CINXE.COM

هند - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>هند - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"b93b0751-e6fe-4a37-b52e-0c4d4688acf4","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"هند","wgTitle":"هند","wgCurRevisionId":40483516,"wgRevisionId":40483516,"wgArticleId":7567,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["صفحه‌های دارای خطا در ارجاع","صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند","صفحه‌های دارای پیوند مرده","خطاهای یادکرد: تاریخ","یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی", "پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت","مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی","صفحه‌های با یادکرد خراب (فقدان منبع)","نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان","صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات کشور با پارامترهای نامعلوم استفاده می‌کنند","صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات کشور دارای مشکلات نحوی استفاده می‌کنند","مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی","مقاله‌های دارای واژگان به زبان هندی","صفحه‌هایی که از جعبه پیوند به پروژه‌های خواهر نامنطبق با ویکی‌داده استفاده می‌کنند", "صفحه‌هایی که از جعبه پیوند به پروژه‌های خواهر با جستجوی پیش‌فرض استفاده می‌کنند","مقاله‌ها با پیوندهای کرلی","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BIBSYS","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های EMU","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLA","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SELIBR","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VcBA","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های KULTURNAV","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CINII","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های HDS","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های MusicBrainz area","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NARA","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های RERO", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های TDVİA","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های Trove","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های UKPARL","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF","داده‌های کتابخانه‌ای با ۲۷ عنصر","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های چندگانه","مختصات در ویکی‌داده","مقالاتی که دارای نقشه‌های تصویری اند","مقاله‌های دارای ویدئو","اعضای اتحادیه کشورهای همسود","ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۴۷ (میلادی)","بنیان‌گذاری‌های ۱۹۴۷ (میلادی) در آسیا","جمهوری‌های فدرال", "جمهوری‌های مشترک‌المنافع","کشورها در آسیا","کشورها و سرزمین‌های انگلیسی‌زبان","کشورها و سرزمین‌های هندی‌زبان","کشورهای جنوب آسیا","کشورهای عضو اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا","کشورهای عضو سازمان ملل متحد","کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای","کشورهای عضو گروه پانزده","کشورهای گروه ۲۰","مستعمره‌ها و تحت‌الحمایه‌های پیشین بریتانیا در آسیا","مستعمره‌های پیشین بریتانیا","ملت‌های E7","ملت‌های بریکس","هند"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"هند","wgRelevantArticleId":7567,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[], "wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgCoordinates":{"lat":21,"lon":78},"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q668","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true, "wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.tmh.player","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools", "ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/1200px-Flag_of_India.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/800px-Flag_of_India.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/640px-Flag_of_India.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="هند - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-هند rootpage-هند skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D9%87%D9%86%D8%AF" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D9%87%D9%86%D8%AF" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D9%87%D9%86%D8%AF" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D9%87%D9%86%D8%AF" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-نام" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#نام"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>نام</span> </div> </a> <ul id="toc-نام-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مشخصات_کلی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#مشخصات_کلی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>مشخصات کلی</span> </div> </a> <ul id="toc-مشخصات_کلی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تاریخ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#تاریخ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>تاریخ</span> </div> </a> <ul id="toc-تاریخ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جغرافیا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جغرافیا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>جغرافیا</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-جغرافیا-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های جغرافیا</span> </button> <ul id="toc-جغرافیا-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-تقسیمات_کشوری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تقسیمات_کشوری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۱</span> <span>تقسیمات کشوری</span> </div> </a> <ul id="toc-تقسیمات_کشوری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ایالت‌های_فدرال" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ایالت‌های_فدرال"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۲</span> <span>ایالت‌های فدرال</span> </div> </a> <ul id="toc-ایالت‌های_فدرال-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-قلمروهای_اتحادیه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#قلمروهای_اتحادیه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۳</span> <span>قلمروهای اتحادیه</span> </div> </a> <ul id="toc-قلمروهای_اتحادیه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-آب_و_هوا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#آب_و_هوا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۴</span> <span>آب و هوا</span> </div> </a> <ul id="toc-آب_و_هوا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-موقعیت_راهبردی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#موقعیت_راهبردی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۵</span> <span>موقعیت راهبردی</span> </div> </a> <ul id="toc-موقعیت_راهبردی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-سیاست" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#سیاست"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>سیاست</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-سیاست-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های سیاست</span> </button> <ul id="toc-سیاست-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ریاست_جمهوری_در_هند" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ریاست_جمهوری_در_هند"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۱</span> <span>ریاست جمهوری در هند</span> </div> </a> <ul id="toc-ریاست_جمهوری_در_هند-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-احزاب_مهم" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#احزاب_مهم"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۲</span> <span>احزاب مهم</span> </div> </a> <ul id="toc-احزاب_مهم-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نظام_قضایی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#نظام_قضایی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۳</span> <span>نظام قضایی</span> </div> </a> <ul id="toc-نظام_قضایی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-اقتصاد" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#اقتصاد"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>اقتصاد</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-اقتصاد-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های اقتصاد</span> </button> <ul id="toc-اقتصاد-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-پول" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#پول"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۱</span> <span>پول</span> </div> </a> <ul id="toc-پول-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تجارت_خارجی_و_سرمایه‌گذاری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تجارت_خارجی_و_سرمایه‌گذاری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶.۲</span> <span>تجارت خارجی و سرمایه‌گذاری</span> </div> </a> <ul id="toc-تجارت_خارجی_و_سرمایه‌گذاری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-صنعت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#صنعت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>صنعت</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-صنعت-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های صنعت</span> </button> <ul id="toc-صنعت-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-مخابرات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مخابرات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۱</span> <span>مخابرات</span> </div> </a> <ul id="toc-مخابرات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خودروسازی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خودروسازی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۲</span> <span>خودروسازی</span> </div> </a> <ul id="toc-خودروسازی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-فناوری_اطلاعات" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#فناوری_اطلاعات"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۳</span> <span>فناوری اطلاعات</span> </div> </a> <ul id="toc-فناوری_اطلاعات-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-داروسازی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#داروسازی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷.۴</span> <span>داروسازی</span> </div> </a> <ul id="toc-داروسازی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-انرژی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#انرژی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>انرژی</span> </div> </a> <ul id="toc-انرژی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-کشاورزی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#کشاورزی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>کشاورزی</span> </div> </a> <ul id="toc-کشاورزی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-بهداشت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#بهداشت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>بهداشت</span> </div> </a> <ul id="toc-بهداشت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-فرهنگ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#فرهنگ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱</span> <span>فرهنگ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-فرهنگ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های فرهنگ</span> </button> <ul id="toc-فرهنگ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-زبان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#زبان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱.۱</span> <span>زبان</span> </div> </a> <ul id="toc-زبان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ادیان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ادیان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱.۲</span> <span>ادیان</span> </div> </a> <ul id="toc-ادیان-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-غذاها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#غذاها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۱.۳</span> <span>غذاها</span> </div> </a> <ul id="toc-غذاها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-رسانه‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#رسانه‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۲</span> <span>رسانه‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-رسانه‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-تعطیلات_رسمی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#تعطیلات_رسمی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۳</span> <span>تعطیلات رسمی</span> </div> </a> <ul id="toc-تعطیلات_رسمی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۴</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-یادداشت‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#یادداشت‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۵</span> <span>یادداشت‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-یادداشت‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۶</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۷</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">هند</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۳۰۱ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-301" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۳۰۱ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B0" title="Индиа–آبخازی" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Индиа" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="آبخازی" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/India" title="India–آچئی" lang="ace" hreflang="ace" data-title="India" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="آچئی" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B5" title="Индие–آدیجیایی" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Индие" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="آدیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Indi%C3%AB" title="Indië–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Indië" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Indien" title="Indien–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Indien" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%85%E1%8A%95%E1%8B%B5" title="ህንድ–امهری" lang="am" hreflang="am" data-title="ህንድ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="امهری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/India" title="India–Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="India" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/India" title="India–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="India" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Indea" title="Indea–انگلیسی باستان" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Indea" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="انگلیسی باستان" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/India" title="India–اوبولو" lang="ann" hreflang="ann" data-title="India" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="اوبولو" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4" title="भारत–آنگیکا" lang="anp" hreflang="anp" data-title="भारत" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="آنگیکا" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF" title="الهند–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الهند" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%97%DC%A2%DC%95%DC%98" title="ܗܢܕܘ–آرامی" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܗܢܕܘ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="آرامی" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF" title="لهند–عربی مراکشی" lang="ary" hreflang="ary" data-title="لهند" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="عربی مراکشی" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF" title="الهند–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الهند" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A7%B0%E0%A6%A4" title="ভাৰত–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="ভাৰত" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/India" title="India–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="India" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-atj mw-list-item"><a href="https://atj.wikipedia.org/wiki/Inda" title="Inda–آتیکامکو" lang="atj" hreflang="atj" data-title="Inda" data-language-autonym="Atikamekw" data-language-local-name="آتیکامکو" class="interlanguage-link-target"><span>Atikamekw</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Индия–آواری" lang="av" hreflang="av" data-title="Индия" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="آواری" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Barata" title="Barata–Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Barata" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4" title="भारत–اودهی" lang="awa" hreflang="awa" data-title="भारत" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="اودهی" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Indya" title="Indya–آیمارایی" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Indya" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="آیمارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Hindistan" title="Hindistan–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Hindistan" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="هیندیستان–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="هیندیستان" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%BA%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Һиндостан–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Һиндостан" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/India" title="India–بالیایی" lang="ban" hreflang="ban" data-title="India" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="بالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Indien" title="Indien–باواریایی" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Indien" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="باواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Ind%C4%97j%C4%97" title="Indėjė–ساموگیتی" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Indėjė" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ساموگیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bbc mw-list-item"><a href="https://bbc.wikipedia.org/wiki/India" title="India–Batak Toba" lang="bbc" hreflang="bbc" data-title="India" data-language-autonym="Batak Toba" data-language-local-name="Batak Toba" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Toba</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Indya" title="Indya–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Indya" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%8F" title="Індыя–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Індыя" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%8F" title="Індыя–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Індыя" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Hindi" title="Hindi–Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Hindi" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Индия–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Индия" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4" title="भारत–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="भारत" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/India" title="India–بیسلاما" lang="bi" hreflang="bi" data-title="India" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="بیسلاما" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Hindia" title="Hindia–بانجاری" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Hindia" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="بانجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%92%E1%80%AD%E1%80%9A%E1%80%81%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%91%E1%80%AE" title="အေင်ဒိယခမ်းထီ–Pa&#039;O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="အေင်ဒိယခမ်းထီ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa&#039;O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%A4" title="ভারত–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ভারত" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%A2%E0%BC%8D" title="རྒྱ་གར།–تبتی" lang="bo" hreflang="bo" data-title="རྒྱ་གར།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="تبتی" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%A4" title="ভারত–Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="ভারত" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Bishnupriya" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/India" title="India–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="India" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Indija" title="Indija–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Indija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/India" title="India–Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="India" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bug mw-list-item"><a href="https://bug.wikipedia.org/wiki/%E1%A8%95%E1%A8%97%E1%A8%8A%E1%A8%89%E1%A8%97%E1%A8%95" title="ᨕᨗᨊᨉᨗᨕ–بوگینس" lang="bug" hreflang="bug" data-title="ᨕᨗᨊᨉᨗᨕ" data-language-autonym="Basa Ugi" data-language-local-name="بوگینس" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Ugi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D1%8D%D0%B4%D1%85%D1%8D%D0%B3" title="Энэдхэг–Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Энэдхэг" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/%C3%8Dndia" title="Índia–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Índia" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/India" title="India–Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="India" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/%C3%89ng-d%C3%B4" title="Éng-dô–چینی مین شرقی" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Éng-dô" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="چینی مین شرقی" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D3%80%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%B8" title="ХӀинди–چچنی" lang="ce" hreflang="ce" data-title="ХӀинди" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="چچنی" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Indya" title="Indya–سبویی" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Indya" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="سبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ch mw-list-item"><a href="https://ch.wikipedia.org/wiki/India" title="India–چامورویی" lang="ch" hreflang="ch" data-title="India" data-language-autonym="Chamoru" data-language-local-name="چامورویی" class="interlanguage-link-target"><span>Chamoru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A2%E1%8F%82%E1%8F%97%E1%8E%A2%E1%8E%A0" title="ᎢᏂᏗᎢᎠ–چروکی" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎢᏂᏗᎢᎠ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="چروکی" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/India" title="India–شایانی" lang="chy" hreflang="chy" data-title="India" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="شایانی" class="interlanguage-link-target"><span>Tsetsêhestâhese</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%BE%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ھیندستان–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ھیندستان" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/India" title="India–کورسی" lang="co" hreflang="co" data-title="India" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="کورسی" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/%C4%B0ndistan" title="İndistan–ترکی کریمه" lang="crh" hreflang="crh" data-title="İndistan" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ترکی کریمه" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Indie" title="Indie–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Indie" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Indie" title="Indie–کاشوبی" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Indie" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="کاشوبی" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%87%D0%BD%D0%B4%D1%97%EA%99%97" title="Їндїꙗ–اسلاوی کلیسایی" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Їндїꙗ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="اسلاوی کلیسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8" title="Инди–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Инди" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/India" title="India–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="India" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="مقالهٔ توصیه‌شده"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Indien" title="Indien–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Indien" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/India" title="India–Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="India" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Indien" title="Indien–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Indien" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-din mw-list-item"><a href="https://din.wikipedia.org/wiki/Indi%C9%9Bn" title="Indiɛn–دینکایی" lang="din" hreflang="din" data-title="Indiɛn" data-language-autonym="Thuɔŋjäŋ" data-language-local-name="دینکایی" class="interlanguage-link-target"><span>Thuɔŋjäŋ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Hind%C4%B1stan" title="Hindıstan–Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Hindıstan" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Indiska" title="Indiska–صُربی سفلی" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Indiska" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="صُربی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/India" title="India–Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="India" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4" title="भारत–Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="भारत" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%87%DE%A8%DE%82%DE%B0%DE%91%DE%A8%DE%94%DE%A7" title="އިންޑިޔާ–دیوهی" lang="dv" hreflang="dv" data-title="އިންޑިޔާ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="دیوهی" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dz mw-list-item"><a href="https://dz.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BE%92%E0%BE%B1%E0%BC%8B%E0%BD%82%E0%BD%A2" title="རྒྱ་གར–دزونگخا" lang="dz" hreflang="dz" data-title="རྒྱ་གར" data-language-autonym="ཇོང་ཁ" data-language-local-name="دزونگخا" class="interlanguage-link-target"><span>ཇོང་ཁ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/India" title="India–اوه‌ای" lang="ee" hreflang="ee" data-title="India" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="اوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Eʋegbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CE%BD%CE%B4%CE%AF%CE%B1" title="Ινδία–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Ινδία" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/India" title="India–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="India" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Barato" title="Barato–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Barato" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/India" title="India–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="India" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/India" title="India–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="India" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/India" title="India–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="India" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/La_%C3%8Dndia" title="La Índia–اکسترامادورایی" lang="ext" hreflang="ext" data-title="La Índia" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="اکسترامادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Hinndi" title="Hinndi–فولانی" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Hinndi" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="فولانی" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="مقالهٔ توصیه‌شده"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Intia" title="Intia–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Intia" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/India" title="India–Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="India" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Idia" title="Idia–فیجیایی" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Idia" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/India" title="India–فارویی" lang="fo" hreflang="fo" data-title="India" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="فارویی" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Inde" title="Inde–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Inde" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Enda" title="Enda–آرپیتان" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Enda" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="آرپیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Indien" title="Indien–فریزی شمالی" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Indien" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="فریزی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Indie" title="Indie–فریولیایی" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Indie" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="فریولیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Yndia" title="Yndia–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Yndia" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_India" title="An India–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An India" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/%C4%B0ndiya" title="İndiya–گاگائوزیایی" lang="gag" hreflang="gag" data-title="İndiya" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="گاگائوزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%B0%E5%BA%A6" title="印度–گن" lang="gan" hreflang="gan" data-title="印度" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="گن" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/End" title="End–Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="End" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Na_h-Innseachan" title="Na h-Innseachan–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Na h-Innseachan" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/India" title="India–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="India" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند–گیلکی" lang="glk" hreflang="glk" data-title="هند" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="گیلکی" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/%C3%8Dndia" title="Índia–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Índia" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4" title="भारत–کونکانی گن" lang="gom" hreflang="gom" data-title="भारत" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="کونکانی گن" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%B9%F0%90%8C%BD%F0%90%8C%B3%F0%90%8C%B9%F0%90%8C%B0" title="𐌹𐌽𐌳𐌹𐌰–گوتی" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌹𐌽𐌳𐌹𐌰" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="گوتی" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%AD%E0%AA%BE%E0%AA%B0%E0%AA%A4" title="ભારત–گجراتی" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ભારત" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="گجراتی" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Injey" title="Yn Injey–مانی" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Injey" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="مانی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Indiya" title="Indiya–هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Indiya" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Yin-thu" title="Yin-thu–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Yin-thu" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/%CA%BB%C4%AAnia" title="ʻĪnia–هاوایی" lang="haw" hreflang="haw" data-title="ʻĪnia" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="هاوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%95%D7%93%D7%95" title="הודו–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="הודו" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4" title="भारत–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="भारत" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/India" title="India–هندی فیجیایی" lang="hif" hreflang="hif" data-title="India" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="هندی فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Indija" title="Indija–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Indija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Indiska" title="Indiska–صُربی علیا" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Indiska" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="صُربی علیا" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/End" title="End–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="End" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/India" title="India–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="India" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%B6%D5%A4%D5%AF%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Հնդկաստան–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Հնդկաստան" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%B6%D5%A4%D5%AF%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6" title="Հնդկաստան–Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Հնդկաստան" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/India" title="India–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="India" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/India" title="India–ایبانی" lang="iba" hreflang="iba" data-title="India" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ایبانی" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/India" title="India–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="India" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/India" title="India–اکسیدنتال" lang="ie" hreflang="ie" data-title="India" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="اکسیدنتال" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Ndia" title="Ndia–ایگبویی" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Ndia" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="ایگبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ik mw-list-item"><a href="https://ik.wikipedia.org/wiki/Initiaq" title="Initiaq–اینوپیک" lang="ik" hreflang="ik" data-title="Initiaq" data-language-autonym="Iñupiatun" data-language-local-name="اینوپیک" class="interlanguage-link-target"><span>Iñupiatun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/India" title="India–ایلوکویی" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="India" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ایلوکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D3%80%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%87%D0%B5" title="ХӀиндиче–اینگوشی" lang="inh" hreflang="inh" data-title="ХӀиндиче" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="اینگوشی" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/India" title="India–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="India" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Indland" title="Indland–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Indland" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/India" title="India–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="India" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%90%83%E1%93%90%E1%91%8E%E1%90%8A" title="ᐃᓐᑎᐊ–اینوکتیتوت" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᐃᓐᑎᐊ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="اینوکتیتوت" class="interlanguage-link-target"><span>ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A4%E3%83%B3%E3%83%89" title="インド–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="インド" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/India" title="India–Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="India" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/xingu%27e" title="xingu&#039;e–لوجبان" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="xingu&#039;e" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="لوجبان" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Indhi" title="Indhi–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Indhi" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ინდოეთი–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ინდოეთი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Hindstan" title="Hindstan–قره‌قالپاقی" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Hindstan" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="قره‌قالپاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Lhend" title="Lhend–قبایلی" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Lhend" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="قبایلی" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8D" title="Индиэ–کاباردینی" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Индиэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="کاباردینی" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/%C6%90nd%C9%A9" title="Ɛndɩ–Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Ɛndɩ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Ndiya" title="Ndiya–تیاپی" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Ndiya" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="تیاپی" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/India" title="India–کنگویی" lang="kg" hreflang="kg" data-title="India" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="کنگویی" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/India" title="India–Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="India" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/India" title="India–کیکویویی" lang="ki" hreflang="ki" data-title="India" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="کیکویویی" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D0%BD%D0%B4%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Үндістан–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Үндістан" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A5%E1%9E%8E%E1%9F%92%E1%9E%8C%E1%9E%B6" title="ឥណ្ឌា–خمری" lang="km" hreflang="km" data-title="ឥណ្ឌា" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="خمری" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%A4" title="ಭಾರತ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಭಾರತ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9D%B8%EB%8F%84" title="인도–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="인도" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Индия–قره‌چایی‐بالکاری" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Индия" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="قره‌چایی‐بالکاری" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%DB%81%D9%90%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ہِندوستان–کشمیری" lang="ks" hreflang="ks" data-title="ہِندوستان" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="کشمیری" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Hindistan" title="Hindistan–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Hindistan" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Индия–کومیایی" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Индия" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="کومیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Eynda" title="Eynda–کورنی" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Eynda" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="کورنی" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Индия–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Индия" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/India" title="India–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="India" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/India" title="India–لادینو" lang="lad" hreflang="lad" data-title="India" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="لادینو" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Indien" title="Indien–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Indien" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%8C%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D1%83%D1%81%D1%82%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Гьиндусттан–Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Гьиндусттан" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Индия–لزگی" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Индия" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="لزگی" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Barat" title="Barat–Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Barat" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/India" title="India–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="India" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/India" title="India–Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="India" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/India" title="India–Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="India" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/India" title="India–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="India" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/India" title="India–لینگالا" lang="ln" hreflang="ln" data-title="India" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="لینگالا" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9B%E0%BA%B0%E0%BB%80%E0%BA%97%E0%BA%94%E0%BA%AD%E0%BA%B4%E0%BA%99%E0%BB%80%E0%BA%94%E0%BA%8D" title="ປະເທດອິນເດຍ–لائوسی" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ປະເທດອິນເດຍ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="لائوسی" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Indija" title="Indija–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Indija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ltg mw-list-item"><a href="https://ltg.wikipedia.org/wiki/I%C5%86deja" title="Iņdeja–لاتگالی" lang="ltg" hreflang="ltg" data-title="Iņdeja" data-language-autonym="Latgaļu" data-language-local-name="لاتگالی" class="interlanguage-link-target"><span>Latgaļu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Indija" title="Indija–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Indija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/In%E1%B8%8Dia" title="Inḍia–مادورایی" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Inḍia" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="مادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4" title="भारत–مایدیلی" lang="mai" hreflang="mai" data-title="भारत" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="مایدیلی" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/India" title="India–Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="India" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Индия–مکشایی" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Индия" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="مکشایی" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/India" title="India–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="India" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B9" title="Индий–ماری" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Индий" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="ماری" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/%C4%AAnia" title="Īnia–مائوری" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Īnia" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="مائوری" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/India" title="India–مینانگ‌کابویی" lang="min" hreflang="min" data-title="India" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="مینانگ‌کابویی" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Индија–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Индија" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%AF" title="ഇന്ത്യ–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഇന്ത്യ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D1%8D%D1%82%D1%85%D1%8D%D0%B3" title="Энэтхэг–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Энэтхэг" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%8F%EA%AF%9F%EA%AF%97%EA%AF%A4%EA%AF%8C%EA%AF%A5" title="ꯏꯟꯗꯤꯌꯥ–مانیپوری" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯏꯟꯗꯤꯌꯥ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="مانیپوری" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4" title="भारत–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="भारत" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/India" title="India–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="India" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Indja" title="Indja–مالتی" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Indja" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="مالتی" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/%C3%8Dndia" title="Índia–میراندی" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Índia" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="میراندی" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AD%E1%80%94%E1%80%B9%E1%80%92%E1%80%AD%E1%80%9A%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="အိန္ဒိယနိုင်ငံ–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="အိန္ဒိယနိုင်ငံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F_%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80" title="Индия Мастор–ارزیایی" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Индия Мастор" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ارزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند–مازندرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="هند" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازندرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Innia" title="Innia–ناپلی" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Innia" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="ناپلی" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Indien" title="Indien–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Indien" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/India" title="India–ساکسونی سفلی" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="India" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ساکسونی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4" title="भारत–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="भारत" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4" title="भारत–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="भारत" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/India" title="India–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="India" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/India" title="India–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="India" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/India" title="India–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="India" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/India" title="India–Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="India" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/%C3%8Ende" title="Înde–Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Înde" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/India" title="India–سوتویی شمالی" lang="nso" hreflang="nso" data-title="India" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="سوتویی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/T%C3%B3_W%C3%B3naan%C3%ADd%C4%99%CC%81%C4%99%CC%81%CA%BC_Bits%C4%AF%CA%BC_Yisht%C5%82izhii_Bik%C3%A9yah" title="Tó Wónaanídę́ę́ʼ Bitsįʼ Yishtłizhii Bikéyah–ناواهویی" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Tó Wónaanídę́ę́ʼ Bitsįʼ Yishtłizhii Bikéyah" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="ناواهویی" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/India" title="India–نیانجایی" lang="ny" hreflang="ny" data-title="India" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="نیانجایی" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/%C3%8Dndia" title="Índia–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Índia" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Indii" title="Indii–لیوی-کارلیان" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Indii" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="لیوی-کارلیان" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Indiyaa" title="Indiyaa–اورومویی" lang="om" hreflang="om" data-title="Indiyaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="اورومویی" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%AD%E0%AC%BE%E0%AC%B0%E0%AC%A4" title="ଭାରତ–اوریه‌ای" lang="or" hreflang="or" data-title="ଭାରତ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="اوریه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8" title="Инди–آسی" lang="os" hreflang="os" data-title="Инди" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="آسی" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AD%E0%A8%BE%E0%A8%B0%E0%A8%A4" title="ਭਾਰਤ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਭਾਰਤ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/India" title="India–پامپانگایی" lang="pam" hreflang="pam" data-title="India" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="پامپانگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/India" title="India–پاپیامنتو" lang="pap" hreflang="pap" data-title="India" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="پاپیامنتو" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Inde" title="Inde–Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Inde" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/India" title="India–آلمانی پنسیلوانیایی" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="India" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="آلمانی پنسیلوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4" title="भारत–پالی" lang="pi" hreflang="pi" data-title="भारत" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="پالی" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Indie" title="Indie–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Indie" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/India" title="India–پیدمونتی" lang="pms" hreflang="pms" data-title="India" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="پیدمونتی" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DA%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="بھارت–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="بھارت" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="هند" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/%C3%8Dndia" title="Índia–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Índia" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Inriya" title="Inriya–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Inriya" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/India" title="India–رومانش" lang="rm" hreflang="rm" data-title="India" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="رومانش" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Bharat" title="Bharat–Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Bharat" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rn mw-list-item"><a href="https://rn.wikipedia.org/wiki/Ubuhindi" title="Ubuhindi–روندیایی" lang="rn" hreflang="rn" data-title="Ubuhindi" data-language-autonym="Ikirundi" data-language-local-name="روندیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ikirundi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/India" title="India–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="India" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/India" title="India–آرومانی" lang="rup" hreflang="rup" data-title="India" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="آرومانی" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/Indie" title="Indie–Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Indie" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target"><span>Tarandíne</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Индия–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Индия" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BD%D0%B4%D1%96%D1%8F" title="Індія–Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Індія" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Ubuhinde" title="Ubuhinde–کینیارواندایی" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Ubuhinde" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="کینیارواندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="भारतम्–سانسکریت" lang="sa" hreflang="sa" data-title="भारतम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="سانسکریت" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B9%D1%8D" title="Ииндийэ–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Ииндийэ" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A5%E1%B1%A4%E1%B1%A7%E1%B1%9A%E1%B1%9B" title="ᱥᱤᱧᱚᱛ–سانتالی" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱥᱤᱧᱚᱛ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="سانتالی" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cndia" title="Ìndia–ساردینیایی" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Ìndia" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="ساردینیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Innia" title="Innia–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Innia" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Indie" title="Indie–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Indie" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%DA%80%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="ڀارت–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ڀارت" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/India" title="India–سامی شمالی" lang="se" hreflang="se" data-title="India" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="سامی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sg mw-list-item"><a href="https://sg.wikipedia.org/wiki/Ind%C3%AFi" title="Indïi–سانگو" lang="sg" hreflang="sg" data-title="Indïi" data-language-autonym="Sängö" data-language-local-name="سانگو" class="interlanguage-link-target"><span>Sängö</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Indija" title="Indija–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Indija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%B0%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%A2%E1%80%AD%E1%81%BC%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%90%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9A%E1%82%83%E1%80%B8" title="မိူင်းဢိၼ်းတီးယႃး–شانی" lang="shn" hreflang="shn" data-title="မိူင်းဢိၼ်းတီးယႃး" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="شانی" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%89%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AF%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="ඉන්දියාව–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="ඉන්දියාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/India" title="India–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="India" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/India" title="India–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="India" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DA%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="بھارت–Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="بھارت" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Indija" title="Indija–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Indija" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Igitia" title="Igitia–ساموآیی" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Igitia" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="ساموآیی" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/India" title="India–ایناری سامی" lang="smn" hreflang="smn" data-title="India" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ایناری سامی" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/India" title="India–شونایی" lang="sn" hreflang="sn" data-title="India" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="شونایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Hindiya" title="Hindiya–سومالیایی" lang="so" hreflang="so" data-title="Hindiya" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سومالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/India" title="India–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="India" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Индија–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Индија" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-srn mw-list-item"><a href="https://srn.wikipedia.org/wiki/Indiakondre" title="Indiakondre–زبان اسرانان" lang="srn" hreflang="srn" data-title="Indiakondre" data-language-autonym="Sranantongo" data-language-local-name="زبان اسرانان" class="interlanguage-link-target"><span>Sranantongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/INdiya" title="INdiya–سوازیایی" lang="ss" hreflang="ss" data-title="INdiya" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="سوازیایی" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-st mw-list-item"><a href="https://st.wikipedia.org/wiki/India" title="India–سوتوی جنوبی" lang="st" hreflang="st" data-title="India" data-language-autonym="Sesotho" data-language-local-name="سوتوی جنوبی" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Indien" title="Indien–Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Indien" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/India" title="India–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="India" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Indien" title="Indien–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Indien" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Uhindi" title="Uhindi–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Uhindi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Indyje" title="Indyje–سیلزیایی" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Indyje" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="سیلزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/India" title="India–Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="India" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%A8%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%BE" title="இந்தியா–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இந்தியா" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/India" title="India–Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="India" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%A4" title="ಭಾರತ–تولو" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಭಾರತ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="تولو" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tdd mw-list-item"><a href="https://tdd.wikipedia.org/wiki/%E1%A5%9B%E1%A5%AB%E1%A5%92%E1%A5%B0_%E1%A5%9F%E1%A5%A4%E1%A5%A2%E1%A5%B0_%E1%A5%96%E1%A5%A4%E1%A5%B0_%E1%A5%95%E1%A5%A3%E1%A5%B0" title="ᥛᥫᥒᥰ ᥟᥤᥢᥰ ᥖᥤᥰ ᥕᥣᥰ–Tai Nuea" lang="tdd" hreflang="tdd" data-title="ᥛᥫᥒᥰ ᥟᥤᥢᥰ ᥖᥤᥰ ᥕᥣᥰ" data-language-autonym="ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ" data-language-local-name="Tai Nuea" class="interlanguage-link-target"><span>ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%82" title="భారతదేశం–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="భారతదేశం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/%C3%8Dndia" title="Índia–تتومی" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Índia" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="تتومی" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D2%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D1%83%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD" title="Ҳиндустон–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ҳиндустон" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2" title="ประเทศอินเดีย–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="ประเทศอินเดีย" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%88%85%E1%8A%95%E1%8B%B2" title="ህንዲ–تیگرینیایی" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ህንዲ" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="تیگرینیایی" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Hindistan" title="Hindistan–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Hindistan" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Indiya" title="Indiya–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Indiya" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Hindyston" title="Hindyston–Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Hindyston" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/%CA%BBInitia" title="ʻInitia–تونگایی" lang="to" hreflang="to" data-title="ʻInitia" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="تونگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lea faka-Tonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/India" title="India–توک‌پیسینی" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="India" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="توک‌پیسینی" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Hindistan" title="Hindistan–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Hindistan" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-trv mw-list-item"><a href="https://trv.wikipedia.org/wiki/India" title="India–تاروکویی" lang="trv" hreflang="trv" data-title="India" data-language-autonym="Seediq" data-language-local-name="تاروکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Seediq</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Indiya" title="Indiya–تسونگایی" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Indiya" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="تسونگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D2%BA%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Һиндстан–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Һиндстан" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/India" title="India–تومبوکایی" lang="tum" hreflang="tum" data-title="India" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="تومبوکایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/India" title="India–توی‌یایی" lang="tw" hreflang="tw" data-title="India" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="توی‌یایی" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ty mw-list-item"><a href="https://ty.wikipedia.org/wiki/%E2%80%99In%C4%ABtia" title="’Inītia–تاهیتیایی" lang="ty" hreflang="ty" data-title="’Inītia" data-language-autonym="Reo tahiti" data-language-local-name="تاهیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Reo tahiti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Индия–اودمورتی" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Индия" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="اودمورتی" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%DA%BE%D9%89%D9%86%D8%AF%D9%89%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ھىندىستان–اویغوری" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ھىندىستان" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="اویغوری" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BD%D0%B4%D1%96%D1%8F" title="Індія–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Індія" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DA%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="بھارت–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="بھارت" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Hindiston" title="Hindiston–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Hindiston" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cndia" title="Ìndia–Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Ìndia" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Indii" title="Indii–وپس" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Indii" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="وپس" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Ấn Độ" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Indi%C3%AB" title="Indië–West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Indië" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Lind%C3%A4n" title="Lindän–ولاپوک" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Lindän" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ولاپوک" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Inde" title="Inde–والونی" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Inde" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="والونی" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/India" title="India–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="India" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/End" title="End–ولوفی" lang="wo" hreflang="wo" data-title="End" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="ولوفی" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%B0%E5%BA%A6" title="印度–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="印度" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%8F" title="Индия–قلموقی" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Индия" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="قلموقی" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/IIndia" title="IIndia–خوسایی" lang="xh" hreflang="xh" data-title="IIndia" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="خوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98" title="ინდოეთი–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ინდოეთი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%99%D7%A0%D7%93%D7%99%D7%A2" title="אינדיע–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אינדיע" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Dnd%C3%AD%C3%A0" title="Índíà–یوروبایی" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Índíà" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="یوروبایی" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Yindu" title="Yindu–چوانگی" lang="za" hreflang="za" data-title="Yindu" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="چوانگی" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/India" title="India–زیلاندی" lang="zea" hreflang="zea" data-title="India" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="زیلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%80%E2%B5%89%E2%B5%8F%E2%B4%B7%E2%B5%93%E2%B5%99%E2%B5%9C%E2%B4%B0%E2%B5%8F" title="ⵀⵉⵏⴷⵓⵙⵜⴰⵏ–آمازیغی معیار مراکش" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵀⵉⵏⴷⵓⵙⵜⴰⵏ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="آمازیغی معیار مراکش" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%B0%E5%BA%A6" title="印度–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="印度" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%B0%E5%BA%A6" title="印度–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="印度" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cn-t%C5%8D%CD%98" title="Ìn-tō͘–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Ìn-tō͘" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%8D%B0%E5%BA%A6" title="印度–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="印度" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/India" title="India–زولویی" lang="zu" hreflang="zu" data-title="India" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="زولویی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q668#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D9%87%D9%86%D8%AF" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D9%87%D9%86%D8%AF" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;oldid=40483516" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&amp;page=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;id=40483516&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%2587%25D9%2586%25D8%25AF"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%2587%25D9%2586%25D8%25AF"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&amp;page=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/India" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikinews mw-list-item"><a href="https://fa.wikinews.org/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%86%D8%AF" hreflang="fa"><span>ویکی‌خبر</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" hreflang="fa"><span>ویکی‌گفتاورد</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://fa.wikivoyage.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" hreflang="fa"><span>ویکی‌سفر</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q668" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-coordinates" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span style="font-size: small;"><span id="coordinates"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AA_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="دستگاه مختصات جغرافیایی">مختصات</a>: <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32230166">.mw-parser-output .geo-default,.mw-parser-output .geo-dms,.mw-parser-output .geo-dec{display:inline}.mw-parser-output .geo-nondefault,.mw-parser-output .geo-multi-punct{display:none}.mw-parser-output .longitude,.mw-parser-output .latitude{white-space:nowrap}</style><span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//geohack.toolforge.org/geohack.php?language=fa&amp;pagename=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;params=21_N_78_E_region:IN_type:country_source:dewiki"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="نقشه‌ها، عکس‌های هوایی، و دیگر داده‌های این موقعیت"><span class="latitude"><span dir="ltr">۲۱°</span> شمالی</span> <span class="longitude"><span dir="ltr">۷۸°</span> شرقی</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="نقشه‌ها، عکس‌های هوایی، و دیگر داده‌های این موقعیت"><span dir="ltr">۲۱°</span>شمالی <span dir="ltr">۷۸°</span>شرقی</span><span style="display:none"> / <span class="geo">21; 78</span></span></span></a></span></span></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">این مقاله دربارهٔ جمهوری هند است. برای دیگر کاربردها، <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF_(%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C)" class="mw-disambig" title="هند (ابهام‌زدایی)">هند (ابهام‌زدایی)</a> را ببینید.</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">«بهارات» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای دیگر کاربردها، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_(%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C)" class="mw-disambig" title="بهارات (ابهام‌زدایی)">بهارات (ابهام‌زدایی)</a> را ببینید.</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35431660">.mw-parser-output .ib-country{border-collapse:collapse;line-height:1.2em}.mw-parser-output .ib-country td,.mw-parser-output .ib-country th{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-header,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-full-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedtoprow .infobox-below{border-top:1px solid #a2a9b1;padding:0.4em 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedrow .infobox-full-data{border:0;padding:0 0.6em 0.2em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-label,.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-data,.mw-parser-output .ib-country .mergedbottomrow .infobox-full-data{border-top:0;border-bottom:1px solid #a2a9b1;padding:0 0.6em 0.4em 0.6em}.mw-parser-output .ib-country .infobox-header{text-align:left}.mw-parser-output .ib-country .infobox-above{font-size:125%;line-height:1.2}.mw-parser-output .ib-country-names{padding-top:0.25em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-name-style{display:inline}.mw-parser-output .ib-country .infobox-image{padding:0.5em 0}.mw-parser-output .ib-country-anthem{border-top:1px solid #a2a9b1;padding-top:0.5em;margin-top:0.5em}.mw-parser-output .ib-country-map-caption{position:relative;top:0.3em}.mw-parser-output .ib-country-largest,.mw-parser-output .ib-country-lang{font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-ethnic,.mw-parser-output .ib-country-religion,.mw-parser-output .ib-country-sovereignty{font-weight:normal;display:inline}.mw-parser-output .ib-country-fake-li{text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-fake-li2{text-indent:0.5em;margin-left:1em;font-weight:normal}.mw-parser-output .ib-country-website{line-height:11pt}.mw-parser-output .ib-country-map-caption3{position:relative;top:0.3em}.mw-parser-output .ib-country-fn{text-align:right;margin:0 auto}.mw-parser-output .ib-country-fn-alpha{list-style-type:lower-alpha;margin-left:1em}.mw-parser-output .ib-country-fn-num{margin-left:1em}</style><table class="infobox ib-country vcard" style="font-size:88%;"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above adr" style="padding:1 1 1;line-height:1.2em;font-size:1.25em;"><div style="display:inline" class="fn org country-name">جمهوری هندوستان</div><br /><div style="padding-top:1; font-weight:normal;">भारत गणराज्य<br />بهارات گنراجیه<br />هند</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image" style="text-align:center;padding:0.5em 0;"><div style="display:table; width:100%;"> <div style="display:table-cell; width:58%; vertical-align:middle; padding-left:5px;"> <div style="padding-bottom:3px;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_India.svg" class="mw-file-description" title="پرچم هند"><img alt="پرچم هند" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/125px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="125" height="83" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/188px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/250px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></div> <div style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="پرچم هند">پرچم</a></div> </div> <div style="display:table-cell; vertical-align:middle; padding: 0px 5px;"> <div style="padding-bottom:3px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Emblem_of_India.svg" class="mw-file-description" title="نشان دولتی هند"><img alt="نشان دولتی هند" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Emblem_of_India.svg/85px-Emblem_of_India.svg.png" decoding="async" width="85" height="136" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Emblem_of_India.svg/128px-Emblem_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Emblem_of_India.svg/170px-Emblem_of_India.svg.png 2x" data-file-width="585" data-file-height="933" /></a></span></div> <div style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="نشان دولتی هند">نشان دولتی</a></div> </div> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div style="line-height:1.0em;"><b>شعار:&#160;</b>सत्यमेव जयते<br /> «<a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%87%D8%A7_%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="تنها راستی است که پیروز است">تنها راستی است که پیروز است</a>»<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data سرود"><div style="line-height:1.2em;"><b>سرود:&#160;</b><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="سرود ملی هند">چیره بر یاد همگان</a> <span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" style="width:220px;" data-durationhint="64" data-mwtitle="Jana_Gana_Mana_instrumental.ogg" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/94/Jana_Gana_Mana_instrumental.ogg" type="audio/ogg; codecs=&quot;vorbis&quot;" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/94/Jana_Gana_Mana_instrumental.ogg/Jana_Gana_Mana_instrumental.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=as&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="as" label="অসমীয়া ‪(as)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=bn&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="bn" label="বাংলা ‪(bn)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=cs&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="cs" label="čeština ‪(cs)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=de&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="de" label="Deutsch ‪(de)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=el&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="el" label="Ελληνικά ‪(el)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=en&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en" label="English ‪(en)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=es&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="es" label="español ‪(es)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=fr&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="fr" label="français ‪(fr)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=gu&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="gu" label="ગુજરાતી ‪(gu)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=he&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="he" label="עברית ‪(he)‬" data-dir="rtl" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=hi&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="hi" label="हिन्दी ‪(hi)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=id&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="id" label="Bahasa Indonesia ‪(id)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=kn&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="kn" label="ಕನ್ನಡ ‪(kn)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=ko&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ko" label="한국어 ‪(ko)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=ml&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ml" label="മലയാളം ‪(ml)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=mr&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="mr" label="मराठी ‪(mr)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=ms&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ms" label="Bahasa Melayu ‪(ms)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=pt&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="pt" label="português ‪(pt)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=sat&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="sat" label="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ ‪(sat)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=ta&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ta" label="தமிழ் ‪(ta)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=te&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="te" label="తెలుగు ‪(te)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=tl&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="tl" label="Tagalog ‪(tl)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=tr&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="tr" label="Türkçe ‪(tr)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=ur&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="ur" label="اردو ‪(ur)‬" data-dir="rtl" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=vi&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="vi" label="Tiếng Việt ‪(vi)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=zh-tw&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="zh-Hant-TW" label="中文(臺灣) ‪(zh-tw)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AJana_Gana_Mana_instrumental.ogg&amp;lang=zh&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="zh" label="中文 ‪(zh)‬" data-dir="ltr" /></audio></span></span></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:India_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description" title="موقعیت هند"><img alt="موقعیت هند" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/India_%28orthographic_projection%29.svg/250px-India_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="250" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/India_%28orthographic_projection%29.svg/375px-India_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/India_%28orthographic_projection%29.svg/500px-India_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="541" data-file-height="541" /></a></span><div style="position:relative;top:0.3em;"><span style="color:#316730">هند - سبز پررنگ</span><br /><span style="color:#47CA44">منطقه مورد ادعا - سبز کم‌رنگ</span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">پایتخت</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%84%DB%8C_%D9%86%D9%88" title="دهلی نو">دهلی نو</a> بزرگ‌ترین شهر <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A6%DB%8C" title="بمبئی">بمبئی</a><br /><small><span style="white-space:nowrap;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32230166">.mw-parser-output .geo-default,.mw-parser-output .geo-dms,.mw-parser-output .geo-dec{display:inline}.mw-parser-output .geo-nondefault,.mw-parser-output .geo-multi-punct{display:none}.mw-parser-output .longitude,.mw-parser-output .latitude{white-space:nowrap}</style><span class="plainlinks nourlexpansion"><a class="external text" href="//geohack.toolforge.org/geohack.php?language=fa&amp;pagename=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;params=28_34_N_77_12_E_type:country"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="نقشه‌ها، عکس‌های هوایی، و دیگر داده‌های این موقعیت"><span class="latitude"><span dir="ltr">۲۸°۳۴′</span> شمالی</span> <span class="longitude"><span dir="ltr">۷۷°۱۲′</span> شرقی</span></span></span><span class="geo-multi-punct"> / </span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dec" title="نقشه‌ها، عکس‌های هوایی، و دیگر داده‌های این موقعیت"><span dir="ltr">۲۸٫۵۶۷°</span>شمالی <span dir="ltr">۷۷٫۲۰۰°</span>شرقی</span><span style="display:none"> / <span class="geo">28.567; 77.200</span></span></span></a></span></span></small></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="زبان رسمی">زبان(های) رسمی</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="زبان هندی">هندی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="سیاست در هند">حکومت</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="جمهوری فدرال">فدرال دموکراسی</a></td></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35359648"></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-left:1.2em;font-weight:normal;">•&#160;<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="رئیس‌جمهور هند">رئیس‌جمهور</a><br /><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="نخست‌وزیر هند">نخست‌وزیر</a> </div></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B1%D9%85%D9%88" title="دراپادی مورمو">دراپادی مورمو</a><br /><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="نارندرا مودی">نارندرا مودی</a></td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:right;">استقلال&#160;<div style="font-weight:normal;display:inline;">از <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a></div></th></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:right;">مساحت</th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">•&#160;کل</div></th><td class="infobox-data">۳٬۲۸۷٬۲۶۳ کیلومتر مربع (۱٬۲۶۹٬۲۱۹ مایل مربع)&#32;(<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D9%BE%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="فهرست کشورها و مناطق بر پایه پهناوری">هفتم</a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">•&#160;آبها&#160;(٪)</div></th><td class="infobox-data">۹٫۶</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:right;">جمعیت</th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">•&#160;سرشماری ۲۰۲۴</div></th><td class="infobox-data">۱٬۴۵۳٬۰۰۰٬۰۰۰ نفر (۲۰۲۴)<sup id="cite_ref-" class="reference"><a href="#cite_note-"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup>&#32;(<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="فهرست کشورها بر پایه جمعیت">اول</a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">•&#160;تراکم</div></th><td class="infobox-data">۴۰۳٫۵ بر کیلومتر مربع (۱٬۰۴۵٫۱ بر مایل مربع)&#32;(<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%85_%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA" title="فهرست کشورها بر پایه تراکم جمعیت">سی‌ویکم</a>)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label">تولید ناخالص داخلی (GPD)&#160;<span style="font-weight:normal;">(اسمی)</span></th><td class="infobox-data">برآورد</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">•&#160;کل</div></th><td class="infobox-data">۳.