CINXE.COM
Supranationalisme - Wikipedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Supranationalisme - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"02a6dff6-3816-40d8-abd1-80a9238c4ae2","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Supranationalisme","wgTitle":"Supranationalisme","wgCurRevisionId":68278286,"wgRevisionId":68278286,"wgArticleId":243719,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Intergouvernementele organisatie","Theorie"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Supranationalisme","wgRelevantArticleId":243719,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true, "wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":6000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q1335818","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready", "user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns", "ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Supranationalisme - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Supranationalisme"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Supranationalisme&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Supranationalisme"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Supranationalisme rootpage-Supranationalisme skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/27_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Supranationalisme" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Supranationalisme" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Supranationalisme" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Supranationalisme" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Supranationalisme_tussen_intergouvernementalisme_en_federalisme" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Supranationalisme_tussen_intergouvernementalisme_en_federalisme"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Supranationalisme tussen intergouvernementalisme en federalisme</span> </div> </a> <ul id="toc-Supranationalisme_tussen_intergouvernementalisme_en_federalisme-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Supranationalisme_en_de_Europese_Unie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Supranationalisme_en_de_Europese_Unie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Supranationalisme en de Europese Unie</span> </div> </a> <ul id="toc-Supranationalisme_en_de_Europese_Unie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Overige_supranationale_unies" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Overige_supranationale_unies"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Overige supranationale unies</span> </div> </a> <ul id="toc-Overige_supranationale_unies-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Geschiedenis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Geschiedenis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Geschiedenis</span> </div> </a> <ul id="toc-Geschiedenis-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Supranationalisme</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 27 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-27" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">27 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Supranasionalisme" title="Supranasionalisme – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Supranasionalisme" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D9%88%D9%82_%D9%88%D8%B7%D9%86%D9%8A" title="اتحاد فوق وطني – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="اتحاد فوق وطني" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B4%D0%B4%D1%8A%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82" title="Наддържавност – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Наддържавност" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Supranacionalismus" title="Supranacionalismus – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Supranacionalismus" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Supranationalit%C3%A4t" title="Supranationalität – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Supranationalität" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Supranational_union" title="Supranational union – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Supranational union" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Supranacionalidad" title="Supranacionalidad – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Supranacionalidad" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Rahvus%C3%BClesus" title="Rahvusülesus – Estisch" lang="et" hreflang="et" data-title="Rahvusülesus" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estisch" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D9%85%D9%84%DB%8C" title="ابراتحادیه ملی – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="ابراتحادیه ملی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Supranationalisme" title="Supranationalisme – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Supranationalisme" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A2%D7%9C-%D7%9C%D7%90%D7%95%D7%9E%D7%99%D7%95%D7%AA" title="על-לאומיות – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="על-לאומיות" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%A7%E0%A4%BF%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%98" title="अधिराष्ट्रीय संघ – Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="अधिराष्ट्रीय संघ" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Persatuan_supranasional" title="Persatuan supranasional – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Persatuan supranasional" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Yfir%C3%BEj%C3%B3%C3%B0legt_vald" title="Yfirþjóðlegt vald – IJslands" lang="is" hreflang="is" data-title="Yfirþjóðlegt vald" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="IJslands" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Sovranazionalismo" title="Sovranazionalismo – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Sovranazionalismo" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B9%E3%83%BC%E3%83%97%E3%83%A9%E3%83%8A%E3%82%B7%E3%83%A7%E3%83%8A%E3%83%AA%E3%82%BA%E3%83%A0" title="スープラナショナリズム – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="スープラナショナリズム" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%B4%88%EA%B5%AD%EA%B0%80%EC%A0%81_%EC%97%B0%ED%95%A9" title="초국가적 연합 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="초국가적 연합" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Supranationalisme" title="Supranationalisme – Limburgs" lang="li" hreflang="li" data-title="Supranationalisme" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Limburgs" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D0%BE%D1%80%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Наднационална организација – Macedonisch" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Наднационална организација" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Macedonisch" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Ponadnarodowo%C5%9B%C4%87" title="Ponadnarodowość – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Ponadnarodowość" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Supranacionalismo" title="Supranacionalismo – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Supranacionalismo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B4%D0%B3%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C" title="Надгосударственность – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Надгосударственность" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/%C3%96verstatlighet" title="Överstatlighet – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Överstatlighet" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4" title="สหภาพเหนือชาติ – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="สหภาพเหนือชาติ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Uluslar%C3%BCst%C3%BC_birlik" title="Uluslarüstü birlik – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Uluslarüstü birlik" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B4%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8C" title="Наддержавність – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Наддержавність" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%B6%85%E5%9C%8B%E5%AE%B6%E4%B8%BB%E7%BE%A9_(%E5%9C%8B%E9%9A%9B%E9%97%9C%E4%BF%82)" title="超國家主義 (國際關係) – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="超國家主義 (國際關係)" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1335818#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Supranationalisme" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Overleg:Supranationalisme&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Overleg over deze pagina (de pagina bestaat