CINXE.COM
Opole – Wikipedia, wolna encyklopedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Opole – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"403a4d8a-86ab-4062-94fc-d0182c623a28","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Opole","wgTitle":"Opole","wgCurRevisionId":75324547,"wgRevisionId":75063293,"wgArticleId":1275733,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Strony używające rozszerzenia Phonos","Strony używające rozszerzenia EasyTimeline","Uniwersalny szablon cytowania – brak strony","Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Szablony cytowania – problemy – cytuj – strona główna","Artykuły z brakującymi przypisami od 2009-07","Artykuły wymagające uzupełnienia źródeł od 2009-03","Układ wielokolumnowy z szerokością w niezalecanych jednostkach","Opole","Miasta na prawach powiatu" ,"Miasta wojewódzkie","Miasta w województwie opolskim","Miasta w Polsce lokowane w XIII wieku","Euroregion Pradziad"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Opole","wgRelevantArticleId":1275733,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75063293,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgCoordinates":{"lat":50.664722,"lon":17.926944},"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false, "wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q92212","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgEditLatestRevision":true};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready", "ext.phonos.styles":"ready","ext.phonos.icons":"ready","ext.timeline.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.phonos.init","mediawiki.page.media","ext.tmh.player","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps", "ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.phonos.icons%2Cstyles%7Cext.timeline.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Montages_of_Opole%2C_Poland_2014.jpg/1200px-Montages_of_Opole%2C_Poland_2014.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1697"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Montages_of_Opole%2C_Poland_2014.jpg/800px-Montages_of_Opole%2C_Poland_2014.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1131"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Montages_of_Opole%2C_Poland_2014.jpg/640px-Montages_of_Opole%2C_Poland_2014.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="905"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Opole – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Opole"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Opole&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Opole"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Opole rootpage-Opole skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Opole" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Opole" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Opole" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Opole" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Położenie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Położenie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Położenie</span> </div> </a> <ul id="toc-Położenie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Środowisko_naturalne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Środowisko_naturalne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Środowisko naturalne</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Środowisko_naturalne-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Środowisko naturalne</span> </button> <ul id="toc-Środowisko_naturalne-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Stosunki_wodne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Stosunki_wodne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Stosunki wodne</span> </div> </a> <ul id="toc-Stosunki_wodne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Klimat" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Klimat"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Klimat</span> </div> </a> <ul id="toc-Klimat-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Fauna" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Fauna"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Fauna</span> </div> </a> <ul id="toc-Fauna-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Flora" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Flora"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Flora</span> </div> </a> <ul id="toc-Flora-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Lasy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Lasy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4.1</span> <span>Lasy</span> </div> </a> <ul id="toc-Lasy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Grzyby" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Grzyby"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Grzyby</span> </div> </a> <ul id="toc-Grzyby-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ochrona_przyrody" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ochrona_przyrody"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Ochrona przyrody</span> </div> </a> <ul id="toc-Ochrona_przyrody-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Symbole_miasta" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Symbole_miasta"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Symbole miasta</span> </div> </a> <ul id="toc-Symbole_miasta-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Toponimia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Toponimia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Toponimia</span> </div> </a> <ul id="toc-Toponimia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Historia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Historia</span> </button> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Średniowiecze" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Średniowiecze"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Średniowiecze</span> </div> </a> <ul id="toc-Średniowiecze-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-XV–XVII_wiek" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#XV–XVII_wiek"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>XV–XVII wiek</span> </div> </a> <ul id="toc-XV–XVII_wiek-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-XVIII–XX_wiek" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#XVIII–XX_wiek"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>XVIII–XX wiek</span> </div> </a> <ul id="toc-XVIII–XX_wiek-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dwudziestolecie_międzywojenne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dwudziestolecie_międzywojenne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Dwudziestolecie międzywojenne</span> </div> </a> <ul id="toc-Dwudziestolecie_międzywojenne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-II_wojna_światowa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#II_wojna_światowa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.5</span> <span>II wojna światowa</span> </div> </a> <ul id="toc-II_wojna_światowa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Polska_Ludowa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Polska_Ludowa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.6</span> <span>Polska Ludowa</span> </div> </a> <ul id="toc-Polska_Ludowa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-III_Rzeczpospolita" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#III_Rzeczpospolita"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.7</span> <span>III Rzeczpospolita</span> </div> </a> <ul id="toc-III_Rzeczpospolita-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Zabytki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Zabytki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Zabytki</span> </div> </a> <ul id="toc-Zabytki-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Atrakcje_turystyczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Atrakcje_turystyczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Atrakcje turystyczne</span> </div> </a> <ul id="toc-Atrakcje_turystyczne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Demografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Demografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Demografia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Demografia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Demografia</span> </button> <ul id="toc-Demografia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Liczba_mieszkańców_miasta" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Liczba_mieszkańców_miasta"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Liczba mieszkańców miasta</span> </div> </a> <ul id="toc-Liczba_mieszkańców_miasta-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Piramida_wieku_mieszkańców_Opola_w_2023" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Piramida_wieku_mieszkańców_Opola_w_2023"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Piramida wieku mieszkańców Opola w 2023</span> </div> </a> <ul id="toc-Piramida_wieku_mieszkańców_Opola_w_2023-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Migracje" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Migracje"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Migracje</span> </div> </a> <ul id="toc-Migracje-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gospodarka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Gospodarka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Gospodarka</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Gospodarka-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Gospodarka</span> </button> <ul id="toc-Gospodarka-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Przedsiębiorstwa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Przedsiębiorstwa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>Przedsiębiorstwa</span> </div> </a> <ul id="toc-Przedsiębiorstwa-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Branża_automatyki_przemysłowej" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Branża_automatyki_przemysłowej"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1.1</span> <span>Branża automatyki przemysłowej</span> </div> </a> <ul id="toc-Branża_automatyki_przemysłowej-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przemysł_spożywczy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Przemysł_spożywczy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1.2</span> <span>Przemysł spożywczy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przemysł_spożywczy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przemysły_motoryzacyjny" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Przemysły_motoryzacyjny"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1.3</span> <span>Przemysły motoryzacyjny</span> </div> </a> <ul id="toc-Przemysły_motoryzacyjny-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przemysł_metalowy_i_maszynowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Przemysł_metalowy_i_maszynowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1.4</span> <span>Przemysł metalowy i maszynowy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przemysł_metalowy_i_maszynowy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Branża_materiałów_budowlanych" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Branża_materiałów_budowlanych"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1.5</span> <span>Branża materiałów budowlanych</span> </div> </a> <ul id="toc-Branża_materiałów_budowlanych-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Branża_IT" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Branża_IT"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1.6</span> <span>Branża IT</span> </div> </a> <ul id="toc-Branża_IT-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Centra_usług_outsourcingowych" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Centra_usług_outsourcingowych"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1.7</span> <span>Centra usług outsourcingowych</span> </div> </a> <ul id="toc-Centra_usług_outsourcingowych-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transport_i_logistyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_i_logistyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1.8</span> <span>Transport i logistyka</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport_i_logistyka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Turystyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Turystyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1.9</span> <span>Turystyka</span> </div> </a> <ul id="toc-Turystyka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Instytucje_otoczenia_biznesu_i_nauki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Instytucje_otoczenia_biznesu_i_nauki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1.10</span> <span>Instytucje otoczenia biznesu i nauki</span> </div> </a> <ul id="toc-Instytucje_otoczenia_biznesu_i_nauki-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Handel" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Handel"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.2</span> <span>Handel</span> </div> </a> <ul id="toc-Handel-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Transport" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Transport</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Transport-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Transport</span> </button> <ul id="toc-Transport-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Drogi_i_mosty" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Drogi_i_mosty"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.1</span> <span>Drogi i mosty</span> </div> </a> <ul id="toc-Drogi_i_mosty-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transport_zbiorowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_zbiorowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.2</span> <span>Transport zbiorowy</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport_zbiorowy-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Autobusy_miejskie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Autobusy_miejskie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.2.1</span> <span>Autobusy miejskie</span> </div> </a> <ul id="toc-Autobusy_miejskie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Autobusy_podmiejskie_i_dalekobieżne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Autobusy_podmiejskie_i_dalekobieżne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.2.2</span> <span>Autobusy podmiejskie i dalekobieżne</span> </div> </a> <ul id="toc-Autobusy_podmiejskie_i_dalekobieżne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transport_kolejowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_kolejowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.2.3</span> <span>Transport kolejowy</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport_kolejowy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transport_lotniczy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_lotniczy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.2.4</span> <span>Transport lotniczy</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport_lotniczy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Bezpieczeństwo_publiczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bezpieczeństwo_publiczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Bezpieczeństwo publiczne</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Bezpieczeństwo_publiczne-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Bezpieczeństwo publiczne</span> </button> <ul id="toc-Bezpieczeństwo_publiczne-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Szpitale_publiczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Szpitale_publiczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12.1</span> <span>Szpitale publiczne</span> </div> </a> <ul id="toc-Szpitale_publiczne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Edukacja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Edukacja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Edukacja</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Edukacja-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Edukacja</span> </button> <ul id="toc-Edukacja-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Szkoły_ponadpodstawowe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Szkoły_ponadpodstawowe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.1</span> <span>Szkoły ponadpodstawowe</span> </div> </a> <ul id="toc-Szkoły_ponadpodstawowe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Uczelnie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Uczelnie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13.2</span> <span>Uczelnie</span> </div> </a> <ul id="toc-Uczelnie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kultura_i_sztuka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kultura_i_sztuka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Kultura i sztuka</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kultura_i_sztuka-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Kultura i sztuka</span> </button> <ul id="toc-Kultura_i_sztuka-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Imprezy_cykliczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Imprezy_cykliczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14.1</span> <span>Imprezy cykliczne</span> </div> </a> <ul id="toc-Imprezy_cykliczne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Teatry_i_filharmonia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Teatry_i_filharmonia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14.2</span> <span>Teatry i filharmonia</span> </div> </a> <ul id="toc-Teatry_i_filharmonia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Muzea_i_galerie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Muzea_i_galerie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14.3</span> <span>Muzea i galerie</span> </div> </a> <ul id="toc-Muzea_i_galerie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kina" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kina"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14.4</span> <span>Kina</span> </div> </a> <ul id="toc-Kina-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Inne_instytucje_kultury_i_sztuki" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Inne_instytucje_kultury_i_sztuki"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14.5</span> <span>Inne instytucje kultury i sztuki</span> </div> </a> <ul id="toc-Inne_instytucje_kultury_i_sztuki-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zespoły_muzyczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Zespoły_muzyczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14.6</span> <span>Zespoły muzyczne</span> </div> </a> <ul id="toc-Zespoły_muzyczne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Media_lokalne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Media_lokalne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Media lokalne</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Media_lokalne-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Media lokalne</span> </button> <ul id="toc-Media_lokalne-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Prasa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Prasa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15.1</span> <span>Prasa</span> </div> </a> <ul id="toc-Prasa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Telewizja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Telewizja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15.2</span> <span>Telewizja</span> </div> </a> <ul id="toc-Telewizja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Radio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Radio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15.3</span> <span>Radio</span> </div> </a> <ul id="toc-Radio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Portale" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Portale"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15.4</span> <span>Portale</span> </div> </a> <ul id="toc-Portale-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Administracja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Administracja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16</span> <span>Administracja</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Administracja-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Administracja</span> </button> <ul id="toc-Administracja-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Administracja_samorządowa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Administracja_samorządowa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16.1</span> <span>Administracja samorządowa</span> </div> </a> <ul id="toc-Administracja_samorządowa-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Podział_administracyjny" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Podział_administracyjny"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16.1.1</span> <span>Podział administracyjny</span> </div> </a> <ul id="toc-Podział_administracyjny-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Dzielnice_Opola" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dzielnice_Opola"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16.2</span> <span>Dzielnice Opola</span> </div> </a> <ul id="toc-Dzielnice_Opola-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Religia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Religia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17</span> <span>Religia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Religia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Religia</span> </button> <ul id="toc-Religia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Wspólnoty_wyznaniowe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Wspólnoty_wyznaniowe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17.1</span> <span>Wspólnoty wyznaniowe</span> </div> </a> <ul id="toc-Wspólnoty_wyznaniowe-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Buddyzm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Buddyzm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17.1.1</span> <span>Buddyzm</span> </div> </a> <ul id="toc-Buddyzm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Katolicyzm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Katolicyzm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17.1.2</span> <span>Katolicyzm</span> </div> </a> <ul id="toc-Katolicyzm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Prawosławie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Prawosławie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17.1.3</span> <span>Prawosławie</span> </div> </a> <ul id="toc-Prawosławie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Protestantyzm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Protestantyzm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17.1.4</span> <span>Protestantyzm</span> </div> </a> <ul id="toc-Protestantyzm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Restoracjonizm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Restoracjonizm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17.1.5</span> <span>Restoracjonizm</span> </div> </a> <ul id="toc-Restoracjonizm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Cmentarze" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cmentarze"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17.2</span> <span>Cmentarze</span> </div> </a> <ul id="toc-Cmentarze-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nieistniejące_obiekty_sakralne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nieistniejące_obiekty_sakralne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17.3</span> <span>Nieistniejące obiekty sakralne</span> </div> </a> <ul id="toc-Nieistniejące_obiekty_sakralne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Sport" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Sport"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">18</span> <span>Sport</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Sport-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Sport</span> </button> <ul id="toc-Sport-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Kluby" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kluby"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">18.1</span> <span>Kluby</span> </div> </a> <ul id="toc-Kluby-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Obiekty_sportowe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Obiekty_sportowe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">18.2</span> <span>Obiekty sportowe</span> </div> </a> <ul id="toc-Obiekty_sportowe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zawody_sportowe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Zawody_sportowe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">18.3</span> <span>Zawody sportowe</span> </div> </a> <ul id="toc-Zawody_sportowe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sportowcy_związani_z_Opolem" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sportowcy_związani_z_Opolem"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">18.4</span> <span>Sportowcy związani z Opolem</span> </div> </a> <ul id="toc-Sportowcy_związani_z_Opolem-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Służby_mundurowe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Służby_mundurowe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">19</span> <span>Służby mundurowe</span> </div> </a> <ul id="toc-Służby_mundurowe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Współpraca_międzynarodowa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Współpraca_międzynarodowa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">20</span> <span>Współpraca międzynarodowa</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Współpraca_międzynarodowa-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Współpraca międzynarodowa</span> </button> <ul id="toc-Współpraca_międzynarodowa-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Miasta_partnerskie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Miasta_partnerskie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">20.1</span> <span>Miasta partnerskie</span> </div> </a> <ul id="toc-Miasta_partnerskie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Placówki_międzynarodowe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Placówki_międzynarodowe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">20.2</span> <span>Placówki międzynarodowe</span> </div> </a> <ul id="toc-Placówki_międzynarodowe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Turystyka_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Turystyka_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">21</span> <span>Turystyka</span> </div> </a> <ul id="toc-Turystyka_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ludzie_związani_z_Opolem" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ludzie_związani_z_Opolem"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">22</span> <span>Ludzie związani z Opolem</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ludzie_związani_z_Opolem-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Ludzie związani z Opolem</span> </button> <ul id="toc-Ludzie_związani_z_Opolem-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Honorowi_Obywatele_Miasta" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Honorowi_Obywatele_Miasta"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">22.1</span> <span>Honorowi Obywatele Miasta</span> </div> </a> <ul id="toc-Honorowi_Obywatele_Miasta-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Sąsiednie_gminy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Sąsiednie_gminy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">23</span> <span>Sąsiednie gminy</span> </div> </a> <ul id="toc-Sąsiednie_gminy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">24</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">25</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">26</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">27</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Opole</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 89 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-89" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">89 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Opole" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Oppeln" title="Oppeln – szwajcarski niemiecki" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Oppeln" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="szwajcarski niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%8A" title="أوبولي – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="أوبولي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Opole" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – minnański" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Opole" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnański" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B5" title="Ополе – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ополе" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B5" title="Аполе – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Аполе" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B5" title="Аполе – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Аполе" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B5" title="Ополе – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Ополе" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Opole" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Opole" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Opole_(kapital_sa_gingsakopan)" title="Opole (kapital sa gingsakopan) – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Opole (kapital sa gingsakopan)" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Opol%C3%AD" title="Opolí – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Opolí" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – korsykański" lang="co" hreflang="co" data-title="Opole" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsykański" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Opole" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Opole" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – dolnołużycki" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Opole" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="dolnołużycki" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Opole" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5" title="Οπόλε – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Οπόλε" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Opole" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Opole" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Opole" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Opole" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%84%D9%87" title="اوپوله – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="اوپوله" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Opole" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Opole" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Opole" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%98%A4%ED%8F%B4%EB%A0%88" title="오폴레 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="오폴레" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%95%D5%BA%D5%B8%D5%AC%D5%A5" title="Օպոլե – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Օպոլե" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – górnołużycki" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Opole" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="górnołużycki" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Opole" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Opole" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Opole" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B5" title="Ополе – osetyjski" lang="os" hreflang="os" data-title="Ополе" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Opole" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Opole" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%95%D7%A4%D7%95%D7%9C%D7%94" title="אופולה – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="אופולה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Opole" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%94" title="ოპოლე – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ოპოლე" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/%C3%92p%C3%B2le" title="Òpòle – kaszubski" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Òpòle" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="kaszubski" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Oppolia" title="Oppolia – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Oppolia" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Opole" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Opol%C4%97" title="Opolė – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Opolė" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – liguryjski" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Opole" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="liguryjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – limburski" lang="li" hreflang="li" data-title="Opole" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburski" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – lombardzki" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Opole" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombardzki" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Opole" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B5" title="Ополе – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Ополе" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%94" title="ოპოლე – megrelski" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ოპოლე" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="megrelski" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%89" title="اوبولى – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="اوبولى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Opole" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B5" title="Ополе – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Ополе" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Opole_(stad)" title="Opole (stad) – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Opole (stad)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%93%E0%A4%AA%E0%A5%8B%E0%A4%B2" title="ओपोल – nepalski" lang="ne" hreflang="ne" data-title="ओपोल" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AA%E3%83%9D%E3%83%AC" title="オポレ – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="オポレ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Opole" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Opole" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%84" title="اوپول – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="اوپول" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Oppeln" title="Oppeln – dolnoniemiecki" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Oppeln" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="dolnoniemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Opole" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – krymskotatarski" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Opole" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="krymskotatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Oppeln" title="Oppeln – gwara kolońska" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Oppeln" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="gwara kolońska" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Opole" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – keczua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Opole" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keczua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B5" title="Ополе – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ополе" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Opole" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Opole" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Opole" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Opole" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Opole" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/%C3%94pole" title="Ôpole – śląski" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Ôpole" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="śląski" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B5" title="Ополе – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Ополе" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Opole" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="polecany artykuł"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Opole" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Opole" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B5" title="Ополе – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Ополе" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – tetum" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Opole" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="tetum" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%9B%E0%B8%AD%E0%B9%81%E0%B8%A5" title="ออปอแล – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="ออปอแล" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Opole" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B5" title="Ополе – udmurcki" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Ополе" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="udmurcki" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B5" title="Ополе – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ополе" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%84%DB%92" title="اوپولے – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="اوپولے" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – wepski" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Opole" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="wepski" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Opole" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Opole" title="Opole – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Opole" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A5%A5%E6%B3%A2%E8%8E%B1" title="奥波莱 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="奥波莱" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%A5%A7%E6%B3%A2%E8%90%8A" title="奧波萊 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="奧波萊" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Opole_(s%C3%BBke)" title="Opole (sûke) – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Opole (sûke)" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A5%A5%E6%B3%A2%E8%8E%B1" title="奥波莱 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="奥波莱" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q92212#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Opole" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Opole" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opole&stable=1"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-current" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opole&stable=0&redirect=no" title="Pokaż oczekujące zmiany dla tej strony [v]" accesskey="v"><span>Oczekuje na przejrzenie</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opole&oldid=75063293&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Opole&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opole&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opole&stable=1"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-current" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opole&stable=0&redirect=no"><span>Oczekuje na przejrzenie</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opole&oldid=75063293&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Opole&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opole&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Opole" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Opole" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opole&oldid=75063293" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opole&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Opole&id=75063293&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FOpole"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FOpole"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Opole"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Opole&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Opole" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Opole" hreflang="pl"><span>Wikicytaty</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/Opole" hreflang="pl"><span>Wikipodróże</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q92212" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-coordinates" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span id="coordinates" class="coordinates plainlinks">Na mapach: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/30px-Geographylogo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&pagename=Opole&params=50.664722222222_N_17.926944444444_E_type:city"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 50°39′53″N 17°55′37″E"><span class="latitude">50°39′53″N</span> <span class="longitude">17°55′37″E</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 50,664722 17,926944"><span class="latitude">50,664722</span> <span class="longitude">17,926944</span></span></span></a></span></div></div> <div id="mw-indicator-indicator-fr-review-status" class="mw-indicator"><indicator name="fr-review-status" class="mw-fr-review-status-indicator" id="mw-fr-revision-toggle"><span class="cdx-fr-css-icon-review--status--stable"></span><b>Przejrzana</b></indicator></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><div id="mw-fr-revision-messages"><div id="mw-fr-revision-details" class="mw-fr-revision-details-dialog" style="display:none;"><div tabindex="0"></div><div class="cdx-dialog cdx-dialog--horizontal-actions"><header class="cdx-dialog__header cdx-dialog__header--default"><div class="cdx-dialog__header__title-group"><h2 class="cdx-dialog__header__title">Status wersji strony</h2><p class="cdx-dialog__header__subtitle">To jest wersja przejrzana tej strony</p></div><button class="cdx-button cdx-button--action-default cdx-button--weight-quiet 							cdx-button--size-medium cdx-button--icon-only cdx-dialog__header__close-button" aria-label="Zamknij" onclick="document.getElementById("mw-fr-revision-details").style.display = "none";" type="submit"><span class="cdx-icon cdx-icon--medium 							cdx-fr-css-icon--close"></span></button></header><div class="cdx-dialog__body">To jest najnowsza <a href="/wiki/Wikipedia:Wersje_przejrzane" title="Wikipedia:Wersje przejrzane">wersja przejrzana</a>, która została <a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Specjalna:Rejestr&type=review&page=Opole">oznaczona</a> <i>27 paź 2024</i>. Od tego czasu wykonano <a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Opole&oldid=75063293&diff=cur">5 zmian</a>, które oczekują na przejrzenie.</div></div><div tabindex="0"></div></div></div></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: <a href="/wiki/Opole_(ujednoznacznienie)" class="mw-disambig" title="Opole (ujednoznacznienie)">inne znaczenia tego słowa</a>.</span></div> <table class="infobox"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Opole</div> </caption> <tbody><tr style="background:#eee; color:black; text-align:center; font-style:italic; border-bottom:1px solid #aaa;"> <td colspan="2"><a href="/wiki/Miasta_w_Polsce" title="Miasta w Polsce">miasto</a> na <a href="/wiki/Miasto_na_prawach_powiatu" title="Miasto na prawach powiatu">prawach powiatu</a> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Montages_of_Opole,_Poland_2014.jpg" class="mw-file-description" title="Stare Miasto, most Groszowy, pl. Ignacego Daszyńskiego, kościół Matki Boskiej Bolesnej i św. Wojciecha, kamienice przy ul. 1 Maja, most Piastowski"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Montages_of_Opole%2C_Poland_2014.jpg/170px-Montages_of_Opole%2C_Poland_2014.jpg" decoding="async" width="170" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Montages_of_Opole%2C_Poland_2014.jpg/254px-Montages_of_Opole%2C_Poland_2014.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Montages_of_Opole%2C_Poland_2014.jpg/339px-Montages_of_Opole%2C_Poland_2014.jpg 2x" data-file-width="3621" data-file-height="5120" /></a></span><br /><a href="/wiki/Stare_Miasto_w_Opolu" title="Stare Miasto w Opolu">Stare Miasto</a>, <a href="/wiki/Most_Groszowy" title="Most Groszowy">most Groszowy</a>, <a href="/wiki/Plac_Ignacego_Daszy%C5%84skiego_w_Opolu" title="Plac Ignacego Daszyńskiego w Opolu">pl. Ignacego Daszyńskiego</a>, <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Matki_Boskiej_Bolesnej_i_%C5%9Bw._Wojciecha_w_Opolu" title="Kościół Matki Boskiej Bolesnej i św. Wojciecha w Opolu">kościół Matki Boskiej Bolesnej i św. Wojciecha</a>, kamienice przy <a href="/wiki/Ulica_1_Maja_w_Opolu" title="Ulica 1 Maja w Opolu">ul. 1 Maja</a>, <a href="/wiki/Most_Piastowski_w_Opolu" title="Most Piastowski w Opolu">most Piastowski</a> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="ibox2"> <tbody><tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><span class="mw-no-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_Opole_COA.svg" class="mw-file-description"><img alt="Herb" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/POL_Opole_COA.svg/96px-POL_Opole_COA.svg.png" decoding="async" width="96" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/POL_Opole_COA.svg/145px-POL_Opole_COA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/POL_Opole_COA.svg/193px-POL_Opole_COA.svg.png 2x" data-file-width="553" data-file-height="745" /></a></span> </td> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><span class="mw-no-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_Opole_flag.svg" class="mw-file-description"><img alt="Flaga" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/POL_Opole_flag.svg/100px-POL_Opole_flag.svg.png" decoding="async" width="100" height="63" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/POL_Opole_flag.svg/150px-POL_Opole_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/POL_Opole_flag.svg/200px-POL_Opole_flag.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="375" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><a href="/wiki/Herb_Opola" title="Herb Opola">Herb</a> </td> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><a href="/wiki/Flaga_Opola" class="mw-redirect" title="Flaga Opola">Flaga</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#EAECF0; color:black; text-align:center; border-bottom:1px solid #aaa;"><a href="/wiki/Dewiza" title="Dewiza">Dewiza</a>: Stolica Polskiej Piosenki </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Pa%C5%84stwo" title="Państwo">Państwo</a> </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/22px-Flag_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/33px-Flag_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/44px-Flag_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /></span></span> </span><a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polska</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_Polski" title="Podział administracyjny Polski">Województwo</a> </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_flag.svg/22px-POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_flag.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_flag.svg/33px-POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_flag.svg/44px-POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_flag.svg.png 2x" data-file-width="960" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_opolskie" title="Województwo opolskie">opolskie</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Aglomeracja" title="Aglomeracja">Aglomeracja</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Aglomeracja_opolska" title="Aglomeracja opolska">opolska</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Data założenia </th> <td> <p>X wiek </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Prawa_miejskie" title="Prawa miejskie">Prawa miejskie</a> </th> <td> <p>1217 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Prezydent_miasta" title="Prezydent miasta">Prezydent</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Arkadiusz_Wi%C5%9Bniewski_(samorz%C4%85dowiec)" title="Arkadiusz Wiśniewski (samorządowiec)">Arkadiusz Wiśniewski</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Pole_powierzchni" title="Pole powierzchni">Powierzchnia</a> </th> <td> <p>149,03<sup id="cite_ref-PopulacjaPowierzchnia_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-PopulacjaPowierzchnia-1">[1]</a></sup> km² </p> </td></tr> <tr> <th>Wysokość </th> <td> <p>151–187 m n.p.m. </p> </td></tr> <tr> <th>Populacja <small>(01.01.2024)</small><br />• liczba ludności<br />• gęstość </th> <td> <p><br />126 077<sup id="cite_ref-PopulacjaPowierzchnia_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-PopulacjaPowierzchnia-1">[1]</a></sup><br />846 os./km² </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Plan_numeracji_krajowej" title="Plan numeracji krajowej">Strefa numeracyjna</a> </th> <td> <p>77 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Kod_pocztowy" title="Kod pocztowy">Kod pocztowy</a> </th> <td> <p>45-001 do 45-960 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="https://pl.wikisource.org/wiki/Polskie_tablice_rejestracyjne" class="extiw" title="s:Polskie tablice rejestracyjne">Tablice rejestracyjne</a> </th> <td> <p>OP </p> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span style="font-weight:bold;">Plan miasta</span><br /><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Plan_miasta_Opole.png" class="mw-file-description"><img alt="Plan Opola" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Plan_miasta_Opole.png/240px-Plan_miasta_Opole.png" decoding="async" width="240" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Plan_miasta_Opole.png/360px-Plan_miasta_Opole.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Plan_miasta_Opole.png/480px-Plan_miasta_Opole.png 2x" data-file-width="1110" data-file-height="602" /></a></span> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie województwa opolskiego</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna województwa opolskiego"><img alt="Mapa konturowa województwa opolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Opole”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Opole_Voivodeship_location_map.svg/238px-Opole_Voivodeship_location_map.svg.png" decoding="async" width="238" height="260" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Opole_Voivodeship_location_map.svg/357px-Opole_Voivodeship_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Opole_Voivodeship_location_map.svg/476px-Opole_Voivodeship_location_map.svg.png 2x" data-file-width="845" data-file-height="922" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:45.895925870473%;left:55.111383053459%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&params=50.664722222222_N_17.926944444444_E_type:city_" title="Opole"><img alt="Opole" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:98px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-0.5em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">Opole</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie Polski</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna Polski"><img alt="Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Opole”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Poland_adm_location_map.svg/238px-Poland_adm_location_map.svg.png" decoding="async" width="238" height="231" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Poland_adm_location_map.svg/357px-Poland_adm_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Poland_adm_location_map.svg/476px-Poland_adm_location_map.svg.png 2x" data-file-width="861" data-file-height="837" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:69.773504273504%;left:38.569574247144%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&params=50.664722222222_N_17.926944444444_E_type:city_" title="Opole"><img alt="Opole" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:120px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-0.5em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">Opole</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-bottom:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"><span class="coordinates inline inline-and-top plainlinks"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/30px-Geographylogo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&pagename=Opole&params=50.664722222222_N_17.926944444444_E_type:city"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 50°39′53″N 17°55′37″E"><span class="latitude">50°39′53″N</span> <span class="longitude">17°55′37″E</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 50,664722 17,926944"><span class="latitude">50,664722</span> <span class="longitude">17,926944</span></span></span></a></span> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/TERC" title="TERC">TERC</a> (<a href="/wiki/TERYT" title="TERYT">TERYT</a>) </th> <td> <p>1661011 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/SIMC" title="SIMC">SIMC</a> </th> <td> <p>0965016 </p> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#EAECF0; color:black; text-align:center; border-top:1px solid #aaa;"><a href="/wiki/Slogan" title="Slogan">Hasło promocyjne</a>: Przebojowe Opole<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[2]</a></sup> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); border-top:1px solid #aaa;"><div style="text-align:center;"><b>Urząd miejski</b></div>Rynek-Ratusz<br />45-015 Opole </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Opole" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Opole" class="extiw" title="commons:Category:Opole">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/Opole" title="Wikipodróże"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/28px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/42px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/56px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/Opole" class="extiw" title="voy:Opole">Informacje w Wikipodróżach</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikinews.org/wiki/Kategoria:Opole" title="Wikinews"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/28px-Wikinews-logo.svg.png" decoding="async" width="28" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/42px-Wikinews-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/56px-Wikinews-logo.svg.png 2x" data-file-width="759" data-file-height="415" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikinews.org/wiki/Kategoria:Opole" class="extiw" title="n:Kategoria:Opole">Wiadomości w Wikinews</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Opole" title="Wikicytaty"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/24px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="24" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/35px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/47px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Opole" class="extiw" title="q:Opole">Cytaty w Wikicytatach</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/Opole" title="Wikisłownik"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/28px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="28" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/42px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/56px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/Opole" class="extiw" title="wikt:Opole">Hasło w Wikisłowniku</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" class="naglowek" style="text-align:center; border-top: 1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1)"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opole.pl/">Strona internetowa</a> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center; border-top:1px solid #aaa;"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bip.um.opole.pl/">BIP</a> </td></tr> </tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><span><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" style="width:220px;" data-durationhint="34" data-mwtitle="Hejnał_Opola.ogg" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Plik:Hejna%C5%82_Opola.ogg"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/13/Hejna%C5%82_Opola.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/13/Hejna%C5%82_Opola.ogg/Hejna%C5%82_Opola.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /></audio></span><figcaption><a href="/wiki/Hejna%C5%82_Opola" title="Hejnał Opola">Hejnał Opola</a></figcaption></figure> <p><span class="ext-phonos"><span data-nosnippet="" id="ooui-php-1" class="ext-phonos-PhonosButton noexcerpt oo-ui-widget oo-ui-widget-enabled oo-ui-buttonElement oo-ui-buttonElement-frameless oo-ui-iconElement oo-ui-labelElement oo-ui-buttonWidget" data-ooui="{"_":"mw.Phonos.PhonosButton","href":"\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/transcoded\/c\/cd\/Pl-Opole.ogg\/Pl-Opole.ogg.mp3","rel":["nofollow"],"framed":false,"icon":"volumeUp","label":{"html":"<span aria-hidden=\"true\" class=\"noexcerpts\"><b>Opole<\/b><\/span>"},"data":{"ipa":"","text":"","lang":"pl","wikibase":"","file":"Pl-Opole.ogg"},"classes":["ext-phonos-PhonosButton","noexcerpt"]}"><a role="button" tabindex="0" href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/cd/Pl-Opole.ogg/Pl-Opole.ogg.mp3" rel="nofollow" aria-label="Odtwórz nagranie" title="Odtwórz nagranie" class="oo-ui-buttonElement-button"><span class="oo-ui-iconElement-icon oo-ui-icon-volumeUp"></span><span class="oo-ui-labelElement-label"><span aria-hidden="true" class="noexcerpts"><b>Opole</b></span></span><span class="oo-ui-indicatorElement-indicator oo-ui-indicatorElement-noIndicator"></span></a></span><sup class="ext-phonos-attribution noexcerpt navigation-not-searchable"><a href="/wiki/Plik:Pl-Opole.ogg" title="Plik:Pl-Opole.ogg">ⓘ</a></sup></span><span class="offscreen"><b>Opole</b></span> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_niemiecki" title="Język niemiecki">niem.</a> <em lang="de">Oppeln</em>, <a href="/wiki/Etnolekt_%C5%9Bl%C4%85ski" title="Etnolekt śląski">śl.</a> <em lang="szl">Ôpole</em>, <a href="/wiki/Dialekt_%C5%9Bl%C4%85ski_j%C4%99zyka_niemieckiego" title="Dialekt śląski języka niemieckiego">dś.</a> <em lang="sli">Uppeln</em>, <a href="/wiki/%C5%81acina" title="Łacina">łac.</a> <em lang="la">Oppolia</em><sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[3]</a></sup>) – <a href="/wiki/Miasto_na_prawach_powiatu" title="Miasto na prawach powiatu">miasto na prawach powiatu</a> w południowo-zachodniej <a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polsce</a>, siedziba władz <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_opolskie" title="Województwo opolskie">województwa opolskiego</a> i <a href="/wiki/Powiat_opolski_(wojew%C3%B3dztwo_opolskie)" title="Powiat opolski (województwo opolskie)">powiatu opolskiego</a>. Historyczna stolica <a href="/wiki/G%C3%B3rny_%C5%9Al%C4%85sk" title="Górny Śląsk">Górnego Śląska</a>. <a href="/wiki/Dane_statystyczne_o_miastach_w_Polsce" title="Dane statystyczne o miastach w Polsce">Dwudzieste siódme co do wielkości populacji</a> miasto w Polsce (126 077 mieszkańców na 1 stycznia 2024 roku)<sup id="cite_ref-PopulacjaPowierzchnia_1-2" class="reference"><a href="#cite_note-PopulacjaPowierzchnia-1">[1]</a></sup>. Pod względem powierzchni szesnaste (149,03 km²) (za <a href="/wiki/Jaworzno" title="Jaworzno">Jaworznem (152,42 km²)</a> oraz przed <a href="/wiki/Rybnik" title="Rybnik">Rybnikiem (148,27 km²)</a>)<sup id="cite_ref-PopulacjaPowierzchnia_1-3" class="reference"><a href="#cite_note-PopulacjaPowierzchnia-1">[1]</a></sup>. </p><p>Opole leży na <a href="/wiki/G%C3%B3rny_%C5%9Al%C4%85sk" title="Górny Śląsk">Górnym Śląsku</a> na <a href="/wiki/Nizina_%C5%9Al%C4%85ska" title="Nizina Śląska">Nizinie Śląskiej</a>, w <a href="/wiki/Pradolina_Wroc%C5%82awska" title="Pradolina Wrocławska">Pradolinie Wrocławskiej</a> i <a href="/wiki/R%C3%B3wnina_Opolska" title="Równina Opolska">Równinie Opolskiej</a>, nad <a href="/wiki/Odra" title="Odra">Odrą</a>, w odległości około 270 km od <a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawy</a>, w odległości około 120km od <a href="/wiki/Katowice" title="Katowice">Katowic</a>, około 40 km od <a href="/wiki/Granica_polsko-czeska" title="Granica polsko-czeska">granicy z Czechami</a>. </p><p>Jedno z najstarszych miast w Polsce, lokowane na <a href="/wiki/Prawo_magdeburskie" title="Prawo magdeburskie">prawie magdeburskim</a> przed 1217 przez <a href="/wiki/Kazimierz_I_opolski" title="Kazimierz I opolski">Kazimierza I opolskiego</a>, prawnuka <a href="/wiki/Boles%C5%82aw_III_Krzywousty" title="Bolesław III Krzywousty">Bolesława III Krzywoustego</a>. W czasach <a href="/wiki/%C5%9Aredniowiecze" title="Średniowiecze">średniowiecza</a> i <a href="/wiki/Renesans" title="Renesans">renesansu</a> Opole było centrem handlu dzięki jego położeniu na kilku <a href="/wiki/Szlak_handlowy" title="Szlak handlowy">szlakach handlowych</a>. Miasto było stolicą <a href="/wiki/Ksi%C4%99stwo_opolsko-raciborskie" title="Księstwo opolsko-raciborskie">księstwa opolsko-raciborskiego</a>. Szybka rozbudowa miasta była też spowodowana powstaniem <a href="/wiki/Rejencja_opolska" title="Rejencja opolska">rejencji opolskiej</a> w 1816. Pierwsza linia kolejowa łącząca Opole z <a href="/wiki/Brzeg_(miasto)" title="Brzeg (miasto)">Brzegiem</a> i <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocławiem</a> została otwarta w 1845, a pierwsze zakłady produkcyjne powstały w 1859, co znacznie przyczyniło się do znaczenia regionalnego miasta. W okresie <a href="/wiki/Polska_Rzeczpospolita_Ludowa" title="Polska Rzeczpospolita Ludowa">PRL</a> nastąpił gwałtowny rozwój Opola. W tym czasie liczba ludności wzrosła ponad trzykrotnie. Zbudowano szereg zakładów przemysłowych, wzniesiono nowe dzielnice mieszkaniowe. </p><p>Od 28 czerwca 1950 jest stolicą <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_opolskie_(1950%E2%80%931975)" title="Województwo opolskie (1950–1975)">województwa opolskiego</a><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[4]</a></sup> i jego głównym ośrodkiem gospodarczym, naukowym, kulturalnym i administracyjnym. Od 1999 siedziba władz ziemskiego powiatu opolskiego. Opole wraz z powiatem opolskim i <a href="/wiki/Powiat_krapkowicki" title="Powiat krapkowicki">krapkowickim</a> tworzy <a href="/wiki/Aglomeracja_opolska" title="Aglomeracja opolska">aglomerację opolską</a>, zamieszkałą przez ponad 315 tys. osób<sup id="cite_ref-DPRiP_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-DPRiP-5">[5]</a></sup><sup id="cite_ref-populacja2019_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-populacja2019-6">[6]</a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Położenie"><span id="Po.C5.82o.C5.BCenie"></span>Położenie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Położenie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Położenie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Opole znajduje się w południowo-zachodniej Polsce, w środkowej części województwa opolskiego. Miasto położone na <a href="/wiki/G%C3%B3rny_%C5%9Al%C4%85sk" title="Górny Śląsk">Górnym Śląsku</a>, na obszarze dwóch <a href="/wiki/Mezoregion" title="Mezoregion">mezoregionów fizjograficznych</a>: zachodnia część na Pradolinie Wrocławskiej, a wschodnia na Równinie Opolskiej. Te dwa obszary są częściami makroregionu <a href="/wiki/Nizina_%C5%9Al%C4%85ska" title="Nizina Śląska">Nizina Śląska</a>. </p><p>Opole położone jest w dolinie rzeki <a href="/wiki/Odra" title="Odra">Odry</a>, a także w dolinach mniejszych cieków. </p><p>Według danych z 2022 powierzchnia miasta wynosi 149 km². </p><p>Opole stanowi centralną część aglomeracji opolskiej. Miasto graniczy z 8 gminami <a href="/wiki/Powiat_opolski_(wojew%C3%B3dztwo_opolskie)" title="Powiat opolski (województwo opolskie)">powiatu opolskiego</a>. </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70384462">.mw-parser-output .szablon-duza-grafika{display:flex}@media(max-width:720px){body.skin-minerva .mw-parser-output .szablon-duza-grafika{display:block}}</style><div class="thumb szablon-duza-grafika" style="max-width:1510px; margin-left: auto; margin-right:auto;"> <div class="thumbinner"><div class="noresize" style="overflow:auto; overflow-y:display; overflow-x:auto;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Uopole-panorama_bez_opisu.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Uopole-panorama_bez_opisu.jpg/1500px-Uopole-panorama_bez_opisu.jpg" decoding="async" width="1500" height="201" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Uopole-panorama_bez_opisu.jpg/2250px-Uopole-panorama_bez_opisu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Uopole-panorama_bez_opisu.jpg/3000px-Uopole-panorama_bez_opisu.jpg 2x" data-file-width="10802" data-file-height="1447" /></a></span></div> </div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Środowisko_naturalne"><span id=".C5.9Arodowisko_naturalne"></span>Środowisko naturalne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Środowisko naturalne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Środowisko naturalne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Stosunki_wodne">Stosunki wodne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Stosunki wodne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Stosunki wodne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opolska_Wenecja_noc%C4%851.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Opolska_Wenecja_noc%C4%851.jpg/220px-Opolska_Wenecja_noc%C4%851.jpg" decoding="async" width="220" height="148" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Opolska_Wenecja_noc%C4%851.jpg/330px-Opolska_Wenecja_noc%C4%851.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Opolska_Wenecja_noc%C4%851.jpg/440px-Opolska_Wenecja_noc%C4%851.jpg 2x" data-file-width="2093" data-file-height="1411" /></a><figcaption><a href="/wiki/M%C5%82yn%C3%B3wka_(Opole)" title="Młynówka (Opole)">Opolska Wenecja</a> (Młynówka)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Flutkanal_Opole.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flutkanal_Opole.jpg/220px-Flutkanal_Opole.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flutkanal_Opole.jpg/330px-Flutkanal_Opole.