CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="ba" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Франция — Википедия</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )bawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ғинуар","февраль","март","апрель","май","июнь","июль","август","сентябрь","октябрь","ноябрь","декабрь"],"wgRequestId":"3faab033-ffbf-4dad-9816-5e4c34274070","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Франция","wgTitle":"Франция","wgCurRevisionId":1278402,"wgRevisionId":1278402,"wgArticleId":3630,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Ҡалыпҡа мөрәжәғәт иткәндә ҡабатланған дәлилдәрҙе ҡулланған биттәр","Википедия:Статьи с нерабочими ссылками","Википедия:Cite web (не указан язык)","ISBN серле һылтанмаһын ҡулланған биттәр","Файлға һылтанмалары эшләмәгән биттәр", "БЕЭҺ материалдары","Викиһүҙлеккә һылтанмаһы булған мәҡәләләр","Викияңылыҡтарға һылтанмаһы булған мәҡәләләр","Викигидта һылтанмаһы булған мәҡәләләр","Проекттарға һылтанмаһы булған мәҡәләләр","Википедия:Викимилеккә һылтанған мәҡәләләр","Ҡалыптар:Тышҡы һылтанмалар","Википедия:Викимәғлүмәттә сығанағы булған мәҡәләләр","Алфавит буйынса дәүләттәр","«Ҙур егерме» дәүләттәре","Европа берләшмәһе ағзалары","Франция"],"wgPageViewLanguage":"ba","wgPageContentLanguage":"ba","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Франция","wgRelevantArticleId":3630,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[], "wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ba","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ba"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q142","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false, "wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.0"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.editZeroSection","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.sidebarRelated","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ba&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ba&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ba&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/EU-France.svg/1200px-EU-France.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1009"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/EU-France.svg/800px-EU-France.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="673"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/EU-France.svg/640px-EU-France.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="538"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Франция — Википедия"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ba.m.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Үҙгәртергә" href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Википедия (ba)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ba.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ba"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Википедия — Atom каналы" href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D2%BA%D1%83%D2%A3%D2%93%D1%8B_%D2%AF%D2%99%D0%B3%D3%99%D1%80%D1%82%D0%B5%D2%AF%D2%99%D3%99%D1%80&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Франция rootpage-Франция skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Эстәлеккә күсергә</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Төп меню" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Төп меню</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Төп меню</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">ҡабырға панеленә күсерергә</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">йәшерергә</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Навигация </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88_%D0%B1%D0%B8%D1%82" title="Баш биткә күсергә [z]" accesskey="z"><span>Баш бит</span></a></li><li id="n-index" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%90%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82%D0%BB%D1%8B_%D0%BA%D2%AF%D1%80%D2%BB%D3%99%D1%82%D0%BA%D0%B5%D1%81"><span>Алфавитлы күрһәткес</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%90%D2%93%D1%8B%D0%BC%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%B2%D0%B0%D2%A1%D0%B8%D2%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Ағымдағы ваҡиғалар тураһында белешмә мәғлүмәт"><span>Ағымдағы ваҡиғалар</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-articles" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-articles" > <div class="vector-menu-heading"> Мәҡәләләр </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-featured" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D2%BA%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80"><span>Һайланған</span></a></li><li id="n-good" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%AF%D2%A1%D1%88%D1%8B_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80"><span>Яҡшы</span></a></li><li id="n-quality" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%B8%D1%84%D0%B0%D1%82%D0%BB%D1%8B_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80"><span>Сифатлы</span></a></li><li id="n-1000" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82:1000_%D3%99%D2%BB%D3%99%D0%BC%D0%B8%D3%99%D1%82%D0%BB%D0%B5_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99"><span>1 000 мотлаҡ</span></a></li><li id="n-10000" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82:%D0%9C%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%B4%D0%B0"><span>10 000 әһәмиәтле</span></a></li><li id="n-Башҡортнамә" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%91%D0%B0%D1%88%D2%A1%D0%BE%D1%80%D1%82_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0_%D0%B1%D1%83%D0%BB%D1%8B%D1%80%D2%93%D0%B0_%D1%82%D0%B5%D0%B9%D0%B5%D1%88_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80"><span>Башҡортнамә</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%AF%D2%A3%D1%8B_%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%82%D3%99%D1%80"><span>Яңы биттәр</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9E%D1%81%D1%80%D0%B0%D2%A1%D0%BB%D1%8B_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99" title="Осраҡлы һайланған битте ҡарарға [x]" accesskey="x"><span>Осраҡлы мәҡәлә</span></a></li><li id="n-URL-ҡыҫҡартыу" class="mw-list-item"><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:UrlShortener"><span>URL ҡыҫҡартыу</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Ҡатнашыу </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D3%99%D1%88%D0%BC%D3%99" title="Проект буйынса нимә эшләй алыуығыҙ һәм ҡайҙа нимә барлығы тураһында белешмә"><span>Берләшмә</span></a></li><li id="n-forum" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D2%A0%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%B9"><span>Ҡоролтай</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D2%BA%D1%83%D2%A3%D2%93%D1%8B_%D2%AF%D2%99%D0%B3%D3%99%D1%80%D1%82%D0%B5%D2%AF%D2%99%D3%99%D1%80" title="Һуңғы үҙгәртеүҙәр исемлеге [r]" accesskey="r"><span>Һуңғы үҙгәртеүҙәр</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%88%D0%BC%D3%99" title="«Википедия» буйынса белешмә"><span>Белешмә</span></a></li><li id="n-sitesupportregional" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB:%D0%90%D2%93%D1%8B%D0%BC%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%B2%D0%B0%D2%A1%D0%B8%D2%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80/%D0%91%D0%B0%D1%88%D2%A1%D0%BE%D1%80%D1%82_%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B%D0%BD%D0%B0_%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B4%D0%B8_%D1%8F%D1%80%D2%99%D0%B0%D0%BC"><span>Матди ярҙам</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88_%D0%B1%D0%B8%D1%82" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Википедия" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ru.svg" style="width: 7.5em; height: 1.25em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="ирекле энциклопедия" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ba.svg" width="118" height="11" style="width: 7.375em; height: 0.6875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%AD%D2%99%D0%BB%D3%99%D2%AF" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Википедия эсендә эҙләү [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Эҙләү</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Википедия эсендә эҙләү" aria-label="Википедия эсендә эҙләү" autocapitalize="sentences" title="Википедия эсендә эҙләү [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Махсус:Эҙләү"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Эҙләргә</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Шәхси ҡоралдар"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Уҡыу көйләүҙәре"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Измените внешний вид страницы, размер, ширину и цвет шрифта." > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Уҡыу көйләүҙәре" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Уҡыу көйләүҙәре</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=spontaneous&uselang=ba" class=""><span>Иғәнә</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%98%D2%AB%D3%99%D0%BF_%D1%8F%D2%99%D1%8B%D1%83%D1%8B_%D1%8F%D2%BB%D0%B0%D1%83&returnto=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Мотлаҡ булмаһа ла, иҫәп яҙмаһы төҙөргә һәм системала танылырға тәҡдим итәбеҙ" class=""><span>Теркәлеү</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D1%83&returnto=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Бында теркәлеү үтергә була, әммә мотлаҡ түгел [o]" accesskey="o" class=""><span>Танылыу</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Күберәк мөмкинлектәр" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Шәхси ҡоралдар" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Шәхси ҡоралдар</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Ҡатнашыусы менюһы" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=spontaneous&uselang=ba"><span>Иғәнә</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%98%D2%AB%D3%99%D0%BF_%D1%8F%D2%99%D1%8B%D1%83%D1%8B_%D1%8F%D2%BB%D0%B0%D1%83&returnto=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Мотлаҡ булмаһа ла, иҫәп яҙмаһы төҙөргә һәм системала танылырға тәҡдим итәбеҙ"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Теркәлеү</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%A2%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D1%83&returnto=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Бында теркәлеү үтергә була, әммә мотлаҡ түгел [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Танылыу</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Танылмаған мөхәррирҙәр өсөн бит <a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A0%D3%99%D1%85%D0%B8%D0%BC_%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%B5%D2%99" aria-label="Мөхәррирләү тураһында ентеклерәк"><span>Күберәк белергә</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D3%A8%D0%BB%D3%A9%D1%88%D3%A9%D0%BC" title="Был IP-адрестан яһалған төҙәтеүҙәр [y]" accesskey="y"><span>Өлөш</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D3%98%D2%A3%D0%B3%D3%99%D0%BC%D3%99_%D0%B1%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BC" title="IP-адресығыҙ өсөн фекер алышыу бите [n]" accesskey="n"><span>Фекер алышыу</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eйәшерергә\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"ba\" dir=\"ltr\"\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Йөкмәткеһе" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Йөкмәткеһе</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">ҡабырға панеленә күсерергә</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">йәшерергә</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Башы</div> </a> </li> <li id="toc-Этимологияһы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Этимологияһы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Этимологияһы</span> </div> </a> <ul id="toc-Этимологияһы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Тарихы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Тарихы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Тарихы</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Тарихы-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Тарихы бүлеген күрһәтергә/йәшерергә</span> </button> <ul id="toc-Тарихы-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Боронғо_донъя_һәм_Урта_быуаттар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Боронғо_донъя_һәм_Урта_быуаттар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Боронғо донъя һәм Урта быуаттар</span> </div> </a> <ul id="toc-Боронғо_донъя_һәм_Урта_быуаттар-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Яңы_ваҡыт_һәм_революция" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Яңы_ваҡыт_һәм_революция"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Яңы ваҡыт һәм революция</span> </div> </a> <ul id="toc-Яңы_ваҡыт_һәм_революция-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Бишенсе_республикаһы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Бишенсе_республикаһы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Бишенсе республикаһы</span> </div> </a> <ul id="toc-Бишенсе_республикаһы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-География" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#География"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>География</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-География-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>География бүлеген күрһәтергә/йәшерергә</span> </button> <ul id="toc-География-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Илдең_географик_урыны" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Илдең_географик_урыны"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Илдең географик урыны</span> </div> </a> <ul id="toc-Илдең_географик_урыны-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Рельеф_и_геологик_төҙөлөшө" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Рельеф_и_геологик_төҙөлөшө"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Рельеф и геологик төҙөлөшө</span> </div> </a> <ul id="toc-Рельеф_и_геологик_төҙөлөшө-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Водные_ресурсы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Водные_ресурсы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Водные ресурсы</span> </div> </a> <ul id="toc-Водные_ресурсы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Һаҡланыусы_биләмәләр" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Һаҡланыусы_биләмәләр"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Һаҡланыусы биләмәләр</span> </div> </a> <ul id="toc-Һаҡланыусы_биләмәләр-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Үҫемлек_һәм_хайуандар_донъяһы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Үҫемлек_һәм_хайуандар_донъяһы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Үҫемлек һәм хайуандар донъяһы</span> </div> </a> <ul id="toc-Үҫемлек_һәм_хайуандар_донъяһы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Климаты" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Климаты"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>Климаты</span> </div> </a> <ul id="toc-Климаты-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Сәйәсәт" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Сәйәсәт"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Сәйәсәт</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Сәйәсәт-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Сәйәсәт бүлеген күрһәтергә/йәшерергә</span> </button> <ul id="toc-Сәйәсәт-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Административ_бүленеш" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Административ_бүленеш"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Административ бүленеш</span> </div> </a> <ul id="toc-Административ_бүленеш-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Дәүләт_төҙөлөшө_нигеҙҙәре" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Дәүләт_төҙөлөшө_нигеҙҙәре"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Дәүләт төҙөлөшө нигеҙҙәре</span> </div> </a> <ul id="toc-Дәүләт_төҙөлөшө_нигеҙҙәре-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Башҡарма_власть" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Башҡарма_власть"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.3</span> <span>Башҡарма власть</span> </div> </a> <ul id="toc-Башҡарма_власть-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Закондар_сығарыу_власы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Закондар_сығарыу_власы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.4</span> <span>Закондар сығарыу власы</span> </div> </a> <ul id="toc-Закондар_сығарыу_власы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Хөкөм_власы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Хөкөм_власы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.5</span> <span>Хөкөм власы</span> </div> </a> <ul id="toc-Хөкөм_власы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Урындағы_үҙидара" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Урындағы_үҙидара"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.6</span> <span>Урындағы үҙидара</span> </div> </a> <ul id="toc-Урындағы_үҙидара-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Дәүләт_символикаһы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Дәүләт_символикаһы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.7</span> <span>Дәүләт символикаһы</span> </div> </a> <ul id="toc-Дәүләт_символикаһы-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Флаг" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Флаг"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.7.1</span> <span>Флаг</span> </div> </a> <ul id="toc-Флаг-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Герб" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Герб"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.7.2</span> <span>Герб</span> </div> </a> <ul id="toc-Герб-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Партиялар_һәм_һайлауҙар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Партиялар_һәм_һайлауҙар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.8</span> <span>Партиялар һәм һайлауҙар</span> </div> </a> <ul id="toc-Партиялар_һәм_һайлауҙар-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Политик_партиялар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Политик_партиялар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.8.1</span> <span>Политик партиялар</span> </div> </a> <ul id="toc-Политик_партиялар-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Уңдар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Уңдар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.8.1.1</span> <span>Уңдар</span> </div> </a> <ul id="toc-Уңдар-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Центристик" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Центристик"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.8.1.2</span> <span>Центристик</span> </div> </a> <ul id="toc-Центристик-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Һул_центристик" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Һул_центристик"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.8.1.3</span> <span>Һул центристик</span> </div> </a> <ul id="toc-Һул_центристик-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Һулдар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Һулдар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.8.2</span> <span>Һулдар</span> </div> </a> <ul id="toc-Һулдар-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Һайлауҙар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Һайлауҙар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.8.3</span> <span>Һайлауҙар</span> </div> </a> <ul id="toc-Һайлауҙар-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Тышҡы_сәйәсәт" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Тышҡы_сәйәсәт"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.9</span> <span>Тышҡы сәйәсәт</span> </div> </a> <ul id="toc-Тышҡы_сәйәсәт-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-НАТО-ла_эшмәкәрлеге" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#НАТО-ла_эшмәкәрлеге"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.9.1</span> <span>НАТО-ла эшмәкәрлеге</span> </div> </a> <ul id="toc-НАТО-ла_эшмәкәрлеге-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ҡораллы_көстәр" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ҡораллы_көстәр"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.10</span> <span>Ҡораллы көстәр</span> </div> </a> <ul id="toc-Ҡораллы_көстәр-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Халҡы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Халҡы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Халҡы</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Халҡы-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Халҡы бүлеген күрһәтергә/йәшерергә</span> </button> <ul id="toc-Халҡы-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Милли_составы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Милли_составы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Милли составы</span> </div> </a> <ul id="toc-Милли_составы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Иҡтисади_именлеге" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Иҡтисади_именлеге"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Иҡтисади именлеге</span> </div> </a> <ul id="toc-Иҡтисади_именлеге-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Дин" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Дин"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Дин</span> </div> </a> <ul id="toc-Дин-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Телдәр" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Телдәр"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Телдәр</span> </div> </a> <ul id="toc-Телдәр-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Иҡтисады" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Иҡтисады"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Иҡтисады</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Иҡтисады-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Иҡтисады бүлеген күрһәтергә/йәшерергә</span> </button> <ul id="toc-Иҡтисады-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Сәнәғәте" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Сәнәғәте"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Сәнәғәте</span> </div> </a> <ul id="toc-Сәнәғәте-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ауыл_хужалығы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ауыл_хужалығы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Ауыл хужалығы</span> </div> </a> <ul id="toc-Ауыл_хужалығы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Вино_етештереү" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Вино_етештереү"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Вино етештереү</span> </div> </a> <ul id="toc-Вино_етештереү-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Энергетика_һәм_файҙалы_ҡаҙылма_байлыҡтар_сығарыу" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Энергетика_һәм_файҙалы_ҡаҙылма_байлыҡтар_сығарыу"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.4</span> <span>Энергетика һәм файҙалы ҡаҙылма байлыҡтар сығарыу</span> </div> </a> <ul id="toc-Энергетика_һәм_файҙалы_ҡаҙылма_байлыҡтар_сығарыу-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Сауҙа_һәм_хеҙмәттәр" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Сауҙа_һәм_хеҙмәттәр"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.5</span> <span>Сауҙа һәм хеҙмәттәр</span> </div> </a> <ul id="toc-Сауҙа_һәм_хеҙмәттәр-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Туризм" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Туризм"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.6</span> <span>Туризм</span> </div> </a> <ul id="toc-Туризм-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Транспорты" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Транспорты"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Транспорты</span> </div> </a> <ul id="toc-Транспорты-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Мәҙәниәт" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Мәҙәниәт"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Мәҙәниәт</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Мәҙәниәт-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Мәҙәниәт бүлеген күрһәтергә/йәшерергә</span> </button> <ul id="toc-Мәҙәниәт-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Гастрономия" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Гастрономия"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Гастрономия</span> </div> </a> <ul id="toc-Гастрономия-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Архитектура" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Архитектура"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Архитектура</span> </div> </a> <ul id="toc-Архитектура-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Һынлы_сәнғәт" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Һынлы_сәнғәт"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.3</span> <span>Һынлы сәнғәт</span> </div> </a> <ul id="toc-Һынлы_сәнғәт-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Әҙәбиәт" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Әҙәбиәт"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.4</span> <span>Әҙәбиәт</span> </div> </a> <ul id="toc-Әҙәбиәт-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Музыка" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Музыка"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.5</span> <span>Музыка</span> </div> </a> <ul id="toc-Музыка-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Кинематограф" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Кинематограф"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.6</span> <span>Кинематограф</span> </div> </a> <ul id="toc-Кинематограф-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Театр" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Театр"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.7</span> <span>Театр</span> </div> </a> <ul id="toc-Театр-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Мәғариф_һәм_фән" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Мәғариф_һәм_фән"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Мәғариф һәм фән</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Мәғариф_һәм_фән-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Мәғариф һәм фән бүлеген күрһәтергә/йәшерергә</span> </button> <ul id="toc-Мәғариф_һәм_фән-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Юғары_белем" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Юғары_белем"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>Юғары белем</span> </div> </a> <ul id="toc-Юғары_белем-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Фән" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Фән"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.2</span> <span>Фән</span> </div> </a> <ul id="toc-Фән-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Киң_мәғлүмәт_саралары" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Киң_мәғлүмәт_саралары"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Киң мәғлүмәт саралары</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Киң_мәғлүмәт_саралары-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Киң мәғлүмәт саралары бүлеген күрһәтергә/йәшерергә</span> </button> <ul id="toc-Киң_мәғлүмәт_саралары-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Телевидение_һәм_радиотапшырыуҙар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Телевидение_һәм_радиотапшырыуҙар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>Телевидение һәм радиотапшырыуҙар</span> </div> </a> <ul id="toc-Телевидение_һәм_радиотапшырыуҙар-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Матбуғатта" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Матбуғатта"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.2</span> <span>Матбуғатта</span> </div> </a> <ul id="toc-Матбуғатта-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Спорт" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Спорт"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Спорт</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Спорт-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Спорт бүлеген күрһәтергә/йәшерергә</span> </button> <ul id="toc-Спорт-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Олимпия_уйындары" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Олимпия_уйындары"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.1</span> <span>Олимпия уйындары</span> </div> </a> <ul id="toc-Олимпия_уйындары-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Футбол" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Футбол"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.2</span> <span>Футбол</span> </div> </a> <ul id="toc-Футбол-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Биатлон" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Биатлон"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.3</span> <span>Биатлон</span> </div> </a> <ul id="toc-Биатлон-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Тур_де_Франс_велосипед_уҙышы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Тур_де_Франс_велосипед_уҙышы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.4</span> <span>Тур де Франс велосипед уҙышы</span> </div> </a> <ul id="toc-Тур_де_Франс_велосипед_уҙышы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Иҫкәрмә" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Иҫкәрмә"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Иҫкәрмә</span> </div> </a> <ul id="toc-Иҫкәрмә-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Әҙәбиәт_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Әҙәбиәт_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Әҙәбиәт</span> </div> </a> <ul id="toc-Әҙәбиәт_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Һылтанмалар" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Һылтанмалар"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Һылтанмалар</span> </div> </a> <ul id="toc-Һылтанмалар-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Йөкмәткеһе" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Йөкмәткене күрһәтергә/йәшерергә" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Йөкмәткене күрһәтергә/йәшерергә</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Франция</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Икенсе телдәге мәҡәләгә күсегеҙ. 309 телдә уҡырға була" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-309" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">309 тел</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B0" title="Франциа — абхазский" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Франциа" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="абхазский" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Peurancih" title="Peurancih — ачехский" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Peurancih" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="ачехский" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B5" title="Францие — адыгейский" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Францие" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="адыгейский" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="һайланған мәҡәлә"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Frankryk" title="Frankryk — африкаанс" lang="af" hreflang="af" data-title="Frankryk" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="африкаанс" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Frankreich" title="Frankreich — швейцарский немецкий" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Frankreich" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="швейцарский немецкий" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8D%88%E1%88%A8%E1%8A%95%E1%88%A3%E1%8B%AD" title="ፈረንሣይ — амхарский" lang="am" hreflang="am" data-title="ፈረንሣይ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="амхарский" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/France" title="France — Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="France" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Francia" title="Francia — арагонский" lang="an" hreflang="an" data-title="Francia" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="арагонский" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Francland" title="Francland — староанглийский" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Francland" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="староанглийский" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Furans" title="Furans — оболо" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Furans" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="оболо" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%B8" title="फ्रांस — ангика" lang="anp" hreflang="anp" data-title="फ्रांस" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="ангика" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%A7" title="فرنسا — арабский" lang="ar" hreflang="ar" data-title="فرنسا" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="арабский" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A6%DC%AA%DC%A2%DC%A3%DC%90" title="ܦܪܢܣܐ — арамейский" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܦܪܢܣܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="арамейский" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7" title="فرانسا — Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="فرانسا" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%A7" title="فرنسا — Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="فرنسا" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AB%E0%A7%8D%E0%A7%B0%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%B8" title="ফ্ৰান্স — ассамский" lang="as" hreflang="as" data-title="ফ্ৰান্স" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="ассамский" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Francia" title="Francia — астурийский" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Francia" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астурийский" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-atj mw-list-item"><a href="https://atj.wikipedia.org/wiki/France" title="France — атикамек" lang="atj" hreflang="atj" data-title="France" data-language-autonym="Atikamekw" data-language-local-name="атикамек" class="interlanguage-link-target"><span>Atikamekw</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81" title="Паранс — аварский" lang="av" hreflang="av" data-title="Паранс" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="аварский" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Franca" title="Franca — Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Franca" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%B8" title="फ्रांस — авадхи" lang="awa" hreflang="awa" data-title="फ्रांस" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="авадхи" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Phransiya" title="Phransiya — аймара" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Phransiya" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="аймара" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Fransa" title="Fransa — азербайджанский" lang="az" hreflang="az" data-title="Fransa" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="азербайджанский" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="فرانسه" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Perancis" title="Perancis — балийский" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Perancis" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="балийский" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Frankreich" title="Frankreich — Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Frankreich" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Pranc%C5%ABz%C4%97j%C4%97" title="Prancūzėjė — Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Prancūzėjė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bbc mw-list-item"><a href="https://bbc.wikipedia.org/wiki/Paransis" title="Paransis — Batak Toba" lang="bbc" hreflang="bbc" data-title="Paransis" data-language-autonym="Batak Toba" data-language-local-name="Batak Toba" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Toba</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Pransya" title="Pransya — Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Pransya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Францыя — белорусский" lang="be" hreflang="be" data-title="Францыя" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="белорусский" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Францыя — белорусский (тарашкевица)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Францыя" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="белорусский (тарашкевица)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Prasman" title="Prasman — Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Prasman" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция — болгарский" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Франция" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="болгарский" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%B8" title="फ्रांस — Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="फ्रांस" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Franis" title="Franis — бислама" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Franis" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="бислама" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Parancis" title="Parancis — Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Parancis" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%95%E1%80%AD%E1%80%89%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%81%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%91%E1%80%AE" title="ပိဉ်တိစ်ခမ်းထီ — Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ပိဉ်တိစ်ခမ်းထီ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/F%C3%A0ransi" title="Fàransi — бамбара" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Fàransi" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="бамбара" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AB%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%B8" title="ফ্রান্স — бенгальский" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ফ্রান্স" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="бенгальский" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A7%E0%BE%A5%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BD%B2%E0%BC%8D" title="ཧྥ་རན་སི། — тибетский" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཧྥ་རན་སི།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="тибетский" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AB%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%B8" title="ফ্রান্স — Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="ফ্রান্স" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Bishnupriya" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Bro-C%27hall" title="Bro-C'hall — бретонский" lang="br" hreflang="br" data-title="Bro-C'hall" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="бретонский" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Francuska" title="Francuska — боснийский" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Francuska" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="боснийский" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Perancis" title="Perancis — Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Perancis" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bug mw-list-item"><a href="https://bug.wikipedia.org/wiki/%E1%A8%84%E1%A8%99%E1%A8%91%E1%A8%8A%E1%A8%8C%E1%A8%97%E1%A8%94" title="ᨄᨙᨑᨊᨌᨗᨔ — бугийский" lang="bug" hreflang="bug" data-title="ᨄᨙᨑᨊᨌᨗᨔ" data-language-autonym="Basa Ugi" data-language-local-name="бугийский" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Ugi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8" title="Франци — бурятский" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Франци" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="бурятский" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Fran%C3%A7a" title="França — каталанский" lang="ca" hreflang="ca" data-title="França" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталанский" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Francia" title="Francia — Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Francia" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Hu%C3%A1k-gu%C3%B3k" title="Huák-guók — Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Huák-guók" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8" title="Франци — чеченский" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Франци" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="чеченский" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="һайланған мәҡәлә"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Pransiya" title="Pransiya — себуано" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Pransiya" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="себуано" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/Francia" title="Francia — чаморро" lang="ch" hreflang="ch" data-title="Francia" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="чаморро" class="interlanguage-link-target"><span>Chamoru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A6%E1%8E%B8%E1%8F%A5%E1%8F%B1" title="ᎦᎸᏥᏱ — чероки" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎦᎸᏥᏱ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="чероки" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/France" title="France — шайенский" lang="chy" hreflang="chy" data-title="France" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="шайенский" class="interlanguage-link-target"><span>Tsetsêhestâhese</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%81%DB%95%DA%95%DB%95%D9%86%D8%B3%D8%A7" title="فەڕەنسا — центральнокурдский" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="فەڕەنسا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="центральнокурдский" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Francia" title="Francia — корсиканский" lang="co" hreflang="co" data-title="Francia" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="корсиканский" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Frenkistan" title="Frenkistan — крымско-татарский" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Frenkistan" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="крымско-татарский" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Francie" title="Francie — чешский" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Francie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чешский" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Franc%C3%ABj%C3%B4" title="Francëjô — кашубский" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Francëjô" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="кашубский" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%97%EA%99%97" title="Франкїꙗ — церковнославянский" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Франкїꙗ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="церковнославянский" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8" title="Франци — чувашский" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Франци" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="чувашский" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Ffrainc" title="Ffrainc — валлийский" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Ffrainc" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="валлийский" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Frankrig" title="Frankrig — датский" lang="da" hreflang="da" data-title="Frankrig" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="датский" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/France" title="France — Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="France" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Frankreich" title="Frankreich — немецкий" lang="de" hreflang="de" data-title="Frankreich" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="немецкий" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Fransa" title="Fransa — Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Fransa" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Francojska" title="Francojska — нижнелужицкий" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Francojska" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="нижнелужицкий" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Perancis" title="Perancis — Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Perancis" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="फ्रान्स — Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="फ्रान्स" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%8A%DE%A6%DE%83%DE%A6%DE%82%DE%B0%DE%90%DE%AD%DE%90%DE%A8%DE%88%DE%A8%DE%8D%DE%A7%DE%8C%DE%B0" title="ފަރަންސޭސިވިލާތް — мальдивский" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ފަރަންސޭސިވިލާތް" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="мальдивский" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dz mw-list-item"><a href="https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%95%E0%BD%A2%E0%BD%B1%E0%BD%93%E0%BD%A6%E0%BD%B2%E0%BC%8B" title="ཕརཱནསི་ — дзонг-кэ" lang="dz" hreflang="dz" data-title="ཕརཱནསི་" data-language-autonym="ཇོང་ཁ" data-language-local-name="дзонг-кэ" class="interlanguage-link-target"><span>ཇོང་ཁ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/Frans" title="Frans — эве" lang="ee" hreflang="ee" data-title="Frans" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="эве" class="interlanguage-link-target"><span>Eʋegbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%AF%CE%B1" title="Γαλλία — греческий" lang="el" hreflang="el" data-title="Γαλλία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="греческий" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Franza" title="Franza — Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Franza" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/France" title="France — английский" lang="en" hreflang="en" data-title="France" data-language-autonym="English" data-language-local-name="английский" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="яҡшы мәҡәлә"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Francio" title="Francio — эсперанто" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Francio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="эсперанто" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Francia" title="Francia — испанский" lang="es" hreflang="es" data-title="Francia" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="испанский" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Prantsusmaa" title="Prantsusmaa — эстонский" lang="et" hreflang="et" data-title="Prantsusmaa" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="эстонский" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Frantzia" title="Frantzia — баскский" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Frantzia" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баскский" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Francia" title="Francia — Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Francia" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه — персидский" lang="fa" hreflang="fa" data-title="فرانسه" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="персидский" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Farayse" title="Farayse — фулах" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Farayse" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="фулах" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="яҡшы мәҡәлә"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Ranska" title="Ranska — финский" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Ranska" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="финский" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Prantsusmaa" title="Prantsusmaa — выруский" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Prantsusmaa" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="выруский" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Varanise" title="Varanise — фиджи" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Varanise" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="фиджи" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Frakland" title="Frakland — фарерский" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Frakland" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="фарерский" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fon mw-list-item"><a href="https://fon.wikipedia.org/wiki/Flans%C3%A9t%C3%B2" title="Flansétò — фон" lang="fon" hreflang="fon" data-title="Flansétò" data-language-autonym="Fɔ̀ngbè" data-language-local-name="фон" class="interlanguage-link-target"><span>Fɔ̀ngbè</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="һайланған мәҡәлә"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/France" title="France — французский" lang="fr" hreflang="fr" data-title="France" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="французский" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/France" title="France — Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="France" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A5nkrik" title="Frånkrik — северный фризский" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Frånkrik" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="северный фризский" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/France" title="France — фриульский" lang="fur" hreflang="fur" data-title="France" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="фриульский" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Frankryk" title="Frankryk — западнофризский" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Frankryk" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="западнофризский" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Fhrainc" title="An Fhrainc — ирландский" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Fhrainc" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ирландский" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Fran%C5%A3iya" title="Franţiya — гагаузский" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Franţiya" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="гагаузский" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%95%E5%9C%8B" title="法國 — гань" lang="gan" hreflang="gan" data-title="法國" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="гань" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Lafrans" title="Lafrans — Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Lafrans" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/An_Fhraing" title="An Fhraing — гэльский" lang="gd" hreflang="gd" data-title="An Fhraing" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="гэльский" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Francia" title="Francia — галисийский" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Francia" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галисийский" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه — Gilaki" lang="glk" hreflang="glk" data-title="فرانسه" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="Gilaki" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Hy%C3%A3sia" title="Hyãsia — гуарани" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Hyãsia" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="гуарани" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%B8" title="फ्रांस — Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="फ्रांस" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8D%86%F0%90%8D%82%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B2%F0%90%8C%BA%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BB%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BD%F0%90%8C%B3" title="𐍆𐍂𐌰𐌲𐌺𐌰𐌻𐌰𐌽𐌳 — готский" lang="got" hreflang="got" data-title="𐍆𐍂𐌰𐌲𐌺𐌰𐌻𐌰𐌽𐌳" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="готский" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%AB%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%B8" title="ફ્રાન્સ — гуджарати" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ફ્રાન્સ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="гуджарати" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="һайланған мәҡәлә"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Rank" title="Yn Rank — мэнский" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Rank" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="мэнский" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Faransa" title="Faransa — хауса" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Faransa" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="хауса" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="һайланған мәҡәлә"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Fap-koet" title="Fap-koet — хакка" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Fap-koet" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="хакка" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/Palani" title="Palani — гавайский" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Palani" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="гавайский" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A6%D7%A8%D7%A4%D7%AA" title="צרפת — иврит" lang="he" hreflang="he" data-title="צרפת" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="иврит" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A4%BC%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="फ़्रान्स — хинди" lang="hi" hreflang="hi" data-title="फ़्रान्स" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="хинди" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/France" title="France — Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="France" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Francuska" title="Francuska — хорватский" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Francuska" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="хорватский" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Francoska" title="Francoska — верхнелужицкий" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Francoska" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="верхнелужицкий" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Frans" title="Frans — гаитянский" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Frans" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="гаитянский" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Franciaorsz%C3%A1g" title="Franciaország — венгерский" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Franciaország" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="венгерский" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="һайланған мәҡәлә"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%A1" title="Ֆրանսիա — армянский" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ֆրանսիա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="армянский" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%A1" title="Ֆրանսա — западноармянский" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Ֆրանսա" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="западноармянский" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Francia" title="Francia — интерлингва" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Francia" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="интерлингва" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Peranchis" title="Peranchis — ибанский" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Peranchis" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ибанский" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Prancis" title="Prancis — индонезийский" lang="id" hreflang="id" data-title="Prancis" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="индонезийский" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Francia" title="Francia — интерлингве" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Francia" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="интерлингве" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/France" title="France — игбо" lang="ig" hreflang="ig" data-title="France" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="игбо" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Pransia" title="Pransia — илоко" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Pransia" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="илоко" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%8C%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B3%D0%B5%D1%85%D1%8C%D0%B5" title="Фаьренгехье — ингушский" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Фаьренгехье" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="ингушский" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="һайланған мәҡәлә"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Francia" title="Francia — идо" lang="io" hreflang="io" data-title="Francia" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="идо" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="яҡшы мәҡәлә"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Frakkland" title="Frakkland — исландский" lang="is" hreflang="is" data-title="Frakkland" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="исландский" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Francia" title="Francia — итальянский" lang="it" hreflang="it" data-title="Francia" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="итальянский" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%95%97%E1%95%8C%E1%93%90%E1%94%85" title="ᕗᕌᓐᔅ — инуктитут" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᕗᕌᓐᔅ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="инуктитут" class="interlanguage-link-target"><span>ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%B9" title="フランス — японский" lang="ja" hreflang="ja" data-title="フランス" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="японский" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Frans" title="Frans — Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Frans" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/fasygu%27e" title="fasygu'e — ложбан" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="fasygu'e" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="ложбан" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Prancis" title="Prancis — яванский" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Prancis" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="яванский" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საფრანგეთი — грузинский" lang="ka" hreflang="ka" data-title="საფრანგეთი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузинский" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Franciya" title="Franciya — каракалпакский" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Franciya" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="каракалпакский" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Fransa" title="Fransa — кабильский" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Fransa" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="кабильский" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D1%8D%D0%BD%D0%B4%D0%B6" title="Фрэндж — кабардинский" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Фрэндж" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="кабардинский" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Frans%C9%A9%C9%A9" title="Fransɩɩ — Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Fransɩɩ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Fi%CC%B1ransa_(a%CC%B1byin)" title="Fi̱ransa (a̱byin) — тьяп" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Fi̱ransa (a̱byin)" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="тьяп" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Fwalansa" title="Fwalansa — конго" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Fwalansa" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="конго" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Prancis" title="Prancis — Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Prancis" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Baranja" title="Baranja — кикуйю" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Baranja" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="кикуйю" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция — казахский" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Франция" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="казахский" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%94%E1%9E%B6%E1%9E%9A%E1%9E%B6%E1%9F%86%E1%9E%84" title="បារាំង — кхмерский" lang="km" hreflang="km" data-title="បារាំង" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="кхмерский" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AB%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B3%8D%E0%B2%B8%E0%B3%8D" title="ಫ್ರಾನ್ಸ್ — каннада" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಫ್ರಾನ್ಸ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="каннада" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%94%84%EB%9E%91%EC%8A%A4" title="프랑스 — корейский" lang="ko" hreflang="ko" data-title="프랑스" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="корейский" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81" title="Франс — коми-пермяцкий" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Франс" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="коми-пермяцкий" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция — карачаево-балкарский" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Франция" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="карачаево-балкарский" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%9B%D8%A7%D9%86%D9%9B%D8%B3" title="فرٛانٛس — кашмири" lang="ks" hreflang="ks" data-title="فرٛانٛس" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="кашмири" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Frankreich" title="Frankreich — кёльнский" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Frankreich" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="кёльнский" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Fransa" title="Fransa — курдский" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Fransa" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="курдский" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%83%D0%B7%D0%BC%D1%83" title="Прансузму — коми" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Прансузму" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="коми" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Pow_Frynk" title="Pow Frynk — корнский" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Pow Frynk" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="корнский" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция — киргизский" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Франция" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="киргизский" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="һайланған мәҡәлә"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Francia" title="Francia — латинский" lang="la" hreflang="la" data-title="Francia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="латинский" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Fransia" title="Fransia — ладино" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Fransia" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ладино" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Frankr%C3%A4ich" title="Frankräich — люксембургский" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Frankräich" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="люксембургский" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция — лезгинский" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Франция" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="лезгинский" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Frans" title="Frans — Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Frans" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lg mw-list-item"><a href="https://lg.wikipedia.org/wiki/Bufalansa" title="Bufalansa — ганда" lang="lg" hreflang="lg" data-title="Bufalansa" data-language-autonym="Luganda" data-language-local-name="ганда" class="interlanguage-link-target"><span>Luganda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Frankriek" title="Frankriek — лимбургский" lang="li" hreflang="li" data-title="Frankriek" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="лимбургский" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Fransa" title="Fransa — Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Fransa" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Franzia" title="Franzia — Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Franzia" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A0ncia" title="Frància — Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Frància" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Falansia" title="Falansia — лингала" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Falansia" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="лингала" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BB%80%E0%BA%97%E0%BA%94%E0%BA%9D%E0%BA%A3%E0%BA%B1%E0%BB%88%E0%BA%87" title="ປະເທດຝຣັ່ງ — лаосский" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ປະເທດຝຣັ່ງ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="лаосский" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="яҡшы мәҡәлә"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Pranc%C5%ABzija" title="Prancūzija — литовский" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Prancūzija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="литовский" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ltg mw-list-item"><a href="https://ltg.wikipedia.org/wiki/Pra%C5%86ceja" title="Praņceja — латгальский" lang="ltg" hreflang="ltg" data-title="Praņceja" data-language-autonym="Latgaļu" data-language-local-name="латгальский" class="interlanguage-link-target"><span>Latgaļu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Francija" title="Francija — латышский" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Francija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латышский" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Prancis" title="Prancis — мадурский" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Prancis" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="мадурский" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="फ्रान्स — майтхили" lang="mai" hreflang="mai" data-title="फ्रान्स" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="майтхили" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Perancis" title="Perancis — Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Perancis" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Кранцмастор — мокшанский" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Кранцмастор" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="мокшанский" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Frantsa" title="Frantsa — малагасийский" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Frantsa" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="малагасийский" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B9" title="Франций — луговомарийский" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Франций" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="луговомарийский" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/W%C4%ABw%C4%AB" title="Wīwī — маори" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Wīwī" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="маори" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Parancih" title="Parancih — минангкабау" lang="min" hreflang="min" data-title="Parancih" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="минангкабау" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Франција — македонский" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Франција" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="македонский" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B5%8D" title="ഫ്രാൻസ് — малаялам" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഫ്രാൻസ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="малаялам" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86" title="Франц — монгольский" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Франц" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="монгольский" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%90%EA%AF%AD%EA%AF%94%EA%AF%A5%EA%AF%9F%EA%AF%81" title="ꯐ꯭ꯔꯥꯟꯁ — манипурский" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯐ꯭ꯔꯥꯟꯁ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="манипурский" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="फ्रान्स — маратхи" lang="mr" hreflang="mr" data-title="फ्रान्स" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="маратхи" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Perancis" title="Perancis — малайский" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Perancis" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="малайский" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Franza" title="Franza — мальтийский" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Franza" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="мальтийский" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A1ncia" title="Fráncia — мирандский" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Fráncia" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="мирандский" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%95%E1%80%BC%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="ပြင်သစ်နိုင်ငံ — бирманский" lang="my" hreflang="my" data-title="ပြင်သစ်နိုင်ငံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="бирманский" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F_%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Франция Мастор — эрзянский" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Франция Мастор" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="эрзянский" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه — мазандеранский" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="فرانسه" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="мазандеранский" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Franza" title="Franza — неаполитанский" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Franza" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="неаполитанский" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Frankriek" title="Frankriek — нижненемецкий" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Frankriek" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="нижненемецкий" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Frankriek" title="Frankriek — нижнесаксонский" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Frankriek" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="нижнесаксонский" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="फ्रान्स — непальский" lang="ne" hreflang="ne" data-title="फ्रान्स" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="непальский" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%B8" title="फ्रान्स — неварский" lang="new" hreflang="new" data-title="फ्रान्स" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="неварский" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Frankrijk" title="Frankrijk — нидерландский" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Frankrijk" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="нидерландский" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Frankrike" title="Frankrike — нюнорск" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Frankrike" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="нюнорск" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Frankrike" title="Frankrike — норвежский букмол" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Frankrike" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="норвежский букмол" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Fransia" title="Fransia — Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Fransia" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%9D%DF%8A%DF%AC%DF%99%DF%8A%DF%B2%DF%AC%DF%9B%DF%8C%DF%AB" title="ߝߊ߬ߙߊ߲߬ߛߌ߫ — нко" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߝߊ߬ߙߊ߲߬ߛߌ߫" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="нко" class="interlanguage-link-target"><span>ߒߞߏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Fraunce" title="Fraunce — Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Fraunce" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Fora" title="Fora — северный сото" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Fora" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="северный сото" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/D%C3%A1%C3%A1ghahii_Dine%CA%BC%C3%A9_Bik%C3%A9yah" title="Dáághahii Dineʼé Bikéyah — навахо" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Dáághahii Dineʼé Bikéyah" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="навахо" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/France" title="France — ньянджа" lang="ny" hreflang="ny" data-title="France" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="ньянджа" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Fran%C3%A7a" title="França — окситанский" lang="oc" hreflang="oc" data-title="França" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="окситанский" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Frantsii" title="Frantsii — ливвиковский карельский" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Frantsii" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="ливвиковский карельский" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Firaansi" title="Firaansi — оромо" lang="om" hreflang="om" data-title="Firaansi" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="оромо" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86" title="Франц — осетинский" lang="os" hreflang="os" data-title="Франц" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="осетинский" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AB%E0%A8%BC%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%82%E0%A8%B8" title="ਫ਼ਰਾਂਸ — панджаби" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਫ਼ਰਾਂਸ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="панджаби" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pag mw-list-item"><a href="https://pag.wikipedia.org/wiki/Fransia" title="Fransia — пангасинан" lang="pag" hreflang="pag" data-title="Fransia" data-language-autonym="Pangasinan" data-language-local-name="пангасинан" class="interlanguage-link-target"><span>Pangasinan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Pransiya" title="Pransiya — пампанга" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Pransiya" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="пампанга" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Fransia" title="Fransia — папьяменто" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Fransia" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="папьяменто" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Franche" title="Franche — Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Franche" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Frankreich" title="Frankreich — Pennsylvania German" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Frankreich" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania German" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Frankreich" title="Frankreich — Palatine German" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Frankreich" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="Palatine German" class="interlanguage-link-target"><span>Pälzisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%B8" title="फ्रांस — пали" lang="pi" hreflang="pi" data-title="फ्रांस" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="пали" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Frans" title="Frans — Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Frans" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Francja" title="Francja — польский" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Francja" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="польский" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Fransa" title="Fransa — Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Fransa" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="فرانس — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="فرانس" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt mw-list-item"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%AF%CE%B1" title="Γαλλία — понтийский" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Γαλλία" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="понтийский" class="interlanguage-link-target"><span>Ποντιακά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه — пушту" lang="ps" hreflang="ps" data-title="فرانسه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="пушту" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="һайланған мәҡәлә"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Fran%C3%A7a" title="França — португальский" lang="pt" hreflang="pt" data-title="França" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="португальский" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Ransiya" title="Ransiya — кечуа" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Ransiya" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="кечуа" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Frantscha" title="Frantscha — романшский" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Frantscha" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="романшский" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Franchiya" title="Franchiya — влашский цыганский" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Franchiya" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="влашский цыганский" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rn mw-list-item"><a href="https://rn.wikipedia.org/wiki/Ubufaransa" title="Ubufaransa — рунди" lang="rn" hreflang="rn" data-title="Ubufaransa" data-language-autonym="Ikirundi" data-language-local-name="рунди" class="interlanguage-link-target"><span>Ikirundi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="һайланған мәҡәлә"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Fran%C8%9Ba" title="Franța — румынский" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Franța" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="румынский" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A2n%C8%9Bie" title="Frânție — арумынский" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Frânție" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="арумынский" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/Frange" title="Frange — Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Frange" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target"><span>Tarandíne</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция — русский" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Франция" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="русский" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%96%D1%8F" title="Франція — русинский" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Франція" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="русинский" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Ubufaransa" title="Ubufaransa — киньяруанда" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Ubufaransa" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="киньяруанда" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%A6%E0%A5%87%E0%A4%B6%E0%A4%83" title="फ्रान्सदेशः — санскрит" lang="sa" hreflang="sa" data-title="फ्रान्सदेशः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="санскрит" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%8B%D1%80%D0%B0%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%8B%D0%B9%D0%B0" title="Быраансыйа — саха" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Быраансыйа" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="саха" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%AF%E1%B1%B7%E1%B1%A8%E1%B1%9F%E1%B1%B1%E1%B1%A5" title="ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ — сантали" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱯᱷᱨᱟᱱᱥ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="сантали" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Frantza" title="Frantza — сардинский" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Frantza" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="сардинский" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Francia" title="Francia — сицилийский" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Francia" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="сицилийский" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Fraunce" title="Fraunce — шотландский" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Fraunce" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="шотландский" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="فرانس — синдхи" lang="sd" hreflang="sd" data-title="فرانس" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="синдхи" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Frankriika" title="Frankriika — северносаамский" lang="se" hreflang="se" data-title="Frankriika" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="северносаамский" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sg mw-list-item"><a href="https://sg.wikipedia.org/wiki/Far%C3%A2nzi" title="Farânzi — санго" lang="sg" hreflang="sg" data-title="Farânzi" data-language-autonym="Sängö" data-language-local-name="санго" class="interlanguage-link-target"><span>Sängö</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="һайланған мәҡәлә"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Francuska" title="Francuska — сербскохорватский" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Francuska" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="сербскохорватский" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/F%E1%B9%9Ban%E1%B9%A3a" title="Fṛanṣa — ташельхит" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Fṛanṣa" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="ташельхит" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%B0%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%81%BE%E1%80%9B%E1%81%A2%E1%80%84%E1%80%BA%E1%82%87%E1%80%9E%E1%80%B5%E1%80%90%E1%80%BA%E1%82%88" title="မိူင်းၾရၢင်ႇသဵတ်ႈ — шанский" lang="shn" hreflang="shn" data-title="မိူင်းၾရၢင်ႇသဵတ်ႈ" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="шанский" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B6%82%E0%B7%81%E0%B6%BA" title="ප්‍රංශය — сингальский" lang="si" hreflang="si" data-title="ප්‍රංශය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="сингальский" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/France" title="France — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="France" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Franc%C3%BAzsko" title="Francúzsko — словацкий" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Francúzsko" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="словацкий" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="فرانس — Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="فرانس" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Francija" title="Francija — словенский" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Francija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="словенский" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Farani" title="Farani — самоанский" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Farani" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="самоанский" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Ranska" title="Ranska — инари-саамский" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Ranska" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="инари-саамский" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Furanzi" title="Furanzi — шона" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Furanzi" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="шона" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Faransiiska" title="Faransiiska — сомали" lang="so" hreflang="so" data-title="Faransiiska" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="сомали" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Franca" title="Franca — албанский" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Franca" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="албанский" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0" title="Француска — сербский" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Француска" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="сербский" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-srn mw-list-item"><a href="https://srn.wikipedia.org/wiki/Franskondre" title="Franskondre — сранан-тонго" lang="srn" hreflang="srn" data-title="Franskondre" data-language-autonym="Sranantongo" data-language-local-name="сранан-тонго" class="interlanguage-link-target"><span>Sranantongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/IFulansi" title="IFulansi — свази" lang="ss" hreflang="ss" data-title="IFulansi" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="свази" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/Fora" title="Fora — южный сото" lang="st" hreflang="st" data-title="Fora" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="южный сото" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Frankriek" title="Frankriek — Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Frankriek" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Prancis" title="Prancis — сунданский" lang="su" hreflang="su" data-title="Prancis" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="сунданский" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Frankrike" title="Frankrike — шведский" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Frankrike" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="шведский" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Ufaransa" title="Ufaransa — суахили" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Ufaransa" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="суахили" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Francyj%C5%8F" title="Francyjŏ — силезский" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Francyjŏ" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="силезский" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/France" title="France — Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="France" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AF%81" title="பிரான்சு — тамильский" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பிரான்சு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="тамильский" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/France" title="France — Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="France" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AB%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="ఫ్రాన్స్ — телугу" lang="te" hreflang="te" data-title="ఫ్రాన్స్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="телугу" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Fransa" title="Fransa — тетум" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Fransa" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="тетум" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%B0" title="Фаронса — таджикский" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Фаронса" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="таджикский" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%9D%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%AA" title="ประเทศฝรั่งเศส — тайский" lang="th" hreflang="th" data-title="ประเทศฝรั่งเศส" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тайский" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%8D%88%E1%88%A8%E1%8A%95%E1%88%B3" title="ፈረንሳ — тигринья" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ፈረንሳ" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="тигринья" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Fransi%C3%BDa" title="Fransiýa — туркменский" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Fransiýa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="туркменский" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Pransiya" title="Pransiya — тагалог" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Pransiya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="тагалог" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Fyr%C9%99ngyston" title="Fyrəngyston — талышский" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Fyrəngyston" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="талышский" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tn mw-list-item"><a href="https://tn.wikipedia.org/wiki/Fora" title="Fora — тсвана" lang="tn" hreflang="tn" data-title="Fora" data-language-autonym="Setswana" data-language-local-name="тсвана" class="interlanguage-link-target"><span>Setswana</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/Falanis%C4%93" title="Falanisē — тонганский" lang="to" hreflang="to" data-title="Falanisē" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="тонганский" class="interlanguage-link-target"><span>Lea faka-Tonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Frens" title="Frens — ток-писин" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Frens" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="ток-писин" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Fransa" title="Fransa — турецкий" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Fransa" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="турецкий" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-trv mw-list-item"><a href="https://trv.wikipedia.org/wiki/France" title="France — седекский" lang="trv" hreflang="trv" data-title="France" data-language-autonym="Seediq" data-language-local-name="седекский" class="interlanguage-link-target"><span>Seediq</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Furhwa" title="Furhwa — тсонга" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Furhwa" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="тсонга" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция — татарский" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Франция" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="татарский" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/France" title="France — тумбука" lang="tum" hreflang="tum" data-title="France" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="тумбука" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/France" title="France — тви" lang="tw" hreflang="tw" data-title="France" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="тви" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ty mw-list-item"><a href="https://ty.wikipedia.org/wiki/Far%C4%81ni" title="Farāni — таитянский" lang="ty" hreflang="ty" data-title="Farāni" data-language-autonym="Reo tahiti" data-language-local-name="таитянский" class="interlanguage-link-target"><span>Reo tahiti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция — тувинский" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Франция" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="тувинский" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Франция — удмуртский" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Франция" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="удмуртский" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%89%D9%8A%DB%95" title="فرانسىيە — уйгурский" lang="ug" hreflang="ug" data-title="فرانسىيە" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="уйгурский" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%96%D1%8F" title="Франція — украинский" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Франція" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украинский" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="فرانس — урду" lang="ur" hreflang="ur" data-title="فرانس" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="урду" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Fransiya" title="Fransiya — узбекский" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Fransiya" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="узбекский" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Fransa" title="Fransa — Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Fransa" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Francii" title="Francii — вепсский" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Francii" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="вепсский" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ph%C3%A1p" title="Pháp — вьетнамский" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Pháp" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="вьетнамский" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Vrankryk" title="Vrankryk — West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Vrankryk" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Frans%C3%A4n" title="Fransän — волапюк" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Fransän" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="волапюк" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/France" title="France — валлонский" lang="wa" hreflang="wa" data-title="France" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="валлонский" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Fransya" title="Fransya — варай" lang="war" hreflang="war" data-title="Fransya" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="варай" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Faraas" title="Faraas — волоф" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Faraas" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="волоф" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%95%E5%9B%BD" title="法国 — у" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="法国" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="у" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%81%D0%B8%D0%BD_%D0%9E%D1%80%D0%BD" title="Пранцсин Орн — калмыцкий" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Пранцсин Орн" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="калмыцкий" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Fransi" title="Fransi — коса" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Fransi" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="коса" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="საფრანგეთი — мегрельский" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="საფრანგეთი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="мегрельский" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%A8%D7%90%D7%A0%D7%A7%D7%A8%D7%99%D7%99%D7%9A" title="פראנקרייך — идиш" lang="yi" hreflang="yi" data-title="פראנקרייך" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="идиш" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A1ns%C3%AC" title="Fránsì — йоруба" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Fránsì" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="йоруба" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Fazgoz" title="Fazgoz — чжуань" lang="za" hreflang="za" data-title="Fazgoz" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="чжуань" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Frankriek" title="Frankriek — Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Frankriek" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%BC%E2%B5%95%E2%B4%B0%E2%B5%8F%E2%B5%9A%E2%B4%B0" title="ⴼⵕⴰⵏⵚⴰ — тамазигхтский" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴼⵕⴰⵏⵚⴰ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="тамазигхтский" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%95%E5%9B%BD" title="法国 — китайский" lang="zh" hreflang="zh" data-title="法国" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="китайский" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%95%E5%9C%8B" title="法國 — Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="法國" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Hoat-kok" title="Hoat-kok — миньнань" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Hoat-kok" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="миньнань" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%B3%95%E5%9C%8B" title="法國 — кантонский" lang="yue" hreflang="yue" data-title="法國" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантонский" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/IFulansi" title="IFulansi — зулу" lang="zu" hreflang="zu" data-title="IFulansi" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="зулу" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q142#sitelinks-wikipedia" title="Башҡа телдәргә һылтанмаларҙы төҙәтеү" class="wbc-editpage">Һылтанмаларҙы төҙәтергә</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Исем арауыҡтары"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Эстәлек битен ҡарау [c]" accesskey="c"><span>Бит</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%80%D0%BB%D3%99%D1%88%D0%B5%D2%AF:%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" rel="discussion" title="Биттең эстәлеге тураһында фекерләшеү [t]" accesskey="t"><span>Фекер алышыу</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Телде үҙгәртергә" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">башҡортса</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Ҡарауҙар"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F"><span>Уҡыу</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit" title="Был битте үҙгәртеү [v]" accesskey="v"><span>Үҙгәртеү</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit" title="Биттең сығанаҡ кодын үҙгәртеү [e]" accesskey="e"><span>Кодты үҙгәртеү</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=history" title="Биттең төҙәтеүҙәр журналы [h]" accesskey="h"><span>Тарих</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ҡоралдар"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ҡоралдар" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Ҡоралдар</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ҡоралдар</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">ҡабырға панеленә күсерергә</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">йәшерергә</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Күберәк мөмкинлектәр" > <div class="vector-menu-heading"> Ғәмәлдәр </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F"><span>Уҡыу</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit" title="Был битте үҙгәртеү [v]" accesskey="v"><span>Үҙгәртеү</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit" title="Биттең сығанаҡ кодын үҙгәртеү [e]" accesskey="e"><span>Кодты үҙгәртеү</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=history"><span>Тарих</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Дөйөм </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%91%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0_%D2%BB%D1%8B%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Был биткә һылтанған барлыҡ биттәрҙең исемлеге [j]" accesskey="j"><span>Был биткә һылтанмалар</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%91%D3%99%D0%B9%D0%BB%D0%B5_%D2%AF%D2%99%D0%B3%D3%99%D1%80%D1%82%D0%B5%D2%AF%D2%99%D3%99%D1%80/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" rel="nofollow" title="Был бит һылтанған биттәрҙәге һуңғы үҙгәртеүҙәр [k]" accesskey="k"><span>Бәйле үҙгәртеүҙәр</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81_%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%82%D3%99%D1%80" title="Барлыҡ махсус биттәр исемлеге [q]" accesskey="q"><span>Махсус биттәр</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&oldid=1278402" title="Биттең был өлгөһөнә даими һылтанма"><span>Даими һылтанма</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=info" title="Был бит тураһында ентекләберәк"><span>Бит мәғлүмәттәре</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%A6%D0%B8%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0&page=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&id=1278402&wpFormIdentifier=titleform" title="Был биттән нисек өҙөмтә яһау тураһында мәғлүмәт"><span>Биттән өҙөмтә яһарға</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fba.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%25A4%25D1%2580%25D0%25B0%25D0%25BD%25D1%2586%25D0%25B8%25D1%258F"><span>Ҡыҫҡа URL алыу</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:QrCode&url=https%3A%2F%2Fba.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%25A4%25D1%2580%25D0%25B0%25D0%25BD%25D1%2586%25D0%25B8%25D1%258F"><span>QR код алыу</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Баҫтырыу/сығарыу </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:Collection&bookcmd=book_creator&referer=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F"><span>Китап төҙөү</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:DownloadAsPdf&page=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=show-download-screen"><span>PDF форматында йөкләү</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&printable=yes" title="Биттең ҡағыҙға баҫтырыу өсөн өлгөһө [p]" accesskey="p"><span>Баҫтырыу өлгөһө</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Башҡа проекттарҙа </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/France" hreflang="en"><span>Викимилек</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q142" title="Мәғлүмәт һаҡлағысына бәйле элементҡа һылтанма [g]" accesskey="g"><span>Викимәғлүмәт элементы</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ҡоралдар"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Уҡыу көйләүҙәре"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Уҡыу көйләүҙәре</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">ҡабырға панеленә күсерергә</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">йәшерергә</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ba" dir="ltr"><table class="wikitable" cellspacing="0" cellpadding="2" style="width:300px; float: right; margin-left: 1em; margin-bottom: 0.5em; clear: right; margin-top: 0.5em; border-collapse:collapse; border-color:#aaaaaa; background-color:#f9f9f9; font-size:100%;"> <caption><big><b>Франция Республикаһы</b><br /><b>République française</b></big> </caption> <tbody><tr> <td align="center" colspan="2"> <table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="background-color:#f9f9f9;"> <tbody><tr> <td align="center" width="150"><a href="/w/index.php?title=%D2%A0%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BF:%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F_%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D1%80%D0%B0%D2%93%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ҡалып:Франция байрағы (был бит юҡ)">Ҡалып:Франция байрағы</a> </td> <td align="center" width="150"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Armoiries_r%C3%A9publique_fran%C3%A7aise.svg" class="mw-file-description" title="гербы Франция"><img alt="гербы Франция" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Armoiries_r%C3%A9publique_fran%C3%A7aise.svg/90px-Armoiries_r%C3%A9publique_fran%C3%A7aise.svg.png" decoding="async" width="90" height="102" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Armoiries_r%C3%A9publique_fran%C3%A7aise.svg/135px-Armoiries_r%C3%A9publique_fran%C3%A7aise.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Armoiries_r%C3%A9publique_fran%C3%A7aise.svg/180px-Armoiries_r%C3%A9publique_fran%C3%A7aise.svg.png 2x" data-file-width="175" data-file-height="199" /></a></span> </td></tr> <tr> <td align="center" width="150"><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F_%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D1%80%D0%B0%D2%93%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Франция байрағы (был бит юҡ)">Франция байрағы</a> </td> <td align="center" width="150"><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F_%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%B1%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Франция гербы (был бит юҡ)">Франция гербы</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td align="center" colspan="2" width="300" style="padding:0px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:EU-France.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/EU-France.svg/250px-EU-France.svg.png" decoding="async" width="250" height="210" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/EU-France.svg/375px-EU-France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/EU-France.svg/500px-EU-France.svg.png 2x" data-file-width="2045" data-file-height="1720" /></a></span> </td></tr> <tr> <td align="center" colspan="2">Милли девиз: <i>«Liberté, Égalité, Fraternité»</i> </td></tr> <tr> <td align="center" colspan="2">Гимн: Франция гимны </td></tr> <tr> <td><b>Нигеҙ һалынған</b> </td> <td><a href="/w/index.php?title=843&action=edit&redlink=1" class="new" title="843 (был бит юҡ)">843</a> (<a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B5%D1%80%D0%B4%D0%B5%D0%BD_%D0%BA%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D1%88%D0%B5%D2%AF%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Верден килешеүе (был бит юҡ)">Верден килешеүе</a>) </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%D0%A0%D3%99%D1%81%D0%BC%D0%B8_%D1%82%D0%B5%D0%BB" title="Рәсми тел">Рәсми телдәр</a></b> </td> <td><a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BA_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5" class="mw-redirect" title="Франк теле">франк теле</a> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88_%D2%A1%D0%B0%D0%BB%D0%B0" title="Баш ҡала">Баш ҡала</a></b> </td> <td><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B6" title="Париж">Париж</a> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%D2%A0%D0%B0%D0%BB%D0%B0" title="Ҡала">Иң ҙур ҡалалары</a></b> </td> <td><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B6" title="Париж">Париж</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B8%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Лион (был бит юҡ)">Лион</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%BE%D1%80%D0%B4%D0%BE_(%D2%A1%D0%B0%D0%BB%D0%B0)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бордо (ҡала) (был бит юҡ)">Бордо</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%B5%D0%BB%D1%8C" title="Марсель">Марсель</a> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%D0%94%D3%99%D2%AF%D0%BB%D3%99%D1%82_%D0%B8%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%B0_%D0%B8%D1%82%D0%B5%D2%AF_%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Дәүләт идара итеү формаһы">Идара итеү формаһы</a></b> </td> <td><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%82-%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82_%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Президент-парламент республикаһы (был бит юҡ)">Президент-парламент республикаһы</a> </td></tr> <tr style="white-space: nowrap;"> <td>Президент<br />Премьер-министр </td> <td><a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D0%BC%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%8E%D1%8D%D0%BB%D1%8C_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D1%80%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Эмманюэль Макрон (был бит юҡ)">Эмманюэль Макрон</a><br />Мишель Барнье </td></tr> <tr style="white-space: nowrap;"> <td><b>Территория</b><br />  • Барыһы<br />  • % һыу. </td> <td>47 урын<br />674 843<sup id="cite_ref-total_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-total-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> км²/547 030<sup id="cite_ref-terr_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-terr-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> км²<br />0,26 </td></tr> <tr style="white-space: nowrap;"> <td><b><a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%A1" title="Халыҡ">Халыҡ</a></b><br />  • Барыһы (<a href="/wiki/2016" class="mw-redirect" title="2016">2016</a>)<br />  • <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%A1_%D1%82%D1%8B%D2%93%D1%8B%D2%99%D0%BB%D1%8B%D2%93%D1%8B" title="Халыҡ тығыҙлығы">Тығыҙлыҡ</a> </td> <td>20 урын<br />66 736 000<sup id="cite_ref-total_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-total-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>/64 590 000<sup id="cite_ref-terr_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-terr-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br />116 кеше/км² </td></tr> <tr style="white-space: nowrap;"> <td><b><a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D0%BA%D0%B5_%D1%82%D1%83%D0%BB%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BC_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B4%D1%83%D0%BA%D1%82" title="Эске тулайым продукт">ЭТП</a></b><br />  • Бөтәһе (<a href="/wiki/2007" class="mw-redirect" title="2007">2007</a>)<br />  • Кеше башына </td> <td>6 урын<br />2,3 млрд. <a href="/wiki/%D0%90%D2%A0%D0%A8_%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="АҠШ доллары">$</a><br />28,647 $ </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D1%82%D0%B0" title="Валюта">Валюта</a></b> </td> <td><a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE" title="Евро">евро</a><sup id="cite_ref-euro_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-euro-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> <tr> <td><b>Интернет-домен</b> </td> <td><a href="/w/index.php?title=.fr&action=edit&redlink=1" class="new" title=".fr (был бит юҡ)">.fr</a> </td></tr> <tr> <td><b>Телефон коды</b> </td> <td>+33 </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/%D0%A1%D3%99%D2%93%D3%99%D1%82_%D0%B1%D2%AF%D0%BB%D0%BA%D3%99%D1%82%D0%B5" title="Сәғәт бүлкәте">Сәғәт бүлкәте</a></b> </td> <td>UTC +1 </td></tr> </tbody></table> <p><b>Франция</b> (фр. <i>France</i>), рәсми исеме — Франция Республикаһы<sup id="cite_ref-Словарь_географических_названий_зарубежных_стран—1986——_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Словарь_географических_названий_зарубежных_стран—1986——-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (франц. <i>République française</i>), — Көнбайыш Европаның төп территорияһын һәм ҡайһы бер сит илдәрҙәге төбәктәрҙе һәм территорияларҙы үҙ эсенә алыусы трансконтиненталь дәүләт. Баш ҡалаһы — Париж. Республиканың девизы — «Азатлыҡ, тигеҙлек, туғанлыҡ», уның принцибы — халыҡ идаралығы, <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%A1" title="Халыҡ">халыҡ</a> менән һәм халыҡ өсөн<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Илдең атамаһы боронғо герман ҡәбиләһе франк этнонимынан килеп сыҡҡан. Франция халҡының күпселеге ҡатнаш галло-роман сығышлы һәм роман төркөмө телендә һөйләшә. </p><p><a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%A1" title="Халыҡ">Халыҡ</a> һаны 62 814 233 кеше тәшкил итә һәм 67 848 156 кеше сит илдәрҙәге биләмәләрҙе лә үҙ эсенә ала (<a href="/wiki/2020_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2020 йыл">2020 йыл</a>дың 1 июленә баһалана), шуларҙың яҡынса 90 проценты — Франция граждандары. Башлыса <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%BA" class="mw-redirect" title="Католик">католик</a> <a href="/wiki/%D0%94%D0%B8%D0%BD" title="Дин">дин</a>ен тоталар (диндарҙар һанының 80 проценты йәки дөйөм халыҡтың 43 проценты), шул уҡ ваҡытта халыҡтың 45 проценты үҙҙәрен бер дингә лә ҡарамай тип белдерә<sup id="cite_ref-autogenerated3_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated3-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Франция — <a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%BE%D0%BC" title="Атом">атом</a> державаһы, <a href="/wiki/%D0%9D%D0%90%D0%A2%D0%9E" title="НАТО">НАТО</a> ағзаһы һәм <a href="/wiki/%D0%91%D0%9C%D0%9E-%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D0%98%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BB%D0%B5%D0%BA_%D0%A1%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%8B" title="БМО-ның Именлек Советы">БМО-ның Именлек Советы</a>ның даими биш ағзаһының береһе. 