title="ჰამილტონი (ახალი ზელანდია)">ჰამილტონი</a></td> <td align="right">163 900</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=37_47_13.65_S_175_16_58.46_E_">37°47′13″ ს. გ. 175°16′58″ ა. გ. / 37.7871250° ს. გ. 175.2829056° ა. გ. / -37.7871250; 175.2829056</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="დანიდინი">დანიდინი</a></td> <td align="right">114 600</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=45_52_28.41_S_170_30_12.20_E_">45°52′28″ ს. გ. 170°30′12″ ა. გ. / 45.8745583° ს. გ. 170.5033889° ა. გ. / -45.8745583; 170.5033889</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90" title="ტაურანგა">ტაურანგა</a></td> <td align="right">114 200</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=37_41_03.90_S_176_10_12.25_E_">37°41′03″ ს. გ. 176°10′12″ ა. გ. / 37.6844167° ს. გ. 176.1700694° ა. გ. / -37.6844167; 176.1700694</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C-%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98" title="პალმერსტონ-ნორთი">პალმერსტონ-ნორთი</a></td> <td align="right">78 800</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=40_21_20.69_S_175_36_43.88_E_">40°21′20″ ს. გ. 175°36′43″ ა. გ. / 40.3557472° ს. გ. 175.6121889° ა. გ. / -40.3557472; 175.6121889</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A1%E1%83%98" title="ჰეისტინგსი">ჰეისტინგსი</a></td> <td align="right">64 600</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=39_38_36.71_S_176_50_35.50_E_">39°38′36″ ს. გ. 176°50′35″ ა. გ. / 39.6435306° ს. გ. 176.8431944° ა. გ. / -39.6435306; 176.8431944</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90)" title="ნელსონი (ახალი ზელანდია)">ნელსონი</a></td> <td align="right">58 300</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=41_16_14.83_S_173_17_02.40_E_">41°16′14″ ს. გ. 173°17′02″ ა. გ. / 41.2707861° ს. გ. 173.2840000° ა. გ. / -41.2707861; 173.2840000</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98_(%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90)" title="ნეიპირი (ახალი ზელანდია)">ნეიპირი</a></td> <td align="right">57 900</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=39_29_11.08_S_176_54_58.61_E_">39°29′11″ ს. გ. 176°54′58″ ა. გ. / 39.4864111° ს. გ. 176.9162806° ა. გ. / -39.4864111; 176.9162806</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%90" title="როტორუა">როტორუა</a></td> <td align="right">55 500</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=38_07_49.69_S_176_15_01.67_E_">38°07′49″ ს. გ. 176°15′01″ ა. გ. / 38.1304694° ს. გ. 176.2504639° ა. გ. / -38.1304694; 176.2504639</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A3-%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%98" title="ნიუ-პლიმუთი">ნიუ-პლიმუთი</a></td> <td align="right">51 000</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=39_03_28.99_S_174_04_35.16_E_">39°03′28″ ს. გ. 174°04′35″ ა. გ. / 39.0580528° ს. გ. 174.0764333° ა. გ. / -39.0580528; 174.0764333</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%98" title="უანგარეი">უანგარეი</a></td> <td align="right">50 900</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=35_43_22.46_S_174_19_21.98_E_">35°43′22″ ს. გ. 174°19′21″ ა. გ. / 35.7229056° ს. გ. 174.3227722° ა. გ. / -35.7229056; 174.3227722</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ინვერკარგილი">ინვერკარგილი</a></td> <td align="right">47 900</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=46_24_47.00_S_168_21_24.79_E_">46°24′47″ ს. გ. 168°21′24″ ა. გ. / 46.4130556° ს. გ. 168.3568861° ა. გ. / -46.4130556; 168.3568861</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%98" title="უონგანუი">უონგანუი</a></td> <td align="right">39 800</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=39_55_49.17_S_175_02_51.59_E_">39°55′49″ ს. გ. 175°02′51″ ა. გ. / 39.9303250° ს. გ. 175.0476639° ა. გ. / -39.9303250; 175.0476639</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="გიზბორნი">გიზბორნი</a></td> <td align="right">33 600</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=38_39_58.97_S_178_01_33.42_E_">38°39′58″ ს. გ. 178°01′33″ ა. გ. / 38.6663806° ს. გ. 178.0259500° ა. გ. / -38.6663806; 178.0259500</a> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="დროის_სარტყელი">დროის სარტყელი</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=21" title="სექციის რედაქტირება:დროის სარტყელი" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=21" title="Edit section's source code: დროის სარტყელი">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდია მდებარეობს ორი დროის სარტყელში. სამხრეთისა და ჩრდილოეთის კუნძულები, ასევე მათ გარშემო მდებარე მცირე კუნძულები იყენებენ სტანდარტულ ახალზელანდიურ დროს (New Zealand Standard Time ან NZST) და იმყოფებიან 12 საათით წინ <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D" title="მსოფლიო კოორდინირებული დრო">მსოფლიო კოორდინირებულ დროზე</a> (UTC). ჩატემის <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%98" title="არქიპელაგი">არქიპელაგის</a> კუნძულები იყენებენ ჩატემის სტანდარტულ დროს (Chatham Standard Time ან CHAST) და იმყოფებიან 12 საათით და 45 წუთით წინ მსოფლიო კოორდინირებულ დროზე. ზაფხულის პერიოდში საათის ისრები გადაიწევა ერთი საათით წინ და სხვაობა მსოფლიო კოორდინირებულ დროსთან ამ პერიოდში შეადგენს 13 საათს NZST-სთან და 13 საათსა და 45 წუთს CHAST-სთან. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ისტორია">ისტორია</h2>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=22" title="სექციის რედაქტირება:ისტორია" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=22" title="Edit section's source code: ისტორია">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="პოლინეზიური_პერიოდი">პოლინეზიური პერიოდი</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=23" title="სექციის რედაქტირება:პოლინეზიური პერიოდი" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=23" title="Edit section's source code: პოლინეზიური პერიოდი">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Polynesian_Migration.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Polynesian_Migration.svg/250px-Polynesian_Migration.svg.png" decoding="async" width="250" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Polynesian_Migration.svg/375px-Polynesian_Migration.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Polynesian_Migration.svg/500px-Polynesian_Migration.svg.png 2x" data-file-width="551" data-file-height="551" /></a><figcaption>მიიჩნევა, რომ <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="მაორი">მაორები</a> არიან იმ ხალხის წარმომადგენლები, რომლებიც ემიგრირდნენ <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ტაივანი">ტაივანიდან</a> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="მელანეზია">მელანეზიაში</a>, შემდეგ <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="საზოგადოების კუნძულები">საზოგადოების კუნძულების</a> გავლით ახალ ზელანდიაში</figcaption></figure> ახალი ზელანდიის პირველაღმომჩენებად შეიძლება ჩაითვალოს <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="პოლინეზია">აღმოსავლეთ პოლინეზიიდან</a> წამოსულები, რომლებმაც დაიწყეს ამ კუნძულების ათვისება სავარაუდოდ XI—XIV საუკუნეებში. გადმოსახლებულთა რამდენიმე ტალღამ და ახალ ტერიტორიებზე თანდათანობითმა გავრცელებამ შექმნეს ორი, თუნდაც ბევრი რამით მსგავსი, მაგრამ მაინც დამოუკიდებლად განვითარებული კულტურა და ორი ხალხი — <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="მაორი">მაორები</a> (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მაორი ენა">მაორი.</a> Māori) და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მორიორი (ჯერ არაა დაწერილი)">მორიორები</a> (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მაორი ენა">მაორი.</a> Moriori). მორიორები კომპაქტურად ცხოვრობდნენ <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ჩატემის კუნძულები">ჩატემის კუნძულებზე</a>, ხოლო მაორები ჩრდილოეთ და სამხრეთ კუნძულებზე. მაორებს დღევანდელ დღემდე შემორჩათ ლეგენდები პოლინეზიელ ზღვაოსან კუპეზე (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მაორი ენა">მაორი.</a> Kupe), რომელმაც მოაწყო პირველი მოგზაურობა ამ კუნძულებთან მსუბუქი კატამარანებით X საუკუნის შუაში. მან პირველმა დადგა ფეხი ამ ნაპირებზე, რომლებიც იმ მომენტში დაუსახლებელი იყო. ამ ლეგენდების თანახმად რამდენიმე თაობების შემდეგ საოკეანო კანოების დიდმა ფლოტმა დატოვა თავისი კუნძულები, იმისათვის რომ დაუფლებოდნენ ახალ მიწებს. თვითონ კუპესა და კოლონიზატორების ფლოტის არსებობას ეწინააღმდეგება რიგი მკვლევარები, მაგრამ არქეოლოგიური აღმოჩენები ამტკიცებენ პოლინეზიური ათვისების ისტორიას. ზუსტად მაორებს შეხვდა ამ მიწაზე მოსული პირველი ევროპელები. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ევროპული_პერიოდი">ევროპული პერიოდი</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=24" title="სექციის რედაქტირება:ევროპული პერიოდი" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=24" title="Edit section's source code: ევროპული პერიოდი">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ნიდერლანდელები">ნიდერლანდელი</a> მოგზაური <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A_%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="აბელ ტასმანი">აბელ ტასმანი</a> (<a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ნიდერლანდური ენა">ნიდერლ.</a> Abel Janszoon Tasman) იყო პირველი ევროპელი, რომელმაც დაინახა ახალი ზელანდიის ნაპირები 1642 წელს. <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ინგლისელები">ინგლისელი</a> კაპიტანი <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%96_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98" title="ჯეიმზ კუკი">ჯეიმზ კუკი</a> (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> James Cook) ეწვია და გამოიკვლია კუნძულები 1768 წელს. ზუსტად ამ მოგზაურობამ დაუდო დასაწყისი ევროპელების მიერ კუნძულების აქტიური ათვისების პერიოდს. პირველები მათ შორის იყვნენ ვეშაპის დამჭერები, მისიონერები და ვაჭრები, რომლებიც მაშინ აშენებდნენ თავის პატარა და მცირერიცხოვან დასახლებებს ძირითადად სანაპირო ზოლის გასწვრივ. <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Treatyofwaitangi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Treatyofwaitangi.jpg/220px-Treatyofwaitangi.jpg" decoding="async" width="220" height="412" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Treatyofwaitangi.jpg/330px-Treatyofwaitangi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Treatyofwaitangi.jpg/440px-Treatyofwaitangi.jpg 2x" data-file-width="3091" data-file-height="5788" /></a><figcaption>ვაიტანგის შეთანხმების ფურცელი.</figcaption></figure> 1840 წელს ახალი ზელანდიის კოლონიზაციისაკენ <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საფრანგეთი">საფრანგეთის</a> გაძლიერებულ ინტერესებთან დაკავშირებით დიდმა ბრიტანეთმა დანიშნა იქ თავისი პირველი ლეიტენანტ-გუბერნატორი უილიამ ჰობსონი (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> William Hobson). იმავე წლის 6 თებერვალს მისი მონაწილეობით დაიდო შეთანხმება, რომელმაც მიიღო შეთანხმების დადების ადგილის სახელი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ვაიტანგის შეთანხმება (ჯერ არაა დაწერილი)">ვაიტანგის შეთანხმება</a><a href="#cite_note-36">[36]</a>. მიუხედავად იმისა, რომ შეთანხმების ინგლისური ვერსია და მისი თარგმანი მაორის ენაზე სავსებით განსხვავდებოდა ერთმანეთისაგან, ის გახდა საფუძველი ახალი სახელმწიფოს შექმნისათვის და დღესაც კი ძალაშია. შეთანხმების თანახმად, ახალი ზელანდია გადავიდა ბრიტანეთის მონარქიის მფლობელობაში, მაგრამ ამასთან ერთად მაორებს გარანტია ეძლეოდათ ყველა მათი უფლებების შენარჩუნებაში, ქონებრივის ჩათვლით. შეთანხმება გახდა ბაზა პირობების შექმნისთვის, რომლებიც დაეხმარება თანამშრომლობისა და ურთიერთობის განვითარებას ევროპელ დასახლებულებსა და მაორის ტომებს შორის. ამავე დროს, ვაჭრობის განვითარებამ, ცხოვრების პირობების გაუმჯობესებამ და მაორებისათვის ცეცხლსასროლი იარაღის შოვნის შესაძლებლობამ გაამახვილა ყურადღება მიწაზე დავისაკენ. XIX საუკუნის 60—70-იან წლებში ამ პრობლემის გამო შეჯახებები გახდა მიზეზი სისხლისმღვრელი <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ახალი ზელანდიის მიწების ომები">ახალი ზელანდიის მიწების ომებისა</a> (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> New Zealand Land Wars), რის შედეგადაც მაორებმა დაკარგეს თავისი მიწების დიდი ნაწილი. ჰობსონის შემდეგ ახალი ზელანდიის გუბერნატორი გახდა რობერტ ფიც როი, რომლის მართვის სტილის წინააღმდეგ პროტესტებმა გამოიწვია მისი გადადგომა (1845 წლის 18 ნოემბერი). მაორებს შორის სეპარატისტული ტენდენციები გრძელდებოდა XX საუკუნის დასაწყისამდე, მაგრამ ახალზელანდიელი ხელისუფლების ჭკვიანური პოლიტიკის გამო, სეპარატისტულმა მოძრაობამ დაკარგა მხარდაჭერა. პირობითად აქტიური სეპარატიზმის შეწყვეტა ითვლება მაორების პარლამენტის დათხოვნის თარიღი 1902 წელს. 1850-იანი წლების შუაში ახალმა ზელანდიამ მიიღო შეზღუდული თვითმმართველობის უფლება, ხოლო იმავე საუკუნის 90-იანი წლების ბოლოს იგი ფაქტობრივად გახდა დამოუკიდებელი სახელმწიფო. 1893 წელს ახალი ზელანდია გახდა პირველი ქვეყანა მსოფლიოში, სადაც ქალებს მიეცათ თანაბარი საარჩევნო უფლებები. <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Von_Tempsky%27s_death_Kennett_Watkins.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Von_Tempsky%27s_death_Kennett_Watkins.jpg/250px-Von_Tempsky%27s_death_Kennett_Watkins.jpg" decoding="async" width="250" height="175" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Von_Tempsky%27s_death_Kennett_Watkins.jpg/375px-Von_Tempsky%27s_death_Kennett_Watkins.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Von_Tempsky%27s_death_Kennett_Watkins.jpg/500px-Von_Tempsky%27s_death_Kennett_Watkins.jpg 2x" data-file-width="3100" data-file-height="2176" /></a><figcaption>ახალზელანდიური ომები მიწისთვის. <a href="/wiki/1868" title="1868">1868</a> წლის ნახატი.</figcaption></figure> 1901 წელს ახალმა ზელანდიამ უარი თქვა შესაძლო მიერთებაზე ავსტრალიის კავშირთან, ხოლო 1907 წელს <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90" title="კანადა">კანადისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="ავსტრალია">ავსტრალიის</a> შემდეგ გამოცხადდა დამოუკიდებელ დომინიონად. მიუხედავად ამისა, რომ დიდი ხნის განმავლობაში, როგორც ბრიტანეთის იმპერიის ყველა დომინიონი, ქვეყანას ჰქონდა დამოუკიდებელი მმართველობა, საკუთარი საშინაო და საგარეო პოლიტიკა და განვითარებული ეკონომიკა, ფორმალურად ის გახდა მთლიანად დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ მხოლოდ 1947 წელს. 1947 წლის 25 ნოემბერს მიღებული იქნა კანონი ვესტმინსტერის სტატუტის (Statute of Westminster Adoption Act 1947) შესახებ. ზუსტად იმ დროს ქვეყანა ფორმალურად დათანხმდა დიდი ბრიტანეთის წინადადებას 1931 წლის ვესტმინსტერის სტატუტის (Statute of Westminster 1931) თანახმად ყველა თავისი დომინიონებისთვის მთლიანი დამოუკიდებლობის მინიჭების შესახებ. სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის პროცესის დამაგრებამ მიიღო თავისი დაბოლოვება მხოლოდ 1986 წელს, როდესაც კონსტიტუციური კრიზისის დროს მიღებულ იქნა 1986 წლის კონსტიტუციური აქტი (Constitution Act 1986). ახალმა ზელანდიამ მიიღო აქტიური მონაწილეობა <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="პირველი მსოფლიო ომი">პირველ მსოფლიო ომში</a>. 1914—1918 წლების პერიოდში დაახლოებით 103 000 ახალზელანდიელი შევიდა ახალზელანდიური და ბრიტანული საბრძოლო ქვედანაყოფების შემადგენლობაში (მათგან დაახლოებით 3000 შედგებოდა მაორებისგან და სხვა წყნარი ოკეანის ხალხის წარმომადგებლებისგან). ბევრი ქალი მიდიოდა ევროპულ ფრონტზე, როგორც მედდები. 16 697 ახალზელანდიელი დაიღუპა ბრძოლებში, ხოლო კიდევ 41 317 დაიჭრა. საბრძოლო ოპერაციების დროს ახალმა ზელანდიამ გერმანიის სამოას (მოგვიანებით დასავლეთ სამოა და დღეს <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%90" title="სამოა">სამოა</a>) ოკუპაცია მოახდინა და 1962 წელს დამოუკიდებლობის მიღწევამდე ეს კუნძულები იმყოფებოდნენ ახალი ზელანდიის მმართველობის ქვეშ. ერთ-ერთმა პირველმა, უკვე 1939 წლის 3 სექტემბერს, ახალმა ზელანდიამ გამოაცხადა <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="მეორე მსოფლიო ომი">მეორე მსოფლიო ომში</a> თავისი ჩაბმის შესახებ. ომის პირველივე დღეებში ფორმირებულმა მე-2 ახალზელანდიურმა საექსპედიციო კორპუსმა მიიღო საბრძოლო ნათლობა უკვე 1940 წლის თებერვალში <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%94" title="ეგვიპტე">ეგვიპტეში</a> და ომის დამთავრებამდე შედიოდა დიდი ბრიტანეთის მე-8 არმიის შემადგენლობაში. დაახლოებით 140 000 ახალზელანდიელმა მიიღო უშუალო მონაწილეობა ბრძოლებში ევროპაში, ჩრდილოეთ აფრიკაში, ახლო აღმოსავლეთში და წყნარ ოკეანეში, ხოლო კიდევ დაახლოებით 100 000 ადამიანი გადიოდა სამსახურს ეროვნული თავდაცვის ქვედანაყოფის შემადგენლობაში ქვეყნის ტერიტორიაზე. ახალი ზელანდიის არმიის ნაწილები მონაწილეობას იღებდნენ <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="იაპონია">იაპონიის</a> ოკუპაციაში. ახალი ზელანდიის საავიაციო ქვედანაყოფები მონაწილეობდნენ დასავლეთ ბერლინის ავიამომარაგებაში მისი <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90" title="ბერლინის ბლოკადა">ბლოკადის</a> დროს <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%99" class="mw-redirect" title="სსრკ">სსრკს</a> მხრიდან 1948—1949 წლებში. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="თანამედროვე_ისტორია">თანამედროვე ისტორია</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=25" title="სექციის რედაქტირება:თანამედროვე ისტორია" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=25" title="Edit section's source code: თანამედროვე ისტორია">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:1-NZ-Auckland,-HSBC.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/1-NZ-Auckland%2C-HSBC.jpg/250px-1-NZ-Auckland%2C-HSBC.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/1-NZ-Auckland%2C-HSBC.jpg/375px-1-NZ-Auckland%2C-HSBC.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/1-NZ-Auckland%2C-HSBC.jpg/500px-1-NZ-Auckland%2C-HSBC.jpg 2x" data-file-width="1025" data-file-height="683" /></a><figcaption><a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="ოკლენდი">ოკლენდის</a> ცენტრალური ნაწილის სანაპირო.</figcaption></figure> მიუხედავად იმისა, რომ ომისშემდგომ წლებში მსოფლიოში განვითარებულმა მოვლენებმა მაინც შეინარჩუნა ახალი ზელანდიის ტრადიციული მეგობრული ურთიერთობა დიდ ბრიტანეთთან, მოიტანა ის, რომ აშშ გახდა მისთვის ძირითადი ეკონომიკური, პოლიტიკური და სამხედრო პარტნიორი. ახალი მსოფლიო მოწყობის რეალობის ანარეკლი გახდა 1951 წელს უსაფრთხოების წყნაროკეანური პაქტი — <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1,_%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%A8-%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ავსტრალიის, ახალი ზელანდიისა და აშშ-ის დაცვის ხელშეკრულება">ავსტრალიის, ახალი ზელანდიისა და აშშ-ის დაცვის ხელშეკრულება</a> (<a href="/wiki/ANZUS" class="mw-redirect" title="ANZUS">ANZUS</a>). ამ პაქტის უპირველესი ამოცანა გახდა წყნარ ოკეანეში უსაფრთხოებისთვის სამუშაოთა კოორდინაცია, ხოლო შემდგომში მოქმედების სფერო გაფართოვდა <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94" title="ინდოეთის ოკეანე">ინდოეთის ოკეანეზეც</a>. 1954 წელს ახალმა ზელანდია ავსტრალიასთან, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საფრანგეთი">საფრანგეთთან</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="პაკისტანი">პაკისტანთან</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ფილიპინები">ფილიპინებთან</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="ტაილანდი">ტაილანდთან</a>, დიდ ბრიტანეთთან და აშშ-სთან ერთად შევიდა სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის ხელშეკრულების ორგანიზაციაში (СЕАТО), რომლის ძირითადი ამოცანა გახდა სსრკ-სა და სოციალისტური ქვეყნების ბანაკის სამხედრო გავლენისადმი წინააღმდეგობის გაწევა სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიაში. უკავია რა უნიკალური რეგიონალური და ეკონომიკური მდგომარეობა წყნარ ოკეანეში, 1984 წელს ახალმა ზელანდიამ კარდინალურად შეცვალა თავისი სამხედრო დოქტრინა, მონაწილეობა თავდაცვით ინიციატივებში და სამხედრო პოლიტიკა. გაითვალისწინა რა პოტენციური საფრთხე, ახალმა ზელანდიამ შემოიღო აკრძალვა თავის ტერიტორიულ წყლებში ბირთვული იარაღით და ბირთვული ენერგეტიკული მოწყობილობებით აღჭურვილი <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98" title="გემი">გემების</a> შესვლაზე. რადგანაც ეს გადაწყვეტილება, უპირველეს ყოვლისა, ეხებოდა აშშ-ის სამხედრო-საზღვაო ფლოტს, ამიტომ 1986 წელს ამერიკელებმა განაცხადეს ახალი ზელანდიის უსაფრთხოების უზრუნველყოფაში მონაწილეობზე თავისი მოვალეობის შეწყვეტის შესახებ. მთელი შემდგომი წლების განმავლობაში ეს საკითხი მუდამ მოქმედებს ახალი ზელანდიის აშშ-სთან ურთიერთობაზე, მაგრამ ამავე დროს ახალი ზელანდია და აშშ აგრძელებენ შეინარჩუნონ სხვა პარტნიორული ურთიერთობა. ახალი ზელანდიის აქტიური მონაწილეობის გაგრძელებამ რეგიონში ანტიბირთვული პოლიტიკის განვითარებაზე და მოწოდებამ საფრანგეთის მიერ წარმოებული ბირთვული გამოცდების ატოლ <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%90" title="მურუროა">მურუროაზე</a> და მთლიანად წყნარ ოკეანეში ჩატარების შეწყვეტაზე, გახადა მიზეზი 1985 წლის ივლისში ორგანიზაცია <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="გრინპისი">გრინპისის</a> კუთვნილი გემის Rainbow Warrior-ის აფეთქებისა საფრანგეთის საგარეო დაზვერვის აგენტების მიერ ახალი ზელანდიის პორტ <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="ოკლენდი">ოკლენდში</a>. 1987 წელს ახალმა ზელანდიამ პირველად მსოფლიოში შესაბამისი კანონის მიღებით გამოაცხადა თავისი ტერიტორია უბირთვო ზონად. ამ სტატუსის მიღების შედეგად, ახალმა ზელანდიამ შემოიღო აკრძალვა ბირთვული იარაღით აღჭურვილი გემებისა და ბირთვული ძალოვანი მოწყობილობების თავის ტერიტორიულ წყლებში შესვლაზე, რამაც მნიშვნელოვნად შეზღუდა აშშ-ის სამხედრო-საზღვაო ძალების გემების შესვლის შესაძლებლობა ახალი ზელანდიის პორტებში. ახალი ზელანდიის ამ ნაბიჯებმა მოიტანა ის, რომ, აშშ-მა განაცხადა მოიხსნას პასუხისმგებლობა ახალი ზელანდიის უსაფრთხოების უზრუნველყოფაზე, ხოლო ქვეყნის ფორმალური მონაწილეობა ANZUS-ში გაყინა, ამასთან ერთად ყველა სხვა სამხედრო და დაზვერვით სფეროებში თანამშრომლობის ურთიერთობა ამ ორ სახელმწიფოებს შორის აქტიურად ვითარდება. დღეისათვის ახალი ზელანდია აგრძელებს განვითარებას, როგორც დამოუკიდებელი, დემოკრატიული ქვეყანა და საერთაშორისო ეკონომიკური და პოლიტიკური ურთიერთობის აქტიური მონაწილე, რომელიც განსაკუთრებულ ყურადღებას უთმობს ურთიერთკავშირების გამყარებასა და განვითარებას აზია-წვნარი ოკეანის რეგიონის ქვეყნებს შორის. 2013 წლის აპრილში ქვეყანაში ლეგალიზებული გახდა ერთსქესიანთა ქორწინება<a href="#cite_note-37">[37]</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="სახელმწიფო-პოლიტიკური_წყობა"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.AE.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.9B.E1.83.AC.E1.83.98.E1.83.A4.E1.83.9D-.E1.83.9E.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A2.E1.83.98.E1.83.99.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98_.E1.83.AC.E1.83.A7.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90">სახელმწიფო-პოლიტიკური წყობა</h2>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=26" title="სექციის რედაქტირება:სახელმწიფო-პოლიტიკური წყობა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=26" title="Edit section's source code: სახელმწიფო-პოლიტიკური წყობა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="სახელმწიფო_წყობის_პრინციპები"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.AE.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.9B.E1.83.AC.E1.83.98.E1.83.A4.E1.83.9D_.E1.83.AC.E1.83.A7.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.9E.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.AA.E1.83.98.E1.83.9E.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98">სახელმწიფო წყობის პრინციპები</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=27" title="სექციის რედაქტირება:სახელმწიფო წყობის პრინციპები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=27" title="Edit section's source code: სახელმწიფო წყობის პრინციპები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:John_Key_headshot.jpg" class="mw-file-description"><img alt="A smiling man wearing a white shirt with a green tie and black jacket" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/John_Key_headshot.jpg/140px-John_Key_headshot.jpg" decoding="async" width="140" height="191" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/John_Key_headshot.jpg/210px-John_Key_headshot.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/John_Key_headshot.jpg/280px-John_Key_headshot.jpg 2x" data-file-width="315" data-file-height="430" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%9D%E1%83%9C_%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჯონ ქეი (ჯერ არაა დაწერილი)">ჯონ ქეი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0-%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98" title="ახალი ზელანდიის პრემიერ-მინისტრი">ახალი ზელანდიის პრემიერ-მინისტრი</a> 2008 წლიდან.</figcaption></figure> ახალი ზელანდია არის <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D" class="mw-redirect" title="უნიტარული სახელმწიფო">უნიტარული სახელმწიფო</a>, რომელიც დაფუძნებულია <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90" title="კონსტიტუციური მონარქია">კონსტიტუციური მონარქიის</a> პრინციპებზე და საპარლამენტო დემოკრატიაზე. სახელმწიფო წყობის სისტემის საფუძველში ჩადებულია <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90" class="mw-redirect" title="ვესტმინსტერის სისტემა">ვესტმინსტერული მოდელის</a> პარლამენტარიზმის პრინციპი. ახალი ზელანდია <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A3" title="ტოკელაუ">ტოკელაუსთან</a>, ანტარქტიკულ როსას ტერიტორიასთან და თავისუფალ ასოციაციაში მყოფ სახელმწიფოებთან <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კუკის კუნძულები">კუკის კუნძულებთან</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%94" title="ნიუე">ნიუესთან</a> ერთად შეადგენს <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D" title="ახალი ზელანდიის სამეფო">ახალი ზელანდიის სამეფოს</a>. ახალ ზელანდიაში არ არსებობს კოდიფიცირებული <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="კონსტიტუცია">კონსტიტუცია</a>, მაგრამ არსებობს მთელი რიგი კონსტიტუციური ბრძანებულებები, რომელთაგან პირველი მიღებულია 1846 წელს, ხოლო უკანასკნელი 1986 წელს. კონსტიტუციური ბრძანებულებები, კონსტიტუციური ჩვევები და სხვა საკანონმდებლო აქტები ადგენენ სახელმწიფო წყობის ძირითად პრინციპებს. ბრიტანეთის კანონმდებლობის ზოგიერთი აქტების რიცხვი ისტორიულად შევიდა ახალი ზელანდიის საკონსტიტუციო ბაზაში. მათგან ერთ-ერთი მთავარია <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_1689" title="უფლებათა ბილი 1689">უფლებათა ბილი 1689</a> წლისა და 1852 წლის საკონსტიტუციო ბრძანება. ქვეყნის პოლიტიკურ ცხოვრებაში ხდებოდა რამდენიმე მცდელობა შემოღებულიყო ქვეყნის ერთიანი კონსტიტუცია (ყველაზე ბოლოს, 1986 წელს, მაგრამ მან მხარდაჭერა ვერ მოიპოვა). მეზობელი ავსტრალიისაგან განსხვავებით, ახალ ზელანდიაში არ გამართულა <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98" title="რეფერენდუმი">რეფერენდუმები</a> რესპუბლიკური მართვის ფორმაზე გადასვლასთან დაკავშირებულ საკითხებზე, ხოლო განხილვები შემოიფარგლება პოლიტიკური დებატებით და ყველა მხარეს ამ საკითხზე უკავია პოზიცია პოლიტიკური დიალოგის გაგრძელების აუცილებლობაზე. ქვეყნის ორ ძირითად პარტიას აქვს ურთიერთსაწინააღმდეგო აზრი ამ მოცემულ საკითხზე — <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ახალი ზელანდიის ლეიბორისტული პარტია (ჯერ არაა დაწერილი)">ლეიბორისტები</a> აღიარებენ ქვეყნის რესპუბლიკად გამოცხადების შესაძლებლობას, ხოლო <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ახალი ზელანდიის ეროვნული პარტია (ჯერ არაა დაწერილი)">ახალი ზელანდიის ეროვნული პარტია</a> გამოდის ქვეყნის არსებული სტატუსის შენარჩუნებაზე. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="სახელმწიფო_ხელისუფლების_უმაღლესი_ორგანოები"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.AE.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.9B.E1.83.AC.E1.83.98.E1.83.A4.E1.83.9D_.E1.83.AE.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.A3.E1.83.A4.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.A3.E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.A6.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.98_.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.92.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.9D.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98">სახელმწიფო ხელისუფლების უმაღლესი ორგანოები</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=28" title="სექციის რედაქტირება:სახელმწიფო ხელისუფლების უმაღლესი ორგანოები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=28" title="Edit section's source code: სახელმწიფო ხელისუფლების უმაღლესი ორგანოები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="სახელმწიფოს_მეთაური">სახელმწიფოს მეთაური</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=29" title="სექციის რედაქტირება:სახელმწიფოს მეთაური" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=29" title="Edit section's source code: სახელმწიფოს მეთაური">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4671289/mw-parser-output/.tmulti">.mw-parser-output .tmulti .multiimageinner{display:flex;flex-direction:column}.mw-parser-output .tmulti .trow{display:flex;flex-direction:row;clear:left;flex-wrap:wrap;width:100%;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{margin:1px;float:left}.mw-parser-output .tmulti .theader{clear:both;font-weight:bold;text-align:center;align-self:center;background-color:transparent;width:100%}.mw-parser-output .tmulti .thumbcaption{background-color:transparent}.mw-parser-output .tmulti .text-align-left{text-align:left}.mw-parser-output .tmulti .text-align-right{text-align:right}.mw-parser-output .tmulti .text-align-center{text-align:center}@media all and (max-width:720px){.mw-parser-output .tmulti .thumbinner{width:100%!important;box-sizing:border-box;max-width:none!important;align-items:center}.mw-parser-output .tmulti .trow{justify-content:center}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{float:none!important;max-width:100%!important;box-sizing:border-box;text-align:center}.mw-parser-output .tmulti .tsingle .thumbcaption{text-align:left}.mw-parser-output .tmulti .trow>.thumbcaption{text-align:center}}</style><div class="thumb tmulti tright"><div class="thumbinner multiimageinner" style="სიგანე:292px;max-width:292px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="სიგანე:148px;max-width:148px"><div class="thumbimage" style="height:184px;overflow:hidden"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Charles,_Prince_of_Wales_in_2021_(cropped)_(3).jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Charles%2C_Prince_of_Wales_in_2021_%28cropped%29_%283%29.jpg/146px-Charles%2C_Prince_of_Wales_in_2021_%28cropped%29_%283%29.jpg" decoding="async" width="146" height="185" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Charles%2C_Prince_of_Wales_in_2021_%28cropped%29_%283%29.jpg/219px-Charles%2C_Prince_of_Wales_in_2021_%28cropped%29_%283%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Charles%2C_Prince_of_Wales_in_2021_%28cropped%29_%283%29.jpg/292px-Charles%2C_Prince_of_Wales_in_2021_%28cropped%29_%283%29.jpg 2x" data-file-width="915" data-file-height="1159" /></a></div><div class="thumbcaption"><div class="center"><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%96_III" title="ჩარლზ III">ჩარლზ III</a></div></div></div><div class="tsingle" style="სიგანე:140px;max-width:140px"><div class="thumbimage" style="height:184px;overflow:hidden"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Jerry_Mateparae.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Jerry_Mateparae.jpg/138px-Jerry_Mateparae.jpg" decoding="async" width="138" height="185" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Jerry_Mateparae.jpg/207px-Jerry_Mateparae.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Jerry_Mateparae.jpg/276px-Jerry_Mateparae.jpg 2x" data-file-width="587" data-file-height="786" /></a></div><div class="thumbcaption"><div class="center"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჯერი მატეპარაი (ჯერ არაა დაწერილი)">ჯერი მატეპარაი</a></div></div></div></div><div class="trow" style="display:flex"><div class="thumbcaption">ახალი ზელანდიის mefe და მეფისნაცვალი, მთავარმმართველი.</div></div></div></div> სახელმწიფოს მეთაურია <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90" title="ახალი ზელანდიის მონარქია">ახალი ზელანდიის მონარქი</a>. 2022 წლის 8 სექტემბრიდან ტახტზე იმყოფება მეფე <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%96_IIII&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჩარლზ IIII (ჯერ არაა დაწერილი)">ჩარლზ IIII</a> მისი ოფიციალური ტიტულია — ჩარლზ მესამე, ღვთის წყალობით ახალი ზელანდიისა და მისი სხვა სამეფოებისა და ტერიტორიების მეფე, თანამეგობრობის მეთაური, რწმენის დამცველი (Chares the Third, By the Grace of God, King of New Zealand and Her other Realms and Territories, Head of the Commonwealth, Defender of the Faith). მონარქის სტატუსი გამომდინარეობს კონსტიტუციური პრინციპიდან „მეფობს, მაგრამ არ მართავს“ (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> reign but not rule) და მონარქს არ აქვს მნიშვნელოვანი პოლიტიკური გავლენა, ინარჩუნებს რა პოლიტიკურ ნეიტრალიტეტს. მიუხედავად ამისა, ზოგიერთი ფუნქციები კანონმდებლივად მიმაგრებულია მონარქზე და მხოლოდ მას შეუძლია მისი გამოყენება. ყველაზე უფრო მთავარი უფლებამოსილებაა — <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A-%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="გენერალ-გუბერნატორი">გენერალ-გუბერნატორის</a> დანიშვნა და მისი დანიშვნისას ბრძანებაზე ხელმოწერა; ქვეყნის პარლამენტის მოწვევის ან დათხოვნის გამოცხადება<a href="#cite_note-38">[38]</a>. ახალი ზელანდია, ერთა თანამეგობრობის მთელ რიგ სხვა ქვეყნებთან ერთად, უერთდება მონარქის გაყოფის პრინციპს, რომელიც ჩადებულია <a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A4%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_1926_%E1%83%AC%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბალფურის 1926 წლის დეკლარაცია (ჯერ არაა დაწერილი)">ბალფურის 1926 წლის დეკლარაციაში</a>. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="გენერალ-გუბერნატორი">გენერალ-გუბერნატორი</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=30" title="სექციის რედაქტირება:გენერალ-გუბერნატორი" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=30" title="Edit section's source code: გენერალ-გუბერნატორი">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ქვეყნის ტერიტორიაზე მონარქის ინტერესებს წარმოადგენს ახალი ზელანდიის გენერალ-გუბერნატორი (ოფიციალური ტიტული — ახალი ზელანდიის გენერალ-გუბერნატორი და უმაღლესი მთავარსარდალი (Governor-General and Commander-in-Chief in and over New Zealand)), რომელსაც ნიშნავს მონარქი <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0-%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98" title="პრემიერ-მინისტრი">პრემიერ-მინისტრის</a> რეკომენდაციით, როგორც წესი ხუთი წლის ვადით. გენერალ-გუბერნატორის ფიცს იღებს ახალი ზელანდიის უმაღლესი მოითსამართლე. გენერალ-გუბერნატორის ძირითადი მოვალეობაა მონარქის ინტერესების წარდგენა, და მისი ფუნქციებიშეზღუდულია საკონსტიტუციო სამართლის გარანტის როლით, ცერემონიებში მონაწილეობის მიღების მოვალეობით და სამოქალაქო აქტივობით. საკონსტიტუციო სამართლის გარანტის ხარისხში გენერალ-გუბერნატორი უზრუნველყოფს ლეგიტიმურობასა და თანმიმდევრობას ქვეყნის მთავრობის მუშაობაში და ასრულებს რიგ ფორმალურ საკანონმდებლო მოქმედებებს, რომლის რეკომენდაციასაც იძლევა ქვეყნის პრემიერ-მინისტრი და მეფის პრეროგატივები, როგორც მაგალითად, პარლამენტის დათხოვნა მიმდინარე რიგითი არჩევნების წინ ან პრემიერ-მინისტრის დანიშვნა. თავისი ცერემონიალური ფუნქციების შესრულების დროს გენერალ-გუბერნატორი ესწრება პარლამენტის ახალი სესიის გახსნის ცერემონიას, იღებს რწმუნებათა სიგელებს ახალ ზელანდიაში სხვა ქვეყნების ახლად დანიშნული ელჩებისაგან, უძღვება სხვა სახელმწიფოებისა და მთავრობების მეთაურების მიღებებს ახალ ზელანდიაში. საზოგადოებრივი სამუშაოს სფეროში გენერალ-გუბერნატორი და მისი მეუღლე მონაწილეობენ ბევრ სხვადასხვა სახის სამუშაოებში საქველმოქმედო ორგანიზაციებთან ერთად და ესწრებიან სამოქალაქო ცერემონიებს<a href="#cite_note-39">[39]</a>. 1967 წლიდან გენერალ-გუბერნატორის პოსტზე ინიშნებიან მხოლოდ ახალი ზელანდიის მოქალაქეები. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="პარლამენტი">პარლამენტი</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=31" title="სექციის რედაქტირება:პარლამენტი" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=31" title="Edit section's source code: პარლამენტი">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Bowen_House_Beehive_Parliament.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Bowen_House_Beehive_Parliament.JPG/250px-Bowen_House_Beehive_Parliament.JPG" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Bowen_House_Beehive_Parliament.JPG/375px-Bowen_House_Beehive_Parliament.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Bowen_House_Beehive_Parliament.JPG/500px-Bowen_House_Beehive_Parliament.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ახალი ზელანდიის მთავრობა (ჯერ არაა დაწერილი)">ახალი ზელანდიის მთავრობის</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%90_(%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90)&action=edit&redlink=1" class="new" title="სკა (ახალი ზელანდია) (ჯერ არაა დაწერილი)">„სკა“</a> და პარლამენტის შენობა (მარჯვნივ) უელინგტონში.</figcaption></figure> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98" title="ახალი ზელანდიის პარლამენტი">ახალი ზელანდიის პარლამენტი</a> შედგება ქვეყნის მონარქისგან (ყოველდღიური მოღვაწეობით წარმოდგენილია გენერალ-გუბერნატორით) და ერთპალატიანი წარმომადგენლობითი პალატით. პარლამენტი არის ქვეყნის <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="საკანონმდებლო ხელისუფლება (ჯერ არაა დაწერილი)">საკანონმდებლო ხელისუფლების</a> უმაღლესი ორგანო. მონარქის როლი პარლამენტის მუშაობაში გამომდინარეობს თვითონ პარლამენტის მოწვევისა და დათხოვნის ფუნქციებში და სამეფო სანქციების დადებაში საკანონმდებლო აქტებზე, რომელსაც იღებს წარმომადგენელთა პალატა. ქვეყნის პირველი პარლამენტი შეიქმნა 1852 წელს. პარლამენტის სხდომების ადმინისტრაციულ მართვას ეწევა მისი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="სპიკერი (ჯერ არაა დაწერილი)">სპიკერი</a><a href="#cite_note-pwr3-40">[40]</a>. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="წარმომადგენელთა_პალატა">წარმომადგენელთა პალატა</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=32" title="სექციის რედაქტირება:წარმომადგენელთა პალატა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=32" title="Edit section's source code: წარმომადგენელთა პალატა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის წარმომადგენელთა პალატა (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> New Zealand House of Representatives) შედგება 120 წევრისაგან. წარმომადგენელთა პალატის წევრები ირჩევიან სამ წელიწადში ერთხელ საყოველთაო ეროვნული არჩევნების დროს, რომელიც ტარდება პროპორციული საარჩევნო სისტემის პრინციპებით. თავისი წევრების რაოდენობიდან წარმომადგენელთა პალატა ირჩევს ქვეყნის მინისტრთა კაბინეტის წევრებსა და პრემიერ-მინისტრს. 1951 წლიდან წარმომადგენელთა პალატა არის ქვეყნის პარლამენტის ერთადერთი პალატა. 1947 წელს ვესტმინსტერის სტატუსის მიღების შემდეგ წარმომადგენელთა პალატა გახდა ქვეყნის უმაღლესი არჩევითი საკანონმდებლო ორგანო. ისტორიულ ტრადიციებზე დაფუძნებული, ახალი ზელანდიის წარმომადგენელთა პალატა თავის სტრუქტურაში და ორგანიზაციაში იქმნებოდა ვესტმინსტერის პარლამენტარიზმის მოდელის პრინციპებზე. მნიშვნელოვანი ცვლილებები ასეთ მოდელში დაიწყო მხოლოდ XX საუკუნის 50-იან წლებში — 1951 წელს გაუქმდა უმაღლესი საკანონმდებლო საბჭო, და პარლამენტი გახდა ერთპალატიანი; შეიცვალა პალატის მუშაობის პროცედურა; გაიზარდა სპიკერის მუშაობის როლი და მნიშვნელობა. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="მთავრობის_მეთაური">მთავრობის მეთაური</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=33" title="სექციის რედაქტირება:მთავრობის მეთაური" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=33" title="Edit section's source code: მთავრობის მეთაური">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის მთავრობის მეთაური არის <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0-%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98" title="ახალი ზელანდიის პრემიერ-მინისტრი">პრემიერ-მინისტრი</a><a href="#cite_note-41">[41]</a>. ქვეყნის პრემიერ-მინისტრი ხდება პარტიული ფრაქციის ლიდერი, რომელმაც მიიღო ყველაზე მეტი ხმები (მათ შორის, კოალიციური უმრავლესობაც) წარმომადგენელთა პალატაში არჩევნების დროს. პრემიერ-მინისტრი ინიშნება თავის პოსტზე გენერალ-გუბერნატორის მიერ<a href="#cite_note-42">[42]</a>. როგორც სხვა ბევრ შემთხვევაში, ახალ ზელანდიაში ამა თუ იმ სახელმწიფო მოღვაწეების გამომხატველი როლზე, ქვეყნის პრემიერ-მინისტრის მოვალეობებს არ აქვს საკანონმდებლო გამოხატულება და ბევრი რამით განისაზღვრება კონსტიტუციური ჩვევებით. მისი მდგომარეობა წარმომადგენელთა პალატის სხვა წევრებს შორის განისაზღვრება პრინციპით <a href="/wiki/Primus_inter_pares" title="Primus inter pares">„პირველი თანასწორებს შორის“</a> და, უკავია რა უმაღლესი ადმინისტრაციული თანამდებობა, პრემიერ-მინისტრი, მაინც ვალდებულია გაიზიაროს მინისტრთა კაბინეტის გადაწყვეტილებები. ახალი ზელანდიის პრემიერ-მინისტრის ძირითად უფლებებსა და ვალდებულებებს შორის შეიძლება გამოვყოთ: <ul><li>წარმომადგენელთა პალატის სხდომის დღის წესრიგის განსაზღვრის უფლება;</li> <li>გენერალ-გუბერნატორისათვის მინისტრების კანდიდატების დანიშვნისა და მათი თანამდებობიდან გადაყენების წარდგენის უფლება;</li> <li>პრემიერ-მინისტრის მოადგილის დანიშვნის ან დაკავებული თანამდებობიდან განთავისუფლების უფლება;</li> <li>პარლამენტის ახალი არჩევნების წინადადების მიცემის უფლება მეფისადმი გენერალ-გუბერნატორის მეშვეობით;</li> <li>გენერალ-გუბერნატორის პოსტზე კანდიდატურის მეფისადმი რეკომენდაციის მიცემის უფლება.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="მინისტრთა_კაბინეტი">მინისტრთა კაბინეტი</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=34" title="სექციის რედაქტირება:მინისტრთა კაბინეტი" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=34" title="Edit section's source code: მინისტრთა კაბინეტი">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> მინისტრთა კაბინეტი არის წარმომადგენელთა პალატის აღმასრულებელი ორგანო და ქვეყნის <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="აღმასრულებელი ხელისუფლება">აღმასრულებელი ხელისუფლების</a> უმაღლესი ორგანო. მინისტრთა კაბინეტის მეთაურია პრემიერ-მინისტრი. მინისტრთა კაბინეტის ყველა წევრი იმავდროულად არის აღმასრულებელი საბჭოს წევრი. მინისტრთა კაბინეტის წევრები ინიშნებიან წარმომადგენელთა პალატის წევრთაგან და არიან ახალი ზელანდიის მთავრობის მინისტრები (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> Cabinet ministers), თუმცა ზოგ შემთხვევაში მთავრობის მინისტრი შეიძლება არ იყოს მინისტრთა კაბინეტის წევრი. თავისი მუშაობის დროს მინისტრთა კაბინეტი იყოფა დარგობრივ კომიტეტებად, რომლებიც ამზადებენ საპროექტო გადაწყვეტილებებს, რაც ამის შემდეგ კომიტეტში გამოაქვთ საბოლოო განხილვაზე. მინისტრთა კომიტეტის გადაწყვეტილება მიიღება ხმების უბრალო უმრავლესობით. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="აღმასრულებელი_საბჭო">აღმასრულებელი საბჭო</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=35" title="სექციის რედაქტირება:აღმასრულებელი საბჭო" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=35" title="Edit section's source code: აღმასრულებელი საბჭო">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> აღმასრულებელი საბჭო — გენერალ-გუბერნატორთან არსებული კონსულტატიური ორგანოა. აღმასრულებელი საბჭოს წევრი შეიძლება იყოს მხოლოდ პარლამენტის წევრი. აღმასრულებელი საბჭოს წევრები არიან სამეფო მინისტრები (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> Ministers of the Crown). აღმასრულებელი საბჭოს გადაწყვეტილებას, როგორც წესი, წარადგენს უშუალოდ თვით გენერალ-გუბერნატორი (თუმცა გენერალ-გუბერნატორი არ არის საბჭოს წევრი), და ფორმირდება იმ პოლიტიკის საფუძველზე, რომელსაც განსაზღვრავს მინისტრთა კაბინეტი. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="სასამართლო_სისტემა">სასამართლო სისტემა</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=36" title="სექციის რედაქტირება:სასამართლო სისტემა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=36" title="Edit section's source code: სასამართლო სისტემა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის იურიდიულ-სამართლებრივ სისტემას საფუძვლად უდევს <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%9D-%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ანგლო-ამერიკული სამართალი">ანგლო-ამერიკული სამართალი</a> ანუ საერთო სამართალი. ახალი ზელანდიის მთავარი სამართლის ორგანოა ახალი ზელანდიის უზენაესი სასამართლო (Supreme Court of New Zealand), რომელიც დაარსდა 2004 წელს. მისმა შექმნამ ბოლო მოუღო ისტორიულ პრაქტიკაში ახალი ზელანდიის უზენაეს სასამართლო ორგანოდ დიდი ბრიტანეთის საიდუმლო საბჭოს იურიდიული კომიტეტის აღიარებას (Judicial Committee of the Privy Council). ქვეყნის სასამართლო ხელისუფლების საფუძველია, ასევე ახალი ზელანდიის უმაღლესი სასამართლო (High Court of New Zealand), რომელსაც ეხება განსაკუთრებით მძიმე სისხლის სამართლისა და სამოქალაქო საქმეები, და ახალი ზელანდიის სააპელაციო სასამართლო (Court of Appeal of New Zealand). ამას გარდა, ახალ ზელანდიაში მოქმედებს 66 სარაიონო სასამართლო (District Court), რომლებიც ძირითადად განიხილავენ საშუალო სიმძიმის სისხლის სამართლისა და სამოქალაქო საქმეებს, თუმცა კანონმდებლობის მიხედვით მათ უფლება აქვთ განიხილონ რიგი უფრო მძიმე სახის ბრალდებები, რომლებსაც ეკუთვნის შეიარაღებული ძარცვა და გაუპატიურება. ქვეყანაში ასევე მოქმედებს სპეციალიზებული სასამართლო ინსტიტუტების სისტემა — საოჯახო სასამართლო (Family Court), ახალგაზრდული სასამართლო (Youth Court), ბუნების დაცვის სასამართლო (Environment Court), შრომის უფლებების საკითხების სასამართლო (Employment Court) და სხვები. სასამართლო სისტემის მეთაურია მეფე. