CINXE.COM
Tirol (regio) - Wikipedia
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Tirol (regio) - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"8cfca74e-22f4-499c-92f7-df2ba3d33848","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Tirol_(regio)","wgTitle":"Tirol (regio)","wgCurRevisionId":68090593,"wgRevisionId":68090593,"wgArticleId":537807,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Streek in Oostenrijk","Tirol","Streek in Italië","Zuid-Tirol"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Tirol_(regio)","wgRelevantArticleId":537807,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"Tirol_(gebied)","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true, "wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/Tirol_(regio)","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q153809","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles": "ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init", "ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f4/Eurorregi%C3%B3n_Tirol-Tirol_del_Sur-Trentino.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="984"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f4/Eurorregi%C3%B3n_Tirol-Tirol_del_Sur-Trentino.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="656"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="525"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Tirol (regio) - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Tirol_(regio)"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Tirol_(regio)"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Tirol_regio rootpage-Tirol_regio skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/29_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Tirol+%28regio%29" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Tirol+%28regio%29" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Tirol+%28regio%29" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Tirol+%28regio%29" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Etymologie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Etymologie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Etymologie</span> </div> </a> <ul id="toc-Etymologie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Geografie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Geografie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Geografie</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geografie-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Geografie-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Geografie-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Agglomeraties" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Agglomeraties"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Agglomeraties</span> </div> </a> <ul id="toc-Agglomeraties-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Geschiedenis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Geschiedenis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Geschiedenis</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geschiedenis-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Geschiedenis-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Geschiedenis-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Het_ontstaan_van_het_graafschap_Tirol" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Het_ontstaan_van_het_graafschap_Tirol"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Het ontstaan van het graafschap Tirol</span> </div> </a> <ul id="toc-Het_ontstaan_van_het_graafschap_Tirol-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Het_graafschap_Tirol_onder_het_huis_Görz" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Het_graafschap_Tirol_onder_het_huis_Görz"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Het graafschap Tirol onder het huis Görz</span> </div> </a> <ul id="toc-Het_graafschap_Tirol_onder_het_huis_Görz-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Strijd_tussen_de_Huizen_Luxemburg_en_Wittelsbach" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Strijd_tussen_de_Huizen_Luxemburg_en_Wittelsbach"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Strijd tussen de Huizen Luxemburg en Wittelsbach</span> </div> </a> <ul id="toc-Strijd_tussen_de_Huizen_Luxemburg_en_Wittelsbach-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tirol_onder_de_Habsburgse_monarchie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tirol_onder_de_Habsburgse_monarchie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Tirol onder de Habsburgse monarchie</span> </div> </a> <ul id="toc-Tirol_onder_de_Habsburgse_monarchie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tirol_onder_vreemd_bestuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tirol_onder_vreemd_bestuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Tirol onder vreemd bestuur</span> </div> </a> <ul id="toc-Tirol_onder_vreemd_bestuur-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tirol_als_Oostenrijks_kroonland" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tirol_als_Oostenrijks_kroonland"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>Tirol als Oostenrijks kroonland</span> </div> </a> <ul id="toc-Tirol_als_Oostenrijks_kroonland-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tirol_na_de_Eerste_Wereldoorlog" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tirol_na_de_Eerste_Wereldoorlog"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.7</span> <span>Tirol na de Eerste Wereldoorlog</span> </div> </a> <ul