CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Luchtballon - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"55970d18-ed51-4ead-bc81-26e7f0f88c6a","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Luchtballon","wgTitle":"Luchtballon","wgCurRevisionId":68294701,"wgRevisionId":68294701,"wgArticleId":41223,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Luchtvaartuig","Ballonvaart"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Luchtballon","wgRelevantArticleId":41223,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{ "pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q183951","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading", "ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.tmh.player","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth", "ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fd/Luftballong.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Luftballong.jpg/800px-Luftballong.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Luftballong.jpg/640px-Luftballong.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Luchtballon - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Luchtballon"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Luchtballon"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Luchtballon rootpage-Luchtballon skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/26_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Luchtballon" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Luchtballon" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Luchtballon" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Luchtballon" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Hete_lucht" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Hete_lucht"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Hete lucht</span> </div> </a> <ul id="toc-Hete_lucht-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Gas"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Gas</span> </div> </a> <ul id="toc-Gas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Rozièreballon" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Rozièreballon"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Rozièreballon</span> </div> </a> <ul id="toc-Rozièreballon-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vergelijking" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Vergelijking"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Vergelijking</span> </div> </a> <ul id="toc-Vergelijking-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Geschiedenis" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Geschiedenis"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Geschiedenis</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geschiedenis-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Geschiedenis-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Geschiedenis-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-België" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#België"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>België</span> </div> </a> <ul id="toc-België-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nederland" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nederland"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Nederland</span> </div> </a> <ul id="toc-Nederland-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Hoogterecord" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Hoogterecord"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Hoogterecord</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Hoogterecord-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hoogterecord-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Hoogterecord-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Heteluchtballon" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Heteluchtballon"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Heteluchtballon</span> </div> </a> <ul id="toc-Heteluchtballon-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gasballon" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gasballon"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Gasballon</span> </div> </a> <ul id="toc-Gasballon-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-De_vaart" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#De_vaart"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>De vaart</span> </div> </a> <ul id="toc-De_vaart-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Landen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Landen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Landen</span> </div> </a> <ul id="toc-Landen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Crew" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Crew"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Crew</span> </div> </a> <ul id="toc-Crew-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Onbemande_ballons" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Onbemande_ballons"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Onbemande ballons</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Onbemande_ballons-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Onbemande ballons-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Onbemande_ballons-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Aerostat_(bewaking)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Aerostat_(bewaking)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>Aerostat (bewaking)</span> </div> </a> <ul id="toc-Aerostat_(bewaking)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Evenementen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Evenementen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Evenementen</span> </div> </a> <ul id="toc-Evenementen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literatuur" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Literatuur"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Literatuur</span> </div> </a> <ul id="toc-Literatuur-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Externe_link" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Externe_link"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Externe link</span> </div> </a> <ul id="toc-Externe_link-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Luchtballon</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 59 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-59" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">59 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Ball%C5%8Dn_(lyftcr%C3%A6ft)" title="Ballōn (lyftcræft) – Oudengels" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Ballōn (lyftcræft)" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Oudengels" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D8%A7%D8%AF" title="منطاد – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="منطاد" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%97%E0%A7%B0%E0%A6%AE_%E0%A6%AC%E0%A6%A4%E0%A6%BE%E0%A6%B9%E0%A7%B0_%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%B2%E0%A7%81%E0%A6%A8" title="গৰম বতাহৰ বেলুন – Assamees" lang="as" hreflang="as" data-title="গৰম বতাহৰ বেলুন" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="Assamees" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Globu_aerost%C3%A1ticu" title="Globu aerostáticu – Asturisch" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Globu aerostáticu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Asturisch" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%8B_%D1%88%D0%B0%D1%80" title="Паветраны шар – Belarussisch" lang="be" hreflang="be" data-title="Паветраны шар" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussisch" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Pelembungan_terbang" title="Pelembungan terbang – Bataviaans" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Pelembungan terbang" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Bataviaans" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%8A%D0%B7%D0%B4%D1%83%D1%88%D0%B5%D0%BD_%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%BD" title="Въздушен балон – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Въздушен балон" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AC%E0%A7%87%E0%A6%B2%E0%A7%81%E0%A6%A8_(%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%9A%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE)" title="বেলুন (বিমানচালনাবিদ্যা) – Bengaals" lang="bn" hreflang="bn" data-title="বেলুন (বিমানচালনাবিদ্যা)" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengaals" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Globus_aerost%C3%A0tic" title="Globus aerostàtic – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Globus aerostàtic" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%DA%B5%DB%86%D9%86" title="باڵۆن – Soranî" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="باڵۆن" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Soranî" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Balon" title="Balon – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Balon" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Ballon" title="Ballon – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Ballon" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Ballon" title="Ballon – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Ballon" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Balloon_(aeronautics)" title="Balloon (aeronautics) – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Balloon (aeronautics)" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Balono" title="Balono – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Balono" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Globo_aerost%C3%A1tico" title="Globo aerostático – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Globo aerostático" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Baloi_aerostatiko" title="Baloi aerostatiko – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Baloi aerostatiko" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%86" title="بالون – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="بالون" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Ballon_(a%C3%A9ronef)" title="Ballon (aéronef) – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Ballon (aéronef)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Hiteluchtballon" title="Hiteluchtballon – Fries" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Hiteluchtballon" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Bal%C3%BAn_(aer%C3%A1rthach)" title="Balún (aerárthach) – Iers" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Balún (aerárthach)" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Iers" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Globo_aerost%C3%A1tico" title="Globo aerostático – Galicisch" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Globo aerostático" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galicisch" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9B%D7%93%D7%95%D7%A8_%D7%A4%D7%95%D7%A8%D7%97" title="כדור פורח – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="כדור פורח" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Balon" title="Balon – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Balon" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/L%C3%A9gg%C3%B6mb" title="Léggömb – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Léggömb" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%95%D5%A4%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%AF" title="Օդապարիկ – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Օդապարիկ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Balon_terbang" title="Balon terbang – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Balon terbang" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Loftbelgur" title="Loftbelgur – IJslands" lang="is" hreflang="is" data-title="Loftbelgur" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="IJslands" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Pallone_aerostatico" title="Pallone aerostatico – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Pallone aerostatico" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%97%E7%90%83" title="気球 – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="気球" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="აეროსტატი – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="აეროსტატი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D3%98%D1%83%D0%B5_%D1%88%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Әуе шары – Kazachs" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Әуе шары" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazachs" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B8%B0%EA%B5%AC_(%EB%B9%84%ED%96%89%EC%B2%B4)" title="기구 (비행체) – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="기구 (비행체)" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%8D%D1%80%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%82" title="Аэростат – Karatsjaj-Balkarisch" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Аэростат" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="Karatsjaj-Balkarisch" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Globus_aerostaticus" title="Globus aerostaticus – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Globus aerostaticus" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Oro_balionas" title="Oro balionas – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Oro balionas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Gaisa_balons" title="Gaisa balons – Lets" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Gaisa balons" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Lets" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%BD_(%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%B4%D1%83%D1%85%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D0%B2)" title="Балон (воздухоплов) – Macedonisch" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Балон (воздухоплов)" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Macedonisch" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AC%E0%B4%B2%E0%B5%82%E0%B5%BA_(%E0%B4%86%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B6%E0%B4%A8%E0%B5%97%E0%B4%95)" title="ബലൂൺ (ആകാശനൗക) – Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ബലൂൺ (ആകാശനൗക)" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Ballong_(luftfart%C3%B8y)" title="Ballong (luftfartøy) – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Ballong (luftfartøy)" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Balon" title="Balon – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Balon" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Bal%C3%A3o" title="Balão – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Balão" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Balon" title="Balon – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Balon" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B7%D0%B4%D1%83%D1%88%D0%BD%D1%8B%D0%B9_%D1%88%D0%B0%D1%80" title="Воздушный шар – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Воздушный шар" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Balon" title="Balon – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Balon" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Balloon_(aircraft)" title="Balloon (aircraft) – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Balloon (aircraft)" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Bal%C3%B3n_(aerostat)" title="Balón (aerostat) – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Balón (aerostat)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%BD_(%D0%B2%D0%B0%D0%B7%D0%B4%D1%83%D1%85%D0%BE%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D0%B2)" title="Балон (ваздухоплов) – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Балон (ваздухоплов)" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Puto" title="Puto – Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Puto" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%99" title="บัลลูน – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="บัลลูน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Balon_(hava_ta%C5%9F%C4%B1t%C4%B1)" title="Balon (hava taşıtı) – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Balon (hava taşıtı)" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D2%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0_%D1%88%D0%B0%D1%80%D1%8B" title="Һава шары – Tataars" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Һава шары" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tataars" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%82%D1%80%D1%8F%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8F" title="Повітряна куля – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Повітряна куля" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Havo_shari" title="Havo shari – Oezbeeks" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Havo shari" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Oezbeeks" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Kh%C3%AD_c%E1%BA%A7u" title="Khí cầu – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Khí cầu" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%B0%94%E7%90%83%EF%BC%88%E8%88%AA%E7%A9%BA%E5%99%A8%EF%BC%89" title="气球（航空器） – Wuyu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="气球（航空器）" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wuyu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%9C%D7%95%D7%A4%D7%98%D7%91%D7%90%D7%9C%D7%90%D7%9F" title="לופטבאלאן – Jiddisch" lang="yi" hreflang="yi" data-title="לופטבאלאן" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Jiddisch" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%88%AA%E7%A9%BA%E6%B0%94%E7%90%83" title="航空气球 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="航空气球" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%88%AA%E7%A9%BA%E6%B0%A3%E7%90%83" title="航空氣球 – Kantonees" lang="yue" hreflang="yue" data-title="航空氣球" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonees" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q183951#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Luchtballon" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Luchtballon" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Luchtballon"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Luchtballon"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Luchtballon" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Luchtballon" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&oldid=68294701" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Luchtballon&id=68294701&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FLuchtballon"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FLuchtballon"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Luchtballon"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Luchtballon&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Balloon" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q183951" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><div id="sjabloon_zie_artikel" class="hatnote" style="padding:0.5em; margin-bottom:0.5em; border-bottom:1px solid #aaa; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Voor de speelgoedballon, zie <a href="/wiki/Ballon_(gas)" title="Ballon (gas)">Ballon (gas)</a>.</i> </div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Luftballong.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Luftballong.jpg/260px-Luftballong.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Luftballong.jpg/390px-Luftballong.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Luftballong.jpg/520px-Luftballong.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>Heteluchtballon</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Heteluchtballon_(1).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Heteluchtballon_%281%29.jpg/260px-Heteluchtballon_%281%29.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Heteluchtballon_%281%29.jpg/390px-Heteluchtballon_%281%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Heteluchtballon_%281%29.jpg/520px-Heteluchtballon_%281%29.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a><figcaption>Heteluchtballon</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Luchtballon_Brander.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Luchtballon_Brander.jpg/260px-Luchtballon_Brander.jpg" decoding="async" width="260" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Luchtballon_Brander.jpg/390px-Luchtballon_Brander.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Luchtballon_Brander.jpg/520px-Luchtballon_Brander.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="720" /></a><figcaption>Brander</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_0" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Test_Balloon.ogv/260px--Test_Balloon.ogv.