CINXE.COM

Iwi - Vicipéid

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="ga" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Iwi - Vicipéid</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )gawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Eanáir","Feabhra","Márta","Aibreán","Bealtaine","Meitheamh","Iúil","Lúnasa","Meán Fómhair","Deireadh Fómhair","Samhain","Nollaig"],"wgRequestId":"50c342fa-ae64-45b1-8f9d-972c7d64b105","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Iwi","wgTitle":"Iwi","wgCurRevisionId":1192689,"wgRevisionId":1192689,"wgArticleId":103220,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Earraidí Harv and Sfn gan sprioc","An Nua-Shéalainn","An Mhaorais"],"wgPageViewLanguage":"ga","wgPageContentLanguage":"ga","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Iwi","wgRelevantArticleId":103220,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ga","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"ga"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":5000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q1676081","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ga&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ga&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ga&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.23"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Iwi - Vicipéid"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ga.m.wikipedia.org/wiki/Iwi"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Cuir in eagar" href="/w/index.php?title=Iwi&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vicipéid (ga)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ga.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Iwi"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ga"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Fotha Atom Vicipéid" href="/w/index.php?title=Speisialta:RecentChanges&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="auth.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Iwi rootpage-Iwi skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Main menu" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Príomh-roghchlár" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Príomh-roghchlár</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Príomh-roghchlár</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">folaigh</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nascleanúint </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pr%C3%ADomhleathanach" title="Tabhair cuairt ar an bpríomhleathanach [z]" accesskey="z"><span>Príomhleathanach</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vicip%C3%A9id:L%C3%A1rionad_comhphobail" title="Maidir leis an tionscadal, cad is féidir leat a dhéanamh, conas rudaí a aimsiú"><span>Tairseach chomhphobail</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speisialta:RecentChanges" title="Liosta de na hathruithe is déanaí sa vicí [r]" accesskey="r"><span>Athruithe deireanacha</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speisialta:Random" title="Lódáil leathanach randamach [x]" accesskey="x"><span>Leathanach fánach</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Contents" title="An áit chun cabhair a fháil."><span>Cabhair</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speisialta:SpecialPages"><span>Leathanaigh speisialta</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Pr%C3%ADomhleathanach" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vicipéid" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ga.svg" style="width: 7.5em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ga.svg" width="120" height="14" style="width: 7.5em; height: 0.875em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speisialta:Search" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Cuardaigh Vicipéid [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Cuardaigh</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Cuardaigh Vicipéid" aria-label="Cuardaigh Vicipéid" autocapitalize="sentences" title="Cuardaigh Vicipéid [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speisialta:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Cuardaigh</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Do chuid uirlisí"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Cuma"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cuma" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Cuma</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=ga.wikipedia.org&amp;uselang=ga" class=""><span>Síntiúis</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speisialta:CreateAccount&amp;returnto=Iwi" title="You are encouraged to create an account and log in; however, it is not mandatory" class=""><span>Cruthaigh cuntas</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speisialta:UserLogin&amp;returnto=Iwi" title="Moltar duit logáil isteach, ach níl sé riachtanach. [o]" accesskey="o" class=""><span>Logáil isteach</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="More options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Do chuid uirlisí" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Do chuid uirlisí</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=ga.wikipedia.org&amp;uselang=ga"><span>Síntiúis</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speisialta:CreateAccount&amp;returnto=Iwi" title="You are encouraged to create an account and log in; however, it is not mandatory"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Cruthaigh cuntas</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speisialta:UserLogin&amp;returnto=Iwi" title="Moltar duit logáil isteach, ach níl sé riachtanach. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Logáil isteach</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages for logged out editors <a href="/wiki/Cabhair:Introduction" aria-label="Learn more about editing"><span>learn more</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speisialta:MyContributions" title="A list of edits made from this IP address [y]" accesskey="y"><span>Dréachtaí</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speisialta:MyTalk" title="Plé maidir le na hathruithe a dhéantar ón seoladh IP seo [n]" accesskey="n"><span>Plé</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Clár ábhair" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Clár ábhair</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">folaigh</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Tús</div> </a> </li> <li id="toc-Iwi_is_mó_de_réir_daonra" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Iwi_is_mó_de_réir_daonra"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Iwi is mó de réir daonra</span> </div> </a> <ul id="toc-Iwi_is_mó_de_réir_daonra-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tagairtí" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tagairtí"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Tagairtí</span> </div> </a> <ul id="toc-Tagairtí-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Clár ábhair" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table of Contents" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><i>Iwi</i></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 23 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-23" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">23 languages</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Iwi" title="Iwi – Aragóinis" lang="an" hreflang="an" data-title="Iwi" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Aragóinis" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Iwi" title="Iwi – Catalóinis" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Iwi" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalóinis" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Iwi" title="Iwi – Gearmáinis" lang="de" hreflang="de" data-title="Iwi" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Gearmáinis" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Iwi" title="Iwi – Béarla" lang="en" hreflang="en" data-title="Iwi" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Béarla" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Iwi" title="Iwi – Spáinnis" lang="es" hreflang="es" data-title="Iwi" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spáinnis" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Iwi" title="Iwi – Bascais" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Iwi" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Bascais" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Iwi" title="Iwi – Fionlainnis" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Iwi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fionlainnis" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Iwi" title="Iwi – Fraincis" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Iwi" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Fraincis" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Iwi_(maori)" title="Iwi (maori) – Iodáilis" lang="it" hreflang="it" data-title="Iwi (maori)" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Iodáilis" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A4%E3%82%A6%E3%82%A3" title="イウィ – Seapáinis" lang="ja" hreflang="ja" data-title="イウィ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Seapáinis" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%98" title="ივი – Seoirsis" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ივი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Seoirsis" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9D%B4%EC%9C%84_(%EB%A7%88%EC%98%A4%EB%A6%AC%EC%A1%B1)" title="이위 (마오리족) – Cóiréis" lang="ko" hreflang="ko" data-title="이위 (마오리족)" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Cóiréis" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Iwi" title="Iwi – Maorais" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Iwi" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="Maorais" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Iwi" title="Iwi – Malaeis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Iwi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Malaeis" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Iwi" title="Iwi – Nua-Ioruais" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Iwi" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Nua-Ioruais" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Iwi" title="Iwi – Bocmál" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Iwi" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Bocmál" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Iwi" title="Iwi – Polainnis" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Iwi" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Polainnis" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Iwi" title="Iwi – Portaingéilis" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Iwi" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portaingéilis" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B2%D0%B8" title="Иви – Rúisis" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Иви" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Rúisis" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Iwi" title="Iwi – Slóivéinis" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Iwi" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Slóivéinis" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Iwi" title="Iwi – Sualainnis" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Iwi" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Sualainnis" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%B2%D1%96_(%D0%BC%D0%B0%D0%BE%D1%80%D1%96)" title="Іві (маорі) – Úcráinis" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Іві (маорі)" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Úcráinis" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%8A%E7%BB%B4_(%E6%AF%9B%E5%88%A9%E4%BA%BA)" title="伊维 (毛利人) – Sínis" lang="zh" hreflang="zh" data-title="伊维 (毛利人)" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Sínis" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1676081#sitelinks-wikipedia" title="Athraigh na naisc idirtheanga" class="wbc-editpage">Athraigh naisc</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Ainmspásanna"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Iwi" title="Féach ar an leathanach ábhair [c]" accesskey="c"><span>Alt</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pl%C3%A9:Iwi&amp;action=edit&amp;redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Plé mar gheall ar an leathanach inneachair (níl an leathanach ann) [t]" accesskey="t"><span>Plé</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Gaeilge</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Radhairc"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Iwi"><span>Léigh</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Iwi&amp;veaction=edit" title="Cuir an leathanach seo in eagar [v]" accesskey="v"><span>Cuir in eagar</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Iwi&amp;action=edit" title="Edit the source code of this page [e]" accesskey="e"><span>Cuir foinse in eagar</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Iwi&amp;action=history" title="Leagain stairiúla den leathanach seo. [h]" accesskey="h"><span>Féach ar stair</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uirlisí" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Uirlisí</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uirlisí</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">folaigh</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Gníomhartha </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Iwi"><span>Léigh</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Iwi&amp;veaction=edit" title="Cuir an leathanach seo in eagar [v]" accesskey="v"><span>Cuir in eagar</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Iwi&amp;action=edit" title="Edit the source code of this page [e]" accesskey="e"><span>Cuir foinse in eagar</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Iwi&amp;action=history"><span>Féach ar stair</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ginearálta </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speisialta:WhatLinksHere/Iwi" title="Liosta de gach leathanach sa vicí ina bhfuil nasc chuig an leathanach seo [j]" accesskey="j"><span>Cad a nascann anseo</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speisialta:RecentChangesLinked/Iwi" rel="nofollow" title="Na hathruithe is déanaí ar leathanaigh a nascaíonn chuig an leathanach seo [k]" accesskey="k"><span>Athruithe gaolmhara</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Iwi&amp;oldid=1192689" title="Nasc buan leis an leagan seo den leathanach seo"><span>Nasc buan</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Iwi&amp;action=info" title="More information about this page"><span>Eolas faoin leathanach</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speisialta:CiteThisPage&amp;page=Iwi&amp;id=1192689&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Eolas