id="toc-Tirol_na_de_Eerste_Wereldoorlog-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Bronnen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bronnen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Bronnen</span> </div> </a> <ul id="toc-Bronnen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Tirol (regio)</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 54 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-54" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">54 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Zwitserduits" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Tirol" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Zwitserduits" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Aragonees" lang="an" hreflang="an" data-title="Tirol" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Aragonees" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%8A%D8%B1%D9%88%D9%84" title="تيرول – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="تيرول" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Asturisch" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Tirol" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturisch" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Region_Tiroul" title="Region Tiroul – Beiers" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Region Tiroul" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Beiers" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="goed artikel"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D1%96%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C_(%D0%B3%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C)" title="Ціроль (гістарычная вобласць) – Belarussisch" lang="be" hreflang="be" data-title="Ціроль (гістарычная вобласць)" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussisch" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8B%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C" title="Тыроль – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Тыроль" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%BB" title="Тирол – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Тирол" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Bretons" lang="br" hreflang="br" data-title="Tirol" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Bretons" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Tirol" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Tyrolsko_(historick%C3%A1_zem%C4%9B)" title="Tyrolsko (historická země) – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Tyrolsko (historická země)" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Welsh" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Tirol" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Welsh" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Tyrol" title="Tyrol – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Tyrol" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Tirol" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B9%CF%81%CF%8C%CE%BB%CE%BF_(%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%87%CE%AE)" title="Τιρόλο (ιστορική περιοχή) – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Τιρόλο (ιστορική περιοχή)" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Tyrol" title="Tyrol – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Tyrol" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Tirolo_(regiono)" title="Tirolo (regiono) – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Tirolo (regiono)" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Tirol" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Tirol" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%84_(%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87)" title="تیرول (منطقه) – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="تیرول (منطقه)" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Tyrol" title="Tyrol – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Tyrol" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Rexi%C3%B3n_do_Tirol" title="Rexión do Tirol – Galicisch" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Rexión do Tirol" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galicisch" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Tirol" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Tirol" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8F%D5%AB%D6%80%D5%B8%D5%AC_(%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A6)" title="Տիրոլ (պատմական մարզ) – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Տիրոլ (պատմական մարզ)" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Tirol" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Tirol" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Tirolo" title="Tirolo – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Tirolo" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%81%E3%83%AD%E3%83%AB" title="チロル – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="チロル" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98_(%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A5%E1%83%98)" title="ტიროლი (ისტორიული ოლქი) – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ტიროლი (ისტორიული ოლქი)" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%8B%B0%EB%A1%A4" title="티롤 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="티롤" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Tirolis_(regio_historica)" title="Tirolis (regio historica) – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Tirolis (regio historica)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Tirol" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Tirolis" title="Tirolis – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Tirolis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Tirool_(gebeed)" title="Tirool (gebeed) – Nederduits" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Tirool (gebeed)" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Nederduits" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Tirol" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Tyrol" title="Tyrol – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Tyrol" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Tirol" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Reto-Romaans" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Tirol" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="Reto-Romaans" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Tirol_(regiune_istoric%C4%83)" title="Tirol (regiune istorică) – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Tirol (regiune istorică)" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="goed artikel"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C_(%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C)" title="Тироль (историческая область) – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Тироль (историческая область)" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Tirol" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Tyrol_(region)" title="Tyrol (region) – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Tyrol (region)" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Tirolsko_(historick%C3%A9_%C3%BAzemie)" title="Tirolsko (historické územie) – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Tirolsko (historické územie)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Tirolska" title="Tirolska – Sloveens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Tirolska" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloveens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%BB" title="Тирол – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Тирол" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Tyrolen" title="Tyrolen – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Tyrolen" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Tirol_(Austria)" title="Tirol (Austria) – Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Tirol (Austria)" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Tirol" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%96%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C" title="Тіроль – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Тіроль" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%B9%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D9%88%D9%84" title="ٹائرول – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ٹائرول" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Tiro%C5%82o" title="Tiroło – Venetiaans" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Tiroło" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Tirol" title="Tirol – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Tirol" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%92%82%E7%BE%85%E7%88%BE" title="蒂羅爾 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="蒂羅爾" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q153809#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Tirol_(regio)" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Overleg:Tirol_(regio)&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Overleg over deze pagina (de pagina bestaat niet) [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Tirol_(regio)"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Tirol_(regio)"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Tirol_(regio)" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Tirol_(regio)" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&oldid=68090593" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Tirol_%28regio%29&id=68090593&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FTirol_%28regio%29"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FTirol_%28regio%29"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Tirol+%28regio%29"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Tirol_%28regio%29&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Tyrol" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikinews mw-list-item"><a href="https://nl.wikinews.org/wiki/Categorie:Tirol" hreflang="nl"><span>Wikinieuws</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q153809" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(Doorverwezen vanaf <a href="/w/index.php?title=Tirol_(gebied)&redirect=no" class="mw-redirect" title="Tirol (gebied)">Tirol (gebied)</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Eurorregi%C3%B3n_Tirol-Tirol_del_Sur-Trentino.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Eurorregi%C3%B3n_Tirol-Tirol_del_Sur-Trentino.png/260px-Eurorregi%C3%B3n_Tirol-Tirol_del_Sur-Trentino.png" decoding="async" width="260" height="213" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Eurorregi%C3%B3n_Tirol-Tirol_del_Sur-Trentino.png/390px-Eurorregi%C3%B3n_Tirol-Tirol_del_Sur-Trentino.