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="260" height="195" data-durationhint="10" data-mwtitle="Test_Balloon.ogv" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Bestand:Test_Balloon.ogv"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/15/Test_Balloon.ogv" type="video/ogg; codecs="theora, vorbis"" data-width="384" data-height="288" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/15/Test_Balloon.ogv/Test_Balloon.ogv.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="384" data-height="288" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/15/Test_Balloon.ogv/Test_Balloon.ogv.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="192" data-height="144" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/15/Test_Balloon.ogv/Test_Balloon.ogv.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="320" data-height="240" /></video></span><figcaption>Het testen van de brander</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Ballon_brander.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Ballon_brander.JPG/260px-Ballon_brander.JPG" decoding="async" width="260" height="347" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Ballon_brander.JPG/390px-Ballon_brander.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Ballon_brander.JPG/520px-Ballon_brander.JPG 2x" data-file-width="1712" data-file-height="2288" /></a><figcaption>Brander</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Heliumballon2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Heliumballon2.jpg/260px-Heliumballon2.jpg" decoding="async" width="260" height="332" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Heliumballon2.jpg/390px-Heliumballon2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Heliumballon2.jpg/520px-Heliumballon2.jpg 2x" data-file-width="751" data-file-height="960" /></a><figcaption>Heliumballon met stijgvermogen voor twee personen</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Ascensi%C3%B3n_de_un_Montgolfier_en_Aranjuez.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Ascensi%C3%B3n_de_un_Montgolfier_en_Aranjuez.jpg/260px-Ascensi%C3%B3n_de_un_Montgolfier_en_Aranjuez.jpg" decoding="async" width="260" height="154" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Ascensi%C3%B3n_de_un_Montgolfier_en_Aranjuez.jpg/390px-Ascensi%C3%B3n_de_un_Montgolfier_en_Aranjuez.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Ascensi%C3%B3n_de_un_Montgolfier_en_Aranjuez.jpg/520px-Ascensi%C3%B3n_de_un_Montgolfier_en_Aranjuez.jpg 2x" data-file-width="2952" data-file-height="1753" /></a><figcaption>Een montgolfier-ballon stijgt op in <a href="/wiki/Aranjuez" title="Aranjuez">Aranjuez</a>, 1784</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_1" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Gordon_Bennettwedstrijden-515433.ogv/260px--Gordon_Bennettwedstrijden-515433.ogv.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="260" height="195" data-durationhint="209" data-mwtitle="Gordon_Bennettwedstrijden-515433.ogv" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Bestand:Gordon_Bennettwedstrijden-515433.ogv"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/af/Gordon_Bennettwedstrijden-515433.ogv/Gordon_Bennettwedstrijden-515433.ogv.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="384" data-height="288" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/af/Gordon_Bennettwedstrijden-515433.ogv" type="video/ogg; codecs="theora, vorbis"" data-width="384" data-height="288" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/af/Gordon_Bennettwedstrijden-515433.ogv/Gordon_Bennettwedstrijden-515433.ogv.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="192" data-height="144" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/af/Gordon_Bennettwedstrijden-515433.ogv/Gordon_Bennettwedstrijden-515433.ogv.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="320" data-height="240" /></video></span><figcaption>Polygoonjournaal uit 1926. Geluidloze beelden van de Gordon Bennett-ballonvaartwedstrijd om de Gordon Bennett Trofee.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_2" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Ballonrace_om_de_Coupe_Andries_Blitz_Weeknummer_56-27_-_Open_Beelden_-_54652.ogv/260px--Ballonrace_om_de_Coupe_Andries_Blitz_Weeknummer_56-27_-_Open_Beelden_-_54652.ogv.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="260" height="195" data-durationhint="130" data-mwtitle="Ballonrace_om_de_Coupe_Andries_Blitz_Weeknummer_56-27_-_Open_Beelden_-_54652.ogv" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Bestand:Ballonrace_om_de_Coupe_Andries_Blitz_Weeknummer_56-27_-_Open_Beelden_-_54652.ogv"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f1/Ballonrace_om_de_Coupe_Andries_Blitz_Weeknummer_56-27_-_Open_Beelden_-_54652.ogv/Ballonrace_om_de_Coupe_Andries_Blitz_Weeknummer_56-27_-_Open_Beelden_-_54652.ogv.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="384" data-height="288" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f1/Ballonrace_om_de_Coupe_Andries_Blitz_Weeknummer_56-27_-_Open_Beelden_-_54652.ogv" type="video/ogg; codecs="theora, vorbis"" data-width="384" data-height="288" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f1/Ballonrace_om_de_Coupe_Andries_Blitz_Weeknummer_56-27_-_Open_Beelden_-_54652.ogv/Ballonrace_om_de_Coupe_Andries_Blitz_Weeknummer_56-27_-_Open_Beelden_-_54652.ogv.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="192" data-height="144" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f1/Ballonrace_om_de_Coupe_Andries_Blitz_Weeknummer_56-27_-_Open_Beelden_-_54652.ogv/Ballonrace_om_de_Coupe_Andries_Blitz_Weeknummer_56-27_-_Open_Beelden_-_54652.ogv.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="320" data-height="240" /></video></span><figcaption> Bioscoopjournaal uit 1956 over de Ballonrace om de Coupe Andries Blitz.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_3" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Grote_ballonrace_achter_de_Vos-32985.ogv/260px--Grote_ballonrace_achter_de_Vos-32985.ogv.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="260" height="195" data-durationhint="99" data-mwtitle="Grote_ballonrace_achter_de_Vos-32985.ogv" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Bestand:Grote_ballonrace_achter_de_Vos-32985.ogv"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/ee/Grote_ballonrace_achter_de_Vos-32985.ogv/Grote_ballonrace_achter_de_Vos-32985.ogv.480p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="480p.vp9.webm" data-width="640" data-height="480" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ee/Grote_ballonrace_achter_de_Vos-32985.ogv" type="video/ogg; codecs="theora, vorbis"" data-width="768" data-height="576" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/ee/Grote_ballonrace_achter_de_Vos-32985.ogv/Grote_ballonrace_achter_de_Vos-32985.ogv.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="192" data-height="144" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/ee/Grote_ballonrace_achter_de_Vos-32985.ogv/Grote_ballonrace_achter_de_Vos-32985.ogv.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="320" data-height="240" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/ee/Grote_ballonrace_achter_de_Vos-32985.ogv/Grote_ballonrace_achter_de_Vos-32985.ogv.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="480" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/ee/Grote_ballonrace_achter_de_Vos-32985.ogv/Grote_ballonrace_achter_de_Vos-32985.ogv.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="480" data-height="360" /></video></span><figcaption>Polygoonjournaal uit 1977. Grote ballonrace achter de vos.</figcaption></figure> <p>Een <b>luchtballon</b> of <b>ballon</b> is een bemand of onbemand <a href="/wiki/Luchtvaartuig" title="Luchtvaartuig">luchtvaartuig</a> dat opstijgt door een relatief groot, min of meer bolvormig reservoir van een licht en flexibel materiaal, met <a href="/wiki/Hefgas" title="Hefgas">hefgas</a> (verwarmde lucht of een sowieso licht gas). Een ballon is een niet-gemotoriseerde <a href="/wiki/Aerostaat" title="Aerostaat">aerostaat</a>, die wordt voortbewogen door de wind. De horizontale voortbeweging van de luchtballon hangt af van de windrichting, slechts de verticale (stijgen en dalen) en een draaiende beweging (roteren) kan worden beïnvloed. Bij een windrichting die afhangt van de hoogte kan indirect de horizontale richting enigszins worden gestuurd door stijgen of dalen. </p><p>Bij een bemande ballon hangt aan het reservoir een mand of gondel die plaats biedt aan de passagiers. Bij een onbemande ballon kan aan het reservoir (meet)apparatuur hangen. </p><p>Een <a href="/wiki/Luchtschip" title="Luchtschip">luchtschip</a> onderscheidt zich van een ballon doordat het stijf en sigaarvormig is. Bovendien is het gemotoriseerd, waardoor het zich ook horizontaal actief kan verplaatsen. </p><p>In 2004 waren er in Nederland ongeveer 9000 ballonvaarten. Voor het gebruik van ballonnen geldt een aantal voorschriften zoals de vaarhoogten, het vermijden van gevoelige gebieden en de manier van landen en bergen van de ballon. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hete_lucht">Hete lucht</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Hete lucht" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Hete lucht"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De lucht in een heteluchtballon wordt verhit tot een temperatuur van ongeveer 100 graden. De ballon is van boven bolvormig en heeft een trechtervormige opening aan de onderkant. Er bestaan echter ook <a href="/wiki/Special-shapes" title="Special-shapes">special-shapes</a>, die een afwijkende vorm kunnen hebben. Het omhulsel wordt voor de start op de grond uitgespreid, met de mand op zijn kant. Met een grote ventilator blaast men koude lucht naar binnen, waardoor het omhulsel bol gaat staan. Daarna ontsteekt men de gasbranders die de lucht in de ballon verhitten, zodat hij omhoog komt, de mand rechtop trekt en met de inmiddels ingestapte passagiers het luchtruim kiest. </p><p>Aan de mand van een heteluchtballon hangen geen zandzakken. Om te stijgen verhit de ballonvaarder de lucht in de ballon. Doet hij de gasbranders uit, dan zal de lucht langzamerhand afkoelen, zodat de ballon weer daalt. Eventueel kan het dalen versneld worden door een ventiel bovenin open te trekken, zodat de warme lucht sneller ontsnapt. </p><p>De gasbranders van een moderne heteluchtballon gebruiken propaan of <a href="/wiki/Lpg_(brandstof)" title="Lpg (brandstof)">lpg</a>. Een nadeel van het gebruik van lpg is dat de vlam minder heet is en er dus meer gas verbruikt wordt tijdens de vaart dan wanneer men met zuiver propaan werkt. Een ander nadeel van het gebruik van lpg is dat het minder schoon is en geleidelijk aan een roetaanslag aan de binnenkant van de ballon zal veroorzaken, waardoor vooral de lichtere kleuren een grauwe aanblik zullen krijgen. Een voordeel van lpg is de gunstigere brandstofprijs. </p><p>Wanneer de buitentemperatuur erg laag is, kan de ballonvaarder ervoor kiezen om zijn gasflessen na het vullen met propaan af te persen met stikstof. Dit veroorzaakt een hogere druk in de fles waardoor er een grotere vlam ontstaat en de ballon sneller verwarmd wordt. Dit kan in sommige gevallen waarbij snel stijgen nodig is, veel gas en tijd sparen. </p><p>De gebroeders Montgolfier gebruikten een houtvuur en ze zorgden ervoor dat het vuur flink rookte, omdat ze dachten dat de rook voor de stijgkracht zorgde. </p><p>Omdat de meeste ballonvaartbedrijven vaarten van ongeveer een uur uitvoeren, nemen de ballonvaarders meestal een gasvoorraad mee voor zo'n anderhalf à twee uur. Hierdoor is de kans om zonder gas te zitten heel klein. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gas">Gas</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Gas" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Gas"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Een duurdere methode is een gasballon. De omhulling (envelop) is meestal bolvormig, met een aanhangsel (de 'vulslurf') aan de onderkant. De vulslurf dient in de eerste plaats om de ballon met gas te vullen. Vroeger werd daarvoor vooral <a href="/wiki/Lichtgas" title="Lichtgas">lichtgas</a> gebruikt, omdat het gemakkelijk verkrijgbaar was. Lichtgas bevat onder andere <a href="/wiki/Waterstof_(element)" title="Waterstof (element)">waterstof</a> en <a href="/wiki/Koolstofmonoxide" title="Koolstofmonoxide">koolstofmonoxide</a>; het is dus brandbaar en giftig. Tegenwoordig werkt men vaak met <a href="/wiki/Helium" title="Helium">helium</a>, dat absoluut veilig is, maar veel duurder. Na de start blijft de vulslurf open. De envelop is namelijk, in tegenstelling tot die van de speelgoedballon, niet van rekbaar materiaal, en het gas zal niet direct door de vulslurf ontsnappen. Stijgt de ballon echter, dan zet het gas uit door de verminderde luchtdruk en moet het kunnen ontsnappen, opdat de ballon niet barst. </p><p>Een gasballon heeft natuurlijk geen gasbranders. Om te stijgen moet de ballonvaarder <a href="/wiki/Ballast_(verzwaring)" title="Ballast (verzwaring)">ballast</a> uitwerpen. Daarvoor hangen er meestal <a href="/wiki/Zandzak" title="Zandzak">zakken met zand</a> aan de mand. Om te dalen trekt de ballonvaarder aan het ventielkoord dat door de vulslurf naar het ventiel bovenin loopt; daardoor loopt er wat gas weg. </p><p>Een reis met een gasballon kan een hele dag duren, of zelfs meerdere dagen, maar door de kosten van de gasvulling zijn gasballons zeldzaam geworden. </p><p>Voor meer informatie over gassen die gebruikt kunnen worden voor het opstijgen van een ballon, zie het artikel <a href="/wiki/Hefgas" title="Hefgas">hefgas</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Rozièreballon"><span id="Rozi.C3.A8reballon"></span>Rozièreballon</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Rozièreballon" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Rozièreballon"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Een <a href="/wiki/Rozi%C3%A8reballon" title="Rozièreballon">rozièreballon</a> is een gasballon in een heteluchtballon. Het drijfvermogen komt hoofdzakelijk van de gasballon. De hete lucht dient alleen om het drijfgas te verwarmen en zo het drijfvermogen te verhogen. Dit is vooral praktisch bij nachtvaarten, als de zon het drijfgas in een ballon niet kan verwarmen. Deze ballonnen worden daarom veel gebruikt voor langeafstandsvluchten. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vergelijking">Vergelijking</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Vergelijking" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Vergelijking"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Heteluchtballons en gasballons hebben gemeen dat er gas voor nodig is, maar voor een heel ander doel. Een gasballon is gevuld met een licht, en liefst onbrandbaar, gas. De heteluchtballon heeft gasbranders, meestal met propaan, om de lucht te verhitten. Propaan is brandbaar en niet bijzonder licht. Het verschil wordt in onderstaande tabel duidelijk gemaakt. </p><p>Strikt genomen is lucht ook een gas, maar het wordt meestal geen gas genoemd. </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th></th> <th>Gasballon</th> <th>Heteluchtballon </th></tr> <tr> <td>Waar is het gas? </td> <td>In de envelop onder atmosferische druk </td> <td>In gasflessen onder hoge druk </td></tr> <tr> <td>Is het gas brandbaar? </td> <td>Liever niet (gevaarlijk) </td> <td>Ja </td></tr> <tr> <td>Is het gas lichter dan lucht? </td> <td>Ja </td> <td>Hoeft niet </td></tr> <tr> <td>Soort gas </td> <td>Vroeger lichtgas of waterstof, thans helium </td> <td>Propaan of lpg </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geschiedenis">Geschiedenis</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Geschiedenis" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Geschiedenis"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Jacques_%C3%89tienne_Montgolfier.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Jacques_%C3%89tienne_Montgolfier.jpg/260px-Jacques_%C3%89tienne_Montgolfier.jpg" decoding="async" width="260" height="390" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Jacques_%C3%89tienne_Montgolfier.jpg/390px-Jacques_%C3%89tienne_Montgolfier.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Jacques_%C3%89tienne_Montgolfier.jpg/520px-Jacques_%C3%89tienne_Montgolfier.jpg 2x" data-file-width="832" data-file-height="1248" /></a><figcaption>Étienne Montgolfier</figcaption></figure> <p>De heteluchtballon werd op 4 juni 1783 door <a href="/wiki/Gebroeders_Montgolfier" title="Gebroeders Montgolfier">Joseph en Étienne Montgolfier</a> publiek gedemonstreerd in <a href="/wiki/Annonay" title="Annonay">Annonay</a>, het stadje waar hun papierfabriek stond. Hun ballon was van doek gemaakt en gevoerd met wit papier. Het papier was bestreken met <a href="/wiki/Aluin" title="Aluin">aluin</a> als brandwerende laag en het werd bijeengehouden met ongeveer 2000 knopen. De ballon was onbemand en overbrugde een afstand van 2 km. </p><p>Op 19 september 1783 lieten de broers de eerste ballon met passagiers opstijgen. De vaart van een <a href="/wiki/Schaap_(dier)" class="mw-redirect" title="Schaap (dier)">schaap</a>, een <a href="/wiki/Haan_(kip)" title="Haan (kip)">haan</a> en een <a href="/wiki/Eenden" title="Eenden">eend</a> vertrok vanuit <a href="/wiki/Versailles" title="Versailles">Versailles</a> en duurde 8 minuten. De ballon, beplakt met <a href="/wiki/Behang" title="Behang">behang</a>, bereikte een maximale hoogte van 500 meter en vloog 3,5 km ver. Het voorstel om een koe op te laten stijgen, zodat er nog vlees zou zijn als de "machine" te pletter viel, haalde het niet. </p><p>Het volgende experiment bracht voor het eerst mensen in het luchtruim: aan de <a href="/wiki/Parijs" title="Parijs">Parijse</a> manufactuur van <a href="/wiki/Jean-Baptiste_R%C3%A9veillon" title="Jean-Baptiste Réveillon">Jean-Baptiste Réveillon</a> stegen <a href="/wiki/Jean-Fran%C3%A7ois_Pil%C3%A2tre_de_Rozier" title="Jean-François Pilâtre de Rozier">Jean-François Pilâtre de Rozier</a> en André Giroud de Villette 400 voet hoog aan een captieve (met touw beveiligde) ballon. </p><p>Op 21 november 1783 maakten voor het eerst in de geschiedenis twee mensen een vrije luchtreis, namelijk Jean-François Pilâtre de Rozier en <a href="/wiki/Markgraaf" class="mw-redirect" title="Markgraaf">markies</a> <a href="/w/index.php?title=Fran%C3%A7ois_Laurent_d%27Arlandes&action=edit&redlink=1" class="new" title="François Laurent d'Arlandes (de pagina bestaat niet)">François Laurent d'Arlandes</a>. Het vaartuig, dat opsteeg vanop het <a href="/w/index.php?title=Ch%C3%A2teau_de_la_Muette&action=edit&redlink=1" class="new" title="Château de la Muette (de pagina bestaat niet)">Château de la Muette</a>, bereikte een hoogte van 90 meter. Na 25 minuten landde de ballon veilig 8 km verderop. Op 1 december 1783 steeg de eerste bemande waterstofballon op. <a href="/wiki/Jacques_Charles" title="Jacques Charles">Jacques Charles</a> was de uitvinder en een van de passagiers. In <a href="/wiki/Lyon" title="Lyon">Lyon</a> lanceerde Joseph Montgolfier op 19 januari 1784 de reusachtige <i><a href="/wiki/Le_Flesselles" title="Le Flesselles">Flesselles</a></i>, maar het was geen onverdeeld succes. Beter verging het op 4 juni de <i>Gustave</i>, die met Élisabeth Tible ook de eerste vrouwelijke ballonvaarder aan boord had. Het volgende jaar, op 7 januari 1785, staken de Fransman <a href="/wiki/Jean_Pierre_Blanchard" title="Jean Pierre Blanchard">Jean-Pierre Blanchard</a> en de Amerikaan <a href="/w/index.php?title=John_Jeffries&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Jeffries (de pagina bestaat niet)">John Jeffries</a> het <a href="/wiki/Het_Kanaal" title="Het Kanaal">Kanaal</a> over. </p><p><a href="/wiki/Nicolas-Jacques_Cont%C3%A9" title="Nicolas-Jacques Conté">Nicolas-Jacques Conté</a> stelde voor de ballons aan te wenden voor oorlogsdoeleinden en kreeg in 1793 toestemming een instituut op te richten in <a href="/wiki/Meudon" title="Meudon">Meudon</a>. De opgerichte luchtmachteenheid kreeg de naam <i>Compagnie d'aérostiers</i>. Bij het beleg van Maubeuge (1793) en in de <a href="/wiki/Slag_bij_Fleurus_(1794)" title="Slag bij Fleurus (1794)">Slag bij Fleurus (1794)</a> werd voor het eerst een luchtballon ingezet voor militaire luchtverkenning.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Op 11 augustus 1978 werd met de heliumballon <a href="/wiki/Double_Eagle_II" title="Double Eagle II">Double Eagle II</a> in zes dagen tijd de <a href="/wiki/Atlantische_Oceaan" title="Atlantische Oceaan">Atlantische Oceaan</a> overgestoken. Gedurende deze tijd werd een afstand van 5000 km afgelegd. </p><p>In september 1986 werd deze tijd ruimschoots verbeterd door de Nederlandse Rozière-ballon <a href="/wiki/Dutch_Viking_(ballon)" title="Dutch Viking (ballon)">Dutch Viking</a>, met aan boord het ballonvaardersechtpaar Henk en Evelien Brink, samen met F-16 vlieger Willem Hageman, die de overtocht maakte binnen 52 uur. </p><p>In maart 1999 was de <a href="/wiki/Breitling_Orbiter_(ballon)" title="Breitling Orbiter (ballon)">Breitling Orbiter</a> de eerste ballon die non-stop rond de wereld vloog, na een tocht van 20 dagen en een afgelegde afstand van 41.000 km. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="België"><span id="Belgi.C3.AB"></span>België</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: België" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: België"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In de Zuidelijke Nederlanden kwam er al op 20 november 1783 een eerste wapenfeit in de ballonvaart. Op het <a href="/wiki/Arenbergkasteel" class="mw-redirect" title="Arenbergkasteel">Arenbergkasteel</a> in <a href="/wiki/Heverlee" title="Heverlee">Heverlee</a> lieten <a href="/wiki/Jan_Pieter_Minckelers" title="Jan Pieter Minckelers">Jan Pieter Minckelers</a> en hertog <a href="/wiki/Lodewijk_Engelbert_van_Arenberg" title="Lodewijk Engelbert van Arenberg">Lodewijk Engelbert van Arenberg</a> met succes een onbemande ballon opstijgen. Het tuig, niet veel meer dan een halve meter hoog, was gemaakt uit goudslagersvlies en werd aangedreven door <a href="/wiki/Steenkoolgas" class="mw-redirect" title="Steenkoolgas">steenkoolgas</a>, een alternatief voor het verbranden van wol en stro door de gebroeders Montgolfier of het waterstofgas van <a href="/wiki/Jacques_Charles" title="Jacques Charles">Jacques Charles</a>. De ballon kwam ruim 20 km verder neer in <a href="/wiki/Zichem" title="Zichem">Zichem</a>. Het duo voerde op 8 februari 1784 een nieuw experiment uit in het Brusselse <a href="/wiki/Egmontpaleis" title="Egmontpaleis">Egmontpaleis</a> met een ballon van dertig voet hoog. In de volgende maanden lanceerden ze in Antwerpen en opnieuw Heverlee.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Anderen organiseerden dat jaar onbemande vluchten in <a href="/wiki/Luik_(stad)" title="Luik (stad)">Luik</a>, <a href="/wiki/Oostende" title="Oostende">Oostende</a>, <a href="/wiki/Leuven" title="Leuven">Leuven</a>,<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Brussel en <a href="/wiki/Ieper" title="Ieper">Ieper</a>. </p><p>Prins <a href="/wiki/Charles_de_Ligne_(militair)" title="Charles de Ligne (militair)">Charles de Ligne</a> was op 19 januari 1784 de eerste niet-Fransman in het luchtruim, aan boord van <i><a href="/wiki/Le_Flesselles" title="Le Flesselles">Le Flesselles</a></i>. In april van dat jaar financierde hij een ballonvlucht vanaf de <a href="/wiki/Grote_Markt_(Bergen)" title="Grote Markt (Bergen)">Grote Markt</a> van <a href="/wiki/Bergen_(Belgi%C3%AB)" title="Bergen (België)">Bergen</a>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:CoupeGordonBennet1906.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/CoupeGordonBennet1906.jpg/260px-CoupeGordonBennet1906.jpg" decoding="async" width="260" height="236" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/CoupeGordonBennet1906.jpg/390px-CoupeGordonBennet1906.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/CoupeGordonBennet1906.jpg/520px-CoupeGordonBennet1906.jpg 2x" data-file-width="881" data-file-height="800" /></a><figcaption>De Gordon-Bennett-trofee die Demuyter na drie opeenvolgende overwinningen mocht meenemen</figcaption></figure> <p>De eerste bemande vlucht op Belgisch grondgebied werd uitgevoerd op 19 november 1785 door de Franse pionier <a href="/wiki/Jean_Pierre_Blanchard" title="Jean Pierre Blanchard">Jean Pierre Blanchard</a>. De hond die hij uitwierp aan een parachute kwam veilig neer in <a href="/wiki/Wachtebeke" title="Wachtebeke">Wachtebeke</a>, maar hij kwam zelf in de problemen en moest uiteindelijk voor <a href="/wiki/Hontenisse" title="Hontenisse">Hontenisse</a> worden opgevist uit de Scheldemonding. Ook Brussel en Luik vermaakte hij het volgende jaar met zijn kunnen. Omdat neerkomende ballons brandgevaar opleverden voor huizen en akkers, kwam er op 26 mei 1786 een landelijk verbod, met de <i>Ordonnantie van den keyser, raekende de ballons ofte locht-tuygen met vuer, genoemt montgolfieres</i>.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Op 26 juni 1794 observeerde de Franse kapitein Jean-Marie-Joseph Coutelle vanuit <i>L'Entreprenant</i>, een waterstofballon van negen meter in doorsnede, het <a href="/wiki/Slag_bij_Fleurus_(1794)" title="Slag bij Fleurus (1794)">slagveld bij Fleurus</a>. </p><p>De Luikse wetenschapper <a href="/wiki/Etienne-Gaspard_Robert" class="mw-redirect" title="Etienne-Gaspard Robert">Etienne-Gaspard Robert</a> en zijn student Auguste Lhoëst vestigden op 18 juli 1803 een hoogterecord in <a href="/wiki/Hamburg" title="Hamburg">Hamburg</a>. Aan de hand van barometergegevens berekende Robert dat ze tot 7280 meter waren gestegen. Zij waren dan ook de eersten die ernstige <a href="/wiki/Hoogteziekte" title="Hoogteziekte">hoogteziekte</a> doormaakten. </p><p>In Antwerpen voerde <a href="/wiki/Sophie_Blanchard" title="Sophie Blanchard">Sophie Blanchard</a> op 23 november 1806 een solovlucht uit. Ze landde in een veld tussen <a href="/wiki/Rijkevorsel" title="Rijkevorsel">Rijkevorsel</a> en <a href="/wiki/Hoogstraten" title="Hoogstraten">Hoogstraten</a>. </p><p>De pionier-luchtfotograaf <a href="/wiki/Nadar_(fotograaf)" title="Nadar (fotograaf)">Nadar</a> maakte op 26 september 1864 in België de vierde vlucht met zijn <i>Géant</i>. Ook nu weer kwam hij minder ver dan verhoopt. Hij steeg op aan de <a href="/wiki/Kruidtuin_(Brussel)" title="Kruidtuin (Brussel)">Kruidtuin</a> in Brussel en maakte een noodlanding in <a href="/wiki/Sint-Juliaan" title="Sint-Juliaan">Sint-Juliaan</a> bij <a href="/wiki/Ieper" title="Ieper">Ieper</a>. </p><p>Een van de eerste Belgische piloten was Frans De Pauw. Op de Antwerpse Rubensfeesten vloog hij op 27 augustus 1877 met zijn luchtballon <i>Le Saturne</i>. In 1901 werd de <i>Aéro-Club de Belgique</i> opgericht. Hoewel het vliegtuig al snel met de meeste aandacht ging lopen, professionaliseerde ook het ballonvaren. In de periode 1920-1937 won de Belgische ballonvaarder <a href="/wiki/Ernest_Demuyter" title="Ernest Demuyter">Ernest Demuyter</a> vijf keer de afstandswedstrijd <a href="/w/index.php?title=Coupe_A%C3%A9ronautique_Gordon_Bennett&action=edit&redlink=1" class="new" title="Coupe Aéronautique Gordon Bennett (de pagina bestaat niet)">Coupe Aéronautique Gordon Bennett</a>. </p><p>De Zwitser <a href="/wiki/Auguste_Piccard" title="Auguste Piccard">Auguste Piccard</a> deed aan de <a href="/wiki/Universit%C3%A9_Libre_de_Bruxelles" class="mw-redirect" title="Université Libre de Bruxelles">Université Libre de Bruxelles</a> proefnemingen om de <a href="/wiki/Stratosfeer" title="Stratosfeer">stratosfeer</a> te bereiken en slaagde daar ook in. In 1931 steeg hij in de Alpen tot 15.781 meter en het volgende jaar tot 16.940 meter. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nederland">Nederland</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Nederland" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Nederland"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:1785,_Ascension_of_air-balloon_at_Noordeinde_Palace,_The_Hague.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/1785%2C_Ascension_of_air-balloon_at_Noordeinde_Palace%2C_The_Hague.jpg/260px-1785%2C_Ascension_of_air-balloon_at_Noordeinde_Palace%2C_The_Hague.jpg" decoding="async" width="260" height="198" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/1785%2C_Ascension_of_air-balloon_at_Noordeinde_Palace%2C_The_Hague.jpg/390px-1785%2C_Ascension_of_air-balloon_at_Noordeinde_Palace%2C_The_Hague.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/1785%2C_Ascension_of_air-balloon_at_Noordeinde_Palace%2C_The_Hague.jpg/520px-1785%2C_Ascension_of_air-balloon_at_Noordeinde_Palace%2C_The_Hague.jpg 2x" data-file-width="5834" data-file-height="4450" /></a><figcaption>1785: bemande ballonvaart vanuit de paleistuin in Den Haag</figcaption></figure> <p>De eerste, met gas gevulde, ballon werd in de ochtend van 27 november 1783 opgelaten door Johannes van Noorden vanaf het landgoed Rosenhof net buiten <a href="/wiki/Rotterdam" title="Rotterdam">Rotterdam</a>. Een paar dagen later, op 1 december, werd het experiment met publiek erbij herhaald. Bij de derde poging werd het touw waaraan de ballon vast zat losgesneden.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Uiteindelijk werd de ballon op 20 december teruggevonden bij het dorp <a href="/wiki/Lekkerkerk" title="Lekkerkerk">Lekkerkerk</a>, zo'n 10 kilometer verder.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Daarna volgden anderen al snel. Daarbij werd zowel gas als hete lucht gebruikt. Zoals bijvoorbeeld in Groningen, waar de Groninger Courant op 19 maart 1784 berichtte dat <a href="/wiki/Jan_Modderman" title="Jan Modderman">Jan Modderman</a> samen met <a href="/wiki/Gerrit_van_Olst" title="Gerrit van Olst">Gerrit van Olst</a> in Groningen een ballonvaart georganiseerd had. Vanaf een van de scheepswerven van de gebroeders Modderman werd een zelfgemaakte papieren heteluchtballon met daaraan een vogel in een kooi opgelaten om 15 kilometer verderop in het Drentse <a href="/wiki/Bunne" title="Bunne">Bunne</a> weer te landen.