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="შიდა_პოლიტიკა">შიდა პოლიტიკა</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=37" title="სექციის რედაქტირება:შიდა პოლიტიკა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=37" title="Edit section's source code: შიდა პოლიტიკა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="საარჩევნო_სისტემა">საარჩევნო სისტემა</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=38" title="სექციის რედაქტირება:საარჩევნო სისტემა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=38" title="Edit section's source code: საარჩევნო სისტემა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> 1996 წლიდან ახალ ზელანდიაში იყენებენ საარჩევნო სისტემას, რომელიც წარმოადგენს შერეული მაჟორიტარულ-პროპორციული წარმომადგენლობის ერთ-ერთ ფორმას (Mixed Member Proportional ან MMP). ყოველ ამომრჩეველს აქვს ორი ხმა — ერთი წარმომადგენელთა პალატის დეპუტატის ასარჩევად თავისი ტერიტორიული ოლქის მიხედვით (electorate vote) და ერთი პარტიული სიების მიხედვით არჩევანის გასაკეთებლად (party vote). ეს ორი ხმა თითოეულ ამომრჩეველს შეუძლია მისცეს სხვადასხვა პარტიას. იმისათვის, რომ მიიღოს წარმომადგენელი წარმომადგენელთა პალატაში თითოეულმა პარტიამ უნდა მიიღოს ამომრჩეველთა ხმების არა ნაკლებ 5 %. პალატის დეპუტატების პირველი ნაწილი ფორმირდება ტერიტორიულ ოლქებში გამარჯვებულის ხმათა უბრალო უმრავლესობით. პალატაში დარჩენილი ადგილების მეორე ნაწილი ფორმირდება პოლიტიკური პარტიებით არჩევნების შედეგების მიხედვით პარტიული სიებიდან. ასეთი სისტემა პრაქტიკულად უსპობს რომელიმე ერთ პარტიას შესაძლებლობას დაიკავოს ყველა ადგილი პალატაში და მთავარ საკითხად ხდის პარტიული კოალიციის შექმნას, რომლებიც ხშირად ცხადდება ჯერ კიდევ არჩევნების დაწყებამდე<a href="#cite_note-43">[43]</a>. საყოველთაო არჩევნების სისტემის გარდა პალატაში ადგილების ნაწილი დარეზერვირებულია მაორების წარმომადგენლებისთვის, არჩევნები ამ ადგილებისათვის მიმდინარეობს საყოველთაო არჩევნების დროს, მაგრამ ცალკე სიებით. მაორთა ადგილების რაოდენობა შეიძლება იცვლებოდეს, 2008 წლის მდგომარეობით ასეთი ადგილები იყო შვიდი. ახალი ზელანდიის 18 წელს მიღწეულ თითოეულ მოქალაქეს, აქვს უფლება წამოაყენოს თავისი კანდიდატურა წარმომადგენელთა პალატის არჩევნებზე. ახალი ზელანდიის თითოეულ მოქალაქესა და მის მუდმივ მაცხოვრებელს (Permanent Resident) აქვს უფლება მიიღოს მონაწილეობა არჩევნებში. არჩევნები ტარდება სამ წელიწადში ერთხელ. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="ძირითადი_პოლიტიკური_პარტიები"><span id=".E1.83.AB.E1.83.98.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.97.E1.83.90.E1.83.93.E1.83.98_.E1.83.9E.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A2.E1.83.98.E1.83.99.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98_.E1.83.9E.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.A2.E1.83.98.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98">ძირითადი პოლიტიკური პარტიები</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=39" title="სექციის რედაქტირება:ძირითადი პოლიტიკური პარტიები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=39" title="Edit section's source code: ძირითადი პოლიტიკური პარტიები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> 2008 წლის მდგომარეობით ახალ ზელანდიაში დარეგისტრირებულია 20 პოლიტიკური პარტია, აქედან 10 წარმოდგენილია ქვეყნის პარლამენტში. ამას გარდა ქვეყანაში არსებობს კიდევ დაახლოებით 15 არარეგისტრირებული პოლიტიკური პარტია. ქვეყნის მსხვილი პარტიებია მემარცხენე-ცენტრისტული <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ახალი ზელანდიის ლეიბორისტული პარტია (ჯერ არაა დაწერილი)">ახალი ზელანდიის ლეიბორისტული პარტია</a> და მემარჯვენე-ცენტრისტული <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ახალი ზელანდიის ეროვნული პარტია (ჯერ არაა დაწერილი)">ახალი ზელანდიის ეროვნული პარტია</a>. პარლამენტში წარმომადგენლობის მიხედვით ყველაზე გავლენიანი პარტიებია: <ul><li>ლეიბორისტული პარტია (The Labour Party of New Zealand)<a href="#cite_note-44">[44]</a></li> <li>ეროვნული პარტია (National Party)<a href="#cite_note-45">[45]</a></li> <li>პროგრესული პარტია (Progressive Party)<a href="#cite_note-46">[46]</a></li> <li>ახალი ზელანდია უპირველეს ყოვლისა (New Zealand First)<a href="#cite_note-47">[47]</a></li> <li>ახალი ზელანდიის გაერთიანებული მომავალი (United Future New Zealand)<a href="#cite_note-48">[48]</a></li> <li>ახალი ზელანდიის მწვანეთა პარტია (Green Party of Aotearoa New Zealand)<a href="#cite_note-49">[49]</a></li> <li>ახალი ზელანდიის მაორთა პარტია (Maori Party of Aotearoa New Zealand)<a href="#cite_note-50">[50]</a></li></ul> ლიბერალური პარტია (Liberal Party) ოფიციალურად შეიქმნა 1891 წელს და შეწყვიტა თავისი არსებობა 1927 წელს. ის იყო პირველი პოლიტიკური პარტია, რომელიც ჩამოყალიბდა ქვეყანაში. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="საერთაშორისო_მდგომარეობა_და_საგარეო_პოლიტიკა"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.97.E1.83.90.E1.83.A8.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.9D_.E1.83.9B.E1.83.93.E1.83.92.E1.83.9D.E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90_.E1.83.93.E1.83.90_.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.92.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.9D_.E1.83.9E.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A2.E1.83.98.E1.83.99.E1.83.90">საერთაშორისო მდგომარეობა და საგარეო პოლიტიკა</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=40" title="სექციის რედაქტირება:საერთაშორისო მდგომარეობა და საგარეო პოლიტიკა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=40" title="Edit section's source code: საერთაშორისო მდგომარეობა და საგარეო პოლიტიკა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის საგარეო პოლიტიკის პრიორიტეტები კონცენტრირებულია წყნარი ოკეანის სამხრეთი ნაწილის რეგიონის ინტერესებზე და რეგიონის ქვეყნებთან ურთიერთობის გამტკიცებაზე და გამყარებაზე. სახელმწიფო მოქმედების კოორდინაციას საგარეო პოლიტიკის სფეროში ახდენენ ახალი ზელანდიის საგარეო საქმეთა და საგარეო ვაჭრობის სამინისტროები (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> Ministry of Foreign Affairs and Trade). ახალ ზელანდიას აქვს 49 დიპლომატიური და საკონსულო წარმომადგენლობა მსოფლიოს 41 ქვეყანაში. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="საგარეო_პოლიტიკის_ძირითადი_პრინციპები"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.92.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.9D_.E1.83.9E.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.A2.E1.83.98.E1.83.99.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.AB.E1.83.98.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.97.E1.83.90.E1.83.93.E1.83.98_.E1.83.9E.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.AA.E1.83.98.E1.83.9E.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98">საგარეო პოლიტიკის ძირითადი პრინციპები</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=41" title="სექციის რედაქტირება:საგარეო პოლიტიკის ძირითადი პრინციპები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=41" title="Edit section's source code: საგარეო პოლიტიკის ძირითადი პრინციპები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> საგარეო პოლიტიკის ძირითადი პრინციპების რიცხვში ჩადებულია თავისუფალ ვაჭრობაზე შეთანხმებისა და ხელშეკრულებების განვითარება, ბირთვული განიარაღება და ჩვეულებრივი შეიარაღების სისტემებზე კონტროლი, გარემოს დაცვა, სამოქალაქო უფლებებისა და თავისუფლების დაცვა, საერთაშორისო უსაფრთხოების მხარდაჭერა. ბირთვული და ჩვეულებრივი სახეობების შეიარაღების შეზღუდვის საქმიანობა ხდება <a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%91_%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბირთვული შეიარაღების გაუვრცელებლობის შესახებ ხელშეკრულება (ჯერ არაა დაწერილი)">ბირთვული შეიარაღების გაუვრცელებლობის შესახებ ხელშეკრულების</a> ფარგლებში და ფორმირებულია უბირთვო ახალი ზელანდიის სტატუსის ბაზაზე და წყნარი ოკეანის რეგიონში ბირთვული იარაღის ყოფნის შეზღუდვის საერთაშორისო ძალისხმევით. ჩვეულებრივი სახის შეიარაღების კონტროლი ძირითადად ეხება მუშაობებს ქვეითი ჯარის საწინააღმდეგო მინების გამოყენებაზე და გაყიდვაზე, მათი წარმოების შეზღუდვაზე, კასეტური ყუმბარებისა და მსუბუქ სასროლო შეიარაღებაზე. ქვეყანაში მოქმედებს შეზღუდვა მთელი რიგი სამხედრო დანიშნულებისა და ორმაგი მოხმარების ნაკეთობების შესაძლო გატანაზე. გარემოს დაცვის სფეროში ახალი ზელანდიის საერთაშორისო პოლიტიკა ჩამოყალიბებულია კლიმატური პირობების გლობალური ცვლილების ირგვლივ, ბუნებრივი რესურსების მართვაზე, ცხოველთა და მცენარეთა სამყაროს დაცვაზე, მსოფლიო ოკეანის რესურსების დაცვაზე. ახალი ზელანდია <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9D_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაცია">ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაციის</a> პრინციპებზე დაყრდნობით თავის საგარეო პოლიტიკაში განსაკუთრებულ აქცენტს აკეთებს პიროვნების თავისუფლებისა და უფლებების დაცვის საკითხებზე. ადამიანის უფლებების დაცვის კონტროლი ხდება ახალი ზელანდიის მიერ სხვა ქვეყნებთან ორმხრივი შეთანხმების საფუძველზე, რეგიონალური პოლიტიკის განხორციელების ფარგლებში და საერთაშორისო სამართალდამცველი ორგანიზაციების დონეზე. თანამედროვე საერთაშორისო სიტუაცია აიძულებს ახალ ზელანდიას უფრო ყურადღებით დააკვირდეს, როგორც შინაურ, ასევე რეგიონალურ უსაფრთხოებას. საერთაშორისო და ეროვნული პროგრამების ფარგლებში ქვეყანა აქტიურად მონაწილეობს მშვიდობისმყოფელ აქვიებში საერთაშორისო ტერორიზმის წინააღმდეგ ძალისხმევის კოორდინაციაში. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="რეგიონალური_საკითხები">რეგიონალური საკითხები</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=42" title="სექციის რედაქტირება:რეგიონალური საკითხები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=42" title="Edit section's source code: რეგიონალური საკითხები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> საერთაშორისო პოლიტიკაში რეგიონალურ პრიორიტეტებს შორის ახალი ზელანდიისთვის ერთ-ერთი ძირითადია წყნარი ოკეანის სამხრეთი ნაწილის რეგიონი. მეზობელ ქვეყნებთან ორმხრივი და რეგიონალური შეთანხმებების ფარგლებში, ახალი ზელანდია აქტიურად მონაწილეობს რეგიონში სავაჭრო-ეკონომიკური კავშირების განვითარებაში, ბუნების დაცვის სამუშაოებში, რეგიონში საწარმოო თევზჭერის ორგანიზაციაში და მართვაში და რეგიონში ბუნებრივი უბედური შედეგების აღმოფხვრის საკოორდინაციო სამუშაოებში. გეოგრაფიული სიახლოვისა და ისტორიული და კულტურული მემკვიდრეობის ერთიანობის გათვალისწინებით, ახალი ზელანდია მთელი თავისი ისტორიის განმავლობაში საერთაშორისო ურთიერთობაში განსაკუთრებულ ყურადღებას აქცევს ავსტრალიასთან ურთიერთობის განვითარებას. შეთანხმება თავისუფალ ვაჭრობაზე ახალ ზელანდიასა და ავსტრალიას შორის დახასიათებულია მსოფლიო ბანკის მიერ, როგორც ყველაზე კომპლექსური, თანმიმდევრული და მრავალმხრივი. დღეისათვის ქვეყნები მუშაობენ ერთიანი ეკონიმიკური ბაზრის შექმნაზე. ურთიერთობა ახალ ზელანდიასა და აშშ-ს შორის ხასიათდება, როგორც საუკეთესო<a href="#cite_note-51">[51]</a>, ახალ ზელანდიას აქვს ნატო-ს გარეთ ძირითადი მოკავშირის სტატუსი. ორ ქვეყანას შორის ურთიერთობა დაიწყო 1839 წლიდან, როდესაც აშშ-მა გახსნა პირველი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="საკონსულო (ჯერ არაა დაწერილი)">საკონსულო</a> ახალ ზელანდიაში. <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="მეორე მსოფლიო ომი">მეორე მსოფლიო ომის</a> პერიოდში, როდესაც დიდი ბრიტანეთის მნიშვნელობა და მისი მონაწილეობა წყნარი ოკეანის საბრძოლო მოქმედებების თეატრში გახდა ნაკლებად შესამჩნევი აშშ-სთან შედარებით, ორმხრივი ურთიერთობის განვითარება გახდა პრინციპული ახალი ზელანდიისათვის. ახალი ზელანდიის მიერ უბირთვო სტატუსის შემოღებამ გაართულა ურთიერთობა ქვეყნებს შორის განსაკუთრებით ორმხრივი უსაფრთხოების საკითხებში და მონაწილეობა <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1,_%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%A8-%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ავსტრალიის, ახალი ზელანდიისა და აშშ-ის დაცვის ხელშეკრულება">წყნარი ოკეანის დაცვის პაქტში</a>, მაგრამ, მიუხედავად ამისა, ამას ხელი არ შეუშლია მათ შორის ურთიერთობები შენარჩუნებულიყო მაღალ დონეზე და დატოვა ყველანაირი შესაძლებლობები შემდგომი განვითარებისათვის. ახალი ზელანდია დიდი ხნის განმავლობაში აძალებს აშშ-ს შესაძლებლობაზე, დამყარდეს ორმხრივი შეთანხმება თავისუფალ ვაჭრობაზე, დღეისათვის კი ორივე ქვეყანა მონაწილეობს მოლაპარაკებებში რეგიონალურ შეთანხმებაზე თავისუფალი ვაჭრობის შესახებ, რომელშიც მონაწილეობას მიიღებენ ახალი ზელანდია, აშშ, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%98" title="ბრუნეი">ბრუნეი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94" title="ჩილე">ჩილე</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="სინგაპური">სინგაპური</a>. ახალ ზელანდიასა და <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ევროპის კავშირი">ევროპის კავშირის</a> ქვეყნების ურთიერთობას აქვს ძველი ისტორიული ფესვები და მეტად საჭიროა ახალი ზელანდიისთვის<a href="#cite_note-52">[52]</a>. ორმხრივ კონსულტაციებს ახალ ზელანდიასა და ევროპის კავშირს შორის აქვთ მუდმივი ხასიათი, ხოლო 2007 წელს დაიდო ერთობლივი დეკლარაცია ურთიერთთანამშრომლობაზე, რომელშიც გათვალისწინებული იყო, როგორც პოლიტიკური, ასევე ეკონომიკური საკითხები ორმხრივი ურთიერთობისა. ახალ ზელანდიასა და ნატო-ს შორის ხელმოწერილია შეთანხმება დაზვერვისა და დახურული ინფორმაციების ურთიერთგაცვლის შესახებ. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="სახელმწიფოებრივი_სიმბოლიკა"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.AE.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.9B.E1.83.AC.E1.83.98.E1.83.A4.E1.83.9D.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.95.E1.83.98_.E1.83.A1.E1.83.98.E1.83.9B.E1.83.91.E1.83.9D.E1.83.9A.E1.83.98.E1.83.99.E1.83.90">სახელმწიფოებრივი სიმბოლიკა</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=43" title="სექციის რედაქტირება:სახელმწიფოებრივი სიმბოლიკა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=43" title="Edit section's source code: სახელმწიფოებრივი სიმბოლიკა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="სახელმწიფო_დროშა">სახელმწიფო დროშა</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=44" title="სექციის რედაქტირება:სახელმწიფო დროშა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=44" title="Edit section's source code: სახელმწიფო დროშა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის დროშა წარმოადგენს მართკუთხა ნაჭერს თანაფარდობით 1:2. შეზღუდულ ხმარებაში ამ დიზაინის დროშამ დაიწყო გამოყენება 1864 წლიდან და მიიღო სახელმწიფო დროშის სტატუსი 1902 წლის 24 მარტიდან. დროშის ლურჯი ფონი ასოცირდება ცის ლურჯ ფერთან და ზღვასთან, რომელიც გარს აკრავს ქვეყანას. სამხრეთი ჯვრის ვარსკვლავები მიუთითებენ წყნარი ოკეანის სამხრეთი ნაწილის კავშირს ქვეყნის ადგილმდებარეობასთან. დიდი ბრიტანეთის დროშის სიმბოლიკა ლაპარაკობს ისტორიულ მემკვიდრეობაზე და მიღებულია ბევრი ქვეყნისათვის — ბრიტანეთის ყოფილი კოლონიებისთვის<a href="#cite_note-53">[53]</a>. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="სახელმწიფო_გერბი">სახელმწიფო გერბი</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=45" title="სექციის რედაქტირება:სახელმწიფო გერბი" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=45" title="Edit section's source code: სახელმწიფო გერბი">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის პირველი სახელმწიფო გერბი შემოიღეს 1911 წელს, დღეისათვის მოქმედი გერბი მიღებულია 1956 წელს. გერბი წარმოადგენს ფარს, რომელიც ერთი მხრიდან უჭირავს თეთრთმიან ქალს ახალი ზელანდიის დროშით ხელში და მეორე მხრიდან — მეომარ მაორის. ფარის ზემოთ აღმართულია წმინდა ედუარდის გვირგვინი. ფარის ქვეშ განლაგებულია გვიმრის ორი შტო. გერბი ასოცირდება ქვეყანაში მცხოვრები ყველა კულტურისა და ხალხის ერთობასთან და ახალი ზელანდიის მონარქიასთან კავშირში<a href="#cite_note-54">[54]</a>. <table style="border:1px solid grey; border-collapse:collapse; margin:auto;"> <tbody><tr> <th colspan="2">ახალი ზელანდიის სახელმწიფოებრივი სიმბოლიკა </th></tr> <tr> <td><figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_New_Zealand.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/250px-Flag_of_New_Zealand.svg.png" decoding="async" width="250" height="125" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/375px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/500px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a><figcaption>სახელმწიფო დროშა</figcaption></figure> </td> <td><figure class="mw-halign-none" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg/200px-Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg.png" decoding="async" width="200" height="193" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg/300px-Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg/400px-Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg.png 2x" data-file-width="725" data-file-height="699" /></a><figcaption>სახელმწიფო გერბი</figcaption></figure> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="სახელმწიფო_ჰიმნი">სახელმწიფო ჰიმნი</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=46" title="სექციის რედაქტირება:სახელმწიფო ჰიმნი" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=46" title="Edit section's source code: სახელმწიფო ჰიმნი">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალ ზელანდიაში ორი <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%98" title="ჰიმნი">ჰიმნია</a> მიჩნეული სახელმწიფო ჰიმნად — „ღმერთო, დაიცავი ახალი ზელანდია“ (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> God, Defend New Zealand) და <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%98" title="გაერთიანებული სამეფოს ჰიმნი">„ღმერთო, დაიცავი მეფე“</a> (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> God, Save the King). თუმცა ორივეს აქვს თანაბარი სტატუსი, „ღმერთო, დაიცავი ახალი ზელანდია“ უფრო გამოყენებადია. ტექსტი „ღმერთო, დაიცავი ახალი ზელანდია“ დაიწერა 1870 წელს ტომას ბრაკენის მიერ (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> Thomas Bracken). სიმღერის კონკურსის გამარჯვებული, რომელიც გაიმართა 1876 წელს, გახდა ჯონ ჯოზეფ ვუდსი (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> John Joseph Woods). სიმღერამ მოიხვეჭა პოპულარობა, და 1940 წელს ქვეყნის მთავრობამ მასზე მიანიჭა საავტორო უფლება და გამოაცხადა იგი ეროვნულ ჰიმნად. მაგრამ მხოლოდ 1977 წელს სიმღერა კანონიერად დამტკიცდა, როგორც მეორე სახელმწიფო ჰიმნი. ჰიმნის „ღმერთო, დაიცავი ახალი ზელანდია“ს ტექსტი შედგება ხუთი კუპლეტისაგან. ტექსტის ორიგინალი დაიწერა ინგლისურ ენაზე, ოფიციალურ ვერსიას აქვს ასევე თარგმანი მაორის ენაზე. ტრადიციულად სახელმწიფო ღონისძიებებზე იყენებენ მხოლოდ პირველ კუპლეტს, თავიდან ისმის ვერსია მაორის ენაზე, შემდეგ — ვერსია ინგლისურ ენაზე<a href="#cite_note-55">[55]</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="შეიარაღებული_ძალები">შეიარაღებული ძალები</h2>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=47" title="სექციის რედაქტირება:შეიარაღებული ძალები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=47" title="Edit section's source code: შეიარაღებული ძალები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის შეიარაღებული ძალები (New Zealand Defence Force) შედგება სამი სახეობის ჯარებისაგან: <ul><li>ახალი ზელანდიის არმია (New Zealand Army),</li> <li>ახალი ზელანდიის სამეფო სამხედრო-საზღვაო ფლოტი (Royal New Zealand Navy) და</li> <li>ახალი ზელანდიის სამეფო სამხედრო-საჰაერო ძალები (Royal New Zealand Air Force).</li></ul> 2006 წლის მონაცემებით, ქვეყნის შეიარაღებული ძალების რაოდენობა შეადგენდა საშტატო შემადგენლობის 9000 ადამიანსა და 2230 რეზერვისტს. ახალი ზელანდიის შეიარაღებული ძალების უმაღლესი მთავარსარდალია გენერალ-გუბერნატორი, რომელიც ფორმალურად ასრულებს შეიარაღებული ძალების საერთო მართვას ქვეყნის თავდაცვის მინისტრის რეკომენდაციის საფუძველზე. შეიარაღებული ძალების ოპერატიულ მართვას ახორციელებს მისი მეთაური (Chief of Defence Force), რომელიც ჯარების მართვის ძირითად ასპექტებზე ქვეყნის თავდაცვის მინისტრს უკეთებს რეკომენდაციას. ახალი ზელანდიის თავდაცვის მინისტრი — ქვეყნის მთავრობის წევრია, რომელიც მართვის პოლიტიკური საკითხების განსაზღვრაზე და შეიარაღებული ძალების გამოყენებაზე, ასევე თავდაცვის სამინისტროს მუშაობის ორგანიზაციაზეა პასუხისმგებელი. თავდაცვის სამინისტრო არის შეიარაღებული ძალების სახელმწიფო სამოქალაქო მართვის ორგანო. შეიარაღებული ძალებში სამსახური ნებაყოფლობითია, სამსახურში მიიღებიან კაცები და ქალები 17 წლიდან (ამასთან, 18 წელზე უმცროსი სამხედრო მოსამსახურეები კანონის მიხედვით არ შეიძლება გამოყენებულნი იყვნენ საომარ მოქმედებებში და საბრძოლო სამსახურში). შეიარაღებული ძალების შენახვისა და ქვეყნის თავდაცვის ხარჯები შეადგენს მთლიანი ეროვნული პროდუქტის დაახლოებით 1 %-ს<a href="#cite_note-plc12er-56">[56]</a>. ახალი ზელანდია არის სამხედრო-პოლიტიკური ბლოკის <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1,_%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%A8-%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ავსტრალიის, ახალი ზელანდიისა და აშშ-ის დაცვის ხელშეკრულება">ავსტრალიის, ახალი ზელანდიისა და აშშ-ის დაცვის ხელშეკრულება</a> (ANZUS) წევრი, თუმცა უბირთვო ახალი ზელანდიის სტატუსის გამო და აქედან გამომდინარე ახალზელანდიურ პორტებში აშშ-ს ბირთვულიარაღიანი სამხედრო გემების შესვლის აკრძალვის გამო, აშშ-მა მოიხსნა თავისი პასუხისმგებლობა ახალი ზელანდიის უსაფრთხოების უზრუნვეყოფაში მონაწილეობაზე. ახალ ზელანდიას მთელი თავისი თანამედროვე განვითარების ისტორიის განმავლობაში არ ჰქონია საკუთარი სამხედრო კონფლიქტები თავისი ტერიტორიის საზღვრებს გარეთ, ან გარე ძალების სამხედრო შეჭრის მცდელობა თავის ტერიტორიაზე. მაგრამ ახალ ზელანდიაში ორ ეტაპად აშენდა სანაპირო დაცვის გამაგრებები. პირველი ეტაპი მოხდა დაახლოებით 1885 წელს და გახდა რუსეთის თავდასხმის საშიშროებაზე პასუხი. მეორე ეტაპი მოხდა მეორე მსოფლიო ომის დროს და დაკავშირებული იყო იაპონიის მხრიდან თავდასხმის საპასუხოდ<a href="#cite_note-57">[57]</a>. დაწყებული 1899 წლის <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="ბურების მეორე ომი">ბურების მეორე ომიდან</a>, ახალზელანდიელი სამხედრო მოსამსახურეები საექსპედიციო კორპუსისა და მშვიდობისმყოფელთა შემადგენლობაში მონაწილეობენ სამხედრო მოქმედებებში სხვა ქვეყნებში. დღეისათვის ისინი იმყოფებიან მსოფლიოს 19 რეგიონში გაერო-ს ეგიდით ან კოალიციურ ქვედანაყოფებში. ახალი ზელანდიის შეიარაღებული ძალები იღებდნენ აქტიურ მონაწილეობას <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="პირველი მსოფლიო ომი">პირველ</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="მეორე მსოფლიო ომი">მეორე მსოფლიო ომებში</a>, რომლებშიც გამოდიოდნენ დიდი ბრიტანეთისა და ავსტრალიის სამხედრო ძალებთან მჭიდრო კავშირში. პირველი მსოფლიო ომის დროს ახალი ზელანდიის სამხედროები მონაწილეობდნენ ბრძოლებში <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="თურქეთი">თურქეთისა</a> და დასავლეთის ფრონტებზე. მეორე მსოფლიო ომის დროს, ახალზელანდიელები მსახურობდნენ დიდი ბრიტანეთის <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D-%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D_%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სამეფო სამხედრო-საჰაერო ძალები">სამხედრო-საჰაერო</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D-%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9D_%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="სამეფო სამხედრო-საზღვაო ძალები (ჯერ არაა დაწერილი)">სამხედრო-საზღვაო</a> ჯარებში, ასევე ახალზელანდიურ ქვედანაყოფში, რომელიც მონაწილეობას იღებდა ბრძოლებში <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საბერძნეთი">საბერძნეთის</a> ტერიტორიაზე (განსაკუთრებით თავი გამოიჩინეს ბრძოლებში კუნძულ <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%90" title="კრეტა">კრეტაზე</a>), <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="იტალია">იტალიაში</a>, ჩრდილოეთ <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="აფრიკა">აფრიკაში</a> და წყნარ ოკეანეში. ახალი ზელანდია იღებდა მონაწილეობას საომარ მოქმედებებში <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="კორეის ომი">კორეაში</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მალაიის ომი (ჯერ არაა დაწერილი)">მალაიაში</a> და <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="ინდოჩინეთის მეორე ომი">ვიეტნამში</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="პოლიცია">პოლიცია</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=48" title="სექციის რედაქტირება:პოლიცია" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=48" title="Edit section's source code: პოლიცია">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის პოლიცია (New Zealand Police) — საზოგადოებრივი წესრიგის დამცველი და დანაშაულთან მებრძოლი ქვეყნის სახელმწიფო სამართალდამცავი ორგანოების სისტემა. პირველი პოლიციის ქვეგანყოფილება ახალ ზელანდიაში შეიქმნა 1840 წელს. 1886 წელს პირველად ჩამოყალიბდა ერთიანი სამართალდამცავი ორგანიზაცია, რომელსაც სახელად დაერქვა ახალი ზელანდიის პოლიციური ძალები (New Zealand Police Force). ახალი ზელანდიის პოლიციას ხელმძღვანელობს ეროვნული მმართველი (National Managers) ჩინით კომისარი, ხოლო სახელმწიფო მართვას ახორციელებს პოლიციის მინისტრი. პოლიციის ოფისი მდებარეობს ქალაქ უელინგტონში, ხოლო ოპერატიული მართვისათვის ქვეყანაში მუშაობს 12 რეგიონალური პოლიციური ცენტრი. მუშაობის სპეციფიკით პოლიციის ქვედანაყოფები დაყოფილია საერთო სამმართველოებად, სისხლის სამართლის გამოძიების სამმართველოდ და საგზაო უსაფრთხოების სამმართველოდ. პოლიციელების მომზადება ხდება ქვეყანაში ერთადერთ ახალი ზელანდიის სამეფო პოლიციურ კოლეჯში (Royal New Zealand Police College). პოლიციის პერსონალის რაოდენობა შეადგენს დაახლოებით 10 500 ადამიანს (სამოქალაქო სპეციალისტების ჩათვლით)<a href="#cite_note-plc12-58">[58]</a>. ახალზელანდიელი პოლიციელებს როგორც წესი თან არ აქვთ ცეცხლსასროლი იარაღი და ატარებენ მხოლოდ დუბინკებსა და გაზის ბალონებს. 2007 წლიდან დაწყებული პოლიციელებს მიეცათ უფლება გამოიყენონ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ელექტროშოკური იარაღი (ჯერ არაა დაწერილი)">ელექტროშოკური იარაღი</a>. პოლიციის ქვედანაყოფები ან პოლიციის ოფიცრები, რომლებიც შეიარაღებულნი არიან ცეცხლსასროლი იარაღით, გამოიყენება მხოლოდ განსაკუთრებული დავალების შესრულების დროს. საზოგადოებრივი წესრიგის დაცვის ამოცანების გარდა, ახალი ზელანდიის პოლიცია ასევე დაკავებულია საკითხებით, რომლებიც დაკავშირებულია ეროვნული უსაფრთხოების უზრუნველყოფით, <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ტერორიზმი">ტერორიზმთან</a> ბრძოლის ჩათვლით. ზოგ შემთხვევებში, კანონმდებლობის საფუძველზე, ეროვნული უსაფრთხოების დაცვისათვის ახალი ზელანდიის პოლიცია შესაძლებელია დაეხმაროს ქვეყნის შეიარაღებულ ძალებს. პოლიციის ოფიცრები ხშირად მონაწილეობენ წყნარი ოკეანის რეგიონის ქვეყნებში წესრიგის დაცვის ერთობლივ საერთაშორისო საქმიანობაში. ახალი ზელანდიის პოლიცია აქტიურად მონაწილეობს <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98" title="ინტერპოლი">ინტერპოლის</a> მუშაობაში. გამოკითხვები აჩვენებენ, რომ ქვეყნის მოსახლეობის დაახლოებით 60 % დადებითად და სიმპატიითაა განწყობილი პოლიციის მუშაობაზე<a href="#cite_note-plc-59">[59]</a>. პოლიციის ექსტერნული გამოძახების საერთოეროვნული ტელეფონის ნომერია — 111. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ეროვნული_უსაფრთხოების_სამსახურები"><span id=".E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.9D.E1.83.95.E1.83.9C.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.98_.E1.83.A3.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.A4.E1.83.A0.E1.83.97.E1.83.AE.E1.83.9D.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.9B.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.AE.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98">ეროვნული უსაფრთხოების სამსახურები</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=49" title="სექციის რედაქტირება:ეროვნული უსაფრთხოების სამსახურები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=49" title="Edit section's source code: ეროვნული უსაფრთხოების სამსახურები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის ეროვნული უსაფრთხოების სამსახური (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> New Zealand Security Intelligence Service, SIS, იშვიათად NZSIS) — ახალი ზელანდიის ეროვნული სადაზვერვო და კონტრ-სადაზვერვო ორგანიზაციაა, რომელიც მოქმედებს 1956 წლიდან. SIS — სამოქალაქო ორგანიზაციაა, კანონმდებლობით შეზღუდულია ოპერატიული მოქმედების მთელი რიგი საკითხებით უშუალოდ თვითონ ახალი ზელანდიის ტერიტორიაზე. ორგანიზაციის ოფისი მდებარეობს ქვეყნის დედაქალაქ უელინგტონში, განყოფილებები მოქმედებენ ქალაქებში კრაისჩერჩში და ოკლენდში. ორგანიზაცია ანგარიშვალდებულია უშუალოდ ქვეყნის მინისტრთა კაბინეტთან. თანამშრომელთა რაოდენობა სავარაუდოდ არ აღემატება 140 ადამიანს, ბიუჯეტი (2006 წლის შეფასებითი ანალიზით) შეადგენს დაახლოებით 40 — 45 მილიონ ახალზელანდიურ დოლარს<a href="#cite_note-scr-60">[60]</a>. კავშირგაბმულობის უსაფრთხოების სამთავრობო ბიურო (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> Government Communications Security Bureau, GCSB) — ახალი ზელანდიის ეროვნული სადაზვერვო ორგანიზაციაა, რომელიც სპეციალიზებულია რადიოელექტრონულ დაზვერვაზე და კავშირგაბმულობის სისტემის უსაფრთხოების საკითხების ინფორმაციის შეგროვებაზე. ორგანიზაცია მოქმედებს 1977 წლიდან და თავიდანვე ჩამოყალიბდა, როგორც ქვეყნის თავდაცვის სამინისტროს ერთ-ერთი დაზვერვის ქვედანაყოფი. 2000 წელს ბიურომ მიიღო დამოუკიდებელი სტსტუსი და დღეისათვის არის სამოქალაქო ორგანიზაცია, რომელიც უშუალოდ ექვემდებარება ახალი ზელანდიის მთავრობას. თანამშრომლების რაოდენობა სავარაუდოდ არ აღემატება 300 ადამიანს, ბიუჯეტი (2006 წლის შეფასებითი ანალიზით) შეადგენს დაახლოებით 40 მილიონ ახალზელანდიურ დოლარს. თავისი მოღვაწეობის ტექნიკური უზრუნველყოფისათვის GCSB აღჭურვილია დაზვერვის ორი სადგურით. დაზვერვის მიწისზედა სადგურები ვაიჰოპაის (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> Waihopai) ხეობაში და ტანიმოანაში (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> Tangimoana), არიან ECHELON-ის გლობალური სისტემის ელემენტები, რომლებიც მოქმედებენ UKUS SIGINT-თან ალიანსის ფარგლებში<a href="#cite_note-scr1-61">[61]</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="მოსახლეობა">მოსახლეობა</h2>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=50" title="სექციის რედაქტირება:მოსახლეობა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=50" title="Edit section's source code: მოსახლეობა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="დემოგრაფია">დემოგრაფია</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=51" title="სექციის რედაქტირება:დემოგრაფია" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=51" title="Edit section's source code: დემოგრაფია">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მოსახლეობა">მოსახლეობა</a> <a href="/wiki/2013" title="2013">2013</a> წლის აღწერის მონაცემებით შეადგენს 4 242 048 ადამიანს.<a href="#cite_note-cesus_2013-7">[7]</a> <a href="/wiki/1995" title="1995">1995</a> წელს მოსახლეობის რაოდენობა იყო 2 717 625, <a href="/wiki/2004" title="2004">2004</a> წელს 3 993 800, <a href="/wiki/2005" title="2005">2005</a> წელს 3 035 461, <a href="/wiki/2009" title="2009">2009</a> წელს 4 213 418, სულ ბოლო 18 წლის განმავლობაში ახალი ზელანდიის მოსახლეობა გაიზარდა 1 524 423-ით, ე.ი. 1,56-ჯერ. საშუალო წლიური ზრდა 0,92 %-ია (2007), 0,97 % (2008), ანუ ბოლო 18 წლის მანძილზე საშუალო წლიური ზრდა 1,42 %-ია. ახალ ზელანდიაში <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="შობადობა (ჯერ არაა დაწერილი)">შობადობის</a> კოეფიციენტი 2009 წლის მონაცემებით 13,94-ია ყოველ 1000 კაცზე, სიკვდილიანობის კოეფიციენტია 7 ყოველ 1000 კაცზე. ბოლო 12-20 წლის განმავლობაში შობადობის დონე მერყეობს 16,24-13,72-ის ფარგლებში. 1995 წელს დაიბადა 16 ადამიანი ყოველ 1000 კაცზე, 2008 წელს კი - 14 ყოველ 1000 კაცზე. თუ შობადობა საშუალო დონეს ინარჩუნებს სიკვდილიანობამ იკლო - 1995 წელს 95 კაცი გარდაიცვალა 1000 კაცზე, ხოლო 2008 წელს კი 7 ადამიანი ყოველ 1000 კაცზე. ბუნებრივი ზრდის კოეფიციენტი 0,8-ს შეადგენს. ახალ ზელანდიაში იბადება უფრო მეტი <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98" title="მამაკაცი">მამაკაცი</a> ვიდრე <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ქალი">ქალი</a>, დაახლ. 23 ათასით მეტი. 15-64 წლის ასაკისთვის მამაკაცებისა და ქალების რაოდენობა თითქმის თანაბრდება (მცირე რაოდენობით უპირატესობა აქვთ მამაკაცებს). მოსახლეობის ასაკობრივი სტრუქტურა 2009 წლის მონაცემებით ასეთია, 14 წლის ასაკის ჩათვლით 66,5 % (აქედან მამაკაცები 1 404 143 და ქალები 1 399 530), 65 წლის ასაკის ზემოთ 12,8 %-ია (მამაკაცები 244 986, ქალები 293 063). ახალი ზელანდიის მოსახლეობის სიცოცხლის მოსალოდნელი საშუალო ხანგრძლივობა 2009 წლის მაჩვენებლით 80,36 წელია, მამაკაცების 78,43, ხოლო ქალების 82,39. ქალები უფრო ხანგრძლივად ცხოვრობენ ვიდრე მამაკაცები. ჩვილთა სიკვდილიანობის კოეფიციენტი ყოველ 1000 ახალშობილზე 4,92-ია, აქედან მამაკაცები 5,53, ქალები 4,27. ქვეყნის მოსახლეობის საშუალო ასაკი შეადგენს დაახლოებით 36 წელს. 2006 წელს ქვეყანაში ცხოვრობდა 100 წელზე უფროსი ასაკის 500 ადამიანზე მეტი. იმავე წელს 15 წლამდე ასაკის მოსახლეობის წილი შეადგენდა 21,5 %-ს<a href="#cite_note-ppltn444-62">[62]</a>. ქვეყნის მოსახლეობის ძირითად ნაწილს შეადგენენ ევროპული წარმოშობის ახალზელანდიელები, ძირითადად დიდი ბრიტანეთიდან წამოსულთა შთამომავლები. მოსახლეობის 2006 წლის აღწერის მონაცემებით, ევროპული წარმოშობის მოსახლეობის ჯამური წილი შეადგენს ქვეყნის საერთო მოსახლეობის დაახლოებით 67,6 %-ს<a href="#cite_note-ppltn3-63">[63]</a>. ძირძველი მოსახლეობის — მაორის წარმომადგენლების რაოდენობა შეადგენს ქვეყნის საერთო მოსახლეობის დაახლოებით 14,6 %-ს<a href="#cite_note-ppltn2-64">[64]</a>. ორი შემდეგი დიდი ეთნიკური ჯგუფი — აზიელი და პოლინეზიელი ხალხის წარმომადგენლები შეადგენენ ქვეყნის საერთო მოსახლეობის შესაბამისად 9,2 % და 6,5 %-ს<a href="#cite_note-ppltn3-63">[63]</a>. ახალზელანდიელთა დიდი ნაწილი მუდმივად ცხოვრობს (ან ხანგრძლივი დროის განმავლობაში) ქვეყნის ფარგლებს გარეთ. ყველაზე დიდი ახალზელანდიური დიასპორა ცხოვრობს ავსტრალიაში (2000 წელს ავსტრალიაში მაცხოვრებელი ახალზელანდიელთა რაოდენობა შეადგენდა დაახლოებით 375 000 ადამიანს<a href="#cite_note-ppltn77-65">[65]</a>) და დიდ ბრიტანეთში (2001 წელს დაახლოებით 50 000 ადამიანი, ამასთან ახალზელანდიელთა დაახლოებით 17 %-ს აქვთ ან ბრიტანეთის მოქალაქეობა, ან მის მიღებაზე უფლება<a href="#cite_note-ppltn777-66">[66]</a>). ტრადიციულად ქვეყნის ფარგლებს გარეთ მცხოვრები ახალზელანდიელები, არ წყვეტენ მჭიდრო კონტაქტებს ქვეყანასთან, და ბევრი მათგანი დამსახურებულად შევიდა თავისი ქვეყნის ღირსეული წარმომადგენლების რიცხვში. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="რელიგია">რელიგია</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=52" title="სექციის რედაქტირება:რელიგია" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=52" title="Edit section's source code: რელიგია">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> 2006 წლის მონაცემებით ახალი ზელანდიის მოსახლეობის დიდი ნაწილი, დაახლოებით 56 %, <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ქრისტიანები">ქრისტიანია</a> (2001 წელს იყო 60 %). ქვეყანაში ქრისტიანობის ყველაზე უფრო გავრცელებული დენომინაციებია: <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ანგლიკანიზმი">ანგლიკანიზმი</a> (14,9 %), ლათინური მიმართულების <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="კათოლიციზმი">კათოლიციზმი</a> (12,4 %), <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="პრესვიტერიანობა">პრესვიტერიანობა</a> (10,9 %), <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="მეთოდიზმი">მეთოდიზმი</a> (2,9 %), <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ბაპტიზმი">ბაპტიზმი</a> (1,3 %). ქვეყანაში მოქმედებენ მცირერიცხოვანი სხვა ქრისტიანული დენომინაციები: <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%A1%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90" title="ხსნის არმია">ხსნის არმია</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ადვენტიზმი (ჯერ არაა დაწერილი)">მეშვიდე დღის ადვენტისტები</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A6%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ღმერთის ასამბლეა (ჯერ არაა დაწერილი)">ღმერთის ასამბლეა</a> და სხვა (სულ 9,4 %), ახალ ზელანდიაში <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="სიქიზმი">სიქიზმის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ინდუიზმი">ინდუიზმისა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="ისლამი">ისლამის</a> წარმომადგენლები შემდეგ მსხვილ რელიგიურ თემებს წარმოადგენენ. სხვა <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="რელიგია">რელიგიების</a> და კონცეფციების წარმომადგენელთა რაოდენობა 0,5 %-ია. აღწერის დროს ქვეყნის მოსახლეობის დაახლოებით 35 % თავიანთ თავს არ უკავშირებდა რელიგიას (2001 წელს ასეთი იყო 30 %)<a href="#cite_note-ppltn7867-67">[67]</a>. ქვეყნის მოსახლეობის მნიშვნელოვანი პროცენტი ემხრობა სხვადასხვა სახის <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ახალი რელიგიური სწავლება (ჯერ არაა დაწერილი)">ახალ რელიგიურ სწავლებას</a>, მათ შორის <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ვიკა">ვიკასა</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="სატანას ეკლესია (ჯერ არაა დაწერილი)">სატანიზმს</a>; ახალ ზელანდიაში ახალი წარმართების მომხრეები უფრო ბევრია, ვიდრე <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="იუდაიზმი">იუდეველებისა</a><a href="#cite_note-68">[68]</a>. ქვეყანაში მოქმედებს <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მაორები (ჯერ არაა დაწერილი)">მაორების</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%90" title="სექტა">სექტები</a> — რაიტანა და რინგაუ, რომლების სწავლებაც წარმოადგენს მკვიდრთა რელიგიისა და ქრისტიანობის საკუთარ თავს. ახალი ზელანდია რელიგიური თვალსაზრისით მრავალფეროვანია, ადგილი აქვს ისეთ საინტერესო მოვლენას, როგორიცაა ქრისტიანობისა და მკვიდრი მოსახლეობის რელიგიური სიწმინდეების შერწყმა. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ძირძველი_მოსახლეობა">ძირძველი მოსახლეობა</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=53" title="სექციის რედაქტირება:ძირძველი მოსახლეობა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=53" title="Edit section's source code: ძირძველი მოსახლეობა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> პოლინეზიიდან წამოსულები, რომლებმაც დაახლოებით XI—XIV საუკუნეებში დაიწყეს ადრე სრულიად დაუსახლებელი ახალი ზელანდიის კუნძულების დასახლება, შექმნეს საფუძველი თვითმყოფადი და უნიკალური კულტურის მაორის ხალხის ჩამოსაყალიბებლად. მაორის ხალხისა და ევროპელების პირველი შეხვედრა გაიმართა 1642 წელს, როცა ჰოლანდიელი ზღვაოსნის აბელ ტასმანის გემი მიადგა ახალი ზელანდიის ნაპირებს. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="თანამედროვე_ისტორია_2">თანამედროვე ისტორია</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=54" title="სექციის რედაქტირება:თანამედროვე ისტორია" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=54" title="Edit section's source code: თანამედროვე ისტორია">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> შემდეგი შეხვედრა მოხდა მხოლოდ 1769 წელს, როდესაც ამ ნაპირებთან მივიდა ჯეიმზ კუკის ექსპედიცია. იმ დროს მაორის ხალხის საერთო რაოდენობა სავარაუდოდ შეადგენდა დაახლოებით 100 000 ადამიანს. უკვე 1800 წლისთვის ევროპული გემები ახალ ზელანდიას სტუმრობდნენ გაცილებით ხშირად, ხოლო 1830 წლისათვის ახალ ზელანდიაში უკვე ცხოვრობდა დაახლოებით 2000 ევროპელი. მათი მდგომარეობა მაორთა შორის არ იყო ყოველთვის თანასწორი, ბევრი მათგანიიყვნენ მონები ან ნახევრად მონები, მაგრამ ზოგიერთს ეკავა საკმაოდ მაღალი მდგომარეობა ტომების იერარქიაში. მაორებს ტრადიციულად არ ჰქონდათ სასაქონლო-ფულადი ურთიერთობა და ვაჭრობა, მაგრამ ახორციელებდნენ საქონლის გაცვლას. ამ ტრადიციას ისინი ავრცელებდნენ ევროპელ მეზღვაურებთან და ვეშაპისდამჭერებთან ურთიერთობაშიც. ერთ-ერთი ძირითადი საქონელი, რომელიც აინტერესებდათ მაორის ხალხს გახდა ევროპული <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ცეცხლსასროლი იარაღი (ჯერ არაა დაწერილი)">ცეცხლსასროლი იარაღი</a>, რის შედეგადაც XIX საუკუნის დასაწყისში ქვეყანაში დაიწყო ტომთაშორისი სისხლიანი შეტაკებების სერია, რომელმაც მიიღო <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A8%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მუშკეტების ომი (ჯერ არაა დაწერილი)">მუშკეტების ომის</a> სახელი და გრძელდებოდა ხანმოკლე შესვენებებით 1840 წლამდე. ტომთაშორისმა კონფლიქტებმა, მაორების გაცნობამ <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%B0%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ალკოჰოლური სასმელი">ალკოჰოლურ სასმელებთან</a>, ასევე ადრე უცნობ ავადმყოფობებთან, ძირითადად <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90" title="წითელა">წითელა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%98" title="გრიპი">გრიპი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%97_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციები">ვენერიული დაავადებები</a>, მნიშვნელოვნად შეამცირა ამ წლებში ახალი ზელანდიის ძირძველი მოსახლეობის რაოდენობა, და 1896 წელს მაორის ხალხის რაოდენობამ მიაღწია თავის მინიმალურ რაოდენობას თანამედროვე ისტორიაში — 42 000 ადამიანზე ცოტათი მეტს<a href="#cite_note-ppltn6544-69">[69]</a>. 1840 წელს დიდმა ბრიტანეთმა და მაორის ტომთა ბელადებმა მიაღწიეს შეთანხმებას და ხელი მოაწერეს წერილობით <a href="/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ხელშეკრულება">ხელშეკრულებას</a>, რომელმაც მიიღო სახელი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ვაიტანგის ხელშეკრულება (ჯერ არაა დაწერილი)">ვაიტანგის ხელშეკრულება</a>, რომლის პუნქტების თანახმად მაორები გადასცემდნენ ახალ ზელანდიას დიდ ბრიტანეთს სამეთვალყურეოდ, მაგრამ ინარჩუნებდნენ თავის <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ქონებრივი უფლება (ჯერ არაა დაწერილი)">ქონებრივ უფლებას</a>, ხოლო დიდმა ბრიტანეთმა მაორისგან მიიღო მიწის ნაკვეთების შესყიდვის განსაკუთრებული უფლება. ამ პერიოდში ხდებოდა აქტიური ორმხრივი სოციალური ინტეგრაცია, რომელიც ზრდიდა ევროპელი გადმოსახლებულებისა და მაორების რაოდენობას. ვაჭრობის ობიექტი ძირითადად რჩებოდა მაორების კუთვნილი მიწა, მაგრამ აღმოცენება და განვითარება დაიწყო მაორების საკუთარმა საქმიანმა წამოწყებებმა. ერთ-ერთი პრობლემა, რომელიც ხელს უშლიდა მაორის კუთვნილი მიწების გაყიდვის მდგრადი მექანიზმების შექმნასა და მისი ღირებულებების გარკვევას გახდა უთანხმოება მაორებსა და ევროპელებს შორის მიწაზე უფლების ფუნდამენტალური შინაარსის გარკვევაში, რომელიც კიდევ უფრო გაამძაფრა ვაიტანგის ხელშეკრულების <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="მთარგმნელი">თარგმანის</a> არასწორმა ფორმულირებებმა. ისტორიულად მაორები ადრე არასდროს არ ყიდდნენ მიწას, მაგრამ ტომის ბელადებს შეეძლოთ გადაეცათ იგი მათ მფლობელობაში, ვინც მიწას ითხოვდა. ბუნებრივია, რომ ასეთი მიდგომა კარდინალურად განსხვავდებოდა ევროპელი დასახლებულების მოთხოვნილებებისგან და მიზნებისგან. ყოველივე ეს გახდა საფუძველი შეიარაღებული კონფლიქტების სერიებისა ერთი მხრივ მაორებსა და მეორე მხრივ ევროპელ დასახლებულებსა და ბრიტანეთის არმიის ნაწილებს შორის 1845 წლიდან 1872 წლამდე პერიოდის განმავლობაში, რომელსაც ეწოდა <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ახალი ზელანდიის მიწების ომები">ახალი ზელანდიის მიწების ომები</a>. 2000 მაორელზე მეტი დაიღუპა ამ შეტაკებებისას. დაპირისპირებების შედეგი გახდა ქვეყნის ადმინისტრაციის მიერ მაორის ხალხისათვის 14 000 კმ²-ზე მეტი მიწის კონფისკაცია, როგორც დასჯა მათ მიერ აჯანყების დაწყებისათვის. XIX საუკუნის 60-იანი წლების დასაწყისში ახალ ზელანდიაში მაორებისა და ევროპელების რაოდენობა პირველად გახდა თითქმის თანაბარი — დაახლოებით 60 000 თითოეული მათგანი<a href="#cite_note-ppltn6544-69">[69]</a>. XX საუკუნის 20-იან წლებამდე მაორთა რაოდენობა ან მცირდებოდა, ან რჩებოდა უცვლელ დონეზე, ხოლო ევროპელთა რაოდენობა 1921 წელს შეადგენდა უკვე 1 200 000 ადამიანს. საზოგადოებაში თავისი პროპორციონალური წარმომადგენლობის მნიშვნელოვანი შემცირების მიუხედავად, მაორები აგრძელებდნენ ბევრად სოციალურად უფრო დამოუკიდებელნი დარჩენილიყვნენ, თუმცა მაინც განიცდიდნენ ადაპტაციას ევროპული ცივილიზაციის მიმართ. გამოჩნდნენ მნიშვნელოვანი <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98" title="პოლიტიკოსი">პოლიტიკოსები</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AC%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="მეწარმე (ჯერ არაა დაწერილი)">მეწარმეები</a> მაორთა რიგებიდან. 1858 წელს სპეციალურად მომზადებული ბრძანებულების საფუძველზე ქვეყანაში გაიხსნა სახელმწიფოს მიერ სუბსიდირებული სასკოლო სისტემა მაორელი ბავშვებისათვის. 1865 წელს სისტემამ შეწყვიტა თავისი არსებობა მაორების მიწებისათვის ომებში მონაწილეობისათვის დასჯის გამო, მაგრამ ორი წლის შემდეგ კვლავ აღდგა. 1928 წლამდე ქვეყანაში არსებობდნენ მაორებისა და ევროპელების სწავლის ცალ-ცალკე პროგრამები, ხოლო 1935 წლიდან სწავლა გახდა სავალდებულო (15 წლამდე) და უფასო. 1867 წლიდან დაწყებული მაორებს აქვთ ადგილების მუდმივად დარეზერვირებული კვოტა ქვეყნის პარლამენტში, რომლის არჩევნები ხდება ცალკე ხმის მიცემით მხოლოდ მაორის ხალხს შორის. 2008 წლის მდგომარეობით ქვეყნის პარლამენტში შვიდი ადგილი (69-დან) ეკუთვნოდა ასეთ პარლამენტის წევრებს. ასევე მაორებს შეუძლიათ არჩეულნი იყვნენ პარლამენტში საერთო ხმის მიცემის დროსაც. 1900 წელს სახელმწიფომ გამოაცხადა მაორის ხალხის ჯანდაცვის მდგომარეობის გაუმჯობესების პროგრამის შექმნის შესახებ. 1928 წელს ქვეყნის მთავრობაში გამოჩნდა მაორელი პირველი მინისტრი. მეორე მსოფლიო ომის პერიოდში, მიუხედავად იმისა, რომ სავალდებულო <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D_%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="სამხედრო ვალდებულება (ჯერ არაა დაწერილი)">სამხედრო ვალდებულება</a> ახალ ზელანდიაში არ ვრცელდებოდა მაორის ხალხზე, მათი მნიშვნელოვანი რაოდენობა ნებაყოფლობით შევიდა ახალი ზელანდიის შეიარაღებული ძალების მოქმედ ქვედანაყოფებში და მონაწილეობდა საომარ მოქმედებებში <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A2%E1%83%94" title="ეგვიპტე">ეგვიპტეში</a>, <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="იტალია">იტალიაში</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საბერძნეთი">საბერძნეთში</a>. XX საუკუნის 40—70-იან წლებში დაიწყო მაორთა <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="ურბანიზაცია">ურბანიზაციის</a> აქტიური პროცესი, და ამ პერიოდიდან დაწყებული მაორების დიდი ნაწილი ცხოვრობს ქალაქებში. ამავე საუკუნის 60—70-იან წლებში მაორელთა განათლების დონის საერთო გაუმჯობესებასთან და მათი ცხოვრების დონის აწევასთან დაკავშირებით დაიწყო ეროვნული თვითშეგნების პროცესების ზრდა, რამაც მოიტანა მაორების როლის აღიარების აუცილებლობა ქვეყნის განვითარებაში და ჩამოყალიბებაში. 1975 წელს მიღებულ იქნა სახელმწიფო ბრძანებულება, რომელმაც გაამყარა ვაიტანგის ხელშეკრულების სტატუსი, და მის საფუძველზე 1977 წლიდან დაწყებული ქვეყანაში დაიწყო მოქმედება ვაიტანგის სასამართლომ, რომელიც იხილავდა მიწისა და სხვა რესურსების დაბრუნების, მიწის ომებიდან დაწყებული მაორის ხალხისათვის მიყენებული ზარალის კომპენსაციის განმსაზღვრელ დაკავშირებულ საქმეებს. ვაიტანგის სასამართლო არ არის სასამართლო-იურიდიული ინსტანცია, მაგრამ ქმნის კონსულტაციის წარმოებისა და მოლაპარაკებების მექანიზმებს ქვეყნის მთავრობასა და მაორებს შორის. 2008 წლის მდგომარეობით გადახდილი კომპესაციების ჯამმა შეადგინა 900 მილიონ ახალზელანდიურ დოლარზე მეტი. 1987 წელს მაორის ენა გახდა ახალი ზელანდიის ერთ-ერთი სახელმწიფო ენა. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="თანამედროვე_დემოგრაფიული_მდგომარეობა"><span id=".E1.83.97.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.90.E1.83.9B.E1.83.94.E1.83.93.E1.83.A0.E1.83.9D.E1.83.95.E1.83.94_.E1.83.93.E1.83.94.E1.83.9B.E1.83.9D.E1.83.92.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.A4.E1.83.98.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.98_.E1.83.9B.E1.83.93.E1.83.92.E1.83.9D.E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90">თანამედროვე დემოგრაფიული მდგომარეობა</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=55" title="სექციის რედაქტირება:თანამედროვე დემოგრაფიული მდგომარეობა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=55" title="Edit section's source code: თანამედროვე დემოგრაფიული მდგომარეობა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <dl><dd>ამ გვერდის ინფორმაცია მოცემულია 2006 წლის ახალი ზელანდიის მოსახლეობის აღწერის მონაცემების მიხედვით<a href="#cite_note-ppltn2-64">[64]</a><a href="#cite_note-ppltn2ва-70">[70]</a>.