CINXE.COM

صدا - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>صدا - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"fd22e439-bae5-41fb-abef-1657d3a047fd","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"صدا","wgTitle":"صدا","wgCurRevisionId":40520862,"wgRevisionId":40520862,"wgArticleId":232223,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["مقاله‌های دارای شرح مختصر","مقاله‌های دارای شرح مختصر بلند","شرح مختصر متفاوت با ویکی‌داده","مقاله‌های دارای پیوند با میان‌ویکی","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های EMU","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST","همه مقاله‌های خرد","مقاله‌های خرد فیزیک","مقاله‌های دارای ویدئو","مقاله‌های خرد علمی","شنوایی","صوت","صوت‌شناسی","عوامل تولید فیلم","کیفیت‌های ذهنی"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName": "صدا","wgRelevantArticleId":232223,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q11461","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model", "platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.tmh.player","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp", "ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv/1200px--PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="675"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv/800px--PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="450"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv/640px--PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="360"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="صدا - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-صدا rootpage-صدا skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D8%B5%D8%AF%D8%A7" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D8%B5%D8%AF%D8%A7" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&amp;uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&amp;returnto=%D8%B5%D8%AF%D8%A7" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&amp;returnto=%D8%B5%D8%AF%D8%A7" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-خصوصیات_فیزیک_صدا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#خصوصیات_فیزیک_صدا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>خصوصیات فیزیک صدا</span> </div> </a> <ul id="toc-خصوصیات_فیزیک_صدا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اصطلاح‌های_صوت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#اصطلاح‌های_صوت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>اصطلاح‌های صوت</span> </div> </a> <ul id="toc-اصطلاح‌های_صوت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-بسامد_و_طول_موج" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#بسامد_و_طول_موج"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>بسامد و طول موج</span> </div> </a> <ul id="toc-بسامد_و_طول_موج-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سرعت_صوت" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#سرعت_صوت"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>سرعت صوت</span> </div> </a> <ul id="toc-سرعت_صوت-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">صدا</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۱۵۰ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-150" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۱۵۰ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Klank" title="Klank–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Klank" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Schall" title="Schall–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Schall" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%88%9D%E1%8C%BD" title="ድምጽ–امهری" lang="am" hreflang="am" data-title="ድምጽ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="امهری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Soniu" title="Soniu–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Soniu" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Sw%C4%93g" title="Swēg–انگلیسی باستان" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Swēg" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="انگلیسی باستان" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%88%D8%AA" title="صوت–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="صوت" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A9%DC%A0%DC%90_(%DC%A8%DC%98%DC%AC%DC%90)" title="ܩܠܐ (ܨܘܬܐ)–آرامی" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܩܠܐ (ܨܘܬܐ)" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="آرامی" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%88%D8%AA" title="صوت–عربی مراکشی" lang="ary" hreflang="ary" data-title="صوت" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="عربی مراکشی" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%88%D8%AA" title="صوت–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="صوت" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B6%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%A6" title="শব্দ–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="শব্দ" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Son%C3%ADu" title="Soníu–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Soníu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/S%C9%99s" title="Səs–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Səs" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%B3" title="سس–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="سس" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%83%D1%8B%D1%88" title="Тауыш–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Тауыш" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Schoi" title="Schoi–باواریایی" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Schoi" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="باواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Garsos" title="Garsos–ساموگیتی" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Garsos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ساموگیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Tanog" title="Tanog–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Tanog" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%83%D0%BA" title="Гук–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Гук" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%83%D0%BA" title="Гук–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Гук" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B2%D1%83%D0%BA" title="Звук–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Звук" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B6%E0%A6%AC%E0%A7%8D%E0%A6%A6" title="শব্দ–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="শব্দ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BE%92%E0%BE%B2%E0%BC%8B" title="སྒྲ་–تبتی" lang="bo" hreflang="bo" data-title="སྒྲ་" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="تبتی" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Zvuk" title="Zvuk–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Zvuk" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B1%D1%8F%D0%B0%D0%BD" title="Абяан–Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Абяан" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/So" title="So–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="So" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%95%D9%86%DA%AF" title="دەنگ–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="دەنگ" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Zvuk" title="Zvuk–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Zvuk" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%81%C4%83" title="Сасă–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Сасă" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Sain_(ffiseg)" title="Sain (ffiseg)–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Sain (ffiseg)" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Lyd" title="Lyd–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Lyd" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Schall" title="Schall–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Schall" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Veng" title="Veng–Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Veng" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%89%CF%87%CE%BF%CF%82" title="Ήχος–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Ήχος" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Sound" title="Sound–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Sound" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Sono" title="Sono–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Sono" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Sonido" title="Sonido–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Sonido" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Heli" title="Heli–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Heli" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Soinu" title="Soinu–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Soinu" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Son" title="Son–اکسترامادورایی" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Son" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="اکسترامادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/%C3%84%C3%A4ni" title="Ääni–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Ääni" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Hel%C3%BC" title="Helü–Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Helü" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Rorogo" title="Rorogo–فیجیایی" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Rorogo" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Son_(physique)" title="Son (physique)–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Son (physique)" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Gel%C3%BC%C3%BCt" title="Gelüüt–فریزی شمالی" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Gelüüt" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="فریزی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/L%C3%BBd" title="Lûd–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Lûd" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Fuaim" title="Fuaim–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Fuaim" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E8%81%B2%E6%B0%A3" title="聲氣–گن" lang="gan" hreflang="gan" data-title="聲氣" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="گن" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Son_(fyzik)" title="Son (fyzik)–Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Son (fyzik)" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Son" title="Son–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Son" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Pu" title="Pu–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Pu" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/Avaz" title="Avaz–کونکانی گن" lang="gom" hreflang="gom" data-title="Avaz" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="کونکانی گن" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Sauti" title="Sauti–هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Sauti" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/S%C3%A2ng-y%C3%AEm" title="Sâng-yîm–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Sâng-yîm" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%9C" title="קול–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="קול" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A7%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%A8%E0%A4%BF" title="ध्वनि–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="ध्वनि" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Awaaj" title="Awaaj–هندی فیجیایی" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Awaaj" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="هندی فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Zvuk" title="Zvuk–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Zvuk" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Son_(fizik)" title="Son (fizik)–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Son (fizik)" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Hang" title="Hang–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Hang" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%81%D5%A1%D5%B5%D5%B6" title="Ձայն–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ձայն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%81%D5%A1%D5%B5%D5%B6" title="Ձայն–Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Ձայն" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Sono" title="Sono–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Sono" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Bunyi" title="Bunyi–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Bunyi" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Son" title="Son–اکسیدنتال" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Son" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="اکسیدنتال" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Uni" title="Uni–ایلوکویی" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Uni" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ایلوکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Sono" title="Sono–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Sono" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Hlj%C3%B3%C3%B0" title="Hljóð–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Hljóð" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Suono" title="Suono–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Suono" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%9F%B3" title="音–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="音" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Song" title="Song–Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Song" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/sance" title="sance–لوجبان" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="sance" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="لوجبان" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Uni" title="Uni–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Uni" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90" title="ბგერა–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ბგერა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/A%CC%B1khwom" title="A̱khwom–تیاپی" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="A̱khwom" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="تیاپی" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%8B%D0%B1%D1%8B%D1%81" title="Дыбыс–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Дыбыс" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B6%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%A6" title="ಶಬ್ದ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಶಬ್ದ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%86%8C%EB%A6%AC" title="소리–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="소리" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Deng" title="Deng–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Deng" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%BA%D0%B8%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F:%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%BE/%D0%94%D0%B0%D0%B1%D1%8B%D1%88" title="Википедия:Сомо/Дабыш–قرقیزی" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Википедия:Сомо/Дабыш" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="قرقیزی" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Sonus_(physica)" title="Sonus (physica)–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Sonus (physica)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Geluid" title="Geluid–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Geluid" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Garsas" title="Garsas–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Garsas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Ska%C5%86a" title="Skaņa–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Skaņa" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%B9%D0%B3%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BA%D1%81" title="Вайгялькс–مکشایی" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Вайгялькс" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="مکشایی" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Feo_(fizika)" title="Feo (fizika)–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Feo (fizika)" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B2%D1%83%D0%BA" title="Звук–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Звук" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B6%E0%B4%AC%E0%B5%8D%E0%B4%A6%E0%B4%82" title="ശബ്ദം–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ശബ്ദം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D1%83%D1%83" title="Дуу–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Дуу" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%86%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%9C_(%E0%A4%A7%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%A8%E0%A5%80)" title="आवाज (ध्वनी)–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="आवाज (ध्वनी)" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Bunyi" title="Bunyi–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Bunyi" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Sonido" title="Sonido–میراندی" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Sonido" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="میراندی" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%9E%E1%80%B6" title="အသံ–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="အသံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D0%B5" title="Эне–ارزیایی" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Эне" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ارزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%A7%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%A8%E0%A4%BF" title="ध्वनि–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="ध्वनि" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%83" title="सः–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="सः" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Geluid" title="Geluid–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Geluid" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Lyd" title="Lyd–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Lyd" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Lyd" title="Lyd–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Lyd" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Son" title="Son–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Son" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Sagalee" title="Sagalee–اورومویی" lang="om" hreflang="om" data-title="Sagalee" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="اورومویی" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B6%E0%AC%AC%E0%AD%8D%E0%AC%A6_(%E0%AC%A7%E0%AD%8D%E0%AD%B1%E0%AC%A8%E0%AC%BF)" title="ଶବ୍ଦ (ଧ୍ୱନି)–اوریه‌ای" lang="or" hreflang="or" data-title="ଶବ୍ଦ (ଧ୍ୱନି)" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="اوریه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A7%E0%A9%81%E0%A8%A8%E0%A9%80" title="ਧੁਨੀ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਧੁਨੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/D%C5%BAwi%C4%99k" title="Dźwięk–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Dźwięk" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Son" title="Son–پیدمونتی" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Son" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="پیدمونتی" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B2" title="آواز–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="آواز" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%DA%96" title="غږ–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="غږ" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Som" title="Som–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Som" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Ruqyay" title="Ruqyay–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Ruqyay" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Sunet" title="Sunet–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Sunet" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rsk mw-list-item"><a href="https://rsk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B2%D1%83%D0%BA" title="Звук–Pannonian Rusyn" lang="rsk" hreflang="rsk" data-title="Звук" data-language-autonym="Руски" data-language-local-name="Pannonian Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Руски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B2%D1%83%D0%BA" title="Звук–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Звук" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B2%D1%83%D0%BA" title="Звук–Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Звук" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B6%E0%A4%AC%E0%A5%8D%E0%A4%A6%E0%A4%83" title="शब्दः–سانسکریت" lang="sa" hreflang="sa" data-title="शब्दः" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="سانسکریت" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%BE%D1%80%D2%95%D0%BE%D0%BE%D0%BD" title="Дорҕоон–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Дорҕоон" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A5%E1%B1%9F%E1%B1%B0%E1%B1%AE" title="ᱥᱟᱰᱮ–سانتالی" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱥᱟᱰᱮ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="سانتالی" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Soond" title="Soond–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Soond" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B2" title="آواز–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="آواز" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Zvuk" title="Zvuk–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Zvuk" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%81%E0%B6%B6%E0%B7%8A%E0%B6%AF%E0%B6%BA" title="ශබ්දය–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="ශබ්දය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Sound" title="Sound–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Sound" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Zvuk" title="Zvuk–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Zvuk" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Zvok" title="Zvok–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Zvok" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Tingulli" title="Tingulli–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Tingulli" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B2%D1%83%D0%BA" title="Звук–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Звук" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Sora" title="Sora–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Sora" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Ljud" title="Ljud–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Ljud" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Sauti" title="Sauti–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Sauti" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Klang" title="Klang–سیلزیایی" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Klang" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="سیلزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%92%E0%AE%B2%E0%AE%BF" title="ஒலி–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஒலி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%A8%E0%B0%BF" title="ధ్వని–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="ధ్వని" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87" title="เสียง–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="เสียง" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Tunog" title="Tunog–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Tunog" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Ses" title="Ses–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Ses" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Mpfumawulo" title="Mpfumawulo–تسونگایی" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Mpfumawulo" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="تسونگایی" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Chongo" title="Chongo–تومبوکایی" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Chongo" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="تومبوکایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiTumbuka</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D2%AE%D0%BD_(%D0%A4%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%BA%D0%B0)" title="Үн (Физика)–تووایی" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Үн (Физика)" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="تووایی" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B2%D1%83%D0%BA" title="Звук–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Звук" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B2" title="آواز–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="آواز" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Tovush" title="Tovush–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Tovush" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/S%C3%B3n" title="Són–Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Són" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Kulund" title="Kulund–وپس" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Kulund" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="وپس" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C3%82m_thanh" title="Âm thanh–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Âm thanh" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Tingog" title="Tingog–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Tingog" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A3%B0%E9%9F%B3" title="声音–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="声音" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%9C%D7%90%D7%A0%D7%92" title="קלאנג–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="קלאנג" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Geluud" title="Geluud–زیلاندی" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Geluud" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="زیلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A3%B0%E9%9F%B3" title="声音–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="声音" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Sia%E2%81%BF-im" title="Siaⁿ-im–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Siaⁿ-im" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%81%B2" title="聲–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="聲" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Umsindo" title="Umsindo–زولویی" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Umsindo" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="زولویی" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11461#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%B5%D8%AF%D8%A7" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%B5%D8%AF%D8%A7" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%B5%D8%AF%D8%A7" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;oldid=40520862" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&amp;page=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;id=40520862&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B5%25D8%25AF%25D8%25A7"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B5%25D8%25AF%25D8%25A7"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&amp;page=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Sound" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11461" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">برای دیگر کاربردها، <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7_(%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C)" class="mw-disambig" title="صدا (ابهام‌زدایی)">صدا (ابهام‌زدایی)</a> را ببینید.