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Op 25 maart <a href="/wiki/1784" title="1784">1784</a> volgde een geslaagde ballonvaart in Amsterdam langs de <a href="/wiki/Amstel_(rivier)" title="Amstel (rivier)">Amstel</a>. De ballon was rood-wit-blauw gekleurd. De experimenten zijn herhaald in Leiden en op 14 mei in Leeuwarden. De ballon werd door een troep jongens met stokken aangevallen en geheel gesloopt en vernield. Een mislukte ballonvaart op 20 juli 1785 bij de Utrechtse poort leidde tot een rel. De menigte begon met stenen en dakpannen te gooien naar de initiatiefnemer, die in een kroeg een goed heenkomen zocht. </p><p>De eerste bemande ballonvaart in <a href="/wiki/Den_Haag" title="Den Haag">Den Haag</a> vond plaats op 12 juli 1785, uitgevoerd door Blanchard vanuit de <a href="/wiki/Paleistuin" title="Paleistuin">paleistuin</a> van <a href="/wiki/Paleis_Noordeinde" title="Paleis Noordeinde">paleis Noordeinde</a>. Bij de landing nabij <a href="/wiki/Zevenhuizen_(Zevenhuizen-Moerkapelle)" class="mw-redirect" title="Zevenhuizen (Zevenhuizen-Moerkapelle)">Zevenhuizen</a> werd de ballon door woedende boeren kapotgeprikt. </p><p>De eerste ballonvaart in Nederland door een Nederlander vond plaats op 29 september 1804 door de <a href="/wiki/Haarlem" title="Haarlem">Haarlemse</a> fabrikant en instrumentmaker <a href="/wiki/Abraham_Hopman" title="Abraham Hopman">Abraham Hopman</a>. Zijn aanvankelijke mislukte poging leverde hem de bijnaam Abraham Fopman op. </p><p>28 november 1870 kwam, per ongeluk, de eerste ballonpostvlucht aan in Nederland, nabij het plaatsje <a href="/wiki/Castelr%C3%A9" title="Castelré">Castelré</a> landde de Franse ballon<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i><a href="/wiki/Archim%C3%A8de_(ballon)" title="Archimède (ballon)">Archimède</a></i> met post uit het omsingelde Parijs (De <a href="/wiki/Frans-Duitse_Oorlog" title="Frans-Duitse Oorlog">Frans-Duitse Oorlog</a>). Dit feit wordt herdacht met een monument in Castelré en een gevelsteen in het stadhuis van <a href="/wiki/Baarle-Nassau" title="Baarle-Nassau">Baarle-Nassau</a>. En 18 januari 1871 gebeurde het nogmaals dat een postballon met 85 kg post en drie ballonvaarders<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> uit het belegerde Parijs ontsnapte en nabij <a href="/wiki/Merselo" title="Merselo">Merselo</a> landde. De bemanning was goed doorvoed en gaf aan dat er voldoende eten in Parijs was om het beleg nog wel een maand vol te houden. Op de plaats waar deze ballon landde, werd enkele jaren later een <i>Ballonzuilmonument</i> opgericht. Het bosgebied in de nabijheid staat tegenwoordig bekend als de <i>Ballonzuilbossen</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Hoogterecord">Hoogterecord</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Hoogterecord" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Hoogterecord"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Een ballon kan een veel grotere hoogte bereiken dan enig ander luchtvaartuig en wordt alleen door raketten overtroffen. </p><p>Een ballon in de atmosfeer moet niet verward worden met een opblaasbare module in een baan om de Aarde.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Heteluchtballon">Heteluchtballon</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: Heteluchtballon" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: Heteluchtballon"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De officieel als hoogste geregistreerde vlucht met een heteluchtballon vond plaats op 26 november 2005 door de <a href="/wiki/India" title="India">Indiase</a> zakenman <a href="/w/index.php?title=Vijaypat_Singhania&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vijaypat Singhania (de pagina bestaat niet)">Vijaypat Singhania</a>. Met een 48 meter hoge heteluchtballon steeg de 67-jarige man om 06:45 uur (02:15 <a href="/wiki/CET" class="mw-redirect" title="CET">CET</a>) in <a href="/wiki/Mumbai" title="Mumbai">Mumbai</a> op. Ongeveer drie uur later was hij op een hoogte van 21 291 m. Hiermee slaagde hij er niet in zijn doel, namelijk 21 336 m (70 000 voet) te bereiken, maar toch had hij het vorige record, dat in juni 1988 door <a href="/w/index.php?title=Per_Lindstrand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Per Lindstrand (de pagina bestaat niet)">Per Lindstrand</a> in <a href="/wiki/Plano_(Texas)" title="Plano (Texas)">Plano (Texas)</a> met 19 811 m gevestigd was, duidelijk verbeterd. </p><p>Volgens een <a href="/wiki/British_Broadcasting_Corporation" title="British Broadcasting Corporation">BBC</a>-verslaggever ter plaatse werd het opstijgen van de heteluchtballon voor de recordpoging begeleid door een <a href="/wiki/Muziekgroep" title="Muziekgroep">band</a>, waren er honderden toeschouwers en deed een nationale televisieomroep er verslag van. </p><p>De piloot bevond zich in een 560 kg zware <a href="/wiki/Aluminium" title="Aluminium">aluminium</a> cabine, ongeveer 2,7 bij 1,4 m groot. De cabine stond onder druk en was verwarmd om de piloot tegen de extreem lage druk en temperaturen van -93°C te beschermen. De ballon bevatte ongeveer 45 500 m³ lucht, die verhit werd door 18 branders die vanuit drie brandstoftanks gevoed werden. De piloot beschikte over <a href="/wiki/Ultrakorte_golf" class="mw-redirect" title="Ultrakorte golf">VHF</a>-radio, <a href="/wiki/Global_Positioning_System" class="mw-redirect" title="Global Positioning System">GPS</a> en een satelliettelefoon. De ballon was ook voorzien van een mechanisme om in geval van nood met een <a href="/wiki/Parachute" title="Parachute">parachute</a> een noodlanding te kunnen maken. </p><p>De vaart duurde ongeveer 5 uur: drie uur waren nodig om de maximale hoogte te bereiken, de afdaling duurde ongeveer twee uur. De ballon landde in <a href="/w/index.php?title=Panchale&action=edit&redlink=1" class="new" title="Panchale (de pagina bestaat niet)">Panchale</a> in het westen van India. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gasballon">Gasballon</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Gasballon" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Gasballon"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De hoogste bemande vlucht met een gasballon werd op 24 oktober 2014 uitgevoerd door <a href="/wiki/Alan_Eustace" title="Alan Eustace">Alan Eustace</a> die een hoogte van 41,42 km bereikte. Op die hoogte sprong hij vanuit de capsule onder de ballon naar beneden en verbeterde daarmee een ander record, namelijk voor de hoogste <a href="/wiki/Parachutespringen" title="Parachutespringen">parachutesprong</a> ooit. De vorige recordhouder was <a href="/wiki/Felix_Baumgartner" title="Felix Baumgartner">Felix Baumgartner</a> met een sprong van 39 km. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="De_vaart">De vaart</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: De vaart" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: De vaart"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:BallonKathedrale01_edit.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/BallonKathedrale01_edit.jpg/260px-BallonKathedrale01_edit.jpg" decoding="async" width="260" height="260" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/BallonKathedrale01_edit.jpg/390px-BallonKathedrale01_edit.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/BallonKathedrale01_edit.jpg/520px-BallonKathedrale01_edit.jpg 2x" data-file-width="2000" data-file-height="2000" /></a><figcaption> de <a href="/wiki/Abdij_van_Sankt_Gallen" title="Abdij van Sankt Gallen">Abdij van Sankt Gallen</a>, vervaardigd in 2002</figcaption></figure> <p>Een ballon drijft met de wind mee, en het is aan boord dan ook windstil. De passagiers kunnen in de mand de krant lezen of de kaart uitvouwen zonder last te hebben van de wind. Bij een eenvoudige ballonvaart met een heteluchtballon, waarbij geen spectaculaire hoogtes worden bereikt, is het nauwelijks nodig warme kleren aan te trekken. Omdat de landing onvoorspelbaar is, de mand zal door de wind vaak omvallen waarbij de passagiers in de modder zouden kunnen belanden, is het niet aan te bevelen in zondagse kleding te varen. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Landen">Landen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Landen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Landen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het landen van een luchtballon is complex en kan bemoeilijkt worden als er een harde wind staat. In principe is het landen het omgekeerde proces van het opstijgen. Door de lucht in de ballon minder frequent op te warmen met de brander koelt de lucht in de ballon af en gaat weer krimpen, waardoor de <a href="/wiki/Dichtheid_(natuurkunde)" class="mw-redirect" title="Dichtheid (natuurkunde)">dichtheid</a> (soortelijk gewicht) hoger wordt. Hierdoor zal de ballon minder snel stijgen en op een gegeven moment gaan dalen. Het proces kan versneld worden door een ventiel boven in de ballon te openen om hete lucht of gas te laten ontsnappen. Door de brander af en toe even aan te steken, kan de daalsnelheid van de ballon onder controle worden gehouden. </p><p>Bij een gasballon wordt de daling ingezet door het ventiel te openen, zodat er gas ontsnapt. </p><p>Meestal kiest de ballonvaarder voor de landing een <a href="/wiki/Weiland" title="Weiland">weiland</a>, liefst zonder vee, waar ruimte genoeg is om de ballon om te kiepen en de warme lucht of het gas te laten weglopen. Doordat de ballon met de wind meedrijft kan hij pas op het laatste moment beslissen waar hij zal landen, en dat is voor de grondeigenaar dus altijd onaangekondigd. </p><p>Kort voor de landing moet de daalsnelheid vertraagd worden, door snel nog even wat ballast uit te werpen (bij een gasballon) of de gasbranders aan te steken (heteluchtballon). Dit is een subtiel precisiewerk, omdat bij een teveel aan gewichts- of heteluchtsverlies de ballon weer zal stijgen. Vroeger werd er een anker gebruikt maar daarmee werd soms veel schade aangericht. </p><p>Staat er veel wind, dan zal de ballon na de landing meteen omvallen, en de mand ook. Een gasballon heeft een scheurbaan, - een strook stof die boven in de omhulling is geplakt en met een ruk wordt losgetrokken zodat de ballon snel leegloopt. </p><p>Bij zwakke wind valt de ballon niet om. De ballonvaarder zal nu de omhulling niet leeg laten lopen, want dan krijgen de inzittenden het doek en de hete lucht over zich heen. De ballonvaarder houdt het gas warm en de passagiers moeten in de mand blijven om de ballon aan de grond te houden. Er wordt gewacht op de komst van de crew die de ballon omtrekt. </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Luchtballon1.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Luchtballon1.JPG/120px-Luchtballon1.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Luchtballon1.JPG/180px-Luchtballon1.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Luchtballon1.JPG/240px-Luchtballon1.JPG 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Luchtballon2.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Luchtballon2.JPG/120px-Luchtballon2.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Luchtballon2.JPG/180px-Luchtballon2.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Luchtballon2.JPG/240px-Luchtballon2.JPG 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Luchtballon3.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Luchtballon3.JPG/120px-Luchtballon3.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Luchtballon3.JPG/180px-Luchtballon3.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Luchtballon3.JPG/240px-Luchtballon3.JPG 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Luchtballon4.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Luchtballon4.JPG/120px-Luchtballon4.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Luchtballon4.JPG/180px-Luchtballon4.