CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Cyclotron - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"ffa5c750-25b4-4a4d-bf00-efc04a4c9fbd","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Cyclotron","wgTitle":"Cyclotron","wgCurRevisionId":67937682,"wgRevisionId":67937682,"wgArticleId":14594,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Deeltjesfysica"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Cyclotron","wgRelevantArticleId":14594,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl", "pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q204469","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready", "ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.tmh.player","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming", "ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/M._Stanley_Livingston_%28L%29_and_Ernest_O._Lawrence_in_front_of_27-inch_cyclotron_at_the_old_Radiation_Laboratory_at_the..._-_NARA_-_558593.tif/lossy-page1-1200px-M._Stanley_Livingston_%28L%29_and_Ernest_O._Lawrence_in_front_of_27-inch_cyclotron_at_the_old_Radiation_Laboratory_at_the..._-_NARA_-_558593.tif.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="964"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/M._Stanley_Livingston_%28L%29_and_Ernest_O._Lawrence_in_front_of_27-inch_cyclotron_at_the_old_Radiation_Laboratory_at_the..._-_NARA_-_558593.tif/lossy-page1-800px-M._Stanley_Livingston_%28L%29_and_Ernest_O._Lawrence_in_front_of_27-inch_cyclotron_at_the_old_Radiation_Laboratory_at_the..._-_NARA_-_558593.tif.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="642"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/M._Stanley_Livingston_%28L%29_and_Ernest_O._Lawrence_in_front_of_27-inch_cyclotron_at_the_old_Radiation_Laboratory_at_the..._-_NARA_-_558593.tif/lossy-page1-640px-M._Stanley_Livingston_%28L%29_and_Ernest_O._Lawrence_in_front_of_27-inch_cyclotron_at_the_old_Radiation_Laboratory_at_the..._-_NARA_-_558593.tif.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="514"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Cyclotron - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Cyclotron"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Cyclotron&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Cyclotron"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Cyclotron rootpage-Cyclotron skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/24_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Cyclotron" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Cyclotron" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Cyclotron" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Cyclotron" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Werking" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Werking"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Werking</span> </div> </a> <ul id="toc-Werking-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Historie</span> </div> </a> <ul id="toc-Historie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Cyclotrons_in_Nederland" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Cyclotrons_in_Nederland"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Cyclotrons in Nederland</span> </div> </a> <ul id="toc-Cyclotrons_in_Nederland-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Cyclotron</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 55 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-55" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">55 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Siklotron" title="Siklotron – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Siklotron" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%B9_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A" title="مسرع دوراني – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="مسرع دوراني" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Siklotron" title="Siklotron – Azerbeidzjaans" lang="az" hreflang="az" data-title="Siklotron" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidzjaans" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD" title="Цыклатрон – Belarussisch" lang="be" hreflang="be" data-title="Цыклатрон" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussisch" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD" title="Циклотрон – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Циклотрон" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Ciclotr%C3%B3" title="Ciclotró – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Ciclotró" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Cyklotron" title="Cyklotron – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Cyklotron" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Cyklotron" title="Cyklotron – Deens" lang="da" hreflang="da" data-title="Cyklotron" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Deens" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Zyklotron" title="Zyklotron – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Zyklotron" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%8D%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%84%CF%81%CE%BF" title="Κύκλοτρο – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Κύκλοτρο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="goed artikel"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Cyclotron" title="Cyclotron – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Cyclotron" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Ciklotrono" title="Ciklotrono – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ciklotrono" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Ciclotr%C3%B3n" title="Ciclotrón – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Ciclotrón" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Ziklotroi" title="Ziklotroi – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Ziklotroi" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%87_%D8%AD%D9%84%D9%82%D9%88%DB%8C" title="شتاب‌دهنده حلقوی – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="شتاب‌دهنده حلقوی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Syklotroni" title="Syklotroni – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Syklotroni" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Cyclotron" title="Cyclotron – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Cyclotron" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Cioglatr%C3%B3n" title="Cioglatrón – Iers" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Cioglatrón" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Iers" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A6%D7%99%D7%A7%D7%9C%D7%95%D7%98%D7%A8%D7%95%D7%9F" title="ציקלוטרון – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="ציקלוטרון" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%87%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A5%8B%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%89%E0%A4%A8" title="साइक्लोट्रॉन – Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="साइक्लोट्रॉन" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Ciklotron" title="Ciklotron – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Ciklotron" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Ciklotron" title="Ciklotron – Hongaars" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Ciklotron" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Hongaars" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%91%D5%AB%D5%AF%D5%AC%D5%A1%D5%BF%D6%80%D5%B8%D5%B6" title="Ցիկլատրոն – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ցիկլատրոն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Siklotron" title="Siklotron – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Siklotron" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Ciclotrone" title="Ciclotrone – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Ciclotrone" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B5%E3%82%A4%E3%82%AF%E3%83%AD%E3%83%88%E3%83%AD%E3%83%B3" title="サイクロトロン – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="サイクロトロン" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Siklotron" title="Siklotron – Javaans" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Siklotron" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Javaans" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ციკლოტრონი – Georgisch" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ციკლოტრონი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Georgisch" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD" title="Циклотрон – Kazachs" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Циклотрон" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Kazachs" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B8%E0%B3%88%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B3%8A%E0%B2%9F%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ಸೈಕ್ಲೊಟ್ರಾನ್ – Kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಸೈಕ್ಲೊಟ್ರಾನ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="Kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%82%AC%EC%9D%B4%ED%81%B4%EB%A1%9C%ED%8A%B8%EB%A1%A0" title="사이클로트론 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="사이클로트론" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%84%D9%88%D9%B9%D8%B1%D9%88%D9%86" title="سایکلوٹرون – Kasjmiri" lang="ks" hreflang="ks" data-title="سایکلوٹرون" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="Kasjmiri" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD" title="Циклотрон – Kirgizisch" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Циклотрон" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Kirgizisch" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD" title="Циклотрон – Macedonisch" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Циклотрон" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Macedonisch" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%86%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%80%E1%80%9C%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%91%E1%80%9B%E1%80%BD%E1%80%94%E1%80%BA" title="ဆိုင်ကလိုထရွန် – Birmaans" lang="my" hreflang="my" data-title="ဆိုင်ကလိုထရွန်" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Birmaans" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Syklotron" title="Syklotron – Noors - Nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Syklotron" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Noors - Nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Syklotron" title="Syklotron – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Syklotron" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Cyklotron" title="Cyklotron – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Cyklotron" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/C%C3%ADclotron" title="Cíclotron – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Cíclotron" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Ciclotron" title="Ciclotron – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Ciclotron" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD" title="Циклотрон – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Циклотрон" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Cyclotron" title="Cyclotron – Schots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Cyclotron" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Schots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Ciklotron" title="Ciklotron – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Ciklotron" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Cyclotron" title="Cyclotron – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Cyclotron" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Cyklotr%C3%B3n" title="Cyklotrón – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Cyklotrón" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD" title="Циклотрон – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Циклотрон" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Cyklotron" title="Cyklotron – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Cyklotron" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AF%81%E0%AE%B4%E0%AE%B1%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B2%E0%AF%88%E0%AE%B5%E0%AE%BF" title="சுழற்சியலைவி – Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="சுழற்சியலைவி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Siklotron" title="Siklotron – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Siklotron" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BD" title="Циклотрон – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Циклотрон" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DB%81" title="مداریہ – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="مداریہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Siklotron" title="Siklotron – Oezbeeks" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Siklotron" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Oezbeeks" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Cyclotron" title="Cyclotron – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Cyclotron" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%98" title="ციკლოტრონი – Mingreels" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ციკლოტრონი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingreels" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%9B%9E%E6%97%8B%E5%8A%A0%E9%80%9F%E5%99%A8" title="回旋加速器 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="回旋加速器" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q204469#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Cyclotron" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Cyclotron" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Cyclotron"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Cyclotron&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Cyclotron&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Cyclotron&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Cyclotron"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Cyclotron&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Cyclotron&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Cyclotron&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Cyclotron" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Cyclotron" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Cyclotron&oldid=67937682" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Cyclotron&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Cyclotron&id=67937682&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FCyclotron"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FCyclotron"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Cyclotron"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Cyclotron&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Cyclotron&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Cyclotron" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q204469" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:M._Stanley_Livingston_(L)_and_Ernest_O._Lawrence_in_front_of_27-inch_cyclotron_at_the_old_Radiation_Laboratory_at_the..._-_NARA_-_558593.tif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/M._Stanley_Livingston_%28L%29_and_Ernest_O._Lawrence_in_front_of_27-inch_cyclotron_at_the_old_Radiation_Laboratory_at_the..._-_NARA_-_558593.tif/lossy-page1-260px-M._Stanley_Livingston_%28L%29_and_Ernest_O._Lawrence_in_front_of_27-inch_cyclotron_at_the_old_Radiation_Laboratory_at_the..._-_NARA_-_558593.tif.jpg" decoding="async" width="260" height="209" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/M._Stanley_Livingston_%28L%29_and_Ernest_O._Lawrence_in_front_of_27-inch_cyclotron_at_the_old_Radiation_Laboratory_at_the..._-_NARA_-_558593.tif/lossy-page1-390px-M._Stanley_Livingston_%28L%29_and_Ernest_O._Lawrence_in_front_of_27-inch_cyclotron_at_the_old_Radiation_Laboratory_at_the..._-_NARA_-_558593.tif.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/M._Stanley_Livingston_%28L%29_and_Ernest_O._Lawrence_in_front_of_27-inch_cyclotron_at_the_old_Radiation_Laboratory_at_the..._-_NARA_-_558593.tif/lossy-page1-520px-M._Stanley_Livingston_%28L%29_and_Ernest_O._Lawrence_in_front_of_27-inch_cyclotron_at_the_old_Radiation_Laboratory_at_the..._-_NARA_-_558593.tif.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2409" /></a><figcaption>M. Stanley Livingston (L) en Ernest O. Lawrence voor een 27-inch cyclotron van het Radiation Laboratory aan de Universiteit van Californië</figcaption></figure> <p>Een <b>cyclotron</b> is een circulaire <a href="/wiki/Deeltjesversneller" title="Deeltjesversneller">deeltjesversneller</a>, een machine die elektrisch geladen (sub)<a href="/wiki/Atoom" title="Atoom">atomaire</a> deeltjes (vnl. <a href="/wiki/Ion_(deeltje)" title="Ion (deeltje)">ionen</a>, <a href="/wiki/Atoomkern" title="Atoomkern">atoomkernen</a>) een hoge snelheid geeft. De versnelde deeltjes kunnen worden gebruikt voor het bestralen van een uitneembare inwendige trefplaat (<a href="/wiki/Target_(natuurkunde)" title="Target (natuurkunde)">target</a>) of worden afgeleverd in een externe bundel voor het gecontroleerd uitvoeren en eventueel waarnemen van <a href="/wiki/Botsing_(natuurkunde)" title="Botsing (natuurkunde)">botsingsprocessen</a>. Omdat het versnellingspad is ‘opgerold’ is een cyclotron veel compacter dan een <a href="/wiki/Lineaire_versneller" title="Lineaire versneller">lineaire versneller</a>, met voordelen en nadelen van dien. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Werking">Werking</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Cyclotron&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Werking" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Cyclotron&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Werking"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het versnellen gebeurt door een groep geladen deeltjes, meestal afkomstig van een <a href="/wiki/Ionenbron" title="Ionenbron">ionenbron</a>, na injectie in het centrum van een <a href="/wiki/Cilinder_(meetkunde)" title="Cilinder (meetkunde)">cilindrische</a> <a href="/wiki/Vacu%C3%BCm" title="Vacuüm">vacuümdoos</a> te onderwerpen aan een combinatie van een verticaal gericht <a href="/wiki/Magnetisch_veld" title="Magnetisch veld">magneetveld</a>, opgewekt door een sterke <a href="/wiki/Elektromagneet" title="Elektromagneet">elektromagneet</a> met cirkelvormige polen, en een hoogfrequent <a href="/wiki/Elektrisch_veld" title="Elektrisch veld">elektrisch veld</a>. Het magneetveld oefent een <a href="/wiki/Lorentzkracht" title="Lorentzkracht">lorentzkracht</a> uit op de deeltjes waardoor deze een horizontale cirkelvormige baan gaan beschrijven. Na een halve omloopbaan van de deeltjes draait het elektrisch veld om waardoor de deeltjes blijven versnellen. Door de toenemende snelheid bewegen de deeltjes in een spiraalvormige baan naar buiten, terwijl de omlooptijd in eerste instantie gelijk blijft. Dicht bij de rand van de vacuümdoos hebben de deeltjes een energie vele malen groter dan bij een enkele doorgang van het versnellend elektrisch veld. Met een <a href="/wiki/Extractie_(natuurkunde)" title="Extractie (natuurkunde)">bundelextractiesysteem</a> worden de deeltjes buiten het magneetveld gebracht en in een <a href="/wiki/Opto-magnetisch" title="Opto-magnetisch">opto-magnetisch</a> bundelgeleidingssysteem getransporteerd naar een plaats van bestemming. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historie">Historie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Cyclotron&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Historie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Cyclotron&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Historie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Cyclotron_patent.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Cyclotron_patent.png/260px-Cyclotron_patent.png" decoding="async" width="260" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Cyclotron_patent.png/390px-Cyclotron_patent.