</div> <div class="shortdescription nomobile noexcerpt noprint searchaux" style="display:none">سدا یا صدا (به انگلیسی: Sound)تپّ (پالس) و ضربه مکانیکال است که باعث فشردگی مولکول‌های پیرامون رخداد به یکدیگر شده و این فشردگی، بصورت موج مکزیکی انتقال می‌یابد. ضمن ایتکه صدا به بخشی از طیف ضربه مکانیکی و نوسان آن گفته می‌شود که پیرامون آشکارسازی و حسگری آن توسط گوش باشد. وگرنه در بسیاری از موارد، تپ چگالیده مادّه ای، توسط لامسه (و نه گوش)، آشکارسازی می‌شود.</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_0" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv/310px--PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="310" height="174" data-durationhint="50" data-mwtitle="PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings,_Second_Video.ogv" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings,_Second_Video.ogv"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/29/PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv/PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv.480p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-transcodekey="480p.vp9.webm" data-width="854" data-height="480" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/29/PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv/PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv.720p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-transcodekey="720p.vp9.webm" data-width="1280" data-height="720" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/29/PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv" type="video/ogg; codecs=&quot;theora, vorbis&quot;" data-width="1280" data-height="720" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/29/PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv/PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="426" data-height="240" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/29/PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv/PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="640" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/29/PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv/PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv.360p.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp8, vorbis&quot;" data-transcodekey="360p.webm" data-width="640" data-height="360" /></video></span><figcaption></figcaption></figure> <p><b>سدا</b><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۱<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> (به انگلیسی: Sound) که امروزه به صورت <b>صدا</b> و نیز <b>صوت</b> یا <b>موج صوتی</b> شناخته می‌شود، نوعی <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%B3_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="پالس (فیزیک)">پالس و ضربه</a> <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="موج‌های مکانیکی">مکانیکال</a> (مادّه ای) است که باعث فشردگی مولکول‌های پیرامون رخداد به یکدیگر شده و این فشردگی، بصورت موج انتقال می‌یابد. </p><p>علاوه بر این، این جابجایی <a href="/wiki/%DA%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="چگالی">چگالش</a> مادّه، معمولاً بصورت تناوبی رخ می‌دهد. صدا به بخشی از طیف ضربه مکانیکی و نوسان آن گفته می‌شود که پیرامون آشکارسازی و حسگری آن توسط گوش باشد. وگرنه در بسیاری از موارد، تپ چگالیده مادّه ای، توسط لامسه (و نه گوش)، آشکارسازی می‌شود. صدا، عربی شده واژه سدا است.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۲<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>پارامترهای بنیادی صدا عبارت اند از: </p> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A8" title="دوره تناوب">فرکانس (بسامد، مدت زمان تکرار، دورهٔ تناوب)</a>، و به تبع آن: <a href="/wiki/%D8%B7%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D9%85%D9%88%D8%AC" class="mw-redirect" title="طول‌موج">طولِ مسافتی آن موج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="دامنه (فیزیک)">دامنه (میزان شدت آن موج)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B2_(%D9%85%D9%88%D8%AC)" title="فاز (موج)">فاز یا وضعیت موج در یک چرخه نوسانی</a></li></ul> <p>این کمیت‌ها در رابطه‌ای که به «معادلهٔ موج» معروف‌است، به‌هم مربوط می‌شوند. معادلهٔ موج، وضعیت هر نقطه از محیط را در هرلحظهٔ دلخواه می‌نمایاند. </p><p>حرکت <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%B3_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="پالس (فیزیک)">ضربه (تپ)</a> ماده <a href="/wiki/%DA%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="چگالی">چگالیده</a>، باعث ایجاد پارامتر <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B9%D8%AA" title="سرعت">سرعت</a> می‌شود. همچنین پارامتر <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A8" title="دوره تناوب">فرکانس</a> در بُعد <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="زمان">زمان</a>، باعث پارامتر <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A8%D9%85%DB%8C" title="زیروبمی">پیتچ (Pitch)</a> می‌شود. در صورت بروز تکرار، پارامترهای Delay و Reverb معنا می‌یابند و در صورت وجود منابع صدایی چندگانه، موضوع چندباند (استریو و سوراند) ی صدا و نیز <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%84_%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D9%86%D9%87%DB%8C" title="اصل برهم‌نهی">برهمنهش</a> سیگنالها رخ می‌دهد. در ترکیب پارامترهای بنیادی سدا و دستکاری آنها، فرایندهایی شامل <a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%B1_(%D8%B5%D9%88%D8%AA)" title="اکوالایزر (صوت)">اکولایز</a> (تغییر شدت و Equaliz فرکانسها)؛ جابجایش پیتچ (pitch shifting)؛ انولپ و فید، کمپرس و لیمیت (تغییر شدت‌ها در بازه زمان)؛ و فلنج و فازر (تغییر ترکیب فاز و دامنه در بعد زمان) بروز می‌یابند. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="خصوصیات_فیزیک_صدا"><span id=".D8.AE.D8.B5.D9.88.D8.B5.DB.8C.D8.A7.D8.AA_.D9.81.DB.8C.D8.B2.DB.8C.DA.A9_.D8.B5.D8.AF.D8.A7"></span>خصوصیات فیزیک صدا</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;action=edit&amp;section=1" title="ویرایش بخش: خصوصیات فیزیک صدا"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>صدا از انواع <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a> است که از تحرک <a href="/wiki/%D8%B0%D8%B1%D9%87" title="ذره">ذرات</a> <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="ماده (فیزیک)">ماده</a> به وجود می‌آید؛ به این گونه که یک ذره با <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA" title="حرکت">حرکت</a> (برخوردِ) خود به ذره‌ای دیگر، ذرهٔ دیگر را به حرکت در می‌آورَد، و به همین ترتیب است که صوت نشر می‌یابد. صدا یک نوع انرژی ارتعاشی‌ست که توسط گوش (حس <a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="شنوایی">شنوایی</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="انسان">انسان</a>) درک می‌شود. ما معمولاً اصواتی را که در <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7" title="هوا">هوا</a> حرکت می‌کنند می‌شنویم، ولی صدا می‌تواند در <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2" title="گاز">گاز</a>، <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B9" title="مایع">مایع</a> و حتی <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%AF" title="جامد">جامدات</a> نیز حرکت کند.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۳<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B9%D8%AA_%D8%B5%D9%88%D8%AA" title="سرعت صوت">سرعت صوت</a> در جامدات، به دلیل تراکم زیادِ مولکول‌ها، بیشتر از مایعات، و در مایعات نیز بیشتر از گازها است. صوت، برخلاف امواج دیگر مانند <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1" title="نور">نور</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7" title="گرما">گرما</a>، فقط در محیطی نشر می‌یابد که ماده وجود داشته باشد، و این بدین معناست که اگر بر سطح <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%87" title="ماه">ماه</a> (که <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7" title="هوا">هوایی</a> در آن وجود ندارد) <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%AC%D8%A7%D8%B1" title="انفجار">انفجاری</a> روی دهد، صدای آن شنیده نخواهدشد. از واحد <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D9%84" title="دسی‌بل">دسی‌بل</a> نیز برای <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="اندازه‌گیری">اندازه‌گیری</a> <a href="/wiki/%D8%B4%D8%AF%D8%AA" title="شدت">شدت</a> صوت استفاده می‌کنند. محدوده شنوایی انسان بین ۱۶ هرتز تا ۲۰٬۰۰۰ <a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D8%AA%D8%B2" title="هرتز">هرتز</a> است. البته با افزایش سن این محدوده کمتر می‌شود به طوری که در مردان و در سن ۵۰ سالگی این محدوده به ۲۰ هرتز تا ۱۲٬۰۰۰ هرتز کاهش میابد. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_1" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv/296px--23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="296" height="167" data-durationhint="118" data-mwtitle="23._Звучни_виљушки.ogv" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/34/23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv/23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv.480p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-transcodekey="480p.vp9.webm" data-width="854" data-height="480" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/34/23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv/23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv.720p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-transcodekey="720p.vp9.webm" data-width="1280" data-height="720" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/34/23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv/23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv.1080p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-transcodekey="1080p.vp9.webm" data-width="1920" data-height="1080" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/34/23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv" type="video/ogg; codecs=&quot;theora, vorbis&quot;" data-width="1920" data-height="1080" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/34/23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv/23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="256" data-height="144" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/34/23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv/23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="426" data-height="240" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/34/23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv/23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="640" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/34/23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv/23._%D0%97%D0%B2%D1%83%D1%87%D0%BD%D0%B8_%D0%B2%D0%B8%D1%99%D1%83%D1%88%D0%BA%D0%B8.ogv.360p.