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f4/Eurorregi%C3%B3n_Tirol-Tirol_del_Sur-Trentino.png 2x" data-file-width="456" data-file-height="374" /></a><figcaption><a href="/wiki/Euregio_Tirol-Zuid-Tirol-Trentino" title="Euregio Tirol-Zuid-Tirol-Trentino">Euregio Tirol-Zuid-Tirol-Trentino</a></figcaption></figure> <p><b>Tirol</b> is een historische regio en graafschap in <a href="/wiki/Centraal-Europa" title="Centraal-Europa">Centraal-Europa</a>, gelegen in bergketen de <a href="/wiki/Alpen" title="Alpen">Alpen</a>. Het grondgebied is sinds 1919 verdeeld tussen de hedendaagse landen <a href="/wiki/Oostenrijk" title="Oostenrijk">Oostenrijk</a> en <a href="/wiki/Itali%C3%AB" title="Italië">Italië</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etymologie">Etymologie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Etymologie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Etymologie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De naam Tirol verwijst naar het <a href="/wiki/Tirol_(Zuid-Tirol)" title="Tirol (Zuid-Tirol)">Slot Tirol</a> bij <a href="/wiki/Meran" title="Meran">Meran</a>. Waar de naam zelf oorspronkelijk vandaan komt, is niet zeker. In een <a href="/wiki/Duits" title="Duits">Duitsgezinde</a> verklaring wordt de naam gelinkt aan de Germaanse god <i><a href="/wiki/T%C3%BDr" title="Týr">Týr</a></i>, terwijl een andere meer <a href="/wiki/Romania" title="Romania">Romaansgezinde</a> verklaring stelt dat de naam is afgeleid van het <a href="/wiki/Ladinisch" title="Ladinisch">Ladinische</a> woord <i>Teriòl</i> dat "weg of pad door de bergen" betekent. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geografie">Geografie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Geografie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Geografie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tirol ligt midden in de <a href="/wiki/Alpen" title="Alpen">Alpen</a>. De hoogste bergen in het gebied zijn de <a href="/wiki/Ortler" title="Ortler">Ortler</a> van 3905 meter en de <a href="/wiki/Gran_Zebr%C3%B9" title="Gran Zebrù">Königspitze</a> van 3850 meter, de <a href="/wiki/Gro%C3%9Fglockner" title="Großglockner">Großglockner</a> van 3798 meter, de <a href="/wiki/Monte_Cevedale" title="Monte Cevedale">Monte Cevedale</a> van 3769 meter en de <a href="/wiki/Wildspitze" title="Wildspitze">Wildspitze</a> van 3768 meter. De grote rivieren in Tirol zijn de <a href="/wiki/Inn_(rivier)" title="Inn (rivier)">Inn</a>, de <a href="/wiki/Drau" title="Drau">Drau</a> en de <a href="/wiki/Lech_(rivier)" title="Lech (rivier)">Lech</a> die in de <a href="/wiki/Donau" title="Donau">Donau</a> uitkomen. Het gebied dat rond de <a href="/wiki/Adige" title="Adige">Adige</a> gelegen is, hoort sinds 1919 bij het Koninkrijk Italië en noemt men het Italiaanse deel van Tirol. Het is sindsdien afgescheiden van het Oostenrijkse deel van Tirol. De regio grenst in het noorden aan de Duitse deelstaat <a href="/wiki/Beieren" title="Beieren">Beieren</a>, in het westen aan de regio <a href="/wiki/Vorarlberg" title="Vorarlberg">Vorarlberg</a> en het Zwitserse kanton <a href="/wiki/Graub%C3%BCnden" title="Graubünden">Graubünden</a>, in het zuidwesten aan de streek <a href="/wiki/Lombardije" title="Lombardije">Lombardije</a> in het zuiden en het zuidoosten aan <a href="/wiki/Veneto" title="Veneto">Veneto</a> en in het oosten aan de Oostenrijkse deelstaten <a href="/wiki/Salzburg_(deelstaat)" title="Salzburg (deelstaat)">Salzburg</a> en <a href="/wiki/Karinthi%C3%AB_(deelstaat)" title="Karinthië (deelstaat)">Karinthië</a> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Agglomeraties">Agglomeraties</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Agglomeraties" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Agglomeraties"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Innsbrucker_Tal_panorama_-_panoramio.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Innsbrucker_Tal_panorama_-_panoramio.jpg/260px-Innsbrucker_Tal_panorama_-_panoramio.jpg" decoding="async" width="260" height="99" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Innsbrucker_Tal_panorama_-_panoramio.jpg/390px-Innsbrucker_Tal_panorama_-_panoramio.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Innsbrucker_Tal_panorama_-_panoramio.jpg/520px-Innsbrucker_Tal_panorama_-_panoramio.jpg 2x" data-file-width="2611" data-file-height="994" /></a><figcaption><a href="/wiki/Innsbruck" title="Innsbruck">Innsbruck</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Panorama_di_trento.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Panorama_di_trento.jpg/260px-Panorama_di_trento.jpg" decoding="async" width="260" height="97" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Panorama_di_trento.jpg/390px-Panorama_di_trento.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Panorama_di_trento.jpg/520px-Panorama_di_trento.jpg 2x" data-file-width="2813" data-file-height="1050" /></a><figcaption><a href="/wiki/Trente_(stad)" title="Trente (stad)">Trente</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Panoramic_view_of_Bolzano.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Panoramic_view_of_Bolzano.jpg/260px-Panoramic_view_of_Bolzano.jpg" decoding="async" width="260" height="131" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Panoramic_view_of_Bolzano.jpg/390px-Panoramic_view_of_Bolzano.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Panoramic_view_of_Bolzano.jpg/520px-Panoramic_view_of_Bolzano.