CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>مذاهب اسلامی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"02402cbe-8c44-4672-a5cc-7019b7d7ab46","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"مذاهب_اسلامی","wgTitle":"مذاهب اسلامی","wgCurRevisionId":39911797,"wgRevisionId":39911797,"wgArticleId":397454,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["نگهداری CS1: url-status","همه صفحه‌های نیازمند تمیزکاری","ویکی‌سازی رباتیک","مذاهب اسلامی","تشیع","شیعه دوازده‌امامی"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName": "مذاهب_اسلامی","wgRelevantArticleId":397454,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q1192063","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform", "platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary", "ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="مذاهب اسلامی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-مذاهب_اسلامی rootpage-مذاهب_اسلامی skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-هفتاد_و_سه_ملت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#هفتاد_و_سه_ملت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>هفتاد و سه ملت</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-هفتاد_و_سه_ملت-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های هفتاد و سه ملت</span> </button> <ul id="toc-هفتاد_و_سه_ملت-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-تعداد_مذاهب" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تعداد_مذاهب"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۱</span> <span>تعداد مذاهب</span> </div> </a> <ul id="toc-تعداد_مذاهب-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-مذاهب_شیعه_یا_وابسته_به_عقاید_شیعیان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#مذاهب_شیعه_یا_وابسته_به_عقاید_شیعیان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>مذاهب شیعه یا وابسته به عقاید شیعیان</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-مذاهب_شیعه_یا_وابسته_به_عقاید_شیعیان-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های مذاهب شیعه یا وابسته به عقاید شیعیان</span> </button> <ul id="toc-مذاهب_شیعه_یا_وابسته_به_عقاید_شیعیان-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-دشت_بیاضیه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دشت_بیاضیه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱</span> <span>دشت بیاضیه</span> </div> </a> <ul id="toc-دشت_بیاضیه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اسماعیلیه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اسماعیلیه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۲</span> <span>اسماعیلیه</span> </div> </a> <ul id="toc-اسماعیلیه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خطابیه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#خطابیه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۳</span> <span>خطابیه</span> </div> </a> <ul id="toc-خطابیه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شمیطیه_یا_سمیطیه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#شمیطیه_یا_سمیطیه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۴</span> <span>شمیطیه یا سمیطیه</span> </div> </a> <ul id="toc-شمیطیه_یا_سمیطیه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-افطحیه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#افطحیه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۵</span> <span>افطحیه</span> </div> </a> <ul id="toc-افطحیه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اثنی_عشری_(دوازده_امامی)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اثنی_عشری_(دوازده_امامی)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۶</span> <span>اثنی عشری (دوازده امامی)</span> </div> </a> <ul id="toc-اثنی_عشری_(دوازده_امامی)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-مذاهب_فقهی_و_کلامی_اهل_تسنن" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#مذاهب_فقهی_و_کلامی_اهل_تسنن"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>مذاهب فقهی و کلامی اهل تسنن</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-مذاهب_فقهی_و_کلامی_اهل_تسنن-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های مذاهب فقهی و کلامی اهل تسنن</span> </button> <ul id="toc-مذاهب_فقهی_و_کلامی_اهل_تسنن-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-مذاهب_فقهی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مذاهب_فقهی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱</span> <span>مذاهب فقهی</span> </div> </a> <ul id="toc-مذاهب_فقهی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-مالکی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#مالکی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱.۱</span> <span>مالکی</span> </div> </a> <ul id="toc-مالکی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-حنفی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#حنفی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱.۲</span> <span>حنفی</span> </div> </a> <ul id="toc-حنفی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-شافعی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#شافعی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱.۳</span> <span>شافعی</span> </div> </a> <ul id="toc-شافعی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-حنبلی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#حنبلی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱.۴</span> <span>حنبلی</span> </div> </a> <ul id="toc-حنبلی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-وهابیت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#وهابیت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱.۵</span> <span>وهابیت</span> </div> </a> <ul id="toc-وهابیت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-مذاهب_کلامی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مذاهب_کلامی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲</span> <span>مذاهب کلامی</span> </div> </a> <ul id="toc-مذاهب_کلامی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ماتریدی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#ماتریدی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲.۱</span> <span>ماتریدی</span> </div> </a> <ul id="toc-ماتریدی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اشعری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#اشعری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲.۲</span> <span>اشعری</span> </div> </a> <ul id="toc-اشعری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اثری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#اثری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲.۳</span> <span>اثری</span> </div> </a> <ul id="toc-اثری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-معتزلی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#معتزلی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲.۴</span> <span>معتزلی</span> </div> </a> <ul id="toc-معتزلی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-جنبش‌های_فکری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جنبش‌های_فکری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>جنبش‌های فکری</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-جنبش‌های_فکری-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های جنبش‌های فکری</span> </button> <ul id="toc-جنبش‌های_فکری-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-سلفیه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#سلفیه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۱</span> <span>سلفیه</span> </div> </a> <ul id="toc-سلفیه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-دیوبندی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دیوبندی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۲</span> <span>دیوبندی</span> </div> </a> <ul id="toc-دیوبندی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ظاهری" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ظاهری"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴.۳</span> <span>ظاهری</span> </div> </a> <ul id="toc-ظاهری-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-تصوف" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#تصوف"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>تصوف</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-تصوف-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های تصوف</span> </button> <ul id="toc-تصوف-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-بکتاشیه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#بکتاشیه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۱</span> <span>بکتاشیه</span> </div> </a> <ul id="toc-بکتاشیه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مولویه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مولویه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۲</span> <span>مولویه</span> </div> </a> <ul id="toc-مولویه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نعمت‌اللهیه" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#نعمت‌اللهیه"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵.۳</span> <span>نعمت‌اللهیه</span> </div> </a> <ul id="toc-نعمت‌اللهیه-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پانویس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#پانویس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>پانویس</span> </div> </a> <ul id="toc-پانویس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">مذاهب اسلامی</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۴۸ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-48" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۴۸ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%82%D8%A9_(%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="فرقة (إسلام)–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="فرقة (إسلام)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A%D9%87" title="مذاهب اسلاميه–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="مذاهب اسلاميه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Escueles_y_ca%C3%B1es_del_islam" title="Escueles y cañes del islam–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Escueles y cañes del islam" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0slam_t%C9%99riq%C9%99tl%C9%99ri" title="İslam təriqətləri–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="İslam təriqətləri" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%D9%84%D8%B1%DB%8C" title="ایسلام مذهبلری–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="ایسلام مذهبلری" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC_%D0%B0%D2%93%D1%8B%D0%BC%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Ислам ағымдары–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ислам ағымдары" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BB%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B5_%D0%BD%D0%B0_%D0%B8%D1%81%D0%BB%D1%8F%D0%BC%D0%B0" title="Клонове на исляма–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Клонове на исляма" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%B8%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A6%BF_%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%A6%E0%A6%BE%E0%A6%AF%E0%A6%BC_%E0%A6%93_%E0%A6%B6%E0%A6%BE%E0%A6%96%E0%A6%BE" title="ইসলামি সম্প্রদায় ও শাখা–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ইসলামি সম্প্রদায় ও শাখা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Pravci_u_islamu" title="Pravci u islamu–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Pravci u islamu" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Corrents_de_l%27islam" title="Corrents de l'islam–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Corrents de l'islam" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Denominace_isl%C3%A1mu" title="Denominace islámu–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Denominace islámu" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Religi%C3%B8se_retninger_inden_for_islam" title="Religiøse retninger inden for islam–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Religiøse retninger inden for islam" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Mezheb%C3%AA_%C4%B0slami" title="Mezhebê İslami–Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Mezhebê İslami" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Islamic_schools_and_branches" title="Islamic schools and branches–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Islamic schools and branches" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Anexo:Escuelas_y_ramas_del_islam" title="Anexo:Escuelas y ramas del islam–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Anexo:Escuelas y ramas del islam" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Islamaren_adar_eta_eskolak" title="Islamaren adar eta eskolak–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Islamaren adar eta eskolak" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Islamin_suuntaukset" title="Islamin suuntaukset–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Islamin suuntaukset" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Courants_de_l%27islam" title="Courants de l'islam–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Courants de l'islam" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Kouran_di_islam" title="Kouran di islam–Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Kouran di islam" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Correntes_do_islam" title="Correntes do islam–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Correntes do islam" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Makarantun_Musulunci_da_Rassansu" title="Makarantun Musulunci da Rassansu–هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Makarantun Musulunci da Rassansu" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%96%D7%A8%D7%9E%D7%99%D7%9D_%D7%95%D7%90%D7%A1%D7%9B%D7%95%D7%9C%D7%95%D7%AA_%D7%91%D7%90%D7%A1%D7%9C%D7%90%D7%9D" title="זרמים ואסכולות באסלאם–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="זרמים ואסכולות באסלאם" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE_%E0%A4%95%E0%A5%87_%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%A6%E0%A4%BE%E0%A4%AF_%E0%A4%8F%E0%A4%B5%E0%A4%82_%E0%A4%B6%E0%A4%BE%E0%A4%96%E0%A4%BE%E0%A4%8F%E0%A4%81" title="इस्लाम के सम्प्रदाय एवं शाखाएँ–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="इस्लाम के सम्प्रदाय एवं शाखाएँ" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Mazhab_dan_cabang_Islam" title="Mazhab dan cabang Islam–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Mazhab dan cabang Islam" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Tr%C3%BAf%C3%A9l%C3%B6g_m%C3%BAslima" title="Trúfélög múslima–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Trúfélög múslima" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Scuole_e_correnti_islamiche" title="Scuole e correnti islamiche–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Scuole e correnti islamiche" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Divijan_a_Izlam" title="Divijan a Izlam–Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Divijan a Izlam" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC_%D0%B0%D2%93%D1%8B%D0%BC%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Ислам ағымдары–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Ислам ағымдары" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Mezheb%C3%AAn_%C3%AEslam%C3%AA" title="Mezhebên îslamê–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Mezhebên îslamê" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Isl%C4%81ma_atzari" title="Islāma atzari–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Islāma atzari" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%9A%E0%A5%87_%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%A6%E0%A4%BE%E0%A4%AF" title="इस्लाम धर्माचे संप्रदाय–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="इस्लाम धर्माचे संप्रदाय" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Cabang_dan_mazhab_Islam" title="Cabang dan mazhab Islam–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Cabang dan mazhab Islam" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Stromingen_in_de_islam" title="Stromingen in de islam–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Stromingen in de islam" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%88%DA%86_%D9%85%D8%B0%D8%A7%DB%81%D8%A8_%D8%AA%DB%92_%D8%B4%D8%A7%D8%AE%D8%A7%DA%BA" title="اسلام وچ مذاہب تے شاخاں–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="اسلام وچ مذاہب تے شاخاں" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B5_%D1%82%D0%B5%D1%87%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F" title="Исламские течения–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Исламские течения" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Pravci_u_islamu" title="Pravci u islamu–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Pravci u islamu" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B7%94%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%BD%E0%B7%92%E0%B6%B8%E0%B7%8A%E0%B7%80%E0%B6%BB%E0%B7%94%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%9C%E0%B7%9A_%E0%B6%8B%E0%B6%B4_%E0%B6%B6%E0%B7%99%E0%B6%AF%E0%B7%93%E0%B6%B8%E0%B7%8A" title="මුස්ලිම්වරුන්ගේ උප බෙදීම්–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="මුස්ලිම්වරුන්ගේ උප බෙදීම්" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Islamic_schools_and_branches" title="Islamic schools and branches–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Islamic schools and branches" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Shkolla_Juridike_Islame" title="Shkolla Juridike Islame–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Shkolla Juridike Islame" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%86%D0%B8_%D1%83_%D0%B8%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D1%83" title="Правци у исламу–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Правци у исламу" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%A1" title="นิกายในศาสนาอิสลาม–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="นิกายในศาสนาอิสลาม" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0slam_mezhepleri" title="İslam mezhepleri–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="İslam mezhepleri" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D1%81%D1%8C%D0%BA%D1%96_%D1%88%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B8_%D1%82%D0%B0_%D1%82%D0%B5%D1%87%D1%96%D1%97" title="Ісламські школи та течії–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ісламські школи та течії" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%85%DB%8C%DA%BA_%D9%85%D8%B0%D8%A7%DB%81%D8%A8_%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D8%B4%D8%A7%D8%AE%DB%8C%DA%BA" title="اسلام میں مذاہب اور شاخیں–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="اسلام میں مذاہب اور شاخیں" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Firqa" title="Firqa–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Firqa" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/C%C3%A1c_chi_nh%C3%A1nh_c%E1%BB%A7a_Islam" title="Các chi nhánh của Islam–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Các chi nhánh của Islam" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%8A%E6%96%AF%E8%98%AD%E6%95%99%E6%B4%BE" title="伊斯蘭教派–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="伊斯蘭教派" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%8A%E6%96%AF%E8%98%AD%E6%95%99%E6%B4%BE" title="伊斯蘭教派–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="伊斯蘭教派" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1192063#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&oldid=39911797" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&id=39911797&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%2585%25D8%25B0%25D8%25A7%25D9%2587%25D8%25A8_%25D8%25A7%25D8%25B3%25D9%2584%25D8%25A7%25D9%2585%25DB%258C"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D9%2585%25D8%25B0%25D8%25A7%25D9%2587%25D8%25A8_%25D8%25A7%25D8%25B3%25D9%2584%25D8%25A7%25D9%2585%25DB%258C"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Islamic_sects" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1192063" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r36211177">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-right:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 0 4px 1em;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-right:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-right:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-right:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-right:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-move{border-right:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-right:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-right:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table class="plainlinks metadata ambox ambox-style" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/40px-Edit-clear.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/60px-Edit-clear.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Edit-clear.svg/80px-Edit-clear.