maidir le conas an leathanach seo a lua"><span>Luaigh an lch seo</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speisialta:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fga.wikipedia.org%2Fwiki%2FIwi"><span>Faigh URL giorraithe</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speisialta:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fga.wikipedia.org%2Fwiki%2FIwi"><span>Íoslódáil cód QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Priontáil/easpórtáil </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speisialta:Book&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Iwi"><span>Cruthaigh leabhar</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speisialta:DownloadAsPdf&amp;page=Iwi&amp;action=show-download-screen"><span>Íoslódáil mar PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Iwi&amp;printable=yes" title="Leagan inphriontáilte an leathanaigh seo [p]" accesskey="p"><span>Leagan inphriontáilte</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> I dtionscadail eile </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1676081" title="Link to connected data repository item [g]" accesskey="g"><span>Mír Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Cuma"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Cuma</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">folaigh</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="ga" dir="ltr"><p>Is éard is <i><b>iwi</b></i> (fuaimniú <a href="/wiki/An_Mhaorais" title="An Mhaorais">Maoraise</a>: [ˈiwi]) ann ná an t-aonad sóisialta is mó i sochaí <a href="/wiki/Maoraigh" class="mw-redirect" title="Maoraigh">na Maorach</a> in Aotearoa (<a href="/wiki/An_Nua-Sh%C3%A9alainn" title="An Nua-Shéalainn">An Nua-Shéalainn</a>). Is éard is brí leis an bhfocal go litriúil ná “cnámh(a)”, ach sa bhrí shóisialta seo aistrítear mar “treibh”, “pobal”, nó “náisiún” é.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Is focal uatha agus iolra araon sa Maorais é, agus de ghnáth úsáidtear é mar sin i mBéarla na Nua-Shéalainne, agus i nGaeilge freisin.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>Rianaíonn na grúpaí <i>iwi</i> a sinsir siar go dtí na himircigh Pholainéiseacha a tháinig i dtír ó <a href="/w/index.php?title=Hawaiki&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hawaiki (níl an leathanach ann)">Hawaiki</a>, de réir an tseanchais. Cuirtear roinnt <i>iwi</i> le chéile i ngrúpaí níos mó a dtugtar <i>waka</i> orthu (go litriúil, “curacha” — tagairt don <a href="/wiki/Iomramh" title="Iomramh">iomramh</a> a rinne na himircigh), bunaithe ar <i>whakapapa</i> (seanchas ginealaigh). Sa ré réamhchoilíneach, bhí dlúthbhaint ag daoine Maoracha le grúpaí measartha beag: <i>hapū</i> (“fo-threibheanna”)<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> and <i>whānau</i> (“teaghlach”).<sup id="cite_ref-FOOTNOTEBallara1998164_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEBallara1998164-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Bíonn roinnt <i>hapū</i> mar chuid de gach <i>iwi</i>; mar shampla, i measc na <i>hapū</i> san <i>iwi</i> <i>Ngāti Whātua</i>, tá <i>Te Uri-o-Hau</i>, <i>Te Roroa</i>, <i>Te Taoū</i>, agus <i>Ngāti Whātua-o-Ōrākei</i>. Úsáideann na Maoraigh an focal <i>rohe</i> chun cur síos a dhéanamh ar limistéar nó teorainneacha na <i>iwi</i>.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>I Nua-Shéalainn an lae inniu, tá cumhacht pholaitiúil nach beag ag na <i>iwi</i> a bhaineann le bainistíocht talún agus acmhainní eile. Mar shampla, de réir comhréitigh idir Rialtas na Nua-Shéalainne agus <i>Ngāi Tahu</i> faoi <a href="/w/index.php?title=Conradh_Waitangi&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Conradh Waitangi (níl an leathanach ann)">Chonradh Waitangi</a> sa bhliain 1997, tugadh cúiteamh airgid don <i>iwi</i> as caillteanais éagsúla a bhain leis na cearta a ráthaíodh don phobal dúchasach i gConradh Waitangi sa bhliain 1840. Sa bhliain 2019, bhí sócmhainní comhchoiteanna ag an treibh arbh fhiú thart ar 1.6 billiún euro iad.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> Sa bhliain 2004, rinne roinnt <i>iwi</i> iarracht a gcuid ceart úinéireachta ar ghrinneall na farraige agus ar an trá a thástáil sna cúirteanna, cás a scoilt pobal na Nua-Shéalainne. </p><p>Tosaíonn go leor ainmneacha <i>iwi</i> le <i>Ngāti</i> nó le <i>Ngāi</i> (ó <i>ngā āti</i> agus <i>ngā ai</i> faoi seach, leis an mbrí “sliocht” nó “síol” mar atá againn sa Ghaeilge, <a href="/wiki/S%C3%ADol_Chonaire" title="Síol Chonaire">Síol Chonaire</a>, srl.) Tá <i>Ngāti</i> ina mhoirféim tháirgiúil i mBéarla na Nua-Shéalainne anois, chun tagairt a dhéanamh do ghrúpaí daoine: mar shampla <i>Ngāti Pākehā</i> (<i>Pākehā</i>, nó daoine de bhunadh na hEorpa, mar ghrúpa), <i>Ngāti Poneke</i> (Maoraigh a chuaigh ar imirce go réigiún <a href="/wiki/Wellington" title="Wellington">Wellington</a>), agus <i>Ngāti Rānana</i> (Maoraigh ina gcónaí i <a href="/wiki/Londain" title="Londain">Londain</a>). Is é <i>Ngāti Tūmatauenga</i> (“Sliocht Tūmatauenga”, dia an chogaidh) an t-ainm oifigiúil ar Arm na Nua-Shéalainne sa Maorais, agus tugtar <i>Ngā Opango</i> (“An Treibh Dhubh”) ar na All Blacks. