CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>مغول - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%", "۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"27b00e42-5039-4c65-bbb3-3b883f5525f4","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"مغول","wgTitle":"مغول","wgCurRevisionId":41092828,"wgRevisionId":41092828,"wgArticleId":24339,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است","گروه‌های قومی مرتبط نیازمند تأیید","مقاله‌های دارای واژگان به زبان مغولی","پیوند رده انبار که به صورت محلی تعریف شده است", "اقوام ترک‌تبار","اقوام در مغولستان","تاریخ مغولستان","عشایر مدرن","مغولستان","مغول‌ها"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"مغول","wgRelevantArticleId":24339,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false, "wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q41975","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=[ "ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.16"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/01/Mongolian_man_and_woman.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1536"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/01/Mongolian_man_and_woman.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1024"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="819"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="مغول - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-مغول rootpage-مغول skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="منوی اصلی" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ساخت حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ساخت حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-خاستگاه_مغولان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#خاستگاه_مغولان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>خاستگاه مغولان</span> </div> </a> <ul id="toc-خاستگاه_مغولان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نژاد_مغول" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#نژاد_مغول"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>نژاد مغول</span> </div> </a> <ul id="toc-نژاد_مغول-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-زندگی_مغول" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#زندگی_مغول"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>زندگی مغول</span> </div> </a> <ul id="toc-زندگی_مغول-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مغولان_و_ایران" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#مغولان_و_ایران"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>مغولان و ایران</span> </div> </a> <ul id="toc-مغولان_و_ایران-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تموچین_یا_چنگیزخان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تموچین_یا_چنگیزخان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>تموچین یا چنگیزخان</span> </div> </a> <ul id="toc-تموچین_یا_چنگیزخان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-حمله_مغول" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#حمله_مغول"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>حمله مغول</span> </div> </a> <ul id="toc-حمله_مغول-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جانشینان_چنگیز" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جانشینان_چنگیز"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>جانشینان چنگیز</span> </div> </a> <ul id="toc-جانشینان_چنگیز-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-فهرست_ایلخانان_مغول" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#فهرست_ایلخانان_مغول"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>فهرست ایلخانان مغول</span> </div> </a> <ul id="toc-فهرست_ایلخانان_مغول-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-استقلال_از_چین" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#استقلال_از_چین"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>استقلال از چین</span> </div> </a> <ul id="toc-استقلال_از_چین-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نگارخانه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#نگارخانه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>نگارخانه</span> </div> </a> <ul id="toc-نگارخانه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="فهرست محتوا" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">مغول</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۱۰۹ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-109" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۱۰۹ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Mongole" title="Mongole–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Mongole" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Mongolen" title="Mongolen–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Mongolen" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Pueblos_mongols" title="Pueblos mongols–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Pueblos mongols" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Mongolas" title="Mongolas–انگلیسی باستان" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Mongolas" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="انگلیسی باستان" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84" title="مغول–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="مغول" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%84" title="مونجول–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="مونجول" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Mongoles" title="Mongoles–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Mongoles" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Monqollar" title="Monqollar–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Monqollar" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%BA%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="موغول‌لار–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="موغول‌لار" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB_%D1%85%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Монгол халыҡтары–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Монгол халыҡтары" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Mongol" title="Mongol–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Mongol" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D1%8B" title="Манголы–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Манголы" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D1%86%D0%B8" title="Монголци–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Монголци" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AE%E0%A6%99%E0%A7%8D%E0%A6%97%E0%A7%8B%E0%A6%B2" title="মঙ্গোল–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="মঙ্গোল" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BD%BC%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%94%E0%BD%BC%E0%BC%8D" title="སོག་པོ།–تبتی" lang="bo" hreflang="bo" data-title="སོག་པོ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="تبتی" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Mongoled" title="Mongoled–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Mongoled" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Mongoli" title="Mongoli–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Mongoli" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D1%88%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Монголшууд–Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Монголшууд" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Mongols" title="Mongols–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Mongols" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/M%C3%B9ng-g%C5%AB-c%C5%ADk" title="Mùng-gū-cŭk–چینی مین شرقی" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Mùng-gū-cŭk" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="چینی مین شرقی" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D1%88" title="Монголаш–چچنی" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Монголаш" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="چچنی" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%95%D8%BA%DB%86%D9%84" title="مەغۆل–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="مەغۆل" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Mo%C3%B1%C4%9Follar" title="Moñğollar–ترکی کریمه" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Moñğollar" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ترکی کریمه" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Mongolov%C3%A9" title="Mongolové–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Mongolové" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D1%81%D0%B5%D0%BC" title="Монголсем–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Монголсем" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Mongolwyr" title="Mongolwyr–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Mongolwyr" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Mongoler" title="Mongoler–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Mongoler" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Mongolen" title="Mongolen–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Mongolen" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Mo%C4%9Fol" title="Moğol–Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Moğol" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Mongole" title="Mongole–صُربی سفلی" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Mongole" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="صُربی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%BF%CE%B3%CE%B3%CF%8C%CE%BB%CE%BF%CE%B9" title="Μογγόλοι–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Μογγόλοι" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Mongols" title="Mongols–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Mongols" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Mongoloj" title="Mongoloj–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Mongoloj" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Mongoles" title="Mongoles–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Mongoles" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Mongolid" title="Mongolid–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Mongolid" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Mongol" title="Mongol–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Mongol" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Mongolit" title="Mongolit–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Mongolit" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Mongols" title="Mongols–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Mongols" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Mongoalen" title="Mongoalen–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Mongoalen" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Mong%C3%B3laigh" title="Mongólaigh–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Mongólaigh" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Pobo_mongol" title="Pobo mongol–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Pobo mongol" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/M%C3%B9ng-k%C3%BA-chhu%CC%8Dk" title="Mùng-kú-chhu̍k–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Mùng-kú-chhu̍k" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A0%D7%92%D7%95%D7%9C%D7%99%D7%9D" title="מונגולים–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="מונגולים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2" title="मंगोल–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="मंगोल" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Mongolski_narodi" title="Mongolski narodi–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Mongolski narodi" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Mongolok" title="Mongolok–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Mongolok" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%B6%D5%B2%D5%B8%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Մոնղոլներ–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Մոնղոլներ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Bangsa_Mongol" title="Bangsa Mongol–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Bangsa Mongol" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Mongoli" title="Mongoli–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Mongoli" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A2%E3%83%B3%E3%82%B4%E3%83%AB%E6%B0%91%E6%97%8F" title="モンゴル民族–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="モンゴル民族" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Wong_Mongol" title="Wong Mongol–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Wong Mongol" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A6%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="მონღოლები–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="მონღოლები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Jolma_Mongol" title="Jolma Mongol–Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Jolma Mongol" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D2%A3%D2%93%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Моңғолдар–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Моңғолдар" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-knc mw-list-item"><a href="https://knc.wikipedia.org/wiki/Mongol" title="Mongol–Central Kanuri" lang="knc" hreflang="knc" data-title="Mongol" data-language-autonym="Yerwa Kanuri" data-language-local-name="Central Kanuri" class="interlanguage-link-target"><span>Yerwa Kanuri</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%AA%BD%EA%B3%A8%EC%9D%B8" title="몽골인–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="몽골인" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Mongol" title="Mongol–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Mongol" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D2%A3%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D0%BE%D1%80" title="Моңголдор–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Моңголдор" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Mongoli" title="Mongoli–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Mongoli" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Mongolai" title="Mongolai–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Mongolai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Mongo%C4%BCi" title="Mongoļi–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Mongoļi" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/M%C3%B4ng%C3%B4ly_(vahoaka)" title="Môngôly (vahoaka)–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Môngôly (vahoaka)" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D1%86%D0%B8" title="Монголци–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Монголци" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AE%E0%B4%82%E0%B4%97%E0%B5%8B%E0%B4%B3%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%BC" title="മംഗോളിയർ–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="മംഗോളിയർ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D1%87%D1%83%D1%83%D0%B4" title="Монголчууд–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Монголчууд" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2" title="मंगोल–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="मंगोल" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Orang_Mongol" title="Orang Mongol–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Orang Mongol" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%BD%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%82%E1%80%AD%E1%80%AF" title="မွန်ဂို–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="မွန်ဂို" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%B2" title="मङ्गोल–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="मङ्गोल" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Mongolen_(volk)" title="Mongolen (volk)–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Mongolen (volk)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Mongolar" title="Mongolar–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Mongolar" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Mongolene" title="Mongolene–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Mongolene" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AE%E0%A9%B0%E0%A8%97%E0%A9%8B%E0%A8%B2" title="ਮੰਗੋਲ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਮੰਗੋਲ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Mongo%C5%82owie" title="Mongołowie–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Mongołowie" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%84" title="منگول–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="منگول" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84_%D9%82%D9%88%D9%85" title="مغول قوم–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="مغول قوم" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Mong%C3%B3is" title="Mongóis–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Mongóis" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Mongoli" title="Mongoli–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Mongoli" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D1%8B" title="Монголы–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Монголы" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D2%91%D0%BE%D0%BB%D1%8B" title="Монґолы–Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Монґолы" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D1%83%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Монгуоллар–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Монгуоллар" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A2%E1%B1%B3%E1%B1%9D%E1%B1%9C%E1%B1%B3%E1%B1%9E" title="ᱢᱳᱝᱜᱳᱞ–سانتالی" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱢᱳᱝᱜᱳᱞ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="سانتالی" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Mongols" title="Mongols–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Mongols" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Mongoli" title="Mongoli–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Mongoli" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Mongols" title="Mongols–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Mongols" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Mongoli_(mongolsk%C3%A9_jazyky)" title="Mongoli (mongolské jazyky)–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Mongoli (mongolské jazyky)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Mongoli" title="Mongoli–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Mongoli" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Mongol%C3%ABt" title="Mongolët–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Mongolët" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D0%B8" title="Монголи–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Монголи" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Urang_Mongol" title="Urang Mongol–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Urang Mongol" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Mongoler" title="Mongoler–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Mongoler" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AE%99%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AF%8B%E0%AE%B2%E0%AE%BF%E0%AE%AF_%E0%AE%AE%E0%AE%95%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AE%B3%E0%AF%8D" title="மங்கோலிய மக்கள்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="மங்கோலிய மக்கள்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%A5_(%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%B8%E0%B9%8C)" title="มองโกล (กลุ่มชาติพันธุ์)–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="มองโกล (กลุ่มชาติพันธุ์)" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Mongollar" title="Mongollar–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Mongollar" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Mga_Mongol" title="Mga Mongol–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Mga Mongol" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Mo%C4%9Follar" title="Moğollar–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Moğollar" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%DA%AD%D8%BA%DB%87%D9%84_%D9%85%D9%89%D9%84%D9%84%D9%89%D8%AA%D9%89" title="موڭغۇل مىللىتى–اویغوری" lang="ug" hreflang="ug" data-title="موڭغۇل مىللىتى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="اویغوری" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D0%B8" title="Монголи–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Монголи" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%84" title="منگول–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="منگول" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Mongollar" title="Mongollar–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Mongollar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_M%C3%B4ng_C%E1%BB%95" title="Người Mông Cổ–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Người Mông Cổ" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Mongol_(katawhan)" title="Mongol (katawhan)–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Mongol (katawhan)" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%92%99%E4%BA%BA" title="蒙人–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="蒙人" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A6%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="მონღოლეფი–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="მონღოლეფი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Munggujcuz" title="Munggujcuz–ژوانگی" lang="za" hreflang="za" data-title="Munggujcuz" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="ژوانگی" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%92%99%E5%8F%A4%E6%97%8F" title="蒙古族–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="蒙古族" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E8%92%99%E5%8F%A4%E6%97%8F" title="蒙古族–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="蒙古族" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/B%C3%B4ng-k%C3%B3%CD%98-cho%CC%8Dk" title="Bông-kó͘-cho̍k–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Bông-kó͘-cho̍k" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%92%99%E5%8F%A4%E6%97%8F" title="蒙古族–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="蒙古族" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q41975#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&oldid=41092828" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&id=41092828&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%2585%25D8%25BA%25D9%2588%25D9%2584"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%2585%25D8%25BA%25D9%2588%25D9%2584"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Mongols" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q41975" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox vcard"><caption class="infobox-title fn org">مغول‌ها<br /></caption><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above nickname" style="font-size:115%; font-weight:normal;"><div lang="ru">Монголчууд<style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744541">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style><div class="plainlist"><i>Mongolchuud</i><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744541"><div class="plainlist"><span style="display:inline-block; font-weight:normal; font-family:'Menk Hawang Tig', 'Menk Qagan Tig', 'Menk Garqag Tig', 'Menk Har_a Tig', 'Menk Scnin Tig', 'Oyun Gurban Ulus Tig', 'Oyun Qagan Tig', 'Oyun Garqag Tig', 'Oyun Har_a Tig', 'Oyun Scnin Tig', 'Mongolian BT', 'Mongolian Baiti', 'Noto Sans Mongolian', 'Mongol Usug', 'Mongolian White', 'MongolianScript', 'Code2000', 'Menksoft Qagan'; font-size: 1.1em; line-height: 1em; -ms-writing-mode:tb-lr; writing-mode:tb-lr; -webkit-writing-mode: vertical-lr; writing-mode: vertical-lr; direction:ltr; text-align:left; vertical-align:text-top;">ᠮᠣᠩᠭᠣᠯᠴᠤᠳ</span></div></div></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mongolian_man_and_woman.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Mongolian_man_and_woman.jpg/220px-Mongolian_man_and_woman.jpg" decoding="async" width="220" height="282" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Mongolian_man_and_woman.jpg/330px-Mongolian_man_and_woman.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Mongolian_man_and_woman.jpg/440px-Mongolian_man_and_woman.jpg 2x" data-file-width="510" data-file-height="653" /></a></span><div class="infobox-caption">مرد و زن مغول، اوایل قرن سیزدهم میلادی</div></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color:#b0c4de;">کل جمعیت</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><b>۹٫۵–۱۰ میلیون</b> (۲۰۱۰)</td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color:#b0c4de;">مناطق با جمعیت چشمگیر</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/23px-Flag_of_Mongolia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/35px-Flag_of_Mongolia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Mongolia.svg/46px-Flag_of_Mongolia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مغولستان">مغولستان</a><span class="nowrap">      </span>۲٬۹۲۱٬۲۸۷</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/23px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/35px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/45px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="مغولستان داخلی">مغولستان داخلی</a></th><td class="infobox-data">۵٬۹۸۱٬۸۴۰ (۲۰۱۰)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/35px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/45px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a></th><td class="infobox-data">۶۴۷٬۴۱۷</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/23px-Flag_of_South_Korea.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/35px-Flag_of_South_Korea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/45px-Flag_of_South_Korea.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="کره جنوبی">کره جنوبی</a></th><td class="infobox-data">۳۴٬۰۰۰</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/23px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/35px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/46px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده آمریکا</a></th><td class="infobox-data">۱۵٬۰۰۰–۱۸٬۰۰۰</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/23px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/35px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/46px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قرقیزستان">قرقیزستان</a></th><td class="infobox-data">۱۲٬۰۰۰</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/23px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/35px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/45px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%86%DA%A9" title="جمهوری چک">جمهوری چک</a></th><td class="infobox-data">۷٬۵۱۵</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/23px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/35px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/45px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن">ژاپن</a></th><td class="infobox-data">۵٬۴۰۱</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/23px-Flag_of_Canada.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/35px-Flag_of_Canada.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/46px-Flag_of_Canada.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="کانادا">کانادا</a></th><td class="infobox-data">۵٬۳۵۰</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/23px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/35px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/46px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a></th><td class="infobox-data">۳٬۸۵۲</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/23px-Flag_of_Canada.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/35px-Flag_of_Canada.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/46px-Flag_of_Canada.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="کانادا">کانادا</a></th><td class="infobox-data">۳٬۷۰۱</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/23px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/35px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/45px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a></th><td class="infobox-data">۲٬۸۵۹</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/23px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/35px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/45px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a></th><td class="infobox-data">۲٬۶۴۵</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/23px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/35px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/46px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a></th><td class="infobox-data">۲٬۵۲۳</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/23px-Flag_of_Austria.