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span">این مقاله نیازمند <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%DB%8C%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ویکی‌پدیا:تمیزکاری">تمیزکاری</a> است. لطفاً تا جای امکان آن‌را از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید، سپس این برچسب را بردارید. محتویات این مقاله ممکن است <b>غیر قابل اعتماد و نادرست</b> یا <b>جانبدارانه</b> باشد یا <b>قوانین حقوق پدیدآورندگان</b> را نقض کرده باشد.</div></td></tr></tbody></table><p> پیروان دین <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلام</a> از دیدگاه فقهی و کلامی این دین را به مذاهب گوناگونی تقسیم کرده‌اند که برخی از این مذاهب خود به فرقه‌های مختلف و گاه هر فرقه به انشعاباتی چند تقسیم می‌شود. منظور از دیدگاه فقهی، نوع احکام شرعی پذیرفته و به‌کاررفته در هر مذهب و منظور از دیدگاه کلامی، درجهٔ پذیرش <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="خردگرایی">خردگرایی</a> در هر یک از مذهب‌ها است. مذاهب و <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="فرقه‌های اسلامی">فرقه‌های اسلامی</a> از لحاظ عقاید، آداب و رسوم و مقتدا به چهار گروه عمده تقسیم می‌شوند:</p><div align="right"> <ol><li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="شیعه">شیعه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DB%8C" title="سنی">سنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="تصوف">تصوف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%82_%D9%88_%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="فهرست فرق و مذاهب اعتقادی اسلام">مذاهب شبه‌اسلامی</a></li></ol> </div><div class="PieChartTemplate thumb tright" style=""><div class="thumbinner" style="width:200px"> <div style="background-color:white;margin:auto;position:relative;width:200px;height:200px;overflow:hidden;border-radius:100px;border:1px solid black"> <div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:0; top:0; border-width:0 200px 200px 0; border-color:Pink"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 3182.0515953774px; border-left-color:Orange"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:Orange"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:Orange"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 1589.4544843865px; border-left-color:Black"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:Black"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:Black"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 1057.8894993406px; border-left-color:Red"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:Red"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:Red"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 137.63819204712px; border-left-color:Green"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:Green"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:Green"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;left:100px; top:100px; border-width:100px 0 0 106.48918403248px; border-left-color:DodgerBlue"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:DodgerBlue"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 100px 200px 0;border-color:DodgerBlue"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;right:100px; top:100px; border-width:99.211470131448px 12.53332335643px 0 0; border-top-color:DarkOrchid"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;left:0;top:0;border-width:0 200px 100px 0;border-color:DarkOrchid"></div><div style="border:solid transparent;position:absolute;width:100px;line-height:0;right:100px; top:0; border-width:0 307.76835371753px 100px 0; border-right-color:Darkblue"></div> <div style="position:absolute;line-height:0;border-style:solid;right:0;top:0;border-width:0 100px 100px 0;border-color:Darkblue"></div> </div> <div class="thumbcaption"> <p>درصد جمعیت هر یک از مذاهب و فرق اسلامی نسبت‌به جمعیت کل مسلمین </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33470857">.mw-parser-output .legend{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .legend-color{display:inline-block;min-width:1.25em;height:1.25em;line-height:1.25;margin:1px 0;text-align:center;border:1px solid black;background-color:transparent;color:black}.mw-parser-output .legend-text{}</style><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:Darkblue; color:white;"> </span> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%D9%86%D9%86" class="mw-redirect" title="تسنن">تسنن</a> <a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D9%81%DB%8C" title="حنفی">حنفی</a> (45٪)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:DarkOrchid; color:white;"> </span> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%D9%86%D9%86" class="mw-redirect" title="تسنن">تسنن</a> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%B9%DB%8C" title="شافعی">شافعی</a> (28٪)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:DodgerBlue; color:black;"> </span> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%D9%86%D9%86" class="mw-redirect" title="تسنن">تسنن</a> <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C" title="مالکی">مالکی</a> (15٪)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:Green; color:white;"> </span> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B3%D9%86%D9%86" class="mw-redirect" title="تسنن">تسنن</a> <a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="حنبلی">حنبلی</a> (2٪)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:Red; color:black;"> </span> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B4%DB%8C%D8%B9" class="mw-redirect" title="تشیع">تشیع</a> <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="دوازده امامی">دوازده امامی</a> (8.5٪)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:Black; color:white;"> </span> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B4%DB%8C%D8%B9" class="mw-redirect" title="تشیع">تشیع</a> <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="زیدی">زیدی</a> (0.5٪)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:Orange; color:black;"> </span> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B4%DB%8C%D8%B9" class="mw-redirect" title="تشیع">تشیع</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="اسماعیلی">اسماعیلی</a> (0.5٪)</div><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33470857"><div class="legend"><span class="legend-color" style="background-color:Pink; color:black;"> </span> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D9%87" title="اباضیه">اباضیه</a> (0.5٪)</div> </div> </div></div> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="هفتاد_و_سه_ملت"><span id=".D9.87.D9.81.D8.AA.D8.A7.D8.AF_.D9.88_.D8.B3.D9.87_.D9.85.D9.84.D8.AA"></span>هفتاد و سه ملت</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: هفتاد و سه ملت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در متون و کتاب‌های قدیم و یا احادیث و گفته‌های مسلمین شمار فرقه‌های اسلامی را ۷۲ الی ۷۶ و در بیشتر موارد ۷۳ فرقه می‌شمردند و به آن‌ها اصطلاحاً «هفتاد و سه ملت» یا «هفتاد و سه گروه» می‌گفتند. در این متون، فرقه‌های اسلامی به شش گروه <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%B6%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="رافضیه">رافضیه</a>، <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AC" title="خوارج">خارجیه</a>، جبریه، <a href="/wiki/%D9%82%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="قدریه">قدریه</a>، <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%87" title="جهمیه">جَهمیه</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%A6%D9%87" title="مرجئه">مرجیه</a> تقسیم می‌شد و برای هر گروه ۱۲ زیرگروه نام برده می‌شد.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابوالقاسم رازی (صفحه وجود ندارد)">ابوالقاسم رازی</a> هفت فرقهٔ دیگر را نیز نام می‌برد به این شرح: کرامیه، هریه، حالیه، باطنیه، اباحیه، براهمیه، اشعریه. در برخی متون اسم فرقه‌های سوفسطائیه، فلاسفه، سمنیه، وحدت اسلامی و مجوسیه نیز دیده می‌شود.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table class="wikitable" style="text-align:center;"> <tbody><tr> <th>فرقه </th> <th>زیرگروه‌ها </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="شیعه">شیعیه</a></td> <td>علویه، ابدیه، شیعیه، اسحاقیه، زیدیه، عباسیه، امامیه، ناوسیه، تناسخیه، لاعنیه، راجعیه، مرتضیه <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C" class="mw-disambig" title="علوی">علوی</a> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AC" title="خوارج">خارجیه</a></td> <td>ازرقیه، ریاضیه، ثعلبیه، جازمیه، خلفیه، کوزیه، کنزیه، معتزله، میمونیه، محکمیه، سراجیه، اخنسیه </td></tr> <tr> <td>جبریه</td> <td>مضطریه، افعالیه، معیه، تارکیه، بحثیه، متمنیه، کسلانیه، حبیبیه، خوفیه، فکریه، حسبیه، حجتیه </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%82%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="قدریه">قدریه</a></td> <td>احدیه، ثنویه، کیانیه، شیطانیه، شریکیه، وهمیه، رویدیه، ناکسیه، متبریه، قاسطیه، نظامیه، متولفیه </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%87" title="جهمیه">جهمیه</a></td> <td>معطلیه، مترابصیه، متراقبیه، واردیه، حرقیه، مخلوقیه، عبریه، فانیه، زنادقیه، لفظیه، قبریه، واقفیه </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%A6%D9%87" title="مرجئه">مرجئه</a></td> <td>تارکیه، شائیه، راجیه، شاکیه، نهمیه، عملیه، منقوصیه، مستثنیه، اثریه، مدعیه، مشبهه، حشویه </td></tr> <tr> <td>هفت فرقه</td> <td>کرامیه، هریه، حالیه، باطنیه، اباحیه، براهمیه، اشعریه </td></tr> <tr> <td>متفرقه</td> <td>سوفسطائیه، فلاسفه، سمنیه، وحدت اسلامی و مجوسیه<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="تعداد_مذاهب"><span id=".D8.AA.D8.B9.D8.AF.D8.A7.D8.AF_.D9.85.D8.B0.D8.A7.D9.87.D8.A8"></span>تعداد مذاهب</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: تعداد مذاهب"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بنابر برخی از احادیث و روایات اسلامی<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>الف<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> بنی اسرائیل بر ۷۲<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> فرقه، یهودیان بر ۷۰<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یا ۷۱<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یا ۷۲<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> فرقه و مسیحیان بر ۷۱<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یا ۷۲<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> فرقه تقسيم شده‌اند و نیز مسلمانان بر ۷۰ و اندی<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>، ۷۲<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یا ۷۳<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> فرقه یا به قولی دیگر ۷۲ الی ۷۶<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>ب<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> فرقه تقسيم می‌شوند.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>پ<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /> در حدیثی از محمد ابن عبدالله پیامبر اسلام نقل شده است که:<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39401425">.mw-parser-output .templatequote{overflow:hidden;margin:1em 0;padding:0 32px}.mw-parser-output .templatequote .templatequotecite{line-height:1.5em;text-align:right;padding-right:1.6em;margin-top:0}</style><blockquote class="templatequote"><p>امّت من به سه فرقه تقسيم مى شود: فرقه اى بر حق، كه باطل كمترين چيزى از آن نكاهد، من و اهل بيت مرا دوست مى دارند. حكايت آنان حكايت طلاى نابى است كه هر چه بيشتر آن را در آتش نَهى و آتش را شعله ورتر سازى، جز بر نابى آن افزوده نشود. و فرقه اى بر باطل كه حقْ اندك چيزى از آن نكاهد و فرقه اى مذبذبند و بر آيين سامرى، اما نمى گويند: لا مَساسَ (به من دست نزنيد) بلكه مى گويند: لا قتال (جنگ نه). پيشواى آنان عبد اللّه بن قيس اشعرى است.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>ت<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <p><a class="mw-selflink selflink">یادداشت‌ها:</a> </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-persian-alpha"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-4" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">در کتاب‌ها و منابع مسلمانان.</cite></span> </li> <li id="cite_note-15" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">پروفسور ذاکرنایک.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></cite></span> </li> <li id="cite_note-16" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">در رابطه با این موضوعات سخنان بسیاری نقل شده است.</cite></span> </li> <li id="cite_note-19" class="mw-cite-dir-rtl"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="note">علاوه بر این سه فرقه، برخی از مسلمانانِ معتقد به پلورالیسم دینی با استناد به خطبه ۵۰ نهج البلاغه، خودشان را آمیخته ای از حق و باطل می‌دانند.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></cite></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مذاهب_شیعه_یا_وابسته_به_عقاید_شیعیان"><span id=".D9.85.D8.B0.D8.A7.D9.87.D8.A8_.D8.B4.DB.8C.D8.B9.D9.87_.DB.8C.D8.A7_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87_.D8.A8.D9.87_.D8.B9.D9.82.D8.A7.DB.8C.D8.AF_.D8.B4.DB.8C.D8.B9.DB.8C.D8.A7.D9.86"></span>مذاهب شیعه یا وابسته به عقاید شیعیان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: مذاهب شیعه یا وابسته به عقاید شیعیان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox"><caption class="infobox-title"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r26482256">.mw-parser-output .nastaliq{line-height:200%;font-size:150%;font-family:IranNastaliq,"Urdu Emad Nastaleeq","Noto Nastaliq Urdu","Urdu Typesetting","Jameel Noori Nastaleeq","Nafees Nastaleeq","Nafees Nastaleeq v1.01",Nafees,"Pak Nastaleeq","PDMS_Jauhar",sans-serif;text-justify:inter-word;font-weight:normal}.mw-parser-output .nastaliq .b{text-justify:inter-word}</style><span class="nastaliq">شیعه</span></caption><tbody><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ghadir_Logo_Vector.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Ghadir_Logo_Vector.svg/110px-Ghadir_Logo_Vector.svg.png" decoding="async" width="110" height="121" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Ghadir_Logo_Vector.svg/165px-Ghadir_Logo_Vector.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Ghadir_Logo_Vector.svg/220px-Ghadir_Logo_Vector.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="561" /></a></span></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background:#8EBE82;"><b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%AA%D8%B4%DB%8C%D8%B9" title="درگاه:تشیع">درگاه تشیع</a></b></th></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background:#8EBE82;">عقاید</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="background:#C2E7B8;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" class="mw-redirect" title="اصول شیعه">اصول</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%AD%DB%8C%D8%AF_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="توحید (اسلام)">توحید</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA" title="نبوت">نبوت</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF" title="معاد">معاد</a> یا <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B2" title="رستاخیز">قیامت</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%D9%84_(%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85)" class="mw-redirect" title="عدل (کلام)">عدل</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA" title="امامت">امامت</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="background:#C2E7B8;"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B9_%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="فروع دین">فروع</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="نماز (اسلام)">نماز</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="روزه در اسلام">روزه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AE%D9%85%D8%B3" title="خمس">خمس</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%AA" title="زکات">زکات</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC" title="حج">حج</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF" title="جهاد">جهاد</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%B1_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%81_%D9%88_%D9%86%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%86%DA%A9%D8%B1" title="امر به معروف و نهی از منکر">امر به معروف</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%B1_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%81_%D9%88_%D9%86%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%86%DA%A9%D8%B1" title="امر به معروف و نهی از منکر">نهی از منکر</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="تولی (اسلام)">تولی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="تبری (اسلام)">تبری</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="background:#C2E7B8;"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="شیعه">عقاید برجسته</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%AA" title="مهدویت">مهدویت</a>: <a href="/wiki/%D8%BA%DB%8C%D8%A8%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="غیبت امام زمان">غیبت</a> (<a href="/wiki/%D8%BA%DB%8C%D8%A8%D8%AA_%D8%B5%D8%BA%D8%B1%D8%A7" title="غیبت صغرا">غیبت صغرا</a>، <a href="/wiki/%D8%BA%DB%8C%D8%A8%D8%AA_%DA%A9%D8%A8%D8%B1%D8%A7" title="غیبت کبرا">غیبت کبرا</a>)، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B8%D8%A7%D8%B1_(%D8%AA%D8%B4%DB%8C%D8%B9)" title="انتظار (تشیع)">انتظار</a>، <a href="/wiki/%D8%B8%D9%87%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="ظهور">ظهور</a> و <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AC%D8%B9%D8%AA" title="رجعت">رجعت</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%A7" title="بدا">بدا</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%81%D8%A7%D8%B9%D8%AA" title="شفاعت">شفاعت</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3%D9%84" title="توسل">توسل</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%87" title="تقیه">تقیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D9%85%D8%AA" title="عصمت">عصمت</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%B9_%D8%AA%D9%82%D9%84%DB%8C%D8%AF" title="مرجع تقلید">مرجعیت</a>، <a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87" title="حوزه علمیه">حوزه علمیه</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D9%84%DB%8C%D8%AF" title="تقلید">تقلید</a> •  <a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87" title="ولایت فقیه">ولایت فقیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC_%D9%85%D9%88%D9%82%D8%AA" title="ازدواج موقت">متعه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA_%D8%AB%D8%A7%D9%84%D8%AB%D9%87" title="شهادت ثالثه">شهادت ثالثه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="جانشینی محمد">جانشینی محمد</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="نظام حقوقی شیعه">نظام حقوقی</a></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background:#8EBE82;">شخصیت‌ها</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="background:#C2E7B8;"><a href="/wiki/%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%87_%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85" title="چهارده معصوم">چهارده معصوم</a></th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="محمد">محمد</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8" class="mw-redirect" title="علی بن ابی‌طالب">علی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87_%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A7" title="فاطمه زهرا">فاطمه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%85%D8%AC%D8%AA%D8%A8%DB%8C" title="حسن مجتبی">حسن</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C" title="حسین بن علی">حسین</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AC%D8%A7%D8%AF" title="سجاد">سجاد</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D9%82%D8%B1" title="محمد باقر">باقر</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82" title="جعفر صادق">صادق</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85" title="موسی کاظم">کاظم</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B6%D8%A7" title="علی بن موسی الرضا">رضا</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AA%D9%82%DB%8C" title="محمد تقی">جواد</a> (تقی) •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%82%DB%8C" title="علی النقی">هادی</a> (نقی) •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B9%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="حسن عسکری">حسن</a> (عسکری) •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D8%AA_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86" title="حجت بن الحسن">مهدی</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="background:#C2E7B8;"><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8%D9%87" title="صحابه">صحابه</a> محترم نزد شیعه</th><td class="infobox-data"><b>مردان:</b> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="سلمان فارسی">سلمان فارسی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%AF" title="مقداد بن اسود">مقداد بن اسود</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AB%D9%85_%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="میثم تمار">میثم تمار</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B0%D8%B1_%D8%BA%D9%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ابوذر