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp8, vorbis&quot;" data-transcodekey="360p.webm" data-width="640" data-height="360" /></video></span><figcaption>بررسی برخی خصوصیات صوت با استفاده از دو <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%86" title="دیاپازون">دیاپازون</a> همسان</figcaption></figure> <p>ویژگی‌های صدا عبارتند از بسامد، طول موج، دامنه و سرعت. </p><p>از لحاظ فیزیکی، صدا <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%B4" title="ارتعاش">ارتعاش</a> مکانیکی یک محیط الاستیک گازی، مایع یا جامد است. صدا شکلی از <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی مکانیکی">انرژی مکانیکی</a> است که هنگامی که ذرات در اطراف موقعیت تعادل خود نوسان کنند تولید می‌شود. انتشار صوت در هوا زمانی اتفاق می‌افتد که یک منبع صدا، معمولاً یک شیء تحت تأثیر ارتعاشی مکانیکی باعث می‌شود مولکول‌های هوای چسبیده به سطح آن در اطراف موقعیت خود نوسان کنند. با توجه به خاصیت ارتجاعی هوا، صدا از طریق هوا با استفاده از نوسانات پی در پی که از همسایه ذرات هوا الاستیک ساطع می‌شود انتقال یافته، و یک موج صوتی به‌طور پیوسته در حال پیشرفت است. در یک موج صوت در هوا ذرات در همان جهت انتشار <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87_%D9%85%D9%88%D8%AC" title="جبهه موج">جبهه موج</a> نوسان خواهند داشت (<a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC_%D8%B7%D9%88%D9%84%DB%8C" title="موج طولی">موج طولی</a>)، و این موضوع باعث ایجاد مناطق با فشار بالاتر به ترتیب پایین‌تر نسبت به فشار اتمسفر خواهد شد؛ بنابراین امواج صوتی می‌توانند به عنوان امواج فشار هوا رفتار کنند. </p><p>صدا می‌تواند از طریق محیط‌هایی مانند هوا، آب و جامد به صورت امواج طولی و همچنین به صورت <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC_%D8%B9%D8%B1%D8%B6%DB%8C" title="موج عرضی">موج عرضی</a> در مواد جامد منتشر شود. امواج صوتی توسط یک منبع صوتی مانند دیافراگم ارتعاشی یک بلندگو استریو تولید می‌شوند. منبع صدا باعث ایجاد لرزش در محیط اطراف می‌شود. در فاصله ثابت از منبع، فشار، سرعت و جابه جایی محیط در هر لحظه از زمان انتشار صوت متفاوت است. توجه داشته باشید که ذرات محیط با موج صوتی حرکت نمی‌کنند و فقط در محل خود نوسان می‌نمایند. این امر به وضوح برای جامدات دیده می‌شود و همین مسئله برای مایعات و گازها نیز صادق است (یعنی لرزش ذرات در گاز یا مایع، حامل ارتعاشات بوده، در حالی که میانگین موقعیت ذرات در طول زمان تغییر نمی‌کند). در طول انتشار، امواج می‌توانند توسط رسانه منعکس، شکسته یا حذف شوند.<sup id="cite_ref-:0_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>همه محیط‌ها دارای سه ویژگی هستند که بر رفتار انتشار صدا تأثیر می‌گذارند: </p> <ol><li>رابطه بین چگالی و فشار. این رابطه، سرعت صدا را تحت تأثیر دما در محیط تعیین می‌کند.</li> <li>حرکت خود محیط، مانند باد. مستقل از حرکت صدا از طریق محیط، اگر محیط به نوبهٔ خود در حال حرکت است، صدا بیشتر منتقل می‌گردد.</li> <li>ویسکوزیته محیط. این امر سرعت صدا را کاهش می‌دهد. برای بسیاری از محیط‌ها، مانند هوا و آب، تأثیر این مطلب ناچیز و قابل اغماض است.</li></ol> <p>هنگامی که صدا در یک محیطی که خواص فیزیکی ثابت ندارد حرکت می‌کند، ممکن است شکسته شود (پراکنده یا متمرکز شود).<sup id="cite_ref-:0_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۴<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="اصطلاح‌های_صوت"><span id=".D8.A7.D8.B5.D8.B7.D9.84.D8.A7.D8.AD.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B5.D9.88.D8.AA"></span>اصطلاح‌های صوت</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;action=edit&amp;section=2" title="ویرایش بخش: اصطلاح‌های صوت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B5%D9%88%D8%AA" title="فراصوت">فراصوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B5%D9%88%D8%AA" title="فروصوت">فروصوت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%B1%D8%B5%D9%88%D8%AA" class="mw-redirect" title="زبرصوت">زِبَرصوت</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="بسامد_و_طول_موج"><span id=".D8.A8.D8.B3.D8.A7.D9.85.D8.AF_.D9.88_.D8.B7.D9.88.D9.84_.D9.85.D9.88.D8.AC"></span>بسامد و طول موج</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;action=edit&amp;section=3" title="ویرایش بخش: بسامد و طول موج"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%AF" title="بسامد">بسامد</a> تعداد تغییرات <a href="/wiki/%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1_%D9%87%D9%88%D8%A7" class="mw-redirect" title="فشار هوا">فشار هوا</a> در هر ثانیه در یک نقطهٔ ثابت است که موج صدا در حال گذر از آن می‌باشد. یک چرخهٔ نوسانی ساده در یک ثانیه برابر با یک <a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D8%AA%D8%B2" title="هرتز">هرتز</a> است. <a href="/wiki/%D8%B7%D9%88%D9%84_%D9%85%D9%88%D8%AC" title="طول موج">طول موج</a> برابر فاصلهٔ بین دو قلهٔ متوالی بوده که موج در مدت زمان یک چرخهٔ نوسانی آن را طی می‌کند.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۵<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سرعت_صوت"><span id=".D8.B3.D8.B1.D8.B9.D8.AA_.D8.B5.D9.88.D8.AA"></span>سرعت صوت</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;action=edit&amp;section=4" title="ویرایش بخش: سرعت صوت"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:FA-18_Hornet_breaking_sound_barrier_(7_July_1999)_-_filtered.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/FA-18_Hornet_breaking_sound_barrier_%287_July_1999%29_-_filtered.jpg/220px-FA-18_Hornet_breaking_sound_barrier_%287_July_1999%29_-_filtered.jpg" decoding="async" width="220" height="157" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/FA-18_Hornet_breaking_sound_barrier_%287_July_1999%29_-_filtered.jpg/330px-FA-18_Hornet_breaking_sound_barrier_%287_July_1999%29_-_filtered.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/FA-18_Hornet_breaking_sound_barrier_%287_July_1999%29_-_filtered.jpg/440px-FA-18_Hornet_breaking_sound_barrier_%287_July_1999%29_-_filtered.jpg 2x" data-file-width="2100" data-file-height="1500" /></a><figcaption>در سواحل پوسان، کره جنوبی: یک F / A-18 Hornet اختصاص داده شده به اسکادران جنگنده اعتصاب یک پنج یک (VFA-151) مانع صوتی را در آسمان اقیانوس آرام می‌شکند. VFA-151 بر روی USS Constellation (CVN 64) مستقر شده است. این یک نسخه ویرایش شده (دانه کاهش یافته) است.</figcaption></figure> <p>سرعت انتشار صوت بستگی به نوع، دما و فشار محیطی که صوت در آن منتشر می‌شود دارد. در شرایط طبیعی از آنجایی که هوا تقریباً به صورت یک <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84" title="گاز کامل">گاز کامل</a> رفتار می‌کند سرعت صوت وابسته به فشار هوا نخواهد بود. در هوای خشک در دمای ۲۰ درجهٔ سانتیگراد سرعت صوت حدوداً ۳۴۳ <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D8%A8%D8%B1_%D8%AB%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87" title="متر بر ثانیه">متر بر ثانیه</a> یعنی حدوداً یک متر در هر ۳ هزارم ثانیه است. سرعت صوت همچنین وابسته به بسامد و طول موج است؛ بنابراین یک صوت ۳۴۳ هرتزی طول موج یک متر خواهد داشت.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۶<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p><big><b>ویژگی های صدا</b></big> </p><p>صدای هر فردی ویژگی‌هایی دارد که با آنها وضعیت صدای یک فرد تعیین می‌شود. </p><p>۱. بلندای صدا&#160;: بعضی منابع به آن حجم صدا هم گفته‌اند در واقع منظور شدت صدای شنیده شده می‌باشد. به عبارت دیگر، منظور بلندی آن است که آیا صدای فرد بلند شنیده می‌شود یا آرام به نظر می‌رسد. میزان بلندی صدا به میزان فشار هوایی که از ریه‌ها وارد حنجره شده و به شدت برخورد تارهای صوتی بستگی دارد. هرچه فشار هوا و شدت برخورد تارهای صوتی بیشتر باشد صدا بلندتر، و هرچه فشار هوا و شدت برخورد تارهای صوتی کمتر باشد، صدا آهسته‌تر به گوش می‌رساند. </p><p>۲. زیر و بم بودن صدا&#160;: منظور از زیر بودن صدا، نازکی صدا و منظور از بم بودن صدا، کلفتی صدا می‌باشد. تفاوت این دو را می‌توان با وضعیت صدای اولین و آخرین کلید پیانو مقایسه کرد. </p><p>۳. کیفیت صدا: منظور شفافیت صدا و میزان آمیختگی با سایر صداهاست. اینکه تارهای صوتی چگونه با هم برخورد کرده باشند، به آرامی یا محکم، میزان کیفیت صدا را مشخص می‌کند. <sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۷<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>بطور کلی سه نوع صدا داریم که عبارت اند از صدای سر ، صدای سینه ، صدای حنجره. بهترین نوع صدا صدای سینه میباشد. که صدایی مطبوع خواهد بود. سه عامل در تولید صدا نقش بسزایی دارد: عامل ضربه زننده ، عامل ضربه گیرنده و عامل منعکس کننده. بطور کلی ما صدای خوب یا صدای بد نداریم ما بر اساس مهارت‌هایی که می‌آموزیم می‌توانیم صدایمان را مانند ساز بنوازیم.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>۸<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;action=edit&amp;section=5" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%B3_%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%87%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%85_%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2%D8%B4_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="صدای جنس ماده هنگام آمیزش جنسی">صدای جنس ماده هنگام آمیزش جنسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="صوت‌شناسی">صوت‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%AA%D9%86_%D8%B5%D8%AF%D8%A7" title="آمیختن صدا">آمیختن صدا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7_%D8%A8%D9%84%D8%A7%DA%AF" class="mw-redirect" title="صدا بلاگ">صدا بلاگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7_%D8%AE%D9%81%D9%87_%DA%A9%D9%86" class="mw-redirect" title="صدا خفه کن">صدا خفه کن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7_%D8%B4%DA%A9%D9%86" class="mw-redirect" title="صدا شکن">صدا شکن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D9%87" class="mw-redirect" title="صداپیشه">صدا پیشه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="صدابیزاری">صدابیزاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="صداسازی">صداسازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%81%D9%88%D9%86" title="میکروفون">میکروفون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B5%D8%AF%D8%A7" title="مهندسی صدا">مهندسی صدا</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;action=edit&amp;section=6" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%D9%84%D8%BA%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AF%D9%87%D8%AE%D8%AF%D8%A7" title="لغت‌نامه دهخدا"><i>لغت‌نامهٔ</i> دهخدا</a>: صدا [صَ] (ع اِ) مُعَرَّبِ «سدا» است، و آن آوازی باشد که در کوه و گنبد و امثال آن پیچد و باز همان شنیده شود.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/%D9%84%D8%BA%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AF%D9%87%D8%AE%D8%AF%D8%A7" title="لغت‌نامه دهخدا"><i>لغت‌نامهٔ</i> دهخدا</a>: صدا [صَ] (ع اِ) مُعَرَّبِ «سدا» است</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation cs2"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080625012016/http://www.bartleby.com/61/65/S0576500.html"><i>The American Heritage Dictionary of the English Language, Fourth Edition</i></a>, Houghton Mifflin Company, 2000, archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bartleby.com/61/65/S0576500.html">the original</a> on 25 June 2008<span class="reference-accessdate">, retrieved <span class="nowrap">May 20,</span> 2010</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+American+Heritage+Dictionary+of+the+English+Language%2C+Fourth+Edition&amp;rft.pub=Houghton+Mifflin+Company&amp;rft.date=2000&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bartleby.com%2F61%2F65%2FS0576500.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B5%D8%AF%D8%A7" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-:0-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_4-0">۴٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_4-1">۴٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://pages.jh.edu/~virtlab/ray/acoustic.htm">«The Propagation of sound»</a>. <i>pages.jh.edu</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۱۹-۰۶-۱۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.jtitle=pages.jh.edu&amp;rft.atitle=The+Propagation+of+sound&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fpages.jh.edu%2F~virtlab%2Fray%2Facoustic.htm&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B5%D8%AF%D8%A7" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.jhu.edu/virtlab/ray/acoustic.htm">http://www.jhu.edu/virtlab/ray/acoustic.htm</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110728105605/http://library.thinkquest.org/19537/Physics4.html">«The Soundry: The Physics of Sound»</a>. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://library.thinkquest.org/19537/Physics4.html">اصلی</a> در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۱<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۱۸ دسامبر ۲۰۱۲</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=The+Soundry%3A+The+Physics+of+Sound&amp;rft_id=http%3A%2F%2Flibrary.thinkquest.org%2F19537%2FPhysics4.html&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B5%D8%AF%D8%A7" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>فن بیان و اصول گفتار محمد علی حسینیان</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%D9%81%D9%86+%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84+%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1+%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF+%D8%B9%D9%84%DB%8C+%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B5%D8%AF%D8%A7" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>فن بیان و اصول گفتار محمد علی حسینیان</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=%D9%81%D9%86+%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84+%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1+%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF+%D8%B9%D9%84%DB%8C+%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86&amp;rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B5%D8%AF%D8%A7" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> </ol></div> <ul><li>دائرةالمعارف کودکان و نوجوانان، جلد اوّل</li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="صوت‌شناسی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B5%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="الگو:صوت‌شناسی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B5%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:صوت‌شناسی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B5%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:صوت‌شناسی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="صوت‌شناسی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="صوت‌شناسی">صوت‌شناسی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%B5%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="مهندسی صوت‌شناسی">مهندسی صوت‌شناسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%DA%A9%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C%DA%A9" title="معماری آکوستیک">معماری آکوستیک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Monochord&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Monochord (صفحه وجود ندارد)">Monochord</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A2%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%B4" title="بازآوایش">بازآوایش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D9%82_%D8%B5%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="عایق صوتی">عایق صوتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=String_vibration&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="String vibration (صفحه وجود ندارد)">String vibration</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sympathetic_resonance&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sympathetic resonance (صفحه وجود ندارد)">Sympathetic resonance</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><div class="plainlist"><ul><li><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Spectrogram_showing_shared_partials.png" class="mw-file-description"><img alt="A spectrogram of a violin playing a note and then a perfect fifth above it. The shared partials are highlighted by the white dashes." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Spectrogram_showing_shared_partials.png/80px-Spectrogram_showing_shared_partials.png" decoding="async" width="80" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Spectrogram_showing_shared_partials.png/120px-Spectrogram_showing_shared_partials.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Spectrogram_showing_shared_partials.png/160px-Spectrogram_showing_shared_partials.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="250" /></a></span></li><li><span style="font-size:90%;">طیف‌نگار</span></li></ul></div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B5%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="روان‌صوت‌شناسی (صفحه وجود ندارد)">روان‌صوت‌شناسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A8%D9%85%DB%8C" title="زیروبمی">زیروبمی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bark_scale&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Bark scale (صفحه وجود ندارد)">Bark scale</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mel_scale&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mel scale (صفحه وجود ندارد)">Mel scale</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Combination_tone&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Combination tone (صفحه وجود ندارد)">Combination tone</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Equal-loudness_contour&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Equal-loudness contour (صفحه وجود ندارد)">Equal-loudness contour</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%AF_%D8%B4%D9%86%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="بسامد شنیداری">بسامد شنیداری</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A8%D9%85%DB%8C" title="زیروبمی">زیروبمی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Beat_(acoustics)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Beat (acoustics) (صفحه وجود ندارد)">Beat</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF_(%D8%B5%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="سازند (صوت‌شناسی)">سازند</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%AF_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87" title="بسامد پایه">بسامد پایه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%B7%DB%8C%D9%81%DB%8C" title="چگالی طیفی">چگالی طیفی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Harmonic_spectrum&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Harmonic spectrum (صفحه وجود ندارد)">harmonic spectrum</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="هارمونیک">هارمونیک</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9_(%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C)" title="سری هارمونیک (موسیقی)">سری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Inharmonicity&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Inharmonicity (صفحه وجود ندارد)">inharmonicity</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Missing_fundamental&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Missing fundamental (صفحه وجود ندارد)">Missing fundamental</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Combination_tone&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Combination tone (صفحه وجود ندارد)">Combination tone</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mersenne%27s_laws&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Mersenne&#39;s laws (صفحه وجود ندارد)">Mersenne's laws</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Overtone&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Overtone (صفحه وجود ندارد)">Overtone</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D8%AF_%D8%B5%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="تشدید صوتی">تشدید</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC_%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D9%86" class="mw-redirect" title="موج ساکن">موج ساکن</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%87_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="گره (فیزیک)">گره</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Undertone_series&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Undertone series (صفحه وجود ندارد)">Subharmonic</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">صوت‌شناسان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=John_Backus_(acoustician)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="John Backus (acoustician) (صفحه وجود ندارد)">John Backus</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jens_Blauert&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jens Blauert (صفحه وجود ندارد)">Jens Blauert</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="ارنست کلادنی">ارنست کلادنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%81%D9%88%D9%86_%D9%87%D9%84%D9%85%D9%87%D9%88%D9%84%D8%AA%D8%B2" title="هرمان فون هلمهولتز">هرمان فون هلمهولتز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Carleen_Hutchins&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Carleen Hutchins (صفحه وجود ندارد)">Carleen Hutchins</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B2_%D9%85%D9%84%D8%AF%D9%87" title="فرانز ملده">فرانز ملده</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%B3%D9%86" title="مارین مرسن">مارین مرسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%B1_%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="ورنر مایار-اپلار">ورنر مایار-اپلار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D9%88%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%8C_%D8%B3%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86_%D8%B1%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="جان ویلیام استرات، سومین بارون ریلی">لرد ریلی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B2%D9%81_%D8%B3%D9%88%D9%88%D9%88" title="ژوزف سووو">ژوزف سووو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=D._Van_Holliday&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="D. Van Holliday (صفحه وجود ندارد)">D. Van Holliday</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B3_%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF" title="توماس یانگ">توماس یانگ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جستارهای وابسته</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%DA%98%D9%88%D8%A7%DA%A9" title="پژواک">پژواک</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B5%D9%88%D8%AA" title="فروصوت">فروصوت</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">صدا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B5%D9%88%D8%AA" title="فراصوت">فراصوت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Musical_acoustics&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Musical acoustics (صفحه وجود ندارد)">Musical acoustics</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Piano_acoustics&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Piano acoustics (صفحه وجود ندارد)">piano</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Basic_physics_of_the_violin&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Basic physics of the violin (صفحه وجود ندارد)">violin</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="3"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:صوت‌شناسی">رده</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="انرژی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="الگو:انرژی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:انرژی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:انرژی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="انرژی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Outline_of_energy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Outline of energy (صفحه وجود ندارد)">دید کلی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_energy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of energy (صفحه وجود ندارد)">پیشینه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Index_of_energy_articles&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Index of energy articles (صفحه وجود ندارد)">نمایه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اصول پایه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="یکای انرژی">یکای انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="پایستگی انرژی">پایستگی انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="ترمودینامیک">ترمودینامیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="تبدیل انرژی">تبدیل انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="شرایط انرژی">شرایط انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="گذار انرژی">گذار انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="تراز انرژی">تراز انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیستم انرژی">سیستم انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="جرم (فیزیک)">جرم (فیزیک)</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Negative_mass&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Negative mass (صفحه وجود ندارد)">Negative mass</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%AC%D8%B1%D9%85_%D9%88_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="هم‌ارزی جرم و انرژی">هم‌ارزی جرم و انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="توان (فیزیک)">توان (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="ترمودینامیک">ترمودینامیک</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Quantum_thermodynamics&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quantum thermodynamics (صفحه وجود ندارد)">Quantum thermodynamics</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="قوانین ترمودینامیک">قوانین ترمودینامیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="سیستم ترمودینامیکی">سیستم ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="حالت ترمودینامیکی">حالت ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="پتانسیل ترمودینامیکی">پتانسیل ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی آزاد ترمودینامیکی">انرژی آزاد ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1_(%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9)" title="فرایند برگشت‌ناپذیر (ترمودینامیک)">فرایند برگشت‌ناپذیر (ترمودینامیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="منبع گرمایی">منبع گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7" title="انتقال گرما">انتقال گرما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B8%D8%B1%D9%81%DB%8C%D8%AA_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ظرفیت گرمایی">ظرفیت گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D9%85_(%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9)" title="حجم (ترمودینامیک)">حجم (ترمودینامیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="تعادل ترمودینامیکی">تعادل ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تعادل گرمایی">تعادل گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="دمای ترمودینامیکی">دمای ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="تک‌افتاده">تک‌افتاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="آنتروپی">آنتروپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="آنتروپی آزاد">آنتروپی آزاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="نیروی آنتروپی">نیروی آنتروپی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Negentropy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Negentropy (صفحه وجود