CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Chủ nghĩa đế quốc – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"032c4ae2-23d9-4f42-90c5-dfb874a04b68","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Chủ_nghĩa_đế_quốc","wgTitle":"Chủ nghĩa đế quốc","wgCurRevisionId":71718405,"wgRevisionId":71718405,"wgArticleId":469482,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Nguồn CS1 tiếng Thụy Điển (sv)","Lỗi CS1: ngày truy cập thiếu URL","Lỗi CS1: liên kết ngoài","Trang bị khóa hạn chế sửa đổi","Bài cơ bản","Bản mẫu cổng thông tin có liên kết đỏ đến cổng thông tin","Trang có bản mẫu cổng thông tin trống","Bài viết có chú thích không đầy đủ","Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback", "Bài cơ bản sơ khai","Trang sử dụng liên kết tự động ISBN","Chủ nghĩa đế quốc","Lịch sử chủ nghĩa thực dân","Đế quốc","Chế độ chính trị","Xâm lược","Học thuyết chính trị","Kinh tế chính trị Marx-Lenin","Chủ nghĩa chuyên chế"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Chủ_nghĩa_đế_quốc","wgRelevantArticleId":469482,"wgIsProbablyEditable":false,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":false,"wgRestrictionEdit":["autoconfirmed"],"wgRestrictionMove":["autoconfirmed"],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false, "wgWMEPageLength":70000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q7260","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready", "ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions", "wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Punch_Rhodes_Colossus.png/1200px-Punch_Rhodes_Colossus.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1555"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Punch_Rhodes_Colossus.png/800px-Punch_Rhodes_Colossus.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1037"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Punch_Rhodes_Colossus.png/640px-Punch_Rhodes_Colossus.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="829"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Chủ nghĩa đế quốc – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject page-Chủ_nghĩa_đế_quốc rootpage-Chủ_nghĩa_đế_quốc skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Ch%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Ch%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&returnto=Ch%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&returnto=Ch%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Lịch_sử" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Lịch_sử"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Lịch sử</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Lịch_sử-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Lịch sử</span> </button> <ul id="toc-Lịch_sử-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Thời_đại_chủ_nghĩa_đế_quốc" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Thời_đại_chủ_nghĩa_đế_quốc"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Thời đại chủ nghĩa đế quốc</span> </div> </a> <ul id="toc-Thời_đại_chủ_nghĩa_đế_quốc-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Học_thuyết_về_chủ_nghĩa_đế_quốc" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Học_thuyết_về_chủ_nghĩa_đế_quốc"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Học thuyết về chủ nghĩa đế quốc</span> </div> </a> <ul id="toc-Học_thuyết_về_chủ_nghĩa_đế_quốc-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Chủ_nghĩa_đế_quốc_tại_một_số_quốc_gia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Chủ_nghĩa_đế_quốc_tại_một_số_quốc_gia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Chủ nghĩa đế quốc tại một số quốc gia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Chủ_nghĩa_đế_quốc_tại_một_số_quốc_gia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Hiện/ẩn mục Chủ nghĩa đế quốc tại một số quốc gia</span> </button> <ul id="toc-Chủ_nghĩa_đế_quốc_tại_một_số_quốc_gia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Anh" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Anh"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Anh</span> </div> </a> <ul id="toc-Anh-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pháp" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pháp"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Pháp</span> </div> </a> <ul id="toc-Pháp-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Đức" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Đức"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Đức</span> </div> </a> <ul id="toc-Đức-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nhật_Bản" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nhật_Bản"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Nhật Bản</span> </div> </a> <ul id="toc-Nhật_Bản-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nga" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nga"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Nga</span> </div> </a> <ul id="toc-Nga-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Hoa_Kỳ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Hoa_Kỳ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>Hoa Kỳ</span> </div> </a> <ul id="toc-Hoa_Kỳ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_Xô" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_Xô"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.7</span> <span>Liên Xô</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_Xô-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Trung_Quốc" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Trung_Quốc"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.8</span> <span>Trung Quốc</span> </div> </a> <ul id="toc-Trung_Quốc-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tây_Ban_Nha" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tây_Ban_Nha"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.9</span> <span>Tây Ban Nha</span> </div> </a> <ul id="toc-Tây_Ban_Nha-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Xem_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Xem_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Xem thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Xem_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Đọc_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Đọc_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Đọc thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Đọc_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Liên kết ngoài</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Chủ nghĩa đế quốc</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 124 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-124" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">124 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Imperialisme" title="Imperialisme – Tiếng Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Imperialisme" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Imperialismus" title="Imperialismus – Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Imperialismus" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D9%85%D8%A8%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="إمبريالية – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="إمبريالية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Imperialismo" title="Imperialismo – Tiếng Aragon" lang="an" hreflang="an" data-title="Imperialismo" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Tiếng Aragon" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Imperialismu" title="Imperialismu – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Imperialismu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Империализм – Tiếng Avaric" lang="av" hreflang="av" data-title="Империализм" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="Tiếng Avaric" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0mperializm" title="İmperializm – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="İmperializm" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%84%D9%85%D8%A7%DA%86%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%82" title="یاییلماچیلیق – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="یاییلماچیلیق" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Imperialisme" title="Imperialisme – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Imperialisme" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Imperialisme" title="Imperialisme – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Imperialisme" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%A6" title="সাম্রাজ্যবাদ – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="সাম্রাজ্যবাদ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/T%C3%A8-kok-ch%C3%BA-g%C4%AB" title="Tè-kok-chú-gī – Tiếng Mân Nam" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Tè-kok-chú-gī" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Tiếng Mân Nam" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Империализм – Tiếng Bashkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Империализм" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="Tiếng Bashkir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Імперыялізм – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Імперыялізм" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BC%D0%BF%D1%8D%D1%80%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Імпэрыялізм – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Імпэрыялізм" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Imperialismus" title="Imperialismus – Tiếng Bavaria" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Imperialismus" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Tiếng Bavaria" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Imperijalizam" title="Imperijalizam – Tiếng Bosnia" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Imperijalizam" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Tiếng Bosnia" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Impalaerouriezh" title="Impalaerouriezh – Tiếng Breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Impalaerouriezh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Tiếng Breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D1%8A%D0%BC" title="Империализъм – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Империализъм" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Империализм – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Империализм" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Imperialisme" title="Imperialisme – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Imperialisme" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Imperialismus" title="Imperialismus – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Imperialismus" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Imperialaeth" title="Imperialaeth – Tiếng Wales" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Imperialaeth" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="Tiếng Wales" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Imperialisme" title="Imperialisme – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Imperialisme" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Imperialismus" title="Imperialismus – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Imperialismus" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Imperialism" title="Imperialism – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Imperialism" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CE%BC%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82" title="Ιμπεριαλισμός – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Ιμπεριαλισμός" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Imperialism" title="Imperialism – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Imperialism" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Imperialismo" title="Imperialismo – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Imperialismo" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Imperiismo" title="Imperiismo – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Imperiismo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Inperialismo" title="Inperialismo – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Inperialismo" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="امپریالیسم – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="امپریالیسم" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Samrajwaad" title="Samrajwaad – Tiếng Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Samrajwaad" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Tiếng Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Imp%C3%A9rialisme" title="Impérialisme – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Impérialisme" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Ymperialisme" title="Ymperialisme – Tiếng Frisia" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Ymperialisme" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Tiếng Frisia" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Imperialismo" title="Imperialismo – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Imperialismo" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A0%9C%EA%B5%AD%EC%A3%BC%EC%9D%98" title="제국주의 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="제국주의" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Imperialism" title="Imperialism – Tiếng Hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Imperialism" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="Tiếng Hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BB%D5%B4%D5%BA%D5%A5%D6%80%D5%AB%D5%A1%D5%AC%D5%AB%D5%A6%D5%B4" title="Իմպերիալիզմ – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Իմպերիալիզմ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A6" title="साम्राज्यवाद – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="साम्राज्यवाद" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Imperijalizam" title="Imperijalizam – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Imperijalizam" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Imperialismo" title="Imperialismo – Tiếng Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Imperialismo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Tiếng Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Imperialismo" title="Imperialismo – Tiếng Iloko" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Imperialismo" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="Tiếng Iloko" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Imperalismo" title="Imperalismo – Tiếng Khoa Học Quốc Tế" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Imperalismo" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Tiếng Khoa Học Quốc Tế" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Ububhozomeli" title="Ububhozomeli – Tiếng Zulu" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Ububhozomeli" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="Tiếng Zulu" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Heimsvaldastefna" title="Heimsvaldastefna – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Heimsvaldastefna" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Imperialismo" title="Imperialismo – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Imperialismo" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%99%D7%9E%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%90%D7%9C%D7%99%D7%96%D7%9D" title="אימפריאליזם – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="אימפריאליזם" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Aj%C9%9By%C9%9B_%C3%B1%CA%8A%C5%8B_y%C9%94%C9%94_ca%C9%A3%CA%8A%CA%8A_l%C9%A9ma%C9%A3z%C9%A9y%C9%9B_t%C9%94m" title="Ajɛyɛ ñʊŋ yɔɔ caɣʊʊ lɩmaɣzɩyɛ tɔm – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Ajɛyɛ ñʊŋ yɔɔ caɣʊʊ lɩmaɣzɩyɛ tɔm" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Империализм – Tiếng Karachay-Balkar" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Империализм" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="Tiếng Karachay-Balkar" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="იმპერიალიზმი – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="იმპერიალიზმი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Империализм – Tiếng Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Империализм" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Tiếng Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Emperouregieth" title="Emperouregieth – Tiếng Cornwall" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Emperouregieth" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="Tiếng Cornwall" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Империализм – Tiếng Kyrgyz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Империализм" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="Tiếng Kyrgyz" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Ubeberu" title="Ubeberu – Tiếng Swahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Ubeberu" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="Tiếng Swahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Emp%C3%A9ryalism" title="Empéryalism – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Empéryalism" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C3%8Emperyal%C3%AEzm" title="Împeryalîzm – Tiếng Kurd" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Împeryalîzm" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Tiếng Kurd" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Imperialismus" title="Imperialismus – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Imperialismus" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Imperi%C4%81lisms" title="Imperiālisms – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Imperiālisms" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Imperializmas" title="Imperializmas – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Imperializmas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Imperialisme" title="Imperialisme – Tiếng Limburg" lang="li" hreflang="li" data-title="Imperialisme" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Tiếng Limburg" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Imperialism" title="Imperialism – Tiếng Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Imperialism" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Tiếng Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Imperializmus" title="Imperializmus – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Imperializmus" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BC" title="Империјализам – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Империјализам" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Imperialisma" title="Imperialisma – Tiếng Malagasy" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Imperialisma" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="Tiếng Malagasy" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B4%9C%E0%B5%8D%E0%B4%AF%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%B5%E0%B4%82" title="സാമ്രാജ്യത്വം – Tiếng Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="സാമ്രാജ്യത്വം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Tiếng Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="huy hiệu bài viết chọn lọc"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A6" title="साम्राज्यवाद – Tiếng Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="साम्राज्यवाद" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Tiếng Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%9B%E1%83%98" title="იმპერიალიზმი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="იმპერიალიზმი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Imperialisme" title="Imperialisme – Tiếng Minangkabau" lang="min" hreflang="min" data-title="Imperialisme" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="Tiếng Minangkabau" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Amperialismo" title="Amperialismo – Tiếng Miranda" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Amperialismo" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="Tiếng Miranda" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Империализм – Tiếng Mông Cổ" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Империализм" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Tiếng Mông Cổ" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Imperialisme" title="Imperialisme – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Imperialisme" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A6" title="साम्राज्यवाद – Tiếng Nepal" lang="ne" hreflang="ne" data-title="साम्राज्यवाद" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="Tiếng Nepal" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%B8%9D%E5%9B%BD%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="帝国主義 – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="帝国主義" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Империализм – Tiếng Chechen" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Империализм" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="Tiếng Chechen" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Imperialisme" title="Imperialisme – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Imperialisme" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Imperialisme" title="Imperialisme – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Imperialisme" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/%C3%8Emp%C3%A9rialisme" title="Împérialisme – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Împérialisme" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Imperialisme" title="Imperialisme – Tiếng Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Imperialisme" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Tiếng Occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Imperializm" title="Imperializm – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Imperializm" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B8%E0%A8%BE%E0%A8%AE%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%9C%E0%A8%B5%E0%A8%BE%E0%A8%A6" title="ਸਾਮਰਾਜਵਾਦ – Tiếng Punjab" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਸਾਮਰਾਜਵਾਦ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="Tiếng Punjab" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AC%DB%8C%D8%AA" title="سامراجیت – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="سامراجیت" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="امپریالیزم – Tiếng Pashto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="امپریالیزم" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="Tiếng Pashto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Impiirializim" title="Impiirializim – Tiếng Anh Jamaica Creole" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Impiirializim" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Tiếng Anh Jamaica Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Imperialism" title="Imperialism – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Imperialism" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Imperialismus" title="Imperialismus – Tiếng Hạ Giéc-man" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Imperialismus" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="Tiếng Hạ Giéc-man" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Imperializm" title="Imperializm – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Imperializm" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Imperialismo" title="Imperialismo – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Imperialismo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Imperialism" title="Imperialism – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Imperialism" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Imperialissem" title="Imperialissem – Tiếng Romansh" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Imperialissem" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="Tiếng Romansh" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%96%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Імперіалізм – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Імперіалізм" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Империализм – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Империализм" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Империализм – Tiếng Sakha" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Империализм" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="Tiếng Sakha" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Imperialism" title="Imperialism – Tiếng Scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Imperialism" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Tiếng Scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Imperializmi" title="Imperializmi – Tiếng Albania" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Imperializmi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Tiếng Albania" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Mpirialismu" title="Mpirialismu – Tiếng Sicilia" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Mpirialismu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="Tiếng Sicilia" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B6%B0%E0%B7%92%E0%B6%BB%E0%B7%8F%E0%B6%A2%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B6%AF%E0%B6%BA" title="අධිරාජ්‍යවාදය – Tiếng Sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="අධිරාජ්‍යවාදය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="Tiếng Sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Imperialism" title="Imperialism – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Imperialism" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D9%8A%D8%AA" title="سامراجيت – Tiếng Sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="سامراجيت" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="Tiếng Sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Imperializmus" title="Imperializmus – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Imperializmus" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Imperializem" title="Imperializem – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Imperializem" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%8C%D9%85%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D9%85" title="ئیمپریالیزم – Tiếng Kurd Miền Trung" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئیمپریالیزم" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="Tiếng Kurd Miền Trung" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%BC" title="Империјализам – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Империјализам" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Imperijalizam" title="Imperijalizam – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Imperijalizam" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="bài chất lượng cao"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Imperialismi" title="Imperialismi – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Imperialismi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Imperialism" title="Imperialism – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Imperialism" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Imperyalismo" title="Imperyalismo – Tiếng Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Imperyalismo" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tiếng Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AF%87%E0%AE%B0%E0%AE%B0%E0%AE%9A%E0%AF%81%E0%AE%B5%E0%AE%BE%E0%AE%A4%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="பேரரசுவாதம் – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பேரரசுவாதம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Империализм – Tiếng Tatar" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Империализм" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="Tiếng Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1" title="จักรวรรดินิยม – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="จักรวรรดินิยม" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC" title="Империализм – Tiếng Tajik" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Империализм" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="Tiếng Tajik" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Emperyalizm" title="Emperyalizm – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Emperyalizm" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%96%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Імперіалізм – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Імперіалізм" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AC%DB%8C%D8%AA" title="سامراجیت – Tiếng Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="سامراجیت" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Tiếng Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Imperialism" title="Imperialism – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Imperialism" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%B8%9D%E5%9C%8B%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="帝國主義 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="帝國主義" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Imperyalism%C3%B3" title="Imperyalismó – Tiếng Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Imperyalismó" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Tiếng Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%B8%9D%E5%9B%BD%E4%B8%BB%E4%B9%89" title="帝国主义 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="帝国主义" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%99%D7%9E%D7%A4%D7%A2%D7%A8%D7%99%D7%90%D7%9C%D7%99%D7%96%D7%9D" title="אימפעריאליזם – Tiếng Yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אימפעריאליזם" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Tiếng Yiddish" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%B8%9D%E5%9C%8B%E4%B8%BB%E7%BE%A9" title="帝國主義 – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="帝國主義" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/%C4%B0mperyalizm" title="İmperyalizm – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="İmperyalizm" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Imper%C4%93l%C4%97zmos" title="Imperēlėzmos – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Imperēlėzmos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%B8%9D%E5%9B%BD%E4%B8%BB%E4%B9%89" title="帝国主义 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="帝国主义" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Imperialisme" title="Imperialisme – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Imperialisme" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7260#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-viewsource" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c&action=edit" title="Trang này được khóa. Bạn có thể xem mã nguồn. [e]" accesskey="e"><span>Xem mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c&action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-viewsource" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c&action=edit"><span>Xem mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c&action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c&oldid=71718405" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c&action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&page=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c&id=71718405&wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FCh%25E1%25BB%25A7_ngh%25C4%25A9a_%25C4%2591%25E1%25BA%25BF_qu%25E1%25BB%2591c"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FCh%25E1%25BB%25A7_ngh%25C4%25A9a_%25C4%2591%25E1%25BA%25BF_qu%25E1%25BB%2591c"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&bookcmd=book_creator&referer=Ch%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&page=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c&action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c&printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Imperialism" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7260" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-1000BCB" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Danh_s%C3%A1ch_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n_n%C3%AAn_c%C3%B3" title="Đây là một bài viết cơ bản. Nhấn vào đây để biết thêm thông tin."><img alt="Đây là một bài viết cơ bản. Nhấn vào đây để biết thêm thông tin." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg/20px-1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg.png" decoding="async" width="20" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg/30px-1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg/40px-1000_b%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n.svg.png 2x" data-file-width="103" data-file-height="94" /></a></span></div></div> <div id="mw-indicator-pp-default" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Quy_%C4%91%E1%BB%8Bnh_kh%C3%B3a_trang#semi" title="Trang bài viết này đang bị hạn chế sửa đổi (bán khóa)."><img alt="Trang hạn chế sửa đổi (bán khóa)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Semi-protection-shackle.svg/20px-Semi-protection-shackle.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Semi-protection-shackle.svg/30px-Semi-protection-shackle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Semi-protection-shackle.svg/40px-Semi-protection-shackle.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><p class="mw-empty-elt"> </p> <table class="vertical-navbox nowraplinks plainlist" style="float:right;clear:right;width:22.0em;margin:0 0 1.0em 1.0em;background:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;width:22.0em;"><tbody><tr><td style="padding-top:0.4em;line-height:1.2em">Một phần của <a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Thể loại:Chính trị">loạt bài về Chính trị</a></td></tr><tr><th style="padding:0.2em 0.4em 0.2em;padding-top:0;font-size:145%;line-height:1.2em;border-top:1px #fafafa solid; border-bottom:1px #fafafa solid; background:#efefef;padding:0.2em;"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_ph%C3%A1i_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Đảng phái chính trị">Chính trị đảng phái</a></th></tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em;text-align:left;text-align:center;"> <div class="NavFrame collapsed" style="border:none;padding:0"><div class="NavHead" style="font-size:105%;background:transparent;text-align:left;background:#efefef; border-top:1px solid;"><a href="/wiki/Ph%E1%BB%95_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Phổ chính trị">Phổ chính trị</a></div><div class="NavContent" style="font-size:105%;padding:0.2em 0 0.4em;text-align:center"><table class="vertical-navbox nowraplinks" style="float:right;clear:right;width:22.0em;margin:0 0 1.0em 1.0em;background:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none"><tbody><tr><th style="padding:0.1em"> <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_c%C3%A1nh_t%E1%BA%A3" title="Chính trị cánh tả">Cánh tả</a></th></tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em;padding-top:0;padding-bottom:0.1em;"> <ul><li><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_c%E1%BB%B1c_t%E1%BA%A3" title="Chính trị cực tả">Cực tả</a></li><li><a href="/wiki/Trung_gian_thi%C3%AAn_t%E1%BA%A3" title="Trung gian thiên tả">Trung gian thiên tả</a></li></ul></div></li></ul></td> </tr><tr><th style="padding:0.1em"> <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_trung_dung" title="Chủ nghĩa trung dung">Trung gian</a></th></tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em;padding-top:0;padding-bottom:0.1em;"> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/Trung_gian_thi%C3%AAn_t%E1%BA%A3" title="Trung gian thiên tả">Trung gian thiên tả</a></li><li><a href="/w/index.php?title=Trung_gian_c%E1%BA%A5p_ti%E1%BA%BFn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trung gian cấp tiến (trang không tồn tại)">Trung gian cấp tiến</a></li><li><a href="/wiki/Trung_gian_thi%C3%AAn_h%E1%BB%AFu" title="Trung gian thiên hữu">Trung gian thiên hữu</a></li></ul></div></li></ul></td> </tr><tr><th style="padding:0.1em"> <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_c%C3%A1nh_h%E1%BB%AFu" title="Chính trị cánh hữu">Cánh hữu</a></th></tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em;padding-top:0;padding-bottom:0.1em;"> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/Trung_gian_thi%C3%AAn_h%E1%BB%AFu" title="Trung gian thiên hữu">Trung gian thiên hữu</a></li><li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_c%E1%BB%B1c_h%E1%BB%AFu" title="Chính trị cực hữu">Cực hữu</a></li></ul></div></li></ul></td> </tr></tbody></table></div></div></td> </tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em;text-align:left;text-align:center;"> <div class="NavFrame collapsed" style="border:none;padding:0"><div class="NavHead" style="font-size:105%;background:transparent;text-align:left;background:#efefef; border-top:1px solid;"><a href="/wiki/%C3%9D_th%E1%BB%A9c_h%E1%BB%87" title="Ý thức hệ">Ý thức hệ</a>/<a href="/w/index.php?title=C%C6%B0%C6%A1ng_l%C4%A9nh_%C4%91%E1%BA%A3ng_ph%C3%A1i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cương lĩnh đảng phái (trang không tồn tại)">Cương lĩnh</a></div><div class="NavContent" style="font-size:105%;padding:0.2em 0 0.4em;text-align:center"> <ul><li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_v%C3%B4_tr%E1%BB%8B" title="Chủ nghĩa vô trị">Vô trị</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_s%E1%BA%A3n" title="Chủ nghĩa cộng sản">Cộng sản</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Chủ nghĩa xã hội">Xã hội</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_x%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Dân chủ xã hội">Dân chủ xã hội</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do" title="Chủ nghĩa tự do">Tự do</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%E1%BB%B1_do_c%C3%A1_nh%C3%A2n" title="Chủ nghĩa tự do cá nhân">Tự do ý chí</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_c%E1%BB%99ng_h%C3%B2a" title="Chủ nghĩa cộng hòa">Cộng hòa</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_ti%E1%BA%BFn_b%E1%BB%99" title="Chủ nghĩa tiến bộ">Tiến bộ</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%ADnh_nguy%C3%AAn_h%E1%BB%A3p" title="Tính nguyên hợp">Nguyên hợp</a></li> <li><a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7" title="Dân chủ">Dân chủ</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_d%C3%A2n_t%C3%BAy" title="Chủ nghĩa dân túy">Dân túy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_to%C3%A0n_c%E1%BA%A7u&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa toàn cầu (trang không tồn tại)">Toàn cầu</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Chủ nghĩa quốc tế">Quốc tế</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_m%C3%B4i_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng" title="Chủ nghĩa môi trường">Môi trường</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_xanh" title="Chính trị xanh">Xanh</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_l%E1%BB%91i_th%E1%BB%A9_ba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đường lối thứ ba (trang không tồn tại)">Đường lối thứ ba</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_b%E1%BA%A3o_th%E1%BB%A7" title="Chủ nghĩa bảo thủ">Bảo thủ</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_b%E1%BA%A3o_ho%C3%A0ng" title="Chủ nghĩa bảo hoàng">Bảo hoàng</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7" title="Chủ nghĩa quân chủ">Quân chủ</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_d%C3%A2n_t%E1%BB%99c" title="Chủ nghĩa dân tộc">Dân tộc (quốc gia)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_nh%C3%A0_n%C6%B0%E1%BB%9Bc&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa nhà nước (trang không tồn tại)">Nhà nước</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n" title="Chủ nghĩa tư bản">Tư bản</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_ph%C3%A1t_x%C3%ADt" title="Chủ nghĩa phát xít">Phát xít</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Đế quốc</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em;text-align:left;text-align:center;"> <div class="NavFrame collapsed" style="border:none;padding:0"><div class="NavHead" style="font-size:105%;background:transparent;text-align:left;background:#efefef; border-top:1px solid;"><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_%C4%91%E1%BA%A3ng_ph%C3%A1i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hệ thống đảng phái (trang không tồn tại)">Hệ thống đảng phái</a></div><div class="NavContent" style="font-size:105%;padding:0.2em 0 0.4em;text-align:center"><table class="vertical-navbox nowraplinks" style="float:right;clear:right;width:22.0em;margin:0 0 1.0em 1.0em;background:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;padding:0.2em;border-spacing:0.4em 0;text-align:center;line-height:1.4em;font-size:88%;border-collapse:collapse; border-spacing:0px; border:none; width:100%; margin:0px; font-size:100%; clear:none; float:none"><tbody><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em;padding-top:0;padding-bottom:0em;"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_phi_%C4%91%E1%BA%A3ng_ph%C3%A1i" title="Dân chủ phi đảng phái">Phi đảng phái</a></li><li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_%C4%91%C6%A1n_%C4%91%E1%BA%A3ng" title="Hệ thống đơn đảng">Đơn đảng</a></li></ul></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><div class="hlist"><ul><li><a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_%C4%91%E1%BA%A3ng_chi%E1%BA%BFm_%C6%B0u_th%E1%BA%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hệ thống đảng chiếm ưu thế (trang không tồn tại)">Đảng ưu thế</a></li><li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_l%C6%B0%E1%BB%A1ng_%C4%91%E1%BA%A3ng" title="Hệ thống lưỡng đảng">Lưỡng đảng</a></li><li><a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_%C4%91a_%C4%91%E1%BA%A3ng" title="Hệ thống đa đảng">Đa đảng</a></li></ul></div></td> </tr></tbody></table></div></div></td> </tr><tr><td style="padding:0 0.1em 0.4em;text-align:left;text-align:center;"> <div class="NavFrame collapsed" style="border:none;padding:0"><div class="NavHead" style="font-size:105%;background:transparent;text-align:left;background:#efefef; border-top:1px solid;"><a href="/w/index.php?title=Li%C3%AAn_minh_%C4%91%E1%BA%A3ng_ph%C3%A1i&action=edit&redlink=1" class="new" title="Liên minh đảng phái (trang không tồn tại)">Liên minh đảng phái</a></div><div class="NavContent" style="font-size:105%;padding:0.2em 0 0.4em;text-align:center"> <ul><li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_c%E1%BA%A7m_quy%E1%BB%81n" title="Đảng cầm quyền">Đảng cầm quyền</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3ng_%C4%91%E1%BB%91i_l%E1%BA%ADp" class="mw-redirect" title="Đảng đối lập">Đảng đối lập</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3ng_%C4%91a_s%E1%BB%91&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảng đa số (trang không tồn tại)">Đảng đa số</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%A3ng_thi%E1%BB%83u_s%E1%BB%91&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đảng thiểu số (trang không tồn tại)">Đảng thiểu số</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_ph%E1%BB%A7_li%C3%AAn_hi%E1%BB%87p" title="Chính phủ liên hiệp">Chính phủ liên hiệp</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=M%E1%BA%B7t_tr%E1%BA%ADn_(ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mặt trận (chính trị) (trang không tồn tại)">Mặt trận các đảng phái</a></li></ul></div></div></td> </tr><tr><td style="padding:0.3em 0.4em 0.3em;font-weight:bold;border-top: 1px solid #aaa; border-bottom: 1px solid #aaa;background:#efefef;"></td></tr><tr><td style="text-align:right;font-size:115%;padding-top: 0.6em;"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:%C4%90%E1%BA%A3ng_ph%C3%A1i_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Bản mẫu:Đảng phái chính trị"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:%C4%90%E1%BA%A3ng_ph%C3%A1i_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Đảng phái chính trị (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:%C4%90%E1%BA%A3ng_ph%C3%A1i_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div></td></tr></tbody></table> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Punch_Rhodes_Colossus.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Punch_Rhodes_Colossus.png/200px-Punch_Rhodes_Colossus.png" decoding="async" width="200" height="259" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Punch_Rhodes_Colossus.png/300px-Punch_Rhodes_Colossus.