غفاری">ابوذر غفاری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1_%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%B1" title="عمار یاسر">عمار یاسر</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%AD%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="بلال حبشی">بلال حبشی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8" title="جعفر بن ابی‌طالب">جعفر بن ابی‌طالب</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9_%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1" title="مالک اشتر">مالک اشتر</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A8%DA%A9%D8%B1" class="mw-redirect" title="محمد بن ابوبکر">محمد بن ابوبکر</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%82%DB%8C%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8" title="عقیل بن ابی‌طالب">عقیل</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D9%86%DB%8C%D9%81" title="عثمان بن حنیف">عثمان بن حنیف</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%DB%8C%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%AF" title="کمیل بن زیاد">کمیل بن زیاد</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D9%82%D8%B1%D9%86%DB%8C" title="اویس قرنی">اویس قرنی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A8_%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ابوایوب انصاری">ابوایوب انصاری</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="جابر بن عبدالله انصاری">جابر بن عبدالله انصاری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3" title="عبدالله بن عباس">ابن‌عباس</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF" title="عبدالله بن مسعود">ابن مسعود</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8" title="ابوطالب">ابوطالب</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%B2%D8%A9_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D9%84%D8%A8" title="حمزة بن عبدالمطلب">حمزه</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A7%D9%85%D8%B1" title="یاسر بن عامر">یاسر</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%87" title="هانی بن عروه">هانی بن عروه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B8%D8%B9%D9%88%D9%86" title="عثمان بن مظعون">عثمان بن مظعون</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1" title="عبدالله بن جعفر">عبدالله بن جعفر</a> •  <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="خباب بن ارت">خباب بن ارت</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A9_%D8%A8%D9%86_%D8%B2%DB%8C%D8%AF" title="اسامة بن زید">اسامة بن زید</a> •  <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B2%DB%8C%D9%85%D8%A9_%D8%A8%D9%86_%D8%AB%D8%A7%D8%A8%D8%AA" title="خزیمة بن ثابت">خزیمة بن ثابت</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B9%D8%A8_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%85%DB%8C%D8%B1" title="مصعب بن عمیر">مصعب بن عمیر</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9_%D8%A8%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%87" title="مالک بن نویره">مالک بن نویره</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%A7%D8%B1%D8%AB%D9%87" title="زید بن حارثه">زید بن حارثه</a><br /><b>زنان:</b> <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87_%D8%A8%D9%86%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%AF" title="فاطمه بنت اسد">فاطمه بنت اسد</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%85%D9%87_%D8%B3%D8%B9%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="حلیمه سعدیه">حلیمه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A8" title="زینب">زینب</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D9%84%D8%AB%D9%88%D9%85_%D8%A8%D9%86%D8%AA_%D8%B9%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="ام‌کلثوم بنت علی">ام کلثوم بنت علی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7_%D8%A8%D9%86%D8%AA_%D8%B9%D9%85%DB%8C%D8%B3" title="اسما بنت عمیس">اسماء بنت عمیس</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86" title="ام ایمن">ام ایمن</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%DB%8C%D9%87_%D8%A8%D9%86%D8%AA_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D9%84%D8%A8" title="صفیه بنت عبدالمطلب">صفیه بنت عبدالمطلب</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%DB%8C%D9%87_%D8%A8%D9%86%D8%AA_%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D8%B7" title="سمیه بنت خیاط">سمیه</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="background:#C2E7B8;">رجال و علما</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7" class="mw-redirect" title="فهرست کشته‌شدگان سپاه حسین در نبرد کربلا">کشته‌شدگان کربلا</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%84_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="فهرست رجال حدیث شیعه">فهرست رجال حدیث شیعه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D8%AC%D9%85%D8%A7%D8%B9" title="اصحاب اجماع">اصحاب اجماع</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="رده:روحانیان شیعه">روحانیان شیعه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="رده:عالمان شیعه">عالمان شیعه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B9_%D8%AA%D9%82%D9%84%DB%8C%D8%AF" title="رده:مراجع تقلید">مراجع تقلید</a></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background:#8EBE82;"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="رده:مکان‌های مقدس شیعه">مکان‌های متبرک</a></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D9%87" title="مکه">مکه</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%85" title="مسجدالحرام">مسجدالحرام</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87" title="مدینه">مدینه</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="مسجد النبی">مسجد النبی</a> و <a href="/wiki/%D8%A8%D9%82%DB%8C%D8%B9" title="بقیع">بقیع</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%84%DB%8C%D9%85" title="اورشلیم">بیت‌المقدس</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%B5%DB%8C" title="مسجدالاقصی">مسجدالاقصی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%D9%81" title="نجف">نجف</a>، <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%85_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8" title="حرم علی بن ابی‌طالب">حرم علی بن ابی‌طالب</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%DA%A9%D9%88%D9%81%D9%87" title="مسجد کوفه">مسجد کوفه</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7" title="کربلا">کربلا</a> و <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="حرم امام حسین">حرم حسین بن علی</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C%D9%86" title="کاظمین">کاظمین</a> و <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%85_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85%DB%8C%D9%86" title="حرم کاظمین">حرم کاظمین</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7" title="سامرا">سامرا</a> و <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%85_%D8%B9%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="حرم عسکریین">حرم عسکریین</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF" title="مشهد">مشهد</a> و <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%B1%D8%B6%D8%A7" title="حرم امام رضا">حرم علی بن موسی الرضا</a><br /><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D8%B4%D9%82" title="دمشق">دمشق</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A8#آرامگاه_زینب" title="زینب">زینبیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D9%85" title="قم">قم</a>، <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%85_%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87_%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87" title="حرم فاطمه معصومه">حرم فاطمه معصومه</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%AC%D9%85%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مسجد جمکران">مسجد جمکران</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2#جاذبه‌های_مذهبی" title="شیراز">شیراز</a> و <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%85_%D8%B4%D8%A7%D9%87%DA%86%D8%B1%D8%A7%D8%BA" title="حرم شاهچراغ">حرم شاهچراغ</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%85%D8%B1#جاذبه‌های_مذهبی" title="کاشمر">کاشمر</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D9%88_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87%D8%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%85%D8%B1" class="mw-redirect" title="مسجد و آرامگاه حمزه، کاشمر">حمزه بن حمزه بن موسی بن جعفر</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C" title="امامزاده سید مرتضی">امامزاده سید مرتضی</a> و <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3" title="آرامگاه سید حسن مدرس">آرامگاه سید حسن مدرس</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81%DB%8C%D9%87" title="آستانه اشرفیه">آستانه اشرفیه</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81" title="سید جلال‌الدین اشرف">سید جلال‌الدین اشرف</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1_%D8%B1%DB%8C#اماکن_مذهبی" title="شهر ری">ری</a> و <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%85_%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%DB%8C%D9%85" title="حرم شاه عبدالعظیم">حرم شاه عبدالعظیم</a><br /><i><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF" title="مسجد">مسجد</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="امامزاده">امامزاده</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%87" title="حسینیه">حسینیه</a></i></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background:#8EBE82;"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%87%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="روزهای مهم در شیعه">روزهای مقدس</a></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D9%81%D8%B7%D8%B1" title="عید فطر">عید فطر</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="عید قربان">عید قربان (عید اضحی)</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%BA%D8%AF%DB%8C%D8%B1_%D8%AE%D9%85" title="رویداد غدیر خم">عید غدیر خم</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B1%D9%85_(%D9%85%D8%A7%D9%87)" title="محرم (ماه)">محرّم</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D8%B1%D9%85" title="سوگواری محرم">سوگواری محرم</a>)، <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%B9%D8%A7" title="تاسوعا">تاسوعا</a>، <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="عاشورا">عاشورا</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D9%86" title="اربعین">اربعین</a>) •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A8%D8%B9%D8%AB" title="مبعث">عید مبعث</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1" title="میلاد پیامبر">میلاد پیامبر</a> •  تولد ائمه •  <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%DB%8C%D9%87" title="ایام فاطمیه">ایام فاطمیه</a></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background:#8EBE82;"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="رده:تاریخ شیعه">رویدادها</a></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%A8%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%87" title="رویداد مباهله">رویداد مباهله</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%BA%D8%AF%DB%8C%D8%B1_%D8%AE%D9%85" title="رویداد غدیر خم">رویداد غدیر خم</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%82%DB%8C%D9%81%D9%87_%D8%A8%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D9%87" title="سقیفه بنی‌ساعده">سقیفه بنی‌ساعده</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%AF%DA%A9" title="فدک">فدک</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87_%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A7" title="رویداد خانه فاطمه زهرا">رویداد خانه فاطمه زهرا</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%81%D8%A7%D9%86#قتل_عثمان_و_عواقب_آن" class="mw-redirect" title="عثمان بن عفان">قتل عثمان</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%85%D9%84" title="جنگ جمل">جنگ جمل</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B5%D9%81%DB%8C%D9%86" title="نبرد صفین">نبرد صفین</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D9%86%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86" title="نبرد نهروان">نبرد نهروان</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7" title="نبرد کربلا">واقعه کربلا</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A4%D8%AA%D9%85%D8%B1_%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%A1_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="مؤتمر علماء بغداد">مؤتمر علماء بغداد</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB_%D8%AB%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%86" title="حدیث ثقلین">حدیث ثقلین</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%B3%D8%A7" title="اصحاب کسا">اصحاب کسا</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%87%DB%8C%D8%B1" title="آیه تطهیر">آیه تطهیر</a> • </td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background:#8EBE82;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="فهرست کتاب‌های شیعه">کتاب‌ها</a></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="قرآن">قرآن</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%87%D8%AC%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87" title="نهج‌البلاغه">نهج‌البلاغه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D9%81%D9%87_%D8%B3%D8%AC%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="صحیفه سجادیه">صحیفه سجادیه</a><br /><b><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A8_%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B9%D9%87" title="کتب اربعه">کتب اربعه</a>:</b> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A8%D8%B5%D8%A7%D8%B1" title="الاستبصار">الاستبصار</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="کتاب کافی">اصول کافی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%B0%DB%8C%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85" title="تهذیب الاحکام">تهذیب الاحکام</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%86_%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87" title="من لایحضره الفقیه">من لایحضره الفقیه</a><br /><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%AD%D9%81_%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87" title="مصحف فاطمه">مصحف فاطمه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%AD%D9%81_%D8%B9%D9%84%DB%8C" title="مصحف علی">مصحف علی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82" title="رساله حقوق">رساله حقوق</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D9%82%DB%8C%D8%B3_%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="کتاب سلیم بن قیس هلالی">اسرار آل محمد</a><br /><a href="/wiki/%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="وسائل‌الشیعه">وسائل‌الشیعه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1" title="بحارالانوار">بحارالانوار</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%AF%DB%8C%D8%B1" title="الغدیر">الغدیر</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="مفاتیح‌الجنان">مفاتیح‌الجنان</a><br /><a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="تفسیر مجمع‌البیان">تفسیر مجمع‌البیان</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86" title="تفسیر المیزان">تفسیر المیزان</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="رده:کتاب‌شناسی شیعه">کتب شیعه</a></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background:#8EBE82;">شاخه‌ها</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87_%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="شیعه دوازده‌امامی">دوازده‌امامی (اثنی‌عشری)</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="اسماعیلیه">اسماعیلیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="زیدیه">زیدیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="غالیان">غلاه</a> •  <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%82%D9%81%DB%8C%D9%87" title="واقفیه">واقفیه</a></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background:#8EBE82;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%AF" title="مجتهد">منابع اجتهاد</a></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="قرآن">کتاب (قرآن)</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB" title="حدیث">سنت (روایات پیامبر و ائمه)</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%82%D9%84" title="عقل">عقل</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AC%D9%85%D8%A7%D8%B9_(%D9%81%D9%82%D9%87)" title="اجماع (فقه)">اجماع</a></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-navbar"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="الگو:شیعه"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="بحث الگو:شیعه"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:شیعه"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <p>ببینید: <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87" title="فرقه‌های امامیه">فرقه‌های امامیه</a>. </p><p>شیعه به <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="زیدیه">زیدیه</a> و <a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87" title="کیسانیه">کیسانیه</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87" title="فرقه‌های امامیه">امامیه</a> تقسیم می‌شود.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87" title="کیسانیه">کیسانیه</a> طرفداران <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AD%D9%86%D9%81%DB%8C%D9%87" title="محمد حنفیه">محمد حنفیه</a> هستند که برادر ناتنی امام حسن و حسین بود (فرزند فاطمه نبود) و خود را امام ندانست هرچند طرفداران او پس از مرگش افسانه ای ساختند و او را غایب و مهدی موعود دانستند که سرانجام ظهور خواهد کرد.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برای همین جزو امامیه محسوب نمی‌شوند. </p><p><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="زیدیه">زیدیه</a> طرفداران <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C" title="زید بن علی">زید ابن علی</a> ابن حسین پسر امام سجاد هستند که او خود را امام نمی‌دانست و در سال ۱۲۲ هجری علیه خلافت بنی امیه قیام کرد. زیدیه امامت را منحصر به فرزندان علی و فاطمه نمی‌دانند و هرکس را که برای عدالت قیام کند امام می‌دانند برای همین همواره امام‌هایی داشته‌اند و تا امروز بیش از ۱۱۰ امام داشته‌اند. برای همین زیدیه جزو امامیه محسوب نمی‌شود. غالب زیدیان به موروثی شدن امامت قائل نیستند و هر <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF" class="mw-redirect" title="سید">سیدی</a> که علیه ظلم دعوت به <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF" title="جهاد">جهاد</a> کند را امام می‌نامند. زیدیان امام را <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85" class="mw-redirect" title="معصوم">معصوم</a> نمی‌دانند، وجود چند امام در یک زمان را منتفی ندانسته و حتی برخی از امامانشان ممکن است خود زیدی نباشند. زیدیان در طول تاریخ قیام‌های متعددی علیه خلافت و حاکمان وابسته آن داشتند. <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%88_%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="علویان طبرستان و گیلان">علویان طبرستان و گیلان</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%85%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="زیدیان یمن (صفحه وجود ندارد)">زیدیان یمن</a> بزرگ‌ترین و دنباله‌دارترین جنبش‌های این مذهب بودند. خود زیدی‌ها دارای شاخه‌های مذهبی مختلفی می‌باشند. به‌طور مثال پیروان <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="ناصر کبیر">ناصر کبیر</a> در <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="زیدیه در گیلان و مازندران">گیلان و مازندران</a> را با نام <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="ناصریه">ناصریه</a> می‌شناختند؛ در حالی که گروهی با نام <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C%D9%87" title="قاسمیه">قاسمیه</a> نیز در مقابل آن حضور داشتند. امروزه غالب زیدیان پیرو امامت خود در یمن هستند که از خاندان <a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%D8%AB%DB%8C" class="mw-redirect" title="حوثی">حوثی‌هاست</a>.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D8%A7%D9%82%D8%B1" title="محمد باقر">محمد باقر</a> ۲۰ سال معلم و ناقل حدیث بود. او اصل <a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%87" title="تقیه">تقیه</a> را مطرح کرد.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> باقر <a href="/wiki/%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB" title="حدیث">احادیث</a> فراوانی در <a href="/wiki/%D9%81%D9%82%D9%87" title="فقه">فقه</a> و سایر علوم دینی نقل کرده‌است که مبانی دستورهای شیعه است. با تغییر اوضاع سیاسی و ایجاد شرایط مناسب برای توسعه فعالیت‌های دینی و زمان تبیین علوم دینی، <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82" title="جعفر صادق">جعفر صادق</a> نقش مهمی در شکل‌گیری فقه شیعه داشت.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> جعفر صادق و باقر بنیانگذاران مکتب شرعی شیعه امامیه هستند. صادق در اطراف خود گروه قابل توجهی از علما داشت که برخی از برجسته‌ترین فقها، محدثان و متکلمان زمان بودند. در زمان او شیعه در مسائل کلامی و حقوقی پیشرفت کرد.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> باقر و صادق مبنای فکری تفسیر و عمل شیعه امامیه را تشریح کردند.