CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ابن مقفع - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"e840732a-14f1-4566-b30f-34d3f71f5b9a","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"ابن_مقفع","wgTitle":"ابن مقفع","wgCurRevisionId":40168720,"wgRevisionId":40168720,"wgArticleId":2046,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است","صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات زندگی‌نامه با پارامترهای نامعلوم استفاده می‌کنند","مقاله‌ها با اچ‌کاردها", "صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات زندگی‌نامه با پارامترهای متعارض استفاده می‌کنند","مقاله‌هایی که از جعبه‌های اطلاعات افراد با پارامتر دین یا مذهب استفاده می‌کنند","همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع","CS1: مقدار volume طولانی","یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر تاریخ","CS1: بازه مختصر سال","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BIBSYS","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ICCU","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLA","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLK","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NSK","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NTA","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SELIBR","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VcBA","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های DTBIO", "مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CINII","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های RERO","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SNAC-ID","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های TDVİA","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های Trove","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF","داده‌های کتابخانه‌ای با ۲۵ عنصر","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های چندگانه","زادگان ۱۰۶ (قمری)","درگذشتگان ۱۴۲ (قمری)","اعدام‌شدگان اهل ایران","اعدام‌شدگان به‌دست خلفای عباسی", "اعدام‌شدگان سده ۸ (میلادی)","اهالی ایران در سده ۸ (میلادی)","اهالی بصره","اهالی خلافت عباسیان در سده ۸ (میلادی)","اهالی فیروزآباد","دانشمندان کشته‌شده","درگذشتگان ۱۴۵","درگذشتگان دهه ۷۵۰ (میلادی)","زرتشتیان مسلمان‌شده","عراقی‌های فارس‌تبار","مترجمان از فارسی به عربی","مترجمان اسلام در قرون وسطی","مترجمان اهل ایران","مسلمانان سده ۸ (میلادی)","نویسندگان ادبیات فارسی دوران قرون وسطی","نویسندگان عربی سده ۸ (میلادی)","نویسندگان فارسی‌زبان اهل ایران","نویسندگان مرد اهل ایران"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ابن_مقفع","wgRelevantArticleId":2046, "wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":40000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q1060637","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"], "GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist", "ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8d/Ibn_al-Muqaffa%27_by_Khalil_Gibran.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1285"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8d/Ibn_al-Muqaffa%27_by_Khalil_Gibran.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="857"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="685"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ابن مقفع - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-ابن_مقفع rootpage-ابن_مقفع skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-منبع‌شناسی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منبع‌شناسی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>منبع‌شناسی</span> </div> </a> <ul id="toc-منبع‌شناسی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-نام_و_خانواده" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#نام_و_خانواده"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>نام و خانواده</span> </div> </a> <ul id="toc-نام_و_خانواده-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-زندگی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#زندگی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>زندگی</span> </div> </a> <ul id="toc-زندگی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-عقاید" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#عقاید"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>عقاید</span> </div> </a> <ul id="toc-عقاید-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-آثار_و_فعالیت‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#آثار_و_فعالیت‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>آثار و فعالیت‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-آثار_و_فعالیت‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-سیمای_فرهنگی_ابن_مقفع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#سیمای_فرهنگی_ابن_مقفع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>سیمای فرهنگی ابن مقفع</span> </div> </a> <ul id="toc-سیمای_فرهنگی_ابن_مقفع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مرگ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#مرگ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>مرگ</span> </div> </a> <ul id="toc-مرگ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پانویس" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پانویس"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>پانویس</span> </div> </a> <ul id="toc-پانویس-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱۰</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">ابن مقفع</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۲۸ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-28" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۲۸ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" title="عبد الله بن المقفع–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="عبد الله بن المقفع" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" title="عبد الله ابن المقفع–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="عبد الله ابن المقفع" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0bn_%C9%99l-M%C3%BCq%C9%99ffa" title="İbn əl-Müqəffa–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="İbn əl-Müqəffa" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%AC%E0%A6%A8%E0%A7%81%E0%A6%B2_%E0%A6%AE%E0%A7%81%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%AB%E0%A6%AB%E0%A6%BE%27" title="ইবনুল মুকাফফা'–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ইবনুল মুকাফফা'" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Abd-Al%C2%B7lah_ibn_al-Muqaffa" title="Abd-Al·lah ibn al-Muqaffa–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Abd-Al·lah ibn al-Muqaffa" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Ibn_al-Muqaffa%CA%BF" title="Ibn al-Muqaffaʿ–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Ibn al-Muqaffaʿ" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ibn_al-Muqaffa%27" title="Ibn al-Muqaffa'–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Ibn al-Muqaffa'" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Ibn_al-Muqaffa" title="Ibn al-Muqaffa–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Ibn al-Muqaffa" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Ibn_al-Muqaffa" title="Ibn al-Muqaffa–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Ibn al-Muqaffa" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%91%D7%9F_%D7%90%D7%9C-%D7%9E%D7%95%D7%A7%D7%A4%D7%A2" title="אבן אל-מוקפע–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="אבן אל-מוקפע" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%A2%D5%A4%D5%A1%D5%AC%D5%AC%D5%A1%D5%B0_%D5%AB%D5%A2%D5%B6_%D5%A1%D5%AC-%D5%84%D5%B8%D6%82%D5%AF%D5%A1%D6%86%D6%86%D5%A1%D5%A1" title="Աբդալլահ իբն ալ-Մուկաֆֆաա–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Աբդալլահ իբն ալ-Մուկաֆֆաա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/%CA%BFAbd_All%C4%81h_ibn_al-Muqaffa%CA%BF" title="ʿAbd Allāh ibn al-Muqaffaʿ–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="ʿAbd Allāh ibn al-Muqaffaʿ" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A4%E3%83%96%E3%83%B3%E3%83%BB%E3%82%A2%E3%83%AB%EF%BC%9D%E3%83%A0%E3%82%AB%E3%83%83%E3%83%95%E3%82%A1" title="イブン・アル＝ムカッファ–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="イブン・アル＝ムカッファ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Ibn_al-Muqaffa" title="Ibn al-Muqaffa–قره‌قالپاقی" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Ibn al-Muqaffa" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="قره‌قالپاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%95%EB%91%98%EB%9D%BC_%EC%9D%B4%EB%B8%90_%EC%95%8C%EB%AC%B4%EC%B9%B4%ED%8C%8C" title="압둘라 이븐 알무카파–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="압둘라 이븐 알무카파" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C3%8Ebn_Muqefe" title="Îbn Muqefe–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Îbn Muqefe" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Ibn_Al-Mukafa" title="Ibn Al-Mukafa–میراندی" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Ibn Al-Mukafa" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="میراندی" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Abd_Allah_Ibn_al-Mukaffa" title="Abd Allah Ibn al-Mukaffa–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Abd Allah Ibn al-Mukaffa" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Ibne_Almocafa" title="Ibne Almocafa–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Ibne Almocafa" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Ibn_al-Muqaffa%27" title="Ibn al-Muqaffa'–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Ibn al-Muqaffa'" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B1%D0%BD_%D0%B0%D0%BB%D1%8C-%D0%9C%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%84%D1%84%D0%B0" title="Ибн аль-Мукаффа–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ибн аль-Мукаффа" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Ibn_al-Muqaffa" title="Ibn al-Muqaffa–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Ibn al-Muqaffa" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D0%B1%D0%BD%D0%B8_%D0%9C%D1%83%D2%9B%D0%B0%D1%84%D1%84%D0%B0%D1%8A" title="Ибни Муқаффаъ–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ибни Муқаффаъ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Ibn_al-Mukaffa" title="Ibn al-Mukaffa–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Ibn al-Mukaffa" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0bn%C3%BC%27l-Mukaffa" title="İbnü'l-Mukaffa–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="İbnü'l-Mukaffa" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%B1%D0%BD_%D0%B0%D0%BB%D1%8C-%D0%9C%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%84%D1%84%D0%B0" title="Ібн аль-Мукаффа–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ібн аль-Мукаффа" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" title="ابن مقفع–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="ابن مقفع" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Ibn_al-Muqaffa" title="Ibn al-Muqaffa–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Ibn al-Muqaffa" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1060637#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آن‌ها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&oldid=40168720" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&id=40168720&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A7%25D8%25A8%25D9%2586_%25D9%2585%25D9%2582%25D9%2581%25D8%25B9"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25A7%25D8%25A8%25D9%2586_%25D9%2585%25D9%2582%25D9%2581%25D8%25B9"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Ibn_al-Muqaffa%27" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" hreflang="fa"><span>ویکی‌گفتاورد</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q1060637" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox biography vcard"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above"><div class="fn">ابن مقفع</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Ibn_al-Muqaffa%27_by_Khalil_Gibran.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Ibn_al-Muqaffa%27_by_Khalil_Gibran.png/220px-Ibn_al-Muqaffa%27_by_Khalil_Gibran.png" decoding="async" width="220" height="236" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Ibn_al-Muqaffa%27_by_Khalil_Gibran.png/330px-Ibn_al-Muqaffa%27_by_Khalil_Gibran.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Ibn_al-Muqaffa%27_by_Khalil_Gibran.png/440px-Ibn_al-Muqaffa%27_by_Khalil_Gibran.png 2x" data-file-width="523" data-file-height="560" /></a></span><div class="infobox-caption">نقاشی تخیلی از ابن مقفع اثر <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%AC%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جبران خلیل جبران">جبران خلیل جبران </a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">زادهٔ</th><td class="infobox-data">۱۰۶ قمری<br /><div style="display:inline" class="birthplace">در آن زمان جور امروزه <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="فیروز آباد">فیروز آباد</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">درگذشت</th><td class="infobox-data">۱۴۲ قمری (سوزانده شد)<br /><div style="display:inline" class="deathplace"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="بغداد">بغداد</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">ملیت</th><td class="infobox-data category"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="ایرانی‌تبار">ایرانی‌تبار</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">دیگر نام‌ها</th><td class="infobox-data nickname">عبدالله</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">پیشه(ها)</th><td class="infobox-data role">نویسنده و مترجم</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">آثار</th><td class="infobox-data">کلیله و دمنه، سیرالملوک</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">سبک</th><td class="infobox-data category">ادبیات ترجمه</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">عنوان</th><td class="infobox-data title">ابن مقفع</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">دوره</th><td class="infobox-data">قرن دوم هجری</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">فرزندان</th><td class="infobox-data">محمد</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">والدین</th><td class="infobox-data">دادویه</td></tr></tbody></table> <p><b>ابومحمد عبدالله ابن مقفع</b> با نام اصلی <b>روزبه پور داذویه</b> معروف به <b>اِبْنِ مُقَفَّع</b> (زادهٔ ۱۰۶<span class="nowrap"> </span>در جور <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2_%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="فیروز آباد">فیروز آباد</a> کنونی – درگذشتهٔ ۱۴۲ هجری قمری<span class="nowrap"> </span>در <a href="/wiki/%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="بغداد">بغداد</a>) نویسنده و مترجم ایرانی آثار <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="پارسی میانه">پارسی میانه</a> به <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبان عربی">زبان عربی</a> ساکن <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B5%D8%B1%D9%87" title="بصره">بصره</a> بود. او با کنیهٔ «أبی محمد» نیز شناخته می‌شد. ابن مقفع از برجسته‌ترین نمایندگان تفکر علمی در سدهٔ دوم هجری است.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>روزبه کتاب‌های زیادی از <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="پارسی میانه">پارسی میانه</a> به عربی برگرداند. از میان کتاب‌هایی که روزبه ترجمه کرد می‌توان از <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84%D9%87_%D9%88_%D8%AF%D9%85%D9%86%D9%87" title="کلیله و دمنه">کلیله و دمنه</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%AC%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاجنامه انوشیروان (صفحه وجود ندارد)">تاجنامهٔ انوشیروان</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_(%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9)" class="mw-redirect" title="آیین‌نامه (ابن مقفع)">آیین‌نامه</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AE%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" class="mw-redirect" title="سخنوری بزرگ">سخنوری بزرگ</a> (الأدب الکبیر) و <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%AE%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%8F%D8%B1%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="سخنوری خُرد (صفحه وجود ندارد)">سخنوری خُرد</a> (الأدب الصغیر) نام برد. <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%AC%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاجنامه انوشیروان (صفحه وجود ندارد)">تاجنامهٔ انوشیروان</a>، با نام یادداشت های خسرو انوشیروان به پژوهش رحیم زاده صفوی منتشره شده تنها ترجمه <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84%D9%87_%D9%88_%D8%AF%D9%85%D9%86%D9%87" title="کلیله و دمنه">کلیله و دمنه</a> توسط <a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="نصرالله منشی">نصرالله منشی </a> از روی ترجمه عرب ابن مقفع در دست هست </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منبع‌شناسی"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A8.D8.B9.E2.80.8C.D8.B4.D9.86.D8.A7.D8.B3.DB.8C"></span>منبع‌شناسی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: منبع‌شناسی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در کتاب‌های کهن، زندگی‌نامه‌ای که در خور این شخصیت مشهور باشد، نیامده‌است و نیز تا چندی دو اثر عمده که در واقع تنها منابع مفید دربارهٔ اوست و با اندکی تفصیل به شرح گوشه‌هایی از زندگی اجتماعی و کشمکش‌های سیاسی او پرداخته‌اند، در دسترس نخستین محققان نبود. این دو اثر، عبارتند از <i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D9%81" title="انساب الاشراف">انساب الاشراف</a></i> اثر <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A8%D9%86_%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%B0%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="احمدبن یحیی بلاذری">بُلاذَری</a> و <i><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D9%88_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="الوزراء و الکتاب">الوزراء و الکتاب</a></i> اثر <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D9%88%D8%B3_%D8%AC%D9%87%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ابن عبدوس جهشیاری">جهشیاری</a>.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> گزارش <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%B9%D8%AB%D9%85" title="ابن اعثم">ابن اعثم</a> با آن که بر جهشیاری مقدم است، به سودمندی این دو منبع نیست. با این همه بخش اعظم روایات این دو کتاب، با انشایی متفاوت و اندکی اختلاف در <a href="/wiki/%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="وفیات الأعیان"><i>وفیات الاعیان</i></a> اثر <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D9%84%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="ابن خلکان">ابن خلکان</a> گرد آمده‌است و مؤلفان پسین‌تر که کمابیش همیشه از او استفاده کرده‌اند، هرچند در این بخش از روایات از جادهٔ صواب دور نیافتاده‌اند، اما در بیان جزئیات و ربط حوادث به یکدیگر دچار سرگردانی شده‌اند. نمونهٔ بارز این نقص را در کار گابریلی می‌توان دید.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> او که در ۱۹۳۱–۱۹۳۲ میلادی به تألیف مقاله‌اش مشغول بود، در درجهٔ نخست، از <i>وفیات</i> ابن‌خلکان استفاده کرد. سپس توده‌ای از روایات دستِ‌دومی را به کار گرفت، که بیشتر مشکوک و موردِبحث اند. پس از آن از آثار کسان دیگری چون <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%85" title="ابن ندیم">ابن ندیم</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AC%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="ابن جوزی">ابن جوزی</a>، <a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AF%DB%8C" title="صلاح‌الدین صفدی">صفدی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوالفرج اصفهانی">ابوالفرج اصفهانی</a>، و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%82%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="ابن قتیبه دینوری">ابن قتیبه</a> بهره جست. در ۱۹۵۴ میلادی <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D8%B3%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="دومینیک سورده">دومینیک سورده</a><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> که دو منبع اساسی مذکور را یافته‌بود، به تکمیل مقالهٔ گابریلی پرداخت و نظر به توجهی که به مسائل تاریخی داشت، توانست از این دو منبع و برخی قراینِ تاریخی شرح حال نسبتاً روشنی از ابن مقفع به دست دهد.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>این نقص، البته، در کتاب‌های شرقی نیز آشکار است. از جمله، در مقالهٔ مفصل <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عباس اقبال آشتیانی">عباس اقبال آشتیانی</a><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> جای آن دو منبع خالی است. در شرق، پژوهش دربارهٔ ابن‌مقفع در حقیقت با همین اثر که در <i><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%88%D9%87_(%D9%85%D8%AC%D9%84%D9%87)" title="کاوه (مجله)">مجلهٔ کاوه</a></i> منتشر شد، آغاز شد. اقبال علاوه بر منابع معمول عربی، خاصه <i>وفیات</i> ابن‌خلکان، از آثار فارسی کهن، چون <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_(%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%B1)" class="mw-redirect" title="تاریخ طبرستان (ابن اسفندیار)">تاریخ طبرستان</a></i> اثر <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="ابن اسفندیار">ابن اسفندیار</a> نیز استفاده کرد، اما او دو منبع اصلی (بلاذری و جهشیاری) و چندین اثر دیگر را که بعدها منتشر شدند، ندیده‌بود. از این رو، به‌رغم شیوهٔ نیکو در کار تحقیق و بهره‌گیری از پژوهش‌های خاورشناسان، کار او چنان‌که <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%AA%D8%A8%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88%DB%8C" title="مجتبی مینوی">مینوی</a> اشاره می‌کند، از نقص خالی نماند. کتاب <i>ابن المقفع</i> <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A8%DA%A9" title="خلیل مردم بک">خلیل مردم بک</a> که ۴ سال بعد یعنی در ۱۹۳۰ میلادی چاپ شد،<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> چیز عمده‌ای بر اطلاعات گذشته نیفزود. در <i>ابن المقفع</i> <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمد سلیم الجندی (صفحه وجود ندارد)">محمد سلیم الجندی</a> (۱۹۳۶ م) اطلاعات جدید اندک است، اما تحلیل زندگی و آثار ابن مقفع آغاز می‌شود. <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%B7%DB%8C%D9%81_%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبداللطیف حمزه (صفحه وجود ندارد)">عبداللطیف حمزه</a>، عمده‌ترین منابع و نیز کتاب اقبال و منابع فارسی او را دیده و شرح حال نسبتاً خوبی، همراه با تحلیل‌ها و اظهار نظرهای شخصی فراوان ارائه داده‌است<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> و ضمناً به آثار او نیز پرداخته‌است، اما بحث‌های جانبی در اثر او بیشتر است.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در مقالهٔ مفصل <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%DA%A9%D8%B1%D8%AF_%D8%B9%D9%84%DB%8C" title="محمد کرد علی">محمد کردعلی</a> (۱۹۴۸ م)، اظهار نظرهای نویسنده بیشتر جلب توجه می‌کند. کتاب <i>ابن المقفع</i> <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AE" title="عمر فروخ">عمر فروخ</a> (۱۹۴۹ م) سخن تازه‌ای ندارد. <a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D8%A7_%D9%81%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="حنا فاخوری">حنا فاخوری</a> در کتابش، <i>تاریخ ادبیات</i>، مقاله‌ای دارد که با اندکی تغییر در کتاب <i>ابن المقفع</i> او (۱۹۵۷ م) تکرار شده‌است. <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%BA%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمد غفرانی خراسانی (صفحه وجود ندارد)">محمد غفرانی خراسانی</a>، ابن مقفع را موضوع رسالهٔ فوق‌لیسانس خود قرار داد و در ۱۹۶۵ میلادی کتابی منتشر کرد، که بی‌گمان بهترین کتابی است که تا کنون در شرق، دربارهٔ ابن مقفع تألیف شده‌است. او توانسته‌است کمابیش همهٔ منابع نو و کهنهٔ عربی و فارسی را بررسد و به شیوهٔ خود و برحسب نظرات و اعتقادات خود، آن‌ها را در بوتهٔ نقادی افکند. شهامت او، با توجه به این که کتابش در <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a> چاپ شده، در ردّ نظرات مشاهیری چون <a href="/wiki/%D8%B7%D9%87_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="طه حسین">طه حسین</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="عزام (صفحه وجود ندارد)">عزّام</a> در خور توجه است.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="نام_و_خانواده"><span id=".D9.86.D8.A7.D9.85_.D9.88_.D8.AE.D8.A7.D9.86.D9.88.D8.A7.D8.AF.D9.87"></span>نام و خانواده</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: نام و خانواده"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>نام پدر ابن مقفع در واقع داذویه بود، هرچند که گاه، داذویه به داذبه تحریف شده‌است. ابن‌ندیم نام اسلامی پدر او را مبارک ذکر کرده که گویی ترجمهٔ عربی روزبه است، اما <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C_%D8%B2%D8%A8%DB%8C%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مرتضی زبیدی (صفحه وجود ندارد)">زبیدی</a> در <i><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%AC_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D9%88%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاج العروس (صفحه وجود ندارد)">تاج العروس</a></i> او را داذجُشنش (داد گُشنسب) خوانده‌است. با این همه <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%AA%D8%A8%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88%DB%8C" title="مجتبی مینوی">مینوی</a> معتقد است که نام عبدالله، پیش از مسلمان شدن، داذبه بوده که به روزبه تصحیف گشته‌است. پدرش نیز داذجشنس (= داذگشنسپ که مخفف آن داذویه است) نام داشته‌است. داذویه که از اعیان و اصیل‌زادگان <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3_(%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86)" class="mw-redirect" title="فارس (سرزمین)">پارس</a> بود، زمانی که <a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%AC_%D8%A8%D9%86_%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81" title="حجاج بن یوسف">حجاج بن یوسف</a> بر <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a> حکم می‌راند، از جانب او مأمور خراج پارس شد، اما در کار اموال، ناروایی کرد و حجاج او را چندان شکنجه داد تا دستش «مقفع» (ناقص و تُرنجیده) شد.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>گاهی، به جای حجاج، نام <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%82%D8%B3%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="خالد بن عبدالله قسری (صفحه وجود ندارد)">خالد بن عبدالله قسری</a> را آورده‌اند و مأمور عذاب او را نیز <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%AB%D9%82%D9%81%DB%8C" title="یوسف بن عمر ثقفی">یوسف بن عمر ثقفی</a> خوانده‌اند، اما نتیجهٔ روایت در هر حال یکی است. واژهٔ «مقفع» لقبی برای داذویه شد و فرزندش روزبه، ابن مقفع خوانده شد.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ابن مقفع تا زمانی که <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلام</a> نیاورده بود، همچنان به روزبه معروف بود و ابوعمرو کنیه داشت. پس از گرویدن به اسلام، نام عبدالله و کنیهٔ ابومحمد را برگزید. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="زندگی"><span id=".D8.B2.D9.86.D8.AF.DA.AF.DB.8C"></span>زندگی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: زندگی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>گویا روزبه در جور (= <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B1_(%D8%B4%D9%87%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C)" title="گور (شهر باستانی)">گور</a>) که همان <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF" title="فیروزآباد">فیروزآباد</a> فارس باشد، زاده شد.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> او هنوز کودک بود که با پدرش به <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B5%D8%B1%D9%87" title="بصره">بصره</a> رفت. پدر به تربیتش همت گماشت، ادبا را گرد او جمع می‌آورد یا او را به مجالس ایشان می‌برد، سپس دو مرد بدوی به نام‌های ابوالغول و ابوالجاموس را که از فصحای عرب بودند و پیوسته به بصره می‌رفتند، به آموزش او گمارد. ابن مقفع علاوه بر دانشِ ظاهراً گسترده‌ای که از <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="زبان فارسی میانه">زبان پارسیگ</a> در پارس کسب کرده‌بود،<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عربی را از زبان فصیحان و ادیبان عرب چنان آموخت که خود در صف فصیحان نشست. چند نکتهٔ مزاح‌آمیزی که بلاذری به او نسبت داده، بیش‌تر به توجه او به لغات و فصاحت دلالت دارد.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>به‌گمان پیش از سال ۱۲۶ قمری (۷۴۴ میلادی) <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="مسیح بن حواری (صفحه وجود ندارد)">مسیح بن حواری</a>، حکومت شاپور داشته و ابن مقفع نزد او به دبیری مشغول بوده‌است. سپس عبدالله بن عمر بن عبدالعزیز، والی عراق (۱۲۶ ق) مسیح را از حکومت عزل کرده، <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="سفیان بن معاویه (صفحه وجود ندارد)">سفیان بن معاویه مهلبی</a> را به جایش گماشت و سفیان عازم مرکز مأموریت خود شد. اما مسیح که از مسلط نبودن خلیفه بر آن دیار و آشوب‌های بخش شرقی آگاه بود، از واگذاشتن ولایت به سفیان سرباز زد و پیشنهاد کرد که یا ۵۰۰ هزار درهم بستاند و بازگردد، یا همین مال را بپردازد و بر کرسی حکومت نشیند. سفیان نپذیرفت، ولی ابن مقفع که ظاهراً رابط میان این دو بود، کار را چندان به درازا کشاند تا مسیح توانست با کردانی که در این شهر قدرت داشتند و نیز یاران خود مکاتبه کرده، گروهی گرد خود جمع کند. چون نیرومند شد، از سفیان خواست که بازگردد. در نزاعی که میان دو مرد درگرفت، مسیح توانست به ضربه‌ای، ترقوهٔ سفیان را بشکند. سفیان به <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="شادگان">دورق</a> در مرز <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="استان خوزستان">خوزستان</a> گریخت و کینهٔ ابن مقفع را به دل گرفت. این اطلاعاتِ دقیق را جهشیاری داده‌است که در هیچ‌جای دیگر یافت نمی‌شود و ملاحظه می‌شود که در توضیح قتل ابن مقفع چقدر سودمند خواهد بود.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>سرانجام پس از آن که در ۱۲۹ قمری مسیح از شاپور رانده‌شد، ابن مقفع چندی در <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86" title="کرمان">کرمان</a> زیست. این سخن از آن جا دانسته می‌شود که به‌گفتهٔ جهشیاری او در کرمان دبیر داوود بن یزید ابن عمر بن هبیره بود و در آن زمان ثروت کلانی به چنگ آورد. گزارش بلاذری در کتاب <i><a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="فتوح‌البلدان">فتوح</a></i> قابل‌تأمل است. به‌گفتهٔ او «چون صالح بن عبدالرحمان متصدی خراج عراق شد (۹۶ ق/۷۱۵ م)، ابن مقفع از جانب او امر خراج خوردهٔ دجله، یا به‌قولی، بهقباذ را به عهده گرفت و مالی بیاورد و نامهٔ خویش را بر پوستی نوشت و آن را به زعفران بیندود. راوی گوید: «سبب آن است که وی را بر امور عجم آشنایی تمام بود». راست است که از آداب‌دانی ابن مقفع چنین ظرافتی بعید نیست، اما اگر بپذیریم که او در ۱۰۶ قمری (۷۲۴ م) زاده شده‌است، تاریخ مذکور ۱۰ سال پیش از تولد ابن مقفع خواهد بود. در این صورت باید در روایت بلاذری تردید کرد. اقبال بی‌آن که به این نکته توجه کند، گزارش بلاذری را پذیرفته و نقل کرده‌است.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>بی‌گمان او دیرزمانی در کرمان نماند، زیرا جنگ‌های پی‌درپی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابومسلم خراسانی">ابومسلم</a> و چند امیر طرفدار عباسیان، به سرعت همهٔ ایران را فراگرفت و در ۱۳۲ قمری، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="امویان">دولت اموی</a> فروریخت. بزرگان این دولت، برخی کشته شدند، برخی پنهان گشتند و بسیاری نیز عفو و در مقام خود ابقا شدند. در این میان ابن مقفع در امان ماند، اما کرمان را ترک گفت و به بصره روی آورد و آن جا، چنان‌که از مجموعهٔ روایات برمی‌آید، در آسایش و فراخی زیست و با بزرگان به رفت‌وآمد پرداخت و با <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B9%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B2%D8%A7%D8%A6%D8%AF%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="معن بن زائده (صفحه وجود ندارد)">معن بن زائده</a>، <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D9%82%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="مسلم بن قتیبه (صفحه وجود ندارد)">مسلم بن قتیبه</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="عمارة بن حمزه (صفحه وجود ندارد)">عمارة بن حمزه</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="ابن ابی لیلی">ابن ابی لیلی</a> و <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D8%B1%D9%85%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابن شبرمه (صفحه وجود ندارد)">ابن شبرمه</a> دوست شد.