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/35px-Flag_of_Austria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/45px-Flag_of_Austria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="اتریش">اتریش</a></th><td class="infobox-data">۱٬۹۵۵</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="font-weight:normal;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/23px-Flag_of_Malaysia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/35px-Flag_of_Malaysia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/46px-Flag_of_Malaysia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%B2%DB%8C" title="مالزی">مالزی</a></th><td class="infobox-data">۱٬۵۰۰</td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color:#b0c4de;">زبان‌ها</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%DB%8C" title="زبان مغولی">زبان مغولی</a></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color:#b0c4de;">دین</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data">غالباً <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AA%D8%A8%D8%AA%DB%8C" title="بودیسم تبتی">بودیسم تبتی</a>، پیشینهٔ <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D9%86%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="شمن‌باوری">شمن‌باوری</a><br />اقلیت‌های: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%B3%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="اسلام سنی">اسلام سنی</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="کلیسای ارتدکس شرقی">کلیسای ارتدکس شرقی</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="تائوئیسم">تائوئیسم</a>، <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8_%D8%A8%D9%88%D9%86)&action=edit&redlink=1" class="new" title="مذهب بون) (صفحه وجود ندارد)">بون</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="پروتستانتیسم">پروتستانتیسم</a>.</td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color:#b0c4de;">قومیت‌های وابسته</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%AA%D8%B1%DA%A9" title="مردم ترک">مردم ترک</a>، <a href="/wiki/%D8%AE%D8%AA%D8%A7%DB%8C" class="mw-disambig" title="ختای">ختای</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%B1%DA%86%D9%86" class="mw-redirect" title="جورچن">جورچن</a>(<a href="/wiki/%D9%85%D9%86%DA%86%D9%88" title="منچو">منچو</a>)<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr></tbody></table> <p><b>مُغول</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%DB%8C" title="زبان مغولی">مغولی</a>: <span lang="mn" title="متن به زبان مغولی"><bdi>Монгол، مونگول</bdi></span>) قومیست که سرزمین مادری آنان <a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مغولستان">مغولستان</a> می‌باشد. جمعیت کنونی مغول‌ها حدود ۱۰ میلیون نفر است که بیشتر در مغولستان (۲٫۷ میلیون)، <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a> (۵٫۸ میلیون) و <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> (۱ میلیون) زندگی می‌کنند. بیشتر مغولان پیرو آیین‌های <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AA%D8%A8%D8%AA%DB%8C" title="بودیسم تبتی">بودایی تبتی</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="شمنیسم">شمنیسم</a> هستند و اقلیت‌هایی از آنان <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="مسلمانان">مسلمانان</a> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DB%8C_%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8" class="mw-redirect" title="سنی مذهب">سنی مذهب</a> و تعدادی هم <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="مسیحی">مسیحی</a> هستند و به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%DB%8C" title="زبان مغولی">زبان مغولی</a> تکلم می‌کنند. </p><p>مطابق افسانه‌های مغولی، از آمیزش یک <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%DA%AF" title="گرگ">گرگ</a> خاکستری-آبی با یک <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B2%D9%86_%D8%B2%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="گوزن زرد اروپایی">گوزن زرد</a>، اولین انسان ذکور <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%B4" title="اسطوره آفرینش">زاده شد</a><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> که باتاچی‌خان نام داشت. یازده نسل بعد، دوبون و همسرش الانِ زیبا صاحب دو پسر شدند. دوبون درگذشت و بعد از مرگ او، الان سه پسر دیگر زایید؛ پسرانی که پدرشان موجودی مرموز «به زردی خورشید» بود. پنج پسر دوبون – که ۳ تا از آن‌ها از نسل پدری خداگون بودند – به بزرگسالی که رسیدند، هر کدام قبیله خود را ساختند و این پنج قبیله در کنار هم، قبیله بزرگ‌تر مغول را تشکیل می‌دادند. جوان‌ترین پسر، بودونچار، قبیله <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%AC%DB%8C%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="بورجیگین">بورجیگین</a> را تأسیس کرد که چنگیزخان به همین قبیله تعلق داشت. نتیجه بودونچار که کایدو نام داشت برای بار اول قبایل مغول را تحت یک پرچم متحد کرد.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> زمامداری ۵۰۸ سالهٔ <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D9%81%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="خلفای عباسی">خلفای عباسی</a> با <a href="/wiki/%D8%B3%D9%82%D9%88%D8%B7_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF_(%DB%B1%DB%B2%DB%B5%DB%B8)" title="سقوط بغداد (۱۲۵۸)">تسخیر بغداد</a> توسط مغولان به پایان رسید به جز در مصر که قبلاً شاخه از حکومت عباسی بود.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="خاستگاه_مغولان"><span id=".D8.AE.D8.A7.D8.B3.D8.AA.DA.AF.D8.A7.D9.87_.D9.85.D8.BA.D9.88.D9.84.D8.A7.D9.86"></span>خاستگاه مغولان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: خاستگاه مغولان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>افسانه‌هایی که در بارهٔ نژاد مغولان در «تاریخ سرّی» آمده و در زمان جهانگشایی آنان تنظیم شده است، حکایت از آن دارد که نژاد مغولان از یک <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%DA%AF" title="گرگ">گرگ</a> نر و یک گوزن ماده پدید آمده است. دیوید مورگان معتقد است که کشور کنونی مغولستان، خاستگاه نژاد مغول بوده است.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نژاد_مغول"><span id=".D9.86.DA.98.D8.A7.D8.AF_.D9.85.D8.BA.D9.88.D9.84"></span>نژاد مغول</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: نژاد مغول"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سرزمین <a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مغولستان">مغولستان</a> آب و هوای سرد و خشک دارد و با بادهای سرد و شدید همراه است. این منطقه یکی از سهمگین‌ترین و سخت‌ترین آب و هواهای جهان را دارد. </p><p>مغولان صورتی پهن، بینی خمیده، گونه‌های برجسته، چشمانی بدون شکاف و ضخیم و دارای پوست در گوشه چشم، لبانی ستبر، ریشی کم‌مایه، موهای سیاه و پوستی تیره که آفتاب، باد و سرما آن را سوزانیده است دارند. قد آنان متوسط و بالاتنه‌شان درشت و پهن است که روی ساق‌هایی خمیده قرار دارد.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="زندگی_مغول"><span id=".D8.B2.D9.86.D8.AF.DA.AF.DB.8C_.D9.85.D8.BA.D9.88.D9.84"></span>زندگی مغول</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: زندگی مغول"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:A_Mongolian_lady_sits_for_her_portrait_before_a_Chinese_photographer_(cropped).png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/A_Mongolian_lady_sits_for_her_portrait_before_a_Chinese_photographer_%28cropped%29.png/220px-A_Mongolian_lady_sits_for_her_portrait_before_a_Chinese_photographer_%28cropped%29.png" decoding="async" width="220" height="394" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/A_Mongolian_lady_sits_for_her_portrait_before_a_Chinese_photographer_%28cropped%29.png/330px-A_Mongolian_lady_sits_for_her_portrait_before_a_Chinese_photographer_%28cropped%29.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/A_Mongolian_lady_sits_for_her_portrait_before_a_Chinese_photographer_%28cropped%29.png/440px-A_Mongolian_lady_sits_for_her_portrait_before_a_Chinese_photographer_%28cropped%29.png 2x" data-file-width="3130" data-file-height="5600" /></a><figcaption>یک اشراف زاده مغول</figcaption></figure> <p>مغولان در خیمه‌های نمدی به نام یورت زندگی می‌کردند. یورت‌ها از یک چارچوب چوبی سبک و پوششی از نمد برای محافظت از سرما تشکیل می‌شد. این خانه‌ها برای زندگی کوچ نشینی مناسب بود؛ و اجزاء داخل آن را به‌طور منظم در آن می‌چیدند؛ و زنان مغول مسئول جمع‌آوری تاپاله و افروختن آتش بودند. </p><p>صنایع مغولان پیشرفته نبود، قبایل گاری‌ها و چوخ‌های چوبی می‌ساختند و برای ساخت سلاح و ابزار، بر روی فلزات کار ساده‌ای انجام می‌دادند. مردان کمان، کیسهٔ چرمی و زین درست می‌کردند. کوچ‌نشینان اگر به چیزی علاقه داشته ولی نمی‌توانستند آن را بسازند برای دستیابی به آن داد و ستد می‌کردند یا گهگاه از جوامع اسکان یافته می‌دزدیدند. گاه گروهی از سواران به روستاهای چینی حمله کرده و زنان، حیوانات و کالاهایشان را با خویش می‌بردند. «در ۱۹۲ پیش از میلاد گروهی از مهاجمان کوچ نشین به روستایی در چین حمله کرده و زنی به نام کائی یان که به دانش و شاعری شهرت داشت را به اسارت گرفتند» مغولان به‌ویژه شیفتهٔ کالاهایی بودند که نمی‌توانستند درستشان کنند، همانند طلا، نقره و ابریشم؛ می‌توان گفت، مغولان زندگی خویش را به عنوان رمه‌دار و شکارچی می‌گذراندند. گاهی سلاح برداشته به لشکرکشی و غارت سرزمین‌های ثروتمند چین دست می‌زدند. سده‌ها بود گروه‌های سواران کوچ‌نشین به روستاها و شهرهای چین و بیرون <a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مغولستان">مغولستان</a> می‌تاختند و شهرهای حدود چین را غارت می‌کردند. چینی‌ها به این سواران خشن از روی استهزاء نپخته می‌گفتند. مغولان به‌عنوان کوچ‌نشین خویش را مافوق قوم‌های اسکان یافته و شیوه‌های دیگر زندگی به‌شمار می‌آوردند. </p><p>چینیان برای اجتناب از تهاجم قبایل دشتِ پهناور، به قبایل نیرومند رشوه می‌دادند و آنان را ترغیب می‌کردند تا به گروه‌های دیگر آزار رسانند. چینیان با سیاست تفرقه انداز و حکومت کن، به ایجاد ناهماهنگی در میان قبایل کمک کرده و آنان را در حالت ستیز با یکدیگر نگه می‌داشتند. به امید اینکه بتوانند با ایجاد منازعات میان قبایلِ این دشت پهناور از اتحادشان و پیش آمدن تهدیدی جدی از سوی ایشان جلوگیری کنند؛ این سیاست تا سدهٔ دوازدهم مؤثر بود تا این‌که چنگیز به آنان یورش برد. </p><p>کراکوس اهل گنجک مورخ ارمنی که به دست مغولان اسیر شد و به عنوان منشی وادار به خدمت به آنها گردید، در مورد ظاهر ژولیده و عادات غذا خوردن مغولان به اظهار نظر پرداخته که در کتاب چنگیزخان اثر مایکل هوانگ به چاپ رسیده است. «آنها زشت و ترسناک به نظر می‌رسیدند، ریش نداشتند هرچند روی گونه‌ها و بالای لب‌های بعضی‌هایشان موهای اندکی روییده بود. چشمانشان تنگ و کشیده بود و صدایشان تیز و کر کننده؛ زندگی آنها خیلی سخت بود. آنها افراد بی‌باکی بودند. هنگامی که فرصت داشتند، دائماً می‌خوردند و حریصانه می‌نوشیدند؛ اگر چنین فرصتی نداشتند، در خوردن و نوشیدن امساک می‌کردند. همه موجودات زنده را چه تمیز چه کثیف می‌خوردند و آنچه را که بیش از همه دوست داشتند گوشت اسب بود. تکه‌های کلفتی از گوشت اسب را می‌بریدند و می‌جوشاندند یا بدون نمک کباب می‌کردند…. بعضی از آنان مانند شتران به‌صورت دو زانو و بقیه به‌صورت چهار رانو می‌نشستند و غذا می‌خوردند…».<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مغولان_و_ایران"><span id=".D9.85.D8.BA.D9.88.D9.84.D8.A7.D9.86_.D9.88_.D8.A7.DB.8C.D8.B1.D8.A7.D9.86"></span>مغولان و ایران</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: مغولان و ایران"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744652">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">همچنین ببینید: <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%BA%D9%84" class="mw-redirect" title="ایل مغل">ایل مغل</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%BA%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان مغلی">زبان مغلی</a>، و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%DB%8C" title="زبان مغولی">زبان مغولی</a></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mongols-map.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Mongols-map.png/300px-Mongols-map.png" decoding="async" width="300" height="249" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Mongols-map.png/450px-Mongols-map.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Mongols-map.png/600px-Mongols-map.png 2x" data-file-width="1801" data-file-height="1495" /></a><figcaption>پراکندگی کنونی نژاد مغول و مرزهای <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84" title="امپراتوری مغول">امپراتوری مغول</a> (به رنگ سرخ)</figcaption></figure> <p>تا پیش از ظهور <a href="/wiki/%DA%86%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2_%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="چنگیز خان">چنگیز خان</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="ایرانی‌ها">ایرانی‌ها</a>، <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چینی‌ها</a>، و سایر قوم‌های همسایه به مغولان، <b>تتر</b> یا <b><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="تاتار">تاتار</a></b> می‌گفتند و اصلاً سخنی از واژهٔ مغول در میان نبوده است. مغولان تا زمان چنگیز به صورت قبایلی پراکنده زندگی می‌کردند که باعث وحشت و زحمت هم‌سایگان‌شان بودند. </p><p>چنگیز خان در اواخر سده ششم خورشیدی (اوایل سده هفتم قمری) قبایل مغول را یک‌پارچه کرد و با نیروی آنان و برخی از اقوام <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9" class="mw-redirect" title="مردمان ترک">ترک</a>، نیروی جنگی سهم‌گینی ایجاد نمود که بیشترِ <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="آسیا">آسیا</a> و شرق <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپا</a> را به تصرف خود درآورد. جانشینان چنگیز تا بیش از یک سده بر مناطق پهناوری از آسیا و باختر اروپا (ازجمله <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a>) حکمرانی می‌کردند، ولی کم‌کم از قدرت آنان کاسته شد و مقهور (شکست‌خورده) ملل زیر فرمان خود شدند. حکومت مغولان در ایران با عنوان <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="ایلخانان">ایلخانان</a> بیش از یک قرن حکومت کردند.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تموچین_یا_چنگیزخان"><span id=".D8.AA.D9.85.D9.88.DA.86.DB.8C.D9.86_.DB.8C.D8.A7_.DA.86.D9.86.DA.AF.DB.8C.D8.B2.D8.AE.D8.A7.D9.86"></span>تموچین یا چنگیزخان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: تموچین یا چنگیزخان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2_%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="چنگیز خان">تموچین</a> سال ۱۱۶۷ میلادی در یک خانواده آهنگر به دنیا آمد. نام او هم‌ریشه از تمور به معنی آهن بوده و پدرش <a href="/wiki/%DB%8C%D8%B3%D9%88%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B1" title="یسوکای بهادر">یسوکای بهادر</a> نام داشت و یک آهنگر بود. یک برادرش تموجه و یک خواهرش تمولون نام داشتند که نام آنها هم از ریشهٔ تمور است. پدرش رئیس قبیلهٔ قیات <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%AC%DB%8C%DA%AF%DB%8C%D9%86" title="بورجیگین">بورجیگین</a> بود که بیشتر آنان با قبیلهٔ تایجیوت خویشاوند بودند؛ و در کرانهٔ رود اونون سکنی گزیده بودند. یسوکای در جنگ مهارت زیادی داشت، موقعی که از یک جنگ برمی‌گشت با هوئلون مادر تموچین که از قبیله مرکیت بود، برخورد کرد و باعث ازدواج یسوکای با هوئلون شد، ثمره این ازدواج یک دختر بنام تمولون (خواهر بزرگ) تموچین و سه برادر دیگر؛ جوچی قسار، قاجیون و تموجه بود و آنها دو برادر ناتنی به نام‌های بختر و بلوقتای نیز داشتند که از همسر دوم یسوکای بهادر بودند. </p><p>اجداد چنگیز و طوایف مطیع‌شان مدت‌ها پیش از یسوکای، خراجگزارِ امپراتوران چین شمالی بودند و با اکراه شدید به چینی‌ها باج می‌دادند. یسوکای در روزهای ریاستش؛ طوایف مغول همجوار یورت را به اطاعت درآورده بود و تا آنجا اقتدار پیدا کرده بود که امپراتور چین از قدرت او وحشت داشت و جماعتی را به مانع شدنش روان کرد که یسوکای پیروز شده و به زودی درکارها مستقل شد. </p><p>تموچین و برادرانش در اردویی در نزدیکی ساحل رود اونون مهارت‌های جنگی مانند اسب سواری و تیراندازی را آموختند. در یکی از مراسم‌ها به نام آندا (سوگند) تموچین با جاموقه آشنا می‌شود و از آن پس برادر خوانده یک دیگر می‌شوند. آندا (سوگند) یکی از رسم‌های رایج بین مغولان که منجر به برادرخواندگی می‌شود. آن‌ها استخوان‌های گوسفند را به عنوان یادگار به یکدیگر داده و سوگند دوستی ابدی یاد می‌کنند. به این ترتیب دو دوست از قبایل جداگانه همدیگر را برادر می‌خواندند و یکدیگر را آندا می‌نامیدند. سپس با رد و بدل کردن هدیه‌های بین خود به آن رسمیت می‌بخشیدند. آنداها برای فرزندان یک دیگر پدرخوانده می‌شدند و در سختی‌های زندگی به همدیگر کمک می‌کردند. یاد شده است که تموچین تیری به جاموقه می‌دهد که پیکان آن از چوب سرو تراشیده شده بود و جاموقه هم تیری از شاخ گوساله به تموچین می‌دهد که سوراخ‌هایی در آن کنده شده، که وقتی پرتاب می‌شد فریاد «صفیر» می‌کشید. وقتی که تموچین نه سال داشت پدرش یسوکای در جستجوی نامزدی برای او بود، یسوکای پس از جستجوی فراوان دختری از قبیلهٔ اونگیرات به نام بورته که یک سال از تموچین بزرگ‌تر بود انتخاب کرد که <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%87" title="جهیزیه">جهیزیه</a> گران بهایی داشت. <a href="/wiki/%DB%8C%D8%B3%D9%88%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B1" title="یسوکای بهادر">یسوکای</a> گفته بود که یک سال پیش از <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC" title="ازدواج">ازدواج</a> تموچین را در قبیلهٔ همسرش بگذارد؛ بنابراین یسوکای پسرش را یک سال در طایفهٔ بورته گذاشت. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="حمله_مغول"><span id=".D8.AD.D9.85.D9.84.D9.87_.D9.85.D8.BA.D9.88.D9.84"></span>حمله مغول</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: حمله مغول"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="سلطان محمد خوارزمشاه">سلطان محمد خوارزمشاه</a> که پس از فتوحات <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="آسیای مرکزی">آسیای مرکزی</a> و برانداختن <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="قراختائیان">قراختائیان</a> به فکر تسخیر <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ترکستان">ترکستان</a> و چین افتاده بود، چون شنید که چنگیزخان سرزمین‌های ایغور را به تصرف خویش درآورده و بر <a href="/wiki/%D9%BE%DA%A9%D9%86" title="پکن">پکن</a> پایتخت چین مسلط گردیده، بیمناک شد. او برای تحقیق نمایندگانی به ریاست سید آجل <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بهاءالدین رازی (صفحه وجود ندارد)">بهاءالدین رازی</a> به نزد چنگیز فرستاد. چنگیز فرستادگان را به احترام پذیرفت و توسط آنان پیغام فرستاد که مایل است بین دو کشور باب تجارت باز باشد. </p><p>در سال ۶۱۵ ق. (۵۹۷ خ) فرستادهٔ چنگیز با سلطان محمد خوارزمشاه پیمان‌نامه‌ای بست و پس از عقد این قرارداد بود که چنگیز هدایایی برای سلطان محمد و بازرگانانی با اموال فراوان به طرف سرزمین‌های اسلامی روانه ساخت. اینالجق معروف به <a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="غایرخان">غایرخان</a> حاکم شهر <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%8F%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="اُترار (صفحه وجود ندارد)">اترار</a> که از خویشاوندان مادری سلطان محمد خوارزمشاه بود به اموال آنان طمع بست و به بهانهٔ اینکه جاسوس هستند تمام آنها را کشت و مالشان را تصرف کرد. فقط یک‌نفر از آنها از مهلکه گریخت و چنگیزخان را از ماجرا آگاه ساخت. پس از این واقعه چنگیز هیأتی به دربار خوارزمشاه فرستاد و تسلیم غایرخان و جبران خسارت را تقاضا کرد، ولی سلطان محمد آن فرستادگان را نیز کشت و با این عمل بی‌خردانهٔ خود راه و بهانهٔ حملهٔ مغول‌ها را به سوی سرزمین‌های اسلامی هموار ساخت. </p><p>در اواخر سال ۶۱۵ ق. چنگیز خشمگین و کینه‌جو با تمام قوای خویش برای گرفتن انتقام به سرزمین‌های <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="خوارزمشاهیان">خوارزمشاهی</a> حمله‌ور شد. او سپاه خود را چهار قسمت کرد: </p> <ul><li>دستهٔ اول را به دو پسر خود <a href="/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%AA%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جغتای‌خان">جغتای</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="اکتای">اکتای</a> سپرد و آنان را مأمور فتح <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="اترار">اترار</a> کرد.</li> <li>دستهٔ دوم را به پسر دیگرش <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%AC%DB%8C" class="mw-redirect" title="جوجی">جوجی</a> سپرد و مأمور فتح شهرهای کنار <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%B3%DB%8C%D8%AD%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="رود سیحون">رود سیحون</a> نمود.</li> <li>دستهٔ سوم را برای فتح <a href="/wiki/%D8%AE%D8%AC%D9%86%D8%AF" title="خجند">خجند</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%DA%A9%D8%AA" class="mw-redirect" title="فناکت">فناکت</a> روانه ساخت.</li> <li>دستهٔ چهارم را که قسمت اعظم سپاه بود خود برعهده گرفت.</li></ul> <p>و بدین ترتیب از هر طرف شهرهای <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="خراسان">خراسان</a> را محاصره کرد و بیشتر آن را ویران ساخت و با خاک یکسان کرد. </p><p><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="سلطان محمد خوارزمشاه">سلطان محمد خوارزمشاه</a> بدون هیچ مقاومتی در مقابل لشکر مغول از شهری به شهری دیگر می‌گریخت تا سرانجام در اواخر سال ۶۱۷ ق. به <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D8%A8%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="جزیره آبسکون">جزیره آبسکون</a> رسید و همان‌جا در سیه‌روزی مرد. در سال ۶۱۸ ق. چند ماه پس از مرگ او، <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AC" title="گرگانج">گرگانج</a> پایتخت معروف و قدیم <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85" title="خوارزم">خوارزم</a> توسط مغول فتح شد و ساکنان آن کشته شدند. سپس یک یک شهرهای خراسان از پی هم سقوط کردند و مردم آن شهرها نیز قتل‌عام شدند. تنها کسی که در این گیرودار فکر مقاومت در سر داشت <a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%86%DA%A9%D8%A8%D8%B1%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="جلال الدین منکبرنی">جلال الدین منکبرنی</a> پسر سلطان محمد بود. او با سپاه اندکی که در اختیار داشت در بعضی نقاط لشکر مغول را شکست داد، ولی اختلاف شمار سپاهیان وی و حملات پی‌درپی مغول دیگر قدرت مقاومت را از وی سلب کرد و سرانجام در غرب ایران به دست یکی از کردها کشته شد. بدین ترتیب کشور ایران به دست قوم مغول تسخیر شد و چنگیز به قصد مراجعت به <a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مغولستان">مغولستان</a> به <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%B1" title="ماوراءالنهر">ماوراءالنهر</a> رفت و در سال ۶۲۰ ق. با پسرانش در کنار رود سیحون مجلس مشاوره‌ای ترتیب داد تا دربارهٔ ادارهٔ سرزمین‌های تسخیرشده تصمیماتی بگیرند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جانشینان_چنگیز"><span id=".D8.AC.D8.A7.D9.86.D8.B4.DB.8C.D9.86.D8.A7.D9.86_.DA.86.D9.86.DA.AF.DB.8C.D8.B2"></span>جانشینان چنگیز</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: جانشینان چنگیز"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>چنگیز خان در سال ۶۲۱ <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D8%AC%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="گاه‌شماری هجری قمری">ه‍. ق</a> با همه پسرانش بجز <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%AC%DB%8C" class="mw-redirect" title="جوجی">جوجی</a> که به دشت <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B4%D8%AA_%D9%82%D8%A8%DA%86%D8%A7%D9%82" title="دشت قبچاق">قبچاق</a> رفته بود به مغولستان رسید و پس از غلبه بر پادشاه <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%86%DA%AF%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="تنگت (صفحه وجود ندارد)">تنگت</a> واقع در شمال <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%AA" title="تبت">تبت</a> در سال ۶۲۴ ه‍.ق به سن ۷۲ سالگی درگذشت. پس از مرگ چنگیز پسرش <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%AA%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اوکتای خان">اوکتای قاآن</a> به وصیت پدر جانشین وی گردید. پس از اوکتای قاآن پسرش <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D9%88%DA%A9_%D8%AE%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="گویوک خان">گویوک خان</a> (۶۳۹–۶۴۷ ه‍.ق) و پس از او <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%DA%AF%D9%88_%D8%AE%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="منگو خان">منگو خان</a> (۶۴۸–۶۵۷ ه‍.ق) به خانی نشستند. در دوره منگو قاآن، <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D8%A7%DA%A9%D9%88" class="mw-redirect" title="هولاکو">هولاکو</a> مأمور تکمیل <a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84" title="فتوحات مغول">فتوحات مغول</a> در ایران و سایر نواحی غربی آسیا شد. در فاصله میان تسلط مغول بر مشرق ایران و حمله <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D8%A7%DA%A9%D9%88" class="mw-redirect" title="هولاکو">هولاکو</a> به ایران، سرزمین‌های فتح شده را حاکمان مغولی که از جانب خانان مغول تعیین می‌شدند با راهنمایی و مشاورت وزرای ایرانی، مانند <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B1%D9%81_%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شرف الدین خوارزمی (صفحه وجود ندارد)">شرف الدین خوارزمی</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%A7_%D9%85%D9%84%DA%A9_%D8%AC%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="عطا ملک جوینی">عطا ملک جوینی</a> اداره می‌کردند. </p><p><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D8%A7%DA%A9%D9%88" class="mw-redirect" title="هولاکو">هولاکو</a> که برادر <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%82%D8%A7%D8%A2%D9%86" title="منگوقاآن">منگوقاآن</a> و پسر <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="تولی خان">تولی خان</a> پسر چنگیز بود، در طی حملات مکرر خود <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="اسماعیلیه">اسماعیلیه</a> را سرکوب و روستاهای آنان را ویران ساخت و سپس <a href="/wiki/%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="بغداد">بغداد</a> را فتح کرد و با کشتن خلیفه <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%B5%D9%85_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="مستعصم عباسی">مستعصم عباسی</a> به خلافت ۵۲۵ ساله <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="عباسیان">عباسیان</a> خاتمه داد و پس از فتح بغداد، شهرهای <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a> و همچنین <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a> و شهرهای <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D8%BA%DB%8C%D8%B1" title="آسیای صغیر">آسیای صغیر</a> را تصرف کرد. </p><p>در سال ۶۶۱ه‍.ق <a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D8%A7%D8%A2%D9%86" class="mw-redirect" title="قوبیلای قاآن">قوبیلای قاآن</a> که به‌جای منگو قاآن نشسته بود سلسله <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D8%A2%D9%86" title="دودمان یوآن">یوآن</a> را در <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a> تأسیس کرد و سلطنت تمام ایران و <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="بین‌النهرین">بین‌النهرین</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%85_(%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86)" title="شام (سرزمین)">شام</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D8%BA%DB%8C%D8%B1" title="آسیای صغیر">آسیای صغیر</a> را به هولاکو واگذار کرد و بدین ترتیب جانشینان چنگیز سلسله‌ای در ایران تشکیل دادند که به <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="ایلخانان">ایلخانان</a> مغول معروف است. هولاکو در سال ۶۶۳ ه‍.ق پس از آنکه در همه جنگ‌ها از <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D8%AD%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="جیحون">جیحون</a> تا مرز <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a> پیروز شده بود و آن نواحی را تحت فرمان درآورده بود درگذشت. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="فهرست_ایلخانان_مغول"><span id=".D9.81.D9.87.D8.B1.D8.B3.D8.AA_.D8.A7.DB.8C.D9.84.D8.AE.D8.A7.D9.86.D8.A7.D9.86_.D9.85.D8.BA.D9.88.D9.84"></span>فهرست ایلخانان مغول</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: فهرست ایلخانان مغول"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پس از <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D8%A7%DA%A9%D9%88" class="mw-redirect" title="هولاکو">هولاکو</a>، خانان مغول به ترتیب زیر به فرمانروایی رسیدند: </p><p>۱- <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%82%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اباقاخان">اباقاخان</a> پسر هولاکو که در ۶۶۳ جلوس کرد و در ۶۸۰ه‍.ق وفات یافت. </p><p>۲-سلطان <a href="/wiki/%D8%AA%DA%AF%D9%88%D8%AF%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="تگودار">تگودار</a> پسر هولاکو (۶۸۰–۶۸۳ ه‍.ق). </p><p>۳-<a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="ارغون‌خان">ارغون</a> پسر اباقاخان (۶۸۳–۶۹۰ ه‍.ق). </p><p>۴- <a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%88" class="mw-redirect" title="گیخاتو">گیخاتو</a> پسر اباقاخان (۶۹۰–۶۹۴ ه‍.ق). </p><p>۵- <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%88" title="بایدو">بایدو</a> پسر طرغای بن مغول که در ۶۹۴ه‍.ق کشته شد. </p><p>۶- <a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="غازان‌خان">غازان‌خان</a> پسر ارغون (۶۹۴–۷۰۲ ه‍.ق). </p><p>۷- <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D9%86%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D9%88" class="mw-redirect" title="محمد خدابنده الجایتو">سلطان محمد خدابنده</a> اولجایتو پسر ارغون (۷۰۲–۷۱۶ ه‍.ق). </p><p>۸- <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سلطان ابوسعید بهادرخان">سلطان ابوسعید بهادرخان</a> پسر اولجایتو (۷۱۶–۷۳۶ ه‍.ق). </p><p>پس از مرگ <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="ابوسعید بهادرخان">ابوسعید بهادرخان</a> ضعف و انحطاط در سلطنت <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="ایلخانان">ایلخانان</a> آشکار شد و سرزمین‌های ایلخانان دچار تجزیه و تفرقه گردید. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="استقلال_از_چین"><span id=".D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.82.D9.84.D8.A7.D9.84_.D8.A7.D8.B2_.DA.86.DB.8C.D9.86"></span>استقلال از چین</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: استقلال از چین"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اولین کس از این طایفه که توانست یوغ بندگی و فرمان‌برداری را بشکند «<a href="/wiki/%DB%8C%D8%B3%D9%88%DA%A9%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="یسوکای">یسوکای</a>» پدر چنگیز رئیس طایفه قیات از قبایل مغول بود. وی نه تنها توانست عده‌ای از طوایف مغول را به اطاعت درآورد، بلکه بعضی از طایفه‌های تاتار را در مشرق نیز شکست داد و در جنگ‌های طایفه‌های کرائیت نیز شرکت کرد و پادشاه آن قوم را در برابر دشمنانش تقویت نمود و با او طرح اتحاد و برادری ریخت. </p><p>پسر بزرگتر یسوگای که «تموجین» نام داشت، یعنی «آهنین» پس از مرگ پدر جانشین وی شد و بزودی کلیه قبایل مغول و تاتار را تحت اطاعت درآورد و حتی بر قبایل مسیحی کرائیت نیز غلبه یافت و به «چنگیزخان» مشهور گردید. چنگیز در حدود ۶۰۰ه‍.ق قبایل عیسوی «نایمان» را تحت فرمان خود درآورد و در سال ۶۰۳ه‍.