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دشت_بیاضیه"><span id=".D8.AF.D8.B4.D8.AA_.D8.A8.DB.8C.D8.A7.D8.B6.DB.8C.D9.87"></span>دشت بیاضیه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: دشت بیاضیه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>این گروه منسوب به <b>دشت بیاضی</b> می‌باشند و عقیده داشتند که امام صادق زنده‌است و جاوید و او مهدی قائم است، و می‌گفتند که او گفته‌است: «اگر هر آینه کسی بر شما فراز آید و بگوید که مرا بیمار یافته و مردهٔ مرا شسته و کفن کرده‌است باور نکنید و بدانید که من سرور شما و دارندهٔ شمشیر هستم.» <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محمد بن عبدالکریم شهرستانی">ابوالفتح محمد بن عبدالکریم شهرستانی</a> گوید: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39401425"><blockquote class="templatequote"><p><i>و این طایفه از آن امام کامل و بحر زاخر روایت کنند که فرمود: اگر سر من از فراز کوهی بر جانب شما منحدر شود، در کشتن من جازم مباشید که من صاحب شما و امام با اهتداء و صاحب شمشیر ایالت و ظهورم.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></i></p></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اسماعیلیه"><span id=".D8.A7.D8.B3.D9.85.D8.A7.D8.B9.DB.8C.D9.84.DB.8C.D9.87"></span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="اسماعیلیه">اسماعیلیه</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: اسماعیلیه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پس از مرگ <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82" title="جعفر صادق">جعفر صادق</a> در سال(۷۶۵ م ۱۴۸ق)، انشعاب اساسی رخ داد. اسماعیل بن جعفر که در مقطعی از سوی پدرش به عنوان امام بعدی منصوب شده بود، ده سال قبل از پدر در سال (۷۵۵ م ۱۳۸ق) درگذشت. در حالی که اثنی عشری استدلال می‌کنند که او یا هرگز وارث ظاهری نبوده یا قبل از پدرش نمرده‌است و از این رو <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85" title="موسی کاظم">موسی کاظم</a> وارث واقعی امامت است. اسماعیلیان استدلال می‌کنند که یا مرگ اسماعیل برای حفظ او از آزار و اذیت عباسیان وانمود شده‌است (پس او امام بعدی است) یا اینکه امامت به پسرش <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84" title="محمد بن اسماعیل">محمد بن اسماعیل</a> رسیده‌است.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> مرگ اسماعیل را در زمان پدرش انکار کرده و گفتند: او نمرده و نخواهد مرد، و او <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="مهدی قائم (صفحه وجود ندارد)">مهدی قائم</a> است، زیرا پدرش پس از خود، به امامت او اشاره کرده، پیروان خود را پایبند ولایت او ساخت. مادر اسماعیل و برادرش عبدالله، دختر حسین بن حسن بن <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8" class="mw-redirect" title="علی بن ابی‌طالب">علی بن ابی‌طالب</a> بود و فاطمه نام داشت.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از اسماعیلیان خاص، فرقهٔ مبارکه منشعب شدند که معتقد بودند، پس از جعفر صادق نوهٔ او <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84" title="محمد بن اسماعیل">محمد بن اسماعیل</a> که مادرش کنیز بود امام است و می‌گفتند در روزگار جعفر بن محمد، پسرش اسماعیل، بدان کار نامزد بود و چون درگذشت، امام صادق، پسر او را جانشین خود ساخت و امامت حق محمد است و دیگری را شایسته نیست. چه پس از حسن و حسین امامت از برادر به برادر دیگر نرسد و جز در فرزندان و بازماندگان امامان روا نباشد و عبدالله و موسی دو برادر اسماعیل را حقی در امامت نیست.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> برخی منابع سنت و <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D8%AB%D9%86%DB%8C_%D8%B9%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="شیعه اثنی عشریه">شیعهٔ اثنی‌عشریه</a>، اسماعیل را شخصی بدکار و شرابخوار معرفی می‌کنند و از این جهت او را شایستهٔ امامت و جانشینی پدرش ندانستند، چنانچه امام صادق امامت اسماعیل را بنا بر اصل <b><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D8%A1" class="mw-redirect" title="بداء">بداء</a></b> نسخ کرد و فرمود: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39401425"><blockquote class="templatequote"><p>«ما بدالله فی شیئی کما بدالله فی اسماعیل ابنی…»<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="خطابیه"><span id=".D8.AE.D8.B7.D8.A7.D8.A8.DB.8C.D9.87"></span><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="خطابیه">خطابیه</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: خطابیه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>این گروه منسوب‌اند به <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A8" title="ابوالخطاب">محمد بن ابی زینب الاسدی</a> ملقب به اجدع مکنی به ابوالخطاب، پیشوای فرقه‌ای از <a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="غالیان">غُلات</a> که از شاگردان امام صادق بود. ابوالخطاب به الوهیت امام علی قائل بود و امام صادق را نیز خدا می‌دانست. اسحاق (ابن ندیم) گوید: «ابوالخطاب دعوت به خدایی امیرالمؤمنین علی (ع) می‌کرد و <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%86_%D9%82%D8%AF%D8%A7%D8%AD" class="mw-redirect" title="میمون قداح">میمون قداح</a> از اتباع وی بود»<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%AD_%D9%86%D9%88%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C" title="حسین بن روح نوبختی">نوبختی</a> گوید:</li></ul> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39401425"><blockquote class="templatequote"><p>چون به وی (عامل کوفه) آگهی دادند که این اسماعیلیان همهٔ کارهای حرام را روا داشته و مردمان را پیغمبری ابوالخطاب می‌خوانند، روزی هفتاد تن از ایشان در مسجد کوفه گرد آمده بودند. کسان خود را بفرستاد و همگی آنان را بکشت. تنها یک تن از ایشان، به نام ابوسلمه سالم بن مکرم جمال که ابوخدیجه لقب داشت و زخم بسیار خورده و در شمار کشتگان آمده بود جان به در برد.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="شمیطیه_یا_سمیطیه"><span id=".D8.B4.D9.85.DB.8C.D8.B7.DB.8C.D9.87_.DB.8C.D8.A7_.D8.B3.D9.85.DB.8C.D8.B7.DB.8C.D9.87"></span><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B7%DB%8C%D9%87" title="شمیطیه">شمیطیه</a> یا سمیطیه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: شمیطیه یا سمیطیه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>این گروه به نام پیشوای خود، <b>یحیی بن ابی سمیط</b>، یا به قول <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-disambig" title="شهرستانی">شهرستانی</a> در ملل و نحل، شمیط، سمیطیه نامیده شدند. این گروه معتقدند که امامت از امام صادق به پسرش محمد ملقب به <b>دیباج</b> که مادرش کنیز بود و حمیده نام داشت می‌رسد و در خاندانش باقی ماند. باید دانست که موسی و اسحاق، دو پسر دیگر امام صادق با محمد از یک مادر بودند.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> نوبختی گوید: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39401425"><blockquote class="templatequote"><p> آورده‌اند که محمد بن جعفر، در هنگام کودکی روزی نزد پدر آمد. همچنان که به سوی او می‌دوید، دامن جامه اش پای گیر او شد و خاک از چهره اش بزودود و گفت: از پدرم شنیدم که می‌گفت اگر تو را فرزندی باشد که مرا ماند، نام من بر وی گذار، زیرا او به مانند من و پیغمبر است و بر سنت او باشد.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="افطحیه"><span id=".D8.A7.D9.81.D8.B7.D8.AD.DB.8C.D9.87"></span><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B7%D8%AD%DB%8C%D9%87" title="افطحیه">افطحیه</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: افطحیه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>این گروه منسوبند به <b>عبدالله بن جعفر صادق</b>. و چون عبدالله، دارای سری پهن بود و به قولی پاها یا بینی پهنی داشت او را <b>افطح</b><sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> خواندند. او پس از <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1" title="اسماعیل بن جعفر">اسماعیل بن جعفر</a> بزرگ‌ترین فرزند امام صادق بود که پس از امام دعوی امامت کرد. پیروان او، به دو دسته تقسیم شدند. دسته‌ای که چون در مسائل مذهبی او را نشانی نیافتند، از پذیرفتن ادعای او خودداری کردند. دسته‌ای هم که به امامت او عقیده داشتند، پس از مرگش چون فرزندی نداشت، عده زیادی از آن‌ها به موسی بن جعفر فرزند دیگر امام صادق گرویدند. زندگانی عبدالله، پس از امام صادق در حدود هفتاد روز بوده‌است و قبر او در <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B3%D8%B7%D8%A7%D9%85" title="بسطام">بسطام</a>، در کنار قبر علی بن عیسی بسطامی است.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اثنی_عشری_(دوازده_امامی)"><span id=".D8.A7.D8.AB.D9.86.DB.8C_.D8.B9.D8.B4.D8.B1.DB.8C_.28.D8.AF.D9.88.D8.A7.D8.B2.D8.AF.D9.87_.D8.A7.D9.85.D8.A7.D9.85.DB.8C.29"></span><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87_%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="شیعه دوازده‌امامی">اثنی عشری</a> (دوازده امامی)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: اثنی عشری (دوازده امامی)"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>این گروه، پیرو <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C" title="علی">علی</a> و یازده نفر از نوادگان او و موسوم به اثنی عشریه هستند که پس از هفت امام (علی، حسن، حسین، سجاد، باقر و صادق و کاظم) به ترتیب به امامت علی بن موسی (رضا)، محمد بن علی (تقی)، علی بن محمد (نقی)، حسن بن علی (عسکری) و محمد بن حسن هستند. اینان باور دارند که محمد بن حسن، مهدی موعود است که در سن ۵ سالگی به امامت رسیده و به‌دلیل جلوگیری از به کشته شدنش، خدا او را به غیبت برده و این غیبت ۶۹ سال طول کشید و پس از آن به جهان دنیوی برگشت و پس از چند روز دوباره به غیبت رفت و این غیبت تا حال به طول انجامیده‌است.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مذاهب_فقهی_و_کلامی_اهل_تسنن"><span id=".D9.85.D8.B0.D8.A7.D9.87.D8.A8_.D9.81.D9.82.D9.87.DB.8C_.D9.88_.DA.A9.D9.84.D8.A7.D9.85.DB.8C_.D8.A7.D9.87.D9.84_.D8.AA.D8.B3.D9.86.D9.86"></span>مذاهب فقهی و کلامی اهل تسنن</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: مذاهب فقهی و کلامی اهل تسنن"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="infobox" style="float: left; text-align: center; font-size: 84%; clear:right; background:white; border: 1px solid green;" cellspacing="0" cellpadding="2"> <tbody><tr><th style="background:white; colspan="> <pre><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r26482256"><span class="nastaliq">اهل سنت و جماعت</span> </pre> <p><small>بخشی‌از <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%B3%D9%86%D9%86" title="رده:تسنن">مجموعه مقالات</a>:</small><br /> <span style="font-size: 130%;"><b><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DB%8C" title="سنی">اهل سنت و جماعت</a></b></span><br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ahlul_Sunnah.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Ahlul_Sunnah.png/200px-Ahlul_Sunnah.png" decoding="async" width="200" height="95" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Ahlul_Sunnah.png/300px-Ahlul_Sunnah.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Ahlul_Sunnah.png/400px-Ahlul_Sunnah.png 2x" data-file-width="752" data-file-height="356" /></a></span> </p> </th></tr><tr><td style="background:ivory; border-right:2px solid white; border-left:2px solid white;"> <p><b><a href="/wiki/%D9%81%D9%82%D9%87" title="فقه">مذاهب فقهی</a></b><br /> </p> </td></tr><tr><td style="background:white; border-right:2px solid white; border-left:2px solid white;"> <p><a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D9%81%DB%8C" title="حنفی">حنفی</a> · <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C" title="مالکی">مالکی</a> · <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%B9%DB%8C" title="شافعی">شافعی</a> · <a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="حنبلی">حنبلی</a> </p> </td></tr><tr><td style="background:ivory; border-right:2px solid white; border-left:2px solid white;"><b><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ارکان اسلام">ارکان دین اسلام</a></b><br /> </td></tr><tr><td style="background:white; border-right:2px solid white; border-left:2px solid white;"> <p><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="شهادتین">شهادتین</a> · <a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="نماز (اسلام)">نماز</a> · <a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="روزه در اسلام">روزه</a> · <a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC" title="حج">حج</a> · <a href="/wiki/%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%AA" title="زکات">زکات</a> </p> </td></tr><tr><td style="background:ivory; border-right:2px solid white; border-left:2px solid white;"> <p><b><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D9%81%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="خلفای راشدین">خلفای راشدین</a></b><br /> </p> </td></tr><tr><td style="background:white; border-right:2px solid white; border-left:2px solid white;"> <p><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A8%DA%A9%D8%B1" title="ابوبکر">ابوبکر</a> · <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A8" title="عمر بن خطاب">عمر</a> · <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%81%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="عثمان بن عفان">عثمان</a> · <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8" class="mw-redirect" title="علی بن ابی‌طالب">علی</a> <br /> </p> </td></tr><tr><td style="background:ivory; border-right:2px solid white; border-left:2px solid white;"> <p><b><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8%D9%87" title="صحابه">صحابه</a></b><br /> </p> </td></tr><tr><td style="background:white; border-right:2px solid white; border-left:2px solid white;"> <p><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B2%DB%8C%D8%AF" title="سعید بن زید">سعید بن زید</a> · <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85" title="زبیر بن عوام">زبیر</a> · <a href="/wiki/%D8%B7%D9%84%D8%AD%D9%87" title="طلحه">طلحه</a><br /> <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D9%88%D9%82%D8%A7%D8%B5" title="سعد بن ابی‌وقاص">سعد بن ابی‌وقاص</a> · <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%88%D9%81" title="عبدالرحمن بن عوف">عبدالرحمن بن عوف</a><br /> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D9%87_%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD" class="mw-redirect" title="ابوعبیده جراح">ابوعبیده جراح</a><br /> </p> </td></tr><tr><td style="background:ivory; border-right:2px solid white; border-left:2px solid white;"> <p><b><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%81%D9%82%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="مبانی فقه (صفحه وجود ندارد)">مبانی فقه</a></b><br /> </p> </td></tr><tr><td style="background:white; border-right:2px solid white; border-left:2px solid white;"> <p><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="قرآن">قرآن</a> · <a href="/wiki/%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB" title="حدیث">سنت</a> · <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AC%D9%85%D8%A7%D8%B9" title="اجماع">اجماع</a> · <a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C" title="قیاس فقهی">قیاس</a> · <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="اجتهاد">اجتهاد</a> <br /> </p> </td></tr><tr><td style="background:ivory; border-right:2px solid white; border-left:2px solid white;"> <p><b><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB" title="علم حدیث">کتب حدیث</a></b><br /> </p> </td></tr><tr><td style="background:white; border-right:2px solid white; border-left:2px solid white;"> <p><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="صحیح بخاری">صحیح بخاری</a> · <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD_%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85" title="صحیح مسلم">صحیح مسلم</a> · <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%86_%D9%86%D8%B3%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سنن نسایی">سنن نسایی</a><br /> <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%AF" title="سنن ابوداود">سنن ابوداود</a> · <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%86_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D8%B0%DB%8C" title="سنن ترمذی">سنن ترمذی</a>· <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%AC%D9%87" title="سنن ابن ماجه">سنن ابن ماجه</a><br /> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B7%D8%A3" title="الموطأ">الموطأ</a> · <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D9%86%D8%A8%D9%84" title="مسند احمد بن حنبل">مسند احمد بن حنبل</a><br /> </p> </td></tr><tr><td style="background:ivory; border-right:2px solid white; border-left:2px solid white;"> <p><b>مکان‌های مقدس</b><br /> </p> </td></tr><tr><td style="background:white; border-right:2px solid white; border-left:2px solid white;"> <p><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D9%87" title="مکه">مکه</a> · <a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87" title="مدینه">مدینه</a> · <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%84%DB%8C%D9%85" title="اورشلیم">بیت‌المقدس</a> <br /> </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist"><span>این جعبه: </span><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%B3%D9%86%D8%AA" title="الگو:اهل سنت"><span title="مشاهدهٔ این الگو">نمایش</span></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%B3%D9%86%D8%AA" title="بحث الگو:اهل سنت"><span title="بحث پیرامون این الگو">بحث</span></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%B3%D9%86%D8%AA" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:اهل سنت"><span title="ویرایش کردن این الگو">ویرایش</span></a></li></ul></div> </td></tr></tbody></table> <p><br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مذاهب_فقهی"><span id=".D9.85.D8.B0.D8.A7.D9.87.D8.A8_.D9.81.D9.82.D9.87.DB.8C"></span>مذاهب فقهی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: مذاهب فقهی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="مالکی"><span id=".D9.85.D8.A7.D9.84.DA.A9.DB.8C"></span><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C" title="مالکی">مالکی</a></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=12" title="ویرایش بخش: مالکی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>مالکی نام یکی از شاخه‌های مذهب سُنّی از دین اسلام است. شاخه مالکی از مذاهب فقهی و پیرو ابوعبدالله مالک بن انس از ائمه چهارگانه سنت و جماعت است. او امام دارالهجره و امام المدینه می‌گویند. </p><p>وی در سال‌های ۹۰ تا ۹۵ هجری قمری در مدینه متولد شده‌است. وفات وی را در فاصلهٔ </p><p>سالهای ۱۷۴ تا ۱۷۹ می‌دانند. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="حنفی"><span id=".D8.AD.D9.86.D9.81.DB.8C"></span><a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D9%81%DB%8C" title="حنفی">حنفی</a></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=13" title="ویرایش بخش: حنفی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بزرگ‌ترین مذهب اسلامی می‌باشد و در میان مسلمانان دارای بیشترین پیرو می‌باشد. امام این مذهب ابو حنیفه نعمان بن ثابت می‌باشد که از شهر چاریکار ولایت پروان افغانستان بود از معروفترین القاب وی امام العالمین می‌باشد. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="شافعی"><span id=".D8.B4.D8.A7.D9.81.D8.B9.DB.8C"></span><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%B9%DB%8C" title="شافعی">شافعی</a></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=14" title="ویرایش بخش: شافعی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>شافعی نام یکی از شاخه‌های کیش سنی از دین اسلام است. و از مذاهب فقهی و پیرو ابوعبدالله <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%B9%DB%8C" class="mw-redirect" title="محمد ادریس شافعی">محمد ادریس شافعی</a> و از ائمه چهارگانه سنت و جماعت است. مذهب شافعی از محمد، ابوبکر، عمر، عثمان، علی پیروی می‌کنند. </p><p>شافعی مابین سال‌های ۱۴۶ تا ۱۵۰ قمری در غزه به دنیا آمد و در سال ۲۰۴ وفات یافت. </p><p>وی با داخل کردن مذهب حنفی با مالکی روشی نوین را بنا نهاد که از حدیث در آن بهره می‌جست. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="حنبلی"><span id=".D8.AD.D9.86.D8.A8.D9.84.DB.8C"></span><a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="حنبلی">حنبلی</a></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=15" title="ویرایش بخش: حنبلی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>این فرقه پیرو یکی دیگر از ائمه اربعه اهل سنت است. که پیرو مالک ابن انس هستند، ابوعبدالله احمد بن محمد بن حنبل متکلم و فقیه مسلمان در ۷۸۰ میلادی(۱۶۴ ه‍.ق) در بغداد زاده شد؛ پدر و مادرش از ساکن مرو بودند. نام کامل وی (احمد بن محمد بن حنبل بن هلال بن اسد بن ادریس بن عبدالله الشیبانی المروزی البغدادی). سفرهای زیادی کرد؛ در بغداد برآمد، و در ۸۵۵ [۲۴۱ ه‍.ق] در همان‌جا درگذشت. مکتب فقه حنبلی، یکی از فرق اربعهٔ سنت، پس از مرگ وی به وسیلهٔ شاگردانش ایجاد شد. این مکتب جریان متقابلی بود که تفسیر تحت‌اللفظی قرآن، احادیث، تقلیل ارزش قیاس و اجماع را مورد توجه قرار می‌داد. علی علی عسکری </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="وهابیت"><span id=".D9.88.D9.87.D8.A7.D8.A8.DB.8C.D8.AA"></span><a href="/wiki/%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AA" title="وهابیت">وهابیت</a></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=16" title="ویرایش بخش: وهابیت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>وهابیت:این گروه طرفداران <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8" title="محمد بن عبدالوهاب">محمد بن عبدالوهاب</a> هستند که در اواخر قرن دوازده هجری به ترویج افکار ابن تیمیه پرداختند. اصول عقاید وهابیت را می‌توان در موارد ذیل خلاصه کرد: </p> <ol><li>اعتقاد به واسطه‌ها میان خلق و خدا با توحید در الوهیت منافات دارد.</li> <li>مشرکان عصر رسالت در مسئله ربوبیت مشرک نبودند.</li></ol> <p>با این که انگیزه بت پرستان، تقرب به خداوند و طلب شفاعت از معبودان خویش در پیشگاه خداوند بود، قرآن کریم عمل آنان را شرک دانسته‌است. </p> <ol><li>هرگونه عمل که مشابه اعمال مشرکان عصر رسالت باشد مثل استغاثه و استعانت از غیر خدا، نذر و قربانی برای غیر خدا، و طلب شفاعت از غیر خدا شرک است.</li> <li>شیعیان را کافر می‌دانند.