</dd></dl> მაორები შეადგენენ ქვეყნის მოსახლეობის 14,6 %-ს. მათი საერთო რაოდენობაა — 565 329 ადამიანი. 15 წელიწადში (1991—2006 წლები) ქვეყანაში ამ ხალხის რაოდენობამ მოიმატა თითქმის 30 %-ით. მათი რაოდენობიდან დაახლოებით 47 % არის შერეული ქორწინების შთამომავლები (ძირითადად ევროპელებთან). ახალ ზელანდიაში მცხოვრები მაორების 51 % — კაცია, 49 % — ქალი. მათ შორის 35 % — ბავშვები 15 წლამდე. ახალ ზელანდიაში მცხოვრებ მაორელთა საშუალო ასაკია — დაახლოებით 23 წელი. ამასთან, ქალების საშუალო ასაკი 24 წელზე ცოტათი მეტია, ხოლო კაცების საშუალო ასაკი — 21 წელზე ცოტათი მეტი. მაორელთა დაახლოებით 87 % ცხოვრობს ჩრდილოეთ კუნძულზე და დაახლოებით 25 % ცხოვრობს ქალაქ ოკლენდში ან მის გარეუბანში. ამ ხალხის წარმომადგენლების მცირე კონცენტრაცია შეიმჩნევა კუნძულ ჩატემზე. მაორელთა 23 %-ს შეუძლია თავისუფლად ისაუბროს მაორის ენაზე. დაახლოებით 25 % საერთოდ ვერ საუბრობს ამ ენაზე. მაორელთა დაახლოებით 4 %-ს აქვთ საუნივერსიტეტო განათლება (ან უფრო მაღალი). მაორის საერთო მოსახლეობის დაახლოებით 39 %-ს აქვს მუდმივი სამუშაო მთლიანი დასაქმების რეჟიმში. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="სოციალურ-ეკონომიკური_პრობლემები"><span id=".E1.83.A1.E1.83.9D.E1.83.AA.E1.83.98.E1.83.90.E1.83.9A.E1.83.A3.E1.83.A0-.E1.83.94.E1.83.99.E1.83.9D.E1.83.9C.E1.83.9D.E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.99.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98_.E1.83.9E.E1.83.A0.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.9B.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98">სოციალურ-ეკონომიკური პრობლემები</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=56" title="სექციის რედაქტირება:სოციალურ-ეკონომიკური პრობლემები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=56" title="Edit section's source code: სოციალურ-ეკონომიკური პრობლემები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> 2008 წლის მდგომარეობით მაორები შეადგენდნენ ხალხის დაახლოებით 50 %-ს, რომლებიც ქვეყანაში იმყოფებოდნენ თავისუფლების შეზღუდვის ადგილებში, ხოლო ქვეყანაში კრიმინალური მოვლენების 42 % ხდება მაორელთა მონაწილეობით<a href="#cite_note-ppltn765444-71">[71]</a>. ახალი ზელანდიის ყველა ეთნიკურ ჯგუფებს შორის მაორელები ინარჩუნებენ ყველაზე მაღალ უმუშევრობის დონეს,<a href="#cite_note-ppltn734544323-72">[72]</a> აქვთ ყველაზე დაბალი სიცოცხლის ხანგრძლივობა და ყველაზე მაღალი დაავადების დონე<a href="#cite_note-ppltn76544323-73">[73]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="სასაუბრო_ენები">სასაუბრო ენები</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=57" title="სექციის რედაქტირება:სასაუბრო ენები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=57" title="Edit section's source code: სასაუბრო ენები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლისური ენა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მაორი ენა">მაორული ენა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ახალზელანდიური ნიშნების ენა">ახალზელანდიური ნიშნების ენა</a> არიან ქვეყნის ოფიციალური ენები. ინგლისური ენა ძირითადი სასაუბრო ენაა და ქვეყნის მოსახლეობის 96 % იყენებს მას ერთმანეთთან სასაუბროდ. წიგნების, გაზეთებისა და ჟურნალების დიდი ნაწილი გამოიცემა ინგლისურ ენაზე, უპირატესად ამ ენაზე აწარმოებენ მაუწყებლობას რადიო და ტელევიზიები. მაორული ენა მეორე სახელმწიფო ენაა. 2006 წელს ახალზელანდიური ნიშნების ენამ (New Zealand Sign Language) მიიღო მესამე სახელმწიფო ენის სტატუსი. ინგლისური ენის <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ახალზელანდიური ინგლისური (ჯერ არაა დაწერილი)">ახალზელანდიური დიალექტი</a><a href="#cite_note-population-74">[74]</a> ახლოა ავსტრალიურთან, მაგრამ მან შეინახა ინგლისის სამხრეთი რეგიონების ინგლისური ენის გაცილებით მეტი გავლენა. ამასთან ერთად, ახალზელანდიურმა დიალექტმა შეიძინა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_(%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0-%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98)_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="შოტლანდიური (ინგლისურ-შოტლანდიური) ენა (ჯერ არაა დაწერილი)">შოტლანდიური</a> და <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ირლანდიური ენა">ირლანდიური</a> აქცენტის ზოგიერთი დამახასიათებელი თავისებურებები. წარმოთქმაზე გარკვეული გავლენა მოახდინა მაორულმა ენამ და ამ ენის ზოგიერთი სიტყვა შევიდა ქვეყნის მრავალეროვნული თანამეგობრობის ყოველდღიურ ურთიერთობაში. ამასთან ერთად, ქვეყანაში ცხოვრობენ კიდევ 171 ენობრივი ჯგუფების წარმომადგენლები. ინგლისური და მაორიული ენების შემდეგ ყველაზე გავრცელებული ენებია — <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%90%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="სამოას ენა (ჯერ არაა დაწერილი)">სამოას ენა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ფრანგული ენა">ფრანგული ენა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ჰინდი ენა">ჰინდი ენა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ჩინური ენა">ჩინური ენა</a>. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="მაორების_ენა">მაორების ენა</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=58" title="სექციის რედაქტირება:მაორების ენა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=58" title="Edit section's source code: მაორების ენა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> მაორულმა ენამ ოფიციალური ენის სტატუსი (თვითდასახელება Te Reo Māori, ტე-რეო-მაორი) მიიღო 1987 წელს. მისი გამოყენება სავალდებულო გახდა სახელმწიფო დეპარტამენტებისა და დაწესებულებების დასახელებებში, ხოლო მისი შეზღუდვის გარეშე გამოყენება შესაძლებელი გახდა ყველა სახელმწიფო სამსახურების, სასამართლოების, საზოგადოებრივი საავადმყოფოებისა და ასევე შეიარაღებული ძალების ქვედანაყოფების თანამშრომლებისა და დამსწრეებისათვის. მაორული ენის საფუძვლების შესწავლა სასკოლო პროგრამების აუცილებელი კურსია, ხოლო რიგი სასწავლო დაწესებულებებისა აწარმოებენ სწავლას ორ ენაზე. ახალ ზელანდიაში ბევრმა გეოგრაფიულმა დასახელებამ ისტორიულად შეინარჩუნა თავისი ფესვები მაორულ ენაში. მაორული ენა ეკუთვნის აღმოსავლეთ პოლინეზიური ჯგუფის ენებს. მაორულ ენას მშობლიურად თვლის დაახლოებით 150 ათასი ადამიანი. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="ახალზელანდიური_ნიშნების_ენა"><span id=".E1.83.90.E1.83.AE.E1.83.90.E1.83.9A.E1.83.96.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.93.E1.83.98.E1.83.A3.E1.83.A0.E1.83.98_.E1.83.9C.E1.83.98.E1.83.A8.E1.83.9C.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.94.E1.83.9C.E1.83.90">ახალზელანდიური ნიშნების ენა</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=59" title="სექციის რედაქტირება:ახალზელანდიური ნიშნების ენა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=59" title="Edit section's source code: ახალზელანდიური ნიშნების ენა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> 2006 წელს ახალზელანდიურ ნიშნების ენას მიენიჭა ქვეყნის მესამე ოფიციალური ენის სტატუსი<a href="#cite_note-nzs1-75">[75]</a>. ახალზელანდიური ნიშნების ენა — ბუნებრივად წარმოქმნილი ენაა, რომელსაც კომუნიკაციის მიზნით იყენებენ ყრუ ან სმენაშეზღუდული ადამიანები. მისი საფუძველი გახდა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბრიტანული ნიშნების ენა (ჯერ არაა დაწერილი)">ბრიტანული ნიშნების ენა</a> და მას აღიარებენ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბრიტანული ნიშნების ენის ოჯახი (ჯერ არაა დაწერილი)">BANZSL</a>-ის ენის ერთ-ერთ დიალექტად. ყოველდღიურ ურთიერთობაში 2013 წლის მონაცემებით ნიშნების ენას ხმარობდა 24 ათას ადამიანზე მეტი<a href="#cite_note-dao-76">[76]</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული_დაყოფა"><span id=".E1.83.90.E1.83.93.E1.83.9B.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.A2.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.AA.E1.83.98.E1.83.A3.E1.83.9A-.E1.83.A2.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.A2.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.98_.E1.83.93.E1.83.90.E1.83.A7.E1.83.9D.E1.83.A4.E1.83.90">ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული დაყოფა</h2>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=60" title="სექციის რედაქტირება:ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული დაყოფა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=60" title="Edit section's source code: ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული დაყოფა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> პირველმა ევროპელმა გადმოსახლებულებმა, რომლებიც დაფუძნდნენ ახალ ზელანდიაში, დაყვეს ქვეყანა <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="პროვინცია">პროვინციებად</a>. ტერიტორიების ფინანსური მართვის უფრო ცენტრალიზებული სისტემის შესაქმნელად, ქვეყნის დაყოფა პროვინციებად გაუქმდა 1876 წელს. ამის შედეგად ახალ ზელანდიას დღემდე არ აქვს იმის მსგავსი შიდა სახელმწიფოებრივი ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული დაყოფის სისტემა, რომელსაც სხვა ქვეყნებში ჰქვიათ პროვინციები, <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="შტატი">შტატები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A5%E1%83%98" title="ოლქი">ოლქები</a>. ტერიტორიის დაყოფის არსებული სისტემა შედგება ადგილობრივი თვითმმართველობის პრინციპზე. 1989 წლიდან მოქმედებს სისტემა, რომელიც შემდგარია რეგიონალური საბჭოებისაგან (Regional Council) და ტერიტორიული სამმართველოებისაგან (Territorial Authorities). <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ადმინისტრაციული_დაყოფა">ადმინისტრაციული დაყოფა</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=61" title="სექციის რედაქტირება:ადმინისტრაციული დაყოფა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=61" title="Edit section's source code: ადმინისტრაციული დაყოფა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის უმსხვილესი ადგილობრივი მმართველობის ორგანოა რეგიონი. ქვეყანაში სულ 16 რეგიონია. თორმეტ მათგანს ადგილობრივი არჩეული საბჭო მართავს, ოთხს კი ტერიტორიული სამმართველო, რომელიც ასევე ითავსებს რეგიონული საბჭოს ფუნქციებს. თანამედროვე ახალ ზელანდიას მართავს 12 რეგიონალური საბჭო, რომელიც ახორციელებს ადგილობრივ თვითმმართველობას და პასუხს აგებს ბუნების დაცვის პრობლემებზე და რეგიონალური ტრანსპორტის სისტემაზე. ამას გარდა, მოქმედებს 74 ტერიტორიული სამმართველო (16 ქალაქის საბჭო, 57 ადგილობრივი საბჭო და ერთი კუნძულოვანი საბჭო), რომელიც პასუხს აგებს თავის რეგიონში კომუნიკაციებისა და ავტოგზების სისტემაზე, ცხოვრების პირობების უზრუნველყოფაზე, ახორციელებს ზედამხედველობასა და რეგულირებას მშენებლობაში და სხვა. <table class="wikitable" style="font-size:84%"> <tbody><tr> <th style="background: white" rowspan="18" width="25%"> <figure class="mw-default-size noresize mw-ext-imagemap-desc-bottom-left" typeof="mw:File"><img alt="Regions of New Zealand" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Regions_of_NZ_Numbered.svg/290px-Regions_of_NZ_Numbered.svg.png" decoding="async" width="290" height="415" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Regions_of_NZ_Numbered.svg/435px-Regions_of_NZ_Numbered.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Regions_of_NZ_Numbered.svg/580px-Regions_of_NZ_Numbered.svg.png 2x" data-file-width="290" data-file-height="415" usemap="#ImageMap_23d9a744db437c9e" resource="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Regions_of_NZ_Numbered.svg" /><map name="ImageMap_23d9a744db437c9e"><area href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="poly" coords="190,55,177,64,150,27,153,21,138,4,152,2,151,10,157,16,183,25,190,46,186,49" alt="ნორთლანდი" title="ნორთლანდი" /><area href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="poly" coords="190,55,177,65,190,90,206,85,204,73,195,73,197,60" alt="ოკლენდი" title="ოკლენდი" /><area href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="rect" coords="148,67,160,82" alt="ოკლენდი" title="ოკლენდი" /><area href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="poly" coords="214,64,214,56,209,51,199,56,201,61" alt="ოკლენდი" title="ოკლენდი" /><area href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="poly" coords="206,85,190,90,193,106,188,136,195,138,211,127,211,122,215,134,213,144,217,144,217,146,209,150,209,156,220,150,220,146,229,142,231,136,236,126,222,113,222,103,218,96,222,94,221,70,207,65,210,86" alt="უაიკატო" title="უაიკატო" /><area href="/wiki/Bay_of_Plenty_Region" shape="poly" coords="223,93,217,97,222,104,222,112,235,124,235,129,231,136,232,142,235,144,237,139,243,141,256,133,255,125,274,112,274,98,258,112,229,101" alt="Bay of Plenty" title="Bay of Plenty" /><area href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="poly" coords="273,98,274,112,255,125,255,132,270,144,272,136,282,129,283,110,287,102,281,97" alt="გიზბორნი" title="გიზბორნი" /><area href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A1-%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="poly" coords="274,147,256,133,241,141,237,137,235,144,224,143,220,147,219,151,230,162,228,176,234,188,240,190,251,163,247,162,247,154,258,147,269,147,269,154" alt="ჰოკს-ბეი" title="ჰოკს-ბეი" /><area href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="poly" coords="194,137,188,136,184,143,178,143,168,150,168,157,175,163,181,163,191,172,199,166,199,159,194,156,191,148" alt="ტარანაკი" title="ტარანაკი" /><area href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3-%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="poly" coords="212,124,211,128,195,138,191,148,199,160,198,166,193,172,203,180,204,188,202,198,205,200,215,192,213,198,219,201,229,198,231,202,240,190,233,188,227,176,229,163,224,159,223,153,219,151,209,156,209,150,217,146,217,143,212,143,217,130" alt="მანავატუ-უანგანუი" title="მანავატუ-უანგანუი" /><area href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="poly" coords="231,201,229,198,219,201,212,194,204,199,201,199,189,218,197,223,204,222,204,229,223,218" alt="უელინგტონი" title="უელინგტონი" /><area href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="poly" coords="156,218,137,246,130,230,141,223,144,209,138,192,145,189,143,196,150,198" alt="ტასმანი" title="ტასმანი" /><area href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="rect" coords="114,169,135,186" alt="ტასმანი" title="ტასმანი" /><area href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90)" shape="rect" coords="165,173,184,190" alt="ნელსონი" title="ნელსონი" /><area href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="poly" coords="171,194,166,197,165,206,156,216,142,239,153,251,167,233,175,233,180,227,173,217,182,207,172,201" alt="მარლბორო" title="მარლბორო" /><area href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="rect" coords="180,239,201,256" alt="მარლბორო" title="მარლბორო" /><area href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2-%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="poly" coords="136,192,143,210,140,224,129,229,137,246,123,261,76,301,61,301,54,305,53,312,37,311,48,301,55,301,92,270,109,252,113,228,125,221,127,201" alt="უესტ-კოსტი" title="უესტ-კოსტი" /><area href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2-%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="rect" coords="65,241,86,259" alt="უესტ-კოსტი" title="უესტ-კოსტი" /><area href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="poly" coords="176,233,167,233,152,251,142,240,123,261,76,301,73,319,69,319,69,325,83,325,86,332,92,331,94,338,99,330,110,331,112,311,145,294,154,296,155,289,152,286,147,286,147,272,158,266" alt="კენტერბერი" title="კენტერბერი" /><area href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="poly" coords="75,301,61,300,54,304,53,311,42,312,41,335,45,345,58,350,63,345,66,347,61,358,66,382,71,388,82,383,94,364,102,363,104,361,100,357,105,349,111,330,98,331,95,338,92,338,92,331,85,331,82,323,69,324,69,319,73,318" alt="ოტაგო" title="ოტაგო" /><area href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="poly" coords="42,312,37,312,12,341,3,359,2,369,8,376,24,378,28,375,32,377,32,381,44,382,43,386,48,390,57,387,64,391,70,388,65,382,61,358,66,347,62,343,58,350,45,345,41,335,43,325" alt="საუთლანდი" title="საუთლანდი" /><area href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" shape="poly" coords="30,394,34,398,25,412,34,412,47,405,47,398,40,391" alt="საუთლანდი" title="საუთლანდი" /></map><figcaption>Regions of New Zealand</figcaption></figure> </th> <th bgcolor="#efefef" width="3%">№ </th> <th align="left" bgcolor="#f2f2f4">რეგიონი </th> <th align="left" bgcolor="#f2f2f4">რეგიონული საბჭო </th> <th align="left" bgcolor="#f2f2f4">ადმინისტრაციული ცენტრი </th> <th align="left" bgcolor="#f2f2f4">კუნძული </th> <th align="right" bgcolor="#f2f2f4">ფართობი (კმ²)<a href="#cite_note-77">[77]</a> </th> <th align="right" bgcolor="#f2f2f4">მოსახლეობა<a href="#cite_note-cesus_2013-7">[7]</a> ად. (2013) </th> <th align="right" bgcolor="#f2f2f4"><a href="/w/index.php?title=ISO_3166-2:NZ&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISO 3166-2:NZ (ჯერ არაა დაწერილი)">ISO 3166-2</a> </th></tr> <tr> <td align="center">1</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ნორთლენდის რეგიონი">ნორთლენდი</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნორთლენდის რეგიონული საბჭო (ჯერ არაა დაწერილი)">ნორთლენდის რეგიონული საბჭო</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%98" title="უანგარეი">უანგარეი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_(%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90)" class="mw-redirect" title="ჩრდილოეთი კუნძული (ახალი ზელანდია)">ჩრდილოეთი</a></td> <td align="right">13 941</td> <td align="right">151 692</td> <td align="right"><code>NZ-NTL</code> </td></tr> <tr> <td align="center">2</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ოკლენდის რეგიონი">ოკლენდი</a> (1)</td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ოკლენდის საბჭო (ჯერ არაა დაწერილი)">ოკლენდის საბჭო</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="ოკლენდი">ოკლენდი</a></td> <td>ჩრდილოეთი</td> <td align="right">5600</td> <td align="right">1 415 550</td> <td align="right"><code>NZ-AUK</code> </td></tr> <tr> <td align="center">3</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="უაიკატოს რეგიონი">უაიკატო</a></td> <td></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90)" title="ჰამილტონი (ახალი ზელანდია)">ჰამილტონი</a></td> <td>ჩრდილოეთი</td> <td align="right">25 598</td> <td align="right">403 638</td> <td align="right"><code>NZ-WKO</code> </td></tr> <tr> <td align="center">4</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%98-%E1%83%9D%E1%83%95-%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ბეი-ოვ-პლენტის რეგიონი">ბეი-ოვ-პლენტი</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%98-%E1%83%9D%E1%83%95-%E1%83%9E%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბეი-ოვ-პლენტის რეგიონული საბჭო (ჯერ არაა დაწერილი)">ბეი-ოვ-პლენტის რეგიონული საბჭო</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90" title="ტაურანგა">ტაურანგა</a></td> <td>ჩრდილოეთი</td> <td align="right">12 447</td> <td align="right">267 741</td> <td align="right"><code>NZ-BOP</code> </td></tr> <tr> <td align="center">5</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="გიზბორნის რეგიონი">გიზბორნი</a> (1)</td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="გიზბორნის რაიონული საბჭო (ჯერ არაა დაწერილი)">გიზბორნის რაიონული საბჭო</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="გიზბორნი">გიზბორნი</a></td> <td>ჩრდილოეთი</td> <td align="right">8351</td> <td align="right">43 656</td> <td align="right"><code>NZ-GIS</code> </td></tr> <tr> <td align="center">6</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A1-%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ჰოკს-ბეის რეგიონი">ჰოკს-ბეი</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%B0%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A1-%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჰოკს-ბეის რეგიონული საბჭო (ჯერ არაა დაწერილი)">ჰოკს-ბეის რეგიონული საბჭო</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98_(%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90)" title="ნეიპირი (ახალი ზელანდია)">ნეიპირი</a></td> <td>ჩრდილოეთი</td> <td align="right">14 164</td> <td align="right">151 179</td> <td align="right"><code>NZ-HKB</code> </td></tr> <tr> <td align="center">7</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ტარანაკის რეგიონი">ტარანაკი</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ტარანაკის რეგიონული საბჭო (ჯერ არაა დაწერილი)">ტარანაკის რეგიონული საბჭო</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98_(%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90)" title="სტრატფორდი (ახალი ზელანდია)">სტრატფორდი</a></td> <td>ჩრდილოეთი</td> <td align="right">7273</td> <td align="right">109 608</td> <td align="right"><code>NZ-TKI</code> </td></tr> <tr> <td align="center">8</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3-%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="მანავატუ-უანგანუის რეგიონი">მანავატუ-უანგანუი</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%B0%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჰორიზოუნსის რეგიონული საბჭო (ჯერ არაა დაწერილი)">ჰორიზოუნსის რეგიონული საბჭო</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C-%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98" title="პალმერსტონ-ნორთი">პალმერსტონ-ნორთი</a></td> <td>ჩრდილოეთი</td> <td align="right">22 215</td> <td align="right">222 672</td> <td align="right"><code>NZ-MWT</code> </td></tr> <tr> <td align="center">9</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="უელინგტონის რეგიონი">უელინგტონი</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="დიდი უელინგტონის რეგიონული საბჭო (ჯერ არაა დაწერილი)">დიდი უელინგტონის რეგიონული საბჭო</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="უელინგტონი">უელინგტონი</a></td> <td>ჩრდილოეთი</td> <td align="right">8124</td> <td align="right">471 315</td> <td align="right"><code>NZ-WGN</code> </td></tr> <tr> <td align="center">10</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ტასმანის რეგიონი">ტასმანი</a> (1)</td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ტასმანის რაიონული საბჭო (ჯერ არაა დაწერილი)">ტასმანის რაიონული საბჭო</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98_(%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90)" title="რიჩმონდი (ახალი ზელანდია)">რიჩმონდი</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სამხრეთი კუნძული">სამხრეთი</a></td> <td align="right">9786</td> <td align="right">47 157</td> <td align="right"><code>NZ-TAS</code> </td></tr> <tr> <td align="center">11</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90)" title="ნელსონი (ახალი ზელანდია)">ნელსონი</a> (1)</td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნელსონის საქალაქო საბჭო (ჯერ არაა დაწერილი)">ნელსონის საქალაქო საბჭო</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90)" title="ნელსონი (ახალი ზელანდია)">ნელსონი</a></td> <td>სამხრეთი</td> <td align="right">445</td> <td align="right">46 437</td> <td align="right"><code>NZ-NSN</code> </td></tr> <tr> <td align="center">12</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="მარლბოროს რეგიონი">მარლბორო</a> (1)</td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="მარლბოროს რაიონული საბჭო (ჯერ არაა დაწერილი)">მარლბოროს რაიონული საბჭო</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98_(%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბლენემი (ახალი ზელანდია) (ჯერ არაა დაწერილი)">ბლენემი</a></td> <td>სამხრეთი</td> <td align="right">12 484</td> <td align="right">43 416</td> <td align="right"><code>NZ-MBH</code> </td></tr> <tr> <td align="center">13</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2-%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="უესტ-კოსტის რეგიონი">უესტ-კოსტი</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%A2-%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="უესტ-კოსტის რეგიონული საბჭო (ჯერ არაა დაწერილი)">უესტ-კოსტის რეგიონული საბჭო</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="გრეიმუთი (ჯერ არაა დაწერილი)">გრეიმუთი</a></td> <td>სამხრეთი</td> <td align="right">23 336</td> <td align="right">32 148</td> <td align="right"><code>NZ-WTC</code> </td></tr> <tr> <td align="center">14</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="კენტერბერის რეგიონი">კენტერბერი</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="კენტერბერის რეგიონული საბჭო (ჯერ არაა დაწერილი)">კენტერბერის რეგიონული საბჭო</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%98" title="კრაისტჩერჩი">კრაისტჩერჩი</a></td> <td>სამხრეთი</td> <td align="right">45 346</td> <td align="right">539 436</td> <td align="right"><code>NZ-CAN</code> </td></tr> <tr> <td align="center">15</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ოტაგოს რეგიონი">ოტაგო</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ოტაგოს რეგიონული საბჭო (ჯერ არაა დაწერილი)">ოტაგოს რეგიონული საბჭო</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="დანიდინი">დანიდინი</a></td> <td>სამხრეთი</td> <td align="right">31 990</td> <td align="right">202 467</td> <td align="right"><code>NZ-OTA</code> </td></tr> <tr> <td align="center">16</td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" class="mw-redirect" title="საუთლანდის რეგიონი">საუთლანდი</a></td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%AD%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="საუთლანდის რეგიონული საბჭო (ჯერ არაა დაწერილი)">საუთლანდის რეგიონული საბჭო</a></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98" title="ინვერკარგილი">ინვერკარგილი</a></td> <td>სამხრეთი</td> <td align="right">34 347</td> <td align="right">93 339</td> <td align="right"><code>NZ-STL</code> </td></tr> <tr> <td></td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ჩატემის კუნძულები">ჩატემის კუნძულები</a></td> <td>სპეციალური ტერიტორიული ერთეული</td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98_(%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ვაიტანგი (ჩატემის კუნძულები) (ჯერ არაა დაწერილი)">ვაიტანგი</a></td> <td></td> <td align="right">966</td> <td align="right">600</td> <td align="right"><code>NZ-CIT</code> </td></tr> <tr style="background: #CCC"> <td></td> <td></td> <td>სულ</td> <td></td> <td></td> <td></td> <td align="right">276 413</td> <td align="right">4 242 051</td> <td> </td></tr> <tr> <td colspan="9" style="font-size:smaller"> (1) ამ რეგიონებს მართავს უნიტარული სამმართველო. </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ახალი_ზელანდიის_გარე_კუნძულები"><span id=".E1.83.90.E1.83.AE.E1.83.90.E1.83.9A.E1.83.98_.E1.83.96.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.90.E1.83.9C.E1.83.93.E1.83.98.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.92.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.94_.E1.83.99.E1.83.A3.E1.83.9C.E1.83.AB.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98">ახალი ზელანდიის გარე კუნძულები</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=62" title="სექციის რედაქტირება:ახალი ზელანდიის გარე კუნძულები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=62" title="Edit section's source code: ახალი ზელანდიის გარე კუნძულები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდია ფლობს 9 კუნძულოვან ჯგუფებს, რომლებიც მდებარეობენ სუბტროპიკულ და სუბანტარქტიკულ ზონებში; მათგან 7 არ შედის არც რეგიონებში, არც რომელიმე ადმინისტრაციული ოლქის ერთეულში. ისინი უშუალო მმართველობაში ექვემდებარებიან სპეციალურ ორგანოს — <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> Area Outside Territorial Authority. ჩატემის კუნძულს აქვს სპეციალური ტერიტორიული ერთეულის სტატუსი, ხოლო კუნძული სოლანდრი შედის <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" class="mw-redirect" title="საუთლანდის რეგიონი">საუთლანდის რეგიონში</a>. <table border="1" cellpadding="2" cellspacing="0"> <tbody><tr> <td colspan="5"><div class="center"> რუკა: ახალი ზელანდიის გარე კუნძულები.</div> </td></tr> <tr> <td colspan="5"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Realm_of_New_Zealand.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Realm_of_New_Zealand.png/600px-Realm_of_New_Zealand.png" decoding="async" width="600" height="221" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a0/Realm_of_New_Zealand.png 1.5x" data-file-width="740" data-file-height="272" /></a><figcaption></figcaption></figure> </td></tr> <tr style="background: #CCC;"> <th align="left">კუნძულთა ჯგუფი (ორიგინალური სახელი)</th> <th align="right">ფართობი, კმ²</th> <th align="right">მოსახლეობა, ად. (2013)</th> <th>უმაღლესი წერტილი (მ)</th> <th>კოორდინატები </th></tr> <tr> <td align="center" style="background: #EEE;" colspan="5"><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="ჩრდილოეთი კუნძული">ჩრდილოეთი კუნძულიდან</a> ჩრდილოეთით </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კერმადეკის კუნძულები">კერმადეკის კუნძულები</a></td> <td align="right">33,08</td> <td align="right"> —</td> <td align="right">მოუმოუკაის პიკი (516)</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=29_16_S_177_55_W_type:isle&title=Kermadec+Islands">29°16′ ს. გ. 177°55′ დ. გ. / 29.267° ს. გ. 177.917° დ. გ. / -29.267; -177.917 (Kermadec Islands)</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98-%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ტრი-კინგსის კუნძულები (ჯერ არაა დაწერილი)">ტრი-კინგსის კუნძულები</a> (Ngamotukaraka, Manawa Tawhi)</td> <td align="right">4,86</td> <td align="right"> —</td> <td align="right">(დიდი კუნძული) (294)</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=34_09_S_172_08_E_type:isle&title=Three+Kings+Islands">34°09′ ს. გ. 172°08′ ა. გ. / 34.150° ს. გ. 172.133° ა. გ. / -34.150; 172.133 (Three Kings Islands)</a> </td></tr> <tr> <td align="center" style="background: #EEE;" colspan="5"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="სამხრეთი კუნძული">სამხრეთი კუნძულიდან</a> სამხრეთი/აღმოსავლეთი </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ჩატემის კუნძულები">ჩატემის კუნძულები</a> (Wharekauri, Rekohu)</td> <td align="right">966,00</td> <td align="right">600</td> <td align="right">მაუნგეიტერ ჰილი (294)</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=43_54_S_176_32_W_type:isle&title=Chatham+Islands">43°54′ ს. გ. 176°32′ დ. გ. / 43.900° ს. გ. 176.533° დ. გ. / -43.900; -176.533 (Chatham Islands)</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="სოლანდრი (ჯერ არაა დაწერილი)">სოლანდრი</a> (Hautere)</td> <td align="right">0,70</td> <td align="right"> —</td> <td align="right">(სოლანდრის კუნძული) (330)</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=46_34_S_166_53_E_type:isle&title=Solander+Islands">46°34′ ს. გ. 166°53′ ა. გ. / 46.567° ს. გ. 166.883° ა. გ. / -46.567; 166.883 (Solander Islands)</a> </td></tr> <tr> <td align="center" style="background: #EEE;" colspan="5"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ახალი ზელანდიის სუბანტარქტიკული კუნძულები">ახალი ზელანდიის სუბანტარქტიკული კუნძულები</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ბაუნტის კუნძულები">ბაუნტის კუნძულები</a></td> <td align="right">1,35</td> <td align="right"> —</td> <td align="right">(ფანელის კუნძული) (88)</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=47_46_S_179_02_E_type:isle&title=Bounty+Islands">47°46′ ს. გ. 179°02′ ა. გ. / 47.767° ს. გ. 179.033° ა. გ. / -47.767; 179.033 (Bounty Islands)</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სნარის კუნძულები">სნარის კუნძულები</a> (Tini Heke)</td> <td align="right">3,41</td> <td align="right"> —</td> <td align="right">(ჩრდილო-აღმოსავლეთი კუნძული) (152)</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=48_01_S_166_32_E_type:isle&title=The+Snares">48°01′ ს. გ. 166°32′ ა. გ. / 48.017° ს. გ. 166.533° ა. გ. / -48.017; 166.533 (The Snares)</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ანტიპოდის კუნძულები">ანტიპოდის კუნძულები</a></td> <td align="right">20,97</td> <td align="right"> —</td> <td align="right"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჰალოვეის მთა (ჯერ არაა დაწერილი)">ჰალოვეის მთა</a> (366)</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=49_41_S_178_48_E_type:isle">49°41′ ს. გ. 178°48′ ა. გ. / 49.683° ს. გ. 178.800° ა. გ. / -49.683; 178.800</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ოკლენდის კუნძულები">ოკლენდის კუნძულები</a> (Motu Maha)</td> <td align="right">625,60</td> <td align="right"> —</td> <td align="right">დიკის მთა (705)</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=50_42_S_166_05_E_type:isle&title=Auckland+Islands">50°42′ ს. გ. 166°05′ ა. გ. / 50.700° ს. გ. 166.083° ა. გ. / -50.700; 166.083 (Auckland Islands)</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კემპბელის კუნძულები">კემპბელის კუნძულები</a> (Motu Ihupuku)</td> <td align="right">113,31</td> <td align="right"> —</td> <td align="right">ჰონის მთა (569)</td> <td><a class="external text" href="http://tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=ka&pagename=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&params=52_32_S_169_09_E_type:isle&title=Campbell+Islands">52°32′ ს. გ. 169°09′ ა. გ. / 52.533° ს. გ. 169.150° ა. გ. / -52.533; 169.150 (Campbell Islands)</a> </td></tr> <tr style="background: #DDD;"> <td>სულ</td> <td align="right">1769,28</td> <td align="right">600</td> <td align="right">დიკის მთა (705)</td> <td> </td></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ახალი_ზელანდიის_სამეფო">ახალი ზელანდიის სამეფო</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=63" title="სექციის რედაქტირება:ახალი ზელანდიის სამეფო" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=63" title="Edit section's source code: ახალი ზელანდიის სამეფო">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:NZ_Realm_of_New_Zealand.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/NZ_Realm_of_New_Zealand.png/220px-NZ_Realm_of_New_Zealand.png" decoding="async" width="220" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/NZ_Realm_of_New_Zealand.png/330px-NZ_Realm_of_New_Zealand.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/NZ_Realm_of_New_Zealand.png/440px-NZ_Realm_of_New_Zealand.png 2x" data-file-width="1357" data-file-height="617" /></a><figcaption>ახალი ზელანდიის სამეფოს ტერიტორია</figcaption></figure> ახალი ზელანდიის სახელმწიფო ფლობს ერთ დამოკიდებულ ტერიტორიას (<a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A3" title="ტოკელაუ">ტოკელაუ</a>). ამავე დროს ახალი ზელანდია არის ახალი ზელანდიის სამეფოს ძირითადი წევრი — ერთ-ერთი 16 <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="თანამეგობრობის სამეფოები">თანამეგობრობის სამეფოებიდან</a>. სხვა თანამეგობრობის სამეფოებისგან განსხვავებით, ახალი ზელანდიის სამეფო არ არის <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D" title="სახელმწიფო">სახელმწიფო</a> და არ აქვს საერთაშორისო სახელმწიფოებრივი აღიარება. ტერმინს „ახალი ზელანდიის სამეფო“ აქვს კონცეპტუალური, <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D" title="სიმბოლო">სიმბოლური</a> ხასიათი, მიუთითებს სხვადასხვა ქვეყნების, სახელმწიფოებისა და ტერიტორიების ერთიან ისტორიაზე და მორალურ ფასეულობაზე და სახელმწიფოს ერთი მეთაურის აღიარებაზე. უშუალოდ ახალი ზელანდიის გარდა სამეფოს შემადგენლობაში ასევე შედიან <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კუკის კუნძულები">კუკის კუნძულები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A3" title="ტოკელაუ">ტოკელაუ</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%94" title="ნიუე">ნიუე</a> და ანტარქტიკული <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="როსას ტერიტორია (ჯერ არაა დაწერილი)">როსას ტერიტორია</a>. კუკის კუნძულები და ნიუე არიან დამოუკიდებელი სახელმწიფოები, რომლებიც ახალ ზელანდიასთან თავისუფალ ასოციაციაში იმყოფებიან. ტოკელაუ — დამოკიდებული ტერიტორიაა ახალი ზელანდიის მმართველობის ქვეშ. დიდმა ბრიტანეთმა როსას ტერიტორია გადასცა ახალ ზელანდიას მმართველობის ქვეშ 1923 წელს და 1961 წლიდან ახალი ზელანდია დე-ფაქტო ასრულებს ანტარქტიკის ხელშეკრულების პირობებს, რის თანახმადაც ანტარქტიდა არის ინტერნაციონალური ტერიტორია, რომელიც არც ერთ სახელმწიფოს არ მიეკუთვნება. ახალი ზელანდიის სამეფოს შემადგენლობაში შემავალი ყველა სახელმწიფოსა და ტერიტორიის მაცხოვრებლები არიან ახალი ზელანდიის მოქალაქეები. ახალი ზელანდია უზრუნველყოფს სამეფოს წევრი სახელმწიფოების უსაფრთხოებას და წარმოადგენს მათ ინტერესებს საერთაშორისო არენაზე. <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90" title="ახალი ზელანდიის მონარქია">ახალი ზელანდიის მონარქი</a> არის სამეფოში შემავალი ყველა სახელმწიფოსა და ტერიტორიის ოფიციალური მეთაური. <table class="shortable wikitable"> <tbody><tr> <th>დროშა</th> <th>გერბი</th> <th>ტერიტორია</th> <th>რეგიონი</th> <th>ფართობი, კმ²</th> <th>მოსახლეობა, ად. (2011)</th> <th>დედაქალაქი</th> <th>სტატუსი </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_New_Zealand.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/50px-Flag_of_New_Zealand.svg.png" decoding="async" width="50" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/75px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/100px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg/50px-Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg.png" decoding="async" width="50" height="48" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg/75px-Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg/100px-Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg.png 2x" data-file-width="725" data-file-height="699" /></a> </td> <td>ახალი ზელანდია* </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94" title="წყნარი ოკეანე">წყნარი ოკეანე</a> </td> <td align="right">268 680 </td> <td align="right">4 404 400 </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="უელინგტონი">უელინგტონი</a> </td> <td>სუვერენული სახელმწიფო </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_Cook_Islands.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Flag_of_the_Cook_Islands.svg/50px-Flag_of_the_Cook_Islands.svg.png" decoding="async" width="50" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Flag_of_the_Cook_Islands.svg/75px-Flag_of_the_Cook_Islands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Flag_of_the_Cook_Islands.svg/100px-Flag_of_the_Cook_Islands.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Coat_of_arms_of_the_Cook_Islands.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Coat_of_arms_of_the_Cook_Islands.svg/50px-Coat_of_arms_of_the_Cook_Islands.svg.png" decoding="async" width="50" height="53" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Coat_of_arms_of_the_Cook_Islands.svg/75px-Coat_of_arms_of_the_Cook_Islands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Coat_of_arms_of_the_Cook_Islands.svg/100px-Coat_of_arms_of_the_Cook_Islands.svg.png 2x" data-file-width="774" data-file-height="827" /></a> </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კუკის კუნძულები">კუკის კუნძულები</a> </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94" title="წყნარი ოკეანე">წყნარი ოკეანე</a> </td> <td align="right">236,7 </td> <td align="right">14 974 </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%90" title="ავარუა">ავარუა</a> </td> <td>თვითმართვადი სახელმწიფო წარმონაქმნი </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Niue.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Niue.svg/50px-Flag_of_Niue.svg.png" decoding="async" width="50" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Niue.svg/75px-Flag_of_Niue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Niue.svg/100px-Flag_of_Niue.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></a> </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Public_Seal_of_Niue.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Public_Seal_of_Niue.svg/50px-Public_Seal_of_Niue.svg.png" decoding="async" width="50" height="58" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Public_Seal_of_Niue.svg/75px-Public_Seal_of_Niue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Public_Seal_of_Niue.svg/100px-Public_Seal_of_Niue.svg.png 2x" data-file-width="527" data-file-height="613" /></a> </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%94" title="ნიუე">ნიუე</a> </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94" title="წყნარი ოკეანე">წყნარი ოკეანე</a> </td> <td align="right">261,46 </td> <td align="right">1611 </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98" title="ალოფი">ალოფი</a> </td> <td>თვითმართვადი სახელმწიფო წარმონაქმნი </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Tokelau.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_Tokelau.svg/50px-Flag_of_Tokelau.svg.png" decoding="async" width="50" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_Tokelau.svg/75px-Flag_of_Tokelau.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_Tokelau.svg/100px-Flag_of_Tokelau.svg.png 2x" data-file-width="1800" data-file-height="900" /></a> </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Badge_of_Tokelau.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Badge_of_Tokelau.svg/50px-Badge_of_Tokelau.svg.png" decoding="async" width="50" height="47" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Badge_of_Tokelau.svg/75px-Badge_of_Tokelau.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Badge_of_Tokelau.svg/100px-Badge_of_Tokelau.svg.png 2x" data-file-width="548" data-file-height="520" /></a> </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A3" title="ტოკელაუ">ტოკელაუ</a> </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94" title="წყნარი ოკეანე">წყნარი ოკეანე</a> </td> <td align="right">10 </td> <td align="right">1411 </td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ატაფუ (ჯერ არაა დაწერილი)">ატაფუ</a> </td> <td>დამოკიდებული ტერიტორია </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_Ross_Dependency_(unofficial).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Flag_of_the_Ross_Dependency_%28unofficial%29.svg/50px-Flag_of_the_Ross_Dependency_%28unofficial%29.svg.png" decoding="async" width="50" height="25" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Flag_of_the_Ross_Dependency_%28unofficial%29.svg/75px-Flag_of_the_Ross_Dependency_%28unofficial%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Flag_of_the_Ross_Dependency_%28unofficial%29.svg/100px-Flag_of_the_Ross_Dependency_%28unofficial%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg/50px-Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg.png" decoding="async" width="50" height="48" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg/75px-Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg/100px-Coat_of_arms_of_New_Zealand.svg.png 2x" data-file-width="725" data-file-height="699" /></a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="როსას ტერიტორია (ჯერ არაა დაწერილი)">როსას ტერიტორია</a>** </td> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90" title="ანტარქტიდა">ანტარქტიდა</a> </td> <td align="right">450 000 </td> <td align="right">0 </td> <td><a href="/w/index.php?title=%E2%80%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="— (ჯერ არაა დაწერილი)">—</a> </td> <td>დამოკიდებული ტერიტორია** </td></tr> <tr> <td> </td> <td> </td> <td>სულ </td> <td> </td> <td align="right">719 188 </td> <td align="right">4 422 396 </td> <td> </td></tr> <tr align="left"> <td colspan="8" style="font-size:smaller">* <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კერმადეკის კუნძულები">კერმადეკის კუნძულების</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ჩატემის კუნძულები">ჩატემის კუნძულების</a>, ასევე <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ახალი ზელანდიის სუბანტარქტიკული კუნძულები">ახალი ზელანდიის სუბანტარქტიკული კუნძულების</a> ჩათვლით. ** საერთაშორისო თანამეგობრობის მიერ არ არის აღიარებული ანტარქტიკის ხელშეკრულების თანახმად. </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ეკონომიკა">ეკონომიკა</h2>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=64" title="სექციის რედაქტირება:ეკონომიკა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=64" title="Edit section's source code: ეკონომიკა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდია — განვითარებული ქვეყანაა <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%A0%E1%83%9D_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="საბაზრო ეკონომიკა">საბაზრო ეკონომიკის</a> სისტემით, რომლის საფუძველს შეადგენს <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="სოფლის მეურნეობა">სოფლის მეურნეობა</a>, გადამამუშავებელი და კვების მრეწველობა და <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ტურიზმი">ტურიზმი</a>. ქვეყნის ეკონომიკას აქვს ორიენტაცია ექსპორტზე. ძირითადი სავაჭრო პარტნიორებია ავსტრალია, აშშ, იაპონია, ჩინეთი. ახალი ზელანდიის <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98" title="მთლიანი ეროვნული პროდუქტი">მთლიანი ეროვნული პროდუქტი</a> (მეპ) 2007 წელს შეადგენდა 112,7 მილიარდ ამერიკულ დოლარს, ამ მაჩვენებლით სხვადასხვა მონაცემებით ეკავა 58—60 ადგილი მსოფლიოში<a href="#cite_note-ecc1-78">[78]</a>. სახელმწიფო ბიუჯეტის შემოსავლები — 54,36 მილიარდი ამერიკული დოლარი<a href="#cite_note-ecc1-1-79">[79]</a>. შემოსავალი ერთ სულ მოსახლეზე 2007 წელს შეადგენდა 26 300 ამერიკულ დოლარს, ამ მაჩვენებლებით ეკავა 21 ადგილი მსოფლიოში<a href="#cite_note-ecc2-80">[80]</a>. მთლიანი ეროვნული პროდუქტის წლიური ზრდის დონე შეადგენს 4,8 %-ს. ინფლაციის დონე 2006 წლის მონაცემებით შეადგენდა 3,8 %-ს<a href="#cite_note-ecc1sds-81">[81]</a>. ქვეყნის საგარეო ვალი 2006 წლის მონაცემებით შეადგენდა 59,08 მილიარდ ამერიკულ დოლარს (47-ე ადგილი მსოფლიოში), რაც ერთ სულ მოსახლეზე საორიენტაციოდ შეადგენს 11,7 ათას ამერიკულ დოლარს<a href="#cite_note-ecc2777-82">[82]</a>. სახელმწიფო სექტორის წილი ეკონომიკაში დაბალია: 2008 წელს სახელმწიფოს კონტროლის ქვეშ იყო 19 საწარმო და ორგანიზაცია<a href="#cite_note-ecc1ssds-83">[83]</a>. ქვეყანაში შრომისუნარიანი მოსახლეობის რაოდენობა 2007 წელს — 2,18 მილიონი ადამიანი<a href="#cite_note-ecc1qw-84">[84]</a>. ამ რაოდენობიდან დიდი ნაწილი (65 %-მდე) დაკავებულია მომსახურების სფეროში. უმუშევრობის დონე 2007 წელს — 3,8 %<a href="#cite_note-ecc1s-85">[85]</a>. ახალი ზელანდია არის რამდენიმე საერთაშორისო და რეგიონალური ეკონომიკური ორგანიზაციის წევრი. მათ შორის ყველაზე გავლენიანია — <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A8%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაცია">ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაცია</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%AD%E1%83%A0%E1%83%9D_%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაცია">მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაცია</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90-%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A8%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="აზია-წყნარი ოკეანის ეკონომიკური თანამშრომლობა (ჯერ არაა დაწერილი)">აზია-წყნარი ოკეანის ეკონომიკური თანამშრომლობა</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="საერთაშორისო ენერგეტიკული სააგენტო (ჯერ არაა დაწერილი)">საერთაშორისო ენერგეტიკული სააგენტო</a>. ახალი ზელანდია 2012 წელს თავში ჩაუდგა საუკეთესო ქვეყნების რეიტინგს ბიზნესის წარმოების მხრივ, რომელიც შეადგინა ამერიკულმა საქმიანმა ჟურნალმა <a href="/wiki/Forbes" title="Forbes">Forbes</a>-მა. ერთი წლით ადრე ახალ ზელანდიას სიაში ეკავა მეორე ადგილი. Forbes-ში განმარტავენ, რომ ახალი ზელანდიის ლიდერობა უზრუნველყო მისმა „გამჭვირვალე და სტაბილურმა“ ბიზნეს-კლიმატმა, წარმოების ხელშეწყობამ. ახალმა ზელანდიამ დაიკავა პირველი ადგილი 11 მაჩვენებლიდან ოთხში, რომლებსაც იკვლევდნენ Forbes-ის წარმომადგენლები. ქვეყანა ლიდერობს პირადი თავისუფლების სფეროში, ინვესტორების უფლებების დაცვაში, ბიუროკრატიისა და კორუფციის დაბალ მაჩვენებლებში<a href="#cite_note-86">[86]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ფულადი_სისტემა">ფულადი სისტემა</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=65" title="სექციის რედაქტირება:ფულადი სისტემა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=65" title="Edit section's source code: ფულადი სისტემა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის ფულადი სისტემა ჩაისახა მხოლოდ ამ მიწებზე პირველი ევროპელების მოსვლის შემდეგ. უფრო ადრეულ წლებში მაორები არ ხმარობდნენ <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="ფული">ფულს</a> ამ სიტყვის ჩვეული გაგებით, ისინი თავიანთ ეკონომიკურ ურთიერთობაში უპირატესობას აძლევდნენ <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="ბარტერი">ბარტერულ</a> გაცვლებს. 