CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="azb" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>اوروپا بیرلیگی - ویکی‌پدیا</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )azbwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مئی","ژوئن","جولای","آقوست","سپتامبر","اوْکتوبر","نوْوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"d49bca07-0603-40ec-85d8-6b336ae3bfeb","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"اوروپا_بیرلیگی","wgTitle":"اوروپا بیرلیگی","wgCurRevisionId":1566484,"wgRevisionId":1566484,"wgArticleId":1333,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحه‌های دارای تابع تجزیه‌گر آرایش‌عدد با آرگومان غیرعددی","اؤلو ائشیک باغلانتیلی بوتون مقاله‌لر","Articles with invalid date parameter in template", "دائمی اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر","Webarchive template wayback links","اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر February 2021-دن","ویکی‌لشدیرمک لازیم اولان مقاله‌لر","سئچیلمیش مقاله‌لر","اینگیلیس دیلی سؤزجوک‌لو مقاله‌لر","سی‌اس۱ خطالاری: ISBN","اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر September 2021-دن","اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر July 2023-دن","سی‌اس۱ خطالاری: unrecognized parameter","سی‌اس۱ خطالاری: missing name","اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر August 2021-دن","Articles with incorrect citation syntax","اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر September 2022-دن","بۆتون ویکی‌لشدیرمک لازیم اولان مقاله‌لر", "Pages using collapsible list with both background and text-align in titlestyle","الیفبا اساسیندا سئچیلمیش مقاله‌لر","اوروپا بیرلیگی","کونفدراتیو دؤولت‌لر","جی ۲۰ اؤلکه‌لر","جی ۷ اؤلکه‌لر","جی ۸ اؤلکه‌لر","International organizations based in Europe","Organizations awarded Nobel Peace Prizes","Organizations established in 1993","Political systems","Supranational unions","تیجارت بلوک‌لاری","United Nations General Assembly observers","ویدئو کلیپلری اولان مقاله‌لر","۱۹۹۳ - جو ایلینده هولند اؤلکه‌سینده یارانانلار","۱۹۹۳ میلادی ایلده قورولان بؤلگه‌لر و اؤلکه‌لر","میلت‌لرآراسی سیاسی تشکیلات‌لار","Organisations based in Brussels","Political organizations based in Europe"],"wgPageViewLanguage":"azb","wgPageContentLanguage":"azb", "wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"اوروپا_بیرلیگی","wgRelevantArticleId":1333,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["autoconfirmed"],"wgRestrictionMove":["autoconfirmed"],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"azb","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"azb"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q458","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture", "bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.tmh.player","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","jquery.makeCollapsible", "mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.CommonsDirect","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=azb&modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=azb&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=azb&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/1200px-Flag_of_Europe.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/800px-Flag_of_Europe.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/640px-Flag_of_Europe.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="اوروپا بیرلیگی - ویکی‌پدیا"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//azb.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (azb)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//azb.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.azb"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="ویکی‌پدیا آتوم فید" href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%D8%B3%D9%88%D9%86_%D8%AF%D9%8E%DB%8C%DB%8C%D8%B4%DB%8C%DA%A9%D9%84%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-اوروپا_بیرلیگی rootpage-اوروپا_بیرلیگی skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > منوی اصلی </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> دوْلانماق </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87" title="آنا صفحه‌یه باخ [z]" accesskey="z">آنا صفحه</a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DA%A9%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%A6%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پروژه‌‌یه گؤره، سیز نه ایش گؤره بیلرسینیز، هاردا نه‌لری تاپا بیلرسینیز">کند مئیدانی</a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%8C%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="ایندیکی اوْلایلارا ایلگیلی بیلگیلر تاپ">ایندیکی حادیثه‌لر</a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%D8%B3%D9%88%D9%86_%D8%AF%D9%8E%DB%8C%DB%8C%D8%B4%DB%8C%DA%A9%D9%84%D8%B1" title="بو ویکی‌ده سوْن دَییشیک‌لیک‌لرین لیستی [r]" accesskey="r">سوْن دَییشیکلیکلر</a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D9%84%D9%87" title="بیر تصادوفی صفحه گتیر [x]" accesskey="x">تصادوفی صفحه</a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="آنلاماق یئری">کؤمک</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-azb.svg" style="width: 5.8125em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-azb.svg" width="84" height="18" style="width: 5.25em; height: 1.125em;"> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%D8%A2%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ویکی‌پدیا-دا آختار [f]" accesskey="f"> آختار </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ویکی‌پدیا-دا آختار" aria-label="ویکی‌پدیا-دا آختار" autocapitalize="sentences" title="ویکی‌پدیا-دا آختار [f]" accesskey="f" id="searchInput" > </div> <input type="hidden" name="title" value="اؤزل:آختار"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">آختار</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="شخصی آراجلار"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > ظاهر </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=azb.wikipedia.org&uselang=azb" class="">باغیشلا</a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA&returnto=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7+%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C" title="سیزی ایشلدن حسابی آچیب گیریش ائتمه‌یه چاغیریریق؛ آنجاق حساب یاراتماق ایستگینیزه باغلی‌دیر" class="">حساب یارات</a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7+%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C" title="گیریش ائتمه‌نیز تؤوصیه اوْلونور؛ آنجاق گرکلی دئییلدیر [o]" accesskey="o" class="">گیریش ائت</a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="داخیل اوْلون و داها چوْخ سئچیملر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="شخصی آراجلار" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > شخصی آراجلار </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=azb.wikipedia.org&uselang=azb">باغیشلا</a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA&returnto=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7+%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C" title="سیزی ایشلدن حسابی آچیب گیریش ائتمه‌یه چاغیریریق؛ آنجاق حساب یاراتماق ایستگینیزه باغلی‌دیر"> حساب یارات</a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7+%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C" title="گیریش ائتمه‌نیز تؤوصیه اوْلونور؛ آنجاق گرکلی دئییلدیر [o]" accesskey="o"> گیریش ائت</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> سیستمدن چیخمیش دَییشدیریجیلر اۆچون صفحه‌لر <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A4%D9%85%DA%A9:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید">داها چوْخ اؤیرنین</a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%DA%86%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%85" title="بو آی‌پی آدرسیندن ائدیلن دَییشیکلیکلرین لیستی [y]" accesskey="y">چالیشمالار</a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%BA%DB%8C%D9%85" title="بو آی‌پی آدرسینین دَییشیکلیکلرینه گؤره دانیشیق [n]" accesskey="n">دانیشیق</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-کئچمیشی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#کئچمیشی"> <div class="vector-toc-text"> ۱ کئچمیشی </div> </a> <button aria-controls="toc-کئچمیشی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> تغییر وضعیت زیربخش‌های کئچمیشی </button> <ul id="toc-کئچمیشی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-اوروپاکومور_و_پولاد_ایتتیفاقی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اوروپاکومور_و_پولاد_ایتتیفاقی"> <div class="vector-toc-text"> ۱.۱ اوروپاکومور و پولاد ایتتیفاقی </div> </a> <ul id="toc-اوروپاکومور_و_پولاد_ایتتیفاقی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اوروپابیرلیک‌لری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اوروپابیرلیک‌لری"> <div class="vector-toc-text"> ۱.۲ اوروپابیرلیک‌لری </div> </a> <ul id="toc-اوروپابیرلیک‌لری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اوروپاایتتیفاقی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اوروپاایتتیفاقی"> <div class="vector-toc-text"> ۱.۳ اوروپاایتتیفاقی </div> </a> <ul id="toc-اوروپاایتتیفاقی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-آنا_یاسا_و_لیسبون_موقاویله‌سی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#آنا_یاسا_و_لیسبون_موقاویله‌سی"> <div class="vector-toc-text"> ۱.۴ آنا یاسا و لیسبون موقاویله‌سی </div> </a> <ul id="toc-آنا_یاسا_و_لیسبون_موقاویله‌سی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-عوضو_دوولت‌لر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#عوضو_دوولت‌لر"> <div class="vector-toc-text"> ۲ عوضو دوولت‌لر </div> </a> <ul id="toc-عوضو_دوولت‌لر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اوروپا_ایتتیفاقین_گئنیش‌لنمه_سوره‌جی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#اوروپا_ایتتیفاقین_گئنیش‌لنمه_سوره‌جی"> <div class="vector-toc-text"> ۳ اوروپا ایتتیفاقین گئنیش‌لنمه سوره‌جی </div> </a> <ul id="toc-اوروپا_ایتتیفاقین_گئنیش‌لنمه_سوره‌جی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جوغرافیا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جوغرافیا"> <div class="vector-toc-text"> ۴ جوغرافیا </div> </a> <ul id="toc-جوغرافیا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ایداره" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ایداره"> <div class="vector-toc-text"> ۵ ایداره </div> </a> <button aria-controls="toc-ایداره-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> تغییر وضعیت زیربخش‌های ایداره </button> <ul id="toc-ایداره-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-کومیسسییا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کومیسسییا"> <div class="vector-toc-text"> ۵.۱ کومیسسییا </div> </a> <ul id="toc-کومیسسییا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پارلامئنت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پارلامئنت"> <div class="vector-toc-text"> ۵.۲ پارلامئنت </div> </a> <ul id="toc-پارلامئنت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اوروپاایتتیفاقی_شوراسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اوروپاایتتیفاقی_شوراسی"> <div class="vector-toc-text"> ۵.۳ اوروپاایتتیفاقی شوراسی </div> </a> <ul id="toc-اوروپاایتتیفاقی_شوراسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دوولت_و_حوکومت_باشچی‌لاری_زیروه‌سی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دوولت_و_حوکومت_باشچی‌لاری_زیروه‌سی"> <div class="vector-toc-text"> ۵.۴ دوولت و حوکومت باشچی‌لاری زیروه‌سی </div> </a> <ul id="toc-دوولت_و_حوکومت_باشچی‌لاری_زیروه‌سی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-حوقوقی_آکت‌لاری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#حوقوقی_آکت‌لاری"> <div class="vector-toc-text"> ۵.۵ حوقوقی آکت‌لاری </div> </a> <ul id="toc-حوقوقی_آکت‌لاری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-محکمه‌لر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#محکمه‌لر"> <div class="vector-toc-text"> ۵.۶ محکمه‌لر </div> </a> <ul id="toc-محکمه‌لر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-سیاست" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#سیاست"> <div class="vector-toc-text"> ۶ سیاست </div> </a> <ul id="toc-سیاست-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-عدالت،_آزادلیق_و_تهلوکه‌سیزلیک" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#عدالت،_آزادلیق_و_تهلوکه‌سیزلیک"> <div class="vector-toc-text"> ۷ عدالت، آزادلیق و تهلوکه‌سیزلیک </div> </a> <button aria-controls="toc-عدالت،_آزادلیق_و_تهلوکه‌سیزلیک-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> تغییر وضعیت زیربخش‌های عدالت، آزادلیق و تهلوکه‌سیزلیک </button> <ul id="toc-عدالت،_آزادلیق_و_تهلوکه‌سیزلیک-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-اساس_حوقوق‌لار" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اساس_حوقوق‌لار"> <div class="vector-toc-text"> ۷.۱ اساس حوقوق‌لار </div> </a> <ul id="toc-اساس_حوقوق‌لار-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-خاریجی_علاقه‌لر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#خاریجی_علاقه‌لر"> <div class="vector-toc-text"> ۸ خاریجی علاقه‌لر </div> </a> <button aria-controls="toc-خاریجی_علاقه‌لر-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> تغییر وضعیت زیربخش‌های خاریجی علاقه‌لر </button> <ul id="toc-خاریجی_علاقه‌لر-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-اینسانی_کومک" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اینسانی_کومک"> <div class="vector-toc-text"> ۸.۱ اینسانی کومک </div> </a> <ul id="toc-اینسانی_کومک-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-حرب_و_مودافیعه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#حرب_و_مودافیعه"> <div class="vector-toc-text"> ۸.۲ حرب و مودافیعه </div> </a> <ul id="toc-حرب_و_مودافیعه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ایقتیصادی_سیاست" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ایقتیصادی_سیاست"> <div class="vector-toc-text"> ۹ ایقتیصادی سیاست </div> </a> <button aria-controls="toc-ایقتیصادی_سیاست-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> تغییر وضعیت زیربخش‌های ایقتیصادی سیاست </button> <ul id="toc-ایقتیصادی_سیاست-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-اورتاق_بازار" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اورتاق_بازار"> <div class="vector-toc-text"> ۹.۱ اورتاق بازار </div> </a> <ul id="toc-اورتاق_بازار-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اورتاق_پول_واحیدی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اورتاق_پول_واحیدی"> <div class="vector-toc-text"> ۹.۲ اورتاق پول واحیدی </div> </a> <ul id="toc-اورتاق_پول_واحیدی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ریقابت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ریقابت"> <div class="vector-toc-text"> ۹.۳ ریقابت </div> </a> <ul id="toc-ریقابت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-بودجه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#بودجه"> <div class="vector-toc-text"> ۹.۴ بودجه </div> </a> <ul id="toc-بودجه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-توسعه_سیاستی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#توسعه_سیاستی"> <div class="vector-toc-text"> ۱۰ توسعه سیاستی </div> </a> <button aria-controls="toc-توسعه_سیاستی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> تغییر وضعیت زیربخش‌های توسعه سیاستی </button> <ul id="toc-توسعه_سیاستی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-کند_تصرروفاتی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#کند_تصرروفاتی"> <div class="vector-toc-text"> ۱۰.۱ کند تصرروفاتی </div> </a> <ul id="toc-کند_تصرروفاتی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انرژی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#انرژی"> <div class="vector-toc-text"> ۱۰.۲ انرژی </div> </a> <ul id="toc-انرژی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اینفراستروکتور" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اینفراستروکتور"> <div class="vector-toc-text"> ۱۰.۳ اینفراستروکتور </div> </a> <ul id="toc-اینفراستروکتور-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-رئگیونال_توسعه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#رئگیونال_توسعه"> <div class="vector-toc-text"> ۱۰.۴ رئگیونال توسعه </div> </a> <ul id="toc-رئگیونال_توسعه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اطراف_موحیط" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اطراف_موحیط"> <div class="vector-toc-text"> ۱۰.۵ اطراف موحیط </div> </a> <ul id="toc-اطراف_موحیط-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تحصیل_و_آراشدیرما" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تحصیل_و_آراشدیرما"> <div class="vector-toc-text"> ۱۰.۶ تحصیل و آراشدیرما </div> </a> <ul id="toc-تحصیل_و_آراشدیرما-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-اهالی_معلومات‌لاری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#اهالی_معلومات‌لاری"> <div class="vector-toc-text"> ۱۱ اهالی معلومات‌لاری </div> </a> <button aria-controls="toc-اهالی_معلومات‌لاری-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> تغییر وضعیت زیربخش‌های اهالی معلومات‌لاری </button> <ul id="toc-اهالی_معلومات‌لاری-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-دیل" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دیل"> <div class="vector-toc-text"> ۱۱.۱ دیل </div> </a> <ul id="toc-دیل-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دین" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دین"> <div class="vector-toc-text"> ۱۱.۲ دین </div> </a> <ul id="toc-دین-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-مدنیّت_سیاستی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#مدنیّت_سیاستی"> <div class="vector-toc-text"> ۱۲ مدنیّت سیاستی </div> </a> <button aria-controls="toc-مدنیّت_سیاستی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> تغییر وضعیت زیربخش‌های مدنیّت سیاستی </button> <ul id="toc-مدنیّت_سیاستی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ایدمان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ایدمان"> <div class="vector-toc-text"> ۱۲.۱ ایدمان </div> </a> <ul id="toc-ایدمان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-خاریجی_کئچیدلر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#خاریجی_کئچیدلر"> <div class="vector-toc-text"> ۱۳ خاریجی کئچیدلر </div> </a> <ul id="toc-خاریجی_کئچیدلر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-قایناقلار" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#قایناقلار"> <div class="vector-toc-text"> ۱۴ قایناقلار </div> </a> <ul id="toc-قایناقلار-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > تغییر وضعیت فهرست محتویات </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">اوروپا بیرلیگی</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۲۳۷ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-237" aria-hidden="true" > ۲۳۷ دیل‌لر </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D1%82%D3%99%D0%B8_%D0%90%D0%B8%D0%B4%D0%B3%D1%8B%D0%BB%D0%B0" title="Европатәи Аидгыла–آبخازی" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Европатәи Аидгыла" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="آبخازی" class="interlanguage-link-target">Аԥсшәа</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE_%D0%97%D1%8D%D0%BA%D1%8A%D0%BE%D1%82%D1%8B%D0%BD%D1%8B%D0%B3%D1%8A%D1%8D" title="Еуро Зэкъотыныгъэ–آدیجیایی" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Еуро Зэкъотыныгъэ" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="آدیجیایی" class="interlanguage-link-target">Адыгабзэ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Europese_Unie" title="Europese Unie–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Europese Unie" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target">Afrikaans</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Europ%C3%A4ische_Union" title="Europäische Union–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Europäische Union" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target">Alemannisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%8B%8D%E1%88%AE%E1%8D%93_%E1%88%85%E1%89%A5%E1%88%A8%E1%89%B5" title="አውሮፓ ህብረት–امهری" lang="am" hreflang="am" data-title="አውሮፓ ህብረት" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="امهری" class="interlanguage-link-target">አማርኛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Uni%C3%B3n_Europea" title="Unión Europea–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Unión Europea" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target">Aragonés</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Europisce_Gesamnung" title="Europisce Gesamnung–انگلیسی باستان" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Europisce Gesamnung" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="انگلیسی باستان" class="interlanguage-link-target">Ænglisc</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Ntitiin%CC%84_Yurop" title="Ntitiin̄ Yurop–اوبولو" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Ntitiin̄ Yurop" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="اوبولو" class="interlanguage-link-target">Obolo</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%98" title="यूरोपीय संघ–آنگیکا" lang="anp" hreflang="anp" data-title="यूरोपीय संघ" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="آنگیکا" class="interlanguage-link-target">अंगिका</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A8%D9%8A" title="الاتحاد الأوروبي–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الاتحاد الأوروبي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target">العربية</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%9A%DC%98%DC%9D%DC%95%DC%90_%DC%90%DC%98%DC%AA%DC%98%DC%A6%DC%9D%DC%90" title="ܚܘܝܕܐ ܐܘܪܘܦܝܐ–آرامی" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܚܘܝܕܐ ܐܘܪܘܦܝܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="آرامی" class="interlanguage-link-target">ܐܪܡܝܐ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%8A%D8%AA%D9%8A%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D9%84%D8%A4%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%8A" title="ليتيحاد لؤروپي–عربی مراکشی" lang="ary" hreflang="ary" data-title="ليتيحاد لؤروپي" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="عربی مراکشی" class="interlanguage-link-target">الدارجة</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%89" title="الاتحاد الاوروپى–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الاتحاد الاوروپى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target">مصرى</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%89%E0%A7%B0%E0%A7%8B%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%87%E0%A6%89%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%A8" title="ইউৰোপিয়ান ইউনিয়ন–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="ইউৰোপিয়ান ইউনিয়ন" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target">অসমীয়া</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Xuni%C3%B3n_Europea" title="Xunión Europea–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Xunión Europea" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target">Asturianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D1%8F%D0%BB%D1%8A%D1%83%D0%BB_%D1%86%D0%BE%D0%BB%D1%8A%D0%B8" title="Европаялъул цолъи–آواری" lang="av" hreflang="av" data-title="Европаялъул цолъи" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="آواری" class="interlanguage-link-target">Авар</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Europafa_Tanara" title="Europafa Tanara–Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Europafa Tanara" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target">Kotava</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Avropa_%C4%B0ttifaq%C4%B1" title="Avropa İttifaqı–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Avropa İttifaqı" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target">Azərbaycanca</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D0%B5" title="Европа берлеге–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Европа берлеге" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target">Башҡортса</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Uni_%C3%89ropa" title="Uni Éropa–بالیایی" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Uni Éropa" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="بالیایی" class="interlanguage-link-target">Basa Bali</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Eirop%C3%A4ische_Union" title="Eiropäische Union–باواریایی" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Eiropäische Union" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="باواریایی" class="interlanguage-link-target">Boarisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Euruopas_S%C4%81jonga" title="Euruopas Sājonga–ساموگیتی" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Euruopas Sājonga" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ساموگیتی" class="interlanguage-link-target">Žemaitėška</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Union_Europea" title="Union Europea–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Union Europea" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target">Bikol Central</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D1%9E%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%A1%D0%B0%D1%8E%D0%B7" title="Еўрапейскі Саюз–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Еўрапейскі Саюз" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target">Беларуская</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%9E%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%97%D1%8C%D0%B2%D1%8F%D0%B7" title="Эўрапейскі Зьвяз–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Эўрапейскі Зьвяз" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target">Беларуская (тарашкевіца)</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/%C3%88ropa_Rempug" title="Èropa Rempug–Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Èropa Rempug" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target">Betawi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%81%D1%8A%D1%8E%D0%B7" title="Европейски съюз–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Европейски съюз" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target">Български</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%A8_%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%A8" title="यूरोपियन यूनियन–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="यूरोपियन यूनियन" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target">भोजपुरी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Eropa_J%C9%9Bkulu" title="Eropa Jɛkulu–بامبارایی" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Eropa Jɛkulu" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="بامبارایی" class="interlanguage-link-target">Bamanankan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%89%E0%A6%B0%E0%A7%8B%E0%A6%AA%E0%A7%80%E0%A6%AF%E0%A6%BC_%E0%A6%87%E0%A6%89%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%A8" title="ইউরোপীয় ইউনিয়ন–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ইউরোপীয় ইউনিয়ন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target">বাংলা</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Unaniezh_Europa" title="Unaniezh Europa–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Unaniezh Europa" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target">Brezhoneg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Evropska_unija" title="Evropska unija–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Evropska unija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target">Bosanski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Uni_Eropa" title="Uni Eropa–Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Uni Eropa" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target">Batak Mandailing</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D1%8B%D0%BD_%D1%85%D0%BE%D0%BB%D0%B1%D0%BE%D0%BE%D0%BD" title="Европын холбоон–Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Европын холбоон" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target">Буряад</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Uni%C3%B3_Europea" title="Unió Europea–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Unió Europea" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target">Català</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Uni%C3%B3n_Europea" title="Unión Europea–Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Unión Europea" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target">Chavacano de Zamboanga</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/%C4%94u-ci%C5%AD_Li%C3%A8ng-m%C3%A8ng" title="Ĕu-ciŭ Lièng-mèng–چینی مین شرقی" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Ĕu-ciŭ Lièng-mèng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="چینی مین شرقی" class="interlanguage-link-target">閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B8%D0%BD_%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%82" title="Европин барт–چچنی" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Европин барт" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="چچنی" class="interlanguage-link-target">Нохчийн</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Unyong_Uropeyo" title="Unyong Uropeyo–سبویی" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Unyong Uropeyo" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="سبویی" class="interlanguage-link-target">Cebuano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%DB%95%DA%A9%DB%8E%D8%AA%DB%8C%DB%8C_%D8%A6%DB%95%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="یەکێتیی ئەورووپا–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="یەکێتیی ئەورووپا" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target">کوردی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Unione_auropea" title="Unione auropea–کورسی" lang="co" hreflang="co" data-title="Unione auropea" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="کورسی" class="interlanguage-link-target">Corsu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Avropa_Birligi" title="Avropa Birligi–ترکی کریمه" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Avropa Birligi" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ترکی کریمه" class="interlanguage-link-target">Qırımtatarca</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Evropsk%C3%A1_unie" title="Evropská unie–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Evropská unie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target">Čeština</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/E%C3%B9ropejsk%C3%B4_%C3%99nij%C3%B4" title="Eùropejskô Ùnijô–کاشوبی" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Eùropejskô Ùnijô" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="کاشوبی" class="interlanguage-link-target">Kaszëbsczi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%84%D1%B5%D1%80%D1%A1%D0%BF%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%8A_%D1%81%D1%8A%D0%B2%D1%AB%EA%99%81%D1%8A" title="Єѵрѡпьскъ съвѫꙁъ–اسلاوی کلیسایی" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Єѵрѡпьскъ съвѫꙁъ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="اسلاوی کلیسایی" class="interlanguage-link-target">Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%9F%C4%95%D1%80%D0%BB%D0%B5%D1%88%C4%95%D0%B2%C4%95" title="Европа Пĕрлешĕвĕ–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Европа Пĕрлешĕвĕ" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target">Чӑвашла</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Yr_Undeb_Ewropeaidd" title="Yr Undeb Ewropeaidd–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Yr Undeb Ewropeaidd" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target">Cymraeg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="مقالهٔ توصیه‌شده"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Den_Europ%C3%A6iske_Union" title="Den Europæiske Union–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Den Europæiske Union" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target">Dansk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Europ%C3%A4ische_Union" title="Europäische Union–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Europäische Union" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target">Deutsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Yewiya_Ewropa" title="Yewiya Ewropa–Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Yewiya Ewropa" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target">Zazaki</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Europska_unija" title="Europska unija–صُربی سفلی" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Europska unija" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="صُربی سفلی" class="interlanguage-link-target">Dolnoserbski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%80_%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%98" title="युरोपेली संघ–Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="युरोपेली संघ" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target">डोटेली</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%94%DE%AB%DE%83%DE%A6%DE%95%DE%A8%DE%87%DE%A6%DE%82%DE%B0_%DE%94%DE%AB%DE%82%DE%A8%DE%87%DE%A6%DE%82%DE%B0" title="ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަން–دیوهی" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަން" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="دیوهی" class="interlanguage-link-target">ދިވެހިބަސް</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%85%CF%81%CF%89%CF%80%CE%B1%CF%8A%CE%BA%CE%AE_%CE%88%CE%BD%CF%89%CF%83%CE%B7" title="Ευρωπαϊκή Ένωση–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Ευρωπαϊκή Ένωση" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target">Ελληνικά</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/European_Union" title="European Union–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="European Union" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target">English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="سئچیلمیش مقاله‌لر"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/E%C5%ADropa_Unio" title="Eŭropa Unio–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Eŭropa Unio" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target">Esperanto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Uni%C3%B3n_Europea" title="Unión Europea–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Unión Europea" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target">Español</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Euroopa_Liit" title="Euroopa Liit–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Euroopa Liit" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target">Eesti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Europar_Batasuna" title="Europar Batasuna–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Europar Batasuna" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target">Euskara</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Uni%C3%B3n_Uropea" title="Unión Uropea–اکسترامادورایی" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Unión Uropea" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="اکسترامادورایی" class="interlanguage-link-target">Estremeñu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اروپا–فارسی" lang="fa" hreflang="fa" data-title="اتحادیه اروپا" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="فارسی" class="interlanguage-link-target">فارسی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Euroopan_unioni" title="Euroopan unioni–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Euroopan unioni" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target">Suomi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/%C3%95uruupa_Liit" title="Õuruupa Liit–Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Õuruupa Liit" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target">Võro</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Evropeiska_Samveldi%C3%B0" title="Evropeiska Samveldið–فارویی" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Evropeiska Samveldið" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="فارویی" class="interlanguage-link-target">Føroyskt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Union_europ%C3%A9enne" title="Union européenne–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Union européenne" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target">Français</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Union_erop%C3%A8%C3%A8na" title="Union eropèèna–آرپیتان" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Union eropèèna" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="آرپیتان" class="interlanguage-link-target">Arpetan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Europ%C3%A4isch_Unjoon" title="Europäisch Unjoon–فریزی شمالی" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Europäisch Unjoon" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="فریزی شمالی" class="interlanguage-link-target">Nordfriisk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Union_Europeane" title="Union Europeane–فریولیایی" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Union Europeane" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="فریولیایی" class="interlanguage-link-target">Furlan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Jeropeeske_Uny" title="Jeropeeske Uny–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Jeropeeske Uny" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target">Frysk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_tAontas_Eorpach" title="An tAontas Eorpach–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An tAontas Eorpach" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target">Gaeilge</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Evropa_Birlii" title="Evropa Birlii–گاگائوزیایی" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Evropa Birlii" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="گاگائوزیایی" class="interlanguage-link-target">Gagauz</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Linyon_%C3%A9rop%C3%A9yen" title="Linyon éropéyen–Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Linyon éropéyen" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target">Kriyòl gwiyannen</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/An_t-Aonadh_E%C3%B2rpach" title="An t-Aonadh Eòrpach–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="An t-Aonadh Eòrpach" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target">Gàidhlig</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Uni%C3%B3n_Europea" title="Unión Europea–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Unión Europea" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target">Galego</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8A%D8%B1%DB%8A%D9%BE%D8%A7_%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D9%87" title="اۊرۊپا ايتحاديه–گیلکی" lang="glk" hreflang="glk" data-title="اۊرۊپا ايتحاديه" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="گیلکی" class="interlanguage-link-target">گیلکی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Eur%C3%B3pa_Joaju" title="Európa Joaju–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Európa Joaju" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target">Avañe'ẽ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%85%F0%90%8D%82%F0%90%8D%89%F0%90%8D%80%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%83%F0%90%8C%BA%F0%90%8C%B0_%F0%90%8C%BF%F0%90%8C%BD%F0%90%8C%BE%F0%90%8D%89" title="𐌰𐌹𐍅𐍂𐍉𐍀𐌹𐍃𐌺𐌰 𐌿𐌽𐌾𐍉–گوتی" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌰𐌹𐍅𐍂𐍉𐍀𐌹𐍃𐌺𐌰 𐌿𐌽𐌾𐍉" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="گوتی" class="interlanguage-link-target">𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Unnaneys_Oarpagh" title="Yn Unnaneys Oarpagh–مانی" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Unnaneys Oarpagh" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="مانی" class="interlanguage-link-target">Gaelg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Tarayyar_Turai" title="Tarayyar Turai–هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Tarayyar Turai" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target">Hausa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/%C3%8Au-ch%C3%BB_Li%C3%A8n-m%C3%A8n" title="Êu-chû Lièn-mèn–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Êu-chû Lièn-mèn" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target">客家語 / Hak-kâ-ngî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/%CA%BBUnionlelo_%CA%BBEulopa" title="ʻUnionlelo ʻEulopa–هاوایی" lang="haw" hreflang="haw" data-title="ʻUnionlelo ʻEulopa" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="هاوایی" class="interlanguage-link-target">Hawaiʻi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%90%D7%99%D7%97%D7%95%D7%93_%D7%94%D7%90%D7%99%D7%A8%D7%95%D7%A4%D7%99" title="האיחוד האירופי–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="האיחוד האירופי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target">עברית</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%82%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%98" title="यूरोपीय संघ–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="यूरोपीय संघ" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target">हिन्दी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/European_Union" title="European Union–هندی فیجیایی" lang="hif" hreflang="hif" data-title="European Union" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="هندی فیجیایی" class="interlanguage-link-target">Fiji Hindi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="سئچیلمیش مقاله‌لر"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Europska_unija" title="Europska unija–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Europska unija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target">Hrvatski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Europska_unija" title="Europska unija–صُربی علیا" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Europska unija" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="صُربی علیا" class="interlanguage-link-target">Hornjoserbsce</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Inyon_Ewopey%C3%A8n" title="Inyon Ewopeyèn–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Inyon Ewopeyèn" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target">Kreyòl ayisyen</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Eur%C3%B3pai_Uni%C3%B3" title="Európai Unió–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Európai Unió" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target">Magyar</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D5%BE%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6" title="Եվրոպական միություն–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Եվրոպական միություն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target">Հայերեն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D6%82%D6%80%D5%B8%D5%BA%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%84%D5%AB%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6" title="Եւրոպական Միութիւն–Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Եւրոպական Միութիւն" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target">Արեւմտահայերէն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Union_Europee" title="Union Europee–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Union Europee" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target">Interlingua</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Serakup_Eropah" title="Serakup Eropah–ایبانی" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Serakup Eropah" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ایبانی" class="interlanguage-link-target">Jaku Iban</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Uni_Eropa" title="Uni Eropa–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Uni Eropa" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target">Bahasa Indonesia</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Europan_Union" title="Europan Union–اکسیدنتال" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Europan Union" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="اکسیدنتال" class="interlanguage-link-target">Interlingue</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Kappon_ti_Europa" title="Kappon ti Europa–ایلوکویی" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Kappon ti Europa" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ایلوکویی" class="interlanguage-link-target">Ilokano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Europana_Uniono" title="Europana Uniono–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Europana Uniono" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target">Ido</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Evr%C3%B3pusambandi%C3%B0" title="Evrópusambandið–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Evrópusambandið" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target">Íslenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Unione_europea" title="Unione europea–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Unione europea" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target">Italiano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%AC%A7%E5%B7%9E%E9%80%A3%E5%90%88" title="欧州連合–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="欧州連合" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target">日本語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Wes_Yuurop_Yuunian" title="Wes Yuurop Yuunian–Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Wes Yuurop Yuunian" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target">Patois</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/ropno_gunma" title="ropno gunma–لوجبان" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="ropno gunma" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="لوجبان" class="interlanguage-link-target">La .lojban.</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Uni_%C3%89ropa" title="Uni Éropa–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Uni Éropa" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target">Jawa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98" title="ევროკავშირი–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ევროკავშირი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target">ქართული</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Evropa_Awqam%C4%B1" title="Evropa Awqamı–قره‌قالپاقی" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Evropa Awqamı" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="قره‌قالپاقی" class="interlanguage-link-target">Qaraqalpaqsha</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tadukli_Tu%E1%B9%9Bufit" title="Tadukli Tuṛufit–قبایلی" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tadukli Tuṛufit" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="قبایلی" class="interlanguage-link-target">Taqbaylit</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/UE_%C5%8Bgb%C9%9By%C9%9B" title="UE ŋgbɛyɛ–Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="UE ŋgbɛyɛ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target">Kabɩyɛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B" title="Еуропа одағы–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Еуропа одағы" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target">Қазақша</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kl mw-list-item"><a href="https://kl.wikipedia.org/wiki/EU" title="EU–گرینلندی" lang="kl" hreflang="kl" data-title="EU" data-language-autonym="Kalaallisut" data-language-local-name="گرینلندی" class="interlanguage-link-target">Kalaallisut</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%9F%E1%9E%A0%E1%9E%97%E1%9E%B6%E1%9E%96%E1%9E%A2%E1%9E%BA%E1%9E%9A%E1%9F%89%E1%9E%BB%E1%9E%94" title="សហភាពអឺរ៉ុប–خمری" lang="km" hreflang="km" data-title="សហភាពអឺរ៉ុប" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="خمری" class="interlanguage-link-target">ភាសាខ្មែរ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AF%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B3%8B%E0%B2%AA%E0%B2%BF%E0%B2%A8_%E0%B2%92%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%82%E0%B2%9F" title="ಯುರೋಪಿನ ಒಕ್ಕೂಟ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಯುರೋಪಿನ ಒಕ್ಕೂಟ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target">ಕನ್ನಡ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9C%A0%EB%9F%BD_%EC%97%B0%ED%95%A9" title="유럽 연합–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="유럽 연합" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target">한국어</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D3%A6%D1%82%D0%BB%D0%B0%D1%81%D0%B0_%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0" title="Ӧтласа Европа–کومی پرمیاک" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Ӧтласа Европа" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="کومی پرمیاک" class="interlanguage-link-target">Перем коми</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%B1%D0%B8%D1%80%D0%BB%D0%B8%D0%BA" title="Европа бирлик–قره‌چایی‐بالکاری" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Европа бирлик" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="قره‌چایی‐بالکاری" class="interlanguage-link-target">Къарачай-малкъар</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Yek%C3%AEtiya_Ewropay%C3%AA" title="Yekîtiya Ewropayê–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Yekîtiya Ewropayê" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target">Kurdî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%B0_%D0%A1%D0%BE%D1%8E%D0%B7" title="Европаса Союз–کومیایی" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Европаса Союз" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="کومیایی" class="interlanguage-link-target">Коми</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Unyans_Europek" title="Unyans Europek–کورنی" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Unyans Europek" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="کورنی" class="interlanguage-link-target">Kernowek</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%B1%D0%B8%D1%80%D0%BB%D0%B8%D0%B3%D0%B8" title="Европа бирлиги–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Европа бирлиги" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target">Кыргызча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="سئچیلمیش مقاله‌لر"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Unio_Europaea" title="Unio Europaea–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Unio Europaea" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target">Latina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Union_Evropea" title="Union Evropea–لادینو" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Union Evropea" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="لادینو" class="interlanguage-link-target">Ladino</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Europ%C3%A4esch_Unioun" title="Europäesch Unioun–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Europäesch Unioun" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target">Lëtzebuergesch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D0%BD_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D3%80" title="Европадин ГалкӀ–لزگی" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Европадин ГалкӀ" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="لزگی" class="interlanguage-link-target">Лезги</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Uni_European" title="Uni European–Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Uni European" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target">Lingua Franca Nova</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Europese_Unie" title="Europese Unie–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Europese Unie" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target">Limburgs</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Union_Europea" title="Union Europea–Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Union Europea" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target">Ligure</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Union_Europea" title="Union Europea–Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Union Europea" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target">Ladin</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Union_Europea" title="Union Europea–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Union Europea" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target">Lombard</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Lisang%C3%A1_lya_Er%C3%B3pa" title="Lisangá lya Erópa–لینگالا" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Lisangá lya Erópa" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="لینگالا" class="interlanguage-link-target">Lingála</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%AA%E0%BA%B0%E0%BA%AB%E0%BA%B0%E0%BA%9E%E0%BA%B2%E0%BA%9A%E0%BB%80%E0%BA%AD%E0%BA%B5%E0%BA%A3%E0%BA%BB%E0%BA%9A" title="ສະຫະພາບເອີຣົບ–لائوسی" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ສະຫະພາບເອີຣົບ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="لائوسی" class="interlanguage-link-target">ລາວ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Europos_S%C4%85junga" title="Europos Sąjunga–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Europos Sąjunga" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target">Lietuvių</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ltg mw-list-item"><a href="https://ltg.wikipedia.org/wiki/Europys_Sav%C4%ABneiba" title="Europys Savīneiba–لاتگالی" lang="ltg" hreflang="ltg" data-title="Europys Savīneiba" data-language-autonym="Latgaļu" data-language-local-name="لاتگالی" class="interlanguage-link-target">Latgaļu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Eiropas_Savien%C4%ABba" title="Eiropas Savienība–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Eiropas Savienība" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target">Latviešu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%80_%E0%A4%B8%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%98" title="युरोपेली सङ्घ–مایدیلی" lang="mai" hreflang="mai" data-title="युरोपेली सङ्घ" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="مایدیلی" class="interlanguage-link-target">मैथिली</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Uni_Eropa" title="Uni Eropa–Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Uni Eropa" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target">Basa Banyumasan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%83%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D1%8C_%D1%81%D0%BE%D1%82%D0%BA%D1%81" title="Эуропонь соткс–مکشایی" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Эуропонь соткс" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="مکشایی" class="interlanguage-link-target">Мокшень</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Vondrona_Eor%C3%B4peana" title="Vondrona Eorôpeana–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Vondrona Eorôpeana" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target">Malagasy</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%A3%D1%88%D0%B5%D0%BC" title="Европа Ушем–ماری" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Европа Ушем" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="ماری" class="interlanguage-link-target">Олык марий</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Kotahitanga_o_%C5%AAropi" title="Kotahitanga o Ūropi–مائوری" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Kotahitanga o Ūropi" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="مائوری" class="interlanguage-link-target">Māori</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Uni_Eropa" title="Uni Eropa–مینانگ‌کابویی" lang="min" hreflang="min" data-title="Uni Eropa" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="مینانگ‌کابویی" class="interlanguage-link-target">Minangkabau</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D0%A3%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Европска Унија–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Европска Унија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target">Македонски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B5%BB_%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%A3%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%BB" title="യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target">മലയാളം</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D1%8B%D0%BD_%D0%A5%D0%BE%D0%BB%D0%B1%D0%BE%D0%BE" title="Европын Холбоо–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Европын Холбоо" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target">Монгол</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%A8_%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%98" title="युरोपियन संघ–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="युरोपियन संघ" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target">मराठी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Kesatuan_Eropah" title="Kesatuan Eropah–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Kesatuan Eropah" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target">Bahasa Melayu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Unjoni_Ewropea" title="Unjoni Ewropea–مالتی" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Unjoni Ewropea" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="مالتی" class="interlanguage-link-target">Malti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Ounion_Ouropeia" title="Ounion Ouropeia–میراندی" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Ounion Ouropeia" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="میراندی" class="interlanguage-link-target">Mirandés</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A5%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%95_%E1%80%9E%E1%80%99%E1%80%82%E1%80%B9%E1%80%82" title="ဥရောပ သမဂ္ဂ–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="ဥရောပ သမဂ္ဂ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target">မြန်မာဘာသာ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D1%8C_%D0%92%D0%B5%D0%B9%D1%81%D1%8D%D0%BD%D0%B4%D1%8F%D0%B2%D0%BA%D1%81" title="Европань Вейсэндявкс–ارزیایی" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Европань Вейсэндявкс" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ارزیایی" class="interlanguage-link-target">Эрзянь</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="اروپای اتحادیه–مازندرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="اروپای اتحادیه" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازندرانی" class="interlanguage-link-target">مازِرونی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Aunione_europea" title="Aunione europea–ناپلی" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Aunione europea" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="ناپلی" class="interlanguage-link-target">Napulitano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Europ%C3%A4%C3%A4sche_Union" title="Europääsche Union–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Europääsche Union" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target">Plattdüütsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Europeeske_Uny" title="Europeeske Uny–ساکسونی سفلی" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Europeeske Uny" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ساکسونی سفلی" class="interlanguage-link-target">Nedersaksies</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%80_%E0%A4%B8%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%98" title="युरोपेली सङ्घ–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="युरोपेली सङ्घ" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target">नेपाली</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%80_%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%98" title="युरोपेली संघ–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="युरोपेली संघ" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target">नेपाल भाषा</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Europese_Unie" title="Europese Unie–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Europese Unie" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target">Nederlands</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Den_europeiske_unionen" title="Den europeiske unionen–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Den europeiske unionen" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target">Norsk nynorsk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Den_europeiske_union" title="Den europeiske union–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Den europeiske union" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target">Norsk bokmål</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Europan_Unione" title="Europan Unione–Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Europan Unione" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target">Novial</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Unnion_%C3%9Brop%C3%A9enne" title="Unnion Ûropéenne–Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Unnion Ûropéenne" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target">Nouormand</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/European_Union" title="European Union–نیانجایی" lang="ny" hreflang="ny" data-title="European Union" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="نیانجایی" class="interlanguage-link-target">Chi-Chewa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Union_Europ%C3%A8a" title="Union Europèa–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Union Europèa" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target">Occitan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Jevroupan_unioni" title="Jevroupan unioni–لیوی-کارلیان" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Jevroupan unioni" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="لیوی-کارلیان" class="interlanguage-link-target">Livvinkarjala</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%C3%A6%D0%B9%D1%8B_%D0%A6%C3%A6%D0%B4%D0%B8%D1%81" title="Европæйы Цæдис–آسی" lang="os" hreflang="os" data-title="Европæйы Цæдис" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="آسی" class="interlanguage-link-target">Ирон</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AF%E0%A9%82%E0%A8%B0%E0%A8%AA%E0%A9%80_%E0%A8%B8%E0%A9%B0%E0%A8%98" title="ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target">ਪੰਜਾਬੀ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Union_Oropeo" title="Union Oropeo–پاپیامنتو" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Union Oropeo" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="پاپیامنتو" class="interlanguage-link-target">Papiamentu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Union_urop%C3%A9yine" title="Union uropéyine–Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Union uropéyine" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target">Picard</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Eiropeeische_Union" title="Eiropeeische Union–آلمانی پنسیلوانیایی" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Eiropeeische Union" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="آلمانی پنسیلوانیایی" class="interlanguage-link-target">Deitsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Unia_Europejska" title="Unia Europejska–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Unia Europejska" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target">Polski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Union_Europenga" title="Union Europenga–پیدمونتی" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Union Europenga" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="پیدمونتی" class="interlanguage-link-target">Piemontèis</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%BE%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86" title="یورپی یونین–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="یورپی یونین" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target">پنجابی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt mw-list-item"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%85%CF%81%CF%89%CF%80%CE%B1%CF%8A%CE%BA%CF%8C%CE%BD_%CE%A3%CF%8D%CE%BD%CE%B4%CE%B5%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BD" title="Ευρωπαϊκόν Σύνδεσμον–Pontic" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Ευρωπαϊκόν Σύνδεσμον" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="Pontic" class="interlanguage-link-target">Ποντιακά</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D9%8A%D9%8A_%D9%BC%D9%88%D9%84%D9%86%D9%87" title="اروپايي ټولنه–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="اروپايي ټولنه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target">پښتو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="سئچیلمیش مقاله‌لر"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Uni%C3%A3o_Europeia" title="União Europeia–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="União Europeia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target">Português</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Iwrupa_Hu%C3%B1u" title="Iwrupa Huñu–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Iwrupa Huñu" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target">Runa Simi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Uniun_europeica" title="Uniun europeica–رومانش" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Uniun europeica" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="رومانش" class="interlanguage-link-target">Rumantsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Europikano_Ekipen" title="Europikano Ekipen–Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Europikano Ekipen" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target">Romani čhib</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Uniunea_European%C4%83" title="Uniunea Europeană–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Uniunea Europeană" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target">Română</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Uniunea_European%C4%83" title="Uniunea Europeană–آرومانی" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Uniunea Europeană" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="آرومانی" class="interlanguage-link-target">Armãneashti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/Aun%C3%ACone_europ%C3%A8e" title="Aunìone europèe–Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Aunìone europèe" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target">Tarandíne</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%81%D0%BE%D1%8E%D0%B7" title="Европейский союз–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Европейский союз" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target">Русский</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%83%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Европска унія–Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Европска унія" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target">Русиньскый</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Umuryango_w%E2%80%99Ubumwe_bw%E2%80%99Ibihugu_by%E2%80%99i_Burayi" title="Umuryango w’Ubumwe bw’Ibihugu by’i Burayi–کینیارواندایی" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Umuryango w’Ubumwe bw’Ibihugu by’i Burayi" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="کینیارواندایی" class="interlanguage-link-target">Ikinyarwanda</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D3%A8%D0%B1%D1%80%D2%AF%D3%A9%D0%BF%D1%8D_%D0%A1%D0%BE%D0%B9%D1%83%D1%83%D2%BB%D0%B0" title="Өбрүөпэ Сойууһа–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Өбрүөпэ Сойууһа" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target">Саха тыла</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="سئچیلمیش مقاله‌لر"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Unione_Europea" title="Unione Europea–ساردینیایی" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Unione Europea" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="ساردینیایی" class="interlanguage-link-target">Sardu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="سئچیلمیش مقاله‌لر"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Unioni_Europea" title="Unioni Europea–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Unioni Europea" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target">Sicilianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/European_Union" title="European Union–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="European Union" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target">Scots</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%D9%88%D8%B1%D9%BE%D9%8A_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF" title="يورپي اتحاد–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="يورپي اتحاد" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target">سنڌي</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Eurohp%C3%A1_uniovdna" title="Eurohpá uniovdna–سامی شمالی" lang="se" hreflang="se" data-title="Eurohpá uniovdna" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="سامی شمالی" class="interlanguage-link-target">Davvisámegiella</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Evropska_unija" title="Evropska unija–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Evropska unija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target">Srpskohrvatski / српскохрватски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%81%B8%E1%80%AF%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%81%BD%E1%80%BD%E1%80%99%E1%80%BA%E1%82%89%E1%82%81%E1%80%B0%E1%80%99%E1%80%BA%E1%82%88_%E1%80%9A%E1%80%B0%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%B0%E1%80%95%E1%80%BA%E1%82%89" title="ၸုမ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ယူးရူပ်ႉ–شانی" lang="shn" hreflang="shn" data-title="ၸုမ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ယူးရူပ်ႉ" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="شانی" class="interlanguage-link-target">ၽႃႇသႃႇတႆး </a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BA%E0%B7%94%E0%B6%BB%E0%B7%9D%E0%B6%B4%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%94_%E0%B7%83%E0%B6%82%E0%B6%9C%E0%B6%B8%E0%B6%BA" title="යුරෝපියානු සංගමය–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="යුරෝපියානු සංගමය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target">සිංහල</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/European_Union" title="European Union–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="European Union" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target">Simple English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Eur%C3%B3pska_%C3%BAnia" title="Európska únia–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Európska únia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target">Slovenčina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Evropska_unija" title="Evropska unija–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Evropska unija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target">Slovenščina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Iuni_a_Europa" title="Iuni a Europa–ساموآیی" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Iuni a Europa" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="ساموآیی" class="interlanguage-link-target">Gagana Samoa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Euroop_union" title="Euroop union–ایناری سامی" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Euroop union" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ایناری سامی" class="interlanguage-link-target">Anarâškielâ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Midowga_Yurub" title="Midowga Yurub–سومالیایی" lang="so" hreflang="so" data-title="Midowga Yurub" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سومالیایی" class="interlanguage-link-target">Soomaaliga</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Bashkimi_Evropian" title="Bashkimi Evropian–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Bashkimi Evropian" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target">Shqip</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="سئچیلمیش مقاله‌لر"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Европска унија–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Европска унија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target">Српски / srpski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Europ%C3%A4iske_Union" title="Europäiske Union–Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Europäiske Union" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target">Seeltersk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Uni_%C3%89ropa" title="Uni Éropa–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Uni Éropa" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target">Sunda</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="سئچیلمیش مقاله‌لر"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Europeiska_unionen" title="Europeiska unionen–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Europeiska unionen" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target">Svenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Umoja_wa_Ulaya" title="Umoja wa Ulaya–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Umoja wa Ulaya" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target">Kiswahili</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Ojropejsko_U%C5%84ijo" title="Ojropejsko Uńijo–سیلزیایی" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Ojropejsko Uńijo" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="سیلزیایی" class="interlanguage-link-target">Ślůnski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/O-Cuo_a_malasacabayay" title="O-Cuo a malasacabayay–Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="O-Cuo a malasacabayay" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target">Sakizaya</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%90%E0%AE%B0%E0%AF%8B%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%BF%E0%AE%AF_%E0%AE%92%E0%AE%A9%E0%AF%8D%E0%AE%B1%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="ஐரோப்பிய ஒன்றியம்–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஐரோப்பிய ஒன்றியம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target">தமிழ்</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%90%E0%B0%B0%E0%B1%8B%E0%B0%AA%E0%B0%BE_%E0%B0%B8%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%96%E0%B1%8D%E0%B0%AF" title="ఐరోపా సమాఖ్య–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="ఐరోపా సమాఖ్య" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target">తెలుగు</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Uniaun_Europeia" title="Uniaun Europeia–تتومی" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Uniaun Europeia" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="تتومی" class="interlanguage-link-target">Tetun</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%82%D1%82%D0%B8%D2%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B8_%D0%90%D0%B2%D1%80%D1%83%D0%BF%D0%BE" title="Иттиҳоди Аврупо–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Иттиҳоди Аврупо" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target">Тоҷикӣ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%9B" title="สหภาพยุโรป–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="สหภาพยุโรป" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target">ไทย</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/%C3%9Dewropa_Bilele%C5%9Figi" title="Ýewropa Bileleşigi–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Ýewropa Bileleşigi" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target">Türkmençe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Unyong_Europeo" title="Unyong Europeo–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Unyong Europeo" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target">Tagalog</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="سئچیلمیش مقاله‌لر"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Avrupa_Birli%C4%9Fi" title="Avrupa Birliği–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Avrupa Birliği" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target">Türkçe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Nhlangono_wa_matiko_ya_Yuropa" title="Nhlangono wa matiko ya Yuropa–تسونگایی" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Nhlangono wa matiko ya Yuropa" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="تسونگایی" class="interlanguage-link-target">Xitsonga</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D0%B5" title="Европа Берлеге–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Европа Берлеге" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target">Татарча / tatarça</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B0_%D1%81%D0%BE%D1%8E%D0%B7" title="Европа союз–اودمورتی" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Европа союз" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="اودمورتی" class="interlanguage-link-target">Удмурт</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%D8%A7%DB%8B%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A6%D9%89%D8%AA%D8%AA%D9%89%D9%BE%D8%A7%D9%82%D9%89" title="ياۋروپا ئىتتىپاقى–اویغوری" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ياۋروپا ئىتتىپاقى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="اویغوری" class="interlanguage-link-target">ئۇيغۇرچە / Uyghurche</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%84%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B9%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%A1%D0%BE%D1%8E%D0%B7" title="Європейський Союз–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Європейський Союз" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target">Українська</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%BE%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF" title="یورپی اتحاد–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="یورپی اتحاد" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target">اردو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Yevropa_Ittifoqi" title="Yevropa Ittifoqi–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Yevropa Ittifoqi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target">Oʻzbekcha / ўзбекча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Union_Eoropea" title="Union Eoropea–Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Union Eoropea" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target">Vèneto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Evropan_%C3%9Chti%C5%A1tuz" title="Evropan Ühtištuz–وپس" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Evropan Ühtištuz" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="وپس" class="interlanguage-link-target">Vepsän kel’</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Li%C3%AAn_minh_ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Liên minh châu Âu–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Liên minh châu Âu" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target">Tiếng Việt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Europese_Unie" title="Europese Unie–West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Europese Unie" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target">West-Vlams</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Balatam_Yuropik" title="Balatam Yuropik–ولاپوک" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Balatam Yuropik" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ولاپوک" class="interlanguage-link-target">Volapük</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Union_Uropeyinne" title="Union Uropeyinne–والونی" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Union Uropeyinne" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="والونی" class="interlanguage-link-target">Walon</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Unyon_Europea" title="Unyon Europea–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Unyon Europea" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target">Winaray</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%AC%A7%E6%B4%B2%E8%81%94%E7%9B%9F" title="欧洲联盟–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="欧洲联盟" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target">吴语</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%A8_%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%AE%E1%83%A3" title="ევროპაშ რსხუ–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ევროპაშ რსხუ" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target">მარგალური</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%99%D7%99%D7%A8%D7%90%D7%A4%D7%A2%D7%90%D7%99%D7%A9%D7%A2%D7%A8_%D7%A4%D7%90%D7%A8%D7%90%D7%99%D7%99%D7%9F" title="אייראפעאישער פאראיין–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אייראפעאישער פאראיין" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target">ייִדיש</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8C%E1%B9%A3%E1%BB%8D%CC%80kan_Europe" title="Ìṣọ̀kan Europe–یوروبایی" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ìṣọ̀kan Europe" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="یوروبایی" class="interlanguage-link-target">Yorùbá</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Ouhcouh_Lenzmungz" title="Ouhcouh Lenzmungz–چوانگی" lang="za" hreflang="za" data-title="Ouhcouh Lenzmungz" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="چوانگی" class="interlanguage-link-target">Vahcuengh</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Europe%C3%AAse_Unie" title="Europeêse Unie–زیلاندی" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Europeêse Unie" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="زیلاندی" class="interlanguage-link-target">Zeêuws</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%9C%E2%B4%B0%E2%B5%8E%E2%B5%93%E2%B5%8F%E2%B5%9C_%E2%B5%8F_%E2%B5%9C%E2%B5%93%E2%B5%94%E2%B5%93%E2%B4%BC%E2%B5%9C" title="ⵜⴰⵎⵓⵏⵜ ⵏ ⵜⵓⵔⵓⴼⵜ–آمازیغی معیار مراکش" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵜⴰⵎⵓⵏⵜ ⵏ ⵜⵓⵔⵓⴼⵜ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="آمازیغی معیار مراکش" class="interlanguage-link-target">ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%AC%A7%E6%B4%B2%E8%81%94%E7%9B%9F" title="欧洲联盟–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="欧洲联盟" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target">中文</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%AD%90%E7%9B%9F" title="歐盟–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="歐盟" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target">文言</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Au-chiu_Li%C3%A2n-b%C3%AAng" title="Au-chiu Liân-bêng–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Au-chiu Liân-bêng" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target">閩南語 / Bân-lâm-gú</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%AD%90%E6%B4%B2%E8%81%AF%E7%9B%9F" title="歐洲聯盟–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="歐洲聯盟" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target">粵語</a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q458#sitelinks-wikipedia" title="آیری دیل‌لره باغلانتیلاری دَییشدیر" class="wbc-editpage">باغلانتیلاری دَییشدیر</a></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="آد فضالاری"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C" title="مقاله‌یه باخین [c]" accesskey="c">صفحه</a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%82:%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C" rel="discussion" title="ایچینده‌کیلره گؤره دانیشیق [t]" accesskey="t">دانیشیق</a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >تۆرکجه </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="گؤرونوشلر"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C">اوْخو</a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C&action=edit" title="بو صفحه‌‌ قورونوبدور.
اونون قایناغینا باخا بیلرسیز. [e]" accesskey="e">نمایش مبدأ</a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C&action=history" title="بو صفحه‌نین گئچمیش نوسخه‌لری [h]" accesskey="h">گئچمیشه باخ</a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="آلتلر" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >آلتلر </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C">اوْخو</a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C&action=edit">نمایش مبدأ</a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C&action=history">گئچمیشه باخ</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C" title="بۇرا باغلانان بۆتون ویکی صفحه‌لرین لیستی [j]" accesskey="j">بۇ صفحه‌‌يه باغلانتیلار</a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C" rel="nofollow" title="بۇ صفحه‌دن باغلانتی‌لی صفحه‌لرین سوْن دَییشیکلیک‌لری [k]" accesskey="k">باغلی دَییشیکلیک‌لر</a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:یوکله‌مه" title="فایل‌لار یوکله [u]" accesskey="u">فایل یۆکله‌</a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" title="بوتون اؤزل صفحه‌لرین لیستی [q]" accesskey="q">اؤزل صفحه‌لر</a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C&oldid=1566484" title="صفحه‌نین بو نۆسخه‌سینه دَییشیلمز باغلانتی">ثابیت لینک</a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C&action=info" title="بو صفحه‌یه گؤره آرتیق ایطلاعات">صفحه ایطلاعاتی</a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C&id=1566484&wpFormIdentifier=titleform" title="بو صفحه‌دن نئجه آلینتی گؤتورمک اوچون بیلگیلر">بو صفحه‌دن آلینتی گؤتور</a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fazb.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A7%25D9%2588%25D8%25B1%25D9%2588%25D9%25BE%25D8%25A7_%25D8%25A8%25DB%258C%25D8%25B1%25D9%2584%25DB%258C%25DA%25AF%25DB%258C">دریافت نشانی کوتاه‌شده</a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:QrCode&url=https%3A%2F%2Fazb.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A7%25D9%2588%25D8%25B1%25D9%2588%25D9%25BE%25D8%25A7_%25D8%25A8%25DB%258C%25D8%25B1%25D9%2584%25DB%258C%25DA%25AF%25DB%258C">بارگیری کد QR</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> چاپ/ائشیگه یوللا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8&bookcmd=book_creator&referer=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7+%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C">کیتاب یارات</a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:DownloadAsPdf&page=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C&action=show-download-screen">PDF کیمی ائندیر</a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C&printable=yes" title="بو صفحه‌‌نین چاپ ائدیلن سۆرومو [p]" accesskey="p">چاپ اۆچون نۆسخه</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> آیری پروژه‌لرده </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/European_Union" hreflang="en">ویکی‌انبار</a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q458" title="آیتمه باغلی وئری مخزنی ایله ایلگی‌سی وار [g]" accesskey="g">ویکی‌دئیتا آیتمی</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-featured-star" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%B3%D8%A6%DA%86%DB%8C%D9%84%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" title="بو بیر سئچیلمیش مقاله‌دیر. داها چوخ معلومات اوچون بورا کلیکله‌یین."><img alt="Featured article" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/20px-Cscr-featured.svg.png" decoding="async" width="20" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/30px-Cscr-featured.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/40px-Cscr-featured.svg.png 2x" data-file-width="466" data-file-height="443" /></a></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="azb" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1548314">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-right:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 0 4px 1em;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-right:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-right:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-right:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-right:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-right:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-right:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-right:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table class="box-ویکی‌لشدیرمک plainlinks metadata ambox ambox-style" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Ambox_wikify.svg/40px-Ambox_wikify.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Ambox_wikify.svg/60px-Ambox_wikify.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Ambox_wikify.svg/80px-Ambox_wikify.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">بو مقاله‌نی <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D9%85%D9%87" class="mw-redirect" title="ویکی‌پديا:ویکی‌لشدیرمه">ویکی‌لشدیرمک</a> لازیمدیر. لۆطفاً مقاله‌نی ویکی‌پدیا قایدالارینا اویغون دۆزنله‌یین. گرکلی دۆزنله‌مه ائدیلمه‌دن بۇ شابلون قالدیریلمامالی‌دیر.</div></td></tr></tbody></table> <table class="infobox geography vcard" style="width:23em; font-size:87%; margin-top:0.75em;"><tbody><tr class="adr"> <th colspan="3" align="center" class="mergedtoprow fn org country-name" style="line-height:1.2em; padding:0.25em 0.33em 0.33em; font-size:85%;">اوروپابیرلیگی<div style="padding-top:0.25em;">European Union </div></th> </tr><tr class="mergedtoprow"> <td class="maptable" colspan="3" align="center" style="padding:0.5em 0;"><table align="center" style="width:100%; background:none;"><tbody><tr> <td align="center" style="vertical-align:middle;"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Flag_of_Europe.svg" class="mw-file-description" title="بایراق"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/125px-Flag_of_Europe.svg.png" decoding="async" width="125" height="83" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/188px-Flag_of_Europe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/250px-Flag_of_Europe.svg.png 2x" data-file-width="810" data-file-height="540" /></a></td> </tr><tr class="mw-empty-elt"> </tr></tbody></table> </td> </tr><tr> <td colspan="3" style="line-height:1.2em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="میلی شوعار">میلی شوعار</a>: «چئشیدلی‌لیک‌ده بیرلیک»<a href="#cite_note-Four_Freedoms-1">[۱]</a><a href="#cite_note-EU-Symbols-2">[۲]</a><a href="#cite_note-Legislative_Observatory-3">[۳]</a></td> </tr><tr> <td class="anthem" colspan="3" style="line-height:1.2em; text-align:center;"><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D9%87%DB%8C%D9%85%D9%86" class="mw-redirect" title="میلی هیمن">میلی هیمن</a>: سئوینجه تعریف<a href="#cite_note-EU-Symbols-2">[۲]</a>(ارکسترال) <figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File"><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" style="width:220px;" data-durationhint="61" data-mwtitle="Anthem_of_Europe_(US_Navy_instrumental_short_version).ogg" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f3/Anthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f3/Anthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg/Anthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=ceb&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ceb" label="Cebuano ‪(ceb)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=cs&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="cs" label="čeština ‪(cs)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=de&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="de" label="Deutsch ‪(de)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=eo&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="eo" label="Esperanto ‪(eo)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=fi&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="fi" label="suomi ‪(fi)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=fr&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="fr" label="français ‪(fr)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=hu&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="hu" label="magyar ‪(hu)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=it&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="it" label="italiano ‪(it)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=kk&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="kk" label="қазақша ‪(kk)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=ko&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ko" label="한국어 ‪(ko)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=la&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="la" label="Latina ‪(la)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=nl&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="nl" label="Nederlands ‪(nl)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=pl&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="pl" label="polski ‪(pl)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=pt&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="pt" label="português ‪(pt)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=th&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="th" label="ไทย ‪(th)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=tl&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="tl" label="Tagalog ‪(tl)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=tr&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="tr" label="Türkçe ‪(tr)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AAnthem_of_Europe_%28US_Navy_instrumental_short_version%29.ogg&lang=zh-hans&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="zh-Hans" label="中文（简体） ‪(zh-hans)‬" data-dir="ltr" /></audio><figcaption></figcaption></figure> </td> </tr><tr> <td colspan="3" style="text-align:center; padding:0.6em 0em;"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:EU_Globe_No_Borders.svg" class="mw-file-description" title="موقعیت"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/EU_Globe_No_Borders.svg/250px-EU_Globe_No_Borders.svg.png" decoding="async" width="250" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/EU_Globe_No_Borders.svg/375px-EU_Globe_No_Borders.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/EU_Globe_No_Borders.svg/500px-EU_Globe_No_Borders.svg.png 2x" data-file-width="792" data-file-height="792" /></a><figcaption>موقعیت </figcaption></figure> <div style="position:relative; top:0.3em;"></div> </td> </tr><tr class="mergedtoprow"><td colspan="2"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="باشکند">باشکند</a></td><td><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%B3%D9%84" title="بروکسل">بروکسل</a> (<a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%81%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="دفاکتو (صفحه یوْخدور)">دفاکتو</a>)<a href="#cite_note-Euractiv.com-4">[۴]</a><a href="#cite_note-europa.eu-5">[۵]</a> </td></tr><tr> <th colspan="2" style="vertical-align:middle; white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%84" title="رسمی دیل">رسمی دیل</a></th> <td><div class="collapsible-list mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align: left;"> <div style="line-height: 1.6em; font-weight: bold; background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;"><div><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%84%E2%80%8C%D9%84%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اوروپابیرلیگی‌نین دیل‌لری (صفحه یوْخدور)">۲۴ دیل</a></div></div> <ul class="mw-collapsible-content" style="margin-top: 0; margin-bottom: 0; line-height: inherit; list-style: none; margin-left: 0;"><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="بولغار دیلی">بولغار دیلی</a>. <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="کوروات دیلی (صفحه یوْخدور)">کوروات دیلی</a>. <a href="/wiki/%DA%86%DA%A9_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="چک دیلی">چک دیلی</a>. </li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="دانمارک دیلی">دانمارک دیلی</a>. <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%86%D8%AF_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="هولند دیلی">هولند دیلی</a>. <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="اینگیلیس دیلی">اینگیلیس دیلی</a>. <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="استونیا دیلی (صفحه یوْخدور)">استونیا دیلی</a>. <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="فنلاند دیلی">فنلاند دیلی</a>. <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="فرانسه دیلی">فرانسه دیلی</a>. <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="آلمان دیلی">آلمان دیلی</a>. <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="یونان دیلی">یونان دیلی</a>. <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="مجار دیلی">مجار دیلی</a>. <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ایرلند دیلی (صفحه یوْخدور)">ایرلند دیلی</a>. <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="ایتالیا دیلی">ایتالیا دیلی</a>. <a href="/w/index.php?title=%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="لتونیا دیلی (صفحه یوْخدور)">لتونیا دیلی</a>. <a href="/w/index.php?title=%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="لیتوانیا دیلی (صفحه یوْخدور)">لیتوانیا دیلی</a>. <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مالت دیلی (صفحه یوْخدور)">مالت دیلی</a>. <a href="/w/index.php?title=%D9%84%D9%87%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="لهسیتان دیلی (صفحه یوْخدور)">لهسیتان دیلی</a>. <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="پورتقال دیلی (صفحه یوْخدور)">پورتقال دیلی</a>. <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="رومانی دیلی">رومانی دیلی</a>. <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اسلواکیا دیلی (صفحه یوْخدور)">اسلواکیا دیلی</a>. <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اسلونیادیلی (صفحه یوْخدور)">اسلونیادیلی</a>. <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="ایسپانیا دیلی">ایسپانیا دیلی</a>. <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سوئد دیلی">سوئد دیلی</a> </li></ul> </div></td> </tr><tr> <td colspan="2"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="گروه نژادی">گروه(های) نژادی</a> </td> <td><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%A4%D9%84%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اوروپابیرلیگی‌نین اؤلکه‌لری (صفحه یوْخدور)">اوروپابیرلیگی‌نین اؤلکه‌لری</a></td> </tr><tr> <td colspan="2">نوع</td> <td><div class="collapsible-list mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align: left;"> <div style="line-height: 1.6em; font-weight: bold; background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;"><div>۲۸ دولت</div></div> <ul class="mw-collapsible-content" style="margin-top: 0; margin-bottom: 0; line-height: inherit; list-style: none; margin-left: 0;"><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="اوتریش">اوتریش</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="بلژیک">بلژیک</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بولغاریستان">بولغاریستان</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="کروواسی">کروواسی</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%AC%D9%88%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="قیبریس جومهوریتی">قیبریس جومهوریتی</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%DA%86%DA%A9_%D8%AC%D9%88%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="چک جومهوریتی">چک جومهوریتی</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="دانمارک">دانمارک</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="ایستونی">ایستونی</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="فنلاند">فنلاند</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="یونان">یونان</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ماجاریستان">ماجاریستان</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="جزیره ایرلند (صفحه یوْخدور)">جزیره ایرلند</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="لتونی">لتونی</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="لیتوانی">لیتوانی</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%82" title="لوکزامبورق">لوکزامبورق</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA" title="مالت">مالت</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%86%D8%AF" title="هولند">هولند</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="لهیستان">لهیستان</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%82%D8%A7%D9%84" title="پورتوقال">پورتوقال</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رومانی">رومانی</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="ایسلوواکی">ایسلوواکی</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C" title="ایسلوونی">ایسلوونی</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="ایسپانیا">ایسپانیا</a></li><li style="line-height: inherit; margin: 0"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF" title="سوئد">سوئد</a> </li></ul> </div></td> </tr><tr> <th colspan="2"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA" class="mw-redirect" title="حوکومت">حوکومت</a> نوعو</th> <td> • <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%DA%A9%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%B5%D8%AF%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اوروپا کومیسیونون صدری (صفحه یوْخدور)">اوروپا کومیسیونون صدری</a>  • <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D9%86_%D9%BE%D8%A6%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%86%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اوروپا پارلامنتی‌نین پئریزیدنتی (صفحه یوْخدور)">اوروپا پارلامنتی‌نین پئریزیدنتی</a></td> </tr><tr> <td colspan="2">حاکیملر آدی </td> <td><a href="/w/index.php?title=%DA%98%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%84%D9%88%D8%AF_%DB%8C%D9%88%D9%86%DA%A9%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ژان کلود یونکر (صفحه یوْخدور)">ژان کلود یونکر</a> (<a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%86_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اوروپا میلت‌ینین پارتی‌سی (صفحه یوْخدور)">EPP</a>) <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%88_%D8%AA%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="آنتونیو تاجانی (صفحه یوْخدور)">آنتونیو تاجانی</a> (<a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%86_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اوروپا میلت‌ینین پارتی‌سی (صفحه یوْخدور)">EPP</a>) </td> </tr><tr> <th colspan="2"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="تاریخ">علامتدار حادیثه‌لر</a>  • <a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D9%88%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C_(%DB%B1%DB%B9%DB%B5%DB%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="پاریس موقاوله‌سی (۱۹۵۱) (صفحه یوْخدور)">پاریس موقاوله‌سی</a>  • <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%85_%D9%85%D9%88%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="رم موقاوله‌سی (صفحه یوْخدور)">رم موقاوله‌سی</a>  • <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%BA%D8%A7%D9%85_%D9%85%D9%88%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ادغام موقاوله‌سی (صفحه یوْخدور)">ادغام موقاوله‌سی</a>  • <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%AA_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%B4%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="ماستریخت سازیشس (صفحه یوْخدور)">ماستریخت سازیشس</a>  • <a href="/w/index.php?title=%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A8%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%88%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="لیسبون موقاوله‌سی (صفحه یوْخدور)">لیسبون موقاوله‌سی</a></th> <td style="vertical-align:middle;"> ۲۳ ژوئیه ۱۹۵۲ ۱ ژانویه ۱۹۵۸ ۱ ژوئیه ۱۹۶۷ ۱ نوْوامبر ۱۹۹۳ ۱ دسامبر ۲۰۰۹</td> </tr><tr class="mergedtoprow"> <th colspan="3"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%A7_%D8%A7%D8%A4%D9%84%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" title="ساحه اساسیندا اؤلکه‌لر">ساحه</a></th> </tr> <tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">ساحه</td> <td> ۴٬۳۸۱٬۳۷۶کیلومتر مربع (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%A7_%D8%A7%D8%A4%D9%84%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" title="ساحه اساسیندا اؤلکه‌لر">یئددینجیa</a>)</td> </tr><tr class="mergedtoprow"> <th colspan="3">جمعیت</th> </tr><tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">جمعیت تخمینی (۲۰۱۲)</td> <td>۵۰۷٬۸۹۰٬۱۹۱<a href="#cite_note-eurostat-6">[۶]</a>  (۳)</td> </tr><tr class="mergedbottomrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D8%B3%DB%8C%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%BA%DB%8C" title="جمعیت سیخلیغی">جمعیت سیخلیغی</a></td> <td>۱۱۶٫۲/km </td> </tr><tr class="mergedtoprow"> <td><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%88%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DA%86%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="عومومی یوردایچی محصول (صفحه یوْخدور)">عومومی یوردایچی محصول</a></td> <td>(تخمین )</td> <td></td> </tr> <tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">مجموع</td> <td>۳۶٬۳۹۳ دلار<a href="#cite_note-imf2-7">[۷]</a> (<a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%88%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DA%86%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%A7_%D8%A7%D8%A4%D9%84%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="عومومی یوردایچی محصول اساسیندا اؤلکه‌لر (صفحه یوْخدور)">اون‌آلتینجی</a>)</td> </tr><tr class="mergedbottomrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">آدام‌باشینا</td> <td>۱۸٫۴۵۱ تریلیون دولار<a href="#cite_note-imf-8">[۸]</a> (<a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%88%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DA%86%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84_%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86%D8%A7_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%A7_%D8%A7%D8%A4%D9%84%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="عومومی یوردایچی محصول آدام‌باشینا اساسیندا اؤلکه‌لر (صفحه یوْخدور)">بیرینجی</a>)</td> </tr><tr> <td colspan="2"><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B5%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="جینی شاخیصی (صفحه یوْخدور)">جینی</a> (۲۰۱۰)</td> <td>۳۰٫۴<a href="#cite_note-CBI-9">[۹]</a>(متوسط) </td> </tr><tr> <th colspan="2" style="vertical-align:middle;"><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="پول بیریمی">پول بیریمی</a></th> <td><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%88" title="یورو">یورو</a> یورو منطقه‌سینده (<code><a href="/w/index.php?title=ISO_4217&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISO 4217 (صفحه یوْخدور)">EUR</a></code>) </td> </tr><tr class="mergedtoprow"> <th colspan="2"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%82%D9%88%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%BA%DB%8C" class="mw-redirect" title="ساعات قورشاغی">ساعات قورشاغی</a></th> <td>۰+ تا ۲+ </td> </tr><tr class="mergedrow"> <td style="width:1em; padding:0 0 0 0.6em;"> - </td> <td style="padding-left:0em;">یای (<a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D9%8E%DB%8C%DB%8C%D8%B4%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="یای ساعاتی دَییشمه‌سی">DST</a>)</td> <td>۱+ تا ۳+ (<a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دونیا ساعاتی (صفحه یوْخدور)">دونیا ساعاتی</a>)</td> </tr><tr class="mergedbottomrow"> <td colspan="2"></td> <td>۱+ تا ۳+</td> </tr><tr> <th colspan="2"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اینترنت دومینی (صفحه یوْخدور)">اینترنت دومینی</a></th> <td><a href="/w/index.php?title=.eu&action=edit&redlink=1" class="new" title=".eu (صفحه یوْخدور)">.eu</a></td> </tr></tbody></table> اوروپا بیرلیگی یا دا آوروپا بیرلیگی و یا اوروپاایتیفاقی<a href="#cite_note-10">[۱۰]</a>(<a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="اینگیلیس دیلی">اینگیلیسجه</a>: European Union) اوروپا دؤولتلرینی بیرلشدیرن و دؤولت‌لر اوستو و عئینی زاماندا دؤولت‌لرآراسی ایقتصادی و سیاسی تشکیلات. اوروپاایتتیفاقی یادا قیساجا آ. ا(EU)، ایگیرمی یئددی عوضو اؤلکه‌دن عیبارت اوْلان و توْرپاق‌لاری بؤیوک اؤلچوده <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اوروپا">اوروپا</a> قاره‌سینده اوْلان سیاسی و ایقتیصادی بیر تشکیلاتلانمادیر. ۱۹۹۲-جی ایل‌ده، اوروپاایتتیفاقی موقاویله‌سی اولاراق دا بیلینن ماستریخت آنلاشماسی‌نین قووه‌یه مینمه‌سی نتیجه سینده، وار اوْلان اوروپاایقتیصادی ایتتیفاقینه یئنی وظیفه و مسولییت ساحه‌لری یوکلنمه‌سی‌له قورولموش‌دور. تخمیناً ۵۰۰ میلیونلوق اهالی‌سی‌له اوروپاایتتیفاقی، دونیا اؤلکه‌لری‌نین عومومی داخیلی محصول (نومینال / اسمی) گؤره سیرالانماسین‌دان نومینال عومومی داخی‌لی حاصیلاسی‌نین% ۳۰ حیصّه‌سی‌نی مئیدانا گتیرر. (۱۶٫۸ تریلیون آبش $)<a href="#cite_note-GDP_IMF-11">[۱۱]</a> اوروپاایتتیفاقی، بوتون عوضو اؤلکه‌لری باغلایان ایستاندارد قانون‌لار واسیطه‌سی‌له، اینسان، اشیا، خیدمت و سرمایه دؤورانی (آخینی-جریانی) آزادلیق‌لاری‌نی ایحاطه ائدن بیر اورتاق بازار (تک بازار) توسعه ائتدیرمیش‌دیر.<a href="#cite_note-Europa_Internal_Market-12">[۱۲]</a> بیرلیک ایچینده کند تصرروفاتی، بالیق‌چی‌لیق و رئجیونال توسعه سیاست‌لرین‌دن عیبارت اوْلان اورتاق بیر تیجارت سیاستی اوْلونور.<a href="#cite_note-Farah-13">[۱۳]</a> بیرلیگه عوضو اؤلکه‌لرین اون بئشی، آورو (یورو) آدی‌ایله خاطیرلانان اورتاق پول واحیدی ایستیفاده ائتمه‌یه باشلامیش‌دیر. اوروپاایتتیفاقی، عوضو اؤلکه‌لرینی دونیا تیجارت تشکیلاتینا، گ. ۸ (G۸–۸ بویوک دوولت‌لرین قورپو) زیروه‌لرینده و بیرلشمیش میلّت‌لرده تمثیل ائده‌رک خاریجی سیاستینده‌ده رول اویناییر. ایتتیفاقین ایگیرمی یئددی عوضوون‌دن ایگیرمی بیری ناتو-نون دا عوضوودور. شئنگئن (Schengen) موقاویله‌سی اویغون اولاراق بیرلیک عوضوو اؤلکه‌لر آراسیندا پاسپورت ایداره‌سی‌نین قالدیریلماسینین دا آراسیندا اوْلدوغو بیر چوْخ محکمه مؤوضوع و داخیلی ایش‌لری تنظیم‌لمه‌لرینده اوروپاایتتیفاقی‌نین پایی اولور.<a href="#cite_note-Internal_borders-14">[۱۴]</a> اوروپاایتتیفاقی، دؤولت‌لر آراسی و چوْخ میلّت‌لی بیر مئیدانا گلمه‌دیر. بیرلیک ایچینده کیمی مؤوضوع‌لاردا دؤولت‌لر آراسی راضیلاشما و فیکیر ایتتیفاقی لازیم‌دیر. آنجاق موعه‌ایه‌ن وضعیت‌لرده میلّت اوستو رهبرلیک اورقان‌لاری، عوضولرین موقاویله‌سی اولمادان دا قرارا وئره بیلر. اوروپاایتتیفاقی‌نین بۇ تیپ حاق‌لارا صاحیب اهمیت‌لی رهبرلیک واحیدلری اوروپاکومیسسیاسی، اوروپاپارلامئنتی، اوروپاایتتیفاقی شوراسی، لیدئرلر ساممیتی (اجلاس سران)، اوروپاعدالت محکمه‌سی و اوروپامرکزی بانکی‌نینمجلیسی، اوروپاایتتیفاقی وطنداش‌لاری بئش ایل‌دن بیر سس وئرمه اوصولوایله سئچرلر. اوروپاایتتیفاقی‌نین تمل‌لری ۱۹۵۱-جی ایلده، آلتی اؤلکه‌نین ایشتیراکی ایله یارادیلان اوروپاکؤمور و پولاد ایتتیفاقی‌نین و ۱۹۵۷ روما سازیشینه اساس‌لانیر. او دؤوردن بۇ یانا، بیرلیک یئنی عوضولرین ایشتیراک‌لاری‌یلا اؤلچو اولاراق بؤیوموش؛ وار اوْلان صلاحییت‌لرینه یئنی وظیفه و مسولییت ساحه‌لری علاوه ائده‌رک ده گوجونو آرتیرمیش‌دیر. عوضو دؤولت‌لر دسامبر ۲۰۰۷-جی ایل‌ده، ایتتیفاقین بۇ گونه قدر ائتدیگی موقاویله‌لر و قانونی قورولوشونو یئنیلمک و یاخشی‌لاش‌دیرماق مقصدی‌له لیسبون موقاویله‌سی ایمضالانمیش‌دیر. لیسبون سازیشی‌نین تصدیق‌لنمه و عمله گیرمه پروسسی‌نین ۲۰۰۸-جی ایلین ایچینده اولماسی اونگورولموش‌سه (تجویز) ده ایرلاندیادا، موقاویله‌نین تصدیق‌لنمه‌سی اۆچون ائدیلن خالق‌اویلاماسی‌نین (رئفراندوم/همه‌پرسی) ایلک مرحله‌ده منفی نتیجه‌لنمه‌سی قبول مۆدت ینی گئجیک‌دیرمیش‌دیر. <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کئچمیشی">کئچمیشی</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اوروپاکومور_و_پولاد_ایتتیفاقی">اوروپاکومور و پولاد ایتتیفاقی</h3></div> ایکینجی دونیا دویوشو سوْنراسی عیبارت اوْلان سیاسی هاوا غرب‌آوروپادا بیرلیک و برابرلیک کولک‌لری استیرمه‌یه باشلادی. بودا بیر چوْخ آدام طرفین‌دن، آوروپایا بویوک ضررلر وئرن حددین‌دن آرتیق میلّییت‌چیلیک دوشونجه‌لرین‌دن بیر قاچیش یولو اولاراق گورولوردو.<a href="#cite_note-15">[۱۵]</a> بۇ دوشونجه‌لرله بیرلیک‌ده ۱۹۵۱-جی ایل‌ده، ایلک مووففقییت‌ه چاتان اوروپاداخیلی ایش ایتتیفاقی اوْلان، اوروپاکومور و پولاد ایتتیفاقی تکلیفی گل‌دی. بۇ مئیدانا گلمه‌نین اساس مقصدی، باش‌دا فرانسه و غرب آلمانییا اولماق اوزره عوضولری آراسین‌دا کومور و پولاد ائندوستری‌لری‌نین (صنایئع) رهبرلیگینی بیر آرایا گتیرمک‌ایدی. بونون قورولوش سببی، دوورون ان اهمیتلی صنایئع خام‌مال‌لاری (مواد اولیه) اوْلان کومور و پولاددان یارانا بیله‌جک هر هانسی بیر موباحیثه‌نین قارشی‌سی‌نین آلینماسی و بونا باغلی اولاراق ایکی اؤلکه آراسین‌داکی اولابیله‌جک بیر دویوشون مانیعه توره‌دیلمه‌سی‌نین. بۇ ایش ایتتیفاقی‌نین قوروجولاری ائتدیک‌لرینی «اوروپاایتتیفاقین‌دان ایلک آددیم» اولاراق نییت‌لدی‌لر.<a href="#cite_note-16">[۱۶]</a> ایتتیفاقین دیگر قوروجو عوضولری ایتالییا و بئنئلوکس اؤلکه‌لری: بلژیک، هوللاندییا و لوکزامبورق ایدی.<a href="#cite_note-Europa_History_45-59-17">[۱۷]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اوروپابیرلیک‌لری">اوروپابیرلیک‌لری</h3></div> ۱۹۵۷-جی ایل‌ده ایکی یئنی بیرلیک داها یارادیل‌دی: گومروک ایتتیفاقی عملییات‌لارینی تأمین ائدن اوروپاایقتیصادی ایتتیفاقی و نووه انرژی ایش‌لری ایجرا ائتمک اۆچون قورولان اوروپاآتوم انرژی‌سی ایتتیفاقی (ئوراتوم).<a href="#cite_note-Europa_History_45-59-17">[۱۷]</a> ۱۹۶۷-جی ایله گلین‌دیگین‌ده ایمضالانان بروکسئل موقاویله‌سی‌ایله وار اوْلان ۳ بیرلیک اوروپابیرلیک‌لری یادا داها مشهور فورماسی‌ایله اوروپاایتتیفاقی (ات) آدی‌ایله تک بیر دام آلتین‌دا توپلاندی.<a href="#cite_note-ENA_Merge-18">[۱۸]</a> ۱۹۷۳-جی ایل‌ده اوروپابیرلیک‌لری دانمارک، ایرلاندییا و بیرلشمیش کرال‌لیغین‌دا ایچینه آلیناراق گئنیشله‌مه یولونا گئت‌دی.<a href="#cite_note-ENA_First_enlargement-19">[۱۹]</a> بۇ اؤلکه‌لرده ایلک ایشتیراک آپاریلان دانیشیق‌لار زامانی نوروئچ‌ایله‌ده موزاکیره اوتورولدو. آنجاق اؤلکه‌ده تشکیل ائدیلن خالق‌اوی‌لاماسی (رئفراندوم) نتیجه‌سین‌ده ایشتیراک ایستگی ردد ائدیلین‌جه، نوروئچ ایتتیفاقین خاریجین‌ده قال‌دی. اوروپاپارلامئنتی‌نین عوضولری آراسین‌دا ایلک دئموکراتیک، بیرباشا سئچکی‌لر ۱۹۷۹-جو ایل‌ده رئال‌لاش‌دیریل‌دی.<a href="#cite_note-ENA_New_Parliament-20">[۲۰]</a> بون‌لار آوروپالی‌لارا اوروپاپارلامئنتی میلّت وکیل‌لرینی سئچمه‌لری مووضوع‌سون‌دا ایمکان تأمین ائدن و آیری‌جا بین‌الخلق سَوییه‌ده ائدیلن ایلک سئچیم‌لردی. یونانیستان، ایسپانییا و پورتوقالییا بیرلیگه ۱۹۸۰-جی ایل‌لرده قاتیل‌دیرلار.<a href="#cite_note-ENA_Enlargement_negotiations-21">[۲۱]</a> ۱۹۸۵-جی ایل‌ده ایمضالانان شئنگئن سازیشی عوضو دوولت‌لرین بیر چوخو آراسین‌دا سرحدده پاسپورت ایداره‌سی اولمادان سفر ائده بیلمه ایمکانینی تأمین ائت‌دی.<a href="#cite_note-Europa_History_90-99-22">[۲۲]</a> ۱۹۸۶-جی ایل‌ده اوروپابایراغی ایستیفاده ائدیلمه‌یه باشلان‌دی و لیدئرلر اوروپاتک سندینی ایمضالادیرلار. بونون‌لا بیرلیک‌ده ایتتیفاقین قرار آلما مئکانیزمی‌نین گئنیشله‌مه‌سی، تیجارت عملییات‌لاردا مانیعه و فورمال (رسمی) آزالدیلماسی و داها ایره‌لی بیر اوروپاسیاسی ایش‌ایتتیفاقی تشکیلاتی یارادیلماسی تأمین ائدیل‌دی. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اوروپاایتتیفاقی">اوروپاایتتیفاقی</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:West_and_East_Germans_at_the_Brandenburg_Gate_in_1989.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/West_and_East_Germans_at_the_Brandenburg_Gate_in_1989.jpg/220px-West_and_East_Germans_at_the_Brandenburg_Gate_in_1989.jpg" decoding="async" width="220" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/West_and_East_Germans_at_the_Brandenburg_Gate_in_1989.jpg/330px-West_and_East_Germans_at_the_Brandenburg_Gate_in_1989.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/West_and_East_Germans_at_the_Brandenburg_Gate_in_1989.jpg/440px-West_and_East_Germans_at_the_Brandenburg_Gate_in_1989.jpg 2x" data-file-width="661" data-file-height="498" /></a><figcaption>دمیر پرده‌نین داغیلماسی، ایتتیفاقین شرقه دوغرو گئنیشلنمه‌سینه ایمکان وئردی (بئرلین دیواری).</figcaption></figure> ۱۹۹۰-جی ایل‌ده دمیر پرده‌نین ییخیلماسی‌ایله کوهنه شرق آلمانییا، بیرلش‌میش یئنی آلمانییانین بیر حیصّه‌سی کیمی بیرلیگه قاتیل‌دی.<a href="#cite_note-Europa_History_80-89-23">[۲۳]</a> شرق آوروپایا دوغرو رئال‌لاش‌دیریلان گئنیشله‌مه‌ایله بیرلیک‌ده، بیرلیگه قوشولماق نامیزد اؤلکه‌لره تطبیق مقصدی‌ایله کوپئنهاگ کریتئرلری‌نین قبول ائدیلمه‌سی اوزرینه گوروش ایتتیفاقینه چاتیل‌دی. ۷ فئوریه ۱۹۹۲ تاریخین‌ده مااستریخت موقاویله‌سی قوووه‌یه میندی.<a href="#cite_note-24">[۲۴]</a> بۇ آندلاشما ایلک دفعه اوروپاایتتیفاقی تئرمینینی ایستیفاده ائت‌دی و اوچ سوتون آدینی وئردیگی تطبیق ساحه‌سینی باشلاددی. بوگون‌کی اوروپاایتتیفاقی تئرمینی، کئچمیش‌ده اوروپابیرلیک‌لری‌نین وظیفه ساحه‌سینه گیرن سیاست و میلّت‌اوستو عملییات‌لاری ایحاطه ائدن بیرینجی سوتونا یولداش دوشور. ایکینجی و اۆچونجو سوتون‌لارسا ایتتیفاقین خاریجی سیاستی‌ایله داخیلی ایش‌لریله علاقه‌دار، داها چوْخ دوولت‌لر آراسی سَوییه‌ده ایش‌ایتتیفاقی تقدیم ائدیر. گونده‌لیک دانیشیق دیلین‌ده اوروپاایتتیفاقی تئرمینی، اوروپاایتتیفاقی اۆچون‌ده ایستیفاده ائدیلمک‌ده‌دیر و ایتتیفاقین بیرینجی سوتونونون بیر عوضوو اولاراق اوروپاایتتیفاقی آدی، نظرده توتولدوغو تاریخ‌ده قوووه‌یه گیره‌جک اوْلان لیسبون موقاویله‌سی‌ایله بیرلیک‌ده ایستیفاده‌دن قالخاجاق. بیرلیگه ۱۹۹۵-جی ایل‌ده، اوتریش، ایسوئچ و فینلاندییا قاتیل‌دی. ۱۹۹۷-جی ایل تاریخ‌لی <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%85" title="آمستردام">آمئستئردام</a> آندلاشماسی، مااستریخت آندلاشماسی‌نین دئموکراتییا و خاریجی سیاست باشلیق‌لاردا یاخشی‌لاشدیرمالار ائتمک اۆچون ایمضالانیب. آمئستئردام آندلاشماسینی ۲۰۰۱-جی ایل‌دن‌ایجه آنلاشماسی ایزله‌دی و بودا ایتتیفاقین شرق ایستیقامت‌لی گئنیشلن‌مه‌سینه یئنی ویزیونلار قازان‌دیرماق آدینا روما و مااستریخت آندلاشمالاری‌نین اوزرین‌ده تنظیم‌لمه‌لر ائت‌دی. ۲۰۰۲-جی ایل‌ده اون‌ایکی عوضو اؤلکه «آورو» آدلی اورتاق بیر پول واحیدی منیم‌سه‌دی. اوگون‌دن بویانا، آورو ساحه‌سی دئییلن آورو ایستیفاده اؤلکه‌لر سایجا اون‌بئشی آش‌دی. ۲۰۰۴-جو ایل‌ده اوروپاایتتیفاقی، اکثرییه‌ت‌ی کوهنه شرق بولوکو اؤلکه‌لرین‌دن اوْلان اون یئنی نامیزد اؤلکه‌نین‌ده بیرلیگه رسمی اولاراق قاتیل‌مالاری‌ایلا تاریخین‌ده‌کی ان بویوک گئنیشله‌مه‌ای گوردو.<a href="#cite_note-Europa_History_00-25">[۲۵]</a> اوچ ایل سوْنرا، بولقاریستان و رومینییادا بیرلیگه گیردی.<a href="#cite_note-Europa_History_00-25">[۲۵]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="آنا_یاسا_و_لیسبون_موقاویله‌سی">آنا یاسا و لیسبون موقاویله‌سی</h3></div> ۲۰۰۴-جو ایل‌ده <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85" title="روم">رومادا</a>، داها اوولکی بوتون موقاویله‌لری تک بیر سندده ییغاجاق اوروپاایتتیفاقی آنایاساسی حاضیرلانماسینی نظرده توتان موقاویله ایمضالانیب. آنجاق بۇ کونستیتوسییا لاییحه‌سینی، فرانسه و هلند تشکیل ائدیلن خالق‌اوی‌لامالارین‌دا (رفراندوم) آلینان منفی نتیجه‌لردن اوتری دیگر اؤلکه‌لرده تطبیق اوْلونمادی و تصدیق ائتمه عملییاتی هئچ بیر زامان تامام‌لانمادی. بۇ سبب‌له بونون یئرین، ۲۰۰۷-جی ایل‌ده اوولکی موقاویله‌لری یئنی بیر کونستیتوسییایلا ده‌ایشدیرمک شرط‌لرینی یاخشیلاشدیرماغی نظرده توتان و ایصلاحات آندلاشماسی اولاراق خاطیرلانان لیسبون آندلاشماسی ایمضالاندی.<a href="#cite_note-Europa_Lisbon_treaty-26">[۲۶]</a> قوناق اؤلکه‌لرده ائدیلن خالق‌اوی‌لامالاری نتیجه‌سین‌ده تصدیق‌لنسه، ژانویه ۲۰۰۹دا قوووه‌یه گیرمه‌سی نظرده توتولان آندلاشما ایلک اولاراق اویلان‌دیغی (رئفراندوما قویولدوغو) ایرلاندییا رئسپوبلیکاسین‌دا ردد ائدیلین‌جه، پروسسین گله‌جگینه باغلی گوزلمه‌لر بلیرسیزلش‌دی. ۲ اوْکتوبر ۲۰۰۹ تاریخین‌ده یئنی‌دن حیاتا کئچیریلن سس‌وئرمه‌ده ایرلاندییا خالقی‌نین‌دا موثبت گوروش بیل‌دیرمه‌سی لیسبون موقاویله‌سی بوتون عوضو اؤلکه‌لر طرفین‌دن قبول گورموش اوْلدو و تطبیق مۆدت ینه آلینماسی‌نین اوْلان بوتون مانیعه‌لر آرادان قالدیریل‌میش اوْلدو. موقاویله جبل‌الطارق و ساحه خوصوصی بؤلگه‌لرین‌ده‌ده اویلاندیق‌دان سوْنرا بۇ بؤلگه‌لر قارشی گوروش بیلدیرسه‌ده، بۇ بؤلگه‌لرین موقاویله موددعالاری‌نین خاریجین‌ده قالماسی شرطی‌ایله قوووه‌یه مینیر. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="عوضو_دوولت‌لر">عوضو دوولت‌لر</h2></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:European_Union_map.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/European_Union_map.svg/220px-European_Union_map.svg.png" decoding="async" width="220" height="218" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/European_Union_map.svg/330px-European_Union_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/European_Union_map.svg/440px-European_Union_map.svg.png 2x" data-file-width="454" data-file-height="450" /></a><figcaption>اوروپاایتتیفاقی‌نین عوضو اؤلکه‌لری.</figcaption></figure> اوروپاایتتیفاقی ایییرمی‌یئددی موستقیل دوولت‌دن عیبارت‌دیر. بون‌لار عوضو دوولت‌لر اولاراق بیلینن آلمانییا، اوتریش، بیرلش‌میش کراللیق (بویوک بریتانییا)، بئل‌چیکا (بئلژیک)، بولقاریستان، چئک جومهوریتی، دانمارک، ائستونی‌یا، فینلاندییا، فرانسه، قیبریس، هوللاندییا، ایرلاندییا، ایسپانییا، ایسوئچ، ایتالییا، لاتوییا، لیتوا، لوکزامبورق، ماجاریستان، مالتا، لهیستان، پورتوقالییا، رومانی‌یا، اسلوواکی‌یا، اسلووئنی‌یا و یونانیستانین‌دیر.<a href="#cite_note-27">[۲۷]</a> بیرلیگه قاتیلماغی گوزله‌ین ۵ نامیزد اؤلکه واردیر. بون‌لار: کورواسی‌یا، ایسلاندییا، مقدونییه جومهوریتی، مونته‌نئگرو و تورکیه‌دیر. قربی بالکان اؤلکه‌لری آلبانییا، بوسنییا-هئرزئقووینا و صئربییا اولا بیله‌جک رسمی نامیزدلر اولاراق تعیین اوْلون‌موش‌دور.<a href="#cite_note-Europa_Enlargement-28">[۲۸]</a> سون دوورده کوزووایادا بنزر بیر ستاتوس وئریل‌میش‌دیر.<a href="#cite_note-EU_Council_on_Kosovo-29">[۲۹]</a> اوروپاایتتیفاقینه قاتیلابیلمک اۆچون بیر اؤلکه ۱۹۹۳-جو ایل‌ده کوپئنهاگ لیدئرلر ساممی‌تین‌ده تعیین اوْلونان کوپن‌هاگ کریتئرلرینی تامامی‌ایله تأمین ائتمک وضعییتین‌ده‌دیر. بۇ اولچوت‌لر (مئعیارلار)، قانونون عالی‌لیگینه و اینسان حوقوق‌لارینا حورمت گوسترن ثابیت دئموکراتییا، بیرلیک عوضولری‌ایله رقابت ائده بیله‌جک سَوییه‌ده موحکم اساس‌لی بیر ایقتیصادییات و اوروپاایتتیفاقی قانون‌لارینی‌دا احتیوا ائدن عوضولوک شرط‌لری‌نین قبول ائدیلمه‌سینی طلب ائدیر. بیر نامیزد اؤلکه‌نین بۇ اولچوت‌لر عویوب اویمادیغی‌نین ده‌یه‌رلندیریلمه‌سی‌نین ائدیلمه‌سی شورانین وظیفه ساحه‌سی‌دیر.<a href="#cite_note-Europa_Enlargement-28">[۲۸]</a> ایتتیفاقین ایندی‌کی واخت‌دا وار اوْلان تعلیمات‌لاری، ۱۹۸۵-جی ایل‌ده قرین‌لندییا بیرلیک‌دن چکیلمه‌سی‌ایله نومونه‌سی یاشانماسینا قارشی، عوضو بیر اؤلکه‌نین بیرلیک‌دن نئجه آیری‌لا آچیق‌جا گوسترمک‌ده‌دیر. آنجاق بۇ مووضوع‌ا تصدیق‌لنمه گوزله‌یه‌ن لیسبون آندلاشماسین‌دا توخونول‌موش‌دور و بۇ لاییحه بیر اؤلکه‌نین بیرلیک‌دن چیخماق ایستمه‌سی وضعییتین‌ده ایزله‌نیله‌جک عملییات‌لاری داخیل‌دیر. بیرلیگه قاتیلماماق ایسته‌یه‌ن دورد اوروپااولکه‌سی ایسوئچ، ایسلاندییا، لیختئن‌شتاین و نوروئچ‌دن اوروپاایتتیفاقی‌ایله علاقه‌دار بیر چوْخ ایقتیصادی و حوقوقی تنظیمله‌مه‌یه ایسه قیسمن‌ده اولسا ایشتیراک گوسترمیش‌دیر. بۇ اؤلکه‌لردن ایسلاندییا، لیختئن‌شتاین و نوروئچ، اوروپاایقتیصادی اۆچون واسیطه‌سی‌له اورتاق بازار قایدالارینا قاتیل‌میش‌دیر. ایسوئچه‌ده بنزر ایکی-طرف‌لی موقاویله‌لر واسیطه‌سی‌له اوروپاایتتیفاقی‌ایله علاقه‌لر قورموش‌دور.<a href="#cite_note-CH-30">[۳۰]</a> آوروپانین سیاسی اولاراق تانین‌میش بئش کیچیک دوولتی اوْلان آندوررا، لیختئن‌شتاین، موناکو، سان‌مارینو و واتیکان‌ایله ایجرا ائدیلن علاقه‌لرده آورونو اورتاق پول واحیدی اولاراق ایستیفاده و بعضی دیگر ایقتیصادی امکداش‌لیق ایش‌لری ائتمک‌دن عیبارت‌دیر. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اوروپا_ایتتیفاقین_گئنیش‌لنمه_سوره‌جی"><span id=".D8.A7.D9.88.D8.B1.D9.88.D9.BE.D8.A7_.D8.A7.DB.8C.D8.AA.D8.AA.DB.8C.D9.81.D8.A7.D9.82.DB.8C.D9.86_.DA.AF.D8.A6.D9.86.DB.8C.D8.B4.E2.80.8C.D9.84.D9.86.D9.85.D9.87_.D8.B3.D9.88.D8.B1.D9.87.E2.80.8C.D8.AC.DB.8C">اوروپا ایتتیفاقین گئنیش‌لنمه سوره‌جی</h2></div> <div class="NavContent"> <table align="center" width="100%" cellpadding="4" cellspacing="۰" style="border: 1px solid #000000; float: right; margin-bottom: 5px; margin-top: 5px;"> <tbody><tr style="background-color: #CCCCCC;"> <td width="210px" rowspan="2" style="background-color: #CCCCCC;"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:EC1957.png" class="mw-file-description" title="اوروپابیرلیگی‌نین خریطه‌سی(۱۹۵۷)"><img alt="اوروپابیرلیگی‌نین خریطه‌سی(۱۹۵۷)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/EC1957.png/210px-EC1957.png" decoding="async" width="210" height="192" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/EC1957.png/315px-EC1957.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/EC1957.png/420px-EC1957.png 2x" data-file-width="1360" data-file-height="1245" /></a> </td> <td align="center" valign="center"><a href="/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B5%DB%B7(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="۱۹۵۷(میلادی) (صفحه یوْخدور)">۱۹۵۷</a> – قوروجو عوضولر </td></tr> <tr> <td style="background-color: #EEEEEE;" valign="center" align="right">اوروپاایقتیصادی بیرلییی‌نین قورولوش ۶ قوران عوضو: <ul><li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg/23px-Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg/35px-Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg/45px-Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" title="بلژیک">بلژیک</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/23px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/35px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/45px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/23px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/35px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/45px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%86%D8%AF" title="هولند">هولند</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Flag_of_Luxembourg.svg/23px-Flag_of_Luxembourg.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Flag_of_Luxembourg.svg/35px-Flag_of_Luxembourg.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Flag_of_Luxembourg.svg/46px-Flag_of_Luxembourg.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="307" /> <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%82" title="لوکزامبورق">لوکزامبورق</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/23px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/35px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/46px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/23px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/35px-Flag_of_Italy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/45px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a></li></ul> </td></tr> <tr style="background-color: #۰۰۰۰۰۰;"> <td colspan="۶"> </td></tr> <tr style="background-color: #CCCCCC;"> <td rowspan="2" style="background-color: #CCCCCC;"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:EC1973.png" class="mw-file-description" title="اوروپاایقتیصادی بیرلیک خریطه‌سی (۱۹۷۳)"><img alt="اوروپاایقتیصادی بیرلیک خریطه‌سی (۱۹۷۳)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/EC1973.png/210px-EC1973.png" decoding="async" width="210" height="192" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/EC1973.png/315px-EC1973.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/EC1973.png/420px-EC1973.png 2x" data-file-width="1360" data-file-height="1245" /></a> </td> <td align="center" valign="center"><a href="/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B3(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="۱۹۷۳(میلادی) (صفحه یوْخدور)">۱۹۷۳</a> – بیرینجی بویومه </td></tr> <tr> <td style="background-color: #EEEEEE;" valign="center" align="right">بیرینجی بویومه، یئنی عوضولر: <ul><li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/20px-Flag_of_Denmark.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/31px-Flag_of_Denmark.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/40px-Flag_of_Denmark.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="387" /> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="دانمارک">دانمارک</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/23px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/35px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/46px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C%D9%82" title="بیرلشمیش شاهلیق">بیرلشمیش شاهلیق</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Flag_of_Ireland.svg/23px-Flag_of_Ireland.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Flag_of_Ireland.svg/35px-Flag_of_Ireland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Flag_of_Ireland.svg/46px-Flag_of_Ireland.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ایرلند">ایرلند</a></li></ul> </td></tr> <tr style="background-color: #۰۰۰۰۰۰;"> <td colspan="۶"> </td></tr> <tr style="background-color: #CCCCCC;"> <td rowspan="۲"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:EC1981.png" class="mw-file-description" title="اوروپابیرلییی‌نین خریطه‌سی (۱۹۸۱)"><img alt="اوروپابیرلییی‌نین خریطه‌سی (۱۹۸۱)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/EC1981.png/210px-EC1981.png" decoding="async" width="210" height="192" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/EC1981.png/315px-EC1981.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/EC1981.png/420px-EC1981.png 2x" data-file-width="1360" data-file-height="1245" /></a> </td> <td align="center" valign="center"><a href="/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B8%DB%B1(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="۱۹۸۱(میلادی) (صفحه یوْخدور)">۱۹۸۱</a> – ایکینجی بویومه </td></tr> <tr> <td style="background-color: #EEEEEE;" valign="center" align="right">ایکینجی بویومه، یئنی عوضولر: <ul><li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/23px-Flag_of_Greece.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/35px-Flag_of_Greece.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/45px-Flag_of_Greece.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /> <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="یونان">یونان</a></li></ul> </td></tr> <tr style="background-color: #000000;"> <td colspan="6"> </td></tr> <tr style="background-color: #CCCCCC;"> <td rowspan="2"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:EC1981.png" class="mw-file-description" title="ایلک آیریلما(۱۹۸۱)"><img alt="ایلک آیریلما(۱۹۸۱)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/EC1981.png/210px-EC1981.png" decoding="async" width="210" height="192" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/EC1981.png/315px-EC1981.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/EC1981.png/420px-EC1981.png 2x" data-file-width="1360" data-file-height="1245" /></a> </td> <td align="center" valign="center"><a href="/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B8%DB%B5(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="۱۹۸۵(میلادی) (صفحه یوْخدور)">۱۹۸۵</a> – ایلک آیریلما </td></tr> <tr> <td style="background-color: #EEEEEE;" valign="center" align="right">ایلک آیریلما، آیریلان بؤلگه: <ul><li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_Greenland.svg/23px-Flag_of_Greenland.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_Greenland.svg/35px-Flag_of_Greenland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_Greenland.svg/45px-Flag_of_Greenland.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%84%D9%86%D8%AF" title="قرینلند">قرینلند</a></li></ul> </td></tr> <tr style="background-color: #000000;"> <td colspan="6"> </td></tr> <tr style="background-color: #CCCCCC;"> <td rowspan="2"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:EC1986.png" class="mw-file-description" title="اوروپابیرلییی‌نین خریطه‌سی (۱۹۸۶)"><img alt="اوروپابیرلییی‌نین خریطه‌سی (۱۹۸۶)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/EC1986.png/210px-EC1986.png" decoding="async" width="210" height="192" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/EC1986.png/315px-EC1986.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/EC1986.png/420px-EC1986.png 2x" data-file-width="1360" data-file-height="1245" /></a> </td> <td align="center" valign="center"><a href="/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B8%DB%B6(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="۱۹۸۶(میلادی) (صفحه یوْخدور)">۱۹۸۶</a> – اۆچونجو بویومه </td></tr> <tr> <td style="background-color: #EEEEEE;" valign="center" align="right">اۆچونجو بویومه، یئنی عوضولر: <ul><li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Portugal.svg/23px-Flag_of_Portugal.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Portugal.svg/35px-Flag_of_Portugal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Portugal.svg/45px-Flag_of_Portugal.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /> <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%82%D8%A7%D9%84" title="پورتوقال">پورتوقال</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/23px-Flag_of_Spain.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/35px-Flag_of_Spain.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/45px-Flag_of_Spain.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="ایسپانیا">ایسپانیا</a></li></ul> </td></tr> <tr style="background-color: #000000;"> <td colspan="6"> </td></tr> <tr style="background-color: #CCCCCC;"> <td rowspan="2"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:EC1990.png" class="mw-file-description" title="اوروپاایقتیصادی بیرلیک خریطه‌سی (۱۹۹۰)"><img alt="اوروپاایقتیصادی بیرلیک خریطه‌سی (۱۹۹۰)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/EC1990.png/210px-EC1990.png" decoding="async" width="210" height="192" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/EC1990.png/315px-EC1990.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/EC1990.png/420px-EC1990.png 2x" data-file-width="1360" data-file-height="1245" /></a> </td> <td align="center" valign="center"><a href="/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B0(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="۱۹۹۰(میلادی) (صفحه یوْخدور)">۱۹۹۰</a> – آلمانین یئنی‌دن بیرلشمه‌سی </td></tr> <tr> <td style="background-color: #EEEEEE;" valign="center" align="right">آلمانین یئنی‌دن بیرلشمه‌سی، بیرلییه رسمن قاتیلان اوستان‌لر: <ul><li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Brandenburg.svg/23px-Flag_of_Brandenburg.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Brandenburg.svg/35px-Flag_of_Brandenburg.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Brandenburg.svg/46px-Flag_of_Brandenburg.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%82" title="براندنبورق">براندنبورق</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Mecklenburg-Western_Pomerania.svg/23px-Flag_of_Mecklenburg-Western_Pomerania.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Mecklenburg-Western_Pomerania.svg/35px-Flag_of_Mecklenburg-Western_Pomerania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Mecklenburg-Western_Pomerania.svg/46px-Flag_of_Mecklenburg-Western_Pomerania.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%82-%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%BE%D9%88%D9%85%D8%B1%D9%86" title="مکلنبورق-فورپومرن">مکلنبورق-فورپومرن</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Saxony.svg/23px-Flag_of_Saxony.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Saxony.svg/35px-Flag_of_Saxony.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Saxony.svg/46px-Flag_of_Saxony.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="300" /> <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%86" title="زاکسن">زاکسن</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Flag_of_Saxony-Anhalt.svg/23px-Flag_of_Saxony-Anhalt.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Flag_of_Saxony-Anhalt.svg/35px-Flag_of_Saxony-Anhalt.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Flag_of_Saxony-Anhalt.svg/46px-Flag_of_Saxony-Anhalt.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%86-%D8%A2%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%84%D8%AA" title="زاکسن-آنهالت">زاکسن-آنهالت</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Flag_of_Thuringia.svg/23px-Flag_of_Thuringia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Flag_of_Thuringia.svg/35px-Flag_of_Thuringia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Flag_of_Thuringia.svg/46px-Flag_of_Thuringia.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="250" /> <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%82%D9%86" title="تورینقن">تورینقن</a></li></ul> </td></tr> <tr style="background-color: #000000;"> <td colspan="۶"> </td></tr> <tr style="background-color: #CCCCCC;"> <td rowspan="۲"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:EU1995.png" class="mw-file-description" title="اوروپا بیرلیگی خریطه‌سی (۱۹۹۵)"><img alt="اوروپا بیرلیگی خریطه‌سی (۱۹۹۵)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/EU1995.png/210px-EU1995.png" decoding="async" width="210" height="192" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/EU1995.png/315px-EU1995.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/EU1995.png/420px-EU1995.png 2x" data-file-width="1360" data-file-height="1245" /></a> </td> <td align="center" valign="center"><a href="/w/index.php?title=%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B5(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="۱۹۹۵(میلادی) (صفحه یوْخدور)">۱۹۹۵</a> – دوردونجو بویومه </td></tr> <tr> <td style="background-color: #EEEEEE;" valign="center" align="right">دوردونجو بویومه، یئنی عوضولر: <ul><li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/23px-Flag_of_Austria.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/35px-Flag_of_Austria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/45px-Flag_of_Austria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="اوتریش">اوتریش</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/23px-Flag_of_Finland.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/35px-Flag_of_Finland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/46px-Flag_of_Finland.svg.png 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1100" /> <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="فنلاند">فنلاند</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/23px-Flag_of_Sweden.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/35px-Flag_of_Sweden.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/46px-Flag_of_Sweden.svg.png 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1000" /> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF" title="سوئد">سوئد</a></li></ul> </td></tr> <tr style="background-color: #000000;"> <td colspan="6"> </td></tr> <tr style="background-color: #CCCCCC;"> <td rowspan="2"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:EU2004.png" class="mw-file-description" title="اوروپابیرلیگی ترکیبی (۲۰۰۴)"><img alt="اوروپابیرلیگی ترکیبی (۲۰۰۴)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/EU2004.png/210px-EU2004.png" decoding="async" width="210" height="192" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/EU2004.png/315px-EU2004.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/EU2004.png/420px-EU2004.png 2x" data-file-width="1360" data-file-height="1245" /></a> </td> <td align="center" valign="center"><a href="/w/index.php?title=%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B4(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="۲۰۰۴(میلادی) (صفحه یوْخدور)">۲۰۰۴</a> – بئشینجی بویومه </td></tr> <tr> <td style="background-color: #EEEEEE;" valign="center" align="right">بئشینجی بویومه، یئنی عوضولر: <ul><li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/23px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/35px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/45px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%DA%86%DA%A9_%D8%AC%D9%88%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="چک جومهوریتی">چک جومهوریتی</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/23px-Flag_of_Estonia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/35px-Flag_of_Estonia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Flag_of_Estonia.svg/46px-Flag_of_Estonia.svg.png 2x" data-file-width="990" data-file-height="630" /> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="ایستونی">ایستونی</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/23px-Flag_of_Cyprus.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/35px-Flag_of_Cyprus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Cyprus.svg/45px-Flag_of_Cyprus.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%AC%D9%88%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="قیبریس جومهوریتی">قیبریس جومهوریتی</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Latvia.svg/23px-Flag_of_Latvia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Latvia.svg/35px-Flag_of_Latvia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Latvia.svg/46px-Flag_of_Latvia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C" title="لتونی">لتونی</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/23px-Flag_of_Lithuania.