۹۳۷ تریلیون <a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="دلار">دلار</a>&#32;(<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_(%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C)" title="فهرست کشورها بر پایه سرانه تولید ناخالص داخلی (اسمی)">۵ام</a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">•&#160;سرانه</div></th><td class="infobox-data">۲۷۳۱ <a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="دلار">دلار</a>&#32;(<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_(%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C)" title="فهرست کشورها بر پایه سرانه تولید ناخالص داخلی (اسمی)">۱۳۶ام</a>)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5_%D8%AC%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="شاخص جینی">شاخص جینی</a>&#160;<span style="font-weight:normal;">(۱۹۹۹–۰۰)</span></th><td class="infobox-data">۳۲٫۵<br /><span style="white-space:nowrap;"></span></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شاخص توسعه انسانی">شاخص توسعه انسانی</a>&#160;<span style="font-weight:normal;">(۲۰۲۲)</span></th><td class="infobox-data">۰٫۶۴۴<br /><span style="white-space:nowrap;"></span><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%B5_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فهرست کشورها بر پایه شاخص توسعه انسانی">۱۳۴ام</a>(<span style="color:#ffcc00;">متوسط)</span></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">واحد پول</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="روپیه هند">روپیه هند</a> (₨) (<a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88_%DB%B4%DB%B2%DB%B1%DB%B7" title="ایزو ۴۲۱۷">INR</a>)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">منطقه زمانی</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="زمان استاندارد هند">IST</a></td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="margin-right:1.2em;font-weight:normal;">•&#160;تابستان&#160;(<a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AA_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ساعت تابستانی">ساعت تابستانی</a>)</div></th><td class="infobox-data">-</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D9%84%D9%81" class="mw-redirect" title="جهت رانندگی در کشورهای مختلف">جهت رانندگی</a></th><td class="infobox-data">چپ</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D9%84%D9%81%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="پیش‌شماره تلفنی">پیش‌شماره تلفنی</a></th><td class="infobox-data">۹۱+</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88_%DB%B3%DB%B1%DB%B6%DB%B6" title="ایزو ۳۱۶۶">کد ایزو ۳۱۶۶</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/ISO_3166-2:IN" title="ISO 3166-2:IN">IN</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87_%D8%B3%D8%B7%D8%AD%E2%80%8C%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AF_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="دامنه سطح‌بالای کد کشوری">دامنه سطح‌بالا</a></th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=In.&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="In. (صفحه وجود ندارد)">in.</a></td></tr></tbody></table> <p><b>هِند</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span title="انگلیسی-language text"><span lang="en" dir="ltr">India</span></span>)<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <b>بهارات</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="زبان هندی">هندی</a>&#58; <span title="هندی-language text"><span lang="hi" dir="ltr">Bhārat</span></span>) یا <b><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="هندوستان">هندوستان</a></b> با نام رسمی <b>جمهوری هند</b> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="زبان هندی">هندی</a>&#58; <span title="هندی-language text"><span lang="hi" dir="ltr">Bhārat Gaṇarājya</span></span>)<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> (به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a>&#58; <span title="انگلیسی-language text"><span lang="en" dir="ltr">Republic of India</span></span>) کشوری در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="جنوب آسیا">جنوب آسیا</a> است. هند <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D9%BE%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="فهرست کشورها و مناطق بر پایه پهناوری">هفتمین کشور پهناور</a> در جهان است. هند همچنین پرجمعیت‌ترین <a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دموکراسی">دموکراسی</a> جهان است. از جنوب توسط <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="اقیانوس هند">اقیانوس هند</a>، از جنوب غربی با <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="دریای عرب">دریای عرب</a>، و از جنوب شرقی هم توسط <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="خلیج بنگال">خلیج بنگال</a> احاطه شده، همچنین از سمت غرب با <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان">پاکستان</a>؛<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>الف<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> از شمال با <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D9%BE%D8%A7%D9%84" title="نپال">نپال</a>، و <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1)" title="بوتان (کشور)">بوتان</a>؛ و از سمت شرق با <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="بنگلادش">بنگلادش</a> و <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="میانمار">میانمار</a> مرز مشترک دارد. هند در اقیانوس هند با <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7" title="سری‌لانکا">سری‌لانکا</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%88" title="مالدیو">مالدیو</a> مجاور بوده و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86" title="جزایر آندامان">جزایر آندامان</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="جزایر نیکوبار">نیکوبار</a> آن با <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="تایلند">تایلند</a>، میانمار و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی">اندونزی</a> مرز آبی مشترک دارد. </p><p><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86_%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%87" title="انسان مدرن اولیه">انسان مدرن اولیه</a> ۵۵٬۰۰۰ سال قبل از <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="آفریقا">آفریقا</a> وارد <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="شبه‌قاره هند">شبه‌قاره هند</a> شدند.<sup id="cite_ref-Combined-3-Out-of-Africa_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-Combined-3-Out-of-Africa-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" class="mw-redirect" title="اشتغال">اشتغال</a> طولانی مدتشان، در ابتدا به صورت اشکال مختلفی از انزواهای شکارچی-گردآورنده بود که موجب شد آن منطقه بعد از آفریقا، از نظر <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%DA%98%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="تنوع ژنتیکی">تنوع ژنتیکی</a> انسان‌ها تبدیل به متنوع‌ترین منطقه جهان گردد.<sup id="cite_ref-Dyson2018-28a_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-Dyson2018-28a-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> حدود ۹۰۰۰ سال پیش در این شبه‌قاره، زندگی ثابت و مستقر در حواشی غربی حوضه آبریز <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF_(%D8%B1%D9%88%D8%AF)" title="سند (رود)">رود سِند</a> پدیدار گشت که طی هزاره سوم پیش از میلاد به تدریج به <a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86_%D8%AF%D8%B1%D9%87_%D8%B3%D9%86%D8%AF" title="تمدن دره سند">تمدن دره سند</a> تکامل پیدا کرد.<sup id="cite_ref-Combined-2_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Combined-2-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در ۱۲۰۰ پیش از میلاد، فرمی باستانی از <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="زبان سانسکریت">زبان سانسکریت</a>، و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان‌های هندواروپایی">زبان هندو-اروپایی</a>، از شمال غرب به داخل هند انتشار یافته،<sup id="cite_ref-Combined-4-Rigveda_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-Combined-4-Rigveda-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و به صورت زبان <i><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%DA%AF%E2%80%8C%D9%88%D8%AF%D8%A7" title="ریگ‌ودا">ریگ‌ودا</a></i> نشر یافت، به گونه‌ای که به عنوان طلوع <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="هندوئیسم">هندوئیسم</a> در هند ثبت گردیده‌است.<sup id="cite_ref-Combined-3_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-Combined-3-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="زبان‌های دراویدی">زبان‌های دراویدی</a> هند در مناطق شمالی و غربی جایگزین شده‌است.<sup id="cite_ref-Combined-4_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-Combined-4-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در ۴۰۰ پیش از میلاد، <a href="/wiki/%D9%82%D8%B4%D8%B1%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="قشربندی">قشربندی</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="محرومیت اجتماعی">محرومیت اجتماعی</a> توسط نظام اجتماعی <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA_(%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C)" title="کاست (نظام اجتماعی)">کاست</a> در هندوئیسم شکل گرفت،<sup id="cite_ref-Dyson2018-16a_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-Dyson2018-16a-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="بودیسم">بودیسم</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%86_(%D8%AF%DB%8C%D9%86)" title="جین (دین)">جائینیسم</a> ظهور کرده و از عدم ارتباط رتبه‌بندی اجتماعی با وراثت پشتیبانی کردند.<sup id="cite_ref-Fisher2018-59_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-Fisher2018-59-15"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اتحادهای سیاسی منجر به پیوستن <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="امپراتوری مائوریا">امپراتوری مائوریا</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D9%BE%D8%AA%D8%A7" title="امپراتوری گوپتا">گوپتا</a> در جلگه رود گنگ شد.<sup id="cite_ref-Combined-5_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-Combined-5-16"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> مجموعه دوران این امپراتوری‌ها پر از خلاقیت‌های وسیع بود،<sup id="cite_ref-Combined-6_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-Combined-6-17"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اما در آن انحطاط وضعیت زنان،<sup id="cite_ref-Combined-7_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-Combined-7-18"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و افزوده شدن دستگاه منظمی از عقاید <a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D8%AA" class="mw-redirect" title="نجاست">نجاست</a> نیز مشهود است.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">&#91;</span>ب<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-FOOTNOTEKulkeRothermund200493_19-1" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKulkeRothermund200493-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> پادشاهان میانی در جنوب هند، نوشته جاتی به زبان دراویدی و فرهنگ‌های مذهبی را به پادشاهان <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="جنوب شرق آسیا">جنوب شرق آسیا</a> صادر نمودند.<sup id="cite_ref-AsherAsher2006-17_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-AsherAsher2006-17-21"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در عصر <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="قرون وسطی">قرون وسطی</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%A7" title="مزدیسنا">مزدیسنا</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت">مسیحیت</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلام</a> و <a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%AA" title="یهودیت">یهودیت</a> در سواحل جنوبی و غربی هند ریشه دواندند.<sup id="cite_ref-Combined-8_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-Combined-8-22"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> ارتش‌های <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مسلمان">مسلمان</a> از <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="آسیای مرکزی">آسیای مرکزی</a> به‌طور متناوب به سرزمین‌های شمالی هند تهاجم می‌کردند،<sup id="cite_ref-Combined-13_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-Combined-13-23"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> که در نهایت موجب بنا نهاده شدن <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D9%87%D9%84%DB%8C" title="سلطان‌نشین دهلی">سلطان‌نشین دهلی</a> شده و شمال هند را به سپهر سیاسی <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B7%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="دوران طلایی اسلام">دولت‌های اسلام دوران قرون وسطی</a> کشاند.<sup id="cite_ref-Combined-10_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-Combined-10-24"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در قرن ۱۵ میلادی، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%88%DB%8C%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="امپراتوری ویجایاناگارا">امپراتوری ویجایاناگارا</a>، فرهنگ هندوی مرکبی را در هند جنوبی ایجاد نمود.<sup id="cite_ref-AsherAsher2006-74_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-AsherAsher2006-74-25"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8_(%D9%87%D9%86%D8%AF)" class="mw-redirect" title="پنجاب (هند)">پنجاب</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="آیین سیک">آیین سیک</a> ظهور نمود که مذهب مستقر و نهادینه شده وقت را رد می‌کرد.<sup id="cite_ref-AsherAsher2006-267_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-AsherAsher2006-267-26"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="امپراتوری گورکانی">امپراتوری گورکانی</a> در ۱۵۲۶ میلادی، موجب شروع دو قرن صلح نسبی گشته،<sup id="cite_ref-AsherAsher2006-152_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-AsherAsher2006-152-27"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و میراث درخشانی را از خود در زمینه <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="معماری">معماری</a> برجای گذاشتند.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">&#91;</span>پ<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-Fisher2018-106_28-1" class="reference"><a href="#cite_note-Fisher2018-106-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> با توسعه تدریجی سلطه <a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA_%DA%A9%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%A8%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="حکومت کمپانی هند شرقی بر هندوستان">کمپانی هند شرقی</a>، هند تبدیل به اقتصاد مستعمراتی شد، ولی از سوی دیگر موجب یکپارچگی حاکمیتی نیز شد.<sup id="cite_ref-Combined-11_30-0" class="reference"><a href="#cite_note-Combined-11-30"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AC_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="راج بریتانیا">راج بریتانیایی</a> در ۱۸۵۸ آغاز گشت. حق و حقوقی که قولش را به هندی‌ها داده بودند به آهستگی پذیرفته شدند،<sup id="cite_ref-Combined-12_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-Combined-12-31"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اما از سوی دیگر <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C" title="انقلاب صنعتی">تغییرات فناوری</a> معرفی شده و ایده‌هایی چون آموزش، <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86%DB%8C%D8%AA%D9%87" title="مدرنیته">مدرنیته</a> و زندگی عمومی ریشه دار شدند.<sup id="cite_ref-EmbreeHay1988_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-EmbreeHay1988-32"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> سپس تحرکات پیشگامانه و اثرگذار ملی ظهور یافت که از ویژگی‌های آن، مقاومت غیر خشونت‌آمیز بود و تبدیل به عامل عمده‌ای در پایان دادن به حکومت بریتانیا گشت.<sup id="cite_ref-Marshall2001-179-181_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-Marshall2001-179-181-33"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در ۱۹۴۷ میلادی، امپراتوری هندی-بریتانیایی به دو قلمرو مستقل تقسیم شد، یکی از آن‌ها قلمرویی با اکثریت هندو (قلمرو هند) و دیگری قلمرویی با اکثریت مسلمان (<a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قلمرو پاکستان">قلمرو پاکستان</a>) بود و در این میان افراد زیادی کشته و تعداد زیاد دیگری نیز مهاجرت کردند که تا آن زمان سابقه نداشت.<sup id="cite_ref-Copland2001-71-72-78_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-Copland2001-71-72-78-34"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-MetcalfMetcalf2006-222_35-0" class="reference"><a href="#cite_note-MetcalfMetcalf2006-222-35"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>هند از ۱۹۵۰ میلادی <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="جمهوری فدرال">جمهوری فدرال</a> بوده‌است که تحت حاکمیت <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نظام پارلمانی">نظام پارلمانی</a> دموکراتیک قرار دارد. جامعه آن <a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%D8%AB%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="تکثرگرایی سیاسی">تکثرگرا</a>، <a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="چندزبانگی">چندزبانه</a> و چندنژادی بوده‌است. جمعیت هند از ۱۹۵۱ میلادی که ۳۶۱ میلیون نفر بود به ۱٫۲۱۱ میلیارد نفر در ۲۰۱۱ میلادی رسید.<sup id="cite_ref-Dyson2018-219_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-Dyson2018-219-36"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در همان زمان، درآمد سرانه اسمی هند سالانه از ۶۴$ به ۱٬۴۹۸$ افزایش یافته و نرخ <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%AF" title="سواد">سواد</a> آن از ۱۶٫۶٪ به ۷۴٪ رسید. هند از یک کشور نسبتاً مفلس و بی‌چیز در ۱۹۵۱،<sup id="cite_ref-Fisher2018-8_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-Fisher2018-8-37"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> به اقتصاد عمده و سریع الرشد و همچنین قطب خدمات <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="فناوری اطلاعات در هند">فناوری اطلاعات</a> تبدیل گشت که طبقه متوسط آن در حال توسعه می‌باشد.<sup id="cite_ref-MetcalfMetcalf2012-265_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-MetcalfMetcalf2012-265-38"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> این کشور دارای <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="سازمان پژوهش‌های فضایی هند">برنامه فضایی</a> است که شامل مأموریت‌های فرازمینی تکمیل شده یا برنامه‌ریزی شده جهت تکمیل می‌باشد. فیلم، موسیقی و آموخته‌های روحانی هند، نقش فزاینده‌ای را در فرهنگ جهانی داراست.<sup id="cite_ref-MetcalfMetcalf2012-266_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-MetcalfMetcalf2012-266-39"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> هند، نرخ فقر خود را کاهش داده، گرچه که هزینه آن افزایش نابرابری اقتصادی بوده‌است.<sup id="cite_ref-Dyson2018-216-a_40-0" class="reference"><a href="#cite_note-Dyson2018-216-a-40"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> هند <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87_%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="فهرست کشورهای دارنده جنگ‌افزار هسته‌ای">کشوری دارای سلاح هسته‌ای</a> است و در بین کشورها رتبه بالایی از نظر هزینه‌های نظامی را داراست. بر روی <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="کشمیر">کشمیر</a> مناقشه‌ای با همسایگانش چون <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان">پاکستان</a> و چین دارد که از اواسط قرن بیستم میلادی لاینحل باقی مانده‌است.<sup id="cite_ref-kashmir-disputes_41-0" class="reference"><a href="#cite_note-kashmir-disputes-41"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> از میان چالش‌های اجتماعی-اقتصادی که هند با آن مواجه است می‌توان به نابرابری نژادی، سوء تغذیه کودکان،<sup id="cite_ref-NarayanJohn2018-lead_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-NarayanJohn2018-lead-42"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> و بالارفتن سطح آلودگی هوا<sup id="cite_ref-BalakrishnanDey2019-lead_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-BalakrishnanDey2019-lead-43"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اشاره کرد. سرزمین هند <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="کشورهای دارای تنوع زیستی فراوان">ابرتنوع</a> (تنوع فراوان) دارد، به گونه‌ای که چهار <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B7_%D8%AF%D8%A7%D8%BA_%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="نقاط داغ تنوع زیستی">نقطه داغ تنوع زیستی</a> را دارا می‌باشد.<sup id="cite_ref-IUCN-India_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-IUCN-India-44"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> جنگل‌هایش ۲۱٫۴٪ از مساحت آن را تشکیل می‌دهد.<sup id="cite_ref-Jha2018-lead_45-0" class="reference"><a href="#cite_note-Jha2018-lead-45"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%AD%D8%B4_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="حیات‌وحش هند">حیات‌وحش هند</a> که در <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="فرهنگ در هند">فرهنگ هندی</a> به‌طور سنتی دید مداراگونه‌ای نسبت به آن وجود داشته،<sup id="cite_ref-WoodroffeThirgood2005_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-WoodroffeThirgood2005-46"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در میان این جنگل‌ها و در مناطق حفاظت شده مورد پشتیبانی واقع شده‌است. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نام"><span id=".D9.86.D8.A7.D9.85"></span>نام</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=1" title="ویرایش بخش: نام"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="نام‌های هند">نام‌های هند</a></div> <p>نام: «هند» (و همچنین صورت‌های آن در زبان‌های غربی ازجمله India در انگلیسی) برگرفته از <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="زبان فارسی باستان">زبان فارسی باستان</a> است که به جای واژه <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="سانسکریت">سانسکریت</a> «سیندو» (Sindhu) به‌کار می‌رفته و نام رودخانه <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF_(%D8%B1%D9%88%D8%AF)" title="سند (رود)">سند</a> بوده‌است.<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> همچنین واژه «هندوستان» که به عنوان نام کامل این سرزمین در اغلب کشورها از جمله خود هند رواج دارد واژه‌ای فارسی به معنی «سرزمین هندوها» است.<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <table class="infobox borderless"> <caption>نمادهای ملّی رسمی جمهوری هند </caption> <tbody><tr> <th><b>حیوان ملّی</b> </th> <td> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:2005-bandipur-tusker.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/2005-bandipur-tusker.jpg/50px-2005-bandipur-tusker.jpg" decoding="async" width="50" height="50" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/2005-bandipur-tusker.jpg/75px-2005-bandipur-tusker.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/2005-bandipur-tusker.jpg/100px-2005-bandipur-tusker.jpg 2x" data-file-width="1566" data-file-height="1569" /></a></span> </td></tr> <tr> <th><b>پرنده ملّی</b> </th> <td> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Pavo_muticus_(Tierpark_Berlin)_-_1017-899-(118).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Pavo_muticus_%28Tierpark_Berlin%29_-_1017-899-%28118%29.jpg/50px-Pavo_muticus_%28Tierpark_Berlin%29_-_1017-899-%28118%29.jpg" decoding="async" width="50" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Pavo_muticus_%28Tierpark_Berlin%29_-_1017-899-%28118%29.jpg/75px-Pavo_muticus_%28Tierpark_Berlin%29_-_1017-899-%28118%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Pavo_muticus_%28Tierpark_Berlin%29_-_1017-899-%28118%29.jpg/100px-Pavo_muticus_%28Tierpark_Berlin%29_-_1017-899-%28118%29.jpg 2x" data-file-width="3464" data-file-height="2598" /></a></span> </td></tr> <tr> <th><b>درخت ملّی</b> </th> <td> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Banyan_tree_on_the_banks_of_Khadakwasla_Dam.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Banyan_tree_on_the_banks_of_Khadakwasla_Dam.jpg/50px-Banyan_tree_on_the_banks_of_Khadakwasla_Dam.jpg" decoding="async" width="50" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Banyan_tree_on_the_banks_of_Khadakwasla_Dam.jpg/75px-Banyan_tree_on_the_banks_of_Khadakwasla_Dam.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Banyan_tree_on_the_banks_of_Khadakwasla_Dam.jpg/100px-Banyan_tree_on_the_banks_of_Khadakwasla_Dam.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a></span> </td></tr> <tr> <th><b>گل ملّی</b> </th> <td> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sacred_lotus_Nelumbo_nucifera.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Sacred_lotus_Nelumbo_nucifera.jpg/50px-Sacred_lotus_Nelumbo_nucifera.jpg" decoding="async" width="50" height="46" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Sacred_lotus_Nelumbo_nucifera.jpg/75px-Sacred_lotus_Nelumbo_nucifera.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Sacred_lotus_Nelumbo_nucifera.jpg/100px-Sacred_lotus_Nelumbo_nucifera.jpg 2x" data-file-width="2312" data-file-height="2119" /></a></span> </td></tr> <tr> <th><b>حیوان باستانی ملّی</b> </th> <td> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Panthera_tigris.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Panthera_tigris.jpg/50px-Panthera_tigris.jpg" decoding="async" width="50" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Panthera_tigris.jpg/75px-Panthera_tigris.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Panthera_tigris.jpg/100px-Panthera_tigris.jpg 2x" data-file-width="533" data-file-height="800" /></a></span> </td></tr> <tr> <th><b>پستاندار آبزی ملّی</b> </th> <td> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:PlatanistaHardwicke.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/PlatanistaHardwicke.jpg/50px-PlatanistaHardwicke.jpg" decoding="async" width="50" height="33" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/PlatanistaHardwicke.jpg/75px-PlatanistaHardwicke.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/PlatanistaHardwicke.jpg/100px-PlatanistaHardwicke.jpg 2x" data-file-width="2817" data-file-height="1843" /></a></span> </td></tr> <tr> <th><b>خزنده ملّی</b> </th> <td> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:King-Cobra.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/King-Cobra.jpg/50px-King-Cobra.jpg" decoding="async" width="50" height="33" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/King-Cobra.jpg/75px-King-Cobra.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/King-Cobra.jpg/100px-King-Cobra.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="681" /></a></span> </td></tr> <tr> <th><b>پستاندار باستانی ملّی</b> </th> <td> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Hanuman_Langur.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Hanuman_Langur.jpg/50px-Hanuman_Langur.jpg" decoding="async" width="50" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Hanuman_Langur.jpg/75px-Hanuman_Langur.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Hanuman_Langur.jpg/100px-Hanuman_Langur.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="900" /></a></span> </td></tr> <tr> <th><b>میوه ملّی</b> </th> <td> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:An_Unripe_Mango_Of_Ratnagiri_(India).JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/An_Unripe_Mango_Of_Ratnagiri_%28India%29.JPG/50px-An_Unripe_Mango_Of_Ratnagiri_%28India%29.JPG" decoding="async" width="50" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/An_Unripe_Mango_Of_Ratnagiri_%28India%29.JPG/75px-An_Unripe_Mango_Of_Ratnagiri_%28India%29.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/An_Unripe_Mango_Of_Ratnagiri_%28India%29.JPG/100px-An_Unripe_Mango_Of_Ratnagiri_%28India%29.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span> </td></tr> <tr> <th><b>معبد ملّی</b> </th> <td> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:New_Delhi_Temple.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/New_Delhi_Temple.jpg/50px-New_Delhi_Temple.jpg" decoding="async" width="50" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/New_Delhi_Temple.jpg/75px-New_Delhi_Temple.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/New_Delhi_Temple.jpg/100px-New_Delhi_Temple.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a></span> </td></tr> <tr> <th><b>رود ملّی</b> </th> <td> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:River_Ganges.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/River_Ganges.JPG/50px-River_Ganges.JPG" decoding="async" width="50" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/River_Ganges.JPG/75px-River_Ganges.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/River_Ganges.JPG/100px-River_Ganges.JPG 2x" data-file-width="4608" data-file-height="3456" /></a></span> </td></tr> <tr> <th><b>کوه ملّی</b> </th> <td> </td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Nanda_Devi_2006.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Nanda_Devi_2006.JPG/50px-Nanda_Devi_2006.JPG" decoding="async" width="50" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Nanda_Devi_2006.JPG/75px-Nanda_Devi_2006.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Nanda_Devi_2006.JPG/100px-Nanda_Devi_2006.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span> </td></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مشخصات_کلی"><span id=".D9.85.D8.B4.D8.AE.D8.B5.D8.A7.D8.AA_.DA.A9.D9.84.DB.8C"></span>مشخصات کلی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=2" title="ویرایش بخش: مشخصات کلی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>معمولاً در مورد هند کلی‌گویی می‌شود و مشخصه‌هایی به کل آن تعمیم داده می‌شود. هند کشوری پهناور و متنوع است، و گوناگونی ژنتیکی، زبانی، غذایی و لباسی آن با یک قاره قابل مقایسه است.<sup id="cite_ref-:0_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <ul><li>پهناوری: ۳٬۲۸۷٬۲۶۳ کیلومتر مربع - آب‌های داخلی: ۶/۹٪</li> <li>جمعیت: ۱٬۴۲۲٬۰۰۰٬۰۰۰ نفر (برآورد ۲۰۲۳م)<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> رشد جمعیت: ۱٪ جمعیت هند به احتمال زیاد در سال ۲۰۲۸ با جمعیت چین برابر خواهد شد. این کشور در آن زمان حدود یک میلیارد و ۴۵۰ میلیون نفر جمعیت خواهد داشت.<sup id="cite_ref-:0_49-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li> <li>یکای پول: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="روپیه هند">روپیه هند</a> است که به یکصد <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B3%D9%87" class="mw-disambig" title="پیسه">پیسه</a> تقسیم می‌شود. ارزش روپیه در مقطع ده سالهٔ مارس ۲۰۰۴ تا مارس ۲۰۱۴ بین ۳۹ روپیه تا ۶۹ روپیه برای هر دلار آمریکا در نوسان بوده‌است.<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li> <li>پرچم هند: پرچم ملی کشور هند دارای سه رنگ افقی، از بالا به پایین، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%B9%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زعفرانی">زعفرانی</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF" title="سفید">سفید</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%D8%B2" title="سبز">سبز</a> است. در وسط این پرچم گردونه‌ای با بیست و چهار پره به رنگ <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="سرمه‌ای">سرمه‌ای</a> است. رنگ زعفرانی سمبل شجاعت، دلیری، وارستگی و فداکاری، رنگ سفید بیانگر خلوص و حقیقت و رنگ سبز به معنای ایمان، اعتقاد، باروری و حاصلخیزی است. گردونه پرچم که به آن <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%A7_%DA%86%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D8%A7" class="mw-redirect" title="دارما چاکرا">دارما چاکرا</a> گفته می‌شود، نمادی باستانی در آیین بوداست که توسط <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%88%DA%A9%D8%A7" title="آشوکا">آشوکا</a> پادشاه قدرتمند قرن چهارم قبل از میلاد به عنوان گردونه قانون استفاده می‌شد.</li> <li>روز استقلال و روز جمهوری: کشور هند در ۲۳ مرداد ۱۳۲۶ (۱۵ اوت ۱۹۴۷) و درست یک روز پس از استقلال پاکستان (از <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a>) استقلال یافته‌است. قانون اساسی این کشور نیز در ۵ آذر ۱۳۲۸ (۲۶ نوامبر ۱۹۴۹) تصویب شد؛ ولی از آنجا که برخی از مواد آن بلافاصله دستخوش تحول گردید و بخش عمده این قانون در ۶ بهمن ۱۳۲۸ (۲۶ ژانویه ۱۹۵۰) - که به عنوان «روز آغاز» شناخته شده‌است - عملی گشت. این روز در کشور هند به عنوان «روز جمهوری» جشن گرفته می‌شود.</li> <li>در میان ۱۰ ابرشهر بزرگ جهان سه شهر آن در هند واقع شده‌اند؛ یعنی یکی بیشتر از چین. طبق آمار <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%84%DB%8C_%D9%86%D9%88" title="دهلی نو">دهلی‌نو</a> حالا دومین ناحیه شهری بزرگ جهان است، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A6%DB%8C" title="بمبئی">بمبئی</a> (مومبای) در رده هفتم است و <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DA%A9%D8%AA%D9%87" title="کلکته">کلکته</a> هم در جای دهم قرار دارد. جمعیت دهلی و حومه‌های بلافصل آن بیش از ۲۲٫۶۵ میلیون نفر است و از این نظر تنها از <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%88" title="توکیو">توکیو</a> پایین‌تر است. در قرن هفدهم دهلی برای مدت کوتاهی پرجمعیت‌ترین شهر جهان بود، اما این شهر در سال ۱۹۶۰ حتی در میان ۳۰ شهر پرجمعیت جهان هم قرار نداشت. از آن پس رشد سالانه جمعیت این شهر بیش از ۴ درصد بوده‌است. نرخ سالانه رشد جمعیت اخیراً رو به کاهش گذاشته، اما هنوز هم بالای ۳ درصد است. با این نرخ رشد، جمعیت این شهر از طریق زاد و ولد و مهاجرت سالانه ۷۰۰ هزار نفر زیاد می‌شود، و این افزایش جمعیت فشار زیادی بر منابع پایتخت هند وارد می‌کند. تأمین آب یکی از مشکلات عمده است. تقریباً یک‌چهارم خانوارهای ساکن شهر دسترسی دائم به منابع آب ندارند. ۶ شهر بزرگ دیگر هند، یعنی <a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%A7%DB%8C" title="چنای">چنای</a> (مدرس)، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%B1" title="بنگلور">بنگلور</a>، <a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF_(%D9%87%D9%86%D8%AF)" title="حیدرآباد (هند)">حیدر آباد</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF_(%D9%87%D9%86%D8%AF)" title="احمدآباد (هند)">احمدآباد،</a> <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%86%D9%87_(%D8%B4%D9%87%D8%B1)" title="پونه (شهر)">پونه</a> (پونا) و <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="سورات">سورات</a>، در فهرست ۱۰۰ ناحیه شهری بزرگ سازمان ملل قرار دارند.<sup id="cite_ref-:0_49-2" class="reference"><a href="#cite_note-:0-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li> <li>هند به اینکه بزرگ‌ترین دموکراسی جهان است افتخار می‌کند (رأی‌دهندگان چینی مستقیماً حاکمانشان را انتخاب نمی‌کنند). در انتخابات پارلمانی که در سال ۲۰۰۹ برگزار شد، دقیقاً ۴۱۷٬۰۳۷٬۶۰۶ نفر شرکت کردند، و نرخ مشارکت اندکی کمتر از ۶۰ درصد بود. در مجموع ۸۳۰٬۸۶۶ شعبه اخذ رأی وجود داشت.<sup id="cite_ref-:0_49-3" class="reference"><a href="#cite_note-:0-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تاریخ"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE"></span>تاریخ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=3" title="ویرایش بخش: تاریخ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="تاریخ هند">تاریخ هند</a></div><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r26758752/mw-parser-output/.tmulti">.mw-parser-output .tmulti .thumbinner{display:flex;flex-direction:column}.mw-parser-output .tmulti .trow{display:flex;flex-direction:row;clear:left;flex-wrap:wrap;width:100%;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{margin:1px;float:left}.mw-parser-output .tmulti .theader{clear:both;font-weight:bold;text-align:center;align-self:center;background-color:transparent;width:100%}.mw-parser-output .tmulti .thumbcaption{text-align:right;background-color:transparent}.mw-parser-output .tmulti .text-align-left{text-align:left}.mw-parser-output .tmulti .text-align-right{text-align:right}.mw-parser-output .tmulti .text-align-center{text-align:center}@media all and (max-width:720px){.mw-parser-output .tmulti .thumbinner{width:100%!important;box-sizing:border-box;max-width:none!important;align-items:center}.mw-parser-output .tmulti .trow{justify-content:center}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{float:none!important;max-width:100%!important;box-sizing:border-box;text-align:center}.mw-parser-output .tmulti .thumbcaption{text-align:center}}</style><div class="thumb tmulti tleft"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:192px;max-width:192px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:135px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Periodo_gupta,_vishnu_con_sridevi_e_bhudevi,_da_mathura,_V_secolo.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Periodo_gupta%2C_vishnu_con_sridevi_e_bhudevi%2C_da_mathura%2C_V_secolo.jpg/188px-Periodo_gupta%2C_vishnu_con_sridevi_e_bhudevi%2C_da_mathura%2C_V_secolo.jpg" decoding="async" width="188" height="135" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Periodo_gupta%2C_vishnu_con_sridevi_e_bhudevi%2C_da_mathura%2C_V_secolo.jpg/282px-Periodo_gupta%2C_vishnu_con_sridevi_e_bhudevi%2C_da_mathura%2C_V_secolo.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Periodo_gupta%2C_vishnu_con_sridevi_e_bhudevi%2C_da_mathura%2C_V_secolo.jpg/376px-Periodo_gupta%2C_vishnu_con_sridevi_e_bhudevi%2C_da_mathura%2C_V_secolo.jpg 2x" data-file-width="3372" data-file-height="2424" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center">مجسمه ای از دوران <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D9%BE%D8%AA%D8%A7" title="امپراتوری گوپتا">امپراتوری گوپتا</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:93px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Map_of_Achaemenid_Imperial_Satraps.png" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/3/38/Map_of_Achaemenid_Imperial_Satraps.png/188px-Map_of_Achaemenid_Imperial_Satraps.png" decoding="async" width="188" height="94" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/3/38/Map_of_Achaemenid_Imperial_Satraps.png/282px-Map_of_Achaemenid_Imperial_Satraps.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/3/38/Map_of_Achaemenid_Imperial_Satraps.png/376px-Map_of_Achaemenid_Imperial_Satraps.png 2x" data-file-width="3308" data-file-height="1648" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B4" class="mw-redirect" title="هندوش">هندوش</a> یکی از ساتراپی‌های هخامنشیان</div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:125px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Maurya_Empire.pvg.png" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Flag_of_Maurya_Empire.pvg.png/188px-Flag_of_Maurya_Empire.pvg.png" decoding="async" width="188" height="126" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Flag_of_Maurya_Empire.pvg.png/282px-Flag_of_Maurya_Empire.pvg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ee/Flag_of_Maurya_Empire.pvg.png 2x" data-file-width="340" data-file-height="227" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center">نماد <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="سواستیکا">سواستیکا</a> در پرچم <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="امپراتوری مائوریا">امپراتوری مائوریا</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:146px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Nader_Shah_afshar.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Nader_Shah_afshar.jpg/188px-Nader_Shah_afshar.jpg" decoding="async" width="188" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Nader_Shah_afshar.jpg/282px-Nader_Shah_afshar.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Nader_Shah_afshar.jpg/376px-Nader_Shah_afshar.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1250" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="حمله نادرشاه به هند">حمله نادرشاه به هند</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:274px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Salt_March.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Salt_March.jpg/188px-Salt_March.jpg" decoding="async" width="188" height="274" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Salt_March.jpg/282px-Salt_March.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Salt_March.jpg/376px-Salt_March.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="933" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%B1%DA%98%D9%87_%D9%86%D9%85%DA%A9" title="رژه نمک">رژه نمک</a></div></div></div></div></div> <p>پیشینه حضور انسان در شبه قاره هند به دویست تا چهارصد هزار سال می‌رسد. اما اولین تمدن به معنای واقعی در این سرزمین، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86_%D8%AF%D8%B1%D9%87_%D8%B3%D9%86%D8%AF" title="تمدن دره سند">تمدن دره سند</a> با قدمت نزدیک به سه هزار سال قبل از میلاد است که با تمدن <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%D9%87" title="شهر سوخته">شهر سوخته</a> در ایران هم‌زمان بوده و با آن مراودات نزدیک داشته‌است و تقریباً پس از ورود <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="آریایی">آریاییها</a> بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۱۸۰۰ پیش از میلاد هر دو از بین رفته‌اند. </p><p>ورود آریایی‌ها به هند در فرهنگ، دین و ادبیات و نظام اجتماعی این سرزمین بسیار اثرگذار بوده‌است. از جمله می‌توان به شکل‌گیری زبان سانسکریت، تدوین متون مقدس هندو و پیدایش سیستم طبقاتی جامعه هند اشاره کرد. </p><p>اولین امپراتوری در هند با حکومت <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="شاهنشاهی موریا">شاهنشاهی موریا</a> بین سال‌های ۳۲۶ تا ۲۰۰ پیش از میلاد شکل گرفت. قدرتمندترین حاکم تاریخ هند تا قبل از گورکانیان، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%88%DA%A9%D8%A7" title="آشوکا">آشوکای</a> بزرگ نام دارد که سومین شاه این سلسله‌است. وی در تمام جنبه‌های هنری و اجتماعی و سیستم اداری از <a href="/wiki/%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="هخامنشیان">هخامنشیان</a> ایران الهام می‌گرفت. آثار بسیار مهم حجاری این دوره مانند پیکره چهار شیر (نماد ملی هند) بسیار تحت تأثیر حجاری <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AE%D8%AA_%D8%AC%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%AF" title="تخت جمشید">تخت جمشید</a> است. </p><p>از سال ۳۲۷ تا ۳۲۶ پیش از میلاد <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C" title="اسکندر مقدونی">اسکندر</a> به هندوستان حمله می‌کند.<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>دومین سلسله قدرتمند به نام <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D9%BE%D8%AA%D8%A7" title="امپراتوری گوپتا">امپراتوری گوپتا</a> از سال ۳۲۰ تا ۵۵۰ میلادی در شمال هند حاکمیت داشته و پس از گوپتاها تا قرن سیزده میلادی حکومت‌های زیادی در شمال هند با درگیری، شکست و پیروزی یکی پس از دیگری بر روی کار آمدند. با توجه به عدم قدرتمندی این حکومت‌ها، جنوب هند امنیت و آرامش بیشتری نسبت به شمال داشت و سرگرم تعامل و تجارت با اعراب مسلمان و منطقه جنوب آسیا بود و نقش مهمی در روابط <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="خاور میانه">خاور میانه</a> با <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="خاور دور">خاور دور</a> ایفا می‌کرد.<sup id="cite_ref-autogenerated1_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>اولین تماس اسلام با آسیای جنوبی، سال هفتصد و یازده میلادی است که مسلمانان تا کنارهٔ رود سند که هم‌اکنون در پاکستان است پیش آمدند. در قرن دهم میلادی <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C" title="سلطان محمود غزنوی">سلطان محمود غزنوی</a> منطقه <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8" title="منطقه پنجاب">پنجاب</a> را تصرف کرد و بارها به شمال هند حمله کرد. تا قرن سیزدهم تاخت و تازهای زیادی از سوی ایران و <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="آسیای مرکزی">آسیای مرکزی</a> به هند صورت می‌گرفت، اما چندان ماندگار نبودند، تا اینکه در این زمان مسلمانان، شهر دهلی را تصرف کردند و اولین حکومت مسلمانان، به نام دوران سلطنت یا <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA_%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%DA%A9_(%D8%AF%D9%87%D9%84%DB%8C)" title="سلطنت مملوک (دهلی)">غلامان مسلمان</a> را بنیان گذاشتند واسلام رسماً بر هند حاکم شد.<sup id="cite_ref-autogenerated1_53-1" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در سال ۱۵۲۶ «<a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%B1" title="بابر">بابُر</a>» از نوادگان <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1_%D9%84%D9%86%DA%AF" class="mw-redirect" title="تیمور لنگ">تیمور لنگ</a> بر هند تسلط یافت و سلسله گورکانیان یا امپراتوری مغولی هند را بنیان گذاشت. این سلسله از ۱۵۲۶ میلادی تا ۱۸۵۷ میلادی در بخش بزرگی از شبه قاره هند فرمانروایی کرد. حکمرانان این سلسله به تدریج تمامی شبه قاره را تحت فرمان گرفتند. <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" title="اکبر کبیر">اکبر کبیر</a> امپراتور بزرگ این سلسله که سیاست مدارا با غیرمسلمانان هندی را در پیش گرفت را بزرگ‌ترین و مقتدرترین پادشاه هند می‌دانند. اما پس از مدتی بخش‌هایی از جنوب هند از اختیار آنان خارج شد. این دودمان آخرین دوران طلایی امپراتوری‌های اسلامی به‌شمار می‌رود و در نیمه سده ۱۷ میلادی و در زمان <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="شاه جهان">شاه جهان</a> بزرگ‌ترین و ثروتمندترین امپراتوری جهان بود و نزدیک به سده ۱۸ میلادی در زمان <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%86%DA%AF_%D8%B2%DB%8C%D8%A8" class="mw-redirect" title="اورنگ زیب">اورنگ زیب</a> تقریباً تمامی <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87_%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="شبه قاره هند">شبه قاره هند</a> در زیر سلطه گورکانی بود که جدا از بزرگ‌ترین و ثروتمندترین امپراتوری جهان به حساب می‌آمد بلکه بزرگ‌ترین قدرت تولیدی در جهان و بزرگ‌ترین اقتصاد جهان در آن زمان متعلق به هند بود. در سال ۱۷۳۹ میلادی با حمله <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="نادرشاه افشار">نادرشاه افشار</a> به هند مقدمات انقراض این امپراتوری فراهم شد و در سال ۱۸۵۷ پس از سال‌ها نبرد سرانجام <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="کمپانی هند شرقی">کمپانی هند شرقی</a> توانست این امپراتوری را منقرض کرده و سرزمین‌های آن را تصرف کند.<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در سال ۱۵۱۰ میلادی <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="پرتغال">پرتغالی‌ها</a> به عنوان اولین مهاجمان <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپایی</a> در <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%A7" title="گوا">گوا</a> مستقر شدند. هنگامی که طوایف «<a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="مردمان مراتی">مراتی</a>» و سیک علیه حکومت پادشاهان گورکانی قیام کردند، بریتانیایی‌ها و فرانسوی‌ها در قرن ۱۸ مناطقی برای خود از هند جدا کردند و بنیاد حکومت بریتانیای کبیر در هند استوار گردید. </p><p>دولت بریتانیا بر اثر <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%84_%DB%B1%DB%B8%DB%B5%DB%B7_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="شورش‌های سال ۱۸۵۷ میلادی در هند">شورش‌های سال ۱۸۵۷ میلادی در هند</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کمپانی هند شرقی بریتانیا">کمپانی هند شرقی بریتانیا</a> را که گردانندهٔ هند بود منحل کرد و به این سرزمین <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="خودمختاری">خودمختاری</a> داد. اما بین سال‌های ۱۹۰۶ تا ۱۹۱۵، دولت بریتانیا ناچار شد که ادارهٔ بعضی از امور کشور را به مردم هند واگذار نماید. در این هنگام رهبر بزرگ <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="جنبش استقلال‌طلبی هند">جنبش استقلال‌طلبی هند</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="ماهاتما گاندی">ماهاتما گاندی</a> قیام کرد و علیه استبداد بریتانیا به مبارزه پرداخت. </p><p>سپس اختلاف شدیدی در بین سران هند و سران مسلمانان هند که رهبر آن‌ها <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD" class="mw-redirect" title="محمدعلی جناح">محمدعلی جناح</a> بود به‌وجود آمد. قصد مسلمانان این بود که کشوری مرکب از مناطق مسلمان هند تشکیل دهند. در آن هنگام بریتانیا قوانینی وضع کرد که به‌موجب آن به هند و <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7" title="سری‌لانکا">سیلان</a> و پاکستان استقلال داده شد. در ماه اوت ۱۹۴۷ آخرین سرباز بریتانیایی خاک هند را ترک گفت و در تاریخ ژانویهٔ ۱۹۵۰ هند حکومت جمهوری مستقل خود را اعلام نمود و به عضویت <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%85%D8%B3%D9%88%D8%AF" class="mw-redirect" title="اتحادیه کشورهای همسود">اتحادیه کشورهای مشترک‌المنافع بریتانیا</a> درآمد. اختلافات مرزی دولت هند با پاکستان در منطقهٔ <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="کشمیر">کشمیر</a> هنوز برطرف نشده‌است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جغرافیا"><span id=".D8.AC.D8.BA.D8.B1.D8.A7.D9.81.DB.8C.D8.A7"></span>جغرافیا</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=4" title="ویرایش بخش: جغرافیا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="جغرافیای هند">جغرافیای هند</a></div><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mumbai_TajMahalHotel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Mumbai_TajMahalHotel.jpg/200px-Mumbai_TajMahalHotel.jpg" decoding="async" width="200" height="125" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Mumbai_TajMahalHotel.jpg/300px-Mumbai_TajMahalHotel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Mumbai_TajMahalHotel.jpg/400px-Mumbai_TajMahalHotel.jpg 2x" data-file-width="2524" data-file-height="1576" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%87%D8%AA%D9%84_%DA%A9%D8%A7%D8%AE_%D8%AA%D8%A7%D8%AC%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%D9%84" title="هتل کاخ تاج‌محل">هتل کاخ تاج‌محل</a> در بمبئی</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:India_78.40398E_20.74980N.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/India_78.40398E_20.74980N.jpg/350px-India_78.40398E_20.74980N.jpg" decoding="async" width="350" height="262" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/India_78.40398E_20.74980N.jpg/525px-India_78.40398E_20.74980N.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/India_78.40398E_20.74980N.jpg/700px-India_78.40398E_20.74980N.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="958" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%BE%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="نقشه توپوگرافی">نقشه توپوگرافی</a> هند میان <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="جنوب شرق آسیا">جنوب</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="شرق آسیا">شرق</a> آسیا</figcaption></figure> <p>هند، بخشی بزرگ از <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="جنوب آسیا">جنوب آسیا</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87_%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="شبه قاره هند">شبه قاره هند</a> را به خود اختصاص داده‌است. این کشور با پاکستان، بنگلادش، نپال، بوتان، چین و برمه هم‌مرز است. </p><p>جغرافیای هند بسیار متنوع است و شامل <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="بیابان">بیابان</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="کوهستان">کوهستان</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B4%D8%AA" title="دشت">دشت</a>، تپه و <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="فلات">فلات</a> می‌شود. جغرافیای این به‌طور کلی به سه بخش تقسیم می‌شود: ۱) فلات بلند <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="هیمالیا">هیمالیا</a>، ۲) <a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%DA%AF%D9%87_%D8%B3%D9%86%D8%AF_%D9%88_%DA%AF%D9%86%DA%AF" title="جلگه سند و گنگ">جلگه سند و گنگ</a> و ۳) شبه جزیره جنوب هند که مناطق مختلف کوهستانی، دره رودخانه‌ای، کویر، دشت و جنگل را در بر می‌گیرد. پائین‌ترین سطح هند، در اقیانوس هند، با ارتفاع صفر و بلندترین نقطه این کشور، قله <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%DA%AF%DA%86%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%86%DA%AF%D8%A7" title="کانگچنجونگا">کانگچنجونگا</a>، با ارتفاع ۸۵۶۸ متر در <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="هیمالیا">هیمالیا</a> قرار دارد که سومین قله مرتفع جهان است.<sup id="cite_ref-autogenerated1_53-2" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>آب و هوای این کشور از <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="منطقه گرمسیری">گرمسیری</a> در جنوب تا آب و هوای معتدل در شمال متغیر است. مساحت ناحیهِ قابل کشت هند ۱٫۲۶۹٫۲۱۹ <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%84%D9%88%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%85%D8%B1%D8%A8%D8%B9" title="کیلومتر مربع">کیلومتر مربع</a> (۷۸٪ کل مساحت کشور) است که به دلیل رشد جمعیت و افزایش <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="شهرنشینی">شهرنشینی</a> رو به کاهش است.<sup id="cite_ref-CIA_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-CIA-55"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>سطح نواحی پوشیده از <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8" title="آب">آب</a> در هند معادل ۳۱۴٫۴۰۰ کیلومتر مربع است و میانگین باران این کشور ۱٫۱۰۰ میلی‌متر در سال است. بیش از ۹۲ درصد استفاده آب در هند برای مصارف <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8_%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="آب رسانی">آب رسانی</a> است که در سال ۱۹۷۴ حدود ۳۸۰ کیلومتر مربع بود و بر اساس پیش‌بینی‌ها تا سال ۲۰۲۵ به سقف ۱٫۰۵۰ کیلومتر مربع می‌رسد که برابر با مصارف صنعتی و خانگی است. منابع آبی هند شامل رودخانه‌ها، کانال‌ها، آبگیرها، دریاچه‌ها و سواحل غربی و شرقی اقیانوس هند و سایر <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC" title="خلیج">خلیجها</a> و <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9" title="خلیج کوچک">خلیج کوچک</a> برای بیش از ۶ میلیون نفر در بخش <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="ماهی‌گیری">ماهی‌گیری</a> اشتغال ایجاد کرده‌اند. هند ششمین <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="کشور">کشور</a> تولیدکننده ماهی در سطح جهان و دومین تولیدکنندهِ ماهی بومی در سطح جهان است.<sup id="cite_ref-CIA_55-1" class="reference"><a href="#cite_note-CIA-55"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Dust_Strom_in_India.jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Dust_Strom_in_India.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Dust_Strom_in_India.jpg/220px-Dust_Strom_in_India.jpg" decoding="async" width="220" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Dust_Strom_in_India.jpg/330px-Dust_Strom_in_India.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Dust_Strom_in_India.jpg/440px-Dust_Strom_in_India.jpg 2x" data-file-width="4400" data-file-height="3600" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D8%B1" title="بیابان تار">بیابان تار</a> میان هند و پاکستان</figcaption></figure> <p>رودخانه‌های طویل هند، شامل: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%AA%D8%B1%D8%A7" title="رود براهماپوترا">رود براهماپوترا</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AF_(%D8%B1%D9%88%D8%AF)" title="سند (رود)">ایندوس</a> ۲۹۰۰ کیلومتر، <a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%DA%AF_(%D8%B1%D9%88%D8%AF)" title="گنگ (رود)">گنگ</a> ۲۵۰۰ کیلومتر، <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="گوداواری">گوداواری</a> ۱۴۷۰ کیلومتر، <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%86%D8%A7" class="mw-redirect" title="یامونا">یامونا</a> ۱۳۷۰ کیلومتر، نارمادا ۱۳۰۰ کیلومتر و <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7" title="رود کریشنا">کریشنا</a> ۱۲۹۰ کیلومتر هستند. هند از آب و هوایی بسیار متنوع بهره می‌برد، از شمال به رشته‌کوه‌های <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="هیمالیا">هیمالیا</a> ختم می‌شود و رودخانه‌های متعددی که از این بلندی‌ها سرچشمه می‌گیرند هوایی بارانی و خاکی بارآور را به نواحی شمالی هند می‌بخشند. رودهای <a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%DA%AF_(%D8%B1%D9%88%D8%AF)" title="گنگ (رود)">گنگ</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%AA%D8%B1%D8%A7" class="mw-redirect" title="براهماپوترا">براهماپوترا</a> مهم‌ترین این رودخانه‌ها هستند که هر دو به <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="خلیج بنگال">خلیج بنگال</a> سرازیر می‌شوند. هندوها همچنین رود گنگ را مقدس می‌دانند.<sup id="cite_ref-autogenerated1_53-3" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>هند از زیست جانوری بسیار متنوعی بهره می‌برد، منطقه حفاظت شده‌ای به وسعت ۱۴۱۲ کیلومتر مربع در استان <a href="/wiki/%DA%AF%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="گجرات">گجرات</a> تنها پناهگاه باقی‌مانده حدود ۳۰۰ <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="شیر آسیایی">شیر آسیایی</a> است. هند زیستگاه بسیاری از پستانداران بزرگ مانند <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="فیل آسیایی">فیل آسیایی</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DA%AF%D8%AF%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="کرگدن هندی">کرگدن هندی</a> تک شاخ و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A8%D8%B1" title="ببر">ببر</a> می‌باشد. بیش از ۲۰۰۰ گونه <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87" title="پرنده">پرنده</a> و سه نوع <a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AD" title="تمساح">تمساح</a> در این کشور زندگی می‌کنند. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Aerial_photograph_of_the_Himalayas,_Ladakh_02.jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Aerial_photograph_of_the_Himalayas,_Ladakh_02.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Aerial_photograph_of_the_Himalayas%2C_Ladakh_02.jpg/220px-Aerial_photograph_of_the_Himalayas%2C_Ladakh_02.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Aerial_photograph_of_the_Himalayas%2C_Ladakh_02.jpg/330px-Aerial_photograph_of_the_Himalayas%2C_Ladakh_02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Aerial_photograph_of_the_Himalayas%2C_Ladakh_02.jpg/440px-Aerial_photograph_of_the_Himalayas%2C_Ladakh_02.jpg 2x" data-file-width="4704" data-file-height="3136" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87_%DA%A9%D9%88%D9%87_%D9%87%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="رشته کوه هیمالیا">رشته کوه هیمالیا</a> میان پنج کشور از جمله هند احاطه شده‌است.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="منابع طبیعی">منابع طبیعی</a> هند شامل <a href="/wiki/%D8%B2%D8%BA%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF" title="زغال‌سنگ">زغال‌سنگ</a> (از لحاظ میزان ذخایر در رده چهارم جهان قرار دارد)، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%87%D9%86" title="آهن">آهن</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%DA%AF%D9%86%D8%B2" title="منگنز">منگنز</a>، <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="میکا">میکا</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AA" title="بوکسیت">بوکسیت</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85" class="mw-redirect" title="تیتانیوم">تیتانیوم</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA" title="کرومیت">کرومیت</a>، <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="گاز طبیعی">گاز طبیعی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B3" title="الماس">الماس</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D9%85" title="نفت خام">نفت خام</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF_%D8%A2%D9%87%DA%A9" title="سنگ آهک">سنگ آهک</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%85" class="mw-redirect" title="توریوم">توریوم</a> (بیشترین در جهان در سواحل ایالت <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="کرالا">کرالا</a>) می‌باشد. ذخایر نفت هند که در ساحل بمبئی در <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7" title="مهاراشترا">مهاراشترا</a>، گجرات و در شرق <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D9%85" title="آسام">آسام</a> وجود دارند. بیش از ۲۵٪ از نیازهای داخل را برطرف می‌کنند.<sup id="cite_ref-Datt-1_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-Datt-1-56"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>هند زمانی برای خود یک قاره بود. بیش از ۱۰۰ میلیون سال پیش، یعنی موقعی که <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B1" title="دایناسور">دایناسورها</a> روی کره زمین پرسه می‌زدند، بیشتر سرزمین فعلی هند یک جزیره بود. این تکه خشکی از یک ابرقاره بنام <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="گوندوانا">گوندوانالند</a> (نامی که از منطقه جنگلی گوندوانا در مرکز هند گرفته شده) جدا شده بود، و به آرامی به سمت شمال حرکت می‌کرد. حدود ۵۰ میلیون سال پیش، یعنی زمانی که نسل دایناسورها دیگر منقرض شده بود، صفحه قاره‌ای هند با صفحه آسیا برخورد کرد. در نتیجه این برخورد خط ساحلی هر دو قاره تاب برداشت و <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="هیمالیا">رشته کوه هیمالیا</a> را ایجاد کرد. این کوه‌ها جوان‌ترین – و البته بلندترین – رشته کوه جهان هستند. شواهد این اتفاقات را می‌توان در صدف‌های دریایی فسیل شده‌ای پیدا کرد که هنوز هم در ارتفاعات بالا در این کوه‌ها یافت می‌شوند. صفحه‌ای که شبه قاره روی آن قرار گرفته، همچنان به آرامی به‌سوی شمال در حرکت است، و به‌همین دلیل هم ارتفاع کوه <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%87_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="کوه اورست">اورست</a> هر سال اندکی بیشتر می‌شود.<sup id="cite_ref-:0_49-4" class="reference"><a href="#cite_note-:0-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تقسیمات_کشوری"><span id=".D8.AA.D9.82.D8.B3.DB.8C.D9.85.D8.A7.D8.AA_.DA.A9.D8.B4.D9.88.D8.B1.DB.8C"></span>تقسیمات کشوری</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=5" title="ویرایش بخش: تقسیمات کشوری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="img" class="floatleft noresize" style="width: 450px; line-height: 1; text-align: center; background-color: #ffffff; position: relative;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:India-locator-map-blank.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/India-locator-map-blank.svg/450px-India-locator-map-blank.svg.png" decoding="async" width="450" height="525" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/India-locator-map-blank.svg/675px-India-locator-map-blank.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/India-locator-map-blank.svg/900px-India-locator-map-blank.svg.png 2x" data-file-width="1486" data-file-height="1734" /></a></span> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:164.25px;top:368.875px"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="آندرا پرادش">آندرا پرادش</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:396px;top:145px"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7%DA%86%D8%A7%D9%84_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="آروناچال پرادش">آروناچال پرادش</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:346.5px;top:191.125px"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D9%85" title="آسام">آسام</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:264.375px;top:208px"><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%87%D8%A7%D8%B1" title="بیهار">بیهار</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:217.125px;top:268.75px"><a href="/wiki/%DA%86%D8%AA%DB%8C%D8%B3%DA%AF%D8%B1" title="چتیسگر">چتیسگر</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:148.5px;top:158.5px"><i><a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%84%DB%8C" title="دهلی">دهلی</a></i></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:67.5px;top:378.325px"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%A7" title="گوا">گوا</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:48.375px;top:258.625px"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="گجرات">گجرات</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:127.125px;top:143.875px"><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="هاریانا">هاریانا</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:126px;top:94.375px"><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%85%D8%A7%DA%86%D8%A7%D9%84_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="هیماچال پرادش">هیماچال پرادش</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:113.625px;top:67.375px"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D9%88_%D9%88_%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="جامو و کشمیر">جامو و کشمیر</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:259.875px;top:236.125px"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%86%D8%AF" title="جارکند">جارکند</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:106.875px;top:399.25px"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="کارناتاکا">کارناتاکا</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:123.75px;top:461.125px"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="کرالا">کرالا</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:127.125px;top:245.125px"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%A7_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4" class="mw-redirect" title="مادایا پرادش">مادایا پرادش</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:82.125px;top:326.125px"><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7" title="مهاراشترا">مهاراشترا</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:391.5px;top:215.875px"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="مانیپور">مانیپور</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:342px;top:205.75px"><a href="/wiki/%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A7" title="مگالایا">مگالایا</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:381.375px;top:251.875px"><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="میزورام">میزورام</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:398.25px;top:187.75px"><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ناگالند">ناگالند</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:243px;top:294.625px"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%A7" class="mw-redirect" title="اوریسا">اوریسا</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:114.75px;top:111.25px"><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8_(%D9%87%D9%86%D8%AF)" class="mw-redirect" title="پنجاب (هند)">پنجاب</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:56.25px;top:185.5px"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="راجستان">راجستان</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:311.625px;top:174.25px"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%85" title="سیکیم">سیکیم</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:145.125px;top:448.75px"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84_%D9%86%D8%A7%D8%AF%D9%88" title="تامیل نادو">تامیل نادو</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:363.375px;top:235px"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="تریپورا">تریپورا</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:174.375px;top:132.625px"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%AF" title="اوتاراکند">اوتاراکند</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:182.25px;top:178.75px"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="اوتار پرادش">اوتار پرادش</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:300.375px;top:250.75px"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="بنگال غربی">بنگال غربی</a></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:403.875px;top:428.5px"><i><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="جزایر آندامان و نیکوبار">جزایر آندامان و نیکوبار</a></i></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:140.625px;top:121.375px"><i><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1" title="چندی‌گر">چندی‌گر</a></i></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:77.625px;top:303.625px"><i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%D9%88_%D9%86%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D8%B1_%D9%87%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="دادرا و ناگار هاولی">دادرا و ناگار هاولی</a></i></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:66.375px;top:291.25px"><i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%AF%DB%8C%D9%88" title="دامان و دیو">دامان و دیو</a></i></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:45px;top:461.125px"><i><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%BE" title="لاکشادویپ">لاکشادویپ</a></i></div></div> <div style="font-size: smaller; line-height: 10px;"><div style="position:absolute;text-align:center;left:184.5px;top:434.35px"><i><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%AF%D9%88%DA%86%D8%B1%DB%8C" title="پودوچری">پودوچری</a></i></div></div> </div> <p>کشور هند شامل ۲۸ ایالت و ۷ ناحیه هم‌پیوسته (اتحادیهٔ منطقه‌ای) است.<sup id="cite_ref-BBC_1154019_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-BBC_1154019-57"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ایالت‌های_فدرال"><span id=".D8.A7.DB.8C.D8.A7.D9.84.D8.AA.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.81.D8.AF.D8.B1.D8.A7.D9.84"></span>ایالت‌های فدرال</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=6" title="ویرایش بخش: ایالت‌های فدرال"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="div-col columns column-count column-count-۲" style="column-count: 2; -moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2; آری"> <ol><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="آندرا پرادش">آندرا پرادش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7%DA%86%D8%A7%D9%84_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="آروناچال پرادش">آروناچال پرادش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D9%85" title="آسام">آسام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%87%D8%A7%D8%B1" title="بیهار">بیهار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%B3%DA%AF%D8%B1" class="mw-redirect" title="چاتیسگر">چاتیسگر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%A2" class="mw-redirect" title="گوآ">گوآ</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="گجرات">گجرات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="هاریانا">هاریانا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%85%D8%A7%DA%86%D8%A7%D9%84_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="هیماچال پرادش">هیماچال پرادش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D9%88_%D9%88_%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="جامو و کشمیر">جامو و کشمیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="جارکاند">جارکاند</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="کارناتاکا">کارناتاکا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="کرالا">کرالا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%A7_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4" class="mw-redirect" title="مادایا پرادش">مادایا پرادش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7" class="mw-redirect" title="ماهاراشترا">ماهاراشترا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="مانی‌پور">مانی‌پور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A7" title="مگالایا">مگالایا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="میزورام">میزورام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ناگالند">ناگالند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="اودیسا">اودیسا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8_(%D9%87%D9%86%D8%AF)" class="mw-redirect" title="پنجاب (هند)">پنجاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="راجستان">راجستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%85" title="سیکیم">سیکیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84_%D9%86%D8%A7%D8%AF%D9%88" title="تامیل نادو">تامیل نادو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="تریپورا">تریپورا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="اوتار پرادش">اوتار پرادش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%86%D8%A7%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="اوتارانچاند">اوتارانچاند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="بنگال غربی">بنگال غربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="تلانگانا">تلانگانا</a></li></ol> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="قلمروهای_اتحادیه"><span id=".D9.82.D9.84.D9.85.D8.B1.D9.88.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.A7.D8.AA.D8.AD.D8.A7.D8.AF.DB.8C.D9.87"></span>قلمروهای اتحادیه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=7" title="ویرایش بخش: قلمروهای اتحادیه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:India_Union_Territories_TE.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/India_Union_Territories_TE.svg/220px-India_Union_Territories_TE.svg.png" decoding="async" width="220" height="237" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/India_Union_Territories_TE.svg/330px-India_Union_Territories_TE.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/India_Union_Territories_TE.svg/440px-India_Union_Territories_TE.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1615" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="قلمرو اتحادیه">قلمروهای اتحادیه</a> به‌صورت پراکنده از هم</figcaption></figure> <ol><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="جزایر آندامان و نیکوبار">جزایر آندامان و نیکوبار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1" class="mw-redirect" title="چندیگر">چندیگر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%D9%88_%D9%86%DA%AF%D8%B1_%D8%AD%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D9%88_%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%AF%DB%8C%D9%88" title="دادرا و نگر حویلی و دامان و دیو">دادرا و نگر حویلی و دامان و دیو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%84%DB%8C" title="دهلی">ناحیه پایتختی ملی دهلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D9%88_%D9%88_%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="جامو و کشمیر">جامو و کشمیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%AF%D8%A7%D8%AE" title="لداخ">لداخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%BE" title="لاکشادویپ">لاکشادویپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%AF%D9%88%DA%86%D8%B1%DB%8C" title="پودوچری">پودوچری</a></li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="آب_و_هوا"><span id=".D8.A2.D8.A8_.D9.88_.D9.87.D9.88.D8.A7"></span>آب و هوا</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=8" title="ویرایش بخش: آب و هوا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Koppen-Geiger_Map_IND_present.svg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Koppen-Geiger_Map_IND_present.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Koppen-Geiger_Map_IND_present.svg/220px-Koppen-Geiger_Map_IND_present.svg.png" decoding="async" width="220" height="137" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Koppen-Geiger_Map_IND_present.svg/330px-Koppen-Geiger_Map_IND_present.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Koppen-Geiger_Map_IND_present.svg/440px-Koppen-Geiger_Map_IND_present.svg.png 2x" data-file-width="1361" data-file-height="850" /></a><figcaption>اقلیم‌های هند</figcaption></figure> <p>آب و هوای هند دارای تنوع بسیار قابل توجهی است و از کوهستان‌های همیشه پوشیده از برف هیمالیا تا منطقه گرمسیری در میانه و جنوب و کویر خشک غرب (<a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D8%B1" title="بیابان تار">بیابان تار</a>) این کشور را دربر می‌گیرد. </p><p>چهار فصل هند شامل: <i>سرد و خشک</i> از ماه دسامبر تا فوریه، <i>گرم و خشک</i> از ماه مارس تا مه، <i>فصل بارش</i> از ماه ژوئن تا سپتامبر و <i>معتدل</i> در ماه‌های اکتبر و نوامبر است. به‌طور میانگین ۱۰۰۰ تا۱۵۰۰ میلی‌متر باران در سال، تقریباً سراسر هند را دربر می‌گیرد که این مقدار به ۲۵۰۰ میلی‌متر در سواحل و ناحیه شمال شرقی هند می‌رسد.<sup id="cite_ref-autogenerated1_53-4" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> میانگین بارندگی سالانه در <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="بنگال غربی">بنگال غربی</a> به بیش از ۱۱هزار میلی‌متر در سال می‌رسد.<sup id="cite_ref-autogenerated1_53-5" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="موقعیت_راهبردی"><span id=".D9.85.D9.88.D9.82.D8.B9.DB.8C.D8.AA_.D8.B1.D8.A7.D9.87.D8.A8.D8.B1.D8.AF.DB.8C"></span>موقعیت راهبردی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=9" title="ویرایش بخش: موقعیت راهبردی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:India&#39;s_Neighbours.png"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:India%27s_Neighbours.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/India%27s_Neighbours.png/220px-India%27s_Neighbours.png" decoding="async" width="220" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/India%27s_Neighbours.png/330px-India%27s_Neighbours.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/India%27s_Neighbours.png/440px-India%27s_Neighbours.png 2x" data-file-width="6253" data-file-height="4498" /></a><figcaption>همسایه‌های هند</figcaption></figure> <p>در قاره آسیا یک بازی ۴ نفره بین چین، هند، <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن">ژاپن</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده آمریکا</a> در جریان است. هند عضو ناظر پیمان امنیتی <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C" title="سازمان همکاری شانگهای">سازمان همکاری شانگهای</a> می‌باشد. هند با رهبران چین برای رفع اختلافات مرزی وارد مذاکره شده‌است. چین هم قصد دارد با دور زدن اتحاد ژاپن و آمریکا و دنبال کردن سیاست «دیپلماسی نامتقارن» جایگاه نوینی در عرصه جهانی برای خود تعریف کند. یانگ بایون، کارشناس مرکز تحقیقات آسیا و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="اقیانوس آرام">اقیانوس آرام</a> در دانشگاه بیدا در <a href="/wiki/%D9%BE%DA%A9%D9%86" title="پکن">پکن</a> می‌گوید: «ما با هند نقاط مشترک بسیاری داریم از جمله تمدنی درخشان، دوران تحقیر استعماری و جمعیت بالا» او با ارائه این فهرست می‌خواهد نشان دهد که بین این دو غول آسیایی شباهت‌ها بیش از تفاوت‌ها است. </p><p>بازگشایی گذرگاه‌های مرزی به ویژه گذرگاه ناتو لا (Nathu la pass) - که در ارتفاع ۴۰۰۰ متری از سطح دریا واقع شده و زمانی یکی از راه‌های ارتباطی معروف <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%85" title="جاده ابریشم">جاده ابریشم</a> بوده‌است - پس از ۵۰ سال نشانگر قدمی بزرگ به جلو در روابط بین دو دولت است. روابطی که بر اثر حمایت سنتی هندی‌ها از خودمختاری تبت و پناه دادن به <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="دالایی لاما">دالایی لاما</a> رهبر معنوی بودائیان جهان و همچنین اختلافات مرزی کهنه سال‌های متمادی دستخوش تنش‌های همیشگی بود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سیاست"><span id=".D8.B3.DB.8C.D8.A7.D8.B3.D8.AA"></span>سیاست</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=10" title="ویرایش بخش: سیاست"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="سیاست در هند">سیاست در هند</a></div><figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:The_Prime_Minister,_Shri_Narendra_Modi_and_the_Prime_Minister_of_Israel,_Mr._Benjamin_Netanyahu_at_the_Community_Reception_Programme,_in_Tel_Aviv,_Israel_on_July_05,_2017_(12).jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:The_Prime_Minister,_Shri_Narendra_Modi_and_the_Prime_Minister_of_Israel,_Mr._Benjamin_Netanyahu_at_the_Community_Reception_Programme,_in_Tel_Aviv,_Israel_on_July_05,_2017_(12).jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/The_Prime_Minister%2C_Shri_Narendra_Modi_and_the_Prime_Minister_of_Israel%2C_Mr._Benjamin_Netanyahu_at_the_Community_Reception_Programme%2C_in_Tel_Aviv%2C_Israel_on_July_05%2C_2017_%2812%29.jpg/220px-thumbnail.jpg" decoding="async" width="220" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/The_Prime_Minister%2C_Shri_Narendra_Modi_and_the_Prime_Minister_of_Israel%2C_Mr._Benjamin_Netanyahu_at_the_Community_Reception_Programme%2C_in_Tel_Aviv%2C_Israel_on_July_05%2C_2017_%2812%29.jpg/330px-thumbnail.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/The_Prime_Minister%2C_Shri_Narendra_Modi_and_the_Prime_Minister_of_Israel%2C_Mr._Benjamin_Netanyahu_at_the_Community_Reception_Programme%2C_in_Tel_Aviv%2C_Israel_on_July_05%2C_2017_%2812%29.jpg/440px-thumbnail.jpg 2x" data-file-width="2200" data-file-height="1729" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="نارندرا مودی">نارندا مودی</a> نخست‌وزیر هند و <a href="/wiki/%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%87%D9%88" class="mw-redirect" title="نتانیاهو">نتانیاهو</a> نخست‌وزیر اسرائیل</figcaption></figure> <p>حکومت هند را بزرگ‌ترین <a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="دموکراسی">دموکراسی</a> جهان می‌نامند.<sup id="cite_ref-largestdem1_58-0" class="reference"><a href="#cite_note-largestdem1-58"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-largestdem2_59-0" class="reference"><a href="#cite_note-largestdem2-59"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="استقلال هند">استقلال هند</a> (که در آن هنگام پاکستان، بنگلادش و نپال را هم دربر می‌گرفت) در ۱۵ اوت ۱۹۴۷ (برابر ۲۳ مرداد ۱۳۲۶) اعلام شد. <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%84%D8%B9%D9%84_%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%88" title="جواهر لعل نهرو">جواهر لعل نهرو</a> که «پاندیت» به معنی «معلم» خوانده می‌شد و یکی از بزرگ‌ترین رهبران جنبش استقلال هند از <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="کنگره ملی هند">کنگره ملی هند</a> بود به عنوان اولین <a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1" title="نخست‌وزیر">نخست‌وزیر</a> هند انتخاب شد. </p><p>قانون اساسی هند در سال ۱۹۴۹ به تصویب رسید و از ۲۶ ژانویه ۱۹۵۰ به اجرا درآمد که از آن هنگام تاکنون بدون تغییر اساسی با موفقیت اجرا شده‌است. این قانون به دولت‌های ایالتی اختیارات گسترده‌ای اعطا کرده‌است. در نظام سیاسی هند، نخست‌وزیر بالاترین مقام اجرایی کشور است و <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1" title="رئیس‌جمهور">رئیس‌جمهور</a> مقامی تشریفاتی است که معمولاً از میان چهره‌های دارای محبوبیت گسترده در سراسر کشور انتخاب می‌شود. </p><p>حزبی که اکثریت آرا را در انتخابات به دست آورد، نخست‌وزیر را تعیین می‌کند و با احزاب ائتلافی هیئت دولت را تشکیل می‌دهد. رئیس‌جمهور از جمعبندی آراء نمایندگان مجالس مرکزی و ایالتی از میان کاندیداهای احزاب تعیین می‌گردد. کمیسیون انتخابات این کشور یک نهاد مستقل دولتی است که اختیار کامل در تشخیص شرایط برگزاری و نظارت کامل بر برگزاری انتخابات را دارد. حداقل سن قانونی رای‌دهندگان ۱۸ سال است.<sup id="cite_ref-autogenerated1_53-6" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>قوه مقننه هند دربرگیرنده دو مجلس با نام‌های <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D8%A7" class="mw-redirect" title="لوک‌سابا">لوک‌سابا</a> (مجلس عوام) و <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AC%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D8%A7" class="mw-redirect" title="راجیاسابا">راجیاسابا</a> (مجلس سنا) ست. نمایندگان راجیا سابا ۲۵۰ نفرند که ۱۲ تن را رئیس‌جمهور و بقیه را نمایندگان مجالس ایالتی برمی‌گزیند. سناتورها باید در زمینه <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="ادبیات هند">ادبیات</a>، <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85" title="علم">علم</a>، <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="هنر هند">هنر</a> و مسائل اجتماعی متخصص باشند. همچنین ریاست جلسات این مجلس با معاون رئیس‌جمهور است. لوک سابا ۵۴۵ نماینده دارد که ۵۳۰ تن با رأی مستقیم شهروندان و ۱۳ تن از ۷ فرمانداری کل انتخاب می‌شوند، ۲ نفر را نیز رئیس‌جمهور از میان بریتانیایی‌های هندی‌تبار برمی‌گزیند. نخست‌وزیر از سوی حزب حاکم در مجلس <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9_%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D8%A7" class="mw-redirect" title="لوک سابا">لوک سابا</a> معرفی می‌شود. </p><p>اولین <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%B1%DB%8C" title="انتخابات سراسری">انتخابات سراسری</a> هند در ۱۹۵۲ برگزارشد. از آن زمان تا سال ۱۹۶۷ <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="کنگره ملی هند">کنگره ملی هند</a> پیوسته بیش از ۷۳٪ کرسی‌های لوک سابا را در اختیار داشت، اما پس از آن احزاب دیگر به ویژه حزب ناسیونالیست <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%A7_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA%D8%A7" title="حزب بهاراتیا جاناتا">بهاراتیا جاناتا</a> و احزاب ایالتی رشد چشمگیری را در محبوبیت خود شاهد بوده‌اند. </p><p>تنها یک بار وقفه‌ای در روند دمکراسی این کشور ایجاد شد. آن هم در اواخر دهه ۱۹۷۰ بود که درگیری‌های داخلی منجر به اعلام حالت فوق‌العاده از سوی <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="ایندیرا گاندی">ایندیرا گاندی</a> و در نهایت سرنگونی دولت وی توسط <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="ارتش هند">ارتش هند</a> شد. گفتنی است یکی از مهم‌ترین عوامل نارضایتی از ایندیرا گاندی برنامه‌های او برای ترویج <a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%D8%B8%DB%8C%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="تنظیم خانواده">تنظیم خانواده</a> به منظور کاهش رشد سرسام‌آور جمعیت بود. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ریاست_جمهوری_در_هند"><span id=".D8.B1.DB.8C.D8.A7.D8.B3.D8.AA_.D8.AC.D9.85.D9.87.D9.88.D8.B1.DB.8C_.D8.AF.D8.B1_.D9.87.D9.86.D8.AF"></span>ریاست جمهوری در هند</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=11" title="ویرایش بخش: ریاست جمهوری در هند"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>رئیس‌جمهوری هند به‌طور غیرمستقیم با آرای <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="مجلس هند">مجلس هند</a> که شامل مجالس قانونگذاری (مجلس نمایندگان)، معروف به لوک‌سابا که <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%B3%D9%81%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="مجلس سفلی">مجلس سفلی</a> گویند و <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="مجلس علیا">مجلس علیا</a> معروف به راجیا سابا و همچنین مجلس قانونگذاری ایالت‌ها انتخاب می‌شود. </p><p>در انتخابات ریاست جمهوری هند علاوه بر نمایندگان پارلمانی، نمایندگان کشوری در ایالت‌های مختلف (مجالس ایالتی) نیز شرکت می‌کنند که با احتساب رأی نمایندگان پارلمان در مجموع ۴۸۹۶ نماینده هستند که رئیس‌جمهور را برای یک دوره پنج ساله انتخاب می‌کنند.<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>سمت ریاست جمهوری هند هرچند حالت تشریفاتی دارد اما این سمت بالاترین مقام اجرایی بوده و از اختیارات قانونی گسترده‌ای برخوردار است. رئیس‌جمهوری رئیس رسمی قوای مقننه، مجریه و قضاییه و همچنین فرمانده کل نیروهای مسلح این کشور است. </p><p>بر اساس ماده ۵۳ قانون اساسی هند، رئیس‌جمهوری می‌تواند از قدرت‌های قانونی خود به‌طور مستقیم، به استثنای موارد بسیار معدودی استفاده کند، ولی شورای وزرای تحت ریاست نخست‌وزیر همه قدرت‌های رئیس‌جمهوری را عملاً اجرا می‌کند.<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="احزاب_مهم"><span id=".D8.A7.D8.AD.D8.B2.D8.A7.D8.A8_.D9.85.D9.87.D9.85"></span>احزاب مهم</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=12" title="ویرایش بخش: احزاب مهم"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Supporter_of_Bharatiya_Janata_Party_at_an_election_rally_in_Amethi.jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Supporter_of_Bharatiya_Janata_Party_at_an_election_rally_in_Amethi.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Supporter_of_Bharatiya_Janata_Party_at_an_election_rally_in_Amethi.jpg/220px-Supporter_of_Bharatiya_Janata_Party_at_an_election_rally_in_Amethi.jpg" decoding="async" width="220" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Supporter_of_Bharatiya_Janata_Party_at_an_election_rally_in_Amethi.jpg/330px-Supporter_of_Bharatiya_Janata_Party_at_an_election_rally_in_Amethi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Supporter_of_Bharatiya_Janata_Party_at_an_election_rally_in_Amethi.jpg/440px-Supporter_of_Bharatiya_Janata_Party_at_an_election_rally_in_Amethi.jpg 2x" data-file-width="630" data-file-height="396" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C_%D8%AC%DB%8C_%D9%BE%DB%8C" class="mw-redirect" title="بی جی پی">بی‌جی‌پی</a> بزرگ‌ترین حزب سیاسی در جهان<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></figcaption></figure> <p>بیش از ۷۰۰ حزب سیاسی در هند وجود دارد که به سه گروه ملی، منطقه‌ای (ایالتی) و محلی تقسیم می‌شوند. از میان آن‌ها <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="کنگره ملی هند">کنگره ملی هند</a> (INC)، <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%A7_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA%D8%A7" title="حزب بهاراتیا جاناتا">حزب بهاراتیا جاناتا</a> (BJP) و حزب کمونیست مارکسیست هند (CPI-M) از بزرگ‌ترین احزاب به‌شمار می‌روند. </p><p><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="حزب کنگره ملی هند">حزب کنگره ملی هند</a> در سال ۱۸۸۵ تأسیس شد و در سال ۱۹۱۴ با ورود <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="مهاتما گاندی">مهاتما گاندی</a> به این حزب دوره جدیدی در فعالیت‌های آن آغاز گردید. گاندی با رهبری حزب کنگره پرچمدار نهضت استقلال هند شد و در اثر مبارزات این حزب، سرانجام هند در سال ۱۹۴۷ به استقلال رسید. حکومت هند پس از استقلال، بیش از چهار دهه در دست حزب کنگره قرار داشت. </p><p>حزب بهاراتیا جاناتا (BJP) که در سال ۱۹۸۰ تأسیس شد، طی ۲۰ سال به تدریج از قدرت چشمگیری برخوردار گردید. پس از واقعه تخریب <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="مسجد بابری">مسجد بابری</a>، این حزب توانست طی سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۴ قدرت را در دست داشته باشد. این حزب اگرچه مجدداً قدرت را به حزب کنگره واگذار کرد، ولی همچنان به عنوان یک رقیب جدی برای حزب کنگره باقی‌ماند.<sup id="cite_ref-autogenerated1_53-7" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>هند یک جمهوری فدرال است که از زمان استقلال، دولتی مردم‌سالار داشته‌است. سیاست هند در قبضهٔ میانه-چپ‌روها، کنگره ملی هند (INC)، راستی‌ها، حزب بهاراتیا جاناتا، چپی‌ها، حزب کمونیست هند (CPI)، حزب کمونیست هند (مارکسیست) و تعدادی حزب منطقه‌ای که یا میانه-راست یا میانه-چپ هستند. با وجود طیف سیاسی گسترده و مختلف این احزاب، لزوم تشکیل <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%A7%D8%A6%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="دولت ائتلافی">دولت ائتلافی</a> برای ایجاد حکومت، افزایش افراد طبقهِ اجتماعی متوسط که خواستار لیبرال شدن و کنترل <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%AC%D9%87" title="کسری بودجه">کسری بودجه</a> به‌ویژه در سطوح دولتی هستند. به‌این معنا است که تمامی احزاب سیاسی دیدی متعادل نسبت به اصلاحات اقتصادی دارند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="نظام_قضایی"><span id=".D9.86.D8.B8.D8.A7.D9.85_.D9.82.D8.B6.D8.A7.DB.8C.DB.8C"></span>نظام قضایی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=13" title="ویرایش بخش: نظام قضایی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Supreme_Court_of_India_01.jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Supreme_Court_of_India_01.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Supreme_Court_of_India_01.jpg/220px-Supreme_Court_of_India_01.jpg" decoding="async" width="220" height="137" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Supreme_Court_of_India_01.jpg/330px-Supreme_Court_of_India_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Supreme_Court_of_India_01.jpg/440px-Supreme_Court_of_India_01.jpg 2x" data-file-width="2638" data-file-height="1643" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="دیوان عالی هند">دیوان عالی هند</a></figcaption></figure> <p>هند به تبعیت از حقوق انگلستان از نظام حقوقی <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%86_%D9%84%D8%A7" title="کامن لا">کامن لا</a> پیروی می‌کند. تشکیلات قضائی این کشور نیز با وجود پذیرش <a href="/wiki/%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="فدرالیسم">فدرالیسم</a> در قانون اساسی بسیار منسجم است و تمایل زیادی به یکپارچگی دارد. سلسله مراتب <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87" title="دادگاه">دادگاهها</a> در این کشور به این صورت است: </p> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="دیوان عالی هند">دیوان عالی هند</a> (Supreme Court of India)</li> <li>دادگاه عالی ایالتی (The High Court)</li> <li>دادگاه تالی (Subordinate court)</li></ul> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Malala_Yousafzai_and_Kailash_Satyarthi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Malala_Yousafzai_and_Kailash_Satyarthi.jpg/220px-Malala_Yousafzai_and_Kailash_Satyarthi.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Malala_Yousafzai_and_Kailash_Satyarthi.jpg/330px-Malala_Yousafzai_and_Kailash_Satyarthi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Malala_Yousafzai_and_Kailash_Satyarthi.jpg/440px-Malala_Yousafzai_and_Kailash_Satyarthi.jpg 2x" data-file-width="3828" data-file-height="2553" /></a><figcaption><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%B4_%D8%B3%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C" title="کایلاش ساتیارتی">کایلاش ساتیارتی</a> فعال حقوق <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="کودکان">کودکان</a> اهل هند و <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7%D9%84%D9%87_%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81%E2%80%8C%D8%B2%DB%8C" title="ملاله یوسف‌زی">ملاله یوسف‌زی</a> کنشگر پاکستانی</figcaption></figure> <p>دیوان عالی هند از یک رئیس و ۲۵ قاضی عضو تشکیل می‌شود که توسط رئیس‌جمهور پس از مشورت با رئیس دیوان و وزرای کابینه انتخاب می‌شوند. رئیس دیوان نیز از سوی رئیس‌جمهور با مشورت قضات دیوان و دادگاه‌های عالی ایالتی تعیین می‌شود. دیوان عالی این کشور از لحاظ گستردگی اختیارات در موقعیت کم‌نظیری قرار دارد. این دیوان نقش نگهبان قانون اساسی را ایفا می‌کند و توان لغو قوانین مجلس فدرال و مجالس ایالتی را داراست و در موارد اختلاف میان دولت فدرال و دولت‌های ایالتی رأی دیوان حرف آخر را می‌زند. این دیوان به مانند <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="مجلس اعیان بریتانیا">مجلس اعیان بریتانیا</a> بالاترین مرجع پژوهش در کشور است و در مواردی که حکم اعدام صادر شده، استیناف از دیوان به شکل یک حق پذیرفته شده‌است. </p><p>دادگاه‌های تالی دارای شعب کیفری و حقوقی می‌باشند و در سطح شهرها فعالیت می‌کنند البته در روستاها خانه‌های انصاف (پنجایات) نیز وجود دارد که معتمدین محلی به حل اختلاف از طریق کدخدامنشی مبادرت می‌کنند. </p><p>علاوه بر این قوه قضائیه از قوه مقننه کاملاً مستقل است، حقوق و مزایای قضات و مخارج نظام قضائی از ردیف بودجه مجزایی تأمین می‌شود که مستلزم رای‌گیری در پارلمان نیست، مجلس حتی از بحث دربارهٔ اختیارات و تصمیمات قضات دیوان عالی و دادگاه‌های عالی ممنوع است مگر زمانی که پیشنهاد برکناری قاضی توسط رئیس‌جمهور مطرح شود و <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3" title="مجلس">مجلس</a> با دو سوم آراء آن را تصویب کند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اقتصاد"><span id=".D8.A7.D9.82.D8.AA.D8.B5.D8.A7.D8.AF"></span>اقتصاد</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=14" title="ویرایش بخش: اقتصاد"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="اقتصاد هند">اقتصاد هند</a></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26758752/mw-parser-output/.tmulti"><div class="thumb tmulti tleft"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:192px;max-width:192px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:125px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Reliance_Industries_Airbus_A319-115X_CJ.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Reliance_Industries_Airbus_A319-115X_CJ.jpg/188px-Reliance_Industries_Airbus_A319-115X_CJ.jpg" decoding="async" width="188" height="125" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Reliance_Industries_Airbus_A319-115X_CJ.jpg/282px-Reliance_Industries_Airbus_A319-115X_CJ.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Reliance_Industries_Airbus_A319-115X_CJ.jpg/376px-Reliance_Industries_Airbus_A319-115X_CJ.jpg 2x" data-file-width="3328" data-file-height="2216" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B3_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B2" title="ریلاینس اینداستریز">ریلاینس اینداستریز</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:141px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tata_Limited_18_Grosvenor_Place.JPG" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Tata_Limited_18_Grosvenor_Place.JPG/188px-Tata_Limited_18_Grosvenor_Place.JPG" decoding="async" width="188" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Tata_Limited_18_Grosvenor_Place.JPG/282px-Tata_Limited_18_Grosvenor_Place.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Tata_Limited_18_Grosvenor_Place.JPG/376px-Tata_Limited_18_Grosvenor_Place.JPG 2x" data-file-width="4000" data-file-height="3000" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7" title="گروه تاتا">گروه تاتا</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:141px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:ICICI_Towers,_BKC_(289443859).jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/ICICI_Towers%2C_BKC_%28289443859%29.jpg/188px-ICICI_Towers%2C_BKC_%28289443859%29.jpg" decoding="async" width="188" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/ICICI_Towers%2C_BKC_%28289443859%29.jpg/282px-ICICI_Towers%2C_BKC_%28289443859%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/ICICI_Towers%2C_BKC_%28289443859%29.jpg/376px-ICICI_Towers%2C_BKC_%28289443859%29.jpg 2x" data-file-width="1632" data-file-height="1224" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="آی‌سی‌آی‌سی‌آی بانک">آی‌سی‌آی‌سی‌آی بانک</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:120px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:ONGC_Oil_Platform.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/ONGC_Oil_Platform.jpg/188px-ONGC_Oil_Platform.jpg" decoding="async" width="188" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/ONGC_Oil_Platform.jpg/282px-ONGC_Oil_Platform.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/ONGC_Oil_Platform.jpg/376px-ONGC_Oil_Platform.jpg 2x" data-file-width="2800" data-file-height="1791" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D9%86%D9%81%D8%AA_%D9%88_%DA%AF%D8%A7%D8%B2_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="شرکت نفت و گاز طبیعی">شرکت نفت و گاز طبیعی</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:141px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:India_Money.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/India_Money.jpg/188px-India_Money.jpg" decoding="async" width="188" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/India_Money.jpg/282px-India_Money.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/India_Money.jpg/376px-India_Money.jpg 2x" data-file-width="799" data-file-height="600" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="روپیه هند">روپیه هند</a></div></div></div></div></div> <p>اقتصاد هند چهارمین اقتصاد بزرگ جهان است. هند به‌رغم رکود اقتصادی جهانی با رشد اقتصادی متوسط بالاتر از ۸ درصد طی چند سال گذشته به یک قدرت اقتصادی تبدیل شده‌است. این میزان رشد نزدیک به رشد اقتصادی کشور همسایه آن چین است. طبق سنجشی که در مورد <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D8%AF%D8%B1%D8%AA_%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="برابری قدرت خرید">برابری قدرت خرید</a> صورت گرفته، اقتصاد هند با داشتن <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="تولید ناخالص داخلی">تولید ناخالص داخلی</a> (GDP) ۶۱۱/۳ تریلیون دلار، در <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%B5_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C" title="فهرست کشورها بر پایه تولید ناخالص داخلی">مقام چهارم</a> را دارد.<sup id="cite_ref-CIA_55-2" class="reference"><a href="#cite_note-CIA-55"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>با این وجود میلیون‌ها نفر هنوز در فقر شدید زندگی می‌کنند و درآمد سرانه ۷۲۰ دلار آمریکا برابر با ۳۶۵ پوند در سال است. مشکلات زیربنایی نیز در هند ادامه دارد. </p><p>اگرچه هنوز بیش از ۳۴٪ جمعیت هند کمتر از یک <a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="دلار آمریکا">دلار آمریکا</a> در روز درآمد دارند (رتبه ۲۲ دنیا) و حدود ۸۰٪ مردم با کمتر از دو دلار در روز زندگی می‌کنند، (رتبه ۱۶دنیا) و بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در زیر خط فقر زندگی می‌کنند، اما پیشرفت‌های اقتصادی عظیم این کشور در چند سال اخیر رشد اقتصادی هند را به رقم ۸٪ رسانده و کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند، در سال‌های آینده هند به رشد اقتصادی ۱۰٪ در سال نیز دست خواهد یافت. </p><p>اگر روزی نام هند، فقر و تنگدستی را به یاد می‌آورده‌است، اکنون پیشرفت‌های اقتصادی و رنسانس علمی این کشور توجه همگان را به خود جلب کرده‌است. مدت‌هاست که سرمایه‌گذاری‌های عظیم خارجی در این کشور امری عادی به‌شمار می‌آید و فروش کالاهای هندی در بازارهای جهان به شدت افزایش یافته‌است. </p><p>کارشناسان سرآغاز پیشرفت‌های اقتصادی هند را سال ۱۹۹۱ می‌دانند. در این سال <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%85%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="مانموهان سینگ">مانموهان سینگ</a> وزیر دارایی وقت هند، برنامه‌هایی را برای خروج کشور از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="اقتصاد دستوری">اقتصاد دستوری</a> به تصویب رساند و به تدریج به اجرا درآورد. از آن زمان به بعد به تدریج قوانین مالیاتیِ دست و پاگیر لغو شدند، قوانین صادرات و واردات کشور تعدیل شدند، امکان سرمایه‌گذاری خارجی فراهم آمد و امنیت سرمایه‌های داخلی تأمین شد. مانموهان سینگ اکنون نخست‌وزیر هند است و توسعهٔ طرح‌هایی را که خود شروع کرده ادامه می‌دهد. </p><p>چین بزرگ‌ترین شریک تجاری هند است.<sup id="cite_ref-A_63-0" class="reference"><a href="#cite_note-A-63"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="پول"><span id=".D9.BE.D9.88.D9.84"></span>پول</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=15" title="ویرایش بخش: پول"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="روپیه هند">روپیه هند</a></div> <p>واحد پول رسمی این کشور <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C%D9%87" title="روپیه">روپیه</a> هند است که اجزاء آن پیسه (یک صدم روپیه) می‌باشد. </p><p>هر روپیه هند معادل ۰٫۰۱۳ دلار آمریکا و هر <a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%B1_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="دلار آمریکا">دلار آمریکا</a> معادل ۷۶٫۳ روپیه است. (آوریل ۲۰۲۲).<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تجارت_خارجی_و_سرمایه‌گذاری"><span id=".D8.AA.D8.AC.D8.A7.D8.B1.D8.AA_.D8.AE.D8.A7.D8.B1.D8.AC.DB.8C_.D9.88_.D8.B3.D8.B1.D9.85.D8.A7.DB.8C.D9.87.E2.80.8C.DA.AF.D8.B0.D8.A7.D8.B1.DB.8C"></span>تجارت خارجی و سرمایه‌گذاری</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=16" title="ویرایش بخش: تجارت خارجی و سرمایه‌گذاری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C_%D9%88_%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="تجارت خارجی و سرمایه‌گذاری در هند">تجارت خارجی و سرمایه‌گذاری در هند</a></div> <p>هند با اقتصادی بزرگ و نیروی انسانی انبوه، یکی از بهترین و مطلوبترین مقصدها برای <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C" class="mw-redirect" title="سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی">سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی</a> محسوب می‌شود. هند در <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="فناوری اطلاعات">فناوری اطلاعات</a> و دیگر حوزه‌ها از قبیل قطعات خودکار، <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="مواد شیمیایی">مواد شیمیایی</a>، <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%A7%DA%A9" title="پوشاک">پوشاک</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="داروسازی">داروسازی</a> و <a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1" title="جواهر">جواهرات</a> توان بالایی دارد. </p><p>هند همیشه یکی از منابع و استعدادها برای سرمایه‌گذاران جهانی بوده‌است. پیش‌از این سیاست‌های خشک مربوط به سرمایه‌گذاری مستقیم این کشور، مانع بزرگی در این زمینه محسوب می‌شد. اما در مارس ۲۰۰۵، دولت با اصلاح و تعدیل قوانین مربوط، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی تا حد ۱۰۰٪ را در تجارت و اقتصاد مجاز اعلام کرد.<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در نتیجه یک سری اصلاحات اقتصادی مثبت و خوش‌بینانه که به منظور حذف نظارت دولت از اقتصاد و سرمایه‌گذاری خارجی صورت گرفته، هند را به یکی از کشورهای پیشرو در منطقه آسیا-اقیانوسیه تبدیل کرده‌است که با سرعت بالا در حال رشد و پیشروی است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="صنعت"><span id=".D8.B5.D9.86.D8.B9.D8.AA"></span>صنعت</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=17" title="ویرایش بخش: صنعت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26758752/mw-parser-output/.tmulti"><div class="thumb tmulti tleft"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:192px;max-width:192px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:125px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:ITC_Kohenur_on_Inorbit_Mall_Road_(2).jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/ITC_Kohenur_on_Inorbit_Mall_Road_%282%29.jpg/188px-ITC_Kohenur_on_Inorbit_Mall_Road_%282%29.jpg" decoding="async" width="188" height="125" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/ITC_Kohenur_on_Inorbit_Mall_Road_%282%29.jpg/282px-ITC_Kohenur_on_Inorbit_Mall_Road_%282%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/ITC_Kohenur_on_Inorbit_Mall_Road_%282%29.jpg/376px-ITC_Kohenur_on_Inorbit_Mall_Road_%282%29.jpg 2x" data-file-width="6000" data-file-height="4000" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%AA%D8%AF" title="آی‌تی‌سی لیمیتد">آی‌تی‌سی لیمیتد</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:128px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mahindra_Bilbao-_08_Marzo_30.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Mahindra_Bilbao-_08_Marzo_30.jpg/188px-Mahindra_Bilbao-_08_Marzo_30.jpg" decoding="async" width="188" height="129" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Mahindra_Bilbao-_08_Marzo_30.jpg/282px-Mahindra_Bilbao-_08_Marzo_30.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Mahindra_Bilbao-_08_Marzo_30.jpg/376px-Mahindra_Bilbao-_08_Marzo_30.jpg 2x" data-file-width="2300" data-file-height="1575" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center">خودروی هندی از شرکت <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7" title="ماهیندرا">ماهیندرا</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:141px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:S3_and_S4_Building_SJP2_Wipro_Sarjapur_office_Photo_182805.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/S3_and_S4_Building_SJP2_Wipro_Sarjapur_office_Photo_182805.jpg/188px-S3_and_S4_Building_SJP2_Wipro_Sarjapur_office_Photo_182805.jpg" decoding="async" width="188" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/S3_and_S4_Building_SJP2_Wipro_Sarjapur_office_Photo_182805.jpg/282px-S3_and_S4_Building_SJP2_Wipro_Sarjapur_office_Photo_182805.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/S3_and_S4_Building_SJP2_Wipro_Sarjapur_office_Photo_182805.jpg/376px-S3_and_S4_Building_SJP2_Wipro_Sarjapur_office_Photo_182805.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88" title="ویپرو">ویپرو</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:190px;max-width:190px"><div class="thumbimage" style="height:153px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bharat_Biotech_Covaxin_Bangalore_BESTpedia.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Bharat_Biotech_Covaxin_Bangalore_BESTpedia.jpg/188px-Bharat_Biotech_Covaxin_Bangalore_BESTpedia.jpg" decoding="async" width="188" height="153" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Bharat_Biotech_Covaxin_Bangalore_BESTpedia.jpg/282px-Bharat_Biotech_Covaxin_Bangalore_BESTpedia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Bharat_Biotech_Covaxin_Bangalore_BESTpedia.jpg/376px-Bharat_Biotech_Covaxin_Bangalore_BESTpedia.jpg 2x" data-file-width="2221" data-file-height="1811" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center">واکسن کویید۱۹ ساخت شرکت <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%AA%DA%A9" title="بهارات بیوتک">بهارات بیوتک</a></div></div></div></div></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مخابرات"><span id=".D9.85.D8.AE.D8.A7.D8.A8.D8.B1.D8.A7.D8.AA"></span>مخابرات</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=18" title="ویرایش بخش: مخابرات"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA_%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="صنعت مخابرات">صنعت مخابرات</a> هند با بیش از ۱٫۲ میلیارد مشترک دومین صنعت بزرگ جهان است. و ۶٫۵ درصد به تولید ناخالص داخلی هند کمک می‌کند. </p><p>پس از سه‌ماهه سوم سال ۲۰۱۷، هند از این لحاظ از <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده</a> پیشی گرفت و پس از <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a> دومین بازار بزرگ تلفن‌های هوشمند در جهان شد.<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خودروسازی"><span id=".D8.AE.D9.88.D8.AF.D8.B1.D9.88.D8.B3.D8.A7.D8.B2.DB.8C"></span>خودروسازی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=19" title="ویرایش بخش: خودروسازی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="صنعت خودروسازی هند">صنعت خودروسازی هند</a></div> <p><a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="صنعت خودروسازی هند">صنعت خودروسازی هند</a>، دومین صنعت با رشد سریع در جهان که فروش داخلی خود را ۲۶ درصد در طی سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۰، و صادرات را تا ۳۶ درصد در طی سالهای ۲۰۰۸–۲۰۰۹ افزایش داده‌است که آماری مطلوب است. </p><p>شرکت‌های معتبر خودروسازی جهان مانند <a href="/wiki/%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%88" title="ب‌ام‌و">ب‌ام‌و</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B3%D8%AF%D8%B3-%D8%A8%D9%86%D8%B2" title="مرسدس-بنز">مرسدس-بنز</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A6%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="آئودی">آئودی</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%D9%84%D8%A7_%D9%85%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%B2" class="mw-redirect" title="تسلا موتورز">تسلا موتورز</a> و … در این کشور فعال هستند و به تولید خودرو در هند می‌پردازند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="فناوری_اطلاعات"><span id=".D9.81.D9.86.D8.A7.D9.88.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B7.D9.84.D8.A7.D8.B9.D8.A7.D8.AA"></span>فناوری اطلاعات</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=20" title="ویرایش بخش: فناوری اطلاعات"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در پایان سال ۲۰۱۱، صنعت فناوری اطلاعات هند ۲٫۸ میلیون کارمند حرفه ای را به کار گرفت و درآمدی نزدیک به ۱۰۰ میلیارد دلار معادل ۷٫۵ درصد از تولید ناخالص داخلی هند را ایجاد کرد و ۲۶ درصد از صادرات کالاهای هند را به خود اختصاص داد.<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="داروسازی"><span id=".D8.AF.D8.A7.D8.B1.D9.88.D8.B3.D8.A7.D8.B2.DB.8C"></span>داروسازی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=21" title="ویرایش بخش: داروسازی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>صنعت داروسازی در هند یکی از مهم‌ترین بازارهای نوظهور برای صنعت داروسازی جهانی است. </p><p>به عقیده کارشناسان انتظار می‌رفت که ارزش بازار دارویی هند تا سال ۲۰۲۰ به ۴۸٫۵ میلیارد دلار برسد. هند در بین ۱۲ مقصد برتر بیوتکنولوژی در جهان قرار دارد. صنعت بیوتکنولوژی هند در سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۳، ۱۵٫۱ درصد رشد کرد و درآمد خود را از ۲۰۴٫۴ میلیارد پوند (روپیه هند) به ۲۳۵٫۲۴ میلیارد پوند (۳٫۹۴ میلیارد دلار آمریکا در نرخ ارز ژوئن ۲۰۱۳) افزایش داد.<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انرژی"><span id=".D8.A7.D9.86.D8.B1.DA.98.DB.8C"></span>انرژی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=22" title="ویرایش بخش: انرژی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:KolkiwadiDam.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/KolkiwadiDam.jpg/240px-KolkiwadiDam.jpg" decoding="async" width="240" height="151" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/KolkiwadiDam.jpg/360px-KolkiwadiDam.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/KolkiwadiDam.jpg/480px-KolkiwadiDam.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="377" /></a><figcaption>سدها در تأمین انرژی هند سهم به‌سزایی دارند.</figcaption></figure> <p>در حال حاضر گرانی قیمت نفت با توجه به ذخایر اندک نفتی و نیاز روزافزون کشور در حال توسعه هند به انرژی، مهم‌ترین تهدید علیه اقتصاد این کشور به‌حساب می‌آید. هندی‌ها برای رفع این مشکل به دنبال تولید <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="انرژی اتمی">انرژی اتمی</a> با کمک ایالات متحده هستند. </p><p>هند اگرچه در سال ۱۹۷۴ اولین <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="جنگ‌افزار هسته‌ای">بمب اتمی</a> خود را آزمایش کرد و در سال‌های اخیر توان هسته‌ای خود را تا حد قابل ملاحظه‌ای افزایش داده اما هنوز به تکنولوژی ساخت <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="نیروگاه هسته‌ای">نیروگاه هسته‌ای</a> دست نیافته‌است. </p><p>ایجاد خط لوله و خرید گاز از کشورهای خاورمیانه مانند ایران و <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B1" title="قطر">قطر</a> از دیگر برنامه‌های این کشور است. هندی‌ها همچنین سابقه‌ای طولانی و موفقیت‌آمیز در استفاده از انرژی‌های نو مانند <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%AF%D8%A7%D8%B2" title="زیست‌گاز">زیست‌گاز</a> (تولید گاز از زباله) دارند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="کشاورزی"><span id=".DA.A9.D8.B4.D8.A7.D9.88.D8.B1.D8.B2.DB.8C"></span>کشاورزی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=23" title="ویرایش بخش: کشاورزی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="کشاورزی هند">کشاورزی هند</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Boild_rice.jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Boild_rice.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Boild_rice.jpg/220px-Boild_rice.jpg" decoding="async" width="220" height="320" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Boild_rice.jpg/330px-Boild_rice.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Boild_rice.jpg/440px-Boild_rice.jpg 2x" data-file-width="5734" data-file-height="8336" /></a><figcaption>برنج هندی از جمله صادرات مهم هند از محصولات کشاورزی بشمار می‌رود.</figcaption></figure> <p>هند پس از چین دومین کشور دنیا از نظر ارزش تولیدات کشاورزی است. ارزش محصولات کشاورزی این کشور در سال ۲۰۰۵ بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار برآورد شده‌است. </p><p>هند با تولید ۹۷۹٬۰۰۰ تن <a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%DB%8C" title="چای">چای</a> دومین تولیدکننده چای دنیا و چهارمین صادرکننده این محصول پس از <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کنیا">کنیا</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="سریلانکا">سریلانکا</a> و چین است. محصول اصلی کشاورزان هندی مانند دیگر کشورهای شرق آسیا <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC" title="برنج">برنج</a> است و این کشور پس از چین دومین تولیدکننده برنج دنیاست. <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="فائو">فائو</a> در سال ۲۰۲۰ میزان تولید برنج هند را ۱۷۸ میلیون تن برآورد کرده‌است. هند همچنین رتبه اول دنیا در تولید <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B2" title="موز">موز</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%86" title="ارزن">ارزن</a>، <a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%D9%81" title="کنف">کنف</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بادام زمینی">بادام زمینی</a> و رتبه دوم در تولید <a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D8%AA" title="ذرت">ذرت</a>، <a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B4%DA%A9%D8%B1" title="نیشکر">نیشکر</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%87" title="شاهدانه">شاهدانه</a> را داراست. این کشور در سال ۲۰۲۰ با تولید ۳۱ میلیون و ۵۰۴ هزار تن موز بزرگ‌ترین تولیدکننده این محصول بوده‌است.<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>وجود صدها میلیون راس <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%88" title="گاو">گاو</a> در هند این کشور را اولین مسکن این حیوان در دنیا ساخته‌است. اصل ۴۸ قانون اساسی هند کشتن گاو را ممنوع کرده<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> اگرچه دین هندو خوردن گوشت گاو را ممنوع کرده اما از <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1_(%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9%DB%8C)" title="شیر (خوراکی)">شیر</a> آن‌ها استفاده زیادی می‌شود. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="بهداشت"><span id=".D8.A8.D9.87.D8.AF.D8.A7.D8.B4.D8.AA"></span>بهداشت</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=24" title="ویرایش بخش: بهداشت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>هند به‌عنوان کانون <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%B2" title="ایدز">ایدز</a> آسیا شناخته‌می‌شود. این کشور با داشتن دو میلیون و ۱۰۰ هزار بیمار مبتلا به ایدز، رتبه سوم جمعیت مبتلایان به این بیماری را در میان تمام کشورهای جهان دارد. ۶۴ درصد از افراد آلوده به این ویروس در هند به خدمات درمانی ضدویروس ایدز دسترسی ندارند. البته شمار مبتلایان به ایدز در هندوستان در حدفاصل سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۳ میلادی ۱۹ درصد کاهش یافته‌است.<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="فرهنگ"><span id=".D9.81.D8.B1.D9.87.D9.86.DA.AF"></span>فرهنگ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=25" title="ویرایش بخش: فرهنگ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Indian_culture_and_society.jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Indian_culture_and_society.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Indian_culture_and_society.jpg/220px-Indian_culture_and_society.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c2/Indian_culture_and_society.jpg 1.5x" data-file-width="320" data-file-height="240" /></a><figcaption>نمادهای فرهنگی و اجتماعی هند</figcaption></figure><p>نظام اجتماعی هند بر اساس نظامی طبقاتی است که مردم را در ۵ <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA_(%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C)" title="کاست (نظام اجتماعی)">کاست</a> طبقه بندی می‌کند. هند دارای یکی از بالاترین آمارهای <a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="تجاوز جنسی">تجاوز جنسی</a> در جهان است. بر اساس گزارش‌ها، در سال ۲۰۱۹ میلادی بیش از ۲۲ هزار مورد تجاوز جنسی ثبت شد. بسیاری می‌گویند آمارها از این رقم بالاتر است و بسیاری از موارد تجاوزهای جنسی به دلایل مختلف از جمله مسایل خانوادگی و قبیله‌ای گزارش نمی‌شود. گزارش‌های پلیس هند می‌گوید که در هر ۲۰ ساعت یک مورد تجاوز گزارش می‌شود. نتایج یک پژوهش سازمان ملل دربارهٔ شش کشور شرق و جنوب شرق آسیا منتشر شده که مطابق آن تقریباً یک چهارم مردانی که به پرسش‌های این تحقیق پاسخ داده‌اند، دست کم به یک زن تجاوز کرده‌اند.<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></p><figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Indian_People_-_Mosaic.jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Indian_People_-_Mosaic.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Indian_People_-_Mosaic.jpg/220px-Indian_People_-_Mosaic.jpg" decoding="async" width="220" height="179" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Indian_People_-_Mosaic.jpg/330px-Indian_People_-_Mosaic.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Indian_People_-_Mosaic.jpg/440px-Indian_People_-_Mosaic.jpg 2x" data-file-width="765" data-file-height="621" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="مردم هند">مردم هند</a></figcaption></figure> <p>هند اولین کشور پرجمعیت دنیا است و نزدیک به یک ششم جمعیت جهان را در خود جای داده‌است. تنوع <a href="/wiki/%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF_(%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86)" title="نژاد (انسان)">تباری</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF" title="فرهنگ">فرهنگی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="زبان">زبانی</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8" title="مذهب">مذهبی</a> به این <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="کشور">کشور</a> چشم‌اندازی شگرف از همزیستی مسالمت‌آمیز میان اعتقادات گوناگون بخشیده‌است. تبار مردم هند، شامل: ۷۲ ٪ <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="مردم هندوآریایی">هندوآریایی</a>، ۲۵ ٪ <a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%85_%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="قوم دراویدی">دراویدی</a> و ۳ ٪ <a href="/wiki/%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF_%D8%B2%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="نژاد زرد">تبار زرد</a> است<sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> که این تبار بر اساس شرایط مکانی، فرهنگی و دینی نیز دارای تقسیمات خاص خود هستند. </p><p>۶۱٪ مردم هند باسواد هستند که این آمار در مردان ۷۳٫۴٪ و در زنان ۴۷٫۸٪ می‌باشد.<sup id="cite_ref-CIA_55-3" class="reference"><a href="#cite_note-CIA-55"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="زبان"><span id=".D8.B2.D8.A8.D8.A7.D9.86"></span>زبان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=26" title="ویرایش بخش: زبان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26758752/mw-parser-output/.tmulti"><div class="thumb tmulti tleft"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:292px;max-width:292px"><div class="trow"><div class="theader" style="background-color:#f15b20"><span style="color:#006931">برخی از شاعرها و نویسنده‌های هندی</span></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:145px;max-width:145px"><div class="thumbimage" style="height:184px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sarojini_Naidu.png" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Sarojini_Naidu.png/143px-Sarojini_Naidu.png" decoding="async" width="143" height="185" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Sarojini_Naidu.png/215px-Sarojini_Naidu.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Sarojini_Naidu.png/286px-Sarojini_Naidu.png 2x" data-file-width="351" data-file-height="453" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%88" title="ساروجینی نایدو">ساروجینی نایدو</a></div></div><div class="tsingle" style="width:143px;max-width:143px"><div class="thumbimage" style="height:184px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:MahadeviVarmaPic.png" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/4/42/MahadeviVarmaPic.png/141px-MahadeviVarmaPic.png" decoding="async" width="141" height="185" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/4/42/MahadeviVarmaPic.png/212px-MahadeviVarmaPic.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/4/42/MahadeviVarmaPic.png 2x" data-file-width="275" data-file-height="361" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%A7" title="مهادیوی وارما">مهادیوی وارما</a></div></div></div><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:136px;max-width:136px"><div class="thumbimage" style="height:187px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Rabindranath_Tagore.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Rabindranath_Tagore.jpg/134px-Rabindranath_Tagore.jpg" decoding="async" width="134" height="187" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Rabindranath_Tagore.jpg/201px-Rabindranath_Tagore.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Rabindranath_Tagore.jpg/268px-Rabindranath_Tagore.jpg 2x" data-file-width="1936" data-file-height="2695" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B1" title="رابیندرانات تاگور">رابیندرانات تاگور</a></div></div><div class="tsingle" style="width:152px;max-width:152px"><div class="thumbimage" style="height:187px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Kamala_das.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Kamala_das.jpg/150px-Kamala_das.jpg" decoding="async" width="150" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Kamala_das.jpg/225px-Kamala_das.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Kamala_das.jpg/300px-Kamala_das.jpg 2x" data-file-width="320" data-file-height="400" /></a></span></div><div class="thumbcaption text-align-center"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="کماله ثریا">کماله ثریا</a></div></div></div></div></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Number_of_Native_Speakers_of_Indian_Languages_world.png"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Number_of_Native_Speakers_of_Indian_Languages_world.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Number_of_Native_Speakers_of_Indian_Languages_world.png/220px-Number_of_Native_Speakers_of_Indian_Languages_world.png" decoding="async" width="220" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Number_of_Native_Speakers_of_Indian_Languages_world.png/330px-Number_of_Native_Speakers_of_Indian_Languages_world.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Number_of_Native_Speakers_of_Indian_Languages_world.png/440px-Number_of_Native_Speakers_of_Indian_Languages_world.png 2x" data-file-width="1666" data-file-height="1215" /></a><figcaption>نمودار دایره ای از درصد زبان‌های بومی زبان‌های هندی</figcaption></figure> <p>تنوع زبانی در هند شاید از هر کشور دیگری بیشتر باشد. شمار دقیق زبان‌هایی که در هند به آن‌ها تکلم می‌شود احتمالاً از ۱۰۰۰ بیشتر است، اما تعیین مرز مشخص میان زبان‌ها دشوار است. در سرشماری سال ۱۹۶۱ هند جمعاً ۱۶۵۲ زبان ثبت شد، اما ممکن است برخی از آن‌ها گویش‌های مختلف یک زبان واحد بوده باشند، و بعضی از آن‌ها نیز از آن موقع تابحال منسوخ شده‌اند.<sup id="cite_ref-:0_49-5" class="reference"><a href="#cite_note-:0-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>در هند ۴۲۸ زبان وجود دارد که ۴۱۵ زبان زنده هستند و کاربرد دارند و ۱۳ زبان امروزه منسوخ شده‌است.<sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Language_region_maps_of_India.svg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Language_region_maps_of_India.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Language_region_maps_of_India.svg/220px-Language_region_maps_of_India.svg.png" decoding="async" width="220" height="251" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Language_region_maps_of_India.svg/330px-Language_region_maps_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Language_region_maps_of_India.svg/440px-Language_region_maps_of_India.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="583" /></a><figcaption>منطقه‌های زبانی در هند</figcaption></figure> <p>طبق آمار رسمی دولت در سال ۲۰۰۱، در سرزمین هند ۲۹ زبان دارای گویشور بالای یک میلیون نفر است و ۱۲۲ زبان دیگر دارای گویشورانی بیش از ده هزار نفر هستند.<sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> تعداد گویش‌ها، لهجه‌ها و زبان‌هایی که روزانه در این کشور مکالمه می‌شود بسیار بیشتر است. در حالی که زبان‌های هندی و انگلیسی ارتباطات رسمی و امور دولتی را برعهده دارند، هر ایالت دارای زبان‌های رسمی و ملی ویژه خود است برای نمونه زبان رسمی ایالت دهلی یا ناحیه ملی پایتخت به ترتیب انگلیسی، اردو و هندی است. </p><p>در <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="قانون اساسی هند">قانون اساسی هند</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="زبان هندی">زبان هندی</a> (از شاخه زبان‌های هند و ایرانی یا <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان‌های هندواروپایی">زبان‌های هندواروپایی</a>) و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">زبان انگلیسی</a> و زبان میانجی (در جنوب هند) زبان‌های رسمی سراسر کشور اعلام شده‌اند. افزون برآن در سال ۲۰۰۵ زبان‌هایی که به‌عنوان زبان‌های رسمی در ایالت‌های هند شناخته شده‌اند به ۲۲ زبان رسید که عبارتند از: <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="زبان هندی">هندی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88" title="زبان اردو">زبان اردو</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="زبان آسامی">زبان آسامی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="زبان اوریه">زبان اوریه</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="زبان بنگالی">زبان بنگالی</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%88" title="مردمان بودو">بودو</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="زبان پنجابی">زبان پنجابی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%84%DA%AF%D9%88" class="mw-redirect" title="زبان تلگو">زبان تلگو</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="زبان تامیلی">زبان تامیلی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="زبان دوگری">زبان دوگری</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="زبان سانتالی">زبان سانتالی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="زبان سانسکریت">زبان سانسکریت</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="زبان سندی">زبان سندی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="زبان گجراتی">زبان گجراتی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%88%D9%86%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان کونکانی">زبان کنکانی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="زبان کشمیری">زبان کشمیری</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%A7" class="mw-redirect" title="زبان کانارا">زبان کانارا</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D9%85" title="زبان مالایالم">زبان مالایالم</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87%DB%8C%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان میتهیلی">زبان میتهیلی</a>، مایتیلی، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="زبان مراتی">مرآتی</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%BE%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="زبان نپالی">نپالی</a> نیز به رسمیت شناخته شده‌اند.<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> این زبان‌ها به دو شاخه اصلی <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="زبان‌های دراویدی">دراویدی</a> (۲۲٪) که بیشتر در جنوب هند تکلم می‌شوند و <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="هندو اروپایی">هندو اروپایی</a>(۷۰٪) تقسیم می‌شوند<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:English_official_in_India.svg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:English_official_in_India.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/English_official_in_India.svg/220px-English_official_in_India.svg.png" decoding="async" width="220" height="251" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/English_official_in_India.svg/330px-English_official_in_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/English_official_in_India.svg/440px-English_official_in_India.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="583" /></a><figcaption><span style="color:red">مناطق رسمی انگلیسی هندی</span></figcaption></figure> <p>زبان‌های سانسکریت و تامیل، زبان‌های اصلی و سنتی هند شناخته می‌شوند و در طول تاریخ طولانی این سرزمین در تغییر و تحول زبان‌های رایج در این منطقه زبان‌های <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="زبان فارسی">فارسی</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a> نقش مهمی بر عهده داشته‌اند. سالیان دراز حکومت استعماری بریتانیا بر شبه قاره هند و انجام بخش عمده‌ای از امور اداری به زبان انگلیسی موجب شده این زبان، زبان دوم بسیاری از مردم هند باشد. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_1" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm/220px--WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" height="124" data-durationhint="102" data-mwtitle="WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/7a/WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm/WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm.480p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-transcodekey="480p.vp9.webm" data-width="854" data-height="480" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/7a/WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm/WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm.720p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-transcodekey="720p.vp9.webm" data-width="1280" data-height="720" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/7a/WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm/WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm.1080p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-transcodekey="1080p.vp9.webm" data-width="1920" data-height="1080" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7a/WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp8, vorbis&quot;" data-width="1920" data-height="1080" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/7a/WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm/WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="426" data-height="240" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/7a/WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm/WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="640" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/7a/WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm/WIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm.360p.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp8, vorbis&quot;" data-transcodekey="360p.webm" data-width="640" data-height="360" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AWIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm&amp;lang=en&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en" label="English ‪(en)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AWIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm&amp;lang=fa&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="fa" label="فارسی ‪(fa)‬" data-dir="rtl" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&amp;title=File%3AWIKITONGUES-_Krishna_speaking_Hindi.webm&amp;lang=fr&amp;trackformat=vtt&amp;origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="fr" label="français ‪(fr)‬" data-dir="ltr" /></video></span><figcaption>نمونه صحبت‌های یک هندی زبان</figcaption></figure> <p>شش زبان عمده این کشور عبارتند از <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="زبان هندی">هندی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="زبان بنگالی">بنگالی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%84%D9%88%DA%AF%D9%88" title="زبان تلوگو">تلوگو</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="زبان مراتی">مراتی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="زبان تامیلی">تامیل</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88" title="زبان اردو">اردو</a>. بیش از ۵۰ میلیون نفر به هر یک از این زبان‌ها صحبت می‌کنند. ۱۲۲ زبان هم وجود دارند که بیش از یک میلیون نفر به هر یک از آن‌ها حرف می‌زنند. هند زبان ملی سراسری ندارد. هندی و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a> هر دو زبان رسمی کشور هستند. البته تهیه‌کنندگان <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="قانون اساسی هند">قانون اساسی هند</a> در نظر داشتند که رسمیت زبان انگلیسی موقتی باشد، اما کسانی که به زبان‌هایی غیر از هندی تکلم می‌کردند (به‌خصوص تامیل‌زبان‌ها)، با برتری یافتن این زبان بر زبان‌های دیگر مخالف بودند و همین باعث شد که انگلیسی یکی از دو زبان رسمی کشور باقی بماند. زبان‌های مورد استفاده در هند به چهار گروه زبانی عمده جهان تعلق دارند: هند و اروپایی، دراویدی، آسترا- آسیایی و تبتی- برمه‌ای. تا اواسط قرن بیستم گروه زبانی بانتو، که در آفریقا ریشه دارد هم در هند مورد استفاده بود. مهاجران سیدی زبانی که از شرق آفریقا به غرب هند مهاجرت کرده بودند به این زبان تکلم می‌کردند. </p><p>فارسی پیش از آنکه هند مستعمره انگلستان شود، دومین زبان رسمی این کشور و زبان فرهنگی و علمی به‌شمار می‌رفت. اما پس از استعمار انگلیسی‌ها در سال ۱۸۳۲، انگلیسی به تدریج جایگزین فارسی شد. </p><p>زبان فارسی در دورهٔ <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="غزنویان">غزنویان</a> به هند راه یافت در آن دوره پارسی، زبان ادبیات، شعر، فرهنگ و دانش بود. با فتح شمال هند توسط <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C" title="سلطان محمود غزنوی">سلطان محمود غزنوی</a>، فرهنگ و ادبیات فارسی به <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%B1" title="لاهور">لاهور</a> راه یافت، که بعدها شعرای مشهوری همچون <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF_%D8%B3%D8%B9%D8%AF_%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مسعود سعد سلمان">مسعود سعد سلمان</a> در هندوستان پرورش یافتند.<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> لاهور، تحت حکومت غزنویان در قرن یازدهم، دانشمندان پارسی را از خراسان، هند و آسیای مرکزی جلب کرد و به یک مرکز مهم فرهنگی زبان و ادبیات فارسی تبدیل شد.<sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> با تأسیس <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="امپراتوری گورکانی هند">امپراتوری گورکانی</a>، زبان فارسی به اوج پیشرفت خود در هند رسید و زبان رسمی و در سراسر هندوستان گسترش یافت. تأثیر ظهور این خاندان در هند، گسترش و رونق زبان فارسی را به حدی رسانید که ادبیات فارسی نه تنها مایه حیات روحی مردم عام شد بلکه این زبان، زبان رسمی درباریان نیز گردید. این رویکرد باعث هجرت بسیاری از هنرمندان، نویسندگان و شاعران از ایران به هند شد.<sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> دوران طلایی ادب فارسی در هند، دورهٔ <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1_%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" title="اکبر کبیر">اکبر کبیر</a> (اکْبَرشاه) است. به امر وی وزیرش تودارمال فرمانی را صادر کرد که به موجب آن، زبان فارسی، زبان تمام امپراتوری اعلام شد. همچنین به فرمان اکبرشاه برخی از کتاب‌های مهم هندوان از <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="زبان سانسکریت">سانسکریت</a> به نظم و نثر فارسی ترجمه شد و بر غنای ادب فارسی افزوده گردید. اگر در دورهٔ غزنویان مرکز زبان فارسی در هند تنها شهر لاهور بود، این مرکزیت در سده‌های بعدی به ترتیب به مولتان و <a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%84%DB%8C" title="دهلی">دهلی</a> و اگره منتقل گردید. علاوه بر شاعران، دانشمندان و نویسندگان ایرانی که در مدت چند سده به هند مهاجرت کردند، از هندیان اعم از مسلمان و هندو، شاعران و نویسندگان و عالمان بزرگی ظهور کردند که آثارشان به فارسی است. دوران فرمانروایی گورکانیان هند با دورهٔ فرمانروایی دودمان صفوی در ایران هم‌زمان است که این خود به گونه‌ای ناخواسته یکی از عوامل مؤثر در نیرو گرفتن زبان پارسی در هند به‌شمار می‌رود. نوع نگاه پادشاهان صفوی به ادبیات و فرهنگ به گونه‌ای بود که شاعران و نویسندگان ایران را از بخشش و نواخت پادشاهان صفوی ناامید می‌کرد و آنان گاه ناگزیر و گاه مشتاقانه رهسپار دربار ادب‌پرور گورکانی می‌شدند.<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> در این دوره، هنر هند با هنر و ادبیات پارسی ادغام شد.<sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>زبان فارسی هند شاعران بزرگی همچون <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D9%84" class="mw-redirect" title="عبدالقادر بیدل">بیدل دهلوی</a>، و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D8%AF%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" title="امیرخسرو دهلوی">امیرخسرو دهلوی</a> و دستگاه شعری <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A8%DA%A9_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="سبک هندی">سبک هندی</a> را در خود پروراند. از دیگر شاعران نامدار فارسی‌زبان شبه قاره هند، می‌توان از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="اقبال لاهوری">اقبال لاهوری</a> نام برد.<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>زبان فارسی هشت قرن پیش وارد هند شد، ۷۰۰ سال بر تارک اندیشه، روابط، سیاست، اقتصاد و فرهنگ مردم هند حاکمیت داشت. به گونه‌ای که کلیه آثار مهم فرهنگی، مذهبی، سیاسی، ادبی، مکاتبات، اسناد شخصی و دولتی و احکام قضایی هند به زبان فارسی نوشته می‌شد. لازم است ذکر شود که هم‌اکنون در دانشگاه‌ها و کالج‌های هند بیش از پنجاه بخش زبان فارسی به فعالیت اشتغال دارند و بیش از یکصد مدرسه و دبیرستان فعالانه به تدریس زبان فارسی می‌پردازند.<sup id="cite_ref-autogenerated1_53-8" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>زبان فارسی از آن رو که قرن‌ها زبان رسمی دربار گورکانیان هند بود، تأثیر قابل ملاحظه‌ای بر زبان‌های رایج در شبه قاره هند به‌ویژه بر زبان اردو داشته‌است. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ادیان"><span id=".D8.A7.D8.AF.DB.8C.D8.A7.D9.86"></span>ادیان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=27" title="ویرایش بخش: ادیان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">همچنین ببینید: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="اسلام در هند">اسلام در هند</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="پارسیان هند">پارسیان هند</a></div> <div class="PieChartTemplate thumb tleft" style=""><div class="thumbinner" style="width:200px"> <div style="background-color:white;margin:auto;position:relative;width:200px;height:200px;overflow:hidden;border-radius:100px;border:1px solid black"> <div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:0; top:0; border-width:0 200px 200px 0; border-color:Black"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 434.53139796789px; border-left-color:GreenYellow"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:GreenYellow"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:GreenYellow"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 361.07774271147px; border-left-color:LightCoral"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:LightCoral"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:LightCoral"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 301.31325811305px; border-left-color:Yellow"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:Yellow"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:Yellow"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 257.28249782392px; border-left-color:DarkKhaki"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:DarkKhaki"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:DarkKhaki"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 187.44080219943px; border-left-color:DodgerBlue"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:DodgerBlue"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:DodgerBlue"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 137.63819204712px; border-left-color:Green"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:Green"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:Green"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 6.922530067942px; border-left-color:Orange"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:Orange"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:Orange"></div> </div> <div class="thumbcaption"> <p>درصد پیروان ادیان در هند (<a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B1%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سرشماری ۲۰۲۱ هند (صفحه وجود ندارد)">سرشماری ۲۰۲۱ هند</a>)<sup id="cite_ref-census_2011_religion_87-0" class="reference"><a href="#cite_note-census_2011_religion-87"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33470857">.mw-parser-output .legend{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .legend-color{display:inline-block;min-width:1.25em;height:1.25em;line-height:1.25;margin:1px 0;text-align:center;border:1px solid black;background-color:transparent;color:black}.mw-parser-output .legend-text{}</style><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:Orange; color:black;">&#160;</span>&#160;<a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="هندوئیسم">هندوئیسم</a> (۷۶٫۱٪)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:Green; color:white;">&#160;</span>&#160;<a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلام</a> (۱۳٫۹٪)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:DodgerBlue; color:black;">&#160;</span>&#160;<a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="مسیحیت">مسیحیت</a> (۲٫۲٪)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:DarkKhaki; color:black;">&#160;</span>&#160;<a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="سیک">سیک</a> (۱٫۹٪)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:Yellow; color:black;">&#160;</span>&#160;<a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="آیین بودایی">آیین بودایی</a> (۰٫۸٪)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:LightCoral; color:black;">&#160;</span>&#160;<a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%86_(%D8%AF%DB%8C%D9%86)" title="جین (دین)">جین</a> (۰٫۸٪)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:GreenYellow; color:black;">&#160;</span>&#160;زرتشت (۰٫۷٪)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:Black; color:white;">&#160;</span>&#160;بی‌دین (۴٪)</div> </div> </div></div> <p>در هند ادیان مختلف و فرقه‌های مذهبی گوناگون وجود دارد که اغلب آن‌ها از <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="هندوئیسم">هندوئیسم</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلام</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="آیین بودایی">آیین بودایی</a> نشات گرفته‌اند. </p><p>حدود ۸۰ درصد مردم هند پیرو آئین‌های هندو و حدود ۱۵٪ مسلمان هستند. هند همچنین بیش از ۲٫۳٪ <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C" title="مسیحی">مسیحی</a> و ۲٫۱٪ <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%DA%A9_(%D8%AF%DB%8C%D9%86)" class="mw-redirect" title="سیک (دین)">سیک</a> دارد. هند اگرچه زادگاه آئین بودا بوده، اما جمعیت بودائیان هند در حال حاضر تنها حدود ۰٫۸٪ برآورد می‌شود. علاوه‌بر آن پیروان آیین <a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D9%86_(%D8%AF%DB%8C%D9%86)" title="جین (دین)">جینیسم</a> ۰٫۸٪ و مجموع پیروان دین <a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%A7" title="مزدیسنا">زرتشتی</a>، <a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="یهودی">یهودی</a>، <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%AA" title="بهائیت">بهایی</a> و بقیه مذاهب ۰٫۴٪ می‌باشد.<sup id="cite_ref-CensusRel_89-0" class="reference"><a href="#cite_note-CensusRel-89"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> با این وجود هند بزرگ‌ترین اجتماع فرقه <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="احمدیه">احمدیه</a> و مذاهب ایرانی بهائی و زرتشتی در سراسر جهان است. مسلمانان بیشتر در دهلی، بنگال غربی و نواحی شمال غربی کشور زندگی می‌کنند و در کشمیر، بیشتر جمعیت را تشکیل داده‌اند. به این ترتیب هند پس از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی">اندونزی</a> و پاکستان پرشمارترین جمعیت مسلمان جهان را داراست.<sup id="cite_ref-autogenerated1_53-9" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>زرتشتیان، از مهم‌ترین اقلیت‌های دینی هند هستند که به <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="پارسیان هند">پارسی</a> معروفند و طی بیش از پنج سده اولیه حمله اعراب به ایران، از ایران به هند مهاجرت کرده‌اند و بیشتر در مناطق مختلف گجرات و مهاراشترا به مرکزیت بمبئی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%A7%D9%85%D8%AA_(%D9%85%D8%AD%D9%84_%D8%A7%D9%82%D8%A7%D9%85%D8%AA)" title="اقامت (محل اقامت)">اقامت</a> دارند. اگر چه جمعیت آنان کمتر از۲۰۰ هزار نفر است، اما نزدیک به ۱۷ ٪ اقتصاد هند را در دست دارند. شرکت‌های بزرگی مانند: «<a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D8%A7" title="گروه تاتا">تاتا</a>» و «گودریج»، متعلق به زرتشتیان است. گروه دیگری از اقلیت‌های کم جمعیت <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87_(%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87)" class="mw-redirect" title="بهره (فرقه)">بهره‌ها</a> هستند که قدرت اقتصادی مهمی در هند دارند. صاحب شرکت معروف «<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88" title="ویپرو">ویپرو</a>» که جزو ثروتمندترین افراد جهان می‌باشد، از این فرقه‌است.<sup id="cite_ref-autogenerated1_53-10" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-53"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۰<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:LotusDelhi.jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:LotusDelhi.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/LotusDelhi.jpg/220px-LotusDelhi.jpg" decoding="async" width="220" height="136" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/LotusDelhi.jpg/330px-LotusDelhi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/LotusDelhi.jpg/440px-LotusDelhi.jpg 2x" data-file-width="1014" data-file-height="626" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%82%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B0%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D9%84%D9%88%D9%81%D8%B1_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="مشرق‌الاذکار نیلوفر آبی">معبد نیلوفر آبی</a> یکی از هشت معبد آئین بهایی در <a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%84%DB%8C_%D9%86%D9%88" title="دهلی نو">دهلی نو</a><sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></figcaption></figure> <p>هند دومین (یا سومین) جمعیت بزرگ <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مسلمان">مسلمانان</a> جهان را در خود جای داده‌است. تنها کمتر از ۱۵ درصد جمعیت آن مسلمانند، اما کل جمعیت این کشور آنقدر زیاد است که با همین نسبت اندک هم جمعیت مسلمانان آن از جمعیت مسلمانان همه کشورهایی که اکثریت مردمانشان مسلمان هستند، به جز <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی">اندونزی</a> و شاید <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان">پاکستان</a>، بیشتر است. شمار مسلمانان هند و پاکستان تقریباً مساوی است. تصور می‌شود که اولین مسلمانان هند بازرگانانی بوده‌اند که در دوران حیات محمد به منطقه کرالا سفر کردند. در زمان استقلال هند میلیون‌ها مسلمان به پاکستان شرقی و غربی (که در سال ۱۹۷۱ بنگلادش نام گرفت) مهاجرت کردند، اما عده بسیار زیادی هم در هند باقی ماندند. امروزه تنها مناطقی در هند که اکثریت جمعیتشان را مسلمانان تشکیل می‌دهند، <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="دره کشمیر">دره کشمیر</a> و منطقه کوچک <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%BE" title="لاکشادویپ">لاکشادویپ</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="اقیانوس هند">اقیانوس هند</a> هستند. مسلمانان هند در سراسر بقیه کشور پراکنده‌اند، هرچند که در مناطق شمال شرقی و ایالت پنجاب تقریباً اثری از آن‌ها نیست.<sup id="cite_ref-:0_49-6" class="reference"><a href="#cite_note-:0-49"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="غذاها"><span id=".D8.BA.D8.B0.D8.A7.D9.87.D8.A7"></span>غذاها</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=28" title="ویرایش بخش: غذاها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable sortable" style="text-align: center"> <tbody><tr> <th>نام فارسی</th> <th>نام انگلیسی</th> <th>تصویر</th> <th>نام فارسی</th> <th>نام انگلیسی</th> <th>تصویر </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B3%D9%86%D8%AF%D9%87" title="پسنده">پسنده</a></td> <td>Pasanda</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Pasanda_Curry.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Pasanda_Curry.JPG/120px-Pasanda_Curry.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Pasanda_Curry.JPG/180px-Pasanda_Curry.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Pasanda_Curry.JPG/240px-Pasanda_Curry.JPG 2x" data-file-width="2816" data-file-height="2112" /></a></span> </td> <td><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%85%D9%87" class="mw-redirect" title="قرمه">کورما</a></td> <td>Korma</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Navratan_Korma_(Mughal_Kitchen).JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Navratan_Korma_%28Mughal_Kitchen%29.JPG/120px-Navratan_Korma_%28Mughal_Kitchen%29.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Navratan_Korma_%28Mughal_Kitchen%29.JPG/180px-Navratan_Korma_%28Mughal_Kitchen%29.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Navratan_Korma_%28Mughal_Kitchen%29.JPG/240px-Navratan_Korma_%28Mughal_Kitchen%29.JPG 2x" data-file-width="4896" data-file-height="3672" /></a></span> </td></tr> <tr> <td>نرگسی کوفته</td> <td>Nargisi Kofta</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Fish_Kofta..JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Fish_Kofta..JPG/120px-Fish_Kofta..JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Fish_Kofta..JPG/180px-Fish_Kofta..JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Fish_Kofta..JPG/240px-Fish_Kofta..JPG 2x" data-file-width="4896" data-file-height="3672" /></a></span> </td> <td>مرغ باخانی</td> <td>Butter chicken</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Chicken_makhani.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Chicken_makhani.jpg/120px-Chicken_makhani.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Chicken_makhani.jpg/180px-Chicken_makhani.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Chicken_makhani.jpg/240px-Chicken_makhani.jpg 2x" data-file-width="3008" data-file-height="2000" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%DA%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="کاچوری">کاچوری</a></td> <td>Kachori</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Kachoris_-_Kolkata_2012-01-13_8321.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Kachoris_-_Kolkata_2012-01-13_8321.JPG/120px-Kachoris_-_Kolkata_2012-01-13_8321.JPG" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Kachoris_-_Kolkata_2012-01-13_8321.JPG/180px-Kachoris_-_Kolkata_2012-01-13_8321.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Kachoris_-_Kolkata_2012-01-13_8321.JPG/240px-Kachoris_-_Kolkata_2012-01-13_8321.JPG 2x" data-file-width="4288" data-file-height="2848" /></a></span> </td> <td>دالموت</td> <td>Dalmoth</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Chenachur.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Chenachur.jpg/120px-Chenachur.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Chenachur.jpg/180px-Chenachur.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Chenachur.jpg/240px-Chenachur.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="750" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="جلبی">جلبی</a></td> <td>jalebi</td> <td> </td> <td>کولفی</td> <td>Kulfi</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Strawbeerry_kulfi.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Strawbeerry_kulfi.JPG/120px-Strawbeerry_kulfi.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Strawbeerry_kulfi.JPG/180px-Strawbeerry_kulfi.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Strawbeerry_kulfi.JPG/240px-Strawbeerry_kulfi.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a></span> </td></tr> <tr> <td>مخلوط بمبئی</td> <td>Bombay mix</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bombaymix.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Bombaymix.jpg/120px-Bombaymix.jpg" decoding="async" width="120" height="108" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Bombaymix.jpg/180px-Bombaymix.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Bombaymix.jpg/240px-Bombaymix.jpg 2x" data-file-width="760" data-file-height="686" /></a></span> </td> <td><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%DA%86" title="کتی پیچ">کتی پیچ</a></td> <td>Kathi roll</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Kathiroll.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Kathiroll.jpg/120px-Kathiroll.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Kathiroll.jpg/180px-Kathiroll.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Kathiroll.jpg/240px-Kathiroll.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a></span> </td></tr> <tr> <td>مومو</td> <td>Momo</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Momo_nepal.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Momo_nepal.jpg/120px-Momo_nepal.jpg" decoding="async" width="120" height="88" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Momo_nepal.jpg/180px-Momo_nepal.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Momo_nepal.jpg/240px-Momo_nepal.jpg 2x" data-file-width="1469" data-file-height="1072" /></a></span> </td> <td>پاپری چات</td> <td>Papri Chaat</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Papdi-chaat.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Papdi-chaat.jpg/120px-Papdi-chaat.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Papdi-chaat.jpg/180px-Papdi-chaat.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Papdi-chaat.jpg/240px-Papdi-chaat.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="753" /></a></span> </td></tr> <tr> <td>راسمالای</td> <td>Ras malai</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ras_Malai_2.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Ras_Malai_2.JPG/120px-Ras_Malai_2.JPG" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Ras_Malai_2.JPG/180px-Ras_Malai_2.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Ras_Malai_2.JPG/240px-Ras_Malai_2.JPG 2x" data-file-width="6000" data-file-height="4000" /></a></span> </td> <td>ساگ</td> <td>Saag</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Punjabi_Sarsoon_Ka_Saag.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Punjabi_Sarsoon_Ka_Saag.JPG/120px-Punjabi_Sarsoon_Ka_Saag.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Punjabi_Sarsoon_Ka_Saag.JPG/180px-Punjabi_Sarsoon_Ka_Saag.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Punjabi_Sarsoon_Ka_Saag.JPG/240px-Punjabi_Sarsoon_Ka_Saag.JPG 2x" data-file-width="2816" data-file-height="2112" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%86" title="گلاب جامون">گلاب جامون</a></td> <td>Gulab jamun</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Gulaab_Jamun_(homemade!)_bright.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Gulaab_Jamun_%28homemade%21%29_bright.jpg/120px-Gulaab_Jamun_%28homemade%21%29_bright.jpg" decoding="async" width="120" height="101" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Gulaab_Jamun_%28homemade%21%29_bright.jpg/180px-Gulaab_Jamun_%28homemade%21%29_bright.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Gulaab_Jamun_%28homemade%21%29_bright.jpg/240px-Gulaab_Jamun_%28homemade%21%29_bright.jpg 2x" data-file-width="2383" data-file-height="2001" /></a></span> </td> <td><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%BA%D9%86_%D8%AC%D9%88%D8%B4" title="روغن جوش">روغن جوش</a></td> <td>Rogan josh</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Rogan_josh02.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Rogan_josh02.jpg/120px-Rogan_josh02.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Rogan_josh02.jpg/180px-Rogan_josh02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Rogan_josh02.jpg/240px-Rogan_josh02.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="682" /></a></span> </td></tr> <tr> <td>بنجاری گوشت</td> <td>Banjari Gosht</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Aaloo_Gosht.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Aaloo_Gosht.JPG/120px-Aaloo_Gosht.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Aaloo_Gosht.JPG/180px-Aaloo_Gosht.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Aaloo_Gosht.JPG/240px-Aaloo_Gosht.JPG 2x" data-file-width="2816" data-file-height="2112" /></a></span> </td> <td>مرغ کاری</td> <td>Chicken curry</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Chicken_preparation_in_Malvani_style.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Chicken_preparation_in_Malvani_style.jpg/120px-Chicken_preparation_in_Malvani_style.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Chicken_preparation_in_Malvani_style.jpg/180px-Chicken_preparation_in_Malvani_style.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Chicken_preparation_in_Malvani_style.jpg/240px-Chicken_preparation_in_Malvani_style.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="پان پراک">پان پراک</a></td> <td>Paan</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:South_Indian_style_Paan,_Dakshin_Sheraton,_Bangalore.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/South_Indian_style_Paan%2C_Dakshin_Sheraton%2C_Bangalore.jpg/120px-South_Indian_style_Paan%2C_Dakshin_Sheraton%2C_Bangalore.jpg" decoding="async" width="120" height="96" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/South_Indian_style_Paan%2C_Dakshin_Sheraton%2C_Bangalore.jpg/180px-South_Indian_style_Paan%2C_Dakshin_Sheraton%2C_Bangalore.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/South_Indian_style_Paan%2C_Dakshin_Sheraton%2C_Bangalore.jpg/240px-South_Indian_style_Paan%2C_Dakshin_Sheraton%2C_Bangalore.jpg 2x" data-file-width="2628" data-file-height="2100" /></a></span> </td> <td><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="بریانی حیدرآبادی">بریانی حیدرآبادی</a></td> <td>Hyderabadi Biryani</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Hyderabadi_Chicken_Biryani.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Hyderabadi_Chicken_Biryani.jpg/120px-Hyderabadi_Chicken_Biryani.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Hyderabadi_Chicken_Biryani.jpg/180px-Hyderabadi_Chicken_Biryani.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Hyderabadi_Chicken_Biryani.jpg/240px-Hyderabadi_Chicken_Biryani.jpg 2x" data-file-width="3888" data-file-height="2592" /></a></span> </td></tr> <tr> <td>ایدلی</td> <td>Idli</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Idly_Wada.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Idly_Wada.jpg/120px-Idly_Wada.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Idly_Wada.jpg/180px-Idly_Wada.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Idly_Wada.jpg/240px-Idly_Wada.jpg 2x" data-file-width="2832" data-file-height="2128" /></a></span> </td> <td>سمبر</td> <td>Sambar</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Indian_Sambar.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Indian_Sambar.jpg/120px-Indian_Sambar.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Indian_Sambar.jpg/180px-Indian_Sambar.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Indian_Sambar.jpg/240px-Indian_Sambar.jpg 2x" data-file-width="2222" data-file-height="1481" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%88" title="ویندالو">ویندالو</a></td> <td>Vindaloo</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Vindalho_em_Lisboa.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Vindalho_em_Lisboa.jpg/120px-Vindalho_em_Lisboa.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Vindalho_em_Lisboa.jpg/180px-Vindalho_em_Lisboa.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Vindalho_em_Lisboa.jpg/240px-Vindalho_em_Lisboa.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a></span> </td> <td><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%87" title="دوپیازه">دوپیازه</a></td> <td>Dopiaza</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Dopiaza.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Dopiaza.JPG/120px-Dopiaza.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Dopiaza.JPG/180px-Dopiaza.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ae/Dopiaza.JPG/240px-Dopiaza.JPG 2x" data-file-width="2816" data-file-height="2112" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%B4%D9%84%D9%87" title="شله">شله</a></td> <td>Congee</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Rice_gruel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Rice_gruel.jpg/120px-Rice_gruel.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Rice_gruel.jpg/180px-Rice_gruel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Rice_gruel.jpg/240px-Rice_gruel.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a></span> </td> <td><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="لال مانس">لال مانس</a></td> <td>Laal maans</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Laal-Maans.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Laal-Maans.jpg/120px-Laal-Maans.jpg" decoding="async" width="120" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Laal-Maans.jpg/180px-Laal-Maans.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/97/Laal-Maans.jpg 2x" data-file-width="200" data-file-height="256" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%BA_%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="مرغ تنوری">مرغ تنوری</a></td> <td>Tandoori chicken</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Chickentandoori.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Chickentandoori.jpg/120px-Chickentandoori.jpg" decoding="async" width="120" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Chickentandoori.jpg/180px-Chickentandoori.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Chickentandoori.jpg/240px-Chickentandoori.jpg 2x" data-file-width="480" data-file-height="640" /></a></span> </td> <td><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%DA%A9%D9%86_%D8%AA%DA%A9%D9%87_%D9%85%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD" title="چیکن تکه مصالح">چیکن تکه مصالح</a></td> <td>Chicken tikka masala</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Chicken_tikka_masala.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Chicken_tikka_masala.jpg/115px-Chicken_tikka_masala.jpg" decoding="async" width="115" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Chicken_tikka_masala.jpg/173px-Chicken_tikka_masala.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Chicken_tikka_masala.jpg/230px-Chicken_tikka_masala.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="3888" /></a></span> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%87" title="پاکوره">پاکوره</a></td> <td>Pakora</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Chilli_Bites_(Bhaji).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Chilli_Bites_%28Bhaji%29.jpg/120px-Chilli_Bites_%28Bhaji%29.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Chilli_Bites_%28Bhaji%29.jpg/180px-Chilli_Bites_%28Bhaji%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Chilli_Bites_%28Bhaji%29.jpg/240px-Chilli_Bites_%28Bhaji%29.jpg 2x" data-file-width="3648" data-file-height="2736" /></a></span> </td> <td><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%A7" title="دوسا">دوسا</a></td> <td>Dosa</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Dosa_and_ghee.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Dosa_and_ghee.jpg/120px-Dosa_and_ghee.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Dosa_and_ghee.jpg/180px-Dosa_and_ghee.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Dosa_and_ghee.jpg/240px-Dosa_and_ghee.jpg 2x" data-file-width="4368" data-file-height="2912" /></a></span> </td></tr> <tr> <td>باپا اولو</td> <td>Bhapaa Aloo</td> <td> </td> <td></td> <td></td> <td> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="رسانه‌ها"><span id=".D8.B1.D8.B3.D8.A7.D9.86.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>رسانه‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=29" title="ویرایش بخش: رسانه‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/File:Supermen_of_Malegaon_01.jpg"><img resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Supermen_of_Malegaon_01.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Supermen_of_Malegaon_01.jpg/220px-Supermen_of_Malegaon_01.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Supermen_of_Malegaon_01.jpg/330px-Supermen_of_Malegaon_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Supermen_of_Malegaon_01.jpg/440px-Supermen_of_Malegaon_01.jpg 2x" data-file-width="585" data-file-height="391" /></a><figcaption>ساخت مستند <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D9%88%D8%A7%D9%86" title="ابرمردان ماله‌گوان">ابرمردان ماله‌گوان</a> در <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%88%D8%AF" title="بالیوود">بالیوود</a></figcaption></figure> <p>تاریخ آغاز انتشار مطبوعات در هند به ۱۷۸۵ (۲۳۶ سال پیش) برمی‌گردد. روزنامهٔ <i><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A8%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%DB%8C%D9%86_(%D9%86%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%87)" title="حبل‌المتین (نشریه)">حبل‌المتین</a></i> که از قدیمی‌ترین مطبوعات فارسی‌زبان است توسط «<a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سید جلال‌الدین کاشانی">مؤیدالاسلام</a>» در کلکته نیز منتشر می‌شده‌است. هند بزرگ‌ترین کشور در زمینه چاپ مطبوعات است. آمار رسمی ارائه شده تا پایان ماه مارس ۲۰۰۶، حاکی از تعداد ۶۲٫۴۸۳ روزنامه و نشریه در حال انتشار در سراسر هند می‌باشد که ۱۲۳ زبان را شامل می‌شود. <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%85%D8%B2_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="تایمز هند">تایمز هند</a> با شمارگان بیش از ۳٫۱۴ میلیون، پرتیراژترین روزنامه انگلیسی زبان جهان است.<sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>همچنین بیش از ۱۴۰ کانال تلویزیونی ماهواره‌ای از داخل هند برنامه پخش می‌کنند که ۱۹ کانال دولتی و بقیه خصوصی هستند. </p><p>صنعت فیلم‌سازی هند بزرگ‌ترین صنعت سینمای دنیاست.