1840 წლამდე ქვეყანაში არ არსებობდა ერთიანი მონეტარული სისტემა და დასახლებულები ძირითადად იყენებდნენ ბრიტანეთში გამოშვებულ მონეტებს. <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%98" title="ბანკნოტი">ბანკნოტები</a> ბრუნვაში საკმაოდ მცირე რაოდენობით იყო გაშვებული. 1840 წლის შემდეგ ბრუნვაში შევიდა კერძო ვალიანი ვალდებულებები და ბანკნოტები, რომლებსაც უშვებდნენ კერძო ვაჭრები. ასეთი სიტუაცია გრძელდებოდა 1881 წლამდე და შედეგად ჯამში 48 კერძო ვაჭარმა ამ პერიოდში გამოუშვა ბრუნვაში თავისი ბანკნოტები და მონეტები. 1897 წელს ქვეყნის ერთადერთი ოფიციალური ვალუტა გახდა დიდი ბრიტანეთის ფულადი ნიშნები. ამას გარდა, ქვეყნის კიდევ 6 <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%98" title="ბანკი">ბანკს</a> ჰქონდა უფლება გამოეშვა ბრუნვაში საკუთარი ბანკნოტები. 1930 წლიდან ქვეყნის ერთადერთი ლეგალური ვალუტა გახდა ფულადი ნიშნები, რომლებიც ბრუნვაში შემოუშვა ახალი ზელანდიის სარეზერვო ბანკმა (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> Reserve Bank of New Zealands). საცდელად გამოიყენეს ბრიტანული ფულადი სისტემა დანაყოფით <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A5%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98" title="გირვანქა სტერლინგი">გირვანქა სტერლინგი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98_(%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%90)&action=edit&redlink=1" class="new" title="შილინგი (ინგლისური მონეტა) (ჯერ არაა დაწერილი)">შილინგი</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="პენსი (ჯერ არაა დაწერილი)">პენსი</a>. 1967 წელს ბრუნვაში შევიდა საკუთარი ფულადი მეათედური სისტემა — <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ახალზელანდიური დოლარი">ახალზელანდიური დოლარი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98" title="ცენტი">ცენტი</a>. დღეისათვის ქვეყნის მიმოქცევაში იმყოფებიან ბანკნოტები ნომინალით 5, 10, 20, 50 და 100 დოლარი და მონეტები ნომინალით 1 და 2 დოლარი და 10, 20 და 50 ცენტი. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="საბანკო_სისტემა">საბანკო სისტემა</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=66" title="სექციის რედაქტირება:საბანკო სისტემა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=66" title="Edit section's source code: საბანკო სისტემა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდია ფლობს საბანკო მომსახურების ჩამოყალიბებულ სისტემას, რომელიც აგებულია მთელი საბანკო მოღვაწეობის აუცილებელ სახელმწიფო ლიცენზირების სისტემაზე. 2009 წლის მდგომარეობით ქვეყანაში მოქმედებს 19 ბანკი, რომელთაგანაც 9 არის მსხვილი საერთაშორისო ბანკის განყოფილება<a href="#cite_note-bnk007-87">[87]</a>. საბანკო მუშაობის ორგანიზაცია კოორდინირებულია ახალი ზელანდიის სარეზერვო ბანკთან, რომელიც ასრულებს ქვეყნის ცენტრალური ბანკის ფუნქციებს და განსაზღვრავს სახელმწიფოს მონეტარულ და ფინანსურ პოლიტიკას. ქვეყნის ძირითად ბანკებს აქვთ დაქსელილი განყოფილებები ქვეყნის ყველა ძირითად დასახლებულ პუნქტში, ამასთან ერთად KiwiBank-ის განყოფილებები მუშაობენ კავშირგაბმულობის საფოსტო განყოფილებების ბაზაზე. ქვეყნის ყველა ძირითადი ბანკი მონაწილეობენ EFTPOS-ის (Electronic Funds Transfer at Point of Sale) ბანკთაშორის სისტემაში, რომელიც უზრუნველყოფს ურთიერთგანაღდებას <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%9D_%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="საბანკო ბარათი (ჯერ არაა დაწერილი)">საკრედიტო</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%9D_%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="სადებეტო ბარათი (ჯერ არაა დაწერილი)">სადებეტო</a> ბარათებით გადახდის დროს. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="სოფლის_მეურნეობა">სოფლის მეურნეობა</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=67" title="სექციის რედაქტირება:სოფლის მეურნეობა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=67" title="Edit section's source code: სოფლის მეურნეობა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <a href="/wiki/1869" title="1869">1869</a> წელს სურსათის გაყინვა გამოიგონეს, რამაც ხელი შეუწყო მეცხვარეობისა და მერძევეობის განვითარებას, რადგან ამიერიდან ცხვრის ხორცი და <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%98" title="კარაქი">კარაქი</a> უცხოეთშიც გაიყიდებოდა. <a href="/wiki/1973" title="1973">1973</a> წლამდე, ვიდრე დიდი ბრიტანეთი <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ევროპის კავშირი">ევროპის კავშირში</a> არ გაწევრიანდა, ახალზელანდიური პროდუქტების დიდი ნაწილი სწორედ იქ საღდებოდა, დღეს კი ქვეყანას მჭიდრო სავაჭრო კავშირი აქვს <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="ავსტრალია">ავსტრალიასა</a> და ჩრდილო-აღმოსავლეთ <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="აზია">აზიასთან</a>. ახალ ზელანდიას აქვს ეფექტიური და მაღალგანვითარებული სასოფლო-სამეურნეო ინდუსტრიის მქონე ქვეყნის საერთაშორისო რეპუტაცია. საწარმოო მეცხოველეობის პროდუქცია (განსაკუთრებით სარძევე მეცხოველეობა და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მეცხვარეობა">მეცხვარეობა</a>), <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მებაღეობა">მებაღეობა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მეღვინეობა">მეღვინეობა</a> და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მევენახეობა">მევენახეობა</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="მეტყევეობა (ჯერ არაა დაწერილი)">მეტყევეობა</a> გახდა ეროვნული ეკონომიკის ერთ-ერთი ძირითადი დარგები. საკვლევი სამუშაოები და თანამედროვე ტექნოლოგიები მთავარ როლს თამაშობენ ახალზელანდიური სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციის მდგრად კონკურენტუნარიანობაში და მათზე მაღალ მოთხოვნილებაში საერთაშორისო ბაზარზე<a href="#cite_note-agriculture-88">[88]</a>. 2005 წელს <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ცხვარი">ცხვრების</a> საწარმოო სულადობა შეადგენს 40 მილიონ სულზე მეტს; <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="მსხვილი რქოსანი საქონელი">მსხვილი რქოსანი საქონლის</a> სულადობა — 8,6 მილიონი სული, მათგან 4,2 მილიონი სული — <a href="/wiki/%E1%83%AB%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%AE%E1%83%90" title="ძროხა">ძროხა</a>; იმავე წელს <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98" title="ირმისებრნი">ირმების</a> სულადობა ფერმებში შეადგენს 1,6 მილიონ სულს<a href="#cite_note-agriculture1-89">[89]</a>. ახალი ზელანდიის სასოფლო-სამეურნეო დარგების სტრუქტურა ბევრი რამით უნიკალურია განვითარებული ქვეყნებისათვის. ძირითადი მისი თავისებურებაა სახელმწიფოს მხრიდან რაიმე <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="დოტაცია">დოტაციის</a> არარსებობა საფერმერო მეურნეობებისადმი. მეწარმეებისა და სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციის ექსპორტიორებისათვის ეს იწვევს აუცილებლობას დამოუკიდებლად გაუწიონ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="კონკურენცია (ჯერ არაა დაწერილი)">კონკურენცია</a> თავის კოლეგებს სხვა მწარმოებელი ქვეყნებიდან, სადაც სასოფლო-სამეურნეო დარგები ტრადიციულად იღებენ სუბსიდიებს სახელმწიფოსაგან. ზუსტად ამასთან დაკავშირებით ახალი ზელანდია ჯიუტად გამოდის საერთაშორისო ეკონომიკურ ფორუმებზე და განსაკუთრებით <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%AD%E1%83%A0%E1%83%9D_%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაცია">მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციის</a> ფარგლებში ყველა მწარმოებელ ქვეყანაში სასოფლო-სამეურნეო ეკონომიკის დარგებისათვის სახელმწიფო ფინანსური დახმარების პროცესების კონტროლის საერთო რეჟიმის შემოღების შესახებ. ქვეყნის სოფლის მეურნეობის ფუნქციონირებისა და განვითარების კონტროლს ახორციელებს სოფლის მეურნეობისა და სატყეო მრეწველობის სამინისტრო (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> Ministry of Agriculture and Forestry)<a href="#cite_note-agriculture2-90">[90]</a>. მაგრამ, ასეთი კონტროლი არაა შეზღუდული — ახალი ზელანდიის მთელი სოფლის მეურნეობა არსებობს და ვითარდება თავისუფალი ეკონომიკის პრინციპებზე. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="საწარმოო_თევზჭერა">საწარმოო თევზჭერა</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=68" title="სექციის რედაქტირება:საწარმოო თევზჭერა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=68" title="Edit section's source code: საწარმოო თევზჭერა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> საწარმოო <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%96%E1%83%AD%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90" title="თევზჭერა">თევზჭერა</a> დიდ როლს თამაშობს, როგორც ახალზელანდიელთა ცხოვრებაში, ასევე ქვეყნის ეკონომიკის განვითარებაში. ახალი ზელანდიისთვის ამას ბევრით განსაზღვრავს მისი 200 მილიანი განსაკუთრებული ეკონომიკური ზონა, რომელიც არის ქვეყნის მეთევზეებისათვის ძირითადი ბაზა. 2002 წელს საზღვაო მეურნეობის ეკონომიკამ მოიტანა 3,3 მილიარდი დოლარი ანუ <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98" title="მთლიანი ეროვნული პროდუქტი">მთლიანი ეროვნული პროდუქტის</a> 3 %-ზე მეტი<a href="#cite_note-min1-91">[91]</a>. 2006 წელს მხოლოდ ახლად დაჭერილი <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%96%E1%83%98" class="mw-redirect" title="თევზი">თევზისა</a> და ზღვის პროდუქტების ექსპორტმა შეადგინა 1,3 მილიარდი დოლარი. ზღვის რესურსების მოპოვება ხდება კვოტირების მეცნიერული დასკვნების საფუძველზე, რომელსაც განსაზღვრავს სახელმწიფო და ანაწილებს ეროვნულ თევზმომპოვებელ კომპანიებს შორის. კვოტების ნაწილი საწარმოო მოპოვებაზე ეკუთვნის მაორის ხალხს. კვოტის შესაბამისი თევზჭერისათვის ახალზელანდიური კომპანიები ხშირად ქირაობენ სხვა ქვეყნების თევზდამჭერ და გადამამუშავებელ ფლოტს, ყველაზე ხშირად <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90" title="უკრაინა">უკრაინის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="რუსეთი">რუსეთის</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ჩინეთი">ჩინეთის</a>. ქვეყნის მეთევზეები აწარმოებენ 130-ზე მეტი სახეობის თევზისა და სხვა საზღვაო რესურსების საწარმოო მოპოვებას. მათ შორის ყველაზე მთავარი მნიშვნელობისაა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ახალზელანდიური მაკრურონუსი (ჯერ არაა დაწერილი)">ახალზელანდიური მაკრურონუსი</a> (<a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ლათინური ენა">ლათ.</a> Macruronus novaezelandiae), <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ლუციანუსი (ჯერ არაა დაწერილი)">ლუციანუსი</a> (<a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ლათინური ენა">ლათ.</a> Lutjanus), <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კალმარები">კალმარები</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%90" title="მერლუზა">მერლუზა</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ლანგუსტი (ჯერ არაა დაწერილი)">ლანგუსტი</a> (<a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ლათინური ენა">ლათ.</a> Achelata) და სხვები. დაახლოებით მოპოვებული თევზისა და ზღვის პროდუქტების 90 % განკუთვნილია ექსპორტისთვის. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="სამრეწველო_პროდუქციის_წარმოება"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.9B.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.AC.E1.83.95.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.9D_.E1.83.9E.E1.83.A0.E1.83.9D.E1.83.93.E1.83.A3.E1.83.A5.E1.83.AA.E1.83.98.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.AC.E1.83.90.E1.83.A0.E1.83.9B.E1.83.9D.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.90">სამრეწველო პროდუქციის წარმოება</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=69" title="სექციის რედაქტირება:სამრეწველო პროდუქციის წარმოება" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=69" title="Edit section's source code: სამრეწველო პროდუქციის წარმოება">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> სასოფლო-სამეურნეო წარმოება, საწარმოო თევზჭერა, კვებისა და სატყეო მრეწველობა არის ქვეყნის ეკონომიკის საფუძველი და ბევრი რამით განსაზღვრავს სამრეწველო პროდუქციის წარმოების განვითარების მიმართულებას. <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%AC%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="კვების მრეწველობა (ჯერ არაა დაწერილი)">კვების მრეწველობა</a> — მსხვილი საწარმოო დარგია ახალი ზელანდიის ეკონომიკაში ხალხის დაკავებით და დაქსელილი <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="ინფრასტრუქტურა">ინფრასტრუქტურით</a>. კვების მრეწველობის პროდუქციის ჯამური მოცულობა შეადგენს მთლიანი ეროვნული პროდუქტის დაახლოებით 10 %-ს, ხოლო მისი ექსპორტი დაახლოებით 15 მილიარდ დოლარს<a href="#cite_note-ind-92">[92]</a>. ქვეყნის დამახასიათებელი თავისებურებაა მსხვილი სამრეწველო საწარმოებისა და მძიმე მრეწველობის დარგების პრაქტიკულად მთლიანი არარსებობა. ამასთან ერთად, ქვეყანაში არსებობს დაახლოებით 15 000 კომპანია, რომელიც დაკავებულია სამრეწველო პროდუქციის წარმოებით ეკონომიკის სხვადასხვა დარგებისათვის. წარმოების დიდი წილი ორიენტირებულია ექსპორტზე. საწარმოო კომპანიები ჯამურად გენერირებენ მთლიანი ეროვნული პროდუქტის დაახლოებით 15 %-ს. სამრეწველო წარმოების ძირითადი რაოდენობა ორიენტირებულია საავტომობილო ტრანსპორტის, ავიაციისა და თავდაცვითი დარგების მომარაგების მოთხოვნილობებზე, ასევე ელექტრონული ნაკეთობებისა და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მაღალი ტექნოლოგიები (ჯერ არაა დაწერილი)">მაღალი ტექნოლოგიების</a> წარმოებაზე<a href="#cite_note-ind2-93">[93]</a>. <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="ბიოტექნოლოგია">ბიოტექნოლოგიური</a> წარმოება (განსაკუთრებით სასოფლო-სამეურნეო ბიოტექნოლოგია და <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="ფარმაკოლოგია">ფარმაკოლოგიური ტექნოლოგია</a>) ტრადიციულია ახალი ზელანდიისათვის. მისი წლიური მოცულობა შეადგენს დაახლოებით 800 მილიონ დოლარს<a href="#cite_note-ind3-94">[94]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ენერგეტიკა">ენერგეტიკა</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=70" title="სექციის რედაქტირება:ენერგეტიკა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=70" title="Edit section's source code: ენერგეტიკა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის ეკონომიკის ენერგეტიკული დარგის საფუძველია <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%97%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="ნავთობი">ნავთობ</a>- და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="აირი">აირპროდუქტების</a>, <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" class="mw-redirect" title="ელექტროენერგია">ელექტროენერგიის</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="გეოთერმული ენერგეტიკა (ჯერ არაა დაწერილი)">გეოთერმული ენერგეტიკის</a> გამოყენება. ქვეყნის არაბირთვული სტატუსის გამო, ახალ ზელანდიაში <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="ატომური ელექტროსადგური">ატომური ენერგეტიკა</a> არ გამოიყენება და გეგმები მის გამოჩენაზე არ არსებობს. ახალ ზელანდიაში აირის მოპოვების ჯამური ენერგეტიკული მაჩვენებელი საორიენტაციოდ შეადგენს 200 <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%9D%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="ჯოული">პეტაჯოულს</a><a href="#cite_note-nat1-95">[95]</a>. ნავთობის მოპოვების ჯამური ენერგეტიკული მაჩვენებელი საორიენტაციოდ შეადგენს 38 პეტაჯოულს<a href="#cite_note-nat2-96">[96]</a>. ქვეყანაში ბოლო წლებში ნავთობის მოპოვება საგრძნობლად იკლებს, ხოლო იმპორტირებული ნავთობპროდუქტების რაოდენობა განუხრელად იზრდება და 2004 წელს ჯამურად შეადგენს დაახლოებით 300 პეტაჯოულს<a href="#cite_note-nat3-97">[97]</a>. <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98_(%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98)" title="ნახშირი (წიაღისეული)">ნახშირის</a> მოპოვების ჯამური ენერგეტიკული მაჩვენებელი ახალ ზელანდიაში საორიენტაციოდ შეადგენს 140 პეტაჯოულს(2006 წლის მონაცემებით). მოპოვებული ნახშირის დაახლოებით მესამედი მიდის ექსპორტზე<a href="#cite_note-nat4-98">[98]</a>. აქტიურად გამოიყენება გეოთერმული ენერგია. ახალ ზელანდიაში 129 ცნობილი გეოთერმული ზონიდან სამრეწველო მნიშვნელობა აქვს 36 ზონას წყლის ტემპერატურით 70-დან 220 გრადუსამდე. გეოთერმული ორთქლი გამოიყენება რამდენიმე საწარმოო და სასოფლო-სამეურნეო ორგანიზაციაში, მაგრამ მისი ძირითადი მოცულობა გამოიყენება ელექტროენერგიის მისაღებად. მისი ასეთი გამოყენება იძლევა ქვეყანაში მიღებული ელექტროენერგიის საერთო მოცულობის არანაკლებ 7 %-ს (2,7 მილიარდი <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2-%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98" title="კილოვატ-საათი">კვტ/სთ</a>)<a href="#cite_note-nat5-99">[99]</a>. ქვეყანაში ელექტროენერგიის საერთო წარმოების მაჩვენებელი 2006 წელს შეადგენდა 41,5 მილიარდ კვტ/სთ-ს. ამასთან ელექტროენერგიის ყველაზე დიდი რაოდენობა (56 %, 23 მილიარდ კვტ/სთ-ზე მეტი) გამომუშავდა <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="ჰიდროელექტროსადგური">ჰიდროელექტროსადგურებში</a>. აირი და ნახშირი გახდა მომდევნო მთავარი წყარო ელექტროენერგიის მიღებისა. მათი გამოყენებით 2006 წელს გამომუშავდა შესაბამისად 21,3 % და 13,1 % მთლიანი გამომუშავებული ელექტროენერგიისა ანუ 8,8 მილიარდი კვტ/სთ და 5,4 მილიარდი კვტ/სთ შესაბამისად. ელექტროენერგიის გამომუშავების ალტერნატიული წყაროა <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ქარენერგეტიკა">ქარის ელექტროსადგურები</a>, 2006 წელს მათ მიერ წარმოებულია მთელი მოცულობის 1,5 %<a href="#cite_note-nat6-100">[100]</a>. ქვეყანა აგრძელებს აქტიურად განავითაროს ქარენერგეტიკა, 2007 წელს მან გააორმაგა გენერირებული მოცულობები ქარის ენერგეტიკულ ფერმებში 2006 წელთან შედარებით. 2008 წელს ქვეყანაში მოქმედებდა 8 ქარის ენერგეტიკული ფერმა. 11 ახალი ფერმა იმყოფება მშენებლობის დაწყების ან პროექტირების სხვადასხვა სტადიაში<a href="#cite_note-nat777-101">[101]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="საერთაშორისო_ვაჭრობა">საერთაშორისო ვაჭრობა</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=71" title="სექციის რედაქტირება:საერთაშორისო ვაჭრობა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=71" title="Edit section's source code: საერთაშორისო ვაჭრობა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის გეოგრაფიული იზოლირებულობა, თავისი ინდუსტრიული ბაზის შეზღუდულობა და მისი დაშორება მსოფლიოს ძირითადი ბაზრებიდან მისი განვითარების მთელი ისტორიის განმავლობაში აიძულებდა ქვეყანას მიექცია დიდი ყურადღება საგარეო ვაჭრობაზე საერთაშორისო ეკონომიკურ თანამშრომლობაზე. სხვადასხვა შეფასებით ქვეყანაში წარმოებული პროდუქციის არანაკლებ 20 % განკუთვნილია ექსპორტისათვის. 2006 წლის მონაცემებით ახალი ზელანდიის ექსპორტის საერთო მოცულობა შეადგენდა თითქმის 33 მილიარდ ახალზელანდიურ დოლარს და იმპორტის მოცულობამ იმავე წელს გადააჭარბა 37 მილიარდ ახალზელანდიურ დოლარს<a href="#cite_note-trade-102">[102]</a>. ქვეყნის ეკონომიკის ძირითად საექსპორტო დარგებად ტრადიციულად ითვლება <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="სოფლის მეურნეობა">სოფლის მეურნეობა</a>, <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%96%E1%83%AD%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90" title="თევზჭერა">თევზჭერა</a> და ზღვის პროდუქტების გადამუშავება, ტყისა და ხის გადამამუშავებელი წარმოება. ზუსტად ამ დარგებზე მოდის ქვეყნის საექსპორტო შემოსავლის ნახევარზე მეტი. რძის პროდუქცია შეადგენს საერთო ექსპორტის მოცულობის არანაკლებ 18 %-ს, ბეწვის ექსპორტის წილზე მოდის არანაკლებ 14 % და სატყეო მეურნეობის პროდუქციისა და ხის გადამუშავების წილია ახალი ზელანდიის ექსპორტის საერთო მოცულობის არანაკლებ 4 %<a href="#cite_note-trade1-103">[103]</a>. ქვეყნის იმპორტის ყველაზე დიდი წილი შეადგენს ნავთობისა და საწვავის პროდუქტები, ასეთ შესყიდვებზე ქვეყნის მომზმარებლებმა დახარჯეს 3,1 მილიარდ ახალზელანდიურ დოლარზე მეტი. ბოლო წლებში იმპორტში სიდიდით მეორე გახდა ავტომობილები, სადაც იხარჯება 3,1 მილიარდი ახალზელანდიური დოლარი იმპორტის საერთო მოცულობაში. შემდეგ მოდის იმპორტი საავიაციო ტექნიკაზე, რომელზეც ყოველწლიურად იხარჯება არანაკლებ 1,7 მილიარდი ახალზელანდიური დოლარი<a href="#cite_note-trade2-104">[104]</a>. ქვეყნის ძირითადი სავაჭრო პარტნიორია ავსტრალია (ამ ქვეყანასთან ვაჭრობის მოცულობა 2005 წლის მონაცემებით შეადგენს 6,1 მილიარდ ახალზელანდიურ დოლარს), აშშ (4,2 მილიარდი ახალზელანდიური დოლარი იმავე მონაცემებით), იაპონია (3,3 მილიარდი ახალზელანდიური დოლარი). ექსპორტის არანაკლებ 70 % ახალი ზელანდიიდან მოდის <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90-%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A8%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="აზია-წყნარი ოკეანის ეკონომიკური თანამშრომლობა (ჯერ არაა დაწერილი)">აზია-წყნარი ოკეანის ეკონომიკური თანამშრომლობის</a> ქვეყნებზე<a href="#cite_note-trade3-105">[105]</a>. ახალმა ზელანდიამ დაამყარა რამდენიმე შეთანხმება თავისუფალ ვაჭრობაზე. ამ სახის პირველი შეთანხმება დაიდო 1966 წელს ავსტრალიასთან, მოგვიანებით (1983 წელს) შეთანხმება კიდევ უფრო გაფართოვდა (Australia New Zealand Closer Economic Relations Trade Agreement). 2001 წლიდან ასეთი შეთანხმება მოქმედებს სინგაპურთან (New Zealand and Singapore Closer Economic Partnership). 2005 წელს შეთანხმება თავისუფალ ვაჭრობაზე დაიდო ტაილანდთან (New Zealand and Thailand Closer Economic Partnership). იმავე წელს ანალოგიური ხასიათის ოთხმხრივი შეთანხმება დაიდო ბრუნეისთან, ჩილესთან და სინგაპურთან (Trans-Pacific Strategic Economic Partnership). ახალმა ზელანდიამ 2008 წელს პირველმა განვითარებულ ქვეყნებს შორის დადო შეთანხმება თავისუფალ ვაჭრობაზე ჩინეთთან (New Zealand China Free Trade Agreement). <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ტურიზმი">ტურიზმი</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=72" title="სექციის რედაქტირება:ტურიზმი" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=72" title="Edit section's source code: ტურიზმი">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="ტურიზმი">ტურიზმის</a> სფერო და მისი თანდამრთავი ინდუსტრია ხდება ახალი ზელანდიის ყოველწლიურად უფრო და უფრო მთავარი ელემენტი. ქვეყნის ადგილმდებარეობა და მისი ბუნების სილამაზე შერწყმული სერვიზის მაღალ დონესთან, მოხერხებული სატრანსპორტო სტრუქტურა და ტურისტების ქვეყანაში მოზიდვის აქტიური პროგრამის განვითარება ყოველივე ამას ხელს უწყობს. დღეისათვის ტურიზმი ქმნის ქვეყნის მთლიანი ეროვნული პროდუქტის არანაკლებ 10 %-ს. ტურიზმის სფეროში დაკავებულია თითქმის 18 000 საწარმო და ისინი ქვეყანაში ქმნიან სამუშაო ადგილების დაახლოებით 10 %-ს<a href="#cite_note-tourism-106">[106]</a>. 2006 წელს ქვეყანა მოინახულა თავის ისტორიაში ტურისტების რეკორდულმა რაოდენობამ — 2 422 000 ადამიანმა. ამასთან, საშუალოდ ყოველი ტურისტი იმყოფებოდა ქვეყანაში 20 დღე და ისინი ახალ ზელანდიაში ჯამურად ხარჯავდნენ 6,5 მილიარდ დოლარზე მეტს. ტურისტების ძირითად რაოდენობას შეადგენენ ავსტრალიის მოქალაქეებ. ბოლო დროს განსაკუთრებით მოიმატა ტურისტთა რიცხვმა ჩინეთიდან, რომლებმაც 2006 წელს დაიკავეს საერთაშორისო ჯგუფის ტურისტების საერთო რაოდენობიდან მეორე ადგილი. შემდეგ მოდიან ტურისტები აშშ-დან, გერმანიიდან, სამხრეთ კორეიდან, იაპონიიდან<a href="#cite_note-turism1-107">[107]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ტრანსპორტი">ტრანსპორტი</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=73" title="სექციის რედაქტირება:ტრანსპორტი" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=73" title="Edit section's source code: ტრანსპორტი">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98" title="ტრანსპორტი">ტრანსპორტის</a> განვითარება და სატრანსპორტო ინფრასტრუქტურა არის ქვეყნის ერთ-ერთი ეკონომიკური პრიორიტეტი მისი განვითარების მთელი ისტორიის განმავლობაში. უპირველეს ყოვლისა ეს დაკავშირებულია ძალიან დაბალ <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%AD%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%94" title="მოსახლეობის სიმჭიდროვე">მოსახლეობის სიმჭიდროვესთან</a> შედარებით დიდ ტერიტორიაზე და დასახლებულ პუნქტებს შორის საკმაოდ დიდი მანძილით. სატრანსპორტო სისტემის <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="სტრუქტურა">სტრუქტურა</a> ქვეყნის შიგნით აგებულია სახელმწიფო ჩქაროსნული საავტომობილო <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%96%E1%83%90" title="გზა">გზების</a> ქსელის საფუძველზე (New Zealand State Highway Network), რომელშიც შედის 100-ზე მეტი საავტომობილო მაგისტრალი. ამ ქსელს განაგებს სახელმწიფო ორგანიზაცია Transit New Zealand. ქვეყნის ძირითადი სატრანსპორტო არტერიაა — ტრასა SH1, რომელიც გადის ჩრდილოეთი და სამხრეთი კუნძულების მთელ სიგრძეზე. ქვეყნის საავტომობილო გზების საერთო სიგრძეა 92 000 კმ-ზე მეტი. მსუბუქ ავტომობილებს შორის 2000-იან წლებში ახალ ზელანდიაში უპირატესობას აძლევდნენ იაპონური მარკის ავტომობილებს. ქვეყნის <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98" title="რკინიგზის ტრანსპორტი">რკინიგზის ტრანსპორტის</a> სიგრძეა 3898 კმ (ელექტროფიცირებულია დაახლოებით 500 კმ). რკინიგზის ტრანსპორტის ეროვნული სისტემას მართავს სახელმწიფო ორგანიზაცია ONTRACK. 1993 წელს ქვეყნის რკინიგზის ტრანსპორტი პრივატიზირებულია. მის მძიმე ეკონომიკურ მდგომარეობასთან დაკავშირებით 2003 წელს ახალი ზელანდიის მთავრობა დათანხმდა ხელახლა დაიქვემდებაროს ის საკუთარ კონტროლ ქვეშ, ხოლო 2008 წელს მთავრობამ მთლიანად გამოისყიდა რკინიგზის ტრანსპორტის ქსელი და საბორნე გადაზიდვები, რის შედეგადაც ჩაატარა მისი რენაციონალიზაცია<a href="#cite_note-transport3876-108">[108]</a>. ქვეყნის <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="სამდინარე ტრანსპორტი (ჯერ არაა დაწერილი)">სამდინარე ტრანსპორტმა</a> დაკარგა თავისი ყოფილი მთავარი სატრანსპორტო არტერიის ხარისხი, მაგრამ დღესაც 1609 კმ ვარგისია და ნაწილობრივ გამოიყენება მდინარეზე <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნავიგაცია (ჯერ არაა დაწერილი)">სანავიგაციოდ</a>. ჩრდილოეთისა და სამხრეთის კუნძულები ერთმანეთთან დაკავშირებულია პირდაპირი <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ბორანი">საბორნე</a> გადასასვლელით, რომელსაც რეგულარულად გადაჰყავს მგზავრები და გადააქვს ტვირთი. გამოყენებული ბორნების ნაწილს შეუძლია სარკინიგზო <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ვაგონი">ვაგონების</a> და ავტომობილების გადაყვანა. ქვეყნის ეკონომიკისათვის ისტორიულად დიდი მნიშვნელობა აქვს <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%A6%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9D_%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="საზღვაო პორტი (ჯერ არაა დაწერილი)">საზღვაო პორტს</a>. დღეისათვის პორტები კონტეინერების ტერმინალებით მუშაობენ ოკლენდში, ტაურანგაში, უელინგტონში, დანიდინში და ნეიპირში. პორტპუნქტები მუშაობენ ფანგარეიში, გიზბორნში, ნიუ-პლიმუტში, ნელსონში, პიკტონში, ტიმარუში და ბლაფში. კიდევ სამი უბე ეპიზოდურად გამოიყენება გემების გასაჩერებლად და ტვირთების უმნიშვნელო გადამუშავებისთვის. ქვეყანაში ასევე მოქმედებს ექვსი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="სამდინარე პორტი (ჯერ არაა დაწერილი)">სამდინარე პორტი</a>, რომლებიც დღეისათვის არავითარ მნიშვნელოვან სატრანსპორტო როლს არ თამაშობენ. მიუხედავად საზღვაო ტრანსპორტით გადაზიდვების მნიშვნელობისა, ახალი ზელანდია ფლობს საკმაოდ მცირე დიდი ტვირთამწეობის საზღვაო გემების რაოდენობას. ეს გამოწვეულია 1994 წელს საერთაშორისო საზღვაო კომპანიებისთვის <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9F%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="კაბოტაჟი (ჯერ არაა დაწერილი)">კაბოტაჟური</a> გადაზიდვების გახსნით და ახალი ზელანდიის გემების მიმოსვლის კომპანიების არაკონკურენტუნარიანობის გამო. ქვეყანაში მუშაობს 113 <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98" title="აეროპორტი">აეროპორტი</a> და <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98" title="აეროდრომი">აეროდრომი</a>. მათგან ყველაზე დიდია ოკლენდის აეროპორტი, რომელსაც შეუძლია დაახლოებით 11 მილიონი მგზავრის მიღება წელიწადში. 70 %-ზე არანაკლები მგზავრი შემოდის ახალ ზელანდიაში მისი მეშვეობით<a href="#cite_note-transport-109">[109]</a>. შემდეგი თავისი მნიშვნელობით და გადაყვანის მოცულობით უელინგტონის<a href="#cite_note-transport2-110">[110]</a> და კრაისჩერჩის აეროპორტია<a href="#cite_note-transport3-111">[111]</a>, რომელსაც შეუძლია დაახლოებით 4 მილიონი მგზავრის მიღება ყოველწლიურად. ახალი ზელანდიის ეროვნული ავიაგადამზიდია კომპანია Air New Zealand, რომლის ძირითადი ბაზირების აეროპორტი ოკლენდშია. ამ კომპანიის თვითმფრინავები ახორციელებენ რეგულარულ ფრენებს მსოფლიოს 11 ქვეყანაში, ხოლო კომპანიის მონაწილეობა საერთაშორისო პარტნიორულ პროგრამებში მის მგზავრებს საშუალებას აძლევს ყოველგვარი სიძნელეების გარეშე გაემგზავრონ პრაქტიკულად მსოფლიოს ნებისმიერ წერტილში. ოთხი მისი <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="შვილობილი კომპანია">შვილობილი კომპანია</a> — Air Nelson, Eagle Airways, Mount Cook Airline და Freedom Air — ასრულებენ სატვირთო ავიაგადაზიდვებისა და სამგზავრო ავიაგადაყვანებს ძირითად რაოდენობას ქვეყნის შიგნით. სატრანსპორტო მილსადენები ახალ ზელანდიაში გამოიყენება უმნიშვნელოდ. <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მილსადენი (ჯერ არაა დაწერილი)">მილსადენები</a> ჩადებულია აირის (დაახლოებით 1000 კილომეტრი), ნავთობპროდუქტების (160 კილომეტრი) და შეკუმშული აირის (150 კილომეტრი) ტრანსპორტირებისთვის. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="საერთაშორისო_ინვესტიციები"><span id=".E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.94.E1.83.A0.E1.83.97.E1.83.90.E1.83.A8.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.A1.E1.83.9D_.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.95.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.A2.E1.83.98.E1.83.AA.E1.83.98.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98">საერთაშორისო ინვესტიციები</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=74" title="სექციის რედაქტირება:საერთაშორისო ინვესტიციები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=74" title="Edit section's source code: საერთაშორისო ინვესტიციები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდია, რომელიც საერთაშორისო ფინანსური ბაზრის სრულუფლებიანი წევრია, აქტიურად მონაწილეობს მსოფლიო საინვესტიციო პროცესებში. ავსტრალია და აშშ არიან ქვეყნის მთავარი ფინანსური პარტნიორები. 2006 წლის მონაცემებით ამ ქვეყნების მწარმოებლების მიმდინარე ინვესტიციების ჯამური მოცულობა ახალი ზელანდიის ეკონომიკაში საორიენტაციოდ შეადგენს 110 მილიარდ ახალზელანდიურ დოლარს, რაც შეადგენს უცხოური ინვესტიციების საერთო მოცულობის თითქმის ნახევარს. ქვეყანაში საერთო მიმდინარე ინვესტიციების მოცულობით შემდეგნი არიან <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" class="mw-redirect" title="დიდი ბრიტანეთი">დიდი ბრიტანეთი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="შვეიცარია">შვეიცარია</a> და <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="სინგაპური">სინგაპური</a>, რომლებმაც ჯამურად ჩადეს ინვესტიცია 20 მილიარდ ახალზელანდიურ დოლარზე მეტი. ახალი ზელანდიის ეკონომიკაში უცხოური ინვესტიციებისთვის ყველაზე პოპულარული პროექტებია ფინანსებისა და დაზღვევის სფეროში. ახალ ზელანდიაში უცხოური მწარმოებლების ინვესტიციების მოცულობამ 2006 წელს შეადგინა 19,5 მილიარდი ახალზელანდიური დოლარი, ამასთან ახალზელანდიელმა მწარმოებლებმა უცხოურ პროექტებში იმავე წელს ჩადეს ინვესტიცია მხოლოდ 10,7 მილიარდი ახალზელანდიური დოლარი<a href="#cite_note-invest3-112">[112]</a>. ახალი ზელანდიის გრძელვადიანი საკრედიტო რეიტინგები (ეროვნულ ვალუტაში)<a href="#cite_note-invest7777-113">[113]</a>: <ul><li>Fitch Ratings (2008): AAA</li> <li>Standard & Poor's (2009): AAA</li> <li>Moody’s Investor’s Service (2008): Aaa</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="კავშირგაბმულობა_და_კომუნიკაციები"><span id=".E1.83.99.E1.83.90.E1.83.95.E1.83.A8.E1.83.98.E1.83.A0.E1.83.92.E1.83.90.E1.83.91.E1.83.9B.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.90_.E1.83.93.E1.83.90_.E1.83.99.E1.83.9D.E1.83.9B.E1.83.A3.E1.83.9C.E1.83.98.E1.83.99.E1.83.90.E1.83.AA.E1.83.98.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98">კავშირგაბმულობა და კომუნიკაციები</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=75" title="სექციის რედაქტირება:კავშირგაბმულობა და კომუნიკაციები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=75" title="Edit section's source code: კავშირგაბმულობა და კომუნიკაციები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> თავისი გეოგრაფიული მდებარეობის გამო ახალი ზელანდია მისი თანამედროვე ისტორიის განმავლობაში ყურადღებას აქცევდა <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" class="mw-redirect" title="კავშირგაბმულობა">კავშირგაბმულობის</a> სისტემის განვითარებას. უკვე 1840 წელს ქვეყანაში დაიწყო <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90" title="ფოსტა">საფოსტო სამსახურის</a> მუშაობამ, ხოლო 1862 წელს გაყვანილ იქნა პირველი <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98" title="ტელეგრაფი">სატელეგრაფო</a> ხაზი, რომელმაც დააკავშირა ქალაქი კრაისჩერჩი ერთ-ერთ მის ახლომდებარე დასახლებულ პუნქტთან. 1865 წელს სატელეგრაფო კავშირი დამყარდა ჩრდილოეთ და სამხრეთ კუნძულებს შორის, ხოლო 1872 წელს სატელეგრაფო კავშირი დამყარდა ქვეყნის ორ დიდ ქალაქებს უელინგტონსა და ოკლენდს შორის. 1876 წელს ავსტრალიაში წყალქვეშა კაბელის გაყვანამ პირველად დაუკავშირა ახალი ზელანდიის საკომუნიკაციო ხაზები, როგორც თვითონ ავსტრალიას, ასევე მისი გავლით აზიისა და ევროპის ქვეყნებს. 1877 წელს ქვეყანაში გამოჩნდა პირველი <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ტელეფონი">სატელეფონო</a> ხაზი. 1906 წელს მუშაობა დაიწყო <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9D" title="რადიო">რადიოსადგურებმა</a>. 1939 წელს რადიომიმღებების რაოდენობის მხრივ ერთ სულ მოსახლეზე ქვეყანა გავიდა მეორე ადგილზე მსოფლიოში (აშშ-ს შემდეგ). 1960 წელს ქვეყანაში გამოჩნდა პირველი <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="ტელევიზია">სატელევიზიო სადგური</a>. 1971 წლიდან ახალი ზელანდიის სამოქალაქო კომუნიკაციების სისტემაში გამოყენება დაიწყო <a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%92%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="თანამგზავრული კავშირგაბმულობა (ჯერ არაა დაწერილი)">თანამგზავრებმა</a>. 1985 წელს ქვეყნის ყველა უმაღლესმა სასწავლებელმა ერთმანეთს დაუკავშირდა ერთიანი <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="გამოთვლითი ქსელი">კომპიუტერული ქსელით</a>, ხოლო 1986 წელს გამოჩნდა ახალზელანდიური ეროვნული <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="დომენური სახელი">დომენი</a>. 1993 წელს ქვეყანამ მიიღო მუდმივი მიღება <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98" title="ინტერნეტი">ინტერნეტის</a> სისტემაში. 2009 წლის მდგომარეობით ქვეყანაში მოიხმარება 4,245 მილიონი <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="მობილური ტელეფონი">მობილური ტელეფონი</a>, ხოლო საკაბელო სატელეფონო კავშირის ქსელი მოიცავს ქვეყნის საცხოვრებელი სახლების დაახლოებით 99 %-ს. ქვეყანაში მუშაობს 41 ტელესამაუწყებლო სადგური. 3,36 მილიონი ახალზელანდიელი მუდმივად სარგებლობს ინტერნეტის მომსახურებით<a href="#cite_note-commu1-114">[114]</a>. ქვეყანაში მოქმედებს მობილური კავშირის სამი ოპერატორი, რომელიც იყენებს <a href="/w/index.php?title=1X_EV-DO&action=edit&redlink=1" class="new" title="1X EV-DO (ჯერ არაა დაწერილი)">1X EV-DO</a>, <a href="/wiki/GSM" title="GSM">GSM</a>, <a href="/w/index.php?title=HSDPA&action=edit&redlink=1" class="new" title="HSDPA (ჯერ არაა დაწერილი)">HSDPA</a>, <a href="/w/index.php?title=UMTS&action=edit&redlink=1" class="new" title="UMTS (ჯერ არაა დაწერილი)">UMTS</a> — 2degrees, Vodafone<a href="#cite_note-115">[115]</a> და Telecom.<a href="#cite_note-116">[116]</a> 2009 წელს ახალ ზელანდიაში მოქმედებდა 986 საფოსტო განყოფილება, რომელიც ამუშავებდა დაახლოებით 1 მილიარდ საფოსტო გზავნილს ყოველწლიურად<a href="#cite_note-commu1fd-117">[117]</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="სოციალური_სფერო">სოციალური სფერო</h2>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=76" title="სექციის რედაქტირება:სოციალური სფერო" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=76" title="Edit section's source code: სოციალური სფერო">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="განათლება">განათლება</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=77" title="სექციის რედაქტირება:განათლება" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=77" title="Edit section's source code: განათლება">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის განათლების სისტემაში შედის: სკოლამდელი დაწესებულებები (Childhood Services), უფასო დაწყებითი და საშუალო სასკოლო განათლება (Primary and Secondary Education) და ყველა ახალზელანდელიელისთვის უმაღლესი განათლების სისტემა (Tertiary Education) თანაბარი პირობებით. სკოლამდელი განათლების სისტემა მოიცავს ექვსწლამდელი ასაკის ბავშვის ცხოვრების პერიოდს. ახალ ზელანდიაში სკოლამდელი დაწესებულებები სახელმწიფოს არ ეკუთვნის და შედის კერძო ბიზნესის სექტორში. საშუალოდ 60 %-მდე სკოლამდელი ასაკის ბავშვები დადიან ბავშვთა საგანმანათლებლო ცენტრებში<a href="#cite_note-tedu2-118">[118]</a>. სასკოლო განათლება მოიცავს ბავშვებს ხუთი წლის ასაკიდან და აუცილებელია ექვსიდან თექვსმეტი წლის ასაკის ბავშვებისათვის. ყველა სკოლაში სწავლა მიმდონარეობს ინგლისურ ენაზე, რამდენიმე სპეციალიზებული სკოლა იძლევა განათლებას მაორის ენაზე უპირატესი სწავლებით. ამასთან ერთად, მაორის ენა სწავლების აუცილებელი საგანია დაწყებით სკოლებში და ქვეყნის სკოლების უმრავლესობაში მაორის ენაზე სწავლის მსურველთათვის არსებობენ სწავლების სპეციალიზებული პროგრამები. განათლება სკოლებში პასუხობს სწავლების საერთომიღებულ მსოფლიო სტანდარტებს ახალზელანდიური სასკოლო სერთიფიკატის (NCEA Level 1) აღიარებით, როგორიც მოეთხოვება ბრიტანულ General Certificate of Secondary Education-ს, კანადურ და ამერიკულ Grade 10-ს შესაბამის სტანდარტებს<a href="#cite_note-tedu3-119">[119]</a>. უმაღლესი განათლების სისტემა მოიცავს სკოლისშემდგომი პროფესიონალური მომზადებისა და სწავლების მთელ სექტორს. დღეისათვის ქვეყანაში მუშაობს 36 ღია უმაღლესი სასწავლო ცენტრი, 8 <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98" title="უნივერსიტეტი">უნივერსიტეტის</a>, 21 ტექნოლოგიური ინსტიტუტის (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> Institute of Technologies) და პოლიტექნიკური საგანმანათლებლო ცენტრის (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> Polytechnic) ჩათვლით. ამას გარდა, მოქმედებს 46 პროფესიონალური მომზადების ცენტრი და 895 კერძო საგანმანათლებლო სასწავლო დაწესებულება, რომელთა დიდი ნაწილი შედგება უცხოელი სტუდენტებისათვის ინგლისური ენის სწავლების ცენტრებისაგან<a href="#cite_note-tedu1-120">[120]</a>. ქვეყანაში განვითარებულია და მოქმედებს დაუსწრებელი სწავლის სისტემა ყველა დონეზე. ბევრი სასწავლო დაწესებულება მზადებას გადის საღამოს საათებში და არდადეგების პერიოდში. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ჯანდაცვა">ჯანდაცვა</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=78" title="სექციის რედაქტირება:ჯანდაცვა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=78" title="Edit section's source code: ჯანდაცვა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%90" title="ჯანდაცვა">ჯანდაცვის</a> სისტემა მრავალსაფეხურიანია და მისი საფუძველი დაშენებულია ჯანდაცვის რეგიონალურ საბჭოებზე (District Health Boards). ქვეყანაში მოქმედებს 21 ასეთი ორგანიზაცია, მათი მუშაობის ფინანსირებას ახორციელებს სახელმწიფო. მათი ძირითადი ამოცანაა მათ ტერიტორიაზე მოსახლეობის ჯანმრთელობის დაცვის კომპლექსური გადაწყვეტა და ყველა სტრუქტურისა და მათ ტერიტორიაზე ჯანმრთელობის დაცვის ეროვნული სისტემის რგოლების სისტემური ინტეგრაცია. ახალი ზელანდიის ჯანდაცვის სისტემის შემდეგი რგოლია ორგანიზაციები და სპეციალისტები, რომლებიც წარმოადგენენ ეგრეთ წოდებულ ძირითად სამედიცინო დახმარებას (Primary Health Care). ამაში შედის ახალზელანდიელებისთვის განკუთვნილი სავადმყოფოების გარეშე მომსახურება, ექიმებისა და სამედიცინო პერსონალის მომსახურების ჩათვლით, რომლებიც ახორციელებენ პირველად მიღებებს; სპეციალისტებისა და ორგანიზაციების მომსახურება, რომლებიც ახდენენ დაკვირვებას მოსახლეობის ჯანმრთელობაზე ან აკეთებენ საგანმანათლებლო და საინფორმაციო სამედიცინო მომსახურებას; დანტისტებისა და ფსიქოლოგების მომსახურება; ოსტეოპატებისა და ქიროპრაქტიკოსების მომსახურება. ძირითადი სამედიცინო დახმარების სპეციალისტები, თუმცა კი იღებენ სახელმწიფო სუბსიდიებს, მაგრამ, ხშირად, მუშაობენ დამოუკიდებლად სახელმწიფო სამედიცინო დაწესებულებების სისტემის გარეთ. ახალი ზელანდიის ჯანდაცვის სისტემის შემდეგი მთავარი რგოლია შეიძლება ჩაითვალოს ჯანდაცვის სისტემის ორგანიზაცია (Primary Health Organisations), რომლებსაც ეკუთვნიან საავადმყოფოები, სპეციალიზებული სამედიცინო ცენტრები და სანიტარულ-ჰიგიენური დაწესებულებები. სახელმწიფო ახორციელებს კონტროლს ქვეყანაში ჯანდაცვის საკითხების მთელ კომპლექსზე ჯანმრთელობის სამინისტროს სტრუქტურების დახმარებით<a href="#cite_note-health-121">[121]</a> (Ministry of Health). სამინისტრო სახელმწიფო ბიუჯეტისა და არასაბიუჯეტო შემოსავლების ხარჯზე ახორციელებს დარგის სტრუქტურულ ფინანსირებას. ასეთი ფინანსირების ძირითად მიზანად ითვლება აუცილებელი სამედიცინო დახმარების თანაბარი შესაძლებლობების მიცემა ქვეყნის მოსახლეობის ყველა ფენებისათვის. ზუსტად ამიტომ, სახელმწიფო საავადმყოფოები მთელ რიგ შემთხვევებში აკეთებენ უფასო სამედიცინო დახმარებას, ხოლო სახელმწიფო სისტემის — Accident Compensation Corporation-ის<a href="#cite_note-health1-122">[122]</a> დახმარებით თითოეულ ახალზელანდიელს შეუძლია მიიღოს უფასო სამედიცინო დახმარება უბედური შემთხვევის დროს. სახელმწიფო ასევე მოსახლეობისადმი გამოყოფს დოტაციებს წამლების პრეპარატების დიდი ჩამონათვალის შესყიდვის დროსაც და ახორციელებს პენსიებისა და დახმარებების გაცემას ხანგრძლივი ავადმყოფობის ან შრომისუნარიანობის დაკარგვის შემთხვევაში. ქვეყანაში ასევე მოქმედებს კერძო სამედიცინო დაზღვევის განვითარებული სისტემა. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="კულტურა_და_საზოგადოება">კულტურა და საზოგადოება</h2>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=79" title="სექციის რედაქტირება:კულტურა და საზოგადოება" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=79" title="Edit section's source code: კულტურა და საზოგადოება">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის თანამედროვე <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90" title="კულტურა">კულტურაში</a> განსაკუთრებული მნიშვნელობა დღესაც კი აქვს ტრადიციებსა და ხალხთა კულტურულ გავლენას, რომლებიც ცხოვრობენ <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ბრიტანეთის კუნძულები">ბრიტანეთის კუნძულებზე</a>, და ბევრი დასავლეთ ევროპელი ხალხის კულტურულ პრინციპებს, რომელთა წარმომადგენლები ამა თუ იმ დროს გადმოსახლდნენ ახალ ზელანდიაში. ამავე დროს, ტრადიციულია პოლინეზიელი ხალხის კულტურული ტრადიციების გავლენა. ყველაზე უფრო ძლიერია მაორების ტრადიცია, ასევე ბოლო ათწლეულებში ფიჯიდან, სამოადან, ტონგადან გადმოსახლებულებსაც შეაქვთ თავისი წილი ქვეყნის კულტურაში პოლინეზიური მიმართულების განვითარებაში. ბოლო 25 წელიწადში იმიგრაციული პროცესების გაძლიერებასთან დაკავშირებით გაიზარდა აზიელი ხალხის წარმომადგენელთა წილი ახალი ზელანდიის ერთიანი და მრავალსილამაზიანი კულტურის შექმნაში. მაორის ეროვნული კულტურის შენახვა და განვითარება არის ქვეყნის ერთ-ერთი პრიორიტეტი. ჯერ კიდევ ნახევარი საუკუნის წინ მაორის ენა პრაქტიკულად აღარ იხმარებოდა ყოველდღიურ საუბრებში. დღეისათვის ეროვნული ტელევიზიის ერთ-ერთი არხი მაუწყებლობს მხოლოდ მაორის ენაზე, გამოდის გაზეთები და იბეჭდება წიგნები. სახელმწიფო ორგანოების მუშაობას ქვეყნის კულტურისა და საზოგადოების განვითარების საკითხებში კოორდინაციას უწევს კულტურისა და ისტორიული შთამომავლობის სამინისტრო<a href="#cite_note-clt-123">[123]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ხელოვნება">ხელოვნება</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=80" title="სექციის რედაქტირება:ხელოვნება" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=80" title="Edit section's source code: ხელოვნება">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="ლიტერატურა">ლიტერატურა</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=81" title="სექციის რედაქტირება:ლიტერატურა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=81" title="Edit section's source code: ლიტერატურა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> მაორის კულტურას თავისი განვითარების ხანგრძლივი პერიოდის განმავლობაში არ ჰქონდა დამწერლობა, ამიტომ ლიტერატურული ხელოვნება ახალ ზელანდიაში შემოვიდა მხოლოდ ევროპელი მოსახლეობის მოსვლის შემდეგ. ახალზელანდიური ლიტერატურის ტრადიციული ჟანრია მოთხრობები და ნოველები. ყველაზე ცნობილი ავტორები არიან — <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="კეთრინ მენსფილდი (ჯერ არაა დაწერილი)">კეთრინ მენსფილდი</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AF%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A2_%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჯენეტ ფრეიმი (ჯერ არაა დაწერილი)">ჯენეტ ფრეიმი</a>. <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="მაორი">მაორიმ</a> დიდი გავლენა იქონია წერაში და იდეების გამოაშკარავებაში, ასევე ეს ფორმა გამოყენებული იქნა ორალურ ისტორიებსა და პოემებში.