ندارد)">Negentropy</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="کار (فیزیک)">کار (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="اکسرژی">اکسرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%BE%DB%8C" title="آنتالپی">آنتالپی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">انواع</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی جنبشی">انرژی جنبشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="انرژی درونی">انرژی درونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی گرمایی">انرژی گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="انرژی پتانسیل">انرژی پتانسیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پتانسیل گرانشی">انرژی پتانسیل گرانشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="انرژی کشسانی">انرژی کشسانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی پتانسیل الکتریکی">انرژی پتانسیل الکتریکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی مکانیکی">انرژی مکانیکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Interatomic_potential&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Interatomic potential (صفحه وجود ندارد)">Interatomic potential</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی الکتریکی">انرژی الکتریکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Magnetic_energy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Magnetic energy (صفحه وجود ندارد)">Magnetic</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B4" title="انرژی یونش">انرژی یونش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی تابشی">انرژی تابشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C" title="انرژی بستگی">انرژی بستگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="انرژی بستگی هسته">انرژی بستگی هسته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پیوند گرانشی">انرژی پیوند گرانشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quantum_chromodynamics_binding_energy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quantum chromodynamics binding energy (صفحه وجود ندارد)">Quantum chromodynamics binding energy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9" title="انرژی تاریک">انرژی تاریک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="اثیر (فیزیک)">اثیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Phantom_energy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phantom energy (صفحه وجود ندارد)">Phantom</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%D9%86%D9%81%DB%8C" title="انرژی منفی">انرژی منفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی شیمیایی">انرژی شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%B1" title="جرم نامتغیر">جرم نامتغیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sound_energy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sound energy (صفحه وجود ندارد)">Sound energy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B3%D8%B7%D8%AD" title="انرژی سطح">انرژی سطح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D8%A3" title="انرژی خلأ">انرژی خلأ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%B1" title="انرژی نقطه صفر">انرژی نقطه صفر</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%85%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="حامل‌های انرژی">حامل‌های انرژی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D9%88" class="mw-redirect" title="پرتو">پرتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%BE%DB%8C" title="آنتالپی">آنتالپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="موج‌های مکانیکی">موج‌های مکانیکی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">صدا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA" title="سوخت">سوخت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سوخت فسیلی">سوخت فسیلی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7" title="گرما">گرما</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%86" title="گرمای نهان">گرمای نهان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="کار (فیزیک)">کار (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82" class="mw-redirect" title="برق">برق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باتری">باتری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B2%D9%86" title="خازن">خازن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%87" title="انرژی اولیه">انرژی اولیه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سوخت فسیلی">سوخت فسیلی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%BA%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF" title="زغال‌سنگ">زغال‌سنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D9%85" title="نفت خام">نفت خام</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="گاز طبیعی">گاز طبیعی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="سوخت هسته‌ای">سوخت هسته‌ای</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Natural_uranium&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Natural uranium (صفحه وجود ندارد)">Natural uranium</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی تابشی">انرژی تابشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="انرژی خورشیدی">انرژی خورشیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="انرژی بادی">انرژی بادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="انرژی آبی">انرژی آبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی دریایی">انرژی دریایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی زمین‌گرمایی">انرژی زمین‌گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="زیست‌انرژی">زیست‌انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پتانسیل گرانشی">انرژی پتانسیل گرانشی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اجزای <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیستم انرژی">سیستم انرژی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="مهندسی انرژی">مهندسی انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%86%D9%81%D8%AA" title="پالایشگاه نفت">پالایشگاه نفت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="توان الکتریکی">توان الکتریکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="نیروگاه سوخت فسیلی">نیروگاه سوخت فسیلی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="تولید هم‌زمان">تولید هم‌زمان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Integrated_gasification_combined_cycle&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Integrated gasification combined cycle (صفحه وجود ندارد)">Integrated gasification combined cycle</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="انرژی هسته‌ای">انرژی هسته‌ای</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="نیروگاه هسته‌ای">نیروگاه هسته‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%AF_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="مولد گرما-الکتریکی ایزوتوپی">مولد گرما-الکتریکی ایزوتوپی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="برق خورشیدی">برق خورشیدی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%81%D8%AA%D9%88%D9%88%D9%84%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C%DA%A9" class="mw-redirect" title="سامانه فتوولتاییک">سامانه فتوولتاییک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2" class="mw-redirect" title="انرژی خورشیدی متمرکز">انرژی خورشیدی متمرکز</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="انرژی حرارتی خورشیدی">انرژی حرارتی خورشیدی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AC_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="برج کانون خورشیدی">برج کانون خورشیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="کوره خورشیدی">کوره خورشیدی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="انرژی بادی">انرژی بادی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="نیروگاه بادی">نیروگاه بادی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Airborne_wind_energy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Airborne wind energy (صفحه وجود ندارد)">Airborne wind energy</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="انرژی آبی">انرژی آبی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="برق آبی">برق آبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D9%88%D8%AC" title="نیروگاه موج">نیروگاه موج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="انرژی کشندی">انرژی کشندی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="الکتریسیته زمین‌گرمایی">الکتریسیته زمین‌گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%87" title="زیست‌توده">زیست‌توده</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کاربرد و <a href="/w/index.php?title=Energy_supply&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy supply (صفحه وجود ندارد)">عرضه انرژی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Energy_consumption&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy consumption (صفحه وجود ندارد)">Energy consumption</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="ذخیره انرژی">ذخیره انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="انرژی مصرفی جهان">انرژی مصرفی جهان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="امنیت انرژی">امنیت انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="نگهداری انرژی">نگهداری انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="بهره‌وری انرژی">بهره‌وری انرژی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Energy_efficiency_in_transport&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy efficiency in transport (صفحه وجود ندارد)">Transport</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_efficiency_in_agriculture&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy efficiency in agriculture (صفحه وجود ندارد)">Agriculture</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1" title="انرژی تجدیدپذیر">انرژی تجدیدپذیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="انرژی پایدار">انرژی پایدار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیاست انرژی">سیاست انرژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="توسعه انرژی">توسعه انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%B6%D9%87_%D9%88_%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="عرضه و مصرف انرژی در جهان">عرضه و مصرف انرژی در جهان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_South_America&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy in South America (صفحه وجود ندارد)">South America</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_the_United_States&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy in the United States (صفحه وجود ندارد)">USA</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Mexico&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy in Mexico (صفحه وجود ندارد)">Mexico</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_policy_of_Canada&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy policy of Canada (صفحه وجود ندارد)">Canada</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Europe&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy in Europe (صفحه وجود ندارد)">Europe</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="رده:انرژی در آسیا">رده:انرژی در آسیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Africa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy in Africa (صفحه وجود ندارد)">Africa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Australia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy in Australia (صفحه وجود ندارد)">Australia</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">متفرقه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Jevons_paradox&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jevons paradox (صفحه وجود ندارد)">Jevons paradox</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A3%D8%AB%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86" class="mw-redirect" title="تأثیرات کربن">تأثیرات کربن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="رده:انرژی">رده</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Energy" class="extiw" title="commons:Category:Energy">انبار</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="درگاه:انرژی">درگاه</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکی‌پروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span> <b><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:WikiProject_Energy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:WikiProject Energy (صفحه وجود ندارد)">ویکی‌پروژه</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="انرژی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Energy_footer&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="الگو:Energy footer (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Energy_footer&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بحث الگو:Energy footer (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Energy_footer" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:Energy footer"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="انرژی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Outline_of_energy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Outline of energy (صفحه وجود ندارد)">Outline</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_energy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="History of energy (صفحه وجود ندارد)">History</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Index_of_energy_articles&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Index