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flutkanal_Opole.jpg/440px-Flutkanal_Opole.jpg 2x" data-file-width="3456" data-file-height="2592" /></a><figcaption>Opolski <a href="/wiki/Kana%C5%82_Ulgi_(Opole)" title="Kanał Ulgi (Opole)">Kanał Ulgi</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opole_Odra_jaz_DSC_3675.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Opole_Odra_jaz_DSC_3675.jpg/220px-Opole_Odra_jaz_DSC_3675.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Opole_Odra_jaz_DSC_3675.jpg/330px-Opole_Odra_jaz_DSC_3675.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Opole_Odra_jaz_DSC_3675.jpg/440px-Opole_Odra_jaz_DSC_3675.jpg 2x" data-file-width="3749" data-file-height="2499" /></a><figcaption>Jaz przy <a href="/wiki/Wyspa_Bolko" title="Wyspa Bolko">wyspie Bolko</a></figcaption></figure> <p>Przez Opole przepływa druga co do wielkości rzeka Polski, Odra. W okolicach dzielnicy Groszowice oraz w centrum miasta, koryto rzeki uformowało się w szerokie zakola. Poza tym nie występują na niej <a href="/wiki/Meander_(geografia)" title="Meander (geografia)">meandry</a> i duże zakręty. Już na południowym krańcu miasta wpływa do niej niewielki ciek wodny, Lutnia, biorący początek kilka kilometrów na wschód, w okolicach wsi <a href="/wiki/Przywory_(wojew%C3%B3dztwo_opolskie)" title="Przywory (województwo opolskie)">Przywory</a>. Kolejnym prawym dopływem Odry jest nieco większa Czarnka, która wpływa do rzeki w <a href="/wiki/Groszowice" title="Groszowice">Groszowicach</a>. Innymi dopływami są lewostronne <a href="/wiki/Pr%C3%B3szkowski_Potok" title="Prószkowski Potok">Prószkowski Potok</a> i Olszanka, a prawym dopływem w dzielnicy <a href="/wiki/Czarnow%C4%85sy" title="Czarnowąsy">Czarnowąsy</a> jest rzeka <a href="/wiki/Ma%C5%82a_Panew" title="Mała Panew">Mała Panew</a>. W mieście znajdziemy również liczne kanały. W okolicy dzielnicy <a href="/wiki/Nowa_Wie%C5%9B_Kr%C3%B3lewska_(Opole)" title="Nowa Wieś Królewska (Opole)">Nowa Wieś Królewska</a> Odra rozdwaja się. Jej główne koryto płynie początkowo na północny wschód, a kanał Ulgi – na północny zachód. Niebawem rzeka ponownie się dzieli, część jej wody trafia do Młynówki, starego koryta rzeki zwanego mylnie kanałem. Młynówka płynie przez centrum historyczne miasta, a z głównym korytem rzeki łączy się jeszcze w Śródmieściu, Kanał Ulgi wpływa do Odry dopiero w okolicy <a href="/wiki/Zakrz%C3%B3w_(Opole)" title="Zakrzów (Opole)">Zakrzowa</a>, będącego jedną z północnych dzielnic miasta. Odra wraz z jej odnogami tworzą dwie wyspy: Bolko oraz Pasiekę. Na pierwszej z nich znajdziemy także <a href="/wiki/Kana%C5%82_Wi%C5%84ski" title="Kanał Wiński">Kanał Wiński</a>, który ma mniejsze znaczenie. Spośród zbiorników wodnych, na terenie Opola do większych należą <a href="/wiki/Zbiornik_antropogeniczny" title="Zbiornik antropogeniczny">zbiorniki poeksploatacyjne</a>: Bolko oraz Kamionka, znajdujące się w Nowej Wsi Królewskiej, Kamionka Piast w okolicy ulic Armii Krajowej i Tadeusza Rejtana, a także Silesia przy ulicy Luboszyckiej. Niewielkie zbiorniki wodne występują także na Wyspie Bolko, na wschód od Groszowic i na terenie Zakrzowa. Na wyspie Pasieka znajduje się natomiast Staw Zamkowy<sup id="cite_ref-e2705d8e_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-e2705d8e-7">[7]</a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[8]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Klimat">Klimat</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Klimat" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Klimat"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table style="width:19.2em;margin:0.5em;float:left;clear:left;text-align:center;border:solid 1px silver" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr><th colspan="12" style="padding:2px; font-size:90%; color:black; background:#efefef;"><a href="/wiki/Klimatogram" title="Klimatogram">Klimatogram</a><sup><a href="/wiki/Pomoc:Klimatogram" title="Pomoc:Klimatogram">i</a></sup> dla Opola </th></tr> <tr style="font-size:90%"><td>I</td><td>II</td><td>III</td><td>IV</td><td>V</td><td>VI</td><td>VII</td><td>VIII</td><td>IX</td><td>X</td><td>XI</td><td>XII</td></tr> <tr> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.68em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">34</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:7.04em;height:1.16em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.2em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">1</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:5.54em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">-5</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.6em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">30</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:7.22em;height:0.24em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:7.46em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">-3</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:5.72em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">-4</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.62em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">31</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:7.84em;height:1.62em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:9.46em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">7</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:6.34em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">-1</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.76em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">38</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:8.6em;height:2.08em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:10.68em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">13</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:7.1em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">3</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1.34em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">67</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:9.5em;height:2.24em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:11.74em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">19</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">8</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1.52em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">76</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:10.26em;height:2.2em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:12.46em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">22</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.76em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">11</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1.66em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">83</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:10.44em;height:2.26em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:12.7em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">24</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.94em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">12</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1.6em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">80</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:10.34em;height:2.28em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:12.62em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">23</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.84em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">12</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">50</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:9.74em;height:2.04em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:11.78em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">19</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.24em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">9</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.82em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">41</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:8.92em;height:1.8em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:10.72em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">14</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:7.42em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">5</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.84em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">42</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:8.26em;height:1.16em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:9.42em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">7</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:6.76em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">1</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.78em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">39</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:7.52em;height:1.04em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.56em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">3</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:6.02em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">-2</span></div> </div></td> </tr> <tr><td colspan="12" style="padding:2px;text-align:left;font-size:85%;line-height:120%"><span style="color:red">Temperatury w °C</span><br /><span style="color:blue">Opad całkowity w mm</span><br /><i>Źródło: Climate-data<sup id="cite_ref-climatedata_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-climatedata-9">[9]</a></sup></i></td></tr> <tr><td colspan="12"> <table class="collapsible collapsed" style="width: 100%; border: 1px solid #aaa; margin:1px 0 1px 0; border:0px;" cellspacing="2" cellpadding="1"><tbody><tr><th style="font-weight:600; font-size:95%; font-weight:bold; text-align:center;">Na <a href="/wiki/Jednostki_imperialne" title="Jednostki imperialne">jednostki imperialne</a></th></tr><tr><td style=""> <table style="width:19.2em;margin:0em;float:left;clear:left;text-align:center;border:solid 1px white" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr style="font-size:90%"><td>I</td><td>II</td><td>III</td><td>IV</td><td>V</td><td>VI</td><td>VII</td><td>VIII</td><td>IX</td><td>X</td><td>XI</td><td>XII</td></tr> <tr> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.68em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">1.3</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:7.04em;height:1.16em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.2em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">34</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:5.54em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">23</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.6em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">1.2</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:7.22em;height:0.24em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:7.46em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">27</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:5.72em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">25</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.62em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">1.2</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:7.84em;height:1.62em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:9.46em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">45</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:6.34em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">31</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.76em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">1.5</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:8.6em;height:2.08em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:10.68em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">56</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:7.1em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">37</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1.34em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">2.6</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:9.5em;height:2.24em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:11.74em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">66</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">46</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1.52em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">3</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:10.26em;height:2.2em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:12.46em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">72</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.76em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">52</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1.66em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">3.3</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:10.44em;height:2.26em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:12.7em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">74</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.94em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">54</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1.6em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">3.1</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:10.34em;height:2.28em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:12.62em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">74</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.84em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">53</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">2</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:9.74em;height:2.04em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:11.78em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">66</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.24em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">48</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.82em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">1.6</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:8.92em;height:1.8em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:10.72em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">56</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:7.42em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">40</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.84em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">1.7</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:8.26em;height:1.16em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:9.42em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">45</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:6.76em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">34</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.78em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">1.5</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:7.52em;height:1.04em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.56em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">37</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:6.02em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">28</span></div> </div></td> </tr> <tr><td colspan="12" style="padding:2px;text-align:left;font-size:85%;line-height:120%"><span style="color:red">Temperatury w °F</span><br /><span style="color:blue">Opad całkowity w calach</span></td></tr></tbody></table> </td></tr></tbody></table> </td></tr></tbody></table> <p>Opole znajduje się w strefie <a href="/wiki/Klimat_umiarkowany" title="Klimat umiarkowany">klimatu umiarkowanego</a> przejściowego. Według uaktualnionej klasyfikacji Köppena-Geigera miasto leży w strefie <i>Cfb</i> – klimatu oceanicznego<sup id="cite_ref-e2705d8e_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-e2705d8e-7">[7]</a></sup>. </p><p>Na warunki klimatyczne Opola wpływ mają naturalne czynniki geograficzne, jak ukształtowanie terenu i wysokość nad poziomem morza, odległość od dużych akwenów (w tym przypadku <a href="/wiki/Ocean_Atlantycki" title="Ocean Atlantycki">Oceanu Atlantyckiego</a>) oraz sąsiedztwo <a href="/wiki/Azja" title="Azja">kontynentu azjatyckiego</a>. </p><p>Średnia temperatura roczna wynosi +8,4 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Opola wynoszą 611 mm. Dominują wiatry zachodnie<sup id="cite_ref-climatedata_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-climatedata-9">[9]</a></sup>. </p> <table class="wikitable collapsible" style="margin:auto;"> <caption>Średnia temperatura i opady dla Opola </caption> <tbody><tr style="font-size:90%"> <th>Miesiąc </th> <th abbr="Styczeń">Sty </th> <th abbr="Luty">Lut </th> <th abbr="Marzec">Mar </th> <th abbr="Kwiecień">Kwi </th> <th abbr="Maj">Maj </th> <th abbr="Czerwiec">Cze </th> <th abbr="Lipiec">Lip </th> <th abbr="Sierpień">Sie </th> <th abbr="Wrzesień">Wrz </th> <th abbr="Październik">Paź </th> <th abbr="Listopad">Lis </th> <th abbr="Grudzień">Gru </th> <th style="border-left-width:medium">Roczna </th></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap"><abbr class="abbr" title="Średnie maksymalne temperatury w dzień">Średnie temperatury w dzień [°C]</abbr></span> </th> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">1.9 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">3.5 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">8.1 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">15.9 </td> <td style="background:#FF8C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">20.6 </td> <td style="background:#FF6400;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">23.5 </td> <td style="background:#FF5000;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">25.5 </td> <td style="background:#FF5000;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">25.2 </td> <td style="background:#FF8C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">19.9 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">14.3 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">8.8 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">3.0 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">14,2 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap">Średnie dobowe temperatury [°C]</span> </th> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-1.0 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">0.0 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">3.6 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">9.8 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">14.6 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">17.7 </td> <td style="background:#FF8C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">19.6 </td> <td style="background:#FF8C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">19.3 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">14.2 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">9.7 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">5.4 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">0.3 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">9,4 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap"><abbr class="abbr" title="Średnie minimalne temperatury w nocy">Średnie temperatury w nocy [°C]</abbr></span> </th> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-3.9 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-3.2 </td> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-0.3 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">3.9 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">8.8 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">12.1 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">14.2 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">13.8 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">9.1 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">5.7 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">2.3 </td> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-2.4 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">5,0 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap"><a href="/wiki/Opad_atmosferyczny" title="Opad atmosferyczny">Opady</a> [mm] </span> </th> <td style="background:#B4C8FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">34 </td> <td style="background:#B4C8FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">30 </td> <td style="background:#B4C8FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">31 </td> <td style="background:#B4C8FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">38 </td> <td style="background:#788CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">67 </td> <td style="background:#6478FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">76 </td> <td style="background:#5064FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">83 </td> <td style="background:#5064FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">80 </td> <td style="background:#8CA0FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">50 </td> <td style="background:#A0B4FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">41 </td> <td style="background:#A0B4FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">42 </td> <td style="background:#B4C8FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">39 </td> <td style="background:#8CA0FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">611 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap">Średnia liczba dni z opadami</span> </th> <td style="background:#1E5aFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">20.3 </td> <td style="background:#1E5aFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">17.5 </td> <td style="background:#1E5aFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">17.1 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">11.1 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">12.9 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">12.2 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">14.4 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">10.3 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">11.7 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">13.2 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">15.4 </td> <td style="background:#1E5aFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">19.5 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">175,6 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap">Wilgotność [%]</span> </th> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">84.8 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">81.7 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">76.1 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">68.6 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">70.9 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">71.3 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">72.1 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">73.4 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">77.7 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">81.9 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">84.8 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">86.4 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">77,5 </td></tr> <tr> <td colspan="14" style="text-align:center;font-size:88%"><i>Źródło: <sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10">[10]</a></sup> 2020-03-29</i> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Fauna">Fauna</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Fauna" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Fauna"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Kt%C3%B3r%C4%85_wybra%C4%87%5E_-_panoramio.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Kt%C3%B3r%C4%85_wybra%C4%87%5E_-_panoramio.jpg/220px-Kt%C3%B3r%C4%85_wybra%C4%87%5E_-_panoramio.jpg" decoding="async" width="220" height="132" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Kt%C3%B3r%C4%85_wybra%C4%87%5E_-_panoramio.jpg/330px-Kt%C3%B3r%C4%85_wybra%C4%87%5E_-_panoramio.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Kt%C3%B3r%C4%85_wybra%C4%87%5E_-_panoramio.jpg/440px-Kt%C3%B3r%C4%85_wybra%C4%87%5E_-_panoramio.jpg 2x" data-file-width="1576" data-file-height="944" /></a><figcaption>Kaczki na kanale Młynówka</figcaption></figure> <p>Dzięki zróżnicowanemu krajobrazowi, na terenie Opola spotkać można wiele gatunków zwierząt. Spośród bezkręgowców istotną grupą są motyle. Występują tu zarówno gatunki pospolite, takie jak <a href="/wiki/Bielinek_kapustnik" title="Bielinek kapustnik">bielinek kapustnik</a>, <a href="/wiki/Latolistek_cytrynek" title="Latolistek cytrynek">latolistek cytrynek</a>, <a href="/wiki/Modraszek_ikar" title="Modraszek ikar">modraszek ikar</a>, <a href="/wiki/Rusa%C5%82ka_pawik" title="Rusałka pawik">rusałka pawik</a>, <a href="/wiki/Dostojka_latonia" title="Dostojka latonia">dostojka latonia</a>, <a href="/wiki/Przestrojnik_trawnik" title="Przestrojnik trawnik">przestrojnik trawnik</a>, czy <a href="/wiki/Kar%C5%82%C4%85tek_kniejnik" title="Karłątek kniejnik">karłątek kniejnik</a>, jak i te rzadziej spotykane: <a href="/wiki/Szlaczko%C5%84_sylwetnik" title="Szlaczkoń sylwetnik">szlaczkoń sylwetnik</a>, <a href="/wiki/Ogo%C5%84czyk_wi%C4%85zowiec" title="Ogończyk wiązowiec">ogończyk wiązowiec</a>, <a href="/wiki/Modraszek_malczyk" title="Modraszek malczyk">modraszek malczyk</a>, <a href="/wiki/Modraszek_argiades" title="Modraszek argiades">modraszek argiades</a> oraz <a href="/wiki/Przeplatka_cinksia" title="Przeplatka cinksia">przeplatka cinksia</a>, a także chronione: <a href="/wiki/Pa%C5%BA_kr%C3%B3lowej" title="Paź królowej">paź królowej</a>, <a href="/wiki/Modraszek_telejus" title="Modraszek telejus">modraszek telejus</a>, <a href="/wiki/Modraszek_nausitous" title="Modraszek nausitous">modraszek nausitous</a> i <a href="/wiki/Mieniak_stru%C5%BCnik" title="Mieniak strużnik">mieniak strużnik</a>. Motyle występują głównie na wschodnich obrzeżach miasta, w okolicy dzielnic Grudzice oraz Kolonia Gosławicka. Świat bezkręgowców reprezentują w Opolu także pająki, m.in.: <a href="/wiki/Tygrzyk_paskowany" title="Tygrzyk paskowany">tygrzyki paskowane</a>. W Opolu istnieją bardzo dobre warunki do osiedlania się ptaków. Możliwość taką daje Odra z licznymi kanałami, a także szereg zalanych kamieniołomów, zlokalizowanych w różnych częściach miasta. W okolicy jednego z nich, w Groszowicach, a także w żwirowni w Malinie, stwierdzono obecność <a href="/wiki/Perkoz_dwuczuby" title="Perkoz dwuczuby">perkoza dwuczubego</a>, <a href="/wiki/Wodnik_(ptak)" title="Wodnik (ptak)">wodnika</a>, <a href="/wiki/Perkoz_rdzawoszyi" title="Perkoz rdzawoszyi">perkoza rdzawoszyjego</a>, <a href="/wiki/Rybitwa_rzeczna" title="Rybitwa rzeczna">rybitwy rzecznej</a>, <a href="/wiki/Perkoz_zausznik" title="Perkoz zausznik">zausznika</a> oraz <a href="/wiki/B%C4%85k_(ptak)" title="Bąk (ptak)">bąka</a>. <a href="/wiki/B%C4%85czek_(ptak)" title="Bączek (ptak)">Bączek</a> gniazduje jedynie w okolicy obwodnicy, nieopodal miejscowości Kępa, ewentualnie w Malinie, jednak dawniej można go było spotkać także w Groszowicach. Na północnych, południowych i zachodnich obrzeżach miasta (Malina, Groszowice, Półwieś, Wójtowa Wieś, Wróblin) obserwuje się także <a href="/wiki/Bocian_bia%C5%82y" title="Bocian biały">bociany białe</a>. Na terenie Groszowic i Maliny występuje także <a href="/wiki/%C5%81ab%C4%99d%C5%BA_niemy" title="Łabędź niemy">łabędź niemy</a>, <a href="/wiki/Brzeg%C3%B3wka_(ptak)" title="Brzegówka (ptak)">brzegówka</a>, <a href="/wiki/Cyranka_zwyczajna" class="mw-redirect" title="Cyranka zwyczajna">cyranka</a> oraz <a href="/wiki/B%C5%82otniak_stawowy" title="Błotniak stawowy">błotniak stawowy</a>. Na łąkach w okolicy Gosławic można spotkać <a href="/wiki/B%C5%82otniak_%C5%82%C4%85kowy" title="Błotniak łąkowy">błotniaka łąkowego</a>, na północy Opola bardzo rzadką <a href="/wiki/Kania_ruda" title="Kania ruda">kanię rudą</a>, a w lasach na południu <a href="/wiki/Krogulec" class="mw-redirect" title="Krogulec">krogulca</a>. W całym mieście żyją <a href="/wiki/Pustu%C5%82ka_(ptak)" class="mw-redirect" title="Pustułka (ptak)">pustułki</a>. Nieliczne <a href="/wiki/Przepi%C3%B3rka" title="Przepiórka">przepiórki</a> pojawiają się w okolicach Szczepanowic, Sławic, Bierkowic, Maliny, Grotowic oraz Kolonii Gosławickiej. Na obrzeżach Opola, w dolinach rzek i na podmokłych łąkach, można spotkać <a href="/wiki/Derkacz" title="Derkacz">derkacza</a>, natomiast na północy i południu stolicy województwa <a href="/wiki/Krwawodzi%C3%B3b" title="Krwawodziób">krwawodzioba</a>. W dawnym kamieniołomie na granicy Groszowic i Nowej Wsi Królewskiej znajduje się wielka kolonia <a href="/wiki/Mewa_%C5%9Bmieszka" title="Mewa śmieszka">mew śmieszek</a>, licząca kilkaset gniazd. Na terenie miasta zlokalizowane są także dwa stanowiska <a href="/wiki/P%C5%82omyk%C3%B3wka_(ptak)" title="Płomykówka (ptak)">płomykówki</a>: w Śródmieściu i Gosławicach. Wyspa Bolko i Pasieka jest kolejnym sporym siedliskiem ptaków. Żyją tu między innymi: <a href="/wiki/Zimorodek_(ptak)" class="mw-redirect" title="Zimorodek (ptak)">zimorodek</a>, <a href="/wiki/Remiz" title="Remiz">remiz</a>, <a href="/wiki/Dziwonia" title="Dziwonia">dziwonia</a>, <a href="/wiki/Dzi%C4%99cio%C5%82_zielonosiwy" title="Dzięcioł zielonosiwy">dzięcioł zielonosiwy</a>, <a href="/wiki/Dzi%C4%99cio%C5%82_bia%C5%82oszyi" title="Dzięcioł białoszyi">dzięcioł syryjski</a>, <a href="/wiki/Dzi%C4%99cio%C5%82_zielony" title="Dzięcioł zielony">dzięcioł zielony</a> oraz <a href="/wiki/Dzi%C4%99cio%C5%82_%C5%9Bredni" title="Dzięcioł średni">dzięcioł średni</a>. Na licznych osiedlach (Armii Krajowej, Metalchem, Zaodrze, Malinka, Kolonia Gosławicka) występuje w dużych ilościach <a href="/wiki/Dzierlatka" title="Dzierlatka">dzierlatka</a>. Nad Kanałem Ulgi, a także w okolicach Kolonii Gosławickiej gniazduje <a href="/wiki/Kl%C4%85skawka_(ptak)" title="Kląskawka (ptak)">kląskawka</a>, <a href="/wiki/%C5%9Awierszczak" title="Świerszczak">świerszczak</a>, czy <a href="/wiki/Strumieni%C3%B3wka" title="Strumieniówka">strumieniówka</a>. Na terenie całego miasta pojawiają się też <a href="/wiki/Gawron" title="Gawron">gawrony</a>. </p><p>Wśród ptaków przebywających okresowo na terenie Opola znajdziemy pojawiające się nad Odrą liczne odmiany kaczek: <a href="/wiki/Lod%C3%B3wka_(ptak)" title="Lodówka (ptak)">lodówkę</a>, <a href="/wiki/Ogorza%C5%82ka_zwyczajna" class="mw-redirect" title="Ogorzałka zwyczajna">ogorzałkę</a>, <a href="/wiki/Szlachar" title="Szlachar">szlachara</a>. Ponadto przez miasto migrują <a href="/wiki/Rybo%C5%82%C3%B3w" title="Rybołów">rybołów</a>, <a href="/wiki/%C5%81ab%C4%99d%C5%BA_niemy" title="Łabędź niemy">łabędź niemy</a>, <a href="/wiki/Bielik" title="Bielik">bielik</a>, <a href="/wiki/Krzy%C5%BC%C3%B3wka_(ptak)" class="mw-redirect" title="Krzyżówka (ptak)">krzyżówka</a>, <a href="/wiki/Czernica_(ptak)" title="Czernica (ptak)">czernica</a>, <a href="/wiki/%C5%81yska" title="Łyska">łyska</a>, <a href="/wiki/G%C5%82owienka_(ptak)" class="mw-redirect" title="Głowienka (ptak)">głowienka</a>, mewa pospolita, <a href="/wiki/Czajka_(ptak)" title="Czajka (ptak)">czajka</a>, <a href="/wiki/Bernikla_kanadyjska" title="Bernikla kanadyjska">bernikla kanadyjska</a> oraz <a href="/wiki/Mandarynka_(ptak)" title="Mandarynka (ptak)">mandarynka</a>. Na miejskim wysypisku odpadów obserwuje się wiele gatunków mew, np.: <a href="/wiki/Mewa_srebrzysta" title="Mewa srebrzysta">mewy srebrzyste</a>, <a href="/wiki/Mewa_%C5%BC%C3%B3%C5%82tonoga" title="Mewa żółtonoga">mewy żółtonogie</a>, śmieszki, czy <a href="/wiki/Mewa_bia%C5%82og%C5%82owa" title="Mewa białogłowa">mewy białogłowe</a>. W opolskich rzekach, kanałach i jeziorach licznie występują również ryby: <a href="/wiki/P%C5%82o%C4%87" title="Płoć">płoć</a>, <a href="/wiki/Ukleja_pospolita" title="Ukleja pospolita">ukleja</a>, <a href="/wiki/Lin_(ryba)" title="Lin (ryba)">lin</a>, <a href="/wiki/Jazgarz" title="Jazgarz">jazgarz</a>, <a href="/wiki/Oko%C5%84_pospolity" title="Okoń pospolity">okoń</a> oraz <a href="/wiki/Szczupak_pospolity" title="Szczupak pospolity">szczupak</a>. </p><p>Na terenach podmokłych spotkać można żaby – <a href="/wiki/%C5%BBaba_trawna" title="Żaba trawna">żabę trawną</a>, <a href="/wiki/%C5%BBaba_wodna" title="Żaba wodna">wodną</a>, oraz ropuchy – <a href="/wiki/Ropucha_szara" title="Ropucha szara">ropuchę szarą</a> i <a href="/wiki/Ropucha_zielona" title="Ropucha zielona">zieloną</a>. Występuje tu także <a href="/wiki/Rzekotka_drzewna" title="Rzekotka drzewna">rzekotka drzewna</a>, a w okolicach obwodnicy <a href="/wiki/Kumak_nizinny" title="Kumak nizinny">kumak nizinny</a>. W dolinie Odry bardzo rzadko obserwuje się płazy ogoniaste: <a href="/wiki/Traszka_zwyczajna" title="Traszka zwyczajna">traszkę zwyczajną</a> i <a href="/wiki/Traszka_grzebieniasta" title="Traszka grzebieniasta">traszkę grzebieniastą</a>. Spośród gadów często spotykane są jaszczurki: <a href="/wiki/Jaszczurka_zwinka" title="Jaszczurka zwinka">zwinkę</a> oraz <a href="/wiki/Anguis" title="Anguis">padalca</a>, a także jadowitą <a href="/wiki/%C5%BBmija_zygzakowata" title="Żmija zygzakowata">żmiję zygzakowatą</a>. Na wyspie Bolko występują natomiast <a href="/wiki/Zaskroniec_zwyczajny" title="Zaskroniec zwyczajny">zaskrońce</a>. Na terenie miasta pojawiają się ssaki owadożerne: <a href="/wiki/Rz%C4%99sorek_rzeczek" title="Rzęsorek rzeczek">rzęsorek rzeczek</a>, <a href="/wiki/Ryj%C3%B3wka_aksamitna" title="Ryjówka aksamitna">ryjówka aksamitna</a>, <a href="/wiki/Z%C4%99bie%C5%82ek_bia%C5%82awy" title="Zębiełek białawy">zębiełek</a>, <a href="/wiki/Kret_europejski" title="Kret europejski">kret</a> oraz <a href="/wiki/Je%C5%BCowate" title="Jeżowate">jeż</a>. Spotyka się tu też nietoperze, a także (na obrzeżach) dziki, sarny i zające<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11">[11]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Flora">Flora</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Flora" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Flora"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="thumb tmulti tnone center"><div class="thumbinner" style="width:1150px;max-width:1150px"><div role="heading" class="tmulti-header" style="clear:both;font-weight:bold;text-align:center">Tereny zieleni w Opolu</div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:240px;max-width:240px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Park_dworski_w_zespole_dworskim,_pierwsza_po%C5%82._XVIII_w_DSC_0398.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Park_dworski_w_zespole_dworskim%2C_pierwsza_po%C5%82._XVIII_w_DSC_0398.jpg/238px-Park_dworski_w_zespole_dworskim%2C_pierwsza_po%C5%82._XVIII_w_DSC_0398.jpg" decoding="async" width="238" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Park_dworski_w_zespole_dworskim%2C_pierwsza_po%C5%82._XVIII_w_DSC_0398.jpg/357px-Park_dworski_w_zespole_dworskim%2C_pierwsza_po%C5%82._XVIII_w_DSC_0398.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Park_dworski_w_zespole_dworskim%2C_pierwsza_po%C5%82._XVIII_w_DSC_0398.jpg/476px-Park_dworski_w_zespole_dworskim%2C_pierwsza_po%C5%82._XVIII_w_DSC_0398.jpg 2x" data-file-width="4608" data-file-height="3072" /></a></span></div><div class="thumbcaption" style="clear:left">Park w Sławicach</div></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:214px;max-width:214px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Park_i_dw%C3%B3r_w_Chmielowicach.JPG" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Park_i_dw%C3%B3r_w_Chmielowicach.JPG/212px-Park_i_dw%C3%B3r_w_Chmielowicach.JPG" decoding="async" width="212" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Park_i_dw%C3%B3r_w_Chmielowicach.JPG/318px-Park_i_dw%C3%B3r_w_Chmielowicach.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Park_i_dw%C3%B3r_w_Chmielowicach.JPG/424px-Park_i_dw%C3%B3r_w_Chmielowicach.JPG 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a></span></div><div class="thumbcaption" style="clear:left">Park i dwór w Chmielowicach</div></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:214px;max-width:214px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Opole_0103.25_-_b%C5%82onia_nad_Odr%C4%85_i_most_kolejowy.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Opole_0103.25_-_b%C5%82onia_nad_Odr%C4%85_i_most_kolejowy.jpg/212px-Opole_0103.25_-_b%C5%82onia_nad_Odr%C4%85_i_most_kolejowy.jpg" decoding="async" width="212" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Opole_0103.25_-_b%C5%82onia_nad_Odr%C4%85_i_most_kolejowy.jpg/318px-Opole_0103.25_-_b%C5%82onia_nad_Odr%C4%85_i_most_kolejowy.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Opole_0103.25_-_b%C5%82onia_nad_Odr%C4%85_i_most_kolejowy.jpg/424px-Opole_0103.25_-_b%C5%82onia_nad_Odr%C4%85_i_most_kolejowy.jpg 2x" data-file-width="4608" data-file-height="3456" /></a></span></div><div class="thumbcaption" style="clear:left">Park Nadodrzański</div></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:236px;max-width:236px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Opole_-_stawek_Barlickiego,_park_Pasieka.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Opole_-_stawek_Barlickiego%2C_park_Pasieka.jpg/234px-Opole_-_stawek_Barlickiego%2C_park_Pasieka.jpg" decoding="async" width="234" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Opole_-_stawek_Barlickiego%2C_park_Pasieka.jpg/351px-Opole_-_stawek_Barlickiego%2C_park_Pasieka.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Opole_-_stawek_Barlickiego%2C_park_Pasieka.jpg/468px-Opole_-_stawek_Barlickiego%2C_park_Pasieka.jpg 2x" data-file-width="4608" data-file-height="3120" /></a></span></div><div class="thumbcaption" style="clear:left">Park Pasieka</div></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:236px;max-width:236px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Park_Jana_Kochanowskiego.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Park_Jana_Kochanowskiego.jpg/234px-Park_Jana_Kochanowskiego.jpg" decoding="async" width="234" height="175" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Park_Jana_Kochanowskiego.jpg/351px-Park_Jana_Kochanowskiego.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e5/Park_Jana_Kochanowskiego.jpg 2x" data-file-width="451" data-file-height="338" /></a></span></div><div class="thumbcaption" style="clear:left">Park Jana Kochanowskiego</div></div><div style="clear:left"></div></div></div> <p>W Opolu występują 23 gatunki roślin chronionych prawem. Jednym z ich głównych skupisk jest wyspa Bolko. Znaleźć można tu <a href="/wiki/Barwinek_pospolity" title="Barwinek pospolity">barwinka pospolitego</a>, <a href="/wiki/Gnie%C5%BAnik_jajowaty" title="Gnieźnik jajowaty">listerę jajowatą</a>, <a href="/wiki/Gr%C4%85%C5%BCel_%C5%BC%C3%B3%C5%82ty" title="Grążel żółty">grążela żółtego</a>, <a href="/wiki/%C5%9Aniedek_baldaszkowaty" title="Śniedek baldaszkowaty">śniedka baldaszkowatego</a> oraz <a href="/wiki/%C5%9Anie%C5%BCyczka_przebi%C5%9Bnieg" title="Śnieżyczka przebiśnieg">śnieżyczkę przebiśnieg</a>. W okolicy Chabrów pojawia się <a href="/wiki/Kruszczyk_b%C5%82otny" title="Kruszczyk błotny">kruszczyk błotny</a>, a w Gosławicach <a href="/wiki/Centuria_pospolita" title="Centuria pospolita">centuria pospolita</a>. We wschodniej części miasta rosną <a href="/wiki/Wawrzynek_wilcze%C5%82yko" title="Wawrzynek wilczełyko">wawrzynek wilczełyko</a>, <a href="/wiki/Bu%C5%82awnik_mieczolistny" title="Buławnik mieczolistny">buławnik mieczolistny</a>, <a href="/wiki/Kruszczyk_szerokolistny" title="Kruszczyk szerokolistny">kruszczyk szerokolistny</a>, oraz <a href="/wiki/Podkolan_bia%C5%82y" title="Podkolan biały">podkolan biały</a>, natomiast w Grotowicach grążel żółty i zimowit jesienny. Ponadto nad zalanymi kamieniołomami w Nowej Wsi Królewskiej spotykamy <a href="/wiki/Bobrek_tr%C3%B3jlistkowy" title="Bobrek trójlistkowy">bobrka trójlistkowego</a>, <a href="/wiki/Go%C5%BAdzik_pyszny" title="Goździk pyszny">goździka pysznego</a> oraz <a href="/wiki/Kuku%C5%82ka_szerokolistna" title="Kukułka szerokolistna">kukułkę szerokolistną</a>, a nad Kamionką Piast <a href="/wiki/Wil%C5%BCyna_ciernista" title="Wilżyna ciernista">wilżynę ciernistą</a>. Na terenie miasta występuje wiele gatunków rzadkich, choć nieobjętych ochroną. Nad Kamionką Piast rośnie <a href="/wiki/Centuria_nadobna" title="Centuria nadobna">centuria nadobna</a>, w okolicy Grudzic <a href="/wiki/Cieszynianka_wiosenna" title="Cieszynianka wiosenna">cieszynianka wiosenna</a>, a w Groszowicach i na osiedlu Chabry <a href="/wiki/Dymnica_drobnokwiatowa" title="Dymnica drobnokwiatowa">dymnica drobnokwiatowa</a>. Spora liczba gatunków występuje na Wyspie Bolko, np.: <a href="/wiki/Czosnek_nied%C5%BAwiedzi" title="Czosnek niedźwiedzi">czosnek niedźwiedzi</a>. Potwierdzona jest także obecność <a href="/wiki/Dziewi%C4%99ciornik_b%C5%82otny" title="Dziewięciornik błotny">dziewięciornika błotnego</a>, <a href="/wiki/Ostro%C5%BCe%C5%84_siwy" title="Ostrożeń siwy">ostrożnia siwego</a> oraz <a href="/wiki/Lepi%C4%99%C5%BCnik_r%C3%B3%C5%BCowy" title="Lepiężnik różowy">lepiężnika różowego</a> w Nowej Wsi Królewskiej. Na kilku stanowiskach pojawia się <a href="/wiki/Farbownik_polny" title="Farbownik polny">farbownik polny</a>: w Szczepanowicach, na Zaodrzu, w Kolonii Gosławickiej, Groszowicach, czy Malinie. Na południowym wschodzie rośnie <a href="/wiki/Kurzy%C5%9Blad_b%C5%82%C4%99kitny" title="Kurzyślad błękitny">kurzyślad błękitny</a>, <a href="/wiki/Lepi%C4%99%C5%BCnik_bia%C5%82y" title="Lepiężnik biały">lepiężnik biały</a>, <a href="/wiki/Nasi%C4%99%C5%BArza%C5%82_pospolity" title="Nasięźrzał pospolity">nasięźrzał pospolity</a>, <a href="/wiki/O%C5%9Bmia%C5%82_mniejszy" title="Ośmiał mniejszy">ośmiał mniejszy</a>, <a href="/wiki/P%C4%99pawa_r%C3%B3%C5%BCyczkolistna" title="Pępawa różyczkolistna">pępawa różyczkolistna</a>, <a href="/wiki/Niezapominajka_r%C3%B3%C5%BCnobarwna" title="Niezapominajka różnobarwna">niezapominajka różnobarwna</a>, <a href="/wiki/K%C4%85kol_polny" title="Kąkol polny">kąkol polny</a> i <a href="/wiki/Kiksja_oszczepowata" title="Kiksja oszczepowata">kiksja oszczepowata</a>. W Gosławicach rośnie <a href="/wiki/Kiksja_zgi%C4%99toostrogowa" title="Kiksja zgiętoostrogowa">kiksja zgiętoostrogowa</a>, a także <a href="/wiki/Mi%C5%82ek_letni" title="Miłek letni">miłek letni</a><sup id="cite_ref-opole.pl_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-opole.pl-12">[12]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Lasy">Lasy</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Lasy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Lasy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na terenie Opola występuje stosunkowo mała ilość lasów. Największą powierzchnię zajmują bory mieszane i sosnowe. Występują one np. w okolicy Grotowic. Grądy i łęgi spotykane są w okolicach Grudzic i na Wyspie Bolko. W Grudzicach pojawiają się także dąbrowy. Niewielkie płaty lasu znajdują się też nad Odrą w Groszowicach oraz na granicy Groszowic i Nowej Wsi Królewskiej<sup id="cite_ref-opole.pl_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-opole.pl-12">[12]</a></sup><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13">[13]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Grzyby">Grzyby</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Grzyby" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Grzyby"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na terenie Opola występują cztery gatunki grzybów chronionych i dwa rzadko występujące. Na północno-wschodnich obrzeżach miasta pojawia się <a href="/wiki/Czarka_szkar%C5%82atna" title="Czarka szkarłatna">czarka szkarłatna</a> oraz <a href="/wiki/Gwiazdosz_potr%C3%B3jny" title="Gwiazdosz potrójny">gwiazdosz potrójny</a>, w północnej części Wyspy Bolko <a href="/wiki/Czasznica_olbrzymia" title="Czasznica olbrzymia">purchawica olbrzymia</a>, a na terenie Kolonii Gosławickiej <a href="/wiki/Smardz_jadalny" title="Smardz jadalny">smardz jadalny</a>. <a href="/wiki/Smardz_p%C3%B3%C5%82wolny" title="Smardz półwolny">Smardza półwolnego</a> spotkać można na Pasiece i na Wyspie Bolko, natomiast w okolicach Grudzic <a href="/wiki/Sromotnik_smrodliwy" title="Sromotnik smrodliwy">sromotnika bezwstydnego</a><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14">[14]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ochrona_przyrody">Ochrona przyrody</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Ochrona przyrody" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ochrona przyrody"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Wi%C4%99kszy_platan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Wi%C4%99kszy_platan.jpg/245px-Wi%C4%99kszy_platan.jpg" decoding="async" width="245" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Wi%C4%99kszy_platan.jpg/368px-Wi%C4%99kszy_platan.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Wi%C4%99kszy_platan.jpg/490px-Wi%C4%99kszy_platan.jpg 2x" data-file-width="5616" data-file-height="3744" /></a><figcaption><a href="/wiki/Platan_klonolistny" title="Platan klonolistny">Platan klonolistny</a> na <a href="/wiki/Plac_Wolno%C5%9Bci_w_Opolu" title="Plac Wolności w Opolu">placu Wolności</a></figcaption></figure><p> W Opolu znajduje się 30 pomników przyrody. Pierwsze z nich ustanowiono w roku 2000 (<a href="/wiki/Lipa_drobnolistna" title="Lipa drobnolistna">lipa drobnolistna</a> przy ul. Oświęcimskiej, dąb szypułkowy na Wyspie Bolko, <a href="/wiki/Klon_polny" title="Klon polny">klon polny</a> i <a href="/wiki/Buk_zwyczajny" title="Buk zwyczajny">buk pospolity</a> przy ul. Piastowskiej). Następne obiekty uznano za pomniki w 2001. Były to: <a href="/wiki/Mi%C5%82orz%C4%85b_dwuklapowy" title="Miłorząb dwuklapowy">miłorząb dwuklapowy</a> i <a href="/wiki/D%C4%85b_szypu%C5%82kowy" title="Dąb szypułkowy">dąb szypułkowy</a> przy ulicy Strzelców Bytomskich, dąb szypułkowy przy ul. Norberta Barlickiego, <a href="/wiki/Platan_klonolistny" title="Platan klonolistny">platany klonolistne</a> przy ul. Niedziałkowskiego, ul. Piastowskiej oraz dwa na Placu Wolności, a także <a href="/wiki/Wi%C4%85z_szypu%C5%82kowy" title="Wiąz szypułkowy">wiąz szypułkowy</a> na rogu ulic Mozarta i Żwirki i Wigury. Cztery lata później kolejne dwanaście drzew otrzymało tytuł pomnika przyrody: dwa platany klonolistne przy ul. Barlickiego, <a href="/wiki/Tulipanowiec_ameryka%C5%84ski" title="Tulipanowiec amerykański">tulipanowiec amerykański</a> i <a href="/wiki/Jesion_wynios%C5%82y" title="Jesion wyniosły">jesion wyniosły</a> przy ul. Piastowskiej, kolejne platany klonolistne (jeden przy ul. Wojciecha Korfantego, trzy przy ul. Wrocławskiej oraz jeden przy ul. Odrowążów), dwa dęby szypułkowe: jeden przy ul. Strzelców Bytomskich, drugi w Parku Pasieka, oraz wiąz szypułkowy przy ul. Oleskiej. W 2011 r. ustanowiono dwa pomniki przyrody w Parku Pasieka: platan klonolistny oraz dąb szypułkowy, a rok później dąb szypułkowy odmiany stożkowatej przy ul. Ozimskiej<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15">[15]</a></sup>. </p><div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Pomniki_przyrody_w_Opolu" title="Pomniki przyrody w Opolu">Pomniki przyrody w Opolu</a>.</i></div> <p>W Opolu istnieje także wiele terenów objętych ochroną. Są to: Obszar Chronionego Krajobrazu „Las Grudzicki”, użytki ekologiczne „Dolina Strugi Lutnia”, „Grudzicki Grąd” i „Łąki w Nowej Wsi Królewskiej”, zespoły przyrodniczo-krajobrazowe „Kamionka w Groszowicach”, „Kamionka Piast”, „Kamionka Odra”, „Żwirownie w Malinie” oraz „Dolina Odry”, a także stanowiska dokumentacyjne „Groszowickie Skały” i „Skarpa w Malinie”<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16">[16]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Symbole_miasta">Symbole miasta</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Symbole miasta" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Symbole miasta"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="ImageGroup" style="max-width:165px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Symbole Opola</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:POL_Opole_COA.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/POL_Opole_COA.svg/150px-POL_Opole_COA.svg.png" decoding="async" width="150" height="202" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/POL_Opole_COA.svg/225px-POL_Opole_COA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/POL_Opole_COA.svg/300px-POL_Opole_COA.svg.png 2x" data-file-width="553" data-file-height="745" /></a><figcaption><a href="/wiki/Herb_Opola" title="Herb Opola">Herb Opola</a> </figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:POL_Opole_flag.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/POL_Opole_flag.svg/150px-POL_Opole_flag.svg.png" decoding="async" width="150" height="94" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/POL_Opole_flag.svg/225px-POL_Opole_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/POL_Opole_flag.svg/300px-POL_Opole_flag.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="375" /></a><figcaption><a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_opolskim" title="Flagi gmin w województwie opolskim">Flaga Opola</a> </figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><span><audio id="mwe_player_1" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="150" style="width:150px;" data-durationhint="34" data-mwtitle="Hejnał_Opola.ogg" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Plik:Hejna%C5%82_Opola.ogg"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/13/Hejna%C5%82_Opola.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/13/Hejna%C5%82_Opola.ogg/Hejna%C5%82_Opola.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /></audio></span><figcaption><a href="/wiki/Hejna%C5%82_Opola" title="Hejnał Opola">Hejnał Opola</a> </figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opole_seal.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Opole_seal.svg/150px-Opole_seal.svg.png" decoding="async" width="150" height="151" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Opole_seal.svg/225px-Opole_seal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Opole_seal.svg/300px-Opole_seal.svg.png 2x" data-file-width="545" data-file-height="548" /></a><figcaption>Pieczęć Opola </figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Logo_of_Opole.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Logo_of_Opole.png/150px-Logo_of_Opole.png" decoding="async" width="150" height="82" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Logo_of_Opole.png/225px-Logo_of_Opole.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Logo_of_Opole.png/300px-Logo_of_Opole.png 2x" data-file-width="1701" data-file-height="926" /></a><figcaption>Logo Opola </figcaption></figure></div></div> <p>Do symboli Opola należą: </p> <ul><li><a href="/wiki/Herb_Opola" title="Herb Opola">herb Opola</a></li> <li><a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_opolskim" title="Flagi gmin w województwie opolskim">flaga Opola</a></li> <li><a href="/wiki/Hejna%C5%82_Opola" title="Hejnał Opola">hejnał Opola</a></li> <li>sztandar Miasta Opola</li> <li>pieczęć Opola</li></ul> <p>Wygląd symboli sankcjonuje Statut Miasta Opola wraz z załącznikami<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17">[17]</a></sup>. </p><p><br /> </p> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Symbols_of_Opole?uselang=pl"><strong>Zobacz multimedia</strong> związane z tematem: <em>Symbole Opola</em></a> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Toponimia">Toponimia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Toponimia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Toponimia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Polskie-nazwy_%C5%9Bl%C4%85skich_miejscowosci_z_patentu_Fryderyka_II_1750.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Polskie-nazwy_%C5%9Bl%C4%85skich_miejscowosci_z_patentu_Fryderyka_II_1750.jpg/242px-Polskie-nazwy_%C5%9Bl%C4%85skich_miejscowosci_z_patentu_Fryderyka_II_1750.jpg" decoding="async" width="242" height="203" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Polskie-nazwy_%C5%9Bl%C4%85skich_miejscowosci_z_patentu_Fryderyka_II_1750.jpg/363px-Polskie-nazwy_%C5%9Bl%C4%85skich_miejscowosci_z_patentu_Fryderyka_II_1750.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Polskie-nazwy_%C5%9Bl%C4%85skich_miejscowosci_z_patentu_Fryderyka_II_1750.jpg/484px-Polskie-nazwy_%C5%9Bl%C4%85skich_miejscowosci_z_patentu_Fryderyka_II_1750.jpg 2x" data-file-width="3773" data-file-height="3164" /></a><figcaption>Nazwa Opole wśród innych nazw śląskich miejscowości w urzędowym <a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_Prus" title="Królestwo Prus">pruskim</a> dokumencie z 1750 r. wydanym w <a href="/wiki/J%C4%99zyk_polski" title="Język polski">języku polskim</a> w <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlinie</a><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18">[18]</a></sup>.</figcaption></figure> <p>Nazwa miasta Opole pochodzi od nazwy jednej z najstarszych jednostek terytorialnych <a href="/wiki/S%C5%82owianie" title="Słowianie">Słowian</a> w środkowej Europie – tzw. „<a href="/wiki/Opole_(%C5%9Bredniowiecze)" title="Opole (średniowiecze)">opola</a>”<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19">[19]</a></sup><sup id="cite_ref-Adamy_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-Adamy-20">[20]</a></sup>. Niemiecki nauczyciel <a href="/wiki/Heinrich_Adamy" title="Heinrich Adamy">Heinrich Adamy</a> w swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocławiu</a> wymienia nazwę miejscowości zanotowaną w dokumencie z 1160 roku <i>O pole</i> podając jej znaczenie <i>„Hauptort des Ortsverbandes”</i>, czyli po polsku <i>„Główna miejscowość związku miejscowości”</i><sup id="cite_ref-Adamy_20-1" class="reference"><a href="#cite_note-Adamy-20">[20]</a></sup>. </p><p>Opola były tworzone jeszcze w plemiennych czasach przedpaństwowych, od połowy 1. tysiąclecia n.e. Termin ten określał nazwę lokalnego terytorium, na którym mieszkała wspólnota sąsiedzka wspólnie broniąca się przed wrogiem. „O-pole” oznaczało społeczność sąsiedzko-lokalną zamieszkującą wokół pasa pól uprawnych i pastwisk, czyli <i>na około pola</i>, które stanowiły podstawę ich bytu<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21">[21]</a></sup>. Organizacja opolna przetrwała do późnego średniowiecza. Opola były podokręgami <a href="/wiki/Kasztelania" title="Kasztelania">kasztelanii</a> i stanowiły najniższą jednostką administracyjno-podatkową w Polsce średniowiecznej. Bulla z 1136 r. wymienia wśród miejscowości należących do arcybiskupa w okolicach <a href="/wiki/%C5%BBnin" title="Żnin">Żnina</a> ludną wieś o nazwie Opole<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22">[22]</a></sup>. W Polsce oprócz miasta Opole od tej nazwy wywodzą się także takie nazwy własne miejscowości jak miasto <a href="/wiki/Opole_Lubelskie" title="Opole Lubelskie">Opole Lubelskie</a> w woj. lubelskim, <a href="/wiki/Opole_(wojew%C3%B3dztwo_lubelskie)" title="Opole (województwo lubelskie)">wieś Opole w woj. lubelskim</a>, wieś <a href="/wiki/Opole-%C5%9Awierczyna" title="Opole-Świerczyna">Opole-Świerczyna</a> w <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_mazowieckie" title="Województwo mazowieckie">województwie mazowieckim</a>, wsie <a href="/wiki/Stare_Opole" title="Stare Opole">Stare Opole</a> i <a href="/wiki/Nowe_Opole" title="Nowe Opole">Nowe Opole</a> w województwie mazowieckim, <a href="/wiki/Opole_(wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie)" title="Opole (województwo łódzkie)">wieś Opole w woj. łódzkim</a>, <a href="/wiki/Opole_(region)" title="Opole (region)">region pod nazwą Opole</a> na <a href="/wiki/Ukraina" title="Ukraina">Ukrainie</a> oraz inne nazwy geograficzne. </p><p>W 1232 roku w łacińskim dokumencie księcia śląskiego, krakowskiego i wielkopolskiego <a href="/wiki/Henryk_II_Pobo%C5%BCny" title="Henryk II Pobożny">Henryka II Pobożnego</a> wydanym w Opolu miejscowość wymieniona jest w formie <i>Opol</i><sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23">[23]</a></sup>, pod taką samą nazwą występuje w spisanym po łacinie dokumencie średniowiecznym <a href="/wiki/Bolko_I_opolski" title="Bolko I opolski">Bolesława opolskiego</a> z dnia 1 września 1310 roku<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24">[24]</a></sup>. </p><p>W księdze łacińskiej <i><a href="/wiki/Liber_fundationis_episcopatus_Vratislaviensis" title="Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis">Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis</a></i> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_polski" title="Język polski">pol.</a> <i>Księga uposażeń <a href="/wiki/Archidiecezja_wroc%C5%82awska" title="Archidiecezja wrocławska">biskupstwa wrocławskiego</a></i>) spisanej w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Oppol. Dokument wymienia również wsie lokowane na prawie polskim <i>iure polonico</i>, które w procesach urbanizacyjnych zostały wchłonięte przez miasto i obecnie stanowią jego części albo dzielnice: <a href="/wiki/Gos%C5%82awice_(Opole)" title="Gosławice (Opole)">Gosławice</a> – Goslavitz, <a href="/wiki/Bierkowice_(Opole)" title="Bierkowice (Opole)">Bierkowice</a> we fragmencie <i>Bircovicz solvitur decima more polonico</i>, <a href="/wiki/Nowa_Wie%C5%9B_Kr%C3%B3lewska_(Opole)" title="Nowa Wieś Królewska (Opole)">Nowa Wieś Królewska</a> w formie <i>Nova villa</i> oraz wieś Okół we fragmencie <i>Ocoli villa monachorum de Domo Dei solvitur decima more polonico</i><sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25">[25]</a></sup>. W roku 1613 śląski regionalista i historyk <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Henel" title="Mikołaj Henel">Mikołaj Henel</a> z <a href="/wiki/Prudnik" title="Prudnik">Prudnika</a> wymienił miejscowość w swoim dziele o geografii Śląska pt. <i>Silesiographia</i> podając jej łacińską nazwę: <i>Oppolia</i><sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26">[26]</a></sup>. </p><p>W 1750 roku nazwa <i>Opole</i> wymieniona została w języku polskim przez <a href="/wiki/Fryderyk_II_Wielki" title="Fryderyk II Wielki">Fryderyka II</a> pośród innych miast śląskich w zarządzeniu urzędowym wydanym dla mieszkańców Śląska<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27">[27]</a></sup>. Z kolei w alfabetycznym spisie miejscowości na terenie <a href="/wiki/%C5%9Al%C4%85sk_(prowincja)" title="Śląsk (prowincja)">prowincji śląskiej</a> wydanym w 1830 roku we <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocławiu</a> przez <a href="/wiki/Johann_Georg_Knie" title="Johann Georg Knie">Johanna Knie</a> jako polska nazwa podana jest <i>Oppolie</i> we fragmencie <i>Oppolie, polnische Benenung der Regierungs u. Kreisstadt Oppeln</i><sup id="cite_ref-CITEREFKnie1830536_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFKnie1830536-28">[28]</a></sup>. Nazwę <i>Opole</i> w książce „Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej” wydanej w <a href="/wiki/G%C5%82og%C3%B3wek" title="Głogówek">Głogówku</a> w 1847 wymienił śląski pisarz <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Lompa" title="Józef Lompa">Józef Lompa</a><sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29">[29]</a></sup>. </p><p>Obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 7 maja 1946<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30">[30]</a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Historia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Kalendarium_historii_Opola" title="Kalendarium historii Opola">Kalendarium historii Opola</a>.</i></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Z tym tematem związana jest kategoria: <a href="/wiki/Kategoria:Historia_Opola" title="Kategoria:Historia Opola">Historia Opola</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Średniowiecze"><span id=".C5.9Aredniowiecze"></span>Średniowiecze</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Średniowiecze" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Średniowiecze"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opole,_rokonstrukcja_grodu_X-XII_w.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Opole%2C_rokonstrukcja_grodu_X-XII_w.jpg/220px-Opole%2C_rokonstrukcja_grodu_X-XII_w.jpg" decoding="async" width="220" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Opole%2C_rokonstrukcja_grodu_X-XII_w.jpg/330px-Opole%2C_rokonstrukcja_grodu_X-XII_w.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Opole%2C_rokonstrukcja_grodu_X-XII_w.jpg/440px-Opole%2C_rokonstrukcja_grodu_X-XII_w.jpg 2x" data-file-width="3170" data-file-height="1722" /></a><figcaption>Rekonstrukcja grodu opolskiego z X–XII wieku</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Zamek_Dolny_-_Piastowski_896463_Fotopolska-Eu.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Zamek_Dolny_-_Piastowski_896463_Fotopolska-Eu.jpg/220px-Zamek_Dolny_-_Piastowski_896463_Fotopolska-Eu.jpg" decoding="async" width="220" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Zamek_Dolny_-_Piastowski_896463_Fotopolska-Eu.jpg/330px-Zamek_Dolny_-_Piastowski_896463_Fotopolska-Eu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Zamek_Dolny_-_Piastowski_896463_Fotopolska-Eu.jpg/440px-Zamek_Dolny_-_Piastowski_896463_Fotopolska-Eu.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="627" /></a><figcaption>Widok Zamku Piastowskiego na polichromii w kościele Trójcy Świętej (lata 1350–1400)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Model_Zamku_Piastowskiego_w_Opolu.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Model_Zamku_Piastowskiego_w_Opolu.jpg/220px-Model_Zamku_Piastowskiego_w_Opolu.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Model_Zamku_Piastowskiego_w_Opolu.jpg/330px-Model_Zamku_Piastowskiego_w_Opolu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Model_Zamku_Piastowskiego_w_Opolu.jpg/440px-Model_Zamku_Piastowskiego_w_Opolu.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>Model <a href="/wiki/Zamek_Piastowski_w_Opolu" title="Zamek Piastowski w Opolu">Zamku Piastowskiego</a></figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Gr%C3%B3d" title="Gród">Gród</a> i <a href="/wiki/Podgrodzie" title="Podgrodzie">podgrodzie</a> w miejscu Opola istniały już w IX wieku. Pierwsza wzmianka o nim pochodzi z 845 roku z noty anonimowego <a href="/wiki/Geograf_Bawarski" title="Geograf Bawarski">Geografa Bawarskiego</a> <i>Descriptio civitatum et regionum ad septentrionalem plagam Danubii</i>, spisanej dla <a href="/wiki/Ludwik_II_Niemiecki" title="Ludwik II Niemiecki">Ludwika II Niemieckiego</a>. Teren ten był ośrodkiem plemienia <a href="/wiki/Opolanie_(plemi%C4%99)" title="Opolanie (plemię)">Opolan</a><sup id="cite_ref-dziewulski_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-dziewulski-31">[31]</a></sup>. </p><p>W 985 <a href="/wiki/%C5%9Al%C4%85sk" title="Śląsk">Śląsk</a>, wraz z Opolem, został przyłączony do Polski przez <a href="/wiki/Mieszko_I" title="Mieszko I">Mieszka I</a><sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32">[32]</a></sup><sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33">[33]</a></sup>. W wyniku <a href="/wiki/Najazd_Brzetys%C5%82awa" class="mw-redirect" title="Najazd Brzetysława">Najazdu Brzetysława</a> na <a href="/wiki/Polska_wczesnopiastowska" title="Polska wczesnopiastowska">monarchię wczesnopiastowską</a> w 1039<sup id="cite_ref-Manteuffel173_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-Manteuffel173-34">[34]</a></sup> Opole trafiło na 11 lat pod panowanie czeskie. <a href="/wiki/Kazimierz_I_Odnowiciel" title="Kazimierz I Odnowiciel">Kazimierz I Odnowiciel</a> odzyskał Śląsk w 1050<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35">[35]</a></sup>. </p><p>Na mocy <a href="/wiki/Ustawa_sukcesyjna_Boles%C5%82awa_Krzywoustego" title="Ustawa sukcesyjna Bolesława Krzywoustego">testamentu</a> <a href="/wiki/Boles%C5%82aw_III_Krzywousty" title="Bolesław III Krzywousty">Bolesława III Krzywoustego</a> w 1138 Śląsk został przyznany jako dziedziczna dzielnica najstarszemu synowi księcia, <a href="/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_II_Wygnaniec" title="Władysław II Wygnaniec">Władysławowi II Wygnańcowi</a>, który dał początek linii <a href="/wiki/Piastowie_%C5%9Bl%C4%85scy" title="Piastowie śląscy">Piastów śląskich</a><sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36">[36]</a></sup>. W 1179 Śląsk podzielony został na 3 dzielnice, m.in. wyodrębnione zostało <a href="/wiki/Ksi%C4%99stwo_opolskie" title="Księstwo opolskie">księstwo opolskie</a>, którego pierwszym władcą został książę <a href="/wiki/Jaros%C5%82aw_opolski" title="Jarosław opolski">Jarosław opolski</a><sup id="cite_ref-dziewulski_31-1" class="reference"><a href="#cite_note-dziewulski-31">[31]</a></sup><sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37">[37]</a></sup>. Po jego śmierci w 1201 księstwo zajął jego stryj <a href="/wiki/Mieszko_I_Pl%C4%85tonogi" title="Mieszko I Plątonogi">Mieszko I Plątonogi</a>. W latach 1211–1230 w Opolu rządy sprawował <a href="/wiki/Kazimierz_I_opolski" title="Kazimierz I opolski">Kazimierz I opolski</a>, który jako pierwszy zatytułował się <a href="/wiki/Ksi%C4%85%C5%BC%C4%99ta_opolscy" title="Książęta opolscy">księciem opolskim</a>. </p><p>Syn Kazimierza, <a href="/wiki/Mieszko_II_Oty%C5%82y" title="Mieszko II Otyły">Mieszko II Otyły</a> przed 1217 uzyskał dla Opola <a href="/wiki/Lokacja_(historia)" title="Lokacja (historia)">lokację miasta</a> na <a href="/wiki/Najstarsze_lokacje_miast_w_Polsce_na_prawie_niemieckim" title="Najstarsze lokacje miast w Polsce na prawie niemieckim">prawie niemieckim</a>. W 1228 Kazimierz I opolski rozpoczął w miejscu grodu rozpoczął budowę murowanego <a href="/wiki/Zamek_Piastowski_w_Opolu" title="Zamek Piastowski w Opolu">zamku</a><sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38">[38]</a></sup>. W XIII wieku zamek był rozbudowywany przez <a href="/wiki/Piastowie_opolscy" title="Piastowie opolscy">Piastów opolskich</a>, w szczególności przez <a href="/wiki/Bolko_I_opolski" title="Bolko I opolski">Bolka I opolskiego</a> w latach 1273–1289. W tym czasie powstało <a href="/wiki/Palatium" title="Palatium">palatium</a>, a w połowie XIV wieku wzniesiono zachowaną do dzisiaj <a href="/wiki/Wie%C5%BCa_Piastowska_w_Opolu" title="Wieża Piastowska w Opolu">Wieżę Piastowską</a><sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39">[39]</a></sup>. </p><p>W 1230 w ramach <a href="/wiki/Archidiecezja_wroc%C5%82awska" title="Archidiecezja wrocławska">diecezji wrocławskiej</a> w czasie urzędowania biskupa <a href="/wiki/Wawrzyniec_(biskup_wroc%C5%82awski)" title="Wawrzyniec (biskup wrocławski)">Wawrzyńca</a> powstał <a href="/wiki/Archidiakonat_opolski" title="Archidiakonat opolski">archidiakonat opolski</a><sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40">[40]</a></sup>. W 1236 założony został <a href="/wiki/Klasztor_Franciszkan%C3%B3w_w_Opolu" title="Klasztor Franciszkanów w Opolu">klasztor o.o. franciszkanów</a><sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41">[41]</a></sup>. Podczas <a href="/wiki/Bitwa_pod_Opolem" title="Bitwa pod Opolem">bitwy pod Opolem</a> w 1241 <a href="/wiki/Mongo%C5%82owie" title="Mongołowie">Mongołowie</a> spalili opolskie przedgrodzie<sup id="cite_ref-dziewulski_31-2" class="reference"><a href="#cite_note-dziewulski-31">[31]</a></sup>. W drugiej połowie XIII wieku miasto stało się ważnym ośrodkiem handlowo-rzemieślniczym na szlaku z <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocławia</a> do <a href="/wiki/Krak%C3%B3w" title="Kraków">Krakowa</a>. 