1950-се йылдарҙан <a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BB%D3%99%D1%88%D0%BC%D3%99%D2%BB%D0%B5" class="mw-redirect" title="Европа берләшмәһе">Европа берләшмәһе</a>н төҙөүҙә ҡатнашыусы дәүләттәрҙең береһе булып тора. </p><p>Закондар сығарыу органы — ике каналлы парламент (Сенат һәм Милли йыйылыш). </p><p>Административ-территориаль бүленеш: 18 өлкә (13 метрополияла һәм 5 сит ил төбәгендә), шул иҫәптән 101 департамент (96 метрополияла һәм 5 сит ил департаменты)<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, 5 сит ил общинаһы һәм айырым статуслы 3 административ-территориаль берәмек. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Этимологияһы"><span id=".D0.AD.D1.82.D0.B8.D0.BC.D0.BE.D0.BB.D0.BE.D0.B3.D0.B8.D1.8F.D2.BB.D1.8B"></span>Этимологияһы</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=1" title="Этимологияһы бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=1" title="Этимологияһы бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>«Франция» атамаһы латинса «Франкия» (лат. Francia) йәки "франктар иле"нән<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> килеп сыҡҡан, Рейндың түбәнге һәм урта ағымында йәшәгән һәм дөйөм «Франктар» этнонимы менән билдәле герман ҡәбиләләре (лат. <i>Franci</i>)<sup id="cite_ref-Поспелов—2002——442_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-Поспелов—2002——442-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> атамаһынан. V—VI быуаттарҙа франктар Галды яулап алалар, унда франк дәүләтен ойошторалар (лат. <i>Regnum Francorum</i>). IX быуатта ошо уҡ этнонимдан «Франция» (Франкия) атамаһы барлыҡҡа килә, тәүҙә Сенанан төньяҡтараҡ урынлашҡан территорияны, һуңынан тарҡалған Франк дәүләтенең бер өлөшөн билдәләү өсөн ҡулланыла. һуңыраҡ Франция герцоглығы һәм Иль-де-Франс төбәге (франц. <i>Иль-де-Франс</i>) булараҡ билдәле, «Франция утрауы» <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B6" title="Париж">Парижда</a> үҙәкләшә, һуңынан ул Франция дәүләте барлыҡҡа килеү үҙәгее булып китә<sup id="cite_ref-Поспелов—2002——442_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-Поспелов—2002——442-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Франктар ҡәбиләһенең килеп сығышы тураһында төрлө версиялар бар. Э. Гиббон һәм Я. Гримм әҫәрҙәренән һуң «франк» этнонимы инглиз телендә «ирекле» төшөнсәһе менән ныҡлы бәйләнә<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. «Франк» атамаһы «ирекле» тигәнде аңлата тигән фараз әйтелә, сөнки Галды яулап алғандан һуң, тик франктар ғына һалым түләүҙән азат ителә<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Икенсе теория буйынса, «франк» этнонимы прото-герман һүҙе франконан килеп сыға, ул «һөңгө» тип тәржемә ителә, сөнки франктарҙың ҡыҫҡа ырғытыу балтаһы «франциска»<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> булараҡ билдәле булған. Әммә ҡоралдың башҡаса түгел, ә франктар ҡулланыуы сәбәпле аталыуы асыҡлана. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Тарихы"><span id=".D0.A2.D0.B0.D1.80.D0.B8.D1.85.D1.8B"></span>Тарихы</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=2" title="Тарихы бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=2" title="Тарихы бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Боронғо_донъя_һәм_Урта_быуаттар"><span id=".D0.91.D0.BE.D1.80.D0.BE.D0.BD.D2.93.D0.BE_.D0.B4.D0.BE.D0.BD.D1.8A.D1.8F_.D2.BB.D3.99.D0.BC_.D0.A3.D1.80.D1.82.D0.B0_.D0.B1.D1.8B.D1.83.D0.B0.D1.82.D1.82.D0.B0.D1.80"></span>Боронғо донъя һәм Урта быуаттар</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=3" title="Боронғо донъя һәм Урта быуаттар бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=3" title="Боронғо донъя һәм Урта быуаттар бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Siege-alesia-vercingetorix-jules-cesar.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Siege-alesia-vercingetorix-jules-cesar.jpg/280px-Siege-alesia-vercingetorix-jules-cesar.jpg" decoding="async" width="280" height="187" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Siege-alesia-vercingetorix-jules-cesar.jpg/420px-Siege-alesia-vercingetorix-jules-cesar.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Siege-alesia-vercingetorix-jules-cesar.jpg/560px-Siege-alesia-vercingetorix-jules-cesar.jpg 2x" data-file-width="2204" data-file-height="1469" /></a><figcaption>Верцингеторикс Алезия янындағы алышта еңелгәндән һуң <a href="/wiki/%D0%AE%D0%BB%D0%B8%D0%B9_%D0%A6%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D1%80%D1%8C" title="Юлий Цезарь">Юлий Цезар</a>ға буйһона</figcaption></figure> <p>Франция тарихҡа тиклемге осорҙа неандерталецтарҙың һәм кроманьондарҙың иң боронғо туҡталҡалары була. <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82" title="Неолит">Неолит</a> дәүерендә Францияла бер нисә бай ҡомартҡылы тарихҡаса мәҙәниәт йәшәп килгән. Тарихҡаса булған Бретань мәҙәни яҡтан күрше <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" class="mw-redirect" title="Британия">Британия</a> менән бәйле булған, уның биләмәһендә бик күп мегалиттар табыла. Һуңғы <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B7%D0%B0_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" class="mw-redirect" title="Бронза быуат">бронза быуат</a>ы һәм иртә <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" title="Тимер быуат">тимер быуат</a> осоронда Францияла кельт, галл ҡәбиләләре, хәҙерге Францияның көньяҡ-көнбайышында сығышы билдәһеҙ иберҙар ҡәбиләһе йәшәй. б. э. т. I быуатта <a href="/wiki/%D0%AE%D0%BB%D0%B8%D0%B9_%D0%A6%D0%B5%D0%B7%D0%B0%D1%80%D1%8C" title="Юлий Цезарь">Юлий Цезарь</a> Галлий һуғышы һөҙөмтәһендә тамамланған этаплап баҫып алыу һөҙөмтәһендә Францияның хәҙерге территорияһы, Галлия провинцияһы булараҡ, <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B8%D0%BC_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B" title="Рим империяһы">Рим империяһы</a> составына инә. Халыҡ роман теленә күсә һәм бишенсе быуатҡа хәҙерге <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D0%B7_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5" title="Француз теле">француз теле</a>нең нигеҙенә әйләнгән халыҡсан латин телендә һөйләшә. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Les_Tr%C3%A8s_Riches_Heures_du_duc_de_Berry_juin.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Les_Tr%C3%A8s_Riches_Heures_du_duc_de_Berry_juin.jpg/250px-Les_Tr%C3%A8s_Riches_Heures_du_duc_de_Berry_juin.jpg" decoding="async" width="250" height="404" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Les_Tr%C3%A8s_Riches_Heures_du_duc_de_Berry_juin.jpg/375px-Les_Tr%C3%A8s_Riches_Heures_du_duc_de_Berry_juin.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Les_Tr%C3%A8s_Riches_Heures_du_duc_de_Berry_juin.jpg/500px-Les_Tr%C3%A8s_Riches_Heures_du_duc_de_Berry_juin.jpg 2x" data-file-width="1167" data-file-height="1884" /></a><figcaption>Берри герцогының мөғжизәле часословы 1410—1490-се йылдарҙа</figcaption></figure> <p>486 йылда Галды Кловис етәкселегендә франктар яулап ала. Шулай итеп, Франк дәүләте барлыҡҡа килә, һәм Кловис Меровингтар династияһының беренсе батшаһы булған. VII быуатта батша власы һиҙелерлек көсһөҙләнә, дәүләттә реаль власҡа майордомдар эйә була, уларҙың береһе Карл Мартелл 732 йылда Пуатье янындағы алышта ғәрәп армияһын ҡыйратыуға һәм <a href="/wiki/%D2%92%D3%99%D1%80%D3%99%D0%BF%D1%82%D3%99%D1%80" title="Ғәрәптәр">ғәрәптәр</a>ҙең <a href="/wiki/%D0%9A%D3%A9%D0%BD%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D1%88_%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Көнбайыш Европа">Көнбайыш Европа</a>ны баҫып алыуына юл ҡуймауға өлгәшә. Карл Мартелдең улы Пипин Шорт Каролингтар династияһының беренсе батшаһы була, </p><p>һәм Пипиндың улы <a href="/wiki/%D0%91%D3%A9%D0%B9%D3%A9%D0%BA_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB" title="Бөйөк Карл">Бөйөк Карл</a> заманында Франк дәүләте үҙ тарихында иң юғары үҫешкә өлгәшә һәм хәҙерге Көнбайыш һәм Көньяҡ Европаның күпселек өлөшөн биләй. Шарлеманьдың улы Хаҡ Луи үлгәндән һуң, уның империяһы өс өлөшкә бүленә. 843 йылда Верден килешеүе буйынса Карл Лысый етәкселегендә Көнбайыш Франк короллеге барлыҡҡа килә. Ул яҡынма хәҙерге Франция территорияһын биләй; <a href="/wiki/X_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" title="X быуат">X быуатта</a> <a href="/wiki/%D0%98%D0%BB" title="Ил">ил</a> Франция тип атала башлай. </p><p>Артабан үҙәк власть һиҙелерлек көсһөҙләнә. IX быуатта Францияға <a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Викингтар">викингтар</a> даими һөжүм итә, 886 йылда улар Парижды ҡамауға ала. 911 йылда викингтар Францияның төньяғында Нормандия герцоглығына нигеҙ һала. X быуат аҙағына ил тулыһынса ике тиҫтә өйәҙгә һәм герцоглыҡҡа тарҡала, ә король власы тик номиналь була — королдәр үҙҙәренең феодаль биләмәләренән (<a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B6" title="Париж">Париж</a> һәм Орлеан) ситтә реаль көскә эйә булмай. 987 йылда Каролингтар династияһы уның беренсе батшаһы Гуго Капет хөрмәтенә аталған Капет династияһы менән алмаштырыла. Капетиндарҙың хакимлығы <a href="/wiki/%D0%A2%D3%99%D1%80%D0%B5_%D0%BF%D0%BE%D1%85%D0%BE%D0%B4%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B" class="mw-redirect" title="Тәре походтары">тәре походтары</a>, Францияның үҙендә дини һуғыштар (беренсе 1170 йылда вальденстар хәрәкәте) һәм 1209—1229 йылдарҙа Альбигой һуғыштары), 1302 йылда беренсе тапҡыр генерал-штаттарр парламенты саҡырылыуы менән айырылып тора шулай уҡ папа Авиньон ҡулға алына, 1303 йылда король Филипп IV Һоҡланғыс тарафынан ҡулға алынғас, папалар 1378 йылға тиклем Авиньонда ҡалырға мәжбүр була. 1328 йылда капетиндарҙы Валуа династияһы алмаштыра. 1337 йылда Англия менән <a href="/wiki/%D0%99%D3%A9%D2%99_%D0%B9%D1%8B%D0%BB%D0%BB%D1%8B%D2%A1_%D2%BB%D1%83%D2%93%D1%8B%D1%88" title="Йөҙ йыллыҡ һуғыш">йөҙ йыллыҡ һуғыш</a> башлана, унда башта уңышҡа инглиздәр өлгәшә, улар Франция территорияһының байтаҡ өлөшөн яулап алыуға өлгәшә. Әммә ахыр сиктә, бигерәк тә <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B0_%D0%B4%E2%80%99%D0%90%D1%80%D0%BA" title="Жанна д’Арк">Жанна д’Арк</a> осоронда һуғышта боролошҡа була, һәм 1453 йылда инглиздар баш һала. </p><p>Людови XI (1461—1483 йылдар) идара итеүе осоронда Францияла феодаль тарҡалыу туҡтатыла һәм ил абсолют монархияға әйләнә. Артабан Франция даими рәүештә Европала күренекле роль уйнарға ынтыла. Әйтәйек, 1494 йылдан 1559 йылға тиклем <a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италия</a>>ны контролдә тотоу өсөн <a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания">Испания</a> менән <a href="/wiki/%D2%BA%D1%83%D2%93%D1%8B%D1%88" title="Һуғыш">һуғыш</a> алып бара. XVI быуат аҙағында башлыса католик Францияла кальвинистик протестантизм киң таралыу ала (Францияла протестанттар гугеноттар тип атала). Был католиктар һәм протестанттар араһында дини һуғыштар сығара, уларҙың иң юғары нөктәһе 1572 йылда Парижда Варфоломей төнөндә протестанттарҙы үлтереү була. </p><p>1589 йылда Валуа династияһы туҡтай, һәм Генрих IV яңы Бурбон династияһына нигеҙ һалыусы була. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Яңы_ваҡыт_һәм_революция"><span id=".D0.AF.D2.A3.D1.8B_.D0.B2.D0.B0.D2.A1.D1.8B.D1.82_.D2.BB.D3.99.D0.BC_.D1.80.D0.B5.D0.B2.D0.BE.D0.BB.D1.8E.D1.86.D0.B8.D1.8F"></span>Яңы ваҡыт һәм революция</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=4" title="Яңы ваҡыт һәм революция бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=4" title="Яңы ваҡыт һәм революция бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Prise_de_la_Bastille.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Prise_de_la_Bastille.jpg/300px-Prise_de_la_Bastille.jpg" decoding="async" width="300" height="228" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Prise_de_la_Bastille.jpg/450px-Prise_de_la_Bastille.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Prise_de_la_Bastille.jpg/600px-Prise_de_la_Bastille.jpg 2x" data-file-width="8133" data-file-height="6181" /></a><figcaption><a href="/wiki/1789_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1789 йыл">1789 йылдың</a> 14 июлендә Бастилияны яулау — Бөйөк француз революцияһы башы</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Napoleon_returned.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Napoleon_returned.jpg/300px-Napoleon_returned.jpg" decoding="async" width="300" height="212" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Napoleon_returned.jpg/450px-Napoleon_returned.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Napoleon_returned.jpg/600px-Napoleon_returned.jpg 2x" data-file-width="1482" data-file-height="1046" /></a><figcaption>Император <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%BE%D0%BD" class="mw-redirect" title="Наполеон">Наполеон</a>. Карл Карлович Штейбен (1819)</figcaption></figure> <p>1598 йылда Генрих IV протестанттар менән һуғышты тамамлаған һәм уларға киң вәкәләттәр биргән Нант килешеүенә ҡул ҡуя, сөнки улар ҡәлғәләре, ғәскәрҙәре һәм урындағы идара итеү төҙөлөшө менән «дәүләт эсендә дәүләт» булдыра. 1618 йылдан 1648 йылға тиклем Франция <a href="/wiki/%D0%A3%D1%82%D1%8B%D2%99_%D0%B9%D1%8B%D0%BB%D0%BB%D1%8B%D2%A1_%D2%BB%D1%83%D2%93%D1%8B%D1%88" title="Утыҙ йыллыҡ һуғыш">Утыҙ йыллыҡ һуғышта</a> ҡатнаша. (формаль рәүештә һуғыш 1635 йылдан ғына алып барыла — һуғыш швед-француз осоро тип атала). 1624 йылдан алып 1642 йылда вафат булғанға тиклем ил менән король Людови XIII министры кардинал Ришелье идара итә. Ул протестанттар менән һуғыштарҙы яңынан башлай һәм еңә һәм уларҙың дәүләт ҡоролошон юҡҡа сығара. 1643 йылда Людови XIII вафат була, уның биш йәшлек улы Людовика XIV король була, ул 1715 йылға тиклем хакимлыҡ итә, улы һәм ейәндәренән оҙағыраҡ йәшәй. 1648—1653 йылдарҙа ҡала ҡатламдарыһәм дворян оппозицияһының ихтилалы була, Ришелье, Фронде сәйәсәтен дауам иткән Австрия королеваһы Анна һәм министр кардинал Мазарини хакимлығына ризаһыҙлыҡ белдерә. Франциялағы ихтилал баҫтырылғандан һуң абсолют монархия тергеҙелә. «Ҡояш-батша» Людовик XIV идара иткән осорҙа Франция Европалағы бер нисә һуғышта ҡатнаша: 1635—1659 йылдарҙа — Испания менән, 1672—1678 йылдарҙа — Голландия һуғышы, 1688—1697 йылдарҙа —пфальц мираҫы өсөн һуғыш (Аугсбург лигаһы һуғышы) һәм 1701—1713 йылдарҙа — Испания мираҫы өсөн һуғыш. </p><p>1685 йылда Лудовик Нант килешеүен юҡҡа сығара, был протестанттарҙың күрше илдәргә ҡасыуына һәм Францияның иҡтисади хәленең насарайыуына килтерә. </p><p><a href="/wiki/1715_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1715 йыл">1715 йыл</a>да, <a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BA_XIV" title="Людовик XIV">Людовик XIV</a> вафат булғандан һуң, уның бүләһе Людови XV француз тәхетенә ултыра һәм <a href="/wiki/1774_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1774 йыл">1774 йылға</a> тиклем хакимлыҡ итә. </p> <ul><li>1789—1799 — <a href="/wiki/%D0%91%D3%A9%D0%B9%D3%A9%D0%BA_%D1%84%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D0%B7_%D0%B8%D0%BD%D2%A1%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%B1%D1%8B" title="Бөйөк француз инҡилабы">Бөйөк француз революцияһы</a>.</li> <li>1792—1804 — Беренсе республика. <ul><li>1793—1794 — якобин терроры.</li> <li>1795 — Нидерландты баҫып алыу.</li></ul></li> <li>1797 — <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Венеция">Венецияны</a> баҫып алыу.</li> <li>1798—1801 — Мысыр экспедицияһы.</li> <li>1799—1814 — <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%BE%D0%BD_I" title="Наполеон I">Наполеон</a> хакимлығы (1804 йылда император тип иғлан ителә; Беренсе империя). 1800—1812 йылдарҙа Наполеон баҫып алыу кампаниялары аша дөйөм Европа империяһын булдыра, ә Италияла, Испанияла һәм башҡа илдәрҙә уның туғандары йәки ҡуйғындары хакимлыҡ итә. Рәсәйҙә еңелгәс (ҡара: <a href="/wiki/1812_%D0%B9%D1%8B%D0%BB%D2%93%D1%8B_%D0%92%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D2%BB%D1%83%D2%93%D1%8B%D1%88%D1%8B" title="1812 йылғы Ватан һуғышы">1812 йылғы Ватан һуғышы</a>) һәм Наполеонға ҡаршы коалицияның сираттағы берләшеүенән һуң, Наполеон власы тарҡала.</li> <li>1815 — Йөҙ көн һәм Ватерлоо янындағы алыш.</li> <li>1814—1830 — <a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BA_VIII" title="Людовик VIII">Людовик XVIII</a> (1814/1815—1824) һәм Карл X (1824—1830) осоро.</li> <li>1830—1848 — Июль монархияһы. Революция һөҙөмтәһендә Карл X төшөрөлә, власть Орлеан принцы Луи-Филиппҡа күсә, ә власҡа финанс аристократияһы килә</li> <li>1848—1852 — Икенсе республика.</li> <li>1852—1870 — Наполеон III — Икенсе империя хакимлығы.</li></ul> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Crowds_of_French_patriots_line_the_Champs_Elysees-edit2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Crowds_of_French_patriots_line_the_Champs_Elysees-edit2.jpg/300px-Crowds_of_French_patriots_line_the_Champs_Elysees-edit2.jpg" decoding="async" width="300" height="236" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Crowds_of_French_patriots_line_the_Champs_Elysees-edit2.jpg/450px-Crowds_of_French_patriots_line_the_Champs_Elysees-edit2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Crowds_of_French_patriots_line_the_Champs_Elysees-edit2.jpg/600px-Crowds_of_French_patriots_line_the_Champs_Elysees-edit2.jpg 2x" data-file-width="7210" data-file-height="5663" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B6" title="Париж">Париж</a> халҡы Елисей Яланында ҡаршы ала.(1944 йылдың 26 авгусы)</figcaption></figure> <ul><li>1870—<a href="/wiki/1940_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1940 йыл">1940 йыл</a>дар— Өсөнсө республика, 1870—1871 йылдарҙа Седан янындағы франко-прусс һуғышында Наполеон III ҡулға алынғандан һуң иғлан ителә. 1871 йылдың март—май айҙарында Париж коммунаһы була. 1879—<a href="/wiki/1880_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1880 йыл">1880 йыл</a>дарҙа Эшсе партияһы ойошторола. ХХ быуат башында Франция Социалистик партияһы (Ж. Гед, П. Лафарг һәм башҡалар етәкселегендә) һәм Француз Социалистик партияһы (Ж. Жорес етәкселегендә) ойошторола. Улар 1905 йылда берләш! (эшселәр интернационалының француз секцияһы, СФИО). XIX быуат аҙағына Африка һәм Азияның ғәйәт ҙур биләмәләрен үҙ эсенә алған француз колониаль империяһы барлыҡҡа килә.<figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:French_Empire_1919-1939.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/French_Empire_1919-1939.png/300px-French_Empire_1919-1939.png" decoding="async" width="300" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/French_Empire_1919-1939.png/450px-French_Empire_1919-1939.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/French_Empire_1919-1939.png/600px-French_Empire_1919-1939.png 2x" data-file-width="998" data-file-height="524" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D0%B7_%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8C_%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B" title="Француз колониаль империяһы">Француз колониаль империяһы</a> беренсе донъя һуғышынан һуң</figcaption></figure></li> <li>1914—1918 йылдар — Франция <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%B5_%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%8A%D1%8F_%D2%BB%D1%83%D2%93%D1%8B%D1%88%D1%8B" title="Беренсе донъя һуғышы">Беренсе донъя һуғышы</a>нда <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B0" title="Антанта">Антанта</a>ла ҡатнаша.</li> <li>1939—1945 йылдар — <a href="/wiki/%D0%98%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%B5_%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%8A%D1%8F_%D2%BB%D1%83%D2%93%D1%8B%D1%88%D1%8B" title="Икенсе донъя һуғышы">Икенсе донъя һуғышы</a>. <ul><li>1940 йыл — <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%81%D1%82_%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B" class="mw-redirect" title="Нацист Германияһы">нацист Германияһы</a> менән Компьень ярашыуы (Францияның баш һалыуы).</li></ul></li> <li>1940—1944 йылдар — Францияның төньяғында немец оккупацияһы, Францияның көньяғында Виши режимы.</li> <li>1944 йыл — Франция <a href="/wiki/%D0%93%D0%B8%D1%82%D0%BB%D0%B5%D1%80" class="mw-redirect" title="Гитлер">Гитлер</a>ға ҡаршы коалиция һәм Ҡаршылыҡ күрһәтеү хәрәкәте ғәскәрҙәре тарафынан азат ителә.</li> <li>1946—1958 йылдар — Дүртенсе республика.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Бишенсе_республикаһы"><span id=".D0.91.D0.B8.D1.88.D0.B5.D0.BD.D1.81.D0.B5_.D1.80.D0.B5.D1.81.D0.BF.D1.83.D0.B1.D0.BB.D0.B8.D0.BA.D0.B0.D2.BB.D1.8B"></span>Бишенсе республикаһы</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=5" title="Бишенсе республикаһы бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=5" title="Бишенсе республикаһы бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1958 йылда бишенсе республика конституцияһы ҡабул ителә, был конституция башҡарма власть органдарының хоҡуҡтарын киңәйтә. Республика Президенты итеп Азатлыҡ генералы һәм Беренсе һәм Икенсе донъя һуғыштары геройы <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%8C_%D0%B4%D0%B5_%D0%93%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D1%8C" title="Шарль де Голль">Шарль де Голль</a> һайлана. 1960 йылға <a href="/wiki/%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Африка">Африка</a>лағы француз колонияларының күпселеге колониаль система тарҡалыу арҡаһында бойондороҡһоҙлоҡ яулай. <a href="/wiki/1962_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1962 йыл">1962 йыл</a>да, ҡанлы һуғыштан һуң, <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B6%D0%B8%D1%80" title="Алжир">Алжир</a> бойондороҡһоҙлоҡ ала. Алжирҙар филиппты францияға күсеп, унда мосолман әҙселекте ҡырҡа арыуға булышлыҡ итәләр. </p><p>Иҡтисади һәм социаль ҡапма-ҡаршылыҡтарҙың киҫкенләшеүе арҡаһында йәштәрҙең һәм студенттарҙың күпләп сыуалыштары, шулай уҡ дөйөм забастовка киҫкен сәйәси көрсөккә килтерә; Бишенсе республикаға нигеҙ һалыусы президент Шарль де Голль отставкаға китә (1969 йыл) һәм 1970 йылдың 9 ноябрендә, бер йылдан һуң вафат була. </p><p>Дөйөм алғанда, Францияның һуғыштан һуңғы үҫешенә сәнәғәттең һәм ауыл хужалығының йылдам үҫеше, милли капиталды дәртләндереү, элекке <a href="/wiki/%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Африка">Африка</a> һәм Азия колонияларына иҡтисади һәм социаль-мәҙәни баҫҡынсылығы, <a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BB%D3%99%D1%88%D0%BC%D3%99%D2%BB%D0%B5" class="mw-redirect" title="Европа берләшмәһе">Европа берләшмәһе</a> сиктәрендә әүҙем интеграция, <a href="/wiki/%D0%A4%D3%99%D0%BD" title="Фән">фән</a> һәм <a href="/wiki/%D0%9C%D3%99%D2%99%D3%99%D0%BD%D0%B8%D3%99%D1%82" title="Мәҙәниәт">мәҙәниәт</a> үҫеше, социаль ярҙам сараларын көсәйтеү, мәҙәниәтте «америкалаштырыуға» ҡаршы тороу хас. </p><p>Президент де Голль етәкселегендәге тышҡы <a href="/wiki/%D0%A1%D3%99%D0%B9%D3%99%D1%81%D3%99%D1%82" title="Сәйәсәт">сәйәсәт</a> бойондороҡһоҙлоғона ынтылыш һәм «Франция бөйөклөгөн тергеҙеү» менән айырылып тора. <a href="/wiki/1960_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1960 йыл">1960 йыл</a>да, үҙенең <a href="/wiki/%D0%AF%D0%B4%D1%80%D0%BE_%D2%A1%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Ядро ҡоралы">ядро ҡоралы</a>н уңышлы һынағандан һуң, ил «ядро клубына» инә, 1966 йылда Франция НАТО-нан сыға (Николя Саркози президентлығы осоронда ғына кире ҡайтарыла), Шарль де Голль Европа интеграцияһы процестарын хупламай. </p><p>1969 йылда Бишенсе республиканың икенсе президенты итеп 1962 йылдан 1968 йылға тиклем премьер-министр вазифаһын биләгән голлист Жорж Помпиду һайлана. </p><p>1974 йылда, Помпиду үлгәндән һуң, уны либераль һәм Европа яҡлы ҡарашлы сәйәсмән, «Француз демократияһы союзы» центристик партияһына нигеҙ һалыусы Валери Жискар д’Эстен алмаштыра. </p><p>1981 йылдан 1995 йылға тиклем социалист Франсуа Миттерран президентлыҡ итә. </p><p>1995 йылдың 17 майынан 2007 йылдың 16 майына тиклем президент Жак Ширак була, 2002 йылда ҡабаттан һайлана. Неогалист йүнәлешендәге сәйәсмән була. Уның президентлығы осоронда, 2000 йылда, илдә президент вәкәләттәрен 7 йылдан 5 йылға тиклем ҡыҫҡартыу буйынса референдум үткәрелә. Халыҡтың аҙ килеүенә ҡарамаҫтан (халыҡтың яҡынса 30 проценты), ахыр сиктә күпселек срокты ҡыҫҡартыу өсөн тауыш бирә (73 %). </p><p>Францияла <a href="/wiki/%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Африка">Африка</a> илдәренән килгән иммигранттарҙың күбәйеүе арҡаһында мигранттар проблемаһы киҫкенләшә: француз халҡының 10 проценты — ерле булмаған мосолмандар (күпселеге <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B6%D0%B8%D1%80" title="Алжир">Алжир</a>ҙан килгән иммигранттар). Бер яҡтан, был ерле француздар араһында үтә уң (ксенофобик) ойошмаларҙың популярлығы артыуына килтерә, икенсе яҡтан, Франция сыуалыштар һәм теракттар аренаһына әйләнә. Төньяҡ Африка иммиграцияһы XIX быуат аҙағы — XX быуат башында барлыҡҡа килә. Халыҡ һанының тәбиғи үҫеш темпының әкренәйеүе һәм Францияла иҡтисад үҫеүе фонында эшсе көстәрҙең етешмәүе сит ил эшсе көсөн йәлеп итеү ихтыяжын тыуҙыра. Иммигранттар хеҙмәтен ҡулланыуҙың төп йүнәлештәре — <a href="/wiki/%D0%A2%D3%A9%D2%99%D3%A9%D0%BB%D3%A9%D1%88" title="Төҙөлөш">төҙөлөш</a> (20 %), конвейер етештереүҙе файҙаланған сәнәғәт тармаҡтары (29 %) һәм хеҙмәтләндереү һәм сауҙа өлкәһе (48,8 %). Һөнәри әҙерлеге түбән булыу сәбәпле, Төньяҡ Африканан кешеләр йыш ҡына эшһеҙ ҡалған. 1996 йылда Мәғриб илдәренән килгән сит ил кешеләре араһында уртаса эшһеҙлек кимәле 32 процент тәшкил итә. Әлеге ваҡытта Мәғриб илдәренән килгән иммигранттар Франция халҡының 2 проценттан ашыуын тәшкил итә һәм башлыса илдең Париж, Лион һәм Марсель ҡалаларында үҙәктәре булған өс төбәгендә урынлаша<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>2007 йылдың 16 майында «Халыҡ хәрәкәте союзы» партияһынан кандидат Николя Саркози Франция президенты булып китә. Ул Венгриянан Францияға эмиграцияға килгән дворяндар ғаиләһенән. </p><p>2008 йылдың 21 июлендә Франция парламенты президент Саркози тәҡдим иткән конституцион реформа проектын хуплай. <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Конституция">Конституция</a>ның ғәмәлдәге реформаһы <a href="/wiki/1958_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1958 йыл">1958 йыл</a>ғы документтың 89 статьяһының 47-һенә төҙәтмәләр индереп, Бишенсе республикала иң әһәмиәтлеһе була. Закон проекты өс өлөштән тора: парламенттың ролен нығытыу, башҡарма власть институтын яңыртыу һәм граждандарға яңы хоҡуҡтар биреү. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Police_nationale_en_service_en_r%C3%A9ponse_aus_Attentats_%C3%A0_Paris,_November_15,_2015.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Police_nationale_en_service_en_r%C3%A9ponse_aus_Attentats_%C3%A0_Paris%2C_November_15%2C_2015.jpg/250px-Police_nationale_en_service_en_r%C3%A9ponse_aus_Attentats_%C3%A0_Paris%2C_November_15%2C_2015.jpg" decoding="async" width="250" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Police_nationale_en_service_en_r%C3%A9ponse_aus_Attentats_%C3%A0_Paris%2C_November_15%2C_2015.jpg/375px-Police_nationale_en_service_en_r%C3%A9ponse_aus_Attentats_%C3%A0_Paris%2C_November_15%2C_2015.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Police_nationale_en_service_en_r%C3%A9ponse_aus_Attentats_%C3%A0_Paris%2C_November_15%2C_2015.jpg/500px-Police_nationale_en_service_en_r%C3%A9ponse_aus_Attentats_%C3%A0_Paris%2C_November_15%2C_2015.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2004" /></a><figcaption>2015 йылдың 13 ноябрендә Парижда теракттар</figcaption></figure> <p>Мөһим үҙгәрештәр: </p> <ul><li>президент вазифаһында бер-бер артлы ике мөҙҙәттән артыҡ ҡала алмай;</li> <li>парламент президенттың айырым ҡарарҙары өҫтөнән вето хоҡуғына эйә була ала;</li> <li>хөкүмәттең парламент комитеттары эшмәкәрлеген контролдә тотоуы сикләнә;</li> <li>президент парламентҡа йыл һайын мөрәжәғәт итергә хоҡуҡлы (был 1875 йылда тыйылған була);</li> <li><a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BB%D3%99%D1%88%D0%BC%D3%99%D2%BB%D0%B5" class="mw-redirect" title="Европа берләшмәһе">Европа берләшмәһе</a>нә яңы ағзалар инеү тураһында референдум ҡарала.</li></ul> <p>2012 йылдың 6 майында президент һайлауҙарының икенсе туры һөҙөмтәһендә Францияның 24-се президенты итеп Франсуа Олланд һайлана. </p><p>2013 йылдың апрелендә илдә бер енесле никах законлаштырыла<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="География"><span id=".D0.93.D0.B5.D0.BE.D0.B3.D1.80.D0.B0.D1.84.D0.B8.D1.8F"></span>География</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=6" title="География бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=6" title="География бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Satellite_image_of_France_in_August_2002.jpg"><img resource="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Satellite_image_of_France_in_August_2002.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Satellite_image_of_France_in_August_2002.jpg/382px-Satellite_image_of_France_in_August_2002.jpg" decoding="async" width="382" height="294" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Satellite_image_of_France_in_August_2002.jpg/573px-Satellite_image_of_France_in_August_2002.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Satellite_image_of_France_in_August_2002.jpg/764px-Satellite_image_of_France_in_August_2002.jpg 2x" data-file-width="5200" data-file-height="4000" /></a><figcaption>Космостан Франция фотоһы</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Илдең_географик_урыны"><span id=".D0.98.D0.BB.D0.B4.D0.B5.D2.A3_.D0.B3.D0.B5.D0.BE.D0.B3.D1.80.D0.B0.D1.84.D0.B8.D0.BA_.D1.83.D1.80.D1.8B.D0.BD.D1.8B"></span>Илдең географик урыны</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=7" title="Илдең географик урыны бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=7" title="Илдең географик урыны бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Францияның күпселек өлөшө <a href="/wiki/%D0%9A%D3%A9%D0%BD%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D1%88_%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Көнбайыш Европа">Көнбайыш Европала</a>, уның материк өлөшө төньяҡ-көнсығышта <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Бельгия">Бельгия</a>, <a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Люксембург">Люксембург</a> һәм <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия">Германия</a> менән сиктәш, көнсығышта — <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D0%B9%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Швейцария">Швейцария</a>, көньяҡ-көнсығышта — <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D0%BE" title="Монако">Монако</a> һәм <a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италия</a>, көньяҡ-көнбайышта — <a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания">Испания</a> һәм <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра">Андорра</a> менән, төньяҡта <a href="/wiki/%D0%91%D3%A9%D0%B9%D3%A9%D0%BA_%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Бөйөк Британия">Бөйөк Британия</a> менән диңгеҙ сиге бар. Францияны дүрт һыу йыуа (<a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0-%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D1%88" title="Ла-Манш">Ла-Манш</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BA_%D0%BE%D0%BA%D0%B5%D0%B0%D0%BD" title="Атлантик океан">Атлантик океан</a>, <a href="/wiki/%D0%A2%D3%A9%D0%BD%D1%8C%D1%8F%D2%A1_%D0%B4%D0%B8%D2%A3%D0%B3%D0%B5%D2%99" title="Төньяҡ диңгеҙ">Төньяҡ диңгеҙ</a> һәм <a href="/wiki/%D0%A3%D1%80%D1%82%D0%B0_%D0%B4%D0%B8%D2%A3%D0%B3%D0%B5%D2%99" title="Урта диңгеҙ">Урта диңгеҙ</a>). Көнбайышта һәм төньяҡта ил территорияһы Атлантик океан (<a href="/wiki/%D0%91%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B9_%D2%A1%D1%83%D0%BB%D1%82%D1%8B%D2%93%D1%8B" title="Бискай ҡултығы">Бискай ҡултығы</a> һәм Ла-Манш каналы), көньяҡта Урта диңгеҙ (Лион ҡултығы һәм Лигурия диңгеҙе) менән йыуыла. Диңгеҙ сиктәренең оҙонлоғо — 5500 км. </p><p>Франция Көнбайыш Европала иң ҙур ил булып тора: Европа берләшмәһе территорияһының биштән бер өлөшөн тиерлек биләй, ҙур диңгеҙ киңлектәренә эйә (уникаль иҡтисади зона 11 млн км² майҙанды биләй). </p><p>Дәүләт составына шулай уҡ Урта диңгеҙҙәге Корсика утрауы һәм егерменән ашыу сит ил департаменттары һәм бойондороҡло территориялар инә. </p><p>Илдең дөйөм майҙаны — 547 030 км² (674 685 км² сит ил биләмәләре менән бергә). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Рельеф_и_геологик_төҙөлөшө"><span id=".D0.A0.D0.B5.D0.BB.D1.8C.D0.B5.D1.84_.D0.B8_.D0.B3.D0.B5.D0.BE.D0.BB.D0.BE.D0.B3.D0.B8.D0.BA_.D1.82.D3.A9.D2.99.D3.A9.D0.BB.D3.A9.D1.88.D3.A9"></span>Рельеф и геологик төҙөлөшө</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=8" title="Рельеф и геологик төҙөлөшө бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=8" title="Рельеф и геологик төҙөлөшө бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Usson_JPG01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Usson_JPG01.jpg/250px-Usson_JPG01.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Usson_JPG01.jpg/375px-Usson_JPG01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Usson_JPG01.jpg/500px-Usson_JPG01.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>Һүнгән вулкан итәгендәге ауыл</figcaption></figure> <p>Илдең төньяғында һәм көнбайышында тигеҙ территориялар һәм уйһыулыҡтар бар. Тигеҙлектәр дөйөм майҙандың 2/3 өлөшөн тәшкил итә. Төп тау һырттары: Альп тауҙары, <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B8%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D0%B9_%D1%82%D0%B0%D1%83%D2%99%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Пиреней тауҙары">Пиреней</a>, Юра, Арденнес, Үҙәк массиф һәм Восгез. Париж бассейны Арморикан массивы, Үҙәк массив, Восгез һәм Арденнес менән уратып алынған. Париж тирәләй тар тигеҙлек һыҙаттары менән айырылған һырттарҙың концентрик һикәлтәләре системаһы бар. Францияның көньяҡ-көнбайышында Пиреней итәгендә урынлашҡан Гаронн уйһыулығы — уңдырышлы тупраҡлы тигеҙ майҙан. Гароннаның түбәнге ағымынан көньяҡ-көнбайыштараҡ өсмөйөшлө сынаяҡ формаһындағы Ландтар уңдырышлылығы кәмерәк булған тупраҡ менән ҡылыҡһырлана һәм унда ылыҫлы урмандар менән ултыртылған. Францияның көньяҡ-көнсығышындағы Рона һәм Сона грабендары көнсығышта Альп тауҙары һәм көнбайышта Үҙәк Француз массифы араһында тар юл барлыҡҡа килтерә. Улар ныҡ йырғыланған күтәрелгән участкалар менән бүленгән күтәрелгән участкаларҙан тора. </p><p>Үҙәк райондарҙа һәм көнсығышта уртаса бейеклектәге тауҙар урынлашҡан (Үҙәк массив, Вогез, Юра). Луара, Гаронна һәм Рона йылғалары бассейндары араһында урынлашҡан Үҙәк массив боронғо герцин тауҙарының емерелеүе һөҙөмтәһендә барлыҡҡа килгән иң ҙур массив булып тора. Францияның башҡа боронғо таулы райондары кеүек үк, ул Альп дәүерендә күтәрелә, <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BF_%D1%82%D0%B0%D1%83%D2%99%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Альп тауҙары">Альп тауҙарындағы</a> йомшағыраҡ тау тоҡомдары йыйырсыҡтарға ҡыҫыла һәм массивтың тығыҙ <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%83_%D1%82%D0%BE%D2%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%8B" class="mw-redirect" title="Тау тоҡомдары">тау тоҡомдары</a> ярыҡтар һәм һыныҡтар менән йыйырсыҡланған. Шундай боҙолған зоналар буйлап тәрәндән эрегән тоҡомдар күтәрелгән, һөҙөмтәлә вулкан урғылыуы күҙәтелә. Хәҙерге заманда был янартауҙар әүҙемлеген юғалтҡан. Шуға ҡарамаҫтан, массив өҫтөндә һүнгән вулкандар һәм рельефтың башҡа вулканик формалары һаҡланған. Эльзастағы Рейн үҙәнен Францияның башҡа өлөшөнән айырыусы вегетгеҙҙәр киңлеккә ни бары 40 саҡрымға етә. Был тауҙарҙың тигеҙләнгән һәм урман менән ҡапланған өҫтө тәрән үҙәндәрҙән юғары тора. Арденндағы илдең төньяғында ла ошондай уҡ ландшафт өҫтөнлөк итә. Швейцария сиге үткән Юра тауҙары Женева һәм Базель араһында урынлашҡан. Альп тауҙары менән сағыштырғанда эзбизташтан торған, түбән һәм һирәгерәк тарҡалған йыйылма төҙөлмәләрҙән тора, әммә шул уҡ дәүерҙә барлыҡҡа килгән һәм Альп тауҙары менән тығыҙ геологик бәйләнештә тора. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Lac_de_roselend.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Lac_de_roselend.jpg/250px-Lac_de_roselend.jpg" decoding="async" width="250" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Lac_de_roselend.jpg/375px-Lac_de_roselend.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Lac_de_roselend.jpg/500px-Lac_de_roselend.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1080" /></a><figcaption>Рослен күле</figcaption></figure> <p>Көньяҡ-көнбайышта Испания сигендә Пиреней тау һырты һуҙылған. Боҙлоҡ дәүерендә Пиреней көслө боҙланыуға дусар ителмәй. Альп тауҙарына хас булған ҙур боҙлоҡтар һәм күлдәр, матур үҙәндәр һәм киртләс тау һырттары юҡ. Бейеклеге һәм үткәүелдәрҙе үтеү ауыр булыуы арҡаһында Испания менән Франция араһында бәйләнеш үтә сикле. Көньяҡ-көнсығышта Альп тауҙары өлөшләтә Францияның Италия һәм Швейцария (Женева күленә тиклем) сиген тәшкил итә һәм Францияның көньяҡ-көнсығыш сигендә бер ни тиклем Ронаға тиклем һуҙыла. Бейек тауҙарҙа тәрән үҙәндәр барлыҡҡа килә, боҙлоҡ дәүерендә был үҙәндәрҙе биләгән боҙлоҡтар киңәйгән һәм тәрәнәйгән. Бында Францияның иң бейек нөктәһе — Көнбайыш Европаның иң бейек тауы — <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D0%BD" title="Монблан">Монблан</a> тауы, 4807 м. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Calanque_de_Sormiou.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Calanque_de_Sormiou.jpg/250px-Calanque_de_Sormiou.jpg" decoding="async" width="250" height="185" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Calanque_de_Sormiou.jpg/375px-Calanque_de_Sormiou.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Calanque_de_Sormiou.jpg/500px-Calanque_de_Sormiou.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="1480" /></a><figcaption>Прованс</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Водные_ресурсы"><span id=".D0.92.D0.BE.D0.B4.D0.BD.D1.8B.D0.B5_.D1.80.D0.B5.D1.81.D1.83.D1.80.D1.81.D1.8B"></span>Водные ресурсы</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=9" title="Водные ресурсы бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=9" title="Водные ресурсы бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:VillequierSeine.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/VillequierSeine.JPG/250px-VillequierSeine.JPG" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/VillequierSeine.JPG/375px-VillequierSeine.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/VillequierSeine.JPG/500px-VillequierSeine.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Сена йылғаһы буйында көтөүлектәр</figcaption></figure> <p>Францияның бөтә йылғалары, ҡайһы бер сит ил территорияларынан тыш, Атлантик океан бассейнына ҡарай, һәм уларҙың күпселеге Үҙәк массивта, Альп тауҙарында һәм Пиренейҙа барлыҡҡа килә. Илдең иң ҙур һыу юлдары: </p> <ul><li>Сена (775 км) — Марна һәм Уазаның уң ҡушылдыҡтары булған киң тармаҡлы системаны һәм Йоннаның һул ҡушылдығын барлыҡҡа килтергән киң йылға. Сена Париж бассейнына инә һәм Гавр янында Атлантик океанға ҡоя. Йыл әйләнәһенә ағымдың бер тигеҙ бүленеүе менән ҡылыҡһырлана, ул навигация өсөн ҡулайлы һәм каналдар менән башҡа йылғалар менән тоташа.</li> <li>Гаронна (650 км) Испан Пиренейында баш ала, Тулуза һәм Бордо аша аға, океанға ҡушылған урында киң эстуарий — Жиронда барлыҡҡа килә. Төп ҡушылдыҡтары — Тарн, Ло һәм Дордонь.</li> <li>Рона (812 км) — Францияның иң тулы йылғаһы, Швейцар Альптарындағы Рона боҙлоғонан башлана, Женева күле аша аға. Лион эргәһендә уға Сона йылғаһы ҡоя. Башҡа эре ҡушылдыҡтары — Дюранс һәм Изер. Ронаға тиҙ турбулентлы ағым хас һәм ул ҙур гидроэнергетика потенциалына эйә. Был йылғала бер нисә ГЭС төҙөлә.</li> <li>Луара (1020 км) — Францияның иң оҙон йылғаһы, Үҙәк массивта башлана. Күп ҡушылдыҡтарҙы ҡабул итә, төп ҡушылдыҡтары — Алье, Шер, Эндр һәм Вьенна. Луара Үҙәк Француз массивында башлана, Париж бассейнының көньяҡ өлөшөн киҫеп, Нант янында Атлантик океанға ҡоя. Был йылғала һыу кимәле ныҡ тирбәлә, шуға күрә йыш ҡына ташҡындар була.</li></ul> <p>Каналдар системаһы илдең төп йылғаларын, шул иҫәптән Рейнды ла, үҙ-ара тоташтыра. Уның буйынса илдең көнсығыш сиге үтә һәм Европала иң мөһим эске бәйләнеш юлдарының береһе булып тора. Йылғалар һәм каналдар Франция <a href="/wiki/%D0%98%D2%A1%D1%82%D0%B8%D1%81%D0%B0%D0%B4" title="Иҡтисад">иҡтисады</a> өсөн ҙур әһәмиәткә эйә. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Һаҡланыусы_биләмәләр"><span id=".D2.BA.D0.B0.D2.A1.D0.BB.D0.B0.D0.BD.D1.8B.D1.83.D1.81.D1.8B_.D0.B1.D0.B8.D0.BB.D3.99.D0.BC.D3.99.D0.BB.D3.99.D1.80"></span>Һаҡланыусы биләмәләр</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=10" title="Һаҡланыусы биләмәләр бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=10" title="Һаҡланыусы биләмәләр бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Францияның милли парктар системаһы Европа Францияһында, шулай уҡ уның сит илдәрҙә урынлашҡан туғыҙ парктан тора. Парктар менән Францияның Милли парктар идаралығы идара итә. Улар Европа Францияһы территорияһының 2 % биләй, ә бында йылына 7 миллион кеше килә. </p><p>Францияла шулай уҡ <a href="/wiki/1967_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1967 йыл">1967 йылдың</a> <a href="/wiki/1_%D0%BC%D0%B0%D1%80%D1%82" title="1 март">1 мартында</a> закон менән индерелгән төбәк тәбиғәт парктары структураһы бар. Төбәк тәбиғәт парктары урындағы властың үҙәк хөкүмәт менән килешеүе буйынса ойошторола, уларҙың биләмәһе һәр 10 йыл һайын яңынан ҡарала. <a href="/wiki/2009_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2009 йыл">2009 йылға</a> ҡарата Францияла 49 төбәк тәбиғәт паркы бар. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Үҫемлек_һәм_хайуандар_донъяһы"><span id=".D2.AE.D2.AB.D0.B5.D0.BC.D0.BB.D0.B5.D0.BA_.D2.BB.D3.99.D0.BC_.D1.85.D0.B0.D0.B9.D1.83.D0.B0.D0.BD.D0.B4.D0.B0.D1.80_.D0.B4.D0.BE.D0.BD.D1.8A.D1.8F.D2.BB.D1.8B"></span>Үҫемлек һәм хайуандар донъяһы</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=11" title="Үҫемлек һәм хайуандар донъяһы бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=11" title="Үҫемлек һәм хайуандар донъяһы бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Урмандар ил территорияһының 27 процентын биләй. Илдең төньяҡ һәм көнбайыш райондарында сәтләүек (<a href="/wiki/%D0%A1%D3%99%D1%82%D0%BB%D3%99%D2%AF%D0%B5%D0%BA_%D0%B0%D2%93%D0%B0%D1%81%D1%8B" title="Сәтләүек ағасы">сәтләүек ағасы</a>), <a href="/wiki/%D2%A0%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D0%BD" title="Ҡайын">ҡайын</a>, <a href="/wiki/%D0%98%D0%BC%D3%99%D0%BD" title="Имән">имән</a>, <a href="/wiki/%D0%A8%D1%8B%D1%80%D1%88%D1%8B" title="Шыршы">шыршы</a> һәм кигермәкле ағас үҫә. Урта диңгеҙ буйында — пальмалар һәм цитруслылар. Фауна вәкилдәре араһында болан һәм төлкө айырылып тора. <a href="/wiki/%D2%A0%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9" title="Ҡоралай">Ҡоралайҙар</a> Альп төбәктәрендә йәшәй, алыҫ урмандарҙа ҡырағай <a href="/wiki/%D2%A0%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D0%BD" title="Ҡабан">ҡабан</a> һаҡланған. Бында шулай уҡ бик күп <a href="/wiki/%D2%A0%D0%BE%D1%88%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Ҡоштар">ҡоштар</a>, шул иҫәптән күсмә ҡоштар йәшәй. Рептилиялар һирәк осрай, ә <a href="/wiki/%D0%99%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D0%BD" title="Йылан">йыландар</a> араһында берәүһе генә ағыулы — ябай <a href="/wiki/%D2%A0%D0%B0%D1%80%D0%B0_%D0%B9%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Ҡара йыландар">ҡара йылан</a>. Яр буйындағы диңгеҙ һыуҙарында <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Балыҡтар">балыҡтарҙың</a> бик күп төрҙәре йәшәй: сельдь, треска, тунец, сардина, скумбрия, камбала һәм көмөш хек. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Климаты"><span id=".D0.9A.D0.BB.D0.B8.D0.BC.D0.B0.D1.82.D1.8B"></span>Климаты</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=12" title="Климаты бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=12" title="Климаты бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Францияның Европа биләмәһендә уртаса диңгеҙ <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D1%82" title="Климат">климаты</a>, көнсығышта уртаса континенталь, ә көньяҡ яр буйында субтропик климатҡа күсә. Климаттың океан (көнбайышта), урта диңгеҙ (көньяғында), континенталь (уртала һәм көнсығышта) төрҙәрен айырып билдәләргә мөмкин. Йәй етерлек эҫе һәм ҡоро — июлдә уртаса температура + 23—25 °C градусҡа етә, ә ҡышҡы айҙарҙа һауа температураһы +7—8 °C[25] градус булғанда, <a href="/wiki/%D0%AF%D0%BC%D2%93%D1%8B%D1%80" title="Ямғыр">ямғырҙар</a> хас. </p><p>Яуым-төшөмдөң төп өлөшө <a href="/wiki/%D2%92%D0%B8%D0%BD%D1%83%D0%B0%D1%80" title="Ғинуар">ғинуарҙан</a> апрелгә тиклемге осорға тура килә, ә уларҙың дөйөм иҫәбе 600—1000 миллиметр тәшкил итә. Тауҙарҙың көнбайыш битләүҙәрендә был күрһәткес 2000 миллиметрҙан ашыу билдәгә етеүе ихтимал. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Сәйәсәт"><span id=".D0.A1.D3.99.D0.B9.D3.99.D1.81.D3.99.D1.82"></span>Сәйәсәт</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=13" title="Сәйәсәт бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=13" title="Сәйәсәт бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Административ_бүленеш"><span id=".D0.90.D0.B4.D0.BC.D0.B8.D0.BD.D0.B8.D1.81.D1.82.D1.80.D0.B0.D1.82.D0.B8.D0.B2_.D0.B1.D2.AF.D0.BB.D0.B5.D0.BD.D0.B5.D1.88"></span>Административ бүленеш</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=14" title="Административ бүленеш бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=14" title="Административ бүленеш бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B8-2021.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B8-2021.jpg/250px-%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B8-2021.jpg" decoding="async" width="250" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B8-2021.jpg/375px-%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B8-2021.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B8-2021.jpg/500px-%D0%9A%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B8-2021.jpg 2x" data-file-width="4428" data-file-height="2491" /></a><figcaption>Франциияның административ картаһы</figcaption></figure> <p>Франция 18 төбәккә бүленә, шуларҙың 12-һе Европа континентында, берәүһе (Корсика) — Корсика утрауында, тағы бишәүһе — сит илдәрҙә. Төбәктәрҙең юридик автономияһы юҡ, әммә улар үҙҙәренең һалымдарын билдәләй һәм бюджетын раҫлай ала. </p><p>18 төбәк 101 департаментҡа, шулай уҡ 342 округтан һәм 4039 кантондан торған Лион метрополияһына бүленә. Францияның нигеҙе булып 36 682 коммуна тора. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:France_(%2Boverseas),_administrative_divisions_-_russian_(multizoom).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/France_%28%2Boverseas%29%2C_administrative_divisions_-_russian_%28multizoom%29.svg/250px-France_%28%2Boverseas%29%2C_administrative_divisions_-_russian_%28multizoom%29.svg.png" decoding="async" width="250" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/France_%28%2Boverseas%29%2C_administrative_divisions_-_russian_%28multizoom%29.svg/375px-France_%28%2Boverseas%29%2C_administrative_divisions_-_russian_%28multizoom%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/France_%28%2Boverseas%29%2C_administrative_divisions_-_russian_%28multizoom%29.svg/500px-France_%28%2Boverseas%29%2C_administrative_divisions_-_russian_%28multizoom%29.svg.png 2x" data-file-width="3188" data-file-height="1949" /></a><figcaption>Францияның сит ил биләмәләре</figcaption></figure> <p>Париж департаменты берҙән-бер коммунанан тора. Диңгеҙ аръяғындағы биш төбәктең һәр береһе (Гваделупа, Мартиника, Француз Гвианаһы, Реюньон, Майотта) берҙән-бер департаменттан тора. Корсика төбәге (2 департаментты үҙ эсенә алған) — метрополияның башҡа төбәктәренән (континенталь Франция) айырмалы административ-территориаль берәмектең махсус статусы. Үҙәккә буйһонмаған үҙ аллы идара итеү органдары бар. Корсиканың 2 департаментын берләштереү тураһындағы 2003 йылдағы референдум уңышһыҙ була. Бөтә был төбәктәр <a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%A1%D0%BE%D1%8E%D0%B7%D1%8B" class="mw-redirect" title="Европа Союзы">Европа союзының</a> бер өлөшө булып тора. </p><p>Республикаһы составына түбәндәгеләр инә, тип әйтергә була: </p><p>1. Метрополия (13 төбәккә, 96 департаментҡа һәм Лион метрополияһына бүленә). </p><p>2. 5 сит ил биләмәләре департаменты: Гваделупа, Мартиника, Гвиана, Реюньон, Майотта<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>3. 5 диңгеҙ аръяғы территорияһы: Франция Полинезияһы, Уоллис һәм Футуна утрауҙары, Сен-Пьер һәм Микелон, Сен-Бартелеи, Сен-Мартен. </p><p>4. 3 Айырым статусҡа эйә булған территориялар: Яңы Каледония, Клиппертон, Францияның Көньяҡ һәм Антарктика биләмәләре. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Дәүләт_төҙөлөшө_нигеҙҙәре"><span id=".D0.94.D3.99.D2.AF.D0.BB.D3.99.D1.82_.D1.82.D3.A9.D2.99.D3.A9.D0.BB.D3.A9.D1.88.D3.A9_.D0.BD.D0.B8.D0.B3.D0.B5.D2.99.D2.99.D3.99.D1.80.D0.B5"></span>Дәүләт төҙөлөшө нигеҙҙәре</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=15" title="Дәүләт төҙөлөшө нигеҙҙәре бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=15" title="Дәүләт төҙөлөшө нигеҙҙәре бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Франция — президент тибындағы унитар республика. Дәүләттең төп законы булып 1958 йылдың 4 октябрендә ҡабул ителгән конституция тора. Ул Бишенсе Республиканың власть органдары эшмәкәрлеген көйләй: идара итеүҙең республика президент-парламент формаһын билдәләй (Франция Республикаһы Конституцияһы, икенсе бүлек)<sup id="cite_ref-const_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-const-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Француз Республикаһы Конституцияһы бер нисә тапҡыр түбәндәге статьялар буйынса ҡайтанан ҡарала: </p> <ul><li>Дөйөм туранан-тура тауыш биреү нигеҙендә Президент һайлау (1962),</li> <li>Хөкүмәт ағзаларының енәйәт яуаплылығы тураһында Конституцияның яңы бүлеген индереү (1993),</li> <li>Парламенттың берҙәм сессияһын индереү һәм референдум компетенцияларын киңәйтеү (1995),</li> <li>Яңы Каледония статусына ҡарата ваҡытлыса саралар күреү (1998),</li> <li>Иҡтисади һәм Валюта Союзын булдырыу, ир-егеттәрҙең һәм ҡатын-ҡыҙҙарҙың һайлау мандаттарына һәм һайлау функцияларына тиң хоҡуҡлы булыуы, Халыҡ-ара Енәйәт судының юридик хоҡуғын таныу (1999),</li> <li>Президент мандаты ваҡытын 7-нән 5 йылға тиклем кәметеү (2000),</li> <li>Дәүләт башлығының енәйәт яуаплылығы тураһында реформа, <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Конституция">Конституция</a> тарафынан үлем язаһын бөтөрөүҙе нығытыу, Яңы Каледония автономияһы тураһында реформа (2007),</li> <li>Дәүләт ҡоролошон яңыртыу һәм власть бүленеше тигеҙлеген билдәләү тураһындағы реформа (2008).</li></ul> <p>Францияла 9 ағзанан торған һәм Конституцияға үҙгәрештәр индереүсе закондарҙың, шулай уҡ уға ҡарауға тапшырылған закондарҙың дөрөҫлөгөн контролдә тотҡан Конституция советы ла бар. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Башҡарма_власть"><span id=".D0.91.D0.B0.D1.88.D2.A1.D0.B0.D1.80.D0.BC.D0.B0_.D0.B2.D0.BB.D0.B0.D1.81.D1.82.D1.8C"></span>Башҡарма власть</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=16" title="Башҡарма власть бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=16" title="Башҡарма власть бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Дәүләт башлығы һәм башҡарма власть башлығы — президент, әлеге ваҡытта Эммануэль Макрон. Бишенсе Республикала Премьер-министр ағымдағы эске һәм иҡтисади сәйәсәт өсөн яуаплы, шулай уҡ дөйөм характерҙағы указдар сығарыу хоҡуғына эйә. <a href="/wiki/%D0%94%D3%99%D2%AF%D0%BB%D3%99%D1%82" title="Дәүләт">Дәүләт</a> сәйәсәте өсөн яуаплы тип һанала (20-се статья). Премьер-министр <a href="/wiki/%D0%A5%D3%A9%D0%BA%D2%AF%D0%BC%D3%99%D1%82" title="Хөкүмәт">Хөкүмәт</a> эшмәкәрлеге менән етәкселек итә һәм закондарҙы ғәмәлгә ашыра (21-се статья). </p><p>Премьер-министрҙы Республика Президенты тәғәйенләй. Милли йыйылыш тарафынан уның кандидатураһын раҫлау талап ителмәй, сөнки Милли йыйылыш теләһә ҡайһы ваҡытта Хөкүмәткә ышанмау тауышын саҡырырға хоҡуҡлы. Ғәҙәттә Премьер-министр Милли йыйылышта күпселек урын биләгән партияны кәүҙәләндерә. Премьер-министр үҙенең Кабинеты министрҙары исемлеген төҙөй һәм уны Президентҡа раҫлау өсөн тапшыра. </p><p>Премьер-министр Милли йыйылышта закондар ҡабул итеү инициаторы булып тора һәм уларҙы тормошҡа ашырыуҙы тәьмин итә, милли оборона өсөн дә яуаплы. Премьер-министр Президент акттарына ҡаршы рөхсәт бирә, конституцияның 15-се статьяһы менән билдәләнгән советтарҙа һәм комитеттарҙа рәйес вазифаһында уны алмаштыра.[28] </p><p>2020 йылдың 3 июленән хөкүмәт менән Жан Кастекс етәкселек итә. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Закондар_сығарыу_власы"><span id=".D0.97.D0.B0.D0.BA.D0.BE.D0.BD.D0.B4.D0.B0.D1.80_.D1.81.D1.8B.D2.93.D0.B0.D1.80.D1.8B.D1.83_.D0.B2.D0.BB.D0.B0.D1.81.D1.8B"></span>Закондар сығарыу власы</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=17" title="Закондар сығарыу власы бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=17" title="Закондар сығарыу власы бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>284 / 1000ТӘРЖЕМӘ ИТЕҮ Франциялағы закондар сығарыу власы ике палатаны — Сенатты һәм Милли йыйылышты үҙ эсенә алған парламенттыҡы. Республика Сенаты 348 сенаторҙан тора, шуларҙың 305-е — метрополия, 9-ы — сит ил биләмәләре, 5-һе — Франция берләшмәһе биләмәләре һәм 12-һе сит илдә йәшәүсе француз граждандары. Сенаторҙар Милли йыйылыш депутаттарынан, муниципаль советтарҙан генераль советниктарҙан һәм делегаттарҙан торған һайлаусылар коллегияһы тарафынан алты йылға (<a href="/wiki/2003_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2003 йыл">2003 йылдан</a>, ә 2003 йылға тиклем — 9 йылға) һайлана, шул уҡ ваҡытта Сенат өс йыл һайын яртыһына тиклем яңыртыла<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Сенатҡа һуңғы һайлауҙар <a href="/wiki/2017_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2017 йыл">2017 йылдың</a> сентябрендә уҙа. </p><p>Депутаттары 5 йылға туранан-тура дөйөм тауыш биреү нигеҙендә һайланған милли йыйылыш 577 депутаттан тора, уларҙың 555-е — метрополияны, ә 22-һе сит илдәрҙәге биләмәләрҙе символлаштыра. Милли йыйылыш депутаттары биш йылға тура дөйөм тауыш биреү юлы менән һайлана. Милли Ассамблея депутаттарын һуңғы һайлау 2017 йылдың 11 һәм 18 июнендә уҙа. Үҙенең функцияһынан — хөкүмәт эшмәкәрлеген контролдә тотоуҙан тыш, ике палата ла закондар әҙерләй һәм ҡабул итә. Фекер айырымлыҡтары килеп тыуған осраҡта аҙаҡҡы ҡарар Милли ассамблеяла ҡала. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Хөкөм_власы"><span id=".D0.A5.D3.A9.D0.BA.D3.A9.D0.BC_.D0.B2.D0.BB.D0.B0.D1.81.D1.8B"></span>Хөкөм власы</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=18" title="Хөкөм власы бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=18" title="Хөкөм власы бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Францияның суд системаһы Конституцияның «Суд власы тураһында» VIII киҫәгендә көйләнә. Илдең Президенты суд власының бойондороҡһоҙлоғо гаранты булып тора, судьяларҙың статусы органик хоҡуҡ менән билдәләнә, судьялар үҙҙәре лә алыштырғыһыҙ. Француз ғәҙеллеге коллегиаллек, профессионализм һәм бойондороҡһоҙлоҡ принциптарына нигеҙләнгән, улар бер нисә гарантия менән тәьмин ителә. 1977 йылғы Закон гражданлыҡ һәм административ эштәрҙә ғәҙеллек менән идара итеү сығымдарын Дәүләт үҙ ҡарамағына алырға тейешлеген билдәләй. Был ҡағиҙә енәйәти ғәҙеллеккә ҡағылмай. Судьяларҙың ғәҙеллеге һәм нейтралитеты алдында тигеҙлек, эште асыҡтан-асыҡ тыңлау һәм икеләтә суд ултырышын үткәреү мөмкинлеге лә мөһим принцип булып тора. Закон шулай уҡ кассацияға мөрәжәғәт итеү мөмкинлеген дә күҙҙә тота<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.<br /> Францияның суд системаһы күп баҫҡыслы, һәм уны ике тармаҡҡа — суд системаһының үҙенә һәм административ судтар системаһына бүлергә мөмкин. Дөйөм юрисдикция судтары системаһында иң түбән кимәлде бәләкәй инстанция трибуналдары биләй. Бындай трибуналдағы эштәр судья тарафынан шәхсән ҡарала. Әммә уларҙың һәр береһе бер нисә мировой судьянан тора. Ҙур булмаған трибунал ҙур булмаған суммаға эштәрҙе ҡарай, бындай судтарҙың ҡарарҙары апелляцияға бирелергә тейеш түгел.<br /> Енәйәт эштәре буйынса был суд полиция трибуналы тип атала. Был трибуналдар палаталарға бүленә: граждан суды һәм холоҡ төҙәтеү суды. Апелляция суды ҡарарҙарҙы һәр ваҡыт коллегиаль тәртиптә ҡабул итә. Апелляция судының гражданлыҡ хоҡуғы өлөшө ике палатанан тора: гражданлыҡ һәм социаль эштәр. Шулай уҡ Сауҙа-сәнәғәт палатаһы бар. Ғәйепләү палатаһы функцияларының береһе — суд полицияһы хеҙмәткәрҙәренә ҡарата дисциплинар суд (Эске эштәр министрлығы хеҙмәткәрҙәре, хәрби жандармерия һ. б.). Шулай уҡ бәлиғ булмағандар өсөн жандармерия палатаһы бар. Һәр ведомствола присяжныйҙар суды бар. Бынан тыш, Францияла махсус суд органдары бар: сауҙа судтары һәм хәрби судтар.<br /> Юғары суд — кассация суды, социаль, коммерция, өс граждан һәм енәйәт палатаһынан, апелляция судтарынан — социаль, коммерция, граждан, холоҡ төҙәтеү палаталарынан, присяжныйҙар судтарынан, енәйәт судтарының беренсе инстанцияһы судтарынан — холоҡ төҙәтеү судтарынан һәм присяжныйҙар судтарынан, граждан инстанцияһының беренсе инстанцияһы судтарынан — ҙур инстанция судтарынан, енәйәт суды суд системаһының иң түбән кимәле — полиция судтарынан, гражданлыҡ суд системаһының иң түбән кимәле — инстанция судтары, коммерция суд системаһының иң түбән кимәле — коммерция судтары, социаль ғәҙеллектең суд системаһының иң түбән кимәле — Хеҙмәт бәхәстәре советы, административ судтың юғары суды — Дәүләт Советы, административ судтарҙың апелляция судтары — административ апелляция судтары, административ судтарҙың беренсе инстанцияһы судтары — административ судтар. Юғары контроль органы — иҫәп палатаһы, урындағы контроль органдары — өлкә иҫәп палаталары, президент импичменты эштәре буйынса суд — юғары суд, министрҙар импичменты эштәре буйынса суд — суд. </p><p>Прокуратура төрлө кимәлдәге суд ҡарамағындағы прокурорҙар тарафынан күрһәтелгән. Генераль прокурор урынбаҫарҙары менән апелляция суды ҡарамағында. Арбитраж судындағы прокуратураға генераль прокурор, уның беренсе урынбаҫары һәм юстиция министрына буйһонған урынбаҫарҙар инә<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Судьяларға белем биреүҙе Милли магистратура мәктәбе тормошҡа ашыра. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Урындағы_үҙидара"><span id=".D0.A3.D1.80.D1.8B.D0.BD.D0.B4.D0.B0.D2.93.D1.8B_.D2.AF.D2.99.D0.B8.D0.B4.D0.B0.D1.80.D0.B0"></span>Урындағы үҙидара</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=19" title="Урындағы үҙидара бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=19" title="Урындағы үҙидара бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Төп мәҡәлә: Францияла урындағы үҙидара Францияла урындағы үҙидара системаһы административ-территориаль бүленешкә ярашлы төҙөлә. Һайланған органдар булған коммуналарҙан, ведомстволарҙан һәм өлкәләрҙән тора. </p> <ul><li>Коммуна — иң бәләкәй административ-территориаль берәмек. Францияла муниципаль советтар идара иткән 36 000-гә яҡын коммуна бар, улар башҡарма орган булып тора. Совет коммуна эштәре менән идара итә, бөтә социаль проблемалар буйынса үҙ граждандарының мәнфәғәттәренә ҡағылышлы мәсьәләләр буйынса ҡарарҙар ҡабул итә: мөлкәтте утилләштереү, кәрәкле социаль хеҙмәттәр булдырыу.</li> <li>Франция департаменттары Францияның административ-территориаль бүленешенең төп берәмеге булып тора. Департаменттар ватан (96) һәм сит ил идаралыҡтарына бүленә. Ведомство советы урындағы бюджетты ҡабул итеү һәм уның үтәлешен күҙәтеү, ведомство хеҙмәттәрен ойоштороу, мөлкәт менән идара итеү өсөн яуаплы. Ведомствоның башҡарма органы — генераль совет рәйесе.</li> <li>Төбәктәр — илдең административ бүленешендә иң ҙур берәмек. Һәр төбәктә иҡтисади һәм социаль комитеттар һәм төбәк кредит комитеты булдырылған. Төбәктең үҙ иҫәп палатаһы бар. Өлкә Советы үҙенең рәйесен һайлай, ул төбәктең башҡарма власы булып тора.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Дәүләт_символикаһы"><span id=".D0.94.D3.99.D2.AF.D0.BB.D3.99.D1.82_.D1.81.D0.B8.D0.BC.D0.B2.D0.BE.D0.BB.D0.B8.D0.BA.D0.B0.D2.BB.D1.8B"></span>Дәүләт символикаһы</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=20" title="Дәүләт символикаһы бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=20" title="Дәүләт символикаһы бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="dablink noprint">Төп мәҡәлә: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B8%D0%BC%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%8B_%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Символы Франции (был бит юҡ)">Символы Франции</a></b> </div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_La_libert%C3%A9_guidant_le_peuple.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_La_libert%C3%A9_guidant_le_peuple.jpg/270px-Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_La_libert%C3%A9_guidant_le_peuple.jpg" decoding="async" width="270" height="214" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_La_libert%C3%A9_guidant_le_peuple.jpg/405px-Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_La_libert%C3%A9_guidant_le_peuple.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_La_libert%C3%A9_guidant_le_peuple.jpg/540px-Eug%C3%A8ne_Delacroix_-_La_libert%C3%A9_guidant_le_peuple.jpg 2x" data-file-width="3133" data-file-height="2480" /></a><figcaption>Халыҡты алып барыусы азатлыҡ, Эжен Делакруа, 1830 (<a href="/wiki/%D0%9B%D1%83%D0%B2%D1%80" title="Лувр">Лувр</a>)</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Флаг"><span id=".D0.A4.D0.BB.D0.B0.D0.B3"></span>Флаг</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=21" title="Флаг бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=21" title="Флаг бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Төп мәҡәлә: Франция флагы Өс вертикаль һыҙатлы француз триколоры — зәңгәр, аҡ һәм ҡыҙыл — француз революцияһының өс төп идеяһын — азатлыҡты, тигеҙлекте һәм туғанлыҡты еткерә. Төҫтәрҙең был комбинацияһы үҙенең килеп сығышы менән маркиз де Лафайеттҡа бурыслы, ул революцион ҡарашлы граждандарға триколор, ҡыҙыл-аҡ-зәңгәр кокарда кейергә өндәй. Элек-электән ҡыҙыл һәм зәңгәр төҫ Париж төҫө тип һанала (һәм быны Бастилияны штурмлаған көндө революционерҙар файҙалана), ә аҡ төҫ француз монархияһы төҫө була. Беренсе тапҡыр <a href="/wiki/1790_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1790 йыл">1790 йылда</a> барлыҡҡа килгәс, француз триколоры һуңынан бер аҙ үҙгәртелә (тәүҙә ҡыҙыл төҫ таяҡтың һул яғында була) һәм 1794 йылда эшкәртелә. Триколор <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%BE%D0%BD_I" title="Наполеон I">Наполеондың</a> Ватерлеола еңелеүенән һуң ҡулланылыштан төшһә лә, ул 1830 йылда яңынан барлыҡҡа килә — шул уҡ де Лафайет марказы ярҙамында — һәм әле лә Франция флагы булып ҡала. Аҡ фондағы алтын <a href="/wiki/%D0%9B%D3%99%D0%BB%D3%99-%D0%A2%D1%8E%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D0%B0%D0%BD" title="Ләлә-Тюльпан">ләләләр</a> (орифламма) иҫке король флагы була. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Герб"><span id=".D0.93.D0.B5.D1.80.D0.B1"></span>Герб</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=22" title="Герб бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=22" title="Герб бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Төп мәҡәлә: Франция гербы Икенсе империянан башлап Францияның закондар сығарыу кимәлендә раҫланған үҙ <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%B1" title="Герб">гербы</a> булмай. Шуға ҡарамаҫтан, күп кенә рәсми документтарҙа дәүләттең рәсми булмаған эмблемаһы һүрәтләнә: фасция фонында лавр һәм имән ботаҡтары менән «R.F» монограммаһы менән пельт. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Партиялар_һәм_һайлауҙар"><span id=".D0.9F.D0.B0.D1.80.D1.82.D0.B8.D1.8F.D0.BB.D0.B0.D1.80_.D2.BB.D3.99.D0.BC_.D2.BB.D0.B0.D0.B9.D0.BB.D0.B0.D1.83.D2.99.D0.B0.D1.80"></span>Партиялар һәм һайлауҙар</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=23" title="Партиялар һәм һайлауҙар бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=23" title="Партиялар һәм һайлауҙар бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Политик_партиялар"><span id=".D0.9F.D0.BE.D0.BB.D0.B8.D1.82.D0.B8.D0.BA_.D0.BF.D0.B0.D1.80.D1.82.D0.B8.D1.8F.D0.BB.D0.B0.D1.80"></span>Политик партиялар</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=24" title="Политик партиялар бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=24" title="Политик партиялар бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="dablink noprint">Төп мәҡәлә: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B8%D0%BA_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Францияның политик партиялары (был бит юҡ)">Францияның политик партиялары </a></b> </div> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Уңдар"><span id=".D0.A3.D2.A3.D0.B4.D0.B0.D1.80"></span>Уңдар</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=25" title="Уңдар бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=25" title="Уңдар бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Милли фронт — 1972 йылдан алып ғәмәлдә булған, евроскептицизм һәм ксенофобияға көйләүсе ультрахоҡуҡи милли партия<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</li> <li>Милли республика хәрәкәте — 1999 йылдағы Милли фронттың айырылған бер өлөшө.</li> <li>Республикансылар — 2015 йылдың майында үҙгәртелгән «Халыҡ хәрәкәте союзы» партияһы. Төп консерватив партия, «Республиканы яҡлау союзы» галлистының вариҫы.</li> <li>Франция өсөн хәрәкәт — уң-консерватив голлистик партия.</li> <li>Сәйәси республика — хоҡуҡ үҙәксе голлистар партияһы.</li> <li>«Тор, республика» — 2008 йылда барлыҡҡа килгән социал-консерватив голлистик партия.</li> <li>Франция һәм Европа бойондороҡһоҙлоғо өсөн берләшеү — <a href="/wiki/1999_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1999 йыл">1999 йылдан</a> алып Европа голлистик партияһы.</li> <li>Һунарсылыҡ, балыҡ тотоу, тәбиғәт, йолалар — <a href="/wiki/1989_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1989 йыл">1989 йылда</a> нигеҙләнгән традицион партия.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Центристик"><span id=".D0.A6.D0.B5.D0.BD.D1.82.D1.80.D0.B8.D1.81.D1.82.D0.B8.D0.BA"></span>Центристик</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=26" title="Центристик бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=26" title="Центристик бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Демократик хәрәкәт — <a href="/wiki/2009_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2009 йыл">2009 йылда</a> Франция демократияһы өсөн Союз нигеҙендә Франсуа Байру тарафынан ойошторолған либераль партия.</li> <li>Демократиктар һәм бойондороҡһоҙҙар союзы — <a href="/wiki/2012_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2012 йыл">2012 йылда</a> туғыҙ партиянан торған үҙәкләштерелгән көс, улар иҫәбендә: <ul><li>Радикаль партия — Францияның боронғо (<a href="/wiki/1901_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1901 йыл">1901 йылдан</a>) сәйәси партияһы;</li> <li>Яңы үҙәк — Демократик хәрәкәткә инмәгән француз демократияһы өсөн 2007 йылда Союз ағзалары тарафынан ойошторолған социал-либераль партия;</li> <li>Хәҙерге һул яҡтары — Социалистик партияның хоҡуҡлы ағзалары тарафынан <a href="/wiki/2007_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2007 йыл">2007 йылда</a> ойошторолған һәм Халыҡ хәрәкәте өсөн союзға ярҙам иткән реформистик партия.</li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Һул_центристик"><span id=".D2.BA.D1.83.D0.BB_.D1.86.D0.B5.D0.BD.D1.82.D1.80.D0.B8.D1.81.D1.82.D0.B8.D0.BA"></span>Һул центристик</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=27" title="Һул центристик бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=27" title="Һул центристик бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Радикаль һул партия — 1972 йылда Радикаль партияның һул ҡанаты ойошторған һул либераль партия.</li> <li>Социалистик партия — Эшсе интернационалдың Франция секцияһы базаһында 1969 йылда нигеҙләнгән илдең төп социалистик партияһы.</li> <li>Европа Йәшелдәр экологияһы — 2010 йылда «Европа экологияһы» һәм «Йәшелдәр» партияларының ҡушылыуы һөҙөмтәһендә барлыҡҡа килгән һул мәғәнәле экологик партия.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Һулдар"><span id=".D2.BA.D1.83.D0.BB.D0.B4.D0.B0.D1.80"></span>Һулдар</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=28" title="Һулдар бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=28" title="Һулдар бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Һул фронт — 2008 йылда ойошторолған коммунистик һәм демосоциалистик көстәрҙең сәйәси коалицияһы; уларға түбәндәгеләр инә: <ul><li>Франция коммунистар партияһы — Көнбайыш донъяһында 1920 йылда нигеҙ һалынған иң эре коммунистик партияларҙың береһе;</li> <li>Һул партия — 2009 йылда Жан-Люк Меленчон етәкселегендә социалистик партияның элекке ағзалары тарафынан ойошторолған һул социалистик партия;</li> <li>Унитар һулдар, конвергенция һәм альтернативалар, антикапиталистик һулдар — Революцион коммунистик лига һәм Яңы антикапиталистик партия фракциялары.</li></ul></li> <li>Яңы антикапиталистик партия — 2009 йылда үҙ-үҙен тарҡатыусы Троцкист революцион коммунистик лигаһы базаһында ойошторолған радикаль һул партия (Берләшкән Дүртенсе Интернационал секцияһы).</li> <li>Эшселәр көрәше — троцкистар партияһы, уның тарихы 1939 йылға ҡарай, эшсе синыф менән эшләүгә йүнәлтелгән.</li> <li>Бойондороҡһоҙ эшселәр партияһы — тарҡалған троцкистар эшсе партияһы тирәләй һул евроскептик партия.</li> <li>Республика һәм гражданлыҡ хәрәкәте — 1993 йылда Социалистик партияның элекке ағзаһы Жан-Пьер Шевенман ойошторған һул популистик евроскептик партия.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Һайлауҙар"><span id=".D2.BA.D0.B0.D0.B9.D0.BB.D0.B0.D1.83.D2.99.D0.B0.D1.80"></span>Һайлауҙар</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=29" title="Һайлауҙар бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=29" title="Һайлауҙар бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>2008 йылдың сентябрендә үткән һайлау һөҙөмтәләре буйынса, 343 Сенат ағзаһы түбәндәгесә билдәләнә: </p> <ul><li>Халыҡ хәрәкәте союзы (UMP) фракцияһы: 151 (44 %).</li> <li>Социалистик фракция: 116 (33,82 %).</li> <li>«Центристик союз» фракцияһы: 29.</li> <li>Коммунистик, республика һәм гражданлыҡ фракцияһы: 23.</li> <li>«Европа демократик һәм социаль берлеге» фракцияһы: 17.</li> <li>Ниндәй ҙә булһа фракцияла тормаусылар: 7.</li></ul> <p>2007 йылдың 10 һәм 17 июнендәге һайлау һөҙөмтәләре буйынса Милли йыйылышта 577 депутат була, улар түбәндәгесә бүленә: </p> <ul><li>Халыҡ хәрәкәте союзы (UMP) фракцияһы: 314 (өҫтәп 6 ҡушылыусы).</li> <li>Социалистик радикаль һәм гражданлыҡ фракцияһы: 186 (өҫтәүенә 18 ҡушылыусылар).</li> <li>Һул демократик һәм республика фракцияһы: 24.</li> <li>Яңы центристик фракция: 20 (өҫтәп 2 ҡушылыусы).</li> <li>Ниндәй ҙә булһа фракцияла тормаусылар: 7.</li></ul> <p>Төбәк һайлауҙары Францияла <a href="/wiki/2010_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2010 йыл">2010 йылдың</a> мартында үтә. Ике тур тауыш биреү һөҙөмтәһендә өлкә советының 1880 кәңәшсеһе һайлана. Һайлауҙар илдең бөтә 26 төбәгендә, шул иҫәптән сит илдәрҙә 4 төбәктә үтә. Ағымдағы төбәк һайлауҙары 2012 йылғы президент һайлауына тиклем көс һынауы тип атала ла инде. </p><p>Һайлауҙа «Социалистик партия» етәкселегендәге «Һул союз» оппозиция коалицияһы еңеп сыға. Коалиция составына шулай уҡ «Европа-экология» һәм «Һул фронт» партиялары инә. Беренсе турҙа улар 29 %, 12 % һәм 6 % йыя, ә «Халыҡ хәрәкәте союзы» президент партияһы — ни бары 26 %. Икенсе тур һөҙөмтәләре буйынса «Һулдар союзы» 54 % тауыш йыя, шуға күрә Францияның Европалағы 22 төбәгенән 21-е тауыш бирә. Саркози фирҡәһе тик Эльзас өлкәһен генә һаҡлап ҡала. </p><p>Ультра-уң «Милли фронттың» уңышы көтөлмәгән хәл була, ул икенсе турҙа дөйөм алғанда 2 миллион самаһы тауыш, йәғни 9,17 % тауыш йыя. Фирҡә илдең 12 төбәгендә тауыш биреүҙең икенсе турына үтә, уларҙың һәр береһе уртаса 18 % тауыш йыя. Прованс-Альп — Лазур Яры төбәгендә партия исемлеген етәкләгән Жан-Мари Ле Пен үҙе бында үҙенең партияһы тарихында иң яҡшы һөҙөмтәгә өлгәшә, 22,87 % тауыш йыйып, үҙенең яҡлыларға урындағы советта 123 урындың 21-ен бирә<sup id="cite_ref-autogenerated1_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Францияның төньяғында, Норд-Па-де-Кале төбәгендә һайлаусыларҙың 22,20 проценты Милли фронт өсөн тауыш бирә, уның урындағы исемлеген партия лидеры Марин Ле Пендың ҡыҙы етәкләй, был өлкә советында 113 урындың 18-е Милли Фронтҡа гарантия бирә<sup id="cite_ref-autogenerated1_22-1" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Тышҡы_сәйәсәт"><span id=".D0.A2.D1.8B.D1.88.D2.A1.D1.8B_.D1.81.D3.99.D0.B9.D3.99.D1.81.D3.99.D1.82"></span>Тышҡы сәйәсәт</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=30" title="Тышҡы сәйәсәт бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=30" title="Тышҡы сәйәсәт бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Хәҙерге ваҡытта Франция донъя сәйәсәтендә төп уйынсыларҙың береһе булып тора, уны һис шикһеҙ хәҙерге донъяның «бөйөк державаһы» тип атарға мөмкин һәм был фараз түбәндәге принциптарға нигеҙләнә: </p> <ol><li>Франция үҙенең тышҡы сәйәсәтен үҙ аллы билдәләй. Сәйәси үҙаллылыҡ хәрби көскә (иң элек ядро ҡоралына) нигеҙләнә;</li> <li>Франция халыҡ-ара сәйәси ҡарарҙар ҡабул итеүгә халыҡ-ара ойошмалар аша йоғонто яһай (БМО Именлек Советының даими ағзаһы, Европа Союзында роль башҡарыусы статусы айҡанлы);</li> <li>Франция донъя идеологик лидеры ролен уйнарға тырыша (үҙен донъя сәйәсәтендә Франция революцияһы принциптарының «байрағы» тип иғлан итеп һәм бөтә донъяла кеше хоҡуҡтарын яҡлаусы);</li> <li>Францияның донъяның айырым төбәктәрендә (иң элек Африкала) айырым роле;</li> <li>Франция донъя берләшмәһенең күпселек өлөшө өсөн мәҙәни таратыу үҙәге булып ҡала<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</li></ol> <p>Франция Европа союзына нигеҙ һалыусы илдәрҙең береһе (1957 йылдан алып) булып тора һәм хәҙер уның <a href="/wiki/%D0%A1%D3%99%D0%B9%D3%99%D1%81%D3%99%D1%82" title="Сәйәсәт">сәйәсәтен</a> билдәләүҙә әүҙем роль уйнай. </p><p>Францияла <a href="/wiki/%D0%AE%D0%9D%D0%95%D0%A1%D0%9A%D0%9E" title="ЮНЕСКО">ЮНЕСКО</a> (Париж), Иҡтисади хеҙмәттәшлек һәм үҫеш ойошмаһы (ОЭСР), <a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BF%D0%BE%D0%BB" title="Интерпол">Интерпол</a> (Лион), Халыҡ-ара үлсәүҙәр һәм үлсәүҙәр бюроһы (Севр) кеүек ойошмаларҙың штаб-фатирҙары урынлашҡан. </p><p>Франция — бик күп донъя һәм төбәк халыҡ-ара ойошмалар ағзаһы: </p> <ul><li><a href="/wiki/1945_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1945 йыл">1945 йылдан</a> алып <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D3%99%D1%88%D0%BA%D3%99%D0%BD_%D0%9C%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D3%99%D1%82%D1%82%D3%99%D1%80_%D0%9E%D0%B9%D0%BE%D1%88%D0%BC%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Берләшкән Милләттәр Ойошмаһы">Берләшкән Милләттәр Ойошмаһы</a>;</li> <li>Берләшкән Милләттәр Ойошмаһы Именлек советының даими ағзаһы (йәғни вето хоҡуғына эйә);</li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D3%A9%D1%82%D3%99_%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%8A%D1%8F_%D1%81%D0%B0%D1%83%D2%99%D0%B0_%D0%BE%D0%B9%D0%BE%D1%88%D0%BC%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Бөтә донъя сауҙа ойошмаһы">Бөтә донъя сауҙа ойошмаһы</a> ағзаһы (1995 йылдан алып, уға тиклем ГАГТ ағзаһы);</li> <li>1964 йылдан алып Ун төркөм ағзаһы;</li> <li>Тымыҡ океан берләшмәһе Секретариатында инициатор ил;</li> <li>Халыҡ-ара Валют Фонды һәм <a href="/wiki/%D0%91%D3%A9%D1%82%D3%99_%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%8A%D1%8F_%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%8B" title="Бөтә донъя банкы">Бөтә донъя банкы</a> ағзаһы;</li> <li>Һиндостан Океаны Комиссияһы ағзаһы;</li> <li>Кариб дәүләттәре ассоциацияһының ассоциацияланған ағзаһы;</li> <li>1986 йылдан алып Франкофонияны ойоштороусы һәм унда төп ҡатнашыусы;</li> <li>1949 йылдан алып Европа Советында;</li> <li>Европала именлек һәм хеҙмәттәшлек буйынса ойошма ағзаһы;</li> <li>Оло һигеҙҙә ҡатнашыусы.</li></ul> <p>Франция — Европала именлек һәм хеҙмәттәшлек буйынса ойошманың Минск төркөмө — Таулы Ҡарабах конфликтын көйләү буйынса эшсе органдың рәйестәше<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Putinandshirak.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Putinandshirak.jpg/250px-Putinandshirak.jpg" decoding="async" width="250" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Putinandshirak.jpg/375px-Putinandshirak.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Putinandshirak.jpg/500px-Putinandshirak.jpg 2x" data-file-width="2500" data-file-height="1646" /></a><figcaption>Жак Ширак һәм <a href="/wiki/%D0%92%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%80_%D0%9F%D1%83%D1%82%D0%B8%D0%BD" class="mw-redirect" title="Владимир Путин">Владимир Путин</a>. <a href="/wiki/%D0%9C%D3%99%D1%81%D0%BA%D3%99%D2%AF" title="Мәскәү">Мәскәү</a>, <a href="/wiki/2005_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2005 йыл">2005 йылдың</a> <a href="/wiki/9_%D0%BC%D0%B0%D0%B9" title="9 май">9 майындағы</a> парад.</figcaption></figure> <p>Францияның тышҡы сәйәсәтенең төп йүнәлештәре араһында түбәндәгеләрҙе айырып була: </p> <ul><li>Европа Союзы сиктәрендәге эшмәкәрлеге;</li> <li>Урта диңгеҙ төбәгендәге сәйәсәт (Төньяҡ Африка һәм <a href="/wiki/%D0%AF%D2%A1%D1%8B%D0%BD_%D0%9A%D3%A9%D0%BD%D1%81%D1%8B%D2%93%D1%8B%D1%88" title="Яҡын Көнсығыш">Яҡын Көнсығыш</a>);</li> <li>айырым илдәр менән ике яҡлы мөнәсәбәттәр урынлаштырыу;</li> <li>Ла-Франкофонияны ойоштороу сәйәсәтен тормошҡа ашырыу;</li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%90%D0%A2%D0%9E" title="НАТО">НАТО</a>-ла эшмәкәрлеге.</li></ul> <p>1. Франция, төбәк һәм глобаль кимәлдәрҙә тышҡы сәйәси мәнфәғәттәрен уңышлы тормошҡа ашырып, күп актуаль халыҡ-ара проблемаларҙы хәл итеүгә ҙур йоғонто яһай. Хәҙерге донъя саҡырыуҙарына яуап эҙләп, Франция халыҡ-ара партнерҙарҙың киң даирәһе менән үҙ-ара килешеп эш итеүенә таяна, үҙе өсөн уңайлы тышҡы сәйәси ҡарарҙар ҡабул итеүгә өлгәшә. </p><p>2. Тышҡы сәйәсәтте ҡорғанда Франция етәкселеге ил эсендә сәйәси көстәрҙең бүленеше үҙенсәлектәрен, тарихи үткәндең традицияларын һәм мираҫын, донъяла француз дәүләтенең роле һәм урыны тураһында коллектив төшөнсәләрҙе, шулай уҡ Францияның тышҡы сәйәси мәнфәғәттәрен тормошҡа ашырыуҙа ҡулланырға кәрәкле ысулдарҙы иҫәпкә ала. </p><p>3. Тышҡы сәйәсәттең Европа йүнәлеше Париж өсөн өҫтөнлөклө булып тора, был башҡа йүнәлештәрҙә француз тышҡы сәйәси курсына етди йоғонто яһай. Бер яҡтан, Франция Европа союзы вәкиле ролендә сығыш яһай, был уның Европа союзына ҡарата тышҡы халыҡ-ара партнерҙар менән диалогта позицияһын нығыта. Икенсе яҡтан, Евросоюзда ағзалыҡ Париж өсөн билдәле бер сикләү булып тора, сөнки Франция Европа союзы буйынса партнёрҙары менән үҙ сәйәсәтен тағы ла нығыраҡ килешергә мәжбүр. </p><p>4. Франция Европа интеграция процесы үҫешенең этәргес көсө булараҡ сығыш яһай, был, атап әйткәндә, Лиссабон килешеүен әҙерләгәндә һәм ҡабул иткәндә, шулай уҡ еврозонаның бурыс көрсөгөн еңеп сығыуға йүнәлтелгән саралар әҙерләгәндә сағыла. Был йүнәлештә сәйәсәтте ҡорғанда Париж үҙ мәнфәғәттәрен тормошҡа ашырыуҙа ныҡышмалылыҡтан тыш, ике яҡҡа ла ҡулайлы ҡарарҙар ҡабул итеүгә булышлыҡ итеп, һығылмалылыҡ та күрһәтә. </p><p>5. Франция мөһим роль уйнаған Лиссабон килешеүе Европа союзы институттарын яңы киңәйтелгән составҡа яраҡлаштырыуға йүнәлтелә. Килешеүҙе әҙерләүҙә Париждың әүҙем роле уның реформалар үткәреүҙә һәм Европа союзының геосәйәси ролен көсәйтеүҙә, шул иҫәптән «Европа оборона берҙәмлеген» булдырыуҙа ҡыҙыҡһыныуын дәлилләй. </p><p>6. Лиссабон килешеүе, Европа союзының ағза-дәүләттәр мәнфәғәттәренән өҫтөн булыуын танып, Европа союзын федератив берләшмәгә үҙгәртеү юлында мөһим аҙым булып тора. Франция Европа союзының федератив ҡоролошона күсеү идеяһын рәсми хупламаһа ла, ул был ҡарарҙарҙы яңы шарттарҙа Европа интеграцияһын артабан үҫтереү өсөн кәрәк булараҡ алға ебәрә. </p><p>7. Францияның еврозоналағы бурыс көрсөгөн еңеп сығыу мәсьәләләре буйынса позицияһы уның берҙәм Европа валютаһын һаҡлап ҡалыу яҡлы булыуын раҫлай. Евро кимәлендә көрсөккә ҡаршы көрәш буйынса күрелгән һәм кредит-аҡса өлкәһендә үҙәк органдарҙың вәкәләттәрен көсәйтеүгә йүнәлтелгән саралар союздың федерацияға артабан хәрәкәт итеүе тураһында һөйләй. Францияның был сараларҙы индереүгә ризалығы берҙәм Европа валютаһын ҡотҡарыу өсөн бик мөһим булыуы менән аңлатыла. </p><p>8. <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия">Германия</a> Европа союзына Францияның иң мөһим партнёры булып ҡала. Формалашҡан сәйәси франк-герман тандемы ике ил позицияларының Европа сәйәсәте мәсьәләләре даирәһе буйынса яҡын булыуы хаҡында һөйләй. <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B6" title="Париж">Париж</a> менән <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B8%D0%BD" title="Берлин">Берлин</a> Европа төҙөлөшөнөң бөтә төп мәсьәләләрен хәл итеүҙә әүҙем хеҙмәттәшлек итте. Франко-герман үҙ-ара килешеп эш итеүе Лиссабон килешеүен әҙерләүгә һәм ҡабул итеүгә булышлыҡ иткән мөһим факторға әйләнде. Тандем еврозонаның бурыс көрсөгөн еңеп сығыуҙа ла ҙур роль уйнаны. Шуның менән бергә был ике ил араһында айырманың булмауын йәки конкуренцияның булмауын аңлатмай. </p><p>9. Францияның Европа сәйәсәтен өйрәнеү Евросоюз эсендә үҙенсәлекле формаль булмаған «махсуслашыу»ҙың көсәйеүенә тенденцияны асыҡларға ярҙам итте. Германияның «көнсығыш» йүнәлештәге позицияларын нығытыу шарттарында (Рәсәй, БДБ илдәре, Көнсығыш Европа дәүләттәре менән мөнәсәбәттәр) Франция Урта диңгеҙ төбәге һәм Төньяҡ Африка илдәренә йөҙө менән борола бара. </p><p>10. Яңы быуаттың тәүге ун йыллығында Франция Америка ҡушма штаттары менән мөнәсәбәттәрҙе үҫтереүгә ҙур иғтибар бүлде. Париж менән <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%88%D0%B8%D0%BD%D0%B3%D1%82%D0%BE%D0%BD" title="Вашингтон">Вашингтон</a> дөйөм идеологияны берләштерә, уның нигеҙендә шәхси милектең тейелгеһеҙлеге, демократияны һәм кеше хоҡуҡтарын яҡлау идеялары ята. Был — бер «көнбайыш ғаиләһе» ағзалары, һәм улар араһында төрлө яҡлы хеҙмәттәшлек үҫешә. Шуның менән бергә, Франция-Америка мөнәсәбәттәре бер ҡасан да еңел булманы. Яҡтар үҙ-ара хеҙмәттәшлек итеп кенә ҡалманы, шулай уҡ төрлө мәсьәләләр буйынса бер-береһе менән ярыша. </p><p>11. Америка ҡушма штаттары Европа союзынан ситтә Францияның иң эре сауҙа-иҡтисади партнеры булып ҡала. Ике илдең сауҙа-иҡтисади хеҙмәттәшлегенең мөһим факторы — фән ҡаҙаныштарын күпләп талап иткән продукция әҙерләүҙә һәм етештереүҙә Америка лидерлығын һаҡлап ҡалыу. </p><p>12. Глобалләшеү шарттарында Франция етәкселеге алдында торған төп бурыстарҙың береһе — социаль йүнәлешен һаҡлап ҡалып, француз иҡтисадының конкуренцияға һәләтлелеген һаҡлау. Социаль-иҡтисади өлкәгә йөкләмәне кәметергә һәм хәрби сығымдарҙы ҡыҫҡартырға ынтылып, Париж халыҡ-ара хеҙмәт бүленешенең өҫтөнлөктәрен нығыраҡ файҙалана, заманса ҡоралдар һәм элемтә саралары булдырыу эшендә Европа союзы һәм <a href="/wiki/%D2%BA%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Һиндостан">Һиндостан</a> буйынса партнерҙар менән хеҙмәттәшлеккә таяна. Франция алдынғы технологиялар ҡабул итеүгә нигеҙләнгән берҙәм трансатлантик хәрби-сәнәғәт комплексын ойоштороуҙа әүҙем ҡатнаша һәм Америка ҡушма штаттарын Европанан ситтәге ҙур сауҙа партнеры булараҡ ҡына түгел, иң әһәмиәтле хәрби-сәйәси союздаш булараҡ та ҡарай. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="НАТО-ла_эшмәкәрлеге"><span id=".D0.9D.D0.90.D0.A2.D0.9E-.D0.BB.D0.B0_.D1.8D.D1.88.D0.BC.D3.99.D0.BA.D3.99.D1.80.D0.BB.D0.B5.D0.B3.D0.B5"></span>НАТО-ла эшмәкәрлеге</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=31" title="НАТО-ла эшмәкәрлеге бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=31" title="НАТО-ла эшмәкәрлеге бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Франция НАТО составына инә (1949 йылдан), әммә президент де Голль ваҡытында 1966 йылда үҙенең бойондороҡһоҙ хәүефһеҙлек сәйәсәтен алып барыу өсөн союздың хәрби өлөшөнән сыға. Президент Жак Ширак эшләгән осорҙа Францияның НАТО-ның оборона структураларына ғәмәлдә ҡыҫылыуы көсәйә. </p><p>2007 йылдың майында Николя Саркози президент булғандан һуң, Франция 2009 йылдың 4 апрелендә Альянстың хәрби ҡоролошона кире ҡайта. Францияның НАТО-ға ҡарата сәйәсәте, Франсуа Миттерандан башлап, бер-бер артлы бара. 1991 йылдың ғинуарында француз ғәскәрҙәре Күвейтте азат итеү өсөн «Сүл дауылы» операцияһында ҡатнаша. 1999 йылда Франция НаТО-ның Босния һәм Косоволағы хәрби операцияларында ҡатнаша. Франция 2008 йылдың авгусында киҫкенләшкән грузин-осетин конфликтын көйләүҙә әүҙем ҡатнаша. Рәсәй һәм Франция президенттары — <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B4%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D0%B2_%D0%94%D0%BC%D0%B8%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B9_%D0%90%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87" title="Медведев Дмитрий Анатольевич">Дмитрий Медведев</a> һәм Николя Саркози осрашыуында — <a href="/wiki/2008_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2008 йыл">2008 йылдың</a> 12 авгусында Мәскәүҙә үткән һөйләшеүҙәр барышында хәрби конфликтты хәл итеү буйынса «Медведев-Саркози планы» тип аталған планға ҡул ҡуйыла. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ҡораллы_көстәр"><span id=".D2.A0.D0.BE.D1.80.D0.B0.D0.BB.D0.BB.D1.8B_.D0.BA.D3.A9.D1.81.D1.82.D3.99.D1.80"></span>Ҡораллы көстәр</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=32" title="Ҡораллы көстәр бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=32" title="Ҡораллы көстәр бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="dablink noprint">Төп мәҡәлә: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D2%A1%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%BB%D1%8B_%D0%BA%D3%A9%D1%81%D1%82%D3%99%D1%80%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Францияның ҡораллы көстәре (был бит юҡ)">Францияның ҡораллы көстәре</a></b> </div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:French_military_on_Champs_Elysees_DSC00768.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/French_military_on_Champs_Elysees_DSC00768.jpg/250px-French_military_on_Champs_Elysees_DSC00768.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/French_military_on_Champs_Elysees_DSC00768.jpg/375px-French_military_on_Champs_Elysees_DSC00768.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/French_military_on_Champs_Elysees_DSC00768.jpg/500px-French_military_on_Champs_Elysees_DSC00768.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>Йыл һайын үткәрелгән Бастилия көнөндә хәрбиҙәр парады</figcaption></figure> <p>Дөйөм алғанда, Франция ҡораллы көстәр составында үҙебеҙҙә етештерелгән заманса ҡорал һәм <a href="/wiki/%D0%A5%D3%99%D1%80%D0%B1%D0%B8_%D1%82%D0%B5%D1%85%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Хәрби техника">хәрби техниканың</a> тулы спектры тиерлек булған бик аҙ илдәрҙең береһе булып тора. Ул <a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D1%8B%D1%83_%D2%A1%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Атыу ҡоралы">атыу ҡоралынан</a> алып ата торған атом йөрөтөүсе авиацияға эйә. </p><p>Франция <a href="/wiki/%D0%AF%D0%B4%D1%80%D0%BE_%D2%A1%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8B" title="Ядро ҡоралы">ядро ҡоралына</a> эйә булыусы ил булып тора. Француз хөкүмәтенең рәсми позицияһы һәр ваҡыт «билдәләнгән ядро арсеналын минималь кимәлдә» булдырыу ине. Бөгөнгө көндә был кимәл дүрт атом һыу аҫты кәмәһен һәм ядро ракеталары менән йөҙгә яҡын самолётты тәшкил итә<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Республикала контракт нигеҙендә хеҙмәт итеү системаһы эшләй һәм хәрби бурыс юҡ. Бөтә подразделениеларҙы үҙ эсенә алған хәрби персонал 270 мең самаһы кеше тәшкил итә. Шуның менән бергә, республика президенты Николай Саркози башлаған реформаға ярашлы, армиянан күбеһенсә административ вазифаларҙа торған хеҙмәткәрҙәрҙең 24 проценты эштән бушатылырға тейеш<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Халҡы"><span id=".D0.A5.D0.B0.D0.BB.D2.A1.D1.8B"></span>Халҡы</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=33" title="Халҡы бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=33" title="Халҡы бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Densit%C3%A9_d%C3%A9partements-France-ru.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Densit%C3%A9_d%C3%A9partements-France-ru.svg/250px-Densit%C3%A9_d%C3%A9partements-France-ru.svg.png" decoding="async" width="250" height="302" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Densit%C3%A9_d%C3%A9partements-France-ru.svg/375px-Densit%C3%A9_d%C3%A9partements-France-ru.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Densit%C3%A9_d%C3%A9partements-France-ru.svg/500px-Densit%C3%A9_d%C3%A9partements-France-ru.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="750" /></a><figcaption>Департамент буйынса Франция халҡының тығыҙлығы</figcaption></figure> <div class="dablink noprint">Төп мәҡәлә: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F_%D1%85%D0%B0%D0%BB%D2%A1%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Франция халҡы (был бит юҡ)">Франция халҡы</a></b> </div> <p>2017 йылдың 1 ғинуарына ҡарата баһалауҙар буйынса, Францияла йәшәүселәр метрополияла 64 859 773 кеше һәм диңгеҙ аръяғы биләмәләрен иҫәпкә алғанда 66 991 000 кеше тәшкил итә<sup id="cite_ref-insee_population_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-insee_population-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. [[Файл:France_demographics_transition_1901-2020.gif|thumb|450px|300px|1901 — 2020 йылдарҙа Франция халҡының йәш-енес пирамидалары. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Pyramide_des_%C3%A2ges_France_enti%C3%A8re_2019.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Pyramide_des_%C3%A2ges_France_enti%C3%A8re_2019.jpg/300px-Pyramide_des_%C3%A2ges_France_enti%C3%A8re_2019.jpg" decoding="async" width="300" height="254" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Pyramide_des_%C3%A2ges_France_enti%C3%A8re_2019.jpg/450px-Pyramide_des_%C3%A2ges_France_enti%C3%A8re_2019.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Pyramide_des_%C3%A2ges_France_enti%C3%A8re_2019.jpg/600px-Pyramide_des_%C3%A2ges_France_enti%C3%A8re_2019.jpg 2x" data-file-width="755" data-file-height="639" /></a><figcaption>Франция халҡының 2019 йылдың 1 ғинуарына йәш-енес пирамидаһы</figcaption></figure> <p>Францияла халыҡтың тығыҙлығы — 103 кеше/км2. Ошо күрһәткес буйынса ил Евросоюз илдәре араһында 14-се урынды биләй. Францияла тыуым коэффициенты Европала иң юғарыларҙың береһе — бала табыу йәшендәге бер ҡатынға 2,01 бала. Францияла 100 меңдән ашыу кеше йәшәгән 57 ҡала биләмәһе иҫәпләнә. </p><p>2016 йылға ҡарата Францияның иң эре ҡала агломерациялары халҡы<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: </p><p><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B6" title="Париж">Париж</a> — 10 870; Лион — 1635; <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%B5%D0%BB%D1%8C" title="Марсель">Марсель</a> — 1610; Лилль — 1060; <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D1%86%D1%86%D0%B0" title="Ницца">Ницца</a> — 970; <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D1%83%D0%B7%D0%B0" title="Тулуза">Тулуза</a> — 955; Бордо — 950. 2006 йылда халыҡтың 10,1 % сит ил сығышлын (йәғни тыуған ваҡытында Франция граждандары булмаған), уларҙың 4,3 % -ы француз гражданлығы алған<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Милли_составы"><span id=".D0.9C.D0.B8.D0.BB.D0.BB.D0.B8_.D1.81.D0.BE.D1.81.D1.82.D0.B0.D0.B2.D1.8B"></span>Милли составы</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=34" title="Милли составы бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=34" title="Милли составы бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="dablink">Шулай уҡ ҡарағыҙ: <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D0%B0_%D0%B8%D0%BC%D0%BC%D0%B8%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Францияла иммиграция (был бит юҡ)">Францияла иммиграция</a> </div> <p>Француз сәйәси лексиконы «милли әҙселек» йәки хатта «милләт» төшөнсәһен Советтар Союзында һәм советтан һуңғы Рәсәйҙәге мәғәнәлә ҡулланылмай. Француз лексиконында «милли» һүҙе тик «гражданлыҡ» тигәнде генә аңлата, ә «милли, милли» сифаты дәүләткә — Франция Республикаһына ҡарай, сөнки республика «милләттән» — дәүләткә, милли суверенитетҡа эйә булған халыҡтан килә, ул Франция Республикаһы Конституцияһының 3-сө статьяһында нығытыла. Шулай итеп, Францияла рәсми этник статистика юҡ<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Совет энциклопедиялары, баһалау ысулдарын һүрәтләмәйенсә, 1975 йылға илдең этник составы тураһында мәғлүмәттәр килтерә: халыҡтың 90 процентын этник француздар тәшкил иткән. Милли аҙсылыҡтарға эльзас һәм лотарингтар (яҡынса 1,4 миллион кеше), бретондар (1,25 миллион кеше), йәһүдтәр (500 меңгә яҡын кеше), фламандтар (300 мең кеше), каталондар (250 мең кеше), басктар (140 мең кеше) һәм корсикандар (280 мең кеше) инә.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Шул уҡ сәбәптәр буйынса Францияла этник әрмәндәр һанын баһалау ҙа төрлө: төрлө мәғлүмәттәр буйынса ул 350-нән 500 мең кешегә тиклем тәшкил итә<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Эльзастар немец теленең алеманн диалектында, лотарингтар уның франк һөйләштәрендә һөйләшә. Күпселек эльзастар өсөн немец теле әҙәби тел булып тора. Эльзастарҙың күбеһе — католиктар, ауыл халҡы араһында протестанттар (лютерандар һәм кальвинистар) бар. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Je_suis_Charlie,_Paris_11_January_2015_(42).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Je_suis_Charlie%2C_Paris_11_January_2015_%2842%29.jpg/240px-Je_suis_Charlie%2C_Paris_11_January_2015_%2842%29.jpg" decoding="async" width="240" height="145" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Je_suis_Charlie%2C_Paris_11_January_2015_%2842%29.jpg/360px-Je_suis_Charlie%2C_Paris_11_January_2015_%2842%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Je_suis_Charlie%2C_Paris_11_January_2015_%2842%29.jpg/480px-Je_suis_Charlie%2C_Paris_11_January_2015_%2842%29.jpg 2x" data-file-width="1287" data-file-height="776" /></a><figcaption>Француздар</figcaption></figure> <p>Бретондар дүрт диалекты булған индо-европа ғаиләһенең кельт төркөмөнөң бретон телендә һөйләшә: трегьер, корнуайль, ванн һәм леонар. Әҙәби телдең нигеҙен тәшкил итә. бретон телендә Бретандың көнбайышында яҡынса 200 000 кеше һөйләшә. Көнсығыш Бретанда телендә француз теленең галло диалекты киң таралған. Әммә төп идеяһы — тел түгел, ә дөйөм тарих, килеп сығышы, айырым географик сығышы һәм шунан сығып, үҙенсәлекле һөнәрҙәр. Бретань кельт мәҙәниәте үҫеше үҙәге булып тора. </p><p>Фламандтар илдең төньяғында, француз Фландрияһында йәшәй. Көньяҡ голланд телендә һөйләшәләр. Дине буйынса улар башлыса католиктар. </p><p>Корсика утрауында корсиканлылар (үҙ атамаһы «корси») йәшәй. Француз телендә һөйләшәләр. Көндәлек тормошта ике итальян диалекты ҡулланыла: чизмонтан һәм ольтремонтан. Улар катoлицизмды хуп күрә. </p><p>Францияла Лабур, Суль һәм Түбәнге Наварра райондарында басктар (үҙ атамаһы эускалдунак — «баск телендә һөйләшеүселәр») йәшәй; Испанияла — Бискайя, Гипускоа, Алава, Наварра провинциялары. Баск теле айырымланған, өҫтәүенә диалекттарға бүленә. Рәсми һөйләшкән телдәр — француз һәм испан телдәре. Басктар католицизм динен тота<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>2019 йылға Францияла 6,7 миллион иммигрант йәшәй, был ил халҡының 9,9 процентын тәшкил итә<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 2018 йылда иммигранттар һәм уларҙың туранан-тура вариҫтары 14 миллион кеше тәшкил итә (Франция халҡының 20,9 проценты)<sup id="cite_ref-автоссылка1_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-автоссылка1-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 2011 йылғы иҫәпләүҙәр буйынса, Францияның 60 йәшкә тиклемге халҡының яҡынса 30 процентын өсөнсө быуын иммигранттары тәшкил итә<sup id="cite_ref-автоссылка1_35-1" class="reference"><a href="#cite_note-автоссылка1-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Иҡтисади_именлеге"><span id=".D0.98.D2.A1.D1.82.D0.B8.D1.81.D0.B0.D0.B4.D0.B8_.D0.B8.D0.BC.D0.B5.D0.BD.D0.BB.D0.B5.D0.B3.D0.B5"></span>Иҡтисади именлеге</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=35" title="Иҡтисади именлеге бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=35" title="Иҡтисади именлеге бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Францияла минималь сәғәтлек эш хаҡы (SMIC) дәүләт тарафынан билдәләнә һәм ҡайтанан ҡарала. 2010 йылда ул 8,86 €/сәғәт тәшкил итә, был 1343,77 €/айға тап килә (сәғәтлек эш хаҡын айлыҡ иҫәпләүҙе INSEE 35 сәғәтлек эш аҙнаһын иҫәпләү нигеҙендә башҡара)<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Францияла эш хаҡының яҡынса 10 проценты SMIC кимәлендә тора (ваҡытлыса эш урындары өсөн был өлөш 23 %)<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Шул уҡ ваҡытта эшләүсе француздарҙың дөйөм йыллыҡ килеме SMIC кимәлендә тора<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Эш хаҡын бөтә ил буйынса бүлеү тигеҙ түгел: уртаса эш хаҡы кимәле буйынса Париж төбәге алдынғылыҡты биләй — йылына 27 мең <a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE" title="Евро">евро</a>, башҡа төбәктәрҙең уртаса эш хаҡы йылына 18—20 мең евро<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Ғаилә килеме ҡулланыу берәмегенә (ЕП) баһалана — ғаиләнең беренсе өлкән кешеһе берәмек булып иҫәпләнә, ҡалған ғаилә ағзалары 14 йәшкә тиклем 0,3, 14 йәшкә тиклем һәм унан да юғарыраҡ — 0,5. Француз ғаиләләренең 10 процентының ғына килем кимәле 35 700 €/EП, 1 % — 84 500 €/EП, 0,1 % — 225 800 €/EП, 0,01 % — 687 900 €/EП<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>2017 йылда Францияла уртаса эш хаҡы айына 2998 евро (тулайым)<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> һәм 2225 евро (нет.) тәшкил итә. 2020 йылдың 1 ғинуарынан Францияла минималь эш хаҡы 1539,42 евро (тулайым) һәм 1219 евро (нет)<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Дин"><span id=".D0.94.D0.B8.D0.BD"></span>Дин</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=36" title="Дин бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=36" title="Дин бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="dablink noprint">Төп мәҡәлә: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D0%B0_%D0%B4%D0%B8%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Францияла дин (был бит юҡ)">Францияла дин</a></b> </div> <div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:200px;"> <div style="background-color:white;margin:auto;position:relative;width:200px;height:200px;overflow:hidden"> <p><br /> </p><p><br /> </p> <div style="border-color: transparent;border-style: solid;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:0; top:0; border-width:0 200px 200px 0; border-color:black"></div> <div style="border-color: transparent;border-style: solid;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 1589.4544843865px; border-left-color:blue"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:blue"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:blue"></div> <div style="border-color: transparent;border-style: solid;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 791.58150883059px; border-left-color:Gold"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:Gold"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:Gold"></div> <div style="border-color: transparent;border-style: solid;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 524.21835811132px; border-left-color:Green"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:Green"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:Green"></div> <div style="border-color: transparent;border-style: solid;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 181.89932472811px; border-left-color:LightBlue"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:LightBlue"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:LightBlue"></div> <div style="border-color: transparent;border-style: solid;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 137.63819204712px; border-left-color:Orchid"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:Orchid"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:Orchid"></div> <div style="border-color: transparent;border-style: solid;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 106.48918403248px; border-left-color:pink"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:pink"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:pink"></div> <div style="border-color: transparent;border-style: solid;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 82.727194597248px; border-left-color:Red"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:Red"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:Red"></div> <div style="border-color: transparent;border-style: solid;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 39.592800879772px; border-left-color:grey"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:grey"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:grey"></div> <div style="border-color: transparent;border-style: solid;position:absolute;width:100px;line-height:0;right:100px; top:0; border-width:0 157.57478599687px 100px 0; border-right-color:Dodgerblue"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;right:0;top:0;border-width:0 100px 100px 0;border-color:Dodgerblue"></div> <div style="position:absolute;left:0;top:0"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Circle_frame.svg/200px-Circle_frame.svg.png" decoding="async" width="200" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Circle_frame.svg/300px-Circle_frame.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Circle_frame.svg/400px-Circle_frame.svg.png 2x" data-file-width="200" data-file-height="200" /></span></span></div> </div> <div class="thumbcaption"> <p>Францияла дин 2009 йылға торошта<sup id="cite_ref-ec.europa.eu_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-ec.europa.eu-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <p style="margin: 1px 0 0 0;"><span style="border-width: 1px; border-color: black; border-style: solid; color: Dodgerblue; background-color: Dodgerblue; padding-left:1em; padding-right:3px;"> </span> <span style="padding-left: 2px;"><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Католицизм">Католиктар</a> (41%)</span></p><p style="margin: 1px 0 0 0;"><span style="border-width: 1px; border-color: black; border-style: solid; color: grey; background-color: grey; padding-left:1em; padding-right:3px;"> </span> <span style="padding-left: 2px;"><a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B8%D0%BD%D2%BB%D0%B5%D2%99%D0%BB%D0%B5%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Динһеҙлек (был бит юҡ)">Динһеҙҙәр</a> (40%)</span></p><p style="margin: 1px 0 0 0;"><span style="border-width: 1px; border-color: black; border-style: solid; color: Red; background-color: Red; padding-left:1em; padding-right:3px;"> </span> <span style="padding-left: 2px;">Башҡа диндәр (5%)</span></p><p style="margin: 1px 0 0 0;"><span style="border-width: 1px; border-color: black; border-style: solid; color: pink; background-color: pink; padding-left:1em; padding-right:3px;"> </span> <span style="padding-left: 2px;"><a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BB%D1%8B%D2%A1" title="Лютеранлыҡ">Лютерандар</a> (2%)</span></p><p style="margin: 1px 0 0 0;"><span style="border-width: 1px; border-color: black; border-style: solid; color: Orchid; background-color: Orchid; padding-left:1em; padding-right:3px;"> </span> <span style="padding-left: 2px;"><a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%B5_%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B5" title="Православие дине">Православные</a> (2%)</span></p><p style="margin: 1px 0 0 0;"><span style="border-width: 1px; border-color: black; border-style: solid; color: LightBlue; background-color: LightBlue; padding-left:1em; padding-right:3px;"> </span> <span style="padding-left: 2px;">Башҡа христиандар (2%)</span></p><p style="margin: 1px 0 0 0;"><span style="border-width: 1px; border-color: black; border-style: solid; color: Green; background-color: Green; padding-left:1em; padding-right:3px;"> </span> <span style="padding-left: 2px;"><a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D0%B0_%D0%B8%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Францияла ислам">Мосолмандар</a> (5%)</span></p><p style="margin: 1px 0 0 0;"><span style="border-width: 1px; border-color: black; border-style: solid; color: Gold; background-color: Gold; padding-left:1em; padding-right:3px;"> </span> <span style="padding-left: 2px;"><a href="/wiki/%D0%91%D1%83%D0%B4%D0%B4%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Буддизм">Буддисты</a> (1%)</span></p><p style="margin: 1px 0 0 0;"><span style="border-width: 1px; border-color: black; border-style: solid; color: blue; background-color: blue; padding-left:1em; padding-right:3px;"> </span> <span style="padding-left: 2px;"><a href="/wiki/%D0%98%D1%83%D0%B4%D0%B0%D0%B8%D0%B7%D0%BC" class="mw-redirect" title="Иудаизм">Йәһүттәр</a> (1%)</span></p><p style="margin: 1px 0 0 0;"><span style="border-width: 1px; border-color: black; border-style: solid; color: black; background-color: black; padding-left:1em; padding-right:3px;"> </span> <span style="padding-left: 2px;">Мәғлүмәт юҡ (1%)</span></p> </div> </div></div> <p>Франция — донъяуи ил, выждан азатлығы конституцион хоҡуҡ менән тәьмин ителә. Бында донъяуи тәғлимәт барлыҡҡа килгән һәм үҫешкән, <a href="/wiki/1905_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1905 йыл">1905 йылғы</a> законға ярашлы, дәүләт бөтә дини ойошмаларҙан ныҡлы айырыла. Франция 1872 йылғы халыҡ иҫәбен алыуҙа дин тураһында рәсми мәғлүмәттәр йыймай, был ил халҡының дини составын баһалауҙы ҡыйынлаштыра. 1872 йылда дәүләт власы органдарына кешеләрҙең милләте йәки дини ҡараштары тураһында мәғлүмәттәр йыйыуҙы тыйған закон 1978 йылда кешенең расаһын, <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D3%99%D1%82" title="Милләт">милләтен</a>, сәйәси, фәлсәфәүи йә дини ҡараштарын асыҡлаусы шәхси мәғлүмәттәрҙе йыйыуҙы йәки ҡулланыуҙы тыйыуҙы һыҙыҡ өҫтөнә алған закон менән раҫлана<sup id="cite_ref-автоссылка2_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-автоссылка2-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Республиканың донъяуи характеры үҙаң булараҡ ҡабул ителә. Француз милләте шул тиклем берҙәм булыуҙан туҡтағас, дини мәсьәләләр ярайһы уҡ ауыр ҡабул ителә. </p><p>2008 йылда Француз статистика институты (INSEE) тикшеренеүҙәре (2015 йылда Le Monde баҫмаһы<sup id="cite_ref-autogenerated3_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated3-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>): </p> <ul><li>Үҙҙәрен ниндәй ҙә булһа дингә ҡараған тип һанамай — 45 %;</li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80" class="mw-redirect" title="Католиктар">Католиктар</a>, 43 %;</li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%81%D0%BE%D0%BB%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Мосолмандар">Мосолмандар</a>, 8 %;</li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80" class="mw-redirect" title="Протестанттар">Протестанттар</a>, 2 %;</li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%B5_%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B5" title="Православие дине">Православие</a> — 1 %;</li> <li><a href="/wiki/%D0%99%D3%99%D2%BB%D2%AF%D0%B4%D1%82%D3%99%D1%80" title="Йәһүдтәр">Йәһүдтәр</a>, 1 %;</li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D1%83%D0%B4%D0%B4%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Буддизм">Буддистар</a>, 1 %;</li> <li>Башҡалары — 1 %.</li></ul> <p>WIN-Gallup International компанияһы үткәргән 2012 йылда үткәрелгән глобаль тикшеренеүҙәргә ярашлы<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, Франция донъяның иң аҙ динле илдәренең береһе тип таныла. Тикшереүҙәр күрһәтеүенсә, 1671 респонденттан: </p> <ul><li>29 % үҙҙәрен инанған атеистар тип атаған (донъяла 4-се урын, донъяла уртаса — 13 %);</li> <li>34 % дингә ҡарамаған кешеләр (донъя буйынса уртаса күрһәткес — 23 %);</li> <li>37 % диндар (теләһә ниндәй дин яҡлылар; донъя буйынса уртаса күрһәткес — 59 %);</li> <li>1 % — яуап биреүҙә ҡыйынлыҡ кисергән йәки яуап биреүҙән баш тартҡан (донъя буйынса уртаса күрһәткес — 5 %).</li></ul> <p>Иң эре протестант сиркәүҙәре — Францияның Берләшкән протестант сиркәүе (400 000<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> һәм Эльзас һәм Лотарингияның протестант сиркәүҙәре союзы<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>; ике сиркәү ҙә реформат һәм лютерандарҙы берләштереү юлы менән булдырыла. Иң йылдам үҫеүсе конфессияны пятидесятниктар тәшкил итә (2001 йылда 307 000<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>). </p><p>The World Factbook мәғлүмәттәре буйынса, 2015 йылға Франция халҡының дине буйынса составы: христиандар (күпселек осраҡта католиктар) — 63—66 %, Мосолмандар — 7-9 %, буддистар — 0,5-0,75 %, йәһүдтәр — 0,5-0,75 %, <a href="/wiki/%D0%90%D1%82%D0%B5%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80" class="mw-redirect" title="Атеистар">атеистар</a> — 23-28 %, башҡалары — 0,5-1,0 %.