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/35px-Flag_of_Lithuania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/46px-Flag_of_Lithuania.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="لیتوانی">لیتوانی</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/23px-Flag_of_Hungary.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/35px-Flag_of_Hungary.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/46px-Flag_of_Hungary.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="مجاریستان">مجاریستان</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Malta.svg/23px-Flag_of_Malta.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Malta.svg/35px-Flag_of_Malta.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Malta.svg/45px-Flag_of_Malta.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA" title="مالت">مالت</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/23px-Flag_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/35px-Flag_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/46px-Flag_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /> <a href="/wiki/%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="لهیستان">لهیستان</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Slovakia.svg/23px-Flag_of_Slovakia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Slovakia.svg/35px-Flag_of_Slovakia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Flag_of_Slovakia.svg/45px-Flag_of_Slovakia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="اسلوواکی">اسلوواکی</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Flag_of_Slovenia.svg/23px-Flag_of_Slovenia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Flag_of_Slovenia.svg/35px-Flag_of_Slovenia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/Flag_of_Slovenia.svg/46px-Flag_of_Slovenia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C" title="ایسلوونی">ایسلوونی</a></li></ul> </td></tr> <tr style="background-color: #000000;"> <td colspan="6"> </td></tr> <tr style="background-color: #CCCCCC;"> <td rowspan="2"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:EU2007.png" class="mw-file-description" title="اوروپابیرلییی خریطه‌سی (۲۰۰۷)"><img alt="اوروپابیرلییی خریطه‌سی (۲۰۰۷)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/EU2007.png/210px-EU2007.png" decoding="async" width="210" height="192" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/EU2007.png/315px-EU2007.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/EU2007.png/420px-EU2007.png 2x" data-file-width="1360" data-file-height="1245" /></a> </td> <td align="center" valign="center"><a href="/w/index.php?title=%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B7(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="۲۰۰۷(میلادی) (صفحه یوْخدور)">۲۰۰۷</a> – آلتینجی بویومه </td></tr> <tr> <td style="background-color: #EEEEEE;" valign="center" align="right">آلتینجی بویومه، یئنی اؤلکه‌لر: <ul><li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/23px-Flag_of_Bulgaria.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/35px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Bulgaria.svg/46px-Flag_of_Bulgaria.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بولغاریستان">بولغاریستان</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/23px-Flag_of_Romania.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/35px-Flag_of_Romania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Flag_of_Romania.svg/45px-Flag_of_Romania.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /> <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رومانی">رومانی</a></li></ul> </td></tr> <tr style="background-color: #000000;"> <td colspan="6"> </td></tr> <tr style="background-color: #CCCCCC;"> <td rowspan="2"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:European_Union_Members.png" class="mw-file-description" title="اوروپاایتتیفاقی‌اۆچون نامیزد اؤلکه‌لر"><img alt="اوروپاایتتیفاقی‌اۆچون نامیزد اؤلکه‌لر" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/European_Union_Members.png/210px-European_Union_Members.png" decoding="async" width="210" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/European_Union_Members.png/315px-European_Union_Members.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/European_Union_Members.png/420px-European_Union_Members.png 2x" data-file-width="1199" data-file-height="908" /></a> </td> <td align="center" valign="center"><a href="/w/index.php?title=%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B1(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="۲۰۱۱(میلادی) (صفحه یوْخدور)">۲۰۱۱</a> – نامیزد اؤلکه‌لر و اولابیله‌جک نامیزدلر </td></tr> <tr> <td style="background-color: #EEEEEE;" valign="center" align="right">نامیزد اؤلکه‌لر: <ul><li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/23px-Flag_of_Croatia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/35px-Flag_of_Croatia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/46px-Flag_of_Croatia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="کروواسی">کروواسی</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Iceland.svg/21px-Flag_of_Iceland.svg.png" decoding="async" width="21" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Iceland.svg/32px-Flag_of_Iceland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Iceland.svg/42px-Flag_of_Iceland.svg.png 2x" data-file-width="1250" data-file-height="900" /> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ایسلند">ایسلند</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Montenegro.svg/23px-Flag_of_Montenegro.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Montenegro.svg/35px-Flag_of_Montenegro.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Flag_of_Montenegro.svg/46px-Flag_of_Montenegro.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%82%D8%B1%D9%88" title="مونتینیقرو">مونتینیقرو</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_North_Macedonia.svg/23px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_North_Macedonia.svg/35px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_North_Macedonia.svg/46px-Flag_of_North_Macedonia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%87_%D8%AC%D9%88%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="مقدونیه جومهوریتی">مقدونیه جومهوریتی</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/23px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/35px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/45px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /> <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="تورکیه">تورکیه</a></li></ul> اولابیله‌جک نامیزدلر: <ul><li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Flag_of_Albania.svg/21px-Flag_of_Albania.svg.png" decoding="async" width="21" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Flag_of_Albania.svg/32px-Flag_of_Albania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Flag_of_Albania.svg/42px-Flag_of_Albania.svg.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="500" /> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آلبانی">آلبانی</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg/23px-Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg/35px-Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg/46px-Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="400" /> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%86%DB%8C_%D9%88_%D9%87%D8%B1%D8%B2%DA%AF%D9%88%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="بوسنی و هرزگوین">بوسنی و هرزگوین</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Kosovo.svg/21px-Flag_of_Kosovo.svg.png" decoding="async" width="21" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Kosovo.svg/32px-Flag_of_Kosovo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Kosovo.svg/42px-Flag_of_Kosovo.svg.png 2x" data-file-width="840" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%88%D9%88" title="کوزووو">کوزووو</a></li> <li><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/23px-Flag_of_Serbia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/35px-Flag_of_Serbia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Flag_of_Serbia.svg/45px-Flag_of_Serbia.svg.png 2x" data-file-width="1350" data-file-height="900" /> <a href="/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="صربیستان">صربیستان</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></div><div style="clear:both;"></div> <div style="clear:both;"></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جوغرافیا">جوغرافیا</h2></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:D%C3%B4me_du_Go%C3%BBter_depuis_la_gare_des_glaciers.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/D%C3%B4me_du_Go%C3%BBter_depuis_la_gare_des_glaciers.jpg/220px-D%C3%B4me_du_Go%C3%BBter_depuis_la_gare_des_glaciers.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/D%C3%B4me_du_Go%C3%BBter_depuis_la_gare_des_glaciers.jpg/330px-D%C3%B4me_du_Go%C3%BBter_depuis_la_gare_des_glaciers.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/D%C3%B4me_du_Go%C3%BBter_depuis_la_gare_des_glaciers.jpg/440px-D%C3%B4me_du_Go%C3%BBter_depuis_la_gare_des_glaciers.jpg 2x" data-file-width="3008" data-file-height="2000" /></a><figcaption>مونت بلانج، اوروپاایتتیفاقی‌نین ان یوکسک نوقطه‌سی‌دیر.</figcaption></figure> اوروپاایتتیفاقی‌نین توْرپاق‌لاری قیطعه خاریجینه داشان یادا قیطعه خاریجین‌ده اوْلان بعضی توْرپاق‌لار خاریجین‌ده ایگیرمی‌یئددی عوضو اؤلکه‌نین جمعی توْرپاق‌لارین‌دان عیبارت‌دیر. اوروپاایتتیفاقی‌نین سرحدلری، اوروپاقاره‌سی‌نین سرحدلری‌ایله برابر دئییل؛ چون‌کی قیطعه‌نین بیر پارچاسی اولمالارینا قارشی، ایسلاندییا، نوروئچ و سوئیس کیمی اؤلکه‌لر بیرلیک ایچین‌ده دئییل. بونون‌لا بیرلیک‌ده، بعضی عوضو اؤلکه‌لرین‌ده توْرپاق‌لاری‌نین بیر حیصّه‌سینی تشکیل ائدن یئرلر، مثلاً، دانمارکنین فارئر آدالاری و بیرلش‌میش کرال‌لیغین مانش آدالاری، ایتتیفاقین خاریجین‌ده‌دیر. ایتتیفاقین عوضولرینه باغلی، جوغرافی اولاراق اوروپاخاریجین‌ده قالان، قرین‌لند، آروبا و هوللاندییا آنتیل کیمی بیر چوْخ بؤلگه‌ده ایتتیفاقین خاریجین‌ده‌دیر. آزورلار، کانارییا آدالاری، فرانسیز گویاناسی، گواده‌لووپه، مادئیرا، مارتینیقوه، رئونیون، ساینت بارتهئلئمی و ساینت مارتین کیمی جوغرافی اولاراق اوروپاتوْرپاق‌لاری ایچین‌ده اولمایان بعضی خوصوصی عوضو دوولت توپراق‌لاری‌ایسه بۇ وضعییت‌لرینه قارشی بیرلیک عوضوو اولاراق گورونورلر.<a href="#cite_note-Amsterdam-31">[۳۱]</a><a href="#cite_note-Consolidated_Treaties-32">[۳۲]</a><a href="#cite_note-ECB_where_euro-33">[۳۳]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Bay_of_Balos.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Bay_of_Balos.jpg/220px-Bay_of_Balos.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Bay_of_Balos.jpg/330px-Bay_of_Balos.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Bay_of_Balos.jpg/440px-Bay_of_Balos.jpg 2x" data-file-width="3008" data-file-height="2000" /></a><figcaption>۶۹ مین ک. م-لیک ساحیل شریدی (نواری) آ. انین ایقلیمینی تأثیر ائدر (گیریت).</figcaption></figure> اوروپاایتتیفاقی عوضوو اؤلکه‌لرین جمعی ساحه‌سی ۴٫۴۲۲٫۷۷۳ کوادرات کیلومترلیک بیر ساحه‌نی توتور. ایتتیفاقین جمعی توْرپاق‌لاری، ساحه باخیمین‌دان اله آلیندیغین‌دا ۶ اؤلکه‌دن سوْنرا گلیر. ایتتیفاقین سرحدلری ایچین‌ده‌کی ان یوکسک نوقطه، آلپ‌لاردا دنیز سَوییه‌سین‌دن ۴۸۰۷ مترلیک یوسکلیگی‌ایله غرب آوروپانین‌دا ان یوکسک نوقطه‌سی اوْلان مونت بلانج‌دیر. کانادادان سوْنرا دونیانین ان اوزون ساحیلینه صاحیب اوْلان اوروپاایتتیفاقی ۶۹٫۳۴۷ کیلومتر اوزون‌لوغون‌داکی ساحیل‌لری طرفین‌دن گرک یئرشکیل‌لری، گرک ایقلیم خوصوصییت‌لری، ایسترسه‌ده ایقتیصادی شرط‌لری باخیمین‌دان تأثیرلن‌میش‌دیر. عوضو دوولت‌لر جمع‌ده اییگرمی‌بیر بیرلیک خاریجی اؤلکه قورو سرحدی پایلاشارلار. جمع‌ده ۱۲٫۴۴۱ کیلومتره چاتان بۇ اوزون‌لوقویلا اوروپاایتتیفاقی‌نین سرحدلری دونیاداکی ان اوزون بئشینجی سرحد اولما خوصوصییت‌ینی داشیییر.<a href="#cite_note-Europa_Members-34">[۳۴]</a><a href="#cite_note-CIA-35">[۳۵]</a><a href="#cite_note-Longest_coasts-36">[۳۶]</a> دنیزاشیری اؤلکه توْرپاق‌لاری‌دا ایشین ایچینه قاتیلدیغین‌دا اوروپاعومومی اولاراق قوطب ایقلیمین‌دن تروپیک ایقلیمه قدر گئنیش یئلپییه (محدوده‌یه) یاییلان بیر ایقلیم موختلیف‌لیگی یاشار. بۇ وضعییت‌ده اوروپااۆچون عومومی بیر ایقلیم قییمت‌لندیرمه ائتمگی غئیری-مۆمکون ائدر. اهالی‌نین چوخو یا آرالیق دنیزی ایقلیمی‌نین (جنوبی آوروپا) یا اوقیانوسال ایقلیمین (قربی آوروپا) یادا قوزئی ایقلیمینه کئچید ایلک یئر ایقلیمین حاکیم اوْلدوغو بؤلگه‌لرده (شیمالی آوروپا) یاشار.<a href="#cite_note-Humid_Continental_climate-37">[۳۷]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ایداره">ایداره</h2></div> اوروپاایتتیفاقی‌نین بوگون‌کو قورولوشو بعضی موقاویله‌لر اساسی اوزرینه قورولودور. بۇ موقاویله‌لر یئنی علاوه‌لر و وار اوْلان شرح‌لری یاخشیلاش‌دیرمالار ائدیله‌رک بیر چوْخ دفعه رئداکته ائدیلیب.<a href="#cite_note-38">[۳۸]</a> سازیش‌لر، ایتتیفاقین سیاسی مقصدلرینی تعریف‌لر و قانونی گوج‌لری‌له مقصدینه چاتابیلمک اۆچون تشکیلات‌لار توسعه ائتدیرر. ائدیلن موقاویله‌لر بیرلیگه عوضو دوولت‌لری و یوردداش‌لاری‌نی دوغرودان تأثیر ائدر و بودا بیرلیک لوغت‌ین‌ده بیرباشا تأثیر تئرمینی تعیین اوْلونار.<a href="#cite_note-art249_Rome-39">[۳۹]</a> قوناق اۆچون اؤلکه‌لر، عوضولوک شرط‌لرین‌دن بیری اولاراق، میلّی محکمه‌لرین‌ده اوروپاایتتیفاقی موقاویله‌لری ایشیغین‌دا اوروپاایتتیفاقی قانون‌وئریجی‌لیگینه گوره حرکت ائدر. هر هانسی بیر اؤلکه‌ده اوروپاایتتیفاقی حوقوقون‌دا اوْلان بیر قانون وار اوْلان میلّی قانون‌وئریجی‌لیک ضیددییت تشکیل ائتسه اوروپاایتتیفاقی قانون‌لاری‌نین تطبیق اوْلونماسی گوزله‌نیلیر.<a href="#cite_note-Supremacy-40">[۴۰]</a> اوروپاایتتیفاقی نیظام‌نامه‌سی‌نی تطبیق قرارلار میلّی محکمه‌لر اوروپاعدالت محکمه‌سی تطبیق‌لری اولاراق آدلاندیریرلار. اوروپاایتتیفاقی، باش‌دا اوروپاایتتیفاقی شوراسی، اوروپاکومیسسیاسی و اوروپاپارلامئنتی اولماق اوزره موختلیف تشکیلات‌لار طرفین‌دن ایداره اوْلونور. چوخ واخت اوروپاایتتیفاقی، هر بیرینه سوتون آدی وئریلن وظیفه ساحه‌لرینه بولون‌موش اولاراق تعیین اوْلونار. اوروپاایتتیفاقی تعلیمات‌لاری بیرینجی سوتونو مئیدانا گتیررکن، ایکینجی سوتون اورتاق خاریجی ایش‌لر و تهلوکه‌سیزلیک سیاستینی اله آلار. اۆچونجو سوتون‌دا ایلک اولاراق عدالت و داخیلی ایش‌لر مسئله‌لری موزاکیره آلین‌میش‌سادا <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%85%D8%A6%D8%B3%D8%AA%D8%A6%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="آمئستئردام (صفحه یوْخدور)">آمئستئردام</a> و نیجه آندلاشمالارین‌دا ائدیلن ده‌ایشیک‌لیک و علاوه‌لرله بۇ سوتونون وظیفه ساحه‌سی حال-حاضیردا یالنیز تهلوکه‌سیزلیک گوج‌لری و عدالت ساحه‌سین‌ده امکداش‌لیغی ایحاطه ائدیر. بۇ مضمون‌دا ایکینجی و اۆچونجو سوتون‌لار دوولت‌لر آراسین‌داکی عملییات‌لار اولاراق تعیین اوْلونا بیلر؛ چون‌کی کومیسسییا، مجلیس و عدالت دیوانی کیمی میلّت‌اوستو تشکیلات‌لار بۇ عملییات‌لاردا یا هئچ رول اوینامازلار یادا مووضوع‌ا چوْخ آز داخیل اولارلار. اوروپاایتتیفاقی‌نین ایجرا ائتدیگی فععالییت‌لرین چوخو بیرینجی سوتون دامی آلتین‌دا حیاتا کئچیریلیر. بۇ حادیثه‌لر اکثرییت‌له ایقتیصادی مرکزلیک و میلّت‌اوستو تشکیلات‌لار بۇ سوتونون مووضوع‌لارین‌دا داها تأثیرلی‌دیر.<a href="#cite_note-Glossary_Pillars-41">[۴۱]</a> <table width="100%" border="0" cellspacing="0" cellpadding="2" style="border:1px #cccccc solid"> <tbody><tr style="text-align: center"> <td width="25%" style="background:#f0aca8">ایجرا </td> <td width="25%" style="background:#a8dca8">قانون‌وئرجی‌لیک </td> <td width="25%" style="background:#9898e0">قانون‌وئرجی‌لیک </td> <td width="25%" style="background:#ffecc0">موحاکیمه </td></tr> <tr style="text-align: center"> <td width="25%" style="background:#f0aca8">اوروپاکومیسیاسی </td> <td width="25%" style="background:#a8dca8">اوروپابیرلیگی شوراسی </td> <td width="25%" style="background:#9898e0">اوروپاپارلامئنتی </td> <td width="25%" style="background:#ffecc0">اوروپاعدالت محکمه‌سی </td></tr> <tr style="text-align: center"> <td style="background:#f0aca8"> </td></tr> <tr> <td valign="top" style="background:#f0aca8"> <ul><li>قانون لاییحه‌سی تقدیم ائدیر</li> <li>بودجه‌نی حاضیرلاییر</li> <li>ایجرا نظارتی</li></ul> </td> <td valign="top" style="background:#a8dca8"> <ul><li>قانون و داخیلی ایش‌لرینه نیظام‌لار</li> <li>بین‌الخلق موقاویله‌لری ایمضالاییر</li></ul> </td> <td valign="top" style="background:#9898e0"> <ul><li>قانون و داخیلی ایش‌لرینه تصدیق</li> <li>کومیسییا نظارتی</li></ul> </td> <td valign="top" style="background:#ffecc0"> <ul><li>اساس حوقوق و آزادلیق‌لارین قورونماسینی تأمین ائدیر</li></ul> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کومیسسییا">کومیسسییا</h3></div> اوروپاکومیسسیاسی، اوروپاایتتیفاقی‌نین ایجرا اورقانی کیمی فونکسییا گورر (عمل ائدر) و قانون‌وئریجی‌لیک تکلیف‌لری حاضیرلایاراق بیرلیک ایچین‌ده بون‌لارین گون‌به‌گون حیاتا کئچیریل‌مه‌سینه نظارت ائدیر. بۇ تشکیلات یارادیلارکن، تشکیلاتین لیدئرلرین میلّی چیخارلار ایستیقامتین‌ده حرکت ائتدیگی اوروپاایتتیفاقی شوراسی‌نین عکسینه یالنیز عوضو دوولت‌لر اۆچون دئییل، بوتون اوروپادوولت‌لری اۆچون چالیشماسی مقصد قویول‌موش‌دور. کومیسسییا بونا علاوه اولاراق اوروپااینتئقراسیاسی‌نین‌دا مرکزی اولاراق گورولر. بۇ آن ائعتیباری‌ایله موختلیف ساحه‌لرده وظیفه‌لی ایگیرمی‌یئددی عوضو اؤلکه‌نین هر بیرین‌دن گلن بیر کومیسسییا عوضوون‌دن عیبارت‌دیر. کومیسسییایا سئچیله‌جک بوتون عوضولر و کومیسسییایا باشچی‌لیق ائده‌جک عوضو شورا طرفین‌دن نامیزد گوستریلیر. کومیسسییا صدری‌نین آتانماسی‌نین و آیریجا کومیسسییا کابینئتی‌نین قبولو اۆچونمجلیسین تصدیق لازیم‌دیر.<a href="#cite_note-Europa_Institutions_Commission-42">[۴۲]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پارلامئنت">پارلامئنت</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:EP_Strasbourg_hemicycle_l-gal.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/EP_Strasbourg_hemicycle_l-gal.jpg/220px-EP_Strasbourg_hemicycle_l-gal.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/EP_Strasbourg_hemicycle_l-gal.jpg/330px-EP_Strasbourg_hemicycle_l-gal.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/EP_Strasbourg_hemicycle_l-gal.jpg/440px-EP_Strasbourg_hemicycle_l-gal.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="900" /></a><figcaption>ائسترازبورق‌داکی آ. ا پارلامئنتی.</figcaption></figure> اوروپاپارلامئنتی، اوروپاایتتیفاقی‌نین قانون‌وئریجیلیک اورقانینین بیر یاری‌سینی مئیدانا گتیرر. مجلیسین ۷۳۶ عوضوو، اوروپاایتتیفاقی وطن‌داش‌لاری طرفین‌دن هر بئش ایل‌دن بیر سئچیلیر. بوتون میلّت وکیل‌لری، اوز اؤلکه‌لرینده میلّی دیامترده تشکیل ائدیلن سئچکی‌لریله ایش باشینا گلمه‌لرینه قارشی، مجلیسوداکی کولتوکارین‌دا میلّی شخصییت‌لرین‌دن چوْخ سیاسی فیکیرلرینه گوره قروپلانیرلار. هر عوضو اؤلکه ایلک‌دن تعیین اوْلون‌موش سای‌دا میلّت وکیلینیمجلیسه گوندریر. مجلیس و شورا بیرلیک ایچین‌ده‌کی قانون‌وئریجی‌لیک عملییات‌لارینی موشترک بیر شکیل‌ده ایجرا ائدرلر. بعضی سیاست‌لری اورتاق قرار مئکانیزمینی ایستیفاده ائدرک ایستیقامت‌لندیررلر. بۇ پروسه‌دور قوووه‌یه گیرمگی گوزله‌ین لیسبون آندلاشماسین‌دا گئنیشله‌دیل‌میش و اورتاق قرار ساحه‌سینه یئنی باشلیق‌لار علاوه اوْلون‌موش‌دور. مجلیس آیریجا، کومیسسییانین و اوروپاایتتیفاقی بودجه‌سی‌نین آلدیغی قرارلاری ردد ائتمه یادا تنقید حوقوقونادا مالیک‌دیر. مجلیس باشچی‌سی عئینی زامان‌دا مجلیس سوزجوسو اولاراق‌دا وظیفه یئرینه یئتیرر ومجلیسی بین‌الخلق سَوییه‌ده تمثیل ائدیر. باشچی و باشچی کومک‌چی‌لری هر ایکی یاریم ایل‌ده بیرمجلیس ایچین‌ده میلّت وکیل‌لری طرفین‌دن سئچیلیر.<a href="#cite_note-Europa_Institutions_Parliament-43">[۴۳]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اوروپاایتتیفاقی_شوراسی">اوروپاایتتیفاقی شوراسی</h3></div> اوروپاایتتیفاقی شوراسی، اوروپاایتتیفاقی‌نین قانون‌وئریجی‌لیک اورقانی‌نین دیگر یاری‌سینی مئیدانا گتیرر. بۇ شورا هر عوضو اؤلکه‌دن وکیل‌لری ایلک‌دن تعیین اوْلون‌موش ساحه‌لره گوره وظیفه‌لره تعیین ائدیل‌دیگی موتشککیل بیر پلاتفورمادیر. شورا بیر چوْخ آلت حیصّه‌دن عیبارت‌دیر اولماسینا قارشی تک بیر واحید اولاراق قبول گورر.<a href="#cite_note-Europa_Institutions_Council-44">[۴۴]</a> قانون‌وئریجی‌لیک ساحه‌سین‌ده‌کی فونکسییالاری‌نین یانین‌دا شورا، آیریجا اورتاق خاریجی ایش‌لر و تهلوکه‌سیزلیک سیاستی داخیلین‌ده‌ده ایداره ائتمه وظیفه‌لر آلیر. اوروپاایتتیفاقی شوراسی‌نین صدری، باشچی‌لاری شوراسی‌نین خوصوصییت‌لی چوخ‌لوغویله سئچیلیر، باشچی ۲ و ۵ ایل مۆدت ‌له وظیفه ائدر. سس حاقّی یوخ‌دور. اوروپاایتتیفاقی باشچی‌لیغی وظیفه‌سی ایسه ایگیرمی‌یئددی عوضو اؤلکه‌نین هر بیری‌نین سیرا-سیرا ایشتیراک‌لاری‌ایله آلتی آیلیق دوورلر حالین‌دا چئوریلمه‌لی اولاراق ایجرا ائدیلر. بۇ مۆدت بویونجا حاقّین‌دا دانیشیلان اؤلکه‌نین نوماینده‌سی تشکیل ائدیلن ییغینجاق و گوروش‌لرین بیر چوخونا صدرلیک ائدیر.<a href="#cite_note-Europa_Institutions_Council-44">[۴۴]</a> دوور باشچی‌لیغی وظیفه‌سینی ایجرا ائتمک‌ده اوْلان اؤلکه عومومییت‌له، بعضی یئنی‌لیک‌لر، ایتتیفاقین گئنیش‌لنمه‌سینی ماراق‌لاندیران مووضوع‌لار یادا دونیانین هر هانسی بیر بؤلگه‌سی‌ایله داوام ائتدیریلن خاریجی علاقه‌لر کیمی ساحه‌لرده محدود بیر صلاحییت چرچیوه‌سین‌ده حرکت ائدر. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دوولت_و_حوکومت_باشچی‌لاری_زیروه‌سی">دوولت و حوکومت باشچی‌لاری زیروه‌سی</h3></div> اوروپاایتتیفاقین‌دا ان یوکسک درجه‌لی سیاسی لیدئرلری بیر آرایا گتیرن تشکیلات، بیر باشچی و هر عوضو اؤلکه‌دن بیر نوماینده‌نین عیبارت لیدئرلر زیروه‌سی‌دیر. عوضو اؤلکه‌لر، زیروه‌ه گوندرمک اوزره یا دوولت باشچی‌لارینی (پرزیدنت کیمی) یادا حوکومت باشچی‌لارینی (باش‌ناظیر کیمی) سئچرلر. لیدئرلر زیروه‌سی هر ایل ان آز اولماسا دورد زیروه نیظام‌لار و بۇ زیروه‌لره چئوریلمه‌لی اولاراق اوروپاایتتیفاقی شوراسی‌نین باشچی‌لیغی وظیفه‌سینی ایجرا ائدن اؤلکه‌نین نوماینده‌سی صدرلیک ائدیر.<a href="#cite_note-Europa_Institutions_Council-44">[۴۴]</a> اینگیلیسجه‌ده اوروپاشوراسی (European Council) آدی‌ایله خاطیرلانان اوروپازیروه‌سی، اینسان حوقوق‌لاری، تحصیل و مدنیّت ساحه‌سین‌ده خیدمت ائدن و بوتون اوروپادوولت‌لرینه آچیق اوْلان اوروپاشوراسی‌نین شورایی اوروپا(Council of Europe) ایله قاریش‌دیریلمامالی‌دیر. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="حوقوقی_آکت‌لاری">حوقوقی آکت‌لاری</h3></div> <figure class="mw-halign-center noresize" typeof="mw:File/Thumb"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Supranational_European_Bodies-tr_%282%29.png/640px-Supranational_European_Bodies-tr_%282%29.png" decoding="async" width="640" height="453" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Supranational_European_Bodies-tr_%282%29.png/960px-Supranational_European_Bodies-tr_%282%29.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/50/Supranational_European_Bodies-tr_%282%29.png 2x" data-file-width="1263" data-file-height="893" usemap="#ImageMap_5380c780f1605751" resource="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Supranational_European_Bodies-tr_(2).png" /><map name="ImageMap_5380c780f1605751"><area href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" shape="rect" coords="202,55,290,66" alt="اوروپاشوراسی" title="اوروپاشوراسی" /><area href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%8C%D8%A7" shape="rect" coords="99,70,121,85" alt="آلبانییا" title="آلبانییا" /><area href="/wiki/%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" shape="rect" coords="124,55,145,70" alt="ائرمنیستان" title="ائرمنیستان" /><area href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" shape="rect" coords="149,44,170,59" alt="آذربایجان" title="آذربایجان" /><area href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%86%DB%8C%DB%8C%D8%A7_%D9%88_%D9%87%D8%A6%D8%B1%D8%B2%D8%A6%D9%82%D9%88%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%A7" shape="rect" coords="175,38,196,53" alt="بوسنییا و هئرزئقووینا" title="بوسنییا و هئرزئقووینا" /><area href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7" shape="rect" coords="199,32,220,48" alt="کورواسی‌یا" title="کورواسی‌یا" /><area href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%AC%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" shape="rect" coords="224,27,244,42" alt="گورجوستان" title="گورجوستان" /><area href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%88%D8%A7" shape="rect" coords="248,26,271,41" alt="مولدووا" title="مولدووا" /><area href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%A6%DA%AF%D8%B1%D9%88" shape="rect" coords="274,33,296,48" alt="مونته‌نئگرو" title="مونته‌نئگرو" /><area href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%DB%8C%D9%87" shape="rect" coords="299,37,321,52" alt="مقدونییه" title="مقدونییه" /><area href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" shape="rect" coords="324,45,348,61" alt="روسیه" title="روسیه" /><area href="/wiki/%D8%B5%D8%A6%D8%B1%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D8%A7" shape="rect" coords="350,54,373,69" alt="صئربییا" title="صئربییا" /><area href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%A7" shape="rect" coords="377,70,399,86" alt="اوکراینا" title="اوکراینا" /><area href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA_%D8%AA%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DB%8C%DB%8C" shape="rect" coords="49,120,93,154" alt="اوروپاسربست تیجارت بیرلییی" title="اوروپاسربست تیجارت بیرلییی" /><area href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%88%D8%A6%DA%86" shape="rect" coords="65,191,86,205" alt="ایسوئچ" title="ایسوئچ" /><area href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AE%D8%AA%D8%A6%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%DB%8C%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%86" shape="rect" coords="104,138,125,153" alt="لیختئن‌شیتاین" title="لیختئن‌شیتاین" /><area href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%DB%8C%D8%A7" shape="rect" coords="104,171,125,185" alt="ایسلاندییا" title="ایسلاندییا" /><area href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A6%DA%86" shape="rect" coords="104,193,125,207" alt="نوروئچ" title="نوروئچ" /><area href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%85%D8%B1%D9%88%DA%A9_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DB%8C%DB%8C" shape="rect" coords="330,106,366,141" alt="اوروپاگومروک بیرلییی" title="اوروپاگومروک بیرلییی" /><area href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%B1%D8%A7" shape="rect" coords="328,256,349,271" alt="آندوررا" title="آندوررا" /><area href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" shape="rect" coords="303,272,324,286" alt="تورکیه" title="تورکیه" /><area href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%88" shape="rect" coords="369,139,387,154" alt="سان‌مارینو" title="سان‌مارینو" /><area href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%A7%DA%A9%D9%88" shape="rect" coords="368,181,390,197" alt="موناکو" title="موناکو" /><area href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C" shape="rect" coords="214,97,279,107" alt="اوروپابیرلیگی" title="اوروپابیرلیگی" /><area href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" shape="rect" coords="212,256,234,271" alt="بولقاریستان" title="بولقاریستان" /><area href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7" shape="rect" coords="237,262,258,276" alt="رومانی‌یا" title="رومانی‌یا" /><area href="/wiki/%D8%A8%D9%88%DB%8C%D9%88%DA%A9_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%8C%D8%A7" shape="rect" coords="261,257,282,271" alt="بویوک بریتانییا" title="بویوک بریتانییا" /><area href="/wiki/%DA%86%D8%A6%DA%A9_%D8%AC%D9%88%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C" shape="rect" coords="164,202,186,217" alt="چئک جومهوریتی" title="چئک جومهوریتی" /><area href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" shape="rect" coords="189,215,210,230" alt="دانمارک" title="دانمارک" /><area href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" shape="rect" coords="212,225,234,239" alt="ماجاریستان" title="ماجاریستان" /><area href="/wiki/%D9%84%D8%A6%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7" shape="rect" coords="237,232,258,245" alt="لئتونی‌یا" title="لئتونی‌یا" /><area href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7" shape="rect" coords="260,224,282,238" alt="لیتوانی‌یا" title="لیتوانی‌یا" /><area href="/wiki/%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" shape="rect" coords="284,215,306,229" alt="لهیستان" title="لهیستان" /><area href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%88%D8%A6%DA%86" shape="rect" coords="309,202,331,216" alt="ایسوئچ" title="ایسوئچ" /><area href="/wiki/%D8%A2%D9%88%D8%B1%D9%88_%D8%A8%D9%88%D9%84%DA%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" shape="rect" coords="227,114,266,122" alt="آورو بولگه‌سی" title="آورو بولگه‌سی" /><area href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C_%D9%82%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B3" shape="rect" coords="224,126,245,141" alt="گونئی قیبریس" title="گونئی قیبریس" /><area href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" shape="rect" coords="249,126,270,140" alt="ایرلاندا" title="ایرلاندا" /><area href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" shape="rect" coords="175,152,197,167" alt="اوتریش" title="اوتریش" /><area href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DA%98%DB%8C%DA%A9" shape="rect" coords="200,152,222,167" alt="بلژیک" title="بلژیک" /><area href="/wiki/%D8%A7%D8%A6%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7" shape="rect" coords="224,152,246,167" alt="ائستونی‌یا" title="ائستونی‌یا" /><area href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" shape="rect" coords="249,152,270,167" alt="فینلاندا" title="فینلاندا" /><area href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" shape="rect" coords="273,152,295,167" alt="فرانسه" title="فرانسه" /><area href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%8C%D8%A7" shape="rect" coords="298,152,319,167" alt="آلمانییا" title="آلمانییا" /><area href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" shape="rect" coords="176,170,197,185" alt="یونانیستان" title="یونانیستان" /><area href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%DB%8C%D8%A7" shape="rect" coords="200,170,222,185" alt="ایتالییا" title="ایتالییا" /><area href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%82" shape="rect" coords="224,170,245,185" alt="لوکزامبورق" title="لوکزامبورق" /><area href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7" shape="rect" coords="249,170,270,185" alt="مالتا" title="مالتا" /><area href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7" shape="rect" coords="274,170,296,185" alt="هوللاندیا" title="هوللاندیا" /><area href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C%DB%8C%D8%A7" shape="rect" coords="298,170,319,185" alt="پورتوقالییا" title="پورتوقالییا" /><area href="/wiki/%D8%A7%D8%A6%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7" shape="rect" coords="213,192,234,206" alt="ائسلوواکی‌یا" title="ائسلوواکی‌یا" /><area href="/wiki/%D8%A7%D8%A6%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%88%D8%A6%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7" shape="rect" coords="237,192,258,206" alt="ائسلووئنی‌یا" title="ائسلووئنی‌یا" /><area href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%8C%D8%A7" shape="rect" coords="261,192,282,206" alt="ایسپانییا" title="ایسپانییا" /><area href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D8%A7%DB%8C%D9%82%D8%AA%DB%8C%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" shape="rect" coords="126,107,163,140" alt="اوروپاایقتیصادی" title="اوروپاایقتیصادی" /><area href="/wiki/%D8%B4%D8%A6%D9%86%DA%AF%D8%A6%D9%86" shape="rect" coords="119,220,157,238" alt="شئنگئن" title="شئنگئن" /><area href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86" shape="rect" coords="456,163,478,177" alt="واتیکان" title="واتیکان" /></map><figcaption>موختلیف اوروپاتشکیلات‌لاری‌نین بیر-بیری‌ایله علاقه‌دارلیق‌لارینی گوسترن جدول</figcaption></figure> ائدیلن موقاویله‌لر اوروپاایتتیفاقی قانون‌وئریجی‌لیگی‌نین اساس ائلئمئنت‌لری اولماسینا قارشی، بیرلیک تشکیلات‌لاری اۆچون حاضیرلان‌میش بعضی تنظیم‌لمه‌لرده واردیر. بۇ قایدالارین اوچ آنا حیصّه‌سی: بیرلیک اساسنامه‌لر و موقررات‌لار، یونرگه‌لر (دستورالعمل‌لر) و قارارلاردیر (تصمیم). بۇ اوچ بولوم آراسین‌دا رسمی بیر اییئرارکییا یوخ‌دور. بیرلیک اساسنامه‌لری، قوووه‌یه گیردیک‌لری آن‌دان ائعتیبارن بیرلیگه عوضو بوتون اؤلکه‌لرده تطبیق عونصوره‌سی تانین‌مادان درحال قانون حالینا گلن دوزنلم‌لردیر.[۳۸] اوروپاایتتیفاقین‌دا تطبیق اوْلونان بیرباشا تأثیر تنظیمله‌مه‌سی سببی‌ایله قوووه‌یه گیردیک‌لری آن‌دان باشلایاراق حاقّین‌دا دانیشیلان اؤلکه‌لرده‌کی اونجل قانون‌لاری ائعتیبارسیز ائدرلر.<a href="#cite_note-art249_Rome-39">[۳۹]</a> یونرگه‌لر (دستورالعمل‌لر)، نئجه و هانسی یول‌لارلا چوزوم‌له‌یه‌جک‌لری‌نین تقدیرینی عوضو دوولت‌لره بوراخاراق، اؤلکه‌لرین موعه‌ایه‌ن بیر زامان حیصّه‌سی ایچری‌سین‌ده موعه‌ایه‌ن بیر نتیجه‌سی الده ائتمه‌سینی طلب ائدیر. بۇ تقدیرین ایستیفاده ائدیلمه‌سی عومومییت‌له، قانونی تنظیم‌لمه‌لرین دئتال‌لاری میلّی حوکومت‌لره بوراخیل‌دیغی زامان اوستون‌لوک وئریلیر.<a href="#cite_note-45">[۴۵]</a> ایلک‌دن قویولان مۆدت دولان‌دا موقررات‌لار حوکم‌لری بیرباشا تأثیر تطبیقی‌ایله بیرلیک‌ده یئرلی حوکومت‌لرین حوقوقونا گیره بیلر. قرارلار (تصمیم‌لر) یوخاری‌دا گوستریلن ایکی قانون‌وئریجی‌لیک مودئلینه آلترناتیو بیر یول تقدیم ائده بیلر. لیدئرلر ساممیتی یادا اوروپاکومیسسیاسی رسمی قزئت‌ده هر هانسی بیر تاجیر یادا شیرکت کیمی موعه‌ایه‌ن بیر آلیجییا (گیرنده‌یه) ایستیقامت‌لی قرارلاشار. بۇ قرارلار عومومییت‌له اوروپاایتتیفاقی رقابت حوقوقو ایچین‌ده یادا دوولت کومکی مودیرییت‌لرینه بیلر و اوروپاایتتیفاقی محکمه‌لرین‌ده ایکجه بۇ علاقه‌دار قرارلارا قارشی چیخا بیلرلر. اوروپاایتتیفاقی‌نین حوقوقی سیستمی یوخاری‌داکی قایدالاری ایحاطه ائدن بیر چوْخ قانونی یول (روش) مئیدانا گلر. ایتتیفاقین ائتدیگی موقاویله‌لر بوتون قانون‌وئریجی‌لیک اورقان و عملییات‌لاری اۆچون اساس تشکیل ائدیر و موختلیف ساحه‌لرده قانون چیخارماق اۆچون موختلیف یول‌لار اورتایا قویار.<a href="#cite_note-46">[۴۶]</a> اوروپاایتتیفاقی‌نین قانون‌وئریجی‌لیک پروسه‌دورلارین بیر اهمیتلی خوصوصییتی‌ده عوضو دوولت‌لردن بیری یادامجلیس عوضولرین‌دن چوْخ آز قالا هر واخت اوروپاکومیسسیاسی طرفین‌دن تکلیف ائدیله‌بیلر اولماسی‌دیر. دیگر ایکی اهمیتلی عونصور ایسه اوروپاپارلامئنتینه حاضیرلانان بیر قانون لاییحه‌سینی وئتو ائده‌بیلمه حاقّینی وئرن اورتاق قرار مئکانیزمی ومجلیسین بیرلیک لیدئرلرینه مجبوری قوووه‌سی اولمایان تکلیف و تنقیدلر بولونابیلمه‌سی‌دیر. بیر چوْخ وضعییت‌ده قانون تاساری‌لاری‌نین (پیش‌نویس) زیروه‌ده تصدیق‌لنمه‌سی لازیم‌دیر.<a href="#cite_note-decision_making-47">[۴۷]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="محکمه‌لر">محکمه‌لر</h3></div> اوروپاایتتیفاقی‌نین محکمه حیصّه‌سی اوروپاعدالت محکمه‌سی و لیسبون موقاویله‌سی اویغون اولاراق آدی‌نین عومومی محکمه اولاراق ده‌ایش‌دیریلمه‌سی نظرده توتولان اوروپابیرلیک‌لری ایلک درجه محکمه‌سین‌ده مئیدانا گلر. بۇ ایکی تشکیلات بیرلیک‌ده، ایمضالانان آندلاش‌مالاریله اوروپاایتتیفاقی حوقوقونو ده‌یه‌رلن‌دیریر و تطبیق ائدیر.<a href="#cite_note-art220_Rome-48">[۴۸]</a> ایلک درجه محکمه‌سی، اوروپاایتتیفاقی‌نین دیگر محکمه‌لرین‌ده ایلک عومومی اولاراق بیرباشا فردلر یادا شیرکت‌لر طرفین‌دن آچیلان ایددیعالارا باخار. اوروپاعدالت محکمه‌سی ایسه عوضو اؤلکه‌لریله یادا اوروپاایتتیفاقی تشکیلات‌لاری‌ایله علاقه‌دار داوالارلا و عوضو اؤلکه محکمه‌لری‌نین بیر اوست تشکیلاتا سووق ائتدیگی اویوشمازلیک‌لارلا مشغول اولار.<a href="#cite_note-49">[۴۹]</a> ایلک درجه محکمه‌لرین‌ده آلینان قرارلار اۆچون بعضی قانون‌لار ایستیقامتین‌ده عدالت محکمه‌سینه موراجیعت ائدیله‌بیلر و شیکایت ایسته‌نیله‌بیلیر.<a href="#cite_note-art۲۲۵(۱)_Rome-50">[۵۰]</a> عوضو دوولت‌لرین یئرلی محکمه‌لری، اوروپاایتتیفاقی حوقوقونون اساس ایجراچی‌سی اولاراق بیرلیک ایچین‌ده اهمیتلی بیر رول اوینایارلار. ائدیلن موقاویله‌لر ایشیغین‌دا، اوروپاایتتیفاقی و میلّی محکمه‌لر آراسین‌دا بیر ایش‌ایتتیفاقی علاقه‌سی یاتار. یئرلی محکمه‌لر داخیلی مووضوع‌لاردا اوروپاایتتیفاقی حوقوقونو تطبیق ائده و بیر قانونون شرح اوْلونماسی مووضوع‌سون‌دا شرحه احتییاج ائشیتسه‌لر عدالت دیوانین‌دان بیر اوندوروشما تاریخی ایسته‌یه بیلرلر. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سیاست">سیاست</h2></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Jos%C3%A9_Manuel_Barroso_MEDEF_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Jos%C3%A9_Manuel_Barroso_MEDEF_2.jpg/150px-Jos%C3%A9_Manuel_Barroso_MEDEF_2.jpg" decoding="async" width="150" height="193" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Jos%C3%A9_Manuel_Barroso_MEDEF_2.jpg/225px-Jos%C3%A9_Manuel_Barroso_MEDEF_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Jos%C3%A9_Manuel_Barroso_MEDEF_2.jpg/300px-Jos%C3%A9_Manuel_Barroso_MEDEF_2.jpg 2x" data-file-width="1350" data-file-height="1740" /></a><figcaption>اوروپاکومیسسیاسی باش‌چی‌سی ژوسئ مانوال بارروسو</figcaption></figure> اوروپاایتتیفاقی‌نین ان چوْخ ماراقلاندیغی ایکی مؤوضوع اوروپااینتئقراسیاسی و اوروپاایتتیفاقی‌نین گئنیشلنمه‌سی مۆدت ی‌دیر. بیرلیگه یئنی اؤلکه‌لرین قاتیلماسی فاکتی بیرلیک ایچینده و عوضو اؤلکه‌لرده چوْخ تئز شکیلده سیاسی وساییت وضعییتینه گلمیش‌دیر. بۇ پروسسین دستک‌چی‌لری یئنی عوضو ایشتیراک، بیرلییه داخیل اوْلان اؤلکه‌لرده دئموکراتیانین اینکیشافینا ایشتیراک ائتدیگینی مودافیعه یانیندا بؤیومه‌نین ایقتیصادییاتا تؤحفه‌لرینی ده اله آلارلار. بؤیومه تقابول‌لری‌سه اوروپاایتتیفاقی‌نین سیاسی و / و یا مدنی باخیم‌دان حیمایت ائدن داها کنار سرحدلره چاتماسی‌نین بیرلیگه ضرر وئره‌جه‌این‌دن قایغی دویورلار. ۲۰۰۴-جو ایل‌ده بیرلیگه اون یئنی اؤلکه‌نین قاتیلماسین‌دان بۇ یانا، اوروپاجمعیتی‌نین و بونون‌لا مورتبیط اولاراق پارتیا گؤروش‌لری‌نین ایسه بۇ مؤوضوع‌ا یاناشمالاری داها بی‌طرف اوْلموش‌دور. بۇ مؤوضوع‌دا ان بؤیوک قئید-شرط‌لر تورکیه‌نین بیرلیگه داخیل اولماسی مؤوضوع‌سوندادیر.<a href="#cite_note-IHT_fatigue-51">[۵۱]</a><a href="#cite_note-Enlargement_voice-52">[۵۲]</a><a href="#cite_note-BBC_Turkey-53">[۵۳]</a> اینتئقراسیا، اوروپاایتتیفاقی‌نین اهمیت وئردیگی لاکین زامان زامان میلّی دوشونجه‌لرین اوروپاایتتیفاقینینکی‌لرله ضیدییت تشکیل ائتدیگی بیر باشقا سیاسی مؤوضوع‌دور. عوضو و نامیزد اؤلکه‌لر آراسین‌داکی اویغونلاشماسی آرتیرماق مقصدی گودن اینتئقراسیا پروسسی، اوروپاایتتیفاقی‌نین فونکسیالارین‌دان شوبهه ائشیدن کس‌لری، میلّی منلیک‌لرینی ایتیرمه مؤوضوع‌سوندا قایغی‌لاندیرماق‌دادیر.<a href="#cite_note-Anti-EU-54">[۵۴]</a> ۲۰۰۴-جو ایل‌ده اورتاق بیر اوروپاایتتیفاقی کونستیتوسیاسی یاراتماق تکلیف‌لری عوضو دؤولت باش‌چی‌لاری آراسیندا قبول ائدیلمیش، آنجاق باشلانغیج اولاراق عوضو ایکی اؤلکه‌ده ائدیلن رئفراندوم‌لار نتیجه سینده رد ائدیلینجه هئچ بیر زامان قووه‌یه گیرمه‌میش‌دیر. اوْکتوبر ۲۰۰۷-جی ایل‌ده سون فورماسی وئریلن و عوضو اؤلکه‌لرده رئفراندوما تقدیم ائدیلن لیسبون آندلاشماسی، قووه‌یه مینمه‌میش اوْلان بۇ کونستیتوسیا لاییحه‌سینی ایچین‌دکی بیر چوْخ شرحی ایحاطه ائدر آنجاق کونستیتوسیا باغلایی‌جیلیک‌دن محروم‌دور. لیسبون سازیشی‌نین ۲۰۰۹-جو ایل ایچینده بوتون عوضو اؤلکه‌لرده قبول ائدیلمه‌سین‌دن سوْنرا، یاخین گله‌جکده رسمی اولاراق قووه‌یه گیرمه‌سی گؤزله‌نیلیر. اگر عوضو اؤلکه‌لر ایچینده تصدیق‌لنسه شورانین سس وئرمه اصول‌لارینا ده‌ایشیک‌لیک گتیره‌جک و اکثرییت سس وئرمه‌سی سیستمینه گئچیله‌جک‌دیر. موقاویله آیریجا اوروپاایتتیفاقی‌نین اوچ سوتون سیستمینی ده لغو ائتمه‌یه نظرده توتماقدادیر. تصویب‌ائتمکله بیرلیک‌ده، بیر چوْخ خاریجی سیاست مؤوضوع‌سو دا بیرلیک ایچینده میلّت‌اوستو تشکیلات‌لارا تابیع اولاجاق.<a href="#cite_note-Europa_Lisbon_treaty-26">[۲۶]</a><a href="#cite_note-BBC_Reform-55">[۵۵]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="عدالت،_آزادلیق_و_تهلوکه‌سیزلیک">عدالت، آزادلیق و تهلوکه‌سیزلیک</h2></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:SchengenGrenzeBayern-Tirol.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/SchengenGrenzeBayern-Tirol.jpg/220px-SchengenGrenzeBayern-Tirol.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/SchengenGrenzeBayern-Tirol.jpg/330px-SchengenGrenzeBayern-Tirol.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/SchengenGrenzeBayern-Tirol.jpg/440px-SchengenGrenzeBayern-Tirol.jpg 2x" data-file-width="450" data-file-height="600" /></a><figcaption>شئنگئن آندلاشماسی، چوخلو عوضولر آراسیندا شرط‌سیز سفر آزادلیغی تأمین ائدیر. (آلمان-اوتریش سرحدی)</figcaption></figure> اوروپاایتتیفاقی‌نین داخیلی ایش‌لر و عدالت ساحه‌سینده صاحب اوْلدوغو صلاحییت‌لرین بؤیوک حیصّه‌سی ۱۹۸۵-جی ایل‌ده اون عوضو دؤولتین آلتی‌سی‌نین آراسیندا سرحد ایداره‌لری‌نین یاواش-یاواش آزالدیلماسینی نظرده توتان شئنگئن سازیشین‌دن گلمک‌ده‌دیر. شئنگئن سازیشی تطبیق اۆچون ایشتیراک‌چی اؤلکه‌لر آزالدیلمیش سرحد ایداره‌لری‌نین تأثیرلری‌نین قارشیلانماسی، سیغیناجاق پروبلئم‌لری، چؤل‌دن کؤچ و جینایت حوقوقو کیمی مؤوضوع‌لاری ائحتیوا ائدن تدبیرلر آلمیش‌لار.<a href="#cite_note-EC_Schengen-56">[۵۶]</a> ماستریخت آندلاشماسی، شئنگئن دونیاسینی اوروپاایتتیفاقینه کؤچورموش‌دور. (اؤزگون موقاویله‌نین IV. مادّه‌سی)<a href="#cite_note-Maastricht_IV-57">[۵۷]</a> ماستریخت سازیشی اوروپاایتتیفاقینه موقاویله حوقوقو و عائیله حوقوقو کیمی مؤوضوع‌لاردا اورتاق وطنداش قایدالار یوکله‌یه‌رک وطنداش‌لارین حرکت آزادلیغینی آسان‌لاشدیرمیش‌دیر.<a href="#cite_note-Maastricht_IV-57">[۵۷]</a> ماستریخت موقاویله‌سی آیریجا بیرلیگه عوضو اؤلکه‌لرین وطنداش‌لارینا موکممیل اولاراق بیر ده اوروپاایتتیفاقی وطنداش‌لیغی شخصیتی وئرمیش‌دیر.<a href="#cite_note-art17_Rome-58">[۵۸]</a> بو آندلاشمالاری یاخشی‌لاش‌دیرماق اۆچون توپ‌لانان آمئستئردام موقاویله‌سی ایسه بیر آزادلیق، تهلوکه‌سیزلیک و عدالت اۆچون یاراداراق اوروپاایتتیفاقینه یئنی هدف‌لر یوکلمیش‌دیر.<a href="#cite_note-art۱(۳)_Amsterdam-59">[۵۹]</a> آندلاشما آیریجا عدالت و داخیلی ایش‌لر ساحه‌سینده قانون چیخارتماغی داها آسان حالا گتیررکن، عوضو اؤلکه‌لرسه بۇ قانون تاساری‌لارینی (پیش‌نویس) وئتو ائتمه‌سینی داها گوج حالا گتیردی. اوروپاپارلامئنتی‌نین صلاحییت‌لری بعضی مؤوضوع‌لاردا عوضو دؤولت‌لرین اورتاق قرارا چاتماسی شرطینه باغ‌لاناراق داها دا آرتیریلدی. سون قانون‌وئریجی‌لیک اوروپاحبس امری مؤوضوع‌سونو<a href="#cite_note-60">[۶۰]</a> و عائیله حوقوقو یؤنرگه‌لرینی ده ایحاطه ائدیر.<a href="#cite_note-61">[۶۱]</a> اوروپاایتتیفاقی، عدالت و داخیلی ایش‌لر مؤوضوع‌سون‌داکی حرکت‌لرینی بیر نیظاما قویماق مقصدی‌له بعضی تشکیلات‌لار مئیدانا گتیرمیش‌دیر. بون‌لاردان، ائوروپول (Europol اوروپاپولیس ایداره‌سی) پولیس گوج‌لری آراسیندا ایش ایتتیفاقینی،<a href="#cite_note-62">[۶۲]</a> ائوروجاست (Eurojust)، جینایت حقوقو ساحه‌سینده محکمه امکداش‌لیغی<a href="#cite_note-63">[۶۳]</a> فرونتئکس (Frontex) ایسه سرحد ایداره‌لری اثناسیندا صلاحییت‌لی‌لر آراسیندا امکداش‌لیغی نظرده توتور.<a href="#cite_note-64">[۶۴]</a> اوروپاایتتیفاقی آیریجا شئنگئن معلومات سیستمی واسطه‌سیله پولیس و کؤچکون دفترلری اۆچون اورتاق بیر وئریلن‌لر بازاسی تقدیم ائدیر.<a href="#cite_note-Internal_borders-14">[۱۴]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اساس_حوقوق‌لار">اساس حوقوق‌لار</h3></div> اوروپاایتتیفاقی اینسان حوقوق‌لاری‌نین قورونماسی مؤوضوع‌سوندا تأثیرلی بیر وظیفه بوینونا گؤتورموش‌دور. جینس و عیرق آیری-سئچکی‌لیک‌چی‌لیگینه قارشی آندلاشمالاریندا و قرارلاریندا نشر قاداغان کؤک‌لو بیر کئچمیشسه مالیک‌دیر.<a href="#cite_note-art۳۹/۱۴۱_Rome-65">[۶۵]</a> آمئستئردام آندلاشماسی دا، عیرق، دین، فیزیکی مانیعه و جینسیت باخیمین‌دان اینسان‌لارا آیری-سئچکی‌لیک ائدیلمه‌سینی قاداغان ائده‌رک بۇ قرارلاری بوتونله‌میش‌دیر.<a href="#cite_note-art۲(۷)_Amsterdam-66">[۶۶]</a> بۇ صلاحییت‌لری ایستیفاده ائده‌رک اوروپاایتتیفاقی، قانون‌وئریجیلیگینده ایش یئرینده جینسیت آیری-سئچکی‌لیگی، عیرقی آیری-سئچکی‌لیک و یاش آیری-سئچکی‌لیک‌چی‌لیگینه قارشی تدبیرلر ائتمه یولونا گئتمیش‌دیر.<a href="#cite_note-art۲(۷)_Amsterdam-66">[۶۶]</a> اوروپاایتتیفاقینه عوضو بوتون اؤلکه‌لر هانسی جینایته قارشی اولورسا اولسون اعدام جزاسینی قالدیرمیش‌دیر و بونون بوتون دونیادا قالدیریلماسینی تأمین ائتمک مقصدی ایله ائدیلن ایش‌لره دستک وئریر.<a href="#cite_note-DP-67">[۶۷]</a> ۱۹۵۰-جی ایل‌ده چیخاردیلان اوروپااینسان حوقوق‌لاری کونوئنسیاسی‌نین ایمضالامیش اولماق اوروپاایتتیفاقی عوضوو اولا بیلمک اۆچون تمل شرط‌لردن بیری‌دیر آنجاق بۇ آندلاشما اوروپاایتتیفاقی تشکیلات‌لارینی ایحاطه ائتمیر. اوروپاایتتیفاقی بیر آندلاشما یا دا توزوک (اساسنامه) ده‌ایشیک‌لیگی اولمادان بۇ موقاویله‌نین آلتینا ایمضا قویامادیغین‌دان، اؤزو اوروپاایتتیفاقی اساس حوقوق‌لار بیلدیرگه‌سی (منشورو) آدی آلتیندا بیر توزوک مئیدانا گتیرمیش‌دیر. بۇ بیلدیریش یالنیز اینسان حوقوق‌لاری حاقیندا کونوئنسیانین مادّه‌لری ایحاطه ائتمک‌له قالماز، آیریجا اؤز آندلاشمالاریندا اوول‌دن قبول ائتدیگی حؤکم‌لرله بیرلشمیش میلّت‌لر تشکیلاتی‌نین قرارلارینی‌دا ایحاطه ائدیر. بۇ حؤکم و قرارلار ایقتیصادی و سیاسی حوقوق‌لاردان، یاخشی ایداره‌ائتمه و تمیز یاشاییش محیطِ حاق (حق محیط کیمی اۆچونجو قورشاق حوقوق‌لارا قدر گئنیش بیر یئلپییه (محدوده‌یه) یاییلان ایجتماعی حوقوق‌لاری ائحتیوا ائدر. اساس حوقوق‌لار بیلدیرگه‌سی، ۲۰۰۰-جی ایلده نشر اوْلونماسینا قارشی هله قانونی بیر مجبوری قووه‌سی یوخ‌دور. اصلاحات موقاویله‌سی اولاراق خاطیرلانان لیسبون آندلاشماسی اویغون اولاراق بۇ بیلدیریش اوروپاایتتیفاقی اۆچون باغلاییجی وضعییته گله‌جک و اوروپاایتتیفاقی، اوروپااینسان حوقوق‌لاری کونوئنسیاسی‌نین داخیل اولا بیله‌جک. بئله‌جه بیرلیک، بۇ آن اؤزون‌دن تامامیله موستقیل اوْلان و آوروپادا اینسان حوقوق‌لاری مؤوضوع‌سوندا ان موکممل تشکیلات اوْلان اوروپااینسان حاق‌لاری محکمه‌سی قرارلارینا تابیع اولاجاق و بۇ محکمه ایتتیفاقین مؤوجود بوتون عدالت واحیدلرین‌دن یوکسک وضعیته کئچه‌جک.<a href="#cite_note-BBC_Lisbon_Q&A-68">[۶۸]</a> آنجاق اوروپاایتتیفاقی، بونا قاتیلمادان بئله عدالت دیوانی و اوروپااینسان حاق‌لاری محکمه‌سی قرار و توزوک‌لری‌نین بیربیرلری‌نین‌کی‌له چئلیشمه‌مه‌سینه (اساسنامه تضادلاری‌نا) اهمییت وئرر. بۇ سبب‌له، عدالت دیوانی‌نین اوروپااینسان حوقوق‌لاری کونوئنسیاسی‌نین اون‌سوز دا قانون‌وئریجی‌لیگی‌نین بیر حیصّه‌سی کیمی تطبیق اوْلدوغو دئییله بیلر.<a href="#cite_note-Juncker_Council-69">[۶۹]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="خاریجی_علاقه‌لر">خاریجی علاقه‌لر</h2></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Javier_Solana_(2007).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Javier_Solana_%282007%29.jpg/220px-Javier_Solana_%282007%29.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Javier_Solana_%282007%29.jpg/330px-Javier_Solana_%282007%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Javier_Solana_%282007%29.jpg/440px-Javier_Solana_%282007%29.jpg 2x" data-file-width="2800" data-file-height="2100" /></a><figcaption>خاویئر سولانا، اوروپاایتتیفاقی‌نین خاریجی علاقه‌لرین‌ده ان صلاحیییت‌لی آددیر.</figcaption></figure> اوروپاایتتیفاقی‌نین خاریجی علاقه‌لری بویوک اولچوده اورتاق خاریجی ایش‌لر و تهلوکه‌سیزلیک پولیتیکاسی‌نین ایشیغین‌دا آپاریلیر. بین‌الخلق تیجارت دانیشیق‌لارین‌دا ایش‌ایتتیفاقی اساسی اورتاق بیر تیجارت سیاستی چرچیوه‌سین‌ده ایتتیفاقین کومور و پولاد ایتتیفاقی اولاراق تمل‌لری‌نین آتیل‌دیغی ۱۹۵۷-جی ایل‌ده اساس‌لانیر.<a href="#cite_note-70">[۷۰]</a> اورتاق خاریجی ایش‌لر و تهلوکه‌سیزلیک پولیتیکاسی‌نین ایسه تمل‌لری ۱۹۷۰-جی ایل‌ده یارادیلان اوروپاسیاسی ایش‌ایتتیفاقی قرارلارین‌دا آتیل‌میش‌دیر.<a href="#cite_note-EPC-71">[۷۱]</a> اوروپاسیاسی ایش ایتتیفاقی مئیدانا گلمه‌سی عوضو اؤلکه‌لر آراسین‌دا اورتاق خاریجی سیاست توسعه ائت‌دیریلمه‌سی اۆچون قورولموش غئیری-رسمی بیر واحید اوْلموش‌دور. اوروپاتک سندی طرفین‌دن اوروپاایتتیفاقینه تقدیم ائدیل‌میش و درحال آردین‌دان مااستریخت آندلاشماسین‌دا آدی اورتاق خاریجی ایش‌لر و تهلوکه‌سیزلیک سیاستی اولاراق دییش‌دیریل‌میش‌دیر.<a href="#cite_note-EPC-71">[۷۱]</a> مااستریخت سازیشی اورتاق خاریجی ایش‌لر و تهلوکه‌سیزلیک پولیتیکاسینا هم اوروپاایتتیفاقی‌نین اوز ماراق ساحه‌لرینی، هم‌ده بین‌الخلق ایتتیفاقین ماراق‌لارینی حیمایه‌سی مقصدینی یوک‌لر. بۇ مقصد، بین‌الخلق امک‌داش‌لیغی دستکله‌مک، اینسان حوقوق‌لارینا حورمت ائتمک و بونلاری توسعه ائت‌دیرمک، دئموکراتییا و حوقوقون اوستون‌لوگون‌دن گوزشت وئرمه‌مک کیمی پرینسیپ‌لری ایحاطه ائدیر.<a href="#cite_note-art11_Union-72">[۷۲]</a> <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%85%D8%A6%D8%B3%D8%AA%D8%A6%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="آمئستئردام (صفحه یوْخدور)">آمئستئردام</a> آندلاشماسین‌دا، اوروپاایتتیفاقی‌نین خاریجی سیاست‌لرینی ایجرا ائدیلمه‌سی اۆچون بۇ آن خاویئر سولانا طرفین‌دن ایجرا ائدیلن بیر باش‌چیلیق وظیفه‌سی یارادیل‌میش‌دیر.<a href="#cite_note-Europa_CFSP-73">[۷۳]</a> بۇ یوکسک نوماینده، مووجود اوروپاایتتیفاقی شوراسی‌نین باش‌چیلیغی وظیفه‌سی‌ایله بیرلیک‌ده، اوروپاایتتیفاقی آدینا خاریجی سیاست باغلی مووضوع‌لاردا بیل‌دیریش وئره بیلر و ایکی عوضو اؤلکه آراسین‌دا مئیدانا گله بیله‌جک هر هانسی بیر نامعلوم سیاسی وضعییتی آچیق‌لیغا قووش‌دورابیلیر. اورتاق خاریجی سیاستین قبول ائدیلمه‌سی و موعه‌ایه‌ن بیر آچی‌دان ایزله‌نیله بیلمه‌سی اۆچون ایگیرمی‌یئددی عوضوون‌ده گوروش ایتتیفاقینه چاتیب، تصدیق وئرمه‌سی لازیم‌دیر. اورتاق خاریجی سیاست اوصولون‌دا، یئک‌دیل چاتما ضروریلیگی، عیراق دویوشو مووضوع‌سونون موزاکیره ائدیل‌دیگی دانیشیق‌لاردا اوْلدوغو کیمی زامان-زامان آنلاشیلمازلیق‌لارا سبب اولماق‌دادیر.<a href="#cite_note-BBC_Iraq_statement-74">[۷۴]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:33rdG8Leaders.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/33rdG8Leaders.jpg/220px-33rdG8Leaders.jpg" decoding="async" width="220" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/33rdG8Leaders.jpg/330px-33rdG8Leaders.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/33rdG8Leaders.jpg/440px-33rdG8Leaders.jpg 2x" data-file-width="514" data-file-height="322" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="آلمانییا">آلمانییا</a>، هئیلیگئندامم‌دا تشکیل ائدیلن ۳۳ونجو گ۸ زیروه‌سی. ایشتیراکچی‌لاری</figcaption></figure> اوروپاایتتیفاقی‌نین بین‌الخلق تأثیری، خاریجی سیاستی‌نین یانین‌دا گئنیش‌لمه مۆدت ی‌دیر سایه‌سین‌ده‌ده حیس ائدیل‌مک‌ده‌دیر. اوروپاایتتیفاقی عوضوو اولمانین گتیردیگی گورونورده‌کی فایدالار، سیاسی یادا ایقتیصادی مووضوع‌لاردا اوروپاایتتیفاقینه ایشتیراک شرطی اوْلان مئعیارلاری یئرینه یئتیرمک ایسته‌یه‌ن اؤلکه‌لر اۆچون ائعتینا ائتدیریجی بیر فاکتور اولماق‌دادیر. بۇ شرط‌لر آیری‌جا شرقی آوروپانین کوهنه کومونیست حوکومت‌لری‌نین تأثیرلرینین قالدیریلماسین‌دا اهمیییت‌لی رول اوینایار.<a href="#cite_note-Enlargement_voice-52">[۵۲]</a> ایتتیفاقین خاریجی اؤلکه‌لرین داخیلی ایش‌لرینه بئله بیر تأثیره صاحیب اوْلونماسی «یومشاق گوج» اولاراق تعیین اوْلونماق‌دادیر.<a href="#cite_note-Soft_Power-75">[۷۵]</a> فینلاندییا باش ناظیری، فینلاندییانین آرتیق حقیقتاً طرفی بیر دوولت اولماماسی سببی‌نین اوروپاایتتیفاقی خاریجی سیاستی اوْلدوغونو وورغولامیش‌دیر. بۇ گوروشون دیگر بیرلیک عوضوو اؤلکه باشکان‌لارین‌جادا (ناظیر/وزیر) پایلاشیلیب پای‌لاشیلمادیغی بیلینمک‌ده‌دیر.<a href="#cite_note-Finnish_presidency-76">[۷۶]</a> اورتاق خاریجی ایش‌لر و تهلوکه‌سیزلیک سیاستی باشچی‌سی‌نین یانین‌دا، اوروپاکومیسسیاسی‌دا بین‌الخلق سَوییه‌ده دانیشیق‌لارا اوز نوماینده‌سی گوندریر. بیرلش‌میش میلّت‌لر ایچین‌ده اوروپاایتتیفاقی یاردیم مووضوع‌لاردا ائتدیگی بویوک توحفه‌لره گوره بویوک اهمیییت قازان‌میش‌دیر. (آلت باشلیق‌لارا باخ)<a href="#cite_note-EUObserver_UN_Seat-77">[۷۷]</a> گ۸ (G۸) زیروه‌لرین‌ده، اوروپاایتتیفاقی عوضولوک حوقوق‌لارینا مالیک‌دیر و ییغینجاق‌لاری ایداره ائتمک، توپلانت‌لارا ائو صاحیب‌لیگی ائتمک کیمی وظیفه‌لرین یانین‌دا، ییغینجاق‌لاردا اوروپاکومیسسیاسی باشچی‌سی و دوور باشچی‌سی اؤلکه نوماینده‌سی طرفین‌دن‌ده تمثیل ائدیلیر.<a href="#cite_note-EC_G۸-78">[۷۸]</a> ایتتیفاقین ایگیرمی‌یئددی عوضوونون‌ده تمثیل ائدیل‌دیگی دونیا تیجارت تشکیلاتینا، اوروپاایتتیفاقی‌ده رسمی اولاراق اوروپاکومیسسیاسی‌نین خاریجی تیجارتین مسئول عوضوو طرفین‌دن تمثیل ائدیلیر. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اینسانی_کومک">اینسانی کومک</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:ECHO_plane.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/ECHO_plane.jpg/220px-ECHO_plane.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/ECHO_plane.jpg/330px-ECHO_plane.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/ECHO_plane.jpg/440px-ECHO_plane.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="535" /></a><figcaption>اوروپاایتتیفاقی و عوضولری جمع‌ده دونیاداکی ان بویوک خاریجی کومکی ائدرلر.</figcaption></figure> اوروپاایتتیفاقی اینسانی کومک بوروسویادا قیساجا ECHO، اوروپاایتتیفاقین‌دن توسعه ائتمک‌ده اوْلان اؤلکه‌لره اینسانی کومک تأمین ائدر. ۲۰۰۶-جی ایل‌ده بورونون بودجه‌سی ۶۷۱ میلیون آورویا چاتمیش و بونون ۴۸ فایزلیک حیصّه‌سی آکپ (AKP) اؤلکه‌لری اولاراق‌دا خاطیرلانان آفریقا، کاراییب و ساکیت اوکئان اؤلکه‌لرین‌ده گئت‌میش‌دیر.<a href="#cite_note-ECHO_2006-79">[۷۹]</a> اوروپاایتتیفاقی‌نین اوزونون و عوضو اؤلکه‌لری‌نین ائتدیگی کومک‌لر توپلاندیغین‌دا، اوروپاایتتیفاقی دونیاداکی ان بویوک باغیشچی وضعیییتینه گلیر.<a href="#cite_note-Aid_Consensus-80">[۸۰]</a> اوروپاایتتیفاقی‌نین اینسانی کومک‌لری کئچ‌میش‌ده، بۇ یاردیم‌لارین غئیری-کافی، مقصدین‌دن ساپمیش و داها چوْخ ایتتیفاقین ایقتیصادی ماراق‌لارینا خیدمت ائتمک‌ده اوْلدوغو کیمی سبب‌لرله تئز-تئز کیمی سئقمئنت‌لرین تنقیدلرینه مووضوع اوْلموش‌دور.<a href="#cite_note-BBC_Aid_Inefficient-81">[۸۱]</a> بونا علاوه اولاراق، بعضی ایداره‌لر اوروپادوولت‌لری‌نین کومک اۆچون خرج‌لدیگی پول میقداری‌نین، بورج یونگول‌لتمه‌لری‌نین، خاریجی طلبه و سیغیناجاق آختاران شخص‌لر خرج‌لری‌نین‌ده داخیل ائدیلرک یوکسک گوستریل‌دیگینی ایره‌لی سورموش‌لر.<a href="#cite_note-Indy_Inflated_Aid-82">[۸۲]</a> بو خرج‌لر چیخاریلیب، ساده‌لش‌دیریل‌میش رقم‌لر ایشیغین‌دا اوروپاایتتیفاقی ۲۰۰۶-جی ایل‌ده چاتماق ایسته‌دیگی کومک هدفینی گرچکلشدیرمه‌میش‌دیر. ۲۰۰۵-جی ایل‌ده ایسه اوروپاایتتیفاقی‌نین کومک مبلغی غئیری صافی میلّی حاصیلاسی‌نین ۳۴ فاییز اوْلموش و بۇ رقم‌لری‌له <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%D8%B4%E2%80%8C%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D8%B4%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="آمریکا بیرلش‌میش شیتات‌لاری (صفحه یوْخدور)">آمریکا بیرلش‌میش شیتات‌لاری</a> و <a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%86%DB%8C%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="یاپونییا (صفحه یوْخدور)">یاپونییانین</a> اونونه کئچیل‌میش‌دیر.<a href="#cite_note-ECHO_Overview-83">[۸۳]</a> اوروپاکومیسسیاسی‌نین اینسانی یاردیم مسئول باشچی‌سی اوْلان لویس میشئل بۇ یاردیم‌لارین داها سورعت‌لی، داها تأثیرلی و اینسانی پرینسیپ‌لره داها اویغون شکیل‌ده ائدیلمه‌سی‌نین واجیب‌لیغینی وورغولامیش‌دیر.<a href="#cite_note-Aid_Consensus-80">[۸۰]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="حرب_و_مودافیعه">حرب و مودافیعه</h3></div> اوروپاایتتیفاقی‌نین عوضولری اوز اؤلکه توْرپاق‌لاری‌نین قورولماسی اوزلری مسئول‌دور. اوروپاایتتیفاقی‌نین ایگیرمی‌یئددی عوضوونون ایگیرمی‌بیری ناتو عوضوودور. قربی اوروپاایتتیفاقی، اوروپاایتتیفاقینه باغلی بیر تهلوکه‌سیزلیک و مودافیعه واحیدی‌دیر. اوروپاایتتیفاقی‌ایله غرب اوروپاایتتیفاقی علاقه‌لری، ۱۹۹۲-جی ایل‌ده اوروپاایتتیفاقی‌نین قارشی طرفه یوکله‌دیگی و پئتئرسبئرگ وظیفه‌لری اولاراق‌دا بیلینن شرط‌لرله تعیین اوْلون‌موش‌دور. بونلار آراسین‌دا بوحران رهبرلیگی و صولح گوجو عسگرلیگی کیمی اینسانی کومک وظیفه‌لری‌ده وار. بۇ وظیفه‌لر، داها سوْنرا آمئستئردام موقاویله‌سی‌ایله قربی اوروپاایتتیفاقین‌دن اوروپاایتتیفاقینه کئچمیش‌دیر. بونون طلب ائتدیگی مسئولییت‌لر اورتاق خاریجی ایش‌لر و تهلوکه‌سیزلیک سیاستی‌ایله آوروپادا تهلوکه‌سیزلیک و مودافیعه پولیتیکاسی‌نین بیر حیصّه‌سی کیمی تطبیق اوْلونماغا باشلان‌میش‌دیر. غرب اوروپاایتتیفاقی‌نین اساس عونصورلاری اوروپاایتتیفاقی سیاستینه علاوه اوْلونموش و قربی اوروپاایتتیفاقی باشچی‌سی، خاریجی ایش‌لر و تهلوکه‌سیزلیک سیاستی‌نین یوکسک نوماینده‌سی مووقئع‌سینه گتیریلمیش‌دیر.<a href="#cite_note-Europa_ESDP-84">[۸۴]</a><a href="#cite_note-Europa_Chronology-85">[۸۵]</a> ۱۹۹۹ کوزووو موحاریبه‌سین‌دن سوْنرا، لیدئرلر ساممیتین‌ده ایتتیفاقین، بین‌الخلق بوحران و بوحرانلاردان ناتونون حرکت‌لرینه قورخو دوشمه‌دن، اهمیییت‌لی عسگری قوووت‌لرجه دستکله‌نیله‌جک، نه واخت و هانسی شراییط‌ده ایستیفاده ایتتیفاقین قرار وئره‌جگی آوتونوم بیر تهلوکه‌سیزلیک واحیدینه صاحیب اولماسی گرگی مووضوع‌سون‌دا گوروش ایتتیفاقینه گلمیش‌لر. بۇ سبب‌له، باش‌دا <a href="/w/index.php?title=%D9%87%D8%A6%D9%84%D8%B3%DB%8C%D9%86%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="هئلسینکی (صفحه یوْخدور)">هئلسینکی</a> زیروه قرارلاری اولماق اوزره اوروپاایتتیفاقی‌نین حربی ساحه‌ده یئترلیگینی آرتیرماق اۆچون بیر چوْخ آددیم آتیل‌میش‌دیر. بویوک موباحیثه‌لردن سوْنرا، هر بیری آن اولماسا ۱٫۵۰۰ شخصیت واحیدلردن عیبارت اوْلان اوروپاایتتیفاقی دویوش قروپ‌لاری‌نین قورولماسینی نظرده توتان قرار بۇ مووضوع‌دا آتیل‌میش ان کونکرئت آددیم اوْلموش‌دور.<a href="#cite_note-Council_Capabilities-86">[۸۶]</a> اوروپاایتتیفاقی حربی واحیدلری، آفریقادان کوهنه یوقوسلاوییا و اورتاشرقه قدر بیر چوْخ بؤلگه‌ده صولح گوجو خیدمتینه قاتیل‌میش‌لار.<a href="#cite_note-Council_Operations-87">[۸۷]</a> اوروپاایتتیفاقی فعالیییت‌لری، اوروپاایتتیفاقی حربی قوللوق‌چولارین، اوروپاایتتیفاقی پئیک مرکزی و اوروپامودافیعه اگئنتلیگی کیمی تشکیلات‌لار طرفین‌دن دستکله‌نیر.<a href="#cite_note-Council_Structures-88">[۸۸]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ایقتیصادی_سیاست">ایقتیصادی سیاست</h2></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Nokia_HQ.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Nokia_HQ.jpg/220px-Nokia_HQ.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Nokia_HQ.jpg/330px-Nokia_HQ.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Nokia_HQ.jpg/440px-Nokia_HQ.jpg 2x" data-file-width="2172" data-file-height="1629" /></a><figcaption>دونیانین ان بؤیوک ۵۰۰ شیرکتین‌دن ۱۶۳ونون عومومی مرکزلری آ. ا(EU) اؤلکه‌لری ایچری‌سینده‌دیر. (نوکیا، فینلاندیا)</figcaption></figure> دونیانین ان بؤیوک ۵۰۰ شیرکتین‌دن ۱۶۳ونون عومومی مرکزلری آ. ا(EU) اؤلکه‌لری ایچری‌سینده‌دیر. (نوکیا، فینلاندیا) قورولوشون‌دان بۇ یانا، اوروپاایتتیفاقی بوتون عوضولری آراسیندا ایقتیصادی بیر اورتاق بازار توسعه ائتدیرمیش‌دیر. ۲۰۰۹-جی ایل اعتباری‌له، آورو (یورو) ساحه‌سی دئییلن بؤلگه ایچینده ایتتیفاقین اون آلتی عوضوو آورو آدلی اورتاق پول واحیدی ایستیفاده ائتمک‌ده‌دیر.<a href="#cite_note-euro_website-89">[۸۹]</a><a href="#cite_note-Europa_Single_Market-90">[۹۰]</a> تک بیر ایقتیصادییات اولاراق دوشونولدوگونده اوروپاایتتیفاقی، ۱۶/۸ تریلیون دوللارلیق عومومی داخیلی حاصیلی‌نن دونیا جمعی‌نین% ۳۱ لیک حیصّه‌سینی مئیدانا گتیرر.<a href="#cite_note-GDP_IMF-11">[۱۱]</a> بۇ اوروپاایتتیفاقینی دونیانین نومینال عومومی داخیلی محصول اثناسیندا بیرینجی، گ.ی. س‌ی. ه (GYSİH) (تولید ناخالص ملی) اساس‌لی ساتیش گوجو جوتو سیراسی (برابری قدرت خرید) ایچینده ده ایکینجی بؤیوک تیجارت بولوکودور. اوروپاایتتیفاقی آیریجا، دونیاداکی ان بؤیوک ایخراجات‌چی (صادرکننده) مئیدانا گلمه<a href="#cite_note-CIA_exports-91">[۹۱]</a> ایکینجی ان بؤیوک ایدخالات‌چی (واردکننده)،<a href="#cite_note-CIA_imports-92">[۹۲]</a> و هیندوستان ایله چین خالق جومهوریتی کیمی اؤلکه‌لرین ان بؤیوک تیجارت اورتاغی‌دیر.<a href="#cite_note-Trade_China-93">[۹۳]</a><a href="#cite_note-Trade_China-EU-94">[۹۴]</a><a href="#cite_note-Trade_India-EU-95">[۹۵]</a> گلیرلرینی گؤره اؤلچولن دونیانین ان بؤیوک ۵۰۰ تشکیلاتین‌دان ۱۶۳-ونون عومومی مرکزلری اوروپاایتتیفاقی سرحدلری ایچینده ایشتیراک ائتمک‌ده‌دیر.<a href="#cite_note-Fortune_500-96">[۹۶]</a> مای ۲۰۰۷ اعتباری‌له اوروپاایتتیفاقی ایچینده ایش‌سیزلیک نیسبتی% ۷ اولاراق اؤلچولورکن<a href="#cite_note-UNEMP-97">[۹۷]</a> اینوئستیسیالار عومومی داخیلی محصول% ۲۱/۴ 'و، اینفلیاسیا (تورم) نیسبتی% ۲/۲ و ایجتماعی سئقمئنتی آچیغی (کسری بودجه بخش عومومی)% - ۰/۹ اولاراق تعیین اوْلونموش‌دور.<a href="#cite_note-IMF_all_but_GDP-98">[۹۸]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اورتاق_بازار">اورتاق بازار</h3></div> روما موقاویله‌سی بیرلیک‌ده ایلک اولاراق اوروپاایقتیصادی ایتتیفاقی قورولدو. بۇ آندلاشما ایشتیراک‌چی اؤلکه‌لر آراسیندا گؤمروک ایتتیفاقی‌نین قورولماغی‌لا باشلایاراق، اورتاق بازار تطبیقی‌نین توسعه ائتدیریلمه‌سی‌نین آنا خطط‌لرینی چکدی. بۇ بیرلیک اوروپاایتتیفاقی آدی‌یلا خاطیرلانماغا باشلاندی و بۇ گون هله اوروپاایتتیفاقی آدی آلتیندا ایشله‌یه‌ن بیر تشکیلات اولاراق اورتاق بازار تطبیقی‌نین تشکیل ائدیلمه‌سی مؤوضوع‌سوندا وظیفه گؤتوردو. اوروپاایتتیفاقی‌نین بیر باشقا مقصدی ده عوضو اؤلکه‌لر آراسیندا اینسان، اشیا، خیدمت و سرمایه دؤورانی (دولاشیمی-جریانی) آزادلیق‌لارینی ضمانت آلتینا آلماق‌دیر.<a href="#cite_note-Europa_Single_Market-90">[۹۰]</a> اشیانین سربست دؤورانی پرینسیپی، هر جور مالین بوتون بیرلیک اؤلکه‌لری آراسیندا هر هانسی بیر مانیعه‌ایله قارشیلاشمادان آسان‌لیق‌لا دولاشابیلمه‌سینی ضمانت آلتینا آلار. بۇ دؤوران (دولاشیم-جریان) آزادلیغینین هم داخیلی، هم‌ده خاریجی اؤلچوسو واردیر. بیرلیک ایچینده مال‌لار، اؤلکه‌لرآراسی گؤمروک عملیات‌لارینا اوغرامادان، ایدخال (واردات) محدودلاشدیرماسی گؤرمه‌دن، آیری-سئچکی‌لیک گودن وئرگی و تدبیرلر اولمادان دولاشابیلمه‌لی‌دیر. بیرلیک خاریجی اولاراق ایسه، بیرلیگه عوضو اولمایان اؤلکه‌لردن آلینان مال‌لار اورتاق گؤمروک تعریفه اؤدنیشینه اؤده‌دیک‌دن سوْنرا یئنه بیرلیک ایچینده سربست گزه بیلرلر. <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Pasas2008.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Pasas2008.gif/220px-Pasas2008.gif" decoding="async" width="220" height="313" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Pasas2008.gif/330px-Pasas2008.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Pasas2008.gif/440px-Pasas2008.gif 2x" data-file-width="513" data-file-height="729" /></a><figcaption>آ. ا(EU) ده اورتاسیندا ده‌ایشه بیلن میلّی سیموول اوْلان اورتاق بیر پاسپورت حاضیرلامیش‌دیر.<a href="#cite_note-99">[۹۹]</a></figcaption></figure> کاپیتالین سربست دؤورانی پرینسیپی، داشینماز املاکین آلیم-ساتیمی، اؤلکه‌لرآراسی حیصّه پایلاشیم‌لاری کیمی سرمایه‌لره ایمکان تأمین ائتمک مقصدی‌له یارادیلمیش‌دیر.<a href="#cite_note-Europa_Single_Market_C-100">[۱۰۰]</a> اورتاق ایقتیصادییات و پول واحیدی تطبیقینه گئچیله‌نه قدر سرمایه اینکیشافی عملیات‌لاری اوْلدوقجا یاواش اوْلموش‌دور. اینسان‌لارین سربست دؤورانی (دولاشیمی-جریانی) پرینسیپی، اوروپاایتتیفاقی وطنداش‌لاری‌نین دیگر عوضو اؤلکه‌لر آراسیندا اوتورماق، چالیشماق، اوخوماق، گزمک یا دا تقاودچو اولا بیلمک (امکلی اولا بیلمک-بازنشست اولابیلمک) اۆچون سربست سفر ائده بیلمه‌سینه ایمکان تأمین ائدر. بۇ قانونون توسعه ائتدیریله بیلمه‌سی اۆچون بیر چوْخ فورمال آزالدیلماسی و دیگر اؤلکه‌لردن گلن اینسان‌لارین پئشه اهلییت‌لری‌نین (ایش صلاحییت‌لری-گواهینامه‌های شغلی) تانینماسی لازیم ایدی.<a href="#cite_note-Europa_Single_Market_P-101">[۱۰۱]</a> کؤهنه‌دن، ایقتیصادی اولاراق داها تأثیرلی اوْلان اؤلکه‌لره، اولمایان‌لاردان داها چوْخ آزادلیق تانینمیش‌دیر. ایقتیصادی باخیم‌دان داها آز تأثیرلی اوْلان‌لارا دا حاق‌لار تانینماسی ایلک اولاراق ۱۹۹۹-جو ایل‌ده اوروپاایتتیفاقی وطنداش‌لیغی آنلاییشی‌نین اورتایا آتیلماسی‌یلا اوْلموش‌دور. اینسان‌لارین سربست دؤورانی‌نین اؤلچوسونون آرتدیریلماسی‌نین یاناشی، بۇ قانون بیرلیک وطنداش‌لارینا کیمی ایجتیماعی و سیاسی حوقوق‌لاردا وئریر. خیدمت‌لرین (خدمات) و شیرکت‌لرین سربست دؤورانی پرینسیپی اؤز ایشینی ایجرا ائدن کس‌لرین عوضو اؤلکه‌لر آراسیندا وطنداش‌لارا کئچیجی یا دا داوام‌لی خیدمت تقدیم ائتمک مقصدی‌ایله هر هانسی بیر مانیعه‌یه توخونماق‌سیزین حرکت ائده بیلمه‌سینی نظرده توتور. بۇ خیدمت‌لر، اوروپاایتتیفاقی عومومی داخیلی حاصیلی‌نین ۶۰٪-دان % ۷۰ یارادیر. بازارین بۇ ساحه‌سینی داها دا آزادلاش‌دیرماق مقصد قویان خیدمت‌لر و بازار اونرگه‌سی‌نین (Bolkestein Direktifi) یاخین کئچمیشده قبول ائدیلمیش‌دیر.<a href="#cite_note-Europa_Single_Market_S-102">[۱۰۲]</a> بونا گؤره خیدمت ساحه‌سی عملیات‌لاری، اگر باشقا بیر سربستی ایشه آپاریلمامیش‌سا، قالیجی خوصوصیت‌ده‌دیر. بو خصوصیت‌لرین هئچ بیری تامامیله سرحدسیز و قطعی دئییل. عوضو اؤلکه‌لر ایسته‌سه‌لر، آندلاشمالارجا نظرده توتولان موعه‌ایه‌ن آزادلیق ساحه‌لرینده قیسالدلامالاردا بیلر یا دا داها خصوصی وضعیت‌لرده اوروپامحکمه‌لری‌نین مؤوضوع‌ا باغ‌لی حؤکم‌لرین‌دن فایدالانا بیلرلر. مثلاً، موقاویله‌لر هر هانسی بیر عوضو اؤلکه‌یه، ایجتیماعی سیاست و یا تهلوکه‌سیزلیگینه ترس دوشمه‌سی وضعییتینده بۇ آزادلیق ساحه‌لرینی قالدیرا حاق و صلاحیتی‌نی وئریر. بۇ مؤوضوع‌دا بیرلیک طرفین‌دن اوول‌دن تعیین اوْلونموش حؤکم‌لرین یوخلوغوندا، ائدیله‌جک‌لره عوضو اؤلکه‌لر اؤز ایچینده قرار وئریر. بۇ وضعییت‌ده، اوروپاایتتیفاقی محکمه‌لری عوضو اؤلکه‌نین قراری‌نین، ایتتیفاقین داخی‌لی نیظامنامه‌سینه ضید اوْلوب اولمادیغی مؤوضوع‌سوندا حاکم‌لیک ائدر. اوروپاایتتیفاقی عوضولری آراسین‌داکی سربست حرکت آنلاییشی، اوروپاایقتیصادی اۆچون اوزرین‌دن بیرلییه عوضو اولمایان ایسلاندیا، نوروئچ و لیختئنشتاین کیمی اؤلکه‌لره ده تطبیق اوْلونموش‌دور.<a href="#cite_note-EEA-103">[۱۰۳]</a> اوروپاایتتیفاقی ایچین‌دکی تیجارتین تخمیناً یاری‌سی یئنه بیرلیک طرفین‌دن اویغونلاش‌دیریلان قایدا و قانون‌لار آلتیندا باش وئریر.<a href="#cite_note-Europa_Single_Market_G-104">[۱۰۴]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اورتاق_پول_واحیدی">اورتاق پول واحیدی</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Eurotower-ffm005.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Eurotower-ffm005.jpg/220px-Eurotower-ffm005.jpg" decoding="async" width="220" height="248" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Eurotower-ffm005.jpg/330px-Eurotower-ffm005.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Eurotower-ffm005.jpg/440px-Eurotower-ffm005.jpg 2x" data-file-width="1866" data-file-height="2107" /></a><figcaption>اوروپامرکزی بانکی ایتتیفاقین پول سیاستینی ایداره ائدر.</figcaption></figure> اوروپااتفاقیندا پول ایتتیفاقی ۱۹۶۹-جو ایل‌دن بری رئال‌لاشدیریلماغا چالیشیلان رسمی بیر هدف اوْلموش‌دور و ۱۹۹۰-جی ایلده اوروپاایقتیصادی و پول ایتتیفاقینده بونون اۆچون ایلک ایش‌لر باشلادیلمیش‌دیر. دوققوز ایل سوْنرا، ۱۹۹۹-جو ایلده ایتتیفاقین او زامانکی اون بئش عوضوونون، اون بیری‌نین آورونو (یورونو) اورتاق پول واحیدی اولاراق قبول ائتمه‌سی ایله کؤهنه میلّی پول واحیدلری ده بیر مۆدت ایستیفاده‌ده قالمیش آنجاق قور فرق‌لری آورویا گؤره نیظاملانمیش‌دیر. ۱ ژانویه ۲۰۰۲-جی ایل‌ده بۇ دفعه اون ایکی اؤلکه‌ده کؤهنه میلّی پول واحیدلری تداوول‌دن قالخمیش و آورو ایستیفاده ائدیلن تک اورتاق پول اوْلموش‌دور. ائسلوونی‌یا، ۱ ژانویه ۲۰۰۷-جی ایل‌ده، مالتا و قیبریس ۱ ژانویه ۲۰۰۸-جی ایل‌ده، ائسلوواکی‌یا دا ۱ ژانویه ۲۰۰۹-جو ایل‌ده آورو ایستیفاده ائتمه‌یه باشلامیش و بئله‌جه جمع‌ده آورونو رسمی پول واحیدی اولاراق ایستیفاده ائدن اؤلکه سایی اون آلتی‌یا چیخاراق آورو ساحه‌سی بؤیوموش‌دور. بیرلشمیش کراللیق (United Kingdom) و دانمارک خاریجینده بوتون اؤلکه‌لر عوضولوک شرطی آورونو اورتاق پول اولاراق ایستیفاده قبول ائتمیش‌لر. قالان اؤلکه‌لرین آورونو ایستیفاده نه واخت کئچجیی ایقتیصادی وضعیت‌لر گؤروشولدوگونده قرارا باغ‌لاناجاق. آنجاق، بۇ اؤلکه‌لرده آورویا کئچیش‌له علاقه‌دار ایجتیماعییت فیکیرلری دانمارک<a href="#cite_note-EU_Business,_June_2008-105">[۱۰۵]</a> و رومانی‌یا<a href="#cite_note-Open_Europe_EU-wide_poll,_March_2007-106">[۱۰۶]</a> خاریجینده منفی ایستیقامت‌ده‌دیر. مونته‌نئگرو و کوزوو کیمی بعضی اؤلکه‌لر ده غئیری-رسمی اولاراق آورونو پول واحیدی اولاراق ایستیفاده ائدیر.<a href="#cite_note-euro_use_world-107">[۱۰۷]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Euro_bank_notes_centered_(50s,_100s,_500s),_maestro_card,_master_card_%E2%80%94_Mattes_2006-05-12.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Euro_bank_notes_centered_%2850s%2C_100s%2C_500s%29%2C_maestro_card%2C_master_card_%E2%80%94_Mattes_2006-05-12.jpg/220px-Euro_bank_notes_centered_%2850s%2C_100s%2C_500s%29%2C_maestro_card%2C_master_card_%E2%80%94_Mattes_2006-05-12.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Euro_bank_notes_centered_%2850s%2C_100s%2C_500s%29%2C_maestro_card%2C_master_card_%E2%80%94_Mattes_2006-05-12.jpg/330px-Euro_bank_notes_centered_%2850s%2C_100s%2C_500s%29%2C_maestro_card%2C_master_card_%E2%80%94_Mattes_2006-05-12.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Euro_bank_notes_centered_%2850s%2C_100s%2C_500s%29%2C_maestro_card%2C_master_card_%E2%80%94_Mattes_2006-05-12.jpg/440px-Euro_bank_notes_centered_%2850s%2C_100s%2C_500s%29%2C_maestro_card%2C_master_card_%E2%80%94_Mattes_2006-05-12.jpg 2x" data-file-width="1054" data-file-height="1054" /></a><figcaption>اورتاق پول واحیدی آورو (یورو)</figcaption></figure> آورو ایله علاقه‌دار عملیات‌لار و آورونو پول واحیدی اولاراق ایستیفاده ائدن اؤلکه‌لرین پول سیاستی اوروپامرکزی بانکاسینجا تشکیل ائدیلمکده‌دیر.<a href="#cite_note-108">[۱۰۸]</a> اوروپاایتتیفاقی ایچینده ایستیفاده ائدیلن ۱۲ باشقا پول واحیدی داها واردیر.<a href="#cite_note-euro_website-89">[۸۹]</a><a href="#cite_note-euro_website-89">[۸۹]</a> آورو، اوروپاایتتیفاقی وطنداش‌لاری‌نین و مال‌لارین سربست سفر ائتمه‌سینی و گزمه‌سینی آسانلاش‌دیرماق، مزننه فرقی کیمی سوال‌لاری اورتادان قال‌دیرماق، قیمت شففاف‌لیغی یاراتماق، تک بیر اورتاق مالیه بازار یاراتماق، قیمت ثابیت‌لیگی تأمین ائتمک، آشاغی فاییز درجه‌سی و تک بیر اورتاق پول واحیدی‌له میلتلرآراسی بوحران‌لارا قارشی قورونماق مقصدی‌له ایستیفاده‌یه سوخولموشدور. آیریجا آورودان عوضو اؤلکه‌لر آراسیندا بوتون‌لشمه‌یه کؤمک اولماسی و بونو توسعه ائتدیرمه‌سی مقصدی‌له سیاسی بیر سیموول اولاراق دا فایدالانیلماسی دوشونولموش‌دور.<a href="#cite_note-euro_website-89">[۸۹]</a> سون ایل‌لرده، آورو هجمی سورعت‌له آرتمیش‌دیر و آورو آلانی‌نین یاخین گله‌جک‌ده داها دا یاخشی اولاجاغینی باغ‌لی سؤز-صوحبت‌لر وار. آورونون دیر آرتیمینین و آمریکان دولاری‌نین دیر ایتکی‌سی‌نین سورمه‌سی وضعییت‌ینده آورونون دونیاداکی باش‌لیجا ائحتیاط صندوق وضعییت‌ینه گلمه‌سی اولاسی‌دیر.<a href="#cite_note-109">[۱۰۹]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ریقابت">ریقابت</h3></div> اوروپاایتتیفاقی، مئیدانا گتیردیگی اورتاق بازار ایچینده هر هانسی بیر حاق‌سیز ریقابت حادیثه‌سینه یئر وئریلمه‌مه‌سینی تأمین ائتمک مقصدی‌له بیر ریقابت حوقوقو یؤنرگه‌سی (دستورو) ایجرا ائتمکده‌دیر.<a href="#cite_note-110">[۱۱۰]</a> ریقابت تشکیلاتی اولاراق، اوروپاکومیسسیاسی‌نین اورتاق بازار ایچینده اعتیمادلارا قارشی تدبیرلر گؤرمک، کارتئل قیرماق، ایقتیصادییاتی داها دا آزادلاش‌دیرماق و دؤولت دسته‌اینی اؤنلمک کیمی عؤهده‌لیک‌لری وار.<a href="#cite_note-111">[۱۱۱]</a> اوروپاایتتیفاقی‌نین ریقابت‌دن مسئول عوضوو، کومیسسیا ایچین‌دکی ان اهمیتلی مؤوقع‌لرده بیرینده‌دیر و قرارلاری‌یلا چوخ‌میلّت‌لی شیرکت‌لری (شرکت‌های چند ملیتی) تأثیر ائده بیلر.<a href="#cite_note-112">[۱۱۲]</a> مثلاً، ۲۰۰۱-جی ایل‌ده کومیسسیا عوضوو اینحیصارین قباغی آلینما مقصدی‌له آمریکا بیرلشمیش شیتات‌لاری قایناق‌لی ایکی بؤیوک شیرکتین بیرلشمه‌سینی میلّی صلاحیت‌لی‌لر راضیلاشمیش اولماسینا قارشی مانیعه تؤرتمیش‌دیر.<a href="#cite_note-113">[۱۱۳]</a> ریقابت مؤوضوع‌سوندا بیر باشقا اهمیت‌لی ایددیعا دا، ۹ ایل‌لیک بیر مۆدت ‌دن سوْنرا کومیسسیانین مایکروسافتو، ویندوز مدیا پلایئر اوزرینده اینحیصار یاراتماق اۆچون ۷۷۷ میلیون آورولوق پول جزاسینا تحمیل ائتمه‌ای‌دیر.<a href="#cite_note-114">[۱۱۴]</a> لیسبون آندلاشماسی گؤروشمه‌لرینده، فرانسه پرزیدنتی نیکولار سارکوزی‌نین گریشیم‌لری‌له آندلاشما لاییحه‌سینده ایتتیفاقین ریقابته علاقه‌دار یؤنرگلریندن (دستورلاریندان) بعضی مادّه‌لرین حذف ائتمیش‌دیر. آنجاق بۇ مادّه بعضی علاوه یؤنرگلره هله وار و بونون اوروپاایتتیفاقی سیاستی ایچینده تأثیرلی اوْلوب اولمایاجاغی نامعلوم‌دور.<a href="#cite_note-115">[۱۱۵]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="بودجه">بودجه</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:EU_Budget_2006_-_Total_expenditure.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/EU_Budget_2006_-_Total_expenditure.png/220px-EU_Budget_2006_-_Total_expenditure.png" decoding="async" width="220" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/EU_Budget_2006_-_Total_expenditure.png/330px-EU_Budget_2006_-_Total_expenditure.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/EU_Budget_2006_-_Total_expenditure.png/440px-EU_Budget_2006_-_Total_expenditure.png 2x" data-file-width="1180" data-file-height="770" /></a><figcaption>آ. ا(EU)-نین ۲۰۰۶-جی ایل خرج‌لری.<a href="#cite_note-ECDetail20002007-116">[۱۱۶]</a> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1437898">.mw-parser-output .legend{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .legend-color{display:inline-block;min-width:1.25em;height:1.25em;line-height:1.25;margin:1px 0;text-align:center;border:1px solid black;background-color:transparent;color:black}.mw-parser-output .legend-text{}</style><div class="legend">  اکین‌چی‌لیک: ۴۶٫۷٪</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1437898"><div class="legend">  ایستروکتورجا خرج‌لر: ۳۰٫۴٪</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1437898"><div class="legend">  داخیلی سیاست: ۸٫۵٪</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1437898"><div class="legend">  ایداره: ۶٫۳٪</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1437898"><div class="legend">  خاریجی خرج‌لر: ۴٫۹٪</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1437898"><div class="legend">  بیرلشمه‌دن اونجه خرج‌لری: ۲٫۱٪</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1437898"><div class="legend">  تضمینات‌لار: ۱٫۰٪</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1437898"><div class="legend">  ائحتیاط‌لار (رزرو): ۰٫۱٪</div></figcaption></figure> اوروپاایتتیفاقی‌نین ۲۰۰۷-جی ایل راضی‌لاشدیریلمیش بودجه‌سی ۱۲۰٫۷ میلیارد آورودور و ۲۰۰۷–۲۰۱۳ آراسی مۆدت اۆچون جمع‌ده ۸۶۴٫۳ میلیارد آورو آییرمیش‌دیر.