7 kwietnia 1348 Opole zostało formalnie włączone do <a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99te_Cesarstwo_Rzymskie" title="Święte Cesarstwo Rzymskie">Świętego Cesarstwa Rzymskiego (Narodu Niemieckiego)</a> przez cesarz <a href="/wiki/Karol_IV_Luksemburski" title="Karol IV Luksemburski">Karola IV Luksemburskiego</a>. W 1350 ludność miasta wynosiła ok. 2,3 tys. mieszkańców<sup id="cite_ref-dziewulski_31-3" class="reference"><a href="#cite_note-dziewulski-31">[31]</a></sup>. </p><p>Po śmierci księcia <a href="/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_opolski" title="Władysław opolski">Władysława opolskiego</a> w 1281 nastąpił podział księstwa opolskiego na mniejsze dzielnice. Opole dostało się we władanie <a href="/wiki/Bolko_I_opolski" title="Bolko I opolski">Bolka I opolskiego</a> (1281–1313). W 1295 zbudowany został klasztor <a href="/wiki/Dominikanie" title="Dominikanie">dominikanów</a> („na górce”). W 1352 wzniesiony został drewniany <a href="/wiki/Ratusz_w_Opolu" title="Ratusz w Opolu">opolski ratusz</a><sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42">[42]</a></sup>. W 1395 nastąpiło oblężenie Opola przez wojska króla <a href="/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_II_Jagie%C5%82%C5%82o" title="Władysław II Jagiełło">Władysława II Jagiełły</a>, jako odpowiedź na antypolskie intrygi ks. <a href="/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_Opolczyk" title="Władysław Opolczyk">Władysława Opolczyka</a><sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43">[43]</a></sup><sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44">[44]</a></sup>. Władzę w Opolu objął <a href="/wiki/Bolko_IV_opolski" title="Bolko IV opolski">Bolko IV opolski</a> oraz <a href="/wiki/Bernard_niemodli%C5%84ski" title="Bernard niemodliński">Bernard niemodliński</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="XV–XVII_wiek"><span id="XV.E2.80.93XVII_wiek"></span>XV–XVII wiek</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: XV–XVII wiek" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: XV–XVII wiek"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Oppeln_1535.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Oppeln_1535.jpg/235px-Oppeln_1535.jpg" decoding="async" width="235" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Oppeln_1535.jpg/353px-Oppeln_1535.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Oppeln_1535.jpg/470px-Oppeln_1535.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1034" /></a><figcaption>Najstarszy znany widok ogólny miasta Opola, widok z południowego wschodu (1535 r.) <i> „Historyczne Widoki z czterech stuleci” <a href="/wiki/Wilhelm_Gottlieb_Korn" title="Wilhelm Gottlieb Korn">Wilhelm Gottlieb Korn</a> (oryginalny obraz znajduje się w Bibliotece <a href="/wiki/Uniwersytet_w_W%C3%BCrzburgu" title="Uniwersytet w Würzburgu">Uniwersyteckiej w Würzburgu</a>)</i> (Niemcy)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Mury_miejskie_39675_Fotopolska-Eu.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Mury_miejskie_39675_Fotopolska-Eu.jpg/220px-Mury_miejskie_39675_Fotopolska-Eu.jpg" decoding="async" width="220" height="185" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Mury_miejskie_39675_Fotopolska-Eu.jpg/330px-Mury_miejskie_39675_Fotopolska-Eu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b7/Mury_miejskie_39675_Fotopolska-Eu.jpg/440px-Mury_miejskie_39675_Fotopolska-Eu.jpg 2x" data-file-width="2314" data-file-height="1943" /></a><figcaption>Zarys Opola z XVII wieku</figcaption></figure> <p>W 1474 nastąpiło oblężenie Opola przez wojska polskiego króla <a href="/wiki/Kazimierz_IV_Jagiello%C5%84czyk" title="Kazimierz IV Jagiellończyk">Kazimierza IV Jagiellończyka</a>, za poparcie udzielone przez <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_I_opolski" title="Mikołaj I opolski">Mikołaja I opolskiego</a> królowi węgierskiemu <a href="/wiki/Maciej_Korwin" title="Maciej Korwin">Maciejowi Korwinowi</a><sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45">[45]</a></sup>. Od 1526 <a href="/wiki/Ksi%C4%99stwo_opolsko-raciborskie" title="Księstwo opolsko-raciborskie">księstwo opolsko-raciborskie</a> wraz z Opolem, <a href="/wiki/Racib%C3%B3rz" title="Racibórz">Raciborzem</a>, <a href="/wiki/Prudnik" title="Prudnik">Prudnikiem</a>, <a href="/wiki/Gliwice" title="Gliwice">Gliwicami</a>, <a href="/wiki/%C5%BBory" title="Żory">Żorami</a> i <a href="/wiki/Ko%C5%BAle_(K%C4%99dzierzyn-Ko%C5%BAle)" title="Koźle (Kędzierzyn-Koźle)">Koźlem</a> znajdowało się pod panowanie <a href="/wiki/Monarchia_Habsburg%C3%B3w" title="Monarchia Habsburgów">Monarchii Habsburgów</a><sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46">[46]</a></sup>. Po śmierci ostatniego Piasta opolskiego <a href="/wiki/Jan_II_Dobry_(ksi%C4%85%C5%BC%C4%99_opolski)" title="Jan II Dobry (książę opolski)">Jana II Dobrego</a> w 1532 cesarz <a href="/wiki/Ferdynand_I_Habsburg" title="Ferdynand I Habsburg">Ferdynand I Habsburg</a> oddał Opolszczyznę na 20 lat we władanie <a href="/wiki/Hohenzollernowie" title="Hohenzollernowie">Hohenzollernom</a> z linii <a href="/wiki/Ansbach" title="Ansbach">ansbachskiej</a>, a następnie księstwo przeszło pod bezpośrednie rządy habsburskie. W 1552 królowa węgierska <a href="/wiki/Izabela_Jagiellonka" title="Izabela Jagiellonka">Izabela Jagiellonka</a> (córka króla polskiego <a href="/wiki/Zygmunt_I_Stary" title="Zygmunt I Stary">Zygmunta I Starego</a> i <a href="/wiki/Bona_Sforza" title="Bona Sforza">Bony Sforzy</a>) została nową władczynią Opola, jako <a href="/wiki/Lenno" title="Lenno">lenniczka</a> cesarza Ferdynanda I Habsburga. </p><p>W 1565 z Opola została wypędzona ludność <a href="/wiki/%C5%BBydzi" title="Żydzi">żydowska</a><sup id="cite_ref-:1_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-47">[47]</a></sup>. W 1600 w wyniku wielkiej powodzi Odra przeniosła swój nurt na zachodni brzeg <a href="/wiki/Wyspa_Pasieka" title="Wyspa Pasieka">Pasieki</a>. 28 sierpnia 1615 pożar zniszczył dużą część miasta<sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48">[48]</a></sup>. Zniszczony został wówczas <a href="/wiki/Zamek_G%C3%B3rny_w_Opolu" title="Zamek Górny w Opolu">Zamek Górny</a>, z którego do dziś pozostała jedynie wieża<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49">[49]</a></sup>. Opole w 1632 zostało zdobyte przez oddziały <a href="/wiki/Saksonia" title="Saksonia">saskie</a> i <a href="/wiki/Szwecja" title="Szwecja">szwedzkie</a>. Okupacja trwała 2 lata i kosztowała miasto blisko 10 tys. <a href="/wiki/Floren" title="Floren">florenów</a>. W 1645 wraz z całym <a href="/wiki/Ksi%C4%99stwo_opolsko-raciborskie" title="Księstwo opolsko-raciborskie">księstwem opolsko-raciborskim</a> przeszło, tytułem zastawu, we władanie polskiej dynastii <a href="/wiki/Wazowie" title="Wazowie">Wazów</a>. </p><p>W 1655 król polski <a href="/wiki/Jan_II_Kazimierz_Waza" title="Jan II Kazimierz Waza">Jan II Kazimierz Waza</a> wraz z małżonką i całym dworem przybył do Opola, chroniąc się przed najazdem szwedzkim na <a href="/wiki/Rzeczpospolita_Obojga_Narod%C3%B3w" title="Rzeczpospolita Obojga Narodów">Rzeczpospolitą</a><sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50">[50]</a></sup>. Po otrzymaniu wieści o przełomowym <a href="/wiki/Bitwa_pod_Krosnem" title="Bitwa pod Krosnem">zwycięstwie pod Krosnem</a> (7 grudnia 1655), król wyruszył 18 grudnia 1655 z Opola przez Śląsk, <a href="/wiki/Lubowla_(S%C5%82owacja)" title="Lubowla (Słowacja)">Lubowlę</a> (27 grudnia), <a href="/wiki/Biecz" title="Biecz">Biecz</a>, <a href="/wiki/Nowy_%C5%BBmigr%C3%B3d" title="Nowy Żmigród">Nowy Żmigród</a>, <a href="/wiki/Dukla" title="Dukla">Duklę</a> i 3 stycznia 1656 przybył do <a href="/wiki/Krosno" title="Krosno">Krosna</a>. Po spłaceniu sum zastawnych w 1666 <a href="/wiki/Habsburgowie" title="Habsburgowie">Habsburgowie</a> odzyskali Opole i księstwo opolsko-raciborskie. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="XVIII–XX_wiek"><span id="XVIII.E2.80.93XX_wiek"></span>XVIII–XX wiek</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: XVIII–XX wiek" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: XVIII–XX wiek"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Oppeln_F.B._Werner.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Oppeln_F.B._Werner.png/220px-Oppeln_F.B._Werner.png" decoding="async" width="220" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Oppeln_F.B._Werner.png/330px-Oppeln_F.B._Werner.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Oppeln_F.B._Werner.png/440px-Oppeln_F.B._Werner.png 2x" data-file-width="2001" data-file-height="1707" /></a><figcaption>Rysunek Opola z XVIII w. autorstwa <a href="/wiki/Friedrich_Bernhard_Werner" title="Friedrich Bernhard Werner">Friedricha Bernharda Wernera</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Oppeln_Rathaus_Werner.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Oppeln_Rathaus_Werner.JPG/220px-Oppeln_Rathaus_Werner.JPG" decoding="async" width="220" height="127" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Oppeln_Rathaus_Werner.JPG/330px-Oppeln_Rathaus_Werner.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Oppeln_Rathaus_Werner.JPG/440px-Oppeln_Rathaus_Werner.JPG 2x" data-file-width="970" data-file-height="560" /></a><figcaption>Rysunek ratusza w Opolu w XVIII w. autorstwa Friedricha Bernharda Wernera</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Oppeln_Bismarckdenkmal.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Oppeln_Bismarckdenkmal.jpg/220px-Oppeln_Bismarckdenkmal.jpg" decoding="async" width="220" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Oppeln_Bismarckdenkmal.jpg/330px-Oppeln_Bismarckdenkmal.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Oppeln_Bismarckdenkmal.jpg/440px-Oppeln_Bismarckdenkmal.jpg 2x" data-file-width="1619" data-file-height="1017" /></a><figcaption><a href="/wiki/Pomnik_Ottona_von_Bismarcka_w_Opolu" title="Pomnik Ottona von Bismarcka w Opolu">Pomnik Ottona von Bismarcka</a> na dawnej pocztówce</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Hotel_%22Deutsches_Haus%22_Krakowska_Street_Opole.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Hotel_%22Deutsches_Haus%22_Krakowska_Street_Opole.jpg/220px-Hotel_%22Deutsches_Haus%22_Krakowska_Street_Opole.jpg" decoding="async" width="220" height="179" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Hotel_%22Deutsches_Haus%22_Krakowska_Street_Opole.jpg/330px-Hotel_%22Deutsches_Haus%22_Krakowska_Street_Opole.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Hotel_%22Deutsches_Haus%22_Krakowska_Street_Opole.jpg/440px-Hotel_%22Deutsches_Haus%22_Krakowska_Street_Opole.jpg 2x" data-file-width="945" data-file-height="770" /></a><figcaption>Hotel „Deutsches Haus” przy ul. Krakowskiej (1903)</figcaption></figure> <p>W XVIII wieku Opole podlegało inspekcji podatkowej w Prudniku<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51">[51]</a></sup>. W wyniku wybuchu trzech <a href="/wiki/Wojny_%C5%9Bl%C4%85skie" title="Wojny śląskie">wojen śląskich</a> pomiędzy <a href="/wiki/Monarchia_Habsburg%C3%B3w" title="Monarchia Habsburgów">państwem Habsburgów</a> oraz <a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_Prus" title="Królestwo Prus">Królestwem Prus</a> do Opola <a href="/wiki/Inwazja_(wojskowo%C5%9B%C4%87)" title="Inwazja (wojskowość)">wkroczyły</a> <a href="/w/index.php?title=Kr%C3%B3lewska_Armia_Pruska&action=edit&redlink=1" class="new" title="Królewska Armia Pruska (strona nie istnieje)">wojska pruskie</a>. Po <a href="/wiki/Pok%C3%B3j_wroc%C5%82awski" title="Pokój wrocławski">pokoju wrocławskim</a> w lipcu 1742 roku, kończącym <a href="/wiki/Wojny_%C5%9Bl%C4%85skie" title="Wojny śląskie">I wojnę śląską</a>, miasto wraz ze Śląskiem znalazło się w granicach <a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_Prus" title="Królestwo Prus">Prus</a>. Po niespełna dwustu latach przerwy pierwsza rodzina żydowska osiedla się w mieście<sup id="cite_ref-:1_47-1" class="reference"><a href="#cite_note-:1-47">[47]</a></sup>. Wówczas Opole było trzecim pod względem wielkości miastem Górnego Śląska, zaraz po Prudniku i Raciborzu<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52">[52]</a></sup>. </p><p>W latach 1756–1763 w czasie <a href="/wiki/Wojna_siedmioletnia" title="Wojna siedmioletnia">wojny siedmioletniej</a> miasto zdobywali dwukrotnie Austriacy (1757, 1762) i Rosjanie (1761). <a href="/wiki/Pok%C3%B3j_w_Hubertusburgu" title="Pokój w Hubertusburgu">Pokój w Hubertsburgu</a> pozostawił Opole pod panowaniem pruskim, kolejna zmiana przynależności państwowej Opola i Górnego Śląska. W 1807 podczas <a href="/wiki/Wojny_napoleo%C5%84skie" title="Wojny napoleońskie">wojen napoleońskich</a> do miasta wkroczyli sprzymierzeńcy Francuzów – <a href="/wiki/Bawaria" title="Bawaria">Bawarczycy</a>, a później załoga francuska (opuściła Opole w lipcu 1808 roku)<sup id="cite_ref-dziewulski_31-4" class="reference"><a href="#cite_note-dziewulski-31">[31]</a></sup>. </p><p>W 1812 powstała samodzielna gmina żydowska, która w 1821 założyła pierwszy żydowski cmentarz<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53">[53]</a></sup>. W 1815 Opole zostało stolicą <a href="/wiki/Rejencja_opolska" title="Rejencja opolska">rejencji opolskiej</a>, jednostki administracyjnej, obejmującej cały pruski Górny Śląsk. W mieście powstał urząd rejencji (niem. <i>Regierungsbezirk Oppeln</i>), jeden z 4 w prowincji śląskiej<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54">[54]</a></sup>. Pierwsza biblioteka publiczna w mieście powstała w 1824. W 1828 zaczęła ukazywać się urzędowa gazeta miejska „Stadtblatt für Oppeln”, przemianowana później na „Oppelner Stadtblatt”. W 1843 do Opola dotarła pierwsza na Śląsku linia kolejowa z Wrocławia. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Market_Square_in_Opole_Southside_2019.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Market_Square_in_Opole_Southside_2019.jpg/220px-Market_Square_in_Opole_Southside_2019.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Market_Square_in_Opole_Southside_2019.jpg/330px-Market_Square_in_Opole_Southside_2019.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Market_Square_in_Opole_Southside_2019.jpg/440px-Market_Square_in_Opole_Southside_2019.jpg 2x" data-file-width="3674" data-file-height="2460" /></a><figcaption>Rynek w Opolu</figcaption></figure> <p>Od stycznia 1849 do września 1850 biskup <a href="/wiki/Bernard_Bogedain" title="Bernard Bogedain">Bernard Bogedain</a> wydawał w Opolu „<a href="/wiki/Gazeta_Wiejska_dla_G%C3%B3rnego_%C5%9Al%C4%85ska" title="Gazeta Wiejska dla Górnego Śląska">Gazetę Wiejską dla Górnego Śląska</a>”. Została ona założona w celu powstrzymania radykalizacji mas ludowych w okresie <a href="/wiki/Wiosna_Lud%C3%B3w" title="Wiosna Ludów">Wiosny Ludów</a>. W 1862 zbudowana została <a href="/wiki/Gazownia" title="Gazownia">gazownia</a> miejska, dzięki której Opole zostało oświetlone przez 140 gazowych latarni ulicznych. Od 1864 ukazywał się najstarszy periodyk niemiecki w Opolu, początkowo jako „Wochenblatt für Stadt und Land”, od 1890 r. jako dziennik „Oppelner Zeitung”. Od września 1881 <a href="/wiki/Jan_Kasprowicz" title="Jan Kasprowicz">Jan Kasprowicz</a> uczęszczał przez 1 semestr do gimnazjum w Opolu. Wielokrotnie odwiedzał też polską gospodę „Harenda” w <a href="/wiki/Czarnow%C4%85sy" title="Czarnowąsy">Czarnowąsach</a>. Od 1890 do 1922 <a href="/wiki/Bronis%C5%82aw_Koraszewski" title="Bronisław Koraszewski">Bronisław Koraszewski</a> wydawał „Gazetę Opolskią”. W 1897 założył <a href="/w/index.php?title=Bank_Ludowy_w_Opolu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bank Ludowy w Opolu (strona nie istnieje)">Bank Ludowy</a>, polską placówkę spółdzielczą. W 1899 w granice administracyjne miasta przyłączony został <a href="/wiki/Zakrz%C3%B3w_(Opole)" title="Zakrzów (Opole)">Zakrzów</a>, a Opole stało się siedzibą odrębnego <a href="/wiki/Powiat_grodzki" title="Powiat grodzki">powiatu miejskiego</a>. </p><p>W 1908 założono Towarzystwo Łyżwiarskie (<i>Eislaufverein</i>). Jego siedziba znajdowała się przy Stawie Zamkowym w <a href="/wiki/Domek_Lodowy_w_Opolu" title="Domek Lodowy w Opolu">Domku Lodowym</a>, zbudowanym w 1909<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55">[55]</a></sup>. W tym samym roku do użytku został oddany dworzec kolejowy <a href="/wiki/Opole_Wschodnie" title="Opole Wschodnie">Opole Wschodnie</a> (<i>Oppeln Haltepunkt</i>)<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56">[56]</a></sup>. 27 października 1910 radni Opola zdecydowali się utworzyć park miejski na <a href="/wiki/Wyspa_Bolko" title="Wyspa Bolko">Wyspie Bolko</a>, wykarczowano więc w większości las, pozostawiono najokazalsze dęby (m.in. Dąb Piastowski o obwodzie 410 cm i wieku 400 lat), buki i graby. Posadzono wiele nowych krzewów i drzew, wytyczono aleje i tarasy widokowe. </p><p>W 1911 przed głównym gmachem poczty postawiono <a href="/wiki/Pomnik_Ottona_von_Bismarcka_w_Opolu" title="Pomnik Ottona von Bismarcka w Opolu">pomnik Ottona von Bismarcka</a><sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57">[57]</a></sup>, a <a href="/wiki/Franciszek_Kurpierz" title="Franciszek Kurpierz">Franciszek Ksawery Kurpierz</a> rozpoczął wydawanie gazety „Nowiny”, od 1922 ukazującej się jako „<a href="/wiki/Nowiny_Codzienne_(Opole)" title="Nowiny Codzienne (Opole)">Nowiny Codzienne</a>”<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58">[58]</a></sup>. W 1913 został otwarty port rzeczny w Zakrzowie. Podczas <a href="/wiki/I_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="I wojna światowa">I wojny światowej</a> żołnierze z <a href="/w/index.php?title=63_Pu%C5%82k_Piechoty_(4_G%C3%B3rno%C5%9Bl%C4%85ski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="63 Pułk Piechoty (4 Górnośląski) (strona nie istnieje)">4. Górnośląskiego Pułku Piechoty nr 63</a> walczyli na wszystkich frontach: w <a href="/wiki/Lotaryngia" title="Lotaryngia">Lotaryngii</a>, <a href="/wiki/Szampania" title="Szampania">Szampanii</a>, <a href="/wiki/Flandria_(region)" title="Flandria (region)">Flandrii</a>, na wschodzie w okolicach <a href="/wiki/Dyneburg" title="Dyneburg">Dyneburga</a>, w <a href="/wiki/Tyrol_Po%C5%82udniowy" title="Tyrol Południowy">Tyrolu Południowym</a>, nad <a href="/wiki/Piawa" title="Piawa">Piawą</a><sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59">[59]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dwudziestolecie_międzywojenne"><span id="Dwudziestolecie_mi.C4.99dzywojenne"></span>Dwudziestolecie międzywojenne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=16" title="Edytuj sekcję: Dwudziestolecie międzywojenne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Dwudziestolecie międzywojenne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Regierungsgeb%C3%A4ude_in_Oppeln,_Oberschlesien.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Regierungsgeb%C3%A4ude_in_Oppeln%2C_Oberschlesien.jpg/220px-Regierungsgeb%C3%A4ude_in_Oppeln%2C_Oberschlesien.jpg" decoding="async" width="220" height="155" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Regierungsgeb%C3%A4ude_in_Oppeln%2C_Oberschlesien.jpg/330px-Regierungsgeb%C3%A4ude_in_Oppeln%2C_Oberschlesien.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Regierungsgeb%C3%A4ude_in_Oppeln%2C_Oberschlesien.jpg/440px-Regierungsgeb%C3%A4ude_in_Oppeln%2C_Oberschlesien.jpg 2x" data-file-width="885" data-file-height="625" /></a><figcaption>Nieistniejący budynek Rejencji Opolskiej w Opolu – siedziba Komisji Międzysojuszniczej</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Oppeln_Einzug_Reichswehr.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Oppeln_Einzug_Reichswehr.jpg/220px-Oppeln_Einzug_Reichswehr.jpg" decoding="async" width="220" height="323" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Oppeln_Einzug_Reichswehr.jpg/330px-Oppeln_Einzug_Reichswehr.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Oppeln_Einzug_Reichswehr.jpg/440px-Oppeln_Einzug_Reichswehr.jpg 2x" data-file-width="1151" data-file-height="1688" /></a><figcaption>Uroczyste wejście <a href="/wiki/Reichswehra" title="Reichswehra">Reichswehry</a> do Opola (1921)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Bundesarchiv_Bild_146-1985-010-10,_Oppeln,_Erwartung_der_Wahlergebnisse.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Bundesarchiv_Bild_146-1985-010-10%2C_Oppeln%2C_Erwartung_der_Wahlergebnisse.jpg/220px-Bundesarchiv_Bild_146-1985-010-10%2C_Oppeln%2C_Erwartung_der_Wahlergebnisse.jpg" decoding="async" width="220" height="164" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Bundesarchiv_Bild_146-1985-010-10%2C_Oppeln%2C_Erwartung_der_Wahlergebnisse.jpg/330px-Bundesarchiv_Bild_146-1985-010-10%2C_Oppeln%2C_Erwartung_der_Wahlergebnisse.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Bundesarchiv_Bild_146-1985-010-10%2C_Oppeln%2C_Erwartung_der_Wahlergebnisse.jpg/440px-Bundesarchiv_Bild_146-1985-010-10%2C_Oppeln%2C_Erwartung_der_Wahlergebnisse.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="598" /></a><figcaption>Oczekiwanie na wyniki głosowania plebiscytu górnośląskiego na Placu Wolności w Opolu</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opole_1934.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Opole_1934.jpg/220px-Opole_1934.jpg" decoding="async" width="220" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Opole_1934.jpg/330px-Opole_1934.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Opole_1934.jpg/440px-Opole_1934.jpg 2x" data-file-width="1590" data-file-height="1002" /></a><figcaption>Zdjęcie lotnicze Opola (1934)</figcaption></figure> <div class="ImageGroup" style="max-width:255px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Oppeln,_Notgeld_10_Pfennig_(1).webp" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Oppeln%2C_Notgeld_10_Pfennig_%281%29.webp/240px-Oppeln%2C_Notgeld_10_Pfennig_%281%29.webp.png" decoding="async" width="240" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Oppeln%2C_Notgeld_10_Pfennig_%281%29.webp/360px-Oppeln%2C_Notgeld_10_Pfennig_%281%29.webp.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Oppeln%2C_Notgeld_10_Pfennig_%281%29.webp/480px-Oppeln%2C_Notgeld_10_Pfennig_%281%29.webp.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="593" /></a><figcaption>Opolski <a href="/wiki/Notgeld" title="Notgeld">notgeld</a> pochodzący z okresu międzywojennego </figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Oppeln,_Notgeld_10_Pfennig_(2).webp" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Oppeln%2C_Notgeld_10_Pfennig_%282%29.webp/240px-Oppeln%2C_Notgeld_10_Pfennig_%282%29.webp.png" decoding="async" width="240" height="157" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Oppeln%2C_Notgeld_10_Pfennig_%282%29.webp/360px-Oppeln%2C_Notgeld_10_Pfennig_%282%29.webp.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Oppeln%2C_Notgeld_10_Pfennig_%282%29.webp/480px-Oppeln%2C_Notgeld_10_Pfennig_%282%29.webp.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="589" /></a><figcaption>Opolski <a href="/wiki/Notgeld" title="Notgeld">notgeld</a> pochodzący z okresu międzywojennego </figcaption></figure></div></div> <p>Podczas <a href="/wiki/Rewolucja_listopadowa" title="Rewolucja listopadowa">rewolucji listopadowej</a> po manifestacji na <a href="/wiki/Rynek_w_Opolu" title="Rynek w Opolu">Rynku</a> utworzona została rada garnizonowa i rada robotnicza (przekształcona później w <a href="/wiki/Naczelna_Rada_Ludowa" title="Naczelna Rada Ludowa">Radę Ludową</a>). Obok nich powstały też polskie rady ludowe, nieuznane przez Centralną Radę Ludową we Wrocławiu<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60">[60]</a></sup>. </p><p>W 1920 w mieście z inicjatywy <a href="/wiki/Szymon_Koszyk" title="Szymon Koszyk">Szymona Koszyka</a> powstało <a href="/w/index.php?title=Towarzystwo_Skaut%C3%B3w_Opolskich&action=edit&redlink=1" class="new" title="Towarzystwo Skautów Opolskich (strona nie istnieje)">Towarzystwo Skautów Opolskich</a>, które podporządkowało się wkrótce <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Harcerstwa_Polskiego_w_Niemczech" title="Związek Harcerstwa Polskiego w Niemczech">Związkowi Harcerstwa Polskiego w Niemczech</a>. W 33 regionalnych kołach m.in. w <a href="/wiki/Grudzice" title="Grudzice">Grudzicach</a>, <a href="/wiki/Gos%C5%82awice_(Opole)" title="Gosławice (Opole)">Gosławicach</a>, <a href="/wiki/Szczedrzyk" title="Szczedrzyk">Szczedrzyku</a> organizacja skupiała kilkuset członków. Działała do 1939<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61">[61]</a></sup>. W związku z przygotowaniami do <a href="/wiki/Plebiscyt_na_G%C3%B3rnym_%C5%9Al%C4%85sku" title="Plebiscyt na Górnym Śląsku">plebiscytu górnośląskiego</a> do Opola przybyła <a href="/wiki/Mi%C4%99dzysojusznicza_Komisja_Rz%C4%85dz%C4%85ca_i_Plebiscytowa_na_G%C3%B3rnym_%C5%9Al%C4%85sku" title="Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa na Górnym Śląsku">Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa</a> w składzie: gen. <a href="/wiki/Henri_Le_Rond" title="Henri Le Rond">Henri Le Rond</a> (przewodniczący), płk <a href="/w/index.php?title=Harold_Percival&action=edit&redlink=1" class="new" title="Harold Percival (strona nie istnieje)">Harold Percival</a> i gen. <a href="/w/index.php?title=Andreo_de_Marinis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Andreo de Marinis (strona nie istnieje)">Andreo de Marinis</a>. Od 1 kwietnia 1920 do 1922 roku w budynku Banku Rolników przy dzisiejszej ul. Książąt Opolskich działał <a href="/wiki/Konsulat_RP_w_Opolu" title="Konsulat RP w Opolu">Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej</a>. 25 kwietnia 1920 odbyła się wielka manifestacja ludności polskiej na <a href="/wiki/Zaodrze" title="Zaodrze">Zaodrzu</a> przeciw antypolskiej działalności administracji i policji niemieckiej, w której ludność domagała się rozwiązania <a href="/wiki/Sicherheitspolizei" title="Sicherheitspolizei">Sipo</a>. Demonstracja została spacyfikowana przez niemieckie bojówki. 28 kwietnia do Opola przybył <a href="/wiki/Wojciech_Korfanty" title="Wojciech Korfanty">Wojciech Korfanty</a> co spowodowało kolejne antypolskie rozruchy w mieście. Niemieckie bojówki zerwały godło państwowe z gmachu konsulatu RP, zaatakowały drukarnię „Gazety Opolskiej”. Do akcji weszły francuskie wojska, które ochroniły przed zniszczeniem siedzibę założonego przez Bronisława Koraszewskiego opolskiego oddziału Banku Ludowego<sup id="cite_ref-Opolu_1982_62-0" class="reference"><a href="#cite_note-Opolu_1982-62">[62]</a></sup>. </p><p>Podczas plebiscytu na Górnym Śląsku w 1921 w Opolu za przyłączeniem do <a href="/wiki/II_Rzeczpospolita" title="II Rzeczpospolita">Polski</a> głosowało 1098 osób, a za pozostaniem w Niemczech – 20816. Wśród głosujących było 25% tzw. emigrantów plebiscytowych (ściągniętych na tereny plebiscytowe w celu podniesienia końcowego rezultatu<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63">[63]</a></sup>; wniosek o prawo głosu dla emigrantów złożyła Polska, ale w praktyce znaczna większość z nich głosowała na Niemcy). Walki <a href="/wiki/III_powstanie_%C5%9Bl%C4%85skie" title="III powstanie śląskie">III powstania śląskiego</a> nie toczyły się w okolicy miasta. Po decyzji <a href="/wiki/Rada_Ambasador%C3%B3w" title="Rada Ambasadorów">Rady Ambasadorów</a> i podziale obszaru plebiscytowego Opole pozostało w granicach <a href="/wiki/Republika_Weimarska" title="Republika Weimarska">Rzeszy Niemieckiej</a>. W 1922 do miasta wróciła administracja niemiecka i garnizon wojskowy. Opole zostało siedzibą władz rejencji i zarazem <a href="/wiki/G%C3%B3rny_%C5%9Al%C4%85sk_(prowincja)" title="Górny Śląsk (prowincja)">prowincji górnośląskiej</a> (do 1938 roku). W latach 1923–1933 obowiązki <a href="/wiki/Landrat_(Prusy)" title="Landrat (Prusy)">landrata</a> pełni <a href="/wiki/Michael_von_Matuschka" title="Michael von Matuschka">Michael Graf von Matuschka</a> – ostatni nienazistowski starosta Opola, oskarżony później o udział w zamachu na <a href="/wiki/Adolf_Hitler" title="Adolf Hitler">Adolfa Hitlera</a><sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64">[64]</a></sup><sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65">[65]</a></sup>. </p><p>W 1928 zburzono Zamek Piastowski na Pasiece. Wskutek emigracji do <a href="/wiki/Palestyna" title="Palestyna">Palestyny</a> społeczność żydowska w Opolu liczyła jedynie 430 osób (w 1922 mieszkało w mieście około tysiąca Żydów)<sup id="cite_ref-:1_47-2" class="reference"><a href="#cite_note-:1-47">[47]</a></sup>. 28 kwietnia 1929 do Opola po raz pierwszy przyjechał polski teatr (<i>Teatr Polski z Katowic</i>). W sali ratusza wystawił operę <a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_Moniuszko" title="Stanisław Moniuszko">Stanisława Moniuszki</a> <i><a href="/wiki/Halka_(opera)" title="Halka (opera)">Halka</a></i>. Po przedstawieniu <a href="/wiki/Napad_boj%C3%B3wek_niemieckich_na_artyst%C3%B3w_polskich_w_Opolu_w_1929" title="Napad bojówek niemieckich na artystów polskich w Opolu w 1929">artyści zostali pobici przez niemieckie bojówki</a><sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66">[66]</a></sup><sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67">[67]</a></sup><sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68">[68]</a></sup><sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69">[69]</a></sup><sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70">[70]</a></sup>. </p><p>W 1931 do Opola przeniesiony został z <a href="/wiki/Bytom" title="Bytom">Bytomia</a> <a href="/wiki/Urz%C4%85d_konsularny" title="Urząd konsularny">Konsulat</a> Generalny Rzeczypospolitej Polskiej, zlokalizowany w budynku przy dzisiejszej ul. Konsularnej. W 1936 w obszar Opola włączone zostały <a href="/wiki/Szczepanowice_(Opole)" title="Szczepanowice (Opole)">Szczepanowice</a><sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71">[71]</a></sup> i <a href="/wiki/P%C3%B3%C5%82wie%C5%9B_(Opole)" title="Półwieś (Opole)">Półwieś</a>. </p><p>Podczas <a href="/wiki/Noc_kryszta%C5%82owa" title="Noc kryształowa">nocy kryształowej</a> z 9 na 10 listopada 1938, bojówki <a href="/wiki/Narodowy_socjalizm_(nazizm)" class="mw-redirect" title="Narodowy socjalizm (nazizm)">hitlerowskie</a> zmusiły rabina <a href="/wiki/Nowa_Synagoga_w_Opolu" title="Nowa Synagoga w Opolu">Nowej Synagogi</a> przy Hafenstrasse (dzisiejszej ul. Piastowskiej) Hansa Hirschberga do rozlania benzyny wewnątrz świątyni i podpalenia jej. W tym czasie straż pożarna pilnowała, aby ogień nie przeniósł się na sąsiednie budynki. Równocześnie żołnierze <a href="/wiki/Sturmabteilung" title="Sturmabteilung">Sturmabteilung</a> otoczyli synagogę kordonem, uniemożliwiając wszelkie próby jej ugaszenia<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72">[72]</a></sup>. Zniszczono także 13 żydowskich sklepów, a ich rodziny pobito, po czym nałożono na nich karne kontrybucje. Rozpoczęła się emigracja pozostałej ludności żydowskiej z miasta (głównie do <a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">Stanów Zjednoczonych</a>). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="II_wojna_światowa"><span id="II_wojna_.C5.9Bwiatowa"></span>II wojna światowa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=17" title="Edytuj sekcję: II wojna światowa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: II wojna światowa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Zobacz też: <a href="/wiki/Bitwa_o_Opole" title="Bitwa o Opole">Bitwa o Opole</a>.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Zniszczenia_wojenne_39883_Fotopolska-Eu.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Zniszczenia_wojenne_39883_Fotopolska-Eu.jpg/220px-Zniszczenia_wojenne_39883_Fotopolska-Eu.jpg" decoding="async" width="220" height="134" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Zniszczenia_wojenne_39883_Fotopolska-Eu.jpg/330px-Zniszczenia_wojenne_39883_Fotopolska-Eu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Zniszczenia_wojenne_39883_Fotopolska-Eu.jpg/440px-Zniszczenia_wojenne_39883_Fotopolska-Eu.jpg 2x" data-file-width="1583" data-file-height="961" /></a><figcaption>Powojenna panorama Zaodrza. Większość budynków widocznych na zdjęciu zostało zburzonych. Widoczny zerwany Most Stulecia.</figcaption></figure> <p>W 1939 Opole stało się miejscem koncentracji sił <a href="/wiki/10_Armia_(III_Rzesza)" title="10 Armia (III Rzesza)">10 Armii Niemieckiej</a> i kwatery jej dowództwa. Nastąpiło aresztowanie aktywistów <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Polak%C3%B3w_w_Niemczech" title="Związek Polaków w Niemczech">Związku Polaków w Niemczech</a> i transporty aresztowanych Polaków z Dworca Głównego do <a href="/wiki/Ob%C3%B3z_koncentracyjny" title="Obóz koncentracyjny">obozów koncentracyjnych</a> <a href="/wiki/Buchenwald_(KL)" title="Buchenwald (KL)">Buchenwald</a> i <a href="/wiki/Ravensbr%C3%BCck" title="Ravensbrück">Ravensbrück</a>. W latach 1939–1945 w Opolu funkcjonowały <a href="/wiki/Ob%C3%B3z_pracy" title="Obóz pracy">obozy pracy przymusowej</a> i oddziały robocze jeńców wojennych. Liczba mieszkańców wzrosła do ok. 60 tysięcy wskutek napływu migrujących ludzi z bombardowanych rejonów <a href="/wiki/III_Rzesza" title="III Rzesza">III Rzeszy</a>. Od 1942 do 1943 Żydzi z Opola i okolic, którzy nie zdążyli wyemigrować przed wojną, zostali deportowani do <a href="/wiki/Terezin" title="Terezin">Terezina</a> (<i>KL Theresienstadt</i>) oraz <a href="/wiki/Auschwitz-Birkenau" title="Auschwitz-Birkenau">Brzezinki</a> (<i>KL Birkenau</i>)<sup id="cite_ref-:1_47-3" class="reference"><a href="#cite_note-:1-47">[47]</a></sup>. </p><p>W 1944 Opole ogłoszone zostało miastem-<a href="/wiki/Twierdza" title="Twierdza">twierdzą</a> (niem. <i>Festung Oppeln</i>) w związku z krytyczną sytuacją <a href="/wiki/Wehrmacht" title="Wehrmacht">Wehrmachtu</a> na <a href="/wiki/Front_wschodni_(II_wojna_%C5%9Bwiatowa)" title="Front wschodni (II wojna światowa)">froncie wschodnim</a> i przygotowaniami do obrony na linii Odry. Dowódcą twierdzy został hrabia von Pfeil. 18 grudnia nastąpiło bombardowanie miasta przez lotnictwo amerykańskie. Celem był <a href="/wiki/Opole_G%C5%82%C3%B3wne" title="Opole Główne">dworzec główny</a> (bomby spadły na pola Zaodrza) oraz mosty. Przeprawy nad Odrą ocalały, bomby spadły na budynki na dzisiejszym placu Józefa Piłsudskiego, budynek sądu oraz hotel przy dzisiejszej ulicy Marii Konopnickiej, w którym odbywało się <a href="/wiki/Przyj%C4%99cie_weselne" class="mw-redirect" title="Przyjęcie weselne">wesele</a><sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73">[73]</a></sup>. </p><p>17 stycznia 1945 komunikaty nadawane w opolskim radiu nakazały ewakuacji kobiet, dzieci i chorych. Trzy dni później wydany został nakaz ewakuacji dla wszystkich mieszkańców. Z dzisiejszego placu Mikołaja Kopernika autobusami odwożono ich na dworzec w Groszowicach, skąd pociągami uciekali w stronę <a href="/wiki/K%C5%82odzko" title="Kłodzko">Kłodzka</a>. Pieszo ewakuowano w tę samą stronę więźniów oraz robotników przymusowych z 26 istniejących obozów pracy. W ciągu 4 dni miasto opuściło 58 tys. osób. 21 lub 22 stycznia generał von Pfeil, wobec niemożności utrzymania Opola, popełnił samobójstwo. Dowództwo nad załogą <i>Festung Oppeln</i>, liczącą jedynie 10 tys. obrońców (w tym oddział polskich <a href="/wiki/Policja_Polska_Generalnego_Gubernatorstwa" title="Policja Polska Generalnego Gubernatorstwa">granatowych policjantów</a>, wycofujących się z <a href="/wiki/Generalne_Gubernatorstwo" title="Generalne Gubernatorstwo">Generalnego Gubernatorstwa</a>), przejął generał Fritz Gräser. Anulował on rozkaz obrony miasta do ostatniego żołnierza i nakazał wycofać się za Odrę, na nową linię obrony<sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74">[74]</a></sup>. </p><p>24 stycznia 1945 oddziały 6 Korpusu Pancernego Gwardii 3 Armii Pancernej Gwardii, 15 Dywizji Piechoty Gwardii i 118 Dywizji Piechoty 34 Korpusu Piechoty Gwardii 5 Armii Gwardii oraz 120 Dywizji Piechoty 21 Armii ze składu <a href="/wiki/1_Front_Ukrai%C5%84ski" title="1 Front Ukraiński">1 Frontu Ukraińskiego</a> Armii Czerwonej zdobyły prawy brzeg Opola. Podczas walk zginęło 218 żołnierzy radzieckich<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75">[75]</a></sup>. Dochodziło do gwałtów i mordów, głównie na terenach dzisiejszych przedmieść (w prawobrzeżnej części miasta pozostało zaledwie 300–600 mieszkańców)<sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76">[76]</a></sup>. 13 lutego w podopolskich wsiach (m.in. <a href="/wiki/Kolonia_Gos%C5%82awicka" title="Kolonia Gosławicka">Kolonia Gosławicka</a>, obecnie dzielnica Opola) rozpoczęła się deportacja miejscowej ludności do obozów pracy w Związku Radzieckim<sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77">[77]</a></sup>. Lewobrzeżna część Opola została <i>obszarem umocnionym</i> pod dowództwem mjra Matthiasa Wensauera. Niemcom udało się utrzymać tę pozycję do marca. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Polska_Ludowa">Polska Ludowa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=18" title="Edytuj sekcję: Polska Ludowa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Polska Ludowa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PL_Opole_PomnikMusiola.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/PL_Opole_PomnikMusiola.jpg/220px-PL_Opole_PomnikMusiola.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/PL_Opole_PomnikMusiola.jpg/330px-PL_Opole_PomnikMusiola.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/PL_Opole_PomnikMusiola.jpg/440px-PL_Opole_PomnikMusiola.jpg 2x" data-file-width="1536" data-file-height="2048" /></a><figcaption>Pomnik <a href="/wiki/Karol_Musio%C5%82_(samorz%C4%85dowiec)" title="Karol Musioł (samorządowiec)">Karola Musioła</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Polnocna_pierzeja_Rynku_42843_Fotopolska-Eu.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Polnocna_pierzeja_Rynku_42843_Fotopolska-Eu.jpg/220px-Polnocna_pierzeja_Rynku_42843_Fotopolska-Eu.jpg" decoding="async" width="220" height="156" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Polnocna_pierzeja_Rynku_42843_Fotopolska-Eu.jpg/330px-Polnocna_pierzeja_Rynku_42843_Fotopolska-Eu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Polnocna_pierzeja_Rynku_42843_Fotopolska-Eu.jpg/440px-Polnocna_pierzeja_Rynku_42843_Fotopolska-Eu.jpg 2x" data-file-width="1300" data-file-height="923" /></a><figcaption>Odbudowa kamienic z północnej pierzei Rynku (lata 1951–1953)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Do%C5%BCynki_w_Opolu_w_1961.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Do%C5%BCynki_w_Opolu_w_1961.JPG/220px-Do%C5%BCynki_w_Opolu_w_1961.JPG" decoding="async" width="220" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Do%C5%BCynki_w_Opolu_w_1961.JPG/330px-Do%C5%BCynki_w_Opolu_w_1961.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Do%C5%BCynki_w_Opolu_w_1961.JPG/440px-Do%C5%BCynki_w_Opolu_w_1961.JPG 2x" data-file-width="617" data-file-height="337" /></a><figcaption>Dożynki w Opolu w maju 1961. Władze państwowe, partyjne i uczelniane przed ratuszem</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Polskie_Radio_Regionalna_Rozglosnia_w_Opolu_Radio_Opole_SA_887266_Fotopolska-Eu.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Polskie_Radio_Regionalna_Rozglosnia_w_Opolu_Radio_Opole_SA_887266_Fotopolska-Eu.jpg/220px-Polskie_Radio_Regionalna_Rozglosnia_w_Opolu_Radio_Opole_SA_887266_Fotopolska-Eu.jpg" decoding="async" width="220" height="185" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Polskie_Radio_Regionalna_Rozglosnia_w_Opolu_Radio_Opole_SA_887266_Fotopolska-Eu.jpg/330px-Polskie_Radio_Regionalna_Rozglosnia_w_Opolu_Radio_Opole_SA_887266_Fotopolska-Eu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Polskie_Radio_Regionalna_Rozglosnia_w_Opolu_Radio_Opole_SA_887266_Fotopolska-Eu.jpg/440px-Polskie_Radio_Regionalna_Rozglosnia_w_Opolu_Radio_Opole_SA_887266_Fotopolska-Eu.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1345" /></a><figcaption>Wojewódzki Dom Kultury (lata 1950–1955)</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Skutki_wybuchu_w_auli_WSP_w_Opolu_6_X_1971.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Skutki_wybuchu_w_auli_WSP_w_Opolu_6_X_1971.JPG/220px-Skutki_wybuchu_w_auli_WSP_w_Opolu_6_X_1971.JPG" decoding="async" width="220" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Skutki_wybuchu_w_auli_WSP_w_Opolu_6_X_1971.JPG/330px-Skutki_wybuchu_w_auli_WSP_w_Opolu_6_X_1971.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Skutki_wybuchu_w_auli_WSP_w_Opolu_6_X_1971.JPG/440px-Skutki_wybuchu_w_auli_WSP_w_Opolu_6_X_1971.JPG 2x" data-file-width="1204" data-file-height="864" /></a><figcaption>Skutki wybuchu w auli WSP 6 października 1971</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Cementownia_Odra_996624_Fotopolska-Eu.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Cementownia_Odra_996624_Fotopolska-Eu.jpg/220px-Cementownia_Odra_996624_Fotopolska-Eu.jpg" decoding="async" width="220" height="148" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Cementownia_Odra_996624_Fotopolska-Eu.jpg/330px-Cementownia_Odra_996624_Fotopolska-Eu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Cementownia_Odra_996624_Fotopolska-Eu.jpg/440px-Cementownia_Odra_996624_Fotopolska-Eu.jpg 2x" data-file-width="1300" data-file-height="876" /></a><figcaption>Cementownia „Odra” (1951)</figcaption></figure> <p>Radziecka komendantura wojenna przekazała władzę polskiej administracji. Do Opola przybyły pierwsze transporty przymusowych polskich wysiedleńców zza <a href="/wiki/Bug" title="Bug">Buga</a><sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78">[78]</a></sup>. Rozpoczęło działalność Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika. Opole po raz kolejny zmieniło przynależność państwową razem z zachodnim Śląskiem. Po 610 latach przynależności do państw <a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99te_Cesarstwo_Rzymskie" title="Święte Cesarstwo Rzymskie">Pierwszej Rzeszy Niemieckiej</a> i postcesarskich, ponownie zostało włączone w granice państwa polskiego. </p><p>6 kwietnia 1945 <a href="/wiki/Ministerstwo_Bezpiecze%C5%84stwa_Publicznego" title="Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego">Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego</a> utworzyło Centralne Obozy Pracy. Obozy MBP nr 146, 147 i 148, powstałe w Opolu miał status obozów przejściowych, następnie zostały przekształcone w obozy pracy. Przetrzymywano w nich <a href="/wiki/%C5%9Al%C4%85zacy" title="Ślązacy">Ślązaków</a> i <a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemców</a> oraz byłych członków <a href="/wiki/Schutzstaffel" title="Schutzstaffel">SS</a>. Do obozu trafiali także powracający do Polski żołnierze <a href="/wiki/Polskie_Si%C5%82y_Zbrojne_w_ZSRR_(1941%E2%80%931942)" title="Polskie Siły Zbrojne w ZSRR (1941–1942)">armii Andersa</a>, którzy wstąpili do niej po dezercji z <a href="/wiki/Wehrmacht" title="Wehrmacht">Wehrmachtu</a>, do którego wcielono ich wcześniej w ramach <i><a href="/wiki/Volkslista" title="Volkslista">volkslisty</a><sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79">[79]</a></sup></i>. </p><p>8 kwietnia 1946 odbył się wiec <a href="/wiki/Polskie_Stronnictwo_Ludowe_(1945%E2%80%931949)" title="Polskie Stronnictwo Ludowe (1945–1949)">PSL</a> z udziałem <a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_Miko%C5%82ajczyk" title="Stanisław Mikołajczyk">Stanisława Mikołajczyka</a>. Zgromadzenie zostało rozpędzono przez UB.15 września 1946 odbyły się Dożynki Śląskie w Opolu z udziałem prezydenta <a href="/wiki/Boles%C5%82aw_Bierut" title="Bolesław Bierut">Bolesława Bieruta</a>, wicepremiera i ministra <a href="/wiki/Ziemie_Odzyskane" title="Ziemie Odzyskane">Ziem Odzyskanych</a> <a href="/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_Gomu%C5%82ka" title="Władysław Gomułka">Władysława Gomułki</a> oraz <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie_(1945%E2%80%931950)" title="Województwo śląskie (1945–1950)">wojewody śląsko-dąbrowskiego</a> <a href="/wiki/Aleksander_Zawadzki" title="Aleksander Zawadzki">Aleksandra Zawadzkiego</a>. Z całego kraju przybyło ok. 300 tysięcy delegatów. Jesienią 1946 powstało Koło Akademików Opolan w <a href="/wiki/Pozna%C5%84" title="Poznań">Poznaniu</a> – jedyne w tym czasie stowarzyszenie opolskich studentów studiujących na wyższych uczelniach Polski, władze zakazały utworzenia oddziałów tej organizacji we Wrocławiu, Krakowie i innych miastach<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80">[80]</a></sup>. </p><p>W 1947 otwarto Miejską Bibliotekę Publiczną i powołano Komitet Badań Prehistorycznych (w maju 1955 przekształconego w Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk). 9 maja 1948 otwarto Gimnazjum i Liceum Repolonizacyjne. W 1949 oddano do użytku odremontowany budynek teatru przy ul. 24 Marca (obecnie ul. <a href="/wiki/Wolfgang_Amadeus_Mozart" title="Wolfgang Amadeus Mozart">Wolfganga Amadeusza Mozarta</a>). Przy dużej scenie PTZO powstał <a href="/wiki/Teatr_lalek" title="Teatr lalek">teatr lalek</a>. Rozpoczęła się również odbudowa dawnego szpitala św. Wojciecha przy pl. Armii Czerwonej (obecnie pl. Mikołaja Kopernika). W latach 1949–1965 w Opolu i Prudniku stacjonował <a href="/wiki/15_Pu%C5%82k_KBW_Ziemi_Opolskiej" title="15 Pułk KBW Ziemi Opolskiej">15 Pułk KBW Ziemi Opolskiej</a><sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81">[81]</a></sup>. W 1950 Opole stało się siedzibą nowo powstałego <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_opolskie_(1950%E2%80%931975)" title="Województwo opolskie (1950–1975)">województwa opolskiego</a>. 22 lipca 1951 r. uruchomiono cementownię "Odra"<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82">[82]</a></sup>. W 1952 powołano Opolską <a href="/wiki/Orkiestra_symfoniczna" title="Orkiestra symfoniczna">Orkiestrę Symfoniczną</a> (we wrześniu 1972 r. przemianowana na <a href="/wiki/Filharmonia_Opolska" title="Filharmonia Opolska">Filharmonię Opolską im. Józefa Elsnera</a>) i Zespołu Pieśni i Tańca „Opole”. 1 stycznia ukazał się pierwszy numer „Trybuny Opolskiej” – wówczas organ <a href="/wiki/Polska_Zjednoczona_Partia_Robotnicza" title="Polska Zjednoczona Partia Robotnicza">PZPR</a>. 18 czerwca otwarto ekspozyturę <a href="/wiki/Polskie_Radio_Opole" title="Polskie Radio Opole">Polskiego Radia w Opolu</a>. 22 lipca otwarto Wojewódzki Dom Kultury. 26 lipca 1953 zmarł w Opolu pisarz i redaktor – autor pracy <i>Na Śląsku Opolskim</i>, <a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_Wasylewski" title="Stanisław Wasylewski">Stanisław Wasylewski</a>. </p><p>1 października 1954 odbyła się inauguracja roku akademickiego w przeniesionej z Wrocławia do Opola Wyższej Szkole Pedagogicznej. 16 sierpnia 1955 utworzono Związek Literatów Polskich Oddział opolski, na czele którego stanął <a href="/wiki/Rafa%C5%82_Urban" title="Rafał Urban">Rafał Urban</a> z <a href="/wiki/G%C5%82og%C3%B3wek" title="Głogówek">Głogówka</a>. W 1956 rozpoczęła pracę Rozgłośnia Polskiego Radia w Opolu. W 1960 zorganizowana została I Wiosna Opolska – Festiwal Artystyczny Ziem Zachodnich i Północnych. W 1961 <a href="/wiki/Kolonia_Gos%C5%82awicka" title="Kolonia Gosławicka">Kolonia Gosławicka</a> została włączona w granice Opola. 26 maja tego samego roku do Opola przybył pierwszy pociąg elektryczny. </p><p>W 1963 zorganizowany został I <a href="/wiki/Krajowy_Festiwal_Piosenki_Polskiej_w_Opolu" title="Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej w Opolu">Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej w Opolu</a>. 2 maja otwarto krytą pływalnię. W 1964 działalność rozpoczęło <a href="/wiki/Centralne_Muzeum_Je%C5%84c%C3%B3w_Wojennych" title="Centralne Muzeum Jeńców Wojennych">Muzeum Martyrologii Jeńców Wojennych</a> w <a href="/wiki/%C5%81ambinowice" title="Łambinowice">Łambinowicach</a>, z siedzibą dyrekcji w Opolu. W marcu 1968 studenci opolskiej WSP zorganizowali akcję ulotkową na obszarze miasta oraz jednodniowy strajk w proteście przeciw represjom, jakie dotknęły krakowskie i warszawskie środowisko akademickie. W odwecie, powołana przez władze partyjne komisja usunęła z opolskiej uczelni kilkudziesięciu studentów i pracowników. Ze stanowiska rektora został także usunięty broniący studentów prof. <a href="/wiki/Maurycy_Horn" title="Maurycy Horn">Maurycy Horn</a>. 20 lipca, podczas uroczystej sesji wojewódzkiej i miejskiej rady narodowej, dokonano otwarcia nowej hali widowiskowo-sportowej – „Okrąglaka”. W 1970 ukazał się pierwszy numer miesięcznika kulturalnego „Opole”, redaktorem pisma był Edward Pochroń. 23 września w Opolu-Bierkowicach otwarto <a href="/wiki/Muzeum_Wsi_Opolskiej_w_Opolu" title="Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu">Muzeum Wsi Opolskiej</a>. 14 listopada powołano Opolskie Towarzystwo Kulturalno-Oświatowe. </p><p>W nocy z 5 na 6 października 1971 <a href="/wiki/Bracia_Kowalczykowie" title="Bracia Kowalczykowie">Bracia Kowalczykowie</a> podłożyli ładunek wybuchowy w auli <a href="/wiki/Uniwersytet_Opolski" title="Uniwersytet Opolski">Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu</a>. Zniszczeniu uległa aula WSP oraz magazyny biblioteczne<sup id="cite_ref-opo1_83-0" class="reference"><a href="#cite_note-opo1-83">[83]</a></sup>. W styczniu 1975 otwarto Teatr im. Jana Kochanowskiego. Od 10 do 20 maja odbywały się I Opolskie Konfrontacje Teatralne – Klasyka Polska. 27 maja 1976 na zebraniu przedstawicieli Opolskiej Spółdzielni Mieszkaniowej Przyszłość podjęto uchwałę powołującą Osiedle im. <i>Związku Walki Młodych</i>. Rozpoczęła się budowa największego opolskiego osiedla mieszkaniowego. 23 września – zmarł bp ordynariusz opolski <a href="/wiki/Franciszek_Jop" title="Franciszek Jop">Franciszek Jop</a> – nowym biskupem został <a href="/wiki/Alfons_Nossol" title="Alfons Nossol">Alfons Nossol</a>. </p><p>W 1980 odbył się <a href="/wiki/Strajk" title="Strajk">strajki</a> ostrzegawcze opolskich załóg pracowniczych, m.in. <a href="/wiki/Zak%C5%82ady_Przemys%C5%82u_Bawe%C5%82nianego_%E2%80%9EFrotex%E2%80%9D" title="Zakłady Przemysłu Bawełnianego „Frotex”">ZPB „Frotex”</a> w Prudniku, <a href="/wiki/Zak%C5%82ad_Samochod%C3%B3w_Dostawczych" title="Zakład Samochodów Dostawczych">FSD</a> w <a href="/wiki/Nysa" title="Nysa">Nysie</a>, <a href="/wiki/Elektrownia_Opole" title="Elektrownia Opole">Elektrowni Opole</a>, Zakładach Koksowniczych w <a href="/wiki/Zdzieszowice" title="Zdzieszowice">Zdzieszowicach</a>. 29 września odbyło się spotkanie I sekretarza KW PZPR <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Masny" title="Józef Masny">Józefa Masnego</a> z działaczami MKZ <a href="/wiki/Niezale%C5%BCny_Samorz%C4%85dny_Zwi%C4%85zek_Zawodowy_%E2%80%9ESolidarno%C5%9B%C4%87%E2%80%9D" title="Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”">NSZZ „Solidarność”</a>. W czerwcu 1981 powstało Opolskie Towarzystwo Jazzowe z Tadeuszem Pabisiakiem na czele. 15 czerwca w opolskim amfiteatrze zorganizowane zostało spotkanie przewodniczącego NSZZ „Solidarność” <a href="/wiki/Lech_Wa%C5%82%C4%99sa" title="Lech Wałęsa">Lecha Wałęsy</a> z mieszkańcami Opolszczyzny. W listopadzie i grudniu w opolskich uczelniach WSP i WSI wybuchł strajk studentów związanych z NZS oraz pracowników działaczy „Solidarności”. Trwający ponad 20 dni strajk akademików był najdłuższą tego typu akcją protestacyjną przeprowadzoną w 1981 na Opolszczyźnie. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="III_Rzeczpospolita">III Rzeczpospolita</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=19" title="Edytuj sekcję: III Rzeczpospolita" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: III Rzeczpospolita"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PL_Opole_collegiummaius.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/PL_Opole_collegiummaius.jpg/220px-PL_Opole_collegiummaius.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/PL_Opole_collegiummaius.jpg/330px-PL_Opole_collegiummaius.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/PL_Opole_collegiummaius.jpg/440px-PL_Opole_collegiummaius.jpg 2x" data-file-width="1310" data-file-height="982" /></a><figcaption><a href="/wiki/Uniwersytet_Opolski" title="Uniwersytet Opolski">Uniwersytet Opolski</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Oderpanorama.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Oderpanorama.jpg/220px-Oderpanorama.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Oderpanorama.jpg/330px-Oderpanorama.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Oderpanorama.jpg/440px-Oderpanorama.jpg 2x" data-file-width="3456" data-file-height="2592" /></a><figcaption>Panorama</figcaption></figure> <p>W 1990 ukazał się pierwszy numer „Gazety Opolskiej”, której redaktorem naczelnym został Edward Pochroń. W 1992 w Opolu otwarty został wicekonsulat <a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">RFN</a>. W 1994 powstał <a href="/wiki/Uniwersytet_Opolski" title="Uniwersytet Opolski">Uniwersytet Opolski</a> z połączenia dawnej Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Powstańców Śląskich oraz Instytutu Teologicznego – Filii KUL w Nysie. 6 maja 1997 w budynku przy ul. Juliusza Słowackiego otwarte zostało Centrum Rehabilitacji dla Dzieci z Porażeniem Mózgowym. 10 lipca Opole oraz wiele miast i wsi Opolszczyzny dotknęła katastrofalna, tragiczna w skutkach <a href="/wiki/Pow%C3%B3d%C5%BA_tysi%C4%85clecia" title="Powódź tysiąclecia">powódź</a>. 1 sierpnia rozpoczęło działalność Wojewódzkie Centrum Medyczne w nowych obiektach przy alei Wincentego Witosa. W opolskiej <a href="/wiki/Katedra_Podwy%C5%BCszenia_Krzy%C5%BCa_%C5%9Awi%C4%99tego_w_Opolu" title="Katedra Podwyższenia Krzyża Świętego w Opolu">katedrze</a> zamontowane zostały 4,5-tonowe drzwi, odlane w brązie przez opolskiego artystę <a href="/wiki/Adolf_Panitz" title="Adolf Panitz">Adolfa Panitza</a>. </p><p>11 stycznia 1998 w obronie zachowania województwa opolskiego na mapie administracyjnej Polski z inicjatywy lokalnych elit samorządowych utworzony został Obywatelski Komitet Obrony Opolszczyzny (OKOOP). 11 marca kilka tysięcy opolan manifestowało pod pomnikiem Bojownikom o Polskość Śląska Opolskiego przeciwko rządowym planom likwidacji województwa opolskiego oraz włączenia go do <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie" title="Województwo śląskie">województwa śląskiego</a>. 16 maja odbyła się uroczystość przekazania Opolu Flagi Honorowej, przyznanej przez <a href="/wiki/Rada_Europy" title="Rada Europy">Radę Europy</a> za wkład w działanie na rzecz integracji europejskiej. 18 lipca <a href="/wiki/Sejm_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Sejm Rzeczypospolitej Polskiej">Sejm</a> podjął uchwałę o nowym podziale administracyjnym Polski na 16 <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo" title="Województwo">województw</a>, z opolskim włącznie, które powiększone zostało o <a href="/wiki/Powiat_oleski" title="Powiat oleski">powiat oleski</a>. </p><p>17 lutego 1999 w laboratorium kryminalistycznym KWP w Opolu uruchomiono jedną z najnowocześniejszych w kraju pracowni badań genetycznych. Na Targach „Investcity '99” w Poznaniu Opole zdobyło główne nagrody w dwóch (i jedynych) targowych konkursach: na najlepiej przygotowany udział w targach oraz najlepiej zaaranżowane stoisko. Radni Sejmiku Wojewódzkiego wybrali herb ostatniego księcia piastowskiego <a href="/wiki/Jan_II_Dobry_(ksi%C4%85%C5%BC%C4%99_opolski)" title="Jan II Dobry (książę opolski)">Jana II Dobrego</a> na herb województwa opolskiego. </p><p>W 2000 Opole uhonorowane zostało Plakietą Honorową Rady Europy, przyznaną przez <a href="/wiki/Parlament_Europejski" title="Parlament Europejski">Parlament Europejski</a> za aktywność w podejmowaniu międzynarodowych kontaktów i propagowanie idei nowoczesnej Europy. Po popowodziowym remoncie otwarty został zabytkowy „Dom lodowy”, czyli budynek <a href="/wiki/Polskie_Towarzystwo_Turystyczno-Krajoznawcze" title="Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze">PTTK</a> przy stawie przy ul. Norberta Barlickiego. W rankingu miast o największym potencjale rozwojowym opracowanym przez Centrum Badań Regionalnych w <a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawie</a> Opole trafiło do ścisłej czołówki miast, plasując się za <a href="/wiki/Sopot" title="Sopot">Sopotem</a>, Poznaniem oraz Krakowem. </p><p>W 2004 papież <a href="/wiki/Jan_Pawe%C5%82_II" title="Jan Paweł II">Jan Paweł II</a> odebrał w Watykanie doktorat honoris causa Uniwersytetu Opolskiego. W 2007 w mieście powstała Podstrefa <a href="/wiki/Wa%C5%82brzyska_Specjalna_Strefa_Ekonomiczna" title="Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna">Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej</a>. W czerwcu Opole w rankingu miesięcznika „<a href="/wiki/Forbes" title="Forbes">Forbes</a>” zajęło 9. miejsce w kategorii miast najatrakcyjniejszych dla biznesu i 3. wśród miast najatrakcyjniejszych dla kapitału zagranicznego. Opole zdobyło 1. miejsce pod względem pozyskanych środków europejskich w przeliczeniu na jednego mieszkańca w rankingu samorządowym opublikowanym 13 lipca przez „<a href="/wiki/Rzeczpospolita_(gazeta)" title="Rzeczpospolita (gazeta)">Rzeczpospolitą</a>”. </p><p>W 2016 doszło do konfliktu wokół rozszerzenia granic administracyjnych Opola<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84">[84]</a></sup>. Ostatecznie w 2017 włączono w granice administracyjne miasta 12 sołectw lub ich części z gmin: <a href="/wiki/D%C4%85browa_(gmina_w_wojew%C3%B3dztwie_opolskim)" title="Dąbrowa (gmina w województwie opolskim)">Dąbrowa</a>, <a href="/wiki/Dobrze%C5%84_Wielki_(gmina)" title="Dobrzeń Wielki (gmina)">Dobrzeń Wielki</a>, <a href="/wiki/Komprachcice_(gmina)" title="Komprachcice (gmina)">Komprachcice</a>, <a href="/wiki/Pr%C3%B3szk%C3%B3w_(gmina)" title="Prószków (gmina)">Prószków</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zabytki">Zabytki</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=20" title="Edytuj sekcję: Zabytki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=20" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zabytki"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Zabytki_w_Opolu" title="Zabytki w Opolu">Zabytki w Opolu</a>.</i></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70384462"><div class="thumb szablon-duza-grafika" style="max-width:1010px; margin-left: auto; margin-right:auto;"> <div class="thumbinner"><div class="noresize" style="overflow:auto; overflow-y:display; overflow-x:auto;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Uopole_-_panorama_z_opisem.jpg" class="mw-file-description" title="Panorama Opola z Wieży Piastowskiej w kierunku wschodnim"><img alt="Panorama Opola z Wieży Piastowskiej w kierunku wschodnim" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Uopole_-_panorama_z_opisem.jpg/1000px-Uopole_-_panorama_z_opisem.jpg" decoding="async" width="1000" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Uopole_-_panorama_z_opisem.jpg/1500px-Uopole_-_panorama_z_opisem.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Uopole_-_panorama_z_opisem.jpg/2000px-Uopole_-_panorama_z_opisem.jpg 2x" data-file-width="10802" data-file-height="1724" /></a></span></div><div class="thumbcaption">Panorama Opola z <a href="/wiki/Wie%C5%BCa_Piastowska_w_Opolu" title="Wieża Piastowska w Opolu">Wieży Piastowskiej</a> w kierunku wschodnim</div> </div></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opole_-_katedra.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Opole_-_katedra.jpg/150px-Opole_-_katedra.jpg" decoding="async" width="150" height="112" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Opole_-_katedra.jpg/225px-Opole_-_katedra.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Opole_-_katedra.jpg/300px-Opole_-_katedra.jpg 2x" data-file-width="4429" data-file-height="3302" /></a><figcaption><a href="/wiki/Katedra_Podwy%C5%BCszenia_Krzy%C5%BCa_%C5%9Awi%C4%99tego_w_Opolu" title="Katedra Podwyższenia Krzyża Świętego w Opolu">Bazylika katedralna Podwyższenia Krzyża Świętego</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Wie%C5%BCa_zamku_piastowskiego_%22Na_Ostr%C3%B3wku%22_(Piastowska),_mur.,_kon._XIII,_XX_(BUCHMANN).JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Wie%C5%BCa_zamku_piastowskiego_%22Na_Ostr%C3%B3wku%22_%28Piastowska%29%2C_mur.%2C_kon._XIII%2C_XX_%28BUCHMANN%29.JPG/150px-Wie%C5%BCa_zamku_piastowskiego_%22Na_Ostr%C3%B3wku%22_%28Piastowska%29%2C_mur.%2C_kon._XIII%2C_XX_%28BUCHMANN%29.JPG" decoding="async" width="150" height="113" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Wie%C5%BCa_zamku_piastowskiego_%22Na_Ostr%C3%B3wku%22_%28Piastowska%29%2C_mur.%2C_kon._XIII%2C_XX_%28BUCHMANN%29.JPG/225px-Wie%C5%BCa_zamku_piastowskiego_%22Na_Ostr%C3%B3wku%22_%28Piastowska%29%2C_mur.%2C_kon._XIII%2C_XX_%28BUCHMANN%29.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Wie%C5%BCa_zamku_piastowskiego_%22Na_Ostr%C3%B3wku%22_%28Piastowska%29%2C_mur.%2C_kon._XIII%2C_XX_%28BUCHMANN%29.JPG/300px-Wie%C5%BCa_zamku_piastowskiego_%22Na_Ostr%C3%B3wku%22_%28Piastowska%29%2C_mur.%2C_kon._XIII%2C_XX_%28BUCHMANN%29.JPG 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption><a href="/wiki/Wie%C5%BCa_Piastowska_w_Opolu" title="Wieża Piastowska w Opolu">Wieża Piastowska</a></figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/Katedra_Podwy%C5%BCszenia_Krzy%C5%BCa_%C5%9Awi%C4%99tego_w_Opolu" title="Katedra Podwyższenia Krzyża Świętego w Opolu">Bazylika katedralna Podwyższenia Krzyża Świętego</a> – gotycka świątynia z XV wieku, z dwiema wieżami z 1899 roku o wysokości 73 metrów; stoi w miejscu, w którym ok. 1005 roku <a href="/wiki/Boles%C5%82aw_I_Chrobry" title="Bolesław I Chrobry">Bolesław Chrobry</a> wzniósł drewniany kościół; w podziemiach groby <a href="/wiki/Piastowie" title="Piastowie">Piastów</a> Śląskich.</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Awi%C4%99tej_Tr%C3%B3jcy_w_Opolu" title="Kościół Świętej Trójcy w Opolu">Kościół Świętej Trójcy</a> – halowy kościół z 1309 roku, przebudowany w XVIII i XX wieku, z <a href="/wiki/Barok" title="Barok">barokowym</a> wnętrzem; w podziemiach znajdują się groby <a href="/wiki/Piastowie" title="Piastowie">Piastów</a> Śląskich.</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Matki_Boskiej_Bolesnej_i_%C5%9Bw._Wojciecha_w_Opolu" title="Kościół Matki Boskiej Bolesnej i św. Wojciecha w Opolu">Kościół Matki Boskiej Bolesnej i św. Wojciecha</a> – najstarsza opolska świątynia (z X wieku), według legendy wzniesiona w miejscu żarliwych kazań św. Wojciecha; w 1739 roku przebudowana w stylu barokowym, w 1875 roku dobudowano wieżę; z racji umiejscowienia nazywany kościołem <i>na górce</i>.</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Sebastiana_w_Opolu" title="Kościół św. Sebastiana w Opolu">Kościół św. Sebastiana</a> – wybudowany w 1696 roku jako wotum dziękczynne po wygaśnięciu w 1680 roku epidemii <a href="/wiki/D%C5%BCuma" title="Dżuma">dżumy</a>, w miejscu ówczesnej karczmy, w której zmarła pierwsza ofiara zarazy.</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Aleksego_w_Opolu" title="Kościół św. Aleksego w Opolu">Kościół św. Aleksego</a> – wzniesiony po 1421 roku z fundacji <a href="/wiki/Jan_Kropid%C5%82o" title="Jan Kropidło">Jana Kropidły</a>, przebudowany w 1691 r. w barokowym stylu.</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Awi%C4%99tych_Aposto%C5%82%C3%B3w_Piotra_i_Paw%C5%82a_w_Opolu" title="Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Opolu">Kościół św. Piotra i Pawła</a></li> <li><a href="/wiki/Wie%C5%BCa_Piastowska_w_Opolu" title="Wieża Piastowska w Opolu">Wieża Piastowska</a> – zbudowana ok. 1300 roku jedyna pozostałość po rozebranym w latach 30. XX <a href="/wiki/Wiek" title="Wiek">wieku</a> <a href="/wiki/Zamek_Piastowski_w_Opolu" title="Zamek Piastowski w Opolu">Zamku Piastowskim</a>; na wysokości 42 metrów znajduje się taras widokowy.</li> <li>Wieża <a href="/wiki/Zamek_G%C3%B3rny_w_Opolu" title="Zamek Górny w Opolu">Zamku Górnego</a> – pochodząca z końca XIV wieku pozostałość po spalonym w 1615 roku zamku; przebudowana w 1844 roku, obecnie włączona do zabudowań pobliskiej szkoły.</li> <li><a href="/wiki/Ratusz_w_Opolu" title="Ratusz w Opolu">Ratusz</a> – wzniesiony w 1864 roku i przebudowany w 1936 roku (po zawaleniu się wieży) na wzór <a href="/wiki/Florencja" title="Florencja">florenckiego</a> <a href="/wiki/Palazzo_Vecchio" title="Palazzo Vecchio">pałacu Vecchio</a>.</li> <li><a href="/wiki/Wie%C5%BCa_ci%C5%9Bnie%C5%84_w_Opolu" title="Wieża ciśnień w Opolu">neogotycka wieża ciśnień</a> – wybudowana w 1896 roku, przy obecnej <a href="/wiki/Ulica_Oleska_w_Opolu" title="Ulica Oleska w Opolu">ul. Oleskiej</a></li> <li><a href="/wiki/Stara_Synagoga_w_Opolu" title="Stara Synagoga w Opolu">Stara Synagoga</a> przy ul. Szpitalnej, powstała w 1842 roku, obecnie siedziba <a href="/wiki/TVP3_Opole" title="TVP3 Opole">TVP Opole</a>.</li> <li>gmach <a href="/wiki/Poczta_Polska" title="Poczta Polska">Poczty Polskiej</a></li> <li>gmach Urzędu Wojewódzkiego</li> <li><a href="/wiki/Opole_G%C5%82%C3%B3wne" title="Opole Główne">gmach Dworca Głównego</a></li> <li>pozostałości murów obronnych</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Atrakcje_turystyczne">Atrakcje turystyczne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=21" title="Edytuj sekcję: Atrakcje turystyczne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=21" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Atrakcje turystyczne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="ImageGroup" style="max-width:200px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Fontanna Ceres</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:OpoleFontannaCeres.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/OpoleFontannaCeres.JPG/185px-OpoleFontannaCeres.JPG" decoding="async" width="185" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/OpoleFontannaCeres.JPG/278px-OpoleFontannaCeres.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/OpoleFontannaCeres.JPG/370px-OpoleFontannaCeres.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Fontanna Ceres w Opolu, 2014</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opole_-_Opolska_Ceres_noc%C4%85.