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> افزون بر این، برخی به دوستی بسیار نزدیک او با <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A8" title="عبدالحمید کاتب">عبدالحمید کاتب</a> نیز اشاره کرده‌اند. داستان این دوستی را که چگونگی آن بر ما پوشیده‌است و در اصل آن نیز به سبب بُعد مسافت دو نویسنده می‌توان تردید کرد، جهشیاری (ص ۵۲) و ابن خلکان (۳/۲۳۱) آورده‌اند و سپس، کمابیش همهٔ نویسندگان شرقی، از اقبال (ص ۲۲) به بعد، آن را پذیرفته و نقل کرده‌اند. ساخت افسانه‌گون و اغراق‌آمیز روایت و نیز استبعاد سفر ابن مقفع به شمال <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="میان رودان">میان‌رودان</a>، یا فرودآمدن عبدالحمید تا بصره در آن احوال پرآشوب، موجب تردید در صحت این روایت می‌شود.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در بصره، ابن مقفع به خدمت خاندانی عباسی، یعنی آل علی بن عبدالله عم‌ّ خلیفهٔ <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_(%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%81%D9%87)" title="منصور (خلیفه)">منصور</a> درآمد و از میان آن خانواده، بیش‌تر به <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="عیسی ابن علی (صفحه وجود ندارد)">عیسی ابن علی</a> متمایل بود. بدین سان ملاحظه می‌شود که او از امویان برید و به عباسیان پیوست، اما در این پیوند هم خللی پدیدار است، زیرا این خاندان از طریق عبدالله بن علی که بر منصور شورید، مدعی خلافت بودند و منصور نیز به زحمت نگرانی خویش را از ایشان پنهان می‌داشت. در هر حال ابن مقفع به نوعی دبیر رسمی ایشان گردید و شاید به قول <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%AD%D8%B8" title="جاحظ">جاحظ</a> آموزش فرزندان سلیمان بن علی را هم به عهده گرفت.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>در همین زمان بود که ابن مقفع، خواه از سر صدق و خواه به ملاحظات اجتماعی و سیاسی، آیین‌هایی را که بدان پای‌بند بود، فروگذاشت و به اسلام گروید و ابومحمد عبدالله خوانده شد. اما راویان گذشته خواسته‌اند که برای این کار نیز سببی ملموس و در عین حال شورانگیز بیان کنند. از این رو برخی گفته‌اند که او روزی از کنار مکتبی می‌گذشت، کودکی به آواز بلند می‌خواند: «اَلَمْ نَجْعَلِ الاْرْضَ مِهاداً…». بازایستاد تا کودک <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%A3" title="نبأ">سورهٔ نبأ</a> را تمام کرد. گفت: «الحق که این سخن مخلوق نیست». سرانجام ابن مقفع اسلام آورد. او حدود ۱۰ سال در اسلام زیست و به‌گمان در همین دوره بود که همه یا بیش‌تر آثارش را تألیف کرد. از این دوره چند حکایت و روایت در دست است که شخصیت و برخی از گوشه‌های زندگی او را باز می‌نماید، اما در بازسازی زندگی او در خلال این مدت چندان کمک نمی‌کند.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>سرانجام در سال ۱۴۲ هجری به دستور خلیفه و به دست سفیان بن معاویه، عامل بصره، به وضعی بسیار فجیع و وحشیانه کشته شد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="عقاید"><span id=".D8.B9.D9.82.D8.A7.DB.8C.D8.AF"></span>عقاید</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: عقاید"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>بی‌دینی او از مطالعهٔ باب <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%87_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%A8" title="برزویه طبیب">برزویه طبیب</a> که به نظر می‌رسد خود، آن را به <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84%D9%87_%D9%88_%D8%AF%D9%85%D9%86%D9%87" title="کلیله و دمنه">کلیله و دمنه</a> افزوده‌است به‌خوبی آشکار می‌شود: «... به‌هیچ تأویل درد خویش درمان نیافتم و روشن شد که پای سخن ایشان (اهل دین) بر هوا بود…»<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ابن مقفع در جریان نهضت فرهنگی زمان عباسیان نقشی بسیار مهم و اساسی داشت. او برای آماده ساختن زمینه‌های بحث و تحقیق در امور فلسفی، ابتدا کتاب‌های <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D9%82%DB%8C%D9%88%D9%86" title="مرقیون">مرقیون</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D8%B5%D8%A7%D9%86" title="ابن دیصان">ابن دیصان</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مانی">مانی</a> را به عربی ترجمه کرد.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>بعضی ادعا می‌کنند که ابن مقفع فقط در ظاهر مسلمان شده و در واقع کماکان زرتشتی باقی مانده بود. بعضی نیز ادعا می‌کنند که عقاید <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%82" title="زندیق">زندیقی</a> داشته‌است. از مهدی خلیفه نقل است (به مضمون) که «کتابی در زندقه ندیدم که با ابن مقفع ارتباطی نداشته باشد». </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="آثار_و_فعالیت‌ها"><span id=".D8.A2.D8.AB.D8.A7.D8.B1_.D9.88_.D9.81.D8.B9.D8.A7.D9.84.DB.8C.D8.AA.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>آثار و فعالیت‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: آثار و فعالیت‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>روزبه کتاب‌های زیادی از <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" class="mw-redirect" title="پارسی میانه">پارسی میانه</a> به عربی برگرداند. از میان کتاب‌هایی که روزبه ترجمه کرد، می‌توان از <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84%D9%87_%D9%88_%D8%AF%D9%85%D9%86%D9%87" title="کلیله و دمنه">کلیله و دمنه</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%AC%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاجنامه انوشیروان (صفحه وجود ندارد)">تاجنامه انوشیروان</a>، <a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_(%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9)" class="mw-redirect" title="آیین‌نامه (ابن مقفع)">آیین‌نامه</a>، <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AE%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" class="mw-redirect" title="سخنوری بزرگ">سخنوری بزرگ</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D8%A8_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="الأدب الکبیر">الأدب الکبیر</a>) و <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%AE%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%8F%D8%B1%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="سخنوری خُرد (صفحه وجود ندارد)">سخنوری خُرد</a> (<a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%BA%DB%8C%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="الأدب الصغیر (صفحه وجود ندارد)">الأدب الصغیر</a>) نام برد. نثر عربی ابن مقفع بسیار شیوا بود و سرمشق سخن‌دانان و نویسندگان عربی‌نویس و عربی‌زبان. ترجمه‌های او از بهترین آثار ادبی و اخلاقی زبان عربی شمرده می‌شوند. </p><p>روزبه نخستین کسی است که رسماً آثاری به نثر عربی نوشت<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup>. آثار او در بعضی دانشگاه‌های جهان، از جمله دانشگاه‌های کشورهای عرب مانند دانشگاه قاهره، به‌عنوان نمونه‌های خوب و شیوایی از نثر عربی بررسی می‌شوند. آثار او عبارت‌اند از: </p> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84%D9%87_%D9%88_%D8%AF%D9%85%D9%86%D9%87" title="کلیله و دمنه">کلیله و دمنه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D8%A8_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1" class="mw-redirect" title="الأدب الکبیر">الأدب الکبیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%BA%DB%8C%D8%B1_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="الأدب الصغیر و المنطق (صفحه وجود ندارد)">الأدب الصغیر و المنطق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87" class="mw-redirect" title="خداینامه">سیرالملوک</a> (ترجمه عربی خداینامه)</li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%AA%D9%86%D8%B3%D8%B1" class="mw-redirect" title="نامهٔ تنسر">نامهٔ تنسر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%AC%D8%A7%D8%A6%D8%A8_%D8%B3%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="عجائب سجستان (صفحه وجود ندارد)">عجائب سجستان</a> (ترجمهٔ ریکیهای سگستان) که عمدتاً از فارسی میانه به عربی ترجمه کرده‌است.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D9%85%DB%8C%D9%86%D8%A9_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%87%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="الدرة الثمینة والجوهرة المکنونة (صفحه وجود ندارد)">الدرهٔ الثمینهٔ والجوهرهٔ المکنونهٔ</a></li> <li>مزدک</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="باری ترمینیاس (صفحه وجود ندارد)">باری ترمینیاس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A3%D9%86%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B7%DB%8C%D9%82%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="أنالوطیقا (صفحه وجود ندارد)">أنالوطیقا</a> ـ تحلیل القیاس</li></ul> <p><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_(%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9)" class="mw-redirect" title="آیین‌نامه (ابن مقفع)">آیین‌نامه</a>- فی عادات الفرس </p> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%AC" class="mw-redirect" title="التاج">التاج</a> ـ فی سیرهٔ أنو شروان</li></ul> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A3%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%BA%D9%88%D8%AC%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="أیساغوجی (صفحه وجود ندارد)">أیساغوجی</a> ـ المدخل</li> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A9_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%88%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D9%85_%D9%88%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%86%D9%88%D9%81%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="میلیة سامی ووشتاتی حسام وعمرانی نوفل (صفحه وجود ندارد)">میلیهٔ سامی ووشتاتی حسام وعمرانی نوفل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%AD%D8%A7%D8%A8%D8%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="رسالة الصحابة (صفحه وجود ندارد)">رسالهٔ الصحابهٔ</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="سیمای_فرهنگی_ابن_مقفع"><span id=".D8.B3.DB.8C.D9.85.D8.A7.DB.8C_.D9.81.D8.B1.D9.87.D9.86.DA.AF.DB.8C_.D8.A7.D8.A8.D9.86_.D9.85.D9.82.D9.81.D8.B9"></span>سیمای فرهنگی ابن مقفع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: سیمای فرهنگی ابن مقفع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>به نظر می‌رسد ابن مقفع شخصی مشکل‌پسند، با آداب شسته-رفته بود. هم رسوم فرهنگ کهن نجابت ایرانی را داشت و هم ارزش‌های جامعه عربی را رعایت می‌کرد.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>سیمای فرهنگی ابن مقفع با همهٔ آوازه‌مندی، در هاله‌ای از ابهام است. انسان دوستی، اخلاق، آداب‌دانی، خوش‌زبانی و زیبارویی همه در زندگی کاملاً مرفه او جمع آمده بود. ابن مقفع مردی آزاده و آزاده‌اندیش بود. فضایل اخلاقی و ارزش‌های شخصی او در حدی بوده که کار پژوهشگران را دشوار ساخته‌است و باعث شده آنان دربارهٔ او به اختلاف دچار گشته و او را در دو قطب متضاد، دین‌داری کامل و الحاد مطلق جای دهند. زندگی اخلاقی او و وقار و احتشام عباداتش چنان است، که محققاً مسلمان به دشواری می‌تواند او را از دین خویش خارج بداند. با این همه تهی بودن آثار او از دفاع مستقیم از اسلام و شریعت، شوخ‌چشمی‌های گاه‌به‌گاه او و به خصوص هم‌نشینی با متهمان به زندقه، باعث می‌شود که گروهی دیگر به زندیق بودن او حکم کنند. شاید پس از ترجمانی و زبان‌دانی و ادبیّت، بحث‌انگیزترین موضوع دربارهٔ ابن مقفع، طرح «زندقه» در مورد اوست. او همچنین از بزرگ‌ترین راهبران <b><a href="/wiki/%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%AA_%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87" title="نهضت ترجمه">نهضت ترجمه</a></b> در سده‌های نخستین اسلامی است و از این حیث تأثیری ژرف و بی‌مانند بر تمدن مسلمانان نهاده‌است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مرگ"><span id=".D9.85.D8.B1.DA.AF"></span>مرگ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: مرگ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>گرچه ابن مقفع نزد مصاحبان موردِعلاقهٔ خود شوخ‌طبع بود قابلیت این را داشت که نزد کسانی که به آن‌ها اهمیت نمی‌داد مغرور و موهن باشد و در واقع او متمایل بود به استهزا و تحقیر کسانی که او را خشنود نمی‌ساختند بپردازد. یکی از قربانیان تمسخر و توهین او سفیان ابن معاویه بود که پس از توهین ابن مقفع به <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_(%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%81%D9%87)" title="منصور (خلیفه)">منصور</a>، فرصتی برای انتقام به دست آورد. هنگامی که عبدالله ابن علی بر <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_(%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%81%D9%87)" title="منصور (خلیفه)">منصور</a> شورید و مغلوب گشت، به او اجازه داده‌شد نزد سلیمان بماند. وقتی که خلیفه به موقعیت قوی‌تری دست پیدا کرد اما تصمیم بر این گرفت تا این گفتهٔ پیشین خود را نقض کند. وقتی سلیمان که دلواپس عبدالله بود، برایش امان خواست، متن امان‌نامه را ابن مقفع برای <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_(%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%81%D9%87)" title="منصور (خلیفه)">منصور</a> نوشت تا <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_(%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%81%D9%87)" title="منصور (خلیفه)">منصور</a> آن را امضا کند. این نامه به نظر <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_(%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%81%D9%87)" title="منصور (خلیفه)">منصور</a> گستاخانه آمد و او را به خشم آورد. در نتیجه به سفیان اجازه داد تا به عنوان انتقام ابن مقفع را بکشد (گفته می‌شود با شکنجه). احتمالاً <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_(%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%81%D9%87)" title="منصور (خلیفه)">منصور</a>، در ابن مقفع همان بلندپروازی‌های سیاسی را می‌دید که در نزد بنو علی مشاهده می‌کرد. بی‌دینی موردِادعا در مورد ابن مقفع یا هیچ نقشی در سقوط او نداشت یا نقشی ناچیز داشت. مانویت هنوز به اندازهٔ دوران حکومت <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابوعبدالله محمد مهدی">ابوعبدالله محمد مهدی</a>، خلیفهٔ عباسی فتنه‌آمیز محسوب نمی‌شد؛ و نیاز به منشیان دربار از نیاز به قرائت دینی واحد بیشتر احساس می‌شد.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <p><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="ابن اسفندیار">ابن اسفندیار</a> در کتاب خود، <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_(%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%B1)" class="mw-redirect" title="تاریخ طبرستان (ابن اسفندیار)">تاریخ طبرستان</a></i> در باب کشته شدن ابن مقفع چنین آورده: <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39401425">.mw-parser-output .templatequote{overflow:hidden;margin:1em 0;padding:0 32px}.mw-parser-output .templatequote .templatequotecite{line-height:1.5em;text-align:right;padding-right:1.6em;margin-top:0}</style></p><blockquote class="templatequote"><p> «و می‌گویند آخر کار او خلیفه را معلوم کردند که او روزی به آتشکدهٔ مجوس برمی‌گذشت، روی بدو کرد و این بیت گفت: </p><p><b>یَا بَیْتَ عَاتِکَةَ الَّذِی اَتَعَزَّلُ حَذَرَ العِدَی وَ بِهِ الْفُؤَادُ مُوَآَّلُ</b> </p><p> گفت هنوز اسلام او درست نیست به تنور نهادند و بسوختند.»<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <p><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D9%88%D8%A8" title="عبدالحسین زرین‌کوب">عبدالحسین زرین‌کوب</a> در کتاب <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88_%D9%82%D8%B1%D9%86_%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%AA" title="دو قرن سکوت">دو قرن سکوت</a> این واقعه را اینچنین نقل کرده‌است: </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39401425"><blockquote class="templatequote"><p> حاکم بصره، سفیان بن معاویه، نویسندهٔ زندیق را فرو گرفت و فرمان داد تنوری افروختند و اندام وی را یک یک بریدند و پیش چشم او به آتش انداختند.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></p></blockquote> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پانویس"><span id=".D9.BE.D8.A7.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.B3"></span>پانویس</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: پانویس"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-mirfetros-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mirfetros_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFMirfetros1978" class="citation cs2">Mirfetros, Ali (1978), "Zendiqs and Materialistic Thinkers", <i>Hallaj</i> (10th ed.), Alborz Press, pp. 102–126</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=Zendiqs+and+Materialistic+Thinkers&rft.btitle=Hallaj&rft.pages=102-126&rft.edition=10th&rft.pub=Alborz+Press&rft.date=1978&rft.aulast=Mirfetros&rft.aufirst=Ali&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" class="Z3988"></span>.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">حلاج، علی میرفطروس، ص۹۸.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآذرنوشزریاب_خویی1370">آذرنوش و  زریاب خویی، <i>ابن مقفع</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGabrieli1931-32">Gabrieli, <i>Ibn al-Muqaffaʿ</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFSourdel1954">Sourdel, <i>Ibn al-Muqaffaʿ</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآذرنوشزریاب_خویی1370">آذرنوش و  زریاب خویی، <i>ابن مقفع</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاقبال_آشتیانی1926">اقبال آشتیانی، <i>ابن مقفع</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFمردم_بک1930">مردم بک، <i>ابن المقفع</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFحمزه1937">حمزه، <i>ابن المقفع</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآذرنوشزریاب_خویی1370">آذرنوش و  زریاب خویی، <i>ابن مقفع</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآذرنوشزریاب_خویی1370">آذرنوش و  زریاب خویی، <i>ابن مقفع</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFGabrieli1931-32">Gabrieli, <i>Ibn al-Muqaffaʿ</i></a>, <bdi>198</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآذرنوشزریاب_خویی1370">آذرنوش و  زریاب خویی، <i>ابن مقفع</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLatham1997">Latham, <i>EBN AL-MOQAFFAʿ</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFاقبال_آشتیانی1926">اقبال آشتیانی، <i>ابن مقفع</i></a>، <bdi>۱۰–۱۱</bdi>.</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآذرنوشزریاب_خویی1370">آذرنوش و  زریاب خویی، <i>ابن مقفع</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآذرنوشزریاب_خویی1370">آذرنوش و  زریاب خویی، <i>ابن مقفع</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآذرنوشزریاب_خویی1370">آذرنوش و  زریاب خویی، <i>ابن مقفع</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآذرنوشزریاب_خویی1370">آذرنوش و  زریاب خویی، <i>ابن مقفع</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآذرنوشزریاب_خویی1370">آذرنوش و  زریاب خویی، <i>ابن مقفع</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآذرنوشزریاب_خویی1370">آذرنوش و  زریاب خویی، <i>ابن مقفع</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFآذرنوشزریاب_خویی1370">آذرنوش و  زریاب خویی، <i>ابن مقفع</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text">کلیله و دمنه، تصحیح و توضیح مجتبی مینوی، ص۴۸.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">تاریخ اجتماعی ایران، راوندی، ج ۳، ص ۲۷۱.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLatham1997">Latham, <i>EBN AL-MOQAFFAʿ</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFLatham1997">Latham, <i>EBN AL-MOQAFFAʿ</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text">تاریخ طبرستان، جلد ۱، ص ۲۶.</span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text">دو قرن سکوت - عبدالله بن مقفع - صفحهٔ ۲۷۰</span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://zinati.eu/Roozbeh_Pourdadwieh.htm">«روزبه پوردادویه»</a>. زندیق<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۷ مه ۲۰۱۹</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%A8%D9%87+%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%87&rft.pub=%D8%B2%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%82&rft_id=http%3A%2F%2Fzinati.eu%2FRoozbeh_Pourdadwieh.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="منابع"><span id=".D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite id="CITEREFمردم_بک1930" class="citation book"><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A8%DA%A9" title="خلیل مردم بک">مردم بک، خلیل</a> (<bdi>۱۹۳۰</bdi>). <i>ابن المقفع</i>. دمشق: مطبعة الاعتدال.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&rft.place=%D8%AF%D9%85%D8%B4%D9%82&rft.pub=%D9%85%D8%B7%D8%A8%D8%B9%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D9%84&rft.date=1930&rft.aulast=%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85+%D8%A8%DA%A9&rft.aufirst=%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFحمزه1937" class="citation book">حمزه، عبداللطیف (<bdi>۱۹۳۷</bdi>). <i>ابن المقفع</i>. دارالفکر العربی.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&rft.pub=%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%81%DA%A9%D8%B1+%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&rft.date=1937&rft.aulast=%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87&rft.aufirst=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%B7%DB%8C%D9%81&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFاقبال_آشتیانی1926" class="citation journal"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عباس اقبال آشتیانی">اقبال آشتیانی، عباس</a> (<bdi>۱۹۲۶</bdi>). «شرح حال عبدالله ابن مقفع». <i><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%88%D9%87_(%D9%85%D8%AC%D9%84%D9%87)" title="کاوه (مجله)">کاوه</a></i>. برلین.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%DA%A9%D8%A7%D9%88%D9%87&rft.atitle=%D8%B4%D8%B1%D8%AD+%D8%AD%D8%A7%D9%84+%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87+%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&rft.date=1926&rft.aulast=%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84+%D8%A2%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C&rft.aufirst=%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li><cite id="CITEREFابن_اسفندیار1320" class="citation"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="ابن اسفندیار">ابن اسفندیار</a> (<bdi>۱۳۲۰</bdi>)، <i><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_(%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%B1)" class="mw-redirect" title="تاریخ طبرستان (ابن اسفندیار)">تاریخ طبرستان</a></i>، به کوشش تصحیح <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عباس اقبال آشتیانی">عباس اقبال آشتیانی</a>.، تهران: کلاله خاور</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE+%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pub=%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%84%D9%87+%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1&rft.date=1320&rft.au=%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%B1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li> <li>محمدی ملایری، محمد: <i>تاریخ و فرهنگ در ایران، پوشینه نخست: دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی</i>، انتشارات یزدان، ۱۳۷۲ خ.</li> <li>“ (الأدب الصغیر و الأدب الکبیر) “، ۲. چاپ ششم،: دار بیروت للطباعهٔ والنشر ۱۹۷۸ میلادی.</li> <li><cite id="CITEREFآذرنوشزریاب_خویی1370" class="citation encyclopaedia"><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B4_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D9%86%D9%88%D8%B4" title="آذرتاش آذرنوش">آذرنوش، آذرتاش</a>؛ <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%A8_%D8%AE%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="عباس زریاب خویی">زریاب خویی، عباس</a> (<bdi>۱۳۷۰</bdi>). «ابن مقفع، ابو محمد». <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/3322"><i>دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</i></a>. ج. ۴. تهران: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2_%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی">مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی</a>. ص. <bdi>۶۶۲–۶۸۰</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9%D8%8C+%D8%A7%D8%A8%D9%88+%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF&rft.btitle=%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pages=%3Cbdi%3E%DB%B6%DB%B6%DB%B2-%DB%B6%DB%B8%DB%B0%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2+%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81+%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft.date=1370&rft.aulast=%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D9%86%D9%88%D8%B4&rft.aufirst=%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B4&rft.au=%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%A8+%D8%AE%D9%88%DB%8C%DB%8C%2C+%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cgie.org.ir%2Ffa%2Fpublication%2Fentryview%2F3322&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></li></ul> <div dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <ul><li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFLatham1997" class="citation encyclopaedia cs1 cs1-prop-long-vol cs1-prop-foreign-lang-source">Latham, J. Derek (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iranicaonline.org/articles/ebn-al-moqaffa">"EBN AL-MOQAFFAʿ, ABŪ MOḤAMMAD ʿABD-ALLĀH RŌZBEH"</a>. <i><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%D8%A7" title="دانشنامه ایرانیکا">Encyclopædia Iranica</a></i> (به انگلیسی). Vol. VIII, Fasc. 1. p. 39-43.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.atitle=EBN+AL-MOQAFFA%CA%BF%2C+AB%C5%AA+MO%E1%B8%A4AMMAD+%CA%BFABD-ALL%C4%80H+R%C5%8CZBEH&rft.btitle=Encyclop%C3%A6dia+Iranica&rft.pages=39-43&rft.date=1997&rft.aulast=Latham&rft.aufirst=J.+Derek&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iranicaonline.org%2Farticles%2Febn-al-moqaffa&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFSourdel1954" class="citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D8%B3%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%87" title="دومینیک سورده">Sourdel, Dominique</a> (1954). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.jstor.org/stable/4054836">"La biographie d'Ibn al-Muqaffaʿ d'après les sources anciennes"</a>. <i>Arabica</i> (به انگلیسی) (vol. 1, no. 3): 307-323.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Arabica&rft.atitle=La+biographie+d%27Ibn+al-Muqaffa%CA%BF+d%27apr%C3%A8s+les+sources+anciennes&rft.issue=vol.+1%2C+no.+3&rft.pages=307-323&rft.date=1954&rft.aulast=Sourdel&rft.aufirst=Dominique&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.jstor.org%2Fstable%2F4054836&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" class="Z3988"></span></li> <li><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFGabrieli1931–32" class="citation journal cs1 cs1-prop-year-range-abbreviated cs1-prop-foreign-lang-source">Gabrieli, F. (1931–32). "L'opera di Ibn al-Muqaffaʿ". <i>Rivista degli studi orientali</i> (به انگلیسی) (13): 197-247.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Rivista+degli+studi+orientali&rft.atitle=L%E2%80%99opera+di+Ibn+al-Muqaffa%CA%BF&rft.issue=13&rft.pages=197-247&rft.date=1931%2F1932&rft.aulast=Gabrieli&rft.aufirst=F.&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر تاریخ (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="رده:نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر تاریخ">link</a>)</span></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%85%DA%A9%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="برمکیان">برمکیان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="خاندان نوبختی (صفحه وجود ندارد)">خاندان نوبختی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%DA%A9_%D8%AE%D8%B1%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="بابک خرمدین">بابک خرمدین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1_(%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%86%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86)" class="mw-redirect" title="مازیار (قارنوندیان)">مازیار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D8%B3%DB%8C%D8%B3" class="mw-redirect" title="استادسیس">استادسیس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابومسلم خراسانی">ابومسلم خراسانی</a></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/34px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="34" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/68px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به <i><b><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9" class="extiw" title="q:ابن مقفع">ابن مقفع</a></b></i> در ویکی‌گفتاورد موجود است.