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Punch_Rhodes_Colossus.png/400px-Punch_Rhodes_Colossus.png 2x" data-file-width="2069" data-file-height="2681" /></a><figcaption><a href="/wiki/Cecil_Rhodes" title="Cecil Rhodes">Cecil Rhodes</a> và dự án <a href="/wiki/%C4%90%C6%B0%E1%BB%9Dng_s%E1%BA%AFt_Cape-Cairo" class="mw-redirect" title="Đường sắt Cape-Cairo">đường sắt Cape-Cairo</a>. Rhodes thích "tô bản đồ <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Anh" title="Đế quốc Anh">nước Anh</a> màu đỏ" và tuyên bố: "tất cả những ngôi sao này... những thế giới bao la vẫn còn ngoài tầm với. Nếu có thể, tôi sẽ thôn tính những hành tinh khác".<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p><b>Chủ nghĩa đế quốc</b> (<a href="/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Anh" title="Tiếng Anh">Tiếng Anh</a>: <i>imperialism</i>) là hình thái <a href="/wiki/X%C3%A3_h%E1%BB%99i" title="Xã hội">xã hội</a> và <a href="/wiki/%C3%9D_th%E1%BB%A9c_h%E1%BB%87" title="Ý thức hệ">ý thức hệ</a> <a href="/wiki/Ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Chính trị">chính trị</a> dựa trên chính sách mở rộng <a href="/wiki/Quy%E1%BB%81n_l%E1%BB%B1c" title="Quyền lực">quyền lực</a> và tầm ảnh hưởng của một <a href="/wiki/Qu%E1%BB%91c_gia" title="Quốc gia">quốc gia</a> thông qua hoạt động <a href="/wiki/Thu%E1%BB%99c_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Thuộc địa">thuộc địa hóa</a> bằng vũ lực hoặc các phương thức khác.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Chủ nghĩa đế quốc định hình thế giới đương đại,<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> cho phép công nghệ và những ý tưởng lan rộng một cách nhanh chóng và góp phần lớn vào sự hình thành nên một thế giới toàn cầu hóa. Thuật ngữ chủ nghĩa đế quốc đề cập đến sự thống trị về mặt <a href="/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF" title="Kinh tế">kinh tế</a> và chính trị của phương Tây (và Nhật Bản), đặc biệt là tại <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%81" title="Châu Á">châu Á</a> và <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_Phi" title="Châu Phi">châu Phi</a> trong <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_19" title="Thế kỷ 19">thế kỉ XIX</a> và <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_k%E1%BB%B7_20" title="Thế kỷ 20">XX</a>. Ý nghĩa chính xác của nó vẫn tiếp tục được các học giả tranh luận. Một số nhà nghiên cứu, ví dụ như <a href="/wiki/Edward_Said" title="Edward Said">Edward Said</a>, sử dụng thuật ngữ này bao quát hơn để mô tả bất kì hệ thống thống trị và lệ thuộc có tổ chức nào với một trung tâm đế quốc (chính quốc) và phần bên ngoài.<sup id="cite_ref-Edward_Said_1994._P._9_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-Edward_Said_1994._P._9-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Chủ nghĩa đế quốc được định nghĩa là "một mối quan hệ bất bình đẳng về mặt con người và lãnh thổ, thường là hình thức của đế quốc, căn cứ vào quan niệm về tính ưu việt và thực tiễn của sự thống trị, bao gồm việc mở rộng quyền lực và sự kiểm soát của một quốc gia hoặc dân tộc lên quốc gia hay dân tộc khác." Chủ nghĩa đế quốc đặc biệt chú trọng đến việc quản lý, kiểm soát, điều khiển; mà một nhóm, thường là một cường quốc, áp đặt lên nhóm hay dân tộc khác<sup id="cite_ref-Howe,_Stephen_2002_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Howe,_Stephen_2002-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> và thường thông qua các hình thức phân biệt khác nhau căn cứ vào chủng tộc, tôn giáo hay khuôn mẫu văn hóa. </p><p>Qua vài thế kỉ, định nghĩa về chủ nghĩa đế quốc vẫn chưa hoàn thiện tạo sự nhầm lẫn và không rõ ràng. Cách giải quyết là có thể chia thành hai loại: chủ nghĩa đế quốc "chính thức" và "không chính thức". "Chủ nghĩa đế quốc chính thức" được định nghĩa là "sự quản lí tự nhiên hay cai trị thực dân hoàn toàn".<sup id="cite_ref-Howe,_Stephen_2002_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-Howe,_Stephen_2002-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> "Chủ nghĩa đế quốc không chính thức" hàm ý ít trực tiếp hơn, dù vậy vẫn là một kiểu thống trị có thể nhận thấy.<sup id="cite_ref-Howe,_Stephen_2002_5-2" class="reference"><a href="#cite_note-Howe,_Stephen_2002-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_th%E1%BB%B1c_d%C3%A2n" title="Chủ nghĩa thực dân">Chủ nghĩa thực dân</a> ngày nay là biểu hiện của chủ nghĩa đế quốc và không thể tồn tại nếu không có chủ nghĩa đế quốc, nhận định này được phần đông chấp nhận. Cả thực dân hóa và chủ nghĩa đế quốc đều được <a href="/w/index.php?title=Tom_Nairn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tom Nairn (trang không tồn tại)">Tom Nairn</a> và <a href="/w/index.php?title=Paul_James_(vi%E1%BB%87n_s%C4%A9)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paul James (viện sĩ) (trang không tồn tại)">Paul James</a> mô tả là những hình thái thuở đầu của <a href="/wiki/To%C3%A0n_c%E1%BA%A7u_h%C3%B3a" title="Toàn cầu hóa">toàn cầu hóa</a>.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Thuật ngữ "chủ nghĩa đế quốc" trở nên phổ biến tại đảo Anh trong thập niên 1870 và được dùng với hàm ý tiêu cực.<sup id="cite_ref-Magnusson_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Magnusson-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tại Anh Quốc, từ này từng được sử dụng chủ yếu để đề cập tới các chính sách của <a href="/wiki/Napoleon_III" class="mw-redirect" title="Napoleon III">Napoleon III</a> nhằm làm thỏa mãn dư luận Pháp thông qua can thiệp quân sự nước ngoài.<sup id="cite_ref-Magnusson_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-Magnusson-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Chủ nghĩa đế quốc trong tiếng Anh là "Imperialism" có nguồn gốc từ từ "imperium" trong tiếng Latinh, mang nghĩa cai trị các vùng lãnh thổ rộng lớn. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lịch_sử"><span id="L.E1.BB.8Bch_s.E1.BB.AD"></span>Lịch sử</h2></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Siege_of_Belgrade_(N%C3%A1ndorfeh%C3%A9rv%C3%A1r)_1456.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Siege_of_Belgrade_%28N%C3%A1ndorfeh%C3%A9rv%C3%A1r%29_1456.jpg/160px-Siege_of_Belgrade_%28N%C3%A1ndorfeh%C3%A9rv%C3%A1r%29_1456.jpg" decoding="async" width="160" height="281" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Siege_of_Belgrade_%28N%C3%A1ndorfeh%C3%A9rv%C3%A1r%29_1456.jpg/240px-Siege_of_Belgrade_%28N%C3%A1ndorfeh%C3%A9rv%C3%A1r%29_1456.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Siege_of_Belgrade_%28N%C3%A1ndorfeh%C3%A9rv%C3%A1r%29_1456.jpg/320px-Siege_of_Belgrade_%28N%C3%A1ndorfeh%C3%A9rv%C3%A1r%29_1456.jpg 2x" data-file-width="1791" data-file-height="3147" /></a><figcaption>Cuộc chiến của Đế quốc Ottoman ở châu Âu</figcaption></figure> <p>Chủ nghĩa đế quốc đóng một vai trò quan trọng trong lịch sử <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Nhật Bản">Nhật Bản</a>, <a href="/wiki/Assyria" title="Assyria">Đế quốc Assyria</a>, <a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Trung_Qu%E1%BB%91c" title="Lịch sử Trung Quốc">Đế quốc Trung Quốc</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_La_M%C3%A3" title="Đế quốc La Mã">Đế quốc La Mã</a>, <a href="/wiki/Hy_L%E1%BA%A1p_c%E1%BB%95_%C4%91%E1%BA%A1i" title="Hy Lạp cổ đại">Hy Lạp</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%C3%B4ng_La_M%C3%A3" title="Đế quốc Đông La Mã">Đế quốc Đông La Mã</a>, <a href="/wiki/L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_Iran" title="Lịch sử Iran">Đế quốc Ba Tư</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ottoman" title="Đế quốc Ottoman">Đế quốc Ottoman</a>, <a href="/wiki/Ai_C%E1%BA%ADp_c%E1%BB%95_%C4%91%E1%BA%A1i" title="Ai Cập cổ đại">Ai Cập cổ đại</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Anh" title="Đế quốc Anh">Đế quốc Anh</a>, <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a> và nhiều đế quốc khác. Xét về phương diện lịch sử có rất nhiều đế quốc của người Hồi giáo được công nhận. Trước kỷ nguyên thực dân châu Âu, vùng châu Phi hạ Sahara từng tồn tại nhiều đế quốc như <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ethiopia" title="Đế quốc Ethiopia">Đế quốc Ethiopia</a>, <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Oyo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đế quốc Oyo (trang không tồn tại)">Đế quốc Oyo</a>, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ashanti" title="Đế quốc Ashanti">Đế quốc Ashanti</a>, <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Luba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đế quốc Luba (trang không tồn tại)">Đế quốc Luba</a>, <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Lunda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đế quốc Lunda (trang không tồn tại)">Đế quốc Lunda</a>, và <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Mutapa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đế quốc Mutapa (trang không tồn tại)">Đế quốc Mutapa</a>. châu Mỹ vào thời kỳ tiền Colombo cũng đã có những đế quốc rộng lớn như <a href="/wiki/Aztec" title="Aztec">Đế quốc Aztec</a> và <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Inca" title="Đế quốc Inca">Đế quốc Inca</a>. </p><p>Mặc dù thường được dùng để chỉ việc chính phủ nước ngoài áp đặt sự quản lý bằng vũ lực lên quốc gia khác hay vùng lãnh thổ chinh phạt mà trước đó không có một chính phủ thống nhất, thuật ngữ "chủ nghĩa đế quốc" đôi khi cũng có chức năng mô tả sức ảnh hưởng lỏng lẻo hoặc gián tiếp về kinh tế hay chính trị của nước lớn lên các nước nhỏ hơn.<sup id="cite_ref-IESS_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-IESS-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_v%E1%BB%81_v%C4%83n_h%C3%B3a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa đế quốc về văn hóa (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa đế quốc về văn hóa</a> đề cập đến tầm ảnh hưởng của một quốc gia trong phạm vi văn hóa và xã hội, tức là <a href="/wiki/Quy%E1%BB%81n_l%E1%BB%B1c_m%E1%BB%81m" title="Quyền lực mềm">quyền lực mềm</a> của quốc gia đó; nó làm thay đổi <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_quan" title="Thế giới quan">thế giới quan</a> về xã hội, văn hóa, đạo đức của đối tượng [quốc gia] chịu ảnh hưởng. Xét ở thời hiện đại, cụ thể đó là việc âm nhạc, truyền hình hay phim ảnh "nước ngoài", v.v... không chỉ trở nên phổ biến với giới trẻ mà hơn thế nữa còn làm thay đổi mức độ kỳ vọng vào cuộc sống và lòng khát khao của họ mong muốn đất nước mình trở nên giống hơn với quốc gia được mô tả. Ví dụ, vở kịch dài kỳ <a href="/w/index.php?title=Dallas_(lo%E1%BA%A1t_ch%C6%B0%C6%A1ng_tr%C3%ACnh_1978)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dallas (loạt chương trình 1978) (trang không tồn tại)">Dallas during the Cold War</a> (Dallas trong Chiến tranh Lạnh) mô tả lối sống giàu sang của người Mỹ đã làm thay đổi sự kỳ vọng của người dân Romani; hay ví dụ gần đây hơn là sức ảnh hưởng của những bộ phim truyền hình Hàn Quốc nhập lậu tại Triều Tiên. Vì nhiều lý do, nhiều quốc gia, chế độ đã chiến đấu chống lại sự ảnh hưởng bằng một số biện pháp như cấm hoặc hạn chế các loại hình văn hóa đại chúng nước ngoài thông qua các biện pháp như kiểm duyệt. </p><p>Chủ nghĩa đế quốc bị những người chỉ trích phê phán về mặt đạo đức, bởi vậy thuật ngữ này thường được sử dụng trong công tác tuyên truyền quốc tế với nghĩa xấu ám chỉ chính sách ngoại giao hung hăng và bành trướng.<sup id="cite_ref-IESS_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-IESS-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Thời_đại_chủ_nghĩa_đế_quốc"><span id="Th.E1.BB.9Di_.C4.91.E1.BA.A1i_ch.E1.BB.A7_ngh.C4.A9a_.C4.91.E1.BA.BF_qu.E1.BB.91c"></span>Thời đại chủ nghĩa đế quốc</h3></div> <p>Kỷ nguyên chủ nghĩa đế quốc là một quãng thời gian bắt đầu vào khoảng năm 1700 với việc các nước công nghiệp (nhìn chung là châu Âu) tham gia vào quá trình thực dân hóa, tạo tầm ảnh hưởng và thôn tính các vùng lãnh thổ trên khắp thế giới nhằm thâu tóm quyền lực chính trị. Mặc dù thực tiễn đế quốc chủ nghĩa đã tồn tại hàng ngàn năm, thuật ngữ "thời đại chủ nghĩa đế quốc" nhìn chung đề cập đến hoạt động của các cường quốc châu Âu từ đầu thế kỷ XVIII cho tới giữa thế kỷ XX. Có thể kể tới một vài sự kiện như "<a href="/w/index.php?title=V%C3%A1n_c%E1%BB%9D_l%E1%BB%9Bn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ván cờ lớn (trang không tồn tại)">Ván cờ lớn</a>" tại vùng đất Ba Tư, "<a href="/wiki/Tranh_gi%C3%A0nh_ch%C3%A2u_Phi" title="Tranh giành châu Phi">Tranh giành châu Phi</a>" và "<a href="/w/index.php?title=Ch%C3%ADnh_s%C3%A1ch_m%E1%BB%9F_c%E1%BB%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chính sách mở cửa (trang không tồn tại)">Chính sách mở cửa</a>" tại Trung Quốc.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Colonial_Africa_1913_map.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Colonial_Africa_1913_map.svg/220px-Colonial_Africa_1913_map.svg.png" decoding="async" width="220" height="205" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Colonial_Africa_1913_map.svg/330px-Colonial_Africa_1913_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Colonial_Africa_1913_map.svg/440px-Colonial_Africa_1913_map.svg.png 2x" data-file-width="1390" data-file-height="1295" /></a><figcaption><a href="/wiki/Tranh_gi%C3%A0nh_ch%C3%A2u_Phi" title="Tranh giành châu Phi">Châu Phi</a> bị chia làm bốn khu vực thuộc địa của các nước đế quốc khác nhau, khoảng 1913</figcaption></figure> <p>Vào thế kỷ XX, các nhà sử học <a href="/w/index.php?title=John_Andrew_Gallagher&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Andrew Gallagher (trang không tồn tại)">John Gallagher</a> (1919–1980) và <a href="/w/index.php?title=Ronald_Robinson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ronald Robinson (trang không tồn tại)">Ronald Robinson</a> (1920–1999) đã tạo dựng một khuôn khổ nhằm lý giải <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_th%E1%BB%B1c_d%C3%A2n" class="mw-redirect" title="Đế quốc thực dân">chủ nghĩa đế quốc châu Âu</a>. Họ khẳng định chủ nghĩa đế quốc châu Âu có tầm ảnh hưởng và các nước châu Âu bác bỏ quan điểm cho rằng "chủ nghĩa đế quốc" đòi hỏi sự quản lý chính thức, hợp pháp của một chính phủ lên quốc gia khác. "Trong con mắt của họ, các nhà sử học đã bị đế quốc chính thức và những bản đồ thế giới với những vùng màu đỏ làm cho mê hoặc. Tư bản, hoạt động thương mại, di cư quy mô lớn của Anh ra những vùng đất phía ngoài đã hình thành nên Đế quốc Anh. Điểm mấu chốt trong suy nghĩ của họ là quan niệm đế quốc 'phi chính thức nếu có thể và chính thức nếu cần thiết.'"<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nhờ các nguồn lực sẵn có do chủ nghĩa đế quốc tạo ra, nền kinh tế thế giới đã tăng trưởng đáng kể và trở nên kết nối hơn nhiều trong những thập kỷ trước <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_nh%E1%BA%A5t" title="Chiến tranh thế giới thứ nhất">Chiến tranh thế giới thứ nhất</a>, mang đến sự giàu có và thịnh vượng cho nhiều cường quốc đế quốc.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Chủ nghĩa đế quốc châu Âu đa phần tập trung vào phát triển kinh tế bằng việc thu thập tài nguyên từ các thuộc địa kết hợp với nắm giữ quyền lực chính trị bằng các biện pháp chính trị và quân sự. Quá trình thực dân hóa Ấn Độ hồi giữa thế kỷ XVIII là một ví dụ: ở đó, "người Anh khai thác những yếu điểm chính trị của nhà nước <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Mughal" class="mw-redirect" title="Đế quốc Mughal">Mughal</a> và, trong khi hoạt động quân sự là quan trọng tại những thời điểm khác nhau, sự hợp nhất những thành phần tinh túy trong lĩnh vực hành chính và kinh tế cũng có ý nghĩa cốt yếu" cho việc thiết lập sự quản lý những nguồn tài nguyên, thị trường, và nhân lực của tiếu lục địa.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Mặc dù vào thế kỷ XVII và XVIII một số lượng đáng kể các thuộc địa được tạo ra nhằm mục đích cung cấp lợi nhuận kinh tế và chuyển giao những nguồn tài nguyên về chính quốc; thì đến thế kỷ XIX và XX, tại những khu vực như châu Á và châu Phi, quan niệm này không còn hợp lý một cách tất yếu:<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <blockquote class="templatequote"><p>Các đế quốc hiện đại không tạo dựng những guồng máy kinh tế giả tạo. Sự bành trướng lần hai của các nước châu Âu là một quá trình lịch sử phức tạp mà ở đó những quyền lực chính trị, xã hội và cảm xúc tại châu Âu và bên ngoài có ảnh hưởng lớn hơn chủ nghĩa đế quốc dự tính. Các thuộc địa riêng lẻ có thể đáp ứng mục tiêu kinh tế; tựu trung không có đế quốc nào có bất kỳ chức năng có thể định rõ, về kinh tế hay gì đó khác. Các đế quốc chỉ đại diện cho một giai đoạn cụ thể trong mối quan hệ không ngừng biến đổi giữa châu Âu và phần còn lại của thế giới: những suy luận loại suy với các hệ thống kinh tế hay hoạt động đầu tư bất động sản đơn giản là tạo sự sai lạc.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p></blockquote> <p>Trong thời kỳ này, những thương gia châu Âu có năng lực "rong ruổi ngoài bể khơi và thặng dư [của cải] từ khắp nơi trên thế giới (đôi khi bằng thái độ hòa nhã, đôi khi bạo lực) cho riêng mình và tập hợp chúng tại châu Âu."<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:British_ships_in_Canton.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/British_ships_in_Canton.jpg/220px-British_ships_in_Canton.jpg" decoding="async" width="220" height="127" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/British_ships_in_Canton.jpg/330px-British_ships_in_Canton.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/British_ships_in_Canton.jpg/440px-British_ships_in_Canton.jpg 2x" data-file-width="1383" data-file-height="800" /></a><figcaption>Cuộc tấn công của Anh vào <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A3ng_Ch%C3%A2u_(th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91)" class="mw-redirect" title="Quảng Châu (thành phố)">Quảng Châu</a> trong <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_nha_phi%E1%BA%BFn_l%E1%BA%A7n_th%E1%BB%A9_nh%E1%BA%A5t" title="Chiến tranh nha phiến lần thứ nhất">chiến tranh nha phiến lần thứ nhất</a>, tháng 5 năm 1841</figcaption></figure> <p>Người châu Âu đẩy mạnh đáng kể hoạt động bành trướng trong thế kỷ XIX. Các quốc gia châu Âu mở rộng quy mô nhập khẩu từ thuộc địa và những nước khác nhằm thu thập nguyên liệu thô. Các nhà tư bản công nghiệp châu Âu nỗ lực kiếm tìm những nguyên liệu như thuốc nhuộm, vải bông, dầu thực vật và quặng kim loại từ bên ngoài. Đồng thời, quá trình công nghiệp hóa đã nhanh chóng biến châu Âu thành trung tâm sản xuất và tăng trưởng kinh tế, kích thích nhu cầu nguồn lực.<sup id="cite_ref-Adas_2008_54-58_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-Adas_2008_54-58-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Việc truyền đạt thông tin tiến triển lên nhiều trong thời kỳ người châu Âu bành trướng. Với hai phát minh là đường sắt và điện tín, việc liên lạc giữa các quốc gia trở nên dễ dàng hơn giúp cho chính quốc mở rộng phạm vi quản lý hành chính lên các thuộc địa. Hệ thống đường sắt và đường biển góp phần hỗ trợ vận chuyển một lượng lớn hàng hóa từ thuộc địa đi các nơi khác và ngược lại.<sup id="cite_ref-Adas_2008_54-58_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-Adas_2008_54-58-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Cùng với những tiến bộ trong liên lạc, người châu Âu cũng đạt sự thăng tiến về kỹ nghệ quân sự. Các nhà hóa học châu Âu đã sáng chế ra chất nổ có thể áp dụng trong chiến đấu và với những đổi mới về máy móc họ có thể sản xuất những loại súng tốt hơn. Đến thập niên 1880, <a href="/wiki/S%C3%BAng_m%C3%A1y" title="Súng máy">súng máy</a> đã trở thành một vũ khí hiệu quả trên chiến trường. Công nghệ này mang lại lợi thế cho quân đội các nước châu Âu trước địch thủ bởi quân đội của các nước kém phát triển khi đó vẫn còn sử dụng cung tên, kiếm, và khiên da thuộc (ví dụ như người Zulu ở Nam Phi trong <a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_Anglo-Zulu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Anglo-Zulu (trang không tồn tại)">Chiến tranh Anglo-Zulu</a> năm 1879).<sup id="cite_ref-Adas_2008_54-58_16-2" class="reference"><a href="#cite_note-Adas_2008_54-58-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Học_thuyết_về_chủ_nghĩa_đế_quốc"><span id="H.E1.BB.8Dc_thuy.E1.BA.BFt_v.E1.BB.81_ch.E1.BB.A7_ngh.C4.A9a_.C4.91.E1.BA.BF_qu.E1.BB.91c"></span>Học thuyết về chủ nghĩa đế quốc</h2></div> <p>Trong các tác phẩm học thuật của các tác giả nói tiếng Anh, học thuyết về chủ nghĩa đế quốc thường căn cứ vào kinh nghiệm của người Anh. Thuật ngữ "chủ nghĩa đế quốc" xuất hiện trong tiếng Anh vào cuối thập niên 1870 với nghĩa như hiện tại, nó đến từ những người phản đối các chính sách bị cáo buộc là phô trương và hung hăng của thủ tướng Anh <a href="/wiki/Benjamin_Disraeli" title="Benjamin Disraeli">Benjamin Disraeli</a>. Một số người xem chủ nghĩa đế quốc là chính sách của chủ nghĩa lý tưởng và lòng bác ái; số khác thì cáo buộc nó là đặc điểm của lợi ích cá nhân [tư lợi] về chính trị, và một số ngày càng tăng thì gắn nó với tính tham lam của tư bản chủ nghĩa. <a href="/w/index.php?title=John_A._Hobson&action=edit&redlink=1" class="new" title="John A. Hobson (trang không tồn tại)">John A. Hobson</a>, một người theo chủ nghĩa tự do, và <a href="/wiki/Vladimir_Lenin" class="mw-redirect" title="Vladimir Lenin">Vladimir Lenin</a>, người theo chủ nghĩa Mác, đã thêm cho thuật ngữ này một ý nghĩa kinh tế vĩ mô lý thuyết. Đặc biệt Lenin có ảnh hưởng quan trọng lên những quan niệm của chủ nghĩa Mác sau này về chủ nghĩa đế quốc với tác phẩm <i><a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c,_giai_%C4%91o%E1%BA%A1n_t%E1%BB%99t_c%C3%B9ng_c%E1%BB%A7a_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_t%C6%B0_b%E1%BA%A3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa đế quốc, giai đoạn tột cùng của chủ nghĩa tư bản (trang không tồn tại)">Chủ nghĩa đế quốc, giai đoạn tột cùng của chủ nghĩa tư bản</a></i>. Ở đó, Lenin đã mô tả chủ nghĩa đế quốc là hoạt động bành trướng tự nhiên của chủ nghĩa tư bản phát sinh từ nhu cầu không ngừng mở rộng vốn đầu tư, nguyên vật liệu và nguồn nhân lực của nền kinh tế tư bản chủ nghĩa theo đó đòi hỏi mở rộng thuộc địa. Quan niệm chủ nghĩa đế quốc như một đặc trưng về cấu trúc của chủ nghĩa tư bản này đã được lặp lại bởi các nhà lý luận Mác-xít về sau. Nhiều lý thuyết gia phái tả cũng nối gót nhấn mạnh đến đặc điểm về cấu trúc và hệ thống của chủ nghĩa đế quốc. Họ mở rộng quãng thời gian gắn liền với thuật ngữ để cho chủ nghĩa đế quốc hiện nay không phải nhắc đến một chính sách hay một khoảng ngắn vào cuối thế kỷ XIX mà là một hệ thống tầm cỡ thế giới kéo dài hàng thế kỷ, thường khởi nguồn từ thời Christopher Columbus hay các cuộc thập tự chinh theo một số mô tả. Khi mà ứng dụng của thuật ngữ đã rộng hơn, ý nghĩa của nó thay đổi theo năm trục riêng biệt nhưng thường song song với nhau: đạo đức, kinh tế, hệ thống, văn hóa, thời gian. Những thay đổi này phản ánh một sự bất ổn gia tăng đi kèm với thực tế các cường quốc, cụ thể là cường quốc phương Tây.