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Iwi_is_mó_de_réir_daonra"><span id="Iwi_is_m.C3.B3_de_r.C3.A9ir_daonra"></span>Iwi is mó de réir daonra</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Iwi&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Cuir rannán in eagar: Iwi is mó de réir daonra" class="mw-editsection-visualeditor"><span>cuir in eagar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Iwi&amp;action=edit&amp;section=1" title="Edit section&#39;s source code: Iwi is mó de réir daonra"><span>athraigh foinse</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol><li>Ngāpuhi – 125,601 (in 2013) – lonnaithe i Réigiún na Tíre Thuaidh</li> <li>Ngāti Porou – 71,049 (in 2013) – lonnaithe in <a href="/wiki/Gisborne" title="Gisborne">Gisborne</a> agus East Cape</li> <li>Ngāti Kahungunu – 61,626 (in 2013) – lonnaithe ar chósta thoir an Oileáin Thuaidh</li> <li>Ngāi Tahu – 54,819 (in 2013) – lonnaithe san <a href="/wiki/Oile%C3%A1n_Theas" class="mw-redirect" title="Oileán Theas">Oileán Theas</a></li> <li>Waikato Tainui – 40,083 (in 2013) – lonnaithe i Réigiún Waikato</li> <li>Ngāti Tūwharetoa – 35,874 (in 2013) – lonnaithe i lár an <a href="/wiki/Oile%C3%A1n_Thuaidh" title="Oileán Thuaidh">Oileáin Thuaidh</a></li> <li>Ngāti Maniapoto – 35,358 (in 2013) – lonnaithe i Waikato agus Waitomo</li> <li>Tūhoe – 34,890 (in 2013) – lonnaithe in Te Urewera agus Whakatane</li> <li>Te Arawa – 19,719 (in 2013) – lonnaithe i <a href="/wiki/B%C3%A1_na_Fl%C3%BAirse" title="Bá na Flúirse">mBá na Flúirse</a></li></ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tagairtí"><span id="Tagairt.C3.AD"></span>Tagairtí</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Iwi&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Cuir rannán in eagar: Tagairtí" class="mw-editsection-visualeditor"><span>cuir in eagar</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Iwi&amp;action=edit&amp;section=2" title="Edit section&#39;s source code: Tagairtí"><span>athraigh foinse</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1252327">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="https://maoridictionary.co.nz/search?idiom=&amp;phrase=&amp;proverb=&amp;loan=&amp;histLoanWords=&amp;keywords=iwi">iwi — Te Aka Māori Dictionary</a>".&#32;<i>Te Aka Māori Dictionary</i>.&#32;Dáta rochtana: 2022-07-21.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Maitiú Ó Coimín&#32;(12 Aibreán 2016).&#32;"<a rel="nofollow" class="external text" href="https://tuairisc.ie/aitheantas-i-reachtaiocht-nua-sa-nua-shealainn-gur-shean-an-choroin-cearta-teanga-na-maorach/">Aitheantas i reachtaíocht nua sa Nua-Shéalainn ‘gur shéan an Choróin cearta teanga na Maorach’</a>".&#32;Dáta rochtana: 21 Iúil 2022.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal">Ballara, Angela&#32;(1998).&#32;"Iwi: The dynamics of Māori tribal organisation from c.1769 to c.1945"&#32;(as Béarla): 17.&#32;Wellington:&#32;Victoria University Press.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Iwi%3A+The+dynamics+of+M%C4%81ori+tribal+organisation+from+c.1769+to+c.1945&amp;rft.date=1998&amp;rft.au=Ballara%2C+Angela&amp;rft.pages=17"><span style="display: none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEBallara1998164-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-FOOTNOTEBallara1998164_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFBallara1998">Ballara 1998</a>, p.&#160;164.<span class="error harv-error" style="display: none; font-size:100%"> sfn error: no target: CITEREFBallara1998 (<a href="/wiki/Catag%C3%B3ir:Earr%C3%A1id%C3%AD_teimpl%C3%A9id_Harv_agus_Sfn" title="Catagóir:Earráidí teimpléid Harv agus Sfn">cabhair</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="http://tereomaori.tki.org.nz/Curriculum-guidelines/Appendix-2-Glossary-of-Maori-terms">Appendix 2: Glossary of Māori terms</a>".&#32;Dáta rochtana: 5 Aibreán 2020.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220522174930/https://ngaitahu.iwi.nz/investment/ngai-tahu-annual-reports/2019-annual-report/">2019 Annual Report — Te Rūnanga o Ngāi Tahu</a>"&#32;(en-NZ).&#32;<i>Te Rūnanga o Ngāi Tahu</i>.&#32;Cartlannaíodh <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ngaitahu.iwi.nz/investment/ngai-tahu-annual-reports/2019-annual-report/">an bunleathanach</a> ar 2022-05-22.&#32;Dáta rochtana: 2022-07-21.</span> </li> </ol></div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐ext.eqiad.main‐dd9d54c99‐ft4sl Cached time: 20250315003037 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1] CPU time usage: 0.084 seconds Real time usage: 0.110 seconds Preprocessor visited node count: 781/1000000 Post‐expand include size: 5188/2097152 bytes Template argument size: 3303/2097152 bytes Highest expansion depth: 9/100 Expensive parser function count: 0/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 4915/5000000 bytes Lua time usage: 0.024/10.000 seconds Lua memory usage: 1543507/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 0/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 94.473 1 -total 36.10% 34.106 1 Teimpléad:Reflist 32.71% 30.906 1 Teimpléad:Sfn 27.36% 25.845 1 Teimpléad:Teideal_iodálach 9.02% 8.520 4 Teimpléad:Lua_idirlín 6.82% 6.441 1 Teimpléad:Cite_book 2.41% 2.275 2 Teimpléad:Main_other --> <!