</div></div> </div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q1060637#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q1060637#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="راهنما:داده‌های کتابخانه‌ای">داده‌های کتابخانه‌ای</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1060637#identifiers" title="ویرایش در ویکی‌داده"><img alt="ویرایش در ویکی‌داده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">عمومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="آی‌اس‌ان‌آی (شناسه)">ISNI</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000123749864">1</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C" title="برگه‌دان مستند مجازی بین‌المللی">ویاف</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://viaf.org/viaf/89743196">1</a></span></li></ul></li> <li><span class="nowrap"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.worldcat.org/identities/containsVIAFID/89743196">ورلدکت (از طریق ویاف)</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کتابخانه‌های ملی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://authority.bibsys.no/authority/rest/authorities/html/90224132">نروژ</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX958695">اسپانیا</a></span> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX852600">2</a></span></li></ul></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119081409">فرانسه</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb119081409">(داده‌ها)</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/118955985">آلمان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opac.sbn.it/nome/LO1V034867">ایتالیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007302335605171">اسرائیل</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/names/n79145672">ایالات متحده آمریکا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=jx20050415007&CON_LNG=ENG">جمهوری چک</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://nla.gov.au/anbd.aut-an41033047">استرالیا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://librarian.nl.go.kr/LI/contents/L20101000000.do?id=KAC200805163">کره</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://katalog.nsk.hr/F/?func=direct&doc_number=000294274&local_base=nsk10">کرواسی</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p074357247">هلند</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://libris.kb.se/auth/62749">سوئد</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://opac.vatlib.it/auth/detail/495_51262">واتیکان</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.deutsche-biographie.de/pnd118955985.html?language=en">آلمان</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پایگاه‌های دادهٔ علمی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ci.nii.ac.jp/author/DA0033595X?l=en">ساینی (ژاپن)</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.worldcat.org/fast/1825375/">کاربرد چندوجهی اصطلاحات موضوعی</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%B1%D9%88_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="ریرو (شناسه)">ریرو (سوئیس)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.rero.ch/02-A003397157">1</a></span></li></ul></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6pc74ws">شبکه‌های اجتماعی و محتوای بایگانی شونده</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%DA%A9_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="سوداک (شناسه)">سوداک (فرانسه)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/027915204">1</a></span></li></ul></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://islamansiklopedisi.org.tr/ibnul-mukaffa">دانشنامهٔ اسلام</a></span></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%88" title="تروو">تروو (استرالیا)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://trove.nla.gov.au/people/1451473">1</a></span></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="تاریخ_فلسفه_و_حکمت_ایران" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#70dd70;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%88_%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="الگو:تاریخ فلسفه و حکمت ایران"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%88_%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="بحث الگو:تاریخ فلسفه و حکمت ایران"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%88_%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:تاریخ فلسفه و حکمت ایران"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="تاریخ_فلسفه_و_حکمت_ایران" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فلسفه در ایران">تاریخ فلسفه و حکمت ایران</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#80ee80;">پیش از اسلام</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0.1em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;background:#90ff90;width:5em;"><div style="padding:0em 0.75em;">مکاتب</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%A7" title="مزدیسنا">فلسفه زرتشتی</a> • <a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA_%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="حکمت خسروانی">حکمت خسروانی</a> • <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فلسفه مانی (صفحه وجود ندارد)">فلسفه مانی</a> • <a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%85%D8%B2%D8%AF%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فلسفه مزدکی (صفحه وجود ندارد)">فلسفه مزدکی</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;background:#90ff90;width:5em;"><div style="padding:0em 0.75em;">فیلسوفان</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA" title="زرتشت">زرتشت</a> • <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%BE" title="جاماسپ">جاماسپ</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%86" class="mw-redirect" title="اوستن">اوستن</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مانی">مانی</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%B2%D8%AF%DA%A9" title="مزدک">مزدک</a> • <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D9%85%D9%87%D8%B1" title="بزرگمهر">بزرگمهر</a> • <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84%D8%B3_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="پولس ایرانی">پاول پارسی</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#80ee80;">پس از اسلام</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0.1em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;background:#90ff90;width:5em;"><div style="padding:0em 0.75em;">مکاتب</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="فلسفه اولیه اسلامی">فلسفه اولیه اسلامی</a> • <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%A1" title="فلسفه مشاء">فلسفه مشاء</a> • <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8_%D8%AA%D9%87%D8%A7%D9%81%D8%AA" title="مکتب تهافت">مکتب تهافت</a> • <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="فلسفه اشراق">فلسفه اشراق</a> • <a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%87" title="حکمت متعالیه">حکمت متعالیه</a> • <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8_%D8%AA%D9%81%DA%A9%DB%8C%DA%A9" title="مکتب تفکیک">مکتب تفکیک</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;background:#90ff90;width:5em;"><div style="padding:0em 0.75em;">فیلسوفان</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%A7" title="ابن سینا">ابن سینا</a> • <a class="mw-selflink selflink">ابن مقفع</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%85" title="ابن ندیم">ابن ندیم</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7" title="ابوالوفا">ابوالوفا</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%85%D8%AF_%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوحامد کرمانی">ابوحامد کرمانی</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82" title="ابن ابی صادق">ابن ابی صادق</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="ابوالحسن محمد عامری">عامری</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="ابوریحان بیرونی">ابوریحان بیرونی</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="ابوسعید ابوالخیر">ابوسعید ابوالخیر</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابوسلیمان منطقی (صفحه وجود ندارد)">ابوسلیمان منطقی</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%DA%A9%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="ابویوسف کندی">ابویوسف کندی</a> • <a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87_%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D8%A7" class="mw-redirect" title="گروه اخوان‌الصفا">اخوان الصفا</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B6%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="افضل‌الدین کاشانی">افضل‌الدین کاشانی</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D8%AF%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابوالحسن اقلیدسی">اقلیدسی</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="ابوالعباس ایرانشهری">ایرانشهری</a> • <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="بهمنیار">بهمنیار</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D8%B2%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابوالوفای بوزجانی">بوزجانی</a> • <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="ناصرالدین عبدالله بیضاوی">بیضاوی</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B6%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="افضل‌الدین کاشانی">بابا افضل کاشانی</a> • <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="جابر بن حیان">جابر ابن حیان</a> • <a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="جلال‌الدین دوانی">جلال‌الدین دوانی</a> • <a href="/wiki/%D8%BA%DB%8C%D8%A7%D8%AB%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="غیاث‌الدین جمشید کاشانی">جمشید کاشانی</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%87%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%B5%D9%81%D9%88%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="جهم بن صفوان (صفحه وجود ندارد)">جهم بن صفوان</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%B4" title="محمد بکتاش">حاجی بکتاش</a> • <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8" title="حافظ">حافظ</a> • <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%AD%D9%84%D8%A7%D8%AC" title="حسین منصور حلاج">حلاج</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="محمد بن موسی خوارزمی">خوارزمی</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B2%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="محمد زکریای رازی">زکریای رازی</a> • <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="سجستانی">سجستانی</a> • <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سعدالدین تفتارانی (صفحه وجود ندارد)">سعدالدین تفتارانی</a> • <a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="سنایی">سنایی</a> • <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="شهاب‌الدین سهروردی">سهروردی</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محمد بن عبدالکریم شهرستانی">شهرستانی</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B5%D9%88%D9%81%DB%8C" class="mw-redirect" title="عبدالرحمان صوفی">صوفی</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%B1_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="محمد بن جریر طبری">طبری</a> • <a href="/wiki/%D9%81%DB%8C%D8%A7%D8%B6_%D9%84%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AC%DB%8C" class="mw-redirect" title="فیاض لاهیجی">عبدالرزاق لاهیجی</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عطار نیشابوری">عطار نیشابوری</a> • <a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D9%85" title="خیام">عمر خیام</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B6%D8%A7%D9%87_%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="عین القضاه همدانی">عین القضاه همدانی</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%BA%D8%B2%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابوحامد محمد غزالی">غزالی</a> • <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="فارابی">فارابی</a> • <a href="/wiki/%D8%BA%DB%8C%D8%A7%D8%AB%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%B4%D8%AA%DA%A9%DB%8C" title="غیاث‌الدین منصور دشتکی">غیاث‌الدین منصور دشتکی</a> • <a href="/wiki/%D9%81%D8%AE%D8%B1_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="فخر رازی">فخر رازی</a> • <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C" title="قاضی‌زاده رومی">قاضی‌زاده رومی</a> • <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="قطب‌الدین شیرازی">قطب‌الدین شیرازی</a> • <a href="/wiki/%D8%B4%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%B4%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="شیخ محمود شبستری">محمود شبستری</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="علی بن حسین مسعودی">مسعودی</a> • <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88%DB%8C%D9%87" class="mw-redirect" title="ابن مسکویه">ابن مسکویه</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7" title="ملاصدرا">ملاصدرا</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D8%A7_%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%B3%D8%A8%D8%B2%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ملا هادی سبزواری">ملاهادی سبزواری</a> • <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C" title="مولوی">مولانا</a> • <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AF" title="میرداماد">میرداماد</a> • <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%AC%D9%84%D9%88%D9%87" title="میرزا ابوالحسن جلوه">میرزا ابوالحسن جلوه</a> • <a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D9%81%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="میرفندرسکی">میرفندرسکی</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%82_%D9%84%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AC%DB%8C" title="عبدالرزاق لاهیجی">عبدالرزاق لاهیجی</a> • <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88" title="ناصرخسرو">ناصر خسرو</a> • <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%AC%D9%87_%D9%86%D8%B5%DB%8C%D8%B1_%D8%B7%D9%88%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="خواجه نصیر طوسی">نصیرالدین طوسی</a> • <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%DA%AF%D9%86%D8%AC%D9%88%DB%8C" title="نظامی گنجوی">نظامی</a> • <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B5%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%B7%D8%A7" title="واصل بن عطا">واصل بن عطا</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;background:#90ff90;width:5em;"><div style="padding:0em 0.75em;">وابسته</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81" title="تصوف">تصوف</a> • <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="عرفان اسلامی">عرفان اسلامی</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="تاریخ‌نگاران_ایران_باستان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="الگو:تاریخ‌نگاران ایران باستان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="بحث الگو:تاریخ‌نگاران ایران باستان"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:تاریخ‌نگاران ایران باستان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="تاریخ‌نگاران_ایران_باستان" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="تاریخ‌نگار"><span style="color:#000000">تاریخ‌نگاران ایران باستان</span></a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">منابع کهن</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">مورخان پ.م.</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%DB%8C%D8%B3%D8%AE%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B3" title="آیسخولوس">اشیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%AA" title="هرودوت">هرودوت</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B3" title="کتزیاس">کتسیاس</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B2%D9%86%D9%81%D9%88%D9%86" title="گزنفون">گزنفون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DA%A9" title="پلوتارک">پلوتارک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%88%D9%86" title="دینون">دینون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D8%B3_%D9%85%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%84%D9%86%DB%8C" title="هلانیکوس میتیلنی">هلانیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%B3" title="خانتوس">کسانت‌لیدیایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%B3_%D9%85%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%84%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="هارس میتیلنی (صفحه وجود ندارد)">هارس میتیلنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="پولیبیوس">پولی‌بی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_(%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AE)" title="آریان (مورخ)">آریان نیکومندی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%AA_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%B3" title="کوینت کورس">کوئینت کورتس‌روف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%84%D9%88%D8%B3" title="اریستوبولوس">آریستوبول</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%B3" title="کالیستنس">کالیسفن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%B5_(%DA%A9%D8%A7%D9%87%D9%86)" class="mw-redirect" title="بروص (کاهن)">بروس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C_%D9%82%DB%8C%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="یوسوی قیصرانی (صفحه وجود ندارد)">یوسوی قیصرانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="مارمیخائیل (صفحه وجود ندارد)">مارمیخائیل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%AF%D8%A6%D9%88%D8%B1%DA%AF%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D9%86%DA%A9%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="گئورگی سینکل (صفحه وجود ندارد)">گئورگی سینکل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="پانودور (صفحه وجود ندارد)">پانودور</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%84%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D9%BE%D9%88%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="آلکساندر پولی‌هیستور (صفحه وجود ندارد)">آلکساندر پولی‌هیستور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B3%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="هارون لامپساکی">هارون لامپساکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%BE%D9%88%D9%84%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D9%85%DB%8C%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="آپولودور آرتمیتایی">آپولودور آرتمیتایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%AA%D9%86" title="اراتوستن">اراتوستن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">مورخان ب.م.</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86" title="استرابون">استرابون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B7%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="بطلمیوس">بطلمیوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%86" title="سنت استفان">استفانوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%DA%AF_%D9%BE%D9%85%D9%BE%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="تروگ پمپه‌ای">تروگ پومپه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86_(%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%E2%80%8C%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1)" class="mw-redirect" title="ژوستین (تاریخ‌نگار)">ژوستین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="آمین مارتسلین (صفحه وجود ندارد)">آمین مارتسلین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آلیان">آلیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D9%84%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="پلینیوس">پلین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3_%D8%A8%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="استفانوس بیزانتیوس">استفانوس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">مؤلفان شرقی</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%87_%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9" class="mw-redirect" title="برزویه پزشک">برزویه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D9%85%D9%87%D8%B1" title="بزرگمهر">بزرگمهر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="دقیقی">دقیقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="فردوسی">فردوسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%DA%AF%D9%86%D8%AC%D9%88%DB%8C" title="نظامی گنجوی">نظامی گنجوی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">ابن مقفع</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D9%81%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="یوسف فلاوی">یوسف فلاوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B1%D9%86%DB%8C" title="موسی خورنی">موسی خورنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="ماراباس کاتینا (صفحه وجود ندارد)">ماراباس کاتینا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B3_%D8%AF%D9%85%D8%B4%D9%82%DB%8C" title="نیکولاس دمشقی">نیکولای دمشقی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">کتب عتیق</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7" title="اوستا">کتاب اوستا</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%84" title="کتاب دانیال">کتاب دانیال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="تورات">کتاب تورات</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%AF%DB%8C%D9%81" title="یودیف">کتاب یودیف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%88%DB%8C%D8%AA_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8)" title="توویت (کتاب)">کتاب توویت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;"><div style="padding:0em 0.75em;">دوره اسلامی</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">ابن‌مقفع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%B1_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="محمد بن جریر طبری">طبری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="علی بن حسین مسعودی">مسعودی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%D9%86%DB%8C%D9%81%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="ابوحنیفه دینوری">دینوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="حمزه اصفهانی">حمزه اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C" title="ابوریحان بیرونی">بیرونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%DB%8C" title="مطهر بن طاهر مقدسی">مقدسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9_%D8%AB%D8%B9%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="ابومنصور عبدالملک ثعالبی">ثعالبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D9%84%D8%AE%DB%8C" title="ابن بلخی">ابن‌بلخی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="1" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Lulu_king_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Lulu_king_2.jpg/100px-Lulu_king_2.jpg" decoding="async" width="100" height="87" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Lulu_king_2.jpg/150px-Lulu_king_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Lulu_king_2.jpg/200px-Lulu_king_2.jpg 2x" data-file-width="2778" data-file-height="2418" /></a><figcaption></figcaption></figure></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="زبان_و_ادبیات_عربی_در_دوران_عبّاسی_و_مملوکی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background: #66cc99"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="الگو:زبان و ادبیات عربی در دوره عباسی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:زبان و ادبیات عربی در دوره عباسی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:زبان و ادبیات عربی در دوره عباسی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="زبان_و_ادبیات_عربی_در_دوران_عبّاسی_و_مملوکی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبان عربی">زبان</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="ادبیات عربی">ادبیات عربی</a> در دوران <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="خلافت عباسیان">عبّاسی</a> و <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA_%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%DA%A9_(%D9%85%D8%B5%D8%B1)" class="mw-redirect" title="سلطنت مملوک (مصر)">مملوکی</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="background:white;"><div><b><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="عصر عباسی">دوران عباسیان</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Abbasid_Flag.png" class="mw-file-description" title="Abbasid Flag.png"><img alt="Abbasid Flag.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Abbasid_Flag.png/25px-Abbasid_Flag.png" decoding="async" width="25" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Abbasid_Flag.png/38px-Abbasid_Flag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Abbasid_Flag.png/50px-Abbasid_Flag.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="480" /></a></span></b>: <a href="/wiki/%DB%B7%DB%B5%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۷۵۰ (میلادی)">۷۵۰</a> - <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B2%DB%B5%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۲۵۸ (میلادی)">۱۲۵۸ میلادی</a><b>/ </b><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B2_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۱۳۲ (قمری)">۱۳۲</a> - <a href="/wiki/%DB%B6%DB%B5%DB%B6_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۶۵۶ (قمری)">۶۵۶ قمری</a> •  <b><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA_%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%DA%A9_(%D9%85%D8%B5%D8%B1)" class="mw-redirect" title="سلطنت مملوک (مصر)">دوران مملوکان</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mameluke_Flag.svg" class="mw-file-description" title="Mameluke_Flag.svg"><img alt="Mameluke_Flag.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Mameluke_Flag.svg/25px-Mameluke_Flag.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Mameluke_Flag.svg/38px-Mameluke_Flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Mameluke_Flag.svg/50px-Mameluke_Flag.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="200" /></a></span></b>: <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B2%DB%B5%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۲۵۰ (میلادی)">۱۲۵۰</a> - <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B5%DB%B1%DB%B7_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۵۱۷ (میلادی)">۱۵۱۷ میلادی</a>/ <a href="/wiki/%DB%B6%DB%B4%DB%B8_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۶۴۸ (قمری)">۶۴۸</a> - <a href="/wiki/%DB%B9%DB%B2%DB%B3_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۹۲۳ (قمری)">۹۲۳ قمری</a> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Abbasids850.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Abbasids850.png/100px-Abbasids850.png" decoding="async" width="100" height="61" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Abbasids850.png/150px-Abbasids850.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Abbasids850.png/200px-Abbasids850.png 2x" data-file-width="1481" data-file-height="902" /></a><figcaption></figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mamluks1279.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Mamluks1279.png/100px-Mamluks1279.png" decoding="async" width="100" height="58" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Mamluks1279.png/150px-Mamluks1279.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b3/Mamluks1279.png/200px-Mamluks1279.png 2x" data-file-width="955" data-file-height="557" /></a><figcaption></figcaption></figure></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background: #71ff73; color: green;"><div id="دورهٔ_اول_عبّاسی" style="font-size:114%;margin:0 4em">دورهٔ اول عبّاسی</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div class="navbox-styles"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="دوره‌نگاری_رسمی:_۷۵۰_-_۸۴۷م/_۱۳۲_-_۲۳۲ق_(عصر_زرین_عباسی)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#beffbf;"><div id="دوره‌نگاری_رسمی:_۷۵۰_-_۸۴۷م/_۱۳۲_-_۲۳۲ق_(عصر_زرین_عباسی)">دوره‌نگاری رسمی: <b><a href="/wiki/%DB%B7%DB%B5%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۷۵۰ (میلادی)">۷۵۰</a> - <a href="/wiki/%DB%B8%DB%B4%DB%B7_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۸۴۷ (میلادی)">۸۴۷م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B2_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۱۳۲ (قمری)">۱۳۲</a> - <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B3%DB%B2_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۲۳۲ (قمری)">۲۳۲ق</a></b> (<a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%DB%8C%DA%A9%D9%85_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="دوره یکم عباسی">عصر زرین عباسی</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#71ff73;">افراد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;background:#beffbf;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AE%D8%B6%D8%B1%D9%85" title="مخضرم">پیش‌باشندگان</a><br /> (<i>مخضرم</i>)</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a class="mw-selflink selflink">عبدالله بن مُقفع</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%DB%8C" title="هلال مازنی">هلال بن اسعر مازنی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A4%D8%A8%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%AC%D8%A7%D8%AC" class="mw-redirect" title="رؤبه بن العجاج">رؤبه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="ابو هندی">ابوالهندی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%DB%8C%D9%81" title="سدیف">سدیف</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="ابن میاده">ابن میاده</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86%D8%AE%DB%8C%D9%84%D9%87_%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B2" title="ابونخیله راجز">ابونخیله راجز</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C" title="سعید دارمی">سعید دارمی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%85%D8%B1%D9%88_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A1" title="ابوعمرو بن العلاء">ابوعمرو بن العلاء</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D9%84%D8%AD_%D8%A8%D9%86_%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B1" title="افلح بن یسار">افلح بن یسار</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%AF_%D8%B9%D8%AC%D8%B1%D8%AF" title="حماد عجرد">حماد عجرد</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%AF_%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%87" title="حماد راویه">حماد راویه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B7%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D8%AF%DB%8C" title="حسین بن مطیر اسدی">حسین اسدی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87" title="ابودلامه">ابو دلامه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D9%84%DB%8C" title="ابن المولی">ابن المولی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="اسماعیل بن عمار">اسماعیل بن عمار</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%88%D8%B3" title="صالح بن عبدالقدوس">صالح بن عبدالقدوس</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D8%AF" title="بشار بن برد">بشار بن برد</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D9%87%D8%B1%D9%85%D9%87" title="ابراهیم بن هرمه">ابراهیم بن هرمه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D9%85%D8%B1_%D8%B3%D8%B9%D8%AF%DB%8C" title="احیمر سعدی">احیمر سعدی</a> •  <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%A8%D8%A7%D8%A8" class="mw-redirect" title="والبه بن حباب">والبه بن حباب</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B7%DB%8C%D8%B9_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%B3" title="مطیع بن ایاس">مطیع بن ایاس</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D9%87_%D8%B9%D9%85%DB%8C" title="عکاشه عمی">عکاشه عمی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2" title="آدم بن عبدالعزیز">آدم بن عبدالعزیز</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="سید حمیری">سید حمیری</a> •  <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="خلیل بن احمد فراهیدی">خلیل بن احمد</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%DB%8C%D8%A8_%D8%A7%D8%B5%D8%BA%D8%B1" title="نصیب اصغر">نُصیب</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D9%81%D8%B4_%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1" title="اخفش اکبر">اخفش اکبر</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%B6%D8%A8%DB%8C" title="مفضل ضبی">مفضل ضبی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D9%88%DB%8C%D9%87" title="سیبویه">سیبویه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D9%81_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%B1" title="خلف الاحمر">خلف الاحمر</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AF%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" title="ابن دمینه">ابن دمینه</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;background:#beffbf;"><div style="padding:0em 0.75em;">نوگرایان <br /> (<i>مُحدِث</i>)</div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D9%87_%D8%B9%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%87" title="رابعه عدویه">رابعه عدویه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%AD%D9%81%D8%B5%D9%87" title="مروان بن ابی‌حفصه">مروان بن ابی‌حفصه</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8" title="یونس بن حبیب">یونس بن حبیب</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D8%B3%D8%B1" title="سلم خاسر">سلم خاسر</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B0_%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%A1" title="معاذ هراء">معاذ هراء</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D8%A6%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D9%81%DB%8C" title="کسائی کوفی">کسائی کوفی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%84" title="مؤمل بن امیل">مؤمل بن امیل</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D9%86%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="منصور نمری">منصور نمری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%AD%D9%86%D9%81" title="عباس بن احنف">عباس بن احنف</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%AC%D8%B9_%D8%B3%D9%84%D9%85%DB%8C" title="اشجع سلمی">اشجع سلمی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D8%B1%D8%A4%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ابوجعفر رؤاسی">رؤاسی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A4%D8%B1%D8%AC_%D8%B3%D8%AF%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="مؤرج سدوسی">مؤرج سدوسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B4%DB%8C%D8%B5" title="ابوالشیص">ابوالشیص</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B2" title="عمانی راجز">عمانی راجز</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B0%D8%B1" title="ابن مناذر">ابن مناذر</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D9%87_%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="ربیعه رقی">ربیعه رقی</a> •   •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="ابونواس اهوازی">ابونواس</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%A8" title="نویب">نویب</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A7%D8%AD%D9%82%DB%8C" title="ابان لاحقی">ابان لاحقی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="فضل رقاشی">فضل رقاشی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%B9%DB%8C" title="محمد بن ادریس شافعی">شافعی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B6%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D9%85%DB%8C%D9%84_%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%DB%8C" title="نضر بن شمیل مازنی">نضر مازنی</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B1%D8%A8" title="قطرب">قطرب</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%85%D8%B1%D9%88_%D8%B4%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوعمرو شیبانی">ابوعمرو شیبانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B2%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%A7_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%A1" title="ابوزکریا فراء">الفرّاء</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF" title="مسلم بن ولید">صریع الغوانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%85%D9%82%D9%85%D9%82" title="ابوالشمقمق">ابوالشمقمق</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%DB%8C%D8%AB%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%AF%DB%8C" title="هیثم بن عدی">هیثم