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Opole_-_Opolska_Ceres_noc%C4%85.jpg/185px-Opole_-_Opolska_Ceres_noc%C4%85.jpg" decoding="async" width="185" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Opole_-_Opolska_Ceres_noc%C4%85.jpg/278px-Opole_-_Opolska_Ceres_noc%C4%85.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Opole_-_Opolska_Ceres_noc%C4%85.jpg/370px-Opole_-_Opolska_Ceres_noc%C4%85.jpg 2x" data-file-width="4608" data-file-height="3456" /></a><figcaption>Fontanna Ceres w Opolu. Rybacy, 2014</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:OpoleFontannaCeres2.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/OpoleFontannaCeres2.JPG/185px-OpoleFontannaCeres2.JPG" decoding="async" width="185" height="208" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/OpoleFontannaCeres2.JPG/278px-OpoleFontannaCeres2.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/OpoleFontannaCeres2.JPG/370px-OpoleFontannaCeres2.JPG 2x" data-file-width="1455" data-file-height="1635" /></a><figcaption>Fontanna Ceres. Górnik z kilofem, 2014 </figcaption></figure></div></div> <div class="ImageGroup" style="max-width:200px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Place</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:BrunnenmitPlatz_Opole.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/BrunnenmitPlatz_Opole.jpg/185px-BrunnenmitPlatz_Opole.jpg" decoding="async" width="185" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/BrunnenmitPlatz_Opole.jpg/278px-BrunnenmitPlatz_Opole.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/BrunnenmitPlatz_Opole.jpg/370px-BrunnenmitPlatz_Opole.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a><figcaption><a href="/wiki/Plac_Ignacego_Daszy%C5%84skiego_w_Opolu" title="Plac Ignacego Daszyńskiego w Opolu">Plac Daszyńskiego</a></figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opole_Plac_Kopernika_Solaris_Center.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Opole_Plac_Kopernika_Solaris_Center.jpg/185px-Opole_Plac_Kopernika_Solaris_Center.jpg" decoding="async" width="185" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Opole_Plac_Kopernika_Solaris_Center.jpg/278px-Opole_Plac_Kopernika_Solaris_Center.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Opole_Plac_Kopernika_Solaris_Center.jpg/370px-Opole_Plac_Kopernika_Solaris_Center.jpg 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a><figcaption>Plac Kopernika</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opole_-_PZU_01.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Opole_-_PZU_01.JPG/185px-Opole_-_PZU_01.JPG" decoding="async" width="185" height="123" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Opole_-_PZU_01.JPG/278px-Opole_-_PZU_01.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Opole_-_PZU_01.JPG/370px-Opole_-_PZU_01.JPG 2x" data-file-width="3888" data-file-height="2592" /></a><figcaption><a href="/wiki/Plac_Wolno%C5%9Bci_w_Opolu" title="Plac Wolności w Opolu">Plac Wolności</a></figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PL_Opole_Rondo.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/PL_Opole_Rondo.jpg/185px-PL_Opole_Rondo.jpg" decoding="async" width="185" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/PL_Opole_Rondo.jpg/278px-PL_Opole_Rondo.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/PL_Opole_Rondo.jpg/370px-PL_Opole_Rondo.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Plac Konstytucji 3 Maja </figcaption></figure></div></div> <ul><li><a href="/wiki/Katedra_Podwy%C5%BCszenia_Krzy%C5%BCa_%C5%9Awi%C4%99tego_w_Opolu" title="Katedra Podwyższenia Krzyża Świętego w Opolu">Katedra Świętego Krzyża</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Awi%C4%99tej_Tr%C3%B3jcy_w_Opolu" title="Kościół Świętej Trójcy w Opolu">Kościół Świętej Trójcy</a> z kaplicą piastowską i mauzoleum <a href="/wiki/Piastowie_%C5%9Bl%C4%85scy" title="Piastowie śląscy">Piastów Śląskich</a></li> <li><a href="/wiki/Rynek_w_Opolu" title="Rynek w Opolu">Rynek Starego Miasta</a></li> <li><a href="/wiki/Ulica_Krakowska_w_Opolu" title="Ulica Krakowska w Opolu">ul. Krakowska</a></li> <li>fontanną z pomnikiem opolskiej <a href="/wiki/Ceres_(mitologia)" title="Ceres (mitologia)">Ceres</a> z 1907 r. na <a href="/wiki/Plac_Ignacego_Daszy%C5%84skiego_w_Opolu" title="Plac Ignacego Daszyńskiego w Opolu">Placu Daszyńskiego</a></li> <li><a href="/wiki/Plac_Wolno%C5%9Bci_w_Opolu" title="Plac Wolności w Opolu">Plac Wolności</a></li> <li><a href="/wiki/Pomnik_Bojownikom_o_Polsko%C5%9B%C4%87_%C5%9Al%C4%85ska_Opolskiego" title="Pomnik Bojownikom o Polskość Śląska Opolskiego">Pomnik Bojownikom o Wolność Śląska Opolskiego</a> z 1970 (autor: Jan Borowczak)</li> <li>zabudowa Starego Miasta</li> <li><a href="/wiki/Most_Groszowy" title="Most Groszowy">Most Groszowy</a> (tzw. Zielony Mostek)</li> <li><a href="/wiki/Ogr%C3%B3d_Zoologiczny_w_Opolu" title="Ogród Zoologiczny w Opolu">Ogród zoologiczny</a> – jedyne w Polsce <a href="/wiki/Uszanka_kalifornijska" title="Uszanka kalifornijska">uchatki kalifornijskie</a> i jeden z dwóch ogrodów polskich, gdzie są eksponowane <a href="/wiki/Goryl_nizinny" title="Goryl nizinny">goryle</a></li> <li><a href="/wiki/Aleja_Gwiazd_Festiwalu_Polskiej_Piosenki" title="Aleja Gwiazd Festiwalu Polskiej Piosenki">Aleja Gwiazd Festiwalu Polskiej Piosenki</a></li> <li><a href="/wiki/Wie%C5%BCa_Piastowska_w_Opolu" title="Wieża Piastowska w Opolu">Wieża Piastowska</a></li> <li><a href="/wiki/Amfiteatr_Tysi%C4%85clecia_w_Opolu" title="Amfiteatr Tysiąclecia w Opolu">Amfiteatr</a></li> <li><a href="/wiki/M%C5%82yn%C3%B3wka_(Opole)" title="Młynówka (Opole)">Opolska Wenecja</a></li> <li><a href="/wiki/Parafia_Matki_Boskiej_Nieustaj%C4%85cej_Pomocy_w_Opolu-Nowej_Wsi_Kr%C3%B3lewskiej" title="Parafia Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Opolu-Nowej Wsi Królewskiej">Parafia Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Opolu-Nowej Wsi Królewskiej</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demografia">Demografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=22" title="Edytuj sekcję: Demografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=22" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Demografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Według danych <a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Urz%C4%85d_Statystyczny" title="Główny Urząd Statystyczny">GUS</a> z 31 grudnia 2023, Opole miało 126 077 mieszkańców<sup id="cite_ref-:3_85-0" class="reference"><a href="#cite_note-:3-85">[85]</a></sup> (1. miejsce w województwie opolskim i 27. w Polsce), powierzchnię 149 km² <sup id="cite_ref-:3_85-1" class="reference"><a href="#cite_note-:3-85">[85]</a></sup>(1. miejsce w <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_opolskie" title="Województwo opolskie">województwie opolskim</a> i 16. miejsce w Polsce) i gęstość zaludnienia 846,15 os./km²<sup id="cite_ref-:3_85-2" class="reference"><a href="#cite_note-:3-85">[85]</a></sup>. </p><p>Mieszkańcy Opola stanowią około 13% populacji województwa opolskiego. </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>Opis </th> <th colspan="2">Ogółem </th> <th colspan="2">Kobiety </th> <th colspan="2">Mężczyźni </th></tr> <tr> <td>jednostka </td> <td>osób </td> <td>% </td> <td>osób </td> <td>% </td> <td>osób </td> <td>% </td></tr> <tr> <td>populacja </td> <td>126077 </td> <td>100 </td> <td>67106 </td> <td>53,22 </td> <td>58971 </td> <td>46,78 </td></tr> <tr> <td>gęstość zaludnienia <p>(mieszk./km²) </p> </td> <td colspan="2">846,15 </td> <td colspan="2">450,38 </td> <td colspan="2">395,78 </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-halign-left mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Dynamika_zmian_demograficznych_Opole_2014-2023.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Dynamika_zmian_demograficznych_Opole_2014-2023.png/585px-Dynamika_zmian_demograficznych_Opole_2014-2023.png" decoding="async" width="585" height="288" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/92/Dynamika_zmian_demograficznych_Opole_2014-2023.png 1.5x" data-file-width="683" data-file-height="336" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p><br /> </p><p><br /> </p><p><br /> </p><p><br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Liczba_mieszkańców_miasta"><span id="Liczba_mieszka.C5.84c.C3.B3w_miasta"></span>Liczba mieszkańców miasta</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=23" title="Edytuj sekcję: Liczba mieszkańców miasta" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=23" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Liczba mieszkańców miasta"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Ludno%C5%9B%C4%87_Opola" title="Ludność Opola">Ludność Opola</a>.</i></div> <p>Pod względem liczby ludności Opole jest <a href="/wiki/Dane_statystyczne_o_miastach_w_Polsce" title="Dane statystyczne o miastach w Polsce">27. miastem</a> w kolejności w Polsce. Opole jest też drugim najludniejszym powiatem, powiatem o największej gęstości zaludnienia oraz jedynym miastem na prawach powiatu województwa opolskiego. W 2016 stopa bezrobocia w Opolu wynosiła 4,1% (dane według GUS)<sup id="cite_ref-:0_86-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-86">[86]</a></sup>. Największą populację Opole odnotowało w 1999 – 130 969 mieszkańców. Od tego czasu liczba osób zameldowanych w Opolu na stałe rokrocznie spada. </p><p> Wykres liczby ludności Opola na przestrzeni ostatnich 5 stuleci:</p><div class="timeline-wrapper"><map name="timeline_dmhbvnqsh65oiuc9e4y6phbrlgs2z33"></map><img usemap="#timeline_dmhbvnqsh65oiuc9e4y6phbrlgs2z33" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/pl/timeline/dmhbvnqsh65oiuc9e4y6phbrlgs2z33.png" /></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Piramida_wieku_mieszkańców_Opola_w_2023"><span id="Piramida_wieku_mieszka.C5.84c.C3.B3w_Opola_w_2023"></span>Piramida wieku mieszkańców Opola w 2023</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=24" title="Edytuj sekcję: Piramida wieku mieszkańców Opola w 2023" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=24" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Piramida wieku mieszkańców Opola w 2023"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Piramida_wieku_i_p%C5%82ci_Opole_2023.png" class="mw-file-description" title="Age and gender pyramid Opole 2023"><img alt="Age and gender pyramid Opole 2023" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/60/Piramida_wieku_i_p%C5%82ci_Opole_2023.png" decoding="async" width="668" height="509" class="mw-file-element" data-file-width="668" data-file-height="509" /></a><figcaption>Age and gender pyramid Opole 2023</figcaption></figure> <p><br /> </p><p><br /> </p><p><br /> </p><p><br /> </p><p><br /> </p><p><br /> </p><p><br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Migracje">Migracje</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=25" title="Edytuj sekcję: Migracje" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=25" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Migracje"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Imigracja i emigracja w Opolu na przestrzeni 2014-2023 roku<sup id="cite_ref-:3_85-3" class="reference"><a href="#cite_note-:3-85">[85]</a></sup>: <span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Saldo_migracji_Opole_2014-2023.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/11/Saldo_migracji_Opole_2014-2023.png" decoding="async" width="636" height="367" class="mw-file-element" data-file-width="636" data-file-height="367" /></a></span> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gospodarka">Gospodarka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=26" title="Edytuj sekcję: Gospodarka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=26" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Gospodarka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W Opolu funkcjonują zakłady przemysłu materiałów budowlanych, spożywczego, maszyn i urządzeń, branży IT i inne<sup id="cite_ref-gospodarka_87-0" class="reference"><a href="#cite_note-gospodarka-87">[87]</a></sup>. Opole odnotowuje wysoki przyrost inwestycji bezpośrednich. </p><p>W Opolu w roku 2017 w rejestrze REGON zarejestrowanych było 21 966 podmiotów gospodarki narodowej, z czego 13 798 stanowiły osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. W tymże roku zarejestrowano 1319 nowych podmiotów, a 1291 podmiotów zostało wyrejestrowanych. Na przestrzeni lat 2009–2017 najwięcej (1 601) podmiotów zarejestrowano w roku 2010, a najmniej (1 267) w roku 2012. W tym samym okresie najwięcej (1 561) podmiotów wykreślono z rejestru REGON w 2009 roku, najmniej (929) podmiotów wyrejestrowano natomiast w 2010 roku. Według danych z rejestru REGON wśród podmiotów posiadających osobowość prawną w Opolu najwięcej (2 608) jest stanowiących spółki handlowe z ograniczoną odpowiedzialnością. Analizując rejestr pod kątem liczby zatrudnionych pracowników można stwierdzić, że najwięcej (21 050) jest mikro-przedsiębiorstw, zatrudniających 0 – 9 pracowników. 0,8% (177) podmiotów jako rodzaj działalności deklarowało rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo, jako przemysł i budownictwo swój rodzaj działalności deklarowało 16,9% (3 716) podmiotów, a 82,3% (18 073) podmiotów w rejestrze zakwalifikowana jest jako pozostała działalność. Wśród osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w Opolu najczęściej deklarowanymi rodzajami przeważającej działalności są Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle (22.7%) oraz Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (16.0%). </p><p>W Opolu na 1000 mieszkańców pracuje 438 osób. Jest to znacznie więcej od wartości dla województwa opolskiego oraz znacznie więcej od wartości dla Polski. 50,2% wszystkich pracujących ogółem stanowią kobiety, a 49,8% mężczyźni. Bezrobocie rejestrowane w Opolu wynosiło w 2017 roku 4,1% (4,7% wśród kobiet i 3,5% wśród mężczyzn). W 2017 roku przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w Opolu wynosiło 4 615,56 PLN, co odpowiada 101.90% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w Polsce. Wśród aktywnych zawodowo mieszkańców Opola 3080 osób wyjeżdża do pracy do innych miast, a 15 772 pracujących przyjeżdża do pracy spoza gminy – tak więc saldo przyjazdów i wyjazdów do pracy wynosi 12 692. 1,0% aktywnych zawodowo mieszkańców Opola pracuje w sektorze rolniczym (rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo), 23,0% w przemyśle i budownictwie, a 25,2% w sektorze usługowym (handel, naprawa pojazdów, transport, zakwaterowanie i gastronomia, informacja i komunikacja) oraz 4,8% pracuje w sektorze finansowym (działalność finansowa i ubezpieczeniowa, obsługa rynku nieruchomości). </p><p> W latach 2012–2018 w Opolu zainwestowano w ramach zewnętrznych inwestycji bezpośrednich kwotę ponad 860 mln zł. Inwestycje te wygenerowały prawie 4000 miejsc pracy<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2009-07">[<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny przypis</a>]</sup>, co stanowi 7,35% ogólnej liczby osób pracujących w Opolu (54 390). Realizowana jest rozbudowa <a href="/wiki/Elektrownia_Opole" title="Elektrownia Opole">Elektrowni Opole</a>, gdzie powstają dwa nowe bloki energetyczne, o wartości 11,5 mld zł<sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88">[88]</a></sup>. </p><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Elektrownia_Opole.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Elektrownia_Opole.jpg/220px-Elektrownia_Opole.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Elektrownia_Opole.jpg/330px-Elektrownia_Opole.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Elektrownia_Opole.jpg/440px-Elektrownia_Opole.jpg 2x" data-file-width="900" data-file-height="507" /></a><figcaption><a href="/wiki/Elektrownia_Opole" title="Elektrownia Opole">Elektrownia Opole</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Przedsiębiorstwa"><span id="Przedsi.C4.99biorstwa"></span>Przedsiębiorstwa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=27" title="Edytuj sekcję: Przedsiębiorstwa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=27" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przedsiębiorstwa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Z tym tematem związana jest kategoria: <a href="/wiki/Kategoria:Przedsi%C4%99biorstwa_w_Opolu" title="Kategoria:Przedsiębiorstwa w Opolu">Przedsiębiorstwa w Opolu</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Branża_automatyki_przemysłowej"><span id="Bran.C5.BCa_automatyki_przemys.C5.82owej"></span>Branża automatyki przemysłowej</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=28" title="Edytuj sekcję: Branża automatyki przemysłowej" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=28" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Branża automatyki przemysłowej"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Ifm Ecolink – producent czujników i systemów sterowania procesów przemysłowych. Od 2012 roku firma posiada centrum badawczo-rozwojowe w Opolu<sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89">[89]</a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Przemysł_spożywczy"><span id="Przemys.C5.82_spo.C5.BCywczy"></span>Przemysł spożywczy</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=29" title="Edytuj sekcję: Przemysł spożywczy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=29" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przemysł spożywczy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Nutricia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nutricia (strona nie istnieje)">Nutricia</a> – producent żywności dla niemowląt i dzieci w Polsce, członek Grupy <a href="/wiki/Danone" title="Danone">Danone</a>; produkuje żywność dla niemowląt i dzieci, mającą status środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Od 1951 roku jako „Opolska Wytwórnia Kawy Zbożowej” produkowała kawę zbożową, zupy w proszku, ryż preparowany, a od 1962 roku odżywki sypkie i konserwy dla dzieci<sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90">[90]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Zott" title="Zott">Zott</a> – producent wyrobów mleczarskich, który posiada około 20% rynku jogurtów w Polsce<sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91">[91]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Animex" title="Animex">Animex</a> – producent mięsa białego, który jest częścią międzynarodowego koncernu <a href="/wiki/Smithfield_Foods" title="Smithfield Foods">Smithfield Foods</a> Inc.<sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92">[92]</a></sup>;</li> <li>Pasta Food Company – w 2011 roku działa w branży spożywczej (dania gotowe i mięsne) jako spółka belgijskiego koncernu Ter Beke i francuskiej firmy Stefano Toselli na terenie Podstrefy Opole <a href="/wiki/Wa%C5%82brzyska_Specjalna_Strefa_Ekonomiczna" title="Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna">Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej</a><sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93">[93]</a></sup>;</li> <li>Prawdziwe Lody – ogólnopolski producent lodów tradycyjnych, w 1988 roku zaczął działalność tworząc pierwszą lodziarnię w Opolu pod marką <a href="/w/index.php?title=Sopelek&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sopelek (strona nie istnieje)">Sopelek</a><sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94">[94]</a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Przemysły_motoryzacyjny"><span id="Przemys.C5.82y_motoryzacyjny"></span>Przemysły motoryzacyjny</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=30" title="Edytuj sekcję: Przemysły motoryzacyjny" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=30" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przemysły motoryzacyjny"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Global Steering Systems – firma o zasięgu światowym z 40 letnim doświadczeniem w zakresie projektowania i dostarczania układów drążków kierowniczych; działa także jako jednostka badawcza i realizuje projekty unijne<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95">[95]</a></sup>;</li> <li>International Automotive Components – światowy dostawca elementów wyposażenia wewnętrznego do samochodów osobowych i globalny dostawca wyposażenia do wnętrz samochodów; oddział otwarty w 2017 r<sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96">[96]</a></sup>;</li> <li>Polaris – producent pojazdów terenowych typu ATV, zakład został uruchomiony we wrześniu 2014 roku<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97">[97]</a></sup>;</li> <li>Tower Automotive Polska – polska firma będąca częścią amerykańskiego koncernu Tower International, wytwarzająca podzespoły do produkcji samochodów osobowych<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98">[98]</a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Przemysł_metalowy_i_maszynowy"><span id="Przemys.C5.82_metalowy_i_maszynowy"></span>Przemysł metalowy i maszynowy</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=31" title="Edytuj sekcję: Przemysł metalowy i maszynowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=31" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przemysł metalowy i maszynowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Remak S.A. – Przedsiębiorstwo Modernizacji Urządzeń Energetycznych (notowana na <a href="/wiki/Gie%C5%82da_Papier%C3%B3w_Warto%C5%9Bciowych_w_Warszawie" title="Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie">GPW</a>)<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99">[99]</a></sup>;</li> <li>Kelvion (dawniej GEA Technika Cieplna Sp. z o.o.) – wchodząca w skład międzynarodowego koncernu GEA AG – specjalizująca się w projektowaniu i produkcji wysokosprawnych urządzeń do wymiany i odzysku ciepła (wymienników ciepła)<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100">[100]</a></sup>;</li> <li>APC Presmet Sp. z o.o. – produkująca reaktory wysokociśnieniowe dla przemysłu chemicznego oraz inne wyroby ze stali, która rozbudowuje się w przemysłowej dzielnicy Metalchem<sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101">[101]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Famet" title="Famet">Famet Sp. z o.o.</a> – produkująca między innymi części elektrowni wiatrowych. Unikatowe w skali światowej wyposażenie, między innymi: frezarka bramowa typu <i>Gantry</i> – PowerTec 8000 AG-S20 (wymiary maszyny: szer. 26 m, dł. 48 m, moc 150 kW, 9 osi sterowanych) oraz tokarka karuzelowa – PowerTurn 14000 AS (wymiary maszyny: szer. 33 m, dł. 22 m, moc 200 kW, 8 osi sterowanych)<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102">[102]</a></sup>;</li> <li>Heerema Fabrication Group – spółka wchodzącą w skład koncernu produkująca elementy platform wiertniczych do wydobywania ropy naftowej<sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103">[103]</a></sup>;</li> <li>Kamex – producent siłowników hydraulicznych na potrzeby przemysłu wydobywczego<sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104">[104]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Moviebird" title="Moviebird">Movie Bird International</a> – światowy lider w zakresie produkcji profesjonalnych kranów telewizyjnych i filmowych<sup id="cite_ref-105" class="reference"><a href="#cite_note-105">[105]</a></sup>;</li> <li>Explomet – firma specjalizuje się platerowaniem wybuchowym<sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106">[106]</a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Branża_materiałów_budowlanych"><span id="Bran.C5.BCa_materia.C5.82.C3.B3w_budowlanych"></span>Branża materiałów budowlanych</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=32" title="Edytuj sekcję: Branża materiałów budowlanych" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=32" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Branża materiałów budowlanych"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PL_Opole_Odra.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/PL_Opole_Odra.JPG/220px-PL_Opole_Odra.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/PL_Opole_Odra.JPG/330px-PL_Opole_Odra.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/PL_Opole_Odra.JPG/440px-PL_Opole_Odra.JPG 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>Cementownia Odra (ul. Budowlanych)</figcaption></figure> <p>Na historię gospodarczą Opola największy wpływ miała produkcja materiałów budowlanych, a w szczególności produkcja cementu. Od 1857 roku rozwijał się w Opolu przemysł cementowy. Na przestrzeni lat funkcjonowało 9 <a href="/wiki/Cementownia_Odra" title="Cementownia Odra">cementowni Odra</a> – ul. Budowlanych, <a href="/wiki/Groszowice" title="Groszowice">Groszowice</a>, Bolko – <a href="/wiki/Nowa_Wie%C5%9B_Kr%C3%B3lewska_(Opole)" title="Nowa Wieś Królewska (Opole)">Nowa Wieś Królewska</a>, Piast (Opole-Miasto), Grundmann, Pringsheim, Giesel, <a href="/wiki/Wr%C3%B3blin_(Opole)" title="Wróblin (Opole)">Wróblin</a>, Silesia – ul. Kępska. W latach powojennych działały pierwsze cztery, natomiast obecnie pozostała cementownia <a href="/wiki/Cementownia_Odra" title="Cementownia Odra">Odra</a>. </p><p>Istniejące firmy: </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Monier-Brass_Sp._z_o.o.&action=edit&redlink=1" class="new" title="Monier-Brass Sp. z o.o. (strona nie istnieje)">Monier-Brass Sp. z o.o.</a> – producent pokryć dachowych<sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107">[107]</a></sup>;</li> <li><a href="/w/index.php?title=Schiedel_Sp._z_o.o&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schiedel Sp. z o.o (strona nie istnieje)">Schiedel Sp. z o.o</a>. – producent systemów kominowych<sup id="cite_ref-108" class="reference"><a href="#cite_note-108">[108]</a></sup>;</li> <li>Norgips – firma oferuje wysokiej jakości kompletne systemy ścian działowych, sufitów podwieszanych, okładzin ściennych i sufitowych, zabudowy poddaszy oraz suchych jastrychów<sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109">[109]</a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Branża_IT"><span id="Bran.C5.BCa_IT"></span>Branża IT</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=33" title="Edytuj sekcję: Branża IT" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=33" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Branża IT"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Atmoterm – tworzenie zintegrowanych systemów komputerowych wspomagających zarządzanie informacjami środowiskowymi<sup id="cite_ref-110" class="reference"><a href="#cite_note-110">[110]</a></sup>;</li> <li>Axxiome – rozwój, wdrożenia i utrzymanie systemów informatycznych dla banków, ubezpieczeń i dużych instytucji finansowych. Axxiome jest jednym z największych dostawców systemów SAP Banking, SAP Insurance na świecie<sup id="cite_ref-111" class="reference"><a href="#cite_note-111">[111]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Atos_Polska" title="Atos Polska">Atos Polska</a> – dostarcza usługi firmom z sektorów telekomunikacyjnego, finansowego, energetycznego, przemysłowego oraz administracji publicznej. Firma jest jednym ze światowych liderów rynku tworzenia i utrzymywania rozwiązań informatycznych wspierających obsługę i samoobsługę klientów<sup id="cite_ref-112" class="reference"><a href="#cite_note-112">[112]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Asseco_Poland" title="Asseco Poland">Asseco Poland</a> – największa Polska firma informatyczna notowana na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Tworzy zaawansowane technologicznie oprogramowanie, dla firm z kluczowych dla gospodarki sektorów<sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113">[113]</a></sup>;</li> <li>codelabs.rocks – firma tworzy aplikacje webowe i rozwiązania <a href="/wiki/Blockchain" title="Blockchain">blockchain</a> dla klientów z przemysłu energetycznego, edukacyjnego, social-media i nowych technologii. Wśród firm które korzystają z kodu pisanego w tym opolskim <a href="/wiki/Software_house" title="Software house">software house</a> znajdują się takie korporacje jak <a href="/wiki/The_Walt_Disney_Company" title="The Walt Disney Company">Disney</a>, <a href="/wiki/Intel" title="Intel">Intel</a> czy <a href="/wiki/Booking.com" title="Booking.com">Booking.com</a><sup id="cite_ref-114" class="reference"><a href="#cite_note-114">[114]</a></sup></li> <li>Future Procesing – systemy obrazowania medycznego, inteligentnego monitoringu wideo i analizy danych oraz narzędzia systemowe i aplikacje dla sektora finansowego<sup id="cite_ref-115" class="reference"><a href="#cite_note-115">[115]</a></sup>;</li> <li>Stefanini – firma o zasięgu globalnym specjalizująca się we wsparciu zarówno średnich, jak i dużych korporacji w kwestiach konsultingu, wdrożeń systemów ERP, rozwoju i utrzymania aplikacji oraz specjalistycznych usług związanych z doraźnym reagowaniem na potrzeby kadrowe w kluczowych obszarach<sup id="cite_ref-116" class="reference"><a href="#cite_note-116">[116]</a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Centra_usług_outsourcingowych"><span id="Centra_us.C5.82ug_outsourcingowych"></span>Centra usług outsourcingowych</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=34" title="Edytuj sekcję: Centra usług outsourcingowych" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=34" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Centra usług outsourcingowych"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Capgemini" title="Capgemini">Capgemini</a> – światowy lider w obszarze usług konsultingowych, technologicznych, outsourcingowych oraz lokalnych usług specjalistycznych<sup id="cite_ref-117" class="reference"><a href="#cite_note-117">[117]</a></sup>;</li> <li>Optadata GmbH – obsługa niemieckiego rynku medycznego i usług z nim związanych;</li> <li>Ista Shared Services Polska – obsługa niemieckojęzycznych klientów firmy Ista<sup id="cite_ref-118" class="reference"><a href="#cite_note-118">[118]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/PwC" title="PwC">PwC</a> – wiodąca globalna organizacja świadcząca profesjonalne usługi doradcze<sup id="cite_ref-119" class="reference"><a href="#cite_note-119">[119]</a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Transport_i_logistyka">Transport i logistyka</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=35" title="Edytuj sekcję: Transport i logistyka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=35" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport i logistyka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Sindbad_(przedsi%C4%99biorstwo)" title="Sindbad (przedsiębiorstwo)">Sindbad</a> – największy w Polsce przewoźnik autokarowy<sup id="cite_ref-120" class="reference"><a href="#cite_note-120">[120]</a></sup>;</li> <li><a href="/w/index.php?title=Piomar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Piomar (strona nie istnieje)">Piomar</a> – ponad 120 nowoczesnych zestawów samochodowych<sup id="cite_ref-121" class="reference"><a href="#cite_note-121">[121]</a></sup>;</li> <li>Kano – ponad 60 nowoczesnych zestawów samochodowych<sup id="cite_ref-122" class="reference"><a href="#cite_note-122">[122]</a></sup>;</li> <li>Bedmet Logistic – transport ponadnormatywny<sup id="cite_ref-123" class="reference"><a href="#cite_note-123">[123]</a></sup>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://europe-bus.pl">europe-bus.pl</a> – transport międzynarodowy.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Turystyka">Turystyka</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=36" title="Edytuj sekcję: Turystyka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=36" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Turystyka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Itaka_(biuro_podr%C3%B3%C5%BCy)" title="Itaka (biuro podróży)">Itaka</a> – największe w Polsce biuro podróży<sup id="cite_ref-124" class="reference"><a href="#cite_note-124">[124]</a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Instytucje_otoczenia_biznesu_i_nauki">Instytucje otoczenia biznesu i nauki</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=37" title="Edytuj sekcję: Instytucje otoczenia biznesu i nauki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=37" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Instytucje otoczenia biznesu i nauki"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Science_and_Technology_Park.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Science_and_Technology_Park.jpg/220px-Science_and_Technology_Park.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Science_and_Technology_Park.jpg/330px-Science_and_Technology_Park.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Science_and_Technology_Park.jpg/440px-Science_and_Technology_Park.jpg 2x" data-file-width="5344" data-file-height="4016" /></a><figcaption><a href="/wiki/Park_Naukowo-Technologiczny_w_Opolu" title="Park Naukowo-Technologiczny w Opolu">Park Naukowo-Technologiczny w Opolu</a></figcaption></figure> <ul><li>Centrum Wystawienniczo Kongresowe w Opolu – obiekt dysponuje komfortową halą wystawienniczą, salami konferencyjnymi, strefą restauracyjną, zewnętrzną strefą koncertową, rozwiązaniami multimedialnymi, systemem mobilnych dźwiękoszczelnych ścian pozwalających na dowolną aranżację przestrzeni, nowoczesną aranżacją strefy widzów, bezpłatnym parkingiem na 300 samochodów. CWK zostało otwarte w styczniu 2014 roku i jest pierwszym i najnowocześniejszym tego typu obiektem na Opolszczyźnie<sup id="cite_ref-125" class="reference"><a href="#cite_note-125">[125]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Park_Naukowo-Technologiczny_w_Opolu" title="Park Naukowo-Technologiczny w Opolu">Park Naukowo-Technologiczny w Opolu</a> – instytucja jest miejscem współpracy nauki i biznesu, stwarzającym możliwości poszukiwania i wdrażania nowych rozwiązań technologicznych. Tworzy korzystne warunki dla rozwoju gospodarczego i naukowego miasta Opola oraz regionu opolskiego. Jest miejscem, w którym proinnowacyjne firmy uzyskują dostęp do specjalistycznych laboratoriów badawczych, zaawansowanego środowiska teleinformatycznego, pomieszczeń biurowych o wysokim standardzie oraz wszelkiej innej niezbędnej infrastruktury i usług koniecznych do prowadzenia działalności, w tym działalności badawczo-wdrożeniowej.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Handel">Handel</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=38" title="Edytuj sekcję: Handel" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=38" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Handel"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opole_Plac_Kopernika_Solaris_Center3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Opole_Plac_Kopernika_Solaris_Center3.jpg/220px-Opole_Plac_Kopernika_Solaris_Center3.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Opole_Plac_Kopernika_Solaris_Center3.jpg/330px-Opole_Plac_Kopernika_Solaris_Center3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Opole_Plac_Kopernika_Solaris_Center3.jpg/440px-Opole_Plac_Kopernika_Solaris_Center3.jpg 2x" data-file-width="3731" data-file-height="2497" /></a><figcaption><a href="/wiki/Solaris_Center" title="Solaris Center">Galeria Solaris</a></figcaption></figure> <p>Opole jest centrum finansowym, biznesu i handlu. Ma tutaj swoją siedzibę <a href="/wiki/Business_Centre_Club" title="Business Centre Club">Business Centre Club</a>. W Opolu obecnie istnieje kilka centrów oraz galerii handlowych. </p><p>Istniejące: </p> <ul><li><a href="/wiki/Centrum_Handlowe_Karolinka" title="Centrum Handlowe Karolinka">Centrum Handlowe Karolinka</a> – największe centrum handlowe w województwie</li> <li><a href="/wiki/Auchan" title="Auchan">Auchan Sosnkowskiego</a> – pierwsze w Opolu centrum handlowe (otwarte jako <a href="/wiki/Real_(sie%C4%87_handlowa)" title="Real (sieć handlowa)">Real</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Ozimska_Park&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ozimska Park (strona nie istnieje)">Ozimska Park</a> – galeria wybudowana w miejscu dawnej galerii <i>Galeria Ozimska</i>,</li> <li><a href="/wiki/Galeria_Opolanin" title="Galeria Opolanin">Galeria Opolanin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Galeria_Piastowska&action=edit&redlink=1" class="new" title="Galeria Piastowska (strona nie istnieje)">Galeria Piastowska</a> – dawne kino <i>Odra</i>,</li> <li><a href="/wiki/Dom_Towarowy_Ziemowit" title="Dom Towarowy Ziemowit">Galeria Ziemowit</a> – kiedyś dom towarowy,</li> <li><a href="/wiki/Solaris_Center" title="Solaris Center">Solaris Center</a> – wybudowana w miejscu szkieletu niedokończonej galerii Copernicus Center.</li></ul> <p>Tuż za granicami administracyjnymi Opola, na terenie wsi <a href="/wiki/Zawada_(gmina_Turawa)" title="Zawada (gmina Turawa)">Zawada</a>, przy ul. Dębowej 1, znajduje się Centrum Handlowe Turawa Park. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Transport">Transport</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=39" title="Edytuj sekcję: Transport" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=39" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Z tym tematem związana jest kategoria: <a href="/wiki/Kategoria:Transport_w_Opolu" title="Kategoria:Transport w Opolu">Transport w Opolu</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Drogi_i_mosty">Drogi i mosty</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=40" title="Edytuj sekcję: Drogi i mosty" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=40" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Drogi i mosty"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PL_Opole_Most_groszowy.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/PL_Opole_Most_groszowy.jpg/225px-PL_Opole_Most_groszowy.jpg" decoding="async" width="225" height="169" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/PL_Opole_Most_groszowy.jpg/338px-PL_Opole_Most_groszowy.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/PL_Opole_Most_groszowy.jpg/450px-PL_Opole_Most_groszowy.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption><a href="/wiki/Most_Groszowy" title="Most Groszowy">Most Groszowy</a></figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Most_Piastowski_w_Opolu.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Most_Piastowski_w_Opolu.jpg/225px-Most_Piastowski_w_Opolu.jpg" decoding="async" width="225" height="106" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Most_Piastowski_w_Opolu.jpg/338px-Most_Piastowski_w_Opolu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Most_Piastowski_w_Opolu.jpg/450px-Most_Piastowski_w_Opolu.jpg 2x" data-file-width="2893" data-file-height="1358" /></a><figcaption><a href="/wiki/Most_Piastowski_w_Opolu" title="Most Piastowski w Opolu">Most Piastowski</a></figcaption></figure> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Mosty_i_wiadukty_w_Opolu" title="Mosty i wiadukty w Opolu">Mosty i wiadukty w Opolu</a>.</i></div> <p>W odległości ok. 13 km<sup id="cite_ref-126" class="reference"><a href="#cite_note-126">[126]</a></sup> od centrum miasta biegnie <a href="/wiki/Autostrada_A4_(Polska)" title="Autostrada A4 (Polska)">autostrada A4</a>. Przez Opole i <a href="/wiki/Ulica_Powsta%C5%84c%C3%B3w_Warszawskich_w_Opolu" title="Ulica Powstańców Warszawskich w Opolu">Obwodnicę Północną</a> przebiegają drogi krajowe: </p> <ul><li><a href="/wiki/Droga_krajowa_nr_45_(Polska)" title="Droga krajowa nr 45 (Polska)"><span style="padding: 1px .5em; color: white; background-color: #ED2224; font-weight: bold; border-radius:0.2em">45</span></a>: ul. Krapkowicka – Prószkowska – Wróblewskiego – Wojska Polskiego – Niemodlińska - Obwodnica Piastowska - <a href="/wiki/Ulica_Powsta%C5%84c%C3%B3w_Warszawskich_w_Opolu" title="Ulica Powstańców Warszawskich w Opolu">Powstańców Warszawskich</a> – <a href="/wiki/Ulica_Oleska_w_Opolu" title="Ulica Oleska w Opolu">Oleska</a></li> <li><a href="/wiki/Droga_krajowa_nr_46_(Polska)" title="Droga krajowa nr 46 (Polska)"><span style="padding: 1px .5em; color: white; background-color: #ED2224; font-weight: bold; border-radius:0.2em">46</span></a>: ul. Częstochowska – <a href="/wiki/Ulica_Powsta%C5%84c%C3%B3w_Warszawskich_w_Opolu" title="Ulica Powstańców Warszawskich w Opolu">Powstańców Warszawskich</a></li> <li><a href="/wiki/Droga_krajowa_nr_94_(Polska)" title="Droga krajowa nr 94 (Polska)"><span style="padding: 1px .5em; color: white; background-color: #ED2224; font-weight: bold; border-radius:0.2em">94</span></a>: ul. Strzelecka – <a href="/wiki/Ulica_Powsta%C5%84c%C3%B3w_Warszawskich_w_Opolu" title="Ulica Powstańców Warszawskich w Opolu">Powstańców Warszawskich</a></li></ul> <p>Ponadto w mieście mają swój początek i bieg drogi <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_opolskie" title="Województwo opolskie">wojewódzkie</a>: </p> <ul><li><a href="/wiki/Droga_wojew%C3%B3dzka_nr_414" title="Droga wojewódzka nr 414"><span style="padding: 1px .5em; color: black; background-color: #fafd4a; font-weight: bold; border: 1px solid black; border-radius:0.2em">414</span></a>: Prudnik – Prószków – granica miasta – ul. Prószkowska – Niemodlińska – Wrocławska – skrzyżowanie z DK46 i DK94 we Wrzoskach</li> <li><a href="/wiki/Droga_wojew%C3%B3dzka_nr_423" title="Droga wojewódzka nr 423"><span style="padding: 1px .5em; color: black; background-color: #fafd4a; font-weight: bold; border: 1px solid black; border-radius:0.2em">423</span></a>: Krapkowice – ul. Oświęcimska – Popiełuszki – Marka z Imielnicy – <a href="/wiki/Ulica_W%C5%82adys%C5%82awa_Reymonta_w_Opolu" title="Ulica Władysława Reymonta w Opolu">Reymonta</a> – Ozimska – Częstochowska – skrzyżowanie z DK46 i DK49 (obwodnica)</li> <li><a href="/wiki/Droga_wojew%C3%B3dzka_nr_435" title="Droga wojewódzka nr 435"><span style="padding: 1px .5em; color: black; background-color: #fafd4a; font-weight: bold; border: 1px solid black; border-radius:0.2em">435</span></a>: Prądy – Wawelno – Chróścina – granica miasta – ul. Niemodlińska – Nysy Łużyckiej – Batalionów Chłopskich – Bohaterów Monte Cassino – Plebiscytowa – Fabryczna – Armii Krajowej – Jerzego i Ryszarda Kowalczyków – Strzelecka – skrzyżowanie z DK94</li> <li><a href="/wiki/Droga_wojew%C3%B3dzka_nr_454" title="Droga wojewódzka nr 454"><span style="padding: 1px .5em; color: black; background-color: #fafd4a; font-weight: bold; border: 1px solid black; border-radius:0.2em">454</span></a>: pl. Konstytucji 3 Maja – ul. Budowlanych – Sobieskiego – Jagiełły – Namysłowska – granica miasta – Dobrzeń Wielki – Namysłów</li> <li><a href="/wiki/Droga_wojew%C3%B3dzka_nr_459" title="Droga wojewódzka nr 459"><span style="padding: 1px .5em; color: black; background-color: #fafd4a; font-weight: bold; border: 1px solid black; border-radius:0.2em">459</span></a>: ul. Hallera - Domańskiego - Partyzancka - Opolska – granica miasta – Narok – Skorogoszcz</li></ul> <p>Opole dzieli <a href="/wiki/Ma%C5%82a_Panew" title="Mała Panew">Mała Panew</a>, Swornica, <a href="/wiki/Pr%C3%B3szkowski_Potok" title="Prószkowski Potok">Prószkowski Potok</a>, ale przede wszystkim <a href="/wiki/Odra" title="Odra">Odra</a> rozbita dodatkowo na <a href="/wiki/M%C5%82yn%C3%B3wka_(Opole)" title="Młynówka (Opole)">Młynówkę</a>, kanał ulgi oraz kanał Wiński. Sytuacja taka wymusza rozbudowany system mostów zapewniający miastu dobrą komunikację. W obrębie miasta znajdują się m.in. 4 mosty drogowe nad Odrą, 4 nad kanałem ulgi, 3 nad Młynówką. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Transport_zbiorowy">Transport zbiorowy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=41" title="Edytuj sekcję: Transport zbiorowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=41" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport zbiorowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Autobusy_miejskie">Autobusy miejskie</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=42" title="Edytuj sekcję: Autobusy miejskie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=42" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Autobusy miejskie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PL_Opole_MZK.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/PL_Opole_MZK.png/270px-PL_Opole_MZK.png" decoding="async" width="270" height="301" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/PL_Opole_MZK.png/405px-PL_Opole_MZK.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/PL_Opole_MZK.png/540px-PL_Opole_MZK.png 2x" data-file-width="2957" data-file-height="3292" /></a><figcaption>Linie autobusowe w Opolu</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:MAN_Lion%27s_City_307.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/MAN_Lion%27s_City_307.jpg/220px-MAN_Lion%27s_City_307.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/MAN_Lion%27s_City_307.jpg/330px-MAN_Lion%27s_City_307.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/MAN_Lion%27s_City_307.jpg/440px-MAN_Lion%27s_City_307.jpg 2x" data-file-width="5638" data-file-height="3759" /></a><figcaption><a href="/wiki/MAN_Lion%E2%80%99s_City" title="MAN Lion’s City">MAN Lion’s City</a> <i><a href="/wiki/Autobusy_miejskie_w_Opolu" title="Autobusy miejskie w Opolu">MZK Opole</a></i> na ul. Piastowskiej</figcaption></figure> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Autobusy_miejskie_w_Opolu" title="Autobusy miejskie w Opolu">Autobusy miejskie w Opolu</a>.</i></div> <p>Pierwsze autobusy zaczęły kursować po ulicach Opola w latach 20. XX wieku. Zaraz po <a href="/wiki/II_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="II wojna światowa">II wojnie</a> transportem zajmował się PKS, w 1953 roku powstał Miejski Zakład Komunikacyjny, który obecnie obsługuje 19 linii dziennych i 1 nocna; część tras posiada wariantowe zakończenia, 5 linii (8, 10, 15, 16, 80) wybiegają poza strefę miejską. MZK dysponuje ponad dziewięćdziesięcioma wozami, z czego przewozy pasażerskie obsługuje każdego dnia ponad 70 autobusów. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Autobusy_podmiejskie_i_dalekobieżne"><span id="Autobusy_podmiejskie_i_dalekobie.C5.BCne"></span>Autobusy podmiejskie i dalekobieżne</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=43" title="Edytuj sekcję: Autobusy podmiejskie i dalekobieżne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=43" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Autobusy podmiejskie i dalekobieżne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Przy ul. 1 Maja 6 (tymczasowo przeniesiony na ulice Dubois oraz Armii Krajowej) funkcjonuje <a href="/wiki/Dworzec_autobusowy_w_Opolu" title="Dworzec autobusowy w Opolu">Dworzec Autobusowy</a>, skąd odjeżdżają wozy Opolskiego PKS-u, innych przewoźników <a href="/wiki/Pa%C5%84stwowa_Komunikacja_Samochodowa" title="Państwowa Komunikacja Samochodowa">PKSu</a>, a także prywatnych firm. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Transport_kolejowy">Transport kolejowy</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=44" title="Edytuj sekcję: Transport kolejowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=44" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport kolejowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Początki kolei żelaznych w Opolu sięgają I połowy XIX wieku. 28 maja 1843 uruchomiono 2-torową 37,4 km linię kolejową do pobliskiego <a href="/wiki/Brzeg_(miasto)" title="Brzeg (miasto)">Brzegu</a><sup id="cite_ref-127" class="reference"><a href="#cite_note-127">[127]</a></sup> </p> <div class="ImageGroup" style="max-width:200px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Dworce kolejowe</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:OPOLE_budynek_wej_g%C5%82%C3%B3wnego_dworca_PKP_widok_od_strony_tor%C3%B3w._sienio.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/OPOLE_budynek_wej_g%C5%82%C3%B3wnego_dworca_PKP_widok_od_strony_tor%C3%B3w._sienio.JPG/185px-OPOLE_budynek_wej_g%C5%82%C3%B3wnego_dworca_PKP_widok_od_strony_tor%C3%B3w._sienio.JPG" decoding="async" width="185" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/OPOLE_budynek_wej_g%C5%82%C3%B3wnego_dworca_PKP_widok_od_strony_tor%C3%B3w._sienio.JPG/278px-OPOLE_budynek_wej_g%C5%82%C3%B3wnego_dworca_PKP_widok_od_strony_tor%C3%B3w._sienio.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/OPOLE_budynek_wej_g%C5%82%C3%B3wnego_dworca_PKP_widok_od_strony_tor%C3%B3w._sienio.JPG/370px-OPOLE_budynek_wej_g%C5%82%C3%B3wnego_dworca_PKP_widok_od_strony_tor%C3%B3w._sienio.JPG 2x" data-file-width="3648" data-file-height="2736" /></a><figcaption><a href="/wiki/Opole_G%C5%82%C3%B3wne" title="Opole Główne">dworzec Opole Główne</a></figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opole_Dworzec.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Opole_Dworzec.jpg/185px-Opole_Dworzec.jpg" decoding="async" width="185" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Opole_Dworzec.jpg/278px-Opole_Dworzec.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Opole_Dworzec.jpg/370px-Opole_Dworzec.jpg 2x" data-file-width="756" data-file-height="567" /></a><figcaption>Lokomotywa przed dworcem głównym</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opolegroszowice.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Opolegroszowice.jpg/185px-Opolegroszowice.jpg" decoding="async" width="185" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Opolegroszowice.jpg/278px-Opolegroszowice.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Opolegroszowice.jpg/370px-Opolegroszowice.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>dworzec Groszowice </figcaption></figure></div></div> <p>W Opolu znajduje się obecnie 9 działających pasażerskich stacji lub przystanków kolejowych: </p> <ul><li><a href="/wiki/Opole_G%C5%82%C3%B3wne" title="Opole Główne">Opole Główne</a></li> <li><a href="/wiki/Opole_Zachodnie" title="Opole Zachodnie">Opole Zachodnie</a></li> <li><a href="/wiki/Opole_Wschodnie" title="Opole Wschodnie">Opole Wschodnie</a></li> <li><a href="/wiki/Opole_Gos%C5%82awice" title="Opole Gosławice">Opole Gosławice</a></li> <li><a href="/wiki/Opole_Groszowice" title="Opole Groszowice">Opole Groszowice</a></li> <li><a href="/wiki/Opole_Grotowice" title="Opole Grotowice">Opole Grotowice</a></li> <li><a href="/wiki/Opole_Czarnow%C4%85sy" title="Opole Czarnowąsy">Opole Czarnowąsy</a></li> <li><a href="/wiki/Opole_Borki" title="Opole Borki">Opole Borki</a></li> <li><a href="/wiki/Opole_Chmielowice" title="Opole Chmielowice">Opole Chmielowice</a></li></ul> <p>Z Opola wychodzą </p> <ul><li>zelektryfikowane linie kolejowe do: <ul><li><a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocławia</a> przez <a href="/wiki/Brzeg_(miasto)" title="Brzeg (miasto)">Brzeg</a> (<a href="/wiki/Linia_kolejowa_nr_132" title="Linia kolejowa nr 132">linia kolejowa nr 132</a>)</li> <li><a href="/wiki/K%C4%99dzierzyn-Ko%C5%BAle" title="Kędzierzyn-Koźle">Kędzierzyna-Koźla</a> (<a href="/wiki/Linia_kolejowa_nr_136" title="Linia kolejowa nr 136">linia kolejowa nr 136</a>)</li> <li><a href="/wiki/Tarnowskie_G%C3%B3ry" title="Tarnowskie Góry">Tarnowskich Gór</a> przez <a href="/wiki/Fosowskie" title="Fosowskie">Fosowskie</a> (<a href="/wiki/Linia_kolejowa_nr_144" title="Linia kolejowa nr 144">linia kolejowa nr 144</a>) i dalej do <a href="/wiki/Lubliniec" title="Lubliniec">Lublińca</a> i <a href="/wiki/Cz%C4%99stochowa" title="Częstochowa">Częstochowy</a></li> <li>Wrocławia przez <a href="/wiki/Jelcz-Laskowice" title="Jelcz-Laskowice">Jelcz-Laskowice</a> (<a href="/wiki/Linia_kolejowa_nr_277" title="Linia kolejowa nr 277">linia kolejowa nr 277</a>)</li> <li><a href="/wiki/Gliwice" title="Gliwice">Gliwic</a> przez <a href="/wiki/Strzelce_Opolskie" title="Strzelce Opolskie">Strzelce Opolskie</a></li></ul></li> <li>niezelektryfikowane linie kolejowe do: <a href="/wiki/Nysa" title="Nysa">Nysy</a> i <a href="/wiki/Kluczbork" title="Kluczbork">Kluczborka</a> przez <a href="/wiki/Je%C5%82owa" title="Jełowa">Jełowę</a> (6,1 km fragment <a href="/wiki/Linia_kolejowa_nr_301" title="Linia kolejowa nr 301">linii kolejowej nr 301</a> Jełowa – <a href="/wiki/Ma%C5%84czok" title="Mańczok">Mańczok</a> jest nieczynny).</li> <li>Opole posiada bezpośrednie połączenia kolejowe z takimi polskimi miastami, jak: <a href="/wiki/Bia%C5%82ystok" title="Białystok">Białystok</a>, <a href="/wiki/Bielsko-Bia%C5%82a" title="Bielsko-Biała">Bielsko-Biała</a>, <a href="/wiki/Cz%C4%99stochowa" title="Częstochowa">Częstochowa</a>, <a href="/wiki/E%C5%82k" title="Ełk">Ełk</a>, <a href="/wiki/Gdynia" title="Gdynia">Gdynia</a>, <a href="/wiki/Gliwice" title="Gliwice">Gliwice</a>, <a href="/wiki/Jelcz-Laskowice" title="Jelcz-Laskowice">Jelcz-Laskowice</a>, <a href="/wiki/Jelenia_G%C3%B3ra" title="Jelenia Góra">Jelenia Góra</a>, <a href="/wiki/Katowice" title="Katowice">Katowice</a>, <a href="/wiki/Kielce" title="Kielce">Kielce</a>, <a href="/wiki/Koluszki" title="Koluszki">Koluszki</a>, <a href="/wiki/Ko%C5%82obrzeg" title="Kołobrzeg">Kołobrzeg</a>, <a href="/wiki/Koszalin" title="Koszalin">Koszalin</a>, <a href="/wiki/Kostrzyn_nad_Odr%C4%85" title="Kostrzyn nad Odrą">Kostrzyn</a> (spec.), <a href="/wiki/Krak%C3%B3w" title="Kraków">Kraków</a>, <a href="/wiki/Legnica" title="Legnica">Legnica</a>, <a href="/wiki/Leszno" title="Leszno">Leszno</a>, <a href="/wiki/Lublin" title="Lublin">Lublin</a>, <a href="/wiki/Lubliniec" title="Lubliniec">Lubliniec</a>, <a href="/wiki/Olsztyn" title="Olsztyn">Olsztyn</a>, <a href="/wiki/Pozna%C5%84" title="Poznań">Poznań</a>, <a href="/wiki/Racib%C3%B3rz" title="Racibórz">Racibórz</a>, <a href="/wiki/Radom" title="Radom">Radom</a>, <a href="/wiki/Rybnik" title="Rybnik">Rybnik</a>, <a href="/wiki/S%C5%82upsk" title="Słupsk">Słupsk</a>, <a href="/wiki/Suwa%C5%82ki" title="Suwałki">Suwałki</a>, <a href="/wiki/Szczecin" title="Szczecin">Szczecin</a>, <a href="/wiki/%C5%9Awinouj%C5%9Bcie" title="Świnoujście">Świnoujście</a> (sez.) <a href="/wiki/Tarn%C3%B3w" title="Tarnów">Tarnów</a>, <a href="/wiki/Ustka" title="Ustka">Ustka</a>(sez.), <a href="/wiki/Wa%C5%82brzych" title="Wałbrzych">Wałbrzych</a>, <a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawa</a>, <a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocław</a>, <a href="/wiki/Zabrze" title="Zabrze">Zabrze</a>, <a href="/wiki/Zakopane" title="Zakopane">Zakopane</a>, <a href="/wiki/Zamo%C5%9B%C4%87" title="Zamość">Zamość</a>, <a href="/wiki/Zielona_G%C3%B3ra" title="Zielona Góra">Zielona Góra</a>.</li> <li>Ponadto z Opola odjeżdżają pociągi do Niemiec (<a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlin</a>) i na Ukrainę (Lwów).</li> <li>Funkcjonują także lokalne połączenia: <a href="/wiki/Brzeg_(miasto)" title="Brzeg (miasto)">Brzeg</a>, <a href="/wiki/G%C5%82ucho%C5%82azy" title="Głuchołazy">Głuchołazy</a>, <a href="/wiki/K%C4%99dzierzyn-Ko%C5%BAle" title="Kędzierzyn-Koźle">Kędzierzyn-Koźle</a>, <a href="/wiki/Kluczbork" title="Kluczbork">Kluczbork</a>, <a href="/wiki/Namys%C5%82%C3%B3w" title="Namysłów">Namysłów</a>, <a href="/wiki/Nysa" title="Nysa">Nysa</a>, <a href="/wiki/Strzelce_Opolskie" title="Strzelce Opolskie">Strzelce Opolskie</a>, <a href="/wiki/Zawadzkie" title="Zawadzkie">Zawadzkie</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Transport_lotniczy">Transport lotniczy</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=45" title="Edytuj sekcję: Transport lotniczy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=45" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport lotniczy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opole-Polska_Nowa_Wie%C5%9B_Airfield_2019.04.17_(10).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Opole-Polska_Nowa_Wie%C5%9B_Airfield_2019.04.17_%2810%29.jpg/220px-Opole-Polska_Nowa_Wie%C5%9B_Airfield_2019.04.17_%2810%29.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Opole-Polska_Nowa_Wie%C5%9B_Airfield_2019.04.17_%2810%29.jpg/330px-Opole-Polska_Nowa_Wie%C5%9B_Airfield_2019.04.17_%2810%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Opole-Polska_Nowa_Wie%C5%9B_Airfield_2019.04.17_%2810%29.jpg/440px-Opole-Polska_Nowa_Wie%C5%9B_Airfield_2019.04.17_%2810%29.jpg 2x" data-file-width="4160" data-file-height="2336" /></a><figcaption><a href="/wiki/Lotnisko_Opole-Polska_Nowa_Wie%C5%9B" title="Lotnisko Opole-Polska Nowa Wieś">Lotnisko Opole-Polska Nowa Wieś</a></figcaption></figure> <p>Najbliższe porty lotnicze znajdują się we <a href="/wiki/Port_lotniczy_Wroc%C5%82aw-Strachowice" title="Port lotniczy Wrocław-Strachowice">Wrocławiu</a> oraz <a href="/wiki/Port_lotniczy_Katowice-Pyrzowice" title="Port lotniczy Katowice-Pyrzowice">Pyrzowicach</a>. Około 15 km od centrum miasta leży <a href="/wiki/Lotnisko_Opole-Polska_Nowa_Wie%C5%9B" title="Lotnisko Opole-Polska Nowa Wieś">lotnisko Opole-Polska Nowa Wieś</a>. Planowane było również uruchomienie regularnych rejsów z regionalnego lotniska <a href="/wiki/L%C4%85dowisko_Kamie%C5%84_%C5%9Al%C4%85ski" title="Lądowisko Kamień Śląski">Opole-Kamień Śląski</a> (ok. 20 km od centrum miasta). W 2011 otwarto oficjalnie sanitarne <a href="/wiki/L%C4%85dowisko_Opole" title="Lądowisko Opole">lądowisko</a> przy al. W. Witosa. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bezpieczeństwo_publiczne"><span id="Bezpiecze.C5.84stwo_publiczne"></span>Bezpieczeństwo publiczne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=46" title="Edytuj sekcję: Bezpieczeństwo publiczne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=46" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bezpieczeństwo publiczne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W Opolu znajduje się <a href="/wiki/Centrum_powiadamiania_ratunkowego" title="Centrum powiadamiania ratunkowego">centrum powiadamiania ratunkowego</a>, które obsługuje zgłoszenia alarmowe kierowane do <a href="/wiki/Numer_alarmowy" title="Numer alarmowy">numerów alarmowych</a> <a href="/wiki/112_(numer_alarmowy)" title="112 (numer alarmowy)">112</a>, <a href="/wiki/Policja_(Polska)" title="Policja (Polska)">997</a>, <a href="/wiki/Pa%C5%84stwowa_Stra%C5%BC_Po%C5%BCarna" title="Państwowa Straż Pożarna">998</a> i <a href="/wiki/Pogotowie_ratunkowe" title="Pogotowie ratunkowe">999</a><sup id="cite_ref-128" class="reference"><a href="#cite_note-128">[128]</a></sup>. </p><p>W Opolu znajduje się utworzony w 1990 <a href="/wiki/Zak%C5%82ad_karny" title="Zakład karny">zakład karny</a>. Pojemność jednostki wynosi 152 miejsca<sup id="cite_ref-129" class="reference"><a href="#cite_note-129">[129]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Szpitale_publiczne">Szpitale publiczne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=47" title="Edytuj sekcję: Szpitale publiczne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=47" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Szpitale publiczne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Szpital Wojewódzki w Opolu</li> <li>Szpital Specjalistyczny Ginekologiczno-Położniczy i Noworodków w Opolu</li> <li>Opolskie Centrum Onkologii</li> <li>Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Opolu</li> <li>Wojewódzki Szpital Specjalistyczny – Zespół Neuropsychiatryczny w Opolu</li> <li>116 Szpital Wojskowy z Przychodnią SP ZOZ w Opolu</li> <li>Szpital <a href="/wiki/Ministerstwo_Spraw_Wewn%C4%99trznych_i_Administracji" title="Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji">MSWiA</a> w Opolu<sup id="cite_ref-130" class="reference"><a href="#cite_note-130">[130]</a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Edukacja">Edukacja</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=48" title="Edytuj sekcję: Edukacja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=48" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Edukacja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:627812_Opole_zamek_g%C3%B3rny.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/627812_Opole_zamek_g%C3%B3rny.JPG/220px-627812_Opole_zamek_g%C3%B3rny.JPG" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/627812_Opole_zamek_g%C3%B3rny.JPG/330px-627812_Opole_zamek_g%C3%B3rny.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/627812_Opole_zamek_g%C3%B3rny.JPG/440px-627812_Opole_zamek_g%C3%B3rny.JPG 2x" data-file-width="4272" data-file-height="2848" /></a><figcaption>Wieża <a href="/wiki/Zamek_G%C3%B3rny_w_Opolu" title="Zamek Górny w Opolu">Zamku Górnego</a> stanowi część budynku <a href="/wiki/Zesp%C3%B3%C5%82_Szk%C3%B3%C5%82_Mechanicznych_w_Opolu" title="Zespół Szkół Mechanicznych w Opolu">Zespołu Szkół Mechanicznych</a></figcaption></figure> <p>W mieście działa 31 <a href="/wiki/Przedszkole" title="Przedszkole">przedszkoli</a> (w tym 2 integracyjne i 1 specjalne), 21 <a href="/wiki/Szko%C5%82a_podstawowa" title="Szkoła podstawowa">szkół podstawowych</a> (1 specjalna, 1 z oddziałami integracyjnymi, 1 katolicka), 11 <a href="/wiki/Gimnazjum" title="Gimnazjum">gimnazjów</a> (w tym 1 z oddziałami integracyjnymi, 1 specjalne i 1 Katolickie). Poza placówkami publicznymi działa również kilka zespołów szkół społecznych i niepublicznych. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Szkoły_ponadpodstawowe"><span id="Szko.C5.82y_ponadpodstawowe"></span>Szkoły ponadpodstawowe</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=49" title="Edytuj sekcję: Szkoły ponadpodstawowe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=49" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Szkoły ponadpodstawowe"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/I_Publiczne_Liceum_Og%C3%B3lnokszta%C5%82c%C4%85ce_im._Miko%C5%82aja_Kopernika_w_Opolu" title="I Publiczne Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Opolu">I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika</a></li> <li><a href="/wiki/II_Publiczne_Liceum_Og%C3%B3lnokszta%C5%82c%C4%85ce_z_Oddzia%C5%82ami_Dwuj%C4%99zycznymi_im._Marii_Konopnickiej_w_Opolu" title="II Publiczne Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Marii Konopnickiej w Opolu">II Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Marii Konopnickiej</a></li> <li><a href="/wiki/III_Publiczne_Liceum_Og%C3%B3lnokszta%C5%82c%C4%85ce_z_Oddzia%C5%82ami_Dwuj%C4%99zycznymi_im._Marii_Sk%C5%82odowskiej-Curie_w_Opolu" title="III Publiczne Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Marii Skłodowskiej-Curie w Opolu">III Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Marii Skłodowskiej-Curie</a></li> <li>Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących im. <a href="/wiki/Kazimierz_Aleksander_Gzowski" title="Kazimierz Aleksander Gzowski">Kazimierza Gzowskiego</a><sup id="cite_ref-131" class="reference"><a href="#cite_note-131">[131]</a></sup></li> <li>V Liceum Ogólnokształcące – ZS im. „Prymasa Tysiąclecia” Kardynała <a href="/wiki/Stefan_Wyszy%C5%84ski" title="Stefan Wyszyński">Stefana Wyszyńskiego</a></li> <li>VI Liceum Ogólnokształcące im. gen. <a href="/wiki/Leopold_Okulicki" title="Leopold Okulicki">Leopolda Okulickiego</a></li> <li>VIII Publiczne Liceum Ogólnokształcące im. Aleksandra Kamińskiego</li> <li>Publiczne Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi <ul><li>przy Regionalnym Centrum Kształcenia Języków Obcych w Opolu</li></ul></li> <li>Zespół Państwowych Placówek Kształcenia Plastycznego im. <a href="/wiki/Jan_Cybis" title="Jan Cybis">Jana Cybisa</a></li> <li>ZS im. <a href="/wiki/Stefan_Wyszy%C5%84ski" title="Stefan Wyszyński">Prymasa Tysiąclecia Stefana Kardynała Wyszyńskiego</a></li> <li>ZS Budowlanych im. <a href="/wiki/Papie%C5%BC" title="Papież">Papieża</a> <a href="/wiki/Jan_Pawe%C5%82_II" title="Jan Paweł II">Jana Pawła II</a></li> <li>ZS Ekonomicznych im. <a href="/wiki/Stefan_Rowecki" title="Stefan Rowecki">Generała Stefana Roweckiego „Grota”</a></li> <li>ZS Elektrycznych im. <a href="/wiki/Tadeusz_Ko%C5%9Bciuszko" title="Tadeusz Kościuszko">Tadeusza Kościuszki</a></li> <li><a href="/wiki/Zesp%C3%B3%C5%82_Szk%C3%B3%C5%82_Mechanicznych_w_Opolu" title="Zespół Szkół Mechanicznych w Opolu">ZS Mechanicznych</a></li> <li>ZS Zawodowych im. <a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_Staszic" title="Stanisław Staszic">Stanisława Staszica</a></li> <li>ZS Zawodowych nr 4 im. <a href="/wiki/Bronis%C5%82aw_Koraszewski" title="Bronisław Koraszewski">Bronisława Koraszewskiego</a></li> <li>Zespół Szkół Specjalnych</li> <li><a href="/w/index.php?title=Spo%C5%82eczne_J%C4%99zykowe_Liceum_Og%C3%B3lnokszta%C5%82c%C4%85ce_im._Alberta_Einsteina_W.S.E.R.O.&action=edit&redlink=1" class="new" title="Społeczne Językowe Liceum Ogólnokształcące im. Alberta Einsteina W.S.E.R.O. (strona nie istnieje)">Społeczne Językowe Liceum Ogólnokształcące im. Alberta Einsteina W.S.E.R.O.</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Uczelnie">Uczelnie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=50" title="Edytuj sekcję: Uczelnie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=50" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Uczelnie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><b>Publiczne</b> </p> <ul><li><a href="/wiki/Politechnika_Opolska" title="Politechnika Opolska">Politechnika Opolska</a></li> <li><a href="/wiki/Uniwersytet_Opolski" title="Uniwersytet Opolski">Uniwersytet Opolski</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%84stwowa_Medyczna_Wy%C5%BCsza_Szko%C5%82a_Zawodowa_w_Opolu" title="Państwowa Medyczna Wyższa Szkoła Zawodowa w Opolu">Państwowa Medyczna Wyższa Szkoła Zawodowa</a></li></ul> <p><b>Niepubliczne</b> </p> <ul><li><a href="/wiki/Wy%C5%BCsza_Szko%C5%82a_Zarz%C4%85dzania_i_Administracji_w_Opolu" class="mw-redirect" title="Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Opolu">Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Opolu</a></li> <li><a href="/wiki/Szko%C5%82a_Wy%C5%BCsza_im._Bogdana_Ja%C5%84skiego_w_Warszawie" title="Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego w Warszawie">Szkoła Wyższa im. B. Jańskiego</a> <ul><li>wydział zamiejscowy</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Uniwersytet_WSB_Merito_we_Wroc%C5%82awiu_Filia_w_Opolu" class="mw-redirect" title="Uniwersytet WSB Merito we Wrocławiu Filia w Opolu">Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu</a> <ul><li>Wydział Ekonomiczny w Opolu</li></ul></li></ul> <div class="thumb tmulti tnone center"><div class="thumbinner" style="width:956px;max-width:956px"><div role="heading" class="tmulti-header" style="clear:both;font-weight:bold;text-align:center">Wybrane budynki szkół wyższych w Opolu</div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:213px;max-width:213px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:PL_Opole_collegiummaius.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/PL_Opole_collegiummaius.jpg/211px-PL_Opole_collegiummaius.jpg" decoding="async" width="211" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/PL_Opole_collegiummaius.jpg/317px-PL_Opole_collegiummaius.