</li> <li>شرک مسلمانان از شرک مشرکان عصر رسالت عظیم تر است و…</li></ol> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مذاهب_کلامی"><span id=".D9.85.D8.B0.D8.A7.D9.87.D8.A8_.DA.A9.D9.84.D8.A7.D9.85.DB.8C"></span>مذاهب کلامی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=17" title="ویرایش بخش: مذاهب کلامی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="ماتریدی"><span id=".D9.85.D8.A7.D8.AA.D8.B1.DB.8C.D8.AF.DB.8C"></span><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="ماتریدی">ماتریدی</a></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=18" title="ویرایش بخش: ماتریدی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="اشعری"><span id=".D8.A7.D8.B4.D8.B9.D8.B1.DB.8C"></span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%B1%DB%8C" class="mw-disambig" title="اشعری">اشعری</a></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=19" title="ویرایش بخش: اشعری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>عدّه‌ای از اهل سنت هستند که امامت را قبول نداشته و سعی می‌کنند بین ظاهر گرایی اهل حدیث و عقل‌گرایی معتزله جمع کنند ولی بیشتر به ظاهرگرایان تمایل داشته صفات خداوند را غیر از ذات دانسته و کلام‌الله را قدیم می‌دانند. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="اثری"><span id=".D8.A7.D8.AB.D8.B1.DB.8C"></span>اثری</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=20" title="ویرایش بخش: اثری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="معتزلی"><span id=".D9.85.D8.B9.D8.AA.D8.B2.D9.84.DB.8C"></span><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B2%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="معتزلی">معتزلی</a></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=21" title="ویرایش بخش: معتزلی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>معتزله از جریان‌های اصلی کلامی در میان اهل سنت است. ایشان بر خلاف اهل حدیث که انبوه حدیث‌های اصیل و جعلی پیامبر و صحابه را مورد توجه خود قرار داده بودند، عقل و خرد را به تنهایی برای پیروی از اسلام راستین کافی می‌دانستند؛ و گاهی نظرات فلاسفه را با دین مخلوط می‌ساختند. بعدها اشاعره برخاستند و جانشین اهل حدیث شدند. اشاعره را می‌توان جمع میان معتزله و اهل حدیث دانست ولی آن‌ها نیز عقاید معتزله را مردود می‌دانستند. </p><p>تأکید معتزله بر روی عقل آنچنان جدی بود که بر خلاف بسیاری از فقها که حدیث را مطلق می‌دانستند آنان اعتقاد داشتند که در تعارض حدیث با عقل، عقل مقدم است. به علاوه و باز بر خلاف نظر بسیاری از علما، اعمال و احادیث صحابه را مطلق و لازم‌الاجرا نمی‌دانستند اما اساسی‌ترین و در عین حال بحث انگیزترین موضع‌گیری معتزله در بحث پیچیده مخلوق یا غیر مخلوق بودن قرآن پیش‌آمد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جنبش‌های_فکری"><span id=".D8.AC.D9.86.D8.A8.D8.B4.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.81.DA.A9.D8.B1.DB.8C"></span>جنبش‌های فکری</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=22" title="ویرایش بخش: جنبش‌های فکری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="سلفیه"><span id=".D8.B3.D9.84.D9.81.DB.8C.D9.87"></span><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="سلفیه">سلفیه</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=23" title="ویرایش بخش: سلفیه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>سَلَفی به گروهی از مسلمانان تندروی اهل سنت گفته می‌شود که تمسک به دین اسلام جسته و خود را پیرو سلف صالح می‌دانند و در عمل، رفتار و اعتقادات خود از پیامبر اسلام، صحابه و تابعین تبعیت می‌کنند. آن‌ها معتقدند دیدگاه‌های امروز اسلام باید به همان نحوی بیان شود که صحابه و تابعین بیان می‌کردند، یعنی تنها مرجع متن قرآن و سنت پیامبر باشد و علمای دینی حق اظهارنظر و بیان ادله‌ای متفاوت که متناسب با شرایط زمانه باشد را ندارند. سلفی‌ها که بسیاری آن‌ها را به تندروی متهم می‌کنند، مرکز اصلیشان در مکه و مدینه است؛ و گروه‌های نظامی آنان هم‌اکنون در سوریه فعالیت دارند. </p><p>از جمله سلفی‌های معروف می‌توان به <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D9%84%D8%A7%D8%AF%D9%86" title="اسامه بن لادن">اسامه بن لادن</a> رهبر <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D9%87" class="mw-redirect" title="گروه القاعده">گروه القاعده</a> نام برد. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دیوبندی"><span id=".D8.AF.DB.8C.D9.88.D8.A8.D9.86.D8.AF.DB.8C"></span><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="دیوبندی">دیوبندی</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=24" title="ویرایش بخش: دیوبندی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>دیوبَندی نام یک جنبش اسلامی از شاخه سنی صوفی است که از هندوستان آغاز شد و در دوران معاصر به افغانستان، <a href="/wiki/%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="آفریقای جنوبی">آفریقای جنوبی</a> و بریتانیا نیز گسترش یافته‌است. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ظاهری"><span id=".D8.B8.D8.A7.D9.87.D8.B1.DB.8C"></span><a href="/wiki/%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="ظاهری">ظاهری</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=25" title="ویرایش بخش: ظاهری"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ظاهری یکی از مذاهب است که داوود بن علی اصفهانی در سده سوم هجری تأسیس کرد. وجه تسمیه این مذهب توجه به «ظاهر» آیات قرآن و روایات پیامبر اسلام است. </p><p>اوج شکوفایی مذهب ظاهری در قرن پنجم توسط <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%B2%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابن حزم اندلسی">ابن حزم اندلسی</a> پدید آمد و بیشتر پیروان آن در اندلس و شمال آفریقا بودند. مذهب شافعی در بین مذاهب دیگر اسلامی بیشترین شباهت را با مذهب ظاهری دارد. </p> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="امامان_اهل_سنت_(فقه)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#00CC33"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%B3%D9%86%D8%AA" title="الگو:امامان اهل سنت"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%B3%D9%86%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:امامان اهل سنت (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%B3%D9%86%D8%AA" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:امامان اهل سنت"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="امامان_اهل_سنت_(فقه)" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%B3%D9%86%D8%AA" class="mw-redirect" title="پیشوایان چهارگانه اهل سنت">امامان اهل سنت</a> (فقه)</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%D9%86%DB%8C%D9%81%D9%87_%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%AB%D8%A7%D8%A8%D8%AA" title="ابوحنیفه نعمان بن ثابت">ابوحنیفه نعمان بن ثابت</a> <small>(۸۰-۱۵۰ هـ.ق.)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="مالک بن انس">مالک بن انس</a> <small>(۹۳–۱۷۹ هـ.ق.)</small></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%B9%DB%8C" title="محمد بن ادریس شافعی">محمد ادریس شافعی</a> <small>(۱۵۰–۲۰۴ هـ.ق.)</small></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D9%86%D8%A8%D9%84" title="احمد بن حنبل">احمد بن حنبل</a> <small>(۱۶۴–۲۴۱ هـ.ق.)</small></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تصوف"><span id=".D8.AA.D8.B5.D9.88.D9.81"></span>تصوف</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=26" title="ویرایش بخش: تصوف"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>برخی از فرقه‌های تصوف یا صوفیه عبارتند از: <a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D9%87" title="چشتیه">چشتیه</a>، <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%88%D9%81%DB%8C%D9%87" title="حروفیه">حروفیه</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D9%88%D9%82%DB%8C%D9%87" title="دسوقیه">دسوقیه</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="سهروردیه">سهروردیه</a>، <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B0%D9%84%DB%8C%D9%87" title="شاذلیه">شاذلیه</a>، <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="صفویه">صفویه</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA%DB%8C%D9%87" title="ملامتیه">ملامتیه</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="نقشبندیه">نقشبندیه</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%88%DB%8C%D9%87" title="نقطویه">نقطویه</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%AE%D8%B4%DB%8C%D9%87" title="نوربخشیه">نوربخشیه</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="بکتاشیه"><span id=".D8.A8.DA.A9.D8.AA.D8.A7.D8.B4.DB.8C.D9.87"></span>بکتاشیه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=27" title="ویرایش بخش: بکتاشیه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>منسوب به <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%AC%DB%8C_%D8%A8%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B4_%D9%88%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="حاجی بکتاش ولی">حاجی بکتاش ولی</a> که پیروان آن بیشتر در <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آلبانی">آلبانی</a> زندگی می‌کنند و عده‌ای آن‌ها را جز <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%AD%D9%82" title="اهل حق">اهل حق</a> می‌شمارند. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مولویه"><span id=".D9.85.D9.88.D9.84.D9.88.DB.8C.D9.87"></span>مولویه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=28" title="ویرایش بخش: مولویه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>مؤسس این طریقت <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%A7_%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" class="mw-redirect" title="مولانا جلال‌الدین محمد بلخی">مولانا جلال‌الدین محمد بلخی</a> مشهور به <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C" title="مولوی">مولوی</a> است که صاحب اثر مشهور و منظوم <i><a href="/wiki/%D9%85%D8%AB%D9%86%D9%88%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C" title="مثنوی معنوی">مثنوی معنوی</a></i> بوده و این اثر در شش دفتر تنظیم شده‌است. شیوهٔ نگارش این اثر تمثیل است و حکایات آموزندهٔ بسیاری در آن به بیانی زیبا و شیوا نگاشته شده‌است. به‌گفتهٔ مولوی، این اثر مبیّنِ اصول <i>قرآن</i> است. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="نعمت‌اللهیه"><span id=".D9.86.D8.B9.D9.85.D8.AA.E2.80.8C.D8.A7.D9.84.D9.84.D9.87.DB.8C.D9.87"></span>نعمت‌اللهیه</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=29" title="ویرایش بخش: نعمت‌اللهیه"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>پیروان <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%88%D9%84%DB%8C" title="شاه نعمت‌الله ولی">شاه نعمت‌الله ولی</a> را گویند که <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%87%D9%94_%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="سلسلهٔ نعمت‌اللهی">سلسلهٔ نعمت‌اللهی</a> را در قرن هشتم هجری بنیاد گذاشته‌است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=30" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="فهرست فرقه‌های کلامی اسلام">فهرست فرقه‌های کلامی اسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="دانشگاه مذاهب اسلامی">دانشگاه مذاهب اسلامی</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پانویس"><span id=".D9.BE.D8.A7.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.B3"></span>پانویس</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=31" title="ویرایش بخش: پانویس"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r37199623"><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">لغتنامه دهخدا: سرواژه هفتاد و دو ملت.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">همان.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">محتوای جدول از: دهخدا: هفتاد و دو ملت.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">كنز العمّال : 928.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">المعجم الكبير : ج 17 ص 13 ح 3.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">الأمالي الطوسي : ص 523 ح 1159.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text">مسند ابن حنبل : ج 6 ص 33 ح 16935.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">المعجم الكبير: ج 17 ص 13 ح 3.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text">الأمالي الطوسي: ص 523 ح 1159.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">بحار الأنوار: ج 2 ص 312.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">المعجم الكبير : ج 17 ص 13 ح 3.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">الأمالي الطوسي: ص 523 ح 1159.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text">یکی از سخنرانی های ایشان.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text">الأمالي المفيد: 30/3.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/418814/%d8%a2%d9%85%db%8c%d8%ae%d8%aa%da%af%db%8c-%d8%ad%d9%82-%d9%88-%d8%a8%d8%a7%d8%b7%d9%84%d8%8c-%d8%af%d9%84%db%8c%d9%84%db%8c-%d8%a8%d8%b1-%d9%be%d8%b0%db%8c%d8%b1%d8%b4-%d9%be%d9%84%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%84%db%8c%d8%b3%d9%85">https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/418814/%d8%a2%d9%85%db%8c%d8%ae%d8%aa%da%af%db%8c-%d8%ad%d9%82-%d9%88-%d8%a8%d8%a7%d8%b7%d9%84%d8%8c-%d8%af%d9%84%db%8c%d9%84%db%8c-%d8%a8%d8%b1-%d9%be%d8%b0%db%8c%d8%b1%d8%b4-%d9%be%d9%84%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%84%db%8c%d8%b3%d9%85</a>!</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>تاریخ مذاهب اسلام ـ محمد جواد مشکور ص۴۸ در بیان گفتار رافضیان</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85+%D9%80+%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF+%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF+%D9%85%D8%B4%DA%A9%D9%88%D8%B1+%D8%B5%DB%B4%DB%B8+%D8%AF%D8%B1+%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86+%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1+%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D9%86&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Küng, Hans (2007). Islam Past, Present and Future. Oxford, U.K. : Oneworld. pp. 199–200</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=K%C3%BCng%2C+Hans+%282007%29.+Islam+Past%2C+Present+and+Future.+Oxford%2C+U.K.+%3A+Oneworld.+pp.+199%E2%80%93200&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">مهدی فرمانیان. <i>تاریخ و عقاید زیدیه.</i> بهار ۱۳۸۶.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFCornell2007">Cornell 2007</a>)</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFPakatchi1988">Pakatchi 1988</a>)</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFCornell2007">Cornell 2007</a>)</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text">(<a href="#CITEREFCornell2007">Cornell 2007</a>)</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text">معجم البلدان، یاقوت حموی.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFShaykh_‘Abd_al-Hakeem_Seth2014" class="citation web cs1">Shaykh ‘Abd al-Hakeem Seth, Carney (2 October 2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ismailignosis.com/2014/10/02/who-succeeded-imam-jafar-al-sadiq-seven-proofs-for-the-imamat-of-imam-ismail-ibn-jafar/">"Succession of Ismail ibn Jafar"</a>. <i>Ismaili Gnosis</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Ismaili+Gnosis&rft.atitle=Succession+of+Ismail+ibn+Jafar&rft.date=2014-10-02&rft.aulast=Shaykh+%E2%80%98Abd+al-Hakeem+Seth&rft.aufirst=Carney&rft_id=https%3A%2F%2Fismailignosis.com%2F2014%2F10%2F02%2Fwho-succeeded-imam-jafar-al-sadiq-seven-proofs-for-the-imamat-of-imam-ismail-ibn-jafar%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_web" title="الگو:Cite web">cite web</a>}}</code>: نگهداری CS1: url-status (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_CS1:_url-status" title="رده:نگهداری CS1: url-status">link</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text">ترجمه فرق الشیعه، ص ۱۰۱</span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text">نهضت قرمطیان، دکتر حسینعلی ممتحن. نشر دانشگاه بهشتی ۱۳۷۱. (ص۳۶)</span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text">اصل شیعه و اصولها، شیخ محمد حسین کاشف الغطاء. چاپ نجف ۱۹۴۴م</span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text">الفهرست (ترجمه فارسی) ص ۳۴۸</span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text">ترجمهٔ فرق الشیعه ص ۱۰۳</span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text">شهرستانی. ص۱۲۸</span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text">فرق الشیعه. ص ۱۱۲</span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text">المنجد و منتهی الارب ماده (فطح)</span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text">المقالات و الفرق ص ۲۲۴ و فرق الشیعه ص ۱۱۳.</span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text">فرق الشیعه. ص۱۱۵</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&section=32" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><span lang="ar"> </span></p> <ul><li>دکتر: الشکعة، مصطفی. (الأئمة الأربعة)، دارالکتاب اللبنانی، چاپ بیروت، سال انتشار ۱۹۸۵ میلادی به عربی.</li> <li>دکتر: فؤاد، عبدالنبی، محمد. (اَللُؤلُؤ وَالمُرجان)، دار احیاء الکتب العربیة، چاپ دمشق، سال انتشار ۱۹۵۵ میلادی به عربی.</li> <li>دکتر: الشکعة، مصطفی. (الأئمة الأربعة)، دارالکتاب اللبنانی، چاپ بیروت، سال انتشار ۱۹۸۵ میلادی به عربی.</li></ul> <p class="mw-empty-elt"> </p> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="عرفان_و_تصوف" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="الگو:عرفان و تصوف"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="بحث الگو:عرفان و تصوف"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:عرفان و تصوف"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="عرفان_و_تصوف" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86" title="عرفان">عرفان</a> و <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="تصوف">تصوف</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%B8%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="عرفان نظری (صفحه وجود ندارد)">عرفان نظری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="احسان">احسان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1" title="نور">نور</a></li> <li>مقام</li> <li>حال</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B2%D9%84" class="mw-redirect" title="منزل">منزل</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%82%DB%8C%D9%86" title="یقین">یقین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D8%A7" title="فنا">فنا</a></li> <li>بقا</li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%AA" title="حقیقت">حقیقت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%AA" class="mw-redirect" title="معرفت">معرفت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%B3" title="نفس">نفس</a></li> <li>سلوک</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%84%D8%B7%D8%A7%D8%A6%D9%81_%D8%B3%D8%AA%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="لطائف سته (صفحه وجود ندارد)">لطائف سته</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="جهان بینی تصوف (صفحه وجود ندارد)">جهان بینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%81%D9%87" title="مکاشفه">کشف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF" title="شهود">شهود</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AA%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9_%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="متافیزیک تصوف (صفحه وجود ندارد)">ماوراءالطبیعه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="روانشناسی تصوف (صفحه وجود ندارد)">روانشناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AC%D9%84%DB%8C" title="تجلی">تجلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="فلسفه تصوف (صفحه وجود ندارد)">فلسفه</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="7" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mewlana_Rumi%27s_cropped.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Mewlana_Rumi%27s_cropped.png/150px-Mewlana_Rumi%27s_cropped.png" decoding="async" width="150" height="236" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Mewlana_Rumi%27s_cropped.png/225px-Mewlana_Rumi%27s_cropped.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Mewlana_Rumi%27s_cropped.png/300px-Mewlana_Rumi%27s_cropped.png 2x" data-file-width="515" data-file-height="811" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="عرفان عملی (صفحه وجود ندارد)">عرفان عملی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B0%DA%A9%D8%B1" title="ذکر">ذکر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حضره (صفحه وجود ندارد)">حضره</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D9%87" title="مراقبه">مراقبه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="قوالی">قوالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9" title="سماع">سماع</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="چله‌نشینی">چله‌نشینی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%BE%D9%88%D8%B4%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="خرقه‌پوشی (صفحه وجود ندارد)">خرقه‌پوشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%A7%D9%87" title="خانقاه">خانقاه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81#.D9.81.D8.B1.D9.82.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_.D9.88_.D8.B3.D9.84.D8.B3.D9.84.