<sup id="cite_ref-BBC_1154019_57-1" class="reference"><a href="#cite_note-BBC_1154019-57"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> هر سال در هند بیش از ۹۰۰ فیلم ساخته می‌شود که این تعداد بسیار بیشتر از رقم تولیدات سینمایی آمریکاست. محصولات <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%88%D8%AF" title="بالیوود">بالیوود</a> یا مرکز ساخت فیلم‌های تجاری هند در این کشور و بسیاری از کشورهای دیگر به ویژه کشورهای منطقه محبوبیت فراوانی دارد. </p><p>بر اساس قوانین هند، خارجیان می‌توانند تا ۲۶ درصد در زمینه رسانه‌های خبری در هند سرمایه‌گذاری کنند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تعطیلات_رسمی"><span id=".D8.AA.D8.B9.D8.B7.DB.8C.D9.84.D8.A7.D8.AA_.D8.B1.D8.B3.D9.85.DB.8C"></span>تعطیلات رسمی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=30" title="ویرایش بخش: تعطیلات رسمی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در هند به‌طور سراسری تنها سه روز تعطیلی رسمی وجود دارد. اما بجز این سه روز هر یک از ایالت‌ها تعطیلات رسمی جداگانه خود را دارند.<sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸۹<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <table class="wikitable" style="margin: 1em auto 1em auto"> <tbody><tr> <th style="background:#efefef;" width="15%">روز </th> <th style="background:#efefef;" width="20%">فراخور </th> <th style="background:#efefef;">توضیح </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%DB%B2%DB%B6_%DA%98%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%87" title="۲۶ ژانویه">۲۶ ژانویه</a> </td> <td><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="روز جمهوری">روز جمهوری</a> </td> <td>روز اعلان جنبش جمهوری در هند (سال ۱۹۵۰م). </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B5_%D8%A7%D9%88%D8%AA" title="۱۵ اوت">۱۵ اوت</a> </td> <td>روز استقلال هند </td> <td>روز <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="استقلال هند">استقلال هند</a> از بریتانیا (از سال ۱۹۴۷م). </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%DB%B2_%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%A8%D8%B1" title="۲ اکتبر">۲ اکتبر</a> </td> <td><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C" title="گاندی جایانتی">گاندی جایانتی</a> </td> <td>زادروز <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AA%D9%85%D8%A7_%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="مهاتما گاندی">مهاتما گاندی</a> </td></tr></tbody></table> <p>با توجه به تنوع زیاد فرهنگی، مذهبی و دینی، ایام مهم ادیان و مذاهب مختلف در این کشور تعطیلات سراسری محسوب می‌شوند. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=31" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="div-col columns column-count column-count-2" style="column-count: 2; -moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2; آری"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%D9%88%D8%B3_%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="رئوس مطالب هند">رئوس مطالب هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B4%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="تن‌فروشی در هند">تن‌فروشی در هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%DA%86%DB%8C%D9%86_%D9%88_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="روابط چین و هند">روابط چین و هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%88_%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" class="mw-redirect" title="روابط هند و اسرائیل">روابط هند و اسرائیل</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="چندپارگی هند">چندپارگی هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%DA%AF%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="جنگ‌های ایران و گورکانیان هند">جنگ‌های ایران و گورکانیان هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%DB%B1%DB%B9%DB%B7%DB%B1_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="جنگ ۱۹۷۱ پاکستان و هند">جنگ ۱۹۷۱ پاکستان و هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="فهرست رئیس‌جمهورهای هند">فهرست رئیس‌جمهورهای هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="فهرست نخست‌وزیران هند">فهرست نخست‌وزیران هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="پارسیان هند">پارسیان هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="مردم هند">مردم هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="هندوئیسم">هندوئیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="جنبش استقلال‌طلبی هند">جنبش استقلال‌طلبی هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="فهرست شهرهای هند">فهرست شهرهای هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="ایالت‌ها و قلمروهای هند">ایالت‌ها و قلمروهای هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87_%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="حمله نادرشاه به هند">حمله نادرشاه به هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="مذهب در هند">مذهب در هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="تیم ملی فوتبال هند">تیم ملی فوتبال هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="هند آزاد">هند آزاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="نیروی هوایی هند">نیروی هوایی هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="نیروی زمینی هند">نیروی زمینی هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="نیروهای مسلح هند">نیروهای مسلح هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AD%D8%B2%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="فهرست حزب‌ها در هند">فهرست حزب‌ها در هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="شمال هند">شمال هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="زمان استاندارد هند">زمان استاندارد هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="ادبیات هند">ادبیات هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="آموزش در هند">آموزش در هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%84%D8%B1%D8%B2%D9%87_%D9%88_%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C_%DB%B2%DB%B0%DB%B0%DB%B4_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="زمین‌لرزه و سونامی ۲۰۰۴ اقیانوس هند">زمین‌لرزه و سونامی ۲۰۰۴ اقیانوس هند</a></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="یادداشت‌ها"><span id=".DB.8C.D8.A7.D8.AF.D8.AF.D8.A7.D8.B4.D8.AA.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>یادداشت‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=32" title="ویرایش بخش: یادداشت‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-persian-alpha" style="column-width: 33em;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-7" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">The <a href="/w/index.php?title=Government_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Government of India (صفحه وجود ندارد)">Government of India</a> also regards <a href="/wiki/Afghanistan" class="mw-redirect" title="Afghanistan">Afghanistan</a> as a bordering country, as it considers all of <a href="/w/index.php?title=Kashmir&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kashmir (صفحه وجود ندارد)">Kashmir</a> to be part of India. However, this is <a href="/w/index.php?title=Kashmir_conflict&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kashmir conflict (صفحه وجود ندارد)">disputed</a>, and the region bordering Afghanistan is administered by Pakistan. Source: <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150317182910/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/BMIntro-1011.pdf">"Ministry of Home Affairs (Department of Border Management)"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/BMIntro-1011.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 17 March 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 September</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Ministry+of+Home+Affairs+%28Department+of+Border+Management%29&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fmha.nic.in%2Fsites%2Fupload_files%2Fmha%2Ffiles%2FBMIntro-1011.pdf&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-20" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">"A Chinese pilgrim also recorded evidence of the caste system as he could observe it. According to this evidence the treatment meted out to untouchables such as the Chandalas was very similar to that which they experienced in later periods. This would contradict assertions that this rigid form of the caste system emerged in India only as a reaction to the Islamic conquest."<sup id="cite_ref-FOOTNOTEKulkeRothermund200493_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEKulkeRothermund200493-19"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></cite></span> </li> <li id="cite_note-29" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">"Shah Jahan eventually sent her body 800&#160;km (500 mi) to Agra for burial in the Rauza-i Munauwara ("Illuminated Tomb") – a personal tribute and a stone manifestation of his imperial power. This tomb has been celebrated globally as the Taj Mahal."<sup id="cite_ref-Fisher2018-106_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-Fisher2018-106-28"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></cite></span> </li> </ol></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=33" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r37199623"><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2 mw-content-ltr" dir="ltr"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.india.gov.in/knowindia/state_emblem.php">«State Emblem -<i>inscription</i>»</a>. <i>National Informatics Centre (NIC)</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۰۷-۰۶-۱۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=State+Emblem+-inscription&amp;rft.pub=%27%27National+Informatics+Centre+%28NIC%29%27%27&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.india.gov.in%2Fknowindia%2Fstate_emblem.php&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-1-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://parsi.euronews.com/2023/04/19/population-growth-fertility-rate-declining-population-growth-china-india-first-r">https://parsi.euronews.com/2023/04/19/population-growth-fertility-rate-declining-population-growth-china-india-first-r</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://parsi.euronews.com/2023/04/19/population-growth-fertility-rate-declining-population-growth-china-india-first-r">https://parsi.euronews.com/2023/04/19/population-growth-fertility-rate-declining-population-growth-china-india-first-r</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.dw.com/fa-af/ملل-متحد-هند-به-عنوان-پرجمعیتترین-کشور-جهان-از-چین-پیشی-میگیرد/a-65375577">https://www.dw.com/fa-af/ملل-متحد-هند-به-عنوان-پرجمعیتترین-کشور-جهان-از-چین-پیشی-میگیرد/a-65375577</a></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220422075936/https://dehkhoda.ut.ac.ir/fa/dictionary/335656/%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86">«هندستان»</a>. <i>موسسهٔ لغت‌نامهٔ دهخدا و مرکز بین‌المللی آموزش زبان فارسی</i>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dehkhoda.ut.ac.ir/fa/dictionary/335656/هندستان">اصلی</a> در ۲۲ آوریل ۲۰۲۲<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۴-۲۲</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=%D9%85%D9%88%D8%B3%D8%B3%D9%87%D9%94+%D9%84%D8%BA%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94+%D8%AF%D9%87%D8%AE%D8%AF%D8%A7+%D9%88+%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2+%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C+%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&amp;rft.atitle=%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fdehkhoda.ut.ac.ir%2Ffa%2Fdictionary%2F335656%2F%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">–<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation cs2"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=yjcOAQAAMAAJ&amp;pg=PA76"><i>The Essential Desk Reference</i></a>, Oxford University Press, 2002, p.&#160;76, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-512873-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-512873-4"><bdi>978-0-19-512873-4</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Essential+Desk+Reference&amp;rft.pages=76&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2002&amp;rft.isbn=978-0-19-512873-4&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DyjcOAQAAMAAJ%26pg%3DPA76&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span> "Official name: Republic of India.";<br />–<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFJohn_Da_Graça2017" class="citation cs2">John Da Graça (2017), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=M0YfDgAAQBAJ&amp;pg=PA421"><i>Heads of State and Government</i></a>, London: <a href="/w/index.php?title=Macmillan_Publishers&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Macmillan Publishers (صفحه وجود ندارد)">Macmillan</a>, p.&#160;421, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-349-65771-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-349-65771-1"><bdi>978-1-349-65771-1</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Heads+of+State+and+Government&amp;rft.place=London&amp;rft.pages=421&amp;rft.pub=Macmillan&amp;rft.date=2017&amp;rft.isbn=978-1-349-65771-1&amp;rft.au=John+Da+Gra%C3%A7a&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DM0YfDgAAQBAJ%26pg%3DPA421&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span> "Official name: Republic of India; Bharat Ganarajya (Hindi)";<br />–<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGraham_Rhind2017" class="citation cs2">Graham Rhind (2017), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=iGdQDwAAQBAJ&amp;pg=PA302"><i>Global Sourcebook of Address Data Management: A Guide to Address Formats and Data in 194 Countries</i></a>, <a href="/wiki/Taylor_%26_Francis" class="mw-redirect" title="Taylor &amp; Francis">Taylor &amp; Francis</a>, p.&#160;302, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-351-93326-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-351-93326-1"><bdi>978-1-351-93326-1</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Global+Sourcebook+of+Address+Data+Management%3A+A+Guide+to+Address+Formats+and+Data+in+194+Countries&amp;rft.pages=302&amp;rft.pub=Taylor+%26+Francis&amp;rft.date=2017&amp;rft.isbn=978-1-351-93326-1&amp;rft.au=Graham+Rhind&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DiGdQDwAAQBAJ%26pg%3DPA302&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span> "Official name: Republic of India; Bharat.";<br />–<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBradnock2015" class="citation cs2">Bradnock, Robert W. (2015), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=zzjbCgAAQBAJ&amp;pg=PA108"><i>The Routledge Atlas of South Asian Affairs</i></a>, <a href="/wiki/Routledge" class="mw-redirect" title="Routledge">Routledge</a>, p.&#160;108, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-317-40511-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-317-40511-5"><bdi>978-1-317-40511-5</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Routledge+Atlas+of+South+Asian+Affairs&amp;rft.pages=108&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=2015&amp;rft.isbn=978-1-317-40511-5&amp;rft.aulast=Bradnock&amp;rft.aufirst=Robert+W.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DzzjbCgAAQBAJ%26pg%3DPA108&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span> "Official name: English: Republic of India; Hindi:Bharat Ganarajya";<br />–<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation cs2"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=pLw-ReHIgvQC&amp;pg=PA140"><i>Penguin Compact Atlas of the World</i></a>, <a href="/w/index.php?title=Penguin_Group&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Penguin Group (صفحه وجود ندارد)">Penguin</a>, 2012, p.&#160;140, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7566-9859-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7566-9859-1"><bdi>978-0-7566-9859-1</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Penguin+Compact+Atlas+of+the+World&amp;rft.pages=140&amp;rft.pub=Penguin&amp;rft.date=2012&amp;rft.isbn=978-0-7566-9859-1&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DpLw-ReHIgvQC%26pg%3DPA140&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span> "Official name: Republic of India";<br />–<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation cs2"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Co_VIPIJerIC&amp;pg=PA515"><i>Merriam-Webster's Geographical Dictionary</i></a> (3rd&#160;ed.), <a href="/w/index.php?title=Merriam-Webster&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Merriam-Webster (صفحه وجود ندارد)">Merriam-Webster</a>, 1997, pp.&#160;515–516, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-87779-546-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-87779-546-9"><bdi>978-0-87779-546-9</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Merriam-Webster%27s+Geographical+Dictionary&amp;rft.pages=515-516&amp;rft.edition=3rd&amp;rft.pub=Merriam-Webster&amp;rft.date=1997&amp;rft.isbn=978-0-87779-546-9&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DCo_VIPIJerIC%26pg%3DPA515&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span> "Officially, Republic of India";<br />–<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation cs2"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=O5moCwAAQBAJ&amp;pg=PA54-IA10"><i>Complete Atlas of the World, 3rd Edition: The Definitive View of the Earth</i></a>, <a href="/w/index.php?title=DK_Publishing&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="DK Publishing (صفحه وجود ندارد)">DK Publishing</a>, 2016, p.&#160;54, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-4654-5528-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-4654-5528-4"><bdi>978-1-4654-5528-4</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Complete+Atlas+of+the+World%2C+3rd+Edition%3A+The+Definitive+View+of+the+Earth&amp;rft.pages=54&amp;rft.pub=DK+Publishing&amp;rft.date=2016&amp;rft.isbn=978-1-4654-5528-4&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DO5moCwAAQBAJ%26pg%3DPA54-IA10&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span> "Official name: Republic of India";<br />–<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation cs2"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=CQWhAQAAQBAJ&amp;pg=PA726"><i>Worldwide Government Directory with Intergovernmental Organizations 2013</i></a>, <a href="/w/index.php?title=CQ_Press&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="CQ Press (صفحه وجود ندارد)">CQ Press</a>, 10 May 2013, p.&#160;726, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-4522-9937-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-4522-9937-2"><bdi>978-1-4522-9937-2</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Worldwide+Government+Directory+with+Intergovernmental+Organizations+2013&amp;rft.pages=726&amp;rft.pub=CQ+Press&amp;rft.date=2013-05-10&amp;rft.isbn=978-1-4522-9937-2&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DCQWhAQAAQBAJ%26pg%3DPA726&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span> "India (Republic of India; Bharat Ganarajya)"</span> </li> <li id="cite_note-Combined-3-Out-of-Africa-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Combined-3-Out-of-Africa_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(a) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDyson2018" class="citation cs2">Dyson, Tim (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=3TRtDwAAQBAJ&amp;pg=PA1"><i>A Population History of India: From the First Modern People to the Present Day</i></a>, Oxford University Press, p.&#160;1, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-882905-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-882905-8"><bdi>978-0-19-882905-8</bdi></a>, <q>Modern human beings—Homo sapiens—originated in Africa. Then, intermittently, sometime between 60,000 and 80,000 years ago, tiny groups of them began to enter the north-west of the Indian subcontinent. It seems likely that initially they came by way of the coast. … it is virtually certain that there were Homo sapiens in the subcontinent 55,000 years ago, even though the earliest fossils that have been found of them date to only about 30,000 years before the present. (page 1)</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Population+History+of+India%3A+From+the+First+Modern+People+to+the+Present+Day&amp;rft.pages=1&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-0-19-882905-8&amp;rft.aulast=Dyson&amp;rft.aufirst=Tim&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D3TRtDwAAQBAJ%26pg%3DPA1&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><br />(b) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMichael_D._PetragliaBridget_Allchin2007" class="citation book cs1">Michael D. Petraglia; <a href="/w/index.php?title=Bridget_Allchin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bridget Allchin (صفحه وجود ندارد)">Bridget Allchin</a> (22 May 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Qm9GfjNlnRwC&amp;pg=PA10"><i>The Evolution and History of Human Populations in South Asia: Inter-disciplinary Studies in Archaeology, Biological Anthropology, Linguistics and Genetics</i></a>. Springer Science &amp; Business Media. p.&#160;6. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-4020-5562-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-4020-5562-1"><bdi>978-1-4020-5562-1</bdi></a>. <q>Y-Chromosome and Mt-DNA data support the colonization of South Asia by modern humans originating in Africa. … Coalescence dates for most non-European populations average to between 73–55 ka.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Evolution+and+History+of+Human+Populations+in+South+Asia%3A+Inter-disciplinary+Studies+in+Archaeology%2C+Biological+Anthropology%2C+Linguistics+and+Genetics&amp;rft.pages=6&amp;rft.pub=Springer+Science+%26+Business+Media&amp;rft.date=2007-05-22&amp;rft.isbn=978-1-4020-5562-1&amp;rft.au=Michael+D.+Petraglia&amp;rft.au=Bridget+Allchin&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DQm9GfjNlnRwC%26pg%3DPA10&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><br />(c)<link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFisher2018" class="citation cs2">Fisher, Michael H. (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=kZVuDwAAQBAJ&amp;pg=PA23"><i>An Environmental History of India: From Earliest Times to the Twenty-First Century</i></a>, Cambridge University Press, p.&#160;23, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-107-11162-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-107-11162-2"><bdi>978-1-107-11162-2</bdi></a>, <q>Scholars estimate that the first successful expansion of the Homo sapiens range beyond Africa and across the Arabian Peninsula occurred from as early as 80,000 years ago to as late as 40,000 years ago, although there may have been prior unsuccessful emigrations. Some of their descendants extended the human range ever further in each generation, spreading into each habitable land they encountered. One human channel was along the warm and productive coastal lands of the Persian Gulf and northern Indian Ocean. Eventually, various bands entered India between 75,000 years ago and 35,000 years ago. (page 23)</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=An+Environmental+History+of+India%3A+From+Earliest+Times+to+the+Twenty-First+Century&amp;rft.pages=23&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-1-107-11162-2&amp;rft.aulast=Fisher&amp;rft.aufirst=Michael+H.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DkZVuDwAAQBAJ%26pg%3DPA23&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Dyson2018-28a-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Dyson2018-28a_9-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDyson2018" class="citation cs2">Dyson, Tim (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=3TRtDwAAQBAJ&amp;pg=PA28"><i>A Population History of India: From the First Modern People to the Present Day</i></a>, <a href="/wiki/Oxford_University_Press" class="mw-redirect" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a>, p.&#160;28, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-882905-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-882905-8"><bdi>978-0-19-882905-8</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Population+History+of+India%3A+From+the+First+Modern+People+to+the+Present+Day&amp;rft.pages=28&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-0-19-882905-8&amp;rft.aulast=Dyson&amp;rft.aufirst=Tim&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D3TRtDwAAQBAJ%26pg%3DPA28&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Combined-2-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Combined-2_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(a) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDyson2018" class="citation cs2">Dyson, Tim (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=3TRtDwAAQBAJ&amp;pg=PA4"><i>A Population History of India: From the First Modern People to the Present Day</i></a>, <a href="/wiki/Oxford_University_Press" class="mw-redirect" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a>, pp.&#160;4–5, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-882905-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-882905-8"><bdi>978-0-19-882905-8</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Population+History+of+India%3A+From+the+First+Modern+People+to+the+Present+Day&amp;rft.pages=4-5&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-0-19-882905-8&amp;rft.aulast=Dyson&amp;rft.aufirst=Tim&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D3TRtDwAAQBAJ%26pg%3DPA4&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>; (b) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFisher2018" class="citation cs2">Fisher, Michael H. (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=kZVuDwAAQBAJ&amp;pg=PA23"><i>An Environmental History of India: From Earliest Times to the Twenty-First Century</i></a>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, p.&#160;33, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-107-11162-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-107-11162-2"><bdi>978-1-107-11162-2</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=An+Environmental+History+of+India%3A+From+Earliest+Times+to+the+Twenty-First+Century&amp;rft.pages=33&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-1-107-11162-2&amp;rft.aulast=Fisher&amp;rft.aufirst=Michael+H.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DkZVuDwAAQBAJ%26pg%3DPA23&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Combined-4-Rigveda-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Combined-4-Rigveda_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(a) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLowe2015" class="citation book cs1">Lowe, John J. (2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=L07CBwAAQBAJ&amp;pg=PA2"><i>Participles in Rigvedic Sanskrit: The syntax and semantics of adjectival verb forms</i></a>. Oxford University Press. pp.&#160;1–2. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-100505-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-100505-3"><bdi>978-0-19-100505-3</bdi></a>. <q>(The Rigveda) consists of 1,028 hymns (suktas), highly crafted poetic compositions originally intended for recital during rituals and for the invocation of and communication with the Indo-Aryan gods. Modern scholarly opinion largely agrees that these hymns were composed between around 1500&#160;BCE and 1200&#160;BCE, during the eastward migration of the Indo-Aryan tribes from the mountains of what is today northern Afghanistan across the Punjab into north India.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Participles+in+Rigvedic+Sanskrit%3A+The+syntax+and+semantics+of+adjectival+verb+forms&amp;rft.pages=1-2&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2015&amp;rft.isbn=978-0-19-100505-3&amp;rft.aulast=Lowe&amp;rft.aufirst=John+J.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DL07CBwAAQBAJ%26pg%3DPA2&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>,<br /><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFWitzel2008" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Michael_Witzel&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Michael Witzel (صفحه وجود ندارد)">Witzel, Michael</a> (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=SKBxa-MNqA8C&amp;pg=PA68">"Vedas and Upanisads"</a>. In Gavin Flood (ed.). <i>The Blackwell Companion to Hinduism</i>. John Wiley &amp; Sons. pp.&#160;68–70. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-470-99868-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-470-99868-7"><bdi>978-0-470-99868-7</bdi></a>. <q>It is known from internal evidence that the Vedic texts were orally composed in northern India, at first in the Greater Punjab and later on also in more eastern areas, including northern Bihar, between ca. 1500 BCE and ca. 500–400 BCE. The oldest text, the Rgveda, must have been more or less contemporary with the Mitanni texts of northern Syria/Iraq (1450–1350 BCE); … The Vedic texts were orally composed and transmitted, without the use of script, in an unbroken line of transmission from teacher to student that was formalized early on. This ensured an impeccable textual transmission superior to the classical texts of other cultures; it is in fact something of a <i>tape-recording</i> of ca. 1500–500 BCE. Not just the actual words, but even the long-lost musical (tonal) accent (as in old Greek or in Japanese) has been preserved up to the present. (pp. 68–69) … The RV text was composed before the introduction and massive use of iron, that is before ca. 1200–1000 BCE. (p. 70)</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Vedas+and+Upanisads&amp;rft.btitle=The+Blackwell+Companion+to+Hinduism&amp;rft.pages=68-70&amp;rft.pub=John+Wiley+%26+Sons&amp;rft.date=2008&amp;rft.isbn=978-0-470-99868-7&amp;rft.aulast=Witzel&amp;rft.aufirst=Michael&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DSKBxa-MNqA8C%26pg%3DPA68&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><br />(c) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDoniger2014" class="citation cs2"><a href="/w/index.php?title=Wendy_Doniger&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Wendy Doniger (صفحه وجود ندارد)">Doniger, Wendy</a> (3 February 2014), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=fUnaAgAAQBAJ&amp;pg=PR18"><i>On Hinduism</i></a>, Oxford University Press, pp.&#160;xviii, 10, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-936009-3" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-936009-3"><bdi>978-0-19-936009-3</bdi></a>, <q>A Chronology of Hinduism: ca. 1500-1000 BCE Rig Veda; ca. 1200-900 BCE Yajur Veda, Sama Veda and Atharva Veda (p. xviii); Hindu texts began with the <i>Rig Veda</i> ('Knowledge of Verses'), composed in northwest India around 1500 BCE (p. 10)</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=On+Hinduism&amp;rft.pages=xviii%2C+10&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2014-02-03&amp;rft.isbn=978-0-19-936009-3&amp;rft.aulast=Doniger&amp;rft.aufirst=Wendy&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DfUnaAgAAQBAJ%26pg%3DPR18&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><br />(d) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLudden2013" class="citation cs2">Ludden, David (2013), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=EbFHAQAAQBAJ&amp;pg=PA19"><i>India and South Asia: A Short History</i></a>, Oneworld Publications, p.&#160;19, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-78074-108-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-78074-108-6"><bdi>978-1-78074-108-6</bdi></a>, <q>In Punjab, a dry region with grasslands watered by five rivers (hence ‘panch’ and ‘ab’) draining the western Himalayas, one prehistoric culture left no material remains, but some of its ritual texts were preserved orally over the millennia. The culture is called Aryan, and evidence in its texts indicates that it spread slowly south-east, following the course of the Yamuna and Ganga Rivers. Its elite called itself Arya (pure) and distinguished themselves sharply from others. Aryans led kin groups organized as nomadic horse-herding tribes. Their ritual texts are called Vedas, composed in Sanskrit. <a href="/w/index.php?title=Vedic_Sanskrit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vedic Sanskrit (صفحه وجود ندارد)">Vedic Sanskrit</a> is recorded only in hymns that were part of Vedic rituals to Aryan gods. To be Aryan apparently meant to belong to the elite among pastoral tribes. Texts that record Aryan culture are not precisely datable, but they seem to begin around 1200 BCE with four collections of Vedic hymns (Rg, Sama, Yajur, and Artharva).</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=India+and+South+Asia%3A+A+Short+History&amp;rft.pages=19&amp;rft.pub=Oneworld+Publications&amp;rft.date=2013&amp;rft.isbn=978-1-78074-108-6&amp;rft.aulast=Ludden&amp;rft.aufirst=David&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DEbFHAQAAQBAJ%26pg%3DPA19&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><br />(e) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDyson2018" class="citation cs2">Dyson, Tim (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=3TRtDwAAQBAJ&amp;pg=PA14"><i>A Population History of India: From the First Modern People to the Present Day</i></a>, Oxford University Press, pp.&#160;14–15, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-882905-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-882905-8"><bdi>978-0-19-882905-8</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Population+History+of+India%3A+From+the+First+Modern+People+to+the+Present+Day&amp;rft.pages=14-15&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-0-19-882905-8&amp;rft.aulast=Dyson&amp;rft.aufirst=Tim&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D3TRtDwAAQBAJ%26pg%3DPA14&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span> Quote: "Although the collapse of the Indus valley civilization is no longer believed to have been due to an ‘Aryan invasion’ it is widely thought that, at roughly the same time, or perhaps a few centuries later, new Indo-Aryan-speaking people and influences began to enter the subcontinent from the north-west. Detailed evidence is lacking. Nevertheless, a predecessor of the language that would eventually be called Sanskrit was probably introduced into the north-west sometime between 3,900 and 3,000 years ago. This language was related to one then spoken in eastern Iran; and both of these languages belonged to the Indo-European language family. … It seems likely that various small-scale migrations were involved in the gradual introduction of the predecessor language and associated cultural characteristics. However, there may not have been a tight relationship between movements of people on the one hand, and changes in language and culture on the other. Moreover, the process whereby a dynamic new force gradually arose—a people with a distinct ideology who eventually seem to have referred to themselves as ‘Arya’—was certainly two-way. That is, it involved a blending of new features which came from outside with other features—probably including some surviving Harappan influences—that were already present. Anyhow, it would be quite a few centuries before Sanskrit was written down. And the hymns and stories of the Arya people—especially the Vedas and the later Mahabharata and Ramayana epics—are poor guides as to historical events. Of course, the emerging Arya were to have a huge impact on the history of the subcontinent. Nevertheless, little is known about their early presence.";<br />(f) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRobb2011" class="citation cs2">Robb, Peter (2011), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=GQ-2VH1LO_EC&amp;pg=PA46"><i>A History of India</i></a>, Macmillan, pp.&#160;46–, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-230-34549-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-230-34549-2"><bdi>978-0-230-34549-2</bdi></a>, <q>The expansion of Aryan culture is supposed to have begun around 1500 BCE. It should not be thought that this Aryan emergence (though it implies some migration) necessarily meant either a sudden invasion of new peoples, or a complete break with earlier traditions. It comprises a set of cultural ideas and practices, upheld by a Sanskrit-speaking elite, or Aryans. The features of this society are recorded in the Vedas.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+History+of+India&amp;rft.pages=46-&amp;rft.pub=Macmillan&amp;rft.date=2011&amp;rft.isbn=978-0-230-34549-2&amp;rft.aulast=Robb&amp;rft.aufirst=Peter&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DGQ-2VH1LO_EC%26pg%3DPA46&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template"><span title="" style="white-space: nowrap;">&#91;<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="ویکی‌پدیا:پیوندهای مرده">پیوند مرده</a></i>&#93;</span></sup></sup></span> </li> <li id="cite_note-Combined-3-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Combined-3_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(a) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFJamisonBrereton2020" class="citation cs2"><a href="/w/index.php?title=Stephanie_W._Jamison&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Stephanie W. Jamison (صفحه وجود ندارد)">Jamison, Stephanie</a>; Brereton, Joel (2020), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=1LTRDwAAQBAJ"><i>The Rigveda</i></a>, Oxford University Press, pp.&#160;2, 4, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-063339-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-063339-4"><bdi>978-0-19-063339-4</bdi></a>, <q>The RgVeda is one of the four Vedas, which together constitute the oldest texts in Sanskrit and the earliest evidence for what will become Hinduism. (p. 2) Although Vedic religion is very different in many regards from what is known as Classical Hinduism, the seeds are there. Gods like Visnu and Siva (under the name Rudra), who will become so dominant later, are already present in the Rgveda, though in roles both lesser than and different from those they will later play, and the principal Rgvedic gods like Indra remain in later Hinduism, though in diminished capacity (p. 4).</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Rigveda&amp;rft.pages=2%2C+4&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2020&amp;rft.isbn=978-0-19-063339-4&amp;rft.aulast=Jamison&amp;rft.aufirst=Stephanie&amp;rft.au=Brereton%2C+Joel&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D1LTRDwAAQBAJ&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>;<br />(b) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFlood2020" class="citation cs2"><a href="/w/index.php?title=Gavin_Flood&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gavin Flood (صفحه وجود ندارد)">Flood, Gavin</a> (20 August 2020), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=4yT3DwAAQBAJ&amp;pg=PA4">"Introduction"</a>, in Gavin Flood (ed.), <i>The Oxford History of Hinduism: Hindu Practice: Hindu Practice</i>, OUP Oxford, pp.&#160;4–, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-105322-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-105322-1"><bdi>978-0-19-105322-1</bdi></a>, <q>I take the term ‘Hinduism to meaningfully denote a range and history of practice characterized by a number of features, particularly reference to Vedic textual and sacrificial origins, belonging to endogamous social units (jati/varna), participating in practices that involve making an offering to a deity and receiving a blessing (puja), and a first-level cultural polytheism (although many Hindus adhere to a second-level monotheism in which many gods are regarded as emanations or manifestations of the one, supreme being).</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Introduction&amp;rft.btitle=The+Oxford+History+of+Hinduism%3A+Hindu+Practice%3A+Hindu+Practice&amp;rft.pages=4-&amp;rft.pub=OUP+Oxford&amp;rft.date=2020-08-20&amp;rft.isbn=978-0-19-105322-1&amp;rft.aulast=Flood&amp;rft.aufirst=Gavin&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D4yT3DwAAQBAJ%26pg%3DPA4&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>;<br />(c) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMichaels2017" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Axel_Michaels&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Axel Michaels (صفحه وجود ندارد)">Michaels, Axel</a> (2017). Patrick Olivelle, Donald R. Davis (ed.). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=QAJCDwAAQBAJ&amp;pg=PA86"><i>The Oxford History of Hinduism: Hindu Law: A New History of Dharmaśāstra</i></a>. Oxford: Oxford University Press. pp.&#160;86–97. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-100709-5" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-100709-5"><bdi>978-0-19-100709-5</bdi></a>. <q>Almost all traditional Hindu families observe until today at least three <i>samskaras</i> (initiation, marriage, and death ritual). Most other rituals have lost their popularity, are combined with other rites of passage, or are drastically shortened. Although <i>samskaras</i> vary from region to region, from class (<i>varna</i>) to class, and from caste to caste, their core elements remain the same owing to the common source, the Veda, and a common priestly tradition preserved by the <i>Brahmin</i> priests. (p 86)</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Oxford+History+of+Hinduism%3A+Hindu+Law%3A+A+New+History+of+Dharma%C5%9B%C4%81stra&amp;rft.place=Oxford&amp;rft.pages=86-97&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2017&amp;rft.isbn=978-0-19-100709-5&amp;rft.aulast=Michaels&amp;rft.aufirst=Axel&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DQAJCDwAAQBAJ%26pg%3DPA86&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><br />(d) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFlood1996" class="citation book cs1">Flood, Gavin D. (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=KpIWhKnYmF0C&amp;pg=PA35"><i>An Introduction to Hinduism</i></a>. Cambridge University Press. p.&#160;35. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-43878-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-43878-0"><bdi>978-0-521-43878-0</bdi></a>. <q>It is this Sansrit, vedic, tradition which has maintained a continuity into modern times and which has provided the most important resource and inspiration for Hindu traditions and individuals. The Veda is the foundation for most later developments in what is known as Hinduism.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=An+Introduction+to+Hinduism&amp;rft.pages=35&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=1996&amp;rft.isbn=978-0-521-43878-0&amp;rft.aulast=Flood&amp;rft.aufirst=Gavin+D.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DKpIWhKnYmF0C%26pg%3DPA35&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Combined-4-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Combined-4_13-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(a) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDyson2018" class="citation cs2">Dyson, Tim (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=3TRtDwAAQBAJ&amp;pg=PA25"><i>A Population History of India: From the First Modern People to the Present Day</i></a>, <a href="/wiki/Oxford_University_Press" class="mw-redirect" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a>, p.&#160;25, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-882905-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-882905-8"><bdi>978-0-19-882905-8</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Population+History+of+India%3A+From+the+First+Modern+People+to+the+Present+Day&amp;rft.pages=25&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-0-19-882905-8&amp;rft.aulast=Dyson&amp;rft.aufirst=Tim&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D3TRtDwAAQBAJ%26pg%3DPA25&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>; (b) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDyson2018" class="citation cs2">Dyson, Tim (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=3TRtDwAAQBAJ&amp;pg=PA16"><i>A Population History of India: From the First Modern People to the Present Day</i></a>, <a href="/wiki/Oxford_University_Press" class="mw-redirect" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a>, p.&#160;16, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-882905-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-882905-8"><bdi>978-0-19-882905-8</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Population+History+of+India%3A+From+the+First+Modern+People+to+the+Present+Day&amp;rft.pages=16&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-0-19-882905-8&amp;rft.aulast=Dyson&amp;rft.aufirst=Tim&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D3TRtDwAAQBAJ%26pg%3DPA16&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Dyson2018-16a-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Dyson2018-16a_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDyson2018" class="citation cs2">Dyson, Tim (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=3TRtDwAAQBAJ&amp;pg=PA16"><i>A Population History of India: From the First Modern People to the Present Day</i></a>, <a href="/wiki/Oxford_University_Press" class="mw-redirect" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a>, p.&#160;16, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-882905-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-882905-8"><bdi>978-0-19-882905-8</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Population+History+of+India%3A+From+the+First+Modern+People+to+the+Present+Day&amp;rft.pages=16&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-0-19-882905-8&amp;rft.aulast=Dyson&amp;rft.aufirst=Tim&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D3TRtDwAAQBAJ%26pg%3DPA16&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Fisher2018-59-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Fisher2018-59_15-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFisher2018" class="citation cs2">Fisher, Michael H. (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=kZVuDwAAQBAJ&amp;pg=PA59"><i>An Environmental History of India: From Earliest Times to the Twenty-First Century</i></a>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, p.&#160;59, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-107-11162-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-107-11162-2"><bdi>978-1-107-11162-2</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=An+Environmental+History+of+India%3A+From+Earliest+Times+to+the+Twenty-First+Century&amp;rft.pages=59&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-1-107-11162-2&amp;rft.aulast=Fisher&amp;rft.aufirst=Michael+H.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DkZVuDwAAQBAJ%26pg%3DPA59&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Combined-5-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Combined-5_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(a) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDyson2018" class="citation cs2">Dyson, Tim (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=3TRtDwAAQBAJ&amp;pg=PA16"><i>A Population History of India: From the First Modern People to the Present Day</i></a>, <a href="/wiki/Oxford_University_Press" class="mw-redirect" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a>, pp.&#160;16–17, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-882905-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-882905-8"><bdi>978-0-19-882905-8</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Population+History+of+India%3A+From+the+First+Modern+People+to+the+Present+Day&amp;rft.pages=16-17&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-0-19-882905-8&amp;rft.aulast=Dyson&amp;rft.aufirst=Tim&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D3TRtDwAAQBAJ%26pg%3DPA16&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>; (b) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFisher2018" class="citation cs2">Fisher, Michael H. (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=kZVuDwAAQBAJ&amp;pg=PA67"><i>An Environmental History of India: From Earliest Times to the Twenty-First Century</i></a>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, p.&#160;67, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-107-11162-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-107-11162-2"><bdi>978-1-107-11162-2</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=An+Environmental+History+of+India%3A+From+Earliest+Times+to+the+Twenty-First+Century&amp;rft.pages=67&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-1-107-11162-2&amp;rft.aulast=Fisher&amp;rft.aufirst=Michael+H.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DkZVuDwAAQBAJ%26pg%3DPA67&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>; (c) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRobb2011" class="citation cs2">Robb, Peter (2011), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=GQ-2VH1LO_EC&amp;pg=PA56"><i>A History of India</i></a>, <a href="/w/index.php?title=Macmillan_Publishers&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Macmillan Publishers (صفحه وجود ندارد)">Macmillan</a>, pp.&#160;56–57, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-230-34549-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-230-34549-2"><bdi>978-0-230-34549-2</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+History+of+India&amp;rft.pages=56-57&amp;rft.pub=Macmillan&amp;rft.date=2011&amp;rft.isbn=978-0-230-34549-2&amp;rft.aulast=Robb&amp;rft.aufirst=Peter&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DGQ-2VH1LO_EC%26pg%3DPA56&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template"><span title="" style="white-space: nowrap;">&#91;<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="ویکی‌پدیا:پیوندهای مرده">پیوند مرده</a></i>&#93;</span></sup></sup>; (d) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLudden2013" class="citation cs2">Ludden, David (2013), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=EbFHAQAAQBAJ&amp;pg=PA29"><i>India and South Asia: A Short History</i></a>, <a href="/w/index.php?title=Oneworld_Publications&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Oneworld Publications (صفحه وجود ندارد)">Oneworld Publications</a>, pp.&#160;29–30, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-78074-108-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-78074-108-6"><bdi>978-1-78074-108-6</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=India+and+South+Asia%3A+A+Short+History&amp;rft.pages=29-30&amp;rft.pub=Oneworld+Publications&amp;rft.date=2013&amp;rft.isbn=978-1-78074-108-6&amp;rft.aulast=Ludden&amp;rft.aufirst=David&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DEbFHAQAAQBAJ%26pg%3DPA29&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Combined-6-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Combined-6_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(a) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLudden2013" class="citation cs2">Ludden, David (2013), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=EbFHAQAAQBAJ&amp;pg=PA28"><i>India and South Asia: A Short History</i></a>, <a href="/w/index.php?title=Oneworld_Publications&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Oneworld Publications (صفحه وجود ندارد)">Oneworld Publications</a>, pp.&#160;28–29, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-78074-108-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-78074-108-6"><bdi>978-1-78074-108-6</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=India+and+South+Asia%3A+A+Short+History&amp;rft.pages=28-29&amp;rft.pub=Oneworld+Publications&amp;rft.date=2013&amp;rft.isbn=978-1-78074-108-6&amp;rft.aulast=Ludden&amp;rft.aufirst=David&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DEbFHAQAAQBAJ%26pg%3DPA28&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>; (b) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGlenn_Van_Brummelen2014" class="citation cs2">Glenn Van Brummelen (2014), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=77y2AgAAQBAJ&amp;pg=PA46">"Arithmetic"</a>, in Thomas F. Glick; Steven Livesey; Faith Wallis (eds.), <i>Medieval Science, Technology, and Medicine: An Encyclopedia</i>, <a href="/wiki/Routledge" class="mw-redirect" title="Routledge">Routledge</a>, pp.&#160;46–48, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-135-45932-1" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-135-45932-1"><bdi>978-1-135-45932-1</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Arithmetic&amp;rft.btitle=Medieval+Science%2C+Technology%2C+and+Medicine%3A+An+Encyclopedia&amp;rft.pages=46-48&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=2014&amp;rft.isbn=978-1-135-45932-1&amp;rft.au=Glenn+Van+Brummelen&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D77y2AgAAQBAJ%26pg%3DPA46&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Combined-7-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Combined-7_18-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(a) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDyson2018" class="citation cs2">Dyson, Tim (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=3TRtDwAAQBAJ&amp;pg=PA20"><i>A Population History of India: From the First Modern People to the Present Day</i></a>, <a href="/wiki/Oxford_University_Press" class="mw-redirect" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a>, p.&#160;20, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-882905-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-882905-8"><bdi>978-0-19-882905-8</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Population+History+of+India%3A+From+the+First+Modern+People+to+the+Present+Day&amp;rft.pages=20&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-0-19-882905-8&amp;rft.aulast=Dyson&amp;rft.aufirst=Tim&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D3TRtDwAAQBAJ%26pg%3DPA20&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>; (b) (<a href="#CITEREFStein2010">Stein 2010</a>، ص. 90); (c) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFRamusack1999" class="citation cs2">Ramusack, Barbara N. (1999), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=CNi9Jc22OHsC&amp;pg=PA27">"Women in South Asia"</a>, in Barbara N. Ramusack, Sharon L. Sievers (ed.), <i>Women in Asia: Restoring Women to History</i>, <a href="/w/index.php?title=Indiana_University_Press&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Indiana University Press (صفحه وجود ندارد)">Indiana University Press</a>, pp.&#160;27–29, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/0-253-21267-7" title="ویژه:منابع کتاب/0-253-21267-7"><bdi>0-253-21267-7</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Women+in+South+Asia&amp;rft.btitle=Women+in+Asia%3A+Restoring+Women+to+History&amp;rft.pages=27-29&amp;rft.pub=Indiana+University+Press&amp;rft.date=1999&amp;rft.isbn=0-253-21267-7&amp;rft.aulast=Ramusack&amp;rft.aufirst=Barbara+N.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DCNi9Jc22OHsC%26pg%3DPA27&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEKulkeRothermund200493-19" class="mw-cite-dir-ltr"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKulkeRothermund200493_19-0">۱۸٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-FOOTNOTEKulkeRothermund200493_19-1">۱۸٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFKulkeRothermund2004">Kulke &amp; Rothermund 2004</a>, p. 93.</span> </li> <li id="cite_note-AsherAsher2006-17-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AsherAsher2006-17_21-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAsherTalbot2006" class="citation cs2">Asher, Catherine B.; Talbot, Cynthia (2006), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ZvaGuaJIJgoC&amp;pg=PA17"><i>India Before Europe</i></a>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, p.&#160;17, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-80904-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-80904-7"><bdi>978-0-521-80904-7</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=India+Before+Europe&amp;rft.pages=17&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-521-80904-7&amp;rft.aulast=Asher&amp;rft.aufirst=Catherine+B.&amp;rft.au=Talbot%2C+Cynthia&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DZvaGuaJIJgoC%26pg%3DPA17&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Combined-8-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Combined-8_22-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(a) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLudden2013" class="citation cs2">Ludden, David (2013), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=EbFHAQAAQBAJ&amp;pg=PA54"><i>India and South Asia: A Short History</i></a>, <a href="/w/index.php?title=Oneworld_Publications&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Oneworld Publications (صفحه وجود ندارد)">Oneworld Publications</a>, p.&#160;54, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-78074-108-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-78074-108-6"><bdi>978-1-78074-108-6</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=India+and+South+Asia%3A+A+Short+History&amp;rft.pages=54&amp;rft.pub=Oneworld+Publications&amp;rft.date=2013&amp;rft.isbn=978-1-78074-108-6&amp;rft.aulast=Ludden&amp;rft.aufirst=David&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DEbFHAQAAQBAJ%26pg%3DPA54&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>; (b) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAsherTalbot2006" class="citation cs2">Asher, Catherine B.; Talbot, Cynthia (2006), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ZvaGuaJIJgoC&amp;pg=PA78"><i>India Before Europe</i></a>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, pp.&#160;78–79, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-80904-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-80904-7"><bdi>978-0-521-80904-7</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=India+Before+Europe&amp;rft.pages=78-79&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-521-80904-7&amp;rft.aulast=Asher&amp;rft.aufirst=Catherine+B.&amp;rft.au=Talbot%2C+Cynthia&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DZvaGuaJIJgoC%26pg%3DPA78&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>; (c) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFisher2018" class="citation cs2">Fisher, Michael H. (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=kZVuDwAAQBAJ&amp;pg=PA76"><i>An Environmental History of India: From Earliest Times to the Twenty-First Century</i></a>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, p.&#160;76, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-107-11162-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-107-11162-2"><bdi>978-1-107-11162-2</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=An+Environmental+History+of+India%3A+From+Earliest+Times+to+the+Twenty-First+Century&amp;rft.pages=76&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-1-107-11162-2&amp;rft.aulast=Fisher&amp;rft.aufirst=Michael+H.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DkZVuDwAAQBAJ%26pg%3DPA76&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Combined-13-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Combined-13_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(a) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLudden2013" class="citation cs2">Ludden, David (2013), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=EbFHAQAAQBAJ&amp;pg=PA68"><i>India and South Asia: A Short History</i></a>, <a href="/w/index.php?title=Oneworld_Publications&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Oneworld Publications (صفحه وجود ندارد)">Oneworld Publications</a>, pp.&#160;68–70, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-78074-108-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-78074-108-6"><bdi>978-1-78074-108-6</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=India+and+South+Asia%3A+A+Short+History&amp;rft.pages=68-70&amp;rft.pub=Oneworld+Publications&amp;rft.date=2013&amp;rft.isbn=978-1-78074-108-6&amp;rft.aulast=Ludden&amp;rft.aufirst=David&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DEbFHAQAAQBAJ%26pg%3DPA68&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>; (b) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAsherTalbot2006" class="citation cs2">Asher, Catherine B.; Talbot, Cynthia (2006), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ZvaGuaJIJgoC&amp;pg=PA19"><i>India Before Europe</i></a>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, pp.&#160;19, 24, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-80904-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-80904-7"><bdi>978-0-521-80904-7</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=India+Before+Europe&amp;rft.pages=19%2C+24&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-521-80904-7&amp;rft.aulast=Asher&amp;rft.aufirst=Catherine+B.&amp;rft.au=Talbot%2C+Cynthia&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DZvaGuaJIJgoC%26pg%3DPA19&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Combined-10-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Combined-10_24-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(a) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDyson2018" class="citation cs2">Dyson, Tim (20 September 2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=0UVvDwAAQBAJ&amp;pg=PA48"><i>A Population History of India: From the First Modern People to the Present Day</i></a>, <a href="/wiki/Oxford_University_Press" class="mw-redirect" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a>, p.&#160;48, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-256430-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-256430-6"><bdi>978-0-19-256430-6</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Population+History+of+India%3A+From+the+First+Modern+People+to+the+Present+Day&amp;rft.pages=48&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2018-09-20&amp;rft.isbn=978-0-19-256430-6&amp;rft.aulast=Dyson&amp;rft.aufirst=Tim&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D0UVvDwAAQBAJ%26pg%3DPA48&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>; (b) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAsherTalbot2006" class="citation cs2">Asher, Catherine B.; Talbot, Cynthia (2006), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ZvaGuaJIJgoC&amp;pg=PA53"><i>India Before Europe</i></a>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, p.&#160;52, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-80904-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-80904-7"><bdi>978-0-521-80904-7</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=India+Before+Europe&amp;rft.pages=52&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-521-80904-7&amp;rft.aulast=Asher&amp;rft.aufirst=Catherine+B.&amp;rft.au=Talbot%2C+Cynthia&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DZvaGuaJIJgoC%26pg%3DPA53&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AsherAsher2006-74-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AsherAsher2006-74_25-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAsherTalbot2006" class="citation cs2">Asher, Catherine B.; Talbot, Cynthia (2006), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ZvaGuaJIJgoC&amp;pg=PA74"><i>India Before Europe</i></a>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, p.&#160;74, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-80904-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-80904-7"><bdi>978-0-521-80904-7</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=India+Before+Europe&amp;rft.pages=74&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-521-80904-7&amp;rft.aulast=Asher&amp;rft.aufirst=Catherine+B.&amp;rft.au=Talbot%2C+Cynthia&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DZvaGuaJIJgoC%26pg%3DPA74&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>"</span> </li> <li id="cite_note-AsherAsher2006-267-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AsherAsher2006-267_26-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAsherTalbot2006" class="citation cs2">Asher, Catherine B.; Talbot, Cynthia (2006), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ZvaGuaJIJgoC&amp;pg=PA267"><i>India Before Europe</i></a>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, p.&#160;267, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-80904-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-80904-7"><bdi>978-0-521-80904-7</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=India+Before+Europe&amp;rft.pages=267&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-521-80904-7&amp;rft.aulast=Asher&amp;rft.aufirst=Catherine+B.&amp;rft.au=Talbot%2C+Cynthia&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DZvaGuaJIJgoC%26pg%3DPA267&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-AsherAsher2006-152-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-AsherAsher2006-152_27-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAsherTalbot2006" class="citation cs2">Asher, Catherine B.; Talbot, Cynthia (2006), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ZvaGuaJIJgoC&amp;pg=PA152"><i>India Before Europe</i></a>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, p.&#160;152, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-80904-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-80904-7"><bdi>978-0-521-80904-7</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=India+Before+Europe&amp;rft.pages=152&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-521-80904-7&amp;rft.aulast=Asher&amp;rft.aufirst=Catherine+B.&amp;rft.au=Talbot%2C+Cynthia&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DZvaGuaJIJgoC%26pg%3DPA152&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Fisher2018-106-28"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Fisher2018-106_28-0">۲۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Fisher2018-106_28-1">۲۶٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFisher2018" class="citation cs2">Fisher, Michael H. (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=kZVuDwAAQBAJ&amp;pg=PA106"><i>An Environmental History of India: From Earliest Times to the Twenty-First Century</i></a>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, p.&#160;106, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-107-11162-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-107-11162-2"><bdi>978-1-107-11162-2</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=An+Environmental+History+of+India%3A+From+Earliest+Times+to+the+Twenty-First+Century&amp;rft.pages=106&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-1-107-11162-2&amp;rft.aulast=Fisher&amp;rft.aufirst=Michael+H.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DkZVuDwAAQBAJ%26pg%3DPA106&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Combined-11-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Combined-11_30-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(a) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAsherTalbot2006" class="citation cs2">Asher, Catherine B.; Talbot, Cynthia (2006), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=ZvaGuaJIJgoC&amp;pg=PA289"><i>India Before Europe</i></a>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, p.&#160;289, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-80904-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-80904-7"><bdi>978-0-521-80904-7</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=India+Before+Europe&amp;rft.pages=289&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-521-80904-7&amp;rft.aulast=Asher&amp;rft.aufirst=Catherine+B.&amp;rft.au=Talbot%2C+Cynthia&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DZvaGuaJIJgoC%26pg%3DPA289&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>; (b) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFisher2018" class="citation cs2">Fisher, Michael H. (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=kZVuDwAAQBAJ&amp;pg=PA120"><i>An Environmental History of India: From Earliest Times to the Twenty-First Century</i></a>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, p.&#160;120, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-107-11162-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-107-11162-2"><bdi>978-1-107-11162-2</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=An+Environmental+History+of+India%3A+From+Earliest+Times+to+the+Twenty-First+Century&amp;rft.pages=120&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-1-107-11162-2&amp;rft.aulast=Fisher&amp;rft.aufirst=Michael+H.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DkZVuDwAAQBAJ%26pg%3DPA120&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Combined-12-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Combined-12_31-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFTaylor2016" class="citation cs2">Taylor, Miles (2016), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=iR3GDQAAQBAJ&amp;pg=PA39">"The British royal family and the colonial empire from the Georgians to Prince George"</a>, in Aldrish, Robert; McCreery, Cindy (eds.), <i>Crowns and Colonies: European Monarchies and Overseas Empires</i>, <a href="/w/index.php?title=Manchester_University_Press&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Manchester University Press (صفحه وجود ندارد)">Manchester University Press</a>, pp.&#160;38–39, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-5261-0088-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-5261-0088-7"><bdi>978-1-5261-0088-7</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=The+British+royal+family+and+the+colonial+empire+from+the+Georgians+to+Prince+George&amp;rft.btitle=Crowns+and+Colonies%3A+European+Monarchies+and+Overseas+Empires&amp;rft.pages=38-39&amp;rft.pub=Manchester+University+Press&amp;rft.date=2016&amp;rft.isbn=978-1-5261-0088-7&amp;rft.aulast=Taylor&amp;rft.aufirst=Miles&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DiR3GDQAAQBAJ%26pg%3DPA39&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>; (b) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPeers2013" class="citation cs2">Peers, Douglas M. (2013), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=dyQuAgAAQBAJ&amp;pg=PA76"><i>India Under Colonial Rule: 1700–1885</i></a>, <a href="/wiki/Routledge" class="mw-redirect" title="Routledge">Routledge</a>, p.&#160;76, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-317-88286-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-317-88286-2"><bdi>978-1-317-88286-2</bdi></a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170331025906/https://books.google.com/books?id=dyQuAgAAQBAJ&amp;pg=PA76">archived</a> from the original on 31 March 2017<span class="reference-accessdate">, retrieved <span class="nowrap">13 August</span> 2019</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=India+Under+Colonial+Rule%3A+1700%E2%80%931885&amp;rft.pages=76&amp;rft.pub=Routledge&amp;rft.date=2013&amp;rft.isbn=978-1-317-88286-2&amp;rft.aulast=Peers&amp;rft.aufirst=Douglas+M.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DdyQuAgAAQBAJ%26pg%3DPA76&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-EmbreeHay1988-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-EmbreeHay1988_32-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFEmbreeHayBary1988" class="citation cs2">Embree, Ainslie Thomas; Hay, Stephen N.; Bary, William Theodore De (1988), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=XoMRuiSpBp4C&amp;pg=PA85">"Nationalism Takes Root: The Moderates"</a>, <i>Sources of Indian Tradition: Modern India and Pakistan</i>, <a href="/wiki/Columbia_University_Press" class="mw-redirect" title="Columbia University Press">Columbia University Press</a>, p.&#160;85, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-231-06414-9" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-231-06414-9"><bdi>978-0-231-06414-9</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Nationalism+Takes+Root%3A+The+Moderates&amp;rft.btitle=Sources+of+Indian+Tradition%3A+Modern+India+and+Pakistan&amp;rft.pages=85&amp;rft.pub=Columbia+University+Press&amp;rft.date=1988&amp;rft.isbn=978-0-231-06414-9&amp;rft.aulast=Embree&amp;rft.aufirst=Ainslie+Thomas&amp;rft.au=Hay%2C+Stephen+N.&amp;rft.au=Bary%2C+William+Theodore+De&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DXoMRuiSpBp4C%26pg%3DPA85&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Marshall2001-179-181-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Marshall2001-179-181_33-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMarshall2001" class="citation cs2">Marshall, P. J. (2001), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=S2EXN8JTwAEC&amp;pg=PAPA179"><i>The Cambridge Illustrated History of the British Empire</i></a>, Cambridge University Press, pp.&#160;179–181, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-00254-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-00254-7"><bdi>978-0-521-00254-7</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+Cambridge+Illustrated+History+of+the+British+Empire&amp;rft.pages=179-181&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2001&amp;rft.isbn=978-0-521-00254-7&amp;rft.aulast=Marshall&amp;rft.aufirst=P.+J.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DS2EXN8JTwAEC%26pg%3DPAPA179&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Copland2001-71-72-78-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Copland2001-71-72-78_34-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFCopland2001">Copland 2001</a>، صص. 71–78)</span> </li> <li id="cite_note-MetcalfMetcalf2006-222-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-MetcalfMetcalf2006-222_35-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFMetcalfMetcalf2006">Metcalf و Metcalf 2006</a>، ص. 222)</span> </li> <li id="cite_note-Dyson2018-219-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Dyson2018-219_36-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDyson2018" class="citation cs2">Dyson, Tim (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=3TRtDwAAQBAJ&amp;pg=PA219"><i>A Population History of India: From the First Modern People to the Present Day</i></a>, <a href="/wiki/Oxford_University_Press" class="mw-redirect" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a>, pp.&#160;219, 262, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-882905-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-882905-8"><bdi>978-0-19-882905-8</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Population+History+of+India%3A+From+the+First+Modern+People+to+the+Present+Day&amp;rft.pages=219%2C+262&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-0-19-882905-8&amp;rft.aulast=Dyson&amp;rft.aufirst=Tim&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D3TRtDwAAQBAJ%26pg%3DPA219&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Fisher2018-8-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Fisher2018-8_37-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFFisher2018" class="citation cs2">Fisher, Michael H. (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=kZVuDwAAQBAJ&amp;pg=PA8"><i>An Environmental History of India: From Earliest Times to the Twenty-First Century</i></a>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, p.&#160;8, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-107-11162-2" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-107-11162-2"><bdi>978-1-107-11162-2</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=An+Environmental+History+of+India%3A+From+Earliest+Times+to+the+Twenty-First+Century&amp;rft.pages=8&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-1-107-11162-2&amp;rft.aulast=Fisher&amp;rft.aufirst=Michael+H.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DkZVuDwAAQBAJ%26pg%3DPA8&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-MetcalfMetcalf2012-265-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-MetcalfMetcalf2012-265_38-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMetcalfMetcalf2012" class="citation cs2">Metcalf, Barbara D.; Metcalf, Thomas R. (2012), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=mjIfqyY7jlsC&amp;pg=PA265"><i>A Concise History of Modern India</i></a>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, pp.&#160;265–266, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-107-02649-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-107-02649-0"><bdi>978-1-107-02649-0</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Concise+History+of+Modern+India&amp;rft.pages=265-266&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2012&amp;rft.isbn=978-1-107-02649-0&amp;rft.aulast=Metcalf&amp;rft.aufirst=Barbara+D.&amp;rft.au=Metcalf%2C+Thomas+R.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DmjIfqyY7jlsC%26pg%3DPA265&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-MetcalfMetcalf2012-266-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-MetcalfMetcalf2012-266_39-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFMetcalfMetcalf2012" class="citation cs2">Metcalf, Barbara D.; Metcalf, Thomas R. (2012), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=mjIfqyY7jlsC&amp;pg=PA266"><i>A Concise History of Modern India</i></a>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, p.&#160;266, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-107-02649-0" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-107-02649-0"><bdi>978-1-107-02649-0</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Concise+History+of+Modern+India&amp;rft.pages=266&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2012&amp;rft.isbn=978-1-107-02649-0&amp;rft.aulast=Metcalf&amp;rft.aufirst=Barbara+D.&amp;rft.au=Metcalf%2C+Thomas+R.&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DmjIfqyY7jlsC%26pg%3DPA266&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Dyson2018-216-a-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Dyson2018-216-a_40-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDyson2018" class="citation cs2">Dyson, Tim (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=3TRtDwAAQBAJ&amp;pg=PA216"><i>A Population History of India: From the First Modern People to the Present Day</i></a>, <a href="/wiki/Oxford_University_Press" class="mw-redirect" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a>, p.&#160;216, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-882905-8" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-19-882905-8"><bdi>978-0-19-882905-8</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=A+Population+History+of+India%3A+From+the+First+Modern+People+to+the+Present+Day&amp;rft.pages=216&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-0-19-882905-8&amp;rft.aulast=Dyson&amp;rft.aufirst=Tim&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D3TRtDwAAQBAJ%26pg%3DPA216&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-kashmir-disputes-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-kashmir-disputes_41-0">↑</a></span> <span class="reference-text">(a) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation cs2"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/Kashmir-region-Indian-subcontinent">"Kashmir, region Indian subcontinent"</a>, <i>Encyclopaedia Britannica</i>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190813203817/https://www.britannica.com/place/Kashmir-region-Indian-subcontinent">archived</a> from the original on 13 August 2019<span class="reference-accessdate">, retrieved <span class="nowrap">15 August</span> 2019</span>, <q>Kashmir, region of the northwestern Indian subcontinent<span class="nowrap">&#160;</span>... has been the subject of dispute between India and Pakistan since the partition of the Indian subcontinent in 1947.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Kashmir%2C+region+Indian+subcontinent&amp;rft.btitle=Encyclopaedia+Britannica&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Fplace%2FKashmir-region-Indian-subcontinent&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>;<br />(b) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFPletcher" class="citation cs2">Pletcher, Kenneth, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/Aksai-Chin">"Aksai Chin, Plateau Region, Asia"</a>, <i>Encyclopaedia Britannica</i>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190402090308/https://www.britannica.com/place/Aksai-Chin">archived</a> from the original on 2 April 2019<span class="reference-accessdate">, retrieved <span class="nowrap">16 August</span> 2019</span>, <q>Aksai Chin, Chinese (Pinyin) Aksayqin, portion of the Kashmir region, … constitutes nearly all the territory of the Chinese-administered sector of Kashmir that is claimed by India</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Aksai+Chin%2C+Plateau+Region%2C+Asia&amp;rft.btitle=Encyclopaedia+Britannica&amp;rft.aulast=Pletcher&amp;rft.aufirst=Kenneth&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Fplace%2FAksai-Chin&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span>;<br />(c) <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFC._E_Bosworth2006" class="citation encyclopaedia cs1">C. E Bosworth (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=l_cWAQAAMAAJ&amp;pg=PA328">"Kashmir"</a>. <i>Encyclopedia Americana: Jefferson to Latin</i>. <i>Encyclopedia Americana</i>. <a href="/w/index.php?title=Scholastic_Library_Publishing&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Scholastic Library Publishing (صفحه وجود ندارد)">Scholastic Library Publishing</a>. p.&#160;328. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-7172-0139-6" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-7172-0139-6"><bdi>978-0-7172-0139-6</bdi></a>. <q>KASHMIR, kash'mer, the northernmost region of the Indian subcontinent, administered partly by India, partly by Pakistan, and partly by China. The region has been the subject of a bitter dispute between India and Pakistan since they became independent in 1947</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=Encyclopedia+Americana%3A+Jefferson+to+Latin&amp;rft.btitle=Encyclopedia+Americana&amp;rft.pages=328&amp;rft.pub=Scholastic+Library+Publishing&amp;rft.date=2006&amp;rft.isbn=978-0-7172-0139-6&amp;rft.au=C.