of energy articles (صفحه وجود ندارد)">Index</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Fundamental<br />concepts</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="انرژی">انرژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="یکای انرژی">یکای انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="پایستگی انرژی">پایستگی انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="ترمودینامیک">ترمودینامیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="تبدیل انرژی">تبدیل انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="شرایط انرژی">شرایط انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="گذار انرژی">گذار انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="تراز انرژی">تراز انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیستم انرژی">سیستم انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="جرم (فیزیک)">جرم (فیزیک)</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Negative_mass&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Negative mass (صفحه وجود ندارد)">Negative mass</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%AC%D8%B1%D9%85_%D9%88_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="هم‌ارزی جرم و انرژی">هم‌ارزی جرم و انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="توان (فیزیک)">توان (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="ترمودینامیک">ترمودینامیک</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Quantum_thermodynamics&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quantum thermodynamics (صفحه وجود ندارد)">Quantum thermodynamics</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9" title="قوانین ترمودینامیک">قوانین ترمودینامیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="سامانه ترمودینامیکی">سامانه ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="حالت ترمودینامیکی">حالت ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="پتانسیل ترمودینامیکی">پتانسیل ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی آزاد ترمودینامیکی">انرژی آزاد ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B4%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1_(%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9)" title="فرایند برگشت‌ناپذیر (ترمودینامیک)">فرایند برگشت‌ناپذیر (ترمودینامیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="منبع گرمایی">منبع گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7" title="انتقال گرما">انتقال گرما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B8%D8%B1%D9%81%DB%8C%D8%AA_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ظرفیت گرمایی">ظرفیت گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D9%85_(%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9)" title="حجم (ترمودینامیک)">حجم (ترمودینامیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="تعادل ترمودینامیکی">تعادل ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="تعادل گرمایی">تعادل گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="دمای ترمودینامیکی">دمای ترمودینامیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="تک‌افتاده">تک‌افتاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="آنتروپی">آنتروپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="آنتروپی آزاد">آنتروپی آزاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="نیروی آنتروپی">نیروی آنتروپی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Negentropy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Negentropy (صفحه وجود ندارد)">Negentropy</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="کار (فیزیک)">کار (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="اکسرژی">اکسرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%BE%DB%8C" title="آنتالپی">آنتالپی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Types</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی جنبشی">انرژی جنبشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="انرژی درونی">انرژی درونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی گرمایی">انرژی گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="انرژی پتانسیل">انرژی پتانسیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پتانسیل گرانشی">انرژی پتانسیل گرانشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="انرژی کشسانی">انرژی کشسانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی پتانسیل الکتریکی">انرژی پتانسیل الکتریکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی مکانیکی">انرژی مکانیکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Interatomic_potential&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Interatomic potential (صفحه وجود ندارد)">Interatomic potential</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quantum_potential&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quantum potential (صفحه وجود ندارد)">Quantum potential</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="انرژی الکتریکی">انرژی الکتریکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Magnetic_energy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Magnetic energy (صفحه وجود ندارد)">Magnetic</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B4" title="انرژی یونش">انرژی یونش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی تابشی">انرژی تابشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C" title="انرژی بستگی">انرژی بستگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87" title="انرژی بستگی هسته">انرژی بستگی هسته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پیوند گرانشی">انرژی پیوند گرانشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quantum_chromodynamics_binding_energy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quantum chromodynamics binding energy (صفحه وجود ندارد)">Quantum chromodynamics binding energy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%DA%A9" title="انرژی تاریک">انرژی تاریک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="اثیر (فیزیک)">اثیر (فیزیک)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Phantom_energy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Phantom energy (صفحه وجود ندارد)">Phantom</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%D9%86%D9%81%DB%8C" title="انرژی منفی">انرژی منفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی شیمیایی">انرژی شیمیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%B1" title="جرم نامتغیر">جرم نامتغیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sound_energy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Sound energy (صفحه وجود ندارد)">Sound energy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B3%D8%B7%D8%AD" title="انرژی سطح">انرژی سطح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D8%A3" title="انرژی خلأ">انرژی خلأ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87_%D8%B5%D9%81%D8%B1" title="انرژی نقطه صفر">انرژی نقطه صفر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Quantum_potential&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Quantum potential (صفحه وجود ندارد)">Quantum potential</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B3%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D9%85%DB%8C" title="نوسان کوانتومی">نوسان کوانتومی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%85%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="حامل‌های انرژی">حامل‌های انرژی</a>s</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4" title="تابش">تابش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%BE%DB%8C" title="آنتالپی">آنتالپی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="موج‌های مکانیکی">موج‌های مکانیکی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">صدا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA" title="سوخت">سوخت</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سوخت فسیلی">سوخت فسیلی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86" title="هیدروژن">هیدروژن</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%87%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86" title="انرژی هیدروژن">انرژی هیدروژن</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7" title="گرما">گرما</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%86" title="گرمای نهان">گرمای نهان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9)" title="کار (فیزیک)">کار (فیزیک)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%87" title="الکتریسیته">الکتریسیته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="باتری">باتری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B2%D9%86" title="خازن">خازن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%87" title="انرژی اولیه">انرژی اولیه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سوخت فسیلی">سوخت فسیلی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%BA%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%B3%D9%86%DA%AF" title="زغال‌سنگ">زغال‌سنگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D9%85" title="نفت خام">نفت خام</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D8%B2_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C" title="گاز طبیعی">گاز طبیعی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="سوخت هسته‌ای">سوخت هسته‌ای</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Natural_uranium&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Natural uranium (صفحه وجود ندارد)">Natural uranium</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B4%DB%8C" title="انرژی تابشی">انرژی تابشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="انرژی خورشیدی">انرژی خورشیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="انرژی بادی">انرژی بادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="انرژی آبی">انرژی آبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی دریایی">انرژی دریایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="انرژی زمین‌گرمایی">انرژی زمین‌گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="زیست‌انرژی">زیست‌انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%84_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="انرژی پتانسیل گرانشی">انرژی پتانسیل گرانشی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیستم انرژی">سیستم انرژی</a><br />components</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="مهندسی انرژی">مهندسی انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%86%D9%81%D8%AA" title="پالایشگاه نفت">پالایشگاه نفت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="توان الکتریکی">توان الکتریکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA_%D9%81%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="نیروگاه سوخت فسیلی">نیروگاه سوخت فسیلی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%87%D9%85%E2%80%8C%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86" title="تولید هم‌زمان">تولید هم‌زمان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Integrated_gasification_combined_cycle&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Integrated gasification combined cycle (صفحه وجود ندارد)">Integrated gasification combined cycle</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="انرژی هسته‌ای">انرژی هسته‌ای</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="نیروگاه هسته‌ای">نیروگاه هسته‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%AF_%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88%D8%AA%D9%88%D9%BE%DB%8C" title="مولد گرما-الکتریکی ایزوتوپی">مولد گرما-الکتریکی ایزوتوپی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="برق خورشیدی">برق خورشیدی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%81%D8%AA%D9%88%D9%88%D9%84%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سامانه فتوولتایی">سامانه فتوولتایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2" title="برق خورشیدی متمرکز">برق خورشیدی متمرکز</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AA%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="انرژی حرارتی خورشیدی">انرژی حرارتی خورشیدی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AC_%DA%A9%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="برج کانون خورشیدی">برج کانون خورشیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="کوره خورشیدی">کوره خورشیدی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="انرژی بادی">انرژی بادی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="نیروگاه بادی">نیروگاه بادی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Airborne_wind_energy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Airborne wind energy (صفحه وجود ندارد)">Airborne wind energy</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="انرژی آبی">انرژی آبی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%A2%D8%A8%DB%8C" title="برق آبی">برق آبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%AC" title="انرژی موج">انرژی موج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="انرژی کشندی">انرژی کشندی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="الکتریسیته زمین‌گرمایی">الکتریسیته زمین‌گرمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AA%D9%88%D8%AF%D9%87" title="زیست‌توده">زیست‌توده</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Use and<br /><a href="/w/index.php?title=Energy_supply&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy supply (صفحه وجود ندارد)">supply</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Energy_consumption&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy consumption (صفحه وجود ندارد)">Energy consumption</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="ذخیره انرژی">ذخیره انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%B6%D9%87_%D9%88_%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="عرضه و مصرف انرژی در جهان">عرضه و مصرف انرژی در جهان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="امنیت انرژی">امنیت انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="نگهداری انرژی">نگهداری انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="بهره‌وری انرژی">بهره‌وری انرژی</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Energy_efficiency_in_transport&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy efficiency in transport (صفحه وجود ندارد)">Transport</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_efficiency_in_agriculture&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy efficiency in agriculture (صفحه وجود ندارد)">Agriculture</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1" title="انرژی تجدیدپذیر">انرژی تجدیدپذیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1" title="انرژی پایدار">انرژی پایدار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="سیاست انرژی">سیاست انرژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="توسعه انرژی">توسعه انرژی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%B6%D9%87_%D9%88_%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" title="عرضه و مصرف انرژی در جهان">عرضه و مصرف انرژی در جهان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_South_America&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy in South America (صفحه وجود ندارد)">South America</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_the_United_States&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy in the United States (صفحه وجود ندارد)">USA</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Mexico&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy in Mexico (صفحه وجود ندارد)">Mexico</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_policy_of_Canada&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy policy of Canada (صفحه وجود ندارد)">Canada</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Europe&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy in Europe (صفحه وجود ندارد)">Europe</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="رده:انرژی در آسیا">رده:انرژی در آسیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Africa&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy in Africa (صفحه وجود ندارد)">Africa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Australia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Energy in Australia (صفحه وجود ندارد)">Australia</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Misc.</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Jevons_paradox&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Jevons paradox (صفحه وجود ندارد)">Jevons paradox</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%BE%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%86%DB%8C" title="ردپای کربنی">ردپای کربنی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="رده:انرژی">رده:انرژی</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Commons-logo.svg" class="mw-file-description" title="صفحهٔ ویکی‌انبار"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Energy" class="extiw" title="commons:Category:Energy">Commons</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <b><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C" title="درگاه:انرژی">درگاه:انرژی</a></b></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکی‌پروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span> <b><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:WikiProject_Energy&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:WikiProject Energy (صفحه وجود ندارد)">WikiProject</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&amp;#124;text-top&amp;#124;10px&amp;#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&amp;#124;link=https&amp;#58;//www.wikidata.org/wiki/Q11461#identifiers&amp;#124;class=noprint&amp;#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&amp;#124;text-top&amp;#124;10px&amp;#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&amp;#124;link=https&amp;#58;//www.wikidata.org/wiki/Q11461#identifiers&amp;#124;class=noprint&amp;#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="راهنما:داده‌های کتابخانه‌ای">داده‌های کتابخانه‌ای</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q11461#identifiers" title="ویرایش در ویکی‌داده"><img alt="ویرایش در ویکی‌داده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کتابخانه‌های ملی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&amp;authority_id=XX524575">اسپانیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119348192">فرانسه</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb119348192">(داده‌ها)</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://esu.com.ua/search_articles.php?id=16980">اوکراین</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4129541-9">آلمان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&amp;local_base=NLX10&amp;find_code=UID&amp;request=987007558440305171">اسرائیل</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85125363">ایالات متحده آمریکا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00568989">ژاپن</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&amp;local_base=aut&amp;ccl_term=ica=ph127699&amp;CON_LNG=ENG">جمهوری چک</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.worldcat.org/fast/1126935/">کاربرد چندوجهی اصطلاحات موضوعی</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37527932">.mw-parser-output .asbox{position:relative;overflow:hidden}.mw-parser-output .asbox table{background:transparent}.mw-parser-output .asbox p{margin:0}.mw-parser-output .asbox p+p{margin-top:0.25em}.mw-parser-output .asbox-body{font-style:italic}.mw-parser-output .asbox-note{font-size:smaller}.mw-parser-output .asbox .navbar{position:absolute;top:-0.75em;left:1em;display:none}</style><div role="note" class="metadata plainlinks asbox stub"><table role="presentation"><tbody><tr class="noresize"><td style="padding-left:0.4em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Telescope_mark.svg" class="mw-file-description"><img alt="آیکون خرد" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Telescope_mark.svg/40px-Telescope_mark.svg.png" decoding="async" width="40" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Telescope_mark.svg/60px-Telescope_mark.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Telescope_mark.svg/80px-Telescope_mark.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="459" /></a></span></td><td><p class="asbox-body">این یک <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AE%D8%B1%D8%AF" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:خرد">مقالهٔ خرد</a> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="دانش پایه">دانش</a> است. می‌توانید با <a class="external text" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;action=edit">گسترش آن</a> به ویکی‌پدیا کمک کنید.</p></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐64b6bb4699‐p58jq Cached time: 20241106072114 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.469 seconds Real time usage: 0.615 seconds Preprocessor visited node count: 1108/1000000 Post‐expand include size: 83704/2097152 bytes Template argument size: 2991/2097152 bytes Highest expansion depth: 9/100 Expensive parser function count: 10/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 47038/5000000 bytes Lua time usage: 0.274/10.000 seconds Lua memory usage: 6596027/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 484.337 1 -total 40.90% 198.106 1 الگو:پانویس 26.57% 128.688 3 الگو:Navbox 23.16% 112.179 1 الگو:صوت‌شناسی 19.12% 92.586 1 الگو:Citation 14.05% 68.041 2 الگو:یادکرد_وب 8.69% 42.109 1 الگو:Short_description 8.17% 39.586 1 الگو:داده‌های_کتابخانه‌ای 7.82% 37.862 1 الگو:کاربردهای_دیگر 5.12% 24.797 1 الگو:انرژی --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:idhash:232223-0!canonical and timestamp 20241106072114 and revision id 40520862. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=صدا&amp;oldid=40520862">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=صدا&amp;oldid=40520862</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AF_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C" title="رده:مقاله‌های خرد علمی">مقاله‌های خرد علمی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="رده:شنوایی">شنوایی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%88%D8%AA" title="رده:صوت">صوت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:صوت‌شناسی">صوت‌شناسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85" title="رده:عوامل تولید فیلم">عوامل تولید فیلم</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%A9%DB%8C%D9%81%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B0%D9%87%D9%86%DB%8C" title="رده:کیفیت‌های ذهنی">کیفیت‌های ذهنی</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D8%AD_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%B1" title="رده:مقاله‌های دارای شرح مختصر">مقاله‌های دارای شرح مختصر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D8%AD_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D9%84%D9%86%D8%AF" title="رده:مقاله‌های دارای شرح مختصر بلند">مقاله‌های دارای شرح مختصر بلند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D8%B1%D8%AD_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%B1_%D9%85%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA_%D8%A8%D8%A7_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="رده:شرح مختصر متفاوت با ویکی‌داده">شرح مختصر متفاوت با ویکی‌داده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای پیوند با میان‌ویکی">مقاله‌های دارای پیوند با میان‌ویکی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNE" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_EMU" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های EMU">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های EMU</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_GND" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_J9U" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_LCCN" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NDL" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NKC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_FAST" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AF" title="رده:همه مقاله‌های خرد">همه مقاله‌های خرد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%AF_%D9%81%DB%8C%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="رده:مقاله‌های خرد فیزیک">مقاله‌های خرد فیزیک</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A6%D9%88" title="رده:مقاله‌های دارای ویدئو">مقاله‌های دارای ویدئو</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۶ اکتبر ۲۰۲۴ ساعت ۱۹:۴۳ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B5%D8%AF%D8%A7&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-57488d5c7d-rkfch","wgBackendResponseTime":171,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.469","walltime":"0.615","ppvisitednodes":{"value":1108,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":83704,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2991,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":10,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":47038,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 484.337 1 -total"," 40.90% 198.106 1 الگو:پانویس"," 26.57% 128.688 3 الگو:Navbox"," 23.16% 112.179 1 الگو:صوت‌شناسی"," 19.12% 92.586 1 الگو:Citation"," 14.05% 68.041 2 الگو:یادکرد_وب"," 8.69% 42.109 1 الگو:Short_description"," 8.17% 39.586 1 الگو:داده‌های_کتابخانه‌ای"," 7.82% 37.862 1 الگو:کاربردهای_دیگر"," 5.12% 24.797 1 الگو:انرژی"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.274","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6596027,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-64b6bb4699-p58jq","timestamp":"20241106072114","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0635\u062f\u0627","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%B5%D8%AF%D8%A7","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11461","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11461","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-07-09T18:12:51Z","dateModified":"2024-10-26T19:43:45Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/2\/29\/PIA21446_-_The_Sound_of_Science_-_Comparison_of_Cassini_Ring_Crossings%2C_Second_Video.ogv","headline":"\u0627\u0631\u062a\u0639\u0627\u0634 \u0645\u0648\u0644\u06a9\u0648\u0644\u0647\u0627\u06cc \u06cc\u06a9 \u0645\u0627\u062f\u0647 \u06a9\u0647 \u062a\u0648\u0633\u0637 \u0627\u0646\u062f\u0627\u0645 \u0634\u0646\u0648\u0627\u06cc\u06cc \u0642\u0627\u0628\u0644 \u062f\u0631\u06a9 \u0628\u0627\u0634\u062f"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10