<sup id="cite_ref-автоссылка2_47-1" class="reference"><a href="#cite_note-автоссылка2-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>2019 йылға Франция халҡының дин буйынса составы: <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80" class="mw-redirect" title="Католиктар">католиктар</a> — 41 %, динһеҙҙәр — 40 %, <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D1%81%D0%BE%D0%BB%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80" title="Мосолмандар">мосолмандар</a> — 5 %, башҡа диндәр — 5 %, <a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BB%D1%8B%D2%A1" title="Лютеранлыҡ">лютерандар</a> — 2 %, <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%B5_%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B5" title="Православие дине">православие</a> — 2 %, башҡа <a href="/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80" class="mw-redirect" title="Христиандар">христиандар</a> — 2 %, <a href="/wiki/%D0%91%D1%83%D0%B4%D0%B4%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Буддизм">буддистар</a> — 1 %, <a href="/wiki/%D0%99%D3%99%D2%BB%D2%AF%D0%B4%D1%82%D3%99%D1%80" title="Йәһүдтәр">йәһүдтәр</a> — 1 %, мәғлүмәттәр юҡ — 1 %<sup id="cite_ref-ec.europa.eu_46-1" class="reference"><a href="#cite_note-ec.europa.eu-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Телдәр"><span id=".D0.A2.D0.B5.D0.BB.D0.B4.D3.99.D1.80"></span>Телдәр</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=37" title="Телдәр бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=37" title="Телдәр бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="dablink noprint">Төп мәҡәлә: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D0%B0_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B4%D3%99%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Францияла телдәр (был бит юҡ)">Францияла телдәр</a></b> </div> <p>Дәүләттең рәсми теле — күпселек халыҡ һөйләшкән француз теле. Индо-европа телдәр ғаиләһенә ҡарай (роман төркөмө, галло-роман төркөмсәһе). Һүҙмә-һүҙ латин теленән барлыҡҡа килгән һәм башҡа роман теленә ҡарағанда унан алыҫлашҡан<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Яҙыу латин алфавиты нигеҙендә. </p><p>Хәҙерге француз теле, Окситанияла киң таралған окситан-роман диалекттары (Langue d’Oc) төркөмөнән айырмалы рәүештә, Төньяҡ Францияның галл-роман диалекттарынан килеп сыға. Франция диалекттарының был ике төп төркөмө араһындағы айырма «эйе» (oil/oc) һүҙен әйтеү ысулы менән бәйле була. Әлеге ваҡытта Langue d’Oil Langue d’Ocты ҡыҫырыҡлап сығарған тиерлек. Шулай булыуға ҡарамаҫтан, беҙҙең көндәргә тиклем Францияла көндәлек тормошта төньяҡ һәм көньяҡ төркөмдәренең төрлө <a href="/wiki/%D0%94%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%82" title="Диалект">диалекттары</a> ҡулланыла. </p><p>1994 йылда «Тел тураһында» закон (Тубон законы) ҡабул ителә. Унда француз теле республиканың теле булараҡ ҡына билдәләнмәй, шулай уҡ сит һүҙҙәр, үҙләштереүҙәр менән сүпләнеүҙән дә һаҡлай. </p><p>Францияла рәсми тел менән бер рәттән 7 тел һәм диалект ерле төбәк телдәре статусына эйә: баск, бретон, фламанд, эльзац (нем.), каталан, корсикан (итал.), окситан<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <a href="/wiki/2010_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2010 йыл">2010 йылдың</a> йәйендә Франция Конституцияһына француз һәм төбәк телдәрен һөҙөмтәле тигеҙләү маҡсатында төҙәтмәләр индерелә, һуңғыһы «ил мираҫының бер өлөшө» тип таныла<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Иҡтисады"><span id=".D0.98.D2.A1.D1.82.D0.B8.D1.81.D0.B0.D0.B4.D1.8B"></span>Иҡтисады</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=38" title="Иҡтисады бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=38" title="Иҡтисады бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:Error mw:File/Thumb"><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%A2%D0%B5%D0%B9%D3%99%D2%AF&wpDestFile=GDPBV.png" class="new" title="Файл:GDPBV.png"><span class="mw-file-element mw-broken-media" data-width="400">Файл:GDPBV.png</span></a><figcaption>1992-2009 йылдарҙа Оло һигеҙ илдәрҙә эске тулайым продукт динамикаһы, 1992 йылғы кимәлдән проценттарҙа</figcaption></figure> <div class="dablink noprint">Төп мәҡәлә: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F_%D0%B8%D2%A1%D1%82%D0%B8%D1%81%D0%B0%D0%B4%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Франция иҡтисады (был бит юҡ)">Франция иҡтисады</a></b> </div> <p>Франция — юғары үҫешкән постиндустриаль ил, сәнәғәт етештереүе буйынса донъяла алдынғы урындарҙың береһен биләй. Эске тулайым продукт 2009 йылда €1,9 триллион ($2,6 триллион <a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Доллар">доллар</a>) тәшкил итә<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Шул уҡ йылда йән башына ЭТП €30 691 ($42,747) тәшкил итә. Номиналь ЭТП буйынса Франция <a href="/wiki/%D0%90%D2%A0%D0%A8" class="mw-redirect" title="АҠШ">АҠШ</a>, <a href="/wiki/%D2%A0%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%B9_%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%A1_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Ҡытай Халыҡ Республикаһы">Ҡытай</a>, <a href="/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Япония">Япония</a>, <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия">Германия</a> һәм <a href="/wiki/%D0%91%D3%A9%D0%B9%D3%A9%D0%BA_%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Бөйөк Британия">Бөйөк Британиянан</a> һуң донъяла 6-сы иҡтисади держава булып тора (2018 йыл мәғлүмәттәре буйынса)<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 551 602 км² биләмәһе һәм 64 миллион халҡы, шул иҫәптән сит ил территориялары менән Франция «эре» ил тип һанала. Ә уның иҡтисады халыҡ-ара аренала төп роль уйнарға мөмкинлек бирә. Франция үҙенең тәбиғи өҫтөнлөктәре менән файҙалана, Европала үҙенең үҙәк географик урынлашыуынан алып Көнбайыш Европаның төп сауҙа юлдарына : Урта диңгеҙгә, Ла-Маншҡа, Атлантикаға сығыу мөмкинлеге бар. </p><p>Был йәһәттән 1957 йылда булдырылған Дөйөм Европа баҙары, элекке <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Колониализм">колониялар</a> һәм сит ил территориялары әһәмиәтле коммерция партнерҙары булып торһа ла, француз предприятиелары үҫешенең файҙалы факторы булып тора. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Сәнәғәте"><span id=".D0.A1.D3.99.D0.BD.D3.99.D2.93.D3.99.D1.82.D0.B5"></span>Сәнәғәте</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=39" title="Сәнәғәте бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=39" title="Сәнәғәте бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D0%A2%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D1%80" title="Тимер">Тимер</a> һәм уран мәғдәне һәм боксит сығарыла. Машиналар эшләү сәнәғәтенең төп тармаҡтары булып машиналар эшләү, шул иҫәптән <a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D0%B1%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Автомобиль">автомобиль</a>, электротехник һәм электрон (телевизорҙар, кер йыуыу машиналары һ. б.), авиация, суднолар төҙөү (танкерҙар, диңгеҙ паромдары) һәм станоктар эшләү тора. Франция донъяла иң эре химик-нефть химияһы продукттары (шул иҫәптән каустик сода, синтетик каучук, <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Пластмассалар">пластмасса</a>, минераль ашламалар, фармацевтика һ. б.), ҡара һәм төҫлө (алюмин, <a href="/wiki/%D2%A0%D1%83%D1%80%D2%93%D0%B0%D1%88" title="Ҡурғаш">ҡурғаш</a> һәм <a href="/wiki/%D0%A6%D0%B8%D0%BD%D0%BA" title="Цинк">цинк</a>) металдар иң эре етештереүселәрҙең береһе булып тора. Донъя баҙарында француз кейеме, аяҡ кейеме, биҙәүестәр, парфюмерия һәм косметика, коньяктар, сырҙар (400-гә яҡын сорт етештерелә) билдәлелек алған. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ауыл_хужалығы"><span id=".D0.90.D1.83.D1.8B.D0.BB_.D1.85.D1.83.D0.B6.D0.B0.D0.BB.D1.8B.D2.93.D1.8B"></span>Ауыл хужалығы</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=40" title="Ауыл хужалығы бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=40" title="Ауыл хужалығы бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:AubergenvilleUsine_Renault01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/AubergenvilleUsine_Renault01.jpg/250px-AubergenvilleUsine_Renault01.jpg" decoding="async" width="250" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/AubergenvilleUsine_Renault01.jpg/375px-AubergenvilleUsine_Renault01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/AubergenvilleUsine_Renault01.jpg/500px-AubergenvilleUsine_Renault01.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="739" /></a><figcaption>Обержанвиль ҡаласығында «Renault» заводы</figcaption></figure> <p>Франция Европала иң эре <a href="/wiki/%D0%90%D1%83%D1%8B%D0%BB_%D1%85%D1%83%D0%B6%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%93%D1%8B" title="Ауыл хужалығы">ауыл хужалығы</a> продукцияһы етештереүселәрҙең береһе булып тора, эре мөгөҙлө мал, <a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%81%D2%A1%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Сусҡалар">сусҡа</a>, <a href="/wiki/%D2%A0%D0%BE%D1%88%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Ҡоштар">ҡош</a> ите һәм <a href="/wiki/%D2%BA%D3%A9%D1%82" title="Һөт">һөт</a>, <a href="/wiki/%D0%99%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D1%80%D1%82%D2%A1%D0%B0_(%D1%80%D0%B8%D0%B7%D1%8B%D2%A1)" title="Йомортҡа (ризыҡ)">йомортҡа</a>, <a href="/wiki/%D0%98%D1%82" title="Ит">ит</a> етештереү буйынса донъяла алдынғы урындарҙың береһен биләй. Ауыл хужалығына ЭТП-ның яҡынса 4 проценты һәм илдең эшкә һәләтле халҡының 6 проценты тура килә. Европа берлеге етештереү күләменең 25 процентын Францияның ауыл хужалығы продукцияһы тәшкил итә. Ауыл хужалығы ерҙәре 48 миллион гектар майҙанды биләй, был мегаполис территорияһының 82 процентын тәшкил итә. Хужалыҡтарҙың ярайһы уҡ ҙур булмаған күләме социаль-иҡтисади ҡоролоштоң үҙенә генә хас үҙенсәлеге булып тора. Уртаса ер биләмәләре — 28 гектар, был Европа берләшмәһе илдәренең тейешле күрһәткестәренән артып китә. Ер милкендә ҙур тарҡалыу күҙәтелә. Хужалыҡтарҙың яртыһынан күберәге хужалар ерендә урынлашҡан. Эре хужалыҡтар етештереүҙең төп көсө булып тора. Ауыл хужалығы ерҙәренең 52 процентын 50 гектарҙан ҙурыраҡ хужалыҡтар тәшкил итә, был дөйөм сумманың 16,8 процентын тәшкил итә. 2/3 ашыу продукция менән тәьмин итәләр, ауыл хужалығының бөтә тармаҡтарын тиерлек етештереүҙә өҫтөнлөклө урын биләйҙәр. Ауыл хужалығының төп тармағы — ит-һөт йүнәлешендәге <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D1%81%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D2%A1" title="Малсылыҡ">малсылыҡ</a>. Үҫемлекселектә игенселек өҫтөнлөк итә; төп культуралары — <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B9%D2%99%D0%B0%D0%B9" title="Бойҙай">бойҙай</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%BF%D0%B0" title="Арпа">арпа</a>, кукуруз. <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BF" title="Шарап">Шарап</a> етештереү үҫешкән (шарап етештереү буйынса донъяла алдынғы урын), йәшелсә үҫтереү һәм баҡсасылыҡ; сәскәләр; балыҡсылыҡ һәм устрица үрсетеү. Ауыл хужалығы продукцияһы: бойҙай, иген культуралары, шәкәр сөгөлдөрө, <a href="/wiki/%D0%91%D3%99%D1%80%D3%99%D2%A3%D0%B3%D0%B5" title="Бәрәңге">картуф</a>, шарап йөҙөмдәре; һыйыр ите, һөт ризыҡтары; балыҡ. Ауыл хужалығы юғары сәнәғәтле. Техника, химик ашламалар ҡулланыу буйынса <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нидерланд">Нидерланд</a>, Германия, Даниянан ҡала икенсе урында тора. Техник ҡорамалдар, хужалыҡтарҙың ауыл хужалығы мәҙәниәтен арттырыу ауыл хужалығы продукцияһында илдең үҙ-үҙенә етештерә алыу кимәлен күтәреүгә килтерә. Иген, <a href="/wiki/%D0%A8%D3%99%D0%BA%D3%99%D1%80" title="Шәкәр">шәкәр</a> өсөн — 200 проценттан ашыу, май, йомортҡа, ит — 100 проценттан ашыу. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Вино_етештереү"><span id=".D0.92.D0.B8.D0.BD.D0.BE_.D0.B5.D1.82.D0.B5.D1.88.D1.82.D0.B5.D1.80.D0.B5.D2.AF"></span>Вино етештереү</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=41" title="Вино етештереү бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=41" title="Вино етештереү бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Францияла шарап етештереү бик киң таралған. <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BF" title="Шарап">Шарап</a> етештереү буйынса Франция менән тик Италия ғына ярыша<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Һәр провинция виноградтың үҙ сорттарын үҫтерә һәм шараптарҙың үҙ сорттарын етештерә. Ҡоро шараптар өҫтөнлөк итә. Бындай шараптарҙы ғәҙәттә виноград сорты — Шардоне, Совиньон Блан, Каберне Совиньон һ. б. тип атайҙар. Ҡатнаш шараптар, йәғни виноград сорттары ҡатнашмаһынан, урынға бәйле атала. Францияла шампан шарабы, анджуй, бордо һәм бургунд шараптары айырыуса билдәле. </p><p>Тағы ла бер билдәле эсемлек — коньяк. Был — бренди йәки виноград араҡыһының бер төрө. Арманьяк кеүек башҡа сорттар ҙа бар. Францияла Коньяк ҡалаһы тирәһендә етештерелгән эсемлекте генә коньяк тип атарға була. Коньякты эскәндән һуң, ғәҙәттә, бер нәмә лә ҡапмайҙар, ҡайһы берҙә гурмандар ҡара торма ҡабырға мөмкиндәр. </p><p>Нормандияла тағы бер көслө эсемлек — кальвадос киң таралған. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Энергетика_һәм_файҙалы_ҡаҙылма_байлыҡтар_сығарыу"><span id=".D0.AD.D0.BD.D0.B5.D1.80.D0.B3.D0.B5.D1.82.D0.B8.D0.BA.D0.B0_.D2.BB.D3.99.D0.BC_.D1.84.D0.B0.D0.B9.D2.99.D0.B0.D0.BB.D1.8B_.D2.A1.D0.B0.D2.99.D1.8B.D0.BB.D0.BC.D0.B0_.D0.B1.D0.B0.D0.B9.D0.BB.D1.8B.D2.A1.D1.82.D0.B0.D1.80_.D1.81.D1.8B.D2.93.D0.B0.D1.80.D1.8B.D1.83"></span>Энергетика һәм файҙалы ҡаҙылма байлыҡтар сығарыу</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=42" title="Энергетика һәм файҙалы ҡаҙылма байлыҡтар сығарыу бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=42" title="Энергетика һәм файҙалы ҡаҙылма байлыҡтар сығарыу бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Centrale-nucleaire-Saint-Laurent-des-Eaux.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Centrale-nucleaire-Saint-Laurent-des-Eaux.jpg/250px-Centrale-nucleaire-Saint-Laurent-des-Eaux.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Centrale-nucleaire-Saint-Laurent-des-Eaux.jpg/375px-Centrale-nucleaire-Saint-Laurent-des-Eaux.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Centrale-nucleaire-Saint-Laurent-des-Eaux.jpg/500px-Centrale-nucleaire-Saint-Laurent-des-Eaux.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a><figcaption>Сен-Лорандағы АЭС</figcaption></figure> <p>Йыл һайын Францияла яҡынса 220 миллион тонна яғыулыҡ тотонола, шул уҡ ваҡытта энергия етештереүҙә АЭС ҙур роль уйнай, улар етештерелгән электр энергияһының дүрттән өс өлөшөн етештерә (2011 йылдың 1 июненә ҡарата дөйөм ҡеүәте 63,13 ГВт булған 58 энергоблок). Францияның иң эре <a href="/wiki/%D0%AD%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%80" title="Электр">электр</a> энергияһы етештереүсеһе — «Électricité de France» тарихи монополияһы. </p><p>Францияның гидроэлектростанциялары селтәре Европала иң ҙуры булып тора. Уның территорияһында 500-гә яҡын ГЭС урынлашҡан. Францияның гидроэлектростанциялары 20 000 МВт ҡеүәт етештерә. </p><p>Территорияның 30 проценттан ашыуын урман тәшкил итә, Европа берлеге илдәре араһында үҙ майҙаны буйынса Франция <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Швеция">Швеция</a> һәм <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BD%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Финляндия">Финляндиянан</a> һуң өсөнсө урынға сыға. 1945 йылдан Францияла урман майҙаны 46 процентҡа арта, ә һуңғы 200 йылда ике тапҡырға арта. Францияла 136 төр ағас иҫәпләнә, был Европа иле өсөн һирәк күренеш. Бында эре хайуандарҙың да һаны арта: һуңғы 20 йылда <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D0%BD" title="Болан">боландар</a> һаны ике тапҡырға, ә <a href="/wiki/%D2%A0%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9" title="Ҡоралай">ҡоралайҙар</a> һаны өс тапҡырға артҡан. </p><p>Францияла тимер мәғдәне, уран мәғдәне, боксит, калий һәм таш тоҙҙары, күмер, цинк, баҡыр, ҡурғаш, никель, нефть, ағас запастары байтаҡ. Күмер сығарыуҙың төп райондары — Лотарингия (9 млн тонна) һәм Үҙәк массивтың күмер бассейны. 1979 йылдан импорт күмер сығарыуҙан артҡан. Әлеге ваҡытта яғыулыҡтың был төрө менән иң эре тәьмин итеүселәр булып АҠШ, Австралия һәм КАР тора. Нефть һәм нефть продукттарын төп ҡулланыусылар булып транспорт һәм термаль электр станциялары тора, ә Франция нефтте <a href="/wiki/%D0%A1%D3%99%D2%93%D2%AF%D0%B4_%D2%92%D3%99%D1%80%D3%99%D0%B1%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%8B" title="Сәғүд Ғәрәбстаны">Сәғүд Ғәрәбстанынан</a>, <a href="/wiki/%D0%98%D1%80%D0%B0%D0%BD" title="Иран">Ирандан</a>, <a href="/wiki/%D0%91%D3%A9%D0%B9%D3%A9%D0%BA_%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Бөйөк Британия">Бөйөк Британиянан</a>, <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Норвегия">Норвегиянан</a>, <a href="/wiki/%D0%A0%D3%99%D1%81%D3%99%D0%B9_%D0%A4%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B" title="Рәсәй Федерацияһы">Рәсәйҙән</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B6%D0%B8%D1%80" title="Алжир">Алжирҙан</a> һәм башҡа илдәрҙән импортлай. Газ сығарыу 3 млрд м²-ҙан артмай. Францияның иң ҙур газ ятҡылыҡтарының береһе — Пиренейҙағы Лак мөмкинлеге файҙаланып бөтөп бара. Төп газ менән тәьмин итеүселәр — Норвегия, Алжир, Рәсәй, Нидерланд, Бөйөк Британия, Нигерия һәм Бельгия. «Газ де Франс» — Европаның иң эре газ компанияларының береһе. Предприятиеның төп эшмәкәрлеге — тәбиғи газды разведкалау, етештереү, маркетинглау һәм таратыу<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Францияның тәбиғи байлығын һаҡлау һәм арттырыу өсөн дәүләт тарафынан булдыра: </p><p>— 7 милли парк (мәҫәлән, Parc national de la Vanoise, Parc national de la Guadeloupe, Parc National des Pyrénées һ. б.), </p><p>— 156 тәбиғи ҡурсаулыҡ, </p><p>— биотопты һаҡлауҙың 516 зонаһы, </p><p>— Яр буйы һағы һаҡлаған 429 район, </p><p>— Францияның бөтә территорияһының 12 проценттан ашыуын биләгән 43 тәбиғәт төбәк паркы. </p><p>2006 йылда Франция <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%80%D3%99-%D1%8F%D2%A1_%D0%BC%D3%A9%D1%85%D0%B8%D1%82" title="Тирә-яҡ мөхит">тирә-яҡ мөхитте</a> һаҡлау өсөн 47,7 миллиард евро бүлә, был бер кешегә 755 евро тәшкил итә. Был сығымдарҙың 3/4 өлөшөн бысраҡ һыуҙар һәм ҡалдыҡтарҙы таҙартыу тәшкил итә. Франция күп кенә халыҡ-ара килешеүҙәр һәм конвенциялар, шул иҫәптән <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D3%99%D1%88%D0%BA%D3%99%D0%BD_%D0%9C%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D3%99%D1%82%D1%82%D3%99%D1%80_%D0%9E%D0%B9%D0%BE%D1%88%D0%BC%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Берләшкән Милләттәр Ойошмаһы">Берләшкән Милләттәр Ойошмаһы</a> тарафынан <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D1%82" title="Климат">климат</a>, биотөрлөлөк һәм сүлләнеү буйынса эшләнгән килешеүҙәр яҡлы. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Сауҙа_һәм_хеҙмәттәр"><span id=".D0.A1.D0.B0.D1.83.D2.99.D0.B0_.D2.BB.D3.99.D0.BC_.D1.85.D0.B5.D2.99.D0.BC.D3.99.D1.82.D1.82.D3.99.D1.80"></span>Сауҙа һәм хеҙмәттәр</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=43" title="Сауҙа һәм хеҙмәттәр бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=43" title="Сауҙа һәм хеҙмәттәр бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D0%AD%D0%BA%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82" title="Экспорт">Экспорт</a>: машиналар эшләү продукттары, шул иҫәптән транспорт ҡорамалдары (хаҡы яҡынса 14 %), автомобилдәр (7 %), ауыл хужалығы һәм аҙыҡ-түлек продукттары (17 %; Европаның алдынғы экспортерҙарының береһе), химик тауарҙар һәм ярым әҙер продукция һ. б.. Бөтә донъя банкы мәғлүмәттәре буйынса, 2012 йылда Франция бойҙай экспортлау буйынса АҠШ-тан ҡала икенсе урынды биләй (6,7 миллиард долларлыҡ 20,3 миллион тонна)<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Туризм"><span id=".D0.A2.D1.83.D1.80.D0.B8.D0.B7.D0.BC"></span>Туризм</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=44" title="Туризм бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=44" title="Туризм бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="dablink noprint">Төп мәҡәлә: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D0%B0_%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%B7%D0%BC&action=edit&redlink=1" class="new" title="Франциияла туризм (был бит юҡ)">Франциияла туризм</a></b> </div> <p>[[Файл:Eiffel trocadero i.jpg|220px|мини|<a href="/wiki/%D0%AD%D0%B9%D1%84%D0%B5%D0%BB%D1%8C_%D0%B1%D0%B0%D1%88%D0%BD%D1%8F%D2%BB%D1%8B" title="Эйфель башняһы">Эйфель башняһы</a>, <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B6" title="Париж">Париж</a>]] Франция — донъяла иң күп килгән ил (килгән сит ил кешеләре һаны буйынса); Париж — иң туристик ҡала; Эйфель башняһы — донъяла иң күп килеүсе һәм популяр иҫтәлекле урын, тимәк, Франция — донъя <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Туризм">туризмы</a> буйынса бәхәсһеҙ чемпион. </p><p>Әммә халыҡ-ара туризмдан килгән килем АҠШ-та (81,7 миллиард доллар) Францияға ҡарағанда күпкә юғарыраҡ (42,3 миллиард доллар), был Францияла туристарҙың ҡыҫҡа ваҡытҡа килеүе менән аңлатыла: Европаға килеүселәр, ғәҙәттә, күрше илдәргә килә. Бынан тыш, француз туризмы бизнес менән сағыштырғанда күберәк ғаиләле, был Францияла туристарҙың сығымдары түбән булыуы менән дә аңлатыла. </p><p><a href="/wiki/2010_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2010 йыл">2010 йылда</a> Францияға яҡынса 76,8 миллион кеше килә<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> — абсолют рекорд. Француз туризмының тышҡы балансы ыңғай: 2000 йылда туризмдан килем 32,78 миллиард евро тәшкил итә, ә сит илдәргә сығыусы француз туристары 17,53 миллиард евро ғына сарыф итә. </p><p>Францияға килеүселәрҙе, һис шикһеҙ, төрлө пейзаждар, <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BA%D0%B5%D0%B0%D0%BD" title="Океан">океан</a> һәм диңгеҙ ярҙарының оҙон һыҙаттары, уртаса климат, күп төрлө һәйкәлдәр, шулай уҡ француз мәҙәниәте, аш-һыуы һәм йәшәү рәүеше абруйы йәлеп итә. </p><p><a href="/wiki/%D0%91%D0%9C%D0%9E" class="mw-redirect" title="БМО">БМО</a>-ның Бөтә донъя туристик ойошмаһының (UNWTO) 2017 йылдағы халыҡ-ара туристик ағым статистикаһы буйынса Францияға 86,9 миллион кеше килә һәм беренсе урында тора<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Ил буйлап <a href="/wiki/%D0%A1%D3%99%D0%B9%D3%99%D1%85%D3%99%D1%82" title="Сәйәхәт">сәйәхәт</a> итеү өсөн туристар йыш ҡына төрлө автомобилдәр ҡуртымға алыусы агрегатор компанияларын файҙалана: </p><p>Europcar, Economybookings, Hertz, Avis, Sixt, Budget һ. б. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Транспорты"><span id=".D0.A2.D1.80.D0.B0.D0.BD.D1.81.D0.BF.D0.BE.D1.80.D1.82.D1.8B"></span>Транспорты</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=45" title="Транспорты бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=45" title="Транспорты бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="dablink noprint">Төп мәҡәлә: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D0%B0_%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Францияла транспорт (был бит юҡ)">Францияла транспорт</a></b> </div> <p>[[Файл:TGV original livery 1987.jpg|слева|240px|мини|<a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B6" title="Париж">Париж</a>—<a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B8%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Лион (был бит юҡ)">Лион</a> линияһында TGV PSE <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B5%D0%B7%D0%B4" title="Поезд">поезы</a> <b>Тимер юл транспорты</b> Францияла <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D1%80_%D1%8E%D0%BB_%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D1%8B" title="Тимер юл транспорты">тимер юл транспорты</a> ныҡ үҫешкән. Урындағы һәм төнгө поездар, шул иҫәптән TGV (тиҙ йөрөшлө поездар) баш ҡаланы илдең бөтә эре ҡалалары, шулай уҡ Европаның күрше илдәре менән тоташтыра. Был поездарҙың тиҙлеге сәғәтенә 320 км тәшкил итә. Францияның тимер юл селтәре — 29 370 км, <a href="/wiki/%D0%9A%D3%A9%D0%BD%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D1%88_%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Көнбайыш Европа">Көнбайыш Европа</a> илдәре араһында иң оҙон тимер юл селтәре. <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра">Андорранан</a> башҡа бөтә күрше илдәр менән тимер юл бәйләнеше бар. Франция метрополитены Парижда, Лион, <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%B5%D0%BB%D1%8C" title="Марсель">Марсель</a>, Лилль, <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D1%83%D0%B7%D0%B0" title="Тулуза">Тулуза</a>, Реннда бар. Руанда өлөшләтә ер аҫты тиҙ йөрөшлө трамвай. Метро системаһынан тыш, Парижда RER селтәре бар, ул метро системаһына ла, ҡала яны поездары селтәренә лә тоташтырылған. </p><p><b>Автомобиль транспорты</b> Юл селтәре илдең бөтә территорияһын ярайһы уҡ тығыҙ. Юлдарҙың дөйөм оҙонлоғо — 951 500 км. </p><p>Францияның төп юлдары түбәндәге төркөмдәргә бүленә: </p> <ul><li>Автомобиль юлдары — юлдың исеме юл һаны менән А хәрефенән тора. Рөхсәт ителгән тиҙлек — сәғәтенә 130 км, һәр 50 км һайын автозаправкалау станцияларының мотлаҡ булыуы, бетон бүлеү һыҙаты, светофорҙар, йәйәүлеләр үткәүеле булмауы.</li> <li>Милли юлдар — N префиксы Рөхсәт ителгән тиҙлек — сәғәтенә 90 км (бетон бүлеү һыҙаты булғанда — 110 км/сәғ).</li> <li>Ведомство юлдары — рөхсәт ителгән тиҙлек D префиксы — сәғәтенә 90 км.</li></ul> <p>Ҡалаларҙа рөхсәт ителгән тиҙлек сәғәтенә 50 км тәшкил итә. Билбау ҡулланыу мотлаҡ. 10 йәшкә тиклемге балаларҙы махсус ултырғыстарҙа йөрөргә кәрәк. </p><p><b>Авиация транспорты</b><br /> Францияла яҡынса 475 <a href="/wiki/%D0%90%D1%8D%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82" title="Аэропорт">аэропорт</a> бар. Шуларҙың 295-енә асфальт түшәлгән йәки бетон осоу-ултырыу һыҙаттары, ҡалған 180 осоу-ултырыу һыҙаты бар (2008 йыл мәғлүмәттәре буйынса)<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Францияның иң ҙур <a href="/wiki/%D0%90%D1%8D%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82" title="Аэропорт">аэропорты</a> — Париж ситендә урынлашҡан Руасси-Шарль де Голль аэропорты. Францияның Air France милли авиаташыусыһы донъяның бөтә илдәренә тиерлек осоштар башҡара. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Мәҙәниәт"><span id=".D0.9C.D3.99.D2.99.D3.99.D0.BD.D0.B8.D3.99.D1.82"></span>Мәҙәниәт</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=46" title="Мәҙәниәт бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=46" title="Мәҙәниәт бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="dablink noprint">Төп мәҡәлә: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D0%B0_%D0%BC%D3%99%D2%99%D3%99%D0%BD%D0%B8%D3%99%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Францияла мәҙәниәт (был бит юҡ)">Францияла мәҙәниәт</a></b> </div> <p>Франция ҙур <a href="/wiki/%D0%9C%D3%99%D2%99%D3%99%D0%BD%D0%B8_%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B0%D2%AB" title="Мәҙәни мираҫ">мәҙәни мираҫҡа</a> эйә. Бай, төрлө, киң төбәк айырмалыҡтарын, шулай уҡ төрлө дәүерҙәге иммиграция тулҡындарының йоғонтоһон сағылдыра. Франция цивилизацияға бөйөк математиктарҙы, күп һанлы философтарҙы, яҙыусыларҙы, рәссамдарҙы, <a href="/wiki/%D0%9C%D3%99%D2%93%D1%80%D0%B8%D1%84%D3%99%D1%82%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BA_%D0%B4%D3%99%D2%AF%D0%B5%D1%80%D0%B5" title="Мәғрифәтселек дәүере">Мәғрифәтселек дәүерен</a>, дипломатия телен, кешенең билдәле бер универсаль төшөнсәһен һәм башҡаларҙы бирә. Француз теле быуаттар буйы төп халыҡ-ара тел булып тора, һәм был ролде беҙҙең көндәргә тиклем һаҡлап ҡала. Үҙ тарихының оҙайлы осорҙарында Франция ҙур мәҙәни үҙәк була, үҙенең ҡаҙаныштарын бөтә донъяға тарата. Мода йәки кино кеүек күп өлкәләрҙә ул әле лә донъяла алдынғы урынды һаҡлап ҡала. Парижда <a href="/wiki/%D0%AE%D0%9D%D0%95%D0%A1%D0%9A%D0%9E" title="ЮНЕСКО">ЮНЕСКО</a> — Берләшкән Милләттәр Ойошмаһының <a href="/wiki/%D0%9C%D3%99%D2%93%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%84" title="Мәғариф">Мәғариф</a>, фәнни һәм мәҙәниәт ойошмаһының штаб-фатиры урынлашҡан. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Гастрономия"><span id=".D0.93.D0.B0.D1.81.D1.82.D1.80.D0.BE.D0.BD.D0.BE.D0.BC.D0.B8.D1.8F"></span>Гастрономия</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=47" title="Гастрономия бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=47" title="Гастрономия бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="dablink noprint">Төп мәҡәлә: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D0%B7_%D0%BA%D1%83%D1%85%D0%BD%D1%8F%D2%BB%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Француз кухняһы (был бит юҡ)">Француз кухняһы</a></b> </div> <p>Традицион француз ризығы тәүҙә ҡабымлыҡтан (hors d’oeuvre) (ҡайнар йәки һалҡын ҡабымлыҡ, әгәр төшкө аш тураһында һүҙ барһа), артабан һурпанан, артабан төп блюдо, салаттан һәм сырҙан башланырға мөмкин. Ашамлыҡ десерт йәки <a href="/wiki/%D0%95%D0%BC%D0%B5%D1%88" title="Емеш">емеш</a> менән тамамлана. Ашамлыҡтың мөһим өлөшө — сыр, уларҙың 200-ҙән ашыу төрө бар. Нәҡ Францияла үтә асыҡ һурпа кеүек ризыҡ барлыҡҡа килә. Француздарҙың айырым ғорурлығы — шараптар. Француз шараптары королдәре — Бордо һәм Бургундия. Коньяк та шулай уҡ бөтә донъяға билдәле. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Архитектура"><span id=".D0.90.D1.80.D1.85.D0.B8.D1.82.D0.B5.D0.BA.D1.82.D1.83.D1.80.D0.B0"></span>Архитектура</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=48" title="Архитектура бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=48" title="Архитектура бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="dablink noprint">Төп мәҡәлә: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0%D2%BB%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Франция архитектураһы (был бит юҡ)">Франция архитектураһы </a></b> </div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:France_Loir-et-Cher_Chambord_Chateau_03.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/France_Loir-et-Cher_Chambord_Chateau_03.jpg/250px-France_Loir-et-Cher_Chambord_Chateau_03.jpg" decoding="async" width="250" height="187" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/France_Loir-et-Cher_Chambord_Chateau_03.jpg/375px-France_Loir-et-Cher_Chambord_Chateau_03.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/France_Loir-et-Cher_Chambord_Chateau_03.jpg/500px-France_Loir-et-Cher_Chambord_Chateau_03.jpg 2x" data-file-width="2258" data-file-height="1686" /></a><figcaption>Шамбор һарайы</figcaption></figure> <p>Франция территорияһында боронғо архитектураның, тәү сиратта Нимда, шулай уҡ <a href="/wiki/XI_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" title="XI быуат">XI быуатта</a> киң таралған роман стиленең әһәмиәтле ҡомартҡылары һаҡланып ҡалған. Мәҫәлән, <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BB%D1%83%D0%B7%D0%B0" title="Тулуза">Тулузалағы</a> Изге Сатурнин Базиликаһы соборҙары, Европала иң ҙур роман сиркәүе, Пуатьела Нотр-Дам-ла-Гранд сиркәүе. Әммә урта быуат француз архитектураһы тәү сиратта үҙенең готика ҡоролмалары менән билдәле<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Готика стиле Францияла <a href="/wiki/XII_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" title="XII быуат">XII быуат</a> уртаһында барлыҡҡа килә, беренсе готика соборы Сен-Дени базиликаһы була (1137—1144). Францияла готика стилендәге иң әһәмиәтле әҫәрҙәре булып Шартр, Амьен һәм Реймс соборҙары тора, әммә дөйөм алғанда, Францияла готика стилендә ғибәҙәтханаларҙан алып ҙур соборҙарға тиклем бик күп һәйкәлдәр бар. <a href="/wiki/XV_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" title="XV быуат">XV быуатта</a> «ялҡынлы готика» осоро килеп етә, унан беҙгә, Париждағы Сен-Жак башняһы йәки Руан соборы порталдарының береһе кеүек, айырым өлгөләр генә килеп етә. <a href="/wiki/XVI_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" title="XVI быуат">XVI быуатта</a> Франциск I хакимлығынан башлап, француз архитектураһында <a href="/wiki/%D0%AF%D2%A3%D1%8B%D1%80%D1%8B%D1%83_%D0%B4%D3%99%D2%AF%D0%B5%D1%80%D0%B5" class="mw-redirect" title="Яңырыу дәүере">Яңырыу дәүере</a> башлана, ул Луара үҙәнендәге замоктарҙан — Шамбор, Шенонсо, Шеверни, Блуа, Азэ-ле-Ридо һәм башҡа замоктарҙан, шулай уҡ Фонтенбло һарайында яҡшы сағыла. </p><p>Ун етенсе быуат <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%BA%D0%BE" title="Барокко">барокко</a> архитектураһының сәскә атыу дәүере була, уға <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B0%D0%BB%D1%8C_(%D2%A1%D0%B0%D0%BB%D0%B0)" title="Версаль (ҡала)">Версаль</a> һәм <a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Люксембург">Люксембург</a> баҡсалары кеүек ҙур һарай һәм парк ансамблдәре, Валь-де-Грасс йәки Инвалидтар һарайы кеүек ҙур көмбәҙле биналар хас. <a href="/wiki/XVIII_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" title="XVIII быуат">XVIII быуатта</a> барокко <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Классицизм">классицизм</a> менән алмаштырыла. Был дәүергә тура урамлы һәм перспективалы ҡала төҙөлөшө, ҡала киңлеген үҫтереү, мәҫәлән, Париждағы Елисей яландары өлгөһө ҡарай. Классицизмдың актуаль архитектураһына күп кенә Париж ҡомартҡылары, мәҫәлән, Пантеон (элекке Сент-Женевьев сиркәүе) йәки Мадлен сиркәүе миҫал итеп килтерелә. Классицизм әкренләп <a href="/wiki/XIX_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" title="XIX быуат">XIX быуат</a> башы стиле булған ампирға әүерелә, Францияла Каррузель плацдармындағы арка уның стандарты булып тора. 1850—<a href="/wiki/1860_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1860 йыл">1860 йылдарҙа</a> Париж тулыһынса үҙгәртеп ҡорола, һөҙөмтәлә ул бульварҙар, майҙандар һәм тура урамдар менән заманса күренешкә эйә була. 1887—1889 йылдарҙа <a href="/wiki/%D0%AD%D0%B9%D1%84%D0%B5%D0%BB%D1%8C_%D0%B1%D0%B0%D1%88%D0%BD%D1%8F%D2%BB%D1%8B" title="Эйфель башняһы">Эйфель башняһы</a> төҙөлә, ул замандаштары тарафынан кире ҡағыуға осраһа ла, хәҙерге ваҡытта Париж символдарының береһе һанала. <a href="/wiki/XX_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" title="XX быуат">ХХ быуатта</a> модернизм бөтә донъяға тарала, модернизм архитектураһында Франция төп урынды алып тормай<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, әммә Францияла, Ле Корбюзье төҙөгән Роншанеҙағы сиркәү йәки махсус план буйынса төҙөлгән Ҙур арка менән Париждың Ла-Дефанс бизнес районы кеүек матур өлгөләр барлыҡҡа килә. Шул уҡ Дефансела Tour First үтә бейек йорт — бейеклеге 231 м, Европаның иң бейек биналары исемлегендә 26-сы урынды биләй (шул иҫәпкә Рәсәйҙе лә индереп<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>), Европа берләшмәһенең иң бейек биналары исемлегендә 8-се урын, Францияның иң бейек бинаһы булып тора (ләкин ҡоролма түгел<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Һынлы_сәнғәт"><span id=".D2.BA.D1.8B.D0.BD.D0.BB.D1.8B_.D1.81.D3.99.D0.BD.D2.93.D3.99.D1.82"></span>Һынлы сәнғәт</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=49" title="Һынлы сәнғәт бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=49" title="Һынлы сәнғәт бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="dablink noprint">Төп мәҡәлә: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D0%B7_%D1%81%D3%99%D0%BD%D2%93%D3%99%D1%82%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Француз сәнғәте (был бит юҡ)">Француз сәнғәте</a></b> </div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Edouard_Manet_024.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Edouard_Manet_024.jpg/250px-Edouard_Manet_024.jpg" decoding="async" width="250" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Edouard_Manet_024.jpg/375px-Edouard_Manet_024.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Edouard_Manet_024.jpg/500px-Edouard_Manet_024.jpg 2x" data-file-width="2024" data-file-height="1579" /></a><figcaption>Эдуард Мане, «Үләндә иртәнге аш». Был картинанан француз импрессионизмы башлана</figcaption></figure> <p>Франциялаурта быуат сәнғәтенең иҫ киткес өлгөләрен (готик соборҙар скульптураһы, Жан Фуке картинаһы) барлыҡҡа килә. Китап миниатюраһы, герцог Берриҙың атаҡлы сәғәт оҫталары ағалы-ҡустылы Лимбургтарҙың мөғжизәле сәғәте) һәм Ренессанс сәнғәте (лимож эмале, Франсуа Клуэ картинаһы, Фонтенбло мәктәбе) һәм ун етенсе быуат (Жорж де Латур), француз сәнғәте һәр ваҡыт башҡа илдәрҙең, тәү сиратта Италия һәм Нидерландтың күләгәһендә була. XVIII быуатта бөйөк француз оҫталары (рәссамдар Никола Пусснн һәм Клод Лоррен, скульптор Пьер Пуже) тормошоноң байтаҡ өлөшөн ул ваҡытта был донъя сәнғәте үҙәге тип һаналған Италияла үткәрә. Францияла барлыҡҡа килгән <a href="/wiki/%D2%BA%D1%8B%D0%BD%D0%BB%D1%8B_%D1%81%D3%99%D0%BD%D2%93%D3%99%D1%82" title="Һынлы сәнғәт">һынлы сәнғәттең</a> беренсе стиле <a href="/wiki/XVIII_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" title="XVIII быуат">XVIII быуатта</a> рококо стиле була, уларҙың иң эре вәкилдәре — Антуан Ватто һәм Франсуа Буше. XVIII быуаттың икенсе яртыһында, Шардендың натюрморттары һәм Грезаның ҡатын-ҡыҙ портреттары аша, француз һынлы сәнғәте классицизмға килә, ул 1860-сы йылдарға тиклем француз академик сәнғәтендә өҫтөнлөк итә. Был тенденцияның төп вәкилдәре булып <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BA-%D0%9B%D1%83%D0%B8_%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%B4" title="Жак-Луи Давид">Жак Луи Давид</a> һәм Доминик Энгр тора. Шул уҡ ваҡытта Францияла дөйөм Европа художестволы хәрәкәттәре барлыҡҡа килә, улар рәсми академик йүнәлештәрҙән ныҡ айырыла: романтизм (Теодор Жерико и Эжен Делакруа), ориентализм (Жан-Леон Жером), "Барбизон мәктәбе"нең реалистик пейзажы, Жан-Франсуа Милле һәм Камиль Коро, реализм (Густав Курбе, өлөшләтә Оноре Домье), символизм (Пьер Пюви-де-Шаванн, Густав Моро) иң күренекле вәкилдәре була. Тик 1860-се йылдарҙа ғына француз сәнғәте сифат яғынан алға китеш яһай, һәм Франция донъя сәнғәтендә бәхәсһеҙ лидерлыҡ булып китә, <a href="/wiki/%D0%98%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%B5_%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D1%8A%D1%8F_%D2%BB%D1%83%D2%93%D1%8B%D1%88%D1%8B" title="Икенсе донъя һуғышы">икенсе донъя һуғышына</a> тиклем был етәкселекте һаҡлап ҡалыу мөмкинлеге һаҡлана. Был алға китеш, тәү сиратта, Эдуар Мане һәм Эдгар Дега ижады менән, ә һуңынан импрессионистар менән бәйле, уларҙың иң иғтибарға лайыҡтары Огюст Ренуар, Клод Моне, Камиль Писсарро һәм Альфред Сислей, шулай уҡ Густав Кайботт. </p><p>Шул уҡ ваҡытта башҡа күренекле шәхестәр булып скульптор Огюст Роден һәм бер ниндәй тенденцияларға ла ҡушылмаған Одилон Редон тора, . Тәүҙә импрессионистарға ҡушылған Поль Сезанн тиҙҙән уларҙан ситләшә һәм һуңыраҡ постпрессионизм тип аталған стилдә эшләй башлай. Постпрессионизмға шулай уҡ Поль Гоген, <a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%B5%D0%BD%D1%82_%D0%92%D0%B0%D0%BD_%D0%93%D0%BE%D0%B3" title="Винсент Ван Гог">Винсент ван Гог</a> һәм и Анри де Тулуз-Лотрек кеүек киң билдәле рәссамдарҙың ижады, шулай уҡ XIX быуат аҙағында һәм <a href="/wiki/XX_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" title="XX быуат">XX быуат</a> башында Францияла барлыҡҡа килгән, артабан бөтә Европаға таралған, башҡа сәнғәт мәктәптәренә йоғонто яһаусы яңы художество йүнәлештәре инә. Был — пуантилизм (Жорж Сёра һәм Пол Синьяк), «Наби» төркөмө (Пьер Боннар, Морис Дени, Эдуар Вюйяр), фовизм (Анри Матисс, Андре Дерен, Рауль Дюфи), кубизм (<a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%BE_%D0%9F%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%BE" title="Пабло Пикассо">Пабло Пикассоның</a> иртә әҫәрҙәре, Жорж Брак). Француз сәнғәте шулай уҡ авангардтың төп йүнәлештәренә яуап бирә, мәҫәлән, экспрессионизм (Жорж Руо, Хаим Сутин), <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA_%D0%A8%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%BB" class="mw-redirect" title="Марк Шагал">Марк Шагалдың</a> картинаһы йәки Ив Тангиҙың сюрреалистик әҫәрҙәре. Икенсе донъя һуғышы осоронда немец оккупацияһында булғандан һуң, Франция донъя сәнғәтендә лидерлығын юғалта. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Әҙәбиәт"><span id=".D3.98.D2.99.D3.99.D0.B1.D0.B8.D3.99.D1.82"></span>Әҙәбиәт</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=50" title="Әҙәбиәт бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=50" title="Әҙәбиәт бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="dablink noprint">Төп мәҡәлә: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D0%B7_%D3%99%D2%99%D3%99%D0%B1%D0%B8%D3%99%D1%82%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Француз әҙәбиәте (был бит юҡ)">Француз әҙәбиәте</a></b> </div> <p>[[Файл:Victor Hugo.jpg|справа|200px|мини|<a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D1%82%D0%BE%D1%80_%D0%93%D1%8E%D0%B3%D0%BE" title="Виктор Гюго">Виктор Гюго</a> — француз яҙыусыһы, драматург, шағир, сәйәсмән, академик, француз <a href="/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Романтизм">романтизмының</a> иң сағыу шағирҙарының береһе]] Боронғо <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D0%B7_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5" title="Француз теле">француз телендә</a> һаҡланып ҡалған иң тәүге әҙәбиәт ҡомартҡылары IX быуат аҙағына ҡарай, әммә француз урта быуат әҙәбиәтенең сәскә атыуы XII быуатта башлана. Эпос (Роланд тураһында йыр), аллегорик (Роза тураһында роман) һәм сатирик (Төлкө тураһында роман) шиғырҙары, рыцарь әҙәбиәте, тәү сиратта Тристан һәм Изольда һәм Кретьен де Труа әҫәрҙәре, труверҙар шиғриәте ижад ителә. Шул уҡ ваҡытта XII быуатта Көньяҡ Францияла иҫке провансал телендә яҙған трубадурҙар шиғриәте иң юғары нөктәһенә етә. Урта быуат Францияһының иң күренекле шағиры Франсуа Вийон була. </p><p>Раблеҙың «Гаргантюа и Пантагрюэль» протороманы француз әҙәбиәтендә Урта быуаттар һәм Яңырыу дәүерҙәре араһында тора. Францияла ғына түгел, дөйөм Европа масштабында <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%81%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%81" class="mw-redirect" title="Ренессанс">Ренессанс прозаһының</a> иң бөйөк оҫтаһы булып Мишель Монтен үҙенең "Тәжрибәләр"е таныла. Пьер Ронсар һәм плеяда шағирҙары <a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5" title="Латин теле">латин теле</a> өлгөһөндә француз телен «яҡшыртырға» тырышалар. Антик әҙәби мираҫты үҙләштереү XVIII быуатта, классицизм дәүере башланыу менән, яңы кимәлгә сыға. Француз философтары (<a href="/wiki/%D0%A0%D0%B5%D0%BD%D0%B5_%D0%94%D0%B5%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82" title="Рене Декарт">Декарт</a>, Паскаль, Ларошфуко) һәм Гранд-Сишель драматургтары (Корнель, Расин и <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D1%80" title="Мольер">Мольер</a>) дөйөм Европала билдәлелек ала, ә прозаиктар (Шарль Перро) һәм шағирҙар (Жан де ЛаФонтен) бик үк билдәле булмай. </p><p><a href="/wiki/%D0%9C%D3%99%D2%93%D1%80%D0%B8%D1%84%D3%99%D1%82%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BA_%D0%B4%D3%99%D2%AF%D0%B5%D1%80%D0%B5" title="Мәғрифәтселек дәүере">Мәғрифәтселек осоронда</a> Францияның Мәғрифәтселек әҙәбиәте, популярлығы оҙаҡҡа һуҙылмаһа ла, Европаның әҙәби зауығын көсләп тағыуын дауам итә. <a href="/wiki/XVIII_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" title="XVIII быуат">XVIII быуат</a> француз әҙәбиәтенең иң әһәмиәтле ҡомартҡылары иҫәбендә — өс роман: «Манон Леско», «Хәүефле элемтәселәр», «Кандид». Ул замандың шәхесһеҙ шиғриәте хәҙер бөтөнләй тиерлек ҡабаттан баҫылмай. </p><p>Бөйөк француз революцияһынан һуң <a href="/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Романтизм">романтизм</a> дәүере башлана, Францияла Шатобриан, маркиз-де-Саде һәм мадам де Сталь ижадынан башлана. <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Классицизм">Классицизм</a> традициялары йәшәүсән булып сыға, ә француз романтизмы сағыштырмаса һуң — быуат уртаһында Виктор Гюго һәм бер нисә әһәмиәткә эйә булмаған фигуралар — Ламартин, де Виньи һәм Мюссе ижадында иң юғары нөктәһенә етә. Тәнҡитсе Сен-Бев француз романтизмы идеологы була, ә уның иң популяр әҫәрҙәре булып <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%94%D1%8E%D0%BC%D0%B0_(%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%B9)" class="mw-redirect" title="Александр Дюма (атай)">Александр Дюманың</a> тарихи мажаралы романдары тора. </p><p>1830-сы йылдарҙан башлап француз әҙәбиәтендә реалистик йүнәлеш нығыраҡ һиҙелә башлай, уның йүнәлешендә «хис-тойғолар шағиры» <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D1%8C" title="Стендаль">Стендаль</a> һәм ҡыҫҡа ғына лаконик Мериме ижалы үҫә. Француз реализмының иң бөйөк фигуралары булып <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B5_%D0%B4%D0%B5_%D0%91%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%B7%D0%B0%D0%BA" title="Оноре де Бальзак">Оноре де Бальзак</a> («Кешелек комедияһы») һәм <a href="/wiki/%D0%93%D1%8E%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B2_%D0%A4%D0%BB%D0%BE%D0%B1%D0%B5%D1%80" title="Гюстав Флобер">Гюстав Флобер</a>(«Бовари ханым») тора, әммә һуңғыһы үҙен нео-романтик («Саламбо») тип билдәләй. «Бовари ханым» йоғонтоһо аҫтында «Флобер мәктәбе» барлыҡҡа килә, ул натурализм тип билдәләнә һәм <a href="/wiki/%D0%97%D0%BE%D0%BB%D1%8F_%D0%AD%D0%BC%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Золя Эмиль">Золя</a>, Мопассан, ағалы-ҡустылы Гонкур һәм сатирик Доде исемдәренән ғибәрәт. Натурализм менән бер рәттән бөтөнләй икенсе әҙәби йүнәлеш үҫешә. Парнассыларҙың әҙәби төркөмө, атап әйткәндә, Теофилем Готье тарафынан тәҡдим ителә, уның бурысы итеп «сәнғәт хаҡына сәнғәт» булдырыу бурысы ҡуйыла. Парнассыларға «ҡарғышлы шағирҙарҙың» беренсеһе Чарльз Бодлер ҡушыла, ул «Яуызлыҡ сәскәләре» эпоха коллекцияһы авторы. </p><p><a href="/wiki/%D0%A5%D0%A5_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" class="mw-redirect" title="ХХ быуат">ХХ быуат</a> дауамында ун дүрт француз яҙыусыһы <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D1%8C_%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B" title="Нобель премияһы">Нобель премияһына</a> лайыҡ була. Француз модернизмының иң сағыу ҡомартҡыһы булып Марсель Прусттың Анри Бергсон тәғлимәте нигеҙендә үҫкән «Юғалған ваҡытты эҙләү» роман-ағымы тора. Модернизм позицияларында булған «Нувель Ревю Франсез» журналының абруйлы нәшерсеһе Андре Жид була. Анатоль Франс һәм <a href="/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BD_%D0%A0%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%BD" title="Ромен Роллан">Ромен Ролландың</a> ижады социаль һәм сатирик мәсьәләләргә табан үҫешә, шул уҡ ваҡытта Франсуа Мориак һәм Пол Клодель диндең хәҙерге замандағы урынын байҡарға тырыша. </p><p>Аполлинерҙың тәжрибәһе ХХ быуат башындағы шиғриәттә «расин» шиғырына (Поль Валери) ҡыҙыҡһыныу уятыу менән оҙатыла. Һуғышҡа тиклемге йылдарҙа сюрреализм авангардтың (Кокто, Бретон, Арагон, Элуард) өҫтөнлөклө йүнәлеше була. Һуғыштан һуңғы осорҙа сюрреализм экзистенциализм (Камю романдары) менән алмаштырыла, уның менән «абсурд театры» (Ионеско һәм Беккет) драматургияһы бәйле. Постмодерн дәүеренең иң ҙур күренештәре булып «яңы роман» (идеолог — Роб-Грийе) һәм УЛИПО тел экспериментаторҙары төркөмө (Раймон Кено, Жорж Перек) тора. </p><p>Француз телендә яҙған авторҙарҙан тыш, Францияла, бигерәк тә XX быуатта, аргентиналы Кортасар кеүек башҡа әҙәбиәт вәкилдәре лә эшләй. Октябрь революцияһынан һуң Париж рус эмиграцияһы үҙәктәренең береһенә әйләнә. Урыҫ яҙыусылары һәм шағирҙары, мәҫәлән, <a href="/wiki/%D0%91%D1%83%D0%BD%D0%B8%D0%BD_%D0%98%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87" title="Бунин Иван Алексеевич">Иван Бунин</a>, Александр Куприн, Марина Цветаева йәки Константин Бальмонт төрлө ваҡытта эшләй. Күптәр, Гайто Газданов кеүектәр, үҙҙәрен Францияла уҡ яҙыусы итеп таныта. Күп кенә сит ил кешеләре, Беккет һәм Ионеско кеүектәр, француз телендә яҙа башлай. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Музыка"><span id=".D0.9C.D1.83.D0.B7.D1.8B.D0.BA.D0.B0"></span>Музыка</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=51" title="Музыка бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=51" title="Музыка бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%D2%A0%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BF:%D0%A2%D3%A9%D0%BF_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ҡалып:Төп статья (был бит юҡ)">Ҡалып:Төп статья</a> Француз музыкаһы Бөйөк Карл заманынан уҡ билдәле, әммә донъя масштабындағы композиторҙар: Жан Батист Лулли, Луи Куперен, Жан Филипп Рамо — <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%BA%D0%BE" title="Барокко">барокко</a> дәүерендә генә барлыҡҡа килә. Француз <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B8%D0%BA_%D0%BC%D1%83%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%B0" title="Классик музыка">классик музыкаһының</a> сәскә атыуы XIX быуатта барлыҡҡа килә. Романтизм дәүере Францияла <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%BE%D1%80_%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B8%D0%BE%D0%B7" title="Гектор Берлиоз">Гектор Берлиоз</a> әҫәрҙәренән, тәү сиратта уның симфоник музыкаһынан ғибәрәт. Быуат уртаһында Сен-Санс, Габриэль Форе һәм Сезар Франк кеүек билдәле композиторҙар үҙҙәренең әҫәрҙәрен яҙа, ә XIX быуат аҙағында Францияла барлыҡҡа килгән классик музыканың яңы йүнәлеше — Эрик Сати, Клод Дебюсси һәм Морис Равель исемдәре менән бәйле импрессионизм. XX быуатта донъя музыкаһының дөйөм йүнәлешендә Францияның классик музыкаһы үҫешә. Билдәле композиторҙар, шул иҫәптән Артур Онеггер, Дариус Мийо һәм Франсис Пуленк формаль рәүештә «Шестёрки» төркөмөнә берләшә, әммә уларҙың эштәрендә уртаҡлыҡтары бик аҙ. Дөйөм алғанда, Оливье Мессиандың ижадын музыканың ниндәй ҙә булһа йүнәлешенә бәйләп булмай. 1970-се йылдарҙа Францияла һуңыраҡ бөтә донъяға таралған «спектраль музыка» техникаһы тыуа, унда уның тауыш спектрын иҫәпкә алып музыка яҙыла. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Edith_Piaf.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Edith_Piaf.jpg/150px-Edith_Piaf.jpg" decoding="async" width="150" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Edith_Piaf.jpg/225px-Edith_Piaf.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Edith_Piaf.jpg/300px-Edith_Piaf.jpg 2x" data-file-width="324" data-file-height="486" /></a><figcaption>Эдит Пиаф</figcaption></figure> <p>1920-се йылдарҙа Францияла <a href="/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B0%D0%B7" title="Джаз">джаз</a> тарала<sup id="cite_ref-rough_guide_68-0" class="reference"><a href="#cite_note-rough_guide-68"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, уның иң эре вәкиле Стефан Граппелли була. Француз поп-музыкаһы инглиз телле музыканан айырмалы үҫеш ала. Шулай итеп, йырҙың ритмы йыш ҡына француз теле ритмына эйәрә (был жанр шансон тип билдәләнә). Шансонда йырҙың лирикаһына ла, музыкаһына ла баҫым яһалырға мөмкин. Был жанрҙа <a href="/wiki/%D0%AD%D0%B4%D0%B8%D1%82_%D0%9F%D0%B8%D0%B0%D1%84" title="Эдит Пиаф">Эдит Пиаф</a>, <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%8C_%D0%90%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%83%D1%80" title="Шарль Азнавур">Шарль Азнавур</a> XX быуат уртаһында ғәҙәттән тыш популярлыҡҡа өлгәшә. Жорж Брассенс, Жак Брель, Жильбер Беко, кино артистары Бурвиль һәм Ив Монтан кеүектәр йырҙар өсөн шиғырҙар яҙа. Францияның күп кенә төбәктәрендә халыҡ музыкаһы тергеҙелә. Ҡағиҙә булараҡ, халыҡ төркөмдәре, <a href="/wiki/%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%BF%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D0%BE" title="Фортепиано">фортепиано</a> һәм баян ҡулланып, XX быуат башындағы композицияларҙы башҡара. </p><p>XX быуаттың икенсе яртыһында Францияла ябай эстрада музыкаһы киң таралыу ала, уларҙы башҡарыусылар, мәҫәлән, Мирей Матьё, Далида, Джо Дассен, Патриция Каас, Милен Фармер, Лара Фабиан була. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Jean_Michel_Jarre_-_Roland_AX-Synth.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Jean_Michel_Jarre_-_Roland_AX-Synth.jpg/170px-Jean_Michel_Jarre_-_Roland_AX-Synth.jpg" decoding="async" width="170" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Jean_Michel_Jarre_-_Roland_AX-Synth.jpg/255px-Jean_Michel_Jarre_-_Roland_AX-Synth.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Jean_Michel_Jarre_-_Roland_AX-Synth.jpg/340px-Jean_Michel_Jarre_-_Roland_AX-Synth.jpg 2x" data-file-width="870" data-file-height="1024" /></a><figcaption>Жан-Мишель Жарр</figcaption></figure> <p>Электрон музыкаға француздар ҙур өлөш индерә<sup id="cite_ref-rough_guide_68-1" class="reference"><a href="#cite_note-rough_guide-68"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BD-%D0%9C%D0%B8%D1%88%D0%B5%D0%BB%D1%8C_%D0%96%D0%B0%D1%80%D1%80" title="Жан-Мишель Жарр">Жан-Мишель Жарр</a>, Space һәм Rockets төркөмдәре был жанрҙың пионерҙары араһында була. Иртә француз электроникаһында синтезатор үҙәк роль уйнай, шулай уҡ фәнни фантастика һәм киңлек эстетикаһы. 1990 йылдарҙа Францияла башҡа электрон жанрҙар ҙа үҫешә, мәҫәлән, трип-хоп (Air, Télépopmusik), нью-йдж (Era), хаус (Daft Punk) һ. б. </p><p>Францияла рок-музыка Төньяҡ Европалағы кеүек популяр түгел, әммә был жанр француз сәхнәһендә яҡшы сағыла. 1960—1970-се йылдарҙың француз рок патриархтары араһында прогрессив Арт Зойд, Гонг, Магма кеүектәрҙе билдәләп үтергә кәрәк. 80-се йылдарҙың төп төркөмдәре булып панктан һуңғы Noir Désir, Shakin' Street һәм Mystery Blue төп металлистар булып тора. Һуңғы ун йыллыҡтың иң уңышлы төркөмдәре булып металлистар Anorexia Nervosa һәм рэпкор артистары Pleymo тора. Һуңғылары Францияның хип-хоп күренеше менән дә бәйле. Был «урам» стиле ерле булмаған халыҡ, ғәрәп һәм африкан иммигранттары араһында бик популяр. Иммигранттар ғаиләләренең ҡайһы бер башҡарыусылары, мәҫәлән, Diam’s, MC Solaar киң танылыу ала. </p><p>21 июндә Францияла Музыка көнө киң билдәләнә. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Кинематограф"><span id=".D0.9A.D0.B8.D0.BD.D0.B5.D0.BC.D0.B0.D1.82.D0.BE.D0.B3.D1.80.D0.B0.D1.84"></span>Кинематограф</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=52" title="Кинематограф бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=52" title="Кинематограф бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="dablink noprint">Төп мәҡәлә: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D0%B0_%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Францияла кинематограф (был бит юҡ)">Францияла кинематограф</a></b> </div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Fratelli_Lumiere.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Fratelli_Lumiere.jpg/200px-Fratelli_Lumiere.jpg" decoding="async" width="200" height="269" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Fratelli_Lumiere.jpg/300px-Fratelli_Lumiere.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Fratelli_Lumiere.jpg/400px-Fratelli_Lumiere.jpg 2x" data-file-width="691" data-file-height="930" /></a><figcaption>Ағалы-ҡустылы Братья Люмьер — киноға нигеҙ һалыусылар</figcaption></figure> <p>XIX быуат аҙағында Франция кино уйлап табыу урыны булыуына ҡарамаҫтан, француз киноһының хәҙерге йөҙө Икенсе донъя һуғышынан һуң, һуғыш мираҫын һәм немец оккупацияһын аңлағандан һуң барлыҡҡа килә. Нацистарға ҡаршы фильмдар серияһынан һуң француз киноһында гуманизмға мөрәжәғәт мөһим була. Һуғыштан һуң экранлаштырылған иң яҡшы француз классикаһы бөтә донъяға билдәле була: «Парм торлағы» (1948), «Ҡыҙыл һәм ҡара» (1954), «Тереза Ракен» (1953). 1950 йылдар аҙағында француз киноһы үҫешендә А. Рененың «Хиросима», «Моя любовь» (1959) инновацион фильмы ҙур роль уйнай. 