+E+Bosworth&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3Dl_cWAQAAMAAJ%26pg%3DPA328&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-NarayanJohn2018-lead-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-NarayanJohn2018-lead_42-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFNarayanJohnRamadas2018" class="citation journal cs1">Narayan, Jitendra; John, Denny; Ramadas, Nirupama (2018). "Malnutrition in India: status and government initiatives". <i><a href="/w/index.php?title=Journal_of_Public_Health_Policy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Journal of Public Health Policy (صفحه وجود ندارد)">Journal of Public Health Policy</a></i>. <b>40</b> (1): 126–141. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1057%2Fs41271-018-0149-5">10.1057/s41271-018-0149-5</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0197-5897">0197-5897</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30353132">30353132</a>. <a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%B1" title="سمانتیک اسکالر">S2CID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="https://api.semanticscholar.org/CorpusID:53032234">53032234</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Journal+of+Public+Health+Policy&amp;rft.atitle=Malnutrition+in+India%3A+status+and+government+initiatives&amp;rft.volume=40&amp;rft.issue=1&amp;rft.pages=126-141&amp;rft.date=2018&amp;rft.issn=0197-5897&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fapi.semanticscholar.org%2FCorpusID%3A53032234%23id-name%3DS2CID&amp;rft_id=info%3Apmid%2F30353132&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1057%2Fs41271-018-0149-5&amp;rft.aulast=Narayan&amp;rft.aufirst=Jitendra&amp;rft.au=John%2C+Denny&amp;rft.au=Ramadas%2C+Nirupama&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-BalakrishnanDey2019-lead-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-BalakrishnanDey2019-lead_43-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFBalakrishnanDey2019" class="citation journal cs1">Balakrishnan, Kalpana; Dey, Sagnik; et&#160;al. (2019). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6358127">"The impact of air pollution on deaths, disease burden, and life expectancy across the states of India: the Global Burden of Disease Study 2017"</a>. <i>The Lancet Planetary Health</i>. <b>3</b> (1): e26–e39. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%A1_%D8%AF%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84" title="شناساگر اشیاء دیجیتال">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2FS2542-5196%2818%2930261-4">10.1016/S2542-5196(18)30261-4</a>. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/2542-5196">2542-5196</a>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="پاب‌مد سنترال">PMC</a>&#160;<span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6358127">6358127</a></span>. <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%85%D8%AF" title="پاب‌مد">PMID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30528905">30528905</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=The+Lancet+Planetary+Health&amp;rft.atitle=The+impact+of+air+pollution+on+deaths%2C+disease+burden%2C+and+life+expectancy+across+the+states+of+India%3A+the+Global+Burden+of+Disease+Study+2017&amp;rft.volume=3&amp;rft.issue=1&amp;rft.pages=e26-e39&amp;rft.date=2019&amp;rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6358127%23id-name%3DPMC&amp;rft.issn=2542-5196&amp;rft_id=info%3Apmid%2F30528905&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS2542-5196%2818%2930261-4&amp;rft.aulast=Balakrishnan&amp;rft.aufirst=Kalpana&amp;rft.au=Dey%2C+Sagnik&amp;rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC6358127&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-IUCN-India-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-IUCN-India_44-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation cs2"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201101033802/https://www.iucn.org/asia/countries/india"><i>India</i></a>, <a href="/w/index.php?title=International_Union_for_the_Conservation_of_Nature&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="International Union for the Conservation of Nature (صفحه وجود ندارد)">International Union for the Conservation of Nature</a> (IUCN), 2019, archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.iucn.org/asia/countries/india">the original</a> on 1 November 2020<span class="reference-accessdate">, retrieved <span class="nowrap">30 April</span> 2021</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=India&amp;rft.pub=International+Union+for+the+Conservation+of+Nature+%28IUCN%29&amp;rft.date=2019&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.iucn.org%2Fasia%2Fcountries%2Findia&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Jha2018-lead-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Jha2018-lead_45-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFJha2018" class="citation cs2">Jha, Raghbendra (2018), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=9n9SDwAAQBAJ&amp;pg=PA198"><i>Facets of India's Economy and Her Society Volume II: Current State and Future Prospects</i></a>, <a href="/w/index.php?title=Springer_Publishing&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Springer Publishing (صفحه وجود ندارد)">Springer</a>, p.&#160;198, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-349-95342-4" title="ویژه:منابع کتاب/978-1-349-95342-4"><bdi>978-1-349-95342-4</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Facets+of+India%27s+Economy+and+Her+Society+Volume+II%3A+Current+State+and+Future+Prospects&amp;rft.pages=198&amp;rft.pub=Springer&amp;rft.date=2018&amp;rft.isbn=978-1-349-95342-4&amp;rft.aulast=Jha&amp;rft.aufirst=Raghbendra&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D9n9SDwAAQBAJ%26pg%3DPA198&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-WoodroffeThirgood2005-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-WoodroffeThirgood2005_46-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKaranthGopal2005" class="citation cs2">Karanth, K. Ullas; Gopal, Rajesh (2005), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=6vNzRzcjntAC&amp;pg=PA374">"An ecology-based policy framework for human-tiger coexistence in India"</a>, in Rosie Woodroffe; Simon Thirgood; Alan Rabinowitz (eds.), <i>People and Wildlife, Conflict Or Co-existence?</i>, <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" class="mw-redirect" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, p.&#160;374, <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="شماره استاندارد بین‌المللی کتاب">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-521-53203-7" title="ویژه:منابع کتاب/978-0-521-53203-7"><bdi>978-0-521-53203-7</bdi></a></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=An+ecology-based+policy+framework+for+human-tiger+coexistence+in+India&amp;rft.btitle=People+and+Wildlife%2C+Conflict+Or+Co-existence%3F&amp;rft.pages=374&amp;rft.pub=Cambridge+University+Press&amp;rft.date=2005&amp;rft.isbn=978-0-521-53203-7&amp;rft.aulast=Karanth&amp;rft.aufirst=K.+Ullas&amp;rft.au=Gopal%2C+Rajesh&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D6vNzRzcjntAC%26pg%3DPA374&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text">"India", <i>Oxford English Dictionary</i>, second edition, 2100a.d. Oxford University Press</span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/eb/article-9040520/Hindustan">دانشنامه بریتانیکا</a></span> </li> <li id="cite_note-:0-49"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_49-0">۴۶٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_49-1">۴۶٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_49-2">۴۶٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_49-3">۴۶٫۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_49-4">۴۶٫۴</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_49-5">۴۶٫۵</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_49-6">۴۶٫۶</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/persian/world/2014/04/140405_an_india_important_facts">«۱۰ نکته دربارهٔ هند»</a>. <i>بی‌بی‌سی فارسی</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۳ مهر ۱۳۹۷</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&amp;rft.atitle=%DB%B1%DB%B0+%D9%86%DA%A9%D8%AA%D9%87+%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D9%94+%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fpersian%2Fworld%2F2014%2F04%2F140405_an_india_important_facts&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldometers.info/world-population/india-population/">"Indian Official Population Clock"</a> (به انگلیسی). وبگاه رسمی<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 اسفند</span> 1388</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Indian+Official+Population+Clock&amp;rft.pub=%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.worldometers.info%2Fworld-population%2Findia-population%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_web" title="الگو:Cite web">cite web</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">&#124;تاریخ بازدید=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#bad_date" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kitco.com/gold_currency/index.html?currency=inr&amp;timePeriod=10y&amp;flag=exchangeRate&amp;otherChart=no">10 Year USD vs Indian Rupee</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140325093303/http://www.kitco.com/gold_currency/index.html?currency=inr&amp;timePeriod=10y&amp;flag=exchangeRate&amp;otherChart=no">بایگانی‌شده</a> در ۲۵ مارس ۲۰۱۴ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Kitco</span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranicaonline.org/pages/chronology-1">«CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1»</a>. iranica. <bdi>۲۶ آذر ۱۳۹۳</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۶ آذر ۱۳۹۳</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=CHRONOLOGY+OF+IRANIAN+HISTORY+PART+1&amp;rft.pub=iranica&amp;rft.date=1393&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iranicaonline.org%2Fpages%2Fchronology-1&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-autogenerated1-53"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-autogenerated1_53-0">۵۰٫۰۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated1_53-1">۵۰٫۰۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated1_53-2">۵۰٫۰۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated1_53-3">۵۰٫۰۳</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated1_53-4">۵۰٫۰۴</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated1_53-5">۵۰٫۰۵</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated1_53-6">۵۰٫۰۶</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated1_53-7">۵۰٫۰۷</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated1_53-8">۵۰٫۰۸</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated1_53-9">۵۰٫۰۹</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autogenerated1_53-10">۵۰٫۱۰</a></sup></span> <span class="reference-text">وبگاه سفارت جمهوری اسلامی ایرات در دهلی نو</span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text">مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «<bdi><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Indian_Rebellion_of_1857">Indian Rebellion of 1857</a></span></bdi>». در <i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="ویکی‌پدیای انگلیسی">دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی</a></i>، بازبینی‌شده در ۸ مارس ۲۰۱۰.</span> </li> <li id="cite_note-CIA-55"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CIA_55-0">۵۲٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CIA_55-1">۵۲٫۱</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CIA_55-2">۵۲٫۲</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CIA_55-3">۵۲٫۳</a></sup></span> <span class="error mw-ext-cite-error" lang="fa" dir="rtl">خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <code>&lt;ref&gt;</code>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام <code>CIA</code> وارد نشده است. (صفحهٔ <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:ارجاع‌دهی">راهنما</a> را مطالعه کنید.). </span></li> <li id="cite_note-Datt-1-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Datt-1_56-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFDatt,_Ruddar_&amp;_Sundharam,_K.P.M." class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source">Datt, Ruddar &amp; Sundharam, K.P.M., "۷", <i>Indian Economy</i> (به انگلیسی), p.&#160;90٬97٬98٬100</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft.atitle=%DB%B7&amp;rft.btitle=Indian+Economy&amp;rft.pages=90%D9%AC97%D9%AC98%D9%AC100&amp;rft.au=Datt%2C+Ruddar+%26+Sundharam%2C+K.P.M.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Citation" title="الگو:Citation">citation</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-BBC_1154019-57"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-BBC_1154019_57-0">۵۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-BBC_1154019_57-1">۵۴٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/country_profiles/1154019.stm">"Country proپرونده: India"</a>, <i><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="بی‌بی‌سی">BBC</a></i> (به انگلیسی)</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=BBC&amp;rft.atitle=Country+pro%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A+India&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fsouth_asia%2Fcountry_profiles%2F1154019.stm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-largestdem1-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-largestdem1_58-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm">"Country proپرونده: India"</a>, <i><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C" title="بی‌بی‌سی">BBC</a></i> (به انگلیسی), January 9 2007</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=BBC&amp;rft.atitle=Country+pro%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A+India&amp;rft.chron=January+9+2007&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F1%2Fhi%2Fworld%2Fsouth_asia%2Fcountry_profiles%2F1154019.stm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Citation" title="الگو:Citation">citation</a>}}</code>: </span><span class="cs1-visible-error citation-comment">Check date values in: <code class="cs1-code">&#124;تاریخ=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#bad_date" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span> Retrieved on 2007-03-21.</span> </li> <li id="cite_note-largestdem2-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-largestdem2_59-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm">"World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day"</a>, <i><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">United Nations</a>: <a href="/w/index.php?title=Commission_on_Population_and_Development&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Commission on Population and Development (صفحه وجود ندارد)">Population Division</a></i> (به انگلیسی) (<a href="/w/index.php?title=United_Nations_Department_of_Economic_and_Social_Affairs&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="United Nations Department of Economic and Social Affairs (صفحه وجود ندارد)">United Nations Department of Economic and Social Affairs</a>&#160;ed.)</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=United+Nations%3A+Population+Division&amp;rft.atitle=World%27s+Largest+Democracy+to+Reach+One+Billion+Persons+on+Independence+Day&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.un.org%2Fesa%2Fpopulation%2Fpubsarchive%2Findia%2Find1bil.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span> Retrieved on 2007-12-06.</span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.yjc.ir/fa/news/4030975">در هند، رئیس‌جمهور را چهار هزار و 896 نماینده از پارلمان ملی و مجالس ایالتی برای یک دوره پنج ساله انتخاب می‌کنند.</a></span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140407031415/http://fa.azadnegar.com/shoseinm/news/159512.html">«سمت ریاست جمهوری در هند»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://fa.azadnegar.com/shoseinm/news/159512.html">اصلی</a> در ۷ آوریل ۲۰۱۴<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۳ اوت ۲۰۱۳</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%D8%B3%D9%85%D8%AA+%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA+%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;rft_id=http%3A%2F%2Ffa.azadnegar.com%2Fshoseinm%2Fnews%2F159512.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://rajanews.com/news/361612/بزرگترین-حزب-سیاسی-جهان-کدام-است؟">"بزرگ‌ترین حزب سیاسی جهان کدام است؟"</a>. <i>rajanews.com</i>. 2022-10-16<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2023-10-12</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=rajanews.com&amp;rft.atitle=%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86+%D8%AD%D8%B2%D8%A8+%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86+%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%85+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%9F&amp;rft.date=2022-10-16&amp;rft_id=http%3A%2F%2Frajanews.com%2Fnews%2F361612%2F%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%AD%D8%B2%D8%A8-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%9F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-A-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-A_63-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/persian/business/2015/11/151112_l03_india_uk_economic_ties">«روابط اقتصادی بریتانیا و هند چگونه است؟»</a>. <i>BBC News فارسی</i>. <bdi>۲۰۱۵-۱۱-۱۲</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۴-۰۹-۳۰</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=BBC+News+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C&amp;rft.atitle=%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7+%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C+%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7+%D9%88+%D9%87%D9%86%D8%AF+%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%9F&amp;rft.date=2015-11-12&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fpersian%2Fbusiness%2F2015%2F11%2F151112_l03_india_uk_economic_ties&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.xe.com/">«Currency Exchange Rates - International Money Transfer | Xe»</a>. <i>www.xe.com</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۴-۱۴</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=www.xe.com&amp;rft.atitle=Currency+Exchange+Rates+-+International+Money+Transfer+%7C+Xe&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.xe.com%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20050405032727/http://www.hindu.com/2005/02/25/stories/2005022506990100.htm">«The Hinduonline»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hindu.com/2005/02/25/stories/2005022506990100.htm">اصلی</a> در ۵ آوریل ۲۰۰۵<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۷ آوریل ۲۰۰۸</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=The+Hinduonline&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.hindu.com%2F2005%2F02%2F25%2Fstories%2F2005022506990100.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210518111147/https://www.investindia.gov.in/sector/telecom">"Indian Telecom Industry - Telecom Sector, FDI, Opportunities"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.investindia.gov.in/sector/telecom">the original</a> on 18 May 2021.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Indian+Telecom+Industry+-+Telecom+Sector%2C+FDI%2C+Opportunities&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.investindia.gov.in%2Fsector%2Ftelecom&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFKhan2017" class="citation news cs1">Khan, Danish (28 October 2017). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171031155522/https://telecom.economictimes.indiatimes.com/news/indian-smartphone-market-grows-23-to-overtake-us-in-q3-samsung-xiaomi-drive-shipments/61255184">"Indian smartphone market grows 23% to overtake US in Q3; Samsung, Xiaomi drive shipments"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=The_Economic_Times&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Economic Times (صفحه وجود ندارد)">The Economic Times</a></i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://telecom.economictimes.indiatimes.com/news/indian-smartphone-market-grows-23-to-overtake-us-in-q3-samsung-xiaomi-drive-shipments/61255184">the original</a> on 31 October 2017<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 November</span> 2017</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=The+Economic+Times&amp;rft.atitle=Indian+smartphone+market+grows+23%25+to+overtake+US+in+Q3%3B+Samsung%2C+Xiaomi+drive+shipments&amp;rft.date=2017-10-28&amp;rft.aulast=Khan&amp;rft.aufirst=Danish&amp;rft_id=https%3A%2F%2Ftelecom.economictimes.indiatimes.com%2Fnews%2Findian-smartphone-market-grows-23-to-overtake-us-in-q3-samsung-xiaomi-drive-shipments%2F61255184&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFVishal_Dutta2012" class="citation news cs1">Vishal Dutta (10 July 2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://articles.economictimes.indiatimes.com/2012-07-10/news/32618700_1_biotech-industry-global-biotechnology-r-d-spending">"Indian biotech industry at critical juncture, global biotech stabilises: Report"</a>. <i><a href="/w/index.php?title=The_Economic_Times&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Economic Times (صفحه وجود ندارد)">The Economic Times</a></i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130116214810/http://articles.economictimes.indiatimes.com/2012-07-10/news/32618700_1_biotech-industry-global-biotechnology-r-d-spending">Archived</a> from the original on 16 January 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">31 October</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=The+Economic+Times&amp;rft.atitle=Indian+biotech+industry+at+critical+juncture%2C+global+biotech+stabilises%3A+Report&amp;rft.date=2012-07-10&amp;rft.au=Vishal+Dutta&amp;rft_id=http%3A%2F%2Farticles.economictimes.indiatimes.com%2F2012-07-10%2Fnews%2F32618700_1_biotech-industry-global-biotechnology-r-d-spending&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140223203715/http://www.differding.com/page/biotechnology_in_india_2013_biospectrum_able_survey/f1.html">"Differding Consulting Publi 6"</a>. Differding.com. 11 February 2014. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.differding.com/page/biotechnology_in_india_2013_biospectrum_able_survey/f1.html">the original</a> on 23 February 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">4 April</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=Differding+Consulting+Publi+6&amp;rft.pub=Differding.com&amp;rft.date=2014-02-11&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.differding.com%2Fpage%2Fbiotechnology_in_india_2013_biospectrum_able_survey%2Ff1.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.fao.org/faostat/en/">«FAOSTAT»</a>. <i>www.fao.org</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۲-۰۵-۱۲</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=www.fao.org&amp;rft.atitle=FAOSTAT&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.fao.org%2Ffaostat%2Fen%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://indiankanoon.org/doc/237570/">The Constitution Of India 1949</a></span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140812010315/http://www.jomhouriat.ir/fa/content/16280/کدام-کشور-کانون-ایدز-در-آسیا-است؟">«نسخه آرشیو شده»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.jomhouriat.ir/fa/content/16280/کدام-کشور-کانون-ایدز-در-آسیا-است؟">اصلی</a> در ۱۲ اوت ۲۰۱۴<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۳۱ اکتبر ۲۰۱۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87+%D8%A2%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D9%88+%D8%B4%D8%AF%D9%87&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.jomhouriat.ir%2Ffa%2Fcontent%2F16280%2F%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%B2-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%9F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.bbc.co.uk/persian/world/2013/09/130911_l30_india_gand_rape_accused_defense.shtml">http://www.bbc.co.uk/persian/world/2013/09/130911_l30_india_gand_rape_accused_defense.shtml</a></span> </li> <li id="cite_note-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-74">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFPike" class="citation web">Pike، John. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.globalsecurity.org/military/world/india/population.htm">«India - Population»</a>. <i>www.globalsecurity.org</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۱۸-۰۸-۰۲</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=www.globalsecurity.org&amp;rft.atitle=India+-+Population&amp;rft.aulast=Pike&amp;rft.aufirst=John&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.globalsecurity.org%2Fmilitary%2Fworld%2Findia%2Fpopulation.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://histclo.com/country/other/india/eth/india-eth.html">«Indian ethnicity»</a>. <i>histclo.com</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۱۸-۰۸-۰۲</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=histclo.com&amp;rft.atitle=Indian+ethnicity&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fhistclo.com%2Fcountry%2Fother%2Findia%2Feth%2Findia-eth.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-76">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=IN">ethnologue.com: Languages of India</a></span> </li> <li id="cite_note-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-77">↑</a></span> <span class="reference-text">مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «<bdi><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_national_languages_of_India#cite_note-2">Languages of India</a></span></bdi>». در <i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="ویکی‌پدیای انگلیسی">دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی</a></i>، بازبینی‌شده در ۵ می۲۰۰۸.</span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text">قانون اساسی هند، بخش ۱۷، ماده ۳۴۳</span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text">.مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «<bdi><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_national_languages_of_India#cite_note-2">Languages of India</a></span></bdi>». در <i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="ویکی‌پدیای انگلیسی">دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی</a></i>، بازبینی‌شده در ۵ می۲۰۰۸.</span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Ziad, Homayra (2006). "Ghaznavids". In Meri, J. Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia. Routledge.p294</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Ziad%2C+Homayra+%282006%29.+%22Ghaznavids%22.+In+Meri%2C+J.+Medieval+Islamic+Civilization%3A+An+Encyclopedia.+Routledge.p294&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-81">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Alam, Muzaffar; Nalini, Françoise Delvoye; Gaborieau, Marc (2000). The making of Indo-Persian Culture: Indian and French Studies. Manohar Publishers &amp; Distributors. p24</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Alam%2C+Muzaffar%3B+Nalini%2C+Fran%C3%A7oise+Delvoye%3B+Gaborieau%2C+Marc+%282000%29.+The+making+of+Indo-Persian+Culture%3A+Indian+and+French+Studies.+Manohar+Publishers+%26+Distributors.+p24&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Spooner, Brian; Hanaway, William L. (2012). Literacy in the Persianate World: Writing and the Social Order. University of Pennsylvania Press. p284</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Spooner%2C+Brian%3B+Hanaway%2C+William+L.+%282012%29.+Literacy+in+the+Persianate+World%3A+Writing+and+the+Social+Order.+University+of+Pennsylvania+Press.+p284&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-83">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>ملا احمد تتوی، آصف خان قزوینی (۱۳۸۲). تاریخ الفی. اول. تهران: شرکت انتشارات علمی فرهنگی. ص. ۱. شابک ۹۶۴۴۴۵۲۷۳۹</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%D9%85%D9%84%D8%A7+%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF+%D8%AA%D8%AA%D9%88%DB%8C%D8%8C+%D8%A2%D8%B5%D9%81+%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C+%28%DB%B1%DB%B3%DB%B8%DB%B2%29.+%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%A7%D9%84%D9%81%DB%8C.+%D8%A7%D9%88%D9%84.+%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86%3A+%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA+%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C.+%D8%B5.+%DB%B1.+%D8%B4%D8%A7%D8%A8%DA%A9+%DB%B9%DB%B6%DB%B4%DB%B4%DB%B4%DB%B5%DB%B2%DB%B7%DB%B3%DB%B9.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-84">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://parsianjoman.org/?p=1982">«پیوند زبانی و فرهنگی ایران و هند»</a>. <i>پارسی‌انجمن</i>. <bdi>۲۰۱۴-۱۱-۲۸</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۸-۰۶</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86&amp;rft.atitle=%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D9%88+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;rft.date=2014-11-28&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fparsianjoman.org%2F%3Fp%3D1982&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-85">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200513101010/https://www.soas.ac.uk/southasia/research/nilc/indopersian/">"Indo-Persian Literature Conference: SOAS: North Indian Literary Culture (1450-1650)"</a>. <i>www.soas.ac.uk</i> (به انگلیسی). Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.soas.ac.uk/southasia/research/nilc/indopersian/">the original</a> on 13 May 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2020-08-06</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=www.soas.ac.uk&amp;rft.atitle=Indo-Persian+Literature+Conference%3A+SOAS%3A+North+Indian+Literary+Culture+%281450-1650%29&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.soas.ac.uk%2Fsouthasia%2Fresearch%2Fnilc%2Findopersian%2F&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://iranianindia.blogfa.com/cat-1.aspx">وبگاه دوستداران ایران در هند</a></span> </li> <li id="cite_note-census_2011_religion-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-census_2011_religion_87-0">↑</a></span> <span class="error mw-ext-cite-error" lang="fa" dir="rtl">خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <code>&lt;ref&gt;</code>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام <code>census_2011_religion</code> وارد نشده است. (صفحهٔ <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:ارجاع‌دهی">راهنما</a> را مطالعه کنید.). </span></li> <li id="cite_note-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-88">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://m.firstpost.com/india/india-has-79-8-percent-hindus-14-2-percent-muslims-2011-census-data-on-religion-2407708.html">"India has 79.8% Hindus, 14.2% Muslims, says 2011 census data on religion"</a>. <a href="/w/index.php?title=Firstpost&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Firstpost (صفحه وجود ندارد)">Firstpost</a>. 26 August 2016<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">14 August</span> 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=India+has+79.8%25+Hindus%2C+14.2%25+Muslims%2C+says+2011+census+data+on+religion&amp;rft.pub=Firstpost&amp;rft.date=2016-08-26&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fm.firstpost.com%2Findia%2Findia-has-79-8-percent-hindus-14-2-percent-muslims-2011-census-data-on-religion-2407708.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-CensusRel-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CensusRel_89-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.censusindia.gov.in/Census_Data_2001/India_at_glance/religion.aspx"><i>Census of India 2001, Data on Religion</i></a> (به انگلیسی) (Census of India&#160;ed.)</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Census+of+India+2001%2C+Data+on+Religion&amp;rft.edition=Census+of+India&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.censusindia.gov.in%2FCensus_Data_2001%2FIndia_at_glance%2Freligion.aspx&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span> Retrieved on November 22, &#8206;2007.</span> </li> <li id="cite_note-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-90">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dw.com/fa-ir/%D9%85%D8%B9%D8%A8%D8%AF-%D9%86%DB%8C%D9%84%D9%88%D9%81%D8%B1-%D8%A2%D8%A8%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D9%87%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86/g-18009832">«معبد نیلوفر آبی، شاهکار معماری بهائیان در هندوستان – DW – ۱۳۹۳/۷/۲۹»</a>. <i>dw.com</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۴-۰۷-۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=dw.com&amp;rft.atitle=%D9%85%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D9%86%DB%8C%D9%84%D9%88%D9%81%D8%B1+%D8%A2%D8%A8%DB%8C%D8%8C+%D8%B4%D8%A7%D9%87%DA%A9%D8%A7%D8%B1+%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C+%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D8%B1+%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86+%E2%80%93+DW+%E2%80%93+%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B3%2F%DB%B7%2F%DB%B2%DB%B9&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.dw.com%2Ffa-ir%2F%25D9%2585%25D8%25B9%25D8%25A8%25D8%25AF-%25D9%2586%25DB%258C%25D9%2584%25D9%2588%25D9%2581%25D8%25B1-%25D8%25A2%25D8%25A8%25DB%258C-%25D8%25B4%25D8%25A7%25D9%2587%25DA%25A9%25D8%25A7%25D8%25B1-%25D9%2585%25D8%25B9%25D9%2585%25D8%25A7%25D8%25B1%25DB%258C-%25D8%25A8%25D9%2587%25D8%25A7%25D8%25A6%25DB%258C%25D8%25A7%25D9%2586-%25D8%25AF%25D8%25B1-%25D9%2587%25D9%2586%25D8%25AF%25D9%2588%25D8%25B3%25D8%25AA%25D8%25A7%25D9%2586%2Fg-18009832&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%87%D9%86%D8%AF" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-91">↑</a></span> <span class="reference-text">List of newspapers in the world by circulation". International Federation of Audit Bureaux of Circulations. June 30, 2008.</span> </li> <li id="cite_note-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-92">↑</a></span> <span class="reference-text">مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «<bdi><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/wiki/الهند">الهند</a></span></bdi>». در <i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="ویکی‌پدیای عربی">دانشنامهٔ ویکی‌پدیای عربی</a></i>، بازبینی‌شده در ۱۴ آوریل ۲۰۰۸.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;section=34" title="ویرایش بخش: پیوند به بیرون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://india.mfa.gov.ir/">سفارت جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو</a></li></ul> <div role="navigation" aria-labelledby="sister-projects" class="metadata plainlinks sistersitebox plainlist mbox-small mw-collapsible mw-collapsed" style="border:1px solid #aaa;padding:0;background:#f9f9f9"><div style="clear:both;padding:0.75em 0;text-align:center"><b style="display:block">هند</b>در <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="ویکی‌پدیا:پروژه‌های خواهر ویکی‌مدیا"><span id="sister-projects">پروژه‌های خواهر</span></a> ویکی‌پدیا</div><ul class="mw-collapsible-content" style="border-top:1px solid #aaa;padding:0.75em 0;width:217px;margin:0 auto"><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/27px-Wiktionary-logo.svg.png" decoding="async" width="27" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/41px-Wiktionary-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/54px-Wiktionary-logo.svg.png 2x" data-file-width="370" data-file-height="350" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://fa.wiktionary.org/wiki/Special:Search/%D9%87%D9%86%D8%AF" class="extiw" title="wikt:Special:Search/هند">در میان واژه‌ها</a> از ویکی‌واژه</span></li><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/India" class="extiw" title="c:India">در میان تصاویر و رسانه‌ها</a> از ویکی‌انبار</span></li><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/27px-Wikinews-logo.svg.png" decoding="async" width="27" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/41px-Wikinews-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/54px-Wikinews-logo.svg.png 2x" data-file-width="759" data-file-height="415" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://fa.wikinews.org/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%86%D8%AF" class="extiw" title="n:رده:هند">در میان خبرها</a> از ویکی‌خبر</span></li><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/23px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="23" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/35px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/46px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" class="extiw" title="q:هند">در میان گفتاوردها</a> از ویکی‌گفتاورد</span></li><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/26px-Wikisource-logo.svg.png" decoding="async" width="26" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/39px-Wikisource-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/51px-Wikisource-logo.svg.png 2x" data-file-width="410" data-file-height="430" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://fa.wikisource.org/wiki/Special:Search/%D9%87%D9%86%D8%AF" class="extiw" title="s:Special:Search/هند">در میان متون</a> از ویکی‌نبشته</span></li><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/27px-Wikibooks-logo.svg.png" decoding="async" width="27" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/41px-Wikibooks-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikibooks-logo.svg/54px-Wikibooks-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://fa.wikibooks.org/wiki/Special:Search/%D9%87%D9%86%D8%AF" class="extiw" title="b:Special:Search/هند">در میان کتاب‌ها</a> از ویکی‌کتاب</span></li><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/27px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="27" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/41px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/54px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://fa.wikivoyage.org/wiki/India" class="extiw" title="voy:India">در میان راهنماهای سفر</a> از ویکی‌سفر</span></li><li style="min-height:31px"><span style="display:inline-block;width:31px;line-height:31px;vertical-align:middle;text-align:center"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/27px-Wikiversity_logo_2017.svg.png" decoding="async" width="27" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/41px-Wikiversity_logo_2017.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/54px-Wikiversity_logo_2017.svg.png 2x" data-file-width="626" data-file-height="512" /></span></span></span><span style="display:inline-block;margin-right:4px;width:182px;vertical-align:middle"><a href="https://fa.wikiversity.org/wiki/Special:Search/%D9%87%D9%86%D8%AF" class="extiw" title="v:Special:Search/هند">در میان مراجع</a> از ویکی‌دانشگاه</span></li></ul></div> <p><b>دولت</b> </p> <div dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.india.gov.in/">Official website of Government of India</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://goidirectory.nic.in/index.php">Government of India Web Directory</a></li></ul> </div> <p><b>اطلاعات کلی</b> </p> <ul><li><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Openstreetmap_logo.svg/16px-Openstreetmap_logo.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Openstreetmap_logo.svg/24px-Openstreetmap_logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Openstreetmap_logo.svg/32px-Openstreetmap_logo.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /></span></span> داده‌های جغرافیایی مربوط به <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.openstreetmap.org/relation/304716">هند</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%BE%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D9%BE" title="اوپن‌استریت‌مپ">OSM</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://curlie.org/Regional/Asia/India">هند</a> در <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D8%B2" title="دی‌موز">کرلی</a></li></ul> <div dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/india/">India</a>. <i><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اطلاعات‌نامه جهان">The World Factbook</a></i>. <a href="/wiki/%D8%A2%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="آژانس اطلاعات مرکزی">Central Intelligence Agency</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090406224510/http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/british.htm">India</a> from <i>UCB Libraries GovPubs</i></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/news/world-south-asia-12557384">India</a> from the <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2" title="بی‌بی‌سی نیوز">BBC News</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wikivillage.in/">Indian State district block village website</a></li> <li><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Gnome-globe.svg/16px-Gnome-globe.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Gnome-globe.svg/24px-Gnome-globe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Gnome-globe.svg/32px-Gnome-globe.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></span></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Atlas_of_India" class="extiw" title="commons:Atlas of India">اطلس ویکیمدیا از India</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ifs.du.edu/ifs/frm_CountryProfile.aspx?Country=IN">Key Development Forecasts for India</a> from <a href="/w/index.php?title=International_Futures&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="International Futures (صفحه وجود ندارد)">International Futures</a></li></ul> </div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="23x15px&amp;#124;border_&amp;#124;alt=هند&amp;#124;link=هند_موضوعات_هندوستان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="الگو:موضوعات هند"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:موضوعات هند (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:موضوعات هند"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="23x15px&amp;#124;border_&amp;#124;alt=هند&amp;#124;link=هند_موضوعات_هندوستان" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند"><img alt="هند" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/23px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/35px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/45px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> موضوعات <a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="هندوستان">هندوستان</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="تاریخ_هند" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="تاریخ هند">تاریخ هند</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Overviews</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Timeline_of_Indian_history&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Timeline of Indian history (صفحه وجود ندارد)">Timeline</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Years_in_the_Republic_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Years in the Republic of India (صفحه وجود ندارد)">Republic of India by year</a></li></ul> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Indian_astronomy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Indian astronomy (صفحه وجود ندارد)">Astronomy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="تاریخ اقتصاد هند">تاریخ اقتصاد هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Linguistic_history_of_the_Indian_subcontinent&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Linguistic history of the Indian subcontinent (صفحه وجود ندارد)">Linguistics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indian_maritime_history&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Indian maritime history (صفحه وجود ندارد)">Maritime</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indian_mathematics&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Indian mathematics (صفحه وجود ندارد)">Mathematics</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_metallurgy_in_the_Indian_subcontinent&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of metallurgy in the Indian subcontinent (صفحه وجود ندارد)">Metallurgy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Military_history_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Military history of India (صفحه وجود ندارد)">Military</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Postage_stamps_and_postal_history_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Postage stamps and postal history of India (صفحه وجود ندارد)">Postal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_science_and_technology_in_the_Indian_subcontinent&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of science and technology in the Indian subcontinent (صفحه وجود ندارد)">Science and technology</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Pre-colonial</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=South_Asian_Stone_Age&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="South Asian Stone Age (صفحه وجود ندارد)">Stone Age</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86_%D8%AF%D8%B1%D9%87_%D8%B3%D9%86%D8%AF" title="تمدن دره سند">تمدن دره سند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%88%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="دوره ودایی">دوره ودایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mahajanapada&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mahajanapada (صفحه وجود ندارد)">Mahajanapada</a>s</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7" class="mw-redirect" title="شاهنشاهی مائوریا">شاهنشاهی مائوریا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Middle_kingdoms_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Middle kingdoms of India (صفحه وجود ندارد)">Middle kingdoms</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%88%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="امپراتوری هویسالا">هویسالا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%DA%86%D9%88%D9%84%D8%A7" title="دودمان چولا">دودمان چولا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="امپراتوری پالا">امپراتوری پالا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kakatiya_dynasty&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kakatiya dynasty (صفحه وجود ندارد)">Kakatiya</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA_%D8%AF%D9%87%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="سلطنت دهلی">سلطنت دهلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%88%DB%8C%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="امپراتوری ویجایاناگارا">امپراتوری ویجایاناگارا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="گورکانیان">گورکانیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="امپراتوری ماراتها">امپراتوری ماراتها</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کمپانی هند شرقی بریتانیا">کمپانی هند شرقی بریتانیا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="هند مستعمراتی">هند مستعمراتی</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Princely_state&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Princely state (صفحه وجود ندارد)">Princely</a></li></ul></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کمپانی هند شرقی بریتانیا">کمپانی هند شرقی بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="نبرد پلاسی">نبرد پلاسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%84_%DB%B1%DB%B8%DB%B5%DB%B7_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="شورش‌های سال ۱۸۵۷ میلادی در هند">شورش‌های سال ۱۸۵۷ میلادی در هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AC_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3" class="mw-redirect" title="راج انگلیس">راج انگلیس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_rail_transport_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of rail transport in India (صفحه وجود ندارد)">Railways</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Economy_of_India_under_the_British_Raj&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Economy of India under the British Raj (صفحه وجود ندارد)">Economy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=British_Indian_Army&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="British Indian Army (صفحه وجود ندارد)">Army</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zamindar&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zamindar (صفحه وجود ندارد)">Zamindari</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="رنسانس بنگالی">رنسانس بنگالی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indian_Councils_Act_1909&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Indian Councils Act 1909 (صفحه وجود ندارد)">Political reforms</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Princely_state&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Princely state (صفحه وجود ندارد)">Princely state</a>s</li> <li><a href="/w/index.php?title=Partition_of_Bengal_(1905)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Partition of Bengal (1905) (صفحه وجود ندارد)">Partition of Bengal</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="جنبش استقلال هند">جنبش استقلال هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%AD%D8%B7%DB%8C_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B3_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="قحطی ۱۹۴۳ بنگال">قحطی ۱۹۴۳</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="هند در جنگ جهانی دوم">جنگ جهانی دوم</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="چندپارگی هند">چندپارگی هند</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="تاریخ جمهوری هند">جمهوری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Political_integration_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Political integration of India (صفحه وجود ندارد)">Integration</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=India_and_the_Non-Aligned_Movement&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="India and the Non-Aligned Movement (صفحه وجود ندارد)">Non-Aligned Movement</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%86%D8%AC%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="برنامه‌های پنج‌ساله هند (صفحه وجود ندارد)">برنامه پنج‌ساله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%88_%DA%86%DB%8C%D9%86" title="جنگ هند و چین">جنگ هند و چین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indo-Pakistani_wars_and_conflicts&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Indo-Pakistani wars and conflicts (صفحه وجود ندارد)">Indo-Pakistani wars</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B3%D8%A8%D8%B2_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="انقلاب سبز در هند (صفحه وجود ندارد)">انقلاب سبز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Operation_Flood&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Operation Flood (صفحه وجود ندارد)">White Revolution</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%84" class="mw-redirect" title="ناکزال">ناکزال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بودای خندان">بودای خندان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="سازمان تحقیقات فضایی هند">برنامه فضایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Emergency_(India)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The Emergency (India) (صفحه وجود ندارد)">The Emergency</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indian_Peace_Keeping_Force&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Indian Peace Keeping Force (صفحه وجود ندارد)">Indian Peace Keeping Force (IPKF)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="آزادسازی بازار در اقتصاد هند">آزادسازی بازار در اقتصاد هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pokhran-II&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pokhran-II (صفحه وجود ندارد)">Pokhran-II</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="جغرافیای_هند" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="جغرافیای هند">جغرافیای هند</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Environment_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Environment of India (صفحه وجود ندارد)">Environment</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Biosphere_reserves_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Biosphere reserves of India (صفحه وجود ندارد)">Biosphere reserves</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Climate_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Climate of India (صفحه وجود ندارد)">Climate</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Climatic_regions_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Climatic regions of India (صفحه وجود ندارد)">Climatic regions</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_ecoregions_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of ecoregions in India (صفحه وجود ندارد)">Ecoregions</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Environmental_issues_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Environmental issues in India (صفحه وجود ندارد)">Environmental issues</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fauna_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fauna of India (صفحه وجود ندارد)">Fauna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Flora_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Flora of India (صفحه وجود ندارد)">Flora</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Geology_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Geology of India (صفحه وجود ندارد)">Geology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_national_parks_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of national parks of India (صفحه وجود ندارد)">National parks</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Protected_areas_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Protected areas of India (صفحه وجود ندارد)">Protected areas</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%AD%D8%B4_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="حیات‌وحش هند">حیات‌وحش هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wildlife_sanctuaries_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Wildlife sanctuaries of India (صفحه وجود ندارد)">sanctuaries</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Landforms</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_beaches_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of beaches in India (صفحه وجود ندارد)">Beaches</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D8%B1" title="بیابان تار">بیابان تار</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_extreme_points_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of extreme points of India (صفحه وجود ندارد)">Extreme points</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_glaciers_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of glaciers of India (صفحه وجود ندارد)">Glaciers</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_islands_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of islands of India (صفحه وجود ندارد)">Islands</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_lakes_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of lakes in India (صفحه وجود ندارد)">Lakes</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_mountains_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of mountains in India (صفحه وجود ندارد)">Mountains</a></li> <li>Plains <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%DA%AF%D9%87_%D8%B3%D9%86%D8%AF_%D9%88_%DA%AF%D9%86%DA%AF" title="جلگه سند و گنگ">جلگه سند و گنگ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eastern_coastal_plains&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eastern coastal plains (صفحه وجود ندارد)">Eastern coastal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Western_Coastal_Plains&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Western Coastal Plains (صفحه وجود ندارد)">Western coastal</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فهرست رودخانه‌های هند (صفحه وجود ندارد)">رودخانه‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_valleys_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of valleys in India (صفحه وجود ندارد)">Valleys</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_volcanoes_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of volcanoes in India (صفحه وجود ندارد)">Volcanoes</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_waterfalls_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of waterfalls in India (صفحه وجود ندارد)">Waterfalls</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فهرست منطقه‌های هند (صفحه وجود ندارد)">منطقه‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="شرق هند">East</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="شمال هند">North</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="شمال شرق هند">Northeast</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="جنوب هند">South</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=West_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="West India (صفحه وجود ندارد)">West</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="تقسیمات اداری هند">تقسیمات اداری هند</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="مناطق خودمختار هند">مناطق خودمختار هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="فهرست شهرهای هند">فهرست شهرهای هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="فهرست شهرستان‌های هند">Districts</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Municipalities_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Municipalities of India (صفحه وجود ندارد)">Municipalities</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="ایالت‌ها و قلمروهای هند">ایالت‌ها و قلمروهای هند</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="سیاست_هند" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="سیاست در هند">سیاست هند</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="دولت هند">دولت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_Indian_agencies&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of Indian agencies (صفحه وجود ندارد)">Agencies</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cabinet_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cabinet of India (صفحه وجود ندارد)">Cabinet</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_policy_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy policy of India (صفحه وجود ندارد)">Energy policy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="روابط خارجی هند">روابط خارجی هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="پارلمان هندوستان">پارلمان هندوستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="رئیس‌جمهور هند">President</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Vice_President_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vice President of India (صفحه وجود ندارد)">Vice President</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Prime_Minister_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Prime Minister of India (صفحه وجود ندارد)">Prime Minister</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Deputy_Prime_Minister_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Deputy Prime Minister of India (صفحه وجود ندارد)">Deputy Prime Minister</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=State_governments_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="State governments of India (صفحه وجود ندارد)">State governments</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="قانون هند (صفحه وجود ندارد)">قانون</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3_%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="رئیس دادگستری هند">رئیس دادگستری هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="قانون اساسی هند">قانون اساسی هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=District_Courts_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="District Courts of India (صفحه وجود ندارد)">District Courts</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fundamental_Rights,_Directive_Principles_and_Fundamental_Duties_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fundamental Rights, Directive Principles and Fundamental Duties of India (صفحه وجود ندارد)">Fundamental rights, principles and duties</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_High_Courts_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of High Courts of India (صفحه وجود ندارد)">High Courts</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Human_rights_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Human rights in India (صفحه وجود ندارد)">Human rights</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=LGBT_rights_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="LGBT rights in India (صفحه وجود ندارد)">LGBT</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="دیوان عالی هند">دیوان عالی هند</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=Law_enforcement_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Law enforcement in India (صفحه وجود ندارد)">Enforcement</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;">Federal</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Border_Security_Force&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Border Security Force (صفحه وجود ندارد)">Border Security Force (BSF)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Central_Industrial_Security_Force&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Central Industrial Security Force (صفحه وجود ندارد)">Central Industrial Security Force (CISF)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Central_Reserve_Police_Force&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Central Reserve Police Force (صفحه وجود ندارد)">Central Reserve Police Force (CRPF)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indo-Tibetan_Border_Police&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Indo-Tibetan Border Police (صفحه وجود ندارد)">Indo-Tibetan Border Police (ITBP)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Security_Guard&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Security Guard (صفحه وجود ندارد)">National Security Guard (NSG)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Railway_Protection_Force&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Railway Protection Force (صفحه وجود ندارد)">Railway Protection Force (RPF)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sashastra_Seema_Bal&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sashastra Seema Bal (صفحه وجود ندارد)">Sashastra Seema Bal (SSB)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Special_Protection_Group&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Special Protection Group (صفحه وجود ندارد)">Special Protection Group (SPG)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=List_of_Indian_intelligence_agencies&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of Indian intelligence agencies (صفحه وجود ندارد)">Intelligence</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bureau_of_Police_Research_and_Development&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bureau of Police Research and Development (صفحه وجود ندارد)">Bureau of Police Research and Development (BPR&amp;D)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Central_Bureau_of_Investigation&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Central Bureau of Investigation (صفحه وجود ندارد)">Central Bureau of Investigation (CBI)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Directorate_of_Revenue_Intelligence&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Directorate of Revenue Intelligence (صفحه وجود ندارد)">Directorate of Revenue Intelligence (DRI)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Intelligence_Bureau_(India)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Intelligence Bureau (India) (صفحه وجود ندارد)">Intelligence Bureau (IB)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Security_Council_(India)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Security Council (India) (صفحه وجود ندارد)">Joint Intelligence Committee (JIC)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Narcotics_Control_Bureau&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Narcotics Control Bureau (صفحه وجود ندارد)">Narcotics Control Bureau (NCB)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Investigation_Agency&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Investigation Agency (صفحه وجود ندارد)">National Investigation Agency (NIA)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D9%88_%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بال تحقیقاتی و تحلیل هندوستان">Research and Analysis Wing (R&amp;AW)</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="ارتش هند">ارتش</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="ارتش هند">ارتش هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="نیروی دریایی هند">نیروی دریایی هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="نیروی هوایی هند">نیروی هوایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="گارد ساحلی هند (صفحه وجود ندارد)">گارد ساحلی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سیاست‌های هند (صفحه وجود ندارد)">سیاست‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="سانسور در هند">سانسور در هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="انتخابات در هند">انتخابات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ملی‌گرایی هندی (صفحه وجود ندارد)">ملی‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="پارلمان هندوستان">پارلمان هندوستان</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%DA%A9%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D8%A7" class="mw-redirect" title="لوک‌سابا"><small style="font-size:85%;">(مجلس سفلی)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AC%DB%8C%D8%A7_%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D8%A7" class="mw-redirect" title="راجیا سابا"><small style="font-size:85%;">(مجلس علیا)</small></a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%AD%D8%B2%D8%A7%D8%A8_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="فهرست احزاب سیاسی در هندوستان">فهرست احزاب سیاسی در هندوستان</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="کنگره ملی هند">کنگره ملی هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%A7_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA%D8%A7" title="حزب بهاراتیا جاناتا">حزب بهاراتیا جاناتا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%A8%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AC&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="حزب باهوجان ساماج (صفحه وجود ندارد)">BSP</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="حزب کمونیست هند">حزب کمونیست هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%DA%A9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_%D9%87%D9%86%D8%AF_(%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA)" title="حزب کمونیست هند (مارکسیست)">حزب کمونیست هند (مارکسیست)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="حزب ملی‌گرایان کنگره (صفحه وجود ندارد)">NCP</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Aam_Admi_Party&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Aam Admi Party (صفحه وجود ندارد)">Aam Admi</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reservation_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Reservation in India (صفحه وجود ندارد)">Reservations</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_scandals_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of scandals in India (صفحه وجود ندارد)">Scandals</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%82%D8%A8%DB%8C%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C_%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="کاست‌ها و قبیله‌های برنامه‌ریزی شده در هند (صفحه وجود ندارد)">کاست‌ها و قبیله‌های برنامه‌ریزی شده در هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Secularism_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Secularism in India (صفحه وجود ندارد)">Secularism</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="اقتصاد_هند" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="اقتصاد هند">اقتصاد هند</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="کشاورزی در هند">کشاورزی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="دامداری در هند (صفحه وجود ندارد)">دامداری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_companies_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of companies of India (صفحه وجود ندارد)">Companies</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="توسعه اقتصادی در هند">توسعه اقتصادی در هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_policy_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy policy of India (صفحه وجود ندارد)">Energy</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Nuclear_power_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nuclear power in India (صفحه وجود ندارد)">nuclear</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wind_power_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Wind power in India (صفحه وجود ندارد)">wind</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Solar_power_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Solar power in India (صفحه وجود ندارد)">solar</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ماهیگیری در هند (صفحه وجود ندارد)">ماهیگیری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Forestry_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Forestry in India (صفحه وجود ندارد)">Forestry</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="درآمد در هند (صفحه وجود ندارد)">درآمد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=International_rankings_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="International rankings of India (صفحه وجود ندارد)">International rankings</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="کار در هند">کار در هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reserve_Bank_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Reserve Bank of India (صفحه وجود ندارد)">Reserve Bank</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Retailing_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Retailing in India (صفحه وجود ندارد)">Retailing in India</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_supermarket_chains_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of supermarket chains in India (صفحه وجود ندارد)">Supermarket chains in India</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Indian_fast_food&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Indian fast food (صفحه وجود ندارد)">Indian fast food</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="روپیه هند">Rupee <small style="font-size:85%;">(currency)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%B3%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="رده:بورس‌های اوراق بهادار در هند">بورس</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%B3_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A6%DB%8C" title="بورس اوراق بهادار بمبئی">بورس اوراق بهادار بمبئی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%B3_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="بورس اوراق بهادار ملی هند">بورس اوراق بهادار ملی هند</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Telecommunications_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Telecommunications in India (صفحه وجود ندارد)">Telecommunications</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="گردشگری در هند">گردشگری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ترابری در هند (صفحه وجود ندارد)">ترابری</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="جامعهفرهنگ" style="font-size:114%;margin:0 4em"><div class="hlist"><ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="رده:جامعه هندی (صفحه وجود ندارد)">جامعه</a></li><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="فرهنگ هند">فرهنگ</a></li></ul></div></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="رده:جامعه هندی (صفحه وجود ندارد)">جامعه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%86_(%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%85)" title="ورن (هندوئیسم)">نظام طبقاتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Corruption_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Corruption in India (صفحه وجود ندارد)">Corruption</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Demographics_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Demographics of India (صفحه وجود ندارد)">Demographics</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="آموزش در هند">آموزش</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فهرست دانشگاه‌ها در هند (صفحه وجود ندارد)">دانشگاه‌ها در هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_medical_colleges_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of medical colleges in India (صفحه وجود ندارد)">Medical colleges in India</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_law_schools_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of law schools in India (صفحه وجود ندارد)">Law schools in India</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%D9%82%D9%88%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="روابط قومی در هند (صفحه وجود ندارد)">روابط قومی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="مراقبت پزشکی در هند (صفحه وجود ندارد)">مراقبت پزشکی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="فهرست بیمارستان‌ها در هند (صفحه وجود ندارد)">بیمارستان‌ها در هند</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="زبان‌های هند">زبان‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Literacy_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Literacy in India (صفحه وجود ندارد)">Literacy</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%82%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="فقر در هند">فقر در هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Prisons_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Prisons in India (صفحه وجود ندارد)">Prisons</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ادیان در هند (صفحه وجود ندارد)">ادیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%84_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="مسائل اجتماعی">مسائل اجتماعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="استاندارد زندگی در هند">استاندارد زندگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Water_supply_and_sanitation_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Water supply and sanitation in India (صفحه وجود ندارد)">Water supply and sanitation</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="فرهنگ هند">فرهنگ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%B3%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="هنرها و سرگرمی در هند (صفحه وجود ندارد)">هنرها و سرگرمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="معماری هندی">معماری هندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="سینمای هند">سینما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%BE%D8%B2%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="آشپزی هندی">آشپزی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D8%A8_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="شراب هندی (صفحه وجود ندارد)">شراب</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%82%D8%B5_%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="رقص سنتی هندی (صفحه وجود ندارد)">رقص</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%A7%DA%A9_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="پوشاک در هند">پوشاک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Folklore_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Folklore of India (صفحه وجود ندارد)">Folklore</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="ادبیات هند">ادبیات هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="رسانه هند (صفحه وجود ندارد)">رسانه</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تلویزیون در هند (صفحه وجود ندارد)">تلویزیون</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="هنرهای رزمی هندی (صفحه وجود ندارد)">هنرهای رزمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="موسیقی هند (صفحه وجود ندارد)">موسیقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%B7%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="تعطیلات عمومی در هند">تعطیلات عمومی در هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D8%B2%D8%B4_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="ورزش در هند">ورزش</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="font-weight:bold;"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Emoji_u1f4d6.svg" class="mw-file-description" title="کتاب ویکی‌پدیا"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Emoji_u1f4d6.svg/16px-Emoji_u1f4d6.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Emoji_u1f4d6.svg/24px-Emoji_u1f4d6.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Emoji_u1f4d6.svg/32px-Emoji_u1f4d6.