بن عدی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AB%D9%86%DB%8C" title="معمر بن مثنی">ابوعبیده معمر</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87_%D8%A8%D9%86%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C" title="علیه بنت المهدی">علیه بنت المهدی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%DB%8C%D9%87_%D9%86%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="ابوحیه نمیری">ابوحیه نمیری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%AA%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%87" title="ابوالعتاهیه">ابوالعتاهیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%AC%D8%A8%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%B9%DA%A9%D9%88%DA%A9" title="علی بن جبله العکوک">علی العکوک</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%87%D8%B4%D8%A7%D9%85" title="ابن هشام">ابن هشام</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ابوزید انصاری">ابوزید انصاری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%85%D8%B9%DB%8C" title="اصمعی">اصمعی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9_%D8%AD%D8%A7%D8%B1%D8%AB%DB%8C" title="عبدالملک حارثی">عبدالملک حارثی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%87%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86" title="سهل بن هارون">سهل بن هارون</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D9%88_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%B9%D8%AF%D9%87" title="عمرو بن مسعده">عمرو بن مسعده</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D9%81%D8%B4_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%B7" title="اخفش اوسط">اخفش اوسط</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%D8%AB%D9%88%D9%85_%D8%B9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="کلثوم عتابی">کلثوم عتابی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="محمد بن یسیر ریاشی">ریاشی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D8%B3%D8%AD%D9%84_%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="ابومسحل اعرابی">ابومسحل</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="ابراهیم یزیدی">ابراهیم یزیدی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%D9%81%D8%B5_%D8%B4%D8%B7%D8%B1%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="ابوحفص شطرنجی">ابوحفص شطرنجی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%88%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%84%D9%85" title="عوف بن محلم">عوف خزاعی</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%87%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="قاسم بن سلام هروی">قاسم هروی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C" title="ابراهیم بن مهدی">ابراهیم بن مهدی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD_%D8%AC%D8%B1%D9%85%DB%8C" title="صالح جرمی">جَرمی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%84%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوالحسن لحیانی">ابوالحسن لحیانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%84%D9%81_%D8%B9%D8%AC%D9%84%DB%8C" title="ابودلف عجلی">ابودلف عجلی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86%D8%B5%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D8%AA%D8%A8%DB%8C" title="ابونصر محمد عتبی">ابونصر عتبی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="محمود بن حسن وراق">محمود الوراق</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%DA%A9%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D9%86%D8%B7%D8%A7%D8%AD" title="بکر بن نطاح">بکر بن نطاح</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%B9" title="محمد بن سعد بن منیع">محمد سعد</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابن اعرابی">ابن اعرابی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87_%D8%A8%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="محمد بن امیه بصری">محمد بن امیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%AC%D9%85%D8%AD%DB%8C" class="mw-redirect" title="محمد بن سلام جمحی">ابن سلام جمحی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85" title="ابوتمام">ابوتمام</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9_%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="محمد بن عبدالملک زیات">محمد زیات</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86" title="دیک الجن">دیک الجن</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%88%D9%87%DB%8C%D8%A8" title="محمد بن وهیب">محمد وُهیب</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%B9%D8%B0%D9%84" title="عبدالصمد معذل">عبدالصمد معذل</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%B5%D9%88%D9%84%DB%8C" title="ابراهیم صولی">ابراهیم صولی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B3%DA%A9%DB%8C%D8%AA" class="mw-redirect" title="ابن السکیت">ابن السکیت</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8" title="محمد بن حبیب">محمد بن حبیب</a> •  <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B9%D8%A8%D9%84_%D8%AE%D8%B2%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="دعبل خزاعی">دعبل خزاعی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D9%82_%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ابواسحاق زیادی">ابواسحاق زیادی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%AC%D9%87%D9%85" title="علی بن جهم">علی الجهم</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%DB%8C" title="ابوعثمان مازنی">ابوعثمان مازنی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD_%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C" title="محمد بن صالح علوی">محمد بن صالح علوی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B6%D8%AD%D8%A7%DA%A9" title="حسین بن ضحاک">حسین ضحاک</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%AF_%D9%82%D8%B1%D8%B4%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابوزید قرشی (صفحه وجود ندارد)">ابوزید قرشی</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B7%D9%88%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمد بن عبدالرحمان عطوی (صفحه وجود ندارد)">محمد عطوی</a> •   •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%AD%D8%B8" title="جاحظ">جاحظ</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%D8%A7%D8%AA%D9%85_%D8%B3%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوحاتم سجستانی">ابوحاتم سجستانی</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B4%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="عباس ریاشی (صفحه وجود ندارد)">ریاشی نحوی</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="حسین بن عبدالسلام (صفحه وجود ندارد)">حسین عبدالسلام</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B6%D9%84_(%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1)" title="فضل (شاعر)">فضل</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="سعید بن حمید کاتب (صفحه وجود ندارد)">سعید کاتب</a> •  <a href="/wiki/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1)" class="mw-redirect" title="پوران (شاعر)">پوران</a> •  <a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%DB%8C%D8%AC%D9%87_%D8%A8%D9%86%D8%AA_%D9%85%D8%A3%D9%85%D9%88%D9%86" title="خدیجه بنت مأمون">خدیجه بنت مأمون</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%DA%A9%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="بکر بن خارجه (صفحه وجود ندارد)">بکر بن خارجه</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="خالد بن یزید بغدادی (صفحه وجود ندارد)">خالد، کاتب بغدادی</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%86%D8%A8%D8%B3_%D8%B5%DB%8C%D9%85%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابوالعنبس صیمری (صفحه وجود ندارد)">ابوالعنبس صیمری</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابوسعید سکری (صفحه وجود ندارد)">ابوسعید سُکّری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%82%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="ابن قتیبه دینوری">ابن قتیبه دینوری</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AF%D8%A8%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابراهیم بن مدبر (صفحه وجود ندارد)">ابراهیم مدبر</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="ابن ابی دنیا">ابن ابی‌دنیا</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابوالعیناء (صفحه وجود ندارد)">ابوالعیناء</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C" title="ابن رومی">ابن رومی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%AF" title="ابوالعباس مبرد">ابوالعباس مبرد</a> •   •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="بحتری">بحتری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوعثمان اشناندانی">ابوعثمان اشناندانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%AB%D8%B9%D9%84%D8%A8" title="ابوالعباس ثعلب">ابوالعباس ثعلب</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D8%B3%D9%84%D9%85%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="مفضل بن سلمه (صفحه وجود ندارد)">ابوطالب مفضّل</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%D8%B4%D8%A6_%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="ناشئ اکبر (صفحه وجود ندارد)">ناشئ اکبر</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B2&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابن معتز (صفحه وجود ندارد)">ابن معتز</a> •  <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%AF_%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمد بن داوود جراح (صفحه وجود ندارد)">محمد بن داوود</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A8%DA%A9%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%AF_%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="ابوبکر محمد بن داوود ظاهری">ابوبکر ظاهری اصفهانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%B3%D8%A7%D9%85_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ابن بسام بغدادی">ابن بسام بغدادی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%B1_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="محمد بن جریر طبری">ابوجعفر طبری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D9%82_%D8%B2%D8%AC%D8%A7%D8%AC" title="ابواسحاق زجاج">ابواسحاق زجاج</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%AC%D9%85" title="ابوعثمان ناجم">ابوعثمان ناجم</a> •  اخفش اصغر •  ابن العلاف •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85" title="بدر التمام">بدر التمام</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%85%DB%8C" title="ابراهیم نجیرمی">نجیرمی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86%D8%A7%D8%A1_(%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1)" title="حسناء (شاعر)">حسناء</a> • </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="2" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Arabian_nights_3_by_John_Frederick_Lewis.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Arabian_nights_3_by_John_Frederick_Lewis.jpeg/120px-Arabian_nights_3_by_John_Frederick_Lewis.jpeg" decoding="async" width="120" height="156" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Arabian_nights_3_by_John_Frederick_Lewis.jpeg/180px-Arabian_nights_3_by_John_Frederick_Lewis.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Arabian_nights_3_by_John_Frederick_Lewis.jpeg/240px-Arabian_nights_3_by_John_Frederick_Lewis.jpeg 2x" data-file-width="767" data-file-height="1000" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#71ff73;">آثار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84%D9%87_%D9%88_%D8%AF%D9%85%D9%86%D9%87" title="کلیله و دمنه">کلیله و دمنه</a> •  <a href="/wiki/%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%88_%DB%8C%DA%A9_%D8%B4%D8%A8" title="هزار و یک شب">الف لیلة و لیلة</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86" title="البیان والتبیین">البیان و التبیین</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%AD%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="کتاب الحیوان">الحیوان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AE%D9%84%D8%A7%D8%A1" title="البخلاء">البخلاء</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D9%86_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B6%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="المحاسن و الاضداد">المحاسن والأضداد</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8" title="الکتاب">الکتاب (سیبویه)</a> • </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#beffbf;"><div>رویدادها: آغاز <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="عصر زرین اسلامی">عصر زرین اسلامی</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="سده ۸ (میلادی)">سدهٔ هشتم میلادی</a>/ <a href="/wiki/%DB%B8%DB%B1_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۸۱ (قمری)">از ۸۱ قمری</a>) •  براندازی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="امویان">خلافت امویان</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_white.svg" class="mw-file-description" title="Flag white.svg"><img alt="Flag white.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_white.svg/25px-Flag_white.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_white.svg/38px-Flag_white.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_white.svg/50px-Flag_white.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> در <a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D8%B4%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="ولایت شام">شام</a> و برپایی <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="عباسیان">عباسیّان</a> در <a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%81%D9%87" title="کوفه">کوفه</a>، <a href="/wiki/%DB%B7%DB%B5%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۷۵۰ (میلادی)">۷۵۰م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B2_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۱۳۲ (قمری)">۱۳۲ق</a> •  بنیان‌گذاری <a href="/wiki/%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="بغداد">شهر بغداد، پایتخت عباسیان</a> در <a href="/wiki/%DB%B7%DB%B6%DB%B2_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۷۶۲ (میلادی)">۷۶۲م</a> / <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B4%DB%B5_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۱۴۵ (قمری)">۱۴۵ق</a> به‌دست <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1" class="mw-redirect" title="ابوجعفر منصور">ابوجعفر منصور</a> •  بنیان‌گذاری <a href="/wiki/%D8%A8%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AD%DA%A9%D9%85%D9%87" title="بیت‌الحکمه">بیت‌الحکمه</a> در بغداد و آغاز <a href="/wiki/%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%AA_%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87" title="نهضت ترجمه">جنبش ترجمه</a></div></td></tr></tbody></table></div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background: #71ff73; color: green;"><div id="دورهٔ_دوم_عبّاسی" style="font-size:114%;margin:0 4em">دورهٔ دوم عبّاسی</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div class="navbox-styles"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="دوره‌نگاری_رسمی:_۸۴۷_-_۱۰۵۵م/_۲۳۲_-_۴۴۷ق_(عصر_نفوذ_ترکان_یا_عصر_سلجوقی)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#beffbf;"><div id="دوره‌نگاری_رسمی:_۸۴۷_-_۱۰۵۵م/_۲۳۲_-_۴۴۷ق_(عصر_نفوذ_ترکان_یا_عصر_سلجوقی)">دوره‌نگاری رسمی: <b><a href="/wiki/%DB%B8%DB%B4%DB%B7_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۸۴۷ (میلادی)">۸۴۷</a> - <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B0%DB%B5%DB%B5_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۰۵۵ (میلادی)">۱۰۵۵م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B3%DB%B2_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۲۳۲ (قمری)">۲۳۲</a> - <a href="/wiki/%DB%B4%DB%B4%DB%B7_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۴۴۷ (قمری)">۴۴۷ق</a></b> (<a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="دوره دوم عباسی">عصر نفوذ ترکان یا عصر سلجوقی</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#71ff73;">افراد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;background:#beffbf;"><div style="padding:0em 0.75em;">از <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B5%DB%B0_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۲۵۰ (قمری)">میانهٔ سدهٔ سوم</a> <br /> تا <a href="/wiki/%DB%B4%DB%B5%DB%B0_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۴۵۰ (قمری)">میانهٔ سدهٔ پنجم هجری</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="ابن درید">ابن درید</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7_%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C" title="ابن طباطبا علوی">ابن طباطبا علوی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%B7%D9%88%DB%8C%D9%87" title="نفطویه">نفطویه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%AD%D8%B8%D9%87_%D8%A8%D8%B1%D9%85%DA%A9%DB%8C" title="جحظه برمکی">جحظه برمکی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%86_%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عبدالرحمن همدانی">عبدالرحمن همدانی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="محمد بن قاسم انباری">محمد بن قاسم انباری</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A9_%D8%A8%D9%86_%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1" title="قدامة بن جعفر">قدامة بن جعفر</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="علی بن حسین مسعودی">مسعودی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="ابوابراهیم فارابی">ابوابراهیم فارابی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B4%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="جعفر بن محمد شیبانی">ابن ورقاء شیبانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B7%DB%8C%D8%A8_%D9%84%D8%BA%D9%88%DB%8C" title="ابوطیب لغوی">ابوطیب لغوی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B7%DB%8C%D8%A8_%D9%85%D8%AA%D9%86%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابوطیب متنبی">ابوطیب متنبی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%81_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87_%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="سیف الدوله حمدانی">سیف الدوله حمدانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%82%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="ابوعلی قالی">ابوعلی قالی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوالفرج اصفهانی">ابوالفرج اصفهانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B3_%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوفراس حمدانی">ابوفراس حمدانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%85%DB%8C%D8%AF" title="ابوالفضل بن عمید">ابوالفضل بن عمید</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%84%D9%86%DA%A9%DA%A9" title="ابن لنکک">ابن لنکک</a> •  <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A8%D8%B2_%D8%A3%D8%B1%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="خبز أرزی">خبز أرزی</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D8%AC%D9%85" title="کشاجم">کشاجم</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%81%D8%A7%D8%A1" title="سری الرفاء">سری الرفاء</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%B3%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="ابوسعید سیرافی">ابوسعید سیرافی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%87" title="ابن خالویه">ابن خالویه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%A2%D9%85%D8%AF%DB%8C" title="ابوالقاسم آمدی">ابوالقاسم آمدی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%86%D8%AD%D9%88%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="ابوعلی نحوی فارسی">ابوعلی فارسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A8%DA%A9%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C" title="ابوبکر محمد بن عباس خوارزمی">ابوبکر خوارزمی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="محمد بن عمران مرزبانی">مرزبانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D8%A7%D8%AD%D8%A8_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%AF" title="صاحب بن عباد">صاحب بن عباد</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%85" title="ابن ندیم">ابن ندیم</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابوهلال العسکری">ابوهلال عسکری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="احمد بن فارس">احمد بن فارس</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D8%B9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="بدیع‌الزمان همدانی">بدیع‌الزمان همدانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A8%D8%BA%D8%A7" title="ابوالفرج الببغا">ابوالفرج ببغاء</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84_%D8%AC%D9%88%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="اسماعیل جوهری">جوهری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="ابوالعباس نامی">ابوالعباس نامی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B1%D9%82%D8%B9%D9%85%D9%82" title="ابن رقعمق">ابن رقعمق</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;background:#beffbf;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B5_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="سده ۵ (قمری)">سدهٔ پنجم هجری</a> <br /> تا <a href="/wiki/%DB%B5%DB%B0%DB%B0_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۵۰۰ (قمری)">پایان آن</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA%D8%AD_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="ابوالفتح بستی">ابوالفتح بستی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A8%DA%A9%D8%B1_%D8%A8%D8%A7%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوبکر باقلانی">ابوبکر باقلانی</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B3_%D8%A8%D9%86_%D9%88%D8%B4%D9%85%DA%AF%DB%8C%D8%B1" title="قابوس بن وشمگیر">قابوس بن وشمگیر</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B1%D8%B6%DB%8C" title="سید رضی">شریف رضی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%DA%A9" title="ابن بابک">عبدالصمد بن بابک</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%88%D8%AD%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="ابوحیان توحیدی">ابوحیان توحیدی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D9%84%D9%81_%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابن خلف نیرمانی">ابن خلف نیرمانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%B2%D9%88%D9%82%DB%8C" title="ابوعلی مرزوقی">ابوعلی مرزوقی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D9%84%D9%85%DB%8C" title="مهیار دیلمی">مهیار دیلمی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9_%D8%AB%D8%B9%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="ابومنصور عبدالملک ثعالبی">ابومنصور ثعالبی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA" title="عبدالرحمان بن دوست">ابن دوست</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AF%DB%8C" title="سید مرتضی علم‌الهدی">شریف مرتضی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="ابوالفضل عبیدالله میکالی">ابوالفضل میکالی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A8%D8%B5%D8%B1%D9%88%DB%8C" title="ابوالحسن بصروی">ابوالحسن بصروی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%DB%8C" title="ابوالعلاء معری">ابوالعلاء معری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%AD%D8%B5%DB%8C%D9%86%D9%87" title="ابن ابی‌حصینه">ابن ابی‌حصینه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7%DB%8C%D8%A8_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="خطیب بغدادی">خطیب بغدادی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D8%B1%D8%AF%D8%B1" title="صردر">صردر</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D9%81%D8%A7%D8%AC%DB%8C" title="ابن سنان خفاجی">ابن سنان خفاجی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%AE%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="علی بن حسن باخرزی">باخرزی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF%DB%8C" title="ابوالحسن علی واحدی">واحدی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%B6%DB%8C" title="شریف بیاضی">شریف بیاضی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B0" title="ابن بابشاذ">ابن بابشاذ</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A4%DB%8C%D8%AF_%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="مؤید فی‌الدین شیرازی">مؤید فی الدین</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D8%AC%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عبدالقاهر جرجانی">عبدالقاهر جرجانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AD%DB%8C%D9%88%D8%B3" title="ابن حیوس">ابن حیوس</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%84_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ابن شبل بغدادی">ابن شبل بغدادی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D9%82_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="ابواسحاق شیرازی">ابواسحاق شیرازی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%AC%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوالعباس جرجانی">ابوالعباس جرجانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%AE%D8%A8%D8%A7_%D8%B9%D8%B3%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابن شخبا عسقلانی">ابن شخبا عسقلانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%86%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ابن ناقیا بغدادی">ابن ناقیا بغدادی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B8%D9%87%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="ظهیرالدین رودراوری">ظهیرالدین رودراوری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%87%D9%85%D9%85%D8%A7%D9%87_%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B4%DB%8C" title="ابن همماه رامشی">ابن همماه رامشی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B5%D9%82%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="ابن ابی‌صقر واسطی">ابن ابی‌صقر واسطی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%AC_%D9%82%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="سراج قاری">سراج قاری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D8%B7%DB%8C%D8%A8_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="ابن خطیب تبریزی">ابن خطیب تبریزی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%BA%D8%A8_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="راغب اصفهانی">راغب اصفهانی</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="2" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Yahy%C3%A2_ibn_Mahm%C3%BBd_al-W%C3%A2sit%C3%AE_003.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Yahy%C3%A2_ibn_Mahm%C3%BBd_al-W%C3%A2sit%C3%AE_003.jpg/120px-Yahy%C3%A2_ibn_Mahm%C3%BBd_al-W%C3%A2sit%C3%AE_003.jpg" decoding="async" width="120" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Yahy%C3%A2_ibn_Mahm%C3%BBd_al-W%C3%A2sit%C3%AE_003.jpg/180px-Yahy%C3%A2_ibn_Mahm%C3%BBd_al-W%C3%A2sit%C3%AE_003.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Yahy%C3%A2_ibn_Mahm%C3%BBd_al-W%C3%A2sit%C3%AE_003.jpg/240px-Yahy%C3%A2_ibn_Mahm%C3%BBd_al-W%C3%A2sit%C3%AE_003.jpg 2x" data-file-width="1576" data-file-height="1990" /></a><figcaption></figcaption></figure></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#71ff73;">آثار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کتاب الاغانی">الأغانی</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%87%D8%B1" title="یتیمة الدهر">یتیمة الدهر</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AB%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D8%B1_%D9%81%DB%8C_%D8%A7%D8%AF%D8%A8_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A8_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1" title="المثل السائر فی ادب الکاتب و الشاعر">المثل السائر</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="تاریخ طبری">تاریخ الأمم والملوک</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="تفسیر طبری">جامع البیان عن تاویل آیَ القرآن</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AC_%D8%A8%D8%B9%D8%AF_%D8%A7%D8%B2_%D8%B4%D8%AF%D8%AA" title="فرج بعد از شدت">الفرج بعد الشدة</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D8%B9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مقامات بدیع‌الزمان همدانی">مقامات</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%BA%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رساله الغفران">الغفران</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D9%87" class="mw-redirect" title="جمهره‌اللغه">جمهرة اللغة</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%87%D8%AC%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87" title="نهج‌البلاغه">نهج البلاغة</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87" title="اسرار البلاغه">أسرار البلاغة</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B9%D8%B1_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A1" title="الشعر و الشعراء">الشعر والشعراء</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A8" title="ادب الکاتب">أدب الکاتب</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%AC%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B0%D9%87%D8%A8_%D9%88_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%87%D8%B1" title="مروج‌الذهب و معادن‌الجوهر">مروج الذهب</a> • </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#beffbf;"><div>رویدادها: آغاز <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سلجوقیان">سلطنت سلجوقیان</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_Seljuks.svg" class="mw-file-description" title="Flag of the Seljuks.svg"><img alt="Flag of the Seljuks.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Seljuks.svg/22px-Flag_of_the_Seljuks.svg.png" decoding="async" width="22" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Seljuks.svg/33px-Flag_of_the_Seljuks.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Seljuks.svg/44px-Flag_of_the_Seljuks.svg.png 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1080" /></a></span> ، <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B0%DB%B3%DB%B7_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۰۳۷ (میلادی)">۱۰۳۷م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B4%DB%B2%DB%B9_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۴۲۹ (قمری)">۴۲۹ق</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86" title="اصفهان">اصفهان</a> •  فرمانروایی <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AE%D8%B4%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="اخشیدیان">اخشیدیان</a> بر <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a> و <a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D8%B4%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="ولایت شام">شام</a> (<a href="/wiki/%DB%B9%DB%B3%DB%B5_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۹۳۵ (میلادی)">۹۳۵</a>- <a href="/wiki/%DB%B9%DB%B6%DB%B9_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۹۶۹ (میلادی)">۹۶۹م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B3%DB%B2%DB%B3_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۳۲۳ (قمری)">۳۲۳</a>- <a href="/wiki/%DB%B3%DB%B5%DB%B8_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۳۵۸ (قمری)">۳۵۸ق</a>) •  فرمانروایی <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="حمدانیان">حمدانیان</a> در شمال <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a> و <a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D8%B4%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="ولایت شام">شام</a> (<a href="/wiki/%DB%B9%DB%B0%DB%B5_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۹۰۵ (میلادی)">۹۰۵</a>- <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B0%DB%B0%DB%B4_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۰۰۴ (میلادی)">۱۰۰۴م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B9%DB%B3_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۲۹۳ (قمری)">۲۹۳</a>- <a href="/wiki/%DB%B3%DB%B9%DB%B4_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۳۹۴ (قمری)">۳۹۴ق</a>) •  فرمانروایی <a href="/wiki/%D8%A2%D9%84_%D8%A8%D9%88%DB%8C%D9%87" title="آل بویه">بویهیان</a> در غرب <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a> (<a href="/wiki/%DB%B9%DB%B3%DB%B2_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۹۳۲ (میلادی)">۹۳۲</a>- <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B0%DB%B5%DB%B5_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۰۵۵ (میلادی)">۱۰۵۵م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B3%DB%B2%DB%B0_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۳۲۰ (قمری)">۳۲۰</a>- <a href="/wiki/%DB%B4%DB%B4%DB%B7_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۴۴۷ (قمری)">۴۴۷ق</a>) •  آغاز <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="خلافت فاطمیان">دولت فاطمیان</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Rectangular_green_flag.svg" class="mw-file-description" title="Rectangular green flag.svg"><img alt="Rectangular green flag.