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Cyclotron_patent.png/520px-Cyclotron_patent.png 2x" data-file-width="1598" data-file-height="862" /></a><figcaption>Schematische voorstelling van het cyclotron volgens Lawrence' octrooi uit 1934</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Belgique_-_Louvain-la-Neuve_-_C%C5%93ur_du_premier_cyclotron_belge_(1947)_-_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Belgique_-_Louvain-la-Neuve_-_C%C5%93ur_du_premier_cyclotron_belge_%281947%29_-_01.jpg/260px-Belgique_-_Louvain-la-Neuve_-_C%C5%93ur_du_premier_cyclotron_belge_%281947%29_-_01.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Belgique_-_Louvain-la-Neuve_-_C%C5%93ur_du_premier_cyclotron_belge_%281947%29_-_01.jpg/390px-Belgique_-_Louvain-la-Neuve_-_C%C5%93ur_du_premier_cyclotron_belge_%281947%29_-_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Belgique_-_Louvain-la-Neuve_-_C%C5%93ur_du_premier_cyclotron_belge_%281947%29_-_01.jpg/520px-Belgique_-_Louvain-la-Neuve_-_C%C5%93ur_du_premier_cyclotron_belge_%281947%29_-_01.jpg 2x" data-file-width="3984" data-file-height="2656" /></a><figcaption>Magneet van het eerste Belgische cyclotron, gebouwd in Heverlee in 1947.</figcaption></figure> <p>Het principe van het cyclotron werd in <a href="/wiki/1929" title="1929">1929</a> ontwikkeld door de Amerikaanse fysicus <a href="/wiki/Ernest_Lawrence" title="Ernest Lawrence">Ernest Lawrence</a><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> van de <a href="/wiki/Universiteit_van_Californi%C3%AB_-_Berkeley" title="Universiteit van Californië - Berkeley">Universiteit van Californië</a> in Berkeley. Samen met <a href="/w/index.php?title=Milton_Stanley_Livingston&action=edit&redlink=1" class="new" title="Milton Stanley Livingston (de pagina bestaat niet)">Milton Stanley Livingston</a><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> realiseerde hij in 1931 voor het eerst een werkend cyclotron met een magneetpooldiameter van 4.5 inch (11,4 cm) en bereikte daarmee een energie voor <a href="/wiki/Proton_(deeltje)" title="Proton (deeltje)">protonen</a> van 80 <a href="/wiki/Elektronvolt" title="Elektronvolt">keV</a> (vergelijkbaar met een versnellend veld van 80.000 <a href="/wiki/Volt_(eenheid)" title="Volt (eenheid)">volt</a>) bij een werkelijk gebruikt veld van 1800 volt. Zes maanden later bereikte hij met een 11 inch (27,8 cm) cyclotron 1 <a href="/wiki/Elektronvolt" title="Elektronvolt">MeV</a>. In <a href="/wiki/1939" title="1939">1939</a> werd onder leiding van Lawrence het 60-inch (152 cm) cyclotron met een 200 ton wegende magneet en een bundel van 16 <a href="/wiki/Elektronvolt" title="Elektronvolt">MeV</a> <a href="/wiki/Deuteron" title="Deuteron">deuteronen</a> in werking gesteld. Dit leidde onder meer tot de ontdekking van kunstmatige <a href="/wiki/Transuraan_element" title="Transuraan element">transuraan elementen</a>, zoals <a href="/wiki/Neptunium" title="Neptunium">neptunium</a> en <a href="/wiki/Plutonium" title="Plutonium">plutonium</a>. </p><p>Naarmate de door cyclotrons bereikbare energie hoger werd, konden steeds nieuwe verschijnselen worden ontdekt. Bij het streven naar een hogere deeltjesenergie werd het noodzakelijk om rekening te houden met <a href="/wiki/Relativiteitstheorie" title="Relativiteitstheorie">relativistische effecten</a>: het bij toenemende snelheid en energie 'zwaarder' worden van de deeltjes, waardoor de omlooptijd in een constant magneetveld tijdens de versnelling toeneemt. Enerzijds kan hieraan worden tegemoetgekomen door de frequentie van het wisselend elektrisch veld te variëren (<a href="/wiki/Frequentiemodulatie" title="Frequentiemodulatie">frequentiemodulatie</a>) over een periode tijdens welke een ‘burst’ deeltjes vanuit het centrum tot de buitenste baan wordt versneld. Zo ontstond naast het klassieke cyclotron het <a href="/wiki/Synchrocyclotron" title="Synchrocyclotron">synchrocyclotron</a> en het <a href="/wiki/Synchrotron" title="Synchrotron">synchrotron</a>. Hierbij worden de kortdurende deeltjesbursts met relatief lange tussenpozen afgeleverd. Anderzijds kan men het gemiddelde verloop van het magneetveld naar buiten toe zo laten toenemen dat de omlooptijd constant blijft (<a href="/wiki/Isochroon_cyclotron" title="Isochroon cyclotron">isochroon cyclotron</a>). In dit geval ontstaat er een constante bundel deeltjes. Tenzij speciale voorzorgen worden genomen vertoont de bundel wel nog de ‘substructuur’ van groepen gezamenlijk versnelde deeltjes, in de vorm van scherpe piekjes met de periode van het hoogfrequent elektrisch veld. Omstreeks 1940 werd in Berkeley begonnen aan het ontwerp van een synchrocyclotron met een diameter van 184 inch (467 cm) voor versnellingsenergieën boven 100 MeV, dat – vertraagd door de Tweede Wereldoorlog – in <a href="/wiki/1946" title="1946">1946</a> voltooid werd. In het onderzoeksprogramma met deze machine zijn tal van belangrijke ontdekkingen gedaan en