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span> <a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8:%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="کتاب:هند (صفحه وجود ندارد)">کتابچه</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%86%D8%AF" title="رده:هند">رده</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:India" class="extiw" title="commons:Category:India">تصاویر</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D9%87%D9%86%D8%AF" title="درگاه:هند">درگاه:هند</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکی‌پروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه هند">ویکی پروژه</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="موضوعات_مرتبط" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#e8e8ff;"><div id="موضوعات_مرتبط" style="font-size:114%;margin:0 4em">موضوعات مرتبط</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;font-size:114%"><div style="padding:0px"> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ایالت‌ها_و_قلمروهای_هند" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="الگو:ایالت‌ها و قلمروهای هند"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:ایالت‌ها و قلمروهای هند (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:ایالت‌ها و قلمروهای هند"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="ایالت‌ها_و_قلمروهای_هند" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="ایالت‌ها و قلمروهای هند">ایالت‌ها و قلمروهای هند</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ایالت‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="آندرا پرادش">آندرا پرادش</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7%DA%86%D8%A7%D9%84_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="آروناچال پرادش">آروناچال پرادش</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D9%85" title="آسام">آسام</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1_(%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF)" class="mw-redirect" title="بهار (استان هند)">بهار</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%DA%86%D8%AA%DB%8C%D8%B3%DA%AF%D8%B1" title="چتیسگر">چتیسگر</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%A7" title="گوا">گوآ</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%DA%AF%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="گجرات">گجرات</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="هاریانا">هاریانا</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D9%85%D8%A7%DA%86%D8%A7%D9%84_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="هیماچال پرادش">هیماچال پرادش</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%86%D8%AF" title="جارکند">جارکند</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%A7" class="mw-redirect" title="کارناتاکا">کارناتاکا</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="کرالا">کرالا</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="مادیا پرادش">مادیا پرادش</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7" title="مهاراشترا">مهاراشترا</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="مانیپور">مانیپور</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A7" title="مگالایا">مگالایا</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="میزورام">میزورام</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AF" title="ناگالند">ناگالند</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D8%A7" title="اودیسا">اودیسا</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8_(%D9%87%D9%86%D8%AF)" class="mw-redirect" title="پنجاب (هند)">پنجاب</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="راجستان">راجستان</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%85" title="سیکیم">سیکیم</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84_%D9%86%D8%A7%D8%AF%D9%88" title="تامیل نادو">تامیل نادو</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="تریپورا">تریپورا</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="اوتار پرادش">اوتار پرادش</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%AF" title="اوتاراکند">اوتاراکند</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="بنگال غربی">بنگال غربی</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="تلانگانا">تلانگانا</a></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="2" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_India.svg" class="mw-file-description" title="پرچم هند"><img alt="پرچم هند" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/64px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="64" height="43" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/96px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/128px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="قلمرو اتحادیه">قلمروهای اتحادیه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%A2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="جزایر آندامان و نیکوبار">جزایر آندامان و نیکوبار</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%DA%86%D9%86%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1" title="چندی‌گر">چندیگر</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D9%88_%D9%88_%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="جامو و کشمیر">جامو و کشمیر</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%D9%88_%D9%86%DA%AF%D8%B1_%D8%AD%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D9%88_%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%AF%DB%8C%D9%88" title="دادرا و نگر حویلی و دامان و دیو">دادرا و نگر حویلی و دامان و دیو</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%84%DB%8C" title="دهلی">منطقه پایتخت</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%BE" title="لاکشادویپ">لاکشادویپ</a>&#32;&#8226;&#32; <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%AF%D9%88%DA%86%D8%B1%DB%8C" title="پودوچری">پودوچری</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="اعضای_اتحادیه_کشورهای_مشترک‌المنافع" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9" title="الگو:اعضای اتحادیه کشورهای مشترک‌المنافع"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:اعضای اتحادیه کشورهای مشترک‌المنافع (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:اعضای اتحادیه کشورهای مشترک‌المنافع"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="اعضای_اتحادیه_کشورهای_مشترک‌المنافع" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9" title="اعضای اتحادیه کشورهای مشترک‌المنافع">اعضای</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9" title="اتحادیه کشورهای مشترک‌المنافع">اتحادیه کشورهای مشترک‌المنافع</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84" title="فهرست کشورهای مستقل">فهرست کشورهای مستقل</a><br />(Members)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%A2_%D9%88_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7" title="آنتیگوآ و باربودا">آنتیگوآ و باربودا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="استرالیا">استرالیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="باهاما">باهاما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="بنگلادش">بنگلادش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%B3" title="باربادوس">باربادوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%DB%8C%D8%B2" title="بلیز">بلیز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AA%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="بوتسوانا">بوتسوانا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C" title="برونئی">برونئی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%86" title="کامرون">کامرون</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="کانادا">کانادا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3" title="قبرس">قبرس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="دومینیکا">دومینیکا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="اسواتینی">اسواتینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%AC%DB%8C" title="فیجی">فیجی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="گامبیا">گامبیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%86%D8%A7" title="غنا">غنا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="گرنادا">گرنادا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="گویان">گویان</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="جامائیکا">جامائیکا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="کنیا">کنیا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="کیریباتی">کیریباتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%B3%D9%88%D8%AA%D9%88" title="لسوتو">لسوتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="مالاوی">مالاوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%B2%DB%8C" title="مالزی">مالزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%88" title="مالدیو">مالدیو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA" title="مالت">مالت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="موریس">موریس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%DA%A9" title="موزامبیک">موزامبیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="نامیبیا">نامیبیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B1%D9%88" title="نائورو">نائورو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="نیوزیلند">نیوزیلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="نیجریه">نیجریه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان">پاکستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%A2_%DA%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D9%86%D9%88" title="پاپوآ گینه نو">پاپوآ گینه نو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="رواندا">رواندا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%DA%A9%DB%8C%D8%AA%D8%B3_%D9%88_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3" title="سنت کیتس و نویس">سنت کیتس و نویس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%84%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="سنت لوسیا">سنت لوسیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%88_%DA%AF%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="سنت وینسنت و گرنادین‌ها">سنت وینسنت و گرنادین‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%A2" title="ساموآ">ساموآ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B4%D9%84" title="سیشل">سیشل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86" title="سیرالئون">سیرالئون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="سنگاپور">سنگاپور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86" title="جزایر سلیمان">جزایر سلیمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="آفریقای جنوبی">آفریقای جنوبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7" title="سری‌لانکا">سری‌لانکا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="تانزانیا">تانزانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86%DA%AF%D8%A7" title="تونگا">تونگا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%A8%D8%A7%DA%AF%D9%88" title="ترینیداد و توباگو">ترینیداد و توباگو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%88" title="تووالو">تووالو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="اوگاندا">اوگاندا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="وانواتو">وانواتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="زامبیا">زامبیا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="قلمروی وابسته">قلمروی وابسته</a><br />of Members</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Australia</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B4%D9%85%D9%88%D8%B1_%D9%88_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D8%B1" title="جزیره‌های آشمور و کارتیر">جزیره‌های آشمور و کارتیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="قلمرو جنوبگان استرالیا">قلمرو جنوبگان استرالیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85%D8%B3" title="جزیره کریسمس">جزیره کریسمس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%B3" title="جزایر کوکوس">جزایر کوکوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="جزایر دریای مرجان">جزایر دریای مرجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%87%D8%B1%D8%AF_%D9%88_%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%85%DA%A9%E2%80%8C%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%84%D8%AF" title="جزیره هرد و جزایر مک‌دونالد">جزیره هرد و جزایر مک‌دونالد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%81%DA%A9" title="جزیره نورفک">جزیره نورفک</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">New Zealand</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%D9%88%DA%A9" title="جزایر کوک">جزایر کوک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%88%DB%8C" title="نیووی">نیووی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88_%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87_%D8%B1%D8%A7%D8%B3" title="قلمرو وابسته راس">قلمرو وابسته راس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="توکلائو">توکلائو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">United Kingdom</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%88_%D8%AF%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="آکراتاری و داکیلیا">آکراتاری و داکیلیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%DA%AF%D9%88%DB%8C%D9%84%D8%A7" title="آنگویلا">آنگویلا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%D8%A7" title="برمودا">برمودا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="قلمرو جنوبگان بریتانیا">قلمرو جنوبگان بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="قلمرو بریتانیا در اقیانوس هند">قلمرو بریتانیا در اقیانوس هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="جزایر ویرجین بریتانیا">جزایر ویرجین بریتانیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%DB%8C%D9%85%D9%86" title="جزایر کیمن">جزایر کیمن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%81%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84%D9%86%D8%AF" title="جزایر فالکلند">جزایر فالکلند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D9%82" title="جبل‌الطارق">جبل‌الطارق</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%86%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="گرنزی">گرنزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%85%D9%86" title="جزیره من">جزیره من</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="جرزی">جرزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="مونتسرات">مونتسرات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D9%BE%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%D9%86" title="جزایر پیت‌کرن">جزایر پیت‌کرن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%B4%D9%86_%D9%88_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7_%DA%A9%D9%88%D9%86%D8%A7" title="سنت هلنا، اسنشن و تریستان دا کونا">سنت هلنا، اسنشن و تریستان دا کونا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%AC%D9%88%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C_%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%DB%8C%DA%86_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="جزایر جورجیای جنوبی و ساندویچ جنوبی">جزایر جورجیای جنوبی و ساندویچ جنوبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%AA%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%B3_%D9%88_%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%B3" title="جزایر تورکس و کایکوس">جزایر تورکس و کایکوس</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div>Source: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thecommonwealth.org/Internal/142227/members/">Commonwealth Secretariat - Member States</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="اتحادیه_همکاری‌های_منطقه‌ای_جنوب_آسیا_(SAARC)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="الگو:اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="اتحادیه_همکاری‌های_منطقه‌ای_جنوب_آسیا_(SAARC)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا">اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا</a> (SAARC)</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">توافقات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=South_Asian_Free_Trade_Area&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="South Asian Free Trade Area (صفحه وجود ندارد)">South Asian Free Trade Area</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نشست‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_SAARC_summits&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of SAARC summits (صفحه وجود ندارد)">Dhaka 1985</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_SAARC_summits&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of SAARC summits (صفحه وجود ندارد)">Bangalore 1986</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_SAARC_summits&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of SAARC summits (صفحه وجود ندارد)">Kathmandu 1987</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_SAARC_summits&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of SAARC summits (صفحه وجود ندارد)">Islamabad 1988</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_SAARC_summits&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of SAARC summits (صفحه وجود ندارد)">Malé 1990</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_SAARC_summits&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of SAARC summits (صفحه وجود ندارد)">Colombo 1991</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_SAARC_summits&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of SAARC summits (صفحه وجود ندارد)">Dhaka 1993</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_SAARC_summits&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of SAARC summits (صفحه وجود ندارد)">New Delhi 1995</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_SAARC_summits&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of SAARC summits (صفحه وجود ندارد)">Malé 1997</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_SAARC_summits&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of SAARC summits (صفحه وجود ندارد)">Colombo 1998</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_SAARC_summits&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of SAARC summits (صفحه وجود ندارد)">Kathmandu 2002</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_SAARC_summits&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of SAARC summits (صفحه وجود ندارد)">Islamabad 2004</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_SAARC_summits&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of SAARC summits (صفحه وجود ندارد)">Dhaka 2005</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_SAARC_summits&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of SAARC summits (صفحه وجود ندارد)">New Delhi 2007</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_SAARC_summits&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of SAARC summits (صفحه وجود ندارد)">Colombo 2008</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_SAARC_summits&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of SAARC summits (صفحه وجود ندارد)">Thimphu 2010</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=17th_SAARC_summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="17th SAARC summit (صفحه وجود ندارد)">Addu 2011</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=18th_SAARC_summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="18th SAARC summit (صفحه وجود ندارد)">Kathmandu 2014</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B2%D8%AF%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="نوزدهمین اجلاس سارک">نوزدهمین اجلاس سارک</a> <i>(Cancelled)</i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=20th_SAARC_summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="20th SAARC summit (صفحه وجود ندارد)">Next</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اعضا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_the_Taliban.svg/23px-Flag_of_the_Taliban.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_the_Taliban.svg/35px-Flag_of_the_Taliban.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_the_Taliban.svg/46px-Flag_of_the_Taliban.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/23px-Flag_of_Bangladesh.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/35px-Flag_of_Bangladesh.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/46px-Flag_of_Bangladesh.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="بنگلادش">بنگلادش</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Flag_of_Bhutan.svg/23px-Flag_of_Bhutan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Flag_of_Bhutan.svg/35px-Flag_of_Bhutan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Flag_of_Bhutan.svg/45px-Flag_of_Bhutan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1)" title="بوتان (کشور)">بوتان (کشور)</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/23px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/35px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/45px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a class="mw-selflink selflink">هند</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Maldives.svg/23px-Flag_of_Maldives.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Maldives.svg/35px-Flag_of_Maldives.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Flag_of_Maldives.svg/45px-Flag_of_Maldives.svg.png 2x" data-file-width="720" data-file-height="480" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%88" title="مالدیو">مالدیو</a></li> <li><span class="flagicon"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Flag_of_Nepal.svg/12px-Flag_of_Nepal.svg.png" decoding="async" width="12" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Flag_of_Nepal.svg/19px-Flag_of_Nepal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Flag_of_Nepal.svg/25px-Flag_of_Nepal.svg.png 2x" data-file-width="726" data-file-height="885" /></span></span>&#160;&#160;&#160;</span><a href="/wiki/%D9%86%D9%BE%D8%A7%D9%84" title="نپال">نپال</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/23px-Flag_of_Pakistan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/35px-Flag_of_Pakistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/45px-Flag_of_Pakistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان">پاکستان</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/23px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/35px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/46px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7" title="سری‌لانکا">سری‌لانکا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ناظران</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Flag_of_Australia_%28converted%29.svg/23px-Flag_of_Australia_%28converted%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Flag_of_Australia_%28converted%29.svg/35px-Flag_of_Australia_%28converted%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Flag_of_Australia_%28converted%29.svg/46px-Flag_of_Australia_%28converted%29.svg.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="640" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="استرالیا">استرالیا</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/23px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/35px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/45px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/23px-Flag_of_Europe.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/35px-Flag_of_Europe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/45px-Flag_of_Europe.svg.png 2x" data-file-width="810" data-file-height="540" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اروپا">اتحادیه اروپا</a></li></ul> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/23px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/35px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/46px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/23px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/35px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/45px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن">ژاپن</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Mauritius.svg/23px-Flag_of_Mauritius.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Mauritius.svg/35px-Flag_of_Mauritius.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Mauritius.svg/45px-Flag_of_Mauritius.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="موریس">موریس</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Flag_of_Myanmar.svg/23px-Flag_of_Myanmar.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Flag_of_Myanmar.svg/35px-Flag_of_Myanmar.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Flag_of_Myanmar.svg/45px-Flag_of_Myanmar.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="میانمار">میانمار</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/23px-Flag_of_South_Korea.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/35px-Flag_of_South_Korea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/45px-Flag_of_South_Korea.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="کره جنوبی">کره جنوبی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/23px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/35px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/46px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده آمریکا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مهمان‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/23px-Flag_of_South_Africa.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/35px-Flag_of_South_Africa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/45px-Flag_of_South_Africa.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="آفریقای جنوبی">آفریقای جنوبی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/35px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/45px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">آژانس‌های تخصصی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=SAARC_Consortium_on_Open_and_Distance_Learning&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="SAARC Consortium on Open and Distance Learning (صفحه وجود ندارد)">SAARC Consortium on Open and Distance Learning</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=SAARC_Documentation_Centre&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="SAARC Documentation Centre (صفحه وجود ندارد)">SAARC Documentation Centre</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=South_Asia_Co-operative_Environment_Programme&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="South Asia Co-operative Environment Programme (صفحه وجود ندارد)">South Asia Co-operative Environment Programme</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Foundation_of_SAARC_Writers_and_Literature&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Foundation of SAARC Writers and Literature (صفحه وجود ندارد)">Foundation of SAARC Writers and Literature</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=SAARC_Chamber_of_Commerce_and_Industry&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="SAARC Chamber of Commerce and Industry (صفحه وجود ندارد)">SAARC Chamber of Commerce and Industry</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=South_Asian_Federation_of_Accountants&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="South Asian Federation of Accountants (صفحه وجود ندارد)">South Asian Federation of Accountants</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=SAARC_COVID-19_Emergency_Fund&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="SAARC COVID-19 Emergency Fund (صفحه وجود ندارد)">SAARC COVID-19 Emergency Fund</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مقالات مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=SAARC_Secretary_General&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="SAARC Secretary General (صفحه وجود ندارد)">SAARC Secretary General</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا">اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=South_Asia_Satellite&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="South Asia Satellite (صفحه وجود ندارد)">SAARC satellite</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=South_Asian_University&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="South Asian University (صفحه وجود ندارد)">South Asian University</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=South_Asian_Games&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="South Asian Games (صفحه وجود ندارد)">South Asian Games</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=SAARC_Literary_Award&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="SAARC Literary Award (صفحه وجود ندارد)">SAARC Literary Award</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=AH48&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="AH48 (صفحه وجود ندارد)">SAARC Road</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=SAARC_Fountain&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="SAARC Fountain (صفحه وجود ندارد)">SAARC Fountain</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="کشورهای_گروه_هشت" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D9%87%D8%B4%D8%AA" title="الگو:کشورهای گروه هشت"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D9%87%D8%B4%D8%AA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:کشورهای گروه هشت (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D9%87%D8%B4%D8%AA" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:کشورهای گروه هشت"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="کشورهای_گروه_هشت" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D9%87%D8%B4%D8%AA" title="گروه هشت">کشورهای گروه هشت</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اعضا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/23px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/35px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/46px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a> • </span> <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/23px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/35px-Flag_of_Italy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/45px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a> •</span> <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/23px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/35px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/46px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده آمریکا</a> • </span> <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/23px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/35px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/46px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a> • </span> <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/35px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/45px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a> • </span> <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/23px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/35px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/45px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن">ژاپن</a> • </span> <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/23px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/35px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/45px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a> • </span> <span class="nowrap"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/23px-Flag_of_Canada.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/35px-Flag_of_Canada.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/46px-Flag_of_Canada.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="کانادا">کانادا</a> </span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نماینده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اروپا">اتحادیه اروپا</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="گروه_۲۰" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="الگو:گروه بیست"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:گروه بیست (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:گروه بیست"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="گروه_۲۰" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%DB%B2%DB%B0" title="گروه ۲۰">گروه ۲۰</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آرژانتین"><img alt="آرژانتین" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Flag_of_Argentina.svg/23px-Flag_of_Argentina.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Flag_of_Argentina.svg/35px-Flag_of_Argentina.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Flag_of_Argentina.svg/46px-Flag_of_Argentina.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="500" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="آرژانتین">آرژانتین</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="استرالیا"><img alt="استرالیا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Flag_of_Australia_%28converted%29.svg/23px-Flag_of_Australia_%28converted%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Flag_of_Australia_%28converted%29.svg/35px-Flag_of_Australia_%28converted%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Flag_of_Australia_%28converted%29.svg/46px-Flag_of_Australia_%28converted%29.svg.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="640" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="استرالیا">استرالیا</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%84" title="برزیل"><img alt="برزیل" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/22px-Flag_of_Brazil.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/33px-Flag_of_Brazil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/43px-Flag_of_Brazil.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="700" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%84" title="برزیل">برزیل</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="کانادا"><img alt="کانادا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/23px-Flag_of_Canada.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/35px-Flag_of_Canada.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/46px-Flag_of_Canada.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" title="کانادا">کانادا</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین"><img alt="چین" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/23px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/35px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/45px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%DA%86%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="جمهوری خلق چین">جمهوری خلق چین</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اروپا"><img alt="اتحادیه اروپا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/23px-Flag_of_Europe.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/35px-Flag_of_Europe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Flag_of_Europe.svg/45px-Flag_of_Europe.svg.png 2x" data-file-width="810" data-file-height="540" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اتحادیه اروپا">اتحادیه اروپا</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه"><img alt="فرانسه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/23px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/35px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/fa/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/45px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87" title="فرانسه">فرانسه</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان"><img alt="آلمان" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/23px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/35px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/46px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="آلمان">آلمان</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند"><img alt="هند" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/23px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/35px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/45px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a class="mw-selflink selflink">هند</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی"><img alt="اندونزی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/23px-Flag_of_Indonesia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/35px-Flag_of_Indonesia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/45px-Flag_of_Indonesia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی">اندونزی</a></li></ul> </div> <div> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا"><img alt="ایتالیا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/23px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/35px-Flag_of_Italy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/45px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن"><img alt="ژاپن" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/23px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/35px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/45px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن">ژاپن</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="مکزیک"><img alt="مکزیک" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Mexico.svg/23px-Flag_of_Mexico.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Mexico.svg/35px-Flag_of_Mexico.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Mexico.svg/46px-Flag_of_Mexico.svg.png 2x" data-file-width="980" data-file-height="560" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="مکزیک">مکزیک</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه"><img alt="روسیه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/35px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/45px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="عربستان سعودی"><img alt="عربستان سعودی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/23px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/35px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/45px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="عربستان سعودی">عربستان سعودی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="آفریقای جنوبی"><img alt="آفریقای جنوبی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/23px-Flag_of_South_Africa.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/35px-Flag_of_South_Africa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/45px-Flag_of_South_Africa.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="آفریقای جنوبی">آفریقای جنوبی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="کره جنوبی"><img alt="کره جنوبی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/23px-Flag_of_South_Korea.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/35px-Flag_of_South_Korea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/45px-Flag_of_South_Korea.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="کره جنوبی">کره جنوبی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه"><img alt="ترکیه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/23px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/35px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/45px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا"><img alt="بریتانیا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/23px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/35px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/46px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="بریتانیا">بریتانیا</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا"><img alt="ایالات متحده آمریکا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/23px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/35px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/46px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده آمریکا</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="بریکس" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="الگو:بریکس"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:بریکس (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:بریکس"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="بریکس" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="بریکس">بریکس</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اعضا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%84" title="برزیل"><img alt="برزیل" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/22px-Flag_of_Brazil.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/33px-Flag_of_Brazil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/43px-Flag_of_Brazil.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="700" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%84" title="برزیل">برزیل</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه"><img alt="روسیه" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/35px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/45px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF" title="هند"><img alt="هند" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/23px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/35px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/45px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a class="mw-selflink selflink">هند</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین"><img alt="چین" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/23px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/35px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/45px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="آفریقای جنوبی"><img alt="آفریقای جنوبی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/23px-Flag_of_South_Africa.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/35px-Flag_of_South_Africa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/45px-Flag_of_South_Africa.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="آفریقای جنوبی">آفریقای جنوبی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر"><img alt="مصر" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/23px-Flag_of_Egypt.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/35px-Flag_of_Egypt.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/45px-Flag_of_Egypt.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی"><img alt="اتیوپی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Flag_of_Ethiopia.svg/23px-Flag_of_Ethiopia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Flag_of_Ethiopia.svg/35px-Flag_of_Ethiopia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Flag_of_Ethiopia.svg/46px-Flag_of_Ethiopia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی">اتیوپی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران"><img alt="ایران" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/23px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/35px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/46px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="امارات متحده عربی"><img alt="امارات متحده عربی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg/23px-Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg/35px-Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg/46px-Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="امارات متحده عربی">امارات متحده عربی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Summit_(meeting)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Summit (meeting) (صفحه وجود ندارد)">نشست‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ol><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9" title="نخستین اجلاس بریک">یکاترینبورگ ۲۰۰۹</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9" title="دومین اجلاس بریک">برازیلیا ۲۰۱۰</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="سومین اجلاس بریکس">سانیا ۲۰۱۱</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="چهارمین اجلاس بریکس">دهلی نو ۲۰۱۲</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="پنجمین اجلاس بریکس">دوربان ۲۰۱۳</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B4%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="ششمین اجلاس بریکس">فورتالزا ۲۰۱۴</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="هفتمین اجلاس بریکس (صفحه وجود ندارد)">Ufa 2015</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D8%B4%D8%AA%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="هشتمین اجلاس بریکس (صفحه وجود ندارد)">گوا ۲۰۱۶</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="نهمین اجلاس بریکس">شیامن ۲۰۱۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="دهمین اجلاس بریکس">ژوهانسبورگ ۲۰۱۸</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="یازدهمین اجلاس بریکس">برازیلیا ۲۰۱۹</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=12th_BRICS_summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="12th BRICS summit (صفحه وجود ندارد)">Saint Petersburg 2020</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D8%B2%D8%AF%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سیزدهمین اجلاس بریکس (صفحه وجود ندارد)">دهلی نو ۲۰۲۱</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="چهاردهمین اجلاس بریکس (صفحه وجود ندارد)">پکن ۲۰۲۲</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%AF%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="پانزدهمین اجلاس بریکس">ژوهانسبورگ ۲۰۲۳</a></li></ol> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%D8%AF%D9%88_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%87" title="روابط دو جانبه">روابط دو جانبه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Brazil%E2%80%93China_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Brazil–China relations (صفحه وجود ندارد)">Brazil–China</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Brazil%E2%80%93India_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Brazil–India relations (صفحه وجود ندارد)">Brazil–India</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Brazil%E2%80%93Russia_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Brazil–Russia relations (صفحه وجود ندارد)">Brazil–Russia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Brazil%E2%80%93South_Africa_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Brazil–South Africa relations (صفحه وجود ندارد)">Brazil–South Africa</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%DA%86%DB%8C%D9%86_%D9%88_%D9%87%D9%86%D8%AF" title="روابط چین و هند">روابط چین و هند</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sino-Russian_relations_since_1991&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sino-Russian relations since 1991 (صفحه وجود ندارد)">China–Russia</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=China%E2%80%93South_Africa_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="China–South Africa relations (صفحه وجود ندارد)">China–South Africa</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%D9%87%D9%86%D8%AF_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="روابط هند و روسیه">روابط هند و روسیه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=India%E2%80%93South_Africa_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="India–South Africa relations (صفحه وجود ندارد)">India–South Africa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Russia%E2%80%93South_Africa_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Russia–South Africa relations (صفحه وجود ندارد)">Russia–South Africa</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=List_of_BRICS_leaders&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of BRICS leaders (صفحه وجود ندارد)">رهبران</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/22px-Flag_of_Brazil.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/33px-Flag_of_Brazil.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Brazil.svg/43px-Flag_of_Brazil.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="700" /></span></span></span> <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%A6%DB%8C%D8%B3_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%88_%D9%84%D9%88%D9%84%D8%A7_%D8%AF%D8%A7_%D8%B3%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%A7" title="لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا">لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/35px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/45px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span></span> <a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D9%BE%D9%88%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="ولادیمیر پوتین">ولادیمیر پوتین</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/23px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/35px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/45px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span></span> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="نارندرا مودی">نارندرا مودی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/23px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/35px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/45px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span></span> <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C_%D8%AC%DB%8C%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="شی جین پینگ">شی جین پینگ</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/23px-Flag_of_South_Africa.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/35px-Flag_of_South_Africa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/45px-Flag_of_South_Africa.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span></span> <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%84_%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%81%D9%88%D8%B3%D8%A7" title="سیریل رامافوسا">سیریل رامافوسا</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر"><img alt="مصر" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/23px-Flag_of_Egypt.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/35px-Flag_of_Egypt.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/45px-Flag_of_Egypt.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%AF%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C" title="مصطفی مدبولی">مصطفی مدبولی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="اتیوپی"><img alt="اتیوپی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Flag_of_Ethiopia.svg/23px-Flag_of_Ethiopia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Flag_of_Ethiopia.svg/35px-Flag_of_Ethiopia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Flag_of_Ethiopia.svg/46px-Flag_of_Ethiopia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="آبی احمد">آبی احمد</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران"><img alt="ایران" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/23px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/35px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/46px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AE%D8%A8%D8%B1" title="محمد مخبر">محمد مخبر</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="امارات متحده عربی"><img alt="امارات متحده عربی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg/23px-Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg/35px-Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg/46px-Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%AF_%D8%A2%D9%84_%D9%86%D9%87%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="محمد بن زاید آل نهیان">محمد بن زاید آل نهیان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF" title="بانک توسعه جدید">بانک توسعه جدید</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=BRICS_Contingent_Reserve_Arrangement&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="BRICS Contingent Reserve Arrangement (صفحه وجود ندارد)">BRICS Contingent Reserve Arrangement</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_BRICS_leaders&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of BRICS leaders (صفحه وجود ندارد)">BRICS Leaders</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=BRICS_Cable&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="BRICS Cable (صفحه وجود ندارد)">BRICS Cable</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=BRICS_Universities_League&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="BRICS Universities League (صفحه وجود ندارد)">BRICS Universities League</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85_%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%DB%B1%DB%B7_%D8%B3%D8%A7%D9%84_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="جام فوتبال زیر ۱۷ سال بریکس">جام فوتبال U-17 بریکس</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=2016_BRICS_U-17_Football_Cup&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="2016 BRICS U-17 Football Cup (صفحه وجود ندارد)">2016 Goa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=2018_BRICS_U-17_Football_Cup&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="2018 BRICS U-17 Football Cup (صفحه وجود ندارد)">2018 Johannesburg</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="بیمستک" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%B3%D8%AA%DA%A9" title="الگو:بیمستک"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%B3%D8%AA%DA%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:بیمستک (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%B3%D8%AA%DA%A9" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:بیمستک"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="بیمستک" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/w/index.php?title=Bay_of_Bengal_Initiative_for_Multi-Sectoral_Technical_and_Economic_Cooperation&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bay of Bengal Initiative for Multi-Sectoral Technical and Economic Cooperation (صفحه وجود ندارد)">بیمستک</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اعضای بیمستک</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/23px-Flag_of_Bangladesh.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/35px-Flag_of_Bangladesh.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/46px-Flag_of_Bangladesh.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="بنگلادش">بنگلادش</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/23px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/35px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/45px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a class="mw-selflink selflink">هند</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Flag_of_Myanmar.svg/23px-Flag_of_Myanmar.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Flag_of_Myanmar.svg/35px-Flag_of_Myanmar.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Flag_of_Myanmar.svg/45px-Flag_of_Myanmar.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="میانمار">میانمار</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/23px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/35px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/46px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7" title="سری‌لانکا">سری‌لانکا</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/23px-Flag_of_Thailand.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/35px-Flag_of_Thailand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/45px-Flag_of_Thailand.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="تایلند">تایلند</a></li> <li><span class="flagicon"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Flag_of_Nepal.svg/12px-Flag_of_Nepal.svg.png" decoding="async" width="12" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Flag_of_Nepal.svg/19px-Flag_of_Nepal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Flag_of_Nepal.svg/25px-Flag_of_Nepal.svg.png 2x" data-file-width="726" data-file-height="885" /></span></span>&#160;&#160;&#160;</span><a href="/wiki/%D9%86%D9%BE%D8%A7%D9%84" title="نپال">نپال</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Flag_of_Bhutan.svg/23px-Flag_of_Bhutan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Flag_of_Bhutan.svg/35px-Flag_of_Bhutan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Flag_of_Bhutan.svg/45px-Flag_of_Bhutan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1)" title="بوتان (کشور)">بوتان (کشور)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Summit_(meeting)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Summit (meeting) (صفحه وجود ندارد)">اجلاس‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li>1st BIMSTEC summit</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7_%D8%AF%D9%88_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%87" title="روابط دو جانبه">روابط دو جانبه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bangladesh%E2%80%93India_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bangladesh–India relations (صفحه وجود ندارد)">Bangladesh–India</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bangladesh%E2%80%93Myanmar_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bangladesh–Myanmar relations (صفحه وجود ندارد)">Bangladesh–Myanmar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bangladesh%E2%80%93Sri_Lanka_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bangladesh–Sri Lanka relations (صفحه وجود ندارد)">Bangladesh–Sri Lanka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bangladesh%E2%80%93Thailand_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bangladesh–Thailand relations (صفحه وجود ندارد)">Bangladesh–Thailand</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bangladesh%E2%80%93Nepal_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bangladesh–Nepal relations (صفحه وجود ندارد)">Bangladesh–Nepal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bangladesh%E2%80%93Bhutan_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bangladesh–Bhutan relations (صفحه وجود ندارد)">Bangladesh–Bhutan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=India%E2%80%93Myanmar_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="India–Myanmar relations (صفحه وجود ندارد)">India–Myanmar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=India%E2%80%93Sri_Lanka_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="India–Sri Lanka relations (صفحه وجود ندارد)">India–Sri Lanka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=India%E2%80%93Thailand_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="India–Thailand relations (صفحه وجود ندارد)">India–Thailand</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=India%E2%80%93Nepal_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="India–Nepal relations (صفحه وجود ندارد)">India–Nepal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bhutan%E2%80%93India_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bhutan–India relations (صفحه وجود ندارد)">Bhutan–India</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Myanmar%E2%80%93Thailand_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Myanmar–Thailand relations (صفحه وجود ندارد)">Myanmar–Thailand</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bhutan%E2%80%93Thailand_relations&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bhutan–Thailand relations (صفحه وجود ندارد)">Bhutan–Thailand</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">رهبران</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/23px-Flag_of_Bangladesh.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/35px-Flag_of_Bangladesh.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Flag_of_Bangladesh.svg/46px-Flag_of_Bangladesh.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span></span> <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%87" title="شیخ حسینه">شیخ حسینه</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/23px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/35px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/45px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span></span> <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7_%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="نارندرا مودی">نارندرا مودی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Flag_of_Myanmar.svg/23px-Flag_of_Myanmar.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Flag_of_Myanmar.svg/35px-Flag_of_Myanmar.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Flag_of_Myanmar.svg/45px-Flag_of_Myanmar.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span></span> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%86_%D9%85%DB%8C%DB%8C%D9%86%D8%AA" title="وین میینت">وین میینت</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/23px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/35px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Sri_Lanka.svg/46px-Flag_of_Sri_Lanka.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%84_%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%87" title="رانیل ویکرماسینگه">رانیل ویکرماسینگه</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/23px-Flag_of_Thailand.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/35px-Flag_of_Thailand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/45px-Flag_of_Thailand.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span></span> <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%AA_%DA%86%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%88-%DA%86%D8%A7" title="پرایوت چان-او-چا">پرایوت چان-او-چا</a></li> <li><span class="flagicon"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Flag_of_Nepal.svg/12px-Flag_of_Nepal.svg.png" decoding="async" width="12" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Flag_of_Nepal.svg/19px-Flag_of_Nepal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Flag_of_Nepal.svg/25px-Flag_of_Nepal.svg.png 2x" data-file-width="726" data-file-height="885" /></span></span></span> <a href="/w/index.php?title=Khadga_Prasad_Sharma_Oli&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Khadga Prasad Sharma Oli (صفحه وجود ندارد)">Khadga Prasad Sharma Oli</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Flag_of_Bhutan.svg/23px-Flag_of_Bhutan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Flag_of_Bhutan.svg/35px-Flag_of_Bhutan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Flag_of_Bhutan.svg/45px-Flag_of_Bhutan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span></span> <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D8%AA%DB%8C_%D8%AA%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%86%DA%AF" title="لوتی تشرینگ">لوتی تشرینگ</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="اجلاس_شرق_آسیا_(EAS)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7_(EAS)" title="الگو:اجلاس شرق آسیا (EAS)"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7_(EAS)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:اجلاس شرق آسیا (EAS) (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%B4%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7_(EAS)" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:اجلاس شرق آسیا (EAS)"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="اجلاس_شرق_آسیا_(EAS)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/w/index.php?title=East_Asia_Summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="East Asia Summit (صفحه وجود ندارد)">اجلاس شرق آسیا (EAS)</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="2" style="font-weight: bold;"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=First_East_Asia_Summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="First East Asia Summit (صفحه وجود ندارد)">First</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Second_East_Asia_Summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Second East Asia Summit (صفحه وجود ندارد)">Second</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Third_East_Asia_Summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Third East Asia Summit (صفحه وجود ندارد)">Third</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fourth_East_Asia_Summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fourth East Asia Summit (صفحه وجود ندارد)">Fourth</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fifth_East_Asia_Summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fifth East Asia Summit (صفحه وجود ندارد)">Fifth</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sixth_East_Asia_Summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sixth East Asia Summit (صفحه وجود ندارد)">Sixth</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Seventh_East_Asia_Summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Seventh East Asia Summit (صفحه وجود ندارد)">Seventh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eighth_East_Asia_Summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eighth East Asia Summit (صفحه وجود ندارد)">Eighth</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ninth_East_Asia_Summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ninth East Asia Summit (صفحه وجود ندارد)">Ninth</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tenth_East_Asia_Summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tenth East Asia Summit (صفحه وجود ندارد)">Tenth</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eleventh_East_Asia_Summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eleventh East Asia Summit (صفحه وجود ندارد)">Eleventh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Twelfth_East_Asia_Summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Twelfth East Asia Summit (صفحه وجود ندارد)">Twelfth</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thirteenth_East_Asia_Summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thirteenth East Asia Summit (صفحه وجود ندارد)">Thirteenth</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fourteenth_East_Asia_Summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fourteenth East Asia Summit (صفحه وجود ندارد)">Fourteenth</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fifteenth_East_Asia_Summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Fifteenth East Asia Summit (صفحه وجود ندارد)">Fifteenth</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd plainlist" style="width:100%;padding:0;text-align:left; padding-left:0.3em;"><div style="padding:0 0.25em"><div class="div-col columns column-width" style="column-width: 12em; -moz-column-width: 12em; -webkit-column-width: 12em; آری"> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Flag_of_Australia_%28converted%29.svg/23px-Flag_of_Australia_%28converted%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Flag_of_Australia_%28converted%29.svg/35px-Flag_of_Australia_%28converted%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Flag_of_Australia_%28converted%29.svg/46px-Flag_of_Australia_%28converted%29.svg.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="640" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="استرالیا">استرالیا</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Brunei.svg/23px-Flag_of_Brunei.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Brunei.svg/35px-Flag_of_Brunei.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Brunei.svg/46px-Flag_of_Brunei.svg.png 2x" data-file-width="1440" data-file-height="720" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C" title="برونئی">برونئی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_Cambodia.svg/23px-Flag_of_Cambodia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_Cambodia.svg/35px-Flag_of_Cambodia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_Cambodia.svg/46px-Flag_of_Cambodia.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="640" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AC" title="کامبوج">کامبوج</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/23px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/35px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/45px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%DA%86%DB%8C%D9%86" title="چین">چین</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/23px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/35px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/45px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a class="mw-selflink selflink">هند</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/23px-Flag_of_Indonesia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/35px-Flag_of_Indonesia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Flag_of_Indonesia.svg/45px-Flag_of_Indonesia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی">اندونزی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/23px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/35px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/45px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن">ژاپن</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Flag_of_Laos.svg/23px-Flag_of_Laos.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Flag_of_Laos.svg/35px-Flag_of_Laos.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Flag_of_Laos.svg/45px-Flag_of_Laos.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B3" title="لائوس">لائوس</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/23px-Flag_of_Malaysia.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/35px-Flag_of_Malaysia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Flag_of_Malaysia.svg/46px-Flag_of_Malaysia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%B2%DB%8C" title="مالزی">مالزی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Flag_of_Myanmar.svg/23px-Flag_of_Myanmar.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Flag_of_Myanmar.svg/35px-Flag_of_Myanmar.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Flag_of_Myanmar.svg/45px-Flag_of_Myanmar.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="میانمار">میانمار</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/23px-Flag_of_New_Zealand.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/35px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/46px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="نیوزیلند">نیوزیلند</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Philippines.svg/23px-Flag_of_the_Philippines.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Philippines.svg/35px-Flag_of_the_Philippines.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Philippines.svg/46px-Flag_of_the_Philippines.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="فیلیپین">فیلیپین</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/35px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/45px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Singapore.svg/23px-Flag_of_Singapore.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Singapore.svg/35px-Flag_of_Singapore.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Flag_of_Singapore.svg/45px-Flag_of_Singapore.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="سنگاپور">سنگاپور</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/23px-Flag_of_South_Korea.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/35px-Flag_of_South_Korea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/45px-Flag_of_South_Korea.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="کره جنوبی">کرهٔ جنوبی</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/23px-Flag_of_Thailand.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/35px-Flag_of_Thailand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_Thailand.svg/45px-Flag_of_Thailand.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="تایلند">تایلند</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/23px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/35px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/46px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="ایالات متحده آمریکا">ایالات متحده آمریکا</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Vietnam.svg/23px-Flag_of_Vietnam.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Vietnam.svg/35px-Flag_of_Vietnam.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Vietnam.svg/45px-Flag_of_Vietnam.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%85" title="ویتنام">ویتنام</a></li></ul> </div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="سازمان_همکاری_شانگهای_(SCO)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C" title="الگو:سازمان همکاری شانگهای"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:سازمان همکاری شانگهای (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:سازمان همکاری شانگهای"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="سازمان_همکاری_شانگهای_(SCO)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C" title="سازمان همکاری شانگهای">سازمان همکاری شانگهای (SCO)</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نشست‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=2012_SCO_summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="2012 SCO summit (صفحه وجود ندارد)">پکن ۲۰۱۲</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=2014_SCO_summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="2014 SCO summit (صفحه وجود ندارد)">دوشنبه ۲۰۱۴</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=2017_SCO_summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="2017 SCO summit (صفحه وجود ندارد)">آستانه ۲۰۱۷</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=2022_SCO_summit&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="2022 SCO summit (صفحه وجود ندارد)">سمرقند ۲۰۲۲</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%B3_%DB%B2%DB%B0%DB%B2%DB%B4_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C" title="اجلاس ۲۰۲۴ سازمان همکاری شانگهای">آستانه ۲۰۲۴</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Member_states_of_Shanghai_Cooperation_Organisation&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Member states of Shanghai Cooperation Organisation (صفحه وجود ندارد)">کشورهای عضو</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%DA%86%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="جمهوری خلق چین">جمهوری خلق چین</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">هند</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قرقیزستان">قرقیزستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان">پاکستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاجیکستان">تاجیکستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ازبکستان">ازبکستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کشورهای ناظر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="بلاروس">بلاروس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مغولستان">مغولستان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شرکای مشورتی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%B3" title="بلاروس">بلاروس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7" title="سری‌لانکا">سری‌لانکا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">میهمانان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="انجمن ملل آسیای جنوب شرقی">ASEAN</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84_%D9%87%D9%85%D8%B3%D9%88%D8%AF" class="mw-redirect" title="کشورهای مستقل همسود">CIS</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ترکمنستان">ترکمنستان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جستارهای وابسته</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Eurasian_Land_Bridge&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eurasian Land Bridge (صفحه وجود ندارد)">Eurasian Land Bridge</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%87_%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="سه شرارت">سه شرارت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="زبان کاری">زبان‌های کاری</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="زبان چینی">چینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="زبان روسی">روسی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="کشورهای_آسیا" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="الگو:کشورهای آسیا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="بحث الگو:کشورهای آسیا"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:کشورهای آسیا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="کشورهای_آسیا" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="آسیا">کشورهای آسیا</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="کشور">کشورها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="جمهوری آذربایجان">جمهوری آذربایجان</a><sup><small>۱</small></sup>&#160;&#8226;&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="اردن">اردن</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A8%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ازبکستان">ازبکستان</a> &#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل">اسرائیل</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="افغانستان">افغانستان</a> &#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="امارات متحده عربی">امارات متحده عربی</a> &#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی">اندونزی</a><sup><small>۳</small></sup>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="بحرین">بحرین</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="میانمار">میانمار</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C" title="برونئی">برونئی</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="بنگلادش">بنگلادش</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86_(%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1)" title="بوتان (کشور)">بوتان</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان">پاکستان</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاجیکستان">تاجیکستان</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="تایلند">تایلند</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ترکمنستان">ترکمنستان</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a><sup><small>۱</small></sup>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="تیمور شرقی">تیمور شرقی</a><sup><small>۳</small></sup>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D9%82_%DA%86%DB%8C%D9%86" class="mw-redirect" title="جمهوری خلق چین">چین</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a><sup><small>۱</small></sup>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86" title="ژاپن">ژاپن</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7" title="سری‌لانکا">سری‌لانکا</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="سنگاپور">سنگاپور</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="سوریه">سوریه</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="عربستان سعودی">عربستان سعودی</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86" title="عمان">عمان</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="فیلیپین">فیلیپین</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3" title="قبرس">قبرس</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%82%DB%8C%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قرقیزستان">قرقیزستان</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%82%D8%B2%D8%A7%D9%82%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="قزاقستان">قزاقستان</a><sup><small>۱</small></sup>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B1_(%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1)" class="mw-redirect" title="قطر (کشور)">قطر</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AC" title="کامبوج">کامبوج</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="کره جنوبی">کره جنوبی</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%87_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="کره شمالی">کره شمالی</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%AA" title="کویت">کویت</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a><sup><small>۱</small></sup>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%88%D8%B3" title="لائوس">لائوس</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86" title="لبنان">لبنان</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%88" title="مالدیو">مالدیو</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%B2%DB%8C" title="مالزی">مالزی</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a><sup><small>۲</small></sup>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="مغولستان">مغولستان</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%86%D9%BE%D8%A7%D9%84" title="نپال">نپال</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a class="mw-selflink selflink">هند</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%85" title="ویتنام">ویتنام</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%DB%8C%D9%85%D9%86" title="یمن">یمن</a></span></div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="3" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Asia_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/150px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="150" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/225px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Asia_%28orthographic_projection%29.svg/300px-Asia_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="541" data-file-height="541" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF" title="فهرست کشورهای با رسمیت محدود">با رسمیت محدود</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B2" title="آبخاز">آبخاز</a>&#160;&#8226;&#32;<span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="اوستیای جنوبی">اوستیای جنوبی</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86" title="تایوان">تایوان</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%AE" title="جمهوری آرتساخ">جمهوری آرتساخ</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86" title="دولت فلسطین">فلسطین</a>&#160;&#8226;</span>&#32;<span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9_%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="جمهوری ترک قبرس شمالی">قبرس شمالی</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="قلمروی وابسته">قلمروی وابسته</a> و<br /><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87_%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="منطقه ویژه اداری">منطقه ویژه اداری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:relative;"><div style="padding:0em 0.75em;">استرالیا</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85%D8%B3" title="جزیره کریسمس">جزیره کریسمس</a>&#160;&#8226;&#32;<span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%B3" title="جزایر کوکوس">جزایر کوکوس</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:relative;"><div style="padding:0em 0.75em;">چین</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%DA%AF_%DA%A9%D9%86%DA%AF" title="هنگ کنگ">هنگ‌کنگ</a>&#160;&#8226;&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%A6%D9%88" title="ماکائو">ماکائو</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:relative;"><div style="padding:0em 0.75em;">بریتانیا</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A2%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%88_%D8%AF%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="آکراتاری و داکیلیا">آکراتاری و داکیلیا</a>&#160;&#8226;&#32;<span style="white-space:nowrap;"> <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="قلمرو بریتانیا در اقیانوس هند">قلمرو بریتانیا در اقیانوس هند</a></span></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div><small> </small><p><small><sup>۱</sup>&#160;<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%DA%A9_%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="فهرست کشورهای در گستره بیش از یک قاره">بخشی از آن</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپا</a>.&#160; <sup>۲</sup>&#160;<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%DA%A9_%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%87" class="mw-redirect" title="فهرست کشورهای در گستره بیش از یک قاره">بخشی از آن</a> در <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="آفریقا">آفریقا</a>.&#160; <sup>۳</sup>&#160;<span class="nowrap">تمامی یا بخشی از آن جزو <a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="اقیانوسیه">اقیانوسیه</a> به‌شمار می‌آید.