<a href="#cite_note-124">[124]</a> ბევრი ადრეული ინგლისური ლიტერატურა მიღებული იქნა <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" class="mw-redirect" title="დიდი ბრიტანეთი">ბრიტანეთიდან</a> 1950-იან წლებამდე, როდესაც ლოკალურმა პუბლიკაციამ გაზარდა ახალი ზელანდიის ლიტერატურის დაწყების მცდელობები და ფართოდ გახდა ცნობილი.<a href="#cite_note-125">[125]</a> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="კინოხელოვნება">კინოხელოვნება</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=82" title="სექციის რედაქტირება:კინოხელოვნება" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=82" title="Edit section's source code: კინოხელოვნება">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> მიუხედავად იმისა, რომ ახალ ზელანდიაში კინოფილმების გადაღება დაიწყო ჯერ კიდევ XX საუკუნის ოციან წლებში, კინოინდუსტრიამ აქტიური განვითარება დაიწყო მხოლოდ იმავე საუკუნის სამოცდაათიან წლებში. ყოველწლიურად იზრდება ქვეყანაში გადაღებული ან ახალზელანდიელი კინემატოგრაფისტების მონაწილეობით შექმნილი ფილმების რაოდენობა<a href="#cite_note-mv-126">[126]</a>. განსაკუთრებული აღიარება მიიღო ტრილოგიამ <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%AD%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_(%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90)" title="ბეჭდების მბრძანებელი (ფილმების სერია)">„ბეჭდების მბრძანებელი“</a>, კინოფილმებმა <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98" title="უკანასკნელი სამურაი">„უკანასკნელი სამურაი“</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98:_%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98,_%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნარნიის ქრონიკები: ლომი, ჯადოქარი და გარდერობი (ჯერ არაა დაწერილი)">„ნარნიის ქრონიკები. ლომი, ჯადოქარი და გარდერობი“</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98:_%E1%83%A3%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%AC%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნარნიის ქრონიკები: უფლისწული კასპიანი (ჯერ არაა დაწერილი)">„ნარნიის ქრონიკები. უფლისწული კასპიანი“</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90_%E2%80%94_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ზენა — მეომრების დედოფალი (ჯერ არაა დაწერილი)">„ზენა — მეომრების დედოფალი“</a> და სხვები. ახალზელანდიური კინოინდუსტრიის გამოჩენილ წარმომადგენლებს შორის აღსანიშნავია კინორეჟისორი <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0_%E1%83%AF%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="პიტერ ჯექსონი">პიტერ ჯექსონი</a>, სცენარისტი და კინორეჟისორი <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%9C_%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ჯეინ კემპიონი">ჯეინ კემპიონი</a>, მსახიობები <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%92_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="კრეიგ პარკერი (ჯერ არაა დაწერილი)">კრეიგ პარკერი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9B_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="სემ ნილი (ჯერ არაა დაწერილი)">სემ ნილი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9A_%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A3" title="რასელ კროუ">რასელ კროუ</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9A-%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%96_%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="კასლ-ჰიუზ კეიშა (ჯერ არაა დაწერილი)">კასლ-ჰიუზ კეიშა</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%98_%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ლუსი ლოულესი (ჯერ არაა დაწერილი)">ლუსი ლოულესი</a>. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="არქიტექტურა">არქიტექტურა</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=83" title="სექციის რედაქტირება:არქიტექტურა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=83" title="Edit section's source code: არქიტექტურა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის ათვისების ევროპულ პერიოდამდე არქიტექტორული ხელოვნების ერთადერთი ფორმა იყო პოლინეზიური ტრადიციები, რომელიც შენახული და განვითარებული იყო მაორის კულტურაში. საცხოვრებელ შენობებთან ერთად, ნაგებობების ერთადერთი ფორმა იმ პერიოდში იყო ტომების საერთო შეხვედრებისათვის განკუთვნილი შენობები (მარაი, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მაორი ენა">მაორი.</a> Marae) და თავდაცვითი ციხე-სიმაგრეები. მარაის ჰქონდა ერთიანი არქიტექტურა და მორთულობა, რომელიც დამახასიათებელი იყო მთელი მაორის მოსახლეობისთვის და სულ მცირედ განსხვავდებოდა ზოგიერთ ტომში. ქვეყნის ევროპული ათვისების დასაწყისშივე დაიწყო მშენებლობის განვითარება. რადგანაც იმ დროის მოსახლეობის დიდ ნაწილს შეადგენდნენ ბრიტანეთიდან გადმოსახლებულები, მშენებლობაში მათ თავიდანვე დაიწყეს ბრიტანული არქიტექტორული სკოლის დამკვიდრება. მაგრამ, უკვე XIX საუკუნეში, განსაკუთრებით XX საუკუნის პირველ ნახევარში ჩამოყალიბდა აშკარად გამოხატული ახალზელანდიური არქიტექტორული სტილი. ამიტომ ყველაზე ადრეულ ახალზელანდიურ ნაგებობებს აქვთ მნიშვნელოვანი სტილისტური გაბსხვავებები არა მარტო იმ დროინდელი ბრიტანული ნაგებობებისგან, არამედ ავსტრალიურისგანაც. ამის მიზეზი ბევრი რამით გამოწვეულია ქვეყნის დანარჩენი სამყაროსგან დიდი დაშორებით და მოსახლეობის მცირე სიმჭიდროვით, რაც საკმაოდ აძნელებდა ნებისმიერი დიდი ობიექტისა და შენობის მშენებლობის დაფინანსებას. მშენებლობისათვის გამოსადეგი ქვების დიდმა რაოდენობამ შესაძლებელი გახადა ქვეყნის ათვისების უკვე ადრეულ ეტაპებზე გამორიცხულიყო მშენებლობაში ხის მასალის გამოყენება. ქვეყნის ერთ-ერთი ყველაზე საინტერესო არქიტექტურული ძეგლია ქალაქ ნეიპირის ცენტრალური ნაწილის застройка. ქალაქი, რომელიც თითქმის მთლიანად დაინგრა 1931 წლის მიწისძვრის დროს, აღადგინეს და ააშენეს იმ დროისათვის დამახასიათებელი არქიტექტურული სტილით <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2-%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9D" title="არტ-დეკო">არტ-დეკო</a>, რომელიც დღეისათვის შემონახულია უცვლელი სახით და არის <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9D" title="იუნესკო">იუნესკოს</a> მსოფლიო კულტურული საგანძურის ობიექტი<a href="#cite_note-arch-127">[127]</a>. თანამედროვე ახალზელანდიური არქიტექტურისა და მშენებლობის ტექნოლოგიის ყველაზე უფრო ცნობილი მაგალითია ქალაქ ოკლენდში 1997 წელს აგებული სატელევიზიო ანძა <a href="/w/index.php?title=Sky_Tower&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sky Tower (ჯერ არაა დაწერილი)">სკაი-ტაუერი</a>. სატელევიზიო ანძის სიმაღლე შეადგენს 328 მეტრს და 2007 წლის მაისის მდგომარეობით იგი სამხრეთ ნახევარსფეროს ყველაზე მაღალი შენობაა<a href="#cite_note-128">[128]</a>. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="მაორების_ტრადიციული_ხელოვნება"><span id=".E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98.E1.83.A1_.E1.83.A2.E1.83.A0.E1.83.90.E1.83.93.E1.83.98.E1.83.AA.E1.83.98.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.98_.E1.83.AE.E1.83.94.E1.83.9A.E1.83.9D.E1.83.95.E1.83.9C.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.90">მაორების ტრადიციული ხელოვნება</h4>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=84" title="სექციის რედაქტირება:მაორების ტრადიციული ხელოვნება" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=84" title="Edit section's source code: მაორების ტრადიციული ხელოვნება">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> მაორების ისტორიული ხელოვნება ძირითადად ატარებდა რელიგიურ აზრს. მისი ძირითადი მიმართულებებია ხის ან ქვის ნაკეთობების გამოთლა, დაწვნა, ცეკვები და ტატუირება. პირველი წიგნი მაორის ენაზე გამოიცა მხოლოდ 1840 წელს, ხოლო პირველი გაზეთი დაიბეჭდა 1900 წელს. დამწერლობის არქონის გამო თავისი განვითარების დიდი ხნის განმავლობაში, ხის ან ქვის ნაკეთობების გამოთლა მაორის ხალხისათვის გახდა მისი თავისებური შემცვლელი და გამომხატველ სცენებში ხშირად გადმოიცემა ხალხის ისტორია და თქმულებები. დღემდე მაორის ხალხს შენახული აქვს ისტორიის „კითხვის“ თავისებური ტრადიციები ხეზე ან ქვაზე გამოთლის სახით. ზედაპირის მხატვრული დაწვნა ხშირად გამოიყენება, როგორც საცხოვრებელი ადგილების ერთ-ერთი ზოგიერთი მორთულობის ნაწილი, ასევე გამოიყენება საკულტო და რელიგიური მიზნებისათვის ტომების საერთო შეკრებისათვის განკუთვნილ ნაგებობებში. ტა-მოკო (უფრო ხშირად მოკო, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მაორი ენა">მაორი.</a> Tā moko) — სხეულის ან სახის <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ტატუირება">ტატუირება</a>, არის მაორების ერთ-ერთი უძველესი კულტურული ტრადიცია, რომელიც მათ ისტორიაში შემოსულია ხალხის კულტურული განვითარების პირველი ნაბიჯების დროს. დიდი ხნის მანძილზე მოკოს არსებობა იყო სოციალური სტატუსის სიმბოლო და დაბალი სოციალური ფენის ხალხს არ ჰქონდათ უფლება გაეკეთებინათ ტატუ სახეზე, თუმცა ტატუირების ელემენტები სხეულზე მათთვის დასაშვები იყო. კაცებისთვის ტრადიციულად ითვლებოდა მოკოს გაკეთება სახეზე, დუნდულებზე და ბარძაყებზე. ქალები ტატუს იკეთებდნენ ტუჩებზე და ლოყებზე. კაცებსაც და ქალებსაც ტატუ შეეძლოთ გაეკეთებინათ სხეულის სხვა ნაწილებზეც, მაგრამ ასეთ შემთხვევებში მას ჰქონდა ნაკლები მნიშვნელობა. ბოლო წლებში მოკოს პოპულარობა ისევ გაიზარდა და ახლა მისი გაკეთება ხშირად მაორის ხალხისათვის არის თავისი წინაპრებისა და ტრადიციებისადმი პატივისცემის გამოხატვა. ამავე დროს, მოკოს ელემენტები გახდა პოპულარული ახალი ზელანდიის მოსახლეობის სხვა ეთნიკური ჯგუფის წარმომადგენლებში და საზღვარგარეთაც. კაპა ჰაკა (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მაორი ენა">მაორი.</a> Kapa Haka) — მაორის ხალხის კულტურის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ელემენტი, რომელშიც შედის ცეკვების, მიმიკისა და მოძრაობების სისტემა სიმღერის თანხლებით. კაპა ჰაკა ითვლება თანამედროვე ახალი ზელანდიის საცეკვო ხელოვნების საფუძვლად. კაპა ჰაკას საცეკვო ტრადიციებში შედის რამდენიმე მიმართულება — <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="პოი (ჯერ არაა დაწერილი)">პოი</a> (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მაორი ენა">მაორი.</a> Poi) — ქალების ცეკვა, დღეისათვის მსოფლიოში ყველაზე ცნობილი, როგორც ერთ-ერთი სახეობა ბურთებით ჟონგლიორობისა თოკებთან ერთად<a href="#cite_note-nnnnn-129">[129]</a>, და <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90" title="ჰაკა">ჰაკა</a> (<a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="მაორი ენა">მაორი.</a> Haka) — კაცების ცეკვა, რომელიც მსოფლიოში ცნობილი გახდა <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ახალი ზელანდიის მორაგბეთა ეროვნული ნაკრები">ახალი ზელანდიის მორაგბეთა ეროვნული ნაკრების</a> (All Blacks) მსოფლიო ასპარეზობებზე გამოსვლის შედეგად<a href="#cite_note-ter-130">[130]</a>. ჰაკა შევიდა ყოველდღიურ ცხოვრებაში და არის სახელმწიფო და საზოგადოებრივი ცერემონიების ატრიბუტი. ახალი ზელანდიის შეიარაღებული ძალების არმიისა და ფლოტის ქვედანაყოფებს აქვთ ჰაკის შესრულების საკუთარი ვერსიები. ბევრი სპორტული კლუბი იყენებს მათთვის ადაპტირებულ ჰაკის ვერსიებს. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="მუზეუმები">მუზეუმები</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=85" title="სექციის რედაქტირება:მუზეუმები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=85" title="Edit section's source code: მუზეუმები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის ევროპული ათვისების მცირე ისტორიის მიუხედავად, ქვეყანაში პირველი <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98" title="მუზეუმი">მუზეუმი</a> გაიხსნა უკვე 1852 წელს. ეს არის დღესაც მოქმედი ქვეყანაში ერთ-ერთი დიდი მუზეუმი — ოკლენდის სამხედრო-ისტორიული მუზეუმი<a href="#cite_note-mzm-131">[131]</a> (Auckland War Memorial Museum). ქვეყნის დღეისათვის ყველაზე დიდი მუზეუმია უელინგტონში მდებარე ახალი ზელანდიის ეროვნული მუზეუმი, რომელიც უფრო ცნობილია ტე-პაპას სახელით. ამ მუზეუმის ისტორია იწყება 1865 წლიდან, მაგრამ პუბლიკისათვის თანამედროვე სახით მუზეუმი გაიხსნა 1998 წელს. ყოველწლიურად ის იღებს დაახლოებით 1,3 მილიონ დამთვალიერებელს<a href="#cite_note-mzm1-132">[132]</a>. მცირე მუზეუმი ექსპოზიციებით, რომლებშიც მოთხრობილია ცალკეული რეგიონების, ქალაქებისა და დასახლებული პუნქტების ისტორია, ასევე ექსპოზიციებით, რომლებშიც ასახულია წარმოების ან მეცნიერების ზოგიერთი დარგის განვითარება, არსებობენ ქვეყნის პრაქტიკულად ყველა ქალაქებში. ბევრი ასეთი მუზეუმი ეკუთვნის კერძო მფლობელებს ან ფინანსდება საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისა და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების მიერ. 1,3 მილიონ ახალზელანდიელზე მეტი (მოსახლეობის 31 %) მუზეუმებს ათვალიერებს ყოველწლიურად<a href="#cite_note-mzm3-133">[133]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ბიბლიოთეკები">ბიბლიოთეკები</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=86" title="სექციის რედაქტირება:ბიბლიოთეკები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=86" title="Edit section's source code: ბიბლიოთეკები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ქვეყნის უდიდესი <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%90" title="ბიბლიოთეკა">ბიბლიოთეკაა</a> 1858 წელს დაარსებული ახალი ზელანდიის ეროვნული ბიბლიოთეკა<a href="#cite_note-mzm4-134">[134]</a>. ბიბლიოთეკების განვითარებული ქსელი არსებობს ქვეყნის ყველა ქალაქში და მსხვილ დასახლებულ პუნქტებში. ასევე პოპულარულია მოძრავი ბიბლიოთეკების სისტემა, რომელიც დააქვთ ამა თუ იმ მცირედ დასახლებულ ან დაშორებულ დასახლებულ პუნქტებში. ბიბლიოთეკების უმრავლესობა ფინანსდება ადგილობრივი თვითმმართველობებისა და შემოწირულობების ხარჯზე. ქვეყნის მოსახლეობის დაახლოებით 40 % მუდმივად სარგებლობს ბიბლიოთეკების მომსახურებით<a href="#cite_note-mzm5-135">[135]</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="მეცნიერება">მეცნიერება</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=87" title="სექციის რედაქტირება:მეცნიერება" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=87" title="Edit section's source code: მეცნიერება">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის სამეფო საზოგადოება (Royal Society of New Zealand) — არის ეროვნული მეცნიერებათა აკადემია და თავის რიგებში აერთიანებს დაახლოებით 60 დამოუკიდებელ სამეცნიერო-კვლევით და ტექნოლოგიურ ცენტრებს<a href="#cite_note-scn-136">[136]</a>. სამეფო სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტები (Crown Research Institutes) — 1992 წელს შექმნილი სახელმწიფო ორგანიზაციებია, რომელიც აერთიანებს ცხრა ქვეყნისათვის მთავარ სასიცოცხლო კვლევით დარგებში მომუშავე სამეცნიერო-კვლევით ცენტრებსა და არის ქვეყნის უდიდესი სამეცნიერო-კვლევით გაერთიანება<a href="#cite_note-scn333777-137">[137]</a>. სამეცნიერო-კვლევით დარგებში მუშაობასა და კვლევითი გამოკვლევების დანერგვას საერთო ეროვნულ დონეზე კოორდინაციას უწევს კვლევის, მეცნიერებისა და ტექნოლოგიის სამინისტრო<a href="#cite_note-scn777333-138">[138]</a>. მეცნიერებისა და კვლევების განვითარების სახელმწიფო ხარჯები 2005 წლის საფინანსო წელს შეადგენდა მთლიანი ეროვნული პროდუქტის დაახლოებით 0,5 %-ს. სახელმწიფო ხარჯები შეადგენენ ქვეყნის ეკონომიკაში მეცნიერების, ტექნოლოგიისა და განვითარების ერთიანი მოცულობის დაფინანსების დაახლოებით 11 %-ს<a href="#cite_note-scn777-139">[139]</a>. ახალი ზელანდიისთვის ტრადიციულად უპირატესია სამედიცინო კვლევები, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="ბიოლოგია">ბიოლოგია</a>, <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90" title="ბიოქიმია">ბიოქიმია</a>, სასოფლო-სამეურნეო კვლევები და სატყეო მეურნეობა, საინჟინრო და სოციალური მეცნიერებები, ანტარქტიკული კვლევები. ახალ ზელანდიაში უდიდესი <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%90" title="ასტრონომია">ასტრონომიული</a> <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ობსერვატორია">ობსერვატორიაა</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%A2_%E1%83%AF%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%9D_%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="მაუნტ ჯონის საუნივერსიტეტო ობსერვატორია (ჯერ არაა დაწერილი)">მაუნტ ჯონის საუნივერსიტეტო ობსერვატორია</a>. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="სამზარეულო">სამზარეულო</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=88" title="სექციის რედაქტირება:სამზარეულო" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=88" title="Edit section's source code: სამზარეულო">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის კულინარული ტრადიციები ჩამოყალიბებულია ქვეყნის იზოლირებული გეოგრაფიული მდგომარეობის საფუძველზე, რომელმაც გამოიწვია საკვები ბაზისა და ზღვის რესურსების მნიშვნელოვანი რაოდენობის შეზღუდვა მთელი ისტორიული ეტაპის განმავლობაში. ტრადიციების ჩამოყალიბებაზე ასევე გავლენა იქონია ქვეყნის ევროპელებით დასახლების დემოგრაფიულმა პროცესებმა — ძირითადად ბრიტანეთის კუნძულებიდან ჩამოსული ხალხის წარმომადგენლებმა. ქვეყნისთვის საერთო კულინარული კულტურის ჩამოყალიბებაში დიდი გავლენა იქონია XX საუკუნის 70-იანი წლების შემდგომ პერიოდში აზიის ქვეყნებიდან, ძირითადად ჩინეთიდან და ინდოეთიდან ჩამოსული ახალი იმიგრანტების კულტურულმა ტრადიციებმა. თანამედროვე ახალი ზელანდიის სამზარეულოს საფუძველია საერთაშორისო კულინარული სკოლისა და ტრადიციული ბრიტანული სამზარეულოს დიდი გავლენის ნარევი. ყველაზე პოპულარულ კერძებს შორის რჩება <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%96%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="თევზი და ჩიფსები">თევზი და ჩიფსები</a>, თავისებური და გავრცელებული ძირითადად ავსტრალიაში და ახალ ზელანდიაში ხორცის ღვეზელი და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="პავლოვას ტორტი (ჯერ არაა დაწერილი)">პავლოვას ტორტი</a>. მსოფლიო კულინარიულ ტრადიციებზე ახალზელანდიური სამზარეულოს გავლენა უმნიშვნელოა, თუმცა ახალზელანდიელი მეღვინეების პროდუქციამ შეიძინა განსაკუთრებული პოპულარობა მსოფლიოში. მაორის ტრადიციული სამზარეულოს კერძები პრაქტიკულად არ არის წარმოდგენილი ახალზელანდიელთა ყოველდღიურ რაციონში, თუმცა მაორთათვის ცნობილი ზოგიერთი პროდუქტები, მაგალითად <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="ბატატი">ბატატი</a>, გახდა ფართოდ გავრცელებული მთელ მოსახლეობას შორის. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="მასობრივი_საინფორმაციო_საშუალებები"><span id=".E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.A1.E1.83.9D.E1.83.91.E1.83.A0.E1.83.98.E1.83.95.E1.83.98_.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.98.E1.83.9C.E1.83.A4.E1.83.9D.E1.83.A0.E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.AA.E1.83.98.E1.83.9D_.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.A8.E1.83.A3.E1.83.90.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98">მასობრივი საინფორმაციო საშუალებები</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=89" title="სექციის რედაქტირება:მასობრივი საინფორმაციო საშუალებები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=89" title="Edit section's source code: მასობრივი საინფორმაციო საშუალებები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> 2006 წელს ქვეყანაში გამოიცემოდა 20 ყოველდღიური <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="გაზეთი">გაზეთი</a>. მათ შორის ყველაზე დიდია New Zealand Herald<a href="#cite_note-md-140">[140]</a>, რომელიც გამოიცემა <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9F%E1%83%98" title="ტირაჟი">ტირაჟით</a> 195 000 ეგზემპლიარზე მეტი. ამას გარდა, ქვეყანაში გამოდის კიდევ 126 გაზეთი, რომელთაგან უმრავლესი ეკუთვნის <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%9D_%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90" title="არასამთავრობო ორგანიზაცია">არასამთავრობო ორგანიზაციებს</a> და ცალკეულ პირებს. 2006 წელს ქვეყანაში გამოიცემოდა დაახლოებით 230 <a href="/wiki/%E1%83%9F%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98" title="ჟურნალი">ჟურნალი</a>. ყველაზე დიდია ჟურნალები Skywatch<a href="#cite_note-md1-141">[141]</a> და New Zealand Women’s Day<a href="#cite_note-md2-142">[142]</a>. მათი ტირაჟია — შესაბამისად 500 000-ზე და 130 000-ზე მეტი ეგზემპლიარი. ქვეყნის ყველაზე დიდი <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="ტელევიზია">სატელევიზიო</a> კომპანიაა ეროვნული Television New Zealand<a href="#cite_note-md3-143">[143]</a>. კომპანია მაუწყებლობს ორ საერთო ეროვნულ არხზე TV ONE-ზე<a href="#cite_note-md4-144">[144]</a> და TV2-ზე<a href="#cite_note-md5-145">[145]</a>. პროგრამები გრძელდება 24 საათი დღე-ღამეში კვირაში 7 დღის განმავლობაში. მაუწყებლობა მისაღებია პრაქტიკულად ქვეყნის მთელ ტერიტორიაზე. სახელმწიფოს ფინანსური დახმარებით 2006 წელს კომპანიამ ასევე დაიწყო გადაცემები ახალ უფასო და <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90" title="რეკლამა">რეკლამებისგან</a> თავისუფალ ტელეარხზე FreeView<a href="#cite_note-md6-146">[146]</a>. მაორის ეროვნული ენის განვითარებისა და მხარდაჭერისთვის ქვეყანაში მოქმედებს ტელეარხი Māori Television<a href="#cite_note-md7-147">[147]</a>, რომელზეც გადაცემები მიმდინარეობს უპირატესად მაორის ენაზე. ქვეყანაში ასევე მუშაობენ ორი დამოუკიდებელი ტელესამაუწყებლო კომპანია SKY Television<a href="#cite_note-md8-148">[148]</a> და HT Media. პირველი სპეციალიზებულია თანამგზავრული ციფრული არხების ტრანსლირებაზე, მეორე მაუწყებლობს არხებზე TV3<a href="#cite_note-md9-149">[149]</a> და C4<a href="#cite_note-md10-150">[150]</a>. სახელმწიფო ეროვნულმა <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9D" title="რადიო">რადიომ</a> დაიწყო თავისი პროგრამების გადმოცემა XX საუკუნის 1930-იანი წლების დასაწყისში, ხოლო პირველი დამოუკიდებელი კერძო რადიოსადგური ქვეყანაში გამოჩნდა მხოლოდ 1960-იან წლებში. საერთო ეროვნულ რადიომაუწყებლობას აწარმოებს Radio New Zealand Te Reo Irirangi o Aotearoa<a href="#cite_note-md11-151">[151]</a>. მის მმართველობაშია: სამი საერთო ეროვნული ქსელი National<a href="#cite_note-md12-152">[152]</a>, Concert<a href="#cite_note-md14-153">[153]</a> და AM Network; საერთაშორისო მაუწყებლობის ახალზელანდიური სახელმწიფო სადგური Radio New Zealand International<a href="#cite_note-md15-154">[154]</a>; ახალი ამბების არხები Radio New Zealand News<a href="#cite_note-md16-155">[155]</a> და Current Affairs; ეროვნული აუდიოარქივი<a href="#cite_note-md18-156">[156]</a>. ყველაზე დიდი დამოუკიდებელი რადიოკომპანიაა Niu FM<a href="#cite_note-md19-157">[157]</a>, რომელსაც მართავს National Pacific Radio Trust. კომპანიის პროგრამები მიიღება რაიონებში, სადაც ცხოვრობს ქვეყნის მოსახლეობის 85 %-ზე მეტი. რადიოარხი Māori Radio<a href="#cite_note-md20-158">[158]</a> აწარმოებს თავის გადაცემებს მაორის ენაზე და შეიქმნა 1989 წელს ამ ენის მხარდაჭერისა და განვითარებისათვის. ამ არხზე მუშაობს 21 რადიოსადგური და ყველა მათგანი ეკუთვნის მაორის სხვადასხვა ტომს. ქვეყანაში მთლიანად მუშაობს დაახლოებით 200 სხვა დამოუკიდებელი რადიოსადგური. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ეროვნული_სიმბოლოები">ეროვნული სიმბოლოები</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=90" title="სექციის რედაქტირება:ეროვნული სიმბოლოები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=90" title="Edit section's source code: ეროვნული სიმბოლოები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ზოგადად მიღებული ქვეყნის არაოფიციალური ეროვნული სიმბოლოებია ფრინველი <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98_(%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98)" class="mw-redirect" title="კივი (ფრინველი)">კივი</a> (Apterygiformes) (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> kiwi) და მცენარე <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%9D_%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="მოვერცხლისფრო ციატეა (ჯერ არაა დაწერილი)">მოვერცხლისფრო ციატეა</a> (Cyathea dealbata), რომელიც ცნობილია ახალზელანდიურ ყოველდღიურ საუბრებში, როგორც მოვერცხლისფრო გვიმრა (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> Silver Fern). ფრინველი კივი იმდენად პოპულარულია, რომ XX საუკუნის 50-იან წლებში მისცა თავისი სახელი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ჩინური აქტინიდია (ჯერ არაა დაწერილი)">ჩინური აქტინიდიას</a> (Actinídia) სახეობის ერთ-ერთი მცენარის ნაყოფს, რომელიც მოჰყავთ ახალ ზელანდიაში და ექსპორტირდება მსოფლიოს ბევრ ქვეყნებში, და დღეს ეს ხილი უფრო ცნობილია დასახელებით კივი (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> kiwifruit). ამას გარდა, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98_(%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98)&action=edit&redlink=1" class="new" title="კივი (ეროვნული სახელი) (ჯერ არაა დაწერილი)">კივი</a> (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> Kiwi) გახდა ყოველდღიურად გამოყენებადი თვითდასახელება და ახალზელანდიელების საერთაშორისო ეროვნული დასახელება. ფრინველ კივის გამოსახულებასთან ერთად, მოვერცხლისფრო გვიმრის გამოსახულება პოპულარულია და ხშირად გამოიყენება ახალზელანდიური ეროვნული ბრენდებისა და ლოგოტიპების გრაფიკებში. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="სპორტი">სპორტი</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=91" title="სექციის რედაქტირება:სპორტი" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=91" title="Edit section's source code: სპორტი">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Hillary_statue_and_Mount_Cook.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Hillary_statue_and_Mount_Cook.jpg/220px-Hillary_statue_and_Mount_Cook.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Hillary_statue_and_Mount_Cook.jpg/330px-Hillary_statue_and_Mount_Cook.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Hillary_statue_and_Mount_Cook.jpg/440px-Hillary_statue_and_Mount_Cook.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2048" /></a><figcaption>ალპინისტ სერ <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%93_%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="ედმუნდ ჰილარი">ედმუნდ ჰილარის</a> ძეგლი <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90" title="კუკის მთა">კუკის მთის</a> პირდაპირ</figcaption></figure> სპორტი ტრადიციულად თამაშობს მთავარ როლს ახალზელანდიელთა ცხოვრებაში. სპორტის სახეობების უმრავლესობას ახალ ზელანდიაში აქვს ინგლისური ფესვები.<a href="#cite_note-159">[159]</a> ბრიტანეთის კუნძულებიდან გადმოსახლებულებმა შეინარჩუნეს თავიანთი ტრადიციები და შედეგად დღეისათვის ეროვნული სპორტის სახეობაა რაგბი. რაგბის ტურში გამარჯვებებმა გვიან 1880-იან და ადრეულ 1900-იან წლებში დიდი როლი იქონია ქვეყნის საკუთარი სახელის დამკვიდრებაში,<a href="#cite_note-160">[160]</a> მიუხედავად ამისა, ამ სპორტის სახეობის გავლენა მას შემდეგ შემცირდა.<a href="#cite_note-161">[161]</a> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="მაორი">მაორის</a> მონაწილეობა ევროპულ სპორტში, განსაკუთრებით აღსანიშნავია რაგბიში, სადაც ქვეყნის ნაკრები ასრულებს <a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90" title="ჰაკა">ჰაკას</a> ყოველი საერთაშორისო მატჩის დაწყების წინ.<a href="#cite_note-162">[162]</a> ახალი ზელანდიის ნაციონალური რაგბი უნიონი ხშირად აღიარებულია როგორც მსოფლიოში საუკეთესო და შედეგად მათი ნაკრები მსოფლიო ჩემპიონატის თასის მფლობელია. <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ახალი ზელანდიის მორაგბეთა ეროვნული ნაკრები">ახალი ზელანდიის მორაგბეთა ეროვნული ნაკრები</a> (All Blacks) პირველ ადგილზეა საერთაშორისო რეიტინგში ეროვნულ ნაკრებებს შორის და აქვს საუკეთესო შეფარდება მოგებულ და წაგებულ თამაშებში მსოფლიოს ყველა ეროვნულ ნაკრებებთან სპორტის ამ სახეობაში. დიდი ხნის განმავლობაში ნაკრები მიიჩნევა უძლიერესად მსოფლიოში<a href="#cite_note-sport1-163">[163]</a><a href="#cite_note-sport3-164">[164]</a>. ქვეყანაში 520 კლუბში გაერთიანებული 140 ათასზე მეტი დარეგისტრირებული მოთამაშეა და ამ თამაშის 2 ათასზე მეტი მსაჯია<a href="#cite_note-sport2-165">[165]</a>. ახალზელანდიური სირბილის სკოლა შევიდა მსოფლიო ელიტაში 1950-იანი წლების ბოლოს — 1960-იანი წლების დასაწყისში: ოლიმპიური ჩემპიონები <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0_%E1%83%A1%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="პიტერ სნელი (ჯერ არაა დაწერილი)">პიტერ სნელი</a> და <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%98_%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მარეი ჰელბერგი (ჯერ არაა დაწერილი)">მარეი ჰელბერგი</a> თავიანთ მწვრთნელთან <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0_%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="არტურ ლიდიარდი (ჯერ არაა დაწერილი)">არტურ ლიდიარდთან</a> ერთად. ლიდიარდის იდეები გადაიღო ბევრმა მწვრთნელმა მთელ მსოფლიოში. ლიდიარდის პოპულარული იდეების გავლენით ოკლენდში 1961 წელს ჩაისახა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%97_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ძუნძულით სირბილი (ჯერ არაა დაწერილი)">ძუნძულით სირბილი</a> (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ინგლისური ენა">ინგლ.</a> jogging), რომელმაც 1970-იან წლებში მსოფლიოში მოიტანა სირბილის „ბუმი“. ახალი ზელანდიის სპორტსმენები რეგულარულად მონაწილეობენ ოლიმპიურ თამაშებში (1920 წლიდან ეროვნული გუნდი მონაწილეობს <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები">ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებში</a>, ხოლო 1952 წლიდან <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ზამთრის ოლიმპიური თამაშები">ზამთრის ოლიმპიურ თამაშებში</a>). მათ ოლიმპიურ თამაშებზე მოიპოვეს (მდგომარეობა 2014 წლის სოჭის ზამთრის ოლიმპიური თამაშების დაწყებამდე) 42 ოქროს, 18 ვერცხლისა და 39 ბრინჯაოს მედლები<a href="#cite_note-sport55-166">[166]</a>. ქვეყანას კარგი შედეგი აქვს ოლიმპიურ თამაშებზე მიღებული მედლებით.<a href="#cite_note-Organised_Sport-167">[167]</a><a href="#cite_note-OlympicRatio-168">[168]</a> საუკეთესო ოლიმპიური შედეგები აჩვენეს ნიჩბოსნებმა: კანოისტმა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C_%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="იან ფერგიუსონი (ჯერ არაა დაწერილი)">იან ფერგიუსონმა</a> ერთადერთმა ახალზელანდიელთაგან, რომელმაც მოიგო 4 ოქროსა და 1 ვერცხლის მედალი 1984 და 1988 წლების ოლიმპიურ თამაშებზე, ხოლო მისმა მეწყვილემ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%93%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="პოლ მაკდონალდი (ჯერ არაა დაწერილი)">პოლ მაკდონალდმა</a> მოიპოვა 3 ოქროს, 1 ვერცხლისა და 1 ბრინჯაოს მედალი. 3 ოლიმპიური ოქრო 1960 და 1964 წლებში მოიპოვა განთქმულმა მორბენალმა პიტერ სნელმა. ქალებს შორის შეიძლება გამოვყოთ ოთხგზის მსოფლიოს ჩემპიონი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბარბარა კენდალი (ჯერ არაა დაწერილი)">ბარბარა კენდალი</a>, რომელმაც ოლიმპიადებზე მოიგო ოქროს (<a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_1992" title="ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 1992">1992</a>), ვერცხლის (<a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_1996" title="ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 1996">1996</a>) და ბრინჯაოს მედლები (<a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_2000" title="ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 2000">2000</a>) <a href="/w/index.php?title=%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ვინდსერფინგი (ჯერ არაა დაწერილი)">ვინდსერფინგის</a> შეჯიბრებაში და ბირთვის მკვრელი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%A1%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ვალერი ადამსი (ჯერ არაა დაწერილი)">ვალერი ადამსი</a>, რომელმაც მოიგო ზედიზედ ორი ოქროს მედალი ოლიმპიურ თამაშებზე 2008 და 2012 წლებში. ქვეყნის სპორტულ ცხოვრებაში ტრადიციულად მთავარი მოვლენაა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="თანამეგობრობის თამაშები (ჯერ არაა დაწერილი)">თანამეგობრობის თამაშები</a>. 1950 და 1990 წლებში ეს თამაშები იმართებოდა ოკლენდში. 2018 წელს ამ თამაშების ჩატარების ერთ-ერთი პრეტენდენტები არიან ახალი ზელანდიის ქალაქები კრაისჩერჩი და უელინგტონი. ახალი ზელანდიის ეროვნული გუნდი — ერთ-ერთია იმ სხვა ექვსი ეროვნული გუნდიდან, რომელიც მონაწილეობდა ყველა გამართულ თამაშებში. ყველა გამართულ თანამეგობრობის თამაშებში ახალი ზელანდიის გუნდმა მოიპოვა 525 მედალი (მათ შორის 124 ოქრო, 167 ვერცხლი და 234 ბრინჯაო)<a href="#cite_note-sport44-169">[169]</a>. ახალზელანდიელებმა სერიოზულ მიღწევებს მიაღწიეს მსოფლიო ავტოსპორტში. <a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბრიუს მაკლარენი (ჯერ არაა დაწერილი)">ბრიუს მაკლარენი</a> 1960 წელს გახდა მსოფლიოს ვიცე-ჩემპიონი <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%90_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98" title="ფორმულა ერთი">ფორმულა ერთში</a>, ხოლო შემდგომში დააარსა განთქმული გუნდი <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98_(%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%90_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98)&action=edit&redlink=1" class="new" title="მაკლარენი (ფორმულა ერთის გუნდი) (ჯერ არაა დაწერილი)">მაკლარენი</a>, რომელიც გახდა ავტორბოლების მთელ ისტორიაში ერთ-ერთი საუკეთესო. ხოლო პირველი ახალზელანდიელი მსოფლიო ჩემპიონი ფორმულა ერთში გახდა <a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%B0%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="დენი ჰიუმი (ჯერ არაა დაწერილი)">დენი ჰიუმი</a> 1967 წელს. 1960—1970-იან წლებში ფორმულა ერთში ასევე წამყვან მრბოლელებს მიეკუთვნება <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="კრის ეიმონი (ჯერ არაა დაწერილი)">კრის ეიმონი</a>. ახალზელანდიურმა ეკიპაჟმა შემადგენლობით ბრიუს მაკლარენი და კრის ეიმონი 1966 წელს მოიგო პრესტიჟული რბოლა — <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94-%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_24_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98" title="ლე-მანის 24 საათი">ლე-მანის 24 საათი</a> ავტომობილით Ford GT40. 2000 და 2003 წლებში ახალზელანდიური <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%A2%E1%83%90" title="იახტა">საიახტო</a> ეკიპაჟები Black Magic და Team New Zealand გახდნენ <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98_(%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ამერიკის თასი (რეგატა) (ჯერ არაა დაწერილი)">ამერიკის თასის</a> გამარჯვებულები, რომელიც ერთ-ერთი ყველაზე უფრო ცნობილი <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90" title="რეგატა">რეგატაა</a> მსოფლიოში. ახალი ზელანდიის ყველაზე დიდ დახურულ სპორტულ არენებად შეიძლება მივიჩნიოდ TSB Bank Arena უელინგტონში (4650 ადგილი<a href="#cite_note-sport61-170">[170]</a>), Westpac Arena კრაისჩერჩში (9000 ადგილი<a href="#cite_note-sport62-171">[171]</a>) და Vector Arena ოკლენდში (12 000 ადგილი<a href="#cite_note-sport67-172">[172]</a>). ბოლო წლებში, განსაკუთრებით ახალგაზრდებს შორის, უფრო და უფრო პოპულარული ხდება <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%AE%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98" title="ფეხბურთი">ფეხბურთი</a>. 2006 წელს ახალი ზელანდიის ასაკით 17 წლამდე მოსახლეობის დაახლოებით 18 % უპირატესობას აძლევდა სპორტის ამ სახეობას<a href="#cite_note-sport4-173">[173]</a>. სხვა პოპულარულ სპორტის სახეობებს მიეკუთვნება <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A4%E1%83%98" title="გოლფი">გოლფი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98" title="კრიკეტი">კრიკეტი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98" title="ჩოგბურთი">ჩოგბურთი</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნეთბოლი (ჯერ არაა დაწერილი)">ნეთბოლი</a> (ქვეყანაში ყველაზე პოპულარული სპორტის სახეობა ქალებში), <a href="/wiki/%E1%83%AA%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90" title="ცურვა">ცურვა</a><a href="#cite_note-Organised_Sport-167">[167]</a><a href="#cite_note-sport45-174">[174]</a>. კიდევ არის ისეთი სპორტის სახეობები, რომელიც ქვეყანაში დიდი პოპულარობით სარგებლობს: <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%98" title="ველოსპორტი">ველოსპორტი</a>, <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%AB%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მძლეოსნობა">მძლეოსნობა</a>, <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A9%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნიჩბოსნობა (ჯერ არაა დაწერილი)">ნიჩბოსნობა</a>, თევზაობა, ნადირობა.<a href="#cite_note-SportsParticipation-175">[175]</a><a href="#cite_note-176">[176]</a> ახალ ზელანდიას ჰყავს ძალიან კარგი გუნდები საერთაშორისო არენებზე რაგბიში, ნეთბოლში, კრიკეტში და სოფტბოლში, ასევე ტრადიციულად კარგად ასპარეზობენ <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ტრიათლონი">ტრიათლონში</a>, იახტების შეჯიბრში და ველოსპორტში. ასევე აღსანიშნავია ცხენის ჯირითი, რომელიც დიდი პოპულარულით სარგებლობდა მაყურებლებს შორის 1960-იან წლებში.<a href="#cite_note-177">[177]</a> ახალი ზელანდია ასევე ცნობილია მისი ექსტრემალური სპორტით და სათავგადასავლო ტურიზმით, ასევე ძლიერი ალპინიზმის ტრადიციებით.<a href="#cite_note-178">[178]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="დღესასწაულები_და_სამახსოვრო_დღეები"><span id=".E1.83.93.E1.83.A6.E1.83.94.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.A1.E1.83.AC.E1.83.90.E1.83.A3.E1.83.9A.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98_.E1.83.93.E1.83.90_.E1.83.A1.E1.83.90.E1.83.9B.E1.83.90.E1.83.AE.E1.83.A1.E1.83.9D.E1.83.95.E1.83.A0.E1.83.9D_.E1.83.93.E1.83.A6.E1.83.94.E1.83.94.E1.83.91.E1.83.98">დღესასწაულები და სამახსოვრო დღეები</h3>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=92" title="სექციის რედაქტირება:დღესასწაულები და სამახსოვრო დღეები" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=92" title="Edit section's source code: დღესასწაულები და სამახსოვრო დღეები">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> ახალი ზელანდიის კანონმდებლობა განსაზღვრავს საერთო ეროვნულ დღესასწაულებსა და სამახსოვრო დღეებს, ასევე რეგიონალურ სამახსოვრო დღეებს. ყველა საერთო ეროვნული დღესასწაული აუცილებელი დასვენების დღეა ქვეყნის მომუშავე მოსახლეობისა და მოსწავლეებისათვის. რეგიონალურ სამახსოვრო დღეებში აღნიშნავენ ქვეყნის ცალკეულ რაიონებში და ქალაქებში ისტორიის ამა თუ იმ თარიღებსა და შეიძლება იყოს დასვენების დღე სადღესასწაულო რაიონებში. მთავარ საერთო დღესასწაულებს შეიძლება მიეკუთვნოს <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%94" title="დედის დღე">დედის დღე</a> (მაისის მეორე კვირა) და <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%94" title="მამის დღე">მამის დღე</a> (სექტემბრის პირველი კვირა). <table class="wikitable" bgcolor="#ffffff" style="margin:auto;"> <tbody><tr bgcolor="#efefef"> <th align="left">საერთო ეროვნული დღესასწაული</th> <th>თარიღი </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98" title="ახალი წელი">საახალწლო დღესასწაული</a></td> <td align="right">1 — 2 იანვარი </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="ვაიტანგის დღე (ჯერ არაა დაწერილი)">ვაიტანგის დღე</a></td> <td align="right">6 თებერვალი </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98" title="დიდი პარასკევი">დიდი პარასკევი</a></td> <td align="right">ბოლო პარასკევი აღდგომის კვირის წინ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%93%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90" title="აღდგომა">აღდგომის</a> კვირა</td> <td align="right">საეკლესიო კალენდრის შესაბამისად </td></tr> <tr> <td>ნათელი შვიდეულის ორშაბათი</td> <td align="right">პირველი ორშაბათი აღდგომის კვირის შემდეგ </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%94" title="ანზაკის დღე">ანზაკის დღე</a></td> <td align="right">25 აპრილი </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="დედოფლის ოფიციალური დაბადების დღე (ჯერ არაა დაწერილი)">დედოფლის ოფიციალური დაბადების დღე</a></td> <td align="right">ივნისის პირველი ორშაბათი </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%94" class="mw-redirect" title="შრომის დღე">შრომის დღე</a></td> <td align="right">ოქტომბრის მეოთხე ორშაბათი </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ქრისტეს შობა">შობა</a></td> <td align="right">25 დეკემბერი </td></tr> <tr> <td><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A9%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%93%E1%83%A6%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="საჩუქრების დღე (ჯერ არაა დაწერილი)">საჩუქრების დღე</a></td> <td align="right">26 დეკემბერი </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ლიტერატურა_2">ლიტერატურა</h2>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=93" title="სექციის რედაქტირება:ლიტერატურა" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=93" title="Edit section's source code: ლიტერატურა">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <ul><li><cite class="book" style="font-style:normal" id="CITEREFBain2006">Bain, Carolyn (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/newzealand0000unse_j6l4">New Zealand</a>. Lonely Planet. <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/1-74104-535-5" title="სპეციალური:BookSources/1-74104-535-5">1-74104-535-5</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=New+Zealand&rft.aulast=Bain&rft.aufirst=Carolyn&rft.date=2006&rft.pub=Lonely+Planet&rft.isbn=1-74104-535-5&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fnewzealand0000unse_j6l4"> </li> <li><cite class="book" style="font-style:normal" id="CITEREFGarden2005">Garden, Donald (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/australianewzeal0000gard">Australia, New Zealand, and the Pacific: an environmental history</a>, Nature and Human Societies. ABC-CLIO/Greenwood. <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/978-1-57607-868-6" title="სპეციალური:BookSources/978-1-57607-868-6">978-1-57607-868-6</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Australia%2C+New+Zealand%2C+and+the+Pacific%3A+an+environmental+history&rft.aulast=Garden&rft.aufirst=Donald&rft.date=2005&rft.pub=ABC-CLIO%2FGreenwood&rft.series=Nature+and+Human+Societies&rft.isbn=978-1-57607-868-6&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Faustralianewzeal0000gard"> </li> <li><cite class="book" style="font-style:normal" id="CITEREFKennedy2007">Kennedy, Jeffrey (2007). „Leadership and Culture in New Zealand“, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/cultureleadershi0000unse_a4f0">Culture and Leadership Across the World: The GLOBE Book of In-Depth Studies of 25 Societies</a>. US: Psychology Press. <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/978-0-8058-5997-3" title="სპეციალური:BookSources/978-0-8058-5997-3">978-0-8058-5997-3</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Culture+and+Leadership+Across+the+World%3A+The+GLOBE+Book+of+In-Depth+Studies+of+25+Societies&rft.atitle=Leadership+and+Culture+in+New+Zealand&rft.aulast=Kennedy&rft.aufirst=Jeffrey&rft.date=2007&rft.pub=Psychology+Press&rft.place=US&rft.isbn=978-0-8058-5997-3&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcultureleadershi0000unse_a4f0"> </li> <li><cite class="book" style="font-style:normal">Hay, Jennifer; Maclagan, Margaret; Gordon, Elizabeth (2008) Dialects of English: New Zealand English. Edinburgh University Press. <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/978-0-7486-2529-1" title="სპეციალური:BookSources/978-0-7486-2529-1">978-0-7486-2529-1</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dialects+of+English%3A+New+Zealand+English&rft.date=2008&rft.pub=Edinburgh+University+Press&rft.isbn=978-0-7486-2529-1"> </li> <li><cite class="book" style="font-style:normal" id="CITEREFKing2003">King, Michael (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/penguinhistoryof0000king">The Penguin History of New Zealand</a>. New Zealand: Penguin Books. <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/978-0-14-301867-4" title="სპეციალური:BookSources/978-0-14-301867-4">978-0-14-301867-4</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Penguin+History+of+New+Zealand&rft.aulast=King&rft.aufirst=Michael&rft.date=2003&rft.pub=Penguin+Books&rft.place=New+Zealand&rft.isbn=978-0-14-301867-4&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fpenguinhistoryof0000king"> </li> <li><cite class="book" style="font-style:normal" id="CITEREFMein_Smith2005">Mein Smith, Philippa (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/concisehistoryof0000mein">A Concise History of New Zealand</a>. Australia: Cambridge University Press. <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/0-521-54228-6" title="სპეციალური:BookSources/0-521-54228-6">0-521-54228-6</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+Concise+History+of+New+Zealand&rft.aulast=Mein+Smith&rft.aufirst=Philippa&rft.date=2005&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.place=Australia&rft.isbn=0-521-54228-6&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fconcisehistoryof0000mein"> </li> <li><cite class="book" style="font-style:normal"> (2005) რედ. Bateman, David: Bateman New Zealand Encyclopedia, 6th. <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/1-86953-601-0" title="სპეციალური:BookSources/1-86953-601-0">1-86953-601-0</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Bateman+New+Zealand+Encyclopedia&rft.date=2005&rft.edition=6th&rft.isbn=1-86953-601-0"> </li> <li><cite class="book" style="font-style:normal">Sinclair, Keith; revised by Dalziel, Raewyn (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/historyofnewzeal0000sinc_w5f6">A History of New Zealand</a>. <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/978-0-14-029875-8" title="სპეციალური:BookSources/978-0-14-029875-8">978-0-14-029875-8</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+History+of+New+Zealand&rft.aulast=Sinclair&rft.aufirst=Keith&rft.date=2000&rft.isbn=978-0-14-029875-8&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhistoryofnewzeal0000sinc_w5f6"> </li> <li>Statistics New Zealand. New Zealand Official Yearbook (annual). <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/1869537769" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-86953-776-9</a> (2010).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="რესურსები_ინტერნეტში">რესურსები ინტერნეტში</h2>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=94" title="სექციის რედაქტირება:რესურსები ინტერნეტში" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=94" title="Edit section's source code: რესურსები ინტერნეტში">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <div class="infobox sisterproject"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკისაწყობი"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/35px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="35" height="47" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/53px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/70px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a><figcaption></figcaption></figure> <div style="margin-left: 50px;"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკისაწყობი">ვიკისაწყობში</a> არის გვერდი თემაზე: <div style="margin-left: 10px;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/New_Zealand" class="extiw" title="commons:New Zealand">ახალი ზელანდია</a></div> </div> </div> <dl><dt>მთავრობა</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://newzealand.govt.nz/">ახალი ზელანდიის მთავრობის პორტალი</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070813175450/http://newzealand.govt.nz/">დაარქივებული</a> 2007-08-13 საიტზე <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mch.govt.nz/">კულტურისა და მემკვიდრეობის სამინისტრო</a> - ინფორმაცია შეცავს დროშის, ჰიმნისა და ჯარის შესახებ.