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Rectangular_green_flag.svg/30px-Rectangular_green_flag.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Rectangular_green_flag.svg/45px-Rectangular_green_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Rectangular_green_flag.svg/60px-Rectangular_green_flag.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> در <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="شمال آفریقا">شمال آفریقا</a> (<a href="/wiki/%DB%B9%DB%B0%DB%B9_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۹۰۹ (میلادی)">۹۰۹م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B9%DB%B7_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۲۹۷ (قمری)">۲۹۷ق</a>) • </div></td></tr></tbody></table></div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background: #71ff73; color: green;"><div id="دورهٔ_سوم_عبّاسی" style="font-size:114%;margin:0 4em">دورهٔ سوم عبّاسی</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div class="navbox-styles"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="دوره‌نگاری_رسمی:_۱۰۵۵_-_۱۲۵۸م/_۴۴۷_-_۶۵۶ق" style="padding:3px"><table class="nowraplinks navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#beffbf;"><div id="دوره‌نگاری_رسمی:_۱۰۵۵_-_۱۲۵۸م/_۴۴۷_-_۶۵۶ق">دوره‌نگاری رسمی: <b><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B0%DB%B5%DB%B5_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۰۵۵ (میلادی)">۱۰۵۵</a> - <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B2%DB%B5%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۲۵۸ (میلادی)">۱۲۵۸م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B4%DB%B4%DB%B7_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۴۴۷ (قمری)">۴۴۷</a> - <a href="/wiki/%DB%B6%DB%B5%DB%B6_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۶۵۶ (قمری)">۶۵۶ق</a></b></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#71ff73;">افراد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;background:#beffbf;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B6_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="سده ۶ (قمری)">سدهٔ ششم هجری</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B8%D9%81%D8%B1_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="ابوالمظفر ابیوردی">ابوالمظفر ابیوردی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%DA%A9%D9%86%D8%B3%D9%87_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابن مکنسه اسکندرانی">ابن مکنسه اسکندرانی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B2%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="مرتضی شهرزوری">مرتضی شهرزوری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B7%D8%BA%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="طغرایی">طغرایی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B3%D9%86%D8%A8%D8%B3%DB%8C" title="ابوعبدالله سنبسی">ابوعبدالله سنبسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%A6%D8%B2_%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="ابوالجوائز مطامیری">ابوالجوائز مطامیری</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="قاسم بن علی حریری">حریری</a> •  <a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D9%85" title="خیام">عمر خیّام</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوالفضل احمد میدانی">ابوالفضل میدانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%B1_%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%B3%DB%8C" title="ابن منیر طرابلسی">ابن منیر طرابلسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A8_%D8%BA%D8%B2%DB%8C" title="ادیب غزی">ادیب غزی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%A7_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ابن حکینا بغدادی">ابن حکینا</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D8%B9_%D8%AF%D9%85%D8%B4%D9%82%DB%8C" title="بدیع دمشقی">بدیع دمشقی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B8%D8%A7%D9%81%D8%B1_%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="ظافر حداد">ظافر حداد</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D8%B9_%D8%A7%D8%B5%D8%B7%D8%B1%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="بدیع اصطرلابی">بدیع اصطرلابی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B9_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="بارع بغدادی">بارع بغدادی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%81%D9%84%D8%AD_%D8%B9%D8%A8%D8%B3%DB%8C" title="ابن افلح عبسی">ابن افلح عبسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B2%D9%85%D8%AE%D8%B4%D8%B1%DB%8C" title="جارالله زمخشری">جارالله زمخشری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="ابومنصور جوالیقی">ابومنصور جوالیقی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85_%D8%AD%D9%85%D9%88%DB%8C" title="ابن قسیم حموی">ابن قسیم حموی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ناصح‌الدین ارجانی">ناصح‌الدین ارجانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%82%DB%8C%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابن قیسرانی">ابن قیسرانی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%B6%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="فضل‌الله راوندی">فضل‌الله راوندی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%B3_%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%B7%DB%8C" title="ابن قادوس دمیاطی">ابن قادوس دمیاطی</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C_%D8%AD%D8%B5%DA%A9%D9%81%DB%8C" title="یحیی حصکفی">یحیی حصکفی</a> •  <a href="/wiki/%D9%88%D8%A3%D9%88%D8%A7%D8%A1_%D8%AD%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="وأواء حلبی">وأواء حلبی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%AC%D8%A8_%D8%B5%DB%8C%D8%B1%D9%81%DB%8C" title="ابن منجب صیرفی">ابن منجب صیرفی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%A6%D8%B9_%D8%A8%D9%86_%D8%B1%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="طلائع بن رزیک">طلائع بن رزیک</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%A4%DB%8C%D8%AF_%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="مؤید آلوسی">مؤید آلوسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%82%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ابن قطان بغدادی">ابن قطان بغدادی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%AA%D9%84%D9%85%DB%8C%D8%B0" title="امین‌الدوله بن تلمیذ">امین‌الدوله بن تلمیذ</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%85%D9%87%D8%B0%D8%A8" title="قاضی مهذب">قاضی مهذب</a> و <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF" title="قاضی رشید">قاضی رشید</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D8%AC%D9%84%DB%8C%D8%B3" title="قاضی جلیس">قاضی جلیس</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%DA%A9%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابن کیزانی">ابن کیزانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9_%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="حمید بن مالک کنانی">حمید بن مالک کنانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%84" title="ابن خلال">ابن خلال</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D8%B4%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ابن خشاب بغدادی">ابن خشاب بغدادی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D9%82%D9%84%D9%87_%D8%AF%D9%85%D8%B4%D9%82%DB%8C" title="عرقله دمشقی">عرقله دمشقی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%82%D8%B3_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="ابن قلاقس اسکندری">ابن قلاقس اسکندری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%AD%D8%B8%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="ابوالمعالی حظیری">ابوالمعالی حظیری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="عماره یمنی">عماره یمنی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="ابن الدهان بغدادی">ابن الدهان بغدادی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="ابن الدهان موصلی">ابن الدهان موصلی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D8%B1" title="ابن عساکر">ابن عساکر</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B2%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="کمال‌الدین شهرزوری">کمال‌الدین شهرزوری</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B4%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="نشوان حمیری">نشوان حمیری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%88%D8%B7%D9%88%D8%A7%D8%B7" title="رشیدالدین وطواط">رشیدالدین وطواط</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ابوالبرکات انباری">ابوالبرکات انباری</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="محمد بن بختیار بغدادی">محمد بن بختیار بغدادی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%87_%D8%B5%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="تقیه صوریه">تقیه صوریه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%85_%D8%B2%D8%A8%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="ابن القم زبیدی">ابن القم زبیدی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عمادالدین اصفهانی">عمادالدین اصفهانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D8%AD%D9%88%DB%8C" title="ابن بری نحوی">ابن برّی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%86%D9%82%D8%B0" class="mw-redirect" title="اسامه بن منقذ">اسامه بن منقذ</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%81%D9%82%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="موفق‌الدین بحرانی اربلی">موفق‌الدین بحرانی اربلی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B2%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="محیی‌الدین شهرزوری">محیی‌الدین شهرزوری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="شهاب‌الدین یحیی سهروردی">شهاب‌الدین یحیی سهروردی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%AC%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%88%D8%B4%DB%8C" title="سراج‌الدین اوشی">سراج‌الدین اوشی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%85_%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="ابن معلم واسطی">ابن معلم واسطی</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D9%81%D8%AA%D8%AD" title="کامل بن فتح">کامل بن فتح</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D8%A9_%D8%AD%D9%85%D8%B5%DB%8C" class="mw-redirect" title="سعادة حمصی">سعادة حمصی</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84" title="قاضی فاضل">قاضی فاضل</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%86%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%AC_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="ابن ناهوج اسکافی">ابن ناهوج اسکافی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA%D8%AD_%D8%A8%D9%84%D8%B7%DB%8C" title="ابوالفتح بلطی">ابوالفتح بلطی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B2%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="ضیاءالدین شهرزوری">ضیاءالدین شهرزوری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="علم‌الدین شاتانی">علم‌الدین شاتانی</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;background:#beffbf;"><div style="padding:0em 0.75em;">نیمهٔ اول <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B7_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="سده ۷ (قمری)">سدهٔ هفتم هجری</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%B5%D8%B1%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="یحیی بن یوسف صرصری">یحیی صرصری</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%AE%D8%B1_%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="فخر رازی">فخر رازی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B3%D9%86%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9" title="ابن سناءالملک">ابن سناءالملک</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AA%D8%AD_%D9%85%D8%B7%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="ابوالفتح مطرزی">ابوالفتح مطرزی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%82%D8%A7_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B9%DA%A9%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="ابوالبقا عبدالله عکبری">ابوالبقاء عکبری</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C" title="قاسم بن حسین خوارزمی">قاسم بن حسین خوارزمی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%82%D8%AA%D9%84%D9%85%D8%B4" title="محمد قتلمش">محمد قتلمش</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%AC%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B3%DA%A9%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="سراج‌الدین سکاکی">سراج‌الدین سکاکی</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%AA_%D8%AD%D9%85%D9%88%DB%8C" title="یاقوت حموی">یاقوت حموی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="بنداری اصفهانی">فتح بنداری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%B7%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="عبداللطیف بغدادی">عبداللطیف بغدادی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%AD_%D8%AD%D9%84%DB%8C" title="راجح حلی">راجح حلی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="ابن عربی">محیی‌الدین بن عربی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%82%D9%81%D8%B7%DB%8C" title="جمال‌الدین قفطی">جمال‌الدین قفطی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%A7%D8%AC%D8%A8" title="ابن حاجب">ابن حاجب</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B7%D8%B1%D9%88%D8%AD" title="ابن مطروح">ابن مطروح</a> •  <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B6%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D8%BA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رضی‌الدین صغانی">رضی‌الدین صغانی</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="کمال‌الدین زملکانی">کمال‌الدین زملکانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AF%DB%8C%D8%AF" title="ابن ابی الحدید">ابن ابی‌حدید</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D9%87%DB%8C%D8%B1" title="بهاءالدین زهیر">بهاءالدین زهیر</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%AF%DB%8C%D9%85" title="ابن العدیم">ابن العدیم</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شهاب‌الدین محمود زنجانی">شهاب‌الدین زنجانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%DB%8C%D9%85_%D8%AD%D9%84%DB%8C" title="شمیم حلی">شمیم حلی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%86%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="ابن نفاده">ابن نفاده</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B1" title="نجم‌الدین ابن مجاور">ابن مجاور</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%81%DB%8C%D8%B3_%D9%82%D8%B7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="نفیس قطرسی">نفیس قطرسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="ابن ساعاتی">ابن ساعاتی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B9%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="اسعد بن مماتی">اسعد بن مماتی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1" title="مجدالدین بن اثیر">مجدالدین بن اثیر</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="ابن الدهان واسطی">ابن الدهان واسطی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B8%D8%A7%D9%81%D8%B1_%D8%A7%D8%B2%D8%AF%DB%8C" title="ابن ظافر ازدی">ابن ظافر ازدی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D9%86%DB%8C%D9%86" title="سلیمان بن بنین">سلیمان بن بنین</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D8%BA%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="فتیان شاغوری">فتیان شاغوری</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B3" class="mw-redirect" title="قتاده بن ادریس">قتاده بن ادریس</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%86%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="ابن نبیه">ابن نبیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D9%85%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D9%87" title="ابن شمس الخلافه">ابن شمس‌الخلافه</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="بهاءالدین سنجاری">بهاءالدین سنجاری</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%AA_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" class="mw-redirect" title="یاقوت بن عبدالله">یاقوت بن عبدالله</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%B8%D9%81%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%B9%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="مظفر بن ابراهیم عیلانی">مظفر عیلانی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="نجم‌الدین بن صابر بغدادی">نجم‌الدین بن صابر بغدادی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AF%D9%86%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%B1" title="ابن دنینیر">ابن دنینیر</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="قاسم واسطی">قاسم واسطی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AD%D9%84%DB%8C" title="شرف‌الدین حلی">شرف‌الدین حلی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%AE%D9%84" title="ابن اردخل">ابن اردخل</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%B1%D8%A8" title="ابن مقرب">ابن مقرب</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1" title="عزالدین بن اثیر">عزالدین بن اثیر</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%86%DB%8C%D9%86" title="ابن عنین">ابن عنین</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="بهاءالدین بن شداد">بهاءالدین بن شداد</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B6" class="mw-redirect" title="عمر بن فارض">عمر بن فارض</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AD%D8%A7%D8%AC%D8%B1%DB%8C" title="حسام‌الدین حاجری">حسام‌الدین حاجری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%A1_%D8%AD%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="شواء حلبی">شواء حلبی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="ابن مستوفی اربلی">ابن مستوفی اربلی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%AB%DB%8C" title="ابن دبیثی">ابن دبیثی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1" title="ضیاءالدین بن اثیر">ضیاءالدین بن اثیر</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B2%D9%88%D9%86_%D8%B3%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="مکزون سنجاری">مکزون سنجاری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D8%AE%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="علم‌الدین سخاوی">علم‌الدین سخاوی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF" title="عبدالمحسن بن حمود">عبدالمحسن بن حمود</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%82%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="نجم‌الدین قمراوی">نجم‌الدین قمراوی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D9%85%D8%B1_%D9%85%D8%AD%DB%8C%D9%88%DB%8C" title="علم‌الدین ایدمر محیوی">ایدمر محیوی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B1" title="جمال‌الدین بن نجار">جمال‌الدین بن نجار</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%A8%D8%A7" title="ابراهیم بن اونبا">ابراهیم بن اونبا</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B5%D8%A8%D8%B9" title="ابن ابی‌اصبع">ابن ابی‌اصبع</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B4%D8%AF" title="سیف‌الدین مشد">سیف‌الدین مشد</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="ابن الحلاوی">ابن الحلاوی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%B9%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="نورالدین اسعردی">نورالدین اسعردی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="صدرالدین بصری">صدرالدین بصری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="عزالدین حسن اربلی">عزالدین حسن اربلی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B2%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%82" title="ابن زیلاق">ابن زیلاق</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="شرف‌الدین انصاری">شرف‌الدین انصاری</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D9%86%D9%81%DB%8C%D8%B3" title="یوسف نفیس">یوسف نفیس</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="2" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Irakischer_Maler_von_1287_002.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Irakischer_Maler_von_1287_002.jpg/100px-Irakischer_Maler_von_1287_002.jpg" decoding="async" width="100" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Irakischer_Maler_von_1287_002.jpg/150px-Irakischer_Maler_von_1287_002.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Irakischer_Maler_von_1287_002.jpg/200px-Irakischer_Maler_von_1287_002.jpg 2x" data-file-width="1576" data-file-height="2211" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#71ff73;">آثار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AC%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D8%A1" title="معجم الأدباء">معجم الأدباء</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D8%AB%D8%A7%D9%84" title="مجمع الأمثال">مجمع الأمثال</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%BA%D9%87" title="اساس البلاغه">أساس البلاغة</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%81" title="تفسیر کشاف">الکشّاف عن حقائق التنزیل</a></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#beffbf;"><div>رویدادها: بنیان‌گذاری <a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="نظامیه بغداد">نظامیه بغداد</a> (<a href="/wiki/%DB%B1%DB%B0%DB%B6%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۰۶۸ (میلادی)">۱۰۶۸م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B4%DB%B5%DB%B9_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۴۵۹ (قمری)">۴۵۹ق</a>) •  پایان <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="عصر زرین اسلامی">عصر زرین اسلامی</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B3_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="سده ۱۳ (میلادی)">سدهٔ سیزدهم میلادی</a>/ <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B6_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="سده ۶ (قمری)">پیش از سدهٔ ۶ هجری</a>) •  آغاز <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="جنگ‌های صلیبی">جنگ‌های صلیبی</a> (<a href="/wiki/%DB%B1%DB%B0%DB%B9%DB%B5_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۰۹۵ (میلادی)">۱۰۹۵م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B4%DB%B8%DB%B8_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۴۸۸ (قمری)">۴۸۸ق</a>) •  پایان <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="خلافت فاطمیان">دولت فاطمیان</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Rectangular_green_flag.svg" class="mw-file-description" title="Rectangular green flag.svg"><img alt="Rectangular green flag.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Rectangular_green_flag.svg/30px-Rectangular_green_flag.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Rectangular_green_flag.svg/45px-Rectangular_green_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Rectangular_green_flag.svg/60px-Rectangular_green_flag.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> (<a href="/wiki/%DB%B1%DB%B1%DB%B7%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۱۷۱ (میلادی)">۱۱۷۱م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B5%DB%B6%DB%B7_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۵۶۷ (قمری)">۵۶۷ق</a>) •  فرمانروایی <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%88%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="ایوبیان">ایوبیان</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Ayyubid_Dynasty.svg" class="mw-file-description" title="Flag of Ayyubid Dynasty.svg"><img alt="Flag of Ayyubid Dynasty.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Flag_of_Ayyubid_Dynasty.svg/30px-Flag_of_Ayyubid_Dynasty.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Flag_of_Ayyubid_Dynasty.svg/45px-Flag_of_Ayyubid_Dynasty.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Flag_of_Ayyubid_Dynasty.svg/60px-Flag_of_Ayyubid_Dynasty.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> (<a href="/wiki/%DB%B1%DB%B1%DB%B7%DB%B4_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۱۷۴ (میلادی)">۱۱۷۴</a>- <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B2%DB%B5%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۲۵۰ (میلادی)">۱۲۵۰م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B5%DB%B6%DB%B9_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۵۶۹ (قمری)">۵۶۹</a>- <a href="/wiki/%DB%B6%DB%B4%DB%B7_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۶۴۷ (قمری)">۶۴۷ق</a>) •  پایان <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سلجوقیان">سلطنت سلجوقیان</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_the_Seljuks.svg" class="mw-file-description" title="Flag of the Seljuks.svg"><img alt="Flag of the Seljuks.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Seljuks.svg/22px-Flag_of_the_Seljuks.svg.png" decoding="async" width="22" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Seljuks.svg/33px-Flag_of_the_Seljuks.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Flag_of_the_Seljuks.svg/44px-Flag_of_the_Seljuks.svg.png 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1080" /></a></span> <pre>(<a href="/wiki/%DB%B1%DB%B1%DB%B9%DB%B4_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۱۹۴ (میلادی)">۱۱۹۴م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B5%DB%B5%DB%B2_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۵۵۲ (قمری)">۵۵۲ق</a>) •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%82%D9%88%D8%B7_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF_(%DB%B1%DB%B2%DB%B5%DB%B8)" title="سقوط بغداد (۱۲۵۸)">سقوط بغداد</a> در <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B0_%D9%81%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="۱۰ فوریه">۱۰ فوریه</a> <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B2%DB%B5%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۲۵۸ (میلادی)">۱۲۵۸م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B9_%D8%B5%D9%81%D8%B1" title="۹ صفر">۹ صفر</a> <a href="/wiki/%DB%B6%DB%B5%DB%B6_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۶۵۶ (قمری)">۶۵۶ق</a> به‌دست <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84" class="mw-redirect" title="ایلخانان مغول">ایلخانان مغول</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Ilkhanate.svg" class="mw-file-description" title="Flag of Ilkhanate.svg"><img alt="Flag of Ilkhanate.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Flag_of_Ilkhanate.svg/30px-Flag_of_Ilkhanate.svg.png" decoding="async" width="30" height="21" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Flag_of_Ilkhanate.svg/45px-Flag_of_Ilkhanate.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Flag_of_Ilkhanate.svg/60px-Flag_of_Ilkhanate.svg.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="500" /></a></span> </pre> و پایان <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="خلافت عباسیان">خلافت عباسیان <small>در بغداد</small></a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Abbasid_Flag.png" class="mw-file-description" title="Abbasid Flag.png"><img alt="Abbasid Flag.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Abbasid_Flag.png/25px-Abbasid_Flag.png" decoding="async" width="25" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Abbasid_Flag.png/38px-Abbasid_Flag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Abbasid_Flag.png/50px-Abbasid_Flag.