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/PL_Opole_collegiummaius.jpg/422px-PL_Opole_collegiummaius.jpg 2x" data-file-width="1310" data-file-height="982" /></a></span></div><div class="thumbcaption" style="clear:left"><i>Collegium Maius</i> <a href="/wiki/Uniwersytet_Opolski" title="Uniwersytet Opolski">Uniwersytetu Opolskiego</a></div></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:239px;max-width:239px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Niedzia%C5%82kowskiego_18,_Opole.JPG" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Niedzia%C5%82kowskiego_18%2C_Opole.JPG/237px-Niedzia%C5%82kowskiego_18%2C_Opole.JPG" decoding="async" width="237" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Niedzia%C5%82kowskiego_18%2C_Opole.JPG/356px-Niedzia%C5%82kowskiego_18%2C_Opole.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Niedzia%C5%82kowskiego_18%2C_Opole.JPG/474px-Niedzia%C5%82kowskiego_18%2C_Opole.JPG 2x" data-file-width="3888" data-file-height="2592" /></a></span></div><div class="thumbcaption" style="clear:left"><a href="/wiki/Wy%C5%BCsza_Szko%C5%82a_Zarz%C4%85dzania_i_Administracji_w_Opolu" class="mw-redirect" title="Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Opolu">Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji</a></div></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:213px;max-width:213px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:PMWSZ_w_Opolu.JPG" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/PMWSZ_w_Opolu.JPG/211px-PMWSZ_w_Opolu.JPG" decoding="async" width="211" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/PMWSZ_w_Opolu.JPG/317px-PMWSZ_w_Opolu.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/PMWSZ_w_Opolu.JPG/422px-PMWSZ_w_Opolu.JPG 2x" data-file-width="3296" data-file-height="2472" /></a></span></div><div class="thumbcaption" style="clear:left"><a href="/wiki/Pa%C5%84stwowa_Medyczna_Wy%C5%BCsza_Szko%C5%82a_Zawodowa_w_Opolu" title="Państwowa Medyczna Wyższa Szkoła Zawodowa w Opolu">Państwowa Wyższa Szkoła Medyczna</a></div></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:283px;max-width:283px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Politechnika_Opolska.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Politechnika_Opolska.jpg/281px-Politechnika_Opolska.jpg" decoding="async" width="281" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Politechnika_Opolska.jpg/422px-Politechnika_Opolska.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Politechnika_Opolska.jpg/562px-Politechnika_Opolska.jpg 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1013" /></a></span></div><div class="thumbcaption" style="clear:left"><a href="/wiki/Politechnika_Opolska" title="Politechnika Opolska">Politechnika Opolska</a></div></div><div style="clear:left"></div></div></div> <p><b>Łącznie w Opolu funkcjonuje:</b> </p> <ul><li>7 <a href="/wiki/Liceum_og%C3%B3lnokszta%C5%82c%C4%85ce" title="Liceum ogólnokształcące">liceów ogólnokształcących</a>,</li> <li>7 <a href="/wiki/Technikum" title="Technikum">techników</a>,</li> <li>5 <a href="/wiki/Zasadnicza_szko%C5%82a_zawodowa" title="Zasadnicza szkoła zawodowa">zasadniczych szkół zawodowych</a>,</li> <li>Liceum Plastyczne oraz Ogólnokształcąca Szkoła Sztuk Pięknych</li> <li>kilkanaście szkół ponadgimnazjalnych dla osób dorosłych</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kultura_i_sztuka">Kultura i sztuka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=51" title="Edytuj sekcję: Kultura i sztuka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=51" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kultura i sztuka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Z tym tematem związana jest kategoria: <a href="/wiki/Kategoria:Kultura_w_Opolu" title="Kategoria:Kultura w Opolu">Kultura w Opolu</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Imprezy_cykliczne">Imprezy cykliczne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=52" title="Edytuj sekcję: Imprezy cykliczne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=52" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Imprezy cykliczne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Krajowy_Festiwal_Piosenki_Polskiej_w_Opolu" title="Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej w Opolu">Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej – KFPP Opole</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mi%C4%99dzynarodowy_Festiwal_Perkusyjny&action=edit&redlink=1" class="new" title="Międzynarodowy Festiwal Perkusyjny (strona nie istnieje)">Międzynarodowy Festiwal Perkusyjny</a></li> <li>Ulica Kultury</li> <li><a href="/w/index.php?title=Nokta_Festival&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nokta Festival (strona nie istnieje)">Nokta Festival</a></li> <li><a href="/wiki/Opole_Songwriters_Festival" title="Opole Songwriters Festival">Opole Songwriters Festival</a></li> <li>Opolskie Konfrontacje Teatralne „Klasyka Polska”</li> <li><a href="/w/index.php?title=Opolski_Festiwal_Teatru_Lalek&action=edit&redlink=1" class="new" title="Opolski Festiwal Teatru Lalek (strona nie istnieje)">Opolski Festiwal Teatru Lalek</a></li> <li>Czas Europy, czas teatru – festiwal młodych teatrów ulicznych</li> <li>Opolska Jesień Literacka</li> <li>Ogólnopolski <a href="/wiki/Festiwal_Filmowy_Opolskie_Lamy" title="Festiwal Filmowy Opolskie Lamy">Festiwal Filmowy Opolskie Lamy</a></li> <li>Międzynarodowe Dni Młodej Dramaturgii <i>Odrama</i> (w Teatrze im. J. Kochanowskiego od 2005 roku)</li> <li>Opolska Noc Kabaretowa</li> <li>Dni Opola</li> <li>Międzynarodowa Wystawa Psów</li> <li>Międzynarodowa Wystawa Kotów</li> <li>Opolskie Targi Budownictwa „Mój Dom”</li> <li>Opolskie Targi Książek Naukowych</li> <li>Międzynarodowe Targi Motoryzacyjne</li> <li>Wyścigi 1/4 mili w Porcie Lotniczym Opole-Kamień Śląski</li> <li>Jarmark Franciszkański</li> <li>Jarmark Świętego Wojciecha (odbywa się w Święta Wielkanocne)</li> <li>Jarmark Bożonarodzeniowy, organizowany przez młodzieżówkę Mniejszości Niemieckiej</li> <li>Jazz Rock Meeting</li> <li>Międzynarodowy Plener Rzeźbiarski (we współpracy z włoskim miastem <a href="/wiki/Carrara" title="Carrara">Carrara</a>)</li> <li>Silesia Superior Attack</li> <li><a href="/w/index.php?title=Opolcon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Opolcon (strona nie istnieje)">Konwent Opolcon</a></li> <li>Opolskie Dni Tybetu<sup class="noprint" title="Te informacje wymagają podania przypisów bibliograficznych od 2009-07">[<a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">potrzebny przypis</a>]</sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Teatry_i_filharmonia">Teatry i filharmonia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=53" title="Edytuj sekcję: Teatry i filharmonia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=53" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Teatry i filharmonia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Amfiteatr_Tysi%C4%85clecia_w_Opolu" title="Amfiteatr Tysiąclecia w Opolu">Amfiteatr Tysiąclecia</a></li> <li><a href="/wiki/Teatr_im._Jana_Kochanowskiego_w_Opolu" title="Teatr im. Jana Kochanowskiego w Opolu">Teatr Dramatyczny im. Jana Kochanowskiego</a></li> <li><a href="/wiki/Opolski_Teatr_Lalki_i_Aktora_im._Alojzego_Smolki" title="Opolski Teatr Lalki i Aktora im. Alojzego Smolki">Opolski Teatr Lalki i Aktora im. Alojzego Smolki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Teatr_Eko_Studio_w_Opolu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teatr Eko Studio w Opolu (strona nie istnieje)">Teatr Eko Studio</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Teatr_Jednego_Wiersza_w_Opolu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teatr Jednego Wiersza w Opolu (strona nie istnieje)">Teatr Jednego Wiersza</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Akademicki_Teatr_Ta%C5%84ca_w_Opolu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Akademicki Teatr Tańca w Opolu (strona nie istnieje)">Akademicki Teatr Tańca</a></li> <li><a href="/wiki/Kabaret_Ceg%C5%82a" title="Kabaret Cegła">Kabaret Cegła</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Teatr_Komedii_Improwizowanej_Narwani_z_Kontekstu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teatr Komedii Improwizowanej Narwani z Kontekstu (strona nie istnieje)">Teatr Komedii Improwizowanej Narwani z Kontekstu</a></li> <li><a href="/wiki/Filharmonia_Opolska" title="Filharmonia Opolska">Filharmonia Opolska</a> im. <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Elsner" title="Józef Elsner">Józefa Elsnera</a></li></ul> <div class="thumb tmulti tnone center"><div class="thumbinner" style="width:816px;max-width:816px"><div role="heading" class="tmulti-header" style="clear:both;font-weight:bold;text-align:center">Wybrane obiekty kultury w Opolu</div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:269px;max-width:269px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Opole_Oppeln_Teatr_Dramatyczny_im._Jana_Kochanowskiego.JPG" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Opole_Oppeln_Teatr_Dramatyczny_im._Jana_Kochanowskiego.JPG/267px-Opole_Oppeln_Teatr_Dramatyczny_im._Jana_Kochanowskiego.JPG" decoding="async" width="267" height="179" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Opole_Oppeln_Teatr_Dramatyczny_im._Jana_Kochanowskiego.JPG/401px-Opole_Oppeln_Teatr_Dramatyczny_im._Jana_Kochanowskiego.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Opole_Oppeln_Teatr_Dramatyczny_im._Jana_Kochanowskiego.JPG/534px-Opole_Oppeln_Teatr_Dramatyczny_im._Jana_Kochanowskiego.JPG 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a></span></div><div class="thumbcaption" style="clear:left"><a href="/wiki/Teatr_im._Jana_Kochanowskiego_w_Opolu" title="Teatr im. Jana Kochanowskiego w Opolu">Teatr Dramatyczny im. Jana Kochanowskiego</a></div></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:270px;max-width:270px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Philharmonia_in_Opole_2019_2.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Philharmonia_in_Opole_2019_2.jpg/268px-Philharmonia_in_Opole_2019_2.jpg" decoding="async" width="268" height="179" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Philharmonia_in_Opole_2019_2.jpg/402px-Philharmonia_in_Opole_2019_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Philharmonia_in_Opole_2019_2.jpg/536px-Philharmonia_in_Opole_2019_2.jpg 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a></span></div><div class="thumbcaption" style="clear:left"><a href="/wiki/Filharmonia_Opolska" title="Filharmonia Opolska">Filharmonia Opolska</a> im. <a href="/wiki/J%C3%B3zef_Elsner" title="Józef Elsner">Józefa Elsnera</a></div></div><div class="tsingle" style="float:left;margin:1px;width:271px;max-width:271px"><div class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Opolski_amfiteatr_widziany_z_Wie%C5%BCy_Piastowskiej.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Opolski_amfiteatr_widziany_z_Wie%C5%BCy_Piastowskiej.jpg/269px-Opolski_amfiteatr_widziany_z_Wie%C5%BCy_Piastowskiej.jpg" decoding="async" width="269" height="179" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Opolski_amfiteatr_widziany_z_Wie%C5%BCy_Piastowskiej.jpg/404px-Opolski_amfiteatr_widziany_z_Wie%C5%BCy_Piastowskiej.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Opolski_amfiteatr_widziany_z_Wie%C5%BCy_Piastowskiej.jpg/538px-Opolski_amfiteatr_widziany_z_Wie%C5%BCy_Piastowskiej.jpg 2x" data-file-width="5184" data-file-height="3456" /></a></span></div><div class="thumbcaption" style="clear:left"><a href="/wiki/Amfiteatr_Tysi%C4%85clecia_w_Opolu" title="Amfiteatr Tysiąclecia w Opolu">Amfiteatr Tysiąclecia</a> – (<i>Narodowe Centrum Polskiej Piosenki</i>)</div></div><div style="clear:left"></div></div></div> <div class="metadata plainlinks mbox mbox-content" tabindex="0"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r75298054">.mw-parser-output .mbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);border-left:10px solid var(--color-progressive,#36c);background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);box-sizing:border-box;margin:0 10%0.5em 10%;display:grid;padding:.3em;gap:.3em;grid-template-columns:60px 1fr;align-items:center;word-break:break-word}.mw-parser-output .mbox.with-iconright{grid-template-columns:60px 1fr min-content}.mw-parser-output .mbox.without-icon{grid-template-columns:1fr}.mw-parser-output .mbox-iconright,.mw-parser-output .mbox-icon{justify-self:center}.mw-parser-output .mbox-icon img{max-width:100%;object-fit:contain}.mw-parser-output .mbox p{font-size:inherit}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .mbox{margin-left:0;margin-right:0}}@media(max-width:600px){.mw-parser-output .mbox{width:100%}}@media(max-width:450px){.mw-parser-output .mbox-iconright{grid-row:2;grid-column:1/span 2;justify-self:end}.mw-parser-output .mbox.with-iconright{grid-template-columns:40px 1fr}.mw-parser-output .mbox{grid-template-columns:40px 1fr;font-size:0.85rem}}.mw-parser-output .mbox+.mbox{margin-top:calc(-0.5em - 1px)}.mw-parser-output .mbox.mbox-serious{border-left-color:#d33}.mw-parser-output .mbox.mbox-content{border-left-color:#f28500}.mw-parser-output .mbox.mbox-notice{border-left-color:var(--color-progressive,#36c)}.mw-parser-output .mbox.mbox-merge{border-left-color:#9932cc}body.ns-6 .mw-parser-output .mbox{width:unset;max-width:unset}</style> <div class="mbox-icon"> <div><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Weryfikowalno%C5%9B%C4%87" title="Wikipedia:Weryfikowalność"><img alt="Wikipedia:Weryfikowalność" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/50px-Question_book-4.svg.png" decoding="async" width="50" height="39" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/75px-Question_book-4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/100px-Question_book-4.svg.png 2x" data-file-width="262" data-file-height="204" /></a></span></div></div> <div class="mbox-text"><b>Ta sekcja od 2009-03 wymaga <a href="/wiki/Wikipedia:Weryfikowalno%C5%9B%C4%87" title="Wikipedia:Weryfikowalność">zweryfikowania</a> podanych informacji.</b><div class="hide-when-compact">Należy podać wiarygodne źródła w formie <a href="/wiki/Pomoc:Przypisy" title="Pomoc:Przypisy">przypisów bibliograficznych</a>.<br /><small>Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.</small><br /><small><i>Sprawdź w źródłach:</i> <span class="plainlinks"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/szukaj/Opole.html">Encyklopedia PWN</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?as_brr=0&as_pub=-icon&q=%22Opole%22">Google Books</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="http://scholar.google.com/scholar?q=%22Opole%22">Google Scholar</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://fbc.pionier.net.pl/search#fq={!tag=dcterms_accessRights}dcterms_accessRights%3A%22Dost%C4%99p%20otwarty%22&q=%22Opole%22">Federacja Bibliotek Cyfrowych</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://bazhum.muzhp.pl/artykul/lista/?generalQuery=%22Opole%22">BazHum</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://yadda.icm.edu.pl/baztech/search/page.action?qt=SEARCH&q=c_0language_0eq.all*sc.article*c_0keywords_0eq.Opole*l_0*c_0fulltext_0eq.all">BazTech</a> • <a rel="nofollow" class="external text" href="https://rcin.org.pl/dlibra/results?q=%22Opole%22&action=SimpleSearchAction&type=-6&p=0">RCIN</a> • Internet Archive (<a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/texts?query=%22Opole%22">texts</a> / <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/inlibrary?query=%22Opole%22">inlibrary</a>)</span></small><br /><span style="color: var(--color-subtle, #54595d); font-size:80%">Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w <a href="/wiki/Dyskusja:Opole" title="Dyskusja:Opole">dyskusji tej sekcji</a>.</span><br /><span style="color: var(--color-subtle, #54595d); font-size:80%"> Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon <a href="/wiki/Szablon:Dopracowa%C4%87" title="Szablon:Dopracować">{{Dopracować}}</a> z tej sekcji.</span></div></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Muzea_i_galerie">Muzea i galerie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=54" title="Edytuj sekcję: Muzea i galerie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=54" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Muzea i galerie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W Opolu działa kilkanaście muzeów i galerii. Najstarszym z nich jest Muzeum Śląska Opolskiego, które zostało założone już w 1900 r. </p> <table class="wikitable" style="width=100%"> <tbody><tr> <th>Muzeum</th> <th>Zdjęcie</th> <th>Adres</th> <th>Zbiory</th> <th>Rok założenia</th> <th>Źródło </th></tr> <tr> <td align="center"><a href="/wiki/Muzeum_%C5%9Al%C4%85ska_Opolskiego_w_Opolu" title="Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu">Muzeum Śląska Opolskiego</a></td> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Opole_-_Kolegium_jezuickie_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Opole_-_Kolegium_jezuickie_01.jpg/120px-Opole_-_Kolegium_jezuickie_01.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Opole_-_Kolegium_jezuickie_01.jpg/180px-Opole_-_Kolegium_jezuickie_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Opole_-_Kolegium_jezuickie_01.jpg/240px-Opole_-_Kolegium_jezuickie_01.jpg 2x" data-file-width="3888" data-file-height="2592" /></a></span></td> <td align="center">ul. św. Wojciecha 13</td> <td align="center">archeologia, etnografia, historia regionu, sztuki, kolekcja porcelany tułowickiej</td> <td align="center">1900</td> <td align="center"><sup id="cite_ref-132" class="reference"><a href="#cite_note-132">[132]</a></sup><sup id="cite_ref-133" class="reference"><a href="#cite_note-133">[133]</a></sup> </td></tr> <tr> <td align="center"><a href="/wiki/Muzeum_Wsi_Opolskiej_w_Opolu" title="Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu">Muzeum Wsi Opolskiej</a></td> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Muzeum_Wsi_Opolskiej_-_wiatrak_03.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Muzeum_Wsi_Opolskiej_-_wiatrak_03.jpg/120px-Muzeum_Wsi_Opolskiej_-_wiatrak_03.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Muzeum_Wsi_Opolskiej_-_wiatrak_03.jpg/180px-Muzeum_Wsi_Opolskiej_-_wiatrak_03.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Muzeum_Wsi_Opolskiej_-_wiatrak_03.jpg/240px-Muzeum_Wsi_Opolskiej_-_wiatrak_03.jpg 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a></span></td> <td align="center">ul. Wrocławska 174</td> <td align="center">zabytki kultury drewnianej z terenu Opolszczyzny, stary sprzęt gospodarski i wiejski</td> <td align="center">1961<br />1970 (otwarcie dla turystów)</td> <td align="center"><sup id="cite_ref-134" class="reference"><a href="#cite_note-134">[134]</a></sup><sup id="cite_ref-135" class="reference"><a href="#cite_note-135">[135]</a></sup> </td></tr> <tr> <td align="center"><a href="/wiki/Muzeum_Diecezjalne_w_Opolu" title="Muzeum Diecezjalne w Opolu">Muzeum Diecezjalne</a></td> <td></td> <td align="center">ul. Kardynała Kominka 1A</td> <td align="center">dzieła sztuki sakralnej</td> <td align="center">1987</td> <td align="center"><sup id="cite_ref-136" class="reference"><a href="#cite_note-136">[136]</a></sup> </td></tr> <tr> <td align="center"><a href="/wiki/Muzeum_Polskiej_Piosenki_w_Opolu" title="Muzeum Polskiej Piosenki w Opolu">Muzeum Polskiej Piosenki</a></td> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Muzeum_Polskiej_Piosenki.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Muzeum_Polskiej_Piosenki.jpg/120px-Muzeum_Polskiej_Piosenki.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Muzeum_Polskiej_Piosenki.jpg/180px-Muzeum_Polskiej_Piosenki.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Muzeum_Polskiej_Piosenki.jpg/240px-Muzeum_Polskiej_Piosenki.jpg 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a></span></td> <td align="center">ul. Barlickiego 12</td> <td align="center">zbiory związane z Krajowym Festiwalem Polskiej Piosenki w Opolu</td> <td align="center">2007</td> <td align="center"><sup id="cite_ref-137" class="reference"><a href="#cite_note-137">[137]</a></sup> </td></tr> <tr> <td align="center"><a href="/wiki/Centralne_Muzeum_Je%C5%84c%C3%B3w_Wojennych_w_%C5%81ambinowicach-Opolu" class="mw-redirect" title="Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu">Centralne Muzeum Jeńców Wojennych</a></td> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Opole,_Centralne_Muzeum_Je%C5%84c%C3%B3w_Wojennych_-_Dyrekcja,_Dzia%C5%82_Naukowo-Badawczy,_Dzia%C5%82_Dokumentacji_-_fotopolska.eu_(219141).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Opole%2C_Centralne_Muzeum_Je%C5%84c%C3%B3w_Wojennych_-_Dyrekcja%2C_Dzia%C5%82_Naukowo-Badawczy%2C_Dzia%C5%82_Dokumentacji_-_fotopolska.eu_%28219141%29.jpg/120px-Opole%2C_Centralne_Muzeum_Je%C5%84c%C3%B3w_Wojennych_-_Dyrekcja%2C_Dzia%C5%82_Naukowo-Badawczy%2C_Dzia%C5%82_Dokumentacji_-_fotopolska.eu_%28219141%29.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Opole%2C_Centralne_Muzeum_Je%C5%84c%C3%B3w_Wojennych_-_Dyrekcja%2C_Dzia%C5%82_Naukowo-Badawczy%2C_Dzia%C5%82_Dokumentacji_-_fotopolska.eu_%28219141%29.jpg/180px-Opole%2C_Centralne_Muzeum_Je%C5%84c%C3%B3w_Wojennych_-_Dyrekcja%2C_Dzia%C5%82_Naukowo-Badawczy%2C_Dzia%C5%82_Dokumentacji_-_fotopolska.eu_%28219141%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Opole%2C_Centralne_Muzeum_Je%C5%84c%C3%B3w_Wojennych_-_Dyrekcja%2C_Dzia%C5%82_Naukowo-Badawczy%2C_Dzia%C5%82_Dokumentacji_-_fotopolska.eu_%28219141%29.jpg/240px-Opole%2C_Centralne_Muzeum_Je%C5%84c%C3%B3w_Wojennych_-_Dyrekcja%2C_Dzia%C5%82_Naukowo-Badawczy%2C_Dzia%C5%82_Dokumentacji_-_fotopolska.eu_%28219141%29.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="900" /></a></span></td> <td align="center">ul. Minorytów 3</td> <td align="center">zbiory dotyczące jeńców wojennych, wystawy</td> <td align="center">1964</td> <td align="center"><sup id="cite_ref-138" class="reference"><a href="#cite_note-138">[138]</a></sup> </td></tr> <tr> <td align="center"><a href="/wiki/Muzeum_Uniwersytetu_Opolskiego" title="Muzeum Uniwersytetu Opolskiego">Muzeum Uniwersytetu Opolskiego</a></td> <td align="center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:PL_Opole_collegiummaius.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/PL_Opole_collegiummaius.jpg/120px-PL_Opole_collegiummaius.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/PL_Opole_collegiummaius.jpg/180px-PL_Opole_collegiummaius.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/PL_Opole_collegiummaius.jpg/240px-PL_Opole_collegiummaius.jpg 2x" data-file-width="1310" data-file-height="982" /></a></span></td> <td align="center">pl. Kopernika 11</td> <td align="center">dzieje Uniwersytetu Opolskiego i uczelni go poprzedzających</td> <td align="center">2014</td> <td align="center"><sup id="cite_ref-139" class="reference"><a href="#cite_note-139">[139]</a></sup><sup id="cite_ref-140" class="reference"><a href="#cite_note-140">[140]</a></sup> </td></tr> <tr> <td align="center">Galeria im. Jana Cybisa</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Opole,_ul.Ozimska_-_panoramio.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Opole%2C_ul.Ozimska_-_panoramio.jpg/120px-Opole%2C_ul.Ozimska_-_panoramio.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Opole%2C_ul.Ozimska_-_panoramio.jpg/180px-Opole%2C_ul.Ozimska_-_panoramio.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Opole%2C_ul.Ozimska_-_panoramio.jpg/240px-Opole%2C_ul.Ozimska_-_panoramio.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a></span></td> <td align="center">ul. Ozimska 10</td> <td align="center">dzieła Jana Cybisa oraz ekspozycje czasowe</td> <td></td> <td align="center"><sup id="cite_ref-141" class="reference"><a href="#cite_note-141">[141]</a></sup> </td></tr> <tr> <td align="center"><a href="/wiki/Galeria_Sztuki_Wsp%C3%B3%C5%82czesnej_w_Opolu" title="Galeria Sztuki Współczesnej w Opolu">Galeria Sztuki Współczesnej</a></td> <td></td> <td align="center">Plac Teatralny 12</td> <td align="center">wystawy czasowe sztuki współczesnej, projekty wizualne, wystawy fotograficzne</td> <td align="center">1958</td> <td align="center"><sup id="cite_ref-142" class="reference"><a href="#cite_note-142">[142]</a></sup> </td></tr> <tr> <td align="center">Galeria Studzienna</td> <td></td> <td align="center">ul. Studzienna 3</td> <td align="center">meble, dzieła sztuki dawnej i współczesnej</td> <td align="center">1999</td> <td align="center"><sup id="cite_ref-143" class="reference"><a href="#cite_note-143">[143]</a></sup> </td></tr> <tr> <td align="center">Galeria ZPAP</td> <td></td> <td align="center">ul. Krakowska 1</td> <td align="center">wystawy czasowe dzieł sztuki</td> <td></td> <td align="center"><sup id="cite_ref-144" class="reference"><a href="#cite_note-144">[144]</a></sup> </td></tr> <tr> <td align="center">Galeria Sztuki Autor</td> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:10_Market_Square_in_Opole.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/10_Market_Square_in_Opole.jpg/120px-10_Market_Square_in_Opole.jpg" decoding="async" width="120" height="160" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/10_Market_Square_in_Opole.jpg/180px-10_Market_Square_in_Opole.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/10_Market_Square_in_Opole.jpg/240px-10_Market_Square_in_Opole.jpg 2x" data-file-width="2340" data-file-height="3121" /></a></span></td> <td align="center">Rynek 10</td> <td align="center">malarstwo, rysunek, grafika, rzeźba, fotografia, ceramika, szkła</td> <td></td> <td align="center"><sup id="cite_ref-145" class="reference"><a href="#cite_note-145">[145]</a></sup> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kina">Kina</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=55" title="Edytuj sekcję: Kina" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=55" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kina"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Helios_(sie%C4%87_kin)" title="Helios (sieć kin)">Centrum Filmowe Helios</a></li> <li>Klub Dobrego Filmu „Studio”</li> <li>Uniwersytecki Klub Filmowy</li> <li>Kino „Meduza” w Centrum Kultury Oleska 45</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Inne_instytucje_kultury_i_sztuki">Inne instytucje kultury i sztuki</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=56" title="Edytuj sekcję: Inne instytucje kultury i sztuki" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=56" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Inne instytucje kultury i sztuki"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Miejska_Biblioteka_Publiczna_w_Opolu.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Miejska_Biblioteka_Publiczna_w_Opolu.jpg/220px-Miejska_Biblioteka_Publiczna_w_Opolu.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Miejska_Biblioteka_Publiczna_w_Opolu.jpg/330px-Miejska_Biblioteka_Publiczna_w_Opolu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Miejska_Biblioteka_Publiczna_w_Opolu.jpg/440px-Miejska_Biblioteka_Publiczna_w_Opolu.jpg 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a><figcaption><a href="/wiki/Miejska_Biblioteka_Publiczna_w_Opolu" title="Miejska Biblioteka Publiczna w Opolu">Miejska Biblioteka Publiczna w Opolu</a> im. <a href="/wiki/Jan_Pawe%C5%82_II" title="Jan Paweł II">Jana Pawła II</a></figcaption></figure> <ul><li>Narodowe Centrum Polskiej Piosenki</li> <li>Młodzieżowy Dom Kultury</li> <li>Klub Nadwórnian (prezes Adam Karcher) – skupiający dawnych mieszkańców (i ich potomków) <a href="/wiki/Kresy_Wschodnie" title="Kresy Wschodnie">kresowego</a> miasta <a href="/wiki/Nadw%C3%B3rna" title="Nadwórna">Nadwórna</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dzka_Biblioteka_Publiczna_im._Emanuela_Smo%C5%82ki_w_Opolu" title="Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Emanuela Smołki w Opolu">Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Emanuela Smołki w Opolu</a></li> <li><a href="/wiki/Miejska_Biblioteka_Publiczna_w_Opolu" title="Miejska Biblioteka Publiczna w Opolu">Miejska Biblioteka Publiczna w Opolu</a> im. <a href="/wiki/Jan_Pawe%C5%82_II" title="Jan Paweł II">Jana Pawła II</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Zespoły_muzyczne"><span id="Zespo.C5.82y_muzyczne"></span>Zespoły muzyczne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=57" title="Edytuj sekcję: Zespoły muzyczne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=57" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zespoły muzyczne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Alone in Mourning (elektroniczny <a href="/wiki/Black_metal" title="Black metal">black metal</a>)<sup id="cite_ref-146" class="reference"><a href="#cite_note-146">[146]</a></sup></li> <li>Deathibrillator (<a href="/wiki/Thrash_metal" title="Thrash metal">thrash metal</a>)<sup id="cite_ref-147" class="reference"><a href="#cite_note-147">[147]</a></sup></li> <li>Devilish Impressions (<a href="/wiki/Symfoniczny_black_metal" title="Symfoniczny black metal">symfoniczny black metal</a>)<sup id="cite_ref-148" class="reference"><a href="#cite_note-148">[148]</a></sup></li> <li>Echoes of Yul (<a href="/wiki/Post-rock" title="Post-rock">post rock</a>)<sup id="cite_ref-149" class="reference"><a href="#cite_note-149">[149]</a></sup></li> <li>Elysium (<a href="/wiki/Death_metal" title="Death metal">death metal</a>)<sup id="cite_ref-150" class="reference"><a href="#cite_note-150">[150]</a></sup></li> <li>Face (<a href="/wiki/Metal_progresywny" title="Metal progresywny">metal progresywny</a>)<sup id="cite_ref-151" class="reference"><a href="#cite_note-151">[151]</a></sup></li> <li>God (<a href="/wiki/Death_metal" title="Death metal">death metal</a>)<sup id="cite_ref-152" class="reference"><a href="#cite_note-152">[152]</a></sup></li> <li>Halucynogenna Impresja Sabatyczna (black metal, <a href="/wiki/Dark_ambient" title="Dark ambient">dark ambient</a>)</li> <li>Kozybunx (<a href="/wiki/Doom_metal" title="Doom metal">doom</a>, <a href="/wiki/Stoner_rock" title="Stoner rock">stoner metal</a>)<sup id="cite_ref-153" class="reference"><a href="#cite_note-153">[153]</a></sup></li> <li>Manthor (symfoniczny black metal)<sup id="cite_ref-154" class="reference"><a href="#cite_note-154">[154]</a></sup></li> <li>Pakt (thrash metal)<sup id="cite_ref-155" class="reference"><a href="#cite_note-155">[155]</a></sup></li> <li>Sekator (death, thrash metal)<sup id="cite_ref-156" class="reference"><a href="#cite_note-156">[156]</a></sup></li> <li>Sirrah (<a href="/wiki/Gothic_metal" title="Gothic metal">gothic</a>, death, doom metal)<sup id="cite_ref-157" class="reference"><a href="#cite_note-157">[157]</a></sup></li> <li>The Hag (<a href="/wiki/Industrial_metal" title="Industrial metal">industrial metal</a>)<sup id="cite_ref-158" class="reference"><a href="#cite_note-158">[158]</a></sup></li> <li>Trace (thrash metal)<sup id="cite_ref-159" class="reference"><a href="#cite_note-159">[159]</a></sup></li> <li><a href="/wiki/TSA_(zesp%C3%B3%C5%82_muzyczny)" title="TSA (zespół muzyczny)">TSA</a> (<a href="/wiki/Heavy_metal" title="Heavy metal">heavy metal</a>)<sup id="cite_ref-160" class="reference"><a href="#cite_note-160">[160]</a></sup></li> <li>Witch (heavy metal)<sup id="cite_ref-161" class="reference"><a href="#cite_note-161">[161]</a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Media_lokalne">Media lokalne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=58" title="Edytuj sekcję: Media lokalne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=58" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Media lokalne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Z tym tematem związana jest kategoria: <a href="/wiki/Kategoria:Media_w_Opolu" title="Kategoria:Media w Opolu">Media w Opolu</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Prasa">Prasa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=59" title="Edytuj sekcję: Prasa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=59" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Prasa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Gazeta_Wyborcza" title="Gazeta Wyborcza">Gazeta Wyborcza</a> Opole</li> <li><a href="/wiki/Nowa_Trybuna_Opolska" title="Nowa Trybuna Opolska">Nowa Trybuna Opolska</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Polska_The_Times._Dzia%C5%82_%E2%80%9EOpole%E2%80%9D&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polska The Times. Dział „Opole” (strona nie istnieje)">Polska The Times. Dział „Opole”</a></li> <li><a href="/wiki/Wochenblatt" title="Wochenblatt">Schlesisches Wochenblatt</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Niezale%C5%BCna_Gazeta_Obywatelska_w_Opolu._NGO_Opole&action=edit&redlink=1" class="new" title="Niezależna Gazeta Obywatelska w Opolu. NGO Opole (strona nie istnieje)">Niezależna Gazeta Obywatelska w Opolu. NGO Opole</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Telewizja">Telewizja</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=60" title="Edytuj sekcję: Telewizja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=60" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Telewizja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/TVP3_Opole" title="TVP3 Opole">TVP3 Opole</a></li> <li><a href="/wiki/TVO_(Telewizja_Opolska)" title="TVO (Telewizja Opolska)">TVO Telewizja Opolska</a></li></ul> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opole_synagoga.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Opole_synagoga.jpg/220px-Opole_synagoga.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Opole_synagoga.jpg/330px-Opole_synagoga.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Opole_synagoga.jpg/440px-Opole_synagoga.jpg 2x" data-file-width="660" data-file-height="661" /></a><figcaption><a href="/wiki/Stara_Synagoga_w_Opolu" title="Stara Synagoga w Opolu">Stara Synagoga</a>, w której mieści się <a href="/wiki/TVP3_Opole" title="TVP3 Opole">TVP3 Opole</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Radio">Radio</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=61" title="Edytuj sekcję: Radio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=61" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Radio"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Polskie_Radio_Opole" title="Polskie Radio Opole">Polskie Radio Opole</a></li> <li><a href="/wiki/Radio_Eska" title="Radio Eska">Radio Eska Opole</a></li> <li><a href="/wiki/Radio_Plus" title="Radio Plus">Radio Doxa Opole</a></li> <li><a href="/wiki/Radio_Park" title="Radio Park">Radio Park</a></li> <li><a href="/wiki/Rock_Radio" title="Rock Radio">Rock Radio</a></li> <li><a href="/wiki/Radio_Sygna%C5%82y" title="Radio Sygnały">Radio Sygnały</a> (emisja internetowa)</li> <li><a href="/wiki/Tok_FM" title="Tok FM">Radio TOK FM</a></li> <li><a href="/wiki/Radio_Z%C5%82ote_Przeboje" title="Radio Złote Przeboje">Radio Złote Przeboje</a></li> <li><a href="/wiki/Radio_Wawa" title="Radio Wawa">Radio Wawa Opole</a></li> <li><a href="/wiki/RMF_Maxx" title="RMF Maxx">RMF Maxxx Opole</a></li> <li><a href="/wiki/Meloradio" title="Meloradio">Meloradio</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Studenckie_Studio_Radiowe_Emiter&action=edit&redlink=1" class="new" title="Studenckie Studio Radiowe Emiter (strona nie istnieje)">Studenckie Studio Radiowe Emiter</a> (emisja internetowa)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Portale">Portale</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=62" title="Edytuj sekcję: Portale" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=62" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Portale"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>24opole.pl</li> <li>nto.pl</li> <li>dziennikopolski.pl</li> <li>radio.opole.pl</li> <li>ngopole.pl</li> <li>ratownictwo.opole.pl</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Administracja">Administracja</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=63" title="Edytuj sekcję: Administracja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=63" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Administracja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Opole jest <a href="/wiki/Miasto_na_prawach_powiatu" title="Miasto na prawach powiatu">miastem na prawach powiatu</a>. Mają w nim siedzibę władze województwa oraz powiatu opolskiego. Miasto jest centrum administracyjnym dla Opolszczyzny. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Administracja_samorządowa"><span id="Administracja_samorz.C4.85dowa"></span>Administracja samorządowa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=64" title="Edytuj sekcję: Administracja samorządowa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=64" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Administracja samorządowa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobne artykuły: <a href="/wiki/Prezydenci_Opola" title="Prezydenci Opola">Prezydenci Opola</a> i <a href="/wiki/Rada_Miasta_Opola" title="Rada Miasta Opola">Rada Miasta Opola</a>.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opole_-_ratusz_i_zabykowe_kamieniczki_w_Rynku_(cropped).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Opole_-_ratusz_i_zabykowe_kamieniczki_w_Rynku_%28cropped%29.jpg/220px-Opole_-_ratusz_i_zabykowe_kamieniczki_w_Rynku_%28cropped%29.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Opole_-_ratusz_i_zabykowe_kamieniczki_w_Rynku_%28cropped%29.jpg/330px-Opole_-_ratusz_i_zabykowe_kamieniczki_w_Rynku_%28cropped%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/Opole_-_ratusz_i_zabykowe_kamieniczki_w_Rynku_%28cropped%29.jpg/440px-Opole_-_ratusz_i_zabykowe_kamieniczki_w_Rynku_%28cropped%29.jpg 2x" data-file-width="2428" data-file-height="3237" /></a><figcaption><a href="/wiki/Ratusz_w_Opolu" title="Ratusz w Opolu">Ratusz w Opolu</a></figcaption></figure> <p>Opole posiada status miasta na prawach powiatu. Oznacza to, że gmina miejska wykonuje zadania powiatu. Organem stanowiącym samorządu jest <a href="/wiki/Rada_Miasta_Opola" title="Rada Miasta Opola">Rada Miasta Opola</a>, składająca się z 25 radnych, którzy są wybierani w 4 okręgach wyborczych<sup id="cite_ref-162" class="reference"><a href="#cite_note-162">[162]</a></sup>. Organem wykonawczym samorządu jest <a href="/wiki/Prezydent_miasta" title="Prezydent miasta">prezydent miasta</a>. Obecnie w kadencji 2018–2023 funkcję tę sprawuje <a href="/wiki/Arkadiusz_Wi%C5%9Bniewski_(samorz%C4%85dowiec)" title="Arkadiusz Wiśniewski (samorządowiec)">Arkadiusz Wiśniewski</a>. </p><p>Miasto jest siedzibą władz województwa opolskiego. Mieszkańcy wybierają 8 z 30 radnych do <a href="/wiki/Sejmik_Wojew%C3%B3dztwa_Opolskiego" title="Sejmik Województwa Opolskiego">Sejmiku Województwa Opolskiego</a>. Opole jest też siedzibą władz powiatu opolskiego. </p><p>Opole jest członkiem <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Miast_Polskich" title="Związek Miast Polskich">Związku Miast Polskich</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Podział_administracyjny"><span id="Podzia.C5.82_administracyjny"></span>Podział administracyjny</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=65" title="Edytuj sekcję: Podział administracyjny" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=65" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Podział administracyjny"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_Opola" title="Podział administracyjny Opola">Podział administracyjny Opola</a>.</i></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Z tym tematem związana jest kategoria: <a href="/wiki/Kategoria:Administracyjne_cz%C4%99%C5%9Bci_Opola" title="Kategoria:Administracyjne części Opola">Administracyjne części Opola</a>.</i></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PL_Opole_chabry.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/PL_Opole_chabry.jpg/250px-PL_Opole_chabry.jpg" decoding="async" width="250" height="106" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/PL_Opole_chabry.jpg/375px-PL_Opole_chabry.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/PL_Opole_chabry.jpg/500px-PL_Opole_chabry.jpg 2x" data-file-width="2044" data-file-height="864" /></a><figcaption><a href="/wiki/Osiedle_Chabr%C3%B3w" class="mw-redirect" title="Osiedle Chabrów">Osiedle Chabrów</a></figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opole_Subdivisions-PL.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Opole_Subdivisions-PL.svg/250px-Opole_Subdivisions-PL.svg.png" decoding="async" width="250" height="286" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Opole_Subdivisions-PL.svg/375px-Opole_Subdivisions-PL.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Opole_Subdivisions-PL.svg/500px-Opole_Subdivisions-PL.svg.png 2x" data-file-width="482" data-file-height="551" /></a><figcaption>Dzielnice Opola</figcaption></figure> <p>Przed 1899 rokiem Opole obejmowało obecne <a href="/wiki/%C5%9Ar%C3%B3dmie%C5%9Bcie_(Opole)" class="mw-redirect" title="Śródmieście (Opole)">Śródmieście</a>, <a href="/wiki/Wyspa_Pasieka" title="Wyspa Pasieka">Wyspę Pasiekę</a> oraz część <a href="/wiki/Zaodrze" title="Zaodrze">Zaodrza</a>. Przed II wojną światową do miasta włączono <a href="/wiki/Zakrz%C3%B3w_(Opole)" title="Zakrzów (Opole)">Zakrzów</a> (1899), <a href="/wiki/P%C3%B3%C5%82wie%C5%9B_(Opole)" title="Półwieś (Opole)">Półwieś</a> i Szczepanowice (1936). W latach 50. <a href="/wiki/Nowa_Wie%C5%9B_Kr%C3%B3lewska_(Opole)" title="Nowa Wieś Królewska (Opole)">Nową Wieś Królewską</a> z <a href="/wiki/Wyspa_Bolko" title="Wyspa Bolko">Wyspą Bolko</a>, w latach 60. <a href="/wiki/Groszowice" title="Groszowice">Groszowice</a> i <a href="/wiki/Kolonia_Gos%C5%82awicka" title="Kolonia Gosławicka">Kolonię Gosławicką</a>, a 30 października 1975 <a href="/wiki/Bierkowice_(Opole)" title="Bierkowice (Opole)">Bierkowice</a>, <a href="/wiki/Gos%C5%82awice_(Opole)" title="Gosławice (Opole)">Gosławice</a>, <a href="/wiki/Grotowice_(Opole)" title="Grotowice (Opole)">Grotowice</a>, <a href="/wiki/Grudzice" title="Grudzice">Grudzice</a>, <a href="/wiki/Malina_(Opole)" title="Malina (Opole)">Malinę</a>, <a href="/wiki/W%C3%B3jtowa_Wie%C5%9B_(Opole)" title="Wójtowa Wieś (Opole)">Wójtową Wieś</a> i <a href="/wiki/Wr%C3%B3blin_(Opole)" title="Wróblin (Opole)">Wróblin</a><sup id="cite_ref-163" class="reference"><a href="#cite_note-163">[163]</a></sup>. W 2017 do miasta przyłączono <a href="/wiki/Win%C3%B3w" title="Winów">Winów</a>, <a href="/wiki/%C5%BBerkowice_(Opole)" title="Żerkowice (Opole)">Żerkowice</a>, <a href="/wiki/Chmielowice_(Opole)" title="Chmielowice (Opole)">Chmielowice</a>, <a href="/wiki/Wrzoski_(Opole)" title="Wrzoski (Opole)">Wrzoski</a>, <a href="/wiki/S%C5%82awice" title="Sławice">Sławice</a>, <a href="/wiki/Czarnow%C4%85sy" title="Czarnowąsy">Czarnowąsy</a>, <a href="/wiki/Krzanowice_(Opole)" title="Krzanowice (Opole)">Krzanowice</a>, <a href="/wiki/Borki_(Opole)" title="Borki (Opole)">Borki</a>, <a href="/wiki/Brzezie_(Opole)" title="Brzezie (Opole)">Brzezie</a> oraz <a href="/wiki/%C5%9Awierkle" title="Świerkle">Świerkle</a>. </p><p>Współcześnie Opole jest częściowo podzielone na dzielnice i osiedla – w użytku funkcjonują zwyczajowe nazwy poszczególnych części miasta. 18 października 2009 r. odbyły się pierwsze wybory do pilotażowo utworzonych rad dzielnic: Gosławic, Grudzic, Nowej Wsi Królewskiej oraz Zakrzowa. Według stanu na 2015 rok funkcjonuje dziewięć rad dzielnic<sup id="cite_ref-164" class="reference"><a href="#cite_note-164">[164]</a></sup>. </p><p>Decyzją Rady Ministrów 1 stycznia 2017 obszar Opola został powiększony o 12 sołectw z pobliskich gmin na wniosek ówczesnego prezydenta miasta. Decyzję taką podjęto mimo protestów części mieszkańców z przyłączanych gmin oraz wyników konsultacji, w których ponad 90% biorących udział mieszkańców podopolskich gmin wypowiedziało się w tej sprawie negatywnie<sup id="cite_ref-165" class="reference"><a href="#cite_note-165">[165]</a></sup><sup id="cite_ref-166" class="reference"><a href="#cite_note-166">[166]</a></sup>. Za powiększeniem Opola opowiedziała się za to większość głosujących (57%) mieszkańców Opola (przy frekwencji wynoszącej 6%)<sup id="cite_ref-metro.gazeta.pl_167-0" class="reference"><a href="#cite_note-metro.gazeta.pl-167">[167]</a></sup>. Sąsiednie gminy argumentowały, że okrojenie ich obszarów wpłynie negatywnie na lokalne budżety<sup id="cite_ref-metro.gazeta.pl_167-1" class="reference"><a href="#cite_note-metro.gazeta.pl-167">[167]</a></sup>. <a href="/wiki/Patryk_Jaki" title="Patryk Jaki">Patryk Jaki</a> będący wówczas wiceministrem sprawiedliwości oraz posłem z województwa opolskiego promował ideę powiększenia Opola, twierdząc, że jest to konieczne ze względu na fakt, że Opole jest najmniejszym z miast wojewódzkich. Argumentował również, że ewentualny spadek liczby mieszkańców Opola poniżej 100 tys. mógłby w bliżej nieokreślonej przyszłości spowodować zmianę podziału administracyjnego Polski i odebranie Opolu statusu miasta wojewódzkiego<sup id="cite_ref-168" class="reference"><a href="#cite_note-168">[168]</a></sup>. </p><p>Pierwotny koncepcja projektu, przedstawiona jesienią 2015 przez prezydenta Opola w lokalnych mediach, zakładała również przyłączanie do miasta miejscowości: <a href="/wiki/Dzieka%C5%84stwo" title="Dziekaństwo">Dziekaństwo</a>, <a href="/wiki/Folwark_(wojew%C3%B3dztwo_opolskie)" title="Folwark (województwo opolskie)">Folwark</a>, <a href="/wiki/G%C3%B3rki_(wojew%C3%B3dztwo_opolskie)" title="Górki (województwo opolskie)">Górki</a>, <a href="/wiki/K%C4%99pa_(wojew%C3%B3dztwo_opolskie)" title="Kępa (województwo opolskie)">Kępa</a>, <a href="/wiki/Niewodniki" title="Niewodniki">Niewodniki</a>, <a href="/wiki/%C5%BBelazna_(powiat_opolski)" title="Żelazna (powiat opolski)">Żelazna</a> oraz części miejscowości <a href="/wiki/Dobrze%C5%84_Ma%C5%82y" title="Dobrzeń Mały">Dobrzeń Mały</a> i <a href="/wiki/Zawada_(gmina_Turawa)" title="Zawada (gmina Turawa)">Zawada</a><sup id="cite_ref-169" class="reference"><a href="#cite_note-169">[169]</a></sup>. W ten sposób miasto uległoby powiększeniu o ponad 5,3 tys. ha, a liczba ludności uległaby zwiększeniu o blisko 9,5 tys. osób<sup id="cite_ref-170" class="reference"><a href="#cite_note-170">[170]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dzielnice_Opola">Dzielnice Opola</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=66" title="Edytuj sekcję: Dzielnice Opola" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=66" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Dzielnice Opola"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Wraz ze zmianą kadencji władz samorządowych w 2019 roku w Opolu przeprowadzono zmianę podziału miasta na dzielnice. Opole ma 13 dzielnic oznaczonych numerami pisanymi cyframi rzymskimi<sup id="cite_ref-171" class="reference"><a href="#cite_note-171">[171]</a></sup>: </p> <ul><li>Dzielnica I – Borki, Brzezie, Czarnowąsy, Świerkle.</li> <li>Dzielnica II – Krzanowice, Wróblin, Zakrzów</li> <li>Dzielnica III – Chabry</li> <li>Dzielnica IV – Armii Krajowej</li> <li>Dzielnica V – Gosławice, Malinka</li> <li>Dzielnica VI – Grudzice, Kolonia Gosławicka, Malina</li> <li>Dzielnica VII – Groszowice, Grotowice, Nowa Wieś Królewska</li> <li>Dzielnica VIII – Śródmieście</li> <li>Dzielnica IX – Stare Miasto</li> <li>Dzielnica X – Nadodrze</li> <li>Dzielnica XI – Zaodrze</li> <li>Dzielnica XII – Bierkowice, Półwieś, Sławice, Wrzoski</li> <li>Dzielnica XIII – Chmielowice, Szczepanowice-Wójtowa Wieś, Winów, Żerkowice</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Religia">Religia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=67" title="Edytuj sekcję: Religia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=67" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Religia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Z tym tematem związana jest kategoria: <a href="/wiki/Kategoria:Religia_w_Opolu" title="Kategoria:Religia w Opolu">Religia w Opolu</a>.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opole_-_Church_of_the_Holy_Trinity_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Opole_-_Church_of_the_Holy_Trinity_01.jpg/220px-Opole_-_Church_of_the_Holy_Trinity_01.jpg" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Opole_-_Church_of_the_Holy_Trinity_01.jpg/330px-Opole_-_Church_of_the_Holy_Trinity_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Opole_-_Church_of_the_Holy_Trinity_01.jpg/440px-Opole_-_Church_of_the_Holy_Trinity_01.jpg 2x" data-file-width="2378" data-file-height="3568" /></a><figcaption><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Awi%C4%99tej_Tr%C3%B3jcy_w_Opolu" title="Kościół Świętej Trójcy w Opolu">Kościół św. Trójcy (franciszkanów)</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PL_Opole_Kosciolakeksego.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/PL_Opole_Kosciolakeksego.jpg/220px-PL_Opole_Kosciolakeksego.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/PL_Opole_Kosciolakeksego.jpg/330px-PL_Opole_Kosciolakeksego.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/PL_Opole_Kosciolakeksego.jpg/440px-PL_Opole_Kosciolakeksego.jpg 2x" data-file-width="1536" data-file-height="2048" /></a><figcaption><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Aleksego_w_Opolu" title="Kościół św. Aleksego w Opolu">Kościół św. Aleksego</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Church_of_Saint_Catherine_of_Alexandria_in_Opole-Groszowice_(2).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Church_of_Saint_Catherine_of_Alexandria_in_Opole-Groszowice_%282%29.jpg/220px-Church_of_Saint_Catherine_of_Alexandria_in_Opole-Groszowice_%282%29.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Church_of_Saint_Catherine_of_Alexandria_in_Opole-Groszowice_%282%29.jpg/330px-Church_of_Saint_Catherine_of_Alexandria_in_Opole-Groszowice_%282%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Church_of_Saint_Catherine_of_Alexandria_in_Opole-Groszowice_%282%29.jpg/440px-Church_of_Saint_Catherine_of_Alexandria_in_Opole-Groszowice_%282%29.jpg 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a><figcaption><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Katarzyny_Aleksandryjskiej_w_Opolu-Groszowicach" title="Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Opolu-Groszowicach">Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Opole_-_Cathedral_01-1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Opole_-_Cathedral_01-1.jpg/220px-Opole_-_Cathedral_01-1.jpg" decoding="async" width="220" height="377" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Opole_-_Cathedral_01-1.jpg/330px-Opole_-_Cathedral_01-1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Opole_-_Cathedral_01-1.jpg/440px-Opole_-_Cathedral_01-1.jpg 2x" data-file-width="1940" data-file-height="3328" /></a><figcaption><a href="/wiki/Katedra_Podwy%C5%BCszenia_Krzy%C5%BCa_%C5%9Awi%C4%99tego_w_Opolu" title="Katedra Podwyższenia Krzyża Świętego w Opolu">Kościół katedralny Świętego Krzyża w Opolu</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Evangelical-Augsburg_Church_in_Opole.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Evangelical-Augsburg_Church_in_Opole.jpg/220px-Evangelical-Augsburg_Church_in_Opole.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Evangelical-Augsburg_Church_in_Opole.jpg/330px-Evangelical-Augsburg_Church_in_Opole.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Evangelical-Augsburg_Church_in_Opole.jpg/440px-Evangelical-Augsburg_Church_in_Opole.jpg 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a><figcaption><a href="/wiki/Kaplica_Ewangelicko-Augsburska_w_Opolu" title="Kaplica Ewangelicko-Augsburska w Opolu">Kaplica Ewangelicko-Augsburska w Opolu</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Budynek_zboru_Ostoja_w_Opolu.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Budynek_zboru_Ostoja_w_Opolu.jpg/220px-Budynek_zboru_Ostoja_w_Opolu.jpg" decoding="async" width="220" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Budynek_zboru_Ostoja_w_Opolu.jpg/330px-Budynek_zboru_Ostoja_w_Opolu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Budynek_zboru_Ostoja_w_Opolu.jpg/440px-Budynek_zboru_Ostoja_w_Opolu.jpg 2x" data-file-width="3456" data-file-height="2268" /></a><figcaption>Kościół zboru zielonoświątkowego „Ostoja”</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:OPOLE_dawny_Dom_Rybaka_XIXw_ul_Rybacka_5._sienio.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/OPOLE_dawny_Dom_Rybaka_XIXw_ul_Rybacka_5._sienio.JPG/220px-OPOLE_dawny_Dom_Rybaka_XIXw_ul_Rybacka_5._sienio.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/OPOLE_dawny_Dom_Rybaka_XIXw_ul_Rybacka_5._sienio.JPG/330px-OPOLE_dawny_Dom_Rybaka_XIXw_ul_Rybacka_5._sienio.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/OPOLE_dawny_Dom_Rybaka_XIXw_ul_Rybacka_5._sienio.JPG/440px-OPOLE_dawny_Dom_Rybaka_XIXw_ul_Rybacka_5._sienio.JPG 2x" data-file-width="3565" data-file-height="2671" /></a><figcaption>Dom modlitwy <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Chrystusowy_w_Polsce" title="Kościół Chrystusowy w Polsce">Kościoła Chrystusowego</a></figcaption></figure> <p>Katolickim <a href="/wiki/Patron_(chrze%C5%9Bcija%C5%84stwo)" title="Patron (chrześcijaństwo)">patronem</a> Opola jest św. <a href="/wiki/Wojciech_S%C5%82awnikowic" title="Wojciech Sławnikowic">Wojciech Sławnikowic</a><sup id="cite_ref-172" class="reference"><a href="#cite_note-172">[172]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wspólnoty_wyznaniowe"><span id="Wsp.C3.B3lnoty_wyznaniowe"></span>Wspólnoty wyznaniowe</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=68" title="Edytuj sekcję: Wspólnoty wyznaniowe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=68" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wspólnoty wyznaniowe"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Buddyzm"><a href="/wiki/Buddyzm" title="Buddyzm">Buddyzm</a></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=69" title="Edytuj sekcję: Buddyzm" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=69" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Buddyzm"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Buddyjski_Zwi%C4%85zek_Diamentowej_Drogi_Linii_Karma_Kagyu" title="Buddyjski Związek Diamentowej Drogi Linii Karma Kagyu">Buddyjski Związek Diamentowej Drogi Linii Karma Kagyu</a>: <ul><li>ośrodek medytacyjny (ul. Powstańców Śląskich 8)<sup id="cite_ref-173" class="reference"><a href="#cite_note-173">[173]</a></sup><sup id="cite_ref-174" class="reference"><a href="#cite_note-174">[174]</a></sup></li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Katolicyzm"><a href="/wiki/Katolicyzm" title="Katolicyzm">Katolicyzm</a></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=70" title="Edytuj sekcję: Katolicyzm" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=70" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Katolicyzm"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%82aci%C5%84ski" title="Kościół łaciński">Kościół rzymskokatolicki</a> – od 1972 roku Opole jest stolicą <a href="/wiki/Diecezja_opolska" title="Diecezja opolska">diecezji opolskiej</a><sup id="cite_ref-175" class="reference"><a href="#cite_note-175">[175]</a></sup> <ul><li><a href="/wiki/Dekanat_Opole" title="Dekanat Opole">Dekanat Opole</a><sup id="cite_ref-krk_176-0" class="reference"><a href="#cite_note-krk-176">[176]</a></sup>: <ul><li><a href="/wiki/Parafia_Wniebowzi%C4%99cia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_Opolu-Gos%C5%82awicach" title="Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Opolu-Gosławicach">parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny</a> (ul. Wiejska 101) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Wniebowzi%C4%99cia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_Opolu-Gos%C5%82awicach" title="Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Opolu-Gosławicach">kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny</a> (ul. Wiejska 101)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_%C5%9Bw._Katarzyny_Aleksandryjskiej_w_Opolu-Groszowicach" title="Parafia św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Opolu-Groszowicach">parafia św. Katarzyny Aleksandryjskiej</a> (ul. Popiełuszki 13) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Katarzyny_Aleksandryjskiej_w_Opolu-Groszowicach" title="Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Opolu-Groszowicach">kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej</a> (ul. Popiełuszki 13)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_Matki_Boskiej_Fatimskiej_w_Opolu-Grudzicach" title="Parafia Matki Boskiej Fatimskiej w Opolu-Grudzicach">parafia Matki Boskiej Fatimskiej</a> (ul. Strzelecka 23) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Matki_Boskiej_Fatimskiej_w_Opolu-Grudzicach" title="Kościół Matki Boskiej Fatimskiej w Opolu-Grudzicach">kościół Matki Boskiej Fatimskiej</a> (ul. Strzelecka 23)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_%C5%9Bw._Jacka_w_Opolu-Kolonii_Gos%C5%82awickiej" title="Parafia św. Jacka w Opolu-Kolonii Gosławickiej">parafia św. Jacka</a> (ul. Tysiąclecia 11) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Jacka_w_Opolu-Kolonii_Gos%C5%82awickiej" title="Kościół św. Jacka w Opolu-Kolonii Gosławickiej">kościół św. Jacka</a> (ul. Tysiąclecia 11)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_%C5%9Bw._Jadwigi_%C5%9Al%C4%85skiej_w_Opolu-Malinie" title="Parafia św. Jadwigi Śląskiej w Opolu-Malinie">parafia św. Jadwigi Śląskiej</a> (ul. Teligi 81) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Jadwigi_%C5%9Al%C4%85skiej_w_Opolu-Malinie" title="Kościół św. Jadwigi Śląskiej w Opolu-Malinie">kościół św. Jadwigi Śląskiej</a> (ul. Teligi 81)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_Matki_Boskiej_Nieustaj%C4%85cej_Pomocy_w_Opolu-Nowej_Wsi_Kr%C3%B3lewskiej" title="Parafia Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Opolu-Nowej Wsi Królewskiej">parafia Matki Boskiej Nieustającej Pomocy</a> (Plac Kościelny 1) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Matki_Boskiej_Nieustaj%C4%85cej_Pomocy_w_Opolu-Nowej_Wsi_Kr%C3%B3lewskiej" title="Kościół Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Opolu-Nowej Wsi Królewskiej">kościół Matki Boskiej Nieustającej Pomocy</a> (Plac Kościelny 1)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_Matki_Boskiej_Bolesnej_i_%C5%9Bw._Wojciecha_w_Opolu" title="Parafia Matki Boskiej Bolesnej i św. Wojciecha w Opolu">parafia Matki Boskiej Bolesnej i św. Wojciecha</a> (Plac Kopernika 12) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Matki_Boskiej_Bolesnej_i_%C5%9Bw._Wojciecha_w_Opolu" title="Kościół Matki Boskiej Bolesnej i św. Wojciecha w Opolu">kościół Matki Boskiej Bolesnej i św. Wojciecha</a> (Plac Kopernika 12)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszego_Serca_Pana_Jezusa_w_Opolu" title="Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Opolu">parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa</a> (ul. Czaplaka 1) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszego_Serca_Pana_Jezusa_w_Opolu" title="Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Opolu">kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa</a> (ul. Czaplaka 1)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_Podwy%C5%BCszenia_Krzy%C5%BCa_%C5%9Awi%C4%99tego_w_Opolu" title="Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Opolu">parafia Podwyższenia Krzyża Świętego</a> (ul. Katedralna 2) <ul><li><a href="/wiki/Katedra_Podwy%C5%BCszenia_Krzy%C5%BCa_%C5%9Awi%C4%99tego_w_Opolu" title="Katedra Podwyższenia Krzyża Świętego w Opolu">kościół katedralny Świętego Krzyża</a> (ul. Katedralna 2)</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Sebastiana_w_Opolu" title="Kościół św. Sebastiana w Opolu">kościół św. Sebastiana</a> (Plac św. Sebastiana 2)</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Aleksego_w_Opolu" title="Kościół św. Aleksego w Opolu">kościół św. Aleksego</a> (ul. Katedralna 5)</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Awi%C4%99tej_Tr%C3%B3jcy_w_Opolu" title="Kościół Świętej Trójcy w Opolu">kościół św. Trójcy</a> (pl. Wolności 2)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_Przemienienia_Pa%C5%84skiego_w_Opolu" title="Parafia Przemienienia Pańskiego w Opolu">parafia Przemienienia Pańskiego</a> (ul. Grota-Roweckiego 3) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Przemienienia_Pa%C5%84skiego_w_Opolu" title="Kościół Przemienienia Pańskiego w Opolu">kościół Przemienienia Pańskiego</a> (ul. Grota-Roweckiego 3)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_%C5%9Awi%C4%99tych_Aposto%C5%82%C3%B3w_Piotra_i_Paw%C5%82a_w_Opolu" title="Parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Opolu">parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła</a> (Plac Mickiewicza 1) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Awi%C4%99tych_Aposto%C5%82%C3%B3w_Piotra_i_Paw%C5%82a_w_Opolu" title="Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Opolu">kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła</a> (Plac Mickiewicza 1)</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Jadwigi_%C5%9Al%C4%85skiej_w_Opolu" title="Kościół św. Jadwigi Śląskiej w Opolu">kościół św. Jadwigi Śląskiej</a> (ul. Drzymały 1)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_%C5%9Bw._Karola_Boromeusza_w_Opolu" title="Parafia św. Karola Boromeusza w Opolu">parafia św. Karola Boromeusza</a> (ul. Chabrów 74) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Karola_Boromeusza_w_Opolu" title="Kościół św. Karola Boromeusza w Opolu">kościół św. Karola Boromeusza</a> (ul. Chabrów 74)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_Chrystusa_Kr%C3%B3la_w_Opolu-Metalchemie" title="Parafia Chrystusa Króla w Opolu-Metalchemie">parafia Chrystusa Króla</a> (ul. Irydowa 23) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Chrystusa_Kr%C3%B3la_w_Opolu-Metalchemie" title="Kościół Chrystusa Króla w Opolu-Metalchemie">kościół Chrystusa Króla</a> (ul. Irydowa 23)</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Matki_Bo%C5%BCej_Kr%C3%B3lowej_Polski_w_Opolu-Grotowicach" title="Kościół Matki Bożej Królowej Polski w Opolu-Grotowicach">kościół Matki Bożej Królowej Polski</a> (ul. Oświęcimska 132)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_%C5%9Bw._Jana_Paw%C5%82a_II_w_Opolu" title="Parafia św. Jana Pawła II w Opolu">parafia św. Jana Pawła II</a> (al. Wincentego Witosa 40) <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Jana_Paw%C5%82a_II_w_Opolu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kościół św. Jana Pawła II w Opolu (strona nie istnieje)">kościół św. Jana Pawła</a> II (al. Wincentego Witosa 40)</li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Dekanat_Opole-Szczepanowice" title="Dekanat Opole-Szczepanowice">Dekanat Opole-Szczepanowice</a><sup id="cite_ref-krk_176-1" class="reference"><a href="#cite_note-krk-176">[176]</a></sup>: <ul><li><a href="/wiki/Parafia_b%C5%82._Czes%C5%82awa_Odrow%C4%85%C5%BCa_w_Opolu" title="Parafia bł. Czesława Odrowąża w Opolu">parafia bł. Czesława Odrowąża</a> (ul. Hallera 21) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_b%C5%82._Czes%C5%82awa_Odrow%C4%85%C5%BCa_w_Opolu" title="Kościół bł. Czesława Odrowąża w Opolu">kościół bł. Czesława Odrowąża</a> (ul. Hallera 21)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_%C5%9Bw._Anny_Samotrzeciej_w_Opolu-Chmielowicach" title="Parafia św. Anny Samotrzeciej w Opolu-Chmielowicach">parafia św. Anny Samotrzeciej</a> (ul. Nyska 6) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Anny_Samotrzeciej_w_Opolu-Chmielowicach" title="Kościół św. Anny Samotrzeciej w Opolu-Chmielowicach">kościół św. Anny Samotrzeciej</a> (ul. Nyska 6)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_%C5%9Bw._Micha%C5%82a_Archanio%C5%82a_w_Opolu-P%C3%B3%C5%82wsi" title="Parafia św. Michała Archanioła w Opolu-Półwsi">parafia św. Michała Archanioła</a> (ul. Domańskiego 4) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Micha%C5%82a_Archanio%C5%82a_w_Opolu-P%C3%B3%C5%82wsi" title="Kościół św. Michała Archanioła w Opolu-Półwsi">kościół św. Michała Archanioła</a> (ul. Domańskiego 4)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_%C5%9Bw._Jana_Nepomucena_w_Opolu-S%C5%82awicach" title="Parafia św. Jana Nepomucena w Opolu-Sławicach">parafia św. Jana Nepomucena</a> (ul. Szczęśliwa 2A) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Jana_Nepomucena_w_Opolu-S%C5%82awicach" title="Kościół św. Jana Nepomucena w Opolu-Sławicach">kościół św. Jana Nepomucena</a> (ul. Szczęśliwa 2A)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_%C5%9Bw._J%C3%B3zefa_w_Opolu-Szczepanowicach" title="Parafia św. Józefa w Opolu-Szczepanowicach">parafia św. Józefa</a> (ul. Prószkowska 74) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._J%C3%B3zefa_w_Opolu-Szczepanowicach" title="Kościół św. Józefa w Opolu-Szczepanowicach">kościół św. Józefa</a> (ul. Prószkowska 74)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_Ducha_%C5%9Awi%C4%99tego_w_Opolu-Winowie" title="Parafia Ducha Świętego w Opolu-Winowie">parafia Ducha Świętego</a> (ul. ks. Franciszka Duszy 7) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ducha_%C5%9Awi%C4%99tego_w_Opolu-Winowie" title="Kościół Ducha Świętego w Opolu-Winowie">kościół Ducha Świętego</a> (ul. ks. Franciszka Duszy 7)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Parafia_%C5%9Bw._J%C3%B3zefa_Robotnika_w_Opolu-Wrzoskach" title="Parafia św. Józefa Robotnika w Opolu-Wrzoskach">parafia Św. Józefa Robotnika</a> (ul. Wrocławska 61) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._J%C3%B3zefa_Robotnika_w_Opolu-Wrzoskach" title="Kościół św. Józefa Robotnika w Opolu-Wrzoskach">kościół św. Józefa Robotnika</a> (ul. Wrocławska 61)</li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Dekanat_Sio%C5%82kowice" title="Dekanat Siołkowice">Dekanat Siołkowice</a><sup id="cite_ref-krk_176-2" class="reference"><a href="#cite_note-krk-176">[176]</a></sup>: <ul><li><a href="/wiki/Parafia_Bo%C5%BCego_Cia%C5%82a_i_%C5%9Bw._Norberta_w_Opolu-Czarnow%C4%85sach" title="Parafia Bożego Ciała i św. Norberta w Opolu-Czarnowąsach">parafia Bożego Ciała i św. Norberta</a> (pl. Klasztorny 3) <ul><li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Bo%C5%BCego_Cia%C5%82a_i_%C5%9Bw._Norberta_w_Opolu-Czarnow%C4%85sach" title="Kościół Bożego Ciała i św. Norberta w Opolu-Czarnowąsach">kościół Bożego Ciała i św. Norberta</a> (pl. Klasztorny 3)</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Niepokalanego_Serca_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_%C5%9Awierklach" title="Kościół Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Świerklach">kościół Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny</a> (ul. Świerkli 16)</li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Anny_w_Czarnow%C4%85sach" title="Kościół św. Anny w Czarnowąsach">kościół św. Anny</a></li></ul></li></ul></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_greckokatolicki_w_Polsce" title="Kościół greckokatolicki w Polsce">Kościół greckokatolicki</a>: <ul><li><a href="/wiki/Parafia_greckokatolicka_Przemienienia_Pa%C5%84skiego_w_Opolu" title="Parafia greckokatolicka Przemienienia Pańskiego w Opolu">parafia Przemienienia Pańskiego</a><sup id="cite_ref-177" class="reference"><a href="#cite_note-177">[177]</a></sup>, nabożeństwa są sprawowane w kaplicy adoracji przy rzymskokatolickim kościele pw. Przemienienia Pańskiego w Opolu (ul. Grota Roweckiego 3)<sup id="cite_ref-178" class="reference"><a href="#cite_note-178">[178]</a></sup></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Bractwo_Kap%C5%82a%C5%84skie_%C5%9Awi%C4%99tego_Piusa_X" title="Bractwo Kapłańskie Świętego Piusa X">Bractwo Kapłańskie Świętego Piusa X</a>: <ul><li>kaplica Matki Bożej Różańcowej z Pompejów<sup id="cite_ref-179" class="reference"><a href="#cite_note-179">[179]</a></sup></li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Prawosławie"><span id="Prawos.C5.82awie"></span><a href="/wiki/Prawos%C5%82awie" title="Prawosławie">Prawosławie</a></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=71" title="Edytuj sekcję: Prawosławie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=71" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Prawosławie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Polski_Autokefaliczny_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Prawos%C5%82awny" title="Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny">Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny</a>: <ul><li>punkt duszpasterski Poczajowskiej Ikony Bogurodzicy<sup id="cite_ref-180" class="reference"><a href="#cite_note-180">[180]</a></sup> (podlegający <a href="/wiki/Parafia_Ikony_Bogurodzicy_%E2%80%9EWszystkich_Strapionych_Rado%C5%9Bci%E2%80%9D_w_K%C4%99dzierzynie-Ko%C5%BAlu" title="Parafia Ikony Bogurodzicy „Wszystkich Strapionych Radości” w Kędzierzynie-Koźlu">parafii w Kędzierzynie-Koźlu</a>); nabożeństwa są czasowo odprawiane w kościele rzymskokatolickim pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła przy Placu Adama Mickiewicza 1<sup id="cite_ref-181" class="reference"><a href="#cite_note-181">[181]</a></sup></li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Protestantyzm"><a href="/wiki/Protestantyzm" title="Protestantyzm">Protestantyzm</a></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=72" title="Edytuj sekcję: Protestantyzm" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=72" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Protestantyzm"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Chrze%C5%9Bcija%C5%84ska_Wsp%C3%B3lnota_Ewangeliczna" title="Chrześcijańska Wspólnota Ewangeliczna">Chrześcijańska Wspólnota Ewangeliczna</a>: <ul><li>placówka misyjna w Opolu<sup id="cite_ref-182" class="reference"><a href="#cite_note-182">[182]</a></sup></li></ul></li> <li>Ewangeliczny Kościół Chrześcijański: <ul><li>parafia w Opolu<sup id="cite_ref-183" class="reference"><a href="#cite_note-183">[183]</a></sup></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Adwentyst%C3%B3w_Dnia_Si%C3%B3dmego_w_RP" title="Kościół Adwentystów Dnia Siódmego w RP">Kościół Adwentystów Dnia Siódmego w RP</a>: <ul><li><a href="/wiki/Zb%C3%B3r_Ko%C5%9Bcio%C5%82a_Adwentyst%C3%B3w_Dnia_Si%C3%B3dmego_w_Opolu" title="Zbór Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Opolu">Zbór Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Opolu</a> (ul. Żeromskiego 6)<sup id="cite_ref-184" class="reference"><a href="#cite_note-184">[184]</a></sup></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Chrze%C5%9Bcijan_Baptyst%C3%B3w_w_RP" title="Kościół Chrześcijan Baptystów w RP">Kościół Chrześcijan Baptystów</a>: <ul><li><a href="/wiki/Wsp%C3%B3lnota_Ko%C5%9Bcio%C5%82a_Chrze%C5%9Bcijan_Baptyst%C3%B3w_w_Opolu" title="Wspólnota Kościoła Chrześcijan Baptystów w Opolu">zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów „Źródło Życia”</a> (ul. Sienkiewicza 20)<sup id="cite_ref-185" class="reference"><a href="#cite_note-185">[185]</a></sup></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Chrystusowy_w_Polsce" title="Kościół Chrystusowy w Polsce">Kościół Chrystusowy w Polsce</a>: <ul><li>Kościół Chrystusowy w Opolu (ul. Rybacka 5)<sup id="cite_ref-186" class="reference"><a href="#cite_note-186">[186]</a></sup><sup id="cite_ref-187" class="reference"><a href="#cite_note-187">[187]</a></sup></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ewangelicko-Augsburski_w_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Kościół Ewangelicko-Augsburski w Rzeczypospolitej Polskiej">Kościół Ewangelicko-Augsburski</a>: <ul><li><a href="/wiki/Parafia_Ewangelicko-Augsburska_w_Opolu" title="Parafia Ewangelicko-Augsburska w Opolu">Parafia Ewangelicko-Augsburska w Opolu</a> (ul. Pasieczna 12)<sup id="cite_ref-188" class="reference"><a href="#cite_note-188">[188]</a></sup></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ewangelicznych_Chrze%C5%9Bcijan_w_RP" title="Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w RP">Kościół Ewangelicznych Chrześcijan</a>: <ul><li><a href="/wiki/Zb%C3%B3r_Ko%C5%9Bcio%C5%82a_Ewangelicznych_Chrze%C5%9Bcijan_w_Opolu" title="Zbór Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan w Opolu">Zbór Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan</a> (ul. Mazowiecka 6)<sup id="cite_ref-189" class="reference"><a href="#cite_note-189">[189]</a></sup></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Zielono%C5%9Bwi%C4%85tkowy_w_RP" title="Kościół Zielonoświątkowy w RP">Kościół Zielonoświątkowy</a>: <ul><li><a href="/w/index.php?title=Zb%C3%B3r_Ostoja&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zbór Ostoja (strona nie istnieje)">zbór „Ostoja”</a> (ul. Wróblewskiego 26)<sup id="cite_ref-190" class="reference"><a href="#cite_note-190">[190]</a></sup></li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Restoracjonizm"><a href="/wiki/Restoracjonizm" title="Restoracjonizm">Restoracjonizm</a></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=73" title="Edytuj sekcję: Restoracjonizm" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=73" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Restoracjonizm"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%C5%9Awiadkowie_Jehowy" title="Świadkowie Jehowy">Świadkowie Jehowy</a>: <ul><li>zbór Opole-Południe<sup id="cite_ref-jw_191-0" class="reference"><a href="#cite_note-jw-191">[191]</a></sup></li> <li>zbór Opole-Północ (w tym grupa języka migowego)<sup id="cite_ref-jw_191-1" class="reference"><a href="#cite_note-jw-191">[191]</a></sup></li> <li>zbór Opole-Wschód<sup id="cite_ref-jw_191-2" class="reference"><a href="#cite_note-jw-191">[191]</a></sup></li> <li>zbór Opole-Prószków<sup id="cite_ref-jw_191-3" class="reference"><a href="#cite_note-jw-191">[191]</a></sup></li> <li>zbór Opole-Rosyjski<sup id="cite_ref-jw_191-4" class="reference"><a href="#cite_note-jw-191">[191]</a></sup></li> <li>zbór Opole-Ukraiński<sup id="cite_ref-jw_191-5" class="reference"><a href="#cite_note-jw-191">[191]</a></sup> <ul><li>dwie <a href="/wiki/Sala_kr%C3%B3lestwa" title="Sala królestwa">Sale Królestwa</a>: ul. Wojciecha Biasa 22-24 i ul. Solskiego 36<sup id="cite_ref-jw_191-6" class="reference"><a href="#cite_note-jw-191">[191]</a></sup><sup id="cite_ref-192" class="reference"><a href="#cite_note-192">[192]</a></sup><sup id="cite_ref-193" class="reference"><a href="#cite_note-193">[193]</a></sup>.