<a href="#cite_note-117">[۱۱۷]</a> بۇ میقدار اوروپاایتتیفاقی‌نین ایگیرمی یئددی اؤلکه‌سی‌نین جمعی غئیری صافی میلّی حاصیل‌اسی‌نین% ۱٫۱ 'ی دن% ۱٫۰۵ -اینه برابر گلیر. بیر موقاییسه ائدیله‌جک اولسا، بیرلشمیش کراللیغین (بریتانییا) ۲۰۰۴-جی ایل بودجه‌سی ۷۵۹ میلیارد آورو اولاراق تخمین ائدیلمیش و فرانسه نین دا ۸۰۱ میلیارد آورو خرجلیه‌جه‌ای نظرده توتولموش‌دور. ۱۹۶۰-جی ایلده اوروپاایتتیفاقی‌نین اؤنجل اوروپاایتتیفاقی‌نین بودجه‌سی غئیری صافی میلّی محصول یالنیز% ۰٫۰۳ 'و ایدی.<a href="#cite_note-118">[۱۱۸]</a> ان بؤیوک اورتاق خرجلمه اؤگه‌سی (عونصورو) بودجه‌نین% ۴۵ لیک حیصّه‌سی‌نین آیریلمیش اوْلدوغو اورتاق اکین‌چی‌لیک پولیتیکاسی‌دیر. ایکینجی سیرادا% ۳۰ ایله اوروپاایتتیفاقی‌نین رئجیونال توسعه سیاستی گلیر. بۇ خرج‌لری ۸٪-لیک پای ایله خاریجی ایش‌لر سیاستی گئدن، % ۶ لیک پای ایله ایداره‌ائتمه خرج‌لر و ۵٪ لیک پای ایله آراشدیرما خرج‌لری ایزلر. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="توسعه_سیاستی">توسعه سیاستی</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="کند_تصرروفاتی">کند تصرروفاتی</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:ClosLaPlanaEdit.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/ClosLaPlanaEdit.jpg/220px-ClosLaPlanaEdit.jpg" decoding="async" width="220" height="142" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/ClosLaPlanaEdit.jpg/330px-ClosLaPlanaEdit.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/ClosLaPlanaEdit.jpg/440px-ClosLaPlanaEdit.jpg 2x" data-file-width="1607" data-file-height="1036" /></a><figcaption>اوروپاایتتیفاقین‌دا کند تصرروفاتی بودجه‌دن ان بویوک پایی آلار (ایسپانییا).</figcaption></figure> اورتاق اکین‌چیلیک سیاستی، اوروپاایتتیفاقی‌نین ان کوهنه یونرگلرین‌دن و اساس مقصدلرین‌دن بیری‌دیر.<a href="#cite_note-stead-119">[۱۱۹]</a> بۇ سیاستین، اکین‌چیلیک ایستئحصالی آرتیرماق، محصول آنبارلارین‌دا قطعی‌لیک تأمین ائتمک، اکین‌چیلیک‌له مشغول اوْلان کس‌لر اۆچون یاخشی بیر حیات ایستانداردی تقدیم ائتمک، بازاردا ثابیت‌لیگی اوزرین‌ده قورولماسی، ایستهلاک‌چی‌لار اۆچون اویغون قیمت‌لر تعیین کیمی مقصد و وظیفه‌لری واردیر (روما سازیشی‌نین ۳۳ونجو مادّه‌سی).<a href="#cite_note-Consolidated_Treaties-32">[۳۲]</a> سیاست یاخین زامانا قدر بیر دوولت دستکی نیظامی و بازار موداخیله‌سی ایشله‌ایردی. اکین‌چیلیگه وئریلن دستک ۹۰-جی ایل‌لره قدر او زامان‌کی اوروپاایقتیصادی ایتتیفاقی‌نین ایل‌لیک بودجه‌سی‌نین ۶۰ فایزی قدرایدی. اکین‌چیلیک دستگی بوگون‌کو اوروپاایتتیفاقی بودجه‌سی‌نین ۳۵ فایزینی مئیدانا گتیرمک‌ده‌دیر.<a href="#cite_note-stead-119">[۱۱۹]</a> سیاستین قیمت ایداره‌سی (کنترل قیمت) و بازار موداخیله‌سی (دستک آلیشی) بویوک اولچوده ائحتییاج چوخو محصول اورتایا چیخاردی. بۇ ائحتیاط‌لار بیرلیک طرفین‌دن ان آلت قیمت سرحدین‌دن توپ‌دان ساتین آلین‌دی. بیرلیک الینده‌کی آنبارلاری اریده‌بیلمک اۆچون محصول‌لاری ضمانت قویدوغو قیمت‌لرین چوْخ آلتین‌دا دونیا بازارلارین‌دا ساتیشا تقدیم ائت‌دی یادا جوت‌چولره (اکینچی‌لره) ایتتیفاقین محصول‌لاری آلدیغی قییمت‌له سات‌دیغی قییمت آراسین‌داکی فرق قدر دوولت دستکی وئریل‌دی. بۇ اوصول توسعه ائتمک‌ده اوْلان دونیانین آز وساییط‌آلان جوت‌چولری طرفین‌دن بویوک تنقیدلره معروض قال‌دی.<a href="#cite_note-Guardian_CAP-120">[۱۲۰]</a> ائحتییاج چوخو ایستئحصال، اکولوژی اطرافا توخونجاسی اوْلان اکین‌چیلیک اوصول‌لارین سیخ بیر شکیل‌ده ایستیفاده اوتری‌ده چوْخ چوخ رئاکسییا آل‌دی.<a href="#cite_note-Guardian_CAP-120">[۱۲۰]</a> ۹۰-جی ایل‌لرین باشلانغیجین‌دان بری، اورتاق اکین‌چیلیک سیاستی بیر سیرا تنظیم‌لمه کئچیرمیش‌دیر. ایلک اولاراق بۇ تدبیرلر بیر بولوم تورپاغین شوورلو اولاراق ایستئحصال‌دان چکیلمه‌سینی نظرده توتان ۱۹۸۸ کنارا-قویما سیاستی، سود کووتاسی (سود سهمیه‌سی) و داها یاخین کئچمیش‌ده اورتایا آتیلان جوت‌چولرین (اکینچی‌لرین) چیخاردیق‌لاری محصول میقدارینا گوره اوروپاایتتیفاقین‌دن پول آلماسینی تأمین ائدن آیری-سئچکی‌لیک مودئلی‌دیر. بۇ خوصوصی مودئل خوصوصی بیر محصول چیخاریب پولونو آلماق یئرین، کند تصروفاتی ساحه‌سی بویوک‌لوگونه گوره بیرباشا اودمه پلانینا کئچیلیر.<a href="#cite_note-stead-119">[۱۱۹]</a> بونون اکین‌چیلیک گلیر سَوییه‌سینی یوکسک توتارکن، بازارین ایستئحصال نیسبتینی‌ده موعه‌ایه‌ن بیر نوقطه‌ده توتماسینا کومک ائتمه‌سی اومید ائدیلمک‌ده‌دیر. اکین‌چیلیک مووضوع‌سون‌دا ائدیلن ان یئنی ایصلاحات‌لاردان بیری‌ده شکر بازارینی بویوتمک اۆچون داها ایلک عوضو دوولت‌لر آراسین‌دا و اوروپاایتتیفاقی‌ایله خوصوصی علاقه‌لر ایچری‌سین‌ده اوْلان بعضی آفریقا-کاراییب-ساکیت اوکئان (اقیانوس آرام) اؤلکه‌لری آراسین‌دا بیرگه شکر بازاری‌نین بۇ خوصوصییتی‌نین سونونجو تنظیم‌لمه‌سی‌دیر.<a href="#cite_note-EC_CAP-121">[۱۲۱]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="انرژی">انرژی</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:RF_NG_pipestoEU.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/RF_NG_pipestoEU.gif/220px-RF_NG_pipestoEU.gif" decoding="async" width="220" height="282" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/RF_NG_pipestoEU.gif/330px-RF_NG_pipestoEU.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/RF_NG_pipestoEU.gif/440px-RF_NG_pipestoEU.gif 2x" data-file-width="590" data-file-height="757" /></a><figcaption>بیر چوخ اوروپاایتتیفاقی عوضوو روسیهدان طبیعی قاز ساتین آلار.</figcaption></figure> اوروپاایتتیفاقی قورولوشون‌دان بویانا بؤلگه‌سین‌ده‌کی انرژی سیاستین‌ده قاباق‌جیل گوج اوْلموش‌دور. بۇ وضعییتین تمه‌لین‌ده ایتتیفاقین ۱۹۵۱-جی ایل‌ده اوروپاکومور و پولاد ایتتیفاقی اولاراق قورولماسی یاتماق‌دادیر. ایلک ضروری و گئنیش ایحاطه‌لی بیر اوروپاانرژی سیاستی‌نین توسعه ائت‌دیریلمه‌سی ۲۰۰۵-جی ایل‌ده تشکیل ائدیلن اوروپاایتتیفاقی ساممیتین‌ده تصدیق ائدیلمیش، ایلک قارالاما یونرگه ژانویه ۲۰۰۷-جی ایل‌ده نشر اوْلون‌موش‌دور.<a href="#cite_note-Energy_Q&A-122">[۱۲۲]</a> اوروپاکومیسسیاسی‌نین انرژی سیاستینه باغلی بئش اهمیتلی نوقطه‌سی واردیر: داخیلی بازاردا رقابتین آرتیریلماسی، یاتیریم یاتیرماغین تشویقی (تشویق سرمایه‌گذاری) و ائلئکتریک پایلاما شبکه‌سی‌نین گئنیش‌لندیریلمه‌سی؛ بیر بوحران وضعییتین‌ده ائحتییاجی قارشیلایاجاق انرژی قایناق‌لاری‌نین نوع‌لره آییریلدیریلماسی؛ روسیه فئدئراسیاسی‌ایله انرژی اورتاق‌لیغینی توسعه ائتدیررکن اوْرتا آسییانین و شیمالی آمریکانین طبیعی قایناق باخیمین‌دان زنگین اؤلکه‌لریله‌ده آل‌وئر مقصدی‌ایله ایش‌ایتتیفاقی ائتمک اۆچون یئنی آندلاشما چرچیوه‌لری چیخارماق؛ یئنی‌لنه‌بیلر انرژی قایناق‌لاری‌نین ایستیفاده‌سینه آرتیرارکن، وار اوْلان انرژی قایناق‌لارینی داها ثمره‌لی ایستیفاده ائتمک و یئنی انرژی قایناق‌لاری اۆچون آیریلان اودنیگین (مستمری) آرتیریلماسی‌دیر.<a href="#cite_note-Energy_Q&A-122">[۱۲۲]</a> اوروپاایتتیفاقی بوگون، نئفتی‌نین ۸۲ فایزسینی، طبیعی قاز ائحتییاجی‌نین ایسه ۵۷ فایزسینی چول‌دن آلیر و بودا اوروپاایتتیفاقینی بۇ یاناجاق‌لارین ان بویوک ایدخالاتچی‌سی (واردکننده) وضعییتینه گتیرر.<a href="#cite_note-low_carb_prop-123">[۱۲۳]</a> اوروپاایتتیفاقی‌نین یاناجاق مووضوع‌سون‌دا خاریجی اؤلکه‌لره خوصوصی‌ایله‌ده روسیه یه آسیلی اولماسین‌دان اوتری بعضی قایغی‌لار دویولماق‌دادیر. بۇ قایغی‌لار یاخین کئچمیش‌ده روسیه و قونشولاری آراسین‌دا یاشانان یاناجاق چاتدیریلما پروبلئم‌لری سببی‌ایله داهادا آرتمیش‌دیر. بونون نتیجه‌سی اولاراق اوروپاایتتیفاقی وار اوْلان انرژی قایناق‌لارینی و کوک‌لری‌نی نوع‌لره آییریلدیرماغا چالیش‌ماق‌دادیر.<a href="#cite_note-Energy_Russia-124">[۱۲۴]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اینفراستروکتور">اینفراستروکتور</h3></div> اوروپاایتتیفاقی، ترانس-اوروپاشبکه‌لری کیمی (اینگلیسجه: ns-European Networks, TEN) اوز سرحدلری ایچین‌ده اؤلکه‌لر آراسی اینفراستروکتور خیدمت‌لرینی توسعه ائتدیرمه‌یه چالیش‌ماق‌دادیر. ترانس-اوروپاشبکه‌لری لاییحه‌سین‌ده مانش تونئلی، مونت جئنیس تونئلی، لگو ائست، اورئسوند کورپوسو، برئننئر تونئلی کیمی ایش‌لر ایجرا ائدیلمک‌ده‌دیر. ۲۰۱۰-جی ایل سونو ائعتیباری‌ایلا اوروپاایتتیفاقی ایچین‌ده‌کی نقلیات شبکه‌سی‌نین جمعی اوزون‌لوغونون ۷۵٫۲۰۰ کیلومتر قورو، ۷۸٫۰۰۰ کیلومتر دمیر یولونا، ۳۳۰ هاواآلانی‌نا (فرودگاه)، ۲۷۰ بین‌الخلق لیمانا و ۲۱۰ داخیلی لیمانا چاتماسی گوزله‌نیلیر.<a href="#cite_note-125">[۱۲۵]</a><a href="#cite_note-126">[۱۲۶]</a> توسعه ائتمک‌ده اوْلان اوروپانقلیات سیاستی ایتتیفاقین بیر چوْخ یئرین‌ده آرتان نقلیات شبکه‌سی‌ایله بیرلیک‌ده طبیعی اطراف اوزرین‌ده‌کی تزییقی‌دا آرتیرمیش‌دیر. ۲۰۰۴ اوولی اوروپاایتتیفاقی عوضوو اؤلکه‌لرده نقلیات‌لا علاقه‌دار ان بویوک پروبلئم یول سیخیشیق‌لیغی (ازدحام) و چیرک‌لی‌لیک (آلودگی) دیر. بون‌دان سوْنرا یاشانان گئنیشله‌مه مۆدت ‌لرین‌دن سوْنرا نقلیات آژان‌داسینا اولاشیلابیلیرلیک (تقویم در دسترس بودن) پروبلئمین حلل ائدیلمه‌سی گرک‌لیگی‌ده علاوه اوْلون‌موش‌دور.<a href="#cite_note-127">[۱۲۷]</a> خوصوصی‌ایله لهیستان‌ین یول‌لاری، اؤلکه اوروپاایتتیفاقینه قاتیلدیغین‌دا چوْخ پیس وضعییت‌ده اوْلدوغون‌دان، ۴٫۶۰۰ کیلومتر یول اوروپاایتتیفاقی اولچون‌لرینه یوکسل‌دیلمیش و بونا باغلی اولاراق ۱۷ میلیارد آورو خرج‌لنمیش‌دیر.<a href="#cite_note-128">[۱۲۸]</a> اوروپاایتتیفاقی‌نین حاضیرلادیغی بیر باشقا اینفراستروکتور لاییحه‌سی‌ده گالیله مووقئع‌لندیرمه سیستمی‌دیر. گالیله لاییحه‌سی تکلیفه تقدیم ائدیل‌میش بیر قلوبال پئیک (اویدو-قمر مصنوعی) سئیروسفر سیستمی‌دیر. سیستمین اوروپاایتتیفاقی طرفین‌دن ائدیلمه‌سی و ۲۰۱۰-جی ایل‌ده ایستیفاده‌یه حاضیر وضعییته گتیریله‌رک اوروپاکوسموس آگئنت‌لیگی طرفین‌دن کوسموسا آتیلماسی گوزله‌نیلیر. اوروپاایتتیفاقی، گالیله پرویئکتینی، <a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D8%B4%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="آمریکا بیرلشمیش شیتات‌لاری (صفحه یوْخدور)">آمریکا بیرلشمیش شیتات‌لاری</a> قایناق‌لی قلوبال مووقئع‌لندیرمه سیستم‌لرینه اوْلان باغیم‌لیغینی آزالت‌ماق اۆچون باشلات‌میش‌دیر.<a href="#cite_note-Barrot-129">[۱۲۹]</a> بۇ جهد بیر چوْخ کیمسه طرفین‌دن یوکسک مبلغی، گئجیکمه‌لری و وار اوْلان جی.پی. ائس (GPS) سیستم‌لری‌نین یانین‌دا گرک‌سیز اوْلدوغو ایستیقامتین‌ده آلدیغی رئاکسییالار سببی‌ایله تئز-تئز تنقید اوْلون‌ماقدادیر.<a href="#cite_note-130">[۱۳۰]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="رئگیونال_توسعه">رئگیونال توسعه</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:D%C3%A1lnice_D8_u_Lovosic.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/D%C3%A1lnice_D8_u_Lovosic.jpg/220px-D%C3%A1lnice_D8_u_Lovosic.jpg" decoding="async" width="220" height="123" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/D%C3%A1lnice_D8_u_Lovosic.jpg/330px-D%C3%A1lnice_D8_u_Lovosic.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/D%C3%A1lnice_D8_u_Lovosic.jpg/440px-D%C3%A1lnice_D8_u_Lovosic.jpg 2x" data-file-width="2896" data-file-height="1624" /></a><figcaption>آ. ا اوده‌مه‌لرین شوسه‌لر کیمی اینفراستروکتور خیدمت‌لری اۆچون ایستیفاده ائدیله بیلر. (لوووسیجه، چئک جومهوریتی).</figcaption></figure> اوروپاایتتیفاقی ایچین‌ده بیر چوْخ بؤلگه آراسین‌دا گوزه‌گورولر خوصوصییت‌ده برابرسیزلیک‌لر واردیر. ساتین آلما گوجونه گوره اویغون‌لاشدیریلاندا ان یوخسول و ان وارلی بؤلگه‌لر (نومئنکلاتورون NUT-۲ و NUT-۳ حیصّه‌لری) آراسین‌داکی آیری-سئچکی‌لیک یاخشی‌جا دیققته چارپان حالا گلمکده‌دیر. یوکسک طرف‌ده، آدام باشی ۶۸٫۷۵۱ آورولوق آلیش گوجویله فرانکفورت، ۶۷٫۹۸۰ آورولوق آلیش گوجویله <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="پاریس">پاریس</a> و ۶۵٫۱۳۸ آورولوق آلیش گوجویله ایچری <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="لوندون">لوندون</a> اولارکن، آشاغی طرف‌ده کیشی‌باشی ۵٫۰۷۰ آورولوق آلیش گوج‌لری‌ایله رومانی‌یانین نورد-ائست توسعه بؤلگه‌سی و ۵٫۵۰۲ آورولوق آلیش گوجویله بولقاریستانین سئوئروزاپادئن (Severozapadentranslate) کیمی بؤلگه‌لری اولور.<a href="#cite_note-STAT/۰۶/۱۶۶-131">[۱۳۱]</a> اوروپاایتتیفاقی اورتالاماسینا باخیلدیغین‌دا، آمریکا بیرلشمیش شیتات‌لاری عومومی داخیلی نتیجه‌سی ۳۵ فایز، <a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%86%DB%8C%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="یاپونییا (صفحه یوْخدور)">یاپونییا</a> عومومی داخیلی نتیجه‌سی ۱۵ فایز داها یوکسک‌دیر.<a href="#cite_note-STAT/۰۶/۱۶۶-131">[۱۳۱]</a> اوروپاایتتیفاقین‌دا گئری قالمیش بؤلگه‌لرین اینکیشافی‌نین دستک‌لنمه‌سی اۆچون آیریلمیش ائستروکتورجا فون و اویغون‌لاشما فوندو آدی وئریلن اودمه‌لرین واردیر. بوجور بؤلگه‌لر عومومییت‌له بیرلیگه یئنی قاتیلان شرقی اوروپااولکه‌لرین‌ده‌دیر.<a href="#cite_note-Business2000_Funds-132">[۱۳۲]</a> بیر چوْخ اودنک، تعجیلی کومکی، نامیزد اؤلکه‌لرین اوزلرینی اوروپااولچون‌لرینه داشیماسینا کومک‌چی اولاجاق ایمکان (Phare, ISPA, SAPARD) و کوهنه <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%A6%D8%AA%E2%80%8C%D9%84%D8%B1_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سووئت‌لر بیرلییی (صفحه یوْخدور)">سوئت</a> سوسیالیست رئسپوبلیکالار ایتتیفاقی اؤلکه‌لری اوْلان موستقیل دوولت‌لر ایتتیفاقی عوضولرینه پول دستک تأمین ائدر. تاجیس (TACIS -Technical Aid to the Commonwealth of Independent States) ایندی‌کی واخت‌دا اوروپاکومیسسیاسی‌نین بیر پارچاسی اوْلان اوروپایاردیم و ایش‌ایتتیفاقی ایداره‌سی‌نین بیر پارچاسی اوْلموش‌دور. ۷. چرچیوه پروقرامی، اورتاق بیر اوروپاآراش‌دیرما اۆچون یاراتماق اۆچون بوتون بیرلیک عوضوو اؤلکه‌لردن قاتیلان کونسورسییوم‌لارجا ایداره اوْلونان آراش‌دیرمالاری مالیییه‌یه ائدر.<a href="#cite_note-Euractiv_FP7-133">[۱۳۳]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اطراف_موحیط">اطراف موحیط</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Rospudavalley.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Rospudavalley.jpg/220px-Rospudavalley.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Rospudavalley.jpg/330px-Rospudavalley.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Rospudavalley.jpg/440px-Rospudavalley.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="576" /></a><figcaption>اوروپاکومیسسیاسی، لهیستان‌داکی روسپودا وادی‌سینی قوروماغا چالیشیر.</figcaption></figure> اوروپاتوپ‌لولوغون‌دا اطراف‌لا علاقه‌دار ایلک سیاست ۱۹۷۲-جی ایل‌ده باشلان‌دی. او گون‌دن بری، اوروپاایتتیفاقی تورشو یاغیش‌لاری، اوزون طبقه‌سی‌نین اینجله‌مه‌سی، هاوا کئیفییتی، سس-کوی چیرک‌لی‌لیگی، سو چیرک‌لی‌لیگی و توللانتی‌لار کیمی بیر چوْخ مووضوع‌ایلا ماراق‌لانماق‌دادیر. آخار سولارین، گول‌لرین، تورپاغین و ساحیل طبقه‌لری‌نین سولاری‌نین ۲۰۱۵-جی ایله قدر تمیزلنمه‌سی‌نی مقصد قویان سو چرچیوه‌سی امرلری، اوروپاایتتیفاقی‌نین اکولوژی سیاستی‌نین بیر نومونه‌سی‌دیر. اوروپاایتتیفاقین‌دا چول حیاتی، ناتورا ۲۰۰۰ پروقرامی اساسین‌دا قورونور. قوروما آلتین‌دا تخمیناً ۳۰ مین ساحه اولور.<a href="#cite_note-BBC_Dimas-134">[۱۳۴]</a> ۲۰۰۷-جی ایل‌ده، لهیستان حوکومتی روسپودا وادیسی ایچین‌دن کئچن بیر شوسه ائتمه جهدلرین‌ده تاپیلمیش آنجاق بۇ جهد، اوروپاکومیسسیاسی طرفین‌دن، بؤلگه‌نین چول حیات قوروما پروقرامینا داخیل بیر ساحه اوْلدوغو سببی ایله دایان‌دیریلمیش‌دیر.<a href="#cite_note-FT_Respuda-135">[۱۳۵]</a> کیموی (شیمیایی) مادّه‌لرین کایدی، قییمت‌لندیریلمه‌سی، آللاهین ایذنی و محدودلاشدیریلماسی (رئاجه) پروقرامی (اینگلیسجه: رئگیستراتیون، ائوالواتیون، آوتهوریساتیون آند رئستریجتیون اوف جهئمیجالس)، اوروپاایتتیفاقی‌نین گونده‌لیک ایستیفاده اۆچون چیخاریل‌میش ۳۰ مین ده‌ایشیک کیموی مادّه‌نین تهلوکه‌سیزلیک‌لری‌نین اولچولمه‌سینی نظرده توتان بیر سیاست‌دیر.<a href="#cite_note-RTE_REACH-136">[۱۳۶]</a> ۲۰۰۶-جی ایل‌ده آوروپادان گلن بیر گمی‌نین فیل ده‌یشی ساحیلی ساحیل‌لرین‌ده زهرلی توللانتی سیزینتی‌سی‌نا سبب اولماسین‌دان اوتری، اوروپاکومیسسیاسی زهرلی آتیکلارلا علاقه‌دار داها جیددی تدبیر و سانکسییالار تطبیق قرار وئرمیش‌دیر. گمی‌لرله زهرلی توللانتی داشیماجی‌لیغینی قاداغان ائدن ایسپانییا کیمی اؤلکه‌لرله بۇ گون اوروپاکومیسسیاسی، اکولوژی جینایت‌لر باشلیغی آلتین‌دا بعضی جینایت سانکسییالار تطبیقی تکلیف ائتمیش‌دیر. کومیسسییانین بۇ مووضوع‌ا باغلی قانون چیخارماسینا بعضی کسیم‌لرجه قارشی چیخیلسادا گورولن ایددیعادا اوروپاعدالت محکمه‌سی قانون لاییحه‌سینی تصدیق ائتمیش‌دیر.<a href="#cite_note-E!Sharp0507_Legal-137">[۱۳۷]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Rapsfeld_2007.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Rapsfeld_2007.jpg/220px-Rapsfeld_2007.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Rapsfeld_2007.jpg/330px-Rapsfeld_2007.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Rapsfeld_2007.jpg/440px-Rapsfeld_2007.jpg 2x" data-file-width="2400" data-file-height="1600" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="آلمانییا">آلمانییادا</a> تارلالار.</figcaption></figure> ۲۰۰۷-جی ایل‌ده عوضو اؤلکه‌لر اوروپاایتتیفاقی‌نین گله‌جک‌ده برپا انرژینی ۲۰ فایز نیسبتین‌ده ایستیفاده و ۲۰۲۰-جی ایله قدر آتموسفره آتیلان کاربون‌دی‌اوکسید نیسبتی‌نین ۹۰جی ایل‌لره نیسبتن ان آز ۲۰ فایز آزالدیلماسینی نظرده توتان قانون لاییحه‌سینی قبول ائتمیش‌دیر.<a href="#cite_note-EUO_energy-138">[۱۳۸]</a> بۇ قانوناً اویغون گلمک اۆچون ایمضالانان ۲۰۰۵ قئیدییات موقاویله‌سی اویغون اولاراق ۲۰۲۰-جی ایله قدر، عوضو اؤلکه‌لرده‌کی بوتون اوتوموبیل و یوک ماشین‌لاری‌نین ان آز اون‌دا بیری‌نین بییویاکیت‌ایله چالیشار وضعییته گتیریل‌مه‌سی قرارلاشدیریلدی. بونون صنایئع‌لشمیش بیر بؤلگه اۆچون قلوبال ایستی‌لش‌مه‌یه قارشی آلینا بیله‌جک ان یئرین‌ده تدبیرلر بیری اوْلدوغو دوشونولمک‌ده‌دیر.<a href="#cite_note-Discovery_energy-139">[۱۳۹]</a> کیوتو پروتوکولونون داوامی خوصوصییتین‌ده‌کی بیرلشمیش میلّت‌لر ایقلیم ده‌ایشیک‌لیگی کونفرانسین‌دا اوروپاایتتیفاقی‌نین ۲۰۵۰-جی ایله قدر ایستی‌خانا قازی سالینی‌مینی یاری-یارییا آزالتماسی تکلیف ائدیل‌میش‌دیر.<a href="#cite_note-140">[۱۴۰]</a> اوروپاایتتیفاقی‌نین اوز کاربون آیاق ایزینی آزالت‌ماق ایستیقامت‌لی جهدلری ۱۹۹۰ ایله ۲۰۰۵ آراسین‌دا شرقی آوروپادا ۱۵ فایز، قربی آوروپادا ۱۰ فایز اوْلان مئشه نیسبتی‌نین آرتماسی‌ایلادا دستکلنمیش‌دیر. بۇ مۆدت بویون‌جا بۇ مئشه‌لر اوروپاایتتیفاقی ایچین‌ده اینسان قایناق‌لی چرشنبه آخشامینیمی ۱۲ فایز عئینی دوشن ۱۲۶ میلیون متری‌سین تون کاربون اممیش و هاوانی تمیزله‌میش‌دیر.<a href="#cite_note-141">[۱۴۱]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تحصیل_و_آراشدیرما">تحصیل و آراشدیرما</h3></div> تحصیل و آراشدیرما ساحه‌سین‌ده اوروپاایتتیفاقی‌نین وظیفه‌سی میلّی رهبرلیک‌لری دستکله‌مک‌له محدوددور. تحصیل‌ده ایتتیفاقین سیاستی عومومی اولاراق ۹۰لاردا حاضیرلانان و شاگیرد ده‌ایشمه‌سینی و شاگیردلرین خاریج‌ده اوخوماسی‌نی آسان‌لاشدیران پروقرام‌لاردان عیبارت‌دیر. بۇ پروقرام‌لاردان ان گوزه آرتیرما، ۱۹۸۷-جی ایل‌ده تطبیقه قویولان اونیوئرسیته‌لر آراسی بیر شاگیرد موبادیله‌سی پروقرامی اوْلان ائراسموس‌دور. ایلک ایگیرمی ایل‌ده بۇ پروقرام بین‌الخلق سَوییه‌ده ۱٫۵ میلیون اونیوئرسیتئت و کوللئج شاگیردینه خاریج‌ده تحصیل‌لرینی داوام ائتدیرمه ایمکانی تأمین ائتمیش‌دیر.<a href="#cite_note-142">[۱۴۲]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Windkraftanlagen_D%C3%A4nemark_gross.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Windkraftanlagen_D%C3%A4nemark_gross.jpg/220px-Windkraftanlagen_D%C3%A4nemark_gross.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Windkraftanlagen_D%C3%A4nemark_gross.jpg/330px-Windkraftanlagen_D%C3%A4nemark_gross.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Windkraftanlagen_D%C3%A4nemark_gross.jpg/440px-Windkraftanlagen_D%C3%A4nemark_gross.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>یئنی‌لنه‌بیلر انرژی قایناق‌لاری آراش‌دیرمالاری پریوریتئت‌لی ائتکین‌لیک‌لردن‌دیر.</figcaption></figure> ایندی‌کی واخت‌دا ایبتیدایی تحصیل شاگیردلری، موعللیم‌لر، پئشه‌تحصیل شاگیرد و حیات بویو اویرنمه لاییحه‌سی ایچین‌ده‌کی یئتکین طلبه‌لر اۆچون‌ده بنزر پروقرام‌لار واردیر. بۇ پروقرام‌لار اؤلکه‌لر آراسی معلومات اوتورولمه‌سینی آرتیرماق، تحصیل و یئتیش‌دیرمه مووضوع‌سون‌دا فایدالی تطبیق‌لری بیرلیگه عوضو اؤلکه‌لر آراسینا یایما کیمی مقصدلر گودولرک یارادیلمیش‌دیر.<a href="#cite_note-143">[۱۴۳]</a> بولوگنا سوره‌جینه وئردیگی دستک‌له‌ده اوروپاایتتیفاقی، آوروپادا تحصیل دستکی‌نی داوام ائتدیرمک‌ده‌دیر. علمی آراشدیرمالار، اوروپاایتتیفاقی‌نین ایلکی ۱۹۸۴-جو ایل‌ده باشلادیلان آراشدیرما و تئکنولوژی توسعه ائتدیرمه چرچیوه پروقرامی داخیلین‌ده آسان‌لاشدیریل‌ماق‌دادیر. بۇ ساحه‌ده‌کی اوروپاایتتیفاقی سیاستی‌نین مقصدی علمی آراشدیرمانی اعتینا ائت‌دیرمک و دوزن‌لمک‌دیر. موستقیل بیر قورولوش اوْلان اوروپاآراشدیرما شوراسی، اوروپاایتتیفاقی اودنک‌لرینی آوروپادا ایجرا ائدیلن آراشدیرمالار و میلّی آراشدیرمالار آراسین‌دا پایلاش‌دیریر.<a href="#cite_note-144">[۱۴۴]</a> یئددینجی آراشدیرما و تئکنولوژی توسعه ائتدیرمه چرچیوه پروقرامی (فپ۷)، چول‌دن آلینمیش یاناجاق‌لارا اوْلان آسیلی‌لیغی آزالت‌ماق و یئنی‌لنه‌بیلر انرژی قایناق‌لاری‌نی نوع‌لره آییریلدیرماغا مقصدی‌ایله، انرژی ساحه‌سین‌ده اوْلدوغو کیمی چوْخ موختلیف مسئله‌لری موزاکیره ائدیر.<a href="#cite_note-145">[۱۴۵]</a> ژانویه ۲۰۰۰-دن بری اوروپاکومیسسیاسی، اوروپاآراشدیرما اۆچون اولاراق بیلینن داها بویوک هدف‌لره یونل‌میش‌دیر. بۇ ساحه‌ده بویوک اودنک‌لرله بعضی اهمیتلی مووضوع‌لاردا آراش‌دیرمالار ایجرا ائدیلمک‌ده‌دیر. بۇ آراش‌دیرمالار بوتون عوضو اؤلکه‌لرین دستکینی آلمیش‌دیر. آراشدیرما ساحه‌سین‌دن ایش‌ایتتیفاقی، معلومات پایلاشیمی، اوروپاایچین‌ده آراش‌دیرما ایشچی‌لری‌نین دووران آزادلیغی‌نین تأمین ائدیلمه‌سی، شیرکت‌لری‌له صنایع آراسین‌داکی باغ‌لارین گوجلندیریلمه‌سی و ایداره ائتمه مانیعه‌لرین قالدیریلماسی کیمی مقصدلر اوزرین‌ده یوغونلاشیلماق‌دادیر.<a href="#cite_note-146">[۱۴۶]</a> اوروپاایتتیفاقی، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a> نین جاداراجه شهرین‌ده قورولاجاق اوْلان بین‌الخلق تئرمونوک‌لر تجروبی رئاکتور (یتله‌یر) پرویئکتینی رئال‌لاشدیرماق اۆچون آلتی باشقا اؤلکه‌ایله ایش‌ایتتیفاقی ایچینه گیرمیش‌دیر. بۇ لاییحه بوگونه قدر ائدیلمیش اوْلان ان بویوک نوعه رئاکتور اوْلان ژئتین (اینگلیسجه: ژوینت ائوروپئان توروس) قورولوشو اوزرینه قبول ائدیلمیش‌دیر.<a href="#cite_note-ITER-147">[۱۴۷]</a> اوروپاکومیسسیاسی بۇ لاییحه‌نین ۲۰۵۰-جی ایله قدر انرژی ایستئحصالینا باشلایاجاغینی نظرده توت‌ماق‌دادیر.<a href="#cite_note-Energy_Q&A-122">[۱۲۲]</a> اوروپاایتتیفاقی‌نین، اوروپانوعه آراشدیرما مرکزی بونیه‌سین‌ده‌ده موشاهیده‌چی ایستاتوسو، اوروپاکوسموس آگئنت‌لیگی‌ایله موختلیف موقاویله‌لر و اوروپاجنوب رصدخانای‌له‌ده ایش‌ایتتیفاقی واردیر.<a href="#cite_note-ESO-148">[۱۴۸]</a> بۇ تشکیلات‌لار اوروپاایتتیفاقی بونیه‌سین‌ده اولاماسالاردا بونلارلا تئز-تئز بیرلیک‌ده ایش‌لر ایجرا ائدیلمک‌ده‌دیر <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اهالی_معلومات‌لاری">اهالی معلومات‌لاری</h2></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:London_Skyline.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/London_Skyline.jpg/220px-London_Skyline.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/London_Skyline.jpg/330px-London_Skyline.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/London_Skyline.jpg/440px-London_Skyline.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="لوندون">لوندون</a>؛ بیرلش‌میش کراللیق.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Tour_Eiffel,_%C3%89cole_militaire,_Champ-de-Mars,_Palais_de_Chaillot,_La_D%C3%A9fense_-_03.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Tour_Eiffel%2C_%C3%89cole_militaire%2C_Champ-de-Mars%2C_Palais_de_Chaillot%2C_La_D%C3%A9fense_-_03.jpg/210px-Tour_Eiffel%2C_%C3%89cole_militaire%2C_Champ-de-Mars%2C_Palais_de_Chaillot%2C_La_D%C3%A9fense_-_03.jpg" decoding="async" width="210" height="157" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Tour_Eiffel%2C_%C3%89cole_militaire%2C_Champ-de-Mars%2C_Palais_de_Chaillot%2C_La_D%C3%A9fense_-_03.jpg/315px-Tour_Eiffel%2C_%C3%89cole_militaire%2C_Champ-de-Mars%2C_Palais_de_Chaillot%2C_La_D%C3%A9fense_-_03.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Tour_Eiffel%2C_%C3%89cole_militaire%2C_Champ-de-Mars%2C_Palais_de_Chaillot%2C_La_D%C3%A9fense_-_03.jpg/420px-Tour_Eiffel%2C_%C3%89cole_militaire%2C_Champ-de-Mars%2C_Palais_de_Chaillot%2C_La_D%C3%A9fense_-_03.jpg 2x" data-file-width="3587" data-file-height="2690" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="پاریس">پاریس</a> - <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Colosseum_in_Rome-April_2007-1-_copie_2B.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Colosseum_in_Rome-April_2007-1-_copie_2B.jpg/220px-Colosseum_in_Rome-April_2007-1-_copie_2B.jpg" decoding="async" width="220" height="129" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Colosseum_in_Rome-April_2007-1-_copie_2B.jpg/330px-Colosseum_in_Rome-April_2007-1-_copie_2B.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Colosseum_in_Rome-April_2007-1-_copie_2B.jpg/440px-Colosseum_in_Rome-April_2007-1-_copie_2B.jpg 2x" data-file-width="4827" data-file-height="2833" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7" class="mw-redirect" title="روما">روما</a>؛ ایتالییا.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:MadridSkyline2008.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/MadridSkyline2008.jpg/220px-MadridSkyline2008.jpg" decoding="async" width="220" height="177" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/MadridSkyline2008.jpg/330px-MadridSkyline2008.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/MadridSkyline2008.jpg/440px-MadridSkyline2008.jpg 2x" data-file-width="634" data-file-height="511" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="مادرید">مادرید</a>؛ اسپانییا.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Berlin-alt-treptow_treptowers_20050922_441_corr.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Berlin-alt-treptow_treptowers_20050922_441_corr.jpg/220px-Berlin-alt-treptow_treptowers_20050922_441_corr.jpg" decoding="async" width="220" height="169" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Berlin-alt-treptow_treptowers_20050922_441_corr.jpg/330px-Berlin-alt-treptow_treptowers_20050922_441_corr.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Berlin-alt-treptow_treptowers_20050922_441_corr.jpg/440px-Berlin-alt-treptow_treptowers_20050922_441_corr.jpg 2x" data-file-width="2235" data-file-height="1713" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A6%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بئرلین (صفحه یوْخدور)">بئرلین</a>؛ <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="آلمانییا">آلمانییا</a>.</figcaption></figure> اوروپاایتتیفاقی‌نین ایییرمی‌یئددی عوضو اؤلکه‌سی‌نین جمعی اهالی‌لری ژانویه ۲۰۰۷ اعتیباریله ۴۹۵٫۱۲۸٫۵۲۹ نفردیر.<a href="#cite_note-Eurostat_Population-149">[۱۴۹]</a> عومومی اولاراق اوروپاقاره‌سین‌ده یاشایان جمعی اهالی ایسه تخمیناً اولاراق ۷۱۰ میلیون نفردیر. بیر چوْخ اوروپااولکه‌سینه دوغرو یاشانان چول‌دن کوچ‌لر سببی‌ایله بیرلیک اهالی‌سین‌ده بیر میقدار آرتیم گوزله‌نیلیر.<a href="#cite_note-Press_Pop_Eurostat-150">[۱۵۰]</a><a href="#cite_note-Migration_Info-151">[۱۵۱]</a> اوروپاایتتیفاقی‌نین عومومی اهالی‌سی دونیا اهالی‌سی‌نین ۷٫۳ فایزنا برابر دوشر. بیرلیک توْرپاق‌لاری دونیا سطحی‌نین یالنیز ۳ فایزی‌نین کاپلاماسینا قارشی کوادرات کیلومتره ۱۱۴ آدامین دوشدویو بیرلیک توْرپاق‌لاری دونیانین ان سیخ نۆفوس لان‌میش بؤلگه‌لرین‌دن‌دیر. جمعیتین ۸۰ فایزی شهرلرده یاشاییر و بیرلیک وطنداش‌لاری‌نین اوچ‌ده بیری اهالی‌سی ۱ میلیون‌دان چوْخ اوْلان شهرلرده یاشاییر.<a href="#cite_note-urban_dens-152">[۱۵۲]</a> اوروپاایتتیفاقی، دونیاداکی دیگر بوتون بؤلگه‌لردن داها چوْخ دونیا شهرینه مالیک‌دیر.<a href="#cite_note-153">[۱۵۳]</a> بیرلییه داخیل اؤلکه‌لر ایچین‌ده جمعی ۱۶ عدد اهالی‌سی ۱ میلیونو آشان شهر واردیر. اوروپاایتتیفاقین‌دا بیر چوْخ بویوک شهرین یانین‌دا بیر اوقدرده تک بیر مرکزی اولمایان آنجاق سیخ شکیل‌ده نۆفوس لان‌میش بؤلگه‌لر واردیر. بۇ بؤلگه‌لر ایکی اهمیتلی شهرین آراسین‌دا توسعه ائتمیش یادا اهمیتلی بیر مرکزین اطرافینی ایحاطه ساحه‌لردیر. بون‌لارین ان اهمیتلی نومونه‌لری: تخمیناً ۱۰٫۵ میلیون نفر اهالی‌سی اوْلان رئن-روحر بوگه‌سی (کولن، دورتموند، دوسسئل‌دورف و س)، ۷ میلیون نفر اهالی‌سی اوْلان راندستاد بؤلگه‌سی (آمس‌تئردام، روتتئردام، لاهئی، اوترئجهت و س)، ۵٫۵ میلیون نفر اهالی‌سی اوْلان ولاامسه رویت بؤلگه‌سی (انوئرس، بروس‌سئل، لئووئن، گئنت و س) و ۳٫۵ میلیون نفر اهالی‌سی اوْلان یوخاری سیلئزیا متروپولودان ایتتیفاقی‌دیر (کاتوویجه، سوسنوعیئج)<a href="#cite_note-Eurostat_Urban_zones-154">[۱۵۴]</a> <table class="wikitable" style="margin-right:70px;font-size:90%;text-align:right"> <tbody><tr> <th align="center">اوروپاایتتیفاقین‌دا اهالی‌سی ۲ میلیون نفری آشان شهر بؤلگه‌لری </th> <th>شهر بؤلگه‌سی ۲۰۰۷ اهالی‌سی (تخمینی) </th> <th>شهر مرکزی ۲۰۰۷ اهالی‌سی (تخمینی) </th></tr> <tr> <td align="Right"><a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86" title="لندن">لوندون</a> (بیرلش‌میش کراللیق) </td> <td>۱۲ ۵۷۷ ۰۰۰</td> <td>۷ ۵۵۴ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="پاریس">پاریس</a> (<a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a> )</td> <td>۱۱ ۳۶۷ ۰۰۰</td> <td>۲ ۱۵۳ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right">میلانو (ایتالییا)</td> <td>۷ ۳۲۰ ۰۰۰</td> <td>۱ ۳۲۴ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="مادرید">مادرید</a> (ایسپانییا)</td> <td>۶ ۰۹۸ ۰۰۰</td> <td>۳ ۱۸۳ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right">بارسئلونا (ایسپانییا)</td> <td>۴ ۸۵۳ ۰۰۰</td> <td>۱ ۶۰۶ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right">لیوئرپول-مانچئستئر مئگاپولو لیوئرپول (بیرلش‌میش کراللیق) مانچئستئر (بیرلش‌میش کراللیق) </td> <td>۴ ۲۰۹ ۰۰۰ - -</td> <td> ۴۶۸ ۰۰۰ ۴۳۳ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86" title="برلین">بئرلین</a> (آلمانییا)</td> <td>۴ ۰۲۶ ۰۰۰</td> <td>۳ ۴۰۵ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right">ناپولی (ایتالییا)</td> <td>۳ ۸۳۳ ۰۰۰</td> <td>۹۷۸ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right">آفینا (یونانیستان)</td> <td>۳ ۷۹۹ ۰۰۰</td> <td>۷۲۱ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85" title="روم">روما</a> (ایتالییا)</td> <td>۳ ۷۷۶ ۰۰۰</td> <td>۲ ۵۴۸ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right">هامبورگ (آلمانییا)</td> <td>۳ ۲۸۰ ۰۰۰</td> <td>۱ ۷۴۸ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right">بیرمینگ‌هام (بیرلش‌میش کراللیق)</td> <td>۳ ۲۵۰ ۰۰۰</td> <td>۹۸۹ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%85" title="آمستردام">آمس‌تئردام</a> (هول‌لاندییا)</td> <td>۲ ۳۱۰ ۰۰۰</td> <td>۷۵۱ ۳۲۹ </td></tr> <tr> <td align="Right">لیس‌سابون (پورتوقالییا)</td> <td>۲ ۸۰۰ ۰۰۰</td> <td>۵۶۴ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right">بوداپئشت (ماجاریستان) </td> <td>۲ ۵۷۲ ۰۰۰</td> <td>۱ ۶۹۲ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right">کاتوویجه (پولشا)</td> <td>۲ ۵۶۶ ۰۰۰</td> <td>۳۱۲ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right">کوپئن‌هاگئن-مالمو megapolü <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%BE%DB%8C%D9%86%D9%87%D8%A7%DA%AF" class="mw-redirect" title="کوپینهاگ">کوپینهاگ</a> (دانمارک) مالمو (ایسوئچ) </td> <td>۲ ۳۷۹ ۰۰۰ - -</td> <td> ۱ ۰۹۴ ۰۰۰ ۲۴۹ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right">ستوت‌گارت (آلمانییا)</td> <td>۲ ۳۴۴ ۰۰۰</td> <td>۵۹۱ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right">مونیخ (آلمانییا)</td> <td>۲ ۳۲۵ ۰۰۰</td> <td>۱ ۲۸۲ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right"><a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%88" title="ورشو">ورشو</a> (پولشا)</td> <td>۲ ۲۵۱ ۰۰۰</td> <td>۱ ۶۱۹ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right">بوخارئست (رومانییا)</td> <td>۲ ۲۰۹ ۰۰۰</td> <td>۱ ۸۴۹ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right">بروس‌سئل (بئل‌چیکا)</td> <td>۲ ۱۲۹ ۰۰۰</td> <td>۱ ۰۴۴ ۰۰۰ </td></tr> <tr> <td align="Right">وییانا (اوتریش)</td> <td>۲ ۰۸۲ ۰۰۰</td> <td>۱ ۵۷۳ ۰۰۰ </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دیل">دیل</h3></div> <table class="wikitable sortable" style="margin-left: 1em; text-align:Right;" cellspacing="۰" align="left"> <caption>دیل‌لر (۲۰۰۶)<a href="#cite_note-Eurobarometer_Languages-155">[۱۵۵]</a> </caption> <tbody><tr> <th width="۴۰px">دیل </th> <th width="۴۰px">آنادیلی </th> <th width="۴۰px">دوشونن </th></tr> <tr style="line-height: ۱٫۱em"> <td align="Right">اینگیلیس </td> <td>۱۳٪ </td> <td>۵۱٪ </td></tr> <tr style="line-height: ۱٫۱em"> <td align="Right">آلمان </td> <td>۱۸٪ </td> <td>۳۲٪ </td></tr> <tr style="line-height: ۱٫۱em"> <td align="Right">فرانسیز </td> <td>۱۳٪ </td> <td>۲۶٪ </td></tr> <tr style="line-height: ۱٫۱em"> <td align="Right">ایتالییان </td> <td>۱۳٪ </td> <td>۱۶٪ </td></tr> <tr style="line-height: ۱٫۱em"> <td align="Right">ایسپان </td> <td>۹٪ </td> <td>۱۵٪ </td></tr> <tr style="line-height: ۱٫۱em"> <td align="Right">پولیاک </td> <td>۹٪ </td> <td>۱۰٪ </td></tr> <tr style="line-height: ۱٫۱em"> <td align="Right">رومئن </td> <td>۷٪ </td> <td>۸٪ </td></tr> <tr style="line-height: ۱٫۱em"> <td align="Right">فعلمنک </td> <td>۵٪ </td> <td>۶٪ </td></tr> <tr style="line-height: ۱٫۱em"> <td align="Right">یونان </td> <td>۳٪ </td> <td>۳٪ </td></tr> <tr style="line-height: ۱٫۱em"> <td align="Right">ایسوئچ </td> <td>۲٪ </td> <td>۳٪ </td></tr> <tr style="line-height: ۱٫۱em"> <td align="Right">چئخ </td> <td>۲٪ </td> <td>۳٪ </td></tr> <tr style="line-height: ۱٫۱em"> <td align="Right">پورتوقال </td> <td>۲٪ </td> <td>۲٪ </td></tr> <tr style="line-height: ۱٫۱em"> <td align="Right">ماجار </td> <td>۲٪ </td> <td>۲٪ </td></tr> <tr style="line-height: ۱٫۱em"> <td align="Right">بولقار </td> <td>۲٪ </td> <td>۲٪ </td></tr> <tr style="line-height: ۱٫۱em"> <td align="Right">سلوواک </td> <td>۱٪ </td> <td>۱٪ </td></tr> <tr style="line-height: ۱٫۱em" class="sortbottom"> <td align="left" colspan="۲">دیگر آب دیل‌لری </td> <td>~۶٪ </td></tr> <tr style="line-height: ۱٫۱em" class="sortbottom"> <td align="left" colspan="۲">آزلیق دیل‌لر </td> <td>~۱۶٪ </td></tr></tbody></table> اوروپاایتتیفاقین‌دا کونوشلان بوتون دیل و لهجه آراسین‌دا ایییرمی‌اوچ دنه‌سی رسمی ستاتوسا مالیک‌دیر. بۇ بیلم: آلمان، بولقار، چئخ، دانمارک، ائستون، فعلئمئنکچه، فین، فرانسیز، اینگیلیس، ایرلاند، ایسپان، ایسوئچ، ایتالیان، پولیاک، لاتیش، لیتوا، ماجار، مالتا، پورتوقال، رومئنجه، سلوواک، سلووئن و یونانجا.<a href="#cite_note-Official_Languages-156">[۱۵۶]</a> قانونوئریجی‌لیک قرارلاری کیمی، بیرلیک‌ده اله آلینان بوتون مووضوع‌لارین سندلری ایتتیفاقین هر رسمی دیلینه چئوریلیر. اوروپاپارلامئنتی بوتون باش مجلیسین سندلرینی یئنه بوتون بۇ رسمی دیل‌لره چئویره‌رک عوضولرینه تقدیم ائدیر. بیرلیک ایچین‌ده‌کی بعضی تشکیلات‌لار ایسه داخیلی ایش‌لر کیمی کیمی مووضوع‌لاردا یالنیز علاقه‌دار اؤلکه‌لرین دیلینی ایستیفاده ائدر. بۇ سندلر خبرلشمه و اونسیت مووضوع‌لاری اۆچون قیسمن چئویریله بیلیر.<a href="#cite_note-157">[۱۵۷]</a> دیل سیاستی هر عوضو اؤلکه‌نین اوز مسئولییتین‌ده‌دیر؛ آنجاق اوروپاایتتیفاقی قوروم‌لاری‌دا بونیه‌سین‌ده‌کی رسمی دیل‌لرین اویره‌نیل‌مه‌سینی تشویق ائدر.<a href="#cite_note-158">[۱۵۸]</a><a href="#cite_note-159">[۱۵۹]</a> ۲۰۰۶-جی ایل اعتیباریله ۸۸٬۷ میلیون نفر کونوشانی‌ایله آلمان، اوروپاایتتیفاقین‌دا آنادیل اولاراق دانیشیلان ان مشهور دیل‌دیر. آلمان، اینگیلیس، فرانسیز و ایتالییان ایزلر. ان چوْخ بیلینن خاریجی دیل اهالی‌نین ۵۱ فایزی‌نین دانیشا اینگیلیزه‌دیر. بونو آلمان و فرانسیز بیلن‌لر ایزلر. اهالی‌نین ۵۶ فایزی ایسه آنا دیل‌لرین‌دن باشقا بیر دیلی دانیشا بیلمک‌ده‌دیر.<a href="#cite_note-Eurobarometer_Languages-155">[۱۵۵]</a> اوروپاایتتیفاقی‌نین رسمی دیل‌لری‌نین چوخو هیند-اوروپادیل عاییله‌سینه منسوب‌دور. بونون ایستیثنالاری فین-اوگور دیل‌لرین‌دن اوْلان ماجار و فین‌ایله سامی دیل عاییله‌سینه عایید اوْلان مالتا دیلی‌دیر. رسمی دیل‌لر ایچین‌ده، کیریل الیفباسی‌ایله یازیلان بولقار و یونان الفیباسی یازیلان یونان خاریجین‌ده بوتون بیلمه لاتین حرف‌لرییله یازیلار.<a href="#cite_note-Many_tongues,_one_family-160">[۱۶۰]</a> ایییرمی‌اوچ رسمی دیلین یانی سیرا، اوروپاایتتیفاقی ایچین‌ده اورتالاما ۵۰ میلیون آدام طرفین‌دن تخمیناً ۱۵۰ رئگیونال دیل و آزلیق دیلی دانیشیل‌ماق‌دادیر.<a href="#cite_note-Many_tongues,_one_family-160">[۱۶۰]</a> بون‌لار آراسین‌دا، یالنیز ایسپانییادا دانیشیل‌ماق‌دادیر اوْلان رئگیونال دیل‌لردن باسک، کاتالان و قالیسیان‌ایله اوروپاایتتیفاقی وطن‌داش‌لاری ایتتیفاقین رسمی تشکیلات‌لارینا موراجیعت ائده بیلرلر.<a href="#cite_note-Mercator-161">[۱۶۱]</a> اوروپاایتتیفاقی زامان‌زامان خوصوصی پروقرام‌لارلا آزلیق دیل‌لرینی یادا یئرلی دیل‌لری دستکله‌سه‌ده، جمعیت‌لرین دیل حوقوق‌لارینی قوروماق عوضو دوولت‌لرین اوز مسئولییتین‌ده‌دیر. بیر چوْخ رئگیونال دیلین یانین‌دا، دونیانین بیر چوْخ اؤلکه‌سین‌دن آوروپایا گل‌میش قاچقین بیریلرجه دانیشیلان بیر اوقدرده آزلیق دیلی واردیر. تورک، ماغریب عربجه‌سی، روس، اوردو، بئنقال، هیند، تامیل، اوکراینجا و موختلیف بالکان دیل‌لری، اوروپاایتتیفاقی‌نین بیر چوْخ کونجون‌ده دانیشیلار. بۇ ایممیقرانت قروپ‌لار عومومیت‌له هم اوز دیل‌لرینی هم‌ده ایچین‌ده اوْلدوق‌لاری اؤلکه‌نین رسمی دیلینی دانیشان ایکی-دیل‌لی کس‌لردیر. کوچری دیل‌لری هله اوروپاایتتیفاقی ایچین‌ده یادا عوضو اؤلکه‌لردن هرهانسی بیرین‌ده رسمی بیر ستاتوسا صاحیب دئییل. آنجاق اوروپاایتتیفاقی‌نین حیات بویو اویرنمه پرویئکتی داخیلین‌ده ۲۰۰۷-جی ایل‌دن ائعتیبارن خوصوصی دستک گوره بیلرلر.<a href="#cite_note-Many_tongues,_one_family-160">[۱۶۰]</a> تۆرکجه <a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C_%DA%A9%DB%8C%D9%BE%D8%B1_%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شمالی کیپر تورک جمهوریتی (صفحه یوْخدور)">کیپرده</a>، لوکسئم‌بورق لوکسئم‌بورق‌دا رسمی دیل ستاتوسون‌دا اولماسینا قارشی بۇ اؤلکه‌لرده، ایتتیفاقین مووجود دیل‌لرین‌دن ان بیرینین اونسوزدا رسمی دیل اولماسین‌دان اوتری (لوکسئم‌بورق‌دا فرانسیز و آلمان، کیپرده یونان) بۇ بیلمه اوروپاایتتیفاقی دیل‌لری ایچینه آلینمامیش‌دیر. <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دین">دین</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:EU_belief_in_god.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/EU_belief_in_god.png/220px-EU_belief_in_god.png" decoding="async" width="220" height="201" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/EU_belief_in_god.png/330px-EU_belief_in_god.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/EU_belief_in_god.png/440px-EU_belief_in_god.png 2x" data-file-width="1360" data-file-height="1245" /></a><figcaption>آب عوضوو اؤلکه‌لرده بیر تانرییا اینانان‌لارین فایزی.</figcaption></figure> اوروپاایتتیفاقی وار اوْلان هئچ بیر دین‌ایله علاقه‌سی اولمایان و ائتدیگی راضیلاشما و آلدیغی قرارلاردا هرهانسی بیر دینه دغینمه‌ین دونیوی بیر تشکیلات‌لانمانین<a href="#cite_note-Consolidated_Treaties-32">[۳۲]</a> حاضیرلانماسی اۆچون ایش‌لر باشلادیلان اوروپاایتتیفاقی کونستیتوسیاسی لاییحه‌سی‌نین اون سوزون‌ده و لیس‌سابون سازیشی‌نین بعضی مادّه‌لرین‌ده تانری و یا کریستییان‌لیق‌ایله علاقه‌دار بعضی سویلییش‌لری اولماسی بویوک رئاکسییالار آلمیش و نتیجه اولاراق بوندان ایمتیناع ائدیل‌میش‌دیر.<a href="#cite_note-EUO_Merkel_God-162">[۱۶۲]</a> کریستییان‌لیق مووضوع‌سو اوزرین‌ده بوقدر دورولماسی‌نین سببی، بونون آوروپادا، طبیعی اولاراق‌دا اوروپاایتتیفاقی ایچین‌ده ان مشهور دین اولماسین‌دان‌دیر. آوروپادا کریستییان‌لیق اینانجی <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7" class="mw-redirect" title="روما">روما</a> کاتولیک کیلسه‌سی، اورتودوکس کیلسه‌سی (گونئی‌شرقی آوروپا) و چوْخ موختلیف پروتئستانت کیلسه‌لری (خوصوصی‌ایله شیمالی آوروپا) آراسین‌دا بولون‌موش‌دور. ایسلام و یهودی‌لیک کیمی دین‌لرده اوروپاایتتیفاقی ایچین‌ده تمثیل ائدیلن اینانج‌لاردان‌دیر. ۲۰۰۲-جی ایل اعتیباری‌ایله آوروپادا ۱ میلیون نفردن چوْخ یهودی‌ایله<a href="#cite_note-163">[۱۶۳]</a> ۱۶ میلیون نفر موسلمان اوْلدوغو سانیل‌ماق‌دادیر.<a href="#cite_note-Islam.de_SecE-164">[۱۶۴]</a> ائوروستات طرفین‌دن تشکیل ائدیلن آوروبارومتره ایجتیماعی یوخلامالارا اوروپاایتتیفاقی وطنداش‌لاری‌نین اکثریتیی‌نین بیر نوع اینانجا منسوب اوْلدوغونو آنجاق بۇ قروپون یالنیز ۲۱ فایزی‌نین بۇ مووضوعو اهمیتلی سایدیغینی گوستریر. عومومی اهالی ایچری‌سین‌ده هر اؤلکه‌ده گئده‌رک دوشمک‌ده اوْلان کیلسه‌یه باغلی‌لیق وضعییتی‌نین یانین‌دا گئتدیک‌جه آرتان آتئیست یادا آقنوستیک بیر قروپ مئیدانا گلمک‌ده‌دیر.<a href="#cite_note-About_SecE-165">[۱۶۵]</a> ۲۰۰۵-جی ایلین آوروبارومتره ایجتیماعبیت یوکلامالارین‌دا، رومینییا و بولقاریستانین بیرلییه هله قاتیلمامیش اوْلدوغو ایییرمی‌بئش عوضولو دوورده، اوروپاایتتیفاقین‌دا یاشایان اینسان‌لارین ۵۲ فایزی ایسه هرهانسی بیر تانرییا ایناندیغینی، ۲۷ فایزی بیر نوع روحانی وارلیغین یادا حیات قایناغی‌نین اوْلدوغونو دوشون‌دویونو، ۱۸ فایزی‌ایسه هرهانسی بیر یارادیجی‌یا اینانمادیغینی دیله گتیرمیش‌دیر. ائدیلن آنکئت‌لر نتیجه‌سین‌ده اورتایا چیخان جدول‌لر تانرییا اینانما نیسبت‌لرین ان آشاغی اوْلدوغو اؤلکه‌لرین ۱۹ فایزیله چئخییا و ۱۶ فایزیله ائستونییا اوْلدوغونو اورتایا قویموش‌دور.<a href="#cite_note-Eurostat_Religion-166">[۱۶۶]</a> عئینی ایجتیماعییت یوکلامالارین‌دا ان دین‌دار اؤلکه‌لرین ۹۵ فایزلیک تانرییا اینانما نیسبتی‌ایله باسقین بیر کاتولیک اهالییه صاحیب اوْلان مالتا و خالق‌لاری‌نین ۹۰ فایزین‌دان چوخو تانرییا اینانان کیپر و رومینییا اوْلدوغو گورول‌موش‌دور. اوروپاایتتیفاقی ایچین‌ده، تانری اینانجی‌نین قادین‌لار آراسین‌دا کیشی‌لردن داها مشهور اوْلدوغو اورتایا چیخ‌میش‌دیر. بۇ وضعییت، کس‌لرین یاشی، یئتیش‌دیریل‌دیگی دینی اطراف و آشاغی تحصیل سوییه‌سینه منسوب اولمالاری کیمی فاکتورلاریله پارارلئل اولاراق آرت‌میش‌دیر. بۇ سئقمئنتده‌کیاینسانلار سیاسی فیکیر اولاراق‌دا اوزلرینی ساغجی‌لیک‌ایله ایلیشکی‌لندیرمیش و فلسفه و ائتیک‌ایله علاقه‌دار مووضوع‌لاری داها چوْخ الشدیرمیشلردیر.<a href="#cite_note-Eurostat_Religion-166">[۱۶۶]</a> اوروپاایتتیفاقی توْرپاق‌لاری ایچین‌ده اینانانی اوْلان دیگر اهمیتلی اینانج آخین‌لاری ایسه بوددیزم، هیندویزم (بویوک اکثرییتی بیرلش‌میش کراللیق‌دا اولور<a href="#cite_note-167">[۱۶۷]</a>) و نئوپاگانیزم‌دیر.<a href="#cite_note-168">[۱۶۸]</a> نئوپاگانیزم آوروپادا آنتیک چاغ‌دا اینسان‌لارین تطبیق چوخانری‌لی دین‌لرین یئنی‌دن جانلانماسینی تأمین ائدن و سورعت‌له یاییلان بیر اینانج حرکتی‌دیر.<a href="#cite_note-169">[۱۶۹]</a> نئوپاگان اینانج‌لاری بیرلش‌میش کراللیق، دانمارک،<a href="#cite_note-esref-170">[۱۷۰]</a> ایسوئچ و ایسپانییا<a href="#cite_note-esref-170">[۱۷۰]</a> حوکومت‌لری طرفین‌دن رسمی اولاراق تانین‌میش‌دیر. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مدنیّت_سیاستی">مدنیّت سیاستی</h2></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Liverpool_2008_Flag.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Liverpool_2008_Flag.jpg/220px-Liverpool_2008_Flag.jpg" decoding="async" width="220" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Liverpool_2008_Flag.jpg/330px-Liverpool_2008_Flag.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Liverpool_2008_Flag.jpg/440px-Liverpool_2008_Flag.jpg 2x" data-file-width="884" data-file-height="689" /></a><figcaption>لیوئرپول ۲۰۰۸-جی ایلین اوروپامدنیت باشکندلاریندا بیری‌دیر.</figcaption></figure> اوروپاایتتیفاقی‌نین مدنیّتی، پارچاسی اوْلدوغو آوروپانین مدنیّتی خاطیرلانار. مدنیّت‌لر ایله علاقه‌دار سیاست عومومییت‌له هر بیر عوضو اؤلکه طرفین‌دن موستقیل اولاراق موع‌ییه‌ن ائدیلیر. عوضو دؤولت‌لر آراسیندا مدنی هم‌رای‌لیک و امکداش‌لیق ماستریخت آندلاشماسیندا بیر بیرلیک اولاراق تعیین اوْلونماسیندا بری اوروپاایتتیفاقی‌نین ماراقلاندیغی اساس مؤوضوع‌لاردان بیری اوْلموش‌دور.<a href="#cite_note-Bozoki-171">[۱۷۱]</a> اوروپاایتتیفاقی‌نین مدنی ساحه‌ده آلدیغی قرارلار آراسیندا یئددی ایل‌لیک مدنیّت ۲۰۰۰،<a href="#cite_note-Bozoki-171">[۱۷۱]</a> اوروپا مدنیّت آیی فعالیت‌لری، [۱۶۵] مدیا پلوس پروقرامی،<a href="#cite_note-Culture_Month-172">[۱۷۲]</a> اوروپاایتتیفاقی گنج‌لیک اورکئستری کیمی موسیقی بیرلیک‌لری و هر ایل بیر یا دا ایکی شهرین اؤز مدنیّتی‌نی تانیتماق ایمکانی قازاندیغی اوروپامدنیّت باش‌کندلیغی (باشکند فرهنگی) پروقرامی کیمی تدبیرلر واردیر.<a href="#cite_note-Capital_Culture-173">[۱۷۳]</a> اوروپاایتتیفاقی آیریجا عددلری ۲۰۰۴-جو ایل‌ده ایکی یوز اوتوز اوچه چاتان بیر چوْخ مدنیّت لاییحه‌سینه‌ده وساییت وئریر. اوروپاشوراسی‌نین ایسته‌ای اوزرینه مدنی علاقه‌لرین توسعه ائتدیریلمه‌سینه کؤمک گؤستریلمه‌سی اۆچون «اوروپاو مدنیّت» مؤوضوع‌سوندا عومومی شبکه پورتالی آچیلمیش‌دیر.<a href="#cite_note-Culture_Portal-174">[۱۷۴]</a> بیرلیک ایچینده، اینتئقراسیا (بیرلشمه) پروسسینی دستکله‌ین‌لر چوْخ واخت اسکی یونان، قدیم روما، اوْرتا چاغ فئودالیزمی، رنسانس (اینتیباه)، معاریف‌چی‌لیک دؤورو (آیدین‌لانما چاغی-عصر روشنگری)، ۱۹. عصر لیبئرالیزم آخینی و دونیا موحاریبه‌لری کیمی قیطعه‌نین تاریخینه و اینکیشافینا ایستیقامت وئرن حادیثه‌لری ایحاطه ائدن اورتاق مدنی و تاریخی بیر میراث‌دان سؤز ائدرلر. اوروپاده‌یه‌رلری‌نین بۇ پایلاشیلان اورتاق میراثین اوزرینه قورولماسی مودافیعه اوْلونور.<a href="#cite_note-175">[۱۷۵]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ایدمان">ایدمان</h3></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Campnoumatch.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Campnoumatch.jpg/220px-Campnoumatch.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Campnoumatch.jpg/330px-Campnoumatch.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Campnoumatch.jpg/440px-Campnoumatch.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a><figcaption>نوماییش ایدمان‌لاری ایتتیفاقین بیر چوخ عوضوونده اوینانیر. (نیو کمپ، بارسئلونا)</figcaption></figure> ایدمان، اوروپاایتتیفاقین‌دن چوخ، عوضو دؤولت‌لرین اؤزلری‌نین یا دا میلتلرآراسی تشکیلات‌لارین مسولییت‌ینده‌دیر. آنجاق، میلّی فوتبول لیقالاریندا اوروپاایتتیفاقی وطنداشی خاریجی اویون‌چو سایینا کووتا قویماغی (تعیین سهمیه) قالدیران و رای عوضی (هزینه نقل و انتقالات) اولمادان ترانسفئر ائدیلمه‌سینه ایمکان وئرن بوسمان قایدالاری (Bosman ruling) کیمی بعضی قرارلار اوروپاایتتیفاقی ایچینده ایدمان سیاستی اوزرینه بؤیوک اهمییته مالیک‌دیر.<a href="#cite_note-BBC_Boseman-176">[۱۷۶]</a> تصدیق گؤزله‌ین لیسبون آندلاشماسی ایدمان اویون‌لارینا، بۇ سئکتورو اوروپاایتتیفاقی‌نین ایقتیصادی قایدالارین‌دان آزاد توتاجاق خوصوصی ایستاتوس تانینماسی‌نی نظرده توتماقدادیر. سربست بازار پرینسیپ‌لری‌نین وارلی و یوخسول فوتبول کلوب‌لاری آراسین‌داکی فرقی بؤیوتمه‌سین‌دن ایستیقامت‌لی دویولان قایغی‌لار سببی‌له بۇ وضعیت میلتلرآراسی اولمپیا کومیته‌سی و میلتلرآراسی فوتبول فئدئراسیالاری ایتتیفاقی کیمی رهبرلیک واحیدلری‌له گؤروشولموش‌دور.<a href="#cite_note-IHT_RT-177">[۱۷۷]</a> اوروپاایتتیفاقی‌نین ایدمان سیاستی‌نین یارادیلماسی زامانی، میلتلرآراسی بسکیتبال فئدئراسیاسی، اوروپافوتبول فئدئراسیالاری ایتتیفاقی، اوروپاهندبال فئدئراسیاسی، میلتلرآراسی بوز هاکی فئدئراسیاسی، اوروپاراگبی ایتتیفاقی و اوروپاوالیبال کونفئدئراسیاسی کیمی بیر چوْخ ایدمان تشکیلاتینا مصلحت‌لشیلر و اونلارین فیکیرلری آلینیر.<a href="#cite_note-178">[۱۷۸]</a> بوتون اوروپاایتتیفاقی عوضولری و بۇ اؤلکه‌لرین علاقه‌دار میلّی ایدمان کوماندالاری یوفا کیمی اوروپاایچی ایدمان فعالییت‌لرینه ایشتیراک ائدیرلر.<a href="#cite_note-179">[۱۷۹]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="خاریجی_کئچیدلر">خاریجی کئچیدلر</h2></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.euturkey.org.tr/">تورکیه جومهوریتی – اوروپابیرلیغی گئنئل سئکرئتئرلیغی </a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060206032655/http://www.euturkey.org.tr/">Archived</a> 2006-02-06 at the <a href="/w/index.php?title=Wayback_Machine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wayback Machine (صفحه یوْخدور)">Wayback Machine</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.baki-xeber.com/new/۲۰۱۰/۰۱/۲۹/get=۳۹۷۱۵">اوروپاایتتیفاقینده داغلیق قاراباغلا باغلی خوصوصی ستراتئگییا...</a>[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>]</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ayna.az/2009-11-14/siyaset/1214-Aliyev-Bolgaristan-eneryi">آذربایجان اوروپاایتتیفاقینین انرژی طرفداشینا چئوریلیر </a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110823063005/http://www.ayna.az/2009-11-14/siyaset/1214-Aliyev-Bolgaristan-eneryi">Archived</a> 2011-08-23 at the <a href="/w/index.php?title=Wayback_Machine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wayback Machine (صفحه یوْخدور)">Wayback Machine</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://mfa.gov.az/index.php?option=com_content&task=view&id=۸۲۸&Itemid=۱۳۰">آذربایجان جومهوریتنین خاریجی ایشلر ناظیرلیگی </a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/">Europa – The European Union On-Line</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="قایناقلار">قایناقلار</h2></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1494324">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-Four_Freedoms-1"><a href="#cite_ref-Four_Freedoms_1-0">^</a> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1565161">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFBarnard۲۰۰۷" class="citation book cs1">Barnard, Catherine (August ۲۰۰۷). The Substantive Law of the EU: The four freedoms (۲ ed.). Oxford University Press. p. ۴۴۷. <a href="/w/index.php?title=ISBN_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISBN (identifier) (صفحه یوْخدور)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/%DB%B9%DB%B7%DB%B8-%DB%B0-%DB%B1%DB%B9-%DB%B9%DB%B2%DB%B9%DB%B0%DB%B3%DB%B5-%DB%B2" title="اؤزل:منابع کتاب/۹۷۸-۰-۱۹-۹۲۹۰۳۵-۲"><bdi>۹۷۸-۰-۱۹-۹۲۹۰۳۵-۲</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Substantive+Law+of+the+EU%3A+The+four+freedoms&rft.pages=%DB%B4%DB%B4%DB%B7&rft.edition=%DB%B2&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2007-08&rft.aulast=Barnard&rft.aufirst=Catherine&rfr_id=info%3Asid%2Fazb.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7+%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C" class="Z3988"> <code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88%D9%86:Cite_book" class="mw-redirect" title="شابلون:Cite book">cite book</a>}}</code>: Check <code class="cs1-code">|isbn=</code> value: invalid character (<a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A4%D9%85%DA%A9:%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%DB%B1_%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="کؤمک:سی‌اس۱ خطالاری (صفحه یوْخدور)">کؤمک</a>) </li> <li id="cite_note-EU-Symbols-2">^ <a href="#cite_ref-EU-Symbols_2-0">۲٫۰</a> <a href="#cite_ref-EU-Symbols_2-1">۲٫۱</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/abc/symbols/motto/index_en.htm">United in diversity</a>. <a href="/w/index.php?title=Europa_(web_portal)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Europa (web portal) (صفحه یوْخدور)">Europa (web portal)</a>. <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="کمیسیون اروپا (صفحه یوْخدور)">European Commission</a>. یوْخلانیلیب۲۰ January ۲۰۱۰. “'United in diversity' is the motto of the European Union. The motto means that, via the EU, Europeans are united in working together for peace and prosperity, and that the many different cultures, traditions and languages in Europe are a positive asset for the continent.” </li> <li id="cite_note-Legislative_Observatory-3"><a href="#cite_ref-Legislative_Observatory_3-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.europarl.europa.eu/oeil/FindByProcnum.do?lang=en&procnum=REG/۲۰۰۷/۲۲۴۰">European Parliament: The Legislative Observatory</a>. <a href="/w/index.php?title=Europa_(web_portal)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Europa (web portal) (صفحه یوْخدور)">Europa (web portal)</a>. <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="کمیسیون اروپا (صفحه یوْخدور)">European Commission</a>. یوْخلانیلیب۲۰ January ۲۰۱۰. “the motto 'United in diversity' shall be reproduced on Parliament's official documents;”[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-Euractiv.com-4"><a href="#cite_ref-Euractiv.com_4-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.euractiv.com/pa/brussels-eu-capital-role-seen-ir-news-۴۹۴۳۰۲">Brussels' EU capital role seen as irreversible</a>. Euractiv.com. یوْخلانیلیب۲۸ October ۲۰۱۲. “Brussels has become the de facto capital of the European Union”[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-europa.eu-5"><a href="#cite_ref-europa.eu_5-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/dgs/policy_advisers/archives/publications/docs/brussels_capital.pdf">Brussels, Capital of European Union</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130309175616/http://ec.europa.eu/dgs/policy_advisers/archives/publications/docs/brussels_capital.pdf">Archived</a> 2013-03-09 at the <a href="/w/index.php?title=Wayback_Machine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wayback Machine (صفحه یوْخدور)">Wayback Machine</a>. – European Commission, 2001. </li> <li id="cite_note-eurostat-6"><a href="#cite_ref-eurostat_6-0">^</a> Eurostat (۲۳ October 2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&language=en&pcode=tps۰۰۰۰۱&tableSelection=۱&footnotes=yes&labeling=labels&plugin=۱">Population on 1 January</a>. </li> <li id="cite_note-imf2-7"><a href="#cite_ref-imf2_7-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/۲۰۱۳/۰۲/weodata/weorept.aspx?pr.x=۳۹&pr.y=۱۳&sy=۲۰۱۳&ey=۲۰۱۳&scsm=۱&ssd=۱&sort=country&ds=.&br=۱&c=۹۹۸&s=NGDPD,PPPGDP,PPPPC&grp=۱&a=۱">Nominal 2013 GDP for the European Union</a> and <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/۲۰۱۴/۰۱/weodata/weorept.aspx?pr.x=۳۹&pr.y=۱۳&sy=۲۰۱۳&ey=۲۰۱۳&scsm=۱&ssd=۱&sort=country&ds=.&br=۱&c=۹۹۸&s=NGDPD,PPPGDP,PPPPC&grp=۱&a=۱">۲۰۱۴ population for the European Union</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/۲۰۱۴/۰۱/weodata/index.aspx">World Economic Outlook Database, April ۲۰۱۴</a>, <a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%82_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="صندوق بین‌المللی پول (صفحه یوْخدور)">صندوق بین‌المللی پول</a>. Accessed on April 12, 2014 </li> <li id="cite_note-imf-8"><a href="#cite_ref-imf_8-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/۲۰۱۴/۰۱/weodata/weorept.aspx?pr.x=۷۲&pr.y=۲&sy=۲۰۱۳&ey=۲۰۱۴&scsm=۱&ssd=۱&sort=country&ds=.&br=۱&c=۰۰۱٬۹۹۸&s=NGDPD,PPPGDP,PPPPC&grp=۱&a=۱">IMF World Economic Outlook Database, April ۲۰۱۴</a>. </li> <li id="cite_note-CBI-9"><a href="#cite_ref-CBI_9-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cbi.ir/page/5881.aspx">CBI: Economic Trends ۲۰۰۸/۲۰۰۹</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110113052137/http://www.cbi.ir/page/5881.aspx">Archived</a> 2011-01-13 at the <a href="/w/index.php?title=Wayback_Machine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wayback Machine (صفحه یوْخدور)">Wayback Machine</a>.. Retrieved 4 July 2009. </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">^</a> Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, ۲۰۰۵, s.770 </li> <li id="cite_note-GDP_IMF-11">^ <a href="#cite_ref-GDP_IMF_11-0">۱۱٫۰</a> <a href="#cite_ref-GDP_IMF_11-1">۱۱٫۱</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/۲۰۰۸/۰۱/weodata/weorept.aspx?sy=۲۰۰۶&ey=۲۰۰۸&ssd=۱&sort=country&ds=.&br=۱&c=۹۹۸&s=NGDPD%۲CPPPGDP&grp=۱&a=۱&pr.x=۴۶&pr.y=۷">IMF GSYİH</a>. www.imf.org. یوْخلانیلیب۲۰۰۸, <a href="/w/index.php?title=%DB%B2%DB%B5_iyun&action=edit&redlink=1" class="new" title="۲۵ iyun (صفحه یوْخدور)">۲۵ iyun</a>. </li> <li id="cite_note-Europa_Internal_Market-12"><a href="#cite_ref-Europa_Internal_Market_12-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/internal_market/index_en.htm">The EU Single Market: Fewer barriers, more opportunities</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Europa</a>, European Commission. یوْخلانیلیب۲۷ Kasım ۲۰۰۷,.<a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/pol/singl/index_en.htm">Activities of the European Union: Internal Market</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Europa</a>. یوْخلانیلیب۲۹ Haziran ۲۰۰۷. </li> <li id="cite_note-Farah-13"><a href="#cite_ref-Farah_13-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=۹۱۶۷۶۸">Five Years of China WTO Membership. EU and US Perspectives about China's Compliance with Transparency Commitments and the Transitional Review Mechanism</a>. <a href="/w/index.php?title=Social_Science_Research_Network&action=edit&redlink=1" class="new" title="Social Science Research Network (صفحه یوْخدور)">Social Science Research Network</a> (۲۰۰۶). یوْخلانیلیب۲۰۰۷, <a href="/w/index.php?title=%DB%B2%DB%B5_Ocak&action=edit&redlink=1" class="new" title="۲۵ Ocak (صفحه یوْخدور)">۲۵ Ocak</a>. </li> <li id="cite_note-Internal_borders-14">^ <a href="#cite_ref-Internal_borders_14-0">۱۴٫۰</a> <a href="#cite_ref-Internal_borders_14-1">۱۴٫۱</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/justice_home/fsj/freetravel/frontiers/fsj_freetravel_schengen_en.htm">Abolition of internal borders and creation of a single EU external frontier</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۵). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-<a href="/w/index.php?title=%DB%B2%DB%B4_yanvar&action=edit&redlink=1" class="new" title="۲۴ yanvar (صفحه یوْخدور)">۲۴ yanvar</a>. </li> <li id="cite_note-15"><a href="#cite_ref-15">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ena.lu/?doc=۲۴۲&lang=۳">The political consequences</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷–۵ Eylül. </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/abc/symbols/9-may/decl_en.htm">Declaration of 9 May ۱۹۵۰</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷–۵ Eylül. </li> <li id="cite_note-Europa_History_45-59-17">^ <a href="#cite_ref-Europa_History_45-59_17-0">۱۷٫۰</a> <a href="#cite_ref-Europa_History_45-59_17-1">۱۷٫۱</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/abc/history/1945-1959/index_en.htm">A peaceful Europe - the beginnings of cooperation</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۵. </li> <li id="cite_note-ENA_Merge-18"><a href="#cite_ref-ENA_Merge_18-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ena.lu?lang=۲&doc=۴۷۳">Merging the executives</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷–۲۵ Haziran.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-ENA_First_enlargement-19"><a href="#cite_ref-ENA_First_enlargement_19-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ena.lu?lang=۲&doc=۵۵۵">The first enlargement</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۵.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-ENA_New_Parliament-20"><a href="#cite_ref-ENA_New_Parliament_20-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ena.lu?lang=۲&doc=۵۷۱">The new European Parliament</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۵.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-ENA_Enlargement_negotiations-21"><a href="#cite_ref-ENA_Enlargement_negotiations_21-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ena.lu?lang=۲&doc=۶۵۲۵">Negotiations for enlargement</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۵.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-Europa_History_90-99-22"><a href="#cite_ref-Europa_History_90-99_22-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/abc/history/1990-1999/index_en.htm">A Europe without frontiers</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۵. </li> <li id="cite_note-Europa_History_80-89-23"><a href="#cite_ref-Europa_History_80-89_23-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/abc/history/1980-1989/index_en.htm">۱۹۸۰–۱۹۸۹ The changing face of Europe - the fall of the Berlin Wall</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۵. </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071021040202/http://europa.eu/scadplus/treaties/maastricht_en.htm">Treaty of Maastricht on European Union</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/scadplus/treaties/maastricht_en.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-10-21. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۰-۲۰.; <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1565161"><cite class="citation book cs1">EU Law: Text, Cases and Materials. Oxford University Press. ۲۰۰۶. <a href="/w/index.php?title=ISBN_(identifier)&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISBN (identifier) (صفحه یوْخدور)">ISBN</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/%DB%B9%DB%B7%DB%B8-%DB%B0-%DB%B1%DB%B9-%DB%B9%DB%B2%DB%B7%DB%B3%DB%B8%DB%B9-%DB%B8" title="اؤزل:منابع کتاب/۹۷۸-۰-۱۹-۹۲۷۳۸۹-۸"><bdi>۹۷۸-۰-۱۹-۹۲۷۳۸۹-۸</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=EU+Law%3A+Text%2C+Cases+and+Materials&rft.pub=Oxford+University+Press&rft.date=2006&rfr_id=info%3Asid%2Fazb.wikipedia.org%3A%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7+%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C" class="Z3988"> <code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88%D9%86:Cite_book" class="mw-redirect" title="شابلون:Cite book">cite book</a>}}</code>: <code class="cs1-code">|first=</code> missing <code class="cs1-code">|last=</code> (<a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A4%D9%85%DA%A9:%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%DB%B1_%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="کؤمک:سی‌اس۱ خطالاری (صفحه یوْخدور)">کؤمک</a>); Check <code class="cs1-code">|isbn=</code> value: invalid character (<a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A4%D9%85%DA%A9:%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%DB%B1_%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="کؤمک:سی‌اس۱ خطالاری (صفحه یوْخدور)">کؤمک</a>); Text "۲" ignored (<a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A4%D9%85%DA%A9:%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%DB%B1_%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="کؤمک:سی‌اس۱ خطالاری (صفحه یوْخدور)">کؤمک</a>) </li> <li id="cite_note-Europa_History_00-25">^ <a href="#cite_ref-Europa_History_00_25-0">۲۵٫۰</a> <a href="#cite_ref-Europa_History_00_25-1">۲۵٫۱</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070615031714/http://europa.eu/abc/history/2000_today/index_en.htm">A decade of further expansion</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/abc/history/2000_today/index_en.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-06-15. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۵. </li> <li id="cite_note-Europa_Lisbon_treaty-26">^ <a href="#cite_ref-Europa_Lisbon_treaty_26-0">۲۶٫۰</a> <a href="#cite_ref-Europa_Lisbon_treaty_26-1">۲۶٫۱</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141229145500/http://europa.eu/lisbon_treaty/glance/index_en.htm">The Treaty at a glance</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/lisbon_treaty/glance/index_en.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2014-12-29. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۶-۲۵. </li> <li id="cite_note-27"><a href="#cite_ref-27">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/abc/european_countries/index_en.htm">European Countries</a>. </li> <li id="cite_note-Europa_Enlargement-28">^ <a href="#cite_ref-Europa_Enlargement_28-0">۲۸٫۰</a> <a href="#cite_ref-Europa_Enlargement_28-1">۲۸٫۱</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/enlargement/countries/index_en.htm">European Commission - Enlargement - Candidate and Potential Candidate Countries</a>. </li> <li id="cite_note-EU_Council_on_Kosovo-29"><a href="#cite_ref-EU_Council_on_Kosovo_29-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.consilium.europa.eu/ueDocs/cms_Data/docs/pressData/en/gena/98770.pdf">EU/Kosovo Factsheet</a>. </li> <li id="cite_note-CH-30"><a href="#cite_ref-CH_30-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/external_relations/switzerland/intro/index.htm">The EU's relations with Switzerland</a>. </li> <li id="cite_note-Amsterdam-31"><a href="#cite_ref-Amsterdam_31-0">^</a> <a href="/w/index.php?title=EUR-Lex&action=edit&redlink=1" class="new" title="EUR-Lex (صفحه یوْخدور)">EUR-Lex</a>: Official Journal. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080217024604/http://eur-lex.europa.eu/en/treaties/dat/11997D/htm/11997D.html">Treaty of Amsterdam</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://eur-lex.europa.eu/en/treaties/dat/11997D/htm/11997D.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2008-02-17. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۹. </li> <li id="cite_note-Consolidated_Treaties-32">^ <a href="#cite_ref-Consolidated_Treaties_32-0">۳۲٫۰</a> <a href="#cite_ref-Consolidated_Treaties_32-1">۳۲٫۱</a> <a href="#cite_ref-Consolidated_Treaties_32-2">۳۲٫۲</a> <a href="/w/index.php?title=EUR-Lex&action=edit&redlink=1" class="new" title="EUR-Lex (صفحه یوْخدور)">EUR-Lex</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:۲۰۰۶:۳۲۱E:0001:0331:EN:pdf">Consolidated Treaties on European Union and establishing the European Community</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۵.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-ECB_where_euro-33"><a href="#cite_ref-ECB_where_euro_33-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081015235348/http://www.ecb.int/bc/faqbc/circulation/html/index.en.html#q۲">Where is the euro legal tender?</a> (PDF). <a href="/w/index.php?title=European_Central_Bank&action=edit&redlink=1" class="new" title="European Central Bank (صفحه یوْخدور)">European Central Bank</a> (۲۰۰۶). آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ecb.int/bc/faqbc/circulation/html/index.en.html#q۲">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2008-10-15. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۵. </li> <li id="cite_note-Europa_Members-34"><a href="#cite_ref-Europa_Members_34-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/abc/european_countries/index_en.htm">European countries</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۷). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۹. </li> <li id="cite_note-CIA-35"><a href="#cite_ref-CIA_35-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200615123528/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ee.html">European Union</a>. <a href="/w/index.php?title=Central_Intelligence_Agency&action=edit&redlink=1" class="new" title="Central Intelligence Agency (صفحه یوْخدور)">Central Intelligence Agency</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ee.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2020-06-15. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۰۸. </li> <li id="cite_note-Longest_coasts-36"><a href="#cite_ref-Longest_coasts_36-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20030804212007/http://home.comcast.net/~igpl/Countries.html">Countries of the Earth</a>. home.comcast.net (۲۰۰۶). آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://home.comcast.net/~igpl/Countries.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2003-08-04. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۰۸. </li> <li id="cite_note-Humid_Continental_climate-37"><a href="#cite_ref-Humid_Continental_climate_37-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131015104304/http://www4.uwsp.edu/geo/faculty/ritter/geog101/textbook/climate_systems/humid_continental.html">Humid Continental Climate</a>. <a href="/w/index.php?title=University_of_Wisconsin-Stevens_Point&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of Wisconsin-Stevens Point (صفحه یوْخدور)">University of Wisconsin-Stevens Point</a> (۲۰۰۷). آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.uwsp.edu/geo/faculty/ritter/geog101/textbook/climate_systems/humid_continental.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2013-10-15. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۹. </li> <li id="cite_note-38"><a href="#cite_ref-38">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/ireland/general_information/legal_information_and_eu_law/sources_eu_law/index_en.htm">Sources of EU law</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۹-۰۵. </li> <li id="cite_note-art249_Rome-39">^ <a href="#cite_ref-art249_Rome_39-0">۳۹٫۰</a> <a href="#cite_ref-art249_Rome_39-1">۳۹٫۱</a> <a href="/w/index.php?title=EUR-Lex&action=edit&redlink=1" class="new" title="EUR-Lex (صفحه یوْخدور)">EUR-Lex</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071201005900/http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/ce321/ce32120061229en00010331.pdf">European Community consolidated treaty, (article 249, provisions for making regulations)</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/ce321/ce32120061229en00010331.pdf">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-12-01. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۱-۰۸. </li> <li id="cite_note-Supremacy-40"><a href="#cite_ref-Supremacy_40-0">^</a> According to the principle of Supremacy as established by the ECJ in Case ۶/۶۴, Falminio Costa v. ENEL [1964] ECR 585. See Craig and de Búrca, ch. 7. See also: Factortame Ltd. v. Secretary of State for Transport (No. ۲) [۱۹۹۱] ۱ AC 603, Solange II (Re Wuensche Handelsgesellschaft, BVerfG decision of 22 Oct. ۱۹۸۶ [۱۹۸۷] ۳ CMLR 225,265) and Frontini v. Ministero delle Finanze [۱۹۷۴] ۲ CMLR 372; Raoul George Nicolo [۱۹۹۰] ۱ CMLR 173. </li> <li id="cite_note-Glossary_Pillars-41"><a href="#cite_ref-Glossary_Pillars_41-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/scadplus/glossary/eu_pillars_en.htm">Pillars of the European Union</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۷. </li> <li id="cite_note-Europa_Institutions_Commission-42"><a href="#cite_ref-Europa_Institutions_Commission_42-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070623104055/http://europa.eu/institutions/inst/comm/index_en.htm">Institutions: The European Commission</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/institutions/inst/comm/index_en.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-06-23. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۵. </li> <li id="cite_note-Europa_Institutions_Parliament-43"><a href="#cite_ref-Europa_Institutions_Parliament_43-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070624114722/http://europa.eu/institutions/inst/parliament/index_en.htm">Institutions: The European Parliament</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/institutions/inst/parliament/index_en.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-06-24. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۵. </li> <li id="cite_note-Europa_Institutions_Council-44">^ <a href="#cite_ref-Europa_Institutions_Council_44-0">۴۴٫۰</a> <a href="#cite_ref-Europa_Institutions_Council_44-1">۴۴٫۱</a> <a href="#cite_ref-Europa_Institutions_Council_44-2">۴۴٫۲</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070703155822/http://europa.eu/institutions/inst/council/index_en.htm">Institutions: The Council of the European Union</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/institutions/inst/council/index_en.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-07-03. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۵. </li> <li id="cite_note-45"><a href="#cite_ref-45">^</a> To do otherwise would require the drafting of legislation which would have to cope with the frequently divergent legal systems and administrative systems of all of the now 27 member states. See Craig and de Búrca, p. ۱۱۵ </li> <li id="cite_note-46"><a href="#cite_ref-46">^</a> For a good example of this see Title IV of Part Three of the Treaty of Rome, Council Decision (۲۰۰۴/۹۲۷/EC) of <a href="/w/index.php?title=22_December&action=edit&redlink=1" class="new" title="22 December (صفحه یوْخدور)">22 December</a> <a href="/wiki/2004" class="mw-redirect" title="2004">2004</a> providing for certain areas covered by Title IV of Part Three of the Treaty establishing the European Community to be governed by the procedure laid down in Article 251 of that Treaty and the Protocol on Article 67 of the Treaty establishing the European Community attached to the Nice Treaty. </li> <li id="cite_note-decision_making-47"><a href="#cite_ref-decision_making_47-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110519092413/http://europa.eu/institutions/decision-making/index_en.htm">Decision-making in the European Union</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/institutions/decision-making/index_en.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2011-05-19. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۹-۱۸. </li> <li id="cite_note-art220_Rome-48"><a href="#cite_ref-art220_Rome_48-0">^</a> <a href="/w/index.php?title=EUR-Lex&action=edit&redlink=1" class="new" title="EUR-Lex (صفحه یوْخدور)">EUR-Lex</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071201005900/http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/ce321/ce32120061229en00010331.pdf">European Community consolidated treaty, (article 220, The court of Justice)</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/ce321/ce32120061229en00010331.pdf">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-12-01. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۱-۰۸. </li> <li id="cite_note-49"><a href="#cite_ref-49">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://curia.europa.eu/en/instit/presentationfr/cje.htm">The Court of Justice of the European Communities</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۹-۱۴.;<a rel="nofollow" class="external text" href="http://curia.europa.eu/en/instit/presentationfr/tpi.htm">The Court of First Instance</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۹-۱۴.; <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110209170533/http://europa.eu/institutions/inst/justice/index_en.htm">Institutions: Court of Justice</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/institutions/inst/justice/index_en.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2011-02-09. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۵. </li> <li id="cite_note-art۲۲۵(۱)_Rome-50"><a href="#cite_ref-art۲۲۵(۱)_Rome_50-0">^</a> <a href="/w/index.php?title=EUR-Lex&action=edit&redlink=1" class="new" title="EUR-Lex (صفحه یوْخدور)">EUR-Lex</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071201005900/http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/ce321/ce32120061229en00010331.pdf">European Community consolidated treaty, (article ۲۲۵ (۱), The court of First Instance)</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/ce321/ce32120061229en00010331.pdf">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-12-01. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۱-۰۸. </li> <li id="cite_note-IHT_fatigue-51"><a href="#cite_ref-IHT_fatigue_51-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iht.com/articles/۲۰۰۶/۰۶/۱۹/news/eu.php">Fighting EU 'enlargement fatigue'</a>. <a href="/w/index.php?title=International_Herald_Tribune&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Herald Tribune (صفحه یوْخدور)">International Herald Tribune</a> (۲۰۰۶-۰۶-۱۹). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۱۴.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-Enlargement_voice-52">^ <a href="#cite_ref-Enlargement_voice_52-0">۵۲٫۰</a> <a href="#cite_ref-Enlargement_voice_52-1">۵۲٫۱</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fco.gov.uk/servlet/Front?pagename=OpenMarket/Xcelerate/ShowPage&c=Page&cid=۱۱۳۹۹۹۲۱۱۴۴۸۷">EU enlargement - voices from the debate</a>. British <a href="/w/index.php?title=Foreign_and_Commonwealth_Office&action=edit&redlink=1" class="new" title="Foreign and Commonwealth Office (صفحه یوْخدور)">Foreign and Commonwealth Office</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۷. </li> <li id="cite_note-BBC_Turkey-53"><a href="#cite_ref-BBC_Turkey_53-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/4107919.stm">Q&A: Turkey's EU entry talks</a>. <a href="/w/index.php?title=BBC_News&action=edit&redlink=1" class="new" title="BBC News (صفحه یوْخدور)">BBC News</a> (۲۰۰۶-۱۲-۱۱). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۱۴. </li> <li id="cite_note-Anti-EU-54"><a href="#cite_ref-Anti-EU_54-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110820040456/http://www.sovereignty.org.uk/features/articles/campquest.html">FAQs on the EU, from the campaign trail</a>. Sovereignty (۲۰۰۱). آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sovereignty.org.uk/features/articles/campquest.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2011-08-20. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۹. </li> <li id="cite_note-BBC_Reform-55"><a href="#cite_ref-BBC_Reform_55-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/6232540.stm">EU leaders agree on reform treaty</a>. <a href="/w/index.php?title=BBC_News&action=edit&redlink=1" class="new" title="BBC News (صفحه یوْخدور)">BBC News</a> (۲۰۰۷). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۷. </li> <li id="cite_note-EC_Schengen-56"><a href="#cite_ref-EC_Schengen_56-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070527005434/http://europa.eu/scadplus/leg/en/lvb/l33020.htm">The Schengen acquis and its integration into the Union</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/scadplus/leg/en/lvb/l33020.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-05-27. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۹-۰۱. </li> <li id="cite_note-Maastricht_IV-57">^ <a href="#cite_ref-Maastricht_IV_57-0">۵۷٫۰</a> <a href="#cite_ref-Maastricht_IV_57-1">۵۷٫۱</a> <a href="/w/index.php?title=EUR-Lex&action=edit&redlink=1" class="new" title="EUR-Lex (صفحه یوْخدور)">EUR-Lex</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061121012742/http://europa.eu/eur-lex/en/treaties/dat/EU_treaty.html">Maastricht Treaty</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/eur-lex/en/treaties/dat/EU_treaty.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2006-11-21. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۲-۲۸. </li> <li id="cite_note-art17_Rome-58"><a href="#cite_ref-art17_Rome_58-0">^</a> <a href="/w/index.php?title=EUR-Lex&action=edit&redlink=1" class="new" title="EUR-Lex (صفحه یوْخدور)">EUR-Lex</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071201005900/http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/ce321/ce32120061229en00010331.pdf">European Community consolidated treaty, (article 17), European Citizenship)</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/ce321/ce32120061229en00010331.pdf">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-12-01. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۲-۲۸. </li> <li id="cite_note-art۱(۳)_Amsterdam-59"><a href="#cite_ref-art۱(۳)_Amsterdam_59-0">^</a> <a href="/w/index.php?title=EUR-Lex&action=edit&redlink=1" class="new" title="EUR-Lex (صفحه یوْخدور)">EUR-Lex</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080217024604/http://eur-lex.europa.eu/en/treaties/dat/11997D/htm/11997D.html#۰۰۰۱۰۱۰۰۰۱">Amsterdam treaty article 1 s.۳ amending European Union consolidated treaty article 2, creating an area of freedom and justice)</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://eur-lex.europa.eu/en/treaties/dat/11997D/htm/11997D.html#۰۰۰۱۰۱۰۰۰۱">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2008-02-17. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۲-۲۸. </li> <li id="cite_note-60"><a href="#cite_ref-60">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/justice_home/fsj/criminal/extradition/fsj_criminal_extradition_en.htm">European arrest warrant replaces extradition between EU Member States</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۹-۰۴. </li> <li id="cite_note-61"><a href="#cite_ref-61">^</a> Council Regulation (EC) No ۲۲۰۱/۲۰۰۳ of <a href="/w/index.php?title=27_November&action=edit&redlink=1" class="new" title="27 November (صفحه یوْخدور)">27 November</a> <a href="/wiki/2003" class="mw-redirect" title="2003">2003</a> concerning jurisdiction and the recognition and enforcement of judgements in matrimonial matters and the matters of parental responsibility. </li> <li id="cite_note-62"><a href="#cite_ref-62">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/justice_home/fsj/police/europol/fsj_police_europol_en.htm">European police office now in full swing</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۹-۰۴. </li> <li id="cite_note-63"><a href="#cite_ref-63">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/justice_home/fsj/criminal/eurojust/fsj_criminal_eurojust_en.htm">Eurojust coordinating cross-border prosecutions at EU level</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۹-۰۴. </li> <li id="cite_note-64"><a href="#cite_ref-64">^</a> <a href="/w/index.php?title=Frontex&action=edit&redlink=1" class="new" title="Frontex (صفحه یوْخدور)">Frontex</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.frontex.europa.eu/">What is Frontex?</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۹-۰۴. </li> <li id="cite_note-art۳۹/۱۴۱_Rome-65"><a href="#cite_ref-art۳۹/۱۴۱_Rome_65-0">^</a> <a href="/w/index.php?title=EUR-Lex&action=edit&redlink=1" class="new" title="EUR-Lex (صفحه یوْخدور)">EUR-Lex</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071201005900/http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/ce321/ce32120061229en00010331.pdf">European Community consolidated treaty, (articles 39 and 141), prohibition of national or sexual discrimination)</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/ce321/ce32120061229en00010331.pdf">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-12-01. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۲-۲۸. </li> <li id="cite_note-art۲(۷)_Amsterdam-66">^ <a href="#cite_ref-art۲(۷)_Amsterdam_66-0">۶۶٫۰</a> <a href="#cite_ref-art۲(۷)_Amsterdam_66-1">۶۶٫۱</a> <a href="/w/index.php?title=EUR-Lex&action=edit&redlink=1" class="new" title="EUR-Lex (صفحه یوْخدور)">EUR-Lex</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080217024604/http://eur-lex.europa.eu/en/treaties/dat/11997D/htm/11997D.html#۰۰۰۱۰۱۰۰۰۱">Amsterdam treaty article 2 s.۷ amending European Community consolidated treaty article 13, combatting discrimination)</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://eur-lex.europa.eu/en/treaties/dat/11997D/htm/11997D.html#۰۰۰۱۰۱۰۰۰۱">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2008-02-17. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۲-۲۸. </li> <li id="cite_note-DP-67"><a href="#cite_ref-DP_67-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/۰۷/۸۵۰">Launching the European Day against the Death Penalty</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۷-۰۶-۱۹). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۱-۱۲. </li> <li id="cite_note-BBC_Lisbon_Q&A-68"><a href="#cite_ref-BBC_Lisbon_Q&A_68-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6901353.stm">Q&A: The Lisbon Treaty</a>. <a href="/w/index.php?title=BBC_News&action=edit&redlink=1" class="new" title="BBC News (صفحه یوْخدور)">BBC News</a> (۲۰۰۷-۱۰-۱۹). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۱-۱۲. </li> <li id="cite_note-Juncker_Council-69"><a href="#cite_ref-Juncker_Council_69-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://assembly.coe.int/Sessions/2006/speeches/20060411_report_JCJuncker_EN.pdf">Council of Europe - European Union: "A sole ambition for the European continent"</a> (PDF). <a href="/w/index.php?title=Council_of_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Council of Europe (صفحه یوْخدور)">Council of Europe</a> (۲۰۰۶). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۲۸. </li> <li id="cite_note-70"><a href="#cite_ref-70">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/archives/igc2000/geninfo/fact-sheets/fact-sheet6/index_en.htm">Qualified-Majority Voting: Common commercial policy</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۹-۰۳. </li> <li id="cite_note-EPC-71">^ <a href="#cite_ref-EPC_71-0">۷۱٫۰</a> <a href="#cite_ref-EPC_71-1">۷۱٫۱</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/scadplus/glossary/european_political_cooperation_en.htm">European political co-operation (EPC)</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۹-۰۳. </li> <li id="cite_note-art11_Union-72"><a href="#cite_ref-art11_Union_72-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071201005900/http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/ce321/ce32120061229en00010331.pdf">European Union consolidated treaty, (article 11, common foreign policy)</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/ce321/ce32120061229en00010331.pdf">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-12-01. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۱-۰۸. </li> <li id="cite_note-Europa_CFSP-73"><a href="#cite_ref-Europa_CFSP_73-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/external_relations/cfsp/intro/index.htm">Common Foreign and Security Policy (CFSP) - Overview</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۲). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۶. </li> <li id="cite_note-BBC_Iraq_statement-74"><a href="#cite_ref-BBC_Iraq_statement_74-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/2697667.stm">Divided EU agrees Iraq statement</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۳). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۶. </li> <li id="cite_note-Soft_Power-75"><a href="#cite_ref-Soft_Power_75-0">^</a> Carl, Bildt (۲۰۰۵). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070609135542/http://www.cer.org.uk/articles/bildt_ft_1june05.html">Europe must keep its 'soft power'</a>. <a href="/w/index.php?title=Financial_Times&action=edit&redlink=1" class="new" title="Financial Times (صفحه یوْخدور)">Financial Times</a> on <a href="/w/index.php?title=Centre_for_European_Reform&action=edit&redlink=1" class="new" title="Centre for European Reform (صفحه یوْخدور)">Centre for European Reform</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cer.org.uk/articles/bildt_ft_1june05.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-06-09. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۶. </li> <li id="cite_note-Finnish_presidency-76"><a href="#cite_ref-Finnish_presidency_76-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+CRE+20060705+ITEM-002+DOC+XML+V۰//EN&language=EN">Presentation of the programme of the Finnish presidency</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۶-۰۷-۰۵). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۱۳.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-EUObserver_UN_Seat-77"><a href="#cite_ref-EUObserver_UN_Seat_77-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://euobserver.com/۲۴/۲۲۵۵۳">EU heading for single UN seat, UN official says</a>. <a href="/w/index.php?title=EUobserver&action=edit&redlink=1" class="new" title="EUobserver (صفحه یوْخدور)">EUobserver</a> (۲۰۰۷). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۶.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-EC_G۸-78"><a href="#cite_ref-EC_G۸_78-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.deljpn.ec.europa.eu/union/showpage_en_union.external.g۸.php">EU and the G۸</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۹-۲۶.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-ECHO_2006-79"><a href="#cite_ref-ECHO_2006_79-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080527195914/http://ec.europa.eu/echo/pdf_files/financial_report.pdf">DG for humanitarian aid - ECHO, financial report ۲۰۰۶</a> (PDF). <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۶). آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/echo/pdf_files/financial_report.pdf">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2008-05-27. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۱۳. </li> <li id="cite_note-Aid_Consensus-80">^ <a href="#cite_ref-Aid_Consensus_80-0">۸۰٫۰</a> <a href="#cite_ref-Aid_Consensus_80-1">۸۰٫۱</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/۰۷/۸۱۴&format=HTML&aged=۰&language=EN&guiLanguage=en">Commission calls for a European consensus to boost impact of humanitarian aid</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۷-۰۶-۱۳). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۱۳. </li> <li id="cite_note-BBC_Aid_Inefficient-81"><a href="#cite_ref-BBC_Aid_Inefficient_81-0">^</a> Stephen, Mulvey (۲۰۰۷-۰۵-۳۰). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/6705773.stm">EU attacked for 'inefficient' aid</a>. <a href="/w/index.php?title=BBC&action=edit&redlink=1" class="new" title="BBC (صفحه یوْخدور)">BBC News</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۱۳. </li> <li id="cite_note-Indy_Inflated_Aid-82"><a href="#cite_ref-Indy_Inflated_Aid_82-0">^</a> Jerome, Taylor (۲۰۰۷-۰۵-۱۱). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.independent.co.uk/news/europe/eu-accused-of-artificially-inflating-its-aid-figures-448343.html">EU accused of artificially inflating its aid figures</a>. <a href="/w/index.php?title=The_Independent&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Independent (صفحه یوْخدور)">The Independent</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۱۳.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-ECHO_Overview-83"><a href="#cite_ref-ECHO_Overview_83-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/pol/dev/overview_en.htm">Overviews of the European Union activities: Development</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۱۳. </li> <li id="cite_note-Europa_ESDP-84"><a href="#cite_ref-Europa_ESDP_84-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070701193610/http://ec.europa.eu/external_relations/cfsp/esdp/index.htm">EU Security Police & the role of the European Commission</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/external_relations/cfsp/esdp/index.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-07-01. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۶. </li> <li id="cite_note-Europa_Chronology-85"><a href="#cite_ref-Europa_Chronology_85-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071022213724/http://ec.europa.eu/external_relations/cfsp/esdp/chrono.htm">EU Security Police & the role of the European Commission: Chronology</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/external_relations/cfsp/esdp/chrono.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-10-22. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۶. </li> <li id="cite_note-Council_Capabilities-86"><a href="#cite_ref-Council_Capabilities_86-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.consilium.europa.eu/cms3_fo/showPage.asp?id=۱۳۴۹&lang=EN">Military Capabilities</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۰-۰۹.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-Council_Operations-87"><a href="#cite_ref-Council_Operations_87-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.consilium.europa.eu/cms3_fo/showPage.asp?id=۲۶۸&lang=EN&mode=g">EU security and defense Operations</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-Council_Structures-88"><a href="#cite_ref-Council_Structures_88-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.consilium.europa.eu/cms3_fo/showPage.asp?id=۲۷۹&lang=EN&mode=g">ESPD Structures</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۶.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-euro_website-89">^ <a href="#cite_ref-euro_website_89-0">۸۹٫۰</a> <a href="#cite_ref-euro_website_89-1">۸۹٫۱</a> <a href="#cite_ref-euro_website_89-2">۸۹٫۲</a> <a href="#cite_ref-euro_website_89-3">۸۹٫۳</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/economy_finance/the_euro/index_en.htm?cs_mid=۲۹۴۶">The euro</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۶-۳۰. </li> <li id="cite_note-Europa_Single_Market-90">^ <a href="#cite_ref-Europa_Single_Market_90-0">۹۰٫۰</a> <a href="#cite_ref-Europa_Single_Market_90-1">۹۰٫۱</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/internal_market/index_en.htm">The Single Market</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۶-۳۰. </li> <li id="cite_note-CIA_exports-91"><a href="#cite_ref-CIA_exports_91-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081004073036/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook//rankorder/2078rank.html">Rank Order - Exports</a>. <a href="/w/index.php?title=Central_Intelligence_Agency&action=edit&redlink=1" class="new" title="Central Intelligence Agency (صفحه یوْخدور)">Central Intelligence Agency</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2078rank.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2008-10-04. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۲۱. </li> <li id="cite_note-CIA_imports-92"><a href="#cite_ref-CIA_imports_92-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081004070323/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook//rankorder/2087rank.html">Rank Order - Imports</a>. <a href="/w/index.php?title=Central_Intelligence_Agency&action=edit&redlink=1" class="new" title="Central Intelligence Agency (صفحه یوْخدور)">Central Intelligence Agency</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2087rank.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2008-10-04. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۲۱. </li> <li id="cite_note-Trade_China-93"><a href="#cite_ref-Trade_China_93-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://english.peopledaily.com.cn/۲۰۰۷۰۱/۳۱/eng20070131_346408.html">China now EU's biggest import market</a>. People's Daily Online (۲۰۰۷-۰۱-۳۱). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۲۲.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-Trade_China-EU-94"><a href="#cite_ref-Trade_China-EU_94-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.china-embassy.org/eng/xw/t272113.htm">EU now biggest trading partner of China</a>. Chinese Embassy (۲۰۰۶-۰۹-۱۵). یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۴-۰۴. </li> <li id="cite_note-Trade_India-EU-95"><a href="#cite_ref-Trade_India-EU_95-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/617OQeO1D?url=http://www.cer.org.uk/articles/46_grant.html">India and the EU: strategic partners?</a>. Centre for European Reform (February/March 2006). آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cer.org.uk/articles/46_grant.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2011-08-22. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۴-۰۴. </li> <li id="cite_note-Fortune_500-96"><a href="#cite_ref-Fortune_500_96-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://money.cnn.com/magazines/fortune/global۵۰۰/۲۰۰۷/countries/US.html">Fortune Global 500: Countries</a>. <a href="/w/index.php?title=CNN&action=edit&redlink=1" class="new" title="CNN (صفحه یوْخدور)">CNN</a> Money (۲۰۰۷-۰۷-۲۳). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۲۴. </li> <li id="cite_note-UNEMP-97"><a href="#cite_ref-UNEMP_97-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://epp.eurostat.ec.europa.eu/pls/portal/docs/PAGE/PGP_PRD_CAT_PREREL/PGE_CAT_PREREL_YEAR_2007/PGE_CAT_PREREL_YEAR_2007_MONTH_۰۷/۳-۰۳۰۷۲۰۰۷-EN-AP.PDF">Euro area and EU 27 unemployment down to ۷٫۰%</a> (PDF). <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۷-۰۷-۰۳). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۱-۰۱.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-IMF_all_but_GDP-98"><a href="#cite_ref-IMF_all_but_GDP_98-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/۲۰۰۷/۰۱/data/weorept.aspx?sy=۲۰۰۶&ey=۲۰۰۸&scsm=۱&ssd=۱&sort=country&ds=.&br=۱&pr1.x=۸۰&pr1.y=۶&c=۹۹۸&s=NID_NGDP%۲CNGSD_NGDP%۲CPCPIPCH%۲CGGB_NGDP%۲CBCA%۲CBCA_NGDPD&grp=۱&a=۱">Eur4. Report for Selected Country Groups and Subjects</a>. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B3%D9%84%D8%A7%D8%B1%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D9%84_%D8%B5%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%82%D9%88" class="mw-redirect" title="اولوسلارآراسی پول صندوقو">اولوسلارآراسی پول صندوقو</a> (April 2007). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۱-۲۹. </li> <li id="cite_note-99"><a href="#cite_ref-99">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.euro.lt/en/news/lithuanias-membership-in-the-eu/news/۲۳۳۳/">New-generation passports to appear in Lithuania starting New Years</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۳-۱۷.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-Europa_Single_Market_C-100"><a href="#cite_ref-Europa_Single_Market_C_100-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070518000000/http://ec.europa.eu/internal_market/top_layer/index_42_en.htm">A Single Market for Capital</a>. <a href="/w/index.php?title=European_Commission&action=edit&redlink=1" class="new" title="European Commission (صفحه یوْخدور)">European Commission</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/internal_market/top_layer/index_42_en.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-05-18. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۷. </li> <li id="cite_note-Europa_Single_Market_P-101"><a href="#cite_ref-Europa_Single_Market_P_101-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070613212310/http://ec.europa.eu/internal_market/top_layer/index_15_en.htm">Living and working in the Single Market</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/internal_market/top_layer/index_15_en.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-06-13. </li> <li id="cite_note-Europa_Single_Market_S-102"><a href="#cite_ref-Europa_Single_Market_S_102-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120131134703/http://ec.europa.eu/internal_market/top_layer/index_19_en.htm">A Single Market for Services</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/internal_market/top_layer/index_19_en.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2012-01-31. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۷. </li> <li id="cite_note-EEA-103"><a href="#cite_ref-EEA_103-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080708035928/http://ec.europa.eu/external_relations/eea/index.htm">The European Economic Area (EEA)</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/external_relations/eea/index.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2008-07-08. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۲۱. </li> <li id="cite_note-Europa_Single_Market_G-104"><a href="#cite_ref-Europa_Single_Market_G_104-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070621214532/http://ec.europa.eu/internal_market/top_layer/index_18_en.htm">A Single Market for goods</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/internal_market/top_layer/index_18_en.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-06-21. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۷. </li> <li id="cite_note-EU_Business,_June_2008-105"><a href="#cite_ref-EU_Business,_June_2008_105-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://eubusiness.com/news-eu/۱۲۱۳۰۱۰۲۳۵٫۸۳">Growing number of Danes oppose switching to euro, poll shows</a>. EU Business. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۶-۲۵.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-Open_Europe_EU-wide_poll,_March_2007-106"><a href="#cite_ref-Open_Europe_EU-wide_poll,_March_2007_106-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080813012051/http://www.openeurope.org.uk/research/mainfindings.pdf">Poll on the future of Europe: Main findings report</a> (PDF). Open Europe (۲۰۰۷-۰۳-۲۳). آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.openeurope.org.uk/research/mainfindings.pdf">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2008-08-13. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۶-۲۵. </li> <li id="cite_note-euro_use_world-107"><a href="#cite_ref-euro_use_world_107-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/economy_finance/the_euro/euro_in_world9369_en.htm">Use of the euro in the world</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۲-۲۷. </li> <li id="cite_note-108"><a href="#cite_ref-108">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ecb.int/ecb/orga/escb/html/index.en.html">ECB, ESCB and the Eurosystem</a>. <a href="/w/index.php?title=European_Central_Bank&action=edit&redlink=1" class="new" title="European Central Bank (صفحه یوْخدور)">European Central Bank</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۹-۱۵. </li> <li id="cite_note-109"><a href="#cite_ref-109">^</a> , <a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.wage.wisc.edu/uploads/Working%۲۰Papers/chinnfrankel_NBER_eurotopcurrency.pdf">http://www.wage.wisc.edu/uploads/Working%۲۰Papers/chinnfrankel_NBER_eurotopcurrency.pdf</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.wage.wisc.edu%2Fuploads%2FWorking%25%DB%B2%DB%B0Papers%2Fchinnfrankel_NBER_eurotopcurrency.pdf&rfr_id=info:سیd/azb.wikipedia.org:%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C">  </li> <li id="cite_note-110"><a href="#cite_ref-110">^</a> Article ۳(۱)(g) of the Treaty of Rome </li> <li id="cite_note-111"><a href="#cite_ref-111">^</a> <a href="/w/index.php?title=European_Commission&action=edit&redlink=1" class="new" title="European Commission (صفحه یوْخدور)">European Commission</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081204085802/http://ec.europa.eu/comm/competition/index_en.html">Competition: making markets work better</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> yazar=<a href="/w/index.php?title=European_Commission&action=edit&redlink=1" class="new" title="European Commission (صفحه یوْخدور)">European Commission</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/comm/competition/index_en.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2008-12-04. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۱-۱۲. </li> <li id="cite_note-112"><a href="#cite_ref-112">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/programmes/letter_from_america/3921303.stm">Examining the EU executive</a>. <a href="/w/index.php?title=BBC_News&action=edit&redlink=1" class="new" title="BBC News (صفحه یوْخدور)">BBC News</a> (۲۰۰۴-۰۷-۲۳). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۹-۱۸. </li> <li id="cite_note-113"><a href="#cite_ref-113">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/۰۱/۹۳۹">The Commission prohibits GE's acquisition of Honeywell</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۱-۰۷-۰۳). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۱-۱۲. </li> <li id="cite_note-114"><a href="#cite_ref-114">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.guardian.co.uk/business/2007/oct/22/microsoft.microsoft">Microsoft caves in to European commission</a>. <a href="/w/index.php?title=The_Guardian&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Guardian (صفحه یوْخدور)">The Guardian</a> (۲۰۰۷-۱۰-۲۲). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۱-۱۲. </li> <li id="cite_note-115"><a href="#cite_ref-115">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/6231684.stm">EU competition to remain in place</a>. <a href="/w/index.php?title=BBC_News&action=edit&redlink=1" class="new" title="BBC News (صفحه یوْخدور)">BBC News</a> (۲۰۰۷-۰۶-۲۲). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۱-۱۲. </li> <li id="cite_note-ECDetail20002007-116"><a href="#cite_ref-ECDetail20002007_116-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/budget/library/publications/fin_reports/fin_report_07_data_en.pdf">Detailed data ۲۰۰۰–۲۰۰۷</a> (PDF). <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۷-۰۷. </li> <li id="cite_note-117"><a href="#cite_ref-117">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=MEMO/۰۶/۲۰۴&format=HTML">Q&A on Interinstitutional Agreement on Budgetary Discipline and Sound Financial Management ۲۰۰۷–۲۰۱۳</a>. </li> <li id="cite_note-118"><a href="#cite_ref-118">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080513051441/http://www.euro-know.org/articles/wew.html">Will Europe Work?</a>. Euro-know. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.euro-know.org/articles/wew.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2008-05-13. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۲-۲۹. </li> <li id="cite_note-stead-119">^ <a href="#cite_ref-stead_119-0">۱۱۹٫۰</a> <a href="#cite_ref-stead_119-1">۱۱۹٫۱</a> <a href="#cite_ref-stead_119-2">۱۱۹٫۲</a> David, Stead; Robert Whaples (eds) (۲۰۰۷-۰۶-۲۲). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130928064531/http://eh.net/encyclopedia/article/Stead.CAP">Common Agricultural Policy</a>. EH.Net Encyclopedia. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://eh.net/encyclopedia/article/Stead.CAP">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2013-09-28. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۳۰. </li> <li id="cite_note-Guardian_CAP-120">^ <a href="#cite_ref-Guardian_CAP_120-0">۱۲۰٫۰</a> <a href="#cite_ref-Guardian_CAP_120-1">۱۲۰٫۱</a> Simon, Jeffery (۲۰۰۷-۰۶-۲۶). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.guardian.co.uk/world/2003/jun/26/eu.politics۱">The EU common agricultural policy</a>. <a href="/w/index.php?title=The_Guardian&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Guardian (صفحه یوْخدور)">The Guardian</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۳۰.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-EC_CAP-121"><a href="#cite_ref-EC_CAP_121-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/۰۴/۹۱۵&format=HTML&aged=۱&language=EN&guiLanguage=en">Sugar: Commission proposes more market-, consumer- and trade-friendly regime</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۷-۰۴-۱۴). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۳۰. </li> <li id="cite_note-Energy_Q&A-122">^ <a href="#cite_ref-Energy_Q&A_122-0">۱۲۲٫۰</a> <a href="#cite_ref-Energy_Q&A_122-1">۱۲۲٫۱</a> <a href="#cite_ref-Energy_Q&A_122-2">۱۲۲٫۲</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/4783996.stm">Q&A: EU energy plans</a>. <a href="/w/index.php?title=BBC&action=edit&redlink=1" class="new" title="BBC (صفحه یوْخدور)">BBC News</a> (۲۰۰۷-۰۳-۰۹). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۱۳. </li> <li id="cite_note-low_carb_prop-123"><a href="#cite_ref-low_carb_prop_123-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.msnbc.msn.com/id/۱۶۵۶۰۱۰۶/">'Low-carbon economy' proposed for Europe</a>. <a href="/w/index.php?title=MSNBC&action=edit&redlink=1" class="new" title="MSNBC (صفحه یوْخدور)">MSNBC</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۱-۲۴.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-Energy_Russia-124"><a href="#cite_ref-Energy_Russia_124-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?language=EN&type=IM-PRESS&reference=۲۰۰۶۰۱۱۲STO۰۴۲۳۳&secondRef=۰">Ukraine-Russia gas dispute– call for stronger EU energy policy</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۲-۲۷.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-125"><a href="#cite_ref-125">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/ten/transport/revision/doc/revision_1692_memo_en.pdf">The trans-European transport network: new guidelines and financial rules</a> (PDF). <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۳-۱۰-۰۱). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۱۵. </li> <li id="cite_note-126"><a href="#cite_ref-126">^</a> Silvia, Mirea. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120106235641/http://www.cfr.ro/jf/engleza/0304/ten-t.htm">The trans-European transport network: new guidelines and financial rules</a>. The Railway Journal. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cfr.ro/jf/engleza/0304/ten-t.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2012-01-06. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۱۵. </li> <li id="cite_note-127"><a href="#cite_ref-127">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.euractiv.com/en/transport/white-paper-transport/article-۱۲۹۶۲۸">White Paper on Transport</a>. Euractiv (۲۰۰۴-۰۹-۲۲). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۱۵.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-128"><a href="#cite_ref-128">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ukie.gov.pl/WWW/en.nsf/۰/۵۷۴AB36381D۲F551C۱۲۵۶E82004F۹۴۷۰?Open">Transport – How Quickly will Polish Roads Improve After Accession</a>. Urząd Komitetu Integracji Europejskiej (۲۰۰۳-۰۵-۲۹). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۱۵.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-Barrot-129"><a href="#cite_ref-Barrot_129-0">^</a> Jacques, Barrot. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/commission_barroso/barrot/index_en.htm">Jacques Barrot Home Page, Commission vice president for transport</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۲۱. </li> <li id="cite_note-130"><a href="#cite_ref-130">^</a> Robin, McKie (۲۰۰۷-۰۷-۱۵). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.guardian.co.uk/science/2007/jul/15/spaceexploration.europeanunion">Sat-nav rival could crash and burn</a>. <a href="/w/index.php?title=The_Guardian&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Guardian (صفحه یوْخدور)">The Guardian</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۱۱. </li> <li id="cite_note-STAT/۰۶/۱۶۶-131">^ <a href="#cite_ref-STAT/۰۶/۱۶۶_131-0">۱۳۱٫۰</a> <a href="#cite_ref-STAT/۰۶/۱۶۶_131-1">۱۳۱٫۱</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=STAT/۰۶/۱۶۶&format=HTML&aged=۰&language=EN&guiLanguage=en">GDP per capita in the Member States ranged from ۴۸% to ۲۵۱% of the EU25 average in ۲۰۰۵</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۶-۱۲-۱۸). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۱۳. </li> <li id="cite_note-Business2000_Funds-132"><a href="#cite_ref-Business2000_Funds_132-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130616012335/http://www.business2000.ie/cases/cases_8th/case12.htm">EU Structural and Cohesion Funds</a>. Business 2000. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.business2000.ie/cases/cases_8th/case12.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2013-06-16. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۷. </li> <li id="cite_note-Euractiv_FP7-133"><a href="#cite_ref-Euractiv_FP7_133-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.euractiv.com/en/science/7th-research-framework-programme-fp7/article-۱۱۷۴۹۴">7th Research Framework Programme (FP۷)</a>. Euractiv. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۷.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-BBC_Dimas-134"><a href="#cite_ref-BBC_Dimas_134-0">^</a> Stavros, Dimas (۲۰۰۷-۰۳-۲۳). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/6476273.stm">Celebrating the Environmental Union</a>. <a href="/w/index.php?title=BBC&action=edit&redlink=1" class="new" title="BBC (صفحه یوْخدور)">BBC News</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۱۵. </li> <li id="cite_note-FT_Respuda-135"><a href="#cite_ref-FT_Respuda_135-0">^</a> Adam, Easton (۲۰۰۷-۰۷-۳۱). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ft.com/cms/s/640968f۲-۳f5b-۱۱dc-b۰۳۴-۰۰۰۰۷۷۹fd2ac.html">Poland ends stand-off with EU over road plans</a>. <a href="/w/index.php?title=Financial_Times&action=edit&redlink=1" class="new" title="Financial Times (صفحه یوْخدور)">Financial Times</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۱۵.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-RTE_REACH-136"><a href="#cite_ref-RTE_REACH_136-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rte.ie/news/۲۰۰۶/۱۲۰۱/reach.html">EU chemicals directive agreed</a>. <a href="/w/index.php?title=RT%C3%89_News_And_Current_Affairs&action=edit&redlink=1" class="new" title="RTÉ News And Current Affairs (صفحه یوْخدور)">RTÉ News And Current Affairs</a> (۲۰۰۶-۱۲-۰۱). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۱۵. </li> <li id="cite_note-E!Sharp0507_Legal-137"><a href="#cite_ref-E!Sharp0507_Legal_137-0">^</a> "Error: no <code>|title=</code> specified when using {{<a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88%D9%86:Cite_web" title="شابلون:Cite web">Cite web</a>}}". ۲۰۰۷. pp. ۲۳–۵. </li> <li id="cite_note-EUO_energy-138"><a href="#cite_ref-EUO_energy_138-0">^</a> Jessica, Aldred; <a href="/w/index.php?title=The_Guardian&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Guardian (صفحه یوْخدور)">guardian.co.uk</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.guardian.co.uk/environment/2008/jan/23/climatechange.eu۱">EU sets ۲۰% target for carbon cuts</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۲-۲۹.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-Discovery_energy-139"><a href="#cite_ref-Discovery_energy_139-0">^</a> Paul, Ames (۲۰۰۷-۰۳-۰۹). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.valcent.net/s/RelatedArticles.asp?ReportID=۱۸۳۱۱۴&_Type=Related-Articles&_Title=European-Union-agrees-on-ambitious-plan-to-fight-global-warming">European Union agrees on ambitious plan to fight global warming</a>. <a href="/w/index.php?title=Discovery_Channel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Discovery Channel (صفحه یوْخدور)">Discovery Channel</a>, on Valcent Products website. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۳-۰۹.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-140"><a href="#cite_ref-140">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.businessweek.com/globalbiz/content/dec2007/gb2007124_968205.htm?chan=globalbiz_europe+index+page_top+stories">In Bali, EU Floats ۵۰% Greenhouse Gas Cut</a> (۲۰۰۷-۱۲-۰۴). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۲-۰۷. </li> <li id="cite_note-141"><a href="#cite_ref-141">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://uk.reuters.com/article/environmentNews/idUKL۲۹۲۰۳۱۶۲۲۰۰۷۱۱۲۹">Expanding EU forests may aid climate goals</a>. <a href="/w/index.php?title=Reuters&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reuters (صفحه یوْخدور)">Reuters</a> (۲۰۰۷-۱۱-۲۹). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۲-۰۷.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>][<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-142"><a href="#cite_ref-142">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131020223817/http://ec.europa.eu/education/news/erasmus20_en.html">The Erasmus programme celebrates its 20th anniversary</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/education/news/erasmus20_en.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2013-10-20. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۲۱.; Lefebvre, Jean-Sébastien (۲۰۰۷-۰۱-۲۲). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cafebabel.com/en/article.asp?T=T&Id=۹۷۰۲">Erasmus turns 20 - time to grow up?</a>. Café Babel. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۸-۱۰.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-143"><a href="#cite_ref-143">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150429185547/http://eacea.ec.europa.eu/index.htm">About the Education, Audiovisual and Culture Executive Agency</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://eacea.ec.europa.eu/index.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2015-04-29. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۲۱.; <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130719064846/http://ec.europa.eu/education/programmes/llp/national_en.html">Lifelong Learning Programme</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/education/programmes/llp/national_en.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2013-07-19. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۲۱. </li> <li id="cite_note-144"><a href="#cite_ref-144">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://erc.europa.eu/index.cfm?fuseaction=page.display&topicID=۱۲">What is the ERC?</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۲۱.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-145"><a href="#cite_ref-145">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/research/fp7/index_en.cfm?pg=energy">Energy</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۱-۱۲. </li> <li id="cite_note-146"><a href="#cite_ref-146">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/research/era/index_en.html">What is the European Research Area?</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۲۱. </li> <li id="cite_note-ITER-147"><a href="#cite_ref-ITER_147-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120521115140/http://fusionforenergy.europa.eu/3_2_iter_en.htm">ITER fusion research project</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://fusionforenergy.europa.eu/3_2_iter_en.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2012-05-21. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۹-۲۴. </li> <li id="cite_note-ESO-148"><a href="#cite_ref-ESO_148-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eso.org/public/about-eso/collaborations.html">Astronomical research collaborations</a>. <a href="/w/index.php?title=European_Southern_Observatory&action=edit&redlink=1" class="new" title="European Southern Observatory (صفحه یوْخدور)">ESO</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۲-۲۹. </li> <li id="cite_note-Eurostat_Population-149"><a href="#cite_ref-Eurostat_Population_149-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page?_pageid=۱۹۹۶٬۳۹۱۴۰۹۸۵&_dad=portal&_schema=PORTAL&screen=detailref&language=en&product=Yearlies_new_population&root=Yearlies_new_population/C/C1/C۱۱/caa۱۰۰۰۰">Total population</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۱۴.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-Press_Pop_Eurostat-150"><a href="#cite_ref-Press_Pop_Eurostat_150-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://intranet.icea.es/pensiones/documentacion/Proy_demog_2004_2050.pdf">EU25 population rises until 2025, then falls</a> (PDF). <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۵-۰۴-۰۸). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۱۴. </li> <li id="cite_note-Migration_Info-151"><a href="#cite_ref-Migration_Info_151-0">^</a> Rainer, Muenz (۲۰۰۶). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.migrationinformation.org/Feature/display.cfm?ID=۴۰۲">Europe: Population and Migration in ۲۰۰۵</a>. Migration Information. </li> <li id="cite_note-urban_dens-152"><a href="#cite_ref-urban_dens_152-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://telsat.belspo.be/beo/en/profs/europe-population.asp?section=۶٫۳.۳">A densely populated area</a>. Telsat Guide. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۲۲.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-153"><a href="#cite_ref-153">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070209201517/http://www.lboro.ac.uk/gawc/citymap.html">The World According to GaWC</a>. Loughborough University. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lboro.ac.uk/gawc/citymap.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2007-02-09. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۶-۲۹. </li> <li id="cite_note-Eurostat_Urban_zones-154"><a href="#cite_ref-Eurostat_Urban_zones_154-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page?_pageid=۱۹۹۶٬۴۵۳۲۳۷۳۴&_dad=portal&_schema=PORTAL&screen=welcomeref&open=/&product=EU_MASTER_urban_audit&depth=۲">Indicators for larger urban zones ۱۹۹۹–۲۰۰۳</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۱-۲۵.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-Eurobarometer_Languages-155">^ <a href="#cite_ref-Eurobarometer_Languages_155-0">۱۵۵٫۰</a> <a href="#cite_ref-Eurobarometer_Languages_155-1">۱۵۵٫۱</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_243_en.pdf">Special Eurobarometer 243: Europeans and their Languages (Survey)</a> (PDF). <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۶). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۲-۰۳. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_243_sum_en.pdf">Special Eurobarometer 243: Europeans and their Languages (Executive Summary)</a> (PDF). <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۶). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۲-۰۳. </li> <li id="cite_note-Official_Languages-156"><a href="#cite_ref-Official_Languages_156-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:31958R۰۰۰۱:EN:NOT">Council Regulation (EC) No ۱۷۹۱/۲۰۰۶ of </a><a href="/w/index.php?title=20_November&action=edit&redlink=1" class="new" title="20 November (صفحه یوْخدور)">20 November</a> <a href="/w/index.php?title=%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="۲۰۰۶ (صفحه یوْخدور)">۲۰۰۶</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۶-۱۲-۱۲). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۲-۰۲.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-157"><a href="#cite_ref-157">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://europa.eu/languages/en/document/۵۹#۵">Languages and Europe. FAQ: Is every document generated by the EU translated into all the official languages?</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۴). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۲-۰۳. </li> <li id="cite_note-158"><a href="#cite_ref-158">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131116105433/http://eur-lex.europa.eu/en/treaties/dat/12002E/htm/C_2002325EN.003301.html#anArt۱۵۰">Consolidated version of the Treaty establishing the European Community, Articles 149 to ۱۵۰</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۴). آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://eur-lex.europa.eu/en/treaties/dat/12002E/htm/C_2002325EN.003301.html#anArt۱۵۰">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2013-11-16. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۲-۰۱. </li> <li id="cite_note-159"><a href="#cite_ref-159">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.europarl.europa.eu/facts/4_16_3_en.htm">European Parliament Fact Sheets: 4.16.3. Language policy</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۴). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۲-۰۳. </li> <li id="cite_note-Many_tongues,_one_family-160">^ <a href="#cite_ref-Many_tongues,_one_family_160-0">۱۶۰٫۰</a> <a href="#cite_ref-Many_tongues,_one_family_160-1">۱۶۰٫۱</a> <a href="#cite_ref-Many_tongues,_one_family_160-2">۱۶۰٫۲</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/publications/booklets/move/45/en.pdf">Many tongues, one family. Languages in the European Union</a> (PDF). <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۴). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۲-۰۳. </li> <li id="cite_note-Mercator-161"><a href="#cite_ref-Mercator_161-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111111013337/http://www.mercator-central.org/newsletter/newsletter29.htm#۲">Mercator Newsletter - n. ۲۹</a>. Mercator Central (۲۰۰۶). آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mercator-central.org/newsletter/newsletter29.htm#۲">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2011-11-11. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۲-۰۱. </li> <li id="cite_note-EUO_Merkel_God-162"><a href="#cite_ref-EUO_Merkel_God_162-0">^</a> Stephen, Castle (۲۰۰۷-۰۳-۲۱). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080405065450/http://www.independent.co.uk/news/europe/eu-celebrates-its-50th-birthday--with-a-row-about-religion-440976.html">EU celebrates 50th birthday-with a row about religion</a>. <a href="/w/index.php?title=The_Independent&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Independent (صفحه یوْخدور)">The Independent</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.independent.co.uk/news/europe/eu-celebrates-its-50th-birthday--with-a-row-about-religion-440976.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2008-04-05. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۳-۰۴. </li> <li id="cite_note-163"><a href="#cite_ref-163">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20041222130930/http://www.jafi.org.il/education/100/concepts/demography/demjpop.html">World Jewish Population (۲۰۰۲)</a>. The Jewish Agency for Israel. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jafi.org.il/education/100/concepts/demography/demjpop.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2004-12-22. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۵-۰۳. </li> <li id="cite_note-Islam.de_SecE-164"><a href="#cite_ref-Islam.de_SecE_164-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://islam.de/8368.php">In Europa leben gegenwärtig knapp ۵۳ millionen Muslime</a>. Islam.de (۲۰۰۶-۰۲-۲۵). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۲۱. </li> <li id="cite_note-About_SecE-165"><a href="#cite_ref-About_SecE_165-0">^</a> Peter, Ford (۲۰۰۵-۰۲-۲۲). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.usatoday.com/news/world/2005-02-21-god-europe_x.htm">What place for God in Europe</a>. <a href="/w/index.php?title=USA_Today&action=edit&redlink=1" class="new" title="USA Today (صفحه یوْخدور)">USA Today</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۳-۰۴. </li> <li id="cite_note-Eurostat_Religion-166">^ <a href="#cite_ref-Eurostat_Religion_166-0">۱۶۶٫۰</a> <a href="#cite_ref-Eurostat_Religion_166-1">۱۶۶٫۱</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_225_report_en.pdf"></a><a href="/w/index.php?title=Eurostat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eurostat (صفحه یوْخدور)">Eurostat</a> (PDF). <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۵). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۲۱. </li> <li id="cite_note-167"><a href="#cite_ref-167">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.statistics.gov.uk/cci/nugget"><script type="text/javascript" src="http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Gadget-popups.js&action=raw&ctype=text/javascript&dontcountme=s"></script>.asp?id=۹۵۴ BK 2001 nüfus sayımı</a>[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-168"><a href="#cite_ref-168">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/religion/religions/paganism/">BBC section on Neopaganism</a> </li> <li id="cite_note-169"><a href="#cite_ref-169">^</a> Strmiska, Michael F. (۲۰۰۵). Modern Paganism in World Cultures: Comparative Perspectives. Santa Barbara: ABC-CLIO. </li> <li id="cite_note-esref-170">^ <a href="#cite_ref-esref_170-0">۱۷۰٫۰</a> <a href="#cite_ref-esref_170-1">۱۷۰٫۱</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090417205149/http://www.asatru.es/paginas/legalization.htm">Odinist and Asatruar Community of Spain - legalization</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.asatru.es/paginas/legalization.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2009-04-17. یوْخلانیلیب2012-08-28. </li> <li id="cite_note-Bozoki-171">^ <a href="#cite_ref-Bozoki_171-0">۱۷۱٫۰</a> <a href="#cite_ref-Bozoki_171-1">۱۷۱٫۱</a> Andras, Bozoki. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://137.204.115.130/activities/download/Bozoki/Cultural%۲۰Policy%۲۰and%۲۰Politics%۲۰in%۲۰the%۲۰European%۲۰Union.pdf">Cultural Policy and Politics in the European Union</a> (PDF). IECOB, Institute for Central Eastern and Balkan Europe. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۱۳.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-Culture_Month-172"><a href="#cite_ref-Culture_Month_172-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080202062436/http://ec.europa.eu/culture/eac/ecocs/present_cap/retrospective_en.html">European Culture Month</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/culture/eac/ecocs/present_cap/retrospective_en.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2008-02-02. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۲-۲۷. </li> <li id="cite_note-Capital_Culture-173"><a href="#cite_ref-Capital_Culture_173-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080217031422/http://ec.europa.eu/culture/eac/ecocs/present_cap/present_cap_en.html">European Capitals of Culture</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>. آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/culture/eac/ecocs/present_cap/present_cap_en.html">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2008-02-17. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۲-۲۷. </li> <li id="cite_note-Culture_Portal-174"><a href="#cite_ref-Culture_Portal_174-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130411094657/http://ec.europa.eu/culture/portal/activities/heritage/cultural_heritage_vehic_en.htm">Cultural heritage as a vehicle of cultural identity</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a> (۲۰۰۶-۰۵-۰۳). آرشیولنیب <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ec.europa.eu/culture/portal/activities/heritage/cultural_heritage_vehic_en.htm">اصلی نۆسخه‌دن</a> on 2013-04-11. یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۳-۰۴. </li> <li id="cite_note-175"><a href="#cite_ref-175">^</a> For example: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?language=EN&type=IM-PRESS&reference=۲۰۰۷۰۲۰۸IPR۰۲۸۸۸">Priority is dialogue for partnership and tolerance</a>. <a href="/w/index.php?title=Avropa(%C3%BCmumi_%C5%9F%C9%99b%C9%99k%C9%99_portal%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Avropa(ümumi şəbəkə portalı) (صفحه یوْخدور)">Avropa</a>, <a href="/w/index.php?title=European_parliament&action=edit&redlink=1" class="new" title="European parliament (صفحه یوْخدور)">European parliament</a> (۲۰۰۷-۰۲-۱۳). یوْخلانیلیب۲۰۰۸-۰۲-۲۷.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-BBC_Boseman-176"><a href="#cite_ref-BBC_Boseman_176-0">^</a> Fordyce, Tom (۲۰۰۷-۰۷-۱۱). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/4528732.stm">۱۰ years since Bosman</a>. <a href="/w/index.php?title=BBC_News&action=edit&redlink=1" class="new" title="BBC News (صفحه یوْخدور)">BBC News</a>. یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۰۷-۱۳. </li> <li id="cite_note-IHT_RT-177"><a href="#cite_ref-IHT_RT_177-0">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iht.com/articles/ap/۲۰۰۷/۱۰/۱۹/sports/EU-SPT-OLY-EU-Treaty.php">IOC, FIFA presidents welcomes new EU treaty, call it breakthrough to give sports more power</a>. <a href="/w/index.php?title=International_Herald_Tribune&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Herald Tribune (صفحه یوْخدور)">International Herald Tribune</a> (۲۰۰۷-۱۰-۱۹). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۰-۲۱.[<a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:Link_rot&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:Link rot (صفحه یوْخدور)">دائمی اولو باغلانتیلی</a>] </li> <li id="cite_note-178"><a href="#cite_ref-178">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.uefa.com/multimediafiles/download/uefa/keytopics/560675_download.pdf">Statement of European team sports</a> (PDF). UEFA.com (۲۰۰۷-۱۰-۱۹). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۰-۲۱. </li> <li id="cite_note-179"><a href="#cite_ref-179">^</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.uefa.com/">UEFA</a>. UEFA.com (۲۰۰۷-۱۰-۱۹). یوْخلانیلیب۲۰۰۷-۱۰-۲۱. </li> </ol></div></div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1536953">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1516889">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="۱۰۰۰_مقاله" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1460666">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-right:0.5em}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-باخ"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88%D9%86:%DB%B1%DB%B0%DB%B0%DB%B0_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87" title="شابلون:۱۰۰۰ مقاله"><abbr title="بو شابلونا باخ" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ب</abbr></a></li><li class="nv-دانیش"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%BA%DB%8C:%DB%B1%DB%B0%DB%B0%DB%B0_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="شابلون دانیشیغی:۱۰۰۰ مقاله (صفحه یوْخدور)"><abbr title="بو شابلونون دانیشیقی" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">دان</abbr></a></li><li class="nv-دییش"><a class="external text" href="https://azb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88%D9%86:%DB%B1%DB%B0%DB%B0%DB%B0_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87&action=edit"><abbr title="بو شابلونو دییشدیر" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">دییش</abbr></a></li></ul></div><div id="۱۰۰۰_مقاله" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DB%B1%DB%B0%DB%B0%DB%B0_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87" title="ویکی‌پدیا:۱۰۰۰ مقاله">۱۰۰۰ مقاله</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آکتور و مدللر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="سارا برنارد">سارا برنارد</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%DB%8C_%DA%86%D8%A7%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%86" title="چارلی چاپلین">چارلی چاپلین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%86%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" class="mw-redirect" title="مارلنه دیتریش">مارلنه دیتریش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%88%D9%86%D8%B1%D9%88" title="مریلین مونرو">مریلین مونرو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">رساملار و معمارلار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%A8%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="لوکوربوزیه">لوکوربوزیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سالوادور دالی">سالوادور دالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%B4%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%B1" title="آلبرشت دورر">آلبرشت دورر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%88%D8%A7%D9%86_%D9%82%D9%88%D9%82" title="وینسنت وان قوق">وینسنت وان قوق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%88_%D9%82%D9%88%DB%8C%D8%A7" title="فرانسیسکو قویا">فرانسیسکو قویا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%B3%D9%88%D8%B4%DB%8C%DA%A9%D8%A7_%D9%87%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%B3%D8%A7%DB%8C" title="کاتسوشیکا هوکوسای">کاتسوشیکا هوکوسای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%A7_%DA%A9%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%88" title="فریدا کاهلو">فریدا کاهلو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88_%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86%DA%86%DB%8C" title="لئوناردو داوینچی">لئوناردو داوینچی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%B3" title="هانری ماتیس">هانری ماتیس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D9%84%E2%80%8C%D8%A2%D9%86%DA%98" title="میکل‌آنژ">میکل‌آنژ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88_%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D9%88" title="پابلو پیکاسو">پابلو پیکاسو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84" title="رافائل">رافائل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AA" title="رمبرانت">رمبرانت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%84_%D8%B1%D9%88%D8%A8%D9%86%D8%B2" title="پیتر پائول روبنز">پیتر پائول روبنز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%86" title="معمار سینان">معمار سینان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D9%88_%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="دیگو ولاسکس (صفحه یوْخدور)">دیگو ولاسکس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%88%D9%84" title="اندی وارهول">اندی وارهول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%AF_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%AA" title="فرانک لوید رایت">فرانک لوید رایت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">یازیچیلار، دراماتورقلار و شاعیرلر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B3" title="ابونواس">ابونواس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86" title="هانس کریستیان آندرسن">هانس کریستیان آندرسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B3%D9%88%D8%A6%D9%88_%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D9%88" title="ماتسوئو باشو">ماتسوئو باشو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3_%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%AE%D8%B3" class="mw-redirect" title="خورخه لوئیس بورخس">خورخه لوئیس بورخس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86" title="لرد بایرون">لرد بایرون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%82%D9%84_%D8%AF_%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B3" class="mw-redirect" title="میقل د سروانتس">میقل د سروانتس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%81%D8%B1%DB%8C_%DA%86%D8%A7%D8%B3%D8%B1" title="جفری چاسر">جفری چاسر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%86_%DA%86%D8%AE%D9%88%D9%81" class="mw-redirect" title="آنتون چخوف">آنتون چخوف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%87_%D8%A2%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="دانته آلیگیری">دانته آلیگیری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2_%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D9%86%D8%B2" title="چارلز دیکنز">چارلز دیکنز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%81%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="فیودور داستایفسکی">فیودور داستایفسکی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A7_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B2" class="mw-redirect" title="گابریل گارسیا مارکز">گابریل گارسیا مارکز</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%88%D9%84%D9%81%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%82_%D9%81%D9%88%D9%86_%D9%82%D8%A4%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="یوهان ولفقانق فون قؤته">یوهان ولفقانق فون قؤته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%B8_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="حافیظ شیرازی">حافیظ شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%85%D8%B1" title="هومر">هومر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D9%87%D9%88%D9%82%D9%88" title="ویکتور هوقو">ویکتور هوقو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A6%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D8%AC%D9%88%DB%8C%D8%B3" title="جئیمز جویس">جئیمز جویس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B3_%DA%A9%D8%A7%D9%81%DA%A9%D8%A7" title="فرانتس کافکا">فرانتس کافکا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B3" title="کالیداس">کالیداس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D9%88" title="لی‌پو">لی‌پو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%A8_%D9%85%D8%AD%D9%81%D9%88%D8%B8" title="نجیب محفوظ">نجیب محفوظ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B1" title="مولیر">مولیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%88%DB%8C%D8%AF" title="اووید">اووید</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%84_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="مارسل پروست">مارسل پروست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%BE%D9%88%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%86" title="الکساندر پوشکین">الکساندر پوشکین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%B1" title="ویلیام شکسپیر">ویلیام شکسپیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%81%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%B3" title="سوفوکلس">سوفوکلس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%B1" title="رابیندرانات تاقور">رابیندرانات تاقور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A6%D9%88_%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D9%88%DB%8C" title="لئو تولستوی">لئو تولستوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="مارک تواین">مارک تواین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%84" title="ویرژیل">ویرژیل</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بسته‌کارلار و موسیقیچیلر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DB%8C%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%82" title="لویی آرمسترانق">لویی آرمسترانق</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%AE" title="یوهان سباستیان باخ">یوهان سباستیان باخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B2" title="بیتلز">بیتلز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%AF%D9%88%D9%8A%DA%A9_%D8%A8%D8%AA%D9%87%D9%88%D9%88%D9%86" title="لودويک بتهوون">لودويک بتهوون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A6%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D8%A8%D8%A6%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B2" class="mw-redirect" title="هئکتور بئرلیوز">هئکتور بئرلیوز</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B3" title="یوهانس برامس">یوهانس برامس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%82_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B2" title="رولینق استونز">رولینق استونز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Johannes_Brahms&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johannes Brahms (صفحه یوْخدور)">Johannes Brahms</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A6%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D8%B4%D9%88%D9%BE%D9%86" class="mw-redirect" title="فرئدریک شوپن">فرئدریک شوپن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D9%88%D8%B1%DA%98%D8%A7%DA%A9" title="آنتونین دورژاک">آنتونین دورژاک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A6%D9%88%D8%B1%DA%AF_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%84" class="mw-redirect" title="گئورگ فردریک هندل">گئورگ فردریک هندل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%88_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A6%D8%B1" class="mw-redirect" title="گوستاو مالئر">گوستاو مالئر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="جیمی هندریکس">جیمی هندریکس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%88%D9%84%D9%81%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%82_%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A6%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%88%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="وولفقانق آمادئوس موتسارت">وولفقانق آمادئوس موتسارت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%81" title="ادیت پیاف">ادیت پیاف</a></li> <li><a href="/wiki/Giacomo_Puccini" class="mw-redirect" title="Giacomo Puccini">Giacomo Puccini</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="الویس پریسلی">الویس پریسلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Franz_Schubert&action=edit&redlink=1" class="new" title="Franz Schubert (صفحه یوْخدور)">Franz Schubert</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Igor_Stravinsky&action=edit&redlink=1" class="new" title="Igor Stravinsky (صفحه یوْخدور)">Igor Stravinsky</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pyotr_Ilyich_Tchaikovsky&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyotr Ilyich Tchaikovsky (صفحه یوْخدور)">Pyotr Ilyich Tchaikovsky</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85_%DA%A9%D9%84%D8%AB%D9%88%D9%85_(%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%DB%8C%DA%86%DB%8C)" title="ام کلثوم (شارکیچی)">ام کلثوم (شارکیچی)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Giuseppe_Verdi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giuseppe Verdi (صفحه یوْخدور)">Giuseppe Verdi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Antonio_Vivaldi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antonio Vivaldi (صفحه یوْخدور)">Antonio Vivaldi</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%88%D8%AA%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="ولادیمیر ویسوتسکی">ولادیمیر ویسوتسکی</a></li> <li><a href="/wiki/Richard_Wagner" class="mw-redirect" title="Richard Wagner">Richard Wagner</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Edqar_Varez&action=edit&redlink=1" class="new" title="Edqar Varez (صفحه یوْخدور)">Edqar Varez</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Olivye_de_Messian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Olivye de Messian (صفحه یوْخدور)">Olivye de Messian</a></li> <li>آلتی‌لیق</li> <li><a href="/w/index.php?title=Georges_Auric&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georges Auric (صفحه یوْخدور)">Georges Auric</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lui_Dyurey&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lui Dyurey (صفحه یوْخدور)">Lui Dyurey</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Artur_Onegger&action=edit&redlink=1" class="new" title="Artur Onegger (صفحه یوْخدور)">Artur Onegger</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Darius_Miyo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Darius Miyo (صفحه یوْخدور)">Darius Miyo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Francis_Poulenc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Francis Poulenc (صفحه یوْخدور)">Francis Poulenc</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jermena_Tayeferr&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jermena Tayeferr (صفحه یوْخدور)">Jermena Tayeferr</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تدقیقاتچیلار و سیاحلار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A2%D9%84_%D8%A2%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%B3%D9%86" title="روآل آموندسن">روآل آموندسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%84_%D8%A2%D8%B1%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%82" title="نیل آرمسترانق">نیل آرمسترانق</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%DA%A9_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C" title="ژاک کارتی">ژاک کارتی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%81_%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A8" class="mw-redirect" title="کریستوف کولومب">کریستوف کولومب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A6%DB%8C%D9%85%D8%B2_%DA%A9%D9%88%DA%A9" title="جئیمز کوک">جئیمز کوک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%B2" title="ارنان کورتز">ارنان کورتز</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D8%A7%D9%82%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="یوری قاقارین">یوری قاقارین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%88_%D8%AF%D8%A7_%D9%82%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="واسکو دا قاما">واسکو دا قاما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%B7%D9%88%D8%B7%D9%87" title="ابن بطوطه">ابن بطوطه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%DA%98%D9%84%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="فرنان ماژلان">فرنان ماژلان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%88_%D9%BE%D9%88%D9%84%D9%88" title="مارکو پولو">مارکو پولو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zheng_He&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zheng He (صفحه یوْخدور)">Zheng He</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">عالیملر، اختیارچیلار، ریاضیاتچیلار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%AF%D9%88%D8%B3" title="ارشمیدوس">ارشمیدوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7" title="ابن سینا">ابن سینا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%B1%D8%B2_%D9%84%DB%8C" title="تیم برنرز لی">تیم برنرز لی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3_%DA%A9%D9%88%D9%BE%D8%B1%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="نیکلاس کوپرنیک">نیکلاس کوپرنیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7_%DA%A9%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="ماریا کوری">ماریا کوری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86" title="چارلز داروین">چارلز داروین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%88%D9%86" title="توماس ادیسون">توماس ادیسون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="آلبرت انیشتین">آلبرت انیشتین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D8%AF%D8%B3" class="mw-redirect" title="اقلیدس">اقلیدس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%B1" title="لئونارد اویلر">لئونارد اویلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%84_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="مایکل فارادی">مایکل فارادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D9%88_%D9%81%D8%B1%D9%85%DB%8C" title="انریکو فرمی">انریکو فرمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%DB%8C%D8%A8%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DA%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فیبونانچی (صفحه یوْخدور)">فیبونانچی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="هنری فورد">هنری فورد</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B2%D9%81_%D9%81%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="ژوزف فوریه">ژوزف فوریه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Galen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Galen (صفحه یوْخدور)">Galen</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A6%D9%88_%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%D9%87" class="mw-redirect" title="قالیلئو قالیله">قالیلئو قالیله</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D9%82%D8%A7%D9%88%D8%B3" title="یوهان فردریک قاوس">یوهان فردریک قاوس</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D9%88%D8%AA%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" class="mw-redirect" title="یوهان گوتنبرگ">یوهان گوتنبرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%DA%98%D9%88%D9%84" class="mw-redirect" title="جیمز ژول">جیمز ژول</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%DA%A9%D9%BE%D9%84%D8%B1" title="یوهانس کپلر">یوهانس کپلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C" title="خوارزمی">خوارزمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%AA%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF_%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%AA%D8%B3" title="قوتفرید لایبنیتس">قوتفرید لایبنیتس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="کارل لینه">کارل لینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%DA%A9%D9%84%D8%B1%DA%A9_%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%88%D9%84" class="mw-redirect" title="جیمز کلرک ماکسول">جیمز کلرک ماکسول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%81" class="mw-redirect" title="دمیتری مندلیف">دمیتری مندلیف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%B2%D8%A7%DA%A9_%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86" title="آیزاک نیوتون">آیزاک نیوتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DB%8C%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="لویی پاستور">لویی پاستور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B3_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="ماکس پلانک">ماکس پلانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="ارنست رادرفورد">ارنست رادرفورد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1" class="mw-redirect" title="اروین شرودینگر">اروین شرودینگر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7_%D8%AA%D8%B3%D9%84%D8%A7" title="نیکولا تسلا">نیکولا تسلا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%86_%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%82" title="آلن تورینق">آلن تورینق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D9%88%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="جیمز وات">جیمز وات</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فیلسوفلار و انسانچیلار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%B7%D9%88" title="ارسطو">ارسطو</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="کونفوسیوس">کونفوسیوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%86_%D8%AF%D9%88_%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="سیمون دو بوار">سیمون دو بوار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chanakya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chanakya (صفحه یوْخدور)">Chanakya</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A2%D9%85_%DA%86%D8%A7%D9%85%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="نوآم چامسکی">نوآم چامسکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D9%87_%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA" class="mw-redirect" title="رنه دکارت">رنه دکارت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%82%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF" title="زیقموند فروید">زیقموند فروید</a></li> <li><a href="/wiki/Georg_Wilhelm_Friedrich_Hegel" class="mw-redirect" title="Georg Wilhelm Friedrich Hegel">Georg Wilhelm Friedrich Hegel</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%86" title="ابن خلدون">ابن خلدون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A6%D9%84_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AA" title="ایمانوئل کانت">ایمانوئل کانت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Maynard_Keynes&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Maynard Keynes (صفحه یوْخدور)">John Maynard Keynes</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%88_%D8%B2%DB%8C" title="لائو زی">لائو زی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Locke&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Locke (صفحه یوْخدور)">John Locke</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Niccol%C3%B2_Machiavelli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Niccolò Machiavelli (صفحه یوْخدور)">Niccolò Machiavelli</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3" title="کارل مارکس">کارل مارکس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D9%86%DB%8C%DA%86%D9%87" class="mw-redirect" title="فردریک نیچه">فردریک نیچه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%B7%D9%88%D9%86" title="افلاطون">افلاطون</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%86_%DA%98%D8%A7%DA%A9_%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%88" title="ژان ژاک روسو">ژان ژاک روسو</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%88%D9%84_%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B1" title="ژان پول سارتر">ژان پول سارتر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sima_Qian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sima Qian (صفحه یوْخدور)">Sima Qian</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="آدام اسمیت">آدام اسمیت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Socrates&action=edit&redlink=1" class="new" title="Socrates (صفحه یوْخدور)">Socrates</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%AA%D8%B1" class="mw-redirect" title="ولتر">ولتر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B3_%D9%88%D8%A8%D8%B1" title="ماکس وبر">ماکس وبر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ludwig_Wittgenstein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ludwig Wittgenstein (صفحه یوْخدور)">Ludwig Wittgenstein</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zhu_Xi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zhu Xi (صفحه یوْخدور)">Zhu Xi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سیاسی اؤندرلر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="اکبر شاه">اکبر شاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1" class="mw-redirect" title="ایسکندر">ایسکندر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%88%DA%A9%D8%A7" title="آشوکا">آشوکا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9" title="مصطفی کمال آتاتورک">مصطفی کمال آتاتورک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%82%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B3" title="آقوستوس">آقوستوس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=David_Ben-Gurion&action=edit&redlink=1" class="new" title="David Ben-Gurion (صفحه یوْخدور)">David Ben-Gurion</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D9%88_%D9%81%D9%88%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="اوتو فون بیسمارک">اوتو فون بیسمارک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%86_%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1" title="سیمون بولیوار">سیمون بولیوار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%BE%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86_%D8%A8%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="ناپلئون بوناپارت">ناپلئون بوناپارت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B3_%D8%B3%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="ژولیوس سزار">ژولیوس سزار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤیوک کارل (صفحه یوْخدور)">بؤیوک کارل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_%DA%86%D8%B1%DA%86%DB%8C%D9%84" title="وینستون چرچیل">وینستون چرچیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="بیرینجی کونستانتین">بیرینجی کونستانتین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B4" title="ایکینجی کوروش">ایکینجی کوروش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D8%AF%D9%88_%D9%82%D9%88%D9%84" title="شارل دو قول">شارل دو قول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%A8%D8%AA_(%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7)" title="بیرینجی الیزابت (بریتانیا)">بیرینجی الیزابت (بریتانیا)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7_%D9%82%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="ماهاتما قاندی">ماهاتما قاندی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="چنگیزخان">چنگیزخان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%88_%DA%86%D9%87_%D9%82%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7" class="mw-redirect" title="ارنستو چه قوارا">ارنستو چه قوارا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1" title="آدولف هیتلر">آدولف هیتلر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Joan_of_Arc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joan of Arc (صفحه یوْخدور)">Joan of Arc</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D9%84%D9%88%D8%AA%D8%B1_%DA%A9%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="مارتین لوتر کینگ">مارتین لوتر کینگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86" title="ولادیمیر لنین">ولادیمیر لنین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%85_%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%A9%D9%84%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="آبراهام لینکلن (صفحه یوْخدور)">آبراهام لینکلون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%92%D9%86%E2%80%8C%D8%AF%D8%A4%D8%B1%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%AC%D9%88_%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="اوْن‌دؤردونجو لوئی">اوْن‌دؤردونجو لوئی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rosa_Luxemburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rosa Luxemburg (صفحه یوْخدور)">Rosa Luxemburg</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%A7" title="نلسون ماندلا">نلسون ماندلا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mao_Zedong&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mao Zedong (صفحه یوْخدور)">Mao Zedong</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jawaharlal_Nehru&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jawaharlal Nehru (صفحه یوْخدور)">Jawaharlal Nehru</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kwame_Nkrumah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kwame Nkrumah (صفحه یوْخدور)">Kwame Nkrumah</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%B1" title="بیرینجی پتر">بیرینجی پتر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86_%D8%B4%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%82" title="چین شی هوانق">چین شی هوانق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%84%D8%AA" title="فرانکلین دلانو روزولت">فرانکلین دلانو روزولت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="صلاح الدین ایوبی">صلاح الدین ایوبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%8A%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="ايستالین">ايستالین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بیرینجی سلیمان">بیرینجی سلیمان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sun_Yat-sen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sun Yat-sen (صفحه یوْخدور)">Sun Yat-sen</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="امیر تیمور">امیر تئیمور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A8" title="عمر بن خطاب">عمر بن خطاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D9%88%D8%A7%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%AA%D9%86" class="mw-redirect" title="جرج واشنگتن">جورج واشینقتون</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">دین آداملاری</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85" class="mw-redirect" title="ابراهیم">ابراهیم پئیغمبر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thomas_Aquinas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thomas Aquinas (صفحه یوْخدور)">Thomas Aquinas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Augustine_of_Hippo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Augustine of Hippo (صفحه یوْخدور)">Augustine of Hippo</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7" title="بودا">بودا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%B2%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابوالحمید الغزالی (صفحه یوْخدور)">ابوالحمید الغزالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%DB%8C_(%D9%BE%D8%A6%DB%8C%D8%BA%D9%85%D8%A8%D8%B1)" class="mw-redirect" title="عیسی ناصری (پئیغمبر)">عیسی پئیغمبر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D9%84%D9%88%D8%AA%D8%B1" title="مارتین لوتر">مارتین لوتر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="موسی">موسی پئیغمبر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" class="mw-redirect" title="محمد">محمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B3" title="پولوس">پولوس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فلسفه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87" title="فلسفه">فلسفه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A4%D8%B2%D9%84%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="گؤزللیک">گؤزللیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="دیالکتیک">دیالکتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="سایکولوژی">سایکولوژی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Epistemology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Epistemology (صفحه یوْخدور)">Epistemology</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="فمینیزم">فمینیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%A9_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%84%DB%8C%D8%BA%DB%8C" class="mw-redirect" title="ایستک آزادلیغی">ایستک آزادلیغی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85" title="علم">بیلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%DB%8C%D9%82" title="منطیق">منطیق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="ایدراک">ایدراک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%A6%D8%B1%DA%86%DA%A9%E2%80%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="گئرچک‌لیک (صفحه یوْخدور)">گئرچک‌لیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%AA" title="حقیقت">حقیقت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B4" title="داورانیش">داورانیش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%87%DB%8C%D8%BA%D9%88" class="mw-redirect" title="دۇیغو">دۇیغو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A6%D9%88%DA%AF%DB%8C" title="سئوگی">سئوگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="پیسکولوژی (صفحه یوْخدور)">پیسکولوژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AC%D9%87" title="دوشونجه">دوشونجه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">دین</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="الله">الله</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="میتولوژی">میتولوژی</a></li> <li>دۆنیاگؤروشو فلسفه‌لری</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="آتئیزم">آتئیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="فوندامنتالیزم">فوندامنتالیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="ماتریالیزم">ماتریالیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="مونوتئیزم">مونوتئیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="پولیتئیزم">پولیتئیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD" title="روح">روح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="دین">دین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="بودیزم">بودیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت">مسیحیت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="کاتولیک">کاتولیک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%88%D8%B3%DA%86%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="کونفسیوسچیلیک">کونفسیوسچیلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="هیندوئیزم">هیندوئیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%88%D8%A7" title="شیوا">شیوا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ایسلام">ایسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" class="mw-redirect" title="شیعه">شیعه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="جاینیزم">جاینیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="یهودیلیک">یهودیلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%DA%A9%DA%86%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="سیکچیلیک">سیکچیلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="تائوئیزم">تائوئیزم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%84%D9%88%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="زردوشتلوک (صفحه یوْخدور)">زردوشتلوک</a></li> <li>عیرفان مکتبلری</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D9%88%D9%81%DB%8C%DA%86%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="صوفیچیلیک (صفحه یوْخدور)">صوفیچیلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%82%D8%A7" title="یوقا">یوقا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D9%86" class="mw-redirect" title="ذن">ذن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">توپلوم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="جامیعه">جامیعه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="مدنیت">تمدون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D8%B5%DB%8C%D9%84" title="تحصیل">تحصیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84%D9%87" title="عائیله">عائیله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B4%D8%A7%D9%82" title="اوشاق">اوشاق</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B4%DB%8C" title="کیشی">کیشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="ائولیلیک">ائولیلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="قادین">قادین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سیاست</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="سیاست">سیاست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="آنارشیسم">آنارشیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="کولونیزم">کولونیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="کومونیزم">کومونیزم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="موحافیزکارلیق (صفحه یوْخدور)">موحافیزکارلیق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دموکراسی">دموکراسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D9%82" title="دیکتاتورلوق">دیکتاتورلوق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%BE%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دیپلوماسی">دیپلوماسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="فاشیزم">فاشیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B4%D9%85%D9%87" class="mw-redirect" title="کوره‌سله‌لشمه">کوره‌سله‌لشمه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A4%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA" title="حؤکومت">حؤکومت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A6%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="ایدئولوژی">ایدئولوژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="ایستعمار">ایستعمار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="لیبرالیزم">لیبرالیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="مارکسیزم">مارکسیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A4%DA%A9%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%82" class="mw-redirect" title="حؤکمدارلیق">حؤکمدارلیق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%DA%86%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="میلتچیلیک">میلتچیلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="جومهوریت">جومهوریت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="سوسیالیزم">سوسیالیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A4%D9%88%D9%84%D8%AA" title="دؤولت">دؤولت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%B2%D8%A8" title="حیزب">حیزب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%BA%D8%A7%D8%AA" title="تبلیغات">تبلیغات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="تروریزم">تروریزم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آلیش-وئریش، حوقوق</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%82%D8%AA%DB%8C%D8%B5%D8%A7%D8%AF" title="ایقتیصاد">ایقتیصاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87" title="سرمایه">سرمایه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="کاپیتالیزم">کاپیتالیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B2" class="mw-redirect" title="ارز">ارز</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%88" title="یورو">یورو</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A6%D9%86" class="mw-redirect" title="یئن">یئن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="دولار">دولار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9" class="mw-redirect" title="صنایع">صنایع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84" title="پول">پول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A6%D8%B1%DA%AF%DB%8C" title="وئرگی">وئرگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%D9%82%D9%88%D9%82" title="حوقوق">حوقوق</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86" title="کونوانسیون">کونوانسیون</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اۇلوسلارآراسی تشکیلاتلار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%81%D8%A7%D9%82%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="آفریقا ایتیفاقی (صفحه یوْخدور)">آفریقا ایتیفاقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C" title="عرب بیرلیگی">عرب بیرلیگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D8%A2%D9%86" class="mw-redirect" title="آسه‌آن">آسه‌آن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%BA%DB%8C%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%B2_%D8%AF%D8%A4%D9%88%D9%84%D8%AA%D9%84%D8%B1_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="باغیمسیز دؤولتلر بیرلیگی (صفحه یوْخدور)">باغیمسیز دؤولتلر بیرلیگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%D9%84%D8%B1_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="میلتلر بیرلیگی (صفحه یوْخدور)">میلتلر بیرلیگی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">اوروپا بیرلیگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%84_%D8%A2%DB%8C" class="mw-redirect" title="قیزیل آی">قیزیل آی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="ناتو">ناتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A8%D9%84_%D8%A7%D8%A4%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%88" class="mw-redirect" title="نوبل اؤدولو">نوبل جاییزه‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%BE%DA%A9" title="اوپک">اوپک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%D9%84%D8%B1_%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="بیرلشمیش میلتلر تشکیلاتی">بیرلشمیش میلتلر تشکیلاتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=International_Court_of_Justice&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Court of Justice (صفحه یوْخدور)">International Court of Justice</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B3%D9%84%D8%A7%D8%B1%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D9%84_%D8%B5%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%82%D9%88" class="mw-redirect" title="اولوسلارآراسی پول صندوقو">اولوسلارآراسی پول صندوقو</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="یونسکو">یونسکو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%82_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D9%82%D9%84%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%84%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="دونیالیق اینسان حقلری بیلدیری‌سی">دونیا اینسان حاقلاری بیان‌نامه‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%B3%D8%A7%D8%BA%D9%84%DB%8C%D9%82_%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="دونیا ساغلیق تشکیلاتی">دونیا ساغلیق تشکیلاتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%DB%8C" title="دونیا بانکی">دونیا بانکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AA%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دونیا تیجارت تشکیلاتی (صفحه یوْخدور)">دونیا تیجارت تشکیلاتی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">دیل و ادبیات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%84" title="دیل">دیل</a></li> <li>دیللر:</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="عرب دیلی">عرب دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D9%82%D8%A7%D9%84_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="بنقال دیلی">بنقال دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="چین دیلی">چین دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="اینگیلیس دیلی">اینگیلیس دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88" title="ایسپرانتو">ایسپرانتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="فرانسه دیلی">فرانسه دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="آلمان دیلی">آلمان دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="یونان دیلی">یونان دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AC%D9%87" class="mw-redirect" title="عبرانیجه">عبرانی دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="هیندی">هیندی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="ژاپون دیلی">ژاپون دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="لاتین دیلی">لاتین دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="فارس دیلی">فارس دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="روس دیلی">روس دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="سانسکریت">سانسکریت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="ایسپانیا دیلی">ایسپانیا دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="تامیل دیلی">تامیل دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="تورک دیلی">تورک دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%84%DA%86%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="دیلچیلیک">دیلچیلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B1" title="قرامر">قرامر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A4%D8%B2" class="mw-redirect" title="سؤز">سؤز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF" title="آد">آد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B9%D9%84" title="فعل">فعل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%A8%D8%A7" title="الیفبا">الیفبا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="عرب الیفباسی">عرب الیفباسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%86%DB%8C%D9%86_%DB%8C%D8%A7%D8%B2%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="چین یازی‌سی (صفحه یوْخدور)">چین یازی‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کیریل الیفباسی">کیریل الیفباسی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="یونان الیفباسی">یونان الیفباسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hangul&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hangul (صفحه یوْخدور)">Hangul</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="لاتین الیفباسی">لاتین الیفباسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%81" class="mw-disambig" title="حرف">حرف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="ساوادلیلیق (صفحه یوْخدور)">ساوادلیلیق</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="یازی">یازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="ادبیات">ادبیات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AB%D8%B1" title="نثر">نثر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D8%B9%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="بدیعی ادبیات (صفحه یوْخدور)">بدیعی ادبیات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B1_%DA%AF%D8%A6%D8%AC%D9%87" title="مین بیر گئجه">مین بیر گئجه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86" title="رومان">رومان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%D8%A6%D9%88_%DB%8C%D9%88%D8%AE%D9%88%D8%B3%D9%88" title="قیرمیزی ائو یوخوسو">قیرمیزی ائو یوخوسو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Genjinin_hekay%C9%99si_(roman)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genjinin hekayəsi (roman) (صفحه یوْخدور)">Gendzi haqqında povest</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1" title="شعر">شعر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%84_%D9%82%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="گیل قمیش داستانی">گیل قمیش داستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AF" title="ایلیاد">ایلیاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%A7" title="ماهاباراتا">ماهاباراتا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="شاهنامه">شاهنامه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آسترونومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%D9%85%DB%8C" title="آسترونومی">آسترونومی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B2%DA%AF%D9%86%DA%86%D9%87" class="mw-redirect" title="گزگنچه">گزگنچه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%B4" title="بؤیوک پارتلاییش">بؤیوک پارتلاییش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%AF%D9%84%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="قارا دلیک">قارا دلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%82%D9%84%D9%88_%D8%A7%D9%88%D9%84%D8%AF%D9%88%D8%B2" title="قویروقلو اولدوز">قویروقلو اولدوز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C" title="قالاکسی">قالاکسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88" title="سامان یولو">سامان یولو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%82_%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="ایشیق ایلی">ایشیق ایلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C" title="آی">آی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="سیاره">گزگن</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A6%D8%B1" title="یئر">یئر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="موشتری">موشتری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="مریخ">مریخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="عطارد">عطارد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%BE%D8%AA%D9%88%D9%86" title="نپتون">نپتون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%AD%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="زحل (صفحه یوْخدور)">زحل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3" title="اورانوس">اورانوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%87%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="زهره">زهره</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%B4_%D8%B3%D9%8A%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="گونش سيستمی">گونش سيستمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%D8%AF%D9%88%D8%B2" title="اولدوز">اولدوز</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%B4" title="گونش">گونش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Universe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Universe (صفحه یوْخدور)">Universe</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بیولوژی و آناتومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%84%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%85" class="mw-redirect" title="جانلی بیلیم">جانلی بیلیم</a></li> <li>Bioloji materiallar</li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="دی‌ان‌ای">دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="آنزیم">آنزیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="پروتئین">پروتئین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Botany&action=edit&redlink=1" class="new" title="Botany (صفحه یوْخدور)">Botany</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A4%D9%84%D9%88%D9%85" title="اؤلوم">اؤلوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D8%B1" title="اینتیحار">اینتیحار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A6%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" class="mw-redirect" title="ائکولوژی">ائکولوژی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Endangered_species&action=edit&redlink=1" class="new" title="Endangered species (صفحه یوْخدور)">Endangered species</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Domestication&action=edit&redlink=1" class="new" title="Domestication (صفحه یوْخدور)">Domestication</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B4%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%B4" title="یاشاییش">یاشاییش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bioloji_sistematika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bioloji sistematika (صفحه یوْخدور)">Bioloji sistematika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Species&action=edit&redlink=1" class="new" title="Species (صفحه یوْخدور)">Species</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Metabolism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Metabolism (صفحه یوْخدور)">Metabolism</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B6%D9%85_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="هضم سیستمی">هضم سیستمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B2" title="فوتوسینتز">فوتوسینتز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Respiratory_system&action=edit&redlink=1" class="new" title="Respiratory system (صفحه یوْخدور)">Respiratory system</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolution&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evolution (صفحه یوْخدور)">Evolution</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%85%D9%87_(%D8%AA%DA%A9%D8%AB%DB%8C%D8%B1)" class="mw-redirect" title="اوره‌مه (تکثیر)">اوره‌مه (تکثیر)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="حامیله‌لیک">حامیله‌لیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gender&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gender (صفحه یوْخدور)">Gender</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="آناتومی">آناتومی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" class="mw-redirect" title="سلول">سلول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A4%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="قان دؤورانی">قان دؤورانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86" title="قان">قان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%DA%A9" title="اورک">اورک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Endokrin_sistemi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Endokrin sistemi (صفحه یوْخدور)">Endokrin sistemi</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B6%D9%85_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="هضم سیستمی">هضم یولو</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%BA%D9%88%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%82" title="یوغون باغیرساق">اینسانین یوغون باغیرساغی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%82" title="نازیک باغیرساق">اینسانین نازیک باغیرساغی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%AC%DB%8C%DA%AF%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="قارا جیگر (صفحه یوْخدور)">قارا جیگر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A4%D8%B1%D8%AA%D9%88%DA%A9_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اؤرتوک سیستمی (صفحه یوْخدور)">اؤرتوک سیستمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%A4%D8%B4%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="قادین دؤشو (صفحه یوْخدور)">قادین دؤشو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="دری">دری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muscle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muscle (صفحه یوْخدور)">Muscle</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%A8_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="عصب سیستمی">عصب سیستمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A6%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="بئیین">بئیین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%BA%D9%88" title="دویغو">دویغو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%82" title="قولاق">قولاق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86" title="بورون">بورون</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B2" class="mw-redirect" title="گوز">گؤز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reproduktiv_sistem&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reproduktiv sistem (صفحه یوْخدور)">Reproduktiv sistem</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اینسانین تنفوس سیستمی (صفحه یوْخدور)">اینسانین تنفوس سیستمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%BA_%D8%AC%DB%8C%DA%AF%D8%B1%D9%84%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="آغ جیگرلر (صفحه یوْخدور)">آغ جیگرلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%84%D8%AA" title="ایسکلت">ایسکلت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Medicine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Medicine (صفحه یوْخدور)">Medicine</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Z%C9%99r%C9%99rli_v%C9%99rdi%C5%9Fl%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zərərli vərdişlər (صفحه یوْخدور)">Zərərli vərdişlər</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Altshaymer_X%C9%99st%C9%99liyi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Altshaymer Xəstəliyi (صفحه یوْخدور)">Altshaymer Xəstəliyi</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86" title="سرطان">سرطان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cholera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cholera (صفحه یوْخدور)">Cholera</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7" title="آنفولانزا">آنفولانزا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dentistry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dentistry (صفحه یوْخدور)">Dentistry</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Disability&action=edit&redlink=1" class="new" title="Disability (صفحه یوْخدور)">Disability</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Korluq&action=edit&redlink=1" class="new" title="Korluq (صفحه یوْخدور)">Korluq</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hearing_loss&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hearing loss (صفحه یوْخدور)">Hearing loss</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D8%B2%D9%88%D9%81%D8%B1%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="اسکیزوفرنی">اسکیزوفرنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C%D8%B6%D9%84%DB%8C%D9%82_(%D9%86%D9%88%D8%AE%D9%88%D8%B4%D9%84%D9%88%D9%82)" class="mw-redirect" title="مریضلیق (نوخوشلوق)">مریضلیق (نوخوشلوق)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%A1" class="mw-redirect" title="دواء">دواء</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="آزیترومایسین">آزیترومایسین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%84%D9%88%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AF" title="متوکلوپرامید">متوکلوپرامید</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%84" title="متوکاربامول">متوکاربامول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%81%DB%8C%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%85" title="سفیکسیم">سفیکسیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%81%D9%86_%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86" title="دیفن هیدرامین">دیفن هیدرامین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%85" title="آلپرازولام">آلپرازولام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%81%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="سیپروفلوکساسین">سیپروفلوکساسین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86" title="دکسترومتورفان">دکسترومتورفان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%84" title="مترونیدازول">مترونیدازول</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85_%D8%B3%DB%8C" title="کلیدینیوم سی">کلیدینیوم سی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B2%D9%BE%D8%A7%D9%85" title="کلونازپام">کلونازپام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%84" title="مترونیدازول">مترونیدازول</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85_%D8%B3%DB%8C" title="کلیدینیوم سی">کلیدینیوم سی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="فلوکستین (صفحه یوْخدور)">فلوکستین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%84" title="اتانول">اتانول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="نیکوتین">نیکوتین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nicotiana_tabacum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nicotiana tabacum (صفحه یوْخدور)">Nicotiana tabacum</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%84%DB%8C%D9%82" class="mw-redirect" title="ساغلام‌لیق">ساغلام‌لیق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B4_%D8%A2%D8%BA%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="باش آغری‌سی">باش آغری‌سی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Myocardial_infarction&action=edit&redlink=1" class="new" title="Myocardial infarction (صفحه یوْخدور)">Myocardial infarction</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="مالاریا">مالاریا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pis_qidalanma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pis qidalanma (صفحه یوْخدور)">Pis qidalanma</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Obesity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Obesity (صفحه یوْخدور)">Obesity</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pandemic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pandemic (صفحه یوْخدور)">Pandemic</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%AA%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C" title="آنتی‌بیوتیک‌">آنتی‌بیوتیک‌</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Benzilpenisillin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Benzilpenisillin (صفحه یوْخدور)">Benzilpenisillin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pneumonia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pneumonia (صفحه یوْخدور)">Pneumonia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Poliomyelitis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Poliomyelitis (صفحه یوْخدور)">Poliomyelitis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sexually_transmitted_infection&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sexually transmitted infection (صفحه یوْخدور)">Sexually transmitted infection</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%B2" class="mw-redirect" title="ایدز">ایدز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stroke&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stroke (صفحه یوْخدور)">Stroke</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tuberculosis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tuberculosis (صفحه یوْخدور)">Tuberculosis</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%AA" title="دیابت">دیابت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="ویروس">ویروس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7" title="آنفولانزا">آنفولانزا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chickenpox&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chickenpox (صفحه یوْخدور)">Chickenpox</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اورقانیزم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="جانلی‌لار">جانلی‌لار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A6%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86" title="حئیوان">حئیوان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%BA%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C%D8%A7%D9%82%E2%80%8C%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="بوغوم‌آیاق‌لیلار">بوغوم‌آیاق‌لیلار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="حشراتلار">حشراتلار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%82%D8%A7" title="قاریشقا">قاریشقا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DB%8C" title="آری">آری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%BE%D9%86%DA%A9" class="mw-redirect" title="کپنک">کپنک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A4%D8%B1%D9%88%D9%85%DA%86%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" class="mw-redirect" title="هؤرومچکیمی‌لر">هؤرومچکیمی‌لر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D9%92%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="خوْردالیلار">خوْردالیلار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%87%D8%AF%D8%A7-%D9%82%DB%87%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%A7_%DB%8C%D8%A7%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%84%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="سۇدا-قۇرودا یاشایانلار">سۇدا-قۇرودا یاشایانلار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%87%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%82%D8%B3%D9%88%D8%B2%D9%84%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="قۇیروقسوزلار">قۇیروقسوزلار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%B4" title="قوش">قوش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%82" title="تویوق">تویوق</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Columba_(genus)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Columba (genus) (صفحه یوْخدور)">Columba (genus)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="بالیقلار">بالیقلار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B3%D9%87" class="mw-redirect" title="کوسه">کوسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%B1" title="ممه‌لیلر">ممه‌لیلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%87" title="دوه">دوه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%DA%A9" title="پیشیک">پیشیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%DA%A9" title="اینک">اینک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA" title="ایت">ایت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84" title="فیل">فیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA" title="آت">آت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%8A%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="قويون">قويون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%86" title="آسلان">آسلان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%86%D9%88%D8%B2%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="دونوزلار">دونوزلار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="پریماتلار">پریماتلار</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="اینسان">اینسان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cetacea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cetacea (صفحه یوْخدور)">Cetacea</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%86%D9%84%D8%B1" title="سوروننلر">سوروننلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B1" title="دایناسور">دایناسور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="ایلانلار">ایلانلار</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A7" title="آرکیا">آرکیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باکتری">باکتری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A4%D8%A8%D9%84%DA%A9%D9%84%D8%B1" class="mw-redirect" title="گؤبلکلر">گؤبلکلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DA%A9%DB%8C" title="بیتکی">بیتکی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%DA%86%DA%A9" title="چیچک">چیچک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=A%C4%9Fac&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ağac (صفحه یوْخدور)">Ağac</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Protist&action=edit&redlink=1" class="new" title="Protist (صفحه یوْخدور)">Protist</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شیمی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="شیمی">شیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="بیوکیمیا">بیوکیمیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%84%D8%B4%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="بیلشیک">بیلشیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%88" class="mw-redirect" title="تورشو">تورشو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Base_(chemistry)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Base (chemistry) (صفحه یوْخدور)">Base (chemistry)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Salt_(chemistry)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Salt (chemistry) (صفحه یوْخدور)">Salt (chemistry)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AA_%D9%84%D8%B1" class="mw-redirect" title="کیمیاسال المنت لر">کیمیاسال المنت لر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%A6%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%84%D8%B1_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B3%D9%88" class="mw-redirect" title="کیمیائی ماده لر تابلوسو">کیمیاسال المنت‌لر تابلوسو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85" title="آلومینیوم">آلومینیوم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%86" title="کربون">کربون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D9%9B%D8%B1" class="mw-redirect" title="پاخیٛر">پاخیٛر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%84" title="قیزیل">قیزیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%85" title="هلیوم">هلیوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86" title="هیدروژن">هیدروژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="دمیر">دمیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A6%D9%88%D9%86" title="نئون">نئون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86" title="نیتروژن">نیتروژن/آزوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B3%DB%8C%DA%98%D9%86" title="اوکسیژن">اوکسیژن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%86%D9%85%DB%86%D8%B4" class="mw-redirect" title="گۆمۆش">گۆمۆش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%88%DB%8C_%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="اؤزوی کیمیا">اؤزوی کیمیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" class="mw-redirect" title="الکول">الکول</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D8%A6%D9%86" class="mw-redirect" title="کاربوهیدروژئن">کاربوهیدروژئن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hormone&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hormone (صفحه یوْخدور)">Hormone</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lipid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lipid (صفحه یوْخدور)">Lipid</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ایقلیم و ژئولوژی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%86%D9%82%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="اوچقون">اوچقون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85" title="ایقلیم">ایقلیم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="النینو (صفحه یوْخدور)">النینو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%84%D8%B4%D9%85%D9%87" class="mw-redirect" title="قلوبال ایستیلشمه">قلوبال ایستیلشمه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%84%D8%B2%D9%84%D9%87" title="زلزله">زلزله</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A6%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="ژئولوژی">ژئولوژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%91%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="معدن مادّه‌سی">معدن مادّه‌سی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B3" title="آلماس">آلماس</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Plate_tectonics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plate tectonics (صفحه یوْخدور)">Plate tectonics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCxurlar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Süxurlar (صفحه یوْخدور)">Dağ süxuru</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%AC%DB%8C%D8%B9%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="طبیعی فاجیعه (صفحه یوْخدور)">طبیعی فاجیعه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="سونامی">سونامی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%BA" title="یانارداغ">یانارداغ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%88%D8%A7" title="هاوا">هاوا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AF" title="بولود">بولود</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D9%82%DB%8C%D9%86" title="داشقین">داشقین</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%BA%DB%8C%D8%B4" title="یاغیش">یاغیش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1" title="قار">قار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=BM-30_Smerch&action=edit&redlink=1" class="new" title="BM-30 Smerch (صفحه یوْخدور)">BM-30 Smerch</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tropical_cyclone&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tropical cyclone (صفحه یوْخدور)">Tropical cyclone</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%84%DA%A9" title="کولک">کولک</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فیزیک</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="فیزیک">فیزیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%88%D9%85%D9%87" title="ایومه">ایومه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D9%88%D9%85" title="آتوم">آتوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%D9%88" title="انرژی‌نین ساخلانماسی قانونو">انرژی‌نین ساخلانماسی قانونو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88_%D9%85%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D9%88%D8%AC%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="الکترو مغناطیس موجو (صفحه یوْخدور)">الکترو مغناطیس موجو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%84_%D8%A2%D9%84%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="قیزیل آلتی ایشیقی">قیزیل آلتی ایشیقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%A4%D8%B4%D9%87%E2%80%8C%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%88_%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%BA%DB%8C" class="mw-redirect" title="بنؤشه‌یی اوستو ایشیغی">بنؤشه‌یی اوستو ایشیغی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%82" title="ایشیق">ایشیق</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%DA%AF" title="رنگ">رنگ</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="کلاسیک مکانیک">کلاسیک مکانیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%88%D8%AA" class="mw-redirect" title="قووت">قووت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Classical_electromagnetism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Classical electromagnetism (صفحه یوْخدور)">Classical electromagnetism</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D8%A6%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مغناطیس مئیدانی">مغناطیس مئیدانی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D8%A6%D8%B1_%DA%86%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="یئر چکیمی (صفحه یوْخدور)">یئر چکیمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Length_(disambiguation)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Length (disambiguation) (صفحه یوْخدور)">Length (disambiguation)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%B1%D9%82%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D9%86" title="دمیرقاپان">دمیرقاپان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mass_(disambiguation)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mass (disambiguation) (صفحه یوْخدور)">Mass (disambiguation)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Metal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Metal (صفحه یوْخدور)">Metal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Khachardzan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khachardzan (صفحه یوْخدور)">Khachardzan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nuclear_fission&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nuclear fission (صفحه یوْخدور)">Nuclear fission</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=State_of_matter&action=edit&redlink=1" class="new" title="State of matter (صفحه یوْخدور)">State of matter</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gas (صفحه یوْخدور)">Gas</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B9" title="مایع">مایع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7" title="پلاسما">پلاسما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DA%A9_%D8%AC%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="برک جیسم">برک جیسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quantum_mechanics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quantum mechanics (صفحه یوْخدور)">Quantum mechanics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Radioactive_decay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Radioactive decay (صفحه یوْخدور)">Radioactive decay</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%A8%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9_%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="نیسبیلیک نظریه‌سی">نیسبیلیک نظریه‌سی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Special_relativity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Special relativity (صفحه یوْخدور)">Special relativity</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%AA%DA%A9%D9%86" class="mw-redirect" title="یاری‌ایلتکن">یاری‌ایلتکن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sound&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sound (صفحه یوْخدور)">Sound</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Speed&action=edit&redlink=1" class="new" title="Speed (صفحه یوْخدور)">Speed</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%82_%D8%B3%D9%88%D8%B1%D8%B9%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ایشیق سورعتی (صفحه یوْخدور)">ایشیق سورعتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86" title="زامان">زامان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="ترمودینامیک">ترمودینامیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Measurement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Measurement (صفحه یوْخدور)">Measurement</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Joule&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joule (صفحه یوْخدور)">Joule</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kelvin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kelvin (صفحه یوْخدور)">Kelvin</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%84%D9%88%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D9%85" title="کیلوگیرم">کیلوگیرم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AA%D8%B1" title="لیتر">لیتر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="متیر">متیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Newton_(unit)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Newton (unit) (صفحه یوْخدور)">Newton (unit)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%D9%84%D8%B1_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%84%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="میلتلر آراسی بیریملر سیستمی">میلتلر آراسی بیریملر سیستمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AB%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87" title="ثانیه">ثانیه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D9%84%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ولت (صفحه یوْخدور)">ولت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="وات (صفحه یوْخدور)">وات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%85" title="تقویم">تقویم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%B1%DB%8C%D9%82%D9%88%D8%B1_%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="قریقور تقویمی (صفحه یوْخدور)">قریقور تقویمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1" class="mw-redirect" title="عصر">عصر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86" title="گون">گون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C" title="آی">آی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%82%D9%88%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%BA%DB%8C" class="mw-redirect" title="ساعات قورشاغی">ساعات قورشاغی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%87" title="هفته">هفته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84" title="ایل">ایل</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ایلنجه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%86" title="اویون">اویون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A4%D8%AF%D9%88%D9%84" title="اؤدول">اؤدول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B7%D8%B1%D9%86%D8%AC" title="شطرنج">شطرنج</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Go_(game)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Go (game) (صفحه یوْخدور)">Go (game)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="قومار">قومار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9-%D8%AA%DA%A9%D9%87_%D8%AF%D8%A4%DB%8C%D9%88%D8%B4" title="تک-تکه دؤیوش">تک-تکه دؤیوش</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="کاراته">کاراته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%AF%D9%88" title="جودو">جودو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%85%D9%BE%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%86%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="اولمپیک اویونلاری">اولمپیک اویونلاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86" title="ایدمان">ایدمان</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%84%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="یونگول ایدمانلار">یونگول ایدمانلار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%85%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%84_%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B4%DB%8C" title="اوتوموبیل یاریشی">اوتوموبیل یاریشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D9%84" title="بئیسبال">بئیسبال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84" class="mw-redirect" title="بسکیتبال">بسکیتبال</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%AA" title="کریکت">کریکت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84" title="فوتبال">فوتبال</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%84%D9%81" title="قولف">قولف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rugby_football&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rugby football (صفحه یوْخدور)">Rugby football</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%DB%8C%D8%B3" title="تنیس">تنیس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%82" title="اویونجاق">اویونجاق</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تاریخ٬ جوغرافیا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A8%D8%AA%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%A6%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B9%D9%87_%D9%82%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B4%D9%88" title="ایبتیدائی جامیعه قورولوشو">ایبتیدائی جامیعه قورولوشو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B4_%D8%AF%D8%A4%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="داش دؤورانی">داش دؤورانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AC_%D8%AF%D8%A4%D9%86%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="تونج دؤنمی">تونج دؤنمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%AF%D8%A4%D9%86%D9%85%DB%8C" title="دمیر دؤنمی">دمیر دؤنمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="بین النهرین">بین النهرین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%B5%D8%B1" class="mw-redirect" title="اسکی میصر">اسکی میصر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="قدیم یونان">قدیم یونان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%BA%D9%88" title="روم ایمپیراتورلوغو">روم ایمپیراتورلوغو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%84%D8%A7%E2%80%8C%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="هان سولا‌له‌سی">هان سولا‌له‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%BE%D8%AA%D8%A7_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%BA%D9%88" title="قوپتا ایمپیراتورلوغو">قوپتا ایمپیراتورلوغو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="عباسی خلافتی">عباسی خلافتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7_%DA%86%D8%A7%D8%BA%DB%8C" title="آیدینلانما چاغی">آیدینلانما چاغی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%AA%DA%A9%D9%84%D8%B1" title="آزتکلر">آزتکلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%BA%D9%88" title="بیزانس ایمپیراتورلوغو">بیزانس ایمپیراتورلوغو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8_%DB%8C%DB%86%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%84%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="صلیب یۆروشلری">صلیب یۆروشلری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%BA%D9%88" title="روم ایمپیراتورلوغو">روم ایمپیراتورلوغو</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B2_%D8%A7%DB%8C%D9%84%E2%80%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="یوز ایل‌ ساواشی">یوز ایل‌ ساواشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%A7_%D8%B9%D8%B5%D8%B1%D9%84%D8%B1" title="اورتا عصرلر">اورتا عصرلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%BA%D9%88%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%BA%D9%88" title="موغول ایمپیراتورلوغو">موغول ایمپیراتورلوغو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%84%D8%A7%E2%80%8C%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="مین سولا‌له‌سی">مین سولا‌له‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%88%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%BA%D9%88" class="mw-redirect" title="عوثمانلی