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Mối tương quan giữa chủ nghĩa tư bản, tầng lớp quý tộc, và chủ nghĩa đế quốc từ lâu đã là đề tài tranh luận giữa các sử gia và lý thuyết gia chính trị; đi đầu trong số đó phải kể đến như J. A. Hobson (1858–1940), <a href="/wiki/Joseph_Schumpeter" title="Joseph Schumpeter">Joseph Schumpeter</a> (1883–1950), <a href="/wiki/Thorstein_Veblen" title="Thorstein Veblen">Thorstein Veblen</a> (1857–1929), và <a href="/wiki/Norman_Angell" title="Norman Angell">Norman Angell</a> (1872–1967). Hobson lập luận những cải cách xã hội trong nước có thể chữa khỏi căn bệnh quốc tế của chủ nghĩa đế quốc nhờ việc loại bỏ nền tảng kinh tế của nó. Ông cũng đề ra lý thuyết rằng can thiệp nhà nước thông qua thuế có thể thúc đẩy quy mô của hoạt động tiêu thụ, tạo sự thịnh vượng, khuyến khích hòa bình, bao dung và một trật tự thế giới đa cực.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Chủ_nghĩa_đế_quốc_tại_một_số_quốc_gia"><span id="Ch.E1.BB.A7_ngh.C4.A9a_.C4.91.E1.BA.BF_qu.E1.BB.91c_t.E1.BA.A1i_m.E1.BB.99t_s.E1.BB.91_qu.E1.BB.91c_gia"></span>Chủ nghĩa đế quốc tại một số quốc gia</h2></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Anh">Anh</h3></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Anh" title="Đế quốc Anh">Đế quốc Anh</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Resa_del_bacino_del_Brandewater.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Resa_del_bacino_del_Brandewater.jpg/220px-Resa_del_bacino_del_Brandewater.jpg" decoding="async" width="220" height="151" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Resa_del_bacino_del_Brandewater.jpg/330px-Resa_del_bacino_del_Brandewater.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Resa_del_bacino_del_Brandewater.jpg/440px-Resa_del_bacino_del_Brandewater.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="412" /></a><figcaption>Hệ quả của <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Boer" title="Chiến tranh Boer">Chiến tranh Boer</a> là việc <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Anh" title="Đế quốc Anh">Đế quốc Anh</a> thôn tính hai nước <a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Boer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cộng hòa Boer (trang không tồn tại)">Cộng hòa Boer</a> vào năm 1902</figcaption></figure> <p>Tham vọng đế quốc của Anh có thể thấy ngay từ thế kỷ XVI. Vào năm 1599 công ty Đông Ấn Anh thành lập và được nữ hoàng Elizabeth trao đặc quyền trong năm tiếp theo.<sup id="cite_ref-Painter,_J._2009_pg._174_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-Painter,_J._2009_pg._174-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Với sự thành lập của các trạm mậu dịch tại Ấn Độ, người Anh đã có thể duy trì sức mạnh trước các đế quốc khác như Bồ Đào Nha, nước cũng đã thiết lập những trạm mậu dịch tại Ấn Độ từ trước.<sup id="cite_ref-Painter,_J._2009_pg._174_21-1" class="reference"><a href="#cite_note-Painter,_J._2009_pg._174-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Vào năm 1767, việc khai thác của công ty Đông Ấn bắt nguồn từ hoạt động chính trị đã gây nên tình trạng bóc lột nền kinh tế địa phương và đẩy công ty này đến bờ vực phá sản.<sup id="cite_ref-ReferenceC_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceC-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Cho tới năm 1670, Anh đã bộc lộ tham vọng đế quốc lớn lao với các thuộc địa ở Virginia, Bermudas, <a href="/wiki/Honduras" title="Honduras">Honduras</a>, <a href="/wiki/Antigua" class="mw-disambig" title="Antigua">Antigua</a>, <a href="/wiki/Barbados" title="Barbados">Barbados</a>, <a href="/wiki/Jamaica" title="Jamaica">Jamaica</a> và <a href="/wiki/Nova_Scotia" title="Nova Scotia">Nova Scotia</a>.<sup id="cite_ref-ReferenceC_22-1" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceC-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tham vọng đế quốc vô bờ của các nước châu Âu là nguyên nhân dẫn tới những cuộc đụng độ. Anh đã có những sự cạnh tranh với Pháp, ví dụ như trong quá trình thực dân hóa vùng lãnh thổ mà nay được biết tới là <a href="/wiki/Canada" title="Canada">Canada</a>. <a href="/wiki/John_Cabot" class="mw-redirect" title="John Cabot">John Cabot</a> đòi vùng Newfoundland cho Anh trong khi người Pháp tạo ra các thuộc địa dọc sông St. Lawrence và tuyên bố đó là "New France" (nước Pháp mới). </p><p>Người Anh tiếp tục bành trướng bằng biện pháp thuộc địa hóa các quốc gia như là New Zealand và Australia, đây đều không phải là những vùng đất trống bởi ở đó có những nền văn hóa và cư dân địa phương.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Việc sáng lập các quốc gia thịnh vượng chung mà ở đó có sự chia sẻ bản sắc dân tộc đã minh chứng cho các phong trào dân tộc của Anh.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Port_Said_from_air.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Port_Said_from_air.jpg/220px-Port_Said_from_air.jpg" decoding="async" width="220" height="162" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Port_Said_from_air.jpg/330px-Port_Said_from_air.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Port_Said_from_air.jpg/440px-Port_Said_from_air.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="588" /></a><figcaption>Khói phát ra từ những thùng dầu cháy bên <a href="/wiki/K%C3%AAnh_%C4%91%C3%A0o_Suez" title="Kênh đào Suez">kênh đào Suez</a> trong <a href="/wiki/Kh%E1%BB%A7ng_ho%E1%BA%A3ng_k%C3%AAnh_%C4%91%C3%A0o_Suez" class="mw-redirect" title="Khủng hoảng kênh đào Suez">cuộc tấn công của Anh và Pháp</a> nhằm vào <a href="/wiki/Ai_C%E1%BA%ADp" title="Ai Cập">Ai Cập</a>, 5 tháng 11 năm 1956</figcaption></figure> <p>Đế quốc Anh thứ nhất có nền tảng là <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_tr%E1%BB%8Dng_th%C6%B0%C6%A1ng" title="Chủ nghĩa trọng thương">chủ nghĩa trọng thương</a>, các thuộc địa liên quan và đất đai chủ yếu ở Bắc Mỹ, vùng Caribe, và Ấn Độ. Sau khi đánh mất các thuộc địa ở Mỹ vào năm 1776, quá trình phát triển của Anh bị đảo lộn. Họ kiếm lại các khoản bù đắp từ Ấn Độ, Australia; và Mỹ Latinh nhờ việc thiết lập một đế quốc kinh tế không chính thức thông qua kiểm soát thương mại và tài chính sau khi các thuộc địa của Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha trở nên độc lập vào khoảng năm 1820.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tới thập niên 1840, Anh đã cho thông qua chính sách <a href="/w/index.php?title=L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_kinh_t%E1%BA%BF_V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Anh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lịch sử kinh tế Vương quốc Anh (trang không tồn tại)">thương mại tự do</a> rất thành công giúp họ thống lĩnh trong hoạt động thương mại của hầu khắp thế giới.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sau khi để mất Đế quốc thứ nhất, người Anh đã chuyển sự chú ý sang châu Á, châu Phi, và Thái Bình Dương. Sau thất bại của Pháp vào năm 1815, nước Anh đã được tận hưởng một thế kỷ thống trị và mở rộng các vùng đất trên toàn cầu mà gần như không gặp phải thách thức. Tinh thần đế quốc chủ nghĩa của Anh được biểu hiện bởi <a href="/w/index.php?title=Joseph_Chamberlain&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joseph Chamberlain (trang không tồn tại)">Joseph Chamberlain</a>, <a href="/w/index.php?title=Archibald_Primrose,_B%C3%A1_t%C6%B0%E1%BB%9Bc_Rosebery_th%E1%BB%A9_5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Archibald Primrose, Bá tước Rosebery thứ 5 (trang không tồn tại)">Lord Rosebury</a>, và được <a href="/wiki/Cecil_Rhodes" title="Cecil Rhodes">Cecil Rhodes</a> thực thi tại châu Phi. Mức độ tự trị của những thuộc địa có người da trắng tới định cư tăng lên trong thế kỷ XX.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Vào giai đoạn đỉnh cao của nó, đây là đế quốc lớn nhất trong lịch sử và là cường quốc hàng đầu thế giới trong hơn một thế kỷ. Đến năm 1913, Đế quốc Anh cai trị khoảng 412.224.526 triệu người, chiếm 23% dân số thế giới lúc đó và bao phủ diện tích hơn 35.500.000 km², gần một phần tư tổng diện tích toàn cầu Do vậy, những di sản về văn hóa, ngôn ngữ, luật pháp của Đế quốc Anh được truyền bá rộng rãi. Vào thời điểm nó đạt tới đỉnh cao của quyền lực, Đế quốc Anh thường được ví với câu nói "đế quốc mặt trời không bao giờ lặn" bởi vì sự mở rộng cương thổ ra toàn địa cầu đồng nghĩa với việc mặt trời luôn chiếu sáng trên ít nhất một trong những vùng lãnh thổ của nó. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pháp"><span id="Ph.C3.A1p"></span>Pháp</h3></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_th%E1%BB%B1c_d%C3%A2n_Ph%C3%A1p" title="Đế quốc thực dân Pháp">Đế quốc thực dân Pháp</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:LaGuerreAMadagascar.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/LaGuerreAMadagascar.jpg/220px-LaGuerreAMadagascar.jpg" decoding="async" width="220" height="331" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/LaGuerreAMadagascar.jpg/330px-LaGuerreAMadagascar.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/LaGuerreAMadagascar.jpg/440px-LaGuerreAMadagascar.jpg 2x" data-file-width="5300" data-file-height="7976" /></a><figcaption>Bích chương của Pháp về "<a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_Fraco-Hova&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Fraco-Hova (trang không tồn tại)">chiến tranh Madagascar</a>"</figcaption></figure> <p>"Đế quốc thực dân Pháp thứ nhất" tồn tại đến năm 1814, còn "Đế quốc thực dân thứ hai" khởi đầu với cuộc chinh phạt <a href="/wiki/Algiers" title="Algiers">Algiers</a> vào năm 1830 và kết thúc vào năm 1962 khi <a href="/wiki/Algeri" class="mw-redirect" title="Algeri">Algeri</a> giành độc lập.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Lịch sử nước Pháp ghi dấu với nhiều trận chiến lớn và nhỏ, cùng sự trợ giúp lớn lao mà các thuộc địa mang lại cho Pháp trong hai cuộc chiến tranh thế giới.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Vào thế kỷ XVI, hoạt động <a href="/wiki/Ph%C3%A1p_thu%E1%BB%99c_%C4%91%E1%BB%8Ba_h%C3%B3a_ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9" class="mw-redirect" title="Pháp thuộc địa hóa châu Mỹ">thuộc địa hóa châu Mỹ của Pháp</a> khởi đầu với sự thành lập của <a href="/w/index.php?title=N%C6%B0%E1%BB%9Bc_Ph%C3%A1p_m%E1%BB%9Bi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nước Pháp mới (trang không tồn tại)">nước Pháp mới</a>. Kế đến là việc nước này thiết lập các <a href="/wiki/C%C3%B4ng_ty_%C4%90%C3%B4ng_%E1%BA%A4n_Ph%C3%A1p" title="Công ty Đông Ấn Pháp">trạm mậu dịch ở châu Á</a> và châu Phi trong thế kỷ XVII. </p><p>Đến thế kỷ XIX và XX, Pháp đã là đế quốc thực dân lớn thứ hai trên thế giới sau Đế quốc Anh. Tại thời điểm đỉnh cao trong các thập niên 1920 và 1930, diện tích của đế quốc là hơn 4.767.000 dặm² (12.347.000 km²). Trước thế chiến thứ hai, Pháp kiểm soát gần 1/10 diện tích đất trên Trái Đất cùng 110 triệu cư dân (chiếm 5% dân số thế giới tại thời điểm đó).<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Pháp nắm quyền quản lý Algeri từ năm 1830 và bắt đầu tái thiết đế quốc toàn cầu của mình một cách nghiêm chỉnh kể từ sau năm 1850, tập trung chủ yếu ở Bắc Phi, Tây Phi, Đông Nam Á và Nam Thái Bình Dương. Những người cộng hòa ban đầu thù địch với đế quốc, họ chỉ trở nên ủng hộ khi Đức cũng bắt đầu xây dựng đế quốc thực dân của nước này. Khi đã phát triển, đế quốc mới nắm vai trò giao thương, cung ứng nguyên liệu thô, mua các mặt hàng được sản xuất, và cho vay uy tín với mẫu quốc, cũng như truyền bá nền văn minh, ngôn ngữ, và Công giáo. Đế quốc Pháp là nguồn cung nhân lực cốt yếu trong hai cuộc chiến tranh thế giới.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Người Pháp mang tới Kitô giáo và văn hóa Pháp kèm lý lẽ bào chữa về mặt đạo đức đó là nâng tầm thế giới tới trình độ của Pháp. Vào năm 1884 <a href="/w/index.php?title=Jules_Ferry&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jules Ferry (trang không tồn tại)">Jules Ferry</a>, người đi đầu dẫn giải về chủ nghĩa thực dân, tuyên bố nước Pháp có <a href="/w/index.php?title=S%E1%BB%A9_m%E1%BB%87nh_khai_h%C3%B3a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sứ mệnh khai hóa (trang không tồn tại)">sứ mệnh khai hóa</a>: "Những chủng tộc cao cấp có quyền đứng trên những chủng tộc thấp kém hơn, họ có nhiệm vụ khai hóa cho những thành phần thấp kém".<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Các quyền công dân đầy đủ – <i>sự đồng hóa</i> – được đem ra, dù trên thực tế đồng hóa luôn luôn là một chân trời xa xôi.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Trái ngược với Anh, Pháp chỉ gửi một số lượng nhỏ người di cư tới các thuộc địa, ngoại lệ đáng chú ý duy nhất là Algeri, nơi luôn duy trì một cộng đồng thiểu số người Pháp di cư. </p><p>Trong chiến tranh thế giới thứ hai, <a href="/wiki/Charles_de_Gaulle" title="Charles de Gaulle">Charles de Gaulle</a> và những <a href="/wiki/Ph%C3%A1p_qu%E1%BB%91c_T%E1%BB%B1_do" title="Pháp quốc Tự do">người Pháp Tự do</a> đã sử dụng các thuộc địa hải ngoại làm căn cứ để từ đó họ chiến đấu vì độc lập của nước Pháp. Tuy nhiên kể từ sau năm 1945 đế quốc bắt đầu bị đe dọa bởi các phong trào chống thực dân. Pháp đã chiến đấu và thất bại trong một cuộc chiến tại <a href="/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Việt Nam">Việt Nam</a> vào thập niên 1950, nhưng họ lại thắng cuộc chiến ở Algeri. Dẫu sao, Charles de Gaulle, nhà lãnh đạo Pháp thời điểm đó, đã quyết định trao độc lập cho Algeria vào năm 1962. Những người Pháp di cư và nhiều người ủng hộ tại Algeri đã di dời đến Pháp. Cho đến thập niên 1960, gần như toàn bộ các thuộc địa của Pháp đã giành độc lập, tuy nhiên quốc gia này vẫn giữ được tầm ảnh hưởng ngoại giao và tài chính lớn. Họ đã nhiều lần gửi quân đội tới hỗ trợ các thuộc địa cũ của mình trước đây ở châu Phi để đàn áp các cuộc nổi dậy và đảo chính.<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Đức"><span id=".C4.90.E1.BB.A9c"></span>Đức</h3></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_La_M%C3%A3_th%E1%BA%A7n_th%C3%A1nh" class="mw-redirect" title="Đế quốc La Mã thần thánh">Đế quốc La Mã thần thánh</a>, <a href="/w/index.php?title=Danh_s%C3%A1ch_c%C3%A1c_c%E1%BB%B1u_thu%E1%BB%99c_%C4%91%E1%BB%8Ba_c%E1%BB%A7a_%C4%90%E1%BB%A9c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Danh sách các cựu thuộc địa của Đức (trang không tồn tại)">Danh sách các cựu thuộc địa của Đức</a>, và <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_th%E1%BB%B1c_d%C3%A2n_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đế quốc thực dân Đức">Đế quốc thực dân Đức</a></div> <p>Từ quê nhà Scandinavi và Bắc Âu, các bộ lạc Đức đã mở rộng tới khắp vùng Bắc và Tây Âu trong giai đoạn giữa thời cổ đại, Nam Âu cuối thời cổ đại; vào năm 800 đế quốc Đức đầu tiên, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_La_M%C3%A3_th%E1%BA%A7n_th%C3%A1nh" class="mw-redirect" title="Đế quốc La Mã thần thánh">Đế quốc La Mã thần thánh</a> hình thành. Tuy nhiên, đế quốc kế tục của người Đức này không có tính tiếp nối hệ thống từ <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_T%C3%A2y_La_M%C3%A3" title="Đế quốc Tây La Mã">Đế quốc Tây La Mã</a> và nó hay được mô tả là "không thần thánh, không La Mã, và chẳng phải một đế quốc"<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> bởi một số lượng lớn các nước nhỏ và các công quốc tồn tại trong một liên minh tự trị lỏng lẻo. Mặc dù đến năm 1000 người Đức đã hoàn thành công cuộc chinh phạt Trung tâm, Tây và Nam Âu, chỉ ngoại trừ Iberi của người Hồi giáo; ít có sự <a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BB%93ng_h%C3%B3a_v%E1%BB%81_v%C4%83n_h%C3%B3a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Đồng hóa về văn hóa (trang không tồn tại)">hội nhập văn hóa</a> hay <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_d%C3%A2n_t%E1%BB%99c" title="Chủ nghĩa dân tộc">bản sắc dân tộc</a>, và "nước Đức" đa phần vẫn là một thuật ngữ về khái niệm đề cập tới một vùng đất vô định hình ở Trung tâm châu Âu. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:German_colonial.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/German_colonial.PNG/220px-German_colonial.PNG" decoding="async" width="220" height="96" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/German_colonial.PNG/330px-German_colonial.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/German_colonial.PNG/440px-German_colonial.PNG 2x" data-file-width="1425" data-file-height="625" /></a><figcaption>Đế quốc thực dân Đức.</figcaption></figure> <p>Không là một cường quốc biển, chẳng phải một quốc gia dân tộc, Đức ít gia nhập xu hướng chủ nghĩa đế quốc phương Tây cho tới cuối thế kỷ XIX. Sau thất bại của Napoleon, người là nguyên nhân khiến Đế quốc La Mã thần thánh tan rã, Phổ và các nhà nước Đức tiếp tục lánh xa chủ nghĩa đế quốc, họ muốn vận dụng hệ thống châu Âu thông qua <a href="/w/index.php?title=H%E1%BB%99i_ngh%E1%BB%8B_h%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hội nghị hệ thống (trang không tồn tại)">hội nghị hệ thống</a> (hòa hợp [quyền lực] châu Âu). <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Ph%C3%A1p-%C4%90%E1%BB%A9c" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Pháp-Đức">Chiến tranh Pháp-Đức</a> kết thúc, Phổ hợp nhất các quốc gia khác tạo thành <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đế quốc Đức">Đế quốc Đức thứ hai</a>; thủ tướng <a href="/wiki/Otto_von_Bismarck" title="Otto von Bismarck">Otto von Bismarck</a>, người phản đối chính sách thu thập thuộc địa từ lâu, biện luận rằng gánh nặng đến từ việc giành lấy, duy trì và bảo vệ những lãnh thổ như vậy là lớn hơn bất kỳ lợi ích tiềm năng nào. Ông cảm thấy rằng các thuộc địa không giúp bù đắp lại chi phí tương xứng cho việc có được nó, rằng hệ thống quan liêu của Đức sẽ không xử lý tốt và những tranh chấp về thuộc địa sẽ làm nước Đức xao lãng đi lợi ích trung tâm của mình là châu Âu.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Tuy vậy, Đức đã bắt đầu xây dựng một đế quốc thực dân ở châu Phi và Nam Thái Bình Dương vào năm 1883-1884. Các nhà sử học đã tranh luận về lý do chính xác tại sao Đức lại thực hiện bước đi đột ngột và ngắn ngủi này.<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bismarck nhận thức rằng dư luận đã bắt đầu yêu cầu vấn đề thuộc địa vì thanh thế của người Đức.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_th%E1%BB%B1c_d%C3%A2n_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đế quốc thực dân Đức">Đế quốc thực dân Đức</a> được thành lập một cách êm thuận, khởi đầu với <a href="/wiki/New_Guinea_thu%E1%BB%99c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="New Guinea thuộc Đức">New Guinea thuộc Đức</a> vào năm 1884.<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Các thuộc địa của Đức bao gồm các lãnh thổ hiện nay ở Châu Phi: <a href="/wiki/Tanzania" title="Tanzania">Tanzania</a>, <a href="/wiki/Rwanda" title="Rwanda">Rwanda</a>, <a href="/wiki/Burundi" title="Burundi">Burundi</a>, <a href="/wiki/Namibia" title="Namibia">Namibia</a>, <a href="/wiki/Cameroon" title="Cameroon">Cameroon</a>, <a href="/wiki/Ghana" title="Ghana">Ghana</a> và <a href="/wiki/Togo" title="Togo">Togo</a>; ở Châu Đại Dương: <a href="/wiki/New_Guinea" title="New Guinea">New Guinea</a>, <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Solomon" title="Quần đảo Solomon">Quần đảo Solomon</a>, <a href="/wiki/Nauru" title="Nauru">Nauru</a>, <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Marshall" title="Quần đảo Marshall">Quần đảo Marshall</a>, <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Mariana" title="Quần đảo Mariana">Quần đảo Mariana</a>, <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Caroline" title="Quần đảo Caroline">Quần đảo Caroline</a> và <a href="/wiki/Samoa" title="Samoa">Samoa</a>; và ở <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%81" title="Châu Á">Châu Á</a>: <a href="/wiki/Thanh_%C4%90%E1%BA%A3o" title="Thanh Đảo">Thanh Đảo</a>, <a href="/w/index.php?title=Chefoo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chefoo (trang không tồn tại)">Chefoo</a> và <a href="/w/index.php?title=V%E1%BB%8Bnh_Jiaozhou&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vịnh Jiaozhou (trang không tồn tại)">vịnh Jiaozhou</a>. </p><p>Theo <a href="/wiki/Hi%E1%BB%87p_%C6%B0%E1%BB%9Bc_Versailles" class="mw-redirect" title="Hiệp ước Versailles">Hiệp ước Versailles</a>, tất cả các <a href="/wiki/Thu%E1%BB%99c_%C4%91%E1%BB%8Ba" title="Thuộc địa">thuộc địa</a> của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đức">Đức</a> đã bị mất sau <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_chi%E1%BA%BFn_I" class="mw-redirect" title="Thế chiến I">Thế chiến I</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nhật_Bản"><span id="Nh.E1.BA.ADt_B.E1.BA.A3n"></span>Nhật Bản</h3></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Đế quốc Nhật Bản">Đế quốc Nhật Bản</a> và <a href="/w/index.php?title=Danh_s%C3%A1ch_c%C3%A1c_l%C3%A3nh_th%E1%BB%95_b%E1%BB%8B_%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n_chi%E1%BA%BFm_%C4%91%C3%B3ng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Danh sách các lãnh thổ bị Đế quốc Nhật Bản chiếm đóng (trang không tồn tại)">Danh sách các lãnh thổ bị Đế quốc Nhật Bản chiếm đóng</a></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:First_pictures_of_the_Japanese_occupation_of_Peiping_in_China.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/First_pictures_of_the_Japanese_occupation_of_Peiping_in_China.jpg/220px-First_pictures_of_the_Japanese_occupation_of_Peiping_in_China.jpg" decoding="async" width="220" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/First_pictures_of_the_Japanese_occupation_of_Peiping_in_China.jpg/330px-First_pictures_of_the_Japanese_occupation_of_Peiping_in_China.