baanbrekende meetgegevens verzameld. Dit model is als uitgangspunt genomen bij het ontwerp van talrijke cyclotrons elders. </p><p>Om de bundelintensiteit (aantal versnelde deeltjes per seconde) te verhogen werd naast verbeteringen van de ionenbron en het vacuüm, soms het versnellingsproces in tweeën gesplitst. Twee cyclotrons werken dan ‘in serie’. Het tweede cyclotron begint de versnelling bij de eindenergie van het eerste. Een speciaal sector patroon in de sterkte van het magneetveld hiervan, maakt dit cyclotron niet alleen isochroon, maar zorgt er tegelijkertijd voor dat het aantal gezamenlijk als groep versnelde deeltjes veel groter kan zijn (<a href="/wiki/Strong_focusing" title="Strong focusing">strong focusing</a>). Om de afmetingen en de exploitatiekosten te minimaliseren wordt bij moderne cyclotrons steeds vaker het magneetveld opgewekt door gebruik te maken van een <a href="/wiki/Supergeleiding" title="Supergeleiding">supergeleidende</a> elektromagneet. </p><p>Cyclotrons sterk variërend in afmeting, bundelenergie, bundelintensiteit en te versnellen deeltjessoorten werden in de tweede helft van de twintigste eeuw in veel landen in gebruik genomen, voornamelijk voor onderzoek in de <a href="/wiki/Kernfysica" title="Kernfysica">kernfysica</a> en <a href="/wiki/Deeltjesfysica" title="Deeltjesfysica">deeltjesfysica</a> en toepassingen daarvan. In 2009 staan de krachtigste cyclotrons in de onderzoeksinstituten TRIUMF<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> in <a href="/wiki/Vancouver" title="Vancouver">Vancouver</a>, <a href="/wiki/Canada" title="Canada">Canada</a>, en het Paul Scherrer Institute (PSI)<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> bij <a href="/wiki/Z%C3%BCrich_(stad)" title="Zürich (stad)">Zürich</a>, <a href="/wiki/Zwitserland" title="Zwitserland">Zwitserland</a>. Vanaf de jaren 1950 worden ook kleine ‘tabletop’-cyclotrons gebouwd voor diverse kernfysische toepassingen, aanvankelijk met bundel energieën van ongeveer 10 MeV. Tegenwoordig wordt gewerkt aan zo klein, goedkoop en efficiënt mogelijke apparaten van hoge intensiteit met energieën van tientallen MeV, vooral ten behoeve van de synthese van <a href="/wiki/Radionuclide" title="Radionuclide">radio-isotopen</a>, van <a href="/wiki/Radiotherapie" title="Radiotherapie">radiotherapie</a> en <a href="/wiki/Materiaalanalyse" class="mw-redirect" title="Materiaalanalyse">materiaalanalyse</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Cyclotrons_in_Nederland">Cyclotrons in Nederland</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Cyclotron&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Cyclotrons in Nederland" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Cyclotron&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Cyclotrons in Nederland"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Opdracht_voor_Parool_Cyclation_Middenweg,_Bestanddeelnr_905-1876.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Opdracht_voor_Parool_Cyclation_Middenweg%2C_Bestanddeelnr_905-1876.jpg/260px-Opdracht_voor_Parool_Cyclation_Middenweg%2C_Bestanddeelnr_905-1876.jpg" decoding="async" width="260" height="204" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Opdracht_voor_Parool_Cyclation_Middenweg%2C_Bestanddeelnr_905-1876.jpg/390px-Opdracht_voor_Parool_Cyclation_Middenweg%2C_Bestanddeelnr_905-1876.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Opdracht_voor_Parool_Cyclation_Middenweg%2C_Bestanddeelnr_905-1876.jpg/520px-Opdracht_voor_Parool_Cyclation_Middenweg%2C_Bestanddeelnr_905-1876.jpg 2x" data-file-width="4203" data-file-height="3304" /></a><figcaption>Cyclotron Amsterdam, 1952</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_0" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Vrije_Universiteit-511734.ogv/260px-seek%3D59-Vrije_Universiteit-511734.ogv.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="260" height="195" data-durationhint="105" data-mwtitle="Vrije_Universiteit-511734.ogv" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Bestand:Vrije_Universiteit-511734.ogv"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/4/41/Vrije_Universiteit-511734.ogv/Vrije_Universiteit-511734.ogv.480p.vp9.webm#t=00:00:54,00:01:21" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="480p.vp9.webm" data-width="640" data-height="480" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/41/Vrije_Universiteit-511734.ogv#t=00:00:54,00:01:21" type="video/ogg; codecs="theora, vorbis"" data-width="768" data-height="576" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/4/41/Vrije_Universiteit-511734.ogv/Vrije_Universiteit-511734.ogv.240p.vp9.webm#t=00:00:54,00:01:21" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="320" data-height="240" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/4/41/Vrije_Universiteit-511734.ogv/Vrije_Universiteit-511734.ogv.360p.vp9.webm#t=00:00:54,00:01:21" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="480" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/4/41/Vrije_Universiteit-511734.ogv/Vrije_Universiteit-511734.ogv.360p.webm#t=00:00:54,00:01:21" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="480" data-height="360" /></video></span><figcaption><a href="/wiki/Polygoonjournaal" title="Polygoonjournaal">Bioscoopjournaal</a> uit 1966. De opening van het cyclotrongebrouw van de <a href="/wiki/Vrije_Universiteit_Amsterdam" title="Vrije Universiteit Amsterdam">Vrije Universiteit</a> in <a href="/wiki/Buitenveldert_(tuinstad)" title="Buitenveldert (tuinstad)">Amsterdam Buitenveldert</a>.