1940-сы йылдар аҙағы — 1950 йылдар башында иҫ киткес шәп актерҙар: <a href="/wiki/%D0%96%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%80_%D0%A4%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%BF" title="Жерар Филип">Жерар Филип</a>, Бурвиль, Жан Маре, Мари Казарес, Луи де Фюнес, Серж Реджани һ. б. билдәлелек ала. </p><p>Француз киноһының «яңы тулҡыны» юғары нөктәгә күтәрелгән осорҙа ҡыҫҡа ваҡыт эсендә 150-нән ашыу яңы режиссер килә, улар араһында алдынғы урындарҙы Жан-Люк Годар, Франсуа Трюффо, Клод Лелуш, Клод Шаброль, Луи Маль биләй. Ул саҡта режиссер Жак Деми — «Шербур ҡулсатырҙары» (1964) һәм «Рошфор ҡыҙҙары» (1967) фильм-мюзиклдары була. Һөҙөмтәлә Франция донъя киноһы үҙәктәренең береһенә әүерелә, донъяның иң яҡшы кинорежиссерҙарын йәлеп итә. Бертолуччи, Ангелопулос йәки Иоселиани кеүек режиссерҙар Францияла тулы йәки өлөшләтә төшөрөлгән <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%BC" title="Фильм">фильмдарын</a> төшөрә, француз фильмдарында бик күп сит ил актерҙары төшә. </p><p>1960—1970 йылдарҙа француз киноһында актерҙар плеядаһы барлыҡҡа килә, улар араһында иң билдәлеләре — Жанна Моро, Жан-Луи Трентиньян, <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BD-%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B4%D0%BE" title="Жан-Поль Бельмондо">Жан-Поль Бельмондо</a>, Жерар Депардьё, Катрин Денёв, <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BD_%D0%94%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D0%BD" title="Ален Делон">Ален Делон</a>, Анни Жирардо. Француз комиктары Пьер Ришар һәм Колюш популярлыҡ яулай. </p><p>Хәҙерге француз киноһы — ярайһы уҡ нескә зауыҡлы кино, унда сюжеттың психологияһы һәм драмаһы төшөрөүҙең ниндәйҙер нескәлеге һәм художестволы матурлығы менән берләштерелә. Стилде мода режиссёрҙары Люк Бессон, Жан-Пьер Жёне, Франсуа Озон, Филипп Гаррель билдәләй. Популяр актерҙар — Жан Рено, Одри Тоту, Марион Котийяр, Софи Марсо, Кристиан Клавье, Матьё Кассовиц, Луи Гаррель, Леа Сейду. Франция хөкүмәте милли киноны үҫтереүгә һәм экспортлауға әүҙем булышлыҡ итә. </p><p><a href="/wiki/1946_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1946 йыл">1946 йылдан</a> алып Канн халыҡ-ара кинофестивале үткәрелә. 1976 йылда йыл һайын «Сезар» милли кинопремияһы булдырыла. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Театр"><span id=".D0.A2.D0.B5.D0.B0.D1.82.D1.80"></span>Театр</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=53" title="Театр бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=53" title="Театр бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="dablink noprint">Төп мәҡәлә: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F_%D1%82%D0%B5%D0%B0%D1%82%D1%80%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Франция театры (был бит юҡ)">Франция театры</a></b> </div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Moli%C3%A8re_Mignard_Chantilly.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Moli%C3%A8re_Mignard_Chantilly.jpg/190px-Moli%C3%A8re_Mignard_Chantilly.jpg" decoding="async" width="190" height="214" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Moli%C3%A8re_Mignard_Chantilly.jpg/285px-Moli%C3%A8re_Mignard_Chantilly.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Moli%C3%A8re_Mignard_Chantilly.jpg/380px-Moli%C3%A8re_Mignard_Chantilly.jpg 2x" data-file-width="2448" data-file-height="2752" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D1%80" title="Мольер">Мольер</a></figcaption></figure> <p>Францияла <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%B0%D1%82%D1%80" title="Театр">театр</a> тамашалары урта быуаттарға ҡарай. Яңырыу осоронда ҡалаларҙағы театр тамашалары гильдиялар тарафынан ныҡлы контролдә тотола; шулай итеп, «Les Confrères de la Passion» гильдияһы Парижда тамашалар монополияһына эйә була, ә <a href="/wiki/XVI_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" title="XVI быуат">XVI быуат</a> аҙағында — ғөмүмән, бөтә театр спектаклдәренә. Гильдия театр өсөн ҡуртымға бүлмә ала. Йәмәғәт театрҙарынан тыш, шәхси йорттарҙа ла спектаклдәр тамашалар ҡуйыла. Спектаклдәрҙә ҡатын-ҡыҙҙар ҡатнаша ала, әммә бөтә актерҙар ҙа сиркәүҙән ситләштерелә. <a href="/wiki/XVIII_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" title="XVIII быуат">XVIII быуатта</a> театр тамашалары, ниһайәт, <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Комедия">комедияларға</a> һәм <a href="/wiki/%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%B3%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F_(%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%80)" title="Трагедия (жанр)">трагедияларға</a> бүленә, итальян коммедияһы dell’arte популярлыҡ яулай. Даими театрҙар барлыҡҡа килә; 1689 йылда <a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BA_XIV" title="Людовик XIV">Людовик XIV</a> указы менән уларҙың икәүһе берләштерелә һәм Комеди Франсез барлыҡҡа килә. Әлеге ваҡытта был хөкүмәт тарафынан финансланған берҙән-бер француз репертуарлы театр. Провинцияла актерҙарҙың илгизәр труппалары тарала. Ун етенсе быуат аҙағында француз театрында тулыһынса урын, ваҡыт һәм хәрәкәт берҙәмлеге төшөнсәһе менән <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B8%D1%86%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Классицизм">классицизм</a> өҫтөнлөк итә. Был төшөнсә XIX быуатта ғына хакимлыҡ итеүҙән туҡтай, сөнки <a href="/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Романтизм">романтизм</a> барлыҡҡа килә, ә һуңынан реализм һәм декадент ағымдары барлыҡҡа килә. <a href="/wiki/XIX_%D0%B1%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82" title="XIX быуат">XIX быуаттың</a> иң билдәле француз драматик актрисаһы — <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%80%D0%B0_%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%80" title="Сара Бернар">Сара Бернар</a>. XX быуатта француз театры авангард ағымына дусар була, һуңыраҡ Брехттың көслө йоғонтоһон кисерә. 1964 йылда Ариана Мнушкина һәм Филипп Леотар актерҙар, драматургтар һәм тамашасылар араһындағы айырманы бөтөрөү маҡсатында Téâtre du Soleil ижад итә. </p><p>Францияла көслө цирк мәктәбе бар; атап әйткәндә, 1970-се йылдарҙа бында (Бөйөк Британия, <a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Австралия">Австралия</a> һәм <a href="/wiki/%D0%90%D2%A0%D0%A8" class="mw-redirect" title="АҠШ">АҠШ</a> менән бер үк ваҡытта) «яңы цирк» барлыҡҡа килә . </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Мәғариф_һәм_фән"><span id=".D0.9C.D3.99.D2.93.D0.B0.D1.80.D0.B8.D1.84_.D2.BB.D3.99.D0.BC_.D1.84.D3.99.D0.BD"></span>Мәғариф һәм фән</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=54" title="Мәғариф һәм фән бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=54" title="Мәғариф һәм фән бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="dablink noprint">Төп мәҡәлә: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D0%B0_%D0%BC%D3%99%D2%93%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="Францияла мәғариф (был бит юҡ)">Францияла мәғариф</a></b> </div> <p>Францияла белем алыу 3 йәштән 16 йәшкә тиклем мотлаҡ һанала<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> һәм түбәндәге төп принциптарға нигеҙләнә: уҡытыу азатлығы (дәүләт һәм шәхси учреждениелар), бушлай, нейтралитет һәм лаицизм. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Юғары_белем"><span id=".D0.AE.D2.93.D0.B0.D1.80.D1.8B_.D0.B1.D0.B5.D0.BB.D0.B5.D0.BC"></span>Юғары белем</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=55" title="Юғары белем бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=55" title="Юғары белем бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="dablink">Шулай уҡ ҡарағыҙ: <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D1%8E%D2%93%D0%B0%D1%80%D1%8B_%D1%83%D2%A1%D1%8B%D1%83_%D0%B9%D0%BE%D1%80%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Францияның юғары уҡыу йорттары (был бит юҡ)">Францияның юғары уҡыу йорттары</a> </div> <p>Юғары белемде тамамланған урта белем (франц. baccalauréat, юғары белем бакалавры дәрәжәһе менән бутарға ярамай) һәм төрлө юғары уҡыу йорттары һәм тәҡдим ителгән дисциплиналар менән айырылып торған осраҡта ғына алырға мөмкин. Юғары уҡыу йорттарының күпселеге йәмәғәт һәм Франция мәғариф министрлығына буйһона. Францияла юғары уҡыу йорттарының ике төрө булған: </p> <ul><li><a href="/wiki/%D0%A3%D2%A1%D1%8B%D1%82%D1%8B%D1%83%D1%81%D1%8B" title="Уҡытыусы">Уҡытыусылар</a>, табиптар, юристар һәм тикшеренеүселәр әҙерләүсе юғары уҡыу йорттары;</li> <li>Юғары мәктәптәр инженерлыҡ һәм хәрби эштәр, идара итеү, <a href="/wiki/%D0%98%D2%A1%D1%82%D0%B8%D1%81%D0%B0%D0%B4" title="Иҡтисад">иҡтисад</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%D3%99%D2%93%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%84" title="Мәғариф">мәғариф</a> һәм мәҙәниәт өлкәһендә юғары профессиональ белгестәр әҙерләй.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Фән"><span id=".D0.A4.D3.99.D0.BD"></span>Фән</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=56" title="Фән бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=56" title="Фән бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Францияла <a href="/wiki/%D0%A4%D3%99%D0%BD" title="Фән">фән</a> яйлап шәхси финанслауға күсә: <a href="/wiki/1975_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1975 йыл">1975 йылда</a> дәүләт бөтә сығымдарҙың 28,0 процентын финанслай, <a href="/wiki/1995_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="1995 йыл">1995 йылда</a> — ни бары 13,7 %, ә 2003 йылда — ни бары 12,6 %<sup id="cite_ref-autogenerated2_70-0" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated2-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Уның урынына 1975—2003 йылдарҙа шәхси предприятие сығымдарының өлөшө 63,8 проценттан 78,0 процентҡа тиклем арта[82]. Сит ил финанслауының өлөшө үҙгәрә — 1975 йылда — 8,2 %, 1995 йылда — 11,1 %, 2003 йылда — 9,4 %<sup id="cite_ref-autogenerated2_70-1" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated2-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 2001 йылда тикшеренеүселәр Францияның иҡтисади яҡтан әүҙем халҡының 7,0 процентын тәшкил итә<sup id="cite_ref-autogenerated2_70-2" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated2-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 2001 йылда тикшеренеүселәр Францияның иҡтисади яҡтан әүҙем халҡының 7,0 процентын тәшкил итә<sup id="cite_ref-autogenerated2_70-3" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated2-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Предприятиелар араһында фәнни-техник инновацияларҙа төп ролде 2000-се йылдар башында иң эре һәм эре предприятиелар уйнай: шуларҙың 12-һендә генә 2003 йылда 500-ҙән ашыу кеше эшләй, ғалимдарҙың 70 проценты тиерлек туплана<sup id="cite_ref-autogenerated2_70-4" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated2-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Бөтә француз предприятиеларында эске НИОКР сығымдарының яҡынса 80 проценты уларға тура килә<sup id="cite_ref-autogenerated2_70-5" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated2-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. 2000-се йылдар башында НИОКР сығымдарына тармаҡтың иғтибары бик юғары була: сығымдарҙың 64 процентын тик алты <a href="/wiki/%D0%A1%D3%99%D0%BD%D3%99%D2%93%D3%99%D1%82" title="Сәнәғәт">сәнәғәт</a> (<a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D0%B1%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Автомобиль">автомобиль</a>, элемтә, фармацевтика, аэрокосмос һәм башҡалар) тәшкил итә һәм фәнни кадрҙарҙың 59 процентын файҙалана<sup id="cite_ref-autogenerated2_70-6" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated2-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <br /> Францияла иң ҙур фәнни тикшеренеүҙәр үҙәге — CNRS (Centre national de la recherche scientifique — милли фәнни тикшеренеүҙәр үҙәге). </p><p>Атом энергетикаһы өлкәһендә CEA (Comissariat à l'énergie atomique) фәнни үҙәге айырылып тора; <a href="/wiki/%D0%99%D1%8B%D2%BB%D0%B0%D0%BD" title="Йыһан">йыһанды</a> тикшереү һәм космос приборҙарын проектлау өлкәһендә — CNES (Centre national d'études spatiales), совет һәм <a href="/wiki/%D0%A0%D3%99%D1%81%D3%99%D0%B9_%D0%A4%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B" title="Рәсәй Федерацияһы">Рәсәй</a> инженерҙары менән берлектә бер нисә проект эшләй. </p><p>Франция Европа фәнни проекттарында әүҙем ҡатнаша, мәҫәлән, «Галилей» спутник навигацияһы системаһы проекты йәки Ерҙең климатын өйрәнеүсе «Энвисат» проекты. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Киң_мәғлүмәт_саралары"><span id=".D0.9A.D0.B8.D2.A3_.D0.BC.D3.99.D2.93.D0.BB.D2.AF.D0.BC.D3.99.D1.82_.D1.81.D0.B0.D1.80.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D1.80.D1.8B"></span>Киң мәғлүмәт саралары</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=57" title="Киң мәғлүмәт саралары бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=57" title="Киң мәғлүмәт саралары бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Телевидение_һәм_радиотапшырыуҙар"><span id=".D0.A2.D0.B5.D0.BB.D0.B5.D0.B2.D0.B8.D0.B4.D0.B5.D0.BD.D0.B8.D0.B5_.D2.BB.D3.99.D0.BC_.D1.80.D0.B0.D0.B4.D0.B8.D0.BE.D1.82.D0.B0.D0.BF.D1.88.D1.8B.D1.80.D1.8B.D1.83.D2.99.D0.B0.D1.80"></span>Телевидение һәм радиотапшырыуҙар</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=58" title="Телевидение һәм радиотапшырыуҙар бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=58" title="Телевидение һәм радиотапшырыуҙар бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1995 йылда француз ғаиләләренең 95 процентында өйҙә телевизоры була. Дециметрлы диапазонында бер нисә дәүләт (Франция 2, Франция 3, Франция 5, Арте — Германия менән бергә) һәм шәхси (TF1, Канал+(түләү каналы), M6) телекомпаниялары бар. Дәүләт <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D0%BE" title="Радио">радиоһы</a> һәм дәүләт <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Телевидение">телевидениеһы</a> Радио һәм телевидение Юғары Советы тарафынан идара ителә, уларҙың өс ағзаһын Президент тәғәйенләй, өсөһөн Сенат Президенты, өсөһөн Милли йыйылыш рәйесе тәғәйенләй. Бөтә ағзалар ҙа 6 йылға тәғәйенләнә, ике йылға бер тапҡыр яңыртыла, ҡабаттан тәғәйенләнеү хоҡуғы булмай, Президент тарафынан Радио һәм телевидениеның Юғары Советы рәйесе тәғәйенләнә. 2005 йылда цифрлы эфир телевидениеһы барлыҡҡа килгәс, бушлай ирекле каналдар йыйылмаһы киңәйә. 2009 йылдан башлап әкренләп аналоглы телевидениенан баш тарта башлайҙар, Францияла уны тулыһынса туҡтатылған да инде. Күп кенә тематик дәүләт радиостанциялары FM төркөмөндә трансляциялана: <i>France Inter, France Info</i> (яңылыҡтар), <i>France Bleu</i> (урындағы яңылыҡтар), <i>France Culture</i> (мәҙәниәт), <i>France Musique</i> (классик музыка, джаз), FIP (музыка), <b>Le Mouv'</b> (йәштәр рок-радиостанцияһы) һәм башҡалар. </p><p>Францияла «Frencian Radio International» радиостанцияһы бар, уның аудиторияһы 44 миллион кеше тәшкил итә һәм 13 телдә тапшырыуҙар алып бара. </p><p><a href="/wiki/2009_%D0%B9%D1%8B%D0%BB" title="2009 йыл">2009 йылда</a>, аналоглы технологияларҙан бөтөнләй баш тартыу маҡсатында, радиостанцияларҙың цифрлы тапшырыуҙарға күсеү шарттарын билдәләү планлаштырыла. </p><p>Француз радиоһындағы йырҙар ваҡыттың кәм тигәндә 40 процентын биләргә тейеш. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Матбуғатта"><span id=".D0.9C.D0.B0.D1.82.D0.B1.D1.83.D2.93.D0.B0.D1.82.D1.82.D0.B0"></span>Матбуғатта</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=59" title="Матбуғатта бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=59" title="Матбуғатта бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Популяр журналдар </p><p> Иң популяр махсуслаштырылған <a href="/wiki/%D0%96%D1%83%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%BB" title="Журнал">журналдар</a> — «L’Equipe» (спорт) һәм «Les Echos» (эшлекле яңылыҡтар).</p><div class="columns" style=";column-count:2;"> <ul><li>«Paris Match» (иллюстрированный еженедельник новостей)</li> <li>«Femme actuelle»,</li> <li>«Elle»,</li> <li>«Marie-Claire» (журналы для женщин),</li> <li>«L’Express»,</li> <li>«Le Point»,</li> <li>«L’Obs|Le Nouvel Observateur» (еженедельники новостей),</li> <li>«Télé7 jours» (телевизионные программы и новости).</li></ul></div><p> Шулай уҡ көндәлек төбәк <a href="/wiki/%D0%93%D3%99%D0%B7%D0%B8%D1%82" title="Гәзит">гәзиттәре</a> лә күп, уларҙың иң билдәлеһе — Оуэст-Франс, уның тиражы 797 000 дана тәшкил итә, был көндәлек милли гәзиттәрҙең тиражынан ике тапҡырға тиерлек күберәк.</p><div class="columns" style=";column-count:2;"> <p>Милли әһәмиәттәге көндәлек гәзиттәр араһында иң ҙур тиражлылары бар: </p> <ul><li>«Le Figaro»,</li> <li>«Le Parisien»,</li> <li>«Le Monde»,</li> <li>«France Soir»,</li> <li>«Libération». .</li></ul></div> <p>2000-се йылдар башынан көндәлек ирекле матбуғат 2000-се йылдар башынан көндәлек ирекле матбуғат таратыла, ул ундағы реклама иҫәбенә финанслана: «20 минут» (уҡыусылар һаны буйынса француз матбуғаты лидеры)<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, «Direct matin», «Metro» халыҡ-ара гәзите, шулай уҡ күп кенә урындағы баҫмалар. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Спорт"><span id=".D0.A1.D0.BF.D0.BE.D1.80.D1.82"></span>Спорт</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=60" title="Спорт бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=60" title="Спорт бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Олимпия_уйындары"><span id=".D0.9E.D0.BB.D0.B8.D0.BC.D0.BF.D0.B8.D1.8F_.D1.83.D0.B9.D1.8B.D0.BD.D0.B4.D0.B0.D1.80.D1.8B"></span>Олимпия уйындары</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=61" title="Олимпия уйындары бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=61" title="Олимпия уйындары бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Хәҙерге олимпия хәрәкәтенә француз йәмәғәт эшмәкәре, педагог <a href="/wiki/%D0%9F%D1%8C%D0%B5%D1%80_%D0%B4%D0%B5_%D0%9A%D1%83%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%BD" title="Пьер де Кубертен">Пьер де Кубертен</a> (1863—1937) нигеҙ һалыусы була. <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B8%D1%8F_%D1%83%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Олимпия уйындары">Олимпия уйындары</a> ваҡытында франция командаһы велосипед спорты буйынса иң күп миҙал яулай. <a href="/wiki/%D0%9E%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B8%D1%8F_%D1%83%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Олимпия уйындары">Олимпия уйындарында</a> француз спортсылары 1896 йылдан алып ҡатнаша. Бынан тыш, <a href="/wiki/%D0%99%D3%99%D0%B9%D0%B3%D0%B5_%D0%9E%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B8%D1%8F_%D1%83%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Йәйге Олимпия уйындары">йәйге Олимпия уйындары</a> ярыштары Парижда ике тапҡыр үткәрелә — 1900 һәм 1924 йылдарҙа <a href="/wiki/%D2%A0%D1%8B%D1%88%D2%A1%D1%8B_%D0%9E%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B8%D1%8F_%D1%83%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Ҡышҡы Олимпия уйындары">ҡышҡы Олимпия уйындары</a> өс төрлө ҡалала — Шамонила (1924), Греноблдә (1968) һәм Альбервилдә (1992) үткәрелә. 2024 йылда Парижда 100 йыл эсендә тәүге тапҡыр олимпия уйындарын ҡабаттан ҡабул итә. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Футбол"><span id=".D0.A4.D1.83.D1.82.D0.B1.D0.BE.D0.BB"></span>Футбол</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=62" title="Футбол бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=62" title="Футбол бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:France_champion_of_the_Football_World_Cup_Russia_2018.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/France_champion_of_the_Football_World_Cup_Russia_2018.jpg/220px-France_champion_of_the_Football_World_Cup_Russia_2018.jpg" decoding="async" width="220" height="136" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/France_champion_of_the_Football_World_Cup_Russia_2018.jpg/330px-France_champion_of_the_Football_World_Cup_Russia_2018.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/France_champion_of_the_Football_World_Cup_Russia_2018.jpg/440px-France_champion_of_the_Football_World_Cup_Russia_2018.jpg 2x" data-file-width="1880" data-file-height="1160" /></a><figcaption>Футбол буйынса Франция йыйылма командаһы уйынсылары 2018 йылдың 15 июлендә Мәскәүҙә 21-се донъя чемпионаты трофейын күтәрә.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%D0%A4%D1%83%D1%82%D0%B1%D0%BE%D0%BB" title="Футбол">Футбол</a> буйынса Франция йыйылма командаһы 1998 һәм 2018 йылдарҙа Донъя кубогын, ә 1984 һәм 2000 йылдарҙа Европа чемпионатында еңеү яулай. </p><p>Илдә 1938 һәм 1998 йылдарҙа футбол буйынса донъя чемпионаты һәм 1960, 1984 һәм 2016 йылдарҙа Европа чемпионаты үтә. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Биатлон"><span id=".D0.91.D0.B8.D0.B0.D1.82.D0.BB.D0.BE.D0.BD"></span>Биатлон</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=63" title="Биатлон бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=63" title="Биатлон бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Францияла <a href="/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%B0%D1%82%D0%BB%D0%BE%D0%BD" title="Биатлон">биатлон</a> Рафаэль Пуаре, Мартен һәм Симон Фуркад, Мари-Лор Брюне һәм Мари Дорен Абер кеүек спортсылар арҡаһында популярлыҡ яулай. 2013 йылдың декабрендә Францияла <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D1%81%D0%B8" title="Анси">Анси</a> ҡалаһында биатлон буйынса 2013/2014 йылдарҙа донъя чемпионаты башлана. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Тур_де_Франс_велосипед_уҙышы"><span id=".D0.A2.D1.83.D1.80_.D0.B4.D0.B5_.D0.A4.D1.80.D0.B0.D0.BD.D1.81_.D0.B2.D0.B5.D0.BB.D0.BE.D1.81.D0.B8.D0.BF.D0.B5.D0.B4_.D1.83.D2.99.D1.8B.D1.88.D1.8B"></span>Тур де Франс велосипед уҙышы</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=64" title="Тур де Франс велосипед уҙышы бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=64" title="Тур де Франс велосипед уҙышы бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>1903 йылдан Францияла донъялағы иң абруйлы <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D1%81%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4" title="Велосипед">велосипед</a> ярышы — Тур де Франс үткәрелә. Июндә старт алған уҙыш 21 этаптан тора, уларҙың һәр береһе бер көн дауам итә. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Иҫкәрмә"><span id=".D0.98.D2.AB.D0.BA.D3.99.D1.80.D0.BC.D3.99"></span>Иҫкәрмә</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=65" title="Иҫкәрмә бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=65" title="Иҫкәрмә бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small" style=""> <ol class="references"> <li id="cite_note-total-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-total_1-0">1,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-total_1-1">1,1</a></sup></span> <span class="reference-text">барыһы.</span> </li> <li id="cite_note-terr-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-terr_2-0">2,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-terr_2-1">2,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Франциянын Европа өлөшө.</span> </li> <li id="cite_note-euro-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-euro_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/1999" class="mw-redirect" title="1999">1999</a> тиклем <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D0%B7_%D1%84%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Француз франкы (был бит юҡ)">француз франкы</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Словарь_географических_названий_зарубежных_стран—1986——-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Словарь_географических_названий_зарубежных_стран—1986——_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFСловарь_географических_названий_зарубежных_стран1986">Словарь географических названий зарубежных стран, 1986</a></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="ru"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.conseil-constitutionnel.fr/conseil-constitutionnel/root/bank_mm/constitution/constitution_russe_version_aout2009.pdf">Полный текст Конституции 1958 года с изменениями, внесенными 23 июля 2008 года</a></span><span class="hidden-ref" style="display:none;">  <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке урыҫ теле">(урыҫ)</span></span>. <i><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%83%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%82_%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Конституционный совет Франции (был бит юҡ)">Conseil constitutionnel</a></i> (19 август 2009). <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-autogenerated3-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-autogenerated3_6-0">6,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated3_6-1">6,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><i>Alexandre Pouchard et Samuel Laurent.</i> <span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lemonde.fr/les-decodeurs/article/2015/01/21/que-pese-l-islam-en-france_4559859_4355770.html">Quel est le poids de l'islam en France ?</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>. <i><a href="/wiki/Le_Monde" title="Le Monde">Le Monde</a></i> (21 ғинуар 2015). <small>Дата обращения: 31 ғинуар 2016.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><i>Encyclopédie Encarta.</i> <span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://fr.encarta.msn.com/text_941505463___297/France.html">France (population et société)</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span> (2012).</span> <small><span style="white-space: nowrap;"> 2009 йыл 22 февраль <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090222144949/http://fr.encarta.msn.com/text_941505463___297/France.html">архивланған</a>.</span></small></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="en"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.discoverfrance.net/France/History/DF_history.shtml">History of France</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке инглиз теле">(ингл.)</span>. Discoverfrance.net. <small>Дата обращения: 17 июль 2011.</small> <small><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110824051936/http://www.discoverfrance.net/France/History/DF_history.shtml">Архивировано</a> 24 август 2011 года.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-Поспелов—2002——442-9"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Поспелов—2002——442_9-0">9,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Поспелов—2002——442_9-1">9,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFПоспелов2002">Поспелов, 2002</a>, с. 442</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">Perry, Walter Copland (1857). The Franks, from Their First Appearance in History to the Death of King Pepin. London: Longman, Brown, Green, Longmans, and Roberts.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Examples: <cite id="harv">"frank", <i>American Heritage Dictionary</i></cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=frank&rft.title=American+Heritage+Dictionary"><span style="display: none;"> </span></span> <cite id="harv">"frank", <i>Webster's Third New International Dictionary</i></cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=frank&rft.title=Webster%27s+Third+New+International+Dictionary"><span style="display: none;"> </span></span> </span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343"><i>Michel Rouche.</i> <span data-wikidata-qualifier-id="P248">The Early Middle Ages in the West</span> // A History of Private Life: From Pagan Rome to Byzantium <span class="ref-info" title="Инглиз телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(инг.)</span> / Paul Veyne. — <a href="/w/index.php?title=%D0%98%D0%B7%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%93%D0%B0%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B4%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D1%83%D0%BD%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Издательство Гарвардского университета (был бит юҡ)">Harvard University Press</a>, 1987. — P. 425. — <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF_%D1%81%D1%8B%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B/0674399749" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-674-39974-9</a>.</span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343"><i>Tarassuk, Leonid; Blair, Claude.</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/?id=UJbyPwAACAAJ">The Complete Encyclopedia of Arms and Weapons: the most comprehensive reference work ever published on arms and armor from prehistoric times to the present with over 1,250 illustrations</a> <span class="ref-info" title="Инглиз телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(инг.)</span>. — <a href="/w/index.php?title=Simon_%26_Schuster&action=edit&redlink=1" class="new" title="Simon & Schuster (был бит юҡ)">Simon & Schuster</a>, 1982. — P. 186. — <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF_%D1%81%D1%8B%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B/067142257X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-671-42257-X</a>.</span></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="ru"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111025041731/http://www.etnograf.ru/node/168">Североафриканская иммиграция во Франции</a></span><span class="hidden-ref" style="display:none;">  <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке урыҫ теле">(урыҫ)</span></span>. <small>Дата обращения: 9 ғинуар 2011.</small> <small>Архивировано из <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.etnograf.ru/node/168">оригинала</a> 25 октябрь 2011 года.</small></span> <small><span style="white-space: nowrap;"> 2011 йыл 25 октябрь <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111025041731/http://www.etnograf.ru/node/168">архивланған</a>.</span></small></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.liberation.fr/societe/2013/04/23/la-france-autorise-le-mariage-homosexuel_898329">La France autorise le mariage homosexuel</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>.</span>. // Liberation, 23.04.2013</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text">Островной регион Майотта (Маоре) является объектом территориального спора между Францией, контролирующей спорную территорию, и <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D1%80%D1%8B" class="mw-redirect" title="Коморы">Коморами</a>. Согласно административно-территориальному делению Франции, Майотта имеет статус заморского региона Франции. Согласно административно-территориальному делению Комор, Майотта имеет статус одного из четырёх автономных островов государства Союз Коморских Островов</span> </li> <li id="cite_note-const-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-const_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="ru"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lawers-ssu.narod.ru/subjects/constzs/france.htm">Конституция Французской Республики</a></span><span class="hidden-ref" style="display:none;">  <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке урыҫ теле">(урыҫ)</span></span>. <small>Дата обращения: 16 сентябрь 2009.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="en"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.senat.fr/lng/en/election_senateurs.html">Welcome to the french Senate</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке инглиз теле">(ингл.)</span>. <i>www.senat.fr</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span> <small><span style="white-space: nowrap;"> 2011 йыл 15 июнь <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110615001205/http://www.senat.fr/lng/en/election_senateurs.html">архивланған</a>.</span></small></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">Боботов С. В. Гарантии независимости судебной власти во Франции // Судебная власть: надежды и реальность. Сборник научных статей. — М.: Манускрипт, 1993. — С. 143—149.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text">Маклаков В. В. Судебная власть во Франции. Новое законодательство. ИНИОН РАН, — 2007. <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF_%D1%81%D1%8B%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B/9785248004270" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-5-248-00427-0</a></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.humanite.fr/le-front-national-xenophobe-souhait-et-antisocial-sang-froid-571827">«Le Front national, xénophobe à souhait et antisocial à sang froid», L’Humanité</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>. <i>www.humanite.fr</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-autogenerated1-22"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-autogenerated1_22-0">22,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated1_22-1">22,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="ru"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100406211329/http://www.i-r-p.ru/page/stream-trends/index-25845.html">Институт религии и политики</a></span><span class="hidden-ref" style="display:none;">  <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке урыҫ теле">(урыҫ)</span></span>. <small>Дата обращения: 17 май 2010.</small> <small>Архивировано из <a rel="nofollow" class="external text" href="http://i-r-p.ru/page/stream-trends/index-25845.html">оригинала</a> 6 апрель 2010 года.</small></span> <small><span style="white-space: nowrap;"> 2010 йыл 6 апрель <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100406211329/http://www.i-r-p.ru/page/stream-trends/index-25845.html">архивланған</a>.</span></small></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">Ю. Акимов, Р. Костюк, И. Чернов Франция в мировом порядке XXI века // Издательство СПбГУ 2007.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="en"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.osce.org/mg/66926">Overview — Minsk Group</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке инглиз теле">(ингл.)</span>. <i>www.osce.org</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span> <small><span style="white-space: nowrap;"> 2012 йыл 7 ғинуар <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120107232413/http://www.osce.org/mg/66926">архивланған</a>.</span></small></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text">Ю. Акимов, Р. Костюк, И. Чернов. Франция в мировом порядке XXI века // Издательство СПбГУ, 2007.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="ru"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120111134739/http://www.kommersant.ua/doc.html?DocID=903931&IssueId=46947">Газета КоммерсантЪ-УКРАИНА № 101 от 18.06.2008, СР. Франция ужимает армию в кулак.</a></span><span class="hidden-ref" style="display:none;">  <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке урыҫ теле">(урыҫ)</span></span> <small>Архивировано из <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kommersant.ua/doc.html?DocID=903931&IssueId=46947">оригинала</a> 11 ғинуар 2012 года.</small></span> <small><span style="white-space: nowrap;"> 2012 йыл 11 ғинуар <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120111134739/http://www.kommersant.ua/doc.html?DocID=903931&IssueId=46947">архивланған</a>.</span></small></span> </li> <li id="cite_note-insee_population-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-insee_population_27-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bdm.insee.fr/bdm2/affichageSeries?idbank=000067670&idbank=001641586&bouton=OK&codeGroupe=62">Population</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>. <i>Institut national de la statistique et des études économiques</i>. <small>Дата обращения: 13 август 2017.</small></span><span style="font-size:85%; margin-left:0.2em; color:var(--color-subtle, #54595d)">(недоступная ссылка)</span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="en"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.demographia.com/db-worldua.pdf">Demographia World Urban Areas. 12th Annual Edition</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке инглиз теле">(ингл.)</span>. <i>Demographia</i> (апрель 2016). <small>Дата обращения: 25 октябрь 2016.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.insee.fr/fr/themes/tableau.asp?reg_id=0&ref_id=NATTEF02131">Отчёт INSEE «Население страны по гражданству»</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>. <i>www.insee.fr</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="ru"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://demoscope.ru/weekly/2009/0371/analit04.php">Особенности интеграции этнических и конфессиональных меньшинств во Франции</a></span><span class="hidden-ref" style="display:none;">  <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке урыҫ теле">(урыҫ)</span></span>. <i>demoscope.ru</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREFБСЭ"><a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F#Третье_издание" class="mw-redirect" title="Большая советская энциклопедия">Большая советская энциклопедия</a> : <span style="white-space: nowrap;">[в 30 т.]</span> / гл. ред. <span style="white-space: nowrap;"> <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2,_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9C%D0%B8%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Прохоров, Александр Михайлович (был бит юҡ)">А. М. Прохоров</a></span>. — 3-е изд. — <span style="border-bottom:1px dotted gray; cursor:default" title="Москва">М</span>. : Советская энциклопедия, 1969—1978.</span></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="ru"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ia-centr.ru/expert/8941/">Информационно-аналитический центр</a></span><span class="hidden-ref" style="display:none;">  <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке урыҫ теле">(урыҫ)</span></span>. <small><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100925042044/http://ia-centr.ru/expert/8941/">Архивировано</a> 25 сентябрь 2010 года.</small></span> <small><span style="white-space: nowrap;"> 2010 йыл 25 сентябрь <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100925042044/http://ia-centr.ru/expert/8941/">архивланған</a>.</span></small></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="ru"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111025040737/http://www.etnograf.ru/node/74">Народы Франции</a></span><span class="hidden-ref" style="display:none;">  <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке урыҫ теле">(урыҫ)</span></span>. <small>Дата обращения: 9 ғинуар 2011.</small> <small>Архивировано из <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.etnograf.ru/node/74">оригинала</a> 25 октябрь 2011 года.</small></span> <small><span style="white-space: nowrap;"> 2011 йыл 25 октябрь <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111025040737/http://www.etnograf.ru/node/74">архивланған</a>.</span></small></span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.insee.fr/fr/statistiques/3633212">L’essentiel sur… les immigrés et les étrangers | Insee</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>. <i>www.insee.fr</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-автоссылка1-35"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-автоссылка1_35-0">35,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-автоссылка1_35-1">35,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.lefigaro.fr/actualite-france/2018/06/19/01016-20180619ARTFIG00310-les-chiffres-de-l-immigration-en-france.php">Les chiffres de l’immigration en France</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>. <i>www.lefigaro.fr</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.lefigaro.fr/vox/societe/2015/05/07/31003-20150507ARTFIG00310-statistiques-ethniques-le-decryptage-de-michele-tribalat.php">Statistiques ethniques: le décryptage de Michèle Tribalat</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>. <i>www.lefigaro.fr</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.insee.fr/fr/themes/tableau.asp?ref_id=NATnon04145">Данные INSEE по SMIC</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>. <i>www.insee.fr</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.insee.fr/fr/themes/tableau.asp?reg_id=0&ref_id=NATTEF04112">Отчёт INSEE «Доля SMIC в заработных платах во Франции»</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>. <i>www.insee.fr</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.insee.fr/fr/themes/tableau.asp?reg_id=0&ref_id=NATSEF04142">Отчёт INSEE «Распределение зарплат»</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>. <i>www.insee.fr</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.insee.fr/fr/themes/tableau.asp?reg_id=99&ref_id=CMRSEF04124">Отчёт INSEE «Зарплаты по регионам»</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>. <i>www.insee.fr</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.insee.fr/fr/ppp/comm_presse/comm/dp_revenus_patrimoine_2010_web.pdf">Досье INSEE «Доход и благосостояние семей»</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>. <i>www.insee.fr</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="en"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.journaldunet.com/economie/magazine/1166094-salaire-moyen/#salaire-brut-mensuel-moyen.html">Salaire moyen en France 2019: net, brut, par sexe, par CSP</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке инглиз теле">(ингл.)</span>. <i>www.journaldunet.com</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="en"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.journaldunet.com/economie/magazine/1166094-salaire-moyen/#salaire-brut-mensuel-moyen.html">Average wage in France: net, gross, by sex, by CSP</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке инглиз теле">(ингл.)</span>. Journaldunet.com. <small>Дата обращения: 18 июль 2017.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="und"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.legifrance.gouv.fr/eli/decret/2019/12/18/MTRX1933646D/jo/texte">Décret n° 2019-1387 du 18 décembre 2019 portant relèvement du salaire minimum de croissance | Legifrance</a></span><span class="hidden-ref" style="display:none;">  <span class="ref-info" title="телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(билдәһеҙ)</span></span>. www.legifrance.gouv.fr. <small>Дата обращения: 30 декабрь 2019.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.juritravail.com/chiffres-et-indices/smic.html">Smic 2020: 15 € nets de plus par mois</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>. Juritravail. <small>Дата обращения: 30 декабрь 2019.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-ec.europa.eu-46"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ec.europa.eu_46-0">46,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ec.europa.eu_46-1">46,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/index.cfm/Survey/getSurveyDetail/instruments/SPECIAL/surveyKy/2251">Special Eurobarometer 493, European Union: European Commission, September 2019, pages 229-230</a> Retrieved 17 January 2020. The question asked was "Do you consider yourself to be...?" With a card showing: Catholic, Orthodox Christian, Protestant, Other Christian, Jewish, Muslim - Shia, Muslim - Sunni, Other Muslim, Sikh, Buddhist, Hindu, Atheist, Non believer/Agnostic and Other. Also space was given for Refusal (SPONTANEOUS) and Don't Know. On the other hand, Sikh and Hindu did not reach the 1% threshold.</span> </li> <li id="cite_note-автоссылка2-47"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-автоссылка2_47-0">47,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-автоссылка2_47-1">47,1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/france/">file-icon</a></span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343"><i>WIN-Gallup International.</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131021065544/http://www.wingia.com/web/files/news/14/file/14.pdf">Global Index of Religiosity and Atheism 2012</a> <span class="ref-info" title="Инглиз телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(инг.)</span>. — P. 10—11,15. — 25 p.</span></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140718140217/http://www.eglise-protestante-unie.fr/Decouvrir-les-protestants/Qui-sommes-nous">Qui sommes-nous</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>. Eglise protestante unie de France. <small>Дата обращения: 26 июнь 2014.</small> <small>Архивировано из <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eglise-protestante-unie.fr/Decouvrir-les-protestants/Qui-sommes-nous">оригинала</a> 18 июль 2014 года.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="en"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lutheranworld.org/sites/default/files/LWF-Statistics-2011.pdf">2011 World Lutheran Membership Details</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке инглиз теле">(ингл.)</span>. Lutheran World Federation (15 ғинуар 2012). <small>Дата обращения: 15 март 2014.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343"><i>Patrick Johnstone, Jason Mandryk.</i> <span data-wikidata-qualifier-id="P248">France</span> // <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.md/books/about/Operation_World_2001.html?id=NuQCRAAACAAJ&redir_esc=y">Operation World 2001</a> <span class="ref-info" title="Инглиз телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(инг.)</span>. — London: Paternoster Publishing, 2001. — 798 p. — (Operation World Series). — <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF_%D1%81%D1%8B%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B/1850783578" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-8507-8357-8</a>.</span></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.academie-francaise.fr/langue/index.html">Du francois au francais</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>. <i>www.academie-francaise.fr</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Бородина М. А.</i> Диалекты или региональные языки? (К проблеме языковой ситуации в современной Франции)//Вопросы языкознания. — М., 1982, № 5. — С. 29-38</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="ru"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://rg.ru/2010/09/20/menshinstvo.html">Подавляющее меньшинство</a></span><span class="hidden-ref" style="display:none;">  <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке урыҫ теле">(урыҫ)</span></span>. <i>rg.ru</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="en"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2010/01/weodata/weorept.aspx?sy=2008&ey=2015&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=132&s=NGDP%2CNGDPD%2CNGDPRPC%2CNGDPPC&grp=0&a=&pr1.x=26&pr1.y=6">Report for Selected Countries and Subjects</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке инглиз теле">(ингл.)</span>. <i>www.imf.org</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="und"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD?order=wbapi_data_value_2013+wbapi_data_value+wbapi_data_value-last&sort=desc">GDP (current US$). Worldbank.org</a></span><span class="hidden-ref" style="display:none;">  <span class="ref-info" title="телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(билдәһеҙ)</span></span>. <i>data.worldbank.org</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343"><i>Елена Игнатьева.</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.kz/books?id=PO_CDwAAQBAJ&pg=PT689&lpg=PT689&dq=По+производству+вина+с+Францией+конкурирует+только+Италия.&source=bl&ots=A-KT3oqeKy&sig=ACfU3U1orZv2PGx19V6FmBD6bniobDv4hQ&hl=ru&sa=X&ved=2ahUKEwjkye-GxuPpAhVil4sKHe3xDrYQ6AEwAHoECAMQAQ#v=onepage&q=По%20производству%20вина%20с%20Францией%20конкурирует%20только%20Италия.&f=false">Международный деловой этикет на примере 22 стран мира</a><span class="hidden-ref" style="display:none"> <span class="ref-info" title="Рус телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(рус.)</span></span>. — Litres, 2019-12-10. — 922 с. — <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF_%D1%81%D1%8B%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B/9785042189432" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-5-04-218943-2</a>.</span></span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="ru"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nefte.ru/events/reliz/2004/news_comp_221204.htm">Независимое нефтяное обозрение «СКВАЖИНА». ЛУКОЙЛ ЗАВЕРШИЛ СДЕЛКУ ПО КУПЛЕ-ПРОДАЖЕ КОМПАНИИ «ЛУКАДЖИП Н. В.»</a></span><span class="hidden-ref" style="display:none;">  <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке урыҫ теле">(урыҫ)</span></span> <i>www.nefte.ru</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text">Грибоедова И. А. Анализ и адаптация мировой продовольственной системы в Республике Беларусь // Экономические и социальные перемены: факты, тенденции, прогноз. — 2015. — № 1 (37). — С. 204</span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="en"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://newsfeed.time.com/2011/07/27/the-friendly-french-france-looks-to-be-more-welcoming-to-tourists/">The Friendly French? France Looks to Be More Welcoming to Tourists</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке инглиз теле">(ингл.)</span>. <i>newsfeed.time.com</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span>. <span class="ref-info" title="Инглиз телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(инг.)</span> // The Time, 27.07.2011</span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="en"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://edition.cnn.com/travel/article/world-most-popular-destinations-2017/index.html">World's most popular destination revealed</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке инглиз теле">(ингл.)</span>. <i>CNN Travel</i> (7 сентябрь 2018). <small>Дата обращения: 13 сентябрь 2018.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="ru"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.interfax.ru/world/626751">Франция стала самой популярной у туристов страной в 2017 году</a></span><span class="hidden-ref" style="display:none;">  <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке урыҫ теле">(урыҫ)</span></span>. <i>Interfax.ru</i> (27 август 2018). <small>Дата обращения: 13 сентябрь 2018.</small></span></span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><i>CIA World Factbook.</i> <span lang="en"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/fr.html">France</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке инглиз теле">(ингл.)</span>.</span> <small><span style="white-space: nowrap;"> 2018 йыл 24 декабрь <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181224211127/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/fr.html">архивланған</a>.</span></small></span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><i>Elisa Valtonen.</i> <span lang="ru"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100209072545/http://francegothic.boom.ru/">Готика во Франции</a></span><span class="hidden-ref" style="display:none;">  <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке урыҫ теле">(урыҫ)</span></span>. boom.ru (2004). <small>Дата обращения: 14 сентябрь 2009.</small> <small>Архивировано из <a rel="nofollow" class="external text" href="http://francegothic.boom.ru/">оригинала</a> 9 февраль 2010 года.</small></span> <small><span style="white-space: nowrap;"> 2010 йыл 9 февраль <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100209072545/http://francegothic.boom.ru/">архивланған</a>.</span></small></span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="en"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090820090955/http://encarta.msn.com/encyclopedia_761595616/Modern_Architecture.html">Modern Architecture</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке инглиз теле">(ингл.)</span>. Encarta (1993). <small>Дата обращения: 16 сентябрь 2009.</small> <small>Архивировано из <a rel="nofollow" class="external text" href="https://encarta.msn.com/encyclopedia_761595616/modern_architecture.html">оригинала</a> 20 август 2009 года.</small></span> <small><span style="white-space: nowrap;"> 2009 йыл 20 август <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090820090955/http://encarta.msn.com/encyclopedia_761595616/Modern_Architecture.html">архивланған</a>.</span></small></span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text">Россия находится как в Европе, так и в <a href="/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия">Азии</a>, см. тж. ст. <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0_%D0%BC%D0%B5%D0%B6%D0%B4%D1%83_%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D0%B9_%D0%B8_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D0%B5%D0%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Граница между Европой и Азией (был бит юҡ)">Граница между Европой и Азией</a></span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text">Высочайшее сооружение Франции — <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D0%B9%D1%84%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B2%D0%B0_%D0%B1%D0%B0%D1%88%D0%BD%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Эйфелева башня (был бит юҡ)">Эйфелева башня</a></span> </li> <li id="cite_note-rough_guide-68"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-rough_guide_68-0">68,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-rough_guide_68-1">68,1</a></sup></span> <span class="reference-text">Rough guide to France David Abram. Rough Guide France. Edition 8, illustrated. Rough Guides, 2003. <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF_%D1%81%D1%8B%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B/1843530562" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-84353-056-2</a>, 9781843530565</span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.education.gouv.fr/cid162/les-grands-principes.html">Министерство образования Франции</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>.</span></span> </li> <li id="cite_note-autogenerated2-70"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-autogenerated2_70-0">70,0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated2_70-1">70,1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated2_70-2">70,2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated2_70-3">70,3</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated2_70-4">70,4</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated2_70-5">70,5</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated2_70-6">70,6</a></sup></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><span lang="ru"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150604222631/http://www.ieras.ru/pub/monografii/france.pdf">Институт Европы РАН</a></span><span class="hidden-ref" style="display:none;">  <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке урыҫ теле">(урыҫ)</span></span>. <small>Дата обращения: 5 июнь 2015.</small> <small>Архивировано из <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ieras.ru/pub/monografii/france.pdf">оригинала</a> 4 июнь 2015 года.</small></span> <small><span style="white-space: nowrap;"> 2015 йыл 4 июнь <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150604222631/http://www.ieras.ru/pub/monografii/france.pdf">архивланған</a>.