ایمپیراتورلوغو">عوثمانلی ایمپیراتورلوغو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reformation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reformation (صفحه یوْخدور)">Reformation</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B2_%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%84%DB%8C%DA%A9_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B4" title="اوتوز ایللیک ساواش">اوتوز ایللیک ساواش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="رونسانس">رونسانس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%84%D8%A7%E2%80%8C%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="تان سولا‌له‌سی">تان سولا‌له‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%86%D9%82%D9%84%D8%B1" title="وایکینقلر">وایکینقلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%84%D8%B1%DB%8C_%D9%88%D8%B7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B4_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C" class="mw-redirect" title="آمریکا بیرلشمیش ایالتلری وطنداش ساواشی">آمریکا بیرلشمیش ایالتلری وطنداش ساواشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Apartheid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Apartheid (صفحه یوْخدور)">Apartheid</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%BA%D9%88" title="بریتانیا ایمپیراتورلوغو">بریتانیا ایمپیراتورلوغو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%82_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B4" title="سویوق ساواش">سویوق ساواش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cultural_Revolution&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cultural Revolution (صفحه یوْخدور)">Cultural Revolution</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%82%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="بؤیوک فرانسه اینقیلابی">بؤیوک فرانسه اینقیلابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%D8%A8%D8%A4%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="بؤیوک بؤحران">بؤیوک بؤحران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="هولوکاست">هولوکاست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%82%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="صنایع اینقیلابی">صنایع اینقیلابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="نازی آلمان">نازی آلمان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Meiji_period&action=edit&redlink=1" class="new" title="Meiji period (صفحه یوْخدور)">Meiji period</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%82%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="اوکتوبر اینقیلابی">اوکتوبر اینقیلابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B2%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%84%D8%A7%E2%80%8C%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="تزین سولا‌له‌سی">تزین سولا‌له‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B4_%D9%85%DB%86%D9%82%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="ورسای باریش مۆقاویله‌سی">ورسای باریش مۆقاویله‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%85_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C" class="mw-redirect" title="ویتنام ساواشی">ویتنام ساواشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="بیرینجی دونیا ساواشی">بیرینجی دونیا ساواشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="ایکینجی دونیا ساواشی">ایکینجی دونیا ساواشی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7" title="جوغرافیا">جوغرافیا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="باشکند">باشکند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1" title="شهر">شهر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%DA%AF%D9%87" title="بؤلگه">بؤلگه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7" title="صحرا">صحرا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%B2%D8%A6%DB%8C_%D9%82%D9%88%D8%B7%D8%A8%D9%88" title="قوزئی قوطبو">قوزئی قوطبو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3" title="اوقیانوس">اوقیانوس</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%BA%DB%8C%D8%B4_%D9%85%D8%A6%D8%B4%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="یاغیش مئشه‌سی">یاغیش مئشه‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%DB%8C" class="mw-disambig" title="چای">چای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%B2" title="دنیز">دنیز</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C_%D9%82%D9%88%D8%B7%D8%A8%D9%88" class="mw-redirect" title="گونئی قوطبو">گونئی قوطبو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بؤلگه‌لر٬ قارّه‌لر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="آفریقا">آفریقا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C_%D9%82%D9%88%D8%B7%D8%A8" title="جنوبی قوطب">جنوبی قوطب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="آسیا">آسیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اوروپا">اوروپا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%A7_%D8%B4%D8%B1%D9%82" class="mw-redirect" title="اورتا شرق">اورتا شرق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%B2%D8%A6%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="قوزئی آمریکا">قوزئی آمریکا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="اوقیانوسیه">اوقیانوسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="گونئی آمریکا">گونئی آمریکا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اؤلکه‌لر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانیستان">افغانیستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%B1" title="الجزاییر">الجزاییر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آرژانتین">آرژانتین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="اوتریش">اوتریش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="اوسترالیا">اوسترالیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="بنقلادش">بنقلادش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%84" title="برزیل">برزیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بؤیوک بریتانیا">بؤیوک بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="کانادا">کانادا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین خالق جومهوریتی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D9%82%D9%88_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%AC%D9%88%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="کنقو دموکراتیک جومهوریتی">کنقو دموکراتیک جومهوریتی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7" title="کوبا">کوبا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B5%D8%B1" title="میصر">میصر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی">اتیوپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="یونان">یونان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="هیندوستان">هیندوستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی">اندونزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%82" class="mw-redirect" title="عیراق">عیراق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%84" class="mw-redirect" title="ایسراییل">ایسراییل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%86" title="ژاپون">ژاپون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="مکزیک">مکزیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%DA%98" title="نوروژ">نوروژ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="نیوزیلند">نیوزیلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="نیجریه">نیجریه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکیستان">پاکیستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="لهیستان">لهیستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%82%D8%A7%D9%84" title="پورتوقال">پورتوقال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="سعودی عربیستان">سعودی عربیستان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" class="mw-redirect" title="گونئی آفریقا">گونئی آفریقا جومهوریتی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="گونئی کوره">گونئی کوره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ایسکاتلند">ایسکاتلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="ایسپانیا">ایسپانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="سودان">سودان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF" title="سوئد">سوئد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="تانزانیا">تانزانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="تایلند">تایلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%86%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="تۆرکیه">تۆرکیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="اوکراین">اوکراین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="ایمارات">بیرلشمیش عرب امیرلیکلری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%84%D8%B1%DB%8C" title="آمریکا بیرلشمیش ایالتلری">آمریکا بیرلشمیش ایالتلری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="واتیکان">واتیکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="ویتنام">ویتنام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%86%D8%B2%D9%88%D8%A6%D9%84%D8%A7" title="ونزوئلا">ونزوئلا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شهرلر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%85" title="آمستردام">آمستردام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D9%86" title="آتن">آتن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="بغداد">بغداد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%88%DA%A9" title="بانکوک">بانکوک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DA%A9%D9%86" title="پکن">پکن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86" title="برلین">برلین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%82%D9%88%D8%AA%D8%A7" title="بوقوتا">بوقوتا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%B3%D9%84" title="بروکسل">بروکسل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%DB%8C%D8%B1%D8%B3" title="بوئنوس آیرس">بوئنوس آیرس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1%D9%87" title="قاهیره">قاهیره</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A6%DB%8C%D9%BE%E2%80%8C%D8%AA%D8%A7%D9%88%D9%86" title="کئیپ‌تاون">کئیپ‌تاون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D8%B4%D9%82" title="دمشق">دمشق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%84%DB%8C" title="دهلی">دهلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DA%A9%D8%A7" title="داکا">داکا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D9%88%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="هونگ کونگ">هونق کونق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%84" title="ایستانبول">ایستانبول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7" title="جاکارتا">جاکارتا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%82%D9%88" title="قلاسقو">قلاسقو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%AF%D8%B3" class="mw-disambig" title="قودس">قودس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DA%86%DB%8C" title="کراچی">کراچی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%B3%D8%A7" title="کینشاسا">کینشاسا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DA%A9%D8%AA%D9%87" title="کلکته">کلکته</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%B3" title="لاقوس">لاقوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%B3%E2%80%8C%D8%A2%D9%86%D8%AC%D9%84%D8%B3" title="لوس‌آنجلس">لوس‌آنجلس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86" title="لندن">لندن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="مادرید">مادرید</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D9%87" title="مکه">مکه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9%D9%88_%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="مکزیکو سیتی">مکزیکو سیتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="موسکو">موسکو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A6%DB%8C" title="بمبئی">بمبئی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="نایروبی">نایروبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9" title="نیویورک">نیویورک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="پاریس">پاریس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D9%88_%D8%AF%D9%88_%DA%98%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88" title="ریو دو ژانیرو">ریو دو ژانیرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85" title="روم">روم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%BE%D8%AA%D8%B1%D8%B2%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%82" title="سنت پترزبورق">سنت پترزبورق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%BE%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%84%D9%88" class="mw-redirect" title="سانپائولو">سانپائولو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A6%D9%88%D9%84" title="سئول">سئول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%87%D8%A7%DB%8C" title="شانقهای">شانقهای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%82%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="سنقاپور">سنقاپور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="سیدنی">سیدنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تهران">تهران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%88" title="توکیو">توکیو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%A6%D9%86" class="mw-redirect" title="ویئن">ویئن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%82%D8%AA%D9%88%D9%86" class="mw-disambig" title="واشینقتون">واشینقتون</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سۇلار٬ آخینلار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%86" title="آمازون">آمازون چایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%B2%D8%A6%DB%8C_%D8%A8%DB%87%D8%B2_%D8%A7%D9%88%D9%92%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%88" class="mw-redirect" title="قوزئی بۇز اوْقیانوسو">قوزئی بۇز اوْقیانوسو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%B3_%D8%A7%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%88" title="اطلس اوقیانوسو">آتلانتیک اوقیانوسو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="بالتیک دنیزی">بالتیک دنیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%B2" title="قارا دنیز">قارا دنیز</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A8_%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="کارائیب دنیزی">کارائیب دنیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B2%D8%B1_%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="خزر دنیزی">خزر دنیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%82%D9%88_(%DA%86%D8%A7%DB%8C)" class="mw-redirect" title="کونقو (چای)">کونقو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="دونای">دونای</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%DA%AF" title="گنگ">گنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="بؤیوک مرجان دیواری">بؤیوک مرجان دیواری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%DA%AF%D8%A4%D9%84%D9%84%D8%B1" title="بؤیوک گؤللر">بؤیوک گؤللر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%88" title="هیند اوقیانوسو">هیند اوقیانوسو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF_%DA%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="سند چایی">سند چایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%84_%DA%AF%D8%A4%D9%84%D9%88" title="بایکال گؤلو">بایکال گؤلو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="تانقانیکا">تانقانیکا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7_%DA%AF%D9%88%D9%84%D9%88" class="mw-redirect" title="ویکتوریا گولو">ویکتوریا گؤلو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%82_%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="آرالیق دنیزی">آرالیق دنیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%BE%DB%8C_%DA%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="میسیسیپی چایی">میسیسیپی چایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1_(%DA%86%D8%A7%DB%8C)" class="mw-redirect" title="نیجر (چای)">نیجر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%84_%DA%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="نیل چایی">نیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%9B_%DA%86%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="ساریٛ چای">خوآن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%B2%D8%A6%DB%8C_%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="قوزئی دنیزی">قوزئی دنیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%D8%A7%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3" title="بؤیوک اوقیانوس">بؤیوک اوقیانوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%A7_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="پاناما کانالی">پاناما کانالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86_%DA%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="راین چایی">راین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%B2_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سوئز کانالی">سوئز کانالی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%88" title="گونئی اوقیانوسو">گونئی اوقیانوسو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%88%D9%84%D9%82%D8%A7" class="mw-redirect" title="وولقا">وولقا</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%AA%D8%B3%D9%87_%DA%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="یانقتسه چایی">یانقتسه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">داغلار٬ چؤللر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%BE_%D8%AF%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="آلپ داغلاری">آلپ داغلاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="آند داغلاری">آند داغلاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="هیمالیا داغلاری">هیمالیا داغلاری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%88" title="کلیمانجارو">کلیمانجارو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D8%BA%DB%8C" title="اورست داغی">اورست داغی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="قایالی داغلار">قایالی داغلار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7_%DA%86%D8%A4%D9%84%D9%88" class="mw-redirect" title="صحرا چؤلو">صحرا چؤلو</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1536953"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1516889"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="جی_۲۰" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1460666"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-باخ"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88%D9%86:%D8%AC%DB%8C_%DB%B2%DB%B0" title="شابلون:جی ۲۰"><abbr title="بو شابلونا باخ" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ب</abbr></a></li><li class="nv-دانیش"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%BA%DB%8C:%D8%AC%DB%8C_%DB%B2%DB%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="شابلون دانیشیغی:جی ۲۰ (صفحه یوْخدور)"><abbr title="بو شابلونون دانیشیقی" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">دان</abbr></a></li><li class="nv-دییش"><a class="external text" href="https://azb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88%D9%86:%D8%AC%DB%8C_%DB%B2%DB%B0&action=edit"><abbr title="بو شابلونو دییشدیر" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">دییش</abbr></a></li></ul></div><div id="جی_۲۰" style="font-size:114%;margin:0 4em">جی ۲۰</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آرژانتین"><img alt="آرژانتین" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Flag_of_Argentina.svg/23px-Flag_of_Argentina.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Flag_of_Argentina.svg/35px-Flag_of_Argentina.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Flag_of_Argentina.svg/46px-Flag_of_Argentina.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="500" /></a> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آرژانتین">آرژانتین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="اوسترالیا"><img alt="اوسترالیا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/23px-Flag_of_Australia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/35px-Flag_of_Australia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/46px-Flag_of_Australia.svg.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="640" /></a> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="استرالیا">استرالیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%84" title="برزیل"><img alt="برزیل" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/22px-Flag_of_Brazil.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/33px-Flag_of_Brazil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/43px-Flag_of_Brazil.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="700" /></a> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%84" title="برزیل">برزیل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="کانادا"><img alt="کانادا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg/23px-Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg/35px-Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg/46px-Flag_of_Canada_%28Pantone%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="کانادا">کانادا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین"><img alt="چین" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/23px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/35px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/45px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C" title="اوروپا بیرلیگی"><img alt="اوروپا بیرلیگی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/23px-Flag_of_Europe.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/35px-Flag_of_Europe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/45px-Flag_of_Europe.svg.png 2x" data-file-width="810" data-file-height="540" /></a> <a class="mw-selflink selflink">اوروپا بیرلیگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه"><img alt="فرانسه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/23px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/35px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/45px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان"><img alt="آلمان" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/23px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/35px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/46px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="هیندوستان"><img alt="هیندوستان" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/23px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/35px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/45px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="هیندوستان">هیندوستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی"><img alt="اندونزی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/23px-Flag_of_Indonesia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/35px-Flag_of_Indonesia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/45px-Flag_of_Indonesia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی">اندونزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا"><img alt="ایتالیا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/23px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/35px-Flag_of_Italy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/45px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%86" title="ژاپون"><img alt="ژاپون" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/23px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/35px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/45px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%86" title="ژاپون">ژاپون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="مکزیک"><img alt="مکزیک" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Mexico.svg/23px-Flag_of_Mexico.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Mexico.svg/35px-Flag_of_Mexico.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Mexico.svg/46px-Flag_of_Mexico.svg.png 2x" data-file-width="980" data-file-height="560" /></a> <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="مکزیک">مکزیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه"><img alt="روسیه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/35px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/45px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="عربیستان"><img alt="عربیستان" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/23px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/35px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/45px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="عربیستان">عربیستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="جنوبی آفریقا"><img alt="جنوبی آفریقا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/23px-Flag_of_South_Africa.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/35px-Flag_of_South_Africa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/45px-Flag_of_South_Africa.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" class="mw-redirect" title="گونئی آفریقا">گونئی آفریقا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%87" title="جنوبی کوره"><img alt="جنوبی کوره" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/23px-Flag_of_South_Korea.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/35px-Flag_of_South_Korea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/45px-Flag_of_South_Korea.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%87" title="جنوبی کوره">جنوبی کوره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="تورکیه"><img alt="تورکیه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/23px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/35px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/45px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a> <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="تورکیه">تورکیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C%D9%82" title="بیرلشمیش شاهلیق"><img alt="بیرلشمیش شاهلیق" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/23px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/35px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/46px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%84%DB%8C%D9%82" title="بیرلشمیش شاهلیق">بیرلشمیش شاهلیق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%84%D8%B1" title="بیرلشمیش ایالتلر"><img alt="بیرلشمیش ایالتلر" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/23px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/35px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/46px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%84%D8%B1%DB%8C" title="آمریکا بیرلشمیش ایالتلری">آمریکا بیرلشمیش ایالتلری</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1536953"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1516889"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="۱۰۰۰_مقاله" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1460666"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-باخ"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88%D9%86:%DB%B1%DB%B0%DB%B0%DB%B0_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87" title="شابلون:۱۰۰۰ مقاله"><abbr title="بو شابلونا باخ" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">ب</abbr></a></li><li class="nv-دانیش"><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%BA%DB%8C:%DB%B1%DB%B0%DB%B0%DB%B0_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="شابلون دانیشیغی:۱۰۰۰ مقاله (صفحه یوْخدور)"><abbr title="بو شابلونون دانیشیقی" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">دان</abbr></a></li><li class="nv-دییش"><a class="external text" href="https://azb.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88%D9%86:%DB%B1%DB%B0%DB%B0%DB%B0_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87&action=edit"><abbr title="بو شابلونو دییشدیر" style=";;background:none transparent;border:none;box-shadow:none;padding:0;">دییش</abbr></a></li></ul></div><div id="۱۰۰۰_مقاله" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DB%B1%DB%B0%DB%B0%DB%B0_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87" title="ویکی‌پدیا:۱۰۰۰ مقاله">۱۰۰۰ مقاله</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آکتور و مدللر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="سارا برنارد">سارا برنارد</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%DB%8C_%DA%86%D8%A7%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%86" title="چارلی چاپلین">چارلی چاپلین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%86%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" class="mw-redirect" title="مارلنه دیتریش">مارلنه دیتریش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%88%D9%86%D8%B1%D9%88" title="مریلین مونرو">مریلین مونرو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">رساملار و معمارلار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%A8%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="لوکوربوزیه">لوکوربوزیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سالوادور دالی">سالوادور دالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%B4%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%B1" title="آلبرشت دورر">آلبرشت دورر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%88%D8%A7%D9%86_%D9%82%D9%88%D9%82" title="وینسنت وان قوق">وینسنت وان قوق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%88_%D9%82%D9%88%DB%8C%D8%A7" title="فرانسیسکو قویا">فرانسیسکو قویا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%B3%D9%88%D8%B4%DB%8C%DA%A9%D8%A7_%D9%87%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%B3%D8%A7%DB%8C" title="کاتسوشیکا هوکوسای">کاتسوشیکا هوکوسای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%A7_%DA%A9%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%88" title="فریدا کاهلو">فریدا کاهلو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88_%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86%DA%86%DB%8C" title="لئوناردو داوینچی">لئوناردو داوینچی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%B3" title="هانری ماتیس">هانری ماتیس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D9%84%E2%80%8C%D8%A2%D9%86%DA%98" title="میکل‌آنژ">میکل‌آنژ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88_%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D9%88" title="پابلو پیکاسو">پابلو پیکاسو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%84" title="رافائل">رافائل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AA" title="رمبرانت">رمبرانت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%84_%D8%B1%D9%88%D8%A8%D9%86%D8%B2" title="پیتر پائول روبنز">پیتر پائول روبنز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%86" title="معمار سینان">معمار سینان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D9%88_%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="دیگو ولاسکس (صفحه یوْخدور)">دیگو ولاسکس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%88%D9%84" title="اندی وارهول">اندی وارهول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%AF_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%AA" title="فرانک لوید رایت">فرانک لوید رایت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">یازیچیلار، دراماتورقلار و شاعیرلر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B3" title="ابونواس">ابونواس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86" title="هانس کریستیان آندرسن">هانس کریستیان آندرسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B3%D9%88%D8%A6%D9%88_%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D9%88" title="ماتسوئو باشو">ماتسوئو باشو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AE%D9%87_%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3_%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%AE%D8%B3" class="mw-redirect" title="خورخه لوئیس بورخس">خورخه لوئیس بورخس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86" title="لرد بایرون">لرد بایرون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%82%D9%84_%D8%AF_%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B3" class="mw-redirect" title="میقل د سروانتس">میقل د سروانتس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%81%D8%B1%DB%8C_%DA%86%D8%A7%D8%B3%D8%B1" title="جفری چاسر">جفری چاسر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%86_%DA%86%D8%AE%D9%88%D9%81" class="mw-redirect" title="آنتون چخوف">آنتون چخوف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%87_%D8%A2%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="دانته آلیگیری">دانته آلیگیری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2_%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D9%86%D8%B2" title="چارلز دیکنز">چارلز دیکنز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%81%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="فیودور داستایفسکی">فیودور داستایفسکی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A7_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B2" class="mw-redirect" title="گابریل گارسیا مارکز">گابریل گارسیا مارکز</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%88%D9%84%D9%81%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%82_%D9%81%D9%88%D9%86_%D9%82%D8%A4%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="یوهان ولفقانق فون قؤته">یوهان ولفقانق فون قؤته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%B8_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="حافیظ شیرازی">حافیظ شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%85%D8%B1" title="هومر">هومر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D9%87%D9%88%D9%82%D9%88" title="ویکتور هوقو">ویکتور هوقو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A6%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D8%AC%D9%88%DB%8C%D8%B3" title="جئیمز جویس">جئیمز جویس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B3_%DA%A9%D8%A7%D9%81%DA%A9%D8%A7" title="فرانتس کافکا">فرانتس کافکا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B3" title="کالیداس">کالیداس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D9%88" title="لی‌پو">لی‌پو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%A8_%D9%85%D8%AD%D9%81%D9%88%D8%B8" title="نجیب محفوظ">نجیب محفوظ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%B1" title="مولیر">مولیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%88%DB%8C%D8%AF" title="اووید">اووید</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%84_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="مارسل پروست">مارسل پروست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%BE%D9%88%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%86" title="الکساندر پوشکین">الکساندر پوشکین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%B1" title="ویلیام شکسپیر">ویلیام شکسپیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%81%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%B3" title="سوفوکلس">سوفوکلس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%B1" title="رابیندرانات تاقور">رابیندرانات تاقور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A6%D9%88_%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D9%88%DB%8C" title="لئو تولستوی">لئو تولستوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9_%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="مارک تواین">مارک تواین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%84" title="ویرژیل">ویرژیل</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بسته‌کارلار و موسیقیچیلر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DB%8C%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%82" title="لویی آرمسترانق">لویی آرمسترانق</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%AE" title="یوهان سباستیان باخ">یوهان سباستیان باخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B2" title="بیتلز">بیتلز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%AF%D9%88%D9%8A%DA%A9_%D8%A8%D8%AA%D9%87%D9%88%D9%88%D9%86" title="لودويک بتهوون">لودويک بتهوون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A6%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D8%A8%D8%A6%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B2" class="mw-redirect" title="هئکتور بئرلیوز">هئکتور بئرلیوز</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B3" title="یوهانس برامس">یوهانس برامس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%82_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B2" title="رولینق استونز">رولینق استونز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Johannes_Brahms&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johannes Brahms (صفحه یوْخدور)">Johannes Brahms</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A6%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D8%B4%D9%88%D9%BE%D9%86" class="mw-redirect" title="فرئدریک شوپن">فرئدریک شوپن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D9%88%D8%B1%DA%98%D8%A7%DA%A9" title="آنتونین دورژاک">آنتونین دورژاک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A6%D9%88%D8%B1%DA%AF_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%84" class="mw-redirect" title="گئورگ فردریک هندل">گئورگ فردریک هندل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%88_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A6%D8%B1" class="mw-redirect" title="گوستاو مالئر">گوستاو مالئر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="جیمی هندریکس">جیمی هندریکس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%88%D9%84%D9%81%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%82_%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A6%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%88%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="وولفقانق آمادئوس موتسارت">وولفقانق آمادئوس موتسارت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%81" title="ادیت پیاف">ادیت پیاف</a></li> <li><a href="/wiki/Giacomo_Puccini" class="mw-redirect" title="Giacomo Puccini">Giacomo Puccini</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="الویس پریسلی">الویس پریسلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Franz_Schubert&action=edit&redlink=1" class="new" title="Franz Schubert (صفحه یوْخدور)">Franz Schubert</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Igor_Stravinsky&action=edit&redlink=1" class="new" title="Igor Stravinsky (صفحه یوْخدور)">Igor Stravinsky</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pyotr_Ilyich_Tchaikovsky&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pyotr Ilyich Tchaikovsky (صفحه یوْخدور)">Pyotr Ilyich Tchaikovsky</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85_%DA%A9%D9%84%D8%AB%D9%88%D9%85_(%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%DB%8C%DA%86%DB%8C)" title="ام کلثوم (شارکیچی)">ام کلثوم (شارکیچی)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Giuseppe_Verdi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Giuseppe Verdi (صفحه یوْخدور)">Giuseppe Verdi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Antonio_Vivaldi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antonio Vivaldi (صفحه یوْخدور)">Antonio Vivaldi</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%88%D8%AA%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="ولادیمیر ویسوتسکی">ولادیمیر ویسوتسکی</a></li> <li><a href="/wiki/Richard_Wagner" class="mw-redirect" title="Richard Wagner">Richard Wagner</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Edqar_Varez&action=edit&redlink=1" class="new" title="Edqar Varez (صفحه یوْخدور)">Edqar Varez</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Olivye_de_Messian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Olivye de Messian (صفحه یوْخدور)">Olivye de Messian</a></li> <li>آلتی‌لیق</li> <li><a href="/w/index.php?title=Georges_Auric&action=edit&redlink=1" class="new" title="Georges Auric (صفحه یوْخدور)">Georges Auric</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lui_Dyurey&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lui Dyurey (صفحه یوْخدور)">Lui Dyurey</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Artur_Onegger&action=edit&redlink=1" class="new" title="Artur Onegger (صفحه یوْخدور)">Artur Onegger</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Darius_Miyo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Darius Miyo (صفحه یوْخدور)">Darius Miyo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Francis_Poulenc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Francis Poulenc (صفحه یوْخدور)">Francis Poulenc</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jermena_Tayeferr&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jermena Tayeferr (صفحه یوْخدور)">Jermena Tayeferr</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تدقیقاتچیلار و سیاحلار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A2%D9%84_%D8%A2%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%B3%D9%86" title="روآل آموندسن">روآل آموندسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%84_%D8%A2%D8%B1%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%82" title="نیل آرمسترانق">نیل آرمسترانق</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%DA%A9_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C" title="ژاک کارتی">ژاک کارتی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%81_%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A8" class="mw-redirect" title="کریستوف کولومب">کریستوف کولومب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A6%DB%8C%D9%85%D8%B2_%DA%A9%D9%88%DA%A9" title="جئیمز کوک">جئیمز کوک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%B2" title="ارنان کورتز">ارنان کورتز</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D8%A7%D9%82%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="یوری قاقارین">یوری قاقارین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%88_%D8%AF%D8%A7_%D9%82%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="واسکو دا قاما">واسکو دا قاما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%B7%D9%88%D8%B7%D9%87" title="ابن بطوطه">ابن بطوطه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%DA%98%D9%84%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="فرنان ماژلان">فرنان ماژلان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%88_%D9%BE%D9%88%D9%84%D9%88" title="مارکو پولو">مارکو پولو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zheng_He&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zheng He (صفحه یوْخدور)">Zheng He</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">عالیملر، اختیارچیلار، ریاضیاتچیلار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%AF%D9%88%D8%B3" title="ارشمیدوس">ارشمیدوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7" title="ابن سینا">ابن سینا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%B1%D8%B2_%D9%84%DB%8C" title="تیم برنرز لی">تیم برنرز لی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3_%DA%A9%D9%88%D9%BE%D8%B1%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="نیکلاس کوپرنیک">نیکلاس کوپرنیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7_%DA%A9%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="ماریا کوری">ماریا کوری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86" title="چارلز داروین">چارلز داروین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%88%D9%86" title="توماس ادیسون">توماس ادیسون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="آلبرت انیشتین">آلبرت انیشتین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D8%AF%D8%B3" class="mw-redirect" title="اقلیدس">اقلیدس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%B1" title="لئونارد اویلر">لئونارد اویلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%84_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="مایکل فارادی">مایکل فارادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D9%88_%D9%81%D8%B1%D9%85%DB%8C" title="انریکو فرمی">انریکو فرمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%DB%8C%D8%A8%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DA%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فیبونانچی (صفحه یوْخدور)">فیبونانچی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="هنری فورد">هنری فورد</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B2%D9%81_%D9%81%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="ژوزف فوریه">ژوزف فوریه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Galen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Galen (صفحه یوْخدور)">Galen</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A6%D9%88_%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%D9%87" class="mw-redirect" title="قالیلئو قالیله">قالیلئو قالیله</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D9%82%D8%A7%D9%88%D8%B3" title="یوهان فردریک قاوس">یوهان فردریک قاوس</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D9%88%D8%AA%D9%86%D8%A8%D8%B1%DA%AF" class="mw-redirect" title="یوهان گوتنبرگ">یوهان گوتنبرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%DA%98%D9%88%D9%84" class="mw-redirect" title="جیمز ژول">جیمز ژول</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%DA%A9%D9%BE%D9%84%D8%B1" title="یوهانس کپلر">یوهانس کپلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C" title="خوارزمی">خوارزمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%AA%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF_%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%AA%D8%B3" title="قوتفرید لایبنیتس">قوتفرید لایبنیتس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%84%DB%8C%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="کارل لینه">کارل لینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%DA%A9%D9%84%D8%B1%DA%A9_%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%88%D9%84" class="mw-redirect" title="جیمز کلرک ماکسول">جیمز کلرک ماکسول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%81" class="mw-redirect" title="دمیتری مندلیف">دمیتری مندلیف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%B2%D8%A7%DA%A9_%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86" title="آیزاک نیوتون">آیزاک نیوتون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DB%8C%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="لویی پاستور">لویی پاستور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B3_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="ماکس پلانک">ماکس پلانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF" title="ارنست رادرفورد">ارنست رادرفورد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B1" class="mw-redirect" title="اروین شرودینگر">اروین شرودینگر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7_%D8%AA%D8%B3%D9%84%D8%A7" title="نیکولا تسلا">نیکولا تسلا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%86_%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%82" title="آلن تورینق">آلن تورینق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D9%88%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="جیمز وات">جیمز وات</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فیلسوفلار و انسانچیلار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%B7%D9%88" title="ارسطو">ارسطو</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="کونفوسیوس">کونفوسیوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%86_%D8%AF%D9%88_%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="سیمون دو بوار">سیمون دو بوار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chanakya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chanakya (صفحه یوْخدور)">Chanakya</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A2%D9%85_%DA%86%D8%A7%D9%85%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="نوآم چامسکی">نوآم چامسکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D9%87_%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA" class="mw-redirect" title="رنه دکارت">رنه دکارت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%82%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF" title="زیقموند فروید">زیقموند فروید</a></li> <li><a href="/wiki/Georg_Wilhelm_Friedrich_Hegel" class="mw-redirect" title="Georg Wilhelm Friedrich Hegel">Georg Wilhelm Friedrich Hegel</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%86" title="ابن خلدون">ابن خلدون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A6%D9%84_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AA" title="ایمانوئل کانت">ایمانوئل کانت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Maynard_Keynes&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Maynard Keynes (صفحه یوْخدور)">John Maynard Keynes</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%88_%D8%B2%DB%8C" title="لائو زی">لائو زی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Locke&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Locke (صفحه یوْخدور)">John Locke</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Niccol%C3%B2_Machiavelli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Niccolò Machiavelli (صفحه یوْخدور)">Niccolò Machiavelli</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3" title="کارل مارکس">کارل مارکس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D9%86%DB%8C%DA%86%D9%87" class="mw-redirect" title="فردریک نیچه">فردریک نیچه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%B7%D9%88%D9%86" title="افلاطون">افلاطون</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%86_%DA%98%D8%A7%DA%A9_%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%88" title="ژان ژاک روسو">ژان ژاک روسو</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%88%D9%84_%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B1" title="ژان پول سارتر">ژان پول سارتر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sima_Qian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sima Qian (صفحه یوْخدور)">Sima Qian</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="آدام اسمیت">آدام اسمیت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Socrates&action=edit&redlink=1" class="new" title="Socrates (صفحه یوْخدور)">Socrates</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%AA%D8%B1" class="mw-redirect" title="ولتر">ولتر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B3_%D9%88%D8%A8%D8%B1" title="ماکس وبر">ماکس وبر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ludwig_Wittgenstein&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ludwig Wittgenstein (صفحه یوْخدور)">Ludwig Wittgenstein</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zhu_Xi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zhu Xi (صفحه یوْخدور)">Zhu Xi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سیاسی اؤندرلر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="اکبر شاه">اکبر شاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1" class="mw-redirect" title="ایسکندر">ایسکندر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%88%DA%A9%D8%A7" title="آشوکا">آشوکا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9" title="مصطفی کمال آتاتورک">مصطفی کمال آتاتورک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%82%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B3" title="آقوستوس">آقوستوس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=David_Ben-Gurion&action=edit&redlink=1" class="new" title="David Ben-Gurion (صفحه یوْخدور)">David Ben-Gurion</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D9%88_%D9%81%D9%88%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="اوتو فون بیسمارک">اوتو فون بیسمارک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%86_%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1" title="سیمون بولیوار">سیمون بولیوار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%BE%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86_%D8%A8%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="ناپلئون بوناپارت">ناپلئون بوناپارت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%88%D8%B3_%D8%B3%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="ژولیوس سزار">ژولیوس سزار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤیوک کارل (صفحه یوْخدور)">بؤیوک کارل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86_%DA%86%D8%B1%DA%86%DB%8C%D9%84" title="وینستون چرچیل">وینستون چرچیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="بیرینجی کونستانتین">بیرینجی کونستانتین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B4" title="ایکینجی کوروش">ایکینجی کوروش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D8%AF%D9%88_%D9%82%D9%88%D9%84" title="شارل دو قول">شارل دو قول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%A8%D8%AA_(%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7)" title="بیرینجی الیزابت (بریتانیا)">بیرینجی الیزابت (بریتانیا)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7_%D9%82%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="ماهاتما قاندی">ماهاتما قاندی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="چنگیزخان">چنگیزخان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%88_%DA%86%D9%87_%D9%82%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7" class="mw-redirect" title="ارنستو چه قوارا">ارنستو چه قوارا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%81_%D9%87%DB%8C%D8%AA%D9%84%D8%B1" title="آدولف هیتلر">آدولف هیتلر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Joan_of_Arc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joan of Arc (صفحه یوْخدور)">Joan of Arc</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D9%84%D9%88%D8%AA%D8%B1_%DA%A9%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="مارتین لوتر کینگ">مارتین لوتر کینگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86" title="ولادیمیر لنین">ولادیمیر لنین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%85_%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%A9%D9%84%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="آبراهام لینکلن (صفحه یوْخدور)">آبراهام لینکلون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%92%D9%86%E2%80%8C%D8%AF%D8%A4%D8%B1%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%AC%D9%88_%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="اوْن‌دؤردونجو لوئی">اوْن‌دؤردونجو لوئی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rosa_Luxemburg&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rosa Luxemburg (صفحه یوْخدور)">Rosa Luxemburg</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%A7" title="نلسون ماندلا">نلسون ماندلا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mao_Zedong&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mao Zedong (صفحه یوْخدور)">Mao Zedong</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jawaharlal_Nehru&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jawaharlal Nehru (صفحه یوْخدور)">Jawaharlal Nehru</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kwame_Nkrumah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kwame Nkrumah (صفحه یوْخدور)">Kwame Nkrumah</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%B1" title="بیرینجی پتر">بیرینجی پتر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86_%D8%B4%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%82" title="چین شی هوانق">چین شی هوانق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%88%D9%84%D8%AA" title="فرانکلین دلانو روزولت">فرانکلین دلانو روزولت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="صلاح الدین ایوبی">صلاح الدین ایوبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%8A%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="ايستالین">ايستالین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بیرینجی سلیمان">بیرینجی سلیمان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sun_Yat-sen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sun Yat-sen (صفحه یوْخدور)">Sun Yat-sen</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="امیر تیمور">امیر تئیمور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A8" title="عمر بن خطاب">عمر بن خطاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC_%D9%88%D8%A7%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%AA%D9%86" class="mw-redirect" title="جرج واشنگتن">جورج واشینقتون</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">دین آداملاری</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85" class="mw-redirect" title="ابراهیم">ابراهیم پئیغمبر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thomas_Aquinas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thomas Aquinas (صفحه یوْخدور)">Thomas Aquinas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Augustine_of_Hippo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Augustine of Hippo (صفحه یوْخدور)">Augustine of Hippo</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7" title="بودا">بودا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%B2%D8%A7%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابوالحمید الغزالی (صفحه یوْخدور)">ابوالحمید الغزالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%DB%8C_(%D9%BE%D8%A6%DB%8C%D8%BA%D9%85%D8%A8%D8%B1)" class="mw-redirect" title="عیسی ناصری (پئیغمبر)">عیسی پئیغمبر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D9%84%D9%88%D8%AA%D8%B1" title="مارتین لوتر">مارتین لوتر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="موسی">موسی پئیغمبر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" class="mw-redirect" title="محمد">محمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B3" title="پولوس">پولوس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فلسفه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87" title="فلسفه">فلسفه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A4%D8%B2%D9%84%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="گؤزللیک">گؤزللیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="دیالکتیک">دیالکتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="سایکولوژی">سایکولوژی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Epistemology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Epistemology (صفحه یوْخدور)">Epistemology</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="فمینیزم">فمینیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%A9_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%84%DB%8C%D8%BA%DB%8C" class="mw-redirect" title="ایستک آزادلیغی">ایستک آزادلیغی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85" title="علم">بیلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%DB%8C%D9%82" title="منطیق">منطیق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="ایدراک">ایدراک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%A6%D8%B1%DA%86%DA%A9%E2%80%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="گئرچک‌لیک (صفحه یوْخدور)">گئرچک‌لیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%AA" title="حقیقت">حقیقت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B4" title="داورانیش">داورانیش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%87%DB%8C%D8%BA%D9%88" class="mw-redirect" title="دۇیغو">دۇیغو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A6%D9%88%DA%AF%DB%8C" title="سئوگی">سئوگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="پیسکولوژی (صفحه یوْخدور)">پیسکولوژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AC%D9%87" title="دوشونجه">دوشونجه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">دین</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="الله">الله</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="میتولوژی">میتولوژی</a></li> <li>دۆنیاگؤروشو فلسفه‌لری</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="آتئیزم">آتئیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="فوندامنتالیزم">فوندامنتالیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="ماتریالیزم">ماتریالیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="مونوتئیزم">مونوتئیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="پولیتئیزم">پولیتئیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD" title="روح">روح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="دین">دین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="بودیزم">بودیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت">مسیحیت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="کاتولیک">کاتولیک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%88%D8%B3%DA%86%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="کونفسیوسچیلیک">کونفسیوسچیلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="هیندوئیزم">هیندوئیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%88%D8%A7" title="شیوا">شیوا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ایسلام">ایسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" class="mw-redirect" title="شیعه">شیعه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="جاینیزم">جاینیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="یهودیلیک">یهودیلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%DA%A9%DA%86%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="سیکچیلیک">سیکچیلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="تائوئیزم">تائوئیزم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%84%D9%88%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="زردوشتلوک (صفحه یوْخدور)">زردوشتلوک</a></li> <li>عیرفان مکتبلری</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D9%88%D9%81%DB%8C%DA%86%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="صوفیچیلیک (صفحه یوْخدور)">صوفیچیلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%82%D8%A7" title="یوقا">یوقا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D9%86" class="mw-redirect" title="ذن">ذن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">توپلوم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="جامیعه">جامیعه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="مدنیت">تمدون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AD%D8%B5%DB%8C%D9%84" title="تحصیل">تحصیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84%D9%87" title="عائیله">عائیله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B4%D8%A7%D9%82" title="اوشاق">اوشاق</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B4%DB%8C" title="کیشی">کیشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="ائولیلیک">ائولیلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="قادین">قادین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سیاست</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="سیاست">سیاست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="آنارشیسم">آنارشیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="کولونیزم">کولونیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="کومونیزم">کومونیزم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="موحافیزکارلیق (صفحه یوْخدور)">موحافیزکارلیق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دموکراسی">دموکراسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D9%82" title="دیکتاتورلوق">دیکتاتورلوق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%BE%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دیپلوماسی">دیپلوماسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="فاشیزم">فاشیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B4%D9%85%D9%87" class="mw-redirect" title="کوره‌سله‌لشمه">کوره‌سله‌لشمه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A4%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA" title="حؤکومت">حؤکومت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A6%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="ایدئولوژی">ایدئولوژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="ایستعمار">ایستعمار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="لیبرالیزم">لیبرالیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="مارکسیزم">مارکسیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A4%DA%A9%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%82" class="mw-redirect" title="حؤکمدارلیق">حؤکمدارلیق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%DA%86%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="میلتچیلیک">میلتچیلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="جومهوریت">جومهوریت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="سوسیالیزم">سوسیالیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A4%D9%88%D9%84%D8%AA" title="دؤولت">دؤولت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%B2%D8%A8" title="حیزب">حیزب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%BA%D8%A7%D8%AA" title="تبلیغات">تبلیغات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="تروریزم">تروریزم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آلیش-وئریش، حوقوق</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%82%D8%AA%DB%8C%D8%B5%D8%A7%D8%AF" title="ایقتیصاد">ایقتیصاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87" title="سرمایه">سرمایه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D9%85" class="mw-redirect" title="کاپیتالیزم">کاپیتالیزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B2" class="mw-redirect" title="ارز">ارز</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B1%D9%88" title="یورو">یورو</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A6%D9%86" class="mw-redirect" title="یئن">یئن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="دولار">دولار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9" class="mw-redirect" title="صنایع">صنایع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84" title="پول">پول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A6%D8%B1%DA%AF%DB%8C" title="وئرگی">وئرگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%D9%82%D9%88%D9%82" title="حوقوق">حوقوق</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86" title="کونوانسیون">کونوانسیون</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اۇلوسلارآراسی تشکیلاتلار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%81%D8%A7%D9%82%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="آفریقا ایتیفاقی (صفحه یوْخدور)">آفریقا ایتیفاقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C" title="عرب بیرلیگی">عرب بیرلیگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D8%A2%D9%86" class="mw-redirect" title="آسه‌آن">آسه‌آن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%BA%DB%8C%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%B2_%D8%AF%D8%A4%D9%88%D9%84%D8%AA%D9%84%D8%B1_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="باغیمسیز دؤولتلر بیرلیگی (صفحه یوْخدور)">باغیمسیز دؤولتلر بیرلیگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%D9%84%D8%B1_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="میلتلر بیرلیگی (صفحه یوْخدور)">میلتلر بیرلیگی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">اوروپا بیرلیگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%84_%D8%A2%DB%8C" class="mw-redirect" title="قیزیل آی">قیزیل آی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="ناتو">ناتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A8%D9%84_%D8%A7%D8%A4%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%88" class="mw-redirect" title="نوبل اؤدولو">نوبل جاییزه‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%BE%DA%A9" title="اوپک">اوپک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%D9%84%D8%B1_%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="بیرلشمیش میلتلر تشکیلاتی">بیرلشمیش میلتلر تشکیلاتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=International_Court_of_Justice&action=edit&redlink=1" class="new" title="International Court of Justice (صفحه یوْخدور)">International Court of Justice</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B3%D9%84%D8%A7%D8%B1%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D9%84_%D8%B5%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%82%D9%88" class="mw-redirect" title="اولوسلارآراسی پول صندوقو">اولوسلارآراسی پول صندوقو</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="یونسکو">یونسکو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%82_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D9%82%D9%84%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%84%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="دونیالیق اینسان حقلری بیلدیری‌سی">دونیا اینسان حاقلاری بیان‌نامه‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%B3%D8%A7%D8%BA%D9%84%DB%8C%D9%82_%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="دونیا ساغلیق تشکیلاتی">دونیا ساغلیق تشکیلاتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%DB%8C" title="دونیا بانکی">دونیا بانکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AA%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دونیا تیجارت تشکیلاتی (صفحه یوْخدور)">دونیا تیجارت تشکیلاتی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">دیل و ادبیات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%84" title="دیل">دیل</a></li> <li>دیللر:</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="عرب دیلی">عرب دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D9%82%D8%A7%D9%84_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="بنقال دیلی">بنقال دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="چین دیلی">چین دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="اینگیلیس دیلی">اینگیلیس دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88" title="ایسپرانتو">ایسپرانتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="فرانسه دیلی">فرانسه دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="آلمان دیلی">آلمان دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="یونان دیلی">یونان دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AC%D9%87" class="mw-redirect" title="عبرانیجه">عبرانی دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="هیندی">هیندی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="ژاپون دیلی">ژاپون دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="لاتین دیلی">لاتین دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="فارس دیلی">فارس دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="روس دیلی">روس دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="سانسکریت">سانسکریت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="ایسپانیا دیلی">ایسپانیا دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="تامیل دیلی">تامیل دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="تورک دیلی">تورک دیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%84%DA%86%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="دیلچیلیک">دیلچیلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B1" title="قرامر">قرامر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A4%D8%B2" class="mw-redirect" title="سؤز">سؤز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF" title="آد">آد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B9%D9%84" title="فعل">فعل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%A8%D8%A7" title="الیفبا">الیفبا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="عرب الیفباسی">عرب الیفباسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%86%DB%8C%D9%86_%DB%8C%D8%A7%D8%B2%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="چین یازی‌سی (صفحه یوْخدور)">چین یازی‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="کیریل الیفباسی">کیریل