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/First_pictures_of_the_Japanese_occupation_of_Peiping_in_China.jpg/440px-First_pictures_of_the_Japanese_occupation_of_Peiping_in_China.jpg 2x" data-file-width="1247" data-file-height="863" /></a><figcaption>Binh lính Nhật hành quân tiến vào <a href="/w/index.php?title=C%E1%BB%95ng_Ti%E1%BB%81n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cổng Tiền (trang không tồn tại)">Cổng Tiền</a>, <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_Kinh" title="Bắc Kinh">Bắc Kinh</a>, sau khi đã chiếm được thành phố, tháng 7 năm 1937.</figcaption></figure> <p>Vào năm 1894, Nhật Bản sáp nhập <a href="/wiki/%C4%90%C3%A0i_Loan" title="Đài Loan">Đài Loan</a> trong <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Thanh-Nh%E1%BA%ADt" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Thanh-Nhật">chiến tranh Thanh-Nhật</a>. Sau <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Nga-Nh%E1%BA%ADt" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Nga-Nhật">chiến tranh Nga-Nhật</a> năm 1905, Nhật Bản chiếm lấy một phần <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3o_Sakhalin" class="mw-redirect" title="Đảo Sakhalin">đảo Sakhalin</a> từ tay Nga. Vào năm 1910, Nhật thôn tính <a href="/wiki/H%C3%A0n_Qu%E1%BB%91c" title="Hàn Quốc">Hàn Quốc</a>. Tới <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_chi%E1%BA%BFn_th%E1%BB%A9_nh%E1%BA%A5t" class="mw-redirect" title="Thế chiến thứ nhất">thế chiến thứ nhất</a>, Nhật đã chiếm các lãnh thổ mà Đức thuê tại tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc; cũng như các quần đảo <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Mariana" title="Quần đảo Mariana">Mariana</a>, <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Caroline" title="Quần đảo Caroline">Caroline</a> và <a href="/wiki/Qu%E1%BA%A7n_%C4%91%E1%BA%A3o_Marshall" title="Quần đảo Marshall">Marshall</a>. Trong năm 1918 Nhật chiếm đóng một phần <a href="/wiki/Vi%E1%BB%85n_%C4%90%C3%B4ng_Nga" title="Viễn Đông Nga">Viễn Đông Nga</a> và Đông <a href="/wiki/Siberia" title="Siberia">Siberia</a> với tư cách là một thành viên tham gia vào cuộc <a href="/w/index.php?title=Can_thi%E1%BB%87p_Siberia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Can thiệp Siberia (trang không tồn tại)">can thiệp Siberia</a>. Vào năm 1931, <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n_x%C3%A2m_l%C6%B0%E1%BB%A3c_M%C3%A3n_Ch%C3%A2u" title="Nhật Bản xâm lược Mãn Châu">Nhật Bản chinh phạt vùng Mãn Châu</a> của Trung Quốc. Trong <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Trung-Nh%E1%BA%ADt" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Trung-Nhật">chiến tranh Trung-Nhật</a> năm 1937, quân đội Nhật đã xâm lăng vùng <a href="/wiki/Hoa_Trung" title="Hoa Trung">Hoa Trung</a>; và tới thời điểm đỉnh cao trong <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Chiến tranh Thái Bình Dương">chiến tranh Thái Bình Dương</a>, Nhật đã chinh phạt hầu khắp <a href="/wiki/Vi%E1%BB%85n_%C4%90%C3%B4ng" title="Viễn Đông">Viễn Đông</a>, bao gồm <a href="/wiki/H%E1%BB%93ng_K%C3%B4ng" title="Hồng Kông">Hồng Kông</a>, <a href="/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Việt Nam">Việt Nam</a>, <a href="/wiki/Campuchia" title="Campuchia">Campuchia</a>, <a href="/wiki/Myanmar" title="Myanmar">Myanmar</a>, <a href="/wiki/Philippines" title="Philippines">Philippines</a>, <a href="/wiki/Indonesia" title="Indonesia">Indonesia</a>, <a href="/wiki/Singapore" title="Singapore">Singapore</a>, một phần <a href="/wiki/New_Guinea" title="New Guinea">New Guinea</a> và nhiều hòn đảo ở <a href="/wiki/Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Thái Bình Dương">Thái Bình Dương</a>. Nhật Bản cũng đã <a href="/wiki/Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n_x%C3%A2m_l%C6%B0%E1%BB%A3c_Th%C3%A1i_Lan" title="Nhật Bản xâm lược Thái Lan">xâm lược Thái Lan</a> gây áp lực buộc nước này gia nhập liên minh Thái-Nhật. Cuối cùng, tham vọng thuộc địa của Nhật chấm dứt sau thất bại của họ trong chiến tranh thế giới thứ hai. Các vùng lãnh thổ từng là thuộc địa của Nhật trước đây được duy trì đặt dưới sự quản lý của Mỹ hoặc chủ sở hữu ban đầu của chúng theo những hiệp ước sau chiến tranh.<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nga">Nga</h3></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Nga" title="Đế quốc Nga">Đế quốc Nga</a></div> <p>Vào thế kỷ 17-18, đế chế Nga đã mở rộng tầm kiểm soát sang khu vực <a href="/wiki/Th%C3%A1i_B%C3%ACnh_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Thái Bình Dương">Thái Bình Dương</a>, đẩy biên giới của nó đến sát với Đế quốc Thanh. Điều này đã xảy ra sau một số lượng lớn các cuộc xâm lược những vùng đất phía đông, phía tây, và phía nam của các triều đại Sa hoàng. Chiến tranh Ba Lan-Nga năm 1792 đã dẫn đến việc Ba Lan bị 3 cường quốc Áo - Phổ - Nga phân chia, miền đông <a href="/wiki/Ba_Lan" title="Ba Lan">Ba Lan</a> bị cai trị bởi Nga như một thuộc địa cho đến tận năm 1918. Các chiến dịch phía Nam liên quan đến một loạt các cuộc Chiến tranh giữa Nga và <a href="/wiki/Ba_T%C6%B0" class="mw-redirect" title="Ba Tư">Ba Tư</a>, bắt đầu với Cuộc viễn chinh Ba Tư năm 1796, dẫn đến việc Nga mua lại <a href="/wiki/Gruzia" title="Gruzia">Gruzia</a> và dựng lên ở đây một <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BA%BF_%C4%91%E1%BB%99_b%E1%BA%A3o_h%E1%BB%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chế độ bảo hộ (trang không tồn tại)">chế độ bảo hộ</a>. Từ năm 1800 đến năm 1864, quân đội Hoàng gia Nga bành trướng về phía Nam trong các cuộc chiến ở vùng <a href="/wiki/Kavkaz" title="Kavkaz">Kavkaz</a> với <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ottoman" title="Đế quốc Ottoman">Đế quốc Ottoman</a>, <a href="/w/index.php?title=Chi%E1%BA%BFn_tranh_Murid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chiến tranh Murid (trang không tồn tại)">Chiến tranh Murid</a>, và Chiến tranh với người <a href="/w/index.php?title=Circassian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Circassian (trang không tồn tại)">Circassian</a>. Cuộc xung đột với người Circassian đã trục xuất dân tộc này khỏi vùng đất quê hương của họ. Cuộc chinh phục <a href="/wiki/Siberia" title="Siberia">Siberia</a> của Nga đã diễn ra vào thế kỷ 16 và 17, dẫn đến việc tiêu diệt hoặc đồng hóa vô số các bộ lạc bản địa khác nhau của người Nga, bao gồm các bộ lạc của người <a href="/w/index.php?title=Daur&action=edit&redlink=1" class="new" title="Daur (trang không tồn tại)">Daur</a>, <a href="/w/index.php?title=Koryaks&action=edit&redlink=1" class="new" title="Koryaks (trang không tồn tại)">Koryaks</a>, <a href="/w/index.php?title=Itelmens&action=edit&redlink=1" class="new" title="Itelmens (trang không tồn tại)">Itelmens</a>, <a href="/w/index.php?title=Mansi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mansi (trang không tồn tại)">Mansi</a> và <a href="/wiki/Chukchi" class="mw-disambig" title="Chukchi">Chukchi</a>. Quá trình thuộc địa hóa của Nga ở Trung và <a href="/wiki/%C4%90%C3%B4ng_%C3%82u" title="Đông Âu">Đông Âu</a> cũng như <a href="/wiki/Siberia" title="Siberia">Siberia</a> và việc tiêu diệt những cư dân bản địa đã được so sánh với mức độ tàn bạo mà thực dân châu Âu (Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha) đã tiến hành trong công cuộc thuộc địa hóa <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9" title="Châu Mỹ">châu Mỹ</a>, đã gây nên những tác động tiêu cực đối với người Siberia bản địa không khác những người <a href="/wiki/Da_%C4%91%E1%BB%8F" class="mw-redirect" title="Da đỏ">da đỏ</a> bản địa ở châu Mỹ. Việc đồng hóa các bộ tộc bản địa ở Siberia đã được tiến hành triệt để đến mức ngày nay các bộ tộc này chỉ có khoảng 180.000 người. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hoa_Kỳ"><span id="Hoa_K.E1.BB.B3"></span>Hoa Kỳ</h3></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_M%E1%BB%B9" title="Chủ nghĩa đế quốc Mỹ">Chủ nghĩa đế quốc Mỹ</a></div> <p>Là quốc gia đầu tiên lật đổ được ách cai trị thực dân để giành độc lập, do đó kể từ khi ra đời, Hoa Kỳ đã luôn phản đối chủ nghĩa đế quốc. Điều này đã thay đổi vào cuối thế kỷ 19 khi Mỹ dần mở rộng tầm ảnh hưởng của mình ở khu vực <a href="/wiki/M%E1%BB%B9_Latinh" title="Mỹ Latinh">Mỹ Latinh</a>, cũng như xâm lược <a href="/wiki/Philippines" title="Philippines">Philippines</a> và <a href="/wiki/Cuba" title="Cuba">Cuba</a>. Vào đầu Chiến tranh thế giới II, Tổng thống Franklin D. Roosevelt đã phản đối chủ nghĩa thực dân châu Âu, đặc biệt ông lên án ách cai trị của <a href="/wiki/Anh" title="Anh">Anh</a> ở Ấn Độ. Roosevelt cũng bày tỏ mong muốn rằng Liên Hợp Quốc sẽ giúp đỡ các dân tộc thuộc địa được giải phóng<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Tuy nhiên, những tổng thống kế nhiệm đã không tiếp tục thực hiện chính sách của Franklin D. Roosevelt. </p><p>Kể từ sau <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_chi%E1%BA%BFn_th%E1%BB%A9_hai" class="mw-redirect" title="Thế chiến thứ hai">Thế chiến thứ hai</a>, các đời Tổng thống Mỹ đã nhiều lần can thiệp vào nội bộ các quốc gia khác, thậm chí dùng quân đội để tấn công nước khác. Kể từ năm 1946 đến 2015, quân đội Hoa Kỳ đã trực tiếp tấn công 9 quốc gia (<a href="/wiki/Tri%E1%BB%81u_Ti%C3%AAn" title="Triều Tiên">Triều Tiên</a>, <a href="/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Việt Nam">Việt Nam</a>, <a href="/wiki/Campuchia" title="Campuchia">Campuchia</a>, <a href="/wiki/Grenada" title="Grenada">Grenada</a>, <a href="/wiki/Afghanistan" title="Afghanistan">Afghanistan</a>, <a href="/wiki/Iraq" title="Iraq">Iraq</a>, <a href="/wiki/Nam_T%C6%B0" title="Nam Tư">Nam Tư</a>, <a href="/wiki/Panama" title="Panama">Panama</a>, <a href="/wiki/Cuba" title="Cuba">Cuba</a>), các cuộc chiến này gây ra cái chết của 10 tới 15 triệu người. Ngoài ra, Hoa Kỳ cũng gây ra <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A3o_ch%C3%ADnh" title="Đảo chính">đảo chính</a> hoặc ngầm can dự vào xung đột tại 28 quốc gia khác, gây ra cái chết của 9 tới 14 triệu người. Tổng cộng Hoa Kỳ đã trực tiếp hoặc gián tiếp gây ra cái chết của khoảng 20 đến 30 triệu người trong các cuộc chiến tranh và xung đột rải rác trên khắp thế giới kể từ năm 1946 đến 2015<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Mặc dù bị nhiều người chỉ trích, tuy nhiên chủ nghĩa đế quốc Mỹ cũng nhận được những ý kiến ủng hộ. Sử gia <a href="/w/index.php?title=William_Appleman_Williams&action=edit&redlink=1" class="new" title="William Appleman Williams (trang không tồn tại)">William Appleman Williams</a> cho rằng chủ nghĩa đế quốc Mỹ đem lại "tinh thần về công lý, thịnh vượng và an ninh"<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <a href="/w/index.php?title=Max_Boot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Max Boot (trang không tồn tại)">Max Boot</a> bênh vực chủ nghĩa đế quốc Mỹ với lý do rằng: "chủ nghĩa đế quốc Mỹ là lực lượng hiệu quả nhất thế kỷ qua. Nó đã đánh bại cộng sản và phát xít, và đã can thiệp để đánh bại chế độ diệt chủng Taliban và Serbia<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>". Bản thân Boot cũng thừa nhận điều này, cho rằng nó đã "khởi phát từ 1803"<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Sử gia người Anh <a href="/wiki/Niall_Ferguson" title="Niall Ferguson">Niall Ferguson</a> cho rằng những gì tích cực mà người Mỹ làm nhiều hơn những điều tiêu cực họ để lại<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc"><span title="page numbers need to be listed; article suffers from excessive WP:OR—what page says this? (February 2011)">cần số trang</span></a></i>]</sup>. Theo <a href="/w/index.php?title=Victor_David_Hanson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Victor David Hanson (trang không tồn tại)">Victor David Hanson</a>, Hoa Kỳ "không có ý định bá quyền mà xây dựng một hệ thống có lợi cho tất cả các bên"<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ngay bản thân thủ lĩnh độc lập Philippines <a href="/wiki/Emilio_Aguinaldo" title="Emilio Aguinaldo">Emilio Aguinaldo</a> cũng công nhận dù Hoa Kỳ đã để lại sự tàn phá tan hoang ở Philippines, nhưng họ cũng gián tiếp giúp người Philippines thoát khỏi sự cai trị của thực dân Tây Ban Nha<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Có người cho là là chủ nghĩa đế quốc Hoa Kỳ dù cũng theo đuổi sự bá quyền, song chỉ là tạm thời. Sử gia <a href="/w/index.php?title=Samuel_Flagg_Bemis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samuel Flagg Bemis (trang không tồn tại)">Samuel Flagg Bemis</a> cho rằng <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_T%C3%A2y_Ban_Nha%E2%80%93M%E1%BB%B9" class="mw-redirect" title="Chiến tranh Tây Ban Nha–Mỹ">Chiến tranh Tây Ban Nha–Mỹ</a> chỉ là chủ nghĩa bành trướng tạm thời, là "một dấu mốc lịch sử Hoa Kỳ", không giống như sự bành trướng lãnh thổ thế kỷ 19 của Hoa Kỳ<sup id="cite_ref-miller_52-0" class="reference"><a href="#cite_note-miller-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Những người ôn hoà quốc tế cho rằng Hoa Kỳ, dù đang thống trị ảnh hưởng quốc tế, nhưng không phải là một đế chế theo cách hiểu của thế kỷ 19, và được học giả <a href="/w/index.php?title=John_Ikenberry&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Ikenberry (trang không tồn tại)">John Ikenberry</a> nhìn nhận tương tự<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <a href="/wiki/Joseph_Nye" title="Joseph Nye">Joseph Nye</a> cho rằng Hoa Kỳ tìm cách xây dựng một đế chế văn hóa hơn là chính trị, quân sự bởi ảnh hưởng văn hóa như âm nhạc, phim ảnh, kinh tế, cũng như sự di cư liên tục vào Hoa Kỳ trong những năm qua<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Nhưng rất khó để biết chắc chắn liệu Hoa Kỳ sẽ vẫn duy trì uy thế của nó mà không có ưu thế quân sự và kinh tế. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Liên_Xô"><span id="Li.C3.AAn_X.C3.B4"></span>Liên Xô</h3></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Bài chi tiết: <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_X%C3%B4_vi%E1%BA%BFt" title="Đế quốc Xô viết">Đế quốc Xô viết</a></div> <p>Chủ nghĩa <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_X%C3%B4_vi%E1%BA%BFt" title="Đế quốc Xô viết">Đế quốc Xô viết</a> được sử dụng bởi những người đối lập chỉ trích <a href="/wiki/Li%C3%AAn_X%C3%B4" title="Liên Xô">Liên Xô</a> và những người thuộc các dân tộc thiểu số theo tư tưởng ly khai ở Liên Xô để nhắc về chính sách chính trị của nhà nước này trong thời kỳ <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_L%E1%BA%A1nh" title="Chiến tranh Lạnh">Chiến tranh Lạnh</a><sup id="cite_ref-skobov_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-skobov-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Nhiều người chỉ trích Liên Xô về sự can thiệp vào chính trị nội bộ của những quốc gia độc lập có chủ quyền, song bị chi phối và bị ảnh hưởng bởi Liên Xô thuộc <a href="/wiki/Kh%E1%BB%91i_Warszawa" title="Khối Warszawa">Khối Warszawa</a> cũng như tại các nơi khác như Afghanistan, bao gồm <a href="/wiki/S%E1%BB%B1_ki%E1%BB%87n_n%C4%83m_1956_%E1%BB%9F_Hungary" title="Sự kiện năm 1956 ở Hungary">Sự kiện năm 1956 ở Hungary</a> và <a href="/wiki/M%C3%B9a_xu%C3%A2n_Praha" title="Mùa xuân Praha">Mùa xuân Praha</a>, các nhà nước đó thường được coi là các quốc gia vệ tinh (một số người còn coi đó là các nhà nước chư hầu) của Liên Xô. Cũng như Mỹ, Anh hoặc Pháp, Liên Xô duy trì một hệ thống căn cứ quân sự ở nước ngoài để bảo vệ lãnh thổ và ảnh hưởng của mình. </p><p>Mặc dù Liên Xô coi mình là thế lực phi đế quốc và là một nhà nước <a href="/w/index.php?title=D%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_nh%C3%A2n_d%C3%A2n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dân chủ nhân dân (trang không tồn tại)">dân chủ nhân dân</a>, những nhóm chỉ trích chính quyền Liên Xô lại cáo buộc nó là một nhà nước theo chủ nghĩa đế quốc trá hình<sup id="cite_ref-ReferenceA2_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA2-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Do sự giống nhau về lãnh thổ với <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Nga" title="Đế quốc Nga">Đế quốc Nga</a> trước đây, các nhóm sắc tộc theo <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_ly_khai" title="Chủ nghĩa ly khai">chủ nghĩa ly khai</a> ở Nga coi Liên Xô là nhà nước kế vị của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Nga" title="Đế quốc Nga">Đế quốc Nga</a> với tham vọng tiếp tục bành trướng lãnh thổ cho dân tộc Nga<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Một số thậm chí cáo buộc Liên Xô chỉ là một nhà nước đế quốc thực dân kiểu cũ<sup id="cite_ref-Caroe_1953_59-0" class="reference"><a href="#cite_note-Caroe_1953-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, trong khi những người theo <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_Mao" class="mw-redirect" title="Chủ nghĩa Mao">chủ nghĩa Mao</a> cáo buộc Liên Xô thực chất là một đế chế trá hình trong hình thức quốc gia xã hội chủ nghĩa. Một vấn đề nữa là văn hóa, như ý đồ Nga hóa và Xô viết hóa hệ thống chính trị, giáo dục và xã hội ở các nước khác<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Nhà nước Liên Xô được nhìn nhận là một nhà nước tập quyền. Trung tâm của nó, <a href="/wiki/Nga" title="Nga">Nga</a>, cũng không hoàn toàn là một nhà nước thuộc địa do sự phân tầng kinh tế khác nhau đa dạng cũng như những đặc điểm kinh tế giữa các vùng trong khu vực cũng được xem xét kỹ lưỡng, chẳng hạn như những hành động khai thác tài nguyên ở <a href="/wiki/Ba_Lan" title="Ba Lan">Ba Lan</a> và <a href="/wiki/C%C3%A1c_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_Baltic" title="Các nước Baltic">các nước Baltic</a> hậu <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BA%BF_gi%E1%BB%9Bi_th%E1%BB%A9_hai" title="Chiến tranh thế giới thứ hai">Chiến tranh thế giới thứ hai</a>. Một đặc điểm rõ ràng là tư tưởng mở rộng sự ảnh hưởng của xã hội chủ nghĩa của Liên Xô bằng các khoản viện trợ quốc tế nhằm làm tăng ảnh hưởng tại các nước nhận viện trợ<sup id="cite_ref-tre_61-0" class="reference"><a href="#cite_note-tre-61"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Các khoản viện trợ cho các nước nghèo làm hao mòn kinh tế và tài nguyên khiến Liên Xô cũng phải gánh hậu quả. Sau khi <a href="/wiki/Li%C3%AAn_X%C3%B4_tan_r%C3%A3" class="mw-redirect" title="Liên Xô tan rã">Liên Xô tan rã</a>, Nga, nước kế thừa Liên Xô, phải chịu nợ lên tới 103 tỷ dollar, trong khi chính họ đã cấp cho các nước khác những khoản vay hoặc viện trợ lên tới 140 tỷ dollar. </p><p>Ngược lại, những người ủng hộ Liên Xô bác bỏ những quan điểm này. Họ dẫn chứng rằng Liên Xô đã giúp đỡ <a href="/wiki/Phong_tr%C3%A0o_gi%E1%BA%A3i_ph%C3%B3ng_d%C3%A2n_t%E1%BB%99c" title="Phong trào giải phóng dân tộc">phong trào giải phóng dân tộc</a> ở Á – Phi – Mĩ Latinh trong cuộc đấu tranh giành độc lập, chống lại <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_th%E1%BB%B1c_d%C3%A2n" title="Chủ nghĩa thực dân">chủ nghĩa thực dân</a> của các nước Châu Âu, làm đảo lộn chiến lược toàn cầu của Mĩ và phương Tây, ủng hộ các phong trào đấu tranh vì độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội. Những năm 1960, trong cao trào đấu tranh giải phóng dân tộc được Liên Xô ủng hộ, đã có khoảng 100 quốc gia giành được độc lập dân tộc, một số nước không ngừng ủng hộ mạnh mẽ phong trào Xã hội chủ nghĩa, chọn đi theo con đường Xã hội chủ nghĩa với những mức độ khác nhau<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Khi các nước hậu thuộc địa đầu tiên bắt đầu giành được độc lập ở châu Phi, Trung Đông, châu Á và Mỹ Latinh, Liên Xô đã hỗ trợ vật chất to lớn đối với các quốc gia này. Ai Cập của <a href="/wiki/Gamal_Abdel_Nasser" title="Gamal Abdel Nasser">Gamal Abdel Nasser</a>, Indonesia của Sukarno, và Ấn Độ của <a href="/wiki/Jawaharlal_Nehru" title="Jawaharlal Nehru">Jawaharlal Nehru</a> đều được hưởng lợi từ chính sách này. Đến năm 1965, viện trợ của Liên Xô cho các nước mới giành độc lập đã vượt qua 9 tỷ USD, gồm cả hỗ trợ kinh tế lẫn quân sự. Dù không trở thành một phần của hệ thống xã hội chủ nghĩa, nhà máy thép đầu tiên của <a href="/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Ấn Độ">Ấn Độ</a> đã được xây dựng như là quà tặng của Liên Xô. Người <a href="/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Việt Nam">Việt Nam</a> đã đánh bại <a href="/wiki/Th%E1%BB%B1c_d%C3%A2n" class="mw-redirect" title="Thực dân">thực dân</a> Pháp và sự can thiệp của Mỹ nhờ khoản viện trợ vũ khí từ Liên Xô. Khi <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Anh" title="Vương quốc Anh">Vương quốc Anh</a>, <a href="/wiki/Ph%C3%A1p" title="Pháp">Pháp</a> và <a href="/wiki/Israel" title="Israel">Israel</a> xâm lược Ai Cập vào năm 1956, Liên Xô đã hỗ trợ nước này đẩy lui các thế lực thực dân cũ. Nhiều nước châu Phi và Mỹ La tinh cũng được hỗ trợ tương tự. Hàng triệu sinh viên từ các nước nghèo được Liên Xô giáo dục miễn phí về kỹ thuật, nông nghiệp và các ngành khác. Sức mạnh của Liên Xô và hệ thống xã hội chủ nghĩa có thể coi là một cực tiến bộ trong hơn 70 năm, không chỉ chống lại các cuộc chiến tranh đế quốc mà còn là nguồn cảm hứng và cơ sở hậu thuẫn cho chủ nghĩa xã hội và phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh<sup id="cite_ref-tele_63-0" class="reference"><a href="#cite_note-tele-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Tại hội nghị ở Havana, Liên Minh các quốc gia châu Phi do <a href="/w/index.php?title=Oliver_Tambo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oliver Tambo (trang không tồn tại)">Oliver Tambo</a> dẫn đầu đã nhận xét về những lời chỉ trích Liên Xô từ các nước phương Tây: <i>"Liên bang Xô viết, Cuba, nhiều nước xã hội chủ nghĩa đã giúp cho nhiều đất nước ở đây tồn tại đến ngày hôm nay, trở thành các quốc gia độc lập. Đó là một "tội ác" chống lại các nước đế quốc (phương Tây). Chúng tôi hiểu điều đó"</i><sup id="cite_ref-tele_63-1" class="reference"><a href="#cite_note-tele-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Trung_Quốc"><span id="Trung_Qu.E1.BB.91c"></span>Trung Quốc</h3></div> <p>Sau khi <a href="/wiki/N%C6%B0%E1%BB%9Bc_T%E1%BA%A7n" class="mw-redirect" title="Nước Tần">nước Tần</a> <a href="/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_th%E1%BB%91ng_nh%E1%BA%A5t_Trung_Hoa_c%E1%BB%A7a_T%E1%BA%A7n" title="Chiến tranh thống nhất Trung Hoa của Tần">chinh phục sáu vương quốc khác</a> và thiết lập quốc gia Trung Hoa thống nhất đầu tiên, Trung Quốc bước vào thời kỳ Đế quốc lâu dài nhất trong lịch sử thế giới, từ Tần trải dài đến Đại Thanh, Trung Quốc sở hữu công nghệ, nền văn minh kinh tế vượt trội hơn hẳn thế giới lúc bấy giờ. Là trung tâm văn hóa, chính trị quyền lực của khu vực Đông Á và có ảnh hưởng đối với các vùng đất, vương quốc xung quanh. Trung Quốc dưới các triều đại khác nhau đều khơi mào các cuộc chiến tranh xâm lược các nước khác (Đại Việt, Triều Tiên, Nhật Bản,...), cho đến thời kỳ Đảng Cộng sản nắm quyền dù tiền sử là nạn nhân Chủ nghĩa Đế quốc Thực dân thế kỷ 19-20, nhưng xét thấy hiện tại Trung Quốc có các hành động, chiến lược thể hiện quyền lực, mở rộng tầm ảnh hưởng ra thế giới. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tây_Ban_Nha"><span id="T.C3.A2y_Ban_Nha"></span>Tây Ban Nha</h3></div> <p>Vào thế kỷ thứ 15 và 16, đế chế <a href="/wiki/T%C3%A2y_Ban_Nha" title="Tây Ban Nha">Tây Ban Nha</a> là quốc gia tiên phong cho phong trào thám hiểm thế giới và <a href="/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_b%C3%A0nh_tr%C6%B0%E1%BB%9Bng&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chủ nghĩa bành trướng (trang không tồn tại)">chủ nghĩa bành trướng</a> thuộc địa của <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%82u" title="Châu Âu">châu Âu</a> cũng như tiên phong trong việc mở các lộ trình giao thương qua đại dương, với việc thông thương phát triển nở rộ qua <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_T%C3%A2y_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Đại Tây Dương">Đại Tây Dương</a> giữa Tây Ban Nha với Mỹ và qua Thái Bình Dương giữa Châu Á - Thái Bình Dương với <a href="/wiki/M%C3%A9xico" title="México">México</a> qua Philippines. Những người Tây Ban Nha đi khai phá thuộc địa đã dùng vũ lực để tiêu diệt những nền văn minh bản địa như <a href="/wiki/Aztec" title="Aztec">Aztec</a>, <a href="/wiki/Inca" class="mw-redirect" title="Inca">Inca</a>, <a href="/wiki/Maya" class="mw-disambig" title="Maya">Maya</a> và tuyên bố chủ quyền với một dải đất bao la ở <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc" class="mw-disambig" title="Bắc">Bắc</a> và <a href="/wiki/Nam_M%E1%BB%B9" title="Nam Mỹ">Nam Mỹ</a>. Trong một khoảng thời gian, đế chế Tây Ban Nha thống trị các đại dương nhờ hạm đội tàu giàu kinh nghiệm, một sức mạnh bậc nhất toàn cầu, và họ thống trị những chiến trường ở châu Âu với một lực lượng bộ binh dày dạn và thiện chiến có tên là <a href="/w/index.php?title=Tercios&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tercios (trang không tồn tại)">tercios</a>. Tây Ban Nha trải qua thời kỳ vàng son về văn hóa trong thế kỷ 16 và 17. Tuy nhiên, đến thế kỷ 18-19, Tây Ban Nha suy yếu bởi sự nổi lên của <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_ch%E1%BA%BF_Anh" class="mw-redirect" title="Đế chế Anh">Đế chế Anh</a>, hầu hết các thuộc địa của họ ở Nam Mỹ đã vùng dậy giành độc lập. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xem_thêm"><span id="Xem_th.C3.AAm"></span>Xem thêm</h2></div> <ul><li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_th%E1%BB%B1c_d%C3%A2n" title="Chủ nghĩa thực dân">Chủ nghĩa thực dân</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_th%E1%BB%B1c_d%C3%A2n_m%E1%BB%9Bi" title="Chủ nghĩa thực dân mới">Chủ nghĩa thực dân mới</a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_m%E1%BB%9Bi" title="Chủ nghĩa đế quốc mới">Chủ nghĩa đế quốc mới</a></li> <li><a href="/wiki/To%C3%A0n_c%E1%BA%A7u_h%C3%B3a" title="Toàn cầu hóa">Toàn cầu hóa</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=S._Gertrude_Millin&action=edit&redlink=1" class="new" title="S. Gertrude Millin (trang không tồn tại)">S. Gertrude Millin</a>, <i>Rhodes</i>, London: 1933, p.138.</span> </li> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160709161015/http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/imperialism">“Imperialism”</a>. <i>Oxford Dictionaries</i>. Oxford University Press. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/imperialism">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 9 tháng 7 năm 2016<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 16 tháng 4 năm 2016</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Oxford+Dictionaries&rft.atitle=Imperialism&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oxforddictionaries.com%2Fdefinition%2Fenglish%2Fimperialism&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text">Mary Gallaher, et al. <i>Key concepts in political geography</i> (Sage, 2009).</span> </li> <li id="cite_note-Edward_Said_1994._P._9-4"><b><a href="#cite_ref-Edward_Said_1994._P._9_4-0">^</a></b> <span class="reference-text">Edward W. Said. Culture and Imperialism. Vintage Publishers, 1994. P. 9.</span> </li> <li id="cite_note-Howe,_Stephen_2002-5">^ <a href="#cite_ref-Howe,_Stephen_2002_5-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Howe,_Stephen_2002_5-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Howe,_Stephen_2002_5-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Howe, Stephen. Empire: A Very Short Introduction. Oxford: Oxford UP, 2002. Print.</span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFJamesNairn2006" class="citation book cs1"><a href="/w/index.php?title=Paul_James_(academic)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paul James (academic) (trang không tồn tại)">James, Paul</a>; Nairn, Tom (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.academia.edu/3587722/Globalization_and_Violence_Vol._1_Globalizing_Empires_editor_with_Tom_Nairn_Sage_Publications_London_2006"><i>Globalization and Violence, Vol. 1: Globalizing Empires, Old and New</i></a>. London: Sage Publications. tr. xxiv.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Globalization+and+Violence%2C+Vol.+1%3A+Globalizing+Empires%2C+Old+and+New&rft.place=London&rft.pages=xxiv&rft.pub=Sage+Publications&rft.date=2006&rft.aulast=James&rft.aufirst=Paul&rft.au=Nairn%2C+Tom&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.academia.edu%2F3587722%2FGlobalization_and_Violence_Vol._1_Globalizing_Empires_editor_with_Tom_Nairn_Sage_Publications_London_2006&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Magnusson-7">^ <a href="#cite_ref-Magnusson_7-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Magnusson_7-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMagnusson1991" class="citation book cs1">Magnusson, Lars (1991). <i>Teorier om imperialism</i> (bằng tiếng Thụy Điển). Södertälje. tr. 19. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/91-550-3830-1" title="Đặc biệt:Nguồn sách/91-550-3830-1"><bdi>91-550-3830-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Teorier+om+imperialism&rft.place=S%C3%B6dert%C3%A4lje&rft.pages=19&rft.date=1991&rft.isbn=91-550-3830-1&rft.aulast=Magnusson&rft.aufirst=Lars&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-IESS-8">^ <a href="#cite_ref-IESS_8-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-IESS_8-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">"Imperialism." 'International Encyclopedia of the Social Sciences<i>, 2nd edition.</i></span> </li> <li id="cite_note-9"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110511153707/http://porter.umdl.umich.edu/p/philamer/">“The United States and its Territories: 1870–1925 The Age of Imperialism”</a>. University of Michigan. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://porter.umdl.umich.edu/p/philamer/">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 11 tháng 5 năm 2011<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 23 tháng 2 năm 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+United+States+and+its+Territories%3A+1870%E2%80%931925+The+Age+of+Imperialism&rft.pub=University+of+Michigan&rft_id=http%3A%2F%2Fporter.umdl.umich.edu%2Fp%2Fphilamer%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text">Louis, Wm. Roger. (1976) <i>Imperialism</i> page 4.</span> </li> <li id="cite_note-11"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFChristopher1985" class="citation journal cs1">Christopher, A.J. (1985). “Patterns of British Overseas Investment in Land”. <i>Transactions of the Institute of British Geographers</i>. New Series. <b>10</b> (4): 452–466. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307%2F621891">10.2307/621891</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Transactions+of+the+Institute+of+British+Geographers&rft.atitle=Patterns+of+British+Overseas+Investment+in+Land&rft.volume=10&rft.issue=4&rft.pages=452-466&rft.date=1985&rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F621891&rft.aulast=Christopher&rft.aufirst=A.J.&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment"><code class="cs1-code">|ngày truy cập=</code> cần <code class="cs1-code">|url=</code> (<a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:L%E1%BB%97i_CS1#accessdate_missing_url" title="Trợ giúp:Lỗi CS1">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFJoe_Painter1995" class="citation book cs1">Joe Painter (1995). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Aa7tAAAAMAAJ&q=%22British+exploited+the+political+weakness+of+the+Mughal+state,%22&dq=%22British+exploited+the+political+weakness+of+the+Mughal+state,%22&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjw7rTVnrfJAhUHWogKHeToDukQ6AEIHTAA"><i>Politics, Geography and Political Geography: A Critical Perspective</i></a>. E. Arnold. tr. 114.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Politics%2C+Geography+and+Political+Geography%3A+A+Critical+Perspective&rft.pages=114&rft.pub=E.+Arnold&rft.date=1995&rft.au=Joe+Painter&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DAa7tAAAAMAAJ%26q%3D%2522British%2Bexploited%2Bthe%2Bpolitical%2Bweakness%2Bof%2Bthe%2BMughal%2Bstate%2C%2522%26dq%3D%2522British%2Bexploited%2Bthe%2Bpolitical%2Bweakness%2Bof%2Bthe%2BMughal%2Bstate%2C%2522%26hl%3Den%26sa%3DX%26ved%3D0ahUKEwjw7rTVnrfJAhUHWogKHeToDukQ6AEIHTAA&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text">Painter, J. & Jeffrey, A., (2009). Political Geography 2nd ed., Sage. pg. 183–184</span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text">Painter, J. & Jeffrey, A., (2009). Political Geography 2nd ed., Sage. pg.184</span> </li> <li id="cite_note-15"><b><a href="#cite_ref-15">^</a></b> <span class="reference-text">Harvey, D., (2006). Spaces of Global Capitalism: A Theory of Uneven Geographical Development, Verso. pg. 91</span> </li> <li id="cite_note-Adas_2008_54-58-16">^ <a href="#cite_ref-Adas_2008_54-58_16-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Adas_2008_54-58_16-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Adas_2008_54-58_16-2"><sup><i><b>c</b></i></sup></a> <span class="reference-text"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFAdasPeter_N._Stearns2008" class="citation book cs1">Adas, Michael; Peter N. Stearns (2008). <i>Turbulent Passage A Global History of the Twentieth Century</i> . Pearson Education, Inc. tr. 54–58. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-205-64571-2" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-205-64571-2"><bdi>0-205-64571-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Turbulent+Passage+A+Global+History+of+the+Twentieth+Century&rft.pages=54-58&rft.edition=Fourth&rft.pub=Pearson+Education%2C+Inc.&rft.date=2008&rft.isbn=0-205-64571-2&rft.aulast=Adas&rft.aufirst=Michael&rft.au=Peter+N.+Stearns&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text">Mark F. Proudman, "Words for Scholars: The Semantics of 'Imperialism'", <i>Journal of the Historical Society,</i> Sept. 2008, Vol. 8 Issue 3, p395-433</span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text">D. K. Fieldhouse, "Imperialism": A Historiographical Revision," <i>South African Journal Of Economic History,</i> (1992) 7#1 pp 45-72</span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text">P. J. Cain, "Capitalism, Aristocracy and Empire: Some 'Classical' Theories of Imperialism Revisited," <i>Journal of Imperial and Commonwealth History,</i> (2007) 35#1 pp 25-47</span> </li> <li id="cite_note-20"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b> <span class="reference-text">G.K. Peatling, "Globalism, Hegemonism and British Power: J. A. Hobson and Alfred Zimmern Reconsidered," <i>History</i> (2004) 89#295 pp 381-398</span> </li> <li id="cite_note-Painter,_J._2009_pg._174-21">^ <a href="#cite_ref-Painter,_J._2009_pg._174_21-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Painter,_J._2009_pg._174_21-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">Painter, J. & Jeffrey, A., (2009). Political Geography 2nd ed., Sage. pg. 174</span> </li> <li id="cite_note-ReferenceC-22">^ <a href="#cite_ref-ReferenceC_22-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ReferenceC_22-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text">"British Empire"British Empire | historical state, United Kingdom | Encyclopædia Britannica Online</span> </li> <li id="cite_note-23"><b><a href="#cite_ref-23">^</a></b> <span class="reference-text">Painter, J. & Jeffrey, A., (2009). Political Geography 2nd ed., Sage. pg. 175</span> </li> <li id="cite_note-24"><b><a href="#cite_ref-24">^</a></b> <span class="reference-text">Painter, J. & Jeffrey, A., (2009). Political Geography 2nd ed., Sage. pg. 147</span> </li> <li id="cite_note-25"><b><a href="#cite_ref-25">^</a></b> <span class="reference-text">Piers Brendon, <i>The Decline and Fall of the British Empire, 1781–1997</i> (2008) p 61</span> </li> <li id="cite_note-26"><b><a href="#cite_ref-26">^</a></b> <span class="reference-text">Lawrence James, <i>The Rise and Fall of the British Empire</i> (1997) pp 169-83</span> </li> <li id="cite_note-27"><b><a href="#cite_ref-27">^</a></b> <span class="reference-text">James, <i>The Rise and Fall of the British Empire</i> (1997) pp 307-18</span> </li> <li id="cite_note-28"><b><a href="#cite_ref-28">^</a></b> <span class="reference-text">Robert Aldrich, <i>Greater France: A History of French Overseas Expansion</i> (1996)</span> </li> <li id="cite_note-29"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b> <span class="reference-text">Anthony Clayton, <i>The Wars of French Decolonization</i> (1995)</span> </li> <li id="cite_note-30"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b> <span class="reference-text">Martin Thomas, <i>The French Empire Between the Wars: Imperialism, Politics and Society</i> (2007) covers 1919–1939</span> </li> <li id="cite_note-31"><b><a href="#cite_ref-31">^</a></b> <span class="reference-text">Winfried Baumgart, <i>Imperialism: The Idea and Reality of British and French Colonial Expansion, 1880–1914</i> (1982)</span> </li> <li id="cite_note-32"><b><a href="#cite_ref-32">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFEmmanuelle_Jouannet2012" class="citation book cs1">Emmanuelle Jouannet (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=docaDtxWPK8C&pg=PA142"><i>The Liberal-Welfarist Law of Nations: A History of International Law</i></a>. Cambridge UP. tr. 142.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Liberal-Welfarist+Law+of+Nations%3A+A+History+of+International+Law&rft.pages=142&rft.pub=Cambridge+UP&rft.date=2012&rft.au=Emmanuelle+Jouannet&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DdocaDtxWPK8C%26pg%3DPA142&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-33"><b><a href="#cite_ref-33">^</a></b> <span class="reference-text">Raymond Betts, <i>Assimilation and Association in French Colonial Theory, 1890–1914</i> (2005)</span> </li> <li id="cite_note-34"><b><a href="#cite_ref-34">^</a></b> <span class="reference-text">Tony Chafer, <i>The End of Empire in French West Africa: France's Successful Decolonization?</i> (2002)</span> </li> <li id="cite_note-35"><b><a href="#cite_ref-35">^</a></b> <span class="reference-text">attributed to <a href="/wiki/Voltaire" title="Voltaire">Voltaire</a></span> </li> <li id="cite_note-36"><b><a href="#cite_ref-36">^</a></b> <span class="reference-text">Thomas Pakenham, <i>The Scramble for Africa: White Man's Conquest of the Dark Continent from 1876 to 1912</i> (1992) ch 12</span> </li> <li id="cite_note-37"><b><a href="#cite_ref-37">^</a></b> <span class="reference-text">Paul M. Kennedy, <i>The Rise of the Anglo-German Antagonism, 1860–1914</i> (1988) ch 10</span> </li> <li id="cite_note-38"><b><a href="#cite_ref-38">^</a></b> <span class="reference-text">Hans-Ulrich Wehler, "Bismarck's Imperialism 1862–1890," <i>Past & Present</i>, (1970) 48: 119–55 <a rel="nofollow" class="external text" href="http://past.oxfordjournals.org/cgi/reprint/48/1/119.pdf">online</a></span> </li> <li id="cite_note-39"><b><a href="#cite_ref-39">^</a></b> <span class="reference-text">Hartmut Pogge von Strandmann, "Domestic Origins of Germany's Colonial Expansion under Bismarck" <i>Past & Present</i> (1969) 42:140–159 <a rel="nofollow" class="external text" href="http://past.oxfordjournals.org/cgi/reprint/42/1/140.pdf">online</a>; Crankshaw, pp. 395–7</span> </li> <li id="cite_note-40"><b><a href="#cite_ref-40">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFJoseph_A._Mauriello" class="citation web cs1">Joseph A. Mauriello. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lehigh.edu/~rfw1/courses/1999/spring/ir163/Papers/pdf/jamm.pdf">“Japan and The Second World War: The Aftermath of Imperialism”</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Lehigh University<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 9 tháng 12 năm 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Japan+and+The+Second+World+War%3A+The+Aftermath+of+Imperialism&rft.pub=Lehigh+University&rft.au=Joseph+A.+Mauriello&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.lehigh.edu%2F~rfw1%2Fcourses%2F1999%2Fspring%2Fir163%2FPapers%2Fpdf%2Fjamm.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-41"><b><a href="#cite_ref-41">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fas.nus.edu.sg/hist/eia/annotated_bibliographies/beasly.php">“Japanese Imperialism 1894–1945”</a>. National University of Singapore<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 9 tháng 12 năm 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Japanese+Imperialism+1894%E2%80%931945&rft.pub=National+University+of+Singapore&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fas.nus.edu.sg%2Fhist%2Feia%2Fannotated_bibliographies%2Fbeasly.php&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-42"><b><a href="#cite_ref-42">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.historyplace.com/unitedstates/pacificwar/pacwar.gif">“The Japanese Empire 1942”</a>. The History Place<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 9 tháng 12 năm 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Japanese+Empire+1942&rft.pub=The+History+Place&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.historyplace.com%2Funitedstates%2Fpacificwar%2Fpacwar.gif&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-43"><b><a href="#cite_ref-43">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFD._RyanV._Pungong2000" class="citation book cs1">D. Ryan; V. Pungong (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=8D6JDAAAQBAJ&pg=PA64"><i>The United States and Decolonization: Power and Freedom</i></a>. Palgrave Macmillan UK. tr. 64–65. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/978-0-333-97795-8" title="Đặc biệt:Nguồn sách/978-0-333-97795-8"><bdi>978-0-333-97795-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+United+States+and+Decolonization%3A+Power+and+Freedom&rft.pages=64-65&rft.pub=Palgrave+Macmillan+UK&rft.date=2000&rft.isbn=978-0-333-97795-8&rft.au=D.+Ryan&rft.au=V.+Pungong&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3D8D6JDAAAQBAJ%26pg%3DPA64&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-44"><b><a href="#cite_ref-44">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.globalresearch.ca/us-has-killed-more-than-20-million-people-in-37-victim-nations-since-world-war-ii/5492051">US Has Killed More Than 20 Million People in 37 "Victim Nations" Since World War II</a>, James A. Lucas, Global Research, ngày 5 tháng 8 năm 2018</span> </li> <li id="cite_note-45"><b><a href="#cite_ref-45">^</a></b> <span class="reference-text">William Appleman Williams, "Empire as a Way of Life: An Essay on the Causes and Character of America's Present Predicament Along with a Few Thoughts About an Alternative" (New York: Simon & Schuster, 1996), S1.</span> </li> <li id="cite_note-46"><b><a href="#cite_ref-46">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMax_Boot" class="citation web cs1">Max Boot. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110404232140/http://www.cfr.org/iraq/american-imperialism-no-need-run-away-label/p5934">“American Imperialism? No Need to Run Away from Label”</a>. <i>Op-Ed</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cfr.org/">Council on Foreign Relations</a>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cfr.org/iraq/american-imperialism-no-need-run-away-label/p5934">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 4 tháng 4 năm 2011<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 8 tháng 4 năm 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Op-Ed&rft.atitle=American+Imperialism%3F+No+Need+to+Run+Away+from+Label&rft.au=Max+Boot&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cfr.org%2Firaq%2Famerican-imperialism-no-need-run-away-label%2Fp5934&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">Liên kết ngoài trong <code class="cs1-code">|nhà xuất bản=</code> (<a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:L%E1%BB%97i_CS1#param_has_ext_link" title="Trợ giúp:Lỗi CS1">trợ giúp</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-47"><b><a href="#cite_ref-47">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cfr.org/publication.html?id=5934">American Imperialism? No Need to Run Away From the Label <i>USA Today</i> ngày 6 tháng 5 năm 2003</a></span> </li> <li id="cite_note-48"><b><a href="#cite_ref-48">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080515133938/http://www.mtholyoke.edu/acad/intrel/bush/boot.htm">“Max Boot, "Neither New nor Nefarious: The Liberal Empire Strikes Back," November 2003”</a>. <i>mtholyoke.edu</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mtholyoke.edu/acad/intrel/bush/boot.htm">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 15 tháng 5 năm 2008.