</span></small></span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text">Исследование EPIQ, проведённое институтом социальных исследований TNS-Sofres в сентябре 2007 года</span> </li> </ol> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Әҙәбиәт_2"><span id=".D3.98.D2.99.D3.99.D0.B1.D0.B8.D3.99.D1.82_2"></span>Әҙәбиәт</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=66" title="Әҙәбиәт бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=66" title="Әҙәбиәт бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist not-references columns" style="column-count:2;"> <ul><li><i>Иванов И. И.</i> <span class="citation"><span lang="ru"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://new.runivers.ru/lib/book6196/">Политическая роль французского театра в связи с философией XVIII века. — М.: Университетская Типография, 1895</a></span><span class="hidden-ref" style="display:none;">  <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке урыҫ теле">(урыҫ)</span></span>. <i>new.runivers.ru</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span> на сайте <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%83%D0%BD%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="Руниверс (был бит юҡ)">Руниверс</a></li> <li><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343"><i><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B2,_%D0%92%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2_%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Смирнов, Владислав Павлович (был бит юҡ)">Смирнов В. П.</a></i> Франция: Страна, люди, традиции<span class="hidden-ref" style="display:none"> <span class="ref-info" title="Рус телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(рус.)</span></span>. — <span style="border-bottom:1px dotted gray; cursor:default" title="Москва">М</span>.: <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%8B%D1%81%D0%BB%D1%8C_(%D0%B8%D0%B7%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE,_%D0%9C%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%B2%D0%B0)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мысль (издательство, Москва) (был бит юҡ)">Мысль</a>, 1988. — 288, [32] с. — <span style="white-space: nowrap;">50 000 экз.</span> — <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF_%D1%81%D1%8B%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B/5244000896" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 5-244-00089-6</a>.</span></li> <li><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343"><i>Бурыгин С. М., Непомнящий Н. Н., Шейко Н. И.</i> Замки Франции. Путешествие в глубь истории<span class="hidden-ref" style="display:none"> <span class="ref-info" title="Рус телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(рус.)</span></span>. — <span style="border-bottom:1px dotted gray; cursor:default" title="Москва">М</span>.: Вече, 2008. — <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF_%D1%81%D1%8B%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B/9785953334839" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-5-9533-3483-9</a>.</span></li> <li><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343"><i>Василенко И. А.</i> Административно-государственное управление в странах запада: США, Великобритания, Франция, Германия<span class="hidden-ref" style="display:none"> <span class="ref-info" title="Рус телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(рус.)</span></span>. — <span style="border-bottom:1px dotted gray; cursor:default" title="Москва">М</span>.: Логос, 2001. — <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF_%D1%81%D1%8B%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B/5940100902" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 5-94010-090-2</a>.</span></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B5%D1%80%D1%82,_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Верт, Александр (был бит юҡ)">Верт, Александр</a></i>. Франция. 1940—1955 годы. М.: Издательство иностранной литературы, 1959.</li> <li><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343"><i>Загрязкина Т. Ю.</i> Франция сегодня<span class="hidden-ref" style="display:none"> <span class="ref-info" title="Рус телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(рус.)</span></span>. — <span style="border-bottom:1px dotted gray; cursor:default" title="Москва">М</span>.: КДУ, 2008. — <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF_%D1%81%D1%8B%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B/9785982274847" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-5-98227-484-7</a>.</span></li> <li><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343"><i>Крешимбене Симона.</i> Франция<span class="hidden-ref" style="display:none"> <span class="ref-info" title="Рус телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(рус.)</span></span>. — <span style="border-bottom:1px dotted gray; cursor:default" title="Москва">М</span>.: АСТ, 2003. — <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF_%D1%81%D1%8B%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B/5170210310" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 5-17-021031-0</a>.</span></li> <li><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343"><i>Крылов Дмитрий, Бетаки Василий, Кассел Елена, Великсон Борис.</i> Франция<span class="hidden-ref" style="display:none"> <span class="ref-info" title="Рус телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(рус.)</span></span>. — <span style="border-bottom:1px dotted gray; cursor:default" title="Москва">М</span>.: Эксмо, 2008. — <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF_%D1%81%D1%8B%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B/9785699294169" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-5-699-29416-9</a>.</span></li> <li><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343" id="CITEREFПоспелов2002"><i><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D1%81%D0%BF%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D0%B2,_%D0%95%D0%B2%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%9C%D0%B8%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Поспелов, Евгений Михайлович (был бит юҡ)">Поспелов Е. М.</a></i> <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B5_%D0%BD%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B0._%D0%A2%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Географические названия мира. Топонимический словарь (был бит юҡ)">Географические названия мира. Топонимический словарь</a><span class="hidden-ref" style="display:none"> <span class="ref-info" title="Рус телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(рус.)</span></span> / отв. ред. Р. А. Агеева. — 2-е изд., стереотип. — <span style="border-bottom:1px dotted gray; cursor:default" title="Москва">М</span>.: Русские словари, Астрель, АСТ, 2002. — 512 с. — <span style="white-space: nowrap;">3000 экз.</span> — <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF_%D1%81%D1%8B%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B/5170013892" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 5-17-001389-2</a>.</span></li> <li><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343" id="CITEREFСловарь_географических_названий_зарубежных_стран1986"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8C_%D0%B3%D0%B5%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D1%85_%D0%BD%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%B7%D0%B0%D1%80%D1%83%D0%B1%D0%B5%D0%B6%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Словарь географических названий зарубежных стран (был бит юҡ)">Словарь географических названий зарубежных стран</a><span class="hidden-ref" style="display:none"> <span class="ref-info" title="Рус телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(рус.)</span></span> / А. М. Комков. — <span style="border-bottom:1px dotted gray; cursor:default" title="Москва">М</span>.: Недра, 1986. — 459 с.</span></li> <li>История Франции. В трёх томах — М.: «Наука», 1972—1973</li> <li><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343" id="CITEREFФранция._Лингвострановедческий_словарь1997"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/isbn_5895200036">Франция. Лингвострановедческий словарь</a><span class="hidden-ref" style="display:none"> <span class="ref-info" title="Рус телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(рус.)</span></span> / Под ред. Л. Г. Ведениной. — <span style="border-bottom:1px dotted gray; cursor:default" title="Москва">М</span>.: Интердиалект+: АМТ, 1997. — С. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/isbn_5895200036/page/n475">460</a>—461. — 1040 с. — <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9A%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF_%D1%81%D1%8B%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B/5895200036" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 5-89520-003-6</a>.</span></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D1%8C,_%D0%A4%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бродель, Фернан (был бит юҡ)">Фернан Бродель</a> 1986 — <i>L’identité de la France</i> (3 тома).</li> <li><span class="citation no-wikidata" data-wikidata-property-id="P1343"><i><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%BE%D0%B2,_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%B9_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Водовозов, Василий Васильевич (был бит юҡ)">Водовозов В. В.</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B5%D0%B5%D0%B2,_%D0%9D%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%98%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кареев, Николай Иванович (был бит юҡ)">Кареев Н. И.</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B8%D1%85%D1%82%D0%B5%D1%80,_%D0%94%D0%BC%D0%B8%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B9_%D0%98%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Рихтер, Дмитрий Иванович (был бит юҡ)">Рихтер Д. И.</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9,_%D0%AE%D0%BB%D0%B8%D0%B9_%D0%9C%D0%B8%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шокальский, Юлий Михайлович (был бит юҡ)">Шокальский Ю. М.</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%B3,_%D0%9B%D0%B5%D0%B2_%D0%AF%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%BB%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Штернберг, Лев Яковлевич (был бит юҡ)">Штернберг Л. Я.</a></i> <span data-wikidata-qualifier-id="P248"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/s:%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" class="extiw" title="ru:s:ЭСБЕ/Франция">Франция</a></span> // <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%B3%D0%B0%D1%83%D0%B7_%D2%BB%D3%99%D0%BC_%D0%95%D1%84%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D2%A3_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D0%BA_%D2%BB%D2%AF%D2%99%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D0%B5" title="Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге">Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге</a>: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — <span style="border-bottom:1px dotted gray; cursor:default;" title="Санкт-Петербург">СПб.</span>, 1890—1907.</span> <span class="ref-info" title="Рус телендә" style="font-size:85%; cursor:help; color:var(--color-subtle, #54595d);">(рус.)</span></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Һылтанмалар"><span id=".D2.BA.D1.8B.D0.BB.D1.82.D0.B0.D0.BD.D0.BC.D0.B0.D0.BB.D0.B0.D1.80"></span>Һылтанмалар</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&veaction=edit&section=67" title="Һылтанмалар бүлеген мөхәррирләргә" class="mw-editsection-visualeditor"><span>үҙгәртергә</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&section=67" title="Һылтанмалар бүлегенең сығанаҡ кодын мөхәррирләү"><span>сығанаҡты үҙгәртеү</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="metadata plainlinks navigation-box ruwikiWikimediaNavigation" style="margin:0 0 1em 1em; clear:right; border:solid var(--border-color-base, #a2a9b1) 1px; background:var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa); color:inherit; padding:1ex; font-size:90%; float:right;"> <tbody><tr> <th><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB:%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Портал:Франция"><img alt="П:" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/20px-Portal.svg.png" decoding="async" width="20" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/30px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/40px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a></span> </th> <td><span class="portal-box">Портал <b>«<a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BB:%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Портал:Франция (был бит юҡ)">Франция»</a></b></span> </td></tr> <tr> <th><span typeof="mw:File"><a href="https://ba.wiktionary.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="wikt:Франция"><img alt="wikt:" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Wiktionary-logo-ru.png/20px-Wiktionary-logo-ru.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Wiktionary-logo-ru.png/30px-Wiktionary-logo-ru.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Wiktionary-logo-ru.png/40px-Wiktionary-logo-ru.png 2x" data-file-width="135" data-file-height="135" /></a></span> </th> <td><span class="wikidict-ref"><a href="https://ba.wiktionary.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" class="extiw" title="wikt:Франция">Франция</a></span> Викиһүҙлектә </td></tr> <tr> <th><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:France" title="commons:Category:France"><img alt="commons:" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </th> <td><span class="wikicommons-ref"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:France?uselang=ru">Франция</a></span> Викимилектә </td></tr> <tr> <th><span typeof="mw:File"><a href="https://ba.wikinews.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="n:Категория:Франция"><img alt="n:" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/20px-Wikinews-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/30px-Wikinews-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/40px-Wikinews-logo.svg.png 2x" data-file-width="759" data-file-height="415" /></a></span> </th> <td><span class="wikinews-ref"><a href="https://ba.wikinews.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" class="extiw" title="n:Категория:Франция">Франция</a></span> Викияңылыҡтарҙа </td></tr> <tr> <th><span typeof="mw:File"><a href="https://ba.wikivoyage.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="voy:Франция"><img alt="voy:" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/20px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/30px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/40px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></a></span> </th> <td><span class="wikivoyage-ref"><a href="https://ba.wikivoyage.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" class="extiw" title="voy:Франция">Франция</a></span> Викигид </td></tr> <tr> <th><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82:%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Проект:Франция"><img alt="П:" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/20px-Portal.svg.png" decoding="async" width="20" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/30px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/40px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a></span> </th> <td><span class="portal-box">Проект <b>«<a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82:%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Проект:Франция (был бит юҡ)">Франция»</a></b></span> </td></tr> </tbody></table> <ul><li><span class="citation"><span lang="fr"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gouvernement.fr/">Официальный сайт правительства</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке француз теле">(фр.)</span>.</span></li> <li><span class="citation"><span lang="en"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-17298730">France</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке инглиз теле">(ингл.)</span>. <i>www.bbc.co.uk</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></li> <li><span class="citation"><span lang="en"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/about-eu/countries/member-countries/france/index_en.htm">France</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке инглиз теле">(ингл.)</span>. <i>europa.eu</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></li> <li class="mw-empty-elt"></li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/16px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="16" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/32px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Atlas_of_France" class="extiw" title="commons:Atlas of France">Викисклад: Атлас: <tt>Франция</tt></a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Gnome-globe.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Gnome-globe.svg/20px-Gnome-globe.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Gnome-globe.svg/30px-Gnome-globe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Gnome-globe.svg/40px-Gnome-globe.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></a></span></li> <li><span class="citation"><span lang="en"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ifs.du.edu/ifs/frm_CountryProfile.aspx?Country=FR">Key Development Forecasts for France from International Futures</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на языке инглиз теле">(ингл.)</span>. <i>www.ifs.du.edu</i>. <small>Дата обращения: 14 апрель 2021.</small></span></li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Франция"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="colgroup" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#e8e8ff;"><div id="Франция" style="font-size:114%;margin:0 5em">Франция</div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px;font-size:114%;"><div style="padding:0px;"><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Европа_илдәре" data-name="Европа илдәре"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="colgroup" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#F3CC99"><span class="navbox-gear" style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span class="noprint plainlinks nowrap" style="font-size:85%;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%A0%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BF:%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%B8%D0%BB%D0%B4%D3%99%D1%80%D0%B5" title="Ҡалыпты ҡарау"><img alt="⚙️" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></span><div id="Европа_илдәре" style="font-size:114%;margin:0 5em">Европа илдәре</div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Австрия">Австрия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Албания">Албания</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра">Андорра</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D1%80%D1%83%D1%81%D1%81%D0%B8%D1%8F" class="mw-redirect" title="Белоруссия">Белоруссия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Бельгия">Бельгия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Болгария">Болгария</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D2%BB%D3%99%D0%BC_%D0%93%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Босния һәм Герцеговина">Босния һәм Герцеговина</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D3%A9%D0%B9%D3%A9%D0%BA_%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Бөйөк Британия">Бөйөк Британия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BD" title="Ватикан">Ватикан</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B3%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Венгрия">Венгрия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия">Германия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Греция">Греция</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Дания">Дания</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Ирландия">Ирландия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Исландия">Исландия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания">Испания</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D0%B8%D1%8F" title="Латвия">Латвия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Литва">Литва</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%85%D1%82%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%82%D0%B5%D0%B9%D0%BD" title="Лихтенштейн">Лихтенштейн</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Люксембург">Люксембург</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B0" title="Мальта">Мальта</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%8F" class="mw-redirect" title="Молдавия">Молдавия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D0%BE" title="Монако">Монако</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нидерланд">Нидерланд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Норвегия">Норвегия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша">Польша</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Португалия">Португалия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Румыния">Румыния</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A0%D3%99%D1%81%D3%99%D0%B9_%D0%A4%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B" title="Рәсәй Федерацияһы">Рәсәй Федерацияһы</a>¹</li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%BD%D0%BE" title="Сан-Марино">Сан-Марино</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Сербия">Сербия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Словакия">Словакия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Словения">Словения</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D3%A9%D0%BD%D1%8C%D1%8F%D2%A1_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Төньяҡ Македония">Төньяҡ Македония</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Украина">Украина</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BD%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Финляндия">Финляндия</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Франция</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Хорватия">Хорватия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Черногория">Черногория</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85%D0%B8%D1%8F" title="Чехия">Чехия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D0%B9%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Швейцария">Швейцария</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Швеция">Швеция</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Эстония">Эстония</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><b>Өлөшләтә танылған ил</b> <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Косово Республикаһы">Косово</a></li></ul></li> <li><b>Танылмаған илдәр</b> <ul><li><a href="/wiki/%D0%94%D0%BD%D0%B5%D1%81%D1%82%D1%80_%D0%B1%D1%83%D0%B9%D1%8B_%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Днестр буйы Молдова Республикаһы">Днестр буйы Молдова Республикаһы</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%86%D0%BA_%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%A1_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Донецк Халыҡ Республикаһы">Донецк Халыҡ Республикаһы</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA_%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%A1_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Луганск Халыҡ Республикаһы">Луганск Халыҡ Республикаһы</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><b>Буйһонған территориялар</b> <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4_%D1%83%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%83%D2%99%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Аланд утрауҙары">Аланд утрауҙары</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%81%D0%B8&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гернси (был бит юҡ)">Гернси</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B8%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Гибралтар">Гибралтар</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B6%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8_(%D1%83%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%83)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Джерси (утрау) (был бит юҡ)">Джерси</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%8D%D0%BD_(%D1%83%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%83)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мэн (утрау) (был бит юҡ)">Мэн</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%80%D0%B5%D1%80_%D1%83%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%83%D2%99%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Фарер утрауҙары">Фарер утрауҙары</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%BF%D0%B8%D1%86%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шпицберген (был бит юҡ)">Шпицберген</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%AF%D0%BD-%D0%9C%D0%B0%D0%B9%D0%B5%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ян-Майен (был бит юҡ)">Ян-Майен</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><b>Европала биләмәләре булған <a href="/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия">Азия</a> илдәре</b> <ul><li><a href="/wiki/%D2%A0%D0%B0%D2%99%D0%B0%D2%93%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Ҡаҙағстан">Ҡаҙағстан</a>¹</li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D3%A9%D1%80%D0%BA%D0%B8%D3%99" title="Төркиә">Төркиә</a>¹</li></ul></li> <li><b>Биләмәләре Европала булыуы бәхәсле булған <a href="/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия">Азия</a> илдәре</b> <ul><li><a href="/wiki/%D3%98%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Әзербайжан">Әзербайжан</a>²</li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D1%83%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Грузия">Грузия</a>²</li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><div style="float:right"><small>¹ Башлыса Азияла. ² <a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D3%99%D0%BD_%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D0%B0%D2%BB%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D1%81%D0%B8%D0%BA" title="Европа менән Азия араһындағы сик">Европа менән Азия араһындағы сикте</a> үткәреүгә ҡарап башлыса йәки тулыһынса <a href="/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Азия">Азияла</a>.</small></div></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Ҙур_егерме" data-name="G20"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="colgroup" class="navbox-title" colspan="2"><span class="navbox-gear" style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span class="noprint plainlinks nowrap" style="font-size:85%;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%A0%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BF:G20" title="Ҡалыпты ҡарау"><img alt="⚙️" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></span><div id="Ҙур_егерме" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/%D2%98%D1%83%D1%80_%D0%B5%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B5" title="Ҙур егерме">Ҙур егерме</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><div class="NavContent"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Австралия">Австралия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D2%A0%D1%83%D1%88%D0%BC%D0%B0_%D0%A8%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Америка Ҡушма Штаттары">АҠШ</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Аргентина">Аргентина</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Бразилия">Бразилия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D3%A9%D0%B9%D3%A9%D0%BA_%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Бөйөк Британия">Бөйөк Британия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия">Германия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D0%B5" title="Европа берлеге">Европа берлеге</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Индонезия">Индонезия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="Канада">Канада</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D3%A9%D0%BD%D1%8C%D1%8F%D2%A1_%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Көньяҡ Африка Республикаһы">КАР</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B5%D1%8F_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Корея Республикаһы">Корея Республикаһы</a></li> <li><a href="/wiki/%D2%A0%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%B9_%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%A1_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Ҡытай Халыҡ Республикаһы">Ҡытай</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Мексика">Мексика</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A0%D3%99%D1%81%D3%99%D0%B9_%D0%A4%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B" title="Рәсәй Федерацияһы">Рәсәй Федерацияһы</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D3%99%D2%93%D2%AF%D0%B4_%D2%92%D3%99%D1%80%D3%99%D0%B1%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%8B" title="Сәғүд Ғәрәбстаны">Сәғүд Ғәрәбстаны</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D3%A9%D1%80%D0%BA%D0%B8%D3%99" title="Төркиә">Төркиә</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Франция</a></li> <li><a href="/wiki/%D2%BA%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Һиндостан">Һиндостан</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Япония">Япония</a></li></ul> </div></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="border&#124;22px&#124;Европа_Берләшмәһе_Европа_берлеге" data-name="Европа берлеге"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="colgroup" class="navbox-title" colspan="2"><span class="navbox-gear" style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span class="noprint plainlinks nowrap" style="font-size:85%;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%A0%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BF:%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D0%B5" title="Ҡалыпты ҡарау"><img alt="⚙️" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></span><div id="border&#124;22px&#124;Европа_Берләшмәһе_Европа_берлеге" style="font-size:114%;margin:0 5em"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Europe.svg" class="mw-file-description" title="Европа Берләшмәһе"><img alt="Европа Берләшмәһе" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/22px-Flag_of_Europe.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/33px-Flag_of_Europe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/44px-Flag_of_Europe.svg.png 2x" data-file-width="810" data-file-height="540" /></a></span> <a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D0%B5" title="Европа берлеге">Европа берлеге</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Ағзалары</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Австрия">Австрия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Бельгия">Бельгия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Болгария">Болгария</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B3%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Венгрия">Венгрия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия">Германия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Греция">Греция</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Дания">Дания</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Ирландия">Ирландия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания">Испания</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%BF%D1%80_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Кипр Республикаһы">Кипр</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D0%B8%D1%8F" title="Латвия">Латвия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Литва">Литва</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Люксембург">Люксембург</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B0" title="Мальта">Мальта</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нидерланд">Нидерланд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша">Польша</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Португалия">Португалия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Румыния">Румыния</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Словакия">Словакия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Словения">Словения</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BD%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Финляндия">Финляндия</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Франция</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Хорватия">Хорватия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85%D0%B8%D1%8F" title="Чехия">Чехия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Швеция">Швеция</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Эстония">Эстония</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Рәсми кандидаттар</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Албания">Албания</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%8F" class="mw-redirect" title="Молдавия">Молдавия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Сербия">Сербия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D3%A9%D0%BD%D1%8C%D1%8F%D2%A1_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Төньяҡ Македония">Төньяҡ Македония</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D3%A9%D1%80%D0%BA%D0%B8%D3%99" title="Төркиә">Төркиә</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Украина">Украина</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Черногория">Черногория</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Ихтимал кандидаттар</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D2%BB%D3%99%D0%BC_%D0%93%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Босния һәм Герцеговина">Босния һәм Герцеговина</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D1%83%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Грузия">Грузия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Косово Республикаһы">Косово</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Элекке ағзалар</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%91%D3%A9%D0%B9%D3%A9%D0%BA_%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Бөйөк Британия">Бөйөк Британия</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Франкофония_(ойошма)" data-name="Франкофония"><table class="nowraplinks hlist collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="colgroup" class="navbox-title" colspan="3"><span class="navbox-gear" style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span class="noprint plainlinks nowrap" style="font-size:85%;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%A0%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BF:%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%BE%D1%84%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Ҡалыпты ҡарау"><img alt="⚙️" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></span><div id="Франкофония_(ойошма)" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%BE%D1%84%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F_(%D0%BE%D0%B9%D0%BE%D1%88%D0%BC%D0%B0)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Франкофония (ойошма) (был бит юҡ)">Франкофония (ойошма)</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Албания">Албания</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%80%D0%B0" title="Андорра">Андорра</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Бельгия">Бельгия</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D1%84%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D0%B7_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BB%D3%99%D1%88%D0%BC%D3%99%D2%BB%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бельгияның француз берләшмәһе (был бит юҡ)">Бельгияның француз берләшмәһе</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%BD" title="Бенин">Бенин</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Болгария">Болгария</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%B8%D0%BD%D0%B0-%D0%A4%D0%B0%D1%81%D0%BE" title="Буркина-Фасо">Буркина-Фасо</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D1%83%D1%80%D1%83%D0%BD%D0%B4%D0%B8" title="Бурунди">Бурунди</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%BD%D1%83%D0%B0%D1%82%D1%83" title="Вануату">Вануату</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D1%8C%D0%B5%D1%82%D0%BD%D0%B0%D0%BC" title="Вьетнам">Вьетнам</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%BD" title="Габон">Габон</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%B8%D1%82%D0%B8_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Гаити Республикаһы">Гаити</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0" title="Гана">Гана</a><sup>1</sup></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D1%8F" title="Гвинея">Гвинея</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D1%8F-%D0%91%D0%B8%D1%81%D0%B0%D1%83" title="Гвинея-Бисау">Гвинея-Бисау</a><sup>2</sup></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Греция">Греция</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%94%D0%B6%D0%B8%D0%B1%D1%83%D1%82%D0%B8" title="Джибути">Джибути</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Доминика">Доминика</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B1%D0%BE-%D0%92%D0%B5%D1%80%D0%B4%D0%B5" title="Кабо-Верде">Кабо-Верде</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B6%D0%B0" title="Камбоджа">Камбоджа</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D1%83%D0%BD" title="Камерун">Камерун</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="Канада">Канада</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D1%8C%D1%8E-%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%83%D0%B8%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Нью-Брансуик (был бит юҡ)">Нью-Брансуик</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B2%D0%B5%D0%B1%D0%B5%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Квебек (был бит юҡ)">Квебек</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Катар">Катар</a><sup>1</sup></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%BF%D1%80_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Кипр Республикаһы">Кипр</a><sup>1</sup></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D1%80%D1%8B" class="mw-redirect" title="Коморы">Коморы</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE_%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BA_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Конго Демократик Республикаһы">Конго Демократик Республикаһы</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Конго Республикаһы">Конго Республикаһы</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%82-%D0%B4%E2%80%99%D0%98%D0%B2%D1%83%D0%B0%D1%80" title="Кот-д’Ивуар">Кот-д’Ивуар</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D0%BE%D1%81" title="Лаос">Лаос</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D0%B2%D0%B0%D0%BD" title="Ливан">Ливан</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Люксембург">Люксембург</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B2%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B9" title="Маврикий">Маврикий</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B2%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Мавритания">Мавритания</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%80" title="Мадагаскар">Мадагаскар</a><sup>2</sup></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B8" title="Мали">Мали</a><sup>2</sup></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%BA%D0%BE" title="Марокко">Марокко</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%8F" class="mw-redirect" title="Молдавия">Молдавия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D0%BE" title="Монако">Монако</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%8B%D1%81%D1%8B%D1%80" title="Мысыр">Мысыр</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B3%D0%B5%D1%80" title="Нигер">Нигер</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0" title="Руанда">Руанда</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Румыния">Румыния</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A2%D0%BE%D0%BC%D0%B5_%D2%BB%D3%99%D0%BC_%D0%9F%D1%80%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%B8%D0%BF%D0%B8" title="Сан-Томе һәм Принсипи">Сан-Томе һәм Принсипи</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%B9%D1%88%D0%B5%D0%BB_%D0%A3%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%83%D2%99%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Сейшел Утрауҙары">Сейшел Утрауҙары</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D0%B3%D0%B0%D0%BB" title="Сенегал">Сенегал</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D0%BD%D1%82-%D0%9B%D1%8E%D1%81%D0%B8%D1%8F" title="Сент-Люсия">Сент-Люсия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D0%BE%D0%B3%D0%BE" title="Того">Того</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D3%A9%D0%BD%D1%8C%D1%8F%D2%A1_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Төньяҡ Македония">Төньяҡ Македония</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%81" title="Тунис">Тунис</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Франция</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B2%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D1%83%D0%BF%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гваделупа (был бит юҡ)">Гваделупа</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B2%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D0%B0_(%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F_%D0%B4%D0%B5%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%8B)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гвиана (Франция департаменты) (был бит юҡ)">Гвиана</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мартиника (был бит юҡ)">Мартиника</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B5%D0%BD-%D0%9F%D1%8C%D0%B5%D1%80_%D2%BB%D3%99%D0%BC_%D0%9C%D0%B8%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сен-Пьер һәм Микелон (был бит юҡ)">Сен-Пьер һәм Микелон</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D2%AE%D2%99%D3%99%D0%BA_%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Үҙәк Африка Республикаһы">Үҙәк Африка Республикаһы</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B0%D0%B4" title="Чад">Чад</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D0%B9%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Швейцария">Швейцария</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AD%D0%BA%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8C_%D0%93%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D1%8F" class="mw-redirect" title="Экваториаль Гвинея">Экваториаль Гвинея</a></li> <li><a href="/wiki/%D3%98%D1%80%D0%BC%D3%99%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Әрмәнстан">Әрмәнстан</a></li></ul> <dl><dt>Күҙәтеүсе дәүләттәр</dt> <dd><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Австрия">Австрия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D3%99%D1%88%D0%BA%D3%99%D0%BD_%D2%92%D3%99%D1%80%D3%99%D0%BF_%D3%98%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%82%D3%99%D1%80%D0%B5" title="Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәре">БҒӘ</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D2%BB%D3%99%D0%BC_%D0%93%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Босния һәм Герцеговина">Босния һәм Герцеговина</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B3%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Венгрия">Венгрия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D1%83%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Грузия">Грузия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Доминика Республикаһы">Доминика Республикаһы</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D0%B8%D1%8F" title="Латвия">Латвия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Литва">Литва</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D0%BA" title="Мозамбик">Мозамбик</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша">Польша</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Сербия">Сербия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Словакия">Словакия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Словения">Словения</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Таиланд">Таиланд</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Украина">Украина</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A3%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%B2%D0%B0%D0%B9" title="Уругвай">Уругвай</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Хорватия">Хорватия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Черногория">Черногория</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85%D0%B8%D1%8F" title="Чехия">Чехия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Эстония">Эстония</a></dd></dl> </div></td><td class="navbox-image" rowspan="1" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 7px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_La_Francophonie.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_La_Francophonie.svg/120px-Flag_of_La_Francophonie.svg.png" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_La_Francophonie.svg/180px-Flag_of_La_Francophonie.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_La_Francophonie.svg/240px-Flag_of_La_Francophonie.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div> <ul><li><sup>1</sup>Ассоциацияланған ағза</li> <li><sup>2</sup>Ағзалығы туҡтатылған</li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="25px_Төньяҡ_Атлантик_килешеүе_ойошмаһы_(NATO_—_OTAN)" data-name="НАТО"><table class="nowraplinks hlist collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="colgroup" class="navbox-title" colspan="2"><span class="navbox-gear" style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span class="noprint plainlinks nowrap" style="font-size:85%;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%A0%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BF:%D0%9D%D0%90%D0%A2%D0%9E" title="Ҡалыпты ҡарау"><img alt="⚙️" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></span><div id="25px_Төньяҡ_Атлантик_килешеүе_ойошмаһы_(NATO_—_OTAN)" style="font-size:114%;margin:0 5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_NATO.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Flag_of_NATO.svg/25px-Flag_of_NATO.svg.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Flag_of_NATO.svg/38px-Flag_of_NATO.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Flag_of_NATO.svg/50px-Flag_of_NATO.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a></span> <a href="/wiki/%D0%9D%D0%90%D0%A2%D0%9E" title="НАТО">Төньяҡ Атлантик килешеүе ойошмаһы</a> (NATO — OTAN)</div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D3%A9%D0%BD%D1%8C%D1%8F%D2%A1_%D0%90%D1%82%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BA_%D0%BA%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D1%88%D0%B5%D2%AF%D0%B5_(1949)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Төньяҡ Атлантик килешеүе (1949) (был бит юҡ)">Төньяҡ Атлантик килешеүе</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%90%D0%A2%D0%9E_%D1%88%D1%82%D0%B0%D0%B1-%D1%84%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%80%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="НАТО штаб-фатиры (был бит юҡ)">Штаб-фатиры</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%90%D0%A2%D0%9E_%D1%84%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="НАТО флагы (был бит юҡ)">Флаг</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%90%D0%A2%D0%9E_%D0%BC%D0%B8%D2%99%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="НАТО миҙалдары (был бит юҡ)">Наградалар</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Альянс ағзалары</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_the_United_States.svg" class="mw-file-description" title="Америка Ҡушма Штаттары"><img alt="Америка Ҡушма Штаттары" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/22px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="22" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/33px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/44px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D2%A0%D1%83%D1%88%D0%BC%D0%B0_%D0%A8%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Америка Ҡушма Штаттары">АҠШ</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Albania.svg" class="mw-file-description" title="Албания"><img alt="Албания" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Flag_of_Albania.svg/22px-Flag_of_Albania.svg.png" decoding="async" width="22" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Flag_of_Albania.svg/33px-Flag_of_Albania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Flag_of_Albania.svg/44px-Flag_of_Albania.svg.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="500" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Албания">Албания</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Belgium.svg" class="mw-file-description" title="Бельгия"><img alt="Бельгия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Belgium.svg/22px-Flag_of_Belgium.svg.png" decoding="async" width="22" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Belgium.svg/33px-Flag_of_Belgium.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Belgium.svg/44px-Flag_of_Belgium.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="780" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Бельгия">Бельгия</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Bulgaria.svg" class="mw-file-description" title="Болгария"><img alt="Болгария" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/22px-Flag_of_Bulgaria.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/33px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/44px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Болгария">Болгария</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_the_United_Kingdom_(3-5).svg" class="mw-file-description" title="Бөйөк Британия"><img alt="Бөйөк Британия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/22px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/33px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/44px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%91%D3%A9%D0%B9%D3%A9%D0%BA_%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Бөйөк Британия">Бөйөк Британия</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Hungary.svg" class="mw-file-description" title="Венгрия"><img alt="Венгрия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/22px-Flag_of_Hungary.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/33px-Flag_of_Hungary.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/44px-Flag_of_Hungary.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B3%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Венгрия">Венгрия</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Germany.svg" class="mw-file-description" title="Германия"><img alt="Германия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия">Германия</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Greece.svg" class="mw-file-description" title="Греция"><img alt="Греция" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/22px-Flag_of_Greece.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/33px-Flag_of_Greece.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/44px-Flag_of_Greece.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Греция">Греция</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Denmark.svg" class="mw-file-description" title="Дания"><img alt="Дания" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/22px-Flag_of_Denmark.svg.png" decoding="async" width="22" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/33px-Flag_of_Denmark.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/44px-Flag_of_Denmark.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="387" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Дания">Дания</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Iceland.svg" class="mw-file-description" title="Исландия"><img alt="Исландия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Iceland.svg/22px-Flag_of_Iceland.svg.png" decoding="async" width="22" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Iceland.svg/33px-Flag_of_Iceland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Iceland.svg/44px-Flag_of_Iceland.svg.png 2x" data-file-width="1250" data-file-height="900" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Исландия">Исландия</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Spain.svg" class="mw-file-description" title="Испания"><img alt="Испания" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/22px-Flag_of_Spain.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/33px-Flag_of_Spain.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/44px-Flag_of_Spain.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания">Испания</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Italy.svg" class="mw-file-description" title="Италия"><img alt="Италия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/22px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/33px-Flag_of_Italy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/44px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италия</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Canada_(Pantone).svg" class="mw-file-description" title="Канада"><img alt="Канада" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg/22px-Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg/33px-Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg/44px-Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="Канада">Канада</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Latvia.svg" class="mw-file-description" title="Латвия"><img alt="Латвия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Latvia.svg/22px-Flag_of_Latvia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Latvia.svg/33px-Flag_of_Latvia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Latvia.svg/44px-Flag_of_Latvia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D0%B8%D1%8F" title="Латвия">Латвия</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Lithuania.svg" class="mw-file-description" title="Литва"><img alt="Литва" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/22px-Flag_of_Lithuania.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/33px-Flag_of_Lithuania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/44px-Flag_of_Lithuania.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Литва">Литва</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Luxembourg.svg" class="mw-file-description" title="Люксембург"><img alt="Люксембург" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Flag_of_Luxembourg.svg/22px-Flag_of_Luxembourg.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Flag_of_Luxembourg.svg/33px-Flag_of_Luxembourg.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Flag_of_Luxembourg.svg/44px-Flag_of_Luxembourg.