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Luchtballon4.JPG/240px-Luchtballon4.JPG 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a></span></div> <div class="gallerytext"></div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Crew">Crew</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=13" title="Bewerk dit kopje: Crew" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Crew"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>Crew</i> is ballonvaardersjargon voor teamleden. Een ballonteam bestaat uit een piloot en een of meer crewleden, meestal vrijwilligers. De crew assisteert bij het gereedmaken van de ballon. Ook de passagiers kunnen helpen. Nadat de ballon is opgestegen rijdt de crew er met auto en aanhangwagen achteraan. Een radioverbinding met de ballon maakt het makkelijker. Na de landing is de crew vaak de eerste die de landeigenaar spreekt. Nadat de ballon is ingepakt, zorgt de crew weer dat iedereen thuis wordt gebracht. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Onbemande_ballons">Onbemande ballons</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=14" title="Bewerk dit kopje: Onbemande ballons" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=14" title="De broncode bewerken van de sectie: Onbemande ballons"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Voor onderzoek van hogere luchtlagen kan een onbemande ballon worden gebruikt. Dit geldt onder andere voor de <a href="/wiki/Weerballon" title="Weerballon">weerballon</a>, die tot zeer grote hoogte kan stijgen - veel hoger dan een vliegtuig. Een weerballon bestaat uit een flexibele <a href="/wiki/Latex" title="Latex">latex</a>-envelop, waarin helium of waterstofgas wordt gepompt. De weerballon wordt bij de vulopening zorgvuldig afgesloten, zodat geen gas uit de ballon kan ontsnappen. Door uitzetting tijdens het stijgen zal de ballon op een gegeven moment barsten. Voor langdurige onderzoeksmissies in de <a href="/wiki/Bovenlucht" class="mw-redirect" title="Bovenlucht">bovenlucht</a> wordt de 'zero-pressure-ballon' toegepast, die openingen heeft waaruit overtollig gas kan ontsnappen, zodat de ballon op een bepaalde hoogte blijft zweven.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Een dergelijke ballon wordt slechts gedeeltelijk met gas gevuld. </p><p>Ook <a href="/wiki/Telescoop_(optica)" title="Telescoop (optica)">telescopen</a> worden wel in een ballon geplaatst om de invloed van de <a href="/wiki/Aardatmosfeer" title="Aardatmosfeer">aardatmosfeer</a> te verminderen. Dit is goedkoper dan een satelliet en de telescoop kan na afloop van de missie opnieuw gebruikt worden. Een voorbeeld is <a href="/w/index.php?title=BOOMERanG&action=edit&redlink=1" class="new" title="BOOMERanG (de pagina bestaat niet)">BOOMERanG</a> (<i>Balloon Observations Of Millimetric Extragalactic Radiation and Geophysics</i>). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Aerostat_(bewaking)"><span id="Aerostat_.28bewaking.29"></span>Aerostat (bewaking)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=15" title="Bewerk dit kopje: Aerostat (bewaking)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=15" title="De broncode bewerken van de sectie: Aerostat (bewaking)"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Statische luchtballons kunnen ook gebruikt worden als grondbewakingssysteem op lage hoogte. Voorlopers waren al bekend in de <a href="/wiki/1930-1939" title="1930-1939">jaren 1930</a>.<sup id="cite_ref-popmech_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-popmech-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vanaf 1984 ontstond het <a href="/wiki/Verenigde_Staten" title="Verenigde Staten">Amerikaans</a> <a href="/w/index.php?title=Tethered_Aerostat_Radar_System&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tethered Aerostat Radar System (de pagina bestaat niet)">Tethered Aerostat Radar System</a> (TARS), dat gebruik maakt van <i>aerostats</i> (aan kabels vastgemaakte ballonnen) als radarplatforms, bedoeld voor het onderscheppen van smokkelaars en drugshandelaars aan de grens met <a href="/wiki/Mexico_(land)" title="Mexico (land)">Mexico</a>.<sup id="cite_ref-Tethered_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-Tethered-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Gelijkaardige systemen kunnen ook uitgerust zijn met camera’s en communicatie-apparatuur, voor de bewaking van gevoelige militaire posities of civiele installaties.<sup id="cite_ref-PTDS_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-PTDS-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Boomerang_Telescope.jpeg" class="mw-file-description" title="De BOOMERanG telescoop kort voor de start"><img alt="De BOOMERanG telescoop kort voor de start" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Boomerang_Telescope.jpeg/120px-Boomerang_Telescope.jpeg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Boomerang_Telescope.jpeg/180px-Boomerang_Telescope.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Boomerang_Telescope.jpeg/240px-Boomerang_Telescope.jpeg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a></span></div> <div class="gallerytext">De BOOMERanG telescoop kort voor de start</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Chinese_balloon_passing_southwest_of_Charlotte,_NC,_on_the_morning_of_February_4,_2023.jpg" class="mw-file-description" title="Chinese weerballon die in februari 2023 boven de VS voer"><img alt="Chinese weerballon die in februari 2023 boven de VS voer" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Chinese_balloon_passing_southwest_of_Charlotte%2C_NC%2C_on_the_morning_of_February_4%2C_2023.jpg/120px-Chinese_balloon_passing_southwest_of_Charlotte%2C_NC%2C_on_the_morning_of_February_4%2C_2023.jpg" decoding="async" width="120" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Chinese_balloon_passing_southwest_of_Charlotte%2C_NC%2C_on_the_morning_of_February_4%2C_2023.jpg/180px-Chinese_balloon_passing_southwest_of_Charlotte%2C_NC%2C_on_the_morning_of_February_4%2C_2023.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Chinese_balloon_passing_southwest_of_Charlotte%2C_NC%2C_on_the_morning_of_February_4%2C_2023.jpg/240px-Chinese_balloon_passing_southwest_of_Charlotte%2C_NC%2C_on_the_morning_of_February_4%2C_2023.jpg 2x" data-file-width="2387" data-file-height="2387" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Chinese weerballon die in februari 2023 boven de VS voer</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Marfatx2.jpg" class="mw-file-description" title="Een aerostat voor radarcontrole (Marfa, TX, VS.)"><img alt="Een aerostat voor radarcontrole (Marfa, TX, VS.)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Marfatx2.jpg/120px-Marfatx2.jpg" decoding="async" width="120" height="84" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Marfatx2.jpg/180px-Marfatx2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Marfatx2.jpg/240px-Marfatx2.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="700" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Een aerostat voor radarcontrole (<a href="/wiki/Marfa" title="Marfa">Marfa, TX</a>, VS.)</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Evenementen">Evenementen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=16" title="Bewerk dit kopje: Evenementen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=16" title="De broncode bewerken van de sectie: Evenementen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Vredefeesten_2022-14.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Vredefeesten_2022-14.jpg/260px-Vredefeesten_2022-14.jpg" decoding="async" width="260" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Vredefeesten_2022-14.jpg/390px-Vredefeesten_2022-14.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Vredefeesten_2022-14.jpg/520px-Vredefeesten_2022-14.jpg 2x" data-file-width="4000" data-file-height="1846" /></a><figcaption>De <a href="/wiki/Vredefeesten" title="Vredefeesten">Vredefeesten</a> in <a href="/wiki/Sint-Niklaas" title="Sint-Niklaas">Sint-Niklaas</a> vallen op door de unieke opstijglocatie, namelijk de <a href="/wiki/Grote_Markt_(Sint-Niklaas)" title="Grote Markt (Sint-Niklaas)">Grote Markt</a> midden in de stad.</figcaption></figure> <p>In Nederland worden verschillende ballonevenementen gehouden, zoals de <a href="/wiki/Friese_Ballonfeesten" title="Friese Ballonfeesten">Friese Ballonfeesten</a> in <a href="/wiki/Joure" title="Joure">Joure</a>, <a href="/wiki/Ballonfi%C3%ABsta_Barneveld" title="Ballonfiësta Barneveld">Ballonfiësta Barneveld</a> in <a href="/wiki/Barneveld_(dorp)" class="mw-redirect" title="Barneveld (dorp)">Barneveld</a>, <a href="/wiki/Twente_Ballooning" title="Twente Ballooning">Twente Ballooning</a> in <a href="/wiki/Oldenzaal" title="Oldenzaal">Oldenzaal</a>, <a href="/wiki/Breda_Ballon_Fi%C3%ABsta" title="Breda Ballon Fiësta">Breda Ballon Fiësta</a> in <a href="/wiki/Breda_(stad)" class="mw-redirect" title="Breda (stad)">Breda</a>, <a href="/wiki/Eindhoven_Ballooning" title="Eindhoven Ballooning">Eindhoven Ballooning</a> in <a href="/wiki/Eindhoven" title="Eindhoven">Eindhoven</a> het <a href="/wiki/Ballonnenfestival_Hardenberg" title="Ballonnenfestival Hardenberg">Ballonnenfestival</a> in <a href="/wiki/Hardenberg_(stad)" title="Hardenberg (stad)">Hardenberg</a> in Hof van Twente de Höfteballooning en <a href="/w/index.php?title=De_Brabantse_Ballonfeesten&action=edit&redlink=1" class="new" title="De Brabantse Ballonfeesten (de pagina bestaat niet)">De Brabantse Ballonfeesten</a>. </p><p>België kent onder andere de <a href="/wiki/Vredefeesten" title="Vredefeesten">Vredefeesten</a> in <a href="/wiki/Sint-Niklaas" title="Sint-Niklaas">Sint-Niklaas</a> en de <a href="/w/index.php?title=Ballonhappening&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ballonhappening (de pagina bestaat niet)">Ballonhappening</a> in <a href="/wiki/Waregem" title="Waregem">Waregem</a> en <a href="/wiki/Eeklo" title="Eeklo">Eeklo</a>. Ook in andere landen vindt dit soort evenementen plaats, bijvoorbeeld het Bristol International Balloon Fiesta in <a href="/wiki/Bristol_(stad)" class="mw-redirect" title="Bristol (stad)">Bristol</a>. </p> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie ook <a href="/wiki/Lijst_van_ballonevenementen" title="Lijst van ballonevenementen">lijst van ballonevenementen</a></i></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literatuur">Literatuur</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=17" title="Bewerk dit kopje: Literatuur" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=17" title="De broncode bewerken van de sectie: Literatuur"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Helperus_Ritzema_van_Lier" title="Helperus Ritzema van Lier">Helperus Ritzema van Lier</a>, <i>Verhandeling over het algemeen en bijzonder gebruik der aerostatische machines, en de verschijnselen, die dezelve kunnen opleveren</i>, Lubbartus Huisingh, 1784.