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/">ახალი ზელანდიის სტატისტიკა</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110226234248/http://stats.govt.nz/">დაარქივებული</a> 2011-02-26 საიტზე <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</li></ul> <dl><dt>მოგზაურობა</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.newzealand.com/int/">ახალი ზელანდიის ტურიზმის ოფიციალური საიტი</a></li></ul> <dl><dt>სხვა</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/nz.html">ახალი ზელანდიის შესვლა</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190918165831/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/nz.html">დაარქივებული</a> 2019-09-18 საიტზე <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. The World Factbook-ში</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dmoz.org/Regional/Oceania/New_Zealand/">ახალი ზელანდია</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120925014832/http://www.dmoz.org/Regional/Oceania/New_Zealand/">დაარქივებული</a> 2012-09-25 საიტზე <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Open Directory Project-ზე</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/news/world-asia-pacific-15357770">ახალი ზელანდია</a> BBC News-ისგან</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.teara.govt.nz/">Te Ara, ახალი ზელანდიის ენციკლოპედია</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzhistory.net.nz/">NZHistory.net.nz ახალი ზელანდიის ისტორიის საიტი</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oecd.org/newzealand/">ახალი ზელანდიის</a> ეკონომიკისა და განვითარების ორგანიზაცია</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/newzealand.htm">ახალი ზელანდია</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080607085330/http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/newzealand.htm">დაარქივებული</a> 2008-06-07 საიტზე <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. , UCB Libraries GovPubs-ზე</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/412636/ახალი">ზელანდია</a> Encyclopædia Britannica-ზე</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.metservice.co.nz/">ახალი ზელანდიის ამინდი</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ifs.du.edu/ifs/frm_CountryProfile.aspx?Country=NZ">ახალი ზელანდიის მნიშვნელოვანი განვითარებები</a> International Futures-ისგან</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="სქოლიო">სქოლიო</h2>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&veaction=edit&section=95" title="სექციის რედაქტირება:სქოლიო" class="mw-editsection-visualeditor">რედაქტირება</a> | <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&section=95" title="Edit section's source code: სქოლიო">წყაროს რედაქტირება</a>]</div> <div class="reflist columns references-column-width" style="font-size: 90%; -moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mch.govt.nz/nz-identity-heritage/national-anthems">New Zealand's National Anthems</a>. Ministry for Culture and Heritage. ციტირების თარიღი: 17 February 2008.</cite> </li> <li id="cite_note-AnthemProtocol-2"><a href="#cite_ref-AnthemProtocol_2-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mch.govt.nz/nz-identity-heritage/national-anthems">Protocol for using New Zealand's National Anthems</a>. Ministry for Culture and Heritage. ციტირების თარიღი: 17 February 2008.</cite> </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110314113106/http://www.mfe.govt.nz/issues/land/land-cover-dbase/index.html">The New Zealand Land Cover Database</a>. New Zealand Land Cover Database 2. New Zealand Ministry for the Environment (1 July 2009). დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mfe.govt.nz/issues/land/land-cover-dbase/index.html">ორიგინალიდან</a> — 14 მარტი 2011. ციტირების თარიღი: 26 April 2011.</cite> </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/browse_for_stats/population/estimates_and_projections/NationalPopulationEstimates_HOTPJun12qtr.aspx">National Population Estimates: March 2012 quarter</a>. Statistics New Zealand (14 May 2012). ციტირების თარიღი: 5 June 2012.</cite> </li> <li id="cite_note-imf2-5">↑ <a href="#cite_ref-imf2_5-0">5.0</a> <a href="#cite_ref-imf2_5-1">5.1</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2012/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=57&pr.y=12&sy=2009&ey=2012&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=196&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=">New Zealand</a>. International Monetary Fund. ციტირების თარიღი: 20 April 2012.</cite> </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2011_EN_Table1.pdf">Human Development Report 2011</a>. United Nations. ციტირების თარიღი: 2 November 2011.</cite> </li> <li id="cite_note-cesus_2013-7">↑ <a href="#cite_ref-cesus_2013_7-0">7.0</a> <a href="#cite_ref-cesus_2013_7-1">7.1</a> <a href="#cite_ref-cesus_2013_7-2">7.2</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150123130509/http://www.stats.govt.nz/Census/2013-census/profile-and-summary-reports/quickstats-about-a-place.aspx?request_value=15200#15200">მოსახლეობის აღწერა (2013)</a>. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/Census/2013-census/profile-and-summary-reports/quickstats-about-a-place.aspx?request_value=15200#15200">ორიგინალიდან</a> — 2015-01-23. ციტირების თარიღი: 2014-07-10.</cite> </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rSBaN2?url=http://www.mapforum.com/09/9nz.htm">A Note on the two ‘New Zealands’</a>. Mapforum. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mapforum.com/09/9nz.htm">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-12.</cite> </li> <li id="cite_note-www2.stats.govt.nz-9">↑ <a href="#cite_ref-www2.stats.govt.nz_9-0">9.0</a> <a href="#cite_ref-www2.stats.govt.nz_9-1">9.1</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6BOkd6X9N?url=http://www2.stats.govt.nz/domino/external/web/nzstories.nsf/092edeb76ed5aa6bcc256afe0081d84e/54e50d25aff60a7bcc256b1e007adcb6?OpenDocument">Quick Facts - Land and Environment: Geography - Physical Features</a>. Statistics New Zealand (2000). დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www2.stats.govt.nz/domino/external/web/nzstories.nsf/092edeb76ed5aa6bcc256afe0081d84e/54e50d25aff60a7bcc256b1e007adcb6?OpenDocument">ორიგინალიდან</a> — 2012-10-14. ციტირების თარიღი: 13 August 2012.</cite> </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061001145215/http://www.niwascience.co.nz/edu/resources/climate/summary/">Climate Summaries</a>. National Institute of Water & Atmospheric Research. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.niwascience.co.nz/edu/resources/climate/summary/">ორიგინალიდან</a> — 2006-10-01. ციტირების თარიღი: 2008-12-17.</cite> </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rlIVPb?url=http://www.geonet.org.nz/earthquake/">GeoNet and Earthquakes</a>. GeoNet. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.geonet.org.nz/earthquake/">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-17.</cite> </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rlvDMO?url=http://volcano.oregonstate.edu/vwdocs/volc_images/australia/new_zealand/taupo.html">Taupo, New Zealand</a>. Volcano World. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://volcano.oregonstate.edu/vwdocs/volc_images/australia/new_zealand/taupo.html">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-17.</cite> </li> <li id="cite_note-interpr-13">↑ <a href="#cite_ref-interpr_13-0">13.0</a> <a href="#cite_ref-interpr_13-1">13.1</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071125064523/http://www.stats.govt.nz/environment/environmental-accounts/interpretation-of-the-mineral-stock-account.htm">Interpretation of the mineral stock account</a>. Statistics New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/environment/environmental-accounts/interpretation-of-the-mineral-stock-account.htm">ორიგინალიდან</a> — 2007-11-25. ციტირების თარიღი: 2008-12-17.</cite> </li> <li id="cite_note-14"><a href="#cite_ref-14">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rmSDCc?url=http://www.nzpam.govt.nz/cms/petroleum/facts-and-figures">New Zealand petroleum — facts and figures</a>. Ministry of Economic Development. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.crownminerals.govt.nz/cms/petroleum/facts-and-figures">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-17.</cite> </li> <li id="cite_note-15"><a href="#cite_ref-15">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rnePwu?url=http://www.nzpam.govt.nz/cms/petroleum/facts-and-figures/#gas">Gas production and reserve statistics</a>. Ministry of Economic Development. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.crownminerals.govt.nz/cms/petroleum/facts-and-figures/#gas">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-17.</cite> </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616roeIqL?url=http://www.med.govt.nz/templates/ContentTopicSummary____20512.aspx">Energy Information — Oil</a>. Ministry of Economic Development. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.med.govt.nz/templates/ContentTopicSummary____20512.aspx">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-17.</cite> </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rnePwu?url=http://www.nzpam.govt.nz/cms/petroleum/facts-and-figures/#oil">Oil production and reserves statistics</a>. Ministry of Economic Development. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.crownminerals.govt.nz/cms/petroleum/facts-and-figures/#oil">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-17.</cite> </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070929021002/http://www.coalassociation.org/main.php?page=1017">Country Profile - New Zealand</a>. World Coal Institute. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.coalassociation.org/main.php?page=1017">ორიგინალიდან</a> — 2007-09-29. ციტირების თარიღი: 2008-12-17.</cite> </li> <li id="cite_note-sea-19"><a href="#cite_ref-sea_19-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rpThFp?url=http://www.mfe.govt.nz/publications/oceans/nz-exclusive-economic-zone-discussion-paper-aug07/html/page4.html">Improving Regulation of Environmental Effects in New Zealand’s Exclusive Economic Zone: Discussion Paper</a>. Ministry for the Environment New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mfe.govt.nz/publications/oceans/nz-exclusive-economic-zone-discussion-paper-aug07/html/page4.html">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-18.</cite> </li> <li id="cite_note-offlakes1-20">↑ <a href="#cite_ref-offlakes1_20-0">20.0</a> <a href="#cite_ref-offlakes1_20-1">20.1</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rqPhfF?url=http://www.mfe.govt.nz/environmental-reporting/freshwater/lake/index.html">Lake water quality</a>. Ministry for the Environment. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mfe.govt.nz/environmental-reporting/freshwater/lake/index.html">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2010-02-03.</cite> </li> <li id="cite_note-offlakes2-21"><a href="#cite_ref-offlakes2_21-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rrFR8R?url=http://www.mfe.govt.nz/publications/ser/snapshot-lake-water-quality-nov06/html/page4.html">Snapshot of Lake Water Quality in New Zealand</a>. Ministry for the Environment. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mfe.govt.nz/publications/ser/snapshot-lake-water-quality-nov06/html/page4.html">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2010-02-03.</cite> </li> <li id="cite_note-teara_lakes-22"><a href="#cite_ref-teara_lakes_22-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rs3VeS?url=http://www.teara.govt.nz/en/lakes/1">Lakes. New Zealand lakes</a>. Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.teara.govt.nz/en/lakes/1">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2010-01-28.</cite> </li> <li id="cite_note-wtr-23">↑ <a href="#cite_ref-wtr_23-0">23.0</a> <a href="#cite_ref-wtr_23-1">23.1</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rsnDWV?url=http://earthtrends.wri.org/pdf_library/country_profiles/wat_cou_554.pdf">Water Resources and Freshwater Ecosystems-- New Zealand</a>. World Resources Institute. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://earthtrends.wri.org/pdf_library/country_profiles/wat_cou_554.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-18.</cite> </li> <li id="cite_note-wtr1-24"><a href="#cite_ref-wtr1_24-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060609191312/http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/49C3B94A-A895-46FC-AC8C-3405A70086F0/0/waterphysicalstockaccount.pdf">Water- Physical Stock Accounts for the June years 1995 to 2001</a>. Statistics New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/49C3B94A-A895-46FC-AC8C-3405A70086F0/0/waterphysicalstockaccount.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2006-06-09. ციტირების თარიღი: 2008-12-18.</cite> </li> <li id="cite_note-wtr2-25"><a href="#cite_ref-wtr2_25-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060611145448/http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/6C746CC9-1B38-4186-AAC2-3A20897F4700/0/watermonetarystockreport.pdf">Water — Monetary Stock Report</a>. Statistics New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/6C746CC9-1B38-4186-AAC2-3A20897F4700/0/watermonetarystockreport.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2006-06-11. ციტირების თარიღი: 2008-12-18.</cite> </li> <li id="cite_note-flora77-26"><a href="#cite_ref-flora77_26-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rtE3Au?url=http://www.teara.govt.nz/en/1966/forget-me-nots/1">Forget-me-nots</a>. An Encyclopaedia of New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.teara.govt.nz/1966/F/Forget-me-nots/Forget-me-nots/en">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-18.</cite> </li> <li id="cite_note-eco1-27"><a href="#cite_ref-eco1_27-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=eh-0knDpn5g">100% Pure New Zealand</a>. <a href="/wiki/YouTube" title="YouTube">YouTube</a>. ციტირების თარიღი: 2008-12-19.</cite> </li> <li id="cite_note-eco3-28"><a href="#cite_ref-eco3_28-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=eh-0knDpn5g">New Zealand world first for carbon tax</a>. Environmental Data Interactive Exchange. ციტირების თარიღი: 2008-12-19.</cite> </li> <li id="cite_note-eco37-29"><a href="#cite_ref-eco37_29-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rtoOEC?url=http://www.sciencealert.com.au/news/20072005-15898.html">New Zealand carbon neutral by 2020</a>. ScienceAlert. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sciencealert.com.au/news/20072005-15898.html">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-19.</cite> </li> <li id="cite_note-eco4-30"><a href="#cite_ref-eco4_30-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616ruKjm9?url=http://www.doc.govt.nz/util/redirect/404.htm?aspxerrorpath=%2Ftemplates%2FNationalParksLanding.aspx">National Parks</a>. New Zealand Department of Conservation. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.doc.govt.nz/parks-and-recreation/national-parks/">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-19.</cite> </li> <li id="cite_note-eco5-31"><a href="#cite_ref-eco5_31-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rv6CJh?url=http://www.doc.govt.nz/conservation/marine-and-coastal/marine-protected-areas/marine-parks/">Marine parks</a>. New Zealand Department of Conservation. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.doc.govt.nz/conservation/marine-and-coastal/marine-protected-areas/marine-parks/">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-19.</cite> </li> <li id="cite_note-eco6-32"><a href="#cite_ref-eco6_32-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rvn0nr?url=http://www.doc.govt.nz/conservation/marine-and-coastal/marine-protected-areas/marine-reserves-a-z/">Marine reserves & other protected areas</a>. New Zealand Department of Conservation. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.doc.govt.nz/conservation/marine-and-coastal/marine-protected-areas/marine-reserves-a-z/">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-19.</cite> </li> <li id="cite_note-eco7-33"><a href="#cite_ref-eco7_33-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rx22FI?url=http://earthtrends.wri.org/pdf_library/country_profiles/bio_cou_554.pdf">Biodiversity and Protected Areas</a>. World Resources Institute. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://earthtrends.wri.org/pdf_library/country_profiles/bio_cou_554.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-19.</cite> </li> <li id="cite_note-GeoNet_article-34"><a href="#cite_ref-GeoNet_article_34-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/68ghhOhEu?url=http://www.geonet.org.nz/news/article-sep-4-2010-christchurch-earthquake.html">Sep 4, 2010 - Darfield earthquake damages Canterbury</a>. GeoNet. Earthquake Commission and GNS Science (4 September 2010). დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.geonet.org.nz/news/article-sep-4-2010-christchurch-earthquake.html">ორიგინალიდან</a> — 2012-06-25. ციტირების თარიღი: 2011-02-23.</cite> </li> <li id="cite_note-35"><a href="#cite_ref-35">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140801115133/http://sciencelearn.org.nz/Contexts/You-Me-and-UV/Looking-Closer/NZ-skin-cancer-statistics">NZ skin cancer statistics</a>. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sciencelearn.org.nz/Contexts/You-Me-and-UV/Looking-Closer/NZ-skin-cancer-statistics">ორიგინალიდან</a> — 2014-08-01. ციტირების თარიღი: 2014-08-11.</cite> </li> <li id="cite_note-36"><a href="#cite_ref-36">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rSqT2r?url=http://www.nzhistory.net.nz/category/tid/133">The Treaty of Waitangi</a>. New Zealand History Online. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.treatyofwaitangi.govt.nz/index.php">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-12.</cite> </li> <li id="cite_note-37"><a href="#cite_ref-37">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lemonde.fr/asie-pacifique/article/2013/04/17/la-nouvelle-zelande-legalise-le-mariage-homosexuel_3161380_3216.html">La Nouvelle-Zélande légalise le mariage homosexuel</a>. // Le Monde, 17.04.2013 (<a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" class="mw-redirect" title="ფრანგული">ფრანგული</a>) </li> <li id="cite_note-38"><a href="#cite_ref-38">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rUA5xX?url=http://www.royal.gov.uk/Home.aspx">The Monarchy today</a>. Official web site of the British Monarchy. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.royal.gov.uk/output/page4913.asp">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-12.</cite> </li> <li id="cite_note-39"><a href="#cite_ref-39">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rVW1Xs?url=http://www.gg.govt.nz/">Governor-General of New Zealand</a>. Official web site of Governor-General. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gg.govt.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-12.</cite> </li> <li id="cite_note-pwr3-40"><a href="#cite_ref-pwr3_40-0">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.parliament.nz">Parliament of New Zealand</a> </li> <li id="cite_note-41"><a href="#cite_ref-41">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rVubvF?url=http://www.cabinetmanual.cabinetoffice.govt.nz/2.2">Prime Minister, ¶ 2.3.</a>. New Zealand Cabinet Manual. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cabinetmanual.cabinetoffice.govt.nz/2.2">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-07-29.</cite> </li> <li id="cite_note-42"><a href="#cite_ref-42">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rWTy8d?url=http://www.beehive.govt.nz/">Prime Minister of New Zealand</a>. Official web site of Prime Minister of New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.primeminister.govt.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-12.</cite> </li> <li id="cite_note-43"><a href="#cite_ref-43">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080516094152/http://www.elections.org.nz/voting/mmp/two-ticks-too-easy.html">MMP basics</a>. Elections New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.elections.org.nz/voting/mmp/two-ticks-too-easy.html">ორიგინალიდან</a> — 2008-05-16. ციტირების თარიღი: 2008-12-12.</cite> </li> <li id="cite_note-44"><a href="#cite_ref-44">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rX86jy?url=http://www.ownourfuture.co.nz/">Labour Party of New Zealand</a>. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.labour.org.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-12.</cite> </li> <li id="cite_note-45"><a href="#cite_ref-45">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616raguT2?url=http://www.national.org.nz/">National Party</a>. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.national.org.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-12.</cite> </li> <li id="cite_note-46"><a href="#cite_ref-46">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rcBjVJ?url=http://www.progressive.org.nz/">Progressive Party</a>. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.progressive.org.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-12.</cite> </li> <li id="cite_note-47"><a href="#cite_ref-47">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rdJ6Zk?url=http://nzfirst.org.nz/">New Zealand First</a>. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nzfirst.org.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-12.</cite> </li> <li id="cite_note-48"><a href="#cite_ref-48">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616reG650?url=http://www.unitedfuture.org.nz/">United Future New Zealand</a>. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.unitedfuture.org.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-12.</cite> </li> <li id="cite_note-49"><a href="#cite_ref-49">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rerySZ?url=http://www.greens.org.nz/">Green Party of Aotearoa</a>. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.greens.org.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-12.</cite> </li> <li id="cite_note-50"><a href="#cite_ref-50">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150210081252/http://maoriparty.org.nz/">Maori Party of Aotearoa New Zealand</a>. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.maoriparty.org.nz">ორიგინალიდან</a> — 2015-02-10.</cite> </li> <li id="cite_note-51"><a href="#cite_ref-51">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rfH9fT?url=http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/35852.htm#foreign">New Zealand</a>. US Department of State. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/35852.htm#foreign">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-16.</cite> </li> <li id="cite_note-52"><a href="#cite_ref-52">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616rfwcQO?url=http://www.beehive.govt.nz/speech/nz-and-europe-partnership-21st-century">NZ and Europe — a partnership for the 21st Century</a>. New Zealand Government. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.beehive.govt.nz/speech/nz+and+europe+-+partnership+21st+century">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-16.</cite> </li> <li id="cite_note-53"><a href="#cite_ref-53">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6HZmkWkpQ?url=http://www.mch.govt.nz/nzflag">New Zealand Flag</a>. Ministry for Culture & Heritage. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mch.govt.nz/nzflag">ორიგინალიდან</a> — 2013-06-22. ციტირების თარიღი: 2008-12-17.</cite> </li> <li id="cite_note-54"><a href="#cite_ref-54">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/611OUJzCZ?url=http://www.mch.govt.nz/nz-identity-heritage">New Zealand’s National Coat of Arms</a>. Ministry for Culture & Heritage. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mch.govt.nz/emblems/coatofarms/index.html">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-18. ციტირების თარიღი: 2008-12-17.</cite> </li> <li id="cite_note-55"><a href="#cite_ref-55">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/611OUJzCZ?url=http://www.mch.govt.nz/nz-identity-heritage">New Zealand’s National Anthems</a>. Ministry for Culture & Heritage. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mch.govt.nz/emblems/coatofarms/index.html">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-18. ციტირების თარიღი: 2008-12-17.</cite> </li> <li id="cite_note-plc12er-56"><a href="#cite_ref-plc12er_56-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616vJAUf4?url=http://www.indexmundi.com/new_zealand/military_expenditures_percent_of_gdp.html">New Zealand Military Expenditures</a>. Index Mundi. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.indexmundi.com/new_zealand/military_expenditures_percent_of_gdp.html">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-08-03.</cite> </li> <li id="cite_note-57"><a href="#cite_ref-57">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal">AJ Baigent. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6FQrCiXX9?url=http://riv.co.nz/rnza/hist/baigent1.htm">Coast Artillery Defences</a>. New Zealand Artillery. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://riv.co.nz/rnza/hist/baigent1.htm">ორიგინალიდან</a> — 2013-03-27. ციტირების თარიღი: 2013-03-23.</cite> </li> <li id="cite_note-plc12-58"><a href="#cite_ref-plc12_58-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.police.govt.nz/news/release/2446.html">Allocation takes police staffing to over 10,500</a>. New Zealand Police. ციტირების თარიღი: 2009-08-03.</cite> </li> <li id="cite_note-plc-59"><a href="#cite_ref-plc_59-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081014181414/http://www.courts.govt.nz/media/fact-4-3-april-2006.pdf">New Zealand Crime & Safety Survey 2006</a>. Ministry of Justice. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.courts.govt.nz/media/fact-4-3-april-2006.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2008-10-14. ციტირების თარიღი: 2009-08-03.</cite> </li> <li id="cite_note-scr-60"><a href="#cite_ref-scr_60-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616vKObGP?url=http://www.nzsis.govt.nz/">New Zealand Security Intelligence Service</a>. New Zealand Security Intelligence Service. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzsis.govt.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-08-03.</cite> </li> <li id="cite_note-scr1-61"><a href="#cite_ref-scr1_61-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616vLFduf?url=http://www.gcsb.govt.nz/">Government Communications Security Bureau</a>. Government Communications Security Bureau. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gcsb.govt.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-08-03.</cite> </li> <li id="cite_note-ppltn444-62"><a href="#cite_ref-ppltn444_62-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061212135124/http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/CCA37BF2-2E49-44D4-82AB-35538608DEFD/0/quickstatsaboutnzspopanddwellings1.pdf">New Zealand Population Growth Rate</a>. Statistics New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/CCA37BF2-2E49-44D4-82AB-35538608DEFD/0/quickstatsaboutnzspopanddwellings1.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2006-12-12. ციტირების თარიღი: 2008-12-23.</cite> </li> <li id="cite_note-ppltn3-63">↑ <a href="#cite_ref-ppltn3_63-0">63.0</a> <a href="#cite_ref-ppltn3_63-1">63.1</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070808001553/http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/5F1F873C-5D36-4E54-9405-34503A2C0AF6/0/quickstatsaboutcultureandidentity.pdf">QuickStats About Culture and Identity</a>. Statistics New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/5F1F873C-5D36-4E54-9405-34503A2C0AF6/0/quickstatsaboutcultureandidentity.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2007-08-08. ციტირების თარიღი: 2008-12-23.</cite> </li> <li id="cite_note-ppltn2-64">↑ <a href="#cite_ref-ppltn2_64-0">64.0</a> <a href="#cite_ref-ppltn2_64-1">64.1</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070429212743/http://www.stats.govt.nz/census/2006-census-data/quickstats-about-maori/2006-census-quickstats-about-maori-revised.htm">QuickStats About Māori</a>. Statistics New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/census/2006-census-data/quickstats-about-maori/2006-census-quickstats-about-maori-revised.htm">ორიგინალიდან</a> — 2007-04-29. ციტირების თარიღი: 2008-12-23.</cite> </li> <li id="cite_note-ppltn77-65"><a href="#cite_ref-ppltn77_65-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616s3Wkx5?url=http://www.abs.gov.au/AUSSTATS/abs@.nsf/2f762f95845417aeca25706c00834efa/4d3e10d22ceb2f35ca2570ec000a2502!OpenDocument">New Zealanders in Australia</a>. Australian Bureau of Statistics. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.abs.gov.au/AUSSTATS/abs@.nsf/2f762f95845417aeca25706c00834efa/4d3e10d22ceb2f35ca2570ec000a2502!OpenDocument">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-23.</cite> </li> <li id="cite_note-ppltn777-66"><a href="#cite_ref-ppltn777_66-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616s54Kac?url=http://www.fco.gov.uk/en/travel-and-living-abroad/travel-advice-by-country/country-profile/asia-oceania/new-zealand?profile=all">New Zealand, country profile</a>. UK Foreign and Commonwealth Office. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fco.gov.uk/en/about-the-fco/country-profiles/asia-oceania/new-zealand?profile=all">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-23.</cite> </li> <li id="cite_note-ppltn7867-67"><a href="#cite_ref-ppltn7867_67-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070928000141/http://www.stats.govt.nz/census/2006-census-data/classification-counts/about-people/religious-affiliation.htm">Religious Affiliation</a>. Statistics New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/census/2006-census-data/classification-counts/about-people/religious-affiliation.htm">ორიგინალიდან</a> — 2007-09-28. ციტირების თარიღი: 2008-12-23.</cite> </li> <li id="cite_note-68"><a href="#cite_ref-68">↑</a> <cite class="book" style="font-style:normal">W. R. van Leeuwen., Dreamers of the Dark, University of Waikato, 2008. — P. IX, 168 p.</cite> </li> <li id="cite_note-ppltn6544-69">↑ <a href="#cite_ref-ppltn6544_69-0">69.0</a> <a href="#cite_ref-ppltn6544_69-1">69.1</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616s5pfKc?url=http://www.teara.govt.nz/en/1966/population/1">Population</a>. The Encyclopedia of New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.teara.govt.nz/1966/P/Population/PopulationFactorsAndTrends/en">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-24.</cite> </li> <li id="cite_note-ppltn2ва-70"><a href="#cite_ref-ppltn2ва_70-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616s6Ne0h?url=http://www.maorihealth.govt.nz/moh.nsf/indexma/age-distribution">Demographics — Age structure</a>. Māori Health. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.maorihealth.govt.nz/moh.nsf/indexma/age-distribution">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-24.</cite> </li> <li id="cite_note-ppltn765444-71"><a href="#cite_ref-ppltn765444_71-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081015132021/http://www.corrections.govt.nz/news-and-publications/over-representation-of-maori-in-the-criminal-justice-system/4.html">Over-representation of Maori in the criminal justice system</a>. New Zealand Department of Corrections. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.corrections.govt.nz/news-and-publications/over-representation-of-maori-in-the-criminal-justice-system/4.html">ორიგინალიდან</a> — 2008-10-15. ციტირების თარიღი: 2008-12-24.</cite> </li> <li id="cite_note-ppltn734544323-72"><a href="#cite_ref-ppltn734544323_72-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616s7kJAC?url=http://www.dol.govt.nz/publications/lmr/lmr-maori-outcomes.asp">Māori Labour Market Outcomes</a>. New Zealand Department of Labour. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dol.govt.nz/publications/lmr/lmr-maori-outcomes.asp">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-24.</cite> </li> <li id="cite_note-ppltn76544323-73"><a href="#cite_ref-ppltn76544323_73-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616s8PHlR?url=http://www.socialreport.msd.govt.nz/2004/health/life-expectancy.html">Life expectancy</a>. New Zealand Ministry of Social Development. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.socialreport.msd.govt.nz/2004/health/life-expectancy.html">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-24.</cite> </li> <li id="cite_note-population-74"><a href="#cite_ref-population_74-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ualberta.ca/~johnnewm/NZEnglish/origins.html">New Zealand English</a>. New Zealand English. ციტირების თარიღი: 2008-12-26.</cite> </li> <li id="cite_note-nzs1-75"><a href="#cite_ref-nzs1_75-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616s9epCU?url=http://tvnz.co.nz/view/page/488120/696482">Recognition for Sign Language</a>. TV New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://tvnz.co.nz/view/page/488120/696482">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2008-12-26.</cite> </li> <li id="cite_note-dao-76"><a href="#cite_ref-dao_76-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal">Deaf Aotearoa. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6GCjbTkIT?url=http://www.deaf.co.nz/nz-sign-language/about-sign-language">About Sign Language</a>. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.deaf.co.nz/nz-sign-language/about-sign-language">ორიგინალიდან</a> — 2013-04-28. ციტირების თარიღი: 2013-04-20.</cite> </li> <li id="cite_note-77"><a href="#cite_ref-77">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/E96FCEAC-7DEB-42F0-88B6-548450E1A241/0/LivingDensityTable1.xls">Living Density: Table 1</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071128035610/http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/E96FCEAC-7DEB-42F0-88B6-548450E1A241/0/LivingDensityTable1.xls">დაარქივებული</a> 2007-11-28 საიტზე <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. , Housing Statistics, Statistics New Zealand. Accessed 25 January 2009. Areas are based on 2001 boundaries. Water bodies greater than 15 hectares are excluded. </li> <li id="cite_note-ecc1-78"><a href="#cite_ref-ecc1_78-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090114063457/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/print/nz.html">New Zealand</a>. <a href="/wiki/CIA" class="mw-redirect" title="CIA">CIA</a>. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/print/nz.html">ორიგინალიდან</a> — 2009-01-14. ციტირების თარიღი: 2009-01-02.</cite> </li> <li id="cite_note-ecc1-1-79"><a href="#cite_ref-ecc1-1_79-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060609062621/http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/5090A93F-4D58-4D5E-BB27-9F55C001474D/0/GDPPerCapita.pdf">The World Factbook: New Zealand</a>. Index Mundi. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/5090A93F-4D58-4D5E-BB27-9F55C001474D/0/GDPPerCapita.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2006-06-09. ციტირების თარიღი: <a href="/wiki/CIA" class="mw-redirect" title="CIA">CIA</a>.</cite> </li> <li id="cite_note-ecc2-80"><a href="#cite_ref-ecc2_80-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060609062621/http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/5090A93F-4D58-4D5E-BB27-9F55C001474D/0/GDPPerCapita.pdf">GDP per Capita</a>. Statistic New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/5090A93F-4D58-4D5E-BB27-9F55C001474D/0/GDPPerCapita.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2006-06-09. ციტირების თარიღი: 2009-01-02.</cite> </li> <li id="cite_note-ecc1sds-81"><a href="#cite_ref-ecc1sds_81-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616sC8BjQ?url=http://www.indexmundi.com/new-zealand/inflation_rate_(consumer_prices).html">New Zealand Inflation Rate</a>. Index Mundi. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.indexmundi.com/new-zealand/inflation_rate_(consumer_prices).html">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-01-02.</cite> </li> <li id="cite_note-ecc2777-82"><a href="#cite_ref-ecc2777_82-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190317104350/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2079rank.html">World’s External Debt</a>. <a href="/wiki/CIA" class="mw-redirect" title="CIA">CIA</a>. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2079rank.html">ორიგინალიდან</a> — 2019-03-17. ციტირების თარიღი: 2009-01-11.</cite> </li> <li id="cite_note-ecc1ssds-83"><a href="#cite_ref-ecc1ssds_83-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081014144521/http://www.ssc.govt.nz/display/document.asp?NavID=47#P188_6398">List of State Services and wider State sector organisations</a>. New Zealand State Services Commission. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ssc.govt.nz/display/document.asp?navid=47&docid=6313&pageno=7#P188_6398">ორიგინალიდან</a> — 2008-10-14. ციტირების თარიღი: 2009-01-11.</cite> </li> <li id="cite_note-ecc1qw-84"><a href="#cite_ref-ecc1qw_84-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616tVnJsN?url=http://www.indexmundi.com/new_zealand/labor_force.html">New Zealand Labor Force</a>. Index Mundi. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.indexmundi.com/new_zealand/labor_force.html">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-01-07.</cite> </li> <li id="cite_note-ecc1s-85"><a href="#cite_ref-ecc1s_85-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/64vJ0z8wT?url=http://www.indexmundi.com/new-zealand/unemployment_rate.html">New Zealand Unemployment Rate</a>. Index Mundi. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.indexmundi.com/new-zealand/unemployment_rate.html">ორიგინალიდან</a> — 2012-01-24. ციტირების თარიღი: 2009-01-07.</cite> </li> <li id="cite_note-86"><a href="#cite_ref-86">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal">Kurt Badenhausen. (14 ნოემბერი 2012) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/6FbsZ9RIE?url=http://www.forbes.com/sites/kurtbadenhausen/2012/11/14/new-zealand-tops-list-of-the-best-countries-for-business/">New Zealand Tops Our List Of The Best Countries For Business</a>. Forbes.com. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.forbes.com/sites/kurtbadenhausen/2012/11/14/new-zealand-tops-list-of-the-best-countries-for-business/">ორიგინალიდან</a> — 2013-04-03. ციტირების თარიღი: 31 მარტი 2013.</cite> </li> <li id="cite_note-bnk007-87"><a href="#cite_ref-bnk007_87-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/64vJ1SiNO?url=http://www.rbnz.govt.nz/nzbanks/0091622.html">List of registered banks in New Zealand</a>. The Reserve Bank of New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rbnz.govt.nz/nzbanks/0091622.html">ორიგინალიდან</a> — 2012-01-24. ციტირების თარიღი: 2009-08-31.</cite> </li> <li id="cite_note-agriculture-88"><a href="#cite_ref-agriculture_88-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uG0Iv6?url=http://www.maf.govt.nz/">Situation and outlook for New Zealand agriculture and forestry</a>. New Zealand Ministry of Agriculture and Forestry. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.maf.govt.nz/mafnet/rural-nz/statistics-and-forecasts/sonzaf/2005/sonzaf-may2006-update.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-01-11.</cite> </li> <li id="cite_note-agriculture1-89"><a href="#cite_ref-agriculture1_89-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070219063321/http://www.stats.govt.nz/products-and-services/hot-off-the-press/agricultural-production/agricultural-production-statistics-jun06-hotp.htm">Agricultural production statistics for the 2006</a>. Statistics New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/products-and-services/hot-off-the-press/agricultural-production/agricultural-production-statistics-jun06-hotp.htm">ორიგინალიდან</a> — 2007-02-19. ციტირების თარიღი: 2009-01-11.</cite> </li> <li id="cite_note-agriculture2-90"><a href="#cite_ref-agriculture2_90-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uKlpLS?url=http://www.maf.govt.nz/">Ministry of Agriculture and Forestry</a>. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.maf.govt.nz/mafnet/">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-01-11.</cite> </li> <li id="cite_note-min1-91"><a href="#cite_ref-min1_91-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060609132639/http://www.stats.govt.nz/environment/environmental-statistics/environmental-accounts/marine.htm">Marine Environmental accounts</a>. Statistics New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/environment/environmental-statistics/environmental-accounts/marine.htm">ორიგინალიდან</a> — 2006-06-09. ციტირების თარიღი: 2009-01-23.</cite> </li> <li id="cite_note-ind-92"><a href="#cite_ref-ind_92-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uLlVEh?url=http://www.nzte.govt.nz/access-international-networks/Explore-opportunities-in-growth-industries/growth-industries/Pages/Food-and-beverage.aspx">Food and Beverage: growing traditional strengths with innovation</a>. New Zealand Trade and Enterprise. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzte.govt.nz/section/11758.aspx">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-01-23.</cite> </li> <li id="cite_note-ind2-93"><a href="#cite_ref-ind2_93-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uONq8s?url=http://www.nzte.govt.nz/access-international-networks/Explore-opportunities-in-growth-industries/growth-industries/Pages/Specialised-manufacturing.aspx">Specialised Manufacturing</a>. New Zealand Trade and Enterprise. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzte.govt.nz/section/11760.aspx">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-01-23.</cite> </li> <li id="cite_note-ind3-94"><a href="#cite_ref-ind3_94-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uQPCzy?url=http://www.nzte.govt.nz/access-international-networks/Explore-opportunities-in-growth-industries/growth-industries/Pages/Biotechnology-and-agricultural-technology.aspx">Biotechnology and agritech</a>. New Zealand Trade and Enterprise. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzte.govt.nz/section/13202.aspx">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-01-23.</cite> </li> <li id="cite_note-nat1-95"><a href="#cite_ref-nat1_95-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uS7maL?url=http://www.ganz.org.nz/gas-fields-and-production">Gas Fields & Production</a>. Gas Association of New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ganz.org.nz/gas-fields-and-production">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-02-11.</cite> </li> <li id="cite_note-nat2-96"><a href="#cite_ref-nat2_96-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uTRwWX?url=http://www.nzpam.govt.nz/cms/petroleum/publications/#nz-petroleum-updates">Gas Fields & Production</a>. New Zealand Ministry of Economic Development. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.crownminerals.govt.nz/cms/petroleum/publications/#nz-petroleum-updates">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-02-11.</cite> </li> <li id="cite_note-nat3-97"><a href="#cite_ref-nat3_97-0">↑</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.med.govt.nz/templates/ContentTopicSummary____20512.aspx">New Zealand Ministry of Economic Development, Energy Information</a> </li> <li id="cite_note-nat4-98"><a href="#cite_ref-nat4_98-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070929021002/http://www.coalassociation.org/main.php?page=1017">World Coal Institute Country Profile - New Zealand</a>. Coal Association of New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.coalassociation.org/main.php?page=1017">ორიგინალიდან</a> — 2007-09-29. ციტირების თარიღი: 2009-02-11.</cite> </li> <li id="cite_note-nat5-99"><a href="#cite_ref-nat5_99-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051219102149/http://www.nzgeothermal.org.nz/geothermal_energy/geothermal_uses.asp">New Zealand geothermal uses</a>. New Zealand Geothermal Association. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzgeothermal.org.nz/geothermal_energy/geothermal_uses.asp">ორიგინალიდან</a> — 2005-12-19. ციტირების თარიღი: 2009-02-11.</cite> </li> <li id="cite_note-nat6-100"><a href="#cite_ref-nat6_100-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uV91IV?url=http://www.ea.govt.nz/about-us/new-entity/">New Zealand Electricity Commission annual report, 2005—2006</a>. New Zealand Electricity Commission. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.electricitycommission.govt.nz/publications/annual0506/publication.