</span><br /> </small> </p> </div></td></tr></tbody></table></div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&amp;#124;text-top&amp;#124;10px&amp;#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&amp;#124;link=https&amp;#58;//www.wikidata.org/wiki/Q668#identifiers&amp;#124;class=noprint&amp;#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&amp;#124;text-top&amp;#124;10px&amp;#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&amp;#124;link=https&amp;#58;//www.wikidata.org/wiki/Q668#identifiers&amp;#124;class=noprint&amp;#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="راهنما:داده‌های کتابخانه‌ای">داده‌های کتابخانه‌ای</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q668#identifiers" title="ویرایش در ویکی‌داده"><img alt="ویرایش در ویکی‌داده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">عمومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="آی‌اس‌ان‌آی (شناسه)">ISNI</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000123312734">1</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C" title="برگه‌دان مستند مجازی بین‌المللی">ویاف</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/135375457">1</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/135375457">ورلدکت (از طریق ویاف)</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کتابخانه‌های ملی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://authority.bibsys.no/authority/rest/authorities/html/90577766">نروژ</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bncatalogo.cl/F?func=direct&amp;local_base=red10&amp;doc_number=000028091">شیلی</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&amp;authority_id=XX451208">اسپانیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11934238p">فرانسه</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11934238p">(داده‌ها)</a></span> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb15323040r">2</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb15323040r">(داده‌ها)</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11882652q">3</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11882652q">(داده‌ها)</a></span></li></ul></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://esu.com.ua/search_articles.php?id=13364">اوکراین</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4026722-2">آلمان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&amp;local_base=NLX10&amp;find_code=UID&amp;request=987007559777805171">اسرائیل</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/names/n80125948">ایالات متحده آمریکا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00564071">ژاپن</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&amp;local_base=aut&amp;ccl_term=ica=ge129384&amp;CON_LNG=ENG">جمهوری چک</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nla.gov.au/anbd.aut-an35219734">استرالیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://libris.kb.se/auth/148745">سوئد</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opac.vatlib.it/auth/detail/497_5270">واتیکان</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">نهادهای پژوهش هنری</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://kulturnav.org/4fa1552c-dedc-4722-95a7-8ae50e8d7326">کولتورناو (نروژ)</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پایگاه‌های دادهٔ علمی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/author/DA01135694?l=en">ساینی (ژاپن)</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.worldcat.org/fast/1210276/">کاربرد چندوجهی اصطلاحات موضوعی</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://hls-dhs-dss.ch/fr/articles/003407">فرهنگ تاریخی سوئیس</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://musicbrainz.org/area/d31a9a15-537f-3669-ad53-25753ddd2772">منطقهٔ</a> <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B2%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%B2" title="موزیک‌برینز">موزیک‌برینز</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalog.archives.gov/id/10044481">بایگانی ملی (ایالات متحده)</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B1%D9%88_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="ریرو (شناسه)">ریرو (سوئیس)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.rero.ch/02-A016967921">1</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%DA%A9_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="سوداک (شناسه)">سوداک (فرانسه)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/080728499">1</a></span></li></ul></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://islamansiklopedisi.org.tr/hindistan">دانشنامهٔ اسلام</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%88" title="تروو">تروو (استرالیا)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://trove.nla.gov.au/people/870459">1</a></span></li></ul></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.parliament.uk/DLxLaT11">پارلمان بریتانیا</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <p><br /> </p> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="کلیساها_و_صومعه‌های_باستانی،_قرون_وسطی_و_تاریخی_ارمنیان" style="background:#FFEFD5; width:100%; vertical-align:middle;;padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:#f2a800; padding-left:1em; padding-right:1em; text-align:center;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="الگو:کلیساهای ارمنی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="بحث الگو:کلیساهای ارمنی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:کلیساهای ارمنی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="کلیساها_و_صومعه‌های_باستانی،_قرون_وسطی_و_تاریخی_ارمنیان" style="font-size:114%;margin:0 4em">کلیساها و صومعه‌های باستانی، قرون وسطی و تاریخی ارمنیان</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f2a800; padding-left:1em; padding-right:1em; text-align:right;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ارمنستان">ارمنستان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0;background:transparent; text-align:left/center;"><div style="padding:0 0.25em"> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D8%AA%D8%B3%D9%88%D8%AA%D9%86" title="استان آراگاتسوتن">استان آراگاتسوتن</a></dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A8%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D8%B1%D8%B4%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%86%DB%8C" title="مقبره آرشاکونی">مقبره آرشاکونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%88%DA%86%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="آروچاوانک">آروچاوانک</a></li> <li>آشتاراک (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%A2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%8C_%D8%A2%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%A9)" title="کلیسای مریم مقدس (آگاراک، آشتاراک)">کلیسای مریم مقدس (آگاراک، آشتاراک)</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%A2%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="کلیسای ماریانه مقدس، آشتاراک">کلیسای ماریانه مقدس، آشتاراک</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%A2%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="کلیسای سارگیس مقدس، آشتاراک">کلیسای سارگیس مقدس، آشتاراک</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B1" title="کلیسای اسپیتاکاوور">کلیسای اسپیتاکاوور</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%8C_%D8%A2%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="کلیسای تسیراناور، آشتاراک">کلیسای تسیراناور، آشتاراک</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D9%84" title="صومعه آستواتسانکال">صومعه آستواتسانکال</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="کلیسای هوهانس مقدس، بیوراکان">کلیسای هوهانس مقدس، بیوراکان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DA%A9%DB%8C" title="کلیسای درکی">کلیسای درکی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%A6%D9%88%D8%B1%DA%AF_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%87%D9%88%D9%88%DB%8C%D8%AA" title="کلیسای گئورگ مقدس، گارناهوویت">کلیسای گئورگ مقدس، گارناهوویت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="هووهاناوانک">هووهاناوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%A6%D9%88%D8%B1%DA%AF_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%A7%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%AF)" title="کلیسای گئورگ مقدس (ایریند)">کلیسای گئورگ مقدس (ایریند)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%DB%8C)" title="کلیسای مریم مقدس (کاربی)">کلیسای مریم مقدس (کاربی)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B1" title="کلیسای کارماراوور">کلیسای کارماراوور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%82" title="بازیلیکای کاساق">بازیلیکای کاساق</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%A6%D9%88%D8%B1%DA%AF_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%DA%A9%D9%88%D8%B4)" title="کلیسای گئورگ مقدس (کوش)">کلیسای گئورگ مقدس (کوش)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="صومعه کریستاپور مقدس">صومعه کریستاپور مقدس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="کلیسای هوهانس مقدس، ماستارا">کلیسای هوهانس مقدس، ماستارا</a></li> <li>اوشاکان (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9_%D9%85%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%A8_%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%88%D8%AA%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="کلیسای جامع مسروب ماشتوتس مقدس">کلیسای جامع مسروب ماشتوتس مقدس</a>, <a href="/w/index.php?title=Tukh_Manuk_Shrine_of_Oshakan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tukh Manuk Shrine of Oshakan (صفحه وجود ندارد)">Tukh Manuk</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%BA%D9%85%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="ساغموساوانک">ساغموساوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%DA%AF%D8%A6%D9%88%D8%B1%DA%AF_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%85%D9%88%D8%BA%D9%86%DB%8C" title="صومعه گئورگ مقدس، موغنی">صومعه گئورگ مقدس، موغنی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D8%B3%D8%B3_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کلیسای نرسس کامساراکانی">کلیسای نرسس کامساراکانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9_%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" title="کلیسای جامع تالین">کلیسای جامع تالین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%AA%D8%BA%D8%B1" title="صومعه تغر">صومعه تغر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B4%DB%8C" title="صومعه سارگیس مقدس، اوشی">صومعه سارگیس مقدس، اوشی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B4%D9%86" title="کلیسای واهراماشن">کلیسای واهراماشن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%A7%D8%B2" title="کلیسای هوهانس مقدس، ووسکواز">کلیسای هوهانس مقدس، ووسکواز</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%BA%DB%8C%D9%BE%D8%A7%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B4" title="کلیسای یغیپاتروش">کلیسای یغیپاتروش</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%AC%D8%A7)" title="کلیسای صلیب مقدس (زارینجا)">کلیسای صلیب مقدس (زارینجا)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%BA%D9%88%D8%B3-%D9%BE%D8%B7%D8%B1%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%B2%D9%88%D9%88%D9%86%DB%8C)" title="کلیسای پوغوس-پطروس مقدس (زوونی)">کلیسای پوغوس-پطروس مقدس (زوونی)</a></li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="استان آرارات">استان آرارات</a></dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%A2%D8%BA%D8%AC%D9%88%D8%AA%D8%B3" title="صومعه آغجوتس">صومعه آغجوتس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="کلیسای آرتاوازیک">کلیسای آرتاوازیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%86_(%D8%B4%D9%87%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C)" title="دوین (شهر باستانی)">دوین (شهر باستانی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%BE%D8%AA_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="هوهانس کاراپت وانک">هوهانس کاراپت وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%B1_%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%BE" title="صومعه خور ویراپ">صومعه خور ویراپ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%BE_%D8%A2%DA%86_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="سورپ آچ وانک">سورپ آچ وانک</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B6%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Զանգակատուն)">Zangakatun</a></li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1" title="استان آرماویر">استان آرماویر</a></dt></dl> <ul><li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%8D%D5%BF%D5%A5%D6%83%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%BD_%D5%86%D5%A1%D5%AD%D5%A1%D5%BE%D5%AF%D5%A1_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B4%D5%B8%D5%B2%D5%BD)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Ստեփանոս Նախավկա եկեղեցի (Դողս)">Doghs</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%86%D8%A7%D8%AA%D8%B3%D8%8C_%D8%A2%DB%8C%DA%AF%D8%B4%D8%A7%D8%AA" title="صومعه تارگمانچاتس، آیگشات">صومعه تارگمانچاتس، آیگشات</a></li> <li>Vagharshapat (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9_%D8%A7%DA%86%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="کلیسای جامع اچمیادزین">کلیسای جامع اچمیادزین</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%82%D8%AF%DB%8C%D8%B3" title="کلیسای گایانه قدیس">کلیسای گایانه قدیس</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%88%D8%A7%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%AA" title="کلیسای هریپسیمه مقدس، واغارشاپات">کلیسای هریپسیمه مقدس، واغارشاپات</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D9%88%D8%A7%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%AA)" title="کلیسای مریم مقدس (واغارشاپات)">کلیسای مریم مقدس</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%BA%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%AA" title="کلیسای شوغاکات">کلیسای شوغاکات</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%AA%D8%B3_(%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C)" title="زوارتنوتس (تاریخی)">زوارتنوتس</a></li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%BA%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="استان گغارکونیک">استان گغارکونیک</a></dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%86%D9%82%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="آرنقی وانک">آرنقی وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA)" title="کلیسای هریپسیمه مقدس (آرتسوانیست)">کلیسای هریپسیمه مقدس (آرتسوانیست)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B4%D9%86)" title="کلیسای هوهانس مقدس (آرتسواشن)">کلیسای هوهانس مقدس (آرتسواشن)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7_%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D8%A6%D9%88%D8%B3%D8%8C_%D8%AF%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%B4%D9%86" title="کلیسا سنت تادئوس، ددماشن">کلیسا سنت تادئوس، ددماشن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="صومعه هایراوانک">صومعه هایراوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%A2%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA)" title="کلیسای مریم مقدس (آتسارات)">کلیسای مریم مقدس (آتسارات)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="کوتاوانک">کوتاوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%85%D8%A7%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AA%D8%B3" title="صومعه ماکنیاتس">صومعه ماکنیاتس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%B3_%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%AA" title="ماسروتس آناپات">ماسروتس آناپات</a></li> <li>نوراتوس (<a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B3" title="گورستان نوراتوس">گورستان نوراتوس</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B3)" title="کلیسای گریگور روشنگر مقدس (نوراتوس)">کلیسای گریگور روشنگر مقدس (نوراتوس)</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="سواناوانک">سواناوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%BA%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="شوغاگاوانک">شوغاگاوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%BA%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="تساغکوانک">تساغکوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%AA%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B1)" title="کلیسای گریگور روشنگر مقدس (تسووارار)">کلیسای گریگور روشنگر مقدس (تسووارار)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%AA%D8%B3%D9%88%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%B1" title="کلیسای سارگیس مقدس، تسووینار">کلیسای سارگیس مقدس، تسووینار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86" title="صومعه وانوان">صومعه وانوان</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%AA_%D9%88%D8%B1%DA%A9_%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="یوت ورک ماتور">یوت ورک ماتور</a></li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%88%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DA%A9" title="استان کوتایک">استان کوتایک</a></dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="آگاراوانک">آگاراوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%A2%D9%84%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3)" title="کلیسای وارطان مقدس (آلاپارس)">کلیسای وارطان مقدس (آلاپارس)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D9%86%D8%AC%D9%88_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="آرنجو وانک">آرنجو وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%A6%D9%88%D8%B1%DA%AF_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%A2%D8%B1%DA%AF%D9%84)" title="کلیسای گئورگ مقدس (آرگل)">کلیسای گئورگ مقدس (آرگل)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D9%86%D8%AC)" title="کلیسای هوهانس مقدس (آرینج)">کلیسای هوهانس مقدس (آرینج)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="آرتاوازی وانک">آرتاوازی وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%DA%A9%D8%B4%D9%86%D8%A8%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%A2%D8%B1%D8%B2%D9%86%DB%8C)" title="کلیسای یکشنبه مقدس (آرزنی)">کلیسای یکشنبه مقدس (آرزنی)</a></li> <li>بجنی (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%A8%D8%AC%D9%86%DB%8C" title="کلیسای مریم مقدس، بجنی">کلیسای مریم مقدس، بجنی</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%A8%D8%AC%D9%86%DB%8C)" title="کلیسای سارگیس مقدس (بجنی)">کلیسای سارگیس مقدس (بجنی)</a>)</li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%DA%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AA%D8%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%B2%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86)" title="کلیسای مریم مقدس (چوروت، آرزاکان)">کلیسای مریم مقدس (چوروت، آرزاکان)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B2%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="دزاگاوانک">دزاگاوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%DA%AF%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="صومعه گغارد">صومعه گغارد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%BA%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="غاراغاوانک">غاراغاوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%87%D9%88%D9%86%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9_(%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%B2%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%86)" title="گهونی وانک (بولوراهار، آرزاکان)">گهونی وانک (بولوراهار، آرزاکان)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%87%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%AA%D8%B3_%D8%AA%D8%A7%D8%B1" title="صومعه هاووتس تار">صومعه هاووتس تار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9_(%DA%A9%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86)" title="کاپتاوانک (کاپوتان)">کاپتاوانک (کاپوتان)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="کارنیسی وانک">کارنیسی وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%DA%A9%DA%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="صومعه کچاریس">صومعه کچاریس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="ماکراوانک">ماکراوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A6%D9%84%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="مانوئلی وانک">مانوئلی وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%88%D8%AA%D8%B3_%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%BE%D8%AA%D8%8C_%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%DB%8C" title="کلیسای ماشتوتس هایراپت، گارنی">کلیسای ماشتوتس هایراپت، گارنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9_(%D8%B3%D9%88%D9%84%D8%A7%DA%A9)" title="مایراوانک (سولاک)">مایراوانک (سولاک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%86%D8%BA%D9%88%D8%AA%D8%B3%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="صومعه نغوتسی وانک">صومعه نغوتسی وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%BA%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="پتغناوانک">پتغناوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%BA%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AA%D8%B3_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="تغنیاتس وانک">تغنیاتس وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%AA%DA%98%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%DA%A9" title="صومعه تژارویک">صومعه تژارویک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B3)" title="کلیسای نشان مقدس (آراموس)">کلیسای نشان مقدس (آراموس)</a></li> <li>یغوارد (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%BA%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="کلیسای یغوارد">کلیسای یغوارد</a>, <a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%AA%D8%A6%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%DB%8C%D8%BA%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF)" title="صومعه تئودوروس مقدس (یغوارد)">صومعه تئودوروس مقدس (یغوارد)</a>)</li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%84%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="استان لوری">استان لوری</a></dt></dl> <ul><li>آختالا (<a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%A2%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="صومعه آختالا">صومعه آختالا</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%AD%D5%A9%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Ախթալայի անանուն եկեղեցի">Church</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%AD%D5%A9%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D6%80" class="extiw" title="hy:Ախթալայի եկեղեցական համալիր">Church</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%AD%D5%A9%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%BD%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%87%D5%B8%D6%80%D5%A3_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Ախթալայի սուրբ Գևորգ եկեղեցի">St. George</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%AD%D5%A9%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B5%D6%80%D6%80%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Ախթալայի Սուրբ Երրորդություն վանք">Trinity</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Bardzrakash_Monastery&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bardzrakash Monastery (صفحه وجود ندارد)">Bardzrakash</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%89%D5%AB%D5%B9%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Չիչխանավանք">Chichkhanavank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B4%D5%B8%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Դորբանտավանք">Dorbantavank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%80%D5%AB%D5%A3%D5%B8%D6%80_%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%B9_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B4%D5%BD%D5%A5%D5%B2)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի (Դսեղ)">Dsegh</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B4%D5%BD%D5%A5%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%AB_%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Դսեվանքի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի">Dsevank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%81%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%AB%D5%BB%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Ձորամիջի վանք">Dzoramiji Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%81%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%A5%D5%A6%D6%80%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Ձորաեզրի վանք">Dzoraezri Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%BF%D5%A5%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Գտեվանք">Gtevank</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%87%D8%A7%D9%82%D9%BE%D8%A7%D8%AA" title="صومعه هاقپات">صومعه هاقپات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="هنوانک">هنوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%87%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="صومعه هورومایر">صومعه هورومایر</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%94%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%AB%D6%81_%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D6%81_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Քառասնից Մանկանց վանք">Karanits Mankants Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D6%80_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D4%B1%D6%80%D5%A4%D5%BE%D5%AB)" class="extiw" title="hy:Կարմիր վանք (Արդվի)">Karmir Vank</a></li> <li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kloster_Khorakert" class="extiw" title="de:Kloster Khorakert">Khorakerti Vank</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="صومعه خوجابی">صومعه خوجابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="صومعه کوبایر">صومعه کوبایر</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BF%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A9%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Կուրթան)">Kurtan</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BC%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Լեռնապատ)">Lernapat</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%BF%D6%87%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Մանստևի վանք">Manstevi Vank</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Odzun_Church&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Odzun Church (صفحه وجود ندارد)">Odzun</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%86" title="صومعه ساناهین">صومعه ساناهین</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D6%80_%D5%8D%D5%A5%D5%A4%D5%BE%D5%B8%D6%82_%D5%8D%D5%A2._%D5%86%D5%B7%D5%A1%D5%B6" class="extiw" title="hy:Վանական համալիր Սեդվու Սբ. Նշան">Sedvu Vank</a></li> <li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kloster_Srbanes" class="extiw" title="de:Kloster Srbanes">Srbanes Vank</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=St._George_Church,_Sverdlov&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="St. George Church, Sverdlov (صفحه وجود ندارد)">Sverdlov</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8F%D5%B8%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%AF_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B3%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AF)" class="extiw" title="hy:Տորմակ եկեղեցի (Գյուլագարակ)">Tormak</a></li> <li>وانادزور (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%88%D8%B1)" title="کلیسای مریم مقدس (وانادزور)">کلیسای مریم مقدس (وانادزور)</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%95%D5%B0%D5%A1%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%8E%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B1%D5%B8%D6%80)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Օհան եկեղեցի (Վանաձոր)">St. Ohan</a>)</li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DA%A9" title="استان شیراک">استان شیراک</a></dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9_(%DA%AF%DB%8C%D9%88%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="دپروانک (گیومری)">دپروانک (گیومری)</a></li> <li>گیومری (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%DA%AF%DB%8C%D9%88%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="کلیسای مریم مقدس (گیومری)">کلیسای مریم مقدس (گیومری)</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD_%D9%85%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%8C_%DA%AF%DB%8C%D9%88%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="کلیسای مسیح منجی، گیومری">کلیسای مسیح منجی، گیومری</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%86%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="هاریچاوانک">هاریچاوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%DA%AF%E2%80%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="هوگ‌وانک">هوگ‌وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%8C_%D9%87%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%88%D8%B1)" title="کلیسای گریگور روشنگر مقدس (کارمیراوانک، هایکادزور)">کلیسای گریگور روشنگر مقدس (کارمیراوانک، هایکادزور)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9_%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="کلیسای بازیلیک کومایری">کلیسای بازیلیک کومایری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="لمباتاوانک">لمباتاوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%B4%D9%86" title="صومعه مارماشن">صومعه مارماشن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%B4%D9%86" title="کلیسای پمزاشن">کلیسای پمزاشن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%BE)" title="کلیسای مریم مقدس (ساراکاپ)">کلیسای مریم مقدس (ساراکاپ)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="باسیلیکای یریرویکی">باسیلیکای یریرویکی</a></li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="استان سیونیک">استان سیونیک</a></dt></dl> <ul><li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%A2%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Աբկավանք">Abkavank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%A1%D5%B6_%D5%A9%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80" class="extiw" title="hy:Ալան թագավոր">Alan Tagavor</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D6%82_%D6%84%D5%A1%D6%80" class="extiw" title="hy:Բաղակու քար">Baghaku Kar</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%AA%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D6%81_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Բաժակաց վանք">Bazhakats Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%A5%D5%AD%D5%AB_%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF" class="extiw" title="hy:Բեխի անապատ">Bekhi Anapat</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%BA%D9%86%D9%88-%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="بغنو-نوراوانک">بغنو-نوراوانک</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%B6%D5%B1%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Գանձավանք">Gandzavank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D6%81_%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF" class="extiw" title="hy:Հարանց անապատ">Harants Anapat</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%B6%D5%A5%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Կնեվանք">Knevank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%94%D6%80%D5%B8%D5%B6%D5%AB%D6%81_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Քրոնից վանք">Kronits Vank</a></li> <li>مغری (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%84%D5%A5%D5%B2%D6%80%D5%AB)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Մեղրի)">St. John</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%84%D5%A5%D5%B2%D6%80%D5%B8%D6%82_%D5%84%D5%A5%D5%AE_%D5%A9%D5%A1%D5%B2)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Մեղրու Մեծ թաղ)">St. Mary</a>)</li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%80%D5%AB%D5%A3%D5%B8%D6%80_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%8D%D5%AB%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գրիգոր եկեղեցի (Սիսիան)">Sisian</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%95%D5%B0%D5%A1%D5%B6_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%B3%D6%87%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Օհան վանք (Կարճևան)">Surp Ohan Vank</a></li> <li>Tatev (<a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D9%88" title="صومعه تاتو">صومعه تاتو</a>, <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D9%88%DB%8C_%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%AA" title="تاتوی آناپات">تاتوی آناپات</a>, <a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B1_%D0%9F%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D1%81-%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%BE%D1%81" class="extiw" title="ru:Сурб Погос-Петрос">St. Peter-Paul</a>, <a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C_%D0%93%D1%80%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F_%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8F_(%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8C)" class="extiw" title="ru:Церковь Григория Просветителя (Татевский монастырь)">St. Gregory</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%8F%D5%A1%D5%A9%D6%87%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Տաթևի վանք)">St. Mary</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B6_(%D5%8F%D5%A1%D5%A9%D6%87%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84)" class="extiw" title="hy:Գավազան (Տաթևի վանք)">Gavazan</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="واهاناوانک">واهاناوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="وروتناوانک">وروتناوانک</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%AB%D6%81%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Երիցավանք">Yeritsavank</a></li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B4" title="استان تاووش">استان تاووش</a></dt></dl> <ul><li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%A3%D5%A5%D5%B2%D6%81%D5%AB_(%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB)" class="extiw" title="hy:Ագեղցի (եկեղեցի)">Ageghtsi</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="آغاوناوانک">آغاوناوانک</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%AF%D5%B6%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Ակնաղբյուր)">Aknaghbyur</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%B6%D5%A4%D6%80%D5%A5%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Սուրբ Անդրեի վանք">Anrei Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%A2_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D6%80%D5%B3%D5%AB%D5%BD)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հակոբ եկեղեցի (Արճիս)">Archis</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D6%80%D5%AE%D5%BE%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A4)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Արծվաբերդ)">Artsvaberd</a></li> <li>آیگهوویت (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D6%83%D6%80%D5%AF%D5%AB%D5%B9_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%B5%D5%A3%D5%A5%D5%B0%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D5%BF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Ամենափրկիչ եկեղեցի (Այգեհովիտ)">Holy Saviour</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%B5%D5%A3%D5%A5%D5%B0%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D5%BF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Այգեհովիտ)">St. Mary</a>)</li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B2%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%BD)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Բաղանիս)">Baghanis</a></li> <li>آیگدزور (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%B5%D5%A3%D5%A5%D5%B1%D5%B8%D6%80)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Այգեձոր)">St. John</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%BC%D5%AB%D6%83%D5%BD%D5%AB%D5%B4%D5%A5_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%B5%D5%A3%D5%A5%D5%B1%D5%B8%D6%80)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հռիփսիմե եկեղեցի (Այգեձոր)">St. Hripsime</a>)</li> <li>بارکاماوان (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D6%80%D5%B5%D5%A1%D5%AC_%D5%AD%D5%A1%D5%B9" class="extiw" title="hy:Բարձրյալ խաչ">Holy Cross</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%87%D5%B8%D6%80%D5%A3_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%A5%D5%AF%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գևորգ եկեղեցի (Բարեկամավան)">St. George</a>)</li> <li>برد (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%80%D5%AB%D5%A3%D5%B8%D6%80_%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%B9_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B2%D5%A5%D6%80%D5%A4)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի (Բերդ)">St. Gregory</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%8D%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%AB%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B2%D5%A5%D6%80%D5%A4)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Սարգիս եկեղեցի (Բերդ)">St. Sarkis</a>)</li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%87%D5%B8%D6%80%D5%A3_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B2%D5%A5%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գևորգ եկեղեցի (Բերդավան)">Berdavan</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%A5%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D6%80_(%D5%88%D5%BD%D5%AF%D5%A5%D5%BA%D5%A1%D6%80)" class="extiw" title="hy:Բերդավանք վանական համալիր (Ոսկեպար)">Berdavank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%87%D5%B8%D6%80%D5%A3_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B2%D5%A5%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գևորգ եկեղեցի (Բերքաբեր)">Berkaber</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%89%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Չորաթան)">Choratan</a></li> <li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kloster_Deghdznut" class="extiw" title="de:Kloster Deghdznut">Deghdzut</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%A1%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%BE%D5%A1%D5%AE,_%D4%B4%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%BB%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (ավերված, Դիլիջան)">Dilijan</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%80%D5%AB%D5%A3%D5%B8%D6%80_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B4%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գրիգոր եկեղեցի (Դիտավան)">Ditavan</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%8D%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%AB%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B4%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%B2)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Սարգիս եկեղեցի (Դովեղ)">Dovegh</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B3%D5%A1%D5%B6%D5%B1%D5%A1%D6%84%D5%A1%D6%80)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Գանձաքար)">Gandzakar</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%86%D5%B7%D5%A1%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B3%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D5%BE%D5%AB%D5%BF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Նշան եկեղեցի (Գետահովիտ)">Getahovit</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%B1%D5%B8%D6%80%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%88%D5%BD%D5%AF%D5%A5%D5%BA%D5%A1%D6%80)" class="extiw" title="hy:Գոմաձորի եկեղեցի (Ոսկեպար)">Gomadzor</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B3%D5%B8%D5%B7)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Գոշ)">Gosh</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="گوشاوانک">گوشاوانک</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%B8%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%A1_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Հոնուտա վանք">Hanuta Vank</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%87%D8%A7%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="صومعه هاغارتسین">صومعه هاغارتسین</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D6%83%D6%80%D5%AF%D5%AB%D5%B9_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BB%D5%BB%D6%87%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Ամենափրկիչ եկեղեցի (Իջևան)">Ijevan</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%AE%D8%AA%D8%A7%DA%A9_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="جوختاک وانک">جوختاک وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%AC%D9%88%D8%AE%D8%AA%D8%A7%DA%A9_%DB%8C%D8%BA%D8%AA%D8%B3%DB%8C" title="صومعه جوختاک یغتسی">صومعه جوختاک یغتسی</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%88%D5%BD%D5%AF%D5%A5%D5%BA%D5%A1%D6%80)" class="extiw" title="hy:Կալապանի եկեղեցի (Ոսկեպար)">Kalapan</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="کاپتاوانک">کاپتاوانک</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BD%D5%A1%D5%B9%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Խաչբազարի վանք">Khachbazar</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BD%D5%A1%D5%B7%D5%A9%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Խաշթառակ)">Khashtarak</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BD%D5%AC%D5%AD%D5%AC%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%B2%D5%A2%D6%80%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Խլխլան աղբրի եկեղեցի">Khlkhlan</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B6%D5%B1%D5%B8%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Խնձորուտի եկեղեցի">Khndzorut</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%AA" title="خوراناشات">خوراناشات</a></li> <li>کیرانتس (<a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D9%84%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%8C_%DA%A9%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B3" title="صومعه آراکلتوس، کیرانتس">صومعه آراکلتوس، کیرانتس</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B5%D6%80%D6%80%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BF%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%B6%D6%81)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Երրորդություն եկեղեցի (Կիրանց)">Trinity</a>, <a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%DA%A9%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B3" title="صومعه کیرانتس">صومعه کیرانتس</a>)</li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BF%D5%B8%D5%A9%D5%AB)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Կոթի)">Koti</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%B1%D5%B8%D6%80)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Լուսաձոր)">Lusadzor</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="ماکاراوانک">ماکاراوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="ماتوساوانک">ماتوساوانک</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%87%D5%B8%D6%80%D5%A3_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%84%D5%B8%D5%BE%D5%BD%D5%A5%D5%BD%D5%A3%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B2)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գևորգ եկեղեցի (Մովսեսգյուղ)">Movsesgyugh</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="مشکاوانک">مشکاوانک</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%86%D5%B7%D5%A1%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%86%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%82%D6%80)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Նշան եկեղեցի (Նավուր)">Navur</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%86%D5%A5%D6%80%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D5%88%D5%BD%D5%AF%D5%A5%D5%BA%D5%A1%D6%80)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Ներքին Ոսկեպար)">Nerkin Voskepar</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%8D%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%AB%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%86%D5%B8%D5%B5%D5%A5%D5%B4%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%B5%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Սարգիս եկեղեցի (Նոյեմբերյան)">Noyemberyan</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="نور واراگاوانک">نور واراگاوانک</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%8A%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D5%BD%D6%84%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%BD%D5%A1,_%D4%B4%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%BB%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Պողոսքիլիսա, Դիլիջան)">Poghoskilisa</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="سامسوناوانک">سامسوناوانک</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%8D%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%A3%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B2)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Սարիգյուղ)">Sarigyugh</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%8A%D5%B8%D5%B2%D5%B8%D5%BD-%D5%8A%D5%A5%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%8D%D6%87%D6%84%D5%A1%D6%80)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Պողոս-Պետրոս եկեղեցի (Սևքար)">Sevkar</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%87%D5%A1%D6%80%D5%AD%D5%A1%D5%B9)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Շարխաչ)">Sharkhach</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%B4%D8%AE%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AF" title="صومعه شخموراد">صومعه شخموراد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%B3%D8%B1%D9%88%D9%82" title="صومعه سروق">صومعه سروق</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8F%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D6%84%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Տամարքի եկեղեցի">Tamark</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%85%D9%88%D8%B1%D9%88-%D8%AF%D8%B2%D9%88%D8%B1%D9%88" title="صومعه مورو-دزورو">صومعه مورو-دزورو</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%8E%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%B7%D5%A5%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Վազաշեն)">Vazashen</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%A9%D9%BE%D8%A7%D8%B1" title="کلیسای مریم مقدس، ووسکپار">کلیسای مریم مقدس، ووسکپار</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%88%D5%BD%D5%AF%D5%A5%D5%BE%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Ոսկեվան)">Voskevan</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B5%D5%B6%D5%B8%D6%84%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Ենոքավան)">Yenokavan</a></li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%AA%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%88%D8%B1" title="استان وایوتس‌جور">استان وایوتس‌جور</a></dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%B3%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="آراتسی وانک">آراتسی وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D9%86%DB%8C" title="کلیسای آرنی">کلیسای آرنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_%D8%A2%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B2" title="صلیب مقدس آرکاواز">صلیب مقدس آرکاواز</a></li> <li><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Gladzor" class="extiw" title="fr:Gladzor">Gladzor</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="گندوانک">گندوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%DA%AF%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B2)" title="کلیسای مریم مقدس (گندواز)">کلیسای مریم مقدس (گندواز)</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A5%D6%80%D5%B0%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%8D%D5%AB%D5%B8%D5%B6_%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF" class="extiw" title="hy:Հերհերի Սուրբ Սիոն անապատ">Herher</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="هرمونی وانک">هرمونی وانک</a></li> <li>کاراگلوخ (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%84%D9%88%D8%AE)" title="کلیسای صلیب مقدس (کاراگلوخ)">کلیسای صلیب مقدس (کاراگلوخ)</a>, <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%AE_%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%88%DA%A9_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="توخ مانوک وانک">توخ مانوک وانک</a>)</li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="کاروانک">کاروانک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%AE%D8%A7%DA%86%DB%8C%DA%A9)" title="کلیسای مریم مقدس (خاچیک)">کلیسای مریم مقدس (خاچیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%B3_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="خوتاکراتس وانک">خوتاکراتس وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="صومعه ماماس مقدس">صومعه ماماس مقدس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="نوراوانک">نوراوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AA%DB%8C%E2%80%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="شاتی‌وانک">شاتی‌وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B1" title="صومعه اسپیتاکاوور">صومعه اسپیتاکاوور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%AA" title="صومعه تاناهات">صومعه تاناهات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%BA%D8%A7%D8%AA%D8%B3_%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="صومعه تساغاتس کار">صومعه تساغاتس کار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%DB%8C%D8%BA%DA%AF%DB%8C%D8%B3)" title="کلیسای نشان مقدس (یغگیس)">کلیسای نشان مقدس (یغگیس)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%DB%8C%D8%BA%DA%AF%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%88%D8%B1)" title="کلیسای مریم مقدس (سارگیس مقدس، یغگنادزور)">کلیسای مریم مقدس (سارگیس مقدس، یغگنادزور)</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B6%D5%B8%D6%80%D5%A1%D6%81_%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Զորաց Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի">Zorats</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%B3" title="کلیسای زوراتس">کلیسای زوراتس</a></li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86" title="ناحیه‌های ایروان">ناحیه‌های ایروان</a></dt></dl> <ul><li>آوان (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%BE%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Ավան)">St. John</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%BE%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Ավան)">St. Mary</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%BA%DB%8C%DA%A9_%D8%AA%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D8%A2%D9%88%D8%A7%D9%86" title="کلیسای کاتوغیک تسیراناور آوان">کلیسای کاتوغیک تسیراناور آوان</a>)</li> <li>کاناکار (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A8_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%DA%A9%D8%B1" title="کلیسای هاکوب مقدس، کاناکر">کلیسای هاکوب مقدس، کاناکر</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%94%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D6%84%D5%A5%D5%BC)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Քանաքեռ)">St. Mary</a>)</li> <li>Yerevan (<a href="/w/index.php?title=Gethsemane_Chapel&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Gethsemane Chapel (صفحه وجود ندارد)">Gethsemane</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86" title="کلیسای کاتولیک ایروان">کلیسای کاتولیک ایروان</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A1_%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D6%84%D5%B5%D5%A1%D5%AC%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%BC_(%D4%B5%D6%80%D6%87%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Անանիա առաքյալի մատուռ (Երևան)">St. Anania</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%87%D5%B8%D6%80%D5%A3_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B5%D6%80%D6%87%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գևորգ եկեղեցի (Երևան)">St. George</a>, <a href="/w/index.php?title=Saint_Gregory_the_Illuminator_Church,_Yerevan&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Saint Gregory the Illuminator Church, Yerevan (صفحه وجود ندارد)">St. Gregory</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B9%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%AF%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="کلیسای جان تعمیددهنده مقدس">کلیسای جان تعمیددهنده مقدس</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%86%D5%B8%D6%80%D6%84-%D5%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B7)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Նորք-Մարաշ)">St. Mary</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D8%BA%D9%88%D8%B3_%D9%88_%D9%BE%D8%B7%D8%B1%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86" title="کلیسای پوغوس و پطروس مقدس، ایروان">کلیسای پوغوس و پطروس مقدس، ایروان</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%88%D8%B1%D8%A2%D9%88%D9%88%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="کلیسای زورآوور آستواتساتسین مقدس">کلیسای زورآوور آستواتساتسین مقدس</a>)</li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="9" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ejmiadzin_Cathedral2.jpg" class="mw-file-description" title="کلیسای جامع اچمیادزین سده ۵ (میلادی)"><img alt="کلیسای جامع اچمیادزین سده ۵ (میلادی)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Ejmiadzin_Cathedral2.jpg/100px-Ejmiadzin_Cathedral2.jpg" decoding="async" width="100" height="66" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Ejmiadzin_Cathedral2.jpg/150px-Ejmiadzin_Cathedral2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Ejmiadzin_Cathedral2.jpg/200px-Ejmiadzin_Cathedral2.jpg 2x" data-file-width="845" data-file-height="557" /></a></span> <br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:540_Monast%C3%A8re_de_Khor_Virap_vu_de_pr%C3%A8s.JPG" class="mw-file-description" title="صومعه خور ویراپ سده ۶ (میلادی)"><img alt="صومعه خور ویراپ سده ۶ (میلادی)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/540_Monast%C3%A8re_de_Khor_Virap_vu_de_pr%C3%A8s.JPG/100px-540_Monast%C3%A8re_de_Khor_Virap_vu_de_pr%C3%A8s.JPG" decoding="async" width="100" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/540_Monast%C3%A8re_de_Khor_Virap_vu_de_pr%C3%A8s.JPG/150px-540_Monast%C3%A8re_de_Khor_Virap_vu_de_pr%C3%A8s.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/540_Monast%C3%A8re_de_Khor_Virap_vu_de_pr%C3%A8s.JPG/200px-540_Monast%C3%A8re_de_Khor_Virap_vu_de_pr%C3%A8s.JPG 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a></span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Hripsime3.jpg" class="mw-file-description" title="کلیسای سنت هریپسیمه سده ۷ (میلادی)"><img alt="کلیسای سنت هریپسیمه سده ۷ (میلادی)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Hripsime3.jpg/100px-Hripsime3.jpg" decoding="async" width="100" height="65" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Hripsime3.jpg/150px-Hripsime3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Hripsime3.jpg/200px-Hripsime3.jpg 2x" data-file-width="844" data-file-height="549" /></a></span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Sevanavanq5.jpg" class="mw-file-description" title="سواناوانک سده ۹ (میلادی)"><img alt="سواناوانک سده ۹ (میلادی)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Sevanavanq5.jpg/100px-Sevanavanq5.jpg" decoding="async" width="100" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Sevanavanq5.jpg/150px-Sevanavanq5.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Sevanavanq5.jpg/200px-Sevanavanq5.jpg 2x" data-file-width="845" data-file-height="564" /></a></span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Armenia_Haghbat.jpg" class="mw-file-description" title="صومعه هاقپات سده ۱۰ (میلادی)"><img alt="صومعه هاقپات سده ۱۰ (میلادی)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Armenia_Haghbat.jpg/100px-Armenia_Haghbat.jpg" decoding="async" width="100" height="74" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Armenia_Haghbat.jpg/150px-Armenia_Haghbat.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Armenia_Haghbat.jpg/200px-Armenia_Haghbat.jpg 2x" data-file-width="1066" data-file-height="787" /></a></span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Tatev_Monastery_from_a_distance.jpg" class="mw-file-description" title="صومعه تاتو سده ۱۰ (میلادی)"><img alt="صومعه تاتو سده ۱۰ (میلادی)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Tatev_Monastery_from_a_distance.jpg/100px-Tatev_Monastery_from_a_distance.jpg" decoding="async" width="100" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Tatev_Monastery_from_a_distance.jpg/150px-Tatev_Monastery_from_a_distance.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Tatev_Monastery_from_a_distance.jpg/200px-Tatev_Monastery_from_a_distance.jpg 2x" data-file-width="1203" data-file-height="803" /></a></span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Gandzasar_Monastery3.jpg" class="mw-file-description" title="صومعه گنج‌سر سده ۱۳ (میلادی)"><img alt="صومعه گنج‌سر سده ۱۳ (میلادی)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Gandzasar_Monastery3.jpg/100px-Gandzasar_Monastery3.jpg" decoding="async" width="100" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Gandzasar_Monastery3.jpg/150px-Gandzasar_Monastery3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Gandzasar_Monastery3.jpg/200px-Gandzasar_Monastery3.jpg 2x" data-file-width="4244" data-file-height="2829" /></a></span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Kishchurchsideview.JPG" class="mw-file-description" title="کلیسای کیش"><img alt="کلیسای کیش" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Kishchurchsideview.JPG/100px-Kishchurchsideview.JPG" decoding="async" width="100" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Kishchurchsideview.JPG/150px-Kishchurchsideview.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Kishchurchsideview.JPG/200px-Kishchurchsideview.JPG 2x" data-file-width="1843" data-file-height="1382" /></a></span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Saint_Iohann_church_in_Ganja_1.jpg" class="mw-file-description" title="Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Գանձակ)"><img alt="Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Գանձակ)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Saint_Iohann_church_in_Ganja_1.jpg/100px-Saint_Iohann_church_in_Ganja_1.jpg" decoding="async" width="100" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Saint_Iohann_church_in_Ganja_1.jpg/150px-Saint_Iohann_church_in_Ganja_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Saint_Iohann_church_in_Ganja_1.jpg/200px-Saint_Iohann_church_in_Ganja_1.jpg 2x" data-file-width="4752" data-file-height="3168" /></a></span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Armenian_church_of_Saint_Gregory_the_Illuminator_in_Baku_2.JPG" class="mw-file-description" title="کلیسای ارمنی، باکو"><img alt="کلیسای ارمنی، باکو" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Armenian_church_of_Saint_Gregory_the_Illuminator_in_Baku_2.JPG/100px-Armenian_church_of_Saint_Gregory_the_Illuminator_in_Baku_2.JPG" decoding="async" width="100" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Armenian_church_of_Saint_Gregory_the_Illuminator_in_Baku_2.JPG/150px-Armenian_church_of_Saint_Gregory_the_Illuminator_in_Baku_2.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Armenian_church_of_Saint_Gregory_the_Illuminator_in_Baku_2.JPG/200px-Armenian_church_of_Saint_Gregory_the_Illuminator_in_Baku_2.JPG 2x" data-file-width="4752" data-file-height="3168" /></a></span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D0%90%D1%85%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%80_%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B1_%D0%A5%D0%B0%D1%87.jpg" class="mw-file-description" title="کلیسای صلیب مقدس"><img alt="کلیسای صلیب مقدس" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/%D0%90%D1%85%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%80_%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B1_%D0%A5%D0%B0%D1%87.jpg/100px-%D0%90%D1%85%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%80_%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B1_%D0%A5%D0%B0%D1%87.jpg" decoding="async" width="100" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/%D0%90%D1%85%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%80_%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B1_%D0%A5%D0%B0%D1%87.jpg/150px-%D0%90%D1%85%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%80_%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B1_%D0%A5%D0%B0%D1%87.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/%D0%90%D1%85%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%80_%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B1_%D0%A5%D0%B0%D1%87.jpg/200px-%D0%90%D1%85%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%80_%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B1_%D0%A5%D0%B0%D1%87.jpg 2x" data-file-width="2904" data-file-height="2164" /></a></span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ruins_of_the_Ani_Cathedral_by_Bashinjaghian.jpg" class="mw-file-description" title="کلیسای جامع آنی"><img alt="کلیسای جامع آنی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Ruins_of_the_Ani_Cathedral_by_Bashinjaghian.jpg/100px-Ruins_of_the_Ani_Cathedral_by_Bashinjaghian.jpg" decoding="async" width="100" height="66" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Ruins_of_the_Ani_Cathedral_by_Bashinjaghian.jpg/150px-Ruins_of_the_Ani_Cathedral_by_Bashinjaghian.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Ruins_of_the_Ani_Cathedral_by_Bashinjaghian.jpg/200px-Ruins_of_the_Ani_Cathedral_by_Bashinjaghian.jpg 2x" data-file-width="460" data-file-height="303" /></a></span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Norashen_Armenian_Church,_Old_Tbilisi.jpg" class="mw-file-description" title="Norashen Church, Tbilisi"><img alt="Norashen Church, Tbilisi" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Norashen_Armenian_Church%2C_Old_Tbilisi.jpg/100px-Norashen_Armenian_Church%2C_Old_Tbilisi.jpg" decoding="async" width="100" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Norashen_Armenian_Church%2C_Old_Tbilisi.jpg/150px-Norashen_Armenian_Church%2C_Old_Tbilisi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Norashen_Armenian_Church%2C_Old_Tbilisi.jpg/200px-Norashen_Armenian_Church%2C_Old_Tbilisi.jpg 2x" data-file-width="2576" data-file-height="1932" /></a></span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Northwestthaddes.jpg" class="mw-file-description" title="قره کلیسا"><img alt="قره کلیسا" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Northwestthaddes.jpg/100px-Northwestthaddes.jpg" decoding="async" width="100" height="63" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Northwestthaddes.jpg/150px-Northwestthaddes.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Northwestthaddes.jpg/200px-Northwestthaddes.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="313" /></a></span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:St_Elie_-_St_Gregory_Armenian_Catholic_Cathedral.jpg" class="mw-file-description" title="Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի (Բեյրութ)"><img alt="Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի (Բեյրութ)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/St_Elie_-_St_Gregory_Armenian_Catholic_Cathedral.jpg/100px-St_Elie_-_St_Gregory_Armenian_Catholic_Cathedral.jpg" decoding="async" width="100" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/St_Elie_-_St_Gregory_Armenian_Catholic_Cathedral.jpg/150px-St_Elie_-_St_Gregory_Armenian_Catholic_Cathedral.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/St_Elie_-_St_Gregory_Armenian_Catholic_Cathedral.jpg/200px-St_Elie_-_St_Gregory_Armenian_Catholic_Cathedral.jpg 2x" data-file-width="1536" data-file-height="1024" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f2a800; padding-left:1em; padding-right:1em; text-align:right;"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%AE" title="جمهوری آرتساخ">جمهوری آرتساخ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0;background:transparent; text-align:left/center;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%B3" title="صومعه آماراس">صومعه آماراس</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%B8%D5%BE%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Բովուրխանի վանք">Bovurkhani Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%BC%D5%AB_%D4%B5%D5%B2%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Բռի Եղցի">Bri Yeghtsi</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%83%D5%B8%D5%AD%D5%BF_%D5%BA%D5%BC%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%BC_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Ճոխտ պռվածառ վանք">Chokht</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%DA%AF%D9%86%D8%AC%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1" class="mw-redirect" title="صومعه گنج‌سر">صومعه گنج‌سر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="هاکوباوانک">هاکوباوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%87%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%BE%D8%AA%D9%88%DA%A9" title="صومعه هاواپتوک">صومعه هاواپتوک</a></li> <li><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD_(%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%8C)" class="extiw" title="ru:Кармираван (монастырь)">Karmiravan</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BD%D5%A1%D5%A9%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Խաթրավանք">Khatravank</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Ki%C3%A7an_monast%C4%B1r%C4%B1" class="extiw" title="az:Kiçan monastırı">Kichan</a></li> <li><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Monastero_di_Koshik_Anapat" class="extiw" title="it:Monastero di Koshik Anapat">Koshik Anapat</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Mamakan_xatun_kils%C9%99si" class="extiw" title="az:Mamakan xatun kilsəsi">Mamakan</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B5%D6%80%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%84_(%D5%8F%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%B5%D6%80)_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Մայրաքաղաք (Տիրամայր) վանք">Mayrakaghak</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A5%D5%AE_%D5%86%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%AF_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Մեծ Նահատակ եկեղեցի">Medz Nahatak</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%95%D5%BB%D5%A1%D5%AD_(%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB)" class="extiw" title="hy:Օջախ (եկեղեցի)">Ojakh</a></li> <li><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%85%D1%82%D1%8B_%D0%95%D1%85%D1%86%D0%B8" class="extiw" title="ru:Охты Ехци">Okhti Yeghtsi</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%95%D5%AE%D5%AF%D5%A1_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Օծկա վանք">Odskavank</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Vaquas_monast%C4%B1r%C4%B1" class="extiw" title="az:Vaquas monastırı">Vaquas</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0;background:transparent; text-align:left/center;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%84%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%A2%D5%AC%D5%A1%D5%B0)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Մինաս եկեղեցի (Աբլահ)">Ablah</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%BD%D5%A1%D5%B9_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D4%B1%D5%A3%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%AF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Խաչ վանք (Ագարակ)">Agarak</a></li> <li>Agulis (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D5%84%D5%AF%D6%80%D5%BF%D5%AB%D5%B9_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%AB%D5%BD)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հովհաննես Մկրտիչ եկեղեցի (Ագուլիս)">St. John</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%94%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%AB%D5%BD)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Քրիստափոր եկեղեցի (Ագուլիս)">St. Kristapor</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%BF%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%BD%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%BC" class="extiw" title="hy:Սուրբ Կումսի մատուռ">Kumsi</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%AB%D5%BD)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Ագուլիս)">St. Mary</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%84%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%86%D5%A5%D6%80%D6%84%D5%AB%D5%B6_%D4%B1%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%AB%D5%BD,_11-%D6%80%D5%A4_%D5%A4%D5%A1%D6%80)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Մինաս եկեղեցի (Ներքին Ագուլիս, 11-րդ դար)">St. Minas</a>, <a href="/w/index.php?title=Saint_Stephen_Church_of_Agulis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Saint Stephen Church of Agulis (صفحه وجود ندارد)">St. Stephen</a>, <a href="/w/index.php?title=Saint_Thomas_Monastery_of_Agulis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Saint Thomas Monastery of Agulis (صفحه وجود ندارد)">St. Thomas</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D4%B1%D5%A3%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%AB%D5%BD)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին վանք (Ագուլիս)">Vank</a>)</li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%B4%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Ամուրավան)">Amuravan</a></li> <li><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Monastero_di_Amutegh" class="extiw" title="it:Monastero di Amutegh">Amutegh</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Anahit_m%C9%99b%C9%99di" class="extiw" title="az:Anahit məbədi">Anahit</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B7%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Անուշավանի եկեղեցի">Anushavan</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%B6_%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%B8%D6%81_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80)" class="extiw" title="hy:Ամենայն Սրբոց եկեղեցի (Ապարաններ)">Aparan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Saint_Karapet_Monastery_of_Aprakunis&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Saint Karapet Monastery of Aprakunis (صفحه وجود ندارد)">Aprakunis</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Arax%C4%B1%C5%9F_s%C3%B6vm%C9%99%C9%99si" class="extiw" title="az:Araxış sövməəsi">Arakhish</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B5%D5%B2%D5%AB%D5%B7%D5%A5_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D6%80%D5%A5%D5%B7)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Եղիշե եկեղեցի (Արեշ)">Aresh</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B7%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%BC" class="extiw" title="hy:Արմավաշենի մատուռ">Armavashen</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C6%8Fyriv%C9%99ng_kils%C9%99si" class="extiw" title="az:Əyrivəng kilsəsi">Ayrivank</a></li> <li>Baku (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C_(%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88)" title="کلیسای ارمنی (باکو)">کلیسای ارمنی (باکو)</a>, <a href="/w/index.php?title=Church_of_the_Holy_Virgin_(Baku)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Church of the Holy Virgin (Baku) (صفحه وجود ندارد)">St. Mary</a>, <a href="/w/index.php?title=Saint_Thaddeus_and_Bartholomew_Cathedral&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Saint Thaddeus and Bartholomew Cathedral (صفحه وجود ندارد)">St. Thaddeus</a>)</li> <li>Banants (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%80%D5%AB%D5%A3%D5%B8%D6%80_%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%B9_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B2%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D6%81)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի (Բանանց)">St. Gregory</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B2%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B6%D6%81)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Բանանց)">St. Mary</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B9%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%B9%D5%A1%D6%81_%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Թարգմանչաց անապատ վանք">Targmanchats</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%81%D5%A5%D5%BC%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%A1%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%AB_%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%BC" class="extiw" title="hy:Ձեռնավոր Սրբատեղի մատուռ">Dzernavor</a>)</li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Bayan_kils%C9%99si" class="extiw" title="az:Bayan kilsəsi">Bayan</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/M%C3%BCq%C9%99dd%C9%99s_Stepanos_kils%C9%99si_(Bazark%C9%99nd)" class="extiw" title="az:Müqəddəs Stepanos kilsəsi (Bazarkənd)">Bazarkend</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B2%D5%A5%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%AF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Բերդակ)">Berdak</a></li> <li>Bist (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D4%B2%D5%AB%D5%BD%D5%BF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին վանք (Բիստ)">St. Mary</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%86%D5%B7%D5%A1%D5%B6_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D4%B2%D5%AB%D5%BD%D5%BF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Նշան վանք (Բիստ)">Holy Sign</a>)</li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D5%A1%D5%A2%D6%80%D5%AB%D5%A5%D5%AC_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B2%D6%80%D5%A1%D5%BB%D5%B8%D6%82%D6%80)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գաբրիել եկեղեցի (Բրաջուր)">Brajur</a></li> <li>Chahuk (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%83%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D6%82%D5%AF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Ճահուկ)">St. John</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%87%D5%B8%D5%B2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%A9_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D5%83%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D6%82%D5%AF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Շողակաթ վանք (Ճահուկ)">Shoghakat</a>)</li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D5%83%D5%A1%D5%AC%D5%A5%D5%A9)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին վանք (Ճալեթ)">Chalet</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C3%87alda%C5%9F_m%C9%99b%C9%99di" class="extiw" title="az:Çaldaş məbədi">Chaldash</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%81)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Ավետարանոց)">Chanakhchi</a></li> <li><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%B2_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5_%D0%A7%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%8B" class="extiw" title="ru:Храм в селе Чапарлы">Chaparli</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%89%D5%A1%D6%80%D5%A5%D6%84_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Չարեք վանք">Charek Vank</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="دادی وانک">دادی وانک</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%B8_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Դասնո վանք">Dasno Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B4%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%AF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Խորան եկեղեցի (Դաստակ)">Dastak</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B4%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Դաստափորի եկեղեցի">Dastapor</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/D%C9%99mirovlu_pir_m%C9%99b%C9%99di" class="extiw" title="az:Dəmirovlu pir məbədi">Demirov</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B6_%D4%B4%D5%AB%D5%A6%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Սմբատան Դիզայի եկեղեցի">Diza</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BE%D5%A1%D5%B2%D5%AF%D5%B8%D6%81_%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF" class="extiw" title="hy:Ծաղկոց Անապատ">Dsaghkots Anapat</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Ֆրանկի եկեղեցի">Frank</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Qabriyel_kils%C9%99si" class="extiw" title="az:Qabriyel kilsəsi">Gabriel</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Saint_Sarkis_Monastery_of_Gag&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Saint Sarkis Monastery of Gag (صفحه وجود ندارد)">Gag</a></li> <li>Ganja (<a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%93%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B3%D0%B0_(%D0%93%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B6%D0%B0)" class="extiw" title="ru:Храм Святого Геворга (Гянджа)">St. George</a>, <a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%93%D1%80%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F_%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8F_(%D0%93%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B6%D0%B0)" class="extiw" title="ru:Храм Святого Григория Просветителя (Гянджа)">St. Gregory</a>, <a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%9E%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%B0_(%D0%93%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B6%D0%B0)" class="extiw" title="ru:Церковь Святого Ованеса (Гянджа)">St. John</a>, <a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%A1%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B8%D1%81%D0%B0_(%D0%93%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D0%B6%D0%B0)" class="extiw" title="ru:Церковь Святого Саркиса (Гянджа)">St. Sarkis</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%94%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%B8%D5%BD_%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D6%83%D6%80%D5%AF%D5%AB%D5%B9_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B3%D5%A1%D5%B6%D5%B1%D5%A1%D5%AF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Քրիստոս Ամենափրկիչ եկեղեցի (Գանձակ)">Kristos</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B3%D5%A1%D5%B6%D5%B1%D5%A1%D5%AF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Գանձակ)">St. Mary</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B9%D5%A1%D5%A4%D6%87%D5%B8%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B3%D5%A1%D5%B6%D5%B1%D5%A1%D5%AF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Թադևոս եկեղեցի (Գանձակ)">St. Thaddeus</a>)</li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Գարդման վանք">Gardman</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Gavurqala_kils%C9%99si" class="extiw" title="az:Gavurqala kilsəsi">Gavurkala</a></li> <li>Getabek (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B3%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D5%AF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Գետաբեկ)">St. Mary</a>, <a href="https://az.wikipedia.org/wiki/G%C9%99d%C9%99b%C9%99y_kils%C9%99si" class="extiw" title="az:Gədəbəy kilsəsi">Church</a>)</li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA%D8%B3_%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%AA%D8%8C_%D9%88%D9%88%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%AA" title="کوساناتس آناپات، ووسکاناپات">کوساناتس آناپات، ووسکاناپات</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%87%D5%B8%D6%80%D5%A3_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%82%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D5%B2%D5%AC%D5%B8%D6%82)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գևորգ եկեղեցի (Ղարադաղլու)">Gharadaghlu</a></li> <li><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%92%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%B0_(%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%85)" class="extiw" title="ru:Церковь Святого Вардана (Казах)">Ghazakh</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8F%D5%A5%D5%A1%D5%BC%D5%B6_%D4%B8%D5%B6%D5%A4_%D4%B1%D5%BC%D5%A1%D5%BB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Տեառն Ընդ Առաջ եկեղեցի">Goghtn</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%AA%DA%86%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="گتچاوانک">گتچاوانک</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%80%D5%A1%D5%BB%D5%AB%D5%B7%D5%A5%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Հաջիշեն)">Hajishen</a></li> <li>Hakobshen (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%80%D5%AB%D5%A3%D5%B8%D6%80_%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%B9_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%80%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%A2%D5%AB_%D5%87%D5%A5%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի (Հակոբի Շեն)">St. Gregory</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%84%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%80%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%A2%D5%AB_%D5%87%D5%A5%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Մինաս եկեղեցի (Հակոբի Շեն)">St. Minas</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA%DB%8C" title="صومعه هاندابرتی">صومعه هاندابرتی</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D6%81_%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%BC" class="extiw" title="hy:Հարանց մատուռ">Harants</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6%D6%81_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Հարանց վանք">Harants Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A1%D6%81_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Հազարաբյուրաց վանք">Hazarabyurats Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%83%D6%80%D5%AF%D5%AB%D5%B9_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Հազարափրկիչ վանք">Hazaraprkich Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%B8%D5%BC%D5%A5%D5%AF%D5%A1_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Հոռեկա վանք">Horekavank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B6%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%AF_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Հուսական նահատակ վանք">Husakan</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%BD%D6%80%D5%AB%D5%AF_%D5%8B%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Ասրիկ Ջրդախանի եկեղեցի">Jrdakhan</a></li> <li>Jugha (<a href="/w/index.php?title=Holy_Saviour_Monastery_of_Julfa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Holy Saviour Monastery of Julfa (صفحه وجود ندارد)">Holy Savour</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%BE%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%8B%D5%B8%D6%82%D5%B2%D5%A1)" class="extiw" title="hy:Հովվի եկեղեցի (Ջուղա)">Hovi</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%8B%D5%B8%D6%82%D5%B2%D5%A1)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Ջուղա)">St. Mary</a>)</li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Qabaqt%C9%99p%C9%99_kils%C9%99si" class="extiw" title="az:Qabaqtəpə kilsəsi">Kabakhtapa</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B2%D5%B6%D5%AB_%D5%AD%D5%A1%D5%B9_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Կաղնի խաչ վանք">Kaghni</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Qarasaqqal_s%C3%B6vm%C9%99%C9%99si" class="extiw" title="az:Qarasaqqal sövməəsi">Karasakal</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%94%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Քարհանի վանք">Karhani Vank</a></li> <li><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B8%D1%80-%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BA_(%D0%9D%D0%B0%D1%85%D0%B8%D1%87%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D0%BD)" class="extiw" title="ru:Кармир-ванк (Нахичеван)">Karmir Vank</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="کاتاروانک">کاتاروانک</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Կավաքավանք">Kavakavank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%BC%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Կեռատավանք">Keratavank</a></li> <li>Khoshkashen (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BD%D5%B8%D5%B7%D5%AF%D5%A1%D5%B7%D5%A5%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Խոշկաշեն)">St. Mary</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B5%D5%B2%D5%AB%D5%B7%D5%A5_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BD%D5%B8%D5%B7%D5%AF%D5%A1%D5%B7%D5%A5%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Եղիշե եկեղեցի (Խոշկաշեն)">St. Yeghishe</a>)</li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BD%D5%B8%D5%B5%D5%AC%D5%B8%D6%82)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Խոյլու)">Khoylu</a></li> <li><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%81%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BA" class="extiw" title="ru:Хунисаванк">Khunasavank</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%DB%8C%D8%B4" title="کلیسای کیش">کلیسای کیش</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D5%94%D5%BC%D5%B6%D5%A1)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին վանք (Քռնա)">Kona</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%B8%D5%BE%D5%A1%D5%AD%D5%A5%D5%B2%D5%A4%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Կովախեղդի վանք">Kovakheghdi Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%94%D6%80%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Քրմանկա վանք">Krmanka Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BF%D6%80%D5%A6%D5%A5%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Կրզեն)">Krzen</a></li> <li>Kuki (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%DA%A9%D9%88%DA%A9%DB%8C" title="کلیسای گریگور مقدس، کوکی">کلیسای گریگور مقدس، کوکی</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%DA%A9%D9%88%DA%A9%DB%8C" title="کلیسای استپانوس مقدس، کوکی">کلیسای استپانوس مقدس، کوکی</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%DA%A9%D9%88%DA%A9%DB%8C" title="کلیسای وارطان مقدس، کوکی">کلیسای وارطان مقدس، کوکی</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Kusanats_Anapat&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kusanats Anapat (صفحه وجود ندارد)">Kusanats Anapat</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%DA%A9%DB%8C%D9%88%D9%84%DA%A9" title="کلیسای گریگور مقدس، کیولک">کلیسای گریگور مقدس، کیولک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="لیانوسی وانک">لیانوسی وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B3_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="ماسانتس وانک">ماسانتس وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%8C_%D9%85%D8%B3%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86" title="صومعه گریگور روشنگر، مسروپاوان">صومعه گریگور روشنگر، مسروپاوان</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Mink%C9%99nd_bazilikas%C4%B1" class="extiw" title="az:Minkənd bazilikası">Minkend</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%BC%D5%B8%D6%82%D5%BF%D5%AB_%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF" class="extiw" title="hy:Մռուտի անապատ">Mruti Anapat</a></li> <li>Nakhichevan (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%A6%D9%88%D8%B1%DA%AF_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%86%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86" title="کلیسای گئورگ مقدس، ناخیجوان">کلیسای گئورگ مقدس، ناخیجوان</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%AB%D9%84%DB%8C%D8%AB_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%86%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86" title="کلیسای تثلیث مقدس، ناخیجوان">کلیسای تثلیث مقدس، ناخیجوان</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%86%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B4" title="آناپات استپانوس مقدس، ناویش">آناپات استپانوس مقدس، ناویش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%DA%AF%D8%A6%D9%88%D8%B1%DA%AF_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%86%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%86_%D8%A2%D8%B2%D8%A7" title="نمازخانه گئورگ مقدس، نرکین آزا">نمازخانه گئورگ مقدس، نرکین آزا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%85%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%8C_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D8%AA" title="صومعه مترجمان، نوراکرت">صومعه مترجمان، نوراکرت</a></li> <li>Norashen (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D9%86" title="کلیسای گریگور مقدس، نوراشن">کلیسای گریگور