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="1641" /></a><figcaption><a href="/wiki/Bozen_(stad)" class="mw-redirect" title="Bozen (stad)">Bolzano</a></figcaption></figure> <table class="wikitable sortable zebra" style="text-align:center;"> <caption>Tiroolse gemeenten met meer dan 10.000 inwoners </caption> <tbody><tr> <th>Nr</th> <th>Gemeente</th> <th>in</th> <th>inwoners </th></tr> <tr> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>1</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Innsbruck" title="Innsbruck">Innsbruck</a></td> <td>Noord-Tirol</td> <td>130.585 </td></tr> <tr> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>2</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Trente_(stad)" title="Trente (stad)">Trente</a></td> <td>Trentino-Zuid-Tirol</td> <td>118.902 </td></tr> <tr> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>3</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Bolzano_(stad)" title="Bolzano (stad)">Bolzano</a></td> <td>Zuid-Tirol</td> <td>107.407 </td></tr> <tr> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>4</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Meran" title="Meran">Meran</a></td> <td>Zuid-Tirol</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>41.170 </td></tr> <tr> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>5</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Rovereto" title="Rovereto">Rovereto</a></td> <td>Trentino-Zuid-Tirol</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>40.285 </td></tr> <tr> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>6</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Brixen_(Itali%C3%AB)" title="Brixen (Italië)">Brixen</a></td> <td>Zuid-Tirol</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>22.572 </td></tr> <tr> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>7</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Pergine_Valsugana" title="Pergine Valsugana">Pergine Valsugana</a></td> <td>Trentino-Zuid-Tirol</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>21.548 </td></tr> <tr> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>8</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Kufstein_(stad)" title="Kufstein (stad)">Kufstein</a></td> <td>Noord-Tirol</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>19.625 </td></tr> <tr> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>9</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Leifers" class="mw-redirect" title="Leifers">Leifers</a></td> <td>Zuid-Tirol</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>18.029 </td></tr> <tr> <td>10</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Arco_(Itali%C3%AB)" title="Arco (Italië)">Arco</a></td> <td>Trentino-Zuid-Tirol</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>17.927 </td></tr> <tr> <td>11</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Riva_del_Garda" title="Riva del Garda">Riva del Garda</a></td> <td>Trentino-Zuid-Tirol</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>17.602 </td></tr> <tr> <td>12</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Bruneck" title="Bruneck">Bruneck</a></td> <td>Zuid-Tirol</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>16.774 </td></tr> <tr> <td>13</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Telfs" title="Telfs">Telfs</a></td> <td>Noord-Tirol</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>16.133 </td></tr> <tr> <td>14</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Eppan_an_der_Weinstra%C3%9Fe" title="Eppan an der Weinstraße">Eppan an der Weinstraße</a></td> <td>Zuid-Tirol</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>14.932 </td></tr> <tr> <td>15</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Hall_in_Tirol" title="Hall in Tirol">Hall in Tirol</a></td> <td>Noord-Tirol</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>14.322 </td></tr> <tr> <td>16</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/W%C3%B6rgl" title="Wörgl">Wörgl</a></td> <td>Noord-Tirol</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>14.308 </td></tr> <tr> <td>17</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Schwaz_(stad)" title="Schwaz (stad)">Schwaz</a></td> <td>Noord-Tirol</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>13.883 </td></tr> <tr> <td>18</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Lana_(Zuid-Tirol)" title="Lana (Zuid-Tirol)">Lana</a></td> <td>Zuid-Tirol</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>12.467 </td></tr> <tr> <td>19</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Lienz_(stad)" title="Lienz (stad)">Lienz</a></td> <td>Oost-Tirol</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>11.871 </td></tr> <tr> <td>20</td> <td style="text-align:left;"><a href="/wiki/Imst_(stad)" title="Imst (stad)">Imst</a></td> <td>Noord-Tirol</td> <td><span style="visibility:hidden;color:transparent;" aria-hidden="true">0</span>10.919 </td></tr></tbody></table> <dl><dd>Bijgewerkt tot: 1 januari 2022 (Oostenrijkse gemeentes); 31 december 2019 (Italiaanse gemeentes)</dd></dl> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geschiedenis">Geschiedenis</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Geschiedenis" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Geschiedenis"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Het_ontstaan_van_het_graafschap_Tirol">Het ontstaan van het graafschap Tirol</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Het ontstaan van het graafschap Tirol" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Het ontstaan van het graafschap Tirol"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het latere Tirol maakte sinds ongeveer 600 deel uit van het stamhertogdom <a href="/wiki/Beieren" title="Beieren">Beieren</a>. Aan het eind van de zevende eeuw was er een Beierse grensgraaf te <a href="/wiki/Bozen_(stad)" class="mw-redirect" title="Bozen (stad)">Bozen</a>. In het begin van de achtste eeuw was ook het gebied rond <a href="/wiki/Meran" title="Meran">Meran</a> in Beierse handen. In het begin van de elfde eeuw droeg de keizer de mark Trente en de graafschappen Bozen en <a href="/wiki/Vinschgau" title="Vinschgau">Vinschgau</a> aan het <a