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-02-11.</cite> </li> <li id="cite_note-nat777-101"><a href="#cite_ref-nat777_101-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uWLcjx?url=http://windenergy.org.nz/nz-wind-farms/generation-statistics">Wind generation in New Zealand</a>. New Zealand Wind Energy Association. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://windenergy.org.nz/nz-wind-farms/generation-statistics">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-02-11.</cite> </li> <li id="cite_note-trade-102"><a href="#cite_ref-trade_102-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071109143005/http://www.stats.govt.nz/products-and-services/hot-off-the-press/overseas-cargo/overseas-cargo-statistics-year-end-jun-07-hotp.htm">Overseas cargo statistics, 2006</a>. Statistics New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/products-and-services/hot-off-the-press/overseas-cargo/overseas-cargo-statistics-year-end-jun-07-hotp.htm">ორიგინალიდან</a> — 2007-11-09. ციტირების თარიღი: 2009-02-20.</cite> </li> <li id="cite_note-trade1-103"><a href="#cite_ref-trade1_103-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uWw5ap?url=http://www.maf.govt.nz/statistics/internationaltrade/agriculture/agriculture.xls">Agricultural and forestry exports from New Zealand</a>. Ministry of Agriculture and Forestry. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.maf.govt.nz/statistics/internationaltrade/agriculture/agriculture.xls">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-02-20.</cite> </li> <li id="cite_note-trade2-104"><a href="#cite_ref-trade2_104-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20041207134647/http://www.stats.govt.nz/economy/exports-and-imports/exports.htm">New Zealand Export statistics</a>. Statistics New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/economy/exports-and-imports/exports.htm">ორიგინალიდან</a> — 2004-12-07. ციტირების თარიღი: 2009-02-20.</cite> </li> <li id="cite_note-trade3-105"><a href="#cite_ref-trade3_105-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070219063210/http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/28C7B761-1F1A-4FF1-85E0-160610933645/16954/NewZealandExternalTradeStatisticsJune2006web1.PDF">New Zealand external trade statistics</a>. Statistics New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/28C7B761-1F1A-4FF1-85E0-160610933645/16954/NewZealandExternalTradeStatisticsJune2006web1.PDF">ორიგინალიდან</a> — 2007-02-19. ციტირების თარიღი: 2009-02-20.</cite> </li> <li id="cite_note-tourism-106"><a href="#cite_ref-tourism_106-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/64vJ279BD?url=http://www.med.govt.nz/sectors-industries/tourism">Key Tourism Statistics</a>. New Zealand Ministry of Tourism. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tourism.govt.nz/Documents/Key%20Statistics/Key%20Tourism%20Statistics%20Feb2009.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2012-01-24. ციტირების თარიღი: 2009-02-23.</cite> </li> <li id="cite_note-turism1-107"><a href="#cite_ref-turism1_107-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070929134544/http://www.tourismresearch.govt.nz/NR/rdonlyres/45BAB37F-C290-4025-9383-DD1241AE2E88/0/TLIMFebruary2007.pdf">Tourism Leading Indicators Monitor</a>. New Zealand Ministry of Tourism. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tourismresearch.govt.nz/NR/rdonlyres/45BAB37F-C290-4025-9383-DD1241AE2E88/0/TLIMFebruary2007.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2007-09-29. ციტირების თარიღი: 2009-02-23.</cite> </li> <li id="cite_note-transport3876-108"><a href="#cite_ref-transport3876_108-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uXnew7?url=http://www.monstersandcritics.com/news/asiapacific/news/article_1414207.php/New_Zealand_government_buys_back_rail-ferry_network">New Zealand government buys back rail-ferry network</a>. M&C. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.monstersandcritics.com/news/asiapacific/news/article_1414207.php/New_Zealand_government_buys_back_rail-ferry_network">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-03.</cite> </li> <li id="cite_note-transport-109"><a href="#cite_ref-transport_109-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uYjD0j?url=http://www.aucklandairport.co.nz/AirportInformation.aspx">Airport Information</a>. Auckland Airport. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.auckland-airport.co.nz/AirportInformation.aspx">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-03.</cite> </li> <li id="cite_note-transport2-110"><a href="#cite_ref-transport2_110-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uZtl3V?url=http://www.wellingtonairport.co.nz/html/business/statistics.php">Airport Statistics</a>. Wellington Airport. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wellingtonairport.co.nz/html/business/statistics.php">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-03.</cite> </li> <li id="cite_note-transport3-111"><a href="#cite_ref-transport3_111-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uaNIvi?url=http://www.christchurchairport.co.nz/CorporateAndCommunity/AboutUs/FactsAndFigures/article-388/facts--figures/">Facts and Figures</a>. Christchurch Airport. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.christchurchairport.co.nz/CorporateAndCommunity/AboutUs/FactsAndFigures/">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-03.</cite> </li> <li id="cite_note-invest3-112"><a href="#cite_ref-invest3_112-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070302221332/http://www.stats.govt.nz/store/2006/09/balance-payments-international-investment-position-ye-mar06-hotp.htm?page=para003Master">Balance of payments and international investment position</a>. Statistics New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/store/2006/09/balance-payments-international-investment-position-ye-mar06-hotp.htm?page=para003Master">ორიგინალიდან</a> — 2007-03-02. ციტირების თარიღი: 2009-02-23.</cite> </li> <li id="cite_note-invest7777-113"><a href="#cite_ref-invest7777_113-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616ubKdEp?url=http://www.nzdmo.govt.nz/sovereigncreditratings">New Zealand Sovereign Credit Ratings</a>. New Zealand Debt Management Office. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzdmo.govt.nz/sovereigncreditratings">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-02-23.</cite> </li> <li id="cite_note-commu1-114"><a href="#cite_ref-commu1_114-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190918165831/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/nz.html#Comm">The World Factbook</a>. <a href="/w/index.php?title=CIS&action=edit&redlink=1" class="new" title="CIS (ჯერ არაა დაწერილი)">CIS</a>. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/nz.html#Comm">CIS ორიგინალიდან</a> — 2019-09-18. ციტირების თარიღი: 2009-03-12.</cite> </li> <li id="cite_note-115"><a href="#cite_ref-115">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vodafone.co.nz/">Vodafone NZ</a>.</cite> </li> <li id="cite_note-116"><a href="#cite_ref-116">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://telecom.co.nz/">Telecom</a>.</cite> </li> <li id="cite_note-commu1fd-117"><a href="#cite_ref-commu1fd_117-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzpost.co.nz/Cultures/en-NZ/AboutUs/NewZealandPostToday/FastFacts/FastFacts.htm">Fast Facts</a>. New Zealand Post. ციტირების თარიღი: 2009-03-12.</cite>[<a href="/w/index.php?title=%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%9B%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ვიკიპედია:მკვდარი ბმული (ჯერ არაა დაწერილი)">მკვდარი ბმული</a>] </li> <li id="cite_note-tedu2-118"><a href="#cite_ref-tedu2_118-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616vDEYoY?url=http://www.minedu.govt.nz/NZEducation/EducationPolicies/EarlyChildhood.aspx">Early childhood education</a>. Ministry of Education. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.minedu.govt.nz/educationSectors/EarlyChildhood.aspx">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-05-25.</cite> </li> <li id="cite_note-tedu3-119"><a href="#cite_ref-tedu3_119-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616vEaZ9H?url=http://www.minedu.govt.nz/common/notfound.aspx?item=%2Fnzeducation%2Feducationpolicies%2Finternationaleducation%2Fforinternationalstudentsandparents%2Fnewzealandeducationsystemoverview%2Fprimary_and_secondary_school_education">New Zealand Education System Overview</a>. Ministry of Education. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.minedu.govt.nz/educationSectors/InternationalEducation/ForInternationalStudentsAndParents/NewZealandEducationSystemOverview/Primary_and_Secondary_School_Education.aspx">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-05-25.</cite> </li> <li id="cite_note-tedu1-120"><a href="#cite_ref-tedu1_120-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20030308051947/http://www.nzqa.govt.nz/qualifications/tertqual/index.html">Tertiary qualifications</a>. New Zealand Qualifications Authority. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzqa.govt.nz/qualifications/tertqual/index.html">ორიგინალიდან</a> — 2003-03-08. ციტირების თარიღი: 2009-05-25.</cite> </li> <li id="cite_note-health-121"><a href="#cite_ref-health_121-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616vFgn9M?url=http://www.moh.govt.nz/moh.nsf">New Zealand Ministry of Health</a>. New Zealand Government. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.moh.govt.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-06-11.</cite> </li> <li id="cite_note-health1-122"><a href="#cite_ref-health1_122-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616vI5eSO?url=http://www.acc.co.nz/">New Zealand Accident Compensation Corporation</a>. New Zealand Accident Compensation Corporation. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.acc.co.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-06-11.</cite> </li> <li id="cite_note-clt-123"><a href="#cite_ref-clt_123-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616udL1Up?url=http://www.mch.govt.nz/">Ministry for Culture and Heritage</a>. კულტურისა და ისტორიული შთამომავლობის სამინისტრო. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mch.govt.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-16.</cite> </li> <li id="cite_note-124"><a href="#cite_ref-124">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal">Swarbrick, Nancy. (June 2010) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.TeAra.govt.nz/en/creative-life/6">Creative life – Writing and publishing</a>. Te Ara – the Encyclopedia of New Zealand. ციტირების თარიღი: 22 January 2011.</cite> </li> <li id="cite_note-125"><a href="#cite_ref-125">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161114212203/http://www.nzhistory.net.nz/culture/literature-in-new-zealand-1930-1960">The making of New Zealand literature</a>. Ministry for Culture and Heritage (November 2010). დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzhistory.net.nz/culture/literature-in-new-zealand-1930-1960">ორიგინალიდან</a> — 14 ნოემბერი 2016. ციტირების თარიღი: 22 January 2011.</cite> </li> <li id="cite_note-mv-126"><a href="#cite_ref-mv_126-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20001110062100/http://www.imdb.com/Sections/Countries/NewZealand">New Zealand</a>. The Internet Movie Database. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imdb.com/Sections/Countries/NewZealand">ორიგინალიდან</a> — 2000-11-10. ციტირების თარიღი: 2009-04-16.</cite> </li> <li id="cite_note-arch-127"><a href="#cite_ref-arch_127-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616udnibr?url=http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5125/">Napier Art Deco Historic Precinct</a>. <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9D" title="იუნესკო">იუნესკო</a>. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5125/">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-16.</cite> </li> <li id="cite_note-128"><a href="#cite_ref-128">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uelUji?url=http://www.skycityauckland.co.nz/Attractions/Skytower.html">SkyCity</a>. Fun Facts. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.skycityauckland.co.nz/skycity/auckland/sky-tower/fun-facts/fun-facts_home.cfm">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-16.</cite> </li> <li id="cite_note-nnnnn-129"><a href="#cite_ref-nnnnn_129-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=_Hu2g5h0hNM">Maori Poi</a>. <a href="/wiki/Youtube" class="mw-redirect" title="Youtube">Youtube</a>. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-ter-130"><a href="#cite_ref-ter_130-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=1KxaxGALfT4">All Blacks Haka</a>. <a href="/wiki/Youtube" class="mw-redirect" title="Youtube">Youtube</a>. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-mzm-131"><a href="#cite_ref-mzm_131-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616v6q6zg?url=http://www.aucklandmuseum.com/">Auckland War Memorial Museum</a>. Auckland War Memorial Museum. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aucklandmuseum.com">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-05-11.</cite> </li> <li id="cite_note-mzm1-132"><a href="#cite_ref-mzm1_132-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616v7HiYF?url=http://www.tepapa.govt.nz/pages/default.aspx">Museum of New Zealand</a>. Museum of New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tepapa.govt.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-05-11.</cite> </li> <li id="cite_note-mzm3-133"><a href="#cite_ref-mzm3_133-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060609024007/http://www.stats.govt.nz/NR/exeres/F9295975-F363-4F40-9CF2-8BA1FD42A673.htm">Museums and art galleries</a>. Statistics new Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/NR/exeres/F9295975-F363-4F40-9CF2-8BA1FD42A673.htm">ორიგინალიდან</a> — 2006-06-09. ციტირების თარიღი: 2009-05-11.</cite> </li> <li id="cite_note-mzm4-134"><a href="#cite_ref-mzm4_134-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616v9lYVK?url=http://www.natlib.govt.nz/">The National Library of New Zealand</a>. The National Library of New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.natlib.govt.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-05-11.</cite> </li> <li id="cite_note-mzm5-135"><a href="#cite_ref-mzm5_135-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060609024157/http://www.stats.govt.nz/NR/exeres/29935206-38B1-41AF-B885-F378A9866FCF.htm">Library services</a>. Statistics New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/NR/exeres/29935206-38B1-41AF-B885-F378A9866FCF.htm">ორიგინალიდან</a> — 2006-06-09. ციტირების თარიღი: 2009-05-11.</cite> </li> <li id="cite_note-scn-136"><a href="#cite_ref-scn_136-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616v3yGyG?url=http://www.royalsociety.org.nz/redirect/?domain=rsnz">Royal Society of New Zealand</a>. Royal Society of New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rsnz.org">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-29.</cite> </li> <li id="cite_note-scn333777-137"><a href="#cite_ref-scn333777_137-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616v4jmtL?url=http://www.morst.govt.nz/rst-links/research-associations-and-organisations/">Research associations & organisations</a>. Ministry of Research, Science and Technology. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.morst.govt.nz/rst-links/research-associations-and-organisations/">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-29.</cite> </li> <li id="cite_note-scn777333-138"><a href="#cite_ref-scn777333_138-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616v5qZUu?url=http://www.morst.govt.nz/">Ministry of Research, Science and Technology</a>. Ministry of Research, Science and Technology. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.morst.govt.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-29.</cite> </li> <li id="cite_note-scn777-139"><a href="#cite_ref-scn777_139-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071125084503/http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/0DF5F703-1B27-457B-8056-509280CE2770/0/ResearchandDevelopmentinNewZealand2006.pdf">Research and Development in New Zealand: 2006</a>. Statistics New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/0DF5F703-1B27-457B-8056-509280CE2770/0/ResearchandDevelopmentinNewZealand2006.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2007-11-25. ციტირების თარიღი: 2009-04-29.</cite> </li> <li id="cite_note-md-140"><a href="#cite_ref-md_140-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616ugLiLa?url=http://www.nzherald.co.nz/">New Zealand Herald</a>. New Zealand Herald. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzherald.co.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md1-141"><a href="#cite_ref-md1_141-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uh4YUB?url=http://www.skyadsales.co.nz/">Skywatch</a>. Skywatch. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.skyadsales.co.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md2-142"><a href="#cite_ref-md2_142-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uhdlat?url=http://www.acpmedia.co.nz/ACPMagazines/WomansDay/tabid/131/Default.aspx">New Zealand Women’s Day</a>. ACP Media. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.acpmedia.co.nz/ACPMagazines/WomansDay/tabid/131/Default.aspx">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md3-143"><a href="#cite_ref-md3_143-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uk0V70?url=http://tvnz.co.nz/">Television New Zealand</a>. Television New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://tvnz.co.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md4-144"><a href="#cite_ref-md4_144-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616ukS4M3?url=http://tvnz.co.nz/tv-one">TV ONE</a>. TV NZ. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://tvnz.co.nz/view/tvone_index_skin/tvone_index_group">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md5-145"><a href="#cite_ref-md5_145-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616um4xYD?url=http://tvnz.co.nz/tv2">TV2</a>. TV NZ. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://tvnz.co.nz/view/tv2_index_skin/tv2_index_group">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md6-146"><a href="#cite_ref-md6_146-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616ungoto?url=http://freeviewnz.tv/">FreeView</a>. FreeView. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://freeviewnz.tv">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md7-147"><a href="#cite_ref-md7_147-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uptLiH?url=http://www.maoritelevision.com/">Māori Television</a>. Māori Television. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.maoritelevision.com">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md8-148"><a href="#cite_ref-md8_148-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uqWW8U?url=http://www.skytv.co.nz/">SKY Television</a>. SKY Television. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.skytv.co.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md9-149"><a href="#cite_ref-md9_149-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616usJoea?url=http://www.tv3.co.nz/">TV3</a>. TV3. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tv3.co.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md10-150"><a href="#cite_ref-md10_150-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616ussRiU?url=http://www.four.co.nz/TV/Home.aspx">C4</a>. C4. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.c4tv.co.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md11-151"><a href="#cite_ref-md11_151-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uuxSU1?url=http://www.radionz.co.nz/">Radio New Zealand Te Reo Irirangi o Aotearoa</a>. Radio New Zealand Te Reo Irirangi o Aotearoa. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.radionz.co.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md12-152"><a href="#cite_ref-md12_152-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uvzENT?url=http://www.radionz.co.nz/national">National Radio</a>. Radio New Zealand Te Reo Irirangi o Aotearoa. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.radionz.co.nz/national/home">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md14-153"><a href="#cite_ref-md14_153-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uxHZkB?url=http://www.radionz.co.nz/concert">Radio New Zealand Concert</a>. Radio New Zealand Te Reo Irirangi o Aotearoa. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.radionz.co.nz/cfm/home">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md15-154"><a href="#cite_ref-md15_154-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uyXFUi?url=http://www.rnzi.com/index.php">Radio New Zealand International</a>. Radio New Zealand Te Reo Irirangi o Aotearoa. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rnzi.com/index.php">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md16-155"><a href="#cite_ref-md16_155-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616uzFWhy?url=http://www.radionz.co.nz/news">Radio New Zealand News</a>. Radio New Zealand Te Reo Irirangi o Aotearoa. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.radionz.co.nz/news/home">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md18-156"><a href="#cite_ref-md18_156-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616v0f8Xo?url=http://www.soundarchives.co.nz/">New Zealand Sound Archive</a>. New Zealand Sound Archive. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.soundarchives.co.nz">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md19-157"><a href="#cite_ref-md19_157-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616v16BIk?url=http://www.niufm.com/">Niu FM</a>. Niu FM. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.niufm.com">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-md20-158"><a href="#cite_ref-md20_158-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616v3VBTR?url=http://www.irirangi.net/">Māori Radio</a>. Māori Radio. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.irirangi.net">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-04-21.</cite> </li> <li id="cite_note-159"><a href="#cite_ref-159">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal">Hearn, Terry. (March 2009) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.TeAra.govt.nz/en/english/12">English – Popular culture</a>. Te Ara – the Encyclopedia of New Zealand. ციტირების თარიღი: 22 January 2022.</cite> </li> <li id="cite_note-160"><a href="#cite_ref-160">↑</a> <cite class="book" style="font-style:normal">Crawford, Scott (January 1999). „Rugby and the Forging of National Identity“, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.la84foundation.org/SportsLibrary/ASSHSSH/ASSHSSH11.pdf">Sport, Power And Society In New Zealand: Historical And Contemporary Perspectives</a>. ASSH Studies In Sports History. ციტირების თარიღი: 2012-10-03.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Sport%2C+Power+And+Society+In+New+Zealand%3A+Historical+And+Contemporary+Perspectives&rft.atitle=Rugby+and+the+Forging+of+National+Identity&rft.aulast=Crawford&rft.aufirst=Scott&rft.date=January+1999&rft.pub=ASSH+Studies+In+Sports+History&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.la84foundation.org%2FSportsLibrary%2FASSHSSH%2FASSHSSH11.pdf">  <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120119025021/http://www.la84foundation.org/SportsLibrary/ASSHSSH/ASSHSSH11.pdf">დაარქივებული</a> 2012-01-19 საიტზე <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. </li> <li id="cite_note-161"><a href="#cite_ref-161">↑</a> <cite class="book" style="font-style:normal">Fougere, Geoff (1989). „Sport, culture and identity: the case of rugby football“, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cabdirect.org/abstracts/19901879245.html;jsessionid=9057684DAADD50F83FAE7254DC066545">Culture and identity in New Zealand</a>, გვ. 110–122. <a href="/wiki/%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98" title="წიგნის საერთაშორისო სტანდარტული ნომერი">ISBN</a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:BookSources/0-477-01422-4" title="სპეციალური:BookSources/0-477-01422-4">0-477-01422-4</a>. ციტირების თარიღი: 2012-10-03.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Culture+and+identity+in+New+Zealand&rft.atitle=Sport%2C+culture+and+identity%3A+the+case+of+rugby+football&rft.aulast=Fougere&rft.aufirst=Geoff&rft.date=1989&rft.pages=110%E2%80%93122&rft.isbn=0-477-01422-4&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cabdirect.org%2Fabstracts%2F19901879245.html%3Bjsessionid%3D9057684DAADD50F83FAE7254DC066545">  <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120512095949/http://www.cabdirect.org/abstracts/19901879245.html;jsessionid=9057684DAADD50F83FAE7254DC066545">დაარქივებული</a> 2012-05-12 საიტზე <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. </li> <li id="cite_note-162"><a href="#cite_ref-162">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal">Derby, Mark. (December 2010) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.TeAra.govt.nz/en/maori-pakeha-relations/4">Māori–Pākehā relations – Sports and race</a>. Te Ara – the Encyclopedia of New Zealand. ციტირების თარიღი: 4 February 2011.</cite> </li> <li id="cite_note-sport1-163"><a href="#cite_ref-sport1_163-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060615112552/http://www.irb.com/EN/World+Rankings/">World Rankings</a>. International Rugby Board. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.irb.com/EN/World+Rankings/">ორიგინალიდან</a> — 2006-06-15. ციტირების თარიღი: 2009-05-11.</cite> </li> <li id="cite_note-sport3-164"><a href="#cite_ref-sport3_164-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616vBCPgv?url=http://www.allblacks.com/">All Blacks</a>. All Blacks. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.allblacks.com">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-05-11.</cite> </li> <li id="cite_note-sport2-165"><a href="#cite_ref-sport2_165-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070506064145/http://www.irb.com/en/Home/MemberUnionHomePage?UnionID=8&Tab=3">The National Library of New Zealand</a>. New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.irb.com/en/Home/MemberUnionHomePage?UnionID=8&Tab=3">ორიგინალიდან</a> — 2007-05-06. ციტირების თარიღი: 2009-05-11.</cite> </li> <li id="cite_note-sport55-166"><a href="#cite_ref-sport55_166-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616vBdAaN?url=http://www.olympic.org.nz/">New Zealand Olympic Committee</a>. New Zealand Olympic Committee. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.olympic.org.nz/GamesSearch.aspx">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-05-11.</cite> </li> <li id="cite_note-Organised_Sport-167">↑ <a href="#cite_ref-Organised_Sport_167-0">167.0</a> <a href="#cite_ref-Organised_Sport_167-1">167.1</a> <cite class="web" style="font-style:normal">Phillips, Jock. (February 2011) <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.TeAra.govt.nz/en/sports-and-leisure/4">Sports and leisure – Organised sports</a>. Te Ara – the Encyclopedia of New Zealand. ციტირების თარიღი: 23 March 2011.</cite> </li> <li id="cite_note-OlympicRatio-168"><a href="#cite_ref-OlympicRatio_168-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.abs.gov.au/Ausstats/abs@.nsf/57a31759b55dc970ca2568a1002477b6/be9f47591541e29eca256ef40004f25a!OpenDocument">ABS medal tally: Australia finishes third</a>. Australian Bureau of Statistics (30 August 2004). ციტირების თარიღი: 17 February 2008.</cite> </li> <li id="cite_note-sport44-169"><a href="#cite_ref-sport44_169-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070819120715/http://www.commonwealthgames.org.nz/GamesSearch.aspx">New Zealand Commonwealth Games Site</a>. New Zealand Commonwealth Games Site. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.commonwealthgames.org.nz/GamesSearch.aspx">ორიგინალიდან</a> — 2007-08-19. ციტირების თარიღი: 2009-05-11.</cite> </li> <li id="cite_note-sport61-170"><a href="#cite_ref-sport61_170-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20040308164255/http://www.wellingtonconventioncentre.com/planning/venues/eventscentre/index.html">TSB Bank Arena</a>. Wellington Convention Centre. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wellingtonconventioncentre.com/planning/venues/eventscentre/index.html">ორიგინალიდან</a> — 2004-03-08. ციტირების თარიღი: 2009-05-11.</cite> </li> <li id="cite_note-sport62-171"><a href="#cite_ref-sport62_171-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070309111720/http://www.convention.co.nz/westpac_arena/venue_overview">Westpac Arena</a>. Vbase. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.convention.co.nz/westpac_arena/venue_overview">ორიგინალიდან</a> — 2007-03-09. ციტირების თარიღი: 2009-05-11.</cite> </li> <li id="cite_note-sport67-172"><a href="#cite_ref-sport67_172-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/616vC7kw2?url=http://www.vectorarena.co.nz/index.cfm/pageid/5">Facts and facilities</a>. Vector Arena. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vectorarena.co.nz/index.cfm/pageid/5">ორიგინალიდან</a> — 2011-08-21. ციტირების თარიღი: 2009-05-11.</cite> </li> <li id="cite_note-sport4-173"><a href="#cite_ref-sport4_173-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061002090035/http://www.sparc.org.nz/research-policy/research/participation/participation-young-people">Participation in sport and active leisure by NZ young people</a>. Sport & Recreation New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sparc.org.nz/research-policy/research/participation/participation-young-people">ორიგინალიდან</a> — 2006-10-02. ციტირების თარიღი: 2009-05-11.</cite> </li> <li id="cite_note-sport45-174"><a href="#cite_ref-sport45_174-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060506105103/http://www.sparc.org.nz/research-policy/research/participation/participation-nz-adults/participation-nz-adults">Participation in sport and active leisure by New Zealand adults</a>. Sport & Recreation New Zealand. დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sparc.org.nz/research-policy/research/participation/participation-nz-adults/participation-nz-adults">ორიგინალიდან</a> — 2006-05-06. ციტირების თარიღი: 2009-05-11.</cite> </li> <li id="cite_note-SportsParticipation-175"><a href="#cite_ref-SportsParticipation_175-0">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100602024504/http://www.activenzsurvey.org.nz/Documents/Participation-Levels.pdf">Sport and Recreation Participation Levels</a>. Sport and Recreation New Zealand (2009). დაარქივებულია <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.activenzsurvey.org.nz/Documents/Participation-Levels.pdf">ორიგინალიდან</a> — 2 ივნისი 2010. ციტირების თარიღი: 30 April 2010.</cite> </li> <li id="cite_note-176"><a href="#cite_ref-176">↑</a> <cite id="CITEREFYousef2011" class="citation news cs1">Yousef, Robyn (January 2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzherald.co.nz/maori/news/article.cfm?c_id=252&objectid=10703178">„Waka ama: Keeping it in the family“</a>. New Zealand Herald.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=New+Zealand+Herald&rft.atitle=Waka+ama%3A+Keeping+it+in+the+family&rft.date=2011-01&rft.aulast=Yousef&rft.aufirst=Robyn&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nzherald.co.nz%2Fmaori%2Fnews%2Farticle.cfm%3Fc_id%3D252%26objectid%3D10703178&rfr_id=info%3Asid%2Fka.wikipedia.org%3A%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98+%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" class="Z3988"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4042187">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"„""“""'""'"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style> </li> <li id="cite_note-177"><a href="#cite_ref-177">↑</a> <cite class="web" style="font-style:normal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nzhistory.net.nz/media/photo/rugby-racing-and-beer">Rugby, racing and beer</a>. Ministry for Culture and Heritage (August 2010). ციტირების თარიღი: 22 January 2011.</cite> </li> <li id="cite_note-178"><a href="#cite_ref-178">↑</a> <cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.theage.com.au/national/world-mourns-sir-edmund-hillary-20080111-1ldx.html">„World mourns Sir Edmund Hillary“</a>. The Age. Australia. January 2008.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Age&rft.atitle=World+mourns+Sir+Edmund+Hillary&rft.date=2008-01&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.theage.com.au%2Fnational%2Fworld-mourns-sir-edmund-hillary-20080111-1ldx.html&rfr_id=info%3Asid%2Fka.wikipedia.org%3A%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98+%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" class="Z3988"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4042187"> </li> </ol></div> <table cellspacing="0" class="navbox" style="border-spacing:0;;"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="width:100%;border-spacing:0;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th scope="col" style=";background:#18e3e4; color:#F5F5F5;" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-weight:normal; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="თარგი:ერთა თანამეგობრობა">ხ</a> • <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="თარგის განხილვა:ერთა თანამეგობრობა">გ</a> • <a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90&action=edit">რ</a></div></div><div class="" style="font-size:110%;"> <div class="center"><a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="ერთა თანამეგობრობა">ერთა თანამეგობრობის</a> წევრი ქვეყნები</div></div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Australia.svg" class="mw-file-description" title="ავსტრალიის დროშა"><img alt="ავსტრალიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/22px-Flag_of_Australia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/33px-Flag_of_Australia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/44px-Flag_of_Australia.svg.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="640" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="ავსტრალია">ავსტრალია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Antigua_and_Barbuda.svg" class="mw-file-description" title="ანტიგუა და ბარბუდის დროშა"><img alt="ანტიგუა და ბარბუდის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Antigua_and_Barbuda.svg/22px-Flag_of_Antigua_and_Barbuda.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Antigua_and_Barbuda.svg/33px-Flag_of_Antigua_and_Barbuda.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Antigua_and_Barbuda.svg/44px-Flag_of_Antigua_and_Barbuda.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90" title="ანტიგუა და ბარბუდა">ანტიგუა და ბარბუდა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_New_Zealand.svg" class="mw-file-description" title="ახალი ზელანდიის დროშა"><img alt="ახალი ზელანდიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/22px-Flag_of_New_Zealand.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/33px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/44px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a class="mw-selflink selflink">ახალი ზელანდია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Bangladesh.svg" class="mw-file-description" title="ბანგლადეშის დროშა"><img alt="ბანგლადეშის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/22px-Flag_of_Bangladesh.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/33px-Flag_of_Bangladesh.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/44px-Flag_of_Bangladesh.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A8%E1%83%98" title="ბანგლადეში">ბანგლადეში</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Barbados.svg" class="mw-file-description" title="ბარბადოსის დროშა"><img alt="ბარბადოსის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Flag_of_Barbados.svg/22px-Flag_of_Barbados.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Flag_of_Barbados.svg/33px-Flag_of_Barbados.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Flag_of_Barbados.svg/44px-Flag_of_Barbados.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98" title="ბარბადოსი">ბარბადოსი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_Bahamas.svg" class="mw-file-description" title="ბაჰამის კუნძულების დროშა"><img alt="ბაჰამის კუნძულების დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Flag_of_the_Bahamas.svg/22px-Flag_of_the_Bahamas.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Flag_of_the_Bahamas.svg/33px-Flag_of_the_Bahamas.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Flag_of_the_Bahamas.svg/44px-Flag_of_the_Bahamas.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ბაჰამის კუნძულები">ბაჰამის კუნძულები</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Belize.svg" class="mw-file-description" title="ბელიზის დროშა"><img alt="ბელიზის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Flag_of_Belize.svg/22px-Flag_of_Belize.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Flag_of_Belize.svg/33px-Flag_of_Belize.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Flag_of_Belize.svg/44px-Flag_of_Belize.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98" title="ბელიზი">ბელიზი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Botswana.svg" class="mw-file-description" title="ბოტსვანის დროშა"><img alt="ბოტსვანის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_Botswana.svg/22px-Flag_of_Botswana.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_Botswana.svg/33px-Flag_of_Botswana.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_Botswana.svg/44px-Flag_of_Botswana.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="ბოტსვანა">ბოტსვანა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Brunei.svg" class="mw-file-description" title="ბრუნეის დროშა"><img alt="ბრუნეის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Brunei.svg/22px-Flag_of_Brunei.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Brunei.svg/33px-Flag_of_Brunei.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Brunei.svg/44px-Flag_of_Brunei.svg.png 2x" data-file-width="1440" data-file-height="720" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%98" title="ბრუნეი">ბრუნეი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Guyana.svg" class="mw-file-description" title="გაიანის დროშა"><img alt="გაიანის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_Guyana.svg/22px-Flag_of_Guyana.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_Guyana.svg/33px-Flag_of_Guyana.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_Guyana.svg/44px-Flag_of_Guyana.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="გაიანა">გაიანა</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-even hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Ghana.svg" class="mw-file-description" title="განის დროშა"><img alt="განის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Ghana.svg/22px-Flag_of_Ghana.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Ghana.svg/33px-Flag_of_Ghana.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Flag_of_Ghana.svg/44px-Flag_of_Ghana.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="განა">განა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Grenada.svg" class="mw-file-description" title="გრენადის დროშა"><img alt="გრენადის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Grenada.svg/22px-Flag_of_Grenada.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Grenada.svg/33px-Flag_of_Grenada.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Grenada.svg/44px-Flag_of_Grenada.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90" title="გრენადა">გრენადა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_United_Kingdom_(3-5).svg" class="mw-file-description" title="დიდი ბრიტანეთის დროშა"><img alt="დიდი ბრიტანეთის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/22px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/33px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/44px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D" title="გაერთიანებული სამეფო">დიდი ბრიტანეთი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Dominica.svg" class="mw-file-description" title="დომინიკის დროშა"><img alt="დომინიკის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Flag_of_Dominica.svg/22px-Flag_of_Dominica.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Flag_of_Dominica.svg/33px-Flag_of_Dominica.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Flag_of_Dominica.svg/44px-Flag_of_Dominica.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="დომინიკა">დომინიკა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Eswatini.svg" class="mw-file-description" title="ესვატინის დროშა"><img alt="ესვატინის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Flag_of_Eswatini.svg/22px-Flag_of_Eswatini.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Flag_of_Eswatini.svg/33px-Flag_of_Eswatini.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Flag_of_Eswatini.svg/44px-Flag_of_Eswatini.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ესვატინი">ესვატინი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Vanuatu.svg" class="mw-file-description" title="ვანუატუს დროშა"><img alt="ვანუატუს დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Vanuatu.svg/22px-Flag_of_Vanuatu.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Vanuatu.svg/33px-Flag_of_Vanuatu.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Vanuatu.svg/44px-Flag_of_Vanuatu.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="360" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3" title="ვანუატუ">ვანუატუ</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Zambia.svg" class="mw-file-description" title="ზამბიის დროშა"><img alt="ზამბიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Flag_of_Zambia.svg/22px-Flag_of_Zambia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Flag_of_Zambia.svg/33px-Flag_of_Zambia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Flag_of_Zambia.svg/44px-Flag_of_Zambia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ზამბია">ზამბია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Jamaica.svg" class="mw-file-description" title="იამაიკის დროშა"><img alt="იამაიკის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Flag_of_Jamaica.svg/22px-Flag_of_Jamaica.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Flag_of_Jamaica.svg/33px-Flag_of_Jamaica.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Flag_of_Jamaica.svg/44px-Flag_of_Jamaica.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="იამაიკა">იამაიკა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_India.svg" class="mw-file-description" title="ინდოეთის დროშა"><img alt="ინდოეთის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/22px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/33px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/44px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ინდოეთი">ინდოეთი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Cameroon.svg" class="mw-file-description" title="კამერუნის დროშა"><img alt="კამერუნის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Flag_of_Cameroon.svg/22px-Flag_of_Cameroon.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Flag_of_Cameroon.svg/33px-Flag_of_Cameroon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Flag_of_Cameroon.svg/44px-Flag_of_Cameroon.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98" title="კამერუნი">კამერუნი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Canada.svg" class="mw-file-description" title="კანადის დროშა"><img alt="კანადის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/22px-Flag_of_Canada.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/33px-Flag_of_Canada.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/44px-Flag_of_Canada.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90" title="კანადა">კანადა</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Kenya.svg" class="mw-file-description" title="კენიის დროშა"><img alt="კენიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Kenya.svg/22px-Flag_of_Kenya.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Kenya.svg/33px-Flag_of_Kenya.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Kenya.svg/44px-Flag_of_Kenya.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="კენია">კენია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Cyprus.svg" class="mw-file-description" title="კვიპროსის დროშა"><img alt="კვიპროსის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/22px-Flag_of_Cyprus.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/33px-Flag_of_Cyprus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/44px-Flag_of_Cyprus.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98" title="კვიპროსი">კვიპროსი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Kiribati.svg" class="mw-file-description" title="კირიბატის დროშა"><img alt="კირიბატის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kiribati.svg/22px-Flag_of_Kiribati.