</li></ul></li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cmentarze">Cmentarze</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=74" title="Edytuj sekcję: Cmentarze" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=74" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Cmentarze"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="ImageGroup" style="max-width:200px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Opolskie cmentarze</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:J%C3%BCdischer_Friedhof_in_Oppeln.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/J%C3%BCdischer_Friedhof_in_Oppeln.JPG/185px-J%C3%BCdischer_Friedhof_in_Oppeln.JPG" decoding="async" width="185" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/J%C3%BCdischer_Friedhof_in_Oppeln.JPG/278px-J%C3%BCdischer_Friedhof_in_Oppeln.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/J%C3%BCdischer_Friedhof_in_Oppeln.JPG/370px-J%C3%BCdischer_Friedhof_in_Oppeln.JPG 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>Nagrobki na cmentarzu żydowskim</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Kaplica_cmentarna_,front-_Opole_ulica_Wroc%C5%82awska._sienio.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Kaplica_cmentarna_%2Cfront-_Opole_ulica_Wroc%C5%82awska._sienio.jpg/185px-Kaplica_cmentarna_%2Cfront-_Opole_ulica_Wroc%C5%82awska._sienio.jpg" decoding="async" width="185" height="253" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Kaplica_cmentarna_%2Cfront-_Opole_ulica_Wroc%C5%82awska._sienio.jpg/278px-Kaplica_cmentarna_%2Cfront-_Opole_ulica_Wroc%C5%82awska._sienio.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Kaplica_cmentarna_%2Cfront-_Opole_ulica_Wroc%C5%82awska._sienio.jpg/370px-Kaplica_cmentarna_%2Cfront-_Opole_ulica_Wroc%C5%82awska._sienio.jpg 2x" data-file-width="2628" data-file-height="3600" /></a><figcaption>Kaplica na cmentarzu komunalnym</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Elisabeth_Grabowski_Oppeln_Grabstein.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Elisabeth_Grabowski_Oppeln_Grabstein.png/185px-Elisabeth_Grabowski_Oppeln_Grabstein.png" decoding="async" width="185" height="247" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Elisabeth_Grabowski_Oppeln_Grabstein.png/278px-Elisabeth_Grabowski_Oppeln_Grabstein.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Elisabeth_Grabowski_Oppeln_Grabstein.png/370px-Elisabeth_Grabowski_Oppeln_Grabstein.png 2x" data-file-width="478" data-file-height="637" /></a><figcaption>Nagrobek <a href="/wiki/El%C5%BCbieta_Grabowska_(pisarka)" class="mw-redirect" title="Elżbieta Grabowska (pisarka)">Elisabeth Grabowski</a>, cmentarz przy ulicy Wrocławskiej </figcaption></figure></div></div> <ul><li><a href="/wiki/Cmentarz_komunalny_w_Opolu" title="Cmentarz komunalny w Opolu">Cmentarz komunalny</a> (ul. Cmentarna 20)</li> <li><a href="/wiki/Cmentarz_choleryczny_w_Opolu" title="Cmentarz choleryczny w Opolu">Cmentarz choleryczny</a> (skrzyżowanie ulic św. Jacka, Struga i Granicznej)</li> <li><a href="/wiki/Cmentarz_przy_ulicy_Wroc%C5%82awskiej_w_Opolu" title="Cmentarz przy ulicy Wrocławskiej w Opolu">Cmentarz przy ulicy Wrocławskiej</a></li> <li><a href="/wiki/Cmentarz_%C5%BCydowski_w_Opolu" title="Cmentarz żydowski w Opolu">Cmentarz żydowski</a> (ul. Graniczna)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nieistniejące_obiekty_sakralne"><span id="Nieistniej.C4.85ce_obiekty_sakralne"></span>Nieistniejące obiekty sakralne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=75" title="Edytuj sekcję: Nieistniejące obiekty sakralne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=75" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Nieistniejące obiekty sakralne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Nowa_Synagoga_w_Opolu" title="Nowa Synagoga w Opolu">Nowa Synagoga</a> (spalona podczas <a href="/wiki/Noc_kryszta%C5%82owa" title="Noc kryształowa">nocy kryształowej</a> z 9 na 10 listopada 1938)</li> <li><a href="/wiki/Stara_Synagoga_w_Opolu" title="Stara Synagoga w Opolu">Stara Synagoga</a> (nieczynna)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sport">Sport</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=76" title="Edytuj sekcję: Sport" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=76" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Sport"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Sport_w_Opolu" title="Sport w Opolu">Sport w Opolu</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kluby">Kluby</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=77" title="Edytuj sekcję: Kluby" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=77" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kluby"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Stadion_Odry_Opole.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Stadion_Odry_Opole.JPG/220px-Stadion_Odry_Opole.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Stadion_Odry_Opole.JPG/330px-Stadion_Odry_Opole.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Stadion_Odry_Opole.JPG/440px-Stadion_Odry_Opole.JPG 2x" data-file-width="2304" data-file-height="1728" /></a><figcaption>Stadion <a href="/wiki/Odra_Opole" title="Odra Opole">Odry Opole</a></figcaption></figure> <p><b>Piłka nożna</b> </p> <ul><li><a href="/wiki/Odra_Opole" title="Odra Opole">Odra Opole</a></li> <li>Grom Świerkle</li> <li>Iskra Opole</li> <li>LKS Groszmal</li> <li>LZS Grudzice</li> <li>LZS Sławice</li> <li>LZS Wrzoski</li> <li><a href="/wiki/Rod%C5%82o_Opole" title="Rodło Opole">Rodło Opole</a></li> <li>Sparta Opole</li> <li>Swornica Czarnowąsy</li> <li>Tempo Opole</li> <li>Wiking Opole</li> <li>Zryw Opole</li></ul> <p><b>Sporty zimowe</b> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Maciej_Gawlik_(Orlik_Opole,_2016).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Maciej_Gawlik_%28Orlik_Opole%2C_2016%29.jpg/220px-Maciej_Gawlik_%28Orlik_Opole%2C_2016%29.jpg" decoding="async" width="220" height="241" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Maciej_Gawlik_%28Orlik_Opole%2C_2016%29.jpg/330px-Maciej_Gawlik_%28Orlik_Opole%2C_2016%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Maciej_Gawlik_%28Orlik_Opole%2C_2016%29.jpg/440px-Maciej_Gawlik_%28Orlik_Opole%2C_2016%29.jpg 2x" data-file-width="1360" data-file-height="1492" /></a><figcaption>Drużyna Orlika podczas meczu w Sanoku (2016)</figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/Opole_HK" title="Opole HK">HK Opole</a> – <a href="/wiki/Hokej_na_lodzie" title="Hokej na lodzie">hokej na lodzie</a> – seniorzy</li> <li>UKŁF „Piast” Opole – <a href="/wiki/%C5%81y%C5%BCwiarstwo_figurowe" title="Łyżwiarstwo figurowe">łyżwiarstwo figurowe</a></li> <li>UIKŁF „Piruette” Opole – <a href="/wiki/%C5%81y%C5%BCwiarstwo_figurowe" title="Łyżwiarstwo figurowe">łyżwiarstwo figurowe</a>, do połowy sezonu 2011/2012 również, <a href="/wiki/%C5%81y%C5%BCwiarstwo_synchroniczne" title="Łyżwiarstwo synchroniczne">łyżwiarstwo synchroniczne</a> (nieistniejąca obecnie formacja „Desire Dance”)</li> <li><a href="/wiki/Orlik_Opole" title="Orlik Opole">MUKS Orlik Opole</a> – <a href="/wiki/Hokej_na_lodzie" title="Hokej na lodzie">hokej na lodzie</a> – juniorzy</li></ul> <p><b>Kolarstwo</b> </p> <ul><li>LKS Ziemia Opolska</li> <li>Opolski Klub Rowerowy</li></ul> <p><b>Sporty walki</b> </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Forca_Brava_Opole&action=edit&redlink=1" class="new" title="Forca Brava Opole (strona nie istnieje)">Forca Brava Opole</a> – <a href="/w/index.php?title=Brazylijskie_Jiu-Jitsu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Brazylijskie Jiu-Jitsu (strona nie istnieje)">brazylijskie jiu-jitsu</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lutadores_Opole&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lutadores Opole (strona nie istnieje)">Lutadores Opole</a> – <a href="/wiki/Mieszane_sztuki_walki" title="Mieszane sztuki walki">MMA</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sagat_Gym_Opole&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sagat Gym Opole (strona nie istnieje)">Sagat Gym Opole</a> – <a href="/wiki/Boks_tajski" title="Boks tajski">boks tajski</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Opolski_Klub_Karate_Kyokushin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Opolski Klub Karate Kyokushin (strona nie istnieje)">Opolski Klub Karate Kyokushin</a> – <a href="/wiki/Kyokushin" title="Kyokushin">kyokushin</a></li> <li>Capoeira Porto de Minas – <a href="/wiki/Capoeira" title="Capoeira">capoeira</a></li> <li>Akademia Karate Tradycyjnego Opole<sup id="cite_ref-194" class="reference"><a href="#cite_note-194">[194]</a></sup> – <a href="/wiki/Karate_tradycyjne" title="Karate tradycyjne">karate tradycyjne</a></li></ul> <p><b>Inne</b> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Kolejarz_Opole_2009.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Kolejarz_Opole_2009.jpg/220px-Kolejarz_Opole_2009.jpg" decoding="async" width="220" height="124" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Kolejarz_Opole_2009.jpg/330px-Kolejarz_Opole_2009.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Kolejarz_Opole_2009.jpg/440px-Kolejarz_Opole_2009.jpg 2x" data-file-width="1392" data-file-height="784" /></a><figcaption>Zawodnicy Kolejarza Opole (2009)</figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/AZS_Politechnika_Opolska" title="AZS Politechnika Opolska">AZS Opole</a> – <a href="/wiki/Koszyk%C3%B3wka" title="Koszykówka">koszykówka</a>, <a href="/wiki/Pi%C5%82ka_siatkowa" title="Piłka siatkowa">siatkówka</a></li> <li>Budowlani Opole – <a href="/wiki/Podnoszenie_ci%C4%99%C5%BCar%C3%B3w" title="Podnoszenie ciężarów">podnoszenie ciężarów</a></li> <li>CPPA Opole – <a href="/wiki/Capoeira" title="Capoeira">capoeira</a></li> <li><a href="/wiki/Gwardia_Opole" title="Gwardia Opole">Gwardia Opole</a> – <a href="/wiki/Pi%C5%82ka_r%C4%99czna" title="Piłka ręczna">piłka ręczna</a>, <a href="/wiki/Judo" title="Judo">judo</a>, <a href="/wiki/Mieszane_sztuki_walki" title="Mieszane sztuki walki">MMA</a></li> <li>Klub Biegowy Odra Opole <a href="/wiki/Biegi_lekkoatletyczne" title="Biegi lekkoatletyczne">bieganie</a></li> <li><a href="/wiki/Kolejarz_Opole_(%C5%BCu%C5%BCel)" title="Kolejarz Opole (żużel)">Kolejarz Opole</a> – <a href="/wiki/Sport_%C5%BCu%C5%BClowy" title="Sport żużlowy">żużel</a></li> <li>MOS Opole – sekcja pływacka (dawniej MKS „Zryw” Opole) <a href="/wiki/P%C5%82ywanie" title="Pływanie">pływanie</a></li> <li>Opolski Klub Piłki Stołowej – <a href="/wiki/Pi%C5%82karzyki" title="Piłkarzyki">futbol stołowy</a></li> <li>OTK Opole – <a href="/wiki/Kajakarstwo" title="Kajakarstwo">kajakarstwo</a></li> <li>SMS LO2 Opole – <a href="/wiki/Pi%C5%82ka_siatkowa" title="Piłka siatkowa">siatkówka kobiet</a></li> <li>UKS Trolik Opole – <a href="/wiki/Unihokej" title="Unihokej">unihokej</a></li> <li>UKS MOS Opole – <a href="/wiki/Pi%C5%82ka_siatkowa" title="Piłka siatkowa">siatkówka</a>, <a href="/wiki/Kajakarstwo" title="Kajakarstwo">kajakarstwo</a></li> <li>Versus Opole – <a href="/wiki/Futsal" title="Futsal">futsal</a></li> <li>Vetrim Opole – <a href="/wiki/Strzelectwo" title="Strzelectwo">strzelectwo</a></li> <li>Wizards Opole – <a href="/wiki/Futbol_ameryka%C5%84ski" title="Futbol amerykański">futbol amerykański</a></li> <li>Wolverines Opole – <a href="/wiki/Futbol_ameryka%C5%84ski" title="Futbol amerykański">futbol amerykański</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Obiekty_sportowe">Obiekty sportowe</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=78" title="Edytuj sekcję: Obiekty sportowe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=78" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Obiekty sportowe"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Stadion_Lekkoatletyczny_w_Opolu.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Stadion_Lekkoatletyczny_w_Opolu.jpg/220px-Stadion_Lekkoatletyczny_w_Opolu.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Stadion_Lekkoatletyczny_w_Opolu.jpg/330px-Stadion_Lekkoatletyczny_w_Opolu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Stadion_Lekkoatletyczny_w_Opolu.jpg/440px-Stadion_Lekkoatletyczny_w_Opolu.jpg 2x" data-file-width="2560" data-file-height="1920" /></a><figcaption><a href="/wiki/Stadion_im._Opolskich_Olimpijczyk%C3%B3w_w_Opolu" title="Stadion im. Opolskich Olimpijczyków w Opolu">Stadion Lekkoatletyczny im. Opolskich Olimpijczyków</a></figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/Stadion_Miejski_%E2%80%9EOdra%E2%80%9D" title="Stadion Miejski „Odra”">Stadion Odry Opole</a></li> <li><a href="/wiki/Toropol" title="Toropol">Lodowisko <i>Toropol</i></a></li> <li><a href="/wiki/Hala_Gwardii_im._Jerzego_Klempela_w_Opolu" title="Hala Gwardii im. Jerzego Klempela w Opolu">Hala widowiskowo-sportowa <i>Gwardia</i></a></li> <li><a href="/wiki/Stegu_Arena" title="Stegu Arena">Hala widowiskowo-sportowa <i>Okrąglak</i></a></li> <li><a href="/wiki/Stadion_im._Opolskich_Olimpijczyk%C3%B3w_w_Opolu" title="Stadion im. Opolskich Olimpijczyków w Opolu">Stadion lekkoatletyczny im. Opolskich Olimpijczyków</a></li> <li>stadion żużlowy <a href="/wiki/Kolejarz_Opole_(%C5%BCu%C5%BCel)" title="Kolejarz Opole (żużel)">Kolejarza Opole</a></li> <li>basen (pl. Róż)</li> <li>kryty basen „Wodna nuta”</li> <li>kryta pływalnia Akwarium (<a href="/wiki/Ulica_Ozimska_w_Opolu" title="Ulica Ozimska w Opolu">ul. Ozimska</a>)</li> <li>hipodrom Ostrogi (<a href="/wiki/Bierkowice_(Opole)" title="Bierkowice (Opole)">Opole – Bierkowice</a>)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Zawody_sportowe">Zawody sportowe</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=79" title="Edytuj sekcję: Zawody sportowe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=79" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zawody sportowe"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Z tym tematem związana jest kategoria: <a href="/wiki/Kategoria:Zawody_sportowe_w_Opolu" title="Kategoria:Zawody sportowe w Opolu">Zawody sportowe w Opolu</a>.</i></div> <ul><li><a href="/wiki/Opolski_Festiwal_Skok%C3%B3w" title="Opolski Festiwal Skoków">Opolski Festiwal Skoków</a> – <a href="/wiki/Mityng_lekkoatletyczny" title="Mityng lekkoatletyczny">mityng lekkoatletyczny</a> organizowany od 2006</li> <li><a href="/wiki/Turniej_%E2%80%9EMistrz_%C5%9Bwiata_Jerzy_Szczakiel_zaprasza%E2%80%9D" title="Turniej „Mistrz świata Jerzy Szczakiel zaprasza”">Turniej „Mistrz świata Jerzy Szczakiel zaprasza”</a> – towarzyski turniej <a href="/wiki/Sport_%C5%BCu%C5%BClowy" title="Sport żużlowy">żużlowy</a> rozgrywany od 2002</li></ul> <p>W Opolu odbyły się <a href="/wiki/Klubowe_Mistrzostwa_%C5%9Awiata_w_pi%C5%82ce_siatkowej_m%C4%99%C5%BCczyzn_2017" title="Klubowe Mistrzostwa Świata w piłce siatkowej mężczyzn 2017">Klubowe Mistrzostwa Świata w piłce siatkowej mężczyzn 2017</a>, <a href="/wiki/Mistrzostwa_Polski_w_%C5%81y%C5%BCwiarstwie_Figurowym_2010" title="Mistrzostwa Polski w Łyżwiarstwie Figurowym 2010">Mistrzostwa Polski w Łyżwiarstwie Figurowym 2010</a>, <a href="/wiki/Mistrzostwa_Polski_w_%C5%81y%C5%BCwiarstwie_Figurowym_2005" title="Mistrzostwa Polski w Łyżwiarstwie Figurowym 2005">2005</a>, <a href="/wiki/Mistrzostwa_Polski_w_%C5%81y%C5%BCwiarstwie_Figurowym_2015" title="Mistrzostwa Polski w Łyżwiarstwie Figurowym 2015">2015</a>, <a href="/wiki/Mistrzostwa_Polski_w_%C5%81y%C5%BCwiarstwie_Figurowym_2017" title="Mistrzostwa Polski w Łyżwiarstwie Figurowym 2017">2017</a>, <a href="/wiki/Mistrzostwa_Polski_Senior%C3%B3w_w_Lekkoatletyce_1956" title="Mistrzostwa Polski Seniorów w Lekkoatletyce 1956">Mistrzostwa Polski Seniorów w Lekkoatletyce 1956</a>, <a href="/wiki/Mistrzostwa_Polski_w_Boksie_1970" title="Mistrzostwa Polski w Boksie 1970">Mistrzostwa Polski w Boksie 1970</a>, <a href="/wiki/Mistrzostwa_Polski_w_Curlingu_2018" title="Mistrzostwa Polski w Curlingu 2018">Mistrzostwa Polski w Curlingu 2018</a>, <a href="/wiki/Mistrzostwa_Polski_w_Judo_2011" title="Mistrzostwa Polski w Judo 2011">Mistrzostwa Polski w Judo 2011</a>, <a href="/wiki/Mistrzostwa_Polski_w_Podnoszeniu_Ci%C4%99%C5%BCar%C3%B3w_M%C4%99%C5%BCczyzn_2010" title="Mistrzostwa Polski w Podnoszeniu Ciężarów Mężczyzn 2010">Mistrzostwa Polski w Podnoszeniu Ciężarów Mężczyzn 2010</a> i <a href="/wiki/Mistrzostwa_Polski_w_Short_Tracku_2017" title="Mistrzostwa Polski w Short Tracku 2017">Mistrzostwa Polski w Short Tracku 2017</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sportowcy_związani_z_Opolem"><span id="Sportowcy_zwi.C4.85zani_z_Opolem"></span>Sportowcy związani z Opolem</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=80" title="Edytuj sekcję: Sportowcy związani z Opolem" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=80" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Sportowcy związani z Opolem"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Z tym tematem związana jest kategoria: <a href="/wiki/Kategoria:Ludzie_sportu_zwi%C4%85zani_z_Opolem" title="Kategoria:Ludzie sportu związani z Opolem">Ludzie sportu związani z Opolem</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Służby_mundurowe"><span id="S.C5.82u.C5.BCby_mundurowe"></span>Służby mundurowe</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=81" title="Edytuj sekcję: Służby mundurowe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=81" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Służby mundurowe"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Policja – <a href="/wiki/Komenda_Wojew%C3%B3dzka_Policji_w_Opolu" title="Komenda Wojewódzka Policji w Opolu">Komenda Wojewódzka Policji w Opolu</a><sup id="cite_ref-195" class="reference"><a href="#cite_note-195">[195]</a></sup></li> <li><a href="/wiki/Areszt_%C5%9Aledczy_Opole" class="mw-redirect" title="Areszt Śledczy Opole">Areszt Śledczy</a> – położony przy ulicy Sądowej 4 obsługuje sąd i prokuraturę w Opolu<sup id="cite_ref-196" class="reference"><a href="#cite_note-196">[196]</a></sup></li> <li>Straż pożarna – Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej<sup id="cite_ref-197" class="reference"><a href="#cite_note-197">[197]</a></sup></li> <li>Służba wojskowa – <a href="/wiki/10_Batalion_Remontowy" title="10 Batalion Remontowy">10 Batalion Remontowy</a>, <a href="/wiki/10_Brygada_Logistyczna" title="10 Brygada Logistyczna">10 Opolska Brygada Logistyczna</a>, <a href="/wiki/27_Pu%C5%82k_Czo%C5%82g%C3%B3w" title="27 Pułk Czołgów">27 Pułk Czołgów</a>, <a href="/wiki/19_Batalion_%C5%81%C4%85czno%C5%9Bci_10_Dywizji_Pancernej_(Zmechanizowanej)" title="19 Batalion Łączności 10 Dywizji Pancernej (Zmechanizowanej)">19 Batalion Łączności 10 Dywizji Pancernej (Zmechanizowanej)</a></li> <li><a href="/wiki/Stra%C5%BC_Graniczna_(Polska)" title="Straż Graniczna (Polska)">Straż Graniczna</a> – <a href="/wiki/Plac%C3%B3wka_Stra%C5%BCy_Granicznej_w_Opolu" title="Placówka Straży Granicznej w Opolu">Placówka Straży Granicznej w Opolu</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Współpraca_międzynarodowa"><span id="Wsp.C3.B3.C5.82praca_mi.C4.99dzynarodowa"></span>Współpraca międzynarodowa</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=82" title="Edytuj sekcję: Współpraca międzynarodowa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=82" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Współpraca międzynarodowa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PL_Opole_tablica.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/PL_Opole_tablica.JPG/250px-PL_Opole_tablica.JPG" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/PL_Opole_tablica.JPG/375px-PL_Opole_tablica.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/PL_Opole_tablica.JPG/500px-PL_Opole_tablica.JPG 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption><a href="/wiki/Rynek_w_Opolu" title="Rynek w Opolu">Rynek</a> – miasta partnerskie Opola</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Konsulat_Niemiec_w_Opolu.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Konsulat_Niemiec_w_Opolu.jpg/250px-Konsulat_Niemiec_w_Opolu.jpg" decoding="async" width="250" height="194" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Konsulat_Niemiec_w_Opolu.jpg/375px-Konsulat_Niemiec_w_Opolu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Konsulat_Niemiec_w_Opolu.jpg/500px-Konsulat_Niemiec_w_Opolu.jpg 2x" data-file-width="5234" data-file-height="4056" /></a><figcaption><a href="/wiki/Konsulat_Niemiec_w_Opolu" title="Konsulat Niemiec w Opolu">Konsulat Niemiec w Opolu</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Miasta_partnerskie">Miasta partnerskie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=83" title="Edytuj sekcję: Miasta partnerskie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=83" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Miasta partnerskie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable"> <caption>Miasta i gminy partnerskie </caption> <tbody><tr> <th>Miasto </th> <th>Kraj </th> <th>Data podpisania umowy </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Brunt%C3%A1l" title="Bruntál">Bruntál</a> </td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/22px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/33px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/44px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Czechy" title="Czechy">Czechy</a> </td> <td>8 grudnia 1997 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Carrara" title="Carrara">Carrara</a> </td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/22px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/33px-Flag_of_Italy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/44px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></span></span> </span><a href="/wiki/W%C5%82ochy" title="Włochy">Włochy</a> </td> <td>2 września 2006 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Grasse" title="Grasse">Grasse</a> </td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/22px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/33px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/44px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Francja" title="Francja">Francja</a> </td> <td>24 października 1964 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Hrabstwo_Roanoke" title="Hrabstwo Roanoke">Hrabstwo Roanoke</a> </td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/22px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="22" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/33px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/44px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></span></span> </span><a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">Stany Zjednoczone</a> </td> <td>30 listopada 1994 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Ingolstadt" title="Ingolstadt">Ingolstadt</a> </td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemcy</a> </td> <td>4 listopada 2005 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Iwano-Frankiwsk" title="Iwano-Frankiwsk">Iwano-Frankiwsk</a> </td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/22px-Flag_of_Ukraine.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/33px-Flag_of_Ukraine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/44px-Flag_of_Ukraine.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/Ukraina" title="Ukraina">Ukraina</a> </td> <td>5 kwietnia 2005 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Kuopio" title="Kuopio">Kuopio</a> </td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/22px-Flag_of_Finland.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/33px-Flag_of_Finland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Flag_of_Finland.svg/44px-Flag_of_Finland.svg.png 2x" data-file-width="1800" data-file-height="1100" /></span></span> </span><a href="/wiki/Finlandia" title="Finlandia">Finlandia</a> </td> <td>7 lutego 1980 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Olita" title="Olita">Olita</a> </td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/22px-Flag_of_Lithuania.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/33px-Flag_of_Lithuania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Flag_of_Lithuania.svg/44px-Flag_of_Lithuania.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Litwa" title="Litwa">Litwa</a> </td> <td>3 czerwca 1993 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/M%C3%BClheim_an_der_Ruhr" title="Mülheim an der Ruhr">Mülheim an der Ruhr</a> </td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemcy</a> </td> <td>29 kwietnia 1989 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Poczdam" title="Poczdam">Poczdam</a> </td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemcy</a> </td> <td>6 czerwca 1973 </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Sz%C3%A9kesfeh%C3%A9rv%C3%A1r" title="Székesfehérvár">Székesfehérvár</a> </td> <td><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/22px-Flag_of_Hungary.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/33px-Flag_of_Hungary.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_Hungary.svg/44px-Flag_of_Hungary.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/W%C4%99gry" title="Węgry">Węgry</a> </td> <td>28 października 1978 </td></tr></tbody></table> <p>Ponadto Opole łączą więzy przyjaźni z: </p> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy"><img alt="Niemcy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Bonn" title="Bonn">Bonn</a>, Niemcy od 2 maja 1997<sup id="cite_ref-198" class="reference"><a href="#cite_note-198">[198]</a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Placówki_międzynarodowe"><span id="Plac.C3.B3wki_mi.C4.99dzynarodowe"></span>Placówki międzynarodowe</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=84" title="Edytuj sekcję: Placówki międzynarodowe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=84" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Placówki międzynarodowe"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Zobacz więcej w artykule <a href="/wiki/Urz%C4%99dy_konsularne_w_Polsce_wed%C5%82ug_miast" title="Urzędy konsularne w Polsce według miast">Urzędy konsularne w Polsce według miast</a>, w sekcji <a href="/wiki/Urz%C4%99dy_konsularne_w_Polsce_wed%C5%82ug_miast#Opole" title="Urzędy konsularne w Polsce według miast">Opole</a>.</i></div> <p>W Opolu znajdują się następujące <a href="/wiki/Urz%C4%85d_konsularny" title="Urząd konsularny">urzędy konsularne</a>: </p> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy"><img alt="Niemcy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Konsulat_Niemiec_w_Opolu" title="Konsulat Niemiec w Opolu">Konsulat Niemiec</a> – 9 lipca 1992 (Birgit Fisel-Rösle)<sup id="cite_ref-199" class="reference"><a href="#cite_note-199">[199]</a></sup></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Chorwacja" title="Chorwacja"><img alt="Chorwacja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/22px-Flag_of_Croatia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/33px-Flag_of_Croatia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Croatia.svg/44px-Flag_of_Croatia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> Konsulat Honorowy <a href="/wiki/Chorwacja" title="Chorwacja">Republiki Chorwackiej</a> – 7 kwietnia 2014 (Andrzej Żylak)<sup id="cite_ref-200" class="reference"><a href="#cite_note-200">[200]</a></sup></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ukraina" title="Ukraina"><img alt="Ukraina" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/22px-Flag_of_Ukraine.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/33px-Flag_of_Ukraine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/44px-Flag_of_Ukraine.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span> Konsulat Honorowy <a href="/wiki/Ukraina" title="Ukraina">Ukrainy</a> – 14 września 2017 (Irena Pordzik)<sup id="cite_ref-201" class="reference"><a href="#cite_note-201">[201]</a></sup></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Czechy" title="Czechy"><img alt="Czechy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/22px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/33px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_Czech_Republic.svg/44px-Flag_of_the_Czech_Republic.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> Konsulat Honorowy <a href="/wiki/Czechy" title="Czechy">Republiki Czeskiej</a> – 28 lipca 2022 (Artur Żurakowski)<sup id="cite_ref-202" class="reference"><a href="#cite_note-202">[202]</a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Turystyka_2">Turystyka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=85" title="Edytuj sekcję: Turystyka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=85" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Turystyka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kościół Świętej Trójcy, Muzeum Śląska Opolskiego, Muzeum Wsi Opolskiej i amfiteatr w Opolu zostały wymienione w <a href="/wiki/Kanon_Krajoznawczy_Polski" title="Kanon Krajoznawczy Polski">Kanonie Krajoznawczym Polski</a><sup id="cite_ref-203" class="reference"><a href="#cite_note-203">[203]</a></sup>. <a href="/wiki/Oddzia%C5%82_PTTK_%E2%80%9ESudet%C3%B3w_Wschodnich%E2%80%9D_w_Prudniku" title="Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku">Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku</a> przyznaje Kolarską Odznakę Turystyczną w „Królestwie Pradziada” za odwiedzenie m.in. Opola<sup id="cite_ref-204" class="reference"><a href="#cite_note-204">[204]</a></sup>. </p><p>Przez Opole prowadzą <a href="/wiki/Szlak_turystyczny" title="Szlak turystyczny">szlaki turystyczne</a><sup id="cite_ref-205" class="reference"><a href="#cite_note-205">[205]</a></sup>: </p> <ul><li>Szlak sakralny: <a href="/wiki/Jemielnica" title="Jemielnica">Jemielnica</a> – <a href="/wiki/G%C3%B3ra_%C5%9Awi%C4%99tej_Anny" title="Góra Świętej Anny">Góra Świętej Anny</a> – <a href="/wiki/Kamie%C5%84_%C5%9Al%C4%85ski" title="Kamień Śląski">Kamień Śląski</a> – Opole</li> <li>Szlakiem drewnianej architektury: Opole – <a href="/wiki/Laskowice_(wie%C5%9B_w_powiecie_kluczborskim)" title="Laskowice (wieś w powiecie kluczborskim)">Laskowice</a> – <a href="/wiki/Olesno" title="Olesno">Olesno</a> – <a href="/wiki/Byczyna" title="Byczyna">Byczyna</a> – <a href="/wiki/Maciej%C3%B3w_(wojew%C3%B3dztwo_opolskie)" title="Maciejów (województwo opolskie)">Maciejów</a></li> <li>Poznaj świat sprzed lat: Opole – <a href="/wiki/Krasiej%C3%B3w" title="Krasiejów">Krasiejów</a> – <a href="/wiki/Ozimek" title="Ozimek">Ozimek</a> – <a href="/wiki/Turawa" title="Turawa">Turawa</a> – Góra Świętej Anny – Nysa – <a href="/wiki/Paczk%C3%B3w" title="Paczków">Paczków</a> – <a href="/wiki/Brzeg_(miasto)" title="Brzeg (miasto)">Brzeg</a> – Opole</li> <li>Opolskie Zamki i Pałace: <a href="/wiki/Rog%C3%B3w_Opolski" title="Rogów Opolski">Rogów Opolski</a> – <a href="/wiki/K%C4%99dzierzyn-Ko%C5%BAle" title="Kędzierzyn-Koźle">Kędzierzyn-Koźle</a> – Kamień Śląski – <a href="/wiki/Moszna_(wojew%C3%B3dztwo_opolskie)" title="Moszna (województwo opolskie)">Moszna</a> – Nysa – Otmuchów – Brzeg – Opole</li> <li>Opolskie pielgrzymowanie: Opole – Kamień Śląski – Góra Świętej Anny – Głogówek – <a href="/wiki/Bia%C5%82a_(miasto)" title="Biała (miasto)">Biała</a> – Prudnik – Nysa – Opole</li> <li>Blisko natury: <a href="/wiki/Pok%C3%B3j_(wie%C5%9B)" title="Pokój (wieś)">Pokój</a> – Maciejów – Olesno – Opole</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ludzie_związani_z_Opolem"><span id="Ludzie_zwi.C4.85zani_z_Opolem"></span>Ludzie związani z Opolem</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=86" title="Edytuj sekcję: Ludzie związani z Opolem" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=86" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ludzie związani z Opolem"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Z tym tematem związana jest kategoria: <a href="/wiki/Kategoria:Ludzie_zwi%C4%85zani_z_Opolem" title="Kategoria:Ludzie związani z Opolem">Ludzie związani z Opolem</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Honorowi_Obywatele_Miasta">Honorowi Obywatele Miasta</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=87" title="Edytuj sekcję: Honorowi Obywatele Miasta" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=87" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Honorowi Obywatele Miasta"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Honorowi_obywatele_Opola" title="Honorowi obywatele Opola">Honorowi obywatele Opola</a>.</i></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72799541">.mw-parser-output .uklad-wielokolumnowy dl,.mw-parser-output .uklad-wielokolumnowy ol,.mw-parser-output .uklad-wielokolumnowy ul{margin-top:0}.mw-parser-output .uklad-wielokolumnowy.uklad-nieprzenosny>div,.mw-parser-output .uklad-wielokolumnowy.uklad-nieprzenosny li{break-inside:avoid}</style> <div class="uklad-wielokolumnowy" style="column-width: 200px;"> <ul><li>Pierre Aarts</li> <li>Dieter Bach</li> <li>Andrzej Balcerek</li> <li><a href="/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_Bartoszewski" title="Władysław Bartoszewski">Władysław Bartoszewski</a></li> <li>Mieczysław Białkiewicz</li> <li><a href="/wiki/Jakub_B%C5%82aszczykowski" title="Jakub Błaszczykowski">Jakub Błaszczykowski</a></li> <li>Krystyna Borowitza</li> <li>Arnold Borowitza</li> <li><a href="/wiki/Jerzy_Buzek" title="Jerzy Buzek">Jerzy Buzek</a></li> <li><a href="/wiki/El%C5%BCbieta_Dzikowska" title="Elżbieta Dzikowska">Elżbieta Dzikowska</a></li> <li>Karl Galling</li> <li>Norbert Greger</li> <li>Manfred Gerwinat</li> <li><a href="/wiki/Jerzy_Grotowski" title="Jerzy Grotowski">Jerzy Grotowski</a></li> <li>Władysław Gomoła</li> <li>Karl-Heinz Harbeck</li> <li>Irena Hundt</li> <li>Hubertus Janas</li> <li><a href="/wiki/Piotr_Kapica" title="Piotr Kapica">Piotr Kapica</a></li> <li><a href="/wiki/Ryszard_Kaczorowski" title="Ryszard Kaczorowski">Ryszard Kaczorowski</a></li> <li><a href="/wiki/Miroslav_Klose" title="Miroslav Klose">Miroslav Klose</a><sup id="cite_ref-206" class="reference"><a href="#cite_note-206">[206]</a></sup></li> <li>Dietmar Lenz</li> <li>Wiesław Lesiuk</li> <li>Jean-Pierre Leleux</li> <li>Wanda Łangowska</li> <li>Franciszek Mikuła</li> <li><a href="/wiki/Daniel_Olbrychski" title="Daniel Olbrychski">Daniel Olbrychski</a></li> <li>Marcin Nowak</li> <li>Maciej Nowicki</li> <li>Teresa Patoła</li> <li>Józef Pawliczek</li> <li><a href="/wiki/Hans-Gert_P%C3%B6ttering" title="Hans-Gert Pöttering">Hans-Gert Pöttering</a></li> <li>Julian Planetorz</li> <li>Franck-D. Raineri</li> <li><a href="/wiki/Maryla_Rodowicz" title="Maryla Rodowicz">Maryla Rodowicz</a></li> <li><a href="/wiki/Alojzy_Sitek" title="Alojzy Sitek">Alojzy Sitek</a><sup id="cite_ref-207" class="reference"><a href="#cite_note-207">[207]</a></sup></li> <li>Bruno Schultz</li> <li>Martin Stohrer</li> <li><a href="/wiki/J%C3%B3zef_Szajna" title="Józef Szajna">Józef Szajna</a></li> <li>Tomasz Tomaszewski</li> <li><a href="/wiki/Jerzy_Widzyk" title="Jerzy Widzyk">Jerzy Widzyk</a></li> <li><a href="/wiki/Andrzej_Wajda" title="Andrzej Wajda">Andrzej Wajda</a></li> <li><a href="/wiki/Lech_Wa%C5%82%C4%99sa" title="Lech Wałęsa">Lech Wałęsa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Joachim_Zindler&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joachim Zindler (strona nie istnieje)">Joachim Zindler</a></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sąsiednie_gminy"><span id="S.C4.85siednie_gminy"></span>Sąsiednie gminy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=88" title="Edytuj sekcję: Sąsiednie gminy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=88" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Sąsiednie gminy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/D%C4%85browa_(gmina_w_wojew%C3%B3dztwie_opolskim)" title="Dąbrowa (gmina w województwie opolskim)">Dąbrowa</a>, <a href="/wiki/Dobrze%C5%84_Wielki_(gmina)" title="Dobrzeń Wielki (gmina)">Dobrzeń Wielki</a>, <a href="/wiki/%C5%81ubniany_(gmina)" title="Łubniany (gmina)">Łubniany</a>, <a href="/wiki/Turawa_(gmina)" title="Turawa (gmina)">Turawa</a>, <a href="/wiki/Chrz%C4%85stowice_(gmina)" title="Chrząstowice (gmina)">Chrząstowice</a>, <a href="/wiki/Tarn%C3%B3w_Opolski_(gmina)" title="Tarnów Opolski (gmina)">Tarnów Opolski</a>, <a href="/wiki/Pr%C3%B3szk%C3%B3w_(gmina)" title="Prószków (gmina)">Prószków</a>, <a href="/wiki/Komprachcice_(gmina)" title="Komprachcice (gmina)">Komprachcice</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=89" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=89" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Ludno%C5%9B%C4%87_Opola" title="Ludność Opola">Ludność Opola</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_Opola" title="Podział administracyjny Opola">Dzielnice i osiedla Opola</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=90" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=90" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-PopulacjaPowierzchnia-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-PopulacjaPowierzchnia_1-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-PopulacjaPowierzchnia_1-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-PopulacjaPowierzchnia_1-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-PopulacjaPowierzchnia_1-3">d</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2024-roku,7,21.html"><i>Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2024 roku</i></a> [online], Główny Urząd Statystyczny, 22 lipca 2024<span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-23]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2024-07-22&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Powierzchnia+i+ludno%C5%9B%C4%87+w+przekroju+terytorialnym+w+2024+roku&rft_id=https%3A%2F%2Fstat.gov.pl%2Fobszary-tematyczne%2Fludnosc%2Fludnosc%2Fpowierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2024-roku%2C7%2C21.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.opole.pl/dla-turysty/About-Opole">O mieście</a>. [dostęp 2023-10-30].</cite></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Arkadiusz</span><span class="cite-name-initials" title="Arkadiusz" style="display:none">A.</span> </span><span class="cite-lastname">Wiśniewski</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Arkadiusz</span><span class="cite-name-initials" title="Arkadiusz">A.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.opole.pl/opole-miasto-z-roznych-perspektyw/"><i>Opole – miasto z różnych perspektyw</i></a>, <span class="cite-name-full">Grzegorz</span><span class="cite-name-initials" title="Grzegorz" style="display:none">G.</span> <span class="cite-lastname">Staniszewski</span> (red.), <span class="cite-name-full">Bogna</span><span class="cite-name-initials" title="Bogna" style="display:none">B.</span> <span class="cite-lastname">Szafraniec</span>, <span class="cite-name-full">Urszula</span><span class="cite-name-initials" title="Urszula" style="display:none">U.</span> <span class="cite-lastname">Zajączkowska</span>, <span class="cite-name-full">Marek</span><span class="cite-name-initials" title="Marek" style="display:none">M.</span> <span class="cite-lastname">Krajewski</span>, Opole: Urząd Miasta Opola, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788387401047" title="Specjalna:Książki/9788387401047">ISBN <span class="isbn">978-83-87401-04-7</span></a><span class="accessdate"> [dostęp 2019-03-10]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Arkadiusz&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Opole+%E2%80%93+miasto+z+r%C3%B3%C5%BCnych+perspektyw&rft.isbn=978-83-87401-04-7&rft.place=Opole&rft.pub=Urz%C4%85d+Miasta+Opola&rft.aulast=Wi%C5%9Bniewski&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.opole.pl%2Fopole-miasto-z-roznych-perspektyw%2F" style="display:none"> </span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19500280255">Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255</a></span>.</span> </li> <li id="cite_note-DPRiP-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-DPRiP_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://umwo.opole.pl/docs/07_system_osadniczy.pdf">7. System osadniczy</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://umwo.opole.pl/serwis/index.php?id=3179">Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Opolskiego 2010</a> (Uchwała Nr XLVIII/505/2010 Sejmiku Województwa Opolskiego z dnia 28 września 2010 r.).</span> </li> <li id="cite_note-populacja2019-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-populacja2019_6-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://demografia.stat.gov.pl/bazademografia/Tables.aspx"><i>Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny</i></a> [online], demografia.stat.gov.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-05-20]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Wyniki+bada%C5%84+bie%C5%BC%C4%85cych+%E2%80%93+Baza+Demografia+%E2%80%93+G%C5%82%C3%B3wny+Urz%C4%85d+Statystyczny&rft_id=http%3A%2F%2Fdemografia.stat.gov.pl%2Fbazademografia%2FTables.aspx" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-e2705d8e-7"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-e2705d8e_7-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-e2705d8e_7-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://maps.opolskie.pl/ogis/light.aspx?gpw=e2705d8e-ec2a-4799-8ba8-28a3c97c4cb6">Mapa opola na maps.opolskie.pl.</a></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.opole.pl/dla-turysty/atrakcja/staw-zamkowy-z-grajaca-fontanna"><i>Staw zamkowy z grającą fontanną</i></a> [online], opole.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-05-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Staw+zamkowy+z+graj%C4%85c%C4%85+fontann%C4%85&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.opole.pl%2Fdla-turysty%2Fatrakcja%2Fstaw-zamkowy-z-grajaca-fontanna" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-climatedata-9"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-climatedata_9-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-climatedata_9-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pl.climate-data.org/europa/polska/opole-voivodeship/opole-1332/">Klimat: Opole</a>. [dostęp 2020-03-29].</cite></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20160415071413/http://climatebase.ru/station/12530/from2000/?lang=en">climatebase.ru</a>. [dostęp 2020-03-29]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20100629070732/http://www.opole.pl/miasto/artykuly/5100-94-Article-Swiat_zwierzat#paragraph3344">Świat zwierząt.</a></span> </li> <li id="cite_note-opole.pl-12"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-opole.pl_12-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-opole.pl_12-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20100515044411/http://www.opole.pl/miasto/artykuly/5098-94-Article-Szata_roslinna#paragraph3344"><i>Szata roślinna</i></a> [online], opole.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-04-24]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opole.pl/miasto/artykuly/5098-94-Article-Szata_roslinna#paragraph3344">adresu</a> 2010-05-15]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Szata+ro%C5%9Blinna&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.opole.pl%2Fmiasto%2Fartykuly%2F5098-94-Article-Szata_roslinna%23paragraph3344" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://maps.opolskie.pl/ogis/light.aspx?gpw=e2705d8e-ec2a-4799-8ba8-28a3c97c4cb6">Lasy</a>.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20140109135451/http://www.opole.pl/miasto/artykuly/5097-94-Article-Grzyby#paragraph3344">Grzyby</a>.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20140109135722/http://www.opole.pl/lavina/stored_files/download/22263">Pomniki przyrody w Opolu.</a></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20100516205841/http://www.opole.pl/przyroda_opola_">Ochrona przyrody.</a></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bip.um.opole.pl/?id=138"><i>Miasto Opole</i></a> [online], bip.um.opole.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Miasto+Opole&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bip.um.opole.pl%2F%3Fid%3D138" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sbc.org.pl/dlibra/doccontent?id=26222&from=FBC">Pruski dokument z roku 1750 ustalający urzędowe opłaty na Śląsku – <i>Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/">Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich</a></i>. T. VII. Warszawa: nakładem Władysława Walewskiego, 1886, s. 560. [dostęp 2012-10-18].<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=S%C5%82ownik+geograficzny+Kr%C3%B3lestwa+Polskiego+i+innych+kraj%C3%B3w+s%C5%82owia%C5%84skich&rft.aulast=Chlebowski&rft.aufirst=Bronis%C5%82aw&rft.pub=nak%C5%82adem+W%C5%82adys%C5%82awa+Walewskiego&rft.place=Warszawa&rft.pages=560&rft_id=http%3A%2F%2Fdir.icm.edu.pl%2Fpl%2FSlownik_geograficzny%2F"></span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Adamy-20"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Adamy_20-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Adamy_20-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Heinrich</span><span class="cite-name-initials" title="Heinrich" style="display:none">H.</span> </span><span class="cite-lastname">Adamy</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Heinrich</span><span class="cite-name-initials" title="Heinrich">H.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/10535/edition/9787/content"><i>Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit</i></a>, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 8, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/456751858">456751858</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.place=Breslau&rft.edition=2&rft.aufirst=Heinrich&rft.aulast=Adamy&rft.date=1888&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Die+schlesischen+Ortsnamen%2C+ihre+Entstehung+und+Bedeutung.+Ein+Bild+aus+der+Vorzeit&rft.pub=Verlag+von+Priebatsch%E2%80%99s+Buchhandlung&rft_id=info%3Aoclcnum%2F456751858&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.sbc.org.pl%2Fdlibra%2Fpublication%2F10535%2Fedition%2F9787%2Fcontent" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku niemieckim (Deutsch)">niem.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Kultura Polski średniowiecznej X–XIII w</i>. praca zbiorowa. Warszawa: PIW, 1985.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Kultura+Polski+%C5%9Bredniowiecznej+X%E2%80%93XIII+w&rft.pub=PIW&rft.place=Warszawa"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">I. Zakrzewski, Franciszek Piekosiński: <i>Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski</i>. T. I–V. Poznań, Kraków: 1877–1908.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Kodeks+dyplomatyczny+Wielkopolski&rft.aulast=Zakrzewski&rft.aufirst=I.&rft.place=Pozna%C5%84%2C+Krak%C3%B3w"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Franciszek_Kulczycki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Franciszek Kulczycki (strona nie istnieje)">Franciszek Kulczycki</a>, „Monumenta mediiaevi historica res gestas Poloniae illustrantia”, Tomus IX, Cracoviae, 1886, s. 51.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">Georg Korn, „Breslauer Urkundenbuch”, Erster Theil, Breslau, Verlag von Wilhelm Gottlieb Korn 1870, s. 83.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Registrum Wyasdense. W: H. Markgraf, J.W. Schulte: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dokumentyslaska.pl/cds%2014/liber.html">Codex Diplomaticus Silesiae</a></i>. T. XIV: Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis. Breslau: 1889. [dostęp 2012-10-18].<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Codex+Diplomaticus+Silesiae&rft.atitle=Registrum+Wyasdense&rft.aulast=Markgraf&rft.aufirst=H.&rft.place=Breslau&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dokumentyslaska.pl%2Fcds%252014%2Fliber.html"></span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku łacińskim (Latina)">łac.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Detlef Haberland: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bibliotekacyfrowa.pl/dlibra/publication/31994/edition/37152">Die „Silesiographia” und „Breslo-Graphia” von Nicolaus Henel von Hennenfeld</a></i>. Arkadiusz Cencora, Diana Codogni-Łańcucka. Wrocław: Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu, 2011, s. 179. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788391059524" title="Specjalna:Książki/9788391059524">ISBN <span class="isbn">978-83-910595-2-4</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Die+%E2%80%9ESilesiographia%E2%80%9D+und+%E2%80%9EBreslo-Graphia%E2%80%9D+von+Nicolaus+Henel+von+Hennenfeld&rft.aulast=Haberland&rft.aufirst=Detlef&rft.pub=Biblioteka+Uniwersytecka+we+Wroc%C5%82awiu&rft.place=Wroc%C5%82aw&rft.pages=179&rft.isbn=978-83-910595-2-4&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bibliotekacyfrowa.pl%2Fdlibra%2Fpublication%2F31994%2Fedition%2F37152"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sbc.org.pl/dlibra/doccontent?id=26222&from=FBC">„Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750”.</a></span> </li> <li id="cite_note-CITEREFKnie1830536-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFKnie1830536_28-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFKnie1830">Knie 1830 ↓</a></span>, s. 536.</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/J%C3%B3zef_Lompa" title="Józef Lompa">Józef Lompa</a>, „Krótki rys jeografii Śląska dla nauki początkowej”, Głogówek 1847, s. 11.</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text">Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP19460440085">M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85</a></span>).</span> </li> <li id="cite_note-dziewulski-31"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-dziewulski_31-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-dziewulski_31-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-dziewulski_31-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-dziewulski_31-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-dziewulski_31-4">e</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><a href="/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_Dziewulski_(historyk)" title="Władysław Dziewulski (historyk)"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Władysław</span><span class="cite-name-initials" title="Władysław" style="display:none">W.</span> </span><span class="cite-lastname">Dziewulski</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Władysław</span><span class="cite-name-initials" title="Władysław">W.</span></span></a>, <i>Opole. Monografia miasta</i>, Opole: <a href="/wiki/Instytut_%C5%9Al%C4%85ski_w_Opolu" title="Instytut Śląski w Opolu">Instytut Śląski w Opolu</a>, 1975<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=W%C5%82adys%C5%82aw&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Opole.+Monografia+miasta&rft.place=Opole&rft.pub=%5B%5BInstytut+%C5%9Al%C4%85ski+w+Opolu%5D%5D&rft.date=1975&rft.aulast=Dziewulski" style="display:none"> </span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Javatech: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20111020233643/http://www.opole.pl/miasto/artykuly/10082-34624-Article-Kalendarium#paragraph3344">Opole 2.0</a>. Urzad Miasta Opola, 2009-07-30. [dostęp 2012-10-18].</cite></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text">S. Moździoch: Społeczność plemienna Śląska w IX-X wieku. W: <i>Śląsk około roku 1000</i>. Wrocław: 2000.</span> </li> <li id="cite_note-Manteuffel173-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Manteuffel173_34-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Tadeusz Manteuffel (red.): <i>Polska pierwszych Piastów</i>. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1970, s. 173.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Polska+pierwszych+Piast%C3%B3w&rft.aulast=Manteuffel+%28red.%29&rft.aufirst=Tadeusz&rft.pub=Wiedza+Powszechna&rft.place=Warszawa&rft.pages=173"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zamki.name/kraje/polska/kazimierz1.php"><i>Kazimierz I Odnowiciel</i></a> [online], zamki.name<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Kazimierz+I+Odnowiciel&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.zamki.name%2Fkraje%2Fpolska%2Fkazimierz1.php" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Mariusz Dworsatschek: <i>Władysław II Wygnaniec</i>. Kraków: Universitas, 2009, seria: Władcy polscy. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788324208142" title="Specjalna:Książki/9788324208142">ISBN <span class="isbn">978-83-242-0814-2</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=W%C5%82adys%C5%82aw+II+Wygnaniec&rft.aulast=Dworsatschek&rft.aufirst=Mariusz&rft.pub=Universitas&rft.place=Krak%C3%B3w&rft.series=W%C5%82adcy+polscy&rft.isbn=978-83-242-0814-2"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Dolny Śląsk</i>. Pod redakcją W. Wrzesińskiego, Wrocław 2006, s. 57–58.</span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C400014%2Cwedlug-archeologow-wieza-piastowska-jest-mlodsza-niz-sadzono.html"><i>Według archeologów Wieża Piastowska jest młodsza, niż sądzono</i></a> [online], Nauka w Polsce<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Wed%C5%82ug+archeolog%C3%B3w+Wie%C5%BCa+Piastowska+jest+m%C5%82odsza%2C+ni%C5%BC+s%C4%85dzono&rft_id=http%3A%2F%2Fnaukawpolsce.pap.pl%2Faktualnosci%2Fnews%252C400014%252Cwedlug-archeologow-wieza-piastowska-jest-mlodsza-niz-sadzono.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Urszula</span><span class="cite-name-initials" title="Urszula" style="display:none">U.</span> </span><span class="cite-lastname">Zajączkowska</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Urszula</span><span class="cite-name-initials" title="Urszula">U.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://nto.pl/zamek-piastowski-w-1903/ar/3956321"><i>Zamek piastowski w 1903</i></a> [online], Nowa Trybuna Opolska, 19 maja 2002<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Urszula&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Zamek+piastowski+w+1903&rft.date=2002-05-19&rft.aulast=Zaj%C4%85czkowska&rft_id=https%3A%2F%2Fnto.pl%2Fzamek-piastowski-w-1903%2Far%2F3956321" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opole.gosc.pl/doc/830076.Historia-diecezji-opolskiej"><i>Historia diecezji opolskiej</i></a> [online], opole.gosc.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Historia+diecezji+opolskiej&rft_id=https%3A%2F%2Fopole.gosc.pl%2Fdoc%2F830076.Historia-diecezji-opolskiej" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://archive.is/fxBm"><i>Opole</i></a> [online], archive.is, 9 września 2012<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2012-09-09&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Opole&rft_id=http%3A%2F%2Farchive.is%2FfxBm" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://g4.opole.pl/strony/geoprzewodnik/historia/hist.html"><i>historia Opola</i></a> [online], g4.opole.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=historia+Opola&rft_id=http%3A%2F%2Fg4.opole.pl%2Fstrony%2Fgeoprzewodnik%2Fhistoria%2Fhist.html" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Jan</span><span class="cite-name-initials" title="Jan" style="display:none">J.</span> </span><span class="cite-lastname">Albertrandy</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Jan</span><span class="cite-name-initials" title="Jan">J.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.pl/books?id=MxULAAAAIAAJ&pg=PA66&lpg=PA66&source=bl&ots=hnZS_OaHwq&sig=ACfU3U0moukDVzUCkBQ_BvWxj3ZglNqyaQ&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwjNqPHs2_vpAhViyqYKHftDCt8Q6AEwBHoECAsQAQ#v=onepage&q&f=false"><i>Dzieje krolewstwa polskiego krotko lat porzadkiem opisane przez Jana Albertrandego</i></a>, K. Jabloński, 1846<span class="accessdate"> [dostęp 2020-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Jan&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Dzieje+krolewstwa+polskiego+krotko+lat+porzadkiem+opisane+przez+Jana+Albertrandego&rft.pub=K.+Jablo%C5%84ski&rft.date=1846&rft.aulast=Albertrandy&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.pl%2Fbooks%3Fid%3DMxULAAAAIAAJ%26pg%3DPA66%26lpg%3DPA66%26source%3Dbl%26ots%3DhnZS_OaHwq%26sig%3DACfU3U0moukDVzUCkBQ_BvWxj3ZglNqyaQ%26hl%3Dpl%26sa%3DX%26ved%3D2ahUKEwjNqPHs2_vpAhViyqYKHftDCt8Q6AEwBHoECAsQAQ%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Mirosław</span><span class="cite-name-initials" title="Mirosław" style="display:none">M.</span> </span><span class="cite-lastname">Maciorowski</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Mirosław</span><span class="cite-name-initials" title="Mirosław">M.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://opole.wyborcza.pl/opole/7,35086,24254583,dlaczego-ksiaze-wladyslaw-wdal-sie-w-konflikt-z-jagiella.html?disableRedirects=true"><i>Dlaczego Książę Władysław wdał się w konflikt z Jagiełłą?</i></a> [online], opole.wyborcza.pl, 15 lutego 2020<span class="accessdate"> [dostęp 2020-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Miros%C5%82aw&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Dlaczego+Ksi%C4%85%C5%BC%C4%99+W%C5%82adys%C5%82aw+wda%C5%82+si%C4%99+w+konflikt+z+Jagie%C5%82%C5%82%C4%85%3F&rft.date=2020-02-15&rft.aulast=Maciorowski&rft_id=https%3A%2F%2Fopole.wyborcza.pl%2Fopole%2F7%2C35086%2C24254583%2Cdlaczego-ksiaze-wladyslaw-wdal-sie-w-konflikt-z-jagiella.html%3FdisableRedirects%3Dtrue" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://edus.ibrbs.pl/kwestia-slaska-w-polityce-jagiellonow/"><i>Kwestia Śląska w polityce Jagiellonów</i></a> [online], Instytut Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej<span class="accessdate"> [dostęp 2020-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Kwestia+%C5%9Al%C4%85ska+w+polityce+Jagiellon%C3%B3w&rft_id=http%3A%2F%2Fedus.ibrbs.pl%2Fkwestia-slaska-w-polityce-jagiellonow%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><a href="/wiki/Jan_Kwak" title="Jan Kwak"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Jan</span><span class="cite-name-initials" title="Jan" style="display:none">J.</span> </span><span class="cite-lastname">Kwak</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Jan</span><span class="cite-name-initials" title="Jan">J.</span></span></a>, <i>Miasta księstwa opolsko-raciborskiego w XVI-XVIII wieku</i>, Opole: Instytut Śląski, 1977, s. 68–70<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Jan&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Miasta+ksi%C4%99stwa+opolsko-raciborskiego+w+XVI-XVIII+wieku&rft.place=Opole&rft.pub=Instytut+%C5%9Al%C4%85ski&rft.date=1977&rft.aulast=Kwak" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:1-47"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:1_47-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:1_47-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:1_47-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:1_47-3">d</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://cmentarze-zydowskie.pl/opole.htm"><i>Cmentarz żydowski w Opolu Jewish cemetery in Opole</i></a> [online], cmentarze-zydowskie.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Cmentarz+%C5%BCydowski+w+Opolu+Jewish+cemetery+in+Opole&rft_id=http%3A%2F%2Fcmentarze-zydowskie.pl%2Fopole.htm" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opole.wyborcza.pl/opole/1,35086,4534487.html?disableRedirects=true"><i>Kto winien najstraszniejszego pożaru?</i></a> [online], opole.wyborcza.