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=mtholyoke.edu&rft.atitle=Max+Boot%2C+%22Neither+New+nor+Nefarious%3A+The+Liberal+Empire+Strikes+Back%2C%22+November+2003&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mtholyoke.edu%2Facad%2Fintrel%2Fbush%2Fboot.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-49"><b><a href="#cite_ref-49">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFFerguson,_Niall2005" class="citation book cs1">Ferguson, Niall (ngày 2 tháng 6 năm 2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/colossusrisefall0000ferg"><i>Colossus: The Rise and Fall of the American Empire</i></a>. Penguin. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-14-101700-7" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-14-101700-7"><bdi>0-14-101700-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Colossus%3A+The+Rise+and+Fall+of+the+American+Empire&rft.pub=Penguin&rft.date=2005-06-02&rft.isbn=0-14-101700-7&rft.au=Ferguson%2C+Niall&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fcolossusrisefall0000ferg&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-50"><b><a href="#cite_ref-50">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFHanson,_Victor_Davis2002" class="citation journal cs1">Hanson, Victor Davis (tháng 11 năm 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nationalreview.com/hanson/hanson112702.asp">“A Funny Sort of Empire”</a>. <i>National Review</i><span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 8 tháng 10 năm 2009</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=National+Review&rft.atitle=A+Funny+Sort+of+Empire&rft.date=2002-11&rft.au=Hanson%2C+Victor+Davis&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nationalreview.com%2Fhanson%2Fhanson112702.asp&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-51"><b><a href="#cite_ref-51">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFAguinaldo,_Emilio1899" class="citation journal cs1">Aguinaldo, Emilio (tháng 9 năm 1899). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nationalhumanitiescenter.org/pds/gilded/empire/text9/filipino.pdf">“Aguinaldo's Case Against the United States”</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <i>North American Review</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=North+American+Review&rft.atitle=Aguinaldo%27s+Case+Against+the+United+States&rft.date=1899-09&rft.au=Aguinaldo%2C+Emilio&rft_id=http%3A%2F%2Fnationalhumanitiescenter.org%2Fpds%2Fgilded%2Fempire%2Ftext9%2Ffilipino.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-miller-52"><b><a href="#cite_ref-miller_52-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFMiller1982" class="citation book cs1">Miller, Stuart Creighton (1982). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livejournal.com/users/bailey83221/4300.html#miller"><i>"Benevolent Assimilation" The American Conquest of the Philippines, 1899–1903</i></a>. Yale University Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0-300-02697-8" title="Đặc biệt:Nguồn sách/0-300-02697-8"><bdi>0-300-02697-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%22Benevolent+Assimilation%22+The+American+Conquest+of+the+Philippines%2C+1899%E2%80%931903&rft.pub=Yale+University+Press&rft.date=1982&rft.isbn=0-300-02697-8&rft.aulast=Miller&rft.aufirst=Stuart+Creighton&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.livejournal.com%2Fusers%2Fbailey83221%2F4300.html%23miller&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span> p. 3.</span> </li> <li id="cite_note-53"><b><a href="#cite_ref-53">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFIkenberry,_G._John2004" class="citation journal cs1">Ikenberry, G. John (March–April 2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.today/20120709181732/http://fullaccess.foreignaffairs.org/20040301fareviewessay83212a/g-john-ikenberry/illusions-of-empire-defining-the-new-american-order.html">“Illusions of Empire: Defining the New American Order”</a>. <i>Foreign Affairs</i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://fullaccess.foreignaffairs.org/20040301fareviewessay83212a/g-john-ikenberry/illusions-of-empire-defining-the-new-american-order.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 9 tháng 7 năm 2012<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 8 tháng 4 năm 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Foreign+Affairs&rft.atitle=Illusions+of+Empire%3A+Defining+the+New+American+Order&rft.date=2004-03%2F2004-04&rft.au=Ikenberry%2C+G.+John&rft_id=http%3A%2F%2Ffullaccess.foreignaffairs.org%2F20040301fareviewessay83212a%2Fg-john-ikenberry%2Fillusions-of-empire-defining-the-new-american-order.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-54"><b><a href="#cite_ref-54">^</a></b> <span class="reference-text">Cf. <a href="/wiki/Joseph_Nye" title="Joseph Nye">Nye, Joseph Jr.</a> (2005). <i>Soft Power: The Means to Success in World Politics</i>. Public Affairs. 208 pp.</span> </li> <li id="cite_note-skobov-55"><b><a href="#cite_ref-skobov_55-0">^</a></b> <span class="reference-text">"The borders of the Russian World extend significantly farther than borders of Russian Federation. I fulfill a historic mission in the name of Russian nation, super-ethnos, unified by the Orthodox christianity. Just as in Caucasus, I'm fighting in Ukraine against separatism – this time not Chechen, but Ukrainian one. Because there is Russia, Great Russia, Russian Empire. And now Ukrainian separatists in Kiev are fighting against Russian Empire.", <a href="/w/index.php?title=Alexander_Borodai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alexander Borodai (trang không tồn tại)">Alexander Borodai</a>, in: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFSkobov2014" class="citation web cs1">Skobov, Aleksandr (ngày 21 tháng 7 năm 2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140728052320/http://grani.ruhub/opinion/skobov/m.231294.html">“Реконструкция ада”</a> [Reconstruction of Hell]. <i><a href="/w/index.php?title=Grani.ru&action=edit&redlink=1" class="new" title="Grani.ru (trang không tồn tại)">Grani.ru</a></i>. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://grani.ru/opinion/skobov/m.231294.html">Bản gốc</a> lưu trữ ngày 28 tháng 7 năm 2014<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 21 tháng 7 năm 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Grani.ru&rft.atitle=%D0%A0%D0%B5%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D0%B8%D1%8F+%D0%B0%D0%B4%D0%B0&rft.date=2014-07-21&rft.aulast=Skobov&rft.aufirst=Aleksandr&rft_id=http%3A%2F%2Fgrani.ru%2Fopinion%2Fskobov%2Fm.231294.html&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-ReferenceA2-56"><b><a href="#cite_ref-ReferenceA2_56-0">^</a></b> <span class="reference-text">Beissinger, Mark R. 2006 "Soviet Empire as 'Family Resemblance,'" Slavic Review, 65 (2) 294-303; Dave, Bhavna. 2007 Kazakhstan: Ethnicity, language and power. Abingdon, New York: Routledge.</span> </li> <li id="cite_note-57"><b><a href="#cite_ref-57">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFPaul_Goble2014" class="citation web cs1">Paul Goble (ngày 11 tháng 11 năm 2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.interpretermag.com/russians-dream-of-soviet-empire-without-communists-commentators-say/">“Russians Dream of 'Soviet Empire Without Communists,' Commentators Say”</a>. Interpreter Magazine<span class="reference-accessdate">. Truy cập ngày 11 tháng 11 năm 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Russians+Dream+of+%27Soviet+Empire+Without+Communists%2C%27+Commentators+Say&rft.pub=Interpreter+Magazine&rft.date=2014-11-11&rft.au=Paul+Goble&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.interpretermag.com%2Frussians-dream-of-soviet-empire-without-communists-commentators-say%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-58"><b><a href="#cite_ref-58">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Alexander_Dugin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alexander Dugin (trang không tồn tại)">Alexander Dugin</a>, <a href="/w/index.php?title=Foundations_of_Geopolitics&action=edit&redlink=1" class="new" title="Foundations of Geopolitics (trang không tồn tại)">Foundations of Geopolitics</a></span> </li> <li id="cite_note-Caroe_1953-59"><b><a href="#cite_ref-Caroe_1953_59-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFCaroe1953" class="citation journal cs1">Caroe, O. (1953). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sim_foreign-affairs_1953-10_32_1/page/135">“Soviet Colonialism in Central Asia”</a>. <i>Foreign Affairs</i>. <b>32</b> (1): 135–144. <a href="/wiki/JSTOR_(%C4%91%E1%BB%8Bnh_danh)" class="mw-redirect" title="JSTOR (định danh)">JSTOR</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.jstor.org/stable/20031013">20031013</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Foreign+Affairs&rft.atitle=Soviet+Colonialism+in+Central+Asia&rft.volume=32&rft.issue=1&rft.pages=135-144&rft.date=1953&rft_id=%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F20031013%23id-name%3DJSTOR&rft.aulast=Caroe&rft.aufirst=O.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsim_foreign-affairs_1953-10_32_1%2Fpage%2F135&rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3ACh%E1%BB%A7+ngh%C4%A9a+%C4%91%E1%BA%BF+qu%E1%BB%91c" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-60"><b><a href="#cite_ref-60">^</a></b> <span class="reference-text">Natalia Tsvetkova. Failure of American and Soviet Cultural Imperialism in German Universities, 1945-1990. Boston, Leiden: Brill, 2013</span> </li> <li id="cite_note-tre-61"><b><a href="#cite_ref-tre_61-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Dmitri_Trenin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dmitri Trenin (trang không tồn tại)">Dmitri Trenin</a>, "Post-Imperium: A Eurasian Story," Carnegie Endowment for International Peace, 2011. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://carnegieendowment.org/pdf/book/post-imperium.pdf">p. 144-145</a></span> </li> <li id="cite_note-62"><b><a href="#cite_ref-62">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.qdnd.vn/100-nam-cach-mang-thang-muoi-nga-vi-dai/danh-gia-phan-tich/cach-mang-thang-muoi-va-phong-trao-giai-phong-dan-toc-tren-the-gioi-521430">Cách mạng Tháng Mười và phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới</a>, Báo điện tử Quân đội nhân dân, 22/10/2017</span> </li> <li id="cite_note-tele-63">^ <a href="#cite_ref-tele_63-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-tele_63-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.telesurtv.net/english/analysis/How-the-Russian-Revolution-Inspired-Assisted-National-Liberation-Struggles-20171023-0012.html">https://www.telesurtv.net/english/analysis/How-the-Russian-Revolution-Inspired-Assisted-National-Liberation-Struggles-20171023-0012.html</a></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Đọc_thêm"><span id=".C4.90.E1.BB.8Dc_th.C3.AAm"></span>Đọc thêm</h2></div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Guy_Ankerl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Guy Ankerl (trang không tồn tại)">Guy Ankerl</a>, <i>Coexisting Contemporary Civilizations: Arabo-Muslim, Bharatai, Chinese, and Western,</i> Geneva, INU PRESS, 2000, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/2881550045" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 2-88155-004-5</a>.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Robert_Bickers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Robert Bickers (trang không tồn tại)">Robert Bickers</a>/<a href="/w/index.php?title=Christian_Henriot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christian Henriot (trang không tồn tại)">Christian Henriot</a>, <i>New Frontiers: Imperialism's New Communities in East Asia, 1842-1953</i>, Manchester, Manchester University Press, 2000, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0719056047" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-7190-5604-7</a></li> <li><a href="/wiki/Barbara_Bush" title="Barbara Bush">Barbara Bush</a>, <i>Imperialism and Postcolonialism (History: Concepts,Theories and Practice),</i> Longmans, 2006, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0582505836" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-582-50583-6</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=John_Darwin&action=edit&redlink=1" class="new" title="John Darwin (trang không tồn tại)">John Darwin</a><i>, After Tamerlane: The Rise and Fall of Global Empires, 1400-2000,</i> Penguin Books, 2008, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0141010223" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-14-101022-3</a></li> <li><a href="/wiki/Niall_Ferguson" title="Niall Ferguson">Niall Ferguson</a>, <i>Empire: How Britain Made the Modern World,</i> Penguin Books, 2004, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0141007540" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-14-100754-0</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Michael_Hardt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael Hardt (trang không tồn tại)">Michael Hardt</a> và <a href="/w/index.php?title=Toni_Negri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Toni Negri (trang không tồn tại)">Toni Negri</a>, <i>Empire,</i> <a href="/w/index.php?title=Harvard_University_Press&action=edit&redlink=1" class="new" title="Harvard University Press (trang không tồn tại)">Harvard University Press</a>, 2000, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0674006712" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-674-00671-2</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=E.J._Hobsbawm&action=edit&redlink=1" class="new" title="E.J. Hobsbawm (trang không tồn tại)">E.J. Hobsbawm</a>, <i>The Age of Empire, 1875-1914,</i> Abacus Books, 1989, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0349105987" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-349-10598-7</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=E._J._Hobsbawm&action=edit&redlink=1" class="new" title="E. J. Hobsbawm (trang không tồn tại)">E. J. Hobsbawm</a>, <i>On Empire: America, War, and Global Supremacy,</i> Pantheon Books, 2008, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0375425373" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-375-42537-3</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=J._A._Hobson&action=edit&redlink=1" class="new" title="J. A. Hobson (trang không tồn tại)">J. A. Hobson</a>, <i>Imperialism: A Study,</i> Cosimo Classics, 2005, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/1596052503" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-59605-250-3</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Michael_Hudson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael Hudson (trang không tồn tại)">Michael Hudson</a>, <i>Super Imperialism: The Origin and Fundamentals of U.S. World Dominance,</i> Pluto Press, 2003, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0745319890" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-7453-1989-0</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=V._I._Lenin&action=edit&redlink=1" class="new" title="V. I. Lenin (trang không tồn tại)">V. I. Lenin</a>, <i>Imperialism: The Highest Stage of Capitalism,</i> International Publishers, New York, 1997, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0717800989" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-7178-0098-9</a></li> <li><a href="/wiki/Edward_Said" title="Edward Said">Edward Said</a>, <i>Culture and Imperialism,</i> Vintage Books, 1998, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/0099967502" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-09-996750-2</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Simon_C._Smith&action=edit&redlink=1" class="new" title="Simon C. Smith (trang không tồn tại)">Simon C. Smith</a>, <i>British Imperialism 1750-1970,</i> Cambridge University Press, 1998, <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ngu%E1%BB%93n_s%C3%A1ch/052159930X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-521-59930-X</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_ngoài"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"></span>Liên kết ngoài</h2></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.marxists.org/archive/hobson/1902/imperialism/index.htm">J.A Hobson, Imperialism a Study</a> 1902.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mises.org/story/2383">The Paradox of Imperialism</a> by <a href="/w/index.php?title=Hans-Hermann_Hoppe&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hans-Hermann Hoppe (trang không tồn tại)">Hans-Hermann Hoppe</a>. tháng 11 năm 2006.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.polyarchy.org/documents/imperialism.html">Imperialism</a> Quotations</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.panarchy.org/schumpeter/imperialism.html">State, Imperialism and Capitalism</a> by Joseph Schumpeter</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.panarchy.org/taylor/imperialism.1952.html">Economic Imperialism</a> by A.J.P.Taylor</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bartelby.org/65/im/imperial.html">Imperialism Entry in the Columbia Encyclopedia (Bartleby)</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.polis.cam.ac.uk/contacts/staff/eperreausaussine/imperialism.pdf">[1]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110512015502/http://www.polis.cam.ac.uk/contacts/staff/eperreausaussine/imperialism.pdf">Lưu trữ</a> 2011-05-12 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Imperialism by Emile Perreau-Saussine</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dostoevskiansmiles.blogspot.com/2008/10/nation-state-core-and-periphery-brief.html">The Nation-State, Core and Periphery: A Brief sketch of Imperialism in the 20th century.</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sam.gov.tr/perceptions/volume12/winter/winter-004-PERCEPTION(mehmetakifokur)%5B4%5D.pdf">Mehmet Akif Okur, Rethinking Empire After 9/11: Towards A New Ontological Image of World Order, Perceptions, Journal of International Affairs, Volume XII, Winter 2007, pp.61-93</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110728021611/http://www.sam.gov.tr/perceptions/volume12/winter/winter-004-PERCEPTION(mehmetakifokur)%5B4%5D.pdf">Lưu trữ</a> 2011-07-28 tại <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.michaelparenti.org/Imperialism101.html">Imperialism 101, Against Empire By Michael Parenti Published by City Lights Books, 1995, ISBN 0-87286-298-4, 9780872862982, 217 pages</a></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Imperialism?uselang=vi">Chủ nghĩa đế quốc</a></b></i>.</div></div> </div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Chủ_nghĩa_đế_quốc" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c" title="Bản mẫu:Chủ nghĩa đế quốc"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Chủ nghĩa đế quốc (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c&action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Chủ_nghĩa_đế_quốc" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">Chủ nghĩa đế quốc</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd plainlist" style="width:100%;padding:0;background:transparent;color:inherit;"><div style="padding:0px;"><table cellspacing="0" class="navbox-columns-table" style="text-align:left;width:auto; margin-left:auto; margin-right:auto;"><tbody><tr style="vertical-align:top;"><td style="width:5em;">   </td><td style="padding:0px;padding:0.5em 0; line-height:2.5em;;;;width:15em;"><div> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_B%E1%BB%93_%C4%90%C3%A0o_Nha" title="Đế quốc Bồ Đào Nha"><img alt="Đế quốc Bồ Đào Nha" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Flag_of_Portugal_%281578%29.svg/23px-Flag_of_Portugal_%281578%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Flag_of_Portugal_%281578%29.svg/35px-Flag_of_Portugal_%281578%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Flag_of_Portugal_%281578%29.svg/45px-Flag_of_Portugal_%281578%29.svg.png 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2000" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_B%E1%BB%93_%C4%90%C3%A0o_Nha" title="Đế quốc Bồ Đào Nha">Bồ Đào Nha</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%C3%A2y_Ban_Nha" title="Tây Ban Nha"><img alt="Tây Ban Nha" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg/23px-Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg/35px-Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg/45px-Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_T%C3%A2y_Ban_Nha" title="Đế quốc Tây Ban Nha">Tây Ban Nha</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/H%C3%A0_Lan" title="Hà Lan"><img alt="Hà Lan" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/23px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/35px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Flag_of_the_Netherlands.svg/45px-Flag_of_the_Netherlands.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_H%C3%A0_Lan" title="Đế quốc Hà Lan">Hà Lan</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ottoman" title="Đế quốc Ottoman"><img alt="Đế quốc Ottoman" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/23px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/35px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/45px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ottoman" title="Đế quốc Ottoman">Ottoman</a></li></ul> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;padding:0.5em 0; line-height:2.5em;;;;width:15em;"><div> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_%C3%9D" title="Vương quốc Ý"><img alt="Vương quốc Ý" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Italy_%281861-1946%29_crowned.svg/23px-Flag_of_Italy_%281861-1946%29_crowned.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Italy_%281861-1946%29_crowned.svg/35px-Flag_of_Italy_%281861-1946%29_crowned.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Italy_%281861-1946%29_crowned.svg/45px-Flag_of_Italy_%281861-1946%29_crowned.