ق قوم «قرقیز» و پس از آن طایفه‌های «ایغور» را مجبور به اطاعت کرد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نگارخانه"><span id=".D9.86.DA.AF.D8.A7.D8.B1.D8.AE.D8.A7.D9.86.D9.87"></span>نگارخانه</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: نگارخانه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mongolian_Musician.jpg" class="mw-file-description" title="نوازنده مغول"><img alt="نوازنده مغول" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Mongolian_Musician.jpg/90px-Mongolian_Musician.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Mongolian_Musician.jpg/135px-Mongolian_Musician.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Mongolian_Musician.jpg/180px-Mongolian_Musician.jpg 2x" data-file-width="897" data-file-height="1196" /></a></span></div> <div class="gallerytext">نوازنده مغول</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Dongxiang_minority_student.jpg" class="mw-file-description" title="پسران مغول"><img alt="پسران مغول" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Dongxiang_minority_student.jpg/120px-Dongxiang_minority_student.jpg" decoding="async" width="120" height="86" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Dongxiang_minority_student.jpg/180px-Dongxiang_minority_student.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Dongxiang_minority_student.jpg/240px-Dongxiang_minority_student.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1153" /></a></span></div> <div class="gallerytext">پسران مغول</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:MongolianDance.JPG" class="mw-file-description" title="زن مغول"><img alt="زن مغول" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/MongolianDance.JPG/80px-MongolianDance.JPG" decoding="async" width="80" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/MongolianDance.JPG/120px-MongolianDance.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/MongolianDance.JPG/160px-MongolianDance.JPG 2x" data-file-width="400" data-file-height="600" /></a></span></div> <div class="gallerytext">زن مغول</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mongol_soldiers_by_Rashid_al-Din_1305.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Mongol_soldiers_by_Rashid_al-Din_1305.JPG/120px-Mongol_soldiers_by_Rashid_al-Din_1305.JPG" decoding="async" width="120" height="117" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Mongol_soldiers_by_Rashid_al-Din_1305.JPG/180px-Mongol_soldiers_by_Rashid_al-Din_1305.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Mongol_soldiers_by_Rashid_al-Din_1305.JPG/240px-Mongol_soldiers_by_Rashid_al-Din_1305.JPG 2x" data-file-width="1022" data-file-height="997" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Annushka_by_I.Argunov_(1767,_Kuskovo).jpg" class="mw-file-description" title="دختر مغول"><img alt="دختر مغول" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Annushka_by_I.Argunov_%281767%2C_Kuskovo%29.jpg/99px-Annushka_by_I.Argunov_%281767%2C_Kuskovo%29.jpg" decoding="async" width="99" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Annushka_by_I.Argunov_%281767%2C_Kuskovo%29.jpg/148px-Annushka_by_I.Argunov_%281767%2C_Kuskovo%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Annushka_by_I.Argunov_%281767%2C_Kuskovo%29.jpg/198px-Annushka_by_I.Argunov_%281767%2C_Kuskovo%29.jpg 2x" data-file-width="856" data-file-height="1039" /></a></span></div> <div class="gallerytext">دختر مغول</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D0%91%D1%83%D1%80%D1%8F%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%87%D0%B8%D0%BA.JPG" class="mw-file-description" title="پسر مغول"><img alt="پسر مغول" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/%D0%91%D1%83%D1%80%D1%8F%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%87%D0%B8%D0%BA.JPG/85px-%D0%91%D1%83%D1%80%D1%8F%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%87%D0%B8%D0%BA.JPG" decoding="async" width="85" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/%D0%91%D1%83%D1%80%D1%8F%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%87%D0%B8%D0%BA.JPG/127px-%D0%91%D1%83%D1%80%D1%8F%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%87%D0%B8%D0%BA.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/%D0%91%D1%83%D1%80%D1%8F%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%87%D0%B8%D0%BA.JPG/170px-%D0%91%D1%83%D1%80%D1%8F%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%87%D0%B8%D0%BA.JPG 2x" data-file-width="2742" data-file-height="3869" /></a></span></div> <div class="gallerytext">پسر مغول</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D0%A7%D0%B0%D0%B5%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%B5_%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D0%B2.jpg" class="mw-file-description" title="خانواده مغول"><img alt="خانواده مغول" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/%D0%A7%D0%B0%D0%B5%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%B5_%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D0%B2.jpg/120px-%D0%A7%D0%B0%D0%B5%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%B5_%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D0%B2.jpg" decoding="async" width="120" height="76" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/%D0%A7%D0%B0%D0%B5%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%B5_%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D0%B2.jpg/180px-%D0%A7%D0%B0%D0%B5%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%B5_%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D0%B2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/%D0%A7%D0%B0%D0%B5%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%B5_%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D0%B2.jpg/240px-%D0%A7%D0%B0%D0%B5%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%B5_%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%BC%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D0%B2.jpg 2x" data-file-width="662" data-file-height="420" /></a></span></div> <div class="gallerytext">خانواده مغول</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Navaanneren.jpg" class="mw-file-description" title="مغول"><img alt="مغول" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Navaanneren.jpg/87px-Navaanneren.jpg" decoding="async" width="87" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Navaanneren.jpg/130px-Navaanneren.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Navaanneren.jpg/174px-Navaanneren.jpg 2x" data-file-width="480" data-file-height="662" /></a></span></div> <div class="gallerytext">مغول</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Naadam_women_archery.jpg" class="mw-file-description" title="زنان تیرانداز مغول"><img alt="زنان تیرانداز مغول" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Naadam_women_archery.jpg/90px-Naadam_women_archery.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Naadam_women_archery.jpg/135px-Naadam_women_archery.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Naadam_women_archery.jpg/180px-Naadam_women_archery.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="2560" /></a></span></div> <div class="gallerytext">زنان تیرانداز مغول</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sukhbaatar.jpg" class="mw-file-description" title="مغول"><img alt="مغول" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Sukhbaatar.jpg/118px-Sukhbaatar.jpg" decoding="async" width="118" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Sukhbaatar.jpg/176px-Sukhbaatar.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Sukhbaatar.jpg/235px-Sukhbaatar.jpg 2x" data-file-width="502" data-file-height="512" /></a></span></div> <div class="gallerytext">مغول</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:YanjmaaAndSukhbaatar.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/YanjmaaAndSukhbaatar.jpg/90px-YanjmaaAndSukhbaatar.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/YanjmaaAndSukhbaatar.jpg/135px-YanjmaaAndSukhbaatar.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/YanjmaaAndSukhbaatar.jpg/180px-YanjmaaAndSukhbaatar.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1601" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Asashoryu_Jan08_crop.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Asashoryu_Jan08_crop.JPG/90px-Asashoryu_Jan08_crop.JPG" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Asashoryu_Jan08_crop.JPG/135px-Asashoryu_Jan08_crop.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Asashoryu_Jan08_crop.JPG/180px-Asashoryu_Jan08_crop.JPG 2x" data-file-width="185" data-file-height="246" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:YesheDorje.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/YesheDorje.jpg/97px-YesheDorje.jpg" decoding="async" width="97" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/YesheDorje.jpg/146px-YesheDorje.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/YesheDorje.jpg/194px-YesheDorje.jpg 2x" data-file-width="486" data-file-height="600" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:YuanEmperorAlbumKhubilaiPortrait.jpg" class="mw-file-description" title="قوبلای‌خان"><img alt="قوبلای‌خان" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/YuanEmperorAlbumKhubilaiPortrait.jpg/96px-YuanEmperorAlbumKhubilaiPortrait.jpg" decoding="async" width="96" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/YuanEmperorAlbumKhubilaiPortrait.jpg/144px-YuanEmperorAlbumKhubilaiPortrait.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/YuanEmperorAlbumKhubilaiPortrait.jpg/192px-YuanEmperorAlbumKhubilaiPortrait.jpg 2x" data-file-width="3221" data-file-height="4018" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A8%D9%84%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="قوبلای‌خان">قوبلای‌خان</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:YuanEmperorAlbumGenghisPortrait.jpg" class="mw-file-description" title="چنگیزخان"><img alt="چنگیزخان" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/YuanEmperorAlbumGenghisPortrait.jpg/94px-YuanEmperorAlbumGenghisPortrait.jpg" decoding="async" width="94" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/YuanEmperorAlbumGenghisPortrait.jpg/142px-YuanEmperorAlbumGenghisPortrait.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/YuanEmperorAlbumGenghisPortrait.jpg/189px-YuanEmperorAlbumGenghisPortrait.jpg 2x" data-file-width="3180" data-file-height="4040" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="چنگیزخان">چنگیزخان</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:S%C3%BCkhbaataryn_Yanjmaa.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/S%C3%BCkhbaataryn_Yanjmaa.jpg/90px-S%C3%BCkhbaataryn_Yanjmaa.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/S%C3%BCkhbaataryn_Yanjmaa.jpg/135px-S%C3%BCkhbaataryn_Yanjmaa.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d8/S%C3%BCkhbaataryn_Yanjmaa.jpg 2x" data-file-width="148" data-file-height="197" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> </ul> <p><small> </small></p><small><div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div></small><p><small> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40724476">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style></small></p><small><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sciencedaily.com/releases/2020/11/201105183836.htm">"Population dynamics and the rise of empires in Inner Asia: Genome-wide analysis spanning 6,000 years in the eastern Eurasian Steppe gives insights to the formation of Mongolia's empires"</a>. <i>ScienceDaily</i> (به انگلیسی)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2023-06-04</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=ScienceDaily&rft.atitle=Population+dynamics+and+the+rise+of+empires+in+Inner+Asia%3A+Genome-wide+analysis+spanning+6%2C000+years+in+the+eastern+Eurasian+Steppe+gives+insights+to+the+formation+of+Mongolia%27s+empires&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.sciencedaily.com%2Freleases%2F2020%2F11%2F201105183836.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFYangSarengaowaHeGuo2021" class="citation journal cs1">Yang, Xiaomin; Sarengaowa; He, Guanglin; Guo, Jianxin; Zhu, Kongyang; Ma, Hao; Zhao, Jing; Yang, Meiqing; Chen, Jing; Zhang, Xianpeng; Tao, Le; Liu, Yilan; Zhang, Xiu-Fang; Wang, Chuan-Chao (2021). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8693022">"Genomic Insights Into the Genetic Structure and Natural Selection of Mongolians"</a>. <i>Frontiers in Genetics</i>. <b>12</b>: 735786. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.3389%2Ffgene.2021.735786">10.3389/fgene.2021.735786</a></span>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1664-8021">1664-8021</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="پاب‌مد سنترال">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8693022">8693022</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34956310">34956310</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Frontiers+in+Genetics&rft.atitle=Genomic+Insights+Into+the+Genetic+Structure+and+Natural+Selection+of+Mongolians&rft.volume=12&rft.pages=735786&rft.date=2021&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC8693022%23id-name%3DPMC&rft.issn=1664-8021&rft_id=info%3Apmid%2F34956310&rft_id=info%3Adoi%2F10.3389%2Ffgene.2021.735786&rft.aulast=Yang&rft.aufirst=Xiaomin&rft.au=Sarengaowa&rft.au=He%2C+Guanglin&rft.au=Guo%2C+Jianxin&rft.au=Zhu%2C+Kongyang&rft.au=Ma%2C+Hao&rft.au=Zhao%2C+Jing&rft.au=Yang%2C+Meiqing&rft.au=Chen%2C+Jing&rft.au=Zhang%2C+Xianpeng&rft.au=Tao%2C+Le&rft.au=Liu%2C+Yilan&rft.au=Zhang%2C+Xiu-Fang&rft.au=Wang%2C+Chuan-Chao&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC8693022&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGolden2009">Golden, “Inner Asia c. 1200”, <i>The Chinggisid Age</i></a>, <bdi>20</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-4" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFMcLynn2015">McLynn, <i>Genghis Khan: His Conquests, His Empire, His Legacy</i></a>, <bdi>25</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranicaonline.org/pages/chronology-1">CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1:1258 Hülegu sacks Baghdad and kills the caliph Mostaʿṣam; end of the Abbasid caliphate.</a> <i>iranicaonline.org</i></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">بیانی، شیرین، مغولان و حکومت ایلخانی در ایران، سازمان سمت، ۱۳۷۹، ص ۹.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">بیانی، شیرین، مغولان و حکومت ایلخانی در ایران، سازمان سمت، ۱۳۷۹، ص ۱۰ و ۱۱.