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kiribati.svg/33px-Flag_of_Kiribati.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kiribati.svg/44px-Flag_of_Kiribati.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="კირიბატი">კირიბატი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Lesotho.svg" class="mw-file-description" title="ლესოთოს დროშა"><img alt="ლესოთოს დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Flag_of_Lesotho.svg/22px-Flag_of_Lesotho.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Flag_of_Lesotho.svg/33px-Flag_of_Lesotho.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Flag_of_Lesotho.svg/44px-Flag_of_Lesotho.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%9D" title="ლესოთო">ლესოთო</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Mauritius.svg" class="mw-file-description" title="მავრიკის დროშა"><img alt="მავრიკის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Mauritius.svg/22px-Flag_of_Mauritius.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Mauritius.svg/33px-Flag_of_Mauritius.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Mauritius.svg/44px-Flag_of_Mauritius.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98" title="მავრიკი">მავრიკი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Malawi.svg" class="mw-file-description" title="მალავის დროშა"><img alt="მალავის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Flag_of_Malawi.svg/22px-Flag_of_Malawi.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Flag_of_Malawi.svg/33px-Flag_of_Malawi.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Flag_of_Malawi.svg/44px-Flag_of_Malawi.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98" title="მალავი">მალავი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Malaysia.svg" class="mw-file-description" title="მალაიზიის დროშა"><img alt="მალაიზიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/22px-Flag_of_Malaysia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/33px-Flag_of_Malaysia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/44px-Flag_of_Malaysia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="მალაიზია">მალაიზია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Malta.svg" class="mw-file-description" title="მალტის დროშა"><img alt="მალტის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Malta.svg/22px-Flag_of_Malta.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Malta.svg/33px-Flag_of_Malta.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Malta.svg/44px-Flag_of_Malta.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%90" title="მალტა">მალტა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Mozambique.svg" class="mw-file-description" title="მოზამბიკის დროშა"><img alt="მოზამბიკის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Mozambique.svg/22px-Flag_of_Mozambique.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Mozambique.svg/33px-Flag_of_Mozambique.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Mozambique.svg/44px-Flag_of_Mozambique.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98" title="მოზამბიკი">მოზამბიკი</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-even hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Namibia.svg" class="mw-file-description" title="ნამიბიის დროშა"><img alt="ნამიბიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Namibia.svg/22px-Flag_of_Namibia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Namibia.svg/33px-Flag_of_Namibia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Namibia.svg/44px-Flag_of_Namibia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ნამიბია">ნამიბია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Nauru.svg" class="mw-file-description" title="ნაურუს დროშა"><img alt="ნაურუს დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Flag_of_Nauru.svg/22px-Flag_of_Nauru.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Flag_of_Nauru.svg/33px-Flag_of_Nauru.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Flag_of_Nauru.svg/44px-Flag_of_Nauru.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A3" title="ნაურუ">ნაურუ</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Nigeria.svg" class="mw-file-description" title="ნიგერიის დროშა"><img alt="ნიგერიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_Nigeria.svg/22px-Flag_of_Nigeria.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_Nigeria.svg/33px-Flag_of_Nigeria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_Nigeria.svg/44px-Flag_of_Nigeria.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ნიგერია">ნიგერია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Pakistan.svg" class="mw-file-description" title="პაკისტანის დროშა"><img alt="პაკისტანის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/22px-Flag_of_Pakistan.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/33px-Flag_of_Pakistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/44px-Flag_of_Pakistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="პაკისტანი">პაკისტანი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Papua_New_Guinea.svg" class="mw-file-description" title="პაპუა-ახალი გვინეას დროშა"><img alt="პაპუა-ახალი გვინეას დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Flag_of_Papua_New_Guinea.svg/22px-Flag_of_Papua_New_Guinea.svg.png" decoding="async" width="22" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Flag_of_Papua_New_Guinea.svg/33px-Flag_of_Papua_New_Guinea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Flag_of_Papua_New_Guinea.svg/44px-Flag_of_Papua_New_Guinea.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="450" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%90-%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90" title="პაპუა-ახალი გვინეა">პაპუა-ახალი გვინეა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Samoa.svg" class="mw-file-description" title="სამოის დროშა"><img alt="სამოის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Flag_of_Samoa.svg/22px-Flag_of_Samoa.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Flag_of_Samoa.svg/33px-Flag_of_Samoa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Flag_of_Samoa.svg/44px-Flag_of_Samoa.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%90" title="სამოა">სამოა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Rwanda.svg" class="mw-file-description" title="რუანდის დროშა"><img alt="რუანდის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Flag_of_Rwanda.svg/22px-Flag_of_Rwanda.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Flag_of_Rwanda.svg/33px-Flag_of_Rwanda.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Flag_of_Rwanda.svg/44px-Flag_of_Rwanda.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="რუანდა">რუანდა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_South_Africa.svg" class="mw-file-description" title="სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის დროშა"><img alt="სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/22px-Flag_of_South_Africa.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/33px-Flag_of_South_Africa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/44px-Flag_of_South_Africa.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა">სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Seychelles.svg" class="mw-file-description" title="სეიშელის დროშა"><img alt="სეიშელის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Seychelles.svg/22px-Flag_of_Seychelles.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Seychelles.svg/33px-Flag_of_Seychelles.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Seychelles.svg/44px-Flag_of_Seychelles.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სეიშელის კუნძულები">სეიშელის კუნძულები</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Saint_Vincent_and_the_Grenadines.svg" class="mw-file-description" title="სენტ-ვინსენტისა და გრენადინების დროშა"><img alt="სენტ-ვინსენტისა და გრენადინების დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Saint_Vincent_and_the_Grenadines.svg/22px-Flag_of_Saint_Vincent_and_the_Grenadines.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Saint_Vincent_and_the_Grenadines.svg/33px-Flag_of_Saint_Vincent_and_the_Grenadines.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Flag_of_Saint_Vincent_and_the_Grenadines.svg/44px-Flag_of_Saint_Vincent_and_the_Grenadines.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2-%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სენტ-ვინსენტი და გრენადინები">სენტ-ვინსენტი და გრენადინები</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Saint_Kitts_and_Nevis.svg" class="mw-file-description" title="სენტ-კიტსისა და ნევისის დროშა"><img alt="სენტ-კიტსისა და ნევისის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Saint_Kitts_and_Nevis.svg/22px-Flag_of_Saint_Kitts_and_Nevis.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Saint_Kitts_and_Nevis.svg/33px-Flag_of_Saint_Kitts_and_Nevis.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Saint_Kitts_and_Nevis.svg/44px-Flag_of_Saint_Kitts_and_Nevis.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2-%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A1%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="სენტ-კიტსი და ნევისი">სენტ-კიტსი და ნევისი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Saint_Lucia.svg" class="mw-file-description" title="სენტ-ლუსიის დროშა"><img alt="სენტ-ლუსიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Saint_Lucia.svg/22px-Flag_of_Saint_Lucia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Saint_Lucia.svg/33px-Flag_of_Saint_Lucia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Saint_Lucia.svg/44px-Flag_of_Saint_Lucia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2-%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="სენტ-ლუსია">სენტ-ლუსია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Sierra_Leone.svg" class="mw-file-description" title="სიერა-ლეონეს დროშა"><img alt="სიერა-ლეონეს დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Flag_of_Sierra_Leone.svg/22px-Flag_of_Sierra_Leone.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Flag_of_Sierra_Leone.svg/33px-Flag_of_Sierra_Leone.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Flag_of_Sierra_Leone.svg/44px-Flag_of_Sierra_Leone.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90-%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94" title="სიერა-ლეონე">სიერა-ლეონე</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Singapore.svg" class="mw-file-description" title="სინგაპურის დროშა"><img alt="სინგაპურის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Singapore.svg/22px-Flag_of_Singapore.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Singapore.svg/33px-Flag_of_Singapore.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Singapore.svg/44px-Flag_of_Singapore.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98" title="სინგაპური">სინგაპური</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_the_Solomon_Islands.svg" class="mw-file-description" title="სოლომონის კუნძულების დროშა"><img alt="სოლომონის კუნძულების დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_the_Solomon_Islands.svg/22px-Flag_of_the_Solomon_Islands.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_the_Solomon_Islands.svg/33px-Flag_of_the_Solomon_Islands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flag_of_the_Solomon_Islands.svg/44px-Flag_of_the_Solomon_Islands.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სოლომონის კუნძულები">სოლომონის კუნძულები</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><td colspan="2" style="width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-even hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Tanzania.svg" class="mw-file-description" title="ტანზანიის დროშა"><img alt="ტანზანიის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Tanzania.svg/22px-Flag_of_Tanzania.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Tanzania.svg/33px-Flag_of_Tanzania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Tanzania.svg/44px-Flag_of_Tanzania.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="ტანზანია">ტანზანია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Tonga.svg" class="mw-file-description" title="ტონგის დროშა"><img alt="ტონგის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Tonga.svg/22px-Flag_of_Tonga.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Tonga.svg/33px-Flag_of_Tonga.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Tonga.svg/44px-Flag_of_Tonga.svg.png 2x" data-file-width="960" data-file-height="480" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90" title="ტონგა">ტონგა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Trinidad_and_Tobago.svg" class="mw-file-description" title="ტრინიდადი და ტობაგოს დროშა"><img alt="ტრინიდადი და ტობაგოს დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Trinidad_and_Tobago.svg/22px-Flag_of_Trinidad_and_Tobago.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Trinidad_and_Tobago.svg/33px-Flag_of_Trinidad_and_Tobago.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Trinidad_and_Tobago.svg/44px-Flag_of_Trinidad_and_Tobago.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="480" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%9D" title="ტრინიდადი და ტობაგო">ტრინიდადი და ტობაგო</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Tuvalu.svg" class="mw-file-description" title="ტუვალუს დროშა"><img alt="ტუვალუს დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Tuvalu.svg/22px-Flag_of_Tuvalu.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Tuvalu.svg/33px-Flag_of_Tuvalu.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Tuvalu.svg/44px-Flag_of_Tuvalu.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3" title="ტუვალუ">ტუვალუ</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Uganda.svg" class="mw-file-description" title="უგანდის დროშა"><img alt="უგანდის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Flag_of_Uganda.svg/22px-Flag_of_Uganda.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Flag_of_Uganda.svg/33px-Flag_of_Uganda.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Flag_of_Uganda.svg/44px-Flag_of_Uganda.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="უგანდა">უგანდა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Fiji.svg" class="mw-file-description" title="ფიჯის დროშა"><img alt="ფიჯის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Fiji.svg/22px-Flag_of_Fiji.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Fiji.svg/33px-Flag_of_Fiji.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Fiji.svg/44px-Flag_of_Fiji.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%AF%E1%83%98" title="ფიჯი">ფიჯი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Flag_of_Sri_Lanka.svg" class="mw-file-description" title="შრი-ლანკის დროშა"><img alt="შრი-ლანკის დროშა" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/22px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/33px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/44px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%A0%E1%83%98-%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%90" title="შრი-ლანკა">შრი-ლანკა</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table cellspacing="0" class="navbox" style="border-spacing:0;;"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="width:100%;border-spacing:0;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th scope="col" style=";" class="navbox-title" colspan="2"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-weight:normal; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="თარგი:ოკეანეთის ქვეყნები და ტერიტორიები">ხ</a> • <a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="თარგის განხილვა:ოკეანეთის ქვეყნები და ტერიტორიები">გ</a> • <a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit">რ</a></div></div><div class="" style="font-size:110%;"> <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ოკეანეთი">ოკეანეთის</a> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ოკეანეთის ქვეყნები და ტერიტორიები (ჯერ არაა დაწერილი)">ქვეყნები და ტერიტორიები</a></div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;"><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ქვეყნების სია">სუვერენული სახელმწიფოები</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-odd hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="ავსტრალია">ავსტრალია</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">ახალი ზელანდია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%A3" title="ვანუატუ">ვანუატუ</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="ინდონეზია">ინდონეზია</a>1</li> <li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="კირიბატი">კირიბატი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="მარშალის კუნძულები">მარშალის კუნძულები</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A4%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A8%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="მიკრონეზიის ფედერაციული შტატები">მიკრონეზიის ფედერაციული შტატები</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A3" title="ნაურუ">ნაურუ</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A3" title="პალაუ">პალაუ</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%90-%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90" title="პაპუა-ახალი გვინეა">პაპუა-ახალი გვინეა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%90" title="სამოა">სამოა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სოლომონის კუნძულები">სოლომონის კუნძულები</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90" title="ტონგა">ტონგა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3" title="ტუვალუ">ტუვალუ</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%AF%E1%83%98" title="ფიჯი">ფიჯი</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;"><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" class="mw-redirect" title="დამოკიდებული ტერიტორიების სია">დამოკიდებული</a> და სხვა <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98" title="სუვერენიტეტი">ტერიტორიები</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-even hlist"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table cellspacing="0" class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0;;;;"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:9em;;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="ავსტრალია">ავსტრალია</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-"><div style="padding:"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_(%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90)" title="შობის კუნძული (ავსტრალია)">შობის კუნძული</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ქოქოსის კუნძულები">ქოქოსის კუნძულები</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%99%E1%83%98_(%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98)" title="ნორფოლკი (კუნძული)">ნორფოლკის კუნძული</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:9em;;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საფრანგეთი">საფრანგეთი</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-"><div style="padding:"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="საფრანგეთის პოლინეზია">საფრანგეთის პოლინეზია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="ახალი კალედონია">ახალი კალედონია</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A4%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%90" title="უოლისი და ფუტუნა">უოლისი და ფუტუნა</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:9em;;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a class="mw-selflink selflink">ახალი ზელანდია</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-"><div style="padding:"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კუკის კუნძულები">კუკის კუნძულები</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%94" title="ნიუე">ნიუე</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A3" title="ტოკელაუ">ტოკელაუ</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:9em;;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98_%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" class="mw-redirect" title="დიდი ბრიტანეთი">დიდი ბრიტანეთი</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-"><div style="padding:"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="პიტკერნის კუნძულები">პიტკერნის კუნძულები</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:9em;;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%A8" class="mw-redirect" title="აშშ">აშშ</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-"><div style="padding:"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%90" title="ამერიკის სამოა">ამერიკის სამოა</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="გუამი">გუამი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A8%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="ჰავაის შტატი">ჰავაის შტატი</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ჩრდილოეთ მარიანას კუნძულები">ჩრდილოეთ მარიანას კუნძულები</a></li> <li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%A8-%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="აშშ-ის მიმდებარე მცირე კუნძულები">მიმდებარე კუნძულები</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:9em;;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%E1%83%A9%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94" title="ჩილე">ჩილე</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-"><div style="padding:"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%93%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98" title="აღდგომის კუნძული">აღდგომის კუნძული</a></li></ul> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;width:9em;;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%AF%E1%83%98" title="ფიჯი">ფიჯი</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;" class="navbox-list navbox-"><div style="padding:"> <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%90" title="როტუმა">როტუმა</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" style=";padding:0.2em 0; line-height:1.4em;" colspan="2"><div> 1 <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%AA_%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%96%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%98_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%96%E1%83%94_%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A1" class="mw-redirect" title="ქვეყნების სია რომლებიც ერთზე მეტი კონტინენტზე მდებარეობს">ტრანსკონტინენტური ქვეყანა</a></div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <table cellspacing="0" class="navbox" style="border-spacing:0;;"><tbody><tr><td style="padding:2px;"><table cellspacing="0" class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="width:100%;border-spacing:0;background:transparent;color:inherit;;"><tbody><tr><th scope="col" style=";" class="navbox-title" colspan="3"><div style="float:left; width:6em;text-align:left;"><div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-weight:normal; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="თარგი:მონარქიები">ხ</a> • <a href="/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%95%E1%83%90:%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="თარგის განხილვა:მონარქიები (ჯერ არაა დაწერილი)">გ</a> • <a class="external text" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98:%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98&action=edit">რ</a></div></div><div class="" style="font-size:110%;"> <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90" title="მონარქია">მონარქიები</a></div></th></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" style=";" colspan="3"><div> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%9F%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="ამჟამინდელი მონარქების სია">ამჟამინდელი მონარქების სია</a></div></td></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%90" title="გეოგრაფია">გეოგრაფია</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მონარქიები აფრიკაში (ჯერ არაა დაწერილი)">აფრიკა</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მონარქიები ამერიკაში (ჯერ არაა დაწერილი)">ამერიკა</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="მონარქიები ევროპაში (ჯერ არაა დაწერილი)">ევროპა</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%A8%E1%83%98" title="მონარქიები ოკეანეთში">ოკეანეთი</a> </div></td><td class="navbox-image" style="width:0%;padding:0px 0px 0px 2px;" rowspan="9"><div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98:Crown_of_Saint_Edward.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Crown_of_Saint_Edward.svg/90px-Crown_of_Saint_Edward.svg.png" decoding="async" width="90" height="79" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Crown_of_Saint_Edward.svg/135px-Crown_of_Saint_Edward.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Crown_of_Saint_Edward.svg/180px-Crown_of_Saint_Edward.svg.png 2x" data-file-width="252" data-file-height="222" /></a><figcaption></figcaption></figure></div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90" title="აბსოლუტური მონარქია">აბსოლუტური</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%98" title="ბრუნეი">ბრუნეი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ესვატინი">ესვატინი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ვატიკანი">ვატიკანი</a>  · <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საუდის არაბეთი">საუდის არაბეთი</a> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;"><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90" title="კონსტიტუციური მონარქია">კონსტიტუციური</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%A3%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%90" title="ანტიგუა და ბარბუდა">ანტიგუა და ბარბუდა</a> · <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90" title="ავსტრალია">ავსტრალია</a> · <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90" title="ანდორა">ანდორა</a> · <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ბაჰამის კუნძულები">ბაჰამის კუნძულები</a> · <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ბაჰრეინი">ბაჰრეინი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98" title="ბარბადოსი">ბარბადოსი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98" title="ბელიზი">ბელიზი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="ბელგია">ბელგია</a> · <a href="/wiki/%E1%83%91%E1%83%B0%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ბჰუტანი">ბჰუტანი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%AF%E1%83%90" title="კამბოჯა">კამბოჯა</a> · <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90" title="კანადა">კანადა</a> · <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="დანია">დანია</a> · <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90" title="გრენადა">გრენადა</a> · <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="იამაიკა">იამაიკა</a> · <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="იაპონია">იაპონია</a>1 · <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90" title="იორდანია">იორდანია</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98" title="ქუვეითი">ქუვეითი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AE%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A8%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ლიხტენშტაინი">ლიხტენშტაინი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%97%E1%83%9D" title="ლესოთო">ლესოთო</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%98" title="ლუქსემბურგი">ლუქსემბურგი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="მალაიზია">მალაიზია</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%9D" title="მონაკო">მონაკო</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9D" title="მაროკო">მაროკო</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ნიდერლანდები">ნიდერლანდები</a> · <a class="mw-selflink selflink">ახალი ზელანდია</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90" title="ნორვეგია">ნორვეგია</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ომანი">ომანი</a>2 · <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%90-%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90" title="პაპუა-ახალი გვინეა">პაპუა-ახალი გვინეა</a> · <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="კატარი">კატარი</a>2 · <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ესპანეთი">ესპანეთი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2-%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A1%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="სენტ-კიტსი და ნევისი">სენტ-კიტსი და ნევისი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2-%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90" title="სენტ-ლუსია">სენტ-ლუსია</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2-%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სენტ-ვინსენტი და გრენადინები">სენტ-ვინსენტი და გრენადინები</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სოლომონის კუნძულები">სოლომონის კუნძულები</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="შვედეთი">შვედეთი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98" title="ტაილანდი">ტაილანდი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90" title="ტონგა">ტონგა</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3" title="ტუვალუ">ტუვალუ</a> · <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="არაბთა გაერთიანებული საამიროები">არაბთა გაერთიანებული საამიროები</a>3 · <a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D" title="გაერთიანებული სამეფო">გაერთიანებული სამეფო</a> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A9%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90" title="არჩევითი მონარქია">არჩევითი</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;padding:0.25em 0; line-height:1.4em;" class="navbox-list navbox-even"><div style="padding:0em 0.25em"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90" title="ანდორა">ანდორა</a> · <a href="/wiki/%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98" title="ესვატინი">ესვატინი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%AF%E1%83%90" title="კამბოჯა">კამბოჯა</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A5%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%97%E1%83%98" title="ქუვეითი">ქუვეითი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="მალაიზია">მალაიზია</a> · <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="არაბთა გაერთიანებული საამიროები">არაბთა გაერთიანებული საამიროები</a>3 · <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ვატიკანი">ვატიკანი</a> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";;"><a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="სუბნაციონალური ტრადიციული მონარქია (ჯერ არაა დაწერილი)">სუბნაციონალური</a></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;;;background:transparent;" class="navbox-list navbox-odd"><div style="padding:0em 0.25em"> </div><table cellspacing="0" class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0;;;;"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;font-weight:normal;;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90" title="განა">განა</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.15em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-"><div style="padding:"> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="აშანტი (ჯერ არაა დაწერილი)">აშანტი</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="დაგბონი (ჯერ არაა დაწერილი)">დაგბონი</a> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;font-weight:normal;;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="მალაიზია">მალაიზია</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.15em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-"><div style="padding:"> <a href="/wiki/%E1%83%AF%E1%83%9D%E1%83%B0%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="ჯოჰორი">ჯოჰორი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%98" title="კედაჰი">კედაჰი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="კელანტანი">კელანტანი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98-%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="ნეგერი-სემბილანი">ნეგერი-სემბილანი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%98" title="პაჰანგი">პაჰანგი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%98" title="პერაკი">პერაკი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98" title="პერლისი">პერლისი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98" title="სელანგორი">სელანგორი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A3" title="ტერენგანუ">ტერენგანუ</a> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;font-weight:normal;;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90" title="ნიგერია">ნიგერია</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.15em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-"><div style="padding:"> <a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98" title="იბადანი">იბადანი</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9C%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ნრის სამეფო (ჯერ არაა დაწერილი)">ნრი</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D_(%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90)&action=edit&redlink=1" class="new" title="კანო (ნიგერია) (ჯერ არაა დაწერილი)">კანო</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%9D" class="mw-disambig" title="სოკოტო">სოკოტო</a> · <a href="/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%98" title="ლაგოსი">ლაგოსი</a> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;font-weight:normal;;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90" title="უგანდა">უგანდა</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.15em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-"><div style="padding:"> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="ანკოლე (ჯერ არაა დაწერილი)">ანკოლე</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბუგანდა (ჯერ არაა დაწერილი)">ბუგანდა</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბუნიორო (ჯერ არაა დაწერილი)">ბუნიორო</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბუსოგა (ჯერ არაა დაწერილი)">ბუსოგა</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ტოროს სამეფო (ჯერ არაა დაწერილი)">ტორო</a> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;font-weight:normal;;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="არაბთა გაერთიანებული საამიროები">არაბთა გაერთიანებული საამიროები</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.15em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-"><div style="padding:"> <a href="/wiki/%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3-%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%98" title="აბუ-დაბი">აბუ-დაბი</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AF%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="აჯმანი (ჯერ არაა დაწერილი)">აჯმანი</a> · <a href="/wiki/%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%98_(%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9D)" class="mw-redirect" title="დუბაი (საამირო)">დუბაი</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A4%E1%83%A3%E1%83%AF%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="ფუჯეირა (ჯერ არაა დაწერილი)">ფუჯეირა</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A1-%E1%83%94%E1%83%9A-%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="რას-ელ-ხაიმა (ჯერ არაა დაწერილი)">რას-ელ-ხაიმა</a> · <a href="/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AF%E1%83%90_(%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9D)" title="შარჯა (საამირო)">შარჯა</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A3%E1%83%9B-%E1%83%90%E1%83%9A-%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="უმ-ალ-კაივაინი (ჯერ არაა დაწერილი)">უმ-ალ-კაივაინი</a> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;font-weight:normal;;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%E1%83%A3%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A4%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%90" title="უოლისი და ფუტუნა">უოლისი და ფუტუნა</a></div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.15em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-"><div style="padding:"> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9D_(%E1%83%A3%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A4%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%90)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ალო (უოლისი და ფუტუნა) (ჯერ არაა დაწერილი)">ალო</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="სიგავე (ჯერ არაა დაწერილი)">სიგავე</a> · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%90_(%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98)&action=edit&redlink=1" class="new" title="უვეა (კუნძული) (ჯერ არაა დაწერილი)">უვეა</a> </div></td></tr><tr style="height:2px"><td></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style=";padding-left:0em;padding-right:0em;font-weight:normal;;"><div style="padding:0em 0.75em;">სხვები</div></th><td style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;padding:0.15em 0; line-height:1.4em;;;" class="navbox-list navbox-"><div style="padding:"> <a href="/w/index.php?title=%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%94&action=edit&redlink=1" class="new" title="მაორის მეფე (ჯერ არაა დაწერილი)">მაორი</a> (<a class="mw-selflink selflink">ახალი ზელანდია</a>) · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%97%E1%83%9C%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="იოგიაკარტას სასულთნო (ჯერ არაა დაწერილი)">იოგიაკარტა</a> (<a href="/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%90" title="ინდონეზია">ინდონეზია</a>) · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%96%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="ზულუს სამეფო (ჯერ არაა დაწერილი)">ზულუს სამეფო</a> (<a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%97_%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა">სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა</a>) · <a href="/w/index.php?title=%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98&action=edit&redlink=1" class="new" title="ბაროტსელანდი (ჯერ არაა დაწერილი)">ბაროტსელანდი</a> (<a href="/wiki/%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%90" title="ზამბია">ზამბია</a>) </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr><tr style="height:2px;"><td></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" style=";padding:0.3em 0 0.2em; line-height:1.3em;" colspan="3"><div> კურსივით აღნიშნულია თანამეგობრობის ის წევრები, რომელთაც ერთი და იგივე მონარქი ჰყავთ სახელმწიფოს მეთაურად. 1 მონარქის სახელმწიფოს მეთაურად ყოფნა სადავოა.    2 ტექნიკურად კონსტიტუციური, მაგრამ ეფექტურობით აბსოლუტური.    3 იყენებს სახელს პრეზიდენტი.</div></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget \"ReferenceTooltips\" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See \u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgets\u003E.");});</script><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">მოძიებულია „<a dir="ltr" href="https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ახალი_ზელანდია&oldid=4720314">https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ახალი_ზელანდია&oldid=4720314</a>“-დან</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="სპეციალური:კატეგორიები">კატეგორია</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%90" title="კატეგორია:გასაახლებელი ინფოდაფა">გასაახლებელი ინფოდაფა</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:გრაფიკული თარგები">გრაფიკული თარგები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:ერთა თანამეგობრობის წევრი ქვეყნები">ერთა თანამეგობრობის წევრი ქვეყნები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90" title="კატეგორია:ახალი ზელანდია">ახალი ზელანდია</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:ოკეანეთის ქვეყნები">ოკეანეთის ქვეყნები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A7%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:ინგლისურენოვანი ქვეყნები">ინგლისურენოვანი ქვეყნები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:კონსტიტუციური მონარქიები">კონსტიტუციური მონარქიები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:გაეროს წევრი სახელმწიფოები">გაეროს წევრი სახელმწიფოები</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%AB%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კატეგორია:კუნძულოვანი სახელმწიფოები">კუნძულოვანი სახელმწიფოები</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">დამალული კატეგორია: <ul><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:Pages_with_non-numeric_formatnum_arguments" title="კატეგორია:Pages with non-numeric formatnum arguments">Pages with non-numeric formatnum arguments</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%97" title="კატეგორია:ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით">ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90_%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%90_%E1%83%9B%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%97_-_%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98_2021" title="კატეგორია:ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით - იანვარი 2021">ყველა სტატია მკვდარი გარე ბმულით - იანვარი 2021</a></li><li><a href="/wiki/%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%92%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98,_%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%AA_%E1%83%98%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9C_ISBN_magic_%E1%83%91%E1%83%9B%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A1" title="კატეგორია:გვერდები, რომლებიც იყენებენ ISBN magic ბმულებს">გვერდები, რომლებიც იყენებენ ISBN magic ბმულებს</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ეს გვერდი ბოლოს დარედაქტირდა: 23:41, 16 ნოემბერი 2024.</li> <li id="footer-info-copyright"><div>ტექსტი ვრცელდება <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Creative_Commons_Attribution-ShareAlike_4.0_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9D_%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიის ტექსტი">Creative Commons Attribution-ShareAlike ლიცენზიით</a> და შესაძლოა არსებობდეს დამატებითი პირობები. ამ საიტის გამოყენებით, თქვენ ეთანხმებით <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">გამოყენების პირობებსა</a> და <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Privacy_policy">კონფიდენციალურობის პოლიტიკას</a>.</div> <div>ვიკიპედია® არის არაკომერციული ორგანიზაცია <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>-ის რეგისტრირებული სავაჭრო ნიშანი.</div> <div class="noprint"> <a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98/%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90" title="ვიკიპედია:ფორუმი/დახმარება">დაგვიკავშირდით</a></div></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">კონფიდენციალურობის პოლიტიკა</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%91">ვიკიპედიის შესახებ</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%98:%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%AE%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A7%E1%83%9D%E1%83%A4%E1%83%90">პასუხისმგებლობის უარყოფა</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">ქცევის კოდექსი</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">შემქმნელები</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ka.wikipedia.org">სტატისტიკა</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">მზა ფაილების პოლიტიკა</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ka.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">მობილური ვერსია</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-57488d5c7d-7mk46","wgBackendResponseTime":319,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"2.738","walltime":"3.192","ppvisitednodes":{"value":41286,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":533466,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":278815,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":15,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":10,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":165156,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1363.380 1 -total"," 46.52% 634.294 1 თარგი:სქოლიო"," 27.85% 379.763 5 თარგი:ნავდაფა"," 20.22% 275.649 169 თარგი:Cite_web"," 19.64% 267.828 1 თარგი:ერთა_თანამეგობრობა"," 18.11% 246.908 52 თარგი:Flag"," 13.49% 183.949 2 თარგი:Cite_news"," 6.14% 83.657 1 თარგი:ინფოდაფა_ქვეყანა"," 4.00% 54.553 1 თარგი:მონარქიები"," 3.08% 41.928 1 თარგი:ოკეანეთის_ქვეყნები_და_ტერიტორიები"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.210","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3301650,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-8658f7c4db-gvj8b","timestamp":"20241126145959","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u10d0\u10ee\u10d0\u10da\u10d8 \u10d6\u10d4\u10da\u10d0\u10dc\u10d3\u10d8\u10d0","url":"https:\/\/ka.wikipedia.org\/wiki\/%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q664","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q664","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-09-25T20:27:52Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/3e\/Flag_of_New_Zealand.svg"}</script> </body> </html>