الیفباسی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="یونان الیفباسی">یونان الیفباسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hangul&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hangul (صفحه یوْخدور)">Hangul</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="لاتین الیفباسی">لاتین الیفباسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%81" class="mw-disambig" title="حرف">حرف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="ساوادلیلیق (صفحه یوْخدور)">ساوادلیلیق</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="یازی">یازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="ادبیات">ادبیات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AB%D8%B1" title="نثر">نثر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D8%B9%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="بدیعی ادبیات (صفحه یوْخدور)">بدیعی ادبیات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B1_%DA%AF%D8%A6%D8%AC%D9%87" title="مین بیر گئجه">مین بیر گئجه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86" title="رومان">رومان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%D8%A6%D9%88_%DB%8C%D9%88%D8%AE%D9%88%D8%B3%D9%88" title="قیرمیزی ائو یوخوسو">قیرمیزی ائو یوخوسو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Genjinin_hekay%C9%99si_(roman)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genjinin hekayəsi (roman) (صفحه یوْخدور)">Gendzi haqqında povest</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D8%B1" title="شعر">شعر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%8C%D9%84_%D9%82%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="گیل قمیش داستانی">گیل قمیش داستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AF" title="ایلیاد">ایلیاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%A7" title="ماهاباراتا">ماهاباراتا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" title="شاهنامه">شاهنامه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آسترونومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%88%D9%85%DB%8C" title="آسترونومی">آسترونومی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B2%DA%AF%D9%86%DA%86%D9%87" class="mw-redirect" title="گزگنچه">گزگنچه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%B4" title="بؤیوک پارتلاییش">بؤیوک پارتلاییش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%AF%D9%84%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="قارا دلیک">قارا دلیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%82%D9%84%D9%88_%D8%A7%D9%88%D9%84%D8%AF%D9%88%D8%B2" title="قویروقلو اولدوز">قویروقلو اولدوز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C" title="قالاکسی">قالاکسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%84%D9%88" title="سامان یولو">سامان یولو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%82_%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="ایشیق ایلی">ایشیق ایلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C" title="آی">آی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="سیاره">گزگن</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A6%D8%B1" title="یئر">یئر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="موشتری">موشتری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="مریخ">مریخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="عطارد">عطارد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%BE%D8%AA%D9%88%D9%86" title="نپتون">نپتون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%AD%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="زحل (صفحه یوْخدور)">زحل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3" title="اورانوس">اورانوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%87%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="زهره">زهره</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%B4_%D8%B3%D9%8A%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="گونش سيستمی">گونش سيستمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%D8%AF%D9%88%D8%B2" title="اولدوز">اولدوز</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%B4" title="گونش">گونش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Universe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Universe (صفحه یوْخدور)">Universe</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بیولوژی و آناتومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%84%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%85" class="mw-redirect" title="جانلی بیلیم">جانلی بیلیم</a></li> <li>Bioloji materiallar</li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="دی‌ان‌ای">دی‌ان‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%85" title="آنزیم">آنزیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%A6%DB%8C%D9%86" title="پروتئین">پروتئین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Botany&action=edit&redlink=1" class="new" title="Botany (صفحه یوْخدور)">Botany</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A4%D9%84%D9%88%D9%85" title="اؤلوم">اؤلوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D8%B1" title="اینتیحار">اینتیحار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A6%DA%A9%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" class="mw-redirect" title="ائکولوژی">ائکولوژی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Endangered_species&action=edit&redlink=1" class="new" title="Endangered species (صفحه یوْخدور)">Endangered species</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Domestication&action=edit&redlink=1" class="new" title="Domestication (صفحه یوْخدور)">Domestication</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B4%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%B4" title="یاشاییش">یاشاییش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bioloji_sistematika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bioloji sistematika (صفحه یوْخدور)">Bioloji sistematika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Species&action=edit&redlink=1" class="new" title="Species (صفحه یوْخدور)">Species</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Metabolism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Metabolism (صفحه یوْخدور)">Metabolism</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B6%D9%85_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="هضم سیستمی">هضم سیستمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B2" title="فوتوسینتز">فوتوسینتز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Respiratory_system&action=edit&redlink=1" class="new" title="Respiratory system (صفحه یوْخدور)">Respiratory system</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Evolution&action=edit&redlink=1" class="new" title="Evolution (صفحه یوْخدور)">Evolution</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%85%D9%87_(%D8%AA%DA%A9%D8%AB%DB%8C%D8%B1)" class="mw-redirect" title="اوره‌مه (تکثیر)">اوره‌مه (تکثیر)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9" title="حامیله‌لیک">حامیله‌لیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gender&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gender (صفحه یوْخدور)">Gender</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="آناتومی">آناتومی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84" class="mw-redirect" title="سلول">سلول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A4%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="قان دؤورانی">قان دؤورانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86" title="قان">قان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%DA%A9" title="اورک">اورک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Endokrin_sistemi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Endokrin sistemi (صفحه یوْخدور)">Endokrin sistemi</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B6%D9%85_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="هضم سیستمی">هضم یولو</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%BA%D9%88%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%82" title="یوغون باغیرساق">اینسانین یوغون باغیرساغی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%82" title="نازیک باغیرساق">اینسانین نازیک باغیرساغی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%AC%DB%8C%DA%AF%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="قارا جیگر (صفحه یوْخدور)">قارا جیگر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A4%D8%B1%D8%AA%D9%88%DA%A9_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اؤرتوک سیستمی (صفحه یوْخدور)">اؤرتوک سیستمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%A4%D8%B4%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="قادین دؤشو (صفحه یوْخدور)">قادین دؤشو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="دری">دری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muscle&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muscle (صفحه یوْخدور)">Muscle</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%A8_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C" title="عصب سیستمی">عصب سیستمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A6%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="بئیین">بئیین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%BA%D9%88" title="دویغو">دویغو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%82" title="قولاق">قولاق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86" title="بورون">بورون</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B2" class="mw-redirect" title="گوز">گؤز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reproduktiv_sistem&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reproduktiv sistem (صفحه یوْخدور)">Reproduktiv sistem</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B3_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اینسانین تنفوس سیستمی (صفحه یوْخدور)">اینسانین تنفوس سیستمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%BA_%D8%AC%DB%8C%DA%AF%D8%B1%D9%84%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="آغ جیگرلر (صفحه یوْخدور)">آغ جیگرلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%84%D8%AA" title="ایسکلت">ایسکلت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Medicine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Medicine (صفحه یوْخدور)">Medicine</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Z%C9%99r%C9%99rli_v%C9%99rdi%C5%9Fl%C9%99r&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zərərli vərdişlər (صفحه یوْخدور)">Zərərli vərdişlər</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Altshaymer_X%C9%99st%C9%99liyi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Altshaymer Xəstəliyi (صفحه یوْخدور)">Altshaymer Xəstəliyi</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86" title="سرطان">سرطان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cholera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cholera (صفحه یوْخدور)">Cholera</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7" title="آنفولانزا">آنفولانزا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dentistry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dentistry (صفحه یوْخدور)">Dentistry</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Disability&action=edit&redlink=1" class="new" title="Disability (صفحه یوْخدور)">Disability</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Korluq&action=edit&redlink=1" class="new" title="Korluq (صفحه یوْخدور)">Korluq</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hearing_loss&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hearing loss (صفحه یوْخدور)">Hearing loss</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D8%B2%D9%88%D9%81%D8%B1%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="اسکیزوفرنی">اسکیزوفرنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C%D8%B6%D9%84%DB%8C%D9%82_(%D9%86%D9%88%D8%AE%D9%88%D8%B4%D9%84%D9%88%D9%82)" class="mw-redirect" title="مریضلیق (نوخوشلوق)">مریضلیق (نوخوشلوق)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%A1" class="mw-redirect" title="دواء">دواء</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="آزیترومایسین">آزیترومایسین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%84%D9%88%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AF" title="متوکلوپرامید">متوکلوپرامید</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%84" title="متوکاربامول">متوکاربامول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%81%DB%8C%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D9%85" title="سفیکسیم">سفیکسیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%81%D9%86_%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86" title="دیفن هیدرامین">دیفن هیدرامین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%85" title="آلپرازولام">آلپرازولام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%81%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="سیپروفلوکساسین">سیپروفلوکساسین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86" title="دکسترومتورفان">دکسترومتورفان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%84" title="مترونیدازول">مترونیدازول</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85_%D8%B3%DB%8C" title="کلیدینیوم سی">کلیدینیوم سی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B2%D9%BE%D8%A7%D9%85" title="کلونازپام">کلونازپام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%84" title="مترونیدازول">مترونیدازول</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85_%D8%B3%DB%8C" title="کلیدینیوم سی">کلیدینیوم سی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="فلوکستین (صفحه یوْخدور)">فلوکستین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%84" title="اتانول">اتانول</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="نیکوتین">نیکوتین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nicotiana_tabacum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nicotiana tabacum (صفحه یوْخدور)">Nicotiana tabacum</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%84%DB%8C%D9%82" class="mw-redirect" title="ساغلام‌لیق">ساغلام‌لیق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B4_%D8%A2%D8%BA%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="باش آغری‌سی">باش آغری‌سی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Myocardial_infarction&action=edit&redlink=1" class="new" title="Myocardial infarction (صفحه یوْخدور)">Myocardial infarction</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="مالاریا">مالاریا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pis_qidalanma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pis qidalanma (صفحه یوْخدور)">Pis qidalanma</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Obesity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Obesity (صفحه یوْخدور)">Obesity</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pandemic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pandemic (صفحه یوْخدور)">Pandemic</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%AA%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C" title="آنتی‌بیوتیک‌">آنتی‌بیوتیک‌</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Benzilpenisillin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Benzilpenisillin (صفحه یوْخدور)">Benzilpenisillin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pneumonia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pneumonia (صفحه یوْخدور)">Pneumonia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Poliomyelitis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Poliomyelitis (صفحه یوْخدور)">Poliomyelitis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sexually_transmitted_infection&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sexually transmitted infection (صفحه یوْخدور)">Sexually transmitted infection</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%B2" class="mw-redirect" title="ایدز">ایدز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stroke&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stroke (صفحه یوْخدور)">Stroke</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tuberculosis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tuberculosis (صفحه یوْخدور)">Tuberculosis</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%AA" title="دیابت">دیابت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="ویروس">ویروس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7" title="آنفولانزا">آنفولانزا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chickenpox&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chickenpox (صفحه یوْخدور)">Chickenpox</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اورقانیزم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="جانلی‌لار">جانلی‌لار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A6%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86" title="حئیوان">حئیوان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%BA%D9%88%D9%85%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C%D8%A7%D9%82%E2%80%8C%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="بوغوم‌آیاق‌لیلار">بوغوم‌آیاق‌لیلار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="حشراتلار">حشراتلار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%82%D8%A7" title="قاریشقا">قاریشقا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DB%8C" title="آری">آری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%BE%D9%86%DA%A9" class="mw-redirect" title="کپنک">کپنک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A4%D8%B1%D9%88%D9%85%DA%86%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" class="mw-redirect" title="هؤرومچکیمی‌لر">هؤرومچکیمی‌لر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D9%92%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="خوْردالیلار">خوْردالیلار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%87%D8%AF%D8%A7-%D9%82%DB%87%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%A7_%DB%8C%D8%A7%D8%B4%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%84%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="سۇدا-قۇرودا یاشایانلار">سۇدا-قۇرودا یاشایانلار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%87%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%82%D8%B3%D9%88%D8%B2%D9%84%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="قۇیروقسوزلار">قۇیروقسوزلار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%B4" title="قوش">قوش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%82" title="تویوق">تویوق</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Columba_(genus)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Columba (genus) (صفحه یوْخدور)">Columba (genus)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="بالیقلار">بالیقلار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B3%D9%87" class="mw-redirect" title="کوسه">کوسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%B1" title="ممه‌لیلر">ممه‌لیلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%87" title="دوه">دوه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%DA%A9" title="پیشیک">پیشیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%DA%A9" title="اینک">اینک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA" title="ایت">ایت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84" title="فیل">فیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA" title="آت">آت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%8A%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="قويون">قويون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%86" title="آسلان">آسلان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%86%D9%88%D8%B2%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="دونوزلار">دونوزلار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="پریماتلار">پریماتلار</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="اینسان">اینسان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cetacea&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cetacea (صفحه یوْخدور)">Cetacea</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%86%D9%84%D8%B1" title="سوروننلر">سوروننلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B1" title="دایناسور">دایناسور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="ایلانلار">ایلانلار</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A7" title="آرکیا">آرکیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باکتری">باکتری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A4%D8%A8%D9%84%DA%A9%D9%84%D8%B1" class="mw-redirect" title="گؤبلکلر">گؤبلکلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DA%A9%DB%8C" title="بیتکی">بیتکی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%DA%86%DA%A9" title="چیچک">چیچک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=A%C4%9Fac&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ağac (صفحه یوْخدور)">Ağac</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Protist&action=edit&redlink=1" class="new" title="Protist (صفحه یوْخدور)">Protist</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شیمی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="شیمی">شیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="بیوکیمیا">بیوکیمیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%84%D8%B4%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="بیلشیک">بیلشیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%88" class="mw-redirect" title="تورشو">تورشو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Base_(chemistry)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Base (chemistry) (صفحه یوْخدور)">Base (chemistry)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Salt_(chemistry)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Salt (chemistry) (صفحه یوْخدور)">Salt (chemistry)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AA_%D9%84%D8%B1" class="mw-redirect" title="کیمیاسال المنت لر">کیمیاسال المنت لر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%A6%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%84%D8%B1_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B3%D9%88" class="mw-redirect" title="کیمیائی ماده لر تابلوسو">کیمیاسال المنت‌لر تابلوسو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85" title="آلومینیوم">آلومینیوم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%86" title="کربون">کربون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D9%9B%D8%B1" class="mw-redirect" title="پاخیٛر">پاخیٛر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%84" title="قیزیل">قیزیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%85" title="هلیوم">هلیوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86" title="هیدروژن">هیدروژن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="دمیر">دمیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A6%D9%88%D9%86" title="نئون">نئون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86" title="نیتروژن">نیتروژن/آزوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B3%DB%8C%DA%98%D9%86" title="اوکسیژن">اوکسیژن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%DB%86%D9%85%DB%86%D8%B4" class="mw-redirect" title="گۆمۆش">گۆمۆش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%88%DB%8C_%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="اؤزوی کیمیا">اؤزوی کیمیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" class="mw-redirect" title="الکول">الکول</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D9%88%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D8%A6%D9%86" class="mw-redirect" title="کاربوهیدروژئن">کاربوهیدروژئن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hormone&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hormone (صفحه یوْخدور)">Hormone</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lipid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lipid (صفحه یوْخدور)">Lipid</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%84" title="مولکول">مولکول</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ایقلیم و ژئولوژی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%86%D9%82%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="اوچقون">اوچقون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85" title="ایقلیم">ایقلیم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%86%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="النینو (صفحه یوْخدور)">النینو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%84%D8%B4%D9%85%D9%87" class="mw-redirect" title="قلوبال ایستیلشمه">قلوبال ایستیلشمه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%84%D8%B2%D9%84%D9%87" title="زلزله">زلزله</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A6%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C" title="ژئولوژی">ژئولوژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%91%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="معدن مادّه‌سی">معدن مادّه‌سی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B3" title="آلماس">آلماس</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Plate_tectonics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plate tectonics (صفحه یوْخدور)">Plate tectonics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCxurlar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Süxurlar (صفحه یوْخدور)">Dağ süxuru</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%AC%DB%8C%D8%B9%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="طبیعی فاجیعه (صفحه یوْخدور)">طبیعی فاجیعه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="سونامی">سونامی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%BA" title="یانارداغ">یانارداغ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%88%D8%A7" title="هاوا">هاوا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AF" title="بولود">بولود</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D9%82%DB%8C%D9%86" title="داشقین">داشقین</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%BA%DB%8C%D8%B4" title="یاغیش">یاغیش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1" title="قار">قار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=BM-30_Smerch&action=edit&redlink=1" class="new" title="BM-30 Smerch (صفحه یوْخدور)">BM-30 Smerch</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tropical_cyclone&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tropical cyclone (صفحه یوْخدور)">Tropical cyclone</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%84%DA%A9" title="کولک">کولک</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">فیزیک</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="فیزیک">فیزیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%88%D9%85%D9%87" title="ایومه">ایومه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D9%88%D9%85" title="آتوم">آتوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%D9%88" title="انرژی‌نین ساخلانماسی قانونو">انرژی‌نین ساخلانماسی قانونو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88_%D9%85%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D9%88%D8%AC%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="الکترو مغناطیس موجو (صفحه یوْخدور)">الکترو مغناطیس موجو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%84_%D8%A2%D9%84%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="قیزیل آلتی ایشیقی">قیزیل آلتی ایشیقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%A4%D8%B4%D9%87%E2%80%8C%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%88_%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D8%BA%DB%8C" class="mw-redirect" title="بنؤشه‌یی اوستو ایشیغی">بنؤشه‌یی اوستو ایشیغی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%82" title="ایشیق">ایشیق</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%DA%AF" title="رنگ">رنگ</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="کلاسیک مکانیک">کلاسیک مکانیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%88%D8%AA" class="mw-redirect" title="قووت">قووت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Classical_electromagnetism&action=edit&redlink=1" class="new" title="Classical electromagnetism (صفحه یوْخدور)">Classical electromagnetism</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D8%A6%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مغناطیس مئیدانی">مغناطیس مئیدانی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D8%A6%D8%B1_%DA%86%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="یئر چکیمی (صفحه یوْخدور)">یئر چکیمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Length_(disambiguation)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Length (disambiguation) (صفحه یوْخدور)">Length (disambiguation)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%B1%D9%82%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D9%86" title="دمیرقاپان">دمیرقاپان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mass_(disambiguation)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mass (disambiguation) (صفحه یوْخدور)">Mass (disambiguation)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Metal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Metal (صفحه یوْخدور)">Metal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Khachardzan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Khachardzan (صفحه یوْخدور)">Khachardzan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nuclear_fission&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nuclear fission (صفحه یوْخدور)">Nuclear fission</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=State_of_matter&action=edit&redlink=1" class="new" title="State of matter (صفحه یوْخدور)">State of matter</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gas (صفحه یوْخدور)">Gas</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B9" title="مایع">مایع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7" title="پلاسما">پلاسما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DA%A9_%D8%AC%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="برک جیسم">برک جیسم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quantum_mechanics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Quantum mechanics (صفحه یوْخدور)">Quantum mechanics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Radioactive_decay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Radioactive decay (صفحه یوْخدور)">Radioactive decay</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%A8%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9_%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="نیسبیلیک نظریه‌سی">نیسبیلیک نظریه‌سی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Special_relativity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Special relativity (صفحه یوْخدور)">Special relativity</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%AA%DA%A9%D9%86" class="mw-redirect" title="یاری‌ایلتکن">یاری‌ایلتکن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sound&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sound (صفحه یوْخدور)">Sound</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Speed&action=edit&redlink=1" class="new" title="Speed (صفحه یوْخدور)">Speed</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%82_%D8%B3%D9%88%D8%B1%D8%B9%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ایشیق سورعتی (صفحه یوْخدور)">ایشیق سورعتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86" title="زامان">زامان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="ترمودینامیک">ترمودینامیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Measurement&action=edit&redlink=1" class="new" title="Measurement (صفحه یوْخدور)">Measurement</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Joule&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joule (صفحه یوْخدور)">Joule</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kelvin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kelvin (صفحه یوْخدور)">Kelvin</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%84%D9%88%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D9%85" title="کیلوگیرم">کیلوگیرم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%AA%D8%B1" title="لیتر">لیتر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="متیر">متیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Newton_(unit)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Newton (unit) (صفحه یوْخدور)">Newton (unit)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%D9%84%D8%B1_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%84%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="میلتلر آراسی بیریملر سیستمی">میلتلر آراسی بیریملر سیستمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AB%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87" title="ثانیه">ثانیه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D9%84%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ولت (صفحه یوْخدور)">ولت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="وات (صفحه یوْخدور)">وات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%85" title="تقویم">تقویم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%B1%DB%8C%D9%82%D9%88%D8%B1_%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="قریقور تقویمی (صفحه یوْخدور)">قریقور تقویمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1" class="mw-redirect" title="عصر">عصر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86" title="گون">گون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C" title="آی">آی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%82%D9%88%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%BA%DB%8C" class="mw-redirect" title="ساعات قورشاغی">ساعات قورشاغی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%87" title="هفته">هفته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84" title="ایل">ایل</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ایلنجه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%86" title="اویون">اویون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A4%D8%AF%D9%88%D9%84" title="اؤدول">اؤدول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B7%D8%B1%D9%86%D8%AC" title="شطرنج">شطرنج</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Go_(game)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Go (game) (صفحه یوْخدور)">Go (game)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="قومار">قومار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9-%D8%AA%DA%A9%D9%87_%D8%AF%D8%A4%DB%8C%D9%88%D8%B4" title="تک-تکه دؤیوش">تک-تکه دؤیوش</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="کاراته">کاراته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%AF%D9%88" title="جودو">جودو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%84%D9%85%D9%BE%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%86%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="اولمپیک اویونلاری">اولمپیک اویونلاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86" title="ایدمان">ایدمان</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%84%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="یونگول ایدمانلار">یونگول ایدمانلار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%85%D9%88%D8%A8%DB%8C%D9%84_%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B4%DB%8C" title="اوتوموبیل یاریشی">اوتوموبیل یاریشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D9%84" title="بئیسبال">بئیسبال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84" class="mw-redirect" title="بسکیتبال">بسکیتبال</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%AA" title="کریکت">کریکت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84" title="فوتبال">فوتبال</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%84%D9%81" title="قولف">قولف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Rugby_football&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rugby football (صفحه یوْخدور)">Rugby football</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%DB%8C%D8%B3" title="تنیس">تنیس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%82" title="اویونجاق">اویونجاق</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تاریخ٬ جوغرافیا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A8%D8%AA%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%A6%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B9%D9%87_%D9%82%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B4%D9%88" title="ایبتیدائی جامیعه قورولوشو">ایبتیدائی جامیعه قورولوشو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B4_%D8%AF%D8%A4%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="داش دؤورانی">داش دؤورانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AC_%D8%AF%D8%A4%D9%86%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="تونج دؤنمی">تونج دؤنمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%AF%D8%A4%D9%86%D9%85%DB%8C" title="دمیر دؤنمی">دمیر دؤنمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="بین النهرین">بین النهرین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%B5%D8%B1" class="mw-redirect" title="اسکی میصر">اسکی میصر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="قدیم یونان">قدیم یونان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%BA%D9%88" title="روم ایمپیراتورلوغو">روم ایمپیراتورلوغو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%84%D8%A7%E2%80%8C%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="هان سولا‌له‌سی">هان سولا‌له‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%BE%D8%AA%D8%A7_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%BA%D9%88" title="قوپتا ایمپیراتورلوغو">قوپتا ایمپیراتورلوغو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="عباسی خلافتی">عباسی خلافتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7_%DA%86%D8%A7%D8%BA%DB%8C" title="آیدینلانما چاغی">آیدینلانما چاغی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%AA%DA%A9%D9%84%D8%B1" title="آزتکلر">آزتکلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%BA%D9%88" title="بیزانس ایمپیراتورلوغو">بیزانس ایمپیراتورلوغو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8_%DB%8C%DB%86%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%84%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="صلیب یۆروشلری">صلیب یۆروشلری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%BA%D9%88" title="روم ایمپیراتورلوغو">روم ایمپیراتورلوغو</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B2_%D8%A7%DB%8C%D9%84%E2%80%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="یوز ایل‌ ساواشی">یوز ایل‌ ساواشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%A7_%D8%B9%D8%B5%D8%B1%D9%84%D8%B1" title="اورتا عصرلر">اورتا عصرلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%BA%D9%88%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%BA%D9%88" title="موغول ایمپیراتورلوغو">موغول ایمپیراتورلوغو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%84%D8%A7%E2%80%8C%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="مین سولا‌له‌سی">مین سولا‌له‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%88%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%BA%D9%88" class="mw-redirect" title="عوثمانلی ایمپیراتورلوغو">عوثمانلی ایمپیراتورلوغو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reformation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reformation (صفحه یوْخدور)">Reformation</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B2_%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%84%DB%8C%DA%A9_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B4" title="اوتوز ایللیک ساواش">اوتوز ایللیک ساواش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="رونسانس">رونسانس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%84%D8%A7%E2%80%8C%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="تان سولا‌له‌سی">تان سولا‌له‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%86%D9%82%D9%84%D8%B1" title="وایکینقلر">وایکینقلر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%84%D8%B1%DB%8C_%D9%88%D8%B7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B4_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C" class="mw-redirect" title="آمریکا بیرلشمیش ایالتلری وطنداش ساواشی">آمریکا بیرلشمیش ایالتلری وطنداش ساواشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Apartheid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Apartheid (صفحه یوْخدور)">Apartheid</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%84%D9%88%D8%BA%D9%88" title="بریتانیا ایمپیراتورلوغو">بریتانیا ایمپیراتورلوغو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%82_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B4" title="سویوق ساواش">سویوق ساواش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cultural_Revolution&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cultural Revolution (صفحه یوْخدور)">Cultural Revolution</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%82%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="بؤیوک فرانسه اینقیلابی">بؤیوک فرانسه اینقیلابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%D8%A8%D8%A4%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="بؤیوک بؤحران">بؤیوک بؤحران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="هولوکاست">هولوکاست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%82%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="صنایع اینقیلابی">صنایع اینقیلابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="نازی آلمان">نازی آلمان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Meiji_period&action=edit&redlink=1" class="new" title="Meiji period (صفحه یوْخدور)">Meiji period</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%82%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="اوکتوبر اینقیلابی">اوکتوبر اینقیلابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B2%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%84%D8%A7%E2%80%8C%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="تزین سولا‌له‌سی">تزین سولا‌له‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B4_%D9%85%DB%86%D9%82%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="ورسای باریش مۆقاویله‌سی">ورسای باریش مۆقاویله‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%85_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C" class="mw-redirect" title="ویتنام ساواشی">ویتنام ساواشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="بیرینجی دونیا ساواشی">بیرینجی دونیا ساواشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%AC%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="ایکینجی دونیا ساواشی">ایکینجی دونیا ساواشی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7" title="جوغرافیا">جوغرافیا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="باشکند">باشکند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1" title="شهر">شهر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%DA%AF%D9%87" title="بؤلگه">بؤلگه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7" title="صحرا">صحرا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%B2%D8%A6%DB%8C_%D9%82%D9%88%D8%B7%D8%A8%D9%88" title="قوزئی قوطبو">قوزئی قوطبو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3" title="اوقیانوس">اوقیانوس</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%BA%DB%8C%D8%B4_%D9%85%D8%A6%D8%B4%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="یاغیش مئشه‌سی">یاغیش مئشه‌سی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%DB%8C" class="mw-disambig" title="چای">چای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%B2" title="دنیز">دنیز</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C_%D9%82%D9%88%D8%B7%D8%A8%D9%88" class="mw-redirect" title="گونئی قوطبو">گونئی قوطبو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">بؤلگه‌لر٬ قارّه‌لر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="آفریقا">آفریقا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C_%D9%82%D9%88%D8%B7%D8%A8" title="جنوبی قوطب">جنوبی قوطب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="آسیا">آسیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اوروپا">اوروپا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AA%D8%A7_%D8%B4%D8%B1%D9%82" class="mw-redirect" title="اورتا شرق">اورتا شرق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%B2%D8%A6%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="قوزئی آمریکا">قوزئی آمریکا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="اوقیانوسیه">اوقیانوسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="گونئی آمریکا">گونئی آمریکا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اؤلکه‌لر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانیستان">افغانیستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%B1" title="الجزاییر">الجزاییر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آرژانتین">آرژانتین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B4" title="اوتریش">اوتریش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="اوسترالیا">اوسترالیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="بنقلادش">بنقلادش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%84" title="برزیل">برزیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بؤیوک بریتانیا">بؤیوک بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="کانادا">کانادا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین خالق جومهوریتی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D9%82%D9%88_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%AC%D9%88%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="کنقو دموکراتیک جومهوریتی">کنقو دموکراتیک جومهوریتی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7" title="کوبا">کوبا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B5%D8%B1" title="میصر">میصر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی">اتیوپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86" title="یونان">یونان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="هیندوستان">هیندوستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی">اندونزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%82" class="mw-redirect" title="عیراق">عیراق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%84" class="mw-redirect" title="ایسراییل">ایسراییل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%86" title="ژاپون">ژاپون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="مکزیک">مکزیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%DA%98" title="نوروژ">نوروژ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="نیوزیلند">نیوزیلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="نیجریه">نیجریه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکیستان">پاکیستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="لهیستان">لهیستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%82%D8%A7%D9%84" title="پورتوقال">پورتوقال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="سعودی عربیستان">سعودی عربیستان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" class="mw-redirect" title="گونئی آفریقا">گونئی آفریقا جومهوریتی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="گونئی کوره">گونئی کوره</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ایسکاتلند">ایسکاتلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="ایسپانیا">ایسپانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="سودان">سودان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%AF" title="سوئد">سوئد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="تانزانیا">تانزانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="تایلند">تایلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%86%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="تۆرکیه">تۆرکیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="اوکراین">اوکراین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="ایمارات">بیرلشمیش عرب امیرلیکلری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%84%D8%B1%DB%8C" title="آمریکا بیرلشمیش ایالتلری">آمریکا بیرلشمیش ایالتلری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="واتیکان">واتیکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="ویتنام">ویتنام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%86%D8%B2%D9%88%D8%A6%D9%84%D8%A7" title="ونزوئلا">ونزوئلا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شهرلر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%85" title="آمستردام">آمستردام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D9%86" title="آتن">آتن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="بغداد">بغداد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%88%DA%A9" title="بانکوک">بانکوک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DA%A9%D9%86" title="پکن">پکن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%84%DB%8C%D9%86" title="برلین">برلین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D9%82%D9%88%D8%AA%D8%A7" title="بوقوتا">بوقوتا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%DA%A9%D8%B3%D9%84" title="بروکسل">بروکسل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A6%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%DB%8C%D8%B1%D8%B3" title="بوئنوس آیرس">بوئنوس آیرس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%B1%D9%87" title="قاهیره">قاهیره</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A6%DB%8C%D9%BE%E2%80%8C%D8%AA%D8%A7%D9%88%D9%86" title="کئیپ‌تاون">کئیپ‌تاون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D8%B4%D9%82" title="دمشق">دمشق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%84%DB%8C" title="دهلی">دهلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DA%A9%D8%A7" title="داکا">داکا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D9%88%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="هونگ کونگ">هونق کونق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%84" title="ایستانبول">ایستانبول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7" title="جاکارتا">جاکارتا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%82%D9%88" title="قلاسقو">قلاسقو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%AF%D8%B3" class="mw-disambig" title="قودس">قودس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DA%86%DB%8C" title="کراچی">کراچی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%B3%D8%A7" title="کینشاسا">کینشاسا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DA%A9%D8%AA%D9%87" title="کلکته">کلکته</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%B3" title="لاقوس">لاقوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%B3%E2%80%8C%D8%A2%D9%86%D8%AC%D9%84%D8%B3" title="لوس‌آنجلس">لوس‌آنجلس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86" title="لندن">لندن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="مادرید">مادرید</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D9%87" title="مکه">مکه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9%D9%88_%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="مکزیکو سیتی">مکزیکو سیتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="موسکو">موسکو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A6%DB%8C" title="بمبئی">بمبئی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="نایروبی">نایروبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%DB%8C%D9%88%D8%B1%DA%A9" title="نیویورک">نیویورک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="پاریس">پاریس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D9%88_%D8%AF%D9%88_%DA%98%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88" title="ریو دو ژانیرو">ریو دو ژانیرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85" title="روم">روم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%BE%D8%AA%D8%B1%D8%B2%D8%A8%D9%88%D8%B1%D9%82" title="سنت پترزبورق">سنت پترزبورق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%BE%D8%A7%D8%A6%D9%88%D9%84%D9%88" class="mw-redirect" title="سانپائولو">سانپائولو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A6%D9%88%D9%84" title="سئول">سئول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%87%D8%A7%DB%8C" title="شانقهای">شانقهای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%82%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="سنقاپور">سنقاپور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="سیدنی">سیدنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تهران">تهران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%88" title="توکیو">توکیو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%A6%D9%86" class="mw-redirect" title="ویئن">ویئن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%82%D8%AA%D9%88%D9%86" class="mw-disambig" title="واشینقتون">واشینقتون</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سۇلار٬ آخینلار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%86" title="آمازون">آمازون چایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%B2%D8%A6%DB%8C_%D8%A8%DB%87%D8%B2_%D8%A7%D9%88%D9%92%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%88" class="mw-redirect" title="قوزئی بۇز اوْقیانوسو">قوزئی بۇز اوْقیانوسو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%B3_%D8%A7%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%88" title="اطلس اوقیانوسو">آتلانتیک اوقیانوسو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="بالتیک دنیزی">بالتیک دنیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%B2" title="قارا دنیز">قارا دنیز</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A8_%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="کارائیب دنیزی">کارائیب دنیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B2%D8%B1_%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="خزر دنیزی">خزر دنیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%82%D9%88_(%DA%86%D8%A7%DB%8C)" class="mw-redirect" title="کونقو (چای)">کونقو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="دونای">دونای</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%DA%AF" title="گنگ">گنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="بؤیوک مرجان دیواری">بؤیوک مرجان دیواری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%DA%AF%D8%A4%D9%84%D9%84%D8%B1" title="بؤیوک گؤللر">بؤیوک گؤللر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%88" title="هیند اوقیانوسو">هیند اوقیانوسو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF_%DA%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="سند چایی">سند چایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%84_%DA%AF%D8%A4%D9%84%D9%88" title="بایکال گؤلو">بایکال گؤلو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="تانقانیکا">تانقانیکا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7_%DA%AF%D9%88%D9%84%D9%88" class="mw-redirect" title="ویکتوریا گولو">ویکتوریا گؤلو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%82_%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="آرالیق دنیزی">آرالیق دنیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%BE%DB%8C_%DA%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="میسیسیپی چایی">میسیسیپی چایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1_(%DA%86%D8%A7%DB%8C)" class="mw-redirect" title="نیجر (چای)">نیجر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%84_%DA%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="نیل چایی">نیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%9B_%DA%86%D8%A7%DB%8C" class="mw-redirect" title="ساریٛ چای">خوآن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%B2%D8%A6%DB%8C_%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="قوزئی دنیزی">قوزئی دنیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%DB%8C%D9%88%DA%A9_%D8%A7%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3" title="بؤیوک اوقیانوس">بؤیوک اوقیانوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%A7_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="پاناما کانالی">پاناما کانالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86_%DA%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="راین چایی">راین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A6%D8%B2_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سوئز کانالی">سوئز کانالی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%D9%88" title="گونئی اوقیانوسو">گونئی اوقیانوسو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%88%D9%84%D9%82%D8%A7" class="mw-redirect" title="وولقا">وولقا</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%AA%D8%B3%D9%87_%DA%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="یانقتسه چایی">یانقتسه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">داغلار٬ چؤللر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%BE_%D8%AF%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="آلپ داغلاری">آلپ داغلاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="آند داغلاری">آند داغلاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="هیمالیا داغلاری">هیمالیا داغلاری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%88" title="کلیمانجارو">کلیمانجارو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D8%BA%DB%8C" title="اورست داغی">اورست داغی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="قایالی داغلار">قایالی داغلار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7_%DA%86%D8%A4%D9%84%D9%88" class="mw-redirect" title="صحرا چؤلو">صحرا چؤلو</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">«<a dir="ltr" href="https://azb.wikipedia.org/w/index.php?title=اوروپا_بیرلیگی&oldid=1566484">https://azb.wikipedia.org/w/index.php?title=اوروپا_بیرلیگی&oldid=1566484</a>»-دن آلینمیش‌دیر</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A4%D8%B2%D9%84:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="اؤزل:رده‌ها">بؤلمه‌لر</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%DB%B1_%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C:_ISBN&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤلمه:سی‌اس۱ خطالاری: ISBN (صفحه یوْخدور)">سی‌اس۱ خطالاری: ISBN</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%A7%D8%A4%D9%84%D9%88_%D8%A7%D8%A6%D8%B4%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1_September_2021-%D8%AF%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤلمه:اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر September 2021-دن (صفحه یوْخدور)">اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر September 2021-دن</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%A7%D8%A4%D9%84%D9%88_%D8%A7%D8%A6%D8%B4%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1_July_2023-%D8%AF%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤلمه:اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر July 2023-دن (صفحه یوْخدور)">اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر July 2023-دن</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%DB%B1_%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C:_unrecognized_parameter&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤلمه:سی‌اس۱ خطالاری: unrecognized parameter (صفحه یوْخدور)">سی‌اس۱ خطالاری: unrecognized parameter</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%DB%B1_%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C:_missing_name&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤلمه:سی‌اس۱ خطالاری: missing name (صفحه یوْخدور)">سی‌اس۱ خطالاری: missing name</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%A7%D8%A4%D9%84%D9%88_%D8%A7%D8%A6%D8%B4%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1_August_2021-%D8%AF%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤلمه:اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر August 2021-دن (صفحه یوْخدور)">اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر August 2021-دن</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:Articles_with_incorrect_citation_syntax&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤلمه:Articles with incorrect citation syntax (صفحه یوْخدور)">Articles with incorrect citation syntax</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%A7%D8%A4%D9%84%D9%88_%D8%A7%D8%A6%D8%B4%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1_September_2022-%D8%AF%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤلمه:اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر September 2022-دن (صفحه یوْخدور)">اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر September 2022-دن</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%A8%DB%86%D8%AA%D9%88%D9%86_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D9%85%DA%A9_%D9%84%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" title="بؤلمه:بۆتون ویکی‌لشدیرمک لازیم اولان مقاله‌لر">بۆتون ویکی‌لشدیرمک لازیم اولان مقاله‌لر</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:Pages_using_collapsible_list_with_both_background_and_text-align_in_titlestyle&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤلمه:Pages using collapsible list with both background and text-align in titlestyle (صفحه یوْخدور)">Pages using collapsible list with both background and text-align in titlestyle</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%81%D8%A8%D8%A7_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%A7_%D8%B3%D8%A6%DA%86%DB%8C%D9%84%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" title="بؤلمه:الیفبا اساسیندا سئچیلمیش مقاله‌لر">الیفبا اساسیندا سئچیلمیش مقاله‌لر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C" title="بؤلمه:اوروپا بیرلیگی">اوروپا بیرلیگی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%DA%A9%D9%88%D9%86%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88_%D8%AF%D8%A4%D9%88%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" title="بؤلمه:کونفدراتیو دؤولت‌لر">کونفدراتیو دؤولت‌لر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%AC%DB%8C_%DB%B2%DB%B0_%D8%A7%D8%A4%D9%84%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" title="بؤلمه:جی ۲۰ اؤلکه‌لر">جی ۲۰ اؤلکه‌لر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%AC%DB%8C_%DB%B7_%D8%A7%D8%A4%D9%84%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" title="بؤلمه:جی ۷ اؤلکه‌لر">جی ۷ اؤلکه‌لر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%AC%DB%8C_%DB%B8_%D8%A7%D8%A4%D9%84%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" title="بؤلمه:جی ۸ اؤلکه‌لر">جی ۸ اؤلکه‌لر</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:International_organizations_based_in_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤلمه:International organizations based in Europe (صفحه یوْخدور)">International organizations based in Europe</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:Organizations_awarded_Nobel_Peace_Prizes&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤلمه:Organizations awarded Nobel Peace Prizes (صفحه یوْخدور)">Organizations awarded Nobel Peace Prizes</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:Organizations_established_in_1993&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤلمه:Organizations established in 1993 (صفحه یوْخدور)">Organizations established in 1993</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:Political_systems&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤلمه:Political systems (صفحه یوْخدور)">Political systems</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:Supranational_unions&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤلمه:Supranational unions (صفحه یوْخدور)">Supranational unions</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%AA%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%A9%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="بؤلمه:تیجارت بلوک‌لاری">تیجارت بلوک‌لاری</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:United_Nations_General_Assembly_observers&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤلمه:United Nations General Assembly observers (صفحه یوْخدور)">United Nations General Assembly observers</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A6%D9%88_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%BE%D9%84%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" title="بؤلمه:ویدئو کلیپلری اولان مقاله‌لر">ویدئو کلیپلری اولان مقاله‌لر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B3_-_%D8%AC%D9%88_%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87_%D9%87%D9%88%D9%84%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%A4%D9%84%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87_%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="بؤلمه:۱۹۹۳ - جو ایلینده هولند اؤلکه‌سینده یارانانلار">۱۹۹۳ - جو ایلینده هولند اؤلکه‌سینده یارانانلار</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B3_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%AF%D9%87_%D9%82%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A4%D9%84%DA%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1_%D9%88_%D8%A7%D8%A4%D9%84%DA%A9%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" title="بؤلمه:۱۹۹۳ میلادی ایلده قورولان بؤلگه‌لر و اؤلکه‌لر">۱۹۹۳ میلادی ایلده قورولان بؤلگه‌لر و اؤلکه‌لر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%84%D8%B1%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="بؤلمه:میلت‌لرآراسی سیاسی تشکیلات‌لار">میلت‌لرآراسی سیاسی تشکیلات‌لار</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:Organisations_based_in_Brussels&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤلمه:Organisations based in Brussels (صفحه یوْخدور)">Organisations based in Brussels</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:Political_organizations_based_in_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="بؤلمه:Political organizations based in Europe (صفحه یوْخدور)">Political organizations based in Europe</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">گیزلی بؤلمه‌لر: <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%AA%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%B9%D8%AF%D8%AF_%D8%A8%D8%A7_%D8%A2%D8%B1%DA%AF%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%AF%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="بؤلمه:صفحه‌های دارای تابع تجزیه‌گر آرایش‌عدد با آرگومان غیرعددی">صفحه‌های دارای تابع تجزیه‌گر آرایش‌عدد با آرگومان غیرعددی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%A7%D8%A4%D9%84%D9%88_%D8%A7%D8%A6%D8%B4%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" title="بؤلمه:اؤلو ائشیک باغلانتیلی بوتون مقاله‌لر">اؤلو ائشیک باغلانتیلی بوتون مقاله‌لر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:Articles_with_invalid_date_parameter_in_template" title="بؤلمه:Articles with invalid date parameter in template">Articles with invalid date parameter in template</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%A4%D9%84%D9%88_%D8%A7%D8%A6%D8%B4%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" title="بؤلمه:دائمی اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر">دائمی اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:Webarchive_template_wayback_links" title="بؤلمه:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%A7%D8%A4%D9%84%D9%88_%D8%A7%D8%A6%D8%B4%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1_February_2021-%D8%AF%D9%86" title="بؤلمه:اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر February 2021-دن">اؤلو ائشیک باغلانتیلی مقاله‌لر February 2021-دن</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D9%85%DA%A9_%D9%84%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" title="بؤلمه:ویکی‌لشدیرمک لازیم اولان مقاله‌لر">ویکی‌لشدیرمک لازیم اولان مقاله‌لر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%B3%D8%A6%DA%86%DB%8C%D9%84%D9%85%DB%8C%D8%B4_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" title="بؤلمه:سئچیلمیش مقاله‌لر">سئچیلمیش مقاله‌لر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A4%D9%84%D9%85%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D8%B3%D8%A4%D8%B2%D8%AC%D9%88%DA%A9%E2%80%8C%D9%84%D9%88_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%84%D8%B1" title="بؤلمه:اینگیلیس دیلی سؤزجوک‌لو مقاله‌لر">اینگیلیس دیلی سؤزجوک‌لو مقاله‌لر</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> بۇ صفحه‌‌ سوْن دفعه ۲۴ نوْوامبر ۲۰۲۴، ۰۳:۱۴ تاریخینده دَییشدیریلمیشدیر.</li> <li id="footer-info-copyright">یازی <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">Creative Commons Attribution-ShareAlike License 4.0</a> آلتیندا مووجوددور؛ آرتیق شرطلر آرتیریلا بیلر. بو سایتی ایشلتمکله سیز <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">ایشلتمه شرطلری</a> و <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">گیزلیلیک سیاستی</a> ایله راضیلشیرسینیز. ویکی‌پدیا® منفعت‌سیز تشکیلاتی اولان <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">ویکی‌مدیا فوندونون</a> قئید آلینمیش تیجارت علامتیدیر.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">گیزلیلیک سیاستی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DA%AF%D8%A4%D8%B1%D9%87">ویکی‌پدیا-ه گؤره</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%DA%AF%D8%A6%D9%86%D9%84_%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A7">مسئولیتدن ایمتیناع</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">گئنیشلدنلر</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/azb.wikipedia.org">آمارلار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">کوکی ایظهارنامه‌سی‌</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//azb.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">موبایل نوسخه‌سی‌</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-nfzrr","wgBackendResponseTime":220,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.482","walltime":"1.800","ppvisitednodes":{"value":32020,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":507480,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":179068,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":6,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":173891,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1228.897 1 -total"," 45.18% 555.223 1 شابلون:قایناق"," 13.98% 171.854 2 شابلون:Navbox"," 12.70% 156.082 164 شابلون:Cite_web"," 12.04% 147.953 41 شابلون:Dead_link"," 10.21% 125.464 42 شابلون:بایراق"," 9.45% 116.125 41 شابلون:Fix"," 8.76% 107.698 1 شابلون:Cite_book"," 8.54% 104.925 2 شابلون:مین_مقاله"," 8.34% 102.482 83 شابلون:Category_handler"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.337","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":15494699,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-849f99967d-twdkw","timestamp":"20241124031428","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0627\u0648\u0631\u0648\u067e\u0627 \u0628\u06cc\u0631\u0644\u06cc\u06af\u06cc","url":"https:\/\/azb.wikipedia.org\/wiki\/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%84%DB%8C%DA%AF%DB%8C","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q458","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q458","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2012-08-28T14:15:09Z","dateModified":"2024-11-24T03:14:14Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/b7\/Flag_of_Europe.svg"}</script> </body> </html>