href="/wiki/Prinsbisdom_Trente" title="Prinsbisdom Trente">prinsbisdom Trente</a> over. De graafschappen in het <a href="/wiki/Inndal" title="Inndal">Inndal</a>, het dal van de <a href="/wiki/Adige" title="Adige">Adige</a> en het graafschap in het <a href="/wiki/Pustertal" title="Pustertal">Pustertal</a> kwamen aan het <a href="/wiki/Prinsbisdom_Brixen" title="Prinsbisdom Brixen">prinsbisdom Brixen</a>. Ten koste van de wereldlijke macht van deze twee prinsbisschoppen ontstond het graafschap Tirol. Aanvankelijk waren er meer adellijke geslachten die een machtsbasis opbouwden: de graven van Flavon, de <a href="/w/index.php?title=Lijst_van_graven_van_Andechs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lijst van graven van Andechs (de pagina bestaat niet)">graven van Andechs</a> en de graven van Tirol. Uiteindelijk kregen de graven van Tirol (naam van hun slot bij Meran) de overhand en werd het hele gebied naar dit slot genoemd. Een belangrijke stap werd gezet door graaf <a href="/wiki/Albert_IV_van_Tirol" title="Albert IV van Tirol">Albert IV</a> die in 1210 de voogdij over het prinsbisdom Brixen wist te verwerven, terwijl hij die over het prinsbisdom Trente al had. Met Albert IV stierf echter het gravenhuis in 1253 wel uit. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Het_graafschap_Tirol_onder_het_huis_Görz"><span id="Het_graafschap_Tirol_onder_het_huis_G.C3.B6rz"></span>Het graafschap Tirol onder het huis Görz</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Het graafschap Tirol onder het huis Görz" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Het graafschap Tirol onder het huis Görz"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na de dood van Albert IV in 1253 werd het graafschap verdeeld tussen zijn schoonzoons, graaf Meinhard van Görz uit het <a href="/wiki/Huis_der_Meinhardijnen" title="Huis der Meinhardijnen">Huis der Meinhardijnen</a> en graaf Gebhard van Hirschberg. Gelukkig kon de eenheid grotendeels hersteld worden doordat Meinhard II het Hirschberger deel wist over te nemen. Anderzijds kreeg de broer van Meinhard II, Albrecht I in 1271 het graafschap in het Pusterdal. Dit gebied ging daardoor deel uitmaken van het voorste <a href="/wiki/Graafschap_G%C3%B6rz" class="mw-redirect" title="Graafschap Görz">graafschap Görz</a>. De Tiroolse tak van het huis Görz stierf in 1335 uit met graaf Hendrik. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Strijd_tussen_de_Huizen_Luxemburg_en_Wittelsbach">Strijd tussen de Huizen Luxemburg en Wittelsbach</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Strijd tussen de Huizen Luxemburg en Wittelsbach" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Strijd tussen de Huizen Luxemburg en Wittelsbach"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De dochter van graaf Hendrik, <a href="/wiki/Margaretha_Maultasch" class="mw-redirect" title="Margaretha Maultasch">Margaretha Maultasch</a>, trouwde met markgraaf <a href="/wiki/Jan_Hendrik_van_Luxemburg" title="Jan Hendrik van Luxemburg">Johan Hendrik van Moravië</a>, een jongere broer van de Duitse <a href="/wiki/Keizer_Karel_IV" title="Keizer Karel IV">keizer Karel IV</a>, telg uit het geslacht Luxemburg. Hij regeerde naast haar in Tirol van 1335 tot 1341. Margaretha verstootte haar echtgenoot in 1341 en huwde vervolgens markgraaf <a href="/wiki/Lodewijk_V_van_Beieren" title="Lodewijk V van Beieren">Lodewijk van Brandenburg</a>, een zoon van <a href="/wiki/Keizer_Lodewijk_IV" class="mw-redirect" title="Keizer Lodewijk IV">keizer Lodewijk IV</a> van Frankrijk uit het vorstenhuis Wittelsbach. Tijdens deze strijd tussen beide dynastieën, wisten de lokale prinsbisschoppen en adel een deel van hun oude macht te herwinnen. In de Magna Charta van 1342, een feodale overeenkomst tussen gravin, graaf en hun leenheren, gaven Margaretha en Lodewijk van Brandenburg de standen de verzekering, dat ze hun oude rechten zouden handhaven en geen belasting zouden heffen zonder hun advies. Na de dood van hun zoon, graaf Meinhard III, in 1363 had gravin Margaretha geen nakomelingen meer. Zij droeg het grondgebied daarop, met instemming van de standen, over aan de hertogen van Oostenrijk, de broers <a href="/wiki/Rudolf_IV_van_Oostenrijk" title="Rudolf IV van Oostenrijk">Rudolf Iv</a>, <a href="/wiki/Albrecht_III_van_Oostenrijk" title="Albrecht III van Oostenrijk">Albert III</a> en <a href="/wiki/Leopold_III_van_Oostenrijk_(1351-1386)" title="Leopold III van Oostenrijk (1351-1386)">Leopold III</a>, die via hun grootmoeder achterkleinzonen waren van graaf <a href="/wiki/Meinhard_II_van_Gorizia-Tirol" class="mw-redirect" title="Meinhard II van Gorizia-Tirol">Meinhard II van Tirol</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tirol_onder_de_Habsburgse_monarchie">Tirol onder de Habsburgse monarchie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Tirol onder de Habsburgse monarchie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Tirol onder de Habsburgse monarchie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De broers Rudolf IV, Albrecht III en Leopold III regeerden gemeenschappelijk de Oostenrijkse landen. Na de dood van Rudolf IV bleven de twee overgebleven broers aan de regering. In 1379 deelden zij hun landen waarbij Leopold III Tirol kreeg. </p><p>Na de dood van Leopold III in 1386 vond er een nieuwe deling plaats onder zijn zoons waarbij <a href="/wiki/Frederik_IV_van_Oostenrijk" title="Frederik IV van Oostenrijk">Frederik IV</a> Tirol kreeg. </p><p>Rudolf IV versterkte de zuidelijke grens van Tirol doordat hij het prinsbisdom Trente in 1363 permanent tot een protectoraat van Tirol