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Kto+winien+najstraszniejszego+po%C5%BCaru%3F&rft_id=https%3A%2F%2Fopole.wyborcza.pl%2Fopole%2F1%2C35086%2C4534487.html%3FdisableRedirects%3Dtrue" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text">Zajączkowska U., <i>Zamek Górny w Opolu</i>, Opole: Urząd Miasta, 2018.</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opole.wyborcza.pl/opole/7,35086,21517171,krol-jan-kazimierz-ponownie-w-opolu-wideo-zdjecia.html?disableRedirects=true"><i>Król Jan Kazimierz ponownie w Opolu</i></a> [online], opole.wyborcza.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Kr%C3%B3l+Jan+Kazimierz+ponownie+w+Opolu&rft_id=https%3A%2F%2Fopole.wyborcza.pl%2Fopole%2F7%2C35086%2C21517171%2Ckrol-jan-kazimierz-ponownie-w-opolu-wideo-zdjecia.html%3FdisableRedirects%3Dtrue" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20201116133028/http://www.powiatprudnicki.pl/powiatprudnicki-historiapowiatu.html"><i>Historia Powiatu Prudnickiego – Starostwo Powiatowe w Prudniku</i></a> [online], powiatprudnicki.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-11-09]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.powiatprudnicki.pl/powiatprudnicki-historiapowiatu.html">adresu</a> 2020-11-16]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Historia+Powiatu+Prudnickiego+%E2%80%93+Starostwo+Powiatowe+w+Prudniku&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.powiatprudnicki.pl%2Fpowiatprudnicki-historiapowiatu.html" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://podroze.gazeta.pl/podroze/7,114158,26383003,prudnik-magiczne-miasto-pogranicza.html"><i>Prudnik. Kraina multi-kulti dla wielu niezrozumiała. „W domach mówimy po polsku, śląsku i niemiecku”</i></a> [online], <a href="/wiki/Gazeta.pl" title="Gazeta.pl">gazeta.pl</a><span class="accessdate"> [dostęp 2021-04-22]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Prudnik.+Kraina+multi-kulti+dla+wielu+niezrozumia%C5%82a.+%E2%80%9EW+domach+m%C3%B3wimy+po+polsku%2C+%C5%9Bl%C4%85sku+i+niemiecku%E2%80%9D&rft_id=https%3A%2F%2Fpodroze.gazeta.pl%2Fpodroze%2F7%2C114158%2C26383003%2Cprudnik-magiczne-miasto-pogranicza.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://sztetl.org.pl/pl/miejscowosci/o/66-opole/99-historia-spolecznosci/137794-historia-spolecznosci"><i>Historia społeczności – Wirtualny Sztetl</i></a> [online], sztetl.org.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Historia+spo%C5%82eczno%C5%9Bci+%E2%80%93+Wirtualny+Sztetl&rft_id=https%3A%2F%2Fsztetl.org.pl%2Fpl%2Fmiejscowosci%2Fo%2F66-opole%2F99-historia-spolecznosci%2F137794-historia-spolecznosci" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text">K. Orzechowski, <i>Państwo i Prawo</i>, [w:] <i>Historia Śląska t.2, 1763-1830 część II, 1807-1850</i>, pod red. M. Czapliński, Wrocław 2002.</span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Urszula</span><span class="cite-name-initials" title="Urszula" style="display:none">U.</span> </span><span class="cite-lastname">Zajączkowska</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Urszula</span><span class="cite-name-initials" title="Urszula">U.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://nto.pl/domek-lodowy-i-synagoga-w-1914-roku/ar/3956433"><i>Domek Lodowy i synagoga w 1914 roku</i></a> [online], Nowa Trybuna Opolska, 21 maja 2002<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Urszula&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Domek+Lodowy+i+synagoga+w+1914+roku&rft.date=2002-05-21&rft.aulast=Zaj%C4%85czkowska&rft_id=https%3A%2F%2Fnto.pl%2Fdomek-lodowy-i-synagoga-w-1914-roku%2Far%2F3956433" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opencaching.pl/viewcache.php?cacheid=8014&lang=pl"><i>Stacja Opole Wschodnie (Oppeln Ostbahnhof) – Geocaching Opencaching Polska</i></a> [online], opencaching.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Stacja+Opole+Wschodnie+%28Oppeln+Ostbahnhof%29+%E2%80%93+Geocaching+Opencaching+Polska&rft_id=https%3A%2F%2Fopencaching.pl%2Fviewcache.php%3Fcacheid%3D8014%26lang%3Dpl" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opole.wyborcza.pl/opole/56,35086,21336164,pomnik-bismarcka,,1.html?disableRedirects=true"><i>Pomnik Bismarcka</i></a> [online], opole.wyborcza.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Pomnik+Bismarcka&rft_id=https%3A%2F%2Fopole.wyborcza.pl%2Fopole%2F56%2C35086%2C21336164%2Cpomnik-bismarcka%2C%2C1.html%3FdisableRedirects%3Dtrue" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Brendan</span><span class="cite-name-initials" title="Brendan" style="display:none">B.</span> </span><span class="cite-lastname">Karch</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Brendan</span><span class="cite-name-initials" title="Brendan">B.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.pl/books?id=BnpnDwAAQBAJ&pg=PA91&lpg=PA91&source=bl&ots=BHetEOcKd5&sig=ACfU3U24wYbLznfUwf7WSke_QKtL54S5yQ&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwiZ5cOP3vvpAhXSMJoKHSM7C1QQ6AEwAHoECAoQAQ#v=onepage&q&f=false"><i>Nation and Loyalty in a German-Polish Borderland: Upper Silesia, 1848–1960</i></a>, Cambridge University Press, 4 października 2018, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9781108487108" title="Specjalna:Książki/9781108487108">ISBN <span class="isbn">978-1-108-48710-8</span></a><span class="accessdate"> [dostęp 2020-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Brendan&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Nation+and+Loyalty+in+a+German-Polish+Borderland%3A+Upper+Silesia%2C+1848%E2%80%931960&rft.isbn=978-1-108-48710-8&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft.date=2018-10-04&rft.aulast=Karch&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.pl%2Fbooks%3Fid%3DBnpnDwAAQBAJ%26pg%3DPA91%26lpg%3DPA91%26source%3Dbl%26ots%3DBHetEOcKd5%26sig%3DACfU3U24wYbLznfUwf7WSke_QKtL54S5yQ%26hl%3Dpl%26sa%3DX%26ved%3D2ahUKEwiZ5cOP3vvpAhXSMJoKHSM7C1QQ6AEwAHoECAoQAQ%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Mariola</span><span class="cite-name-initials" title="Mariola" style="display:none">M.</span> </span><span class="cite-lastname">Nagoda</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Mariola</span><span class="cite-name-initials" title="Mariola">M.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://tygodnikopole.pl/pomnik-63-regimentu-piechoty/"><i>Pomnik 63. Regimentu Piechoty</i></a> [online], Tygodnik Opole, 10 września 2017<span class="accessdate"> [dostęp 2020-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Mariola&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Pomnik+63.+Regimentu+Piechoty&rft.date=2017-09-10&rft.aulast=Nagoda&rft_id=https%3A%2F%2Ftygodnikopole.pl%2Fpomnik-63-regimentu-piechoty%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://powstania.slaskie.pl/content/i-powstanie-slaskie-w-1919-roku"><i>I powstanie śląskie w 1919 roku – Województwo Śląskie – 100 lecie Powstań Śląskich</i></a> [online], powstania.slaskie.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=I+powstanie+%C5%9Bl%C4%85skie+w+1919+roku+%E2%80%93+Wojew%C3%B3dztwo+%C5%9Al%C4%85skie+%E2%80%93+100+lecie+Powsta%C5%84+%C5%9Al%C4%85skich&rft_id=https%3A%2F%2Fpowstania.slaskie.pl%2Fcontent%2Fi-powstanie-slaskie-w-1919-roku" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text">Encyklopedia Powstań Śląskich. Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1982, s. 566, hasło „Towarzystwo Skautów Opolskich”.</span> </li> <li id="cite_note-Opolu_1982-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Opolu_1982_62-0">↑</a></span> <span class="reference-text">„Encyklopedia powstań śląskich”, Instytut Śląski w Opolu, Opole 1982, s. 356, hasło „Opole”.</span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Dorota Borowicz: <i>Mapy narodowościowe Górnego Śląska od połowy XIX wieku do II Wojny Światowej</i>. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2004, s. 39. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8322925697" title="Specjalna:Książki/8322925697">ISBN <span class="isbn">83-229-2569-7</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Mapy+narodowo%C5%9Bciowe+G%C3%B3rnego+%C5%9Al%C4%85ska+od+po%C5%82owy+XIX+wieku+do+II+Wojny+%C5%9Awiatowej&rft.aulast=Borowicz&rft.aufirst=Dorota&rft.pub=Wydawnictwo+Uniwersytetu+Wroc%C5%82awskiego&rft.place=Wroc%C5%82aw&rft.pages=39&rft.isbn=83-229-2569-7"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://panoramaopolska.pl/artykul/opolszczyzna/116,przywrocili-pamiec-o-niezwyklym-niemcu"><i>Przywrócili pamięć o niezwykłym Niemcu</i></a> [online], Panorama Opolska<span class="accessdate"> [dostęp 2020-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Przywr%C3%B3cili+pami%C4%99%C4%87+o+niezwyk%C5%82ym+Niemcu&rft_id=http%3A%2F%2Fpanoramaopolska.pl%2Fartykul%2Fopolszczyzna%2F116%2Cprzywrocili-pamiec-o-niezwyklym-niemcu" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.tygodnikpowszechny.pl/swiadek-tamtego-slaska-135534"><i>Świadek tamtego Śląska</i></a> [online], tygodnikpowszechny.pl, 28 kwietnia 2009<span class="accessdate"> [dostęp 2020-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2009-04-28&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=%C5%9Awiadek+tamtego+%C5%9Al%C4%85ska&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.tygodnikpowszechny.pl%2Fswiadek-tamtego-slaska-135534" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a href="/wiki/Edmund_Osma%C5%84czyk" title="Edmund Osmańczyk">Edmund Osmańczyk</a>: <i>Wisła i Kraków to Rodło</i>. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1985. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/831008675X" title="Specjalna:Książki/831008675X">ISBN <span class="isbn">83-10-08675-X</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Wis%C5%82a+i+Krak%C3%B3w+to+Rod%C5%82o&rft.aulast=Osma%C5%84czyk&rft.aufirst=Edmund&rft.pub=Nasza+Ksi%C4%99garnia&rft.place=Warszawa&rft.isbn=83-10-08675-X"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">…napad na artystów Teatru Polskiego z Katowic w Opolu 28 kwietnia 1929, kiedy to grupy narodowych socjalistów i konserwatywnego Stahlhelmu zaatakowały i dotkliwie pobiły, po odbytym przedstawieniu, zmierzających na dworzec artystów polskich.. W: <a href="/wiki/Dorota_Simonides" title="Dorota Simonides">Dorota Simonides</a>, Jan Zaremba: <i>Śląskie miscellanea: literatura-folklor</i>. 2006, s. 82.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%C5%9Al%C4%85skie+miscellanea%3A+literatura-folklor&rft.atitle=%E2%80%A6napad+na+artyst%C3%B3w+Teatru+Polskiego+z+Katowic+w+Opolu+28+kwietnia+1929%2C+kiedy+to+grupy+narodowych+socjalist%C3%B3w+i+konserwatywnego+Stahlhelmu+zaatakowa%C5%82y+i+dotkliwie+pobi%C5%82y%2C+po+odbytym+przedstawieniu%2C+zmierzaj%C4%85cych+na+dworzec+artyst%C3%B3w+polskich.&rft.aulast=Simonides&rft.aufirst=Dorota&rft.pages=82"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Helena Lehr, <a href="/wiki/Edmund_Osma%C5%84czyk" title="Edmund Osmańczyk">Edmund Osmańczyk</a>: <i>Polacy spod znaku Rodła</i>. MON, 1972.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Polacy+spod+znaku+Rod%C5%82a&rft.aulast=Lehr&rft.aufirst=Helena&rft.pub=MON"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text">Tablica pamiątkowa na budynku: <i>W Sali Teatralnej opolskiego Ratusza 28 kwietnia 1929 r. Teatr Polski w Katowicach wystawił operę St. Moniuszki </i>Halka<i>. Po przedstawieniu przy ul. Krakowskiej, przed dworcem i w tunelu dworcowym nacjonalistyczne bojówki niemieckie zmasakrowały aktorów opery i baletu z Katowic przy milczącej aprobacie policji. Tablicę tę odsłonięto w Międzynarodowym Dniu Teatru w kwietniu 1967 roku. <a href="/wiki/Towarzystwo_Przyjaci%C3%B3%C5%82_Opola" title="Towarzystwo Przyjaciół Opola">Towarzystwo Przyjaciół Opola</a></i>.</span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Teraz Opole, Artur Janowski: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://opole.naszemiasto.pl/artykul/aktorzy-pobici-trudno-uwierzyc,2514074,art,t,id,tm.html">Aktorzy pobici? Trudno uwierzyć</a>. Pro Media sp. z o.o. w Opolu, 2011-02-11. [dostęp 2012-10-18]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Henryk Niestrój: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://silesia.arcaion.pl/wojewodztwo-opolskie/szczepanowice/szczepanowice-zarys-dziejow-miejscowosci/">Szczepanowice – zarys dziejów miejscowości</a>. Arcaion. [dostęp 2014-09-23]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tygodnikprudnicki.pl/tygodnik-arty-1956-listopadowa_noc_wstydu_prudniczan.html"><i>Listopadowa noc wstydu prudniczan</i></a> [online], Tygodnik Prudnicki<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Listopadowa+noc+wstydu+prudniczan&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tygodnikprudnicki.pl%2Ftygodnik-arty-1956-listopadowa_noc_wstydu_prudniczan.html" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Krzysztof Stecki: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.ph/20130503184425/http://opole.gazeta.pl/opole/1,88318,12489873,Amerykanskie_bombowce_nad_slaskimi_rafineriami.html">Amerykańskie bombowce nad śląskimi rafineriami</a>. Gazeta Wyborcza Opole, 2012-09-15. [dostęp 2012-10-18]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-74">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Leszek Frelich, Dorota Wodecka-Lasota: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://opole.wyborcza.pl/opole/1,35086,1882372.html">Ostatnie chwile Festung Oppeln</a>. Gazeta Wyborcza Opole, 2004-01-23. [dostęp 2011-01-25]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text">Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa <i>Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939–1945</i>. Sport i Turystyka 1988, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8321727093" title="Specjalna:Książki/8321727093">ISBN <span class="isbn">83-217-2709-3</span></a>, s. 296.</span> </li> <li id="cite_note-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-76">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Dorota Wodecka: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://opole.wyborcza.pl/opole/1,35086,8999895,I_nadeszli_barbarzyncy__REPORTAZ_.html">I nadeszli barbarzyńcy</a>. [w:] <i>Gazeta Wyborcza</i> [on-line]. 2011-01-25. [dostęp 2011-01-25]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-77">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ngopole.pl/2015/06/07/czerwony-swit-1945-r-walki-sowiecko-niemieckie-na-slasku-opolskim-i-ich-ofiary/#more-73747.">Czerwony świt 1945 r. Walki sowiecko-niemieckie na Śląsku Opolskim* i ich ofiary</a> Niezależna Gazeta Obywatelska nie tylko w Opolu.</span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">las: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.is/20120712145556/http://wiadomosci.gazeta.pl/kraj/1,34309,2680708.html">Kresowiacy. Mija 60 lat od ich przyjazdu do Opola</a>. Gazeta Wyborcza, 2005-04-28. [dostęp 2009-06-08]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200508135749/https://forumemjot.wordpress.com/2012/05/09/okupacja-w-imie-sojuszu-armia-sowiecka-w-polsce-1944-1956-fragmenty/"><i>Okupacja w imię sojuszu. Armia sowiecka w Polsce 1944-1956 (fragmenty)</i></a>, „forumemjot”, 9 maja 2012<span class="accessdate"> [dostęp 2018-10-13]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://forumemjot.wordpress.com/2012/05/09/okupacja-w-imie-sojuszu-armia-sowiecka-w-polsce-1944-1956-fragmenty/">adresu</a> 2020-05-08]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.date=2012-05-09&rft.jtitle=forumemjot&rft.atitle=Okupacja+w+imi%C4%99+sojuszu.+Armia+sowiecka+w+Polsce+1944-1956+%28fragmenty%29&rft_id=https%3A%2F%2Fforumemjot.wordpress.com%2F2012%2F05%2F09%2Fokupacja-w-imie-sojuszu-armia-sowiecka-w-polsce-1944-1956-fragmenty%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text">Mariusz Patelski, <i>Koło Akademików Opolan w Poznaniu 1946-1950</i>, „Pro Lusatia. Opolskie Studia Łużycoznawcze” 2013, t. 12, ISSN 1643-1391, s. 90–123.</span> </li> <li id="cite_note-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-81">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://naszahistoria.pl/janczarzy-komunizmu-korpus-bezpieczenstwa-wewnetrznego/ar/12112090"><i>''Janczarzy Komunizmu. Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego''</i></a> [online], naszahistoria.pl, 26 maja 2017<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2017-05-26&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=%27%27Janczarzy+Komunizmu.+Korpus+Bezpiecze%C5%84stwa+Wewn%C4%99trznego%27%27&rft_id=https%3A%2F%2Fnaszahistoria.pl%2Fjanczarzy-komunizmu-korpus-bezpieczenstwa-wewnetrznego%2Far%2F12112090" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text">Władysław Kurkiewicz „25 lat Polski Ludowej“ Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1971, s. 118</span> </li> <li id="cite_note-opo1-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-opo1_83-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956-89</i>, wyd. Ośrodek Karta, Warszawa 2006, s. 150–151 (biogram autorstwa Jana Ryszarda Sielezina).</span> </li> <li id="cite_note-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-84">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Piotr</span><span class="cite-name-initials" title="Piotr" style="display:none">P.</span> </span><span class="cite-lastname">Guzik</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Piotr</span><span class="cite-name-initials" title="Piotr">P.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://wyborcza.pl/1,75398,21208826,wieksze-opole-glodujacy-chca-pojechac-na-spotkanie-z-premier.html"><i>Większe Opole. Głodujący: Albo premier Beata Szydło przyjedzie do nas, albo my pojedziemy do niej</i></a> [online], wyborcza.pl, 5 stycznia 2017<span class="accessdate"> [dostęp 2017-01-06]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Piotr&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Wi%C4%99ksze+Opole.+G%C5%82oduj%C4%85cy%3A+Albo+premier+Beata+Szyd%C5%82o+przyjedzie+do+nas%2C+albo+my+pojedziemy+do+niej&rft.date=2017-01-05&rft.aulast=Guzik&rft_id=http%3A%2F%2Fwyborcza.pl%2F1%2C75398%2C21208826%2Cwieksze-opole-glodujacy-chca-pojechac-na-spotkanie-z-premier.html" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:3-85"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:3_85-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:3_85-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:3_85-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:3_85-3">d</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://bdl.stat.gov.pl/bdl/errors/500?aspxerrorpath=/bdl/dane/teryt/tablica"><i>GUS - Bank Danych Lokalnych</i></a> [online], bdl.stat.gov.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-07-07]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=GUS+-+Bank+Danych+Lokalnych&rft_id=https%3A%2F%2Fbdl.stat.gov.pl%2Fbdl%2Ferrors%2F500%3Faspxerrorpath%3D%2Fbdl%2Fdane%2Fteryt%2Ftablica" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:0-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-:0_86-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.polskawliczbach.pl/Opole"><i>Opole w liczbach</i></a> [online], Polska w liczbach<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=unknown&rft.atitle=Opole+w+liczbach&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.jtitle=Polska+w+liczbach&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.polskawliczbach.pl%2FOpole" style="display:none"> </span>, liczba ludności na podstawie danych GUS.</cite></span> </li> <li id="cite_note-gospodarka-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-gospodarka_87-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120720053904/http://www.opole.pl/files/data/18545/OpoleInwestujbezgranic.pdf">Urząd Miasta Opola: „Opole – Inwestuj bez granic”, s. 5–7, Opole: Urząd Miasta Opola</a>. [dostęp 2012-05-09]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opole.pl/files/data/18545/OpoleInwestujbezgranic.pdf">tego adresu</a> (2012-07-20)]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-88">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://forsal.pl/gospodarka/inwestycje/artykuly/1062496,inwestycja-za-11-5-mld-zl-nowe-bloki-w-elektrowni-pge-w-opolu-gotowe-w-ponad-80-proc.html"><i>Inwestycja za 11,5 mld zł. Nowe bloki w elektrowni PGE w Opolu gotowe w ponad 80 proc.</i></a>, „forsal.pl”<span class="accessdate"> [dostęp 2018-02-22]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft.atitle=Inwestycja+za+11%2C5+mld+z%C5%82.+Nowe+bloki+w+elektrowni+PGE+w+Opolu+gotowe+w+ponad+80+proc.&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.jtitle=forsal.pl&rft_id=http%3A%2F%2Fforsal.pl%2Fgospodarka%2Finwestycje%2Fartykuly%2F1062496%2Cinwestycja-za-11-5-mld-zl-nowe-bloki-w-elektrowni-pge-w-opolu-gotowe-w-ponad-80-proc.html" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-89">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ifm.com/pl/pl/shared/company/ifm-ecolink-opole">ifm ecolink Opole, jako cześć spółki ifm electronic gmbh</a>. [dostęp 2019-05-05]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-90">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nutricia.com.pl/o-nas/historia">Nutricia. Historia</a>. [dostęp 2019-05-05]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-91">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.zott-dairy.com/pl/"><i>Zott – Chwila mlecznej przyjemności</i></a> [online], zott-dairy.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Zott+%E2%80%93+Chwila+mlecznej+przyjemno%C5%9Bci&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.zott-dairy.com%2Fpl%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-92">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.animex.pl/kontakt/zaklady-produkcyjne/">Zakłady produkcyjne. Opole</a>. Animex. [dostęp 2019-05-05]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pastafoodcompany.com/o-firmie">Pasta Food Co. – o firmie</a>. [dostęp 2019-05-05]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-94">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.prawdziwelody.eu/o-nas/">O nas.</a>. Prawdziwe Lody. [dostęp 2019-05-05]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.globalsteering.pl/index.php/projekt-unijny">Projekt unijny.</a>. Global Steering Systems. [dostęp 2019-05-05]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-96">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ocrg.opolskie.pl/pl/aktualnosci/fabryka-iac-group-w-opolu-oficjalnie-otwarta-255.html">Fabryka IAC Group w Opolu oficjalnie otwarta</a>. Opolskie Centrum Rozwoju Gospodarki, 2017-10-24. [dostęp 2019-05-05]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.polaris.com/en-us/news/company/polaris-announces-poland-manufacturing-facility/">Polaris Announces Grand Opening of Manufacturing Facility in Poland</a>. Polaris, 2014-09-23. [dostęp 2019-05-05]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://towerinternational.com/company/history/">Historia firmy Tower International</a>. [dostęp 2019-05-05]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.remak.com.pl/"><i>Remak S.A., – Strona Główna</i></a> [online], remak.com.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-09]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Remak+S.A.%2C+%E2%80%93+Strona+G%C5%82%C3%B3wna&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.remak.com.pl%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.kelvion.com/pl/"><i>Kelvion</i></a> [online], kelvion.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Kelvion&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.kelvion.com%2Fpl%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-101">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.presmet.com.pl/"><i>APC Presmet Sp. z o.o.</i></a> [online], presmet.com.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=APC+Presmet+Sp.+z+o.o.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.presmet.com.pl%2F" style="display:none"> </span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.famet.com.pl/"><i>Oferty pracy Famet S.A.</i></a> [online], famet.com.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Oferty+pracy+Famet+S.A.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.famet.com.pl%2F" style="display:none"> </span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-103">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://hfg.heerema.com/"><i>Heerema Fabrication Group</i></a> [online], hfg.heerema.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Heerema+Fabrication+Group&rft_id=https%3A%2F%2Fhfg.heerema.com%2F" style="display:none"> </span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-104"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-104">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://kamex.opole.pl/"><i>Kamex – Producent Stojaków i Siłowników Hydraulicznych</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Kamex+%E2%80%93+Producent+Stojak%C3%B3w+i+Si%C5%82ownik%C3%B3w+Hydraulicznych&rft_id=http%3A%2F%2Fkamex.opole.pl%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-105"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-105">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://moviebird.com/"><i>MovieBird International – Telescopic Camera Cranes for film and television</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=MovieBird+International+%E2%80%93+Telescopic+Camera+Cranes+for+film+and+television&rft_id=http%3A%2F%2Fmoviebird.com%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-106"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-106">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.ph/20160502092358/http://www.explomet.pl/index.php/pl/">Explomet.</a></span> </li> <li id="cite_note-107"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-107">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.monier.pl/"><i>Monier: Dachówki, systemy rynnowe, systemy dachowe</i></a> [online], monier.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Monier%3A+Dach%C3%B3wki%2C+systemy+rynnowe%2C+systemy+dachowe&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.monier.pl%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-108"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-108">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.schiedel.com/pl/"><i>Schiedel – Ciepło. Wentylacja. Życie.</i></a> [online], 29 sierpnia 2016<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2016-08-29&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Schiedel+%E2%80%93+Ciep%C5%82o.+Wentylacja.+%C5%BBycie.&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.schiedel.com%2Fpl%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-109">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.norgips.pl/"><i>Norgips</i></a> [online], norgips.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Norgips&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.norgips.pl%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-110"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-110">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.atmoterm.pl/"><i>Rozwiązania dla środowiska i gospodarki – Atmoterm SA</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Rozwi%C4%85zania+dla+%C5%9Brodowiska+i+gospodarki+%E2%80%93+Atmoterm+SA&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.atmoterm.pl%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-111"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-111">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.kariera.axxiome.pl/o-nas/"><i>Axxiome Polska</i></a> [online], Axxiome Kariera<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Axxiome+Polska&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.kariera.axxiome.pl%2Fo-nas%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-112"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-112">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://atos.net/pl/polska"><i>Atos w Polsce – Poznaj lidera branży IT!</i></a> [online], Atos<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Atos+w+Polsce+%E2%80%93+Poznaj+lidera+bran%C5%BCy+IT%21&rft_id=https%3A%2F%2Fatos.net%2Fpl%2Fpolska" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-113"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-113">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pl.asseco.com/?feed=rss2&tag=business-process-menagment"><i>Asseco Poland</i></a> [online], Asseco Poland<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Asseco+Poland&rft_id=https%3A%2F%2Fpl.asseco.com%2F%3Ffeed%3Drss2%26tag%3Dbusiness-process-menagment" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-114"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-114">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://codelabs.rocks/"><i>codelabs – the Software House – We are into coding!</i></a> [online], codelabs.rocks<span class="accessdate"> [dostęp 2022-07-04]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=codelabs+%E2%80%93+the+Software+House+%E2%80%93+We+are+into+coding%21&rft_id=https%3A%2F%2Fcodelabs.rocks%2F" style="display:none"> </span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-115"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-115">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.future-processing.pl/"><i>Future Processing – Great People = Great Software</i></a> [online], future-processing.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Future+Processing+%E2%80%93+Great+People+%3D+Great+Software&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.future-processing.pl%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-116"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-116">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://stefanini.com/en"><i>Stefanini – Co-Creating Solutions for a Better Future</i></a> [online], stefanini.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Stefanini+%E2%80%93+Co-Creating+Solutions+for+a+Better+Future&rft_id=https%3A%2F%2Fstefanini.com%2Fen" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-117"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-117">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.capgemini.com/pl-pl/"><i>Doradztwo, usługi technologiczne i transformacja cyfrowa</i></a> [online], capgemini.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-09]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Doradztwo%2C+us%C5%82ugi+technologiczne+i+transformacja+cyfrowa&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.capgemini.com%2Fpl-pl%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-118"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-118">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ista.com/pl/"><i>ista Polska</i></a> [online], ista.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=ista+Polska&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ista.com%2Fpl%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-119"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-119">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-lastname">PricewaterhouseCoopers</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pwc.pl/pl/o-nas/biura-pwc.html"><i>Biura PwC w Polsce</i></a> [online], PwC<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aulast=PricewaterhouseCoopers&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Biura+PwC+w+Polsce&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.pwc.pl%2Fpl%2Fo-nas%2Fbiura-pwc.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-120"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-120">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sindbad.pl/pl/company/contact"><i>Międzynarodowe Przewozy Autokarowe</i></a> [online], sindbad.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Mi%C4%99dzynarodowe+Przewozy+Autokarowe&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.sindbad.pl%2Fpl%2Fcompany%2Fcontact" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-121"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-121">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.piomar.pl/"><i>Piomar – Transport & Logistics, Opole, Polska – Transport krajowy i międzynarodowy, magazynowanie, logistyka – Opole, Polska</i></a> [online], Piomar – Transport & Logistics<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Piomar+%E2%80%93+Transport+%26+Logistics%2C+Opole%2C+Polska+%E2%80%93+Transport+krajowy+i+mi%C4%99dzynarodowy%2C+magazynowanie%2C+logistyka+%E2%80%93+Opole%2C+Polska&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.piomar.pl%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-122"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-122">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://kano.com.pl/pl/"><i>Kano – Transport Krajowy i Międzynarodowy – Spedycja</i></a> [online], kano.com.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Kano+%E2%80%93+Transport+Krajowy+i+Mi%C4%99dzynarodowy+%E2%80%93+Spedycja&rft_id=http%3A%2F%2Fkano.com.pl%2Fpl%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-123"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-123">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://bedmet.pl/"><i>Bedmet – Transport ciężki i ponadgabarytowy</i></a> [online]<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Bedmet+%E2%80%93+Transport+ci%C4%99%C5%BCki+i+ponadgabarytowy&rft_id=https%3A%2F%2Fbedmet.pl%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-124"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-124">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.itaka.pl/"><i>Biuro podróży Itaka – Wakacje – wycieczki i wczasy zagraniczne</i></a> [online], itaka.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Biuro+podr%C3%B3%C5%BCy+Itaka+%E2%80%93+Wakacje+%E2%80%93+wycieczki+i+wczasy+zagraniczne&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.itaka.pl%2F" style="display:none"> </span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-125"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-125">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://cwkopole.pl/"><i>Centrum Wystawienniczo-Kongresowe w Opolu – CWK Opole</i></a> [online], Centrum Wystawienniczo-Kongresowe<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Centrum+Wystawienniczo-Kongresowe+w+Opolu+%E2%80%93+CWK+Opole&rft_id=https%3A%2F%2Fcwkopole.pl%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-126"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-126">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.google.pl/maps/dir/50.5283371,17.9192109/50.6750452,17.9341778/@50.601913,17.8321297,12z/data=!3m1!4b1!4m2!4m1!3e0"><i>Mapy Google</i></a> [online], Mapy Google<span class="accessdate"> [dostęp 2016-01-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Mapy+Google&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.google.pl%2Fmaps%2Fdir%2F50.5283371%2C17.9192109%2F50.6750452%2C17.9341778%2F%4050.601913%2C17.8321297%2C12z%2Fdata%3D%213m1%214b1%214m2%214m1%213e0" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-127"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-127">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://bazakolejowa.pl/index.php?dzial=linie&id=394&okno=historia&od=0&do=53">Ogólnopolska Baza Kolejowa</a>. [dostęp 2009-02-17]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-128"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-128">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20180215143519/https://bip.uke.gov.pl/download/gfx/bip/pl/defaultaktualnosci/38/4/1/aus__al_112_tab_2_ed_36.pdf">Wykaz NKA dla lokalizacji Ab. Służb Alarmowych 112</a>. uke.gov.pl. [dostęp 2014-12-27]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-129"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-129">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.ph/20150104102523/http://www.sw.gov.pl/pl/okregowy-inspektorat-sluzby-wieziennej-opole/zaklad-karny-opole/">Zakład Karny Opole</a>. sw.gov.pl. [dostęp 2015-01-04].</cite></span> </li> <li id="cite_note-130"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-130">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.ph/20120717071905/http://szpitalwojewodzki.pl/wojewodztwa/opolskie.html">Szpitale w województwie opolskim</a>.</span> </li> <li id="cite_note-131"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-131">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gzowski.opole.pl/"><i>.:Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących im. K. Gzowskiego w Opolu:.</i></a> [online], gzowski.opole.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2018-03-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=.%3AZesp%C3%B3%C5%82+Szk%C3%B3%C5%82+Technicznych+i+Og%C3%B3lnokszta%C5%82c%C4%85cych+im.+K.+Gzowskiego+w+Opolu%3A.&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.gzowski.opole.pl%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-132"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-132">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opole.pl/turystyka/obiekty/26123-1096-Obj-Muzeum_Slaska_Opolskiego_#paragraph3480">Muzeum Śląska Opolskiego na oficjalnej stronie miasta.</a></span> </li> <li id="cite_note-133"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-133">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://muzeum.opole.pl/">Oficjalna strona muzeum.</a></span> </li> <li id="cite_note-134"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-134">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opole.pl/turystyka/obiekty/26126-1096-Obj-Muzeum_Wsi_Opolskiej_#paragraph3480">Muzeum Wsi Opolskiej na oficjalnej stronie miasta.</a></span> </li> <li id="cite_note-135"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-135">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.muzeumwsiopolskiej.pl/">Oficjalna strona muzeum.</a></span> </li> <li id="cite_note-136"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-136">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opole.pl/turystyka/obiekty/26125-1096-Obj-Muzeum_Diecezjalne_#paragraph3480">Muzeum Diecezjalne na oficjalnej stronie miasta.</a></span> </li> <li id="cite_note-137"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-137">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opole.pl/turystyka/obiekty/26471-1096-Obj-Muzeum_Polskiej_Piosenki#paragraph3480">Muzeum Polskiej Piosenki na stronie oficjalnej miasta.</a></span> </li> <li id="cite_note-138"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-138">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20140109165536/http://www.opole.pl/turystyka/obiekty/26124-1096-Obj-Centralne_Muzeum_Jencow_Wojennych">Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu.</a></span> </li> <li id="cite_note-139"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-139">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://muzeum.uni.opole.pl/wp-content/uploads/2016/07/Idea-i-misja-muzeum.pdf">historia muzeum</a>.</span> </li> <li id="cite_note-140"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-140">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://muzeum.uni.opole.pl/">Oficjalna strona muzeum.</a></span> </li> <li id="cite_note-141"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-141">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200926023342/http://muzeum.opole.pl/galeria-muzeum-slaska-opolskiego/">Oficjalna strona.</a></span> </li> <li id="cite_note-142"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-142">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.galeriaopole.pl/pl/o-galerii">Oficjalna strona galerii.</a></span> </li> <li id="cite_note-143"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-143">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opole.pl/turystyka/obiekty/15100-1096-Obj-Galeria_Studzienna#paragraph3480">Galeria Studzienna na stronie oficjalnej miasta.</a></span> </li> <li id="cite_note-144"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-144">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opole.pl/turystyka/obiekty/15102-1096-Obj-Galeria_ZPAP#paragraph3480">Galeria ZPAP na stronie oficjalnej miasta.</a></span> </li> <li id="cite_note-145"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-145">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opole.pl/turystyka/obiekty/4161-1096-Obj-Galeria_Sztuki_Autor#paragraph3480Galeria">Sztuki Autor na stronie oficjalnej miasta.</a></span> </li> <li id="cite_note-146"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-146">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.metal-archives.com/bands/Alone_in_Mourning/37393"><i>Alone in Mourning – Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives</i></a> [online], metal-archives.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Alone+in+Mourning+%E2%80%93+Encyclopaedia+Metallum%3A+The+Metal+Archives&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.metal-archives.com%2Fbands%2FAlone_in_Mourning%2F37393" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-147"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-147">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.metal-archives.com/bands/Deathibrillator/3540307919"><i>Deathibrillator – Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives</i></a> [online], metal-archives.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Deathibrillator+%E2%80%93+Encyclopaedia+Metallum%3A+The+Metal+Archives&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.metal-archives.com%2Fbands%2FDeathibrillator%2F3540307919" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-148"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-148">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.metal-archives.com/bands/Devilish_Impressions"><i>Devilish Impressions – Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives</i></a> [online], metal-archives.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Devilish+Impressions+%E2%80%93+Encyclopaedia+Metallum%3A+The+Metal+Archives&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.metal-archives.com%2Fbands%2FDevilish_Impressions" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-149"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-149">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.metal-archives.com/bands/Echoes_of_Yul/3540288618"><i>Echoes of Yul – Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives</i></a> [online], metal-archives.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Echoes+of+Yul+%E2%80%93+Encyclopaedia+Metallum%3A+The+Metal+Archives&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.metal-archives.com%2Fbands%2FEchoes_of_Yul%2F3540288618" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-150"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-150">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.metal-archives.com/bands/Elysium/3540396316"><i>Elysium – Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives</i></a> [online], metal-archives.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Elysium+%E2%80%93+Encyclopaedia+Metallum%3A+The+Metal+Archives&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.metal-archives.com%2Fbands%2FElysium%2F3540396316" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-151"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-151">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.metal-archives.com/bands/Face/71308"><i>Face – Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives</i></a> [online], metal-archives.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Face+%E2%80%93+Encyclopaedia+Metallum%3A+The+Metal+Archives&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.metal-archives.com%2Fbands%2FFace%2F71308" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-152"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-152">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.metal-archives.com/bands/God/62957"><i>God – Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives</i></a> [online], metal-archives.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=God+%E2%80%93+Encyclopaedia+Metallum%3A+The+Metal+Archives&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.metal-archives.com%2Fbands%2FGod%2F62957" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-153"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-153">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.metal-archives.com/bands/Kozybunx/3540365840"><i>Kozybunx – Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives</i></a> [online], metal-archives.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Kozybunx+%E2%80%93+Encyclopaedia+Metallum%3A+The+Metal+Archives&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.metal-archives.com%2Fbands%2FKozybunx%2F3540365840" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-154"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-154">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.metal-archives.com/bands/Manthor/3540273104"><i>Manthor – Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives</i></a> [online], metal-archives.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Manthor+%E2%80%93+Encyclopaedia+Metallum%3A+The+Metal+Archives&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.metal-archives.com%2Fbands%2FManthor%2F3540273104" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-155"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-155">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.metal-archives.com/bands/Pakt/3540289617"><i>Pakt – Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives</i></a> [online], metal-archives.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Pakt+%E2%80%93+Encyclopaedia+Metallum%3A+The+Metal+Archives&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.metal-archives.com%2Fbands%2FPakt%2F3540289617" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-156"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-156">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.metal-archives.com/bands/Sekator/3540328454"><i>Sekator – Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives</i></a> [online], metal-archives.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Sekator+%E2%80%93+Encyclopaedia+Metallum%3A+The+Metal+Archives&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.metal-archives.com%2Fbands%2FSekator%2F3540328454" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-157"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-157">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.metal-archives.com/bands/Sirrah/3128"><i>Sirrah – Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives</i></a> [online], metal-archives.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Sirrah+%E2%80%93+Encyclopaedia+Metallum%3A+The+Metal+Archives&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.metal-archives.com%2Fbands%2FSirrah%2F3128" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-158"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-158">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.metal-archives.com/bands/The_Hag/33542"><i>The Hag – Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives</i></a> [online], metal-archives.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=The+Hag+%E2%80%93+Encyclopaedia+Metallum%3A+The+Metal+Archives&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.metal-archives.com%2Fbands%2FThe_Hag%2F33542" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-159"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-159">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.metal-archives.com/bands/Trace/3540289618"><i>Trace – Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives</i></a> [online], metal-archives.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Trace+%E2%80%93+Encyclopaedia+Metallum%3A+The+Metal+Archives&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.metal-archives.com%2Fbands%2FTrace%2F3540289618" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-160"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-160">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.metal-archives.com/bands/TSA/8617"><i>TSA – Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives</i></a> [online], metal-archives.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=TSA+%E2%80%93+Encyclopaedia+Metallum%3A+The+Metal+Archives&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.metal-archives.com%2Fbands%2FTSA%2F8617" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-161"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-161">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.metal-archives.com/bands/Witch/67270"><i>Witch – Encyclopaedia Metallum: The Metal Archives</i></a> [online], metal-archives.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Witch+%E2%80%93+Encyclopaedia+Metallum%3A+The+Metal+Archives&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.metal-archives.com%2Fbands%2FWitch%2F67270" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-162"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-162">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.opole.pl/dla-mieszkanca/sklad-viii-kadencji-rady-miasta-opola-z-podzialem-na-okregi-wyborcze"><i>Skład VIII Kadencji Rady Miasta Opola z podziałem na okręgi wyborcze</i></a> [online], opole.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Sk%C5%82ad+VIII+Kadencji+Rady+Miasta+Opola+z+podzia%C5%82em+na+okr%C4%99gi+wyborcze&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.opole.pl%2Fdla-mieszkanca%2Fsklad-viii-kadencji-rady-miasta-opola-z-podzialem-na-okregi-wyborcze" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-163"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-163">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19750350198">Dz.U. z 1975 r. nr 35, poz. 198</a></span>.</span> </li> <li id="cite_note-164"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-164">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.24opole.pl/17315,Opolanie_wybrali_swoich_przedstawicieli_do_rad_dzielnic,wiadomosc.html"><i>Opolanie wybrali swoich przedstawicieli do siedmiu rad dzielnic</i></a>, Opole24.pl z 13.04.2015 [dostęp 2015-12-11].</span> </li> <li id="cite_note-165"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-165">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nto.pl/wiadomosci/opole/a/wiceminister-patryk-jaki-wieksze-opole-stalo-sie-faktem,10423988/">Wiceminister Patryk Jaki: większe Opole stało się faktem</a>.</span> </li> <li id="cite_note-166"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-166">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tvn24.pl/wroclaw,44/opole-sie-powieksza-czesc-mieszkancow-niezadowolona,662315.html">Opole się powiększa kosztem okolicznych wsi. Ich mieszkańcy protestują. „To skok na kasę” (www.tvn24.pl)</a>.</span> </li> <li id="cite_note-metro.gazeta.pl-167"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-metro.gazeta.pl_167-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-metro.gazeta.pl_167-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.is/20161226120718/http://metro.gazeta.pl/metro/1,50144,20427066,opole-bedzie-wieksze-od-barcelony-i-paryza-rzad-przyjal-rozporzadzenie.html"><i>Opole będzie większe od Barcelony i Paryża? Rząd przyjął rozporządzenie</i></a>, „metro.gazeta.pl”<span class="accessdate"> [dostęp 2017-01-03]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://metro.gazeta.pl/metro/1,50144,20427066,opole-bedzie-wieksze-od-barcelony-i-paryza-rzad-przyjal-rozporzadzenie.html">adresu</a> 2016-12-26]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft.atitle=Opole+b%C4%99dzie+wi%C4%99ksze+od+Barcelony+i+Pary%C5%BCa%3F+Rz%C4%85d+przyj%C4%85%C5%82+rozporz%C4%85dzenie&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.jtitle=metro.gazeta.pl&rft_id=http%3A%2F%2Fmetro.gazeta.pl%2Fmetro%2F1%2C50144%2C20427066%2Copole-bedzie-wieksze-od-barcelony-i-paryza-rzad-przyjal-rozporzadzenie.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-168"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-168">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Sławomir</span><span class="cite-name-initials" title="Sławomir" style="display:none">S.</span> </span><span class="cite-lastname">Draguła</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Sławomir</span><span class="cite-name-initials" title="Sławomir">S.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nto.pl/wiadomosci/opole/a/wiceminister-patryk-jaki-wieksze-opole-stalo-sie-faktem,10423988/"><i>Wiceminister Patryk Jaki: większe Opole stało się faktem</i></a>, „nto.pl”<span class="accessdate"> [dostęp 2017-01-03]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=article&rft.atitle=Wiceminister+Patryk+Jaki%3A+wi%C4%99ksze+Opole+sta%C5%82o+si%C4%99+faktem&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.jtitle=nto.pl&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nto.pl%2Fwiadomosci%2Fopole%2Fa%2Fwiceminister-patryk-jaki-wieksze-opole-stalo-sie-faktem%2C10423988%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-169"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-169">↑</a></span> <span class="reference-text">Krzysztof Zyzik <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nto.pl/magazyn/wywiady/art/9103027,prezydent-wisniewski-chce-powiekszyc-opole,id,t.html">Prezydent Wiśniewski chce powiększyć Opole</a>, Nowa Trybuna Opolska 20 listopada 2015.</span> </li> <li id="cite_note-170"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-170">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Nie chcą większego Opola</i>, metrocafe.pl 4.02.2016.</span> </li> <li id="cite_note-171"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-171">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.opole.pl/dla-mieszkanca/menu/wykaz-dzielnic"><i>Wykaz dzielnic</i></a> [online], Miasto Opole<span class="accessdate"> [dostęp 2024-03-25]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Wykaz+dzielnic&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.opole.pl%2Fdla-mieszkanca%2Fmenu%2Fwykaz-dzielnic" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-172"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-172">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nto.pl/swiety-wojciech-jest-od-wiekow-patronem-opola/ar/11988329"><i>Święty Wojciech jest od wieków patronem Opola</i></a> [online], Nowa Trybuna Opolska, 21 kwietnia 2017<span class="accessdate"> [dostęp 2020-02-22]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2017-04-21&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=%C5%9Awi%C4%99ty+Wojciech+jest+od+wiek%C3%B3w+patronem+Opola&rft_id=https%3A%2F%2Fnto.pl%2Fswiety-wojciech-jest-od-wiekow-patronem-opola%2Far%2F11988329" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-173"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-173">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.buddyzm.pl/osrodki"><i>Ośrodek</i></a> [online], buddyzm.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=O%C5%9Brodek&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.buddyzm.pl%2Fosrodki" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-174"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-174">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://opole.buddyzm.pl/?page_id=83"><i>Kontakt</i></a> [online], opole.buddyzm.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Kontakt&rft_id=http%3A%2F%2Fopole.buddyzm.pl%2F%3Fpage_id%3D83" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-175"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-175">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.diecezja.opole.pl/index.php/diecezja/informacje"><i>Zarys dziejów Kościoła na Śląsku Opolskim</i></a> [online], diecezja.opole.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Zarys+dziej%C3%B3w+Ko%C5%9Bcio%C5%82a+na+%C5%9Al%C4%85sku+Opolskim&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.diecezja.opole.pl%2Findex.php%2Fdiecezja%2Finformacje" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-krk-176"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-krk_176-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-krk_176-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-krk_176-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.diecezja.opole.pl/index.php/parafie/wg-dekanatow"><i>Parafie wg dekanatów</i></a> [online], diecezja.opole.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Parafie+wg+dekanat%C3%B3w&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.diecezja.opole.pl%2Findex.php%2Fparafie%2Fwg-dekanatow" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-177"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-177">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://grekokatolicy.pl/grekokatolicy/parafie-ukgk/parafia-greckokatolicka-pw-przemienienia-panskiego-w-opolu/"><i>Parafia Greckokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego w Opolu</i></a> [online], grekokatolicy.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Parafia+Greckokatolicka+pw.+Przemienienia+Pa%C5%84skiego+w+Opolu&rft_id=https%3A%2F%2Fgrekokatolicy.pl%2Fgrekokatolicy%2Fparafie-ukgk%2Fparafia-greckokatolicka-pw-przemienienia-panskiego-w-opolu%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-178"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-178">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opole.gosc.pl/doc/7789012.Nowy-proboszcz-grekokatolikow-w-Opolu"><i>Nowy proboszcz grekokatolików w Opolu</i></a> [online], opole.gosc.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Nowy+proboszcz+grekokatolik%C3%B3w+w+Opolu&rft_id=https%3A%2F%2Fopole.gosc.pl%2Fdoc%2F7789012.Nowy-proboszcz-grekokatolikow-w-Opolu" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-179"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-179">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.piusx.org.pl/kaplice/opole"><i>Opole</i></a> [online], piusx.org.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-06-14]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Opole&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.piusx.org.pl%2Fkaplice%2Fopole" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-180"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-180">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Kalendarz Prawosławny 2021</i>, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, <span class="issn"><a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/1425-2171">1425-2171</a></span>, s. 233.</span> </li> <li id="cite_note-181"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-181">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Igor</span><span class="cite-name-initials" title="Igor" style="display:none">I.</span> </span><span class="cite-lastname">Habura</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Igor</span><span class="cite-name-initials" title="Igor">I.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://diecezjawroclawsko-szczecinska.pl/news/display?id=312"><i>Otwarcie filii parafii prawosławnej w Opolu</i></a> [online], diecezjawroclawsko-szczecinska.pl, 26 sierpnia 2018<span class="accessdate"> [dostęp 2020-09-06]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Igor&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Otwarcie+filii+parafii+prawos%C5%82awnej+w+Opolu&rft.date=2018-08-26&rft.aulast=Habura&rft_id=https%3A%2F%2Fdiecezjawroclawsko-szczecinska.pl%2Fnews%2Fdisplay%3Fid%3D312" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-182"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-182">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.chwe.pl/lista-placowek/"><i>Zbory i placówki</i></a> [online], chwe.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-08-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Zbory+i+plac%C3%B3wki&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.chwe.pl%2Flista-placowek%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-183"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-183">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ekch.pl/index.php/pl/kosciol/placowki">Parafie Ewangelicznego Kościoła Chrześcijańskiego</a>. ekch.pl. [dostęp 2022-08-18].</cite></span> </li> <li id="cite_note-184"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-184">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://adwent.pl/kontakt/zbory/"><i>Zbory</i></a> [online], adwent.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Zbory&rft_id=https%3A%2F%2Fadwent.pl%2Fkontakt%2Fzbory%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-185"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-185">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://baptysci.pl/zbory"><i>Zbory</i></a> [online], baptysci.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Zbory&rft_id=https%3A%2F%2Fbaptysci.pl%2Fzbory" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-186"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-186">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://zabytek.pl/pl/obiekty/opole-dom-ob-dom-modlitwy-kosciola-chrystusowego-tzw-dom-ryb"><i>Dom, ob. dom modlitwy Kościoła Chrystusowego, tzw. Dom Rybaka</i></a> [online], zabytek.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-05-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Dom%2C+ob.+dom+modlitwy+Ko%C5%9Bcio%C5%82a+Chrystusowego%2C+tzw.+Dom+Rybaka&rft_id=https%3A%2F%2Fzabytek.pl%2Fpl%2Fobiekty%2Fopole-dom-ob-dom-modlitwy-kosciola-chrystusowego-tzw-dom-ryb" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-187"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-187">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://polska-org.pl/538820,Opole,Kosciol_Chrystusowy.html"><i>Kościół Chrystusowy</i></a> [online], polska-org.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-05-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82+Chrystusowy&rft_id=https%3A%2F%2Fpolska-org.pl%2F538820%2COpole%2CKosciol_Chrystusowy.html" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-188"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-188">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.luteranie.pl/opole/"><i>Opole</i></a> [online], luteranie.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Opole&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.luteranie.pl%2Fopole%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-189"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-189">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kech.pl/zbory-kech-w-polsce/"><i>Zbory KECh w Polsce</i></a> [online], kech.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Zbory+KECh+w+Polsce&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.kech.pl%2Fzbory-kech-w-polsce%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-190"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-190">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ostoja-opole.pl/kontakt/"><i>Kontakt</i></a> [online], ostoja-opole.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-03-29]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Kontakt&rft_id=https%3A%2F%2Fostoja-opole.pl%2Fkontakt%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-jw-191"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-jw_191-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-jw_191-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-jw_191-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-jw_191-3">d</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-jw_191-4">e</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-jw_191-5">f</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-jw_191-6">g</a></sup></span> <span class="reference-text">Dane według <cite class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://apps.jw.org/ui/P/meeting-search.html#/weekly-meetings"><i>wyszukiwarki zborów</i></a>, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy <a href="/wiki/Jw.org" title="Jw.org">jw.org</a><span class="accessdate"> [dostęp 2023-02-05]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.place=na+oficjalnej+stronie+%C5%9Awiadk%C3%B3w+Jehowy+%5B%5Bjw.org%5D%5D&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=wyszukiwarki+zbor%C3%B3w&rft_id=https%3A%2F%2Fapps.jw.org%2Fui%2FP%2Fmeeting-search.html%23%2Fweekly-meetings" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-192"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-192">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.ph/20120910144537/http://www.pkt.pl/s/opole/2463946/osrodek_szkoleniowo_-_wychowawczy_swiadkow_jehowy.html"><i>Sale Królestwa Świadków Jehowy</i></a> [online], pkt.pl [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pkt.pl/s/opole/2463946/osrodek_szkoleniowo_-_wychowawczy_swiadkow_jehowy.html">adresu</a> 2012-09-10]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Sale+Kr%C3%B3lestwa+%C5%9Awiadk%C3%B3w+Jehowy&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.pkt.pl%2Fs%2Fopole%2F2463946%2Fosrodek_szkoleniowo_-_wychowawczy_swiadkow_jehowy.html" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-193"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-193">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.24opole.pl/43859,Wznowienie_publicznej_dzialalnosci_przez_Swiadkow_Jehowy_ma_charakter_globalny,wiadomosc.html"><i>Wznowienie publicznej działalności przez Świadków Jehowy ma charakter globalny</i></a> [online], 24opole.pl, 27 czerwca 2022<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2022-06-27&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Wznowienie+publicznej+dzia%C5%82alno%C5%9Bci+przez+%C5%9Awiadk%C3%B3w+Jehowy+ma+charakter+globalny&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.24opole.pl%2F43859%2CWznowienie_publicznej_dzialalnosci_przez_Swiadkow_Jehowy_ma_charakter_globalny%2Cwiadomosc.html" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-194"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-194">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.karate-opole.pl/">Akademia Karate Tradycyjnego w Opolu</a>. karate-opole.pl. [dostęp 2015-08-25].</cite></span> </li> <li id="cite_note-195"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-195">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://bip.opole.kwp.policja.gov.pl/"><i>KWP w Opolu</i></a> [online], KWP w Opolu<span class="accessdate"> [dostęp 2020-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=KWP+w+Opolu&rft_id=http%3A%2F%2Fbip.opole.kwp.policja.gov.pl%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-196"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-196">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sw.gov.pl/jednostka/areszt-sledczy-w-opolu"><i>Areszt Śledczy w Opolu – Służba Więzienna</i></a> [online], sw.gov.