niet) [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Supranationalisme"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Supranationalisme"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Supranationalisme" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Supranationalisme" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&oldid=68278286" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Supranationalisme&id=68278286&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSupranationalisme"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSupranationalisme"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Supranationalisme"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Supranationalisme&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Supranational_unions" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1335818" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><p><b>Supranationalisme</b> is een wijze van <a href="/wiki/Organisatie" title="Organisatie">samenwerking</a> en <a href="/wiki/Besluitvorming" title="Besluitvorming">besluitvorming</a> in bestuurlijke gemeenschappen bestaande uit verschillende staten. In <b>supranationale</b> organisaties worden bepaalde bevoegdheden van de nationale staten door deze staten vrijwillig overgedragen aan een autoriteit die staatsrechtelijk beschouwd 'boven' de nationale staten staat. Op onderdelen wordt bijvoorbeeld de wetgevende bevoegdheid van de nationale parlementen overgedragen aan het samenwerkingsverband. Afhankelijk van de overeengekomen manier van beslissen op supranationaal niveau, kan het gebeuren dat een lidstaat van een supranationale unie een besluit moet uitvoeren dat is genomen in deze unie, terwijl het parlement van de lidstaat daar op nationaal niveau wellicht niet voor had gekozen. Het kan zijn dat andere lidstaten een meerderheid hadden, of, zoals in de <a href="/wiki/Europese_Economische_Gemeenschap" title="Europese Economische Gemeenschap">Europese Economische Gemeenschap</a>, het veld van de politieke partijen anders ligt en de verdeling van zetels per lidstaat. Het komt er in het kort op neer, dat de lidstaten er mee akkoord zijn gegaan dat op de supranationale beleidsterreinen van een unie, zaken aan de lidstaten kunnen worden opgelegd. Andere manieren van samenwerking zijn intergouvernementalisme en federalisme </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Supranationalisme_tussen_intergouvernementalisme_en_federalisme">Supranationalisme tussen intergouvernementalisme en federalisme</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Supranationalisme tussen intergouvernementalisme en federalisme" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Supranationalisme tussen intergouvernementalisme en federalisme"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Men zou supranationalisme kunnen beschrijven als onderwerping aan een internationaal gezag met formeel behoud van eigen soevereiniteit. Het supranationalisme zit qua wijze van besluitvorming in tussen enerzijds het <a href="/wiki/Intergouvernementalisme" title="Intergouvernementalisme">intergouvernementalisme</a> en anderzijds het <a href="/wiki/Federalisme" title="Federalisme">federalisme</a>. In het intergouvernementalisme behouden staten hun volledige soevereiniteit. Staten kunnen niet tegen hun wil in gebonden worden door besluiten van een intergouvernementele organisatie. Intergouvernementele besluiten dienen dan ook unaniem te worden genomen. </p><p>Dit is in het supranationalisme niet het geval. Weliswaar behouden de lidstaten in een supranationale organisatie in naam hun <a href="/wiki/Soevereiniteit" title="Soevereiniteit">soevereiniteit</a>, er kunnen op supranationaal niveau bij meerderheid beslissingen genomen, die een lidstaat vervolgens tegen de eigen wil in moet volgen of uitvoeren. Het enige alternatief is zich terugtrekken uit het supranationale verband, waardoor de volledige soevereiniteit ook weer praktisch in werking treedt. De supranationale entiteit kan derhalve meer een onafhankelijke politieke en juridische werkelijkheid gaan vormen dan bij intergouvernementele organisaties, maar nog niet zoveel als in het federalisme. </p><p>Bij een federatie gaat de invloed en macht van het overkoepelende orgaan nog verder dan bij het supranationalisme. De soevereiniteit bestaat daar alleen op federaal niveau. Zelfstandigheid van lidstaten is er niet aan de orde. Eerder zijn er deelstaten of bondslanden wier eigen bevoegdheden zich in een gespannen verhouden bevinden tot de federale overheid. De federale overheid kan lidstaten of bondslanden tot allerlei besluiten dwingen. Het is niet mogelijk voor deelstaten zich terug te trekken uit de federatie, behalve dan door burgeroorlog. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Supranationalisme_en_de_Europese_Unie">Supranationalisme en de Europese Unie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Supranationalisme en de Europese Unie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Supranationalisme en de Europese Unie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Supranational_unions.