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFهال1391" class="citation book">هال، مری (<bdi>۱۳۹۱</bdi>). <i>امپراتوی مغول</i>. ترجمهٔ نادر میرسعیدی. تهران: ققنوس. ص. <bdi>۶۳</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%DB%8C+%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B6%DB%B3%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=%D9%82%D9%82%D9%86%D9%88%D8%B3&rft.date=1391&rft.aulast=%D9%87%D8%A7%D9%84&rft.aufirst=%D9%85%D8%B1%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">بیانی، شیرین، مغولان و حکومت ایلخانی در ایران، سازمان سمت، ۱۳۷۹، ص ۱۰ تا ۲۵.</span> </li> </ol></div></small><small><ul><li>نرم‌افزار تاریخ جهان (لاله مولتی مدیا).</li> <li>کتاب دائرةالمعارف کلید دانش، صفحهٔ ۹۴.</li> <li>بیانی، شیرین، <b>مغولان و حکومت ایلخانی در ایران</b>، سازمان سمت، ۱۳۷۹.</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شیرین بیانی">بیانی، شیرین،</a> <i><a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مغولان و حکومت ایلخانی در ایران">مغولان و حکومت ایلخانی در ایران</a></i>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%85%D8%AA" class="mw-redirect" title="سازمان سمت">سازمان سمت</a>، ۱۳۷۹.</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عباس اقبال آشتیانی">عباس اقبال آشتیانی</a> تاریخ مغول</li> <li>عباس اقبال آشتیانی، <span data-target="تاریخ ایران" data-text="تاریخ ایران" data-wikitext-offset="16838" data-score="۰٫۷۰۲۴۶۳۶۸۶۴۶۶۲۱۷">تاریخ ایران</span> پس از اسلام از صدر اسلام تا انقراض قاجاریه</li></ul></small><small><p><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.loghatnaameh.com/dehkhodaworddetail-e910d58b7cfb4938b6fdbf9931a657e9-fa.html">مغول در لغت‌نامه دهخدا</a> </p></small><small><div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744537">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="گروه‌های_قومی_چین،_بر_پایه_رده‌بندی_دولتی_چین" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="الگو:اقوام چین"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85_%DA%86%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:اقوام چین (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:اقوام چین"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="گروه‌های_قومی_چین،_بر_پایه_رده‌بندی_دولتی_چین" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%88%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="فهرست گروه‌های قومی در چین">گروه‌های قومی چین</a>، بر پایه رده‌بندی دولتی چین</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D8%A8%D8%AA%DB%8C" title="زبان‌های چینی-تبتی">چینی-تبتی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="زبان‌های چینی">چینی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bai_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bai people (صفحه وجود ندارد)">بای</a></li> <li><b><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D9%87%D8%A7%D9%86" title="مردم هان">هان</a></b></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D9%87%D9%88%D8%A6%DB%8C" title="مردم هوئی">هوئی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D9%88%D9%84%D9%88-%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="زبان‌های لولو-برمه‌ای">لولو-برمه‌ای</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%86%D8%A7%D9%86%DA%AF" title="آچانگ">آچانگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hani_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hani people (صفحه وجود ندارد)">هانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jino_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jino people (صفحه وجود ندارد)">جینو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lahu_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lahu people (صفحه وجود ندارد)">لاهو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lisu_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lisu people (صفحه وجود ندارد)">لیسو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nu_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nu people (صفحه وجود ندارد)">نو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yi_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yi people (صفحه وجود ندارد)">یی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Qiangic_languages&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qiangic languages (صفحه وجود ندارد)">کیانگی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D9%86%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="مردم ناشی">نخی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pumi_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pumi people (صفحه وجود ندارد)">پومی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qiang_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qiang people (صفحه وجود ندارد)">کیانگ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Derung_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Derung people (صفحه وجود ندارد)">درونگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jingpo_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jingpo people (صفحه وجود ندارد)">جینگپو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lhoba_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lhoba people (صفحه وجود ندارد)">لهوبا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D9%85%D9%88%D9%86%D9%BE%D8%A7" title="مردم مونپا">مونپا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%AA%D8%A8%D8%AA%DB%8C" title="مردم تبتی">تبتی‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tujia_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tujia people (صفحه وجود ندارد)">توجیا</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان‌های آستروآسیایی">آستروآسیایی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Blang_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Blang people (صفحه وجود ندارد)">بلانگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gin_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gin people (صفحه وجود ندارد)">گین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Palaung_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palaung people (صفحه وجود ندارد)">پالائونگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D9%88%D8%A7" title="مردم وا">وا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%85%D9%88%D9%86%DA%AF-%D9%85%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="زبان‌های همونگ-مین">همونگ-مین</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="مردم میائو">میائو</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D9%87%D9%85%D9%88%D9%86%DA%AF" title="مردم همونگ">همونگ</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=She_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="She people (صفحه وجود ندارد)">شه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yao_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yao people (صفحه وجود ندارد)">یائو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان‌های مغولی">مغول</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bonan_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bonan people (صفحه وجود ندارد)">بونان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%AF%D8%A7%D8%BA%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="مردم داغور (صفحه وجود ندارد)">داغور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%AF%D9%88%D9%86%DA%AF_%DA%98%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF" title="مردم دونگ ژیانگ">دونگ ژیانگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mongols_in_China&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mongols in China (صفحه وجود ندارد)">مغول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%B1" title="مردم مانگور">مانگور</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%AF%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="یوگور">یوگور</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%A7%DB%8C" title="زبان‌های کرا-دای">کرا-دای</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bouyei_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bouyei people (صفحه وجود ندارد)">بوئی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dai_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dai people (صفحه وجود ندارد)">دای</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%AF%D9%88%D9%86%DA%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="مردم دونگ (صفحه وجود ندارد)">دونگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gelao_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gelao people (صفحه وجود ندارد)">گلائو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Li_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Li people (صفحه وجود ندارد)">لی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Maonan_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maonan people (صفحه وجود ندارد)">مائونان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mulao_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mulao people (صفحه وجود ندارد)">مولائو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sui_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sui people (صفحه وجود ندارد)">سوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%85_%DA%98%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%AF" title="قوم ژوانگ">ژوانگ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%88%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%B2" title="مردمان تونگوز">تونگوز</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D9%88%D9%86%DA%A9%DB%8C" title="مردم اونکی">اونکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%DA%86%D9%88" title="منچو">منچو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%A7%DB%8C" title="مردمان نانای">نانای</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Oroqen_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oroqen people (صفحه وجود ندارد)">اوروکن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sibe_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sibe people (صفحه وجود ندارد)">سیبه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9" class="mw-redirect" title="مردمان ترک">ترک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kazakhs_in_China&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kazakhs in China (صفحه وجود ندارد)">قزاق‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kyrgyz_in_China&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kyrgyz in China (صفحه وجود ندارد)">قرقیزها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="قوم سالار">سالارها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="تاتارهای چینی">تاتارها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%BA%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7" title="اویغورها">اویغورها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ازبک‌ها">ازبک‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%DA%AF%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="یوگور">یوگور</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%88%D9%85%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D9%86%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="گروه‌های قومی تاییدنشده در چین">تاییدنشده</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bolyu_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bolyu language (صفحه وجود ندارد)">لای</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mishmi_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mishmi people (صفحه وجود ندارد)">دنگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gejia_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gejia people (صفحه وجود ندارد)">گجیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%B3%D9%88%D9%84" title="اوتسول">اوتسول</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Khmu_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khmu people (صفحه وجود ندارد)">خمو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Macanese_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Macanese people (صفحه وجود ندارد)">ماکانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mang_people&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mang people (صفحه وجود ندارد)">منگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_the_Jews_in_China&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of the Jews in China (صفحه وجود ندارد)">یهودیان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Filipinos_in_China&action=edit&redlink=1" class="new" title="Filipinos in China (صفحه وجود ندارد)">فیلیپینی‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86" title="بومیان تایوان">بومیان تایوان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Japanese_people_in_China&action=edit&redlink=1" class="new" title="Japanese people in China (صفحه وجود ندارد)">ژاپنی‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Koreans_in_China&action=edit&redlink=1" class="new" title="Koreans in China (صفحه وجود ندارد)">کره‌ای‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Russians_in_China&action=edit&redlink=1" class="new" title="Russians in China (صفحه وجود ندارد)">روس‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="تاجیک‌های چین">تاجیک‌ها</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%88%D9%85%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%AF%D9%86%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="گروه‌های قومی تاییدنشده در چین">گروه‌های قومی تاییدنشده در چین</a> · <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%DA%86%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهاجران به چین (صفحه وجود ندارد)">اقوام مهاجر در چین</a> · <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%88%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%DA%86%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاریخ گروه‌های قومی در چین (صفحه وجود ندارد)">تاریخ گروه‌های قومی</a></div></td></tr></tbody></table></div></small><small><div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744537"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="اقوام_قفقاز" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="الگو:اقوام قفقاز"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:اقوام قفقاز (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:اقوام قفقاز"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="اقوام_قفقاز" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="مردمان قفقاز">اقوام قفقاز</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="مردمان قفقاز">قفقازی‌تبارها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کارتوِلی‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%DB%8C" title="مردم گرجی">گرجی‌ها</a> (<small><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="سوان‌ها (صفحه وجود ندارد)">سوان‌ها</a></small>  • <span style="white-space:nowrap;"> <small><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%B2%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم زان (صفحه وجود ندارد)">زان‌ها</a></small>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <small><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7" title="لازها">لازها</a></small>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <small><a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="مینگرلی‌ها (صفحه وجود ندارد)">مینگرلی‌ها</a></small>)</span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">حوزه <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%B3" title="پنتوس">پُنتوس</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%DA%A9%D8%B3" title="چرکس">چرکس‌تبارها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%DA%A9%D8%B3" title="چرکس">چرکس‌ها</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%DB%8C%D8%BA%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="آدیغی‌ها">آدیغی‌ها</a>  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="کاباردی‌ها">کاباردی‌ها</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بقیه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B2%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="آبخازی‌ها (صفحه وجود ندارد)">آبخازی‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="آبازین‌ها">آبازین‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%A8%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="اوبیخ‌ها">اوبیخ‌ها</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">حوزه <br />دریای خزر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آواری-اَندی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%A2%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم آخواخ (صفحه وجود ندارد)">آخواخ‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="آوارهای قفقازی">آوارهای قفقازی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم اندی (صفحه وجود ندارد)">اَندی‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%A8%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم باگوالال (صفحه وجود ندارد)">باگوالال‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%A8%D8%AA%D9%84%DB%8C%D8%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم بتلیخ (صفحه وجود ندارد)">بُتلیخ‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%AA%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم تیندی (صفحه وجود ندارد)">تیندی‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%DA%86%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم چامالال (صفحه وجود ندارد)">چامالال‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم کاراتا (صفحه وجود ندارد)">کاراتاها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%DA%AF%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%A8%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم گودوبری (صفحه وجود ندارد)">گودوبری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سِزی‌تبارها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%A8%DA%98%D8%AA%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم بژتا (صفحه وجود ندارد)">بژتا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم خوارشی (صفحه وجود ندارد)">خوارشی‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%B3%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم سز (صفحه وجود ندارد)">سِزها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%D9%87%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم هونزیب (صفحه وجود ندارد)">هونزیب‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%D9%87%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم هینوخ (صفحه وجود ندارد)">هینوخ‌ها</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">لزگی‌تبار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="آرچی‌ها">آرچی‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%A2%D8%BA%D9%88%D9%84" title="قوم آغول">آغول‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="اودی‌ها">اودی‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%AE&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم بودوخ (صفحه وجود ندارد)">بودوخ‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="قوم تبرسرانی">تبرسرانی‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%AC%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم جک (صفحه وجود ندارد)">جـِک‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="روتول‌ها">روتول‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%B1" title="قوم ساخور">ساخورها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم کریتس (صفحه وجود ندارد)">کریتس‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%B2%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="لزگی‌ها">لزگی‌ها</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%AE" title="مردمان ناخ">ناخ‌تبارها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم باتس (صفحه وجود ندارد)">باتس‌ها</a>  • <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%DA%86%DA%86%D9%86" title="مردم چچن">چچن‌ها</a> (<small><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D9%88%D9%85_%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="قوم کیست (صفحه وجود ندارد)">کیست‌ها</a></small>)  •</span> <span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%B4" title="مردم اینگوش">اینگوش‌ها</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">غیره</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%84%D9%88%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="خینالوگ‌ها (صفحه وجود ندارد)">خینالوگ‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="دارگین‌ها">دارگین‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="لاک‌ها">لاک‌ها</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Caucasus-ethnic_fa.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Caucasus-ethnic_fa.svg/350px-Caucasus-ethnic_fa.svg.png" decoding="async" width="350" height="398" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Caucasus-ethnic_fa.svg/525px-Caucasus-ethnic_fa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Caucasus-ethnic_fa.svg/700px-Caucasus-ethnic_fa.svg.png 2x" data-file-width="977" data-file-height="1111" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آلتایی‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9" class="mw-redirect" title="مردمان ترک">ترک‌تبارها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7" title="بالکارها">بالکارها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ترکمن‌ها">ترکمن‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="ترک‌های مسختی">ترک‌های مسختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%DA%86%D8%A7%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="قره‌چای‌ها">قره‌چای‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%85%D9%88%D9%82%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="قموق‌ها">قموق‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D9%82%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="نوقایی‌ها">نوقایی‌ها</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a class="mw-selflink selflink">مغول</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D9%82%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="قالموق‌ها">قالموق‌ها</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">هندواروپایی‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="مردمان ایرانی">ایرانی‌تبارها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A2%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="مردم آسی">آسی‌ها</a> (<small><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="دیگورها (صفحه وجود ندارد)">دیگورها</a></small>  • <span style="white-space:nowrap;"> <small><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ایرون‌ها (صفحه وجود ندارد)">ایرون‌ها</a></small>)</span></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%DB%8C" title="مردم آذری">آذری‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="تات‌های قفقاز">تات‌های قفقاز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%B4" title="مردم تالش">تالش‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="مردمان کرد">کردها</a> (<small><a href="/wiki/%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="یزیدیان">ایزدی‌ها</a></small>)</li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%88%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="یهودیان کوهستان">یهودیان کوهستان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%D9%87%D8%A7" title="اسلاوها">اسلاوها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="مردم روس">روس‌تبارها</a> (<small><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="قزاق‌های کوبان (صفحه وجود ندارد)">قزاق‌های کوبان</a></small>  • <span style="white-space:nowrap;"> <small><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="قزاق‌های ترک (صفحه وجود ندارد)">قزاق‌های تِرِک</a></small>)</span></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="اوکراینی‌های کوبان (صفحه وجود ندارد)">اوکراینی‌های کوبان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="مردم یونانی">یونانی‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="یونانی‌های قفقاز (صفحه وجود ندارد)">یونانی‌های قفقاز</a> (<small><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="اوروم‌ها (صفحه وجود ندارد)">اوروم‌ها</a></small>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="یونانی‌های پنتوس (صفحه وجود ندارد)">یونانی‌های پنتوس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="مردم ارمنی">ارمنی‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="مردم ارمنی">ارمنی‌ها</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%98%D8%B1%D9%85%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ژرمن‌ها">ژرمن‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="آلمان‌های قفقاز (صفحه وجود ندارد)">آلمان‌های قفقاز</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آفروآسیایی‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="سامی‌ها" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C_(%D9%82%D9%88%D9%85)" title="سامی (قوم)">سامی‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="آشوری‌ها">آشوری‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B1%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="عرب‌های قفقاز (صفحه وجود ندارد)">عرب‌های قفقاز</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div></small><small><div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744537"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="مردمان_آسیایی_خارج_از_کشور_و_پراکندگی_آسیایی_ها" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D8%B2_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="الگو:آسیایی‌های خارج از کشور"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D8%B2_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="بحث الگو:آسیایی‌های خارج از کشور"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D8%B2_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:آسیایی‌های خارج از کشور"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="مردمان_آسیایی_خارج_از_کشور_و_پراکندگی_آسیایی_ها" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="مردمان آسیایی">مردمان آسیایی</a> خارج از کشور و پراکندگی آسیایی ها</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بر پایه اهلیت</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آسیای شرقی‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بر پایه کشور</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Overseas_Chinese&action=edit&redlink=1" class="new" title="Overseas Chinese (صفحه وجود ندارد)">Chinese</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Japanese_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Japanese diaspora (صفحه وجود ندارد)">Japanese</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Korean_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Korean diaspora (صفحه وجود ندارد)">Koreans</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mongolian_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mongolian diaspora (صفحه وجود ندارد)">Mongolians</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Overseas_Taiwanese&action=edit&redlink=1" class="new" title="Overseas Taiwanese (صفحه وجود ندارد)">Taiwanese</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بر پایه قومیت</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Tibetan_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tibetan diaspora (صفحه وجود ندارد)">Tibetans</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">مغول</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آسیای جنوبی‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بر پایه کشور</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%82%DB%8C%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC" class="mw-redirect" title="افغان‌های مقیم خارج">افغان‌های مقیم خارج</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bangladeshi_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bangladeshi diaspora (صفحه وجود ندارد)">Bangladeshis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D8%B2_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%88_%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D8%A7_%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="هندی‌های خارج از هند و افراد با ریشه هندی (صفحه وجود ندارد)">هندی‌های خارج از هند و افراد با ریشه هندی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Non_Resident_Nepali&action=edit&redlink=1" class="new" title="Non Resident Nepali (صفحه وجود ندارد)">Nepalis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D8%B2_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="پاکستانی‌های خارج از پاکستان (صفحه وجود ندارد)">پاکستانی‌های خارج از پاکستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sri_Lankan_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sri Lankan diaspora (صفحه وجود ندارد)">Sri Lankans</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بر پایه قومیت</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D8%B2_%D9%88%D8%B7%D9%86" title="بلوچ‌های دور از وطن">بلوچ‌های دور از وطن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="مردمان بنگالی">مردمان بنگالی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bengali_Hindu_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bengali Hindu diaspora (صفحه وجود ندارد)">Bengali Hindus</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Non-resident_Oriya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Non-resident Oriya (صفحه وجود ندارد)">Oriya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kashmiri_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kashmiri diaspora (صفحه وجود ندارد)">Kashmiri</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Azad_Kashmiri_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Azad Kashmiri diaspora (صفحه وجود ندارد)">Azad Kashmiri</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pashtun_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pashtun diaspora (صفحه وجود ندارد)">Pashtuns</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="پراکنش پنجابی‌ها (صفحه وجود ندارد)">پراکنش پنجابی‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="کولی">کولی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Saraiki_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saraiki