-- Saved in parser cache with key gawiki:pcache:103220:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250315003037 and revision id 1192689. Rendering was triggered because: unknown --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://auth.wikimedia.org/loginwiki/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Aisghafa ó "<a dir="ltr" href="https://ga.wikipedia.org/w/index.php?title=Iwi&amp;oldid=1192689">https://ga.wikipedia.org/w/index.php?title=Iwi&amp;oldid=1192689</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Speisialta:Categories" title="Speisialta:Categories">Catagóirí</a>: <ul><li><a href="/wiki/Catag%C3%B3ir:An_Nua-Sh%C3%A9alainn" title="Catagóir:An Nua-Shéalainn">An Nua-Shéalainn</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Catag%C3%B3ir:An_Mhaorais&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Catagóir:An Mhaorais (níl an leathanach ann)">An Mhaorais</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Catagóir folaithe: <ul><li><a href="/wiki/Catag%C3%B3ir:Earraid%C3%AD_Harv_and_Sfn_gan_sprioc" title="Catagóir:Earraidí Harv and Sfn gan sprioc">Earraidí Harv and Sfn gan sprioc</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tugadh an leathanach seo cothrom le dáta an 23 Nollaig 2023 ag 05:04.<br /></li> <li id="footer-info-copyright">Tá an téacs ar fáil faoi réir an <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">Creative Commons Attribution/Share-Alike License</a>; féadann téarmaí eile a bheith i bhfeidhm sa bhreis. Féach ar <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Téarmaí Úsáide</a> le sonraí a fháil. <br /> Trádmharc cláraithe is ea Wikipedia&#174; de chuid <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, eagraíocht neamhbhrabúis.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polasaí príobháideachais</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vicip%C3%A9id:Maidir_leis">Maidir le Vicipéid</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vicip%C3%A9id:S%C3%A9anadh_ginear%C3%A1lta">Séanadh</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Forbróirí</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ga.wikipedia.org">Staitisticí</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Ráiteas fianán</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ga.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Iwi&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Amharc móibíleach</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Cuardaigh</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Cuardaigh Vicipéid"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speisialta:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Cuardaigh</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Clár ábhair" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><i>Iwi</i></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>23 languages</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Cuir topaic leis</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-85bfcffb59-nzxw6","wgBackendResponseTime":129,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.084","walltime":"0.110","ppvisitednodes":{"value":781,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":5188,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3303,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":4915,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 94.473 1 -total"," 36.10% 34.106 1 Teimpléad:Reflist"," 32.71% 30.906 1 Teimpléad:Sfn"," 27.36% 25.845 1 Teimpléad:Teideal_iodálach"," 9.02% 8.520 4 Teimpléad:Lua_idirlín"," 6.82% 6.441 1 Teimpléad:Cite_book"," 2.41% 2.275 2 Teimpléad:Main_other"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.024","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":1543507,"limit":52428800},"limitreport-logs":"anchor_id_list = table#1 {\n [\"CITEREFBallara,_Angela1998\"] = 1,\n}\ntemplate_list = table#1 {\n [\"Cite book\"] = 1,\n [\"Lua idirlín\"] = 4,\n [\"Reflist\"] = 1,\n [\"Sfn\"] = 1,\n [\"Teideal iodálach\"] = 1,\n}\narticle_whitelist = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-api-ext.eqiad.main-dd9d54c99-ft4sl","timestamp":"20250315003037","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Iwi","url":"https:\/\/ga.wikipedia.org\/wiki\/Iwi","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1676081","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1676081","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2022-07-21T20:13:41Z","dateModified":"2023-12-23T05:04:43Z"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10