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Supranational_unions.svg/300px-Supranational_unions.svg.png" decoding="async" width="300" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Supranational_unions.svg/450px-Supranational_unions.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Supranational_unions.svg/600px-Supranational_unions.svg.png 2x" data-file-width="2754" data-file-height="1398" /></a><figcaption>Hedendaagse supranationale unies</figcaption></figure> <p>De <a href="/wiki/Europese_Unie" title="Europese Unie">Europese Unie</a> is in bepaalde opzichten te beschouwen als een supranationale unie, bijvoorbeeld waar een (gekwalificeerde) meerderheid nodig is binnen de <a href="/wiki/Europese_Raad" title="Europese Raad">Europese Raad</a>. Op andere gebieden heeft zij meer het karakter van een intergouvernementele organisatie, bijvoorbeeld als unanimiteit is vereist in die Raad. Binnen de <a href="/wiki/Europese_integratie" title="Europese integratie">Europese integratie</a> is van meet af aan discussie geweest over de balans tussen beide werkwijzen. In het <a href="/wiki/Verdrag_van_Lissabon" title="Verdrag van Lissabon">Verdrag van Lissabon</a> zijn de bevoegdheden van Unie en lidstaten expliciet vastgelegd in de <a href="/wiki/Verdrag_van_Lissabon#Beleidsregels" title="Verdrag van Lissabon">Beleidsregels</a>. </p><p>Supranationale besluitvorming wil zeggen dat de EU-landen hun macht op het terrein van economische samenwerking grotendeels hebben overgedragen aan Europese organen als het <a href="/wiki/Europees_Parlement" title="Europees Parlement">Europees Parlement</a>, de <a href="/wiki/Raad_van_de_Europese_Unie" title="Raad van de Europese Unie">Raad van Ministers</a>, de <a href="/wiki/Europese_Commissie" title="Europese Commissie">Europese Commissie</a> en het <a href="/wiki/Hof_van_Justitie_(Europese_Unie)" title="Hof van Justitie (Europese Unie)">Europees Hof van Justitie</a>. Op monetair vlak hebben de lidstaten van de <a href="/wiki/Eurozone" title="Eurozone">Eurozone</a> hun bevoegdheden overgegeven aan de <a href="/wiki/Europese_Centrale_Bank" title="Europese Centrale Bank">Europese Central Bank</a>. Deze organen staan dus boven nationale regeringen voor de bevoegdheden die de lidstaten, via de <a href="/wiki/Verdragen_van_de_Europese_Unie" title="Verdragen van de Europese Unie">verdragen</a>, hebben toegekend. Ze kunnen wetten maken waaraan alle landen van de EU zich moeten houden. Bij deze vorm van <a href="/wiki/Besluitvorming" title="Besluitvorming">besluitvorming</a> wordt meestal besloten bij meerderheid van stemmen of bij <a href="/wiki/Gekwalificeerde_meerderheid" title="Gekwalificeerde meerderheid">gekwalificeerde meerderheid</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Overige_supranationale_unies">Overige supranationale unies</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Overige supranationale unies" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Overige supranationale unies"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Elke van deze voorbeelden heeft zowel supranationale als intergouvernementele trekken. Sommige supranationale unies zoals de Unie van Zuid-Amerikaanse Naties en de Afrikaanse Unie zijn ook ingericht naar het voorbeeld van de Europese Unie. </p> <ul><li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_African_Union.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_the_African_Union.svg/20px-Flag_of_the_African_Union.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_the_African_Union.svg/30px-Flag_of_the_African_Union.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Flag_of_the_African_Union.svg/40px-Flag_of_the_African_Union.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Afrikaanse_Unie" title="Afrikaanse Unie">Afrikaanse Unie</a> (AU)</li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Infobox_ASEAN_flag.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van de ASEAN"><img alt="Vlag van de ASEAN" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Infobox_ASEAN_flag.svg/20px-Infobox_ASEAN_flag.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Infobox_ASEAN_flag.svg/30px-Infobox_ASEAN_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Infobox_ASEAN_flag.svg/40px-Infobox_ASEAN_flag.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="200" /></a></span> <a href="/wiki/ASEAN" title="ASEAN">Association of Southeast Asian Nations</a> (ASEAN)</li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_Central_American_Integration_System.