diaspora (صفحه وجود ندارد)">Saraikis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%B3%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="پراکنش سیک‌ها (صفحه وجود ندارد)">پراکنش سیک‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sindhi_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sindhi diaspora (صفحه وجود ندارد)">Sindhis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="پراکنش تامیلی‌ها (صفحه وجود ندارد)">پراکنش تامیلی‌ها</a> (<a href="/w/index.php?title=Sri_Lankan_Tamil_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sri Lankan Tamil diaspora (صفحه وجود ندارد)">Sri Lankan</a>)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آسیای جنوب شرقی‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بر پایه کشور</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Burmese_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Burmese diaspora (صفحه وجود ندارد)">Burmese</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Overseas_Filipino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Overseas Filipino (صفحه وجود ندارد)">Filipinos</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Overseas_Indonesian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Overseas Indonesian (صفحه وجود ندارد)">Indonesians</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Laotian_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Laotian diaspora (صفحه وجود ندارد)">Laotians</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Malaysian_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Malaysian diaspora (صفحه وجود ندارد)">Malaysians</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Overseas_Singaporean&action=edit&redlink=1" class="new" title="Overseas Singaporean (صفحه وجود ندارد)">Singaporeans</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="مردم تایلند">مردم تایلند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Overseas_Vietnamese&action=edit&redlink=1" class="new" title="Overseas Vietnamese (صفحه وجود ندارد)">Vietnamese</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بر پایه قومیت</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Overseas_Acehnese&action=edit&redlink=1" class="new" title="Overseas Acehnese (صفحه وجود ندارد)">Acehnese</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D8%A7%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مردمان جاوه‌ای (صفحه وجود ندارد)">مردمان جاوه‌ای</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Overseas_Malays&action=edit&redlink=1" class="new" title="Overseas Malays (صفحه وجود ندارد)">Malays</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Overseas_Minangkabau&action=edit&redlink=1" class="new" title="Overseas Minangkabau (صفحه وجود ندارد)">Minangkabau</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آسیای غربی‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بر پایه کشور</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%85%D8%B9_%D8%B9%D8%B1%D8%A8_%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D8%B2_%D9%88%D8%B7%D9%86" title="جوامع عرب دور از وطن">جوامع عرب دور از وطن</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Emirati_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Emirati diaspora (صفحه وجود ندارد)">Emirati</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Iraqi_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iraqi diaspora (صفحه وجود ندارد)">Iraqi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lebanese_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lebanese diaspora (صفحه وجود ندارد)">Lebanese</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D8%B2_%D9%88%D8%B7%D9%86" title="سوری‌های دور از وطن">سوری‌های دور از وطن</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%A7%D8%B9%D8%AA_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%AF%D9%87" title="جماعت ارمنیان پراکنده">جماعت ارمنیان پراکنده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%82%DB%8C%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC" title="آذری‌های مقیم خارج">آذری‌های مقیم خارج</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Demographics_of_Cyprus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Demographics of Cyprus (صفحه وجود ندارد)">Cypriots</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jewish_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jewish diaspora (صفحه وجود ندارد)">Jewish</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%82%DB%8C%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC" title="ایرانیان مقیم خارج">ایرانیان مقیم خارج</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Israeli_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Israeli diaspora (صفحه وجود ندارد)">Israeli</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Turkish_diaspora&action=edit&redlink=1" class="new" title="Turkish diaspora (صفحه وجود ندارد)">Turkish</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بر پایه قومیت</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="اشکنازی">اشکنازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="آشوری‌ها">آشوری‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="دروز">دروز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="مردمان کرد">مردمان کرد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="سفاردی‌ها">سفاردی‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="مارونی‌ها">مارونی‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="مزراحی">مزراحی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="یهودیان ایتالیا">یهودیان ایتالیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Romaniotes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Romaniotes (صفحه وجود ندارد)">Romaniotes</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="سامری‌ها">سامری‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%DB%8C%D9%85%D9%86" title="تاریخ یهودیان در یمن">تاریخ یهودیان در یمن</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="2" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:RegionsofAsia-Census.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/RegionsofAsia-Census.PNG/90px-RegionsofAsia-Census.PNG" decoding="async" width="90" height="78" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/RegionsofAsia-Census.PNG/135px-RegionsofAsia-Census.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/RegionsofAsia-Census.PNG/180px-RegionsofAsia-Census.PNG 2x" data-file-width="497" data-file-height="430" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بر پایه محل سکونت</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">The Americas</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Asian_Canadians&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asian Canadians (صفحه وجود ندارد)">Canada</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Asian_Latin_Americans&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asian Latin Americans (صفحه وجود ندارد)">Latin America</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Asian_Argentines&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asian Argentines (صفحه وجود ندارد)">Argentina</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Asian_Brazilians&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asian Brazilians (صفحه وجود ندارد)">Brazil</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Asian_Mexicans&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asian Mexicans (صفحه وجود ندارد)">Mexico</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Asian_Peruvians&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asian Peruvians (صفحه وجود ندارد)">Peru</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Asian_Caribbean&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asian Caribbean (صفحه وجود ندارد)">Caribbean</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Chinese_Caribbean&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chinese Caribbean (صفحه وجود ندارد)">Chinese</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%88%DA%AF%D9%84%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="دوگلا (صفحه وجود ندارد)">دوگلا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="هندی‌های کارائیب (صفحه وجود ندارد)">هندی‌های کارائیب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%88_(%D9%82%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA)&action=edit&redlink=1" class="new" title="مارابو (قومیت) (صفحه وجود ندارد)">مارابو (قومیت)</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Asian_Surinamese&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asian Surinamese (صفحه وجود ندارد)">Suriname</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="آسیایی آمریکایی‌ها">آسیایی آمریکایی‌ها</a> (<a href="/w/index.php?title=Asian_Hispanic_and_Latino_Americans&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asian Hispanic and Latino Americans (صفحه وجود ندارد)">Hispanic and Latino</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Elsewhere</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Asian_Australians&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asian Australians (صفحه وجود ندارد)">Australia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Asian_French&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asian French (صفحه وجود ندارد)">France</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Asians_in_Germany&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asians in Germany (صفحه وجود ندارد)">Germany</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Asian_New_Zealanders&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asian New Zealanders (صفحه وجود ندارد)">New Zealand</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Asian_Africans&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asian Africans (صفحه وجود ندارد)">Africa</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Asian_Nigerian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asian Nigerian (صفحه وجود ندارد)">Nigeria</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Asian_South_Africans&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asian South Africans (صفحه وجود ندارد)">South Africa</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Asian_Swedes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asian Swedes (صفحه وجود ندارد)">Sweden</a></li> <li>United Kingdom <ul><li><a href="/w/index.php?title=British_Asian&action=edit&redlink=1" class="new" title="British Asian (صفحه وجود ندارد)">South Asians</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=East_Asians_in_the_United_Kingdom&action=edit&redlink=1" class="new" title="East Asians in the United Kingdom (صفحه وجود ندارد)">East and Southeast Asians</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div></small><p><small> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40744547">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style></small></p><small><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40744541"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="ویکی‌انبار">ویکی‌انبار</a> پرونده‌هایی دربارهٔ <span style="font-weight: bold; font-style: italic;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Mongol_Empire" class="extiw" title="commons:Category:Mongol Empire">مغول</a></span> موجود است.</div></div> </div></small>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=مغول&oldid=41092828">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=مغول&oldid=41092828</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="رده:اقوام ترک‌تبار">اقوام ترک‌تبار</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:اقوام در مغولستان">اقوام در مغولستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:تاریخ مغولستان">تاریخ مغولستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86" title="رده:عشایر مدرن">عشایر مدرن</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="رده:مغولستان">مغولستان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="رده:مغول‌ها">مغول‌ها</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%AA%D8%AC%D9%85%DB%8C%D8%B9_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%85%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است">مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%88%D9%85%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%AA%D8%A3%DB%8C%DB%8C%D8%AF" title="رده:گروه‌های قومی مرتبط نیازمند تأیید">گروه‌های قومی مرتبط نیازمند تأیید</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان مغولی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان مغولی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%DA%A9%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D9%84%DB%8C_%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:پیوند رده انبار که به صورت محلی تعریف شده است">پیوند رده انبار که به صورت محلی تعریف شده است</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۹ ژانویهٔ ۲۰۲۵ ساعت ۱۵:۰۳ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.en">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">مغول</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>۱۰۹ زبان</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>افزودن مبحث</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6f5945bd9d-qm977","wgBackendResponseTime":139,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.771","walltime":"0.996","ppvisitednodes":{"value":4089,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":170586,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":8842,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":56193,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 845.697 1 -total"," 28.00% 236.828 1 الگو:پانویس"," 26.81% 226.737 16 الگو:Navbox"," 16.53% 139.772 1 الگو:به_مغولی"," 16.39% 138.583 1 الگو:Infobox_ethnic_group"," 16.34% 138.158 1 الگو:به_زبان_دیگر"," 16.16% 136.698 1 الگو:Lang"," 15.01% 126.957 1 الگو:Infobox"," 13.38% 113.164 1 الگو:اقوام_چین"," 10.61% 89.706 1 الگو:ویکی‌انبار-رده"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.469","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":15700476,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-5b65fffc7d-rtqxs","timestamp":"20250215044538","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0645\u063a\u0648\u0644","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q41975","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q41975","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-02-06T20:26:34Z","dateModified":"2025-01-29T15:03:58Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/01\/Mongolian_man_and_woman.jpg","headline":"\u0642\u0648\u0645\u06cc \u0627\u0632 \u0646\u0698\u0627\u062f \u0632\u0631\u062f\u067e\u0648\u0633\u062a\u0627\u0646"}</script> </body> </html>