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B5.D9.88.D9.81.DB.8C.D9.87" title="تصوف">سلسله‌های تصوف</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87" title="تیجانیه">تیجانیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87_(%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81)" title="رحمانیه (تصوف)">رحمانیه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D9%87" title="چشتیه">چشتیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="مولویه">مولویه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="مریدیه">مریدیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="نقشبندیه">نقشبندیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="قادریه">قادریه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%87" title="رفاعیه">رفاعیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B0%D9%84%DB%8C%D9%87" title="شاذلیه">شاذلیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="سهروردیه">سهروردیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%87_%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%DA%AF%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="سلسله نعمت‌اللهی سلطان علیشاهی گنابادی">نعمت‌اللهی سلطان علیشاهی گنابادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%87_%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87%DB%8C" title="سلسله نعمت‌اللهی">نعمت‌اللهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%87_%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="سلسله ذهبیه">ذهبیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA%DB%8C%D9%87" title="ملامتیه">ملامتیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="فهرست طریقت‌های تصوف">فهرست طریقت‌های تصوف</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">قدما</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D9%82%D8%B1%D9%86%DB%8C" title="اویس قرنی">اویس قرنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%81_%DA%A9%D8%B1%D8%AE%DB%8C" title="معروف کرخی">معروف کرخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%B1%D8%AB_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%DB%8C" title="حارث محاسبی">حارث محاسبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%AD%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="بشر حافی">بشر حافی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B6%DB%8C%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B6" title="فضیل بن عیاض">فضیل بن عیاض</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D9%87_%D8%B9%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%87" title="رابعه عدویه">رابعه عدویه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D8%AF%D9%87%D9%85" title="ابراهیم ادهم">ابراهیم ادهم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%82%DB%8C%D9%82_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="شقیق بلخی">شقیق بلخی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A8%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="حسن بصری">حسن بصری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D8%B3%D8%B7%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="بایزید بسطامی">بایزید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%82%D8%B7%DB%8C" title="سری سقطی">سری سقطی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="جنید بغدادی">جنید بغدادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ابوعلی رودباری">ابوعلی رودباری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A8" title="ابوعلی کاتب">ابوعلی کاتب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87" title="سمنون ابن حمزه">سمنون ابن حمزه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A8%DA%A9%D8%B1_%D8%B4%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="ابوبکر شبلی">شبلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="ذوالنون مصری">ذوالنون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%AD%D9%84%D8%A7%D8%AC" title="حسین منصور حلاج">حلاج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="ابوسعید ابوالخیر">ابوسعید ابوالخیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوحمزه خراسانی">ابوحمزه خراسانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="ابوعثمان سعید حیری">ابوعثمان حیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%D9%81%D8%B5_%D8%B9%D9%85%D8%B1%D9%88_%D8%A8%D9%86_%D8%B3%D9%84%D9%85_%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="ابوحفص عمرو بن سلم حداد">ابوحفص حداد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B1" title="حمدون قصار">حمدون قصار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابوعمران مغربی">سعیدبن سلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%B1%D8%A8" title="احمد بن حرب">احمد بن حرب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8_%D8%B9%D8%AC%D9%85%DB%8C" title="حبیب عجمی">حبیب عجمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%DA%AF%D9%88%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوالقاسم گورکانی">ابوالقاسم گورکانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A8%DA%A9%D8%B1_%D8%B7%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="ابوبکر طوسی">ابوبکر طوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="احمد غزالی">احمد غزالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ابوالفضل بغدادی">ابوالفضل بغدادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ابوالبرکات بغدادی">ابوالبرکات بغدادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%AE%D8%B1%D9%82%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوالحسن خرقانی">خرقانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D9%82%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عبدالکریم قشیری">عبدالکریم قشیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عبدالقادر گیلانی">گیلانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DA%86%D8%B4%D8%AA%DB%8C" title="معین‌الدین چشتی">معین‌الدین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%A7" title="نظام‌الدین اولیا">نظام‌الدین اولیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%B3%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="شهاب‌الدین عمر سهروردی">سهروردی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="نجم‌الدین رازی">نجم‌الدین رازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D9%81%D8%A7%DB%8C%D8%AF" title="ابراهیم بن فاید">ابراهیم بن فاید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AC%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="احمد جام">احمد جام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DA%AF%D9%86%D8%AC_%D8%B4%DA%A9%D8%B1" title="فریدالدین گنج شکر">بابافرید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="باباطاهر عریان">بابا طاهر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B7%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B3" title="سید بن طاووس">سید بن طاووس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="ابن عربی">ابن عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D9%82%DB%8C%D8%B5%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="داوود بن محمود قیصری">داوود بن محمود قیصری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%82%D9%82_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D8%B0%DB%8C" title="برهان‌الدین محقق ترمذی">برهان‌الدین محقق ترمذی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%88%D9%84%D8%AF" title="بهاءالدین ولد">بهاءالدین ولد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87_%D8%B3%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="علاءالدوله سمنانی">علاءالدوله سمنانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B3_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="شمس تبریزی">شمس تبریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C" title="مولوی">مولوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%82%D9%88%D9%86%D9%88%DB%8C" title="صدرالدین قونوی">صدرالدین قونوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%D8%AF%DB%8C" title="سعدی">سعدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B5" title="ابراهیم خواص">ابراهیم خواص</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عطار نیشابوری">عطار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%B4%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="شیخ محمود شبستری">محمود شبستری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%A1" class="mw-redirect" title="نظام‌الدین اولیاء">نظام‌الدین اولیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%AC%D9%88%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="هجویری">علی هجویری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%86%D9%82%D8%B4%D8%A8%D9%86%D8%AF" title="بهاءالدین محمد نقشبند">بهاءالدین محمد نقشبند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D8%AF%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" title="امیرخسرو دهلوی">امیرخسرو دهلوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D8%B5%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="شیخ صفی‌الدین اردبیلی">صفی‌الدین اردبیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="مقدس اردبیلی">مقدس اردبیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%B9%DB%8C" title="عبدالله یافعی">عبدالله یافعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%88%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="نعمت‌الله ولی">شاه نعمت‌الله ولی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84_%D9%82%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="اسماعیل قصری">اسماعیل قصری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="نجم‌الدین کبری">نجم‌الدین کبری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="جامی">جامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D9%88%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" class="mw-redirect" title="شاه ولی‌الله">شاه ولی‌الله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="ابن عطاءالله اسکندری">ابن عطاءالله</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%85%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="میر حیدر آملی">میر حیدر آملی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B2%D8%B1%D9%88%D9%82" title="احمد زروق">احمد زروق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A8%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="محمد بن بکران">محمد بن بکران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DB%8C%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="خواجه احمد یسوی">احمد یسوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B1_%D8%B3%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سید اشرف جهانگیر سمنانی">اشرف جهانگیر سمنانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%82%DB%8C" title="احمد فاروقی">احمد فاروقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B1" title="عبیدالله احرار">عبیدالله احرار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%B7%DB%8C%D9%81" title="شاه عبداللطیف">بتائی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D9%87%D9%88" title="سلطان باهو">سلطان باهو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="عثمان مروندی">شهباز لعل قلندر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%82%D8%B7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%86%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="سید قطب‌الدین محمد نیریزی">سید قطب‌الدین محمد نیریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7" title="ملاصدرا">صدر المتألهین شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%DA%A9%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="محمدجعفر کبودرآهنگی">محمدجعفر کبودرآهنگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="محمد بن علی سنوسی">محمد بن علی سنوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عمان سامانی">عمان سامانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D9%84" title="بیدل">بیدل</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">معاصران</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DA%AF%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="ملا سلطان‌محمد گنابادی">حاج ملّاسلطان محمّد گنابادی سلطانعلیشاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%DB%8C%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8%DB%8C_%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%86%DB%8C" title="سید حسین یعقوبی قائنی">یعقوبی قائنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C" title="سید علی قاضی">سید علی قاضی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="محمدعلی شاه‌آبادی">محمدعلی شاه‌آبادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%DB%8C_%D8%A8%D9%87%D8%AC%D8%AA" title="محمدتقی بهجت">محمدتقی بهجت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="روح‌الله خمینی">روح‌الله خمینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="سیدمحمدحسین طباطبایی">سیدمحمدحسین طباطبایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C_%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سید محمدحسن الهی طباطبایی">سید محمدحسن الهی طباطبایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سید محمدحسین حسینی طهرانی">سید محمدحسین حسینی طهرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="شیخ محمد بهاری">محمد بهاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%82%D9%84%DB%8C_%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ملاحسینقلی همدانی">ملاحسینقلی همدانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محمدجواد انصاری همدانی">محمدجواد انصاری همدانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%88%D8%B1_%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="یاور همدانی">یاور همدانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D9%84%DA%A9%DB%8C_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="میرزا جواد ملکی تبریزی">میرزا جواد ملکی تبریزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="محمداسماعیل دولابی">محمداسماعیل دولابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B4%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="سید علی شوشتری">سید علی شوشتری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D9%84%DB%8C" title="عبدالله جوادی آملی">عبدالله جوادی آملی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%AD%D8%B3%D9%86%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A2%D9%85%D9%84%DB%8C" title="حسن حسن‌زاده آملی">حسن حسن‌زاده آملی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%AF_%D8%B5%D9%85%D8%AF%DB%8C_%D8%A2%D9%85%D9%84%DB%8C" title="داوود صمدی آملی">داوود صمدی آملی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85_%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="سید هاشم حداد">سید هاشم حداد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD_%DA%A9%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="محمدصالح کمیلی">محمدصالح کمیلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="سید عبدالکریم کشمیری">سید عبدالکریم کشمیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C_%D9%82%D9%85%D8%B4%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="مهدی الهی قمشه‌ای">مهدی الهی قمشه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D9%85%D8%AC%D8%AF" title="محمود امجد">محمود امجد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%86%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="حسنعلی نخودکی اصفهانی">حسنعلی نخودکی اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D8%AD%D9%82%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3" title="عبدالکریم حق‌شناس">عبدالکریم حق‌شناس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="شیخ جعفر مجتهدی">شیخ جعفر مجتهدی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="مطالعات تصوف (صفحه وجود ندارد)">پژوهشگران</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DA%AF%D9%88%D9%87%D8%B1_%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="ریاض احمد گوهر شاهی">گوهرشاهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="محمد طاهر القادری">قادری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="ادریس شاه">ادریس شاه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D9%87_%DA%AF%D9%86%D9%88%D9%86" title="رنه گنون">رنه گنون (عبدالواحد یحیی)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%87%DB%8C%D9%88%D9%81_%D8%B4%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" title="فریتهیوف شوئون">فریتهیوف شوئون (عیسی نورالدین احمد)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B2" title="مارتین لینگز">مارتین لینگز (ابوبکر سراج‌الدین)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%86%D8%B5%D8%B1" title="سید حسین نصر">سید حسین نصر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1_%D9%87%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="کبیر هلمینسکی">کبیر هلمینسکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D9%86" title="عنایت خان">عنایت خان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C" title="احمد علوی">احمد علوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AF" title="عبدالحکیم مراد">عبدالحکیم مراد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D9%82%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="ایوان عقیلی">عقیلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AA_%D8%A2%D9%84%D9%85%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%B3%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="کورت آلمکویست (صفحه وجود ندارد)">آلمکویست</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%B3_%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%A9%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AA" title="تیتوس بورکهارت">بورکهارت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%DA%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="ویلیام چیتیک">چیتیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%A8%D9%86" class="mw-redirect" title="هانری کوربن">کربن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%84_%D8%AF%D8%A7%D8%A8%D9%84%DB%8C%D9%88._%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%AA" title="کارل دابلیو. ارنست">ارنست</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="رابرت فراگر (صفحه وجود ندارد)">فراگر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D9%87_%DA%AF%D9%86%D9%88%D9%86" title="رنه گنون">گنون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%BE%D9%84_%D9%87%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="الکساندر پل هیکسون (صفحه وجود ندارد)">هیکسون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%84%DB%8C%D9%86%D8%AF%D8%A8%D9%88%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="لئونارد لیندبوم (صفحه وجود ندارد)">لیندبوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%84%D8%AF_%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%84%D8%B3%D9%86" class="mw-redirect" title="رنالد نیکلسن">نیکلسون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%AF%D8%B2" title="مارتین لینگز">لینگز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%86%D8%B5%D8%B1" title="سید حسین نصر">نصر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%81%D9%87%D8%B1%DB%8C_%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="سید احمد فهری زنجانی">سید احمد فهری زنجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%D9%84" title="آنه‌ماری شیمل">شیمل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%84_%D8%B3%D9%84%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="میشل سلز (صفحه وجود ندارد)">سلز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%87%DB%8C%D9%88%D9%81_%D8%B4%D9%88%D8%A6%D9%88%D9%86" title="فریتهیوف شوئون">شوئون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%B2%D9%88%D9%86" title="لئونارد لویزون">لویزون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%82%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D9%84%D9%BE%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="عبدالباقی گولپینارلی">گولپینارلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C%D9%82_%D8%B3%D8%A8%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="توفیق سبحانی">سبحانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D9%88%DA%86%D9%87%D8%B1_%D8%B5%D8%AF%D9%88%D9%82%DB%8C_%D8%B3%D9%87%D8%A7" title="منوچهر صدوقی سها">صدوقی سها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="غلامحسین ابراهیمی دینانی">ابراهیمی دینانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C_%DB%8C%D8%AB%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="یحیی یثربی">یثربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF" title="محمدعلی موحد">موحد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B4%D9%81%DB%8C%D8%B9%DB%8C_%DA%A9%D8%AF%DA%A9%D9%86%DB%8C" title="محمدرضا شفیعی کدکنی">شفیعی کدکنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%D8%B6%D9%88%DB%8C" title="مهدی امین‌رضوی">امین‌رضوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85_%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="محمدکاظم عصار">عصار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81" title="سید عباس معارف">معارف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D9%BE%D8%A7%D8%B2%D9%88%DA%A9%DB%8C" title="شهرام پازوکی">پازوکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D9%81%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مهدی فدایی مهربانی">فدایی مهربانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D8%B1%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="حسن سید عرب (صفحه وجود ندارد)">سید عرب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="انشاء الله رحمتی">رحمتی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جستارها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D9%86%D8%B1_%D8%B5%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="هنر صوفیان (صفحه وجود ندارد)">هنر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="تاریخ تصوف">تاریخ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="رده:موسیقی در تصوف (صفحه وجود ندارد)">موسیقی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D8%B5%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="شعر صوفیانه (صفحه وجود ندارد)">شعر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="آرامگاه‌های صوفیان (صفحه وجود ندارد)">آرامگاه‌های صوفیان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%86_%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="متون