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van de SICA"><img alt="Vlag van de SICA" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Flag_of_the_Central_American_Integration_System.svg/20px-Flag_of_the_Central_American_Integration_System.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Flag_of_the_Central_American_Integration_System.svg/30px-Flag_of_the_Central_American_Integration_System.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Flag_of_the_Central_American_Integration_System.svg/40px-Flag_of_the_Central_American_Integration_System.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="333" /></a></span> <a href="/wiki/Centraal-Amerikaans_Integratiesysteem" title="Centraal-Amerikaans Integratiesysteem">Centraal-Amerikaans Integratiesysteem</a> (SICA)</li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_Cooperation_Council_for_the_Arab_States_of_the_Gulf.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van de CCASG"><img alt="Vlag van de CCASG" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Flag_of_the_Cooperation_Council_for_the_Arab_States_of_the_Gulf.svg/20px-Flag_of_the_Cooperation_Council_for_the_Arab_States_of_the_Gulf.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Flag_of_the_Cooperation_Council_for_the_Arab_States_of_the_Gulf.svg/30px-Flag_of_the_Cooperation_Council_for_the_Arab_States_of_the_Gulf.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Flag_of_the_Cooperation_Council_for_the_Arab_States_of_the_Gulf.svg/40px-Flag_of_the_Cooperation_Council_for_the_Arab_States_of_the_Gulf.svg.png 2x" data-file-width="431" data-file-height="216" /></a></span> <a href="/wiki/Samenwerkingsraad_van_de_Arabische_Golfstaten" title="Samenwerkingsraad van de Arabische Golfstaten">CCASG</a> (CCASG)</li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_the_Union_State.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van de SGRB"><img alt="Vlag van de SGRB" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_the_Union_State.svg/20px-Flag_of_the_Union_State.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_the_Union_State.svg/30px-Flag_of_the_Union_State.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_the_Union_State.svg/40px-Flag_of_the_Union_State.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Unie_van_Rusland_en_Wit-Rusland" title="Unie van Rusland en Wit-Rusland">SGRB</a> (SGRB)</li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_UNASUR.svg" class="mw-file-description" title="Vlag van de UZAN"><img alt="Vlag van de UZAN" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_UNASUR.svg/20px-Flag_of_UNASUR.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_UNASUR.svg/30px-Flag_of_UNASUR.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_UNASUR.svg/40px-Flag_of_UNASUR.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Unie_van_Zuid-Amerikaanse_Naties" title="Unie van Zuid-Amerikaanse Naties">Unie van Zuid-Amerikaanse Naties</a> (UZAN)</li> <li><a href="/wiki/Zuid-Aziatische_Associatie_voor_Regionale_Co%C3%B6peratie" title="Zuid-Aziatische Associatie voor Regionale Coöperatie">Zuid-Aziatische Associatie voor Regionale Coöperatie</a> (SAARC)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geschiedenis">Geschiedenis</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Geschiedenis" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Geschiedenis"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Nederland" title="Nederland">Nederland</a> is ontstaan uit de <a href="/wiki/Republiek_der_Zeven_Verenigde_Nederlanden" title="Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden">Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden</a> maar pas na de <a href="/wiki/Bataafse_Republiek" title="Bataafse Republiek">Bataafse Republiek</a> zette het <a href="/wiki/Centralisme" title="Centralisme">centralisme</a> door; na <a href="/wiki/1815" title="1815">1815</a> was het <a href="/wiki/Koninkrijk_der_Nederlanden" title="Koninkrijk der Nederlanden">Koninkrijk der Nederlanden</a> en daarna de rompstaat Nederland een <a href="/wiki/Decentralisatie" title="Decentralisatie">gedecentraliseerde</a> eenheidsstaat.