</figcaption></figure> <p>In Nederland werd reeds voor de Tweede Wereldoorlog door de N.V. Philips Gloeilampenfabrieken aan de hand van de resultaten in Berkeley begonnen aan de ontwikkeling van een cyclotron. Daardoor kon in Nederland kort na de oorlog onder leiding van F.A. Heyn (Delft) en <a href="/wiki/Cornelis_Bakker_(natuurkundige)" title="Cornelis Bakker (natuurkundige)">Cornelis Bakker</a> (later eerste directeur van <a href="/wiki/CERN" title="CERN">CERN</a>) worden begonnen met de bouw van een cyclotron in een voormalige gasfabriek in Amsterdam. In 1949 werd dit eerste Europese cyclotron bij het <a href="/wiki/Instituut_voor_Kernfysisch_Onderzoek" title="Instituut voor Kernfysisch Onderzoek">IKO</a> (later <a href="/wiki/Nikhef" title="Nikhef">Nikhef</a>) in Amsterdam in werking gesteld. Intussen was het ontwerp gewijzigd in een synchrocyclotron, zodat de bereikte energie en bundelintensiteit hoger konden worden dan aanvankelijk was voorzien. Dit cyclotron produceerde tot in de jaren 1970 bundels van o.a. 26 MeV deuteronen en 50 MeV protonen, die gebruikt werden voor een onderzoeksprogramma in <a href="/w/index.php?title=Kernspectroscopie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kernspectroscopie (de pagina bestaat niet)">kernspectroscopie</a>, <a href="/wiki/Radiochemie" title="Radiochemie">radiochemie</a> en <a href="/wiki/Kernreactie" title="Kernreactie">kernreacties</a>. Een opvallende technische ontwikkeling bij het cyclotron vanaf 1964 betreft een bolvormige detectoropstelling, BOL, destijds baanbrekend voor het gelijktijdig en alzijdig (in <a href="/wiki/Co%C3%AFncidentie" title="Coïncidentie">coïncidentie</a>) meten van meerdere kerndeeltjes uitgezonden bij kernbotsingen. </p><p>Verder werden in Nederland ook cyclotrons geplaatst bij universiteiten en onderzoeksinstituten in Eindhoven (<a href="/wiki/Technische_Universiteit_Eindhoven" title="Technische Universiteit Eindhoven">TU/e</a>), Amsterdam (<a href="/wiki/Vrije_Universiteit_Amsterdam" title="Vrije Universiteit Amsterdam">VU</a>), Petten (<a href="/wiki/Nuclear_Research_and_consultancy_Group" title="Nuclear Research and consultancy Group">NRG</a>) en Groningen (<a href="/wiki/Kernfysisch_Versneller_Instituut" title="Kernfysisch Versneller Instituut">KVI</a>). </p><p>Het laatste, thans modernste onderzoekscyclotron in Nederland, genaamd AGOR (Accélérateur Groningen-ORsay),<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> is ontworpen en gebouwd in samenwerking tussen KVI en het Institut de Physique Nucléaire (IPN),<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> waarbij de bouw plaatsvond in Frankrijk. Na het testen werd de versneller gedemonteerd en verhuisd naar Groningen. Sinds het begin van 1996 heeft AGOR deeltjesbundels geproduceerd van zowel lichte als zware ionen ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek. Het cyclotron is uitgerust met externe ionenbronnen. Er zijn verschillende grote experimentele detectiesystemen voor kernfysisch onderzoek op het KVI, die gebruikt kunnen worden in samenhang met ondersteunende apparatuur. De grootste faciliteit is TRIµP, bedoeld voor het 'vangen' van radioactieve ionen geproduceerd met AGOR. </p><p>Het oude Philips-cyclotron van de VU, dat in 1964 in gebruik werd genomen, werd vanaf eind jaren 80 niet meer gebruikt voor onderzoek, maar vooral voor de productie van radionucliden voor medische doeleinden. Inmiddels staan daar drie moderne, kleine IBA-cyclotrons, uit 1997, 2004 en 2010.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> In 2013 is een cyclotron in het MCA (<a href="/wiki/Medisch_Centrum_Alkmaar" class="mw-redirect" title="Medisch Centrum Alkmaar">Medisch Centrum Alkmaar</a>) in gebruik genomen. Hier worden diverse PET-tracers geproduceerd voor de medische diagnostiek. In Nijmegen (<a href="/wiki/Radboudumc" title="Radboudumc">Radboudumc</a>) is in 2015 ook een cyclotron geplaatst.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Cyclotron&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Cyclotron&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Cyclotronstraling" title="Cyclotronstraling">Cyclotronstraling</a></li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67679320">.mw-parser-output .taalaanduiding{font-family:sans-serif;font-size:85%;cursor:help;color:var(--color-subtle,#555)}.mw-parser-output .taalaanduiding span{border-bottom:1px dotted var(--color-subtle,#555)}</style><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100109171149/http://www.aip.org/history/lawrence/">Lawrence and the Cyclotron</a>, AIP.