maakte en het prinsbisdom Brixen werd een protectoraat. Het grensgebied aan de rand van de Alpen dat de republiek Venetië had veroverd op het prinsbisdom Trient werd in 1516 door de Habsburgers veroverd. </p><p>Sinds 1400 resideerde de Tiroolse linie van de Habsburgers op slot Tirol bij Merano. Bij de landen van deze linie hoorde naast Tirol ook <a href="/wiki/Voor-Oostenrijk" title="Voor-Oostenrijk">Voor-Oostenrijk</a>. In 1420 werd de residentie verlegd naar Innsbruck. </p><p>In 1415 verviel Frederik IV in de Rijksacht, waardoor er een versplintering van het graafschap dreigde. De Tirolers wisten dit te voorkomen en de boeren speelden hierin een belangrijke rol. Sindsdien waren de boeren vertegenwoordigd in de standen, wat vrij uniek is. Toen de zoon van Frederik IV, hertog Sigismund, het land in 1487 aan Beieren wilde verkopen, namen de standen de regering over en voerden deze drie jaar lang tot koning <a href="/wiki/Keizer_Maximiliaan_I" title="Keizer Maximiliaan I">Maximiliaan I</a> de regering over het graafschap in 1490 overnam. Tirol bleef vervolgens tot 1564 in personele unie met Oostenrijk. </p><p>In deze tijd werd het gebied sterk uitgebreid. Na het uitsterven van de graven van Görz in 1500 werden het Pusterdal en het Lienzer bekken verworven. Na de <a href="/wiki/Landshuter_Successieoorlog" title="Landshuter Successieoorlog">Landshuter Successieoorlog</a> werden in 1505 <a href="/wiki/Rattenberg_(Tirol)" title="Rattenberg (Tirol)">Rattenberg</a>, <a href="/wiki/Kitzb%C3%BChel_(stad)" title="Kitzbühel (stad)">Kitzbühel</a> en <a href="/wiki/Kufstein_(stad)" title="Kufstein (stad)">Kufstein</a> van Beieren verworven. Ten slotte werden in 1516 het gebied van Ampezzo en de Welsche Confinen van de Republiek Venetië verworven. </p><p>Na de dood van Ferdinand I in 1564 verdeelden zijn zoons opnieuw de Habsburgse landen waarbij <a href="/wiki/Ferdinand_II_van_Tirol" title="Ferdinand II van Tirol">Ferdinand II</a> Tirol kreeg. </p><p>Na de dood van Ferdinand in 1595 viel Tirol terug aan de hoofdtak in Oostenrijk. Na het uitsterven van de hoofdtak in 1621 vielen alle landen toe aan hertog <a href="/wiki/Keizer_Ferdinand_II" title="Keizer Ferdinand II">Ferdinand van Steiermarken</a>. Deze droeg Tirol direct over aan zijn jongere broer Leopold V, waardoor er een nieuwe zijtak in Tirol ontstond. Deze linie stierf in 1665 uit, waarna Tirol definitief verenigd werd met het hertogdom Oostenrijk. In Innsbruck regeerden voortaan stadhouders. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tirol_onder_vreemd_bestuur">Tirol onder vreemd bestuur</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Tirol onder vreemd bestuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Tirol onder vreemd bestuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In 1809 kwamen de Tirolers onder <a href="/wiki/Andreas_Hofer" title="Andreas Hofer">Andreas Hofer</a> succesvol in opstand tegen het gehate Beierse bestuur. Nadat Oostenrijk de slag van Wagram tegen <a href="/wiki/Napoleon_Bonaparte" title="Napoleon Bonaparte">Napoleon</a> had verloren, stonden de Tirolers echter alleen en moesten ze capituleren. De wraak van Napoleon was zwaar. Het land werd opgedeeld zodat de naam Tirol van de kaart kon verdwijnen. Het land werd verdeeld waarbij het <a href="/wiki/Koninkrijk_Beieren" title="Koninkrijk Beieren">koninkrijk Beieren</a> het noorden tot <a href="/wiki/Meran" title="Meran">Meran</a> en <a href="/wiki/Klausen_(Itali%C3%AB)" title="Klausen (Italië)">Klausen</a> kreeg, <a href="/wiki/Koninkrijk_Itali%C3%AB_(781%E2%80%931806)" class="mw-redirect" title="Koninkrijk Italië (781–1806)">koninkrijk Italië</a> het zuiden kreeg en de <a href="/wiki/Illyrische_Provincies" title="Illyrische Provincies">Illyrische Provincies</a> onderdeel van het <a href="/wiki/Eerste_Franse_Keizerrijk" title="Eerste Franse Keizerrijk">keizerrijk Frankrijk</a> werden met de oostelijke districten <a href="/wiki/Pustertal" title="Pustertal">Pustertal</a> en <a href="/wiki/Lienz_(district)" title="Lienz (district)">Lienz</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tirol_als_Oostenrijks_kroonland">Tirol als Oostenrijks kroonland</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Tirol als Oostenrijks kroonland" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Tirol als Oostenrijks kroonland"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het <a href="/wiki/Congres_van_Wenen" title="Congres van Wenen">Congres van Wenen</a> herstelde de toestand van voor 1805 en het Graafschap Tirol werd in 1815 onafhankelijk van Beieren. Het gebied werd vergroot met gerechten van het voormalige <a href="/wiki/Prinsaartsbisdom_Salzburg" title="Prinsaartsbisdom Salzburg">prinsaartsbisdom Salzburg</a> in het <a href="/wiki/Zillertal" title="Zillertal">Zillertal</a>, het <a href="/wiki/Brixental" title="Brixental">Brixental</a> en het <a href="/wiki/Iseltal" title="Iseltal">Iseltal</a> en gebied dat onderverdeeld was bij Vorarlberg in het <a href="/wiki/Vorstelijk_graafschap_Tirol_en_land_Vorarlberg" title="Vorstelijk graafschap Tirol en land Vorarlberg">Vorstelijk graafschap Tirol en land Vorarlberg</a>. Tirol maakte nu deel uit van het unitaire <a href="/wiki/Keizerrijk_Oostenrijk" title="Keizerrijk Oostenrijk">keizerrijk Oostenrijk</a> en later van het Oostenrijkse deel van <a href="/wiki/Oostenrijk-Hongarije" title="Oostenrijk-Hongarije">Oostenrijk-Hongarije</a>. De politieke situatie was echter niet langer stabiel, want de Italiaanssprekende Tirolers hadden goede herinneringen aan het Napoleontische koninkrijk Italië. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tirol_na_de_Eerste_Wereldoorlog">Tirol na de Eerste Wereldoorlog</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Tirol na de Eerste Wereldoorlog" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Tirol na de Eerste Wereldoorlog"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Om Italië aan de zijde van de geallieerden aan de <a href="/wiki/Eerste_Wereldoorlog" title="Eerste Wereldoorlog">Eerste Wereldoorlog</a> te laten deelnemen werd in 1915 in het verdrag van Londen de Italiaanse aanspraak op <a href="/wiki/Zuid-Tirol" title="Zuid-Tirol">het zuidelijke deel van Tirol</a> erkend. Dat omvatte zowel het overwegend Italiaanssprekende Trentino (het vroegere prinsbisdom Trente) als een vrijwel uitsluitend Duitstalig deel van Tirol, met Bozen en Brixen. Na de oorlog moest Oostenrijk op basis van het <a href="/wiki/Verdrag_van_Saint-Germain_(1919)" title="Verdrag van Saint-Germain (1919)">Verdrag van St.-Germain</a> van 1919 dit gebied afstaan aan Italië. Het Oostenrijkse Tirol bestaat sindsdien uit twee afzonderlijke delen: <a href="/wiki/Noord-Tirol" title="Noord-Tirol">Noord-Tirol</a>, en het veel kleinere <a href="/wiki/Oost-Tirol" title="Oost-Tirol">Oost-Tirol</a> rond de stad <a href="/wiki/Lienz_(stad)" title="Lienz (stad)">Lienz</a>. Omdat in het zuidoosten van Zuid-Tirol ook de Ladinische bevolking zich niet als Italianen zagen maar als taalkundige minderheid binnen Oostenrijk werd in 1923 om politieke redenen Anpëz en omgeving van Zuid-Tirol losgemaakt en bij de Italiaanse provincie <a href="/wiki/Belluno_(provincie)" title="Belluno (provincie)">Belluno</a> gevoegd. Anpëz wordt sindsdien <a href="/wiki/Cortina_d%27Ampezzo" title="Cortina d'Ampezzo">Cortina d'Ampezzo</a> genoemd. Het bij Italië gevoegde gedeelte is de regio <a href="/wiki/Trentino-Zuid-Tirol" title="Trentino-Zuid-Tirol">Trentino-Zuid-Tirol</a> en een klein gedeelte in het uiterste noorden van de regio <a href="/wiki/Veneto" title="Veneto">Veneto</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bronnen">Bronnen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Bronnen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tirol_(regio)&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Bronnen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol><li>Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://de.wikipedia.org/wiki/Tirol?oldid=223460172">Tirol</a> op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a> valt. Zie de <a class="external text" href="https://de.wikipedia.org/wiki/Tirol?action=history">bewerkingsgeschiedenis</a></span> aldaar.<style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r66936091">.mw-parser-output .error-bronvermelding{color:#ff0000;font-weight:bold}.mw-parser-output .error-bronvermelding span{font-size:larger}</style></li></ol> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐7f58d5dcf5‐w6st4 Cached time: 20241109141238 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.052 seconds Real time usage: 0.073 seconds Preprocessor visited node count: 396/1000000 Post‐expand include size: 2643/2097152 bytes Template argument size: 87/2097152 bytes Highest expansion depth: 9/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 237/5000000 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 16.782 1 -total 76.70% 12.871 1 Sjabloon:Bronvermelding_anderstalige_Wikipedia 16.37% 2.747 1 Sjabloon:Wikitaal 14.92% 2.503 26 Sjabloon:0 11.47% 1.925 1 Sjabloon:IsNum --> <!-- Saved in parser cache with key nlwiki:pcache:idhash:537807-0!canonical and timestamp 20241109141238 and revision id 68090593. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tirol_(regio)&oldid=68090593">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tirol_(regio)&oldid=68090593</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Streek_in_Oostenrijk" title="Categorie:Streek in Oostenrijk">Streek in Oostenrijk</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Tirol" title="Categorie:Tirol">Tirol</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Streek_in_Itali%C3%AB" title="Categorie:Streek in Italië">Streek in Italië</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Zuid-Tirol" title="Categorie:Zuid-Tirol">Zuid-Tirol</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 9 sep 2024 om 19:17.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Tirol_(regio)&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-78f4c97c5d-gdz67","wgBackendResponseTime":188,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.052","walltime":"0.073","ppvisitednodes":{"value":396,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":2643,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":87,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":237,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 16.782 1 -total"," 76.70% 12.871 1 Sjabloon:Bronvermelding_anderstalige_Wikipedia"," 16.37% 2.747 1 Sjabloon:Wikitaal"," 14.92% 2.503 26 Sjabloon:0"," 11.47% 1.925 1 Sjabloon:IsNum"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7f58d5dcf5-w6st4","timestamp":"20241109141238","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Tirol (regio)","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Tirol_(regio)","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q153809","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q153809","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-06-13T18:08:14Z","dateModified":"2024-09-09T18:17:10Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/f\/f4\/Eurorregi%C3%B3n_Tirol-Tirol_del_Sur-Trentino.png","headline":"gebied"}</script> </body> </html>