</li></ul> <ul><li>de <a href="/wiki/Verenigde_Arabische_Republiek" title="Verenigde Arabische Republiek">Verenigde Arabische Republiek</a>, de <a href="/wiki/Unie_(staatkundig)" class="mw-redirect" title="Unie (staatkundig)">unie</a> tussen <a href="/wiki/Egypte_(land)" title="Egypte (land)">Egypte</a> en <a href="/wiki/Syri%C3%AB" title="Syrië">Syrië</a> tussen <a href="/wiki/1958" title="1958">1958</a> en <a href="/wiki/1961" title="1961">1961</a>; dit was een uiting van <a href="/wiki/Arabisch_nationalisme" class="mw-redirect" title="Arabisch nationalisme">Arabisch nationalisme</a> hetgeen een 'Groot-Arabië' nastreefde. (De <a href="/wiki/Verenigde_Arabische_Staten" title="Verenigde Arabische Staten">Verenigde Arabische Staten</a> was een <a href="/wiki/Confederatie" title="Confederatie">confederatie</a> tussen Egypte en <a href="/wiki/Democratische_Volksrepubliek_Jemen" title="Democratische Volksrepubliek Jemen">Zuid-Jemen</a>.)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Supranationalisme&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Intergouvernementalisme" title="Intergouvernementalisme">Intergouvernementalisme</a></li> <li><a href="/wiki/Centralisme" title="Centralisme">Centralisme</a></li> <li><a href="/wiki/Confederatie" title="Confederatie">Confederatie</a></li> <li><a href="/wiki/Internationalisme" title="Internationalisme">Internationalisme</a></li> <li><a href="/wiki/Politieke_unie" title="Politieke unie">Politieke unie</a></li> <li><a href="/wiki/Wereldregering" title="Wereldregering">Wereldregering</a></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Staats-_en_regeringsvormen"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_staatsvormen" title="Sjabloon:Navigatie staatsvormen"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/nl:Overleg_sjabloon:Navigatie_staatsvormen" title="Overleg sjabloon"><img alt="Overleg sjabloon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_staatsvormen&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Staats-_en_regeringsvormen" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Staatsvorm" title="Staatsvorm">Staats-</a> en <a href="/wiki/Regeringsvorm" title="Regeringsvorm">regeringsvormen</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b><a href="/wiki/Staatshoofd" title="Staatshoofd">Staatshoofd</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Aristocratie" title="Aristocratie">aristocratie</a> · <a href="/wiki/Autocratie" title="Autocratie">autocratie</a> · <a href="/wiki/Cesaropapie" title="Cesaropapie">cesaropapie</a> · <a href="/wiki/Dictatuur" title="Dictatuur">dictatuur</a> · <a href="/wiki/Gerontocratie" title="Gerontocratie">gerontocratie</a> · <a href="/wiki/Kakistocratie" title="Kakistocratie">kakistocratie</a> · <a href="/wiki/Monarchie" title="Monarchie">monarchie</a> (<a href="/wiki/Absolute_monarchie" title="Absolute monarchie">absolute monarchie</a> · <a href="/wiki/Constitutionele_monarchie" title="Constitutionele monarchie">constitutionele monarchie</a> · <a href="/wiki/Islamitische_monarchie" title="Islamitische monarchie">islamitische monarchie</a> · <a href="/wiki/Kiesmonarchie" title="Kiesmonarchie">kiesmonarchie</a>) · <a href="/wiki/Oligarchie" title="Oligarchie">oligarchie</a> · <a href="/wiki/Plutocratie" title="Plutocratie">plutocratie</a> · <a href="/wiki/Republiek_(hoofdbetekenis)" class="mw-redirect" title="Republiek (hoofdbetekenis)">republiek</a> (<a href="/wiki/Directoriaal_systeem" title="Directoriaal systeem">directoriale republiek</a> · <a href="/wiki/Parlementaire_republiek" title="Parlementaire republiek">parlementaire republiek</a> · <a href="/wiki/Presidentieel_systeem" title="Presidentieel systeem">presidentiële republiek</a> · <a href="/wiki/Semipresidentieel_systeem" title="Semipresidentieel systeem">semipresidentiële republiek</a>) · <a href="/wiki/Theocratie" title="Theocratie">theocratie</a> (<a href="/wiki/Kalifaat" title="Kalifaat">kalifaat</a> · <a href="/wiki/Pontificaat" title="Pontificaat">pontificaat</a>)</td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Ideologie" title="Ideologie">Ideologie</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Bi-nationale_staat" class="mw-redirect" title="Bi-nationale staat">bi-nationale staat</a> · <a href="/wiki/Democratie" title="Democratie">democratie</a> (<a href="/wiki/Directe_democratie" title="Directe democratie">directe democratie</a> · <a href="/wiki/Ochlocratie" title="Ochlocratie">ochlocratie</a> · <a href="/wiki/Parlementaire_democratie" title="Parlementaire democratie">parlementaire democratie</a> · <a href="/wiki/Meerpartijenstelsel" title="Meerpartijenstelsel">meerpartijenstelsel</a>) · <a href="/wiki/Islamitische_republiek" title="Islamitische republiek">islamitische republiek</a> · <a href="/wiki/Meritocratie" title="Meritocratie">meritocratie</a> · <a href="/wiki/Eenpartijstelsel" title="Eenpartijstelsel">eenpartijstaat</a> · <a href="/wiki/Plutocratie" title="Plutocratie">plutocratie</a> · <a href="/wiki/Technocratie" title="Technocratie">technocratie</a> · <a