مقدس، نوراشن</a>, <a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D9%86" title="نمازخانه هریپسیمه مقدس، نوراشن">نمازخانه هریپسیمه مقدس، نوراشن</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D9%86" title="کلیسای هوهانس مقدس، نوراشن">کلیسای هوهانس مقدس، نوراشن</a>, <a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D9%86" title="صومعه مریم مقدس، نوراشن">صومعه مریم مقدس، نوراشن</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%8D%D5%BF%D5%A5%D6%83%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%86%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%B7%D5%A5%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Ստեփանոս եկեղեցի (Նորաշեն)">St. Stephen</a>)</li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%AB%D9%84%DB%8C%D8%AB_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%B3" title="کلیسای تثلیث مقدس، نورس">کلیسای تثلیث مقدس، نورس</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%A1%D6%83%D6%80%D5%AF%D5%AB%D5%B9_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D5%86%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%A6%D5%A1%D6%80)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Ամենափրկիչ վանք (Նուկզար)">Nukzar</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%88%D9%BE" title="کلیسای مریم مقدس، ادزوپ">کلیسای مریم مقدس، ادزوپ</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%95%D5%AD%D5%BF%D5%A8_%D5%A5%D5%B2%D6%81%D5%AB_(%D4%B4%D5%A1%D5%B7%D5%AF%D5%A5%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%AB_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Օխտը եղցի (Դաշկեսանի շրջան)">Okht</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%AE%D8%AA%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%D9%86%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="اوختی درنی وانک">اوختی درنی وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%AF" title="کلیسای استپانوس مقدس، اوردوباد">کلیسای استپانوس مقدس، اوردوباد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%BE" title="نمازخانه اوواساپ">نمازخانه اوواساپ</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%B0%D5%A5%D5%BD%D5%BF_%D5%A3%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B2%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Պահեստ գյուղի եկեղեցի">Pahest</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Pand" class="extiw" title="az:Pand">Pand</a></li> <li>Paraka (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%A7" title="کلیسای صلیب مقدس، پاراکا">کلیسای صلیب مقدس، پاراکا</a>, <a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%DB%8C%D8%BA%DB%8C%D8%A7_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="نمازخانه یغیا مقدس، مارگارا">نمازخانه یغیا مقدس، مارگارا</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%A7" title="کلیسای شماون مقدس، پاراکا">کلیسای شماون مقدس، پاراکا</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%8D%D5%BF%D5%A5%D6%83%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%BD_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D5%93%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%AF%D5%A1)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Ստեփանոս վանք (Փառակա)">St. Stephen</a>)</li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B1_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D9%88" title="کلیسای گریگور روشنگر مقدس، پارتاو">کلیسای گریگور روشنگر مقدس، پارتاو</a></li> <li>Pip (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%A1%D5%B4_%D5%83%D5%A3%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%BC_(%D5%93%D5%AB%D6%83)" class="extiw" title="hy:Բարսամ Ճգնավոր մատուռ (Փիփ)">Barsam</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%BE" title="کلیسای پپرونیا مقدس، پیپ">کلیسای پپرونیا مقدس، پیپ</a>, <a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%A1%D1%82%D0%B5%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%81%D0%B0_(%D0%94%D0%B0%D1%88%D0%BA%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%BD)" class="extiw" title="ru:Церковь Святого Степаноса (Дашкесан)">St. Stephen</a>)</li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%D9%84%D9%88%DB%8C" title="کلیسای پولادلوی">کلیسای پولادلوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%BA%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="پتکاتاغی وانک">پتکاتاغی وانک</a></li> <li>Ramis (<a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%BE%D8%AA_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B3" title="نمازخانه کاراپت مقدس، رامیس">نمازخانه کاراپت مقدس، رامیس</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B3" title="کلیسای مریم مقدس، رامیس">کلیسای مریم مقدس، رامیس</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%8D%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%AB%D5%BD_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D5%8C%D5%A1%D5%B4%D5%AB%D5%BD)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Սարգիս վանք (Ռամիս)">St. Sarkis</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%BE%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="شاهپکار وانک">شاهپکار وانک</a></li> <li>Shahponk (<a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%86%DA%A9" title="نمازخانه گریگور مقدس، شاهاپونک">نمازخانه گریگور مقدس، شاهاپونک</a>, <a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%BE%D9%88%D9%86%DA%A9" title="نمازخانه سارگیس مقدس، شاهاپونک">نمازخانه سارگیس مقدس، شاهاپونک</a>)</li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C5%9E%C9%99lv%C9%99_s%C3%B6vm%C9%99%C9%99si" class="extiw" title="az:Şəlvə sövməəsi">Shalva</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%85%D9%86" title="صومعه صلیب مقدس، شامن">صومعه صلیب مقدس، شامن</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D6%80%D5%A5%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D6%81_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հրեշտակապետաց վանք">Shamkhor</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86" title="کلیسای سارگیس مقدس، شاوارشاوان">کلیسای سارگیس مقدس، شاوارشاوان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%AC%D9%88" title="کلیسای شورجو">کلیسای شورجو</a></li> <li>Shusha (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86%DA%86%D8%AA%D8%B3%D9%88%D8%AA%D8%B3_%D8%A2%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%B1%DA%AF%DB%8C%DA%86_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="کلیسای قازانچتسوتس آمناپرگیچ مقدس">کلیسای قازانچتسوتس آمناپرگیچ مقدس</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%DA%86_%DA%98%D8%A7%D9%85" title="کلیسای کاناچ ژام">کلیسای کاناچ ژام</a>, <a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%DA%A9%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA%D8%B3" title="صومعه کوساناتس">صومعه کوساناتس</a>, <a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C_%D0%90%D0%B3%D1%83%D0%BB%D0%B5%D1%86%D0%BE%D1%86" class="extiw" title="ru:Церковь Агулецоц">St. Mary</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%BA%D8%A7%D8%B3%D8%B1_%D8%A2%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%AA" title="تاغاسر آناپات">تاغاسر آناپات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%AA%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%AA" title="کلیسای هوهانس مقدس، تامبات">کلیسای هوهانس مقدس، تامبات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%85%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%86" title="صومعه مترجمان">صومعه مترجمان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%AA%D9%84%D9%88" title="کلیسای هوهانس مقدس، تاتلو">کلیسای هوهانس مقدس، تاتلو</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/T%C9%99z%C9%99k%C9%99nd_bazilikas%C4%B1" class="extiw" title="az:Təzəkənd bazilikası">Tazekend</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AA%D8%AE%DA%A9%D9%88%D9%86%DB%8C" title="نمازخانه تخکونی">نمازخانه تخکونی</a></li> <li>Togh (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%AA%D9%88%D8%BA" title="کلیسای هوهانس مقدس، توغ">کلیسای هوهانس مقدس، توغ</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%AA%D9%88%D8%BA" title="کلیسای استپانوس مقدس، توغ">کلیسای استپانوس مقدس، توغ</a>, <a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Q%C4%B1rm%C4%B1z%C4%B1_kils%C9%99_(Xocav%C9%99nd)" class="extiw" title="az:Qırmızı kilsə (Xocavənd)">Red Church</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D8%BA%D8%AA%D8%B3%DB%8C" title="تران یغتسی">تران یغتسی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%B1)" title="کلیسای مریم مقدس (تسار)">کلیسای مریم مقدس (تسار)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%AA%D8%B3%D8%BA%D9%86%D8%A7" title="صومعه مریم مقدس، تسغنا">صومعه مریم مقدس، تسغنا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D8%B3%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="تسیتسرناوانک">تسیتسرناوانک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B1" title="کلیسای وانکاسار">کلیسای وانکاسار</a></li> <li>Vardashen (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%BA%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D9%86" title="کلیسای یغیشه مقدس، وارداشن">کلیسای یغیشه مقدس، وارداشن</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%BA%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="کلیسای حواری یغیشه مقدس">کلیسای حواری یغیشه مقدس</a>)</li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Varazqun_m%C9%99b%C9%99di" class="extiw" title="az:Varazqun məbədi">Varzakan</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A7%D8%AA" title="کلیسای مترجمان مقدس، ورین کراهات">کلیسای مترجمان مقدس، ورین کراهات</a></li> <li>Voghohi (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%88%D8%BA%D9%88%D9%87%DB%8C" title="کلیسای صلیب مقدس، وغوهی">کلیسای صلیب مقدس، وغوهی</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%BE%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%88%D8%BA%D9%88%D9%87%DB%8C" title="کلیسای استپان مقدس، وغوهی">کلیسای استپان مقدس، وغوهی</a>)</li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D6%81_%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF_(%D5%88%D5%BD%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF)" class="extiw" title="hy:Կուսանաց անապատ (Ոսկանապատ)">Voskanapat</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%DB%8C%D8%BA%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%84" title="صومعه یغیشه آراکیال">صومعه یغیشه آراکیال</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%BA%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="یغناساری وانک">یغناساری وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%DA%A9%D8%BA%D8%AA%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D8%B2%D9%88%D8%B1" title="کلیسای یکغتسادزور">کلیسای یکغتسادزور</a></li> <li><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Yeni_Zod_Kils%C9%99si" class="extiw" title="az:Yeni Zod Kilsəsi">Yeni Zod</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%A6%D9%88%D8%B1%DA%AF_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%DB%8C%D8%B1%D9%86%D8%AC%D8%A7%DA%A9" title="کلیسای گئورگ مقدس، یرنجاک">کلیسای گئورگ مقدس، یرنجاک</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="یری وانک">یری وانک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%B3_%D9%85%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B3" title="صومعه یریتس مانکانانتس">صومعه یریتس مانکانانتس</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D6%80%D5%B4%D5%B8%D5%B2%D5%AB%D5%A1_%D6%84%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Երմողիա քահանայի վանք">Yermoghia</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%87%D5%B8%D6%80%D5%A3_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B6%D5%A1%D6%84%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D5%AC%D5%A1)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գևորգ եկեղեցի (Զաքաթալա)">Zakatala</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f2a800; padding-left:1em; padding-right:1em; text-align:right;"><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گرجستان">گرجستان</a> (<i><a href="/w/index.php?title=Armenian_churches_of_Tbilisi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Armenian churches of Tbilisi (صفحه وجود ندارد)">List</a></i>)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0;background:transparent; text-align:left/center;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%A2%D5%AB%D5%A2%D5%B8" class="extiw" title="hy:Աբիբո">Abibos</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%A2%D5%AB%D5%BD%D5%B8%D5%BD%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Աբիսոսի վանք">Abisosi Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B5%D6%80%D6%87%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%BD%D5%A1%D5%B9_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%AD%D5%A1%D5%AC%D6%81%D5%AD%D5%A1)" class="extiw" title="hy:Երևման Սուրբ Խաչ եկեղեցի (Ախալցխա)">Akhaltskha</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%B6%D5%AB%D5%B1%D5%B8%D6%80%D5%AB_%D6%83%D5%B8%D6%84%D6%80_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Բնիձորի փոքր վանք">Bnidzor</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BE%D5%B8%D6%82%D5%B2%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B2%D5%A1%D5%B7%D5%A5%D5%B6%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Ծուղրուղաշենի եկեղեցի">Dsughrughashen</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%A1%D5%AF%D5%B8%D5%A2_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%93%D5%B8%D6%84%D6%80_%D4%BD%D5%A1%D5%B6%D5%B9%D5%A1%D5%AC%D5%AB)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հակոբ եկեղեցի (Փոքր Խանչալի)">Pokr Khanchali</a></li> <li>Shahumyan (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%87%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B5%D5%A1%D5%B6,_%D5%84%D5%A1%D5%BC%D5%B6%D5%A5%D5%B8%D6%82%D5%AC%D5%AB_%D5%B7%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Շահումյան, Մառնեուլի շրջան)">St. Mary</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%BF%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D5%87%D5%A1%D5%B0%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B5%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Կիրակի վանք (Շահումյան)">Holy Sunday</a>)</li> <li>Tbilisi (<a href="/w/index.php?title=Vank_Monastery,_Tbilisi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Vank Monastery, Tbilisi (صفحه وجود ندارد)">Vank</a>, <a href="/w/index.php?title=Holy_Mother_of_God_Church_of_Bethlehem,_Tbilisi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Holy Mother of God Church of Bethlehem, Tbilisi (صفحه وجود ندارد)">Bethlehem</a>, <a href="/w/index.php?title=Chugureti_St._Astvatsatsin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Chugureti St. Astvatsatsin (صفحه وجود ندارد)">Chugureti</a>, <a href="/w/index.php?title=Ejmiatsin_Church,_Tbilisi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ejmiatsin Church, Tbilisi (صفحه وجود ندارد)">Ejmiatsnetsots</a>, <a href="/w/index.php?title=Cathedral_of_Saint_George,_Tbilisi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cathedral of Saint George, Tbilisi (صفحه وجود ندارد)">St. George</a>, <a href="/w/index.php?title=Saint_Gregory_the_Illuminator_Church,_Tbilisi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Saint Gregory the Illuminator Church, Tbilisi (صفحه وجود ندارد)">St. Gregory</a>, <a href="/w/index.php?title=Jigrasheni_Avetyats_church&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jigrasheni Avetyats church (صفحه وجود ندارد)">Jigrasheni Avetyats</a>, <a href="/w/index.php?title=Kamoyants_Saint_Gevork_Church&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kamoyants Saint Gevork Church (صفحه وجود ندارد)">Kamoyants</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%BE%D8%AA_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%AA%D9%81%D9%84%DB%8C%D8%B3)" title="کلیسای کاراپت مقدس (تفلیس)">کلیسای کاراپت مقدس (تفلیس)</a>, <a href="/w/index.php?title=Church_of_Saint_George_(Kldisubani)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Church of Saint George (Kldisubani) (صفحه وجود ندارد)">Karapi</a>, <a href="/w/index.php?title=Church_of_the_Red_Gospel,_Tbilisi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Church of the Red Gospel, Tbilisi (صفحه وجود ندارد)">Karmir Avetaran</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D5%BB%D5%AB%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%AB_%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Խոջիվանքի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի">Khojivank</a>, <a href="/w/index.php?title=Krtsanis_Tsiranavor_Surp_Astvatsatsin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Krtsanis Tsiranavor Surp Astvatsatsin (صفحه وجود ندارد)">Geghardavank</a>, <a href="/w/index.php?title=Saint_Gevork_of_Mughni_Church,_Tbilisi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Saint Gevork of Mughni Church, Tbilisi (صفحه وجود ندارد)">Mughni</a>, <a href="/w/index.php?title=Norashen_Church,_Tbilisi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Norashen Church, Tbilisi (صفحه وجود ندارد)">Norashen</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%BD%D5%A1%D5%B9_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B9%D5%A2%D5%AB%D5%AC%D5%AB%D5%BD%D5%AB)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Խաչ եկեղեցի (Թբիլիսի)">Holy Cross</a>, <a href="/w/index.php?title=Church_of_the_Holy_Seal,_Tbilisi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Church of the Holy Seal, Tbilisi (صفحه وجود ندارد)">Holy Sign</a>, <a href="/w/index.php?title=St._Sarkis_Church_(Tbilisi,_Georgia)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="St. Sarkis Church (Tbilisi, Georgia) (صفحه وجود ندارد)">St. Sarkis</a>, <a href="/w/index.php?title=Lower_Bethlehemi_Church&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lower Bethlehemi Church (صفحه وجود ندارد)">St. Stephen</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%81%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A1%D5%B7%D5%AB_%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%87%D5%B8%D6%80%D5%A3_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Ձորաբաշի Սուրբ Գևորգ եկեղեցի">Dzorabash</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D5%B8%D5%B5%D5%A1%D5%B6%D6%81_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Թանդոյանց եկեղեցի">Tandoyants</a>, <a href="/w/index.php?title=Zrkinyants_Saint_Gevork_Church&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zrkinyants Saint Gevork Church (صفحه وجود ندارد)">Zrkinyants</a>)</li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B9%D5%B8%D6%84%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Թոքավանք">Tokavank</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=St._Mary%27s_Church,_Tskhinvali&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="St. Mary&#39;s Church, Tskhinvali (صفحه وجود ندارد)">Tskhinvali</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f2a800; padding-left:1em; padding-right:1em; text-align:right;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="ترکیه">ترکیه</a> (<i><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="فهرست کلیساهای ارمنی در ترکیه">ترکیه</a></i>)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0;background:transparent; text-align:left/center;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%A2%D5%A4%D5%AC%D5%B4%D5%BD%D5%A5%D5%B0%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Աբդլմսեհի վանք">Abdelmseh</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%87%D5%B8%D6%80%D5%A3_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%A2%D5%AC%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%B0%D5%A1%D6%80)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գևորգ եկեղեցի (Աբլբուհար)">Ablbuhar</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%A2%D6%80%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Աբրահամավանք">Abrahamavank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%A4%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%BF%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Ադամակերտի վանք">Adamakert</a></li> <li>Adana (<a href="/w/index.php?title=Surp_Asdvadzadzin_Cathedral_(Adana)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Surp Asdvadzadzin Cathedral (Adana) (صفحه وجود ندارد)">St. Mary</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%A9%D5%B8%D6%82_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Մորոթու եկեղեցի">Morotu</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%B9%D9%88%D9%85%D9%87_%D8%A2%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%A9_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="صعومه آقاراک مقدس">صعومه آقاراک مقدس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_%DA%A9%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="سریر مقدس کیلیکیه">سریر مقدس کیلیکیه</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B2%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Աղբունարի վանք">Aghbunar</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B2%D5%B4%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D6%80%D5%A1" class="extiw" title="hy:Աղմաղարա">Aghmaghara</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%A2%D9%82%D9%BE%D8%B1%DB%8C%DA%AF_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="صومعه آقپریگ مقدس">صومعه آقپریگ مقدس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%A2%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1)" title="کلیسای صلیب مقدس (آختامار)">کلیسای صلیب مقدس (آختامار)</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%A3%D6%80%D5%AF%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Ագրկի վանք">Agreki Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B6%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%B0%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Զորավոր եկեղեցի (Ահավանք)">Ahavank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%AF%D6%87%D5%BC%D5%A1" class="extiw" title="hy:Սկևռա">Akevra</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%AD%D5%AF%D5%B8%D5%BD%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Ախկոսի վանք">Akhkosi Vank</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%A2%DA%A9%D9%86%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="صومعه آکنر مقدس">صومعه آکنر مقدس</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%AF%D5%B6%D5%BB%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Ակնջի վանք">Aknji Vank</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%BE_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%BA%D8%AF%DB%8C%D8%B1" title="کلیسای هاکوپ مقدس، ایغدیر">کلیسای هاکوپ مقدس، ایغدیر</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%B2%D5%AB%D5%B4%D5%A5%D5%B8%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%AC%D5%A2%D5%A1%D5%B5%D6%80%D5%A1%D6%84)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Բարդուղիմեոս եկեղեցի (Ալբայրաք)">Albayrak</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B4%D6%80%D5%A4%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%82_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Ամրդոլու վանք">Amrdolu</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B6%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%81_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%A6%D5%A1%D5%A2%D5%A1)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Զորավարաց եկեղեցի (Անարզաբա)">Anarzaba</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%DB%8C_(%D8%B4%D9%87%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C)" title="آنی (شهر باستانی)">آنی (شهر باستانی)</a> (<i><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B6%D5%AB%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D6%81%D5%A1%D5%B6%D5%AF" class="extiw" title="hy:Անիի եկեղեցիների ցանկ">List</a></i>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9_%D8%A2%D9%86%DB%8C" title="کلیسای جامع آنی">کلیسای جامع آنی</a>, <a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89glise_du_Saint-Sauveur_d%27Ani" class="extiw" title="fr:Église du Saint-Sauveur d&#39;Ani">Holy Saviour</a>, <a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89glise_Saint-Gr%C3%A9goire_de_Gagkashen" class="extiw" title="fr:Église Saint-Grégoire de Gagkashen">Gaskashen</a>, <a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89glise_Saint-Gr%C3%A9goire_de_Tigrane_Honents" class="extiw" title="fr:Église Saint-Grégoire de Tigrane Honents">Honents</a>, <a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89glise_Saint-Gr%C3%A9goire_d%27Abougraments" class="extiw" title="fr:Église Saint-Grégoire d&#39;Abougraments">Abugamerats</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%8C_%D8%A2%D9%86%DB%8C" title="کلیسای حواریون، آنی">کلیسای حواریون، آنی</a>, <a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Monast%C3%A8re_des_Vierges" class="extiw" title="fr:Monastère des Vierges">Kusanats</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%A2%D5%B8%D6%82%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%B4%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Աբուխանմի եկեղեցի">Abukhanmi</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%80%D5%AB%D5%A3%D5%B8%D6%80_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D4%B1%D5%B2%D5%BB%D5%AF%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A4,_%D4%B1%D5%B6%D5%AB)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գրիգոր վանք (Աղջկաբերդ, Անի)">Aghjkaberd</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%BE%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%B6%D5%AB)" class="extiw" title="hy:Հովվի եկեղեցի (Անի)">Hovi</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Aparank_Monastery&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Aparank Monastery (صفحه وجود ندارد)">Aparank</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Arakelots_Monastery&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Arakelots Monastery (صفحه وجود ندارد)">Arakelots Vank</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cathedral_of_Arapgir&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cathedral of Arapgir (صفحه وجود ندارد)">Arapgir</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D4%B1%D6%80%D5%A3%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին վանք (Արգելան)">Argelan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Arqakaghni_monastery&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Arqakaghni monastery (صفحه وجود ندارد)">Arkakaghni</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B2%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Արքայակաղնի վանք">Arkayakaghni Vank</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D9%82%D9%88%D8%B4" title="جزیره قوش">جزیره قوش</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%A9%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%B6%D5%A5_%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%BC_(%D4%B1%D5%B7%D5%BF%D5%AB%D5%B7%D5%A1%D5%BF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աթանագինե մատուռ (Աշտիշատ)">Ashtishat</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B5%D5%A3%D5%A5%D5%AF_(%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84)" class="extiw" title="hy:Այգեկ (վանք)">Aygek</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%B5%D6%80%D5%AB%D5%B1%D5%B8%D6%80%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Այրիձորի վանք">Ayridzor</a></li> <li>Baberd (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%95%D5%B0%D5%A1%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B2%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A4)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Օհան եկեղեցի (Բաբերդ)">St. Ohan</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%94%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D4%B2%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A4)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Քրիստափոր վանք (Բաբերդ)">Kristos</a>)</li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D5%BF%D5%A1%D5%B3%D5%A1%D6%80_(%D4%B2%D5%A1%D5%A3%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հովհաննես տաճար (Բագավան)">Bagavan</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%A3%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D6%80%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Բագնայրի վանք">Bagnayri Vank</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A7" title="کلیسای جامه بانا">کلیسای جامه بانا</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A4%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84)" class="extiw" title="hy:Բարձրաբերդի վանք)">Bardzraberd</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%A1%D5%B4_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Սուրբ Բարսամ վանք">Barsam</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%82%DB%8C%D9%85%D8%A6%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="کلیسای بارتوقیمئوس مقدس">کلیسای بارتوقیمئوس مقدس</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%8D%D5%BF%D5%A5%D6%83%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%BD_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D4%B2%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%AB)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Ստեփանոս վանք (Բերկրի)">Berkri</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%87%D5%B8%D6%80%D5%A3_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%89%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D6%84%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%A5)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գևորգ եկեղեցի (Չանաքկալե)">Çanakkale</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%89%D5%A1%D6%80%D5%AD%D5%A1%D6%83%D5%A1%D5%B6_%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Չարխափան Սուրբ Աստվածածին վանք">Charkhapan</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%89%D5%B8%D6%80%D5%A4%D5%BE%D5%A1%D5%B6" class="extiw" title="hy:Չորդվան">Chordvank</a></li> <li>Constantinople (<a href="/w/index.php?title=Saint_Gregory_the_Illuminator_Church_of_Galata&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Saint Gregory the Illuminator Church of Galata (صفحه وجود ندارد)">Galata</a>, <a href="/w/index.php?title=Surp_Krikor_Lusavori%C3%A7_Armenian_Church,_Kuzguncuk&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Surp Krikor Lusavoriç Armenian Church, Kuzguncuk (صفحه وجود ندارد)">Kuzguncuk</a>, <a href="/w/index.php?title=Surp_Asdvadzadzin_Patriarchal_Church&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Surp Asdvadzadzin Patriarchal Church (صفحه وجود ندارد)">Fatih</a>, <a href="/w/index.php?title=Kartal_Surp_Ni%C5%9Fan_Armenian_Orthodox_Church&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Kartal Surp Nişan Armenian Orthodox Church (صفحه وجود ندارد)">Kartal</a>, <a href="/w/index.php?title=Church_of_St._George_of_Samatya&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Church of St. George of Samatya (صفحه وجود ندارد)">Samatya</a>, <a href="/w/index.php?title=Taksim_Surp_Harutyun_Church&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Taksim Surp Harutyun Church (صفحه وجود ندارد)">Taksim</a>, <a href="/w/index.php?title=Surp_Yerrortutyun_Armenian_Church&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Surp Yerrortutyun Armenian Church (صفحه وجود ندارد)">Beyoğlu</a>, <a href="/w/index.php?title=Surp_Yerrortutyun_Armenian_Catholic_Church&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Surp Yerrortutyun Armenian Catholic Church (صفحه وجود ندارد)">Beyoğlu</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="صومعه درازارک">صومعه درازارک</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%81%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%B5_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Ձորոյ վանք">Dzor</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Armenian_Evangelical_Church,_El%C3%A2z%C4%B1%C4%9F&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Armenian Evangelical Church, Elâzığ (صفحه وجود ندارد)">Elazig</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B8%D5%B6%D5%A4%D5%A1_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Ընդա վանք">Enda Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B8%D5%B6%D5%B1%D5%A1%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Ընձաքարի վանք">Endzakar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Holy_Trinity_Church,_Eski%C5%9Fehir&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Holy Trinity Church, Eskişehir (صفحه وجود ندارد)">Eskişehir</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%96%D5%A5%D5%B6%D6%84%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Ֆենքի վանք">Fenki Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%96%D5%AB%D6%80%D5%BD%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Ֆիրսի վանք">Firsi Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D5%96%D5%BC%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Կարապետ վանք (Ֆռնուզ)">Frnuz</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Գարապազարի վանք">Garapazar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Liberation_Mosque&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Liberation Mosque (صفحه وجود ندارد)">Gaziantep</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%A5%D5%AC%D5%A1%D5%A9%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B6%D5%AB_%D5%B6%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%A3)" class="extiw" title="hy:Գելաթի վանք (Կարինի նահանգ)">Gelati Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%82%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%A1%D5%BD%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Սուրբ Ղուկասի վանք">Ghukas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monastery_of_Surp_Gevork_of_Goms&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monastery of Surp Gevork of Goms (صفحه وجود ندارد)">Goms</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%BC%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Գռների վանք">Grneri Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%95%D5%B0%D5%A1%D5%B6_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D5%80%D5%A5%D6%84%D5%AB%D5%B4%D5%AD%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Օհան վանք (Հեքիմխան)">Hekimkhan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hogots_monastery&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hogots monastery (صفحه وجود ندارد)">Hogots</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%80%D5%B8%D5%A3%D5%A5%D5%A1%D6%81_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Հոգեաց վանք">Hogyats Vank</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Horomos&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Horomos (صفحه وجود ندارد)">Horomos</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ishkhani&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ishkhani (صفحه وجود ندارد)">Ishkhan</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BB%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%A3%D5%B8%D5%B4)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Իշխանիգոմ)">Ishkhanigom</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%A2%D5%B8%D6%81_%D5%94%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%B6_%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%AF_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%B1%D5%AC%D5%A5%D6%84%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D6%80%D5%A5%D5%A9)" class="extiw" title="hy:Սրբոց Քառասուն Մանուկ եկեղեցի (Ալեքսանդրեթ)">İskenderun</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%A2%D5%A4%D5%A8%D5%AC%D5%B4%D5%BD%D5%A5%D5%B0_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%8B%D5%A5%D6%80%D5%B4%D5%AB%D5%AF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աբդըլմսեհ եկեղեցի (Ջերմիկ)">Jermik</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%94%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Քամարի վանք">Kamari Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%94%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Քամատունի վանք">Kamatun</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B4%D6%80%D5%BB%D5%A1%D5%B1%D5%B8%D6%80%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Կամրջաձորի վանք">Kamrjadzor</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%B6%D5%A3%D5%BE%D5%A1%D6%80_(%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84)" class="extiw" title="hy:Կանգվար (վանք)">Kangvar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=St._Thomas_Monastery,_Van&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="St. Thomas Monastery, Van (صفحه وجود ندارد)">Kanzak</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D5%BA%D5%B8%D5%BD%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Կապոսի վանք">Kaposi Vank</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%BE%D8%AA_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%85%D9%88%D8%B4" title="صومعه کاراپت مقدس، موش">صومعه کاراپت مقدس، موش</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%94%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D5%BD%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Քառասնի վանք">Karasni Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%B4%D5%AB%D6%80_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D5%94%D5%A5%D5%BD%D5%B8%D6%82%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Կարմիր վանք (Քեսուն)">Karmirvank</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Karmravank_(Vaspurakan)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Karmravank (Vaspurakan) (صفحه وجود ندارد)">Karmravank</a></li> <li>Kars (<a href="/w/index.php?title=Cathedral_of_Kars&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cathedral of Kars (صفحه وجود ندارد)">Cathedral</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%BD)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Կարս)">St. Mary</a>)</li> <li><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C_%D1%81%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B9_%D0%90%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0%D1%86%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BD_%D0%B8%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8_%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%B0" class="extiw" title="ru:Церковь святой Аствацацин имени Кава">Kava</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monastery_of_Saint_Minas_of_Kes&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monastery of Saint Minas of Kes (صفحه وجود ندارد)">Kes</a></li> <li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Kirche_Gregor_des_Erleuchters_(Kayseri)" class="extiw" title="de:Kirche Gregor des Erleuchters (Kayseri)">Kesaria</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_%DA%A9%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="سریر مقدس کیلیکیه">سریر مقدس کیلیکیه</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BD%D5%A1%D5%B9%D5%A2%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D6%80%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Խաչբազարի վանք">Khachbazari</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B9%D5%A5%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BD%D5%A1%D5%AC%D6%86%D5%A5%D5%A9%D5%AB)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Թեոդորոս եկեղեցի (Խալֆեթի)">Khalfeti</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_%DA%A9%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="سریر مقدس کیلیکیه">سریر مقدس کیلیکیه</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%8D%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%AB%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BD%D5%B8%D6%80%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%A1)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Սարգիս եկեղեցի (Խորսանա)">Khorsana</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%AE%D8%AA%D8%B2%DA%A9%D9%88%D9%86%DA%A9" title="صومعه ختزکونک">صومعه ختزکونک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%AA%D8%B3" title="صومعه کتوتس">صومعه کتوتس</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BD%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D6%80%D5%AF%D5%BF%D5%B8%D6%80%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Խունարկտորի վանք">Khunarktor</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%8E%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D5%AC_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BC%D6%87%D5%B8%D5%B6%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A4)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Վասիլ եկեղեցի (Լևոնբերդ)">Levonberd</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BC%D5%AB%D5%B4_%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF" class="extiw" title="hy:Լիմ անապատ">Lim</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%95%D5%B0%D5%A1%D5%B6_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D5%84%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%A9%D5%AB%D5%A1)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Օհան վանք (Մալաթիա)">Malatia</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%94%D6%80%D5%AB%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%80_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D5%84%D5%A1%D5%B4)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Քրիստափոր վանք (Մամ)">Mam</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%80%D5%AB%D5%A3%D5%B8%D6%80_%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%B9_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D5%84%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A6%D5%AF%D5%A5%D6%80%D5%BF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ վանք (Մանազկերտ)">Manazkert</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Մանրավանք">Manravank</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Surp_Marinos_Monastery&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Surp Marinos Monastery (صفحه وجود ندارد)">Marinos Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B2%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%A5%D5%B2_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%84%D5%A1%D5%AA%D5%A1%D6%84)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Բարսեղ եկեղեցի (Մաժաք)">Mazhak</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D5%84%D5%A5%D5%AE%D5%B8%D6%83%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածնի վանք (Մեծոփավանք)">Medzopavank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%AF%D5%A1%D6%81_%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%87%D5%B8%D6%80%D5%A3_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Մոկաց Սուրբ Գևորգ վանք">Mokats Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%AD%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A4%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Մոխրաբերդի վանք">Mokhraberd</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%AC%D6%87%D5%B8%D5%B6%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Մոլևոնի վանք">Molevoni Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%84%D5%B8%D6%80%D5%AE%D5%A1%D6%84%D5%B8_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Սուրբ Մործաքո եկեղեցի">Mordsako</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D9%86" title="کلیسای مرن">کلیسای مرن</a></li> <li>Mush (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D9%85%D9%88%D8%B4" title="کلیسای مارینه مقدس، موش">کلیسای مارینه مقدس، موش</a>, <a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="صومعه نشان مقدس">صومعه نشان مقدس</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="نارکاوانک">نارکاوانک</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%95%D5%A4%D5%A5%D5%AC%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%A5%D6%80" class="extiw" title="hy:Օդելի վանքեր">Odeli</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%95%D5%B1%D5%AB_%D5%AD%D5%A1%D5%A6%D5%AB%D5%B6%D5%A1" class="extiw" title="hy:Օձի խազինա">Odzi Khazina</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%95%D5%A3%D5%BD%D5%A5%D5%B6%D5%A4_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Սուրբ Օգսենդ վանք">Ogsend</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%95%D5%B0%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%BC_(%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%95%D5%B0%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Օհան մատուռ (Սուրբ Օհան)">Ohan</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%95%D5%BD%D5%AF%D5%AB_%D4%B9%D5%B8%D6%82%D6%80" class="extiw" title="hy:Օսկի Թուր">Oski Tur</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%95%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%BC%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Օտուռի վանք">Otur</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%93%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%A3%D5%A5%D5%BF%D5%AB%D5%AF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Փակագետիկ)">Pakagetik</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D9%85%D9%86%E2%80%8C%D8%A2%D9%84%D8%AA%DB%8C_(%D8%A8%D8%AA%D9%84%DB%8C%D8%B3)" title="دغیرمن‌آلتی (بتلیس)">دغیرمن‌آلتی (بتلیس)</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B6%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D5%8C%D5%B7%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%84)" class="extiw" title="hy:Զորավանք (Ռշտունիք)">Rshtuni</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%8D%D5%A1%D5%B9%D5%AC%D5%A8)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Սաչլը)">Sachle</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%A2%D5%AD%D5%A5%D5%B9_(%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB)" class="extiw" title="hy:Սբխեչ (եկեղեցի)">Sbkhech</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3_(%D8%B4%D9%87%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C)" title="سیس (شهر باستانی)">سیس (شهر باستانی)</a> (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%A3%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D6%80%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Բագնայրի վանք">Andul Vank</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%A1%D5%BE%D5%AB%D5%AF%D5%A1%D5%A9%D5%A1_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Գավիկաթա վանք">Gavikata Vank</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%A9%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%B6%D5%A5_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%8D%D5%AB%D5%BD)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աթանագինե եկեղեցի (Սիս)">Atanagine Vank</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Holy_Trinity_Church,_Sivrihisar&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Holy Trinity Church, Sivrihisar (صفحه وجود ندارد)">Sivrihisar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monastery_of_the_Miracles&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monastery of the Miracles (صفحه وجود ندارد)">Skanchelagordz Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A4%D5%AB_%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF" class="extiw" title="hy:Սմբատաբերդի անապատ">Smbataberd</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=St._Stepanos_Church&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="St. Stepanos Church (صفحه وجود ندارد)">Smyrna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Church_of_the_Holy_Cross_at_Soradir&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Church of the Holy Cross at Soradir (صفحه وجود ندارد)">Soradir</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B2%D5%A1%D5%A3%D5%B6%D5%A1%D5%B5%D6%80%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Բագնայրի վանք">Sparanits</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D6%80%D5%AF%D5%B8%D6%82%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Սրկուվանք">Srkuvank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%B6%D5%A4%D6%80%D5%A5%D5%A1%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%8F%D5%A1%D6%80%D5%BD%D5%AB%D5%A1%D5%AD)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Անդրեաս եկեղեցի (Տարսիախ)">Tarsiakh</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%8F%D5%A1%D5%B7%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Տաշան)">Tashan</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B9%D5%A1%D5%BE%D5%A2%D5%AC%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Թավբլուրի վանք">Tavblur</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tekor_Basilica&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tekor Basilica (صفحه وجود ندارد)">Tekor</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8F%D6%87%D6%80%D5%AB%D5%AF%D5%AB_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Տևրիկի վանք">Tevrik</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%A8%DA%A9%D8%B1" title="کلیسای گیراگوس مقدس، دیاربکر">کلیسای گیراگوس مقدس، دیاربکر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%8C_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B2%D9%88%D9%86" title="کلیسای نجات‌دهنده، ترابزون">کلیسای نجات‌دهنده، ترابزون</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BE%D5%A1%D5%BC%D5%A1%D6%84%D5%A1%D6%80_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Ծառաքար վանք">Tsarakar Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BE%D5%BA%D5%B6%D5%AB%D5%AB_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB" class="extiw" title="hy:Ծպնիի եկեղեցի">Tspni</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BC%D5%A1%D6%84%D5%A5%D5%AC%D5%B8%D6%81_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%8E%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Առաքելոց եկեղեցի (Վան)">Van</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="واراگاوانک">واراگاوانک</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%8E%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%B6_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Սուրբ Վարդան վանք">Vardan Vank</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%A5%D5%B6%D5%B8%D6%81%D5%A1%D6%81_%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Վարդենոցաց վանք">Vardenotsats</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF" class="extiw" title="hy:Վարդկան անապատ">Vardkan Anapat</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86" title="صومعه وارزاهان">صومعه وارزاهان</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%88%D5%BD%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84" class="extiw" title="hy:Ոստեղավանք">Vosteghavank</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Eghegnamor_Monastery&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Eghegnamor Monastery (صفحه وجود ندارد)">Yeghegnamor</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yeghrdut_Monastery&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Yeghrdut Monastery (صفحه وجود ندارد)">Yeghrdut</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Holy_Saviour%27s_monastery_of_Yerazgavors&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Holy Saviour&#39;s monastery of Yerazgavors (صفحه وجود ندارد)">Yerazgavors</a></li> <li><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B6%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84_(%D4%B1%D6%80%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%AB%D6%84)" class="extiw" title="hy:Զորավանք (Արշարունիք)">Zoravank</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f2a800; padding-left:1em; padding-right:1em; text-align:right;"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a> (<i><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فهرست کلیساهای ارمنی در ایران">ایران</a></i>)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0;background:transparent; text-align:left/center;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D8%A6%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="کلیسای تادئوس مقدس">کلیسای تادئوس مقدس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="کلیسای استپانوس مقدس">کلیسای استپانوس مقدس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D9%88%D8%B1_%D8%B2%D9%88%D8%B1" title="کلیسای زور زور">کلیسای زور زور</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%86%D9%88%D9%BE%D8%A7%D9%86" title="کلیسای چوپان">کلیسای چوپان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%AC%D9%84%D9%81%D8%A7)" title="کلیسای مریم مقدس (جلفا)">کلیسای مریم مقدس (جلفا)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%A6%D9%88%D8%B1%DA%AF_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B3)" title="کلیسای گئورگ مقدس (سلماس)">کلیسای گئورگ مقدس (سلماس)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%BE_%D8%B3%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%B3" title="کلیسای سورپ سرکیس">کلیسای سورپ سرکیس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%87%D9%84%D8%B0%D8%A7%D9%86" title="کلیسای مهلذان">کلیسای مهلذان</a></li> <li>Tabriz (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2)" title="کلیسای مریم مقدس (تبریز)">کلیسای مریم مقدس (تبریز)</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2)" title="کلیسای سرکیس مقدس (تبریز)">کلیسای سرکیس مقدس (تبریز)</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%86%D9%86%D9%87" title="کلیسای مریم ننه">کلیسای مریم ننه</a>)</li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%BE%D8%B3%DB%8C%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D9%85%D9%88%D8%AC%D9%88%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1)" title="کلیسای هریپسیمه مقدس (موجومبار)">کلیسای هریپسیمه مقدس (موجومبار)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%B3%D9%87%D8%B1%D9%84)" title="کلیسای هوهانس مقدس (سهرل)">کلیسای هوهانس مقدس (سهرل)</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="کلیسای هوهانس مقدس">کلیسای هوهانس مقدس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%B3%D8%B1%D9%86%D9%82)" title="کلیسای مریم مقدس (سرنق)">کلیسای مریم مقدس (سرنق)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D9%81%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%88" title="جلفای نو">جلفای نو</a> (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%A9" title="کلیسای وانک">کلیسای وانک</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%88_%D9%87%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%BE" title="کلیسای مریم و هاکوپ">کلیسای مریم و هاکوپ</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%A6%D9%88%D8%B1%DA%AF_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86)" title="کلیسای گئورگ مقدس (اصفهان)">کلیسای گئورگ مقدس (اصفهان)</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86)" title="کلیسای استپانوس مقدس (اصفهان)">کلیسای استپانوس مقدس (اصفهان)</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D8%AD%D9%86%D8%A7" title="کلیسای یوحنا">کلیسای یوحنا</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86%D9%87" title="کلیسای کاتارینه">کلیسای کاتارینه</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%AD%D9%85" class="mw-redirect" title="کلیسای بیت‌اللحم">کلیسای بیت‌اللحم</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%BA%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="کلیسای نیکوغایوس">کلیسای نیکوغایوس</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%DB%8C%DA%AF%D9%88%D8%B1_%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B1%DB%8C%DA%86_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86)" title="کلیسای گریگور لوساووریچ مقدس (اصفهان)">کلیسای گریگور لوساووریچ مقدس (اصفهان)</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86)" title="کلیسای سرکیس مقدس (اصفهان)">کلیسای سرکیس مقدس (اصفهان)</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%B3" title="کلیسای میناس">کلیسای میناس</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%B1%D8%B3%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="کلیسای نرسس مقدس">کلیسای نرسس مقدس</a>)</li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_(%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2)" title="کلیسای مریم مقدس (شیراز)">کلیسای مریم مقدس (شیراز)</a></li> <li>Tehran (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D8%A6%D9%88%D8%B3_%D9%88_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%82%DB%8C%D9%85%D8%A6%D9%88%D8%B3_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="کلیسای تادئوس و بارتوقیمئوس مقدس">کلیسای تادئوس و بارتوقیمئوس مقدس</a>, <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%BE_%DA%AF%D8%A6%D9%88%D8%B1%DA%AF" title="کلیسای سورپ گئورگ">کلیسای سورپ گئورگ</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f2a800; padding-left:1em; padding-right:1em; text-align:right;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%84%DB%8C%D9%85" title="اورشلیم">اورشلیم</a> (<a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86" title="دولت فلسطین">دولت فلسطین</a>/<a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل">اسرائیل</a>)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0;background:transparent; text-align:left/center;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%84%DB%8C%D9%85" title="ارمنی‌های اورشلیم">ارمنی‌های اورشلیم</a></i></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D8%A7%DA%A9%D9%88%D9%BE_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%84%DB%8C%D9%85" title="کلیسای هاکوپ مقدس، اورشلیم">کلیسای هاکوپ مقدس، اورشلیم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Church_of_Saint_Toros&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Church of Saint Toros (صفحه وجود ندارد)">Church of St. Toros</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Church_of_the_Holy_Archangels,_Jerusalem&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Church of the Holy Archangels, Jerusalem (صفحه وجود ندارد)">Church of the Holy Archangels</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Armenian_Monastery_of_Saint_Saviour_(Jerusalem)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Armenian Monastery of Saint Saviour (Jerusalem) (صفحه وجود ندارد)">Monastery of St. Saviour</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%84%D9%86%D8%A7_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%D8%8C_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%84%DB%8C%D9%85" title="کلیسای هلنا مقدس، اورشلیم">کلیسای هلنا مقدس، اورشلیم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f2a800; padding-left:1em; padding-right:1em; text-align:right;">Asia</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0;background:transparent; text-align:left/center;"><div style="padding:0 0.25em"> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="سوریه">سوریه</a></dt></dl> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Forty_Martyrs_Cathedral&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Forty Martyrs Cathedral (صفحه وجود ندارد)">Aleppo</a></li></ul> <dl><dt><a class="mw-selflink selflink">هند</a></dt></dl> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Armenian_Church,_Chennai&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Armenian Church, Chennai (صفحه وجود ندارد)">Chennai</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Armenian_Church_of_the_Holy_Nazareth&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Armenian Church of the Holy Nazareth (صفحه وجود ندارد)">Calcutta</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Armenian_Church_of_St._John_the_Baptist&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Armenian Church of St. John the Baptist (صفحه وجود ندارد)">Chinsura</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=St._Mary_Armenian_Church,_Saidabad&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="St. Mary Armenian Church, Saidabad (صفحه وجود ندارد)">Saidabad</a></li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4" title="بنگلادش">بنگلادش</a></dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%8C_%D8%AF%D8%A7%DA%A9%D8%A7" title="کلیسای ارمنیان، داکا">کلیسای ارمنیان، داکا</a></li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل">اسرائیل</a></dt></dl> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Saint_Nicholas_Monastery,_Jaffa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Saint Nicholas Monastery, Jaffa (صفحه وجود ندارد)">St. Nicholas Monastery</a></li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3" title="قبرس">قبرس</a></dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="صومعه مارکار مقدس">صومعه مارکار مقدس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Notre_Dame_de_Tyre&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Notre Dame de Tyre (صفحه وجود ندارد)">Notre Dame de Tyre</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ganchvor_monastery&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ganchvor monastery (صفحه وجود ندارد)">Ganchvor</a></li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%BE%D9%88%D8%B1" title="سنگاپور">سنگاپور</a></dt></dl> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Armenian_Church,_Singapore&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Armenian Church, Singapore (صفحه وجود ندارد)">Saint Gregory the Illuminator</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f2a800; padding-left:1em; padding-right:1em; text-align:right;">Europe</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0;background:transparent; text-align:left/center;"><div style="padding:0 0.25em"> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%87" title="شبه‌جزیره کریمه">شبه‌جزیره کریمه</a></dt></dl> <ul><li><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BB%D1%8C%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%86%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C_(%D0%91%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%B5)" class="extiw" title="ru:Ильинская церковь (Богатое)">Bogatoe</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="صومعه صلیب مقدس">صومعه صلیب مقدس</a></li> <li><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B1-%D0%A3%D1%80%D0%B1%D0%B0%D1%82" class="extiw" title="ru:Сурб-Урбат">Holy Friday</a></li> <li><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B1-%D0%9D%D1%88%D0%B0%D0%BD" class="extiw" title="ru:Сурб-Ншан">Holy Sign</a></li> <li>Feodosia (<a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%93%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3%D0%B8%D1%8F_(%D0%A4%D0%B5%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%81%D0%B8%D1%8F)" class="extiw" title="ru:Церковь Святого Георгия (Феодосия)">St. George</a>, <a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%94%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%8F_%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D1%83%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_(%D0%A4%D0%B5%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%81%D0%B8%D1%8F)" class="extiw" title="ru:Церковь Святого Димитрия Солунского (Феодосия)">St. Demetrius</a>, <a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D0%B2_%D0%9C%D0%B8%D1%85%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D0%B0_%D0%B8_%D0%93%D0%B0%D0%B2%D1%80%D0%B8%D0%B8%D0%BB%D0%B0_(%D0%A4%D0%B5%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%81%D0%B8%D1%8F)" class="extiw" title="ru:Храм Архангелов Михаила и Гавриила (Феодосия)">Michael</a>, <a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%98%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B9_%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%8B_%D0%91%D0%BE%D0%B6%D0%B8%D0%B5%D0%B9_%D0%9C%D0%B0%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8_(%D0%A4%D0%B5%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%81%D0%B8%D1%8F)" class="extiw" title="ru:Храм Иверской иконы Божией Матери (Феодосия)">St. Mary</a>, <a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C_%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B1_%D0%A1%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B8%D1%81_(%D0%A4%D0%B5%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D1%81%D0%B8%D1%8F)" class="extiw" title="ru:Церковь Сурб Саркис (Феодосия)">St. Sarkis</a>)</li> <li><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%D0%B1-%D0%9D%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D0%B9%D0%BE%D1%81" class="extiw" title="ru:Сурб-Никогайос">St. Nicholas</a></li> <li><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%A1%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B8%D1%81%D0%B0_(%D0%A2%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%B2%D0%BA%D0%B0)" class="extiw" title="ru:Церковь Святого Саркиса (Тополевка)">Topolevka</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Saint_Hripsime_Church_of_Yalta&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Saint Hripsime Church of Yalta (صفحه وجود ندارد)">Yalta</a></li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86" title="اوکراین">اوکراین</a></dt></dl> <ul><li>Kamenetz-Podolsk (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%AB_%D4%B1%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%B4%D5%A1%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D6%81-%D5%8A%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D5%AC%D5%BD%D5%AF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածնի Ավետման եկեղեցի (Կամենեց-Պոդոլսկ)">St. Mary</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%8D%D5%BF%D5%A5%D6%83%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BF%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D5%B6%D5%A5%D6%81-%D5%8A%D5%B8%D5%A4%D5%B8%D5%AC%D5%BD%D5%AF)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Ստեփանոս եկեղեցի (Կամենեց-Պոդոլսկ)">St. Stephen</a>)</li> <li>Lviv (<a href="/w/index.php?title=Armenian_Cathedral,_Lviv&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Armenian Cathedral, Lviv (صفحه وجود ندارد)">St. Mary</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%BD%D5%A1%D5%B9_%D5%B0%D5%A1%D5%B5_%D5%AF%D5%A1%D5%A9%D5%B8%D5%AC%D5%AB%D5%AF_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D4%BC%D5%BE%D5%B8%D5%BE)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Խաչ հայ կաթոլիկ եկեղեցի (Լվով)">Holy Cross</a>)</li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="روسیه">روسیه</a></dt></dl> <ul><li><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D1%8B%D1%85_%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B0_%D0%B8_%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%B0_(%D0%93%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3%D0%B8%D0%B5%D0%B2%D1%81%D0%BA)" class="extiw" title="ru:Церковь Святых Петра и Павла (Георгиевск)">Georgievsk</a></li> <li>Moscow (<a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%BD%D5%A1%D5%B9_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%84%D5%B8%D5%BD%D5%AF%D5%BE%D5%A1)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Խաչ եկեղեցի (Մոսկվա)">Holy Cross</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%84%D5%B8%D5%BD%D5%AF%D5%BE%D5%A1)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Մոսկվա)">St. Mary</a>)</li> <li>Nor Nakhichevan (<a href="/w/index.php?title=Holy_Cross_Church,_Rostov-on-Don&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Holy Cross Church, Rostov-on-Don (صفحه وجود ندارد)">Holy Cross</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%B4_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%86%D5%B8%D6%80_%D5%86%D5%A1%D5%AD%D5%AB%D5%BB%D6%87%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Համբարձում եկեղեցի (Նոր Նախիջևան)">Ascension</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B3%D6%80%D5%AB%D5%A3%D5%B8%D6%80_%D4%BC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%B9_%D5%BF%D5%A1%D5%B3%D5%A1%D6%80_(%D5%86%D5%B8%D6%80_%D5%86%D5%A1%D5%AD%D5%AB%D5%BB%D6%87%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ տաճար (Նոր Նախիջևան)">St. Gregory</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D5%86%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D5%BD_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%86%D5%B8%D6%80_%D5%86%D5%A1%D5%AD%D5%AB%D5%BB%D6%87%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Նիկողայոս եկեղեցի (Նոր Նախիջևան)">St. Nicholas</a>, <a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A2_%D4%B1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%A1%D5%AE%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%B6_%D5%A5%D5%AF%D5%A5%D5%B2%D5%A5%D6%81%D5%AB_(%D5%86%D5%B8%D6%80_%D5%86%D5%A1%D5%AD%D5%AB%D5%BB%D6%87%D5%A1%D5%B6)" class="extiw" title="hy:Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Նոր Նախիջևան)">St. Mary</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=St._George%27s_Church_(Sultan-Saly)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="St. George&#39;s Church (Sultan-Saly) (صفحه وجود ندارد)">Sultan-Saly</a></li> <li>St. Petersburg (<a href="/w/index.php?title=Saint_Catherine%27s_Armenian_Church&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Saint Catherine&#39;s Armenian Church (صفحه وجود ندارد)">St. Catherine</a>, <a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D1%8C_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%92%D0%BE%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F_(%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%82-%D0%9F%D0%B5%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3)" class="extiw" title="ru:Церковь Святого Воскресения (Санкт-Петербург)">Resurrection</a>)</li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رومانی">رومانی</a></dt></dl> <ul><li><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/M%C4%83n%C4%83stirea_Hagigadar" class="extiw" title="ro:Mănăstirea Hagigadar">Hagikadar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zamca&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Zamca (صفحه وجود ندارد)">Zamca</a></li></ul> <dl><dt><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="ایتالیا">ایتالیا</a></dt></dl> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%B3%D9%86_%D9%84%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%88" title="جزیره سن لازارو">جزیره سن لازارو</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐f69cdc8f6‐4xwft Cached time: 20241123090825 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 3.422 seconds Real time usage: 4.168 seconds Preprocessor visited node count: 27768/1000000 Post‐expand include size: 939288/2097152 bytes Template argument size: 136425/2097152 bytes Highest expansion depth: 30/100 Expensive parser function count: 66/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 459322/5000000 bytes Lua time usage: 2.064/10.000 seconds Lua memory usage: 34230249/52428800 bytes Lua Profile: MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::match 420 ms 17.8% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::gsub 420 ms 17.8% ? 380 ms 16.1% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::callParserFunction 220 ms 9.3% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::getExpandedArgument 220 ms 9.3% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::getEntityStatements 160 ms 6.8% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::getEntity 80 ms 3.4% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::expandTemplate 60 ms 2.5% MediaWiki\Extension\Scribunto\Engines\LuaSandbox\LuaSandboxCallback::getAllExpandedArguments 40 ms 1.7% recursiveClone <mwInit.lua:45> 40 ms 1.7% [others] 320 ms 13.6% Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 3341.007 1 -total 38.87% 1298.741 2 الگو:پانویس 20.57% 687.305 19 الگو:Navbox 19.79% 661.107 59 الگو:Citation 19.46% 650.072 1 الگو:الگوهای_ناوبری 9.00% 300.525 1 الگو:جعبه_اطلاعات_کشور 8.60% 287.480 2 الگو:Infobox 6.58% 219.997 1 الگو:اجلاس_شرق_آسیا_(EAS) 6.13% 204.887 18 الگو:Flagg 4.92% 164.290 1 الگو:جعبه_پیوند_به_پروژه‌های_خواهر --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:idhash:7567-0!canonical and timestamp 20241123090825 and revision id 40483516. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=هند&amp;oldid=40483516">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=هند&amp;oldid=40483516</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%85%D8%B3%D9%88%D8%AF" title="رده:اعضای اتحادیه کشورهای همسود">اعضای اتحادیه کشورهای همسود</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%82%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B7_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۴۷ (میلادی)">ایالت‌ها و قلمروهای بنیان‌گذاری‌شده در ۱۹۴۷ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%B1%DB%B9%DB%B4%DB%B7_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="رده:بنیان‌گذاری‌های ۱۹۴۷ (میلادی) در آسیا">بنیان‌گذاری‌های ۱۹۴۷ (میلادی) در آسیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="رده:جمهوری‌های فدرال">جمهوری‌های فدرال</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9" title="رده:جمهوری‌های مشترک‌المنافع">جمهوری‌های مشترک‌المنافع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="رده:کشورها در آسیا">کشورها در آسیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="رده:کشورها و سرزمین‌های انگلیسی‌زبان">کشورها و سرزمین‌های انگلیسی‌زبان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="رده:کشورها و سرزمین‌های هندی‌زبان">کشورها و سرزمین‌های هندی‌زبان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="رده:کشورهای جنوب آسیا">کشورهای جنوب آسیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="رده:کشورهای عضو اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا">کشورهای عضو اتحادیه همکاری‌های منطقه‌ای جنوب آسیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="رده:کشورهای عضو سازمان ملل متحد">کشورهای عضو سازمان ملل متحد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C" title="رده:کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای">کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B6%D9%88_%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%AF%D9%87" title="رده:کشورهای عضو گروه پانزده">کشورهای عضو گروه پانزده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%DB%B2%DB%B0" title="رده:کشورهای گروه ۲۰">کشورهای گروه ۲۰</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D8%AA%D8%AD%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="رده:مستعمره‌ها و تحت‌الحمایه‌های پیشین بریتانیا در آسیا">مستعمره‌ها و تحت‌الحمایه‌های پیشین بریتانیا در آسیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="رده:مستعمره‌های پیشین بریتانیا">مستعمره‌های پیشین بریتانیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_E7" title="رده:ملت‌های E7">ملت‌های E7</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%84%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%B3" title="رده:ملت‌های بریکس">ملت‌های بریکس</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%86%D8%AF" title="رده:هند">هند</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B7%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9" title="رده:صفحه‌های دارای خطا در ارجاع">صفحه‌های دارای خطا در ارجاع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از یادکرد وب با پارامتر وضعیت پیوند استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="رده:صفحه‌های دارای پیوند مرده">صفحه‌های دارای پیوند مرده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="رده:خطاهای یادکرد: تاریخ">خطاهای یادکرد: تاریخ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی">مقاله‌های دارای الگوی یادکرد-ویکی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8_(%D9%81%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9)" title="رده:صفحه‌های با یادکرد خراب (فقدان منبع)">صفحه‌های با یادکرد خراب (فقدان منبع)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%86%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%AF:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان">نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات کشور با پارامترهای نامعلوم استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات کشور با پارامترهای نامعلوم استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B4%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%AD%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات کشور دارای مشکلات نحوی استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات کشور دارای مشکلات نحوی استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان هندی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان هندی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B7%D8%A8%D9%82_%D8%A8%D8%A7_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از جعبه پیوند به پروژه‌های خواهر نامنطبق با ویکی‌داده استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از جعبه پیوند به پروژه‌های خواهر نامنطبق با ویکی‌داده استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D8%A8%D8%A7_%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%81%D8%B1%D8%B6_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از جعبه پیوند به پروژه‌های خواهر با جستجوی پیش‌فرض استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از جعبه پیوند به پروژه‌های خواهر با جستجوی پیش‌فرض استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D9%84%DB%8C" title="رده:مقاله‌ها با پیوندهای کرلی">مقاله‌ها با پیوندهای کرلی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_ISNI" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_VIAF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BIBSYS" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BIBSYS">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BIBSYS</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNE" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_EMU" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های EMU">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های EMU</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_GND" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_J9U" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_LCCN" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NDL" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NKC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NLA" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SELIBR" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SELIBR">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SELIBR</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_VcBA" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VcBA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VcBA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_KULTURNAV" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های KULTURNAV">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های KULTURNAV</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_CINII" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CINII">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CINII</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_FAST" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_HDS" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های HDS">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های HDS</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_MusicBrainz_area" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های MusicBrainz area">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های MusicBrainz area</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NARA" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NARA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NARA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_RERO" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های RERO">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های RERO</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SUDOC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_TDV%C4%B0A" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های TDVİA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های TDVİA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_Trove" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های Trove">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های Trove</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_UKPARL" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های UKPARL">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های UKPARL</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_WorldCat-VIAF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%DB%B2%DB%B7_%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1" title="رده:داده‌های کتابخانه‌ای با ۲۷ عنصر">داده‌های کتابخانه‌ای با ۲۷ عنصر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های چندگانه">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های چندگانه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="رده:مختصات در ویکی‌داده">مختصات در ویکی‌داده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%82%D8%B4%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AF" title="رده:مقالاتی که دارای نقشه‌های تصویری اند">مقالاتی که دارای نقشه‌های تصویری اند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A6%D9%88" title="رده:مقاله‌های دارای ویدئو">مقاله‌های دارای ویدئو</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۱۹ اکتبر ۲۰۲۴ ساعت ۰۶:۲۲ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%AF&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-rxt7p","wgBackendResponseTime":245,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"3.422","walltime":"4.168","ppvisitednodes":{"value":27768,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":939288,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":136425,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":30,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":66,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":459322,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 3341.007 1 -total"," 38.87% 1298.741 2 الگو:پانویس"," 20.57% 687.305 19 الگو:Navbox"," 19.79% 661.107 59 الگو:Citation"," 19.46% 650.072 1 الگو:الگوهای_ناوبری"," 9.00% 300.525 1 الگو:جعبه_اطلاعات_کشور"," 8.60% 287.480 2 الگو:Infobox"," 6.58% 219.997 1 الگو:اجلاس_شرق_آسیا_(EAS)"," 6.13% 204.887 18 الگو:Flagg"," 4.92% 164.290 1 الگو:جعبه_پیوند_به_پروژه‌های_خواهر"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"2.064","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":34230249,"limit":52428800},"limitreport-profile":[["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::match","420","17.8"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::gsub","420","17.8"],["?","380","16.1"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::callParserFunction","220","9.3"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getExpandedArgument","220","9.3"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getEntityStatements","160","6.8"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getEntity","80","3.4"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::expandTemplate","60","2.5"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getAllExpandedArguments","40","1.7"],["recursiveClone \u003CmwInit.lua:45\u003E","40","1.7"],["[others]","320","13.6"]]},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-4xwft","timestamp":"20241123090825","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0647\u0646\u062f","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D9%87%D9%86%D8%AF","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q668","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q668","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-06-14T23:53:52Z","dateModified":"2024-10-19T06:22:00Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/41\/Flag_of_India.svg","headline":"\u06a9\u0634\u0648\u0631\u06cc \u062f\u0631 \u062c\u0646\u0648\u0628 \u0622\u0633\u06cc\u0627"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10