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C3%9D" title="Đế quốc Ý">Ý</a></li> <li><span class="flagicon"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Th%E1%BB%A5y_%C4%90i%E1%BB%83n" title="Thụy Điển"><img alt="Thụy Điển" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg/23px-Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg/35px-Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg/46px-Flag_of_Sweden_%281562%E2%80%931650%29.svg.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="350" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Th%E1%BB%A5y_%C4%90i%E1%BB%83n" title="Đế quốc Thụy Điển">Thụy Điển</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C4%90an_M%E1%BA%A1ch" title="Đan Mạch"><img alt="Đan Mạch" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/20px-Flag_of_Denmark.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/31px-Flag_of_Denmark.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Flag_of_Denmark.svg/40px-Flag_of_Denmark.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="387" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90an_M%E1%BA%A1ch" class="mw-redirect" title="Đế quốc Đan Mạch">Đan Mạch</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Na_Uy" title="Na Uy"><img alt="Na Uy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Norway.svg/21px-Flag_of_Norway.svg.png" decoding="async" width="21" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Norway.svg/32px-Flag_of_Norway.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Flag_of_Norway.svg/41px-Flag_of_Norway.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="372" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Na_Uy" title="Đế quốc Na Uy">Na Uy</a></li></ul> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;padding:0.5em 0; line-height:2.5em;;;;width:15em;"><div> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Li%C3%AAn_hi%E1%BB%87p_Anh_v%C3%A0_B%E1%BA%AFc_Ireland" title="Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland"><img alt="Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/23px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/35px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/46px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Anh" title="Đế quốc Anh">Anh</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C3%9Ac" title="Úc"><img alt="Úc" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Flag_of_Australia_%28converted%29.svg/23px-Flag_of_Australia_%28converted%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Flag_of_Australia_%28converted%29.svg/35px-Flag_of_Australia_%28converted%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Flag_of_Australia_%28converted%29.svg/46px-Flag_of_Australia_%28converted%29.svg.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="640" /></a></span></span> <a href="/wiki/L%C3%A3nh_th%E1%BB%95_%E1%BB%A7y_nhi%E1%BB%87m_c%E1%BB%A7a_%C3%9Ac" title="Lãnh thổ ủy nhiệm của Úc">Úc</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/New_Zealand" title="New Zealand"><img alt="New Zealand" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/23px-Flag_of_New_Zealand.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/35px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/46px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/w/index.php?title=Thu%E1%BB%99c_%C4%91%E1%BB%8Ba_c%E1%BB%A7a_New_Zealand&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thuộc địa của New Zealand (trang không tồn tại)">New Zealand</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_Nam_Phi" title="Cộng hòa Nam Phi"><img alt="Cộng hòa Nam Phi" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Flag_of_South_Africa_%281928-1982%29.svg/23px-Flag_of_South_Africa_%281928-1982%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Flag_of_South_Africa_%281928-1982%29.svg/35px-Flag_of_South_Africa_%281928-1982%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Flag_of_South_Africa_%281928-1982%29.svg/45px-Flag_of_South_Africa_%281928-1982%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/L%C3%A3nh_th%E1%BB%95_%E1%BB%A7y_nhi%E1%BB%87m_c%E1%BB%A7a_Nam_Phi" title="Lãnh thổ ủy nhiệm của Nam Phi">Nam Phi</a></li></ul> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;padding:0.5em 0; line-height:2.5em;;;;width:15em;"><div> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Qu%C3%A2n_ch%E1%BB%A7_Habsburg" title="Quân chủ Habsburg"><img alt="Quân chủ Habsburg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg/23px-Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg/35px-Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg/45px-Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_without_haloes_%281400-1806%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_La_M%C3%A3_Th%E1%BA%A7n_th%C3%A1nh" title="Đế quốc La Mã Thần thánh">Đế chế I</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C3%81o_(1804%E2%80%931867)" title="Đế quốc Áo (1804–1867)"><img alt="Đế quốc Áo (1804–1867)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Flag_of_the_Habsburg_Monarchy.svg/23px-Flag_of_the_Habsburg_Monarchy.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Flag_of_the_Habsburg_Monarchy.svg/35px-Flag_of_the_Habsburg_Monarchy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Flag_of_the_Habsburg_Monarchy.svg/45px-Flag_of_the_Habsburg_Monarchy.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C3%81o" title="Đế quốc Áo">Áo</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C3%81o-Hung" title="Đế quốc Áo-Hung"><img alt="Đế quốc Áo-Hung" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Civil_ensign_of_Austria-Hungary_%281869-1918%29.svg/23px-Civil_ensign_of_Austria-Hungary_%281869-1918%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Civil_ensign_of_Austria-Hungary_%281869-1918%29.svg/35px-Civil_ensign_of_Austria-Hungary_%281869-1918%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/11/Civil_ensign_of_Austria-Hungary_%281869-1918%29.svg/45px-Civil_ensign_of_Austria-Hungary_%281869-1918%29.svg.png 2x" data-file-width="648" data-file-height="432" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C3%81o-Hung" title="Đế quốc Áo-Hung">Áo-Hung</a></li></ul> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;padding:0.5em 0; line-height:2.5em;;;;width:15em;"><div> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đế quốc Đức"><img alt="Đế quốc Đức" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/23px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/35px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/45px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_%C4%90%E1%BB%A9c" title="Đế quốc Đức">Đế chế II</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%A9c_Qu%E1%BB%91c_x%C3%A3" title="Đức Quốc xã"><img alt="Đức Quốc xã" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg/23px-Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg/35px-Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg/46px-Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%A9c_Qu%E1%BB%91c_x%C3%A3" class="mw-redirect" title="Đức Quốc xã">Đế chế III</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Đế quốc Nhật Bản"><img alt="Đế quốc Nhật Bản" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg/22px-Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg/33px-Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg/43px-Flag_of_Japan_%281870%E2%80%931999%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="700" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Nh%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3n" title="Đế quốc Nhật Bản">Nhật Bản</a></li></ul> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;padding:0.5em 0; line-height:2.5em;;;;width:15em;"><div> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Ph%C3%A1p" title="Vương quốc Pháp"><img alt="Vương quốc Pháp" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg/23px-Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg/35px-Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg/45px-Royal_Standard_of_the_King_of_France.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span> <a href="/wiki/Louis_XIV_c%E1%BB%A7a_Ph%C3%A1p#Mở_rộng_lãnh_thổ" title="Louis XIV của Pháp">Pháp Bourbon</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ph%C3%A1p" title="Pháp"><img alt="Pháp" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/23px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/35px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/45px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%87_nh%E1%BA%A5t_%C4%90%E1%BA%BF_ch%E1%BA%BF_Ph%C3%A1p" class="mw-redirect" title="Đệ nhất Đế chế Pháp">Pháp Napoleon</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ph%C3%A1p" title="Pháp"><img alt="Pháp" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/23px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/35px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/45px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_th%E1%BB%B1c_d%C3%A2n_Ph%C3%A1p" title="Đế quốc thực dân Pháp">Pháp</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/B%E1%BB%89" title="Bỉ"><img alt="Bỉ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg/23px-Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg/35px-Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg/45px-Flag_of_Belgium_%28civil%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_th%E1%BB%B1c_d%C3%A2n_B%E1%BB%89" title="Đế quốc thực dân Bỉ">Bỉ</a></li></ul> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;padding:0.5em 0; line-height:2.5em;;;;width:15em;"><div> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Nga" title="Đế quốc Nga"><img alt="Đế quốc Nga" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/23px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/35px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/45px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Nga" title="Đế quốc Nga">Nga</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Li%C3%AAn_X%C3%B4" title="Liên Xô"><img alt="Liên Xô" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/23px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/35px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/46px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_X%C3%B4_vi%E1%BA%BFt" title="Đế quốc Xô viết">Liên Xô</a></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3" title="Hoa Kỳ"><img alt="Hoa Kỳ" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/23px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/35px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/46px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></a></span></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_M%E1%BB%B9" class="mw-redirect" title="Đế quốc Mỹ">Hoa Kỳ</a></li> <li><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Flag_of_Thailand_%281782%29.svg/20px-Flag_of_Thailand_%281782%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Flag_of_Thailand_%281782%29.svg/30px-Flag_of_Thailand_%281782%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Flag_of_Thailand_%281782%29.svg/40px-Flag_of_Thailand_%281782%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> <a href="/wiki/V%C6%B0%C6%A1ng_qu%E1%BB%91c_Rattanakosin" title="Vương quốc Rattanakosin">Thái Lan</a></li></ul> </div></td><td style="border-left:2px solid #fdfdfd;padding:0px;padding:0.5em 0; line-height:2.5em;;;;width:15em;"><div> <ul><li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Noflag.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Noflag.PNG/20px-Noflag.PNG" decoding="async" width="20" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Noflag.PNG/30px-Noflag.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Noflag.PNG/40px-Noflag.PNG 2x" data-file-width="129" data-file-height="101" /></a></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Ba_T%C6%B0" title="Đế quốc Ba Tư">Iran</a></li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Noflag.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Noflag.PNG/20px-Noflag.PNG" decoding="async" width="20" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Noflag.PNG/30px-Noflag.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Noflag.PNG/40px-Noflag.PNG 2x" data-file-width="129" data-file-height="101" /></a></span> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_M%C3%B4ng_C%E1%BB%95" title="Đế quốc Mông Cổ">Mông Cổ</a></li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Noflag.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Noflag.PNG/20px-Noflag.PNG" decoding="async" width="20" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Noflag.PNG/30px-Noflag.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Noflag.PNG/40px-Noflag.PNG 2x" data-file-width="129" data-file-height="101" /></a></span> <a href="/wiki/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c_Trung_Hoa" title="Chủ nghĩa đế quốc Trung Hoa">Trung Quốc</a></li> <li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Noflag.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Noflag.PNG/20px-Noflag.PNG" decoding="async" width="20" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Noflag.PNG/30px-Noflag.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Noflag.PNG/40px-Noflag.PNG 2x" data-file-width="129" data-file-height="101" /></a></span> <a href="/wiki/Qu%C3%A1_tr%C3%ACnh_m%E1%BB%9F_r%E1%BB%99ng_l%C3%A3nh_th%E1%BB%95_c%E1%BB%A7a_Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Quá trình mở rộng lãnh thổ của Việt Nam">Việt Nam</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div></td></tr></tbody></table></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71915089">.mw-parser-output .portal-bar{font-size:88%;font-weight:bold;display:flex;justify-content:center;align-items:baseline}.mw-parser-output .portal-bar-bordered{padding:0 2em;background-color:#fdfdfd;border:1px solid #a2a9b1;clear:both;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .portal-bar-related{font-size:100%;justify-content:flex-start}.mw-parser-output .portal-bar-unbordered{padding:0 1.7em;margin-left:0}.mw-parser-output .portal-bar-header{margin:0 1em 0 0.5em;flex:0 0 auto;min-height:24px}.mw-parser-output .portal-bar-content{display:flex;flex-flow:row wrap;flex:0 1 auto;padding:0.15em 0;column-gap:1em;align-items:baseline;margin:0;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-content-related{margin:0;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-item{display:inline-block;margin:0.15em 0.2em;min-height:24px;line-height:24px}@media screen and (max-width:768px){.mw-parser-output .portal-bar{font-size:88%;font-weight:bold;display:flex;flex-flow:column wrap;align-items:baseline}.mw-parser-output .portal-bar-header{text-align:center;flex:0;padding-left:0.5em;margin:0 auto}.mw-parser-output .portal-bar-related{font-size:100%;align-items:flex-start}.mw-parser-output .portal-bar-content{display:flex;flex-flow:row wrap;align-items:center;flex:0;column-gap:1em;border-top:1px solid #a2a9b1;margin:0 auto;list-style:none}.mw-parser-output .portal-bar-content-related{border-top:none;margin:0;list-style:none}}.mw-parser-output .navbox+link+.portal-bar,.mw-parser-output .navbox+style+.portal-bar,.mw-parser-output .navbox+link+.portal-bar-bordered,.mw-parser-output .navbox+style+.portal-bar-bordered,.mw-parser-output .sister-bar+link+.portal-bar,.mw-parser-output .sister-bar+style+.portal-bar,.mw-parser-output .portal-bar+.navbox-styles+.navbox,.mw-parser-output .portal-bar+.navbox-styles+.sister-bar{margin-top:-1px}</style><div class="portal-bar noprint metadata noviewer portal-bar-bordered" role="navigation" aria-label="Cổng thông tin"><span class="portal-bar-header"><a href="/wiki/Wikipedia:Danh_s%C3%A1ch_c%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin" title="Wikipedia:Danh sách cổng thông tin">Cổng thông tin</a>:</span><ul class="portal-bar-content"><li class="portal-bar-item"><span class="nowrap"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/21px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="21" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/42px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></span></span> </span><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c" class="mw-redirect" title="Cổng thông tin:Đế quốc">đế quốc</a></li></ul></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Chủ_nghĩa_đế_quốc&oldid=71718405">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Chủ_nghĩa_đế_quốc&oldid=71718405</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c" title="Thể loại:Chủ nghĩa đế quốc">Chủ nghĩa đế quốc</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%8Bch_s%E1%BB%AD_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_th%E1%BB%B1c_d%C3%A2n" title="Thể loại:Lịch sử chủ nghĩa thực dân">Lịch sử chủ nghĩa thực dân</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:%C4%90%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c" title="Thể loại:Đế quốc">Đế quốc</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ch%E1%BA%BF_%C4%91%E1%BB%99_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Thể loại:Chế độ chính trị">Chế độ chính trị</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:X%C3%A2m_l%C6%B0%E1%BB%A3c" title="Thể loại:Xâm lược">Xâm lược</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:H%E1%BB%8Dc_thuy%E1%BA%BFt_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B" title="Thể loại:Học thuyết chính trị">Học thuyết chính trị</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Kinh_t%E1%BA%BF_ch%C3%ADnh_tr%E1%BB%8B_Marx-Lenin" title="Thể loại:Kinh tế chính trị Marx-Lenin">Kinh tế chính trị Marx-Lenin</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_chuy%C3%AAn_ch%E1%BA%BF" title="Thể loại:Chủ nghĩa chuyên chế">Chủ nghĩa chuyên chế</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Thể loại ẩn: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ngu%E1%BB%93n_CS1_ti%E1%BA%BFng_Th%E1%BB%A5y_%C4%90i%E1%BB%83n_(sv)" title="Thể loại:Nguồn CS1 tiếng Thụy Điển (sv)">Nguồn CS1 tiếng Thụy Điển (sv)</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_CS1:_ng%C3%A0y_truy_c%E1%BA%ADp_thi%E1%BA%BFu_URL" title="Thể loại:Lỗi CS1: ngày truy cập thiếu URL">Lỗi CS1: ngày truy cập thiếu URL</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:L%E1%BB%97i_CS1:_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_ngo%C3%A0i" title="Thể loại:Lỗi CS1: liên kết ngoài">Lỗi CS1: liên kết ngoài</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_b%E1%BB%8B_kh%C3%B3a_h%E1%BA%A1n_ch%E1%BA%BF_s%E1%BB%ADa_%C4%91%E1%BB%95i" title="Thể loại:Trang bị khóa hạn chế sửa đổi">Trang bị khóa hạn chế sửa đổi</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n" title="Thể loại:Bài cơ bản">Bài cơ bản</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_c%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin_c%C3%B3_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BB%8F_%C4%91%E1%BA%BFn_c%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin" title="Thể loại:Bản mẫu cổng thông tin có liên kết đỏ đến cổng thông tin">Bản mẫu cổng thông tin có liên kết đỏ đến cổng thông tin</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_c%C3%B3_b%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_c%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin_tr%E1%BB%91ng" title="Thể loại:Trang có bản mẫu cổng thông tin trống">Trang có bản mẫu cổng thông tin trống</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt_c%C3%B3_ch%C3%BA_th%C3%ADch_kh%C3%B4ng_%C4%91%E1%BA%A7y_%C4%91%E1%BB%A7" title="Thể loại:Bài viết có chú thích không đầy đủ">Bài viết có chú thích không đầy đủ</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu_webarchive_d%C3%B9ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_wayback" title="Thể loại:Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback">Bản mẫu webarchive dùng liên kết wayback</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%C3%A0i_c%C6%A1_b%E1%BA%A3n_s%C6%A1_khai" title="Thể loại:Bài cơ bản sơ khai">Bài cơ bản sơ khai</a></li><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Trang_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_t%E1%BB%B1_%C4%91%E1%BB%99ng_ISBN" title="Thể loại:Trang sử dụng liên kết tự động ISBN">Trang sử dụng liên kết tự động ISBN</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 7 tháng 9 năm 2024, 23:47.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-tc56n","wgBackendResponseTime":178,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.692","walltime":"1.029","ppvisitednodes":{"value":4346,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":131754,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":18679,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":14,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":4,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":111901,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 721.531 1 -total"," 30.07% 216.948 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 17.29% 124.754 1 Bản_mẫu:Chủ_nghĩa_đế_quốc"," 16.99% 122.592 1 Bản_mẫu:Navbox_with_columns"," 16.42% 118.443 1 Bản_mẫu:Navbox"," 16.00% 115.428 9 Bản_mẫu:Chú_thích_web"," 11.59% 83.592 1 Bản_mẫu:Đảng_phái_chính_trị"," 11.20% 80.796 25 Bản_mẫu:Flagicon"," 11.10% 80.108 1 Bản_mẫu:Politics_series_sidebar"," 10.67% 76.995 1 Bản_mẫu:Sidebar_with_collapsible_lists"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.326","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5549175,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-b8zqw","timestamp":"20241123122811","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Ch\u1ee7 ngh\u0129a \u0111\u1ebf qu\u1ed1c","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/Ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_%C4%91%E1%BA%BF_qu%E1%BB%91c","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7260","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7260","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2010-03-03T13:16:28Z","dateModified":"2024-09-07T23:47:00Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/e\/ec\/Punch_Rhodes_Colossus.png","headline":"h\u00ecnh th\u00e1i \u00fd th\u1ee9c h\u1ec7 ch\u00ednh tr\u1ecb d\u1ef1a tr\u00ean ch\u00ednh s\u00e1ch m\u1edf r\u1ed9ng quy\u1ec1n l\u1ef1c v\u00e0 t\u1ea7m \u1ea3nh h\u01b0\u1edfng c\u1ee7a m\u1ed9t qu\u1ed1c gia b\u1eb1ng v\u0169 l\u1ef1c"}</script> </body> </html>