href="/wiki/Volksrepubliek" title="Volksrepubliek">volksrepubliek</a> (<a href="/wiki/Radenrepubliek" title="Radenrepubliek">radenrepubliek</a> · <a href="/wiki/Socialistische_sovjetrepubliek" title="Socialistische sovjetrepubliek">socialistische sovjetrepubliek</a>)</td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Regeringsvorm" title="Regeringsvorm">Regeringsvorm</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Centralisme" title="Centralisme">centralisme</a> · <a href="/wiki/Eenheidsstaat" title="Eenheidsstaat">eenheidsstaat</a> · <a href="/wiki/Federalisme" title="Federalisme">federalisme</a> · <a href="/wiki/Condominium_(staatsvorm)" title="Condominium (staatsvorm)">condominium</a> · <a href="/wiki/Confederatie" title="Confederatie">confederatie</a> · <a href="/wiki/Vazalstaat" title="Vazalstaat">vazalstaat</a> · <a href="/wiki/Natiestaat" title="Natiestaat">natiestaat</a> · <a href="/wiki/Beschavingsstaat" title="Beschavingsstaat">beschavingsstaat</a> · <a class="mw-selflink selflink">supranationalisme</a> · <a href="/wiki/Superstaat" title="Superstaat">superstaat</a></td></tr><tr><td class="links"><b>Zie ook:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Diarchie" title="Diarchie">diarchie</a> · <a href="/wiki/Driemanschap" title="Driemanschap">driemanschap</a> · <a href="/wiki/Tetrarchie" title="Tetrarchie">tetrarchie</a> · <a href="/wiki/Pseudocratie" title="Pseudocratie">pseudocratie</a> · <a href="/wiki/Gerontocratie" title="Gerontocratie">gerontocratie</a> · <a href="/wiki/Kleptocratie" title="Kleptocratie">kleptocratie</a> · <a href="/wiki/Personele_unie" title="Personele unie">personele unie</a></td></tr></tbody></table> </div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐7f58d5dcf5‐kslng Cached time: 20241111025044 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.063 seconds Real time usage: 0.102 seconds Preprocessor visited node count: 387/1000000 Post‐expand include size: 10548/2097152 bytes Template argument size: 4195/2097152 bytes Highest expansion depth: 10/100 Expensive parser function count: 1/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 2004/5000000 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 55.794 1 -total 62.68% 34.971 1 Sjabloon:Navigatie_staatsvormen 57.11% 31.863 1 Sjabloon:Navigatie 21.21% 11.833 1 Sjabloon:Navigatie/Tabel 8.26% 4.610 1 Sjabloon:Vlag_Afrikaanse_Unie 7.57% 4.225 1 Sjabloon:CCASG 6.31% 3.520 1 Sjabloon:Bewerklinks 5.47% 3.052 1 Sjabloon:SGRB 5.31% 2.965 1 Sjabloon:SICA 4.84% 2.703 1 Sjabloon:UZAN --> <!-- Saved in parser cache with key nlwiki:pcache:idhash:243719-0!canonical and timestamp 20241111025044 and revision id 68278286. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Supranationalisme&oldid=68278286">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Supranationalisme&oldid=68278286</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Intergouvernementele_organisatie" title="Categorie:Intergouvernementele organisatie">Intergouvernementele organisatie</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Theorie" title="Categorie:Theorie">Theorie</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 21 okt 2024 om 17:33.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Supranationalisme&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5cd4cd96d5-cssk8","wgBackendResponseTime":153,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.063","walltime":"0.102","ppvisitednodes":{"value":387,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":10548,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":4195,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":2004,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 55.794 1 -total"," 62.68% 34.971 1 Sjabloon:Navigatie_staatsvormen"," 57.11% 31.863 1 Sjabloon:Navigatie"," 21.21% 11.833 1 Sjabloon:Navigatie/Tabel"," 8.26% 4.610 1 Sjabloon:Vlag_Afrikaanse_Unie"," 7.57% 4.225 1 Sjabloon:CCASG"," 6.31% 3.520 1 Sjabloon:Bewerklinks"," 5.47% 3.052 1 Sjabloon:SGRB"," 5.31% 2.965 1 Sjabloon:SICA"," 4.84% 2.703 1 Sjabloon:UZAN"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7f58d5dcf5-kslng","timestamp":"20241111025044","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Supranationalisme","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Supranationalisme","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1335818","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1335818","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-08-28T16:44:46Z","dateModified":"2024-10-21T16:33:54Z"}</script> </body> </html>