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Areszt+%C5%9Aledczy+w+Opolu+%E2%80%93+S%C5%82u%C5%BCba+Wi%C4%99zienna&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sw.gov.pl%2Fjednostka%2Fareszt-sledczy-w-opolu" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-197"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-197">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kwpspopole.bip.gov.pl/"><i>Strona główna podmiotu Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Opolu</i></a> [online], KWPSP Opole<span class="accessdate"> [dostęp 2020-06-12]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Strona+g%C5%82%C3%B3wna+podmiotu+Komenda+Wojew%C3%B3dzka+Pa%C5%84stwowej+Stra%C5%BCy+Po%C5%BCarnej+w+Opolu&rft_id=https%3A%2F%2Fkwpspopole.bip.gov.pl%2F" style="display:none"> </span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-198"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-198">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.opole.pl/miasta-partnerskie">Lista miast partnerskich na Opole.pl</a>. [dostęp 2011-07-07]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-199"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-199">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opowiecie.info/byc-partnerem-jubileusz-30-lecia-konsulatu-niemiec-opolu/"><i>Być partnerem. Jubileusz 30-lecia Konsulatu Niemiec w Opolu</i></a> [online], Opowiecie.info, 9 lipca 2022<span class="accessdate"> [dostęp 2022-11-11]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2022-07-09&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=By%C4%87+partnerem.+Jubileusz+30-lecia+Konsulatu+Niemiec+w+Opolu&rft_id=https%3A%2F%2Fopowiecie.info%2Fbyc-partnerem-jubileusz-30-lecia-konsulatu-niemiec-opolu%2F" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-200"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-200">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Edyta</span><span class="cite-name-initials" title="Edyta" style="display:none">E.</span> </span><span class="cite-lastname">Hanszke</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Edyta</span><span class="cite-name-initials" title="Edyta">E.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://nto.pl/w-opolu-otwarto-konsulat-chorwacji/ar/4609301"><i>W Opolu otwarto konsulat Chorwacji</i></a> [online], Nowa Trybuna Opolska, 7 kwietnia 2014<span class="accessdate"> [dostęp 2022-11-11]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Edyta&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=W+Opolu+otwarto+konsulat+Chorwacji&rft.date=2014-04-07&rft.aulast=Hanszke&rft_id=https%3A%2F%2Fnto.pl%2Fw-opolu-otwarto-konsulat-chorwacji%2Far%2F4609301" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-201"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-201">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://poland.mfa.gov.ua/pl/news/59813-u-polysykomu-misti-opole-rozpochalo-robotu-pochesne-konsulystvo-ukrajini"><i>14 września b.r. został otwarty Honorowy Konsulat Ukrainy w Opolu</i></a> [online], poland.mfa.gov.ua<span class="accessdate"> [dostęp 2022-11-11]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=14+wrze%C5%9Bnia+b.r.+zosta%C5%82+otwarty+Honorowy+Konsulat+Ukrainy+w+Opolu&rft_id=https%3A%2F%2Fpoland.mfa.gov.ua%2Fpl%2Fnews%2F59813-u-polysykomu-misti-opole-rozpochalo-robotu-pochesne-konsulystvo-ukrajini" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-202"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-202">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.mzv.cz/warsaw/pl/aktualnosci/republika_czeska_otwiera_konsulat.html"><i>Republika Czeska otwiera konsulat honorowy w Opolu</i></a> [online], www.mzv.cz<span class="accessdate"> [dostęp 2022-11-11]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Republika+Czeska+otwiera+konsulat+honorowy+w+Opolu&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.mzv.cz%2Fwarsaw%2Fpl%2Faktualnosci%2Frepublika_czeska_otwiera_konsulat.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-203"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-203">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304194020/https://www.pttk.pl/ks3/dok/k17_u027_z02_20130515.pdf"><i>Kanon Krajoznawczy Polski</i></a> [online], pttk.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-01-08]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pttk.pl/ks3/dok/k17_u027_z02_20130515.pdf">adresu</a> 2016-03-04]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Kanon+Krajoznawczy+Polski&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.pttk.pl%2Fks3%2Fdok%2Fk17_u027_z02_20130515.pdf" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-204"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-204">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://prudnik.pttk.pl/r_kolarski.php"><i>Regulamin Kolarskiej Odznaki Turystycznej w „Królestwie Pradziada”</i></a> [online], prudnik.pttk.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-01-08]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Regulamin+Kolarskiej+Odznaki+Turystycznej+w+%E2%80%9EKr%C3%B3lestwie+Pradziada%E2%80%9D&rft_id=https%3A%2F%2Fprudnik.pttk.pl%2Fr_kolarski.php" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-205"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-205">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://visitopolskie.pl/pl/articles/index/id,51/t,wycieczki-tematyczne-po-opolszczyznie.html"><i>Wycieczki tematyczne po Opolszczyźnie – VisitOpolskie</i></a> [online], visitopolskie.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-03-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Wycieczki+tematyczne+po+Opolszczy%C5%BAnie+%E2%80%93+VisitOpolskie&rft_id=http%3A%2F%2Fvisitopolskie.pl%2Fpl%2Farticles%2Findex%2Fid%2C51%2Ft%2Cwycieczki-tematyczne-po-opolszczyznie.html" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-206"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-206">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://opole.wyborcza.pl/opole/7,35086,23083230,miroslav-klose-odebral-tytul-honorowego-obywatela-opola-polska.html">Miroslav Klose odebrał tytuł honorowego obywatela Opola. „Polska ma bardzo dobry zespół”</a>. opole.wyborcza.pl. [dostęp 2020-03-30]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-207"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-207">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190406151236/http://www.encysol.pl/wiki/Alojzy_Sitek">Alojzy Sitek</a>. encysol.pl. [dostęp 2020-03-30].</cite></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=91" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=91" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book" id="CITEREFKnie1830"><a href="/wiki/Johann_Georg_Knie" title="Johann Georg Knie"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Johann Georg</span><span class="cite-name-initials" title="Johann Georg" style="display:none">J.G.</span> </span><span class="cite-lastname">Knie</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Johann Georg</span><span class="cite-name-initials" title="Johann Georg">J.G.</span></span></a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.de/books?id=wIRfAAAAcAAJ"><i>Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ...</i></a>, Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/751379865">751379865</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Johann+Georg&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Alphabethisch-Statistisch-Topographische+Uebersicht+aller+D%C3%B6rfer%2C+Flecken%2C+St%C3%A4dte+und+andern+Orte+der+K%C3%B6nigl.+Preu%C3%9F.+Provinz+Schlesien+...&rft.place=Breslau&rft.pub=Gra%C3%9F%2C+Barth+und+Comp.&rft.date=1830&rft.aulast=Knie&rft_id=info%3Aoclcnum%2F751379865&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.de%2Fbooks%3Fid%3DwIRfAAAAcAAJ" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku niemieckim (Deutsch)">niem.</abbr>)</span>.</cite></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Opole&veaction=edit&section=92" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Opole&action=edit&section=92" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="infobox noprint plainlinks"> <tbody><tr> <td style="text-align: center; font-weight: bold;">Informacje w <a href="/wiki/Wikipedia:Projekty_siostrzane" title="Wikipedia:Projekty siostrzane">projektach siostrzanych</a></td> </tr> <tr> <td><span style="margin:1px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/13px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="13" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/26px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></span>  <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Opole?uselang=pl"><b>Multimedia</b></a></span> w <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a></td> </tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Wikiquote-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/15px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/23px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/30px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a></span>  <b><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Opole" class="extiw" title="q:Opole">Cytaty</a></b> w <a href="/wiki/Wikicytaty" title="Wikicytaty">Wikicytatach</a></td> </tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Wikinews-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/15px-Wikinews-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/23px-Wikinews-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/30px-Wikinews-logo.svg.png 2x" data-file-width="759" data-file-height="415" /></a></span>  <b><a href="https://pl.wikinews.org/wiki/Kategoria:Opole" class="extiw" title="n:Kategoria:Opole">Wiadomości</a></b> w <a href="/wiki/Wikinews" title="Wikinews">Wikinews</a></td> </tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/15px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/23px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/30px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></a></span>  <b><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/Opole" class="extiw" title="voy:Opole">Informacje</a></b> w <a href="/wiki/Wikipodr%C3%B3%C5%BCe" title="Wikipodróże">Wikipodróżach</a></td> </tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:WiktionaryPl_nodesc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/15px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="15" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/23px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/30px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></a></span>  <b><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/Opole" class="extiw" title="wikt:Opole">Definicje słownikowe</a></b> w <a href="/wiki/Wikis%C5%82ownik" title="Wikisłownik">Wikisłowniku</a></td> </tr> </tbody></table> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.opole.pl">Oficjalna strona miasta Opole</a></li> <li><cite class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_VII/562"><i>Opole</i></a>, [w:] <a href="/wiki/S%C5%82ownik_geograficzny_Kr%C3%B3lestwa_Polskiego" title="Słownik geograficzny Królestwa Polskiego"><i>Słownik geograficzny Królestwa Polskiego</i></a>, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 562<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=S%C5%82ownik+geograficzny+Kr%C3%B3lestwa+Polskiego&rft.atitle=Opole&rft.place=Warszawa&rft.date=1886" style="display:none"> </span>.</cite></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.herder-institut.de/atlas-miast-slaskich">Rozwój miasta Opola</a> w Historyczno-topograficznym atlasie miast śląskich</li> <li><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dbc.wroc.pl/publication/3599">Oppeln</a></i>, Berlin-Halensee 1926.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.silesia.arcaion.pl/wojewodztwo-opolskie/mury-miejskie-opola/">Mury miejskie Opola – likwidacja fortyfikacji w XIX wieku</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/7762">Odbudowa starówki opolskiej, 1953 r. – wideo</a> – Opolska starówka, PKF 44/53, Repozytorium Cyfrowe Filmoteki Narodowej</li> <li><cite class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archiwum-prasy.instytutslaski.pl/?_sfm_miejsc=Opole"><i>Opole</i></a>, [w:] Archiwum wycinków prasowych, <a href="/wiki/Instytut_%C5%9Al%C4%85ski_w_Opolu" title="Instytut Śląski w Opolu">Instytut Śląski</a><span class="accessdate"> [dostęp 2020-12-28]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft.atitle=Opole&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Archiwum+wycink%C3%B3w+prasowych&rft_id=https%3A%2F%2Farchiwum-prasy.instytutslaski.pl%2F%3F_sfm_miejsc%3DOpole" style="display:none"> </span>.</cite></li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Wojew%C3%B3dztwo_opolskie" title="Szablon:Województwo opolskie"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Wojew%C3%B3dztwo_opolskie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Województwo opolskie (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Wojew%C3%B3dztwo_opolskie&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_opolskie" title="Województwo opolskie">Województwo opolskie</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Miasto_na_prawach_powiatu" title="Miasto na prawach powiatu">Miasto na prawach powiatu</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">Opole</a> <i>(siedziba)</i></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Powiat_(Polska)" title="Powiat (Polska)">Powiaty</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Powiat_brzeski_(wojew%C3%B3dztwo_opolskie)" title="Powiat brzeski (województwo opolskie)">brzeski</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_g%C5%82ubczycki" title="Powiat głubczycki">głubczycki</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_k%C4%99dzierzy%C5%84sko-kozielski" title="Powiat kędzierzyńsko-kozielski">kędzierzyńsko-kozielski</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_kluczborski" title="Powiat kluczborski">kluczborski</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_krapkowicki" title="Powiat krapkowicki">krapkowicki</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_namys%C5%82owski" title="Powiat namysłowski">namysłowski</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_nyski" title="Powiat nyski">nyski</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_oleski" title="Powiat oleski">oleski</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_opolski_(wojew%C3%B3dztwo_opolskie)" title="Powiat opolski (województwo opolskie)">opolski</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_prudnicki" title="Powiat prudnicki">prudnicki</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_strzelecki" title="Powiat strzelecki">strzelecki</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Inne zagadnienia</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_opolskiego" title="Podział administracyjny województwa opolskiego">Podział administracyjny</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_opolskiego" title="Herb województwa opolskiego">Herb</a></li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_opolskiego" title="Flaga województwa opolskiego">Flaga</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_opolskiego" title="Herb województwa opolskiego"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_COA.svg/50px-POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_COA.svg.png" decoding="async" width="50" height="58" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_COA.svg/75px-POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_COA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_COA.svg/100px-POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_COA.svg.png 2x" data-file-width="744" data-file-height="865" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Podzia%C5%82_administracyjny_Polski" title="Szablon:Podział administracyjny Polski"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Podzia%C5%82_administracyjny_Polski" title="Dyskusja szablonu:Podział administracyjny Polski"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Podzia%C5%82_administracyjny_Polski&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_Polski" title="Podział administracyjny Polski">Podział administracyjny Polski</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Województwa</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie" title="Województwo dolnośląskie">dolnośląskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_kujawsko-pomorskie" title="Województwo kujawsko-pomorskie">kujawsko-pomorskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_lubelskie" title="Województwo lubelskie">lubelskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_lubuskie" title="Województwo lubuskie">lubuskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie" title="Województwo łódzkie">łódzkie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_ma%C5%82opolskie" title="Województwo małopolskie">małopolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_mazowieckie" title="Województwo mazowieckie">mazowieckie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_opolskie" title="Województwo opolskie">opolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_podkarpackie" title="Województwo podkarpackie">podkarpackie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_podlaskie" title="Województwo podlaskie">podlaskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_pomorskie" title="Województwo pomorskie">pomorskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie" title="Województwo śląskie">śląskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskie" title="Województwo świętokrzyskie">świętokrzyskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_warmi%C5%84sko-mazurskie" title="Województwo warmińsko-mazurskie">warmińsko-mazurskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_wielkopolskie" title="Województwo wielkopolskie">wielkopolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_zachodniopomorskie" title="Województwo zachodniopomorskie">zachodniopomorskie</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Siedziby wojewodów<br />i sejmików</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Bia%C5%82ystok" title="Białystok">Białystok</a></li> <li><a href="/wiki/Bydgoszcz" title="Bydgoszcz">Bydgoszcz</a></li> <li><a href="/wiki/Gda%C5%84sk" title="Gdańsk">Gdańsk</a></li> <li><a href="/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski">Gorzów Wielkopolski</a></li> <li><a href="/wiki/Katowice" title="Katowice">Katowice</a></li> <li><a href="/wiki/Kielce" title="Kielce">Kielce</a></li> <li><a href="/wiki/Krak%C3%B3w" title="Kraków">Kraków</a></li> <li><a href="/wiki/Lublin" title="Lublin">Lublin</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%81%C3%B3d%C5%BA" title="Łódź">Łódź</a></li> <li><a href="/wiki/Olsztyn" title="Olsztyn">Olsztyn</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Opole</a></li> <li><a href="/wiki/Pozna%C5%84" title="Poznań">Poznań</a></li> <li><a href="/wiki/Rzesz%C3%B3w" title="Rzeszów">Rzeszów</a></li> <li><a href="/wiki/Szczecin" title="Szczecin">Szczecin</a></li> <li><a href="/wiki/Toru%C5%84" title="Toruń">Toruń</a></li> <li><a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawa</a></li> <li><a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocław</a></li> <li><a href="/wiki/Zielona_G%C3%B3ra" title="Zielona Góra">Zielona Góra</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Podziały administracyjne<br />województw</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_dolno%C5%9Bl%C4%85skiego" title="Podział administracyjny województwa dolnośląskiego">dolnośląskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_kujawsko-pomorskiego" title="Podział administracyjny województwa kujawsko-pomorskiego">kujawsko-pomorskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_lubelskiego" title="Podział administracyjny województwa lubelskiego">lubelskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_lubuskiego" title="Podział administracyjny województwa lubuskiego">lubuskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_%C5%82%C3%B3dzkiego" title="Podział administracyjny województwa łódzkiego">łódzkie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_ma%C5%82opolskiego" title="Podział administracyjny województwa małopolskiego">małopolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_mazowieckiego" title="Podział administracyjny województwa mazowieckiego">mazowieckie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_opolskiego" title="Podział administracyjny województwa opolskiego">opolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_podkarpackiego" title="Podział administracyjny województwa podkarpackiego">podkarpackie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_podlaskiego" title="Podział administracyjny województwa podlaskiego">podlaskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_pomorskiego" title="Podział administracyjny województwa pomorskiego">pomorskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Bl%C4%85skiego" title="Podział administracyjny województwa śląskiego">śląskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskiego" title="Podział administracyjny województwa świętokrzyskiego">świętokrzyskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_warmi%C5%84sko-mazurskiego" title="Podział administracyjny województwa warmińsko-mazurskiego">warmińsko-mazurskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_wielkopolskiego" title="Podział administracyjny województwa wielkopolskiego">wielkopolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_zachodniopomorskiego" title="Podział administracyjny województwa zachodniopomorskiego">zachodniopomorskie</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Herby województw</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_dolno%C5%9Bl%C4%85skiego" title="Herb województwa dolnośląskiego">dolnośląskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_kujawsko-pomorskiego" title="Herb województwa kujawsko-pomorskiego">kujawsko-pomorskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_lubelskiego" title="Herb województwa lubelskiego">lubelskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_lubuskiego" title="Herb województwa lubuskiego">lubuskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_%C5%82%C3%B3dzkiego" title="Herb województwa łódzkiego">łódzkie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_ma%C5%82opolskiego" title="Herb województwa małopolskiego">małopolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_mazowieckiego" title="Herb województwa mazowieckiego">mazowieckie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_opolskiego" title="Herb województwa opolskiego">opolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_podkarpackiego" title="Herb województwa podkarpackiego">podkarpackie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_podlaskiego" title="Herb województwa podlaskiego">podlaskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_pomorskiego" title="Herb województwa pomorskiego">pomorskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Bl%C4%85skiego" title="Herb województwa śląskiego">śląskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskiego" title="Herb województwa świętokrzyskiego">świętokrzyskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_warmi%C5%84sko-mazurskiego" title="Herb województwa warmińsko-mazurskiego">warmińsko-mazurskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_wielkopolskiego" title="Herb województwa wielkopolskiego">wielkopolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_zachodniopomorskiego" title="Herb województwa zachodniopomorskiego">zachodniopomorskie</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row">Flagi województw</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_dolno%C5%9Bl%C4%85skiego" title="Flaga województwa dolnośląskiego">dolnośląskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_dolno%C5%9Bl%C4%85skim" title="Flagi gmin w województwie dolnośląskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_dolno%C5%9Bl%C4%85skim" title="Flagi powiatów w województwie dolnośląskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_kujawsko-pomorskiego" title="Flaga województwa kujawsko-pomorskiego">kujawsko-pomorskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_kujawsko-pomorskim" title="Flagi gmin w województwie kujawsko-pomorskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_kujawsko-pomorskim" title="Flagi powiatów w województwie kujawsko-pomorskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_lubelskiego" title="Flaga województwa lubelskiego">lubelskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_lubelskim" title="Flagi gmin w województwie lubelskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_lubelskim" title="Flagi powiatów w województwie lubelskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_lubuskiego" title="Flaga województwa lubuskiego">lubuskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_lubuskim" title="Flagi gmin w województwie lubuskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_lubuskim" title="Flagi powiatów w województwie lubuskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_%C5%82%C3%B3dzkiego" title="Flaga województwa łódzkiego">łódzkie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%82%C3%B3dzkim" title="Flagi gmin w województwie łódzkim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%82%C3%B3dzkim" title="Flagi powiatów w województwie łódzkim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_ma%C5%82opolskiego" title="Flaga województwa małopolskiego">małopolskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_ma%C5%82opolskim" title="Flagi gmin w województwie małopolskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_ma%C5%82opolskim" title="Flagi powiatów w województwie małopolskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_mazowieckiego" title="Flaga województwa mazowieckiego">mazowieckie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_mazowieckim" title="Flagi gmin w województwie mazowieckim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_mazowieckim" title="Flagi powiatów w województwie mazowieckim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_opolskiego" title="Flaga województwa opolskiego">opolskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_opolskim" title="Flagi gmin w województwie opolskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_opolskim" title="Flagi powiatów w województwie opolskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_podkarpackiego" title="Flaga województwa podkarpackiego">podkarpackie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_podkarpackim" title="Flagi gmin w województwie podkarpackim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_podkarpackim" title="Flagi powiatów w województwie podkarpackim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_podlaskiego" title="Flaga województwa podlaskiego">podlaskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_podlaskim" title="Flagi gmin w województwie podlaskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_podlaskim" title="Flagi powiatów w województwie podlaskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_pomorskiego" title="Flaga województwa pomorskiego">pomorskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_pomorskim" title="Flagi gmin w województwie pomorskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_pomorskim" title="Flagi powiatów w województwie pomorskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Bl%C4%85skiego" title="Flaga województwa śląskiego">śląskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%9Bl%C4%85skim" title="Flagi gmin w województwie śląskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%9Bl%C4%85skim" title="Flagi powiatów w województwie śląskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskiego" title="Flaga województwa świętokrzyskiego">świętokrzyskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskim" title="Flagi gmin w województwie świętokrzyskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskim" title="Flagi powiatów w województwie świętokrzyskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_warmi%C5%84sko-mazurskiego" title="Flaga województwa warmińsko-mazurskiego">warmińsko-mazurskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_warmi%C5%84sko-mazurskim" title="Flagi gmin w województwie warmińsko-mazurskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_warmi%C5%84sko-mazurskim" title="Flagi powiatów w województwie warmińsko-mazurskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_wielkopolskiego" title="Flaga województwa wielkopolskiego">wielkopolskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_wielkopolskim" title="Flagi gmin w województwie wielkopolskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_wielkopolskim" title="Flagi powiatów w województwie wielkopolskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_zachodniopomorskiego" title="Flaga województwa zachodniopomorskiego">zachodniopomorskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_zachodniopomorskim" title="Flagi gmin w województwie zachodniopomorskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_zachodniopomorskim" title="Flagi powiatów w województwie zachodniopomorskim">p</a>)</li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row">Województwa proponowane</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/17._wojew%C3%B3dztwo" title="17. województwo">17. województwo</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_cz%C4%99stochowskie_(projektowane)" title="Województwo częstochowskie (projektowane)">częstochowskie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wojew%C3%B3dztwo_podbeskidzkie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Województwo podbeskidzkie (strona nie istnieje)">podbeskidzkie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_staropolskie" title="Województwo staropolskie">staropolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Brodkowopolskie" title="Województwo środkowopolskie">środkowopolskie</a> (wschodniowielkopolskie)</li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Brodkowopomorskie" title="Województwo środkowopomorskie">środkowopomorskie</a></li> <li><a href="/wiki/Warszawa_(projekt_wojew%C3%B3dztwa)" title="Warszawa (projekt województwa)">Warszawa</a></li></ul> </td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row">Inne jednostki podziału</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Powiat_(Polska)" title="Powiat (Polska)">powiaty</a></li> <li><a href="/wiki/Gmina_(Polska)" title="Gmina (Polska)">gminy</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_location_map.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/POL_location_map.svg/60px-POL_location_map.svg.png" decoding="async" width="60" height="56" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/POL_location_map.svg/90px-POL_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/POL_location_map.svg/120px-POL_location_map.svg.png 2x" data-file-width="497" data-file-height="463" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Miasta_wojew%C3%B3dztwa_opolskiego" title="Szablon:Miasta województwa opolskiego"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Miasta_wojew%C3%B3dztwa_opolskiego&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Miasta województwa opolskiego (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Miasta_wojew%C3%B3dztwa_opolskiego&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Miasta <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_opolskie" title="Województwo opolskie">województwa opolskiego</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Miasta na prawach powiatu</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">Opole</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Miasta powiatowe</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Brzeg_(miasto)" title="Brzeg (miasto)">Brzeg</a></li> <li><a href="/wiki/G%C5%82ubczyce" title="Głubczyce">Głubczyce</a></li> <li><a href="/wiki/K%C4%99dzierzyn-Ko%C5%BAle" title="Kędzierzyn-Koźle">Kędzierzyn-Koźle</a></li> <li><a href="/wiki/Kluczbork" title="Kluczbork">Kluczbork</a></li> <li><a href="/wiki/Krapkowice" title="Krapkowice">Krapkowice</a></li> <li><a href="/wiki/Namys%C5%82%C3%B3w" title="Namysłów">Namysłów</a></li> <li><a href="/wiki/Nysa" title="Nysa">Nysa</a></li> <li><a href="/wiki/Olesno" title="Olesno">Olesno</a></li> <li><a href="/wiki/Prudnik" title="Prudnik">Prudnik</a></li> <li><a href="/wiki/Strzelce_Opolskie" title="Strzelce Opolskie">Strzelce Opolskie</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Miasta gminne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Babor%C3%B3w" title="Baborów">Baborów</a></li> <li><a href="/wiki/Bia%C5%82a_(miasto)" title="Biała (miasto)">Biała</a></li> <li><a href="/wiki/Byczyna" title="Byczyna">Byczyna</a></li> <li><a href="/wiki/Dobrodzie%C5%84" title="Dobrodzień">Dobrodzień</a></li> <li><a href="/wiki/G%C5%82og%C3%B3wek" title="Głogówek">Głogówek</a></li> <li><a href="/wiki/G%C5%82ucho%C5%82azy" title="Głuchołazy">Głuchołazy</a></li> <li><a href="/wiki/Gogolin" title="Gogolin">Gogolin</a></li> <li><a href="/wiki/Gorz%C3%B3w_%C5%9Al%C4%85ski" title="Gorzów Śląski">Gorzów Śląski</a></li> <li><a href="/wiki/Grodk%C3%B3w" title="Grodków">Grodków</a></li> <li><a href="/wiki/Kietrz" title="Kietrz">Kietrz</a></li> <li><a href="/wiki/Kolonowskie" title="Kolonowskie">Kolonowskie</a></li> <li><a href="/wiki/Korfant%C3%B3w" title="Korfantów">Korfantów</a></li> <li><a href="/wiki/Le%C5%9Bnica_(wojew%C3%B3dztwo_opolskie)" class="mw-redirect" title="Leśnica (województwo opolskie)">Leśnica</a></li> <li><a href="/wiki/Lewin_Brzeski" title="Lewin Brzeski">Lewin Brzeski</a></li> <li><a href="/wiki/Niemodlin" title="Niemodlin">Niemodlin</a></li> <li><a href="/wiki/Otmuch%C3%B3w" title="Otmuchów">Otmuchów</a></li> <li><a href="/wiki/Ozimek" title="Ozimek">Ozimek</a></li> <li><a href="/wiki/Paczk%C3%B3w" title="Paczków">Paczków</a></li> <li><a href="/wiki/Praszka" title="Praszka">Praszka</a></li> <li><a href="/wiki/Pr%C3%B3szk%C3%B3w" title="Prószków">Prószków</a></li> <li><a href="/wiki/Strzeleczki" title="Strzeleczki">Strzeleczki</a></li> <li><a href="/wiki/Tu%C5%82owice" title="Tułowice">Tułowice</a></li> <li><a href="/wiki/Ujazd_(wojew%C3%B3dztwo_opolskie)" title="Ujazd (województwo opolskie)">Ujazd</a></li> <li><a href="/wiki/Wo%C5%82czyn" title="Wołczyn">Wołczyn</a></li> <li><a href="/wiki/Zawadzkie" title="Zawadzkie">Zawadzkie</a></li> <li><a href="/wiki/Zdzieszowice" title="Zdzieszowice">Zdzieszowice</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_COA.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_COA.svg/60px-POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_COA.svg.png" decoding="async" width="60" height="70" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_COA.svg/90px-POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_COA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_COA.svg/120px-POL_wojew%C3%B3dztwo_opolskie_COA.svg.png 2x" data-file-width="744" data-file-height="865" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Powiat_opolski_(dawny)" title="Szablon:Powiat opolski (dawny)"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Powiat_opolski_(dawny)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Powiat opolski (dawny) (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Powiat_opolski_(dawny)&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Powiat_opolski_(wojew%C3%B3dztwo_opolskie)" title="Powiat opolski (województwo opolskie)">Powiat opolski</a> (1945–1975)</div><div class="mw-collapsible-content"><div class="hlist navbox-above above"> <ul><li>Siedziba powiatu – <a class="mw-selflink selflink">Opole</a></li></ul> </div><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo" title="Województwo">Przynależność wojewódzka</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie_(1945%E2%80%931950)" title="Województwo śląskie (1945–1950)">woj. śląskie</a> (1945–50)</li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_opolskie_(1950%E2%80%931975)" title="Województwo opolskie (1950–1975)">woj. opolskie</a> (1950–75)</li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gmina_miejska" title="Gmina miejska">Miasta</a> (1945–75)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Krapkowice" title="Krapkowice">Krapkowice</a> (do 1955 <a href="/wiki/Powiat_krapkowicki" title="Powiat krapkowicki">→</a>)</li> <li><a class="mw-selflink selflink">Opole</a> (do 1948 <a href="/wiki/Powiat_grodzki" title="Powiat grodzki">→</a>)</li> <li><a href="/wiki/Ozimek" title="Ozimek">Ozimek</a> (od 1962)</li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Dawne_osiedla_w_Polsce" title="Dawne osiedla w Polsce">Osiedla</a> (1954–72)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Groszowice" title="Groszowice">Groszowice</a> (1956–64)</li> <li><a href="/wiki/Ozimek" title="Ozimek">Ozimek</a> (do 1962)</li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gmina_wiejska" title="Gmina wiejska">Gminy wiejskie</a><br />(1945–54 i 1973–75)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Chr%C3%B3%C5%9Bcina_(gmina)" title="Chróścina (gmina)">Chróścina</a> (od 1952)</li> <li><a href="/wiki/Chrz%C4%85stowice_(gmina)" title="Chrząstowice (gmina)">Chrząstowice</a> (<i>Chrząsty</i>)</li> <li><a href="/wiki/Czarnow%C4%85sy_(gmina)" title="Czarnowąsy (gmina)">Czarnowąsy</a> (do 1974)</li> <li><a href="/wiki/D%C4%85br%C3%B3wka_Dolna_(gmina)" title="Dąbrówka Dolna (gmina)">Dąbrówka Dolna</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/Dobrze%C5%84_Wielki_(gmina)" title="Dobrzeń Wielki (gmina)">Dobrzeń Wielki</a> (<i>Dobrzeń</i>)</li> <li><a href="/wiki/Gos%C5%82awice_(gmina_w_wojew%C3%B3dztwie_opolskim)" title="Gosławice (gmina w województwie opolskim)">Gosławice</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/Groszowice_(gmina)" title="Groszowice (gmina)">Groszowice</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/Komprachcice_(gmina)" title="Komprachcice (gmina)">Komprachcice</a></li> <li><a href="/wiki/Krapkowice_(gmina)" title="Krapkowice (gmina)">Krapkowice</a> (<i>Chrapkowice</i>) (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/Kup_(gmina)" title="Kup (gmina)">Kup</a> (<i>Kupy</i>) (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/%C5%81ubniany_(gmina)" title="Łubniany (gmina)">Łubniany</a> (<i>Ługniany</i>)</li> <li><a href="/wiki/Mur%C3%B3w_(gmina)" title="Murów (gmina)">Murów</a> (od 1973)</li> <li><a href="/wiki/Nowa_Wie%C5%9B_Kr%C3%B3lewska_(gmina)" title="Nowa Wieś Królewska (gmina)">Nowa Wieś Królewska</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/Ozimek_(gmina)" title="Ozimek (gmina)">Ozimek</a></li> <li><a href="/wiki/Pok%C3%B3j_(gmina)" title="Pokój (gmina)">Pokój</a></li> <li><a href="/wiki/Popiel%C3%B3w_(gmina)" title="Popielów (gmina)">Popielów</a></li> <li><a href="/wiki/Pr%C3%B3szk%C3%B3w_(gmina)" title="Prószków (gmina)">Prószków</a> (<i>Pruszków</i>)</li> <li><a href="/wiki/Przywory_(gmina)" title="Przywory (gmina)">Przywory</a> (1973–74)</li> <li><a href="/wiki/Tarn%C3%B3w_Opolski_(gmina)" title="Tarnów Opolski (gmina)">Tarnów Opolski</a> (<i>Tarnów</i>)</li> <li><a href="/wiki/Turawa_(gmina)" title="Turawa (gmina)">Turawa</a></li> <li><a href="/wiki/W%C3%B3jtowa_Wie%C5%9B_(gmina)" title="Wójtowa Wieś (gmina)">Wójtowa Wieś</a> (do 1954)</li> <li><a href="/wiki/Wrzoski_(gmina)" title="Wrzoski (gmina)">Wrzoski</a> (do 1951)</li> <li><a href="/wiki/Zagwi%C5%BAdzie_(gmina)" title="Zagwiździe (gmina)">Zagwiździe</a> (do 1954)</li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gromada_(podzia%C5%82_administracyjny)" title="Gromada (podział administracyjny)">Gromady</a> (1954–72)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Boguszyce_(gromada_w_powiecie_opolskim)" title="Boguszyce (gromada w powiecie opolskim)">Boguszyce</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Brynica_(gromada)" title="Brynica (gromada)">Brynica</a> (1954–61)</li> <li><a href="/wiki/Budkowice_Stare_(gromada)" title="Budkowice Stare (gromada)">Budkowice Stare</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Chmielowice_(gromada)" title="Chmielowice (gromada)">Chmielowice</a> (1954–61)</li> <li><a href="/wiki/Chr%C3%B3%C5%9Bcice_(gromada)" title="Chróścice (gromada)">Chróścice</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Chr%C3%B3%C5%9Bcina_(gromada_w_powiecie_opolskim)" title="Chróścina (gromada w powiecie opolskim)">Chróścina</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Chrz%C4%85stowice_(gromada)" title="Chrząstowice (gromada)">Chrząstowice</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Czarnow%C4%85sy_(gromada)" title="Czarnowąsy (gromada)">Czarnowąsy</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/D%C4%85br%C3%B3wka_Dolna_(gromada)" title="Dąbrówka Dolna (gromada)">Dąbrówka Dolna</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/D%C4%99bie_(gromada)" title="Dębie (gromada)">Dębie</a> (1954–61)</li> <li><a href="/wiki/Dobrze%C5%84_Wielki_(gromada)" title="Dobrzeń Wielki (gromada)">Dobrzeń Wielki</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Domaradz_(gromada_w_powiecie_opolskim)" title="Domaradz (gromada w powiecie opolskim)">Domaradz</a> (1954–61)</li> <li><a href="/wiki/Domecko_(gromada)" title="Domecko (gromada)">Domecko</a> (1954–59)</li> <li><a href="/wiki/Dylaki_(gromada)" title="Dylaki (gromada)">Dylaki</a> (1954–61)</li> <li><a href="/wiki/Gos%C5%82awice_(gromada_w_powiecie_opolskim)" title="Gosławice (gromada w powiecie opolskim)">Gosławice</a> (1954–61)</li> <li><a href="/wiki/G%C3%B3rki_(gromada_w_powiecie_opolskim)" title="Górki (gromada w powiecie opolskim)">Górki</a> (1954–59)</li> <li><a href="/wiki/Grodziec_(gromada_w_powiecie_opolskim)" title="Grodziec (gromada w powiecie opolskim)">Grodziec</a> (1954–61)</li> <li><a href="/wiki/Groszowice_(gromada_w_powiecie_opolskim)" title="Groszowice (gromada w powiecie opolskim)">Groszowice</a> (1954–55)</li> <li><a href="/wiki/Grudzice_(gromada)" title="Grudzice (gromada)">Grudzice</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Je%C5%82owa_(gromada)" title="Jełowa (gromada)">Jełowa</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Komprachcice_(gromada)" title="Komprachcice (gromada)">Komprachcice</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Krasiej%C3%B3w_(gromada)" title="Krasiejów (gromada)">Krasiejów</a> (1954–61)</li> <li><a href="/wiki/Kup_(gromada)" title="Kup (gromada)">Kup</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Ligota_Pr%C3%B3szkowska_(gromada)" title="Ligota Prószkowska (gromada)">Ligota Prószkowska</a> (1954–59)</li> <li><a href="/wiki/Ligota_Turawska_(gromada)" title="Ligota Turawska (gromada)">Ligota Turawska</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Luboszyce_(gromada_w_powiecie_opolskim)" title="Luboszyce (gromada w powiecie opolskim)">Luboszyce</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/%C5%81ubniany_(gromada)" title="Łubniany (gromada)">Łubniany</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Malina_(gromada)" title="Malina (gromada)">Malina</a> (1954–59)</li> <li><a href="/wiki/Mur%C3%B3w_(gromada)" title="Murów (gromada)">Murów</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Ozimek_(gromada_1954)" title="Ozimek (gromada 1954)">Ozimek</a> (1954)</li> <li><a href="/wiki/Ozimek_(gromada_1961%E2%80%931972)" title="Ozimek (gromada 1961–1972)">Ozimek</a> (1961–72)</li> <li><a href="/wiki/Pok%C3%B3j_(gromada)" title="Pokój (gromada)">Pokój</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Polska_Nowa_Wie%C5%9B_(gromada)" title="Polska Nowa Wieś (gromada)">Polska Nowa Wieś</a> (1954–68)</li> <li><a href="/wiki/Popiel%C3%B3w_(gromada)" title="Popielów (gromada)">Popielów</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Pr%C3%B3szk%C3%B3w_(gromada)" title="Prószków (gromada)">Prószków</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Przywory_(gromada)" title="Przywory (gromada)">Przywory</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Radomierowice_(gromada)" title="Radomierowice (gromada)">Radomierowice</a> (1954–59)</li> <li><a href="/wiki/Raszowa_(gromada_w_powiecie_opolskim)" title="Raszowa (gromada w powiecie opolskim)">Raszowa</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Rog%C3%B3w_Opolski_(gromada)" title="Rogów Opolski (gromada)">Rogów Opolski</a> (1954–55 <a href="/wiki/Powiat_krapkowicki" title="Powiat krapkowicki">→</a>)</li> <li><a href="/wiki/Schodnia_Stara_(gromada)" title="Schodnia Stara (gromada)">Schodnia Stara</a> (1954–68)</li> <li><a href="/wiki/S%C5%82awice_(gromada)" title="Sławice (gromada)">Sławice</a> (1954–61)</li> <li><a href="/wiki/Stare_Sio%C5%82kowice_(gromada)" title="Stare Siołkowice (gromada)">Stare Siołkowice</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Tarn%C3%B3w_Opolski_(gromada)" title="Tarnów Opolski (gromada)">Tarnów Opolski</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Turawa_(gromada)" title="Turawa (gromada)">Turawa</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/W%C4%99gry_(gromada_w_powiecie_opolskim)" title="Węgry (gromada w powiecie opolskim)">Węgry</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Win%C3%B3w_(gromada)" title="Winów (gromada)">Winów</a> (1959–72)</li> <li><a href="/wiki/W%C3%B3jtowa_Wie%C5%9B_(gromada)" title="Wójtowa Wieś (gromada)">Wójtowa Wieś</a> (1954–59)</li> <li><a href="/wiki/Wr%C3%B3blin_(gromada)" title="Wróblin (gromada)">Wróblin</a> (1954–59)</li> <li><a href="/wiki/%C5%BBu%C5%BCela_(gromada)" title="Żużela (gromada)">Żużela</a> (1954–55 <a href="/wiki/Powiat_krapkowicki" title="Powiat krapkowicki">→</a>)</li> <li><a href="/wiki/%C5%BBywocice_(gromada)" title="Żywocice (gromada)">Żywocice</a> (1954–55 <a href="/wiki/Powiat_krapkowicki" title="Powiat krapkowicki">→</a>)</li></ul> </td></tr></tbody></table></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Dawne_powiaty_pruskiej_prowincji_%C5%9Al%C4%85sk" title="Szablon:Dawne powiaty pruskiej prowincji Śląsk"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Dawne_powiaty_pruskiej_prowincji_%C5%9Al%C4%85sk" title="Dyskusja szablonu:Dawne powiaty pruskiej prowincji Śląsk"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Dawne_powiaty_pruskiej_prowincji_%C5%9Al%C4%85sk&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Podział administracyjny <a href="/wiki/%C5%9Al%C4%85sk_(prowincja)" title="Śląsk (prowincja)">Prowincji Śląsk</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Rejencja_legnicka" title="Rejencja legnicka">Rejencja legnicka</a><br />(1815-1945)</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a1_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty miejskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/G%C5%82og%C3%B3w" title="Głogów">Glogau</a> <small>(od 1920)</small></li> <li><a href="/wiki/G%C3%B6rlitz" title="Görlitz">Görlitz</a> <small>(od 1873)</small></li> <li><a href="/wiki/Zielona_G%C3%B3ra" title="Zielona Góra">Grünberg</a> <small>(1922-1933)</small></li> <li><a href="/wiki/Jelenia_G%C3%B3ra" title="Jelenia Góra">Hirschberg</a> <small>(od 1922)</small></li> <li><a href="/wiki/Legnica" title="Legnica">Liegnitz</a> <small>(od 1874)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a1_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty ziemskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Powiat_Bolkenhain" title="Powiat Bolkenhain">Bolkenhain</a> <small>(1820-1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Bunzlau" title="Powiat Bunzlau">Bunzlau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Fraustadt" title="Powiat Fraustadt">Fraustadt</a> <small>(od 1938)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Freystadt" title="Powiat Freystadt">Freystadt</a> <small>(do 1932 i od 1933)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Glogau" title="Powiat Glogau">Glogau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Goldberg" title="Powiat Goldberg">Goldberg</a> <small>(do 1818, od 1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Goldberg-Haynau" title="Powiat Goldberg-Haynau">Goldberg-Haynau</a> <small>(1818-1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_G%C3%B6rlitz_(%C5%9Al%C4%85sk)" title="Powiat Görlitz (Śląsk)">Görlitz</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Gr%C3%BCnberg" title="Powiat Grünberg">Grünberg</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Hirschberg_im_Riesengebirge" title="Powiat Hirschberg im Riesengebirge">Hirschberg im Riesengebirge</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Hoyerswerda" title="Powiat Hoyerswerda">Hoyerswerda</a> <small>(od 1825)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Jauer" title="Powiat Jauer">Jauer</a> <small>(do 1932 i od 1933)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Landeshut" title="Powiat Landeshut">Landeshut</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Lauban" title="Powiat Lauban">Lauban</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Liegnitz" title="Powiat Liegnitz">Liegnitz</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_L%C3%B6wenberg" title="Powiat Löwenberg">Löwenberg</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_L%C3%BCben" title="Powiat Lüben">Lüben</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Rothenburg_(Oberlausitz)" title="Powiat Rothenburg (Oberlausitz)">Rothenburg (Oberlausitz)</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Sagan" title="Powiat Sagan">Sagan</a> <small>(do 1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Sch%C3%B6nau" title="Powiat Schönau">Schönau</a> <small>(1818-1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Sprottau" title="Powiat Sprottau">Sprottau</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Rejencja_opolska" title="Rejencja opolska">Rejencja opolska</a><br />(1815-1945)</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty miejskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Bytom" title="Bytom">Beuthen O.S.</a> <small>(od 1890)</small></li> <li><a href="/wiki/Gliwice" title="Gliwice">Gleiwitz</a> <small>(od 1897)</small></li> <li><a href="/wiki/Zabrze" title="Zabrze">Hindenburg</a> <small>(od 1927)</small></li> <li><a href="/wiki/Katowice" title="Katowice">Kattowitz</a> <small>(1897-1922)</small></li> <li><a href="/wiki/Chorz%C3%B3w" title="Chorzów">Königshütte</a> <small>(1898-1922)</small></li> <li><a href="/wiki/Nysa" title="Nysa">Neisse</a> <small>(od 1911)</small></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Oppeln</a> <small>(od 1899)</small></li> <li><a href="/wiki/Racib%C3%B3rz" title="Racibórz">Ratibor</a> <small>(od 1904)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a2_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty ziemskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Powiat_Beuthen" title="Powiat Beuthen">Beuthen</a> <small>(do 1927)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Beuthen-Tarnowitz" title="Powiat Beuthen-Tarnowitz">Beuthen-Tarnowitz</a> <small>(od 1927)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Cosel" title="Powiat Cosel">Cosel</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Falkenberg_O.S." title="Powiat Falkenberg O.S.">Falkenberg O.S.</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Gro%C3%9F_Strehlitz" title="Powiat Groß Strehlitz">Groß Strehlitz</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Grottkau" title="Powiat Grottkau">Grottkau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Guttentag" title="Powiat Guttentag">Guttentag</a> <small>(1922-1939)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Hindenburg_O.S." title="Powiat Hindenburg O.S.">Hindenburg O.S.</a> <small>(1873-1926, do 1915 <i>Zabrze</i>)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Kattowitz" title="Powiat Kattowitz">Kattowitz</a> <small>(od 1873)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Kreuzburg" title="Powiat Kreuzburg">Kreuzburg</a> <small>(od 1820)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_g%C5%82ubczycki_(1818%E2%80%931945)" title="Powiat głubczycki (1818–1945)">Leobschütz</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Lublinitz" title="Powiat Lublinitz">Lublinitz</a> <small>(do 1922 i od 1939)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Neisse" title="Powiat Neisse">Neisse</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Neustadt_O.S." title="Powiat Neustadt O.S.">Neustadt</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Oppeln" title="Powiat Oppeln">Oppeln</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Ple%C3%9F" title="Powiat Pleß">Pleß</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Ratibor_(1818%E2%80%931945)" title="Powiat Ratibor (1818–1945)">Ratibor</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Rosenberg_O.S." title="Powiat Rosenberg O.S.">Rosenberg O.S.</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Rybnik" title="Powiat Rybnik">Rybnik</a> <small>(1818–1927)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Tarnowitz" title="Powiat Tarnowitz">Tarnowitz</a> <small>(1873-1927)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Tost-Gleiwitz" title="Powiat Tost-Gleiwitz">Tost-Gleiwitz</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Rejencja_wroc%C5%82awska" title="Rejencja wrocławska">Rejencja wrocławska</a><br />(1815-1945)</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a3_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty miejskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Breslau</a></li> <li><a href="/wiki/Brzeg_(miasto)" title="Brzeg (miasto)">Brieg</a> <small>(od 1907)</small></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awidnica" title="Świdnica">Schweidnitz</a> <small>(od 1899)</small></li> <li><a href="/wiki/Wa%C5%82brzych" title="Wałbrzych">Waldenburg</a> <small>(od 1924)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a3_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty ziemskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Powiat_Breslau" title="Powiat Breslau">Breslau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Brieg" title="Powiat Brieg">Brieg</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Frankenstein" title="Powiat Frankenstein">Frankenstein</a> <small>(od 1820)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Glatz" title="Powiat Glatz">Glatz</a> <small>(od 1820)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Gro%C3%9F_Wartenberg" title="Powiat Groß Wartenberg">Groß Wartenberg</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Guhrau" title="Powiat Guhrau">Guhrau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Habelschwerdt" title="Powiat Habelschwerdt">Habelschwerdt</a> <small>(od 1820)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Kreuzburg" title="Powiat Kreuzburg">Kreuzburg</a> <small>(do 1820)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Militsch" title="Powiat Militsch">Militsch</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_M%C3%BCnsterberg" title="Powiat Münsterberg">Münsterberg</a> <small>(1820-1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Namslau" title="Powiat Namslau">Namslau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Neumarkt" title="Powiat Neumarkt">Neumarkt</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Neurode" title="Powiat Neurode">Neurode</a> <small>(1854-1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Nimptsch" title="Powiat Nimptsch">Nimptsch</a> <small>(1820-1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Oels" title="Powiat Oels">Oels</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Ohlau" title="Powiat Ohlau">Ohlau</a> <small>(do 1932 i od 1933)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Reichenbach" title="Powiat Reichenbach">Reichenbach</a> <small>(od 1820)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Schweidnitz" title="Powiat Schweidnitz">Schweidnitz</a> <small>(od 1820)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Steinau" title="Powiat Steinau">Steinau</a> <small>(do 1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Strehlen" title="Powiat Strehlen">Strehlen</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Striegau" title="Powiat Striegau">Striegau</a> <small>(1820-1932)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Trebnitz" title="Powiat Trebnitz">Trebnitz</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Waldenburg" title="Powiat Waldenburg">Waldenburg</a> <small>(od 1820)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Wohlau" title="Powiat Wohlau">Wohlau</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Rejencja_dzier%C5%BConiowska" title="Rejencja dzierżoniowska">Rejencja dzierżoniowska</a><br />(1815-1820)</th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a4_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty miejskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><i>brak</i></li></ul> </td></tr><tr class="a4_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty ziemskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Powiat_Bolkenhain" title="Powiat Bolkenhain">Bolkenhain</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Frankenstein" title="Powiat Frankenstein">Frankenstein</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Hirschberg_im_Riesengebirge" title="Powiat Hirschberg im Riesengebirge">Hirschberg im Riesengebirge</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Glatz" title="Powiat Glatz">Glatz</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Habelschwerdt" title="Powiat Habelschwerdt">Habelschwerdt</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Jauer" title="Powiat Jauer">Jauer</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Landeshut" title="Powiat Landeshut">Landeshut</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_M%C3%BCnsterberg" title="Powiat Münsterberg">Münsterberg</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Nimptsch" title="Powiat Nimptsch">Nimptsch</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Reichenbach" title="Powiat Reichenbach">Reichenbach</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Schweidnitz" title="Powiat Schweidnitz">Schweidnitz</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Sch%C3%B6nau" title="Powiat Schönau">Schönau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Striegau" title="Powiat Striegau">Striegau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Waldenburg" title="Powiat Waldenburg">Waldenburg</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Wappen_Preu%C3%9Fische_Provinzen_-_Schlesien.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Wappen_Preu%C3%9Fische_Provinzen_-_Schlesien.png/70px-Wappen_Preu%C3%9Fische_Provinzen_-_Schlesien.png" decoding="async" width="70" height="85" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Wappen_Preu%C3%9Fische_Provinzen_-_Schlesien.png/105px-Wappen_Preu%C3%9Fische_Provinzen_-_Schlesien.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Wappen_Preu%C3%9Fische_Provinzen_-_Schlesien.png/140px-Wappen_Preu%C3%9Fische_Provinzen_-_Schlesien.png 2x" data-file-width="648" data-file-height="787" /></a></span> </p> </div></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-g"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description"><a href="/wiki/Miasto_na_prawach_powiatu" title="Miasto na prawach powiatu">miasto na prawach powiatu</a></span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/132535642">132535642</a></span></li><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/n81103444">n81103444</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4075671-3">4075671-3</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ge130314">ge130314</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_(Warszawa)" title="Biblioteka Narodowa (Warszawa)">PLWABN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://dbn.bn.org.pl/descriptor-details/9810705782105606">9810705782105606</a></span></li><li><a href="/wiki/NUKAT" title="NUKAT">NUKAT</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nukat.edu.pl/aut/n%20%2097046236">n97046236</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007555179805171">987007555179805171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3951361.html">3951361</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/Opole">place/Opole</a></span></li> <li><a href="/wiki/Wielka_Encyklopedia_Rosyjska" title="Wielka Encyklopedia Rosyjska">БРЭ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/5766088">5766088</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=Opole">Opole</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=Opole">Opole</a></span></li></ul> </div></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Opole&oldid=75063293">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Opole&oldid=75063293</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Opole" title="Kategoria:Opole">Opole</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Miasta_na_prawach_powiatu" title="Kategoria:Miasta na prawach powiatu">Miasta na prawach powiatu</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Miasta_wojew%C3%B3dzkie" title="Kategoria:Miasta wojewódzkie">Miasta wojewódzkie</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Miasta_w_wojew%C3%B3dztwie_opolskim" title="Kategoria:Miasta w województwie opolskim">Miasta w województwie opolskim</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Miasta_w_Polsce_lokowane_w_XIII_wieku" title="Kategoria:Miasta w Polsce lokowane w XIII wieku">Miasta w Polsce lokowane w XIII wieku</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Euroregion_Pradziad" title="Kategoria:Euroregion Pradziad">Euroregion Pradziad</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Strony_u%C5%BCywaj%C4%85ce_rozszerzenia_Phonos" title="Kategoria:Strony używające rozszerzenia Phonos">Strony używające rozszerzenia Phonos</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Strony_u%C5%BCywaj%C4%85ce_rozszerzenia_EasyTimeline" title="Kategoria:Strony używające rozszerzenia EasyTimeline">Strony używające rozszerzenia EasyTimeline</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Uniwersalny_szablon_cytowania_%E2%80%93_brak_strony" title="Kategoria:Uniwersalny szablon cytowania – brak strony">Uniwersalny szablon cytowania – brak strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablony_cytowania_%E2%80%93_problemy_%E2%80%93_cytuj_%E2%80%93_strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Kategoria:Szablony cytowania – problemy – cytuj – strona główna">Szablony cytowania – problemy – cytuj – strona główna</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_brakuj%C4%85cymi_przypisami_od_2009-07" title="Kategoria:Artykuły z brakującymi przypisami od 2009-07">Artykuły z brakującymi przypisami od 2009-07</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_wymagaj%C4%85ce_uzupe%C5%82nienia_%C5%BAr%C3%B3de%C5%82_od_2009-03" title="Kategoria:Artykuły wymagające uzupełnienia źródeł od 2009-03">Artykuły wymagające uzupełnienia źródeł od 2009-03</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Uk%C5%82ad_wielokolumnowy_z_szeroko%C5%9Bci%C4%85_w_niezalecanych_jednostkach" title="Kategoria:Układ wielokolumnowy z szerokością w niezalecanych jednostkach">Układ wielokolumnowy z szerokością w niezalecanych jednostkach</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 27 paź 2024, 15:01.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Opole&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-68775984f6-q6qdb","wgBackendResponseTime":3129,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"2.340","walltime":"2.883","ppvisitednodes":{"value":52580,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":613641,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":89743,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":23,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":37,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":226846,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":6,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 2193.488 1 -total"," 24.21% 530.988 115 Szablon:Cytuj"," 10.32% 226.342 1 Szablon:Polskie_miasto_infobox"," 9.31% 204.304 28 Szablon:Cytuj_stronę"," 8.41% 184.582 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 7.14% 156.570 9 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 5.97% 130.866 1 Szablon:Województwo_opolskie"," 4.01% 87.865 11 Szablon:Cytuj_książkę"," 3.98% 87.313 11 Szablon:Państwo"," 3.54% 77.706 23 Szablon:Dmbox"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.882","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":7301561,"limit":52428800},"limitreport-logs":"\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = table#1 {\n [\"value\"] = true,\n}\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = table#1 {\n [\"value\"] = true,\n}\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n{{#invoke:Moduł:Mapa|Infobox}}\nwspółrzędne = \"50°39′53″N 17°55′37″E\"\nargumenty = table#1 {\n [\"category\"] = \"Polskie miasto infobox\",\n [\"geohack\"] = \"type:city\",\n}\nmap = \"opolskie\"\nmap = \"Polska\"\nmap = \"opolskie\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „Opole”\",\n [\"description\"] = \"Opole\",\n [\"latitude\"] = 50.664722222222,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=50.664722222222_N_17.926944444444_E_type:city_\",\n [\"longitude\"] = 17.926944444444,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"w centrum\",\n [\"rx\"] = 131.16509166723,\n [\"ry\"] = 119.18601644157,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 55.111383053459,\n [\"y\"] = 45.895925870473,\n}\nmap = \"Polska\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „Opole”\",\n [\"description\"] = \"Opole\",\n [\"latitude\"] = 50.664722222222,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=50.664722222222_N_17.926944444444_E_type:city_\",\n [\"longitude\"] = 17.926944444444,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"blisko centrum po lewej na dole\",\n [\"rx\"] = 91.795586708204,\n [\"ry\"] = 161.43206378987,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 38.569574247144,\n [\"y\"] = 69.773504273504,\n}\n\n== selectProperty ==\nrank = \"najlepsza\"\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n#prop B = 1\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"forumemjot\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"forsal pl\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"metro gazeta pl\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\njournalAbbr = \"nto pl\"\next = nil\next = false\next = false\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-68775984f6-q6qdb","timestamp":"20241125184754","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Opole","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Opole","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q92212","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q92212","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-08-23T16:55:24Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/6\/6e\/Montages_of_Opole%2C_Poland_2014.jpg","headline":"Stolica wojew\u00f3dztwa opolskiego"}</script> </body> </html>