</li> <li>Han Nabben, <i>Lichter dan lucht, los van de aarde: Geschiedenis van de ballon- en luchtscheepvaart in Nederland</i>, BDU Uitgevers, 2011, <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/978-90-8788-151-1" title="Speciaal:Boekbronnen/978-90-8788-151-1">ISBN 978-90-8788-151-1</a></span></li> <li>Robert Verhoogt, <i>De wereld vanuit een luchtballon: Een nieuw perspectief op de negentiende eeuw</i>, Amsterdam University Press, 2013, <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/9789089644664" title="Speciaal:Boekbronnen/9789089644664">ISBN 9789089644664</a></span></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Externe_link">Externe link</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&veaction=edit&section=18" title="Bewerk dit kopje: Externe link" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Luchtballon&action=edit&section=18" title="De broncode bewerken van de sectie: Externe link"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.balloonfederation.be/">Koninklijke Belgische Ballonvaart Federatie (branchevereniging)</a></li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><b>Bronnen, noten en/of referenties</b></div> <ul><li><span class="citation" id="CITEREFNabben2011"><span style="font-variant:small-caps;">Nabben, Han</span> (2011). <cite><i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150904062620/http://www.ballonboek.nl/">Lichter dan lucht, los van de aarde</a></i></cite>. BDU Boeken, Barneveld. <span class="ISBN"><a href="/wiki/Speciaal:Boekbronnen/978-90-8788-151-1" title="Speciaal:Boekbronnen/978-90-8788-151-1">ISBN 978-90-8788-151-1</a></span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2011-11-12">12 november 2011</span>.</span></li></ul> <hr /> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Gaston Tissandier, Les aérostats militaires, La Nature, 8 januari 1887</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Michael R. Lynn, <i>The Sublime Invention. Ballooning in Europe, 1783–1820</i>, 2015, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.be/books?id=APE5CgAAQBAJ&pg=PA17">p. 17</a></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">Antoon Viaene, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dbnl.org/tekst/_bie001196601_01/_bie001196601_01_0067.php">De Montgolfière van primus Beyts</a>, in: <i>Biekorf</i>, 1966, p. 245-246</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Paul_Verhaegen" title="Paul Verhaegen">Paul Verhaegen</a>, "Les premiers ballons en Belgique, 1783–1786", in: <i>Annales de la Société royale d'archéologie de Bruxelles</i>, 1899, p. 361-372</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREF2015"><span style="font-variant:small-caps;">Rachel Lensink</span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://studenttheses.uu.nl/bitstream/handle/20.500.12932/23912/lensink_ballooning_2015.pdf">Early ballooning in the Netherlands (1783-1830)</a>. <i>studenttheses.uu.nl</i> (2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230329093525/https://studenttheses.uu.nl/bitstream/handle/20.500.12932/23912/lensink_ballooning_2015.pdf">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2023-03-29">29 maart 2023</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.natuurvereniging-ijsselmonde.nl/eschpolder/">Website van Natuurvereniging IJsselmonde</a></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Meer, J.K.H. van der; (1996), <i>Patriotten in Groningen 1780-1795</i>. Assen: Van Gorcum.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Algemeen, Dagblad</span>, "Binnenland", 28-11-1870.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Algemeen, Handelsblad</span>, "Ballon", 21-01-1871.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Java, Bode</span>, "Ballon", 06-03-1871.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Kleine, Courant</span>, "Ballon", 23-01-1871.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><span style="font-variant:small-caps;">Tilburgse, Courant</span>, "Ballon", 22-01-1871.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://getmaxspace.com">https://getmaxspace.com</a></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161118075438/https://sites.wff.nasa.gov/code820/technology_balloon_types.html">Zero Pressure Balloons (ZP)</a> NASA Scientific Balloons</span> </li> <li id="cite_note-popmech-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-popmech_15-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67679320">.mw-parser-output .taalaanduiding{font-family:sans-serif;font-size:85%;cursor:help;color:var(--color-subtle,#555)}.mw-parser-output .taalaanduiding span{border-bottom:1px dotted var(--color-subtle,#555)}</style><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><span class="citation" id="CITEREFFout:_ongeldige_tijd."><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=q-MDAAAAMBAJ&pg=PA932">" Illustrations of the Five Major Types of Lighter-Than-Air-Aircraft</a>. Popular Mechanics (juni 1930). Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2023-05-12">12 mei 2023</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-Tethered-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Tethered_16-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.designation-systems.net/dusrm/app4/aerostats.html">Tethered Aerostats</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221201031050/http://www.designation-systems.net/dusrm/app4/aerostats.html">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2022-12-01">1 december 2022</span>. </span></span> </li> <li id="cite_note-PTDS-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-PTDS_17-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span><span class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.army-technology.com/projects/persistent-threat-detection-system-us/">Persistent Threat Detection System (74K Aerostat)</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230208192813/https://www.army-technology.com/projects/persistent-threat-detection-system-us/">Gearchiveerd</a> op <span class="mw-formatted-date" title="2023-02-08">8 februari 2023</span>. Geraadpleegd op <span class="mw-formatted-date" title="2023-05-12">12 mei 2023</span>. </span></span> </li> </ol></div></div> </div> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Hot_air_balloon" class="extiw" title="commons:Hot air balloon">Mediabestanden</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><span class="noviewer noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/25px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/38px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></div> <div>Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Hot_air_balloon" class="extiw" title="commons:Hot air balloon">Hot air balloon</a></b></i> op <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a>.</div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie" role="navigation" aria-labelledby="Luchtvaartuig"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_luchtvaartuigen" title="Sjabloon:Navigatie luchtvaartuigen"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span class="ui-state-disabled" typeof="mw:File"><span title="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)"><img alt="Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></span></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_luchtvaartuigen&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Luchtvaartuig" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Luchtvaartuig" title="Luchtvaartuig">Luchtvaartuig</a></div> <div class="navigatie-inhoud"> <p><a href="/wiki/Vliegtuig" title="Vliegtuig">vliegtuig</a> (<a href="/wiki/Helikopter" title="Helikopter">helikopter</a> · <a href="/wiki/Autogiro" title="Autogiro">autogiro</a>) · <a href="/wiki/Zweefvliegtuig" title="Zweefvliegtuig">zweefvliegtuig</a> · <a href="/wiki/Luchtschip" title="Luchtschip">luchtschip</a> (<a href="/wiki/Zeppelin_(luchtschip)" title="Zeppelin (luchtschip)">zeppelin</a> · <a href="/wiki/Blimp" title="Blimp">blimp</a>) · <a class="mw-selflink selflink">luchtballon</a> </p> </div></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Luchtballon&oldid=68294701">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Luchtballon&oldid=68294701</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Luchtvaartuig" title="Categorie:Luchtvaartuig">Luchtvaartuig</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Ballonvaart" title="Categorie:Ballonvaart">Ballonvaart</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 25 okt 2024 om 15:15.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Luchtballon&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-694cf4987f-vvcpq","wgBackendResponseTime":524,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.219","walltime":"0.337","ppvisitednodes":{"value":3322,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":15649,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":5860,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":17447,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 200.407 1 -total"," 61.30% 122.840 1 Sjabloon:Appendix"," 45.31% 90.807 1 Sjabloon:References"," 16.40% 32.875 3 Sjabloon:En"," 14.68% 29.417 1 Sjabloon:Citeer_boek"," 12.14% 24.332 5 Sjabloon:Citeer_nieuws"," 10.68% 21.395 4 Sjabloon:Citeer_web"," 10.67% 21.377 1 Sjabloon:Navigatie_luchtvaartuigen"," 8.52% 17.073 1 Sjabloon:Navigatie"," 8.05% 16.137 3 Sjabloon:Sfnref"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.012","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":974001,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-694cf4987f-vvcpq","timestamp":"20241126023009","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Luchtballon","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Luchtballon","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q183951","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q183951","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-02-15T11:25:19Z","dateModified":"2024-10-25T14:15:52Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/f\/fd\/Luftballong.jpg"}</script> </body> </html>