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.aps.org/programs/outreach/history/historicsites/lawrencelivingston.cfm">"Ernest Lawrence and M. Stanley Livingston"</a>, American Physical Society. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20211015214608/https://www.aps.org/programs/outreach/history/historicsites/lawrencelivingston.cfm">Gearchiveerd</a> op 15 oktober 2021.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.triumf.ca/research/research-facilities/main-cyclotron-proton-beam-lines">Main Cyclotron & Proton Beam Lines</a>, TRIUMF. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180719143006/http://www.triumf.ca/research/research-facilities/main-cyclotron-proton-beam-lines">Gearchiveerd</a> op 19 juli 2018.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110429220301/http://www.psi.ch/science/large-scale-facilities">Large Scale Facilities</a>, Paul Scherrer Institut.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Engels">(<span>en</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rug.nl/kvi/experimentalFacilities/userFacility/picturesConstructingAGOR">Constructing AGOR</a>, Rijksuniversiteit Groningen.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67679320"><span class="taalaanduiding" title="Taal: Frans">(<span>fr</span>) </span> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/19980110061401/http://ipnweb.in2p3.fr/">Institut de Physique Nucléaire d'Orsay</a></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">P. Kruijer, <a rel="nofollow" class="external text" href="ftp://ftp.nrg.eu/pub/www/nrg/kivi/2011/20110624-productie_PET_radiopharmaca.pdf">Productie van radiofarmaca</a></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.omroepgelderland.nl/web/nieuws-1/2076738/radboudumc-gaat-zelf-radioactieve-stoffen-maken.htm">Radboudumc gaat zelf radioactieve stoffen maken</a>, Omroep Gelderland, 4 december 2014. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150402193246/http://www.omroepgelderland.nl/web/nieuws-1/2076738/radboudumc-gaat-zelf-radioactieve-stoffen-maken.htm">Gearchiveerd</a> op 2 april 2015.</span> </li> </ol></div></div> </div> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Cyclotrons#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Cyclotrons">Mediabestanden</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><span class="noviewer noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/25px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/38px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></div> <div>Zie de categorie <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Cyclotrons#mw-subcategories" class="extiw" title="commons:Category:Cyclotrons">Cyclotrons</a></b></i> van <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a> voor mediabestanden over dit onderwerp.</div> </div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cyclotron&oldid=67937682">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cyclotron&oldid=67937682</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Deeltjesfysica" title="Categorie:Deeltjesfysica">Deeltjesfysica</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 8 aug 2024 om 09:13.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Cyclotron&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-5nd9x","wgBackendResponseTime":147,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.073","walltime":"0.113","ppvisitednodes":{"value":362,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":2997,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":409,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":7006,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 67.760 1 -total"," 52.13% 35.324 1 Sjabloon:Appendix"," 48.66% 32.969 1 Sjabloon:References"," 47.75% 32.358 1 Sjabloon:Commonscat"," 42.25% 28.629 1 Sjabloon:Zusterproject_box"," 14.60% 9.896 5 Sjabloon:En"," 10.80% 7.316 2 Sjabloon:First_non_empty"," 9.75% 6.608 2 Sjabloon:Taalaanduiding"," 6.03% 4.087 1 Sjabloon:Fr"," 2.47% 1.676 1 Sjabloon:InterProject"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.005","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":637691,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.canary-5b9b5c9fb9-j78x6","timestamp":"20241102121158","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Cyclotron","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Cyclotron","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q204469","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q204469","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-06-21T07:10:57Z","dateModified":"2024-08-08T08:13:05Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/35\/M._Stanley_Livingston_%28L%29_and_Ernest_O._Lawrence_in_front_of_27-inch_cyclotron_at_the_old_Radiation_Laboratory_at_the..._-_NARA_-_558593.tif","headline":"type deeltjesversneller"}</script> </body> </html>