تصوف (صفحه وجود ندارد)">متون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81_%D8%AF%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1" title="تصوف در نیشابور">تصوف در نیشابور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%86" title="تبرزین">تبرزین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="فهرست فرقه‌های کلامی اسلام">فهرست فرقه‌های کلامی اسلام</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="مذهب‌ها_و_فرقه‌های_اسلامی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="الگو:مذاهب اسلامی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="بحث الگو:مذاهب اسلامی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:مذاهب اسلامی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="مذهب‌ها_و_فرقه‌های_اسلامی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">مذهب‌ها و فرقه‌های اسلامی</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="فهرست فرقه‌های کلامی اسلام">فهرست فرقه‌های کلامی اسلام</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست فرقه‌های فقهی اسلام (صفحه وجود ندارد)">فهرست فرقه‌های فقهی اسلام</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">وجه تمایز</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="مذهب" scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">مذهب</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0;background:#e6e6fa"><div style="padding:0 0.25em"><span class="nowrap"><b>فرقه‌ها</b></span></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%82%D9%87" title="فقه">فقهی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DB%8C" title="سنی">سنی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D9%81%DB%8C" title="حنفی">حنفی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C" title="مالکی">مالکی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%B9%DB%8C" title="شافعی">شافعی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="حنبلی">حنبلی</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="شیعه">شیعه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اخباریان">اخباریان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" class="mw-redirect" title="اهل حدیث شیعه">اهل حدیث شیعه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86" title="اصولیون">اصولیون</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE%DB%8C%D9%87" title="شیخیه">شیخیه</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="تصوف">تصوف</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A8%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87" title="بکتاشیه">بکتاشیه</a> •  <a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D9%87" title="چشتیه">چشتیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%88%D9%81%DB%8C%D9%87" title="حروفیه">حروفیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D9%88%D9%82%DB%8C%D9%87" title="دسوقیه">دسوقیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="سهروردیه">سهروردیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B0%D9%84%DB%8C%D9%87" title="شاذلیه">شاذلیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="زاهدیه (صفحه وجود ندارد)">زاهدیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%AA_%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C%D9%87" title="طریقت صفویه">صفویه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA%DB%8C%D9%87" title="ملامتیه">ملامتیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="مولویه">مولویه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%87_%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="سلسله نعمت‌الهی">نعمت‌اللهی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="نقشبندیه">نقشبندیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%88%DB%8C%D9%87" title="نقطویه">نقطویه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%AE%D8%B4%DB%8C%D9%87" title="نوربخشیه">نوربخشیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%87_%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="سلسله ذهبیه">ذهبیه</a> •  (ببینید: <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="فهرست طریقت‌های تصوف">فهرست کامل طریقت‌های تصوف</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D9%87" title="اباضیه">اباضیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D9%87%D8%A8%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="وهبیه (صفحه وجود ندارد)">وهبیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%A7%D8%B1%D8%AB%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حارثیه (صفحه وجود ندارد)">حارثیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%81%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="طریفیه (صفحه وجود ندارد)">طریفیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="نکار">نکّار</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%81%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="نفاثیه (صفحه وجود ندارد)">نفاثیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%81%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="خلیفیه (صفحه وجود ندارد)">خلیفیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="عمریه (صفحه وجود ندارد)">عمریه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86%DB%8C%D9%87" title="حسنیه">حسنیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="سکاکیه">سکاکیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B5%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حفصیه (صفحه وجود ندارد)">حفصیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87_(%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B6%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="یزیدیه (اباضی) (صفحه وجود ندارد)">یزیدیه</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="زیدیه">زیدیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="جارودیه">جارودیه</a> •  سلیمانیه/<a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="جریریه">جریریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD%DB%8C%D9%87_(%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8)&action=edit&redlink=1" class="new" title="صالحیه (مذهب) (صفحه وجود ندارد)">صالحیه</a>/<a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="ابتریه">ابتریه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%DB%8C%D9%87_(%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8)" title="ناصریه (مذهب)">ناصریه</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C%D9%87" title="قاسمیه">قاسمیه</a>/<a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="هادیه">هادیه</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87" title="کرامیه">کرامیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%87" title="جهمیه">جهمیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="بخاریه (صفحه وجود ندارد)">بخاریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B1%D9%82%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حرقیه (صفحه وجود ندارد)">حرقیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%BA%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="غیریه (صفحه وجود ندارد)">غیریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="متراقبه (صفحه وجود ندارد)">متراقبه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="میلیه">میلیه</a> • </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85" title="علم کلام">کلامی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="اشعریان" scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اشعریان">اشعریان</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span class="nowrap">-</span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AC" title="خوارج">خوارج</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D9%87" title="اباضیه">اباضیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%82%D9%87" title="ازارقه">ازارقه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حروریه (صفحه وجود ندارد)">حروریه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%87%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="بیهسیه">بیهسیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AB%D8%B9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%87" title="ثعالبه">ثعالبه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B7%DB%8C%D9%87" title="شمیطیه">شمیطیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="صفریه">صفریه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="عجارده">عجارده</a> • <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%DA%A9%D9%85%D9%87_(%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87)&action=edit&redlink=1" class="new" title="محکمه (فرقه) (صفحه وجود ندارد)">محکمه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="زیادیه">زیادیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D8%AA" title="نجدات">نجدات</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="سلفی‌گری">سلفی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em">قدیم: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB" title="اهل حدیث">اهل حدیث</a> •  جدید: <a href="/wiki/%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AA" title="وهابیت">وهابیت</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="شیعه">شیعه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87_%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="شیعه دوازده‌امامی">دوازده‌امامی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="اسماعیلیه">اسماعیلیه</a> (<a href="/wiki/%D8%A2%D9%82%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87" title="آقاخانیه">آقاخانیه</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="دروزیه">دروزیه</a>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%85%D8%B7%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="قرمطیه">قرمطیه</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="نزاریه">نزاریه</a>) •  <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="زیدیه">زیدیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D9%81%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="خلفای فاطمی">فاطمیان</a>· <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%85%D8%B7%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="قرمطیان">قرمطیان</a>· <a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="نصیریه">نصیریه</a>/علویه •  (ببینید: <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" class="mw-redirect" title="فهرست فرقه‌های شیعه">فهرست کامل فرقه‌های شیعه</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B7%D8%AD%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%87" title="طحاویه">طحاویه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87_(%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8)&action=edit&redlink=1" class="new" title="عثمانیه (مذهب) (صفحه وجود ندارد)">عثمانیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="غالیان">غُلات</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="غالیان">غالیان</a>/<a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D9%88" class="mw-redirect" title="غلو">غلو</a> •  <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="غرابیه">غرابیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="غمامیه (صفحه وجود ندارد)">غمامیه</a> •  (ببینید: <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" class="mw-redirect" title="فهرست فرقه‌های شیعه">فهرست کامل فرقه‌های غُلات</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%82%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="قدریه">قدریه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="ماتریدیه">ماتریدیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%A6%D9%87" title="مرجئه">مرجئه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="یونسیه">یونسیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبیدیه (صفحه وجود ندارد)">عبیدیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="غسانیه (صفحه وجود ندارد)">غسانیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D9%85%D9%86%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="تومنیه (صفحه وجود ندارد)">تومنیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="توبانیه (صفحه وجود ندارد)">توبانیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD%DB%8C%D9%87_(%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8)&action=edit&redlink=1" class="new" title="صالحیه (مذهب) (صفحه وجود ندارد)">صالحیه (مذهب)</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B2%D9%84%D9%87" title="معتزله">معتزله</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="واصلیه (صفحه وجود ندارد)">واصلیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%87%D8%B0%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="هذیلیه (صفحه وجود ندارد)">هذیلیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87" title="نظامیه">نظامیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B7%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="خابطیه (صفحه وجود ندارد)">خابطیه</a>/<a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%AF%D8%AB%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حدثیه (صفحه وجود ندارد)">حدثیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="بشریه (صفحه وجود ندارد)">بشریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="معمریه (صفحه وجود ندارد)">معمریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="مرداریه (صفحه وجود ندارد)">مرداریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ثمامیه (صفحه وجود ندارد)">ثمامیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%87%D8%B4%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="هشامیه (صفحه وجود ندارد)">هشامیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%A7%D8%AD%D8%B8%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="جاحظیه (صفحه وجود ندارد)">جاحظیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="خیاطیه (صفحه وجود ندارد)">خیاطیه</a>/کعبیه •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="جبانیه (صفحه وجود ندارد)">جبانیه</a>/<a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%87%D8%B4%D9%85%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="بهشمیه (صفحه وجود ندارد)">بهشمیه</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="احمدیه">احمدیه</a><br />/<a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="قادیانیه (صفحه وجود ندارد)">قادیانیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><small>گروهی از منابع اسلامی <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="بابیه">بابیت</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="دین بهائی">بهائیت</a> را آئینی در اصل منشعب از کلام‌شناسی شیعه (<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=2206">[۱]</a>، <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.cgie.org.ir/shavad.asp?id=123&avaid=4284">[۲]</a>) می‌دانند و گروهی دیگر از منابع به مستقل بودن این دو از اسلام اشاره دارند (<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.britannica.com/eb/article-9001542/Bahai-faith">[۳]</a>، <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://altoona.psu.edu/journals/war-crimes/articles/V1/v1n1a3.pdf">[۴]</a>).</small></div></td></tr></tbody></table></div><div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="مذهب‌ها_و_فرقه‌های_اسلامی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="الگو:مذاهب اسلامی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="بحث الگو:مذاهب اسلامی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:مذاهب اسلامی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="مذهب‌ها_و_فرقه‌های_اسلامی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">مذهب‌ها و فرقه‌های اسلامی</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="فهرست فرقه‌های کلامی اسلام">فهرست فرقه‌های کلامی اسلام</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست فرقه‌های فقهی اسلام (صفحه وجود ندارد)">فهرست فرقه‌های فقهی اسلام</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">وجه تمایز</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="مذهب" scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">مذهب</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0;background:#e6e6fa"><div style="padding:0 0.25em"><span class="nowrap"><b>فرقه‌ها</b></span></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%82%D9%87" title="فقه">فقهی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DB%8C" title="سنی">سنی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span class="nowrap"><a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D9%81%DB%8C" title="حنفی">حنفی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C" title="مالکی">مالکی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%B9%DB%8C" title="شافعی">شافعی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="حنبلی">حنبلی</a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="شیعه">شیعه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اخباریان">اخباریان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" class="mw-redirect" title="اهل حدیث شیعه">اهل حدیث شیعه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86" title="اصولیون">اصولیون</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE%DB%8C%D9%87" title="شیخیه">شیخیه</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="تصوف">تصوف</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A8%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87" title="بکتاشیه">بکتاشیه</a> •  <a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D9%87" title="چشتیه">چشتیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%88%D9%81%DB%8C%D9%87" title="حروفیه">حروفیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%D9%88%D9%82%DB%8C%D9%87" title="دسوقیه">دسوقیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="سهروردیه">سهروردیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%B0%D9%84%DB%8C%D9%87" title="شاذلیه">شاذلیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="زاهدیه (صفحه وجود ندارد)">زاهدیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%AA_%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C%D9%87" title="طریقت صفویه">صفویه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA%DB%8C%D9%87" title="ملامتیه">ملامتیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="مولویه">مولویه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%87_%D9%86%D8%B9%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C" class="mw-redirect" title="سلسله نعمت‌الهی">نعمت‌اللهی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="نقشبندیه">نقشبندیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%88%DB%8C%D9%87" title="نقطویه">نقطویه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A8%D8%AE%D8%B4%DB%8C%D9%87" title="نوربخشیه">نوربخشیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%87_%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="سلسله ذهبیه">ذهبیه</a> •  (ببینید: <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="فهرست طریقت‌های تصوف">فهرست کامل طریقت‌های تصوف</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D9%87" title="اباضیه">اباضیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D9%87%D8%A8%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="وهبیه (صفحه وجود ندارد)">وهبیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%A7%D8%B1%D8%AB%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حارثیه (صفحه وجود ندارد)">حارثیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D9%81%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="طریفیه (صفحه وجود ندارد)">طریفیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="نکار">نکّار</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%81%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="نفاثیه (صفحه وجود ندارد)">نفاثیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%81%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="خلیفیه (صفحه وجود ندارد)">خلیفیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="عمریه (صفحه وجود ندارد)">عمریه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86%DB%8C%D9%87" title="حسنیه">حسنیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="سکاکیه">سکاکیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%81%D8%B5%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حفصیه (صفحه وجود ندارد)">حفصیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87_(%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B6%DB%8C)&action=edit&redlink=1" class="new" title="یزیدیه (اباضی) (صفحه وجود ندارد)">یزیدیه</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="زیدیه">زیدیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="جارودیه">جارودیه</a> •  سلیمانیه/<a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="جریریه">جریریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD%DB%8C%D9%87_(%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8)&action=edit&redlink=1" class="new" title="صالحیه (مذهب) (صفحه وجود ندارد)">صالحیه</a>/<a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="ابتریه">ابتریه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%DB%8C%D9%87_(%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8)" title="ناصریه (مذهب)">ناصریه</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C%D9%87" title="قاسمیه">قاسمیه</a>/<a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="هادیه">هادیه</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87" title="کرامیه">کرامیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%87" title="جهمیه">جهمیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="بخاریه (صفحه وجود ندارد)">بخاریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B1%D9%82%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حرقیه (صفحه وجود ندارد)">حرقیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%BA%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="غیریه (صفحه وجود ندارد)">غیریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="متراقبه (صفحه وجود ندارد)">متراقبه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="میلیه">میلیه</a> • </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85" title="علم کلام">کلامی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="اشعریان" scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اشعریان">اشعریان</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><span class="nowrap">-</span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AC" title="خوارج">خوارج</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D9%87" title="اباضیه">اباضیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%82%D9%87" title="ازارقه">ازارقه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حروریه (صفحه وجود ندارد)">حروریه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%87%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="بیهسیه">بیهسیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AB%D8%B9%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%87" title="ثعالبه">ثعالبه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B7%DB%8C%D9%87" title="شمیطیه">شمیطیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="صفریه">صفریه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="عجارده">عجارده</a> • <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%DA%A9%D9%85%D9%87_(%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87)&action=edit&redlink=1" class="new" title="محکمه (فرقه) (صفحه وجود ندارد)">محکمه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="زیادیه">زیادیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D8%AA" title="نجدات">نجدات</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="سلفی‌گری">سلفی</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em">قدیم: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AB" title="اهل حدیث">اهل حدیث</a> •  جدید: <a href="/wiki/%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AA" title="وهابیت">وهابیت</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" title="شیعه">شیعه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87_%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="شیعه دوازده‌امامی">دوازده‌امامی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="اسماعیلیه">اسماعیلیه</a> (<a href="/wiki/%D8%A2%D9%82%D8%A7%D8%AE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87" title="آقاخانیه">آقاخانیه</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="دروزیه">دروزیه</a>، <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%85%D8%B7%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="قرمطیه">قرمطیه</a>، <a href="/wiki/%D9%86%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="نزاریه">نزاریه</a>) •  <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="زیدیه">زیدیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D9%81%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="خلفای فاطمی">فاطمیان</a>· <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%85%D8%B7%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="قرمطیان">قرمطیان</a>· <a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="نصیریه">نصیریه</a>/علویه •  (ببینید: <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" class="mw-redirect" title="فهرست فرقه‌های شیعه">فهرست کامل فرقه‌های شیعه</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B7%D8%AD%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%87" title="طحاویه">طحاویه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87_(%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8)&action=edit&redlink=1" class="new" title="عثمانیه (مذهب) (صفحه وجود ندارد)">عثمانیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="غالیان">غُلات</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="غالیان">غالیان</a>/<a href="/wiki/%D8%BA%D9%84%D9%88" class="mw-redirect" title="غلو">غلو</a> •  <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="غرابیه">غرابیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="غمامیه (صفحه وجود ندارد)">غمامیه</a> •  (ببینید: <a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87" class="mw-redirect" title="فهرست فرقه‌های شیعه">فهرست کامل فرقه‌های غُلات</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%82%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="قدریه">قدریه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="ماتریدیه">ماتریدیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AC%D8%A6%D9%87" title="مرجئه">مرجئه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%87" title="یونسیه">یونسیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبیدیه (صفحه وجود ندارد)">عبیدیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%BA%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="غسانیه (صفحه وجود ندارد)">غسانیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D9%85%D9%86%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="تومنیه (صفحه وجود ندارد)">تومنیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%88%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="توبانیه (صفحه وجود ندارد)">توبانیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD%DB%8C%D9%87_(%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8)&action=edit&redlink=1" class="new" title="صالحیه (مذهب) (صفحه وجود ندارد)">صالحیه (مذهب)</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B2%D9%84%D9%87" title="معتزله">معتزله</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="واصلیه (صفحه وجود ندارد)">واصلیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%87%D8%B0%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="هذیلیه (صفحه وجود ندارد)">هذیلیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87" title="نظامیه">نظامیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B7%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="خابطیه (صفحه وجود ندارد)">خابطیه</a>/<a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%AF%D8%AB%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حدثیه (صفحه وجود ندارد)">حدثیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="بشریه (صفحه وجود ندارد)">بشریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="معمریه (صفحه وجود ندارد)">معمریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="مرداریه (صفحه وجود ندارد)">مرداریه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ثمامیه (صفحه وجود ندارد)">ثمامیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%87%D8%B4%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="هشامیه (صفحه وجود ندارد)">هشامیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%A7%D8%AD%D8%B8%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="جاحظیه (صفحه وجود ندارد)">جاحظیه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="خیاطیه (صفحه وجود ندارد)">خیاطیه</a>/کعبیه •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="جبانیه (صفحه وجود ندارد)">جبانیه</a>/<a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%87%D8%B4%D9%85%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="بهشمیه (صفحه وجود ندارد)">بهشمیه</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6em;;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%87" title="احمدیه">احمدیه</a><br />/<a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="قادیانیه (صفحه وجود ندارد)">قادیانیه</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;background:#FFFFFF;"><div style="padding:0 0.25em">-</div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><small>گروهی از منابع اسلامی <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="بابیه">بابیت</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="دین بهائی">بهائیت</a> را آئینی در اصل منشعب از کلام‌شناسی شیعه (<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=2206">[۵]</a>، <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.cgie.org.ir/shavad.asp?id=123&avaid=4284">[۶]</a>) می‌دانند و گروهی دیگر از منابع به مستقل بودن این دو از اسلام اشاره دارند (<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.britannica.com/eb/article-9001542/Bahai-faith">[۷]</a>، <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://altoona.psu.edu/journals/war-crimes/articles/V1/v1n1a3.pdf">[۸]</a>).</small></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="اسلام‌شناسی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="الگو:مطالعات اسلامی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="بحث الگو:مطالعات اسلامی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:مطالعات اسلامی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="اسلام‌شناسی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="اسلام‌شناسی">اسلام‌شناسی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="هنر اسلامی">هنر</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%DB%8C" title="اسلیمی">اسلیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="معماری اسلامی">معماری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B4%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="خوش‌نویسی در جهان اسلام">خوشنویسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Islamic_garden&action=edit&redlink=1" class="new" title="Islamic garden (صفحه وجود ندارد)">The garden</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Islamic_geometric_patterns&action=edit&redlink=1" class="new" title="Islamic geometric patterns (صفحه وجود ندارد)">Geometric pattern</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Islamic_literature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Islamic literature (صفحه وجود ندارد)">ادبیات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="موسیقی در جهان اسلام">موسیقی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Islamic_poetry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Islamic poetry (صفحه وجود ندارد)">شعر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="هنر سرامیک در اسلام">هنر سرامیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A8%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%B1_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="تاثیرهای اسلامی بر هنر غربی">تاثیرهای اسلامی بر هنر غربی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="اقتصاد اسلامی">اقتصاد</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="تاریخچه اقتصاد اسلامی">تاریخچه اقتصاد اسلامی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hawala&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hawala (صفحه وجود ندارد)">Agency</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="بانکداری اسلامی">بانکداری اسلامی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Capitalism_and_Islam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Capitalism and Islam (صفحه وجود ندارد)">سرمایه‌داری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Islam_and_poverty&action=edit&redlink=1" class="new" title="Islam and poverty (صفحه وجود ندارد)">فقر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سوسیالیسم اسلامی">سوسیالیسم اسلامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%82%D9%81" title="وقف">وقف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A8%D8%A7_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="ربا (اسلام)">ربا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84" title="بیت‌المال">بیت‌المال</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="تاریخ اسلام">تاریخ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="گاه‌شمار تاریخ اسلام">گاه‌شمار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="تاریخ‌نگاری مسلمانان">تاریخ‌نگاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%B5%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اصلاحات در صدر اسلام">اصلاحات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="فتوحات مسلمانان">فتوحات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B7%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="دوران طلایی اسلامی">دوران طلایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%B1%D8%B4%D8%AF_%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="نقش اسلام در رشد قرون وسطی">نقش اسلام در رشد قرون وسطی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%86%D8%B8%D8%B1%D8%B7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%87" title="مکتب اسلام‌شناسی تجدیدنظرطلبانه">مکتب تجدیدنظرطلبانه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Reception_of_Islam_in_Early_Modern_Europe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reception of Islam in Early Modern Europe (صفحه وجود ندارد)">Reception in Early Modern Europe</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="احکام اسلام">احکام اسلام</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="سیاست در اسلام">سیاست در اسلام</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مردم‌سالاری اسلامی">مردم‌سالاری</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AC%D9%85%D8%A7%D8%B9_(%D9%81%D9%82%D9%87)" title="اجماع (فقه)">اجماع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7" title="شورا">شورا</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="فمینیسم اسلامی">فمنیسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%82%D9%87" title="فقه">فقه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3_%D9%81%D9%82%D9%87%DB%8C" title="قیاس فقهی">قیاس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%AF" title="مجتهد">مجتهد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8" title="مذهب">مذهب</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Peace_in_Islamic_philosophy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peace in Islamic philosophy (صفحه وجود ندارد)">Peace</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Political_quietism_in_Islam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Political quietism in Islam (صفحه وجود ندارد)">تقیقه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%88_%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="اسلام و سکولاریسم">سکولاریسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%B5%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اصلاحات در صدر اسلام">اصلاحات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="حکومت اسلامی">حکومت اسلامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="فهرست فرقه‌های کلامی اسلام">فهرست فرقه‌های کلامی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="فلسفه اسلامی">فلسفه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="فلسفه اولیه اسلامی">فلسفه اولیه اسلامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1" title="فلسفه اسلامی معاصر">فلسفه معاصر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Schools_of_Islamic_theology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Schools of Islamic theology (صفحه وجود ندارد)">الهیات</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85" title="علم کلام">علم کلام</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="اخلاق اسلامی">اخلاق اسلامی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Logic_in_Islamic_philosophy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Logic in Islamic philosophy (صفحه وجود ندارد)">منطق</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Astrology_in_medieval_Islam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Astrology in medieval Islam (صفحه وجود ندارد)">Astrology</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%B5%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اصلاحات در صدر اسلام">اصلاحات در صدر اسلام</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Asabiyyah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Asabiyyah (صفحه وجود ندارد)">solidarity</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="علوم در جهان اسلام">علوم</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Timeline_of_science_and_engineering_in_the_Islamic_world&action=edit&redlink=1" class="new" title="Timeline of science and engineering in the Islamic world (صفحه وجود ندارد)">گاه‌شمار</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%D9%88_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="کیمیاگری و شیمی در اسلام قرون وسطی">کیمیاگری و شیمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="اخترشناسی در سده‌های میانه اسلامی">اخترشناسی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%DB%8C%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="کیهان‌شناسی اسلامی">کیهان‌شناسی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7_%D9%88_%D9%86%D9%82%D8%B4%D9%87%E2%80%8C%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="جغرافیا و نقشه‌کشی در تمدن اسلامی">جغرافیا و نقشه‌کشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B9%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B7%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="اختراع‌های دوران طلایی اسلام">اختراعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="ریاضیات در جهان اسلام">ریاضیات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="طب اسلامی">طب</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B4%D9%85_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="چشم پزشکی در عصر تمدن اسلامی">چشم‌پزشکی</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Physics_in_the_medieval_Islamic_world&action=edit&redlink=1" class="new" title="Physics in the medieval Islamic world (صفحه وجود ندارد)">فیزیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="روان‌شناسی در عصر تمدن اسلامی">روانشناسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">زمینه‌های دیگر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Arab_Agricultural_Revolution&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arab Agricultural Revolution (صفحه وجود ندارد)">انقلاب کشاورزی عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)" title="مدرسه (اسلام)">مدرسه</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Ijazah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ijazah (صفحه وجود ندارد)">اجازه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87" title="مکتب‌خانه">مکتب‌خانه</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sufi_studies&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sufi studies (صفحه وجود ندارد)">Sufi studies</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="تصوف">تصوف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sufi_cosmology&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sufi cosmology (صفحه وجود ندارد)">cosmology</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sufi_philosophy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sufi philosophy (صفحه وجود ندارد)">فلسفه</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=مذاهب_اسلامی&oldid=39911797">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=مذاهب_اسلامی&oldid=39911797</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="رده:مذاهب اسلامی">مذاهب اسلامی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%B4%DB%8C%D8%B9" title="رده:تشیع">تشیع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87_%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="رده:شیعه دوازده‌امامی">شیعه دوازده‌امامی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_CS1:_url-status" title="رده:نگهداری CS1: url-status">نگهداری CS1: url-status</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D8%AA%D9%85%DB%8C%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="رده:همه صفحه‌های نیازمند تمیزکاری">همه صفحه‌های نیازمند تمیزکاری</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="رده:ویکی‌سازی رباتیک">ویکی‌سازی رباتیک</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۴ ساعت ۰۱:۳۰ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-9qs6q","wgBackendResponseTime":217,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.583","walltime":"0.717","ppvisitednodes":{"value":4977,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":211956,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":9952,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":79977,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 515.655 1 -total"," 37.47% 193.236 2 الگو:پانویس"," 16.53% 85.243 1 الگو:شیعه"," 16.21% 83.605 7 الگو:Navbox"," 16.14% 83.213 1 الگو:Infobox"," 15.96% 82.286 2 الگو:یادکرد_کتاب"," 14.80% 76.294 1 الگو:Cite_web"," 9.61% 49.543 1 الگو:ائمه_اهل_تسنن"," 7.79% 40.193 1 الگو:تمیزکاری"," 7.24% 37.346 1 الگو:Ambox"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.257","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5733173,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-8474f6489c-7bkfq","timestamp":"20241126215812","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0645\u0630\u0627\u0647\u0628 \u0627\u0633\u0644\u0627\u0645\u06cc","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1192063","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1192063","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-03-10T21:55:59Z","dateModified":"2024-07-20T01:30:23Z"}</script> </body> </html>