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="480" /></a></span> • </div></td></tr></tbody></table></div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background: #71ff73; color: green;background: #f4d830;"><div id="دورهٔ_اول_مملوکی" style="font-size:114%;margin:0 4em">دورهٔ اول مملوکی</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div class="navbox-styles"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="دوره‌نگاری_رسمی:_۱۲۵۰_-_۱۳۸۲م/_۶۴۸_-_۷۸۴ق_(دورهٔ_ممالیک_بحری)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#fbeb8e;"><div id="دوره‌نگاری_رسمی:_۱۲۵۰_-_۱۳۸۲م/_۶۴۸_-_۷۸۴ق_(دورهٔ_ممالیک_بحری)">دوره‌نگاری رسمی: <b><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B2%DB%B5%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۲۵۰ (میلادی)">۱۲۵۰</a> - <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B8%DB%B2_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۳۸۲ (میلادی)">۱۳۸۲م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B6%DB%B4%DB%B8_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۶۴۸ (قمری)">۶۴۸</a> - <a href="/wiki/%DB%B7%DB%B8%DB%B4_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۷۸۴ (قمری)">۷۸۴ق</a></b> (<a href="/wiki/%D9%85%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C" title="ممالیک بحری">دورهٔ ممالیک بحری</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f4d830;">افراد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;background:#fbeb8e;"><div style="padding:0em 0.75em;">نیمهٔ دوم <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B7_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="سده ۷ (قمری)">سدهٔ هفتم هجری</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B4%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%DB%8C" title="ابوشامه مقدسی">ابو شامه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B1%D8%AD%D8%A8%DB%8C" title="شرف‌الدین رحبی">شرف‌الدین رحبی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D8%B5%DB%8C%D8%A8%D8%B9%D9%87" title="ابن ابی‌اصیبعه">ابن ابی‌اصیبعه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%82%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%B5" title="محیی‌الدین بن قرناص">محیی‌الدین بن قرناص</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C" title="مولوی">جلال‌الدین رومی</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D9%82%DB%8C%D8%B1" title="نصرالله بن شقیر">نصرالله بن شقیر</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D9%84%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C" title="شهاب‌الدین تلعفری">شهاب‌الدین تلعفری</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="مجدالدین اربلی">مجدالدین ابن ظهیر اربلی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B1" title="محمد بن سوار">محمد بن سوار</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%AC%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="ابوالحسین جزار">ابوالحسین جزار</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%84%D8%A4%D9%84%D8%A4_%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C" title="ابن لؤلؤ ذهبی">ابن لؤلؤ ذهبی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D9%84%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="ابن خلکان">ابن خلکان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%DB%8C" title="ابن بارزی">ابن بارزی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%B9%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="مجیرالدین اسعردی">مجیرالدین اسعردی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%86%D9%82%DB%8C%D8%A8_%D9%86%D9%81%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="ابن نقیب نفیسی">ابن نقیب</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%81" title="شاب الظریف">شاب الظریف</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%81%DB%8C%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AA%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عفیف‌الدین تلمسانی">عفیف‌الدین تلمسانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="بهاءالدین اربلی">بهاءالدین اربلی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%84%D9%82%D9%85%D8%A7%D9%86" title="ابن لقمان">ابن لقمان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1" title="ابن عبدالظاهر">ابن عبدالظاهر</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%B1%D8%B3%D8%B9%D9%86%DB%8C" title="ابراهیم رسعنی">رسعنی</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%B9%D9%85%DB%8C" title="کمال‌الدین ابن اعمی">کمال‌الدین ابن اعمی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%D8%AF%DB%8C" title="سعدی">سعدی شیرازی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%AC%DB%8C" title="تقی‌الدین سروجی">تقی‌الدین سروجی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%88%D8%B5%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="شرف‌الدین بوصیری">شرف‌الدین بوصیری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%82%D8%A8%D9%87" title="علی بن عقبه">علی بن عقبه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%AC%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="سراج‌الدین وراق">سراج‌الدین وراق</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%88%D8%A7%D8%B5%D9%84" title="ابن واصل">ابن واصل</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D8%B5%D9%85%DB%8C" title="یاقوت مستعصمی">یاقوت مستعصمی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%87%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%84" title="ابن هتیمل">ابن هتیمل</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AC%D9%84%D9%86%DA%A9" title="ابن جلنک">ابن جلنک</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%B9%DB%8C%D8%AF" title="ابن دقیق العید">ابن دقیق العید</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="ابراهیم رقی">ابن معالی رقّی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B7%D9%82%D8%B7%D9%82%DB%8C" title="ابن طقطقی">ابن طقطقی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D8%B3%DA%A9%D9%86%D8%AF%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابن عطاء اسکندری">ابن عطاء اسکندری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="شهاب‌الدین عزازی">شهاب‌الدین عزازی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%84" title="ابن دانیال">ابن دانیال</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%B8%D9%88%D8%B1" title="ابن منظور">ابن منظور</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF" title="عمر بن مسعود">عمر بن مسعود</a> •  <a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="نصیرالدین حمامی">نصیرالدین حمامی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86_%D9%88%D9%84%D8%AF" title="سلطان ولد">سلطان ولد</a> • </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;background:#fbeb8e;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B8_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="سده ۸ (قمری)">سدهٔ هشتم هجری</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%82%D8%AF%D8%B3%DB%8C" title="شرف‌الدین قدسی">شرف‌الدین قدسی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%AD%D9%84" title="صدرالدین بن مرحل">صدرالدین ابن وکیل</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B7%DB%8C%D8%A8%DB%8C_%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%B3%DB%8C" title="احمد طیبی طرابلسی">ابن طیبی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%88%D8%B7%D9%88%D8%A7%D8%B7" title="جمال‌الدین وطواط">جمال‌الدین وطواط</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%DB%8C" title="محمد بن علی مازنی">محمد بن علی مازنی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AF%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B4" title="ابن دمرتاش">ابن دمرتاش</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D8%A7%DB%8C%D8%BA" title="شمس‌الدین صایغ">شمس‌الدین صایغ</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%81%D9%87%D8%AF" title="شهاب‌الدین محمود بن فهد">شهاب‌الدین محمود بن فهد</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AF%D8%A7%D8%A1" class="mw-redirect" title="ابوالفداء">ابوالفداء</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="شهاب‌الدین نویری">شهاب‌الدین نویری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%AD%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="ابن ابی‌جراده حلبی">ابن ابی‌جراده</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%D9%85%D8%B1_%D8%A8%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="عامر بصری">عامر بصری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%B3" title="ابن سید الناس">ابن سید الناس</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="جلال‌الدین قزوینی">جلال‌الدین قزوینی</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="محمد بن قاسم واسطی">محمد بن قاسم واسطی</a> •  <a href="/wiki/%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87_%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C" title="یحیی بن حمزه علوی">یحیی بن حمزه علوی</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%AF%D9%81%D9%88%DB%8C" title="کمال‌الدین ادفوی">ادفوی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%81%D8%B6%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B9%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="ابن فضل‌الله عمری">ابن فضل‌الله عمری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="ابن الوردی">ابن الوردی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AD%D9%84%DB%8C" title="صفی‌الدین حلی">صفی‌الدین حلی</a> •  <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%B9%D8%B8_%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="واعظ واسطی">ابن معتوق</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84_%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فاضل یمانی">فاضل یمانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D9%82%DB%8C%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابراهیم قیسرانی">ابراهیم قیسرانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%87%D8%B4%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ابن هشام انصاری">ابن هشام انصاری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A7%DA%A9%D8%B1" title="ابن شاکر">ابن شاکر</a> •  <a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AF%DB%8C" title="صلاح‌الدین صفدی">صلاح‌الدین صفدی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%87" title="ابن نباته">ابن نباته</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%B9%DB%8C" title="عبدالله یافعی">یافعی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%82%DB%8C%D9%84" title="ابن عقیل">ابن عقیل</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D9%81%DB%8C%D9%88%D9%85%DB%8C" title="ابوالعباس فیومی">فیّومی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D8%A8%DA%A9%DB%8C" title="بهاءالدین سبکی">بهاءالدین سبکی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D9%86%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="جمال‌الدین شریف نیشابوری">شریف نیشابوری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8_%D8%AD%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="ابن حبیب حلبی">ابن حبیب حلبی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%AD%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="ابراهیم حکری">ابراهیم حکری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%82%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B7%DB%8C" title="برهان‌الدین قیراطی">برهان‌الدین قیراطی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D9%85%D9%86%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="شهاب‌الدین دمنهوری">دمنهوری</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%88%D8%B7%DB%8C" title="جمال‌الدین امیوطی">جمال‌الدین امیوطی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1" title="ابواحمد شاعر">ابواحمد شاعر</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D8%B1%D8%B9%DB%8C" title="عبدالرحیم برعی">بُرعّی</a> •  <a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="کمال‌الدین دمیری">کمال‌الدین دمیری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="ابن مکانس">ابن مکانس</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%B7%D9%88%D8%B7%D9%87" title="ابن بطوطه">ابن بطوطه</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;background:#fbeb8e;"><div style="padding:0em 0.75em;"><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B9_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="سده ۹ (قمری)">سدهٔ نهم هجری</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D8%B7%DB%8C%D8%A8_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="ابن خطیب داریا">ابن خطیب داریا</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%81%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="مجدالدین فیروزآبادی">فیروزآبادی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D9%82%D9%84%D9%82%D8%B4%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="ابوالعباس قلقشندی">قلقشندی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="بدرالدین دمامینی">بدرالدین دمامینی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%AC%D8%A9_%D8%AD%D9%85%D9%88%DB%8C" title="ابن حجة حموی">ابن حجة حموی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="تقی‌الدین مقریزی">تقی‌الدین مقریزی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D8%B4%DB%8C%D9%87%DB%8C" title="بهاءالدین ابشیهی">بهاءالدین ابشیهی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%DA%A9%DB%8C" title="ابراهیم بن موسی کرکی">ابراهیم بن موسی کرکی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%AC%D8%B1_%D8%B9%D8%B3%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابن حجر عسقلانی">ابن حجر عسقلانی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="شهاب‌الدین بن عربشاه">ابن عربشاه</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AC%DB%8C" title="شمس‌الدین نواجی">شمس‌الدین نواجی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%B9%D9%88%D9%86%DB%8C" title="ابراهیم باعونی">ابراهیم باعونی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%B4%D9%85%D9%86%DB%8C" title="ابوالعباس شمنی">شُمنّی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AA%D8%BA%D8%B1%DB%8C" title="ابن تغری">ابن تغری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="شهاب‌الدین حجازی">شهاب‌الدین حجازی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%B9%DB%8C" title="برهان بقاعی">برهان بقاعی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9%D8%B1_%D8%B3%D9%82%D8%A7%D9%81" title="علی بن ابی‌بکر سقاف">ابن ابی‌بکر</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%A7%D8%A6%D9%85" title="ابن الهائم">ابن الهائم</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="2" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Al-Busiri_-_Incipit_Page_with_Illuminated_Headpiece_-_Walters_W5825B_-_Full_Page_(Edited).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Al-Busiri_-_Incipit_Page_with_Illuminated_Headpiece_-_Walters_W5825B_-_Full_Page_%28Edited%29.jpg/100px-Al-Busiri_-_Incipit_Page_with_Illuminated_Headpiece_-_Walters_W5825B_-_Full_Page_%28Edited%29.jpg" decoding="async" width="100" height="159" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Al-Busiri_-_Incipit_Page_with_Illuminated_Headpiece_-_Walters_W5825B_-_Full_Page_%28Edited%29.jpg/150px-Al-Busiri_-_Incipit_Page_with_Illuminated_Headpiece_-_Walters_W5825B_-_Full_Page_%28Edited%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Al-Busiri_-_Incipit_Page_with_Illuminated_Headpiece_-_Walters_W5825B_-_Full_Page_%28Edited%29.jpg/200px-Al-Busiri_-_Incipit_Page_with_Illuminated_Headpiece_-_Walters_W5825B_-_Full_Page_%28Edited%29.jpg 2x" data-file-width="1070" data-file-height="1706" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f4d830;">آثار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="وفیات الأعیان">وفیات الأعیان</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%81%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="الوافی بالوفیات">الوافی بالوفیات</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B1%D8%B1_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87" title="الدرر الکامنه">الدُرَر الکامِنة</a> • </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#fbeb8e;"><div>رویدادها: <a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%BA%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B4%D8%A7%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="حملات مغولان به شام (صفحه وجود ندارد)">حملات مغولان به شام</a> و درگیری‌های <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="ایلخانان">ایلخانان</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Flag_of_Ilkhanate.svg" class="mw-file-description" title="Flag of Ilkhanate.svg"><img alt="Flag of Ilkhanate.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Flag_of_Ilkhanate.svg/30px-Flag_of_Ilkhanate.svg.png" decoding="async" width="30" height="21" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Flag_of_Ilkhanate.svg/45px-Flag_of_Ilkhanate.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Flag_of_Ilkhanate.svg/60px-Flag_of_Ilkhanate.svg.png 2x" data-file-width="700" data-file-height="500" /></a></span> با <a href="/wiki/%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="مملوکان">مملوکان</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mameluke_Flag.svg" class="mw-file-description" title="Mameluke_Flag.svg"><img alt="Mameluke_Flag.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Mameluke_Flag.svg/25px-Mameluke_Flag.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Mameluke_Flag.svg/38px-Mameluke_Flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Mameluke_Flag.svg/50px-Mameluke_Flag.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="200" /></a></span> (<a href="/wiki/%DB%B1%DB%B2%DB%B6%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۲۶۰ (میلادی)">۱۲۶۰</a>/ <a href="/wiki/%DB%B6%DB%B5%DB%B8_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۶۵۸ (قمری)">۶۵۸ق</a>- <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B2%DB%B3_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۳۲۳ (میلادی)">۱۳۲۳</a>/ <a href="/wiki/%DB%B7%DB%B2%DB%B2_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۷۲۲ (قمری)">۷۲۲ق</a>) •  پایان <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="جنگ‌های صلیبی">جنگ‌های صلیبی</a> (<a href="/wiki/%DB%B1%DB%B2%DB%B9%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۲۹۱ (میلادی)">۱۲۹۱م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B6%DB%B9%DB%B1_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۶۹۱ (قمری)">۶۹۱ق</a>) •  <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B7_%DA%98%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%87" title="۲۷ ژوئیه">۲۷ ژوئیه</a> <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B2%DB%B9%DB%B9_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۲۹۹ (میلادی)">۱۲۹۹م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B7_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D9%84" title="۲۷ شوال">۲۷ شوال</a> <a href="/wiki/%DB%B6%DB%B9%DB%B8_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۶۹۸ (قمری)">۶۹۸ق</a>، آغاز <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="امپراتوری عثمانی">پادشاهی عثمانی</a> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="امپراتوری عثمانی"><img alt="امپراتوری عثمانی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/23px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/35px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/45px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span></div></td></tr></tbody></table></div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background: #71ff73; color: green;background: #f4d830;"><div id="دورهٔ_دوم_مملوکی" style="font-size:114%;margin:0 4em">دورهٔ دوم مملوکی</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div class="navbox-styles"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="دوره‌نگاری_رسمی:_۱۳۸۲_-_۱۵۱۷م/_۷۸۴_-_۹۲۳ق_(دورهٔ_ممالیک_برجی)" style="padding:3px"><table class="nowraplinks navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#fbeb8e;"><div id="دوره‌نگاری_رسمی:_۱۳۸۲_-_۱۵۱۷م/_۷۸۴_-_۹۲۳ق_(دورهٔ_ممالیک_برجی)">دوره‌نگاری رسمی: <b><a href="/wiki/%DB%B1%DB%B3%DB%B8%DB%B2_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۳۸۲ (میلادی)">۱۳۸۲</a> - <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B5%DB%B1%DB%B7_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۵۱۷ (میلادی)">۱۵۱۷م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B7%DB%B8%DB%B4_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۷۸۴ (قمری)">۷۸۴</a> - <a href="/wiki/%DB%B9%DB%B2%DB%B3_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۹۲۳ (قمری)">۹۲۳ق</a></b> (<a href="/wiki/%D9%85%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D8%B1%D8%AC%DB%8C" title="ممالیک برجی">دورهٔ ممالیک برجی</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f4d830;">افراد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="دهه‌های_آغازین_سدهٔ_دهم_هجری" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;background:#fbeb8e;"><div style="padding:0em 0.75em;">دهه‌های آغازین <a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B1%DB%B0_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="سده ۱۰ (قمری)">سدهٔ دهم هجری</a></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D8%A7_%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C" title="احمد پاشا رومی">احمد پاشا رومی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D8%AE%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="شمس‌الدین سخاوی">شمس‌الدین سخاوی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%B3%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C" title="شمس‌الدین قادری">شمس‌الدین قادری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%87%D8%AF%D9%84" title="بدرالدین اهدل">ابن اهدل</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="احمد بن عبیه">احمد بن عبیه</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AC%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%84%DB%8C" title="محمد جلجولی">محمد جلجولی</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D9%88%D8%B7%DB%8C" title="جلال‌الدین سیوطی">جلال‌الدین سیوطی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%81%D8%B1%D9%81%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D9%85%D8%B4%D9%82%DB%8C" title="ابن فرفور دمشقی">ابن فرفور</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8" title="عبدالقادر بن حبیب">عبدالقادر بن حبیب</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%87%D8%A8%D8%A9%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="جلال‌الدین بن هبةالله">جلال‌الدین بن هبةالله</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%84%DB%8C%DA%A9_%D8%AD%D9%85%D9%88%DB%8C" title="ابن ملیک حموی">ابن ملیک</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C" title="ابوالحسن اشمونی">اُشمونی</a> •  <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D8%B5%D9%88%D9%87_%D8%BA%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="قانصوه غوری">قانصوه غوری</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%B9%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%87" title="عایشه باعونیه">عایشه باعونیه</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="حسین البیری">حسین البیری</a> •  <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87_%D9%86%D8%A7%D8%B4%D8%B1%DB%8C" title="حمزه ناشری">حمزه ناشری</a> •  <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="محمد بن عمر حمیری">محمد بن عمر حمیری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%B3" title="ابن ایاس">ابن ایاس</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="عبدالهادی یمنی">عبدالهادی سودی</a> •  <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D9%87_%D8%AD%D9%86%D9%81%DB%8C" title="فاطمه حنفی">فاطمه حنفی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%B4%DB%8C%D8%B4%D8%B1%DB%8C" title="ابراهیم شیشری">ابراهیم شیشری</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B7%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="ابراهیم انطاکی">ابراهیم انطاکی</a> •  <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="عصام‌الدین اسفراینی">عصام‌الدین اسفراینی</a> •  <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%88%D9%84%DB%8C_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3%DB%8C" title="ابن ولی مقدسی">ابن ولی مقدسی</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="2" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mamluk_kanjifah_cards.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Mamluk_kanjifah_cards.png/100px-Mamluk_kanjifah_cards.png" decoding="async" width="100" height="66" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Mamluk_kanjifah_cards.png/150px-Mamluk_kanjifah_cards.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Mamluk_kanjifah_cards.png/200px-Mamluk_kanjifah_cards.png 2x" data-file-width="530" data-file-height="349" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background:#f4d830;">آثار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%B7%D9%88%D8%B7%D9%87" title="سفرنامه ابن بطوطه">تحفة النظار فی غرائب الأمصار</a> •  <a href="/wiki/%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86" title="تفسیر جلالین">تفسیر جلالین</a> •  <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B5%D8%A7%D8%A6%D8%B5_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="خصائص الکبری">خصائص الکبری</a> • </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#fbeb8e;"><div>رویدادها: <a href="/wiki/%DB%B2_%DA%98%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%87" title="۲ ژانویه">۲ ژانویه</a> <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B4%DB%B9%DB%B2_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۴۹۲ (میلادی)">۱۴۹۲</a>؛ <a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%A7" class="mw-redirect" title="نبرد گرانادا">نبرد گرانادا</a> و پایان فرمانروایی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%BA%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%87" class="mw-redirect" title="امارت غرناطه">امارت گرانادا</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C)" title="اندلس (اسلامی)">مسلمانان بر اندلس</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Royal_Standard_of_Nasrid_Dynasty_Kingdom_of_Grenade.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Royal_Standard_of_Nasrid_Dynasty_Kingdom_of_Grenade.svg/25px-Royal_Standard_of_Nasrid_Dynasty_Kingdom_of_Grenade.svg.png" decoding="async" width="25" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Royal_Standard_of_Nasrid_Dynasty_Kingdom_of_Grenade.svg/38px-Royal_Standard_of_Nasrid_Dynasty_Kingdom_of_Grenade.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Royal_Standard_of_Nasrid_Dynasty_Kingdom_of_Grenade.svg/50px-Royal_Standard_of_Nasrid_Dynasty_Kingdom_of_Grenade.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="222" /></a></span> •  آغاز <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C" title="دودمان صفوی">پادشاهی صفویان</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Safavid_Flag.svg" class="mw-file-description" title="صفویان"><img alt="صفویان" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Safavid_Flag.svg/26px-Safavid_Flag.svg.png" decoding="async" width="26" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Safavid_Flag.svg/39px-Safavid_Flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Safavid_Flag.svg/52px-Safavid_Flag.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B5%DB%B0%DB%B1_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۵۰۱ (میلادی)">۱۵۰۱</a>/ <a href="/wiki/%DB%B9%DB%B0%DB%B7_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۹۰۷ (قمری)">۹۰۷ق</a> •  <a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%88_%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B5%DB%B1%DB%B6%E2%80%93%DB%B1%DB%B5%DB%B1%DB%B7)" title="جنگ عثمانی و مملوکان (۱۵۱۶–۱۵۱۷)">جنگ عثمانی و مملوکان (۱۵۱۶–۱۵۱۷)</a> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="امپراتوری عثمانی"><img alt="امپراتوری عثمانی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/23px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/35px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg/45px-Flag_of_the_Ottoman_Empire_%281844%E2%80%931922%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></span>-<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mameluke_Flag.svg" class="mw-file-description" title="Mameluke_Flag.svg"><img alt="Mameluke_Flag.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Mameluke_Flag.svg/25px-Mameluke_Flag.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Mameluke_Flag.svg/38px-Mameluke_Flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Mameluke_Flag.svg/50px-Mameluke_Flag.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="200" /></a></span> •  <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B2_%DA%98%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%87" title="۲۲ ژانویه">۲۲ ژانویه</a> <a href="/wiki/%DB%B1%DB%B5%DB%B1%DB%B7_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="۱۵۱۷ (میلادی)">۱۵۱۷م</a>/ <a href="/wiki/%DB%B2%DB%B9_%D8%B0%DB%8C%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AC%D9%87" title="۲۹ ذی‌الحجه">۲۹ ذی‌الحجه</a> <a href="/wiki/%DB%B9%DB%B2%DB%B2_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="۹۲۲ (قمری)">۹۲۲ق</a> <a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="نبرد ریدانیه (صفحه وجود ندارد)">نبرد ریدانیه</a>؛ فروپاشی <a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA_%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%DA%A9_(%D9%85%D8%B5%D8%B1)" class="mw-redirect" title="سلطنت مملوک (مصر)">سلطنت مملوکان</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Mameluke_Flag.svg" class="mw-file-description" title="Mameluke_Flag.svg"><img alt="Mameluke_Flag.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Mameluke_Flag.svg/25px-Mameluke_Flag.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Mameluke_Flag.svg/38px-Mameluke_Flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Mameluke_Flag.svg/50px-Mameluke_Flag.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="200" /></a></span> و پایان <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="خلافت عباسیان">خلافت عباسیان <small>(تحت سلطنت مملوکان)</small></a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Abbasid_Flag.png" class="mw-file-description" title="Abbasid Flag.png"><img alt="Abbasid Flag.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Abbasid_Flag.png/25px-Abbasid_Flag.png" decoding="async" width="25" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Abbasid_Flag.png/38px-Abbasid_Flag.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Abbasid_Flag.png/50px-Abbasid_Flag.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="480" /></a></span> • </div></td></tr></tbody></table></div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ادبیات_عربی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="الگو:ادبیات عربی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:ادبیات عربی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:ادبیات عربی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="ادبیات_عربی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="ادبیات عربی">ادبیات عربی</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="باستان" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="عربی باستان">باستان</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Namara_inscription&action=edit&redlink=1" class="new" title="Namara inscription (صفحه وجود ندارد)">Namara inscription</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pre-Islamic_Arabic_inscriptions&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pre-Islamic Arabic inscriptions (صفحه وجود ندارد)">Pre-Islamic Arabic inscriptions</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="پیشا-اسلامی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%AA" title="معلقات">پیشا-اسلامی</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Abu_Layla_al-Muhalhel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abu Layla al-Muhalhel (صفحه وجود ندارد)">Abu Layla al-Muhalhel</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D8%B2%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="عدی بن زید عبادی">عدی بن زید عبادی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Afira_bint_%27Abbad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Afira bint 'Abbad (صفحه وجود ندارد)">Afira bint 'Abbad</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Al-F%C4%81ri%CA%BFah_bint_Shadd%C4%81d&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Fāriʿah bint Shaddād (صفحه وجود ندارد)">Al-Fāriʿah bint Shaddād</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Al-Hujayjah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Hujayjah (صفحه وجود ندارد)">Al-Hujayjah</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Al-%E1%B8%A4urqah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Ḥurqah (صفحه وجود ندارد)">Al-Ḥurqah</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Al-Khirniq_bint_Badr&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Khirniq bint Badr (صفحه وجود ندارد)">Al-Khirniq bint Badr</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Al-Shanfara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Shanfara (صفحه وجود ندارد)">Al-Shanfara</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Al-Nu%27man_ibn_Humaydah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Nu'man ibn Humaydah (صفحه وجود ندارد)">Al-Nu'man ibn Humaydah</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%27Alqama_ibn_%27Abada&action=edit&redlink=1" class="new" title="'Alqama ibn 'Abada (صفحه وجود ندارد)">'Alqama ibn 'Abada</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%27Amir_ibn_al-Tufayl&action=edit&redlink=1" class="new" title="'Amir ibn al-Tufayl (صفحه وجود ندارد)">'Amir ibn al-Tufayl</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B1%D9%88_%D8%A8%D9%86_%DA%A9%D9%84%D8%AB%D9%88%D9%85" title="عمرو بن کلثوم">عمرو بن کلثوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%AF" class="mw-redirect" title="عنتره بن شداد">عنتره بن شداد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%B4%DB%8C" title="اعشی">اعشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%B1%D8%AB_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D9%84%D8%B2%D9%87_%DB%8C%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DB%8C" title="حارث بن حلزه یشکری">حارث بن حلزه یشکری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%AA%D9%85_%D8%B7%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="حاتم طایی">حاتم طایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D9%87_%D8%B9%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="لبید بن ربیعه عامری">لبید بن ربیعه عامری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D9%86%D8%AA_%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%B2" title="لیلی بنت لکیز">لیلی بنت لکیز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mahd_al-Aadiyya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mahd al-Aadiyya (صفحه وجود ندارد)">Mahd al-Aadiyya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mu%27aqqir&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mu'aqqir (صفحه وجود ندارد)">Mu'aqqir</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%BA%D9%87_%D8%B0%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نابغه ذبیانی">نابغه ذبیانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A4%D8%A7%D9%84%D9%82%DB%8C%D8%B3" title="امرؤالقیس">امرؤالقیس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%D9%88%D8%A3%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7" title="سموأل بن عادیا">سموأل بن عادیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D9%81%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF" class="mw-redirect" title="طرفه بن عبد">طرفه بن عبد</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Uthman_ibn_al-Huwayrith&action=edit&redlink=1" class="new" title="Uthman ibn al-Huwayrith (صفحه وجود ندارد)">Uthman ibn al-Huwayrith</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%87%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%A3%D8%A8%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="زهیر بن أبی سلمی">زهیر بن أبی سلمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zuhayr_ibn_Janab&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zuhayr ibn Janab (صفحه وجود ندارد)">Zuhayr ibn Janab</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="کلاسیک" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="عربی کلاسیک">کلاسیک</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اوایل اسلام</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Al-Akhtal_al-Taghlibi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Akhtal al-Taghlibi (صفحه وجود ندارد)">Al-Akhtal al-Taghlibi</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B2%D8%AF%D9%82" title="فرزدق">فرزدق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A8" title="عبدالحمید الکاتب">عبدالحمید الکاتب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B6%D9%84_(%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1)" title="فضل (شاعر)">فضل (شاعر)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%AB%D8%A7%D8%A8%D8%AA" title="حسان بن ثابت">حسان بن ثابت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_Abi_Hasina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn Abi Hasina (صفحه وجود ندارد)">Ibn Abi Hasina</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Maysun_bint_Bahdal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maysun bint Bahdal (صفحه وجود ندارد)">Maysun bint Bahdal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jamil_ibn_Ma%27mar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jamil ibn Ma'mar (صفحه وجود ندارد)">Jamil ibn Ma'mar</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A9_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9_%D9%85%D8%AF%D9%84%D8%AC%DB%8C" title="سراقة بن مالک مدلجی">سراقة بن مالک مدلجی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jarir_ibn_Atiyah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jarir ibn Atiyah (صفحه وجود ندارد)">Jarir ibn Atiyah</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ka%27b_bin_Zuhayr&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ka'b bin Zuhayr (صفحه وجود ندارد)">Ka'b bin Zuhayr</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%86%D8%B3%D8%A7" title="خنسا">خنسا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kuthayyir&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kuthayyir (صفحه وجود ندارد)">Kuthayyir</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Layla_al-Akhyaliyya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Layla al-Akhyaliyya (صفحه وجود ندارد)">Layla al-Akhyaliyya</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%82%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="سراقه بن مرداس بارقی">سراقه بن مرداس بارقی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qutayla_ukht_al-Nadr&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qutayla ukht al-Nadr (صفحه وجود ندارد)">Qutayla ukht al-Nadr</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Waddah_al-Yaman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Waddah al-Yaman (صفحه وجود ندارد)">Waddah al-Yaman</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A8" title="یونس الکاتب">یونس الکاتب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zufar_ibn_al-Harith_al-Kilabi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zufar ibn al-Harith al-Kilabi (صفحه وجود ندارد)">Zufar ibn al-Harith al-Kilabi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dhu_Jadan_al-Himyari&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dhu Jadan al-Himyari (صفحه وجود ندارد)">Dhu Jadan al-Himyari</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%85%D9%87" title="درید بن الصمه">درید بن الصمه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%86_%D9%81%D8%AC%D8%A7%D9%87" class="mw-redirect" title="قطری بن فجاه">قطری بن فجاه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="خلافت عباسی">خلافت عباسی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87_%D8%A8%D9%86%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C" title="علیه بنت المهدی">علیه بنت المهدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%AD%D9%86%D9%81" title="عباس بن احنف">عباس بن احنف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B2" title="عبدالله بن معتز">عبدالله بن معتز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B3_%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوفراس حمدانی">ابوفراس حمدانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85" title="ابوتمام">ابوتمام</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Abu%27l-Hasan_Ahmad_ibn_Muhammad_ibn_Abdallah_ibn_al-Mudabbir&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abu'l-Hasan Ahmad ibn Muhammad ibn Abdallah ibn al-Mudabbir (صفحه وجود ندارد)">Al-Mudabbir</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Abu%27l-Qasim_al-Husayn_ibn_Ali_al-Maghribi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abu'l-Qasim al-Husayn ibn Ali al-Maghribi (صفحه وجود ندارد)">Abu'l-Qasimbal-Maghribi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Arib_al-Ma%27muniyya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arib al-Ma'muniyya (صفحه وجود ندارد)">Arib al-Ma'muniyya</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B5%D9%85%D8%B9%DB%8C" title="اصمعی">اصمعی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ahmad_al-Tifashi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ahmad al-Tifashi (صفحه وجود ندارد)">Ahmad al-Tifashi</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%AA%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%87" title="ابوالعتاهیه">ابوالعتاهیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%85%DB%8C%D8%AF" title="ابوالفضل بن عمید">ابوالفضل بن عمید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D8%B9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="بدیع‌الزمان همدانی">بدیع‌الزمان همدانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D9%87%DB%8C%D8%B1" title="بهاءالدین زهیر">بهاءالدین زهیر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D8%AF" title="بشار بن برد">بشار بن برد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AA%D8%B1%DB%8C" title="بحتری">بحتری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%88%D8%B5%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="شرف‌الدین بوصیری">شرف‌الدین بوصیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابوالفرج اصفهانی">ابوالفرج اصفهانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Al-Fath_ibn_Khaqan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Fath ibn Khaqan (صفحه وجود ندارد)">Al-Fath ibn Khaqan</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="قاسم بن علی حریری">قاسم بن علی حریری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B6" title="ابن فارض">ابن فارض</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C" title="ابن رومی">ابن رومی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%AF" title="ابن درید">ابن درید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C" title="ابراهیم بن مهدی">ابراهیم بن مهدی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibrahim_ibn_al-Mudabbir&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibrahim ibn al-Mudabbir (صفحه وجود ندارد)">ibn al-Mudabbir</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A1_%D9%85%D8%B9%D8%B1%DB%8C" title="ابوالعلاء معری">ابوالعلاء معری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%AD%D9%81%D8%B5%D9%87" title="مروان بن ابی‌حفصه">مروان بن ابی‌حفصه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Marwan_ibn_Abi%27l-Janub&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marwan ibn Abi'l-Janub (صفحه وجود ندارد)">Marwan ibn Abi'l-Janub</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B7%DB%8C%D8%A8_%D9%85%D8%AA%D9%86%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="ابوطیب متنبی">ابوطیب متنبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="ابونواس اهوازی">ابونواس اهوازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D8%AD%D8%B8" title="جاحظ">جاحظ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sh%C4%81riyah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shāriyah (صفحه وجود ندارد)">Shāriyah</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Taqiyya_Umm_Ali_bint_Ghaith_ibn_Ali_al-Armanazi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Taqiyya Umm Ali bint Ghaith ibn Ali al-Armanazi (صفحه وجود ندارد)">Al-Armanazi</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A7%D8%AD%D9%82%DB%8C" title="ابان لاحقی">ابان لاحقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عمادالدین اصفهانی">عمادالدین اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D9%87_%D8%B9%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%87" title="رابعه عدویه">رابعه عدویه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B2" title="عبدالله بن معتز">عبدالله بن معتز</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8" title="یونس بن حبیب">یونس بن حبیب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="خلیل بن احمد فراهیدی">خلیل بن احمد فراهیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B3_%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%B9%DB%8C" title="محمد بن ادریس شافعی">محمد بن ادریس شافعی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">ابن مقفع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%AF" title="ابوالعباس مبرد">ابوالعباس مبرد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B7%DB%8C%D9%81%D9%88%D8%B1" title="ابن طیفور">ابن طیفور</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Safiyya_al-Baghdadiyya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Safiyya al-Baghdadiyya (صفحه وجود ندارد)">Safiyya al-Baghdadiyya</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A8%DA%A9%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%AF_%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="ابوبکر محمد بن داوود ظاهری">ابوبکر محمد بن داوود ظاهری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%82%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D9%87_%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="ابن قتیبه دینوری">ابن قتیبه دینوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86" title="دیک الجن">دیک الجن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E2%80%98In%C4%81n&action=edit&redlink=1" class="new" title="‘Inān (صفحه وجود ندارد)">‘Inān</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%AC%D9%85" title="ابواحمد منجم">ابواحمد منجم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%DB%8C%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%A8%DA%A9%D8%A7%D8%B1" title="زبیر بن بکار">زبیر بن بکار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%81%D8%A7%D8%A1" title="سری الرفاء">سری الرفاء</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Abu_Bakr_bin_Yahya_al-Suli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abu Bakr bin Yahya al-Suli (صفحه وجود ندارد)">Al-Suli</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D8%B7%D9%88%DB%8C%D9%87" title="نفطویه">نفطویه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%BA%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="طغرایی">طغرایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Layl%C4%81_bint_%E1%B9%ACar%C4%ABf&action=edit&redlink=1" class="new" title="Laylā bint Ṭarīf (صفحه وجود ندارد)">Laylā bint Ṭarīf</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%DA%A9_%D8%AB%D8%B9%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="ابومنصور عبدالملک ثعالبی">ابومنصور عبدالملک ثعالبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%DB%8C%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D9%84%D9%85%DB%8C" title="مهیار دیلمی">مهیار دیلمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%88%D8%AD%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="ابوحیان توحیدی">ابوحیان توحیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B1%D8%B6%DB%8C" title="سید رضی">سید رضی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_Jinni&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn Jinni (صفحه وجود ندارد)">Ibn Jinni</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_Hayyus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn Hayyus (صفحه وجود ندارد)">Ibn Hayyus</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%BA%D8%A8_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="راغب اصفهانی">راغب اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AF%DB%8C" title="سید مرتضی علم‌الهدی">سید مرتضی علم‌الهدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%B1%D8%A8" title="ابن مقرب">ابن مقرب</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%AA_%D8%AD%D9%85%D9%88%DB%8C" title="یاقوت حموی">یاقوت حموی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DB%8C%D8%AD%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%D9%87%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="شهاب‌الدین یحیی سهروردی">شهاب‌الدین یحیی سهروردی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%AD%D9%84%D8%A7%D8%AC" title="حسین منصور حلاج">حسین منصور حلاج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A9_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%86%D9%82%D8%B0" title="اسامة بن منقذ">اسامة بن منقذ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%86%D9%81%DB%8C%D8%B3" title="ابن نفیس">ابن نفیس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_%27Adlan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn 'Adlan (صفحه وجود ندارد)">Ibn 'Adlan</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3_(%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C)" title="اندلس (اسلامی)">اندلس</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="مغرب عربی">مغرب عربی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Abu_Ja%27far_Ahmad_ibn_Abd_al-Malik_ibn_Sa%27id&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abu Ja'far Ahmad ibn Abd al-Malik ibn Sa'id (صفحه وجود ندارد)">Abu Ja'far</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Al-Rumaikiyya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Rumaikiyya (صفحه وجود ندارد)">Al-Rumaikiyya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Maria_Alphaizuli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maria Alphaizuli (صفحه وجود ندارد)">Maria Alphaizuli</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muhammad_ibn_Ammar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muhammad ibn Ammar (صفحه وجود ندارد)">Ibn Ammar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Buthaina_bint_al-Mu%27tamid_ibn_Abbad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Buthaina bint al-Mu'tamid ibn Abbad (صفحه وجود ندارد)">Buthaina </a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hafsa_bint_al-Hajj_al-Rukuniyya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hafsa bint al-Hajj al-Rukuniyya (صفحه وجود ندارد)">Al-Rukuniyya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hamda_bint_Ziyad_al-Muaddib&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hamda bint Ziyad al-Muaddib (صفحه وجود ندارد)">Hamda bint Ziyad al-Muaddib</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_Hamdis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn Hamdis (صفحه وجود ندارد)">Ibn Hamdis</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D9%87" title="ابن عبدربه">ابن عبدربه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_al-Abbar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn al-Abbar (صفحه وجود ندارد)">Ibn al-Abbar</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_al-Zaqqaq&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn al-Zaqqaq (صفحه وجود ندارد)">Ibn al-Zaqqaq</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_Amira&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn Amira (صفحه وجود ندارد)">Ibn Amira</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_Baqi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn Baqi (صفحه وجود ندارد)">Ibn Baqi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_Bassam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn Bassam (صفحه وجود ندارد)">Ibn Bassam</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_Juzayy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn Juzayy (صفحه وجود ندارد)">Ibn Juzayy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D9%81%D8%A7%D8%AC%D9%87" title="ابن خفاجه">ابن خفاجه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%B3%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AE%D8%B7%DB%8C%D8%A8" title="لسان‌الدین خطیب">لسان‌الدین خطیب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_Quzman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn Quzman (صفحه وجود ندارد)">Ibn Quzman</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B3%D9%87%D9%84_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3%DB%8C" title="ابن سهل اندلسی">ابن سهل اندلسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_Zamrak&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn Zamrak (صفحه وجود ندارد)">Ibn Zamrak</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_Zayd%C3%BAn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn Zaydún (صفحه وجود ندارد)">Ibn Zaydún</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lubna_of_C%C3%B3rdoba&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lubna of Córdoba (صفحه وجود ندارد)">Lubna of Córdoba</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Al-Mu%27tamid_ibn_Abbad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Mu'tamid ibn Abbad (صفحه وجود ندارد)">Al-Mu'tamid ibn Abbad</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="ابن هانی">ابن هانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muhya_bint_Al-Tayyani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muhya bint Al-Tayyani (صفحه وجود ندارد)">Muhya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nazhun_al-Garnatiya_bint_al-Qulai%E2%80%99iya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nazhun al-Garnatiya bint al-Qulai’iya (صفحه وجود ندارد)">Nazhun</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qasmuna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qasmuna (صفحه وجود ندارد)">Qasmuna</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Al-Tutili&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Tutili (صفحه وجود ندارد)">Al-Tutili</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Umm_Al-Kiram&action=edit&redlink=1" class="new" title="Umm Al-Kiram (صفحه وجود ندارد)">Umm Al-Kiram</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%A9_%D8%A8%D9%86%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D8%AA%DA%A9%D9%81%DB%8C" class="mw-redirect" title="ولادة بنت مستکفی">ولادة بنت مستکفی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yusuf_III,_Sultan_of_Granada&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yusuf III, Sultan of Granada (صفحه وجود ندارد)">Yusuf III</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D8%B2%D9%85" title="ابن حزم">ابن حزم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="ابن عربی">ابن عربی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Abu_al-Hasan_al-Shushtari&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abu al-Hasan al-Shushtari (صفحه وجود ندارد)">al-Shushtari</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Abu_Madyan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abu Madyan (صفحه وجود ندارد)">Abu Madyan</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%AF_%D8%B1%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="ابن عباد رندی">ابن عباد رندی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_al-Arif&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn al-Arif (صفحه وجود ندارد)">Ibn al-Arif</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Abd_al-Jalil_ibn_Wahbun&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abd al-Jalil ibn Wahbun (صفحه وجود ندارد)">Ibn Wahbun</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Abd_al-Majid_ibn_Abdun&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abd al-Majid ibn Abdun (صفحه وجود ندارد)">Ibn Abdun</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%AC%D9%87" title="ابن باجه">ابن باجه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Abu_al-Walid_al-Baji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abu al-Walid al-Baji (صفحه وجود ندارد)">al-Baji</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Abd_al-Rahman_al-Fazazi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abd al-Rahman al-Fazazi (صفحه وجود ندارد)">al-Fazazi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_al-Yayyab&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn al-Yayyab (صفحه وجود ندارد)">Ibn al-Yayyab</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AC%D8%A8%DB%8C%D8%B1" title="ابن جبیر">ابن جبیر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_al-Kattani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn al-Kattani (صفحه وجود ندارد)">Ibn al-Kattani</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B7%D9%81%DB%8C%D9%84" title="ابن طفیل">ابن طفیل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ahmed_Ben_Triki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ahmed Ben Triki (صفحه وجود ندارد)">Ahmed Ben Triki</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA_%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%DA%A9_(%D9%85%D8%B5%D8%B1)" class="mw-redirect" title="سلطنت مملوک (مصر)">ممالیک</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D9%87" title="شهاب‌الدین بن عربشاه">شهاب‌الدین بن عربشاه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_Al_Ouardy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn Al Ouardy (صفحه وجود ندارد)">Ibn Al Ouardy</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%88%D8%B5%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="شرف‌الدین بوصیری">شرف‌الدین بوصیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%B7%D9%88%D8%B7%D9%87" title="ابن بطوطه">ابن بطوطه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%B9%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%87" title="عایشه باعونیه">عایشه باعونیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="ابن الوردی">ابن الوردی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C" title="حمدالله مستوفی">حمدالله مستوفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%87" title="ابن نباته">ابن نباته</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%BA_%D9%85%D8%B9%D8%B7%D8%B1" title="باغ معطر">باغ معطر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%86" title="ابن خلدون">ابن خلدون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D9%82%D9%84%D9%82%D8%B4%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="ابوالعباس قلقشندی">ابوالعباس قلقشندی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Safay_Al_Ddin_Al_Helly&action=edit&redlink=1" class="new" title="Safay Al Ddin Al Helly (صفحه وجود ندارد)"> Al Helly</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shihab_Al-Ddin_Al-Mansori&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shihab Al-Ddin Al-Mansori (صفحه وجود ندارد)">Al-Mansori</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Salah_Al-Din_Al-Safadi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Salah Al-Din Al-Safadi (صفحه وجود ندارد)">Al-Safadi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_Danyal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn Danyal (صفحه وجود ندارد)">Ibn Danyal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shihab_Al-Ddin_Al-Azazi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shihab Al-Ddin Al-Azazi (صفحه وجود ندارد)">Al-Azazi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Siraj_Al-Din_Al-Warraq&action=edit&redlink=1" class="new" title="Siraj Al-Din Al-Warraq (صفحه وجود ندارد)"> Al-Warraq</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Baha_Al_Din_Ibn_Al-Nahhas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baha Al Din Ibn Al-Nahhas (صفحه وجود ندارد)">Al-Nahhas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Baha_Al_Din_Al-Irbeli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baha Al Din Al-Irbeli (صفحه وجود ندارد)">Al-Irbeli</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Al-Shab_Aal-Zarif&action=edit&redlink=1" class="new" title="Al-Shab Aal-Zarif (صفحه وجود ندارد)">Al-Zarif</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_Sudon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn Sudon (صفحه وجود ندارد)">Ibn Sudon</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibn_Hujja_Al-Hamwi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibn Hujja Al-Hamwi (صفحه وجود ندارد)">al-Hamwi</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="امپراتوری عثمانی">عثمانی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%BA%D9%86%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%B3%DB%8C" title="عبدالغنی نابلسی">عبدالغنی نابلسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%81%D8%B6%D9%88%D9%84%DB%8C" title="محمد فضولی">محمد فضولی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Abdul_Qadir_al-Baghdadi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abdul Qadir al-Baghdadi (صفحه وجود ندارد)">Abdul Qadir al-Baghdadi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hanna_Diyab&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hanna Diyab (صفحه وجود ندارد)">Hanna Diyab</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="مدرن" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="عربی نوین معیار">مدرن</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ادبیات مدرن عربی (صفحه وجود ندارد)">نهدا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="محمود سامی البارودی">محمود سامی البارودی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%81_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B5%D8%A7%D9%81%DB%8C" title="معروف الرصافی">معروف الرصافی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%DB%8C%D9%81_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D8%AC%DB%8C" title="ناصیف الیازجی">ناصیف الیازجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D8%AC%DB%8C" title="ابراهیم الیازجی">ابراهیم الیازجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%DB%8C%D9%84_%D8%B5%D8%AF%D9%82%DB%8C_%D8%B2%D9%87%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="جمیل صدقی زهاوی">جمیل صدقی زهاوی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3_%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="احمد فارس شدیاق (صفحه وجود ندارد)">احمد فارس شدیاق</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%B9%D9%88%D9%85_%D9%85%DA%A9%D8%B1%D8%B2%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="نعوم مکرزل (صفحه وجود ندارد)">نعوم مکرزل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B1%D8%B6%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="احمد رضا (صفحه وجود ندارد)">احمد رضا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="امین ریحانی">امین ریحانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%B3%D8%B7%D8%A7%DA%A9%DB%8C_%D8%AD%D9%85%D8%B5%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="قسطاکی حمصی (صفحه وجود ندارد)">قسطاکی حمصی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%86_%DA%A9%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%A8%DB%8C" title="عبدالرحمن کواکبی">عبدالرحمن کواکبی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%84%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سلیمان بستانی (صفحه وجود ندارد)">سلیمان بستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B7%D8%B1%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="بطرس البستانی">بطرس البستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B2%DA%A9%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D8%A7" title="احمد زکی پاشا">احمد زکی پاشا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%87_%D8%B7%D9%87%D8%B7%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="رفاعه طهطاوی">رفاعه طهطاوی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبدالله مراس (صفحه وجود ندارد)">عبدالله مراس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B4" title="فرانسیس مراش">فرانسیس مراش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%A7_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B4" title="مریانا مراش">مریانا مراش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85" title="حافظ ابراهیم">حافظ ابراهیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B4%D9%88%D9%82%DB%8C" title="احمد شوقی">احمد شوقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84_%D9%86%D8%B9%DB%8C%D9%85%D9%87" title="میخائیل نعیمه">میخائیل نعیمه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%AC%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جبران خلیل جبران">جبران خلیل جبران</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D8%AD_%D8%A7%D9%86%D8%B7%D9%88%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرح انطون (صفحه وجود ندارد)">فرح انطون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%AC%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="جرجی زیدان">جرجی زیدان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C_%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D9%87" title="می زیاده">می زیاده</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D9%87_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="طه حسین">طه حسین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85" title="توفیق الحکیم">توفیق الحکیم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ادبیات مدرن عربی (صفحه وجود ندارد)">معاصر</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="نوال سعداوی">نوال سعداوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%A8_%D9%85%D8%AD%D9%81%D9%88%D8%B8" title="نجیب محفوظ">نجیب محفوظ</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A7%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B3" title="یوسف ادریس">یوسف ادریس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sonallah_Ibrahim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sonallah Ibrahim (صفحه وجود ندارد)">Sonallah Ibrahim</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%84%D8%A7%D9%85_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%86%D9%85%DB%8C" title="احلام مستغانمی">احلام مستغانمی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%88%D8%AF_%D8%AF%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B4" title="محمود درویش">محمود درویش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3_(%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1)" title="آدونیس (شاعر)">آدونیس (شاعر)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%A7%D8%BA%D9%88%D8%B7" title="محمد ماغوط">محمد ماغوط</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="نزار قبانی">نزار قبانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%AF" title="عباس العقاد">عباس العقاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%D9%88%D9%87%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%84" title="مصطفی وهبی التل">مصطفی وهبی التل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Said_Akl&action=edit&redlink=1" class="new" title="Said Akl (صفحه وجود ندارد)">Said Akl</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fayeq_Abdul-Jaleel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fayeq Abdul-Jaleel (صفحه وجود ندارد)">Fayeq Abdul-Jaleel</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%D8%B7%D9%88%D9%86" title="سنان انطون">سنان انطون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%B7%D9%88%D9%82%D8%A7%D9%86" title="ابراهیم طوقان">ابراهیم طوقان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Emile_Habibi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Emile Habibi (صفحه وجود ندارد)">Emile Habibi</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B3%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%86%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="غسان