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="307" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Люксембург">Люксембург</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_the_Netherlands.svg" class="mw-file-description" title="Нидерланд"><img alt="Нидерланд" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/22px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/33px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/44px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нидерланд">Нидерланд</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Norway.svg" class="mw-file-description" title="Норвегия"><img alt="Норвегия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Norway.svg/22px-Flag_of_Norway.svg.png" decoding="async" width="22" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Norway.svg/33px-Flag_of_Norway.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Norway.svg/44px-Flag_of_Norway.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="372" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Норвегия">Норвегия</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Poland.svg" class="mw-file-description" title="Польша"><img alt="Польша" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/22px-Flag_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/33px-Flag_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/44px-Flag_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша">Польша</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Portugal.svg" class="mw-file-description" title="Португалия"><img alt="Португалия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Portugal.svg/22px-Flag_of_Portugal.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Portugal.svg/33px-Flag_of_Portugal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Portugal.svg/44px-Flag_of_Portugal.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Португалия">Португалия</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Romania.svg" class="mw-file-description" title="Румыния"><img alt="Румыния" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/22px-Flag_of_Romania.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/33px-Flag_of_Romania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/44px-Flag_of_Romania.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Румыния">Румыния</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Slovakia.svg" class="mw-file-description" title="Словакия"><img alt="Словакия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Slovakia.svg/22px-Flag_of_Slovakia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Slovakia.svg/33px-Flag_of_Slovakia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Slovakia.svg/44px-Flag_of_Slovakia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Словакия">Словакия</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Slovenia.svg" class="mw-file-description" title="Словения"><img alt="Словения" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Flag_of_Slovenia.svg/22px-Flag_of_Slovenia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Flag_of_Slovenia.svg/33px-Flag_of_Slovenia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Flag_of_Slovenia.svg/44px-Flag_of_Slovenia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Словения">Словения</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_North_Macedonia.svg" class="mw-file-description" title="Төньяҡ Македонии флагы"><img alt="Төньяҡ Македонии флагы" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_North_Macedonia.svg/22px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_North_Macedonia.svg/33px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_North_Macedonia.svg/44px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A2%D3%A9%D0%BD%D1%8C%D1%8F%D2%A1_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Төньяҡ Македония">Төньяҡ Македония</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Turkey.svg" class="mw-file-description" title="Төркиә"><img alt="Төркиә" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/22px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/33px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/44px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A2%D3%A9%D1%80%D0%BA%D0%B8%D3%99" title="Төркиә">Төркиә</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description" title="Франция"><img alt="Франция" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/22px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/33px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/44px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a class="mw-selflink selflink">Франция</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Croatia.svg" class="mw-file-description" title="Хорватия"><img alt="Хорватия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/22px-Flag_of_Croatia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/33px-Flag_of_Croatia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/44px-Flag_of_Croatia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Хорватия">Хорватия</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Montenegro.svg" class="mw-file-description" title="Черногория"><img alt="Черногория" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Montenegro.svg/22px-Flag_of_Montenegro.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Montenegro.svg/33px-Flag_of_Montenegro.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Montenegro.svg/44px-Flag_of_Montenegro.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Черногория">Черногория</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_the_Czech_Republic.svg" class="mw-file-description" title="Чехия"><img alt="Чехия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/22px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/33px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/44px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85%D0%B8%D1%8F" title="Чехия">Чехия</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Estonia.svg" class="mw-file-description" title="Эстония"><img alt="Эстония" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/22px-Flag_of_Estonia.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/33px-Flag_of_Estonia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/44px-Flag_of_Estonia.svg.png 2x" data-file-width="990" data-file-height="630" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Эстония">Эстония</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Партнёрлыҡтың киң<br /> форматында ҡатнашыусылар</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;width:9em;">НАТО-ла ағзалыҡ буйынса эш планы</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg" class="mw-file-description" title="Босния һәм Герцеговина"><img alt="Босния һәм Герцеговина" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg/22px-Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg/33px-Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg/44px-Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="400" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D2%BB%D3%99%D0%BC_%D0%93%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Босния һәм Герцеговина">Босния һәм Герцеговина</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;width:9em;">Тиҙләтелгән диалог</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Ukraine.svg" class="mw-file-description" title="Украина"><img alt="Украина" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/22px-Flag_of_Ukraine.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/33px-Flag_of_Ukraine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/44px-Flag_of_Ukraine.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Украина">Украина</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Georgia.svg" class="mw-file-description" title="Грузия"><img alt="Грузия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/22px-Flag_of_Georgia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/33px-Flag_of_Georgia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/44px-Flag_of_Georgia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D1%83%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Грузия">Грузия</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;width:9em;">Партнёрлыҡтың индивидуаль планы</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px;width:auto;"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Kazakhstan.svg" class="mw-file-description" title="Ҡаҙағстан"><img alt="Ҡаҙағстан" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/22px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/33px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Flag_of_Kazakhstan.svg/44px-Flag_of_Kazakhstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D2%A0%D0%B0%D2%99%D0%B0%D2%93%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Ҡаҙағстан">Ҡаҙағстан</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Moldova.svg" class="mw-file-description" title="Молдова"><img alt="Молдова" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_Moldova.svg/22px-Flag_of_Moldova.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_Moldova.svg/33px-Flag_of_Moldova.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_Moldova.svg/44px-Flag_of_Moldova.svg.png 2x" data-file-width="1800" data-file-height="900" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Молдова">Молдова</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Serbia.svg" class="mw-file-description" title="Сербия"><img alt="Сербия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/22px-Flag_of_Serbia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/33px-Flag_of_Serbia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/44px-Flag_of_Serbia.svg.png 2x" data-file-width="1350" data-file-height="900" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Сербия">Сербия</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Azerbaijan.svg" class="mw-file-description" title="Әзербайжан"><img alt="Әзербайжан" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/22px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/33px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/44px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D3%98%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Әзербайжан">Әзербайжан</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Armenia.svg" class="mw-file-description" title="Әрмәнстан"><img alt="Әрмәнстан" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/22px-Flag_of_Armenia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/33px-Flag_of_Armenia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/44px-Flag_of_Armenia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D3%98%D1%80%D0%BC%D3%99%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Әрмәнстан">Әрмәнстан</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">«Тыныслыҡ хаҡына партнёрлыҡ»та ҡатнашыусылар</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Austria.svg" class="mw-file-description" title="Австрия"><img alt="Австрия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/22px-Flag_of_Austria.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/33px-Flag_of_Austria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/44px-Flag_of_Austria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Австрия">Австрия</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Belarus.svg" class="mw-file-description" title="Беларусь"><img alt="Беларусь" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/22px-Flag_of_Belarus.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/33px-Flag_of_Belarus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/44px-Flag_of_Belarus.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Беларусь</a> (1995—2021)</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Ireland.svg" class="mw-file-description" title="Ирландия"><img alt="Ирландия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Flag_of_Ireland.svg/22px-Flag_of_Ireland.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Flag_of_Ireland.svg/33px-Flag_of_Ireland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Flag_of_Ireland.svg/44px-Flag_of_Ireland.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%98%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Ирландия">Ирландия</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Kyrgyzstan.svg" class="mw-file-description" title="Ҡырғыҙстан"><img alt="Ҡырғыҙстан" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/22px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/33px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Flag_of_Kyrgyzstan.svg/44px-Flag_of_Kyrgyzstan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D2%A0%D1%8B%D1%80%D2%93%D1%8B%D2%99%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Ҡырғыҙстан">Ҡырғыҙстан</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Malta.svg" class="mw-file-description" title="Мальта"><img alt="Мальта" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Malta.svg/22px-Flag_of_Malta.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Malta.svg/33px-Flag_of_Malta.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Malta.svg/44px-Flag_of_Malta.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B0" title="Мальта">Мальта</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Russia.svg" class="mw-file-description" title="Рәсәй Федерацияһы"><img alt="Рәсәй Федерацияһы" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A0%D3%99%D1%81%D3%99%D0%B9_%D0%A4%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B" title="Рәсәй Федерацияһы">Рәсәй Федерацияһы</a> (1994—2014)</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Tajikistan.svg" class="mw-file-description" title="Тажикстан"><img alt="Тажикстан" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/22px-Flag_of_Tajikistan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/33px-Flag_of_Tajikistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_Tajikistan.svg/44px-Flag_of_Tajikistan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%B6%D0%B8%D0%BA%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Тажикстан">Тажикстан</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Turkmenistan.svg" class="mw-file-description" title="Төркмәнстан"><img alt="Төркмәнстан" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/22px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/33px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Turkmenistan.svg/44px-Flag_of_Turkmenistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A2%D3%A9%D1%80%D0%BA%D0%BC%D3%99%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Төркмәнстан">Төркмәнстан</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Uzbekistan.svg" class="mw-file-description" title="Үзбәкстан"><img alt="Үзбәкстан" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/22px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/33px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Uzbekistan.svg/44px-Flag_of_Uzbekistan.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D2%AE%D0%B7%D0%B1%D3%99%D0%BA%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Үзбәкстан">Үзбәкстан</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Finland.svg" class="mw-file-description" title="Финляндия"><img alt="Финляндия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/22px-Flag_of_Finland.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/33px-Flag_of_Finland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/44px-Flag_of_Finland.svg.png 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1100" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BD%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Финляндия">Финляндия</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Switzerland.svg" class="mw-file-description" title="Швейцария"><img alt="Швейцария" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Switzerland.svg/20px-Flag_of_Switzerland.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Switzerland.svg/30px-Flag_of_Switzerland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Switzerland.svg/40px-Flag_of_Switzerland.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D0%B9%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Швейцария">Швейцария</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Sweden.svg" class="mw-file-description" title="Швеция"><img alt="Швеция" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/22px-Flag_of_Sweden.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/33px-Flag_of_Sweden.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/44px-Flag_of_Sweden.svg.png 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1000" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Швеция">Швеция</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Халыҡ-ара_иҡтисади_хеҙмәттәшлек_һәм_үҫеш_ойошмаһы" data-name="Халыҡ-ара иҡтисади хеҙмәттәшлек һәм үҫеш ойошмаһы"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="colgroup" class="navbox-title" colspan="3"><span class="navbox-gear" style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span class="noprint plainlinks nowrap" style="font-size:85%;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%A0%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BF:%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%A1-%D0%B0%D1%80%D0%B0_%D0%B8%D2%A1%D1%82%D0%B8%D1%81%D0%B0%D0%B4%D0%B8_%D1%85%D0%B5%D2%99%D0%BC%D3%99%D1%82%D1%82%D3%99%D1%88%D0%BB%D0%B5%D0%BA_%D2%BB%D3%99%D0%BC_%D2%AF%D2%AB%D0%B5%D1%88_%D0%BE%D0%B9%D0%BE%D1%88%D0%BC%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Ҡалыпты ҡарау"><img alt="⚙️" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></span><div id="Халыҡ-ара_иҡтисади_хеҙмәттәшлек_һәм_үҫеш_ойошмаһы" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%A1-%D0%B0%D1%80%D0%B0_%D0%B8%D2%A1%D1%82%D0%B8%D1%81%D0%B0%D0%B4%D0%B8_%D1%85%D0%B5%D2%99%D0%BC%D3%99%D1%82%D1%82%D3%99%D1%88%D0%BB%D0%B5%D0%BA_%D2%BB%D3%99%D0%BC_%D2%AF%D2%AB%D0%B5%D1%88_%D0%BE%D0%B9%D0%BE%D1%88%D0%BC%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Халыҡ-ара иҡтисади хеҙмәттәшлек һәм үҫеш ойошмаһы">Халыҡ-ара иҡтисади хеҙмәттәшлек һәм үҫеш ойошмаһы</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-image" rowspan="1" style="width:1px;padding:0px 7px 0px 0px"><div><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:OECD_Logo.svg" class="mw-file-description" title="OECD Logo"><img alt="OECD Logo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/OECD_Logo.svg/50px-OECD_Logo.svg.png" decoding="async" width="50" height="31" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/OECD_Logo.svg/75px-OECD_Logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/OECD_Logo.svg/100px-OECD_Logo.svg.png 2x" data-file-width="270" data-file-height="170" /></a></span></div></td><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><div class="NavContent"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Австралия">Австралия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Австрия">Австрия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D2%A0%D0%A8" class="mw-redirect" title="АҠШ">АҠШ</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Бельгия">Бельгия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%91%D3%A9%D0%B9%D3%A9%D0%BA_%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Бөйөк Британия">Бөйөк Британия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B3%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Венгрия">Венгрия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия">Германия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Греция">Греция</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Дания">Дания</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль">Израиль</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Ирландия">Ирландия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Исландия">Исландия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания">Испания</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="Канада">Канада</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BB%D1%83%D0%BC%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Колумбия">Колумбия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B5%D1%8F_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Корея Республикаһы">Корея Республикаһы</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0-%D0%A0%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Коста-Рика">Коста-Рика</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D0%B8%D1%8F" title="Латвия">Латвия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Литва">Литва</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Люксембург">Люксембург</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Мексика">Мексика</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нидерланд">Нидерланд</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Норвегия">Норвегия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша">Польша</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Португалия">Португалия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Словакия">Словакия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Словения">Словения</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A2%D3%A9%D1%80%D0%BA%D0%B8%D3%99" title="Төркиә">Төркиә</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BD%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Финляндия">Финляндия</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Франция</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85%D0%B8%D1%8F" title="Чехия">Чехия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B8%D0%BB%D0%B8" title="Чили">Чили</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D0%B9%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Швейцария">Швейцария</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Швеция">Швеция</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Эстония">Эстония</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AF%D2%A3%D1%8B_%D0%97%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Яңы Зеландия">Яңы Зеландия</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Япония">Япония</a></li></ul> </div></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Урта_диңгеҙ_буйы_өсөн_союз" data-name="Урта диңгеҙ буйы өсөн союз"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="colgroup" class="navbox-title" colspan="2"><span class="navbox-gear" style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span class="noprint plainlinks nowrap" style="font-size:85%;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%A0%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BF:%D0%A3%D1%80%D1%82%D0%B0_%D0%B4%D0%B8%D2%A3%D0%B3%D0%B5%D2%99_%D0%B1%D1%83%D0%B9%D1%8B_%D3%A9%D1%81%D3%A9%D0%BD_%D1%81%D0%BE%D1%8E%D0%B7" title="Ҡалыпты ҡарау"><img alt="⚙️" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></span><div id="Урта_диңгеҙ_буйы_өсөн_союз" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/%D0%A3%D1%80%D1%82%D0%B0_%D0%B4%D0%B8%D2%A3%D0%B3%D0%B5%D2%99_%D0%B1%D1%83%D0%B9%D1%8B_%D3%A9%D1%81%D3%A9%D0%BD_%D1%81%D0%BE%D1%8E%D0%B7" title="Урта диңгеҙ буйы өсөн союз">Урта диңгеҙ буйы өсөн союз</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <dl><dt><a href="/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D0%B5" title="Европа берлеге">Европа берлеге</a> ағзалары</dt> <dd><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Австрия">Австрия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B8%D1%8F" title="Бельгия">Бельгия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Болгария">Болгария</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B3%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Венгрия">Венгрия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия">Германия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Греция">Греция</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Дания">Дания</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%98%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Ирландия">Ирландия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Испания">Испания</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B8%D0%BF%D1%80_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Кипр Республикаһы">Кипр</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D0%B8%D1%8F" title="Латвия">Латвия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Литва">Литва</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Люксембург">Люксембург</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%B0" title="Мальта">Мальта</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Нидерланд">Нидерланд</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша">Польша</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Португалия">Португалия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Румыния">Румыния</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Словакия">Словакия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Словения">Словения</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BD%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Финляндия">Финляндия</a></dd> <dd><a class="mw-selflink selflink">Франция</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Хорватия">Хорватия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85%D0%B8%D1%8F" title="Чехия">Чехия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Швеция">Швеция</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Эстония">Эстония</a></dd></dl> <dl><dt>Башҡа илдәр</dt> <dd><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Албания">Албания</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B6%D0%B8%D1%80" title="Алжир">Алжир</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D2%BB%D3%99%D0%BC_%D0%93%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Босния һәм Герцеговина">Босния һәм Герцеговина</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%91%D3%A9%D0%B9%D3%A9%D0%BA_%D0%91%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Бөйөк Британия">Бөйөк Британия</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль">Израиль</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%98%D0%BE%D1%80%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Иордания">Иордания</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D0%B2%D0%B0%D0%BD" title="Ливан">Ливан</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%B2%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Мавритания">Мавритания</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%BA%D0%BE" title="Марокко">Марокко</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D0%BE" title="Монако">Монако</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%9C%D1%8B%D1%81%D1%8B%D1%80" title="Мысыр">Мысыр</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A4%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%81%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D0%94%D3%99%D2%AF%D0%BB%D3%99%D1%82%D0%B5" title="Фәләстин Дәүләте">Фәләстин Дәүләте</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A1%D2%AF%D1%80%D0%B8%D3%99" title="Сүриә">Сүриә</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A2%D3%A9%D1%80%D0%BA%D0%B8%D3%99" title="Төркиә">Төркиә</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%81" title="Тунис">Тунис</a></dd> <dd><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Черногория">Черногория</a></dd></dl> <dl><dt>Күҙәтеүсе ил</dt> <dd><a href="/wiki/%D0%9B%D0%B8%D0%B2%D0%B8%D1%8F" title="Ливия">Ливия</a></dd></dl> </div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Ҡара_диңгеҙ_иҡтисади_хеҙмәттәшлеге_ойошмаһы" data-name="ОЧЭС"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="colgroup" class="navbox-title" colspan="2"><span class="navbox-gear" style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span class="noprint plainlinks nowrap" style="font-size:85%;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%A0%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BF:%D0%9E%D0%A7%D0%AD%D0%A1" title="Ҡалыпты ҡарау"><img alt="⚙️" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></span><div id="Ҡара_диңгеҙ_иҡтисади_хеҙмәттәшлеге_ойошмаһы" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/%D2%A0%D0%B0%D1%80%D0%B0_%D0%B4%D0%B8%D2%A3%D0%B3%D0%B5%D2%99_%D0%B8%D2%A1%D1%82%D0%B8%D1%81%D0%B0%D0%B4%D0%B8_%D1%85%D0%B5%D2%99%D0%BC%D3%99%D1%82%D1%82%D3%99%D1%88%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D0%B5_%D0%BE%D0%B9%D0%BE%D1%88%D0%BC%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Ҡара диңгеҙ иҡтисади хеҙмәттәшлеге ойошмаһы">Ҡара диңгеҙ иҡтисади хеҙмәттәшлеге ойошмаһы</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <dl><dt>Ағзалар</dt></dl> <dl><dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Albania.svg" class="mw-file-description" title="Албания"><img alt="Албания" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Flag_of_Albania.svg/22px-Flag_of_Albania.svg.png" decoding="async" width="22" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Flag_of_Albania.svg/33px-Flag_of_Albania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Flag_of_Albania.svg/44px-Flag_of_Albania.svg.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="500" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Албания">Албания</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Bulgaria.svg" class="mw-file-description" title="Болгария"><img alt="Болгария" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/22px-Flag_of_Bulgaria.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/33px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/44px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Болгария">Болгария</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Greece.svg" class="mw-file-description" title="Греция"><img alt="Греция" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/22px-Flag_of_Greece.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/33px-Flag_of_Greece.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/44px-Flag_of_Greece.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Греция">Греция</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Georgia.svg" class="mw-file-description" title="Грузия"><img alt="Грузия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/22px-Flag_of_Georgia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/33px-Flag_of_Georgia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Georgia.svg/44px-Flag_of_Georgia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D1%83%D0%B7%D0%B8%D1%8F" title="Грузия">Грузия</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Moldova.svg" class="mw-file-description" title="Молдова"><img alt="Молдова" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_Moldova.svg/22px-Flag_of_Moldova.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_Moldova.svg/33px-Flag_of_Moldova.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Flag_of_Moldova.svg/44px-Flag_of_Moldova.svg.png 2x" data-file-width="1800" data-file-height="900" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Молдова">Молдова</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Russia.svg" class="mw-file-description" title="Рәсәй Федерацияһы"><img alt="Рәсәй Федерацияһы" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A0%D3%99%D1%81%D3%99%D0%B9_%D0%A4%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F%D2%BB%D1%8B" title="Рәсәй Федерацияһы">Рәсәй Федерацияһы</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Romania.svg" class="mw-file-description" title="Румыния"><img alt="Румыния" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/22px-Flag_of_Romania.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/33px-Flag_of_Romania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/44px-Flag_of_Romania.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Румыния">Румыния</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Serbia.svg" class="mw-file-description" title="Сербия"><img alt="Сербия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/22px-Flag_of_Serbia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/33px-Flag_of_Serbia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/44px-Flag_of_Serbia.svg.png 2x" data-file-width="1350" data-file-height="900" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B8%D1%8F" title="Сербия">Сербия</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Turkey.svg" class="mw-file-description" title="Төркиә"><img alt="Төркиә" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/22px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/33px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/44px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A2%D3%A9%D1%80%D0%BA%D0%B8%D3%99" title="Төркиә">Төркиә</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Ukraine.svg" class="mw-file-description" title="Украина"><img alt="Украина" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/22px-Flag_of_Ukraine.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/33px-Flag_of_Ukraine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/44px-Flag_of_Ukraine.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D0%B0" title="Украина">Украина</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Azerbaijan.svg" class="mw-file-description" title="Әзербайжан"><img alt="Әзербайжан" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/22px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/33px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Azerbaijan.svg/44px-Flag_of_Azerbaijan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D3%98%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Әзербайжан">Әзербайжан</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Armenia.svg" class="mw-file-description" title="Әрмәнстан"><img alt="Әрмәнстан" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/22px-Flag_of_Armenia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/33px-Flag_of_Armenia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Flag_of_Armenia.svg/44px-Flag_of_Armenia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D3%98%D1%80%D0%BC%D3%99%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Әрмәнстан">Әрмәнстан</a></dd></dl> </div></td></tr><tr><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <dl><dt>Күҙәтеүселәр</dt></dl> <dl><dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_the_United_States.svg" class="mw-file-description" title="Америка Ҡушма Штаттары"><img alt="Америка Ҡушма Штаттары" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/22px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="22" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/33px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/44px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D2%A0%D1%83%D1%88%D0%BC%D0%B0_%D0%A8%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Америка Ҡушма Штаттары">АҠШ</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Austria.svg" class="mw-file-description" title="Австрия"><img alt="Австрия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/22px-Flag_of_Austria.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/33px-Flag_of_Austria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/44px-Flag_of_Austria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F" title="Австрия">Австрия</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Belarus.svg" class="mw-file-description" title="Беларусь"><img alt="Беларусь" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/22px-Flag_of_Belarus.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/33px-Flag_of_Belarus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Flag_of_Belarus.svg/44px-Flag_of_Belarus.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C" title="Беларусь">Беларусь</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Germany.svg" class="mw-file-description" title="Германия"><img alt="Германия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Германия">Германия</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Israel.svg" class="mw-file-description" title="Израиль"><img alt="Израиль" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/22px-Flag_of_Israel.svg.png" decoding="async" width="22" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/33px-Flag_of_Israel.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/44px-Flag_of_Israel.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="800" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D1%8C" title="Израиль">Израиль</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Italy.svg" class="mw-file-description" title="Италия"><img alt="Италия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/22px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/33px-Flag_of_Italy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/44px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%98%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F" title="Италия">Италия</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Egypt.svg" class="mw-file-description" title="Мысыр"><img alt="Мысыр" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/22px-Flag_of_Egypt.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/33px-Flag_of_Egypt.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/44px-Flag_of_Egypt.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%9C%D1%8B%D1%81%D1%8B%D1%80" title="Мысыр">Мысыр</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Poland.svg" class="mw-file-description" title="Польша"><img alt="Польша" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/22px-Flag_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/33px-Flag_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/44px-Flag_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0" title="Польша">Польша</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Slovakia.svg" class="mw-file-description" title="Словакия"><img alt="Словакия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Slovakia.svg/22px-Flag_of_Slovakia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Slovakia.svg/33px-Flag_of_Slovakia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Slovakia.svg/44px-Flag_of_Slovakia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%8F" title="Словакия">Словакия</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Tunisia.svg" class="mw-file-description" title="Тунис"><img alt="Тунис" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Tunisia.svg/22px-Flag_of_Tunisia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Tunisia.svg/33px-Flag_of_Tunisia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Tunisia.svg/44px-Flag_of_Tunisia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%81" title="Тунис">Тунис</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_France.svg" class="mw-file-description" title="Франция"><img alt="Франция" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/22px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/33px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/44px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a class="mw-selflink selflink">Франция</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Croatia.svg" class="mw-file-description" title="Хорватия"><img alt="Хорватия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/22px-Flag_of_Croatia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/33px-Flag_of_Croatia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/44px-Flag_of_Croatia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%8F" title="Хорватия">Хорватия</a></dd> <dd><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_the_Czech_Republic.svg" class="mw-file-description" title="Чехия"><img alt="Чехия" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/22px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/33px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/44px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> </span><a href="/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85%D0%B8%D1%8F" title="Чехия">Чехия</a></dd></dl> </div></td></tr></tbody></table></div></div></td></tr></tbody></table></div> <p><br /> </p> <div role="navigation" class="navbox" aria-label="Навигационный шаблон" data-name="External links"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinks nowrap" style="font-size:85%;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D2%A0%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BF:%D0%A2%D1%8B%D1%88%D2%A1%D1%8B_%D2%BB%D1%8B%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Ҡалыпты ҡарау"><img alt="⚙️" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></div>  <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BE%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%8C_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D1%82%D3%99%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Социаль селтәр (был бит юҡ)">Социаль селтәрҙәрҙә</a></div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/ServicePublicFr">Facebook</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://twitter.com/servicepublicfr">X</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Фото, видео һәм аудио</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:France" class="extiw" title="commons:Category:France">Викимилек</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://instagram.com/servicepublicfr">Instagram</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://youtube.com/channel/UCugxMaxXnGqMrQ5bZIL017A">YouTube</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Тематик сайттар</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://curlie.org/Regional/Europe/France/">Открытый каталог</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Һүҙлектәр һәм энциклопедиялар</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.enciclopedia.cat/enciclopèdies/gran-enciclopèdia-catalana/EC-GEC-0027948.xml">Большая каталонская</a> · <a href="https://ba.wikisource.org/wiki/%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" class="extiw" title="s:ЭСБЕ/Франция">Брокгауза и Ефрона</a> · <a href="https://ba.wikisource.org/wiki/%D0%95%D0%AD%D0%91%D0%95/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" class="extiw" title="s:ЕЭБЕ/Франция">Еврейская Брокгауза и Ефрона</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://eleven.co.il/article/14344">Краткая еврейская</a> · <a href="https://ba.wikisource.org/wiki/%D0%9C%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" class="extiw" title="s:МЭСБЕ/Франция">Малый Брокгауза и Ефрона</a> · <a href="https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/France" class="extiw" title="wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/France">Britannica (11-th)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://global.britannica.com/place/France">Britannica (онлайн)</a> · <a href="https://en.wikisource.org/wiki/Catholic_Encyclopedia_(1913)/France" class="extiw" title="wikisource:Catholic Encyclopedia (1913)/France">Catholic (1907—13)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/f/F003354.php">Швейцарский исторический</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2_%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Норматив контроль (был бит юҡ)">Норматив контроль</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><span title="BIBSYS" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">BIBSYS</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ask.bibsys.no/ask/action/result?cmd=&kilde=biblio&cql=bs.autid+%3D+90292000&feltselect=bs.autid">90292000</a> · <span title="Национальная библиотека Франции" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">BNF</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb152383070">152383070</a> · <span title="CiNii" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">CiNii</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ci.nii.ac.jp/author/DA00567886">DA00567886</a> · <span title="Общий нормативный контроль (GND)" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">GND</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4018145-5">4018145-5</a> · <span title="Контрольный номер Библиотеки Конгресса" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">LCCN</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/n79006404">n79006404</a> · <span title="Национальная библиотека Латвии" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">LNB</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/processed/LNB%7CLNC10-000040596">000040596</a> · <a href="/wiki/%D0%AF%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D0%BC%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8_%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82_%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Японияның милли парламент китапханаһы">NDL</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00563689">00563689</a> · <span title="Национальная библиотека Чехии" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NKC</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ge129152">ge129152</a> · <a href="/wiki/%D0%90%D0%B2%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%8F_%D0%BC%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8_%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%BF%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%BB%D1%8B" title="Австралия милли китапханаһы">NLA</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nla.gov.au/anbd.aut-an35098056">35098056</a> · <span title="Национальная библиотека Португалии" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">PTBNP</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/processed/PTBNP%7C88710">88710</a> · <span title="SUDOC" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">SUDOC</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/026378329">026378329</a> · <span title="VIAF" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">VIAF</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/264091107">264091107</a></div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">«<a dir="ltr" href="https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Франция&oldid=1278402">https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Франция&oldid=1278402</a>» битенән алынған</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%83%D1%81:%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Махсус:Категориялар">Категориялар</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%90%D0%BB%D1%84%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82_%D0%B1%D1%83%D0%B9%D1%8B%D0%BD%D1%81%D0%B0_%D0%B4%D3%99%D2%AF%D0%BB%D3%99%D1%82%D1%82%D3%99%D1%80" title="Категория:Алфавит буйынса дәүләттәр">Алфавит буйынса дәүләттәр</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%C2%AB%D2%98%D1%83%D1%80_%D0%B5%D0%B3%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B5%C2%BB_%D0%B4%D3%99%D2%AF%D0%BB%D3%99%D1%82%D1%82%D3%99%D1%80%D0%B5" title="Категория:«Ҙур егерме» дәүләттәре">«Ҙур егерме» дәүләттәре</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BB%D3%99%D1%88%D0%BC%D3%99%D2%BB%D0%B5_%D0%B0%D2%93%D0%B7%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Категория:Европа берләшмәһе ағзалары">Европа берләшмәһе ағзалары</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Категория:Франция">Франция</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Йәшерелгән категориялар: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D2%A0%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BF%D2%A1%D0%B0_%D0%BC%D3%A9%D1%80%D3%99%D0%B6%D3%99%D2%93%D3%99%D1%82_%D0%B8%D1%82%D0%BA%D3%99%D0%BD%D0%B4%D3%99_%D2%A1%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%82%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%B4%D3%99%D0%BB%D0%B8%D0%BB%D0%B4%D3%99%D1%80%D2%99%D0%B5_%D2%A1%D1%83%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%82%D3%99%D1%80" title="Категория:Ҡалыпҡа мөрәжәғәт иткәндә ҡабатланған дәлилдәрҙе ҡулланған биттәр">Ҡалыпҡа мөрәжәғәт иткәндә ҡабатланған дәлилдәрҙе ҡулланған биттәр</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%8C%D0%B8_%D1%81_%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%87%D0%B8%D0%BC%D0%B8_%D1%81%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D0%B8" title="Категория:Википедия:Статьи с нерабочими ссылками">Википедия:Статьи с нерабочими ссылками</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:Cite_web_(%D0%BD%D0%B5_%D1%83%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BD_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA)" title="Категория:Википедия:Cite web (не указан язык)">Википедия:Cite web (не указан язык)</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:ISBN_%D1%81%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B5_%D2%BB%D1%8B%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D0%B0%D2%BB%D1%8B%D0%BD_%D2%A1%D1%83%D0%BB%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%82%D3%99%D1%80" title="Категория:ISBN серле һылтанмаһын ҡулланған биттәр">ISBN серле һылтанмаһын ҡулланған биттәр</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D2%93%D0%B0_%D2%BB%D1%8B%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B_%D1%8D%D1%88%D0%BB%D3%99%D0%BC%D3%99%D0%B3%D3%99%D0%BD_%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%82%D3%99%D1%80" title="Категория:Файлға һылтанмалары эшләмәгән биттәр">Файлға һылтанмалары эшләмәгән биттәр</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%91%D0%95%D0%AD%D2%BA_%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Категория:БЕЭҺ материалдары">БЕЭҺ материалдары</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D2%BB%D2%AF%D2%99%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%BA%D3%99_%D2%BB%D1%8B%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D0%B0%D2%BB%D1%8B_%D0%B1%D1%83%D0%BB%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80" title="Категория:Викиһүҙлеккә һылтанмаһы булған мәҡәләләр">Викиһүҙлеккә һылтанмаһы булған мәҡәләләр</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D1%8F%D2%A3%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D2%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D2%93%D0%B0_%D2%BB%D1%8B%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D0%B0%D2%BB%D1%8B_%D0%B1%D1%83%D0%BB%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80" title="Категория:Викияңылыҡтарға һылтанмаһы булған мәҡәләләр">Викияңылыҡтарға һылтанмаһы булған мәҡәләләр</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%B3%D0%B8%D0%B4%D1%82%D0%B0_%D2%BB%D1%8B%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D0%B0%D2%BB%D1%8B_%D0%B1%D1%83%D0%BB%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80" title="Категория:Викигидта һылтанмаһы булған мәҡәләләр">Викигидта һылтанмаһы булған мәҡәләләр</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B5%D0%BA%D1%82%D1%82%D0%B0%D1%80%D2%93%D0%B0_%D2%BB%D1%8B%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D0%B0%D2%BB%D1%8B_%D0%B1%D1%83%D0%BB%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80" title="Категория:Проекттарға һылтанмаһы булған мәҡәләләр">Проекттарға һылтанмаһы булған мәҡәләләр</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%BA%D3%99_%D2%BB%D1%8B%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%BD%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80" title="Категория:Википедия:Викимилеккә һылтанған мәҡәләләр">Википедия:Викимилеккә һылтанған мәҡәләләр</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D2%A0%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BF%D1%82%D0%B0%D1%80:%D0%A2%D1%8B%D1%88%D2%A1%D1%8B_%D2%BB%D1%8B%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Категория:Ҡалыптар:Тышҡы һылтанмалар">Ҡалыптар:Тышҡы һылтанмалар</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BC%D3%99%D2%93%D0%BB%D2%AF%D0%BC%D3%99%D1%82%D1%82%D3%99_%D1%81%D1%8B%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D2%93%D1%8B_%D0%B1%D1%83%D0%BB%D2%93%D0%B0%D0%BD_%D0%BC%D3%99%D2%A1%D3%99%D0%BB%D3%99%D0%BB%D3%99%D1%80" title="Категория:Википедия:Викимәғлүмәттә сығанағы булған мәҡәләләр">Википедия:Викимәғлүмәттә сығанағы булған мәҡәләләр</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Был бит һуңғы тапҡыр 05:00 4 октябрь 2024 үҙгәртелгән.</li> <li id="footer-info-copyright">Текст <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution-ShareAlike License</a> буйынса рөхсәт ителгән; өҫтәмә шарттар ҡулланылыуы мөмкин. Тулыраҡ мәғлүмәт алыу өсөн, <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Ҡулланыу шарттарын</a> ҡарағыҙ.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/ru">Сер һаҡлау сәйәсәте</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A2%D0%B0%D1%81%D1%83%D0%B8%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B0">Википедия тураһында</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%AF%D1%83%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D1%8B%D0%BB%D1%8B%D2%A1%D1%82%D0%B0%D0%BD_%D0%B1%D0%B0%D1%88_%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%83">Яуаплылыҡтан баш тартыу</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Тәртип кодексы</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Эшләүселәр</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ba.wikipedia.org">Статистика</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookie ҡулланыу тураһында белдереү</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ba.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мобиль версия</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-cfgc4","wgBackendResponseTime":224,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.573","walltime":"2.162","ppvisitednodes":{"value":19584,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":445931,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":43505,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":19,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":12,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":61584,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":7,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1780.655 1 -total"," 28.77% 512.253 1 Ҡалып:Навигация"," 23.95% 426.405 9 Ҡалып:Wikidata-link"," 22.15% 394.398 1 Ҡалып:Внешние_ссылки"," 19.86% 353.551 1 Ҡалып:Навигационный_блок"," 17.10% 304.579 8 Ҡалып:Навигационная_таблица"," 16.21% 288.579 1 Ҡалып:Примечания"," 12.65% 225.333 75 Ҡалып:Флагификация"," 12.18% 216.830 1 Ҡалып:НАТО"," 6.83% 121.593 50 Ҡалып:Cite_web"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.789","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":20443743,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Loaded datatype string of P373 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype string of P373 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\nLoaded datatype string of P373 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-lnq6l","timestamp":"20241123130509","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0424\u0440\u0430\u043d\u0446\u0438\u044f","url":"https:\/\/ba.wikipedia.org\/wiki\/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q142","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q142","author":{"@type":"Organization","name":"\u0412\u0438\u043a\u0438\u043c\u0435\u0434\u0438\u0430 \u043f\u0440\u043e\u0435\u043a\u0442\u0442\u0430\u0440\u044b\u043d\u0434\u0430 \u04a1\u0430\u0442\u043d\u0430\u0448\u044b\u0443\u0441\u044b\u043b\u0430\u0440"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u0412\u0438\u043a\u0438\u043c\u0435\u0434\u0438\u0430 \u0424\u043e\u043d\u0434\u044b","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-01-30T09:51:35Z","dateModified":"2024-10-04T05:00:51Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/a\/a3\/EU-France.svg","headline":"\u041a\u04e9\u043d\u0431\u0430\u0439\u044b\u0448 \u0415\u0432\u0440\u043e\u043f\u0430\u043b\u0430\u0493\u044b \u0434\u04d9\u04af\u043b\u04d9\u0442"}</script> </body> </html>