کنفانی">غسان کنفانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="غادة السمان">غادة السمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%DB%8C%D9%81" title="عبدالرحمن المنیف">عبدالرحمن المنیف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ghazi_Abdul_Rahman_Al_Gosaibi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ghazi Abdul Rahman Al Gosaibi (صفحه وجود ندارد)">Al Gosaibi</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%B4%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="ابوالقاسم شابی">ابوالقاسم شابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%86%D8%A7_%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%87" title="حنا مینه">حنا مینه</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA_%D8%AE%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="کولیت خوری">کولیت خوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%88%D9%86%D9%88%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="سعدالله ونوس (صفحه وجود ندارد)">سعدالله ونوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%A7_%D8%AA%D8%A7%D9%85%D8%B1" title="زکریا تامر">زکریا تامر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%DB%8C%D8%A8_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD" title="طیب صالح">طیب صالح</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A7_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D8%A7" title="لیلا ابوالعلا">لیلا ابوالعلا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%88%D8%B3" title="احسان عبد القدوس">احسان عبد القدوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="علاء الاسوانی">علاء الاسوانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mohamed_Choukri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mohamed Choukri (صفحه وجود ندارد)">Mohamed Choukri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Leila_Abouzeid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Leila Abouzeid (صفحه وجود ندارد)">Leila Abouzeid</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mohammed_Bennis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mohammed Bennis (صفحه وجود ندارد)">Mohammed Bennis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Abdellatif_Laabi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abdellatif Laabi (صفحه وجود ندارد)">Abdellatif Laabi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mohamed_Said_Raihani&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mohamed Said Raihani (صفحه وجود ندارد)">Mohamed Said Raihani</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Waciny_Laredj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Waciny Laredj (صفحه وجود ندارد)">Waciny Laredj</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1_%D8%AC%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%AA" title="طاهر جاووت">طاهر جاووت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Alifa_Rifaat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alifa Rifaat (صفحه وجود ندارد)">Alifa Rifaat</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AC%DB%8C" title="علی الدوعاجی">علی الدوعاجی</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%B1%D8%B2%D9%88%D9%82%D9%87" title="یوسف رزوقه">یوسف رزوقه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D8%AC%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%86" title="صلاح جاهین">صلاح جاهین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%84_%D8%AF%D9%86%D9%82%D9%84" title="امل دنقل">امل دنقل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B2%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D8%A8%D9%88_%D8%B4%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="احمد زکی ابو شادی">احمد زکی ابو شادی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hasan_Tawfiq&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hasan Tawfiq (صفحه وجود ندارد)">Hasan Tawfiq</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%DB%8C" title="ابراهیم مازنی">ابراهیم مازنی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muhammad_Mahdi_al-Jawahiri&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muhammad Mahdi al-Jawahiri (صفحه وجود ندارد)"> al-Jawahiri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Safa_Khulusi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Safa Khulusi (صفحه وجود ندارد)">Safa Khulusi</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B2%DA%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%A6%DA%A9%D9%87" title="نازک الملائکه">نازک الملائکه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%85%D8%B7%D8%B1" title="احمد مطر">احمد مطر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="عبدالوهاب بیاتی">عبدالوهاب بیاتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AF%D8%B1_%D8%B4%D8%A7%DA%A9%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%A8" title="بدر شاکر السیاب">بدر شاکر السیاب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Saadi_Yousef&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saadi Yousef (صفحه وجود ندارد)">Saadi Yousef</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ibrahim_Nasrallah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ibrahim Nasrallah (صفحه وجود ندارد)">Ibrahim Nasrallah</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B6%DB%8C" title="ایلیا ابوماضی">ایلیا ابوماضی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Omar_Abu_Risha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omar Abu Risha (صفحه وجود ندارد)">Omar Abu Risha</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yusuf_al-Khal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yusuf al-Khal (صفحه وجود ندارد)">Yusuf al-Khal</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%D8%BA%D9%88%D8%AB%DB%8C" title="مرید برغوثی">مرید برغوثی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jabra_Ibrahim_Jabra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jabra Ibrahim Jabra (صفحه وجود ندارد)">Jabra Ibrahim Jabra</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AD_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85" title="سمیح القاسم">سمیح القاسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%AF%D9%88%DB%8C_%D8%B7%D9%88%D9%82%D8%A7%D9%86" title="فدوی طوقان">فدوی طوقان</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="ادبیات_ملی_کشورهای_عربی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ادبیات ملی کشورهای عربی (صفحه وجود ندارد)">ادبیات ملی کشورهای عربی</a></div></th></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Algerian_literature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Algerian literature (صفحه وجود ندارد)">الجزایر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Literature_of_Bahrain&action=edit&redlink=1" class="new" title="Literature of Bahrain (صفحه وجود ندارد)">بحرین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Literature_of_the_Comoros&action=edit&redlink=1" class="new" title="Literature of the Comoros (صفحه وجود ندارد)">اتحاد قمر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Literature_of_Djibouti&action=edit&redlink=1" class="new" title="Literature of Djibouti (صفحه وجود ندارد)">جیبوتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Egyptian_literature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Egyptian literature (صفحه وجود ندارد)">مصر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Iraqi_literature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iraqi literature (صفحه وجود ندارد)">عراق</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Literature_of_Jordan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Literature of Jordan (صفحه وجود ندارد)">اردن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kuwaiti_literature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kuwaiti literature (صفحه وجود ندارد)">کویت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86" title="لبنان">لبنان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Libyan_literature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Libyan literature (صفحه وجود ندارد)">لیبی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Literature_of_Mauritania&action=edit&redlink=1" class="new" title="Literature of Mauritania (صفحه وجود ندارد)">موریتانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Moroccan_literature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Moroccan literature (صفحه وجود ندارد)">مراکش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Literature_of_Oman&action=edit&redlink=1" class="new" title="Literature of Oman (صفحه وجود ندارد)">عمان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Palestinian_literature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palestinian literature (صفحه وجود ندارد)">فلسطین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qatari_literature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qatari literature (صفحه وجود ندارد)">قطر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Literature_of_Saudi_Arabian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Literature of Saudi Arabian (صفحه وجود ندارد)">عربستان سعودی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Somali_literature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Somali literature (صفحه وجود ندارد)">سومالی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sudanese_literature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sudanese literature (صفحه وجود ندارد)">سودان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Syrian_literature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Syrian literature (صفحه وجود ندارد)">سوریه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tunisian_literature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tunisian literature (صفحه وجود ندارد)">تونس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Literature_of_the_United_Arab_Emirates&action=edit&redlink=1" class="new" title="Literature of the United Arab Emirates (صفحه وجود ندارد)">امارات متحده عربی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Literature_of_Yemen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Literature of Yemen (صفحه وجود ندارد)">یمن</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="پنچاتنترا" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D9%86%DA%86%D8%A7%D8%AA%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7" title="الگو:پنچاتنترا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D9%86%DA%86%D8%A7%D8%AA%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:پنچاتنترا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%BE%D9%86%DA%86%D8%A7%D8%AA%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:پنچاتنترا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="پنچاتنترا" style="font-size:114%;margin:0 4em"><i><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%DA%86%D8%A7%D8%AA%D9%86%D8%AA%D8%B1%D8%A7" title="پنچاتنترا">پنچاتنترا</a></i></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div>aka: <i>Tantrakhyayika</i> — <i>Panchakhyana</i> — <i>Kalila wa Dimna</i> — <i>Calila e Dimna</i> - <i>The Lights of Canopus</i> — <i>The Fables of Bidpai/Pilpay</i> — <i>The Moral Philosophy of Doni</i> — <i>Tantri Kamandaka</i> — <i>Nandaka-prakarana</i></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=List_of_Panchatantra_Stories&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of Panchatantra Stories (صفحه وجود ندارد)">Stories</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=The_Blue_Jackal&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Blue Jackal (صفحه وجود ندارد)">The Blue Jackal</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Tortoise_and_the_Birds&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Tortoise and the Birds (صفحه وجود ندارد)">The Tortoise and the Birds</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%AE%D8%B1%D8%B3%D9%87" title="دوستی خاله خرسه">دوستی خاله خرسه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Lion_and_the_Mouse&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Lion and the Mouse (صفحه وجود ندارد)">The Lion and the Mouse</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Mouse_Turned_into_a_Maid&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Mouse Turned into a Maid (صفحه وجود ندارد)">The Mouse Turned into a Maid</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Deer_without_a_Heart&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Deer without a Heart (صفحه وجود ندارد)">The Deer without a Heart</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Ass_in_the_Lion%27s_Skin&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Ass in the Lion's Skin (صفحه وجود ندارد)">The Ass in the Lion's Skin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Brahmin_and_the_Mongoose&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Brahmin and the Mongoose (صفحه وجود ندارد)">The Brahmin and the Mongoose</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_Fox_and_the_Cat_(fable)&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Fox and the Cat (fable) (صفحه وجود ندارد)">The Fox and the Cat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=The_milkmaid_and_her_pail&action=edit&redlink=1" class="new" title="The milkmaid and her pail (صفحه وجود ندارد)">The milkmaid and her pail</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Related works</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B2%D9%88%D9%BE" title="حکایت‌های ازوپ">حکایت‌های ازوپ</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Calila_e_Dimna&action=edit&redlink=1" class="new" title="Calila e Dimna (صفحه وجود ندارد)">Calila e Dimna</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DA%A9%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88_%D9%84%D8%A7_%D9%81%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%86" title="حکایت‌های دو لا فونتن">حکایت‌های دو لا فونتن</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hikayat_Panca_Tanderan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hikayat Panca Tanderan (صفحه وجود ندارد)">Hikayat Panca Tanderan</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Hitopadesha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hitopadesha (صفحه وجود ندارد)">Hitopadesha</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D8%AA%DA%A9%D9%87" title="داستان‌های جاتکه">داستان‌های جاتکه</a></li> <li><i><a href="/wiki/%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%84%D9%87_%D9%88_%D8%AF%D9%85%D9%86%D9%87" title="کلیله و دمنه">کلیله و دمنه</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Kathasaritsagara&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kathasaritsagara (صفحه وجود ندارد)">Kathasaritsagara</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D9%88_%DB%8C%DA%A9_%D8%B4%D8%A8" title="هزار و یک شب">هزار و یک شب</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C5%9Aukasaptati&action=edit&redlink=1" class="new" title="Śukasaptati (صفحه وجود ندارد)">Śukasaptati</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Other media</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=The_Tall_Tales_of_Vishnu_Sharma&action=edit&redlink=1" class="new" title="The Tall Tales of Vishnu Sharma (صفحه وجود ندارد)">The Tall Tales of Vishnu Sharma</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jungle_Tales_(TV_series)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jungle Tales (TV series) (صفحه وجود ندارد)"><i>Jungle Tales</i></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Editors,<br />translators,<br />adapters</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Early</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Vishnu_Sharma&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vishnu Sharma (صفحه وجود ندارد)">Vishnu Sharma</a> (putative author)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="ابوالفضل علامی">ابوالفضل علامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%87_%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%A8" title="برزویه طبیب">برزویه طبیب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Durgasimha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Durgasimha (صفحه وجود ندارد)">Durgasimha</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%98%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%88_%D9%84%D8%A7_%D9%81%D9%88%D9%86%D8%AA%D9%86" title="ژان دو لا فونتن">ژان دو لا فونتن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86" title="آنتوان گالان">آنتوان گالان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=John_of_Capua&action=edit&redlink=1" class="new" title="John of Capua (صفحه وجود ندارد)">John of Capua</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kshemendra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kshemendra (صفحه وجود ندارد)">Kshemendra</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">ابن مقفع</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Narayan_Pandit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Narayan Pandit (صفحه وجود ندارد)">Narayana</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="نصرالله منشی">نصرالله منشی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Thomas_North&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thomas North (صفحه وجود ندارد)">Thomas North</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%A9%DB%8C" title="رودکی">رودکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A6%D9%88%D9%86_%D8%B3%D8%AB" title="سیمئون سث">سیمئون سث</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Modern</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Theodor_Benfey&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theodor Benfey (صفحه وجود ندارد)">Theodor Benfey</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gustav_Bickell&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gustav Bickell (صفحه وجود ندارد)">Gustav Bickell</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D9%88%DA%A9%D9%87%D8%A7%D9%88%D8%B3" title="هرمان بروکهاوس">هرمان بروکهاوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%88%DB%8C%DA%A9" title="ادوارد ایستویک">ادوارد ایستویک</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Franklin_Edgerton&action=edit&redlink=1" class="new" title="Franklin Edgerton (صفحه وجود ندارد)">Franklin Edgerton</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=A._N._D._Haksar&action=edit&redlink=1" class="new" title="A. N. D. Haksar (صفحه وجود ندارد)">A. N. D. Haksar</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%87%D8%B1%D8%AA%D9%84" title="یوهانس هرتل">یوهانس هرتل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Joseph_Jacobs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Joseph Jacobs (صفحه وجود ندارد)">Joseph Jacobs</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ion_Keith-Falconer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ion Keith-Falconer (صفحه وجود ندارد)">Ion Keith-Falconer</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%DA%A9_%D8%A2%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%84" title="پاتریک آلیول">پاتریک آلیول</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Norman_Mosley_Penzer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Norman Mosley Penzer (صفحه وجود ندارد)">N. M. Penzer</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Arthur_W._Ryder&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arthur W. Ryder (صفحه وجود ندارد)">Arthur W. Ryder</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="سیلوستر دوساسی">Silvestre de Sacy</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Charles_Henry_Tawney&action=edit&redlink=1" class="new" title="Charles Henry Tawney (صفحه وجود ندارد)">C. H. Tawney</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2_%D9%88%DB%8C%D9%84%DA%A9%DB%8C%D9%86%D8%B2" title="چارلز ویلکینز">چارلز ویلکینز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ramsay_Wood&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ramsay Wood (صفحه وجود ندارد)">Ramsay Wood</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">Topics</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%AD%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA" title="داستان حیوانات">داستان حیوانات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%A8" title="داستان قاب">داستان قاب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Katha_(storytelling_format)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Katha (storytelling format) (صفحه وجود ندارد)">Katha</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ابن_مقفع&oldid=40168720">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ابن_مقفع&oldid=40168720</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DB%B1%DB%B0%DB%B6_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="رده:زادگان ۱۰۶ (قمری)">زادگان ۱۰۶ (قمری)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DB%B1%DB%B4%DB%B2_(%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C)" title="رده:درگذشتگان ۱۴۲ (قمری)">درگذشتگان ۱۴۲ (قمری)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:اعدام‌شدگان اهل ایران">اعدام‌شدگان اهل ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%B3%D8%AA_%D8%AE%D9%84%D9%81%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="رده:اعدام‌شدگان به‌دست خلفای عباسی">اعدام‌شدگان به‌دست خلفای عباسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:اعدام‌شدگان سده ۸ (میلادی)">اعدام‌شدگان سده ۸ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:اهالی ایران در سده ۸ (میلادی)">اهالی ایران در سده ۸ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D8%B5%D8%B1%D9%87" title="رده:اهالی بصره">اهالی بصره</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:اهالی خلافت عباسیان در سده ۸ (میلادی)">اهالی خلافت عباسیان در سده ۸ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF" title="رده:اهالی فیروزآباد">اهالی فیروزآباد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87" title="رده:دانشمندان کشته‌شده">دانشمندان کشته‌شده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86_%DB%B1%DB%B4%DB%B5" title="رده:درگذشتگان ۱۴۵">درگذشتگان ۱۴۵</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%87%D9%87_%DB%B7%DB%B5%DB%B0_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:درگذشتگان دهه ۷۵۰ (میلادی)">درگذشتگان دهه ۷۵۰ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87" title="رده:زرتشتیان مسلمان‌شده">زرتشتیان مسلمان‌شده</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%E2%80%8C%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="رده:عراقی‌های فارس‌تبار">عراقی‌های فارس‌تبار</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B2_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="رده:مترجمان از فارسی به عربی">مترجمان از فارسی به عربی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="رده:مترجمان اسلام در قرون وسطی">مترجمان اسلام در قرون وسطی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:مترجمان اهل ایران">مترجمان اهل ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:مسلمانان سده ۸ (میلادی)">مسلمانان سده ۸ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%DB%8C" title="رده:نویسندگان ادبیات فارسی دوران قرون وسطی">نویسندگان ادبیات فارسی دوران قرون وسطی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B3%D8%AF%D9%87_%DB%B8_(%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C)" title="رده:نویسندگان عربی سده ۸ (میلادی)">نویسندگان عربی سده ۸ (میلادی)</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:نویسندگان فارسی‌زبان اهل ایران">نویسندگان فارسی‌زبان اهل ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D9%87%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:نویسندگان مرد اهل ایران">نویسندگان مرد اهل ایران</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%AA%D8%AC%D9%85%DB%8C%D8%B9_%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%B9_%D8%AF%D8%B1_%D8%A2%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%85%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B9_%D8%A7%D8%B3%D8%AA" title="رده:مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است">مقاله‌هایی که تجمیع ارجاع در آن‌ها ممنوع است</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات زندگی‌نامه با پارامترهای نامعلوم استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات زندگی‌نامه با پارامترهای نامعلوم استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%A8%D8%A7_%D8%A7%DA%86%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7" title="رده:مقاله‌ها با اچ‌کاردها">مقاله‌ها با اچ‌کاردها</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D8%B6_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات زندگی‌نامه با پارامترهای متعارض استفاده می‌کنند">صفحه‌هایی که از جعبه اطلاعات زندگی‌نامه با پارامترهای متعارض استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2_%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D8%A7_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DB%8C%D8%A7_%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF" title="رده:مقاله‌هایی که از جعبه‌های اطلاعات افراد با پارامتر دین یا مذهب استفاده می‌کنند">مقاله‌هایی که از جعبه‌های اطلاعات افراد با پارامتر دین یا مذهب استفاده می‌کنند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="رده:همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع">همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1:_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%A7%D8%B1_volume_%D8%B7%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رده:CS1: مقدار volume طولانی">CS1: مقدار volume طولانی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="رده:نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر تاریخ">نگهداری یادکرد:فرمت پارامتر تاریخ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:CS1:_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%87_%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%B1_%D8%B3%D8%A7%D9%84" title="رده:CS1: بازه مختصر سال">CS1: بازه مختصر سال</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_ISNI" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ISNI</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_VIAF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VIAF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BIBSYS" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BIBSYS">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BIBSYS</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNE" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNE</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_BNF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های BNF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_GND" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_ICCU" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ICCU">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های ICCU</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_J9U" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_LCCN" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NKC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NLA" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NLK" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLK">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NLK</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NSK" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NSK">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NSK</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NTA" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NTA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NTA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SELIBR" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SELIBR">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SELIBR</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_VcBA" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VcBA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های VcBA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_DTBIO" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های DTBIO">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های DTBIO</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_CINII" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CINII">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های CINII</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_FAST" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های FAST</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_RERO" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های RERO">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های RERO</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SNAC-ID" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SNAC-ID">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SNAC-ID</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SUDOC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_TDV%C4%B0A" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های TDVİA">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های TDVİA</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_Trove" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های Trove">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های Trove</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_WorldCat-VIAF" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های WorldCat-VIAF</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%DB%B2%DB%B5_%D8%B9%D9%86%D8%B5%D8%B1" title="رده:داده‌های کتابخانه‌ای با ۲۵ عنصر">داده‌های کتابخانه‌ای با ۲۵ عنصر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های چندگانه">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های چندگانه</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۶ اوت ۲۰۲۴ ساعت ۱۸:۱۰ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6df7948d6c-bfmzn","wgBackendResponseTime":188,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.941","walltime":"1.573","ppvisitednodes":{"value":11860,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":552853,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":40460,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":29,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":26,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":79854,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 971.157 1 -total"," 23.38% 227.069 19 الگو:Navbox"," 21.75% 211.219 1 الگو:پانویس"," 21.34% 207.239 1 الگو:جعبه_زندگینامه"," 16.25% 157.826 2 الگو:Navbox_with_collapsible_groups"," 15.89% 154.279 1 الگو:زبان_و_ادبیات_عربی_در_دوره_عباسی"," 9.81% 95.259 1 الگو:داده‌های_کتابخانه‌ای"," 8.88% 86.233 1 الگو:مدرک"," 8.72% 84.728 1 الگو:Citation"," 8.41% 81.649 1 الگو:ثابت"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.391","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":9065216,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.canary-7df98b5bf5-cjwdb","timestamp":"20241125155136","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0627\u0628\u0646 \u0645\u0642\u0641\u0639","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%82%D9%81%D8%B9","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1060637","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q1060637","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-08-26T22:40:19Z","dateModified":"2024-08-26T18:10:42Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/8\/8d\/Ibn_al-Muqaffa%27_by_Khalil_Gibran.png","headline":"\u0646\u0648\u06cc\u0633\u0646\u062f\u0647 \u0648 \u0645\u062a\u0631\u062c\u0645 \u0627\u06cc\u0631\u0627\u0646\u06cc \u062f\u0631 \u0633\u062f\u0647\u0654 \u062f\u0648\u0645 \u0647\u062c\u0631\u06cc"}</script> </body> </html>